18� Kuchenna sensoryka ����������������������������������������������������������������������������������������������������

8. Kuchenna sensoryka

Kuchnia to sensoryczne królestwo! Wystarczy otworzyć kilka szafek i��� stymulacja wielu zmysłów, w tym przede wszystkim węchu i smaku, „dzieje się sama”! Aromatyczne przyprawy czy cytrusy, które kojarzą się z zimą, mające różne kształty i kolory��� Samo otwarcie lodówki to stymulacja wzroku, węchu i smaku! W szafkach kryją się makaron, mąka, fasola, soczewica��� Możecie je przesypywać, badać ich fakturę, pobudzając zmysł dotyku� Gotując, przygotowując posiłki, dostarczamy naszemu organizmowi i układowi nerwowemu wielu potrzebnych bodźców� Kuchnia może być sensorycznym placem zabaw! Tym bardziej, że zimą jest to dla dzieci i ich rodziców ostoja i oaza spokoju� To właśnie zimą, gdy ze względu na wahania pogodowe nie zawsze można wyjść do ogrodu czy parku, kuchnia staje się centrum dowodzenia sensorycznego� „ Zimowa herbatka dla dziadków h Potrzebne będą: woda, czajnik, zaparzacz do herbaty, filiżanka, czarna herbata liściasta, przyprawy (cynamon, goździki, anyż, wanilia), pomarańcza, cytryna, miód

Zagotujcie wodę� Do zaparzacza wsypcie herbatę, a w filiżance umieśćcie rozgrzewające przyprawy kojarzące się z zimą oraz plasterki cytrusów – wzmocnią odporność� Zalejcie herbatę wrzącą wodą (konieczna pomoc osoby dorosłej)� Taką herbatą można poczęstować babcie i dziadków podczas spotkania z okazji ich święta! „ Wytrawne ciastka na Dzień Szpinaku h Potrzebne będą: rondelek, łyżka do mieszania, łyżka masła, praska do czosnku, czosnek, szpinak mrożony, ser feta, gotowe ciasto francuskie, piekarnik

W rondelku rozpuść łyżkę masła, przeciśnij przez praskę czosnek, wrzuć szpinak, mieszaj co jakiś czas aż do rozmrożenia szpinaku� Następnie dodaj fetę i znów wymieszaj� Pozostaw do wystygnięcia� Ciasto francuskie pokrójcie na kwadraty� Na środek każdego kwadratu nałóżcie łyżeczkę farszu, zawińcie rogi do środka� Gotowe koperty włóżcie do nagrzanego do 180°C piekarnika na około 15 minut� „ Cytryny w syropie imbirowym h Potrzebne będą: 30 g korzenia imbiru, szklanka wody, sok wyciśnięty z 2 cytryn, 1½ szklanki cukru, 4 ekologiczne cytryny (sparzone), garnek z koszyczkiem i pokrywką, 4 wyparzone słoiki 106 ml z zakrętką, łyżka, nóż, deska, ewentualnie miód, litr wrzątku, tarka, szklanki, dzbanek, termos

Obierzcie imbir i pokrójcie w cienkie plasterki� Do garnka wlejcie wodę i sok z cytryny, wsypcie cukier, dodajcie plasterki imbiru� Następnie włóżcie do garnka koszyczek z cytrynami pokrojonymi w cienkie plasterki� Przykryjcie wszystko pokrywką i gotujcie przez około 10 minut�

Odstawcie do ostygnięcia� Ułóżcie cytryny w słoiczkach i zalejcie syropem� Zakręćcie słoiczki�

Cytryny w syropie imbirowym będą doskonałym dodatkiem do herbaty, są idealne na zimowe przeziębienia� Mogą być również oryginalnym prezentem świątecznym� h Wariant: Zetrzyjcie mały kawałek imbiru na tarce i wsypcie go do dzbanka� Zalejcie wrzątkiem (konieczna pomoc osoby dorosłej) i odczekajcie 3 minuty� Jedną cytrynę obierzcie ze skórki, pokrójcie i wrzućcie do dzbanka, ponaciskajcie ją łyżką, by „wydusić” z niej sok� Dodajcie 3 łyżki miodu i wymieszajcie wszystko, aż miód się dobrze rozpuści� Jeśli napój przelejecie do termosu, wtedy możecie zabrać go na zimową wyprawę – z pewnością was rozgrzeje!

„ Herbatka dla babci i dziadka h Potrzebne będą: sypka herbata (czarna, zielona, czerwona lub biała), miseczki z suszonymi składnikami: owoce, kwiaty i zioła (skórka z jabłka, skórka z cytryny, skórka z pomarańczy, jagody, morele, owoce dzikiej róży, lawenda, kwiaty róży, kwiaty rumianku, mięta, melisa, liście maliny, liście wiśni, rozmaryn), miseczki, łyżeczki, woreczki strunowe lub małe puszki na herbatę, wstążki, ewentualnie zasuszone zioła w gałązkach, nić kuchenna, pałeczki do sushi

Do miseczki wsypcie wybrany rodzaj herbaty, następnie dodajcie aromatyczny susz (wedle uznania)� Wymieszajcie składniki i przełóżcie do woreczków lub puszek, udekorujcie wstążeczką i podarujcie waszym babciom i dziadkom z okazji ich święta� h Wariant: Możecie przygotować trudniejszą opcję, ale bardziej efektowną� Wystarczy ususzone łodygi z kwiatami bądź ziołami przywiązać nicią wokół jednego końca pałeczki do sushi� Stworzycie w ten sposób ziołowe herbatki na patyku� „ Pizza h Potrzebne będą: 800 g mąki pszennej na pizzę (typ 1050), a także mąka do podsypywania, 2 opakowania suchych drożdży, 2 szczypty cukru, 400 ml letniej wody, 4 łyżki oliwy z oliwek, szczypta soli, cebula, 2 ząbki czosnku, 2 łyżki oleju, 2 puszki pomidorów, 2 łyżki koncentratu pomidorowego, 2 łyżeczki soli, 1 łyżeczka cukru, ½ łyżeczki pieprzu mielonego, ½ łyżeczki papryki mielonej słodkiej, 2 łyżeczki oregano, 5 kul mozzarelli (po 125 g) – rozdrobnionej, ulubione dodatki na pizzę (np� pieczarki, kukurydza), duża miska, noże, łyżki, łyżeczki, patelnia z pokrywką, blender, wałek, dwie blachy wyłożone papierem do pieczenia, ściereczka, piekarnik, ewentualnie kije do ogniska, folia aluminiowa, rozmaryn, oliwki, oliwa

Najpierw przygotujcie ciasto� W dużej misce wymieszajcie mąkę z drożdżami i cukrem� Dolejcie wody i ugniatajcie ciasto tak długo, aż przestanie lepić się do rąk� Następnie dodajcie oliwę i sól i znowu ugniatajcie� Przykryjcie ściereczką i odstawcie do wyrośnięcia w ciepłe miejsce na minimum 30 minut� Włączcie piekarnik i ustawcie na 180oC (najlepiej z funkcją termoobiegu)�

W tym czasie przygotujcie sos� Cebulę i czosnek drobno posiekajcie i przez 3 minuty duście na patelni� Przełóżcie do naczynia blendera, dodajcie pomidory i zmiksujcie� Dołóżcie koncentrat, sól, cukier, pieprz, paprykę i oregano, przełóżcie na patelnię i duście całość przez około 10 minut� Ostudźcie� Wyrośnięte ciasto podzielcie na dwie części i rozwałkujcie na prostokąty odpowiadające wymiarom blaszek (możecie zamiast tego przygotować małe okrągłe pizzerinki)� Ciasto posmarujcie przygotowanym sosem i posypcie mozzarellą� Teraz połóżcie ulubione dodatki� Pieczcie przez około 35 minut� h Wariant: Przygotowane ciasto świetnie nadaje się jako ciasto na chlebek na patyku na zimowe ognisko� Końcówkę kijów owińcie folią aluminiową� Z ciasta przygotujcie „wężyki” i owińcie je wokół kijków� Chlebki pieczcie kilka minut nad ogniem, obracając patykiem� Z ciasta możecie również zrobić pitę� Uformujcie okrągłe placki i posypcie wybranymi ziołami (np� rozmarynem) lub pokrojonymi oliwkami� Po upieczeniu w piekarniku skropcie oliwą albo wytnijcie w nich kieszonki i wypełnijcie ulubionymi składnikami� „ Karnawałowe donuty h Potrzebne będą: ½ kg mąki pszennej i mąka do podsypywania, 2 szczypty soli, szklanka mleka, ziarna wanilii z laską, 50 g świeżych drożdży, 100 g cukru, 100 g masła, 8 żółtek jajek, 1 l oleju rzepakowego, na lukier: 300 g cukru pudru, sok z cytryny, 8 łyżek wody, barwniki spożywcze (lub sok z buraka, kurkuma, kakao), kolorowe posypki, duża miska, sitko, łyżeczki i łyżki, rondelek, ściereczka, wałek, szklanka, kieliszek (literatka), duży garnek, termometr kuchenny, łyżka cedzakowa, ręcznik papierowy

Do miski przesiejcie mąkę i sól, po czym zróbcie zagłębienie� Mleko zagotujecie z ziarnami wanilii i laską, ostudźcie tak, by było letnie� Drożdże rozetrzyjcie z niewielką ilością cukru i wymieszajcie dokładnie z mlekiem (po uprzednim wyjęciu laski wanilii)� Całość wlejcie do miski z mąką i wymieszajcie� Powstanie zaczyn� Przykryjcie ściereczką i odstawcie w ciepłe miejsce na około 15 minut� W tym czasie roztopcie masło� Zaczyn wymieszajcie z płynnym masłem i żółtkami jajek� Ugniatajcie ciasto, aż będzie się odklejało od dłoni� Gotowe ciasto odstawicie ponownie do wyrośnięcia na około 15 minut� Następnie ponownie je zagniećcie i rozwałkujcie na grubość około 0,5 cm na blacie posypanym mąką� Wytnijcie szklanką kółka, a w każdym kółku wytnijcie kieliszkiem mniejsze kółka� Odstawcie ponownie do wyrośnięcia� Uwaga! Proces smażenia bezpieczniej wykonać bez udziału dzieci lub w odpowiedniej odległości� Olej w garnku rozgrzej do 180°C (sprawdź temperaturę termometrem kuchennym)� Donaty smaż z obu stron na złoty kolor, wyciągaj je łyżką cedzakową i układaj na ręczniku papierowym, by ociekły z nadmiaru tłuszczu� Odstaw do ostudzenia� Przesiany cukier puder połączcie z sokiem z cytryny i wodą� Mieszajcie do uzyskania gładkiej konsystencji� Podzielcie tak powstały lukier na części i przelejcie na talerz – do każdego dodajcie inny barwnik� Donaty zanurzajcie w polewie, skorzystajcie z ulubionych posypek� h Wariant: Z przygotowanego ciasta możecie zrobić minipączki� Wystarczy uformować małe kuleczki zamiast wycinać oponki� „ Świąteczne pierniczki h Potrzebne będą: 400 ml miodu, 100 g masła, 4 szklanki mąki tortowej, 2 łyżki gorzkiego kakao, ½ torebki przyprawy do piernika, 1 łyżeczka sody, 1 szklanka cukru brązowego, 2 jajka, rondelek, duża miska, folia spożywcza, wałek, foremki do wykrawania ciasteczek

Miód z masłem rozpuśćcie� Mąkę, kakao, przyprawę do piernika, sodę oraz cukier wymieszajcie w dużej misce� Dodajcie jajka oraz przestudzony rozpuszczony miód z masłem� Ugniatajcie�

Całość owińcie folią spożywczą i odstawcie do lodówki� Po upływie co najmniej godziny wyjmijcie z lodówki� Rozwałkowujcie ciasto na grubość około 3 mm, wycinajcie pierniki w różnych kształtach� Pieczcie około 8 minut w temperaturze 180°C� „ Aromatyczne kakao h Potrzebne będą: 3 łyżki naturalnego kakao, ½ szklanki wrzątku, 2 szklanki mleka, 1 łyżeczka cynamonu, 1 opakowanie cukru waniliowego, maleńka szczypta mielonej papryczki chili, rondelek, kubki, ewentualnie cukier

Kakao wymieszaj z wrzątkiem tak, by nie było grudek� Mleko zagotuj i chwilę ostudź� Dodajcie do mleka cynamon, cukier waniliowy i chili� Wlejcie rozpuszczone kakao� Całość gotuj około 2 minuty� Możecie dosłodzić, jeśli napój wydaje się za mało słodki� „ Śnieżna chatka h Potrzebne będą: 1 kostka masła, 1 szklanka cukru, 6 serków waniliowych homogenizowanych, ¾ szklanki mleka i oprócz tego 4 łyżki, ½ kg herbatników, 1 tabliczka czekolady, paczka wiórków kokosowych, rondelek, prostokątna deska, folia aluminiowa, głęboki talerz, ewentualnie pucharki lub szklanki, biała czekolada

Kostkę masła rozpuśćcie w rondelku� Gdy wystygnie, dodajcie cukier i serki homogenizowane i dokładnie wymieszajcie� Krem jest już gotowy! Deskę wyłóżcie folią aluminiową� Wlejcie mleko na głęboki talerz i przez chwilę namoczcie w nim herbatniki� Następnie układajcie je na desce, żeby stworzyły prostokąt (krótszy bok to trzy herbatniki, a dłuższy – cztery)� Na warstwę herbatników wykładajcie krem – czynność powtarzajcie aż do wyczerpania składników,

pamiętając, by ostatnia warstwa zawierała herbatniki i krem tylko na środku� Chwyćcie folię wzdłuż dłuższych brzegów (dwa graniczne rzędy) tak, by je złączyć z ostatnim pojedynczym rzędem herbatników na wierzchu ciasta – ma powstać „daszek”� Owińcie folią ciasto i wstawcie do lodówki na co najmniej godzinę� W tym czasie przygotujcie polewę czekoladową� Do rondelka dodajcie 4 łyżki mleka i połamaną na drobne kawałki czekoladę� Podgrzewajcie do momentu, aż czekolada się rozpuści� Odstawcie na chwilę garnek w chłodne miejsce, aby polewa trochę ostygła (jednak nie czekajcie zbyt długo, bo czekolada może znów stwardnieć)� Wyjmijcie ciasto z lodówki, polejcie polewą i posypcie wiórkami kokosowymi, po czym ponownie włóżcie do lodówki na pół godziny� h Wariant: Deser ten możecie przygotować również w pucharkach, przekładając pokruszone herbatniki kremem z serków, a na koniec polewając roztopioną białą czekoladą i posypując wiórkami kokosowymi� „ Sałatka wigilijna h Potrzebne będą: garść suszonych śliwek (bez pestek), garść suszonych moreli, garść orzechów włoskich, 2 łyżki rodzynek, 5 daktyli (bez pestek), banan, miód, 1 łyżeczka cynamonu, puszka ananasów, 1 łyżka posiekanych migdałów, wrzątek

Śliwki, morele, orzechy, migdały, rodzynki i daktyle zalej wrzątkiem� Banana z miodem i cynamonem rozgniećcie na papkę� Ananasy pokrójcie w grubą kostkę� Odcedzone owoce i orzechy wymieszajcie z bananową papką i ananasem� „ Choinka z piernika h Potrzebne będą: 60 g masła, 400 g cukru, 5 łyżek miodu, sok z jednej cytryny, 1 jajko, szczypta soli, 1 opakowania przyprawy do piernika, 650 g mąki, 3 łyżeczki proszku do pieczenia, nieco margaryny, 2 łyżki mleka skondensowanego, lukier, cukier puder do dekoracji, wałek, nóż

Rozpuśćcie masło z cukrem, miodem i sokiem z cytryny� Po przestudzeniu dodajcie jajko, sól i przyprawę do piernika oraz mąkę wymieszaną z proszkiem do pieczenia� Wyróbcie ciasto i odstawcie na godzinę do lodówki� Rozwałkujcie ciasto na grubość około 1 cm� Wytnijcie nożem dziewięć różnej wielkości gwiazdek� Ułóżcie gwiazdki na blasze do pieczenia nasmarowanej tłuszczem� Na każdą gwiazdkę nałóżcie mleko skondensowane� Pieczcie 20 minut w piekarniku w temperaturze 175°C� Wystudzone gwiazdki ułóżcie jedną na drugą i sklejcie lukrem�

Całość posypcie cukrem pudrem� „ Czekoladowe śnieżki h Potrzebne będą: ½ szklanki mleka, ¼ szklanki cukru, ½ kostki masła, 4 łyżki kakao, 800 g drobno pokruszonych ciastek (bez owoców i żelatyny), 1 słoik powidła śliwkowego, 4 łyżki kremu orzechowego, olejek migdałowy, ½ szklanki dowolnych bakali (wcześniej namoczonych), wiórki kokosowe, rondelek

Mleko, cukier, masło i kakao zagotujcie� Lekko ostudźcie, a następnie wymieszajcie z pokruszonymi ciastkami, powidłem, kremem orzechowym, olejkiem� Dodajcie bakalie� Wszystko zagniećcie do otrzymania jednolitej masy, z której następnie będziecie formować kulki i obtaczać je w wiórkach kokosowych� Kulki wstawcie do lodówki na pół godziny� „ Ciasteczka owsiano-czekoladowe h Potrzebne będą: 1 szklanka płatków owsianych górskich, 2 łyżki mąki pszennej lub owsianej, 1 duże jajko, 2 łyżki gorzkiego kakao, 3 łyżki cukru trzcinowego (można zastąpić go miodem), ¼ kostki masła, silikonowe foremki na batony musli lub nóż

W misce wymieszajcie wszystkie składniki� Masę możecie wkładać do silikonowych foremek na batony musli lub zrobić duży wałek o średnicy około 5 cm i kroić na krążki o grubości około 0,5 cm� Pieczcie w piekarniku nagrzanym do 175°C przez około 15 minut� „ Aromatyzowana oliwa h Potrzebne będą: słoiczki lub szklane buteleczki, 1 szklanka oliwy, 1 łyżeczka czosnku w płatkach, 1 łyżeczka posiekanej słodkiej papryki, 2 szczypty rozmarynu, 1 płaska łyżeczka oregano, ewentualnie sucha ostra papryczka

Do słoiczka lub szklanej buteleczki wlejcie oliwę� Dodajcie czosnek, słodką paprykę, rozmaryn, oregano� Możecie też zrobić oliwę wyłącznie z czosnkiem czy z rozmarynem albo z suchą ostrą papryczką� Zakręćcie słoiczek/buteleczkę, wstrząśnijcie� „ Poncz świąteczny h Potrzebne będą: 2 łyżki herbaty rooibos, 2 goździki, 2 laski cynamonu, kawałek korzenia lukrecji, 1½ litra wrzącej wody, 2 cytryny, 2 pomarańcze, pół litra soku jabłkowego, miód, sito, chochla, kubeczki

Herbatę z goździkami, cynamonem i korzeniem lukrecji zalej wrzątkiem i parz przez 5 minut�

Cytryny i pomarańcze dokładnie umyjcie i pokrójcie w cienie plasterki� Plasterki wrzućcie do soku jabłkowego i delikatnie podgrzejcie� Herbatę przelejcie przez sito do soku z owocami�

Dosładzajcie miodem�