Εφημερίδα Λογοτεχνικό Βήμα - Φύλλο 1 - Παρασκευή 1 Μαρτίου 2019

Page 1

ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 1 ΜΑΡΤΙΟΥ 2019 • ΕΤΟΣ 1 Ο • ΦΥΛΛΟ 1 • ΔΕΚΑΠΕΝΘΗΜΕΡΗ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΚΗ-ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΙΚΗ ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ

Το ταξίδι ξεκινάει... Το ταξίδι ξεκινάει είναι ο τίτλος του πρώτου μας άρθρου. Ένα ταξίδι που ελπίζουμε να το απολαύσουμε τόσο εμείς, όσο και όλοι οι αναγνώστες μας. Το συγκεκριμένο εγχείρημα της έκδοσης μίας εφημερίδας και δη λογοτεχνικής, το είχαμε σκεφτεί από καιρό, διότι δυστυχώς στην εποχή μας η λογοτεχνία δεν έχει την ίδια αίγλη σε σύγκριση με το παρελθόν. Σκεφτήκαμε έτσι, πως πρέπει να ιδρύσουμε μία εφημερίδα που να δίνει βήμα στη λογοτεχνία και στο σύγχρονο Έλληνα λογοτέχνη της πνευματικής και οικονομικής κρίσης που μαστίζει τη χώρα μας την τελευταία δεκαετία δυστυχώς η πνευματική κρίση ξεκινάει πολλές δεκαετίες νωρίτερα. Όταν είχε μεστώσει η ιδέα μέσα μας, ότι πρέπει να δημιουργήσουμε αυτή την εφημερίδα, θέσαμε όλοι μας πάνω στο τραπέζι πολλές προτάσεις για την ονομασία της. Δυσκολευτήκαμε πολύ να επιλέξουμε. Θέλαμε να βρούμε ένα όνομα που θα συμβόλιζε τα ιδανικά και τις πνευματικές αξίες που θέλουμε να υπηρετήσει η εν λόγω εφημερίδα. Τελικά καταλήξαμε στο όνομα: Λογοτεχνικό Βήμα, διότι το δεύτερο συνθετικό του, η λέξη «βήμα» ήταν το πρώτο επιχείρημά μας στην ερώτηση: «για ποιο λόγο χρειάζεται να ιδρυθεί μία λογοτεχνική εφημερίδα στις ημέρες μας»; Η απάντηση ήταν απλή, επειδή η πνευματική κατάσταση τόσο της Ελλάδας, όσο και όλης της υφηλίου επιτάσσει να δοθεί ξανά βήμα στην πνευματική δημιουργία• στους ανθρώπους του πνεύματος, οι οποίοι ακόμη και στις χαλεπές ημέρες του 21ου αιώνα, συνεχίζουν ν’ αγωνίζονται με τη γραφίδα τους και το πληκτρολόγιο τους (ειδικά οι νεώτεροι σε ηλικία) ν’ αναγεννήσουν ξανά αυτό τον κόσμο της ύλης και του κέρδους. Ν’ αναστηλώσουν ξανά το ελληνικό πνεύμα, τον στυλοβάτη της φιλοσοφίας, των τεχνών και της ίδιας της ζωής του ανθρώπου. Αυτό, λοιπόν, θέλει να γίνει και η εφημερίδα «Λογοτεχνικό Βήμα»: ο στυλοβάτης της αναγέννησης του ελληνικού πνεύματος. Ο Παρθενώνας της σύγχρονης ελληνικής πνευματικής δημιουργίας.

Πλούταρχος Πάστρας

Η FIEC λέει όχι στην υποβάθμιση των Κλασικών Σπουδών στην Ελλάδα Η Διεθνής Ομοσπονδία Ενώσεων Κλασικών Σπουδών (FIEC) έστειλε επιστολή διαμαρτυρίας στον Υπουργό Παιδείας, τον κ. Γαβρόγλου, για την κατάργηση της διδασκαλίας των Λατινικών στη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση της χώρας μας, π ρ ο κα λ ώντας με αυτό τον τρόπο την υποβάθμιση των Κλασικών Σπουδών στη χώρα μας. Ακολουθεί η επιστολή διαμαρτυρίας του προέδρου της FIEC, του κ. Φράνκο Μοντανάρι. «Κύριε, με μεγάλη έκπληξη, η FIEC ενημερώθηκε για την πρόσφατη απόφαση του Ελληνικού Υπουργείου Παιδείας να καταργήσει τη διδασκαλία των Λατινικών στη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση (Λύκειο) και να την αντικαταστήσει με την Κοινωνιολογία. Η Διεθνής Ομοσπονδία Ενώσεων Κλασικών Σπουδών (FIEC) είναι η οργάνωση - ομπρέλα που εκπροσωπεί όλες τις ενώσεις Κλασικών Σπουδών σε όλο τον κόσμο. Ανησυχούμε ιδιαίτερα για την πρόσφατη απόφασή σας, επειδή η Ελλάδα, μεταξύ όλων των χωρών του κόσμου, κατέχει

μια μοναδική θέση στη στήριξη της μελέτης του αρχαίου ελληνορωμαϊκού κόσμου. Η πρόσβαση στα αρχαία ελληνικά και στα λατινικά είναι το απολύτως απαραίτητο κλειδί για την κατανόηση αυτού του πολιτισμού. Δεν αμφισβητούμε τη σημασία της κοινωνιολογίας σε ένα σχολικό πρόγραμμα σπουδών. Ωστόσο, η μελέτη των λατινικών εξακολουθεί να κατέχει κεντρική θέση στην τριτοβάθμια εκπαίδευση: αποτελεί τη βάση για την πρόσβαση σε πολυάριθμες ευρωπαϊκές γλώσσες και συνιστά το θεμέλιο της ορολογίας των φυσικών επιστημών, της μηχανικής και του δικαίου. Ευελπιστούμε ότι το ελληνικό Υπουργείο Παιδείας θα δείξει ευαισθησία στην έκκληση που απευθύνουμε στο όνομα πολλών ενώσεων και συναδέλφων από όλο τον κόσμο, που στηρίζονται στην προσπάθεια κάθε κυβέρνησης να συνεχίσει τη διδασκαλία των Λατινικών και των Αρχαίων Ελληνικών. Ειλικρινώς, Φράνκο Μοντανάρι (Πρόεδρος FIEC)»

ΜΗΝ ΧΑΣΕΤΕ Απονομή Κρατικών Λογοτεχνικών Βρα- Σ. 2 βείων 2017 3o Διεθνές Poetry Σ. 3 Slam Cyprus 2019 1ος Πανελλήνιος Διαγωνισμός Πεζογραφί- Σ. 5 ας «ΚΕΦΑΛΟΣ» 5ο Διεθνές Θερινό Σ. 11 Πανεπιστήμιο Συνέντευξη με την εικαστικό Ντίνα Ανα- Σ. 13 στασιάδου 3ο Bazaar Βιβλίου των Εκδόσεων Studio Σ. 17 University Press 1ο Επιστημονικό Συνέδριο - Ηράκλειο η Σ. 21 πόλη που μαθαίνει

Η στήλη των Αγωνιστών Ειρώνων Τους αγωνιστικούς χαιρετισμούς μου στους συντρόφους αγωνιστές είρωνες του μάταιου τούτου κόσμου. Σ’ αυτήν εδώ τη στήλη αγαπητοί σύντροφοι που μου παραχώρησε το «Λογοτεχνικό Βήμα», θα σχολιάζω ή καλύτερα θα προβληματίζομαι με την πολιτική, κοινωνική, οικονομική, πνευματική και καλλιτεχνική επικαιρότητα αυτής της άμοιρης χώρας που την κυβερνάνε άμυαλοι άνθρωποι με καρδιά από πέτρα και συνείδηση χαμένη βαθιά στο τούνελ της υποκρισίας και του πλουτισμού. Και ξεκινάω… Θα μάθατε πιστεύω για τη μεγάλη επιτυχία του πολυπόθητου βιβλίου του Ντάνου. Εκατοντάδες «βιβλιόφιλοι» (μάλλον πάσχουν κι αυτοί από το σύνδρομο της αυταπάτης), ως σύγχρονοι εραστές της θεάς λογοτεχνίας, έτρεξαν στα βιβλιοπωλεία να προμηθευτούν το πόνημα του σύγχρονου Παπαδιαμάντη της εποχής μας. Ένα βιβλίο με πλούσια αποφθέγματα και με χαρακτηριστικότερο το βαθυστόχαστο: «Οι άσχημες κριτικές είναι το αντίθετο από τις καλές κριτικές». Μόνο γι’ αυτό ήδη προτάθηκε από γνωστούς ακαδημαϊκούς, υποψήφιος για

το Νόμπελ Λογο(κακο)τεχνίας του 2019! Τώρα που μίλησα για Νόμπελ, εγώ θέλω να προτείνω από τη στήλη μου, να δοθεί κι ένα άλλο Νόμπελ στον αγαπητό Ζόραν και στο λατρεμένο μας Αλέξη. Να δοθεί το Νόμπελ «είναι πολλά τα λεφτά Άρη»! Όπου Άρη αντικαταστήστε... Τζορτζ (Σόρος). Τέλος, θα ήθελα να εκφράσω τα θερμά μου συλλυπητήρια στη «Ζωή εν τάφω» του Στρατή Μυριβήλη, την οποία «ενταφίασε» με δόξα και τιμές η δημόσια (ο θεός να την κάνει αυτή την καρικατούρα) τηλεόραση. Μία παραγωγή 1,5 εκατ. Ευρώ, 157 ηθοποιών και 1.600 κομπάρσων βυθίστηκε στη δίνη της απαξίωσης που τρέφει ο κόσμος για το δημόσιο έκτρωμα ενημέρωσης που πληρώνει στους λογαριασμούς της Δ.Ε.Η. κάθε μήνα. Λυπάμαι πολύ, όμως, που ένα τόσο σημαντικό λογοτεχνικό έργο δεν μπόρεσε να προκαλέσει το ενδιαφέρον των τηλεθεατών του Survivor και του Power of Love. Τελικά είμαστε άξιοι της «παιδείας» μας! Λόρδος Είρων


ΣΕΛ. 2 | 1 ΜΑΡΤΙΟΥ 2019 | ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΚΑ ΝΕΑ

ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΚΟ ΒΗΜΑ

ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΚΟ ΒΗΜΑ Η ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ ΤΩΝ ΛΟΓΟΤΕΧΝΩΝ ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ ΕΚΔΟΣΕΩΣ & ΣΥΝΤΑΞΕΩΣ Πλούταρχος Σ. Πάστρας ΙΔΙΟΚΤΗΣΙΑ ΕΚΔΟΣΗΣ ΚΕΦΑΛΟΣ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ logotexnikovima@gmail.com


ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΚΟ ΒΗΜΑ

ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΚΑ ΝΕΑ | 1 ΜΑΡΤΙΟΥ 2019 | ΣΕΛ. 3

3o Διεθνές Poetry Slam Cyprus 2019 18 ΚΑΙ 19 Μ ΑΡΤΙΟΥ , 2019 – ΑΦΙΞΗ 19.00, ΕΝΑΡΞΗ 19.30 Ί ΔΡΥΜΑ Ά ΡΤΟΣ , Λ ΕΥΚΩΣΙΑ Της Λίλης Μιχαηλίδου To 3o Διεθνές Poetry Slam, Cyprus είναι γεγονός! Μετά τη μεγάλη επιτυχία των δυο προηγούμενων Διεθνών Poetry Slam στη Λευκωσία, και τριάντα εφτά χρόνια μετά την πρώτη παράσταση Poetry Slam στο Σικάγο, το Ιδεόγραμμα διοργανώνει στις 18 και 19 του Μάρτη, το 3ο Διεθνές Poetry Slam, 2019, στο Ίδρυμα ARTos, στη Λευκωσία. Έξι διεθνώς γνωστοί ποιητές slammers από το εξωτερικό οι: Μάκης Μούλος – Ελλάδα / Evelyn Rasmussen Osazuwa – Νορβηγία / Sebastian Rabsahl – Γερμανία / Nino Mick – Σουηδία / Margalida Followthelida – Ισπανία / Kemény Zsófi – Ουγγαρία, θα είναι μαζί μας για να διαγωνιστούν με τους 6 Κύπριους, που θα επιλεγούν στις 18 Μαρτίου, στον ημιτελικό και τον τελικό της 19ης Μαρτίου. Ο Ιταλός ποιητής-slammer Lello Voce, έχει προσκληθεί σαν Guest slammer στη φετινή διοργάνωση. Ο Lello Voce είναι ο πρώτος που ξεκίνησε το slam στην Ιταλία και σήμερα θεωρείται ένας από τους πιο καταξιωμένους Ευρωπαίους στο χώρο αυτό. Το Poetry Slam είναι ένας διαγωνισμός ποίησης, στον οποίο οι συμμετέχοντες απαγγέλουν την πρωτότυπη δουλειά τους, δραματοποιώντας την ταυτόχρονα. O ποιητής-slammer, έχει στη διάθεσή του μάξιμουμ 3 λεπτά και θα παρουσιάσει το ποίημά του ενώπιον πενταμελούς κριτικής επιτροπής και του κοινού. Ένα Poetry Slam προκαλεί και προσκαλεί όλες τις ποιητικές φωνές, διαφόρων παραδόσεων, υφών και προσεγγίσεων, να παρουσιάσουν το ποίημά τους με τρόπο που να μεταδώσουν ό,τι πραγματεύεται το ποίημα, είτε είναι πολιτικό, ερωτικό, κοινωνικό, κλπ. θέμα. Οι παραστάσεις αυτές, γκρεμίζουν τα σύνορα μεταξύ ποιητή-slammer, κριτών και κοινού, απελευθερώνοντας το λόγο. Η οργάνωση και η διεξαγωγή τέτοιων παραστάσεων είναι σημαντική γιατί δίνει τη δυνατότητα σε νέους αλλά και αναγνωρισμένους ποιητές, να απελευθερωθούν και εκφραστούν έξω από τον καθωσπρεπισμό πλαισίων, που συνήθως επιβάλλονται από τον κοινωνικό τους περίγυρο. Π Ρ Ο Γ ΡΑ Μ Μ Α ΧΩΡΟΣ: ΙΔΡΥΜΑ ΑΡΤΟΣ, Αγίων Ομολογη-

τών 64, τηλ 22 445455, Λευκωσία ΧΡΟΝΟΣ: 18 και 19 Μαρτίου 2019, άφιξη: 19.00, έναρξη: 19.30 ΚΡΙΤΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ: Μαριάννα Γαλλίδη, μουσικολόγος, παραγωγός / Λέα Μαλένη, ηθοποιός , σκηνοθέτης / Κώστας Μάντζαλος, εικαστικός καλλιτέχνης / Μυρτώ Αζίνα Χρονίδου, πεζογράφος, ποιήτρια / Χρίστος Τσιαήλης, ποιητής, συγγραφέας. Δευτέρα, 18 Μαρτίου - άφιξη 19.00 / έναρξη 19.30 Lello Voce – Guest Slammer - Περφόρμανς Θα διαγωνιστούν όλοι οι συμμετέχοντες ποιητές-slammers από την Κύπρο και θα επιλεγούν οι 6, που θα διαγωνιστούν μαζί με τους 6 slammers από το εξωτερικό, το δεύτερο βράδυ. Η καινοτομία της φετινής διοργάνωσης είναι ότι, θα ανδειχθεί ο National Champion Slammer, επίσης 2ος και 3ος νικητές. Ο National Champion Slammer θα λαμβάνει μέρος στο EU Poetry Slam Championship που διοργανώνεται κάθε χρόνο σε διαφορετική χώρα της Ευρώπης, καθώς και στη διοργάνωση UNESCO and world championship of Poetry Slam. Ο κάθε ποιητής έχει στη διάθεσή του, 3 λεπτά. Τρίτη, 19 Μαρτίου - άφιξη 19.00 / έναρξη 19.30 Lello Voce – Guest Slammer - Περφόρμανς Θα ακολουθηθεί η σειρά παρουσίασης/ επιλογής: 12-6-3 Στο πρώτο μέρος θα διαγωνιστούν όλοι οι ποιητές-slammers: 6 από το εξωτερικό και 6 από την Κύπρο. Η πρώτη επιλογή των 6 επικρατέστερων θα γίνει μετά το πέρας των δράσεων. Στο δεύτερο μέρος θα διαγωνιστούν οι 6 επιλεγέντες ποιητές-slammers και μετά το πέρας των δράσεων, θα ανακηρυχτούν οι 3 νικητές (1ος -2ος -3ος ) Συμμετέχοντες ποιητές-slammers από το εξωτερικό: Lello Voce – Ιταλία / Μάκης Μούλος – Ελλάδα / Evelyn Rasmussen Osazuwa – Νορβηγία / Sebastian Rabsahl – Γερμανία / Nino Mick – Σουηδία / Margalida Followthelida – Ισπανία / Kemény Zsófi – Ουγγαρία Ανοικτή πρόσκληση προς τους ποιητές που διαμένουν στην Κύπρο.

Παρουσίαση της ανθολογίας: «Ιστορίες του Δρόμου» των εκδόσεων «κύμα» Η ανθολογία διηγημάτων ΙΣΤΟΡΙΕΣ ΤΟΥ ΔΡΟΜΟΥ, από τις εκδόσεις Κύμα, παρουσιάζεται το Σάββατο 2 Μαρτίου στο εντευκτήριο της Πανελλήνιας Ένωσης Λογοτεχνών (Π.Ε.Λ.), ΓΕΡΑΝΙΟΥ 41, Ομόνοια, στις 7.00΄ μ.μ. Δεκατρείς ιστορίες με κεντρικό θέμα τον δρόμο, μας υπενθυμίζουν ότι ο δρόμος κυριολεκτικά και μεταφορικά είναι μία έννοια που υπάρχει εγγενής στην αντιληπτικότητα του σύγχρονου ανθρώπου, για να περιγράψει όχι μόνο τη χωροταξική του τοποθέτηση, αλλά κι έναν υπαρξιακό διαχωρισμό από και προς την κοινωνία, καθώς και από σημεία αναφοράς όπως πατρίδα, οικονομική κατάσταση, διεκδίκηση δικαιωμάτων, διαπροσωπικές σχέσεις, ζωή και θάνατο. Για το βιβλίο θα μιλήσουν η Ζωή Γαϊδατζή, ποιήτρια, η Καρίνα Βέρδη, ανθολόγοςεπιμελήτρια της έκδοσης και ο Γιώργος Δάγλας, εκδότης του Κύματος. Αποσπάσματα θα διαβάσουν οι ηθοποιοί Χρήστος Λιακόπουλος, Γιώργος Σιδεράκης αλλά και οι συμμετέχοντες της ανθολογίας. Την εκδήλωση συντονίζει η Καρίνα Βέρδη.


ΣΕΛ. 4 | 1 ΜΑΡΤΙΟΥ 2019 | ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΚΑ ΝΕΑ

ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΚΟ ΒΗΜΑ

34οι Πανελλήνιοι Δελφικοί Αγώνες Ποίησης 2019 Η Π ΑΝΕΛΛΗΝΙΑ Έ ΝΩΣΗ Λ ΟΓΟΤΕΧΝΩΝ ΠΡΟΚΗΡΥΣΣΕΙ ΤΟΥΣ 34 ΟΥΣ Π ΑΝΕΛΛΗΝΙΟΥΣ Π ΟΙΗΤΙΚΟΥΣ Α ΓΩΝΕΣ Δ ΕΛΦΩΝ 2019* Όροι συμμετοχής:

τους φακέλους των προσωπικών τους στοιχείων. Από το διαγωνισμό εξαιρούνται οι βραβευθέντες με Α΄ βραβείο των Δελφικών αγώνων κατά τα τελευταία πέντε έτη. Τελευταία ημερομηνία αποστολής των έργων, ορίζεται η 10η Μαίου 2019. Η παρουσία των προκριθέντων στους Δελφούς, είναι απαραίτητη, αλλιώς θα ακυρώνεται η συμμετοχή. Η τελική φάση του διαγωνισμού και η απονομή των «Βραβείων» θα γίνει σε ειδική εκδήλωση στους Δελφούς, σε ημερομηνία που θα ανακοινωθεί. Η Π.Ε.Λ. θα ενημερώσει ατομικά μόνο όσους από τους διαγωνιζόμενους προκριθούν από την επιτροπή για να συμμετάσχουν στην τελική φάση, στην οποία θα απαγγείλουν οι ίδιοι τα ποιήματά τους στην πόλη των Δελφών. * ενηλίκων, άνω των 18 ετών

Το ποίημα (ένα μόνο), με ελεύθερο θέμα, θα πρέπει να είναι αδημοσίευτο και να μην υπερβαίνει τους 30 στίχους. Θα πρέπει να υποβληθεί σε δέκα δακτυλογραφημένα αντίτυπα, με μονολεκτικό ψευδώνυμο κάτω δεξιά. Οι διαγωνιζόμενοι, θα πρέπει να εσωκλείσουν σε ένα μεγάλο φάκελο, έναν μικρότερο κλειστό φάκελο με τα πλήρη στοιχεία τους: Ονοματεπώνυμο, Διεύθυνση, Τ.Κ., Τηλέφωνο (σταθερό και κινητό), ηλεκτρονική διεύθυνση, τον τίτλο του έργου και το ψευδώνυμο. Οι συμμετοχές θα πρέπει να αποστείλουν το φάκελο ταχυδρομικά με απλή επιστολή και όχι συστημένη, στα γραφεία της Πανελλήνιας Ένωσης Λογοτεχνών, Γερανίου 41, 2ος όροφος, Τ.Κ. 104 31 – Αθήνα, με την ένδειξη: «Για τους 34ους Πανελλήνιους Δελφικούς Αγώνες Ποίησης» και στη θέση του αποστολέα, να σημειώσουν μόνο το ψευδώνυμο. Τα απεσταλμένα ποιήματα δεν επιστρέφονται και μετά από το Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΤΑΣΟΣ ΛΕΡΤΑΣ διαγωνισμό όσα δεν προκριθούν, θα καταστραφούν μαζί με Ο ΓΕΝΙΚΟΣ ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ ΓΙΑΝΝΗΣ ΒΕΛΛΗΣ

4ος Πανελλήνιος Διαγωνισμός Ποίησης Βιβλιοθήκης Σπάρτου Η Βιβλιοθήκη Σπάρτου Αιτωλοακαρνανίας, διοργανώνει τον 4ο ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΟ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟ ΠΟΙΗΣΗΣ. Οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να δηλώσουν συμμετοχή, αποστέλλοντας (3) τρία ποιήματα, (ελεύθερο θέμα) , που δεν έχουν εκδοθεί σε ποιητική συλλογή, (σε έντυπο ή ηλεκτρονικό μέσο), σε (4) τέσσερα αντίτυπα, μέσα σε φάκελο σφραγισμένο, αποκλειστικά υπογεγραμμένα με ψευδώνυμο. Στον ίδιο φάκελο, να περιέχεται μικρότερος φάκελος, επίσης σφραγισμένος, με τα πραγματικά στοιχεία του διαγωνιζόμενου: ονοματεπώνυμο, τηλέφωνο επικοινωνίας, διεύθυνση, Τ.Κ. και ηλεκτρονικό ταχυδρομείο (e-mail ). Οι συμμετοχές που θα λαμβάνονται με ανοιχτά τα πραγματικά στοιχεία του συμμετέχοντος, θα ακυρώνονται με την παραλαβή τους. Οι συμμετοχές αποστέλλονται στη διεύθυνση: ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ ΣΠΑΡΤΟΥ ΑΙΤΩΛΟΑΚΑΡΝΑΝΙΑ, Τ.Κ 30500 ή στο Email της Βιβλιοθήκης Σπάρτου: vivliothikispartou@gmail.com. Η αποστολή των συμμετοχών με αυτόν τον τρόπο πρέπει να γίνεται από E-mail που ΔΕΝ φαίνονται τα πραγματικά στοιχεία του διαγωνιζόμενου, τα οποία θα αποστέλλονται σε δεύτερο ξεχωριστό αρχείο, στο πρώτο αρχείο θα υπάρχουν τα τρία ποιήματα και το ψευδώνυμο του διαγωνιζόμενου, από 4/2/2019 έως 19/4/2019. ΠΡΟΣΟΧΗ: Οι όροι του διαγωνισμού πρέπει να τηρούνται με ακρίβεια, για να μην υπάρχουν αποκλεισμοί συμμετοχών. Ο διαγωνισμός θα έχει τρεις φάσεις. Στην πρώτη φάση, η εθελοντική ομάδα της βιβλιοθήκης σε συνεργασία με ανθρώπους από το χώρο του βιβλίου και συγκεκριμένα, την Θανα-

σούλα Λεόνη, τον Λαγοπάτη Δημήτρη και τον Μπαρδάκη Γιάννη, θα επιλέξει τις (50) πενήντα, καλύτερες συμμετοχές. Οι πενήντα πρώτες συμμετοχές θα σταλούν στην κριτική επιτροπή του διαγωνισμού. Την κριτική επιτροπή του Διαγωνισμού Ποίησης αποτελούν με αλφαβητική σειρά οι: 1) Βυζαντίου Φιλαρέτη (Φιλόλογος, Ποιήτρια), 2) Λιόντη Μέρη (Παιδαγωγός, Ποιήτρια), 3) Παπουτσοπούλου Μαριάννα ( Λογοτέχνης, Μεταφράστρια), 4) Σκευοφύλαξ Π. Ιωάννης (Ποιητής), 5) Φιλιππάκης Γιάννης (Ποιητής, Ειδικός γραμματέας της Πανελλήνιας Ένωσης Λογοτεχνών). Τα μέλη της κριτικής επιτροπής, θα μελετήσουν τα ποιήματα των πενήντα πρώτων συμμετοχών και θα αποστείλουν στην Βιβλιοθήκη Σπάρτου, ο καθένας ξεχωριστά, την πρώτη δεκάδα της επιλογής του. Στην τελευταία φάση του διαγωνισμού, η εθελοντική ομάδα, που είναι υπεύθυνη για τη λειτουργία της Βιβλιοθήκης Σπάρτου Αιτωλοακαρνανίας και προεδρεύει του πανελλήνιου διαγωνισμού ποίησης, θα βγάλει τα τελικά αποτελέσματα. Επικεφαλής της ομάδας του 4ου Πανελλήνιου Διαγωνισμού Ποίησης, θα είναι η Εικαστικός και Ποιήτρια Μαρία Σταμάτη. Τα αποτελέσματα, θα δημοσιευτούν την 01/07/2019 και οι νικητές θα ενημερωθούν τηλεφωνικώς ή ηλεκτρονικώς. Στους νικητές του διαγωνισμού ποίησης, θα δοθούν (3) βραβεία και (5) τιμητικοί έπαινοι Η Βιβλιοθήκη Σπάρτου θα εκδώσει τα ποιήματα των βραβευμένων και διακριθέντων του διαγωνισμού σε συλλεκτική Ανθολογία. Τα ποιήματα των συμμετοχών δεν επιστρέφονται.


ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΚΟ ΒΗΜΑ

ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΚΑ ΝΕΑ | 1 ΜΑΡΤΙΟΥ 2019 | ΣΕΛ. 5

1ος Πανελλήνιος Διαγωνισμός Πεζογραφίας «ΚΕΦΑΛΟΣ» 1. Ο Διαγωνισμός χωρίζεται σε τρεις κατηγορίες διαγωνιζομένων: Α) Μαθητών μέχρι 18 ετών. Λογοτεχνικά Είδη Κατηγορίας: α. Διήγημα με Ελεύθερο Θέμα. β. Ιστορία Flash Fiction (Ιστορία μικρού μήκους) με Ελεύθερο Θέμα. γ. Παραμύθι με Ελεύθερο Θέμα. Β) Νέων από 18 έως 30 ετών. Λογοτεχνικά Είδη Κατηγορίας: α. Διήγημα με Ελεύθερο Θέμα. β. Διήγημα με Φανταστικό Θέμα (Λογοτεχνία του Φανταστικού). γ. Διήγημα με Αστυνομικό Θέμα (Αστυνομικό Διήγημα). δ. Ιστορία Flash Fiction (Ιστορία μικρού μήκους) με Ελεύθερο Θέμα. ε. Παραμύθι με Ελεύθερο Θέμα. στ. Δοκίμιο με Ελεύθερο Θέμα. Γ) Ενηλίκων από 31 ετών και άνω. Λογοτεχνικά Είδη Κατηγορίας: α. Διήγημα με Ελεύθερο Θέμα. β. Διήγημα με Φανταστικό Θέμα (Λογοτεχνία του Φανταστικού). γ. Διήγημα με Αστυνομικό Θέμα (Αστυνομικό Διήγημα). δ. Ιστορία Flash Fiction (Ιστορία μικρού μήκους) με Ελεύθερο Θέμα. ε. Παραμύθι με Ελεύθερο Θέμα. στ. Δοκίμιο με Ελεύθερο Θέμα. 2. Οι διαγωνιζόμενοι μπορούν να λάβουν μέρος σ’ ένα ή σε δύο ή σε όσα θέλουν ή και σε όλα τα λογοτεχνικά είδη της κατηγορίας που ανήκουν, όμως, με μόνο ένα έργο σε καθ' ένα είδος από αυτά. 3. Όσοι επιθυμούν να λάβουν μέρος στο διαγωνισμό τα έργα τους θα πρέπει να είναι αδημοσίευτα και να έχουν τις εξής προδιαγραφές-κανόνες: α. Στην κατηγορία Διήγημα με Ελεύθερο Θέμα, το διήγημα δεν πρέπει να ξεπερνάει τις 2.500 λέξεις. β. Στην κατηγορία Διήγημα με Φανταστικό Θέμα (Λογοτεχνία του Φανταστικού), το διήγημα δεν πρέπει να ξεπερνάει τις 2.500 λέξεις. γ. Στην κατηγορία Διήγημα με Αστυνομικό Θέμα (Αστυνομικό Διήγημα), το διήγημα δεν πρέπει να ξεπερνάει τις 2.500 λέξεις. δ. Στην κατηγορία Ιστορία Flash Fiction (Ιστορία μικρού μήκους) με Ελεύθερο Θέμα, η ιστορία δεν πρέπει να ξεπερνάει τις 250 λέξεις. ε. Στην κατηγορία Παραμύθι με Ελεύθερο Θέμα, το παραμύθι δεν πρέπει να ξεπερνάει τις 2.500 λέξεις. στ. Στην κατηγορία Δοκίμιο με Ελεύθερο Θέμα, το δοκίμιο δεν πρέπει να ξεπερνάει τις 15 σελίδες Α4 με Γραμματοσειρά Times New Roman και μέγεθος Γραμματοσειράς 12. 4. ΠΡΟΣΟΧΗ: Οι προδιαγραφές-κανόνες που έχουμε θέσει στην παράγραφο 3, θα πρέπει να τηρηθούν αυστηρά ως προς τα όρια των λέξεων ή των σελίδων (αυτό στην περίπτωση του δοκιμίου). Έργα που δεν τηρούν τους παραπάνω κανόνες και ξεπερνούν το όριο των λέξεων ή των σελίδων, τότε θ' ακυρώνονται, δεν θα διαγωνίζονται και ούτε θα λαμβάνουν Τιμητικό Δίπλωμα Συμμετοχής οι δημιουργοί τους. 5. Τα έργα πρέπει να είναι υπογεγραμμένα όλα με το ίδιο ψευδώνυμο. 6. Τα έργα πρέπει να αποσταλούν σε αρχείο word μόνο μέσω email στο: kefalos.diagonismoi@gmail.com με ένδειξη στο θέμα: «ΓΙΑ ΤΟΝ 1ο ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΟ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟ ΠΕΖΟΓΡΑΦΙΑΣ» και την αντίστοιχη κατηγορία στην οποία συμμετέχουν: «Μαθητών έως 18 ετών» ή «Νέων από 18 έως 30 ετών» ή «Ενηλίκων από 31 ετών και άνω». Επίσης, να επισυνάψετε ένα δεύτερο αρχείο word, με τα στοιχεία επικοινωνίας σας (Ονοματεπώνυμο, ηλικία, διεύθυνση κατοικίας, αριθμός τηλεφώνου).

7. Ο διαγωνισμός θα διαρκέσει έως τις 31 Μαρτίου 2019. 8. Τα έργα θα κριθούν από δύο κριτικές επιτροπές, οι οποίες είναι οι εξής: ΚΡΙΤΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΚΑΤΗΓΟΡΙΑΣ ΜΑΘΗΤΩΝ ΕΩΣ 18 ΕΤΩΝ ΚΑΙ ΚΑΤΗΓΟΡΙΑΣ ΝΕΩΝ ΕΩΣ 30 ΕΤΩΝ 1. Σμαραγδή Μητροπούλου - Καθηγήτρια Μέσης Εκπαίδευσης, Λογοτέχνιδα 2. Σπύρος Κοπανιτσάνος Θεατρολόγος, Συγγραφέας 3. Έλενα Λιάτου - Εκπαιδευτικός, Συγγραφέας 4. Φίλιππος Φιλίππου - Κλινικός Εκπαιδευτής Φοιτητών Νοσηλευτικής, Συγγραφέας 5. Σοφία Σκλείδα Διδάκτωρ Συγκριτικής Παιδαγωγικής, Υποψήφια Μεταδιδάκτορας Θεολογικής Σχολής Πανεπιστημίου Αθηνών, Λογοτέχνιδα 6. Χαρά Χρυσάφη - Συγγραφέας, Εκπαιδευτικός 7. Βίκυ Δρακουλαράκου - Λογοτέχνιδα 8. Πάνος Κουμπούρας - Φιλόλογος, Λογοτέχνης ΚΡΙΤΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΚΑΤΗΓΟΡΙΑΣ ΕΝΗΛΙΚΩΝ ΑΠΟ 31 ΕΤΩΝ ΚΑΙ ΑΝΩ 1. Μιλτιάδης Ντόβας - Διδάκτωρ Φιλοσοφίας του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων, Λογοτέχνης 2. Νικολέτα Ζαμπάκη - Υποψήφια Διδάκτωρ Νέας Ελληνικής Φιλολογίας Τμήματος Φιλολογίας Ε.Κ.Π.Α., Λογοτέχνιδα 3. Εύα Πετροπούλου Λιανού - Συγγραφέας Παιδικής Λογοτεχνίας, Ποιήτρια 4. Τζωρτζίνα Κουριαντάκη - Καθηγήτρια Αγγλικών, Λογοτέχνιδα 5. Σοφία Ατσαλή - Λογοτέχνιδα 6. Τάσος Μιχαηλίδης - μεταδιδακτορικός ερευνητής Νεοελληνικής Φιλολογίας ΕΚΠΑ, Εκπαιδευτικός Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης, Λογοτέχνης. 7. Ιωάννης Κορρές - Απόφοιτος Πυροσβεστικής Ακαδημίας, Διπλωματούχος Εγκληματολογικών Επιστημών και Διερευνητικής Ψυχολογίας, Διπλωματούχος Εγκληματολογικής Ψυχολογίας, Διπλωματούχος Δικαστικής Ψυχολογίας, Ποιητής 8. Νατάσα Θάνου - Συγγραφέας Παιδικής Λογοτεχνίας, Ποιήτρια 9. Χρήστος Δασκαλάκης - Ψυχολόγος, Συγγραφέας 9. Στην Κατηγορία Μαθητών έως 18 ετών θα απονεμηθούν στους διακριθέντες του κάθε είδους: τρία Μετάλλια μαζί με τρία Βραβεία στους τρεις πρώτους, πέντε Έπαινοι και πέντε Τιμητικές Διακρίσεις. Επίσης, όλοι οι μη διακριθέντες συμμετέχοντες θα λάβουν Τιμητικό Δίπλωμα Συμμετοχής, για τη συμμετοχή τους στο διαγωνισμό ως επιβράβευση για τη συμβολή τους στη λογοτεχνία, αρκεί το έργο ή τα έργα που θα μας στείλουν να τηρούν τους κανόνες-προδιαγραφές που θέσαμε παραπάνω. 10. Στην Κατηγορία Νέων από 18 έως 30 ετών θα απονεμηθούν στους διακριθέντες του κάθε είδους: τρία Μετάλλια μαζί με τρία Βραβεία στους τρεις πρώτους, πέντε Έπαινοι και πέντε Τιμητικές Διακρίσεις. Επίσης, όλοι οι μη διακριθέντες συμμετέχοντες θα λάβουν Τιμητικό Δίπλωμα Συμμετοχής, για τη συμμετοχή τους στο διαγωνισμό ως επιβράβευση για τη συμβολή τους στη λογοτεχνία, αρκεί το έργο ή τα έργα που θα μας στείλουν να τηρούν τους κανόνες-προδιαγραφές που θέσαμε παραπάνω. 10. Στην Κατηγορία Ενηλίκων από 31 ετών και άνω θα απονεμηθούν στους διακριθέντες του κάθε είδους: τρία Μετάλλια μαζί με τρία Βραβεία στους τρεις πρώτους, πέντε Έπαινοι και πέντε Τιμητικές Διακρίσεις. Επίσης, όλοι οι μη διακριθέντες συμμετέχοντες θα λάβουν Τιμητικό Δίπλωμα Συμμετοχής, για τη συμμετοχή τους στο διαγωνισμό ως επιβράβευση για τη συμβολή τους στη λογοτεχνία, αρκεί το έργο ή τα έργα που θα μας στείλουν να τηρούν τους κανόνες-προδιαγραφές που θέσαμε παραπάνω.


ΣΕΛ. 6 | 1 ΜΑΡΤΙΟΥ 2019 | ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΚΑ ΝΕΑ

ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΚΟ ΒΗΜΑ

11. Τα αποτελέσματα του «1ου Πανελλήνιου Διαγωνισμού Πεζογραφίας ΚΕΦΑΛΟΣ» θ' ανακοινωθούν τον Οκτώβριο του 2019. 12. Η τελετή βράβευσης θα πραγματοποιηθεί στην Αθήνα στα τέλη του 2019, σε ειδική εκδήλωση, όπου θα απονεμηθούν τα Βραβεία, τα Μετάλλια, οι Έπαινοι και οι Τιμητικές Διακρίσεις. 13. ΕΚΔΟΣΗ ΑΝΘΟΛΟΓΙΩΝ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΥ - Θα εκδοθούν οι εξής έντυπες και καλαίσθητες Ανθολογίες του Διαγωνισμού:  ΑΝΘΟΛΟΓΙΑ ΔΙΗΓΗΜΑΤΟΣ ΜΕ ΕΛΕΥΘΕΡΟ ΘΕΜΑ - Θα συμπεριληφθούν τουλάχιστον τα 50 πρώτα Διηγήματα με Ελεύθερο Θέμα της κατηγορίας Νέων από 18 έως 30 ετών και τα 50 πρώτα Διηγήματα της κατηγορίας Ενηλίκων από 31 ετών και άνω.  ΑΝΘΟΛΟΓΙΑ ΑΣΤΥΝΟΜΙΚΟΥ ΔΙΗΓΗΜΑΤΟΣ - Θα συμπεριληφθούν τουλάχιστον τα 50 πρώτα Διηγήματα με Αστυνομικό Θέμα της κατηγορίας Νέων από 18 έως 30 ετών και τα 50 πρώτα Διηγήματα της κατηγορίας Ενηλίκων από 31 ετών και άνω.  ΑΝΘΟΛΟΓΙΑ ΦΑΝΤΑΣΤΙΚΟΥ ΔΙΗΓΗΜΑΤΟΣ - Θα συμπεριληφθούν τουλάχιστον τα 50 πρώτα Διηγήματα με Φανταστικό Θέμα της κατηγορίας Νέων από 18 έως 30 ετών και τα 50 πρώτα Διηγήματα της κατηγορίας Ενηλίκων από 31 ετών και άνω.  ΑΝΘΟΛΟΓΙΑ ΙΣΤΟΡΙΩΝ FLASH FICTION - Θα συμπεριληφ-

2η Συνάντηση για το Βραβείο Νέου Λογοτέχνη 2019 Περιοδικό Κλεψύδρα Έναστρον Βιβλιοκαφέ Οι συναντήσεις με τους υποψήφιους για το Βραβείο Νέου Λογοτέχνη συνεχίζονται την Παρασκευή 1 Μάρτη στις 8.30 μ.μ. σ τ ο Έν ασ τ ρο ν , ό π ο υ θ α "ανακρίνουμε" τον Λευτέρη Μπούρο με το βιβλίο του "Ερασιτέχνες δολοφόνοι" (εκδ. Πηγή) και τον Σπύρο Μαντζαβίνο με το βιβλίο του "Μνηστηροφονία" (εκδ. Καστανιώτη). Τους λογοτέχνες θα παρουσιάσουν οι συγγραφείς Βαγγέλης Μπέκας και Αλέξανδρος Διονυσόπουλος.

θούν τουλάχιστον οι 75 πρώτες Ιστορίες Flash Fiction της κατηγορίας Νέων από 18 έως 30 ετών και οι 75 πρώτες Ιστορίες Flash Fiction της κατηγορίας Ενηλίκων από 31 ετών και άνω.  ΑΝΘΟΛΟΓΙΑ ΠΑΡΑΜΥΘΙΟΥ - Θα συμπεριληφθούν τουλάχιστον τα 75 πρώτα Παραμύθια της κατηγορίας Νέων από 18 έως 30 ετών και τα 75 πρώτα Παραμύθια της κατηγορίας Ενηλίκων από 31 ετών και άνω.  ΑΝΘΟΛΟΓΙΑ ΔΟΚΙΜΙΟΥ - Θα συμπεριληφθούν τα 20 πρώτα Δοκίμια από τις κατηγορίες Νέων από 18 έως 30 ετών και Ενηλίκων από 31 ετών και άνω.  ΑΝΘΟΛΟΓΙΑ ΔΙΗΓΗΜΑΤΟΣ ΚΑΙ ΙΣΤΟΡΙΩΝ FLASH FICTION ΜΑΘΗΤΩΝ ΕΩΣ 18 ΕΤΩΝ - Θα συμπεριληφθούν τα 50 πρώτα Διηγήματα και οι 100 πρώτες Ιστορίες Flash Fiction της κατηγορίας Μαθητών έως 18 ετών. ΑΝΘΟΛΟΓΙΑ ΠΑΡΑΜΥΘΙΟΥ ΜΑΘΗΤΩΝ ΕΩΣ 18 ΕΤΩΝ - Θα συμπεριληφθούν τα 100 πρώτα Παραμύθια της κατηγορίας Μαθητών έως 18 ετών. ΚΕΦΑΛΟΣ - ΤΟ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΚΟ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ ΤΗΣ ΚΕΦΑΛΟΝΙΑΣ

Απονομή βραβείων 15ου Λογοτεχνικού Διαγωνισμού Ένωσης Λογοτεχνών Βορείου Ελλάδος Μεγάλη ήταν η προσέλευση λογοτεχνών, συγγραφέων και αναγνωστών στην ειδική εκδήλωση που έγινε σήμερα το μεσημέρι (Σάββατο 23/2) στον πολυχώρο Μαλλιάρης-Παιδεία «Ανατόλια» (Δ.Γούναρη 39, Καμάρα) για την απονομή των βραβείων του 15ου Λογοτεχνικού Διαγωνισμού ποίησης- διηγήματος – δοκιμίου που διεξήγαγε η Ένωση Λογοτεχνών Βορείου Ελλάδος (Ε.Λ.Β.Ε.). Ταυτόχρονα, έγινε η παρουσίαση που βιβλίου που εκδόθηκε με τα έργα των διαγωνιζομένων. Τα βραβεία που απονεμήθηκαν: ΒΡΑΒΕΙΑ ΠΟΙΗΣΗΣ 1ο Βραβείο: Γεώργιος Μπουκέας, 2ο Βραβείο: Ελένη Χριστοφοράτου, 3ο Βραβείο: ισοψήφησαν, α) Ντόρα Παπαγεωργίου, β) Γεώργιος Αγγελάκης, ΕΠΑΙΝΟΙ ΠΟΙΗΣΗΣ 1ος Έπαινος: Γιάννης Γερογιάννης, 2ος Έπαινος: ισοψήφησαν α) Μπάμπης Τσέλος,. β) Αγλαΐα Κωσταντέλη, γ) Μελπομένη Καραγιαννίδου, 3ος Έπαινος: ισοψήφησαν α) Παναγιώτης Καμπούρας, β) Στέλλα Πετρίδου, γ) Ευδοκία Ζορπίδου,

4ος Έπαινος: ισοψήφησαν α) Σοφία Ποτάρη, . β) Αντώνιος Ευθυμίου,. γ) Μελίνα Τριανταφυλίδου ΒΡΑΒΕΙΑ ΔΙΗΓΗΜΑΤΟΣ 1ο Βραβείο: Αριστέα Βραζιώτη, 2o Βραβείο: Αθανάσιος Γάκης, 3ο Βραβείο: Δαμιανή Κουμενή ΕΠΑΙΝΟΙ ΔΙΗΓΗΜΑΤΟΣ 1ος Έπαινος: ισοψήφησαν α)Κωνσταντίνος Καλεμκερίδης, β): Χαρίκλεια Ρίζου, 2ος Έπαινος: Δήμητρα Σιδηροπούλου, ΕΙΔΙΚΟΣ ΕΠΑΙΝΟΣ Νανά Παπαΐωάννου


ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΚΟ ΒΗΜΑ

Αποτελέσματα 34ου Διαγωνισμού Λόγου και τέχνης «ΣΙΚΕΛΙΑΝΑ 2018» Ένας ακόμη διαγωνισμός «Σικελιανών», ολοκλήρωσε την πορεία του με την απονομή Βραβείων σε όσους οι Επιτροπές κριτών έφεραν νικητές και οι οποίοι αναφέρονται στον Κατάλογο, ο οποίος ακολουθεί. Παρακαλούμε για την παραγγελία των Βραβείων σας μέχρι και το τέλος Μαρτίου. Τα Βραβεία θα σας αποσταλούν μέχρι και το τέλος Απριλίου. Σημειώνεται ότι, προκειμένου να αντιμετωπισθούν τα έξοδα του Διαγωνισμού, οι επιτυχόντες θα επιβαρυνθούν με το ποσόν 15 ευρώ ανά Βραβείο (Έξοδα Γραμματείας, Επιτροπών Κρίσης, αναλωσίμων, εκπόνησης Βραβείων, ταχυδρομικών, κ.ά.) τα οποία θα πρέπει να αποστέλλουν μόνο με Ταχυδρομική Επιταγή στην διεύθυνση «Το Καφενείο των Ιδεών», Τήνου 26, 18900 Σαλαμίνα» Μην ξεχνάτε να μας αναγράφετε ονοματεπώνυμο, σωστή ταχυδρομική διεύθυνση και ταχυδρομικό κώδικα. Η παραλαβή των Βραβείων δεν είναι υποχρεωτική και από όσα βραβεία τυχόν κερδίζετε, μπορείτε να παραγγείλετε όσα εσείς θέλετε. Ο 35ος Διαγωνισμός «Σικελιανά 2019» ξεκινάει από σήμερα με τους ίδιους πάντα όρους και συμμετοχές θα γίνονται δεκτές μέχρι 15 Αυγούστου 2019, ενώ για την υποβολή Βιβλίων, μέχρι 30 Αυγούστου 2019 για βιβλία, τα οποία έχουν εκδοθεί από 15 Αυγούστου 2017 έως 15 Αυγούστου 2019. Μπορείτε να λαμβάνετε μέρος σε όσες κατηγορίες επιθυμείτε. Πληρέστερες Ανακοινώσεις για τον Διαγωνισμό ακολουθούν κάτω από τον κατάλογο αποτελεσμάτων. Η Οργανωτική Επιτροπή ΚΑΤΑΛΟΓΟΣ ΒΡΑΒΕΥΘΕΝΤΩΝ 2018 ΠΟΙΗΤΙΚΟ ΘΕΑΤΡΙΚΟ ΕΡΓΟ Α΄ Βραβείο: Γιώργος Τερζής «Δώδεκα Ωδαί, ο πιο λαμπρός καημός μου» ΠΑΤΡΙΩΤΙΚΗ ΠΟΙΗΣΗ Α’ Βραβείο: Αιμιλία Δρίμα «Πατρική μου Ελπίδα» Α΄ Βραβείο: Πλούταρχος Πάστρας «Μάνα Ελλάδα» ΕΛΕΥΘΕΡΟΣ ΣΤΙΧΟΣ Α’ Βραβείο: Κώστας Τσιαλαφούτας «Όνειρα..» ΜΕΓΑΛΟΥ ΔΙΗΓΗΜΑΤΟΣ Α΄Βραβείο: Θεμιστοκλής Κ. Ροδάκης «Ένα Πάσχα ενός ξενιτεμένου» ΣΑΤΙΡΙΚΗ ΠΟΙΗΣΗ Α’ Βραβείο: Χρήστος Τσουράκης «Νόστος» Β΄Βραβείο: Αιμιλία Δρίβα «Έλλην Πολίτης» ΘΡΗΣΚΕΥΤΙΚΗ ΠΟΙΗΣΗ Α’ Βραβείο: Αιμιλία Δρίβα «Θεού κοινωνός» ΠΟΙΗΣΗ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΙΣΜΟΥ Α΄Βραβείο: Στέλλα Πετρίδου «Μη ρωτάτε να σας πω» Β΄Βραβείο: Κώστας Τσιαλαφούτας «Θυσιαστήριο» Γ΄ Βραβείο: Αιμιλία Δρίμα «Στώμεν καλώς;» ΠΟΙΗΣΗ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΙΣΜΟΥ – ΕΛΕΥΘΕΡΟΣ ΣΤΙΧΟΣ Α’ Βραβείο: Μαρία – Νεφέλη Μαρκοπουλιώτου «Παράκλησις 2018» ΠΑΡΑΙΝΕΤΙΚΗ ΠΟΙΗΣΗ Α΄Βραβείο: Αιμιλία Δρίμα «Αποδέκτης Αλλήλων»

Β΄Βραβείο: Χρήστος Τσουράκης «Το δόλωμα» ΕΡΩΤΙΚΗ ΠΟΙΗΣΗ Α΄Βραβείο: Αιμιλία Δρίμα «Έρως φτερωτός» Β΄Βραβείο: Κώστας Τσιαλαφούτας «Της μοναξιάς το δάκρυ» ΕΡΩΤΙΚΗ ΠΟΙΗΣΗ ΕΛΕΥΘΕΡΟΥ ΣΤΙΧΟΥ Α΄Βραβείο: Μιλτιάδης Ντόβας «Κουστωδία» ΟΜΟΙΟΚΑΤΑΛΗΚΤΗ ΠΟΙΗΣΗ Α΄Βραβείο: Κώστας Τσιαλαφούτας «Γυρεύω» Β΄Βραβείο: Μιλτιάδης Ντόβας «Γέννα» ΜΙΚΡΟ ΔΟΚΙΜΙΟ Α΄ Βραβείο: Μιλτιάδης Ντόβας « Διονύσιος Φιλόσοφος» ΛΥΡΙΚΗ ΠΟΙΗΣΗ Α΄Βραβείο: Μπάμπης Τσέλος «Το χελιδόνι» Β΄Βραβείο: Κώστας Τσιαλαφούτας «Μελαγχολική ομορφιά» ΕΛΛΗΝΟΕΜΦΟΡΟΥΜΕΝΗ ΠΟΙΗΣΗ Α΄Βραβείο: Μπάμπης Τσέλος «Αίας ο Τελαμώνιος» ΜΙΚΡΗ ΠΟΙΗΤΙΚΗ ΣΥΛΛΟΓΗ ΟΜΟΙΟΚΑΤΑΛΗΚΤΟΥ ΣΤΙΧΟΥ Α΄Βραβείο: Τάκης Γ. Σταυριανάκος «Άτιτλη» ΜΙΚΡΗ ΠΟΙΗΤΙΚΗ ΣΥΛΛΟΓΗ ΕΛΕΥΘΕΡΟΥ ΣΤΙΧΟΥ Α΄ Βραβείο: Ευτυχία Σίντου «Άτιτλη» Β΄ Βραβείο: Γεωργία Ψυχογιού – Ταστσόγλου «Ευρυάλη» ΠΕΖΟΤΡΑΓΟΥΔΟ Α΄ Βραβείο: Ιωάννα – Αφροδίτη Κούζνιαρ «Γιατί πρέπει;» ΠΑΡΑΜΥΘΙ Α΄ Βραβείο: Πλούταρχος Πάστρας «Τα ομορφότερα Χριστούγεννα του Χιονούλη» Β΄ Βραβείο: Ιωάννα – Αφροδίτη Κούζνιαρ «Νεράϊδα της κατάθλιψης» Γ’ Βραβείο: Μιλτιάδης Ντόβας «Η μαγική βάρκα» ΠΟΙΗΣΗ ΑΥΤΟΓΝΩΣΙΑΣ Α΄ Βραβείο: Κώστας Τσιαλαφούτας «Θολό τοπίο» Β΄ Βραβείο: Χρήστος Τσουράκης «Στο στίχο» Γ΄Βραβείο: Αιμιλία Δρίμα «Ρούχο εαυτού» ΜΕΓΑΛΗ ΠΟΙΗΤΙΚΗ ΣΥΛΛΟΓΗ ΧΑΪ – ΚΟΥ Α΄ Βραβείο: Μιλτιάδης Ντόβας «Άτιτλη» ΜΙΚΡΗ ΠΟΙΗΤΙΚΗ ΣΥΛΛΟΓΗ ΧΑΪ – ΚΟΥ Α΄ Βραβείο: Πλούταρχος Πάστρας «Ελλήνιο Φάος» Β΄ Βραβείο: Μπάμπης Τσέλος «Πέντε χαϊκού» ΠΑΙΔΙΚΗ ΠΟΙΗΣΗ Α΄ Βραβείο: Μιλτιάδης Ντόβας «Τα γραμματάκια» ΛΥΡΙΚΗ ΠΟΙΗΣΗ Α΄ Βραβείο: Μιλτιάδης Ντόβας «Φωτιά» ΜΕΓΑΛΗ ΠΟΙΗΤΙΚΗ ΣΥΛΛΟΓΗ Α΄ Βραβείο: Γεωργία Ψυχογιού – Τσατσόγλου «Ψίθυρος στο σκοτάδι» ΜΟΥΣΙΚΗ ΣΥΝΘΕΣΗ Α΄ Βραβείο: Μάκης Ψαραδέλλης «Στου χρόνου το σεντούκι» ΒΙΒΛΙΑ Ιάκωβος Θήρας Καραμολέγκος «Κύκνεια μπιτάκια» Πότης Κατράκης «Ο Πρώτος Εμφύλιος» Κώστας Λιάκος «Επιλογή» Μιλτιάδης Ντόβας «Αψίδα» Ιάκωβος Θήρας Καραμολέγκος «Τα δωρικά ερωτικά» Μάκης Ψαραδέλλης «Στου χρόνου το σεντούκι» Στέλλα Πετρίδου «Θάλασσα κι Ουρανός» Τάκης Σταυριανάκος «Έρωτας – Σάτιρα» Ανδρέας Χατζηχαμπής «Οδυσσέας Αστέρης»

ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΚΑ ΝΕΑ | 1 ΜΑΡΤΙΟΥ 2019 | ΣΕΛ. 7

Νέα βράβευση του Δρ. Μιλτιάδη Ντόβα Βραβεύτηκε για πολλοστή φορά με πλειάδα Βραβείων -οκτώ εν συνόλω ετούτη τη φορά- ο γνωστός Ηπειρώτης Ποιητής, Λογοτέχνης, Συγγραφέας και Διδάκτορας της Φιλοσοφίας του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων Μιλτιάδης Ντόβας στο πλαίσιο διεξαγωγής του Ετήσιου Διεθνούς Διαγωνισμού «ΣΙΚΕΛΙΑΝΑ 2018» που διοργανώνει σε πείσμα των καιρών «ΤΟ ΚΑΦΕΝΕΙΟ ΤΩΝ ΙΔΕΩΝ». Αυτή τη φορά ο Μιλτιάδης Ντόβας τιμήθηκε με 5 πέντε Α΄ Βραβεία, 1 ένα Β΄ κι ένα Γ΄ Τρίτο σε όλα σχεδόν τα είδη του Λόγου. Ενώ μεταξύ άλλων η πρόσφατα εκδοθείσα από τις Εκδόσεις ΩΡΙΩΝΑΣ Ποιητική του, Συλλογή «ΑΨΙΔΑ», βραβεύτηκε με Βραβείο ενός εκ των καλυτέρων Βιβλίων της Χρονιάς, (2018). Τα έργα του Μιλτιάδη Ντόβα, προβάλλουν ντυμένα με το ΦΩΣ της ΑΝΘΡΩΠΙΑΣ, της ΑΝΟΧΗΣ και του ΣΕΒΑΣΜΟΥ της ΔΙΑΦΟΡΕΤΙΚΟΤΗΤΑΣ μέσω της ΟΜΟΡΦΙΑΣ της ΑΝΑΣΤΑΣΗΣ και της ΑΝΑΤΑΣΗΣ τόσο δια της ΠΡΑΞΗΣ, όπως και δια του ΛΟΓΟΥ, αλλά και του προσωπικού και συλλογικού αγώνα για το καλύτερο, μέσα απ’ την αέναη σύγκρουση-σύνθεση των αντιθέτων!


ΣΕΛ. 8 | 1 ΜΑΡΤΙΟΥ 2019 | ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΙΚΑ ΝΕΑ

ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΚΟ ΒΗΜΑ

12ος Πανελλήνιος Διαγωνισμός Ζωγραφικής Θέμα: AYTO ΠΟΥ ΑΓΑΠΑΩ ΠΙΟ ΠΟΛΥ… Ο συμμετέχων θα πρέπει να παρουσιάσει έως και Σάββατο 11 ΜΑΪΟΥ, 2019, μόνο ένα έργο Ζωγραφικής, διαστάσεων 50 x 70 εκ. σε καμβά, που θα περιγράφει το μέρος, τον άνθρωπο, την κατάσταση, το επάγγελμα, το ζώο, την περιοχή, τη σχέση, το συναίσθημα, το τοπίο, ή ό, τι άλλο ο καθένας νιώθει ότι αγαπά πιο πολύ. Στο έργο, θα πρέπει να παρουσιάζεται πολύ καθαρά το θέμα του διαγωνισμού. Τα υλικά που μπορεί να χρησιμοποιηθούν είναι: ΑΚΡΥΛΙΚΑ, ΛΑΔΙΑ, ΜΙΚΤΕΣ ΤΕΧΝΙΚΕΣ Παράδοση του έργου στη Γραμματεία της Σχολής (Θέμιδος 9, Παλ. Φάληρο) έως το αργότερο, το Σάββατο 11 ΜΑΪΟΥ, ώρα 19:00. Οι πίνακες που θα προκριθούν από την επιτροπή της Σχολής, θα αναρτηθούν στο Facebook, από το πρωί της Τετάρτης 15 Μαΐου, ώρα 10:30, ώστε ν’ αρχίσει η ψηφοφορία κοινού, η οποία θα λήξει το πρωί της Κυριακής 2 Ιουνίου, ώρα 12:00. ΌΡΟΙ – ΠΡΟΫΠΟΘΕΣΕΙΣ Εκ παραλλήλου, η επιτροπή της Σχολής, θα έχει βαθμολογήσει τα έργα τα οποία θα αναρτηθούν στο Facebook, στην κλίμακα 0 - 1000. Ο τελικός βαθμός για κάθε συμμετέχοντα, θα είναι οι ψήφοι που θα λάβει από τους θεατές του Facebook (Like) και οι ψήφοι που θα λάβει από την επιτροπή. Ο μέσος όρος του αθροίσματος του κοινού και επιτροπής, θα αναδείξει τους νικητές. Likes τα οποία είναι κατά οιονδήποτε τρόπο ψεύτικα θα έχουν ως συνέπεια την αυτόματη έξοδο του συμμετέχοντος από το Διαγωνισμό. H Σχολή έχει τη δυνατότητα να ελέγχει άμεσα το γνήσιο των Likes. ΠΡΟΣΟΧΗ: 1. Δεν έχουν δικαίωμα συμμετοχής στο διαγωνισμό, άτομα τα

οποία ήταν ή είναι σπουδαστές της Σχολής, από τον Ιανουάριο του 2015 και μετά. 2. Τα έργα που δεν παραλαμβάνονται μετά από ένα 3μηνο από τη λήξη του διαγωνισμού, δωρίζονται σε άπορες οικογένειε ς . Η επιστροφή στον παραλήπτη γίνεται με courier, με χρέωση του ιδίου. Τα ΕΠΑΘΛΑ, θα είναι τα εξής: Α) Ο πρώτος νικητής λαμβάνει ένα έτος σπουδών στο διετές πρόγραμμα REPRESENTATIONAL ART (τοπίο, μορφή, γυμνό & θεωρητικά) για το διδακτικό έτος 2019 - '20, αξίας 1.440 €. (Έναρξη: Σεπτέμβριος '19. Λήξη: Τέλος Ιουνίου, 2020) Β) Ο δεύτερος νικητής λαμβάνει ένα διδακτικό εξάμηνο σπουδών στο πρόγραμμα REPRESENTATIONAL ART (τοπίο, μορφή, γυμνό & θεωρητικά) για το διδακτικό έτος 2019 - '20, αξίας 720 € (Έναρξη: Σεπτέμβριος '19. Λήξη: Τέλος Φεβρουαρίου, 2020) Γ) Ο τρίτος νικητής λαμβάνει ένα τρίμηνο σπουδών στο πρόγραμμα REPRESENTATIONAL ART (τοπίο, μορφή, γυμνό & θεωρητικά) για το διδακτικό έτος 2019 - '20, αξίας 360 € (Έναρξη: Σεπτέμβριος '19. Λήξη: Τέλος Δεκεμβρίου, 2019) Επί πλέον Ο τέταρτος, ο πέμπτος και ο έκτος στην κατάταξη, λαμβάνουν 1,5 μήνα ελεύθερης προσέλευσης στο Βasic Level. Έναρξη: 1 Σεπτεμβρίου '19. Λήξη: 15 Οκτωβρίου, '19 Τα έπαθλα ενεργοποιούνται μόνο στις ημερομηνίες που έχουν ορισθεί. Δεν μεταβιβάζονται σε άλλα άτομα και είναι απολύτως δωρεάν. Επικοινωνία: 210 93 234 37, 210 988 67 78 borgias-@otenet.gr ertevor4@otenet.gr

Νέα Έκθεση: «Πικάσο και Αρχαιότητα» στο Μουσείου Κυκλαδικής Τέχνης Στο πλαίσιο της σειράς εκθέσεων «Θεϊκοί Διάλογοι», το Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης διοργανώνει φέτος, από 20 Ιουνίου μέχρι 20 Οκτωβρίου, μεγάλη έκθεση με τίτλο «Πικάσο και Αρχαιότητα. Γραμμή και πηλός». Πρόκειται για μια σπάνια έκθεση για τον Πικάσο και την έμπνευσή του από την αρχαιότητα σε συνομιλία με αρχαία έργα, σε επιμέλεια του Καθηγητή Ν. Χρ. Σταμπολίδη και του Olivier Berggruen. Ο μεγάλος καλλιτέχνης του 20ού αιώνα, έχει δημιουργήσει μοναδικά έργα ζωγραφικής, αλλά λίγοι γνωρίζουν από κοντά το σχεδιαστικό-χαρακτικό του έργο καθώς και αυτό της κεραμικής. Ένα συνδυασμό που συνδέεται με την αρχαιότητα και εμπνέεται σε μεγάλο βαθμό από έργα του κρητομηκυναϊκού και του ελληνικού κόσμου και γενικότερα από τους πολιτισμούς της λεκάνης της Μεσογείου. Στην έκθεση «Πικάσο και Αρχαιότητα. Γραμμή και πηλός» σπάνια έργα του Πικάσο με θαλάσσια όντα, τετράποδα, ανθρώπινες μορφές, μυθολογικές σκηνές και άλλα εμπνευσμένα από αρχαίες τραγωδίες και κωμωδίες, συνδιαλέγονται θεματικά με αντίστοιχες αρχαιότητες δημιουργώντας έναν ακόμη

μοναδικό «Θεϊκό Διάλογο» στο Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης. Ένας ολόκληρος κόσμος που φέρνει μέσα του ο καλλιτέχνης, όχι απαραίτητα από αρχαιότητες που είδε ο ίδιος στις αρχαίες πατρίδες της Μεσογείου, αλλά μέσα στα Μουσεία της Ευρώπης, σε βιβλία που διάβαζε ή κατά τις συναναστροφές του με τον Kριστιάν Ζερβός ή τον Jean Cocteau, αποκαλύπτεται στο Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης.


ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΚΟ ΒΗΜΑ

ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΙΚΑ ΝΕΑ | 1 ΜΑΡΤΙΟΥ 2019 | ΣΕΛ. 9

Η «Λουτσία ντι Λαμμερμούρ» επιστρέφει στην Εθνική Λυρική Σκηνή σε συμπαραγωγή με τη Βασιλική Όπερα του Λονδίνου Η Λουτσία ντι Λαμμερμούρ –η πρώτη ιστορική συμπαραγωγή της Εθνικής Λυρικής Σκηνής με τη Βασιλική Όπερα του Λονδίνου– επιστρέφει, μετά την τεράστια επιτυχία που σημείωσε την προηγούμενη σεζόν, από τις 24 Φεβρουαρίου 2019 και για πέντε παραστάσεις, στην Αίθουσα Σταύρος Νιάρχος της Εθνικής Λυρικής Σκηνής στο Κέντρο Πολιτισμού Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος. Το αριστούργημα του Γκαετάνο Ντονιτσέττι παρουσιάζεται σε μια σπουδαία παραγωγή υψηλής αισθητικής που επαινέθηκε σε Λονδίνο και Αθήνα, σε σκηνοθεσία της διάσημης Βρετανίδας σκηνοθέτριας Κέιτι Μίτσελ και μουσική διεύθυνση Πιερ Ντυμουσσώ.

στια επιτυχία, όπως και την πρώτη φορά. Στην Αθήνα, η Λουτσία έκανε πρεμιέρα τον Μάρτιο του 2018, σημειώνοντας μια από τις μεγαλύτερες καλλιτεχνικές και εισπρακτικές επιτυχίες της σεζόν 2017/18 της ΕΛΣ. Η Μίτσελ επιχειρεί να διεισδύσει στον κόσμο των γυναικών του 19ου αιώνα και να δει την πλοκή μέσα από τα μάτια της κεντρικής ηρωίδας. Ως αντίστιξη στον σκοτεινό ανδροκρατούμενο κόσμο του βορρά, όπως τον φαντάστηκε ο σερ Ουώλτερ Σκοτ, η σκηνοθέτρια φέρνει στο προσκήνιο τη γυναικεία οπτική και τοποθετεί το έργο συνολικά στο πλαίσιο της λογοτεχνίας της εποχής, στην ατμόσφαιρα έργων όπως τα έργα

Η Λουτσία ντι Λαμμερμούρ, το εμβληματικό αριστούργημα του ρομαντικού μπελ κάντο, βασίζεται σε ένα από τα δημοφιλέστερα μυθιστορήματα του 19ου αιώνα, τη Νύφη των Λάμμερμουρ του σερ Ουώλτερ Σκοτ. Η πρεμιέρα του έργου δόθηκε το 1835 στο Τεάτρο Σαν Κάρλο της Νάπολης, σημειώνοντας τέτοια επιτυχία, ώστε να θεωρείται όχι αδίκως ότι ανέδειξε το ταλέντο του Ντονιτσέττι, παρά το γεγονός ότι ο συνθέτης είχε ήδη γράψει πολλά σημαντικά έργα, όπως μεταξύ άλλων το Ελιξίριο του έρωτα, τη Λουκρητία Βοργία, την Άννα Μπολένα κ.ά. Η υπόθεση αφορά τον έρωτα της Λουτσίας για τον Εντγκάρντο του οίκου των Ρέιβενσγουντ, για τον οποίο ο αδελφός της λόρδος Ενρίκο Άστον αισθάνεται άσβεστο μίσος. Αποφασισμένος να αποτρέψει τη σχέση ο Ενρίκο οργανώνει τον γάμο της αδελφής του με τον Αρτούρο Μπάκλω. Την ώρα της τελετής καταφθάνει ο Εντγκάρντο, ο οποίος σε έξαλλη κατάσταση καταριέται τη Λουτσία. Εκείνη χάνει τα λογικά της, στη συνέχεια φονεύει τον Αρτούρο και καταρρέει. Πληροφορούμενος τον θάνατο της αγαπημένης του ο Εντγκάρντο αυτοκτονεί. Η Λουτσία αποτέλεσε την πρώτη συνεργασία της σπουδαίας σκηνοθέτριας Κέιτι Μίτσελ με τη Βασιλική Όπερα του Λονδίνου και μάλιστα σε συμπαραγωγή με την Εθνική Λυρική Σκηνή. Η πρεμιέρα δόθηκε στο Κόβεντ Γκάρντεν την άνοιξη του 2016, προκαλώντας ιδιαίτερες συζητήσεις για τη σκηνοθετική ματιά της Μίτσελ, ενώ μερικούς μήνες αργότερα η παραγωγή επαναλήφθηκε στο Λονδίνο σημειώνοντας τερά-

των αδελφών Μπροντέ. Η Μίτσελ, σε συνεργασία με την κορυφαία Βρετανίδα σκηνογράφο και ενδυματολόγο Βίκι Μόρτιμερ, προτείνει τη χρήση ενός –χωρισμένου στα δύο– σκηνικού χώρου, ο οποίος μας επιτρέπει να δούμε όχι μόνον όσα συμβαίνουν σε κάθε σκηνή της παράστασης, αλλά και γεγονότα τα οποία συμβαίνουν ταυτόχρονα, σε όλη τη διάρκεια της ιστορίας, συμπληρώνοντας τα κενά. Η Κέιτι Μίτσελ, μια από τις πιο αυθεντικές και ενδιαφέρουσες φωνές του ευρωπαϊκού θεάτρου, έχει υπάρξει φιλοξενούμενη σκηνοθέτρια στη Royal Shakespeare Company και το Royal Court του Λονδίνου, ενώ από το 2000 σκηνοθετεί όπερα στα μεγαλύτερα λυρικά θέατρα του πλανήτη, όπως στη Βασιλική Όπερα του Λονδίνου, την Όπερα της Ολλανδίας, την Κωμική Όπερα του Παρισιού, την Κρατική Όπερα του Βερολίνου, το Θέατρο Λα Μονναί των Βρυξελλών, τα φεστιβάλ του Αιξ-ανΠροβάνς, του Μονάχου κ.α. Παρά το γεγονός ότι συχνά οι παραστάσεις της Μίτσελ προκαλούν ή και σοκάρουν, (όπως συμβαίνει αυτή την εποχή στο Εθνικό Θέατρο της Αγγλίας στο Λονδίνο με τη νέα της παράσταση με πρωταγωνίστρια την Κέιτ Μπλάνσετ), εντούτοις η ίδια δεν έχει ως στόχο να σπάσει τους κανόνες χωρίς λόγο. Αντιθέτως, είναι η διακαής και εστιασμένη της αφοσίωση να ζωντανέψει όσα πραγματικά συμβαίνουν σε μια ιστορία και τους ήρωές της. Κατά τη δική της αντίληψη, κάθε ιστορία απαιτεί τη δική της προσέγγιση, ούτως ώστε να μπορεί να σταθεί όρθια και ζωντανή πάνω στη σκηνή. Την παραγωγή της Λουτσίας στην Εθνική Λυρική Σκηνή


ΣΕΛ. 10 | 1 ΜΑΡΤΙΟΥ 2019 | ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΙΚΑ ΝΕΑ

ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΚΟ ΒΗΜΑ

θα διευθύνει ο ανερχόμενος Γάλλος αρχιμουσικός και μουσικός διευθυντής του Ensemble Furians Πιερ Ντυμουσσώ. Ο Ντυμουσσώ πραγματοποίησε σπουδές διεύθυνσης ορχήστρας στο Κονσερβατόριο του Παρισιού και συνέχισε τη μετεκπαίδευσή του στο PSPBB. Παρά το νεαρό της ηλικίας του, το ρεπερτόριό του είναι ευρύτατο και εκτείνεται από τον 18ο ως τον 21ο αιώνα. Έχει διευθύνει όπερες και μπαλέτα σε σημαντικά λυρικά θέατρα της Γαλλίας, συμπράττοντας με σημαντικές ορχήστρες, μουσικά σύνολα, λυρικούς τραγουδιστές και συνθέτες. Τον ιδιαιτέρως απαιτητικό –τόσο φωνητικά όσο και σκηνικά– ρόλο του τίτλου θα ερμηνεύσουν οι διακεκριμένες Ελληνίδες υψίφωνοι Βασιλική Καραγιάννη στην πρώτη διανομή και Χριστίνα Πουλίτση στη δεύτερη. Στον ρόλο του Εντγκάρντο ο διακεκριμένος τενόρος της ΕΛΣ Γιάννης Χριστόπουλος. Στον ρόλο του Ενρίκο ο διεθνώς αναγνωρισμένος Έλληνας βαρύτονος Τάσης Χριστογιαννόπουλος, ενώ σε αυτόν του Ραϊμόντο ο εξαιρετικός βαθύφωνος Τάσος Αποστόλου. Μαζί τους νεότεροι και καταξιωμένοι μονωδοί της ΕΛΣ. Ο συνθέτης: Ο Γκαετάνο Ντονιτσέττι γεννήθηκε στις 19 Νοεμβρίου 1797 στο Μπέργκαμο της Λομβαρδίας και υπήρξε μαθητής του Τζοβάννι Σιμόνε Μάυρ, Γερμανού συνθέτη όπερας που δραστηριοποιήθηκε κυρίως στην Ιταλία. Το πρώτο του σκηνικό έργο, Ο Πυγμαλίωνας, το έγραψε σε ηλικία δεκαοκτώ ετών. Μέχρι τον θάνατό του, ο Ντονιτσέττι θα κληροδοτούσε στον δυτικό πολιτισμό περισσότερες από εβδομήντα όπερες. Ανάμεσά τους ξεχωρίζουν τα έργα Άννα Μπολένα (1830), Το ελιξίριο του έρωτα (1831), Λουκρητία Βοργία (1832), Μαρία Στουάρντα (1834), Λουτσία ντι Λαμμερμούρ (1835), Ρομπέρτο Ντεβεραί (1837), Η κόρη του συντάγματος (1839), Η ευνοουμένη (1840) και Ντον Πασκουάλε (1843). Παρότι κυρίως γνωστός για τα λυρικά του έργα, ο Ντονιτσέττι συνέθεσε επίσης εκκλησιαστική μουσική, κουαρτέτα εγχόρδων και ορχηστρικά έργα. Πέθανε το 1848 στο Μπέργκαμο από παράλυση, προερχόμενη από σύφιλη. Το έργο: Όπερα σε δύο μέρη και τρεις πράξεις, η Λουτσία ντι Λαμμερμούρ βασίζεται σε ποιητικό κείμενο του Σαλβατόρε Καμμαράνο, εμπνευσμένο από το ιστορικό μυθιστόρημα Η νύφη των Λάμμερμουρ του σερ Ουώλτερ Σκοτ. Πρεμιέρες: Η Λουτσία ντι Λαμμερμούρ πρωτοπαρουσιάστηκε στο Θέατρο Σαν Κάρλο της Νάπολης στις 26 Σεπτεμβρίου 1835. Τέσσερα χρόνια αργότερα, σε νέο ποιητικό κείμενο των Αλφόνς Ρουαγέ και Γκυστάβ Βαέζ στη γαλλική γλώσσα αλλά και σε νέα επεξεργασία του συνθέτη, η όπερα παρουσιάστηκε στο παρισινό Θέατρο της Αναγέννησης, στις 6 Αυγούστου 1839. Ενώπιον ελληνόφωνου κοινού η Λουτσία ντι Λαμμερμούρ δόθηκε για πρώτη φορά στο θέατρο Σαντζάκομο της Κέρκυρας, την άνοιξη του 1839, όταν το νησί ήταν ακόμα υπό βρετανική κυριαρχία. Με την ίδια όπερα εγκαινιάστηκε στις 6 Ιανουαρίου 1840 το λεγόμενο Θέατρο Μπούκουρα ή Θέατρο Αθηνών. Τον επώνυμο ρόλο ερμήνευσε η Ρίτα Μπάσσο-Μπόριο. Από τη Λυρική Σκηνή του Εθνικού Θεάτρου η όπερα παραστάθηκε για πρώτη φορά την περίοδο της Κατοχής, στις 29 Απριλίου 1943. Σύνοψη Μέρος πρώτο: Ο χωρισμός – Μόνη Πράξη Σκηνή 1 Στο δάσος κοντά στο κάστρο των Λαμμερμούρ. Σκοτία, αρχές του 18ου αιώνα. Ο Νορμάννο, επικεφαλής της φρουράς του κάστρου, μαζί με τους άλλους άνδρες, αναζητούν έναν εισβολέα. Όπως λέει στον λόρδο Ενρίκο Άστον, πιστεύει ότι πρόκειται για τον Εντγκάρντο του Ρέιβενσγουντ, ο οποίος

έρχεται να συναντήσει τη Λουτσία, αδερφή του Ενρίκο. Ο Ενρίκο μιλά για το μίσος που αισθάνεται για τον οίκο των Ρέιβενσγουντ και την πρόθεσή του να τερματίσει τη σχέση ανάμεσα στον Εντγκάρντο και τη Λουτσία. Σκηνή 2 Μια πηγή κοντά στο κάστρο των Λαμμερμούρ. Η Λουτσία περιμένει τον αγαπημένο της Εντγκάρντο. Αφηγείται στην υπηρέτριά της Αλίζα πως είδε το φάντασμα μιας κοπέλας η οποία δολοφονήθηκε εκεί, στον συγκεκριμένο τόπο, από έναν ζηλότυπο προγονό των Ρέιβενσγουντ. Η Αλίζα απαντά πως πρόκειται για προειδοποίηση και πως η Λουτσία πρέπει να εγκαταλείψει τον έρωτά της για τον Εντγκάρντο. Φτάνει ο Εντγκάρντο, ο οποίος ανακοινώνει ότι για πολιτικούς λόγους πρέπει να φύγει αμέσως για τη Γαλλία. Ελπίζει, όμως, να συμφιλιωθεί με τον Ενρίκο και να νυμφευτεί τη Λουτσία. Εκείνη αποκρίνεται πως αυτό είναι αδύνατο και οι δυο τους δίνουν όρκους αιώνιας πίστης και ανταλλάσσουν βέρες. Μέρος δεύτερο: Το γαμήλιο συμβόλαιο Α΄ Πράξη Σκηνή 1 Στα διαμερίσματα του λόρδου Ενρίκο Άστον. Προκειμένου να απομακρύνει τη Λουτσία από τον Εντγκάρντο, ο Ενρίκο της δείχνει πλαστή επιστολή, στην οποία φαίνεται ο Εντγκάρντο να την έχει ξεχάσει και να έχει ερωτευτεί άλλη γυναίκα. Στη συνέχεια την παραδίδει στον Ραϊμόντο, ιερέα και παιδαγωγό της, ο οποίος με τη σειρά του επιχειρεί να την πείσει για το καλό της οικογένειας να λησμονήσει τον Εντγκάρντο και να παντρευτεί τον Αρτούρο, σύζυγο που έχει επιλέξει γι’ αυτήν ο Ενρίκο. Σκηνή 2 Στη μεγάλη αίθουσα του κάστρου. Τα πάντα είναι έτοιμα για τον γάμο της Λουτσίας με τον Αρτούρο. Ο Ενρίκο δικαιολογεί στον Αρτούρο την κακή διάθεση της Λουτσίας, λέγοντας πως πενθεί τον πρόσφατο θάνατο της μητέρας της. Την ώρα της υπογραφής του γαμήλιου συμβολαίου εμφανίζεται αιφνίδια ο Εντγκάρντο. Ο Ραϊμόντο του δείχνει την υπογραφή της Λουτσίας στο έγγραφο και ο Εντγκάρντο την κατηγορεί για απιστία, την καταριέται, της επιστρέφει το δαχτυλίδι που είχαν ανταλλάξει ως τεκμήριο του έρωτά τους και ζητά πίσω το δικό του. Οι υπόλοιποι τον απωθούν. Β΄ Πράξη Σκηνή 1 Στον πύργο του Γουλφς Κραγκ, αργότερα το ίδιο βράδυ. Ο Ενρίκο αναζητά τον Ενγκάρντο με στόχο να μονομαχήσει μαζί του. Του λέει ότι η Λουτσία απολαμβάνει ήδη τη νυφική κλίνη. Ο Εντγκάρντο αποδέχεται την πρόκληση. Θα συναντηθούν αργότερα το βράδυ στο νεκροταφείο των Ρέιβενσγουντ, κοντά στον φοβερό τόπο με το όνομα «Γκρεμός του λύκου» (Γουλφς Κραγκ). Σκηνή 2 Στη μεγάλη αίθουσα του κάστρου. Οι καλεσμένοι απολαμβάνουν τη λαμπρή δεξίωση μετά τον γάμο. Φτάνει έντρομος ο Ραϊμόντο, ο οποίος τους πληροφορεί ότι η Λουτσία έχασε τα λογικά της και σκότωσε τον Αρτούρο. Φτάνει και η ίδια η Λουτσία, η οποία πιστεύει ότι είναι με τον Εντγκάρντο και ότι σύντομα θα τον παντρευτεί. Στην αίθουσα μπαίνει ο Ενρίκο, ο οποίος αρχικά την απειλεί, αλλά μεταβάλλει τη συμπεριφορά του όταν συνειδητοποιεί την κατάστασή της. Η Λουτσία καταρρέει. Ο Ραϊμόντο κατηγορεί τον Νορμάννο ότι προκάλεσε την τραγωδία. Σκηνή 3 Στο νεκροταφείο του πύργου των Ρέιβενσγουντ. Ο Εντγκάρντο αποφασίζει να πεθάνει από το σπαθί του Ενρίκο. Αρχικά μαθαίνει ότι η Λουτσία είναι ετοιμοθάνατη και στη συνέχεια ο Ραϊμόντο του επιβεβαιώνει το μοιραίο. Ο Εντγκάρντο αυτοκτονεί, ελπίζοντας να ενωθεί με την αγαπημένη του στον ουρανό.


ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΚΟ ΒΗΜΑ

ΦΙΛΟΛΟΓΙΚΑ ΝΕΑ | 1 ΜΑΡΤΙΟΥ 2019 | ΣΕΛ. 11

5ο Διεθνές Θερινό Πανεπιστήμιο: Ελληνική Γλώσσα, Πολιτισμός και ΜΜΕ (7-14/7/19) Ξεκινά η υποβολή αιτήσεων για το 5ο Διεθνές Θερινό Πανεπιστήμιο «Ελληνική Γλώσσα, Πολιτισμός και Μέσα Μαζικής Επικοινωνίας» που θα πραγματοποιηθεί από 7-14 Ιουλίου στη Σύρο. Το πρόγραμμα οργανώνουν το Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων – Παιδαγωγικό Τμήμα Νηπιαγωγών σε συνεργασία με το Instituto De Letras του Rio De Janeiro University και με τη συμμετοχή του Euro – American Women’s Council. Οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να ενημερώνονται σχετικά από τη νέα ιστοσελίδα του προγράμματος, στη διεύθυνση : summerschool.ac.uoi.gr. Η νέα ιστοσελίδα του Δ.Θ.Π. περιλαμβάνει όλες τις απαραίτητες πληροφορίες που χρειάζονται οι ενδιαφερόμενοι να υποβάλουν αίτηση εγγραφής, ενώ φιλοξενεί ένα πλήρες ιστορικό των τεσσάρων προηγούμενων Θερινών Πανεπιστημίων, με τα τηλεοπτικά σποτ που μεταδόθηκαν από την ΕΡΤ και το Κανάλι της *Πληροφορίες και υποβολή βιογραφικών/αιτήσεων εγγραΒουλής, καθώς και πλούσιο φωτογραφικό υλικό. φών: Νικολέττα Τσιτσανούδη – Μαλλίδη, Επιστημονικώς Υπεύθυνη Το 5ο Διεθνές Θερινό Πανεπιστήμιο φέρει φέτος τον ειδικότε- Έργου, nitsi@uoi.gr και στην ιστοσελίδα summerschool.ac.uoi.gr ρο τίτλο: Η γλώσσα του ‘άλλου’. Η ηθική της ετερότητας.

Εκδήλωση στο ΕΚΠΑ - Γλωσσικοί πόροι στο ΕΚΠΑ: Υποδομή, χρήση και εργαλεία (1/3/19) Ο Τομέας Γλωσσολογίας του Τμήματος Φιλολογίας και η ομάδα Clarin-EL του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών, στο πλαίσιο του έργου «Απολλωνίς», διοργανώνουν παρουσίαση με θέμα «Γλωσσικοί πόροι στο ΕΚΠΑ: Υποδομή, χρήση και εργαλεία». Εισηγητές θα είναι ο Καθηγητής Κειμενογλωσσολογίας Διονύσης Γούτσος, η Κλεοπάτρα Φέρλα και η Ειρήνη Φλώρου, μέλη της ομάδας Clarin-EL του ΕΚΠΑ. Η εκδήλωση θα πραγματοποιηθεί την Παρασκευή, 1 Μαρτίου 2019 από τις 10:00 έως τις 12:00 στο Εργαστήριο Φωνητικής και Υπολογιστικής Γλωσσολογίας του Τμήματος Φιλολογίας (αίθουσα 623, 6ος όροφος, Φιλοσοφική Σχολή).

Διάλεξη του Richard L. Hunter στο ΑΠΘ: Plautus’ Menaechmi and the map of the Mediterranean Ο Τομέας Κλασικής Φιλολογίας του Τμήματος Φιλολογίας, Mediterranean”. Η διάλεξη θα πραγματοποιηθεί την ΠαραΑΠΘ, σας προσκαλεί στη διάλεξη του κ. Richard L. Hunter, σκευή 1η Μαρτίου 2019, στις 12:00, στο κτήριο της ΦιλοσοφιRegius Professor του Πανεπιστημίου του Cambridge και Επιτί- κής Σχολής, Αίθουσα Δ. Θ. Σακαλή (1ος όροφος). μου Διδάκτορος του Τμήματος Φιλολογίας του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων, με θέμα: “Plautus’ Menaechmi and the map of the


ΣΕΛ. 12 | 1 ΜΑΡΤΙΟΥ 2019 | ΑΠΟΨΕΙΣ

ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΚΟ ΒΗΜΑ

Ενικός το χρέος, πληθυντικός το χρέος όλων μας… Του Πάνου Κουμπούρα, Φιλόλογου-Λογοτέχνη Όπου και να ταξιδέψω η Ελλάδα με πληγώνει » , το’ξερε ο Σεφέρης , όπως ήξερε και τ’ όνομα του καραβιού « Το καράβι που ταξιδεύει το λένε ΑΓΩΝΙΑ 937 » . Η Ελλαδίτσα μας , χώρα των Τιτάνων ήταν κάποτε κι όχι βυθισμένος Τιτανικός . Προμηθέας φωτοδότης πολιτισμού και δεσμώτης ηθικού χρέους αυτοθυσίας υπήρξε η μικρή Ελλάς για την ανθρωπότητα . Πρώτη ναυτιλιακή δύναμη στον κόσμο η « φτωχή » σήμερα Ελλάς έπαθε κι έμαθε πολλά απ’ τις φουρτούνες και τ’ αγριοκαίρια των αιώνων . Κι ύστερα ήρθε το παγόβουνο … Σύστημα ολόκληρο οργανωμένης κλεψιάς και λαμογιάς . Μαύροι , γαλάζιοι , πράσινοι και ροζ πειρατές αρπάζουν το πηδάλιο και το αλλάζουν με τη μεγάλη κουτάλα, βουρ στον πατσά , άρπαξε να φας και κλέψε να’ χεις . Και τώρα που βουλιάζουμε ζητούν αδιάντροπα από μένα , τον Οδυσσέα λαό να κάνω κουράγιο και να πέσω στη θάλασσα να πνιγώ μέσα στα χρέη τα δικά τους που αυτοί απανωθιάσαν . Έ , όχι , καλοί μου κλεφταράδες αγάδες . Δεν σφάξανε . Δεν έχω άλλο κουράγιο να καταθέσω στο άτιμο πουγκί σας . Το δικό μου το καράβι είναι αλλού . Το λένε ακόμη ΑΓΩΝΙΑ και πάει πάντα πρίμα στο δρόμο προς Ιθάκη , που ξέρω πως δεν θα φτάσω εκεί ποτέ , όμως αυτό είναι που με πεισμώνει και τ’ αγαπάω όλο και πιο πολύ αυτό μου το ταξίδι το μαγικό , τ’ ονειρεμένο . Ο δικός σας Τιτανικός που τον βαφτίσατε « ΧΡΕΟΚΟΠΙΑ » θα βουλιάξει μαζί με το σύστημα παγόβουνο των αρπαγών σας . Κι εσείς , παλιοκαινούριοι κηδεμόνες Ευρωπαίοι επιτρόποι μας , ντάνκεσεν και σας μερσούμεν , αλλά δεν θα πάρουμε … Δώσαμε , ό,τι πολύτιμο είχαμε σας το δώσαμε . Πολιτισμό , Δημοκρατία , Τέχνη , Φιλοσοφία , εκατόμβες στο

βωμό της Ελευθερίας , όλα σας τα δώσαμε . Και τι πήραμε από σας ; Εκτελέσεις , καμένα Καλάβρυτα , προδοσία , αχαριστία , των παθών μας τον τάραχο πήραμε . Μας χρωστάτε , δεν σας χρωστάμε . Δεν θα πληρώσουμε εμείς με τον μισθό της πείνας τις απατεωνιές των τρωκτικών μας . Δική μας δουλειά είναι να διασώσουμε την καταρρακωμένη αξιοπρέπειά μας . Να λιώσουμε το παγόβουνο της απάτης , του ραγιαδισμού , της αισχροκέρδειας , και ν’ ανοίξουμε λεύτερα πανιά φτωχών αλλά τίμιων ονείρων για το καράβι – Ελλάδα μας . Το καράβι – Ελλάδα ΑΡΜΟΝΙΑ με πλήρωμα την αθωότητα των παιδιών θα πλεύσει πρόσω ολοταχώς . Στη μακρινή Βενεζουέλα εδώ και 38 χρόνια ένας παιδαγωγός τιμονιέρης , ο Χοσέ Αμπρέου , ξεκίνησε το πρόγραμμα EL SYSTEMA και βάλθηκε να μαζέψει παιδάκια από 3 χρονώ στις πιο φτωχές περιοχές , τις πιο βουτηγμένες στο έγκλημα και στα ναρκωτικά και να τα κάνει μουσικούς . Σήμερα , 250.000 παιδάκια παίζουν συμφωνική μουσική σε ορχήστρες ! Η πιο γνωστή έχει το όνομα Σιμόν Μπολιβάρ , του επαναστάτη που ο Εγγονόπουλος αποκάλεσε « Μπολιβάρ , είσαι ωραίος σαν Έλληνας ! » Αυτή η αλλαγή είναι η μόνη που μπορεί να σώσει το καράβι της Πολιτείας μας . Ή αλλάζουμε ή βουλιάζουμε . Όχι βέβαια ν’ αλλάζουμε ονόματα κομμάτων εξουσίας … Να αλλάξουμε ΤΟ ΣΥΣΤΗΜΑ . Να γκρεμίσουμε το σύστημα παγόβουνο της κλεψιάς , της κλίκας , της λαμογιάς , και να χτίσουμε το σύστημα αρμονία της αγωγής και της παιδείας των παιδιών της Ελλάδας . Μπολιβάρ είσαι ωραίος σαν Έλληνας . Και οι ωραίοι Έλληνες δεν έχουν … χρέη . Οι ωραίοι Έλληνες έχουν κλέη ! Έσο έτοιμος πρόσκοπε της αθώας Ελλάδας . Κράτα καλά το τιμόνι της περήφανης και τίμιας Ζωής !

Περί Έρωτα Της Παρασκευής Χατζή Και το όνομά σου, Έρωτας. Ένα πλάσμα με τη μορφή μικρού παιδιού. Με ξανθά μαλλιά και γαλάζια μάτια. Ξέχειλη η ομορφιά του στις απεικονίσεις. Με ένα τόξο στον μικρό του ώμο και άφ θ ο ν α β έλη. Πάν τ α υ π ά ρχο υ ν π ερ ίσ σ ε υ μ α. Κάποιο θα σε βρει κάποια στιγμή. Βέβαια η συνέχεια διαφέρει από εποχή σε εποχή. Από χρόνο σε χρόνο. Από άνθρωπο σε άνθρωπο. Όταν τα πράγματα πήγαιναν καλύτερα, ο έρωτας υπήρχε, ήταν διακριτός. Διανύουμε όμως μια μαύρη σελίδα της ιστορίας στην οποία ο έρωτας σχεδόν δεν υπάρχει. Ξεχάσαμε πως είναι να ζεις και να είσαι ευτυχισμένος. Βλέπετε το μυαλό μας τρέχει όλη μέρα, φέρνει πολλές στροφές για να τα προλάβει όλα. Που καιρός για τέτοια. Πως κατάντησες έτσι ρε Έρωτα; Ξέπεσες στην αφάνεια, εσύ ο ένδοξος δημιουργός της αγάπης. Πώς σε κάνανε έτσι οι άνθρωποι; Σε αποκαθήλωσαν και ψάχνουν απεγνωσμένα να σε βρουν. Συγχώρα τους, δεν καταλαβαίνουν. Δεν φταίνε κι αυτοί. Έτσι είναι οι μεγάλες κρίσεις, έχουν πάντα παράπλευρες απώλειες. Έχουν μια καταστροφή και μια θλίψη. Πονάνε. Πάρε τον πόνο τους και φτιάξ’ τον μια κλεψύδρα. Κάθε που η κλεψύδρα θα γυρνάει ο έρωτας θα υπάρχει, θα είναι εκεί και θα μας βλέπει. Θα ελέγχει τις κινήσεις μας. Κι

όταν κρίνει εκείνος ότι πρέπει, θα σημαδεύει με το μικρό του τόξο κάποιον από εμάς, για να ξαναέρθει η αγάπη στους ανθρώπους. Μέχρι τότε μπορούμε να ψάξουμε να τον βρούμε κι εμείς, έχουμε κάτι από αυτόν μέσα στις καρδιές μας. Γιατί η αγάπη είναι η κινητήριος δύναμη της ανθρωπότητας, τελικά. Έρωτας είναι μια λέξη κι ένα ευχαριστώ Έρωτας είναι η προσευχή, μια αγκαλιά. Έρωτας είναι το μικρό παιδί Έρωτας είναι η ξενιτιά Έρωτας είναι ένα “γιατί;”


ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΚΟ ΒΗΜΑ

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ | 1 ΜΑΡΤΙΟΥ 2019 | ΣΕΛ. 13

Αποκλειστική συνέντευξη με τη γνωστή εικαστικό Ντίνα Αναστασιάδου που ζει κι εργάζεται στην Ελλάδα Η γνωστή εικαστικός, Ντίνα Αναστασιάδου, παραχώρησε αποκλειστική συνέντευξη στη συγγραφέα και δημοσιογράφο, Εύα Πετροπούλου Λιανού, στην οποία μας μιλάει για το έργο της. Ε. Π. Λ.: Είναι τιμή που σας έχουμε εδώ στην Ελλάδα. Μιλήστε μας λίγο για το έργο σας. Ντ. Αναστ.: Την αγάπη για την τέχνη την κληρονόμησα από την μητέρα μου. Η αγάπη μου για την Ιαπωνία ξεκινά από τα παιδικά μου χρόνια όταν ο τότε καπετάνιος αδελφός της μητέρας μου σε κάθε του ταξίδι μας έφερνε αντικείμενα τέχνης από την Ιαπωνία. Έτσι από μικρή ηλικία αγάπησα εξ ίσου πολύ τους πολιτισμούς της Ελλάδας και της Ιαπωνίας. Η δουλειά μου στηρίζεται σε αυτούς τους δύο πολιτισμούς. Θεωρώ τον εαυτό μου «πνευματικό τέκνο» και των δύο αυτών λαών. Στην Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών της Αθήνας σπούδασα στα εργαστήρια γλυπτικής. Στην Ιαπωνία είχα την τύχη να συνδεθώ από το 1980 με οικογένεια καλλιτεχνών που με μύησαν - για περίπου δέκα χρόνια - στην καλλιγραφία (shodō), στην ζωγραφική με μελάνι σούμι (sumi-e)και στην παραδοσιακή ιαπωνική ζωγραφική (Nihonga). Επίσης έχω δουλέψει και σε εργαστήρια κεραμικής στο Κιότο. Με αυτή την οικογένεια των Ιαπώνων καλλιτεχνών (Takaoiki family) ακόμη διατηρώ ισχυρούς φιλικούς δεσμούς. Ιάπωνες φίλοι μου με αποκαλούσαν «η Ελληνίδα στα βήματα Ε. Π. Λ.: Ο καλλιτέχνης...σημαίνει φως; Τι γνώμη έχετε για του Λευκάδιου Χερν». Τα τελευταία είκοσι χρόνια γίνεται μια την Ελλάδα του σήμερα όσο αφορά τον Πολιτισμό; μεγάλη προσπάθεια από τον Ελληνο-Αμερικανό γκαλερίστα και συλλέκτη κ. Τάκη Ευσταθίου σε συνεργασία με την οικογέΝτ. Αναστ.: Ο εικαστικός καλλιτέχνης – όπως και ο ηθοποιός νεια Κοιζούμι να γίνει το έργο του ευρύτερα γνωστό. - σημαίνει «φως» γιατί σε κάθε έκθεση των έργων του εκθέτει τον εαυτό του: τις γνώσεις του, την παιδεία, την καλλιέργεια, Ε. Π. Λ.: Ζωγράφος, κεραμίστρια, γλύπτρια. Ποιό σας αντιτις σκέψεις, τον χαρακτήρα του. Τα δημιουργήματα του αποτεπροσωπεύει; λούν απόδειξη των ιδεών, γνώσεων κι άλλων χαρακτηριστικών ή στοιχείων που φέρει μέσα του. Ντ. Αναστ.: Πρώτα απ’ όλα θεωρώ τον εαυτό μου γλύπτρια. Η σύγχρονη Ελλάδα έχει ένα μεγάλο δυναμικό καλλιτεχνών, Δουλεύω έργα χάλκινα, σε ανοξείδωτο χάλυβα αλλά και κεραόπως και επιστημόνων. Τα τελευταία χρόνια στην Ελλάδα γίνεμικά. Η υπέροχη ιαπωνική κεραμική ήταν για εμένα κίνητρο να ται μια μεγάλη προσπάθεια – από εμάς τους καλλιτέχνες, αλλά δοκιμάσω να κάνω γλυπτά σε πηλό. Ο πηλός περικλείει την ζεκαι τους θεωρητικούς – ώστε να καταλάβει ο μέσος άνθρωπος στασιά της γης γι αυτό τον αγάπησα και τον χρησιμοποιώ πολύ ότι το έργο τέχνης δεν απευθύνετε μόνον στην τέρψη εκείνων στα έργα μου. που μπορούν να το αγοράσουν. Η σοβαρή τέχνη είναι πνευματικό αγαθό που μεταφέρει μηνύματα και περικλείει ιδέες όπως ένα λογοτεχνικό έργο. Λογοτεχνία, θέατρο, εικαστικά, προσδιΈ ΝΑ ΑΠΟ ΤΑ ΠΙΟ ΓΝΩΣΤΑ ΓΛΥΠΤΑ ορίζουν το πνευματικό επίπεδο ενός λαού. Θεωρώ ότι η οικονομικά πληγωμένη, σύγχρονη Ελλάδα συνεχίζει να παράγει σηΤΗΣ ΚΟΣΜΕΙ ΤΟΝ ΠΡΟΑΥΛΙΟ ΤΗΣ μαντικό πολιτιστικό έργο. Π ΡΕΣΒΕΙΑΣ ΤΗΣ Ι ΑΠΩΝΙΑΣ ΣΤΗΝ Ε. Π. Λ.: ΄Εχετε μια ιδιαίτερη σχέση με τον Λευκάδιο Χερν. Πείτε μας λίγα λόγια. Ντ. Αναστ.: Ο Ελληνο-Ιρλανδός Λευκάδιος Χερν (ιαπωνικό όνομα Γιάκουμο Κοιζούμι) είναι ένας από τους σημαντικότερους λογοτέχνες της Ιαπωνίας. Γράφοντας στα αγγλικά έκανε γνωστούς στην Δύση τους μύθους, τους θρύλους, τα διηγήματα, τον πολιτισμό της Ιαπωνίας. Όταν πήγα στην Ιαπωνία για πρώτη φορά το 1980 ο δάσκαλος μου, μου δώρισε ένα βιβλίο του Λευκάδιου. Η ιστορία του με συγκινεί πολύ και τα γραπτά του με μαγεύουν κάθε φορά που τα διαβάζω. Στην Ιαπωνία οι

Ε ΛΛΑΔΑ . Στην Ιαπωνία γνώρισα την εξαιρετική ζωγραφική με σούμι (sumi-e). Όλα τα κάστρα των σαμουράι, οι ναοί Σίντο, τα Βουδιστικά μοναστήρια είναι διακοσμημένα με έργα μεγάλων διαστάσεων. Έτσι επηρεάστηκα και καθιέρωσα το σούμι σαν κύριο υλικό για την ζωγραφική μου. Δεν μπορώ να πω ποιο με αντιπροσωπεύει, όταν κουράζομαι από το ένα ασχολούμαι με το άλλο. Άλλωστε οι εικαστικές τέχνες παρέχουν άπειρες δυνατότητες και εφαρμογές.


ΣΕΛ. 14 | 1 ΜΑΡΤΙΟΥ 2019 | ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ

ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΚΟ ΒΗΜΑ

Ε. Π. Λ.: Ζήσατε πολλά χρόνια στην Ιαπωνία; Θα θέλατε να Το 2012 – 2014 έλαβε υποτροφία από την κυβέρνηση της Ινδίμας πείτε λίγα λόγια γιατην ζωή σας εκεί και τις εμπειρίες ας (I.C.C.R.) και έλαβε Μάστερ Καλών Τεχνών (M.F.A.) από το Πανεπιστήμιο της Καλκούτας (Rabindra Bharati Univerπου αποκομίσατε; sity). Τον 2014 βραβεύτηκε από το Πανεπιστήμιο της ΚαλκούΝτ. Αναστ.: Όπως σας είπα παραπάνω είχα την ευκαιρία να τας για την σχεδιαστική της ικανότητα και έλαβε Certificate of ζήσω μέσα σε οικογένεια Ιαπώνων καλλιτεχνών. Πολλοί Ιάπω- Merit. νες φαίνονται ψυχροί, εσωστρεφείς και πράγματι είναι. Όμως Έχει πραγματοποιήσει δεκαπέντε ατομικές εκθέσεις σε Ελλάόταν σε εμπιστευτούν, όταν δείχνεις ενδιαφέρον για τον πολιτι- δα, Ιαπωνία και Ινδία. Έχει συμμετάσχει σε πολυάριθμες ομασμό τους, όταν μαθαίνεις την γλώσσα τους «ανοίγουν» οι καρ- δικές εκθέσεις σε Ελλάδα – Ιαπωνία - Ινδία. Έργα της βρίσκοδιές και οι πόρτες των οικιών τους… Ο Λευκάδιος Χερν λέει νται στην Ιαπωνική Πρεσβεία στην Αθήνα. Στο Μουσείο Ηρασε ένα από τα βιβλία του ότι «οι Ιάπωνες εκδηλώνουν τα αι- κλειδών στο Θησείο. Στην Πρεσβεία των Ηνωμένων Αραβικών σθήματα τους με πράξεις», όχι με λέξεις, κι έτσι είναι. Στην Εμιράτων στην Αθήνα. Στο Sanskriti Museum, New Delhi. Στο Ιαπωνία πήγα για πρώτη φορά το 1980, μετά μέχρι το 1986 που I.C.C.R. Ministry of External Affairs, Rabindranath Tagore τελείωσα την ΑΣΚΤ πήγαινα σχεδόν κάθε καλοκαίρι για τρεις Centre Calcutta. Στο India International Centre New Delhi. – τέσσερεις μήνες. Από το 1986 μέχρι και το 1992 είχα μια συ- Στην Ελληνική Πρεσβεία στο Νέο Δελχί και σε πολλές δημόσινεχόμενη παραμονή εκεί. Μετά ξαναπήγα κι έμεινα πάλι για ες και ιδιωτικές συλλογές σε Ελλάδα, Ιαπωνία, Ινδία, Ηνωμένα μεγάλα χρονικά διαστήματα. Έχω κάνει και δύο ατομικές εκθέ- Αραβικά Εμιράτα, Αγγλία, Γερμανία και Η.Π.Α. σεις - το 2006 και το 2008 - σε γκαλερί του Κιότο, την πόλη Διδάσκει τεχνικές ζωγραφικής sumi-e στο Ελληνικό Παιδικό που λατρεύω.... Μουσείο στην Κυδαθηναίων, στην Πλάκα. Συνεργάζεται με Η Ιαπωνία με έχει επηρεάσει βαθιά, σαν καλλιτέχνη, σαν στο- την Πρεσβεία της Ιαπωνίας κάνοντας πολλές ομιλίες σε σχέση χαστή – μελετητή, σαν άνθρωπο. Σίγουρα θα ήμουν ένας με τον πολιτισμό και τις τέχνες της Ιαπωνίας. άνθρωπος πολύ πιο διαφορετικός εάν δεν είχα πάει στην Ιαπωνία. Η Ιαπωνία μου άλλαξε την ζωή και μου εμπλούτισε τις γνώσεις και τις σκέψεις. Η Ιαπωνία είναι ένας μεγάλος πολιτισμός που παντρεύει Τάο, Κομφούκιο, Ζεν, Βουδισμό Ζεν με την εθνική θρησκεία της Ιαπωνίας το Σίντο κι όλες αυτές οι ιδέες διέπουν τα έργα τέχνης. Τα τελευταία χρόνια όμως υπάρχει έντονη επίδραση από την Δύση κι έχουν δημιουργηθεί καινούρια ρεύματα. Ε. Π. Λ.: Ποιά είναι τα μελλοντικά σχέδια; Ντ. Αναστ.: Ο Ιάπωνας δάσκαλος μου έλεγε «προσπάθησε να καταλάβεις βαθιά (να εντρυφήσεις), να μάθεις, τις καινούριες πληροφορίες να τις αφομοιώσεις και μετά να παράγεις κάτι δικό σου». Αυτά τα λόγια τα κράτησα μέσα μου. Κάθε χρόνο πάντα υπό την αιγίδα της Ιαπωνικής Πρεσβείας - κάνω κάποιες ομιλίες σε σχέση με τον Ιαπωνικό πολιτισμό, διαβάζω πολύ και παρακολουθώ πολλούς σύγχρονους Ιάπωνες καλλιτέχνες. Έτσι όσο ζω δημιουργώ πνευματικό και εικαστικό έργο. Αυτή την εποχή έχω την μεγάλη τιμή και χαρά να εικονογραφώ κάποια παραμύθια του Λευκάδιου Χερν σε ελεύθερη απόδοση της κ. Εύας Πετροπουλου Λιανού. Στο μέλλον θα μάθετε περισσότερα για αυτό το βιβλίο. Σας ευχαριστώ πολύ για την συνέντευξη. Ντίνα Αναστασιάδου Εικαστικός – Γλύπτρια ΛΙΓΑ ΛΟΓΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΝΤΙΝΑ ΑΝΑΣΤΑΣΙΑΔΟΥ Η Ντίνα Αναστασιάδου σπούδασε γλυπτική, ιστορία της τέχνης και χαλκοχυτική με καθηγητές τους Γιώργο Νικολαΐδη και Θόδωρο Παπαγιάννη στην Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών της Αθήνας. Αποφοίτησε με Άριστα (10/10). Το 1988 έλαβε υποτροφία από την κυβέρνηση της Ιαπωνίας (Monbusho) και στο διάστημα 1989-1991 παρακολούθησε μαθήματα Ιαπωνικής ιστορίας της τέχνης στην Φιλοσοφική Σχολή του Πανεπιστημίου του Κιότο (Kyoto University) με καθηγητή τον Zenzo Shimizu. 1986-1992 Παρακολούθησε μαθήματα ιαπωνικής γλώσσας, καλλιγραφίας και ζωγραφικής σούμι (sumie) δίπλα στον ιστορικό και καλλιγράφο Mitsuo Takaoki και Nihonga δίπλα στην Miki Takaoki.


ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΚΟ ΒΗΜΑ

ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΕΣ | 1 ΜΑΡΤΙΟΥ 2019 | ΣΕΛ. 15

ΙΑΚΩΒΑΤΕΙΟΣ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ: Το τελευταίο βιβλίο Ενώ συνεχίζεται στο κτήριο του Μουσείου Ληξουριού ο αποΕΥΧΑΡΙΣΤΙΕΣ κιβωτισμός των βιβλίων της Ιακωβατείου Βιβλιοθήκης, το Εφορευτικό Συμβούλιο αποφάσισε να προχωρήσει στην εξής Ευχαριστούμε θερμά συμβολική πράξη: Θα “μεταφέρει” τα τρία τελευταία βιβλία --- τις συμπολίτισσες-μέλη της Εικαστικής Ομάδας από το σεισμόπληκτο κτήριο της Ιακωβατείου Βιβλιοθήκης “Μορφές”, που με ιδιαίτερη ευχαρίστηση δέχτηκαν να εικονογραφήσουν το χώρο του Παιδικού Τμήματος στο Μουσείο Ληξουριού, --- τον δικηγόρο κ. Χαράλαμπο (Μπάκη) Λυκούδη για την επίσκεψή του στο χώρο του Μουσείου και το ενδιαφέρον του για τη μετεγκατάσταση της Βιβλιοθήκης καθώς και για την προσφορά αφυγραντήρα, ηλεκτρικής σκούπας κ.λπ. για τις ανάγκες της Βιβλιοθήκης, --- το κατάστημα Ionian Foods (κ. Μαρία Γρηγοροπούλου) για την προσφορά ειδών καθαριότητας για τις ανάγκες της Βιβλιοθήκης, --- την αγαπητή συμπολίτισσα-φίλη της Βιβλιοθήκης, που θέλει να κρατήσει την ανωνυμία της, για την ποικίλη σε είδος προσφορά της προς τη Βιβλιοθήκη μας ΤΟ ΕΦΟΡΕΥΤΙΚΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΤΗΣ ΙΑΚΩΒΑΤΕΙΟΥ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗΣ ;”

στο κτήριο του Μουσείου Ληξουριού με τη βοήθεια των μαθητών των Σχολείων της Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης του Ληξουριού και των ωφελούμενων του “Υπερίωνα”. Και η “μεταφορά”, που θα γίνει “χέρι-χέρι” και θα συνοδεύεται με την Μπαντίνα της Φιλαρμονικής και θα κλείσει με πλούσιο μπουφέ, θα πραγματοποιηθεί το πρωί της 1ης Μαρτίου 2019 μετά τις 11 π.μ.. Θα υπάρξει σχετική ανακοίνωση-πρόσκληση. Εργαστήριο Διακόσμησης Καρναβαλικής Φιγούρας Η Ιακωβάτειος Βιβλιοθήκη σε συνεργασία με το Πολιτιστικό Σωματείο “Ο Πάλιος” ενόψει του Ληξουριώτικου Καρναβαλιού “στήνουν” Καλλιτεχνικό Εργαστήριο Διακόσμησης Καρναβαλικής Φιγούρας για μικρούς και μεγάλους την Τετάρτη, 6 Μαρτίου 2019, 4-6 μ.μ. στο Μουσείο Ληξουριού με την καθοδήγηση του Γεράσιμου Σ. Γαλανού. Άλλες δραστηριότητες --- Συνεχίζεται η συνεργασία της Ιακωβατείου Βιβλιοθήκης με τον “Υπερίωνα”: συμμετοχή σε πρόγραμμα ψυχαγωγίας μέσα από το κουκλοθέατρο και στόχο την καλλιέργεια ομαδικού πνεύματος και κοινωνικοποίησης των ωφελούμενων. --- Έχει ξεκινήσει και προχωρεί η διαδικασία ίδρυσης Συλλόγου Φίλων της Ιακωβατείου Βιβλιοθήκης. Όσοι/ες ενδιαφέρονται να συμβάλουν την προσπάθεια αυτή και να γίνουν μέλη του Συλλόγου μπορούν να επικοινωνήσουν με το μέλος του Εφορευτικού Συμβουλίου της Βιβλιοθήκης κ. Μαρία Καμινάρη στο τηλέφωνο 6932842236.


ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΚΟ ΒΗΜΑ

ΣΕΛ. 16 | 1 ΜΑΡΤΙΟΥ 2019 | ΒΙΒΛΙΟ

Βιβλιοκριτική: «ΑΙΡΕΤΙΚΟ ΓΕΡΑΚΙ» Της Χρύσας Νικολάκη, Κριτικού Λογοτεχνίας-Συγγραφέα H Καρίνα Βέρδη με αυτή της τη συλλογή «ΑΙΡΕΤΙΚΟ ΓΕΡΑΚΙ», παρουσιάζει μια σοβαρή προσπάθεια εισαγωγής της στην τέχνη του χαϊκού. Μια τέχνη που τα τελευταία χρόνια στην Ελλάδα, κερδίζει συνεχώς έδαφος. Η ποιήτρια κατορθώνει να προσαρμοστεί στους περιορισμούς αυτής της αρχαίας ιαπωνικής τέχνης, αποφεύγοντας να εφαρμόσει τη γνωστή μέθοδο ακορντεόν, που πολλοί Έλληνες υπέπεσαν προσπαθώντας να προσαρμόσουν την τέχνη αυτή στα δικά τους μέτρα αντί να προσαρμοστούν οι ίδιοι στη δική του μέθοδο. Όμως ποια είναι τα μέτρα και τα σταθμά αυτής της ποίησης, πέρα από την χρήση του 17 σύλλαβου; Οι απόψεις του βραβευμένου Έλληνα Χρήστου Τουμανίδη μας δίνουν σαφείς απαντήσεις. Επιγραμματικά θα πούμε ότι αυτές είναι οι κάτωθι: “Η τρίστιχη διάταξη των στίχων και το δεκαεπτασύλλαβο της συνολικής έκτασής του. Με μία ίσως «ελευθερία» στην αντιστοιχία των συλλαβών ανά στίχο : 5-7-5, αλλά και 5-5-7 ή 7-5-5. Αυτό γίνεται εξ' άλλου αποδεκτό και από αρκετούς Ιάπωνες ποιητές του καιρού μας. Αυτά τα συγκεκριμενα πλαίσια, ή τα αποδέχεται κανείς a priori και εκφράζεται μέσα σ' αυτά ή δεν τα αποδέχεται και επομένως αναζητά άλλες φόρμες και άλλη φιλοσοφία για να αρθρώσει τον όποιο λόγο του. Κάθε άλλη ενδιάμεση ή παραπλήσια εκδοχή, είναι προφανές πως δεν αποτελεί παρά έναν αυτάρεσκο πειραματισμό ή μια αυθαίρετη πρόταση - «προς εαυτόν» - έξω από το πνεύμα και τη φιλοσοφία του χαϊκού.[…] Οι μόνες διαφοροποιήσεις, παρεκκλίσεις αν θέλετε, που μπορούν να υπάρξουν, είναι αυτές που ανάγονται στο πεδίο του περιεχομένου.» Η Καρίνα Βέρδη με μια θεματολογία πλούσια, κατορθώνει να επιτύχει ακριβώς αυτό, να τηρήσει τις αναλογίες , δηλαδή να μην παραβεί το δεκαεπτασύλλαβο και να κινηθεί ευστρόφως από το γενικότερο στο ειδικότερό γίγνεσθαι. Από την πολυτάραχη Εγγύς Ανατολή με τα δεινά που επιφέρει ..τους θανάτους , τη φτώχια, την τριτοκοσμική δυστυχία…μεταπηδά στη σύγχρονη ελληνική πραγματικότητα της κρίσης με όλα όσα αυτή ελλοχεύει. Η ποιήτρια κατορθώνει να ανταποκριθεί στην πρόκληση της δυσκολίας του χαϊκού που δεν είναι άλλη από την συμπύκνωση του λόγου μέσα από τη λιτότητα των συλλαβών του. Τα τρίστιχα ποιήματα αυτής της συλλογής επιβεβαίωνουν τα λόγια του Παναγιώτη Καποδίστρια, ότι δηλαδή: «δεν περιορίζονται σε μια απλή χρονογραφική καταγραφή μιας κάποιας συγκλονιστικής εμπειρίας από την έξω ή τη μέσα μας φύση αλλά αντιθέτως φέρουν εκείνες τις δυναμικές που τα καθιστούν δυνατά ώστε να διασωθεί η στιγμή που περιγράφεται σε ένα διαρκές γινόμενο» (όπως εύγλωττα αναφέρει ο Παναγιώτης Καποδίστριας, σε ένα σχετικό δοκίμιο του όπου εισηγείται προτάσεις για ένα ελληνικό Χαϊκού, υπό την οπτική δηλαδή της ελληνικής κουλτούρας). Αυτό δηλαδή που είναι αξιοσημείωτο σε αυτά τα τρίστιχα ποιήματα είναι η φιλοσοφική τους διάθεση στην οποία ρέπουν, καθιστώντας τα αξιοπρόσεχτα στο ευρύ κοινό. Όπως αναφέρει ο Καποδίστριας «το ελληνικό ανάλογο τρίστιχο δικαιούται να συμπεριφέρεται άνετα σαν ένα είδος γνωμικού ή και σαν φιλοσοφικό απόφθεγμα, χωρίς ετούτο να σημαίνει, ότι μεσ' από το φυσιολατρικό ή και φυσιοκρατικό στιγμιότυπο, που απαιτεί ο κανόνας του ιαπωνικού χαϊκού, αποκλείεται η φιλοσοφική διάθεση και διάσταση. Αξίζει μάλιστα εδώ να υπογραμμι-

σθεί, ότι η εν γένει φιλοσοφία των Ιαπώνων, η οποία περνάει με σαφήνεια και σ' αυτήν ακόμη την αρχιτεκτονική των κήπων τους, θέλει να βλέπει σύνολο τον κόσμο μέσα στο παραμικρό στιγμιότυπο από τη φύση. Τίποτα δηλαδή μέσα στο χαϊκού δεν συμμετέχει συμπωματικά ή άνευ λόγου. Όλα είναι προμελετημένα.» Αυτήν ακριβώς τη δομή της σκέψης της ποιήτριας αφουγκραζόμαστε ενεργά καθώς αέναα διαβάζουμε τα ποιήματα της. Από τα προβλήματα του σύγχρονου κόσμου (φτώχεια, κακουχίες, πολεμικές συρράξεις) οδηγούμαστε στην ελληνική επικράτειά για να καταλήξουμε στα προσωπικά της ποιήματα, τα οποία αποτελούν αντανακλάσεις του καθρέφτη των ανθρώπων, εικόνες που σκιαγραφούν την ψυχή τους, μικρά ποιητικά εικονογραφήματα που φωτίζουν πλευρές αθέατες των ανθρώπινών σχέσεων. Άλλοτε τις απαθανατίζει μέσα στο ασπρόμαυρο των σχέσεων, (ΠΑΧΝΗ ΣΤΑ ΞΥΛΑ /ΔΕΝ ΗΡΘΕ Η ΑΝΟΙΞΗ /ΜΗΝ ΜΕ ΞΥΠΝΗΣΕΙΣ)της προδοσίας και της μοναξιάς ενώ άλλοτε τις χρωματίζει με χρώματα γαλανόλευκα, παρμένα από τον ουρανό και τη θάλασσα .(ΑΠΟ ΤΟ ΦΕΓΓΟΣ /ΤΑ ΜΑΤΙΑ ΜΟΥ ΠΟΝΕΣΑΝ /ΤΗΣ ΟΜΟΡΦΙΑΣ ΣΟΥ), (ΜΙΑ ΣΥΝΑΥΛΙΑ ΜΕ ΑΛΜΥΡΑ ΣΤΟ ΣΩΜΑ/ΑΚΟΥΜΕ ΜΑΖΙ). Οι αισθήσεις στα χαϊκού της Καρίνας Βέρδη υπακούν στον κανόνα της μιας ανάσας αλλά και της περιορισμένης χρήσης αντωνυμιών, ενώ η μελωδικότητα και η εικονοπλασία μας φορτίζει συγκινησιακά. Παράλληλα οδηγούμαστε σε μια σύμπλευση με την ποιήτρια, εισαγόμαστε στον δικό της ποιητικό κόσμο, καθώς έχει φροντίσει σκηνοθετικά να μας κεντρίσει το ενδιαφέρον και να μας καταστήσει συνθεατές και γιατί όχι συμπρωταγωνιστές των «έργων» που αφηγείται μέσα στα μικρά της τρίστιχα. Και αυτό δεν είναι τυχαίο γιατί η ίδια γνωρίζοντάς την μυσταγωγική τέχνη της σκηνοθεσίας, μας εισάγει σε αυτό της το δημιούργημα με μια υπεροχή εισαγωγή, που ξεκινά ως ένα φιλμ με το «ΠΛΑΣΜΑ» .. «ΞΥΠΝΑ ΤΗΝ! / Ο ΔΡΑΚΟΣ ΠΕΙΝΑ ΛΕΕΙ ΔΙΣΤΑΚΤΙΚΑ / ΤΟ ΚΟΡΙΤΣΙ ΣΤΡΙΦΟΓΥΡΙΖΕΙ ΣΤΟ ΚΡΕΒΒΑΤΙ / ΜΑ ΑΝ ΔΕΝ ΤΟΝ ΤΑΙΣΕΙΣ…ΘΑ ΠΑΕΙ ΑΛΛΟΥ», για να καταλήξει στον επίλογο με το τρίστιχο: «ΌΤΑΝ ΝΥΣΤΑΖΩ ΧΑΙΚΟΥ ΘΕΛΩ ΝΑ ΠΩ ΓΙΑ ΝΑ ΚΟΙΜΗΘΩ». Με αυτόν τον τρόπο κατορθώνει να δομήσει ένα ενιαίο σύνολο μαγνητίζοντας το βλέμμα του αναγνώστη και συγχρόνως προκαταβάλοντας τον για αυτό που θα ακολουθήσει. Με μια ματιά μεταμοντέρνας ποίησης το ΑΙΡΕΤΙΚΟ της ΓΕΡΑΚΙ, αντιστέκεται στη φθορά, ατενίζει με βλέμμα αγέρωχο τα κακώς κείμενα της εποχής, ελεύθερο πνέει στον αέρα της ελεύθερης σκέψης , αναζητώντας τι άλλο.. φωλιά για να επωάσει τα μικρά του …στη σκέψη και στην καρδιά του αναγνώστη καθώς εκείνη , ως δημιουργός του «Υποδέχεται με πλατύ χαμόγελο τον ερχομό του». Στον πυρήνα μιας πολύπαθης και συγκαταβατικής στην δυστυχία κοινωνίας, το αιρετικό της γεράκι αντιστέκεται σθεναρά, αναζητώντας να βρει την αγάπη, την ανθρωπιά στις συνειδήσεις των ανθρώπων.


ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΚΟ ΒΗΜΑ

Κριτική για το βιβλίο: «MODUS VIVENDI» της Ελευθερίας Σταυράκη Του Στέλιου Καραγιάννη, Ποιητή και μεταφραστή, Δρ. Φιλοσοφίας και Θεωρίας της Λογοτεχνίας

Ο αντικειμενικός στόχος της αναλογίας που εισήγαγε ο θεϊκός Οράτιος ήταν να διαπιστωθεί το εξής: “καθώς ορισμένοι πίνακες αρέσουν μόνο από απόσταση και στο ημίφως, ενώ άλλοι αντέχουν σε λεπτομερειακή εξέταση με δυνατό φως, έτσι ορισμένα ποιήματα και μικρά πεζά κείμενα, μας ευχαριστούν μόνο κατά την πρώτη ανάγνωση, ενώ άλλα αντέχουν σε περισσότερες αναγνώσεις και κριτική εξέταση.» Η αναλογία του Οράτιου συνεισέφερε τα μέγιστα, ώστε να κληροδοτηθεί μια εικαστική γλώσσα στη λογοτεχνική κριτική των αιώνων που ακολούθησαν, κυρίως μετά τον Μεσαίωνα. Σε ένα σύγχρονο ποίημα ή ένα poema en prosa, όπως αυτά της Ελευθερίας Σταυράκη, η οποία συνυπάρχει ως λογοτέχνις σ’ αυτόν τον ενδιαφέροντα τόμο με τον εικαστικό Τάσο Παπαηλιού, ένας χιτώνας λέξεων δεν κρύβει τίποτα: μπορούμε να δούμε μέσα από τις πτυχές του την πραγματικότητα που εκκαλύπτεται ποιητικά, καθώς συνυπάρχουν, σε κάθε σελίδα κάθε στιγμή, η ζωγραφική και η ποίηση. Στις πλαστικές τέχνες, στις οποίες ανήκει εδώ και καιρό με τα άρτια εικαστικά σχέδιά του ο Τάσος Παπαηλιού, «ο χιτώνας κρύβει το περιεχόμενό του, και, αν θέλει κανείς να δείξει ταυτόχρονα και το σώμα, πρέπει να επιστρατεύσει άλλους τρό-

3ο Bazaar Βιβλίου των Εκδόσεων Studio University Press στις 2/3/2019 Το 3ο Βazaar βιβλίου διοργανώνουν οι Εκδόσεις University Studio Press στην Αθήνα και στη Θεσσαλονική.

Την πρώτη ρητή συσχέτιση της ποίησης με τη ζωγραφική τη μνημονεύει στα «Ηθικά» του ο Πλούταρχος, παραθέτοντας την πιο κάτω φράση του Έλληνα λυρικού ποιητή, Σιμωνίδη του Κείου: «την μεν ζωγραφίαν ποίησιν σιωπώσαν προσαγορεύει, την δε ποίησιν ζωγραφίαν λαλούσαν». Ωστόσο αυτός που άνοιξε για τα καλά τη συζήτηση γύρω από τις σχέσεις λογοτεχνίας και ζωγραφικής, με την αξιομνημόνευτη αναλογία του «ut pictura poesis», είναι ο Λατίνος ποιητής Οράτιος που θεωρείται και ο θεμελιωτής -μετά τον Αριστοτέλη- της σύγχρονης ποιητικής θεωρίας, η οποία φθάνει ως τη μετανεωτερικότητα με σκευή τις στέρεες βάσεις των ποιητικών θεωριών των Ψευδολογγίνου, Χέγκελ, Ντιλτάυ, Κόλριτζ. Πάουντ, Έλιοτ και άλλων.

ΒΙΒΛΙΟ | 1 ΜΑΡΤΙΟΥ 2019 | ΣΕΛ. 17

Πιο συγκεκριμένα το Bazzar θα πραγματοποιηθεί αύριο Σάββατο 2 Μαρτίου 2019 από τις 10 το πρωί έως τις 6 το απόγευμα στο κατάστημα της Αθήνας στην οδό Σόλωνος 94 και στο κατάστημα της Θεσσαλονίκης στην οδό Αρμενοπούλου 32.

πους». Ο Lessing που επιδίδεται σ’ αυτούς τους στοχασμούς, σημειώνει ότι η ζωγραφική και η ποίηση, στις πιο καλές τους στιγμές, καθορίζονται από συγκεκριμένους, ως προς το ίδιον μέσο τους, περιορισμούς. Αλλά, ενώ η ποίηση είναι μια τέχνη που αναπτύσσεται εν χρόνω και ενδείκνυται για την ποιητική αναπαράσταση, μέσω των λέξεων της «πραγματικής» πραγματικότητας και την αναγωγή της σε ποιητική πραγματικότητα - για να θυμηθώ και τον φίλο ποιητή και θεωρητικό της ποίησης Νάσο Βαγενά - η σύγχρονη ζωγραφική είναι η κατ’ εξοχήν τέχνη, μαζί με τη γλυπτική, που αναπτύσσεται στο χώρο, και ενδείκνυνται για την περιγραφή μορφών, εικόνων και αντικειμένων τής καθημερινότητας που αποτελούν τη ζωτική περίσταση του εικαστικού καλλιτέχνη. Σ’ αυτό το βιβλίο, που αποτελεί ένα ακόμη πετυχημένο παράδειγμα συνύπαρξης εν χώρω και εν χρόνω των δύο προαναφερθέντων αναπαραστατικών τεχνών δεν ξέρω αν ο εικαστικός τεχνίτης (εν προκειμένω ο Τάσος Παπαηλιού) θέλησε να αφηγηθεί εικαστικά τις δικές του ιστορίες αφορμισμένος από τα στακάτα ποιητικά κείμενα της Ελευθερίας Σταυράκη ή αν συνέβη το αντίθετο και η ποιήτρια εργάσθηκε με απαρχή τα εικαστικό εναύσματα. Δεν είναι σίγουρα αυτό που μπορεί να ενδιαφέρει τον αναγνώστη ή τον συλλέκτη αυτού του είδους των εκδόσεων. Αυτό που σίγουρα θα εντυπωσιάσει τον σύγχρονο αναγνώστη είναι ότι θα αποκομίσει ως τελική εντύπωση το ευχάριστο συναίσθημα μιας ακόμη πετυχημένης ή ευτυχούς συνύπαρξης των δύο τεχνών, που τελικά δεν εξόρισε ο Πλάτωνας από την Πολιτεία του, της Ποίησης και της Ζωγραφικής.


ΣΕΛ. 18 | 1 ΜΑΡΤΙΟΥ 2019 | ΒΙΒΛΙΟ

ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΚΟ ΒΗΜΑ

Κριτική για το βιβλίο: «Αφύλλωτη Κερασιά» του Ηλία Στεργιόπουλου Της Σμαραγδής Μητροπούλου Καθηγήτρια Μέσης Εκπαίδευσης, Λογοτέχνιδα «Μην ξεχνάτε πως η ζωή είναι μόνο στιγμές και πολλές φορές μια στιγμή μόνο είναι μια ζωή» (ΑΦΥΛΛΩΤΗ ΚΕΡΑΣΙΑ) Η ΑΦΥΛΛΩΤΗ ΚΕΡΑΣΙΑ είναι μια ιστορία γεμάτη έντονα συναισθήματα… μία ιστορία όπου η αγάπη κι ο έρωτας αγωνίζονται να ξεπεράσουν τις όποιες διαφορές/ταμπέλες… κι όλα αυτά με φόντο την εποχή του μεσοπολέμου, τον ελληνοϊταλικό πόλεμο και την τόσο τραυματική για τον τόπο μας και τους ανθρώπους του μετεμφυλιακή περίοδο. Κεντρικές ηρωίδες δύο νέες γυναίκες: η Σμαραγδή και η Ασημίνα. Δύο ψυχές που ξεκινούν από διαφορετικές αφετηρίες για να καταλήξουν στο ίδιο σημείο… δύο αδελφές ψυχές με πολλά κοινά… Ο έρωτας αγνός μα και με αισθησιακές πινελιές…. «Αχ τα νησάκια σου! Αχ να’ μουν ναυαγός από εκεί να κρατηθώ…» «Αφού της σβούρισα ένα φιλί, την έσφιξα για μία στιγμή στο στήθος μου, προσπάθησε να κάνει πίσω, όμως ήταν κι η δική της στιγμή… Δεν είχα ξαναφιλήσει γυναίκα… τι γλύκα! Σαν μια μεγάλη σταξιά μέλι… και ξέρεις, τη φωνάζω μέσα μου όνειρό μου…» Μία κερασιά γίνεται ο κόσμος όπου πλέκονται τα όνειρα του πρώτου έρωτα δύο νέων παιδιών…. «Τα δύο παιδιά όλο και αντάλασσαν μισοφιλάκια πάνω στην κερασιά… το πρόσωπο τα χείλη κι ο λαιμός της Δάφνης ήταν διαθέσιμα για τον Κοσμά… εκεί μέσα της σιγοκαίει μία άλλη φωτιά… ένιωθε ρίγος… μια γλυκιά τυραννία…» αλλά και σημείο όπου η Σμαραγδή κι η Ασημίνα μοιράζονται τις αναμνήσεις τους από το παρελθόν και την αγωνία τους και την έννοια τους για το μέλλον. Το πραγματικό συνδυάζεται αριστοτεχνικά με το φανταστικό και το ονειρικό. Η ζωή διαδέχεται το θάνατο κι ο θάνατος τη ζωή, η οποία δεν παύει να διεκδικεί τα δικαιώματά της. «Θα είμαι εδώ, θα καρτερώ» «Να αγαπήσεις και να αγαπηθείς… θα σας περιμένουμε μετά από χιλιάδες μέρες και νύχτες» «Τα σπιτάκια μας είναι κατάλευκα, οι σκεπές καταπράσινες με περικοκλάδες στολισμένες κι ο απέραντος κήπος μας πάντα ανθισμένος. Ακόμα κι όταν χιονίζει, ξεπηδάνε τα κατακόκκινα λουλούδια, τα λέμε χιονάτα κι οι νιφάδες του χιονιά όλο τραγουδάνε, όλο χορεύουν, αγκαλιάζονται με τα ταίρια τους κι ερωτοτροπούν, πριν αναπαυτούν στον κήπο μας». Γυρίζοντας τις σελίδες της ΑΦΥΛΛΩΤΗΣ ΚΕΡΑΣΙΑΣ ήθελα να πάω παρακάτω… και παρακάτω… και παρακάτω… (αυτό που οι Άγγλοι ονομάζουν page turner). Έτσι «έζησα» νοερά τη ζωή της Σμαραγδής και της Ασημίνας, πόνεσα, έκλαψα μα και χαμογέλασα μαζί τους. Δύο υπέροχες γυναίκες, δύο ξεχωριστά πλάσματα που οι καρδιές κι η μοίρα τους έγιναν ένα… μέσα από πονεμένες μα και χαρούμενες στιγμές. Οι εικόνες δε του βιβλίου έχουν τέτοια δυναμική που ενεργοποιούν όλες τις αισθήσεις του αναγνώστη. Όσο για τις όποιες ανατροπές; Αυτές θα τις ανακαλύψει ο ίδιος ο αναγνώστης διαβάζοντας το βιβλίο. Αν και για μένα, η ΑΦΥΛΛΩΤΗ ΚΕΡΑΣΙΑ δεν είναι απλά ένα βιβλίο… είναι ΖΩΗ.


ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΚΟ ΒΗΜΑ

ΕΠΙΣΤΗΜΗ | 1 ΜΑΡΤΙΟΥ 2019 | ΣΕΛ. 19

Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΨΥΧΙΑΤΡΙΚΗΣ (Α΄ ΜΕΡΟΣ)

Του Φίλιππου Φιλίππου Εισαγωγή Ζούμε σε μια εποχή όπου η επιστήμη προοδεύει με ταχύτατούς ρυθμούς ώστε να ανατρέπει δεδομένα αιώνων, να ανατρέπεται και να αναιρεί δοξασίες και κατεστημένα της σκέψης αλλά και να αυτοαναιρείται. Η μελέτη του ψυχικού κόσμου του ανθρώπου παραμένει μέχρι και σήμερα μυστήριο, αίνιγμα και αντικείμενο μελέτης πολλών επιστημών (ψυχιατρική, ψυχολογία, κοινωνιολογία, νευροεπιστήμες). Θα μπορούσαμε να πούμε πως η ανάγκη για αυτήν τη μελέτη είναι σύνθετο με την ανθρώπινη ύπαρξη. Για αυτό από τα αρχαία χρόνια απασχόλησε πλήθος φιλοσόφων, επιστημόνων αλλά και απλών καθημερινών ανθρώπων (Σταματίδου2000).

τελετουργικά αλλά και η προσφυγή των ασθενών σε μάγους και εξορκίσεις προκειμένου να ελευθερωθούν από αυτό που ονομάζουν κακό πνεύμα, ήταν η μοναδική προσπάθεια για αντιμετώπιση της ασθένειάς τους. Ο τρόπος σκέψης των κοινωνικών ανθρώπων έχει διαμορφωθεί από παράγοντες οι οποίοι συγκλίνουν σε μια βασική αναφορά: στην άρνηση της αποδοχής του διαφορετικού (Κ, Δημούλας et al 2001). Η ψυχική νόσος ως έννοια έντονα κοινωνικά επιφορτισμένη, επισύρει κοινωνικό στιγματισμό με αποτέλεσμα ο ψυχικά ασθενής να αντιμετωπίζεται με αυτή την άρνηση, την άρνηση της δυνατότητας του να ζήσει ανάμεσα μας, την άρνηση να δεχτούμε ότι είναι σάρκα από την σάρκα μας. ( Μ, Ζαφείρη, Ε. Ροκόμου, Δ. Τούτιου, 2008). Οι ψυχικές αρρώστιες μέσα από τους αιώνες και άσχετα εάν άλλοτε το πνεύμα θεωρήθηκε ξεχωριστό και άλλοτε ενωμένο με το σώμα, υπήρξαν πάντοτε δύσκολες και στην κατανόηση τους και στην θεραπεία τους.

Η ψυχιατρική άρχισε να διαμορφώνεται ως επιστήμη στη διάρκεια του 19ου αιώνα. Την περίοδο στην οποία αναφερόμαστε οι ψυχικά ασθενείς βρίσκονταν έγκλειστοι στα μεγάλα ψυχιατρικά άσυλα τα οποία εμφανίστηκαν από την αρχή του 19ου αιώνα στηριγμένα στην αρχή της θεραπευτικής απομόνωσης και της φιλανθρωπικής συμπεριφοράς προς τους ασθενείς ( Δ. Πλουμπίδης,1995). Οι ψυχικά ασθενείς θεωρούνταν αντικείμενο της φιλοσοφίας και ακόμη πιο παλιά και μέσα από τον μεσαίωνα, ο ψυχικά άρρωστος εάν δεν αγνοείτο θα Από τα πανάρχαια χρόνια και από την στιγμή που ο άνθρωπος «φροντιζόταν» ((δηλαδή θα φυλακιζόταν θα τιμωρείτο ή θα εκοινωνικοποιήθηκε η ψυχική ασθένεια υπήρξε στην καθημεριξορκιζόταν) από «γιατρούς» και κληρικούς (Ν. Μάνος 1997). νότητα των ανθρώπων. Βέβαια υπήρχε με τη μορφή που ήθελε τους ασθενείς να διακατέχονται από κακά πνεύματα. Τα ακραία Τη δεκαετία του 1950 και συγκεκριμένα κατά τα έτη 1955Τα ψυχιατρικά εγχειρίδια συχνά αναφέρονται σε μια γενικευμένη ιστορία της ψυχιατρικής ως ενός σώματος γνώσεων και θεραπευτικών εφαρμογών που εξελίσσεται προοδευτικά από τους αρχαίους χρόνους ως τις μέρες μας. Η πορεία αυτή χαρακτηρίζεται από μια κίνηση, από την άγνοια στην γνώση, από την αναποτελεσματικότητα στην αποτελεσματικότητα και από την δοξασία στην επιστημονική αλήθεια. ( Μ, Τζανάκης, 2008).


ΣΕΛ. 20 | 1 ΜΑΡΤΙΟΥ 2019 | ΕΠΙΣΤΗΜΗ

ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΚΟ ΒΗΜΑ

1965 η εμφάνιση των πρώτων ψυχοφαρμάκων επέτρεψε σε πολλά από τα άτομα να ξεφύγουν από την αφάνεια την απομόνωση και το ψυχιατρείο. ( Ε. Παπαγεωργίου 2004). Άσχετα δε με το πόσο επιστημονικές ή μοντέρνες φαίνονται οι μέθοδοι μας σήμερα, εξακολουθούν να χρησιμοποιούνται τα ίδια κατά βάση θεραπευτικά δόγματα όπως παλιά ( φάρμακα παλιά και τώρα, εξορκισμοί ή μαγικά λόγια πάλι και σήμερα όπως π.χ. πειθώ, ερμηνείες κτλ αλλά και συνέχιση της διάστασης του μαγικού). Αρχαιότητα Μια βέβαιη περιγραφή των «πνευματικών» μεταβολών βρίσκεται στην Παλαία Διαθήκη. Εκεί περιγράφονται οι πνευματικές διαστάσεις του Σαούλ που μόνο η λύρα του Δαυίδ μπορούσε να καταπραΰνει. Σε ένα Αιγυπτιακό πάπυρο το 1200 Π.Χ. περιγράφεται η πνευματική κατάσταση του ηλικιωμένου ανθρώπου: « η καρδιά γίνεται βαριά και ο άνθρωπος δεν μπορεί να θυμηθεί το χθες.» Οι τραγικοί ποιητές μας δίνουν παραδείγματα της μελαγχολίας του Οιδίποδα και την ψυχωσικόμορφης κρίσης του μητροκτόνου Ορέστη, ενώ φαίνεται ότι δεν ήταν άγνωστο στους αρχαίους η προσποιητή ψυχική διαταραχή, όπως αύτη συμπεραίνεται από το περιστατικό του πολυμήχανου Οδυσσέα που υποκρίθηκε το φρενοπαθή προκειμένου να αποφύγει τη συμμετοχή του στην εκστρατεία της Τροίας (Η. Τζαβέλας, Δ. Καραίσκος, 2012). Νεολιθική Περίοδος Οι αντιλήψεις του πρωτόγονου ανθρώπου για τις ψυχικές παθήσεις αποτυπωνόταν στους μύθους και τους θρύλους των πρώτων χρόνων της ιστορίας. Για τον πρωτόγονο άνθρωπο, όλα τα νοήματα οφείλονταν σε δυνάμεις που βρίσκονται έξω από το σώμα (κακά πνεύματα, δαίμονες, Θεοί). Οι αντιλήψεις αυτές αφορούσαν όλες τις αρρώστιες αλλά σχετίζονταν ιδιαίτερα με τις ασθένειες που αλλοίωναν τη συμπεριφορά του ανθρώπου (Κ. Ροσιδάκη, 1979).Αρχαιολογικές ανασκαφές που έγιναν σε διάφορα μέρη του κόσμου έφεραν στο φως τρυπανισμένα κρανία. Θεωρείται ότι σκοπός του τρυπανισμού των κρανίων ήταν να φύγουν τα κακά πνεύματα, ελευθερώνοντας το σώμα του υποκειμένου ( Μ. Ζαφείρη, Ε. Ρόκομου, Δ. Τούτιου, 2008). Ο τρυπανισμός ίσως είναι η αρχαιότερη ένδειξη γνώσης περί ψυχικής αρρώστιας. Ήταν ευρύτατα διαδεδομένος και συνεχίσθηκε μέχρι και τον μεσαίωνα. (Ν. Μάνος,1997). Οδηγήθηκαν στην ιδέα μιας χειρουργικής επέμβασης που είχε σκοπό να ελευθερώσει το σώμα του υποκειμένου από τα κακά πνεύματα, τα οποία η «πρωτόγονη» αντίληψη θεωρούσε υπεύθυνη για τις ψυχιατρικές διαταραχές ( Π. Χαρτοκόλλης 1991).

τα) του αρρώστου ( Ε. Δραινακή, Μ. Κυριακοπούλου, Α. Σερλιδάκη 2005). Αρχαία Ελλάδα Στην αρχαία Ελλάδα υπήρχαν τρεις απόψεις για την ψυχική ασθένεια: α) Η λαϊκή άποψη, β) Η ιατρική άποψη, γ) Η φιλολογική- φιλοσοφική σκέψη ( Κ. Γρίβας 1984). Σύμφωνα με τη λαϊκή άποψη οι ασθενείς καταλαμβάνονταν από κακά πνεύματα, όπως οι Θεοί του τρόμου, μανία και Λυσσά που τους κάνουν να περιπλανιούνται ή να είναι βίαιοι, βασικά χαρακτηριστικά του ψυχικά ασθενή. Σύμφωνα με αυτήν την άποψη οι ασθενείς αλυσοδένονται, περιφρονούνται ή γελοιοποιούνται (Α. Νίκα,Π. Ψωμαδέλλη 2005). Η ιατρική άποψη αναπτύχθηκε κατά τον 4 αιώνα Π.Χ. και εκπροσωπείται από τον Ιπποκράτη σύμφωνα με τον οποίο η ψυχική ασθένεια προέρχεται από τη διαντίδραση των τεσσάρων χυμών του σώματος ( αίμα, μαύρη χολή, κίτρινη χολή και φλέγμα). Με αυτό τον τρόπο μπήκε η βάση για το βιολογικό υπόστρωμα της ψυχικής ασθένειας. Ο Ιπποκράτης ήταν ο πρώτος που περιέγραψε τις βασικές ψυχικές διαταραχές (φρενίτιδες) δίνοντας τους ονόματα που χρησιμοποιούνται ακόμη και σήμερα: υστερία, μανία, μελαγχολία, άνοια, παράνοια (Ν. Μάνος,1997). Ειδικά η μαύρη χολή θεωρείται υπεύθυνη για την ψυχική ασθένεια οπότε και χορηγείται κατάλληλο καθαρτικό( Π. Κωστής 1995). Η φιλολογικήφιλοσοφική σκέψη, σύμφωνα με τους ιστοριογράφους εκπροσωπείται από τον Πλάτωνα και τον Αριστοτέλη. Για τον Πλάτωνα οι ψυχικές διαταραχές είναι αναπόφευκτες εκφράσεις της ανθρώπινης ψυχής. Ο Αριστοτέλης συστηματοποίησε την ψυχολογία του ανθρώπου περιγράφοντας αναλυτικά τις ψυχικές λειτουργίες ως σκέψης θυμικό και βούληση ( Μ. Ζαφείρη, Ε. Ρόκομου, Δ, Τόντιου, 2008). Τον Πλάτωνα και τον Αριστοτέλη διαδέχτηκαν ο Επίκουρος και ο Ζήνων που υπογράμμισαν τη σημασία της εμπειρίας και των διαπροσωπικών σχέσεων για την ανάπτυξη του ψυχικού κόσμου ( Α. Νίκα, Π. Ψωμαδέλλη, 2005). Στην πραγματικότητα στην αρχαία Αθήνα οι ψυχικά ασθενείς παρέμεναν στο σπίτι τους υπό την επίβλεψη των συγγενών τους οι οποίοι τιμωρούνταν αν παραμελούσαν ή τον εγκατέλειπαν ( Δ. Πλουμπίδης, 1989). Ελληνορωμαϊκή Εποχή

Η αντίληψη για τον ψυχικά ασθενή κατά την Ελληνορωμαϊκή Εποχή ήταν ένα μείγμα θεολογικών, φιλοσοφικών και ορθολογικών στοιχείων. Αυτά τα χρόνια έγιναν αρκετές απόπειρες οργανικής ερμηνείας της ψυχικής διαταραχής. Ο Ασκληπιαδης διαχώρισε τις ψευδαισθήσεις από τις παραισθήσεις. Ο Γαλήνος παρουσίασε μελέτες για το νευρικό σύστημα. Ο Σωράνος ο Εφέσιος και ο Αρεταίος ανέπτυξαν ανθρωπιστικές θέσεις για την θεραπεία των ψυχικά πασχόντων. Αυτή την εποχή θεσπίστηκαν Σαμανισμός για πρώτη φορά νόμοι που έδιναν ελαφρυντικά για την ψυχική ασθένεια και κάτω από την επίδραση του Χριστιανισμού ενισχύθηκε η δημιουργία του θεσμού της εισαγωγής των ψυχικά Προέρχεται από την λέξη σαμάν που σημαίνει κάτι ανάλογο ασθενών σε ιδρύματα για φτωχούς και ασθενείς (Μ. Μαδιανός, προς « άνθρωπος μάγος ή της ιατρικής» στην γλώσσα Tungas 1994). Στην Ρωμαϊκή εποχή έχουμε και τα πρώτα νομικά θέματης Β. Σιβηρίας ( C. Andreasen 1991).Πρόκειται για ένα άτομο τα για την ψυχική ασθένεια και τον ασθενή (Α. Ευτυχιάδης). προικισμένο με την ικανότητα να πέφτει σε μια κατάσταση εκστάσεως κατά την οποία υποτίθεται ότι επικοινωνεί με τα παθογόνα πνεύματα, και με κάποιον τελετουργικό τρόπο τα υπο- ΤΕΛΟΣ Α΄ ΜΕΡΟΥΣ χρεώνει να εγκαταλείψουν το σώμα (στην ουσία, την ταυτότη-


ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΚΟ ΒΗΜΑ

ΕΠΙΣΤΗΜΗ | 1 ΜΑΡΤΙΟΥ 2019 | ΣΕΛ. 21


ΣΕΛ. 22 | 1 ΜΑΡΤΙΟΥ 2019 |

ΠΟΙΗΣΗ

ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΚΟ ΒΗΜΑ ΘΕΡΙΝΗ ΣΥΓΧΩΡΕΣΗ

Το καλοκαίρι θα μας περιμένει και φέτος. Κι όταν θα φτάσει σαν μουσικός πλανόδιος πάνω απ' την άπνοια της πόλης, τότε να κρύψεις το τραγούδι του στα χείλη. Γιατί οι συνοικίες θα στέκονται αδιάφορες στα πόδια του, ηλικιωμένες κι ιδιόρρυθμες θα πλέκουνε (σιμά η μια στην άλλη), ένα βουητό μουντό, όπως του σκυροδέματος το γκρίζο. Γιατί οι νύχτες θα αλυχτάνε στο ρυθμό του σαν κατοικίδια σκυλιά που βρήκαν την ορμή τους, να διεκδικήσουν μιας αδέσποτης χαράς, τον μαγεμένο οίστρο. Γιατί οι δρόμοι θα αλαφρώνουν απ' το βάρος ξεπροβοδίζοντας επίδοξους τουρίστες, με ένα αντίο ευκαιριακό, σαν μποτιλιάρισμα ύστατο, πριν την ελευθερία. Γιατί οι πλατείες θα φοράνε τα καλά τους καθώς καλησπερίζουν απρόσωπους διαβάτες, αδαείς, που δε θα ξέρουν πως μετράς τον ουρανό, σωπαίνοντας και πως πλανιέσαι με ένα ξύλινο παγκάκι. Γιατί οι μέρες μας θα μεγαλώνουν, μονάχα όσο μεγαλώνουν κι οι στιγμές τους. Κι είναι πολλές στιγμές, που μείνανε ασάλευτες στο άκουσμα τούτης της μελωδίας. Κι αβάσταχτα μικρές. Γι' αυτό να κρύψεις το τραγούδι του στα χείλη. Κι όταν ο ήλιος θα αντανακλά στην άσφαλτο χρόνια ιδρωμένα και χλωμά, να ψάχνω την ανάσα σου κοντά μου. Έτσι θα δραπετεύουμε κι οι δυο,

από το πλήθος που περιμένει ασθμαίνοντας των διαβάσεων, το πράσινο φανάρι. Κι ας βούλιαξε η φυγή μας στο τσιμέντο και σε υποχρεώσεις αγεφύρωτες ολότελα, με κείνα τα απογεύματα που στέγνωσαν τη νιότη μας στο φως. Εμείς με τα έξοδα μας μετρημένα και τους λογαριασμούς να μας προσμένουν, έγνοιες που ξάπλωσαν ανάσκελα στου σαλονιού το τραπεζάκι. Όμως τα βράδια σε ένα στενό μπαλκόνι, θα 'ναι οι σκιές μας να ατενίζουν σκεπτικές, την ασφυξία που εγκυμονούν, οι γύρω πολυκατοικίες. Εσύ με τη δροσιά του παγωτού πρόσκαιρη στο κουτάλι σου και 'γω να σβήνω τη λαχτάρα μου τον κόσμο να στραγγίξω σε όσες γουλιές χωρά, ένα κουτάκι μπύρας. Θα σκέφτεσαι ότι υπάρχει κάποιο μέρος λίγα χιλιόμετρα και μια εποχή μακριά μας που τα τριζόνια θα υψώνουν στη ζωή, το κάλεσμα του πόθου τους, γενναία. Και έπειτα μια σειρήνα που ουρλιάζει βιαστική ή ο ρόγχος του απορριματοφόρου, θα διακόπτουν δίχως οίκτο τον ειρμό σου. Για λίγο θα απελπιστείς, μα θα 'μαι εκεί το χέρι μου να ορίσω ανάμεσα στα χέρια σου, να σε καθησυχάσω με ένα μαζί αλώβητο, σε όσα δεν καταφέραμε ποτέ να μοιραστούμε. Αφού το καλοκαίρι θα μας συγχωρέσει. Και φέτος. Μιχάλης Λαζανάς

ΑΝΑΚΥΚΛΗΣΗ Κοιτάζω τα φύλλα του Φθινοπώρου, στολίδια φαιόχρυσα αργοσαλεύοντα με λύπην πάνω στα κλαριά. Ήρθε η ώρα της ειμαρμένης Πτώσης. Φευγαλέα διαβαίνουν από τα μάτια τους οι στιγμές, όταν ολοπράσινα και στιβαρά και ρωμαλέα ήντουσαν ζωής καταφύγιο. Ηλιοθυγατέρες να τα αφυπνίζουν με την ρόδινη Ηώ. Τα πουλιά παιγνιδίζοντας να συνθέτουν πανώριες μελωδίες ανάμεσό τους κι ο άνεμος να στήνει χορό με βαλς αγάπης. Σαν ερχόταν το δείλι, τί νανούρισμα η περιπίπτουσα σιγαλιά τού απόβραδου! Σιγοψιθυρίσματα και καλέσματα μυστικά από το φεγγάρι, που ασημιά τα έβαφε μέσα στο σύθαμπο. Κι αυτά, ντυμένα την ευμορφάδα πολυτίμου και απαστράπτοντος λίθου, να παραδίδονται αμαχητί στον Μορφέα. Και τώρα; Τώρα οφείλουν να αποκοπούν από τον ομφάλιο λώρο. Πώς να αποχαιρετίσουν την Μήτρα τους; Πώς να πουν “γειά” στην πρωτινή τους νιότη; Πώς να αποδεχτούν την ερήμην τους Πτώση; Ο στροβιλισμός άρχισε. Με αργή κίνηση, συνακόλουθη της βουβής θλίψης του Τέλους, ανταμώνουν την γη δίνοντας τήν σκυτάλη στα εκκολαπτόμενα αδέρφια τους. Ανακύκληση! Φύλλα και μείς, οι άνθρωποι! Χινοπωριάτικα φύλλα... Αρετή Γουργιώτου "ΕΣΩ ΙΡΙΔΙΣΜΟΙ"


ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΚΟ ΒΗΜΑ

ΠΟΙΗΣΗ | 1 ΜΑΡΤΙΟΥ 2019 | ΣΕΛ. 23

ΜΑΣΚΑΡΑΔΕΣ ΠΟΛΙΤΙΚΟΙ.! Οι αποκριές τελειώνουνε, μα οι μασκαράδες μένουν, Χωρίς κουκούλα «έντιμου», στον δρόμο αυτοί, δεν βγαίνουν. Την μάσκα αθωότητας, ποτέ τους δεν την βγάνουν, Από τον φόβο του Λαού, απάνω τους τα «κάνουν». Με μάσκα του «φιλόπατρι», κυκλοφορούν στους δρόμους, Ορκίζονται, υπόσχονται, θα φτιάξουν δίκαιους νόμους.

Εσείς ρε κλέφτες - άρπαγες, πολιτικοί αλήτες.! Εσείς φταίτε που βούλιαξε, στα άπατα η Χώρα, Εσείς και το σινάφι σας, κλέβετε μέχρι τώρα. Ο δύστυχος ο Έλληνας, πληρώνει τα σπασμένα Χαρά μου να σας έβλεπα «τομάρια»… κρεμασμένα.! Τάκης Σταυριανάκος

Μισθούς - συντάξεις κόβουνε, όλοι μαζί, «πλακάκια», Κι εμείς τους καμαρώνουμε, χτυπώντας παλαμάκια. Πιστεύω καταλάβατε, ποιους θέλω να υμνήσω, Τους νομοθέτες της βουλής, κατάμουτρα να φτύσω. Να φτύσω όμως σκέφτομαι, κι άλλους πολλούς, που φταίνε, Την μούρη μου, που ψήφιζα… με δαγκωτό που λένε. Δεν ξέρω πως με πείθανε, σαν πίθηκος πηδούσα, Χαιρόμουνα τους ψήφιζα, και τους χειροκροτούσα. Εκείνοι ταξιδεύουνε, με σκάφη - αεροπλάνα, Κι εγώ ούτε ποδήλατο δεν έχω, στην αλάνα. Καθάρματα απάτριδες, των δικτατόρων γόνοι, Μαζί είπανε τα φάγαμε, και όχι εκείνοι μόνοι. Εκείνοι τον αγλέουρα, τρώγανε οι σκασμένοι, Κι εγώ πήρα μια σύνταξη, κι αυτή… «πετσοκομμένη». Μισά από όσα έπαιρνα, μου είχανε κρατήσει, Για σύνταξη, «Γενόσημη», είμαστε -λέει- σε κρίση. Την κρίση δεν την έφερα, εγώ κι οι συμπολίτες,

Ο ΤΕΛΕΥΤΑΙΟΣ ΤΥΧΩΝ Μέσα στης νύχτας τις υγρές οσμές, φιγούρα πλαστικής θεάς, στα χείλη της βατόμουρα κι αστρόσκονη στα μάτια. Πάντα εκεί, στη γνώριμή της τη γωνιά, την ψάχνουν και τη βρίσκουν, σκιές βουβές, με μάσκες ζηλευτές, στο χρώμα της ευδίας. Ορχήστρα σε νωχελικούς ρυθμούς, κλέβει το χρόνο, κλέβει το μυαλό, νότες φυσώντας απαλές γλυκά στο ντεκολτέ της. Σε θόλους ετοιμόρροπους παλλόμενα κορμιά ηχούν μυστήρια καθώς ο κύκνος, γύπας γίνεται κι ανοίγει τα φτερά του. Και κει, στ’ αποκορύφωμα τρελού χορού, μ’ αλαλαγμό φριχτό, μπήγει μαχαίρι, του Αδάμ το γιο,

μαινάδα, νύμφη τρομερή, χτυπά και τον σκοτώνει. Στο αίμα ενός τυχόντος έπνιξε τη ζωή της κι όλους αυτούς που βάναυσα πόρθησαν το κορμί της. Η ορχήστρα πλέον σίγησε, σιωπή μες στο κελί της. Έναν πατέρα αναπολεί ένα αδερφό, κι ένα τσιγάρο, να τη βγάλει ως το ξημέρωμα. Τάσος Κυρτάσογλου


ΣΕΛ. 24 | 1 ΜΑΡΤΙΟΥ 2019 | ΠΟΙΗΣΗ

ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΚΟ ΒΗΜΑ

ΑπόΚοσμος

Η λάσπη

Όπως μια νύχτα που δεν φωτίζεται από αστέρια ή φεγγάρι. Γλυκά ακούγονται οι σιωπηλοί ψίθυροι. Κι ένα μαργαριτάρι πέφτει στο περίγραμμα της αυγής Στα λιβάδια με σμαραγδένια νερά. Για να μην το βρει κανείς.

Στη μικρή μας πόλη βρέχει λάσπη. Λάσπη παχιά χωμάτινη και άοσμη. Λάσπη καθαρή ως γνωστόν δεν υπάρχει. Λερωνόμαστε και περπατάμε βρώμικοι προσποιούμενοι τους πεντακάθαρους πλυμένοι σιδερωμένοι δήθεν έτοιμοι να πάμε σινεμά ή καμιά ταβερνούλα. Η λάσπη με τον καιρό κολλάει πάνω μας. Ξεραίνεται. Γίνεται ένα με το πετσί μας. και τη θεωρούμε απαραίτητη σε όλες τις εκφάνσεις της ζωής μας. Με λάσπη ξεκινούν τα παιδιά το πρωί στο σχολείο κι ούτε που περνάει απ’ το μυαλό μας ν’ αλλάξουμε να πάμε σε άλλον τόπο. Κι αν δε μας καλύπτει η λάσπη τους;

Όταν πασπαλίζουμε με την τελευταία πύρινη ακτίνα για να ανοίξει ο δρόμος προς την παγωμένη καρδιά Αυτός ο κόλπος του ουρανού, που είδα φωτεινά όμορφα και παράξενα ξωτικά Για τη γλυκιά λιωμένη παλιά μέρα που πέρασε και πίσω δε θα ξαναρθεί για τη λαχτάρα που χορεύει τη νύχτα λίγο πριν σβήσει το τελευταίο κερί Δεν υπάρχει τίποτα που να παραμένει όλα κάποτε χάνονται μα ατέλειωτη η αγάπη ως φτάνει ποιος κερδίζει πες μου και ποιος χάνει

Άρης Γεράρδης

σε ένα όνειρο που είναι κοινό.

ΑΙΧΜΑΛΩΤΑ ΕΙΔΩΛΑ Στην απόκρημνη σκιά αιχμάλωτων ειδώλων στριμωγμένων σε άβολα κλουβιά ελευθερίας συρρέουν παραταγμένοι σε πρόσχημα διαφυγής οι απανταχού παρόντες (προ)άγγελοι απελπισίας. Μηρυκάζουν αμίλητοι αλήθειες και ψέματα πίσω από το πρόσχημα της εύλογης αμφιβολίας υποθέτοντας πως η διαφυγή είναι ένα μακρινό ενδεχόμενο και όχι ένα παιχνίδι της ανθρώπινης φαντασίας. Βασιλική Δραγούνη

Ελένη Βασιλείου-Αστερόσκονη

Καρυάτιδα στο Βρετανικό Μουσείο Καρυάτιδα στο Βρετανικό Μουσείο Πέντε κόρες, τον Αττικό ουρανό, λυπημένες αγναντεύουν. Κλαίνε και θρηνούν… Η αδερφή τους λείπει. Σπαρακτικά την καλούν… κοντά τους να γυρίσει. Η Κόρη…λυγερή…. σε πεντελικό μάρμαρο,λαξευμένη -αρχαίων και σύγχρονων καμάριμε λυγισμένο το ένα πόδι στέκει. Αγέρωχη ξεριζωμένη. Ο δωρικός της πέπλος… ανάερα προς τα πόδια κυλάει. Διάδημα τεσσάρων κόκκων φοράει. Κύκλο μοναδικό στο κιονόκρανο φέρει. Τα μαλλιά σε βοστρύχους,ενωμένους σε δυο χοντρές πλεξούδες, στο πίσω μέρος σταυρωμένες. Στην κορυφή του χιτώνα, δεξιά κι αριστερά από τέσσερις κόκκους κι ανάμεσα στα στητά στήθια,

κρητικά ιερογλυφικά που λένε: Μεγάλη θεά Αρτέμιδα, της γονιμότητας Θεά, πότνια θηρών. Κόρη ξενιτεμένη,θλιμμένη. Μεσ’ στην πικρή της μοναξιά -της γηραιάς Αλβιώνος σκλάβαολονυχτίς τα στήθια της χτυπά. Από ανίερα χέρια κλεμμένη, στέκει ολοένα δακρυσμένη. Για βοήθεια ικετεύει, την πνίγει ο καημός, το όνειρο του νόστου, χρόνια τη στοιχειώνει. Σβησμένο το βλέμμα, -χρόνια πια στα ξέναΤα βράδια τα μοναχικά, σε αναμνήσεις βυθίζεται. Η λαχτάρα φυγής θεριεύει. Τις αδερφές της θέλει να δει. Σε ήλιου θωριά να λουστεί. Ευωδιά να νιώσει βασιλικού Γαλήνης ραστώνη να χαρεί. Νότες πουλιών ν’ αφουγκραστεί.

Πανσέληνος να την χαϊδέψει Βάσανα, πίκρες της ξενιτιάς στο Ζέφυρο να ομολογήσει. Της αιχμαλωσίας τον πόνο, σε λήθης ποτάμι να ρίξει. Στα μάτια να λάμψει χαρά. Ηρεμία,ομορφιά να τρυγά. Έξι κόρες αιώνια ενωμένες Αρχαιοελληνικής τέχνης... σύμβολα λαμπρά, στη φαρέτρα του χρόνου.. βέλη χρυσά, της οικουμένης την πορεία, με πνεύμα και τέχνη... να σαϊτεύουν Δε βλέπω την ώρα… στα πάτρια να γυρίσεις κάτω απ’ τον Αττικό ουρανό από χαρά να δακρύσεις. Παρασκευή Αδαμίδου Κηπουρίδου

Να είσαι ελεύθερος Να είσαι ελεύθερος πως θα θελα Να κυνηγάς τα σύννεφα Στα βάθη του κάθε σου ορίζοντα Να αποζητάς της πηγής το δροσερό, το γάργαρο νερό Ξαπόστασε κάτω από τις φυλλωσιές αν το θες Άκου τις μυρωδιές των λουλουδιών Μα και των αγαπημένων ανθρώπων το χάδι της αγάπης ζήσε Αυτής που δεν συμβιβάζεται Ούτε ανέχεται Μόνο να βυθίζεται γνωρίζει στης καρδιάς την άπλετη γαληνη Άκου τη μουσική του ουρανού

Γίνε από τους λίγους που τη νιώθουν Χόρεψε μαζί της πρωτόγνωρους χορούς Γίνε μαέστρος σε χιλιάδες βιολιά Για να τους δείξεις τον τρόπο που θα την διδάξουν στους διψασμένους Ντύσου με την ωραιότερη τη φορεσιά σου και ξεκίνα Για να σε καμαρώσω Να ξέρεις πως θα είμαι εκεί γιατί είμαι παντού.. Εγώ που σ’ έπλασα μικρό θεό στη ψυχή μα και στον νου.. 12 Ιανουαρίου 2019 Μ. Χάλκου


ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΚΟ ΒΗΜΑ Οπτική ψευδαίσθηση Στο φθινοπωρινό απόβραδο του ζωτικού κύκλου της ύπαρξης η άπληστη βροχή πέφτει με διαφάνεια στις γραμμές του προσώπου. Οι απρόσμενες αστραπές της λευκής επιφάνειας αναστατώνουν ανάλγητα τις αφετηρίες της διέλευσης στους επηρμένους εραστές των ανύπαρκτων ιδανικών. Η ανάγλυφη αντανάκλαση σαν γκρίζα συμφωνία ελλοχεύει νωχελικά στις αναδρομές της υποσυνείδητης σκέψης . Στις παρυφές του χρόνου δρομολογούνται αμφίδρομα οι εκτενείς χορηγήσεις κάθε εύκολης πορείας . Στην οπτική ψευδαίσθηση του εκλεπτυσμένου ένθετου η εξαργύρωση χωρίς σύνορα αγγίζει τα φειδωλά αισθήματα. Η αιώνια ουτοπία κατασυντρίβεται με έκταση υποβολής. Το κυρτό διάστημα των αναταραγμένων πτυχώσεων δεν αποδεσμεύεται από τις αρνητικές κόγχες της εμπλοκής . Εκφυλίζονται πριν υλοποιηθούν οι παραισθητικές εξάρσεις. Ο άσφαιρος χωρίς πνεύμα λόγος γίνεται άφωνο συστατικό. Μέσα στην δυστοκία του αλύτρωτου ψυχογραφικού μανδύα μένει κρυμμένος ερμητικά πίσω από το αθέατο παράθυρο.

ΠΟΙΗΣΗ | 1 ΜΑΡΤΙΟΥ 2019 | ΣΕΛ. 25

Ισορροπία Κανείς δεν πρόκειται να φτάσει σ’ ένα τέρμα, όλα στη μέση θα χαθούνε, στο ’χα πει πως η αγάπη σου ήταν όλη ένα ψέμα γι’ αυτό η δική μου οδηγήθηκε σε τέλμα για τούτο έπεσε γύρω μας σιωπή. Τώρα στη νύχτα πια η νύχτα μου βαθαίνει και το ξημέρωμα μού μοιάζει σκοτεινό μα και αν γύριζες θα ’νιωθα προδομένη ποτέ σαν πριν δεν θα μπορούσα να δεχτώ την παρουσία σου που ’σβηνε τα σκοτάδια δίπλα σου ο ήλιος μού φαινότανε χλωμός, ήτανε ψεύτικα όλα σου τα σημάδια, ήταν η αγάπη μου για σένα πυρετός. Τώρα πια έφυγε όλη η αγωνία και η καρδιά κάθε της χτύπο ανακαλεί, στέκει μακριά απ’ την παλιά επιθυμία και συνηθίζει στο κενό να ισορροπεί.

Λεόντιος Πετμεζάς Μαρία Ανδρεαδέλλη

ΣΤΟΝ ΠΡΟΒΟΛΕΑ ΤΗΣ ΑΓΑΠΗΣ Σαν ανήσυχο ζωηρό χρώμα κυλάς απ’ τον πίνακα μιας κόσμια στημένης προβολής και τρέχεις στους τείχους των διαδρόμων αναζητώντας το δρόμο που θα σε οδηγήσει δίπλα στο άλλο σου μισό στο τέλος της βροχής. Αναζητώντας τα υπόλοιπα ταιριαστά κομμάτια του πάζλ στα ταιριαστά χρώματα που συνθέτουν το θέμα του πίνακα της δικής σου κοσμοθεωρίας της δικής σου χαραγμένης πορείας στο χωροχρόνο... Κι η αναζήτηση σου θα αγγίξει με τα πιο ανούσια και θλιβερά χρώματα της φύσης τον ουρανό της ζωής, εάν στο τελείωμα της δε συναντήσεις τα ελλειπή ταιριαστά σου κομμάτια.

Υπομονή Υπομονή Απλώς τα χρόνια θα περάσουν κι ολα αυτά που ήθελες Υστερα φαντάσματα του παρελθοντος θα γινουν Εφιάλτες ενος ανησυχου ύπνου μιας αυπνίας ενος άδικημένου τίποτα

Κι η οντότητα σου τότε ανύπαρκτη σαν παραμύθι μιας ξεχασμένης τρεμάμενης φωνής. Στάσου κι αυτοπροσδιορίσου... Ποιο είναι το θέμα του πίνακα της ζωής σου; Ποια τα ανεξίτηλα χρώματα της καρδιάς και ποια τα κομμάτια της ψυχής σου που θα τον κάνουν να ξεχωρίζει στον προβολέα της αγάπης; Ιάνειρα 09/2018

Στη μνήμη των θυμάτων του ναυαγίου του "Χρυσή Αυγή"... 23-2-1983 Χιόνιζε μεσοπέλαγα. Κάποιες αυγές χρυσαφένιες σκοτάδι τις σκέπασε. Κι εγώ θυμάμαι, λιογέννητη μου που σε σκέπαζα μη μου κρυώσεις… και σε νανούριζα. Για μακρινά ταξίδια, βελουδένια μου, σου τραγουδούσα στη Βενετιά… το χέρι σου κρατούσα και σου’ δειχνα τη μεγάλη την απέραντη θάλασσα. Πορφυρός βάφτηκε ο ουρανός κι ο χρόνος σταμάτησε… Τη νύχτα με φεγγάρι σε θρηνώ Τη μέρα με το φως σε απαντέχω.

Υπομονή, Στο τέλος ολα θα τελειώσουν απλώς καλά ή ομορφα Υπομονή, η τρέλλα του έρωτα δεν γιατρευεται Χρειάζεται κουράγιο και Θεούς Υπομονή, Αροτρι που κοβει το κριθάρι σε ξένα χωράφια Το κακό δίχως πληρωμή διχως αιτια

Σμαραγδή Μητροπούλου, 23-2-2019

Αγγέλοι δεν το παίνεψαν. Διαολοι δεν το ζήλεψαν. Εύα Πετροπούλου-Λιανού


ΣΕΛ. 26 | 1 ΜΑΡΤΙΟΥ 2019 | ΠΕΖΟΓΡΑΦΙΑ

ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΚΟ ΒΗΜΑ

Ο άνδρας στην αμμουδιά Ο άνδρας προχωρούσε με γυμνά πόδια κατά μήκος της αμμουδιάς. Το κρύο αεράκι είχε μελανιάσει τα ζαρωμένα από την βαναυσότητα του χρόνου χείλη του, ωστόσο εκείνος έδειχνε να μην υπολογίζει το παγερό πέρασμα του. Το ασυνήθιστο βάδισμα του, καθώς κούτσαινε ελαφρώς εξαιτίας κάποιας πτώσης από άλογο στην παιδική του ηλικία, δεν τον εμπόδισε να επιταχύνει το βήμα του. “Ευαίσθητή μου, ευαίσθητη Ελενίτσα μου ”ψέλλιζε ασταμάτητα καθώς το εντυπωσιακά καθαρό του βλέμμα γύρευε κάτι εναγωνίως. Το απέραντο της ακτής τον αποθάρρυνε για λίγο κι έτσι μια μικρή ανάπαυλα έμοιαζε επιβεβλημένη. Βρίσκοντας καταφύγιο ανάμεσα σε δύο θεόρατους βράχους, ακούμπησε την πλάτη του σε εκείνον του οποίου η επιφάνεια ήταν ιδιαίτερα λεία. Όντας ανακουφισμένος λόγω της πρόχειρης αυτής προστασίας από τον άνεμο που εν τω μεταξύ μαινόταν σφάλισε τα βλέφαρα. Εικόνες τραγικές, εικόνες θλίψης απέκτησαν ξάφνου σάρκα κι οστά περικυκλώνοντάς τον. Οι Ερινύες που ποτέ δεν έχασαν το “ενδιαφέρον” τους για τον άλλοτε εύθυμο άνδρα, χορό όλο μεράκι σκάρωσαν στο λεπτό. “Πάει καιρός που έχουμε να τα πούμε Αλέξανδρε έτσι δεν είναι; Τι νόμιζες θα κατατρέχαμε μονάχα τον μητροκτόνο Ορέστη και όμοιούς του; Η δράση μας δεν παύει ποτέ ασυνείδητε! ”τραγουδούσαν εν χορώ. Ο άνδρας δεν μπορούσε να στρέψει το βλέμμα του αλλού όσο κι αν το επιθυμούσε. Ανά διαστήματα τον επισκέπτονταν, πιστά αφοσιωμένες στον εντολέα τους την Μοίρα. Όχι πως της κατηγορούσε, μα δεν τις άντεχε όσο δίκιο κι αν είχαν! “Σε ακούμε που κουβεντιάζεις μαζί της κάθε βράδυ όταν όλο το σπίτι κοιμάται καψερέ! Ω μην νομίζεις πως μας εντυπωσιάζει ή ότι μας συγκινεί ο λυγμός στην φωνή σου, τα έχουμε ξαναζήσει αυτά εμείς! Αν θέλεις να μας “φρενάρεις” ξέρεις τι

πρέπει να κάνεις”. Τα γεμάτα δηλητήριο λόγια τους τον έκαναν να χώσει το ψαρό κεφάλι του ανάμεσα στις ροζιασμένες χούφτες του. Την είχε σκοτώσει, την είχε σκοτώσει άθελά του πριν δέκα καλοκαίρια, εδώ σ’ αυτή την αμμουδιά. Η μικρή Ελενίτσα η εγγονή του είχε πνιγεί μπροστά στα έντρομα μάτια του. Την είχε αφήσει μόνη για λίγο για τα κάλλη μιας νεαρής τουρίστριας που του πουλούσε έρωτα. Πόσο τον αηδίαζε έκτοτε ο εαυτός του, είχε χάσει την Ελενίτσα του εξαιτίας των ορμών του! “Μονίμως αναβλητικός είσαι Αλέξανδρε, ολοκλήρωσε επιτέλους αυτό που πρέπει! Με χάπια και λοιπά τρελοφάρμακα το πένθος νομίζεις πως διώχνεις μα το μόνο που καταφέρνεις είναι να το κουκουλώσεις, τίποτα παραπάνω” συνέχισαν οι Ερινύες. Ο άνδρας σηκώθηκε αργά τινάζοντας λίγη από την άμμο που ενοχλούσε το εσωτερικό των χεριών του. Το φεγγάρι είχε ήδη απλώσει την πέλδινη στρογγυλάδα του στον ουράνιο θόλο παραγκωνίζοντας κάποια αστέρια που προσπαθούσαν να επιβάλλουν την φωτεινότητά τους. Οι Ερινύες ήταν πλέον άφαντες, δεν υπήρχε εξάλλου λόγος να παρατείνουν την παρουσία τους, είχαν πετύχει αυτό που τους ζητήθηκε από την Μοίρα. “Παππού Αλέξανδρε με τρομάζουν τα κυματάκια που με πλησιάζουν, θα έρθεις να με σώσεις;” Ο άνδρας άκουγε καθαρά αυτή την τόσο αγαπημένη σε εκείνον φωνή, την φωνή της εγγονής του. “Έρχομαι ψυχή μου μην νοιάζεσαι ο παππούς είναι εδώ!” Τρέμοντας σύγκορμος απελευθερώθηκε κι από το τελευταίο ίχνος υφάσματος που σκέπαζε το λιπόσαρκο κορμί του. Χαμογελώντας και με χέρια διάπλατα σαν πέταγμα περήφανου αετού αφέθηκε στην μανιασμένη θάλασσα, θα ξέφευγε μια για πάντα από τις Ερινύες.... Χριστίνα Καρρά

Ευθυμογράφημα-Χρονογράφημα: « Ο πτυχιούχος τεμπέλης»! (τα ονόματα των ηρώων καθώς και οι τοποθεσιές και η ιστορία είναι φανταστικά) Τον Παύλο τον ήξερα από παλιά, όλοι τον ξέρανε και τον μάθανε καλύτερα! Ήταν γύρω στα σαράντα κι κάτι, χονδρός με σγουρό άφρο μαλλί με μια μύτη ολοστρόγγυλη και ενίοτε φορούσε γυαλιά μυωπίας. Βλέπετε το διάβασμα που έκανε-το διάβασμα του ενοχλούσε τα όμματά του. Απ’ τον καιρό που ήταν φοιτητής και κάπως μικρός τον ρωτούσαν συχνά φίλοι και γνωστοί «Παύλο πότε θα δουλέψεις;», «Α! Παιδιά μόλις ορκιστώ, μόλις πάρω το πτυχίο μου, βούρ! για δουλειά!» Και διάβασε, και ξαναδιάβαζε, τι διάβασε. Ε! όσο ήταν αρκετό συν τα σκονάκια που επιμελώς ετοίμαζε, κουτσά στραβά τελείωσε την σχολή του που-ειρήσθω εν παρόδω από 2 έτη την..έκανε 4..συναπτά έτη! Έτη και έτη, στο μεσοδιάστημα της φοιτητικής του ενασχολήσεως γνωρίστηκε με μια Καίτη μια κοπέλα μάλλον ελευθέρων ηθών, ψηλή καστανόξανθη που εδήλωνε μονίμως φοιτήτρια, και όπως απεδείχθη ήταν «ισόβια φοιτήτρια», και διατελόυσε εαυτόν προς «έκδοσιν» μαζί με την κολλητή της φίλη Μαριώ, και τέλος πάντων οι δυο φίλες αποτελούσαν σημείο αναφοράς δια την «ερωτικήν δίψαν» κάποιων φοιτητών...Ο Παύλος ερωτοχτυπημένος με αυτήν ξημεροβραδιάζοταν έξω απ’ το σπίτι της Καίτης, την κυνηγούσε πεζός, με αυ-

τοκίνητο που απόχτησε με τον ιδρώτα του κρεοπώλη ..πατέρα του τον κύριο Πηλέα Γαρδουμπάντερο, κι ο Παύλος βολτάριζε, «έκανε τον γαμπρό» στην Καίτη η οποία μαζί με δαύτον είχε ακόμη εκατό άτομα «υποψήφιους...γαμπρούς!» Του έτρωγε τα λεφτά, ο Παύλος έτρωγε τα λεφτά του μπαμπά του, μα η κοινότυπη ερώτηση που διαρκώς βούιζε στα αυτια του ήταν «Αφού Παύλο πήρες το πτυχίο σου ΄ποτε θα..εργαστείς;» η απάντηση δινόταν με το βολτάρισμα και τον ωχαδελφισμό του Παύλου, ώσπου μια μέρα βρήκε την λύση-απάντηση σε αυτό το σπαστικό ερώτημα «Ναι θα δουλέψω όταν πάρω και το..μεταπτυχιακό μου!» Ναι αγαπητοί μου γράφτηκε στην σχολή για μεταπτυχιακό, δυο έτη η σχολή -τότε ο Παύλος ήταν σαραντάρης,την σχολή την τέλειωσε μετά από καιρό, ασπρίζοντας τα μαλλιά του. Μεσόκοπος πλέον ορκίστηκε, τι ορκίστηκε; Να φυλλάτει πίστη στην..τεμπελιά και στο ξάπλωμα! Γιατί και πάλι αρνούταν να εργαστεί και να πεις δεν είχε προτάσεις για εργασία, χαμός! Φίλοι και φίλες μου αλλού εστιαζόταν το πρόβλημα, το μικρόβιο της άρνησης για προσφορά και εργασία η..παρασιτική ζωή που είχε μάθει να κάνει, στις μέρες μας που η ανεργία φουντώνει, τρέχουν τα παιδιά μας να βρουν δουλεία οπουδήποτε, να υπάρχει ο ευλογημένος ο άρτος ο επιούσιος. Το αποτέλεσμα ο Παύλος πενήντα και κάτι, δουλειά ούτε για συζήτηση διότι αρχή


ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΚΟ ΒΗΜΑ του ήταν η «πολλή δουλειά τον τρώει τον αφέντη», ερωτευμένος με την σουρλουλού την Καίτη την αρραβωνιάστηκε, την παντρευτηκε, όμως χώρισαν, ο Παύλος «σαλτάρισε», διετέλεσε τρόφιμός σε φρενοκομείο, και σαν έγινε τελείως καλά, συνέχισε το ..βιολί του, την...τεμπελιά του! Γεια σας και καλή σας...ξεκούραση!

ΠΕΖΟΓΡΑΦΙΑ | 1 ΜΑΡΤΙΟΥ 2019 | ΣΕΛ. 27

η

Πέτρος Βελούδας ΣΥΝΤΟΜΟ ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ ΣΗΜΕΙΩΜΑ Ο Πέτρος Κυριάκου Βελούδας γεννήθηκε το 1977 στο Αγρίνιο Αιτωλ/νίας, όπου και ζεί μέχρι σήμερα, σπούδασε ελληνικό πολιτισμό στο Ε. Α. Πανεπιστημιο Πατρών και είναι καθηγητής (εκπαιδευτής) πολιτισμού. Είναι εκλεγμένος δημοτικός σύμβουλος και αντιπρόεδρος του λαογραφικού μουσείου Αγρινίου, μέλος της ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΑΣ ΕΝΩΣΗΣ ΛΟΓΟΤΕΧΝΩΝ. Σε πρόσφατο πανελλήνιο ποιητικό διαγωνισμό της καλλιτεχνικής ένωσης ulysses, έλαβε πιστοποιητικό-σαν έπαινο στον διαγωνισμό. Συμπεριλαμβάνετε στην ηλεκτρονική εγκυκλοπαίδεια των σύγχρονων Ελλήνων λογοτεχνών. Ποιήματα του περιλαμβάνονται σε πανελλήνιες ανθολογίες (όπως η έκδοση του περιοδικού νέα Αριάδνη),και έχουν μελοποιηθεί. Στις εφημερίδες του Αγρινίου ΜΑΧΗΤΗΣ, ΠΑΛΜΟΣ, δημοσιεύονται ποιήματα του καθώς είναι συνεργάτης και του λογοτεχνικού περιοδικού της Κεφαλονιάς ΚΕΦΑΛΟΣ. Επίσης έχει εργαστεί και ως παραγωγός ραδιοφώνου. Από τις εκδόσεις Ίβυκος κυκλοφορεί ποιητική του συλλογή «παραλλήλες πολιτείες, Αγρίνιο 2001».

Ευτυχία Αγαπούσε όσο τίποτε άλλο τα παιδιά. Αυτός ήταν άλλωστε ο κυριότερος λόγος που σπούδασε δασκάλα. Ήθελε να είναι συνεχώς διπλά τους. Δυστυχώς η ανεργία την αναγκάστηκε να ψάξει για άλλη δουλειά μακριά από το όνειρό της σε ένα κατάστημα ενός πολυκαταστήματος ως πωλήτρια παιχνιδιών και τροφών. «Τουλάχιστο θα είμαι κοντά στα παιδιά» σκέφτηκε! Μια μέρα μπήκε στο κατάστημα μια οικογένεια μαζί με ένα παιδί. Το παιδί φαινόταν να έχει διάφορες κινητικές δυσκολίες καθώς και μειωμένες διανοητικές ικανότητες. Η οικογένεια αφού αγόρασε αυτά που χρειαζόταν κατευθύνθηκε στο ταμείο όπου και πλήρωσε. Η Ευτυχία με χαμόγελο επέστρεψε τα ρέστα μαζί με μια καραμέλα στο μικρό κοριτσάκι το οποίο συνέχιζε να της χαμογέλα. Τα κέρματα έπεσαν στο έδαφος από τα χέρια του μικρού παιδιού. Ο πατέρας έσκυψε για να τα πάρει όπου και διαπίστωσε ότι έλλειπαν 2 ευρώ το οποίο τις ανέφερε. Η ίδια σάστισε ήταν σχεδόν βέβαιη ότι είχε δώσει τα σωστά κέρματα στο παιδί. Ο πατέρας παρέμενε ανένδοτος θεωρούσε ότι εσκεμμένα η πωλήτρια έδωσε τα κέρματα στο μικρό παιδί πιστεύοντας ότι ήταν αποτέλεσμα απάτης που η ίδια εφάρμοζε για να ξεγελά ανυποψίαστες οικογένειες με σκοπό να κλέβει η ίδια λεφτά. Η Ευτυχία ένιωθε προσβεβλημένη όμως του πρότεινε να μοιραστούν τη διαφορά. Ο άντρας εξαγριωμένος της είπε ότι είναι μεγάλο λάθος αν νομίζει ότι ο ίδιος θα ασχοληθεί με ένα ή δυο ευρώ μιας και η ίδια δεν ήξερε με ποιον είχε να κάνει. Μάταια έκανε μια προσπάθεια να απολογηθεί ή έστω να του εξηγήσει την αγάπη που είχε για τα παιδιά, για τα ιδανικά με τα οποία η ίδια η οικογένεια της την μεγάλωσε, για τις αξίες και τα πιστεύω της, μάταιά όμως! Ο ίδιος αποχώρησε βιαστικά

με απειλές και χαρακτηρισμούς. Η ίδια η Ευτυχία μόνο ευτυχής δεν ήταν από το τρόπο και την κατάληξη που είχαν πάρει τα πράγματα. Τρεις μέρες αργότερα ο εργοδότης της την κάλεσε και με δάκρια στα μάτια της ανακοίνωσε την απόλυση της. Ο άγνωστος κύριος μόνος άγνωστος δεν ήταν! Στην πραγματικότητα επρόκειτο για ένα από τους ισχυρότερους άντρες της τοπικής κοινωνίας ο οποίος μέσω δικηγορικού γραφείου επικοινώνησε με την εταιρία που προμήθευε το συγκεκριμένο κατάστημα στο εξωτερικό και ανέφερε όπως ο ίδιος πίστευε τι είχε γίνει. Έτσι τα πράγματα πήραν την πορεία που ο ίδιος ο μεγαλοεπιχειρηματίας ζητούσε. Με οδηγίες η εταιρία απαίτησε από την αντιπροσωπία την απόλυση της νεαρής πωλήτριας! Αν και η κάμερα που υπήρχε στο ταμείο εκ τον υστέρων απέδειξε ότι η ίδια η Ευτυχία είχε κάνει λάθος στην επιστροφή των λεφτών κατά 2 ευρώ είχε αποδείξει όμως και κάτι άλλο την τιμιότητα και εμπιστοσύνη που δικαίως της είχε ο εργοδότης της αφού σε καμία περίπτωση όλο αυτό το διάστημα δεν καταχράστηκε ούτε ένα κέρμα. Το γεγονός ότι όλοι την αγαπούσαν και διακρίνονταν για την τιμιότητα της μπόρεσε να της εξασφαλίσει άλλη δουλειά ως πωλήτρια ρούχων στο ίδιο πολυκατάστημα. Ένα πρωινό αφού στάθμευσε το αυτοκίνητο και ετοιμαζόταν να αρχίσει δουλειά άκουσε κλάματα παιδιού. Η ίδια ανησύχησε και αναστατώθηκε! Ασυναίσθητα ακολούθησε τα κλάματα όπου βρέθηκε αντιμέτωπη με ένα δυσάρεστο γεγονός. Μια γυναίκα κτυπούσε στο σβέρκο απειλώντας ένα μικρό παιδί θέλοντας να το εξαναγκάσει να κατέβει κάτω από το αυτοκίνητο. Η ίδια δεν μπόρεσε να συγκρατηθεί! Έτρεξε και στάθηκε εμπόδιο


ΣΕΛ. 28 | 1 ΜΑΡΤΙΟΥ 2019 | ΠΕΖΟΓΡΑΦΙΑ

ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΚΟ ΒΗΜΑ

στην άγνωστη γυναίκα θέλοντας να προστατεύσει το μικρό παιδί. Η γυναίκα άρχισε να ουρλιάζει και να φωνάζει αναφέροντας της με ποιου το δικαίωμα παρέμβαινε ενώ άρχισε να την απειλεί. Η Ευτυχία δεν τη φοβήθηκε καθόλου! Άλλωστε η αγάπη που έτρεφε για τα παιδιά δεν θα την άφηνε πότε να τα αφήσει μόνα και απροστάτευτα. Κάλεσε αμέσως την ασφάλεια του κτηρίου. Η άγνωστη γυναίκα συνέχιζε να τους απειλεί ενώ τους ανέφερε ότι ήταν η μητέρα του παιδιού. Όσο για το μικρό παιδί είχε γαντζωθεί στα χέρια και την αγκαλιά της Ευτυχίας και δεν την άφηνε λεπτό. Σε λίγο κατέφθασε η αστυνομία. Η Ευτυχία στην συνέχεια αποχώρησε γιατί έπρεπε να αρχίσει δουλειά. Οι εξελίξεις ήταν ραγδαίες. Η άγνωστη γυναικά δεν ήταν η μητέρα του παιδιού! Είχε επιλεγεί από κάποια οικογένεια για να το φροντίζει μιας και οι γονείς του εργάζονταν σε μια μεγάλη εταιρία που διατηρούσαν . Η αστυνομία κάλεσε τους γονείς του παιδιού οι οποίοι έσπευσαν πανικόβλητοι στην σκηνή μη μπορώντας να πιστέψουν το τι είχε συμβεί καθώς και το πώς είχαν ξεγελαστεί από τη γυναίκα που οι ίδιοι εμπιστεύτηκαν! Μέσα από την έρευνα της αστυνομίας διαπιστώθηκε ότι αυτό συνέβαινε τακτικά με τη συγκεκριμένη γυναίκα η οποία κτυπούσε, απειλούσε και έβριζε το μικρό παιδί. Η οικογένειά ζητούσε επίμονα να έρθει σε επαφή με το άτομο το οποίο χωρίς να έχει την οποιαδήποτε υποχρέωση αλλά για λόγους τους οποίους το ίδιο μονό μπορούσε να εξηγήσει, θέτοντας ίσως τον εαυτό του σε κίνδυνο αποκάλυψε τι ακριβώς συνέβαινε στο παιδί. Σήμερα η οικογένεια του παιδιού κρατώντας δώρα στα χέρια της συνοδευόμενη και από ένα άλλο παιδί με εμφανή τα σημάδια της πνευματικής και σωματικής αναπηρίας κατευθύνθηκε στο κατάστημα που εργάζεται η Ευτυχία. Μπαίνοντας ζητούν να γνωρίσουν την κοπέλα με το όνομα Ευτυχία. Ο υπεύθυνος του καταστήματος έτρεξε αμέσως να της φωνάξει. «Ο κύριος Παμπορίδης ο γνωστός μεγαλοεπιχειρηματίας με δώρα στα χέρια σε ψάχνει με την οικογένεια του για να σου πουν ένα μεγάλο ευχαριστώ για αυτό που έγινε πριν από λίγες μέρες» της

είπε λαχανιασμένα. Ασυναίσθητα η Ευτυχία κοιτάζει προς το μέρος του και τους λέει «κύριε δεν είναι ανάγκη όλα αυτά! Εγώ έκανα απλά το καθήκον μου, αυτό που μου λέει η συνείδηση μου, αυτό που θα έκανε ο καθένας στη θέση μου βλέποντας ένα μικρό απροστάτευτο παιδί, να κακοποιείται από ένα ενήλικα». Ξαφνικά τα βλέμματα τους αντικρίζονται! Παγώνουν! Μένουν ακίνητα μην μπορώντας να πιστέψουν αυτό που έβλεπαν! Ένας κρύος ιδρώτας διαπερνά τα κορμιά τους! Την όλη αμηχανία έρχεται να διαταράξει η φωνή του άλλου μικρού παιδιού «το κορίτσι με τα γλυκά» φωνάζει με χαρά και τρέχει στην αγκαλιά της Ευτυχίας! Η Ευτυχία σκύβει και το αγκαλιάζει! Το μικρό παιδί τη φιλά με χαμόγελο και της λέει ένα μεγάλο ευχαριστώ. Όσο για τον μεγαλοεπιχειρηματία και τη σύζυγό του έχουν μείνει ανέκφραστη μη μπορώντας να πιστέψουν το τι είχε συμβεί! Η Ευτυχία έχει στην αγκαλιά της το μικρό παιδί με τη σωματική και διανοητική στέρηση και με δάκρια στα μάτια κοιτάζει την υπόλοιπη οικογένεια. Τότε η μητέρα των παιδιών τρέχει γονατίζει μπροστά τους, τις αγκαλιάζει και τις δύο και με δάκρια στα μάτια λέει στην Ευτυχία «σε παρακαλώ συγχώρεσε μας» και ξεσπά σε λυγμούς, ενώ ο πατέρας μένει ανήμπορος και ανίκανος να πιστέψει την τροπή που πήρε η όλη υπόθεση σκύβοντας απλά το κεφάλι του! Φίλιππος Φιλίππου

Μια Αγάπη Μια φορά κι έναν καιρό, που υπήρχε ένα χαμόγελο, μια γειτονιά παράθυρα κι αυλές γιομάτες από μποκαμβίλιες, τριανταφυλλιές και γιασεμιά. Σε τέτοιες αυλές έπαιζαν παιδιά με μάγουλα κόκκινα και την καρδιά όλο χαρά και ξενοιασιά. Είναι διαφορετικές οι μέρες . " Έχουν χαθεί οι ψυχές, να κάνεις προσευχές και να ανάβεις ένα κεράκι" , έλεγε η γιαγιά. "Να διώχνεις με θυμιατό τα καλικαντζάρια, να δέσεις την τύχη σου με ένα θηλυκό και ένα αρσενικό κούτσουρο, να τα βάλεις στο τζάκι και τοποθέτησε τα χιαστή, να καλείς την αγάπη κάθε μέρα, κάθε ώρα, κάθε λεπτό, κάθε μήνα, κάθε χρόνο. Να την καλείς με τα ονόματα της αγάπης", έλεγε η νονά. Την Αγάπη την καλούσαν τα κοπέλια και τα κοράσια, κάθε νέα Σελήνη , κοιτούσαν τον ουρανό από τα μπαλκόνια τα μοναχικά. Έπλεκαν ευχές και όνειρα και άναβαν κεριά σε ξωκλήσια, προσευχές έλεγαν στον Άγιο. Η Αγάπη ακούει όταν η φωτιά καίει τα κούτσουρα. Εκείνα τραγουδούσαν μελαγχολικά καθώς καιγόντουσαν αγκαλιασμένα, αρσενικά και θηλυκά κούτσουρα, χωρίς ζωή με καρδιές ξύ-

λινες. Η νονά και η γιαγιά μάζεψαν το τραπέζι, πήγαν τα πιάτικα στην κουζίνα. Η γάτα η κεραμιδωτή νιαούρισε και πήγε δίπλα στο τζάκι. Στρογγυλοκάθησε κι άρχισε να γλείφει τη γούνα της. Τα παιδιά είχαν ήδη αποκοιμηθεί κι αυτά κοντά στο τζάκι. Ειναι ωραίες οι αναμνήσεις των παιδικών χρόνων. Γεμίζουν ελπίδα την ταραγμένη καρδιά. Ας κρατηθούμε από την παιδική ξενοιασιά. Την Αγάπη δεν την βλέπεις, όμως εκείνη νιώθει την κενότητα, να είσαι καλός, να έχεις ελπίδα κι εκείνη θα τρέξει σε σένα. Η αγάπη δεν ξεχνά.. Παραμυθοκαληνύχτα!!! Παραμυθοκαληνύχτα γιαγιά. Παραμυθοκαληνυχτα νονά. Ευα Πετροπούλου Λιανου Συγγραφέας παιδικής λογοτεχνίας


ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΚΟ ΒΗΜΑ

ΠΕΖΟΓΡΑΦΙΑ | 1 ΜΑΡΤΙΟΥ 2019 | ΣΕΛ. 29

Πύρινη λαίλαπα (Α΄ ΜΕΡΟΣ) Το αχνοχάραμα στο παραλιακό χωριό προμηνούσε μια ηλιόλουστη ζεστή καλοκαιρινή ημέρα και ο πρώτες αχτίδες του Ιουλιάτικου ήλιου άρχισαν να τρυπώνουν μέσα από τις γρίλιες του παράθυρου και να παιχνιδίζον με την μικρή Νεφέλη που κοιμόταν ευτυχισμένη στο σπίτι του παππού και της γιαγιάς.

μεσημέρι.

δα.

Και η θερμοκρασία ανέβαινε μέσα στην κάψα του καλοκαιριού ..Οι περισσότεροι δεν έβγαιναν από το νερό, απολάμβαναν την δροσιά του ,τσαλαβουτούσαν σαν παιδιά ευχαριστημένοι από τον μεγάλο ευεργέτη τους, την θάλασσα , ένοιωθαν να ξανανιώνουν, γυρίζοντας τον χρόνο πίσω ,τότε που μικρά παιδιά ανέμελα απολάμβαναν το καλοκαιράκι. Τώρα, κοντά στα παιδιά γινόταν κι εκείνοι ξανά μικρά παιδιά. Ξέγνοιαστα, χαρούμενα παιδιά που ζουν τις διακοπές τους αφήνοντας για λίγο πίσω την πραγματικότητα ,την γεμάτη προβλήματα.

-Ό,τι θέλεις γιαγιά, ό,τι κι αν μαγειρέψεις θα είναι σίγουρα πεντανόστιμο! Η γιαγιά χαμογέλασε γλυκά ευχαριστημένη και αγκάλιασε σφιχτά την εγγονούλα της, αυτή η σφιχτή αγκαλιά έλεγε όσα δεν έλεγαν τα χείλη! Πόση αγάπη, πόση αδυναμία Την περασμένη εβδομάδα την είχε φέρει ο μπαμπάς της με είχε σ΄ αυτό το κοριτσάκι που ήταν κομμάτι από τον εαυτό της! την αχώριστη συνοδεία της , κουλούρες, κουβαδάκια, βατραχο- Αίμα της! Η ίδια η ζωή της! πέδιλα, παιχνίδια θαλασσινά, που κάθε χρόνο τα άφηνε εδώ, να Φόρεσε το μαγιό της και πήρε το κατηφορικό δρομάκι ,η θάτην περιμένουν και να γεμίζουν ευχάριστες αναμνήσεις όλο το λασσα ήταν κάτω από το σπίτι τους. σπίτι πάνω από το γιαλό και κάθε χρόνο εμπλουτιζόταν με ακόμα περισσότερα και μεγαλύτερα αφού το σωματάκι μεγάλωνε Ο παππούς είχε πάρει την θέση του στην σκιά του βράχου και ψάρευε και η Νεφέλη τρέχοντας μπήκε στην θάλασσα πικαι στα περισσότερα δεν χωρούσε . τσιλίζοντας και βρέχοντας τον παππού της που γελώντας της Ο μπαμπάς θα ξαναερχόταν μαζί με την μαμά της όταν θα έδειξε έναν κέφαλο και μια τσιπούρα που είχε πιάσει κι εκείνη έπαιρνε την άδειά του και έφευγε με την σιγουριά ότι άφηνε όλο περιέργεια έτρεξε να τα δει από κοντά. Και την ίδια στιγτον θησαυρό του σε σίγουρα χέρια στα πεθερικά του που την μή, πιανόταν κι άλλο ψάρι στο καλάμι, ζωηρό, τραβούσε το λάτρευαν και φρόντιζαν για αυτές τις αξέχαστες διακοπές της καλάμι θέλοντας να βγάλει το αγκίστρι από το στόμα του. εγγονούλας τους που όλο τον υπόλοιπο χρόνο περίμενε με ανυ-Έλα, σειρά σου να το τραβήξεις πάνω. Όλο χαρά η μικρή πομονησία. Δύο ολόκληρους μήνες !Τί θείο δώρο! σήκωσε το καλάμι ψηλά κι ένας ατίθασος σαργός φάνηκε κρεΤο εξοχικό έχει όλα τα ελέη του θεού, από κοτούλες και φρέ- μασμένος που χτυπιόταν να ξεφύγει, αλλά ήταν πιά αργά .Πήρε σκα αυγουλάκια και γάλα από την κατσικούλα και φρέσκα ψά- και εκείνος την θέση του μέσα στο καλάθι και από εκεί πια δεν ρια που πιάνει ο παππούς, μέχρι ολόφρεσκα λαχανικά και μπορούσε να γλυτώσει ,να βγει και να ξαναγυρίσει στην θάφρούτα από το περιβόλι και γατούλες και τον Μπλάκ τον φύ- λασσα. λακα τον πιστό. Η μικρή παραλία άρχισε να γεμίζει κόσμο μία ζεστή, ανέμεΑλλά αυτό που έκανε πιο ονειρεμένη την διαμονή της Νεφέ- λη μέρα ξεκινούσε με όλη την ομορφιά της ήρεμης χωρίς άγχος λης εκεί, ήταν η θάλασσα. Δεν την χόρταινε και έμενε στο α- και τρέξιμο ζωής ,ζούσαν τις καλοκαιρινές τους διακοπές κοντά κροθαλάσσι όσο πιο πολύ μπορούσε, κολυμπώντας, ψάχνοντας στην καταγάλανη άπλα της θάλασσας, με την δροσερή αύρα για καβουράκια κάτω από τις πετρούλες ή στα βραχάκια, μόνο πότε-πότε να ρεπίζει και οι δροσερές ριπές να είναι τόσο ευερη ψαρίσια ουρά της έλειπε, ένα δελφινάκι που έπαιζε με το κύ- γετικές όταν ο ήλιος τσουρούφλιζε με τις καυτές του αχτίνες.. μα ώρες ατέλειωτες. Το μεσημεράκι καταλάβαινες οτι ο μίνι καύσωνας έκανε πο-Έβγα πια από εκεί μέσα, λέπια θα βγάλεις της φώναζε όλο λύ αισθητή την παρουσία του και το λιοπύρι αποπνιχτικό που καμάρι η γιαγιά, έλα να δεις τί σου μαγείρεψα! αν και φυσούσε το μελτέμι, αφού τώρα ήταν η εποχή τους και Ο πάππους από κοντά, να ψαρεύει με το καλάμι και με την βρισκόταν στην καρδιά των μελτεμιών, η άμμος δεν πατιόταν πετονιά, με την μπραγκαρόλα να ξεγελάει τα χταπόδια και να με γυμνά πόδια. Μαζεύτηκαν οι συγγενείς κάτω από το φουφωνάζει στην μικρή Νεφέλη να πάει κοντά να της μάθει τα μυ- ντωτό αλμυρίκι πάνω στο οποίο είχαν στήσει τρελλό γιορτάσι και τραγουδούσαν ζαλίζοντας ευχάριστα τους παραβρισκόμεστικά. Κι εκείνη όλο χαρά και περιέργεια έτρεχε κοντά του και σε νους, κομπανίες από ακούραστα τζιτζίκια αυτούς τους τροβαλίγο η γιαγιά ερχόταν κι εκείνη και άπλωνε στην αμμουδιά το δούρους του καλοκαιριού και κάθησαν όλοι γύρω από τα νοτραπεζομάντηλο και έβαζε πάνω όλα της τα καλούδια φτιαγμέ- στιμότατα φαγητά της γιαγιάς Βέρας και με πολύ όρεξη δοκίνα και μαγειρεμένα με άπειρη αγάπη για να ευχαριστήσει την μαζαν τα πεντανόστιμα φαγητά της. Ήταν και η θάλασσα που εγγονούλα της. Ερχόταν και η ξαδέλφη της γιαγιάς στην παρέα άνοιγε την όρεξη, ήταν και η ώρα του μεσημεριανού, αλλά και με τα εγγονάκια της , κολυμπούσε με το μεσοφόρι της, δεν τα αρώματα του καλομαγειρεμένου φαγητού με τα συνοδευτιέλεγε να βάλει μαγιό και την πείραζαν οι υπόλοιποι καλόκαρ- κά, που όλοι ήλθαν κοντά και πήραν ΄΄μεζέ΄΄. Παραμυθένιες μέρες! Παιχνίδι με την αλμύρα, ξεγνοιασιά και το βράδυ όνειρα νεραϊδένια επηρεασμένα από τις όμορφες αφηγήσεις της γιαγιάς που διάβαζε πολύ και ήξερε τόσες ιστορίες για νεράϊδες, γοργόνες ,για τα αστέρια και τους γαλαξίες και για θαλασσινά ταξίδια στα πέρατα του κόσμου. Σιγά-σιγά το φως την ξύπνησε και πηδώντας κατέβηκε απ΄ το κρεββάτι.

Μια νέα μέρα ξεκινούσε ,αρώματα ξεχυνόταν, ένα μεθυστι- Κάποιος μύρισε τον αέρα και σηκώνοντας ψηλά την μύτη, κό συνονθύλευμα πλανιόταν στον αέρα και ερχόταν από το πα- οσφρίστηκε και ανέφερε ότι μυρίζει καπνό από καμένα ξύνέμορφο περιβόλι αλλά και από την θαλασσινή πρωινή αύρα λα .Δεν έδωσαν πολύ σημασία, αλλά σύντομα σύννεφα καπνού που απαλό δροσερό αεράκι έστελνε σ΄ όλη την περιοχή. φάνηκαν στον ουρανό από τα βορειοανατολικά. Ανησυχώντας Το πλούσιο πρωινό την περίμενε στην δροσερή αυλή μαζί με ανέβηκαν από την παραλία ,οι περισσότεροι να μάθουν τί καίτην γιαγιά που την ρωτούσε τί θα ήθελε να μαγειρέψει για το γεται.


ΣΕΛ. 30 | 1 ΜΑΡΤΙΟΥ 2019 | ΠΕΖΟΓΡΑΦΙΑ

ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΚΟ ΒΗΜΑ

Πάνω τους ακριβώς ήταν ταβέρνες γεμάτες παραθεριστές ,πανέμορφη η παραθαλάσσια κωμόπολη, τραβούσε πολύ κόσμο, καθώς ήταν κοντά στις δουλειές τους, στην πρωτεύουσα και τις κοντινές πόλεις. Και τα πανέμορφα σπίτια του παραθαλάσσιου οικισμού ήταν χτισμένα ανάμεσα σε δέντρα ,ένα πυκνό δάσος και ανάμεσα διάσπαρτα πανέμορφα σπιτάκια! Μια φανταστική θέα εκτεινόταν όσο έβλεπε το μάτι, τόσο όταν κοίταζες προς την παραλία και το καθάριο πέλαγο, με τις βαρκούλες που έβγαιναν για πυροφάνι τα βραδάκια και για καλαμάρια. όσο και όταν κοίταζες πίσω σου, ανατολικά, στο κατάφυτο δάσος που ξεκινούσε από την κορυφή του βουνού και κατέβαινε στις πλαγιές του που έμοιαζαν με πίνακα ζωγραφισμένο από ταλαντούχο χέρι! Σαν ψεύτικο, σαν ζωγραφιά! Σπίτια χτισμένα μέχρι πάνω ακριβώς από την θάλασσα και περιφραγμένες αυλές και σιδερένιες πόρτες ,μάντρες και αγκαθωτά συρματοπλέγματα που εμποδίζουν την πρόσβαση στην θάλασσα με πολύ γερές περιφράξεις που απέτρεπαν κακοποιούς να μπουν στις ιδιοκτησίες για να κλέψουν. Ο άνεμος ενισχύθηκε. Πού βρέθηκαν τόσα μποφορ και τόσος αέρας πριν λίγο ακόμα το λιοπύρι ήταν ανυπόφορο, αλλά είναι και η εποχή των μελτεμιών, γι΄ αυτό ο αέρας δυνάμωνε .Και αυτό ήταν πολύ ανησυχητικό, αν υπήρχε φωτιά .... Μέχρι να αναρωτηθούν από πού έρχονται οι καπνοί, γέμισε ο ουρανός μολυβιά αφύσικα σύννεφα και από το ψηλό βουνό άρχισαν να ξεχωρίζουν πανύψηλες γλώσσες φωτιάς που κατηφόριζαν πολύ γρήγορα ,οι κόκκινες φλόγες έγλειφαν τις βουνοπλαγιές και κατέβαιναν χαμηλά. Τρομαγμένοι οι άνθρωποι έτρεχαν στα σπίτια τους χωρίς να ξέρουν τί να κάνουν και πόσο επικίνδυνη ήταν η κατάσταση. Πολλοί άρχισαν να απλώνουν μάνικες και να βρέχουν γύρω από τα σπίτια τους, μα ο αέρας που φυσούσε έφερνε πολύ γρήγορα κοντά τους τις φλόγες. Η Νεφέλη με τους δικούς της γεμάτοι ανησυχία γύρισαν στο σπίτι τους να δουν τί γίνεται. Ο δυνατός άνεμος έσπρωχνε βιαστικά τις φλόγες, ερχόταν ολοταχώς κατά πάνω τους. Έλυσαν τον Μπλακ για να τον πάρουν μαζί τους και όπως ήταν με τα μαγιώ άρχισαν να τρέχουν πάλι πίσω στην θάλασσα, αλλά στην απέναντι ακτή, όχι εκεί που συνήθιζαν να κολυμπούν, εδώ θα ήταν πιο ασφαλείς αλλά και από εδώ έβλεπαν ανησυχητικά μαύρα σύννεφα καπνού να ταξιδεύουν στον ουρανό. -Μεγάλο κακό συμβαίνει μονολόγησε ο παππούς του κοριτσιού, θα καεί το σύμπαν, τίποτα δεν θα μείνει όρθιο. Τα παιδιά τους τηλεφωνούσαν όλο ανησυχία, ξεκίνησαν να έλθουν, δεν μπορούσαν να μείνουν μακριά. Κόσμος πανικόβλητος έτρεχε προς την παραλία, η ανυπόφορη ζέστη γινόταν ακόμη πιο δυσβάσταχτη λόγω των καυτών αερίων μαζών που κατέβαζε η πυρκαγιά. Έμπαιναν όλοι μέσα στην θάλασσα σε αναζήτηση δροσιάς, άνθρωποι κάθε ηλικίας, μητέρες με μωράκια λίγων μηνών, παιδάκια, μικροί, μεγάλοι ,ιερωμένοι,ο ένας δίπλα στον άλλο, ο ένας βοηθούσε όπως μπορούσε τον άλλο, τέτοιες στιγμές, όλοι ,γνωστοί και άγνωστοι, δένονται, γίνονται αδέλφια. Ώσπου να καλοκαταλάβουν τί συνέβαινε, η πύρινη λαίλαπα βρισκόταν έξω από τα σπίτια και ο επερχόμενος τεράστιος κίνδυνος ακόμα δεν είχε προβλεφθεί. Ο άνεμος που δυνάμωσε ακόμα περισσότερο και απότομα και άλλαξε κατεύθυνση προς τα ανατολικά είχε σαν αποτέλεσμα η πυρκαγιά να βγει γρήγορα εκτός ελέγχου , ενώ παράλληλα εκτός ελέγχου ήταν και άλλη μία πυρκαγιά από την άλλη πλευρά του βουνού. Ο καπνός πυκνός και αποπνικτικός δεν άφηνε τον κόσμο να ανασάνει, πνιγόταν και ένοιωθαν να καίγονται τα πνευμόνια τους ,τα μάτια έτσουζαν αφόρητα και έβρεχαν με θάλασσα ό,τι ρούχο είχαν και σκέπαζαν τις μύτες τους και το πρόσωπο για να μην εισπνέουν πνιγηρό αέρα με καπνιά. Ο παππούς της Νεφέλης δεν ένοιωθε καθόλου καλά, εκείνος που ούτε ασπιρίνη

δεν είχε πιεί ποτέ στην ζωή του, δεν μπορούσε να ανασάνει και πονούσε το στήθος, δεν ήθελε να τους ανησυχήσει περισσότερο, αλλά η μικρή του εγγονούλα καταλάβαινε οτι ο παππούς δεν ήταν καλά και είχε καθίσει δίπλα του σιωπηλά. Σε άλλο σημείο της παραλίας ,μια γιαγιά αγκαλιά με ένα κορίτσι μέσα στη θάλασσα, περιτριγυρισμένη από καπνούς και μαυρίλα, έλεγαν ότι ευτυχώς που ο δεκαπεντάχρονος αδελφός του κοριτσιού τους είπε για την φωτιά,εκείνοι δεν είχαν καταλάβει τίποτα. Μόλις είδε το αγόρι την φωτιά στο διπλανό σπίτι ,τους είπε ότι αν δεν φύγουν θα καούν ζωντανοί. ΄΄Μέσα σε λεπτά, γιατί τράβαγε βίντεο την φωτιά που κατηφόριζε από το απέναντι δάσος,, κατάλαβε ότι έφτανε η φωτιά πολύ γρήγορα και ώσπου να το καταλάβουν έγινε μπλακ αουτ, κόπηκε ρεύμα και νερό ταυτόχρονα. ΄΄Με την βία τους έσπρωξε έξω από το σπίτι και κατηφόριζαν τρέχοντας προς την θάλασσα. ΄΄Κουτρουβαλάγαμε, κατεβαίναμε τα πέτρινα σκαλάκια της παραλίας, είναι μία μικρή παραλία και να πηδήξεις χτυπάς οπωσδήποτε, αλλά δεν σκοτώνεσαι, είναι χαμηλά τα βράχια. Σε αυτή την παραλία ζήτημα είναι αν χωράνε 5 με 7 άτομα. Μαζεύτηκαν 60 και δεν έβλεπαν τί γίνεται στα πέντε μέτρα από την καπνιά που είχε κάνει εκείνο το απόγευμα να μοιάζει με μαύρα μεσάνυχτα. ΄΄Τον πήραν οι φίλοι του τηλέφωνο, του είπαν ότι είναι στην παραλία και δεν τους έβλεπε΄΄. Σε μία τσάντα είχε ρίξει ό,τι είχε για επικοινωνία, κινητά, tablet και είχε πει: «Αυτά τα χρειάζομαι για να επικοινωνήσω΄΄. Έφτασαν στο λιμάνι και όπως είναι μέσα στη θάλασσα, βλέπει ένα πεύκο γερμένο να παίρνει φωτιά και λέει στον κόσμο που ήταν εκεί. «Αυτό πρέπει να το σβήσουμε γιατί θα μας κάψει και θα μας πνίξει». Και ορμήξανε όλοι πάνω στην σκάλα με μπλούζες, σακούλες και ό,τι είχαν και έσβησαν το πεύκο. Και κάποια στιγμή έρχεται το λιμενικό με μία ψαρόβαρκα. Και τους φωνάζει να πέσουν στη θάλασσα για να τους σώσει. Και επειδή κάποιοι δεν μπορούσαν και δεν ήξεραν επιστρατεύτηκε ένα κανό. Όταν η φωτιά έκαψε τον οικισμό πέρασε την λεωφόρο (δημιουργώντας ομίχλη καπνού που εμπόδιζε την πρόσβαση στον μεγάλο δρόμο) και μετέτρεψε σε αποκαρδιωτικό κρανίου τόπο όλα τα «ορεινά» του οικισμού ,ο μοναδικός δρόμος μπούκωσε. Ο κόσμος με οχήματα προσπαθούσε να εγκαταλείψει τις παραλιακές κατοικίες, αλλά μπλέκοντας στην προβληματική ρυμοτομία της περιοχής ίσως κάνοντας και κύκλους γύρω από τον εαυτό τους μέσα στον πανικό, δεν εύρισκαν διέξοδο. Εκεί κάηκαν πολλοί, τους πρόλαβε η φωτιά μέσα ή δίπλα στα αυτοκίνητά τους ,οι πυροσβέστες δεν μπορούσαν να πιστέψουν αυτό που έβλεπαν. Οι καμμένοι άνθρωποι είχαν μαζέψει, έμοιαζαν με κούκλες καμμένες. Η φωτιά εξαπλώθηκε με απίστευτα ταχείς ρυθμούς. ΄΄Τα πάντα παραδόθηκαν στις λαίμαργες φλόγες, όλη η περιοχή, παρανάλωμα του πυρός λόγω της ασυνήθιστα ακραίας ταχύτητας των ανέμων, καθώς οι ριπές ανέμου στο βουνό έφτασαν ως και τα 12 Μποφόρ και σε συνδυασμό και με υψηλές θερμοκρασίες που ήταν λίγο κάτω από τους 40 βαθμούς Κελσίου, ό,τι χειρότερο. Καθοριστικό ρόλο στην ενίσχυση του ανέμου έπαιζε από ότι είπαν αργότερα τα πορίσματα των ειδικών,η τοπογραφία και το μικροκλίμα της περιοχής, τα οποία ευθύνονταν για τη δημιουργία ισχυρών καταβατικών ανέμων κατά μήκος του παραλιακού μετώπου, με αποτέλεσμα, η πυρκαγιά να κατακάψει τη βόρεια πλευρά του γειτονικού χωριού και να κινηθεί ταχύτατα μέχρι τους κατοικημένους οικισμούς και μέχρι την θάλασσα με πρωτοφανή ταχύτητα όπου και έκαψε πολλά σπίτια και οχήματα και ανθρώπους εγκλωβισμένους που δεν πρόλαβαν να διαφύγουν. Βαρβάρα Κατσιάνου


Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.