Εφημερίδα Λογοτεχνικό Βήμα - Φύλλο 2 - Παρασκευή 15 Μαρτίου 2019

ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 15 ΜΑΡΤΙΟΥ 2019 • ΕΤΟΣ 1 Ο • ΦΥΛΛΟ 2 • ΔΕΚΑΠΕΝΘΗΜΕΡΗ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΚΗ-ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΙΚΗ ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ

Το πρώτο μεγάλο Έφυγε από κοντά μας ο μεγάλος Έλληνας βήμα έγινε... ηθοποιός Φαίδων Γεωργίτσης Η εφημερίδα μας το «Λογοτεχνικό Βήμα» έκανε το πρώτο μεγάλο βήμα στα μονοπάτια της ατραπούς της λογοτεχνίας! Το πρώτο φύλλο μας με 30 σελίδες γεμάτες λογοτεχνικά νέα, καλλιτεχνικά νέα, επιστημονικά νέα, τα νέα των βιβλιοθηκών, άρθρα ελεύθερης άποψης και επιστήμης, συνεντεύξεις φιλολογικά νέα, κριτικές βιβλίων, παρουσιάσεις βιβλίων, ποιήματα και διηγήματα, αγαπήθηκε και αναγνώστηκε από εκατοντάδες φίλους της λογοτεχνίας. Μάλιστα, σύμφωνα με το έγκυρο Google Analytics το 1ο φύλλο του «Λογοτεχνικού Βήματος» είχε 4.506 μοναδικές προβολές και το διάβασαν 3.253 μοναδικοί χρήστες (μέχρι τη στιγμή που γράφετε αυτό το άρθρο). Θα θέλαμε να σας ευχαριστήσουμε όλους εσάς τους αναγνώστες μας για το ενδιαφέρον που δείξατε στο νέο εγχείρημά μας. Επιπλέον, θα θέλαμε να ευχαριστήσουμε και όλους τους ομότεχνούς μας φίλους λογοτέχνες που συμμετείχαν στο πρώτο φύλλο της εφημερίδας μας με τα εξαίσια πνευματικά τους έργα, αλλά και εκείνους που συμμετέχουν και στο τρέχων φύλλο της Παρασκευής 15 Μαρτίου 2019. Τώρα, θα θέλαμε να σας καλέσουμε όλους στην πρώτη μας μεγάλη εκδήλωση: στην τελετή απονομής του «1ου Πανελλήνιου Διαγωνισμού Ποίησης ΚΕΦΑΛΟΣ» του τριμηνιαίου λογοτεχνικού περιοδικού μας: «Κέφαλος - Το Λογοτεχνικό Περιοδικό της Κεφαλονιάς», το οποίο διανύει το δεύτερο έτος κυκλοφορίας του και μάλιστα από το επόμενο τεύχος με αριθμό 5 θα κυκλοφορεί πλέον μόνο σε έντυπη μορφή. Η τελετή απονομής, θα πραγματοποιηθεί το Σάββατο 13 Απριλίου 2019, στις 12 το μεσημέρι στην Εταιρεία Ελλήνων Λογοτεχνών στην Αθήνα και θα απονεμηθούν σε όλους τους συμμετέχοντες τα διπλώματά τους είτε διακρίθηκαν είτε όχι -περισσότερες πληροφορίες στη σελίδα 2 του εν λόγω φύλλου. Εν κατακλείδι, θα θέλαμε να σας ενημερώσουμε για το νέο μας εγχείρημα το «Ραδιόφωνο Λογοτεχνικό Βήμα», για το οποίο μπορείτε να διαβάσετε πληροφορίες στις σελίδες: 3738.

ΜΗΝ ΧΑΣΕΤΕ Τελετή Απονομής 1ου Σ. 2 Πανελλήνιου Διαγωνισμού Ποίησης Περιοδικού ΚΕΦΑΛΟΣ

Ο μεγάλος Έλληνας ηθοποιός Φαίδων Γεωργίτσης έφυγε από τη ζωή την 1η Μαρτίου 2019, αφήνοντας πίσω του ένα πλούσιο έργο. Ο Φαίδων Γεωργίτσης γεννήθηκε στην Αθήνα στις 26 Ιανουαρίου 1939 . Σπούδασε στις Δραματικές Σχολές των Καρόλου Κουν, Χρήστου Βλαχιώτη και Πέλου Κατσέλη. Πρωτοεμφανίστηκε στον κινηματογράφο στην ταινία "Ποτέ την Κυριακή" του Ζυλ Ντασέν το 1960. Έγινε δημοφιλής μέσα από τις ταινίες-μιούζικαλ της Φίνος Φιλμς σε σκηνοθεσία Γιάννη Δαλιανίδη, με συχνούς συμπρωταγωνιστές τη Μαίρη Χρονοπούλου, τη Ζωή Λάσκαρη, τον Κώστα Βουτσά, τη Μάρθα Καραγιάννη κ.ά. Στο θέατρο συνεργάστηκε με το Θέατρο Τέχνης του Κουν αλλά και με το Κρατικό

Θέατρο Βορείου Ελλάδος και τον θίασο του Μ. Βολανάκη. Στην τηλεόραση εμφανίστηκε για πρώτη φορά το 1972 στη σειρά "Κόκκινο δαχτυλίδι", ενώ έγινε πάλι δημοφιλής τη δεκαετία του '90 μέσα από τις καθημερινές τηλεοπτικές σειρές "Καλημέρα Ζωή" και "Λάμψη" του Νίκου Φώσκολου. Ασχολήθηκε επίσης με τη σκηνοθεσία σε θεατρικά και σε κινηματογραφικά έργα. Εν κατακλείδι, στην προσωπική του ζωή ο Φαίδων Γεωργίτσης ήταν παντρεμένος με την ηθοποιό Μπέτυ Αρβανίτη και εν συνεχεία παντρεύτηκε την Μπέτσυ με την οποία απέκτησε δυο παιδιά, τον Ραφαέλο και τη Μαρίζα. Το ζευγάρι είχε δημιουργήσει τον δικό του θεατρικό θίασο, ο οποίος εδρεύει στο Κορωπί και με τον οποίο ασχολιόταν κατά τα τελευ-

5ος Πανελλήνιος Διαγω- Σ. 3 νισμός λογοτεχνικής έκφρασης Δήμου Βύρωνα Διεθνής Εταιρεία Ελλή- Σ. 9 νων Λογοτεχνών: Διεθνής Γιορτή Ποιητών και Καλλιτεχνών 2019 (17/3) Japan Festival 2019 - Σ. 11 Athens Japan Convention Συνέντευξη του εξαίρε- Σ. 21 του ηθοποιού Χρήστου Λιακόπουλου για το Αυτοκράτωρ Αδριανός στην Εύα ΠετροπούλουΛιανού «Ανακρίνοντας» το συγ- Σ. 23 γραφέα Μάκη Ρουσομάνη Ραδιόφωνο Λογοτεχνικό Σ. 32 Βήμα

Η στήλη των Αγωνιστών Ειρώνων

Τους αγωνιστικούς χαιρετισμούς μου στους συντρόφους αγωνιστές είρωνες του μάταιου τούτου κόσμου. Χάρηκα που σας άρεσε η ειρωνική μου στήλη, έμαθα πως θέλετε ακόμη μία δόση από την ελληνική ειρωνική πραγματικότητα της και σπεύδω να σας τη προσφέρω! Τα μάθατε πιστεύω πως η κόρη του Μάνου Λοΐζου, η οποία είναι υποψήφια με τον ΣΥ.ΡΙΖ.Α., είπε τη θεϊκή ατάκα ή κατά τα λεγόμενά της έκανε το εξής γλωσσικό ατόπημα: «τα θύματα του Ξηρού θα έπρεπε να σηκωθούν και να μας ζητήσουν συγγνώμη, ηλίθιε Πανούση». Το ατόπημα δυστυχώς, όμως, δεν είναι γλωσσικό, αλλά μία προσβολή κατά των νεκρών, που ότι κι αν είχαν κάνει όταν ήταν εν ζωή, δεν δικαιολογεί ποτέ τη δολοφονία τους, επειδή είναι πάνω απ’ όλα άνθρωποι, αγαπητή Μυρσίνη! Πλούταρχος Πάστρας Ήρθε και ο φίλος μας, ο Λάκης ξανά στην tv! Ετοιμαστείτε να χορτάσουμε πάλι υβριστικά και

ρατσιστικά ανέκδοτα, γιατί για κακή μας τύχη μάς θεωρεί ακόμη «Μακάκες»! Λέτε να έχει δίκιο; Ο Αλέξης μας από την άλλη πλευρά μαζί με την Περιστέρα πήγαν να «κουρνιάσουν» στη «φωλίτσα», της όμορφης κατά τ’ άλλα και ιστορικής Μάνης. Το ταμείο είναι μείον απ’ ότι φαίνεται στο Μαξίμου, διότι δεν τους χάρηκαν για μία ακόμη φορά, τους σωτήρες του ελληνικού λαού, οι εξωτικές Μαλδίβες! Αχ, Έλληνα αν συνεχίσεις να ψηφίζεις τους ίδιους και τους ίδιους, δυστυχώς σε βλέπω να πηγαίνεις και συ ταξιδάκι, όπως πολλοί νέοι στις ημέρες μας, αλλά όχι για την αναψυχή σου, αλλά για να μπορέσεις να επιζήσεις! Η χώρα μας πλέον έχει γίνει: «τρία πουλάκια εκάθονταν και πλέκανε πουλόβερ πάνω στους καναπέδες της αποχαύνωσής τους»! Λόρδος Είρων

ΣΕΛ. 2 | 15 ΜΑΡΤΙΟΥ 2019 | ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΚΑ ΝΕΑ

ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΚΟ ΒΗΜΑ

ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΚΟ ΒΗΜΑ Η ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ ΤΩΝ ΛΟΓΟΤΕΧΝΩΝ ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ ΕΚΔΟΣΕΩΣ & ΣΥΝΤΑΞΕΩΣ Πλούταρχος Σ. Πάστρας ΙΔΙΟΚΤΗΣΙΑ ΕΚΔΟΣΗΣ ΚΕΦΑΛΟΣ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ logotexnikovima@gmail.com

ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΚΟ ΒΗΜΑ

ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΚΑ ΝΕΑ | 15 ΜΑΡΤΙΟΥ 2019 | ΣΕΛ. 3

5ος Πανελλήνιος Διαγωνισμός λογοτεχνικής έκφρασης για εφήβους/ες και νέους/ες Στο πλαίσιο της πολιτιστικής δράσης της Δημοτικής Βιβλιοθήκης με τίτλο «στο βλέμμα του Μπάιρον», ο Δήμος Βύρωνα προκηρύσσει τον 5ο Πανελλήνιο Διαγωνισμό λογοτεχνικής έκφρασης για εφήβους/ες και νέους/ες ΣΚΟΠΟΙ ΤΟΥ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΥ Σκοποί του διαγωνισμού είναι: Α) να καλλιεργήσει στη νεολαία το ενδιαφέρον για ζητήματα που έχουν σχέση με τα οράματα του Μπάιρον για την ανθρωπότητα Β) να ενθαρρύνει τους νέους να εκφράσουν τη συγγραφική τους ικανότητα καθώς και την καλλιτεχνική τους ευαισθησία μέσα από τη λογοτεχνική έκφραση. Ο διαγωνισμός εντάσσεται σε μια σειρά ενεργειών της Δημοτικής Βιβλιοθήκης του Δήμου Βύρωνα για τη δημιουργία μιας σχέσης ανάμεσα στη νεολαία και τις πνευματικές μορφές του τόπου μας που αποτελούν σύμβολα δημιουργίας και εναλλακτικής αντίληψης για τη ζωή. ΘΕΜΑ ΤΟΥ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΥ Για αυτή τη χρονιά το θέμα του διαγωνισμού θα είναι διαφορετικό για τους εφήβους στην ηλικιακή κατηγορία 13-18 ετών και για τους νέους στην ηλικιακή κατηγορία 18-30 ετών ΘΕΜΑ ΓΙΑ ΕΦΗΒΟΥΣ (13-18 ετών): Το θέμα του διαγωνισμού για εφήβους έχει και φέτος αφετηρία τη στάση ζωής του Μπάιρον που, ως πνευματική προσωπικότητα της εποχής του, οραματίστηκε με τόλμη τόσο με τις πολιτικές του ομιλίες στη βουλή των λόρδων, όσο και με τις επιλογές του, να γίνει συμπαραστάτης των αδύναμων. Με αφορμή τα παραπάνω και με αναφορά μια τραγική είδηση από τις ΗΠΑ πριν από μερικούς μήνες διαμορφώθηκε το θέμα του διαγωνισμού της λογοτεχνικής έκφρασης εφήβων και νέων ως ακολούθως: «Δεν πρέπει να επιτρέψουμε τα ψέματα της βίας, του ρατσισμού και της προκατάληψης να αποτελούν την αλήθεια μας. Η αλήθεια αρχίζει με εμάς. Αντί να προσπερνάμε ο ένας τον άλλο σαν τα πλοία μέσα στη νύχτα, πρέπει να αγωνιζόμαστε μέχρι οι αλήθειες μας να εκτείνονται στα άκρα του κόσμου». Το παραπάνω απόσπασμα ανήκει στην Santra Parks που τρία χρόνια πριν βραβεύτηκε σε ένα διαγωνισμό συγγραφής κειμένου με το τρίτο βραβείο. Στο κείμενό της κατήγγειλε την κοινωνική αδικία, τις διακρίσεις και τη βία. Τρία χρόνια μετά η δεκατριάχρονη, πλέον, Santra Parks σκοτώθηκε μέσα στο σπίτι της από ελεύθερο σκοπευτή και ανεξέλεγκτη χρήση όπλων στην περιοχή όπου διέμενε. Οι διαγωνιζόμενοι έφηβοι, αγόρια και κορίτσια δεκατριών έως δέκα οκτώ ετών καλούνται να γράψουν ένα πεζό ή ποιητικό κείμενο: Α) για να αφιερωθεί στη μνήμη της Santra Parks και να τιμηθεί όπως θεωρείτε ότι της αξίζει ή Β) για να εκφράσετε τις δικές σας αλήθειες όπως τις νιώθετε μέσα από τη δική σας αντίληψη ή Γ) για να περιγράψετε τις αλήθειες που οι άνθρωποι θα πρέπει να αγωνιστούν για να φτάσουν μέχρι την άκρη του κόσμου, όπως προτείνει η Santra Parks. Οι διαγωνιζόμενοι έφηβοι, αγόρια και κορίτσια, καλούνται να γράψουν ποιητικά ή πεζά λογοτεχνικά κείμενα διαπραγματευόμενοι μια, τουλάχιστον, από τις παραπάνω περιπτώσεις

ΘΕΜΑ ΓΙΑ ΝΕΟΥΣ (18 έως 30 ετών): Το θέμα του διαγωνισμού για τους νέους έχει και φέτος αφετηρία τη στάση ζωής του Μπάιρον που, ως πνευματική προσωπικότητα της εποχής του, οραματίστηκε με τόλμη και αμφισβήτησε τα καθιερωμένα πρότυπα της εποχής του. Με αφορμή τα παραπάνω και με αναφορά το θέμα του λογοτεχνικού έργου του Ευγένιου Ιονέσκο με τίτλο «Ρινόκερος» διαμορφώθηκε το θέμα του διαγωνισμού της λογοτεχνικής έκφρασης νέων ως ακολούθως: «Σε μια πόλη ξαφνικά οι άνθρωποι μεταμορφώνονται σε ρινόκερους: χάνουν το ανθρώπινο δέρμα τους, το πρόσωπό τους, τη γλώσσα τους, αποκτούν κέρατα και μουγκρίζουν. Οι ρινόκεροι – κάτοικοι της πόλης γίνονται όλο και περισσότεροι και οι άνθρωποι όλο και λιγότεροι. Ο τελευταίος άνθρωπος της πόλης που αρνείται να μεταμορφωθεί σε ρινόκερο λέει: «Αλίμονο σε αυτόν που θέλει να διατηρήσει την ιδιομορφία του! Θα τους πολεμήσω, θα πολεμήσω όλο τον κόσμο! Είμαι ο τελευταίος άνθρωπος, και θα μείνω άνθρωπος ως το τέλος! Εγώ δε θα συνθηκολογήσω ποτέ σαν εσάς!» Οι διαγωνιζόμενοι νέοι και νέες δεκαοκτώ έως τριάντα ετών καλούνται να γράψουν ένα πεζό, ή ποιητικό κείμενο ως εξής: Α) Φανταστείτε ότι είστε κάτοικος αυτής της πόλης, μιλάτε με τον τελευταίο άνθρωπο και γράψετε για το πόσο όμορφη θα μπορούσε να είναι η ζωή του χωρίς μοναξιά, ακολουθώντας τον τρόπο ζωής όλων των άλλων και αφήνοντας τον εαυτό του να γίνει ρινόκερος όπως έκαναν όλοι οι άλλοι, ή Β) Φανταστείτε ότι είστε εσείς αυτός ο τελευταίος άνθρωπος, ο διαφορετικός από τους άλλους, αποφασίζετε να παραμείνετε άνθρωπος και γράψετε τι είδους χαρακτηριστικά του ανθρώπου θα κρατήσετε, τι είδους συμπεριφορές, τι στάση ζωής για να μην οδηγηθείτε σε αυτό που ο τελευταίος άνθρωπος απορρίπτει, ώστε να μη συνηθίσετε να ζείτε όπως όλοι οι άλλοι, με όψη ρινόκερου. Οι διαγωνιζόμενοι νέοι και νέες καλούνται να γράψουν ποιητικά ή πεζά λογοτεχνικά κείμενα διαπραγματευόμενοι μια, τουλάχιστον, από τις παραπάνω περιπτώσεις. Όροι Συμμετοχής: 1. Δικαίωμα συμμετοχής έχουν οι μαθητές και οι μαθήτριες γυμνασίου και λυκείου οποιουδήποτε σχολείου εντός και εκτός Ελλάδας καθώς και νέοι και νέες ηλικίας 18-30 ετών. Από τη συμμετοχή αποκλείονται αυτοί που βραβεύτηκαν (με 1ο, 2ο και 3ο βραβείο) σε οποιαδήποτε κατηγορία του αντίστοιχου διαγωνισμού έτους 2018. Ανάλογος αποκλεισμός δεν ισχύει για τους διακριθέντες με τιμητικό έπαινο και φυσικά, έπαινο συμμετοχής.

2. Ο διαγωνισμός αφορά σε δυο κατηγορίες κειμένων ανάλογα με την ηλικία των συμμετεχόντων: Α) Εφηβικό κείμενο (μαθητές και μαθήτριες των τάξεων του Γυμνασίου και του Λυκείου) Β) Νεανικό κείμενο (νέοι και νέες 18 μέχρι 30 ετών) 2.1 Συμμετοχές που δεν ανήκουν στις παραπάνω ηλικιακές κατηγορίες αποκλείονται.

3. Ο διαγωνισμός αφορά δύο κατηγορίες κειμένων ανάλογα με το λογοτεχνικό είδος: Α) ποιητικό έργο, αδημοσίευτο, έκτασης μέχρι 40 στίχους, σε ομοιοκατάληκτο ή ελεύθερο στίχο Β) διήγημα αδημοσίευτο, έκτασης μέχρι 1.500 λέξεις 3.1 Κάθε ενδιαφερόμενος/η θα συμμετάσχει στην αντίστοιχη ηλικιακή κατηγορία.

ΣΕΛ. 4 | 15 ΜΑΡΤΙΟΥ 2019 | ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΚΑ ΝΕΑ

ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΚΟ ΒΗΜΑ

3.2 Κάθε ενδιαφερόμενος/η μπορεί να συμμετάσχει με ένα μόνο έργο και για ένα μόνο λογοτεχνικό είδος (ποίηση ή διήγημα) που αντιστοιχεί στην ηλικιακή του/της κατηγορία.

4. Τα έργα θα είναι γραμμένα στην ελληνική γλώσσα, θα φέρουν τίτλο και θα υποβληθούν σε κλειστό φάκελο.

5.1 Ο κλειστός φάκελος συμμετοχής για κάθε διαγωνιζόμενο θα πρέπει οπωσδήποτε να περιλαμβάνει: Α) το έργο (όχι με το πραγματικό ονοματεπώνυμο αλλά με το ψευδώνυμο του/της διαγωνιζόμενου/ης) εκτυπωμένο σε τρία αντίτυπα, σε σελίδες μεγέθους Α4, μέγεθος γραμμάτων 12 και γραμματοσειρά Times New Roman Στην πρώτη σελίδα του έργου και δίπλα στο ψευδώνυμο θα είναι γραμμένη η ηλικιακή κατηγορία του/της συμμετέχοντος/συμμετέχουσας, δηλαδή: εφηβικό ή νεανικό, ανάλογα με την ηλικιακή κατηγορία του διαγωνιζόμενου ή της διαγωνιζόμενης. Β) το έργο σε μορφή ψηφιακού δίσκου (CD) και σε αρχείο με δυνατότητα επεξεργασίας του κειμένου. Γ) μικρότερο κλειστό φάκελο όπου θα περιλαμβάνεται μια σελίδα με τα ακόλουθα στοιχεία, με πεζά γράμματα σωστά τονισμένα : α) το πραγματικό ονοματεπώνυμο του/της διαγωνιζόμενου/ης, βάσει της αστυνομικής του/της ταυτότητας και απλή φωτοτυπία της αστυνομικής του/της ταυτότητας β) το ψευδώνυμο που χρησιμοποιεί, ώστε να γίνει η αντιστοίχιση, γ) τα πλήρη στοιχεία επικοινωνίας, δηλ. ταχυδρομική διεύθυνση, ηλεκτρονική διεύθυνση (e-mail), αριθμ. τηλεφώνου του ιδίου καθώς και αριθμός τηλεφώνου του γονέα ή κηδεμόνα στην περίπτωση που ο/η συμμετέχων/ουσα στον διαγωνισμό είναι κάτω των 18 ετών δ) έγγραφη υπεύθυνη δήλωση από τους νέους ενήλικες συμμετέχοντες στο διαγωνισμό ότι το έργο τους είναι πρωτότυπο και δεν θίγει δικαιώματα πνευματικής ιδιοκτησίας τρίτων. Τέλος, για τους/τις συμμετέχοντες/ουσες έως 18 ετών είναι επίσης απαραίτητο να συμπεριληφθούν στο μικρότερο κλειστό φάκελο: i) υπεύθυνη δήλωση του νόμου 1599 από τους γονείς ή κηδεμόνες τους ότι συναινούν στη συμμετοχή των παιδιών τους στη διαγωνιστική διαδικασία καθώς επίσης και ότι συναινούν στη δημοσιοποίηση του ονόματος του ανήλικου παιδιού τους που θα ακολουθήσει στο στάδιο της βράβευσης με την ανάρτηση των αποτελεσμάτων του διαγωνισμού και την έκδοση των διακριθέντων έργων. ii) έγγραφη υπεύθυνη δήλωση του νόμου 1599 από τους γονείς ή κηδεμόνες των συμμετεχόντων στο διαγωνισμό ότι το έργο τους είναι πρωτότυπο και δεν θίγει δικαιώματα πνευματικής ιδιοκτησίας τρίτων. Σε περίπτωση που υπάρχει παραβίαση πνευματικών δικαιωμάτων, η επιτροπή του διαγωνισμού και ο Δήμος Βύρωνα δε φέρουν καμία ευθύνη και έχουν δικαίωμα αποκλεισμού της συμμετοχής 5.2 Συμμετοχές που δεν πληρούν τις παραπάνω προϋποθέσεις αποκλείονται 6. Τα έργα θα συγκεντρωθούν και θα αποσταλούν είτε μέσω των Γυμνασίων – Λυκείων, αν εκδηλωθεί σχετικό ενδιαφέρον από μαθητές και μαθήτριες, είτε με ατομική πρωτοβουλία των ενδιαφερόμενων. Στην περίπτωση που τα έργα θα αποσταλούν μέσω σχολείων απαραίτητο είναι να συμπεριληφθούν εντός του μεγάλου φακέλου τα στοιχεία επικοινωνίας του σχολείου και του υπεύθυνου επικοινωνίας για το σχετικό διαγωνισμό εκπαιδευτικού.

7. Οι κλειστοί φάκελοι συμμετοχής θα πρέπει να υποβληθούν ταχυδρομικά ή προσωπικά στο Γραφείο Πρωτοκόλλου και θα φέρουν υποχρεωτικά, στο εξωτερικό τμήμα του κλειστού φακέλου συμμετοχής γραπτώς την ένδειξη: Για τον 5ο Πανελλήνιο Διαγωνισμό Λογοτεχνικής Έκφρασης για εφήβους και νέους για το έτος 2019 στο πλαίσιο της πολιτιστικής δράσης με τίτλο «στο βλέμμα του Μπάιρον» 8. Ο τόπος αποστολής ή υποβολής κλειστών φακέλων συμμετοχής είναι η διεύθυνση: Δημαρχείο Βύρωνα Καραολή & Δημητρίου 36-44

Βύρωνας 16233 Γραφείο Πρωτοκόλλου Τηλ. Κέντρο: 213-2008600 9. Καταληκτική ημερομηνία υποβολής ή αποστολής των έργων (σφραγίδα ταχυδρομείου) είναι η 1η Ιουλίου 2019. Φάκελοι συμμετοχής που θα φέρουν σφραγίδα μετά την παραπάνω ημερομηνία θα παραλαμβάνονται ως εκπρόθεσμοι και το περιεχόμενό τους δεν θα συμπεριληφθεί στη διαγωνιστική διαδικασία 10. Τα αποτελέσματα του διαγωνισμού θα ανακοινωθούν με αποστολή μηνύματος ηλεκτρονικού ταχυδρομείου και θα αναρτηθούν στην ιστοσελίδα του Δήμου Βύρωνα μέχρι το τέλος του μήνα Οκτωβρίου 2019. Ο χρόνος ανακοίνωσης των αποτελεσμάτων δύναται και να παραταθεί. Σε περίπτωση παράτασης θα αναρτηθεί σχετική ανακοίνωση στην ιστοσελίδα του Δήμου Βύρωνα.

11. Κριτήρια εκτίμησης των υποβαλλόμενων έργων είναι: α. Η πρωτοτυπία στον τρόπο ανάδειξης του θέματος β. Η χρήση της ελληνικής γλώσσας, και γ. Η οργάνωση του κειμένου όσον αφορά στη δομή του 12.1. Θα βραβευτούν τρία έργα ανά κατηγορία κειμένου και ηλικιακή ομάδα, δηλαδή 12 έργα συνολικά, με την ένδειξη «πρώτο βραβείο», «δεύτερο βραβείο» κ.λ.π . Στη συνέχεια θα απονεμηθούν τιμητικοί έπαινοι στα έργα που θα κριθούν ως καλύτερα στη σειρά αξιολόγησης αμέσως μετά από τα βραβευθέντα και θα είναι ισάριθμα, δηλαδή θα απονεμηθούν 12 τιμητικοί έπαινοι συνολικά, με την ένδειξη «πρώτος τιμητικός έπαινος», «δεύτερος τιμητικός έπαινος» κ.λ.π. Τέλος, έπαινοι συμμετοχής θα απονεμηθούν σε όλους τους συμμετέχοντες εγκύρως και εμπροθέσμως στο διαγωνισμό 12.2 Ειδικά βραβεία θα απονεμηθούν στους εκπαιδευτικούς που συνέβαλαν στην προώθηση του διαγωνισμού στα σχολεία τους και θα συνοδεύσουν τους μαθητές τους στην τελετή βράβευσής τους με σκοπό να υποστηριχτούν και να ανταμειφθούν οι προσπάθειες των εκπαιδευτικών να καθοδηγήσουν τα παιδιά στο δρόμο του προβληματισμού και στοχασμού 13. Δεν θα γίνουν δεκτά κείμενα με περιεχόμενο υβριστικό ρατσιστικό, απρεπές, που προσβάλλει την τιμή και την αξιοπρέπεια τρίτων κατά την απόλυτη κρίση της κριτικής επιτροπής του διαγωνισμού 14. Τα βραβευθέντα και τιμηθέντα έργα θα εκδοθούν με μέριμνα του Δήμου Βύρωνα. Το βιβλίο που θα εκδοθεί θα διανεμηθεί ΔΩΡΕΑΝ προς όλες τις δημοτικές βιβλιοθήκες της Ελλάδας, προς όλες τις σχολικές βιβλιοθήκες του Βύρωνα, σε εκπροσώπους των ΜΜΕ, πολιτιστικών φορέων, υποστηρικτών και χορηγών του διαγωνισμού. Οι συγγραφείς των έργων που θα περιλαμβάνονται στην έκδοση θα λάβουν πέντε τουλάχιστον αντίτυπα. Τέλος, ο Δήμος διατηρεί το δικαίωμα να αναρτήσει τα κείμενα της έκδοσης στην ιστοσελίδα του με σκοπό να προβάλλει κατά το δυνατό τη λογοτεχνική προσπάθεια της νεολαίας μας. Οι συγγραφείς των έργων αυτών παρέχουν αυτοδίκαια στους οργανωτές του διαγωνισμού τα πνευματικά δικαιώματα για την έκδοση στο Ανθολόγιο 15. Τα έργα θα κριθούν από κριτική επιτροπή στην οποία θα συμμετέχουν φιλόλογοι, συγγραφείς και άλλες πνευματικές προσωπικότητες. Τα ονόματα όσων την απαρτίζουν θα ανακοινωθούν για λόγους αδιαβλητότητας του διαγωνισμού μετά την καταληκτική ημερομηνία υποβολής, ή αποστολής των έργων. Η κρίση της κριτικής επιτροπής είναι αμετάκλητη 16. Η επιτροπή δύναται να ζητήσει οποιοδήποτε έγγραφο που πιστοποιεί την ηλικία ή άλλο στοιχείο του διαγωνιζόμενου 17. Η τελετή βράβευσης θα γίνει από τον Δήμο Βύρωνα μετά την ανακοίνωση των αποτελεσμάτων του διαγωνισμού και σε ημερομηνία που θα γνωστοποιηθεί 18. Τα υποβληθέντα έργα δεν επιστρέφονται και παραμένουν στο αρχείο της Δημοτικής Βιβλιοθήκης ως αποδεικτικά στοιχεία του διαγωνισμού. Η συμμετοχή στο διαγωνισμό με την υποβολή του κειμένου προϋποθέτει και την πλήρη αποδοχή των όρων της παρούσας προκήρυξης 19. Σε περίπτωση που υπάρχει παραβίαση πνευματικών δικαιωμάτων, η επιτροπή του διαγωνισμού και ο Δήμος Βύρωνα δε φέρουν καμία ευθύνη και έχουν δικαίωμα αποκλεισμού της συμμετοχής. Ο Δήμος Βύρωνα δεσμεύεται ότι δεν θα κάνει με οποιονδήποτε τρόπο εμπορική χρήση των έργων, έχει, δε, την υποχρέωση να αναφέρει πάντα τα στοιχεία του δημιουργού, χωρίς καμία άλλη απαίτηση εκ μέρους του 20 . Πληροφορίες για το διαγωνισμό δίνονται στο τηλέφωνο 2107609342, Τμήμα Πολιτισμού

ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΚΟ ΒΗΜΑ

ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΚΑ ΝΕΑ | 15 ΜΑΡΤΙΟΥ 2019 | ΣΕΛ. 5

Αποτελέσματα ΣΤ΄ Λογοτεχνικού Διαγωνισμού Διηγήματος Βιβλιόφιλων Έδεσσας Α΄ Βραβείο: Στην Μαριάντζελα Ψωμαδέλλη για το διήγημα "Τρεις χορδές… μια ιστορία" Β΄ Βραβείο: Στον Δημήτρη Κολιδάκη για το διήγημα "Φ" Γ΄ Βραβείο: Στην Φρίντα Μήτσιου για το διήγημα "Βρωμολογίες"

Ειδικός Έπαινος τοπικής Ιστορίας Γιάννης Γατσούλης για το διήγημα «Γιώργης και Σουλεϊμάνογλου» Τιμητικές Διακρίσεις (αλφαβητικά) Αντώνης Ευθυμίου για το διήγημα "20 γρόσια αγάπης" Τζωρτζίνα Κουριαντάκη για το διήγημα "Εκτίμηση... ευτυχίας" Ιφιγένεια Μετόχη για το διήγημα "Η ψυχή και ο έρωτας" Στέφανος Ντάκος για το διήγημα "Λαθρεπιβάτης σε αποκαλυπτικό ταξίδι "

Α΄ Έπαινος: Στον Γεώργιο Δ. Αναγνωστόπουλο για το διήγημα "Το ράκος" Β΄ Έπαινος: Στον Ιορδάνη Κυριακίδη για το διήγημα "Με όνειρα γύρευε να χτίσει τον κόσμο του" Γ΄ Έπαινος: Στην Χρυσάνθη Πρωτοψάλτου για το διήγημα "Το κά- Έδεσσα, 20 Φεβρουαρίου 2019 μπιγκ"

Αποτελέσματα ΣΤ΄ Λογοτεχνικού Διαγωνισμού Διηγήματος Βιβλιόφιλων Έδεσσας

ΣΕΛ. 6 | 15 ΜΑΡΤΙΟΥ 2019 | ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΚΑ ΝΕΑ

ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΚΟ ΒΗΜΑ

Εκδηλώσεις Πανελλήνιας Ένωσης Λογοτεχνών

ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΚΟ ΒΗΜΑ

ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΚΑ ΝΕΑ | 15 ΜΑΡΤΙΟΥ 2019 | ΣΕΛ. 7

8ος Πανελλήνιος Λογοτεχνικός Διαγωνισμός Πνευματικής Συντροφιάς Λεμεσού Η Πνευματική Συντροφιά Λεμεσού προκηρύσσει τον 8ον ΠανελΤα έργα πρέπει να σταλούν ταχυδρομικώς, με απλή επιστολή και λήνιο Λογοτεχνικό Διαγωνισμό. όχι συστημένη, στη διεύθυνση ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΗ ΣΥΝΤΡΟΦΙΑ ΛΕΜΕΣΟΥ Τ.Θ. 50807, 3610 ΛΕΜΕΣΟΣ με ένδειξη αντίστοιχη προς Αναλυτικά: το είδος στο οποίο συμμετέχουν, π.χ. «Για το Διαγωνισμό Ποίησης – στην κοινή Νεοελληνική» ή «Για το Διαγωνισμό Διηγήματος». Κατηγορίες: Τα έργα θα αξιολογούνται από τριμελή κριτική επιτροπή και τα αποτελέσματα θα ανακοινωθούν στον τύπο και στο διαδίκτυο στα Α. ΠΟΙΗΣΗ τέλη Ιουνίου. Οι βραβευθέντες θα ειδοποιηθούν και τηλεφωνικώς. Η τελετή βράβευσης των έργων θα γίνει στα τέλη Σεπτεμβρίου I. Ποίηση στην κοινή νεοελληνική με αρχές Οκτωβρίου. Θα βραβευθούν τρία έργα σε κάθε κατηγορία.

II. Ποίηση σε κυπριακή διάλεκτο Επιπρόσθετα θα απονεμηθεί έπαινος σε τρία έργα από κάθε κατηγοIII. Ποίηση για μαθητές/τριες Γυμνασίων, Λυκείων και Τεχνικών ρία. Σχολών. Τα μη βραβευθέντα έργα δεν επιστρέφονται, ούτε υποχρεούται η Πνευματική Συντροφιά να κοινοποιήσει τη βαθμολογία τους. Με Β. ΔΙΗΓΗΜΑ την ολοκλήρωση του διαγωνισμού όλα τα μη βραβευθέντα έργα καταστρέφονται. Όροι Διαγωνισμού: Έργα τα οποία δεν πληρούν τους όρους θα απορρίπτονται. Το θέμα του διαγωνισμού είναι ελεύθερο για όλες τις κατηγορίες. Η συμμετοχή στον διαγωνισμό δηλώνει αυτόματα και την αποδοΚάθε διαγωνιζόμενος μπορεί να συμμετέχει μ’ ένα έργο σε όποια χή των όρων του. ή όποιες κατηγορίες επιθυμεί. Σημείωση: Θα καταβληθεί προσπάθεια ώστε όλα τα βραβευθέντα Όσον αφορά την κατηγορία της Ποίησης, το έργο να αποτελείται έργα να συμπεριληφθούν σε συγκεντρωτικό τόμο. από 8 μέχρι 32 στίχους, να μην έχει δημοσιευθεί ή να έχει βραβευθεί σε οποιαδήποτε διαγωνισμό. Για περισσότερες πληροφορίες μπορείτε να αποταθείτε στους: Όσον αφορά την κατηγορία του Διηγήματος, το έργο να μην υπερβαίνει τις 2000 λέξεις, και να μην έχει δημοσιευθεί ή να έχει Κυριάκο Μπαρρή (Πρόεδρο Πνευματικής Συντροφιάς), τηλ. βραβευθεί σε οποιαδήποτε διαγωνισμό.

0035799633227 Η υποβολή των έργων να γίνεται σε τρία [3] αντίγραφα, στα ο- Πανίκο Παναγή (Αντιπρόεδρο Πνευματικής Συντροφιάς), τηλ. ποία να αναγράφεται μόνο το ψευδώνυμο του διαγωνιζόμενου.

0035799411833 Σε εσώκλειστο φάκελο να δίνονται τα στοιχεία του διαγωνιζόμενου [όνομα, επώνυμο, τηλέφωνο, διεύθυνση, ηλεκτρονικό ταχυδρο- Κυριάκος Μπαρρής, Πρόεδρος μείο, τίτλος έργου και ψευδώνυμο]. Στο εξωτερικό μέρος του εσώκλειστου φακέλου θα αναγράφεται απαραίτητα το ψευδώνυμο. Η καταληκτική ημερομηνία για την αποστολή των έργων είναι η Μαρία Κυπριανού-Λεοντή, Γραμματέας 21ηΑπριλίου 2019.

Βράβευση Δρ. Μιλτιάδη Ντόβα Βραβεύτηκε στα πλαίσια του «3ου Παγκόσμιου Διαγωνισμού Ποίησης Κωνσταντίνος Π. Καβάφης» που διηξήγαγε για το 2017, η International Art Society και η International Art Academy με το «3ο Τρίτο Βραβείο» του εν λόγω Διαγωνισμού, η ποιητική συλλογή «Ξαστέρωμα», δείγμα κι απόπειρα, τόσο ελευθερόστιχης, όπως κι ομοιοκατάληκτης ποίησης, του γνωστού Ηπειρώτη Ποιητή, Συγγραφέα, Διδάκτορα της Φιλοσοφίας, και Εκπαιδευτικού Μιλτιάδη Ντόβα. Η ποιητική συλλογή «Ξαστέρωμα», η οποία αποτελείται από 35 τριάντα πέντε σελίδες, περιλαμβάνει τριάντα τρία ποιήματα, 25 είκοσι πέντε ελευθερόστιχα και 8 οκτώ ομοιοκατάληκτα, τα οποία καλύπτουν ευρύ φάσμα ποικίλων μορφών προβληματισμού και τα οποία αποτελούν ένα σχετικά σημαντικό, πρόσφατο τμήμα της δουλειάς του εν λόγω συγγραφέα. Στα πλαίσια αυτής της ποιητικής συλλογής ο Συγγραφέας παντρεύει το βίωμα και το όνειρο με τη φιλοσοφική και πολιτική σκέψη καταλήγοντας στην κριτική ενατένιση και αποτύπωση στο πλαίσιο μιας απόπειρας έκφρασης της δυναμικής μέσω της Ποιητικής Κριτικής, των γενιών του Σήμερα, αλλά και των γενιών που ακολουθούν!

Ανακοίνωση Πανελλήνιας Ένωσης Λογοτεχνών

H "Πανελλήνια Ένωση Λογοτεχνών", είναι ανοικτή κάθε Τρίτη, 5μμ με 10μμ. Τα μέλη, οι συνεργάτες και οι φίλοι της, μπορούν να επισκεφθούν τα γραφεία της και τις υπόλοιπες ημέρες, σε συνεννόηση με τα μέλη του Διοικητικού Συμβουλίου για την ημέρα και την ώρα της συνάντησης. Το Διοικητικό Συμβούλιο

ΣΕΛ. 8 | 15 ΜΑΡΤΙΟΥ 2019 | ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΚΑ ΝΕΑ

ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΚΟ ΒΗΜΑ

Βραβείο Αριστείας Συγγραφικού Έργου 2018 στην «Αψίδα» του Δρ. Μιλτιάδη Ντόβα Βραβεύτηκε στο πλαίσιο των «Βραβείων Αριστείας Συγγραφικού Έργου 2018» που διεξήγαγαν για το 2018, η International Art Academy και η International Art Society με το «Βραβείο Ποίησης Χαϊ-κού 2018» η ποιητική συλλογή «Αψίδα». Δείγμα κι απόπειρα Ολιγόστιχης Ποίησης, του γνωστού Ηπειρώτη Ποιητή, Συγγραφέα, Διδάκτορα της Φιλοσοφίας και Εκπαιδευτικού Μιλτιάδη Ντόβα, η οποία εκδόθηκε από τις Eκδόσεις Ωρίωνας το 2018, στη Θεσσαλονίκη Η παρούσα ποιητική συλλογή -όγδοη κατά χρονολογική σειρά έκδοσης εν συνόλω- περιλαμβάνει 153 εκατόν πενήντα τρία Χαϊκού, τα οποία καλύπτουν ευρύ φάσμα ποικίλων μορφών προβληματισμού και τα οποία αποτελούν ένα σχετικά σημαντικό πρόσφατο τμήμα της «δουλειάς» του εν λόγω συγγραφέα. Στα πλαίσια αυτής της ποιητικής συλλογής, μπορεί να ειπωθεί ότι αποτυπώνονται με γλαφυρό τρόπο μέσα από μια γραφή με στοιχεία κοινωνικού προβληματισμού και διεκδίκησης, οι δυναμικές σχέσεις Κοινωνίας, Φύσης και Ανθρώπου σε μια ποιητική προσέγγιση και προοπτική με κέντρο τον Άνθρωπο ως μέρος-μέλος της Φύσης και της Κοινωνίας και επίκεντρο παράλληλα αυτών. Αποδίδοντας και συγκροτώντας κατ’ αυτόν τον τρόπο, ένα αρμονικό σύμπλεγμα των εν λόγω στοιχείων βασι-

σμένο στην αρχή της αντιπροσωπευτικότητας, αλλά κύρια της περιεκτικότητας σε μια μορφή Ποίησης, όπου εφαρμόζει με επιτυχία την αρχή: «ουκ εν τω πολλώ το εύ» υποσχόμενη παράλληλα στον Αναγνώστη ένα Υπέροχο Ταξίδεμα!!! ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΩΡΙΩΝΑΣ

ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΚΟ ΒΗΜΑ

ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΚΑ ΝΕΑ | 15 ΜΑΡΤΙΟΥ 2019 | ΣΕΛ. 9

ΣΕΛ. 10 | 15 ΜΑΡΤΙΟΥ 2019 | ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΚΑ ΝΕΑ

ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΚΟ ΒΗΜΑ

ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΚΟ ΒΗΜΑ

ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΙΚΑ ΝΕΑ | 15 ΜΑΡΤΙΟΥ 2019 | ΣΕΛ. 11

2η Έκθεση Ελλήνων Εικαστικών στην Ολλανδία από την ΚΟΙΝ.Σ.ΕΠ «Ελλάδα Παντού» Συμμετέχει η εικαστικός-αγιογράφος Μαριλένα Φωκά

τεχνοτροπίες και ξεχωριστές διατάξεις απόδοσης. Το κλίμα αναφορών που συγκροτείτε αποτελείτε από χαρακτηριστικές συνθέσεις αξιώσεων με ολοκληρωμένη δόμηση, αυτούσια και ευρηματική δομή.’’ Ο εικαστικός συντονιστής-συνεπιμελητής Γιώργος Γουρλάς αναφέρει πως :

‘’Οι δημιουργοί θα έχουν την δυνατότητα να γνωρίσουν το κοινό της Ολλανδίας, αλλά και να συμμετέχουν σε B2Β συναντήσεις με τοπικούς εμπορικούς και επιχειρηματικούς παράγοντες της τέχνης. Ταυτόχρονα, οι επισκέπτες της εικαστικής έκθεσης θα απολαύσουν σύγχρονα έργα τέχνης, θα συνομιλήσουν με τους δημιουργούς τους και θα μπορούν Η ΚΟΙΝ.Σ.ΕΠ «Ελλάδα Παντού» παρουσιάζει την 2η να αποκτήσουν όποιο έργο αγαπήσουν σε προσιτές τιμές. ‘’ Έκθεση αναγνωρισμένων Ελλήνων Εικαστικών από τις 15 ως Στην έκθεση συμμετέχουν οι: 17 Μαρτίου 2019, στο Εκθεσιακό κέντρο «Expo Δέσποινα Κουβάτσου, Μαριλένα Φωκά ,Eφροσύνη ΤζουHouten» (Meidoornkade 24 3992 AE HOUTEN) στην Ουτρέβέλη, Ροδούλα Ανδρεάδου, Μαρία Μανουσιάδου, Αθηνά Κοχτη της Ολλανδίας, στα πλαίσια της 2ης Εξαγωγικής Ελληνοτσώνη-Συνετού, Μιμόζα Αράπη, Αnnete Κινδήρογλου, ΚατεΟλλανδικής Έκθεσης / Φεστιβάλ «Feel, Taste, Live Greece!». ρίνα Σακελλαρίδη, Κωνσταντίνα Μηνά, Λίλα Δίδου, Ζακλίν Ο πρόεδρος της ΚΟΙΝ.Σ.ΕΠ «Ελλάδα Παντού»- Δελασούδα, Κερασία Τουλιάτου, Μάρη Σερφιώτη, Βίκυ Τσιδιοργανωτής του φεστιβάλ Θωμάς Σοπιλίδης τονίζει ότι :’’Η μπιρλή, Γιούλα Γιδάκου ,Έλενα Ροφαέλα, ΚΟΙΝ.Σ.ΕΠ «Ελλάδα Παντού» πρωτοπορεί και δείχνει για Κατερίνα Γιαζιτζόγλου, Αγγελική Λιάγκα, Μargherita ακόμη μία φορά τις δυνατότητες της Κοινωνικής και Αλλη- Dean ,Δημήτρης Βογιατζόγλου ,Αθανασία Γιαξίδου, Νικόλας λέγγυας Οικονομίας, ακόμη και στην εξωστρέφεια, διοργα- Πασιάς, Ελευθερία Χριστάκη, Σουζάνα Παπακαλιάτη, Σταύνώνοντας την 2η Εξαγωγική Ελληνο-Ολλανδική Έκθεση / Φε- ρος Βλάχος, Μαρία Μανουσιάδου, Κωνσταντίνα Πολίτη, Νίστιβάλ με θεματικές όπως: Τρόφιμα, Ποτά, Γενικό Εμπόριο, να Μακρή, Μαίρη Περδικομάτη και άλλοι , που όλοι είναι Τουρισμός, Δημιουργικές Βιομηχανίες και Πολιτισμός. απόφοιτοι της σχολής καλών τεχνών και γνωστών εικαστικών Μέρος του Φεστιβάλ αφορά στο διαπολιτισμικό διάλογο μεταξύ Ελλάδας και Ολλανδίας και για το σκοπό αυτό οργανώνουμε την Εικαστική έκθεση δημιουργών από την Ελλάδα και την Ολλανδία με έργα αυθεντικής τέχνης.’’ Ο ιστορικός τέχνης-επιμελητής της εικαστικής έκθεσης Λεόντιος Πετμεζάς επεσημαίνει : ’’ Oι συλλήψεις των καταξιωμένων εικαστικών καλλιτεχνών εξωτερικεύουν το εντυπωσιακό στοιχείο της Ελληνικότητας και το θέτουν σε διεθνείς προδιαγραφές μέσα από την διασταύρωση της υψηλής αισθητικής παρέμβασης ,της χρωματικής έκφρασης και της σχεδιαστικής παραστατικότητας. Η συνολική κατάθεση διαθέτει μια ηθογραφική ρυθμικότητα που συνυπάρχει αυτόνομα και ευπρόσδεκτα σε διαφορετικές εργαστηρίων . Η Έκθεση / Φεστιβάλ που αναμένεται να επισκεφτεί πλήθος Ολλανδών και Ελλήνων από όλο το BENELUX (Βέλγιο, Ολλανδία, Λουξεμβούργο), για να ζήσουν, να γευτούν και να αισθανθούν για λίγο την Ελλάδα τελεί υπό την Αιγίδα του Υπουργείου Τουρισμού και του Ε.Ο.Τ., του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων ,της Ένωσης Περιφερειών Ελλάδας ,της Κεντρικής Ένωσης Δήμων Ελλάδας, της Κεντρικής Ένωσης Επιμελητηρίων Ελλάδας ,της Γενικής Γραμματείας Απόδημου Ελληνισμού ,της Πρεσβείας της Ελλάδας στην Ολλανδία. Χορηγοί επικοινωνίας είναι η ΕΡΤ | Πρώτο Πρόγραμμα Ελληνικής Ραδιοφωνίας | Η Φωνή της Ελλάδας ,το Αθηναϊκό-Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων , Global Sustain , Greece Around.

ΣΕΛ. 12 | 15 ΜΑΡΤΙΟΥ 2019 | ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΙΚΑ ΝΕΑ

ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΚΟ ΒΗΜΑ

«Η Ιαπωνία και το Βιβλίο» στην Πινακοθήκη του Δήμου Αθηναίων Ο Οργανισμός Πολιτισμού, Αθλητισμού και Νεολαίας δήμου Αθηναίων, η Αθήνα 2018, Παγκόσμια Πρωτεύουσα Βιβλίου δήμου Αθηναίων, μέγας δωρητής της οποίας είναι το Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος και το Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού - Γενική Διεύθυνση Αρχαιοτήτων και Πολιτιστικής Κληρονομιάς - Μουσείο Ασιατικής Τέχνης Κερκύρας, διοργανώνουν την έκθεση «Η Ιαπωνία και το Βιβλίο» από 4 Μαρτίου έως 3 Μαΐου 2019 στην Πινακοθήκη δήμου Αθηναίων. Η έκθεση πραγματοποιείται υπό την αιγίδα της Πρεσβείας της Ιαπωνίας στην Αθήνα, στο πλαίσιο του εορτασμού των 120 χρόνων διπλωματικών σχέσεων Ελλάδας-Ιαπωνίας που συμπληρώνονται το 2019. Πρόκειται για μία μοναδικής σπουδαιότητας έκθεση, που παρουσιάζει έργα από μια από τις πλουσιότερες και σημαντικές παγκόσμια συλλογές ιαπωνικής τέχνης του Μουσείου Ασιατικών Τεχνών της Κερκύρας, όπως τα εξαιρετικά εικαστικά έργα του 19 αι, τις σπάνιες εκδόσεις του Λευκάδιου Χερν, και τις εικονογραφήσεις στις φανταστικές ιστορίες καθώς και manga του Hokusai. Συγκεκριμένα, θα παρουσιαστούν 68 έργα του Μουσείου, πρωτότυπες έγχρωμες ξυλογραφίες των μεγάλων εκπροσώπων του Ukiyoe, του σημαντικότερου ιστορικά καλλιτεχνικού ρεύματος της Ιαπωνίας, με προεξέχουσα βαρύτητα στο εικαστικό έργο του θρυλικού Katsushika Hokusai (1760-1849), «πατέρα» των σημερινών manga, καθώς και η ιδιαίτερη συνομιλία των δύο πολιτισμών, μέσα από την παρουσίαση του έργου του Έλληνα Λευκάδιου Χερν (Patrick Lafcadio Hearn, 1850-1904), που έζησε στην Ιαπωνία τον 19ο αιώνα και είχε τόσο κρίσιμη επιρροή στην διάδοση της ιαπωνικής λογοτεχνίας και τέχνης, που αναγνωρίστηκε ως «εθνικός συγγραφέας» της Ιαπωνίας. Τα έργα των εκπροσώπων της Ιαπωνικής σχολής Ukiyo-e, προέρχονται από την Συλλογή Γρηγορίου Μάνου, ο οποίος ίδρυσε το Μουσείο Ασιατικής Τέχνης Κέρκυρας, το 1928. Η συλλογή, που συγκροτήθηκε μεταξύ Βιέννης και Παρισιού, στα τέλη του 19ου αιώνα, είναι μια από τις μεγαλύτερες στον κόσμο σε πλούτο, ποιότητα και αριθμό.

Ukiyo-e σημαίνει «εικόνες ενός ρέοντος κόσμου», κι αποτέλεσε στην τέχνη του 18 και 19 αι. αναφορά φιλοσοφίας ως προς την αέναη ρευστότητα του γήϊνου κόσμου. Εξέφρασε με την πρωτοπoριακή του τομή όλη την μεταμορφωτική περίοδο της νέας πρωτεύουσας της Ιαπωνίας, του λιμανιού Edo (σημερινού Τόκιο), ίσως πρώτη διεθνής μεγαλούπολη στόν κόσμο, η κινητικότητα της οποίας εκφράζεται στην τέχνη. Έτσι είνσι και το καλλιτεχνικό ρεύμα της Ιαπωνίας που εντυπωσίασε βαθιά την Δύση κι άνοιξε τις πύλες συνομιλίας με την δυτική τέχνη. Η επιρροή του εγγράφεται ευ-

διάκριτα σε έργα μεγάλων ζωγράφων, όπως ο Βαν Γκογκ, ο Μανέ, ο Κουρμπέ ή ο Τουλούζ Λωτρέκ. Στην έκθεση θα παρουσιαστούν έργα μεγάλων, κλασσικών σήμερα, δασκάλων του είδους, όπως του Utamaro (1753-1806), με την αισθαντικότητα και την ολοζώντανη κίνηση των διάσημων ‘καλλονών’ του, του Hiroshighe (1797-1858), που ξαφνιάζει ακόμα και σήμερα με την απροσδόκητη προοπτική των τοπίων του, του Kunisada (1786-1864), με την αποκαλυπτική ένταση του ρόλου στους ηθοποιούς Kabuki που εξέχουν στην προτίμησή του, του Kiyonaga (1752-1815), με την μοναδική φυσικότητα των «παλλακίδων» του, του Kuniyoshi (1798-1861), διάσημου για τις «γάτες» του και ενός από τους τελευταίους μεγάλους δασκάλους του είδους, κ.α. Ανάμεσά τους, βαρύνουσας σημασίας και προβολής, το έργο του Katsushika Hokusai (1760-1849), εμπνευστή των σημερινών manga, που με την συνάρθρωση λόγου και εικόνας ανανέωσε ριζικά τις διαστάσεις έκφρασης των δύο μέσων. Ως φυσικό ακόλουθο στην έκθεση έρχεται η παρουσίαση του έργου του ελληνικής καταγωγής Ιάπωνα συγγραφέα, Λευκάδιου Χερν (Patrick Lafcadio Hearn, 1850-1904), που κεντρίζει έντονα το ενδιαφέρον τόσο με την απίστευτη πορεία της ζωής του, όσο και με την απόκοσμη, ιδιαίτερη αίσθηση της γραφής του. Γνωστό στους κινηματογραφόφιλους το κλασσικό αριστούργημα “Kwaidan”, του Ιάπωνα σκηνοθέτη Masaki Kobayashi, βασισμένο στο βιβλίο του Χέρν, που είχε βραβευτεί το 1965 στις Κάννες. Η εξαιρετική συλλογή των έργων του Χερν ήταν έργο του Τάκη Ευσταθίου, που την δώρισε στο Μουσείο Ασιατικής Τέχνης της Κέρκυρας, συμβάλλοντας σημαντικά στον σημερινό πλούτο των εκθεμάτων του. Η έκθεση, εκτός από την σπουδαιότητά της σε διεθνές επίπεδο, και το εξαιρετικό ενδιαφέρον για γνώστες και ειδικούς, μπορεί να γίνει πόλος έλξης για την μοναδική επαφή με έναν κόσμο ασυνήθιστο και βαθιά γοητευτικό. Την επιμέλεια της έκθεσης μοιράζονται ο Ντένης Ζαχαρόπουλος, καλλιτεχνικός σύμβουλος και επιμελητής της Πινακοθήκης, Μουσείων και Συλλογών του δήμου Αθηναίων και η Δέσποινα Ζερνιώτη, διευθύντρια του Μουσείου Ασιατικής Τέχνης της Κέρκυρας. Η είσοδος για το κοινό είναι ελεύθερη. Εγκαίνια: Δευτέρα 4 Μαρτίου, ώρα 19:30 Διάρκεια: 4 Μαρτίου – 3 Μαΐου 2019 Πινακοθήκη Δήμου Αθηναίων, κτίριο Μεταξουργείου: Λεωνίδου & Μυλλέρου, Πλ. Αυδή, στάση μετρό: Μεταξουργείο, τηλ.: 210 5202420 - Ώρες λειτουργίας: Τρίτη: 10:00 – 21:00, Τετάρτη – Σάββατο 10:00 - 19:00, Κυριακή 10:00 – 16:00

ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΚΟ ΒΗΜΑ

ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΙΚΑ ΝΕΑ | 15 ΜΑΡΤΙΟΥ 2019 | ΣΕΛ. 13

Japan Festival 2019 - Athens Japan Convention Το "Athens Bushido center" και το “New York College”, σε συνεργασία με την ελληνική κοινότητα Cosplay "Cosplayers//GR" και με την υποστήριξη του “Ελληνο-Ιαπωνικού Συνδέσμου” σας προσκαλούν στο μοναδικό ελληνικό Convention Ιαπωνικής Κουλτούρας, Anime / Manga, Videogames & Cosplay, “Japan Festival 2019”!

- Τοποθεσία: New York College ( Αμαλίας 38, Σύνταγμα, Αθήνα ) - Ημερομηνία: Κυριακή, 17 Μαρτίου 2019 - Ώρες Έναρξης & Λήξης: 10:00 - 21:00 !!! ΕΙΣΟΔΟΣ ΔΩΡΕΑΝ !!! Θα βρείτε: - 21 Εκθέτες Ιαπωνικής Θεματολογίας - 16 Καλλιτέχνες Ιαπωνικού Σχεδίου - 16 Workshops Ιαπωνικής Κουλτούρας - 11 Παρουσιάσεις Ιαπωνικής Κουλτούρας - 6 Ομιλίες Ιαπωνικής Θεματολογίας - Ιαπωνικό Anime / Manga / Culture Merchandise - Επιδείξεις Πολεμικών και άλλων Ιαπωνικών Τεχνών - Cosplay Photo / Video Booth, Cosplay Workshop, Μεγάλο Ομαδικό Cosplay & πάρα πολλά Cosplays - Ιαπωνικά Retro και σύγχρονα Videogames - Ολοήμερο Maid Cafe - Έκθεση Bonsai

- Κληρώσεις Κοινού και Cosplayers Η μοναδική οργανωμένη προσπάθεια στην Ελλάδα συλλογικής παρουσίασης της Ιαπωνίας, μέσα από όλες της εκφάνσεις του πολιτισμού της, με σκοπό την επαφή του ευρύ κοινού με τον Ιαπωνικό Πολιτισμό, Τέχνες και σύγχρονης Pop Culture! Διαχρονικός στόχος της διοργάνωσης η συσπείρωση όλων τα σχετιζόμενων ατόμων, εταιριών, οργανισμών, οργανώσεων και όσων ασχολούνται σοβαρά με την Ιαπωνία, υπό την στέγη μιας μεγάλης ενιαίας εκδήλωσης, η οποία περιλαμβάνει ένα μεγάλο σύνολο εκθετών, παρουσιάσεων, workshops, δραστηριοτήτων και πολλών άλλων! Παραδοσιακή Ιαπωνική Κουλτούρα, Anime & Manga, Videogames, Cosplay, Πολεμικές Τέχνες, Μουσική, Κινηματογράφος, Σχέδιο, Φαγητό και πάρα πολλά άλλα, όπως δεν τα έχουμε ξαναδεί στην Ελλάδα, σε ένα μέρος!

ΝΕΑ ΔΙΟΙΚΗΣΗ ΣΤΟ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΤΕΧΝΗΣ Την τελευταία Γενική Συνέλευση της θητείας του συγκάλεσε το Διοικητικό Συμβούλιο του Ευρωπαϊκού Κέντρου Τέχνης, με εκλογές και φιλολογική συνεστίαση. Ακολούθησε η σύσταση σε σώμα του νέου Διοικητικού Συμβουλίου για την πενταετία 20192024, με την ακόλουθη σύνθεση: Πρόεδρος ο συγγραφέας Ευάγγελος Ανδρέου, Αντιπρόεδρος ο Καθηγητής Ιατρικής Νίκος Γιαννουκάκης, Γενικός Γραμματέας ο επί πτυχίω μαθηματικός Ανδρέας Μπεντάι, Ταμίας η ζωγράφος Αμαλία Παρασκευοπούλου, Μέλος Δ.Σ. ο διευθυντής του Εθνικού Αθλητικού Μουσείου του Υπουργείου Παιδείας Δημήτρης Μποντικούλης και επιλαχόν Μέλος Δ.Σ. η ποιήτρια-στιχουργός Νιάννα Παπουλάκου. Το νέο Διοικητικό Συμβούλιο αναλαμβάνει το έργο συμπλήρωσης και ψηφιοποίησης του Επίτομου Εγκυκλοπαιδικού Λεξικού της Βυζαντινής Μουσικής και της ανέκδοτης έρευνας «Ελληνικά θέματα στην παγκόσμια μουσική» της Ολυμπίας Τολίκα και το έργο ταξινόμησης και ψηφιοποίησης του φωτογραφικού άτλαντα της Ανατολικής Αττικής (-Ιστορία και Αιθητική της Βυζαντινής/

Μεταβυζαντινής Ζωγραφικής, 11ος -20ος αι. (Μνημεία της Ανατολικής Αττικής) -Ιστορία της εμπειρικής φυτοτεχνίας και της αγροτικής λαογραφίας 18ος -20ος αι. της Ανατολικής Αττικής (γεωργική τέχνη, αγροτική οικονομία, οικοτεχνία, κουλτούρα, και κοινωνιολογία, τρόπος εθιμοηθικού βίου) -Ορεινό φυτικό τοπίο / άγρια χλωρίδα / ανθώνες / ειδολογική κατάταξη (ΠεντελικόΥμηττός) -Αγροτοβιομηχανία (19ος – 20ος αι.) στην Ανατολική Αττική – Καμπάς και διεθνοποίηση του αττικού οίνου, συνεταιριστική οινοποιΐα (Μαρκό), αλευροβιοτεχνία, ελαιοβιοτεχνία, βυρσοδεψία (Στάμου 1910).

- Ανθρωπολογία της κατοίκησης / οικιστική τέχνη των μετοίκων «αρβανιτών» του πεδινού χώρου της Ανατολικής Αττικής. Κοινωνικός, κοινοτικός και ιστοικός βίος) Αναλαμβάνει επίσης το σχεδιασμό των δράσεων για την εφετεινή 40ή επέτειο του Ευρωπαϊκού Κέντρου Τέχνης και την επαναφορά του θέματος «Διαπίστευση στη Σύμβαση της Άϋλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς της UNESCO», που κινείται από του έτους 2013.

ΣΕΛ. 14 | 15 ΜΑΡΤΙΟΥ 2019 | ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΙΚΑ ΝΕΑ

ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΚΟ ΒΗΜΑ

Το Φεστιβάλ Νέων Θεατρικών Ομάδων off-off Athens στο Επί Κολωνώ

ΠΑΡΑΤΑΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΥΠΟΒΟΛΗ ΤΩΝ ΑΙΤΗΣΕΩΝ ΕΩΣ ΤΗΝ ΤΕΤΑΡΤΗ 20 ΜΑΡΤΙΟΥ 2019 OFF-OFF ATHENS no 11 ΣΕ ΝΕΑ ΤΡΟΧΙΑ Το Φεστιβάλ Νέων Θεατρικών Ομάδων off-off Athens στο Επί Κολωνώ, με την εμπειρία των δέκα προηγούμενων διοργανώσεων, μπαίνει φέτος σε μια νέα δυναμική φάση. Παραφράζοντας το off-off Broadway, το off-off Athens είναι ένα από τα πρώτα φεστιβάλ που απέδειξε πως υπάρχει ανοιχτός χώρος και διάθεση για πειραματισμό. Οι αριθμοί μιλούν από μόνοι τους: 10 χρόνια, 281 ομάδες, 1.958 καλλιτέχνες και παραπάνω από 30.000 θεατές. Στα δέκα αυτά χρόνια φιλοξενήθηκαν σε ένα πλουραλιστικό και αδέσμευτο Φεστιβάλ ομάδες που αναμετρήθηκαν με νέες φόρμες, προβληματισμούς και τάσεις καθιερώνοντας το off-off Athens ως σημείο αναφοράς για όσους επιθυμούν να έρθουν σε επαφή με τον σύγχρονο πειραματισμό και τη έκφραση. Χωρίς περιορισμούς και χωρίς αποκλεισμούς το off-off Athens λειτουργεί ως μία κυψέλη για νέα σχήματα δίνοντας τη δυνατότητα σε παραστάσεις που διακρίθηκαν να συνεχίσουν ενταγμένες στον κανονικό προγραμματισμό του θεάτρου Επί Κολωνώ. Στο σημερινό ετερόκλιτο και αχανές θεατρικό τοπίο, χώροι και σχήματα όπως το θέατρο Επί Κολωνώ είναι απαραίτητο να λειτουργήσουν ως χώροι υποδοχής, ανταλλαγής και έκφρασης για τις νέες ομάδες και τους νέους δημιουργούς. Έτσι φέτος, το Φεστιβάλ αναδιαμορφώνεται ερχόμενο να αντιμετωπίσει τις νέες προκλήσεις της εποχής και να συμβάλει με έναν πιο καθοριστικό και δραστικό τρόπο στην ανάπτυξη των νέων επαγγελματικών δυνάμεων του θεάτρου, πάντοτε ως ένα ανοιχτός τόπος δημιουργίας. Το Φεστιβάλ διαθέτει χώρο, τεχνική υποστήριξη και επικοινωνία για τις παραστάσεις. Οι παραστάσεις που θα διακριθούν θα ενταχθούν στον καλλιτεχνικό προγραμματισμό της περιόδου 20192020. ΠΡΟΫΠΟΘΕΣΕΙΣ ΣΥΜΜΕΤΟΧΗΣ 1) Υποβολή πρότασης με ένα πλήρες καλλιτεχνικό σκεπτικό.

2) Οι ομάδες να αποτελούνται ως επί το πλείστον από επαγγελματίες του χώρου ή σπουδαστές δραματικών σχολών. Δεκτές επίσης ερασιτεχνικές ομάδες με σχετική εμπειρία.

3) Ελεύθερος αριθμός ηθοποιών επί σκηνής (μετά από παράκληση πολλών ομάδων αφαιρέθηκε ο περιοριστικός αριθμός 6 ηθοποιών επί σκηνής) 4) Διάρκεια παράστασης έως 70 λεπτά.

5) Η προτεινόμενη παράσταση πρέπει να μην έχει παρουσιαστεί σε άλλο χώρο προ του Φεστιβάλ. Οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να επικοινωνήσουν στο τηλέφωνο του θεάτρου 210 5138067 για περισσότερες πληροφορίες καθώς και για να παραλάβουν την αίτηση συμμετοχής. Οι αιτήσεις πρέπει να σταλούν μέχρι τις 20 Μαρτίου 2019 στην ηλεκτρονική διεύθυνση: xkolono@otenet.gr.

Συναντήσεις Με Συγγραφείς στο café του ΙΑΝΟΥ | Διονύσης Σαββόπουλος Ο Νίκος Θρασυβούλου συνομιλεί με τον τραγουδοποιό Διονύση Σαββόπουλο. Μια συζήτηση, σε πρώτο πρόσωπο, για την τέχνη, την κοινωνία, τη ζωή, με τη συμμετοχή του κοινού. Είσοδος ελεύθερη Η εκδήλωση θα προβάλλεται ζωντανά και στο ianos.gr

ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΚΟ ΒΗΜΑ

ΦΙΛΟΛΟΓΙΚΑ ΝΕΑ | 15 ΜΑΡΤΙΟΥ 2019 | ΣΕΛ. 15

10η Διημερίδα "Τεχνολογίες Αιχμής στην Εκπαιδευτική Πράξη" Στις 16 και 17 Μαρτίου, τα Εκπαιδευτήρια Αυγουλέα-Λιναρδάτου διοργανώνουν, τη 10η κατά σειρά διημερίδα με τίτλο «Τεχνολογίες Αιχμής στην Εκπαιδευτική Πράξη». Η διημερίδα πραγματοποιείται στις κτιριακές εγκαταστάσεις των εκπαιδευτηρίων, Ελευθερίου Βενιζέλου 112-114 στο Περιστέρι, και αντικείμενό της αποτελεί η εισαγωγή, χρήση και αξιοποίηση της τεχνολογίας στην εκπαιδευτική διαδικασία.

ΕΙΣΟΔΟΣ ΕΛΕΥΘΕΡΗ Φέτος, η 10η επέτειος της διημερίδας, η οποία για μία ακόμη χρονιά διοργανώνεται ως Microsoft Showcase School Event, συνδυάζεται χρονικά με την 70η επέτειο από την ίδρυση του Σχολείου μας.Στην μακρά αυτή πορεία, τα Εκπαιδευτήρια ΑυγουλέαΛιναρδάτου αναγνωρίζονται πάντοτε ως ένα πολύ καινοτόμο και πρωτοποριακό ίδρυμα και χαρακτηρίζονται από τη εκτεταμένη χρήση υπερσύγχρονων τεχνολογιών στην εκπαίδευση. Επιπρόσθετα, όλα αυτά τα χρόνια, το σχολείο υιοθετεί μια ανοιχτή στάση, μια προθυμία να μοιράζεται με την εκπαιδευτική κοινότητα και με όλους τους τοπικούς εκπαιδευτικούς παράγοντες την πρόοδο που σημειώνει σε όλους τους τομείς των εκπαιδευτικών υπηρεσιών που παρέχει, επηρεάζοντας κατά αυτόν τον τρόπο θετικά την τοπική κοινωνία στην οποία απευθύνεται. Ειδικότερα στη φετινή διοργάνωση, σχεδιάζουμε 2 σημαντικές αλλαγές σε ό,τι αφορά τη διαμόρφωση του επιστημονικού προγράμματος: • Τη διεξαγωγή περισσότερων κεντρικών ομιλιών με την παρουσία keynote speakers από την Ελλάδα και το εξωτερικό για μία σειρά θεμάτων που σχετίζονται με την αξιοποίηση της τεχνολογίας στην εκπαίδευση.

• Τη διεξαγωγή τριπλάσιου αριθμού Ηands-on Workshops, στη βάση του μοντέλου 1:1 devices. Που απευθύνεται: Η διημερίδα απευθύνεται σε εκπαιδευτικούς της Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης, σε φοιτητές της Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης & Κολεγίων καθώς και σε όλους όσους ασχολούνται άμεσα ή έμμεσα με το χώρο της εκπαίδευσης. Στόχοι διημερίδας: • Να δοθεί βήμα σε αξιόλογους εκπαιδευτικούς και εκπαιδευτές που προέρχονται είτε από το δημόσιο είτε από τον ιδιωτικό τομέα, προκειμένου να παρουσιάσουν μέρος της δουλειάς τους και να καταθέσουν τις προτάσεις τους με επιδιωκόμενο αποτέλεσμα τη βελτίωση του παρεχόμενου εκπαιδευτικού έργου.

• Να δοθεί η δυνατότητα στους επισκέπτες που θα παρακολουθήσουν τις εργασίες της διημερίδας να ενημερωθούν για τις δυνατότητες που τους παρέχουν οι Τεχνολογίες Πληροφορικής & Επικοινωνιών, να ανταλλάξουν ιδέες και πρακτικές αξιοποίησης των σύγχρονων εκπαιδευτικών εργαλείων και να ενσωματώσουν δημιουργικά τις τεχνολογίες στη διδακτική τους καθημερινότητα. Ενότητες ανά ημέρα και χρονική ζώνη: • Σάββατο 16/3 – 10:00-14:30: Κεντρικές Παρουσιάσεις • Κυριακή 17/3 – 10.00-14.00: «Προσχολική Αγωγή», «Δημοτικό», «Φιλολογικά», «Διαθεματικά Project», «Ειδική Αγωγή», «Εκπαιδευτικά Εργαλεία», «Τέχνη και Τεχνολογία», «STEM» και «Βιωματικά Εργαστήρια» ΧΟΡΗΓΟΙ - ΥΠΟΣΤΗΡΙΚΤΕΣ ΧΟΡΗΓΟΣ ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑΣ ΚΑΙ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ: MICROSOFT ΧΡΥΣΟΣ ΧΟΡΗΓΟΣ: ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΚΥΠΡΟΥ ΑΡΓΥΡΟΙ ΧΟΡΗΓΟΙ: ALPHA BANK, EPSON, SOCIALINNOV ΧΑΛΚΙΝΟΙ ΧΟΡΗΓΟΙ: ALPHA LABS, ATH/TECH, ΒΙΒΛΙΟΥΠΟΛΗ, ΗΡΩΝ, ΕΛΛΗΝΟΕΚΔΟΤΙΚΗ, ΕΠΑΦΟΣ

ΣΕΛ. 16 | 15 ΜΑΡΤΙΟΥ 2019 | ΦΙΛΟΛΟΓΙΚΑ ΝΕΑ

ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΚΟ ΒΗΜΑ

Αρσάκεια - Τοσίτσεια Σχολεία - Φιλεκπαιδευτική Εταιρεία: Προκήρυξη Υποτροφιών 2019 Η Φιλεκπαιδευτική Εταιρεία (Αρσάκεια – Τοσίτσεια Σχολεία) προκηρύσσει 15 υποτροφίες για μαθητές δημοσίων σχολείων οι οποίοι κατά το σχολικό έτος 2019-2020 θα φοιτήσουν στην Α΄ τάξη γυμνασίου και την Α΄ τάξη λυκείου. Οι υποψήφιοι θα εξεταστούν γραπτώς στα μαθήματα τής Νεοελληνικής Γλώσσας και των Μαθηματικών, ενώ οι επιτυχόντες θα συμμετάσχουν σε προφορική συνέντευξη.

1 θέση για την Α΄ Λυκείου τού Β΄ Αρσακείου Γενικού Λυκείου Ψυχικού 1 θέση για την Α΄ Λυκείου τού Αρσακείου Γενικού (Κλασικού) Λυκείου Ψυχικού Αρσάκεια-Τοσίτσεια Σχολεία Εκάλης: 4 υποτροφίες Αναλυτικά: 1 θέση για την Α΄ Γυμνασίου τού Α΄ Αρσακείου-Τοσιτσείου Γυμνασίου Ψυχικού 1 θέση για την Α΄ Γυμνασίου τού Β΄ Αρσακείου-Τοσιτσείου Γυμνασίου Ψυχικού 1 θέση για την Α΄ Λυκείου τού Α΄ Αρσακείου -Τοσιτσείου Γενικού Λυκείου Ψυχικού 1 θέση για την Α΄ Λυκείου τού Β΄ Αρσακείου -Τοσιτσείου Γενικού Λυκείου Ψυχικού

Προκήρυξη υποτροφιών Τα Αρσάκεια Σχολεία τής Φιλεκπαιδευτικής Εταιρείας, σύμφωνα με τις αρχές και την παράδοσή τους, απευθύνονται στο σύνολο τής ελληνικής κοινωνίας. Επιθυμία τους είναι η παροχή τής δυνατότητας σε κάθε παιδί, που διακρίνεται από έφεση στα γράμματα και πόθο καλλιέργειας και μόρφωσης, να απολαύσει τα αγαθά τής Παιδείας που αυτά τα Σχολεία προσφέρουν. Παράλληλα στοχεύουν στην εμφύσηση τού πνεύματος τής αριστείας μέσα από την καλλιέργεια τής άμιλλας και στην παροχή κινήτρων για την εκδίπλωση των ενδοατομικών δυνατοτήτων τού νέου ανθρώπου. Με αυτό το πνεύμα, το Διοικητικό Συμβούλιο τής Φιλεκπαιδευτικής Εταιρείας αποφασίζει να προκηρύξει 15 υποτροφίες αριστείας για την εισαγωγή στην Α΄ τάξη Γυμνασίου και στην Α΄ τάξη Λυκείου τού προσεχούς Σχολικού έτους 2019-2020, στα Αρσάκεια Γυμνάσια και Λύκεια Ψυχικού, Εκάλης, Πατρών, Θεσσαλονίκης και Ιωαννίνων. Οι υποτροφίες απευθύνονται σε μαθητές/-ήτριες τής ΣΤ΄ Δημοτικού και Γ΄ Γυμνασίου δημοσίων σχολείων και αφορούν σε πλήρη απαλλαγή από τα δίδακτρα. Αυτή η απαλλαγή θα διατηρείται καθ΄ όλο το διάστημα των σπουδών, εφόσον έκαστος των ως άνω μαθητών/-τριών κάθε Σχολικό έτος συγκεντρώνει μέσο όρο βαθμολογίας στα γραπτώς εξεταζόμενα μαθήματα 18,5 και άνω και έχει εξαίρετο ήθος. Οι υποψήφιοι θα εξεταστούν γραπτώς στα μαθήματα τής Νεοελληνικής Γλώσσας και των Μαθηματικών, ενώ οι επιτυχόντες θα συμμετάσχουν και σε προφορική συνέντευξη. Η βαθμολογία κάθε εξεταζόμενου θα ανακοινωθεί μόνο στους γονείς του. Τα γραπτά των υποψηφίων θα είναι προσβάσιμα αποκλειστικά και μόνο στην επιτροπή αξιολόγησης. Η αξιολόγηση των υποψηφίων δεν θα υπόκειται σε οποιαδήποτε ένσταση, επανεξέταση ή αναθεώρηση, ενώ οι αποφάσεις τής επιτροπής αξιολόγησης είναι αμετάκλητες. Η Φιλεκπαιδευτική Εταιρεία διατηρεί το δικαίωμα να ανακαλέσει χορηγηθείσα υποτροφία, εφόσον η συνεργασία τού υποτρόφου και των γονέων του με τη Φιλεκπαιδευτική Εταιρεία δεν κρίνεται ως άριστη.

Αρσάκεια Σχολεία Πατρών: 2 υποτροφίες Αναλυτικά: 1 θέση για την Α΄ Γυμνασίου του Αρσακείου Γυμνασίου Πατρών 1 θέση για την Α΄ Λυκείου του Αρσακείου Γενικού Λυκείου Πατρών Αρσάκεια Σχολεία Θεσσαλονίκης: 2 υποτροφίες Αναλυτικά: 1 θέση για την Α΄ Γυμνασίου τού Αρσακείου Γυμνασίου Θεσσαλονίκης 1 θέση για την Α΄ Λυκείου τού Αρσακείου Γενικού Λυκείου Θεσσαλονίκης Αρσάκεια Σχολεία Ιωαννίνων: 2 υποτροφίες Αναλυτικά: 1 θέση για την Α΄ Γυμνασίου τού Αρσακείου Γυμνασίου Ιωαννίνων 1 θέση για την Α΄ Λυκείου τού Αρσακείου Γενικού Λυκείου Ιωαννίνων

Η Φιλεκπαιδευτική Εταιρεία διατηρεί το δικαίωμα να τροποποιήσει τον αριθμό θέσεων υποτρόφων ανά σχολείο, σε περίπτωση που οι υποψήφιοι δεν ανταποκριθούν ικανοποιητικά στην εξέταση. Η γραπτή εξεταστική δοκιμασία θα πραγματοποιηθεί την Κυριακή 12 Μαΐου 2019 και ώρα 10π.μ. στα Αρσάκεια Σχολεία Αθηνών (Αρσάκη 1, Π. Ψυχικό), Πατρών (Πλατάνι Ρίου), Θεσσαλονίκης Οι 15 υποτροφίες κατανέμονται ως εξής: (Ελαιώνες Πυλαίας) και Ιωαννίνων (Λογγάδες Ιωαννίνων). Η ημερομηνία τής συνέντευξης, η οποία θα πραγματοποιηθεί Αρσάκεια Σχολεία Ψυχικού: 5 υποτροφίες στην Αθήνα (Κοκκώνη 18, Π. Ψυχικό) για όλους τους επιτυχόντες τής γραπτής αξιολόγησης, θα ανακοινωθεί στους ενδιαφερόμενους Αναλυτικά: μετά την ολοκλήρωση τής σχετικής διαδικασίας. Προϋπόθεση για τη συμμετοχή στις εξετάσεις αποτελεί η υποβολή αίτησης ενδιαφέ1 θέση για την Α΄ Γυμνασίου τού Α΄ Αρσακείου Γυμνασίου Ψυ- ροντος ηλεκτρονικά μέχρι τη Δευτέρα 6 Μαΐου 2019. χικού Για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με τη διαδικασία επιλο1 θέση για την Α΄ Γυμνασίου τού Β΄ Αρσακείου Γυμνασίου Ψυ- γής των υποτρόφων, οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να απευθύνονται χικού στην Εποπτεία των Σχολείων τής Φ.Ε. στο τηλ. 210-67.55.555 1 θέση για την Α΄ Λυκείου τού Α΄ Αρσακείου Γενικού Λυκείου (εσωτ. 120), κ. Άννα Αναστασοπούλου). Ψυχικού

ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΚΟ ΒΗΜΑ

ΦΙΛΟΛΟΓΙΚΑ ΝΕΑ | 15 ΜΑΡΤΙΟΥ 2019 | ΣΕΛ. 17

Ελεύθερο Πανεπιστήμιο - 36ος κύκλος

5 ΜΑΘΗΜΑΤΑ ΓΙΑ ΤΗ ΣΥΓΧΡΟΝΗ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΠΟΙΗΣΗ "Η ελληνική ποίηση τής (μακράς) μεταπολίτευσης: Από την «αμφισβήτηση» στην κρίση (1974-2018)" Ευριπίδης Γαραντούδης Τα μαθήματα θα πραγματοποιούνται ημέρα Τρίτη και ώρα 17.00-18.30 Ημερομηνίες : 19, 26, Μαρτίου και 2, 9, 16 Απριλίου 5 ΜΑΘΗΜΑΤΑ ΝΕΟΤΕΡΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ "Ελλάδα και Βαλκάνια 1870-1989" Ευάνθης Χατζηβασιλείου Τα μαθήματα θα πραγματοποιούνται ημέρα Πέμπτη και ώρα 17.00-18.30 Ημερομηνίες : 21, 28 Μαρτίου και 4, 11, 18 Απριλίου 5 ΜΑΘΗΜΑΤΑ ΓΙΑ ΤΟ ΘΕΑΤΡΟ "Μεγάλοι Έλληνες ηθοποιοί" Κώστας Γεωργουσόπουλος Τα μαθήματα θα πραγματοποιούνται ημέρα Πέμπτη και ώρα 19.30-21.00 Ημερομηνίες : 21, 28 Μαρτίου και 4, 11, 18 Απριλίου 5 ΜΑΘΗΜΑΤΑ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΚΛΑΣΙΚΟΥΣ / ΣΥΓΧΡΟΝΟΥΣ ΠΕΖΟΓΡΑΦΟΥΣ "Πολλαπλές εκδοχές τής παγκόσμιας λογοτεχνίας: Από τον Σταντάλ στον Μπόρχες" Γιάννης Μπασκόζος, Συντονιστής τής ενότητας (Αχιλλέας Κυριακίδης, Άρης Μαραγκόπουλος, Τίτος Πατρίκιος, Παναγιώτης Πούλος, Δηµήτρης Τριανταφυλλίδης) Τα μαθήματα θα πραγματοποιούνται ημέρα Τετάρτη και ώρα 17.00-18.30 Ημερομηνίες : 20, 27 Μαρτίου και 3, 10, 17 Απριλίου Όροι συμμετοχής Παρακολούθηση Τα μαθήματα θα πραγματοποιούνται στην Αίθουσα Λόγου τής Στοάς τού Βιβλίου και ταυτόχρονα μέσω βιντεοπροβολέα στην παρακείμενη Αίθουσα Τέχνης. Ανάλογα με την ώρα προσέλευσης οι συμμετέχοντες θα έχουν τη δυνατότητα επιλογής αίθουσας. Η ηχογράφηση και η βιντεοσκόπη-

ση των μαθημάτων δεν επιτρέπεται. Βεβαιώσεις παρακολούθησης Θα δίδονται σε όσους έχουν συμπληρώσει τουλάχιστον τέσσερεις (4) παρουσίες από τον κύκλο των πέντε (5) μαθημάτων. Δήλωση ενδιαφέροντος Oι ενδιαφερόμενοι θα πρέπει να υποβάλουν δήλωση μέχρι την έναρξη των μαθημάτων ηλεκτρονικά. Εναλλακτικά μπορούν να τη συμπληρώσουν εντύπως στα γραφεία τής Στοάς τού Βιβλίου ή να αποστείλουν την τελευταία σελίδα του εντύπου με φαξ στο 210-3310090. Θα τηρηθεί σειρά προτεραιότητας. Οικονομική συμμετοχή στο κόστος των μαθημάτων Προκειμένου να καλυφθεί μέρος των εξόδων τού προγράμματος έχει προσδιοριστεί να καταβάλλεται για την παρακολούθηση κάθε σειράς πέντε (5) μαθημάτων το ποσό των 50 ευρώ. Σε όσους επιθυμούν να παρακολουθήσουν δεύτερη σειρά μαθημάτων παρέχεται έκπτωση 15%. Σε όσους επιθυμούν να παρακολουθήσουν και πέραν τής δεύτερης σειράς παρέχεται έκπτωση 20% ανά σειρά.

Oι φοιτητές και οι άνεργοι δικαιούνται έκπτωση 30%.

H Στοά τού Bιβλίου διατηρεί το δικαίωμα τυχόν αλλαγών στο πρόγραμμα, για τις οποίες θα ενημερώνονται οι παρακολουθούντες κυρίως μέσω τής ιστοσελίδας της. Δήλωση ενδιαφέροντος Τρόποι υποβολής Ηλεκτρονικά Δηλώστε ηλεκτρονικά συμμετοχή στον 36ο κύκλο του Ελευθέρου Πανεπιστημίου συμπληρώνοντας τα πεδία της φόρμας. Θα λάβετε άμεσα απάντηση με αναλυτικές οδηγίες για την κατοχύρωση της συμμετοχής σας. Με Φαξ Αποθηκεύστε στον υπολογιστή σας το αρχείο που θα βρείτε εδώ>> και αφού το εκτυπώσετε και συμπληρώσετε τα πεδία, στείλτε το με Φάξ στον αριθμό 2103310090 Εντύπως Μπορείτε να καταθέσετε τη δήλωση ενδιαφέροντος που θα βρείτε στο φυλλάδιο, στα γραφεία της Στοάς του Βιβλίου (Πεσμαζόγλου 5) καθημερινά και ώρες 9:30 - 16:00

ΣΕΛ. 18 | 15 ΜΑΡΤΙΟΥ 2019 | ΑΠΟΨΕΙΣ

ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΚΟ ΒΗΜΑ

«Η ποιητική διάσταση της ζωής»

Του Λευτέρη Ασπρόπουλου Στο παρόν κείμενο διενεργείται μια προσπάθεια να προσεγγιστεί η έννοια της ποιητικότητας με τρόπο διττό: αρχικά μέσω της ετυμολογικής της προέλευσης και εγγύτητας με την ίδια την ποίηση και εν συνεχεία μέσω της φιλοσοφικής της αναγωγής, προκειμένου να καταδειχθεί μια διάσταση ευρύτερη και πιο ουσιώδης. Διάσταση η οποία ενυπάρχει σε κάθε άνθρωπο, τον συνεπαίρνει με ποικίλους τρόπους και επηρεάζει άμεσα τη ζωή του. Η ποιητικότητα, με την κυριολεκτική της σημασία είναι το χαρακτηριστικό του ποιητικού, δηλαδή αυτού που ομοιάζει ή θυμίζει ως προς τη μορφή και το περιεχόμενό του ένα ποίημα. Συναντάται επίσης και μεταφορικά, ως το χαρακτηριστικό στοιχείο εκείνου που ξεφεύγει από την πραγματικότητα ή την καθημερινότητα, συνήθως σε αντιδιαστολή με την πεζότητα. Τι είναι όμως ποίηση και ποιος μπορεί να θεωρηθεί ποιητικός; Ο Γάλλος ποιητής και φιλόσοφος Πωλ Βαλερύ είχε αποφθεγματικά δηλώσει πως: «Αν ένα πουλί μπορούσε να πει με ακρίβεια τι τραγουδάει, γιατί τραγουδάει, και τι είναι αυτό που το κάνει να τραγουδάει, δε θα τραγούδαγε». Κάτι αντίστοιχο ισχύει κι όταν επιδιώκουμε να οριοθετήσουμε την ποίηση: είναι δύσκολο ή και ανέφικτο. Οι περισσότεροι ποιητές, άσχετα με την εκάστοτε προσωπική ερμηνεία που δίνουν περί ποίησης, συμφωνούν ότι πρόκειται για μια εσωτερική δύναμη που όταν τη νιώσεις δεν μπορείς να τη σταματήσεις παρά μόνο εξωτερικεύοντάς την (μέσω των λέξεων). Ο δικός μας Σεφέρης έχει χαρακτηριστικά εκφράσει την πεποίθηση πως «η ποίηση έχει τις ρίζες της στην ανθρώπινη ανάσα». Ακόμα και για κάποιον άνθρωπο που δεν έχει εκφραστεί ποιητικά, αλλά καταγίνεται με την ποίηση ως αναγνώστης, καθίσταται κατανοητό πως το ποίημα είναι κάτι περισσότερο από ένα νοηματικό σύνολο στίχων. Μέσα από την απλότητα των λέξεων, ξεπηδά από τα έγκατα της ψυχής μας μια αρμονική σύζευξη νόησης, συναισθήματος και φαντασίας που διεγείρει τη σκέψη και προκαλεί μια ιδιάζουσα αισθαντικότητα. Δεν είναι τυχαίο ότι σ’ ένα αγαπημένο ποίημα, υπάρχουν στιγμές που νιώθεις να συναντιέσαι με κάτι γνώριμο. «Διαβάζοντας ένα καλό ποίημα», έχει πει ο Μπόρχες, «φανταζόμαστε πως κι εμείς θα μπορούσαμε να το έχουμε γράψει, πως το ποίημα αυτό προϋπήρχε μέσα μας.» Σημείο τριβής κατά την προσπάθεια προσέγγισης της ποιητικότητας αποτελεί επίσης και το περιεχόμενό της: είναι ποιητικότητα η εξύμνηση κάθε είδους ομορφιάς της ζωής ως είθισται να λέγεται; Είναι η ποίηση το μέσο «για να γλυκαίνει η ψυχή και να τα ακούμε όλα καλύτερα» όπως λέει ο Σεφέρης; Μήπως είναι το αέναο κυνήγι του φωτός και το πλάσιμο ενός μεταφυσικού κόσμου, καλύτερου από αυτόν στον οποίο ζούμε; Ή μήπως είναι τελικά η υπέρτατη προσπάθειά μας να εξοικειωθούμε με τη φθορά και το θάνατο, να αψηφήσουμε το πεπερασμένο της ύπαρξής μας, να ακουμπήσουμε την αθανασία; Γράφει ο Ελύτης: «Για όποιον η θάλασσα στον ήλιο είναι 'τοπίο' - η ζωή μοιάζει εύκολη και ο θάνατος επίσης. Αλλά για

τον άλλον είναι κάτοπτρο αθανασίας, είναι 'διάρκεια'. Μια διάρκεια που μόνον το ίδιο της το εκθαμβωτικό φως δεν σ' αφήνει να τη συλλάβεις.» Σίγουρα η ποίηση και η ποιητικότητα που αυτή συνεπάγεται προσεγγίζει κατά περίπτωση όλα τα προαναφερθέντα ερωτήματα. Δεν αρκείται όμως μόνα σ’ αυτά, γιατί όπως έλεγε κι ο Τολστόι: «η ομορφιά της ζωής αποτελείται και από φως και από σκοτάδι». Ο εκθειασμός της ζωής όταν είσαι ευτυχισμένος είναι σχετικά εύκολος. Η εξύμνηση του έρωτα όταν είσαι κι ο ίδιος ερωτευμένος είναι επίσης εύκολη. Τι γίνεται όμως σε περιπτώσεις μοναξιάς, απελπισίας ή πόνου; Μπορεί να υπάρξει τότε ποιητικότητα; Η απάντηση είναι, σίγουρα ναι, ιδίως αν κρίνουμε από τα υπέροχα ποιήματα που έχουν γραφτεί για ανεκπλήρωτους πόθους, ναυαγισμένα όνειρα κι δυσβάσταχτες, δίχως νόημα ζωές από μελαγχολικές προσωπικότητες όπως π.χ. ο Μπωντλαίρ, ο Χαίλντερλιν, ο Ρεμπώ ή οι Έλληνες Καρυωτάκης, Ουράνης ενδεικτικά. Μέσω της ποιητικότητας των συναισθημάτων τους οι ποιητές προσπαθούν να δημιουργήσουν φωτεινές διεξόδους στις σκοτεινές εκφάνσεις της ζωής, όχι μόνο για τους ίδιους, αλλά και για όλους εκείνους που θα αναζητήσουν ανά τα χρόνια δύναμη και παρηγοριά από τις λέξεις τους. Όσο κι αν οι στίχοι τους φτάνουν κάποτε στην απελπισία, στο βάθος του ορίζοντα διακρίνεται πάντα ένα φως που μοιάζει περισσότερο «με την αναλαμπή της αυγής και λιγότερο με το λυκόφως» (Αναγνωστάκης). Έχοντας εξετάσει εν συντομία την ποιητικότητα ως αποτέλεσμα ενασχόλησης με την ποίηση, στη συνέχεια επιχειρείται να αναδυθεί μέσω μιας πιο φιλοσοφικής προσέγγισης η ποιητική διάσταση που ενυπάρχει σε όλους τους ανθρώπους. Τόσο ο ποιητής όσο κι ο φιλόσοφος, έχουν ως αντικείμενο πραγμάτευσής τους τον άνθρωπο, τη ζωή και ευρύτερα τον κόσμο όλο. Κινητήριά τους δύναμη είναι ένα «γιατί», μια εσωτερική ανάγκη αναζήτησης η οποία οδηγεί σε στοχασμό, δημιουργία και τελικά ευδαιμονία. Σύμφωνα με τον Αξελό, Ποίηση και Φιλοσοφία «εδράζονται στο ανθρώπινο όλον, στο συναίσθημα, στην αγωνία για τον διπλανό. Ο ποιητής (όπως και ο φιλόσοφος) διαλογίζεται με τον εαυτό του, με τον άλλο, με την κοινωνία, αλλά με έναν ιδιάζοντα, κατά περίπτωση κάθε ποιητή, τρόπο. Και μέσα από αυτόν το διάλογο, Ποιητής και Φιλόσοφος, προσεγγίζουν την αλήθεια, την αναζητούν χωρίς να κρύβουν την αγωνία αυτής της αναζήτησης.» Η αντιμετώπιση της φιλοσοφίας μηχανιστικά, ως έργου μόνον της λογικής, έργου απομακρυσμένου από το συναίσθημα το οποίο προϋποθέτει η ύπαρξη της Ποίησης, δεν επιτρέπει την κατανόηση της ποιητικότητας. Και συνεχίζει ο Αξελός: «Οι μεγάλοι φιλόσοφοι, οι μεγάλοι στοχαστές όπως ο Ηράκλειτος, ο Πλάτων, ο Χέγκελ, ο Νίτσε, ο Χάιντεγκερ είχαν συγχρόνως και μεγάλο ποιητικό άνοιγμα. Στην κορυφή της δοκιμής ενός έργου, η ποιητικότητα συναντάει τη στοχαστικότητα». Ή όπως πιο ποιητικά έχει δηλώσει κι ο Διονύσιος Σολωμός «με λογισμό και μ’ όνειρο». Υπάρχει μια έμφυτη ανάγκη στον άνθρωπο για ανάπτυξη και δημι-

ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΚΟ ΒΗΜΑ ουργία. Είναι ένας διαρκής πόθος για «ισοσθενή καλλιέργεια» συναισθήματος, λογικής αλλά και του φαντασιακού στοιχείου, «η συνένωση των οποίων τείνει προς την επίτευξη της ποιητικήςφιλοσοφικής αυτοπραγμάτωσης» (κατά τον Τζωρτζόπουλο). Σύμφωνα και με τα λόγια του Heidegger «Φαντασία και Λόγος, στη συνάφεια τούτη, δεν αποτελούν απλώς εργαλεία του παριστάνειν ή του κατανοείν αλλά συνεργάζονται για τη φανέρωση του Είναι». Ο φιλόσοφος – στοχαστής – ποιητής δεν μπορεί να στεγανοποιήσει τη λογική και να απομονώσει το συναίσθημα στην ανθρώπινη οντότητα, αλλά την εξετάζει ως όλον. Και σε αυτό το σημείο υπεισέρχεται η ποιητικότητα με τη διευρυμένη της πια διάσταση. Η ποιητικότητα δεν επιδέχεται έναν σαφή προσδιορισμό. Αποτελεί όρο ευρύ και μεταβλητό. Η διευρυμένη αυτή διάσταση της ποιητικότητας, μας δίνει το δικαίωμα να τη χαρακτηρίσουμε ως τη λανθάνουσα υπόσταση που ενυπάρχει σε κάθε άνθρωπο και καλλιεργείται με διαφορετικούς κατά περίπτωση τρόπους. Συνδυάζοντας τη Λογική, το Συναίσθημα αλλά και τη Φαντασία, οδηγεί σε απολήξεις ανώτερες από το σύνολο των μερών που την απαρτίζουν. Η ποιητικότητα κατ’ αυτόν τον τρόπο, όχι μόνο υπερκαλύπτει με την ολότητά της, αλλά και ενορχηστρώνει αυτό το «ανθρώπινο όλον», συντελώντας έτσι στη δημιουργία ενός ολόπλευρου και ξεχωριστού για κάθε άνθρωπο ανοίγματος προς την ίδια του την ύπαρξη, τη ζωή, το σύμπαν και κατ’ επέκταση προς την κατανόηση των αινιγμάτων που

ΑΠΟΨΕΙΣ | 15 ΜΑΡΤΙΟΥ 2019 | ΣΕΛ. 19

αυτά εμπεριέχουν. Ο τρόπος ζωής που επιλέγω να διάγω, το αν θα είμαι περισσότερο ή λιγότερο κυριαρχικός στις σχέσεις με τους συνανθρώπους μου ή ακόμα και ο επαγγελματισμός τον οποίο αποφασίζω να επιδείξω στη δουλειά που έχω επιλέξει επί παραδείγματι, όλα αυτά περνούν μέσα από το κόσκινο της ποιητικότητας, με διαφορετική φυσικά ποιότητα και ένταση στον καθένα από εμάς. Η αισθησιακή έλξη προς ένα πρόσωπο κι ακόμα περισσότερο το ερωτικό συναίσθημα, το γιατί δηλαδή επιλέγω έναν συγκεκριμένο άνθρωπο για σύντροφο κι όχι κάποιον άλλον, ξεπερνά τις περισσότερες φορές την «πεζότητα» της εξωτερική ομορφιάς (τη γήινη διάστασή της) και εντάσσεται πλέον στην ποιητική διάσ-ταση «σύνδεσης της ψυχής μας με την όψη του ιδεατού κάλλους που την αφορά και εξιδανίκευσης της οικειότητας της μορφής που μας διεγείρει» (Π. Δόικος). Έχει γίνει πλέον φανερό ότι η ποιητικότητα αποποιείται ολοκληρωτικά την ταμπέλα του «αφηρημένου», της απλής δηλαδή ενασχόλησης με την ποίηση ή την αισθητικότητα και καταδεικνύεται η βαθύτερη αξία της ως προς τη χρηστική διάσταση της ζωής, για την οποία όχι μόνο ενδιαφέρεται έμπρακτα αλλά και υπερβαίνει. Με την ποιητική αυτή ενορχήστρωση Λογικής, Συναισθήματος και Φαντασίας γίνεται πλέον η κινητήριος δύναμη πίσω από σημαντικές αποφάσεις και επιλογές της ζωής μας.

ΠΟΙΗΣΕΩΣ ΓΕΝΕΘΛΙΑ νό της ύπαρξης παύουν να είναι πλανήτες με σκυμμένες πλάτες. Δυο γλώσσες υπάρχουν για την κατανόηση του κόσμου: τα Μαθηματικά και η Ποίηση. Τούτη η πεντάμορφη κόρη του Λόγου και της Φαντασίας συνομιλώντας με αγνώστους τους κάνει φίλους. Είναι νεράιδα ικανή να πλανέψει το θάνατο. Αποδεικνύει ότι το Εγώ δε βρίσκεται στην άρνηση του άλλου. Διαλέγει στιγμές, περάσματα και δρόμους, που οδηγούν στη Ανθρωπιά. Δεν παραμερίζει τη λογική, μα την ώρα που τα σύννεφα της θλίψης κυματίζουν μπροστά στο ήλιο, φυσά την ευαισθησία, για να τον ξεσκεπάσει. Η ουσία της Ποίησης και η ουσία της Ανθρώπινης υπόστασης ταυτίζονται. Ναι, η εποχή μας έχει πολλούς εχθρούς τον πόνο, την πείνα, τον πόλεμο, την εκμετάλλευση. Τι γυρεύεις λοιπόν ονειροβάτη ποιητή; Μήπως να τους εξοστρακίσεις με την πένα σου; Μα τούτη η Μούσα, που σήμερα γιορτάζει σταυρωμένη στην κορυφή του γραπτού λόγου, στεφανωμένη με το αγκάθινο στεφάνι της πίκρας που ρέει από τους στίχους της αίμα απόρριψης, πάνω στη λύρα της Αγάπης παίζει τα πιο όμορφα τραγούδια της.Και για όσους την καταδιώξουν σέρνοντάς την στο δικαστήριο γιατί φέρνει στο φως ένα κόσμο ανύπαρκτο, μια ουτοπία, όπως λέει ο Πλάτωνας στο Συμπόσιο: “ΠΟΙΗΣΙΣ ΕΣΤΙ Η ΕΚ ΤΟΥ ΜΗ ΟΝΤΩΣ ΕΙΣ ΤΟ ΟΝ ΙΟΝΤΙ” ή ο Ελύτης στο “ΕΚ ΤΟΥ ΠΛΗΣΙΟΝ” από το “ΜΗ ΟΝ” στο “ΟΝ” δε διστάζει να ορκιστεί πάνω σε μια ποιητική συλλογή “χωρίς φόβο και πάθος”. Τούτη η μέρα η ξέχωρη, που μένει πάντα έξω από το χρόνο, της Άνοιξης η αυγή, αφιερωμένη στην Ποίηση είναι εκείνη που επιβεΤζένη Συρρή-Χαννάκη βαιώνει πως η ηλιοφάνεια της εικόνας τόσο στη φύση όσο και σ΄ Μαθηματικός αυτή την έκτη αίσθηση είναι κοινή. Η σύγχρονη καθημερινότητα Μέλος της Εταιρίας Ελλήνων Λογοτεχνών, περνάει κουβαλώντας τους αναστεναγμούς και τα λόγια μας, δίνει της Πανελλήνιας Ένωσης Λογοτεχνών, κάτι σ΄ αυτό που ονομάζουμε Ιστορία πετώντας τα υπόλοιπα στον του Φιλοτεχνικού Ομίλου Χίου, ωκεανό της λησμονιάς. Έτσι εκφράζει την αληθινή δραστηριότητα και αντεπιστέλλον μέλος της “Ελληνικής Φιλολογικής Εταιρείτου ανθρώπου: τον αγώνα της επιβίωσης. Σε τούτο τον κόσμο τα ας Κλασικών Σπουδών”. πάντα είναι αιχμάλωτα των πάντων εκτός από το θάνατο. Μα ο τελευταίος ορίζοντας του σκοταδιού είναι υποχρεωτικά ο πρώτος ορίζοντας του φωτός. Όταν ανατέλλει ένα καλό ποίημα η μέρα διαστέλλεται τόσο που η νύχτα γίνεται μέρα. Οι στοχασμοί στον ουρα-

ΣΕΛ. 20 | 15 ΜΑΡΤΙΟΥ 2019 | ΑΠΟΨΕΙΣ

ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΚΟ ΒΗΜΑ

ΚΑΡΔΙΑ ΑΠΌ ΠΕΤΡΑ, ΘΑΛΑΣΣΑ, ΓΗ ΚΑΙ ΟΥΡΑΝΟ

Της Μαρίας Κουγιουμτζόγλου M’ έναν παλιό κρητικό συρτό, αφήνομαι κι ακολουθώ έντεκα μετρημένα βήματα, που ξεμακραίνουν κι ανταμώνουν, σ΄ έναν οικείο και γνώριμο πια ρυθμό, ανάμεσα σε ανθρώπους, που μεγάλωσαν έπαιξαν, τραγούδησαν και χόρεψαν, κάτω από σκιές δέντρων που έχουν ρίζες βαθιές. Δέντρα παλιά, αιωνόβια, βαθιά ριζωμένα στη γη, που λειτουργούν σαν πόλος έλξης προς μια παράδοση, δασκαλεμένη απ’ όλες εκείνες τις γραφικές και στολισμένες με παραδοσιακές στολές του τόπου μορφές, που μέσα από ασπρόμαυρες, παλιές φωτογραφίες ατενίζουν περήφανα, με βλέμμα καθάριο κι αυθεντικό, το παρελθόν, το παρόν και το μέλλον τους. Ανθρώπων που τρύγισαν τ’ αμπέλια και μάζεψαν με χέρια ποτισμένα με χώμα, τα πορτοκάλια και τις ελιές τους. Που μοιράστηκαν τους καρπούς της γης, κάτω απ’ τον καυτό ήλιο, κουβεντιάζοντας, γελώντας ή δακρύζοντας, απαγγέλοντας στίχους, τραγουδώντας και χορεύοντας τις χαρές, τις πίκρες και τις ευχές τους. Που ντύθηκαν θάλασσα κι αλμύρα στα μάτια, στο κορμί και στις πληγές τους, πατώντας με πόδια γυμνά πάνω στο βρεγμένο χώμα κάποιο ξημέρωμα, μετά από μια ξαφνική καλοκαιρινή μπόρα. Σ’ έναν άγριο, πρωτόγονο και περήφανο τόπο, όπου ο Νίκος Καζαντζάκης εμπνεύστηκε κι εξύμνησε την ελευθερία του πνεύματος και της ψυχής, ψυχογραφώντας και συστήνοντας στον κόσμο τον μοναδικά αντισυμβατικό «Ζορμπά» του. Που γέννησε κι ανάθρεψε τον παθιασμένο αυτό λογοτέχνη, που κατάφερε ν’ αφυπνήσει βαθιά νυχτωμένα πνεύματα και συνειδήσεις, λέγοντας απλά: «…Ότι επιθυμείς, να το φωνάζεις δυνατά, αγρίμι να γίνεσαι. Δεν ταιριάζει η μετριότητα με τη λαχτάρα…». Σ’ έναν τόπο όπου ο Βιντσέντζος Κορνάρος εμπνεύστηκε έναν ύμνο για την αγάπη, βλέποντας στο πρόσωπο του «Ερωτόκριτου», τον άντρα που βρίσκει το θάρρος να επιθυμήσει και να πλησιάσει το ανέφικτο. Τον άντρα που τολμά κι αφήνεται να παρασυρθεί απ’ το συναίσθημά του, υποφέροντας, γράφοντας ποιήματα, παίζοντας λύρα και τραγουδώντας για έναν έρωτα και μία γνήσια κι αληθινή αγάπη… Που βρίσκει τη δύναμη και τη γενναιότητα ενός πολεμιστή για ν’ αγωνιστεί, να διεκδικήσει και εν τέλει να κερδίζει την «Αρετούσα» του, εμπνέοντας ψυχικά, πνευματικά και καλλιτεχνικά γενιές και γενιές, παραμένοντας απαράμιλλα και διαχρονικά, ένας σύχρονος, βαθιά ερωτευμένος και δοξασμένος ήρωας.

Κι όλα αυτά, συνυφασμένα μ’ έναν τόπο που όλα φαντάζουν πιο έντονα… Γιατί η εναρμόνηση της ψυχής και του πνεύματος με τη φύση και την πρωτόγονη ομορφιά της, σε φέρνει πιο κοντά στο Θεό, στο φως, στην αλήθεια, στο ένστικτο και το αυθεντικό συναίσθημα, δυναμώνοντας τους κτύπους της καρδιάς, οδηγώντας σε σα μεθυσμένο από χρώματα, αρώματα, αφηγήσεις και μουσικές, σ΄ έναν βαθύ και παθιασμένο έρωτα για τον τόπο αυτό, την παράδοση και την ιστορία του. Μια παράδοση που θωρεί κι αντανακλά τον εαυτό της, μέσα απ’ τη λάμψη των ματιών των ανθρώπων που την αγάπησαν, τη γνώρισαν, την ύφαναν, την κέντησαν, την απήγγειλαν, την τραγούδησαν και τη χόρεψαν. Σ’ έναν κόσμο λοιπόν, που παραπαίει ζαλισμένος, ψάχνοντας ρίζες και ταυτότητα, μετρώντας τι παίρνει και τι δίνει στις συναλλαγές του με το ζύγι, λες και υπάρχει μονάδα μέτρησης για την καρδιά, το θάρρος, τον πόνο και το συναίσθημα, υπάρχει πάντα μια διέξοδος, που είναι η εναρμόνηση της ψυχής και του νου με τη φύση, την τέχνη και την παράδοση. Υπάρχει ο έρωτας που γεννιέται και μεγαλώνει μέσα από μάτια που δε χορταίνουν να κοιτούν εκστατικά τον έναστρο ουρανό, μια νύχτα μαγική με φεγγάρι, μέσα σε κάποιο φαράγγι. Η αρμονία που γεννιέται μέσα απ’ την κατάνυξη που αισθάνεσαι, ανάβοντας το καντήλι και ψυθιρίζοντας προσευχές, σκυμμένος μπροστά σ’ ένα παλιό εικόνισμα, σ’ ένα ξεχασμένο απ’ το Θεό ξωκλήσι, περικυκλωμένο από αιγοπρόβατα. Το αρχέγονο πάθος που φουντώνει μέσα σου, όταν κρυμμένος μέσα σε μια θαλάσσια σπηλιά, παίζεις με βότσαλα, ψηλαφείς βράχους και μαζεύεις πέτρες και κοχύλια, με μόνη διέξοδο τη θάλασσα, το βυθό και τον ορίζοντα που απλώνεται μπροστά στα μάτια σου. Υπάρχει η δίψα, για ν’ ακούσεις και να μάθεις την ιστορία που έχει να πει ο τόπος που γεννά μέσα σου τα συναισθήματα αυτά, που λειτουργούν σαν φάρος και λιμάνι για την κουρασμένη απ’ την καθημερινότητα ψυχή σου. Υπάρχει η αγάπη που γεννά την επιθυμία, να κερδίσεις την καρδιά του τόπου αυτού, που είναι πλασμένη από πέτρα, θάλασσα, γη και ουρανό και είναι οι ρίζες και οι παλμοί της ζωής του. Μια καρδιά περήφανη κι ακλόνητη… σα βράχος μέσ’ στη θάλασσα, που ακόμα κι αν σκάει το κύμα πάνω του, ανάλογα με τις εποχές που εναλλάσονται, εκείνος απλά σμιλεύεται, παραμένοντας αγέρωχα και σταθερά στη θέση του.

ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΚΟ ΒΗΜΑ

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΕΙΣ | 15 ΜΑΡΤΙΟΥ 2019 | ΣΕΛ. 21

Συνέντευξη του εξαίρετου ηθοποιού Χρήστου Λιακόπουλου για το Αυτοκράτωρ Αδριανός στην Εύα Πετροπούλου-Λιανού Ε.Π-Λ: Ηθοποιός σημαίνει φως. Ποια είναι η άποψή σας; Σας έχει εμπνεύσει αυτή η φράση για να ακολουθήσετε το επάγγελμα του ηθοποιού; Χρήστος Λιακ.: Πιστεύω πως άνθρωπος σημαίνει φως. Δηλαδή η πραγματική ουσία όλων των ανθρώπων είναι το φως. Θεωρώ πως στόχος μας είναι να το συνειδητοποιήσουμε και να διαγράψουμε την απαραίτητη πορεία για να διώξουμε όσο περισσότερο σκοτάδι μπορούμε από μέσα μας και να εμφανίσουμε, όσο περισσότερο γίνεται, το φως. Ηθοποιός δεν έγινα επειδή εμπνεύστηκα από αυτή τη φράση αλλά ήταν ένας, προφανώς, απαραίτητος σταθμός στη διαδρομή μου για να γίνω περισσότερο ελεύθερος και περισσότερο άνθρωπος. Ε.Π-Λ.: Ποιος είστε στ’ αλήθεια; Μίλησέ μας για εσένα. Χρήστος Λιακ.: Είμαι ένας άνθρωπος που από τότε που με θυμάμαι προσπαθώ να καταλάβω ποιος πραγματικά είμαι, τι είναι αυτό που συμβαίνει γύρω μου, γιατί βρέθηκα εδώ και πώς θέλω και οφείλω να πορευθώ μέχρι το τέλος της εμφάνισής μου στην υλική διάσταση. Ε.Π-Λ.: Τα τελευταία τρία χρόνια παίζετε σε μία παράσταση, Αυτοκράτωρ Αδριανός, για την οποία γράψατε το κείμενο και σκηνοθετήσατε ο ίδιος. Πόσο εύκολο ή δύσκολο είναι αυτό; Χρήστος Λιακ.: Στην παράστασή μου Αυτοκράτωρ Αδριανός, στην οποία ενσαρκώνω και τον ομώνυμο ρόλο, πέρα από το ότι έγραψα το κείμενο και έκανα τη σκηνοθεσία (με τη βοήθεια της Αναστασίας Μαρκουτσά την πρώτη χρονιά) είμαι υπεύθυνος επίσης και για τη μουσική της επένδυση και τους φωτισμούς. Την εποχή που έγραφα το κείμενο μού έρχονταν στο νου και τα μουσικά κομμάτια. Τα μουσικά κομμάτια βοηθούσαν την εξέλιξη της συγγραφής, το ίδιο συνέβαινε και με την σκηνοθεσία, και με την υποκριτική. Όλα δηλαδή βρίσκονταν μεταξύ τους σε μία σχέση αλληλοεπηρεασμού και το ένα βοηθούσε το άλλο να πάει παρακάτω. Η μόνη δυσκολία υπήρξε όταν ήρθε η ώρα να στηθεί η παράσταση στη θεατρική σκηνή, γιατί αυτός που παίζει και σκηνοθετεί δε μπο- μέσα πολύ και τον εαυτό μου. Βάζοντας δηλαδή τον ήρωά μου να ρεί να δει από κάτω (από τη θέση του θεατή) τί ακριβώς κάνει. Σε πει πράγματα που ήθελα να πω εγώ ο ίδιος στους συνανθρώπους αυτό με βοήθησε πολύ η Αναστασία Μαρκουτσά που υπήρξε το τρί- μου. το μάτι μου. Ε.Π-Λ: Γιατί και πώς διαλέξατε να παρουσιάσετε το συγκεκριμένο έργο; Υπάρχουν ομοιότητες με το χαρακτήρα που υποδύεσαι στο έργο σου και με εσένα τον ίδιο; Χρήστος Λιακ.: Αφορμή υπήρξε ένα «τυχαίο» γεγονός. Πριν από πέντε περίπου χρόνια μου είχε ζητηθεί από το διευθυντή του Νομισματικού και Επιγραφικού Μουσείου, εξαιτίας μιας έκθεσης Ρωμαϊκών νομισμάτων της εποχής του Αδριανού, να διαβάσω αποσπάσματα από το ποίημα του Φερνάντο Φ. Πεσσόα, Αντίνοος, και από ένα άλλο μικρό αφήγημα που και τα δύο αφορούσαν τη σχέση του Αυτοκράτορα με τον συγκεκριμένο Έλληνα της Μικράς Ασίας. Η βραδιά αυτή ενθουσίασε το κοινό, ενθουσιάστηκα κι εγώ και στο τέλος με προσέγγισαν κάποιοι από τους παρευρισκόμενους και με ρώτησαν αν έχω διαβάσει περισσότερα για τη ζωή και την προσωπικότητα του Αδριανού. Τους είπα πώς όχι, και με προέτρεψαν να το κάνω. Κάποια στιγμή μελέτησα γι΄αυτόν, αισθάνθηκα πως είχαμε περίπου κοινό τρόπο θέασης του κόσμου και της εκπαίδευσης που πρέπει κανείς να έχει για να πορεύεται επωφελώς σε αυτόν, γοητεύτηκα κι αποφάσισα να γράψω το συγκεκριμένο μονόλογο βάζοντας

ΠΙΣΤΕΥΩ ΠΩΣ ΑΝΘΡΩΠΟΣ ΣΗΜΑΙΝΕΙ ΦΩΣ

Ε.Π-Λ.: Υπάρχουν θέματα-μηνύματα, όπως: αξία, φιλία, αγάπη… που αγγίζετε με ευαισθησία στο θεατρικό σας μονόλογο. Πιστεύετε ότι υπάρχουν στη σημερινή εποχή ηθικές αξίες; Χρήστος Λιακ.: Ηθικές αξίες υπήρχαν, υπάρχουν και πιστεύω πως, τουλάχιστον, οφείλουν να συνεχίσουν να υπάρχουν. Η αλήθεια είναι πως στη σημερινή εποχή το χρήμα και το κέρδος έχουν καπελώσει σχεδόν τα πάντα και στο βωμό του καταναλωτισμού οι αξίες αυτές γνωρίζουν μία μεγάλη έκπτωση. Γι’ αυτό και φτάσαμε στην οικονομική κρίση που ζούμε την τελευταία δεκαετία. Πρώτα υπήρξε κρίση στις αξίες και στη συνέχεια πέρασε και στην οικονομία. Θεωρώ όμως πως αυτό έχει γίνει ή γίνεται όλο και περισσότερο συνεί-

ΣΕΛ. 22 | 15 ΜΑΡΤΙΟΥ 2019 | ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΕΙΣ

ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΚΟ ΒΗΜΑ

δηση σε όλους μας, πράγμα που θα μας οδηγήσει να βελτιώσουμε την κατάσταση επιστρέφοντας στις πανανθρώπινες βασικές αξίες. Ε.Π-Λ.: Πώς αποφασίσατε να γίνετε ηθοποιός; Χρήστος Λιακ.: Σε μια προσπάθεια, από μικρό παιδί, να βρω τον πραγματικό μου εαυτό και να τον βγάλω προς τα έξω παρατηρούσα συνεχώς τους ανθρώπους. Συζητούσα μαζί τους, προσπαθούσα να καταλάβω πώς σκέφτοταν, τι αισθάνοταν, γιατί έκαναν αυτά που έκαναν και στη συνέχεια επιχειρούσα να ενδυθώ τον τρόπο που λειτουργούσαν. Αυτό είχε ήδη ανοίξει την πόρτα για την τέχνη του ηθοποιού.

εξακολουθώ να κάνω πράγματα που με εκπροσωπούν και με αντιπροσωπεύουν απολύτως. Σας ευχαριστώ πάρα πολύ αγαπητέ κύριε Χρήστο Λιακόπουλε. Καλή επιτυχία στην παράσταση Αυτοκράτωρ Αδριανός στο Θεατρο Αλκμήνη Secret Rooom

Ε.Π-Λ.: Στη σημερινή εποχή, το επάγγελμα του ηθοποιού περνάει κρίση; Χρήστος Λιακ.: Επειδή η προσφορά είναι μεγαλύτερη από τη ζήτηση κατά πολύ, τουλάχιστον στη χώρα μας, το επάγγελμα του ηθοποιού περνάει πάντα κρίση. Αυτήν την εποχή η συνθήκη αυτή έχει γίνει δυσμενέστατη. Ε.Π-Λ: Ποια είναι τα μελλοντικά σας σχέδια; Χρήστος Λιακ.: Να συνεχίσω την παράστασή μου, Αυτοκράτωρ Αδριανός, όσο περισσότερο γίνεται, εντός και εκτός Ελλάδος, και να

ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΚΟ ΒΗΜΑ

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΕΙΣ | 15 ΜΑΡΤΙΟΥ 2019 | ΣΕΛ. 23

«Ανακρίνοντας» το συγγραφέα Μάκη Ρουσομάνη Συνέντευξη του γνωστού συγγραφέα Μάκη Ρουσομάνη στη Σμαραγδή Μητροπολου. Μάκη, καλημέρα και να σε καλωσορίσω κοντά μας. Πες μας κάποια πράγματα για σένα, ώστε να σε γνωρίσουμε καλύτερα. Καλημέρα. Πραγματικά δεν ξέρω τι να πω για μένα. Με λένε Μάκη Ρουσομάνη και είμαι καλοπροαίρετος με όλους τους ανθρώπους. Αγαπώ τον άνθρωπο γενικότερα. Δηλώνω συγγραφέας...μια ιδιότητα που μετά από αρκετά βιβλία, δεν μπορώ ακόμη να την συνηθίσω. Μου αρέσει πολύ η μουσική και, όταν υπάρχει μια πρόταση-πρόκληση, δεν θα πω όχι να ανέβω στο πάλκο σαν τραγουδιστής. Ως συγγραφέας αυτό τον καιρό κυκλοφορεί το έκτο βιβλίο μου με τίτλο "Σκοτεινό Ημερολόγιο". Ως τραγουδιστής φέτος είμαι σε μια μουσική παράσταση με τίτλο "Με βάρκα την Ελλάδα". Ένα πρόγραμμα με παραδοσιακά τραγούδια από όλη την Ελλάδα. Σύστησε μας με λίγα λόγια το νέο σου βιβλίο. Πρόκειται για μια ιστορία αγάπης και μυστηρίου βγαλμένη μέσα από τα ημερολόγια των ηρώων μου. Γράφτηκε σε μορφή ημερολογίου. Είναι μία δύσκολη τεχνική γραψίματος για τον συγγραφέα. Ακροβατεί ο δημιουργός, όταν γράφει κάτι τέτοιο και κινδυνεύει να μπερδέψει τον αναγνώστη. Με έναν λάθος χειρισμό θα μπορούσε να βρεθεί το αναγνωστικό κοινό στο κενό, πράγμα που δεν συμβαίνει στο νέο μου βιβλίο. Αυτός ήταν και ο αρχικός μου στόχος, να προστατέψω το αναγνωστικό κοινό από μία λάθος κίνησή μου και χαθεί στις σελίδες. Οι ήρωες μου μιλάνε σε πρώτο πρόσωπο και κρατάνε ημερολόγιο για όσα τους συμβαίνουν στη διάρκεια της ημέρας. Μέσα από τα ημερολόγια των πρωταγωνιστών, θα εξελίσσεται η ιστορία που θέλω να πω. Διαβάζοντας επιλεκτικά κάποιες ημέρες των ημερολογίων τους που αφορούν την υπόθεση του βιβλίου, θα αντιλαμβάνεται ο κόσμος τι έχει συμβεί και θα συνδέει την ιστορία φτιάχνοντας το παζλ από την αρχή μέχρι την ολοκλήρωσή της. Βρισκόμαστε στη Ρουμανία του 1794, όπου η ηρωίδα μου, μετά από διάφορα περιστατικά που συμβαίνουν στη ζωή της, αποφασίζει να επισκεφτεί την Ελλάδα και συγκεκριμένα την περιοχή της Θεσσαλονίκης. Οθωμανική αυτοκρατορία με όλα τα επακόλουθα! Μεγάλη αγωνία και σ’ αυτό το βιβλίο μου, με κινηματογραφικoύς ρυθμούς και ομολογώ δεν ήταν λίγες οι στιγμές που η καρδιά μου ανέβαζε παλμούς κατά την συγγραφή του.

Όλοι μου οι ήρωες ξέρουν τον ρόλο τους και γνωρίζουν τον σκοπό της ύπαρξης τους στην κάθε ιστορία και στην κάθε στιγμή, από την αρχή. Υπήρξαν όμως και φορές που χάθηκα και εγώ ο ίδιος και πραγματικά αιφνιδιάστηκα από συμπεριφορές των ηρώων! Ποια είναι τα δικά σου όνειρα για το μέλλον, τόσο σε επαγγελματικό-καλλιτεχνικό όσο και σε προσωπικό επίπεδο; Όνειρα δεν κάνω και δεν έκανα και ποτέ. Έβαζα μοναχά στόχους από νεαρή ηλικία και προσπαθούσα να τους πραγματοποιήσω. Δόξα τω Θεώ, δεν έχω παράπονο κανένα. Μέχρι τώρα, με πολλή δουλειά και με όρεξη, έχω καταφέρει να πραγματοποιήσω κάθε "θέλω μου" σε όλα τα επίπεδα που ανέφερες. Εκείνο που ζητώ και παρακαλώ, είναι μόνο υγεία, όλα τα άλλα έρχονται.

Πώς περνάς το χρόνο σου όταν δεν ασχολείσαι με τη συγγραφή βιβλίων; Ακούω πολλή μουσική. Τραγουδάω στο σπίτι με φίλους μουσικούς. Κάνω ταξίδια, φροντίζω το σπίτι μου, τον κήπο μου. Διαβάζω όταν έχω διάθεση. Πίνω καφέδες με φίλους, κάνοντας πολύωρες συζητήΠοιοι είναι οι αγαπημένοι σου Έλληνες και ξένοι συγγραφείς και σεις για το κάθε τι. Δεν μου αρέσει η μοναξιά. Θέλω να είμαι με απώς επηρέασαν –εάν επηρέασαν- το έργο σου; γαπημένα πρόσωπα, ακόμη και όταν έχω "τις μαύρες" μου. Είναι τόσοι πολλοί Έλληνες και ξένοι που από μικρή ηλικία ακολουθώ αλλά και νεότεροι που ανακαλύπτω… σύγχρονοι και κλασικοί συγγραφείς που σίγουρα έχουν επιδράσει στην δίκη μου σκέψη και γραφή. Ποιο μήνυμα θα ήθελες να περάσεις στους αναγνώστες με το βιβλίο σου; Σε κανένα βιβλίο μου δεν έχω κάποιο στόχο. Δεν γράφω για να περάσω κάτι συγκεκριμένο. Εγώ κάνω μια κατάθεση ψυχής για όλα όσα νιώθω: για τους ήρωες και τους χαρακτήρες, για τα θέλω και τα πιστεύω τους. Το τι θα λάβει ο κάθε αναγνώστης με τη δική του ματιά είναι καθαρά υποκειμενικό. Σίγουρα κάτι θα νιώσει, το οποίο δεν ήταν στόχος μου! Εγώ γράφω απλά, κατανοητά, δίχως κορώνες συγγραφικές, για να το διαβάσει ο άνθρωπος κάθε ηλικίας και να καταλάβει. Να θέλει να γυρίσει σελίδα και όχι να κοιτά σε ποια σελίδα είναι για να φτάσει στην τελευταία, γιατί απλά τον κούρασε η ιστορία και οι περιττές περιγραφές!

ΓΡΑΦΩ ΜΟΝΟ ΟΤΑΝ ΝΙΩΣΩ ΤΗΝ ΑΝΑΓΚΗ

Με ποιο τρόπο μπορεί να επικοινωνήσει μαζί σου το αναγνωστικό σου κοινό; Όποιος θελήσει να με βρει μπορεί να το κάνει μέσω του Facebook ή να με συναντήσει τυχαία στο δρόμο!

Πως ξεκίνησες να γράφεις το πρώτο σου βιβλίο; Ξαφνικά. Ένα χειμωνιάτικο βράδυ πλάι στο τζάκι, πίνοντας κρασί με δυο φίλες μου, είπα πως θέλω να γράψω μια ιστορία...η οποία Οι ήρωες σου έχουν προδιαγεγραμμένη πορεία την οποία γνωρί- μέσα σε δυο μήνες ήταν το πρώτο μου βιβλίο. Τόσο απλά. ζεις κι ακολουθείς ως την τελευταία σελίδα ή υπάρχει πιθανότητα «αυτονόμησής» τους κατά τη διάρκεια συγγραφής του βιβλί- Πες μου για ένα βιβλίο που δεν έχεις γράψει εσύ και θα ήθελες να το είχες γράψει. ου;

ΣΕΛ. 24 | 15 ΜΑΡΤΙΟΥ 2019 | ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΕΙΣ

ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΚΟ ΒΗΜΑ

Είναι τόσα πολλά που θα ήθελα να γράψω. Κάθε φορά που διαβάζω κάτι που θα με ξετρελάνει, επικοινωνώ με τον δημιουργό και του λέω απλά "το ζήλεψα". Ζήλεψα την ιστορία σου, την γραφή σου και τους ήρωες σου. Πάντα καλοπροαίρετα. Μου αρέσει, ας πούμε "Η Βάρδια" του Καββαδία. Αλλά δεν μπορώ να επικοινωνήσω μαζί του! Όταν ήσουν παιδί, ποιο βιβλίο είχες αγαπήσει πολύ και ποιόν συγγραφέα; Δεν θα σου πω ένα βιβλίο. Θα σου πω μόνο πως από πολύ μικρή ηλικία λάτρεψα τον Ξενόπουλο. Ακόμη και σήμερα ξαναδιαβάζω τα βιβλία του. Είμαι της παλιάς σχολής… της ρομάντζας, του κεραυνοβόλου έρωτα και της αληθινής αγάπης. Είμαι τελικά πολύ ρομαντικός και ως άνθρωπος και ως συγγραφέας. Πώς σου έρχονται οι ιδέες για να γράψεις ένα βιβλίο; Νομίζω από εκεί που δεν το περιμένεις. Ξυπνάς ένα πρωί και συμβαίνει κάτι μαγικό. Και ξεκινάς να γράφεις. Έχει φτάσει μεσημέρι και δεν έχεις πάρει πρωινό. Κάτι ανάλογο μου έχει συμβεί με το τελευταίο βιβλίο που γράφω αυτό τον καιρό. Η ιδέα ξεκίνησε μετά από έναν εφιάλτη. Θυμάμαι ξύπνησα στις 4 τα ξημερώματα, πήρα την άριστη τεχνική και γραφή, αλλά έχω πετάξει και βιβλίο από τα το i-pad στο κρεβάτι και άρχισα να γράφω. χέρια μου πριν ακόμη ολοκληρώσω την πρώτη σελίδα. Είναι όπως τα ανέκδοτα. Δεν αρκεί να το ξέρεις καλά και να το θυμάσαι. Είναι Πώς ακριβώς γράφεις; Όταν βρίσκεις χρόνο κι ένα ήσυχο μέρος και ο τρόπος που θα μου το προσφέρεις. Όπως και στο τραγούδι. Αν μια φωνή είναι μεγάλη, και τη νεκρώσιμη ακολουθία να πει, και ένα ή ακολουθείς κάποιο συγκεκριμένο ''τελετουργικό''; Γράφω μόνο όταν νιώσω την ανάγκη. Όπου και αν είμαι, ό,τι και να "Αχ" να κάνει, φτάνει. κάνω. Δεν υπάρχει τελετουργικό και ούτε προκαθορισμένο ραντεβού. Έχεις έντονη και δραστήρια παρουσία στο Διαδίκτυο. ΔιατηΑκόμη και να είμαι στο αεροπλάνο, αν νιώσω την ανάγκη, θα το ρείς λογαριασμό στο facebook, όπου έχεις δημιουργήσει και τη κάνω. Ακόμη και αν οι συνθήκες δεν το επιτρέπουν, θα κρατήσω δική σου σελίδα. Τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης βοηθάνε έναν σημειώσεις για ό,τι ένιωσα εκείνη την στιγμή. Γιατί αν ξεχάσω την συγγραφέα αλλά κι έναν αναγνώστη; στιγμή...δεν θα καταφέρω να την επαναφέρω όσο και αν το θέλω. Εγώ, νομίζω, έκανα καριέρα μέσα από τα μέσα κοινωνικής δικτύωΑυτή είναι και η συμβουλή μου στον κάθε άνθρωπο που εκφράζεται σης. (Γελάει) Ήρθα σε επαφή με ανθρώπους, γνώρισα κόσμο, μου μέσα από τα λόγια και τις σκέψεις του: να γράφει πάντα και παντού μιλήσανε άνθρωποι που ήθελαν και ήθελα να γνωρίσω. Καλώς η ό,τι ένιωσε από οποιαδήποτε αιτία. Από μια μυρωδιά, μια εικόνα, κακώς έτσι προβάλουμε την δουλειά μας και αυτή είναι η επικοινωμια μάτια... νία του μέλλοντος ακόμη και για μένα που δηλώνω ρομαντικός. Τα βιβλία σου βασίζονται σε δικές σου εμπειρίες, πραγματικά γεγονότα ή είναι, ως επί το πλείστον, μυθοπλαστικά; Είναι μυθοπλασίες όλες οι ιστορίες μου. Βασίζονται σε ακούσματα, που ίσως να ήταν και πραγματικά γεγονότα του παρελθόντος. Τη σημερινή εποχή διαβάζουν οι Έλληνες και ιδιαίτερα οι νέοι; Τι πιστεύεις; Εκείνος που αγαπά το βιβλίο, την ανάγνωση και ταξιδεύει μέσα από ιστορίες βιβλίων και χάνεται σε άλλους τόπους και χρόνους, εκείνος θα διαβάσει, ανεξαρτήτως ηλικίας. Και ναι, πιστεύω υπάρχουν πολλοί άνθρωποι που το κάνουν και στην Ελλάδα του 2019.

Όταν κράτησες για πρώτη φορά το βιβλίο σου στα χέρια σου, ποια ήταν η πρώτη σου σκέψη; Αν θυμάμαι καλά, νομίζω έκανα σκέψεις ματαιοδοξίας. Που τις κάνουν οι περισσότεροι, απλά δεν τολμούν να το πούνε.

Πέραν του ταλέντου και της φαντασίας, οι εμπειρίες, όπως και τα βιώματα, είναι άραγε όπλα για την επιτυχία ενός συγγραφέα; Ποιοι άλλοι παράγοντες συμβάλουν στα υπέρ της γραφής του ; Ο χαρακτήρας. Το πώς έχεις μεγαλώσει. Οι αρχές από το σπίτι και την οικογένεια. Τα παραμύθια της γιαγιάς, τα ακούσματα που είχες από μικρή ηλικία. Όλα όσα πέρασες και περνάς. Εκείνα που σε έκαναν να γελάσεις και να δακρύσεις. Τον δικό του χαρακτήρα καΕλληνική λογοτεχνία, ελληνικά βιβλία. Πιστεύεις πως σήμερα ταθέτει ο συγγραφέας, την δική του αλήθεια. Της ψυχής. Μόνο όταν υπάρχουν καλά ελληνικά λογοτεχνικά βιβλία, αξιόλογοι Έλληνες κάτι είναι αληθινό σε κάθε στιγμή της ζωής μας, έχει επιτυχία. συγγραφείς; Ποια είναι η γνώμη σου; Ναι υπάρχουν και τα δυο. Στην Ελλάδα του 2019 Πιστεύεις ότι υπάρχει συγγραφή κατά παραγγελία; Κι αν ναι, έχουμε περισσότερους συγγραφείς από αναγνώστες! Ο καθένας ποια η γνώμη σου; μπορεί να γράψει, εφόσον γνωρίζει γράμματα. Το θέμα είναι και το Μου είχε συμβεί κάτι ανάλογο στο παρελθόν. Είχα ολοκληρώσει έχω ξαναπεί, πως δεν αρκεί να το θες και να το αγαπάς. Δεν αρκεί ένα μικρό σε σελίδες, βιβλίο, όταν κάποιος εκδοτικός οίκος μου είνα διαβάζεις και να προσπαθείς να εκφραστείς. Χρειάζεται και να πε να γράψω ό,τι θέλω, ό,τι μου κατέβει, αρκεί να μεγαλώσω τον το χεις. Όπως σε κάθε μορφή τέχνης. Όσα σεμινάρια και να κάνεις, όγκο του βιβλίου, για να το εκδώσω. Δεν συμφώνησα ποτέ με αυτή ό,τι και να σου δείξει κάποιος δάσκαλος, φιλόλογος κλπ, αν δεν κα- την λογική. Και δεν συνεργάστηκα ποτέ με εκείνον τον οίκο. Η καταφέρει ο συγγραφέας να νιώσει τα συναισθήματα του ο αναγνώ- τάθεση της ψυχής μου μέσα από το κάθε πόνημα μου δεν δέχεται στης, το έχει χάσει. Θέλει ταλέντο. Όπως και η μουσική και η μα- παραγγελία από κανέναν. γειρική και η ζωγραφική και το θέατρο. Ή το έχεις και προχωράς ή αράζεις στο σπίτι σου και γράφεις μόνο για σένα. Τι πιστεύεις ότι θα προσφέρει το βιβλίο σου στους επικείμενους Όπως και όταν κάνουμε δουλειές στο σπίτι και τραγουδάμε παράλ- αναγνώστες; ληλα. Δεν το κάνουμε σε κοινό, ούτε για να βγάλουμε cd. Κάθε λογής συναισθήματα. Άρα για ποιο λόγο να βγάλει κάποιος ένα βιβλίο αν δεν υπάρχει το ταλέντο; Εκτός από το νέο σου βιβλίο, πες μας λίγα λόγια για τη λογοτεΈχω διαβάσει βιβλίο μέσα σε λίγες ώρες από την αγωνία και από χνική σου πορεία μέχρι σήμερα.

ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΚΟ ΒΗΜΑ Έχω εκδώσει έξι βιβλία. Μυθιστορήματα, διηγήματα, παιδικά. Και έχω επίσης συμμετάσχει σε συλλογικά έργα με ποιήματα και διηγήματα. Έχω στο συρτάρι μια έτοιμη ποιητική συλλογή, που θεωρώ πως δεν είναι ακόμη η κατάλληλη στιγμή να την "δώσω" δημόσια και έχω άλλα τρία έτοιμα μυθιστορήματα και ένα παιδικό βιβλίο, που θα εκδώσω τα επόμενα χρόνια. Υγεία να έχουμε. Μάκη μου, θέλω να σου ευχηθώ τα καλύτερα για την πορεία σου. Καλοτάξιδα να είναι τα βιβλία σου και πάντα να μας ταξιδεύεις με τα γραπτά σου. Κι εγώ ευχαριστώ από καρδιάς για τη φιλοξενία.

Λίγα λόγια τια το συγγραφέα Μάκη Ρουσομάνη Ο Μάκης Ρουσομάνης, γεννήθηκε στα Κύμινα Θεσσαλονίκης στις 10 Δεκεμβρίου. Μεγάλωσε και σπούδασε στη Θεσσαλονίκη. Υπηρέτησε την στρατιωτική του θητεία στο πολεμικό ναυτικό στη Φρεγάτα Ήπειρος, στο Ναυτικό Νοσοκομείο Αθηνών και Κρήτης. Ανήσυχη καλλιτεχνική φύση από μικρή ηλικία, συμμετείχε σε θέατρα, παραστάσεις, μουσικά σχήματα και βοηθούσε αφιλοκερδώς όλους τους φίλους καλλιτέχνες. Συλλέκτης της καλής Ελληνικής μουσικής με πολλαπλούς δίσκους βινυλίου και cd. Στο αρχείο του υπάρχουν σπάνια μουσικά ντοκουμέντα και ανέκδοτες ηχογραφήσεις. Είναι τακτικό μέλος της Ένωσης Λογοτεχνών Βορείου Ελλάδας και της Ένωσης Συγγραφέων Πιερίας. Έχει εργασθεί στον ιατρικό όμιλο Αθηνών για 7 έτη. - Το 2001 ο όμιλος ιατρικού Αθηνών τον τίμησε την παγκόσμια ημέρα του νοσηλευτή. - Το 2009 συμμετείχε στο "Απολλώνεια" φεστιβάλ του νομού Πιερίας. -. Το 2010 έκανε την επιλογή τραγουδιών στο πρόγραμμα "Συνάντηση στην κοινή μας παράδοση" όπου παρουσιάστηκε στο Half Νote Jazz των Αθηνών με την Αρετή Κετιμέ, την Dilek Koc, το Σταύρο Παζαρέντση και τον Ιμπραήμ Ιμπραήμογλου. - Το καλοκαίρι του 2011 συμμετείχε ως αφηγητής στο "Φεστιβάλ Θεάτρου Διστόμου", με την παράσταση ''Τώρα μάλιστα τα πιάσαμε τ' αυγά μας'' του Θανάση Πέντσου. - Το Μάρτιο του 2012 συμμετείχε στην εκδήλωση του "Βαφοπουλείου Πνευματικού Κέντρου" Θεσσαλονίκης για το ''Ματοζίνιχον'' της Μαρίας Μαυρίδου-Καλούδη. - Τον Οκτώβριο του 2012, ήταν ο κεντρικός συντονιστής της εκδήλωσης τιμής "Θεσσαλονίκη 100 χρόνια, ξανά Ελληνική", για την εκατονταετηρίδα των Ελευθερίων της Θεσσαλονίκης του Ιδρύματος Μελετών και Αλληλεγγύης, "Ίδρυμα Στέλιου Παπαθεμελή." - Αρχές Δεκέμβρη του 2012 συμμετείχε στη μουσικοχορευτική παράσταση με τη Μαρία Σουλτάτου, "Σμύρνα και Χρυσός της Ιωνίας Ήχος", όπου είχε την επιμέλεια και την παρουσίαση της παράστασης. - Το Μάιο του 2013 συμμετείχε στο "2ο Φεστιβάλ Νέων Μουσικών" Μονάχου Γερμανίας, ως κεντρικός παρουσιαστής. - Τον Οκτώβρη του 2013 κυκλοφορεί το πρώτο του βιβλίο με τίτλο "Σαν να είχε δει φάντασμα" από την Ελληνική Πρωτοβουλία. - Στις 21 Μάρτιου του 2014 συμμετείχε σε εκδήλωση στην Κατερίνη για την "παγκόσμια ημέρα ποίησης" απαγγέλλοντας ποιήματα νέων δημιουργών. - Το 2014 συμμετείχε σε παρουσιάσεις βιβλίων του Χρήστου Τερζίδη και της Μαίρης Γκαζιάνη. - Τον Ιούνιο του 2014 συμμετείχε στην πρωτοβουλία ''12 ώρες για την Ελλάδα'', με την φράση ΕΛΛΑΔΑ ΓΙΑ ΜΕΝΑ ΣΗΜΑΙΝΕΙ ''ΩΠΑ'' - Το Νοέμβρη του 2014 κυκλοφορεί το παιδικό παραμύθι "Ο Μελένιος το αηδόνι και ο τυφλός ποντικός" από της εκδόσεις ΟΣΤΡΙΑ. Το εξώφυλλο του βιβλίου το σχεδίασαν μαθητές του ειδικού δημοτικού σχολείου της σχολής τυφλών Θεσσαλονίκης. Η παρουσίαση του βιβλίου έγινε σε μορφή μουσικής παράστασης, όπου και τραγούδησε παρέα με τον Σωτήρη Σιάκκα και τον Χρήστο Λούφη, σε σκηνοθεσία του Κωσταντίνου Τσώνη και σε διασκευή του κειμένου από την Κρίστι Προεστού. - Τον Ιούνιο του 2015 συμμετείχε στον 5ο Μαραθώνιο Παραμυθιού, στην Χαλκηδόνα Θεσσαλονίκης, διαβάζοντας το δικό του παραμύθι. -Τον ίδιο μήνα κυκλοφορεί από τις εκδόσεις ΕΞΗ το μυθιστόρημα του με τίτλο "Άυλος Έρωτας" -Τον Ιούλιο του 2015 μας συστήνεται για πρώτη φορά ως ποιητής στο ποιητικό ανθολόγιο των εκδόσεων ΟΣΤΡΙΑ με τρία ποιήματα. Παράλληλα συμμετέχει σε άλλα ανθολογία ποίησης σε διάφορους εκδοτικούς οίκους. -Τον Ιανουάριο του 2016 κυκλοφορούν 7 διηγήματα για ενηλίκους από τις εκδόσεις ΟΣΤΡΙΑ με τίτλο “Άστρο φωτεινό, θα βγει γιορτινό?” -Τον Ιανουάριο του 2017 κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις πνοή το νέο του μυθιστόρημα με τίτλο

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΕΙΣ | 15 ΜΑΡΤΙΟΥ 2019 | ΣΕΛ. 25

"Απαγορεύεται η είσοδος στο θάνατο". Η πρώτη παρουσίαση έγινε στο Mύλο της Θεσσαλονίκης σε μορφή μουσικής παράστασης σε σκηνοθεσία της Βάνας Βουρτσάκη, με δέκα σολίστες μουσικούς και δυο τραγουδιστές. Ακoλούθησαν παρουσιάσεις σε Αθήνα, Κατερίνη, Καβάλα, Βέροια, Γιάννενα κ.α. –Τον ίδιο μήνα τραγούδησε πλάι στον Γιάννη Βολίκα σε ένα αφιέρωμα στον Βασίλη Τσιτσάνη και τον Απόστολο Καλδάρα όπου ερμήνευσε 15 από τα ωραιότερα τραγούδια τους.

–To Μάιο του 2017 ήταν ο κεντρικός παρουσιαστής στις εκδηλώσεις της χορευτικής ομάδας του Ιερού ναού Αναλήψεως Πολίχνης, ενώ τον ίδιο μήνα έκανε την παρουσίαση του cd "Xίλιες Φωνές της Νατάσας και του Γιάννη" όπου τραγούδησε και ο ίδιος. -Τον Ιούνιο της ίδιας χρονιάς ήταν ο παρουσιαστής του Κυμινιώτικου πανηγυριού. Ένα τετραήμερο εκδηλώσεων στο χωριό που γεννήθηκε, μεγάλωσε και επέλεξε να κατοικεί. -Τον Δεκέμβριο του 2017 συμμετέχει στο πρόγραμμα της μουσικής σκηνής ΞΕΦΩΤΟ, πλάι στον Γιάννη Βολικά και την Ευγενία Μαυρομάτη, σε μια μουσική παράσταση με τραγούδια του Μ. Ρασούλη και του Ν. Παπάζογλου.. -Τον ίδιο μήνα τραγουδά 4 τραγούδια στη θεατρική παράσταση "Ω του Αργκάν, όλα του πονάν" σε σκηνοθεσία της Λίτσας Μπακογλίδου. -Τον Ιούνιο του 2018 οι μαθητές του 5ου νηπιαγωγείου Εύοσμου με δασκάλα την Σουζάνα Παπαδόπουλου, διασκεύασαν το παραμύθι του Μάκη και το παρουσίασαν ως μουσική παράσταση. -Τον ίδιο μήνα συμμετείχε στην μουσική παράσταση "Σαν σε Όνειρο" της Ελένης Μουλή σε σκηνοθεσία της Λίτσας Μπακογλίδου, στα πλαίσια των εκδηλώσεων για το Κυμινιώτικο Πανηγύρι 2018, τραγουδώντας παραδοσιακά τραγούδια της Θράκης καθώς και ένα τανγκό του Αλέκου Σακελάριου. -Τον Αύγουστο του 2018 συμμετέχει με ένα διήγημα με τίτλο "Θα μπορούσαν να είναι παιδιά σου" στο ανθολόγιο διηγήματος των εκδόσεων Όστρια, με μια ιστορία που όπως λέει ο ίδιος δε θα τολμούσε να την γράψει ποτέ σε δικό του μυθιστόρημα. -Το Σεπτέμβρη του 2018 συμμετείχε στην μουσική παράσταση "Η Θρακιώτισσα" στην εκδήλωση για τα 100 χρόνια των Μάλγαρων Θεσσαλονίκης, πλάι στον τραγουδιστή Γιώργο Μπαγιώκη, όπου και τραγούδησε ζωντανά μαζί του ένα παραδοσιακό τραγούδι και διάβασε κάποια κείμενα. -Ο Νοέμβριος του 2018 τον βρίσκει και πάλι στην σκηνή, τραγουδώντας παραδοσιακά τραγούδια από όλη την Ελλάδα σε ένα πρόγραμμα με τίτλο "Με βάρκα την Ελλάδα" στη μουσική σκηνή Ξέφωτο της Θεσσαλονίκης, πλάι σε δεξιοτέχνες μουσικούς και τραγουδιστές. -Το Μάρτιο του 2019 κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Όστρια το νέο του βιβλίο, γραμμένο σε ημερολογιακή μορφή, με τίτλο «Σκοτεινό Ημερολόγιο». ΕΡΓΑ ΤΟΥ ΙΔΙΟΥ Α.Μυθιστορήματα 2013 Σαν να είχε δει φάντασμα (Εκδόσεις Ελληνική Πρωτοβουλία) 2015 Άυλος Έρωτας (Εκδόσεις Έξη) 2017 Απαγορεύεται η είσοδος στο θάνατο (Εκδόσεις Πνοή) 2019 Σκοτεινό Ημερολόγιο (Εκδόσεις Όστρια) Β.Διηγήματα 2016 Άστρο φωτεινό, θα βγει γιορτινό; (Εκδόσεις Όστρια) Γ.Παιδική λογοτεχνία 2014 Ο Μελένιος, το αηδόνι και ο τυφλός ποντικός (Εκδόσεις Όστρια) Δ.Συμμετοχές 2015 Ανθολόγιο ποιήσεως/Ιούλιος (Εκδόσεις Όστρια) 2015 Ποίηση και πεζογραφία λογοτεχνών Β.Ελλάδος (Εκδόσεις Μέθεξις) 2016 Πανανθρώπινες αξίες (Εχέδωρος Εκδοτική) 2018 Ανθολόγιο διηγημάτων/Καλοκαίρι-Φθινόπωρο (Εκδόσεις Όστρια)

ΣΕΛ. 26 | 15 ΜΑΡΤΙΟΥ 2019 | ΒΙΒΛΙΟ

ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΚΟ ΒΗΜΑ

Κριτική για το βιβλίο: «Με τα φτερά της ελπίδας » της Μαριάνθης Πλειώνη

Της Αγγελικής Βασιλαδιώτη

Μιλώντας στα παιδιά μέσω της ποίησης, υπογράφουμε ανεπίσημα μια νέα σύμβαση επικοινωνίας όπου το φανταστικό εμπλέκεται στο πραγματικό. Διεισδύουμε σε ένα κόσμο όπου ο έντεχνος λόγος μορφοποιείται εικονοποιητικά μέσα από την κίνηση του νου και δίνει φτερά στην έκφραση του συναισθήματος και του μυαλού. Και αυτό είναι σίγουρα ελπιδοφόρο... Είναι απαραίτητο , από όποιον ρόλο και αν το βλέπουμε (γονιός , εκπαιδευτικός, φορέας γλωσσικής αγωγής κ.λ.π), να έχουμε το παιχνίδι ως πηγή γνώσης. Εστιάζοντας στο παιχνίδι των λέξεων μέσω της τέχνης της ποίησης, το ζητούμενο είναι η απόλαυση, η συγκίνηση, η ευχαρίστηση, η βουτιά στα προσωπικά «νερά» της εξερεύνησης και της απελευθέρωσης της φαντασίας. Παράλληλα (και όσο πιο αθόρυβα γίνεται), βαδίζουν, η εξοικείωση με το άμεσο περιβάλλον, η διαπαιδαγώγηση, η διεύρυνση της σκέψης και η μύηση σε έναν ιδιαίτερα ευαίσθητο και συμπυκνωμένο λόγο. Η ανάγκη που καλύπτεται κυρίως είναι η αίσθηση του ψηλαφητού κόσμου σε ένα άλλο επίπεδο σύνδεσης. Η Μαριάνθη Πλειώνη, μας προσφέρει απλόχερα μια συλλογή 26 παιδικών ποιημάτων που καλύπτει και ρυθμίζει στο παιδικό νου, την αίσθηση του χώρου και του χρόνου. Παίζοντας και η ίδια με τις λέξεις και τις εικόνες, δίνει το έναυσμα για εναρμόνιση με το περιβάλλον σε κάθε του μορφή και αλλαγή. Μέσα από έναν κατανοητό δομημένο στίχο, παρουσιάζει την κίνηση και την αλληλεπίδραση, σεβόμενη τον εγωκεντρικό τρόπο σκέψης των αναγνωστών της. Οι ιστορίες σύνδεσης των στοιχείων της φύσης έχουν ανθρωπομορφικό χαρακτήρα και λειτουργούν ανιμιστικά, εναρμονισμένες με την παιδική ερμηνευτική σκέψη. Μια πρώτη προσέγγιση του υλικού που μας δίνει μπορεί να είναι η σύνδεση με τον συναισθηματικό και διανοητικό κόσμο μέσω της έκφρασης συναισθημάτων. Η έντονη εικονοποιητική μορφή των ποιημάτων, προσφέρεται, ωστόσο, για δημιουργικό παιχνίδι με εργαλεία τα χρώματα, τη δραματική έκφραση, τη μουσική και ό,τι άλλο προκύψει στη πορεία. Η εικονογράφος Αθηνά Πετούλη συνεχίζει με μια γαλήνια νότα την έκφραση των νοημάτων , προσελκύοντας τη παιδική ματιά να ταυτιστεί με τη μελωδία των στίχων. Η ποίηση είναι μια δυναμική διαδικασία που αν θα λαχταρούσε κάτι θα ήταν η μετουσίωση της σε μια μορφή που αφορά τα παιδιά. Η μύηση τους σε αυτή προϋποθέτει ειλικρινή αγάπη, ώστε ο ενήλικας να αποτελεί το πρότυπο του πομπού που επικοινωνεί με το δέκτη, στήνοντας έναν κόσμο με ρεαλιστικές λέξεις που πλέκουν κάθε φορά και μια βαθιά αληθινή κι ας είναι εξωπραγματική- ιστορία.

ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΚΟ ΒΗΜΑ

ΒΙΒΛΙΟ | 15 ΜΑΡΤΙΟΥ 2019 | ΣΕΛ. 27

ΣΕΛ. 28 | 15 ΜΑΡΤΙΟΥ 2019 | ΒΙΒΛΙΟ

ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΚΟ ΒΗΜΑ

ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΚΟ ΒΗΜΑ

ΕΠΙΣΤΗΜΗ | 15 ΜΑΡΤΙΟΥ 2019 | ΣΕΛ. 29

Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΨΥΧΙΑΤΡΙΚΗΣ (Β΄ ΜΕΡΟΣ) στορικού του ασθενή και για πρώτη φόρα περιέγραψε κλινικά συμπτώματα και κλινικές περιπτώσεις. Γ) Το 1845 ψηφίστηκε στην Μ. Βρετανία νόμος με σκοπό να αποφεύγουν τις μεθόδους βίαιης κατα2.6.Βυζαντινή περίοδος στολής. Δ) Το 1800 άσυλα της Αγγλίας είχαν όλες τους τις πόρτες Στα πρώτα χρόνια του Βυζαντίου, ο ψυχίατρος συνδέεται με τον ανοικτές, πρακτική που ακολουθήθηκε και από άλλα άσυλα ( Π. επίσκοπο. Ο επίσκοπος ως τα τέλη του 5ου αιώνα λαμβάνει τη θέση Χαρτοκόλλης 1986). του ψυχικά θεράποντα. Η ιδιότητα αυτή μεταφέρεται και στους ηγούμενους των μοναστηριών. Ιερείς και μοναχοί μελετούσαν τις ψυ- Νεότερη εποχή χικές ασθένειες για να καθορίσουν τα αίτια και να βρουν αποτελεσματικές θεραπείες. Είχαν αναλάβει τη φύλαξη και θεραπεία των Στις αρχές του 19ου αιώνα η ψυχιατρική αρχίζει να εμφανίζεται ψυχικά ασθενών. Η «θεραπεία» περιλάμβανε προσκυνήματα, νη- σαν ξεχωριστή ειδικότητα και σαν όρος κυρίως σε Γερμανικά περιστεία, προσευχή, εξορκισμό και καταστολή του ψυχικά ασθενή οδικά. Στο δεύτερο μισό του 19ου αιώνα συντελέστηκαν αλλαγές (ζουρλομανδύα, αλυσίδες) (Δ. Πλουμπίδης, 1995). Ίσως και το πτω- που βοήθησαν στην ανάπτυξη της ψυχιατρικής στον 20 ον αιώνα χοκομείο που ίδρυσε ο μέγας Βασίλειος να αποτελεί έκτος των όπως: α) εγκαινιάστηκε η νοσοκομειακή περίοδος της ψυχιατρικής άλλων και το πρώτο δείγμα ψυχιατρικής περίθαλψης. Οι εύποροι β) Η στάση της κοινωνίας προς τους ψυχικά ασθενείς άρχισε να αλασθενείς ζπου είχαν οικογένεια και υπηρέτες παρέμεναν στο σπίτι λάζει γ) εξελίχθηκαν τα ιδρύματα εγκλεισμού με την σχετική νομοτους για νοσηλεία( Ν. Θεόχαρακής, 2001). θεσία (Σ. Γεωργούλας 2003). Στις αρχές του 20ου αιώνα δυο κύριες θεωρητικές προσεγγίσεις συνέβαλαν ουσιαστικά σε αυτές τις εξελί2.7.Μεσαίωνας ξεις, η ψυχανάλυση και ο συμπεριφορισμός (Γ. Αμπατζόγλου Οι αντιλήψεις που επικρατούσαν προωθούσαν τη δαιμονολογία, 1991). Η πρόοδος τόσο του θεωρητικού όσο και του πειραματικού την αστρολογία και τη θεραπεία με εξορκισμούς ( Σ. Καπρίνης, επιπέδου αναστέλλεται κατά την διάρκεια του Β παγκοσμίου πολέ1988). Η ιδέα της τρέλας άρχισε να συνδέεται με εκείνη της επικιν- μου μετά το τέλος του οποίου γίνεται το πέρασμα στην ψυχιατρική δυνότητας μειώνοντας την ανοχή απέναντι στα άτομα που έπασχαν μεταρρύθμιση. Την δεκαετία του 1960 αναπτύσσεται η κοινοτική από ψυχικές διαταραχές. Η δεισιδαιμονία οδήγησε τον ψυχικά α- ψυχιατρική η οποία υποστηρίζει ότι το άτομο είναι άρρηκτα συνδεσθενή προοδευτικά στο άσυλο και στην κοινωνική απομόνωση ως δεμένο με την κοινωνία με αποτέλεσμα την εμφάνιση της μίασμα ( Κ. Ρασιδάκη 1979). Εξαίρεση αποτέλεσαν οι άραβες οι «αποιδρηματοποίησης». Εμφανίστηκε στην Ιταλία ως ένα κίνημα οποίοι λόγω της Μουσουλμανικής τους θρησκείας πίστευαν πως οι αμφισβήτησης του ψυχιατρικού ιδρύματος. Στηρίζεται στην παροχή ψυχασθενείς είναι αγαπητοί και διαλεγμένοι από το Θεό. Έτσι ανέ- ίσων θεραπευτικών ευκαιριών στους ασθενείς (Κ. Μπαιρακτάρης πτυξαν ανθρωπιστική αντιμετώπιση και δημιούργησαν πρότυπα 1998). ιδρύματα για τους ψυχικά ασθενείς. Το 1247 έγινε η πρώτη εισαγωγή ψυχικά ασθενή σε μοναστήρι στην Αγγλία ( Κ. Γρίβας, 1985). Εξέλιξη της ψυχιατρικής στην Κύπρο Δημιουργήθηκαν τα πρώτα άσυλα όπου εγκαταλείπονταν οι ψυχικά ασθενείς μαζί με αλκοολικούς, ιερόδουλες, κλέφτες και ορφανά παιΟι πρώτες αναφορές στην ψυχιατρική περίθαλψή στην Κύπρο διά σε πρωτόγονες συνθήκες διαβίωσης και με το στίγμα της τιμω- τοποθετούνται στην Βυζαντινή περίοδο όπου στα μοναστήρια μαζί ρίας από το Θεό (Μ. Μαδιαμός, 1994). με άλλους ασθενείς νοσηλεύονταν και οι ψυχικά πάσχοντες που φροντίζονταν από τους μοναχούς-μοναχές. Επί Τουρκοκρατίας α2.8.Αναγέννηση σθενείς κρατούνταν στις κεντρικές φυλακές στο Buyuk Han Τα ψυχικά νοσήματα περιήλθαν στα χέρια των γιατρών και (μεγάλο χάνι) ή σε κελιά στο Κονάκι ( Σεράι) (1878-1882) στην παέφυγαν από την δικαιοδοσία της θεολογίας. Αναγνωρίστηκε για λιά Λευκωσία. Μεταξύ 1897 και 1911 λειτούργησε το ψυχιατρείο πρώτη φόρα ότι οι ψυχικές διαταραχές είναι παθολογικές καταστά- κοντά στην εκκλησία της Αγίας Αικατερίνης στη Λευκωσία όπου σεις. Αύτη ήταν και η πρώτη επανάσταση στην ψυχιατρική( Κ. Λυ- διέθετε 8 δωμάτια και αργότερα 19. Από το 1912 μέχρι το 1964 λειράκος, 1976). Παρόλα αυτά γίνονται εκτελέσεις μάγων μέχρι τα τέ- τούργησε το άσυλο της Αγίας Παρασκευής στη Λευκωσία λη του 18ου αιώνα. Κωδικοποιούνται η θεωρία και οι κανόνες της (χωρητικότητας 100 ατόμων) με 10 δωμάτια για άνδρες και 5 για δαιμονολογίας μέσα από το βιβλίο «Το σφυρί των μαγισσών» η ο- γυναίκες (Α. Γεωργιάδης 2001). ποία έγινε ο επίσημος οδηγός των αποφάσεων της ιεράς εξέτασης Το 1963 άρχισαν να λειτουργούν εξωτερικά ιατρεία και ψυχιαγια άτομα με ψυχιατρικές διαταραχές. Έτσι η καθολική εκκλησία τρική πτέρυγα στα πλαίσια του γενικού νοσοκομείου Λευκωσίας. κάτω από το επώνυμο των αιρετικών αφάνισε ένα μεγάλο αριθμό Ενώ το 1964 άρχισε να λειτουργά το ψυχιατρείο Αθαλάσσας αντιψυχικά ασθενών. Το πρώτο ψυχιατρικό άσυλο κτίστηκε το 1409 καθιστώντας το παλιό (Ο. Εμμανουηλίδου, Ε. Καλαιτζίδου). στην Βαλένθια στον ίδιο χώρο που λειτουργούσε η ιερά εξέταση. Σταδιακά το ασυλικό μοντέλο ψυχιατρικής περίθαλψης υποχωρεί Τα άσυλα αυτά προδιαγράφουν την μακραίωνη σκληρή και απάν- και αρχίζει η φιλοσοφία της κοινοτικής ψυχιατρικής. Η πρώτη απόθρωπή μεταχείριση των ψυχικά ασθενών ( Ν. Μάνος, 1997). Σε αυ- πειρα μεταρρύθμισης άρχισε το 1985. Το 1993 το ψυχιατρείο μετοτή την ιστορική περίοδο για πρώτη φορά συνδέεται η φτώχεια με νομάζεται σε νοσοκομείο Αθαλάσσας ενώ το 1997 γίνεται η αλλαγή την ψυχική ασθένεια, συναντιούνται ταυτόχρονά σε ένα κοινό τόπο της νομοθεσίας με την ονομασία νομοθεσία περί ψυχιατρικής Νοπου είναι ταυτόχρονα και νοσοκομείο και φτωχοκομείο δηλαδή το σηλείας νόμος. Μέσα από την εγκαθίδρυση της κοινοτικής γίνεται άσυλο (Κ. Γρίβας, 1985). σταδιακά μείωση των ασθενών στο ψυχιατρείο ενώ στην πορεία ιδρύονται ξενώνες και κέντρα ημέρας. Διαφωτισμός

Του Φίλιππου Φιλίππου

Ο 18ος αιώνας υπήρξε ορόσημο για τις «επαναστάσεις» στην ψυχιατρική περίθαλψή. Ενδεικτικά αναφέρουμε: Α) ο johann Christian Reil εισήγαγε πρώτος τον όρο ψυχιατρική και αγωνίστηκε για την αναγνώριση της ψυχιατρικής ως ξεχωριστής έδρας στην ιατρική σχολή. Β) Το 1793 ο Pinel απελευθέρωσε τους ψυχικά ασθενείς από τις αλυσίδες τους στο φρενοκομείο Bicetre. Καθιέρωσε τη λήψη ι-

Συμπεράσματα Σίγουρα δεν είναι εύκολο να πει κάποιος από πότε υπήρξε ψυχιατρική. Δεν είναι δυνατόν να προσδιοριστεί χρονικά η εμφάνιση του πρώτου ψυχιατρικού ασθενή. Πιθανών να υπήρχαν από τότε που οι άνθρωποι άρχισαν να σχηματίζουν μικρές κοινωνικές ομάδες και

ΣΕΛ. 30 | 15 ΜΑΡΤΙΟΥ 2019 | ΕΠΙΣΤΗΜΗ

ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΚΟ ΒΗΜΑ

ορισμένοι με «διαφορετική» συμπεριφορά τράβηξαν την συμπεριφορά των συνανθρώπων τους, που ίσως να είχαν αντιδράσει με δέος μπροστά στο ακατανίκητο. Η ψυχιατρική διατήρησε αυτό το μυστήριο ως σήμερα διατρέχοντας όλες τις περιόδους της την μυστικιστική εμπειρική περίοδο και την επιστημονική ( Η. Τζαβέλης, Δ. Καραισκός, ) Ως ψυχιατρική μεταρρύθμιση θεωρείται η αλλαγή στη φιλοσοφία και την πρακτική της αντιμετώπισης του ψυχιατρικού ασθενή με την μετάβαση από το παραδοσιακό ψυχιατρικό ίδρυμα στις εναλλακτικές δομές ψυχιατρικής περίθαλψης και αποκατάστασης στον κοινοτικό χώρο. Η ψυχιατρική μεταρρύθμιση αποσκοπά στην αντικατάσταση του «ασυλικού» από το «κοινοτικό» μοντέλο ψυχιατρικής περίθαλψής. Επηρεάζεται λοιπόν η διαβίωση των ψυχικά πασχόντων στην κοινωνία (ξενώνες, οικοτροφεία, ανάδοχες οικογένειες, προστατευμένα εργαστήρια, κέντρα ημέρας). Παράλληλα εφαρμοστήκαν σε ευρία κλίμακα εναλλακτικοί τρόποι εργασίας όπως οι ψυχιατρικές κλινικές γενικών νοσοκομείων, νοσοκομεία μερικής νοσηλείας ή νοσηλείας στο σπίτι. Στόχος της η αναβάθμιση της ποιότητας ζωής που σχετίζεται με τη νόσο του στο φυσικό του χώρο ( οικογένεια εργασία φίλοι), παρακάμπτοντας διαδικασίες (ιδρηματοποίηση, στιγματισμός) που δυσχεραίνουν την κοινωνική και επαγγελματική του αποκατάσταση και επανένταξη. Απαραίτητη προϋπόθεση επιτυχίας είναι η ευαισθητοποίηση του πληθυσμού και η αλλαγή στάσεων σε σχέση με τις ψυχικά διαταραχές (αποστηγματισμός), η τομεοποίηση των ψυχιατρικών υπηρεσιών και η ορθολογική ανάπτυξη πλέγματος ψυχιατρικών υπηρεσιών για την αντιμετώπιση και αποκατάσταση των ψυχικά ασθενών σε κοινοτικό πλαίσιο καθώς και η εξεύρεση των απαραίτητων οικονομικών πόρων για την υλοποίηση των μακρόπνοων και δαπανηρών προγραμμάτων (Β. Κονταζάκης, Ν. Χριστοδούλου 1999). Όπως είναι φανερό η ψυχιατρική μεταρρύθμιση συνδέεται στενά με την αποιδρηματοποίηση και την ανάπτυξη της κοινοτικής ψυχιατρικής (Ε. Δραινάκη, Μ. Κυριακοπούλου, Α.Σερδιδάκη, 2005). Σύμφωνα με τους νεότερούς ψυχίατρους πρέπει να αποφεύγεται όποτε είναι δυνατό η μακροχρόνια νοσηλεία των ψυχιατρικά ασθενών σε ιδρύματα. Το ψυχοσικό άτομο πρέπει να παραμένει στο δικό του κοινωνικό περιβάλλον και να υποστηρίζεται από αυτό. Η ψυχιατρική θεραπεία πρέπει να βασίζεται στην περίθαλψή εξωτερικών ασθενών. Οι ανάγκες των νοσηλευόμενων θα εξυπηρετούνται με τη σύντομη παραμονή σε μικρές ψυχιατρικές μονάδες. Επηρεάσει τόσο η αποιδρηματοποίηση των χρόνιων ασθενών όσο και η επανένταξη τους στην κοινωνία. Σε όλη τη χώρα επικρατή η ατμόσφαιρα της ψυχιατρικής μεταρρύθμισης στη δημιουργία νέων υπηρεσιών και την επίτευξη νέων στόχων (Μ. Τζανάκης 2008). Προσπάθεια για ενημέρωση του Κοίνου γύρω από την ψυχιατρική ασθένεια, διαδεδομένες αντιλήψεις σχετικά με το σώμα και την ψυχική ασθένεια οδηγεί σε φόβο και κοινωνικό στιγματισμό ενώ στο ίδιο σημείο οδηγεί και η άγνοια γύρω από την ψυχική ασθένεια. Η ψυχική ασθένεια αποτελεί ένα αντικείμενο φόβου και σοβαρών παρερμεινίων. Ο γενικός πληθυσμός ξέρει ελάχιστα πράγματα για το ζήτημα. Παρόλο που έχουν υπάρξει κάποιες προσπάθειες ενημέρωσης του κοινού από ειδικούς είναι πολύ λίγες και οι περισσότερες έχουν μια ασαφή εικόνα για την ψυχική ασθένεια ( Μ. Τζανάκης 2000). ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ Αμπάτζογλου, Γ. (1991). Ψυχιατρική και ιατρική τα όρια, οι ταυτότητες και οι σχέσεις. Αθήνα, Ελλάδα. Εκδόσεις Οδυσσέας.

Andreasen, C. (1991). Introductory Textbook of Psychiatry. Washington, U.S.A. American Psychiatric Press. Γεωργιάδης, Α. (2001). Ιστορία της Κυπριακής ιατρικής και νοσηλευτικής κατά την Αγγλοκρατία (1878-1960) με ιδιαίτερη αναφορά στην ψυχιατρική περίθαλψη. Λευκωσία Κύπρος. Γεωργούλας, Σ. (2003). Αποκλίνουσα συμπεριφορά των νέων. Αθήνα, Ελλάδα. Εκδόσεις Εκκρεμές.

Γρίβας, Κ. (1984). Δημόσια υγεία ή η κακοποίηση της κοινωνικοποίησης. Αθήνα, Ελλάδα. Εκδόσεις Στοχαστής. Δημουλάς, Κ. Έξαρχος, Γ. Μουσούρου, Λ. Μωυσίδης, Α. Πομπόλης, Σ. Τσαούσης, Δ. Τσάκαλος, Γ. Ψυμμένος, Ι. (2001). Κοινωνικός αποκλεισμός: Η Ελληνική εμπειρία. Αθήνα, Ελλάδα. Γρίβας, Κ. (1985). «Ψυχιατρικός ολοκληρωτισμός. Ιστορική και κοινωνική θεώρηση της Ψυχιατρικής». Αθήνα, Ελλάδα. Εκδόσεις Ιανός Δραινάκη, Ε. Κυριακοπούλλου, Μ. Σερλιδάκη, Α. (2005). Η επίδραση της ψυχιατρικής διάγνωσης και ψυχιατρικής νοσηλείας στην οικογένεια του ασθενή. Συγκριτική προσέγγιση δημόσιας και ιδιωτικής περίθαλψης. Ηράκλειο, Ελλάδα. Εμμανουηλίδου, Ο. Καλαιτζίδου, Ε. (2008). Η ιστορία της ψυχιατρικής στην Ελλάδα. Θεσσαλονίκη, Ελλάδα. Ευτυχιάδης, Α. (1995). Φύση και πνεύμα. Συμβολή στην ιατρικοφιλοσοφική σκέψη. Αθήνα, Ελλάδα. Ζαφείρη, Μ. Ρόκομου, Ε. Τούτιου, Δ. (2008). Κοινωνική εργασία και αποασυλοποίηση ψυχικά ασθενείς. Αθήνα, Ελλάδα. Θεοχαράκης, Ν. (2001). Ψυχολογία του βάθους και ψυχοκοινωνική αποκατάσταση των ασθενών στο Βυζάντιο. Διδακτορική διατριβή πανεπιστημίου Ιωαννίνων. Ελλάδα. Καπρίνης, Σ. (1998). «Η εξέλιξη της ψυχιατρικής». Θεσσαλονίκη, Ελλάδα. Κονταζάκης, Β. Χριστοδούλου, Ν. (1999). Η ψυχοκοινωνική αποκατάσταση των χρόνιων ασθενών. Αθήνα, Ελλάδα, Εκδόσεις Βήτα. Κωστής,Π. (1995). Στο καιρό της πανώλης. Εικόνες από τις κοινωνίες της Ελληνικής Χερσονήσουν14ος – 19ος αιώνας. Ηράκλειο, Ελλάδα. Εκδόσεις Πανεπιστημιακές. Λυράκος, Κ. (1976). Κοινωνία και ψυχή. Απόψεις κοινωνικής ψυχιατρικής. Αθήνα, Ελλάδα. Μαδιανός, Μ. (1994). Η ψυχιατρική μεταρρύθμιση και η ανάπτυξη της από την θεωρία στην πράξη. Αθήνα, Ελλάδα. Εκδόσεις Ελληνικά γράμματα. Μάνος, Ν. (1997). Βασικά στοιχεία κλινικής ψυχιατρικής. Θεσσαλονίκη. Ελλάδα. Εκδόσεις University studio Press. Μπαϊρακτάρης, Κ. (1998). Ψυχική υγεία και κοινωνική παρέμβαση. Εμπειρίες, συστήματα πολιτικές. Αθήνα, Ελλάδα. Εναλλακτικές εκδόσεις. Νίκα, Α. Ψωμαδέλλη, Π. (2005). Η ψυχιατρική μεταρρύθμιση στο παιδοψυχιατρικό νοσοκομείο Αττικής. Καταγραφή και αξιολόγηση των προγραμμάτων αποκατάστασης και κοινωνικής επανένταξής με βάση τις απόψεις του προσωπικού. Ηράκλειο, Ελλάδα. Παπαγεωργίου, Ε.(2004). Ψυχιατρική. Αθήνα, Ελλάδα. Εκδόσεις Παρισιάνου. Πλουμπίδης, Δ. (1989). Ιστορία της ψυχιατρικής στην Ελλάδα. Θεσμοί, ιδρύματα και κοινωνικό πλαίσιο 1850-1920. Θεσσαλονίκη, Ελλάδα. Εκδόσεις Σύγχρονα θέματα. Πλουμπίδης, Δ. (1995). Ιστορία της ψυχιατρικής στην Ελλάδα. Αθήνα, Ελλάδα. Εκδόσεις Τρίαψις Λόγος/Εξάντας. Ροσιδάκη, Κ. (1979). Στοιχεία ψυχιατρικής. Αθήνα, Ελλάδα. Εκδόσεις Μωραίτου. Τζαβέλλας, Η. Καραίσκος, Δ. (2012). Ιστορία της ψυχιατρικής. Αθήνα, Ελλάδα. Τζανάκης, Μ. (2000). Ο ρόλος του νοσηλευτή στην ψυχιατρική μεταρρύθμιση. Τσανάκης, Μ, (2008). Πέραν του ασύλου: Η κοινοτική ψυχιατρική και το ζήτημα του υποκειμένου. Κοινός τύπος ψυχιατρικής νευροεπιστημών και επιστημόνων. Χαρτοκόλλης, Π. (1991) Εισαγωγή στην ψυχιατρική. Αθήνα, Ελλάδα. Εκδόσεις Θεμέλιο. ΤΕΛΟΣ

ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΚΟ ΒΗΜΑ

ΕΠΙΣΤΗΜΗ | 15 ΜΑΡΤΙΟΥ 2019 | ΣΕΛ. 31

5 Μαθήματα Διαστημικής, Αστροφυσικής και Κοσμολογίας

100 χρόνια μεγάλων ανακαλύψεων από τη μελέτη τού Σύμπαντος Τα μαθήματα θα πραγματοποιούνται ημέρα Τρίτη και ώρα 19.30-21.00

έναρξη των μαθημάτων ηλεκτρονικά. Εναλλακτικά μπορούν να τη συμπληρώσουν εντύπως στα γραφεία τής Στοάς τού Βιβλίου ή να αποστείλουν την τελευταία σελίδα του εντύπου με φαξ στο 210-3310090. Θα τηρηθεί σειρά προτεραιότητας.

Κανάρης Τσίγκανος Καθηγητής Αστροφυσικής, Τμήμα Φυσικής, Πανεπιστήμιο Αθηνών Στον κύκλο των 5 μαθημάτων ο καθηγητής Κανάρης Τσίγκανος θα συνοψίσει τις συναρπαστικές ανακαλύψεις που έγιναν κατά τη διάρκεια τού προηγούμενου αιώνα και μέχρι σήμερα στην Αστροφυσική και την Κοσμολογία, την Ηλιοσφαιρική Φυσική και την εξερεύνηση τού πλανητικού μας συστήματος. Στόχος των διαλέξεων είναι «να ενωθούµε όλοι για να κατανοήσουµε το Σύµπαν». Η Διεθνής Αστρονοµική Ένωση (International Astronomical Union, IAU), ο παγκόσµιος οργανισµός πολλών χιλιάδων ερευνητών αστρονόµων και καθηγητών πανεπιστηµίων, ιδρύθηκε το 1919 και το 2019 συµπληρώνει 100 χρόνια λειτουργίας. Με αφορμή τα εκατοστά γενέθλια τής IAU, θα γίνουν στην Ελλάδα εκδηλώσεις για τα «100 έτη κάτω από τον ίδιο ουρανό». Ο καθηγητής Κανάρης Τσίγκανος είναι συντονιστής εκ μέρους τής Διεθνούς Αστρονομικής Ένωσης IAU των εκδηλώσεων αυτών στην Ελλάδα. Οικονομική συμμετοχή στο κόστος των μαθημάτων Προκειμένου να καλυφθεί μέρος των εξόδων τού προγράμματος έχει προσδιοριστεί να καταβάλλεται για την παρακολούθηση κάθε σειράς πέντε (5) μαθημάτων το ποσό των 50 ευρώ.

1. Τρίτη 19 Μαρτίου Ανακαλύψεις από την παρατήρηση και τη μελέτη τού Ήλιου μας Σε όσους επιθυμούν να παρακολουθήσουν δεύτερη σειρά μαθημάτων παρέχεται έκπτωση 15%. Σε όσους επιθυμούν να παρακολουθήσουν και πέραν τής δεύτε2. Τρίτη 26 Μαρτίου Ανακαλύψεις από την εξερεύνηση τού πλανητικού μας συστήματος ρης σειράς παρέχεται έκπτωση 20% ανά σειρά.

Oι φοιτητές και οι άνεργοι δικαιούνται έκπτωση 30%.

H Στοά τού Bιβλίου διατηρεί το δικαίωμα τυχόν αλλαγών στο 3. Τρίτη 2 Απριλίου Οι μεγάλες ανακαλύψεις στην Αστροφυσική πρόγραμμα, για τις οποίες θα ενημερώνονται οι παρακολουθούντες κυρίως μέσω τής ιστοσελίδας της.

4. Τρίτη 9 Απριλίου Οι μεγάλες ανακαλύψεις στην Κοσμολογία Δήλωση ενδιαφέροντος 5. Τρίτη 16 Απριλίου Κατανοώντας τη θέση τού ανθρώπου στο Σύμπαν

Τρόποι υποβολής

Ηλεκτρονικά Δηλώστε ηλεκτρονικά συμμετοχή στον 36ο κύκλο του ΕλευθέΌροι συμμετοχής ρου Πανεπιστημίου συμπληρώνοντας τα πεδία της φόρμας. Θα λάβετε άμεσα απάντηση με αναλυτικές οδηγίες για την κατοχύρωση Παρακολούθηση Τα μαθήματα θα πραγματοποιούνται στην Αίθουσα Λόγου τής της συμμετοχής σας. Στοάς τού Βιβλίου και ταυτόχρονα μέσω βιντεοπροβολέα στην παρακείμενη Αίθουσα Τέχνης. Με Φαξ Αποθηκεύστε στον υπολογιστή σας το αρχείο που θα βρείτε εΑνάλογα με την ώρα προσέλευσης οι συμμετέχοντες θα έχουν τη δυνατότητα επιλογής αίθουσας. Η ηχογράφηση και η βιντεοσκόπη- δώ>> και αφού το εκτυπώσετε και συμπληρώσετε τα πεδία, στείλτε το με Φάξ στον αριθμό 2103310090 ση των μαθημάτων δεν επιτρέπεται. Εντύπως Βεβαιώσεις παρακολούθησης Μπορείτε να καταθέσετε τη δήλωση ενδιαφέροντος που θα βρείΘα δίδονται σε όσους έχουν συμπληρώσει τουλάχιστον τέσσετε στο φυλλάδιο, στα γραφεία της Στοάς του Βιβλίου (Πεσμαζόγλου ρεις (4) παρουσίες από τον κύκλο των πέντε (5) μαθημάτων.

5) καθημερινά και ώρες 9:30 - 16:00 Δήλωση ενδιαφέροντος Oι ενδιαφερόμενοι θα πρέπει να υποβάλουν δήλωση μέχρι την

ΣΕΛ. 32 | 15 ΜΑΡΤΙΟΥ 2019 | ΡΑΔΙΟΦΩΝΟ

ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΚΟ ΒΗΜΑ

Ο ραδιοφωνικός σταθμός «Ραδιόφωνο Λογοτεχνικό Βήμα», είναι ένα διαδικτυακό ραδιόφωνο με εκπομπές λογοτεχνικών νέων, καλλιτεχνικών νέων, ποίησης, πεζογραφίας, παραμυθιού και με πολλές άλλες θεματικές! Θα μπορείτε ν' ακούτε το σταθμό από το Σάββατο 16 Μαρτίου μέσω των ιστοσελίδων του περιοδικού «Κέφαλος» (www.kefalosperiodiko.tk) και της εφημερίδας «Λογοτεχνικό Βήμα» (www.logotexnikovima.tk), αλλά και μέσω της νέας ιστοσελίδας μας «Ραδιόφωνο Λογοτεχνικό Βήμα» (www. logotexnikovima-radio.tk).

Όσοι ενδιαφέρονται να κάνουν εκπομπή , μπορούν να μας στείλουν τις προτάσεις τους στο email: radio.logotexnikovima@gmail.com, κι εμείς θα τις αξιολογήσουμε και θα σας ενημερώσουμε (όλες οι εκπομπές γίνονται δωρεάν). Μπορείτε να κάνετε εκπομπές από όποιο σημείο της Ελλάδας, της Κύπρου ή του υπόλοιπου κόσμου βρίσκεστε και θα μας στέλνετε ηχογραφημένες τις εκπομπές στο email μας. Τέλος, μπορείτε να ηχογραφήσετε είτε μέσω του δωρεάν προγράμματος ΗΧΟΓΡΑΦΗΣΗ των Windows είτε μέσω του δωρεάν προγράμματος του Audacity είτε ακόμη ηχογραφώντας δωρεάν μέσω του κινητού σας τηλεφώνου.

ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΚΟ ΒΗΜΑ

ΡΑΔΙΟΦΩΝΟ | 15 ΜΑΡΤΙΟΥ 2019 | ΣΕΛ. 33

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΕΚΠΟΜΠΩΝ ΜΑΡΤΙΟΥ 2019 ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 15 ΜΑΡΤΙΟΥ 2019

20:00 μ.μ. Η ΑΡΧΟΝΤΙΣΣΑ ΤΟΥ ΓΛΕΝΤΙΟΥ - Μουσική εκπομπή της Αντωνίας Σαμόλη.

18:00 μ.μ. ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ ΡΑΔΙΟΦΩΝΙΚΟΥ ΣΤΑΘΜΟΥ: «ΡΑΔΙΟΦΩΝΟ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΚΟ ΒΗΜΑ» - ΔΕΥΤΕΡΑ 25 ΜΑΡΤΙΟΥ 2019 Ανακοίνωση προγράμματος.

18:00 μ.μ. ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΚΟ ΔΕΛΤΙΟ - Εκπομπή με τα λογοτεχνικά νέα της εβδομάδας που έρχεται με τον Πλούταρχο Πάστρα 19:00 μ.μ. ΠΑΡΑΜΥΘΟΤΑΞΙΔΕΥΟΝΤΑΣ ΜΕ ΤΗΝ ΕΥΑ (Ε) ΣΑΒΒΑΤΟ 16 ΜΑΡΤΙΟΥ 2019 Εκπομπή της Εύας Πετροπούλου-Λιανού.

11:00 π.μ. ΜΙΑ ΦΟΡΑ ΚΙ ΕΝΑΝ ΚΑΙΡΟ - Εκπομπή παραμυθιού και δημιουργικής γραφής για παιδιά με την Ευαγγελία Στρατή. ΤΡΙΤΗ 26 ΜΑΡΤΙΟΥ 2019 18:00 μ.μ. ΠΟΙΗΤΙΚΕΣ ΠΕΡΙΠΛΑΝΗΣΕΙΣ - Εκπομπή απαγγελίας ποιημάτων σύγχρονων Ελλήνων ποιητών με τον Πλούταρχο 18:00 μ.μ. ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΙΚΟ ΔΕΛΤΙΟ - Εκπομπή με τα καλλιτεΠάστρα. χνικά νέα της εβδομάδας που έρχεται με την Αντωνία Σαμόλη.

22:30 μ.μ. ΒΡΑΔΥΝΕΣ ΣΤΙΧΟΠΛΟΚΙΕΣ - Μια μουσικοποιητική εκπομπή του Τάσου Κυρτάσογλου, όπου οι στίχοι των ΚΥΡΙΑΚΗ 17 ΜΑΡΤΙΟΥ 2019 τραγουδιών, ελληνικών και ξένων, θα συναντούν στίχους αλλά και 10:00 π.μ. ΜΙΑ ΦΟΡΑ ΚΙ ΕΝΑΝ ΚΑΙΡΟ (Ε) - Εκπομπή παραμυ- ποιητική γραφή Ελλήνων και ξένων λογοτεχνών. θιού και δημιουργικής γραφής για παιδιά με την Ευαγγελία Στρατή.

18:00 μ.μ. ΠΑΡΑΜΥΘΟΤΑΞΙΔΕΥΟΝΤΑΣ ΜΕ ΤΗΝ ΕΥΑ - Εκ- ΤΕΤΑΡΤΗ 27 ΜΑΡΤΙΟΥ 2019 πομπή της Εύας Πετροπούλου-Λιανού.

18:00 μ.μ. «Δως της φούρλα να γυρίσει…» Παραμύθια, ιστορίες, σκοποί και τραγούδια των Λαών του Κόσμου. - Εκπομπή με παΔΕΥΤΕΡΑ 18 ΜΑΡΤΙΟΥ 2019 ραμύθια, ιστορίες, σκοπούς και τραγούδια των Λαών του Κό18:00 μ.μ. ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΚΟ ΔΕΛΤΙΟ - Εκπομπή με τα λογοτε- σμου. Παρουσιάζει η Ομάδα Αφήγησης «Σουσουράδες»: Αγγελική χνικά νέα της εβδομάδας που έρχεται με τον Πλούταρχο Πάστρα. Αγαλιανού και Ελεάνα Χατζά-κη (αφηγήτριες/παιδαγωγοί).

19:00 μ.μ. ΠΑΡΑΜΥΘΟΤΑΞΙΔΕΥΟΝΤΑΣ ΜΕ ΤΗΝ ΕΥΑ 19:30 μ.μ. ΑΠΟΚΡΥΣΤΑΛΛΩΣΙΣ - Εκπομπή της Κατερίνας (Ε) - Εκπομπή της Εύας Πετροπούλου-Λιανού. Κρυστάλλη. ΤΡΙΤΗ 19 ΜΑΡΤΙΟΥ 2019

ΠΕΜΠΤΗ 28 ΜΑΡΤΙΟΥ 2019

18:00 μ.μ. ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΙΚΟ ΔΕΛΤΙΟ - Εκπομπή με τα καλλιτε- 18:00 μ.μ. Η ΦΟΝΙΣΣΑ ΤΟΥ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥ ΠΑΠΑΔΙΑΜΑχνικά νέα της εβδομάδας που έρχεται με την Αντωνία Σαμόλη. ΝΤΗ - Το δημοφιλέστερο έργο του Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη. ΤΕΤΑΡΤΗ 20 ΜΑΡΤΙΟΥ 2019

ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 29 ΜΑΡΤΙΟΥ 2019

19:30 μ.μ. ΑΠΟΚΡΥΣΤΑΛΛΩΣΙΣ - Εκπομπή της Κατερίνας 18:00 μ.μ. Η ΦΟΝΙΣΣΑ ΤΟΥ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥ ΠΑΠΑΔΙΑΜΑΚρυστάλλη. ΝΤΗ (Ε) - Το δημοφιλέστερο έργο του Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη. ΠΕΜΠΤΗ 21 ΜΑΡΤΙΟΥ 2019 ΣΑΒΒΑΤΟ 30 ΜΑΡΤΙΟΥ 2019 18:00 μ.μ. Η ΦΟΝΙΣΣΑ ΤΟΥ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥ ΠΑΠΑΔΙΑΜΑΝΤΗ - Το δημοφιλέστερο έργο του Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη.

11:00 π.μ. ΜΙΑ ΦΟΡΑ ΚΙ ΕΝΑΝ ΚΑΙΡΟ - Εκπομπή παραμυθιού 20:00 μ.μ. Η ΓΙΟΡΤΗ ΤΗΣ ΠΟΙΗΣΗΣ - Εορταστική εκπομπή και δημιουργικής γραφής για παιδιά με την Ευαγγελία Στρατή. για την ημέρα της γιορτής της ποίησης.

18:00 μ.μ. ΠΟΙΗΤΙΚΕΣ ΠΕΡΙΠΛΑΝΗΣΕΙΣ - Εκπομπή απαγγελίας ποιημάτων σύγχρονων Ελλήνων ποιητών με τον Πλούταρχο Πάστρα. ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 22 ΜΑΡΤΙΟΥ 2019 18:00 μ.μ. Η ΦΟΝΙΣΣΑ ΤΟΥ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥ ΠΑΠΑΔΙΑΜΑ- ΚΥΡΙΑΚΗ 31 ΜΑΡΤΙΟΥ 2019 ΝΤΗ (Ε) - Το δημοφιλέστερο έργο του Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη.

11:00 π.μ. ΜΙΑ ΦΟΡΑ ΚΙ ΕΝΑΝ ΚΑΙΡΟ (Ε) - Εκπομπή παραμυθιού και δημιουργικής γραφής για παιδιά με την Ευαγγελία Στρατή.

18:00 μ.μ. ΠΑΡΑΜΥΘΟΤΑΞΙΔΕΥΟΝΤΑΣ ΜΕ ΤΗΝ ΕΥΑ - ΕκΣΑΒΒΑΤΟ 23 ΜΑΡΤΙΟΥ 2019 πομπή της Εύας Πετροπούλου-Λιανού.

11:00 π.μ. ΜΙΑ ΦΟΡΑ ΚΙ ΕΝΑΝ ΚΑΙΡΟ - Εκπομπή παραμυθιού 20:00 μ.μ. Η ΑΡΧΟΝΤΙΣΣΑ ΤΟΥ ΓΛΕΝΤΙΟΥ - Μουσική εκποκαι δημιουργικής γραφής για παιδιά με την Ευαγγελία Στρατή. μπή της Αντωνίας Σαμόλη.

18:00 μ.μ. ΠΟΙΗΤΙΚΕΣ ΠΕΡΙΠΛΑΝΗΣΕΙΣ - Εκπομπή απαγγελίας ποιημάτων σύγχρονων Ελλήνων ποιητών με τον Πλούταρχο Πάστρα. *ΚΑΠΟΙΕΣ ΕΚΠΟΜΠΕΣ ΞΕΚΙΝΟΥΝ ΤΗ ΔΕΥΤΕΡΗ ΕΒΔΟΜΑΔΑ ΚΑΙ ΌΧΙ ΤΗΝ ΠΡΩΤΗ, ΌΠΩΣ ΕΙΔΑΤΕ ΣΤΟ ΠΡΟΚΥΡΙΑΚΗ 24 ΜΑΡΤΙΟΥ 2019 ΓΡΑΜΜΑ ΠΑΡΑΠΑΝΩ.

11:00 π.μ. ΜΙΑ ΦΟΡΑ ΚΙ ΕΝΑΝ ΚΑΙΡΟ (Ε) - Εκπομπή παραμυθιού και δημιουργικής γραφής για παιδιά με την Ευαγγελία Στρατή. *ΣΤΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΕΝΔΕΧΕΤΑΙ ΝΑ ΠΡΟΣΤΕΘΟΥΝ ΠΡΟ18:00 μ.μ. ΠΑΡΑΜΥΘΟΤΑΞΙΔΕΥΟΝΤΑΣ ΜΕ ΤΗΝ ΕΥΑ - Εκ- ΣΕΧΩΣ ΝΕΕΣ ΕΚΠΟΜΠΕΣ. πομπή της Εύας Πετροπούλου-Λιανού.

ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΚΟ ΒΗΜΑ

ΣΕΛ. 34 | 15 ΜΑΡΤΙΟΥ 2019 | ΠΟΙΗΣΗ

ΟΙ ΜΙΚΡΟΑΣΤΟΙ Τα μεσημέρια γυρνούσα απ' τη δουλειά με το πουκάμισο μου λερωμένο διάφανες κηλίδες , από μικρές συνηθισμένες ήττες. Στο χέρι μου συνήθως μια πλαστική σακούλα με απομεινάρια απ' των προσφορών τα ράφια έτοιμα να προσφέρουν στις ζωές μας, μία πληρότητα αόριστη. Εσύ μου άνοιγες την πόρτα κι άφηνες ένα χαμόγελο να με προϋπαντήσει, (χρόνο το χρόνο φθαρμένο απ΄ την αλήθεια του) πριν φύγεις βιαστικά για την κουζίνα. Έβγαζα τα παπούτσια, να μη σκορπίσω στο χαλί σκέψεις που θρυμματίστηκαν βουβές, κάτω από θέσεις μέσων μεταφοράς, σαν εισιτήρια χρησιμοποιημένα. Άφηνα στην κρεμάστρα το παλτό για να στεγνώσει ανώδυνα απ΄την υγρή, καλοσυνάτη υποταγή που αιώνες περιβάλλει το κορμί μου. Ξέπλενα το πρόσωπο απ' όλη τη σκουριά του και έπειτα στρώναμε οι δυο μας το τραπέζι με μία τελετουργική ανία να εκπέμπει μια γαλήνη, σαν ένοχη σιωπή. Γέμιζες τα πιάτα με την απόπειρα επιβράβευσης να αχνίζει ντροπαλή μπροστά μου, κι ύστερα να συνθλίβεται ασύστολα, ανάμεσα στις πέτρινες μπουκιές μου. Με ρώταγες “τι νέα;” κι αναρωτιόμουν ποια αναδρομή της μέρας μου, μπορούσε να σταθεί επάξια με μια ανάμνηση αλλιώτικη σιμά της. Σε ρώταγα “τι νέα;” κι εσύ ανέφερες τους γείτονες και το εξοχικό που χτίζουν δυο βήματα μονάχα από τη θάλασσα,

ΣΤΑΥΡΟΔΡΟΜΙΑ Σε δρόμους ατέλειωτους τσουλάει η ζωή μας άλλοτε γρήγορα κι άλλοτε αργά πότε ασυγκράτητα δίχως χειρόφρενο, πότε με κόπο ανηφοριά. Σήμερα κοντανάσασμα σε λεωφόρους, αύριο σουλάτσο σε στενάκια γραφικά δρόμοι σα νήματα πλέκονται, γίνονται κόμποι· σταυροδρόμια. Αν θες να τ' αποφύγεις, πρέπει από στράτες κακοτράχαλες ή γέφυρες να πας κι αν παιδί θέλεις να μείνεις τσουλήθρα κάνε απ' τις χαράδρες. Μα δυστυχώς έρχεται κάποτε σταυροδρόμι που πρέπει πάραυτα να διαβείς όταν ο δρόμος της Ωφέλειας συναντήσει εκείνον της Ομορφιάς. Τι δίλημμα ανήθικο! Πώς έτσι να πορευτείς δίχως χάρτη ή έστω ένα σημάδι; Αριάδνη καμιά δε σου άφησε, μίτο λαμπερό ν' ακολουθάς. Δύο ταμπέλες, η μόνη βοήθεια: “Οδός Τρέλας” η μια· “Μεγαλοφυΐας Οδός” η άλλη. Κατάχαμα όμως τις παρατήσανε κι αργά θα μάθεις πού πατάς. Λευτέρης Ασπρόπουλος

κι ωκεανούς απύθμενους, απ' τα δικά μου θέλω. Κι ύστερα για το αυτοκίνητο που πάλιωσε κι ίσως μπορούσαμε να ελπίζουμε με δόσεις, σε ένα καινούριο όχημα να μεταφέρει αβίαστα, τα τελευταία ερείπια, των πρώιμων μας πόθων. Κουνούσα το κεφάλι όλο σύνεση κι όταν τελείωνες, έτρεχα προς το μπάνιο για να ξεράσω αθόρυβα, την λαβωμένη ορμή της νιότης μου που με ενοχλούσε τώρα, σαν κόμπος στο στομάχι. Πήγαινες στο σαλόνι κι άνοιγες την τηλεόραση στερεώνοντας την ξεγνοιασιά σου απέναντι της, βυθίζοντας το βλέμμα σου σε γυάλινες φιγούρες που ξέχασαν τον ίσκιο τους, πάνω στον καναπέ μας. Καθόμουν δίπλα σου και έκλεινα τα μάτια μέχρι ένας ύπνος σκοτεινός, από όνειρα στεγνός να με νικήσει σαν μια πορεία νυχτερινή σε επαρχιακή οδό, χιλιόμετρα αδιάβατα σε δρόμο δίχως φώτα. Ξυπνούσα πάντοτε πριν το δελτίο των οχτώ και αποκτούσα ξαφνικά ένα άσβεστο ενδιαφέρον για ειδήσεις που συντάραξαν του πλήθους τον παλμό, για τον καιρό που θα αγκαλιάσει κι αύριο, όλη τη συννεφιά μου. Κι εσύ ακόμα δίπλα μου αμίλητη. Κι εγώ ακόμα δίπλα σου κενός. Κι η μοναξιά αδιατάρακτη σιωπή που στέκει ανάμεσα μας μέχρι να πούμε και γι' απόψε καληνύχτα. Μιχάλης Λαζανάς

ΤΑΞΙΔΙ ΑΓΑΠΗΣ Αγάπης ταξίδι, χορό αρχινά παλέτα υπόσχεσης λευκού καμβά κοντά σε Σένα ξυπνάνε πολλά παλιές αναμνήσεις, λόγια καρδιάς. Βαρκάδα στην λίμνη με αερικά υπόσχεσης πένα, αγάπη χρυσή θα ΄σαι για μένα ζωή και χαρά Τ'έρωτα λίκνο, αφρός και πανί! Παλμοί στη σιωπή θριαμβεύουν σένα γυρεύουν;Ναι,το όνειρο ζει! Καρδιά και ψυχή κάτι προσμένουν.. Ξεκίνα με λόγο!Πένα,χαρτί! Εραστές του Ωραίου!Πόθοι κοινοί! Ταξίδια μοιραία..Άλλης εποχής! .. © Μαίρη Σκαρπαθιωτάκη ΣΟΝΕΤΟ

ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΚΟ ΒΗΜΑ

ΠΟΙΗΣΗ | 15 ΜΑΡΤΙΟΥ 2019 | ΣΕΛ. 35

Κουστωδία Εννέα οι Μούσες μου γελούν ελπίδας και λύτρωσης!

στις κέρινες καμπάνες, καλοκαίρι Πνοές απ’ τ’ άστρα κλέψανε κι ευχές με Ήλιου δόρυ! Το δόρυ που ‘ν’ χλαμύδα της Οργής και σήμαντρο μοναδικό, βεβήΑντάμωσε ο Έρως την Ψυχή, φωτιάς κρατεί τη σύνεση στου υστερ- λωσης μιας λάσπης! νού τη ρότα! Θυμήθηκε τ’ αγέρι τη φωτιά! Χαμόγελο η δόξα τ’ Ουρανού, λευκό σημάδι τ’ Άναστρου στέλνει φι- Το Λόγο με την έπαρση, των άστρων του Χειμώνα! Χειμώνα με Ονείλιά στις Ώρες! ρων αστραπές, βροντές π’ ορίζουν τ’ Άπειρο με έναν ψεύτη Δία! Θυμάται ο αντάρτης το Χριστό! Σκέφτεται με περίσκεψη κι Ονεί- Έναν Ικέτη-Παντοδύναμο Θεό! Π’ όλο κρατεί τ’ ανέγγιχτα αγγίζορου ικεσία! ντας το θείο! Απύθμενο το ψέμα τ’ Ουρανού! Σημείο-Δάκρυ στη βιτρίνα του Θεού, είν’ οι χοές οι δεύτερες, νε- Γεμάτη λάθη η γύμνωση των δεκαεπτά αγγέλων! Αγγέλων που στο φως κρών που σηκωθήκαν! καραδοκούν και στο σκοτάδι ντρέπονται, γελάνε και ελπίζουν! Κοίμηση των Νεράιδων της πηγής, σε δόρατα που φλέγονται στο θυμω- Ελπίζουν Γεγονός να ξαναρθεί! Αυλαία με τα ψέματα να πέσει στην μένο δάσος! Αλήθεια! Δάσος θλιμμένο που θυμίζει Ωκεανό, π’ Έρωτας επισκέπτεται, σε Γης Σύντομη η μομφή των Αστεριών! Η Οργή τους, δυνατότερη με αίμα αναζητήσεις! μας ραντίζει! Αναζητήσεις των αρρήτων της φωτιάς, σχεδιάγραμμα ο θάνατος μ’ Αστέ- Ραντίζει αστροφώτιστες σκιές! Ψυχές με θεία κίνηση κι αγκάλες του ρι να τον κράζει! Ηλίου! Γνέφει το Άστρο, σ’ έναν κέρινο παππού, γυρεύει φως αχάραγα κι Ο Ήλιος κλαίει, γίνηκε, παιδί μικρό! Σ’ ένα νησί τραβήχτηκε κι αρνείται εικόνες με θυμάρι! να γυρίσει! Τρεις ήλιοι-άγγελοι με συντροφιά! Σε λόφο της ανύψωσης δυνάμεων Θύμωσε και γυρεύει της Σειρήνας! στους φτωχούς

χαλασιά! Στα Σύμπαντα τα δεύτερα

Κείνης π’ ο Οδυσσέας την ποθεί! Στα πέρατα του Ψεύτη Νου! Σε βράχο ματωμένο!

και

αγγέλους! Αλυσίδες ασπρογάλαζης χροιάς! Νεράιδες κλαιν στ’ Ανείπωτο, Γοργόνες Αγγέλους νικημένους-νικητές! Της ύψωσης τ’ Αθάνατου στου υστερκρύβουν τ’ άστρα! νού το χάδι! Το χάδι των αήττητων πληγών! Τα άστρα που ‘ν’ τα ζάρια του Θεού! Εκείνου που στην παύση Π’ ο Φιλοκτήτης άγιασε με του Ηρακλή τα δώρα! του, το τίποτα εθυμήθη! Σημαίνει σάλπιγγα τ’ Ονειρεμού! Τ’ ατίθασα τα χνάρια μας, χαθήκαν Δεύτερες αστρικές διαδρομές! Χαμόγελο ορίζουνε στ’ Άχραντου τον στην Αυλίδα! Κανόνα! Σιμά σ’ ένα βωμό π’ ακολουθεί! Κόρη την Ιφιγένεια ντυμένη το Κανόνα με τα άλφα το μικρό, π’ ορίζει το απέριττο, τ’ απόλυτο χαμό της! και τ’ Άλλο! Θύμηση η ρουτίνα των νεκρών! Καράβι-Άστρο με τ’ Ανάστρου την Ψυχή! Κι ο Έρωτας απ’ τ’ Άπειρο Παρέλαση από δίπολα που Σύμπαντα ορίζουν! φωτίζει κουστωδία! Ορίζουνε μορφές τ’ Ευγενικού, του Άψυχου, τ’ Αλλοτινού, τ’ Ωραίου Δρ Μιλτιάδης Ντόβας μα και του μαύρου! (Α΄ Πρώτο Βραβείο Ερωτικής Ποίησης σε Ελεύθερο Στίχο-ΣΙΚΕΛΙΑΝΑ Ντύθηκε το φεγγάρι τις Σιωπές! Ουράνια διαδήλωση μοναχικών ελ2018). πίδων! Δερβίσηδες αγγίξαν τις ιαχές!

Άτιτλο Αφού μας διαμέλισαν αυτά είναι τα κομμάτια μας. Πηγαινοέρχονται σαν άδικες μέρες σαν ανάλαφρη ηδονή των αισθήσεων ανοίγουν στα δύο τα βλέφαρά μας σαν χαλάσματα και ανοικοδόμηση μαζί. Είναι λεωφόροι που διασχίζουν τα σύννεφα και μας φέρνουν κοντύτερα στην πηγή μας που αναβλύζει και χαρά και λύπη που λαχταράει να μας δώσει ζωή και το κάνει με ζήλο. Και μετά η εμπέδωση που μας γυροφέρνει με εμπάθεια μας απαλλάσσει παντελώς σαν παιδί στην βροχή. Δεν είναι τα κομμάτια μας μόνο. Όχι! υπάρχουν αρχαίες αρμοστείες που μας δεσμεύουν τις γνωρίζουμε καλά! Συνάμα υπάρχουν πολλές αγάπες που δεν μας προσπέρασαν. Υπάρχουν ακόμα λαχτάρες που μας κάνουν να ριγούμε και να κλαίμε σαν ουρανός. Και μετά που τελειώνει η στέρεη πεποίθηση μας ότι όλα πάνε καλά τα άρματα με τα δρεπάνια στους τροχούς εξαντλούν της επιείκεια τους στα εναπομείναντα μέλη μας. Καθώς προχωράει το σούρουπο

σαν ακτινογραφία του νου κραυγάζει δέχεται πίεση η αρτιμέλεια του είναι μας κουλουριαζόμαστε στο άπειρο για να μην χαθούμε. Απανταχού πληρούμε τις προϋποθέσεις. Από την ποιητική συλλογή 'ο σχοινοβάτης κλυδωνίζεται' του Νίκου Ευαγγελινού.

ΣΕΛ. 36 | 15 ΜΑΡΤΙΟΥ 2019 | ΠΟΙΗΣΗ

ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΚΟ ΒΗΜΑ

Αδυσώπητος χρόνος

Πανάγιος Οδυρμός- PIETA΄*

Στο τραχύ πέρασμα του αδυσώπητου χρόνου οι απόκρημνες συμπληγάδες της ζωής σμιλεύουν με οδυνηρή σκληρότητα κάθε ώριμο καρπό που ενσωματώνεται στο όμορφο μα φευγαλέο σώμα της μνήμης. Σε κάθε χθεσινή δυναμική προσπέλαση. Τα άνθη της πρώτης νιότης ταξιδεύουν μακριά προς το ωραίο του άπειρου . Όμως τα κλαδιά του δέντρου της σκέψης αργά χάνονται στο δυνατό αιθέρα της λήθης. Στο κιτρινισμένο τοπίο της φθινοπωρινής φύσης. Δεν αναστατώνουν πια την καρδιά και το κορμί τις θερμές νύχτες του ζεστού καλοκαιριού. Το φύσημα του ανέμου στροβιλίζει δυνατά για να απομακρύνει την νεανική ευωδία που το άκουσμα της σε συναυλία εγχόρδων προσφέρει την μουσική της αιώνιας χαράς. Με έμπειρο παλμό και ρυθμό η τρίτη ηλικία ταξιδεύει στου ουρανού την ατέλειωτη οντότητα και αφήνει το βλέμμα της να ανταμώσει με τα σύννεφα. Λεόντιος Πετμεζάς

To βλέμμα βαρύ και αμήχανο φυλακίζει τη θλίψη της στιγμής Το πένθος της ζωής Η πανάγια αγνότητα αιχμαλωτίζει και προσκαλεί Το άψυχο, θεϊκό σώμα απόλυτα παραδομένο μοιάζει αιώνια νεανικό αέναα κινούμενο Ο πόνος της ψυχής ξεχειλίζει και η Ουράνια Βασιλεία δέχεται στους κόλπους της τη μοναδική αλήθεια στεφανώνοντας με δόξα τα πάθη και τους φόβους μας… Σοφία Σκλείδα * Ποίημα εμπνευσμένο από το έργο Pieta΄(Πιετά) του Μιχαήλ Άγγελου που σημαίνει Έλεος, ενώ η σύνθεση του έργου είναι γνωστή ως «Αποκαθήλωση». Μαρμάρινο γλυπτό που φιλοτεχνήθηκε στα 1498-1499 και βρίσκεται στη Βασιλική του Αγίου Πέτρου, στην πόλη του Βατικανού της Ρώμης. Ποιητική Συλλογή Μελισμός, Επτάλοφος, Αθήνα 2018

ΟΙ ΚΑΜΠΙΕΣ -Είμαστε οι κάμπιες. Με πειθαρχία προχωρούμε.

-Μπροστά -μπροστά η οδηγός και εμείς ακολουθούμε.

-Βγήκαμε , φώναζαν καμαρωτά ,την άνοιξη να υποδεχτούμε ,άλλο δεν θέλουμε ,να αργούμε.

-προνύμφες ησυχάστε .απάντησε αλαφιασμένος ο χειμώνας. Μην βιάζεστε Φλεβάρης είναι ακόμα. Θα είναι υγρό το χώμα.

-Κουτσός Φλεβάρης έτοιμος να αποσυρθεί -Θα χει πλέον, βαρεθεί.

-Ξέσπασε τότε μια νεροποντή και πολλές παρασύρθηκαν. Όσες την γλύτωσαν δεν το βάλανε κάτω και συνέχισαν την πορεία. Στοιχισμένες η μια πίσω από την άλλη σαν σε λιτανεία .

-Μυρίζει άνοιξη .Το οσφραινόμαστε .

-Στο έλεος της μοίρας , δεν παραδιδόμαστε. Οι κεραίες μας το πιάσανε το μήνυμα

-Τι γοητευτικό το ξύπνημα . Μας κάλεσαν τα άνθη, τα δέντρα ,τα πουλιά -ξεσηκωθήκαμε δεν τα παρατάμε .

-πλάθουμε τώρα και σε άμετρους στίχους την έγνοια μας .

-Ει, χειμώνα ..λίγες οι μέρες σου, για φέτος, ακόμα . Προβάλαμε να καθρεφτιστούμε στα νερά της λίμνης .

-Η ελεύθερη σκέψη πετάει παντού.

-Να σκαρφαλώσουμε στις άκαρπες ιτιές ,να ακούσουμε το βουητό.

-να προσέξουμε τις όχθες.

-Να νιώσουμε τα ανήσυχα πατήματα των διαβατών Να αφήσουμε τα μεταξένια χνάρια μας στη γη που πορευόμαστε.

-να θυμίσουμε πως η πλάση ολόκληρη έχει κανόνες Πως είναι κύκλος η ζωή, και δίχως αρμονία και ορίζοντα Τίποτα δεν μπορεί να αντέξει για πολύ.

Ένα ηφαίστειο έστειλε το πορφυρένιο του το φως .

-Δεν φοβηθήκανε οι κάμπιες Ταράχτηκαν λιγάκι ..μα δεν ξέκοψαν απ την τροχιά τους. . Όσες μείνουμε είπαν, Τα αυγά μας δεν θα τα αφήσουμε να χαθούν ,, Χέρι –χέρι θα έλεγα σχηματικά Συνέχισαν το ταξίδι τους και τον αγώνα τους Για την ενστικτώδη τους επιβίωση. ΑΝΝΑ ΚΟΚΚΙΝΗ

Άτιτλο Ραγιάς να ζεις το προτιμάς ή στα ουράνια να πετάς; Σκλάβος να είσαι μια ζωή, στα γόνατα πεσμένος ή όρθιος στα πόδια σου, με δύναμη και σθένος; Να αψηφάς τον κίνδυνο, μπροστάρης στους αγώνες, περήφανος ως λέοντας να σπάζεις τους κανόνες; Στην πρώτη θάσαι ζωντανός, τ’ αφέντη υπηρέτης ντροπή, μαθές η ζήση σου και πάντοτε επαίτης, το φόβο θάχεις στην καρδιά, θα προσκυνάς με δέος, θα βλαστημάς την τύχη σου, της Ρίζας σου το κλέος. Στη δεύτερη πολεμιστής και όρθιος στις μάχες

σαν τον αητό πάντα ψηλά, σαν το κρί-κρί στις ράχες αρπαχτικό με τους κακούς, μα πάντοτε Τιμή σου, την Χώρα σου που αγαπάς, γι’ αυτήν και οι καημοί σου. Χιλιάδες χρόνια ο Τόπος σου, λαμπρός και δοξασμένος, εσύ μικρός και μίζερος και καταφρονεμένος. Ραγιάς να ζεις το προτιμάς; ή στα ουράνια να πετάς; Ιωάννης Γ. Χειμωνάκος 25.02.2019 ©®

ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΚΟ ΒΗΜΑ ΔΙΔΥΜΕΣ ΦΛΟΓΕΣ

ΠΟΙΗΣΗ | 15 ΜΑΡΤΙΟΥ 2019 | ΣΕΛ. 37

Άτιτλο

Η γυναίκα ξεκούρασε το πρόσωπό της στο στέρνο του άντρα συγχρονίζοντας τους ρυθμούς της καρδιάς της με τους ρυθμούς της δικής του καρδιάς. Κι όταν η αρμονική γαλήνη φώτισε τα σώματα και των δύο η γυναίκα σφράγισε τα μάτια της για να θωρακίσει τη στιγμή. Και τότε τον ρώτησε: " Σαν αρχίσω να γερνάω θα μ'αγαπάς το ίδιο; " Κι ο άντρας της χαμογέλασε με τα μάτια της καρδιάς και της είπε: " Κι αν γεράσεις καρδιά μου το βλέμμα σου θα παραμένει το ίδιο, το χαμόγελο σου θα παραμένει το ίδιο, η χροιά της φωνής σου θα παραμένει η ίδια κι η ομορφιά της ψυχής σου θα αντανακλά τα υπόλοιπα. Υπήρξαμε ένα, μαζί, πολύ πριν συναντηθούμε στη γη κι έτσι θα μείνουμε πάντα ". Ιάνειρα 13/11/2018

- Μαμά, τι είναι οι 'λυκοφιλίες'; - Είναι η φιλία των λύκων. Αυτών των ευγενών ζώων, τα οποία σέβονται την αγέλη τους, σέβονται το ταίρι τους και διατηρούν το οικοσύστημα.

- Μαμά, οι λύκοι σκοτώνουν για να διασκεδάσουν; - Όχι αγόρι μου. Οι λύκοι σκοτώνουν γιατί πεινάνε και θέλουν να ταΐσουν τα παιδιά τους.

- Μαμά, να τους φοβάμαι τους λύκους; - Όχι αγόρι μου. Τους ανθρώπους θα έπρεπε να φοβάσαι και τις "ανθρωποφιλίες" τους. Εκεί είναι ο κίνδυνος, τα κρυφά νύχια και οι αόρατοι κυνόδοντες. Κατερίνα Κρυστάλλη

Μολότοφ Σταματήστε να πετάτε μολότοφ Μυρίζει αρκετή θανατίλα εκεί έξω!!! Σταματήστε να πετάτε μολότοφ Την πατρίδα την ξεπούλησαν σα σκωροφαγομένο παλτό. Σταματήστε να πετάτε μολότοφ Αυτοκτονούν οι Αγγέλοι από μόνοι τους Κόβουν τα φτερά τους Πηδώντας στο κενό.. Έτσι ελπίζουν να σώσουν παιδικές ψυχές!!

ΦΛΟΓΕΣ ΑΠ' ΤΙΣ ΣΤΑΧΤΕΣ

Εκεί έξω. Σταματήστε να πετάτε μολότοφ Είναι άδικο το σύστημα τους Είσαι με αυτούς που... Έκαψαν 100 άτομα στο Μάτι Τα κουφάρια ακόμη καπνίζουν Κι αυτοί χορεύουν καρσιλαμά πάνω σε λάκκους ανοιχτούς. ©Εύα Πετροπούλου Λιανού

Δημιούργημα του Δαρβίνου, κάνε την επιλογή σου: μια αναμέτρηση στις Πύλες του Αρμαγεδώνα ή μια θαυματουργή Έξοδος από την Αίγυπτο; Μην ξεχνάς τις Δέκα Εντολές κι εκείνες τις Παλαιές και Νέες Διαθήκες, τις στάχτες καμένων οστών διασκορπισμένες στα βαθιά νερά της Ιστορίας όπως και τα σενάρια των ενασχολούμενων με προφητείες του μέλλοντος για τη Βιομηχανική Επανάσταση, τον νέο κόσμο το δημοκρατικό μας πείραμα, τον πυρηνικό πολλαπλασιασμό, την υπερθέρμανση του πλανήτη, τον ψυχρό πόλεμο

Σταματήστε να πετάτε μολότοφ Χτες βομβάρδισαν το Ιντλιμπ στη Συρία.. Ένα μωρό κάηκε δεμένο στο πόμολο.

συν ένα σενάριο ακόμη για τις φλόγες απ' τις στάχτες, όπου όλα γίνονται καλύτερα ή τελειώνουν γρηγορότερα.

Σταματήστε να πετάτε μολότοφ Μυρίζει εμετό, αποκαΐδια, σιχαμάρα

Βασιλική Δραγούνη

ΒΕΡΑ ΧΡΥΣΗ Γκρίνια που δεν τελειώνει,

σε χέρια αδύναμα, σκελετωμένα.

μέρα τη μέρα γιγαντώνει.

Τώρα και πάντα είχε πει,

Στέκεσαι εκεί και σε κοιτά

τιμή κι αξία αιώνια.

στην ίδια θέση παγερά,

Μια μινιατούρα πια,

χείλη χωρίς ανάσα.

μιλάς μα δεν ακούει

Μέσα στα μάτια του το χρώμα αλλάζει

και πιθανόν ν’ αργήσει πάλι

κι ας σου ‘χε πει πως ίδιο μένει

σε μια παράσταση που παίζει άλλη.

Ένα ηφαίστειο εντός σου βράζει,

Εσύ θα μείνεις πάντα εκεί,

μα εσύ το κρύβεις, το κουκουλώνεις.

εξαίρετη, μοναδική,

Στο ξεκαθάρισε, το ξέρεις,

μοιραία.

μα εσύ δεν θες να δεις, μην υποφέρεις. Βέρα χρυσή επιδεικνύεις

Τάσος Κυρτάσογλου

ΣΕΛ. 38 | 15 ΜΑΡΤΙΟΥ 2019 | ΠΟΙΗΣΗ

ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΚΟ ΒΗΜΑ

Η γυναίκα και το μαργαριτάρι Στο λιακωτό η βάβω λούζεται με φως Στη ζέστη αφήνεται για να σωπάσουν οι άμυνες Τα θέλω που αγνόησε να γίνουν στάχτη Τα όνειρα που πόθησε να ξεχαστούν χωρίς μάχη Τώρα είναι άλλης η σειρά στο χορό να μπει Η μικρή η εγγονούλα νυφούλα θα ντυθεί Σιμώνει η ώρα Στην παλάμη νωχελικά λικνίζεται το μαργαριτάρι Κατάλευκο, αιώνιο ματαιοδοξίας προσκυνητάρι Με αλυσίδα χρυσή στον όμορφο λαιμό της κόρης θα ξαποστάσει και εκεί περήφανα θα κατοικήσει Παλιό οικογενειακό κειμήλιο Από γενιά σε γενιά νύφες στολίζει Χαϊδεύει προσδοκίες, όνειρα αφήνει απροστάτευτα Το ριζικό του είναι αυτό Σκέπτεται η βάβω και χαμογελά αινιγματικά... Μ. Χάλκου Ιανουάριος 2019

ΤΟ ΕΡΓΟ ΤΗΣ ΖΩΗΣ Xρόνος που κυλά μπροστά πίσω σαν το εκκρεμές τικ τακ τικ τακ. Και το μυαλό γυρίζει σβούρα στα χέρια παιδιών. Κι όσο στριφογυρνά τόσο πλέκεται η στιγμή και η υπομονή στα χέρια έμπειρης χρυσοχέρας. Σταυροβελονιά η ζωή στο σεμέν του απείρου. Χρώματα, σχέδια, όνειρα , αερικά εκεί που άλλοτε ξεφτίζουν κι άλλοτε βάφουν τους κόκκους του χρόνου. Κι εγώ εκεί άλλοτε πρωταγωνιστής Κι άλλοτε θεατής στο έργο της ζωής. Κι εσύ άραγε πού κολλάς; Κι εσείς μοιράζετε τα δώρα της καρδιάς; Κι εγώ που ναυλώνω το σκαρί σε ταξίδι που ο χρόνος αναπολεί το ποθητό ή το απόθητο; Τι; Αναμάσημα στιγμών, αναπόληση προσδοκιών, πνίξιμο επιθυμιών, χτυποκάρδια σαν κροτάλισμα χαλικιών. Και η στιγμή πυξίδα εξόδου από θαλασσοταραχή και η ανάσα καταρράκτης στις αποφάσεις μιας ζωής! Αντέχεις; Νίκη Σκουτέρη

ΑΠΟ ΤΗΝ ΓΙΟΡΤΗ, ΤΗΣ ΓΥΝΑΙΚΑΣ.! Στης Γυναίκας την γιορτή Γνώρισα καινούργια φίλη Ως την είχα ονειρευτεί, Κατακόκκινα τα χείλη Αγκαλιά γλυκιά ζεστή,

Μακριά από τα προβλήματα, κοντά στην παραλία. Κανείς εκεί δεν γνώριζε, ποιοι είμαστε, που πάμε, Ένας μονάχα απ’ το μπουφέ, ρώτησε, τι θα φάμε. Της λέω να φάμε προτιμάς, ή… πρώτα το κρεβάτι.; Μου λέει αγάπη μου όπως θες, «κι ύστερα… τρώμε κάτι».

Ωωωω, Πανέμορφο μου Θήλυ.! Καιρό πολύ που γύρευα, ανάλογη ευκαιρία, Μου δόθηκε, και γνώρισα, μια έξοχη Κυρία. Της έδωσα το χέρι μου, μου δίνει το δικό της, Για ένα χειροφίλημα, εγώ όπως πάντα, Ιππότης. Την ρώτησα τι σκέφτεσαι, μια βόλτα, θες να πάμε.; Ξενοδοχείο προτιμάς, ή κάπου αλλού, να φάμε.; Μου λέει, δεν γνωριστήκαμε καλά - καλά ακόμα, Και βιάζεσαι να «βγάλομε… μάτια μας», στο στρώμα.; Όλα θα γίνουν με σειρά, και μου ‘κλεισε το μάτι, Άλλωστε θέλω «ζέσταμα», πολύ… για το κρεβάτι. Άστο σε μένα να χαρείς, Κυρία μου της λέω, Τα Θηλυκά με μάθατε, «τραβάτε με, κι ας κλαίω». Τι κρύβει ο Νους του Θηλυκού, ούτε η ίδια ξέρει, Μην με αφήσεις και βρεθώ, με τούρμπο…«γουδοχέρι».; Δεν είμαι εγώ ένα Θηλυκό, μου λέει, όπως άλλα, Φτιάνω ταξίδια μαγικά, με «Δράμα»… σε «Καβάλα». Γι αυτό σου είπα, βιάστηκες, είναι νωρίς ακόμα, Ας γνωριστούμε και μετά, κάπου θα βρούμε στρώμα.

Γυρίζω, λέω στο «γκαρσόν», μόλις θα κατεβούμε, Να έχεις κάτι έτοιμο, να φάμε και να πιούμε. Μου δίνει πρώτο όροφο, κλειδιά, δωμάτιο δύο, Ποτά μου λέει αν θέλετε, θα βρείτε, στο ψυγείο. Μπήκα, αμέσως κλείδωσα, με το κλειδί επάνω, Για ασφάλεια, καλού - κακού, εγώ έτσι πάντα κάνω. Αμέσως «ξεβρακώθηκε», και έπεσε στο στρώμα, Μου λέει εγώ είμαι έτοιμη, εσύ… αργείς ακόμα.; Περίμενε «αχόρταγη», κι εγώ το ίδιο κάνω, Τα έβγαλα τα πέταξα, και βρέθηκα από πάνω. Είχε ένα σώμα αλάβαστρο, ακόμα την θυμούμαι, Πολλές νυχτιές, στον ύπνο μου την βλέπω, δεν κοιμούμαι. Φωνάζει, παραδίνομαι γλυκά στην αγκαλιά σου, Στα χάδια σου αφήνομαι, και κάμε με δικιά σου. Για πόσες ώρες αγκαλιά, μείναμε, δεν θυμάμαι, Χιλιάδες χάδια και φιλιά, γι αυτό, θα ξαναπάμε. Ο πόθος ατελείωτος για εραστές, ο «νέος» Μας βρήκε το ξημέρωμα, αγκαλιαστούς βεβαίως.! Τάκης Σταυριανάκος

Εγώ είμαι πανέτοιμος της λέω, πάμε τώρα, Στα Θήλυ πρωτομάστορας, χάνουμε, τζάμπα ώρα.! Συμφώνησε και φύγαμε, πήγαμε κάπου μόνοι, «Αρσενικό με Θηλυκό, η Θεία Φύση Ενώνει». Την πήγα στο περίφημο χοτέλ, η «ευκολία»,

ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΚΟ ΒΗΜΑ

ΠΟΙΗΣΗ | 15 ΜΑΡΤΙΟΥ 2019 | ΣΕΛ. 39

Χλωμή Σελήνη Χλωμή Σελήνη με αισθάνεσαι όταν ψιθυριστά σου λέω λόγια λόγια για κάποιους που η Μοίρα θέλησε να είναι πλέον χώρια; Ακούς τις επικλήσεις μου κάθε νυχτιά που κάνω μην επιτρέψεις δίχως να νιώσω αγνή αγάπη να πεθάνω; Χλωμή Σελήνη τα δάκρυά μου ρυάκι προς εσένα βρήκαν να κυλήσουν το ομιχλώδες χρώμα σου με λίγο πόνο να ραντίσουν. Συμπάθα με αλλά δεν είχα άλλη λύση φαντάστηκα πως μόνο εσύ είχες την δύναμη που θα με αποφορτίσει. Χλωμή Σελήνη πες μου σε παρακαλώ πολύ πόσοι σαν κι εμένα σου ανοίξαν την δική τους την ψυχή; Ω όχι σημασία δεν θα δώσω εγώ σε αριθμό μόνο αν υπήρξαν κάποιοι να μάθω εγώ ποθώ. Χλωμή Σελήνη δεν θέλω άλλο πια να σε κουράσω μακάρι το απέραντό σου να κατάφερνα να φτάσω. Σαν ταπεινός σου δούλος σε αποχαιρετώ ίσως και αύριο κάτω απ’την λάμψη σου ξανά βρεθώ. Χριστίνα Καρρά

Μαριάνθη Πλειώνη

ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΚΟ ΒΗΜΑ

ΣΕΛ. 40 | 15 ΜΑΡΤΙΟΥ 2019 | ΠΟΙΗΣΗ

Αποδημητικά Τα σπίτια γίνανε κελιά που μαρτυρούν τη μονιμότητα φυσικής οντότητας Κανείς δεν κρύβεται εκεί Κανείς δεν ταξιδεύει Όλοι είναι ήσυχοι πού θα σε βρουν Όλοι αισθάνονται ήσυχοι όταν εκεί σε χάνουν κι εσύ μπορείς να αποδράσεις άνευ ελέγχου Καλύπτεσαι καλύτερα εξορμώντας στους δρόμους περπατώντας ανάμεσα στους ανθρώπους Δεν υπάρχει μακρύτερο ταξίδι απ’ το να βηματίζεις τάχα αμέριμνα στους ασφυκτικούς δρόμους Σε κοιτούν οι άνθρωποι δίχως να προσέχουν ξεγελιούνται από την ουδέτερη εικόνα έτσι μπορείς να ταξιδεύεις κοντά, μακριά ή μέσα τους με νου συγκεντρωμένο, με μάτια απλανή

Έτσι τον κόσμο όταν κοιτάς κι όπως στον κόσμο ταξιδεύεις έρχονται τα θυμήματαΑποδημητικά πουλιά ξαποσταίνουν στον ώμο κι εκεί που θα ’λεγες πως δεν θα τα ξαναδείς δεν θα τα ξανακούσεις αρχίζουν να λαλούν λαλούνε δυνατά τραγούδια ρυθμικά σαν από πάντα αγαπημένα σημάδια κάποιας άλλης εποχής μηνύματα που ο χρόνος δεν τα σβήνει ούτε ο άνθρωπος μπορεί ούτε κάποιο ταξίδι… Μαρία Ανδρεαδέλλη

Λέιλα (Λωρίδα της Γάζας 14 Μαΐου 2018) (Αφιερωμένο στη μικρή Λέιλα που έχασε εχθές τη ζωή της στη γη της επαγγελίας της ανθρώπινης κτηνωδίας) Ο αέρας γέμισε από δάκρυα και αίμα που έγιναν πορφυρή βροχή και το ιερό χώμα ποτίστηκε από τις σταγόνες της κτηνωδίας. Ο Χάρος έσπειρε τα περιβόλια της ελευθερίας με τα ερειπωμένα λείψανα της ανθρωποσύνης. Μανάδες κλαίνε πάνω στα αιματοκυλισμένα μνημεία, στους τάφους των παιδιών τους που δεν γνώρισαν τι θα πει πατρίδα, δεν μύρισαν ποτέ το ανθισμένο γιασεμί που φυτρώνει στους κήπους της ειρήνης και ανθίζει κάτω από το φάος του ελπιδοφόρου Ήλιου. Τώρα ο ξανθόμαλλος Ήλιος έγινε μαύρος, φορώντας το χιτώνα της ντροπής και κρύβεται πίσω απ’ το Φεγγάρι, μα ούτε η Ημέρα, μα ούτε και η Νύχτα δεν μπορεί ν’ αντικρίσει αυτό το θέαμα: άνθρωποι να φονεύουν ανθρώπους. Και η μικρή Λέιλα κρατώντας στη χούφτα της ένα δακρυγόνο, πετάει ψηλά με τα φτερά μιας οκτάμηνης ζωής στον σκοτεινό ουρανό

από τα σμήνη των ατσάλινων φονιάδων, των πεταλούδων του Θανάτου. Εκείνος ανοίγει την αγκαλιά του και τη σφιχταγκαλιάζει με τα γέρικα χέρια του, ενώ τα μάτια του είναι ερμητικά κλειστά. Ακόμη και μετά από μία άπειρη αιωνιότητα δεν αντέχει ν' αντικρίζει την κόλαση των ανθρώπων, εκεί που δεν βασιλεύει ο Διάβολος, μα η ανθρώπινη Ψυχή της θηριωδίας. Η μικρή Λέιλα βλέπει ένα όνειρο από τη χώρα των θαυμάτων κι ένα χαμόγελο ζωγραφίζεται στο πρόσωπο της. Και τότε όλο το σύμπαν· όλη η πλάση φωτίζεται με το χαμόγελο της Λέιλας, της ηλιαχτίδας της Ελπίδας. Πλούταρχος Πάστρας

ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΚΟ ΒΗΜΑ

ΠΕΖΟΓΡΑΦΙΑ | 15 ΜΑΡΤΙΟΥ 2019 | ΣΕΛ. 41

Πώς μπορώ να μη σας αγαπώ, παιδιά μου; (Α΄ ΜΕΡΟΣ) Το παρόν διήγημα-σε συνέχειες-είναι αφιερωμένο στη μνήμη της Χαράς Κοσεγιάν Ο γραφικός χαρακτήρας στην πρώτη-πρώτη σελίδα του δερματόδετου τετραδίου με τις λευκές μαργαρίτες στο εξώφυλλο είναι δικός μου, γραμμένος με πένα, σε πείσμα της “μοντέρνας” εποχής μας. Όταν ήμουν παιδί, πίστευα πως οι άγγελοι δεν κατοικούν στα σύννεφα του ουρανού, μα κυκλοφορούν ανάμεσά μας. Και τώρα ενήλικος το ίδιο πιστεύω. «Πότε θα μεγαλώσεις;» ακούω τη φωνή της στα αυτιά μου «Ποτέεεεεεεεεεεεεεε», απαντούσα, γελώντας δυνατά. Είχε χαρίσει το φως της ψυχής της σε πολλά παιδιά. Ανάμεσά τους κι εγώ… εγώ που κρατώ το ημερολόγιο της στα χέρια μου. Το ανοίγω τυχαία, κάπου στη μέση…και… «Είναι δυνατό, κυρία, να μη γνωρίζουμε πότε ακριβώς γεννήθηκε ο Ξενοφώντας; Να πάρουμε τώρα τηλέφωνο το ληξιαρχείο να μάθουμε» «Κυρίαααα, ο συμμαθητής μου λέει πως είμαι άσχημηηηηη». Τελικά, οι μέρες μου στην τάξη με τους… κουζουλόγατους (ναι, έτσι τους αποκαλώ) δεν είναι ποτέ πληκτικές. Ο καπετάν φασαρίας που πετάγεται συνέχεια, ο καλλιτέχνης που τραγουδά «καψούρικα άσματα», η drama queen και οι δύο… βοηθοί που τσακώνονται για το ποιος είναι πιο αποτελεσματικός στη διανομή των… φωτοτυπιών. Κάποιοι ενίοτε καταλήγουν στο… γραφείο. Όσο για μένα, σίγουρα θα αγιάσω στην παρούσα ζωή.(….) «Εγώ θα μοιράσω τα ερωτηματολόγια…», φώναξε ο Μανόλης κι έκανε να τρέξει προς την έδρα. Ο Λάμπρος τον άρπαξε από το μανίκι. «Εμένα έχει ορίσει βοηθό η κυρία!» του είπε στραβοκοιτάζοντάς τον. «Εσύ είσαι αργοκίνητος! Μέχρι να μοιράσεις…» Αυτό γίνεται πάντα όποτε τους δίνω σημειώσεις για το μάθημα. Και τελικά καταλήγουν να μοιράζουν κι οι δύο, ο ένας στη δεξιά πτέρυγα κι ο άλλος στην αριστερή, μετατρέποντάς το σε… αγώνα δρόμου. Τελικά, με τις σκανταλιές σας με κάνετε να χαμογελώ. Πώς μπορώ να μη σας αγαπώ, παιδιά μου; Ένας άγγελος ήταν! Το όνομά της; Χαρά. Όταν φεγγάρια μπλε στους ουρανούς απλώνονται τότε κατεβαίνουν άγγελοι στη γη να τραγουδήσουν, έγραψα πάνω πάνω στην πρώτη σελίδα του ημερολογίου της. Άραγε θα θυμώσει μαζί μου; Ή θα μου χαμογελάσει με νόημα; «Πόσο ανυπόμονος είσαι! Απ’ την αρχή είπαμε…» Ναι, Χαρά μου, δασκάλα μου… από την αρχή… Σμαραγδή Μητροπούλου (συνεχίζεται) ΛΙΓΑ ΛΟΓΙΑ ΓΙΑ ΤΗ ΣΜΑΡΑΓΔΗ ΜΗΤΡΟΠΟΥΛΟΥ Η Σμαραγδή Μητροπούλου γεννήθηκε στην Αθήνα. Σπούδασε Ιστορία και Αρχαιολογία στο Πανεπιστήμιο Αθηνών κι έκανε μεταπτυχιακές σπουδές στην Αρχαία Ιστορία στο Πανεπιστήμιο του Κάρντιφ στη Mεγάλη Βρετανία. Υπηρετεί στη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση. Είναι, επίσης, διπλωματούχος Δημιουργικής Γραφής (Diploma in Creative Writing) του Κολεγίου Writers’ Bureau (Manchester, UK), ενώ έχει παρακολουθήσει μαθήματα θεατρικής γραφής στο Διεθνές Ινστιτούτο Θεάτρου και σκηνοθεσίας στο Ίδρυμα Τηνιακού Πολιτισμού. Eίναι μέλος της Πανελλήνιας Ένωσης Λογοτεχνών (ΠΕΛ), της Ένωσης Συγγραφέων Πιερίας και της Ένωσης Ελλήνων Λογοτεχνών Συγγραφέων Πέντε Ηπείρων (ΕΕΛΣΠΗ). Έχει τιμηθεί με το βραβείο Λογοτεχνίας του Φανταστικού Larry Niven (Α΄βραβείο στην κατηγορία «Φαντασία»). Από τις εκδόσεις ΟΣΤΡΙΑ κυκλοφορούν τα βιβλία της: «Πριν ο ήλιος δύσει» (θεατρικό), «Μια στιγμή, μια αιωνιότητα μονάχα» και «Ήχοι στη σιωπή». Μοιράζει την αγάπη της εξίσου στη διδασκαλία και στη συγγραφή ιστοριών.

ΣΕΛ. 42 | 15 ΜΑΡΤΙΟΥ 2019 | ΠΕΖΟΓΡΑΦΙΑ

ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΚΟ ΒΗΜΑ

Πύρινη λαίλαπα (Β΄ ΜΕΡΟΣ)

Πανικόβλητοι ανθρώποι έτρεχαν να σωθούν, αλλά λόγω της γρήγορης εξάπλωσης, ελάχιστοι αντέδρασαν όσο γρήγορα απαιτούσε η έκτακτη κατάσταση, με αποτέλεσμα δεκάδες ζωές να χαθούν, να καούν ή να πεθάνουν από τους πυκνούς καπνούς και τις αναθυμιάσεις που εισέπνεαν, πολλοί μέσα στα σπίτια τους, κάηκαν ζωντανοί ,τί εφιαλτικός θάνατος! Τα γλυκά καταφύγια της καλοκαιρινής κατοικίας του παππού και της γιαγιάς που φιλοξενούσαν κάθε χρόνο στοργικές και αξέχαστες στιγμές,, έμελλε να γίνουν οι τάφοι ολόκληρων οικογενειών που σφιχταγκαλιασμένοι βρέθηκαν να προσπαθούν να προστατεύσουν με τα σώματά τους τα εγγονάκια τους σε μια απέλπιδη προσπάθεια να τα σώσουν βάζοντας ασπίδες τα σώματά τους! Τί οικτρός θάνατος! Ποιά λόγια θα βρεθούν να περιγράψουν τις στιγμές αυτές που τόσο αποτρόπαια και τόσο άδικα η πανέμορφη τουριστική περιοχή μετατράπηκε σε φρικιαστικό κρεματόριο που αποτέφρωσε παιδάκια ,νέους, ηλικιωμένους! Τί άδικο τέλος τους περίμενε, πόσο βίαια έσβησαν από την μια στιγμή στην άλλη! Πολλοί έχασαν τη ζωή τους μέσα στα αυτοκίνητά τους, προσπαθώντας να απομακρυνθούν από την κόλαση, παγιδεύτηκαν λόγω του μποτιλιαρίσματος που προκλήθηκε, αφού στο διπλανό λιμάνι ξεφόρτωνε πλοίο που είχε προσεγγίσει και έβγαιναν αυτοκίνητα και φορτηγά και νταλίκες τα οποία ανηφόριζαν μπλοκάροντας τον δρόμο διαφυγής, με αποτέλεσμα να μην βρίσκουν δρόμο να ξεφύγουν και να τους προλάβει η πυρκαγιά, να βρουν φοβερό θάνατο μέσα ή δίπλα στα αυτοκίνητά τους ,να γίνουν κάρβουνα, να μην έχει μείνει κανένα αναγνωριστικό στοιχείο απ΄ αυτούς. Μόνο με την εξέταση DNA μπόρεσαν να ταυτοποιηθούν.... Ούτε στα πιο αποτρόπαια σενάρια έργων θρίλερ ,ούτε σε έργα θρίλερ του πιο ευφάνταστου συγγραφέα δεν θα μπορούσαν να διανοηθούν το φρικιαστικό αυτό συμβάν και ότι από την μια στιγμή στην άλλη θα χανόταν τόσες μαρτυρικές ψυχούλες.. Άλλοι πέθαναν και από την εισπνοή του καπνού που είχε κατακλείσει την περιοχή. Ουσιαστικά, λόγω της έκτασης του μετώπου της φωτιάς, κατάφεραν να σωθούν μόνο όσοι ήξεραν μονοπάτια διαφυγής, ή όσοι μπόρεσαν να φτάσουν στην ακτή ,αυτοί σώθηκαν, με εγκαύματα οι περισσότεροι αφού οι φλόγες της φωτιάς σπρωγμένες από τον δυνατό άνεμο έμπαιναν σαν να τους ακολουθούσαν κατά πόδας μέχρι μέσα βαθιά στην θάλασσα ,πολλά μέτρα και όσοι απομακρύνθηκαν για να προφυλαχθούν από την πύρινη λαίλαπα., τους πήραν τα κύματα στο πέλαγος όπου παλεύοντας ώρες με την θύελλα, δεν άντεξαν, πνίγηκαν .Ήταν άνιση η μάχη με τα ψηλά κύματα των οκτώ μποφόρ. Η επόμενη μέρα έφερε στο φως όλο το μακελειό ,καμένοι, καμένοι, πνιγμένοι...Και πάνω από την παραλία ένα αποτρόπαιο εύρημα των πυροσβεστών! Εντοπίστηκαν 26 νεκροί που βρέθηκαν αγκαλιασμένοι στον θάνατο, αγκαλιασμένοι στο τελευταίο τους ταξίδι .Τους πρόλαβε η φωτιά στο αδιέξοδο. Μεταξύ των απανθρακωμένων δύο παιδάκια σφιχταγκαλιασμένα σε ένα σύμπλεγμα αδιαχώρητο με τον παππού και την γιαγιά. Κανείς πια δεν θα μπορούσε να τους χωρίσει. Έφυγαν αγκαλιασμένοι σφιχτά για τον ουρανό. Για πάντα μαζί. Τόσο γρήγορα! Τόσο άδικα! Τόσο βίαια! Εκεί σε ένα σημείο λίγο πάνω από την θάλασσα, στην θάλασσα που τους είπαν ότι θα είναι η σωτηρία τους , εκεί μόλις λίγα μέτρα δίπλα από την παραλία, εκεί παγιδεύτηκαν πάνω από τον ψηλό γκρεμό. Δεν μπόρεσαν να φθάσουν μέχρι την σωτηρία .Συρματοπλέγματα τους έκλειναν τον δρόμο προς την θάλασσα που ήταν η μόνη τους σωτηρία και οι δίοδοι ήταν καλά κρυμμένοι τόσο που όποιος δεν ήταν ντόπιος δεν μπορούσε να τα βρει.. ΄΄Ξενοκράτης στην περιοχή μας, για την εκκένωση των περιοχών, δεν υπήρξε ολοκληρωμένος και αποδεικνύεται αυτό, διότι εμείς είχαμε υποβάλει τέτοιο σχέδιο Ξενοκράτη στον Δήμο το 2012, το οποίο ουδέποτε μας απαντήθηκε. Με πλήρη ανάλυση το πώς έπρεπε να γίνει. Αυτό το σχέδιο, ουδέποτε υλοποιήθηκε, έμεινε στα χαρτιά και στα λόγια. Στο συγκεκριμένο θέμα, ορίζονται οι δρόμο της εγκατάλειψης, ορίζονται τα μέσα με τα οποία θα γίνει η εγκατάλειψη, ορίζονται τα μέσα με τα οποία θα ενημερωθούν οι κάτοικοι, κάτι που στη συγκεκριμένη περίπτωση, δεν έγινε, δεν υπήρξε καμία τέτοια ενημέρωση.΄΄ Μαρτυρία μετά το μακελειό.

ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΚΟ ΒΗΜΑ

ΠΕΖΟΓΡΑΦΙΑ | 15 ΜΑΡΤΙΟΥ 2019 | ΣΕΛ. 43

΄΄Φωνάζαμε εμείς στον δρόμο στους γείτονες, προκειμένου να εγκαταλείψουν τα σπίτια τους την ώρα της φωτιάς. Δεν υπήρξε μικροφωνική ή κάποιο αυτοκίνητο να περάσει να φωνάξει ,«κάνουμε εγκατάλειψη της περιοχής, εγκαταλείψτε τα σπίτια σας». Τουλάχιστον να είναι ενήμεροι οι κάτοικοι. Κάποιοι να τους ενημέρωναν .Ένα δεύτερο σημείο αναφοράς που προβλέπεται στον Ξενοκράτη, σε περίπτωση έκτακτης ανάγκης, όπως τώρα με την φωτιά, είναι ότι ορίζονται οι δρόμοι βάσει των οποίων θα γίνει η λειτουργία τους, η χρησιμοποίησή τους την ώρα της εγκατάλειψης. Ούτε αυτό υπήρχε, άρα εγκλωβίστηκε ο κόσμος από λάθος χειρισμό της τροχαίας, η οποία θεωρώ ότι αφού δεν γνώριζε κάτι διαφορετικό, τους έστειλε μέσα από το Μάτι, με αποτέλεσμα να γίνει όλο αυτό το κομφούζιο. ΄΄Το επιχείρημα ότι δεν υπήρχε χρόνος για εκκένωση, δεν ισχύει. Χρόνος ,υπήρξε .Τη φωτιά εμείς από τον σταθμό, τη βλέπαμε να ανεβαίνει το βουνό, να κατεβαίνει το βουνό, να κατεβαίνει το ένα διάσελο, να κατεβαίνει το δεύτερο διάσελο, να έρχεται στο τρίτο. Υπήρχε τεράστιος χρόνος να γίνει η διάσωση και όχι η δικαιολογία ότι δεν υπήρχε χρόνος». Υπήρξαν και κάποιοι που μπόρεσαν να ξεφύγουν από την φωτιά, μια ομάδα περίπου 25 ανθρώπων έτρεχαν και φτάνοντας στην παραλία, δεν είχαν πια άλλη αναπνοή. Είχαν σωθεί παρολ’ αυτά. Πίσω τους όμως, μια άλλη -ισάριθμη απ’ ότι αποδείχθηκε - ομάδα έχασε το δρόμο, δεν βρήκε ποτέ το παραλιακό μονοπάτι κι εγκλωβίστηκε στο χωράφι . Οι 26 αυτοί άνθρωποι ψήθηκαν κυριολεκτικά ζωντανοί. Πιο δίπλα δεν μπορούσαν να πάνε, θα έπρεπε να πηδήξουν στον γκρεμό, όπως έκανε μια 13χρονη που είχε αρπάξει φωτιά η πλάτη της ,μέσα στην σκοτεινιά των καπνών δεν έβλεπε ότι μπροστά του ήταν γκρεμός, έπεσε πάνω στα βράχια και σκοτώθηκε. Αυτή είναι μια άλλη τραγική μαρτυρία της καταστροφής. Η κυρία Μαρία λέει:-Παρακολουθούσαμε από το σπίτι μου την πυρκαγιά που μαινόταν στο Νταού Πεντέλης , η πυρκαγιά αντιμετωπίστηκε εύκολα, με περιορισμένες υλικές ζημιές με μόνο μια καταστροφή ενός σπιτιού και υλικές ζημιές σε τέσσερα ακόμα σπίτια .Οι παιδικές κατασκηνώσεις στον Άγιο Ανδρέα ευτυχώς εκκενώθηκαν για προληπτικούς λόγους αρκετή ώρα πριν φτάσει η φωτιά, με αποτέλεσμα εκατοντάδες μαθητές να αποφύγουν τον κίνδυνο. Παρόμοια εκκένωση έγινε και στα παραθεριστικά θέρετρα της Πολεμικής Αεροπορίας στο Ζούμπερι και του Στρατού Ξηράς στον Άγιο Ανδρέα. Όλα έγιναν πολύ γρήγορα και τα αυτοκίνητα τα κυνηγούσε η φωτιά. Μια μάνα αγκαλιά με τα παιδιά της βρέθηκαν απανθρακωμένοι στο αυτοκίνητο. Ένα παιδάκι καιγόταν στην πλάτη ,η φωτιά από πίσω του και έτρεχαν με την μητέρα του, ευτυχώς μάθαμε ότι ζουν. Άνθρωποι που έζησαν την κόλαση της πυρκαγιάς που απ΄ ότι λέγεται ήταν από εμπρησμό.Άραγε μπορούν να κοιμούνται ήσυχοι οι αίτιοι που πολύ πιθανόν να μην ανακαλυφθούν ποτέ;΄΄ Γι΄ αυτό έχουν αποθρασυνθεί ,αφού κανείς δεν βρίσκει τους εμπρηστές, συνεχίζουν το νοσηρό τους έργο. Εικόνες που δεν πρόκειται να σβηστούν ποτέ από την μνήμη. εκτυλίσσονται Άνθρωποι τρομοκρατημένοι, άνθρωποι σοκαρισμένοι με δάκρυα στα μάτια προσπαθούν με δυσκολία να πουν κάτι για την τραγωδία που έζησαν. Έχουν χάσει τα πάντα. Έζησαν στιγμές που ο ανθρώπινος νους δεν μπορεί να συλλάβει. Είναι όμως τυχεροί ,γλύτωσαν από την πυρκαγιά ζουν. Σίγουρα ποτέ δεν πρόκειται να σβηστούν αυτές οι εικόνες από το μυαλό τους! Ποτέ! Δεν υπάρχουν λέξεις να περιγράψει κάποιος αυτή τη βιβλική καταστροφή. Άλλοι συνάνθρωποι τους βγήκαν από τα ΙΧ, έτρεξαν προς τη θάλασσα, αλλά είχε γκρεμό και τους πρόλαβε η φωτιά στο χωράφι πάνω από τον γκρεμό. Ήταν οικογένειες με φίλους, οι οποίοι ήταν μέσα στα αυτοκίνητά τους και ανέβαιναν τον δρόμο ψάχνοντας για διέξοδο προς τη λεωφόρο. Ωστόσο και αυτοί οι άτυχοι άνθρωποι εγκλωβίστηκαν. Και δημιουργήθηκε μποτιλιάρισμα, ενώ την ίδια στιγμή η φωτιά τους πλησίαζε και εφόσον είδαν ότι δεν μπορούν να βγουν σε κεντρικό δρόμο τα εγκατέλειψαν στη μέση του δρόμου. Στη συνέχεια προσπάθησαν να βρουν διέξοδο προς τη θάλασσα. Στο σημείο όμως που είχαν βρεθεί από κάτω είχε γκρεμό. Αναζητώντας λοιπόν διέξοδο στη θάλασσα και με τις πύρινες γλώσσες της φωτιάς να τους καταδιώκουν, εγκλωβίστηκαν στο χωράφι. Εκεί τους πρόλαβε η φωτιά. Τελευταίο που τους έμεινε να κάνουν ήταν να αγκαλιαστούν. Σαν σενάριο που μόνο στα βιβλία συναντάς. Και όμως συνέβη και χάθηκαν άδικα τόσες ψυχές. Μόνο κάποιοι που γνώριζαν καλά την περιοχή και τα μονοπάτια στάθηκαν τυχεροί και γλύτωσαν. ΄΄Βρισκόμασταν 2-3 οικόπεδα κοντά στο σημείο όπου οι 25 συμπολίτες μας κάηκαν όλοι μαζί. Από εκεί τους οδήγησα σε ένα μονοπάτι που βγαίνει μεν στην ακτή, αλλά έχει ύψος γύρω στα οκτώ με δέκα μέτρα και δεν είναι εύκολα προσβάσιμη η παραλία. Είναι για κατσίκια. Αναγκαστικά όμως έπρεπε να κατεβούμε από εκεί για να σωθούμε. Κάθισα εγώ πρώτος στο έδαφος, από πίσω μου η γυναίκα μου με κύκλωσε σαν "ψαλιδιά", βάζοντας τα πόδια της γύρω από τη μέση μου και με τον ίδιο τρόπο ακολούθησαν οι υπόλοιποι -όπως χορεύαμε παλιά γιάνκα- ο ένας πίσω απ’ τον άλλον κι αρχίσαμε τσουλώντας να κατεβαίνουμε προς την ακτή όπου δεν υπήρχε αμμουδιά αλλά βράχια. Στο μέσον της διαδρομής χάλασε η “ αλυσίδα” και ορισμένοι άρχισαν να κατρακυλούν και να πέφτουν στη θάλασσα. Τελικά φτάσαμε όλοι στο νερό στο “ παρά πέντε” γιατί αμέσως έφτασαν οι φλόγες στην ακτή πρώτα πάνω από τα κεφάλια μας και μετά μέσα στην θάλασσα, μέχρι μέσα στην θάλασσα οι φλόγες κυνηγούσαν τον κόσμο. Παρότι ήμασταν μέσα στη θάλασσα δεν μπορούσαμε να μείνουμε εκεί επειδή ερχόντουσαν επάνω μας οι καύτρες και μας έκαιγαν οπότε αναγκαστήκαμε και κολυμπήσαμε περίπου 15 μέτρα όπου είχε έναν βράχο. Ανεβήκαμε επάνω στον βράχο κι εκεί μείναμε περίπου τρεισήμισι ώρες. Κατά τις 9.30 το βράδυ ήρθαν μερικά βαρκάκια μας πήρανε και μας πήγανε στο μεγάλο σκάφος του Λιμενικού που βρισκότανε πιο βαθειά και το οποίο μας αποβίβασε στο λιμάνι με ασφάλεια. Σε ένα σπίτι της περιοχής εγκλωβίστηκε ένα ηλικιωμένο ζευγάρι με τα εγγόνια τους που φιλοξενούσαν, μαζί με την νταντά τους. Η γιαγιά κατάλαβε τί γινόταν και έβρεξε τα μπουρνούζια των παιδακιών και τους τα φόρεσε και είπε στην νταντά να τα πάρει να πάνε στην παραλία και πίσω να μην κοιτάξουν. Έφυγαν τρέχοντας και σώθηκαν, ενώ το σπίτι το είχε κυκλώσει η φωτιά. Το ηλικιωμένο ζευγάρι ειδοποίησε τηλεφωνικά τα παιδιά του και τους είπε ότι αδυνατούν να φύγουν, γιατί ο άνδρας είχε κινητικά προβλήματα και η σύζυγος ένεινε εκεί δίπλα του και κάηκαν και οι δυό, χωρίς βοήθεια. Η Αστυνομία κατάφερε και μπήκε στο σπίτι τα ξημερώματα και ενημέρωσε αρχικώς ότι δεν είδαν κανέναν. Δυστυχώς, μετά από λεπτομερέστερη αναζήτηση εντόπισαν το ζευγάρι απανθρακωμένο. Όπως όλα δείχνουν, η γυναίκα ενώ είχε τη δυνατότητα να διαφύγει, προτίμησε να ακολουθήσει τον σύντροφο της ζωής της, στον θάνατο. Διακόσια μέτρα βορειότερα διασώστες αναζητούν στη θάλασσα αλλά και σε κάθε καμένο διαμέρισμα τέσσερις αγνοούμενους,

ΣΕΛ. 44 | 15 ΜΑΡΤΙΟΥ 2019 | ΠΕΖΟΓΡΑΦΙΑ

ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΚΟ ΒΗΜΑ

εκ τω οποίων έναν πατέρα με την ανήλικη κόρη του. Ο γιος του εντοπίστηκε νωρίτερα πνιγμένος στη θάλασσα. Πυροσβέστες που έσπευσαν από την επαρχία για να συνδράμουν συγκλονίζουν όταν μας λένε ότι τα απανθρακωμένα πτώματα που εντοπίζουν έχουν συρρικνωθεί τόσο πολύ από τη φωτιά που μοιάζουν με παιδικές κούκλες. Η κοπελίτσα που πήδηξε από το γκρεμό, ήταν μόνο 13 χρονών. Καιγόταν, και στην απελπισία της πήδηξε. Προφανώς δεν μπορούσε να δει λόγω του καπνού ,έπεσε πάνω στα βράχια και σκοτώθηκε επί τόπου!13 χρόνων μόνο, αθλητικό κορίτσι, πρωταθλήτρια γεμάτη όνειρα. Ένας κόσμος πρωταθλητισμού ανοιγόταν μπροστά της! Γιατί; Γιατί κόπηκε τόσο απότομα το νήμα της ζωής της;Πόσο άδικο!». Ωρες αργότερα, ήρθαν κι άλλα τραγικά νέα για την ίδια οικογένεια. Ο πατέρας και ο αδελφός του κοριτσιού βρέθηκαν απανθρακωμένοι, δίπλα στο αυτοκίνητο της οικογένειας, καθώς δεν πρόλαβαν να απομακρυνθούν από την πύρινη λαίλαπα. ΄΄Καιγόταν η πλάτη μου, μού θύμιζε Πομπηία΄΄, οι φλόγες με κυνηγούσαν, ήταν πάντα πίσω μου, επρόλαβα και κατέβηκα στα βράχια. Πνίγονταν άνθρωποι δίπλα μας ήταν εξαντλημένοι, ζητούσαν βοήθεια και δεν μπορούσαμε να κάνουμε τίποτα. Πέσαμε στη θάλασσα και πήγαμε πολύ μέσα, αλλά είχε πολύ ρεύμα. Μια ηλικιωμένη γυναίκα περνούσε δίπλα μου, ήταν πνιγμένη. Δεν βλέπαμε τίποτα, ένα σκοτάδι παντού. Αφεθήκαμε στο ρεύμα και στις 11 τη νύχτα μας μάζεψε μια μηχανότρατα, πόσοι άνθρωποι χάθηκαν τόσο άδικα. Ήμασταν πολλές ώρες στη θάλασσα., παλεύαμε να κρατηθούμε, να επιπλέομε, να μην αφεθούμε και πνιγούμε Χάσαμε ανθρώπους! Ήμασταν 6, χάσαμε μια κυρία κι ένα παλικάρι. Την ώρα που κολυμπούσαμε είδαμε άλλο ένα πτώμα. Μία μεγάλη γυναίκα με άσπρα μαλλιά επέπλεε διπλά μας. Δεν μπορούσαμε να βοηθήσουμε κανέναν, είχε πολύ κύμα». όπως λέει βούτηξε στη θάλασσα για να σωθεί και παρασύρθηκε από τα κύματα. Κολύμπησε για 5 ώρες μέχρι να την βρει αργά τη νύχτα ένα καΐκι και την έσωσε. «Η φωτιά ήρθε από πίσω μας και μας έριξε στην θάλασσα. . Ήρθε ένας κύριος, ενώ η παραλία είχε γεμίσει κόσμο, τουρίστες, εθελοντής πρέπει να ήταν και φωνάζει: Μπείτε στη θάλασσα! Μπήκαμε στην θάλασσα .Και στην θάλασσα καιγόσουν. Είχε και παιδάκια. Ήταν 5 το απόγευμα. Μετά έπιασε κάτι σαν ωστικό κύμα που μας έβγαλε στα ανοικτά. Μπορεί να ήταν και απόνερα πλοίου είπαν κάποιοι που ήξεραν από θάλασσα . Εμένα ένα καΐκι με βρήκε 11 η ώρα το βράδυ στα ανοικτά. Κολυμπούσα για 5 ώρες ,ήμουν εξαντλημένη. Με πρόλαβαν λίγο πριν με εγκαταλείψουν εντελώς οι δυνάμεις μου. Μετά βγήκαν και άλλα καΐκια. Με ρωτούσαν, έχει άλλους; Είπα έχει πολλούς και πείτε σε καΐκια και σκάφη να βγουν να βοηθήσουν να σωθεί ο κόσμος γιατί έχει πολλούς ανθρώπους που χαροπαλεύουν ώρες πολλές στην θάλασσα». Η ίδια γυναίκα επισημαίνει πως είδε δίπλα της στο καΐκι που την έσωσε μια νεκρή κοπέλα. «Ήμασταν πολλά άτομα ,μας κύκλωσαν οι φλόγες. Κατευθύνονταν προς τη θάλασσα για να γλιτώσουν. Ωστόσο, έφθασαν σε αδιέξοδο. Στο τέλος του δρόμου υπήρχε γκρεμός, δεν μπορούσαν να κατέβουν. Κατευθύνθηκαν σε διπλανό οικόπεδο και πριν προλάβουν να κάνουν οτιδήποτε τους κύκλωσε η φωτιά. Κάποιοι κάηκαν, άλλοι πνίγηκαν από τους καπνούς. "Καιγόντουσαν ζωντανοί και ούρλιαζαν... Ίδια η Κόλαση! Κάηκαν ζωντανοί... "Σε διπλανούς δρόμους βρέθηκαν νεκροί σε αυτοκίνητα ακόμη τρεις άνθρωποι. Μέσα σε μισή ώρα η φωτιά σάρωσε τα πάντα»: Τα απομεινάρια μιας ανείπωτης τραγωδίας αποκαλύφθηκαν με το πρώτο φως της ημέρας στις περιοχές που «σάρωσε» η φονική πυρκαγιά. Εκατόμβη νεκρών. Η ορμητικότητα της φωτιάς ήταν αδύνατον να αναχαιτησθεί.». Κρανίου τόπος, μόνο έτσι μπορεί να περιγραφεί το σκηνικό, με τους καπνούς να συνεχίζουν να βγαίνουν από τα σπίτια, κόποι χρόνων να έχουν καταστραφεί ολοσχερώς, καμένα αυτοκίνητα να συνθέτουν το σκηνικό, οι ρίζες των πεύκων να σιγοκαίνε ακόμη και αρκετές κολώνες της ΔΕΗ να κρέμονται από τα σύρματα και να φλέγονται στη βάση τους. Δεκάδες άνθρωποι, γυναίκες, ηλικιωμένοι και μικρά παιδιά «στοιβαγμένοι» στα βράχια μπροστά στη θάλασσα, να προσπαθούν με αυτοσχέδια μέσα και τρόπους να αντιμετωπίσουν το πέπλο καπνού και το «μαστίγωμα» του πολύ δυνατού αέρα. Και όπως λένε δεν υπήρχε κανείς ή να τους βοηθήσει ή να τους οδηγήσει σε έναν ασφαλή δρόμο διαφυγής. «Έκαιγε η θάλασσα!...» Άνθρωποι σκέπαζαν με βρεγμένες μπλούζες και πετσέτες τα πρόσωπά τους για να παίρνουν ανάσες, καθώς η ατμόσφαιρα ήταν αποπνικτική, μητέρες προσπαθούσαν να καθησυχάσουν τα μικρά παιδιά τους που έκλαιγαν μέσα στις αγκαλιές τους, δύο παιδάκια με καμένες τις πλατούλες και ξεφλουδισμένα τα μπρατσάκια τους έκλαιγαν μην μπορώντας να ανοίξουν τα ματάκια τους από το τσούξιμο που προκαλούσαν οι καπνοί, ούτε να αναπνεύσουν μπορούσαν και πνιγόταν από τον βήχα ,ενώ άλλοι ανθρώποι με τα κινητά τηλέφωνα ενημέρωναν συγγενείς, φίλους και γνωστούς για το σημείο που βρίσκονταν και την κατάσταση που αντιμετώπιζαν. Η Νεφέλη με τους δικούς της, μετά τις δέκα το βράδυ είδαν φώτα να πλησιάζουν, μέχρι τώρα τα φωτάκια από βάρκες και άλλα πλεούμενα είχαν δουλειά στο πέλαγο, μάζευαν κόσμο που το κύμα τους είχε πάρει μεσοπέλαγα και πάλευαν με τα άγρια κύματα, κάποια άλλα φωτάκια τα έβλεπαν να πλησιάζουν την άλλη πλευρά της παραλίας, φώναζαν να τους ακούσουν ,να δουν ότι και από την άλλη πλευρά της παραλίας, στα βράχια ,ότι έχει κι άλλους ανθρώπους. Όταν είδαν τα φώτα να πλησιάζουν και κατάλαβαν ότι ήταν του λιμενικού, φώναξαν ότι είχαν ανάγκη από μάσκα οξυγόνου, γιατί η κατάσταση του παππού είχε επιδεινωθεί, έβαλαν πρώτο τον παππού μέσα στο σκάφος με την βοήθεια των λιμενικών. Ακόμα νοσηλεύεται με σοβαρά προβλήματα υγείας και όσο για το αγαπημένο σπιτάκι των καλοκαιρινών διακοπών της Νεφέλης δεν υπάρχει πιά. Ένας άγγελος που έζησε φρικιαστικές ώρες στην πυρκαγιά, αλλά επέζησε, την κράτησε η γη και την ίδια και τους δικούς της, στάθηκε τυχερή, όταν τόσοι άγγελοι εμίσεψαν για τον ουρανό εκείνη την αποφράδα μέρα. Ο ασίγαστος θρήνος θα εξακολουθεί να ρωτάει παντοτινά το ΄΄γιατί΄, τόσα αναπάντητα γιατί θα στοιχειώνουν τις μέρες και τις νύχτες όσων επέζησαν της φοβερής ,θανατηφόρας πυρκαγιάς, άραγε, θα αποδοθεί δικαιοσύνη; Το οφείλουν οι επιζήσαντες σε όλες αυτές τις ψυχούλες κάθε ηλικίας που βρήκαν θάνατο μαρτυρικό τόσο άδικα… Βαρβάρα Κατσιάνου -ΤΕΛΟΣ-