LOCAL FOOD BUENGKAN อาหารถิ่น อาหารเท่
ส�ำนักงานวัฒนธรรม จังหวัดบึงกาฬ
นายนิรัตน์ พงษ์สิทธิถาวร ผู้ว่าราชการ จังหวัดบึงกาฬ
2 อาหารถิ่น อาหารเท่
ความอร่อยของอาหารอยู่ที่ การคัดสรรวัตถุดิบที่สดใหม่ โดยเฉพาะบึงกาฬจังหวัด ที่ตั้งอยู่ริมแม่น�้าโขง ล้วนมีเมนู สารพัดอย่างที่ปรุงจากเนื้อปลา ขอเชิญชวนนักท่องเที่ยวทุกท่าน มาเที่ยวจังหวัดบึงกาฬและ ทานปลาแม่น�้าโขงกันครับ
อาหารถิ่น อาหารเท่ 3
4 อาหารถิ่น อาหารเท่
LOCAL FOOD BUENGKAN
อาหารถิ่น อาหารเท่ 5
FB พิพิธภั่นณ ฑ์ชุมชนมีชีวิต จังหวัดบึงกำฬ 6 : อาหารถิ อาหารเท่
อำหำรพื้นถิ่น รสชำติดั้งเดิม ดี ไซน์ร่วมสมัย ผมโชคดีได้เกิดเป็นคนจังหวัดบึงกาฬ กว่าค่อนชีวิตที่โลดแล่น อยู่ในวงการศิลปะกับเกษตรและอาหาร ได้พบเห็นวัตถุดิบมากมาย ทั้งจากโลกตะวันออกและตะวันตก และน�าสิ่งเหล่านี้มาปรุงอาหาร มากมายตามใจชอบ ซึ่งล้วนมีคุณค่าต่อร่างกาย ยิ่งจังหวัดบึงกาฬ อยู่ติดกับแม่น�้าโขงที่ไหลผ่านท�าให้เกิดแหล่งอาหารจากธรรมชาติ อุดมสมบูรณ์ด้วยพืชผักและปลานานาชนิด ผมได้เห็นชาวบ้านจังหวัดบึงกาฬ มีความตั้งใจปรุงอาหาร พื้นถิ่นรสชาติอร่อยดั้งเดิม ซึ่งวัฒนธรรมอาหารการกินของแต่ละท้องที่ ก็มีเอกลักษณ์ที่แตกต่างกันออกไป ในบทบาทที่ผมท�างานด้านนี้โดยตรง ก็รู้สึกเป็นเกียรติที่ได้ร่วมออกแบบแนวคิดในการขับเคลื่อนต้นแบบ ด้านอาหารพื้นถิ่นของจังหวัดบึงกาฬ ให้มีดีไซน์มาตฐานสากล
จังหวัดบึงกาฬบ้านเกิด สุทธิพงษ์ สุริยะ
อาหารถิ่น อาหารเท่ 7
8 อาหารถิ่น อาหารเท่
สำรบัญ
อาหารถิ่น อาหารเท่
1. กลุ่มชุมชนวัดโพธาราม บ้านท่าไคร้ ต.บึงกาฬ อ.เมืองบึงกาฬ จ.บึงกาฬ 2. กลุ่มชุมชนสุขสาคร บ้านดอนหญ้านาง ต.ดอนหญ้านาง อ.เมืองบึงกาฬ จ.บึงกาฬ 3. กลุ่มชุมชนคุณธรรมบ้านหนองสวรรค์ ต.ค�าแก้ว อ.โซ่พิสัย จ.บึงกาฬ 4. กลุ่มอาหารพื้นบ้านแม่บ้านนาดงน้อย ต.นาดง อ.ปากคาด จ.บึงกาฬ 5. กลุ่มชุมชนคุณธรรมวัดอมรรัตนาราม บ้านโนนสวนหม่อน ต.บ้านต้อง อ.เซกา จ.บึงกาฬ 6. กลุ่มชุมชนบ้านโนนโพธิ์ศรี ต.หนองพันทา อ.โซ่พิสัย จ.บึงกาฬ 7. กลุ่มชุมชนคุณธรรมบ้านห้วยเล็บมือ ต.หนองเดิ่น อ.บุ่งคล้า จ.บึงกาฬ 8. กลุ่มชุมชนบ้านขี้เหล็กใหญ่ ต.หนองพันทา อ.โซ่พิสัย จ.บึงกาฬ
50 62 74 86 98 110 122 134
BUENG KAN อาหารถิ่น อาหารเท่ 9
10 อาหารถิ่น อาหารเท่
อาหารถิ่น อาหารเท่ 11
รำยชื่อเจ้ำหน้ำที่ 1. นายขัตติยา ชัยมณี ๒. นางสาวชมพูนุช เสาะก่าน ๓. นางวิภาวดี อุทรัง ๔. นายจักรวาฬ อุทัยหงษ์ ๕. นางเพียรทอง ธนายศสกุล ๖. นายกีรดิษฐ์ อุทรัง ๗. นายวุฒินันท์ อุดมมงคลกิจ ๘. นางสาวล�าดวน ทบวงศรี ๙. นายสุรศักดิ์ หมวกชัยภูมิ ๑๐. นางสาวสุจิตรา สาคร ๑๑.นางสาวขวัญชีวา โมกกาย ๑๒.นางสาวพิกุล สุปะมา ๑๓. นายสุธวัฒน์ มะลิรัตน์ ๑๔. นายวราวุฒิ จินดา ๑๕. นางสาวชลธิชา ปลื้มจิตร ๑๖. นางสาวนาฎนภา ผลจันทร์ ๑๗. นายอัมรินทร์ ลาจันทึก
12 อาหารถิ่น อาหารเท่
วัฒนธรรมจังหวัดบึงกาฬ นักวิชาการวัฒนธรรมช�านาญการ หัวหน้าฝ่ายบริหารทั่วไป นักวิชาการวัฒนธรรมช�านาญการ นักวิชาการวัฒนธรรมช�านาญการ นักวิชาการวัฒนธรรมช�านาญการ นักวิชาการวัฒนธรรมปฏิบัติการ นักวิชาการวัฒนธรรมปฏิบัติการ นักวิชาการวัฒนธรรมปฏิบัติการ นักวิชาการวัฒนธรรมปฏิบัติการ นักวิชาการวัฒนธรรมปฏิบัติการ อาสาสมัครวัฒนธรรม เจ้าหน้าที่ปฏิบัติงานพิธี เจ้าหน้าที่ปฏิบัติงานพิธี เจ้าหน้าที่ธุรการ เจ้าหน้าที่บันทึกข้อมูล พขร.
อาหารถิ่น อาหารเท่ 13
14 อาหารถิ่น อาหารเท่
โครงกำรพัฒนำแหล่งข้อมูล และ Tourist Center ส�ำหรับชุมชน กิจกรรมกำรพัฒนำศักยภำพแหล่งท่องเที่ยว ทำงวัฒนธรรม จังหวัดบึงกำฬ ปีงบประมำณ ๒๕๖๒ กิจกรรมที่ ๓ กำรแลกเปลี่ยนเรียนรู้ระหว่ำงชุมชน และกำรประชำสัมพันธ์ฯ (อำหำรพื้นบ้ำน) วัตถุประสงค์ - การส่งเสริมอัตลักษณ์และความ เป็นไทย วิถีถิ่น วิถีไทย เพื่อส่งเสริม ความเป็นไทยให้ประชาชนชาวไทยมี จิตส�านึกและพฤติกรรมการนิยมความ เป็นไทยในชีวิตประจ�าวันเพิ่มมากขึ้น - อนุรักษ์ ฟื้นฟูและเผยแพร่มรดก ทางวัฒนธรรม ภาษาไทย ภาษาถิ่น ภูมิปัญญาท้องถิ่น รวมทั้งความหลาก หลายของศิลปวัฒนธรรมไทย ตลอดจน เพิ่มมูลค่าทางเศรษฐกิจให้แก่ประเทศ
- เพื่อจัดกิจกรรมการส่งเสริมอาหาร พื้นบ้าน รองรับการท่องเที่ยวของชุมชน ให้ชุมชนมีศักยภาพในการรองรับการ ท่องเที่ยวด้านเพิ่มมากขึ้น - เพื่อเป็นการเผยแพร่มรดกภูมิปัญญา ทางวัฒนธรรมของจังหวัดบึงกาฬให้เป็น ไปอย่างกว้างขวาง - เพื่อส่งเสริมให้ประชาชนได้เข้าใจ และภาคภูมิใจในคุณค่าและเอกลักษณ์ ของท้องถิ่นและของชาติ
อาหารถิ่น อาหารเท่ 15
16 อาหารถิ่น อาหารเท่
อาหารถิ่น อาหารเท่ 17
18 อาหารถิ่น อาหารเท่
แผนงำน : อนุรักษ์ ส่งเสริมและพัฒนำศำสนำ ศิลปะ และวัฒนธรรม ชื่อโครงการ : โครงการพัฒนาแหล่งข้อมูลและ Tourist Center ส�าหรับชุมชน กิจกรรมการพัฒนาศักยภาพแหล่งท่องเที่ยวทางวัฒนธรรมจังหวัดบึงกาฬ ปีงบประมาณ ๒๕๖๒ กิจกรรมที่ ๓ การแลกเปลี่ยนเรียนรู้ระหว่างชุมชนและการประชาสัมพันธ์ฯ (อาหารพื้นบ้าน)
อาหารถิ่น อาหารเท่ 19
20 อาหารถิ่น อาหารเท่
อาหารถิ่น อาหารเท่ 21
22 อาหารถิ่น อาหารเท่
สอดคล้องกับยุทธศาสตร์กระทรวงวัฒนธรรม
จุดเน้นและแนวทางขับเคลื่อนการด�าเนินงานประจ�าปีงบประมาณ พ.ศ. ๒๕๖๑ ๒) การส่งเสริมอัตลักษณ์และความเป็นไทย (๑) วิถีถิ่น วิถีไทย เพื่อส่งเสริมความเป็นไทยให้ประชาชนชาวไทย มีจิตส�านึกและพฤติกรรมการนิยมความเป็นไทยในชีวิตประจ�าวันเพิ่มมากขึ้น ๓) การเสริมสร้างค่านิยมหลักของคนไทย ๑๒ ประการ รวมถึงเสริมสร้าง ภูมิคุ้มกันทางสังคม และเสริมสร้างคุณธรรม จริยธรรม อาหารถิ่น อาหารเท่ 23
24 อาหารถิ่น อาหารเท่
อาหารถิ่น อาหารเท่ 25
สอดคล้องกับนโยบายรัฐบาล
ข้อ ๔.๘ อนุรักษ์ ฟื้นฟูและเผยแพร่มรดกทางวัฒนธรรม ภาษาไทย ภาษาถิ่น ภูมิปัญญาท้องถิ่น รวมทั้งความหลากหลายของ ศิลปวัฒนธรรมไทย ตลอดจนเพิ่มมูลค่าทางเศรษฐกิจให้แก่ประเทศ ข้อ ๔.๑๐ ปลูกฝังค่านิยมและจิตส�านึกที่ดี รวมทั้งสนับสนุนการผลิต สื่อคุณภาพ เพื่อเปิดพื้นที่สาธารณให้เยาวชน และประชาชนได้มี โอกาสแสดงออกอย่างสร้างสรรค์ หน่วยด�าเนินการ : ส�านักงานวัฒนธรรมจังหวัดบึงกาฬ 26 อาหารถิ่น อาหารเท่
อาหารถิ่น อาหารเท่ 27
HEALTHY FOR LIFE สํานักงาน วัฒนธรรม จังหวัดบึงกาฬ
28 อาหารถิ่น อาหารเท่
อาหารถิ่น อาหารเท่ 29
30 อาหารถิ่น อาหารเท่
อาหารถิ่น อาหารเท่ 31
หลักการและเหตุผล
จากถ้อยแถลงนโยบายของรัฐบาล ที่มุ่งเน้นการอนุรักษ์ ฟื้นฟูและเผยแพร่ มรดกทางวัฒนธรรม ภาษาไทย ภาษาถิ่น ภูมิปัญญาท้องถิ่น ความหลากหลายของ ศิลปวัฒนธรรมไทย ตลอดจนเพิ่มมูลค่าทาง เศรษฐกิจให้แก่ประเทศ รวมทั้งการปลูกฝัง ค่านิยมและจิตส�านึกที่ดี รวมทั้งสนับสนุน การผลิตสื่อคุณภาพ เพื่อเปิดพื้นที่สาธารณะ ให้เยาวชน และประชาชนได้มีโอกาสแสดง ออกอย่างสร้างสรรค์ ซึ่งกระทรวงวัฒนธรรม ได้ตอบสนองนโยบายของรัฐบาลดังกล่าว โดยเน้นการน�ามรดกทางวัฒนธรรมที่มีอยู่ อย่างมากมายและหลากหลายมาสร้างมูลค่า ทางเศรษฐกิจ บนฐานค่านิยม ๑๒ ประการ และปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียง เพื่อให้ ประชาชนได้น�ามาประยุกต์ ใช้ในวิถีชีวิต น�ารายได้เข้าสู่ชุมชน
32 อาหารถิ่น อาหารเท่
อาหารถิ่น อาหารเท่ 33
34 อาหารถิ่น อาหารเท่
อาหารถิ่น อาหารเท่ 35
จังหวัดบึงกาฬ มีชุมชนคุณธรรมน้อมน�า ปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียง เพื่อขับเคลื่อนให้เป็น ชุมชนที่สามารถรองรับการท่องเที่ยวเชิงวัฒนธรรม ซึ่งแต่ละชุมชนมีมรดกภูมิปัญญาทางวัฒนธรรม ที่ยังรอการส่งเสริมและประชาสัมพันธ์ เพื่อให้ ชุมชนเหล่านั้น มีการพัฒนาศักยภาพของตนเอง จึงจ�าเป็นต้องมีการจัดประชาสัมพันธ์ ของดีชุมชน ด้านต่างๆ โดยเฉพาะด้านอาหาร เพื่อให้เกิดความรู้ ทักษะ ในการพัฒนาความรู้ความสามารถตนเอง ชุมชนสามารถรองรับการท่องเที่ยวเชิงวัฒนธรรม อีกทั้งยังเป็นการเพิ่มรายได้ให้กับชุมชน เป็นการ ส่งเสริมการบริหารจัดการภายในชุมชนให้มีความ เข้มแข็ง เกิดความมั่นคงและยั่งยืนของสังคมและ ประเทศชาติสืบไป 36 อาหารถิ่น อาหารเท่
อาหารถิ่น อาหารเท่ 37
38 อาหารถิ่น อาหารเท่
อาหารถิ่น อาหารเท่ 39
40 อาหารถิ่น อาหารเท่
อาหารถิ่น อาหารเท่ 41
42 อาหารถิ่น อาหารเท่
อาหารถิ่น อาหารเท่ 43
๓. เป้าหมายด�าเนินการ
๓.๑ เชิงปริมาณ จัดประกวดอาหารพื้นบ้าน จ�านวน ๑ ครั้ง มีชุมชนเข้าร่วม ๘ ชุมชน ๓.๒ เชิงคุณภาพ ชุมชนในจังหวัดบึงกาฬมีการพัฒนาด้านอาหาร รองรับนักท่องเที่ยวได้ ๔. งบประมาณด�าเนินการ จ�านวน ๑๑๔,๐๐๐ บาท จากจังหวัดบึงกาฬ ๕. หน่วยงานที่รับผิดชอบ กลุ่มส่งเสริมศาสนา ศิลปะและวัฒนธรรม ส�านักงานวัฒนธรรมจังหวัดบึงกาฬ ๖. วัน เวลา ที่ด�าเนินการ วันที่ ๒ มีนาคม ๒๕๖๒ ๗. สถานที่ พิพิธภัณฑ์ชุมชนมีชีวิต บ้านขี้เหล็กใหญ่ ต�าบลหนองพันทา อ�าเภอโซ่พิสัย จังหวัดบึงกาฬ ๘. กิจกรรมที่ด�าเนินการ ๘.๑ จัดให้มีกิจกรรมการประกวดอาหารพื้นบ้าน จ�านวน ๘ ชุมชน ๘.๒ จัดให้มีกิจกรรมสาธิต การแสดง สินค้า และบริการทางวัฒนธรรม ๘.๓ จัดพิมพ์เอกสาร/ลงวารสารเผยแพร่ผลงาน
44 อาหารถิ่น อาหารเท่
อาหารถิ่น อาหารเท่ 45
๙. หน่วยงานที่ให้การสนับสนุน ๙.๑ จังหวัดบึงกาฬ ๙.๒ สภาวัฒนธรรมจังหวัดบึงกาฬ ๑๐. ตัวชี้วัดผลส�าเร็จ ๑๐.๑ จ�านวนผู้เข้าร่วมกิจกรรม ๑๐.๒ จ�านวนกิจกรรมสาธิตทางวัฒนธรรม ๑๑. การประเมินผล ๑๑.๑ จากความพึงพอใจของประชาชนที่เข้าร่วม กิจกรรมการประชาสัมพันธ์ ๑๑.๒ จากจ�านวนประชาชนที่เข้าร่วมกิจกรรม
46 อาหารถิ่น อาหารเท่
๑๒. ประโยชน์ที่คาดว่าจะได้รับ ๑๒.๑ ชุมชนได้ตระหนักถึงความส�าคัญในการอนุรักษ์ สืบสาน มรดกภูมิปัญญา ทางวัฒนธรรมของตนเอง ๑๒.๒ ชุมชนได้เข้าร่วมเป็นเครือข่ายการขับเคลื่อนชุมชนคุณธรรม ซึ่งจะส่งผล ให้เกิดความรัก ความสามัคคี และ ความสงบสุขในชุมชนอย่างยั่งยืน ๑๒.๓ ชุมชนสามารถเสริมสร้างมูลค่าทางเศรษฐกิจจากประเพณีวัฒนธรรมของท้องถิ่น ๑๒.๔ เกิดความรัก ความสามัคคีในชุมชน และก่อให้เกิดความสงบสุขอย่างยั่งยืน
อาหารถิ่น อาหารเท่ 47
48 อาหารถิ่น อาหารเท่
อาหารถิ่น อาหารเท่ 49
กลุ่มชุมชนวัดโพธาราม บ้านท่าไคร้ ต.บึงกาฬ อ.เมืองบึงกาฬ จ.บึงกาฬ สมำชิกภำยในกลุ่ม 1. นางอุไรวรรณ โม้อินทร์ 2. นางสุพรรณี แก้วเทพ 3. นางค�าปุ่น ล้านพุฒ 4. นางดวงใจ สูตรสุคนธ์ 5. นายอินทร์ตา จันทร์เสนา 6. นายวีระชัย แก้วเทพ
50 อาหารถิ่น อาหารเท่
อาหารถิ่น อาหารเท่ 51
52 อาหารถิ่น อาหารเท่
LOCAL FOOD
BUENGKAN ลาบปลาเนื้ออ่อน วัตถุดิบ ปลาเนื้ออ่อน 4 ตัว ข่าอ่อน เล็กน้อย ข้าวคั่ว 1 ช้อนโต๊ะ พริกป่น ½ ช้อนโต๊ะ มะนาว 2 ลูก น�้าปลา 2 ช้อนโต๊ะ น�้าปลาร้า 1 ช้อนโต๊ะ น�้าตาลปี๊บ 1 ช้อนชา ต้นหอมซอย ตามชอบ ผักชีซอย ตามชอบ ใบมะกรูดซอย ตามชอบ พริกสดซอย ตามชอบ ผักเคียงต่างๆ ตามชอบ
วิธีท�า น�าปลามาตัดหัวปลาออก แล่เอาเฉพาะเนื้อ น�ามาสับให้ละเอียด หรือสับพร้อมกับข่าอ่อน จากนั้นน�าหัวปลาไปต้ม ใส่น�้าปลาร้า ต่อมา เอาปลาที่สับแล้วตั้งไฟ ใส่น�้าต้มหัวปลาที่ต้ม ไว้ลงไปให้พอดี รอจนเนื้อปลาสุก ใส่ข้าวคั่ว พริกป่น พริกซอย น�้าปลา และน�้าตาลปี๊บ บีบ มะนาวลงไป โรยต้นหอม ผักชี และใบมะกรูด คลุกให้เข้ากัน ตักใส่ภาชนะ เสิร์ฟกับผักเคียง รับประทานกับข้าวเหนียวร้อนๆ
อาหารถิ่น อาหารเท่ 53
LOCAL FOOD
BUENGKAN แกงหน่อเลา วัตถุดิบ หน่อเลา 2 ถ้วย ใบย่านาง 1 ถ้วย หอมแดง 10 หัว พริกสด 8 เม็ด พริกหลอ / โดด ตามชอบ ตะไคร้ 4 ต้น น�้าตาลทราย 1 ช้อนชา น�้าปลาร้า 4 ช้อนโต๊ะ ฟักทอง ตามชอบ บวบ ตามชอบ เห็ดฟาง ตามชอบ ผักขะแยง ตามชอบ ยอดฟักทอง ตามชอบ ใบแมงลัก ตามชอบ ข้าวเบือ (ข้าวเหนียวดิบแช่น�้า) น�้าสะอาด 4 ถ้วย
54 อาหารถิ่น อาหารเท่
วิธีท�า น�าใบย่านางมาต�ารวมกับข้าวเบือ ให้ละเอียด เทน�้าลงไปคั้นให้เข้ากัน แล้วน�าไปกรองเอาแต่ น�้ามาใช้เป็นน�้าแกง ต่อมาเตรียมท�าเครื่องแกง โดยน�าพริกกับหอมแดงมาโขลกรวมกันให้พอ หยาบๆ จากนั้นเอาน�้าแกงที่คั้นจากใบย่านาง ที่เตรียมไว้มาตั้งไฟ ใส่เครื่องแกงลงไปละลาย รวมกัน ตั้งไฟจนน�้าแกงเริ่มร้อนจึงใส่หน่อเลา ลงไป แล้วจึงเติมน�้าปลาร้า ตะไคร้ น�้าตาล ตั้งไฟต่อโดยใช้ไฟปานกลาง พอน�้าแกงเดือด โรยพริกหลอหรือพริกโดดลงไป ใส่ฟักทอง เห็ดฟาง และบวบ ต้มต่อไปจนสุก จึงใส่ยอด ฟักทอง ผักขะแยง และใบแมงลัก คนให้ผัก ต่างๆ เข้ากัน ตักใส่ถ้วยพร้อมรับประทาน
อาหารถิ่น อาหารเท่ 55
56 อาหารถิ่น อาหารเท่
LOCAL FOOD
BUENGKAN ทอดปลาร้าทรงเครื่อง วัตถุดิบ ปลาร้า 2 ตัว หอมแดงซอย ตามชอบ กระเทียมกลีบใหญ่หั่น ตามชอบ พริกขี้หนูซอย ตามชอบ พริกแห้ง ตามชอบ มะนาว 2 ลูก น�้าตาลทราย 1 ช้อนชา แป้งสาลี (แป้งชุบทอด) 2 ช้อนโต๊ะ น�้ามันส�าหรับทอด ผักสดต่างๆ ตามชอบ
วิธีท�า น�าปลาร้ามาคลุกกับแป้งสาลีบางๆ ให้ทั่วชิ้น ตั้งกระทะใส่น�้ามันให้ท่วม รอจนน�้ามันเดือดจัด แล้วน�าปลาร้าลงไปทอดจนสุกเหลือง จากนั้น ใช้น�้ามันที่เหลือจากทอดปลาร้า โดยตักออกให้ เหลือน้อยๆ น�ากระเทียม หอมแดง ลงไปผัด แล้วปรุงรสด้วยน�้าตาลเล็กน้อยเพื่อให้ตัด ความเค็มของปลาร้า น�าปลาร้าขึ้นสะเด็ดน�้ามัน โรยพริกขี้หนูซอย และกระเทียมกับหอมแดงลง ไปบนตัวปลาร้า บีบมะนาวให้ทั่ว แล้วโรยด้วย พริกแห้งอีกครั้ง รับประทานคู่กับผักสดต่างๆ
อาหารถิ่น อาหารเท่ 57
58 อาหารถิ่น อาหารเท่
อาหารถิ่น อาหารเท่ 59
60 อาหารถิ่น อาหารเท่
อาหารถิ่น อาหารเท่ 61
กลุ่มชุมชนสุขสาคร บ้านดอนหญ้านาง ต.ดอนหญ้านาง อ.เมืองบึงกาฬ จ.บึงกาฬ สมำชิกภำยในกลุ่ม 1. นางเต็มฤดี มัดรมย์ 2. นางสาวภาวดี ค�าหงษา 3. นายบุญไทย แขกต้อย 4. นางนาทนฤนุช พรมลัง
62 อาหารถิ่น อาหารเท่
อาหารถิ่น อาหารเท่ 63
64 อาหารถิ่น อาหารเท่
LOCAL FOOD
BUENGKAN ต�าสายบัว วัตถุดิบ สายบัว 3 เส้น กระเทียม 3 กลีบ ถั่วฝักยาว ตามชอบ พริกแห้ง ตามชอบ ถั่วลิสงคั่ว ตามชอบ น�้าปลา 1 ช้อนโต๊ะ น�้าปลาร้า 1 ช้อนโต๊ะ น�้าตาลปี๊บ 1 ช้อนชา มะนาว 2 ลูก ปูเค็ม 2 ตัว มะเขือเทศ ตามชอบ กลีบบัว สะระแหน่ ส�าหรับตกแต่ง
วิธีท�า ต�ากระเทียมและพริกแห้งให้พอแหลก ตามด้วย ถั่วลิสง และต�าถั่วฝักยาวให้แตก จากนั้นปรุงรส ด้วยน�้าปลา น�้าปลาร้า น�้าตาลปี๊บ มะนาว และ ปูเค็ม คลุกส่วนผสมให้เข้ากัน ใส่มะเขือเทศ และสายบัวลงไป ต�าเบาๆ ให้น�้าเข้าเนื้อสายบัว พอประมาณ คลุกเคล้าให้เข้ากันอีกครั้ง ตักใส่ จาน ตกแต่งด้วยกลีบบัวและสะระแหน่ พร้อม รับประทาน
อาหารถิ่น อาหารเท่ 65
LOCAL FOOD
BUENGKAN แกงกะทิสายบัว วัตถุดิบ สายบัวลอกเปลือกตัดท่อน 2 ถ้วย ปลาทูนึ่งแกะเอาแต่เนื้อ 2 ตัว น�้าตาลปิ๊บ 1 ช้อนชา หัวกะทิ ½ ถ้วย หางกะทิ 3 ถ้วย หอมแดง 5 หัว พริกไทยเม็ด 1 ช้อนโต๊ะ กะปิ 2 ช้อนชา เกลือ ½ ช้อนชา น�้ามะขามเปียกเข้มข้น 2 ช้อนโต๊ะ
66 อาหารถิ่น อาหารเท่
วิธีท�า โขลกหอมแดงพอละเอียด ใส่พริกไทยเม็ด ลงไปโขลกให้พอเข้ากัน แล้วใส่กะปิ โขลก ต่อให้ละเอียดดี ต่อมาน�าหางกะทิใส่ลงในหม้อ ขึ้นตั้งไฟ ใส่พริกแกงที่ต�าไว้แล้วลงไป คนให้ ละลายแล้วรอให้เดือด จนมีกลิ่นหอม จากนั้น ใส่สายบัวลงไป ปรุงรสด้วยน�้าตาลปี๊บ เกลือ และน�้ามะขามเปียก คนให้น�้าตาลละลาย และสายบัวสุกจึงใส่ปลาทูแกะแล้ว และหัวกะทิ ลงไป คนเบาๆ ให้เข้ากัน ตักใส่ถ้วยพร้อม รับประทาน
อาหารถิ่น อาหารเท่ 67
68 อาหารถิ่น อาหารเท่
LOCAL FOOD
BUENGKAN ย�าสายบัว วัตถุดิบ สายบัว 5 เส้น กุ้งสด 1 ถ้วย น�้ามะนาว 2 ช้อนโต๊ะ น�้าปลา 1 ช้อนโต๊ะ น�้าตาลทราย 2 ช้อนชา มะเขือเทศ ตามชอบ พริกขี้หนูซอย ตามชอบ แครอท ตามชอบ กระเทียมโทน ตามชอบ กลีบบัว สะระแหน่ ส�าหรับตกแต่ง
วิธีท�า น�าสายบัวสดมาลอกเอาเปลือกออกให้หมด แล้วล้างให้สะอาด หั่นเป็นท่อนๆ พอค�า จากนั้นน�าไปลวกในน�้าเดือด แล้วจึงตักออก น�ามาแช่ในน�้าเย็นจัด ต่อมาลวกกุ้งที่เตรียมไว้ ให้สุก แล้วจึงท�าน�้าย�า โดยน�าน�้าปลา น�้าตาล น�้ามะนาว ปรุงรสให้เข้ากัน ใส่กุ้ง มะเขือเทศ พริกขี้หนูซอย แครอท สายบัว กระเทียมโทน คลุกให้เข้ากัน โรยด้วย กลีบบัวและสะระแหน่ ให้สวยงามตักใส่ชามพร้อมรับประทาน
อาหารถิ่น อาหารเท่ 69
70 อาหารถิ่น อาหารเท่
อาหารถิ่น อาหารเท่ 71
72 อาหารถิ่น อาหารเท่
อาหารถิ่น อาหารเท่ 73
กลุ่มชุมชนคุณธรรม บ้านหนองสวรรค์ ต.ค�าแก้ว อ.โซ่พิสัย จ.บึงกาฬ สมำชิกภำยในกลุ่ม 1. นางบุญส่ง ไชยนา 2. นางสุขขี ศรีพุทธา 3. นางสมร ปะวะโข 4. นางมะลิวรรณ เมล็ดกุล 5. นางสุกัลยา ละน้อย 6. นางอุ่นเรือน ละน้อย 7. นางอุบล อาษาเขต 8. นางจงรักษ์ ศรีพุทธา 9. นางอุลัย โสภี 10. นางนวลจันทร์ ประชุมชัย 11. นางจันทร์ศรี แก้วสวัสดิ์
74 อาหารถิ่น อาหารเท่
อาหารถิ่น อาหารเท่ 75
76 อาหารถิ่น อาหารเท่
LOCAL FOOD
BUENGKAN ต้มย�าปลาช่อน วัตถุดิบ ปลาช่อน 1 ตัว เห็ดนางฟ้า ½ ถ้วย ไข่มดแดง 2 ช้อนโต๊ะ กระเทียม 5 กลีบ ใบมะกรูด 4 ใบ ข่า 1 ชิ้น พริกสด 5 เม็ด พริกแห้ง 2 เม็ด หอมแดง 5 หัว ตะไคร้ 1 ต้น ผักชีฝรั่ง 1 ต้น น�้ามะนาว 2 ลูก น�้าปลา 3 ช้อนโต๊ะ
วิธีท�า น�าปลาช่อนมาหั่นเป็นชิ้นๆ จากนั้นน�าหอมแดง กระเทียม มาทุบให้แตก หั่นตะไคร้กับข่าเป็น ท่อนแล้วทุบให้แตก ฉีกใบมะกรูดไว้ ต้มน�้าให้ เดือดใส่หอมแดง ตะไคร้ กระเทียม ใบมะกรูด ตามด้วยเนื้อปลาลงไป รอจนกระทั่งปลาสุก จากนั้นใส่ไข่มดแดง ผักชีฝรั่งหั่นเป็นท่อน เห็ดนางฟ้า ลงไป ปรุงรสด้วยน�้าปลา พริกแห้ง พริกสดหั่นซอย และน�้ามะนาว ชิมรสชาติ ตามชอบ ตักใส่ถ้วยพร้อมรับประทาน
อาหารถิ่น อาหารเท่ 77
LOCAL FOOD
BUENGKAN แกงหน่อไม้ วัตถุดิบ หน่อไม้สดหั่น 1 ถ้วย ใบหญ้านาง ½ ถ้วย น�้าปลาร้าต้มสุก 2 ช้อนโต๊ะ ข้าวเหนียวดิบแช่น�้า 3 ช้อนโต๊ะ หอมแดง ตามชอบ ใบแมงลัก ตามชอบ พริกสดหรือพริกแห้ง ตามชอบ บวบหั่น ตามชอบ ยอดฟักทอง ตามชอบ ชะอมเด็ด ตามชอบ
78 อาหารถิ่น อาหารเท่
วิธีท�า น�าใบย่านางมาขย�ากับน�้าเปล่า กรองเอาแต่ น�้า จากนั้นโขลกพริกสดกับหอมแดง และ ข้าวเหนียวแช่น�้าเข้าด้วยกันจนละเอียดเตรียม ไว้ ต่อมาใส่น�้าใบย่านางลงในหม้อตามด้วย เครื่องแกงที่โขลกไว้ และทุบตะไคร้ ลงไปคน ให้เข้ากัน รอจนน�้าเดือด ใส่หน่อไม้สดลงไป รอจนสักพักใส่ผักสดและเห็ดลงไปต้ม ปรุงรส ด้วยน�้าปลาร้า ชิมรสชาติตามชอบ แล้วจึงใส่ ยอดฟักทอง ชะอม และใบแมงลัก คนให้เข้ากัน ตักใส่ถ้วยพร้อมรับประทาน
อาหารถิ่น อาหารเท่ 79
80 อาหารถิ่น อาหารเท่
LOCAL FOOD
BUENGKAN น�้าพริกคู่ปลาปิ้ง วัตถุดิบ ปลาตะเพียน 1 ตัว พริกสด 10 เม็ด กระเทียม 5 หัว น�้าตาล 1 ช้อนชา น�้ามะขามเปียก 2 ช้อนโต๊ะ น�้าปลา 1 ช้อนโต๊ะ เกลือป่น 1 ช้อนชา รากผักชี 1 ต้น
วิธีท�า เตรียมท�าน�้าพริก โดยต�าพริก กระเทียม และ รากผักชีให้ละเอียด แล้วน�ามาคั่วให้สุกเหลือง จนมีกลิ่นหอม ปรุงรสด้วยน�้าปลา น�้าตาล น�้ามะขามเปียกตามใจชอบ น�ามาจัดใส่ถ้วย รับประทานคู่กับปลาปิ้ง (วิธีการท�าปลาปิ้งโดย น�าปลามาบั้งแล้วทาเกลือ น�าไปย่างไฟให้สุก จนเหลือง)
อาหารถิ่น อาหารเท่ 81
82 อาหารถิ่น อาหารเท่
อาหารถิ่น อาหารเท่ 83
84 อาหารถิ่น อาหารเท่
อาหารถิ่น อาหารเท่ 85
กลุ่มอาหารพื้นบ้าน แม่บ้านนาดงน้อย บ้านนาดงน้อย ต.นาดง อ.ปากคาด จ.บึงกาฬ
86 อาหารถิ่น อาหารเท่
สมำชิกภำยในกลุ่ม 1. นางเป แก้ววิเศษ 2. นางดวงดี อัปสีรัมย์ 3. นางแสงจันทร์ ค�าเพชร 4. นางช่อชบา ค�าเพชร 5. นางเพ็ช ดวงมาลา 6. นางละมัย พลรักษ์
อาหารถิ่น อาหารเท่ 87
88 อาหารถิ่น อาหารเท่
LOCAL FOOD
BUENGKAN ลาบไข่มดแดง วัตถุดิบ ไข่มดแดง 2 ถ้วย พริกสด 5 เม็ด พริกป่น 1 ช้อนโต๊ะ ข้าวคั่ว 1 ช้อนโต๊ะ น�้าปลา 1 ช้อนโต๊ะ น�้ามะนาว 1 ช้อนโต๊ะ หอมแดง ตามชอบ ต้นหอม ตามชอบ
วิธีท�า น�าไข่มดแดงมาล้างให้สะอาด ใส่ในชามพักไว้ จากนั้นน�าหอมแดง ต้นหอม พริกสด มาหั่น น�าส่วนผสมทั้งหมดใส่ลงในชาม คลุกเคล้าให้ เข้ากัน ปรุงรสด้วยพริกป่น ข้าวคั่ว น�้าปลา และน�้ามะนาว ให้ได้รสชาติตามชอบ ตักใส่ชาม ตกแต่งด้วยพริกสด พร้อมรับประทาน
อาหารถิ่น อาหารเท่ 89
LOCAL FOOD
BUENGKAN ย�าผักหนอก (ใบบัวบก) วัตถุดิบ ผักหนอก (ใบบัวบก) 1 ถ้วย ข่า 1 หัว ตะไคร้ 3 ต้น หอมแดง 5 หัว มะนาว 2 ลูก เกลือ ½ ช้อนชา พริกแห้งทอด ตามชอบ ถั่วลิสง ตามชอบ ผักสด ตามชอบ
90 อาหารถิ่น อาหารเท่
วิธีท�า น�าข่า ตะไคร้ หอมแดง มาหั่นซอยเป็นชิ้น เล็กๆ จากนั้นน�าข่า ตะไคร้ หอมแดง และ ถั่วลิสงมาคั่วจนเหลืองสุก ตั้งพักไว้ ต่อมาน�า ผักหนอกมาล้างน�้าให้สะอาดเด็ดเอาแต่ใบ จากนั้นน�าส่วนผสมทุกอย่างใส่ลงในชาม คลุกเคล้าให้เข้ากันปรุงรสชาติตามชอบ ตักใส่ จานโรยพริกแห้งทอด รับประทานคู่กับผักสด
อาหารถิ่น อาหารเท่ 91
92 อาหารถิ่น อาหารเท่
LOCAL FOOD
BUENGKAN ลาบเป็ดสมุนไพร วัตถุดิบ เนื้อเป็ดหั่นเป็นชิ้นเล็กๆ 1 ถ้วย ต้นหอมซอย ตามชอบ หอมแดงซอย ตามชอบ ใบมะกรูดฉีก 2 ช้อนโต๊ะ กระเทียม 5 กลีบ พริกแห้งทอด ตามชอบ พริกป่น 1 ช้อนโต๊ะ ข้าวคั่ว 1 ช้อนโต๊ะ น�้าปลา 1 ช้อนโต๊ะ น�้ามะนาว 2 ช้อนโต๊ะ น�้ามันพืช เล็กน้อย
วิธีท�า น�ากระเทียมมาโขลกให้ละเอียด ตั้งกระทะใส่ น�้ามันเล็กน้อย จากนั้นน�ากระเทียมที่โขลกไว้ ใบมะกรูดฉีกและเนื้อเป็ดที่หั่นลงไปผัดในกระทะ ให้สุก เทลงในชามพักไว้ให้เย็น ต่อมาน�า ต้นหอมซอย หอมแดงซอย พริกป่น ข้าวคั่ว มาคลุกเคล้ากับเนื้อเป็ดให้เข้ากัน ปรุงรสด้วย น�้าปลาและน�้ามะนาว ตักใส่จาน โรยด้วย พริกแห้งทอดและสะระแหน่ พร้อมรับประทาน
อาหารถิ่น อาหารเท่ 93
94 อาหารถิ่น อาหารเท่
อาหารถิ่น อาหารเท่ 95
96 อาหารถิ่น อาหารเท่
อาหารถิ่น อาหารเท่ 97
กลุ่มชุมชนคุณธรรม วัดอมรรัตนาราม บ้านโนนสวนหม่อน ต.บ้านต้อง อ.เซกา จ.บึงกาฬ
สมำชิกภำยในกลุ่ม 1. นายลือชัย ค�าหงษา 2. นางแสงทอง พลตรี 3. นางสุภาพร ทองชุ่ม 4. นายประสาท ศักดีวงค์ 5. นางแดง ค�าหงษา 6. นางนวัด ศักดีวงค์
98 อาหารถิ่น อาหารเท่
อาหารถิ่น อาหารเท่ 99
100 อาหารถิ่น อาหารเท่
LOCAL FOOD
BUENGKAN ต้มย�าปลาช่อนพื้นบ้าน วัตถุดิบ ปลาช่อน 2 ตัว ไข่มดแดง ½ ถ้วย ตะไคร้ 4 ต้น ข่าหั่นบาง 1 หัว มะเขือเทศเล็ก 1 ถ้วย พริกสดซอย 8 เม็ด เกลือป่น 1 ช้อนชา น�้าปลา 2 ช้อนโต๊ะ ต้นหอม ตามชอบ ผักชี ตามชอบ ใบมะกรูด ตามชอบ
วิธีท�า หั่นปลาช่อนเป็นชิ้น ล้างน�้าให้สะอาด จากนั้น น�าหม้อใส่น�้าเปล่า เติมข่า ตะไคร้ ใบมะกรูด และเกลือป่น ตั้งไฟจนน�้าเดือดแล้วใส่ปลาช่อน ลงไป ปิดฝารอจนปลาสุก จึงใส่มะเขือเทศ ไข่มดแดง ต้นหอม น�้าปลา ชิมรสชาติ ตามชอบ ตักใส่ถ้วย โรยต้นหอมพร้อม รับประทาน
อาหารถิ่น อาหารเท่ 101
LOCAL FOOD
BUENGKAN ย�าปลาช่อนทอด วัตถุดิบ เนื้อปลาช่อนหั่นบาง 1 ถ้วย หอมแดงซอย 5 หัว คื่นช่าย 1 ต้น พริกสดซอย 5 เม็ด เกลือป่น 1 ช้อนชา ตะไคร้ซอย 2 ต้น ถั่วลิสงคั่ว ตามชอบ มะนาว 2 ช้อนโต๊ะ น�้าปลา 1 ช้อนโต๊ะ น�้าตาลทราย 1 ช้อนชา สะระแหน่ ตามชอบ น�้ามันพืช ส�าหรับทอด
102 อาหารถิ่น อาหารเท่
วิธีท�า หมักปลาช่อนกับเกลือ แล้วน�าไปทอดจนเหลือง สุก ตักขึ้นให้สะเด็ดน�้ามัน จัดใส่ชามที่เตรียมไว้ เตรียมท�าน�้าย�า โดยใส่น�้ามะนาว น�้าตาลทราย น�้าปลา ลงในชาม เติมหอมแดงซอย คื่นช่าย ตะไคร้ซอย พริกสดซอย และถั่วลิสง คลุกเคล้า ให้เข้ากัน ปรุงรสชาติตามชอบ จากนั้นน�า น�้าย�าที่ได้ ราดลงบนปลาช่อนที่จัดเตรียมไว้ โรยสะระแหน่และพริกสด พร้อมรับประทาน
อาหารถิ่น อาหารเท่ 103
104 อาหารถิ่น อาหารเท่
LOCAL FOOD
BUENGKAN ย�าไข่มดแดง วัตถุดิบ ไข่มดแดงลวกสุก 1 ถ้วย ตะไคร้ซอย 5 ต้น หอมแดงซอย 5 หัว พริกสดซอย 7 เม็ด มะนาว 3 ลูก ข้าวคั่ว 1 ช้อนโต๊ะ น�้าปลา 1 ช้อนโต๊ะ ต้นหอม ตามชอบ ผักชี ตามชอบ
วิธีท�า ปรุงรสน�้าย�า โดยใส่น�้าปลา น�้ามะนาว ลงใน ชาม คนให้เข้ากัน จากนั้นใส่ไข่มดแดงลวกสุก ลงไป ตามด้วยพริกสดซอย หอมแดงซอย ตะไคร้ซอย ผักชี และข้าวคั่ว คลุกเคล้าให้ เข้ากัน ตักใส่ชามตกแต่งด้วยต้นหอม ผักชี และพริกแดง พร้อมรับประทาน
อาหารถิ่น อาหารเท่ 105
106 อาหารถิ่น อาหารเท่
อาหารถิ่น อาหารเท่ 107
108 อาหารถิ่น อาหารเท่
อาหารถิ่น อาหารเท่ 109
กลุ่มชุมชน บ้านโนนโพธิ์ศรี ต.หนองพันทา อ.โซ่พิสัย จ.บึงกาฬ สมำชิกภำยในกลุ่ม 1. นางทองใบ สุพร 2. นางสุวิมล งามพิศ 3. นางสุภาพ แก้ววิเศษ 4. นางสมบูรณ์ ปัตถามัย 5. นางบุญมี พันพลอย 6. นางล�าไย งามพิศ 7. นางบุญจันทร์ สอนฮุง
110 อาหารถิ่น อาหารเท่
อาหารถิ่น อาหารเท่ 111
112 อาหารถิ่น อาหารเท่
LOCAL FOOD
BUENGKAN แกงเห็ดสามอย่าง วัตถุดิบ เห็ดสามอย่าง 2 ถ้วย (เห็ดบด เห็ดขอนขาว เห็ดนางฟ้า) หอมแดง 5 หัว พริก 5 เม็ด ตะไคร้ 1 ต้น ฟักทอง ตามชอบ บวบ ตามชอบ ใบแมงลัก ตามชอบ น�้าปลาร้า 2 ช้อนโต๊ะ น�้าปลา 1 ช้อนโต๊ะ เกลือ 1 ช้อนชา
วิธีท�า โขลกพริกและหอมแดงเข้าด้วยกัน จากนั้น น�าหม้อใส่น�้าตั้งไฟให้เดือด ตักเครื่องแกง ที่โขลกไว้ใส่ลงไป ตามด้วยตะไคร้ซอย พอ น�้าแกงเดือด ใส่เห็ดสามอย่างลงไป เติมผัก ตามชอบ ปรุงรสด้วยน�้าปลาร้า น�้าปลา และ เกลือ สุดท้ายใส่ใบแมงลัก คนให้เข้ากัน ตักใส่ ถ้วย พร้อมรับประทาน
อาหารถิ่น อาหารเท่ 113
LOCAL FOOD
BUENGKAN น�้าพริกเห็ดทรงเครื่อง วัตถุดิบ เห็ดชนิดต่างๆ 1 ถ้วย หอมแดง 5 หัว กระเทียม 6 กลีบ พริกสด 5 เม็ด น�้าตาล 1 ช้อนชา น�้ามะนาว 1 ช้อนโต๊ะ น�้าปลา 1 ช้อนโต๊ะ ต้มหอมซอย ตามชอบ ผักชีซอย ตามชอบ น�้าต้มสุก เล็กน้อย ผักสด ตามชอบ
114 อาหารถิ่น อาหารเท่
วิธีท�า ล้างเห็ดให้สะอาดแล้วน�าไปนึ่งจนสุก จากนั้น น�าพริกสด กระเทียม หอมแดง มาคั่วให้สุก แล้วน�าทุกอย่างมาต�าให้พอแหลก หลังจาก ต�าได้ที่แล้ว ปรุงรสด้วยน�้าปลา น�้าตาล น�้ามะนาว และน�้าต้มสุก ชิมรสชาติตามชอบ สุดท้ายใส่ต้นหอม และผักชีซอย (แล้วแต่คน ชอบ) จัดใส่จานรับประทานคู่กับผักสด
อาหารถิ่น อาหารเท่ 115
116 อาหารถิ่น อาหารเท่
LOCAL FOOD
BUENGKAN ห่อหมกปลาน�้าโขง วัตถุดิบ ปลาน�้าโขงหั่นชิ้น 1 ถ้วย ผักชีลาว ตามชอบ ใบแมงลัก ตามชอบ พริกสด ตามชอบ ต้นหอม ตามชอบ หอมแดง 5 หัว กระเทียม 3 กลีบ ตะไคร้ซอย 1 ต้น ใบมะกรูดฉีก 5 ใบ น�้าปลาร้า 1 ช้อนโต๊ะ น�้าปลา 1 ช้อนโต๊ะ เกลือ ½ ช้อนชา
วิธีท�า น�ากระเทียม หอมแดง ตะไคร้ พริกสด มาต�า ให้ละเอียด ฉีกใบมะกรูดเตรียมไว้ แล้วน�า ทุกอย่างมาคลุกเคล้าในชามกับปลาที่หั่นเป็น ชิ้นไว้แล้ว ปรุงรสด้วย เกลือ น�้าปลา น�้าปลาร้า ใส่ใบแมงลัก ต้นหอมหั่น คลุกให้เข้ากันอีกครั้ง น�าไปห่อด้วยใบตองเป็นรูปทรงสามเหลี่ยม แล้วน�าไปนึ่งจนสุก พร้อมรับประทาน
อาหารถิ่น อาหารเท่ 117
118 อาหารถิ่น อาหารเท่
อาหารถิ่น อาหารเท่ 119
120 อาหารถิ่น อาหารเท่
อาหารถิ่น อาหารเท่ 121
กลุ่มชุมชนคุณธรรม บ้านห้วยเล็บมือ ต.หนองเดิ่น อ.บุ่งคล้า จ.บึงกาฬ สมำชิกภำยในกลุ่ม 1. นายโชคดี คุณโดน 2. นางอรกัญญา ลาทอง 3. นางศรีปะไพ แสงดารา 4. นางกาญจนา คุณสิงห์ 5. นางบุญ คุณโดน 6. นางศุภนุช แสงมี 122 อาหารถิ่น อาหารเท่
อาหารถิ่น อาหารเท่ 123
124 อาหารถิ่น อาหารเท่
LOCAL FOOD
BUENGKAN ซุปส�าปะปิ วัตถุดิบ ถั่วแปบ 1/3 ถ้วย หน่อเลา 1/3 ถ้วย หน่อหวาย 1/3 ถ้วย เห็ดกระด้าง 1/3 ถ้วย ดอกแคอ้าว 1/3 ถ้วย ถั่วฝักยาว 1/4 ถ้วย มะเขือพวง 1/4 ถ้วย มะเขือคางกบ 1/4 ถ้วย ผักพาย ตามชอบ ผักต่างๆ ตามชอบ ยอดผักติ้ว ตามชอบ ต้นหอม ตามชอบ ผักชี ตามชอบ พริกป่น 1ช้อนโต๊ะ ข้าวคั่ว 1 ช้อนโต๊ะ งา 1 ช้อนชา น�้าปลา 2 ช้อนโต๊ะ เกลือ 1/2 ช้อนชา
วิธีท�า น�าผักทุกอย่างมาล้างให้สะอาด แล้วน�าไปนึ่ง ให้สุก จากนั้นสับทุกอย่างให้ละเอียด แล้วน�า มาโขลกให้พอบุบๆ ปรุงรสด้วย เกลือ น�้าปลา ข้าวคั่ว งา พริกป่น คลุกเคล้าให้เข้ากัน ให้ได้ รสชาติตามชอบ พร้อมรับประทานกับผักสด
อาหารถิ่น อาหารเท่ 125
LOCAL FOOD
BUENGKAN ต้มแซบปลาน�้าโขง วัตถุดิบ ปลาคังแม่น�้าโขงหั่นชิ้น 1 ถ้วย ข่าป่าหั่น 1 หัว ตะไคร้หั่น 2 ต้น ใบมะกรูด 5 ใบ ใบมะขามอ่อน 1/4 ถ้วย มะเขือเทศ 5 ลูก ยอดผักติ้ว 1/4 ถ้วย ต้นหอมซอย ตามชอบ ใบหม่อน ตามชอบ พริกแห้งทอด ตามชอบ มะนาว 2 ลูก เกลือ 2 ช้อนชา น�้าปลา 4 ช้อนโต๊ะ
126 อาหารถิ่น อาหารเท่
วิธีท�า น�าข่า ตะไคร้หั่น และหอมหัวแดงไปคั่วให้หอม แล้วใส่ลงน�้าต้มเดือด ตามด้วยใบหม่อน ให้ กลิ่นเครื่องเทศมีกลิ่นหอม จากนั้นใส่เนื้อปลา ที่หั่นเป็นชิ้นลงไป ตามด้วยมะเขือเทศ เกลือ และน�้าปลา เมื่อเนื้อปลาสุกแล้วจึงปิดไฟ บีบน�้ามะนาว ปรุงรสชาติตามชอบ โรยต้นหอม ซอย ยอดผักติ้ว พริกแห้งทอด ปิดฝาหม้อไว้ สักพัก แล้วตักใส่ชามพร้อมรับประทานได้ทันที
อาหารถิ่น อาหารเท่ 127
128 อาหารถิ่น อาหารเท่
LOCAL FOOD
BUENGKAN ข้าวผัดสับปะรด วัตถุดิบ ข้าวกล้องหุงสุก 2 ถ้วย สับปะรดหั่น ½ ถ้วย กุ้งสด ½ ถ้วย แครอทหั่นลูกเต๋า ¼ ถ้วย หอมหัวใหญ่หั่นลูกเต๋า ¼ ถ้วย ไข่ไก่ 2 ฟอง กระเทียมสับ 1 ช้อนโต๊ะ เกลือ 1 ช้อนชา น�้าตาลทราย 1 ช้อนชา น�้าปลา 1 ช้อนโต๊ะ ซีอิ๊วขาว 1 ช้อนโต๊ะ น�้ามันหอย ½ ช้อนโต๊ะ ต้นหอมซอย ตามชอบ พริกไทย ตามชอบ น�้ามันพืช ส�าหรับผัด
วิธีท�า น�ากระเทียมมาผัดกับน�้ามันพืชจนมีสีเหลือง ใส่กุ้งลงผัด ตามด้วยแครอทและหอมหัวใหญ่ ผัดจนแครอทสุก จากนั้นใส่ข้าวกล้องหุงสุก ลงไป ปรุงรสด้วยเกลือเล็กน้อย ใส่น�้าตาล ทราย น�้าปลา ซีอิ๊วขาว น�้ามันหอย พริกไทย สับปะรดหั่น ตามด้วยต้นหอมซอยลงไปผัด ผสมคลุกเคล้าจนเข้ากัน ชิมรสชาติตามชอบ แต่งหน้าด้วยกุ้งให้สวยงาม ตักใส่ลูกสับปะรด ผ่าครึ่งตามยาว แล้วคว้านเนื้อออก พร้อม รับประทานได้ทันที
อาหารถิ่น อาหารเท่ 129
130 อาหารถิ่น อาหารเท่
อาหารถิ่น อาหารเท่ 131
132 อาหารถิ่น อาหารเท่
อาหารถิ่น อาหารเท่ 133
กลุ่มชุมชน บ้านขี้เหล็กใหญ่ ต.หนองพันทา อ.โซ่พิสัย จ.บึงกาฬ
สมำชิกภำยในกลุ่ม 1. นางนริศรา วงศ์ภูมี 2. นางสาวสุราวรรณ จิตนาม 3. นางสาววิจิตร ทองแท้ 4. นางสาวส�ารวย ขามเดช 5. นางสมจิตร สาลีพันธ์ 6. นางวิไลวรรณ ณ ตะกั่วทุ่ง 7. นางค�ากอง แววศรี 8. นายสาย แววศรี 9. นางศศิธร เสนารักษ์ 10. นางรจนา แววศรี
134 อาหารถิ่น อาหารเท่
อาหารถิ่น อาหารเท่ 135
136 อาหารถิ่น อาหารเท่
LOCAL FOOD
BUENGKAN แกงขนุนเลิศรส วัตถุดิบ ขนุนอ่อนหั่นชิ้น 2 ถ้วย ซี่โครงหมูหั่นชิ้น 1 ถ้วย ข้าวเบือ 2 ช้อนโต๊ะ พริกสด ตามชอบ บวบ ตามชอบ ฟักทอง ตามชอบ น�้าใบย่านาง 4 ถ้วย น�้าปลาร้า 2 ช้อนโต๊ะ น�้าปลา 1 ช้อนโต๊ะ เกลือป่น 1 ช้อนชา ชะอม ตามชอบ ใบแมงลัก ตามชอบ
วิธีท�า โขลกพริกสดกับข้าวเบือพอแหลก ส่วนฟักทอง และบวบปอกเปลือกออกแล้วหั่นเป็นชิ้น จาก นั้นน�าเครื่องแกงที่โขลกคลุกกับซี่โครงหมูพักไว้ ต่อมาเตรียมหม้อใส่น�้าใบย่านางตั้งไฟพอเดือด ใส่ซี่โครงหมูที่คลุกไว้ลงไปต้มจนสุก แล้วจึงใส่ ขนุน ฟักทอง บวบ ลงไป รอจนสุก ปรุงรสด้วย น�้าปลาร้า น�้าปลา เกลือ ชิมรสชาติตามชอบ ปิดไฟ ใส่ชะอม ใบแมงลักคนให้เข้ากัน ตักใส่ ถ้วย พร้อมรับประทาน
อาหารถิ่น อาหารเท่ 137
LOCAL FOOD
BUENGKAN ซุปผักเพื่อสุขภาพ วัตถุดิบ เห็ดนางฟ้า 1/3 ถ้วย มะเขือเปราะ 1/4 ถ้วย ถั่วฝักยาว 1/4 ถ้วย มะเขือยาว 2 ลูก พริกสด 7 เม็ด หอมแดง 5 หัว กระเทียม 7 กลีบ ปลาทู 1 ตัว น�้าปลาร้า 1 ช้อนโต๊ะ งา 1 ช้อนชา ผักชี ตามชอบ สะระแหน่ ตามชอบ
138 อาหารถิ่น อาหารเท่
วิธีท�า น�าเห็ด มะเขือเปราะ ถั่วฝักยาว มะเขือยาว ไปต้มให้สุก น�ามาหั่นเป็นชิ้นเล็กๆ หรือสับ แล้วจึงโขลกให้ละเอียด ต่อมาปิ้งปลาทู คั่วพริก หอมแดง กระเทียม และงา เตรียมน�ามาโขลก ให้เข้ากัน จากนั้นน�าพริกกับงาที่คั่วมาต�าให้ แหลก น�าปลาทูที่ปิ้งสุกแล้วแกะเอาเนื้อมาต�า ใส่ให้เข้ากัน ใส่น�้าปลาร้า ปรุงรสชาติตามชอบ โรยผักชีและสะระแหน่ พร้อมรับประทาน
อาหารถิ่น อาหารเท่ 139
140 อาหารถิ่น อาหารเท่
LOCAL FOOD
BUENGKAN ขนมจีนน�้ายาป่า วัตถุดิบ ปลาทูนึ่งแกะเอาแต่เนื้อ 3 ตัว ต้นหอมหั่นท่อน ตามชอบ ผักชีลาวหั่นท่อน ตามชอบ ใบมะกรูดฉีก 10 ใบ พริกแห้ง 10 เม็ด กระเทียม 5 หัว ตะไคร้ซอย 3 ต้น ข่าซอย 1 หัว กระชายหั่นท่อน 3 หัว รากผักชีซอย 3 ต้น น�้าปลาร้า 3 ช้อนโต๊ะ น�้าปลา 2 ช้อนโต๊ะ เกลือ 1 ช้อนชา ขนมจีน ตามชอบ น�้าเปล่า 4 ถ้วย ผักสด ตามชอบ
วิธีท�า ต้มน�้าให้เดือด ใส่พริกแห้ง กระเทียม ตะไคร้ ข่า กระชาย และเนื้อปลา ลงต้มจนสุกแล้วตัก ขึ้น จากนั้นใส่รากผักชีและส่วนผสมที่ต้มแล้ว ลงในเครื่องปั่นพอหยาบ ใส่น�้าลงปั่นทีละน้อย จนหมด ปั่นจนส่วนผสมทั้งหมดละเอียดเข้ากัน จึงเทใส่ลงในหม้อแล้วยกขึ้นตั้งไฟพอเดือด ปรุงรสด้วยน�้าปลาร้า น�้าปลา เกลือ แล้วใส่ ต้นหอม ผักชีลาว และใบมะกรูด ปิดไฟยกลง วิธีรับประทานน�าขนมจีนใส่จานแล้วตักน�้ายา ร้อนๆ ราดบนขนมจีน รับประทานคู่ผักสด
อาหารถิ่น อาหารเท่ 141
142 อาหารถิ่น อาหารเท่
อาหารถิ่น อาหารเท่ 143
144 อาหารถิ่น อาหารเท่
อาหารถิ่น อาหารเท่ 145
146 อาหารถิ่น อาหารเท่
อาหารถิ่น อาหารเท่ 147
148 อาหารถิ่น อาหารเท่
สํานักงาน วัฒนธรรม จังหวัดบึงกาฬ อาหารถิ่น อาหารเท่ 149
150 อาหารถิ่น อาหารเท่
BUENG KAN อาหารถิ่น อาหารเท่ 151
152 อาหารถิ่น อาหารเท่
อาหารถิ่น อาหารเท่ 153
154 อาหารถิ่น อาหารเท่
อาหารถิ่น อาหารเท่ 155
LOCAL TO GLOBAL สํานักงาน วัฒนธรรม จังหวัดบึงกาฬ
156 อาหารถิ่น อาหารเท่
อาหารถิ่น อาหารเท่ 157
karbstudio1@yahoo.com 158 อาหารถิ่น อาหารเท่
FARM&FOOD BRANDING FB : KARB STUDIO
สุทธิพงษ์ สุริยะ นักปั้นแบรนด์สินค้าการเกษตรและธุรกิจอาหาร / นวัตกรชุมชน ผู้คร�่าหวอดในวงการศิลปะอาหารและการเกษตร เจ้าของ KARB STUDIO องค์กรที่ให้ บริการด้านการสร้างภาพลักษณ์รวมทั้งงานออกแบบแนวคิด (Concept Design) ให้กับธุรกิจ การเกษตรและอุตสาหกรรมอาหาร (Farm & Food branding) ผลงานการออกแบบเป็นที่ ยอมรับเรื่องของมาตรฐานสากล คุณขาบเป็นคนไทยคนแรกและคนเดียวที่ไปคว้ารางวัลเกียรติยศชนะเลิศอันดับ 1 ของโลก จ�านวน 8 รางวัล จากเวทีออสการ์อาหารโลก Gourmand Awards ประเทศฝรั่งเศส ปัจจุบันเป็นผู้ก่อตั้ง FB : พิพิธภัณฑ์ชุมชนมีชีวิต จังหวัดบึงกาฬ และหมู่บ้านท่องเที่ยวภาพ วาดพญานาค STREET ART จ.บึงกาฬ ซึ่งก�าลังเป็นที่นิยมอยู่ในขณะนี้
อาหารถิ่น อาหารเท่ 159
160 อาหารถิ่น อาหารเท่
ขอขอบคุณหน่วยงาน ที่สนับสนุนกิจกรรม อาหารถิ่น อาหารเท่ จังหวัดบึงกาฬ อาหารถิ่น อาหารเท่ 161
นายธวัชชัย ศรีทอง รองผู้ว่าราชการ จังหวัดบึงกาฬ
162 อาหารถิ่น อาหารเท่
กินผักแทนกินยาท�าให้มีสุขภาพ ที่แข็งแรง โดยเฉพาะผักต่างๆ ที่ปลูกโดยวิธีธรรมชาติ ซึ่งที่ จังหวัดบึงกาฬตั้งอยู่ริมแม่น�้าโขง ท่านจะได้ทานผักพื้นถิ่นมากมาย ซึ่งแต่ละอย่างก็ ให้รสชาติที่ แตกต่างกัน ขอเชิญชวนทุกท่าน มาทานผักที่ปลูกริมโขง จังหวัดบึงกาฬด้วยกันครับ
อาหารถิ่น อาหารเท่ 163
green kitchen green buengkan
FARM&FOOD BRANDING by KARB STUDIO