19� Sprawne dłonie �������������������������������������������������������������������������������������������������������������

9. Sprawne dłonie

Zabawy manipulacyjne są bardzo istotne dla rozwoju dziecka i są ściśle powiązane z właściwą regulacją sensoryczną w naszym układzie nerwowym� Dziecko manipulując przedmiotami, angażuje wzrok, słuch, dotyk oraz złożone ruchy rąk� Ten etap stanowi podstawę dla późniejszych, bardziej skomplikowanych zabaw� Przede wszystkim jednak manipulowanie służy doskonaleniu ruchów dłoni, których sprawność niezbędna jest do rozpoczęcia nauki pisania� Zima sprzyja tego typu działaniom – jest to czas tworzenia ozdób świątecznych, lepienia kulek ze śniegu, wycinania papierowych śnieżynek czy walentynkowych serduszek��� „ Pop it! h Potrzebne będą: nożyczki, linijka, arkusze pianki EVA, wytłoczka po czekoladkach, klej, ewentualnie pianka foamiran w różnych kolorach, dwie takie same wkładki z gier pozostałe po wypchnięciu okrągłych żetonów (lub jakakolwiek tekturka z 9 okrągłymi otworami, najlepiej w konfiguracji 3 x 3), cyrkiel, kieliszek z ugotowanym jajkiem, suszarka do włosów

Wytnijcie z pianki dwie ramki tak, by pasowały na obwód wytłoczek po czekoladkach� Pomiędzy dwie ramki włóżcie wytłoczkę i sklejcie je� Teraz możecie wykorzystać pop it do zabawy – naciskajcie wszystkie pola, następnie odwróćcie na drugą stronę i zabawa znów gotowa! h Wariant: Z pianki foamiran wytnijcie tyle większych kolorowych kwadratów, ile macie otworów w tekturce (długość boku kwadratu musi być większa o ok� 4 mm niż średnica otworów we wkładce)� Ułóżcie kwadraty na otworach jednej tekturki, zakrywając wszystkie dziury, i sklejcie kwadraty z tekturką� Nałóżcie równo drugą tekturkę i również sklejcie� Zróbcie ramkę z pianki EVA� Każde tak powstałe kolorowe kółeczko kolejno nakładajcie na jajko na kieliszku i podgrzewajcie suszarką, dopóki nie powstanie stożek (pianka naciągnie się pod wpływem ciepła)� Zabawka do naciskania gotowa! „ Bałwan ulepiony – bałwan roztopiony h Potrzebne będą: przezroczysty woreczek strunowy, marker, przezroczysty żel do włosów, małe kulki styropianowe, ewentualnie białe małe przedmioty (np� pompony, guziki, szklane kulki, koraliki)

Na woreczku strunowym narysujcie markerem kontur bałwana� Do woreczka strunowego dodajcie żel i wsypcie cztery łyżki kuleczek styropianowych� Zamknijcie szczelnie woreczek� Przesuwajcie palcami kuleczki do środka bałwanka� Gdy bałwanek będzie „ulepiony” (wszystkie kuleczki znajdą się w obrębie konturu), wtedy mocno uderzcie otwartą dłonią w bałwanka, wołając Bałwan ulepiony – bałwan roztopiony! i zacznijcie zabawę od nowa� h Wariant: Do woreczka strunowego możecie włożyć małe białe przedmioty, wówczas dzieci będą miały różne odczucia dotykowe (niektóre przedmioty będą się przesuwały łatwiej, a inne trudniej)� „ Zimowy tor przeszkód dla dłoni h Potrzebne będą: tacki aluminiowe, płatki kosmetyczne, kroplomierz, barwiona woda w pojemniczkach, kula styropianowa, białe patyczki-liczmany, karty ze szlaczkiem do wycięcia (np� zygzak, sinusoida), nożyczki, białe i niebieskie pompony, szczypce, dwie miseczki, koraliki, druciki kreatywne, figurki zimowych zwierząt leśnych lub polarnych, narysowany na pokrywce od pudełka po butach bałwan, plastikowa igła, białe piórka, białe antypoślizgowe podkładki

pod mydło (z przyssawkami), szklane kulki w „zimowych” kolorach, ażurowy wkład do zlewozmywaka, paski materiału w odcieniach bieli i błękitu, zalaminowane wzory śnieżynek (wzory do samodzielnego wydruku znajdziesz w folderze Dźwięki, ilustracje wirtualnego albumu publikacji w serwisie Moja płytoteka), plastelina, dziurkacze (także ozdobne), białe kartki papieru

Stwórz zimowe stacje motoryczne dla gimnastyki dłoni� Każdą stację przygotuj na aluminiowej tacce i ułóż w okręgu na stoliku lub dywanie: • kolorowy bałwanek – z płatków kosmetycznych ułóżcie bałwana i za pomocą kroplomierza „pomalujcie” go wodą barwioną na dowolny kolor; • płatek śniegu – do kuli styropianowej powciskajcie patyczki, tworząc „płatek śniegu”; • pada śnieg – tnijcie po szlaczku, który symbolizuje tor spadania śnieżynek; • śnieżki – za pomocą szczypiec przekładajcie pompony z jednej miseczki do drugiej; • śnieżynki – nawlekajcie koraliki na śnieżynkę zrobioną z drucików kreatywnych (trzy druciki połączone na środku); • zimowe zwierzęta – odwijacie druciki kreatywne owinięte szczelnie wokół figurek zwierząt kojarzących się z zimą; • bałwanek – na sylwecie bałwanka narysowanej na wieczku od pudełka po butach zróbcie otwory (np� plastikową igłą), a następnie umieśćcie w otworach białe piórka; • zimowe wzory – układajcie szklane kulki na przyssawkach od antypoślizgowej podkładki pod mydło; • kocyk – przekładajcie pasy materiału przez otwory we wkładce do zlewozmywaka tak, aby powstał dowolny wzór; • plastelinowe śnieżynki – rozcierajcie plastelinę na konturach śnieżynek (ze wzorów); • śnieżne confetti – używając różnych dziurkaczy i białych kartek zróbcie zimowe confetti� h Wariant: Gdy przygotujesz każdą stację podwójnie, możecie podzielić się na drużyny i zorganizować zimowe zawody sprawnych rączek� „ Guzikowe zabawy h Potrzebne będą: guziki o różnych kształtach i kolorach, druciki kreatywne, plastelina, makaron spaghetti, pudełko z pokrywką, w której wycięto podłużny otwór jak w skarbonce, guzikowy geoplan (tekturka, na której w rzędach przyszyte są guziki), gumki recepturki, odzież z guzikami

Guzikami możecie się bawić na różne sposoby� Możecie je segregować zgodnie z przyjętymi kategoriami (np� wedle kolorów, liczby dziurek, kształtu czy wielkości) albo zaproponować inne kreatywne zabawy� Jeśli na drucik kreatywny nawleczecie dużo guzików, powstanie guzikowa gąsienica� Wykonajcie pagórek z plasteliny i wbijcie w niego nitkę makaronu spaghetti, po czym nakładajcie na nią guziki� Możecie układać wieże z guzików lub układać rytmy� Z pudełka po butach zróbcie skarbonkę na guziki i zróbcie zawody we wrzucaniu guzików do skarbonki na czas� Twórzcie wzory, naciągając gumki recepturki na guziki przyszyte do tekturki�

Zbierzcie w sali przedszkolnej różnego rodzaju odzież z guzikami (bluzki, kurtki, spodnie itd�) i zorganizujcie trening zapinania różnych guzików� „ Walentynkowe tunele h Potrzebne będą: wieczko od dużego pudełka po butach, czerwony papier kolorowy, czerwone paski kartonu (o długości ok� 10 cm i szerokości 1 cm), czerwona szklana kuleczka, klej, nożyczki, ewentualnie rolki po papierze toaletowym, dwustronna taśma klejąca, pinezki, tablica korkowa, czerwone apaszki związane w sznur

Wyklejcie dno i boki wieczka czerwonym papierem� Z czerwonych pasków zróbcie „tunele” w kształcie serc (jeden tunel powstaje w ten sposób, że oba końce paska przyklejacie do dna, bardzo blisko siebie – w odległości minimalnie większej niż średnica kulki – utworzy się łuk, który następnie trzeba przycisnąć palcem na środku w dół, by utworzył się kształt serca)�

Wrzućcie szklaną kuleczkę na dno wieczka i przeprowadźcie przez wszystkie serduszkowe łuki, odpowiednio manewrując pokrywką� h Wariant: Potnijcie rolki papieru na pierścienie� Ustawcie je w niedalekich odstępach w kształt dużego serca tak, by razem tworzyły tunel� Przyklejcie je do dywanu dwustronną taśmą klejącą� Przeciągnijcie sznur apaszek przez tak powstały tunel� Jeśli serce miałoby pełnić funkcję dekoracyjną na dłużej – pierścienie należy przykleić na drzwiach lub zamocować za pomocą pinezek na tablicy korkowej� „ Zimowe woreczki sensoryczne h Potrzebne będą: kawałki tkanin (w kolorze białym, niebieskim, szarym), mazaki do tkanin, maszyna do szycia, kasza, ryż, fasola, groch

Tkaniny potnijcie na kwadraty wielkości 12 x 12 cm� Następnie ozdóbcie kwadraty, rysując na nich coś, co kojarzy się ze Świętami – choinki, bombki, Mikołaja itd� Gdy rysunki są już gotowe, zszyj pary kwadratów za pomocą maszyny do szycia wzdłuż trzech boków� Wypełnijcie tak powstałe woreczki np� kaszą, ryżem, fasolą, grochem, a na końcu zszyjcie także czwarty bok� h Wskazówka: Pamiętaj, aby kwadraty zszyć obrazkami do siebie� Po zszyciu trzech boków woreczek należy wywinąć na drugą stronę – dzięki temu obrazek będzie widoczny, a szew – nie� „ Pięć bałwanków h Potrzebne będą: białe rękawiczki gumowe (po jednej dla każdego dziecka), treść rymowanki

Załóżcie na wybraną dłoń rękawiczkę� Recytujcie wierszyk, jednocześnie ilustrując treść rymowanki gestami: Pierwszy bałwanek się uśmiecha,

dzieci pokazują na mały palec dłoni w rękawiczce palcem wskazującym drugiej dłoni drugi bałwanek mu ucieka!

palcem serdecznym dłoni w rękawiczce „uciekają” po dywanie lub blacie stołu Trzeci bałwanek podskakuje,

machają palcem środkowym w rękawiczce czwarty piątego całuje!

przykładają palec wskazujący dłoni w rękawiczce do kciuka tej samej dłoni Wszystkie bałwanki się przytulają

zaciskają dłoń w rękawiczce w pięść i drugą dłoń już tu zapraszają!

wykonują dłonią w rękawiczce gest zapraszania, po czym zdejmują rękawiczkę, zakładają ją na drugą dłoń i zabawa rozpoczyna się od początku „ Pisanie w soli h Potrzebne będą: tacki (dla każdego dziecka), sól grubo- i drobnoziarnista, ewentualnie brokat biodegradowalny

Wysyp sól (ewentualnie z brokatem) na tacki� Poproś dzieci o napisanie swojego imienia paluszkiem (młodsze dzieci mogą spróbować napisać pierwszą literę swojego imienia)� Możesz również zaproponować dzieciom stworzenie zimowego obrazka� Poproś dzieci o malowanie każdym palcem po kolei, odbijanie całych dłoni, a następnie odcisków poszczególnych palców�

„ Śnieżny gniotek h Potrzebne będą: duże balony, śnieg, lejek z plastikowej butelki, ewentualnie drewniana łyżka

Podczas zabawy na śniegu spróbujcie wykonać śnieżne gniotki, jednak zamiast klasycznego wypełnienia mąką ziemniaczaną – wypełnijcie balony śniegiem! Zawiążcie je i bawcie się, dopóki śnieg nie stopnieje w waszych dłoniach� h Wskazówka: Balon najprościej napełnić używając lejka z plastikowej butelki (powstałego przez odcięcie jej górnej części) – balon nakładamy na szyjkę, a następnie do lejka wrzucamy śnieg�

Gdyby był zbyt ubity – przepychamy go przez szyjkę lejka przy użyciu trzonka drewnianej łyżki� „ Wyścigi manualne h Potrzebne będą: ogród, śnieg, ciepłe rękawiczki

Pora na wyścigi manualne! Podzielcie się na drużyny (dwie lub więcej)� Na sygnał dźwiękowy dzieci mają za zadanie ulepić jak najwięcej kulek śnieżnych! Można odliczać czas, np� 3 minuty i po jego upływie sprawdzić, która drużyna wygrała� h Wskazówka: Z wykonanych kulek – szczególnie gdy będzie ich dużo – możecie zbudować igloo! „ Gniotek z zimnych kulek hydrożelowych h Potrzebne będą: duży balon, zużyte kulki hydrożelowe, lejek z szeroką szyjką lub lejek z plastikowej butelki (opis wykonania lejka znajduje się powyżej)

W balonie przy pomocy lejka umieśćcie kulki hydrożelowe (najlepiej jeśli będą to kulki, którymi dzieci się już bawiły – warto dać im drugie życie i ich nie wyrzucać)� Zawiążcie balon� Gotowego gniotka włóżcie do zamrażalnika lub lodówki� Trzymajcie w zamrażalniku tak długo, aż kulki będą zimne, ale nie zamrożone! „ Cztery śnieżynki h Potrzebne będą: tekst masażyku

Poproś dzieci, by dobrały się w pary� Będą wykonywać masażyk na plecach koleżanki lub kolegi� Pierwsza śnieżynka wirowała

dzieci kreślą spiralę na plecach partnera i w słoneczku błyszczała.

delikatnie opuszkami palców dotykają płatków uszu osoby siedzącej z przodu Druga z drzewa spadła

dotykają pleców otwartą dłonią i na ramieniu osiadła.

kładą dłoń na ramieniu Trzecia za kołnierz wleciała

głaszczą po karku i w dół pleców poleciała.

przesuwają dłoń w dół pleców Ostatnia się rozpuściła

otwartą dłonią masują całe plecy kolistymi ruchami i włosy ci zmoczyła.

delikatnie dotykają włosów partnera