) $*!# 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10.
#
4
O języku, piśmie i wymowie Pierwsze kontakty Dom i czynności codzienne Liczby i czas Człowiek i rodzina Zakupy Jedzenie Praca Sport i czas wolny Podróże
5 31 47 61 77 89 101 113 127 141
+,!+)"&,-"#
156
.+)/"(-&0#0+%&12 0+3!+4 0"#
www.jezykiobce.pl KOREANSKI.indb 3
!"#$%& '()'#(*"+,'#-
!" #$%&'("
165
3 2014-06-04 23:47:49
1
+#5*-6078#!"9:"& "#)6:+)"& ˇ – ߵց Omma! ሶቶቄቒᇭቲቂሺᇫቒᇫቂቍ Vårt... – Mama! ሮᇫቒቮሶᇫቊሼ
– ֆࢇ ߵցࢊ̧" ߅"̧ࢊڃ Ch’ŏt mar-i ŏmmailkka? Appailkka?
– Co powie pierwsze – mama czy tata?
– ߅ ڃଥ و Appa haebwa!
– Powiedz tatuś!
W tym rozdziale: – podstawowe informacje o języku i piśmie koreańskim; – reguły wymowy.
KOREANSKI.indb 5
2014-06-04 23:47:49
a ya ŏ yŏ o yo u yu ŭ i ae
ɪ
yae
ɬ ɮ ɲ ɷ ɺ ɰ ɵ ɱ ɶ ɉ
e ye oe wi ŭi wa wŏ wae we k, g
Ɍ ɏ
n t, d
ɑ
l, r
ə ɚ
m p, b
ɝ
s, sh
Transkrypcja
www.jezykiobce.pl KOREANSKI.indb 7
Zbliżona wymowa jak polskie a jak polskie ja jak krótkie o jak krótkie jo jak polskie o przy lekkim zaokrągleniu warg jak polskie jo przy lekkim zaokrągleniu warg jak polskie u przy lekkim zaokrągleniu warg jak polskie ju przy lekkim zaokrągleniu warg jak polskie y jak polskie i szerokie e, przy niskim położeniu języka, jak w angielskim wyrazie man szerokie jae, przy niskim położeniu języka – wymowa bliższa polskiemu je jak polskie e jak polskie je jak polskie łe jak łi yi lub i, może być także wymawiana jako e jak polskie ła krótkie ło szerokie łe, przy niskim położeniu języka łe k na początku zdania i pojedynczego wyrazu, na końcu wyrazu nieme, g pomiędzy dwoma samogłoskami lub w środku zdania podobnie jak polskie n t na początku zdania i pojedynczego wyrazu, na końcu wyrazu nieme, d pomiędzy dwoma samogłoskami lub w środku zdania l na końcu wyrazu oraz w połączeniu z literą n lub drugim r, r pomiędzy dwoma samogłoskami podobnie jak polskie m p na początku zdania i pojedynczego wyrazu, na końcu wyrazu nieme, b pomiędzy dwoma samogłoskami lub w środku zdania, m przed spółgłoską nosową s przed samogłoskami, po „i” – si jak siła, na końcu wyrazu nieme
!"#$%& '(./0(1234/0-
Litera koreańska ɧ ɩ ɫ ɭ ɯ ɳ ɴ ɸ ɹ ɻ ɨ
!"!#$%&'()!* +, -! !.&,". -
2
7 2014-06-04 23:47:50
!"!#$%&'()!* +, -! !.&,". -
4
;<=>?=@AB#B#CDEF=G>B#@;<=>?=@A=HI
Litera samogłoskowa
ɧ
ɫ
ɯ
ɴ
ɹ
ɻ
ɬ
ɨ
dźwięk
[a]
[ ]
[o]
[u]
[!]
[i]
[e]
["] [ø/we] [y/wi]
Litera dyftongowa
ɩ
ɭ
ɳ
ɸ
ɮ
ɪ
dźwięk
[ja]
[# ]
[jo]
[ju]
[je]
[#"]
Litera dyftongowa
ɰ
ɵ
ɶ
ɱ
dźwięk
ɺ
[wa] [$ ]
[!#]
ɲ
ɷ
[we] [$"]
!"!#$%&!'( „ɟ ” i jej funkcje Litera ɟ ŭng ma dwie funkcje. Jeśli występuje na najniższym poziomie sylaby pionowej, odpowiada ona dźwiękowi [ŋ], jak w wyrazie angielskim sing, np. ࡻ ŭng (tak, mhm). Jeśli jednak występuje przed samogłoską na tym samym poziomie sylaby, wówczas pełni funkcję tworzącą tę sylabę i nie jest wymawiana – jest traktowana jako niema głoska. Należy pamiętać, że graficznie sylaba nie zaczyna się bezpośrednio od samej samogłoski – potrzebna jest właśnie litera ɟ.
!"#$%&'()% (& Każdy segment sylaby musi zawierać samogłoskę. Graficznie sylaba przyjmuje formę bloku na bazie kwadratu. Wyraz jest zatem zbudowany z ciągu sylab wyglądających jak zestawione ze sobą kwadratowe bloki.
!"#$%& '(./0(1234/0-
W użyciu znajdują się następujące formy sylab:
1. sama samogłoska – w zależności od użytej samogłoski, taka sylaba będzie mieć formę pionową lub poziomą. Należy pamiętać o dodaniu graficznie spółgłoski „ɟ” 2. z typową spółgłoską przed samogłoską 3. z samogłoską przed spółgłoską (dokładamy (tutaj niemą) spółgłoskę „ɟ”) 4. z samogłoską pomiędzy spółgłoskami, z utworzeniem dolnego segmentu sylaby 5. ze spółgłoską pojedynczą lub podwójną na początku sylaby i samogłoską pojedynczą lub dyftongiem 6. ze spółgłoską pojedynczą lub podwójną, samogłoską pojedynczą lub dyftongiem i spółgłoską (pojedynczą, podwójną lub przydechową) w dolnym segmencie sylaby
przykład 1
przykład 2
߅ a
ࡉ u
ɼ ka ࢉ in
ˈ ko ࡵ ŭn
nan
Ͼ nun
Ѹ toe/doe
ͦ kkwae
ड tchal Ζkkŭt
˟ kwaen ք man
10 KOREANSKI.indb 10
2014-06-04 23:47:50
1$.23,-.% *+,-.-/&0.'%-.% W tej czÄ&#x2122;Ĺ&#x203A;ci rozdziaĹ&#x201A;u prezentujemy zestaw Ä&#x2021;wiczeĹ&#x201E; do nauki pisania alfabetu hanâ&#x20AC;&#x2122;gĹl. MateriaĹ&#x201A; podzielono na kilka czÄ&#x2122;Ĺ&#x203A;ci. Pod kaĹźdÄ&#x2026; czÄ&#x2122;Ĺ&#x203A;ciÄ&#x2026; znajdujÄ&#x2026; siÄ&#x2122; odpowiednie Ä&#x2021;wiczenia.
Uwaga! Na koĹ&#x201E;cu ksiÄ&#x2026;Ĺźki znajdziesz dodatkowe strony do nauki pisania wyrazĂłw hanâ&#x20AC;&#x2122;gĹlem.
!"#$%!&'()*''$'+#,-&%#./)0'(1!2)!%)!'+3-(-+4'!'%!(1*"%)-'$!")($',)1-35'2'+3!1+!/67' SamogĹ&#x201A;oski proste: ɧ ÉŠ ÉŤ É ÉŻ Éł É´ ɸ Éš Éť samogĹ&#x201A;oska dĹşwiÄ&#x2122;k ɧ ÉŠ ÉŤ
Kierunek pisania
ɧ ÉŠ ÉŤ É ÉŻ Éł É´ ɸ Éš Éť
[a] [ja]
[! ]
ÉŻ
[o]
2
1
2
3
[ ]
É
1
1
2
1
3
2
1
2
1
Éł
[jo]
2
3
1
É´
[u]
ɸ
[ju]
Éš
["]
Éť
[i]
2
1
2
3
1
1
ɧ ÉŠ ÉŤ É ÉŻ Éł É´ ɸ Éš Éť
12 KOREANSKI.indb 12
2014-06-04 23:47:51
9
456 8#(9:/6!&')'$!$%!/$'(5,!;*4'+1<30':(95($!9-.7 1. ɼ Ο Ь 2. ց Ԃ 3. ߅
4. ଜ یց 5. Ь Ԃ
457 !")($'13!%(+35"/&*'!,=!;-1->'+#3-!?(+)>7'@$)*+)'#;3!$+#2)'"#$%!($'$%!/$-%)-'253!$:7
soju
nabi hama
agi
kasu saja radio
pada
panana
www.jezykiobce.pl KOREANSKI.indb 17
17 2014-06-04 23:47:52
*+,-.-/&0.'%-.% !"#$%!&'()*'$'+#,-&%#./)0'")(!%)!',)1-34'!'%!(1*"%)-'$!")($'&-'2'+3!1+!/67' SpĂłĹ&#x201A;gĹ&#x201A;oski przydechowe: ÉŁ ɤ ÉĽ ɢ SpĂłĹ&#x201A;gĹ&#x201A;oska
DĹşwiÄ&#x2122;k
Kierunek pisania
ɣ ɤ ɼ ɢ 1
ÉŁ
2
[#$] 1
2
ɤ
[%$]
3
1
ÉĽ
2
[&$]
4
1
2
3
ɢ
12
4
4548 8#(9:/6!&')'"#21<3$'$!',-+1#3->7'@#"!(:&'13!%(+35"/&*4'!'%!(1*"%)-'"3$-")($'(5,!;5'A("<9B9#(+!' $'(!>#B9#(+0'C!DE7
ŕ§&#x17E;
ŕ§&#x17E;
ŕŠ&#x2030;
ŕŠ&#x2030;
ળ
ળ
༎
༎
13
[ '$]
3
ɣ ɤ ɼ ɢ
ŕ§&#x17E;
ŕŠ&#x2030;
ળ
[kâ&#x20AC;&#x2122;a]
[tâ&#x20AC;&#x2122;a]
[châ&#x20AC;&#x2122;a
༎ ]
[pâ&#x20AC;&#x2122;a]
4549 8#(9:/6!&')'$!$%!/$'(5,!;*4'+1<30':(95($!9-.7 ŕ§&#x17E; 1. Éź ̧ 2. ŇŹ ŕŠ&#x2030; ĐŹ 3. â&#x20AC;Ť Ř&#x201A; Ú&#x192;â&#x20AC;Ź ળ 4. ŕ˘&#x2022; ŕ¤&#x153; ༎ 20
KOREANSKI.indb 20
2014-06-04 23:47:52
!" #$%&'#!()*+,(+-
3%0#3-%:&'.;&3&-#$(<&<%*,+.%=,<>&%&-%'*;0-.,&$(?#-%:&1$.23,-.%5 18
â&#x20AC;&#x201C; ß&#x2021;Ď&#x153;ŕŹ&#x153;â&#x20AC;Ťŕ˘ľ ॠۿâ&#x20AC;ŹĐ&#x2022; ß&#x2021;ŕ¤?ŕ &#x2019;ŕ˘?ТЏ ࢾĐ&#x2022; ŕ˘&#x201A;â&#x20AC;Ťŕ˘?Ű&#x152;â&#x20AC;ŹĐ˘ĐŹ ࢾĐ&#x2022; ŕŹ&#x17E;˲â&#x20AC;ŤŰ&#x152;â&#x20AC;ŹÔ&#x2020;ŕ˘? ТЏ AnnyĹ?nghaseyo. ChĹ?-nĹn An ChiyĹ?ngimnida. ChĹ?-nĹn Ĺisaimnida. ChĹ?-nĹ n Hanâ&#x20AC;&#x2122;guk saramimnida. (DzieĹ&#x201E; dobry. Jestem An ChiyĹ?ng. (Ja) jestem lekarze m. Jestem KoreaĹ&#x201E;czykiem.) â&#x20AC;&#x201C; ŕŚ&#x2C6;ॸ Ů&#x2019;Ęľâ&#x20AC;ŤÝĄâ&#x20AC;ŹĐ˘ĐŹ ࢾĐ&#x2022; ߌߌŕ˘?ТЏ ࢾĐ&#x2022; ࣸ˲â&#x20AC;ŤŰ&#x152;â&#x20AC;ŹÔ&#x2020;ŕ˘?ТЏ Châ&#x20AC;&#x2122;Ĺ?Ĺm poepkessĹmnida. ChĹ?-nĹn Yang Yangimnida. ChĹ?-nĹn Chungguk saramimnida. (MiĹ&#x201A;o mi poznaÄ&#x2021;. Jestem Yang Yang. Jestem ChinkÄ&#x2026;.) â&#x20AC;&#x201C; ߌߌ޽ ŕ˘&#x201A;â&#x20AC;Ťŕ˘?Ű&#x152;â&#x20AC;ŹĐ˘Ě§" Yang Yang ssi, Ĺisaimnikka? (Pani Yang Yang, jest pani lekarzem?) â&#x20AC;&#x201C; ß&#x2026;ТॠĚ&#x203A;ŕ˘&#x2022;ŕ˘?ТЏ Aniyo, kijaimnida. (Nie, jestem dziennikarkÄ&#x2026;.)
W jÄ&#x2122;zyku koreaĹ&#x201E;skim w zaleĹźnoĹ&#x203A;ci od sytuacji i stopnia sformalizowania, w  odpowiedzi na przywitanie siÄ&#x2122; moĹźna uĹźyÄ&#x2021; zwrotu: ŕŚ&#x2C6;ॸ Ů&#x2019;Ęľâ&#x20AC;ŤÝĄâ&#x20AC;ŹĐ˘ĐŹ Châ&#x20AC;&#x2122;Ĺ?Ĺm poepkessĹmnida lub Ö&#x192;Î&#x;Ű° Ř&#x2020;Ę&#x201E;â&#x20AC;ŤÝĄâ&#x20AC;ŹĐ˘ĐŹ MannasĹ? panâ&#x20AC;&#x2122;gapsĹmnida. Obydwa oznaczajÄ&#x2026; â&#x20AC;&#x17E;MiĹ&#x201A;o mi poznaÄ&#x2021;â&#x20AC;?, jednak pierwszy jest bardzo sformalizowany i niezwykle uprzejmy, drugi natomiast jest grzeczny, jednak nieco mniej formalny. 19
0#"'*%$#$,&3$+#*(
!"#$%& '()*+(,-./*+0
@ABCDE&FG&HGBAIJKHL
@BIEKHBMFNOI
ß&#x2021;Ď&#x153; ŕŹ&#x153;â&#x20AC;ŤŕĄ Űżâ&#x20AC;Ź ß&#x2021;Ď&#x153;஢ Ë&#x192;â&#x20AC;ŤŕĄ Űżâ&#x20AC;Ź
AnnyĹ?ng haseyo. AnnyĹ?nghi kyeseyo.
ß&#x2021;Ď&#x153;஢ Éźâ&#x20AC;ŤŕĄ Űżâ&#x20AC;Ź
AnnyĹ?nghi kaseyo.
ŕŚ&#x2C6;ॸ Ů&#x2019;Ęľâ&#x20AC;ŤÝĄâ&#x20AC;ŹĐ˘ĐŹ Ö&#x192;Î&#x;Ű° Ř&#x2020;Ę&#x201E;â&#x20AC;ŤÝĄâ&#x20AC;ŹĐ˘ĐŹ ŕ˘&#x2021;Ő˛ŕ˘&#x2021; â&#x20AC;Ťŕ˘?߸×&#x201D;â&#x20AC;ŹĐ˘Ě§" â&#x20AC;ŤŰ˝â&#x20AC;ŹŕŹĄŕ˘&#x2021; ßÓ&#x160;ĘŻ џТ̧" ϟ˹ŕ˘?Т̧? ŕ &#x2013; Ď&#x152; ß&#x2026;Тॠΰŕ˘&#x160; Ů&#x2019;Ęľâ&#x20AC;ŤÝĄâ&#x20AC;ŹĐ˘ĐŹ ΰŕ˘&#x160; Ö&#x192;Î&#x;ŕĄ
Châ&#x20AC;&#x2122;Ĺ?Ĺm poepkessĹmnida. MannasĹ? panâ&#x20AC;&#x2122;gapsĹmnida. IrĹm-i muĹ?shimnikka? SĹ?ngham-i Ĺ?ttĹ?kke toemnikka? Nuguimnikka? Ye. Ne. Aniyo. Naeil poepkessĹmnida. Naeil mannayo.
ࣤâ&#x20AC;ŤÜ&#x17E;â&#x20AC;ŹŕŹ˘Đ˘ĐŹ â&#x20AC;Ťß&#x2021;׾â&#x20AC;ŹŕŹ˘Đ˘ĐŹ Ę&#x192;â&#x20AC;ŤŰ&#x152;â&#x20AC;ŹŕŹ˘Đ˘ĐŹ Ë&#x2C6;Ö&#x160;â&#x20AC;ŤÝĄâ&#x20AC;ŹĐ˘ĐŹ
Choesonghamnida. Mianhamnida. Kamsahamnida. KomapsĹmnida.
PEINPAEDA DzieĹ&#x201E; dobry. Do widzenia. (wypowiada osoba odchodzÄ&#x2026;ca) Do widzenia. (wypowiada osoba pozostajÄ&#x2026;ca) MiĹ&#x201A;o mi poznaÄ&#x2021;. (formalnie) MiĹ&#x201A;o mi poznaÄ&#x2021;. (mniej formalnie) Jak pan/pani siÄ&#x2122; nazywa? Jak brzmi pana/pani godnoĹ&#x203A;Ä&#x2021;? Kim pan/pani jest? Tak. Tak. Nie. Do zobaczenia jutro. (formalnie) Do zobaczenia jutro. (mniej formalnie) Przepraszam. (formalnie) Przepraszam. (mniej formalnie) DziÄ&#x2122;kujÄ&#x2122;. (formalnie) DziÄ&#x2122;kujÄ&#x2122;. (mniej formalnie)
32 KOREANSKI.indb 32
2014-06-04 23:47:56
Q54R @#"!(:&'$F!%)!'F#'#;3!$+<27 2. …
3. … 1. …
5. … 4. …
6. …
a) ࢵЕ ѧࢊ یԆТЬ. Chŏ-nŭn Togil saramimnida. b) ࢵЕ ی ˲ԆТЬ. Chŏ-nŭn Miguk saramimnida. c) ࢵЕ ࣸ˲ یԆТЬ. Chŏ-nŭn Chungguk saramimnida. d) ࢵЕ ݛࢉ یԆТЬ. Chŏ-nŭn Sŭp’ein saramimnida. e) ࢵЕ ૩ԄҖ یԆТЬ. Chŏ-nŭn P’ollandŭ saramimnida. f) ࢵЕ Ԋی ݛԆТЬ. Chŏ-nŭn P’ŭrangsŭ saramimnida.
www.jezykiobce.pl KOREANSKI.indb 43
43 2014-06-04 23:47:57
&.)%* /'#(!()$#,0&()1")2&(
ݤଵࡶ ࢚ ؿЬ shihŏm -ŭl chal poda – zdać dobrze egzamin ݥshikt’ak – stół ࢋ ࡶחݦЬ shinmun-ŭl ikta – czytać gazetę ݫփ shimman – sto tysięcy ࢇৼݛઝࢠ sŭk’eit’ŭjang – lodowisko
ޱЬ ssŭda – pisać
ࢇ֩ࢊ imeil – e-mail ࢇ֩ࢊࡶ ޱЬ imeir-ŭl ssŭda – pisać e-mail ࢇչ It’aeri – Włochy ࢊࡶ ߇ ଜЬ ir-ŭl an hada – nie pracować ࢊ(ࡶ)ଜЬ irhada – pracować ࢋЬ ikta – czytać ࡸ ݥŭmshik – jedzenie
ɜ
ɝ
ݛਠ؟Ьࢇ ࡶڀଜЬ sŭk’ubŏdaibing-ŭl hada – nurkować ݞЬ sŭlp’ŭda – smucić się ޅձ Ԝ ɼЬ ssŏlmae-rŭl t’aro kada – iść na sanki
߅ղзЬ arŭmdapta – być pięknym ߅ऐ ajik – jeszcze ߅ऐ̧ए ajikkaji – aż do tej pory ߅ऐ ࢚ ֻծЬ ajik chal morŭ da – jeszcze nie wiedzieć, nie być pewnym ߅ٕਫ਼ ach’im-put’ŏ – od rana ߅Ь ap’ŭda – boleć ߆̛ akki – instrument muzyczny ߇ an – przeczenie ,,nie” przed czasownikami i przymiotnikami ߇ʎ an’gae – mgła ߭ԳЬ ŏryŏpta – być trudnym ߮ ŏk – sto milionów ߲ց ŏlma – ile ࠆղ yŏrŭm – lato ࠆ yŏja – kobieta ࠉଗ yŏnp’il – ołówek ࠊݪ yŏlshimi – pilnie ࠊݪ ˓ٕଜЬ yŏlshimi kongbuhada – pilnie się uczyć ࠒձ ؿЬ yŏnghwa-rŭl poda – oglądać film
ࠝЖ onŭl – dzisiaj ࠧ ot – ubranie ࡁչ yori – kuchnia (np. !"#$%& '()*+(,-./*+0
ࡕԎ wŏllae – pierwotnie, początkowo, z natury ࢇ i – ząb, zęby ࢇʨࢵʨ igŏtchŏgŏt – to i tamto, to i owo ࢇձ ЮЬ ir-ŭl takta – myć zęby
koreańska, francuska), danie ࡁչ(ձ)ଜЬ yori(rŭl)hada – gotować ࡁऋ yojŭm – obecnie, ostatnio
ࡉչ uri – my, nasz ࡉ ۏusan – parasolka ࡉࡪ uyu – mleko ࡉ˲ uch’eguk – poczta
Ь chada – spać Ѱ८ chadongch’a – samochód ࣯ chaju – często ࢚ chal – dobrze ࢠ changmi – róża ࢠ ࡶݥбЬ changshig-ŭl talda – wieszać ozdoby (na choince)
ࢵϖ chŏnyŏk – wieczór ࢵϖ̧ए chŏnyŏk-kkaji – do wieczora
ࢽֆ chŏngmal – naprawdę ࣏̖ chokkŭm/chogŭm – trochę ࣔ chom – trochę ࣔ ш chom tŏ – jeszcze trochę ࣯ ݛchusŭ – sok ࣤܞଜएփ… choesonghajiman… – przepraszam, ale… ऊʧЬ chŭlgŏpta – cieszyć się ओ חchilmun – pytanie
ɠ
৲ଔ k’ŏp’i – kawa ৲ଔձ ցݤЬ k’ŏp’i-rŭl mashida – pić kawę
ৼࢇ k’eik’ŭ – ciasto ਐԂ k’olla – coca-cola ੁɼ Ь k’iga k’ŭda – być wysokim
ɡ
̀Ѧ t’aegwŏndo – taekwondo ੨Тݛձ Ь t’enisŭ-rŭl ch’ida – grać w tenisa
੨ࢇ ٴt’eibŭl – stół ੫Ԧؿ ࡶࢷٸЬ t’ellebijŏn-ŭl poda – oglądać telewizję ઝԠ t’ŭrŏmp’et – trąbka
ɢ
ॱࡳݤЬ p’yŏnch’anŭshida – być chorym (honoryfikatywnie) ଜЬ p’yŏnhada – być wygodnym p’yo – bilet ۴ࡶ ٙЬ p’ungsŏn-ŭl pulda – nadmuchać balon ଗࡁଜЬ p’iryohada – potrzebować
ɣ
ଜЬ hada – robić ଜЖ hanŭl – niebo ଜՔ haru – jeden dzień ଜՔࣗࢊ harujongil– przez cały dzień
ଞ ݤɾ han shigan – jedna godzina
ɟ
ॺ ch’aek – książka ॺۘ ch’aeksang – biurko ঊփ ch’ŏnman – dziesięć milionów হЬ ch’upta – być zimnym ց ch’ima – spódnica ߅ ch’ia – ząb ߅ɼ ߅Ь ch’iaga ap’ŭda – boleć (o zębie) ߟ ch’iyak – pasta do zębów
˱ ch’ingu – przyjaciel, kolega ࢸଜЬ ch’injŏrada – być życzliwym
ତۘ hangsang – zawsze ଥ hae – słońce ଧ۹ଜЬ haensŏmhada – być przystojnym ଭـଜЬ haengbokhada – być szczęśliwym honja – samemu, samotnie ΟЬ hwanada – złościć się ୣ یhoesa – firma ୣ ߾یЬТЬ hoesa-e tanida – chodzić do firmy ୣیձ ҿΟЬ hoesa-rŭl ttŏnada – wyjść, opuścić firmę
о ch’imdae – łóżko
166 KOREANSKI.indb 166
2014-06-04 23:48:24