15� Zabawy logopedyczne ������������������������������������������������������������������������������������������������

5. Zabawy logopedyczne

Zabawy sensoryczne wpływają również na rozwój mowy� Jest to szczególnie ważne dla tych dzieci, u których rozwój ten jest opóźniony, czy też dla niemowląt, które są na etapie nabierania umiejętności mówienia� Zima, mimo że kojarzy się z ciszą (bo przyroda zasadniczo zapada wtedy w sen), jest tak naprawdę wypełniona onomatopejami: skrzypienie śniegu (skrzyp, skrzyp), krakanie wron (kra, kra), kapanie topniejącego lodu (kap, kap)��� Jest to pora roku, która sprzyja także ćwiczeniom oddechowym i logopedycznym: można chuchać w dłonie dla ich rozgrzania, naśladować Mikołaja, wołając: ho, ho, ho, naśladować dźwięk dzwoneczków��� Warto więc wprowadzić działania logopedyczne do domu i do przedszkola – przeprowadzać je podczas codziennych zabaw, w terapii czy podczas zajęć� „ Ufoludek I h Potrzebne będą: jednorazowe opakowanie na obiad (bez przegródek), pędzle, farby, taśma, klej, papier kolorowy, nożyczki, woreczek śniadaniowy, zaginana słomka do napojów, ewentualnie plastikowa butelka z zakrętką, nożyk, klej na gorąco lub plastelina, piłeczka pingpongowa, marker

Jednorazowe opakowanie pomalujcie na wybrany kolor� Na wierzchu naklejcie oczka wycięte z papieru, a przy otwarciu – papierowe zęby� Następnie przyklejcie słomkę do woreczka przy jego otworze (woreczek dokładnie owińcie wokół słomki i zaklejcie taśmą, tak by przy wdmuchiwaniu powietrza przez rurkę nie uchodziło ono przy otworze woreczka)� Umieśćcie woreczek w opakowaniu tak, by słomka wychodziła z tyłu poza opakowanie, a woreczek schował się w środku� Zamknijcie opakowanie� Kiedy będziecie dmuchać przez słomkę, woreczek będzie się napełniał powietrzem i kosmita będzie otwierał buzię! h Wariant: Z plastikowej butelki odetnijcie nożykiem sam lejek� Lejek zachowajcie, pozostała część butelki nie będzie potrzebna� W zakrętce zróbcie dziurkę na tyle dużą, by umieścić w niej słomkę (można zamocować ją staranniej na kleju na gorącą lub z wykorzystaniem plasteliny)�

Piłeczkę pingpongową pomalujcie na zielono – to będzie ufoludek� Markerem namalujcie mu oczy i uśmiech� Włóżcie kosmitę do środka lejka, a następnie dmuchajcie przez słomkę i obserwujcie, jak przybysz z kosmosu lewituje! „ Pada śnieg h Potrzebne będą: małe kartonowe pudełko bez wieczka, papier kolorowy, klej w sztyfcie, nożyczki, figurki, elementy imitujące śnieg (kulki styropianowe – większe niż średnica słomki lub piórka albo wata), arkusz przezroczystej folii, taśma, klej na gorąco, słomka, ewentualnie woreczek strunowy, markery

W małym kartonowym pudełku z elementów wyciętych z papieru kolorowego ułóżcie zimową scenerię – np� drzewa, lodowisko itp� (przymocujcie je klejem do pudełka)� Do dna przyklejcie również klejem na gorąco figurki – np� łyżwiarzy, bałwanki� Wsypcie materiały imitujące śnieg�

Zamiast wieczka umocujcie arkusz folii, najlepiej przezroczystej� W folii lub z boku pudełka zróbcie dziurkę, aby zmieściła się w niej słomka� Dmuchajcie przez słomkę i obserwujcie, jak wirują „płatki śniegu”� h Wariant: Na woreczku strunowym markerem namalujcie zimowy obrazek� W woreczku umieśćcie materiały imitujące śnieg� Włóżcie do woreczka słomkę (tak, żeby część z niej wystawała poza woreczek), po czym szczelnie go zamknijcie� Dmuchajcie przez słomkę i obserwujcie, jak w woreczku „pada” śnieg� Uwaga! Nie zasysamy powietrza do słomki!

„ Zimowy trening słuchowy h Potrzebne będą: nagrania zimowych odgłosów (chodzenie po śniegu, krakanie wron, dzwoneczki, zimowy wiatr)

Przykład zabaw wykorzystujących nagrania odgłosów zimy: – odtwórzcie zimowe odgłosy i postarajcie się je zidentyfikować; – nazwijcie słyszane dźwięki i spróbujcie je zastąpić wyrazami dźwiękonaśladowczymi (np� tup, tup / kra, kra / dzyń, dzyń / szuu, szuu itp�); – do każdego dźwięku wymyślcie jakiś ruch, odtwórzcie je w sekwencji i zaprezentujcie za pomocą gestów; – opowiedzcie wymyśloną historię w taki sposób, żeby znalazły się w niej dźwięki z nagrania; – spróbujcie najpierw odsłuchać dźwięki, a później z pamięci odtworzyć ich sekwencję, wypowiadając wyrazy dźwiękonaśladowcze w odpowiedniej kolejności� „ Wyścigi kostek lodu h Potrzebne będą: kostki lodu, folia aluminiowa

Rozłóż na podłodze pięć takich samych torów z folii aluminiowej (można je również utworzyć na zsuniętych ze sobą ławeczkach gimnastycznych)� Tor to nic innego jak po prostu rozwinięta folia aluminiowa z uniesionymi rantami (aby podczas zabawy kostki nie wypadły poza tor)�

Następnie poproś dzieci, żeby położyły się na brzuchu na podłodze (lub przyklękły przy ławkach) – każde obok swojego toru� Rozdaj dzieciom kostki lodu (powinny być lekko roztopione)� Niech rozpocznie się wyścig – przedszkolaki dmuchają w kostki i próbują doprowadzić je do mety, która znajduje się na końcu folii� h Wskazówka: Warto podzielić dzieci na zespoły (np� trzyosobowe)� Wtedy nie zmęczą się one dmuchaniem – mogą się zmieniać w dowolnym momencie lub przekazywać sobie kostkę jak w sztafecie� Niech same obmyślą strategię wyścigu� „ Zimowy wierszyk łamiący język h Potrzebne będą: tekst wierszyka

Wspólnie recytujcie wierszyk, zwracając uwagę na wyrazy dźwiękonaśladowcze� Warto powtarzać wierszyk szybko, wolno, cicho, głośno� Zimą jest zimno: hu, hu, hu. Sanki już pędzą: szu, szu, szu! Kolędnik śpiewa: la, la, la, z dziećmi na zmianę: ha, ha, ha! Biegnie renifer: tup, tup, tup. Sarenka skacze: siup, siup, siup! Zając po śniegu: kic, kic, kic, bałwanek za to nie robi nic! Sople topnieją: kap, kap, kap... Zima się kończy – ach, ach, ach! „ Głodny miś polarny h Potrzebne będą: woreczek strunowy, marker, biała pianka do golenia, guziczki, tekst wierszyka

Na woreczku narysujcie markerem otwarty pyszczek misia polarnego� Następnie umieśćcie w woreczku piankę do golenia (nie za dużo – tak, żeby woreczek był wypełniony, ale dość płaski), do środka wrzućcie guziczki� Zamknijcie szczelnie woreczek� Guziki to ryby, a waszym

zadaniem jest nakarmienie bardzo głodnego niedźwiedzia� Przesuwajcie paluszkiem guziki wprost do pyszczka misia, recytując wierszyk i wykonując buzią odpowiednie ćwiczenia:

Nakarmić misia dziś wypada!

mówią „mniam, mniam” Do buzi misia rybka wpada...

dzieci układają usta w kształt litery „o” Miś jest głodny, że ho, ho!

powtarzają „ho, ho!” Rybek zje chyba ze sto!

gwałtownie otwierają i zamykają usta jak rybki „ Małe kotki h Potrzebne będą: tekst wierszyka

Poproś dzieci, by ustawiły się w rozsypce i przyjęły pozycję na czworakach� Zachęć je do tego, by ruchem ilustrowały wiersz oraz powtarzały wyrazy dźwiękonaśladowcze� Jesteśmy małe kotki, małe kotki-psotki: miau, miau, miau. Biegamy za piłkami, bawimy się kłębkami: miau, miau, miau. Skaczemy na płotek, rozwijamy motek: miau, miau, miau. Grzbiety unosimy, do nóg się łasimy: miau, miau, miau. A gdy się zmęczymy, to sobie mruczymy: mrr, mrr, mrr.