Personeelsblad Jessa Ziekenhuis - januari 2011 by Jessa Ziekenhuis

JESS!

van a tot z

januari | februari â&#x20AC;&#x2DC;11 Jaargang 2 - nummer 7

Personeelsmagazine Jessa Ziekenhuis

Body

Jessa Star Night Werkgroep schoonmaak De nieuwe arbeidsartsen

startschot Jessa Ziekenhuis

januari | februari ‘11

echte fusie

is begonnen Column

Een jaar geleden verscheen het eerste nummer van Jess!, het personeelsblad van ons nieuwe fusieziekenhuis. Intussen zijn we ruim een jaar verder en staan we voor belangrijke nieuwe uitdagingen in de fusie. Het afgelopen jaar waren het vooral de ‘niet-kerndiensten’ - ondersteunende diensten zoals ze ook wel genoemd worden - die in de praktijk te maken kregen met samenvoeging van diensten, verhuis naar een andere campus en afstemming van werkwijzen. Een eerste noodzakelijke stap binnen ons fusieziekenhuis, die van alle betrokken medewerkers heel wat flexibiliteit verwachtte. Maar de weerslag op

de andere diensten in ons ziekenhuis bleef eerder beperkt. Binnen de kerndiensten stond in 2010 alleen de centralisatie van de afdeling kinderen jeugdgeneeskunde op het programma. Met de centralisatie van de afdeling spoedgevallen is de voorbije maand echter een gigantische stap in het fusieproces gezet. De samenvoeging van spoed heeft immers een belangrijke weerslag op alle medische diensten en het hele artsenkorps binnen Jessa. De effecten van de fusie zijn hiermee voor het eerst sterk voelbaar zowel naar de buitenwereld toe als in vrijwel alle geledingen van onze organisatie. Ook de dragers van de fusie ervaren het: om het doel op langere termijn te bereiken zijn er soms maatregelen op korte termijn nodig die niet altijd zijn zoals we die zelf wensen. En dat vraagt toch wel een aanpassing. Uiteraard is de aanpassing het grootst voor de artsen en medewerkers van de spoedgevallendienst zelf. Vooral het spoedgevallenteam dat van campus SA naar campus VJ verhuisd is, zet toch wel een stap in het duister. Dergelijke veranderingen brengen onzekerheid en zelfs onrust mee. Dat is normaal. Normaal is ook dat bij de samenvoeging van een dienst die een dergelijke weerslag heeft op de rest van het ziekenhuis, er heel veel druk op de ketel zit. Je kan de centralisatie van spoed echt wel de lakmoesproef noemen. Als deze oefening zonder al te grote problemen verloopt, zitten we op het juiste spoor voor alles wat volgt....

Personeelsfeest Jessa Star Night Naast de centralisatie van de afdeling spoedgevallen, is er in de afgelopen week nog een, weliswaar kleinere, maar zeker ook belangrijke stap gezet. Zo verhuisde het magazijn van campus VJ naar een externe locatie in Ekkelgaarden (zie pagina 23). In een eerste fase moet de verhuis het huidige plaatsgebrek op campus VJ opvangen, maar dit biedt ons meteen ook de mogelijkheid om in een latere fase alle magazijnen van de Hasseltse campussen onder te brengen op één locatie. Zo vermijden we dubbele processen en kunnen we werken vanuit één centraal toeleveringspunt. Efficïentere en kwalitatieve dienstverlening, het is en blijft een belangrijke uitdaging binnen het hele fusieverhaal.

Rudi Pluymers Adjunct algemeen directeur Directeur bedrijfsvoering

Redactie: Luc Colla, Erna Desiron, Miranda Follong, Kristof Hayen, Ludo Hermans, Christa Meekers, Eddy Reners, Katrien Vangrunderbeeck, Gilberte Vrancken, Lieve Verbiest, Nadine Willems en Brigitte Celis Hoofd- en eindredactie: Brigitte Celis Verantwoordelijke uitgever: Dr. Yves Breysem, Jessa Ziekenhuis, maatschappelijke zetel: Salvatorstraat 20, 3500 Hasselt Werkten ook mee aan dit nummer: Rudi Pluymers, Katleen Oris, Miet Hilkens, Wim en Kim Bonné, dr. Annelies Mullens, Paul Janssen, Nathalie Cardinaels, dr. Jan Vanoeteren, dr. Marie-Anne Reulens, Anja Scheelen, Rita Olaerts, Eveline Claes, team ziekenhuishygiëne, Mirèse Gevers, Thijs Nelis Op de cover: Ellen Corthouts en Najat Seddikï

9 14 16

Werkgoep schoonmaak

Mensura

Campagne handhygiĂŤne Nieuwjaarsdiner JOZ-senioren

Jessa Star Night

Teamcompas

21 22 24

Dr. Didier Nolens verzamelt Jessabroers Wim en Kim BonnĂŠ Missen is menselijk!

1 500 000 maaltijden

januari | februari ‘11

Werkgroep schoonmaak verhoogt betrokkenheid S

Miet Hilkens

inds het najaar 2010 is er binnen de dienst schoonmaak een werkgroep kwaliteit actief die bestaat uit schoonmaakmedewerkers en teamleidsters van de verschillende campussen. Door dit initiatief krijgen medewerkers de kans om zelf mee te denken en kan de standaardisering van de schoonmaak op de drie campussen beter verlopen. Een eerste belangrijke realisatie van de werkgroep is het ‘actiepunt van de maand’. Daarnaast wordt gewerkt aan een inwerkmap voor nieuwe collega’s.

"Medewerkers komen regelmatig met vragen of een aandachtspunt" Teamleidster Inga Byloos werkt sinds 7 juni 2010 op campus SA. “De eerste maanden loop je verloren in zo’n grote organisatie,” lacht ze. “Maar intussen ken ik al onze medewerkers.” Als lid van de werkgroep ziet Inga duidelijk de meerwaarde van dit initiatief. “De actiepunten van de maand worden goed onthaald en de bekendmaking via postertjes werkt prima. Medewerkers komen regelmatig met vragen over hoe ze iets precies moeten doen. Woensdag waterdag is bijvoorbeeld de vaste dag om sanitair te ontkalken. We werken daarvoor met nieuwe borstels die ik dan even samen met hen uitprobeer. Medewerkers komen ook regelmatig zelf met een aandachtspunt.” Ook het campus-

De werkgroep schoonmaak In de werkgroep zetelen: • Miet Hilkens, diensthoofd schoonmaak • Sonja Wijnants, medewerker schoonmaak campus SU • Noëlle Vanspauwen, medewerker schoonmaak campus SA • Inga Byloos, teamleidster schoonmaak campus SA • Rosette Meelberghs, medewerker schoonmaak campus VJ • Miet Aendekerk, teamleidster schoonmaak campus VJ • Annemie Geerts, teamleidster schoonmaak campus VJ

overschrijdende karakter van de werkgroep ziet Inga als een pluspunt. “Op campus VJ is men net gestart met het nieuwe systeem dat op de andere campussen al iets langer toegepast wordt. Er zullen op campus VJ ongetwijfeld vragen of problemen naar boven komen. Dan is het fijn dat we hen daarmee verder kunnen helpen. En vanuit campus SU komen weer andere ideeën naar boven. Ja, het klikt wel binnen de werkgroep.”

pussen met elkaar in contact te brengen. “Dit

Werkgroep is aanspreekpunt

maak op de drie campussen de traditie om

bevordert de informatie-uitwisseling over de

De teamleidsters en medewerkers van de

beslissingen en initiatieven vanuit de leiding

campussen heen. Mensen leren er van el-

werkgroep zijn aanspreekpunt voor alle me-

te nemen,” vertelt diensthoofd schoonmaak

kaar en kunnen dit meteen ook toetsen aan

dewerkers van de schoonmaak. “Zij zitten in

Miet Hilkens. “Toen vanuit personeelszaken

de praktijk. Het doel op langere termijn is

de ideale positie om vragen of problemen te

de vraag kwam om mee te werken aan een ex-

dat we op de drie campussen op eenzelfde

signaleren of op de werkvloer bepaalde han-

periment rond het verhogen van de medewer-

kwaliteitsvolle en professionele manier onze

delingen voor te doen. Ik vind het trouwens

kersbetrokkenheid was dat het ideale duwtje

schoonmaakdiensten verlenen.”

bijzonder belangrijk dat onze medewerkers alles kunnen zeggen tegen ons. Tijdens de op-

in de rug om hier verandering in te brengen.”

startsessie van ons zorgcluster hebben we de

Actiepunt van de maand

leden van de werkgroep officieel voorgesteld.

Ideeën vanuit de werkvloer

Een eerste concrete realisatie is het ‘actie-

Maar ook andere medewerkers die geïnteres-

De eerste stap om de betrokkenheid te ver-

punt van de maand’ dat dient om bepaalde

seerd zijn, kunnen zich kandidaat stellen voor

hogen, was de oprichting van een werkgroep.

items extra in de kijker te zetten. Het eerste

de werkgroep.”

“We willen medewerkers via de werkgroep

actiepunt vestigde de aandacht op de ver-

zelf laten meedenken en met ideeën laten

nieuwde procedure MRSA en Clostridium, het

komen om de werking en de kwaliteit te ver-

tweede op het ontkalken van sanitair. “Dit ac-

Inwerkmap en opleiding

hogen. Op die manier krijgen ze een grotere

tiepunt kreeg de naam ‘woensdag waterdag”,

Naast de actiepunten van de maand is de

betrokkenheid tegenover hun eigen dienst,

een idee van Rosette die in de werkgroep

werkgroep bezig met de ontwikkeling van

het ziekenhuis als geheel en de patiënt. Het

zetelt,” vertelt Miet. “Voor de bekendmaking

een inwerkmap voor nieuwe medewerkers.

enthousiasme bij de werkgroep is groot. Het

van de actiepunten worden we ondersteund

In deze infobrochure komt zowel algemene

helpt ook dat de leden van de werkgroep

door de dienst communicatie. De bekendma-

als campusgebonden informatie. “Los van

tussen de mensen op de werkvloer staan. Al

king gebeurt via posters die voorzien zijn van

de werkgroep zijn we intussen ook gestart

heeft dit initiatief zeker tijd nodig om nog te

een logo dat speciaal hiervoor ontwikkeld is.

met opleidingen op campus VJ,” vertelt Miet.

groeien,” aldus Miet.

Zo weten onze medewerkers onmiddellijk: ‘dit

“Eerst krijgen de schoonmaakmedewerkers

heeft met mijn werk te maken’. De A3-posters

een theoretische sessie over onder meer pro-

hangen in bergruimten en plaatsen waar

ducten, doseringen, e.d. ’s Anderendaags gaan

Wisselwerking

schoonmaakmedewerkers verzamelen. Daar-

we zelf mee de werkvloer op voor de praktijk-

De werkgroep is ook een ideale manier om

naast is er een A4-postertje voorzien voor de

toepassing. Op de beide andere campussen zijn

schoonmaakmedewerkers van de drie cam-

werkmap of de berging op de afdeling.”

deze opleidingen al een tijdje achter de rug.”

“Ik zou wel eens een kijkje willen op de andere campussen"

nemen

"Ik ben alerter en kijk kritischer naar mijn eigen werk"

Rosette Meelberghs werkt op campus VJ sinds juni 2009. “Maar in die

Sonja Wijnants zetelt vanuit campus SU in de werkgroep. “Bij het eer-

tijd zijn er toch al een aantal dingen binnen de schoonmaak veranderd.

ste actiepunt van de maand heb ik heel veel reacties van mijn collega’s

Voor mensen die hier al lang werken is dat soms vreemd. In het begin

gekregen. Er wordt overlegd over wat er precies veranderd is en colle-

zijn sommigen wat sceptisch, bijvoorbeeld ook over het actiepunt van de

ga’s vragen elkaar raad. Over het tweede actiepunt hoor ik iets minder.

maand. Maar dat duurde maar even. Nu krijg ik regelmatig vragen. Mijn

Maar dat heeft vooral te maken met het feit dat we momenteel enorm

collega’s kunnen ook altijd terecht bij de adjuncten (teamleidsters), maar

veel zieken binnen onze groep hebben. We hebben het dus bijzonder

sommigen spreken mij gemakkelijker aan omdat ik zelf op de werkvloer

druk om dit op te vangen.” Sonja is blij dat ze in de werkgroep zit. “Ik

sta. Ze weten dat ze nieuwe ideeën ook aan mij kunnen doorgeven om

hoop dat ik dit nog lang kan blijven doen en wil het ook echt heel se-

te bespreken binnen de werkgroep. Ook toen ik nog niet in de werkgroep

rieus nemen. Ik merk voor mezelf dat ik alerter ben en kritischer naar

zat, vond ik het belangrijk aandachtspunten

mijn eigen werk kijk. Daarnaast zet het

aan de leidinggevenden te signaleren. Ik

mij ook aan om vooruit te denken en

heb als leidinggevende in de voedingsin-

samen met onze teamleidster te be-

dustrie gewerkt en weet hoe belangrijk het

kijken wat op onze campus beter kan.

is om signalen vanuit de werkvloer te krij-

Die dingen neem ik dan mee naar de

gen.” Ook over de werking in de werkgroep

werkgroep.” Ook de samenstelling van

is Rosette positief. “Je pikt er dingen van

de werkgroep over de campussen heen

elkaar op en het is prettig collega’s van de

vindt Sonja een goede zaak. “Er wordt

andere campussen te leren kennen. Ook het

zo heel wat informatie tussen de cam-

clusterevenement was bijvoorbeeld heel

pussen uitgewisseld en gekeken hoe

fijn. Eigenlijk zou ik best eens een kijkje op

anderen iets aanpakken.”

de andere campussen willen nemen.”

januari | februari ‘11

“Tot voor kort hadden we binnen de schoon-

januari | februari ‘11

Mensura

is nieuwe externe dienst voor

preventie op het werk S inds 1 januari van dit jaar is Mensura de nieuwe externe dienst voor pre-

Dr. Jan Vanoeteren

Opleiding: geneesheer-specialist in de arbeidsgeneeskunde

ventie op het werk van het Jessa Ziekenhuis. Mensura vervangt de vroegere diensten Idewe (campussen SA en SU) en Arista (campus VJ). Na de fusie diende het ziekenhuis over te gaan tot één dienst. Omwille van kwaliteits- en financiële criteria viel de keuze op Mensura. De nieuwe arbeidsartsen zijn dr. Jan Vanoeteren en dr. Marie-Anne Reulens. Jess had een gesprek met hen.

Bijkomende opleidingen: veiligheidsdeskundige niveau 1, duikarts, radioprotectionist, milieudeskundige

Jess: U bent sinds enkele weken actief in

dewerkers van campus VJ kenden dit al, voor

ons ziekenhuis. Wat is uw eerste indruk?

campus SA en SU is dit nieuw. Medewerkers

Dr. Vanoeteren: “We zijn nog volop bezig met

met verhoogde cholesterolwaarde krijgen ge-

het leren kennen van mensen en comités

richt advies en worden jaarlijks opgevolgd.”

Gehuwd, vader van 3 kinderen: Xanne (23), Jan-Robrecht (21) en Toon (17)

Ervaring: • 5 jaar inwendige ziekten (o.a. cardiologie in UZ Antwerpen, Vesaliusziekenhuis Tongeren, algemeen inwendige en gastroenterologie in St. Trudo St. Truiden • Arbeidsgeneesheer sinds 1990 bij Gedilo, later gefuseerd met Interkempen tot Encare. Gedurende meerdere jaren geneesheerdirecteur van deze dienst. • Nu: arbeidsgeneesheer en regionaal directeur voor Limburg/Kempen/Vlaams Brabant bij Mensura EPPBW (fusie tussen Mensura en Encare).

waarin we voortaan participeren. Maar je merkt wel meteen dat het Jessa Ziekenhuis in een dynamisch fusietraject zit. Als arbeids-

Gaat u ieder op een vaste campus of cam-

geneeskundige dienst hebben we daar oog

pussen werken of campusoverschrijdend?

voor want een dergelijk veranderingstraject

Dr. Vanoeteren: “Ons hele team van artsen en

betekent een extra stressfactor voor mede-

verpleegkundigen zal campusoverschrijdend

werkers. Een ander opvallend feit is dat het

werken. Zo leren we snel de campusspeci-

ziekenhuis een toonvoorbeeld is op het vlak

fieke aandachtsgebieden die er in deze fase

van ‘gezondheidsminded’ zijn. Zo is er via de

van de fusie nog zijn en stellen zich geen

werkgroep

problemen in geval van afwezigheid van een

gezondheidspromotie

duidelijk

aandacht voor het welzijn van de medewer-

collega.”

kers op allerlei vlakken. Dat beleid willen wij verder ondersteunen. Zo kunnen alle medewerkers gratis een cholesterolmeting laten

Wanneer bent u aanwezig in het ziekenhuis?

doen tijdens hun periodiek onderzoek. De me-

Dr. Reulens: “Op campus VJ zijn we op dinsdag

Takenpakket in een notendop • Uitvoeren van wettelijke op-

• Periodieke bedrijfsrondgangen:

• Ondersteuning van de preventie- • Bijwonen van comités zoals

drachten op medisch vlak: peri-

inschatten van arbeidsgenees-

dienst Jessa met het oog op de

comité voor preventie en be-

odiek onderzoek, onderzoek na

kundige risico’s (ergonomisch,

veiligheid van de medewerkers

scherming op het werk, sociale

ziekte, zwangere medewerkers,

biologisch, toxicologisch, ...)

• Ondersteunen van het bestaan-

• Aanleveren van anonieme sta-

de gezondheidspromotiebeleid

bemiddelaar bij het aanpassen van de werkpost na ziekte, ...

tistieken (groepsrapporten, ...)

van het Jessa Ziekenhuis

overlegorganen, ziekenhuishygiëne, .... • ....

januari | februari ‘11

en donderdag aanwezig, op campus SA is dat

Is het voor een arbeidsgeneeskundige

maandag. Voor campus SU blijven een aantal

dienst moeilijker werken in een zieken-

dagen per jaar ingepland. Daarnaast voeren

huis?

we op campus VJ op woensdag en vrijdag

Dr. Reulens: “Andere bedrijven durven de ex-

medische onderzoeken uit bij medewerkers

terne dienst voor preventie op het werk wel

van andere bedrijven. Dit biedt als voordeel

eens als een verplichting te zien waaraan ze

dat er op die dagen - indien nodig - dringende

nu eenmaal moeten voldoen. In ziekenhuizen

raadplegingen van Jessamedewerkers tussen

is men per definitie met gezondheid bezig en

geschoven kunnen worden.”

kijkt men er dus anders tegen aan. Ook het

Dr. Vanoeteren: “Voor noodgevallen voorzien

feit dat het Jessa Ziekenhuis zo gezondheids-

we een 24-uurs bereikbaarheid via mijn gsm-

minded is, maakt het voor ons boeiend.”

toestel. Het kan dan gaan om psychologische

Dr. Vanoeteren: “Aan de andere kant krijg je

bijstand ’s nachts bij een traumatische erva-

in een ziekenhuis te maken met een zeer

Dr. Marie-Anne Reulens

ring, enz...”

kritisch publiek van artsen en andere profes-

Moeder van 2 zonen: Jarne (8) en Tibe (6)

sionele gezondheidswerkers naar arbeidsgeneeskundige taken toe. We moeten bewijzen Een externe dienst voor preventie op het

dat we een toegevoegde waarde kunnen en

werk is gebonden aan een aantal wette-

zullen zijn in het welzijnsbeleid. Belangrijk in

lijke opdrachten. Welke meerwaarde kan

dit geheel is dat wij volledig neutraal werken.

Mensura daarnaast bieden?

Dat betekent dat we in moeilijke situaties

Dr. Vanoeteren: “We zijn een Limburgse dienst

onpartijdig oplossingen zoeken tussen werk-

die zeer vertrouwd is met de werking in Lim-

nemer, werkgever, vakbondsafgevaardigden,

burgse ziekenhuizen. Deze ervaring helpt bij-

enz. We hopen dat medewerkers die hulp

voorbeeld bij het inschatten van risico’s e.d.

nodig hebben, ons weten te vinden. Soms is

Daarnaast heb ik zelf een aantal jaren als arts

de drempel veel lager om een probleem van

in de ziekenhuissector gewerkt. Een ander

bijvoorbeeld overbelasting of ongewenst ge-

pluspunt is ons zeer geavanceerd elektronisch

drag bij een neutraal en extern persoon aan

gezondheidsdossier. Medewerkers die voor

te kaarten dan binnen je eigen organisatie.”

Opleiding: huisartsgeneeskunde en sportgeneeskunde Bijkomende opleiding: arbeidsgeneeskunde (voorlaatste jaar) Ervaring: • Huisarts in Edegem (1999-2005) • Regulatory affairs coordinator San Antonio Texas, USA (2005-2008) • Sinds 2008: arbeidsarts bij Mensura

een periodiek onderzoek langskomen, zullen merken dat ze –afhankelijk van hun jobinhoud- een aantal screeningslijsten krijgen in te vullen. Door anonieme verwerking van deze gegevens krijgen we een goed beeld van factoren zoals rugbelasting, psychosociale belasting, enz... Let wel: ons systeem staat volledig los van de elektronische systemen van Jessa. De privacy is dus steeds gewaarborgd!” Dr. Reulens: “Zelf zit ik in mijn voorlaatste jaar arbeidsgeneeskunde. Het feit dat ik mijn thesis in het Jessa Ziekenhuis ga maken, levert ook een win-winsituatie op.”

Penny Roosebrouck is contactpersoon Naast de twee arbeidsartsen voorziet Mensura drie vaste verpleegkundigen voor ons ziekenhuis. Het gaat om Penny Roosebrouck, Paul Claes en Isabelle Maufort. Centraal contactpersoon is Penny Roosebrouck. Zij staat in voor de planning en is dus het aanspreekpunt voor alle afspraken. Penny is te bereiken op: • campus VJ: op dinsdag en donderdag (8u20-16u40), tel. 011 30 96 91 • campus SA, maandag (8u20-12u en 13u-17u), tel. 011 28 97 13

januari | februari ‘11

Eén spoedgevallendienst in Hasselt

De twee diensten gespecialiseerde spoedgevallen van ons ziekenhuis zijn sinds 24 januari 2011 samengevoegd op campus Virga Jesse. Deze samenvoeging is een complex project met impact op vrijwel alle medische diensten van het ziekenhuis. Er ging dan ook maanden voorbereiding aan vooraf. Jaarlijks komen er meer dan 40.000 patiënten naar onze dienst spoedgevallen. Daarvan wordt 40 procent verder gehospitaliseerd. Op de spoedgevallendienst werken 13 urgentieartsen en 58 medewerkers. In een volgend nummer van Jess polsen we graag eens bij enkele van hen hoe deze samenvoeging precies aangepakt en verlopen is.

Campagne handhygiëne januari | februari ‘11

U bent in goede handen

Ook dit jaar neemt het Jessa Ziekenhuis actief deel aan de nationale campagne voor een betere handhygiëne in de Belgische ziekenhuizen. Het is een thema dat continu belangstelling verdient, maar waar van februari tot maart extra aandacht aan wordt besteed. Dat gebeurt aan de hand van een uitgekiend traject met een voormeting, een sensibiliseringscampagne en een nameting.

gaat er extra aandacht naar twee doelgroepen:

Posters, brochures, een quiz, televisiespots

patiënten in acute ziekenhuizen lopen een

enerzijds de artsen, anderzijds de patiënten.

en vormingssessies zorgen voor een extra

ziekenhuisinfectie op, met hierdoor een toe-

Artsen hebben een belangrijke voorbeeld-

bewustwording bij de zorgverleners.

name van mortaliteit, hospitalisatieduur en

functie. Uit vorige campagnes blijkt dat ze

dus ook gezondheidskosten. Het is algemeen

moeilijker te bereiken zijn voor de campagne

Nameting

bekend dat handhygiëne de belangrijkste

handhygiëne dan de verpleegkundigen maar

De laatste fase van de campagne bestaat uit

maatregel is ter preventie van de overdracht

wel overtuigd zijn van het belang van hand-

een nameting, die een evaluatie vormt van de

van micro-organismen. Handhygiëne behoort

hygiëne. Medisch directeur dr. Frank Weekers

impact van de campagne. De resultaten van

dan ook tot een van de belangrijkste prioritei-

en de ziekenhuishygiënisten bevelen alle art-

deze nameting, die plaatsvindt van 18 april

ten voor ons ziekenhuis, omdat het cruciaal is

sen (stafleden en assistenten) en studenten

tot 30 mei, zullen worden vergeleken met die

in het leveren van veilige en kwalitatief hoog-

geneeskunde warm aan om de specifieke

van de voormeting. Analyses van voorbije ja-

staande zorg.

opleidingssessies bij te wonen. Ook voor de

ren tonen duidelijk aan hoe belangrijk het is

verpleegkundigen en paramedici zijn er vor-

om regelmatig even stil te staan bij het be-

“Helaas moeten we vaststellen dat de nale-

mingssessies voorzien. De campagne hand-

lang van handhygiëne in de strijd tegen zie-

ving van de handhygiënevoorschriften (com-

hygiëne wordt gecombineerd met informatie

kenhuisinfecties.

pliance) bij de gezondheidswerkers gemiddeld

over de nieuwe richtlijnen rond persoonlijke

minder dan 60% bereikt. Sensibilisatiecam-

hygiëne.

Iets meer dan 6% van de gehospitaliseerde

“Naast regelmatige sensibilisatie dienen we allen te streven naar een cultuur waarbij art-

pagnes rond handhygiëne slagen erin deze percentages tijdelijk te verbeteren. Dankzij

De patiënten worden partners in de cam-

sen en medewerkers elkaar op een positieve

herhaling van de nationale campagnes hand-

pagne handhygiëne. Concreet krijgen zij via

en constructieve manier attent maken op fou-

hygiëne zien we een consolidatie van deze

folders informatie over de impact van zieken-

ten tegen de hygiënische basisprincipes. Op

positieve tendens,” legt dr. Luc Waumans uit.

huisinfecties en het belang van handhygiëne

deze manier slagen we er ook daadwerkelijk

in de preventie van deze infecties. “Als team

in handhygiëne op een consistente manier te

ziekenhuishygiëne zijn we ervan overtuigd

verankeren in de zorg van iedere dag,” aldus

Voormeting

dat de medewerkers van ons ziekenhuis

het team ziekenhuishygiëne.

Evenals de voorbije jaren verloopt de huidige

maximaal handhygiëne willen toepassen,” be-

“Daarom doen wij een oproep aan alle artsen

campagne in drie fasen. Tijdens de voorme-

nadrukt dr. Koen Magerman. “Via de folders in

en medewerkers om zich maximaal achter

ting van 15 november tot 15 december de-

de campagne krijgen patiënten de vraag om

deze acties te scharen. Onze patiënten heb-

den de ziekenhuishygiënisten meer dan 150

zorgverleners er attent op te maken dat ze de

ben recht op een veilige zorg en elke mede-

observaties op verschillende afdelingen. De

handen moeten ontsmetten wanneer ze dat

werker draagt hierin een ver-HAND-woorde-

resultaten van die meting zijn al voor analyse

door omstandigheden zouden vergeten. Dit is

lijkheid!”

overgemaakt.

in het bijzonder belangrijk vóór het beginnen van een behandeling of verzorging. We zetten de patiënten ook aan om zelf handhygiëne

Sensibilisatie

correct toe te passen. Het gaat hier om een

Vanaf 14 februari tot 15 maart is het tijd voor

nieuwe tendens, waarbij patiënten op een

sensibilisatie. Zoals ieder jaar richt de cam-

constructieve manier actief worden betrok-

pagne zich tot alle zorgverleners, maar dit jaar

ken in de zorg.”

januari | februari ‘11

Katleen Oris: “Het kompas bevat ook veel sterke punten die nu al aanwezig zijn op onze afdeling en die we willen behouden.”

Teamkompas legt koers voor C1 campus SA vast O

p dinsdag 18 januari verzamelden vrijwel alle medewerkers van de dienst C1 campus Salvator voor een intensieve workshop. Bedoeling was gezamenlijk te werken aan een ‘teamkompas’. Dit teamkompas wil de visie van de afdeling vastleggen en duidelijk maken waar de afdeling voor staat en waar ze naar toe wil. Onder leiding van Veronique Clijsters (cel O & O) legde C1 het hele traject af aan de hand van een symbolische thema; ‘het schip’.

“We werken nu al een aantal jaren met een

Katleen. “Deze thema’s waren: ‘onze patiën-

met het thema te maken hadden maar die wel

vaste equipe. De tijd was rijp om als groep

ten’, ‘onze werkorganisatie’ en ‘zorg voor el-

belangrijk zijn, kwamen deze op het ‘droog-

samen de koers die we willen varen duide-

kaar binnen ons team’. Op die manier kwam ie-

dok’ terecht.” Aan het einde van de avond

lijk vast te leggen, om de bakens samen uit

dereen goed voorbereid op de workshop aan.”

volgde een eerste samenvatting van het

te zetten,” schetst hoofdverpleegkundige C1

geheel. Intussen is al deze input van de me-

Katleen Oris. “Zodra onze dienst aan de beurt

Voor de workshop werden de medewerkers

dewerkers verwerkt tot een richtinggevend

is om samen te smelten met de collega’s van

van C1 verdeeld in drie groepen. Aan iedere

‘teamkompas’. “We hebben ons teamkompas

de andere campus, moeten we uiteraard op-

tafel werd het gesprek in goede banen geleid

bewust uitgewerkt tot heel concrete punten.

nieuw aan de slag om een gezamenlijke visie

door een gespreksleider. “Zelf heb ik bewust

Het is de bedoeling dat we deze punten per

uit te zetten. Maar ik vond het wel belangrijk

niet als begeleider deelgenomen, maar als

thema inkaderen en op de afdeling ophangen.

om intussen, vanuit de missie van het Jessa

gewone gesprekspartner binnen de groep,”

Zo kan het teamkompas ons ook in de toe-

Ziekenhuis, al een fundament te leggen voor

vertelt Katleen. De begeleiders waren Veroni-

komst blijven inspireren.”

onze huidige afdeling. Meerdere leidingge-

que Clijsters (cel O & O), Dirk Baert (hoofdver-

venden op de verschillende campussen heb-

pleegkundige nefrologie – urologie campus

ben al een soortgelijke oefening gemaakt met

VJ) en Renilde Cox (hoofdverpleegkundige

Enorme inzet medewerkers

hun dienst.”

dagziekenhuis inwendige en oncologie cam-

Op twee februari kregen de medewerkers van

pus VJ). Veronique begeleidde tevens het ver-

C1 tijdens een dienstvergadering de volledige

loop van de hele avond.

terugkoppeling over het teamkompas. “Uit de

Drie centrale thema’s

oefening zijn er een beperkt aantal verbeter-

Voor de invulling van de workshops koos Kat-

punten gekomen waar we in de toekomst aan

leen, in samenspraak met Dirk Copermans en

Teamkompas

willen werken. Maar opvallend is toch wel dat

Veronique Clijsters van de cel Ontwikkeling &

Elke groep werkte aan een tafel rond één

het kompas heel veel sterke punten bevat die

Opleiding, voor een format dat te vergelijken

groot thema. Na een tijdje wisselden de groe-

nu al aanwezig zijn op onze afdeling en die

is met de Jessa Cafés die het ziekenhuis eind

pen van tafel. Katleen: “Op de tafels lagen

we ook willen behouden. Deze sterke punten

2009 organiseerde. “Ik had onze mensen als

grote flappen en post-its om op te noteren.

zijn het resultaat van de enorme inzet van

‘huiswerk’ op voorhand een aantal concrete

Items waar de volgende groep zeker op moest

onze medewerkers gedurende vele jaren. Ze

vragen meegegeven over de drie centrale

verder borduren, kregen een symbool mee. En

vormen het fundament van ons teamkompas

thema’s waarrond we wilden werken,” vertelt

als er onderwerpen op tafel kwamen die niet

en onze afdeling.”

Verpleegkundige Elvire Wevers vindt het een goed initiatief om als team samen aan de visie van de afdeling te werken. “Het is fijn om zelf een inbreng te hebben want per slot van rekening draai je toch heel wat uren mee op het werk. Ook de opsplitsing in groepjes vond ik een goed idee. Zo komt er veel meer naar boven dan wanneer iedereen zijn zeg moet doen in de grote groep. Het geheel was ook goed

'Foute party' voedingsdienst

georganiseerd, al kwamen we op het einde in tijdnood.” Verrassende

dingen zijn er volgens Elvire niet uitgekomen. “We wisten als groep al goed wat we willen en waar we voor gaan, maar nu is alles eens

Naast de jaarlijkse teamactiviteit, organi-

duidelijk op een rijtje gezet.”

seren de medewerkers van de voedingsdienst van campus VJ ieder jaar ook een feestje. Dit doen ze om de teamspirit te versterken en elkaar ook eens op een

“Methodiek aanreiken”

andere manier te leren kennen. Dit keer

Het is niet de eerste keer dat Veronique Clijsters een soortgelijk initi-

was het thema ‘de foute party’. Ruim 70

atief in goede banen leidt. “Het opzet van de Jessa Cafés of een ver-

medewerkers van de voedingsdienst ver-

gelijkbaar stramien werkt goed voor dit soort oefeningen,” vertelt ze.

zamelden op 19 november in de meest

“Onlangs heb ik vanuit de cel O & O een soortgelijke oefening gedaan

gekke outfits in het parochiezaaltje in

met de dialyseafdeling. Daar was het centrale thema ‘werkgroepen’:

Kiewit. Getuige de foto’s was de foute

wat willen we binnen onze verschillende werkgroepen bereiken en

party bijzonder leuk.

hoe gaan we dat aanpakken? C1 heeft gewerkt rond ‘visie’ of ‘teamkompas’. De symboliek ‘het schip’ leent zich hier perfect voor. Vanuit de cel O & O begeleiden we het hele traject. Voor de visie-oefening op C1 betekende dat onder meer: het aanreiken van de methodiek, zorgen voor een ijsbreker aan het begin van de avond, de presentatie geven die Katleen voorbereid had, als tafelbegeleider een van de themasessies begeleiden, de eindbespreking verzorgen, enz...

“Input van medewerkers zeer waardevol” Naast Veronique waren ook hoofdverpleegkundigen Dirk Baert en Renilde Cox van campus VJ ‘tafelcoach’. Beide hoofdverpleegkundigen verdiepten zich het afgelopen jaar intensief in het thema ‘teamwerking’ en spraken hierover in november 2010 op het Congres van het VBVK (Vlaams Verbond van Verpleegkundig Kaderpersoneel). “We hebben hiervoor onder meer een enquête gehouden bij alle hoofdverpleegkundigen van ons ziekenhuis en bij de verpleegkundigen van ons zorgcluster. Hierin werd gefocust op 8 invalshoeken binnen een verpleegkundig team,” vertelt Dirk. Meer hierover in een volgende uitgave van Jess! Eén van de vragen in de enquête was hoe belangrijk een visie is om tot een sterk team te komen. “Zo’n oefening is echt waardevol en zal in de toekomst nog aan belang winnen,” aldus Renilde. “Bij de fusie van afdelingen is het immers essentieel om na te gaan waar je als afdeling samen naar toe wil en hoe je met elkaar omgaat. Dat maakt iedere afdeling uniek binnen de globale visie van het ziekenhuis. Tijdens dienstvergaderingen of de dagelijkse drukte op de afdeling blijft het toch vaak bij eenrichtingsverkeer van de hoofdverpleegkundige naar de medewerkers toe. Terwijl de input van de medewerkers zelf net zeer waardevol is.” Als tafelcoach moet je soms wel wat peuteren om informatie los te krijgen. Dirk: “Daarom is het zinvol om externe begeleiders te voorzien. Sommige medewerkers gaven in het begin van de oefening weinig respons, maar als je dan vroeg naar hun wensen naar de toekomst toe, kwamen ze wel los.”

januari | februari ‘11

"Fijn zelf inbreng te hebben"

januari | februari ‘11

Jess! van a tot z

Posterbeurs levert 250 euro

voor Appelboomke op Op maandag 13 december organiseerde

’t Appelboomke, een project dat inge-

deze intussen gevonden in Genk. De

de pastorale dienst van campus VJ haar

diend werd door 2 Jessacollega’s van

aankoop en de renovatiewerken van

jaarlijkse kaarten- en posterbeurs in de

campus VJ: Anita Jans (dispatch) en Con-

de nieuwe locatie worden gefinancierd

aula. Medewerkers en bezoekers konden

ny Nelissen (postlokaal). ’t Appelboomke

via een conventie bij het RIZIV. Voor de

daar terecht voor kerst- en nieuwjaars-

is een dagrevalidatiecentrum -gelegen

binnen- en buiteninrichting moet ‘t Ap-

kaarten, verjaardags- of rouwkaartjes,

in Hasselt- voor peuters en kleuters met

pelboomke echter beroep doen op eigen

kalenders, tekstboekjes, posters enz.

een

middelen en steun van derden.

Het initiatief bracht 250 euro op. De

Het dagrevalidatiecentrum had een

Meer info over ’t Appelboomke vind je

opbrengst gaat dit jaar naar de vzw

grotere huisvesting nodig en heeft

op de website www.appelboomke.be.

autismespectrumstoornis

(ASS).

Website voor gestolen fietsen Is je fiets gestolen? Doe dan eerst aangifte bij de politie en volg daarna de website www. gevondenfietsen.be op. De provincie Antwerpen en Limburg zijn namelijk enkele maanden geleden met een website voor gestolen fietsen gestart. Daarop plaatsen alle politiezones digitale foto's van gevonden fietsen. Zie je jouw fiets op de site staan? Ga dan naar de politie en bewijs daar dat de fiets van jou is. Dat kan op basis van een factuur, foto's, een hele goede beschrijving van de fiets, .... Zo komen de fietsen zeker bij de rechtmatige eigenaars terecht. Er staan intussen al een 1000-tal fietsen op de website. Via zoekcriteria kan je zelf snuisteren in de gevonden fiet-

Gebruik pendelbus stijgt

sen. Teruggevonden fietsen blijven ongeveer zes maanden op de site staan.

Prijzen bewegingsmaand uitgereikt

Van half september tot half oktober vond de jaarlijkse bewegingsmaand plaats op de 3 campussen van het Jessa Ziekenhuis. Een verslagje daarvan kon je al lezen in een van de vorige nummers van Jess, maar de winnaars van de diverse initiatieven had je nog van ons tegoed. Op donderdag 6 januari kregen de gelukkigen hun prijs overhandigd door medisch directeur dr. Frank Weekers. Artsen en medewerkers konden tijdens de bewegingsmaand één maand gratis onder begeleiding komen trainen in het ReGo. Via loting werden er 3 winnaars geplukt uit de medewerkers die zich het vaakst in het zweet kwamen werken. Deze sportievelingen werden beloond met een Hasseltbon van 50 euro: Lieve Leyssens (campus VJ), Tom Thomassen (campus SA) en Lieve Berghmans (campus SA). Bij de foto-opdracht was het de bedoeling dat medewerkers zo snel mogelijk de locatie op de foto herkenden en zich naar die plaats op de campus begaven. Daar wachtte hen een bewegingsopdracht/vraag. Als ze deze opdracht correct uitvoerden of de vraag juist beantwoordden, ontvingen ze een lettercombinatie waarmee ze een woord konden vormen. De diensten die als snelst het correcte woord doormailden, kregen de meeste punten. Volgende diensten sleepten hierbij een bon voor een dienstactiviteit in de wacht: Studiedienst (200 euro), PAAZ VJ (150 euro), ICT SU (150 euro), Reva 1 SU (100 euro) en Reva 3 SU (50 euro).

Bofrost steunt Cliniclowns met 40 000 euro Al heel wat jaren komen de Cliniclowns wekelijks de gehospitaliseerde kinderen in ons ziekenhuis een leuke afleiding bezorgen. Deze afleiding kan ervoor zorgen dat de patiëntjes minder gespannen zijn en minder pijn ervaren en januari | februari ‘11

dat het genezingsproces beter verloopt. Maar voor de lonen van de Cliniclowns is er uiteraard een budget nodig. Vermits de Cliniclowns geen subsidies ontvangen, is dit budget volledig afhankelijk van giften. De firma Bofrost, marktleider in België in vriesverse producten die aan huis geleverd worden, voelt sympathie voor kindvriendelijke initiatieven en ondernam daarom in 2010 drie grote acties ten voordele van de Cliniclowns België en Nederland. Zo verkocht het Bofrost verkoopteam in België 26 000 gezinskalenders die telkens 1 euro voor de Clini-

clowns opleverden. Daarnaast organiseerde de firma een verkoop van ‘Sinterklaas’ chocoladefiguurtjes en tijdens een derde actie werden ijsjes in de vorm van een kerstman aan de Bofrostklanten gepresenteerd. Ook in de toekomst wil Bofrost acties voor de Cliniclowns blijven opzetten. Op de foto zie je de gemotiveerde commerciële ploeg van Bofrost die de cheque van 40 000 euro overhandigt aan Valerie Van Galstel, algemeen bestuurder van Cliniclowns België (r).

In augustus 2010 hield vervoercoördinator Anja Scheelen een enquête over het pendelbusgebruik op campus Virga Jesse. Tijdens deze bevraging bleek dat de meeste bezoekers, patiënten en medewerkers het gebruik van de pendelbus niet of te weinig kenden. Mensen die de pendelbus wel kenden, waren onvoldoende op de hoogte over de opstapplaatsen en vertrektijden. Toch is duidelijk dat er een wijziging in het parkeergedrag nodig is omwille van de beperkte parkeerruimte op en in de buurt van campus VJ. De dienst communicatie startte daarom in september samen met een extern communicatiebureau een brede campagne met nieuwe flyers, duidelijk herkenbare opstapplaatsen, een duidelijke belettering op de pendelbus, een TV-spot die meermaals op TVL werd uitgezonden en een advertentie in het Belang van Limburg. En dat leverde resultaat op. Terwijl vóór de campagne gemiddeld 915 mensen de pendelbus gebruikten, is het aantal gebruikers sinds de campagne gestaag gestegen van 1 082 gebruikers in oktober tot 1 546 in november, 1 641 in december en 1 768 in januari. De meeste pendelbusgebruikers komen uit de regio’s Hasselt, Diepenbeek, Genk en Zonhoven. Niet alleen bezoekers en patiënten maar ook medewerkers kennen de pendelbus intussen. In oktober en november maakten 29 medewerkers er meermaals gebruik van, in december waren dat er 37. Een uitstekende evolutie die zich hopelijk in de toekomst nog verder zet. Het ziekenhuis reikte intussen ook de eerste drie reischeques uit aan de bezoekers Jean Berx, Fatima Tadire en Sigrid Elsen. Bij de medewerkers die de pendelbus gebruiken, vielen Els Vuerstaek en Ine Gielkens van campus VJ tijdens de mobiliteitsloterij in de prijzen.

Humor

Medewerkers voedingsdienst

gluren bij de buren

in de zorg

Gluren bij de Buren. Sinds we gefuseerd zijn,

Op 18 januari organiseerde de morele dienst van campus VJ een workshop

kenhuis. Ook de voedingsdienst paste het

‘Zorg voor humor in de zorg’. Samen met Gerard Aerts en Trudie Apper-

concept ondertussen toe. In de maand no-

mans van de vzw Lach met twee, beleefden de 17 deelnemers een zeer

vember trokken een 15-tal medewerkers van

geslaagde en positief getinte avond. De aanwezigen waren zelfs vragen-

campus Virga Jesse een dagje naar campus

de partij om aan deze workshop een vervolg te breien. Medewerkers die

Salvator en draaiden een 15-tal medewerkers

geïnteresseerd zijn om ook eens de workshop “humor in de zorg’ mee te

van campus Salvator een dagje mee in de

maken, kunnen dit melden bij Raymond Thijs, moreel consulent campus

keuken van campus Virga Jesse. Zowel mede-

VJ (raymond.thijs@jessazh.be). Van zodra er een 15-tal kandidaten zijn,

werkers van de centrale vaatwas als keuken,

wordt er een nieuwe workshop georganiseerd. Hierbij wordt rekening ge-

maaltijdbevragers en koks namen een kijkje

houden met ieders voorkeurdata. Deelname aan de workshop is gratis.

op de andere campus. Een geslaagde, boeien-

is de term goed ingeburgerd in het Jessa Zie-

de en leerrijke ervaring voor alle deelnemers.

januari | februari ‘11

JOZ-senioren aan het Nieuwjaarsdiner I

n ons vorig nummer kon je een oproep lezen aan alle gepensioneerde medewerkers van Jessa om zich aan te sluiten bij de vereniging van gepensioneerden. Deze vereniging kreeg intussen de naam JOZ, wat staat voor Jessa - OCMW – Zonnestraal. JOZ organiseert jaarlijks een 6-tal activiteiten voor haar leden. De eerste activiteit is traditioneel het Nieuwjaarsdiner. Mirèse Gevers, bestuurslid JOZ, bezorgde ons een verslag.

Donderdag 20 januari 2011. Drukte langs het

Bedankt, Albert en Jules

Sfeer zit erin

kanaal in Kuringen ter hoogte van het Krekel-

Tussendoor neemt Albert Steegmans het

Omstreeks 16u krijgen we een verrassing

hof. Met zo’n 130 leden verzamelen we er om

woord om alle aanwezigen een actief en ge-

in de vorm van twee musicerende heren. Zij

te genieten van het Nieuwjaarsdiner van onze

zond jaar te wensen en geeft hij informatie

brengen instrumentale sfeermuziek van Frank

vereniging JOZ. Niet alleen een nieuwe locatie

over de nieuwe activiteiten. Ook geeft hij

Sinatra en Elvis tot Bill Haley! Voor sommigen

voor dit jaarlijks evenement, maar - wegens

uitleg over onze naamsverandering, kondigt

de gelegenheid om een dansje te wagen. De

de fusie van het Virga Jesseziekenhuis en het

nog een verrassing aan en deelt tenslotte

sfeer zit er duidelijk in maar om 19u, na nog

Salvator-St.-Ursulaziekenhuis - ook een nieu-

mee dat hij ontslagnemend voorzitter is. Hij

een bisnummertje, sluiten we definitief de

we naam voor onze vereniging.

blijft actief bestuurslid maar geeft na 13 jaar

deuren. Het is misschien wel een cliché, maar

Bij het binnenkomen in de feestzaal worden

de fakkel door. Bij deze: bedankt Albert voor

de afwezigen hadden weer eens ongelijk.

we onthaald op Cava, aperitiefhapjes en op

je jarenlange inzet, je krachtige en directe be-

de geprojecteerde foto’s van onze activitei-

slissingen! Ook Jules Vanstreels wordt in de

ten van het afgelopen jaar. Meteen is de sfeer

bloemetjes gezet, Jules, reeds van in de begin-

gezet voor een aangename lange namiddag.

jaren actief bij de vereniging, stopt met zijn

Aan sfeervol gedekte tafels is het culinair ge-

activiteiten als bestuurslid. Ook aan u, Jules,

nieten met aangepaste wijnen.

een dikke merci.

Het bestuur JOZ In de vergadering van 28 januari 2011 werd Richard De Ceulaer verkozen tot nieuwe voorzitter van de vereniging JOZ-senioren. Richard (op de foto terwijl hij nog in dienst was) volgt Albert Steegmans op die na 13 jaar ontslag neemt als voorzitter. Samenstelling bestuur JOZ: Richard De Ceulaer, voorzitter, richard.deceulaer@telenet.be Marcel Van Goethem, secretaris, m.v.goethem@skynet.be Gerard Stulens, schatbewaarder, stulens.eersels@skynet.be Ursula De Busschop, ondervoorzitter, yvon.steijls@telenet.be Elly Aerts, bestuurslid, aerts_elly@hotmail.com Mirese Gevers, bestuurslid, miresegevers@skynet.be Eugeen Orlans, bestuurslid, eugeen.elvira@skynet.be Pierre Scheelen, bestuurslid, pierre.jeannette@skynet.be Eric Simons, bestuurslid, simons.vandeput@telenet.be Albert Steegmans, bestuurslid, steegmans.albert@euphonynet.be Herman Valkenborg,bestuurslid, valkenborg.herman@telenet.be Ben je gepensioneerde van het Jessa Ziekenhuis en geïnteresseerd om je aan te sluiten bij JOZ? Neem dan contact op met Marcel Van Goethem, secretaris, m.v.goethem@skynet.be

kerstviering voor

Op vrijdag 17 december verzamelden een aantal medewerkers van

revalidanten en familie

patiëntentuin van campus Salvator. De kerstborrel op campus Salva-

de drie campussen van ons ziekenhuis voor een kerstborrel in de tor is intussen uitgegroeid tot een jaarlijkse traditie, die men graag binnen Jessa verder wilde zetten. Om het geheel mooi in te kleden,

Op vrijdag 10 december 2010 organiseerde de revalidatieafdeling

bestelden de organisatoren pakken helderwitte sneeuw die koning

(C7) van campus VJ voor het vierde jaar op rij een kerstfeest voor de

winter in de kerstperiode gestaag uit de hemel liet neerdwarrelen.

revalidanten en hun familie. Het feestcomite op SP neuro-locomoto-

Om de bittere kou te trotseren waren er vuurkorven voorzien. Maar

riek stond in voor de organisatie en kreeg de avond zelf hulp van alle

ook de soep, gluhwein, borreltjes, lekkere hapjes en uiteraard het

verpleegkundigen van C7. Hoofdverpleegkundige Paul Janssen: “Ik

leuke gezelschap van collega’s zorgden voor een hartverwarmend

ben er bijzonder fier op dat er vanuit de verpleegkundige equipe zo’n

effect.

engagement is om deze avond geheel vrijblijvend Kerst te komen vieren met de revalidanten die op onze dienst gehospitaliseerd zijn. Dit is stilaan een traditie aan het worden waarbij we jaarlijks het aantal deelnemers zien stijgen. Dit jaar zaten er een 50-tal mensen rond de feesttafel.”

Fier op team Na het avondeten in de dagzaal op C7 volgde een receptie met de nodige hapjes en drankjes. Later op de avond was er kerststronk met koffie voorzien. De avond werd opgeluisterd door Ineke, een 13-jarig meisje met een prachtige stem en een mooi repertoire, dat zichzelf begeleidde op de gitaar. Iedere revalidant kreeg ook een geschenk. Aan het einde van de avond hielp het hele team om de revalidanten in bed te leggen. “Onze revalidanten en hun partner/familie waren uitermate lovend over de gezellige avond en apprecieerden zeer dat onze verpleegkundigen op eigen initiatief en buiten hun werkuren deze avond voor hen wilden reserveren,” aldus Paul. “Dus, collega’s van C7, ook van mij nogmaals hartelijk dank aan allen die dit ieder jaar mogelijk maken. Ik ga geen namen noemen om zeker niemand te vergeten, maar ik ben fier op jullie!”

januari | februari ‘11

C7 organiseert

Kerstborrel in de sneeuw

januari | februari ‘11

Jessa Star Night

Jessamedewerkers in de

hoofdrol O

p zaterdag 5 februari verzamelden ruim 1 500 enthousiaste medewerkers en artsen in de Ethias Arena voor het personeelsfeest. Dit jaar kreeg dit jaarlijkse evenement het thema ‘Jessa Star Night’. Een bijzonder toepasselijke naam voor een avond vol verrassingsacts en optredens van bekende sterren. Maar de grootste sterren tijdens de Jessa Star Night waren toch onze eigen medewerkers en artsen.

Ja, ik wil

Jessa in the spotlights

lijk: dit gaat weer een geweldige avond wor-

Tijdens het eten door staat er al heel wat te

Veel tijd om te bekomen van deze thriller van

den! Een live band entertaint het publiek op

gebeuren. Als Roel Ulenaers van het klinisch

formaat is er niet, want om 23u00 staat het

een rustige en aangename manier, de zaal is

laboratorium campus VJ op het grote scherm

volgende absolute hoogtepunt van de avond

prachtig ingekleed, de tafels nodigen uit om

verschijnt, wordt het eerst heel stil in de

op het programma. De 8 minuten durende,

plaats te nemen en een imposant podium in

zaal. Als hij even later op een niet-alledaagse

werkelijk hilarische Jessa muziekclip met in de

het midden van de zaal met zes grote scher-

manier zijn collega en tevens vaste vriendin

hoofdrol tal van artsen, medewerkers en direc-

men laat al meteen vermoeden dat dit niet

Isabel ten huwelijk vraagt en zij gelukkig ‘ja’

tieleden van ons ziekenhuis spat van de scher-

zomaar een doorsnee feestje gaat worden.

zegt, klinkt er gejoel uit 1 500 kelen. Even la-

men op de tunes van ‘Barbara Streisand’. Het

ter verschijnt het hele bewakingsteam dat de

is duidelijk: ook op dit vlak huist er heel wat

zorgclusterevents begeleidde op het podium

talent in de Jessarangen. A lot of stars are born!

En... aftellen

om de ultieme winnaar van deze zorgcluster-

Een aftelklok op de schermen doet de gasten

events kenbaar te maken. Uiteraard gaat dit

in de loop van de avond herhaaldelijk nieuws-

gepaard met de nodige anekdotes en hilariteit.

Romeo, oh Romeo Het publiek is nog maar nauwelijks bekomen

gierig uitkijken naar wat er allemaal op het

van deze sensatie als de Romeo’s het podium

programma staat. Om 20u00 stipt verschijnen op het scherm in steeds sneller tempo foto’s

Thriller

innemen. Ook zij zullen geweten hebben dat

van artsen en medewerkers van ons zieken-

Om 22u00 stipt komt er een meterslange li-

ons ziekenhuis voor zo’n 80% uit vrouwelijke

huis, gevolgd door het Jessalogo. Dit is met-

mousine de zaal ingereden onder begeleiding

medewerkers bestaat. Sommige vrouwelijke

een het sein voor een officiële verwelkoming

van een uitgebreid securityteam. Ook wie er

collega’s laten zich graag een serenade bren-

door onze voorzitter en algemeen directeur

niet vlakbij kan komen, kan het allemaal op

gen, anderen geraken helemaal in extase door

en een korte terugblik op het afgelopen jaar

één van de zes grote schermen volgen als nie-

een handdruk of blik van een of andere Ro-

met initiatieven zoals de zorgclusterevents,

mand minder dan de legendarische (opnieuw

meo. Zelfs onze mannelijke collega’s laten zich

Jessa fietst en de kwaliteitsmaand.

tot leven gekomen) Michael Jackson uitstapt

meeslepen in de ambiance en nu zijn het de

en het Jessapubliek begroet. En dan volgt een

uitgedeelde lightsticks die massaal de lucht in

40 minuten durende, wervelende show. Sa-

gaan. Het publiek is duidelijk klaar om de rest

Supervlotte bediening

men met zijn vier mannelijke dansers – die tel-

van de avond helemaal uit de bol te gaan als

En dan is het tijd om de magen te vullen voor

kens het bovenlijf ontbloten om zich voor een

DJ Da Pierre het mag overnemen. Later brengt

de avond en nacht. Vorig jaar moest er heel

volgende dans om te kleden – dweept Michael

Zsa Zsa nog het nummer ‘Its raining men’, ter-

wat aangeschoven worden voor een lekkere

Jackson het vooral vrouwelijke publiek op tot

wijl 4 benji-springers het publiek vanuit de

hap. Dit jaar koos het ziekenhuis voor een

een joelende menigte. De uitgedeelde witte

lucht onder vuur (in dit geval water) nemen.

nieuwe formule waarbij zowel het voor- en

handschoenen gaan massaal de hoogte in.

De aftelklok die om 03u00 het einde van de

nagerecht als de verschillende hoofdgerech-

avond inluidt, komt voor heel wat medewer-

ten op bordjes klaar gezet worden aan de ver-

kers dan ook te vroeg. What a party!

schillende buffetten in de zaal. En dat werkt bijzonder goed. Iedereen is supervlot bediend en voor het hoofdgerechten is er keuze uit 5 verschillende gerechten. Al moet gezegd dat niet alle gerechten even goed in de smaak vallen.

Feestvierders schenken gul aan Roparun Een goed doel steunen tijdens het personeelsfeest; het is intussen al een gewoonte geworden binnen Jessa. Dit jaar deed ons team ‘Roparunners’ een beroep op het goede hart van hun collega’s. En met succes. De leuke stand met foto’s van het vorige Roparun-avontuur leverde in een mum van tijd maar liefst 5 000 euro op.

januari | februari ‘11

Bij het binnenkomen is het meteen al duide-

Jessa Star Night

januari | februari â&#x20AC;&#x2DC;11

18 3

1: Maarten Cox en zijn live band 2: De buffetten zien er schitterend uit 3: Voorzitter Willem Descamps (r) en algemeen directeur dr. Yves Breysem (l) heten 1 500 gasten welkom. 4: De trofee voor de zorgclusterevents gaat naar.... the magnificent 4 (cluster geriatrie). 5: Verliefd... verloofd... 6: Een uitgelaten menigte 7: Zsa Zsa in vol ornaat 8: Lots of magical moments...

januari | februari â&#x20AC;&#x2DC;11

9: De Jessa clip zorgt voor een onvergetelijke 8 minuten 10: Michael Jackson in actie 11: Romeo meets Julia... euh... Sarah 12 - 16: Waar is da feestje? Hier is da feestje!

15 4

januari | februari â&#x20AC;&#x2DC;11

Jessa Star Night

Jessaclip: the making off... In aanloop naar het personeelsfeest ging Jessa met een filmploeg op zoek naar feesttalent. Het enthousiasme bij de medewerkers was zo groot dat er meteen een extra filmdag ingelast moest worden. Een 40-tal teams verspreid over de drie campussen lieten zich maar al te graag verleiden om mee te werken aan de Jessa-muziekclip en zagen zichzelf en hun collegaâ&#x20AC;&#x2122;s op 5 februari schitteren op het witte doek. Een absoluut hoogtepunt in een avond die eigenlijk alleen maar uit hoogtepunten bestond! We blikken nog even terug naar the making off...

Dr. Didier Nolens met een stukje van zijn verzameling

Dr. Didier Nolens verzamelt

(oude) medische materialen De korte rondleiding over de zolder met alle

Chirurg of muzikant?

medische materialen die plastisch chirurg

Een ander voorbeeld van een inventieve chi-

Didier Nolens verzameld heeft, is indrukwek-

rurgische uitvinding is de metronoom-stimu-

kend. De verzameling vertelt meer dan een

lator (foto 3) die dateert van ca. 1900. “Deze

eeuw verhalen over gebruikte materialen in

metronoom dreef ritmisch een dubbelas aan

ziekenhuizen. Dr. Didier Nolens heeft al sinds

in een kwikbad zodat stroom ontwikkeld werd

zijn voorvaderen chirurgisch bloed door zijn

om bijvoorbeeld elektro-stimulatie aan een

bloedvaten stromen. Maar dat alleen kan deze

spier te kunnen geven. Waarschijnlijk is deze

ruime collectie toch niet verklaren? “Klopt,”

metronoom ontworpen door een geneesheer,

vertelt hij. “Ik heb sowieso wel geërfd mate-

maar het kan evenzeer een muzikant geweest

riaal in mijn bezit, maar omdat dit onderwerp

zijn,” aldus Didier Nolens.

mij zo interesseert, heb ik een tiental jaren geleden eens een oproep gedaan via een krantenartikel. Er is toen heel goed op gere-

Flauwvallen in de operatiezaal

ageerd. Daardoor heb ik mijn rekken intussen

Een ander verhaal van dr. Nolens is op campus

kunnen volstouwen met allerlei materiaal en

VJ nog door heel wat artsen en medewerkers

boeken.”

gekend. “Fotograaf Bartok wilde in 1950 voor het eerst een video-opname maken in een operatiezaal van het toenmalige Virga Jesse-

Inventieve chirurgen

ziekenhuis. Het ging om de eerste schouder-

Dr. Nolens kan hele verhalen vertellen bij de

prothese die mijn vader (dr. Henri Nolens,

materialen die hij in zijn bezit heeft. Als rode

nvdr.) uitvoerde. Maar halverwege de operatie

draad door deze verhalen heen, valt er één

viel Bartok flauw. De hoofdverpleegkundige

ding vooral op: chirurgen waren bijzonder

heeft zijn taak dan maar overgenomen,” blikt

inventieve mensen. Zo maakten zij vaak zelf

dr. Nolens lachend terug. “Ik heb die bewuste

heel wat hulpmiddeltjes met hout, hamer,

videoband nog steeds.”

zaag en schroeven om sommige post–opera-

tieve patiënten vlot te kunnen laten revalideren. Ook op andere vlakken was men vinding-

1. Operatiezaal midden 20e eeuw

rijk. Operatiezalen werden in het midden van

2. Video-opname eerste schouderprothese dr. Nolens

de vorige eeuw bijvoorbeeld gebouwd met

3. Metronoom – stimulator vroeger ...

rondom ramen om voldoende daglicht te heb-

4. ... en nu: tegenwoordig is er een ruim gamma aan toestellen die elektrotherapie opwekken om de spieren te activeren via elektrodes die op de huid – spier worden aangebracht.

ben (zie foto 1). Operatielampen kende men toen nog niet.

januari | februari ‘11

lastisch chirurg dr. Didier Nolens is reeds heel wat jaren actief op campus VJ. Degenen die hem wat beter kennen, weten dat hij naast zijn drukke chirurgische bezigheden regelmatig de tijd neemt om het penseel ter hand te nemen. Op campus VJ vind je dan ook hier en daar een werk van hem aan de muur hangen. Maar naast deze hobby heeft dr. Nolens nog een andere passie. Hij verzamelt namelijk oude medische materialen, boeken en alles wat hiermee ook maar zijdelings te maken heeft. Redactielid Ludo Hermans bracht hem een bezoek.

januari | februari ‘11

Jessabroers Wim en Kim Bonné over elkaar en de fusie Wim Bonné startte zijn carrière als verpleegkundige in het Salvatorziekenhuis. ‘Kleine broer’ Kim begon 16 jaar later aan

zijn loopbaan als kinesist in dat andere Hasseltse ziekenhuis, Virga Jesse. Jaren lang werd er tijdens familiebijeenkomsten dan ook heel wat over en weer geplaagd tussen de ‘concurrerende’ broers over hoeveel beter het werken was in ‘hun’ ziekenhuis. Totdat Jessa ontstond. Nu brengen Wim en Kim op werkdagen soms gezellig hun lunchpauze samen door als Jessacollega’s. En de familiebijeenkomsten? Die gaan ook nu nog heel vaak over ziekenhuisaangelegenheden. Want niet alleen Wim en Kim, maar ook zus Annemie en alle drie hun partners werken wel ergens in een Limburgs ziekenhuis....

Zus Annemie werkt als medisch secretaresse

Leeftijdsverschil

broer en zus die in de ziekenhuissector ac-

in St.-Trudo, haar echtgenoot in hetzelfde

“Voor mij lag de keuze om verpleegkundige

tief waren? “Ik betwijfel het” blikt Kim terug.

ziekenhuis op de dienst ICT. Wim’s echtge-

te worden voor de hand omdat ik in het mid-

“We komen uit een heel warm nest, maar

note Els is op campus Salvator actief binnen

delbaar de richting psychosociale weten-

door het grote leeftijdsverschil van 16 en 15

het secretariaat oncologie en Kim’s vriendin

schappen gevolgd heb,” legt Wim uit. Kim

jaar tussen mij en Wim en Annemie, hebben

Liesbet verdient als kinesiste haar boterham

wist al van jongs af aan dat hij kinesist wou

we nu veel meer aan elkaar dan vroeger het

in het Genkse ZOL.

worden. Misschien de invloed van oudere

geval was.” Toen de Hasseltse ziekenhuizen

“

nog apart bestonden, gaf de werkplek van

Ik heb een positief gevoel over de fusie en het feit dat ik op meerdere campussen werk.

beide broers soms al eens aanleiding tot discussies. “Kim liet zich altijd makkelijk uit zijn

Wim Bonné Functie: verpleegkundige Dienst: nucleaire geneeskunde, PET In dienst sinds: 1991 op campus SA Momenteel gehuisvest op: campus SA en campus VJ (enkele dagen per week) Leeftijd: 42 jaar Gehuwd met Els Bogaerts (secretariaat oncologie campus SA) Vader van twee zonen: Maxime (9) en Jeroom (4)

tent lokken,” lacht Wim. “Tja, nu we allebei voor Jessa werken, moeten we iets anders

naar externe locatie

verhuisd

zoeken om elkaar te plagen of over te dis-

kloppen. Als je nooit te maken krijgt met de

cussiëren. Niet dat dit zo moeilijk is, hoor! We

andere campus, laat je je daar soms ten on-

Sinds half februari is het magazijn van

vinden altijd wel iets om elkaar wat te jen-

rechte door beïnvloeden.”

campus VJ ondergebracht op een externe locatie, nl. in de magazijnen van groep

nen,” kaatst Kim de bal terug.

Machiels in Ekkelgaarden. De verhuis is in eerste instantie nodig om het huidige

Fusie positief

Samen Roparun

plaatsgebrek op campus VJ op te vangen.

Intussen hebben de broers allebei een Jessa

Een ander voordeel van de fusie is dat de

Op termijn is het de bedoeling dat zowel

statuut, maar Kim voelt op zijn werkplek

broers Bonné vorig jaar een onvergetelijke

de magazijnen als de archieven van de

nauwelijks veranderingen door de fusie. Wim

Roparun samen konden beleven. “Wim was

Hasseltse campussen hier gecentrali-

wel. “Onze dienst zit als Centrum voor Nu-

vroeger altijd sportiever dan ik,” vertelt Kim.

seerd worden. Zodra alle voorzieningen

cleaire Geneeskunde al een tiental jaren

“Maar door mijn studies kinesitherapie ben

klaar zijn, verhuist ook de dienst post en

in een soort minifusie tussen campus VJ,

ik ook meer beginnen sporten. Sinds ik hier

verzending naar Ekkelgaarden 14. Op die

campus SA en het St.-Franciskusziekenhuis

werk, heb ik ook altijd de start to run voor

manier kan het Jessa Ziekenhuis steeds

Heusden,” legt hij uit. “Maar sinds de PET-

medewerkers geleid. Ik vind het bijzonder

werken vanuit één centraal toeleverings-

scanner in juli 2010 van campus SA naar

fijn dat initiatieven zoals start to run, Dwars

punt. Om alles snel op de juiste plaats te

campus VJ verhuisd is, voel ik echt het ver-

door Hasselt, Chambers Trophy en Roparun

krijgen, is er op dit ogenblik 4 keer per

schil. Ik werk nu twee dagen per week op

vanuit het ziekenhuis gestimuleerd worden.”

dag transport voorzien. In de toekomst

campus VJ, de andere dagen op campus SA.

Terwijl Kim voor lopen kiest, staat voor Wim

komt er een pendeltransport dat ieder

En ik moet eerlijk zeggen dat ik een positief

het fietsen centraal. Zo neemt hij al heel wat

uur de beide campussen en Ekkelgaarden

gevoel heb over de fusie en het feit dat ik

jaren met het ziekenhuis deel aan de 24 uur

aandoet.

op meerdere campussen werk! Er doen soms

cycling in Zolder en leidde hij vorig jaar de

van die verhalen de ronde over de fusie of

start to bike. “Toen Kim zich vorig jaar aan

de andere campus die eigenlijk gewoon niet

het voorbereiden was om mee te lopen met de Roparun, is hij mij beginnen pushen om als fietser mee te gaan. En ik ben enorm blij dat ik dat gedaan heb! Het was een geweldige ervaring. Johan Bogaerts van radiologie

Kim Bonné Functie: kinesist Dienst: ReGo (revalidatie- en gezondheidscentrum = cardiale revalidatie) In dienst sinds: 2007 op campus VJ Momenteel gehuisvest op: campus VJ Leeftijd: 25 jaar Samen met vriendin Liesbet Moesen (kinesiste ZOL)

campus VJ woont bij ons in de straat en was er ook bij als fietser. Je leeft daar 48 uur aan een stuk zó intens samen. Dat schept een geweldig samenhorigheidsgevoel. Die goede band met collega’s van de andere campus heeft het komen werken op campus VJ voor mij heel gemakkelijk gemaakt.”

we allebei “ Nu voor Jessa werken, moeten we iets anders zoeken om elkaar te plagen of over te discussiëren.

januari | februari ‘11

Magazijn campus VJ

januari | februari ‘11

Patiëntveiligheid

Missen is menselijk! Waarom en wat kunnen we eraan doen? 'M

issen is menselijk!’ Iedereen heeft dat persoonlijk al wel eens ervaren. Spijtig genoeg blijven onze fouten niet altijd zonder gevolgen. Koffie vergeten in je melk of een verkeerd telefoonnummer intoetsen, heeft niet echt ernstige gevolgen. Maar een verkeerd nummer toetsen bij het ingeven van een stralingsdosis of een geneesmiddel niet toevoegen in een intraveneuze oplossing kan wel zeer ernstige gevolgen hebben. Uitgevoerd werk nakijken, extra stappen om vergissingen te vermijden of andere dubbelchecks zijn dan ook essentieel binnen ons dagelijks werk.

In dit artikel bekijken we waarom missen

handelingen, hulpmiddelen en omgevingen

herhaald toepassen. Je werkt bijvoorbeeld

menselijk is. Sommige eigenschappen van

tijdig kunnen herkennen.

al verschillende jaren met een zelfde toestel

onze hersenen zorgen ervoor dat we onder

voor het meten van de bloeddruk. Op het mo-

bepaalde omstandigheden allemaal fouten

ment dat het toestel vervangen wordt, is de

gaan maken. Zo weten we bijvoorbeeld dat

5 types fouten

kans groot dat je op de verkeerde plek naar

vrijwel iedereen in 3 van de 100 woorden een

Doorheen vele analyses van fouten en inci-

de aan/uit-knop zit te zoeken. Dit gebeurt

schrijf- of typefout maakt. Komen we onder

denten heeft men 5 verschillende types fou-

omdat je hersenen de taak die je uitvoert

druk te staan, stress, dan wordt dat aantal

ten leren herkennen. Ook in het Jessa Zieken-

als gekend beschouwen en weinig aandacht

meer dan verdubbeld! Als we onze feilbaar-

huis verzamelen we door incidentmeldingen

zullen schenken aan (kleine) veranderingen

heden kennen en vooral accepteren, vinden

dagelijks informatie over handelingen die niet

we vaak zelf oplossingen hoe we ons daar

verlopen zoals ze bedoeld zijn. Elk soort fout

4: Echte kennisgerelateerde fouten tijdens

beter tegen kunnen beschermen. Menselijke

heeft een oorsprong in een specifiek gedeelte,

denkprocessen in onze hersenen. Reken-

fouten worden vaak uitgelokt door de omge-

met verschillende eigenschappen en functies,

fouten zijn hiervan een typevoorbeeld.

ving waarin we werken (onvoldoende ruimte

van onze hersenen. De 5 foutensoorten zijn:

We gebruiken kennis verkeerd tijdens een

zodat je met je voet achter een kabel blijft

1: Waarnemingsfouten

denkproces, waardoor we een verkeerde

hangen), de hulpmiddelen die we gebruiken

2: Foute reflexen. Denk maar aan je hand

(slecht leesbare gegevens door te klein letter-

uitsteken om een vallende beker koffie trachten op te rapen, maar missen.

type) of de veelheid aan taken die we tegelijk

tijdens de uitvoering van die taak.

actie opzetten. 5: Skill-based fouten. Dit zijn problemen bij het uitvoeren van handelingen nadat we een

moeten uitvoeren (een dringende telefoon

3: Rule-based fouten. Dit zijn fouten tegen

denkproces hebben doorlopen in onze her-

beantwoorden tijdens het berekenen van een

‘regels’ die we hebben opgeslagen in onze

senen. We kiezen de juiste handeling om uit

medicatiedosis). Dit begrijpen is belangrijk;

hersenen of het verkeerd toepassen van een

te voeren, maar er loopt iets mis in de uitvoe-

het zorgt ervoor dat we fouten, foutgevoelige

‘script’ dat we hebben ontwikkeld door het

ring. Voorbeelden hiervan zijn typefouten.

figuur 1

1: Waarnemingsfouten:

Omgeving prikkels / signalen Ontvangt het individu de signalen zoals ze bedoeld zijn?

nee

figuur 2

met de context waarbinnen gegevens wor-

werkgeheugen, maar tevens de oorzaak van

één van deze foutensoorten worden toege-

den aangeboden. We vangen de verschillende

vele fouten. Vlognes een odenzroek aan de

licht. In dit nummer gaan we uitgebreid in op

signalen op met onze zintuigen. Ons werkge-

Cmabrigde Uinervtisy, is het niet baelrngijk in

de waarnemingsfouten.

heugen tracht van al die prikkels een geheel

wleke vlgodore de ltetres van het worod sa-

te maken dat betekenisvol is in de gegeven

tan. Het einge blenargijke is dat de eretse en

context. Eenzelfde signaal kan, net als op de

de lastate ltteer van het worod op de jiuste

Informatie beperkt verwerken

figuur, in een andere context een heel andere

palats staan. De rset kan geowon door elakar

Met onze zintuigen trachten we continu de

betekenis hebben (lees figuur 3 van links

ggoioed wrdoen en je kan het toch nog lzeen

omgeving rondom ons in ‘beeld’ te brengen.

naar rechts of van boven naar beneden). Dit

zeondr prelobemn. De vrkelraing is dat de mn-

Hiervoor gebruiken we voornamelijk onze

is waarom afkortingen een rol spelen in het

seleijke hsreenen niet alle lteters afoznedriljk

ogen en oren. Deze capteren op elk moment

ontstaan van fouten en vergissingen. Voor de

leezn, maar het worod als een geehel.

ongeveer 2,5 miljoen signalen. Sommige

ene is ‘MS’ een afkorting voor ‘Morfinesulfaat’,

signalen hebben een betekenis, andere niet.

voor een collega is het misschien Magnesium-

De vijf voorbije regels zijn waarschijnlijk vlot

Door signalen, kleuren en vormen te inter-

sulfaat’. Schrijf namen dus voluit en schrijf bij

leesbaar geweest voor je. Dan begrijp je met-

preteren, krijgen ze een betekenis voor ons.

dosissen altijd ook de ‘0’ en een komma.

een ook waarom zorgverleners niet steeds

Spijtig genoeg kan ons werkgeheugen maar

het verschil opmerken tussen atropine en

een beperkte hoeveelheid gegevens verwer-

adrenaline. Zeker in situaties waarin sowieso

ken. Men schat dat het werkgeheugen per

Lookalikes

al gewerkt moet worden onder hoge druk,

seconde 30MB informatie uit waarnemingen

Het zoeken naar context is noodzakelijk om-

bijvoorbeeld een reanimatie, met slechte ver-

kan verwerken. Heel wat informatie die zich

wille van de beperkte capaciteit van ons

lichting in een weinig vertrouwde omgeving…

aan onze ogen en oren aanbiedt, wordt dus niet ‘bewust’ verwerkt … In een ‘leerproces’, bijvoorbeeld leren autorijden of jezelf inwerken in een nieuwe job, leren onze hersenen welke signalen belangrijk zijn en welke minder. Dit verschil in het opnemen van signalen

Hulpmiddeltjes

enerzijds en onze beperkte verwerkingscapaciteit anderzijds zorgt voor waarnemingsfou-

Vermoeidheid, subtiele signalen (zoals een typefout midden in een woord

ten. We gaan met andere woorden signalen

of een klein getal dat gewijzigd is op een groot scherm), weinig frequente

niet opvangen of ze fout interpreteren. Wat

signalen of werk waarbij weinig aandacht of informatieverwerking nodig

zie jij trouwens in figuur 2? Een oude vrouw

is, kunnen ertoe leiden dat signalen niet worden opgemerkt. De omgeving,

of een mooi jong meisje?

hulpmiddelen en taken bepalen dus ons observatievermogen in belangrijke mate. Om ervoor te zorgen dat je als medewerker tijdens je werk de juiste signalen opvangt, hanteer je binnen een team best volgende prin-

Context is belangrijk

cipes:

Waarnemingsfouten hebben vaak te maken • Zorg voor meer dan voldoende kennis over je werk. Door deze kennis weet je welke signalen belangrijk zijn en hoe je deze moet interpreteren. Als je niet weet waarvoor de ‘druk’ in een bepaald systeem gemefiguur 3

ten wordt, kan je nooit tijdig reageren bij veranderingen. • Signalen waarop gereageerd moet worden, moeten zo goed mogelijk opvallen. Hierbij is niet enkel kleur van belang. 7% van de mannen is immers kleurenblind. Informatie moet zich dus onderscheiden in kleur, grootte, en helderheid.

figuur 4

• Het uit te voeren werk moet een voldoende hoog energieniveau hebben, anders raak je afgeleid. • Vermijd slaaptekort en zorg voor regelmatige rustpauzes.

Deze twee ampullen heparine en adrenaline lijken erg op elkaar. Men grijpt makkelijk mis. Foto: Bas de Vries

Bronnen: • J. Vollenbroek; Leren van fouten; Uitgeverij Nelissen; 2006; 112p • Workshop Human Factors; Human Error Consultancy; oktober 2010 • J. Reason; The Human Contribution, Ashgate Publishing, 2008; 295p • K. Den Ridder; Patiëntveiligheid voor verpleegkundigen; Elsevier Gezondheidszorg, 2010; 277p

januari | februari ‘11

In de volgende nummers van JESS! zal telkens

januari | februari ‘11

meer dan 26

1 500 000 maaltijden produceerden de twee keukens van het Jessa Ziekenhuis in 2010. Concreet betekende dit • 573 844 warme maaltijden • 926 514 broodmaaltijden

Op jaarbasis omvat dit onder meer: • 100 000 kg aardappelen • 180 000 liter soep • 75 000 kg vlees en vis • 85 000 kg groenten • 100 000 broden • ....

Voor wie? • Patiënten en revalidanten van de drie campussen: 838 155 maaltijden • personeelsrestaurant: 195 000 • rusthuis Zonnestraal: 291 060 maaltijden • OCMW voor bedeling warme maaltijden aan senioren en hulpbehoevenden in Hasselt: 97 926 maaltijden

Door wie? • 195 keukenmedewerkers

in woord en beeld

januari | februari ‘11

Teamactiviteiten

Technische dienst en SIM leven zich uit in

Winterland

De technische dienst en de studiedienst (SIM) van de drie campussen brachten in december een bezoekje aan Winterland. Sommigen waagden zich even op de ijspiste, anderen bekeken Hasselt eens vanuit de hoogte in het reuzenrad. De geur van gebakken hamburgers en smoutebollen vulde niet alleen de neuzen maar zeker ook de maag. Al dit lekkers kon daarna weer doorgespoeld worden met een glühwein of borreltje. Om helemaal in de kerstsfeer te komen, konden onze collega’s met de handjes in de lucht en uit volle borst meezingen met Micha Mara. Nog even met Micha op de foto en zo kon de activiteitennamiddag helemaal geslaagd genoemd worden.

'Flower power' autozoektocht voor sociale dienst

De sociale dienst van de 3 campussen verzamelde op 30 november 2010 aan de helihaven van campus Salvator voor de start van een leuke teamactiviteit. Daar werden ze onderworpen aan een geanimeerde autozoektocht met als thema Flower Power. In gepaste outfit en met de nodige aanwijzingen begaven de medewerkers zich via landelijke, besneeuwde wegen richting Diest.

Moord tijdens kerstfeest C1

Op de eindbestemming, Brasserie De Badmeester op Domein De Halve Maan, werden zij culinair verwend met een winterbarbecue

Op 18 december trad Isabelle in het huwelijk met

met voorafgaand een leuke quiz.

Alexander. De bruiloft was een heus feest, maar werd abrupt verstoord door de moord op Marcel. Op deze manier sloot C1 campus SA het jaar in mineur af. Wie was de moordenaar? Jean-Paul, het knechtje van Madame Hélène? Amber, het stiefzusje van Isabelle? Alexander, de bruidegom van de avond? Isabelle, de bruid? Of madame Hélène, de ijdele moeder van de bruidegom? Wat was het motief…? En het moordwapen…? Dat waren de vragen waarop het personeel van afdeling C1 een antwoord diende te vinden tijdens een bloedstollende en spannende teambuiling met als thema ‘Till death do us part’. De betrokkenheid van ieder was uitermate groot: mee lachen, dansen, speuren,… Missie teambuilding was geslaagd, de moordenaar bekend…

januari | februari ‘11

ndocrinologe dr. Annelies Mullens is al van kindsbeen af een groot natuurliefhebber. Samen met haar gezin is ze onder meer lid van Natuurpunt, Greenpeace en het natuurhulpcentrum in Opglabbeek. Daarnaast voedert ze iedere winter 4 tot 5 kg zaad per dag aan de vogels in haar tuin. Maar het afgelopen jaar bracht haar liefde voor de natuur haar nog een stapje verder. Toen ondernam ze in haar buurt eigenhandig actie om padden en salamanders van een gewisse dood op de openbare weg te redden. Een warm verhaal, dat ze voor Jess graag vertelt.

28 Dr. Annelies Mullens - Endocrinologe Sinds 2001 actief op campus VJ (voorheen o.m. stage gelopen op campus SA) Gehuwd met: dr. Ignace Vanmoerkerke, gastro-enteroloog op campus SA Moeder van 2 zonen: Pieter (12) en Willem (9)

in de bres voor padden en andere dieren

Dr. Annelies Mullens

“Ik ga regelmatig wandelen in de buurt van

nam Annelies Mullens onmiddellijk actie, sa-

gedaan te krijgen dat ze gedurende een 4-tal

de Muntelbeekweg in Wimmertingen,” steekt

men met haar kinderen. “Padden steken over

weken de straat volledig voor het verkeer

dr. Mullens van wal. “Dat is een verbindings-

bij ochtend- of avondschemering,” legt ze uit.

afsluiten,” aldus een gemotiveerde Annelies

straatje tussen de Luikersteenweg en de

“Samen met onze kinderen ben ik daarom vo-

Mullens.

Mombeekdreef. In principe is het een straatje

rig jaar tijdens de paddentrek iedere avond

waar nauwelijks enig verkeer komt omdat er

enkele uren met de zaklamp de Muntelbeek-

maar één villa gelegen is en een boerderij aan

weg op en neer gelopen om overstekende

Opgelet!

het begin van de straat.”

padden, kikkers en salamanders veilig over

In bepaalde straten van Hasselt organiseert

te zetten. De kinderen vonden dat best span-

de stad samen met Natuurpunt systema-

nend, zo in het donker,” lacht ze. “Ook de dia-

tisch paddenoverzetacties. “De mensen van

Van sluikweg tot paddenslagveld

betesverpleegkundigen van campus VJ en

Natuurpunt graven daar emmers in naast de

Aan het ene uiteinde van de Muntelbeek-

hun kinderen zijn een keertje komen helpen.”

weg. Padden die willen oversteken, vallen

straat liggen moerassen, aan het andere uit-

daarin en Natuurpunt maakt de emmers leeg

einde een vijver. “Na de winter trekken de

in de vijvers.” Dr. Mullens zou het geweldig

padden van het moeras naar de vijver om er

Verkeersbord

vinden als meer mensen binnen het zieken-

te paren,” legt Annelies Mullens uit. “Ze moe-

Deze avondlijke inspanningen loonden, maar

huis zich zouden engageren voor de padden.

ten de hele lengte van de straat afleggen om

tijdens de ochtendschemering bleven er pad-

“Al moet je wel opletten wat je doet. Haal

daar te geraken. Eén passerende auto kan dus

den sneuvelen. “Daarom heb ik toen naar

zeker geen padden uit emmers in gebieden

heel wat padden overrijden. Vroeger zag ik af

schepen Toon Hermans gemaild. Ik heb hem

waar een paddenoverzetactie bezig is!” be-

en toe wel eens een overreden pad liggen,

leren kennen via het ReGo in het kader van

nadrukt ze. “Natuurpunt registreert immers

maar afgelopen maart leek het er wel een

een aantal sensibilisatieacties die we ooit

heel nauwkeurig het aantal en de soort over-

slagveld. Dit had onder meer te maken met

hebben opgezet voor mensen met overge-

gezette amfibieën. Bovendien ben je als leek

de lange winter waardoor de padden allemaal

wicht en diabetes. Milieubewust als hij is,

nooit zeker aan welke zijde van de weg je de

op enkele weken tijd begonnen over te ste-

stond er binnen 24 uur een verkeersbord met

pad best brengt!”

ken. Maar de voornaamste reden is toch dat

overstekende padden aan de Muntelbeek-

de Muntelbeekweg sinds de werken aan de

weg. Sinds november 2010 is het straatje

Luikersteenweg massaal als sluikweg wordt

afgesloten voor doorgaand verkeer en tus-

Interesse in paddenoverzetacties?

gebruikt.”

sen 7 en 9 uur is het zelfs volledig afgesloten

Dan kan je contact opnemen met Natuurpunt,

door een zogenaamd verdwijnpaaltje. Onze

onderafdeling Hyla (www.hylawerkgroep.be).

kinderen natuurlijk blij en fier dat ze dit mee

“Indien veel mensen binnen ons ziekenhuis

Met de zaklamp op pad

gerealiseerd hebben!” Tussen half februari

geïnteresseerd zijn, kunnen we misschien

Om te vermijden dat er nog meer padden en

en half april komt de paddentrek weer volop

vanuit het ziekenhuis wel een paddenover-

salamanders het leven zouden laten, onder-

op gang. “Ik hoop dan van de stad Hasselt

zetactie in een bepaalde straat organiseren,”

Natuurpunt Natuurpunt

(www.natuur-

punt.be) heeft een lokale afdeling in de regio Hasselt. januari | februari ‘11

Deze organiseert regelmatig wandelingen met gids, onderhoudswerken

na-

tuurgebieden, natuurcursussen (o.a. over roofvogels, insecten,

planten...).

Voor

kinderen tussen 6 en 18 jaar bestaat er een jongerenafdeling; de JNM of jeugdbond voor natuur en milieu. Naast

5000 euro voor kinderdorp Haïti

goed besteed

wandelingen met gids en onderhoudswerken organiseert de jeugdafdeling ook bos-

Tijdens het fusiefeest begin vorig jaar ging er aandacht naar het goed doelproject ‘Kinder-

spelen en kampen. Voor de

dorp Bon Repos in Haïti. De Jessamedewerkers die op het fusiefeest aanwezig waren en het

kleintjes zijn er onder meer

ziekenhuis zelf schonken samen 5000 euro voor het kinderdorp, dat net zwaar te lijden had

knutselnamiddagen. De werk-

gehad van de aardbeving. Zo vielen er in Bon Repos heel wat zwaargewonden en werden

groep voor amfibieën binnen

diverse gebouwen ernstig beschadigd.

Natuurpunt is HYLA (www. hylawerkgroep.be).

Lydia Castiglione, klinisch psychologe van de organisatie Zen-Flower, liet ons intussen weten dat het geld goed besteed is. In eerste instantie is de omheiningsmuur rond het dorp terug opgebouwd (zie foto 1 - muur op de achtergrond). Zo’n muur is uiterst noodzakelijk

hoopt Annelies Mullens. “Dat vraagt enige tijd

om de kinderen veilig te houden. “Anders dringen er geregeld mensen in het dorp binnen,”

en overleg met het stadsbestuur voor het af-

vertelt Lydia. “Er zijn veel arme mensen in de buurt en ze proberen alles te stelen wat niet

sluiten van wegen, plaatsen van verkeersbor-

te heet of te zwaar is. Vroeger werden kinderen zelfs regelmatig het slachtoffer van ernstig

den, enz. Maar als er genoeg interesse is, wil

geweld, met soms de dood tot gevolg!” Er is ook een nieuw huis bijgebouwd dat onderdak

ik wel contact opnemen met Hyla om alles te

biedt aan 20 extra kinderen. Momenteel wordt er volop gebouwd aan een tweede huis.

organiseren. Geïnteresseerde artsen of mede-

Dat moet in maart 2011 klaar zijn en een dak boven het hoofd van nog eens 20 kinderen

werkers mogen mij dus altijd mailen op anne-

bieden. In totaal biedt het dorp dan plaats aan 120 kinderen. Naast nieuwe huisvesting en

lies.mullens@jessazh.be. Ook wie niet actief

bescherming werd er het voorbije jaar ook een noodschooltje en een noodkerkje gebouwd.

wil meewerken, zou ik toch willen vragen om

Zowel educatie als geloof zijn immers zeer belangrijk voor de Haïtianen “Er is best nog wel

straten met oversteekplaatsen van padden

wat werk aan de winkel,” besluit Lydia, “maar het leven in het kinderdorp begint terug stil-

van begin februari tot half april zoveel moge-

aan zijn normale gangetje te gaan!”

lijk met de wagen te vermijden.”

Een filmpje van de heropbouw kan je bekijken via deze link: http://vimeo.com/18679760

Fotografie: Tom Palmaers

januari | februari ‘11

Jess! van a tot z

1 500 euro; dat is het bedrag dat de neurochirurgen van campus VJ op donderdag 23 december overhandigden aan de organisatie ‘een Hart

Neurochirurgen schenken 1 500 euro aan een

Hart voor Limburg

voor Limburg’. Naar aanleiding van haar 20-jarig bestaan organiseerde de dienst neurochirurgie eind 2010 een uitgebreide receptie voor haar eigen medewerkers, collega’s, huisartsen en arts-specialisten uit de omringende ziekenhuizen. De aanwezigen kregen er de gelegenheid een schenking te doen voor het goede doel. “We hebben gekozen voor een Hart voor Limburg omdat het een Limburgs initiatief is en kinderen,” vertelt neurochirurg dr.

Mindfulness voor kankerpatiënten

Wim Duyvendak. “De aanwezigen

Sinds kort organiseert het borstcentrum (dienst oncologie) van het Jessa Ziekenhuis twee keer

verrasten ons met giften ter waar-

per jaar een Mindfulnesstraining voor kankerpatiënten die hun (na)behandeling achter de rug

de van 1.200 euro. De neurochi-

hebben. Het Mindfulness-Based Stress Reduction programma is een 8 weken durende training

rurgen zelf deden er nog 300 euro

die patiënten hulpmiddelen aanreikt om met heftige gedachten en emoties om te gaan en

bovenop.” De opbrengsten van Een

rust te vinden in de (emotionele) onrust. Tijdens deze wetenschappelijk onderbouwde trai-

Hart voor Limburg gaan dit jaar

ning wordt gebruik gemaakt van ademhalingsoefeningen, meditatie, cognitieve technieken

naar 43 projecten ten voordele van

en yoga. De cursussen Mindfulness-Based Stress Reduction worden verzorgd door Nathalie

maatschappelijk kwetsbare kinde-

Cardinaels, psychologe en gedragstherapeute borstcentrum. Sinds 2011 traint Sofie Engels,

ren en hun directe omgeving. “In

psychologe oncologie, een tweede, gelijktijdig lopende groep. De volgende training gaat eind

totaal telt Limburg 20 000 maat-

februari van start. Voor meer informatie kan je de psychologen contacteren op 011 30 89 67

schappelijk kwetsbare kinderen,”

(Nathalie Cardinaels) of 011 30 89 15 (Sofie Engels).

zich wil inzetten voor kwetsbare

vertelt Geert Kenis, “alle hulp is dus meer dan welkom.”

Winnaars posterwedstrijd kwaliteitshappening

2010

In het vorige nummer brachten we kort verslag uit over de kwaliteitshappening die in november en december vorig jaar plaatsvond. De afsluiting van de kwaliteitshappening vond echter te laat plaats om de winnaars van de posterwedstrijd nog in het vorige nummer op te nemen. Bij deze willen we hen alsnog feliciteren. De publieksprijs ging dit jaar naar de volgende posters: 1. Ziekenhuisbreed procedureboek radiologie Johan Bogaerts en Katrien Vanherle, radiologie campus VJ Geert Jeuris en Tinne Martens, radiologie campus SA en SU 2. Allergenendatabank voedingsdienst en dieetafdeling campus VJ 3. Klinisch pad Acute pijn bij traumapatiënten spoedafdeling campus SA Voor de juryprijs bestond de top 3 uit: 1. Samen denken en doen in de zorg via zorgpaden Bert Van Hoecke en Liesbeth De Gryse, dienst kwaliteit 2. Optimalisatie proces flow OK CSA Lieke Verrijt, hoofdverpleegkundige centrale sterilisatie campus VJ 3. Wie mag wat? Invoering van het vaardigheidspaspoort spoedafdeling campus SA

2 carpoolteams Kinderen met

ontwikkelingsstoornis kunnen voortaan in Limburg terecht Op 3 februari vond in het voormalig Provinciaal Gezondheidscentrum op campus VJ de officiële opening plaats van het Antennepunt Limburg van het Centrum voor Ontwikkelingsstoornissen (COS). Kinderen bij wie ontwikkelingsproblemen vermoed worden, kunnen hier voortaan terecht voor een diagnose en doorverwijzing op maat. Het initiatief is een samenwerking tussen het UZ Leuven, het Ziekenhuis OostLimburg en het Jessa Ziekenhuis. Kinderarts dr. Marc Raes: “Voor kinderen met een risico op of het vermoeden van een ontwikkelingsvertraging of –stoornis, is het niet gemakkelijk om op korte termijn een duidelijke diagnose en gespecialiseerde hulp te krijgen. De complexe problematiek vraagt vaak een onderzoek door verschillende gespecialiseerde artsen en paramedici die daarvoor over de nodige hulpmiddelen beschikken. Gestructureerd onderling overleg is van cruciaal belang.” Limburgse kinderen en hun ouders konden hiervoor tot op heden terecht bij het COS, verbonden aan het UZ Leuven, waar de wachtlijsten echter vaak meer dan een jaar bedragen. Kinder- en revalidatiearts dr. Hilde

Jobstudenten

Olivié: “Met de oprichting van een antennepunt in

inschrijven tot 31 maart 2011

deren en hun ouders optimaliseren door het inkorten

Ook dit jaar werft het Jessa Ziekenhuis jobstudenten aan voor bepaalde afdelingen en dit voor de maanden juli, augustus en september. Studenten kunnen zich hiervoor nog kandidaat stellen tot 31 maart

Limburg willen we de dienstverlening naar deze kinvan de wachtlijst, creëren van vlottere bereikbaarheid en een betere samenwerking met het hulpverleningsnetwerk ter plaatse in Limburg.” De raadplegingen in het COS Hasselt vinden voorlopig elke donderdag plaats. Indien nodig kan dit in de toekomst nog uitgebreid worden. Aanmeldingen gebeuren door verwijzers of de ouders via het centrale nummer van het COS Leuven, tel. 016 33 75 07.

januari | februari ‘11

Het begon met

31 Toen vervoercoördinator Anja Scheelen eind 2009 begon met het promoten van carpoolen, kwamen er op campus Salvator twee teams in opstart. Op 2 maanden tijd stond dit gelijk aan 40 gecarpoolde dagen en dus 40 vrijgekomen parkeerplaatsen voor andere bezoekers. Daarnaast werd ook het fiscale voordeel voor meerdere medewerkers duidelijk. Intussen mogen we spreken van een serieuze carpool-boost. Geen enkel ander ziekenhuis in België behaalt zoveel carpoolers. Hiermee is meteen bewezen dat zelfs met wisselende diensten - en mits goede afspraken - carpoolen ook in de zorgsector mogelijk is. Eind 2010 telde ons ziekenhuis 22 carpoolteams op campus Salvator, 2 teams op campus SU en 1 team op campus VJ. Samen leverde dit vorig jaar 827 vrijgekomen parkeerplaatsen op. Het hoge aantal carpoolteams op campus Salvator hangt wellicht samen met de woonlocatie van medewerkers. Terwijl meer medewerkers van campus Salvator verder van het werk wonen, zijn er op campus VJ meer medewerkers die in en rond Hasselt wonen. Hierdoor ligt het fietspercentage op campus VJ hoger. Campus Salvator beschikt ook over aparte carpoolparkeerplaatsen, waardoor carpoolers zeker kunnen zijn van een parkeerplaats dicht bij de ingang van de campus. Op campus VJ is dit nog niet realiseerbaar omdat er een overbezetting op de personeelsparking is. Campus SU beschikt over een ruime parking, waar je sowieso snel bij de ingang bent. Een tip aan alle medewerkers die alleen

2011. Aan welke voorwaarden

in hun wagen naar het werk komen: denk

jobstudenten moeten voldoen

eens na of je met iemand kan samen rij-

voor verpleegkundige, paramedische of andere functies en hoe ze zich moeten inschrijven,

den of onderweg iemand kan oppikken, al

vind je op Jessanet > personeel > (kies je statuut) > studentenjobs of via de website www.

is het maar af en toe. Je doet jezelf en het

werkenbijjessa.be

milieu een groot plezier!

januari | februari ‘11

Culinair

ezondheidspromotie voor medewerkers is een continu aandachtspunt in ons ziekenhuis. Ook gezonde voeding is hier een onderdeel van. Diëtiste Eveline Claes schotelt ons in dit nummer een gezond én lekker pastagerecht voor. Smakelijk!

Volkoren penne met prei en gerookte zalm Benodigdheden: (voor 4 personen) • 400 g volkoren penne • 400 g gerookte zalm • 5 preiwitten • 250 g champignons

Tip:

zout en nootmuskaat. • Laat de prei op een laag vuurtje sudderen (± • Voeg de bloem toe en laat enkele minuten • Blus met de witte wijn en de visbouillon.

• 1 citroen

• Laat

min.

zachtjes

inkoken

(zonder deksel).

• 3 eetlepels vetstof

• Snijd de gerookte zalm in dunne reepjes.

• 3 dl witte wijn

• Borstel de champignons en snijd ze in dunne

• 14 dl visbouillon

te zalm gebruiken.

meestoven.

• 1 bussel platte peterselie, fijngehakt • 3 eetlepels bloem

Serveer met meergranenstokbrood. In plaats van gerookte zalm kan je ook gekook-

10 min.).

plakjes.

Eveline Claes woont in

• 2 dl Alpro Soya room Light

• Kook de pasta gaar.

Heusden-Zol-

• peper, zout, nootmuskaat

• Voeg de champignons en de room bij de prei

der en werkt

• maïzena roux Bereidingswijze: • Was de preiwitten en snijd ze in halve ringen. • Zet een ruime pan op het vuur, vul met water en een snuifje zout. • Neem een andere pan en stoof de versneden prei aan in de vetstof, kruid met peper,

en laat nog enkele minuten zachtjes inko-

sinds 2 jaar

ken.

als diëtiste in

• Dik de saus, indien nodig, in met instant roux. • Meng de pasta, de reepjes zalm, enkele

ons ziekenhuis. Ze weet dus alles over gezonde én lekkere voeding.

druppels citroensap en de gehakte peterse-

De vaste stek van Eveline is

lie onder de saus.

de dienst geriatrie op campus

• Proef en kruid, indien nodig, bij.

Salvator.

Voedingsvezels Wat zijn voedingsvezels?

Waarin komen voedingsvezels voor?

Voedingsvezels zijn voedingscomponenten

Ze zijn vooral in plantaardige voedingsmidde-

vruchtenmoes zijn ook goede alternatieven

die niet worden verteerd en geabsorbeerd

len terug te vinden zoals volkoren graanpro-

voor broodbeleg!

in de dunne darm, maar onverteerd de dikke

ducten (bv. bruine broodsoorten, bruine rijst,

• Eet bruine broodsoorten: tarwebrood, rogge-

darm bereiken. Het zijn essentiële voedings-

volkoren deegwaren), peulvruchten, groenten,

brood, meergranenbrood, volkorenbrood, …

stoffen omdat ze een positieve invloed heb-

fruit, aardappelen, noten en zaden.

Vraag bij de bakker eens naar een bruin

ben op de gezondheid. Er zijn verschillende

• Eet 2 tot 3 stuks fruit per dag. Vers fruit en

stokbrood of bruine broodjes met zaadjes.

soorten voedingsvezels (bv. pectine, hemicel-

Hoeveel voedingsvezels hebben we nodig?

• Neem 200-350 g aardappelen per dag. Va-

lulose, lignine).

Er wordt aangeraden om 15 tot maximaal 22

riëren kan met volkoren deegwaren, volle

g voedingsvezels per 1000 kcal per dag in te

rijst en andere volkoren graanproducten.

Waarom zijn ze belangrijk?

nemen. Dat komt neer op een gemiddelde in-

• Tussendoortjes: een stuk fruit, granenkoe-

• Gunstige werking op de darmfunctie en de

name van ongeveer 30 g voedingsvezels per

ken, yoghurt met vers fruit, een handvol

darmflora,

dag.

• Mogelijke bescherming tegen kanker (voor-

noten of gedroogd fruit, … • Drink anderhalve tot twee liter water per

Hoe kan je voldoende voedingsvezels in-

dag. Voldoende vezels geven enkel een op-

• Verlaging van het cholesterolgehalte,

nemen?

timaal resultaat als er ook voldoende wordt

• Verbetering van het bloedsuikermetabo-

• Eet dagelijks 300 g groenten, spreid de

gedronken.

al darmkanker) en hart- en vaatziekten,

lisme, • Preventie van overgewicht door de grote verzadigingswaarde van vezels.

inname over verschillende maaltijden. Probeer eens verschillende soorten groenten

Test jezelf

in één maaltijd.

Neem jij voldoende vezels in? Doe de test!

Vul per groep in hoeveel en wat je gisteren hebt gegeten. Vermenigvuldig dit met de getallen die er naast staan en tel dan alles samen.

1. Brood en ontbijtgranen: (ontbijt, broodmaaltijd en tussendoor)

.........................

(grote) sneden donkerbruin brood zoals volkorenbrood, meergranenbrood, roggebrood

.........................

= .................................

volkorenbeschuit of –cracker

x 0,5

= .................................

.........................

kommetje(s) vezelrijke ontbijtgranen

x 11

= .................................

.........................

kommetje(s) muesli

x 4

= .................................

.........................

kommetje(s) cruesli of krokante muesli

= .................................

.........................

kommetje(s) cornflakes

= .................................

(grote) sneden witbrood, rozijnen-, suikerbrood of 1 pistolet

Subtotaal

=..................................

2. aardappelen en aardappelvervangers (warme maaltijden)

portie(s) (210 g) gekookte aardappelen (100 g aardappelen = 1 grote of 2 kleine aardappelen) x 6 ......................... bord(en) (180 g) gekookte volkoren deegwaren x5

= ................................. = .................................

.........................

klein pak frieten of 1/3 bord (150 g)

x 4

= .................................

.........................

bord(en) (180 g) gekookte witte deegwaren of rijst

= .................................

.........................

Subtotaal

=...................................

3. Vezelrijke vervangproducten voor vlees

.........................

portie(s) (= 100 g) quorn, tahoe of tempé

= .................................

x 0,1

= .................................

Subtotaal

=..................................

grote groentenlepel(s) (1 lepel = 50 g) peulvruchten (= witte en bruine bonen, linzen,…) handvol noten

Jouw score

Minder dan 20 punten Werk aan de winkel! Je moet

4. Groenten

.........................

klein bordje rauwkost (50 g)

.........................

grote groentenlepel(s) (1 lepel = 50 g) gekookte groenten

minimum 20 vezelpunten behalen. = ................................. Let erop dat je dagelijks groenten x 1 ..................= en fruit op het menu zet en kies bij

.........................

glazen groentensap

= .................................

x1 x 2 Subtotaal

Tussen 20 en 30 punten

.........................

dessertschaaltje(s) bessen bv. frambozen, braambessen, rode bessen,…

.........................

stukken vers fruit zoals een appel, peer, sinaasappel, banaan, enz.

= .................................

.........................

handvol gedroogd fruit (bv. rozijnen, abrikozen, dadels,…) x 2

= .................................

.........................

glazen fruitsap

= .................................

x 1 Subtotaal

voorkeur voor bruine broodsoorten.

=..................................

5. Fruit

=..................................

Je bent op de goede weg! Je eet meer vezels dan de gemiddelde Vlaming. Als je voldoende bruine broodsoorten en aardappelen eet, een grote portie groenten en 2 à 3 stukken fruit, dan haal je de dagelijkse aanbevolen hoeveelheid.

6. Tussendoortjes

.........................

stukken fruittaart

= .................................

.........................

muesli-, haver- of granenkoek

= .................................

.........................

sneetje(s) peperkoek

x 1

= .................................

.........................

stuks volkoren speculoos

x 0,5

= .................................

.........................

rijstwafels

x 0,5

= .................................

Subtotaal

=..................................

Meer dan 30 punten Proficiat! Je eet ruim voldoende vezels. Let erop dat je hierbij ook voldoende drinkt (minstens 1.5 liter per dag, bij voorkeur water). Eet vooral elke dag verse groenten en fruit. Doe zo voort!

Je totaalscore van gisteren = ........................................... Bron: Vlaams Instituut voor Gezondheidspromotie en Ziektepreventie vzw (www.gezondheidstest.be)

januari | februari ‘11

De vezeltest

Pensioenviering

januari | februari ‘11

Puzzelplezier

Jos Coelmont startte zijn loopbaan in 1974 als

Invulpuzzel

psychiatrisch verpleegkundige in Sancta Maria

Vul al de onderstaande woorden in het diagram in. We hebben alvast één woord op

fer naar campus VJ en twee jaar later werd hij er

(St.-Truiden). Begin 1977 maakte hij zijn trans-

de juiste plek gezet om je op weg te helpen. Veel plezier!

hoofdverpleegkundige op de PAAZ (toen nog A2). Jos stond ook mee aan de wieg van de associatie kinderpsychiatrie waar hij verpleegkundig coördina-

tor werd en bleef tot aan zijn pensioen. Daarnaast is hij ook bestuurder in enkele vzw’s voor thuiszorg en tewerkstelling van psychiatrische patiënten. Op 1 mei 2004 gaf Jos zijn carrière een ommezwaai en werd hij ombudsman op campus VJ.

Huwelijk of bevalling? 2 Letters:

4 letters:

5 letters:

6 letters:

7 letters:

8 letters:

ANTI

braak

absent

INRAMEN

ARBEIDEN

Contacteer personeelszaken!

DAME

gerei

albino

OEFENING

3 letters:

DEEG

lenig

dessin

ONTBEREN

AAK

EGEL

natje

makely

sinds kort de trotse moeder of vader

DOL

GEIT

vegen

snedig

van een jonge spruit? Geef dan zeker

IEL

GENE

wenen

een seintje van de blijde gebeurtenis

JOU

GIEK

zenuw

aan de dienst personeelszaken. Op die

KAN

HAAR

manier blijft je personeelsdossier up-

KAS

KAAS

to-date, gebeurt de berekening van je

KEU

KIES

belastingen correct en verschijn je au-

LEI

KOON

LUI

LAAN

NUT

LAMA

OEI

LANS

OEN

LIED

PUI

RAGE

RAK

STOP

RAM

TEEN

REE

TEIL

SKI

VETE

TEN

ZILT

tomatisch in de rubriek huwelijken of

geboorten in Jess! Bovendien ontvang

je een attentie van het ziekenhuis in

de vorm van een cheque. Je moet hier-

voor wel even aan de dienst onthaalpersoneelszaken een kopie bezorgen

J S R A A

A A

Y L

welijksakte. Medewerkers van campus

SU kunnen deze documenten binnen

brengen bij Rita Lemmens, directiese-

cretariaat campus SU.

N E

N O O

E I

Oplossing:

E O

E N

G U N E Z

E E R

S A L

E O

I T N A

N E E V

M R

G B

L E I

T U N

N V

I K

W L

L E

D T

G I

I K

S B

I U

N D

T E

van het geboorte-uittreksel of de hu-

E M A

N A K

D I E R E G

N N E T

E N E W

ZAK

VEN

Ben je onlangs gehuwd of ben je

Huwelijken Ben Veuchelen en Sofie Vanduren

palliatieve zorgen

Virga Jesse

29-05-10

Dimitri Mols en Nadine Ryll

kraamafdeling

Virga Jesse

25-09-10

Ronny Motmans en Sofie Bielen

diabetesconventie

Virga Jesse

02-10-10

Ingo Nijs en Caroline Van Buggenhout orthopedie

Virga Jesse

30-11-10

Jean Lavreysen en Vera Mentens

Virga Jesse

diabetesconventie

januari | februari â&#x20AC;&#x2DC;11

23-04-10

Personeelsweetjes Geboorten 03-08-10 26-05-10 21-08-10 25-10-10 30-11-10 01-12-10 06-12-10 08-12-10 16-12-10 17-12-10 20-12-10 30-12-10 01-01-11 05-01-11 06-01-11 16-01-11 18-01-11

Bent Christian Fien Daan Sena Hannes Nias Kaat Lars & Rune Gwen Jasper Bent Anne-Sophie Vinz Tuur Kato Anna

Pensioen

NoĂŤlla Renders

hart-, long- en vaatchirurgie

Virga Jesse

Loretta Morgante

laboratorium

Virga Jesse

Tom Eykenboom

palliatieve zorgen

Virga Jesse

Nicky Janssen

hart-, long- en vaatchirurgie

Virga Jesse

Sofie Hufkens

operatiekwartier

Virga Jesse

Karolien Vanhemel

medisch secretariaat

Virga Jesse

Karen Keppens

urologie en nefrologie

Virga Jesse

Annelies De Vuyst

geriatrie 3

Virga Jesse

Nicky Vaes

Salvator

Wendy Ruysen

radiotherapie LOC

Virga Jesse

Claudia Fripont

dieetkeuken

Virga Jesse

Lieve Opsteyn

SP-Neuro

St.-Ursula

Annick Maris

boekhouding

Virga Jesse

Silvia Altomare

geneeskunde 3

Salvator

Jeroom Scheepers

intensieve zorgen

Virga Jesse

Caroline Schraepen

urologie

Virga Jesse

Lindsay Peeters

kraamafdeling

Salvator

01-12-10

Ria Bex

kraamafdeling

Virga Jesse

01-12-10

Cecilia Everts

hemodialyse

Salvator

13-12-10

Carlo Govaerts

technische dienst

Virga Jesse

01-01-11

Liliane Blokken

onderhoud

Virga Jesse

01-01-11

Godelieve Wanten

onderhoud

Virga Jesse

01-01-11

Roger Quetin

fysische geneeskunde

Virga Jesse

01-01-11

Helene Hendrix

geriatrie

Virga Jesse

01-01-11

Johan Theunis

dringend extern ziekenvervoer

Virga Jesse

01-02-11

Jos Coelmont

algemene directie

Virga Jesse

01-02-11

Renilde Haenraets

intern ziekenvervoer

Virga Jesse

01-02-11

Marie-Guy Bodson

PAAZ

Virga Jesse

01-02-11

Lydie Van Doorn

labo klinische biologie

Virga Jesse

01-02-11

Machteld Vrolix

labo klinische biologie

Virga Jesse

01-03-11

Lut Moris

hemodialyse

Virga Jesse

01-04-11

Lidwina Van Mulken

consultaties

Virga Jesse

01-04-11

Godelieve Goethals

kinder-en jeugdgeneeskunde

Virga Jesse

Op maandag 17 januari 2011 is Dirk Grauwels, bestuurder vzw Jessa Ziekenhuis en AV Virga Jesseziekenhuis, thuis plots overleden. Hij was geboren in 1956. Wij bieden de echtgenote en familie van Dirk onze oprechte deelneming aan en wensen hen veel sterkte.

Overlijden

Steun je medemensen

met kanker

STEUN het Jessa Roparun Team 28!

Een groep van 25 enthousiaste Jessa medewerkers heeft zich opnieuw geëngageerd om als enige Belgisch Limburgse team, samen met 270 andere teams, deel te nemen aan de Roparun 2011. Deze langste estafetteloop ter wereld wordt van zaterdag 11 juni tot maandag 13 juni gelopen met start in Parijs en aankomst in Rotterdam. De Roparun is een loopevenement van 530 kilometer waarbij teams een sportieve prestatie leveren om geld op te halen voor kankerprojecten. Het Jessa Roparun Team 28 bestaat uit acht lopers die elk gemiddeld zo’n 65 kilometer lopen, uit zes begeleidende fietsers, chauffeurs, verzorgers en mensen van de catering. In 2010 verzamelden we 25.000 euro voor het goede doel. Ons team hoopt in 2011 opnieuw zoveel mogelijk geld te verzamelen voor

kankerpatiënten.

Je bijdrage is welkom! Je kan ons steunen door als individu, dienst of bedrijf vrijblijvend een storting te doen op rekeningnummer 784-5672343-03 mét duidelijke vermelding van Roparun 2011. Stortingen vanaf 30 euro ontvangen een fiscaal attest. Dit wordt afgeleverd in de maand maart volgend op het jaar van storting.

Jessa Roparun Team 28

We danken je alvast voor je bijdrage en steun!

www.jessazh.be/roparun

Jessa Ziekenhuis vzw Salvatorstraat 20, 3500 Hasselt www.jessazh.be Meer informatie: roparunteam28@jessazh.be 011 30 82 14

Meer informatie: www.jessazh.be/roparun of www.roparun.nl

Meer informatie algemeen: www.roparun.nl