Άντον Τσέχωφ Ο θείος Βάνιας Σκηνές από τη ζωή στην ύπαιθρο σε τέσσερις πράξεις Μετάφραση: Χρύσα Προκοπάκη Πρόλογος: Στάθης Λιβαθινός
8
Ο ΘΕΙΟΣ ΒΑΝΙΑΣ
Πρόσωπα
13
ΑΝΤΟΝ ΤΣΕΧΩΦ
Σερεμπριακώφ Αλεξάντρ Βλαντιμίροβιτς συνταξιούχος καθηγητής πανεπιστημίου
Ελένα Αντρέεβνα
γυναίκα του, 27 ετών
Σοφία Αλεξάντροβνα (Σόνια)
κόρη του από τον πρώτο του γάμο
Βοϊνίτσκαγια Μαρία Βασίλιεβνα
χήρα ανωτέρου κρατικού λειτουργού, μητέρα της πρώτης γυναίκας του καθηγητή
Βοϊνίτσκι Ιβάν Πετρόβιτς (Βάνιας) γιος της
Άστρωφ Μιχαήλ Λβόβιτς γιατρός
Τελιέγκιν Ιλιά Ιλίτς
ξεπεσμένος γαιοκτήμονας
Μαρίνα (Νένα) γριά παραμάνα Εργάτης στο χτήμα
Η δράση στο χτήμα του Σερεμπριακώφ.
14
Ο ΘΕΙΟΣ ΒΑΝΙΑΣ
Πρώτη Πράξη Κήπος. Φαίνεται ένα μέρος του σπιτιού με τη βεράντα. Στην αλέα, κάτω από μια γέρικη λεύκα, τραπέζι στρωμένο για το τσάι. Πάγκοι, καρέκλες, και, πάνω σ’ έναν πάγκο, ακουμπισμένη μια κιθάρα. Σε μικρή απόσταση απ’ το τραπέζι, μια κούνια. Απόγευμα γύρω στις τρεις. Συννεφιά. Η Μαρίνα, μια παχιά, δυσκίνητη γριούλα, κάθεται δίπλα στο σαμοβάρι και πλέκει μια κάλτσα· ο Άστρωφ πηγαινοέρχεται κοντά της.
ΑΝΤΟΝ ΤΣΕΧΩΦ
15
ΜΑΡΙΝΑ: (Γεμίζει το φλιτζάνι.) Πιες, γιε μου. ΑΣΤΡΩΦ: (Παίρνει το φλιτζάνι ανόρεχτα.) Δε μου πολυκάνει κέφι. ΜΑΡΙΝΑ: Μήπως θέλεις λίγη βότκα; ΑΣΤΡΩΦ: Μπα. Δεν πίνω κάθε μέρα βότκα. Και ύστερα είν’ αυτή η κουφόβραση… (Παύση.) Νένα, πόσα χρόνια γνωριζόμαστε;
ΜΑΡΙΝΑ: (Σκέφτεται.) Πόσα; Κάτσε να λογαριάσω. Εσύ ήρθες εδώ σ’ αυτά τα μέρη… πότε…; Ζούσε ακόμα η Βέρα Πετρόβνα, η μάνα της Σόνιας. Όσο ήταν εκείνη, δυο χειμώνες μάς ερχόσουνα… Λοιπόν, μας κάνει έντεκα χρόνια… (Σκέφτεται ακόμα.) Μπορεί και παραπάνω…
ΑΣΤΡΩΦ: Άλλαξα πολύ από τότε; ΜΑΡΙΝΑ: Πολύ. Τότε ήσουνα νέος, ωραίος· τώρα έχεις γεράσει. Και πού εκείνη η ομορφιά σου! Να πούμε την αλήθεια, πίνεις και τη βοτκίτσα σου.
ΑΣΤΡΩΦ: Ναι… μέσα σε δέκα χρόνια έγινα αγνώριστος. Γιατί; Με τσά-
κισε η δουλειά, νένα. Απ’ το πρωί ως το βράδυ είμαι στο πόδι αδιάκοπα, δεν ξέρω τι θα πει ξεκούραση. Και τη νύχτα, χωμένος στις κουβέρτες σου, να τρέμεις μη σε ξεσηκώσουν για κανέναν άρρωστο. Όλα αυτά τα χρόνια που γνωριζόμαστε, ούτε μια μέρα δεν είχα δική μου. Πώς να μη γεράσεις; Μα και η ίδια η ζωή είναι βαρετή, ανόητη, βρομερή… σε ρουφάει στο τέλμα της. Γύρω σου κάτι παράξενοι, αλλόκοτοι άνθρωποι, όπου και να σταθείς, αλλόκοτοι άνθρωποι· κι άμα ζήσεις μαζί τους δυο-τρία χρόνια, σιγά σιγά, δίχως να το καταλάβεις, γίνεσαι αλλόκοτος κι εσύ. Είναι μοιραίο, δεν μπορείς να ξεφύγεις. (Στρίβει τα μακριά μουστάκια του.) Νά, βλέπεις, άφησα τεράστια μουστάκια… Ηλίθια μουστάκια.