Volume 4 - Issue # 42 - Aug / Sep 2018 www.kheradmand.ca Tel: (416) 676-9-676
82 Kheradmand Monthly - Vol. 4 - # 42-August/September 2018 - Tel: 647-932-8283
۱۳۹۷ ﻣﺮداد\ﺷﻬﺮﯾﻮر- ۴۲ ﺷﻤﺎره- ﺳﺎل ﭼﻬﺎرم- ﻣﺎﻫﻨﺎﻣﻪ ﺧﺮدﻣﻨﺪ
۸۲
عکاسی و فیلمبرداری
۸۱
ﻣﺎﻫﻨﺎﻣﻪ ﺧﺮدﻣﻨﺪ -ﺳﺎل ﭼﻬﺎرم -ﺷﻤﺎره - ۴۲ﻣﺮداد\ﺷﻬﺮﯾﻮر ۱۳۹۷
81 Kheradmand Monthly - Vol. 4 - # 42-August/September 2018 - Tel: 647-932-8283
رستوران و فروشگاه
مدیا و رسانه ها
۸۰
ﻣﺎﻫﻨﺎﻣﻪ ﺧﺮدﻣﻨﺪ -ﺳﺎل ﭼﻬﺎرم -ﺷﻤﺎره - ۴۲ﻣﺮداد\ﺷﻬﺮﯾﻮر ۱۳۹۷
80 Kheradmand Monthly - Vol. 4 - # 42-August/September 2018 - Tel: 647-932-8283
وام مسکن
مهاجرت و وکالت
۷۹
ﻣﺎﻫﻨﺎﻣﻪ ﺧﺮدﻣﻨﺪ -ﺳﺎل ﭼﻬﺎرم -ﺷﻤﺎره - ۴۲ﻣﺮداد\ﺷﻬﺮﯾﻮر ۱۳۹۷
79 Kheradmand Monthly - Vol. 4 - # 42-August/September 2018 - Tel: 647-932-8283
وام مسکن
۷۸
ﻣﺎﻫﻨﺎﻣﻪ ﺧﺮدﻣﻨﺪ -ﺳﺎل ﭼﻬﺎرم -ﺷﻤﺎره - ۴۲ﻣﺮداد\ﺷﻬﺮﯾﻮر ۱۳۹۷
78 Kheradmand Monthly - Vol. 4 - # 42-August/September 2018 - Tel: 647-932-8283
مشاور امال ک
۷۷
ﻣﺎﻫﻨﺎﻣﻪ ﺧﺮدﻣﻨﺪ -ﺳﺎل ﭼﻬﺎرم -ﺷﻤﺎره - ۴۲ﻣﺮداد\ﺷﻬﺮﯾﻮر ۱۳۹۷
77 Kheradmand Monthly - Vol. 4 - # 42-August/September 2018 - Tel: 647-932-8283
مشاور امال ک
۷۶
ﻣﺎﻫﻨﺎﻣﻪ ﺧﺮدﻣﻨﺪ -ﺳﺎل ﭼﻬﺎرم -ﺷﻤﺎره - ۴۲ﻣﺮداد\ﺷﻬﺮﯾﻮر ۱۳۹۷
76 Kheradmand Monthly - Vol. 4 - # 42-August/September 2018 - Tel: 647-932-8283
مشاور امال ک
۷۵
ﻣﺎﻫﻨﺎﻣﻪ ﺧﺮدﻣﻨﺪ -ﺳﺎل ﭼﻬﺎرم -ﺷﻤﺎره - ۴۲ﻣﺮداد\ﺷﻬﺮﯾﻮر ۱۳۹۷
75 Kheradmand Monthly - Vol. 4 - # 42-August/September 2018 - Tel: 647-932-8283
مشاور امال ک
۷۴
ﻣﺎﻫﻨﺎﻣﻪ ﺧﺮدﻣﻨﺪ -ﺳﺎل ﭼﻬﺎرم -ﺷﻤﺎره - ۴۲ﻣﺮداد\ﺷﻬﺮﯾﻮر ۱۳۹۷
74 Kheradmand Monthly - Vol. 4 - # 42-August/September 2018 - Tel: 647-932-8283
حسابداری
تعمیرگاه
۷۳
ﻣﺎﻫﻨﺎﻣﻪ ﺧﺮدﻣﻨﺪ -ﺳﺎل ﭼﻬﺎرم -ﺷﻤﺎره - ۴۲ﻣﺮداد\ﺷﻬﺮﯾﻮر ۱۳۹۷
73 Kheradmand Monthly - Vol. 4 - # 42-August/September 2018 - Tel: 647-932-8283
خدمات روان درمانی
دندانپزشکی
چشم پزشکی و عینک
۷۲
ﻣﺎﻫﻨﺎﻣﻪ ﺧﺮدﻣﻨﺪ -ﺳﺎل ﭼﻬﺎرم -ﺷﻤﺎره - ۴۲ﻣﺮداد\ﺷﻬﺮﯾﻮر ۱۳۹۷
72 Kheradmand Monthly - Vol. 4 - # 42-August/September 2018 - Tel: 647-932-8283
خدمات ساختمانی
خدمات برای منزل شما
۷۱
ﻣﺎﻫﻨﺎﻣﻪ ﺧﺮدﻣﻨﺪ -ﺳﺎل ﭼﻬﺎرم -ﺷﻤﺎره - ۴۲ﻣﺮداد\ﺷﻬﺮﯾﻮر ۱۳۹۷
71 Kheradmand Monthly - Vol. 4 - # 42-August/September 2018 - Tel: 647-932-8283
خدمات ساختمانی
۷۰
ﻣﺎﻫﻨﺎﻣﻪ ﺧﺮدﻣﻨﺪ -ﺳﺎل ﭼﻬﺎرم -ﺷﻤﺎره - ۴۲ﻣﺮداد\ﺷﻬﺮﯾﻮر ۱۳۹۷
70 Kheradmand Monthly - Vol. 4 - # 42-August/September 2018 - Tel: 647-932-8283
بازرسی ساختمان
بیمه وسرمایه گذاری
۶۹
ﻣﺎﻫﻨﺎﻣﻪ ﺧﺮدﻣﻨﺪ -ﺳﺎل ﭼﻬﺎرم -ﺷﻤﺎره - ۴۲ﻣﺮداد\ﺷﻬﺮﯾﻮر ۱۳۹۷
69 Kheradmand Monthly - Vol. 4 - # 42-August/September 2018 - Tel: 647-932-8283
آرایشگاه و لیزر
آژانس مسافرتی
۶۸
ﻣﺎﻫﻨﺎﻣﻪ ﺧﺮدﻣﻨﺪ -ﺳﺎل ﭼﻬﺎرم -ﺷﻤﺎره - ۴۲ﻣﺮداد\ﺷﻬﺮﯾﻮر ۱۳۹۷
68 Kheradmand Monthly - Vol. 4 - # 42-August/September 2018 - Tel: 647-932-8283
خدمات ارزی
آموزشگاه ها
۶۷
ﻣﺎﻫﻨﺎﻣﻪ ﺧﺮدﻣﻨﺪ -ﺳﺎل ﭼﻬﺎرم -ﺷﻤﺎره - ۴۲ﻣﺮداد\ﺷﻬﺮﯾﻮر ۱۳۹۷
67 Kheradmand Monthly - Vol. 4 - # 42-August/September 2018 - Tel: 647-932-8283
66 Kheradmand Monthly - Vol. 4 - # 42-August/September 2018 - Tel: 647-932-8283
۱۳۹۷ ﻣﺮداد\ﺷﻬﺮﯾﻮر- ۴۲ ﺷﻤﺎره- ﺳﺎل ﭼﻬﺎرم- ﻣﺎﻫﻨﺎﻣﻪ ﺧﺮدﻣﻨﺪ
۶۶
"ﻃﺒﻘﻪای در دل ﻃﺒﻘﻪای دﯾﮕﺮ"
درﻫــﺎی ﻗﻔﻞ ﺑﯿﺸــﺘﺮی ﻫﻢ ﺑﻮد ﺑﺎ ﭘﻮﺳــﺘﺮﻫﺎی ﺑﺴــﯿﺎر زﯾــﺎدی ﮐــﻪ ﺑــﻪ دﯾــﻮار ﻧﺼــﺐ ﺷــﺪه ﺑﻮدﻧﺪ .ﺳــﻮن ﻧﻤﯽﺗﻮاﻧﺴــﺖ ﮐﺮهای ﺑﺨﻮاﻧﺪ اﻣﺎ ﺑﻌﺪﻫــﺎ ﮐﻪ ﻓﯿﻠﻢ را در ﯾﻮﺗﯿﻮب ﮔﺬاﺷــﺖ ﻣﻌﻨﯽ ﺑﺴــﯿﺎری از ﭘﯿﺎمﻫﺎ را درﯾﺎﻓﺖ. در ﻫﻤﻪ ﭘﯿﺎمﻫــﺎ از اﻧﺘﻘﺎم از آﻣﺮﯾــﮑﺎ و ﻗﺪرت ﺧﺎﻧﻮاده ﮐﯿﻢ ﺻﺤﺒﺖ ﺷــﺪه ﺑــﻮد .در ﯾﮑﯽ از ﭘﻮﺳــﺘﺮﻫﺎ ،ﻣﺪﻟﯽ از ﮐﺎﻣﭙﻮﺗــﺮی از دﻫﻪ ۸۰ﺗﺼﻮﯾﺮ ﺷــﺪه اﺳــﺖ و در آن ﻧﻮﺷــﺘﻪ ﺷــﺪه اﺳــﺖ ﻗﺮن ،۲۱ﻗــﺮن ﺗﮑﻨﻮﻟــﻮژی .ﯾﮏ ﺑــﺎر دﯾﮕﺮ ﯾﮏ ﻣﺎﻣــﻮر ﻫﺘﻞ دﯾﮕــﺮ ﺑﻪ ﻃﺮف ﮔــﺮوه ﻣﺎ آﻣــﺪ و دوﺑﺎره ﺑﺴــﯿﺎر ﻣﻮدﺑﺎﻧــﻪ از ﻣﺎ ﺧﻮاﺳــﺖ ﮐﻪ ﺑﻪ اﺗﺎقﻫﺎﯾﻤــﺎن ﺑﺮﮔﺮدﯾﻢ .ﺑﻌﻀﯽ از ﻣﺎ ﺑﺮای ﺑﺎر ﺳــﻮم ﻫﻢ ﺑﺮﮔﺸــﺘﯿﻢ .ﺣﺘــﯽ اﯾﻦ ﺑــﺎر ﮐﻤﯽ آﺳــﻮدهﺗﺮ و ﺑــﺎ ﺧﯿﺎل راﺣــﺖ ﻣﯽﮔﺸــﺘﯿﻢ .دو ﻧﻔــﺮ از اﻋﻀﺎی ﮔــﺮوه در اﯾﻦ ﻃﺒﻘﻪ ﺑﺮای ﺧﻮدﺷــﺎن ﻣﯽﭼﺮﺧﯿﺪﻧﺪ و ﺧﻠﻮت ﻣﯽﮐﺮدﻧﺪ ) اﯾــﻦ ﻣﻮﺿﻮع را ﭼﻨﺪ ﺳــﺎل ﺑﻌﺪ ﮐﻪ ﺑﺎ ﮔــﺮوه ﮐﻮﭼﮏ دوﺳــﺘﺎن آن دوران دوﺑــﺎره ﮔﺮد ﻫﻢ آﻣﺪﯾــﻢ ﻓﻬﻤﯿﺪم(. ﯾﮏ ﺑــﺎر دﯾﮕﺮ ﻣﺎﻣﻮر دﯾﮕﺮی ﺑــﺎ ﻣﻬﺮﺑﺎﻧﯽ و ﻣﻼﯾﻤﺖ از آﻧﻬﺎ ﺧﻮاﺳــﺖ ﮐﻪ ﺑﻪ اﺗﺎقﻫﺎی ﺧﻮدﺷــﺎن ﺑﺮوﻧﺪ" .ﻫﻤﻪ ﻣــﺎ ﺣﺪود ۲۰ﺳــﺎلﻣﺎن ﺑــﻮد .ﻣﺎ اﺣﻤــﻖ ﺑﻮدﯾﻢ .ﺧﯿﻠﯽ ﺳــﺎده ﺑﻮدﯾﻢ .اﯾﻦ ﺗﺠﺮﺑﻪ ﺑــﻪ ﻧﻈﺮ ﻫﯿﺠﺎناﻧﮕﯿﺰ و ﺻﺎف و ﺳﺎده ﻣﯽرﺳــﯿﺪ .ﺑﻌﺪ از ﻫﻤﻪ ﭼﯿﺰﻫﺎﯾﯽ ﮐﻪ ﭘﺲ از آن اﺗﻔﺎق اﻓﺘﺎد و ﺑﺎ ﻣﺴــﺌﻮﻟﯿﺖﻫﺎﯾﯽ ﮐﻪ ﭘﺬﯾﺮﻓﺘﻪام و ﻫﻤﻪ آﻧﭽﻪ ﺣــﺎﻻ ﻣﯽداﻧــﻢ ﺣﺎﺿــﺮ ﻧﺒــﻮدم آن ﮐﺎر را دوﺑﺎره اﻧﺠــﺎم دﻫﻢ" .ﺳــﻮن و ﮔﺮوه ﺣﺪود ﺳــﺎﻋﺖ ۵ﺻﺒﺢ ﺑﻪ اﺗﺎقﻫﺎﯾﺸــﺎن ﺑﺎزﮔﺸــﺘﻨﺪ وﺳــﺎﯾﻞ ﺧﻮد را ﺑﺮای ﭘﺮواز از ﭘﯿﻮﻧﮓﯾﺎﻧﮓ ﺟﻤﻊ ﮐﺮدﻧﺪ .دو ﺳــﺎﻋﺖ دﯾﮕﺮ ﻣﯿﻨﯽﺑﻮس دﻧﯿﺎل آﻧﻬــﺎ ﻣﯽآﻣﺪ.
"ﺑﺎ ﺗﻤﺎم ﻗﻮا آﻣﺎده ﻣﺤﻮ دﺷﻤﻨﺎن ﺑﺎﺷﯿﻢ"
ﺳــﺎﻋﺖ ۷ﺻﺒﺢ ﮔــﺮوه ﺳــﺮﺣﺎل و ﺑﺎ روﺣﯿــﻪای ﺧﻮب ﻣﻨﺘﻈﺮ ﻣﯿﻨﯽﺑﻮس ﺑﻮد ﺗﺎ آﻧﻬــﺎ را ﺑﻪ ﻓﺮودﮔﺎه ﺑﯿﻦاﻟﻤﻠﻠﯽ ﭘﯿﻮﻧﮓﯾﺎﻧــﮓ ﺑﺒــﺮد ،اﻣــﺎ وﻗﺘــﯽ ﻣﺎﻣــﻮران ﻫﺘــﻞ وارد ﻣﯿﻨﯽﺑﻮس ﺷــﺪﻧﺪ و از ﻫﻤﻪ ﺧﻮاﺳﺘﻨﺪ ﮐﻪ از ﻣﯿﻨﯽﺑﻮس ﭘﯿــﺎده ﺷــﻮﻧﺪ ،ﻣﻮﺟــﯽ از ﻧﮕﺮاﻧﯽ در ﻫﻤــﻪ ﮔﺮوه ﺣﺲ ﻣﯽﺷــﺪ .راﻫﻨﻤﺎﻫــﺎ ﮔﻔﺘﻨﺪ ﮐﻪ آﻧﻬــﺎ از ﮐﺎری ﮐﻪ ﯾﮑﯽ از اﻋﻀــﺎی ﮔﺮوه اﻧﺠﺎم داده اﺳــﺖ اﻃــﻼع دارﻧﺪ و او ﺑﺎﯾﺪ ﻫﻤﯿﻦ ﺣــﺎﻻ ﺑــﻪ ﮐﺎرش اﻋﺘﺮاف ﮐﻨﺪ .ﮔﺮوه در ﺳــﮑﻮت ﻓــﺮو رﻓﺘﻪ ﺑــﻮد .ﻣﺎﻣﻮر ﮔﻔــﺖ ﮐﻪ ﺣﻮﻟﻪﻫــﺎی ﮔﻠﺪوزی ﺷــﺪه از ﯾﮑــﯽ از اﺗﺎقﻫــﺎی ﺧﺼﻮﺻﯽ ﻫﺘــﻞ ﯾﺎﻧﮕﮑﺪو ﺑــﺪون اﺟﺎزه ﺑﺮداﺷــﺘﻪ ﺷــﺪه اﺳــﺖ .اﮔﺮ اﻓــﺮاد ﮔﺮوه ﻣﺎﯾﻠﻨــﺪ ﺑﻪ ﺧﺎﻧﻪﻫﺎی ﺧــﻮد ﺑﺮﮔﺮدﻧﺪ ،اﯾــﻦ ﺣﻮﻟﻪﻫﺎ ﺑﺎﯾﺪ ﺑﺎزﮔﺮداﻧﺪه ﺷــﻮﻧﺪ .ﻫﯿﭻﮐﺲ ﺑﻪ اﯾــﻦ ﺟﺮم اﻋﺘﺮاف ﻧﮑﺮد. راﻫﻨﻤﺎی ﺗﻮر ﭘﯿﺸــﻨﻬﺎدی ﺑﻪ ﻣﺎﻣﻮران ﮐــﺮد .اﮔﺮ ﻣﺎﻣﻮران دور ﺷــﻮﻧﺪ و ﭘﺸﺖﺷــﺎن را ﺑﮑﻨﻨﺪ آن ﮐﺴﯽ ﮐﻪ ﻣﺮﺗﮑﺐ اﯾﻦ ﮐﺎر ﺷــﺪه اﺳــﺖ ﻣﯽﺗﻮاﻧــﺪ ﺣﻮﻟﻪﻫــﺎ را روی زﻣﯿﻦ ﺑﮕــﺬارد .آﻧﻬﺎ ﻓﮑــﺮ ﻣﯽﮐﺮدﻧﺪ اﯾﻦ ﺳــﺮﯾﻊﺗﺮﯾﻦ راه ﺑﺮای ﺣﻞ اﯾﻦ ﻣﺴــﺌﻠﻪ اﺳﺖ .ﻣﺎﻣﻮران اﯾﻦ ﭘﯿﺸــﻨﻬﺎد را ﻗﺒﻮل ﮐﺮدﻧﺪ و ﺣﻮﻟﻪﻫﺎ ﺑﺪون آﻧﮑﻪ ﺳــﺎرق آﻧﻬﺎ ﻣﺸــﺨﺺ ﺷﻮد ﺑﺎزﮔﺮداﻧــﺪه ﺷــﺪﻧﺪ .ﮔﺮوه ﺑﻪ ﻃــﺮف ﻓــﺮودﮔﺎه رﻓﺖ و ﭼﻨﺎن ﮐﻪ در آﻧﺠﺎ ﻣﺮﺳــﻮم اﺳــﺖ وﯾﺰاﻫــﺎی ﮐﺮهای ﺧﻮد را ﭘــﺲ دادﻧــﺪ و ﺑﺪون آﻧﮑــﻪ ﻣﻬﺮی ﺑــﺮ ﮔﺬرﻧﺎﻣﻪﻫﺎی
۶۵
اﺻﻠﯽ آﻧﻬﺎ زده ﺷــﻮد ﮐﺸــﻮر را ﺗﺮک ﮐﺮدﻧﺪ.
"ژﻧﺮال ﻣﺎ ﺑﻬﺘﺮﯾﻦ اﺳﺖ"
ﺳــﻮن روز ﺑﻌــﺪ ،ﺳــﺎل دوم ﺗﺤﺼﯿﻞ ﺧﻮد در رﺷــﺘﻪ ﭘﺰﺷــﮑﯽ داﻧﺸــﮕﺎه را اداﻣــﻪ داد .او ﺑــﻪ ﻧــﺪرت ﺑﻪ ﻃﺒﻘــﻪ ﭘﻨﺠــﻢ ﻓﮑــﺮ ﻣﯽﮐﻨــﺪ ،ﻫﻤــﻪ ﭼﯿﺰﻫﺎﯾﯽ ﮐﻪ ﭼﻬﺎر ﺳــﺎل ﺑﻌﺪ ﺑــﻪ ﮐﻠﯽ ﺗﻐﯿﯿﺮ ﮐﺮد .در ﺳــﺎل ،۲۰۱۵ داﻧﺸــﺠﻮی اﻣﺮﯾﮑﺎﯾﯽ اﺗﻮ وارﻣﺒﯿﺮ ﺑــﺎ ﻫﻤﺎن ﺗﻮری ﮐﻪ ﮐﺎﻟﻮﯾــﻦ ﺳــﻮن ﺑﻪ ﮐﺮه ﺳــﻔﺮ ﮐــﺮده ﺑﻮد و ﺑــﺎ ﻫﻤﺎن راﻫﻨﻤﺎﯾــﺎن ﺑﻪ ﮐــﺮه ﺷــﻤﺎﻟﯽ رﻓﺖ .او ﻫــﻢ در ﻫﺘﻞ ﯾﺎﻧﮕﺎﮐﺪو اﻗﺎﻣﺖ داﺷــﺖ .و اﯾﻦ ﻫﻤﺎن ﻫﺘﻠﯽ اﺳــﺖ ﮐــﻪ ﻣﻘﺎﻣﺎت ﮐــﺮهای ادﻋــﺎ ﮐﺮدهاﻧﺪ او ﻣﯽﺧﻮاﺳــﺘﻪ اﺳــﺖ ﯾﮏ ﭘﻮﺳــﺘﺮ ﮐــﺮه ﺷــﻤﺎﻟﯽ را از آﻧﺠﺎ ﺑــﺪزدد. وارﻣﺒﯿﺮ ﻣﻮرد ﻣﺤﺎﮐﻤﻪ ﺷــﺮمآوری ﻗــﺮار ﮔﺮﻓﺖ و وادار ﺑــﻪ اﻋﺘﺮاف ﺗﻠﻮﯾﺰﯾﻮﻧﯽ ﺷــﺪ .او ﺑــﻪ اﯾﻦ اﺗﻬــﺎم ﺑﻪ ۱۵ ﺳــﺎل ﮐﺎر اﺟﺒــﺎری ﻣﺤﮑــﻮم ﺷــﺪ .ﺑﻪ دﻟﯿــﻞ ﺻﺪﻣﺎت و ﺟﺮاﺣﺖﻫــﺎی ﻣــﺪاوم در دوران اﺳــﺎرﺗﺶ ﺑــﻪ ﮐﻤﺎ رﻓــﺖ و ﻫﺮﮔــﺰ ﺑﻪ ﻫــﻮش ﻧﯿﺎﻣــﺪ .ﻓﯿﻠﻢ ﻧﺎروﺷــﻨﯽ ﮐﻪ از دورﺑﯿﻦﻫﺎی ﻣﺪارﺑﺴــﺘﻪ ﺑﺎﻗﯽ ﻣﺎﻧﺪه اﺳــﺖ ﻧﺸــﺎن ﻣﯽدﻫــﺪ ﮐــﻪ وارﻣﺒﯿــﺮ در ﺑﺨﺶﻫﺎﯾﯽ از ﻫﺘــﻞ ﺑﻮده اﺳــﺖ ﮐﻪ ﻋﻤﻮﻣــﯽ ﻧﺒﻮدﻧﺪ .ﮐﺴــﺎﻧﯽ ﮐﻪ اﯾــﻦ ﻫﺘﻞ را دﯾﺪهاﻧﺪ ﻣﯽﮔﻮﯾﻨﺪ داﻧﺸــﺠﻮی ۲۱ﺳــﺎﻟﻪ ﺑﺪون ﺷــﮏ ﺑــﻪ ﻃﺒﻘــﻪ ﭘﻨﺠﻢ رﻓﺘــﻪ اﺳــﺖ و ﯾﮑﯽ از ﭘﻮﺳــﺘﺮﻫﺎی ﺗﺒﻠﯿﻐﺎﺗﯽ را از دﯾﻮار ﮐﻨﺪه اﺳــﺖ .ﺟﺰﺋﯿﺎت ﺑﯿﺸــﺘﺮی از ﺳــﻮی دوﻟﺖ ﮐﺮه ﺷﻤﺎﻟﯽ ﯾﺎ ﻣﺴــﺌﻮﻻن ﻫﺘﻞ ﯾﺎﻧﮕﺎﮐﺪو اﻋﻼم ﻧﺸــﺪه اﺳــﺖ .ﻫﻤﺎﻧﻄﻮر ﮐﻪ ﻫﺮﮔــﺰ ﺣﺘﯽ وﺟﻮد ﻃﺒﻘــﻪ ﭘﻨﺠﻢ ﻫﻢ ﺗﺎﺋﯿﺪ ﻧﺸــﺪه اﺳــﺖ. ﺳــﻮن ﻣﯽﮔﻮﯾﺪ" :ﻣﺎ ﮐﻪ آﻧﺠﺎ ﺑﻮدﯾﻢ ﻫﯿﭻ ﭘﻮﺳــﺘﺮی ﺑﻪ دﯾﻮار ﻧﺒــﻮد ﮐﻪ ﺑﺘﻮاﻧﯽ آن را ﺑﮑﻨﯽ ﯾﺎ ﺑــﺮداری .ﺗﺼﺎوﯾﺮ ﻫﻤــﻪ ﯾﺎ ﺑﺮ دﯾﻮار ﻧﻘﺎﺷــﯽ ﺷــﺪه ﺑﻮدﻧﺪ ﯾﺎ ﺑــﺎ ﻣﯿﺦ ﺑﻪ دﯾــﻮار ﮐﻮﺑﯿﺪه ﺷــﺪه ﺑﻮدﻧــﺪ ،ﻫﯿﭻﭼﯿﺰ آﻧﺠــﺎ ﻧﺒﻮد ﮐﻪ ﺑﺘﻮاﻧﯽ ﺑــﺮداری ﯾﺎ ﺑﺪزدی ،ﺷــﺎﯾﺪ ﻓﻘــﻂ دﻣﭙﺎﯾﯽﻫﺎﯾﯽ ﮐــﻪ ﺑﯿــﺮون آن اﺗــﺎق ﻧﻈــﺎرت ﺑــﻮد" .ﻣــﺮگ واﻣﺒﯿﺮ ﺗﻮﺟﻪ ﻫﻤــﻪ را ﺑﻪ ﮔﺮدﺷــﮕﺮی در ﮐﺮهﺷــﻤﺎﻟﯽ ﺟﻠﺐ ﮐــﺮد .ﺗﻌــﺪادی از ﺗﻮرﮔﺮداﻧﺎن اﻋﻼم ﮐﺮدﻧــﺪ ﮐﻪ دﯾﮕﺮ ﮔﺮدﺷــﮕﺮان آﻣﺮﯾﮑﺎﯾــﯽ را ﺑــﻪ ﮐﺮهﺷــﻤﺎﻟﯽ ﻧﻤﯽﺑﺮﻧﺪ. ﺑﺴــﯿﺎری ﻣﯽﮔﻮﯾﻨﺪ آﻧﻬﺎ در ﺳﯿﺎﺳﺖﻫﺎﯾﺸﺎن در ﻣﻮرد ﻫﻤﻪ ﮔﺮدﺷــﮕﺮان ﻏﺮﺑــﯽ ﺗﺠﺪﯾﺪ ﻧﻈــﺮ ﮐﺮدﻧﺪ و ﭼﻨﺪ ﺻﻔﺤﻪای ﺑﻪ وﺑﺴــﺎﯾﺖﻫﺎی ﺧﻮد اﺿﺎﻓــﻪ ﮐﺮدﻧﺪ و در آﻧﻬﺎ ﺗﺼﺮﯾــﺢ ﮐﺮدﻧﺪ ﮐــﻪ ﻃﺒﻘﻪ ﭘﻨﺠﻢ ﻃﺒﻘــﻪ ﺧﺪﻣﺎت ﻫﺘــﻞ اﺳــﺖ و ورود ﺑﻪ آن اﮐﯿﺪاً ﻣﻤﻨﻮع اﺳــﺖ. ﺳــﻮن ﺣﺎﻻ دﮐﺘﺮ اﺳــﺖ و ﻫﻨــﻮز در ﻫــﺮ ﻓﺮﺻﺘﯽ ﮐﻪ ﭘﯿﺪا ﻣﯽﮐﻨﺪ ﺑﻪ ﺳــﻔﺮ ﻣــﯽرود ،و ﻫﺰاران ﻧﻔــﺮ ﻫﻮادار وﺑــﻼگ او ﻫﺴــﺘﻨﺪ .اﻟﺒﺘــﻪ او ﺣــﺎﻻ ﮐﻤــﯽ ﺣﻮاﺳــﺶ ﺟﻤﻊﺗﺮ اﺳــﺖ و ﺑﯿﺸــﺘﺮ اﺣﺘﯿﺎط ﻣﯽﮐﻨــﺪ .اﺗﻔﺎﻗﯽ ﮐﻪ ﺑــﺮای اﺗﻮ اﻓﺘﺎد ﺑﺴــﯿﺎر ﻫﻮﻟﻨــﺎک ﺑﻮد .ﺑﺎ آﻧﭽــﻪ اﮐﻨﻮن ﻣﯽداﻧﯿــﻢ ،ﻣــﻦ ﺑــﻪ ﻫﻤﻪ ﻣﺴــﺎﻓﺮان ﺗﻮﺻﯿــﻪ ﻣﯽﮐﻨﻢ ﺑﻪ ﺳــﻨﺖﻫﺎ و آداب و رﺳــﻮم ﮐﺸــﻮری ﮐﻪ ﺑﻪ آن ﺳﻔﺮ ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ اﺣﺘــﺮام ﺑﮕﺬارﻧﺪ ،اﻣــﺎ از ﻫﺮﭼﻪ ﺑﮕﺬرﯾﻢ ﻫﯿﭻ ﻧﻤﯽﺗﻮاﻧﻢ ﺑﻔﻬﻤــﻢ ﮐﻪ آن ﺑﯽﭘﺮواﯾﯽ ﯾــﺎ آﻧﭽﻪ ﻣﺎ اﻧﺠﺎم دادﯾــﻢ ﻣﻤﮑﻦ ﺑــﻮد ﻣﻨﺠﺮ ﺑــﻪ ﭼﻨﯿﻦ ﻧﺘﯿﺠــﻪ ﻧﺎﮔﻮار و دﻫﺸــﺘﺒﺎری ﻣﺜــﻞ آﻧﭽﻪ ﺑﺮ ﺳــﺮ اﺗﻮ آﻣﺪ ﺑﺸــﻮد".
ﻣﺎﻫﻨﺎﻣﻪ ﺧﺮدﻣﻨﺪ -ﺳﺎل ﭼﻬﺎرم -ﺷﻤﺎره - ۴۲ﻣﺮداد\ﺷﻬﺮﯾﻮر ۱۳۹۷
65 Kheradmand Monthly - Vol. 4 - # 42-August/September 2018 - Tel: 647-932-8283
ﺟﺮای ﻣﺮﻣﻮزﻃﺒﻘﻪ ﻣﺎ
۵
ﺑﻘﯿﻪ از ﺻﻔﺤﻪ ۵۹
و ﮔﯿﺠــﯽ ﺧﯿﻠﯽ از ﻣﺴــﺎﻓﺮان اﺳــﺖ .ﺑﺮﺧﯽ اﻓــﺮاد در ﮔــﺮوه ﻫﻤﺴــﻔﺮان ﺳــﻮن ،ﮐــﻪ ﻣﺴــﺎﻓﺮان ﺑﺎﺗﺠﺮﺑﻪﺗﺮی ﺑﻮدﻧــﺪ در ﻣﻮرد آن ﭼﯿﺰﻫﺎﯾﯽ ﺷــﻨﯿﺪه ﺑﻮدﻧﺪ .اﻣﺎ ﺳــﻮن ﭼﯿﺰی ﻧﺸــﻨﯿﺪه ﺑــﻮد" .ﻣﺎ اوﻟﯿﻦ ﮔﺮوﻫــﯽ ﻧﺒﻮدﯾﻢ ﮐﻪ ﺑﻪ ﻃﺒﻘــﻪ ﭘﻨﺠﻢ رﻓﺘﯿــﻢ و آﺧﺮﯾﻦ ﻫــﻢ ﻧﺨﻮاﻫﯿﻢ ﺑــﻮد .ﺗﺎ ﺳــﺎل ۲۰۱۱ﻫﯿﭻ ﮔﺮدﺷﮕﺮی در ﮐﺮه ﺷــﻤﺎﻟﯽ ﺑﺎزداﺷﺖ و زﻧﺪاﻧﯽ ﻧﺸــﺪه ﺑﻮد" .ﺣﺎﻻ در وﺑﺴــﺎﯾﺖ ﺗﻮرﻫﺎی ﯾﺎﻧﮓ )ﻫﻤﺎن ﻣﻮﺳﺴــﻪ ﮔﺮدﺷــﮕﺮی ﮐﻪ ﺳــﻮن ﺑﺎ آﻧﻬــﺎ ﺑﻪ ﮐﺮه ﺷــﻤﺎﻟﯽ ﺳــﻔﺮ ﮐﺮده ﺑﻮد( ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺷﺪه اﺳــﺖ ﮐﻪ ورود ﺑــﻪ اﯾﻦ ﻃﺒﻘﻪ ﺑﻪ ﻃــﻮر ﮐﺎﻣﻞ ﺑﺮای ﮔﺮدﺷــﮕﺮان ﻣﻤﻨﻮع اﺳــﺖ .ﺳــﻮن ﻣﯽﮔﻮﯾﺪ" :راﻫﻨﻤﺎﻫﺎ ﺑﻪ ﻣﺎ ﻧﮕﻔﺘﻪ ﺑﻮدﻧﺪ ﮐﻪ ﺑﻪ ﻃﺒﻘــﻪ ﭘﻨﺠﻢ ﯾﺎ ﻫﺮ ﻃﺒﻘﻪ دﯾﮕــﺮی اﺟﺎزه ﻧﺪارﯾﻢ ﺑﺮوﯾــﻢ .اﺻــ ًﻼ ﻫﯿــﭻ اﺷــﺎرهای در اﯾــﻦ ﻣــﻮرد ﻧﮑﺮده ﺑﻮدﻧــﺪ" .آﻧﻬﺎ ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ از ﻣﺴــﺎﻓﺮ دﯾﮕﺮی ﮐﻪ آﻧﺠﺎ ﺑﻮده اﺳــﺖ ﺷــﻨﯿﺪﻧﺪ ﮐﻪ ﭼﻮن ﻃﺒﻘــﻪ ﭘﻨﺠــﻢ از ﻧﻈﺮ ﻋﻤﻠﯽ اﺻﻼ وﺟــﻮد ﻧﺪارد ﭘﺲ ﺑــﻮدن در آﻧﺠﺎ ﻫــﻢ ﻧﻤﯽﺗﻮاﻧﺪ ﻣﺸــﮑﻠﯽ اﯾﺠــﺎد ﮐﻨﺪ. ﮔﺮوه در ﻃﺒﻘﻪ ﭼﻬﺎرم از آﺳﺎﻧﺴــﻮر ﺑﯿــﺮون آﻣﺪﻧﺪ و ﺑﻪ ﻃﺮف راهﭘﻠﻪای ﮐﻪ در ﻗﺴــﻤﺖ ﭘﺸــﺘﯽ ﻫﺘﻞ ﺑﻮد رﻓﺘﻨﺪ. ﻫﺮﭼﻨــﺪ ﺑﻪﻇﺎﻫﺮ ﻫﻤــﻪ ﺧﯿﻠﯽ ﺧﻮش و ﺧﻨــﺪان ﺑﻮدﯾﻢ اﻣــﺎ ﺳــﻮن ﻣﯽﮔﻮﯾﺪ ﮐﻪ اﺣﺴــﺎس اﺿﻄــﺮاب و ﻧﮕﺮاﻧﯽ ﻣﯽﮐﺮدﻧــﺪ" .ﯾﮑﯽ از ﺑﭽﻪﻫﺎ ﮐــﻪ در راﻫﺮو ﺟﻠﻮی ﻫﻤﻪ ﻣﯽرﻓــﺖ ﻧﺎﮔﻬﺎن ﺑﺮﮔﺸــﺖ و ﮔﻔــﺖ ﻧــﻪ از اﯾﻦ ﻃﺮف ﻧﺮوﯾﻢ ﻣــﻦ ﺻﺪای ﺟﯿﻎ ﺷــﻨﯿﺪم ".ﺳــﻮن ﻣﯽﮔﻮﯾﺪ ﻣﻦ
۶۴
ﻫﯿــﭻ ﺻــﺪای ﺟﯿﻐﯽ ﻧﺸــﻨﯿﺪم ،اﻣﺎ آﻧﻘــﺪر ﻣﻀﻄﺮب و ﻋﺼﺒﯽ ﺑﻮدم ﮐﻪ ﺗﻤﺎم ﺣﻮاﺳــﻢ را ﺟﻤــﻊ ﮐﺮدم" .ﻣﺎ ﻫﻤﻪ ﺑﺎ ﻫــﻢ ﺗﺼﻤﯿــﻢ ﮔﺮﻓﺘﯿﻢ ﺑﻪ ﻃﺒﻘﻪ ﺷﺸــﻢ ﺑﺮوﯾــﻢ و از ﻃﺮﯾﻖ آن ﺑﻪ ﻃﺒﻘﻪ ﭘﻨﺠﻢ دﺳﺘﺮﺳــﯽ ﭘﯿــﺪا ﮐﻨﯿﻢ" .ﻫﻤﻪ ﮔــﺮوه ﺧﯿﻠﯽ ﺗﻌﺠﺐ ﮐﺮدﯾــﻢ ﮐــﻪ در ورودی راه ﭘﻠﻪﻫﺎ ﺑــﻪ ﻃﺒﻘﻪ ﭘﻨﺠﻢ ﺑــﺪون ﻧﮕﻬﺒــﺎن و ﺑﺎز ﻫﻢ ﺑــﻮد .ﻫﻤﻪ دورﺑﯿﻦﻫﺎیﻣــﺎن را درآوردﯾــﻢ و داﺧﻞ ﺷــﺪﯾﻢ .اوﻟﯿﻦ ﭼﯿــﺰی ﮐﻪ ﺗﻮﺟﻪ ﺳــﻮن را ﺟﻠﺐ ﮐﺮد ﺳــﻘﻒ ﮐﻮﺗﺎه اﯾﻦ ﻃﺒﻘﻪ ﺑﻮد .ارﺗﻔﺎع ﺳــﻘﻒ ﺗﻘﺮﯾﺒﺎً ﻧﺼــﻒ ﻃﺒﻘﺎت دﯾﮕﺮ ﺑــﻮد .ﺑﻌﻀﯽﻫﺎﻣﺎن ﻧﺎﭼﺎر ﺳــﺮﻣﺎن را ﺧﻢ ﮐــﺮده ﺑﻮدﯾﻢ. اﺷــﺘﯿﺎق ﺑﻪ وارﺳــﯽ و ﮐﺎوش اﯾﻦ ﻣﮑﺎن ﺑﺎﻋﺚ ﺷــﺪ ﮐﻪ ﮔﺮوه ﭘﺮاﮐﻨﺪه ﺷــﻮد. ﺳــﻮن در ﻣﺴــﯿﺮی ﺑﺘﻮﻧﯽ ﮐــﻪ ﺷــﺒﯿﻪ داﻻن ﭘﻨﺎﻫﮕﺎه ﺑﺎ ﻧﻮر ﺑﺴــﯿﺎر ﺿﻌﯿﻔﯽ ﺑﻮد ﭘﯿﺶ ﻣﯽرﻓﺖ ،ﺟﺪا از ﺳــﻘﻒ ﮐﻮﺗــﺎه آن درﺳــﺖ ﻣﺜﻞ راﻫــﺮوی اﺗﺎقﻫــﺎی ﻣﻌﻤﻮﻟﯽ ﻫﺘــﻞ ﺑﻮد ﮐــﻪ در ﻫــﺮ ﻃــﺮف آن ﻫﻢ ردﯾــﻒ درﻫﺎی اﺗﺎقﻫــﺎ ﻗﺮار داﺷــﺖ .د ِر ﺑﯿﺸــﺘﺮ اﺗﺎقﻫﺎ ﻗﻔــﻞ ﺑﻮد اﻣﺎ ﯾﮑــﯽ از درﻫــﺎ ﺑــﺎز ﺑﻮد .ﯾــﮏ ﺟﻔﺖ ﮐﻔﺶ ﺑﯿــﺮون آن ﺑــﻮد درﺳــﺖ در ﮐﻨﺎر دری ﮐﻪ ﺑﺎز ﺑــﻮد .وﻗﺘﯽ آﻧﻬﺎ ﻧﮕﺎه ﮐﺮدﻧــﺪ ﻫﯿﭻﮐــﺲ را در اﺗــﺎق ﻧﺪﯾﺪﻧــﺪ" .در اﯾــﻦ اﺗﺎق ﭼﺮاغﻫﺎﯾــﯽ ﺑﻮد و ﻣــﺎ دﯾﺪﯾﻢ ﮐــﻪ دورﺑﯿﻦﻫﺎی اﻣﻨﯿﺘﯽ و ﺻﻔﺤﻪﻫــﺎی ﺗﻠﻮﯾﺰﯾﻮﻧﯽ ﮐﻪ ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻣﯽرﺳــﯿﺪ داﺧﻞ اﺗﺎقﻫﺎ را ﻧﺸــﺎن ﻣﯽداد در آﻧﺠﺎ ﻗﺮار داﺷﺖ و ﭼﯿﺰﻫﺎی دﯾﮕــﺮی ﮐﻪ ﺑﻪ ﻧﻈــﺮ اﺑﺰارﻫﺎی ﻧﻈــﺎرت و ﭘﺎﯾﺶ ﺑﻮدﻧﺪ. ﻣــﻦ ﺣﺎﻻ ﮐــﻪ ﻓﮑﺮ ﻣﯽﮐﻨــﻢ ﻣﯽﺑﯿﻨﻢ اﯾــﻦ ﻃﺒﻘﻪ ﺟﺎﯾﯽ ﺑــﻮد ﮐﻪ ﺑﻨﺎ ﺑﺮ ﺷــﻮاﻫﺪ ﻣﻮﺟﻮد اﺑﺰارﻫﺎﯾــﯽ را ﻧﮕﻬﺪاری
ﻣﺎﻫﻨﺎﻣﻪ ﺧﺮدﻣﻨﺪ -ﺳﺎل ﭼﻬﺎرم -ﺷﻤﺎره - ۴۲ﻣﺮداد\ﺷﻬﺮﯾﻮر ۱۳۹۷
ﻣﯽﮐﺮدﻧــﺪ ﮐــﻪ ﺑﺘﻮاﻧﻨﺪ ﻣﻬﻤﺎﻧــﺎن ﻫﺘــﻞ را ﺗﺤﺖ ﻧﻈﺮ داﺷــﺘﻪ ﺑﺎﺷــﻨﺪ" .ﯾﮑﯽ از دوﺳــﺘﺎن ﺳــﻮن در اﯾﻦ ﺳﻔﺮ ﻫﻤﺎﻧﻄﻮر ﮐﻪ ﺳــﻮن ﻋﮑﺲ ﻣﯽﮔﺮﻓــﺖ از ﻫﻤﻪﺟﺎ ﻓﯿﻠﻢ ﻣﯽﮔﺮﻓــﺖ .ﻫﻤــﻪ ﺑﺎ ﻫــﻢ ﺑﻪ ﭘﭻﭘــﭻ ﺣــﺮف ﻣﯽزدﻧﺪ. ﺗﻤــﺎم دﯾﻮارﻫــﺎ ﭘﺮ ازﺗﺼﺎوﯾﺮ ﻗﺎبﺷــﺪه و ﻧﻘﺎﺷــﯽﻫﺎی ﺗﺒﻠﯿﻐﺎﺗﯽ ﺿــﺪ اﻣﺮﯾﮑﺎﯾﯽ و ﺿﺪ ژاﭘﻨﯽ ﺑﺎ رﻧﮓﻫﺎی ﺗﻨﺪ و درﺧﺸﺎن ﺑﻮد .ﺗﺼﺎوﯾﺮ ﺑﺴــﯿﺎر ﺑﺎﺷﮑﻮﻫﯽ از رﻫﺒﺮ ﺳﺎﺑﻖ ﮐﺮه ﺷــﻤﺎﻟﯽ ﮐﯿــﻢ ﺟﻮﻧﮓ اﯾــﻞ در ﻫﻤﻪ ﺟﺎ ﺑﻪ ﭼﺸــﻢ ﻣﯽﺧــﻮرد .ﯾﮑﯽ از ﻧﻮﺷــﺘﻪﻫﺎی روی دﯾﻮارﻫــﺎ اﯾﻦ ﺑﻮد "اﯾــﻦ ﺑﻤﺐ ﻣﺤﺼــﻮل آﻣﺮﯾﮑﺎﯾﯽﻫﺎﺳــﺖ .ﻫﺮ ﻣﺤﺼﻮل آﻣﺮﯾﮑﺎﯾﯽ دﺷــﻤﻦ ﻣﺎﺳــﺖ .ﻣﺎ ﻫﺰاران ﺑــﺎر اﻧﺘﻘﺎم ﺧﻮد را از آﻣﺮﯾﮑﺎﯾﯽﻫﺎ ﺧﻮاﻫﯿــﻢ ﮔﺮﻓﺖ" .ﺑﻌﺪ از ﭼﻨﺪ دﻗﯿﻘﻪ ﻣــﺮدی ﮐﻪ آﻧﻬﺎ ﻧﻤﯽﺷــﻨﺎﺧﺘﻨﺪ از ﺗﺎرﯾﮑﯽ ﺑﯿــﺮون آﻣﺪ و ﺧــﻮدش را ﺑﻪ ﮔــﺮوه آﻧﻬﺎ رﺳــﺎﻧﺪ .او ﺑﺎ ﻟﺤــﻦ آراﻣﯽ ﺑﻪ اﻧﮕﻠﯿﺴــﯽ ﭘﺮﺳــﯿﺪ" :راه ﮔﻢ ﮐﺮدﯾﺪ؟" ﯾﮏ ﻧﻔﺮ ﮔﻔﺖ ﺑﻠﻪ راه ﮔــﻢ ﮐﺮدهاﻧﺪ و ﻣﺮد ﺳــﺮش را ﺗــﮑﺎن داد و آﻧﻬﺎ را ﺑﻪ ﻃــﺮف راهﭘﻠﻪﻫــﺎ راﻫﻨﻤﺎﯾﯽ ﮐــﺮد" .او ﺑﺎ ﻣﺎ ﺗــﺎ اﺗﺎقﻣﺎن ﻧﯿﺎﻣــﺪ و ﺑﻪ ﻧﻈــﺮ ﻧﻤﯽآﻣﺪ ﮐﻪ ﻋﺼﺒﺎﻧﯽ ﯾﺎ ﻧﮕﺮان ﺷــﺪه ﺑﺎﺷــﺪ ".وﻗﺘــﯽ ﺑﻪ اﺗــﺎق ﺑﺮﮔﺸــﺘﯿﻢ ﻫﻤــﻪ ﻣﺘﻔﻖاﻟﻘﻮل ﺑﻮدﯾــﻢ ﮐﻪ آن ﻣﺎﻣــﻮر ﻫﺘﻞ ﻫﯿﭻ ﺑﺮﺧــﻮرد ﺗﻬﺪﯾﺪآﻣﯿﺰی ﺑــﺎ ﻣﺎ ﻧﮑــﺮده ﺑﻮد .ﺣﺘﯽ ﺑﻌﻀﯽ از ﻣﺎ وﺳﻮﺳــﻪ ﺷــﺪﯾﻢ ﮐــﻪ دوﺑــﺎره ﺑﻪ اﮐﺘﺸــﺎفﻣﺎن اداﻣــﻪ دﻫﯿــﻢ .وﻗﺘﯽ ﺑﻪ ﻃﺒﻘــﻪ ﭘﻨﺠﻢ ﺑﺮﮔﺸــﺘﯿﻢ ﯾﮑﯽ از ﺑﭽﻪﻫﺎی ﮔــﺮوه دری را ﺑﺎز ﮐﺮد و ﭘﺸــﺖ آن ﻫﯿﭻﭼﯿﺰ ﺟﺰ دﯾــﻮاری آﺟﺮی ﻧﺒﻮد. در دﯾﮕــﺮی را ﺑــﺎز ﮐﺮدﯾﻢ و دﯾﺪﯾﻢ راه ﭘﻠﻪﻫﺎﯾﯽ ﭘﺸــﺖ آن اﺳــﺖ ﮐﻪ ﺑــﻪ ﻃﺒﻘﻪ دﯾﮕﺮی ﻣﯽرﺳــﺪ.
64 Kheradmand Monthly - Vol. 4 - # 42-August/September 2018 - Tel: 647-932-8283
63 Kheradmand Monthly - Vol. 4 - # 42-August/September 2018 - Tel: 647-932-8283
۱۳۹۷ ﻣﺮداد\ﺷﻬﺮﯾﻮر- ۴۲ ﺷﻤﺎره- ﺳﺎل ﭼﻬﺎرم- ﻣﺎﻫﻨﺎﻣﻪ ﺧﺮدﻣﻨﺪ
۶۳
62 Kheradmand Monthly - Vol. 4 - # 42-August/September 2018 - Tel: 647-932-8283
۱۳۹۷ ﻣﺮداد\ﺷﻬﺮﯾﻮر- ۴۲ ﺷﻤﺎره- ﺳﺎل ﭼﻬﺎرم- ﻣﺎﻫﻨﺎﻣﻪ ﺧﺮدﻣﻨﺪ
۶۲
61 Kheradmand Monthly - Vol. 4 - # 42-August/September 2018 - Tel: 647-932-8283
۱۳۹۷ ﻣﺮداد\ﺷﻬﺮﯾﻮر- ۴۲ ﺷﻤﺎره- ﺳﺎل ﭼﻬﺎرم- ﻣﺎﻫﻨﺎﻣﻪ ﺧﺮدﻣﻨﺪ
۶۱
60 Kheradmand Monthly - Vol. 4 - # 42-August/September 2018 - Tel: 647-932-8283
۱۳۹۷ ﻣﺮداد\ﺷﻬﺮﯾﻮر- ۴۲ ﺷﻤﺎره- ﺳﺎل ﭼﻬﺎرم- ﻣﺎﻫﻨﺎﻣﻪ ﺧﺮدﻣﻨﺪ
۶۰
ﺷﻮروی ﺳﻮﺳﯿﺎﻟﯿﺴــﺘﯽ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺑﻮدم ".ﺳﻪ راﻫﻨﻤﺎی ﻣﺎ ﺣﺪود ۴۰ﺳــﺎل داﺷــﺘﻨﺪ دو ﻧﻔﺮ آﻧﻬﺎ ﻣــﺮد و ﯾﮑﯽ از آﻧﻬــﺎ زن ﺑﻮد و اﯾﻦ ﺳــﻪ ﻧﻔﺮ ﺗﻮر ﻣــﺎ را اداره ﻣﯽﮐﺮدﻧﺪ. آﻧﻬﺎ ﺑــﻪ ﮔﺮوه ﮔﻔﺘﻨﺪ ﮐﻪ ﻗﺒــ ُﻼ از اﻓﺴــﺮﻫﺎی ارﺗﺶ ﮐﺮه ﺷــﻤﺎﻟﯽ ﺑﻮدهاﻧﺪ .ﺳــﻮن ﻣﯽﮔﻮﯾﺪ" :ﻫﺮﭼﻨــﺪ آﻧﻬﺎ اﺑﺘﺪا ﺑــﻪ ﻧﻈﺮ ﮐﻤــﯽ ﺳــﺨﺖﮔﯿﺮ و ﻣﻨﻈــﻢ آﻣﺪﻧــﺪ و ﺑﻪ ﻣﺎ ﮔﻔﺘﻨــﺪ ﮐﻪ ﺑــﺪون ﻫﻤﺮاﻫﯽ آﻧﻬــﺎ ﺑﻪ ﺧﯿﺎﺑﺎنﻫــﺎ ﻧﺮوﯾﻢ و از ﺑﻨﺎﻫــﺎ و ﻣﮑﺎنﻫــﺎی ﺧﺎﺻﯽ ﻋﮑﺲﺑــﺮداری ﻧﮑﻨﯿﻢ اﻣــﺎ ﻣــﺎ ﺧﯿﻠﯽ زود ﺑــﺎ آﻧﻬﺎ راﺑﻄــﻪای دوﺳــﺘﺎﻧﻪ ﺑﻪ ﻫﻢ زدﯾﻢ ،راﻫﻨﻤﺎﻫﺎ ﻋﺎﺷــﻖ ﻧﻮﺷــﯿﺪن ﺑﻮدﻧﺪ و ﻣﺎ درﯾﺎﻓﺘﯿﻢ ﮐﻪ ﻧﻮﺷــﯿﺪن اﻟــﮑﻞ ﻣﻬﻢﺗﺮﯾــﻦ ﺑﺨﺶ ﻓﺮﻫﻨــﮓ ﮐﺮهای اﺳــﺖ و آﻧﻬﺎ ﻣﺎ را ﺗﺸــﻮﯾﻖ ﻣﯽﮐﺮدﻧــﺪ ﮐﻪ ﻫﺮ ﺷــﺐ ﺑﻪ آﻧﻬــﺎ ﺑﭙﯿﻮﻧﺪﯾــﻢ " .در ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ دﯾﺪارﻫــﺎی ﺳــﻔﺮ ﺑﺎزدﯾــﺪ از ﺟﺎﻫــﺎی دﯾﺪﻧــﯽ ﻣﺜــﻞ ﺑــﺮج ﺟﻮﭼــﻪ ،ﺑﻨــﺎی ﯾﺎدﺑﻮد ﮐﺎرﮔــﺮان ،ﮐﺸــﺘﯽ اﯾــﺎﻻت ﻣﺘﺤﺪه )ﺗﻨﻬﺎ ﮐﺸــﺘﯽ ﻧﯿﺮوی درﯾﺎﯾــﯽ اﯾــﺎﻻت ﻣﺘﺤﺪه ﮐﻪ ﻫﻨــﻮز در ﻓﻬﺮﺳــﺖ ﻣﻮاردی ﻗﺮار دارد ﮐﻪ در ﺳــﺎل ۱۹۶۸ ﮐﺮهﺷــﻤﺎﻟﯽ ﺗﻮﻗﯿــﻒ ﮐﺮد( و ﻣﻨﻄﻘــﻪ ﻏﯿﺮﻧﻈﺎﻣﯽ اﺳــﺖ، وﻟــﯽ زﻣﺎنﻫﺎی ﻧﻮﺷــﯿﺪن و ﻣﻌﺎﺷــﺮت و دورﻫﻢ ﻧﺸﺴــﺘﻦﻫﺎ ﺑﻮد ﮐﻪ ﭼﻬﺮه ﺣﻘﯿﻘﯽ اﯾﻦ ﮐﺸــﻮر را ﺑﻪ ﺳﻮن ﻧﺸﺎن داد ،ﮐﺸﻮری ﮐﻪ اﯾﻨﺘﺮﻧﺖ را ﮐﻨﺘﺮل ﻣﯽﮐﻨﺪ و دﺳﺘﺮﺳــﯽ ﺑﻪ ﺑﺴــﯿﺎری از ﺧﺒﺮﮔﺰاریﻫﺎ و رﺳــﺎﻧﻪﻫﺎی ﻣﻌﺮوف ﺟﻬﺎن را ﻣﺤﺪود ﯾﺎ ﻣﻤﻨﻮع ﮐﺮده اﺳــﺖ" .راﻫﻨﻤﺎﻫﺎی ﻣﺎ ﻣﺠﺬوب ﻣﺎﯾﮑﻞ ﺟﮑﺴﻮن ﺑﻮدﻧﺪ و از ﻣﺎ ﻣﯽﭘﺮﺳــﯿﺪﻧﺪ ﮐﻪ آﯾﺎ او از اﯾﺪز ﻣﺮده اﺳــﺖ .آﻧﻬﺎ ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ ﺳﻮاﻻت ﺑﺴــﯿﺎری در ﻣﻮرد ﺧﺸﻮﻧﺖ ﭘﻠﯿﺲ در آﻣﺮﯾﮑﺎ ﻣﯽﮐﺮدﻧﺪ .ﺳــﺮﯾﺎل ﮐﺎﭘﺲ )ﭘﻠﯿــﺲ( ﮐﻪ ﻣﺎﻣﻮران ﭘﻠﯿــﺲ را در ﺣﺎل ﺧﻼف ﯾﺎ رﻓﺘﺎرﻫﺎی ﻧﺎﻣﻨﺎﺳــﺐ ﻧﺸــﺎن ﻣﯽدﻫﺪ ﯾﮑﯽ از ﻣﻌﺪود ﺳــﺮﯾﺎلﻫﺎی ﺑﯿﻦاﻟﻤﻠﻠﯽ اﺳــﺖ ﮐﻪ در ﺗﻠﻮﯾﺰﯾﻮن ﮐﺮه ﺷــﻤﺎﻟﯽ )ﺣﺪاﻗﻞ ﺑﻪ ﻃﻮر رﺳــﻤﯽ( ﻧﻤﺎﯾــﺶ داده ﻣﯽﺷــﻮد .آﻧﻬــﺎ ﺳــﻮاﻻت ﺧﯿﻠــﯽ زﯾﺎدی در ﻣــﻮرد اﯾﻦ ﺳــﺮﯾﺎل از ﻣﺎ ﭘﺮﺳــﯿﺪﻧﺪ ".اﯾﻦ ﭘﺮﺳــﺶﻫﺎ و آﻧﭽــﻪ ﻣﯽﭘﺮﺳــﯿﺪﻧﺪ ﻧﺒﻮد ﮐﻪ ﺑﺎﻋﺚ ﺷــﮕﻔﺘﯽ ﺳــﻮن ﻣﯽﺷــﺪ ،ﺑﻠﮑــﻪ ﭼﮕﻮﻧﮕﯽ ﭘﺮﺳﯿﺪنﺷــﺎن ﺑﻮد. "ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻣﯽرﺳــﯿﺪ ﺑﯿﺶ از ﮐﻨﺠﮑﺎوی ،آﻧﻬﺎ ﺑﯿﺸﺘﺮ ﻣﺎﯾﻞ ﺑﻮدﻧــﺪ ﺗﺎﺋﯿﺪی ﺑﺮ ﺗﺼﻮﯾــﺮی ﮐﻪ از اﻣﺮﯾﮑﺎ ﺑــﻪ آﻧﻬﺎ اراﺋﻪ ﺷــﺪه ﺑﻮد ،درﯾﺎﻓﺖ ﮐﻨﻨﺪ" .در ﯾــﮏ ﻣﺤﻮﻃﻪ ﺗﯿﺮاﻧﺪازی در ﺧــﺎرج از ﺷــﻬﺮ ،ﺳــﻮن ﺑــﺮای اوﻟﯿــﻦ ﺑﺎر ﺑــﺎ ﺗﻔﻨﮓ ﺗﯿﺮاﻧﺪازی ﮐﺮد .ﺑﯿﺸــﺘﺮ اﻓﺮاد ﮔﺮوه ﻧﺘﻮاﻧﺴﺘﻨﺪ ﺑﻪ ﻫﺪف ﺑﺰﻧﻨﺪ .ﻧﺎﺗﻮاﻧﯽ آﻧﻬﺎ ﺑﺎﻋﺚ ﺷــﺪ ﮐــﻪ راﻫﻨﻤﺎﻫﺎی ﻣﺎ اﻇﻬﺎر ﺷــﮕﻔﺘﯽ ﮐﻨﻨﺪ ﮐﻪ ﭼﻄﻮر اﺳــﺖ ﮐﻪ آﻣﺮﯾﮑﺎﯾﯽﻫﺎﯾﯽ ﮐﻪ اﯾــﻦ ﻫﻤﻪ ﺗﺠﺮﺑﻪ در زﻣﯿﻨﻪ ﺧﺸــﻮﻧﺖ ﺑﺎ اﺳــﻠﺤﻪ دارﻧﺪ اﯾﻨﻘــﺪر ﺗﯿﺮاﻧﺪازیﺷــﺎن ﺑﺪ اﺳــﺖ .ﺑﺎ ﮔﺬﺷــﺖ ﻫﻔﺘﻪ، اﻧــﺪک اﻧﺪک ﻗﻮاﻧﯿﻦ ﺳــﺨﺖﮔﯿﺮاﻧﻪای ﮐﻪ اﺑﺘﺪای ﺳــﻔﺮ ﮔﻔﺘــﻪ ﺑﻮدﻧﺪ ﺳــﻬﻞﺗﺮ ﮔﺮﻓﺘــﻪ ﺷــﺪ .راﻫﻨﻤﺎﻫــﺎ دﯾﮕﺮ ﻣﺸــﮑﻠﯽ ﺑــﺎ اﯾﻦ ﮐــﻪ ﻣﺎ ﺑــﺪون ﻫﻤﺮاﻫــﯽ ﺑــﺎ آﻧﻬﺎ ﺑﻪ
۵۹
ﺧﯿﺎﺑﺎنﻫــﺎ ﺑﺮوﯾﻢ ﻧﺪاﺷــﺘﻨﺪ .دﯾﮕﺮ ﻫــﻢ در ﻣﻮرد ﻋﮑﺲ ﮔﺮﻓﺘــﻦ ﮐﺎری ﺑﻪ ﮐﺎرﻣﺎن ﻧﺪاﺷــﺘﻨﺪ .ﻫﻔﺘﻪ ﺧﺎﻃﺮهاﻧﮕﯿﺰی ﺑﻮد .ﺳــﻮن ﺑﺎ ﻫﻤﺴــﻔﺮﻫﺎﯾﺶ ﺣﺴــﺎﺑﯽ دوﺳــﺖ ﺷﺪه ﺑﻮد و ﺑﺎ راﻫﻨﻤﺎﻫﺎ ﻫﻢ اﺣﺴــﺎس راﺣﺘﯽ ﻣﯽﮐﺮد .ﺷــﺐ آﺧــﺮی ﮐﻪ ﺑــﺎ ﻫﻢ ﺑﻮدﻧﺪ ﻫﻤــﻪ ﮔﺮوه ﺑﺎ ﻫــﻢ ﺑﻪ ﮐﻠﻮپ ﺷــﺒﺎﻧﻪای ﺑﻪ ﻧﺎم دﯾﭙﻠﻮ رﻓﺘﻨﺪ و ﺑــﺎ آﻫﻨﮓﻫﺎﯾﯽ از دﻫﻪ ﻫﺸــﺘﺎد و از ﻫﻤﻪ ﺑﯿﺸــﺘﺮ آﻫﻨﮓﻫﺎی ﻣﺎﯾﮑﻞ ﺟﮑﺴﻮن ﺣﺴــﺎﺑﯽ رﻗﺼﯿﺪﻧﺪ .وﻗﺘﯽ ﺑﻪ ﻫﺘﻞ ﯾﺎﻧﮕﺎﮐﺪو ﺑﺮﮔﺸــﺘﻨﺪ، راﻫﻨﻤﺎﻫــﺎ ﺑــﺎز ﻫﻢ آﻧﻬــﺎ را دﻋــﻮت ﮐﺮدﻧﺪ ﮐــﻪ ﺑﺎ ﻫﻢ ﺑﻨﻮﺷــﻨﺪ اﻣﺎ آﻧﻬــﺎ ﻧﻤﺎﻧﺪﻧﺪ .ﮔــﺮوه ﻣﺎ ﻫــﻢ راه اﻓﺘﺎد ﺗﺎ ﺑــﻪ اﺗﺎقﻫــﺎی ﺧﻮدﻣــﺎن ﺑﺮوﯾــﻢ و ﺑﺨﻮاﺑﯿــﻢ ﮐﻪ ﯾﮑﯽ ﭘﯿﺸــﻨﻬﺎد ﮐﺮد ﺑﺪ ﻧﯿﺴﺖ ﭘﯿﺶ از ﺧــﻮاب ﻫﻤﻪ ﺑﺎ ﻫﻢ در ﯾــﮏ اﺗﺎق ﺟﻤﻊ ﺷــﻮﯾﻢ و ﺑــﺎز ﻫﻢ ﮐﻤﯽ ﺑــﺎ ﻫــﻢ ﺑﺎﺷــﯿﻢ .آﻧﻘﺪر ﮐــﻪ ﻓﮑــﺮ ﻣﯽﮐﺮدﯾــﻢ ﺧﺴــﺘﻪ ﻧﺒﻮدﯾــﻢ .اﯾﻨﺠﺎ ﺑــﻮد ﮐــﻪ ﯾــﮏ ﻧﻔــﺮ ﭘﯿﺸــﻨﻬﺎد ﮐــﺮد ﺑﺮوﯾــﻢ ﺑﻘﯿﻪ ﻗﺴــﻤﺖﻫﺎی ﻫﺘﻞ را ﺑﮕﺮدﯾﻢ. ﺑــﺎ ۴۷ﻃﺒﻘــﻪ ،ﻫﺘــﻞ ﺑﯿﻦاﻟﻤﻠﻠــﯽ ﯾﺎﻧﮕﺎﮐــﺪو ﯾﮑــﯽ از ﺑﻠﻨﺪﺗﺮﯾــﻦ ﺳﺎﺧﺘﻤﺎنﻫﺎی ﮐﺮهﺷــﻤﺎﻟﯽ اﺳﺖ .اﯾﻦ ﻫﺘﻞ در ﺟﺰﯾﺮهای در وﺳــﻂ رودﺧﺎﻧﻪ ﺗﺎﺋﺪوﻧﮓ ﺑﻨﺎ ﺷــﺪه اﺳــﺖ و ﭼﻬﺎر رﺳﺘﻮران و ﺳﺎﻟﻦ ﺑﻮﻟﯿﻨﮓ و ﻣﺎﺳــﺎژ دارد .ﺗﻠﻮﯾﺰﯾﻮنﻫﺎی اﺗﺎقﻫــﺎی ﻫﺘــﻞ ﺑﻪ ﻃــﻮر ﻣــﺪاوم ﮔﺰارشﻫــﺎی ﺧﺒﺮی ﻗﺪﯾﻤــﯽ ﺑﯽﺑﯽﺳــﯽ را ﭘﺨــﺶ ﻣﯽﮐﻨﻨــﺪ .اﯾــﻦ ﻫﺘــﻞ ﻣﺤﺒﻮبﺗﺮﯾــﻦ ﻣﮑﺎن ﻣﻮﺟــﻮد ﺑﺮای اﻗﺎﻣﺖ ﮔﺮدﺷــﮕﺮان در اﯾﻦ ﮐﺸــﻮر اﺳﺖ .ﺳــﺎزﻣﺎن ﮔﺮدﺷــﮕﺮی ﮐﺮه ﺷﻤﺎﻟﯽ اﯾﻦ ﻫﺘــﻞ را ﭘﻨﺞ ﺳــﺘﺎره درﺟﻪﺑﻨــﺪی ﮐﺮده اﺳــﺖ اﻣﺎ در ﻧﻈــﺮات ﮔﺮدﺷــﮕﺮان و ﻣﺴــﺎﻓﺮان ﺑــﻪ اﺳــﺘﺎﻧﺪاردی ﺑﺎﻻﺗﺮ از ﺳــﻪ ﺳــﺘﺎره ﻧﻤﯽرﺳــﺪ .ﺑﻪ ﮔﻔﺘﻪ ﻣﺴــﺎﻓﺮی ﮐﻪ ﺑــﻪ اﯾﻦ ﻫﺘــﻞ رﻓﺘﻪ" ،ﺑــﻪ ﻧﻈﺮ ﻣﯽرﺳــﺪ آﻧﻬﺎ در ﺳــﺎل ۱۹۸۴ﯾــﮏ ﻧﻔــﺮ را ﺑــﻪ ﻻسوﮔﺎس ﻓﺮﺳــﺘﺎدهاﻧﺪ و ﺑﻪ او ﮔﻔﺘﻪاﻧــﺪ ﮐــﻪ ﺧﻮب ﻧــﮕﺎه ﮐــﻦ و ﺑﯿــﺎ ﺑﺮای ﻣــﺎ ﻋﯿﻦ ﻫﻤــﺎن را ﺑﺴــﺎز ،و او ﻫــﻢ ﻫﻤﯿــﻦ ﮐﺎر را ﮐﺮده اﺳــﺖ اﻣﺎ ﻫﻤﻪﭼﯿﺰ را ﮐﻤﯽ اﺷــﺘﺒﺎﻫﯽ ﻣﺘﻮﺟﻪ ﺷــﺪه اﺳــﺖ". ﺗﻤــﺎم ﭘﻨﺞ ﺷــﺐ اﻗﺎﻣﺖﺷــﺎن در ﻫﺘﻞ ،ﺳــﻮن و ﮔﺮوه ﻫﻤﺮاﻫﺶ ﺗﺤﺖ ﻧﻈــﺎرت و ﻣﺮاﻗﺒــﺖ راﻫﻨﻤﺎﻫﺎ ﺑﻮدﻧﺪ. ﺣــﺎﻻ آﺧﺮﯾﻦ ﻓﺮﺻــﺖ آﻧﻬﺎ ﺑﻮد ﺗﺎ ﺑﻪ ﺗﻨﻬﺎﯾﯽ ﺳــﺎﺧﺘﻤﺎن ﻫﺘﻞ را ﺟﺴــﺘﺠﻮ ﮐﻨﻨــﺪ .ﻫﺮﭼﻪ ﺑﺎﺷــﺪ در آﻧﺠﺎ ﻗﺎﻧﻮﻧﯽ در ﻣﻤﻨﻮﻋﯿــﺖ ﮔﺸــﺘﻦ در ﻫﺘﻞ وﺟﻮد ﻧﺪاﺷــﺖ .ﮔﺮوه ﺑﻪ ﺑﺎم ﻫﺘﻞ و رﺳــﺘﻮران ﮔــﺮدان در ﻃﺒﻘﻪ ﻓﻮﻗﺎﻧﯽ ﻫﺘﻞ رﻓﺘﻨﺪ و ﺳــﭙﺲ ﯾــﺎ آﺳﺎﻧﺴــﻮر ﺑﻪ ﭘﺎﯾﯿﻦ ﺑﺮﮔﺸــﺘﻨﺪ. در اﯾﻨﺠــﺎ ﺑﻮد ﮐﻪ ﯾﮑــﯽ از ﻣﺎ ﻣﺘﻮﺟﻪ ﺷــﺪ ﮐﻪ دﮐﻤﻪای ﺑﺮای ﻃﺒﻘﻪ ﭘﻨﺠﻢ در آﺳﺎﻧﺴــﻮر ﻧﯿﺴــﺖ .ﻋﺪدﻫﺎی روی دﮐﻤﻪﻫﺎی آﺳﺎﻧﺴــﻮر از ﭼﻬﺎر ﺑﻪ ﺷــﺶ ﻣﯽرﺳﯿﺪ .ﯾﮑﯽ ﮔﻔﺖ" :ﻣــﺎ ﺑﺎﯾﺪ ﻃﺒﻘﻪ ﭘﻨﺠﻢ را ﭘﯿﺪا ﮐﻨﯿــﻢ .ﺑﺎﯾﺪ ﺑﺒﯿﻨﯿﻢ ﮐﻪ ﺑﻪﺧﺎﻃــﺮ ﺧﺮاﻓﺎت دﮐﻤﻪ ﺑﻘﯿﻪ در ﺻﻔﺤﻪ ۶۴
ﻣﺎﻫﻨﺎﻣﻪ ﺧﺮدﻣﻨﺪ -ﺳﺎل ﭼﻬﺎرم -ﺷﻤﺎره - ۴۲ﻣﺮداد\ﺷﻬﺮﯾﻮر ۱۳۹۷
ﻧﯿﺴﺖ ﯾﺎ اﺻــ ًﻼ
ﭼﻨﯿــﻦ
ﻧــﺪ ا رد " . ﻃﺒﻘــﻪای وﺟــﻮد اﯾــﻦ ﻃﺒﻘﻪ ﻣﻮﺿﻮع اﺳــﺮارآﻣﯿﺰ ﺑــﻮدن ﻫﻨــﻮز اﺳــﺒﺎب ﺣﯿــﺮ ت ﭘﻨﺠــﻢ ﻣﺨﻔﯽ ِ
59 Kheradmand Monthly - Vol. 4 - # 42-August/September 2018 - Tel: 647-932-8283
ماجرای مرموز طبقه
ﭼﺮا ﻫﺘــﻞ ﻣﻌــﺮوف ﭘﯿﻮﻧﮓﯾﺎﻧﮓ ﻃﺒﻘــﻪ ﭘﻨﺠﻢ ﻧﺪارد؟
اﻗﺎﻣــﺖ در ﻫﺘﻞ ﯾﺎﻧﮕﺎﮐﺪو در ﭘﯿﻮﻧﮓﯾﺎﻧﮓ ﮐﺮهﺷــﻤﺎﻟﯽ ﻣﻨﺠﺮ ﺑــﻪ ﺑﺎزداﺷــﺖ و در ﻧﻬﺎﯾــﺖ ﻣﺮگ اﺗــﻮ وارﻣﺒﯿﺮ، داﻧﺸــﺠﻮی آﻣﺮﯾﮑﺎﯾــﯽ ﺷــﺪ .ﮐﺎﻟﻮﯾﻦ ﺳــﻮن ،ﭘﺰﺷــﮏ آﻣﺮﯾﮑﺎﯾــﯽ ﺧﺎﻃﺮه ﺧﻮدش از ﯾــﮏ ﻃﺒﻘﻪ ﻣﺨﻔﯽ در اﯾﻦ ﻫﺘــﻞ را ﺑﻪ ﯾﺎد ﻣــﯽآورد و ﺑﻪ ﻣﺴــﺎﻓﺮان اﺧﻄﺎر ﻣﯽﮐﻨﺪ ﮐــﻪ از اﯾــﻦ ﮐﻨﺠﮑﺎوی ﺣــﺬر ﮐﻨﻨــﺪ .ﺑﻪ ﮔــﺰارش ﻓﺮارو ﺑــﻪ ﻧﻘﻞ از ﺑﯽ ﺑﯽ ﺳــﯽ ،وﻗﺘــﯽ ﻣﺎﻣﻮران ﮐﺮه ﺷــﻤﺎﻟﯽ ﻣﯿﻨﯽﺑﻮﺳــﯽ را آوردﻧــﺪ ﺗﺎ ﮐﺎﻟﻮﯾﻦ ﺳــﻮن و دوﺳــﺘﺎﻧﺶ را ﺑــﻪ ﻓــﺮودﮔﺎه ﺑﯿﻦاﻟﻤﻠﻠــﯽ ﭘﯿﻮﻧﮓﯾﺎﻧــﮓ ﺑﺒﺮﻧــﺪ ﺗﺎ از ﮐﺸــﻮر ﺧﺎرج ﺷــﻮﻧﺪ او ۲۴ﺳــﺎﻋﺖ ﺑﻮد ﻧﺨﻮاﺑﯿﺪه ﺑﻮد. اﻣــﺎ ﻣﻘﺎمﻫﺎی ﮐﺮه ﺷــﻤﺎﻟﯽ اﻋﻼم ﮐﺮدﻧﺪ ﮐﻪ ﻣﺴــﺌﻠﻪای وﺟــﻮد دارد و ﺗــﺎ زﻣﺎﻧــﯽ ﮐﻪ اﯾﻦ ﻣﺴــﺌﻠﻪ ﺣﻞ ﻧﺸــﻮد اﯾــﻦ ﮔــﺮوه ﺣﻖ ﺧــﺮوج از ﮐﺸــﻮر را ﻧﺪارﻧﺪ .ﺳــﻮن ﺑﻪ ﺳــﻔﺮ ﯾﮏﻫﻔﺘﻪایاش ﺑﻪ ﻣﻨﺰویﺗﺮﯾﻦ ﮐﺸــﻮر دﻧﯿﺎ ﻓﮑﺮ ﻣﯽﮐﺮد ،ﮐﺸــﻮری ﮐﻪ ﺑﻪ آن ﻟﻘﺐ ﭘﺎدﺷــﺎﻫﯽ ﮔﻮﺷﻪﮔﯿﺮ دادهاﻧــﺪ .آن ﺳــﻔﺮ ﯾﮑــﯽ از ﺑــﻪ ﯾﺎدﻣﺎﻧﺪﻧﯽﺗﺮﯾــﻦ ﺳــﻔﺮﻫﺎﯾﺶ ﺑــﻮد .ﺳــﻮن ﻣﯽﮔﻮﯾــﺪ" :از ﻣﯿــﺎن ﻫﻤــﻪ ﮐﺎرﻫﺎﯾــﯽ ﮐــﻪ در آن ﯾﮏ ﻫﻔﺘﻪ در ﮐﺮه ﺷــﻤﺎﻟﯽ ﮐﺮدﯾﻢ اﺻــ ًﻼ ﻓﮑــﺮش را ﻫــﻢ ﻧﻤﯽﮐﺮدم ﮐــﻪ دﯾــﺪار از ﻃﺒﻘﻪ ﭘﻨﺠﻢ ﻫﺘﻞ ﻣﻤﮑﻦ اﺳــﺖ ﻣﺸﮑﻞﺳــﺎز ﺷــﻮد" .او ﻫﻨﻮز ﻫــﻢ ﻧﻤﯽﺗﻮاﻧﺪ آن ﻟﺤﻈــﻪای ﮐﻪ ﻣﺎﻣﻮران از ﻣﺴــﺎﻓﺮان ﺧﻮاﺳــﺘﻨﺪ ﮐــﻪ از ﻣﯿﻨﯽﺑﻮس ﭘﯿﺎده ﺷــﻮﻧﺪ را از ﺧﺎﻃﺮش ﭘﺎک ﮐﻨــﺪ .ﮐﺎﻟﻮﯾﻦ ﺳــﻮن از ﻣــﺎدر و ﭘــﺪری ﭼﯿﻨﯽ در ﻧﯿﻮﯾــﻮرک ﺑــﻪ دﻧﯿــﺎ آﻣﺪه اﺳــﺖ .ﺗﺎ زﻣﺎﻧﯽ ﮐﻪ ﺑﯿﺴــﺖ ﺳــﺎﻟﻪ ﺷــﺪ ﺑﻪ ﻧﺪرت از ﺷــﻬﺮش ﺑﯿــﺮون رﻓﺘﻪ ﺑــﻮد .ﺑﻪ ﻋﻨﻮان داﻧﺸــﺠﻮی داﻧﺸــﮕﺎه ﮐﻠﻤﺒﯿﺎ ﮐﻪ ﺣﺪود ﺑﯿﺴــﺖ دﻗﯿﻘﻪ ﺗــﺎ ﺧﺎﻧﻪاش در ﻧﯿﻮﯾﻮرک ﻓﺎﺻﻠﻪ داﺷــﺖ او ﻫﯿﭻ
۵۸
ﻋﻼﻗــﻪای ﺑﻪ ﻓﻌﺎﻟﯿﺖﻫــﺎی ﻣﺨﺎﻃﺮهآﻣﯿﺰ ﺧــﺎرج ازداﯾﺮه آﺳﺎﯾﺸــﺶ ﻧﺪاﺷﺖ. اﻣــﺎ ﺳــﻔﺮی ﻧﺎﮔﻬﺎﻧﯽ در ﺳــﺎل ۲۰۱۰ﺑﻪ ﻣﺼﺮ ﺗﺸــﻨﮕﯽ او را ﺑﻪ ﮐﺸــﻒ ﺟﻬﺎن ﺑﺮاﻧﮕﯿﺨــﺖ .او وﺑﻼﮔﯽ در ﻣﻮرد ﺳــﻔﺮ راه اﻧﺪاﺧﺖ ﺑــﻪ ﻧﺎم ﺧﺎﻃﺮات ﻣﻮﺳــﻤﯽ و ﺧﯿﻠﯽ زود ﻃﺮﻓــﺪاران زﯾﺎدی ﭘﯿﺪا ﮐﺮد .ﺳــﻮن از ﻫﺮ ﺗﻌﻄﯿﻠﯽ و آﺧﺮﻫﻔﺘﻪای اﺳــﺘﻔﺎده ﻣﯽﮐﺮد ﺗﺎ ﺑﻪ ﮐﺸــﻮر ﺗﺎزهای ﺳﻔﺮ ﮐﻨــﺪ ﺑﺎ اﯾﻦ ﻫﺪف ﮐــﻪ ﻫﺮﮔﺰ ﺗﺠﺮﺑــﻪای را دو ﺑﺎر ﺗﮑﺮار ﻧﮑﻨﺪ و ﺑــﻪ ﺟﺎﯾﯽ ﮐﻪ ﺑﻮده ﺑــﺎز ﻧﮕﺮدد. ﭘﯿﺶ از ﺷــﺮوع ﺳﺎل دوم رﺷﺘﻪ ﭘﺰﺷﮑﯽاش در داﻧﺸﮕﺎه، ﺳــﻮن ﺗﺼﻤﯿﻢ ﮔﺮﻓﺖ ﺗﺎ از ﻓﺮﺻﺖ ﺗﻌﻄﯿﻼت ﺗﺎﺑﺴــﺘﺎﻧﯽ اﺳــﺘﻔﺎده ﮐﻨــﺪ و ﺗﺮﺗﯿﺐ ﺳــﻔﺮی را ﺑﺪﻫﺪ ﮐــﻪ از ﺟﺎﯾﯽ در ﺧﺎورﻣﯿﺎﻧﻪ ﺷــﺮوع ﺷــﻮد و ﺟﺎﯾﯽ در آﺳــﯿﺎ ﺑﻪ ﭘﺎﯾﺎن ﺑﺮﺳــﺪ .او ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺳــﻔﺮش را ﺑﺎز ﮔﺬاﺷــﺖ ﺗــﺎ ﺑﺘﻮاﻧﺪ ﺑﻪ ﺳــﻔﺮﻫﺎی ﮐﻮﺗﺎه و ﻧﺎﮔﻬﺎﻧﯽ ﺑﺎ دوﺳــﺘﺎﻧﯽ ﮐﻪ درﻣﺴــﯿﺮ ﻣﻤﮑــﻦ ﺑــﻮد ﭘﯿــﺪا ﮐﻨﺪ و ﺑــﻪ او ﭘﯿﺸــﻨﻬﺎد ﺷــﻮد ﻫﻢ ﺑﺘﻮاﻧــﺪ ﺑــﺮود .ﮐﺮه ﺷــﻤﺎﻟﯽ از اﺑﺘــﺪا در ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺳــﻔﺮ ﻧﺒــﻮد .ﻫﻢﭼﻨﯿﻦ دﯾــﺪار از ﻃﺒﻘﻪ ﭘﻨﺠــﻢ ﻫﺘﻞ ﯾﺎﻧﮕﺎﮐﺪو در ﭘﯿﻮﻧﮓﯾﺎﻧﮓ .در ﺳــﺎل ۲۰۱۱ﮔﺮدﺷــﮕﺮان ﻏﺮﺑﯽ ﮐﻪ ﻣﯽﺧﻮاﺳــﺘﻨﺪ ﺑﻪ ﮐﺮه ﺷــﻤﺎﻟﯽ ﺑﺮوﻧﺪ ،ﺑﺎﯾــﺪ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺧﻮد را ﺑــﻪ ﮐﻤﮏ ﺗﻮرﻫﺎی ﺧﺼﻮﺻﯽ اﺟــﺮا ﻣﯽﮐﺮدﻧﺪ .ﺣﺪود ﭘﻨﺞ ﺷــﺶ آژاﻧﺲ ﺑﯿﻦاﻟﻤﻠﻠﯽ ﻣﺴــﺎﻓﺮﺗﯽ ﺗﻮرﻫﺎی ﻫﻤﺮاه ﺑــﺎ راﻫﻨﻤــﺎ از ﭼﯿﻦ ﺑــﻪ ﻣﻘﺼﺪ ﮐﺮه ﺷــﻤﺎﻟﯽ داﺷــﺘﻨﺪ. ﻣﻘﺮرات و ﻗﻮاﻧﯿﻦ اﯾﻦ ﺳــﻔﺮﻫﺎ در ﺳــﺎل ۲۰۱۷از ﺑﺮﺧﯽ ﺟﻬﺎت ﺳﻔﺖو ﺳــﺨﺖﺗﺮ ﺷﺪ و ﺑﺴــﯿﺎری اﻋﺘﻘﺎد دارﻧﺪ ﮐــﻪ اﯾﻦ ﻣﻮﺿــﻮع ﺑﻪ دﻟﯿﻞ ﺳــﻔﺮ داﻧﺸــﺠﻮی ﻏﺮﺑﯽ ﺑﻪ ﻃﺒﻘــﻪ ﭘﻨﺠــﻢ ﻣﻤﻨﻮﻋــﻪ ﻫﺘﻞ ﯾﺎﻧﮕﺎﮐــﺪو ﺑﻮده اﺳــﺖ. ﮐﺎﻟﻮﯾﻦ ﺳــﻮن ،ﭘﯿﺶ از ﺑﺎزﮔﺸــﺖ ﺑﻪ اﯾﺎﻻت ﻣﺘﺤﺪه ﯾﮏ ﻫﻔﺘــﻪ در ﭘﮑﻦ وﻗﺖ داﺷــﺖ .او ﺑﻪ دﯾــﺪار ﯾﮑﯽ از آن
ﻣﺎﻫﻨﺎﻣﻪ ﺧﺮدﻣﻨﺪ -ﺳﺎل ﭼﻬﺎرم -ﺷﻤﺎره - ۴۲ﻣﺮداد\ﺷﻬﺮﯾﻮر ۱۳۹۷
۵
ﺗﻮرﮔﺮداﻧــﺎن رﻓــﺖ ﺗﺎ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﻫﺎی ﺳــﻔﺮ آﻧﻬﺎ را ﺑﺮرﺳــﯽ ﮐﻨﺪ .ﺳﻔﺮ ﺑﻪ ﮐﺸــﻮر اﺳﺮارآﻣﯿﺰ ﮐﺮهﺷــﻤﺎﻟﯽ ﻓﺮﯾﺒﻨﺪهﺗﺮ از آن ﺑــﻮد ﮐــﻪ ﺑﺘﻮان ﺑﻪ راﺣﺘﯽ از آن ﮔﺬﺷــﺖ .او ﺗﻮری را ﮐــﻪ ﺑﻬﺘﺮﯾــﻦ اﻣﮑﺎﻧــﺎت را در اﺧﺘﯿﺎر او ﻣﯽﮔﺬاﺷــﺖ اﻧﺘﺨــﺎب ﮐــﺮد" .ﻓــﺮم وﯾــﺰای ﮐــﺮه ﺷــﻤﺎﻟﯽ ﯾﮑــﯽ از آﺳــﺎنﺗﺮﯾﻦ ﻓﺮمﻫــﺎی وﯾﺰاﯾــﯽ ﺑﻮد ﮐــﻪ ﺗﺎ ﺑــﻪ ﺣﺎل ﭘﺮ ﮐــﺮده ﺑﻮدم .ﺷــﻤﺎ ﺣﺘﯽ ﻻزم ﻧﯿﺴــﺖ ﮔﺬرﻧﺎﻣــﻪ ﺧﻮد را ﻧﺸــﺎن دﻫﯿﺪ .ﻣﻦ ﻓﮑﺮ ﻣﯽﮐﻨﻢ ﺧﯿﻠﯽﻫــﺎ اﺻ ًﻼ اﻣﺘﺤﺎن ﻫــﻢ ﻧﮑﺮدهاﻧﺪ ﭼــﻮن ﺣﺘﯽ ﺗﺼــﻮر رﻓﺘﻦ ﺑــﻪ آﻧﺠﺎ ﻫﻢ ﺧﯿﻠﯽ ﻫﺮاساﻧﮕﯿﺰ اﺳــﺖ". اﯾﻦ آﺧﺮﯾﻦ ﮐﺸــﻮری ﺑﻮد ﮐﻪ ﺳــﻮن ﻣﯽﺧﻮاﺳــﺖ ﺑﻪ آن ﺳــﻔﺮ ﮐﻨﺪ و ﺑﻌﺪ ﺑﻪ آﻣﺮﯾﮑﺎ ﺑﺮﮔﺮدد و ﺳﺎل دوم داﻧﺸﮕﺎه ﺧﻮد را آﻏﺎز ﮐﻨﺪ .ﺳــﻮن ﻫﻤﺮاه ﺑﺎ ۲۰ﻣﺴﺎﻓﺮ آﻣﺮﯾﮑﺎﯾﯽ، اروﭘﺎﯾــﯽ و ﭼﯿﻨﯽ ﮐﻪ ﺑﯿﺸﺘﺮﺷــﺎن ﺣﺪود ﺑﯿﺴــﺖ ﺳــﺎل داﺷــﺘﻨﺪ در ﭘﮑﻦ ﺗﻮرﮔﺮداﻧﺎن ﺧــﻮد را ﻣﻼﻗﺎت ﮐﺮدﻧﺪ .در ﺟﻠﺴﺎت آﺷــﻨﺎﯾﯽ ﺑﻪ ﮔﺮوه ﮔﻔﺘﻪ ﺷــﺪ ﮐﻪ ﺑﻪ راﻫﻨﻤﺎﯾﺎن ﺧﻮد ﺧﻮب ﮔﻮش دﻫﻨﺪ و ﻫﻤﯿﺸــﻪ ﺑــﻪ ﻓﺮﻫﻨﮓ ﮐﺮهای اﺣﺘــﺮام ﺑﮕﺬارﻧﺪ .آﻧﻬــﺎ در ﻫﺘﻞ ﯾﺎﻧﮕﺎﮐــﺪو در ﭘﺎﯾﺘﺨﺖ اﻗﺎﻣــﺖ داﺷــﺘﻨﺪ و در ﺗﻤــﺎم اﯾﻦ ﻣﺎﺟﺮا ﻫﯿﭻ اﺷــﺎرهای ﺑﻪ ﻃﺒﻘﻪ ﭘﻨﺠﻢ ﻧﺸــﺪه ﺑﻮد .وﻗﺘــﯽ ﻫﻮاﭘﯿﻤﺎ در ﻓﺮودﮔﺎه ﺑﯿﻦاﻟﻤﻠﻠــﯽ ﭘﯿﻮﻧﮓﯾﺎﻧــﮓ ﺑــﻪ زﻣﯿﻦ ﻧﺸﺴــﺖ ،ﺳــﻮن ﺑﻼﻓﺎﺻﻠــﻪ ﻣﺘﻮﺟﻪ ﺗﻔﺎوت ﺑﺴــﯿﺎر آﻧﺠﺎ ﺑﺎ ﭼﯿﻦ ﺷــﺪ .او ﻣﯽﮔﻮﯾــﺪ" :اﻧﮕﺎر ﺧﺪا رﻧﮓ را از اﯾﻦ ﮐﺸــﻮر ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺑﻮد، ﭘﮑــﻦ ﭼﻨﺎن رﻧﮕﺎرﻧــﮓ ﺑﻮد ﮐــﻪ در ﺑﺮاﺑــﺮ ﭘﯿﻮﻧﮓﯾﺎﻧﮓ ﭘــﺮزرقو ﺑــﺮق وﺷــﺎﯾﺪ زﻧﻨــﺪه ﺑــﻪ ﻧﻈــﺮ ﻣﯽرﺳــﯿﺪ". "ﺳــﺎﺧﺘﻤﺎنﻫﺎ ،ﭘﻮﺳــﺘﺮﻫﺎ ،ﻧﺸــﺎنﻫﺎ ،ﻟﺒﺎسﻫــﺎ ﻫﻤــﻪ ﺳــﻔﯿﺪ و ﺧﺎﮐﺴﺘﺮی و ﺳﯿﺎه و ﺷــﺎﯾﺪ ﮐﻤﯽ ﻗﺮﻣﺰ ﺑﻮدﻧﺪ. رﻧﮓﻫﺎی ﺣﺰب ﮐﻤﻮﻧﯿﺴــﺖ .اﻧﮕﺎر ﻣﻦ ﺳــﻮار ﻣﺎﺷــﯿﻦ زﻣﺎن ﺷــﺪه ﺑﻮدم و وﺳــﻂ ﯾﮑﯽ از ﻓﯿﻠﻢﻫﺎی دﻫﻪ ۷۰از
58 Kheradmand Monthly - Vol. 4 - # 42-August/September 2018 - Tel: 647-932-8283
57 Kheradmand Monthly - Vol. 4 - # 42-August/September 2018 - Tel: 647-932-8283
۱۳۹۷ ﻣﺮداد\ﺷﻬﺮﯾﻮر- ۴۲ ﺷﻤﺎره- ﺳﺎل ﭼﻬﺎرم- ﻣﺎﻫﻨﺎﻣﻪ ﺧﺮدﻣﻨﺪ
۵۷
56 Kheradmand Monthly - Vol. 4 - # 42-August/September 2018 - Tel: 647-932-8283
۱۳۹۷ ﻣﺮداد\ﺷﻬﺮﯾﻮر- ۴۲ ﺷﻤﺎره- ﺳﺎل ﭼﻬﺎرم- ﻣﺎﻫﻨﺎﻣﻪ ﺧﺮدﻣﻨﺪ
۵۶
دﻻر آﻣﺮﯾــﮑﺎ ﺑﻪ ﺑﺎﻧــﮏ ﻣﻠﯽ اﯾﺮان و ﺻﻨــﺪوق ﺿﻤﺎﻧﺖ ﺻــﺎدرات ،ﭘﺮداﺧﺖ ﺟﺰای ﻧﻘﺪی ﻣﻌــﺎدل دو ﺑﺮاﺑﺮ ﻣﺒﻠﻎ ﯾﺎدﺷﺪه ) ۹۷ﻣﯿﻠﯿﻮن و ۲۰۰ﻫﺰار و ۳۷۰دﻻر آﻣﺮﯾﮑﺎ( ﺑﻪ ﺻﻨﺪوق دوﻟﺖ ﺟﻤﻬﻮری اﺳــﻼﻣﯽ اﯾــﺮان و ﻣﺤﺮوﻣﯿﺖ از ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ ﺑﺎزرﮔﺎﻧــﯽ در ﺑﺨﺶ ﺻﺎدرات و واردات و ﻧﯿﺰ ﻣﺤﺮوﻣﯿﺖ از اﺧﺬ ﻫﺮﮔﻮﻧﻪ ﺗﺴــﻬﯿﻼت ﺑﺎﻧﮑﯽ اﻋﻢ از رﯾﺎﻟﯽ و ارزی ﺑﻪ ﻣﺪت ۱۰ﺳــﺎل ﻣﺤﮑﻮم ﺷــﺪ.
ﺟﺰاﯾﺮی در ﺟﺮﯾــﺎن اﻧﺘﻘﺎل ﺑﺮای ﻣﻌﺮﻓــﯽ داراﯾﯽﻫﺎﯾﺶ ﻣﻮﻓﻖ ﺷــﺪ ﻣﺄﻣــﻮران ﻣﺤﺎﻓﻆ ﺧــﻮد را ﻓﺮﯾــﺐ داده و ﺑﮕﺮﯾــﺰد .دادﮔﺎه ﺷــﻬﺮام ﺟﺰاﯾﺮی در ﻏﯿــﺎب وی ﺑﻪ ﮐﺎر ﺧــﻮد اداﻣــﻪ داد و در ﻫﻔﺖ اﺳــﻔﻨﺪﻣﺎه ۱۳۸۵او را ﺑﻪ ۱۴ﺳــﺎل زﻧﺪان ۱۰ ،ﺳــﺎل ﺗﺒﻌﯿﺪ ۱۰ ،ﺳﺎل ﻣﺤﺮوﻣﯿﺖ از
ﭘﺮوﻧﺪه رﺷﻮه ﺑﻪ ﺳﺮان و ﻓﺮزﻧﺪاﻧﺸﺎن
ﭘﺮوﻧﺪه ﺷــﻬﺮام ﺟﺰاﯾﺮی ﯾﮑﯽ از ﭘﺮوﻧﺪهﻫﺎی ﻓﺴــﺎد اﻗﺘﺼــﺎدی ﺟﻨﺠﺎلﺑﺮاﻧﮕﯿــﺰ در ﺳــﺎلﻫﺎی اﺧﯿﺮ ﺑﻮد. در آن زﻣــﺎن ﮔﻔﺘــﻪ ﻣﯽﺷــﺪ ﮐــﻪ ﻣﺎﺟــﺮای ﺟﺰاﯾﺮی ﺑﺮﻧﺎﻣــﻪای از ﺟﺎﻧــﺐ ﻧﻬﺎدﻫﺎی اﻣﻨﯿﺘﯽ ﺑــﺮای ﺿﺮﺑﻪ زدن ﺑــﻪ ﺣﯿﺜﯿــﺖ ﮔﺮوﻫــﯽ از ﻧﻤﺎﯾﻨــﺪﮔﺎن ﻣﺠﻠﺲ ﺷﺸــﻢ ﺑﻮده اﺳﺖ. ﺷــﻬﺮام ﺟﺰاﯾﺮی ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ ﻣﺒﺎﻟﻐﯽ ﺑــﻪ ﺑﯿﺖ رﻫﺒﺮی ﻫــﻢ داده ﺑﻮد .آﻗﺎی اﻟﯿﺎس ﻧــﺎدران در ﮔﻔﺖوﮔﻮﯾﯽ ﮐــﻪ در آن زﻣــﺎن ﺧﺒﺮﮔــﺰاری »ﻓﺎرس« ﻣﻨﺘﺸــﺮ ﮐﺮد، ﮔﻔﺘﻪ ﺑﻮد» :رﻫﺒﺮی ﺑﻮدﻧﺪ ﮐﻪ ﻧﺨﺴــﺘﯿﻦ ﻫﺸــﺪار را در ﻣﻮرد او دادﻧﺪ و ﻓﺴــﺎد او ﻣﺸــﺨﺺ ﺷﺪ .ﺷﻬﺮام ﺟﺰاﯾــﺮی ﺑﺎﺑﺖ وﺟﻮه ﺷــﺮﻋﯽ ۱۵۰ ،ﻣﯿﻠﯿــﻮن ﺗﻮﻣﺎن ﭼﮏ ﺑــﻪ ﺑﯿﺖ رﻫﺒــﺮی داده ﺑﻮد و رﻫﺒــﺮی ﻗﺒﻞ از آن ﺗﺬﮐــﺮ داده ﺑﻮدﻧــﺪ ﮐﻪ وﺟﻮه ﻗﺎﺑــﻞ ﺗﻮﺟﻪ ﺣﺘﻤﺎً ﺑﻪ اﻃﻼع اﯾﺸــﺎن ﺑﺮﺳﺪ و ﺣﺴﺎﺳــﯿﺖ ﺑﻪ ﺧﺮج داده ﺷــﻮد .اﯾﺸﺎن وﻗﺘﯽ از ﭼﮏ ﺷــﻬﺮام ﺟﺰاﯾﺮی ﺧﺒﺮدار ﺷــﺪﻧﺪ و ﻓﻬﻤﯿﺪﻧﺪ او در ۲۶ﺳﺎﻟﮕﯽ و ﺑﻌﺪ از ﻣﺪت ﮐﻮﺗﺎﻫــﯽ ﻓﻌﺎﻟﯿــﺖ اﻗﺘﺼــﺎدی ﭼﻨﯿﻦ وﺟﻬــﯽ را در ﻗﺎﻟﺐ وﺟﻮه ﺷــﺮﻋﯽ داده ،ﮔﻔﺘﻨﺪ ﺑﺮوﯾﺪ در ﻣﻮرد اﯾﺸﺎن ﭘﯿﮕﯿــﺮی ﮐﻨﯿــﺪ و در ﻧﻬﺎﯾــﺖ اﯾﻦ ﭘﯿﮕﯿﺮی ﺑﻪ ﻣﺸــﺨﺺ ﺷﺪن ﻓﺴــﺎد ﺷــﻬﺮام ﺟﺰاﯾﺮی ﻣﻨﺠﺮ ﺷﺪ«.
آﻧﮑﺎرا؛ ﻧﺨﺴﺘﯿﻦ ﻣﺮﺣﻠﻪ ﻓﺮار
ﺟﺰاﯾــﺮی در ﺑﺎزﺟﻮﯾﯽﻫﺎﯾــﺶ ﺣﺮفﻫــﺎی ﻣﺨﺘﻠﻔــﯽ زده ﺑــﻮد ،از دادن ﭘــﻮل ﺑــﻪ اﻓﺮاد دارای ﻧﻔــﻮذ و ﻗﺪرت ﺳﯿﺎﺳــﯽ ﮐﻪ در ﺟﺎﯾــﯽ آﻧﻬــﺎ را ﺗﺄﯾﯿــﺪ و در ﺟﺎﯾﯽ ﻫﻢ اﻧﮑﺎر ﮐــﺮده ﺑﻮد .او ﮐــﻪ ﻣﺘﻬﻢ ردﯾــﻒ اول در ﭘﺮوﻧﺪه ﻣﻔﺎﺳــﺪ اﻗﺘﺼــﺎدی اﺳــﺖ در اﺑﺘــﺪای دﻓﺎﻋﯿــﺎت ﺧﻮد اﻇﻬﺎر داﺷــﺖ» :در ﮐﺎرﻫﺎی ﮔﺴﺘﺮده اﻗﺘﺼﺎدی و ﺗﺠﺎری ﺷــﺮﮐﺖﻫﺎﯾﯽ ﮐــﻪ ﺗﺤﺖ ﮐﻨﺘــﺮل ﻣــﻦ ﺑــﻮده ،اﮔﺮ ﻫﻢ اﺷــﺘﺒﺎﻫﯽ ﺻﻮرت ﮔﺮﻓﺘﻪ ،ﺑﺎ ﻧﯿﺖ و ﻗﺼــﺪ اﺧﻼل ﻧﺒﻮده ﮐــﻪ اﻣﯿﺪوارم ﺑﻌــﺪ از اﺛﺒﺎت ،ﻣﻮرد ﻋﻔﻮ ﻗــﺮار ﮔﯿﺮم ،ﻣﻦ ﺑﺎ ﻣﺴــﻮوﻻن ﻫﻤﮑﺎری ﺻﺎدﻗﺎﻧﻪ داﺷــﺘﻪام و ﻣﺒﺎﻟﻐﯽ ﮐﻪ ﺑــﻪ آﻧﻬﺎ دادهام ﺑﺪون ﻫﯿﭻ ﭼﺸﻤﺪاﺷــﺘﯽ ﺑﻮده ،رﺷــﻮه ﻧﺒﻮده و ﺻﺮﻓﺎً ﺑﺮ ﻣﺒﻨﺎی راﺑﻄﻪ دوﺳــﺘﯽ و آﺷــﻨﺎﯾﯽ ﺑﻮده اﺳﺖ«.
ﻓﺮار ﻧﺎﻓﺮﺟﺎم از زﻧﺪان
در دوم اﺳــﻔﻨﺪﻣﺎه ۱۳۸۵ﻣﺠﺘﻤﻊ وﯾﮋه ﺟﺮاﺋﻢ اﻗﺘﺼﺎدی و آﻗــﺎی اﺻﻐﺮ ﺟﻬﺎﻧﮕﯿﺮ ،رﯾﯿﺲ وﻗﺖ ﺣﻔﺎﻇﺖ اﻃﻼﻋﺎت ﻗﻮه ﻗﻀﺎﯾﯿﻪ درﺑﺎره ﻧﺤﻮه ﻣﺘﻮاری ﺷــﺪن ﻣﺘﻬﻢ از دﺳﺖ ﻣﺄﻣﻮرﯾــﻦ ﮔﻔﺘﻪ ﺑﻮد :ﺗﺤﻘﯿﻘﺎت ﮔﺴــﺘﺮدهای را ﺑﻼﻓﺎﺻﻠﻪ ﭘﺲ از ﻣﺘﻮاری ﺷــﺪن ﻣﺘﻬــﻢ ﭘﺮوﻧﺪه ﺷــﺮوع ﮐﺮدهاﯾﻢ.
۵۵
ﻓﻌﺎﻟﯿﺖﻫــﺎی ﺑﺎزرﮔﺎﻧﯽ و ﺗﺠــﺎری و ﺟﺮﯾﻤﻪ ﻧﻘﺪی ۱۲۲ ﻣﯿﻠﯿــﻮن و ۸۴۰ﻫــﺰار و ۲۰۰دﻻری ﻣﺤﮑﻮم ﮐﺮد. آﻗﺎی ﻣﺤﻤﻮد ﻫﺎﺷــﻤﯽ ﺷــﺎﻫﺮودی ،رﯾﯿــﺲ وﻗﺖ ﻗﻮه ﻗﻀﺎﯾﯿــﻪ در ۱۲اﺳــﻔﻨﺪﻣﺎه ۱۳۸۵رﯾﯿــﺲ ﻣﺠﺘﻤﻊ وﯾﮋه ﺟﺮاﺋﻢ اﻗﺘﺼــﺎدی و ﭼﻨﺪ ﺗﻦ دﯾﮕﺮ از ﻣﻘﺎﻣﺎت ﻣﺴــﻮول در ﭘﺮوﻧﺪه ﺷــﻬﺮام ﺟﺰاﯾﺮی از ﺟﻤﻠــﻪ رﯾﯿﺲ زﻧﺪان اوﯾﻦ را ﺑﺮﮐﻨــﺎر ﮐــﺮد .ﭘــﺲ از ﺑﯿــﺎن ﺣﺪسﻫــﺎ و اﺣﺘﻤﺎﻻت ﮔﻮﻧﺎﮔــﻮن و رﺳــﯿﺪن ﺧﺒﺮﻫــﺎی ﺿﺪ و ﻧﻘﯿــﺾ از دﯾﺪه ﺷــﺪن ﺷــﻬﺮام ﺟﺰاﯾﺮی در دﺑﯽ ،ﻃﺒــﺲ و ﻣﻨﺎﻃﻖ دﯾﮕﺮ ﺟﻬﺎن ،در ﺗﺎرﯾﺦ ۲۷اﺳــﻔﻨﺪﻣﺎه ۱۳۸۵ﻣﻘﺎﻣﺎت اﻃﻼﻋﺎﺗﯽ اﯾﺮان اﻋﻼم ﮐﺮدﻧﺪ ،ﻣﻮﻓﻖ ﺷــﺪهاﻧﺪ وی را در روﺳــﺘﺎﯾﯽ در ﮐﺸــﻮر ﻋﻤﺎن دﺳــﺘﮕﯿﺮ و در روز ۲۸اﺳــﻔﻨﺪﻣﺎه ﺑﻪ اﯾﺮان ﺑﺎزﮔﺮداﻧﻨﺪ.
داﺳﺘﺎنﻣﺒﻬﻢ
دوﻟــﺖ ﺣﺎﮐــﻢ ،دوﻟﺖ اﺻﻼﺣــﺎت ﺑﻮد و اﯾﺸــﺎن ﺑﺎ اﯾﻦ دوﻟــﺖ ﻣﺮﺗﺒﻂ ﺑﻮد .ﺷــﻬﺮام ﺑﻪ ﺑﺴــﯿﺎری از اﻓــﺮاد ﭘﻮل داده ﺑﻮد و دﺳــﺘﮕﺎهﻫﺎی اﻣﻨﯿﺘﯽ روی آﻧﻬﺎ ﺣﺴﺎﺳــﯿﺖ داﺷــﺘﻨﺪ .ﺑﻪﺧﺼﻮص ﮐﻪ آن ﭘﻮلﻫﺎ ﺑﻪ ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ ﺳﯿﺎﺳــﯽ ﺗﺒﺪﯾــﻞ ﺷــﺪه ﺑﻮد .ﭘــﻮل ﻫﺎﯾﯽ ﮐــﻪ ﺑﻌﻀﺎ ﺑــﻪ روزﻧﺎﻣﻪ ﺗﺒﺪﯾﻞ ﺷــﺪه ﺑﻮد.
ﺑﺪﻫﯽ ﻣﯿﻠﯿﻮﻧﯽ و ﺧﺮوج ﺑﺪون ﭘﺎﺳﭙﻮرت
ﺧﺎﻧﻢ ﻟﻌﯿﺎ ﺑﺎﻗــﺮی ،وﮐﯿﻞ ﻣﺪاﻓﻊ ﻓﻌﻠﯽ ﺷــﻬﺮام ﺟﺰاﯾﺮی ﻋﻠﺖ ﻣﻤﻨﻮعاﻟﺨﺮوﺟﯽ ﻣﻮﮐﻠــﺶ را ﺑﺪﻫﯽ ﻣﺎﻟﯿﺎﺗﯽ ۴۵۰
ﻣﺎﻫﻨﺎﻣﻪ ﺧﺮدﻣﻨﺪ -ﺳﺎل ﭼﻬﺎرم -ﺷﻤﺎره - ۴۲ﻣﺮداد\ﺷﻬﺮﯾﻮر ۱۳۹۷
ﻣﯿﻠﯿــﻮن ﺗﻮﻣﺎﻧــﯽ ﻋﻨﻮان و اﺧﺒﺎر ﻣﻨﺘﺸــﺮ ﺷــﺪه ﻣﺒﻨﯽ ﺑﺮ ﻓــﺮار وی از ﻃﺮﯾــﻖ ﭘﻨﻬﺎن ﺷــﺪن در داﺧﻞ ﮐﺎﻣﯿﻮن را ﺗﮑﺬﯾــﺐ ﮐــﺮد و درﺑــﺎره ﻣﺎﺟﺮای ﺑﺎزداﺷــﺖ ﺷــﻬﺮام ﺟﺰاﯾــﺮی در ﻣــﺮز ﺑــﺎزرﮔﺎن ،اﻇﻬــﺎر ﮐﺮد :ﻣﻮﮐﻠــﻢ ﺑﺮای دﯾﺪار ﺑﺎ ﯾﮑﯽ از دوﺳــﺘﺎﻧﺶ ﺑﻪ ﻣﺮز رﻓﺘــﻪ ﺑﻮد اﻣﺎ ﭼﻮن ﺑﺪﻫــﯽ ﻣﺎﻟﯿﺎﺗﯽ داﺷــﺖ و ﺑﻪ دﻟﯿــﻞ ﻣﻤﻨﻮعاﻟﺨﺮوج ﺑﻮدن ﭘﺎﺳﭙﻮرت ﻧﺪاﺷﺖ ،ﺗﻮﺳــﻂ ﻣﺄﻣﻮران ﺑﺎزداﺷﺖ ﺷــﺪه اﺳــﺖ .او ﺑﺎ ﺗﮑﺬﯾــﺐ ﺑﺮﺧﯽ اﺧﺒﺎر ﻣﻨﺘﺸــﺮ ﺷــﺪه در رﺳــﺎﻧﻪﻫﺎ و ﻓﻀــﺎی ﻣﺠــﺎزی ﻣﺒﻨــﯽ ﺑــﺮ ﭘﻨﻬﺎنﺷــﺪن ﻣﻮﮐﻠــﺶ داﺧﻞ ﯾﮏ دﺳــﺘﮕﺎه ﮐﺎﻣﯿﻮن، اﻓــﺰود :اﯾــﻦ اﺧﺒﺎر ﺑﻪ ﻫﯿــﭻ وﺟﻪ ﺻﺤﺖ ﻧــﺪارد و ﻣﻮﮐﻞ ﺑﻨﺪه ﺗﻨﻬﺎ ﺑﻪ دﻟﯿﻞ اﯾﻨﮑﻪ ﭘﺎﺳــﭙﻮرت ﻧﺪاﺷــﺘﻪ در ﻣﺮز ﺗﻮﻗﯿﻒ ﺷــﺪه اﺳــﺖ. ﺑــﺎ وﺟــﻮد ﺻﺤﺒﺖﻫــﺎی وﮐﯿــﻞ ﻣﺪاﻓــﻊ ﺷــﻬﺮام ﺟﺰاﯾﺮی ،آﻗﺎی ﺗﻮﮐﻞ ﺣﯿﺪری ،رﯾﯿﺲ ﮐﻞ دادﮔﺴــﺘﺮی آذرﺑﺎﯾﺠﺎن ﻏﺮﺑﯽ درﺑﺎره ﺟﺰﯾﯿﺎت دﺳــﺘﮕﯿﺮی ﺷﻬﺮام ﺟﺰاﯾــﺮی در ﻣﺮز ﺑﺎزرﮔﺎن ﮔﻔﺘﻪ اﺳــﺖ :روز ﮔﺬﺷــﺘﻪ ﻣﺄﻣــﻮران ﮔﻤــﺮک ﺑﻪ ﮐﺎﻧﺘﯿﻨــﺮی ﮐﻪ ﻗﺼﺪ ﺧــﺮوج از ﮐﺸــﻮر را داﺷﺘﻪ و ﭘﻠﻤﺐ آن ﺷﮑﺴﺘﻪ ﺷﺪه ،ﻣﺸﮑﻮک ﻣﯽﺷــﻮﻧﺪ ،ﺑﻪ ﻫﻤﯿﻦ دﻟﯿــﻞ ﮐﺎﻧﺘﯿﻨﺮ را ﺑــﺎز ﮐﺮده و دو ﻧﻔــﺮ را در آن ﭘﯿــﺪا ﻣﯽﮐﻨﻨــﺪ ﮐــﻪ ﺧــﻮد را در اﺑﺘــﺪا ﺗﺒﻌــﻪ اﻓﻐﺎﻧﺴــﺘﺎﻧﯽ ﻣﻌﺮﻓﯽ ﻣﯽﮐﻨﻨــﺪ ﮐﻪ در ﺑﺎزرﺳــﯽﻫﺎی ﺑﻌﺪی ﻣﺸﺨﺺ ﻣﯽﺷــﻮد ﮐﻪ ﯾﮑﯽ از آﻧﻬﺎ ،ﺷــﻬﺮام ﺟﺰاﯾﺮی اﺳــﺖ. او اﺿﺎﻓــﻪ ﮐــﺮد :اﯾــﻦ ﻓــﺮد در ﻫﻨﮕﺎم دﺳــﺘﮕﯿﺮی ﭘﯿﺸــﻨﻬﺎد رﺷــﻮه ﯾــﮏ ﻣﯿﻠﯿــﺎرد ﺗﻮﻣﺎﻧــﯽ را ﺑــﻪ ﻣﺄﻣــﻮران ﻣﯽدﻫﺪ ﮐﻪ اﯾﻦ رﺷــﻮه ﺗﻮﺳــﻂ ﻣﺄﻣﻮران وﻇﯿﻔﻪﺷــﻨﺎس رد ﺷﺪه اﺳــﺖ .اﯾﻦ ﻓﺮد ﺑﻪ دﻟﯿﻞ ﺑﺪﻫﯽ زﯾــﺎد ﻣﺎﻟﯿﺎﺗﯽ ﻣﻤﻨﻮعاﻟﺨﺮوج ﺑﻮده و در ﺑﺎزﭘﺮﺳــﯽ ادﻋﺎ ﻣﯽﮐﻨــﺪ ﮐﻪ ﺑﺮای دﯾﺪار و ﺳﺮﮐﺸــﯽ از ﯾﮑــﯽ از اﻋﻀﺎی ﺧﺎﻧﻮادهاش ﮐﻪ در ﮐﺎﻧﺎدا ﺳــﮑﻮﻧﺖ دارد ،ﻗﺼﺪ ﺧﺮوج از ﮐﺸــﻮر را داﺷــﺘﻪ اﺳﺖ. ﺣﯿــﺪری ﺑﺎ اﺷــﺎره ﺑﻪ اﯾﻨﮑــﻪ ﻣﺘﻬﻢ در ﺣــﺎل ﺣﺎﺿﺮ در اﺧﺘﯿﺎر دﺳــﺘﮕﺎه ﻗﻀﺎﯾﯽ اﺳــﺖ و ﺗﺤﻘﯿﻘﺎت اداﻣﻪ دارد، ﮔﻔﺘﻪ اﺳــﺖ :ﺷــﻬﺮام ﺟﺰاﯾــﺮی ﻓﻌ ًﻼ ﺑﻪ اﺗﻬﺎم ﭘﯿﺸــﻨﻬﺎد رﺷــﻮه و ﺧﺮوج ﻏﯿﺮﻣﺠﺎز از ﮐﺸــﻮر در ﺑﺎزداﺷﺖ ﺑﻪ ﺳﺮ ﻣﯽﺑــﺮد و ﺗﻔﻬﯿﻢ اﺗﻬــﺎم ﺻﻮرت ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳــﺖ. اﻣﺜــﺎل ﺟﺰاﯾﺮیﻫﺎ در ﮐﺸــﻮر ﮐﻢ ﻧﯿﺴــﺘﻨﺪ ،اﻓــﺮادی ﮐﻪ ﺣﺎﺿﺮﻧــﺪ ﺑﺮای ﮐﺴــﺐ ﻣﻨﺎﻓﻊ ﺷــﺨﺼﯽ ﺑﯿﺸــﺘﺮ ﻣﻨﺎﻓﻊ ﻋﻤﻮﻣﯽ را ﻗﺮﺑﺎﻧﯽ ﮐﻨﻨﺪ ،اﺳــﺘﻔﺎده از راﻧﺖﻫﺎی ﺳﯿﺎﺳﯽ و اﻗﺘﺼﺎدی در ﻣﻘﺎﺑﻞ ﭼﺸــﻢ ﺑﺮﺧﯽ ﻧﺎﻇﺮان و ﻣﺴﻮوﻻن اﺗﻔﺎﻗﯽ ﻧﺎﺑﺨﺸــﻮدﻧﯽ اﺳــﺖ ﮐﻪ ﺑﺎﻋﺚ ﺗﺎراج داراﯾﯽﻫﺎی ﻣﺮدم اﯾﻦ ﮐﺸــﻮر از ﺳــﻮی ﻋــﺪهای ﻣﯽﺷــﻮد ،ﺟﺰاﯾﺮی ﻧﻤﻮﻧــﻪای از دهﻫــﺎ و ﺷــﺎﯾﺪ ﺻﺪﻫــﺎ ﻓﺮدی اﺳــﺖ ﮐﻪ دﺳﺘﺸــﺎن در ﺟﯿﺐ ﻣﺮدم و ذﺧﺎﯾﺮ ﮐﺸــﻮر اﺳــﺖ. ﺑﺎﯾــﺪ ﻣﺸــﺨﺺ ﺷــﻮد او ﮐــﻪ ﺑــﻪ ﺧﺎﻃﺮ ﺑﺪﻫــﯽ ۴۵۰ ﻣﯿﻠﯿــﻮن ﺗﻮﻣﺎﻧﯽ ﻣﺎﻟﯿﺎﺗــﯽ ﻣﻤﻨﻮع اﻟﺨﺮوج ﺑﻮده اﺳــﺖ ﭼﮕﻮﻧﻪ ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﺪ ﭘﯿﺸــﻨﻬﺎد رﺷــﻮه ﯾﮏ ﻣﯿﻠﯿﺎرد ﺗﻮﻣﺎﻧﯽ ﺑﺪﻫﺪ .ﺷــﺎﯾﺪ ﺑﻬﺘﺮ ﺑﺎﺷــﺪ رواﺑﻂ ﻣﺴــﻮوﻻﻧﯽ ﮐﻪ ﺳﺮﮐﺎر ﻫﺴــﺘﻨﺪ ﻫــﺮ ﭼﻨﺪ ﻣــﺪت ﯾﮑﺒﺎر ﻣــﻮرد ﺳــﻨﺠﺶ ﻗﺮار ﺑﮕﯿﺮد ﺗــﺎ ﺣﻀﻮر ﭼﻨﯿــﻦ اﻓﺮادی ﺗﮑﺮار ﻧﺸــﻮد. روزﻧﺎﻣﻪ ﺻﺒﺢ ﻧﻮ
55 Kheradmand Monthly - Vol. 4 - # 42-August/September 2018 - Tel: 647-932-8283
درباره شهرام جزایری؛
نبوغ ،رشوه ،فرار ،عدس و دیگر هیچ ﻣﺤﻤﺪ ﺳﯿﺎح ﺷــﻬﺮام ﺟﺰاﯾﺮی ﻋﺮب ﯾﮑــﯽ از ﺑﺰرﮔﺘﺮﯾــﻦ ﭘﺮوﻧﺪهﻫﺎی دﻫــﻪ ۸۰اﯾﺮان ﺑﻮد ﮐﻪ در آن از اﺧﺘﻼس و رﺷــﻮه ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺗــﺎ ﺗﻀﯿﯿﻊ ﺣﻘــﻮق ﻋﻤﻮﻣــﯽ و ﺗﺨﺮﯾﺐ اﻗﺘﺼــﺎد اﺗﻔﺎق اﻓﺘﺎده اﺳــﺖ ،در اﯾــﻦ ﭘﺮوﻧﺪه ﻧﺎم ﻣﺴــﻮوﻻن زﯾﺎدی ﺑﻪ ﻣﯿﺎن آﻣﺪ ،ﻣﺴــﻮوﻻﻧﯽ ﮐﻪ ﺑﺎ ﺳــﻬﻞاﻧﮕﺎری اﺟﺎزه دادﻧﺪ ﺗــﺎ اﯾﻦ ﻓﺮد ﺑﺘﻮاﻧــﺪ ﺑﻪ راﺣﺘﯽ ﻓﻌﺎﻟﯿــﺖ اﻗﺘﺼﺎدی ﺧﺎرج از ﭼﺎرﭼــﻮب ﻗﺎﻧﻮﻧﯽ اﻧﺠــﺎم دﻫــﺪ و ﻣﯿﻠﯿﺎردﻫﺎ ﺗﻮﻣﺎن از داراﯾﯽﻫــﺎی ﻋﻤﻮﻣــﯽ را ﺑــﻪ ﻧﻔﻊ ﺧﻮد و ﺷــﺮﮐﺎﯾﺶ ﺑــﺎﻻ ﺑﮑﺸــﺪ .ﺟﺰاﯾﺮی ﻣﺪتﻫــﺎ در زﻧﺪان ﺑــﻮد و ﺣﺘﯽ ﯾﮏﺑــﺎر ﻫــﻢ ﻗﺼﺪ ﻓــﺮار داﺷــﺖ ﮐﻪ دﺳــﺘﮕﯿﺮ ﺷــﺪ، ﺣــﺎﻻ اﻣﺎ داﺳــﺘﺎن ﺧــﺮوج ﻏﯿﺮﻗﺎﻧﻮﻧﯽ و دﺳــﺘﮕﯿﺮی او در آذرﺑﺎﯾﺠــﺎن ﻏﺮﺑﯽ ﻣﻮﺿﻮﻋﯽ اﺳــﺖ ﮐــﻪ ﺑﻪ ﺗﯿﺘﺮ اول رﺳــﺎﻧﻪﻫﺎ ﺗﺒﺪﯾﻞ ﺷﺪه اﺳــﺖ .ﻣﺄﻣﻮران ﮔﻤﺮک او و ﭼﻨﺪ ﻧﻔــﺮ دﯾﮕﺮ را در ﻣﺤﻤﻮﻟﻪای ﭘﯿــﺪا ﮐﺮدهاﻧﺪ ﮐﻪ ﻫﻤﺮاه ﺑﺎ اﯾــﻦ ﻣﺤﻤﻮﻟﻪ ﺧﺮوﺟﯽ ﺑــﺎر ﻋﺪس ﺑﻮد .ﻫﻨــﮕﺎم ﮐﻨﺘﺮل ﻣﺤﻤﻮﻟﻪﻫﺎ ﺗﻮﺳﻂ دﺳــﺘﮕﺎه اﯾﮑﺲ ری ،ﻣﺄﻣﻮران ﮔﻤﺮک، ﻣﺘﻮﺟﻪ وﺟﻮد ﭼﻨﺪ اﻧﺴــﺎن ﻣﯽﺷــﻮﻧﺪ و در ﺑﺮرﺳﯽﻫﺎی ﺑﻌﺪی ﻣﺸــﺨﺺ ﺷــﺪه ﮐﻪ ﯾﮑﯽ از اﻓﺮاد ﺷﻨﺎﺳﺎﯾﯽ ﺷﺪه
۵۴
در ﻣﺤﻤﻮﻟﻪ ﻗﺎﭼﺎق اﻧﺴﺎن ،ﺷــﻬﺮام ﺟﺰاﯾﺮی ﺑﻮده اﺳﺖ. ﺟﺰاﯾﺮی در ﺳــﺎلﻫﺎی داﻧﺸــﺠﻮﯾﯽ ﻣﺸــﻐﻮل ﺑﻪ ﺗﻮﻟﯿﺪ، ﺑﺴــﺘﻪﺑﻨﺪی و ﺻــﺎدرات ﺧﺮﻣــﺎ و ﻣﺮﮐﺒــﺎت ﺷــﺪ و ﺑﻪ ﮔﻔﺘﻪ وی از ﺳــﺎل ۱۳۷۵ﺑﺎ ﺑﯿﺶ از ۵۰ﺷﺮﮐﺖ اﻗﺘﺼﺎدی در ﺻﻨﺎﯾــﻊ ﻣﺨﺘﻠــﻒ از ﺟﻤﻠــﻪ ﻧﯿﺮوﮔﺎه ﺑــﺮق و ﺻﻨﺎﯾﻊ آﻟﻮﻣﯿﻨﯿــﻮم ،اﻗﺪام ﺑﻪ ﺑﺮﮔﺰاری ﻧﻤﺎﯾﺸــﮕﺎه ﻓﺮوش ﮐﺎﻻ در آﻓﺮﯾﻘﺎ ﮐﺮد. وی ﻣﺪﺗــﯽ در ﺟﻠﺴــﺎت ﻧﻤﺎﯾﻨــﺪﮔﺎن ﻣﺠﻠــﺲ ﺷﺸــﻢ ﺑــﻪ ﻋﻨﻮان ﻣﺸــﺎور ﺣﻀﻮر داﺷــﺖ ﮐﻪ ﺑﻌﺪﻫــﺎ ﭘﺲ از دﺳــﺘﮕﯿﺮی وی ﺟﻨﺠﺎل زﯾﺎدی ﻣﻄﺮح ﺷــﺪ .اﺗﻬﺎﻣﺎت وی اﯾﺠﺎد و ﺗﺄﺳــﯿﺲ ﺣﺪود ۵۰ﺷــﺮﮐﺖ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺑﺎزرﮔﺎﻧﯽ، ﮐﺴــﺐ اﻋﺘﺒﺎر ﻣﻮﻫــﻮم از ﻃﺮﯾﻖ ﻣﺎﻧﻮرﻫــﺎی ﻣﺘﻘﻠﺒﺎﻧﻪ، ﺑﺮداﺷــﺖ ۳۸ﻣﯿﻠﯿــﺎرد و ۱۰ﻣﯿﻠﯿــﻮن رﯾﺎل ﺑــﻪ دﻓﻌﺎت ﻣﺨﺘﻠــﻒ و ﭘﺮداﺧﺖ آن ﺑﻪ اﺷــﺨﺎص ﺑﻪ ﻋﻨﻮان رﺷــﻮه، ﺟﻌﻞ اﺳــﻨﺎد اﻋــﻼم ﮐﺮد. ﺗﺒﺎﻧــﯽ در ﻣﻌﺎﻣﻼت دوﻟﺘﯽ ،اﻏﻮای ﻣﺴــﻮوﻻن ﺑﺎﻧﮏﻫﺎ، ﺗﺴــﻬﯿﻞ و درﯾﺎﻓــﺖ ارز ،ﻋــﺪم ﺑﻪﮐﺎرﮔﯿﺮی ﺗﺴــﻬﯿﻼت در اﻣــﺮ ﺻــﺎدرات و واردات و اﯾﺠــﺎد رﮐــﻮد در اﻣــﺮ ﺻــﺎدرات واردات ،ﺗﻬﯿــﻪ ﭘﯿﻤــﺎن ﻧﺎﻣﻪﻫــﺎی ﻏﯿﺮﻗﺎﻧﻮﻧﯽ و اﺧــﺬ ﻣﻘﺎدﯾــﺮ ﻗﺎﺑﻞ ﺗﻮﺟﻬــﯽ از اﯾﻦ ﻃﺮﯾــﻖ از ﺟﻤﻠﻪ
ﻣﺎﻫﻨﺎﻣﻪ ﺧﺮدﻣﻨﺪ -ﺳﺎل ﭼﻬﺎرم -ﺷﻤﺎره - ۴۲ﻣﺮداد\ﺷﻬﺮﯾﻮر ۱۳۹۷
ﮐﯿﻔﺮﺧﻮاﺳــﺖ ﻧﻤﺎﯾﻨﺪه ﻣﺪﻋﯽاﻟﻌﻤﻮم اﺳﺖ .ﺟﺰاﯾﺮی ﺑﺎ اﺗﻬﺎﻣﺎت ﺑﺴــﯿﺎری از ﺟﻤﻠﻪ ارﺗﺸﺎء ،ﺻﺎدرات ﻏﯿﺮﻗﺎﻧﻮﻧﯽ، ﺟﻌﻞ اﺳــﻨﺎد دوﻟﺘﯽ و اﺧﺘﻼسﻫﺎی ﮐﻼن روﺑﻪرو ﺷــﺪ و ﺑﯿﺶ از ۵۰ﺗﻦ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﺷــﺮﮐﺎی ﺟــﺮم وی رواﻧﻪ دادﮔﺎه ﺷــﺪﻧﺪ ﮐﻪ اﻏﻠﺐ آﻧــﺎن را آﻗﺎزادهﻫﺎ ﺗﺸــﮑﯿﻞ ﻣﯽدادﻧﺪ.
ﺣﮑﻢ دادﮔﺎه
اﺗﻬﺎﻣﺎت او ﺷــﺎﻣﻞ ﺗﺤﺼﯿــﻞ ﻣﺎل از ﻃﺮﯾﻖ ﻧﺎﻣﺸــﺮوع، ﭘﺮداﺧــﺖ رﺷــﻮه ﺑــﻪ دﻓﻌــﺎت و ﺑــﻪ اﻓــﺮاد ﻣﺨﺘﻠﻒ، ﺗﺤﺼﯿــﻞ ﻣﻌﺎﻓﯿﺖ از ﺧﺪﻣﺖ ﻧﻈــﺎم وﻇﯿﻔﻪ ﻋﻤﻮﻣﯽ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻣﺘﻘﻠﺒﺎﻧﻪ ،اﻋﻤﺎل ﻧﻔــﻮذ ﺑﺮﺧﻼف ﺣﻖ و ﻣﻘﺮرات ﻗﺎﻧﻮﻧــﯽ ،ﺗﺼﺮف ﻏﯿﺮﻣﺠــﺎز در اﻣــﻮال و وﺟﻮه ﺗﻮﻗﯿﻒ ﺷــﺪه و ﺧــﺮوج ﻏﯿﺮﻣﺠﺎز از ﻣﺮزﻫﺎی ﮐﺸــﻮر )ﻓــﺮار از زﻧــﺪان( ﺑﻮد. ﺟﺰاﯾــﺮی در آن دادﮔﺎه اﺑﺘﺪا ﺑﻪ ۲۷ﺳــﺎل ﺣﺒﺲ ﻣﺤﮑﻮم ﺷــﺪ وﻟﯽ ﭘﺲ از اﻋﺘــﺮاض وی ﺑﻪ ﺣﮑــﻢ دادﮔﺎه ،دﯾﻮان ﻋﺎﻟﯽ ﮐﺸــﻮر ﺣﮑﻢ دادﮔﺎه را ﻧﻘﺾ و دﺳــﺘﻮر رﺳــﯿﺪﮔﯽ ﻣﺠــﺪد ﺑــﻪ ﭘﺮوﻧــﺪه او را ﺻﺎدر ﮐــﺮد .در ﺳــﺎل ۱۳۸۷ ﺷــﻬﺮام ﺟﺰاﯾــﺮی ﺑﺎﺑﺖ اﺗﻬﺎﻣﺎت ﺧﻮد ﺑﻪ ۱۱ﯾﺎزده ﺳــﺎل ﺣﺒﺲ ﺗﻌﺰﯾــﺮی ،رد ﻣﺒﻠﻎ ۴۸ﻣﯿﻠﯿﻮن و ۶۰۰ﻫﺰار و ۱۸۵
54 Kheradmand Monthly - Vol. 4 - # 42-August/September 2018 - Tel: 647-932-8283
53 Kheradmand Monthly - Vol. 4 - # 42-August/September 2018 - Tel: 647-932-8283
۱۳۹۷ ﻣﺮداد\ﺷﻬﺮﯾﻮر- ۴۲ ﺷﻤﺎره- ﺳﺎل ﭼﻬﺎرم- ﻣﺎﻫﻨﺎﻣﻪ ﺧﺮدﻣﻨﺪ
۵۳
ﺑﻘﯿﻪ از ﺻﻔﺤﻪ ۱۰
و ﭼﺎﻧــﻪ زﻧﯽ ﻫﺎی ﻻزم را در ﻣﺬاﮐﺮات ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺑﺎ ﮐﺸــﻮرﻫﺎی ﺣﺎﺷــﯿﻪ درﯾﺎی ﺧﺰر و ﺑﻪ ﺻــﻮرت ۲ﺟﺎﻧﺒﻪ ﭘﯽ ﺑﮕﯿﺮد. اﻣــﺎ ادﻋﺎی ﻣﺎﻟﮑﯿﺖ ۵۰درﺻﺪی اﯾﺮان ﺑﺮ ﺧﺰر درﺳــﺖ اﺳــﺖ ﯾﺎ ﻧــﻪ؟ اﯾﺮان ﭘﯿﺶ از ﻓﺮوﭘﺎﺷــﯽ ﺷــﻮروی ﺻﺎﺣﺐ ﭼﻨﯿﻦ ﺳــﻬﻤﯽ ﻧﺒﻮده و اﺻﻮﻻ ﻃﺮح ﭼﻨﯿﻦ درﺧﻮاﺳﺘﯽ ﻫــﻢ ﻣﺒﻨﺎﯾــﯽ در ﺣﻘﻮق ﺑﯿﻦاﻟﻤﻠــﻞ و ﺣﻘﻮق درﯾﺎﻫــﺎ ﻧﺪارد .ﺑــﻪ واﻗﻊ ﻧﻪ اﯾــﺮان و ﻧﻪ روﺳــﯿﻪ )ﮐﻪ ﺑﻌﺪﻫﺎ ﭘﺲ از ﺳــﻘﻮط ﺗﺰارﻫﺎ ﺑﻪ اﺗﺤﺎد ﺟﻤﺎﻫﯿﺮ ﺳﻮﺳﯿﺎﻟﯿﺴــﺘﯽ ﺷــﻮروی ﺗﻐﯿﯿــﺮ ﮐــﺮد( ﻣﺎﻟﮏ درﺻﺪ ﻣﺸــﺨﺼﯽ از آﺑﻬﺎی ﺧــﺰر ﻧﺒﻮدهاﻧــﺪ .در دو ﭘﯿﻤﺎﻧﯽ ﮐﻪ در ﻓﺎﺻﻠﻪ ﺳــﻘﻮط ﺗﺰارﻫﺎ ﺗﺎ ﺳــﻘﻮط اﺗﺤﺎدﺟﻤﺎﻫﯿﺮ ﺷــﻮروری ﻣﯿﺎن دو ﮐﺸــﻮر اﻣﻀﺎ ﺷــﺪ، اﺑﺘــﺪا ﺣــﻖ ﮐﺸــﺘﯿﺮاﻧﯽ اﯾﺮان در ﺧــﺰر ﮐﻪ ﺑــﺎ ﻋﻬﺪﻧﺎﻣــﻪ ﺗﺮﮐﻤﻨﭽﺎی ﻧﻘﺾ ﺷــﺪه ﺑﻮد، ﺑﺮﮔﺸــﺖ و ﺳــﭙﺲ ﺧﺰر "درﯾﺎی ﻣﺸــﺘﺮک ﻣﯿﺎن اﯾﺮان و ﺷــﻮروی" ﺧﻮاﻧﺪه ﺷــﺪ .ﺑﻪ ﺟﺰ اﯾــﻦ ﺣﺘﯽ ﻣــﺮز درﯾﺎﯾﯽ اﯾﺮان و ﺷــﻮروی ﻫــﻢ در ﺧﺰر ﻫﺮﮔﺰ ﺗﻌﯿﯿﻦ ﻧﺸــﺪه ﺑــﻮد .در داﺧــﻞ ﻣﺮزﻫﺎی اﺗﺤﺎد ﺟﻤﺎﻫﯿﺮ ﺷــﻮروی ﻫﻢ ﻣﺮز درﯾﺎﯾﯽ ﺑﯿــﻦ ﺟﻤﻬﻮریﻫﺎی آن وﺟﻮد ﻧﺪاﺷــﺖ و ﻋﻤﻠﯿﺎت ﻧﻔﺘﯽ ﻓﻘﻂ ﺑﺮ ﺣﺴــﺐ ﻧﺰدﯾﮑــﯽ ﺑﻪ ﻣﻨﺎﻃﻖ درﯾﺎﯾﯽ ﺑــﻪ ﻫﺮﯾﮏ از ﺟﻤﻬﻮریﻫﺎ داده ﺷــﺪ .ﺟﺎﻟﺐ اﺳــﺖ ﺑﺪاﻧﯿﻢ روﺳــﯿﻪ و ﺟﻤﻬﻮریﻫﺎی ﻣﺴــﺘﻘﻞ ﺷــﺪه ﭘــﺲ از ﻓﺮوﭘﺎﺷــﯽ ﺷــﻮروی ،در ﯾــﮏ ﺗﻮاﻓﻖ ﺗﺎرﯾﺨﯽ ﭘﯿﻤﺎﻧــﯽ را اﻣﻀــﺎ ﮐﺮدهاﻧﺪ ﮐﻪ ﺑﻪ ﺗﻤــﺎم ﺗﻌﻬﺪات ﺑﯿﻦاﻟﻤﻠﻠﯽ و ﻗﺮاردادﻫﺎی اﻣﻀﺎ ﺷــﺪه در زﻣﺎن اﺗﺤﺎد ﺟﻤﺎﻫﯿﺮ ﺷــﻮروی ﭘﺎﯾﺒﻨــﺪ ﺑﺎﺷــﻨﺪ .اﯾﻦ ﻗــﺮارداد آﻧﻬﺎ را ﻣﻠﺰم ﻣﯿﮑــﺮده ﮐﻪ ﻧﻤﯿﺘﻮاﻧﻨﺪ ﺑﺎ ادﻋــﺎی ﺟﺪﯾﺪ ﺑﻮدن ﻫﻮﯾﺖ ﮐﺸــﻮرﻫﺎی ﺟﺪﯾﺪ ،ﺗﻌﻬﺪات ﺑﯿﻦ اﻟﻤﻠﻠﯽ ﺑﻪ ﻣﺨﺎﻃــﺮه اﻧﺪاﺧﺘﻪ و ﻣﻨﻄﻘﻪ را دﭼﺎر ﺗﺸــﻨﺠﺎت ﻧﺎﺷﯽ از ﺗﻔﺴــﯿﺮ ﺑﻪ رای از ﻗﺮاداﻫﺎی ﺑﯿﻦ اﻟﻤﻠﻠﯽ ﮐﻨﻨﺪ .دو ﻗﺮاردادی ﮐﻪ اﯾﺮان و ﺷــﻮروی درﺑــﺎره درﯾﺎی ﺧــﺰر اﻣﻀﺎ ﮐﺮده ﺑﻮدﻧــﺪ ﻫﻢ از ﺟﻤﻠــﻪ ﭘﯿﻤﺎنﻫﺎﯾﯽ ﺑﻮد ﮐﻪ ﺗﻤــﺎم اﯾﻦ ﮐﺸــﻮرﻫﺎ ﺧﻮد را ﺑﻪ آن ﻣﺘﻌﻬــﺪ ﮐﺮدﻧﺪ .ﻫﯿﭻ ﮐﺪام از اﯾﻦ ﻗﺮاردادﻫﺎ ﻣﺴــﺘﻨﺪ ﺑﻪ ﺳــﻬﻢ ﭘﻨﺠــﺎه درﺻﺪی اﯾﺮان و روﺳــﯿﻪ در ﺧﺰر ﻧﺒﻮده و ﻧﯿﺴــﺖ. از ﻧــﮑﺎت ﺧﻮﺑــﯽ ﮐﻪ اﮐﻨــﻮن ﻧﺼﯿﺐ اﯾﺮان ﺷــﺪه اﯾﻦ اﺳــﺖ ﮐﻨﻮاﻧﺴــﯿﻮن ﺟﺪﯾﺪ رژﯾﻢ ﺣﻘﻮﻗﯽ درﯾﺎی ﺧﺰر اﻣﮑﺎن اﺳــﺘﻔﺎده از دو ﮐﺎﻧﺎل وﻟﮕﺎ-دن روﺳــﯿﻪ ﮐﻪ ﺧﺰر را ﺑﻪ درﯾﺎی آزاد وﺻﻞ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ ﺑﻪ رﺳــﻤﯿﺖ ﻣﯽﺷﻨﺎﺳــﺪ .اﯾﻦ ﻣﯿﺘﻮاﻧﺪ ﯾﮏ ﻣﻮﻓﻘﯿﺖ ﻣﺤﺴــﻮب ﺷﻮد ﭼﺮا ﮐﻪ در ﺳــﺎلﻫﺎی ﭘﯿــﺶ ﺑﺨﺼﻮص در زﻣﺎن ﺗﺤﺮﯾﻢﻫــﺎی ﺑﯿﻦاﻟﻤﻠﻠﯽ و ﻣﻘﺎﻃﻌﯽ ﮐﻪ
۵۲
ﻣﺎﻫﻨﺎﻣﻪ ﺧﺮدﻣﻨﺪ -ﺳﺎل ﭼﻬﺎرم -ﺷﻤﺎره - ۴۲ﻣﺮداد\ﺷﻬﺮﯾﻮر ۱۳۹۷
رواﺑﻂ اﯾﺮان و روﺳــﯿﻪ ﻧﯿﺰ ﮔﺮم ﻧﺒﻮده ،اﯾﺮان ﺑﺮای رﺳــﺎﻧﺪن ﮐﺸــﺘﯽﻫﺎی ﺧﻮد از آبﻫﺎی آزاد ﺑﻪ ﺧﺰر ﺑﺎ ﻣﻮاﻧﻊ ﺟﺪی از ﺳــﻮی روﺳــﯿﻪ رو ﺑﻪ رو ﺑﻮده اﺳــﺖ .ﮐﻨﻮاﻧﺴــﯿﻮن ﺟﺪﯾﺪ اﺳــﺘﻔﺎده از اﯾﻦ دو ﮐﺎﻧﺎل را از ﺣﻘﻮق ﮐﺸــﻮرﻫﺎی ﺳــﺎﺣﻠﯽ ﺷﻨﺎﺧﺘﻪ اﺳــﺖ و اﯾﺮان ﻧﯿﺰ ﻣﯿﺘﻮاﻧﺪ از آن ﺑﻬﺮه ﺑﺒﺮد. ﺳــﺎﺑﻘﻪ ﺗﺎرﯾﺨــﯽ اﯾﻨﮕﻮﻧــﻪ ﻣﺬاﮐﺮات ﺑﻪ اﯾــﻦ ﺻﻮرت ﺑــﻮده ﮐﻪ اوﻟﯿﻦ ﻧﺸﺴــﺖ وزرای ﺧﺎرﺟﻪ ﮐﺸــﻮرﻫﺎی ﺳــﺎﺣﻠﯽ درﯾﺎی ﺑﻪ اﺑﺘﮑﺎر اﯾﺮان و در ﻣﺎهﻫﺎی آﺧﺮ رﯾﺎﺳﺖ ﺟﻤﻬﻮری اﮐﺒﺮ ﻫﺎﺷــﻤﯽ رﻓﺴــﻨﺠﺎﻧﯽ در آﺑﺎن ) ۱۳۷۵ﻧﻮاﻣﺒﺮ (۱۹۹۶در ﺗﻬﺮان ﺑﺮﮔﺰار ﺷــﺪه اﺳﺖ. ﭘﯿﺶ از اﯾﻦ اﺟﻼس ،ﻧﺸﺴــﺖﻫﺎی دوﺟﺎﻧﺒﻪ ﻣﺘﻌﺪدی ﻣﯿﺎن رﻫﺒﺮان ﮐﺸــﻮرﻫﺎی ﺳﺎﺣﻠﯽ و ﻣﻘﺎمﻫــﺎی وزارت ﺧﺎرﺟﻪ اﻧﺠﺎم ﺷــﺪه اﺳــﺖ .در اﯾﻦ ﻣﺬاﮐﺮات ﻃــﺮح اوﻟﯿﻪ اﯾﺮان ﺑﺮ ﻣﺒﻨﺎی ﺗﻘﺴــﯿﻢ درﯾﺎ ﺑﻪ ﻗﺴــﻤﺖﻫﺎی ﻣﺴــﺎوی ﺑﻮد اﻣﺎ ﭘــﺲ از ﻣﺪﺗﯽ اﯾــﺮان اﻋﻼم ﮐﺮد ﮐــﻪ ﺑﺮ اﺳــﺎس ﺣﻖ ﺗﺎرﯾﺨــﯽاش در درﯾﺎی ﺧﺰر ،ﺳــﻬﻢ ﺧﻮد را ﺑﯿﺴــﺖ درﺻﺪ ﻣﯽداﻧﺪ و ﭼﻬــﺎر ﮐﺸــﻮر دﯾﮕــﺮ ﻣﯽﺗﻮاﻧﻨﺪ ﻣﺎﺑﻘﯽ را ﻫﺮ ﻃﻮر ﺧﻮاﺳــﺘﻨﺪ ﺗﻘﺴــﯿﻢ ﮐﻨﻨــﺪ .اﻣﺎ ﺑﻪ دﻟﯿﻞ ﻃﻮل ﮐﻢ ﺳــﺎﺣﻞ اﯾﺮان ،ﺳــﻬﻢ اﯾﻦ ﮐﺸــﻮر در درﯾﺎی ﺧﺰر ﻣﯽﺗﻮاﻧﺴــﺖ ﺗﺎ ﺣﺪود ﯾــﺎزده درﺻﺪ ﺗﻘﻠﯿﻞ ﭘﯿﺪا ﮐﻨﺪ .در ﮐﻨﻮاﻧﺴــﯿﻮن ﺟﺪﯾﺪ رژﯾﻢ ﺣﻘﻮﻗــﯽ درﯾﺎی ﺧﺰر ﺗﺎﮐﯿﺪ ﺷــﺪه اﺳــﺖ ﮐﻪ ﺷﮑﻞ ﻧﺎﻣﺴﺎﻋﺪ ﺳــﺎﺣﻞ ﮐﺸــﻮرﻫﺎ ﺑﺎﯾﺪ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﯾﮏ ﻓﺎﮐﺘﻮر در ﺗﻌﯿﯿﻦ ﺧﻄﻮط ﻣﺒــﺪا ﻣﺮزی ﻣﻮرد ﺗﻮﺟــﻪ ﻗﺮار ﺑﮕﯿــﺮد .در اﯾﻦ ﺻﻮرت ﺟﻤﻬــﻮری آذرﺑﺎﯾﺠﺎن و ﺗﺮﮐﻤﻨﺴــﺘﺎن ﻧﻤﯽﺗﻮاﻧﻨﺪ ﺷــﮑﻞ ﺳــﺎﺣﻞ اﯾﺮان را در ﻣﺬاﮐﺮات دو ﺟﺎﻧﺒﻪ آﯾﻨﺪه ﺑﻬﺎﻧﻪ ای ﺑــﺮای ﮐﺎﻫﺶ ﺳــﻬﻢ اﯾﺮان از ﺧــﺰر ﻗﻠﻤﺪاد ﮐﻨﻨﺪ ﮐــﻪ اﯾﻦ ﺧﻮد ﻣﯿﺘﻮاﻧــﺪ ﯾﮏ ﻣﻮﻓﻘﯿﺖ ﺑﺮای اﯾﺮان ﺑﺎﺷــﺪ. آﯾﻨﺪه ﻧﺸــﺎن ﺧﻮاﻫﺪ داد ﮐﻪ اﺳــﺘﺪﻻﻟﻬﺎی ﻣﺨﺎﻟــﻒ و ﻣﻮاﻓﻖ ﭘﯿﻤﺎن اﻣﻀﺎ ﺷــﺪه ﺗﺎ ﭼﻪ ﺣــﺪ ﺻﺤﯿﺢ ﺑــﻮده اﻧﺪ ،اﻣــﺎ ﻫﺠﻮم اﻃﻼﻋــﺎت ﮐﺎﻣﻼ ﻣﺘﻀــﺎد ﺑﺎ ﯾﮑﺪﯾﮕﺮ ﮐــﻪ ﻣﯿﺘﻮاﻧﻨﺪ ﻣﻮﺿﻌﮕﯿــﺮی و ﺗﺠﺰﯾﻪ و ﺗﺤﻠﯿﻞ را ﺑﺎ ﻣﺸــﮑﻞ ﻣﻮاﺟﻪ ﮐــﺮده و ﺑﻌﻀﯽ ﻣﻮاﻗﻊ ﻏﯿﺮ ﻣﻤﮑﻦ ﮔﺮداﻧﻨﺪ ،ﻣﺸــﮑﻞ ﺟﺪﯾﺪ اﺳــﺖ ﮐﻪ ﺑﺸﺮ ﺑﺎ رﺷــﺪ ﺗﮑﻨﻮﻟﻮژی ﺑﺎﯾﺪ ﺑﺎ آن ﻣﻮاﺟﻪ ﺑﺎﺷﺪ .ﯾﮏ ﺑﺎر دﯾﮕﺮ ﻫﻢ ﻗﺒﻼ ﻧﻮﺷــﺘﻪ ام ،ﺧﺒﺮ دروغ ﻣﺎﻧﻨﺪ وﯾﺮوس ﺳــﺮﻣﺎﺧﻮردﮔﯽ اﺳــﺖ .ﺑﯿﺎﯾﯿﺪ ﺑﺎ اﻧﺘﺸــﺎر اﺧﺒﺎر ﮐﺬب ﺗﻮی ﺻﻮرت ﯾﮑﺪﯾﮕﺮ ﻋﻄﺴــﻪ ﻧﮑﻨﯿﻢ و در ﭘﺮاﮐﻨــﺪن اﺧﺒﺎر دروﻏﯿﻦ ﻣﺤﻤﺪ ﺳــﻬﯽ ﺳــﻬﯿﻢ ﻧﺒﺎﺷــﯿﻢ.
52 Kheradmand Monthly - Vol. 4 - # 42-August/September 2018 - Tel: 647-932-8283
آراﻣﺶ ﺑﺮ ﺑﺎد رﻓﺘﻪ
ﺣــﺎﻻ ٨ﺳــﺎل از ﭘﺨــﺶ ﺷــﺎﯾﻌﻪ ﻣــﺮگ اﮐﺒــﺮ ﻋﺒــﺪی ﻣﯽﮔــﺬرد .ﻋﺒــﺪی در ﺳــﺎل ٨٩ﻣﺪﺗــﯽ را در ﺑﯿﻤــﺎری ﮔﺬراﻧــﺪه ﺑــﻮد و ﺷــﺎﯾﺪ ﻫﻤﯿــﻦ ﻫــﻢ ﻋﺎﻣﻠﯽ ﺑــﻮد ﮐﻪ ﺗﻌــﺪادی از ﮐﺎﻧﺎلﻫﺎی ﺗﻠﮕﺮاﻣﯽ ﺧﺒــﺮ از ﻣﺮﮔﺶ ﺑﺪﻫﻨﺪ. او ﻫﻤﺎن زﻣــﺎن در واﮐﻨﺶ ﺑﻪ اﯾﻦ ﺷــﺎﯾﻌﻪ ﮔﻔﺖ» :ﻃﯽ ٢٤ﺳــﺎﻋﺖ ﮔﺬﺷــﺘﻪ آراﻣﺶ از زﻧﺪﮔﯽ ﻣــﻦ و ﺧﺎﻧﻮادهام ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷــﺪه اﺳــﺖ .ﺑﺴــﯿﺎری از اﻗــﻮام و آﺷــﻨﺎﯾﺎن ﺑﺎ ﺷــﻨﯿﺪن اﯾﻦ ﺷــﺎﯾﻌﻪ ﻧﮕــﺮان ﺷــﺪه و ﺟﻮﯾــﺎی اﺣﻮال ﻣــﻦ ﺑﻮدﻧﺪ .ﻣﺘﺎﺳــﻔﺎﻧﻪ ﺑﺮﺧﯽ ﻣﻮاﻗﻊ دوﺳﺖداﺷــﺘﻦ و ﻣﺤﺒــﺖ ﺑﺎﻋــﺚ آزار و اذﯾﺖ ﻣﯽﺷــﻮد«.
ﺷﯿﻄﻨﺖ در ﺟﺎده اﻧﺪﯾﻤﺸﮏ
ﺳــﺎل ٨٩ﺷــﺎﯾﻌﻪ ﻣﺮﮔــﯽ دﯾﮕﺮ ﻫــﻢ داﺷــﺖ و آنﻫﻢ ﺧﺒﺮ ﻣﺮگ ﻋﻠــﯽ ﻧﺼﯿﺮﯾﺎن ﺑﻮد .ﺧﺒﺮ از درﮔﺬﺷــﺖ ﻋﻠﯽ ﻧﺼﯿﺮﯾــﺎن ﺑﻪ ﻫﻤــﺮاه اﻋﻀــﺎی ﺧﺎﻧﻮادهاش در ﺳــﺎﻧﺤﻪ
راﻧﻨﺪﮔــﯽ در ﺟﺎده اﻧﺪﯾﻤﺸــﮏ را ﻣﯽﮔﻔــﺖ ،اﻣﺎ ﺧﯿﻠﯽ زود ﻣﺸــﺨﺺ ﺷﺪ ﮐﻪ اﯾﻦ ﺷــﺎﯾﻌﻪ ﺷﯿﻄﻨﺘﯽ ﺑﯿﺶ ﻧﺒﻮده و ﯾﮏ اﺳــﺘﺎد داﻧﺸــﮕﺎه ﺑﺎ ﻧﺎم ﻣﺸــﺎﺑﻪ ﻋﻠــﯽ ﻧﺼﯿﺮﯾﺎن ﺑﻪ ﻫﻤــﺮاه ﺧﺎﻧﻮادهاش در ﺳــﺎﻧﺤﻪ راﻧﻨﺪﮔــﯽ در ﺟﺎده اﻧﺪﯾﻤﺸﮏ درﮔﺬﺷــﺘﻪاﻧﺪ و ﺑﻌﺪ ﻫﻢ اﯾﻦ ﺷﺎﯾﻌﻪ رد ﺷﺪ.
ﻣﺮگ ﺑﻪ ﻣﺜﺎﺑﻪ ﯾﮏ ﺟﺎﯾﺰه
ﺟﻤﺸــﯿﺪ ﻣﺸــﺎﯾﺨﯽ ،ﺣﺎﻻ روزﻫﺎﺳــﺖ در ﺑﯿﻤﺎرﺳــﺘﺎن ﺑﺴــﺘﺮی اﺳــﺖ اﻣﺎ ﭘﯿﺶ از اﯾﻦ ﺷــﺎﯾﻌﻪ درﮔﺬﺷــﺖ او ﭼﻨﺪﯾﻦﺑــﺎر در ﻓﻮاﺻﻞ زﻣﺎﻧﯽ ﻣﺘﻔﺎوت ﻣﻨﺘﺸــﺮ ﺷــﺪ و
۵۱
اﺗﻔــﺎق ﺗﻠﺨﯽ ﺑﻮد ﻛــﻪ ﺧﻮد اﯾﻦ ﺑﺎزﯾﮕــﺮ را ﻫﻢ ﻧﺎراﺣﺖ ﻛــﺮد» .اﺻــﻼ ﻧﻔﻬﻤﯿﺪﯾﻢ ﺷــﺎﯾﻌﻪ از ﻛﺠﺎ آﻣــﺪ .ﻣﻦ ﻗﺒﻼ ﮔﻔﺘــﻪام و ﺑﺎز ﻫﻢ ﻣﯽﮔﻮﯾﻢ ﻛﻪ ﺑﺰرﮔﺘﺮﯾــﻦ ﺟﺎﯾﺰهای ﻛﻪ ﺧــﺪا ﺑﻪ اﻧﺴــﺎن ﻣﯽدﻫﺪ ،ﻣﺮگ اﺳــﺖ وﻟــﯽ ﻣﻦ ﻫﻨﻮز ﻟﯿﺎﻗــﺖ درﯾﺎﻓﺖ اﯾﻦ ﺟﺎﯾﺰه را ﭘﯿــﺪا ﻧﻜﺮدهام .آدم ﭼﻪ ﺑﺪ ﺑﺎﺷــﺪ و ﭼﻪ ﺧﻮب ،ﺑﺎﻻﺧــﺮه روزی ﻣﯽﻣﯿﺮد .درد و ﻣﺮگ ﺑــﺮای ﻫﻤﻪ وﺟــﻮد دارد ،ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ اﯾﻨﻜــﻪ ﺑﮕﻮﯾﻨﺪ ﻓﻼﻧﯽ ﻣﺮده اﺳــﺖ ،ﺟﻨﺒﻪ ﺗﻮﻫﯿﻦ ﻧﺪارد و ﻧﺎراﺣﺖ ﻧﻤﯽﺷــﻮم. ﻓﺤﺶ ﻛﻪ ﻧــﺪاده! ﭼﺮا ﻧﺎراﺣﺖ ﺷــﻮم؟!«
ﻣﺮگ ﺧﺴﺮو
اواﺧﺮ ﺧﺮداد اﻣﺴــﺎل و در ﺑﺤﺒﻮﺣﻪ ﺟﺎمﺟﻬﺎﻧﯽ ﻓﻮﺗﺒﺎل، ﺷﺎﯾﻌﻪ ﻣﺮگ اﺳﺘﺎد ﻣﺤﻤﺪرﺿﺎ ﺷــﺠﺮﯾﺎن ،دل ﺑﺴﯿﺎری از دوﺳــﺘﺪاراﻧﺶ را ﻟﺮزاﻧــﺪ .ﺷــﺮق و ﺗﺎﺑﻨﺎک ،ﺟــﺰو اوﻟﯿﻦ ﺳــﺎﯾﺖﻫﺎﯾﯽ ﺑﻮدﻧﺪ ﮐــﻪ اﯾﻦ ﺧﺒﺮ را ﻣﻨﺘﺸــﺮ ﮐﺮدﻧﺪ ﮐﻪ ﻫﻤﺎﯾﻮن ﺷــﺠﺮﯾﺎن ﻧﺴــﺒﺖ ﺑﻪ آن واﮐﻨﺶ ﻧﺸــﺎن داده
و ﻧﻮﺷــﺖ »ﺑﺎز ﺷــﺎﯾﻌﻪای ﺑﯽاﺳــﺎس ﻣﺮدم ﻋﺰﯾﺰ را دل ﻧﮕــﺮان ﮐــﺮد .ﭘﺪر ﺣﺎﻟﺸــﺎن ﺧــﻮب اﺳــﺖ و ﺑﺎزیﻫﺎی ﻓﻮﺗﺒــﺎل را در ﻣﻨﺰل دﻧﺒــﺎل ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ .ﯾــﺎدآوری ﻣﯽﮐﻨﻢ ﮐــﻪ ﻫﺮﮔﻮﻧــﻪ ﺧﺒﺮ در ﻣــﻮرد ﺣــﺎل و اﺣﻮال اﯾﺸــﺎن را ﺑــﺎ ﺷــﻤﺎ در ﻣﯿﺎن ﺧﻮاﻫﻢ ﮔﺬاﺷــﺖ «.ﻫﺮﭼﻨــﺪ ﺑﺎﯾﺪ ﺑﻪ ﻟﯿﺴــﺖ اﻓﺮادی ﮐﻪ ﻧﺎﻣﺸــﺎن در اﯾﻦ ﻣﻄﻠــﺐ آﻣﺪه ،ﺛﺮﯾﺎ ﻗﺎﺳــﻤﯽ ،رﺿــﺎ روﯾﮕــﺮی ،اﺑﻮاﻟﻔﻀﻞ ﭘﻮرﻋــﺮب ،ﻣﻬﺪی ﺳــﻠﻮﮐﯽ ،رﺿﺎ ﻋﻄﺎران و اﻣﯿﻦ زﻧﺪﮔﺎﻧﯽ و ﺑﺴــﯿﺎری دﯾﮕﺮ را ﻫﻢ اﺿﺎﻓﻪ ﮐﺮد و ﺷــﺎﯾﺪ ﺑﻌﺪ از آنﻫﻢ ﺑﺎﯾﺪ در اﻧﺘﻈﺎر ﺷــﺎﯾﻌﻪ ﻣﺮگ ﮐﺲ دﯾﮕــﺮ ﺑﻮد.
ﻣﺎﻫﻨﺎﻣﻪ ﺧﺮدﻣﻨﺪ -ﺳﺎل ﭼﻬﺎرم -ﺷﻤﺎره - ۴۲ﻣﺮداد\ﺷﻬﺮﯾﻮر ۱۳۹۷
51 Kheradmand Monthly - Vol. 4 - # 42-August/September 2018 - Tel: 647-932-8283
همه چهرههایی که گرفتـار شایعه مرگ شده اند ﺷــﺎﯾﻌﻪ درﮔﺬﺷــﺖ ﺟﻼل ﭘﯿﺸــﻮاﯾﯿﺎن ﻫﻢ ﺗﮑﺬﯾﺐ ﺷﺪ. ﭘﯿﺶ از اﯾﻦ ﺑﺎ ﺷــﺎﯾﻌﻪ ﻣﺮگ ﺑﺴﯿﺎری از ﺑﺰرﮔﺎن ﻫﻤﭽﻮن ﻣﺤﻤﺪﻋﻠﯽ ﮐﺸــﺎورز ﻋﺰتاﻟﻠﻪ اﻧﺘﻈﺎﻣــﯽ ،ﻣﺤﻤﺪرﺿﺎ ﺷــﺠﺮﯾﺎن ،ﺟﻤﺸــﯿﺪ ﻣﺸــﺎﯾﺨﯽ ،اﮐﺒﺮ ﻋﺒﺪی و ... ﻣﻮاﺟــﻪ ﺑﻮدهاﯾﻢ .اﯾﻦ ﺑﺎزی زﺷــﺖ ﺗــﺎ ﮐﺠﺎ ﻗﺮار اﺳــﺖ اداﻣﻪ ﭘﯿﺪا ﮐﻨﺪ؟ ﺟــﻼل ﭘﯿﺸــﻮاﺋﯿﺎن ،ﺑﺎزﯾﮕــﺮ ﭘﯿﺸﮑﺴــﻮت ﺳــﯿﻨﻤﺎی اﯾﺮان ﻫــﻢ ﺑﻪ ﻗﺎﻓﻠــﻪ ﻣﺮگﻫﺎی اﻟﮑــﯽ ﭘﯿﻮﺳــﺖ و ﺷــﺐ ﯾﮑﺸــﻨﺒﻪ ﺧﺒﺮ ﻣﺮﮔﺶ دﺳــﺖ ﺑﻪ دﺳــﺖ در ﺷﺒﮑﻪﻫﺎی ﻣﺠــﺎزی ﮔﺸــﺖ .ﭼﻨﺪﺳــﺎﻋﺖ ﺑﻌــﺪ از ﭘﺨﺶ اﯾﻦ ﺧﺒــﺮ ﮐﻪ ﺧﺒﺮﮔﺰاری ﺗﺴــﻨﯿﻢ اﺑﺘــﺪا آن را ﻣﻨﺘﺸــﺮ ﮐــﺮده ﺑــﻮد ،دﺧﺘﺮ ﭘﯿﺸــﻮاﺋﯿﺎن وﯾﺪﯾﻮﯾﯽ از او ﻣﻨﺘﺸــﺮ ﮐﺮد ﮐــﻪ ﻧﺸــﺎن ﻣــﯽداد او زﻧﺪه و ﺳــﻼﻣﺖ اﺳــﺖ .ﭘﺨﺶ ﺷــﺎﯾﻌﻪ ﻣــﺮگ ﻫﻨﺮﻣﻨﺪان ﻣﺪتﻫﺎﺳــﺖ ﮐﻪ دﯾﮕــﺮ ﺗﺎزﮔﯽ ﻧــﺪارد و ﮔﺮﯾﺒﺎن ﺑﺴــﯿﺎری از ﺑﺎزﯾﮕــﺮان و ﻫﻨﺮﻣﻨﺪان ﻣﻄــﺮح ﮐﺸــﻮر را ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳــﺖ ،ﺣﺘــﯽ اﯾﻦ ﻣــﻮرد ﺑﻪ ﺧﺎرجﻧﺸــﯿﻨﺎن ﻫﻢ رﺳــﯿﺪه و ﺳــﺎل ﮔﺬﺷــﺘﻪ ﺧﺒﺮ ﺗﺼــﺎدف و ﻣﺮگ اﻧــﺪی ،ﺧﻮاﻧﻨﺪه ﭘﺎپ ﺳــﺎﮐﻦ ﺧﺎرج از ﮐﺸــﻮر ﺷــﺎﯾﻊ ﺷــﺪ ،اﻣﺎ اﯾﻦ ﺷــﺎﯾﻌﻪ ﻫــﻢ ﺑﻪ ﺳــﺮﻋﺖ ﺗﮑﺬﯾﺐ و ﻣﺸــﺨﺺ ﺷــﺪ ﯾﮑــﯽ از اﻋﻀﺎی ﮔﺮوه اﻧــﺪی ،ﺑﻪ ﻧﺎم رﻧﺪی در ﺳــﺎﻧﺤﻪ ﺗﺼــﺎدف ﻓــﻮت ﮐﺮده اﺳــﺖ. ﺑﻌﺪ از ﭘﺨﺶ ﺷﺎﯾﻌﻪ ﻣﺮگ ﻫﻨﺮﻣﻨﺪان ،ﺑﺴﯿﺎری از آﻧﻬــﺎ آزردهﺧﺎﻃــﺮ ﺷــﺪﻧﺪ و ﻣﺘﻦﻫﺎﯾﯽ در ﻧﮑﻮﻫــﺶ اﯾﻦ ﺷــﺎﯾﻌﻪﻫﺎ ﻧﻮﺷــﺘﻨﺪ اﻣﺎ ﮐﻤﺘﺮ ﮐﺴــﯽ در اﯾﻦﺑﺎره ﺑﻪ ﭘﻠﯿﺲ ﻓﺘﺎ ﺷﮑﺎﯾﺖ ﮐﺮد. اﯾــﻦ درﺣﺎﻟﯽ اﺳــﺖ ﮐــﻪ ﺑﻪ ﮔﻔﺘﻪ ﺳــﺮﻫﻨﮓ ﺷــﺎﮐﺮی ،رﺋﯿﺲ ﭘﻠﯿــﺲ ﻓﺘﺎی ﮐﺮدﺳــﺘﺎن اﯾﻦ ﻋﻤﻞ ﻣﺠــﺎزات دارد؛ »ﺷــﺎﯾﻌﻪ ﯾﻌﻨــﯽ ﭘﺮداﺧﺘﻦ ﺑــﻪ ﻣﻮﺿﻮﻋﯽ ﮐﻪ واﻗﻌﯿــﺖ ﻧــﺪارد ،ﻟــﺬا ﻧﺸــﺮ اﮐﺎذﯾــﺐ ﺗﻠﻘﯽ ﻣﯽﺷــﻮد و ﺑــﺮ اﯾــﻦ اﺳــﺎس ﮐﺴــﺎﻧﯽ ﮐــﻪ ﻣﺒﺎدرت ﺑﻪ ﺷــﺎﯾﻌﻪﭘﺮاﮐﻨﯽ ﮐﻨﻨﺪ ،ﺑﺎ اﺳﺘﻨﺎد ﺑﻪ ﻣﺎده ٦٩٨ﻗﺎﻧﻮن ﻣﺠﺎزات اﺳــﻼﻣﯽ و ﻣﺎده ١٨ ﻗﺎﻧــﻮن ﺟﺮاﯾــﻢ راﯾﺎﻧﻪای ﻣﺼﻮب ﺳــﺎل ١٣٨٨ ﻣﺠــﺮم ﺧﻮاﻫﻨﺪ ﺷــﺪ« اﯾــﻦ ﻣــﺎده ﻣﯽﮔﻮﯾﺪ: »ﻫﺮﮐﺲ ﺑــﻪ ﻗﺼﺪ اﺿﺮار ﺑﻪ ﻏﯿﺮ ﯾﺎ ﺗﺸــﻮﯾﺶ اذﻫﺎن ﻋﻤﻮﻣﯽ ﯾﺎ ﻣﻘﺎﻣﺎت رﺳــﻤﯽ ﺑﻪ وﺳﯿﻠﻪ ﺳــﺎﻣﺎﻧﻪ راﯾﺎﻧــﻪای ﯾــﺎ ﻣﺨﺎﺑﺮاﺗــﯽ اﮐﺎذﯾﺒﯽ را ﻣﻨﺘﺸــﺮ ﻧﻤﺎﯾﺪ ﯾﺎ در دﺳــﺘﺮس دﯾﮕــﺮان ﻗﺮار دﻫﺪ ﯾــﺎ ﺑﺎ ﻫﻤﺎن ﻣﻘﺎﺻﺪ اﻋﻤﺎﻟــﯽ را ﺑﺮﺧﻼف ﺣﻘﯿﻘﺖ، رأﺳــﺎ ﯾــﺎ ﺑﻪﻋﻨــﻮان ﻧﻘﻞﻗــﻮل ،ﺑــﻪ ﺷــﺨﺺ ﺣﻘﯿﻘﯽ ﯾﺎ ﺣﻘﻮﻗــﯽ ﺑﻪﻃﻮر ﺻﺮﯾــﺢ ﯾﺎ ﺗﻠﻮﯾﺤﯽ ﻧﺴــﺒﺖ دﻫﺪ ،اﻋﻢ از اﯾﻦﮐــﻪ از ﻃﺮﯾﻖ ﯾﺎدﺷــﺪه ﺑﻪ ﻧﺤــﻮی از اﻧﺤﺎی ﺿﺮر
۵۰
ﺧﻮاﻫﺪﺷــﺪ و ﻗﺎﺑﻞ ﺗﻌﻘﯿﺐ ﮐﯿﻔﺮی اﺳــﺖ«. ﮐﺎﻧﺎلﻫــﺎی ﺗﻠﮕﺮاﻣــﯽ و ﺻﻔﺤــﺎت اﯾﻨﺴــﺘﺎﮔﺮاﻣﯽ ﮐــﻪ دﻧﺒــﺎل ﺟﺬب دﻧﺒﺎلﮐﻨﻨــﺪه و ﻣﺨﺎﻃﺐاﻧــﺪ ،ازﺟﻤﻠﻪ اﺻﻠﯽﺗﺮﯾــﻦ ﻣﺘﻬﻤــﺎن ﭘﺮوﻧﺪهﻫﺎﯾــﯽ از اﯾــﻦ دﺳــﺖاﻧﺪ .ﮐﺎﻧﺎلﻫﺎﯾــﯽ ﮐــﻪ ﺧﺒــﺮ را ﭘﺨــﺶ ﻣﯽﮐﻨﻨــﺪ و ﺗﻨﻬــﺎ ﺑﻌــﺪ از ﮔﺬر ﭼﻨﺪﺳــﺎﻋﺖ ﻫﻤﻪ از آن ﺑﺎﺧﺒﺮﻧﺪ .ﻫﻨﺮﻣﻨﺪاﻧﯽ ﮐﻪ ﺷــﺎﯾﻌﻪ ﻣــﺮگ ﺑﯽدﻟﯿﻠﺸــﺎن ﺧــﻮراک ﮐﺎﻧﺎلﻫــﺎی ﺗﻠﮕﺮاﻣــﯽ ﺷــﺪه ،ﺑﺎﯾــﺪ اﯾــﻦ ﻣــﻮرد را از ﻣﺠــﺎری ﻗﺎﻧﻮﻧــﯽ ﭘﯿﮕﯿﺮی ﮐﻨﻨﺪ ﺗﺎ ﺷــﺎﯾﺪ دﯾﮕﺮ ﺷــﺎﻫﺪ ﭼﻨﯿــﻦ ﻣﻮاردی ﻧﺒﺎﺷــﯿﻢ.
رﻧﺠﯿﺪه از ﺷﺎﯾﻌﻪﻫﺎ
ﺳــﺎل ٨٨ﺷــﺎﯾﻌﻪ ﻣــﺮگ ﻋﺰتاﻟﻠــﻪ اﻧﺘﻈﺎﻣﯽ ﻫﻤﻪ را ﻏﺎﻓﻠﮕﯿــﺮ ﮐﺮد .ﻫﺮﭼﻨﺪ ﺑﺮای او ﭼﻨﺪﯾﻦﺑﺎر ﺷــﺎﯾﻌﻪ ﻣﺮگ ﺳــﺎﺧﺘﻪ ﺷــﺪه و ﻫﺮﺑــﺎر ﺑﻪ ﻧﻮﻋــﯽ رد ﺷــﺪه اﻣﺎ ﻧﻜﺘﻪ ﺟﺎﻟــﺐ درﺑﺎره او اﯾﻦ اﺳــﺖ ﻛﻪ اﯾﻦ ﺑﺎزﯾﮕــﺮ ﭘﺲ از آﻧﻜﻪ دﯾﺪ ﺗﻜﺮار اﯾﻦ ﺷــﺎﯾﻌﻪ درﺑﺎره ﻫﻤــﻜﺎرش ،ﻣﺤﻤﺪﻋﻠﯽ ﻛﺸــﺎورز او را رﻧﺠﯿﺪهﺧﺎﻃــﺮ ﻛــﺮده اﺳــﺖ ،در ﮔﻔﺖوﮔﻮﯾــﯽ ﮔﻔــﺖ» :اﯾــﻦ ﺧﯿﻠﯽ ﺑﺪ اﺳــﺖ ﻛﻪ ﺑﺮای ﺷــﻮﺧﯽ ﺑﺎ ﺧﺒﺮ درﮔﺬﺷــﺖ دﯾﮕــﺮان ﺑﺎزی ﻣﯽﻛﻨﯿــﻢ ،ﭼﺮا ﺑﺎﯾﺪ ﭼﻨﯿﻦ ﺷــﻮﺧﯽﻫﺎی ﻧﺎﻫﻨﺠــﺎری ﺑﺎ دﯾﮕــﺮان ﺑﻜﻨﯿﻢ؟«
ﮐﺴﯽ ﮐﻪ ﺷﮑﺎﯾﺖ ﮐﺮد
ﻣﺎدی ﯾﺎ ﻣﻌﻨﻮی ﺑﻪ دﯾﮕﺮی وارد ﺷــﻮد ﯾﺎ ﻧﺸــﻮد ،اﻓﺰون ﺑــﺮ اﻋﺎده ﺣﯿﺜﯿﺖ )در ﺻﻮرت اﻣــﮑﺎن( ،ﺑﻪ ﺣﺒﺲ از ﻧﻮد و ﯾــﮏ روز ﺗﺎ دوﺳــﺎل ﯾﺎ ﺟــﺰای ﻧﻘــﺪی از ﭘﻨﺞﻣﯿﻠﯿﻮن رﯾﺎل ﺗﺎ ﭼﻬﻞﻣﯿﻠﯿــﻮن رﯾﺎل ﯾﺎ ﻫــﺮ دو ﻣﺠﺎزات ﻣﺤﮑﻮم
ﻣﺎﻫﻨﺎﻣﻪ ﺧﺮدﻣﻨﺪ -ﺳﺎل ﭼﻬﺎرم -ﺷﻤﺎره - ۴۲ﻣﺮداد\ﺷﻬﺮﯾﻮر ۱۳۹۷
ﺷــﺎﯾﻌﻪ ﻓﻮتﺷــﺪن ﻣﺤﻤﺪﻋﻠــﯽ ﻛﺸــﺎورز ﻫــﻢ از آن ﺷــﺎﯾﻌﻪﻫﺎﯾﯽ ﺑــﻮد ﻛــﻪ ﭼﻨﺪﺑــﺎر ﺗﻜﺮار ﺷــﺪ و ﻛﺸــﺎورز ﯾﻚﺑــﺎر ﭘــﺲ از اﯾﻦ ﺷــﺎﯾﻌﻪ در ﮔﻔﺖوﮔﻮﯾــﯽ درﺑــﺎره وﺿﻊ ﺧﻮد درﻣﺼﺎﺣﺒﻪای ﮔﻔﺘــﻪ ﺑﻮد :ﺣﺎل ﺟﺴــﻤﺎﻧﯽام ﺧﻮب اﺳــﺖ اﻣﺎ اﯾــﻦ وﺻﯿﺖ ﻣــﻦ ﺑﻪ ﻫﻤﻪ ﻣــﺮدم اﯾــﺮان اﺳــﺖ ﻛــﻪ ﻣﻮاﻇﺐ ﺳــﻼﻣﺖ ﺧﻮد ﺑﺎﺷــﻨﺪ .ﻫﯿﭻ ﻧﻌﻤﺘﯽ ﺑﺎﻻﺗﺮ از ﺳــﻼﻣﺘﯽ ﻧﯿﺴــﺖ« .او ﺑﺎر آﺧﺮ اﻣﺎ از ﺷــﻨﯿﺪن اﯾﻦ ﺧﺒﺮ درﺑــﺎره ﺧﻮدش ﮔﻼﯾﻪ ﮐﺮد و ﮔﻔﺖ :ﻣﻦ ﺷــﺐ در ﻣﻨﺰل درﺣﺎل اﺳــﺘﺮاﺣﺖ ﺑﻮدم و ﺻﺒﺢ روز ﺑﻌﺪ اﯾﻦ ﺧﺒﺮ را ﺷــﻨﯿﺪم و ﻣﺘﺤﯿﺮ ﻣﺎﻧﺪم .ﻣﻦ زﻧﺪه ﻫﺴــﺘﻢ ،درد و ﻛﺴــﺎﻟﺖ دارم اﻣﺎ ﻫﻨﻮز ﻧﻔﺲ ﻣﯽﻛﺸــﻢ .روز ﮔﺬﺷــﺘﻪ ﺑﻪ زور اﻫﺎﻟﯽ ﻓﺎﻣﯿــﻞ ﺑﺎ وﺟﻮد ﺑﯿﻤــﺎری و دردی ﻛﻪ دارم ،از ﺧﻮﻧــﻪ ﺑﯿــﺮون رﻓﺘﻢ و ﺑﻪ ﭘﻠﯿﺲ ﻓﺘﺎ ﺷــﻜﺎﯾﺖ ﻛﺮدم و آﻧﻬﺎ ﮔﻔﺘﻨﺪ ﺳــﺮﯾﻌﺎ ﭘﯿﮕﯿﺮ ﻣﯽﺷــﻮﻧﺪ ﺗــﺎ ﺑﺒﯿﻨﻨﺪ اﯾــﻦ اﺗﻔﺎﻗﺎت از ﻛﺠﺎ ﻧﺸــﺄت ﻣﯽﮔﯿﺮد .ﺷــﻤﺎ ﻧﻤﯽداﻧﯿــﺪ ﻓﺮزﻧﺪ ﻣﻦ در آن ﺳــﺮ دﻧﯿﺎ ﭼــﻪ ﺣﺎﻟﯽ ﺑﻮد و ﻣﺜﻞ اﺑﺮ ﺑﻬــﺎر ﮔﺮﯾــﻪ ﻣﯽﻛﺮد«.
50 Kheradmand Monthly - Vol. 4 - # 42-August/September 2018 - Tel: 647-932-8283
49 Kheradmand Monthly - Vol. 4 - # 42-August/September 2018 - Tel: 647-932-8283
۱۳۹۷ ﻣﺮداد\ﺷﻬﺮﯾﻮر- ۴۲ ﺷﻤﺎره- ﺳﺎل ﭼﻬﺎرم- ﻣﺎﻫﻨﺎﻣﻪ ﺧﺮدﻣﻨﺪ
۴۹
48 Kheradmand Monthly - Vol. 4 - # 42-August/September 2018 - Tel: 647-932-8283
۱۳۹۷ ﻣﺮداد\ﺷﻬﺮﯾﻮر- ۴۲ ﺷﻤﺎره- ﺳﺎل ﭼﻬﺎرم- ﻣﺎﻫﻨﺎﻣﻪ ﺧﺮدﻣﻨﺪ
۴۸
ﻧﺎﺻــﺮ و وﺣــﺪت و ﭘﻮری ﺑﻨﺎﯾﯽ ﻫﻔﺘﻪ ﯾﮏ ﺑــﺎر دورهای داﺷــﺘﯿﻢ و ﯾﮑﺪﯾﮕﺮ را ﻣﯽدﯾﺪﯾﻢ«.
ﺑﺎزﯾﮕﺮاﻧﯽ ﮐﻪ ﭘــﺲ از اﻧﻘﻼب ﮐﺎر ﮐﺮدﻧﺪ ﻃﺎﻏﻮﺗﯽ ﻧﺒﻮدﻧﺪ؟! ﻫﻤﺎﯾــﻮن درﺑــﺎره اﯾﻨﮑﻪ ﭼــﺮا ﺑﺮﺧﯽ از ﺑﺎزﯾﮕــﺮان ﭘﺲ از اﻧﻘــﻼب ﻣﻤﻨﻮعاﻟﺘﺼﻮﯾﺮ ﺷــﺪﻧﺪ و ﻋــﺪهای دﯾﮕﺮ ﻧﻪ ﮔﻔــﺖ» :ﺗﻤــﺎم ﺑﺎزﯾﮕﺮاﻧــﯽ ﮐﻪ ﭘــﺲ از اﻧﻘــﻼب اﺟﺎزه اداﻣــﻪ ﻓﻌﺎﻟﯿــﺖ ﭘﯿــﺪا ﮐﺮدﻧﺪ ﻫــﻢ ﭘﯿــﺶ از اﻧﻘــﻼب در ﻓﯿﻠﻢﻫــﺎ ﺣﻀــﻮر داﺷــﺘﻨﺪ و ﺻﺤﻨﻪﻫﺎﯾــﯽ را ﺑــﺎزی ﮐــﺮده ﺑﻮدﻧــﺪ ﮐــﻪ ﺷــﺎﯾﺪ ﺑﺎزﯾﮕــﺮان ﻣﻤﻨﻮعاﻟﺘﺼﻮﯾــﺮ در ﭼﻨﯿــﻦ ﺻﺤﻨﻪﻫﺎﯾــﯽ ﺣﻀــﻮر ﭘﯿــﺪا ﻧﻤﯽﮐﺮدﻧﺪ و ﭘﺎﺳــﺦ اﯾﻦﮐﻪ ﭼــﺮا ﻋﺪهای ﻣﻤﻨﻮعاﻟﻔﻌﺎﻟﯿــﺖ ﺷــﺪﻧﺪ و دﯾﮕــﺮان ﻧــﻪ ﻫﻨــﻮز ﭘﯿﺪا ﻧﺸــﺪه اﺳﺖ«.
اﺷــﺘﺒﺎ ِه ﺑﺎزی ﻧﮑﺮدن در »ﻫﺰاردﺳﺘﺎن«
ﺑﺎزﯾﮕﺮ ﻓﯿﻠﻢ »آﻗﺎی ﺟﺎﻫﻞ« ﺑﯿــﺎن ﮐــﺮد» :آﻗــﺎی ﻋﻠــﯽ ﺣﺎﺗﻤﯽ ﺑﻪ ﻣﻦ ﮔﻔﺖ اﺷــﺘﺒﺎه ﮐــﺮدی در »ﻫــﺰار دﺳــﺘﺎن« ﺑــﺎزی ﻧﮑﺮدی ﭼــﻮن اﮔﺮ ﺑﺎزی ﻣﯽﮐــﺮدی در ﭘﺮوژهﻫﺎی ﭘﺲ از آن ﻫــﻢ ﺣﻀﻮر داﺷــﺘﯽ و ﻣﺴﺌﻠﻪ ﻣﻤﻨﻮﻋﯿﺖ ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ ﺗﻮ از ﺑﯿــﻦ ﻣﯽرﻓﺖ«. او در ﺧﺼــﻮص ﻫﻤــﮑﺎری ﺑــﺎ ﻋﻠــﯽ ﺣﺎﺗﻤــﯽ در ﻓﯿﻠــﻢ »ﺑﺎﺑﺎﺷــﻤﻞ« ﮔﻔــﺖ» :ﺳــﮑﺎﻧﺲ ﺑﻪ ﺳــﮑﺎﻧﺲ اﯾﻦ ﻓﯿﻠﻢ ﺗﺎﺑﻠﻮ ﻧﻘﺎﺷــﯽ ﺑﻮد .ﻣﺘﻨﯽ ﺑﺴــﯿﺎر ﺧﻮﺑﯽ داﺷــﺖ اﻣﺎ ﺑﻪ دﻟﯿﻞ اﯾﻨﮑــﻪ دﯾﺎﻟﻮگﻫــﺎی ﻓﯿﻠﻢ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﺷــﻌﺮ ﺑﯿﺎن ﻣﯽﺷــﺪ ﻧﺘﻮاﻧﺴﺖ ﮔﯿﺸــﻪ ﻣﻨﺎﺳــﺒﯽ را از آن ﺧﻮد ﮐﻨﺪ«. دﯾﺎﻟﻮگﻫﺎی »دﻧﯿﺎی آﺑﯽ« را اﺣﻤﺪ ﺷﺎﻣﻠﻮ ﻧﻮﺷﺖ. ﻫﻤﺎﯾــﻮن در ﺧﺼــﻮص آﺷــﻨﺎﯾﯽ ﺑــﺎ اﺣﻤــﺪ ﺷــﺎﻣﻠﻮ ﺗﺎﮐﯿــﺪ ﮐﺮد» :آﻗــﺎی ﺷــﺎﻣﻠﻮ روی ﻓﯿﻠﻤﻨﺎﻣﻪﻫــﺎ دﯾﺎﻟﻮگ ﻣﯽﮔﺬاﺷﺖ و ﻓﯿﻠﻤﻨﺎﻣﻪ ﻫﻢ ﻣﯽﻧﻮﺷــﺖ و دﯾﺎﻟﻮگﻫﺎی »دﻧﯿــﺎی آﺑــﯽ« را ﻫﻢ آﻗﺎی ﺷــﺎﻣﻠﻮ ﮔﺬﺷــﺘﻪ ﺑﻮد«.
رﻣﺰ ﺑﻘﺎی »ﺳــﻠﻄﺎن ﻗﻠﺐﻫﺎ«؛ ﺗﻠﻔﯿــﻖ روﺣﺎﻧﯽ و ﻋــﺎرف و ﻓﺮدﯾﻦ ﺑﻮد
ﻫﻤﺎﯾــﻮن ﺑــﺎ اﺷــﺎره ﺑــﻪ اﯾﻦﮐــﻪ در ﻓﯿﻠــﻢ »ﺳــﻠﻄﺎن ﻗﻠﺐﻫﺎ« ﺑــﺮای اوﻟﯿﻦ ﺑــﺎر ﻋﺎرف ﺟﺎﯾﮕﺰﯾــﻦ اﯾﺮج ﺑﺮای ﺧﻮاﻧــﺪن ﺗﺼﻨﯿﻒﻫﺎ و ﺗﺮاﻧﻪﻫﺎی ﻓﯿﻠﻢ ﺷــﺪ ،ﺗﺎﮐﯿﺪ ﮐﺮد: »ﻣﻮﺳــﯿﻘﯽ اﯾﻦ ﮐﺎر ﺗﻮﺳﻂ اﻧﻮﺷــﯿﺮوان روﺣﺎﻧﯽ ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺷــﺪ و او ﮔﻔﺖ اﯾﻦ ﺳﺒﮏ از ﻣﻮﺳــﯿﻘﯽ ﺑﻪ ﺻﺪای آﻗﺎی اﯾــﺮج ﻧﻤﯽﺧﻮرد و ﻋــﺎرف ﺟﺎﯾﺶ را ﻣﯽﮔﯿــﺮد و ﺗﻠﻔﯿﻖ
۴۷
ﻣﻮﺳــﯿﻘﯽ اﻧﻮﺷــﯿﺮوان روﺣﺎﻧﯽ ﺻﺪای ﻋﺎرف و ﺷﻌﺮ ﻣﺤﻤﺪﻋﻠﯽ ﺷــﯿﺮازی ﺑﻪ ﺗﺮاﻧﻪﻫﺎی ﻣﺎﻧﺪﮔﺎر »ﺳــﻠﻄﺎن ﻗﻠﺐﻫﺎ« ﻣﻨﺘﻬﯽ ﺷــﺪ.
ﻓﺮوش ﻓﯿﻠﻢ »ﻃﻮﻗﯽ« را ﻫﯿﭻ ﻓﯿﻠﻤﯽ ﻧﺪاﺷــﺘﻪ اﺳﺖ
اﯾــﻦ ﺑﺎزﯾﮕــﺮ ﺑﺎ ﻗﯿــﺎس وﺿﻌﯿﺖ ﮔﯿﺸــﻪ ﺳــﯿﻨﻤﺎ در آن ﺳــﺎلﻫﺎ و اﯾــﻦ روزﻫــﺎ ﮔﻔــﺖ» :ﻋﻼﻗﻪ ﻣــﺮدم ﺑﻪ ﺳــﯿﻨﻤﺎی ﻣﻠــﯽ در آن روزﻫــﺎ ﺧﯿﻠــﯽ ﺑﯿﺸــﺘﺮ ﺑــﻮد ﻣــﻦ ﯾﺎدم ﻣﯽآﯾــﺪ زﻣﺎﻧﯽ ﮐــﻪ ﻓﯿﻠــﻢ »ﻃﻮﻗﯽ« ﺑﻪ ﭘــﺮده ﺳــﯿﻨﻤﺎﻫﺎ رﻓــﺖ در روز اول ۳۰۰ﻫــﺰار ﺗﻮﻣــﺎن ﻓﺮوﺧــﺖ ۱۵۰ .ﻫﺰار ﻧﻔــﺮ در روز اﺑﺘﺪاﯾﯽ اﮐــﺮان »ﻃﻮﻗــﯽ« ﺑﻪ ﺳــﺎﻟﻦﻫﺎی ﺳــﯿﻨﻤﺎ رﻓﺘﻨــﺪ و اﯾــﻦ ﻓﯿﻠﻢ را دﯾﺪﻧــﺪ؛ آﻣﺎری ﮐﻪ ﺗﺎ ﺑــﻪ اﻣﺮوز ﻫﯿﭻﮔﺎه ﺗﮑﺮار ﻧﺸــﺪه اﺳﺖ«.
ﺻﻤﯿﻤﯽ ﺗﺮ ﯾــﻦ دوﺳﺖ ﺳﯿﻨﻤﺎﯾﯽام ﻓﺮدﯾــﻦ ﺑــﻮد
ﻫﻤﺎﯾــﻮن اﻓــﺰود: »ﻣﺤﻤﺪﻋﻠــﯽ ﻣﺤﻤــﺪ ﻋﻠــﯽ ﻓﺮدﯾــﻦ ،آﻗــﺎی ﺳــﯿﻨﻤﺎ ﺑــﻮد .ﻣــﻦ از دوﻣﯿــﻦ ﻓﯿﻠــﻢ ﻓﺮدﯾﻦ ﺑــﺎ او ﻫﻤﺒــﺎزی ﺑــﻮدم؛ ﻓﯿﻠﻤــﯽ ﺑﻮد ﺑﻪ ﻧــﺎم »ﺑﯿﻮهﻫــﺎی ﺧﻨــﺪان« و ﭘﺲ از آن در ﺗﻤــﺎم ﻓﯿﻠﻢﻫــﺎ در ﮐﻨــﺎر ﻫﻢ ﺑﻮدﯾــﻢ .در ﻣﯿﺎن ﺑﺎزﯾﮕﺮان ﺳــﯿﻨﻤﺎ از ﻫﻤﻪ ﺑﯿﺸﺘﺮ ﺑﻪ ﻣﺤﻤﺪﻋﻠﯽ ﻓﺮدﯾﻦ ﻧﺰدﯾﮏ ﺑــﻮدم و رﻓﺖ آﻣﺪ داﺷــﺘﻢ؛ ﻫﻔﺘﻪای ﯾﮏ روز ﭘﻨﺠﺸــﻨﺒﻪﻫﺎ دور ﻫــﻢ ﺟﻤــﻊ ﻣﯽﺷــﺪﯾﻢ«.
ﭘﻮری ﺑﻨﺎﯾﯽ دﺧﺘﺮ ﻧﺠﯿﺐ ﺳﯿﻨﻤﺎی اﯾﺮان ﺑﻮد
او ﻫﻤﭽﻨﯿــﻦ در ﺧﺼﻮص ﭘــﻮری ﺑﻨﺎﯾﯽ ﮔﻔﺖ» :ﭘﻮری ﺑﻨﺎﯾــﯽ ﻗﻠﺐ ﺑﺴــﯿﺎر ﻣﻬﺮﺑﺎﻧــﯽ دارد و دﻟﺴــﻮز ﻫﻤﻪ اﺳــﺖ .در ﺗﻤﺎم اﯾﻦ ﺳــﺎلﻫﺎ در ﺣــﻮزه ﻓﻌﺎﻟﯿﺖﻫﺎی ﺧﯿﺮﺧﻮاﻫﺎﻧــﻪ ﻣﺸــﻐﻮل ﺑــﻮده اﺳــﺖ ،ﭘــﻮری ﺑﻨﺎﯾﯽ ﺳــﯿﻨﻤﺎ را ﺑــﺎ ﻓﯿﻠﻢ »ﻋــﺮوس ﻓﺮﻧﮕﯽ« آﻏﺎز ﮐــﺮد و در »ﺧﺪاﺣﺎﻓــﻆ ﺗﻬﺮان« ﺑﻪ اوج ﺑﺎزﯾﮕﺮی ﺧﻮد رﺳــﯿﺪ ﮐﻪ در آن ﻓﯿﻠــﻢ ﺑﺎ ﺑﻬــﺮوز وﺛﻮﻗﯽ ﻫﻤﺒــﺎزی ﺑﻮد«. ﻫﻤﺎﯾــﻮن ﺗﺎﮐﯿــﺪ ﮐــﺮد» :ﭘــﻮری ﺑﻨﺎﯾــﯽ دﺧﺘــﺮ ﻧﺠﯿﺐ ﻓﯿﻠﻢﻫﺎی ﻓﺎرﺳــﯽ ﺑــﻮد؛ ﻫــﺮ ﮐﺎرﮔﺮداﻧﯽ ﮐﻪ ﺑــﻪ دﻧﺒﺎل ﻧﻘــﺶ دﺧﺘــﺮ ﻧﺠﯿﺐ ﻣﯽﮔﺸــﺖ ،ﺳــﺮاغ ﭘــﻮری ﺑﻨﺎﯾﯽ ﻣﯽرﻓــﺖ.
ﻣﺎﻫﻨﺎﻣﻪ ﺧﺮدﻣﻨﺪ -ﺳﺎل ﭼﻬﺎرم -ﺷﻤﺎره - ۴۲ﻣﺮداد\ﺷﻬﺮﯾﻮر ۱۳۹۷
47 Kheradmand Monthly - Vol. 4 - # 42-August/September 2018 - Tel: 647-932-8283
خاطرات «همایون» پس از شکست سکوت ۴۰ساله
ﻫﻤﺎﯾﻮن ،ﺑﺎزﯾﮕﺮ ﺳــﯿﻨﻤﺎی اﯾﺮان در ﭘﯿﺶ از اﻧﻘﻼب ،در ﮔﻔﺘﮕﻮﯾﯽ ﺑﺎ ﺧﺒــﺮ آﻧﻼﯾﻦ از ﻣﺎﺟﺮای ﺣﻀــﻮر در دادﮔﺎه اوﯾﻦ ،دوﺳــﺘﯽ ﺑﺎ ﻓﺮدﯾﻦ ،ﻓﺮوش ﺑــﺎﻻی ﻓﯿﻠﻢ »ﻃﻮﻗﯽ«، آرزوی ﺑﺮآورده ﻧﺸــﺪه ﻧﺎﺻﺮ ﻣﻠﮏﻣﻄﯿﻌــﯽ و ...ﮔﻔﺖ.
ﻣﻤﻨﻮعاﻟﻔﻌﺎﻟﯿﺖ ﺷــﺪی ﺷــﻐﻠﯽ را اﻧﺘﺨــﺎب ﮐﻦ ﮐﻪ در ارﺗﺒــﺎط ﺑﺎ ﻣﺮدم ﺑﺎﺷــﯽ و ﺑﻪ ﻫﻤﯿﻦ دﻟﯿــﻞ ﺑﻮد ﮐﻪ ﻧﺎﺻﺮ ﻣﻠــﮏ ﻣﻄﯿﻌﯽ ﯾــﮏ ﻗﻨﺎدی داﯾــﺮ ﮐﺮد و در ﺳــﺎلﻫﺎی ﭘــﺲ از اﻧﻘــﻼب در آن ﻣﺸــﻐﻮل ﺑﻪ ﮐﺎر ﺷــﺪ«.
ﻣﺤﻤﺪﻋﻠــﯽ ﺗﺒﺮﯾﺰﯾــﺎن ﺑــﺎ ﻧــﺎم ﻫﻨــﺮی ﻫﻤﺎﯾــﻮن در
ﮔﻔﺖوﮔﻮ ﺑﺎ ﮐﺎﻓﻪ ﺗﻤﺎﺷــﺎ ،از ﻣﻤﻨﻮعاﻟﻔﻌﺎﻟﯿﺘﯽ ۴۰ﺳــﺎﻟﻪ ﭘﺲ از اﻧﻘﻼب ﺑﺎزﯾﮕﺮان را ﺑﻪ دادﮔﺎه اوﯾﻦ ﺑﺮدﻧﺪ
ﺑﺎزﯾﮕــﺮان ﭘﯿﺶ از اﻧﻘــﻼب ،آرزوی ﺑﻬــﺮوز وﺛﻮﻗﯽ ﺑﺮای ﺑﺎزﮔﺸــﺖ ﺑﻪ اﯾــﺮان ،ﺧﺎﻃــﺮات ﻣﻠﮏﻣﻄﯿﻌــﯽ و ﭘﻮری ﺑﻨﺎﯾــﯽ و ﻋﻠــﯽ ﺣﺎﺗﻤﯽ و ﭼﻬــﺎر دﻫﻪ دوری از ﺳــﯿﻨﻤﺎ ﮔﻔﺖ .
ﻫﻤﺎﯾﻮن ،ﻣﺘﻮﻟﺪ ﺳــﺎل ،۱۳۱۶ﺑﺎزﯾﮕﺮی را در ﺳــﺎلﻫﺎی ﭘﺎﯾﺎﻧــﯽ دﻫﻪ ۳۰و ﺑﺎ ﻓﯿﻠﻢﻫﺎﯾــﯽ ﻣﺎﻧﻨﺪ »داﻣﺎد ﻣﯿﻠﯿﻮﻧﺮ« و »ﺑﯽﺳــﺘﺎرهﻫﺎ« آﻏﺎ ﮐﺮد و ﺗﺎ ﺳــﺎل ۵۷در ﺑﯿﺶ از ﺻﺪ ﻓﯿﻠﻢ ﺳــﯿﻨﻤﺎﯾﯽ ﺣﻀﻮر داﺷــﺖ» .ﺗﭙﻠﯽ«» ،دﻧﯿﺎی آﺑﯽ«، »ﺑﺎﺑﺎﺧﺎﻟﺪار«» ،آﻗﺎی ﺟﺎﻫﻞ«» ،ﺷــﺎﻫﺮگ« و »ﺷــﻮرش« از ﺟﻤﻠــﻪ ﻓﯿﻠﻢﻫﺎی ﮐﺎرﻧﺎﻣﻪ ﻫﻨﺮی ﻫﻤﺎﯾﻮن ﺑﻪ ﺣﺴــﺎب ﻣﯽآﯾﻨــﺪ .ﻓﻌﺎﻟﯿــﺖ ﻫﻤﺎﯾــﻮن در ﺳــﯿﻨﻤﺎ در ﺳــﺎل ۵۷ ﻣﺘﻮﻗﻒ ﺷــﺪ و او از آن ﺳــﺎل ﺗﺎ ﺑﻪ اﻣــﺮوز در ﺣﺮﻓﻪای دﯾﮕﺮ ﻏﯿﺮ از ﺑﺎزﯾﮕﺮی ﻣﺸــﻐﻮل ﺑﻪ ﮐﺎر اﺳــﺖ. ﺑﺎزﯾﮕــﺮ ﻓﯿﻠــﻢ »ﺷــﺎﻫﺮگ« ﺑــﺎ ﺑﯿــﺎن اﯾﻦﮐــﻪ ﻫﻤــﺮاه ﻣــﺮدم ﺑــﻮدن ﺑﺎﻋﺚ ﺷــﺪ ﮐﻪ ﭘــﺲ از ﻣﻤﻨﻮﻋﯿــﺖ ﮐﺎر در ﺣﻮزه رﺳــﺘﻮرانداری ﻣﺸــﻐﻮل ﺑﻪ ﮐﺎر ﺷــﻮد ،ﺗﺄﮐﯿﺪ ﮐــﺮد» :ﺑــﻪ ﻧﺎﺻــﺮ ﻣﻠﮏﻣﻄﯿﻌﯽ ﻫــﻢ ﮔﻔﺘﻢ ﺣــﺎﻻ ﮐﻪ
۴۶
ﻫﻤﺎﯾــﻮن ﺑﺎ اﺷــﺎره ﺑﻪ اﯾﻨﮑﻪ ﭘﺲ از ﭘﯿــﺮوزی اﻧﻘﻼب ﺑﻪ دادﮔﺎه اوﯾﻦ ﺧﻮاﻧﺪه ﺷــﺪه اﺳــﺖ ،ﮔﻔﺖ» :ﺑﻪ ﻣﺎ ﮔﻔﺘﻨﺪ ﮐﻪ ﺑــﻪ دادﮔﺎه اوﯾــﻦ ﺑﺮوﯾﻢ و ﻗﺮار اﺳــﺖ ﻣﺎ را ارﺷــﺎد ﮐﻨﻨــﺪ ،ﭘــﺲ از آن ﻣﺎﺟﺮاﻫﺎ ﻣــﺎ »ﺑﺎزرس ﮔﻮﮔــﻮل« را در ﺗﺌﺎﺗــﺮ ﭘﺎرس ﻻﻟــﻪ زار اﺟــﺮا رﻓﺘﯿﻢ و ﺑﺎ اﺳــﺘﻘﺒﺎل روﺑﺮو ﺷــﺪ اﻣﺎ ﻓﻌﺎﻟﯿﺘﻢ در ﺳــﻨﯿﻤﺎ اداﻣﻪدار ﻧﺸﺪ«. ﺑﮕﺬارﯾﺪ ﺑﻬﺮوز وﺛﻮﻗﯽ ﻻاﻗﻞ در ﻣﻤﻠﮏ ﺧﻮدش ﺑﻤﯿﺮد ﺑﺎزﯾﮕــﺮ ﻓﯿﻠــﻢ »اﻣــﺮوز و ﻓــﺮدا« در ﺧﺼــﻮص ﺑﻬﺮوز وﺛﻮﻗــﯽ ﻫﻢ ﮔﻔﺖ» :ﺑﮕﺬارﯾﺪ ﺑﻬــﺮوز وﺛﻮﻗﯽ ﺑﯿﺎﯾﺪ و در ﻣﻤﻠﮑــﺖ ﺧﻮدش ﺑﻤﯿﺮد ،از ﺑﺎزﯾﮕﺮان آن ﺳــﺎلﻫﺎ ﺗﻘﺮﯾﺒﺎً ﻫﻤــﻪ رﻓﺘﻨﺪ و ﻓﻘﻂ ﭼﻨﺪ ﺗــﺎی دﯾﮕﺮ ﺑﺎﻗــﯽ ﻣﺎﻧﺪه اﻧﺪ، ﺑﮕﺬارﯾــﺪ ﻻاﻗﻞ ﺑﻬــﺮوز وﺛﻮﻗﯽ در ﮐﻨــﺎر ﻓﺮدﯾﻦ و ﻧﺎﺻﺮ ﻣﻠﮏﻣﻄﯿﻌــﯽ در ﺧﺎک ﺧــﻮدش آرام ﮔﯿﺮد و ﻫﻤﻪ ﻣﺎ در ﮐﻨﺎر ﻫﻢ ﺑﺎﺷــﯿﻢ«. او اداﻣــﻪ داد» :ﺑﻬــﺮوز وﺛﻮﻗﯽ اوﻟﯿﻦ ﻓﯿﻠﻤــﺶ را ﺑﺎ ﻣﻦ ﺑــﺎزی ﮐــﺮد ﺑﺎ ﻧــﺎم »ﺻﺪ ﮐﯿﻠــﻮ داﻣــﺎد« و ﭘــﺲ از آن در ﻓﯿﻠﻢﻫــﺎی »اﻣــﺮوز و ﻓــﺮدا« و »اﯾﻤــﺎن« ﻫــﻢ ﺑﺎ او ﻫﻤﺒﺎزی ﺑﻮدم .در ﺳــﻔﺮی ﮐﻪ ﺑﻪ اﻣﺮﯾﮑﺎ داﺷــﺘﻢ ﺑﻬﺮوز
ﻣﺎﻫﻨﺎﻣﻪ ﺧﺮدﻣﻨﺪ -ﺳﺎل ﭼﻬﺎرم -ﺷﻤﺎره - ۴۲ﻣﺮداد\ﺷﻬﺮﯾﻮر ۱۳۹۷
وﺛﻮﻗــﯽ را دﯾﺪم .اﻣﯿــﺪوارم ﮐﻪ ﺑــﻪ اﯾﺮان ﺑﺮﮔــﺮدد ،ﮐﺎر ﺧﻼﻓــﯽ ﻫﻢ ﻧﮑﺮده اﺳــﺖ«.
ﻣﻤﻨﻮعاﻟﻔﻌﺎﻟﯿﺘﯽ ﭼﻬﻞ ﺳﺎﻟﻪ ﺣﻖ ﻣﺎ ﻧﺒﻮد
ﺑﺎزﯾﮕــﺮ ﻓﯿﻠــﻢ »ﺷــﻮرش« اﻇﻬﺎر داﺷــﺖ» :ﭘــﺲ از آن اﻧﻘــﻼب اﮔــﺮ ﺗﻬﯿﻪﮐﻨﻨــﺪه ﺑــﻪ ﺳــﺮاغ ﺑﺎزﯾﮕﺮاﻧــﯽ ﻣﺜﻞ ﻓﺮدﯾــﻦ و ﻧﺎﺻﺮ ﻣﻠﮏﻣﻄﯿﻌﯽ ﻣﯽرﻓــﺖ ﺑﻪ او ﻣﯽﮔﻔﺘﻨﺪ ﮐــﻪ ﺑﺎﯾﺪ ﻓــﺮد دﯾﮕــﺮ دﯾﮕــﺮی را ﺟﺎﯾﮕﺰﯾﻦ اﯾــﻦ اﻓﺮاد ﮐﻨﺪ .ﻣﺪﺗــﯽ ﺑﻌﺪ ﺑﺮﭼﺴــﺐ ﻣﻤﻨﻮعاﻟﺘﺼﻮﯾــﺮی ﺑﻪ اﯾﻦ ﺑﺎزﯾﮕــﺮان اﻃﻼق ﺷــﺪ ،اﻣــﺎ ﻗﺎﻧــﻮن ﻧﻮﺷــﺘﻪای در اﯾﻦ ﺧﺼــﻮص وﺟﻮد ﻧﺪاﺷــﺖ .ﻧﺒﺎﯾﺪ ﺑــﺎ ﻣﺎ اﯾﻦﻃــﻮر رﻓﺘﺎر ﻣﯽﺷــﺪ ،ﭼﻬﻞ ﺳــﺎل ﯾــﮏ ﻋﻤــﺮ ﺑﻮد«.
ﻧﺎﺻﺮ آرزوی ﭼﻬﻞ ﺳــﺎل ﺑﺎزﮔﺸــﺖ ﺑﻪ ﺳــﯿﻨﻤﺎ را ﺑﻪ ﺧــﺎک ﺑﺮد
ﺑﺎزﯾﮕــﺮ ﻓﯿﻠــﻢ »ﺑﺎﺑﺎﺧﺎﻟــﺪار« در ﺧﺼــﻮص ﻧﺎﺻــﺮ ﻣﻠﮏﻣﻄﯿﻌﯽ ﺗﺼﺮﯾﺢ ﮐﺮد» :ﺳــﯿﻨﻤﺎ از زﺑﺎن ﻧﺎﺻﺮ ﻣﻠﮏ ﻣﻄﯿﻌﯽ آﻏﺎز ﺷــﺪ ،ﻧﺎﺻﺮ ﻣﻠﮏﻣﻄﯿﻌﯽ آرزو داﺷــﺖ ﮐﻪ ﺑﺎ ﻣﺮدم ﺑﺎﺷــﺪ ﻫﻤﯿﺸــﻪ ﺑﺎ ﻫﻢ ﺑﻮدﯾــﻢ و او ﻫﻤﻮاره ﺑﻪ دﻧﺒﺎل ﺑﺎزﮔﺸــﺖ ﺑﻪ ﺳــﯿﻨﻤﺎ ﺑــﻮد اﻣﺎ ﻧﻤﯽﮔﺬاﺷــﺘﻨﺪ«. او ﺑــﺎ ﺑﯿــﺎن اﯾﻨﮑــﻪ ﻧﺎﺻــﺮ ﻣﻠﮏﻣﻄﯿﻌﯽ ﭘﺪر ﺳــﯿﻨﻤﺎی اﯾــﺮان ﺑﻮد ﺗﺎﮐﯿﺪ ﮐــﺮد» :ﯾﮑﯽ از ﺑﻬﺘﺮﯾﻦ دوﺳــﺘﺎﻧﻢ را از دﺳــﺖ دادم ،در ﺗﻤﺎم اﯾﻦ ﺳــﺎلﻫﺎ دوﺳﺘﯽ ﻣﻦ و ﻧﺎﺻﺮ ﭘﺎﺑﺮﺟــﺎ ﺑــﻮد ،ﭼﻪ روزﻫــﺎ را ﮐﻪ ﺑﺎ ﻫــﻢ ﮔﺬراﻧﺪﯾﻢ ﻣﻦ و
46 Kheradmand Monthly - Vol. 4 - # 42-August/September 2018 - Tel: 647-932-8283
ﺳــﺒﺐ وﺟــﻮد درﺧﺘــﺎن ﻧﺎرﻧــﺞ در ﺣﯿــﺎط ﺑﺰرﮔﺶ ﺑﻪ ﻧﺎرﻧﺠﺴــﺘﺎن ﻗﻮام ﺷــﻬﺮت ﯾﺎﻓﺘﻪ ،در دوره ﻗﺎﺟﺎر ﻣﺘﻌﻠﻖ ﺑــﻪ ﺧﺎﻧــﺪان ﻗﻮاماﻟﻤﻠــﮏ ﺷــﯿﺮازی ﺑﻮد ﮐﻪ ﺑــﻪ ﺗﻨﺎوب ﺣﮑﻮﻣﺖ اﯾﺎﻟﺖ ﻓﺎرس را ﺑﺮﻋﻬﺪه داﺷــﺘﻨﺪ و ﻧﺴﺐﺷــﺎن ﺑــﻪ »ﺣﺎﺟﯽ ﻗﻮام« ﻣﻤﺪوح ﺣﺎﻓﻆ ﺷــﯿﺮازی ﻣﯽرﺳــﯿﺪ. ﻧﺎرﻧﺠﺴــﺘﺎن ﻗــﻮام در آﻏــﺎز ﺷــﺎﻣﻞ ﺑﺨﺶﻫﺎﯾﯽ ﭼﻮن ﺑﺎغ ،ﻋﻤــﺎرت ﺑﯿﺮوﻧﯽ ،ﻋﻤــﺎرت اﻧﺪروﻧﯽ،ﺣﻤﺎم ،اﺻﻄﺒﻞ و ﻣﻜﺘﺐﺧﺎﻧــﻪ ﺑــﻮد .اﮔﺮﭼــﻪ ﭘــﺎرهای از اﯾــﻦ ﺑﺨﺶﻫﺎ در ﮔــﺬر زﻣــﺎن از ﻣﯿــﺎن رﻓﺘﻪاﻧﺪ اﻣــﺎ ﺑﺨﺶﻫﺎی اﺻﻠﯽ ﻛﺎﻣــﻼ ﺳــﺎﻟﻢ ﻣﺎﻧﺪهاﻧــﺪ .ﺑﺨــﺶ ﺑﯿﺮوﻧــﯽ ﮐــﻪ ﻣﺤــﻞ ﻣﺮاﺟﻌــﺎت ﺧﺎﻧــﺪان ﻗﻮاماﻟﻤﻠﻚ و ﺑﺮﮔــﺰاری ﻣﻬﻤﺎﻧﯽﻫﺎ ﺳــﺎ ل و آﯾﯿﻦﻫــﺎ ﺑــﻮده اﺳــﺖ ،در از ۱۳۴۵ﺧﻮرﺷــﯿﺪی ﺳﻮی ﺑﺎزﻣﺎﻧﺪﮔﺎن اﯾــﻦ ﺧﺎﻧﺪان ﺑﻪ داﻧﺸﮕﺎه ﺷﯿﺮاز اﻫﺪا ﺷــﺪ واﺑﺘﺪا در اﺧﺘﯿــﺎر ﻣﻮ ﺳﺴــﻪ آﺳــﯿﺎﯾﯽ ﻗﺮار ﮔﺮﻓــﺖ ﻛﻪ درﺑﺎره ﻓﺮﻫﻨــﮓ و ﺗﻤﺪن ﻣﻠﻞ آﺳــﯿﺎﯾﯽ ﭘﮋوﻫــﺶ ﻣﯽﻛــﺮد و ﻣﺪﯾﺮﯾــﺖ آن ﺑــﺎ ﭘﺮوﻓﺴــﻮر آرﺗﻮر ﭘــﻮپ آﻣﺮﯾﻜﺎﯾﯽ ﺑــﻮد اﻣﺎ ﭘﺲ از درﮔﺬﺷﺖ ﭘﺮوﻓﺴﻮر ﭘﻮپ در ﺳــﺎل ۱۳۴۸ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻣــﻮزه ﺑــﻪروی ﻣــﺮدم ﮔﺸــﻮده ﺷــﺪ.
ﮔﯿﻼن؛ ﺧﺎﻧﻪ ﭘﺮﻣﻬﺮ
ﺧﺎﻧــﻪ ﭘﺮﻣﻬﺮ در ﻣﻮزه ﻣﯿﺮاث روﺳــﺘﺎﯾﯽ ﮔﯿﻼن ﻗﺮار دارد اﻣــﺎ در اﺻﻞ ﺧﺎﻧﻪای ﻣﺘﻌﻠﻖ ﺑﻪ ﺑﺨــﺶ رودﺑﻨﻪ از ﺗﻮاﺑﻊ ﺷﻬﺮﺳــﺘﺎن ﻻﻫﯿﺠﺎن اﺳــﺖ ﮐﻪ ﭘﺲ از واﭼﯿﻨﯽ و اﻧﺘﻘﺎل ﺑﻪ ﻣﻮزه ﻣﯿﺮاث روﺳــﺘﺎﯾﯽ دوﺑﺎره ﭼﯿﻨﯽ ﺷــﺪه اﺳﺖ .ﺑﺎ ﺗﻮﺟــﻪ ﺑﻪ اﯾﻨﮑــﻪ اﻗﻠﯿﻢ ﭘﺮﺑﺎرش و ﺟﻨﮕﻠﯽ ﮔﯿﻼن ﺑﺴــﯿﺎر ﻣﺘﻔــﺎوت از اﻗﻠﯿــﻢ ﻣﻨﺎﻃﻖ ﻣﺮﮐــﺰی و ﮐﻮﯾــﺮی ﯾﺎ ﺣﺘﯽ ﮐﻮﻫﺴــﺘﺎﻧﯽ اﯾﺮان اﺳــﺖ ،ﺧﺎﻧﻪﻫﺎی ﺗﺎرﯾﺨﯽ آن ﻧﯿﺰ در ﮔﺬﺷــﺘﻪ ﺗﻔﺎوت زﯾﺎدی ﺑﺎ ﺧﺎﻧﻪ ﻫﺎی ﺳــﺎﯾﺮ ﻧﻘﺎط ﮐﺸﻮر داﺷــﺘﻨﺪ؛ ﻫــﻢ از ﻧﻈﺮ ﻣﺼﺎﻟﺢ ﺑﻪ ﮐﺎر رﻓﺘــﻪ در ﺑﻨﺎ و ﻫﻢ از ﻧﻈﺮ ﺳــﺎﺧﺘﺎر و ﺣــﺎل و ﻫﻮای ﻣﻌﻤﺎری. درﻣﺤﻮﻃﻪ ﭘﯿﺮاﻣﻮﻧــﯽ ﺧﺎﻧــﻪ ﭘﺮﻣﻬﺮ،ﮐﻨﺪوج،ﺗﻠﻤﺒﺎر،ﭼﺎه، ﺗﻮاﻟﺖ ،ﺑﺎﻏﭽﻪ وﺗﻮﺗﺴــﺘﺎن وﺟﻮد داﺷﺘﻪ ﮐﻪ ﺑﺨﺶﻫﺎﯾﯽ از آنﻫﺎ در ﻣﻮزه ﻣﯿﺮاث روﺳــﺘﺎﯾﯽ ﺑﺎزﺳﺎزی ﺷﺪه اﺳﺖ. ﺧﺎﻧﻪ ﻧﺎم ﺧﻮد را از ﻣﺎﻟﮏ ﺳــﺎﺑﻘﺶ – ﻣﺸــﻬﺪی ﺣﺴــﻦ ﭘﺮﻣﻬــﺮ -ﮔﺮﻓﺘــﻪ و ﭼﻨــﺎن ﮐــﻪ از ﺑﺰرﮔــﯽ و زﯾﺒﺎﯾﯽ آن ﺑﺮﻣﯽآﯾﺪ ،ﺻﺎﺣﺐ آن ﯾﮏ ﮐﺸــﺎورز زﻣﯿــﻦدار و ﻣﺘﻤﻮل ﺑــﻮده اﺳــﺖ .ﺟﺎﻟﺐ اﯾــﻦ ﮐﻪ ﻃﺮاﺣــﺎن ﻣــﻮزه ﻣﯿﺮاث روﺳــﺘﺎﯾﯽ ﮔﯿﻼن ﺑﺎ ﮔــﺮدآوری اﺳــﺒﺎب و اﺛﺎﺛﯿﻪ ﻗﺪﯾﻤﯽ از روﺳــﺘﺎﻫﺎی ﻣﺨﺘﻠﻒ ﮔﯿﻼن ،دﮐﻮراﺳــﯿﻮن داﺧﻠﯽ اﯾﻦ ﺧﺎﻧﻪ را ﻧﯿﺰ ﺑﺎزﺳــﺎزی ﮐــﺮده اﻧﺪ.
اﺻﻔﻬﺎن؛ ﺧﺎﻧﻪ ﺣﺎج آﻗﺎ ﻧﻮراﻟﻠﻪ )ﺧﺎﻧﻪ ﻣﺸﺮوﻃﻪ(
اﺻﻔﻬــﺎن ﺑﯿــﺶ از ﻫﺮ ﺷــﻬﺮ دﯾﮕــﺮ اﯾــﺮان ﺧﺎﻧﻪﻫﺎی
۴۱
ﺗﺎرﯾﺨــﯽ ﻧﻔﯿﺲ دارد .ﺑﺮﺧﯽ ﺷــﻤﺎر اﯾــﻦ ﺧﺎﻧﻪﻫﺎ را ﺗﺎ ﭼﻬــﺎر ﯾﺎ ﭘﻨﺞ ﻫــﺰار ﺧﺎﻧﻪ ﻫــﻢ ﮔﻔﺘﻪ اﻧــﺪ اﻣﺎ ﺗﺨﻤﯿﻦ زده ﻣﯽﺷــﻮد ﮐــﻪ ﺧﺎﻧﻪﻫــﺎی ﻧﻔﯿــﺲ اﯾــﻦ ﺷــﻬﺮ ﮐﻪ اﮐﺜﺮا در دوره ﺻﻔﻮﯾﻪ و ﻗﺎﺟﺎر ﺳــﺎﺧﺘﻪ ﺷــﺪه اﻧﺪ ،ﺑﯿﻦ ۷۰۰ﺗــﺎ ۸۰۰ﺧﺎﻧﻪ ﺑﺎﺷــﺪ .ﺑﯿﺸــﺘﺮ اﯾــﻦ ﺧﺎﻧﻪﻫﺎ ﻣﺎﻟﮏ ﺧﺼﻮﺻــﯽ دارﻧﺪ ،ﯾﻌﻨــﯽ ﯾــﺎ ﺧﺎﻧﻮادهﻫﺎﯾــﯽ در آنﻫﺎ ﺳــﺎﮐﻦ ﻫﺴــﺘﻨﺪ ﯾﺎ ﺑﻪ ﺣﺎل ﺧﻮد رﻫﺎ ﺷــﺪه اﻧــﺪ .ﺗﻨﻬﺎ ﺷــﻤﺎر اﻧﺪﮐــﯽ از ﺧﺎﻧﻪﻫــﺎ ﺑﻪ ﻋﻨــﻮان اﻣﺎﮐــﻦ اداری، آﻣﻮزﺷــﯽ ﯾﺎ ﻓﺮﻫﻨﮕﯽ ﻣﻮرد اﺳــﺘﻔﺎده ﻗــﺮار ﻣﯽﮔﯿﺮﻧﺪ و اﻣــﮑﺎن ﺑﺎزدﯾﺪ ﮔﺮدﺷــﮕﺮان از آنﻫﺎ وﺟــﻮد دارد. ﯾﮑــﯽ از اﯾــﻦ ﺧﺎﻧﻪ ﻫﺎ ﮐــﻪ در دوره ﻗﺎﺟﺎر ﺳــﺎﺧﺘﻪ و ﺑﻪ ﻣــﻮزه ﺗﺒﺪﯾﻞ ﺷــﺪه اﺳــﺖ ،ﺧﺎﻧﻪ ﺣﺎج آﻗــﺎ ﻧﻮراﻟﻠﻪ اﺻﻔﻬﺎﻧﯽ ،ﻣﻌﺮوف ﺑﻪ ﺧﺎﻧﻪ ﻣﺸــﺮوﻃﻪ اﺻﻔﻬﺎن اﺳــﺖ. او ﯾﮑــﯽ از روﺣﺎﻧﯿــﺎن ﺑﻠﻨﺪﭘﺎﯾﻪ اﺻﻔﻬــﺎن و از اﻋﻀﺎی ﺧﺎﻧــﻮاده ﻣﻌﺮوف ﻧﺠﻔﯽﻫــﺎ ﺑﻮد و ﺑــﻪ ﻫﻤﯿﻦ ﺧﺎﻃﺮ در دوره ﻣﺸــﺮوﻃﻪ ﺧﺎﻧــﻪاش از ﻣﺮاﮐــﺰ ﮔﺮدﻫﻤﺎﯾﯽ ﻣﺸــﺮوﻃﻪ ﺧﻮاﻫﺎن – ﺧﺼﻮﺻﺎ اﻓــﺮاد اﯾﻞ ﺑﺨﺘﯿﺎری – ﺑــﻪ ﺷــﻤﺎر ﻣﯽآﻣــﺪ .ﺑﻪ ﻫﻤﯿــﻦ ﻋﻠــﺖ ،از ﭼﻨﺪ ﺳــﺎل ﭘﯿﺶ ﺷــﻬﺮ د ا ر ی ا ﺻﻔﻬــﺎ ن اﯾــﻦ ﺧﺎﻧــﻪ را ﺑــﻪ ﻣــﻮزه ﻣﺸــﺮو ﻃﯿﺖ ﺗﺒﺪﯾــﻞ ﮐــﺮد و اﺳــﻨﺎد و ﻣﺪارﮐﯽ از اﯾﻦ روﯾﺪاد ﺗﺎرﯾﺨﯽ آن ﺑــﻪ ﻧﻤﺎﯾــﺶ ﮔﺬاﺷــﺖ. را در
ﯾﺰد؛ ﺧﺎﻧﻪ ﮐﻼﻫﺪوز )ﻣﻮزه آب(
ﯾﺰد ﻫــﻢ ﻣﺎﻧﻨﺪ اﺻﻔﻬــﺎن ،ﺧﺎﻧﻪ ﻫﺎی ﺗﺎرﯾﺨــﯽ ﻓﺮاوان دارد ﮐــﻪ ﺧﻮﺷــﺒﺨﺘﺎﻧﻪ در ﺳــﺎلﻫﺎی اﺧﯿﺮ ﺷــﻤﺎری از آنﻫﺎ ﺑﻪ ﻣﻬﻤﺎﻧﺴــﺮاﻫﺎی ﺳــﻨﺘﯽ ﺗﺒﺪﯾﻞ ﺷــﺪه اﻧﺪ و از ﺧﻄــﺮ وﯾﺮاﻧﯽ ﻧﺠــﺎت ﯾﺎﻓﺘﻪ اﻧﺪ .ﺷــﻤﺎر ﮐﻤــﯽ از اﯾﻦ ﺧﺎﻧــﻪ ﻫﺎ ﻧﯿﺰ ﮐﺎرﺑــﺮی ﻣــﻮزهای دارﻧﺪ و درﺷــﺎن روی ﻋﻤــﻮم ﻣﺮدم ﮔﺸــﻮده اﺳــﺖ.از ﺟﻤﻠﻪ اﯾــﻦ ﺧﺎﻧﻪ ﻫﺎ، ﯾﮑــﯽ ﺧﺎﻧﻪ ﮐﻼﻫــﺪوز ﻣﺘﻌﻠﻖ ﺑــﻪ دوره ﻗﺎﺟﺎر اﺳــﺖ ﮐــﻪ ﺗﺒﺪﯾﻞ ﺑﻪ ﻣﻮزه آب اﺳــﺘﺎن ﯾﺰد ﺷــﺪه و ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ آﺛﺎری ﺷــﺎﻣﻞ ﻟﻮازم ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺣﻔﺮ ﻗﻨﺎت ،اﺑــﺰارو ادوات اﻧﺪازهﮔﯿــﺮی ﺣﺠــﻢ آب ،ﮐﺘﺎﺑﭽــﻪ ﻣﯿﺮابﻫﺎ و اﺳــﻨﺎد ﺗﻮزﯾــﻊ آب در آن ﺑــﻪ ﻧﻤﺎﯾــﺶ درآﻣــﺪه اﺳــﺖ .ﺧﺎﻧﻪ ﮐﻼﻫــﺪوز ﻣﺘﻌﻠــﻖ ﺑﻪ ﯾﮑــﯽ از ﺗﺠﺎر ﺑﺰرگ ﯾــﺰد ﺑﻪ ﻧﺎم ﺣــﺎج ﺳــﯿﺪﻋﻠﯽاﮐﺒﺮﮐﻼﻫﺪوز ﺑﻮده و ﺣﺪود ۱۷۰ﺳــﺎل ﻗﺪﻣــﺖ دارد .اﯾﻦ ﺧﺎﻧــﻪ را در ﭘﻨﺞ ﻃﺒﻘﻪ ﺳــﺎﺧﺘﻪ اﻧﺪ؛ ﻣﻨﺘﻬــﺎ ﺑﺨﺸــﯽ از اﯾﻦ ﻃﺒﻘﺎت ﭘﺎﯾﯿﻦﺗﺮ از ﺳــﻄﺢ زﻣﯿﻦ ﺳــﺎﺧﺘﻪ ﺷــﺪهاﻧﺪ و ﺧﺎﻧــﻪ از ﺑﯿــﺮون ارﺗﻔــﺎع ﭼﻨﺪاﻧﯽ ﻧــﺪارد .ﺗﻤﺎم دﯾﻮارهﻫﺎی داﺧﻠﯽ و ﺑﯿﺮوﻧﯽ ﺑﻨﺎ ﭘﻮﺷــﯿﺪه از ﺗﺰﻳﯿﻨﺎت ﮔﻮﻧﺎﮔﻮن اﺳــﺖ و ﯾﮑــﯽ از ﻗﻨﺎتﻫﺎی ﮐﻬﻦ ﯾﺰد ﺑــﻪ ﻧﺎم ﻗﻨﺎت زارچ از زﯾــﺮ آن ﻣﯽ ﮔﺬرد .ﺑﻪ ﻫﻤﯿﻦ ﺧﺎﻃﺮ زﯾﺮزﻣﯿــﻦ ﺧﺎﻧﻪ ﻓﻀﺎﯾﯽ ﺧﻨﮏ و ﻣﺮﻃــﻮب دارد. روزﻧﺎﻣــﻪ ﻗﺎﻧﻮن
ﻣﺎﻫﻨﺎﻣﻪ ﺧﺮدﻣﻨﺪ -ﺳﺎل ﭼﻬﺎرم -ﺷﻤﺎره - ۴۲ﻣﺮداد\ﺷﻬﺮﯾﻮر ۱۳۹۷
41 Kheradmand Monthly - Vol. 4 - # 42-August/September 2018 - Tel: 647-932-8283
عمارتهایی كه ریشه در تاریخ ایرانزمین دارند
ﻫﺎی ﻗﺪﯾﻤﯽ در ﮔﻮﺷــﻪ ﺧﺎ ﻧــﻪ وﮐﻨﺎر ﺷــﻬﺮﻫﺎ ﻓﻀﺎﻫﺎﻳﻲ ﻫﺴــﺘﻨﺪ ﮐﻪ از ﺳــﺮدر ورودی آنﻫﺎ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺗﺎ ﺳــﺘﻮن و اﯾﻮان و ﻃﺎﻗﯽﻫﺎیﺷــﺎن ،ﻫﻤﻪ و ﻫﻤــﻪ از ﻟﺤﻈﻪﻫﺎی ﺳــﭙﺮی ﺷــﺪه ﺑﺮای ﻣﺎﻟــﮑﺎن آن ﺣﮑﺎﯾﺖﻫــﺎی ﺷــﻨﯿﺪﻧﯽ دارد ﮐــﻪ ﺑﺮای داﻧﺴــﺘﻦ آنﻫﺎ ﺑﺎﯾﺪ ﺑﻪ ﺳﺮاغﺷــﺎن رﻓﺖ و ﺳــﺮاﭘﺎ ﭼﺸــﻢ و ﮔﻮش ﺷــﺪ. در واﻗــﻊ اﯾــﻦ ﺧﺎﻧــﻪ ﻫــﺎی زﯾﺒــﺎ ﻣﯽﺗﻮاﻧﻨﺪ ﻣــﺎ را ﺑﻪ راﺣﺘﯽ ﭘﯿﻮﻧﺪ دﻫﻨﺪ ﺑﻪ ﮔﺬﺷــﺘﻪ ﭘﯿﺸــﯿﻨﯿﺎن اﯾﻦ ﺳﺮزﻣﯿﻦ ﺗﺎ ﺑﺪاﻧﯿﻢ و آﮔﺎه ﺷــﻮﯾﻢ از ﺗﺎرﯾﮏ و روﺷــﻦ زﻧﺪﮔﯽﺷﺎن ﺗــﺎ زﯾﺒﺎﺗﺮﯾــﻦ اﺣﺴــﺎس ﻧﻮﺳــﺘﺎﻟﮋﯾﮏ در وﺟﻮدﻣــﺎن ﺑﺮاﻧﮕﯿﺨﺘﻪ ﺷــﻮد .در اﻳﻦ ﮔﺰارش ﺑــﻪ ﻣﻌﺮﻓﻲ ﺗﻌﺪادي از ﺧﺎﻧﻪﻫﺎي ﺗﺎرﻳﺨﻲ ﻣﺸــﻬﻮر اﻳــﺮان ﭘﺮداﺧﺘﻪاﻳﻢ ﻛﻪ ﺑﺎﻫﻢ ﻣﻲ ﺧﻮاﻧﻴﻢ.
ﻧﺎﺋﯿﻦ؛ ﺧﺎﻧﻪ ﭘﯿﺮﻧﯿﺎ
ﺧﺎﻧــﻪ ﭘﯿﺮﻧﯿــﺎ در ﺷــﻬﺮ ﻧﺎﺋﯿﻦ ﻧــﻪ ﺗﻨﻬﺎ ﭼﺸــﻢ و ﭼﺮاغ ﺧﺎﻧﻪﻫﺎی ﺗﺎرﯾﺨﯽ اﯾﻦ ﺷــﻬﺮ اﺳــﺖ ﺑﻠﮑﻪ از ﻧﻈﺮ ﺗﻌﻠﻖ ﺑــﻪ ﺧﺎﻧــﻮاده ای ﮐــﻪ ﻧﻘﺶ ﻣﻬﻤــﯽ در ﺗﺎرﯾــﺦ ﻣﻌﺎﺻﺮ اﯾﺮان داﺷــﺘﻪ اﻧﺪ ،ﺑﺴــﯿﺎر ﭘﺮاﻫﻤﯿﺖ ﺗﻠﻘﯽ ﻣﯽﺷﻮد .اﯾﻦ ﺧﺎﻧــﻪ ﮐــﻪ در دوره ﺻﻔﻮﯾﻪ ﺳــﺎﺧﺘﻪ ﺷــﺪه ،ﻣﺘﻌﻠﻖ ﺑﻪ ﺧﺎﻧــﺪان ﻣﻌﺮوف ﭘﯿﺮﻧﯿــﺎ ﺑﻮده ﮐﻪ ﻧﺴﺐﺷــﺎن ﺑﻪ ﭘﯿﺮان و ﺻﻮﻓﯿﺎن ﺑــﺰرگ از ﺟﻤﻠﻪ ﺣــﺎج ﻋﺒﺪاﻟﻮﻫﺎب ﻣﻌﺮوف ﺑﻪ ﭘﯿﺮﻧﺎﺋﯿﻦ ﻣﯽرﺳــﺪ. ﺧﺎﻧــﻪ ﭘﯿﺮﻧﯿــﺎ ﺑﻪ ﺳــﺒﮏ ﮔﻮدال ﺑﺎﻏﭽﻪ ﺳــﺎﺧﺘﻪ ﺷــﺪه اﺳــﺖ ﺑﺪﯾﻦ ﻣﻌﻨﯽ ﮐﻪ در ﭼﻨﺪ ﻃﺒﻘﻪ ﺳــﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪه اﻣﺎ
۴۰
ﻃﺒﻘﺎت ﺑﻪ ﺟــﺎی اﯾﻨﮑﻪ از روی زﻣﯿــﻦ ﺑﺎﻻ ﺑﺮوﻧــﺪ ،ﺑﻪ زﯾﺮ زﻣﯿﻦ رﻓﺘــﻪ اﻧﺪ و ﺑﻪ دور ﯾﮏ ﺣﯿــﺎط ﻣﺮﮐﺰی ﮔﻮدال ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺷــﮑﻞ ﮔﺮﻓﺘﻪ اﻧﺪ. اﯾــﻦ ﺷــﯿﻮه ﻣﻌﻤﺎری ﻣﺨﺼــﻮص ﻣﻨﺎﻃﻖ ﮐﻮﯾــﺮی اﯾﺮان ﺧﺼﻮﺻﺎ ﺷــﻬﺮ ﮐﺎﺷــﺎن ﺑــﻮده و ﻣﻮﺟﺐ ﺧﻨــﮏ ﻣﺎﻧﺪن ﻓﻀــﺎی ﺧﺎﻧــﻪ در ﮔﺮﻣﺎی ﻃﺎﻗﺖ ﻓﺮﺳــﺎی ﺗﺎﺑﺴــﺘﺎن ﻣﯽ ﺷــﺪه اﺳﺖ. ﺗﺰﻳﯿﻨــﺎت ﺧﺎﻧﻪ ﻧﯿﺰ ﺟﺎﻟــﺐ ﺗﻮﺟﻪ اﺳــﺖ و در و دﯾﻮار آن ﭘﺮ اﺳــﺖ از ﻧﻘﻮﺷــﯽ ﮐﻪ داﺳــﺘﺎنﻫﺎی ﻫﻔﺖ ﭘﯿﮑﺮ ﻧﻈﺎﻣــﯽ ﮔﻨﺠﻮی ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺧﺴــﺮو وﺷــﯿﺮﯾﻦ و ﯾﻮﺳــﻒ و زﻟﯿﺨــﺎ را ﺑــﻪ ﺗﺼﻮﯾﺮ ﻣﯽﮐﺸــﻨﺪ و ﻧﺸــﺎن ﻣﯽدﻫﻨﺪ ﮐﻪ ﮔﺬﺷــﺘﮕﺎن ﻣﺎ در آراﺳــﺘﻦ ﺧﺎﻧﻪﻫﺎیﺷــﺎن ﺗــﺎ ﭼﻪ ﺣﺪ ﺑــﻪ ﻓﺮﻫﻨﮓ ﻣﻠــﯽ و ﻣﯿــﺮاث ادﺑﯽ اﯾﻦ ﺳــﺮزﻣﯿﻦ ﺗﻮﺟﻪ داﺷــﺘﻪاﻧﺪ .ﺧﺎﻧﻪ ﭘﯿﺮﻧﯿﺎ ﭼﻨﺪ ﺳــﺎﻟﯽ اﺳــﺖ ﮐﻪ ﺑﻪ ﻣﻮزه ﻣﺮدم ﺷﻨﺎﺳــﯽ ﮐﻮﯾــﺮ ﺗﺒﺪﯾﻞ ﺷــﺪه و در آن آﺛﺎر ﻣﺮﺗﺒﻂ ﺑــﺎ ﻓﺮﻫﻨﮓ و اﺟﺘﻤــﺎع ﻣﺮدم ﻣﻨﺎﻃﻖ ﮐﻮﯾــﺮی اﯾﺮان را ﺑﻪ ﻧﻤﺎﯾﺶ ﮔﺬاﺷــﺘﻪ اﻧﺪ.
در ﻣﺸﻬﺪ ﮐﻪ ﺧﺎﻧﻪﻫﺎی ﺗﺎرﯾﺨــﯽ ﺑﺎزﻣﺎﻧﺪه ﻣﯽﺗﻮان آن را زﯾﺒﺎﺗﺮﯾﻦ ﺧﺎﻧﻪ اﯾﻦ ﺷــﻬﺮ ﺑﻪ ﺷــﻤﺎر آورد، ﺧﺎﻧــﻪ ﺣﺎج ﺣﺴــﯿﻦ آﻗﺎ ﻣﻠﮏ اﺳــﺖ .ﺣﺎج ﺣﺴــﯿﻦ آﻗﺎ زاده ﺗﻬــﺮان و واﻗﻒ و ﺑﻨﯿﺎنﮔﺬار ﮐﺘﺎﺑﺨﺎﻧﻪ و ﻣﻮزه ﻣﻠﯽ ﻣﻠﮏ در ﺗﻬﺮان اﺳــﺖ اﻣﺎ ﭼــﻮن دارای اﻣﻼک ﻓﺮاوان در ﺧﺮاﺳــﺎن ﺑﻮد و ﻋﻤﺪه داراﯾﯽﻫﺎی ﺧﻮد را وﻗﻒ آﺳــﺘﺎن ﻗــﺪس رﺿﻮی ﮐﺮد .ﻫﺮﭼﻨﺪ ﮐﻪ ﺑﺨﺸــﯽ از اﯾﻦ ﺧﺎﻧﻪ ﻧﯿﺰ از ﻣﯿﺎن رﻓﺘﻪ اﻣﺎ ﺧﻮﺷــﺒﺨﺘﺎﻧﻪ ﻫﺴــﺘﻪ اﺻﻠــﯽ آن ﺑﺎﻗﯽ ﻣﺎﻧــﺪه و در اﺧﺘﯿــﺎر اداره ﮐﻞ ﻣﯿﺮاث ﻓﺮﻫﻨﮕﯽ اﺳــﺘﺎن ﺧﺮاﺳــﺎن اﺳﺖ .ﺳــﺒﮏ و ﺳــﯿﺎق ﻣﻌﻤﺎری ﺧﺎﻧﻪ ﻧﺸﺎن ﻣﯽدﻫــﺪ ﮐــﻪ در اواﺧــﺮ دوره ﻗﺎﺟــﺎر ﯾﺎ ﺷــﺎﯾﺪ اواﯾﻞ ﭘﻬﻠﻮی ﺳــﺎﺧﺘﻪ ﺷــﺪه و آﺟﺮﮐﺎریﻫﺎی ﻧﻤﺎی ﺑﯿﺮوﻧﯽاش در ﻧﻬﺎﯾــﺖ زﯾﺒﺎﯾــﯽ و ﻇﺮاﻓﺖ اﺳــﺖ .در ﺣــﺎل ﺣﺎﺿﺮ ﺧﺎﻧﻪ ﻣﻠﮏ ﺑﻪ ﻣﺮﮐﺰ ﺻﻨﺎﯾﻊ دﺳــﺘﯽ ﺗﺒﺪﯾﻞ ﺷــﺪه اﺳــﺖ و ﻋــﺪه ای از ﻫﻨﺮﻣﻨﺪان ﮐﺎرﮔﺎهﻫﺎﯾﯽ را در آن ﺑﺮﭘﺎ ﮐﺮده اﻧــﺪ ﺗﺎ ﺿﻤــﻦ ﺗﻮﻟﯿﺪ آﺛﺎر ﻫﻨﺮی و ﺳــﻨﺘﯽ ،ﺷــﯿﻮه ﺗﻮﻟﯿﺪ اﯾﻦ آﺛــﺎر را ﺑﻪ ﻣﺮدم ﻧﺸــﺎن دﻫﻨﺪ.
ﻣﺸﻬﺪ؛ ﺧﺎﻧﻪ ﺣﺎج ﺣﺴﯿﻦ آﻗﺎ ﻣﻠﮏ
ﺷﯿﺮاز؛ ﻧﺎرﻧﺠﺴﺘﺎن ﻗﻮام
ﺷﻬﺮ ﻣﺸــﻬﺪ اﮔﺮﭼﻪ ﺷــﻬﺮی اﺳــﺖ ﮐﻬﻦ اﻣﺎ ﺧﺎﻧﻪﻫﺎی ﺗﺎرﯾﺨــﯽ آن ﭘﺮﺷــﻤﺎر ﻧﯿﺴــﺘﻨﺪ ﺑــﻪ اﯾــﻦ ﻋﻠــﺖ ﮐﻪ در ﭼﻬــﺎر دﻫﻪ ﮔﺬﺷــﺘﻪ ﺑﺎﻓﺖ ﺗﺎرﯾﺨﯽ و ﻣﺮﮐﺰی اﯾﻦ ﺷــﻬﺮ ﺑــﻪ ﻃﻮر ﻣــﺪاوم در ﻣﻌــﺮض ﺗﺨﺮﯾﺐ و ﺗﻬﺪﯾــﺪ ﺑﻮده و ﺑﺴــﯿﺎری از ﺧﺎﻧﻪﻫﺎی ﺗﺎرﯾﺨﯽ ﺷــﻬﺮ در ﻃﺮح ﺗﻮﺳــﻌﻪ ﺣــﺮم و اﻃــﺮاف آن ﻧﺎﺑــﻮد ﺷــﺪهاﻧﺪ .ﯾﮑــﯽ از ﻣﻌﺪود
ﻣﺎﻫﻨﺎﻣﻪ ﺧﺮدﻣﻨﺪ -ﺳﺎل ﭼﻬﺎرم -ﺷﻤﺎره - ۴۲ﻣﺮداد\ﺷﻬﺮﯾﻮر ۱۳۹۷
ﺷــﯿﺮاز ﺧﺎﻧﻪ ﻫﺎی ﺗﺎرﯾﺨﯽ ﭘﺮﺷﻤﺎر دارد ﮐﻪ ﻣﺘﺎﺳﻔﺎﻧﻪ در ﺳــﺎلﻫﺎی اﺧﯿﺮ ﻣﺮﺗﺒﺎ اﺧﺒﺎری از ﺗﺨﺮﯾﺐ آنﻫﺎ ﻣﻨﺘﺸــﺮ ﻣﯽ ﺷــﻮد .ﺑــﯽ ﺷــﮏ زﯾﺒﺎﺗﺮﯾــﻦ و ﺑﺰرگﺗﺮﯾــﻦ ﺧﺎﻧﻪ ﺗﺎرﯾﺨﯽ اﯾﻦ ﺷــﻬﺮ ،ﺧﺎﻧﻪ ﻣﻮﺳــﻮم ﺑﻪ ﻧﺎرﻧﺠﺴــﺘﺎن ﻗﻮام اﺳــﺖ ﮐﻪ ﯾــﮏ ﺧﺎﻧﻪ اﺷــﺮاﻓﯽ ﺗﻤﺎمﻋﯿﺎر ﺑــﺎ ﺑﺨﺶﻫﺎی ﻣﺘﻨــﻮع ﻣﺤﺴــﻮب ﻣﯽﺷــﻮد .اﯾــﻦ ﺧﺎﻧﻪ ﺑــﺰرگ ﮐﻪ ﺑﻪ
40 Kheradmand Monthly - Vol. 4 - # 42-August/September 2018 - Tel: 647-932-8283
راﻫﺒﺮان اﻧﻘﻼب ﻫﺴــﺘﯿﻢ«.
ﺧﺎﺗﻤــﯽ :ﺣــﻖ ﻣﺮدم اﺳــﺖ ﮐﻪ اﻋﺘــﺮاض ﺧﻮد را ﻣﻄﺮح ﮐﻨﻨﺪ
ﺑــﺎ اﻧﺘﺨﺎب ﺳــﯿﺪ ﻣﺤﻤﺪ ﺧﺎﺗﻤــﯽ ﺑﻪ ﻋﻨــﻮان ﻫﻔﺘﻤﯿﻦ رﺋﯿﺲ ﺟﻤﻬــﻮری اﯾــﺮان در اﻧﺘﺨﺎﺑﺎت ۲ﺧــﺮداد ،۱۳۷۶ ﻣﺮاﺳــﻢ ﺗﺤﻠﯿﻒ وی در روز ۱۳ﻣﺮداد ۱۳۷۶در ﻣﺠﻠﺲ ﺷــﻮرای اﺳﻼﻣﯽ اﻧﺠﺎم ﺷــﺪ .وی در ﺳﺨﻨﺮاﻧﯽ ﺧﻮد ﺑﯿﺎن ﮐــﺮد» :ﺑﺮای ﺣﺴــﻦ اﻧﺠﺎم ﺗﻌﻬــﺪات ﮐﻪ ﻓــﻮق ﻃﺎﻗﺖ ﻓــﺮد و ﺣﺘﯽ ﺗﻮان ﺑــﻪ ﺗﻨﻬﺎﯾﯽ اﺳــﺖ ،از درﮔﺎه ﺣﻀﺮت اﺣﺪﯾــﺖ ،ﻫﺪاﯾﺖ و ﺣﻤﺎﯾــﺖ و از ﻣﺮدم ﺷــﺮﯾﻒ ﻣﺪد ﻣﯽﺟﻮﯾــﻢ .ﻣﻘﺎم ﻣﻌﻈﻢ رﻫﺒــﺮی ﺑﺎ ﻧﻈﺎرت و اﺷــﺮاﻓﯽ ﮐﻪ ﺑﺮ ﺳــﻪ ﻗــﻮه و ﻧﻘﺶ واﻻﯾﯽ ﮐﻪ در ﻧﻈــﺎم و ﺟﺎﻣﻌﻪ دارﻧــﺪ ،ﻣﺎ را ﺑﻪ ﯾﻘﯿﻦ در اﻧﺠﺎم اﯾﻦ ﺗﻌﻬﺪات راﻫﻨﻤﺎﯾﯽ و ﯾــﺎری ﺧﻮاﻫﻨﺪ ﻓﺮﻣﻮد .ﻣــﻦ از ﻗﻮه ﻣﻘﻨﻨﻪ و ﻗﻮه ﻗﻀﺎﺋﯿﻪ ﺗﻘﺎﺿﺎ دارم ﮐــﻪ دوﻟــﺖ را در اداره ﺟﺎﻣﻌﻪ ﯾﺎری دﻫﻨﺪ. از ﻧﻬﺎدﻫــﺎ و ﺗﺸــﮑﻞﻫﺎ و ﺻﺎﺣﺐﻧﻈــﺮان ﻣﯽﺧﻮاﻫﻢ ﺑﺎ ﻧﻈﺎرت ﻣﺴــﺘﻤﺮ و ﻃﺮح ﺷــﺠﺎﻋﺎﻧﻪ ﻣﻄﺎﻟــﺐ و ﻧﻈﺮات ﺧــﻮد و آﺣﺎد ﺷــﻬﺮوﻧﺪان و ﻧﯿﺰ ارزﯾﺎﺑــﯽ و ﻧﻘﺪ ﻣﺪاوم ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﻫﺎ و ﻋﻤﻠﮑﺮدﻫﺎ ،ﺳــﻬﻢ ﻣﺸــﺎرﮐﺖ ﻋﻤﻮﻣﯽ را در ﺳﯿﺎﺳــﺖﮔﺬاریﻫﺎی ﮐﻼن ﮐﺸــﻮر اﻓﺰاﯾﺶ دﻫﻨﺪ«. ﺑﻌــﺪ از اﻧﺘﺨــﺎب دوﺑــﺎره ﺧﺎﺗﻤﯽ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻫﺸــﺘﻤﯿﻦ رﺋﯿﺲﺟﻤﻬــﻮری اﯾــﺮان در ﺳــﺎل ،۱۳۸۰وی در روز ۱۷ ﻣﺮداد ﺳــﻮﮔﻨﺪ ﯾــﺎد ﮐﺮد. او در ﺑﺨﺸــﯽ از ﺳــﺨﻨﺎن ﺧــﻮد ﮔﻔــﺖ» :اﺳــﺘﻘﻼل و آزادی دو ﭘﺎﯾﻪ اﺳــﺘﻮار ﻧﻈــﺎم ﺟﻤﻬﻮری اﺳــﻼﻣﯽ اﯾﺮان اﺳــﺖ .ﺣﻖ آﺣﺎد ﻣﺮدم اﺳــﺖ ﮐــﻪ ﺑﮕﻮﯾﻨــﺪ ،ﺑﺪاﻧﻨﺪ و ﺳــﺨﻦ ﺧﻮد را ﺑﯿــﺎن ﮐﻨﻨﺪ و ﭘﺮﺳــﺶ و اﻋﺘﺮاض ﺧﻮﯾﺶ را ﻣﻄــﺮح ﮐﻨﻨــﺪ و در ﺟﻬــﺎن ﭘﯿﭽﯿــﺪه اﻣــﺮوز ،ﻋﻼوه ﺑــﺮ اﺟــﺮای اﺻﻞ اﻣﺮ ﺑــﻪ ﻣﻌــﺮوف و ﻧﻬــﯽ از ﻣﻨﮑﺮ و ﺣﻖ ﻫﻤﮕﺎﻧــﯽ ﺑﻪ ﺧﺎﻃــﺮ ﭘﯿﭽﯿﺪﮔﯽﻫﺎی ﻣﻮﺟــﻮد ،اﯾﻦ ﺣــﻖ از ﺟﻤﻠــﻪ از ﻃﺮﯾﻖ ﻧﻬﺎدﻫﺎی ﻣﺪﻧﯽ ،ﺗﺸــﮑﻞﻫﺎی ﻗﺎﻧﻮﻧــﯽ ،وﺳــﺎﯾﻞ ارﺗﺒﺎط ﺟﻤﻌــﯽ و ﺗﺄﻣﯿــﻦ آزادیﻫﺎی ﻓــﺮدی و ﺟﻤﻌﯽ ﺗﺤﻘﻖ ﭘﯿﺪا ﮐﻨﺪ .اﯾﻦ ﻣﺴــﺌﻮﻟﯿﺖ ﺑﺰرگ ﮐﻪ ﻣﺘﻮﺟﻪ رﺋﯿﺲﺟﻤﻬﻮر اﺳــﺖ ،ﻧﺸــﺎﻧﻪ ﺣﺴﺎﺳــﯿﺖ و اﻫﻤﯿــﺖ ﺟﺎﯾﮕﺎه و ﭘﺎﯾﮕﺎه رﯾﺎﺳــﺖ ﺟﻤﻬﻮری اﺳــﺖ«.
اﺣﻤﺪیﻧﮋاد :ﺑﻬﺘﺮﯾﻦ ژﺳــﺖ دﯾﭙﻠﻤﺎﺗﯿﮏ ،ﭘﺎﯾﺒﻨﺪی ﺑﻪ ﻗﻮاﻧﯿﻦ اﺳﺖ
ﻣﺮاﺳــﻢ ﺗﺤﻠﯿﻒ ﻣﺤﻤﻮد اﺣﻤﺪیﻧــﮋاد ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻧﻬﻤﯿﻦ رﺋﯿﺲﺟﻤﻬﻮر ﻣﻨﺘﺨﺐ اﯾــﺮان ،روز ۱۵ﻣــﺮداد ۱۳۸۴در ﻣﺠﻠﺲ ﺷــﻮرای اﺳــﻼﻣﯽ ﺑﺮﮔﺰار ﺷــﺪ .او در اﯾﻦ ﻣﺮاﺳﻢ ﮔﻔﺖ» :ﺑﻬﺘﺮﯾﻦ ژﺳــﺖ دﯾﭙﻠﻤﺎﺗﯿﮏ ،ﭘﺎﯾﺒﻨﺪی ﺑﻪ ﻗﻮاﻧﯿﻦ اﺳــﺖ .در ﮐﺸــﻮر ﻣﺎ دﻣﻮﮐﺮاﺳــﯽ واﻗﻌﯽ وﺟﻮد دارد و ﻗــﻮا ﻣﺴــﺘﻘﻞ از ﯾﮑﺪﯾﮕﺮ ﻫﺴــﺘﻨﺪ و اﮔــﺮ ﺑﭙﺬﯾﺮﯾﻢ ﮐﻪ ﻗــﻮه ﻣﺠﺮﯾــﻪ در ﮐﺎر ﻣﻘﻨﻨــﻪ دﺧﺎﻟﺖ ﮐﻨــﺪ ،ﻣﻔﻬﻮﻣﺶ دﯾﮑﺘﺎﺗﻮری اﺳــﺖ؛ ﻟﺬا ﻣﻦ ﺣﺎﻣﯽ اﺟﺮای ﻗﺎﻧﻮن ﻫﺴــﺘﻢ و از ﺗﻤــﺎم ﻇﺮﻓﯿــﺖ ﻗﺎﻧﻮن ﺑﺮای اﺳــﺘﯿﻔﺎی ﺣــﻖ ﻣﺮدم اﺳــﺘﻔﺎده ﺧﻮاﻫﻢ ﮐﺮد .اﻋﺘﺪال ،ﻣﺸــﯽ دوﻟﺖ اﺳــﺖ و ﻫﺮ ﻧــﻮع اﻓﺮاط و ﺗﻔﺮﯾــﻂ ﺟﺎﯾﯽ در اﯾــﻦ دوﻟﺖ ﻧﺪارد و ﺑــﻪ ﻫﻤﻪ ﻓﺮﺻﺖﻫــﺎ ،ﺗﻮانﻫــﺎ و ﺷﺎﯾﺴــﺘﮕﯽﻫﺎ اﺗﮑﺎ ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ و ﭘﯿﺸــﺮﻓﺖ و ﻣﻨﺎﻓﻊ ﻣﻠﯽ و ﻋﺰت ﻫﻤﮕﺎﻧﯽ
۳۹
در اﯾــﻦ دوﻟــﺖ ﻣﺪ ﻧﻈﺮ ﺧﻮاﻫــﺪ ﺑﻮد«. در ﺳــﺎل ۱۳۸۸ﻣﺤﻤــﻮد اﺣﻤﺪیﻧــﮋاد ﻣﺠــﺪداً رﺋﯿﺲﺟﻤﻬــﻮر ﻣﻨﺘﺨــﺐ ﻣــﺮدم ﺷــﺪ .ﻣﺮاﺳــﻢ ﺗﺤﻠﯿﻒ او روز ۱۴ﻣــﺮداد ۱۳۸۸ﺑﺮﮔﺰار ﺷــﺪ .از ﺳــﺨﻨﺎن وی در اﯾــﻦ ﺟﻠﺴــﻪ اﯾﻦ ﺑﻮد ﮐﻪ ﺧــﻮد را ﺑﻪ ﻫﻤــﻪ ﻣﻄﺎﻟﺒﺎت و آرﻣﺎنﻫﺎی ﺑﺤﻖ ﻣﻠــﺖ در ﺑﺮاﺑﺮ ﺧﺪا و ﻧﻤﺎﯾﻨﺪﮔﺎن ﻣﻠﺖ ﻣﺘﻌﻬــﺪ ﻣﯽداﻧﺪ و ﺗﺮدﯾﺪ ﻧﺪارد ﮐــﻪ ﻧﻤﺎﯾﻨﺪﮔﺎن ﻧﯿﺰ ﺧﻮد را در ﺑﺮاﺑــﺮ آﻧﻬﺎ ﻣﺘﻌﻬــﺪ ﻣﯽداﻧﻨﺪ.
روﺣﺎﻧﯽ :ﮐﺎﻧﻮن اﺟﺮاﯾــﯽ دوﻟﺖ ﺑﺮ ﻣﺤﻮر اﻋﺘﺪال و ﻋﻘﻼﻧﯿﺖ ﺑﻨﺎ ﺧﻮاﻫﺪ ﺷــﺪ
ﻣﺮاﺳــﻢ ﺗﺤﻠﯿﻒ رﯾﺎﺳﺖ ﺟﻤﻬﻮری ﺣﺴــﻦ روﺣﺎﻧﯽ روز ۱۳ﻣﺮداد ۱۳۹۲ﺑﺎ ﺣﻀﻮر در ﻣﺠﻠﺲ ﺷــﻮرای اﺳــﻼﻣﯽ ﺑﺮﮔﺰار ﺷــﺪ .او در ﺑﺨﺸــﯽ از ﺳــﺨﻨﺎن ﺧﻮد ﺧﺎﻃﺮﻧﺸﺎن ﮐــﺮد» :ﻣﺮدم ﺷــﺮﯾﻒ اﯾﺮان ﺑــﻪ اﻋﺘﺪالﮔﺮاﯾــﯽ و دوری از اﻓــﺮاط و ﺗﻔﺮﯾــﻂ رأی ﻣﺜﺒــﺖ دادﻧﺪ .ﮐﺎﻧــﻮن ﻓﮑﺮی و اﺟﺮاﯾــﯽ دوﻟــﺖ ﺑــﺮ ﻣﺤــﻮر اﻋﺘــﺪال و ﻋﻘﻼﻧﯿﺖ ﺑﻨﺎ ﺧﻮاﻫــﺪ ﺷــﺪ .اﻋﺘﺪالﮔﺮاﯾــﯽ ﺑﻪﻣﻌﻨــﺎی ﺗــﻮازن ﻣﯿﺎن آرﻣــﺎن و واﻗﻌﯿــﺖ و ﺗﺮﺟﯿــﺢ ﻣﻨﺎﻓــﻊ ﻣﻠﯽ ﺑــﺮ ﻣﻨﺎﻓﻊ ﺣﺰﺑﯽ و ﺟﻨﺎﺣﯽ اﺳــﺖ .اﻋﺘﺪالﮔﺮاﯾﯽ ﺑــﺮ اﺟﻤﺎع ﻣﻠﯽ، ﻗﺎﻧﻮنﮔﺮاﯾــﯽ و ﺑﺮدﺑــﺎری در ﺗﻌﺎﻣــﻼت ﺳﯿﺎﺳــﯽ ﺗﺄﮐﯿﺪ ﻣﯽﮐﻨــﺪ .ﺑﻨﯿــﺎن اﯾــﻦ ﻣــﺮام ﻓﮑــﺮی و ﻋﻤﻠــﯽ ،ﻓﺎﺻﻠﻪ ﮔﺮﻓﺘــﻦ از ﺗﺨﯿــﻞ و ﺗﻮﻫــﻢ و ﺗﻤﺮﮐﺰ ﺑﺮ ﺗﻔﮑــﺮ ،ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ، ﺷﻔﺎﻓﯿﺖ و اﺳــﺘﻔﺎده از ﺗﺨﺼﺺﻫﺎﺳــﺖ .دوﻟﺖ ﺗﺪﺑﯿﺮ و اﻣﯿــﺪ ﻧﻬﺎﯾﺖ اﻫﺘﻤــﺎم ﺧﻮد را ﺑــﻪ ﮐﺎر ﺧﻮاﻫﺪ ﮔﺮﻓﺖ ﺗــﺎ ﺑﺮ ﻣﺒﻨﺎی اﻫــﺪاف و روشﻫﺎی ﻋﻘﻼﯾﯽ و ﻣﺘﻨﺎﺳــﺐ ﺑﺎ واﻗﻌﯿﺖﻫــﺎی ﻣﻮﺟﻮد ،اﻋﺘﺪال را ﺷــﺎﻟﻮده ﻋﻤﻠﮑﺮد و ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﮐﺸــﻮر ﻗﺮار دﻫــﺪ ،ﺗﻬﺪﯾﺪﻫــﺎ را ﮐﺎﻫﺶ داده و ﻓﺮﺻﺖﻫــﺎ را اﻓﺰاﯾــﺶ دﻫــﺪ .اﻋﺘﺪالﮔﺮاﯾﯽ ﺑﺮ اﺧﻼق و ﻣــﺪارا اﺻﺮار ﻣــﯽورزد و از ﻃﺮﯾــﻖ ﮔﻔﺘﮕﻮ ،ﺗﻔﺎﻫﻢ و ﺗﺪوﯾــﻦ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﻫــﺎی ﮐﻮﺗﺎهﻣــﺪت و ﻣﯿﺎنﻣﺪت ﺳــﻌﯽ ﺧﻮاﻫﺪ ﻧﻤﻮد ﺷــﮑﺎفﻫﺎی اﺟﺘﻤﺎﻋــﯽ و اﻗﺘﺼﺎدی را ﺑﻪ ﺣﺪاﻗﻞ ﻣﻤﮑﻦ ﺑﺮﺳــﺎﻧﺪ«. اﻣﺎ ﻣﺮاﺳــﻢ ﺗﺤﻠﯿﻒ دوازدﻫﻤﯿﻦ دوره رﯾﺎﺳﺖ ﺟﻤﻬﻮری ﺣﺴــﻦ روﺣﺎﻧﯽ در ۱۴ﻣــﺮداد ۱۳۹۶ﺑﺮﮔﺰار ﺷــﺪ ﮐﻪ از ﺟﻤﻠﻪ ﻏﺎﯾﺒﺎن اﯾﻦ ﻣﺮاﺳــﻢ ،ﺳــﺮدار ﻣﺤﻤﺪﻋﻠﯽ ﺟﻌﻔﺮی ﻓﺮﻣﺎﻧﺪه ﺳــﭙﺎه ﭘﺎﺳــﺪاران ،ﻣﺤﻤﺪﺑﺎﻗﺮ ﻗﺎﻟﯿﺒﺎف ﺷﻬﺮدار ﺗﻬﺮان ،ﺳﯿﺪاﺑﺮاﻫﯿﻢ رﺋﯿﺴــﯽ ﺗﻮﻟﯿﺖ آﺳﺘﺎن ﻗﺪس رﺿﻮی و ﻣﺤﻤــﻮد اﺣﻤﺪیﻧــﮋاد رﺋﯿﺲ ﺟﻤﻬﻮری ﭘﯿﺸــﯿﻦ اﯾﺮان ﺑﻮدﻧﺪ. ﺑــﺮای دوﻣﯿــﻦ ﺑﺎر ﭘــﺲ از اﻧﻘﻼب اﺳــﻼﻣﯽ از ﻣﻘﺎﻣﺎت ﮐﺸــﻮرﻫﺎی ﺧﺎرﺟﯽ ﺑﺮای ﺷــﺮﮐﺖ در اﯾﻦ ﻣﺮاﺳﻢ دﻋﻮت ﺷﺪ .ﭼﻨﺪ ﺷــﺒﮑﻪ رادﯾﻮﯾﯽ و ﺗﻠﻮﯾﺰﯾﻮﻧﯽ در اﯾﺮان ﻣﺮاﺳﻢ ﺗﺤﻠﯿﻒ ﺣﺴــﻦ روﺣﺎﻧــﯽ را ﺑﺮای ﺳﺮاﺳــﺮ ﺟﻬﺎن ﭘﺨﺶ ﮐﺮدﻧﺪ .در اﯾﻦ ﻣﺮاﺳــﻢ ﺑﯿــﺶ از ۱۰۵ﻫﯿﺌﺖ ﺧﺎرﺟﯽ ﮐﻪ ۸ﻫﯿﺌﺖ آن در ﺳــﻄﺢ ﺳــﺮان و ﺑﻘﯿﻪ از وزرا ﯾﺎ روﺳﺎی ﻣﺠﺎﻟﺲ ﺑﻮدﻧﺪ ،ﺷــﺮﮐﺖ ﮐﺮدﻧﺪ. وی در اﯾــﻦ ﻣﺮاﺳــﻢ ﺧﻄــﺎب ﺑــﻪ ﻗﺪرتﻫــﺎی ﺟﻬﺎﻧﯽ ﮔﻔــﺖ» :آﻧﺎن ﮐــﻪ ﻗﺼﺪ ﭘــﺎره ﮐــﺮدن ﺑﺮﺟــﺎم را دارﻧﺪ، ﺑﺪاﻧﻨــﺪ ﻃﻮﻣــﺎر ﻋﻤﺮ ﺳﯿﺎﺳــﯽ ﺧــﻮد را ﭘــﺎره ﺧﻮاﻫﻨﺪ ﮐﺮد «.اﯾﺴــﻨﺎ
ﻣﺎﻫﻨﺎﻣﻪ ﺧﺮدﻣﻨﺪ -ﺳﺎل ﭼﻬﺎرم -ﺷﻤﺎره - ۴۲ﻣﺮداد\ﺷﻬﺮﯾﻮر ۱۳۹۷
39 Kheradmand Monthly - Vol. 4 - # 42-August/September 2018 - Tel: 647-932-8283
روسای جمهور ایران در مراسم تحلیف چه گفتند؟
ﺳﻬﯿﻼﺻﺪﯾﻘﯽ ۱۳ﻣــﺮداد ﻣﺼﺎدف ﺑﺎ ﺳــﺎﻟﺮوز ﺻﺪور ﻓﺮﻣــﺎن ﺗﺎرﯾﺨﯽ ﻣﺸــﺮوﻃﯿﺖ در ﺳــﺎل ۱۲۸۵و ﺑﺮﮔﺰاری ﻣﺮاﺳﻢ ﺗﺤﻠﯿﻒ ﺣﺴــﻦ روﺣﺎﻧﯽ در ﺳــﺎل ۹۲اﺳﺖ. ﺗﺤﻠﯿــﻒ رﺋﯿﺲﺟﻤﻬــﻮری اﯾــﺮان ﭘﺲ از ﻣﺮاﺳــﻢ ﺗﻨﻔﯿﺬ ﺣﮑﻢ او از ﺳــﻮی رﻫﺒﺮی ﺑﺎ ﺣﻀﻮر رﺋﯿــﺲ دﯾﻮان ﻋﺎﻟﯽ ﮐﺸــﻮر ،اﻋﻀﺎی ﺷــﻮرای ﻧﮕﻬﺒﺎن ﻗﺎﻧﻮن اﺳﺎﺳﯽ و رﺋﯿﺲ ﻗــﻮه ﻗﻀﺎﺋﯿﻪ اﻧﺠــﺎم ﻣﯽﺷــﻮد .در اﯾﻦ ﻣﺮاﺳــﻢ ﮐﻪ در ﻣﺠﻠﺲ ﺷﻮرای اﺳــﻼﻣﯽ ﺑﺮﮔﺰار ﻣﯽﺷﻮد ،رﺋﯿﺲﺟﻤﻬﻮری ﻣﻨﺘﺨﺐ ﺑﺮ ﻃﺒﻖ اﺻﻞ ۱۲۱ﻗﺎﻧﻮن اﺳﺎﺳــﯽ ﺳــﻮﮔﻨﺪ ﯾﺎد ﻣﯽﮐﻨــﺪ ﮐﻪ ﻫﻤﻪ اﺳــﺘﻌﺪاد و ﺻﻼﺣﯿﺖ ﺧﻮﯾــﺶ را در راه اﯾﻔــﺎی ﻣﺴــﺌﻮﻟﯿﺖﻫﺎﯾﯽ ﮐــﻪ ﺑﺮﻋﻬﺪه ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳــﺖ ﺑــﻪﮐﺎر ﮔﯿــﺮد و در ﭘﺎﯾﺎن ،ﺳــﻮﮔﻨﺪﻧﺎﻣﻪ را اﻣﻀﺎ ﻣﯽﮐﻨﺪ. ﺗﺎﮐﻨــﻮن ۱۱دوره ﻣﺮاﺳــﻢ ﺗﺤﻠﯿــﻒ رؤﺳــﺎی ﺟﻤﻬــﻮر ﻣﻨﺘﺨــﺐ در اﯾــﺮان ﺑﺮﮔﺰار ﺷــﺪه اﻣــﺎ در اﯾﻦ ﻣﺮاﺳــﻢ ﺗﺎﮐﻨﻮن ﭼﻪ ﮔﺬﺷــﺘﻪ اﺳــﺖ و روﺳﺎی ﻣﻨﺘﺨﺐ ﺟﻤﻬﻮری اﺳــﻼﻣﯽ اﯾﺮان در ﻣﺮاﺳــﻢ ﺗﺤﻠﯿﻔﺸــﺎن ﭼــﻪ ﮔﻔﺘﻪاﻧﺪ؟
ﺑﻨﯽﺻﺪر؛ﺳﮑﻮت
ﻣﺮاﺳــﻢ ﺗﺤﻠﯿــﻒ اﺑﻮاﻟﺤﺴــﻦ ﺑﻨﯽﺻــﺪر در ﺗﺎرﯾﺦ ۳۱ ﺗﯿﺮ ۱۳۵۹در ﻣﺠﻠﺲ اول ﺷــﻮرای اﺳــﻼﻣﯽ ﺑﺮﮔﺰار ﺷــﺪ. در آن دوره رﯾﺎﺳــﺖ ﻣﺠﻠــﺲ ﺑﺮ ﻋﻬﺪه اﮐﺒﺮ ﻫﺎﺷــﻤﯽ رﻓﺴــﻨﺠﺎﻧﯽ و رﯾﺎﺳــﺖ دﯾــﻮان ﻋﺎﻟﯽ ﮐﺸــﻮر ﺑﺮﻋﻬﺪه آﯾﺖاﻟﻠــﻪ ﺑﻬﺸــﺘﯽ ﺑــﻮد .در اﯾــﻦ ﻣﺮاﺳــﻢ ﺑﻨﯽﺻــﺪر ﺳــﺨﻨﺮاﻧﯽ ﻧﮑــﺮد و ﺻﺮﻓﺎً ﺳــﻮﮔﻨﺪ ﯾــﺎد ﮐﺮد.
رﺟﺎﯾــﯽ :ﺟﻤﻬﻮری اﺳــﻼﻣﯽ ﭼــﻪ اﻗﺪاﻣﺎﺗﯽ ﺑﺮای ﺣﻔﺎﻇﺖ از اﺳــﻼم دارد؟
ﻣﺮاﺳــﻢ ﺗﺤﻠﯿــﻒ ﻣﺤﻤﺪﻋﻠــﯽ رﺟﺎﯾــﯽ روز ۲۶ﻣــﺮداد ۱۳۶۰و ﭘــﺲ از ﻣﺮاﺳــﻢ ﺗﻨﻔﯿﺬ ﺑﺮﮔﺰار ﺷــﺪ .در آن زﻣﺎن آﯾﺖاﻟﻠــﻪ ﺑﻬﺸــﺘﯽ رﺋﯿﺲ دﯾــﻮان ﻋﺎﻟﯽ ﮐﺸــﻮر و اﮐﺒﺮ ﻫﺎﺷــﻤﯽ رﻓﺴــﻨﺠﺎﻧﯽ رﺋﯿﺲ ﻣﺠﻠﺲ ﺑﻮدﻧﺪ .رﺟﺎﯾﯽ در ﺑﺨﺸــﯽ از ﺳــﺨﻨﺮاﻧﯽ ﺧﻮد اﻇﻬــﺎر ﮐﺮد» :اﯾﻦ ﻣﺴــﺎﺋﻞ
۳۸
)ﭘﺎﺳــﺪاری از ارزشﻫــﺎ( در ﺳﺮاﺳــﺮ زﻧﺪﮔﯽ ﻣــﺎ ﺑﻮده و اﻧﮕﯿﺰه ﻣﺎ ﻫﻢ ﻫﻤﯿﻦ اﺳــﺖ .ﺟﺎﻣﻌــﻪ روﺣﺎﻧﯿﺖ ﻧﯿﺰ در اﯾﻦ وﻇﯿﻔﻪ ﯾــﺎری ﻣﯽﮐﻨﺪ .دﻏﺪﻏﻪ ﻣﺎ اﻣﺮوز اﯾﻦ اﺳــﺖ ﮐﻪ در دﻧﯿﺎی ﭘﺮ از ﻓﺴــﺎد اﻣﺮوز ،ﺟﻤﻬﻮری اﺳــﻼﻣﯽ ﭼﻪ اﻗﺪاﻣﺎﺗــﯽ ﺑﺮای ﺣﻔﺎﻇﺖ از اﺳــﻼم دارد«.
آﯾﺖاﻟﻠﻪ ﺧﺎﻣﻨﻪای :ﺣﻔــﻆ ﺧﻄﻮط اﺻﻠﯽ اﻧﻘﻼب ﺑﺮ ﻋﻬﺪه رﺋﯿﺲﺟﻤﻬﻮر اﺳــﺖ
ﻣﺮاﺳــﻢ ﺗﺤﻠﯿﻒ ﺳــﻮﻣﯿﻦ رﺋﯿﺲ ﺟﻤﻬﻮر اﯾﺮان ،آﯾﺖاﻟﻠﻪ ﺧﺎﻣﻨﻪای در ۲۱ﻣﻬﺮ ۱۳۶۰ﺑﺮﮔﺰار ﺷــﺪ .در اﯾﻦ ﻣﺮاﺳــﻢ آﯾﺖاﻟﻠــﻪ ﻋﺒﺪاﻟﮑﺮﯾــﻢ ﻣﻮﺳــﻮی اردﺑﯿﻠــﯽ ﺑــﻪ ﻋﻨــﻮان رﺋﯿﺲ دﯾﻮان ﻋﺎﻟﯽ ﮐﺸــﻮر ،ﻗﺮآن را ﺑﺮای ﺳــﻮﮔﻨﺪ رﺋﯿﺲ ﺟﻤﻬــﻮری ﻣﻨﺘﺨــﺐ ﻧﮕﻪ داﺷــﺖ .آﯾﺖاﻟﻠــﻪ ﺧﺎﻣﻨﻪای در اﯾﻦ ﻣﺮاﺳــﻢ ﮔﻔﺖ» :اﻣﺮوز اﯾﻦ ﻣﺮاﺳــﻢ ﺑــﺮای ﺑﺮادر ﻣﺨﻠﺺ ﺷــﻤﺎ از اﯾــﻦ ﺟﻬﺖ ﻫﯿﺠﺎناﻧﮕﯿﺰ اﺳــﺖ ﮐﻪ در ﺣﻘﯿﻘــﺖ ﺑــﺮ زﺑــﺎن آوردن و ﺗﺼﺮﯾﺢ ﮐــﺮدن ﺑﻪ ﭼﯿﺰی اﺳــﺖ ﮐــﻪ ﺑﻪ ﻃــﻮر ﻃﺒﯿﻌــﯽ ﺑﺎ ﮐﺎﻧﺪﯾــﺪا ﺷــﺪن ﺑﺮای رﯾﺎﺳــﺖ ﺟﻤﻬــﻮری و ﺑﺎ ﻗﺒﻮل اﯾﻦ ﻣﺴــﺌﻮﻟﯿﺖ ﺑﺮ دوش او وﺟﻮد داﺷــﺘﻪ و ﺳــﻨﮕﯿﻨﯽ ﻣﯽﮐﺮده اﺳــﺖ«. »ﺣﻔــﻆ ﺧﻄــﻮط اﺻﻠــﯽ اﯾــﻦ اﻧﻘــﻼب ﺑــﻪ ﻋﻬــﺪه رﺋﯿﺲﺟﻤﻬــﻮر اﺳــﺖ .ﻣﺴــﺌﻮﻟﯿﺖ ﻣﺠﻠﺲ ﻧﺴــﺒﺖ ﺑﻪ دوﻟــﺖ ،ارﺷــﺎد و ﻫﺪاﯾــﺖ اﺳــﺖ .دورهای ﺑــﺮ اﯾــﻦ ﺟﻤﻬﻮری ﮔﺬﺷــﺘﻪ ﮐﻪ رﺋﯿــﺲ ﺟﻤﻬﻮر ﺗﺼــﻮر ﻣﯽﮐﺮده رﯾﺎﺳــﺖ ﺟﻤﻬــﻮری ﯾﻌﻨﯽ ﺳــﻠﻄﻨﺖ و اﮔــﺮ ﻣﺠﻠﺲ ﺑﻪ دوﻟــﺖ ﮐﻤﮏ ﻧﮑﻨﺪ ،رﺋﯿﺲﺟﻤﻬــﻮری در اﻧﺠﺎم وﻇﺎﯾﻔﯽ ﮐﻪ ﺳــﻮﮔﻨﺪ ﻣﯽﺧــﻮرد ،ﻧﺎﺗــﻮان ﺧﻮاﻫــﺪ ﺑﻮد«. در ﺳــﺎل ۱۳۶۴آﯾﺖاﻟﻠــﻪ ﺧﺎﻣﻨــﻪای ﻣﺠــﺪدا ﺑﻪ ﻋﻨﻮان رﺋﯿــﺲ ﺟﻤﻬــﻮری ﺑﺮﮔﺰﯾــﺪه ﺷــﺪ .روز ۱۸ﻣﻬــﺮ ۱۳۶۴ ﻣﺮاﺳــﻢ ﺗﺤﻠﯿﻒ رﯾﺎﺳــﺖ ﺟﻤﻬﻮری ﺑﺮﮔﺰار ﺷــﺪ .رﺋﯿﺲ ﺟﻤﻬﻮری ﻫﻨﮕﺎم ﻣﺮاﺳــﻢ ﺗﺤﻠﯿﻒ در ﺣﻀﻮر ﻧﻤﺎﯾﻨﺪﮔﺎن ﻣﺠﻠﺲ ﮔﻔﺖ» :ﻗﺎﻧﻮن اﺳﺎﺳــﯽ اﺑﺰارﻫﺎی ﻻزم ﺑﺮای ﻋﻤﻞ ﺑﻪ اﯾﻦ ﺳــﻮﮔﻨﺪ را ﻣﺸﺨﺺ ﮐﺮده اﺳــﺖ .در ﺻﻮرﺗﯽ ﮐﻪ رﺋﯿﺲﺟﻤﻬﻮری اﯾﻦ اﺑﺰارﻫﺎ را در اﺧﺘﯿﺎر داﺷــﺘﻪ ﺑﺎﺷــﺪ، ﺧﻮاﻫﺪ ﺗﻮاﻧﺴــﺖ ﺑﻪ اﯾﻦ ﺳــﻮﮔﻨﺪ ﻋﻤﻞ ﮐﻨــﺪ وﮔﺮﻧﻪ اﯾﻦ
ﻣﺎﻫﻨﺎﻣﻪ ﺧﺮدﻣﻨﺪ -ﺳﺎل ﭼﻬﺎرم -ﺷﻤﺎره - ۴۲ﻣﺮداد\ﺷﻬﺮﯾﻮر ۱۳۹۷
ﺳــﻮﮔﻨﺪ ،ﺣﮑﻢ ﻓﻘﻬﯽاش ﺑﺮای ﻓﻘﻬﺎ روﺷــﻦ اﺳــﺖ«. رﺋﯿﺲ ﺟﻤﻬﻮری وﻗﺖ ﺧﺎﻃﺮﻧﺸــﺎن ﮐﺮدﻧــﺪ» :اوﻻ ﻧﻈﺎم ﺟﻤﻬــﻮری اﺳــﻼﻣﯽ ﮐﺎر ﺧﻮد را ﺑﺎ ﺗﻮﻗﻌــﺎت و اﻣﯿﺪﻫﺎی ﻣﻠﺖ اﯾﺮان و ﻣﻠﺖﻫﺎی ﻣﺴــﻠﻤﺎن ﺟﻬــﺎن آﻏﺎز ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ. ﻣﺮﮐﺰ و ﺳﺮﭼﺸﻤﻪ ﻣﺴــﺌﻮﻟﯿﺖﻫﺎی اﺟﺮاﯾﯽ در ﺟﻤﻬﻮری اﺳﻼﻣﯽ رﯾﺎﺳــﺖ ﺟﻤﻬﻮری اﺳﺖ .ﺳﻮﮔﻨﺪ رﺋﯿﺲ ﺟﻤﻬﻮر ﯾﮏ ﺳــﻮﮔﻨﺪ ﺷﺮﻋﯽ اﺳــﺖ و ﯾﮏ ﺳﻮﮔﻨﺪ ﺟﺪی و ﺻﺮف ﺗﺸــﺮﯾﻔﺎت ﻧﯿﺴــﺖ .ﻗﺎﻧﻮن اﺳﺎﺳــﯽ اﺑﺰارﻫﺎی ﻻزم ﺑﺮای ﻋﻤــﻞ ﺑﻪ ﺳــﻮﮔﻨﺪ رﺋﯿــﺲ ﺟﻤﻬــﻮر را ﻣﺸــﺨﺺ ﮐﺮده اﺳﺖ«.
ﻫﺎﺷــﻤﯽ رﻓﺴــﻨﺠﺎﻧﯽ :ﺑﺎﯾﺪ ﺑﻪ ﮔﻮﻧــﻪای ﺣﺮﮐﺖ ﮐﻨﯿﻢ ﮐــﻪ ﺟﻨﮓ اﺗﻔــﺎق ﻧﯿﻔﺘﺪ
اﮐﺒﺮ ﻫﺎﺷــﻤﯽ رﻓﺴــﻨﺠﺎﻧﯽ ﺑﺎ اﻧﺘﺨﺎب ﺷــﺪن ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﭘﻨﺠﻤﯿــﻦ رﺋﯿﺲﺟﻤﻬﻮر اﯾــﺮان در ۲۶ﻣــﺮداد ۱۳۶۸در ﻣﺮاﺳــﻢ ﺗﺤﻠﯿﻒ ﺷﺮﮐﺖ ﮐﺮد و ﺳــﻮﮔﻨﺪ ﺧﻮرد ﮐﻪ ﭘﺎﺳﺪار اﺳــﻼم و ارزشﻫﺎی اﻧﻘﻼب ﺑﺎﺷــﺪ .رﺋﯿــﺲ ﺟﻤﻬﻮری در اﯾــﻦ ﻣﺮاﺳــﻢ اﻇﻬﺎر ﮐــﺮد» :از ﻟﺤــﺎظ ﺳﯿﺎﺳــﯽ ﺑﺎﯾﺪ ﺑﻪ ﮔﻮﻧــﻪای ﺣﺮﮐــﺖ ﮐﻨﯿﻢ ﮐﻪ ﺟﻨــﮓ اﺗﻔﺎق ﻧﯿﻔﺘــﺪ .رژﯾﻢ ﺳــﺎﺑﻖ ﺑﻪ ﻣﻠﺖ اﯾﺮان ﺧﯿﻠــﯽ ﺧﯿﺎﻧﺖ ﮐﺮد .آﺳــﺎنﺗﺮﯾﻦ ﮐﺎر ﮐــﻪ ﻣﻦ ﻣﺮﺗــﺐ در ﺑﺤﺚﻫﺎی اﻧﺘﺨﺎﺑﺎﺗــﯽام و ﺑﻌﺪ ﮔﻔﺘــﻪام ،راهاﻧﺪاﺧﺘﻦ ﮐﺎرﺧﺎﻧﻪﻫﺎﺳــﺖ و ﻣــﺮز ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ دوﻟــﺖ ،ﺣﻔــﻆ آرﻣﺎنﻫــﺎی اﻧﻘﻼب اﺳــﺖ .اﺳــﺘﻘﻼل اﻗﺘﺼــﺎدی ﺟــﺰء آرﻣﺎنﻫﺎی ﻫﻤﻪ ﻣﺎﺳــﺖ«. در ﺳــﺎل ۱۳۷۲ﻫﺎﺷــﻤﯽ رﻓﺴــﻨﺠﺎﻧﯽ دوﺑــﺎره رﺋﯿﺲﺟﻤﻬــﻮری ﺷــﺪ و ﺑــﻪ ﻋﻨــﻮان ﺷﺸــﻤﯿﻦ رﺋﯿﺲﺟﻤﻬﻮری اﯾﺮان در روز ۱۳ﻣﺮداد ۱۳۷۲در ﻣﺮاﺳــﻢ ﺗﺤﻠﯿﻒ ﺷــﺮﮐﺖ ﮐﺮد .ﻫﺎﺷﻤﯽ در ﺳــﺨﻨﺮاﻧﯽاش ﺑﻌﺪ از ادای ﺳــﻮﮔﻨﺪ ﺗﺼﺮﯾــﺢ ﮐــﺮد» :ﻣﯽداﻧﻢ ﮐﻪ اﯾﻦ ﻗﺴــﻢ، ﻗﺴــﻢ دﺷــﻮاری اﺳــﺖ و ﺑﺪون ﮐﻤﮏ و ﯾﺎری ﺧﺪاوﻧﺪ ﺑــﻪ ﻃﻮر ﺟﺪی از ﻋﻬــﺪه اﯾﻦ ﻗﺴــﻢ ﺑﺮﻧﻤﯽآﯾﯿﻢ .اﺟﺮای اﯾﻦ ﻗﺴــﻢ ﺑﺮای ﯾﮏ ﻧﻔﺮ ﺑﻪ ﺗﻨﻬﺎﯾﯽ ﻣﻘﺪور ﻧﯿﺴــﺖ .در ﺳﯿﺎﺳــﺖﻫﺎ و ﻗﻮاﻧﯿــﻦ و ﻧﻈﺎرتﻫــﺎ و ﮔﺰﯾﻨﺶﻫﺎ ،اﯾﻦ ﻣﺴــﺌﻠﻪ ﺑﻪ ﺗﻨﻬﺎﯾﯽ اﻣﮑﺎنﭘﺬﯾﺮ ﻧﯿﺴــﺖ و ﺷﺪﯾﺪا ﻧﯿﺎزﻣﻨﺪ
38 Kheradmand Monthly - Vol. 4 - # 42-August/September 2018 - Tel: 647-932-8283
37 Kheradmand Monthly - Vol. 4 - # 42-August/September 2018 - Tel: 647-932-8283
۱۳۹۷ ﻣﺮداد\ﺷﻬﺮﯾﻮر- ۴۲ ﺷﻤﺎره- ﺳﺎل ﭼﻬﺎرم- ﻣﺎﻫﻨﺎﻣﻪ ﺧﺮدﻣﻨﺪ
۳۷
مروری بر مناسبات آبی ایران و افغانستان آن ﻃــﻮر ﮐــﻪ ﮐﺎرﺷﻨﺎﺳــﺎن ﻣــﯽ ﮔﻮﯾﻨــﺪ :ﻧــﮕﺎه دوﻟﺖ اﻓﻐﺎﻧﺴــﺘﺎن ﺑــﻪ آب ،ﺑﻪﻋﻨﻮان ﯾﮏ ﻣﻨﺒــﻊ ﻫﯿﺪروﮐﺮﺑﻨﯽ اﺳــﺖ و در ﻧﮕﺎه ﻃﺒﯿﻌﯽ ازﻧﻈﺮ دوﻟﺘﻤﺮدان اﻓﻐﺎﻧﺴــﺘﺎن، آب در ﺣﮑــﻢ ﻧﻔــﺖ اﺳــﺖ و دوﻟــﺖ ﺑﺎﯾﺪ ﺑﺨﺸــﯽ از ﻫﺰﯾﻨﻪﻫﺎی ﺧﻮد را از ﻃﺮﯾﻖ ﻓﺮوش آب ﺑﻪ ﻫﻤﺴــﺎﯾﮕﺎن ﺗﺄﻣﯿــﻦ ﮐﻨــﺪ .در ﻫﻤﯿــﻦ زﻣﯿﻨــﻪ اﻓﻐﺎﻧﺴــﺘﺎن ﺗﺎﮐﻨــﻮن اﺟــﺎزه ورود اﻣﺘﯿﺎزﻫﺎی زﯾــﺎدی از اﯾﺮان ﺑﺎﺑﺖ ا ﺳــﺖ . آبﻫــﺎی رودﺧﺎﻧــﻪ ﮔﺮﻓﺘــﻪ ﺗﻨﻬــﺎ در ﯾــﮏ د ﻫــﻪ ﻣــﻮرد در ﻣﯿﻠﯿﺎرد دﻻر ،۱۳۵۰دوﻟــﺖ اﯾــﺮان ۲ ا ﻧﺠــﺎ م ﮐﻤــﮏ ﻣﺎﻟﯽ ﺑﻪ اﻓﻐﺎﻧﺴــﺘﺎن داد. ﺗﺎرﯾﺨﭽﻪ ﻣﺸــﮑﻼت آﺑﯽ ﺑﯿﻦ دو ﮐﺸــﻮر ﻗﺪﻣﺘﯽ ﺑﻪاﻧﺪازه ﺗﺄﺳــﯿﺲ ﮐﺸــﻮر اﻓﻐﺎﻧﺴــﺘﺎن دارد ﮐــﻪ در اﯾــﻦ ﻣﯿــﺎن ﻗﺮاردادﻫﺎ و ﻣﻌﺎﻫﺪه ﻫﺎﯾﯽ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺗﺎﮐﻨــﻮن ﻣﯿــﺎن دوﮐﺸــﻮر ﺑــﻪ اﻣﻀﺎ رﺳــﯿﺪه اﺳــﺖ .ﺧﺒﺮﮔــﺰاری ﻣﻬــﺮ درﺑﺎره اﯾــﻦ ﻣﻮﺿﻮع ﭼﻨﺪی ﻗﺒﻞ ﮔﺰارﺷــﯽ را ﻣﻨﺘﺸﺮ ﮐﺮده ﮐﻪ در آن ﺟﺰﺋﯿﺎت اﯾــﻦ ﺗﻮاﻓﻖ ﻫﺎ و ﻣﺬاﮐﺮات و ﭼﺎﻟﺶ ﻫﺎی آن ذﮐﺮ ﺷــﺪه اﺳــﺖ .در ﺑﺨﺸــﯽ از اﯾﻦ ﮔﺰارش آﻣﺪه اﺳــﺖ: رﻫﺒــﺮان ﺳﯿﺎﺳــﯽ اﻓﻐﺎﻧﺴــﺘﺎن از آﻏــﺎز ﻗــﺮن ﺑﯿﺴــﺘﻢ اﺳــﺘﻔﺎده از آب ﻫﯿﺮﻣﻨﺪ را »ﺣﻖ اﻧﺤﺼﺎری« اﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن داﻧﺴــﺘﻪاﻧﺪ درﺣﺎﻟﯽﮐــﻪ ﻃﺒــﻖ ﺣﮑﻤﯿﺖ ﮔﻠﺪاﺳــﻤﯿﺖ ) (۱۸۷۲ /۱۲۸۵ﻣﺮزﻫــﺎی دﻟﺘــﺎی ﻫﯿﺮﻣﻨﺪ روی ﺷــﺎﺧﻪ اﺻﻠﯽ رود ﺑﻮد .ﮔﺬﺷــﺘﻪ از اﯾﻦ ﺣﮑﻤﯿﺖ اﺳــﻤﯿﺖ ﻏﯿﺮ ﻋﺎدﻻﻧــﻪ ﺗﻮﺻﯿﻒ ﻣﯽﺷــﻮد ،زﯾﺮا ﺗﻨﻬﺎ ﯾﮏﺳــﻮم ﺣﻘﺎﺑﻪ رود ﻫﯿﺮﻣﻨــﺪ را ﺑﻪﻃــﺮف اﯾﺮاﻧﯽ اﺧﺘﺼــﺎص داد. ﺑﺎوﺟﻮداﯾﻦ اﻓﻐﺎﻧﺴــﺘﺎن در دورهﻫﺎی »ﺛﺒﺎت ﺳﯿﺎﺳــﯽ« ﺧــﻮد از دادن ﻫﻤﺎن ﺣﻘﺎﺑﻪ اﻧﺪک ﻧﯿﺰ ﺧــﻮدداری ﮐﺮده اﺳــﺖ.اﯾﺮان در ﺳــﺎل ۱۹۷۲دو ﻣﯿﻠﯿﺎرد دﻻر ﺑﺮای ﻃﺮح ﺗﻮﺳــﻌﻪ اﻓﻐﺎﻧﺴــﺘﺎن در ﻧﻈــﺮ ﮔﺮﻓﺖ ﮐﻪ اﯾــﻦ ﻣﺒﻠﻎ در ﺣﻘﯿﻘــﺖ در ازای ۴ﻣﺘﺮﻣﮑﻌﺐ اﺿﺎﻓــﻪ آب در ﺛﺎﻧﯿﻪ ﺑﻪ اﻓﻐﺎﻧﺴــﺘﺎن ﭘﺮداﺧﺖ ﻣﯽﺷﺪ.
ﭘﯽدرﭘﯽ در اﻓﻐﺎﻧﺴــﺘﺎن و ﻣﺴﺎﺋﻞ ﺑﯽﺷــﻤﺎر داﺧﻠﯽ آن ﮐﺸــﻮر ،ﻣﻮﺟﯽ از اﺑﻬﺎم ﺳﯿﺎﺳــﺖ ﮐﻠﯽ اﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن را در اﯾﻦ ﺧﺼــﻮص در ﺑﺮﮔﺮﻓﺖ .در دوره ﻃﺎﻟﺒﺎن ﻣﺴــﯿﺮ رود ﻫﯿﺮﻣﻨــﺪ ﺑﻪ روی اﯾﺮان ﺑﺴﺘﻪﺷــﺪ .اﯾﻦ ﺳﯿﺎﺳــﺖ ﭘﺲ از ﺳــﻘﻮط ﻃﺎﻟﺒﺎن ﺣﻔﻆ ﺷــﺪ .درﻧﻬﺎﯾﺖ ﺑﺎﯾــﺪ ﺗﺄﮐﯿﺪ ﮐﺮد ﮐــﻪ »آﺧﺮﯾﻦ اراده« دوﻃــﺮف در ﺧﺼﻮص آب ﻫﯿﺮﻣﻨﺪ، ﻣﺮﺑــﻮط ﺑــﻪ ﻗــﺮارداد ﻣﻨﺠﺮ ﺑــﻪ ﮐﻤﯿﺴــﯿﻮن دﻟﺘﺎ اﺳــﺖ.ﭘﯿﺮوز ﻣﺠﺘﻬﺪزاده ﻣﺤﻘﻖ و ﮐﺎرﺷــﻨﺎس ﻣﺴﺎﺋﻞ و
ﻣﻄﺎﻟﻌــﺎت ﺳﯿﺎﺳــﯽ ﻣﻌﺘﻘــﺪ اﺳــﺖ ،ﻣﺸــﮑﻞ و اﺻﻠــﯽ اﯾــﺮان اﻓﻐﺎﻧﺴــﺘﺎن از آن ﺟﺎ آﻏﺎز ﺷﺪ ﮐﻪ رﻫﺒﺮان ﺳﯿﺎﺳــﯽ اﻓﻐﺎﻧﺴــﺘﺎنِ ﺗﺤــﺖ ﺣﻤﺎﯾــﺖ اﺳــﺘﻌﻤﺎر ﺑﺮﯾﺘﺎﻧﯿــﺎ در اواﯾــﻞ ﻗــﺮن ﺑﯿﺴــﺘﻢ رودﺧﺎﻧــﻪ ﻫﯿﺮﻣﻨﺪ را ﯾﮏ رودﺧﺎﻧــﻪ داﺧﻠﯽ ﻓﺮض ﮐﺮدﻧﺪ و ﻫﺮﮔﻮﻧــﻪ اﺳــﺘﻔﺎده از آب آن را »ﺣﻖ اﻧﺤﺼﺎری« ﺧﻮد داﻧﺴــﺘﻨﺪ.اﻇﻬﺎرات ﻣﻘﺎﻣﺎت ﺑﻠﻨﺪﭘﺎﯾﻪ اﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن ﮔﻮﯾﺎی ﺑﺨﺸــﯽ از ﺳﯿﺎﺳــﺖ ﺟﺪﯾﺪ ژﺋﻮﭘﻮﻟﯿﺘﯿﮑﯽ اﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن در ﻗﺒــﺎل اﯾــﺮان از ﻃﺮﯾــﻖ اﻫﺮمﻫــﺎی ﻣﺘﻌﺪد آﺑﯽ اﺳــﺖ. ﺑﻪﻃﻮریﮐــﻪ ﻣﯽﺗــﻮان ﻧــﺎم ﺳﯿﺎﺳــﺖ »آب در ﺑﺮاﺑــﺮ ﻣﻬﺎﺟﺮﯾــﻦ« ﺑــﻪ آن اﻃــﻼق ﮐــﺮد. ﺑــﻪ ﮔــﺰارش ﺧﺒﺮﮔــﺰاری ﻣﻬﺮاﮔــﺮ دوﻟــﺖ اﯾــﺮان ﺑﺮای ﺣــﻞ ﻣﻌﻀﻞ ﻣﻬﺎﺟــﺮان اﻗــﺪام ﻧﮑﻨﺪ ،ﮐﺎﺑﻞ ﻫــﻢ ﻧﯿﺎزی ﻧﻤﯽﺑﯿﻨﺪ ﺗﺎ ﺑــﻪ ﺧﻮاﺳــﺖﻫﺎی اﯾﺮان درﺑــﺎره »ﺣﻘﺎﺑﻪ« اﯾــﺮان ﺗﺮﺗﯿــﺐ اﺛﺮ دﻫﺪ .اﯾــﻦ ﮔﺰارش اﯾــﻦ ﻃﻮر ﻧﺘﯿﺠﻪ
رهبران سیاسی افغانستان از آغاز قرن بیستم استفاده از آب هیرمند را «حق انحصاری» افغانستان دانستهاند درحالیکه طبق حکمیت گلداسمیت ( )۱۸۷۲ /۱۲۸۵مرزهای دلتای هیرمند روی شاخه اصلی رود بود.
۳۶
ﭘــﺲ از ﮐﻮدﺗــﺎ ﻋﻠﯿــﻪ ﻇﺎﻫــﺮ ﺷــﺎه در ۱۳۵۲ﺑﯽﺛﺒﺎﺗﯽ اﻓﻐﺎﻧﺴــﺘﺎن را ﻓﺮاﮔﺮﻓــﺖ .وﻟــﯽ درﻧﻬﺎﯾــﺖ در ﺧــﺮداد ۱۳۵۶دوﻟﺖ ﺟﻤﻬﻮری اﻓﻐﺎﻧﺴــﺘﺎن ﻧﯿــﺰ اﯾﻦ ﻣﻌﺎﻫﺪه را »ﻻزماﻻﺟﺮا« داﻧﺴــﺖ.ﺑﺎاﯾﻦوﺟﻮد ﺑﻪ دﻧﺒــﺎل ﮐﻮدﺗﺎﻫﺎی ﻣﺎﻫﻨﺎﻣﻪ ﺧﺮدﻣﻨﺪ -ﺳﺎل ﭼﻬﺎرم -ﺷﻤﺎره - ۴۲ﻣﺮداد\ﺷﻬﺮﯾﻮر ۱۳۹۷
ﮔﺮﻓﺘــﻪ اﺳــﺖ،ﺑﻪ ﻫــﺮ روی اﻓﻐﺎﻧﺴــﺘﺎن ﺑــﻪ رودﻫﺎی ﻫﯿﺮﻣﻨــﺪ و ﻫﺮﯾﺮود ﺑﻪﻋﻨــﻮان ﯾﮏ اﺑﺰار ﺳﯿﺎﺳــﯽ ﻧﮕﺎه ﻣﯽﮐﻨــﺪ و دﮐﺘﺮﯾــﻦ ﺳﯿﺎﺳــﺖ ﺧﺎرﺟﯽ ﺧــﻮد در ﻗﺒﺎل اﯾــﺮان و ﭘﺎﮐﺴــﺘﺎن را ﺑــﺮ اﯾﻦ ﻣﺒﻨــﺎ ﻗﺮار داده اﺳــﺖ.
36 Kheradmand Monthly - Vol. 4 - # 42-August/September 2018 - Tel: 647-932-8283
ﻧﻤﯽﺗﻮاﻧــﺪ ﺗﺎ ۱۸ﺳــﺎﻟﮕﯽ اﻣﻮاﻟﺶ را در اﺧﺘﯿﺎر داﺷــﺘﻪ ﺑﺎﺷــﺪ .ﯾــﺎ وﻗﺘﯽ ﮐــﻮدک زﯾــﺮ ۱۵ﺳــﺎل ازدواج ﻣﯽﮐﻨﺪ در ﺻــﻮرت ﻓــﻮت و ﻏﯿﺒــﺖ ﺷــﻮﻫﺮ ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺳــﻦ ﻗﺎﻧﻮن ﮐﺎر ﮐﻪ ۱۵ﺳــﺎل اﻋﻼم ﺷــﺪه ﺑﺮای اﻣﺮار ﻣﻌﺎش و زﻧﺪﮔﯽ ﺑﺎﯾــﺪ ﭼﻪ ﮐﻨﺪ؟ در ﺻﻮرت ﻓﻮت ﺷــﻮﻫﺮ ﭼﮕﻮﻧﻪ ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ ﺳــﻬﻢاﻻرث ﺧــﻮد را ﻣﻄﺎﻟﺒﻪ ﮐﻨﺪ؟ ﭼﮕﻮﻧﻪ ﺑﺎﯾﺪ ﻣﻬــﺮ را ﺧﻮد را ﻣﻄﺎﻟﺒﻪ ﮐﻨﺪ و ﻫــﺰاران ﭼﺮای دﯾﮕﺮی ﮐﻪ ﻣﺎده ۱۰۴۱آن را ﺑﯽ ﭘﺎﺳــﺦ ﮔﺬاﺷــﺘﻪ اﺳﺖ. ﻣــﺎده ۱۰۴۱اﺻﻼﺣــﯽ ﺑﻪ ﻋﻨــﻮان ﻗﺎﻋﺪه ،ﻧــﮑﺎح دﺧﺘﺮ ﮐﻤﺘــﺮ از ۱۳ﺳــﺎل و ﭘﺴــﺮ ﮐﻤﺘــﺮ از ۱۵ﺳــﺎل را ﻣﻨــﻊ ﻣﯽﮐﻨــﺪ و ﺑﻪ ﻋﻨﻮان اﺳــﺘﺜﻨﺎﯾﯽ ﺑﺮ ﻗﺎﻋــﺪه ،ﻧﮑﺎح ﺻﻐﯿﺮ را ﺑــﺎ اذن وﻟﯽ و ﺗﺸــﺨﯿﺺ ﻣﺼﻠﺤﺖ ﺑﻪ وﺳــﯿﻠﻪ دادﮔﺎه ﭘﺬﯾﺮﻓﺘﻪ اﺳــﺖ .اﺳــﺘﺜﻨﺎﯾﯽ ﺑﻮدن ﺣﮑــﻢ اﯾﺠﺎب ﻣﯽﮐﻨﺪ ﮐﻪ ﺗﻔﺴــﯿﺮ ﻣﻀﯿﻖ ﺷــﻮد و ﻣﺤﺪود ﮐﺮدن ﻗﻠﻤﺮو اﺳﺘﺜﻨﺎ ﺑﻪ ﺻﻐﯿــﺮ ﻣﻤﯿﺰ و اذن در ﻧﮑﺎح در راﺳــﺘﺎی ﻫﻤﯿﻦ اﻣﺮ اﺳــﺖ .در واﻗﻊ ﻓﻠﺴــﻔﻪ ﻧﮑﺎح ﺳــﻌﺎدت ﻓﺮد و ﺟﺎﻣﻌﻪ و اﯾﺠــﺎد آراﻣﺶ روﺣﯽ ﺑﺮای زوﺟﯿﻦ و ﺗﻨﺎﺳــﻞ اﺳــﺖ. دﺧﺘــﺮ و ﭘﺴــﺮ ﺑﺎﯾﺪ در ﺳــﻨﯽ ازدواج ﮐﻨﻨــﺪ ﮐﻪ ﻣﻌﻨﺎی زﻧﺎﺷــﻮﯾﯽ و ﻣﺴــﻮوﻟﯿﺖﻫﺎی ﻧﺎﺷــﯽ از آن را درک ﮐﺮده و از ﺗﻮاﻧﺎﯾــﯽ ﺗﺮﺑﯿﺖ ﻓﺮزﻧﺪ ﺑﺮﺧﻮردار ﺑﺎﺷــﻨﺪ .ﻧﮑﺎح در ﺳــﻨﯿﻦ ﭘﺎﯾﯿﻦ ﻣﻮﺟﺐ ﺿﻌﻒ ﻋﻘﻠﯽ و ﻫﻮﺷــﯽ ﻓﺮزﻧﺪان ﻣﯽﺷــﻮد و ﺧﻄــﺮ ﺑﯽﺳــﻮادی زن و ﻣــﺮد اﻓﺰاﯾــﺶ ﻣﯽﯾﺎﺑــﺪ .اﯾﻨﻬﺎ دﻻﯾﻠﯽ اﺳــﺖ ﮐــﻪ ﻧﮑﺎح ﻗﺒــﻞ از ﺑﻠﻮغ ﺟﺴــﻤﯽ و ﻋﻘﻠﯽ را ﺑــﺎ ﻣﺎﻧﻊ ﻣﻮاﺟﻪ ﻣﯽﺳــﺎزد .ﻣﺤﺪود ﮐﺮدن آﺛــﺎر زﯾﺎﻧﺒﺎر ﭼﻨﯿــﻦ ازدواجﻫﺎﯾــﯽ اﻗﺘﻀﺎ ﻣﯽﮐﻨﺪ ﮐــﻪ ﻣــﺎده ۱۰۴۱ﺑﺮ ﻣﻌﻨﺎﯾﯽ ﺣﻤﻞ ﺷــﻮد ﮐــﻪ از ﻣﻮارد ﻧﮑﺎح ﻗﺒﻞ از ﺑﻠﻮغ ﮐﺎﺳــﺘﻪ ﺷــﻮد و اﻋﻤﺎل ﻧﻬﺎد اذن وﻟﯽ در ﻧــﮑﺎح ﺑﻪ ﺟــﺎی وﻻﯾــﺖ در ﻧﮑﺎح ،اﺑــﺰاری ﻫﺮ ﭼﻨﺪ ﻧﺎﻗــﺺ ،ﺑــﺮای ﺗﺎﻣﯿﻦ ﻫﻤﯿﻦ ﻫﺪف اﺳــﺖ. ﯾــﮏ رواﻧﺸــﻨﺎس در اﯾــﻦ زﻣﯿﻨــﻪ ﻣﯽﮔﻮﯾﺪ :ﭘﻮﺷــﯿﺪه ﻧﯿﺴــﺖ اوﻟﯿــﻦ اوﻟﻮﯾــﺖ در زﻧﺪﮔﯽ اﻧﺴــﺎن ﺑﺎﯾﺪ ﺣﻔﻆ ﺳــﻼﻣﺖ ﺟﺴــﻤﯽ و رواﻧﯽ ﺑﺎﺷﺪ ،در ﺷــﺮاﯾﻄﯽ ﮐﻪ ﻗﺮار ﺑﺎﺷــﺪ دﺧﺘﺮی در ﺳــﻦ زﯾــﺮ ﺳــﯿﺰده ﺳــﺎﻟﮕﯽ ازدواج ﮐﻨــﺪ ،اﯾــﻦ دو اﺻــﻞ اوﻟﯿﻪ ﯾــﮏ زﻧﺪﮔﯽ ﺳــﺎﻟﻢ ﭼﻨﺪان ﺑــﻪ ﺧﻄﺮ ﺧﻮاﻫــﺪ اﻓﺘﺎد ﮐــﻪ آﺳــﯿﺐﻫﺎی ﺟﺒﺮانﻧﺎﭘﺬﯾﺮ آن ﺗﮑﺎندﻫﻨــﺪه ﺧﻮاﻫــﺪ ﺑــﻮد .در واﻗــﻊ ،از ﻣﻨﻈــﺮ رواﻧﺸــﻨﺎﺧﺘﯽ ﻋﻼوه ﺑﺮ اﯾﻨﮑﻪ ﻻزم اﺳــﺖ در ﻧﻈﺮ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷــﯿﻢ ﻋﻠﻠﯽ ﮐﻪ ﻣﻮﺟﺐ ﭼﻨﯿﻦ ازدواجﻫﺎﯾﯽ ﻣﯽﺷــﻮد، ﻫﻤﻪ ﻧﺸــﺎن از اﺧﺘﻼﻻت و ﺑﯿﻤﺎریﻫــﺎی رواﻧﯽ در ﻓﺮد ﯾﺎ ﺧﺎﻧﻮاده ﻓﺮد ﺧﻮاﻫﺪ داﺷــﺖ .ﺑﺮﺧــﯽ از ﻋﻮارﺿﯽ ﮐﻪ ﭼﻨﯿــﻦ ازدواجﻫــﺎی ﻧﺎﺑﻬﻨﮕﺎﻣــﯽ ﻣﻮﺟﺐ آن ﻣﯽﺷــﻮﻧﺪ ﻋﺒﺎرﺗﻨﺪ از: -۱ﺗﻐﯿﯿــﺮ در ﺧﻮاﺳــﺘﻪﻫﺎ و ﻣﻌﯿﺎرﻫــﺎی ذﻫﻨــﯽ ﺑــﻪ دﻟﯿــﻞ ﻋــﺪم ﺷــﮑﻞﮔﯿﺮی ﻫﻮﯾــﺖ در اﯾــﻦ ﺳــﻦ ﮐــﻪ ﻣﯽﺗﻮاﻧــﺪ ﺑﺎﻋﺚ ﺷــﻮد اﮔﺮ ﻫــﻢ اﺑﺘﺪا ﺑﻪ ﻫﻤﺴــﺮ ﺧﻮد ﻋﻼﻗﻪﻣﻨــﺪیای وﺟﻮد داﺷــﺘﻪ ﭘــﺲ از ﻣﺪﺗــﯽ ﻧﻈﺮش ﮐﺎﻣﻼ ﺗﻐﯿﯿــﺮ ﮐﻨﺪ. -۲درﺻــﻮرت اﺟﺒﺎر در ازدواج ،ﺧﺸــﻢ و ﮐﯿﻨﻪ ﻋﻤﯿﻘﯽ در ﻋﻤــﻖ وﺟﻮدش ﻻﻧﻪ ﮐﺮده ﺑﺎﺷــﺪ و ﻋــﻼوه ﺑﺮ اﯾﻨﮑﻪ ﻣﻮﺟﺐ ﻣﯽﺷــﻮد زﻣﯿﻨﻪ اﺧﺘﻼﻻت رواﻧﯽ اﯾﺠﺎد ﺷــﻮد و ﻫﻤﯿﺸﻪ در اﺛﺮ ﺳــﺮﮐﻮب اﯾﻦ ﻫﯿﺠﺎﻧﺎت ﻣﻨﻔﯽ ﻣﻀﻄﺮب ﺑﻤﺎﻧﺪ ،ﺑﻪ ﺷــﮑﻞﻫﺎی ﻣﺴــﺘﻘﯿﻢ و ﻏﯿﺮﻣﺴــﺘﻘﯿﻢ در ﭘﯽ
۳۵
اﻧﺘﻘﺎم ﮔﯿﺮی از ﻫﻤﺴــﺮ ﺧــﻮد و اﻓﺮادی ﺑﺎﺷــﺪ ﮐﻪ او را ﺑﻪ اﯾــﻦ ازدواج ﻣﺠﺒﻮر ﮐﺮدﻧﺪ. -۳ﺑﻪ دﻟﯿﻞ ﻧﺪاﺷــﺘﻦ ﺑﻠﻮغ ﻋﻘﻼﻧﯽ ﺗﺼﻤﯿﻤﺎت ﻧﺎدرﺳﺖ و ﻧﺎﺑﺨﺮداﻧــﻪای در ﻣــﻮرد زﻧﺪﮔﯽ ﻓﻌﻠــﯽ و آﯾﻨﺪه ﺧﻮد ﺑﮕﯿﺮد از ﺟﻤﻠﻪ ﺑﺎردارﺷــﺪن. -۴در ﺻــﻮرت ﺑﭽــﻪدار ﺷــﺪن ﺑــﻪ دﻟﯿــﻞ ﺧﺸــﻢ و ﻧﻔﺮتﻫــﺎی دروﻧﯽ و ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ ﺳــﻦ ﭘﺎﯾﯿﻦ و ﻧﺪاﺷــﺘﻦ داﻧــﺶ و ﺗﺠﺮﺑﻪ ﮐﺎﻓﯽ ،ﻧﺴــﻠﯽ را ﺗﺤﻮﯾــﻞ اﺟﺘﻤﺎع دﻫﺪ ﮐــﻪ در اﺛﺮ ﺗﺮﺑﯿــﺖ ﻧﺎدرﺳــﺖ ﻫﻢ زﺟﺮ ﺑﮑﺸــﺪ و ﻫﻢ ﻣﻮﺟــﺐ آزار دﯾﮕﺮان ﺷــﻮد. ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ ﺑــﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑــﻪ ﻗﻮاﻧﯿﻦ ﻣﻮﺟﻮد در زﻣﯿﻨﻪ ﺳــﻦ ﻧــﮑﺎح ،اﯾﻦ ﻣــﻮارد ﻗﺎﺑﻞ اﯾــﺮاد و ﻧﯿﺎزﻣﻨﺪ اﺻﻼح اﺳــﺖ: ﻋﺪم وﺟــﻮد ﺿﻤﺎﻧﺖ اﺟــﺮای ﮐﯿﻔﺮی ﺑــﺮ ﺗﺰوﯾﺞ دﺧﺘﺮ ۹ﺗﺎ ۱۳ﺳــﺎل؛ اﯾﺮادﻫــﺎی وارد ﺑﺮ ﻣﺎده ۱۰۴۱ﺳــﺎﺑﻖ ﮐﻪ ﺳــﻦ ﻧﮑﺎح را ﺳــﻦ ﺑﻠﻮغ ﻗﺮار داده ﺑﻮد ﺑــﺎ اﺻﻼح آن در ﺳــﺎل ۱۳۸۱ﺗﺎ ﺣﺪی ﻣﺮﺗﻔﻊ ﺷــﺪ ،ﺑﺎ وﺟﻮد اﯾﻦ ﺿﻤﺎﻧﺖ اﺟــﺮای ﮐﯿﻔﺮی ﺗﺰوﯾﺞ دﺧﺘﺮ زﯾﺮ ﺳــﻦ ﻧــﮑﺎح ،ﻫﻤﭽﻨﺎن ﺑﺮ ﻣﺎده ۱۰۴۱ﺳــﺎﺑﻖ اﺳﺘﻮار اﺳــﺖ .ﺗﻮﺿﯿﺢ آﻧﮑﻪ ﻣﺎده ۶۴۶ﺻﺮﻓــﺎ ﺑﺮای ازدواج ﺑﺎ دﺧﺘﺮ زﯾﺮ ﺳــﻦ ﺑﻠﻮغ ،ﺗﻌﯿﯿﻦ ﻣﺠــﺎزات ﮐﺮده و ﻧﺴــﺒﺖ ﺑــﻪ ازدواج ﺑﺎ دﺧﺘﺮ ۹ﺳــﺎل ﺗﻤــﺎم ﻗﻤﺮی ﺗﺎ ۱۳ﺳــﺎل ﺗﻤﺎم ﺷﻤﺴــﯽ ،ﻓﺎﻗﺪ ﺿﻤﺎﻧﺖ اﺟﺮای ﮐﯿﻔﺮی اﺳــﺖ. از ﺳــﻮی دﯾﮕــﺮ ﯾﮑــﯽ از اﯾــﺮادات ﻣﻬﻢ در اﯾــﻦ ﻣﺎده ﻋﺪم ﻣﺴــﻮوﻟﯿﺖ وﻟــﯽ در ﺗﺰوﯾﺞ دﺧﺘﺮ زﯾﺮ ﺳــﻦ ﻧﮑﺎح اﺳــﺖ .ﺑﺪﯾﻦ ﺻﻮرت ﮐﻪ ﻫﺮﮔﺎه وﻟــﯽ ﺑﺮﺧﻼف ﻣﻘﺮرات ﻣــﺎده ۱۰۴۱دﺧﺘــﺮ ﺧــﻮد را ﺑــﻪ ﻋﻘــﺪ ازدواج دﯾﮕﺮی درآورد ،ﻓﺎﻗــﺪ ﻣﺴــﻮوﻟﯿﺖ ﮐﯿﻔﺮی و ﻧﯿﺰ ﺣﻘﻮﻗﯽ اﺳــﺖ زﯾــﺮا از ﯾﮏ ﺳــﻮ ﻣﺠــﺎزات ﻣﻮﺿــﻮع ﻣــﺎده ۶۴۶ﺻﺮﻓﺎ ﺑﺮای زوج ،ﻣﻘﺮر ﺷــﺪه اﺳــﺖ .ﻋﺪم ﻣﺴﻮوﻟﯿﺖ ﮐﯿﻔﺮی ﻣﺪاﺧﻠﻪﮐﻨﻨﺪﮔﺎن در ﻋﻘﺪ ﻧﮑﺎح .ﻗﺎﻧﻮن ﻣﺠﺎزات اﺳــﻼﻣﯽ ﺑــﺮای ﻣﺪاﺧﻠﻪﮐﻨﻨــﺪﮔﺎن در اﻧﻌﻘﺎد ﻧﮑﺎح اﺷــﺨﺎص زﯾﺮ ﺳــﻦ ﻧــﮑﺎح ،ﻣﺴــﻮوﻟﯿﺖ ﮐﯿﻔﺮی ﻗــﺮار ﻧــﺪاده .اﯾﻦ در ﺣﺎﻟﯽ اﺳــﺖ ﮐــﻪ از ﻧﻘــﺶ اﯾﻦ اﺷــﺨﺎص در ﺗﺴــﻬﯿﻞ ﭼﻨﯿــﻦ ﻧﮑﺎﺣﯽ ﻧﺒﺎﯾﺪ ﻏﺎﻓــﻞ ﺑﻮد .ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑــﻪ اﯾﺮادﻫﺎی ﻣﻨــﺪرج در ﺑﻨﺪﻫــﺎی ۱ﺗــﺎ ،۳اﺻﻼح ﻣــﺎده ۶۴۶ﺑﺪﯾﻦ ﺷــﺮح ﭘﯿﺸــﻨﻬﺎد ﻣﯽﺷــﻮد» :ﭼﻨﺎﻧﭽــﻪ ﻣــﺮدی ﺑﺮﺧﻼف ﻣﻘــﺮرات ﻣــﺎده ۱۰۴۱ﺑﺎ دﺧﺘــﺮی ﮐﻪ ﺑﻪ ﺳــﻦ ﻗﺎﻧﻮﻧﯽ ازدواج ﻧﺮﺳــﯿﺪه اﺳــﺖ ،ازدواج اﻋــﻢ از داﺋﻢ ﯾﺎ ﻣﻮﻗﺖ ﻧﻤﺎﯾــﺪ ،ﺑﻪ ﺣﺒــﺲ ﺗﻌﺰﯾــﺮی از ﺷــﺶ ﻣﺎه ﺗﺎ دو ﺳــﺎل ﻣﺤﮑﻮم ﻣﯽﺷــﻮد .ﻫﻤﯿﻦ ﻣﺠــﺎزات در ﺧﺼــﻮص وﻟﯽ ﻃﻔــﻞ ﮐﻪ اذن ﺑــﻪ ﭼﻨﯿــﻦ ازدواﺟﯽ ﺻﺎدر ﮐﺮده اﺳــﺖ ﻧﯿــﺰ اﻋﻤﺎل ﻣﯽﺷــﻮد«. ﻋــﺪم ﻧﻈــﺎرت دادﮔﺎه ﺑــﺮ ﺷــﺮاﯾﻂ ﻧﮑﺎح؛ ﺗﺤــﻮل ﻣﺎده ۱۰۴۱از آن ﺟﻬــﺖ ﮐــﻪ ﺗﺸــﺨﯿﺺ دادﮔﺎه را در ﮐﻨــﺎر اذن وﻟــﯽ ﻗﺮار داد ،ﺷﺎﯾﺴــﺘﻪ ﺗﻘﺪﯾﺮ اﺳــﺖ .ﺑــﺎ وﺟﻮد اﯾﻦ ﺗﺸــﺨﯿﺺ ﻣﺰﺑﻮر ﺻﺮﻓﺎ در اﺣــﺮاز ﻣﺼﻠﺤﺖ ﮐﻮدک ﻧﺴــﺒﺖ ﺑﻪ ازدواج اﺳــﺖ ،ﺑﻪ ﮔﻮﻧﻪای ﮐــﻪ ﻣﻌﻤﻮﻻ ﻧﻮع، ﻃــﺮف و ﺷــﺮاﯾﻂ ازدواج ﻣــﺪ ﻧﻈﺮ ﻗــﺮار ﻧﻤﯽﮔﯿﺮد اﯾﻦ در ﺣﺎﻟــﯽ اﺳــﺖ ﮐــﻪ در ﺑﺮﺧﯽ ﻣــﻮارد ،ﻧــﮑﺎح ﻣﻐﺎﯾﺮ ﻣﺼﻠﺤﺖ ﻃﻔﻞ ﻧﺒﺎﺷــﺪ اﻣــﺎ ﻧﮑﺎح ﺑﺎ ﺷــﺨﺺ ﻣﻮرد ﻧﻈﺮ وﻟﯽ و ﺑﺎ ﺷــﺮاﯾﻂ ﻣﻮرد ﺗﻮاﻓــﻖ ﻃﺮﻓﯿﻦ ﺧﻼف ﻣﺼﻠﺤﺖ روزﻧﺎﻣــﻪ ﺟﻬــﺎن ﺻﻨﻌــﺖ ﻣﺰﺑــﻮر ﺑﺎﺷــﺪ.
ﻣﺎﻫﻨﺎﻣﻪ ﺧﺮدﻣﻨﺪ -ﺳﺎل ﭼﻬﺎرم -ﺷﻤﺎره - ۴۲ﻣﺮداد\ﺷﻬﺮﯾﻮر ۱۳۹۷
35 Kheradmand Monthly - Vol. 4 - # 42-August/September 2018 - Tel: 647-932-8283
در آن زﻣــﺎن در ﺧﺼــﻮص ازدواج اﻃﻔــﺎل را وﺳــﯿﻊﺗﺮ ﮐﺮده اﺳــﺖ .از ﺳــﺎل ۱۳۸۱ﺗﺎﮐﻨﻮن ﻣــﺎده ۱۰۴۱ﻗﺎﻧﻮن ﻣﺪﻧﯽ ﺑــﺪون ﺗﻐﯿﯿﺮ ﻣﺎﻧﺪه و اﯾﻦ در ﺣﺎﻟﯽ اﺳــﺖ ﮐﻪ ﺟﺎﻣﻌــﻪ ﺟﻮان اﯾﺮان در ﯾﮏ دﻫﻪ ﮔﺬﺷــﺘﻪ ﻧﺎﻇﺮ ﺑــﺮ ﺗﻐﯿﯿﺮات ﻗﺎﺑﻞ ﻣﻼﺣﻈــﻪای ﺑﻮده اﺳــﺖ و ﻫﻨــﻮز ﺗﻨﺎﻗﺾﻫﺎی ﻋﺠﯿــﺐ ﺑﺎﻻ رﻓﺘــﻦ ﺗﺪرﯾﺠــﯽ ﺳــﻦ ازدواج را ﺗﺠﺮﺑــﻪ ﻣﯽﮐﻨﺪ. ﺑــﺎ اﯾــﻦ وﺟــﻮد ﻣــﺎده ۱۰۴۱ﻫﻨــﻮز ﺣﮑــﻢ ﻣﯽراﻧــﺪ و ﻗﺮﺑﺎﻧﯽ ﻣﯽﮔﯿﺮد .ﮐــﻮدﮐﺎن ﻗﺮﺑﺎﻧﯿﺎن ﻣﺎده ۱۰۴۱ﻫﺴــﺘﻨﺪ ﮐﻪ ﻃﯽ ﺳــﻪ ﺷــﺮط ﻓﻮق ذﮐﺮ ﺷــﺪ .ﭘﺪر اذن ﻣﯽدﻫﺪ و ﮐــﻮدک را آﻣﺎده ازدواج ﻣﯽداﻧــﺪ .ﻫﻤﭽﻨﯿــﻦ دادﮔﺎه ﺑﺎ رﻋﺎﯾﺖ ﻣﺼﻠﺤﺖ ﻃﻔﻞ ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ ﺣﮑــﻢ ازدواج ﮐﻮدک را ﺻــﺎدر ﮐﻨــﺪ .ﺣﺎل ﺳــﻮال اﯾﻨﺠﺎﺳــﺖ ﮐﺪام ﻣﺼﻠﺤــﺖ ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ ﮐــﻮدک ﺗﺎزه ﺑﺎﻟﻎ ﺷــﺪه را ﺗﺒﺪﯾــﻞ ﺑﻪ ﻧﻮﻋﺮوﺳــﯽ ﮐﻨﺪ ﮐﻪ ﻫﻨــﻮز ﮐﻮدﮐﯽ ﻧﮑــﺮده و ﺑﺎﯾــﺪ از دوران ﮐﻮدﮐــﯽ وارد ﻣﺮﺣﻠﻪ زﻧﺎﺷــﻮﯾﯽ ﺷﻮد؟
او ﻓﻘﻂ ﯾﮏ ﮐﻮدک اﺳﺖ
ﻣﺎدهﻫــﺎ وﺗﺒﺼﺮهﻫــﺎ ﺑﺎ ﺣﻤﺎﯾــﺖ ﻗﺎﻧﻮﻧﮕﺬاران اﺟﺎزه ﻧﻮﻋﺮوس ﺷــﺪن ﮐﻮدﮐﺎن را ﻣﯽدﻫﻨﺪ .ﺗﻮر ﺳــﻔﯿﺪ ﺑــﺮ ﺳﺮﺷــﺎن ﻣﯽاﻧﺪازﻧﺪ و ﮐــﻮدﮐﺎن را ﻋــﺮوس ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ و آﻧــﺎن را وارد ﮐﺎﺑﻮﺳــﯽ ﺑﻪ ﻧﺎم زﻧﺪﮔــﯽ ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ .ﺣﺎل؛ ﻧﻮﻋﺮوﺳــﺎن ﮐﻮﭼــﮏ ﺑــﻪ ﺟــﺎی ﺑــﻪ آﻏﻮش ﮐﺸــﯿﺪن ﻋﺮوﺳﮏﻫﺎﯾﺸــﺎن ﺑﺎﯾﺪ ﺑﻪ وﻇﺎﯾﻒ زﻧﺎﺷــﻮﯾﯽ ﺧﻮد ﻓﮑﺮ ﮐﻨﻨــﺪ ﮐــﻪ ﺗﺼﻮرش ﺳــﺨﺖ و دردﻧﺎک اﺳــﺖ .ﺟﺴــﻢ رﻧﺠــﻮر و ﻧﺤﯿــﻒ ﯾﮏ ﮐــﻮدک ۱۰و ۱۱ﺳــﺎﻟﻪ ﭼﮕﻮﻧﻪ ﻣﯽﺗﻮاﻧــﺪ ﺑﺎردار ﺷــﻮد؟ ﮐﻮدﮐﯽ ﮐﻪ ﺧﻮد در ﺣﺎل رﺷــﺪ اﺳــﺖ ﭼﮕﻮﻧــﻪ ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ ﮐــﻮدک دﯾﮕــﺮی را در وﺟﻮد ﺧــﻮد ﺑﭙﺮورد و ﻣﺎدر ﺷــﻮد؟
ﺗﻨﺎﻗﺾﻫﺎی ﻣﻮاد ﻗﺎﻧﻮﻧﯽ ﺑﺎ ۱۰۴۱
ﺑــﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑــﻪ اﯾﻨﮑــﻪ ﻣــﺎده ۱۰۴۱ﻗﺎﻧﻮن ﻣﺪﻧــﯽ اﯾﺮان ﻣﺼﻮب ﺳــﺎل ،۱۳۱۳ﺳــﻦ ازدواج را ﺑــﺮای دﺧﺘﺮان ۱۵
۳۴
ﺳــﺎل و ﺑﺮای ﭘﺴﺮان ۱۸ﺳﺎل داﻧﺴــﺘﻪ ﺑﻮد و در ﺷﺮاﯾﻂ ﺧــﺎص و ﺑﺎ اراﺋﻪ ﮔﻮاﻫﯽ دادﮔﺎه ،دﺧﺘﺮان از ۱۳ﺳــﺎﻟﮕﯽ و ﭘﺴــﺮان از ۱۵ﺳــﺎﻟﮕﯽ ﻣﯽﺗﻮاﻧﺴــﺘﻨﺪ ازدواج ﮐﻨﻨــﺪ، ﻗﺎﻧﻮن ﺣﻤﺎﯾﺖ از ﺧﺎﻧﻮاده در ﺳــﺎل ،۱۳۵۳ﺳــﻦ ازدواج را ﺑــﺮای دﺧﺘــﺮان ﺑﻪ ۱۸ﺳــﺎل و ﺑــﺮای ﭘﺴــﺮان ﺑﻪ ۲۰ ﺳــﺎل اﻓﺰاﯾﺶ داد و ﺑﺎ ﮔﻮاﻫــﯽ دادﮔﺎه در ﺻﻮرت وﺟﻮد ﻣﺼﻠﺤــﺖ ﻓﻘــﻂ ﺑــﺮای دﺧﺘﺮان ﺑــﻪ ۱۵ﺳــﺎل ﮐﺎﻫﺶ ﻣﯽﯾﺎﻓــﺖ .در اﺻﻼﺣﺎت ﺳــﺎل ۶۱ﻗﺎﻧــﻮن ﻣﺪﻧﯽ ﻣﺎده ۱۰۴۱ﮐﻪ ﻣﻤﻨﻮﻋﯿــﺖ ازدواج ﮐــﻮدﮐﺎن را اﻋﻼم ﻣﯽﮐﺮد، اﯾﻦ ﻗﺎﻧﻮن ﻣﻐﺎﯾﺮ ﺷﺮع ﺗﺸــﺨﯿﺺ داده ﺷﺪ و ﻧﮑﺎح ﻗﺒﻞ از ﺑﻠﻮغ ﺑﻪ ﺷــﺮط رﻋﺎﯾﺖ ﻣﺼﻠﺤﺖ ،ﺗﻮﺳــﻂ وﻟﯽ ﻃﻔﻞ ﺟﺎﯾﺰ ﺷــﻨﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪ. در ﻗﺎﻧــﻮن ﺟﺪﯾــﺪ ﺑﻪ اﺟــﺎزه از دادﮔﺎه ﻧﯿــﺎزی ﻧﺒﻮد .در ﺳــﺎل ۱۳۷۹ﻣﺠﻠﺲ ﺷــﻮرای اﺳــﻼﻣﯽ ﺑﺮای ﺗﻐﯿﯿﺮ ﻣﺎده
ﻣﺎﻫﻨﺎﻣﻪ ﺧﺮدﻣﻨﺪ -ﺳﺎل ﭼﻬﺎرم -ﺷﻤﺎره - ۴۲ﻣﺮداد\ﺷﻬﺮﯾﻮر ۱۳۹۷
۱۰۴۱ﺗــﻼش ﮐــﺮد ،اﻣــﺎ در ﺷــﻮرای ﻧﮕﻬﺒــﺎن ﺧﻼف ﺷــﺮع ﺗﺸﺨﯿﺺ داده ﺷــﺪ و ﺑﻪ ﻣﺠﻤﻊ ﺗﺸــﺨﯿﺺ ﻣﺼﻠﺤﺖ ﻧﻈــﺎم ارﺟﺎع ﺷــﺪ .ﻟﺰوم اﺧﺬ ﻣﺠــﻮز دادﮔﺎه ﺑــﺮای ازدواج ﮐــﻮدﮐﺎن از ﺳــﺎل ۱۳۸۱وارد ﻗﻮاﻧﯿــﻦ اﯾﺮان ﺷــﺪ .ﺗﺎ ﭘﯿﺶ از آن ﺗﺸــﺨﯿﺺ ﻣﺼﻠﺤــﺖ ﻓﻘــﻂ ﺑــﻪ ﻋﻬﺪه وﻟﯽ ﮐــﻮدک ﺑﻮد ،اﻣــﺎ در ﺣﺎل ﺣﺎﺿــﺮ ازدواج دﺧﺘﺮ ﮐﻤﺘﺮ از ۱۳ﺳــﺎل و ﭘﺴــﺮ ﮐﻤﺘــﺮ از ۱۵ ﺳــﺎل ﻓﻘﻂ ﺑــﺎ رﻋﺎﯾﺖ ﻣﺼﻠﺤﺖ ﮐــﻮدک و ﺑﻪ ﺗﺸــﺨﯿﺺ دادﮔﺎه ﻣﻤﮑﻦ اﺳــﺖ. ﭘﺲ اﺧــﺬ ﻣﺠﻮز دادﮔﺎه اﻟﺰاﻣﯽ اﺳــﺖ و ﻃﺒﻖ ﻣــﺎده ۵۰ﻗﺎﻧــﻮن ﺣﻤﺎﯾــﺖ ﺧﺎﻧــﻮاده ﻣﺼﻮب ﺳــﺎل ۱۳۹۲ﺑــﺮای ﻣــﺮدی ﮐﻪ ﺑﺮ ﺧــﻼف ﻣﺎده ۱۰۴۱ﻗﺎﻧــﻮن ﻣﺪﻧــﯽ ازدواج ﮐﻨــﺪ ،ﻣﺠــﺎزات ﺣﺒﺲ ﺗﻌﺰﯾــﺮی درﺟﻪ ﺷــﺶ در ﻧﻈــﺮ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷــﺪه اﺳــﺖ .ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ ﺑــﺮای وﻟــﯽ ﻗﻬﺮی و ﻣــﺎدر ﻃﻔﻞ و ﻋﺎﻗــﺪ ،ﻣﻘﺼﻮد از ﻣــﺎده ۱۰۴۱ ﻗﺎﻧــﻮن ﻣﺪﻧﯽ ،اﻣــﮑﺎن ازدواج ﺻﻐﯿﺮ ﺑﻪ وﻻﯾﺖ ﭘــﺪر و ﺟﺪ ﭘﺪری اﺳــﺖ. ﻓﻠﺴــﻔﻪ ﻧﮑﺎح ،آراﻣــﺶ ﻓﺮد و ﺟﺎﻣﻌﻪ اﺳــﺖ، وﻟﯽ ﻧﻪ ﺑــﺎ ازدواج ﮐﻮدک .از ﻃﺮف دﯾﮕﺮ ﻧﮑﺎح، ﻋﻘﺪی ﺷــﺨﺼﯽ و ﻗﺎِﺋﻢ ﺑﻪ ﺷﺨﺺ ﺑﻮده اﺳﺖ و ﺑﻪ ﺣﻘﻮق ،ﺷــﺨﺼﯿﺖ ،داﺷــﺘﻦ زﻧﺪﮔــﯽ ﺧﺼﻮﺻﯽ و ﺧﺎﻧﻮادﮔﯽ ﺷــﺨﺺ ﻣﺮﺑﻮط ﻣﯽﺷــﻮد و ﻧﻤﯽﺗﻮان ﮔﻔﺖ ﻫﻤﺎن ﮐﺴــﯽ ﮐﻪ در اﻧﻌﻘﺎد ﻧﮑﺎح ﺻﻐﯿﺮ دﺧﺎﻟﺖ داﺷﺘﻪ اﺳــﺖ ،ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ در ﻓﺴــﺦ آن ﻫﻢ دﺧﺎﻟــﺖ ﮐﻨﺪ .ﻋﻼوه ﺑﺮ اﯾﻦ ﻓﺴــﺦ ﻧﮑﺎح ،ﻧﺴــﺒﺖ ﺑﻪ ﻃﻼق ،اﺳﺘﺜﻨﺎﯾﯽ اﺳﺖ. ﭘــﺲ ﭼﮕﻮﻧــﻪ ﻣﻤﮑﻦ اﺳــﺖ زن ﺻﻐﯿﺮ ﻣﺜﻼ ﺑﻪ اﺳــﺘﻨﺎد ﺷــﻮﻫﺮ ﺧــﻮد ﮐﻪ ﻣﻤﮑــﻦ اﺳــﺖ او ﻧﯿﺰ ﺻﻐﯿﺮ ﺑﺎﺷــﺪ، ﺑﺘﻮاﻧــﺪ ﻧــﮑﺎح را ﻓﺴــﺦ ﮐﻨــﺪ؟ ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ ﻃﺒــﻖ ﻗﺎﻧﻮن ﻓﻌﻠﯽ و ازدواج دﺧﺘﺮان ﺑﺎﻻی ۱۳ﺳــﺎل و ﭘﺴــﺮان ﺑﺎﻻی ۱۵ﺳــﺎل ﺗﻨﺎﻗﻀﯽ ﭼﺸــﻤﮕﯿﺮ ﺑﺎ ﺳــﺎﯾﺮ ﻗﻮاﻧﯿﻦ ﮐﺸﻮر ﺑﻪ وﺟــﻮد ﻣﯽآﯾﺪ. ﻣﺜﻼ ﮐﻮدﮐﺎن ﻧﻤﯽﺗﻮاﻧﻨﺪ ﺣﺴــﺎب ﺑﺎﻧﮑــﯽ ﺑﺎز ﮐﻨﻨﺪ ﭘﺲ اﮔــﺮ ازدواج ﮐﻨﻨــﺪ ﻧﻔﻘــﻪ را ﭼﻪ ﮐﻨﻨﺪ؟ ﯾــﺎ اﯾﻨﮑﻪ ﮐﻮدک زﯾــﺮ ۱۵ﺳــﺎل اﻣــﮑﺎن ﺣﻀــﻮر در دادﮔﺎه را ﻧــﺪارد و
34 Kheradmand Monthly - Vol. 4 - # 42-August/September 2018 - Tel: 647-932-8283
ازدواج کودکان در ایران ،معادلهای پر ابهام ﻗﺪرت ﯾﮏ زﻧﺠﯿﺮه ،در ﺿﻌﯿﻒﺗﺮﯾﻦ ﺣﻠﻘﻪ آن ﻧﻬﻔﺘﻪ اﺳﺖ و ﻗﺪرت ﯾﮏ ﺟﺎﻣﻌﻪ در ﭼﮕﻮﻧﮕﯽ ﺣﻔﻆ ﺣﻘﻮق ﮐﻮدﮐﺎﻧﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ ﻗﻠﺐ ﯾﮏ ﺟﺎﻣﻌﻪ را ﻣﯽﺳﺎزﻧﺪ. در ﻋﺼــﺮی ﮐﻪ ﻣﻬﻢﺗﺮﯾﻦ دﺳــﺘﺎورد دوﻟﺖﻫﺎ در ﺟﻬﺖ ﺣﻤﺎﯾﺖ از ﺣﻘﻮق ﮐﻮدﮐﺎن دﺳــﺘﯿﺎﺑﯽ ﺑﻪ ﻗﻮاﻧﯿﻨﯽ اﺳــﺖ ﮐــﻪ رواﺑــﻂ اﻧﺴــﺎﻧﯽ و اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ را ﻣﺴــﺘﺤﮑﻢ ﮐﺮده و ﭘﯿﺸــﺮوی در اﺻﻼح و ﺗﻐﯿﯿﺮ ﻗﻮاﻧﯿﻦ در ﻧﻬﺎدﻫﺎی ﺳﻨﺘﯽ ﺧﺎﻧــﻮاده ﻧﻬﺎده اﺳــﺖ ﻫﻨــﻮز ﺷــﺎﻫﺪ و ﻧﻈﺎرهﮔﺮ ﻣﻮاد ﻗﺎﻧﻮﻧــﯽ ﻫﺴــﺘﯿﻢ ﮐﻪ آﺳﯿﺐﺷﻨﺎﺳــﯽ ﻧﺸــﺪه و ﻗﺮﺑﺎﻧﯽ ﻣﯽ ﮔﯿﺮﻧﺪ. ﻫﻤﺎﻧﮕﻮﻧﻪ ﮐﻪ ﻫﺮ اﻧﺴــﺎﻧﯽ ﺷﺎﯾﺴــﺘﻪ آﻏﺎز ﺷﮑﻮﻫﻤﻨﺪی ﺑــﺮای زﻧﺪﮔﯽ اﺳــﺖ و اﯾــﻦ آﻏــﺎز از ﺑﺪو ﺗﻮﻟﺪ ﺷــﮑﻞ ﻣﯽﮔﯿــﺮد و ﺗــﺎ ﭘﺎﯾــﺎن ﮐﻮدﮐﯽ اداﻣــﻪ ﻣﯽﯾﺎﺑــﺪ ،دوران ﮐﻮدﮐﯽ ﺑﺎ ﺷــﻮر و ﺷﻌﻒ ،ﻫﯿﺠﺎن ،ﻧﺸــﺎط و ﺷﺎدی آﻏﺎز ﻣﯽﺷــﻮد .اﻧﺴﺎن ﺷــﺮوع ﺑﻪ رﺷــﺪ ﻣﯽﮐﻨﺪ و رﻓﺘﻪ رﻓﺘﻪ ﮐﺎﻟﺒﺪ وﺟﻮدی و ﺷــﺨﺼﯿﺘﺶ ﺷــﮑﻞ ﻣﯽﮔﯿﺮد. ﮐﻮدﮐــﯽ از ﻣﺮاﺣــﻞ ﺑﻨﯿﺎدﯾــﻦ زﻧﺪﮔــﯽ ﻫﺮ اﻧﺴــﺎﻧﯽ در ﺟﺎﻣﻌﻪ اﺳــﺖ ﮐﻪ اﮔﺮ ﺑﻪ ﺧﻮﺑﯽ ﺷــﻨﺎﺧﺘﻪ ﻧﺸــﻮد آﺛﺎر و ﭘﯿﺎﻣﺪﻫﺎﯾــﯽ ﺑﻪ ﻫﻤﺮاه ﺧﻮاﻫﺪ داﺷــﺖ ﮐﻪ ﺷــﺎﯾﺪ ﻫﯿﭻ وﻗﺖ ﺟﺒﺮان ﻧﺸــﻮد و آﺳــﯿﺐﻫﺎی ﻏﯿﺮﻗﺎﺑﻞ ﺟﺒﺮاﻧﯽ ﺑﻪ ﺑﺎر آورد.
۳۳
ﻣﺎده ۱۰۴۱ﭼﻪ ﻣﯽﮔﻮﯾﺪ؟
ﻣــﺎده ۱۰۴۱ﻗﺎﻧــﻮن ﻣﺪﻧــﯽ اﯾﻦﮔﻮﻧــﻪ آﻏﺎز ﻣﯽﺷــﻮد: ﻋﻘﺪ ﻧﮑﺎح دﺧﺘﺮ ﻗﺒﻞ از رﺳــﯿﺪن ﺑﻪ ﺳــﻦ ۱۳ﺳﺎل ﺗﻤﺎم ﺷﻤﺴــﯽ و ﭘﺴــﺮ ﻗﺒﻞ از رﺳﯿﺪن ﺑﻪ ﺳــﻦ ۱۵ﺳﺎل ﺗﻤﺎم ﺷﻤﺴــﯽ ﻣﻨﻮط اﺳــﺖ ﺑﻪ اذن ﺧﺎﻧﻮاده ،وﻟﯽ ﺑﻪ ﺷــﺮط رﻋﺎﯾــﺖ ﻣﺼﻠﺤﺖ ﺑﺎ ﺗﺸــﺨﯿﺺ دادﮔﺎه ﺻﺎﻟﺢ. ﻧﻈﺎم ﺣﻘﻮﻗﯽ اﯾــﺮان از اﺑﺘﺪا ﺗﺎﮐﻨﻮن درﺧﺼﻮص ﺷــﺮط ﺣﺪاﻗﻞ ﺳــﻦ ﺑﺮای اﻗﺪام ﺑﻪ ازدواج ،دﺳــﺘﺨﻮش ﺗﺤﻮﻻت ﻣﺘﻌــﺪدی ﺷــﺪه و ﻣﻘــﺮرات ﻣﺘﻨﻮﻋﯽ را ﺗﺠﺮﺑــﻪ ﮐﺮده اﺳــﺖ .ﻣﯽﺗﻮان ﮔﻔﺖ اﻓــﺮاط ﻧﺎﺑﺠــﺎی ﺗﺪوﯾﻦﮐﻨﻨﺪﮔﺎن ﻗﺎﻧــﻮن ﺣﻤﺎﯾــﺖ از ﺧﺎﻧــﻮاده ﻣﺼــﻮب ۵۳و ﺗﻔﺮﯾــﻂ ﻏﯿﺮﻣﻮﺟــﻪ اﺻﻼحﮐﻨﻨﺪﮔﺎن ﻣــﺎده ۱۰۴۱ﻗﺎﻧﻮن ﻣﺪﻧﯽ در ﺳــﺎل ۶۱و ،۷۰ﻣﻮﺟﺐ ﺷﺪ از ﺳــﻮی ﺣﻘﻮﻗﺪاﻧﺎن ﺑﺤﻖ ﻣﻮرد اﻧﺘﻘﺎد واﻗﻊ ﺷــﺪه و ﺳــﺮاﻧﺠﺎم ﻗﺎﻧﻮﻧﮕﺬار در ﺑﺮاﺑﺮ ﻓﺸــﺎرﻫﺎی اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ و ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺣﻘﻮﻗﯽ ﺗﺴــﻠﯿﻢ ﺷــﺪ و ﻣﺠﻤﻊ ﺗﺸــﺨﯿﺺ ﻣﺼﻠﺤﺖ ﻧﻈــﺎم در راه اﻋﺘــﺪال ﮔﺎم ﻧﻬــﺎد .ﻫﺮ ﭼﻨﺪ ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻣﯽرﺳــﺪ »ﻣﺼﻠﺤــﺖ ﺧﺎﻧﻮاده« ﺑﺎ ﻣﺼﻮﺑﻪ ﻣﺠﻤﻊ ﺗﺸــﺨﯿﺺ ﻣﺼﻠﺤﺖ ﺑﻪ ﻧﺤﻮ ﺷﺎﯾﺴــﺘﻪ ﺗﺎﻣﯿﻦ ﻧﺸــﺪ ،وﻟﯽ ﺑﺮداﺷــﺘﻦ ﮔﺎم اﺻﻼﺣــﯽ ﺑﻌﺪی ﺑﺮای ﭘﺎﺳــﺨﮕﻮﯾﯽ ﺑﻪ اﻧﺘﻈﺎرات داﺧﻠــﯽ و ﺑﯿﻦاﻟﻤﻠﻠﯽ دور از اﻧﺘﻈﺎر ﻫــﻢ ﻧﺨﻮاﻫﺪ ﺑﻮد. ﺑــﺎ اﺻﻼح دوﺑــﺎره ﻣــﺎده ۱۰۴۱ﻗﺎﻧﻮن ﻣﺪﻧﯽ در ﺳــﺎل
ﻣﺎﻫﻨﺎﻣﻪ ﺧﺮدﻣﻨﺪ -ﺳﺎل ﭼﻬﺎرم -ﺷﻤﺎره - ۴۲ﻣﺮداد\ﺷﻬﺮﯾﻮر ۱۳۹۷
۸۱اﯾــﻦ ﭘﺮﺳــﺶﻫﺎ در ذﻫﻦ ﻣﻄﺮح ﺷــﺪ ﮐــﻪ آﯾﺎ ﺣﮑﻢ ﺟﺪﯾــﺪ در ﻣﻘﺎم اﺑﻘﺎی وﻻﯾﺖ در ﻧﮑﺎح اﺳــﺖ ،ﻫﺮ ﭼﻨﺪ آن را در ﻧﻈﺎرت دادﮔﺎه ﻗﺮار داده و ﺳــﻦ ازدواج ﻗﺎﻧﻮﻧﯽ اﻓﺰاﯾﺶ ﯾﺎﻓﺘﻪ اﺳــﺖ ،ﯾــﺎ اﯾﻦ ﮐﻪ ﻧﻬﺎد وﻻﯾــﺖ در ﻧﮑﺎح ﻣﻨﺴــﻮخ ﺷــﺪه و ﺗﺎﺳــﯿﺲ ﺣﻘﻮﻗﯽ اذن وﻟــﯽ در ﻧﮑﺎح ﺟﺎﯾﮕﺰﯾﻦ آن ﺷــﺪه اﺳــﺖ؟ ﺑﻪ ﻋــﻼوه ،ﻣﻌﯿﺎر ﻣﺼﻠﺤﺖ ﮐــﻪ ﻣﺤﮑﻤﻪ ﺑﺎﯾﺪ ﭘــﺲ از اﺣﺮاز آن ،اﻗــﺪام وﻟﯽ را ﺗﺎﯾﯿﺪ ﮐﻨﺪ ﭼﯿﺴــﺖ و ﺿﻤﺎﻧﺖ اﺟﺮای ﻋــﺪم رﻋﺎﯾﺖ ﻣﺼﻠﺤﺖ ﭼﯿﺴــﺖ؟ آﯾﺎ ادﻋــﺎی ﻋــﺪم رﻋﺎﯾﺖ ﻣﺼﻠﺤــﺖ ﺑﻌﺪ از رﺳــﯿﺪن ﺑﻪ ﺳــﻦ ﺑﻠﻮغ ﯾﺎ رﺷﺪ ﻧﺴــﺒﺖ ﺑﻪ اﺻﻞ ﻧﮑﺎح ﯾﺎ ﻣﻬــﺮ از زوج ﯾﺎ زوﺟﻪ ﻣﺴــﻤﻮع اﺳــﺖ ﯾﺎ ﺧﯿﺮ؟
ﺷﺮوط ۳ﮔﺎﻧﻪ ﺑﺮای ازدواج ﮐﻮدﮐﺎن
در ﺣــﺎل ﺣﺎﺿﺮ ﺑﺎ ۳ﺷــﺮط ﻣﯽﺗﻮان دﺧﺘﺮان و ﭘﺴــﺮان زﯾﺮ ۱۳و ۱۵ﺳــﺎل را آﻣﺎده ازدواج داﻧﺴﺖ .اﻣﺮی ﮐﻪ از دﯾــﺪ ﺻﺎﺣﺒﻨﻈﺮان ﻏﯿﺮﻣﻨﻄﻘﯽ و ﺧﻼف واﻗﻊ اﺳــﺖ .اﯾﻦ ﺳﻪ ﺷﺮط ﻋﺒﺎرﺗﻨﺪ از: -۱اذن وﻟﯽ ﻃﻔﻞ -۲رﻋﺎﯾﺖ ﻣﺼﻠﺤﺖ ﻃﻔﻞ -۳ﺗﺸﺨﯿﺺ دادﮔﺎه. ﮐــﻪ در واﻗــﻊ در ﺳــﺎل ۱۳۸۱ﻗﺎﻧﻮﻧﮕﺬار ﺑــﻪ ﻧﻮﻋﯽ ﺑﻪ ﻗﺎﻧﻮن ۱۳۱۳ﺑﺎزﮔﺸــﺘﻪ و داﻣﻨﻪ ﺷﻤﻮل اﺳﺘﺜﻨﺎﯾﯽ ﻣﻮﺟﻮد
33 Kheradmand Monthly - Vol. 4 - # 42-August/September 2018 - Tel: 647-932-8283
زادروز نعمت اهلل آغاسی؛ اللهای در لب کارون
ﻣﻬﺪیﻓﯿﻀﯽﺻﻔﺖ ﻻﻟــﻪ زار را ﺑــﺎ او ﻣــﯽ ﺷــﻨﺎﺧﺘﻨﺪ ،ﻧﻤــﺎدش ﺑــﻮد، ﺳﺮﺷــﻨﺎسﺗﺮ از داوود ﻣﻘﺎﻣﯽ ،ﺣﺴــﻦ ﺷــﺠﺎﻋﯽ، ﺟــﻮاد ﯾﺴــﺎری ،ﻋﺒﺎس ﻗــﺎدری و ﺑﺴــﯿﺎری دﯾﮕﺮ. اﻧــﮕﺎر آﻣﺪ ﺗﺎ ﻃﻌﻨﻪ ﺑﺰﻧﺪ ﺑــﻪ ﺧﻮاﻧﻨﺪﮔﺎﻧﯽ ﮐﻪ ﮐﺎﻓﻪ ﻫﺎی ﻣﺠﻠﻞ ،ﭘﺎﺗﻮق ﺷــﺎن ﺑﻮد ،ﻻﻟــﻪ زار را ﺗﺒﺪﯾﻞ ﮐﺮد ﺑــﻪ ﻣﺮﮐﺰ ﻣﻮﺳــﯿﻘﯽ ﻣﺮدﻣﯽ. رادﯾــﻮ و ﺗﻠﻮﯾﺰﯾﻮن ﻣﻠﯽ اﯾﺮان ﺗﺎ ﻣــﺪت ﻫﺎ اﺟﺎزه ﭘﺨﺶ آﻫﻨﮓ ﻫــﺎی ﺧﻮاﻧﻨﺪﮔﺎﻧــﺶ را ﻧﻤﯽ داد اﻣﺎ ﺑﻪ دﺳــﺘﺎن ﻣﺮدی از دزﻓﻮل ،ﻣﺮدم ﻋﺸــﻖ ﻣﻮﺳــﯿﻘﯽ را ُﺳــﺮ دادﻧﺪ ﺑــﻪ ﮐﺎﻓﻪ ﻫﺎی ﻻﻟﻪ زار؛ ﻧﻌﻤﺖ اﻟﻠﻪ آﻏﺎﺳــﯽ .ﺷــﺪ اوﻟﯿﻦ ﺧﻮاﻧﻨــﺪه ﻻﻟــﻪ زاری ﮐﻪ رادﯾﻮ و ﺗﻠﻮﯾﺰﯾــﻮن ،ﺻﺪاﯾﺶ را ﭘﺨﺶ ﮐﺮد .ﺑﺎ ﻫﻤﺎن ﭘﺎی َﺷــﻞ ،ﮐﺸــﺎن ﮐﺸﺎن ﻣﯽ رﻓﺖ روی ﺻﺤﻨﻪ ،دﺳــﺘﻤﺎل ﺳــﻔﯿﺪش را در ﻫﻮا ﻣﯽ ﭼﺮﺧﺎﻧﺪ و ﻣــﺮدم را ﺳــ ِﺮ ذوق ﻣــﯽ آورد .دوﺳــﺘﺶ داﺷــﺘﻨﺪ ،ﺑﺎ ﻫﻤــﺎن ﻗﯿﺎﻓــﻪ ﺷﻬﺮﺳــﺘﺎﻧﯽ ،اﺑﺮوﻫــﺎی ﺑﻪ ﻫــﻢ ﭘﯿﻮﻧﺪ ﺧــﻮرده و ﻣﻮﻫﺎﯾــﯽ ﮐﻪ اﻧــﮕﺎر ﻫﯿﭻ وﻗﺖ رﻧﮓ ﺷــﺎﻧﻪ را ﻧﺪﯾــﺪ .ﻧﻌﻤــﺖ اﻟﻠﻪ آزﻣﻮده ﻣﺸــﻬﻮر ﺑﻪ آﻏﺎﺳــﯽ ۲۹ ﺗﯿــﺮ ۱۳۱۸ﺑﻪ دﻧﯿﺎ آﻣــﺪ ،ﭘﺪرش اﻫﻮازی ﺑــﻮد و ﻣﺎدرش دزﻓﻮﻟــﯽ ،ﯾــﮏ ﺑﭽﻪ اﺻﯿﻞ ﺟﻨﻮﺑــﯽ ،ﺑﻮی ﺷــﺮﺟﯽ را ﺑﺎ ﺧﻮد ﺑــﻪ ﺗﻬــﺮان آورد» ،ﻟــﺐ ﮐﺎرون«اش ﺑﻤﺒﯽ ﺑﻮد ﮐﻪ در آﺳــﻤﺎن ﻣﻮﺳــﯿﻘﯽ اﯾــﺮان ﺗﺮﮐﯿــﺪ ،ﻫﻨﻮز ﮐــﻪ ﻫﻨﻮز اﺳــﺖ زﻣﺰﻣــﻪ اش ﻣــﯽ ﮐﻨﻨــﺪ و از ﯾﺎد ﻧﻤــﯽ ﺑﺮﻧﺪش. آﻫﻨــﮓ ﻫــﺎی ﻣﺎﻧﺪﮔﺎر زﯾــﺎدی داﺷــﺖ ﮐﻪ ﻫــﺮ ﮐﺪام ﺑﺎرﻫﺎ و ﺑﺎرﻫﺎ ﺗﻮﺳــﻂ ﺧﻮاﻧﻨﺪﮔﺎن ﺳﺮﺷــﻨﺎس ﻣﻮﺳــﯿﻘﯽ ﭘــﺎپ ﺑﺎزﺧﻮاﻧــﯽ ﺷــﺪ .ﻣﺤﺒﻮﺑﯿﺘﺶ اﻋﺠــﺎب اﻧﮕﯿﺰ ﺑﻮد، ﺷــﺎﯾﺪ ﻓﺮاﮔﯿﺮﺗﺮﯾﻦ ﻧﺎم ﻣﻮﺳــﯿﻘﺎﯾﯽ ﺳــﺎل ﻫﺎی ﭘﯿﺶ از اﻧﻘﻼب ،ﺣﺘﯽ آﻫﻨﮕﺴــﺎزان ﻧﺎﻣﺪاری ﮐــﻪ ﮐﺎﻓﻪ ﻫﺎی ﻻﻟﻪ
۳۲
ﮐﻼس ﺧﻮد ﻧﻤﯽ دﯾﺪﻧﺪ ،ﺑﺪﺷــﺎن زار را در ِ ﻧﻤﯽ آﻣﺪ آﺛﺎرﺷــﺎن را ﺑﺎ ﺻﺪای آﻏﺎﺳــﯽ ﺑــﻪ ﮔﻮش ﻣﺮدم ﺑﺮﺳﺎﻧﻨﺪ. ﺷــﺎﻫﺪ ﻣﺜﺎلﺷــﺎن اﺳــﻔﻨﺪﯾﺎر ﻣﻨﻔﺮدزاده اﺳﺖ ،آﻫﻨﮓ ﻓﺮاﻣﻮش ﻧﺸــﺪﻧﯽ »ﺟﻤﻌﻪ« را ﺳــﺎﺧﺖ ،آﻫﻨﮕﯽ ﺑﺎ ﺗﺮاﻧﻪ ای ﺧــﺎص ﮐﻪ ﺑــﺎ ﺻﺪای ﻣﺮﺣــﻮم ﻓﺮﻫﺎد ﻣﻬــﺮاد ﺿﺒﻂ ﺷــﺪ ،ﻣﻨﻔــﺮدزاده ﻣﯽﺧﻮاﺳــﺖ اﺛــﺮ وﯾﮋه اش ﺑﯿﺸــﺘﺮ ﺷــﻨﯿﺪه ﺷﻮد ،ﺧﻮاﻧﻨﺪه زن ﻣﺸﻬﻮر آن ﺳﺎل ﻫﺎ »ﺟﻤﻌﻪ« را دوﺑــﺎره ﺧﻮاﻧــﺪ اﻣــﺎ ﺣﺘــﯽ ﺷــﻬﺮت و ﻣﺤﺒﻮﺑﯿﺖ او ﻧﯿــﺰ ارﺿﺎﯾﺶ ﻧﮑــﺮد ،ﺑﻪ ﺳــﺮاغ ﻣﺮﺣﻮم ﻧﺎﺻــﺮ ﺗﺒﺮﯾﺰی رﻓــﺖ ،آﻫﻨﮕﺴــﺎزی ﮐﻪ ﺑﺎ آﻏﺎﺳــﯽ ﻫﻤﮑﺎری ﻣــﯽ ﮐﺮد، ﻣﻨﻔﺮدزاده ﻗﺼﺪ داﺷــﺖ »ﺟﻤﻌﻪ« را ﺑﺎ ﺻﺪای ﺧﻮاﻧﻨﺪه ﻻﻟــﻪ زاری ﺿﺒــﻂ ﮐﻨﺪ ﭼﻮن ﻣﯽ داﻧﺴــﺖ ﻫﯿﭻ ﮐﺲ ﺑﻪ اﻧــﺪازه او در ﻗﻠﺐ ﻣﺮدم راه ﻧــﺪارد ،ﻫﺮ ﭼﻨﺪ ﺑﻪ دﻻﯾﻠﯽ اﯾﻦ اﺗﻔــﺎق رخ ﻧﺪاد. ﺑــﻪ ﺳــﺒﮏ ﺧﯿﻠــﯽ از ﺧﻮاﻧﻨــﺪﮔﺎن ﻣﺸــﻬﻮر آن زﻣﺎن، راﻫﺶ ﺑﻪ ﺳــﯿﻨﻤﺎ ﺑﺎز ﺷــﺪ ،ﻣﺮﺣــﻮم ﻣﻨﻮﭼﻬــﺮ ﻧﻮذری دﻋﻮﺗــﺶ ﮐﺮد ﺷﺎﻧﺴــﺶ را در ﻫﻨﺮ ﻫﻔﺘــﻢ ﻫﻢ اﻣﺘﺤﺎن ﮐﻨﺪ ،ﻫﺸــﺖ ﻓﯿﻠﻢ ﺑــﺎزی ﮐــﺮد ،ﻓﯿﻠﻢ ﻫﺎﯾﯽ ﮐﻪ ﺷــﺎﯾﺪ از ﺟﻨﺒــﻪ ﻫﻨــﺮی ﺣﺮﻓﯽ ﺑﺮای ﮔﻔﺘــﻦ ﻧﺪاﺷــﺘﻨﺪ اﻣﺎ ﻧﺎم آﻏﺎﺳــﯽ ﮐﺎﻓﯽ ﺑﻮد ﺗــﺎ ﻣﺮدم ﺻﻒ ﺑﺒﻨﺪﻧــﺪ ﺟﻠﻮی ﺑﺎﺟﻪ
ﻣﺎﻫﻨﺎﻣﻪ ﺧﺮدﻣﻨﺪ -ﺳﺎل ﭼﻬﺎرم -ﺷﻤﺎره - ۴۲ﻣﺮداد\ﺷﻬﺮﯾﻮر ۱۳۹۷
ﻫﺎی ﺑﻠﯿﺖ ﻓﺮوﺷــﯽ ،ﻋﺸــﻖ ﺷﺎن ﺷﻨﯿﺪن ﺻﺪاﯾــﺶ ﺑــﻮد وﻗﺘــﯽ ﭼﺸــﻤﺎﻧﺶ را ﻣﯽ ﺑﺴــﺖ و آواز ﺳــﺮ ﻣﯽ داد. ﺑﻌــﺪ از اﻧﻘــﻼب ﺑﻪ ﺳﺮﻧﻮﺷــﺖ ﺑﺴــﯿﺎری از ﻫــﻢ ﺻﻨﻔﺎﻧــﺶ دﭼﺎر ﺷــﺪ ،ﻧﮕﺬاﺷــﺘﻨﺪ ﺑﺨﻮاﻧــﺪ و ﺑــﺮود روی ﺻﺤﻨــﻪ ،ﻣﺜﻞ ﺣﺒﯿﺐ ﻣﺤﺒﯿــﺎن ،ﻣﺜﻞ ﻧﺎﺻﺮ ﻣﻠــﮏ ﻣﻄﯿﻌﯽ و ﻣﺜﻞ ﻣﺤﻤﺪﻋﻠــﯽ ﻓﺮدﯾــﻦ .دو ﺳــﺎل ﻣﺎﻧــﺪه ﺑﻮد ﺑــﻪ رﻓﺘﻨﺶ ،ﻣﺠــﻮز ﮔﺮﻓﺖ ،ﺳــﺎل ۸۲آﺧﺮﯾﻦ ﮐﻨﺴــﺮﺗﺶ را ﺑﺮﮔﺰار ﮐﺮد ،دﻗﯿﻘﺎ ﻫﻤــﺎن ﺟﺎﯾﯽ ﮐﻪ ﮐﺎرش اﺳــﺘﺎرت ﺧــﻮرد؛ ﺗﺌﺎﺗﺮ ﭘــﺎرس در ﻻﻟــﻪ زار .اﺳــﺘﻘﺒﺎل، وﺻﻒ ﻧﺸــﺪﻧﯽ ﺑﻮد ،ﻣــﺮدم ،ﻻﻟﻪ زار را ﺑﺴــﺘﻨﺪ؛ اﺗﻔﺎﻗﯽ ﮐــﻪ ﺑﻪ ﻣﻌﻨــﺎی ﻣﻤﻨﻮﻋﯿــﺖ دوﺑﺎره آﻏﺎﺳــﯽ ﺑﻮد. اﻃﺮاﻓﯿﺎﻧــﺶ ﻣــﯽ ﮔﻔﺘﻨﺪ ﻣــﺮد ﺑﺎ دﯾــﻦ و اﯾﻤﺎﻧــﯽ ﺑﻮد و ﻧﻤــﺎز ﺳــ ِﺮ وﻗﺘﺶ ﺗــﺮک ﻧﻤﯽ ﺷــﺪ ،ﭼﻨﺪ ﺳــﺎل آﺧﺮ ﻏﺮﺑﺖ ﻋﻤــﺮش رﻓــﺖ ﮐــﺮج ،ﻫﻤــﺎن ﺟــﺎ ﻣﺎﻧــﺪ و در ِ ﺧﺎﻧﮕﯽ درﮔﺬﺷــﺖ .در آﺧﺮﯾﻦ روزﻫﺎ ﻫﯿﭻ ﺷــﺒﺎﻫﺘﯽ ﺑﻪ ﯾﮑﻪ ﺗــﺎز ﺻﺤﻨﻪ ﻫﺎ ﻧﺪاﺷــﺖ ،ﺑﺎ ﻋﯿﻨﮏ ﺗﻪ اﺳــﺘﮑﺎﻧﯽ و ﻟــﺐ ﻫــﺎی ﭼﺮوﮐﯿــﺪه ،زل ﻣﯽ زد ﺑــﻪ روﺑﺮو اﻣــﺎ اﻧﮕﺎر ﻧﻤــﯽ دﯾﺪت ۱۴ ،آﺑﺎن ،۱۳۸۴ﺳــﮑﺘﻪ ﻣﻐﺰی از ﭘﺎی درش آورد .ﻣﺮدم اﻣﺎ ﺑﺮاﯾﺶ ﺳــﻨﮓ ﺗﻤﺎم ﮔﺬاﺷــﺘﻨﺪ ،ﺑﺎ ﺷﮑﻮه ﻫﺮ ﭼﻪ ﺗﻤــﺎم ﺗﺮ ﺑﺪرﻗــﻪ اش ﮐﺮدﻧﺪ ،اﺳــﺘﻘﺒﺎﻟﯽ ﻋﻈﯿﻢ ﺗــﺮ از روزﻫﺎﯾــﯽ ﮐﻪ ﭘﺎی ِﺳــﻦ ﺑﺮاﯾﺶ ﮐﻒ ﻣــﯽ زدﻧﺪ و ﻫــﻮرا ﻣﯽ ﮐﺸــﯿﺪﻧﺪ .در اوج ﻣﺤﺒﻮﺑﯿﺖ و ﺷــﻬﺮت ﻫﻢ ﻣﺮدﻣــﯽ ﺑﻮد ،ﻣﯽ داﻧﺴــﺖ دﻧﯿﺎ ﺑﻪ او وﻓﺎ ﻧــﺪارد وﻗﺘﯽ ﻣــﯽ ﺧﻮاﻧﺪ »ﺑﺘﺮاش ای ﺳــﻨﮓ ﺗﺮاش ،ﺳــﻨﮕﯽ از ﻣﻌﺪن درد ﺑﻬــﺮ ﻣــﺰارم ﺑﺘﺮاش« ،ﺗﺮاﺷــﯿﺪﻧﺪ ﺑﺮاﯾﺶ ،ﮔﺬاﺷــﺘﻨﺪ ﺗــﻦ زﯾﺮ ﺧــﺎک رﻓﺘﻪ اش در اﻣﺎﻣــﺰاده ﻃﺎﻫﺮ ﮐﺮج، روی ِ دور از ﻫﯿﺎﻫﻮﻫــﺎی ﺗﻬﺮان.
32 Kheradmand Monthly - Vol. 4 - # 42-August/September 2018 - Tel: 647-932-8283
31 Kheradmand Monthly - Vol. 4 - # 42-August/September 2018 - Tel: 647-932-8283
۱۳۹۷ ﻣﺮداد\ﺷﻬﺮﯾﻮر- ۴۲ ﺷﻤﺎره- ﺳﺎل ﭼﻬﺎرم- ﻣﺎﻫﻨﺎﻣﻪ ﺧﺮدﻣﻨﺪ
۳۱
در ﻣﻘﺎﻟــﻪی ﺧــﻮد در ﮔﺎردﯾــﻦ ﻣﯽﮔﻮﯾﺪ ،ﺗﻨﻬــﺎ ﺑﺮﺧﯽ ﭘﻬﻨﻪﻫــﺎی اﻗﺘﺼــﺎدی و اﺟﺘﻤﺎﻋــﯽ را درﺑﺮﻣﯽﮔﯿﺮﻧــﺪ و ﭘﻬﻨﻪی ﺳﯿﺎﺳــﯽ ﺑﻪ ﮐﻠﯽ ﺧــﻂ ﻗﺮﻣﺰ ﺑﻪ ﺷــﻤﺎر ﻣﯽآﯾﺪ: »ﻋﺮﺑﺴــﺘﺎن ﺳــﻌﻮدی ﯾﮏ رژﯾﻢ ﻣﻄﻠﻖ ﭘﺎدﺷﺎﻫﯽ ﺑﺎﻗﯽ ﻣﯽﻣﺎﻧﺪ .از ﺳــﭙﺘﺎﻣﺒﺮ ﺳﺎل ﮔﺬﺷــﺘﻪ ،ﻧﺰدﯾﮏ ﺑﻪ ۶۰ﻓﻌﺎل ﺳﺮﺷــﻨﺎس ،روﺣﺎﻧﯽ و روزﻧﺎﻣﻪﻧﮕﺎر دﺳــﺘﮕﯿﺮ ﺷــﺪهاﻧﺪ. ﺣﮑﻮﻣﺖ ﻫﻤﭽﻨــﺎن ﻋﻠﯿﻪ اﻗﻠﯿــﺖ ﺷــﯿﻌﻪ ،ﺟﺮماﻧﮕﺎری ﻣﯽﮐﻨﺪ .دﺳــﺘﮕﺎه ﻗﻀﺎﯾــﯽ ﻫﻤﭽﻨﺎن در اﯾﺠــﺎد روﻧﺪی ﻗﺎﻧﻮﻧــﯽ و ﻋﺎدﻻﻧــﻪ ،ﺑــﻪ وﯾﮋه ﺑــﺮای ﮐﺎرﮔــﺮان ﻣﻬﺎﺟﺮ، ﺷﮑﺴــﺖ ﺧــﻮرده اﺳــﺖ .و اﻣــﺎ درﺑــﺎرهی ﻣﺒــﺎرزهی ﻋﻤﻮﻣــﯽ ﺑﺎ ﻓﺴــﺎد ﻣﺎﻟﯽ ﮐﻪ ﺳــﺎل ﮔﺬﺷــﺘﻪ ﺑــﻪ ﺧﺎﻃﺮ آن ۱۱ﺷــﺎﻫﺰادهی ﺳﻌﻮدی دﺳــﺘﮕﯿﺮ ﺷﺪﻧﺪ .ﻫﯿﭻﮐﺲ ﻧﻤﯽﺗﻮاﻧﺪ ﺑﻪ ﺿﺮورت ﺑﺮﮐﻨﺪن رﯾﺸــﻪﻫﺎی ﻧﻬﺎل ﻓﺴــﺎد ﺷــﮏ ﮐﻨﺪ؛ اﻣﺎ ﻣﺴــﺌﻠﻪی اﺳﺎﺳﯽ آن اﺳــﺖ ﮐﻪ ﮐﻞ اﯾﻦ اﻗﺪاﻣﺎت ﺑﯿﺸــﺘﺮ ﺑــﻪ ﺧﺎﻃﺮ اﺳــﺘﺤﮑﺎم ﻗــﺪرت ﻣﺤﻤﺪ ﺑﻦﺳــﻠﻤﺎن اﻧﺠــﺎم ﺷــﺪهاﻧﺪ ﺗﺎ ﻫــﺮ ﭼﯿﺰ دﯾﮕــﺮ«؛ اﯾﻦ ﺟﻤﻠﻪﻫــﺎ ،ﺗﻮﺻﯿﻒﻫﺎی ﺑﯿﻮﻣﯽ از اﺻﻼﺣﺎت ﻋﺮﺑﺴــﺘﺎن ﻫﺴﺘﻨﺪ . ﺑﻪ ﻫﻤﯿﻦ ﺧﺎﻃﺮ اﺳــﺖ ﮐــﻪ ﻧﻤﺎﯾﻨــﺪهی ﻣﺪاﻓﻊ ﺣﻘﻮق زﻧﺎن در ﺧﺎورﻣﯿﺎﻧــﻪ و آﻓﺮﯾﻘﺎ ﻣﯽﮔﻮﯾﺪ» :اﺻﻼﺣﺎت اﺧﯿﺮ ﺑــﺮای آن ﻃﺮاﺣﯽ ﺷــﺪه ﺑﻮدﻧﺪ ﮐﻪ وﺟﻬــﻪی ﺑﯿﻦاﻟﻤﻠﻠﯽ ﮐﺸــﻮر را ﺑﻬﺒــﻮد ﺑﺨﺸــﻨﺪ ،ﻧــﻪ وﺿﻌﯿﺖ ﺣﻘــﻮق زﻧﺎن را «.او آﻧﭽــﻪ را ﮐــﻪ ﭼﻮﻟــﻮف» ،اﺻﻼﺣﺎﺗــﯽ در ﻫﻤﻪی ﺟﻨﺒﻪﻫــﺎی ﺟﺎﻣﻌﻪ« ﻣﯽﻧﺎﻣــﺪ ،اﺻﻼﺣﺎﺗــﯽ ﻣﯽداﻧﺪ ﮐﻪ »ﺑــﻪ ﺷــﺪت از ﺑﺎﻻ ﻣﺪﯾﺮﯾــﺖ و ﻣﺤﺪود ﻣﯽﺷــﻮﻧﺪ« و »آن را ﺑﻪ ﺳــﺨﺘﯽ ﻣﯽﺗﻮان اﺻﻼﺣــﺎت ﻧﺎﻣﯿﺪ« .ﺟﺎﻟﺐﺗﺮ آﻧﮑــﻪ اﯾﻦ ﮔــﺰارش ﻫﻢ در ﺧﻮد ﮔﺎردﯾﻦ ﻣﻨﺘﺸــﺮ ﺷــﺪه اﺳﺖ. ﻣﺼﻄﻔــﯽ ﺑﯿﻮﻣﯽ ﺑﺎور دارد ﮐﻪ ﻫﺪف ﺑﻦﺳــﻠﻤﺎن از اﯾﻦ ﺗﻐﯿﯿﺮﻫﺎ آن اﺳــﺖ ﮐــﻪ ﻫﻤﭽﻨﺎن ﮐﻪ در ﺣﺎل اﺳــﺘﺤﮑﺎم ﭘﺎﯾﻪﻫــﺎی ﻗﺪرت ﺧﻮد اﺳــﺖ ،ﺑﺎ ﮔﺴــﺘﺮش ﺳــﺮﮔﺮﻣﯽﻫﺎ و ﺗﻔﺮﯾﺤــﺎت ،ﻣﺮدم را از ﻣﻄﺎﻟﺒﻪﻫﺎی ﺳﯿﺎﺳــﯽ دور ﻧﮕﻪ دارد. ﭼﻮﻟﻮف ،در اداﻣــﻪی ﮔﺰارش ادﻋﺎی ﺑﺰرگﺗﺮی را از زﺑﺎن
۳۰
ﺣﮑﻮﻣﺖ ﻋﺮﺑﺴــﺘﺎن ﻣﻄﺮح ﻣﯽﮐﻨﺪ؛ اﯾــﻦ ادﻋﺎ ﮐﻪ آﻧﺎن دﯾﮕﺮ ﮔﺮوهﻫﺎی وﻫﺎﺑﯽ ﺧﺎرج از ﻋﺮﺑﺴــﺘﺎن را ﭘﺸﺘﯿﺒﺎﻧﯽ ﻧﻤﯽﮐﻨﻨﺪ .ﮔﺰارش ﮐﻪ ﭼﻨﺪی اﺳــﺖ از ﻣﺴــﯿﺮ اﺻﻠﯽ آن ﺧﺎرج ﺷــﺪه اﺳــﺖ ،اﯾﻨﮏ ﺑﺎ رﺋﯿﺲ اﻃﻼﻋﺎت ﻋﺮﺑﺴــﺘﺎن در ﻓﺎﺻﻠــﻪی ﺑﯿﻦ ﺳــﺎلﻫﺎی ۱۹۷۷ﺗﺎ ۱ﺳــﭙﺘﺎﻣﺒﺮ ۲۰۰۱ ﺑــﻪ ﮔﻔﺖوﮔﻮ ﻣﯽﻧﺸــﯿﻨﺪ؛ ﯾــﮏ ﺗﻐﯿﯿﺮ ﺟﻬــﺖ ﮐﺎﻣﻞ .ﺑﺎ ﺧﻮدﻣــﺎن ﻣﯽﮔﻮﯾﯿﻢ ﻣﮕــﺮ ﺻﺤﺒﺖ از ﺳــﺨﻨﺎن ﻣﺎدر و ﺧﺎﻧﻮادهی ﺑــﻦﻻدن درﺑﺎرهی او ﻧﺒــﻮد؟ ﭼﺮا ﻣﺼﺎﺣﺒﻪﮔﺮ ﭘﺎی ﺳــﺨﻨﺎن وزﯾﺮ اﻃﻼﻋﺎت وﻗﺖ ﻋﺮﺑﺴــﺘﺎن ﻧﺸﺴــﺘﻪ اﺳــﺖ؟ اﻣﺎ اﮔﺮ ﻣﺤﻮر اﺻﻠﯽ ﮔــﺰارش را ،ﻧﻪ ﮔﻔﺖوﮔﻮﯾﯽ ﺑــﺎ ﺧﺎﻧﻮادهی ﺑﻦﻻدن ،ﺑﻠﮑﻪ ﺗﻄﻬﯿﺮ ﺣﮑﻮﻣﺖ ﻋﺮﺑﺴــﺘﺎن از ارﺗﺒﺎطﻫــﺎی ﮔﺬﺷــﺘﻪ و اﻣﺮوزش ﺑــﺎ ﮔﺮوهﻫﺎﯾﯽ ﻣﺎﻧﻨﺪ اﻟﻘﺎﻋــﺪه و داﻋــﺶ ﺑﺒﯿﻨﯿﻢ ،درﺧﻮاﻫﯿــﻢ ﯾﺎﻓﺖ ﮐﻪ ﻫﯿﭻ ﺗﻐﯿﯿﺮ ﺟﻬﺘﯽ در ﮐﺎر ﻧﯿﺴــﺖ. »ﺗﻮرﮐــﯽ اﻟﻔﯿﺼــﻞ« ،وزﯾﺮ اﻃﻼﻋﺎت ﻋﺮﺑﺴــﺘﺎن ،در اﯾﻦ ﮔﻔﺖوﮔــﻮ ،زﻧﺪﮔــﯽ ﺑــﻦﻻدن را ﺑــﻪ دو ﺑﺨﺶ ﺗﻘﺴــﯿﻢ ﻣﯽﮐﻨــﺪ؛ ﺑﺨﺸــﯽ ﭘﯿــﺶ از ﺑﻨﯿﺎنﮔﺬاﺷــﺘﻦ اﻟﻘﺎﻋﺪه و ﻫﻤــﮑﺎری ﺑﺎ ﻃﺎﻟﺒﺎن و ﺑﺨﺸــﯽ ﭘــﺲ از آن .او ﻣﯽﮔﻮﯾﺪ ﮐﻪ ﻋﺮﺑﺴــﺘﺎن ﺗﻨﻬﺎ ﺑــﺎ ﺑﻦﻻدنِ ﻧﺨﺴــﺖ راﺑﻄﻪی ﺧﻮﺑﯽ داﺷــﺘﻪ و ﻫﺮﮔﺰ ﮐﺎری ﺑﻪ ﮐﺎر ﺑﻦﻻدنِ دوم ﻧﺪاﺷﺘﻪ اﺳﺖ. اﻣــﺮوز ﺑﺎﯾــﺪ از »وﯾﮑــﯽ ﻟﯿﮑــﺲ« ﻣﻤﻨﻮن ﺑﺎﺷــﯿﻢ ﮐﻪ دﺳــﺘﺎوﯾﺰﻫﺎی ﺧﻮﺑﯽ ﺑﺮای ﺣﻘﯿﻘﺖﺳــﻨﺠﯽ اﯾﻦ ادﻋﺎﻫﺎ ﺑــﻪ ﻣﺎ داده اﺳــﺖ .در ﯾﮑﯽ از ﻓﮑﺲﻫــﺎی وزارت اﻣﻮر ﺧﺎرﺟــﻪ در دورهی ﻫﯿــﻼری ﮐﻠﯿﻨﺘــﻮن در ﺳــﺎل ۲۰۰۹ آﻣﺪه اﺳــﺖ» :ﻋﺮﺑﺴــﺘﺎن ﺳــﻌﻮدی ﻫﻤﭽﻨــﺎن ﯾﮑﯽ از ﺣﯿﺎﺗﯽﺗﺮﯾﻦ ﭘﺸــﺘﯿﺒﺎﻧﺎن ﻣﺎﻟﯽ اﻟﻘﺎﻋﺪه ،ﻃﺎﻟﺒﺎن و ﺳــﭙﺎه ﺻﺤﺎﺑﻪ در ﭘﺎﮐﺴــﺘﺎن اﺳــﺖ «.و در ﺳــﻨﺪ اﻓﺸﺎﺷــﺪهی دﯾﮕــﺮی از وزارت اﻣــﻮر ﺧﺎرﺟــﻪی اﯾــﺎﻻت ﻣﺘﺤﺪه ﮐﻪ اﯾﻨﺪﯾﭙﻨﺪﻧﺖ آن را ﻣﻨﺘﺸــﺮ ﮐﺮدهاﺳــﺖ ،ﻣﯽﺧﻮاﻧﯿﻢ» :ﻣﺎ ﺑﺎﯾﺪ دﺳــﺘﺎوﯾﺰﻫﺎی دﯾﭙﻠﻤﺎﺗﯿﮏ و دﯾﮕﺮ روشﻫﺎی ﺳﻨﺘﯽ ﺧﻮد را ﺑﻪ ﮐﺎر ﺑﺮﯾﻢ ﺗﺎ ﺑﺮ ﮐﺸــﻮرﻫﺎی ﻗﻄﺮ و ﻋﺮﺑﺴــﺘﺎن ﺳــﻌﻮدی ﮐﻪ ﺑﻪ ﺻــﻮرت ﻣﺨﻔﯿﺎﻧــﻪ از داﻋــﺶ و دﯾﮕﺮ ﮔﺮوهﻫــﺎی اﻓﺮاﻃﯽ ﻣﻨﻄﻘﻪ ،ﺣﻤﺎﯾﺖ ﻣﺎﻟﯽ و ﻟﺠﺴــﺘﯿﮏ ﻣﯽﮐﻨﻨــﺪ ،ﻓﺸــﺎر وارد ﮐﻨﯿﻢ«.
ﻣﺎﻫﻨﺎﻣﻪ ﺧﺮدﻣﻨﺪ -ﺳﺎل ﭼﻬﺎرم -ﺷﻤﺎره - ۴۲ﻣﺮداد\ﺷﻬﺮﯾﻮر ۱۳۹۷
اﻣﺎ ﺣﻤﺎﯾﺖﻫﺎی ﻋﺮﺑﺴــﺘﺎن ﺳــﻌﻮدی از اﯾــﻦ ﮔﺮوهﻫﺎ، ﺗﻨﻬــﺎ ﻣﻨﺤﺼﺮ ﺑــﻪ دورهی ﭘﯿﺶ از وﻟﯿﻌﻬﺪی ﺑﻦﺳــﻠﻤﺎن ﻧﻤﯽﺷــﻮﻧﺪ .اﯾﻨﺪﯾﭙﻨﺪﻧﺖ در ﮔﺰارش دﯾﮕــﺮی از ﺧﻮد ﺑﻪ ﻧﻘﻞ از ﺳــﺎزﻣﺎن ﺗﺤﻘﯿﻘﺎت ﺗﺴــﻠﯿﺤﺎت ﺟﻨﮕﯽ ﻣﯽﮔﻮﯾﺪ ﮐﻪ ﺗﻌﺪاد ﺳــﻼحﻫﺎی ﻋﺮﺿﻪﺷــﺪه ﺗﻮﺳــﻂ ﻋﺮﺑﺴﺘﺎن و آﻣﺮﯾﮑﺎ ﮐﻪ در دﺳــﺘﺎن داﻋﺸﯽﻫﺎﺳــﺖ ،ﺑﺴــﯿﺎر ﺑﯿﺶ از آن ﭼﯿﺰی اﺳــﺖ ﮐــﻪ ﺑﺘــﻮان آن را در ﺟﻨــﮓ ﺗﺼﺎﺣﺐ ﮐﺮد. اﯾــﻦ راﻫﺒﺮد ﻣﺎرﺗﯿــﻦ ﭼﻮﻟﻮف ﮐﻪ در آﻏــﺎز ﮔﺰارش ﺑﻪ ﻣﺎ ﻣﯽﮔﻮﯾﺪ ﻣﻘﺎﻣﺎت ﻋﺮﺑﺴــﺘﺎﻧﯽ از اﺟﺎزه دادن ﺑﺮای ﭼﻨﯿﻦ ﮔﻔﺖوﮔﻮﯾــﯽ ﭼــﻪ ﻫﺪﻓﯽ دارﻧــﺪ ،ﮐﺎر ﻫﻮﺷــﻤﻨﺪاﻧﻪای اﺳــﺖ؛ ﭼﺮا ﮐﻪ اﻋﺘﻤــﺎد ﻣــﺎ را ﻣﯽﺧﺮد؛ ﺑــﺎور ﻣﯽﮐﻨﯿﻢ ﮐــﻪ او اﮔﺮ ﻗﺼــﺪ ﻓﺮﯾﺒﻤﺎن را داﺷــﺖ ،ﭼﻨﯿﻦ ﺳــﺮﻧﺨﯽ ﺑــﺮای ﻓﻬﻤﯿﺪﻧﺶ ﺑﻪ ﻣﺎ ﻧﻤﯽداد .اﻣﺎ او اﯾﻦ ﻫﻮﺷــﻤﻨﺪی را در ﻫﻤــﻪی ﮔــﺰارش ﺣﻔﻆ ﻧﻤﯽﮐﻨﺪ. ﺣﻤﺎﯾــﺖ ﻋﺮﯾﺎن او از ﻣﺤﻤﺪ ﺑﻦﺳــﻠﻤﺎن ،ﺟﺪا ﺷــﺪن از ﻣﺤــﻮر اﺻﻠﯽ )ﯾــﺎ اوﻟﯿﻪ( ﮔــﺰارش ﺑﺮای ﻣﺪﺗــﯽ ﻃﻮﻻﻧﯽ و ﮔﻔﺖوﮔــﻮ ﺑــﺎ وزﯾﺮ اﻃﻼﻋﺎت ﻋﺮﺑﺴــﺘﺎن ﺑــﺪون آﻧﮑﻪ ﺧــﻮد ﻣﺼﺎﺣﺒﻪﮔﺮ در ﺻﺤﺖﺳــﻨﺠﯽ ادﻋﺎﻫــﺎی او وارد ﺷــﻮد ،ﻧﻤﻮﻧﻪﻫﺎﯾــﯽ از ﻧﺎﻫﻮﺷــﻤﻨﺪیﻫﺎی اوﺳــﺖ .اﻣﺎ ﻧﺎﻫﻮﺷــﻤﻨﺪی اﺻﻠــﯽ او آن اﺳــﺖ ﮐــﻪ در ﮔﺰارشﻫﺎی ﭘﯿﺸــﯿﻦ ﺧــﻮد ،ﻫﯿــﭻ ﻧﮑﻮﺷــﯿﺪه اﺳــﺖ ﺗــﺎ ﺗﺼﻮﯾﺮی ﺑﯽﻃــﺮف از ﺧﻮد ﺑــﻪ ﻧﻤﺎﯾﺶ ﺑﮕــﺬارد. ﺑــﺎ اﯾﻦ ﺣــﺎل ،ﻣﺤﻤــﺪ ﺑﻦﺳــﻠﻤﺎن و او ،ﻣﻨﺎﺳــﺐﺗﺮﯾﻦ ﻣﻮﺿــﻮع را ﺑﺮای اراﺋﻪی ﺗﺼﻮﯾﺮی ﻣﺘﻔﺎوت از ﻋﺮﺑﺴــﺘﺎنِ ﺑﻦﺳــﻠﻤﺎن ﺑﺮﮔﺰﯾﺪهاﻧــﺪ؛ ﭼــﺮا ﮐــﻪ اﺻــﻞ ﮔﻔﺖوﮔﻮ ﺑﺎ ﻣــﺎدر ﺑــﻦﻻدن ،آنﭼﻨــﺎن ﺧﻮاﻧﻨــﺪه را ﺑﻪ ﺧــﻮد ﺟﺬب ﻣﯽﮐﻨﺪ ﮐﻪ ﺑﺪون ﻧﮕﺎﻫﯽ اﻧﺘﻘﺎدی و ﺑﺎ اﺷــﺘﯿﺎق ﺑﺴــﯿﺎر ﻣﯽﺧﻮاﻫــﺪ ﻫــﺮ آﻧﭽــﻪ را ﮐــﻪ ﮔﺰارشﻧﻮﯾــﺲ ﻧﻮﺷــﺘﻪ اﺳــﺖ ،ﺑﺒﻠﻌﺪ .ﺑﻪ وﯾﮋه آﻧﮑﻪ اﯾﻦ ﻣﻮﺿــﻮع ،ﺑﯿﺶ از ﻫﺮ ﻣﻮﺿــﻮع دﯾﮕﺮی ﺧﻮاﻧﻨــﺪﮔﺎن آﻣﺮﯾﮑﺎﯾﯽ و ﮐﺸــﻮرﻫﺎی ﻧﺰدﯾﮏ ﺑﻪ آﻣﺮﯾﮑﺎ را ﺟــﺬب ﺧﻮد ﻣﯽﮐﻨﺪ و اﯾﻦ ﺑﻬﺘﺮﯾﻦ ﻓﺮﺻﺖ ﺑﺮای ﺑﺎزﻧﻮﯾﺴــﯽ ﺗﺎرﯾﺦ ﮔﺬﺷﺘﻪ و دﮔﺮﮔﻮن ﮐﺮدن اﯾﺴــﻨﺎ ﺗﺼﻮﯾﺮ ﺣﺎل در ذﻫﻦ آﻧﺎن اﺳــﺖ.
30 Kheradmand Monthly - Vol. 4 - # 42-August/September 2018 - Tel: 647-932-8283
ﺗﻨﻬﺎﯾــﯽ ﺑﺮای ﺗﺎﺛﯿﺮﮔــﺬاری ﺑﺮ ﮔﻔﺖوﮔﻮ ﮐﺎﻓﯽ ﻧﯿﺴــﺖ؟ از اﯾــﻦ ﭘــﺲ ،ﮔﺰارش را ﺑــﺎ دﻗﺖ ﺑﯿﺸــﺘﺮی ﻣﯽﺧﻮاﻧﯿﻢ. ﻣﺎدر اﺳــﺎﻣﻪ ،از ﭘﺴــﺮش ﻣﯽﮔﻮﯾﺪ؛ از اﯾﻨﮑﻪ داﻧﺸﮕﺎه ،او را ﺑــﻪ آدم دﯾﮕــﺮی ﺗﺒﺪﯾﻞ ﮐــﺮد؛ از دوﺳــﺘﺎن ﻧﺎﺑﺎﺑﯽ ﮐﻪ او را ﺷﺴﺖوﺷــﻮی ﻣﻐــﺰی دادﻧﺪ و از اﯾﻨﮑﻪ اﺳــﺎﻣﻪ او را ﺑﺴــﯿﺎر دوﺳﺖ ﻣﯽداﺷﺘﻪ اﺳــﺖ .ﺑﺮادرش از اﺳﺎﻣﻪی ﭘﯿﺶ از ﺑﻨﯿﺎن ﮔﺬاﺷــﺘﻦ اﻟﻘﺎﻋﺪه ﻣﯽﮔﻮﯾﺪ و ﺑﻪ راﺑﻄﻪی ﺧﻮب ﺣﮑﻮﻣﺖ ﻋﺮﺑﺴﺘﺎن ﺑــﺎ او در آن دوره اﺷــﺎره ﻣﯽﮐﻨــﺪ .ﮔﺰارش ﺑﺎ ﻫﻤﯿﻦ ﮔﻔﺖوﮔﻮﻫــﺎ و در ﻫﻤﯿﻦ ﻓﻀﺎ دﻧﺒــﺎل ﻣﯽﺷــﻮد ﺗﺎ آﻧﮑــﻪ در ﻣﯿﺎﻧﻪﻫــﺎی آن، ﻧﺎﮔﻬﺎن ﺷــﮑﻞ دﯾﮕﺮی ﺑﻪ ﺧﻮد ﻣﯽﮔﯿــﺮد؛ ﺑﻪ ﻃﻮری ﮐﻪ دﯾﮕــﺮ ﺗﺎ ﺑﺨﺶ ﭘﺎﯾﺎﻧﯽ آن ،از ﮔﻔﺖوﮔــﻮ ﺑــﺎ ﺧﺎﻧﻮادهی ﺑﻦﻻدن ﺧﺒﺮی ﻧﯿﺴﺖ . اﯾــﻦ ﺑﺨــﺶ اﯾــﻦ ﮔﻮﻧــﻪ آﻏــﺎز ﻣﯽﺷــﻮد: »ﺳــﺎلﻫﺎی ﺑﺎﻟﯿــﺪن اﺳــﺎﻣﻪ ﺑــﻦﻻدن ،دوران ﻧﺴــﺒﺘﺎ آزاد دﻫﻪی ۱۹۷۰ ﻣﯿــﻼدی ﺑــﻮد؛ ﭘﯿــﺶ از اﻧﻘﻼب ﺳــﺎل ۱۹۷۹اﯾﺮان ﮐــﻪ ﻣﯽﺧﻮاﺳــﺖ ﮔﺮاﯾﺶ ﺷﯿﻌﯽ را ﺑﻪ ﮐﺸﻮرﻫﺎی ﺳــﻨﯽﻣﺬﻫﺐ ﻋﺮبﻧﺸﯿﻦ ﺻﺎدر ﮐﻨﺪ .از آن زﻣﺎن ﺗﺎ ﮐﻨﻮن ،ﺣﮑﻢراﻧﺎن ﺳــﻌﻮدی ،ﺗﻔﺴــﯿﺮ ﺳــﻔﺖ و ﺳﺨﺘﯽ از اﺳﻼم ﺳــﻨﯽ را ﺑﻪ ﮐﺎر ﺑﺴﺘﻨﺪ؛ ﻫﻤﺎن ﺗﻔﺴــﯿﺮی ﮐــﻪ ﺑﻪ ﻃــﻮر ﮔﺴــﺘﺮده ،ﻃﯽ ﻗــﺮن ﻫﺠﺪﻫﻢ ﻣﯿــﻼدی در دوران ﻣﺒﻠﻎ دﯾﻨــﯽ ،ﻣﺤﻤﺪﺑﻦ ﻋﺒﺪاﻟﻮﻫﺎب، در ﺷــﺒﻪ ﺟﺰﯾﺮهی ﻋﺮﺑﺴــﺘﺎن ﺣﮑﻢﻓﺮﻣﺎ ﺑﻮد «.ﭼﻮﻟﻮف، ﭘــﺲ از اﺷــﺎره ﺑــﻪ ﻧﻘﺶ ﮔﺮاﯾــﺶ »اﻓﺮاﻃــﯽ ﻣﺬﻫﺒﯽ« وﻫﺎﺑــﯽ ،در ﺑﺴــﺘﻪﺑﻮدن ﻓﻀﺎی ﺟﺎﻣﻌﻪ و ﺷــﮑﻞﮔﯿﺮی ﺑﻨﯿﺎن اﯾﺪﺋﻮﻟــﻮژک ﮔﺮوهﻫﺎﯾﯽ ﭼﻮن اﻟﻘﺎﻋــﺪه و داﻋﺶ، ﺟﻤﻠــﻪای ﻣﯽﮔﻮﯾﺪ ﮐــﻪ زﻧﮓ ﺧﻄﺮ ﻧﻬﺎﯾــﯽ را ﻃﻮری ﺑﻪ ﺻــﺪا در ﻣــﯽآورد ﮐﻪ دﯾﮕــﺮ ﻧﻤﯽﺗﻮان آن را ﻧﺸــﻨﯿﺪه ﮔﺮﻓــﺖ؛ زﻧﮓ ﺧﻄــ ِﺮ آﻧﮑــﻪ اﯾــﻦ ﮔــﺰارش ،ﻫﺪﻓﯽ ﺟﺰ ﯾــﮏ ﮔﻔﺖوﮔﻮی ﺳــﺎده ﺑﺎ ﺧﺎﻧــﻮاده ﺑــﻦﻻدن را دﻧﺒﺎل ﻣﯽﮐﻨــﺪ؛ ﻫﺪﻓﯽ ﮐﻪ ﺑﻦﺳــﻠﻤﺎن ،وﻟﯿﻌﻬﺪ ﻋﺮﺑﺴــﺘﺎن ،ﺑﻪ ﻫﻤــﺎن ﺧﺎﻃﺮ اﺟــﺎزه اﯾــﻦ ﮔﻔﺖوﮔــﻮ را داده اﺳــﺖ. او ﻣﯽﻧﻮﯾﺴــﺪ» :در ﺳــﺎل ،۲۰۱۸رﻫﺒــﺮی ﺟﺪﯾــﺪ ﺳــﻌﻮدیﻫﺎ ﻣﯽﺧﻮاﻫــﺪ ﻧﻘﻄــﻪ ﭘﺎﯾﺎﻧــﯽ ﺑﺮ اﯾــﻦ دوره ﺑﮕــﺬارد و ﭼﯿــﺰی را ﻣﻌﺮﻓــﯽ ﮐﻨﺪ ﮐﻪ ﺑﻦﺳــﻠﻤﺎن آن را »اﺳــﻼم ﻣﻌﺘــﺪل« ﻣﯽﺧﻮاﻧــﺪ«. ﻧﻮﯾﺴــﻨﺪهی ﮔــﺰارش ،ﻣﺎرﺗﯿــﻦ ﭼﻮﻟــﻮف ،ﺧﺒﺮﻧــﮕﺎر ﺧﺎورﻣﯿﺎﻧــﻪی ﮔﺎردﯾــﻦ اﺳــﺖ .روی ﻧــﺎم او ﮐــﻪ ﮐﻠﯿﮏ ﮐﻨﯿﻢ ،ﺑﻪ آرﺷــﯿﻮ ﮔﺰارشﻫﺎ و ﺧﺒﺮﻫــﺎی او راه ﻣﯽﯾﺎﺑﯿﻢ. ﮔﺰارشﻫﺎی او از ﺳــﭙﺘﺎﻣﺒﺮ ۲۰۱۷ﺑﻪ اﯾﻦ ﺳﻮ ،ﺳﺨﻦﻫﺎی ﺑﺴــﯿﺎر ﺑﺮای ﮔﻔﺘﻦ دارﻧــﺪ .او در اﯾﻦ ﻣــﺪت ۱۷ﮔﺰارش درﺑﺎرهی ﻋﺮﺑﺴــﺘﺎن ﺳــﻌﻮدی ﻧﻮﺷــﺘﻪ اﺳــﺖ ﮐﻪ اﻏﻠﺐ
۲۹
آﻧﻬــﺎ ﺗﺼﻮﯾــﺮی ﺧــﻮب و ﺧﻮشﺑﯿﻨﺎﻧــﻪ از ﺗﺤــﻮﻻت ﻋﺮﺑﺴــﺘﺎن و دﯾﺪﮔﺎهﻫﺎی وﻟﯿﻌﻬﺪ ،ﻣﺤﻤﺪ ﺑﻦﺳﻠﻤﺎن ﺑﻪ ﻧﻤﺎﯾــﺶ ﻣﯽﮔﺬارﻧﺪ ،ﺗﻌﺪاد ﻣﻌﺪودی ﺧﻨﺜﯽ ﻫﺴــﺘﻨﺪ و ﻫﯿــﭻ ﯾﮏ ﭼﯿــﺰی ﻧﮕﻔﺘﻪاﻧﺪ ﮐــﻪ ﻣﺬاق ﺑﻦﺳــﻠﻤﺎن را ﺗﻠﺦ ﮐﻨﺪ» :اﯾﻦ ﯾﮏ اﻧﻘﻼب اﺳــﺖ :ﺳــﻌﻮدیﻫﺎ ،ﺷﺘﺎب ﺷــﺎﻫﺰاده ﺑﺮای اﺻــﻼح را ﺑﻪ ﺧﻮد ﺟــﺬب ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ«.؛ »وﺿﻌﯿﺖ ﺟﺪﯾﺪ ﻋﺮﺑﺴــﺘﺎن ﺳــﻌﻮدی :آزادی ﺑﯿﺸــﺘﺮ ﺑــﺮای زﻧــﺎن .آﯾــﺎ ﻣﺮدم آﻣﺎدهاﻧﺪ؟«؛ »ﺷــﺎﻫﺰاده ﻣــﻦ ﺑﻦﺳــﻠﻤﺎن: ﻋﺮﺑﺴــﺘﺎن ﺳــﻌﻮدی را ﺑــﻪ اﺳــﻼم ﻣﻌﺘــﺪل ﺑﺮﻣﯽﮔﺮداﻧــﻢ«؛ »اﯾــﻦ ﻗــﺪم ﺑﺰرﮔــﯽ ﺑــﺮای ﻣﺎﺳــﺖ :ﺟﺸــﻦ و ﺷــﺎدﻣﺎﻧﯽ ﭘﺲ از آﻧﮑﻪ زﻧﺎن ﻋﺮﺑﺴــﺘﺎن اﺟﺎزهی راﻧﻨﺪﮔــﯽ ﯾﺎﻓﺘﻨــﺪ«؛ »ﻋﺮﺑﺴــﺘﺎن ﺳــﻌﻮدی ﻣﻤﻨﻮﻋﯿــﺖ ﻓﻌﺎﻟﯿــﺖ ﺳــﯿﻨﻤﺎﻫﺎ را ﭘــﺲ از ۳۵ﺳــﺎل ﺑﺮداﺷــﺖ« و »ﻣﻦ ﻣﺎﻧﻨــﺪ ﯾﮏ ﭘﺮﻧﺪه، اﺣﺴﺎس آزادی ﻣﯽﮐﻨﻢ: زﻧــﺎن ﺳــﻌﻮدی ﭘﺲ از ﺑﺮداﺷــﺘﻦ ﻣﻤﻨﻮﻋﯿــﺖ ﺟﺸــﻦ ﻣﯽﮔﯿﺮﻧــﺪ«. اﯾﻨﻬــﺎ ،ﺗﯿﺘــﺮ ﺑﺮﺧــﯽ از اﯾــﻦ ﮔﺰارشﻫﺎ ﻫﺴــﺘﻨﺪ. اﻣﺎ ﻧﮑﺘــﻪی ﺟﺎﻟﺐﺗﺮ ﭼﯿــﺰ دﯾﮕﺮی اﺳــﺖ .ﭼﻮﻟﻮف ﺑﺎ آﻧﮑﻪ در ﻫﻤﯿــﻦ ﻣﺪت ،ﮔﺰارشﻫﺎی ﺑﺴــﯿﺎری درﺑﺎرهی ﻋﺮاق ،ﺳــﻮرﯾﻪ ،ﺗﺮﮐﯿﻪ و اﻗﻠﯿﻢ ﮐﺮدﺳــﺘﺎن ﻧﻮﺷﺘﻪ اﺳﺖ، ﺣﺘــﯽ ﯾﮏ ﮔﺰارش ﻫﻢ درﺑــﺎرهی ﺟﻨﮓ ﯾﻤﻦ ﮐﻪ اﺋﺘﻼف ﻋﺮﺑﯽ ﺑﻪ رﻫﺒﺮی ﻋﺮﺑﺴــﺘﺎن ﺳــﻌﻮدی ،ﯾﮏ ﺳــﻮی آن اﺳﺖ ،ﻧﻨﻮﺷــﺘﻪ اﺳــﺖ؛ درﺑﺎرهی آﻧﭽﻪ ﮐﻪ ﺳﺎزﻣﺎن ﻣﻠﻞ ﻫــﻢ »ﺑﺪﺗﺮﯾﻦ ﻓﺎﺟﻌــﻪی اﻧﺴــﺎﻧﯽ ﻗــﺮن ﻣﯽﺧﻮاﻧﺪ«؛ درﺑــﺎرهی ﺟﻨﮕــﯽ ﮐــﻪ ﺑﯿــﺶ از ۱۰ﻫﺰار ﺷــﻬﺮوﻧﺪ را ﺑــﻪ ﮐﺎم ﻣﺮگ ﻓﺮﺳــﺘﺎده ،ﺑﯿــﺶ از ۸ﻣﯿﻠﯿــﻮن ﯾﻤﻨﯽ را ﺑﻪ ﻗﺤﻄﯽ ﮐﺸــﺎﻧﺪه و ﻧﺰدﯾﮏ ﺑﻪ ۲.۵ﻣﯿﻠﯿــﻮن را آواره ﮐــﺮده اﺳــﺖ .اﻣﺎ او ،ﻃﺒــﻖ اﻧﺘﻈﺎر ،از ﺑﺤﺮان اﻧﺴــﺎﻧﯽ در ﺳــﻮرﯾﻪ ﻧﻮﺷــﺘﻪ اﺳﺖ .ﺷــﮕﻔﺖاﻧﮕﯿﺰ ﻧﯿﺴﺖ؟! ﻧﻪ، اﮔﺮ روﯾﮑﺮد ﮐﻠﯽ ﮔﺰارشﻫﺎی او را ﭘﯿﺶ ﭼﺸــﻢ داﺷــﺘﻪ ﺑﺎﺷﯿﻢ. اﮐﻨــﻮن دﯾﮕــﺮ اﯾــﻦ ﮔــﺰارش را ﺑــﺎ ﻧــﮕﺎه دﯾﮕــﺮی ﻣﯽﺧﻮاﻧﯿــﻢ .ﭼﻮﻟــﻮف ،ﮔــﺰارش را اﯾﻦﮔﻮﻧــﻪ اداﻣــﻪ ﻣﯽدﻫــﺪ» :اﺻﻼﺣــﺎت دارد ﺑﻪ ﺑﺴــﯿﺎری از ﺟﻨﺒﻪﻫﺎی ﺟﺎﻣﻌﻪی ﺳــﻌﻮدی رﺳــﻮخ ﻣﯽﮐﻨﺪ« و ﺑــﺮای ﮔﻔﺘﻪاش ﻧﻤﻮﻧﻪﻫﺎﯾــﯽ ﻣﯽآورد .او ﺑﺮداﺷــﺘﻪ ﺷــﺪن ﻣﻤﻨﻮﻋﯿﺖ راﻧﻨﺪﮔــﯽ زﻧــﺎن را آﺷــﮑﺎرﺗﺮﯾﻦ ﻧﻤﻮﻧــﻪ ﻣﯽﺧﻮاﻧﺪ ،ﺑﻪ ﺗﻐﯿﯿــﺮات ﺑﺎزار ﮐﺎر و ﺑﺎز ﺷــﺪن ﺳــﯿﻨﻤﺎﻫﺎ ﭘــﺲ از ۳۵ ﺳــﺎل اﺷــﺎره ﻣﯽﮐﻨــﺪ و از ﻣﺒﺎرزهﻫﺎی ﺑﻦ ﺳــﻠﻤﺎن ﺑﺎ ﻓﺴــﺎد اﻗﺘﺼــﺎدی ﻣﯽﮔﻮﯾﺪ. اﻣــﺎ اﯾﻦ »اﺻﻼﺣﺎت« ،ﻫﻤﺎنﻃــﻮر ﮐﻪ ﻣﺼﻄﻔﯽ ﺑﯿﻮﻣﯽ
ﻣﺎﻫﻨﺎﻣﻪ ﺧﺮدﻣﻨﺪ -ﺳﺎل ﭼﻬﺎرم -ﺷﻤﺎره - ۴۲ﻣﺮداد\ﺷﻬﺮﯾﻮر ۱۳۹۷
29 Kheradmand Monthly - Vol. 4 - # 42-August/September 2018 - Tel: 647-932-8283
مادر رهبر القاعده برای نخستین بار سخن میگوید
پسرم اسامه بن الدن نویسندهی گزارش ،مارتین چولوف ،خبرنگار خاورمیانهی گاردین است. گزارشهای او از سپتامبر ۲۰۱۷به این سو ،سخنهای بسیار برای گفتن دارند. ﻣﺤﻤﺪﺟﻮاﻧﻤﺮد ﮔﺰارش ،ﻋﻨــﻮان ﺟﺬاﺑــﯽ دارد؛ آدم را واﻣﯽدارد ﮐﻪ روی آن ﮐﻠﯿﮏ ﮐﻨﺪ"» :ﭘﺴــﺮم اﺳــﺎﻣﻪ"؛ ﻣﺎدر رﻫﺒــﺮ اﻟﻘﺎﻋﺪه ﺑﺮای ﻧﺨﺴــﺘﯿﻦ ﺑﺎر ﺳــﺨﻦ ﻣﯽﮔﻮﯾﺪ«. ﻣﺎرﺗﯿﻦ ﭼﻮﻟــﻮف ،ﮔﺰارش را ﺑﺎ ﺗﻮﺻﯿﻔــﯽ از ﻣﺤﯿﻂ آﻏﺎز ﻣﯽﮐﻨــﺪ و ﻣــﺎ را ﺑــﺎ ﺧﻮد ﺑــﻪ داﺧــﻞ اﺗــﺎق ﻣﺼﺎﺣﺒﻪ ﻣﯽﺑــﺮد» :روی ﻣﺒﻠﯽ ﮐﻪ در ﮔﻮﺷــﻪی ﯾــﮏ اﺗﺎق ﺑﺰرگ ﺟﺎ دارد ،زﻧﯽ ﮐﻪ ﺑﺎﻻﭘﻮﺷــﯽ ﭘــﺮ زرق و ﺑﺮق ﺑﺮ ﺗﻦ ﮐﺮده ﺑــﻪ اﻧﺘﻈﺎر ﻧﺸﺴــﺘﻪ اﺳــﺖ .ﺷــﺎل ﻗﺮﻣﺰی ﮐــﻪ ﻣﻮﻫﺎی او را ﻣﯽﭘﻮﺷــﺎﻧﺪ ،در ﮐﻤــﺪی ﮐــﻪ ﺟﻠﻮی آن ﺷﯿﺸــﻪای اﺳــﺖ ،ﺑﺎزﺗــﺎب ﻣﯽﯾﺎﺑــﺪ «.او ﺳــﭙﺲ از ﺧﺎﻧــﻮادهی ﺑــﻦﻻدن ﻣﯽﮔﻮﯾــﺪ؛ از دو ﺑــﺮادر ﻧﺎﺗﻨــﯽ و ﻧﺎﭘــﺪری او. ﻏﻠﺘﮏ »ﻣــﻮس« را ﮐﻤﯽ ﻣﯽﻏﻠﺘﺎﻧﯿــﻢ و ﺑﻪ ﺑﺨﺶﻫﺎﯾﯽ ﻣﯽرﺳــﯿﻢ ﮐﻪ در آن ،ﻣﻮﻗﻌﯿﺖ ،ﺛــﺮوت و ﻧﻔﻮذ ﺧﺎﻧﺪان ﺑــﻦﻻدن اﺟﻤــﺎﻻ ﺑﻪ ﺗﺼﻮﯾﺮ ﮐﺸــﯿﺪه ﺷــﺪه اﺳــﺖ؛ اﻣﺎ
۲۸
داﺳــﺘﺎن ﮔــﺰارش ،ﺗﺎزه از اﯾﻨﺠﺎ ﺷــﺮوع ﻣﯽﺷــﻮد. ﭼﻮﻟﻮف ﻣﯽﮔﻮﯾﺪ ﮐــﻪ »ﻏﺎﻧﻢ« ،ﻣﺎدر ﺑــﻦﻻدن ،ﻃﯽ دو دﻫﻪای ﮐﻪ از روﯾﺪاد ۱۱ﺳــﭙﺘﺎﻣﺒﺮ ﻣﯽﮔﺬرد ،از ﺳــﺨﻦ ﮔﻔﺘــﻦ ﺧﻮدداری ﮐﺮده اﺳــﺖ؛ اﻣﺎ ﺑﻼﻓﺎﺻﻠــﻪ ﭘﺲ از آن ﻣﯽﻧﻮﯾﺴــﺪ» :اﮐﻨﻮن ،رﻫﺒﺮی ﺟﺪﯾﺪ ﻋﺮﺑﺴﺘﺎن ﺳﻌﻮدی - ﮐﻪ ﻣﺤﻤﺪ ﺑﻦﺳــﻠﻤﺎنِ وﻟﯿﻌﻬﺪ در رأس آن ﺣﮑﻢ ﻣﯽراﻧﺪ ﺑﺎ درﺧﻮاﺳــﺖ ﻣــﻦ ﺑــﺮای ﮔﻔﺖوﮔﻮ ﺑﺎ اﯾــﻦ ﺧﺎﻧﻮادهﻣﻮاﻓﻘﺖ ﮐﺮده اﺳــﺖ .ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﯾﮑــﯽ از ﺗﺎﺛﯿﺮﮔﺬارﺗﺮﯾﻦ ﺧﺎﻧﻮادهﻫﺎی ﮐﺸــﻮر ،ﺣﺮﮐﺖﻫﺎ و راﺑﻄﻪﻫــﺎی آﻧﺎن ،زﯾﺮ ذرهﺑﯿﻦ ﻗــﺮار دارد «.و اﻧﺪﮐﯽ ﺗﻌﺠﺐ ﻣﺎ را ﺑﺮﻣﯽاﻧﮕﯿﺰد؛ ﺗﻌﺠــﺐ از اﯾﻨﮑﻪ ﺧــﻮدداری ﻣــﺎدر ﺑﻦﻻدن از ﺳــﺨﻦ ﮔﻔﺘــﻦ ،ﭼﮕﻮﻧــﻪ ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ ﻣﻄــﺮح ﺑﺎﺷــﺪ ،در ﺣﺎﻟﯽ ﮐﻪ ﺗﺼﻤﯿﻢﮔﯿﺮﻧــﺪه در اﯾﻦﺑــﺎره ﺣﮑﻮﻣﺖ ﻋﺮﺑﺴــﺘﺎن ﺑﻮده اﺳــﺖ؟ ﭘﺲ اﮐﻨﻮن ﺣﮑﻮﻣﺖ اﺳــﺖ ﮐﻪ ﭘﺲ از دو دﻫﻪ ﺗﺼﻤﯿﻢ ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳــﺖ ﺳﺨﻦ ﺑﮕﻮﯾﺪ. »ﻣﯿــﺮاث اﺳــﺎﻣﻪ ﺑــﻪ ﻫﻤــﺎن اﻧــﺪازه ﺑﺮای ﭘﺎدﺷــﺎﻫﯽ
ﻣﺎﻫﻨﺎﻣﻪ ﺧﺮدﻣﻨﺪ -ﺳﺎل ﭼﻬﺎرم -ﺷﻤﺎره - ۴۲ﻣﺮداد\ﺷﻬﺮﯾﻮر ۱۳۹۷
ﻋﺮﺑﺴــﺘﺎن آﻓﺘــﯽ ﺟــﺪی ﺑــﻪ ﺷــﻤﺎر ﻣﯽآﯾﺪ ﮐــﻪ ﺑﺮای ﺧﺎﻧﻮادهی او؛ و ﻣﺴــﺌﻮﻻن ﺣﮑﻮﻣﺘﯽ ،ﺑﺎور دارﻧﺪ ﮐﻪ اﮔﺮ ﺑﻪ ﺧﺎﻧﻮادهی ﺑــﻦﻻدن ،اﺟﺎزهی ﮔﻔﺘﻦ داﺳﺘﺎنﻫﺎﯾﺸــﺎن را ﺑﺪﻫﻨــﺪ ،ﺧﻮاﻫﻨــﺪ ﺗﻮاﻧﺴــﺖ ﮐــﻪ ﻧﺸــﺎن دﻫﻨﺪ ﯾﮏ ﻣﻄــﺮود و ﻧــﻪ ﯾــﮏ ﮔﻤﺎﺷــﺘﻪ ،ﻣﺴــﺌﻮل ﺣﻤﻠــﻪی ۱۱ ﺳــﭙﺘﺎﻣﺒﺮ ﺑﻮده اﺳــﺖ«.؛ اﯾــﻦ ﻋﻠﺖ ﮐﻪ ﭼﻮﻟــﻮف ﺑﺮای اﯾــﻦ ﺗﺼﻤﯿﻢ ﺣﮑﻮﻣــﺖ ﺳــﻌﻮدی ﺑﯿﺎن ﻣﯽﮐﻨــﺪ ،زﻧﮓ ﺧﻄﺮ اوﻟﯽ اﺳــﺖ ﮐﻪ در ﮔﻮﺷــﻤﺎن ﻧﻮاﺧﺘﻪ ﻣﯽﺷﻮد .در اداﻣــﻪ ﮔﺰارش ،ﺿﻤﻦ اﺷــﺎره ﺑﻪ آﻧﮑﻪ ﺧﺎﻧــﻮاده ﺑﻦﻻدن در آﻏــﺎز ﮔﻔﺖوﮔــﻮ اﺣﺘﯿــﺎط ﺑﻪ ﺧــﺮج ﻣﯽدﻫﻨــﺪ ،از ﺣﻀﻮر ﯾــﮏ »ﻣﺮاﻗــﺐ ﺣﮑﻮﻣﺘــﯽ« ﻫﻨــﮕﺎم ﮔﻔﺖوﮔﻮ ﺧﺒــﺮ ﻣﯽدﻫــﺪ و ﻣﯽﻧﻮﯾﺴــﺪ» :ﺑــﺎ اﯾﻦ ﺣــﺎل ،او ﻫﯿﭻ ﺗﻼﺷــﯽ ﺑﺮای ﺗﺎﺛﯿﺮﮔﺬاﺷــﺘﻦ ﺑﺮ ﮔﻔﺖوﮔﻮ ﻧﻤﯽﮐﻨﺪ «.اﯾﻦ ﺟﻤﻠــﻪ ،زﻧﮓ ﺧﻄﺮ دوم را ﺑﻪ ﺻﺪا در ﻣــﯽآورد .ﺑﺎ ﺧﻮد ﻣﯽﮔﻮﯾﯿــﻢ در ﭼﻨﯿــﻦ ﻓﻀﺎﯾﯽ ﮐــﻪ ﺧﻮد ﻧﻮﯾﺴــﻨﺪه ﺑﻪ ﺗﺼﻮﯾﺮ ﻣﯽﮐﺸــﺪ ،آﯾﺎ ﺣﻀﻮر ﯾــﮏ ﻣﺮاﻗﺐ ﺣﮑﻮﻣﺘﯽ ،ﺑﻪ
28 Kheradmand Monthly - Vol. 4 - # 42-August/September 2018 - Tel: 647-932-8283
ﺗﻨﮕﻪﻣﺎﻻﮐﺎ
ﻃﻮﻓﺎنﻫــﺎ ﮔﺬاﺷــﺖ؛ اﻣــﺎ ﺑﻌﺪﻫﺎ ﻧــﺎم آن را ﺑــﻪ دﻣﺎﻏﻪ اﻣﯿﺪ ﻧﯿــﮏ ﺗﻐﯿﯿﺮ دادﻧــﺪ ﮐﻪ ﻣﻌﻨﯽ آن اﺷــﺎره ﺑﻪ ﻣﺴــﯿﺮی ﺑﻮد ﮐﻪ ﺑﺎ آن ﻣﯽﺷــﺪ ﺑﻪ ﺳــﺮزﻣﯿﻦ ﻫﻨــﺪ راه ﭘﯿﺪا ﮐــﺮد .اﯾﻦ ﻣﻨﻄﻘــﻪ ﯾﮑــﯽ دﯾﮕــﺮ از ﻣﻨﺎﻃﻘﯽ اﺳــﺖ ﮐﻪ ﺷــﺮق را ﺑﻪ ﻏــﺮب ﻣﺘﺼﻞ ﻣﯽﮐﻨــﺪ و روزاﻧﻪ ﭼﯿﺰی ﺣــﺪود ۵.۸ ﻣﯿﻠﯿﻮن ﺑﺸــﮑﻪ ﻧﻔﺖ از ﻃﺮﯾﻖ آن ﺟﺎ ﺑﻪ ﺟﺎ ﻣﯽﺷــﻮد.
ﮐﺎﻧﺎلﭘﺎﻧﺎﻣﺎ
ﮐﺎﻧﺎل ﭘﺎﻧﺎﻣﺎ ،ﯾﮑﯽ از ﻣﺴــﯿﺮﻫﺎﯾﯽ اﺳــﺖ ﮐﻪ دو اﻗﯿﺎﻧﻮس اﻃﻠــﺲ و آرام را در ﻗﺎره اﻣﺮﯾﮑﺎ ﺑﻪ ﻫﻢ ﻣﺘﺼﻞ ﻣﯽﮐﻨﺪ و در ﻋﯿﻦ ﺣﺎل ﯾﮑﯽ از ﺑﺰرﮔﺘﺮﯾﻦ ﺳــﺎﺧﺘﻪﻫﺎی دﺳﺖ ﺑﺸﺮ در زﻣﯿﻨﻪ ﻣﻬﻨﺪﺳــﯽ ﻧﯿﺰ ﺑﻪ ﺣﺴــﺎب ﻣﯽآﯾﺪ و ﺗﻮاﻧﺴــﺘﻪ ﺗﺎ ﺣﺪ ﭼﺸــﻢﮔﯿﺮی ﻣﯿﺰان ﻣﺴــﺎﻓﺖﻫﺎی ﻫــﺎی ﻋﺒﻮر و ﻣﺮور را ﮐﺎﻫﺶ دﻫــﺪ .ﻧﺎﮔﻔﺘﻪ ﻧﻤﺎﻧﺪ ﮐﻪ ﺳــﺎﺧﺖ اﯾﻦ آﺑﺮاه در زﻣﺎن ﺧــﻮدش ﺑﺎ دﺷــﻮاریﻫﺎی زﯾﺎدی ﻫﻤﺮاه ﺑﻮد؛ ﻣﺜــﻞ ﺷــﯿﻮع ﺑﯿﻤﺎریﻫﺎﯾﯽ ﻫﻤﭽــﻮن ﻣﺎﻻرﯾــﺎ و ﯾﺎ راﻧﺶ ﺷــﺪﯾﺪ زﻣﯿــﻦ .از ﻃﺮﻓﯽ دﯾﮕــﺮ زﻣﺎﻧﯽ ﮐﻪ ﮐﺎر ﺳــﺎﺧﺖ اﯾﻦ ﮐﺎﻧــﺎل ﺑﻪ ﭘﺎﯾﺎن رﺳــﯿﺪ ﺣــﺪودا ۲۷ﻫــﺰار و ﭘﺎﻧﺼﺪ ﮐﺎرﮔﺮ ﺟــﺎن ﺧﻮد را در ﺣﯿﻦ اﺟﺮای ﭘﺮوژه از دﺳــﺖ دادﻧﺪ .از ﻫﻤﯿــﻦ رو ﮐﺎﻧﺎل ﭘﺎﻧﺎﻣﺎ را ﻣﯽﺗــﻮان ﯾﮑﯽ از اﺻﻠﯽﺗﺮﯾﻦ و ﮐﻠﯿﺪیﺗﺮﯾــﻦ آﺑﺮاهﻫــﺎی ﺟﻬﺎن داﻧﺴــﺖ ﮐــﻪ روزاﻧﻪ ﺑﺨــﺶ ﻗﺎﺑﻞ ﺗﻮﺟﻬــﯽ از داد و ﺳــﺘﺪﻫﺎی اﻗﺘﺼﺎدی در آن اﺗﻔــﺎق ﻣﯽاﻓﺘــﺪ ﺑﻪ ﻫﻤﯿﻦ ﺟﻬﺖ ﻫﻢ اﯾــﻦ ﮐﺎﻧﺎل را اﻧﻘﻼﺑــﯽ در زﻣﯿﻨﻪ ﺗﺠﺎرت درﯾﺎﯾــﯽ ﻣﯽداﻧﻨﺪ ﮐﻪ در ﮐﻨﺎر ﺟﺎﺑﻪﺟﺎﯾــﯽ ﮐﺎﻻ روزاﻧــﻪ ﭼﯿﺰی ﺣﺪود ۰.۹ﻣﯿﻠﯿﻮن ﺑﺸــﮑﻪ ﻧﻔﺖ ﻧﯿــﺰ در آن ﺟﺎ ﺑﻪ ﺟﺎ ﻣﯽﺷــﻮد.
۲۷
ﻣﺎﻫﻨﺎﻣﻪ ﺧﺮدﻣﻨﺪ -ﺳﺎل ﭼﻬﺎرم -ﺷﻤﺎره - ۴۲ﻣﺮداد\ﺷﻬﺮﯾﻮر ۱۳۹۷
دﻣﺎﻏﻪ اﻣﯿﺪ ﻧﯿﮏ
اﯾﻦ ﺗﻨﮕﻪ ﻗﯿﻔﯽ ﺷــﮑﻞ ﮐﻪ زﻣﺎﻧﯽ ﭘﻨﺎﻫــﮕﺎه دزدان درﯾﺎﯾﯽ ﻧﯿﺰ ﺑﻮده آﺑﺮاﻫﯽ اﺳــﺖ ﮐﻪ درﯾــﺎی آﻧﺪاﻣﺎن در اﻗﯿﺎﻧﻮس ﻫﻨــﺪ را ﺑــﻪ درﯾﺎی ﭼﯿــﻦ ﺟﻨﻮﺑــﯽ در اﻗﯿﺎﻧــﻮس آرام ﻣﺘﺼــﻞ ﻣﯽﮐﻨــﺪ .ﺗﻨﮕــﻪ ﻣــﺎﻻﮐﺎ را ﻣﯽﺗــﻮان ﯾﮑﯽ از ﺣﺴــﺎسﺗﺮﯾﻦ ﻣﺴــﯿﺮﻫﺎی آﺑﯽ ﺟﻬﺎن داﻧﺴﺖ ﺗﺎ ﺟﺎﯾﯽ ﮐــﻪ ﻃﺒــﻖ ﮔﻔﺘﻪﻫــﺎ در اﯾﻦ ﺗﻨﮕــﻪ ﭼﯿــﺰی ﻧﺰدﯾﮏ ﺑﻪ ﯾــﮏ ﭼﻬﺎرم ﻧﻔــﺖ ﺧﺎم ﺟﻬــﺎن ﻋﺒﻮر داده ﻣﯽﺷــﻮد و ﺣــﺪودا روزاﻧﻪ ۱۶ﻣﯿﻠﯿﻮن ﺑﺸــﮑﻪ ﻧﻔــﺖ از آن ﺟﺎ ﺑﻪ ﺟﺎ ﻣﯽ ﮔﺮدد.
ﺗﻨﮕﻪﻫﺎیﺗﺮﮐﯿﻪ
ﺗﻨﮕﻪﻫــﺎی داردﻧﻞ و ﺑﺴــﻔﺮ ﮐــﻪ درﯾﺎی ﺳــﯿﺎه را ﺑﻪ درﯾﺎی ﻣﺮﻣــﺮه ﭘﯿﻮﻧﺪ ﻣﯽدﻫﻨــﺪ و دو ﻗﺎره اروﭘﺎ و آﺳــﯿﺎ را ﺑــﻪ ﻫﻢ ﻣﺘﺼﻞ ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ ،ﺟﺎﯾﯽ اﺳــﺖ ﮐﻪ ﻣﺜــﻞ ﺑﺴــﯿﺎری از آﺑﺮاه ﻫــﺎی ﻣﻮﺟــﻮد در ﺟﻬﺎن از اﻫﻤﯿــﺖ ﻣﺨﺼﻮص ﺑﻪ ﺧﻮد ﺑﺮﺧﻮرداراﺳــﺖ .در ﺗﻨﮕﻪ ﻫﺎی ﺗﺮﮐﯿــﻪ ﻋــﻼوه ﺑﺮ داد و ﺳــﺘﺪﻫﺎی ﮐﺎﻻﯾــﯽ روزاﻧﻪ ﭼﯿﺰی ﺣــﺪود ۲.۴ﻣﯿﻠﯿﻮن ﺑﺸــﮑﻪ ﻧﻔﺖ ﺟﺎﺑﻪ ﺟﺎ ﻣﯽﺷــﻮد.
ﺗﻨﮕﻪداﻧﻤﺎرک
ﮐﺎﻧﺎلﭘﺎﻧﺎﻣﺎ
اﯾــﻦ ﯾﮑــﯽ ﻫــﻢ آﺑــﺮاه ﺑﺎرﯾﮑﯽ اﺳــﺖ ﮐــﻪ اﻗﯿﺎﻧﻮس ﻣﻨﺠﻤﺪ ﺷــﻤﺎﻟﯽ را ﺑﻪ اﻗﯿﺎﻧﻮس اﻃﻠــﺲ وﺻﻞ ﻣﯽﮐﻨﺪ. ﺟﺎﯾﯽ ﮐــﻪ ﺑﻪ ﻟﺤﺎظ ﺗﺎرﯾﺨﯽ ﻧﯿــﺰ در ﺟﻨﮓ ﺟﻬﺎﻧﯽ دوم ﻣﺤــﻞ ﻧﺒﺮد ﻧﯿﺮوﻫــﺎی درﯾﺎﯾــﯽ ﺑﺮﯾﺘﺎﻧﯿﺎ و آﻟﻤــﺎن ﺑﻮد .در اﯾــﻦ ﺗﻨﮕﻪ ﺑﻪ ﻃــﻮر روزاﻧﻪ ۳.۲ﻣﯿﻠﯿﻮن ﺑﺸــﮑﻪ ﻧﻔــﺖ ﺟﺎ ﺑﻪ ﺟــﺎ ﻣﯽﺷــﻮد .ﻣﺠﻠﻪ ﻣﻬﺮ
27 Kheradmand Monthly - Vol. 4 - # 42-August/September 2018 - Tel: 647-932-8283
حساسترین مسیرهای آبی جهان را بشناسید؛
آبراهههایی که میتوانند معادالت بینالمللی را به هم بریزند تنگه هرمز و موقعیت استراتژیک آن یکی از پربحثترین موضوعات روز است؛ اما غیر از این تنگه آبراهههای دیگری در جهان وجود دارند که میتوانند نقشی کلیدی در تعیین روابط بین المللی داشته باشند. ﺑﻌــﺪ از اﺗﻔﺎﻗــﺎت و رﺟﺰﺧﻮاﻧﯽﻫــﺎی اﺧﯿــﺮ ﮐﻪ ﺑﯿــﻦ اﯾــﺮان و اﻣﺮﯾــﮑﺎ ﺑﺮ ﺳــﺮ ﺗﺸــﺪﯾﺪ ﺗﺤﺮﯾﻢﻫــﺎ و اﻓﺰاﯾﺶ داﻣﻨــﻪ آن ﺑﻪ ﺧﺮﯾــﺪ و ﻓﺮوش ﻧﻔﺖ ﮐﺸــﻮرﻣﺎن رخ داد ،ﺑﯿﻦ ﻫﺸﺘﮓﻫﺎی ﻣﺨﺘﻠــﻒ و ﮐﻠﯿﺪواژهﻫــﺎی ﮔﻮﻧﺎﮔــﻮن ﯾﮑﯽ از ﻣﻮاردی ﮐﻪ ﺣﺴــﺎﺑﯽ ﻣﻮرد ﺑﺤﺚ ﻗــﺮار ﮔﺮﻓــﺖ و ﻣﻘﺎﻣــﺎت ﮐﺸــﻮرﻣﺎن ﺑــﺎ آن در ﺟــﻮاب ﺗﻬﺪﯾﺪﻫــﺎی ﺑﯿﺸــﺮﻣﺎﻧﻪی اﻣﺮﯾﮑﺎ از ﻣﻮﺿــﻊ ﻗــﺪرت ﻇﺎﻫــﺮ ﺷــﺪﻧﺪ »ﺗﻨﮕــﻪ ﻫﺮﻣــﺰ« ﺑﻮد .ﺣﺴــﻦ روﺣﺎﻧﯽ رﯾﯿﺲ ﺟﻤﻬﻮر ﮐﺸــﻮرﻣﺎن در ﺳﺨﻨﺮاﻧﯽﻫﺎﯾﺶ ﻧﺴــﺒﺖ ﺑﻪ ﭼــﺮاغ ﺳــﺒﺰﻫﺎی ﻋﺮﺑﺴــﺘﺎن ﺑﺮای اﺟﺮاﯾﯽ ﺷــﺪن ﺗﻬﺪﯾــﺪات آﻣﺮﯾﮑﺎ در ﺟﻮاب ﮔﻔﺘﻪ ﺑــﻮد ﮐﻪ »اﻣﮑﺎن ﻧــﺪارد ﻧﻔــﺖ ﻣﻨﻄﻘــﻪ ﺻــﺎدر ﺷــﻮد و ﻧﻔــﺖ اﯾــﺮان ﺻــﺎدر ﻧﺸــﻮد «.ﺑﻪ ﻫﻤﯿﻦ ﺑﻬﺎﻧﻪ در اﯾﻦ ﮔﺰارش ﺳــﺮ وﻗﺖ ﺑﺨﺸﯽ از آﺑﺮاهﻫــﺎی ﻣﻬــﻢ در دﻧﯿــﺎ رﻓﺘﻪاﯾــﻢ؛ ﻣﻨﻄﻘﻪﻫﺎﯾﯽ ﮐﻪ ﻫﺮ ﮐﺪام ﺑﺴــﺘﻪ ﺑــﻪ ﺟﻨﺒﻪﻫﺎی اﻗﺘﺼﺎدی و ﺳﯿﺎﺳــﯽای ﮐــﻪ دارﻧﺪ ﻣﯽﺗﻮاﻧﻨــﺪ در رواﺑﻂ ﺑﯿﻦاﻟﻤﻠﻠــﯽ ﺗﺎﺛﯿﺮﮔﺬار ﺑﺎﺷﻨﺪ.
ﺗﻨﮕﻪﻫﺮﻣﺰ
تنگه هرمز
ﮐﺎﻧﺎل ﺳﻮﺋﺰ
ﺗﻨﮕﻪ ﺑﺎب اﻟﻤﻨﺪب
ﺗﻨﻬﺎ ﺑﺎ ﯾﮏ ﺟﺴــﺘﺠﻮی اﯾﻨﺘﺮﻧﺘﯽ ﺳــﺎده ﻫﻢ ﻣﯽﺷــﻮد ﺑﻪ اﻫﻤﯿﺖ اﺳــﺘﺮاﺗﮋﯾﮏ اﯾﻦ ﺗﻨﮕﻪ در ﻣﻨﺎﺳــﺒﺎت ﺳﯿﺎﺳــﯽ ﭘﯽ ﺑــﺮد .ﺗﻨﮕﻪای ﮐﻪ از ﻗﺪﯾــﻢ اﻻﯾﺎم ﺟﻨﮓﻫﺎی زﯾﺎدی ﺑﺮ ﺳــﺮ آن اﺗﻔﺎق اﻓﺘﺎده اﺳــﺖ .ﺗﺎ ﺟﺎﯾﯽ ﮐﻪ رد و ﻧﺸــﺎن آن را ﻣﯽﺗﻮان از زﻣﺎن ﻧﺎدرﺷــﺎه اﻓﺸــﺎر ﺗﺎ اﻣﺮوز ﮔﺮﻓﺖ .ﺑــﻪ ﺗﻨﮕﻪ ﻫﺮﻣﺰ ﻟﻘــﺐ ﭘﺮﺗﺮددﺗﺮﯾﻦ ﺗﻨﮕﻪ ﻧﻔﺘﯽ دﻧﯿﺎ را داده اﻧﺪ .ﺟﺎﯾﯽ ﮐﻪ روزاﻧﻪ ﺣﺪود ۱۸.۵ﻣﯿﻠﯿﻮن ﺑﺸــﮑﻪ ﻧﻔــﺖ ﺧــﺎم در آن ﺟﺎ ﺑﻪ ﺟﺎ ﻣﯽﺷــﻮد و ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮ ﺗﺎﻣﯿﻦ ﺑﺨﺶ ﻗﺎﺑﻞ ﺗﻮﺟﻬــﯽ از ﮔﺎز ﻃﺒﯿﻌﯽ ﺟﻬــﺎن در آن ،ﺗﺎﻣﯿﻦ اﻣﻨﯿﺘﺶ در دﻧﯿــﺎ از اﻫﻤﯿﺖ ﺑﺴــﯿﺎر ﺑﺎﻻﯾﯽ ﺑﺮﺧﻮردار اﺳــﺖ .ﺑﺮای ﻫﻤﯿﻦ اﯾــﺮان ﻃﯽ دورهﻫﺎی ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺗﻮاﻧﺴــﺘﻪ اﺳــﺖ ﺑﺎ ﻫﺸــﺪار ﺑﻪ ﺑﺴــﺘﻦ اﯾﻦ ﺗﻨﮕﻪ ﺑﺴــﯿﺎری از ﺗﻬﺪﯾﺪﻫﺎ را ﺧﻨﺜﯽ ﮐﻨﺪ.
ﺣﻮادﺛــﯽ ﮐــﻪ ﻃــﯽ ﺗﺎرﯾــﺦ ﺑﺮای درﯾﺎﻧﻮردان اﯾﻦ ﻣﻨﻄﻘــﻪ رخ داده، ﺑﯿــﻦ ﻣﺮدم ﺑﻪ اﯾﻦ ﻧﺎم ﺷــﻬﺮت ﭘﯿﺪا ﮐــﺮده اﺳــﺖ .اﯾﻦ ﻣﻨﻄﻘــﻪ ﺟﻨﻮب درﯾﺎی ﺳــﺮخ را ﺑﻪ اﻗﯿﺎﻧــﻮس ﻫﻨﺪ و ﺧﻠﯿﺞ ﻋﺪن ﻣﺘﺼﻞ ﻣﯽﮐﻨــﺪ .اﯾﻦ ﺗﻨﮕﻪ ﺑﻌــﺪ از اﯾﺠــﺎد ﮐﺎﻧﺎل ﺳــﻮﺋﺰ ﺑــﻪ ﻟﺤﺎظ اﻗﺘﺼﺎدی ﺗﻮاﻧﺴــﺖ اﻫﻤﯿﺖ ﺑﺎﻻﯾﯽ در دﻧﯿﺎ ﭘﯿﺪا ﮐﻨﺪ .ﻃﯽ ﺗﺤﻘﯿﻘﺎت ﺳــﺎلﻫﺎی ﮔﺬﺷــﺘﻪ ﺑــﺮآورد ﻣﯽ ﺷــﻮد ﮐﻪ ﻫﺮ روز ﭼﯿــﺰی ﻧﺰدﯾﮏ ﺑــﻪ ۴.۸ﻣﯿﻠﯿﻮن ﺑﺸــﮑﻪ ﻣﻮاد ﻧﻔﺘــﯽ از ﻣﯿﺎن ﺗﻨﮕﻪ ﺑــﺎب اﻟﻤﻨﺪب ﻋﺒﻮر ﻣﯽﮐﻨﻨــﺪ ﺗﺎ ﺟﺎﯾﯽ ﮐﻪ ﺑﺴــﺘﻪ ﺷــﺪن ﺗﻨﮕﻪ ﺑﺎب اﻟﻤﻨﺪب ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﺪ ﺑــﻪ زﻣــﺎن و ﻫﺰﯾﻨﻪﻫﺎی ﺟﺎ ﺑﻪ ﺟﺎﯾــﯽ و ﺗﺮاﻧﺰﯾــﺖ اﻗﺘﺼﺎدی اﺿﺎﻓﻪ ﮐﻨﺪ. اﯾــﻦ ﻣﮑﺎن ﺷــﺎﻫﺮاه آﺑﯽ ﺟﻬــﺎن ﺧﻮاﻧﺪه ﻣﯽﺷــﻮد .ﺟﺎﯾﯽ ﮐــﻪ آن را ﺣــﺪ ﻓﺎﺻــﻞ ﺟﻬﺎن ﻏــﺮب ﺑﺎ ﺷــﺮق ﻣﯽداﻧﻨﺪ. اﯾــﻦ ﮐﺎﻧﺎل درﯾــﺎی ﻣﺪﯾﺘﺮاﻧﻪ را ﺑﻪ درﯾﺎی ﺳــﺮخ ﻣﺘﺼﻞ ﻣﯽﮐﻨــﺪ؛ ﮐﺎﻧﺎﻟﯽ اﻧﺴﺎنﺳــﺎﺧﺘﻪ ﮐﻪ ﺳــﺎﺧﺖ آن ﭼﯿﺰی ﺣــﺪود ۱۰ﺳــﺎل ﺑﻪ ﻃــﻮل اﻧﺠﺎﻣﯿﺪ و در ﺳــﺎل ۱۸۶۹ از آن ﺑﻬــﺮه ﺑــﺮداری ﺷــﺪ .ﮐﺎﻧﺎل ﺳــﻮﺋﺰ ﺑــﺮای ﻋﺒﻮر و ﻣﺮورﻫﺎی آﺑــﯽ ﺣﮑﻢ راه ﻣﯿﺎﻧﺒــﺮی را دارد ﮐﻪ ﻗﺎرهﻫﺎی آﺳــﯿﺎ ،اﻗﯿﺎﻧﻮﺳــﯿﻪ ،اﻓﺮﯾﻘــﺎ و اﻣﺮﯾــﮑﺎ را ﺑــﻪ ﻫﻢ ﻣﺘﺼﻞ ﻣﯽﮐﻨﺪ .ﭼﻮن ﺗﺎ ﻗﺒﻞ از ﺳــﺎﺧﺖ اﯾﻦ ﮐﺎﻧﺎل ﮐﺸــﻮرﻫﺎ ﺑﺮای داد و ﺳــﺘﺪﻫﺎی ﺧﻮدﺷــﺎن ﻣﺠﺒﻮر ﺑﻮدﻧﺪ ﺑﺎ اﻧﺘﺨﺎب راه زﻣﯿﻨﯽ ﻗــﺎره اﻓﺮﯾﻘــﺎ را دور ﺑﺰﻧﻨﺪ .ﺑﺮای ﻫﻤﯿﻦ ﻫﻢ در ﺣﺎل ﺣﺎﺿﺮ ﺑﺴــﺘﻪ ﺷــﺪن آن ﻣﯽﺗﻮاﻧــﺪ ﻫﺰﯾﻨﻪﻫﺎی ﺑﺴــﯿﺎری ﺑﺎﻻﯾــﯽ را ﻣﺘﻮﺟﻪ ﮐﺸــﻮرﻫﺎی ﻣﺨﺘﻠــﻒ ﮐﻨــﺪ .ﮐﺎﻧﺎﻟﯽ ﮐﻪ ﺑﻪ ﺟﻬــﺖ اﻗﺘﺼﺎدی ﯾﮑــﯽ از ﻣﻬﻤﺘﺮﯾﻦ ﻣﻨﺎﺑﻊ درآﻣﺪ ﮐﺸــﻮر ﻣﺼﺮ ﻧﯿﺰ ﻣﺤﺴــﻮب ﻣﯽﺷــﻮد .ﻃﺒﻖ آﻣﺎر ﺳــﺎل ۲۰۱۵ﮐﺴــﺐ درآﻣﺪ اﯾﻦ ﮐﺎﻧﺎل در ﯾﮑــﯽ از ﻣﺎهﻫﺎی آن ﭼﯿــﺰی ﺣﺪود ۵۰۸ﻣﯿﻠﯿﻮن دﻻر ﺑﻮده اﺳــﺖ و روزاﻧﻪ ۵.۵ﺑﺸــﮑﻪ ﻧﻔــﺖ در آن ﺟﺎ ﺑﻪ ﺟﺎ ﻣﯽﺷــﻮد.
دﻣﺎﻏﻪ اﻣﯿﺪ ﻧﯿﮏ
ﺗﻨﮕﻪ ﺑﺎب اﻟﻤﻨﺪب
اﯾــﻦ ﺗﻨﮕﻪ ﺑﯿﻦ ﻋﺮﺑﺴــﺘﺎن ،ﯾﻤﻦ ،ﺟﯿﺒﻮﺗــﯽ و ارﯾﺘﺮه ﻗﺮار دارد .ﺗﻨﮕــﻪای ﮐــﻪ اﮔــﺮ آن را ﺑﻪ ﻓﺎرﺳــﯽ ﺑﺮﮔﺮداﻧﯿﻢ ﻣﻌﻨﯽ آن ﻣﯽﺷــﻮد ﺗﻨﮕﻪ اﺷــﮏﻫﺎ .اﺳــﻤﯽ ﮐﻪ ﺑﺮاﯾﺶ داﺳــﺘﺎنﻫﺎی ﻣﺘﻔﺎوﺗــﯽ را ﻧﻘــﻞ ﻣﯽﮐﻨﻨــﺪ و ﻣﯽ ﮔﻮﯾﻨــﺪ ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮ ﺧﻄــﺮات و
۲۶
ﻣﺎﻫﻨﺎﻣﻪ ﺧﺮدﻣﻨﺪ -ﺳﺎل ﭼﻬﺎرم -ﺷﻤﺎره - ۴۲ﻣﺮداد\ﺷﻬﺮﯾﻮر ۱۳۹۷
ﮐﺎﻧﺎل ﺳﻮﺋﺰ
اﯾﻦ ﻣﻨﻄﻘﻪ ﯾﮏ ﺷــﺒﻪ ﺟﺰﯾﺮه اﺳــﺖ .ﺟﺎﯾﯽ ﮐﻪ اﺣﺘﻤﺎﻻ ﺑﯿﺸــﺘﺮ ﻧﺎﻣــﺶ را ﻣﻮﻗﻊ ﺣــﻞ ﺟﺪول ﺷــﻨﯿﺪهاﯾﺪ و در ﺟﻮاب اﺳــﻢ ﮐﺎﺷــﻒ آن ،ﺑﺎﯾﺪ ﻧــﺎم »ﺑﺎرﺗﻮﻟــﻮ دﯾﻮ ﻣﯿﺎز« را در ﺧﺎﻧﻪﻫﺎی ﺧﺎﻟﯽ ﻣﯽﻧﻮﺷــﺘﯿﺪ .اﯾــﻦ ﻣﻨﻄﻘﻪ ﺻﺨﺮهای ﺟﺎﯾﯽ اﺳــﺖ در ﺳﺎﺣﻞ ﺟﻨﻮﺑﯽ اﻓﺮﯾﻘﺎ و ﻣﺸــﺮف ﺑﻪ اﻗﯿﺎﻧﻮس اﻃﻠــﺲ ﮐــﻪ وﻗﺘــﯽ ﺑﺎرﺗﻮﻟﻮ آن را ﮐﺸــﻒ ﮐــﺮد اﺳــﻤﺶ را ﺟﺰﯾﺮه
26 Kheradmand Monthly - Vol. 4 - # 42-August/September 2018 - Tel: 647-932-8283
ﺑﺪﻫﯿــﻢ .ﻣﻮﻇﻔﯿــﻢ ﺑﻪ ﻣﺨﺎﻃﺒــﺎن ﺧﻮد ﯾــﺎد ﺑﺪﻫﯿﻢ ﮐﻪ ﻗــﺪر ﺧﺒــﺮ ﻣﺘــﻮازن را ﺑﺪاﻧﻨــﺪ .وﻇﯿﻔﻪ ﻣﺎﺳــﺖ ﮐﻪ ﺑﻪ آنﻫــﺎ ﻓــﺮق ﻣﯿــﺎن دوغ و دوﺷــﺎب را ﻧﺸــﺎن ﺑﺪﻫﯿﻢ. ﺑﺎﯾــﺪ ﯾﮏ ﺟﻮر ﺑــﻪ آنﻫﺎ آﻣﻮزش ﺑﺪﻫﯿــﻢ و ﮐﺎری ﮐﻨﯿﻢ ﺑــﺎور ﮐﻨﻨــﺪ ﮐﻪ اﮔﺮ ﻣﺘﻮﺟــﻪ اﯾﻦ ﭼﯿﺰﻫﺎ ﻧﺒﺎﺷــﻨﺪ ،ﺑﻼ ﺑﻪ ﺳﺮﺷــﺎن ﻣﯽآﯾﺪ.
ﯾﮑــﯽ از ﺗﺒﻌــﺎت ﻓﯿﮏ ﻧﯿــﻮز آﺳــﻮدﮔﯽ و ﺗﻨﺒﻠﯽ اﺳــﺖ .ﻓﯿﮏ ﻧﯿﻮز ﺣــﺎل آدم را ﺧــﻮب ﻣﯽﮐﻨﺪ و ﺑﺎﻋﺚ ﻣﯽﺷــﻮد ﭼﯿﺰی را ﺑﺸــﻨﻮﯾﻢ ﮐﻪ دوﺳــﺖ دارﯾﻢ .ﺣﻘﯿﻘﺖ ﺗﻠﺦ اﺳــﺖ ،اﻣﺎ ﻓﯿﮏ ﻧﯿﻮز ﻧﯿﺎزی ﺑﻪ ﺗــﻼش و ﺗﺤﻠﯿﻞ ذﻫﻨﯽ ﻧﺪارد .آﻗﺎی ﻣﺴــﺘﻘﯿﻢ ﺳــﻮال ﻣــﻦ از ﺷــﻤﺎ اﯾﻦ اﺳــﺖ ،ﻣﺮدﻣــﯽ ﮐﻪ ﺑﻪ ﻓﯿــﮏ ﻧﯿﻮز و آﺳــﻮدﮔﯽ ﻓﮑﺮی آن ﻋــﺎدت ﮐﻨﻨﺪ، اﺻــﻼ اﻣﯿﺪی ﻫﺴــﺖ دوﺑﺎره ﺑﻪ ﻣﺴــﯿﺮ ﺗﻌﻘﻞ و ﺗﺪﺑﺮ و ﺗﻔﮑﺮ اﻧﺘﻘــﺎدی ﺑﺮﮔﺮدﻧﺪ؟
ﺑﻌــﺪ از ﺣﺎدﺛــﻪ ۱۱ﺳــﭙﺘﺎﻣﺒﺮ ۲۰۰۱ﯾــﮏ آﻣﺮﯾﮑﺎﯾﯽ در اﯾﻨﺘﺮﻧﺖ و رﺳــﺎﻧﻪﻫﺎ ﺳــﻨﺎرﯾﻮی ﺧﻮد را ﮐﻪ ﻧﻮﻋﯽ ﺗﺌﻮری ﺗﻮﻃﺌــﻪ ﺑــﻮد ،ﻣﻄﺮح ﮐــﺮد .او ادﻋــﺎ ﮐﺮد اﯾــﻦ ﺣﺎدﺛﻪ را دوﻟــﺖ آﻣﺮﯾﮑﺎ رﻗﻢ زده اﺳــﺖ .اﯾﻦ ﺳــﻨﺎرﯾﻮ ﺧﯿﻠﯽ زود در اﯾــﺮان ﻃﺮﻓــﺪاران ﭘﺮﺷــﻤﺎری ﺑــﻪ ﺧﻮد ﺟــﺬب ﮐﺮد. ﻃﺮﻓﺪاران اﯾﺮاﻧﯽ اﯾﻦ ﺳــﻨﺎرﯾﻮ اﺳــﺘﻔﺎدهﻫﺎی ﺑﺴــﯿﺎری از اﯾــﻦ ﺗﺌــﻮری ﺑﺮدﻧﺪ و ﻣــﺪام ﺑﻪ آن ارﺟــﺎع ﻣﯽدادﻧﺪ. ﻫﻤﯿﻦ ﻓﺮد زﻣﺎﻧﯽ ﮐﻪ ﺑﻦ ﻻدن ﮐﺸــﺘﻪ ﺷــﺪ ﻧﯿﺰ ﻣﺎﺟﺮا را ﯾــﮏ دروغ ﺑﺰرگ ﺧﻮاﻧﺪ .اﻣﺎ ﺟﺎﻟﺐ اﺳــﺖ اﯾﺮاﻧﯿﺎﻧﯽ ﮐﻪ ﺗﺌﻮری او ﻣﺒﻨﯽ ﺑﺮ دﺳــﺖ داﺷﺘﻦ CIAدر ۱۱ﺳﭙﺘﺎﻣﺒﺮ را ﻣﯽﭘﺬﯾﺮﻧﺪ ،ﻧﻤﯽداﻧﻨﺪ اﯾﻦ ﺷــﺨﺺ ﻫﻤﺎن ﮐﺴــﯽ اﺳﺖ ﮐــﻪ اﻧﻘﻼب اﯾــﺮان را ﻧﯿﺰ ﻃــﺮح اﻧﮕﻠﯿﺴــﯽﻫﺎ ﻣﯽداﻧﺪ. اﯾﺮاﻧﯽﻫﺎﯾــﯽ ﮐﻪ ﺗﺌــﻮری او ﺑﺮای ۱۱ﺳــﭙﺘﺎﻣﺒﺮ را ﺑﺎور و از آن اﺳــﺘﻔﺎده ﮐﺮدﻧﺪ ،ﺣﺎﺿﺮ ﻧﺸــﺪﻧﺪ اﻋﺘﺒــﺎر ﻣﻨﺒﻊ آن ﺗﺌــﻮری را زﯾﺮ ﺳــﻮال ﺑﺒﺮﻧــﺪ؛ ﻣﻨﺒﻌﯽ ﮐﻪ ﭼﻨــﺎن ﻧﻈﺮی درﺑﺎره اﻧﻘﻼب ۵۷داﺷــﺖ .وﻗﺘﯽ ذﻫﻦ ﺗﻌﻘﻠﯽ ﻧﺪاﺷــﺘﻪ ﺑﺎﺷــﯽ ،ﻓﺮاﻣــﻮش ﻣﯽﮐﻨــﯽ .ﻓﺮاﻣــﻮشﮐﺎر ﻣﯽﺷــﻮی و آﺧﺮﯾﻦ ﺷــﺎﯾﻌﻪ دلﭼﺴــﺒﯽ را ﮐﻪ ﺗــﻮ را از ﻟﺤﺎظ ذﻫﻨﯽ ارﺿــﺎ ﮐﻨﺪ ،اﻧﺘﺨﺎب ﻣﯽﮐﻨﯽ و ﭘﯿﺶ ﻣــﯽروی .آدمﻫﺎﯾﯽ ﮐــﻪ ﺑﻪ ﺗﻨﺒﻠﯽ ذﻫﻨــﯽ ﻋﺎدت ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ و ذﻫــﻦ اﻧﺘﻘﺎدی ﻧﺪارﻧــﺪ ،ﺧﻮراک ﺧﻮﺑﯽ ﺑــﺮای ﺗﻮﻟﯿﺪﮐﻨﻨــﺪﮔﺎن و ﺗﺮوﯾﺞ ﮐﻨﻨﺪﮔﺎن ﻓﯿﮏ ﻧﯿﻮزﻫﺎ ﻫﺴــﺘﻨﺪ و ﮐﺴــﺎﻧﯽ ﮐــﻪ ﺗﺌﻮری ﺗﻮﻫــﻢ را ﺗﺮوﯾــﺞ ﻣﯽدﻫﻨﺪ ،ﺧﻮدﺷــﺎن ﻧﯿــﺰ ﻗﺮﺑﺎﻧﯽ آن ﻣﯽﺷــﻮﻧﺪ و در دام رواﯾﺖﻫــﺎی ﺑﺰرﮔــﯽ ﻣﯽاﻓﺘﻨﺪ ﮐﻪ ﺧﻮد ﺗﻮﻟﯿــﺪ ﮐﺮدهاﻧﺪ. اﻣﺎ ﺑﻪ ﺳــﻮال ﺷــﻤﺎ ﺑﺮﻣﯽﮔﺮدﯾــﻢ .ﺑﻠﻪ؛ اﻣﯿﺪی ﻫﺴــﺖ. اﮔــﺮ اﻣﯿﺪی ﻧﺒﻮد ،ﺷــﻤﺎ اﯾﻦﺟﺎ ﻧﺒﻮدﯾــﺪ .ﻫﻤﯿﻦ ﮐﻪ اﻻن اﯾﻦﺟــﺎ روﺑــﻪروی ﻣــﻦ ﻧﺸﺴــﺘﻪاﯾﺪ ،ﻧﺸــﺎن ﻣﯽدﻫﺪ ﺑﺎﻻﺧﺮه ﮐﺴــﯽ ﻫﺴــﺖ ﮐﻪ ﻣﯽﺧﻮاﻫــﺪ ﭘﺮده ﭘﻨــﺪار را ﺑﺸــﮑﻨﺪ ،اﻣﺎ ﺟﺎﻣﻌﻪ اﮔﺮ ﺳــﺮش ﺑﻪ ﺳــﻨﮓ ﻧﺨﻮرد ،ﺳــﺮ ﻋﻘــﻞ ﻧﻤﯽآﯾــﺪ .اﻟﺒﺘﻪ ﺟﻮاﻣﻌــﯽ ﮐﻪ ﻗﺒﻞ از ﺷﮑﺴــﺖ، ﺳﺮﺷــﺎن ﺑــﻪ ﺳــﻨﮓ ﻣﯽﺧــﻮرد ،ﻣﻮﻓﻖﺗﺮﻧــﺪ .از ﻃﺮف دﯾﮕــﺮ ،اﮔــﺮ ﻣــﺎ از روسﻫــﺎ ﺷﮑﺴــﺖ ﻧﻤﯽﺧﻮردﯾﻢ و ﺑﺨﺸــﯽ از روﺳﯿﻪ از اﯾﺮان ﺟﺪا ﻧﻤﯽﺷــﺪ ،ﺷﺎﯾﺪ اﻧﻘﻼب ﻣﺸــﺮوﻃﻪ و ﻧﻬﻀﺖ ﻣﺸــﺮوﻃﻪ ﻫﻢ ﻧﻤﯽداﺷﺘﯿﻢ .ﯾﺎ اﮔﺮ اﻻن از وﺿــﻊ ﻣﻮﺟــﻮد رﺳــﺎﻧﻪﻫﺎ ﺧﯿﻠﯽ راﺿــﯽ ﺑﻮدﯾﻢ،
۲۵
اﯾﻦ ﺳــﻮال ﻧﯿﺰ ﻣﻄﺮح ﻧﻤﯽﺷــﺪ ﮐــﻪ ﺑﺎﯾﺪ ﺑــﺎ ﺧﺒﺮﻫﺎی ﮐﺬب ﭼﻪ ﻣﻮاﺟﻬﻪای داﺷــﺘﻪ ﺑﺎﺷــﯿﻢ. ﺧﯿﻠــﯽ از ﺧﺒﺮﻧﮕﺎران ﻓﻌﺎل ﺳﯿﺎﺳــﯽ ﻫﺴــﺘﻨﺪ و ﻫﻤﯿﻦ ﺑﺎﻋﺚ ﻣﯽﺷــﻮد ﻣﺸــﺨﺼﺎ ﻣﻘﺎﺑﻠﻪ ﻻزم را در ﺑﺮاﺑﺮ ﻓﯿﮏ ﻧﯿﻮز ﻧﺪاﺷــﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ. ﺑﻠﻪ ،ﮐﺎﻣﻼ درﺳــﺖ اﺳــﺖ .ﭼﻮن دوﺳــﺖ دارم ﺟﻨﺎﺣﯽ ﮐــﻪ در آن ﻫﺴــﺘﻢ ﭘﯿﺮوز ﺷــﻮد ،ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ ﺧﺒــﺮی را ﮐﻪ دوﺳــﺖ دارم ،ﺑﺮﻣﯽﮔﺰﯾﻨﻢ .درﺳــﺖ ﻣﺜﻞ آبدار ﺷــﺪن درﯾﺎﭼــﻪ اروﻣﯿﻪ .اﯾﻦ ﻣﺸــﮑﻞ در ﮐﺸــﻮر ﻣــﺎ ﻧﻪﺗﻨﻬﺎ در ﻣﻮرد ﺧﺒﺮﻧﮕﺎران ،ﺑﻠﮑﻪ در ﻣﻮرد ﻧﻮﯾﺴــﻨﺪﮔﺎن ﻫﻢ وﺟﻮد دارد .ﯾﻌﻨﯽ در ﮐﺸــﻮر ﻣــﺎ ادﺑﯿﺎت ﺟــﺎی اﯾﺪﺋﻮﻟﻮژی را ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳــﺖ .ﮐﺴــﯽ ﮐــﻪ ادﯾﺐ اﺳــﺖ ،ﻓﮑــﺮ ﻣﯽﮐﻨﺪ ﻣﺘﻔﮑــﺮ و ﻧﻈﺮﯾﻪﭘﺮداز ﺳﯿﺎﺳــﯽ ﻧﯿﺰ ﻫﺴــﺖ .درﺳــﺖ اﺳــﺖ ﮐﻪ ادﺑﯿــﺎت ﺑﻪ ﻫﻤﻪ اﯾﻦﻫــﺎ ﻣﯽﭘــﺮدازد و اﺻﻼ ﺑﺎﯾــﺪ ﻫﻢ ﺑﭙﺮدازد ،ﭼﺮاﮐﻪ رﻣﺎن آﯾﻨﻪ ﺗﻤﺎم زﻧﺪﮔﯽ اﺳــﺖ، اﻣــﺎ اﻟﺰاﻣــﺎ اﯾﻦﻃﻮر ﻧﯿﺴــﺖ ﮐــﻪ اﮔﺮ ﻣــﻦ رﻣﺎنﻧﻮﯾﺲ ﻣﻮﻓﻘﯽ ﻫﺴﺘﻢ ،ﭘﺲ ﺳﯿﺎﺳــﺘﻤﺪار و ﻧﻈﺮﯾﻪﭘﺮداز درﺳﺘﯽ ﻫﻢ ﻫﺴــﺘﻢ .ﻫﻤﯿﻦ ﻣﻮﺿــﻮع در ﺑﺴــﯿﺎری زﻣﯿﻨﻪﻫﺎ و ﻣﻮارد ﺻــﺎدق اﺳــﺖ .ﻫﻨﺮﭘﯿﺸــﻪﻫﺎ ،ﻓﻮﺗﺒﺎﻟﯿﺴــﺖﻫﺎ، وزﻧﻪﺑﺮدارﻫــﺎ و… ﮐــﻪ در اﻧﺘﺨﺎﺑــﺎت ﺷــﻮراﻫﺎ ﭘﯿــﺮوز ﺷــﺪﻧﺪ ،ﭼﻪ درﮐﯽ از ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﺷــﻬﺮی داﺷﺘﻨﺪ؟ ﭼﻘﺪر ﭘﯿﭽﯿﺪﮔﯽﻫﺎی ﺷــﻬﺮی را ﻣﯽﺷــﻨﺎﺧﺘﻨﺪ؟ ﭼﻘﺪر در ﻣﻮرد ﭘﯿﭽﯿﺪﮔﯽﻫﺎی ﺗﻬﺮان و ﻓﺎﺿﻼب و… اﻃﻼع داﺷــﺘﻨﺪ ،ﯾﺎ ﭼﻘﺪر از ﻓﺮﻫﻨــﮓ ،ﻣﻌﻤﺎری و ﻣﺮﻣــﺖ ﺑﻨﺎﻫﺎی ﻗﺪﯾﻤﯽ و ﺗﺮاﻓﯿــﮏ و ﻏﯿــﺮه ﻣﯽﻓﻬﻤﯿﺪﻧــﺪ؟ ﻣﺮدﻣــﯽ ﮐــﻪ ﯾﮏ ورزﺷــﮑﺎر را ﺑﻪﺧﺎﻃﺮ اﯾﻦﮐﻪ ﺷﺨﺺ ﻣﺸﻬﻮر و ﻣﺤﺒﻮﺑﯽ اﺳــﺖ ،ﺑﻪﻋﻨﻮان ﻋﻀﻮ ﺷــﻮرای ﺷــﻬﺮ اﻧﺘﺨﺎب ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ، ذﻫــﻦ دﻗﯿﻖ و اﻧﺘﻘــﺎدی ﻧﺪارﻧﺪ .در ﻫﻨــﺪ ﻫﻤﯿﻦ اﺗﻔﺎق ﺑﺮای ﻫﻨﺮﭘﯿﺸــﻪﻫﺎ ﻣﯽاﻓﺘﺪ .ﻫﻨﺮﭘﯿﺸﻪﻫﺎ در ﻫﻨﺪ وﻗﺘﯽ ﭘﯿﺮ ﻣﯽﺷــﻮﻧﺪ ،ﻧﻤﺎﯾﻨــﺪه ﻣﺠﻠﺲ ﻣﯽﺷــﻮﻧﺪ .ﻣﯽﺗﻮاﻧﯿﺪ از آنﻫــﺎ ﺑﻪﻋﻨــﻮان ﺳﯿﺎﺳــﺘﻤﺪار و ﺣﺎﻣــﯽ ﺣــﺰب و درﺣﻘﯿﻘــﺖ ﺑﻪﻋﻨﻮان ﻣﻮﺗــﻮر ﺗﻐﯿﯿﺮات اﺳــﺘﻔﺎده ﮐﻨﯿﺪ؛ ﭼﯿﺰی ﺑــﻪ آنﻫﺎ ﯾــﺎد ﺑﺪﻫﯿــﺪ و ﺑﮕﻮﯾﯿﺪ ﺑــﺮو ﻓﻼن ﺟﺎ ﺳــﻔﯿﺮ ﺻﻠﺢ ﺑﺸــﻮ ﯾﺎ ﻫﺮ ﭼﯿــﺰ دﯾﮕﺮ. وﻗﺘــﯽ ﯾــﮏ ﻫﻨﺮﭘﯿﺸــﻪ ﯾﺎ ﻫــﺮ ﮐﺴــﯽ درﺑــﺎره ﭼﯿﺰی ﺻﺤﺒــﺖ ﻣﯽﮐﻨــﺪ ﮐــﻪ ﺗﺨﺼﺺ و ﭘﯿﺸــﻪاش ﻧﯿﺴــﺖ، آنﮐــﻪ او را ﺑﺎور ﻣﯽﮐﻨﺪ ،ﻣﺸــﮑﻞ دارد و از ﺗﻨﺒﻠﯽ ذﻫﻦ رﻧــﺞ ﻣﯽﺑــﺮد .اﯾﻦ ﻫﻨﺮﭘﯿﺸــﻪ از اﻋﺘﺒﺎر و ﺷــﻬﺮت ﺧﻮد ﺧﻮﺷــﺤﺎل اﺳــﺖ ،اﻣﺎ ﺗﻮ ﻧﺒﺎﯾﺪ او را ﺑﺨــﺮی .ﺟﺎﻣﻌﻪای ﮐﻪ ذﻫﻦ ﺗﻨﺒــﻞ دارد ،اﯾﻦﻫﺎ را ﺑﻪﻋﻨــﻮان ﻗﻬﺮﻣﺎﻧﺎن ﺧﻮد اﻧﺘﺨــﺎب ﻣﯽﮐﻨــﺪ .ﻣﻌﻠﻮم اﺳــﺖ ﮐــﻪ اﻧﺘﺨﺎبﺷــﻮﻧﺪه دوﺳــﺖ دارد او را ﺑﺮﮔﺰﯾﻨﻨﺪ ،اﻣﺎ اﻧﺘﺨﺎبﮐﻨﻨﺪه ﭼﺮا ﺑﺎﯾﺪ او را ﻗﺒــﻮل ﮐﻨﺪ؟ اﻧﺘﺨﺎبﮐﻨﻨﺪه ﭼــﺮا ﻧﻤﯽﻓﻬﻤﺪ اﯾﻦﮐﻪ ﯾﮏ ﻧﻔﺮ ادﻋﺎ ﮐﻨﺪ ﻣﺸــﮑﻞ درﯾﺎﭼــﻪ اروﻣﯿﻪ را ﺣﻞ ﮐﺮده اﺳــﺖ ،ﻋﺒــﺎرت و ادﻋﺎی دﻗﯿﻘﯽ ﻧﯿﺴــﺖ .ﮐﺴــﯽ ﮐﻪ ﺑﺎ دﯾــﺪن آب در درﯾﺎﭼــﻪ اروﻣﯿﻪ ﺑﻪ ﮐﺴــﯽ رأی ﻣﯽدﻫﺪ، ﺗﻘﺼﯿﺮ ﺧﻮدش اﺳــﺖ ،ﭼﻮن ﻧﻤﯽﭘﺮﺳــﺪ ﺑﺎ ﭼﻪ ﻓﺮﻣﻮﻟﯽ ﻣﺸــﮑﻞ درﯾﺎﭼﻪ را ﺣﻞ ﮐــﺮدهای .اﮔﺮ ﺗﻔﮑﺮ ﻧﺎدرﺳــﺖ، ﻓﯿﮏ ﻧﯿﻮز را اﻧﺘﺨﺎب ﮐﺮدﻧﺪ ،ﻣﻘﺼﺮ ﺧﻮدﺷــﺎن ﻫﺴﺘﻨﺪ. اﮔــﺮ ﯾــﮏ ﻧﻔﺮ ﭼــﮏ ﺑﯽﻣﺤــﻞ ﻣﯽﮔﯿﺮد ،ﺧــﻮدش ﻫﻢ ﻣﻘﺼﺮ اﺳــﺖ ،ﭼــﻮن ﺑﺎﯾﺪ ﺧــﻮدش اﻋﺘﺒــﺎر ﺻﺎدرﮐﻨﻨﺪه ﭼــﮏ را در ﻧﻈﺮ ﻣﯽﮔﺮﻓــﺖ .ﭼﻠﭽﺮاغ
ﻣﺎﻫﻨﺎﻣﻪ ﺧﺮدﻣﻨﺪ -ﺳﺎل ﭼﻬﺎرم -ﺷﻤﺎره - ۴۲ﻣﺮداد\ﺷﻬﺮﯾﻮر ۱۳۹۷
25 Kheradmand Monthly - Vol. 4 - # 42-August/September 2018 - Tel: 647-932-8283
ﻣﯽﮐﻨــﺪ .او ﺑﯽﻣﻨﻄﻖ و ﺑﯽاﻧﺼﺎف ﺑﻪ ﻗﺪرت ﻣﯽرﺳــﺪ و ﺑﯽﻣﻨﻄــﻖ و ﺑﯽاﻧﺼــﺎف ﻫــﻢ ﻗــﺪرت را ﻣﯽﺑــﺎزد. ﺗﺮاﻣــﭗ از اﯾﻦ ﻧﻮع اﺳــﺖ .در اﻧﺘﺨﺎﺑﺎﺗﯽ ﮐــﻪ ﭘﯿﺶ رو دارد ،ﺣﺘﻤــﺎ رﻗﺒــﺎ ﻫﻤــﺎن ﮐﺎری را ﺑــﺎ او ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ ﮐﻪ او ﺧﻮد ﺑﺎ دﯾﮕــﺮان ﮐﺮد. ﻧﻤﯽﺗــﻮان ﺑﺎ ﮐﺴــﯽ ﮐﻪ ﻓﯿﮏﻧﯿــﻮز ﻣﯽﭘﺮاﮐﻨــﺪ ﺑﺮﺧﻮرد ﻗﻬﺮآﻣﯿﺰ داﺷــﺖ ﭼﺮا ﮐــﻪ اﯾﻦ ﮐﺎر ﻣﻐﺎﯾﺮ ﺑــﺎ آزادی ﺑﯿﺎن اﺳــﺖ .ﺑﺮای ﻣﻘﺎﺑﻠﻪ ﺑﺎ ﮐﺴــﯽ ﮐﻪ ﻓﯿﮏﻧﯿــﻮز ﻣﯽﭘﺮاﮐﻨﺪ ﺑﺎﯾﺪ اﻓﺸــﺎﮔﺮی ﮐﺮد و ﺑﻪ ﻣﺨﺎﻃــﺐ ﻗﺒﻮﻻﻧﺪ ﮐﻪ اﺧﺒﺎر آن ﻓﺮد دروغ اﺳــﺖ و ﺣﻘﯿﻘﺖ ﻧﺪارد.
ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﺷــﻤﺎ ﻣﯽﺷــﻮد ﺗﻤﺎﯾﻞ ﺑﻪ ﻓﯿﮏ ﻧﯿﻮز را در ﻣﻠﻞ ﻣﺨﺘﻠﻒ درﺟﻪﺑﻨﺪی ﮐﺮد؟
ﻫﺮ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺑﺴــﺘﻪای ﻣﺴــﺘﻌﺪ دو ﭼﯿﺰ اﺳــﺖ؛ ﺷﺎﯾﻌﻪ و ﻟﻄﯿﻔــﻪ .ﻟﻄﯿﻔــﻪ راه ﺑﺮونرﻓﺖ از ﻓﺸــﺎرﻫﺎی ﻋﺼﺒﯽ و ﺳــﺮﺧﻮردﮔﯽﻫﺎی ﻣﺰﻣﻦ اﺳــﺖ؛ ﺗﻮ ﺟﻮک ﻣﯽﺳــﺎزی ﺗــﺎ ﺣﺎﻟﺖ ﺧﻮب ﺷــﻮد .از ﻃــﺮف دﯾﮕﺮ ﻣﻤﮑﻦ اﺳــﺖ ﺑــﺎ ﻣﻨﻄﻖ ﻣﻌﮑﻮس ﺑﻪ ﺣﻘﯿﻘﺖ درﺳــﺖ ﺑﺮﺳــﯿﺪ ،دﻗﯿﻘﺎ ﺷــﺒﯿﻪ ﮐﺎری ﮐــﻪ ﺳــﯿﻨﻤﺎ و ﺗﻠﻮﯾﺰﯾﻮن و ﺣﺘــﯽ ﺣﮑﺎﯾﺖ ﺳــﻌﺪی ﻣﯽﮐﻨــﺪ .ﻓﯿﻠﻢ ﻓﺎرﺳــﯽ ﻫــﻢ ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ ﻫﻤﯿﻦ ﮐﺎرﺑــﺮی را داﺷــﺘﻪ ﺑﺎﺷــﺪ ،ﭼﺮاﮐــﻪ ﺑﺎ ﻣﻨﻄــﻖ ﻣﻌﮑﻮس ﻣﺘﻮﺟﻪ ﻣﯽﺷــﻮﯾﺪ ﺑﺨﺸــﯽ از ﺟﺎﻣﻌﻪ اﯾﺮان در دﻫﻪ ۳۰ و ۴۰و ۵۰ﭼﮕﻮﻧــﻪ ﻓﮑــﺮ ﻣﯽﮐﺮدﻧﺪ. ﻫــﺮ ﻣﺘﻨﯽ ﮐﻪ ﺑﻪ ﺷــﻤﺎ ﻣﯽدﻫﻨــﺪ ،اﯾﻦﮐــﻪ ﭼﮕﻮﻧﻪ آن را ﻣﯽﺧﻮاﻧﯿــﺪ ،ﺑﻪ ذﻫﻦ ﺷــﻤﺎ ﺑﺴــﺘﮕﯽ دارد .اﯾﻦ ذﻫﻦ ﺗﺮﺑﯿــﺖ ﻣﯽﺧﻮاﻫــﺪ .اﮔــﺮ ﮐــﻮدک در ﻧﻈﺎم آﻣﻮزﺷــﯽ اﺑــﺰار ﻓﮑــﺮ ﮐﺮدن را ﯾــﺎد ﻧﮕﯿﺮد ،اﮔﺮ ﯾﺎد ﻧﮕﯿــﺮد ﮐﻪ ﺑﺎﯾﺪ ﺑــﻪ دﻧﺒــﺎل ﻣﻨﺒﻊ ﻫــﺮ ﺧﺒﺮی ﺑﺎﺷــﺪ ،اﮔﺮ ﯾــﺎد ﻧﮕﯿﺮد ﮐﻪ ﺗﻔﮑﺮ اﻧﺘﻘﺎدی داﺷــﺘﻪ ﺑﺎﺷــﺪ ،ﺑﺪون ﺷــﮏ ﻗﺮﺑﺎﻧﯽ ﺧﺒﺮ ﻧﺎدرﺳــﺖ و ﻓﯿﮏ ﻧﯿــﻮز ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد. ﺟﻮاﻣﻌﯽ ﮐﻪ ﺑﺴــﺘﻪﺗﺮﻧﺪ ،دو ﻣﻮﻟﻔﻪ در آنﻫﺎ ﻣﺸﺨﺺﺗﺮ
۲۴
اﺳــﺖ :ﻟﻄﯿﻔــﻪ و ﺷــﺎﯾﻌﻪ؛ ﻫــﺮ دو ﺟﺎﯾــﯽ از ذﻫﻦ را ﻣﯽﭘﻮﺷــﺎﻧﻨﺪ .ﯾﮑﯽ ﻋﻘــﺪه ﻓﺮوﺧﻮرده و ﺷﮑﺴــﺖﻫﺎی ﻣﺰﻣﻦ را ﻣﺴــﺘﺘﺮ ﻣﯽﮐﻨﺪ .ﻣﺜﻼ اﯾﻦﮐــﻪ ﺗﯿﻢ ﻓﻮﺗﺒﺎل ﻣﻮرد ﻋﻼﻗــﻪات ﻣﺪتﻫﺎﺳــﺖ ﻣﯽﺑﺎزد و ﻏﻢﻫــﺎ ﺗﺮاﮐﻢ ﯾﺎﻓﺘﻪ، ﭘــﺲ ﺟﻮکﻫﺎﯾــﯽ ﻣﯽﮔﻮﯾﯽ ﮐــﻪ ﺧﻮدت را ﺧﻮﺷــﺤﺎل ﮐﻨﯽ ،آنﭼﻪ دوﺳــﺖ داری ﻣﯽﺑﺎﻓﯽ ﯾــﺎ ﻣﯽﺑﺎﻓﺎﻧﻨﺪ و ﺗﻮ در ﺷــﺒﮑﻪ اﺟﺘﻤﺎﻋــﯽ ﺗﺮوﯾﺞ ﻣﯽﮐﻨﯽ. ﺑﻌــﺪ از ﺣﻤﻠﻪ ﻋــﺮاق ﺑﻪ اﯾــﺮان و در ﻃﻮل ﺟﻨﮓ ﮔﺎﻫﯽ ﺧﻮدروﻫﺎﯾــﯽ ﺑــﺎ ﺑﻠﻨﺪﮔــﻮ در ﺧﯿﺎﺑﺎنﻫﺎ ﺧﺒﺮ ﻧﺎدرﺳــﺖ ﮐﺸــﺘﻪ ﺷــﺪن ﺻــﺪام را اﻋــﻼم ﻣﯽﮐﺮدﻧﺪ ،ﮐﺴــﯽ ﻫﻢ ﺟﻠــﻮی آنﻫــﺎ را ﻧﻤﯽﮔﺮﻓــﺖ .ﺑــﻪ اﯾﻦ دﻟﯿﻞ ﺳــﺎده ﮐﻪ ﺻﺪام ﺣﺴــﯿﻦ دﺷــﻤﻦ ﻣﺮدم اﯾﺮان ﺑﻮد و ﺧﺒﺮ ﻧﺎدرﺳﺘﯽ ﮐــﻪ ﻣﺪﻋــﯽ ﻧﺎﺑــﻮدی او ﺑﻮد ،ﻣﯽﺗﻮاﻧﺴــﺖ ﺧﻮﺷــﺎﯾﻨﺪ ﻣﺨﺎﻃﺒﺎن ﺑﺎﺷﺪ.
ﮔﺎﻫــﯽ ﺑﻪ ﻧﻈــﺮ ﻣﯽآﯾــﺪ ﺻﺎﺣﺒﺎن ﻗــﺪرت ﻗﺼﺪ ﻧﺪارﻧــﺪ ﻣــﺮدم را ﻋﻠﯿــﻪ ﻓﯿﮏ ﻧﯿــﻮز ﻣﺠﻬﺰ ﮐﻨﻨﺪ، ﭼﺮاﮐــﻪ در ﺟﻬــﺖ ﻗﺪرﺗــﺶ از آن ﺑﻬﺮهﺑــﺮداری ﻣﯽﮐﻨــﺪ .ﺑــﺎ اﯾﻦ وﺻــﻒ ﭼﻪ ﺑﺎﯾــﺪ ﮐﺮد؟
ﻣــﺎ ﻫﻤﻪ ﻣﻮﻇﻔﯿــﻢ آنﭼﻪ را ﮐﻪ ﻣﯽﺷــﻨﻮﯾﻢ ،ﺳــﺒﮏ و ﺳــﻨﮕﯿﻦ ﮐﻨﯿﻢ .اﯾﻦ ﺑﺎری ﻧﯿﺴــﺖ ﮐﻪ ﺻﺮﻓــﺎ روی دوش ﺳﯿﺴــﺘﻢ و ﺣﺎﮐﻤﯿــﺖ ﮔﺬاﺷــﺘﻪ ﺷــﻮد .وﻗﺘــﯽ ﮐﺴــﯽ ﻣﯽﭘﺮﺳــﺪ ﻓــﻼن ﺧﺒــﺮ را ﺷــﻨﯿﺪهای ،ﻣﺨﺎﻃﺒــﺶ ﺑﺎﯾﺪ ﺟــﻮاب دﻫﺪ ﮐﻪ ﻣﻨﺒﻌﺶ ﮐــﺪام ﮐﺎﻧﺎل ﺑــﻮد؟ ﻣﻨﺒﻊ اﯾﻦ ﺧﺒــﺮ ﭼﻪ ﮐﺴــﯽ و ﮐﺠﺎﺳــﺖ؟ ﻫــﺮ ﮐﺲ وﻇﯿﻔــﻪ دارد وﻗﺘﯽ ﺧﺒﺮی را ﻣﯽﺷــﻨﻮد ،ﺣﺘﯽ وﻗﺘﯽ ﻣﺜﻼ در ﺗﺎﮐﺴــﯽ ﻧﺸﺴــﺘﻪ اﺳــﺖ ،از راﻧﻨﺪه ﮐﻪ ﻧﺎﻗﻞ ﺧﺒﺮ اﺳــﺖ ،ﺑﭙﺮﺳﺪ ﻣﻨﺒﻊ ﺧﺒﺮ ﮐﺠﺎﺳــﺖ ،ﭼﻪ ﮐﺴــﯽ آن را ﻧﻮﺷــﺘﻪ و… اﮔﺮ راﻧﻨﺪه ﺗﺎﮐﺴــﯽ ﻧﺘﻮاﻧﺴــﺖ ﺟﻮاﺑﺖ را دﻗﯿــﻖ ﺑﺪﻫﺪ ،ﺗﻮ ﺑﻪﻋﻨﻮان ﯾﮏ ﺷــﻬﺮوﻧﺪ وﻇﯿﻔــﻪ داری او را ﺗﻮﺟﯿﻪ ﮐﻨﯽ. اﯾﻦﺟﺎ اﯾﻦ وﻇﯿﻔﻪ ﺗﻮﺳــﺖ ﮐﻪ ﺑﺮاﯾــﺶ ﺗﻮﺿﯿﺢ دﻫﯽ و
ﻣﺎﻫﻨﺎﻣﻪ ﺧﺮدﻣﻨﺪ -ﺳﺎل ﭼﻬﺎرم -ﺷﻤﺎره - ۴۲ﻣﺮداد\ﺷﻬﺮﯾﻮر ۱۳۹۷
از اﻫﻤﯿــﺖ ﺣﯿﺎﺗﯽ ﻣﻨﺒﻊ ﺧﺒــﺮ ﺑﮕﻮﯾﯽ. ﻫﻤــﻪ ﻣﻮﻇﻔﯿﻢ .وﻗﺘﯽ ﻣﯽﮔﻮﯾﯿــﻢ ﺣﺎﮐﻤﯿﺖ ﯾﮏ ﭼﯿﺰی را دوﺳــﺖ ﻧﺪارد ،ﯾﻌﻨﯽ در ﺣﻘﯿﻘﺖ ﻣﺮدم آن را دوﺳﺖ ﻧﺪارﻧﺪ .ﯾﻌﻨﯽ ﻣﺎ دوﺳــﺖ ﻧﺪارﯾﻢ ،ﻣﺎ ،ﻣــﻦ ،ﭘﺪر و ﻣﺎدر و ﺑﻘﺎلﻫﺎ ،ﻣﻌﻠﻢﻫﺎ ،ﯾﻌﻨﯽ ﻣﺎ دوﺳــﺖ ﻧﺪارﯾﻢ اﻧﺴــﺎنﻫﺎ ﺑﻪ ﺷــﮑﻞ اﻧﺘﻘﺎدی و ﺑﺎ ذﻫﻦ ﺳــﻨﺠﺶﮔﺮ ﻣﻮﺿﻮﻋﺎت را ﺑﺒﯿﻨﻨــﺪ ،ﺑﺨﻮاﻧﻨﺪ و ﯾــﺎد ﺑﮕﯿﺮﻧﺪ .ﻣﺎ ﺧﻮدﻣﺎﻧﯿــﻢ ﮐﻪ اﺑﺰار ﺗﻔﮑــﺮ را ﺗﺮوﯾﺞ ﻧﻤﯽدﻫﯿﻢ و ﻋﻘﯿﺪهﻫﺎ را ﻣﯽﻓﺮوﺷــﯿﻢ. ﺑﻪﻋﻨــﻮان ﻣﺜــﺎل ﺷــﻤﺎ در ﻫﻔﺘﻪﻧﺎﻣﻪﺗــﺎن ،ﺑﺨﺸــﯽ از وﻇﯿﻔــﻪای را ﮐﻪ دارﯾــﺪ اﻧﺠﺎم ﻣﯽدﻫﯿﺪ ،دارﯾﺪ ﺳــﻌﯽ ﻣﯽﮐﻨﯿــﺪ درﺑﺎره ﻓﯿﮏ ﻧﯿــﻮز ﺻﺤﺒﺖ ﮐﻨﯿــﺪ و آن را ﺑﻪ ﻣﺨﺎﻃﺐ ﺧــﻮد ﺑﺸﻨﺎﺳــﺎﻧﯿﺪ .اﯾﻦ ﺧﻮب اﺳــﺖ .ﻫﻤﯿﻦ ﺗﻼشﻫﺎﺳــﺖ ﮐﻪ از ﻣﺎ ﺷــﻬﺮوﻧﺪان ﻣﺘﻌﻬﺪ ﻣﯽﺳــﺎزد. از ﻃــﺮف دﯾﮕﺮ ﻧﺒﺎﯾــﺪ ﻓﺮاﻣﻮش ﮐﻨﯿﻢ ﮐــﻪ اﻫﻤﯿﺖ ﺧﺒﺮ ﻣﺘــﻮازن ﭼﻘﺪر ﻏﯿﺮﻗﺎﺑﻞ اﻧﮑﺎر اﺳــﺖ .ﺧﺒﺮ ﻣﺘﻮازن ﯾﮑﯽ از ﻫﻤﺎن اﺑﺰاری اﺳــﺖ ﮐﻪ ﻣــﺮدم را از ﻓﯿﮏ ﻧﯿﻮز ﻧﺠﺎت ﻣﯽدﻫــﺪ .وﻗﺘــﯽ درﺑــﺎره ﺑــﺎزار ارز از ﯾﮏ ﮐﺎرﺷــﻨﺎس ﻣﺼﺎﺣﺒﻪ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﻣﯽﺷــﻮد و ﮐﺎرﺷــﻨﺎس ﯾــﮏ ﻧﻈﺮ ﺧﺎص را ﻣﯽﮔﻮﯾــﺪ ،اﯾﻦ ﯾﮏ ﺧﺒﺮ ﻣﺘﻮازن و ﺳــﺎﻟﻢ ﺑﻪ ﺣﺴــﺎب ﻧﻤﯽآﯾــﺪ .وﻗﺘــﯽ ﻣﯽﺗﻮاﻧــﺪ ﻣﺘﻮازن ﺑﺎﺷــﺪ ﮐــﻪ ﻋﻼوه ﺑــﺮ آن ﮐﺎرﺷــﻨﺎس ﻧﻈــﺮ ﯾــﮏ ﮐﺎرﺷــﻨﺎس دﯾﮕــﺮ را ﻫﻢ ﺑﮕﯿﺮﯾﻢ ﮐﻪ ﻣﺨﺎﻟﻒ اوﺳــﺖ ،ﻧﻈﺮ ﭼﻨﺪ ﺷــﻬﺮوﻧﺪ را ﻫﻢ ﺑﮕﯿﺮﯾــﻢ ،ﻧﻈﺮ ﯾﮏ ﻣﻘﺎم ﻣﺴــﺌﻮل را ﻫــﻢ ﺑﮕﯿﺮﯾﻢ ،ﻧﻈﺮ ﯾــﮏ دﻻل ارز ﻣﺜﻞ ﺟﻤﺸــﯿﺪ ﺑﺴــﻢاﻟﻠﻪ را ﻫﻢ ﺑﮕﯿﺮﯾﻢ. ﺣﺎﻻ ﻣﯽﺗــﻮان ﮔﻔﺖ دارﯾــﻢ ﯾﮏ ﺧﺒﺮ ﻣﺘﻮازن ﻣﻨﺘﺸــﺮ ﻣﯽﮐﻨﯿــﻢ .ﯾﮑــﯽ از ﺑﺰرگﺗﺮﯾــﻦ آﺳــﯿﺐﻫﺎی ﻣــﺎ در ﻣﻄﺒﻮﻋﺎت و رﺳــﺎﻧﻪﻫﺎ ﻫﻤﯿﻦ اﺳــﺖ ﮐــﻪ از ﯾﮏ ﻃﺮف ﺑﺎ ﺧﺒﺮ ﻣﻮاﺟﻪ ﻣﯽﺷــﻮﯾﻢ ،درﺣﺎﻟﯽﮐﻪ اﺳﺎﺳــﺎ ﺧﺒﺮﻧﮕﺎری ﭼﯿﺰی ﻏﯿﺮ از اﯾﻦ اﺳــﺖ .ﻣــﺎ در ﻣﻄﺒﻮﻋﺎت ،ﭼﻪ ﮐﺎﻏﺬی و ﭼــﻪ دﯾﺠﯿﺘــﺎل ،ﭼــﻪ ﺷــﺒﮑﻪ اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ و ﭼــﻪ ﮐﺎﻧﺎل ﺗﻠﮕــﺮام و ﻫــﺮ آنﭼﻪ ﻫﺴــﺖ ،ﻣﻮﻇﻔﯿﻢ ﺧﺒــﺮ ﻣﺘﻮازن
24 Kheradmand Monthly - Vol. 4 - # 42-August/September 2018 - Tel: 647-932-8283
ﺗﻮﻃﺌــﻪ« ﺛﺎﺑــﺖ ﻣﯽﮐﻨــﺪ .ﺑــﻪ اﯾــﻦ ﺷــﮑﻞ ﮐــﻪ ﺛﺎﺑﺖ ﻣﯽﮐﻨــﺪ اﯾﻦ وﺻﯿﺖﻧﺎﻣﻪ در دﻫﻪ ۲۰ﺑﻪ ﺳــﻔﺎرش CIA در اﯾــﺮان و ﺑﻪ ﻗﻠﻢ ﮐﺴــﯽ ﺑــﻪ ﻧﺎم ﺟﻮاﻫﺮﮐﻼم ﻧﻮﺷــﺘﻪ ﺷــﺪ ﮐﻪ اﻧﺴــﺎن زﺑﺮدﺳــﺘﯽ در ﻓﺎرﺳــﯽ ﻣﺘﮑﻠــﻒ ﺑﻮد. اﯾﻦ ﺑﺨﺸــﯽ از ﺟﺮﯾﺎن ﺟﻨﮓ ﺳــﺮد و ﻧﺒــﺮد ﻣﯿﺎن CIA و KGBﯾﻌﻨــﯽ ﻧﺒــﺮد ﺣﺰب ﺗــﻮده اﯾــﺮان و CIAﺑﻮد. ﻣﻠﯽﮔﺮاﻫــﺎ ﺑــﻪ ﻧﺘﯿﺠــﻪ ﻧــﮕﺎه ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ ،ﭼــﻮن ﻣﻌﻤﻮﻻ دروغﻫــﺎ ﯾﮏ ﻧﺘﯿﺠﻪ دﻟﺨــﻮاه را ﺗﺪاﻋــﯽ و ﺗﺄﯾﯿــﺪ ﻣﯽﮐﻨﻨــﺪ. ﺧﺒــﺮ ﻧﺎدرﺳــﺖ ﺧﺒــﺮی اﺳــﺖ ﮐﻪ ﺗﻮ ﻣﻨﺘﻈــﺮش ﻫﺴــﺘﯽ، دوﺳــﺘﺶ داری، آرزوﻣﻨﺪی ﮐﻪ اﺗﻔﺎق ﺑﯿﻔﺘﺪ و ﺑﺮای ﻫﻤﯿﻦ ﺷــﻨﯿﺪﻧﺶ ذﻫــﻦ ﺗﻮ را ﮐــﻪ ﮔﺮﺳــﻨﻪ ﺧﺒﺮ اﺳــﺖ ،ارﺿﺎ ﻣﯽﮐﻨﺪ. در آن دوره و در ﮐﺸــﺎﮐﺶ ﻧﺒــﺮد ﺑﯿﻦ CIAو ﺣــﺰب ﺗﻮده ﮐــﻪ ﻣــﺮدم اﯾــﺮان ﺑﻪﻫﯿﭻوﺟــﻪ ﻣﺘﻮﺟﻪ ﻧﺒﻮدﻧــﺪ ﺟﻨﮓ ﺳــﺮد ﭼــﻪ ﻋﻤﻘــﯽ دارد ،ﺟﻌﻞ اﯾــﻦ وﺻﯿﺖﻧﺎﻣﻪ ﺑﺎﻋﺚ ﺷــﺪ ﻣﻠﯽﮔﺮاﯾــﺎن اﯾﻦﻃــﻮر در ذﻫــﻦ ﺧــﻮد ﺗﺪاﻋــﯽ ﮐﻨﻨــﺪ ﮐــﻪ روسﻫــﺎ ﻧﻔــﺖ ﺟﻨــﻮب را ﻣﯽﺧﻮاﻫﻨــﺪ و ﺑﻪ ﻫﺮ ﻗﯿﻤﺖ وﺻﯿﺖﻧﺎﻣــﻪ ﭘﻄﺮ ﮐﺒﯿﺮ را اﻧﺠــﺎم ﻣﯽدﻫﻨﺪ .اﯾﻦ وﺻﯿﺖﻧﺎﻣــﻪ ﺟﻌﻠﯽ ﺑﻪ ﺷــﮑﻞ ﺣﯿﺮتاﻧﮕﯿــﺰی ﻣﺪتﻫﺎ ﺑﻪﻋﻨﻮان ﺳــﻨﺪ ﺗﺎرﯾﺨﯽ ﺗﻮﺳــﻂ ﻣﻮرﺧﺎن ﺷــﻨﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪ. اﻟﺒﺘــﻪ اﯾــﻦ ﺣــﺮف ﺑﻪ اﯾــﻦ ﻣﻌﻨﺎ ﻧﯿﺴــﺖ ﮐــﻪ روسﻫﺎ ﻧﻤﯽﺧﻮاﺳــﺘﻨﺪ ﺑــﻪ درﯾــﺎی ﺟﻨﻮب دﺳﺘﺮﺳــﯽ داﺷــﺘﻪ ﺑﺎﺷــﻨﺪ ،ﺑﻠﮑــﻪ اﯾﻦ ﺳــﻨﺪ در اﺻﻞ ﺻﺮﻓﺎ ﯾﮏ ﮔﺮﺳــﻨﮕﯽ ذﻫﻨــﯽ را ارﺿــﺎ ﻣﯽﮐﺮد. ﯾــﮏ ﻣﺜﺎل دﯾﮕــﺮ ﻣﯽزﻧــﻢ .در ﻃﻮل ﺳــﺎلﻫﺎی ﺑﻌﺪ از اﻧﻘــﻼب ﺳــﺎل ۵۷رواﯾﺖﻫــﺎی ﺑﺴــﯿﺎری از زﻧﺪانﻫﺎی ﺳــﺎواک ﺳــﯿﻨﻪ ﺑﻪ ﺳــﯿﻨﻪ ﻧﻘﻞ ﻣﯽﺷــﺪ ﮐــﻪ ﺑﻌﻀﯽ از آﻧﻬﺎ اﻏﺮاقﺷــﺪه ﺑﻮدﻧﺪ اﻣــﺎ ﻣﺮدم ﻣﯽﭘﺬﯾﺮﻓﺘﻨﺪ .ﻧﺴــﻞ ﺑﺰرگﺗــﺮ از آن ﻣﺮدم ﺑــﺎ رﻣﺎن ﻏﺮش ﻃﻮﻓﺎن اﻟﮑﺴــﺎﻧﺪر دوﻣﺎ ﺑﺰرگ ﺷــﺪه ﺑــﻮد و ﺗﺼﺎوﯾﺮی از ﺳــﯿﺎﻫﭽﺎﻟﻪﻫﺎی ﻟﻮﯾــﯽ داﺷــﺖ ﮐــﻪ رﯾﺸــﻪﻫﺎی ﺑﺎورﻣﻨــﺪی ﻣــﺮدم ﺑﻪ رواﯾﺖﻫــﺎی ﺑﻌﺪ از اﻧﻘﻼب را ﺗﻮﺟﯿــﻪ ﻣﯽﮐﺮد .اﯾﻦ ﯾﮏ ﻧﻤﻮﻧــﻪ از ﻓﯿﮏﻧﯿﻮز ﺑﻮد ﮐــﻪ اﻟﺒﺘﻪ ﮐﺎﻣﻼ ﻣﯽﺗﻮاﻧﺴــﺖ واﻗﻌﯽ ﺑﻪ ﻧﻈــﺮ ﺑﯿﺎﯾﺪ. اﯾــﻦ ﻣﺜﺎل ﻧﺸــﺎن ﻣﯽدﻫﺪ ﮐــﻪ ﭼﮕﻮﻧﻪ ﺧﺒﺮ ﻧﺎدرﺳــﺖ در ﯾــﮏ ﺑﺰﻧﮕﺎه ﺗﺎرﯾﺨﯽ ﻋﻘﻞ را ﺳــﯿﺮ ﻣﯽﮐﻨــﺪ .ﺑﻪ اول ﻣﺎﺟﺮا ﺑﺮﻣﯽﮔﺮدﯾﻢ .ﺳــﻪ ،ﭼﻬﺎر روز ﻗﺒﻞ از ﺑﺮﻧﺪه ﺷــﺪن آﻗﺎی ﺗﺮاﻣــﭗ در اﻧﺘﺨﺎﺑــﺎت در ﻧﻤﺎﯾﺸــﮕﺎه ﻣﻄﺒﻮﻋﺎت ﺗﻬــﺮان از ﻃــﺮف اداره ﻣﻄﺒﻮﻋــﺎت ﺧﺎرﺟــﯽ وزارت ارﺷــﺎد دﻋﻮت ﺷــﺪه ﺑــﻮدم ﺗــﺎ در ﻣﻮرد رﺳــﺎﻧﻪ ﺧﻮدم ﻟﺲآﻧﺠﻠــﺲ ﺗﺎﯾﻤﺰ و ﻣﻄﺒﻮﻋــﺎت آﻣﺮﯾﮑﺎﯾﯽ ﺣﺮف ﺑﺰﻧﻢ.
۲۳
آنﺟﺎ ﮔﻔﺘﻢ ﮐﻪ ﺷــﺒﮑﻪﻫﺎی اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ ﮔﻮی ﺳﺒﻘﺖ را از رﺳــﺎﻧﻪﻫﺎی ﭼﺎﭘﯽ و ﺳــﻨﺘﯽ و ﺣﺘﯽ رﺳﺎﻧﻪﻫﺎی دﯾﺠﯿﺘﺎل ﻣﯽرﺑﺎﯾﻨــﺪ و ﺗﻮﺟــﻪ ﻣــﺮدم را ﺑﻪ ﺧﻮد ﺟﻠــﺐ ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ. ﺳــﻪ روز ﺑﻌﺪ ،ﻫﻤﯿﻦ ﺷــﺒﮑﻪﻫﺎی اﺟﺘﻤﺎﻋــﯽ ﻣﻨﺠﺮ ﺑﻪ ﭘﯿﺮوزی آﻗﺎی ﺗﺮاﻣﭗ ﺷــﺪ.
ﭼﺮا ﻓﯿﮏ ﻧﯿﻮز ﻣﺮﺟﻌﯿﺖ ﭘﯿﺪا ﻣﯽﮐﻨﺪ؟
ﯾﮑــﯽ از وﯾﮋﮔﯽﻫــﺎی ﻓﯿــﮏ ﻧﯿﻮز اﯾﻦ اﺳــﺖ ﮐﻪ در اﻓﺮادی ﮐﻪ ذﻫﻦ اﻧﺘﻘــﺎدی ﻧﺪارﻧﺪ ،اﺛﺮ ﻣﯽﮐﻨــﺪ .آنﻫﺎ ﺑــﻪ ﻣﻨﺒﻊ ﺧﺒﺮ ﺗﻮﺟــﻪ ﻧﻤﯽﮐﻨﻨﺪ و اﻫﻤﯿﺖ آن را ﻧﻤﯽداﻧﻨــﺪ .در ﺷــﺒﮑﻪﻫﺎی اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ و روزﻫﺎی اﻧﺘﺨﺎﺑﺎت ﻓﯿــﮏ ﻧﯿﻮز در دﺳــﺘﺮس ﻫﻤﻪ اﺳــﺖ ،ﻣﺨﺼﻮﺻﺎ ﮐﺴــﺎﻧﯽ ﮐﻪ ﻣﯽﺧﻮاﻫﻨــﺪ از آن ﻋﻠﯿﻪ رﻗﯿﺐ اﺳــﺘﻔﺎده ﮐﻨﻨــﺪ .ﺣﺘﯽ ﻣﻤﮑﻦ اﺳــﺖ ﻓﯿــﮏ ﻧﯿﻮز ﯾــﮏ ﺧﺒﺮ ﻣﺜﺒﺖ ﺑﺎﺷﺪ. ﯾﮏ ﻣﺜﺎل داﺧﻠــﯽ ﻣﯽزﻧﻢ .در روزﻫــﺎی اﻧﺘﺨﺎﺑﺎت ﺳــﺎل ﻗﺒﻞ و در ﭘــﯽ ﻧﮕﺮاﻧــﯽ روزاﻓﺰون ﻣﻠﯽ ﺑﺮی ﺧﺸــﮑﯿﺪن درﯾﺎﭼﻪ اروﻣﯿــﻪ در ﺑﻌﻀﯽ رﺳــﺎﻧﻪﻫﺎ اﯾﻦﻃﻮر ﻧﻮﺷــﺘﻪ ﺷــﺪ ﮐﻪ ﺧﺒــﺮ از ﭘﺮ آب ﺷــﺪن زاﯾﻨﺪه رود و درﯾﺎﭼــﻪ اروﻣﯿــﻪ ﻣــﯽداد .ﻧﻤﯽﮔﻮﯾــﻢ اﯾﻦ ﺧﺒﺮ ﺟﻌﻠــﯽ ﺑﻮد ﭼﺮا ﮐﻪ ﺷــﺎﯾﺪ ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮ ﺑﺎرش ﺑﺎران ﺳــﻄﺢ آب ﺑــﺎﻻ آﻣﺪه ﺑــﻮد ،اﻣﺎ ﺑﻪ ﻫﺮ ﺣﺎل ﺧﺒــﺮ ﮐﺎﻣﻼ ﻣﺜﺒﺘﯽ ﺑــﻮد ﮐﻪ ﺑــﻪ ﻧﻔﻊ ﯾﮑــﯽ از ﮐﺎﻧﺪﯾﺪاﻫﺎ ﺗﻤﺎم ﺷــﺪ. ﮔﺎﻫﯽ ﻓﯿﮏ ﻧﯿﻮز ﯾﺎ ﺧﺒﺮ ﻧﺎدرﺳــﺖ ﺑﻬــﺮهای از واﻗﻌﯿﺖ را دارد و ﻧــﻪ ﺗﻤــﺎم آن را ،ﭼــﻮن ﭘﯿــﺶداوری ﺧﺎﺻﯽ را ارﺿﺎ ﻣﯽﮐﻨــﺪ .ﺑﻪ وﺻﯿﺖﻧﺎﻣــﻪ ﭘﻄﺮ ﮐﺒﯿــﺮ ﺑﺮﮔﺮدﯾﺪ ﮐﻪ ﺑﻪ ﻧﻔﻊ ﯾﮑﯽ ﻋﻠﯿــﻪ دﯾﮕﺮی ﻣﺼﺎدره ﻣﻄﻠﻮب ﻣﯽﺷــﻮد. ﻋﯿﻦ اﯾــﻦ اﺗﻔــﺎق در ﻫﺮ ﺟﺎﻣﻌــﻪای ﻣﯽاﻓﺘــﺪ ،در ﻫﺮ ﺟﺎﻣﻌــﻪای ﮐﻪ ذﻫــﻦ اﻧﺘﻘﺎدی ﻧــﺪارد .در اﯾــﻦ ﺟﻮاﻣﻊ ﺧﺒﺮﻫــﺎ ﻣﻌﻤﻮﻻ ﺑﺎ دﺳــﺘﮑﺎری و ﺣﺬف ﺳــﺎﺑﻘﻪ و ﺣﺬف ﻧﻘــﻞ ﻗﻮلﻫﺎی ﻣﺘــﻮازن ﻣﺨﺎﺑــﺮه ﻣﯽﺷــﻮد .ﯾﻌﻨﯽ ﺧﺒﺮ از زاوﯾــﻪ ﯾــﮏ ﺟﻨﺎح دﯾﺪه ﻣﯽﺷــﻮد ،ﻧــﻪ از زاوﯾﻪ ﺗﻤﺎم ﺟﻨﺎحﻫــﺎ .ﯾﻌﻨﯽ ﺧﺒﺮ ﺑــﺮای ﯾﮏ ﻧﻮع ﻣﺨﺎﻃﺐ ﻧﻮﺷــﺘﻪ ﻣﯽﺷــﻮد ،ﻧﻪ ﺗﻤــﺎم ﻣﺨﺎﻃﺒــﺎن و ﻣﺨﺼﻮﺻــﺎ ﻣﺨﺎﻃﺒﺎن ﺣﺮﻓــﻪای .در اﯾﻦ ﻧﻮع ﺟﻮاﻣﻊ ،ﻫﻤﯿﺸــﻪ ﻗﺮﺑﺎﻧﯿﺎن ﻓﯿﮏ ﻧﯿــﻮز ﺑﺴــﯿﺎرﻧﺪ .ﮐﺴــﺎﻧﯽ ﻧﯿﺰ ﮐــﻪ اﯾﻦ ﻧــﻮع ﺧﺒﺮﻫﺎی ﻧﺎدرﺳــﺖ را ﻣﯽﭘﺮاﮐﻨﻨــﺪ ،ﺧــﻮد ﻗﺮﺑﺎﻧﯽ آن ﻣﯽﺷــﻮﻧﺪ. ﺟﻨﺎﺣﯽ ﮐــﻪ ﺑﺎ ﺧﺒﺮ ﻣﺜﺒﺖ ﻧﯿﻤﻪ ﺣﻘﯿﻘــﯽ ﯾﺎ ﺧﺒﺮ ﮐﺬب ﺑﻪ ﻗــﺪرت ﻣﯽرﺳــﺪ ،در روزﻫــﺎی اﻓﻮل ،ﺧــﻮد ﻗﺮﺑﺎﻧﯽ ﺧﺒﺮ ﻣﺸــﺎﺑﻪ ﻣﯽﺷــﻮد .ﭼﺮا؟ ﭼﻮن در اﯾﻦ ﻓﺎﺻﻠﻪ ﺳﻌﯽ ﻧﮑــﺮده ﮐﻪ ﻓﮑــﺮ اﻧﺘﻘــﺎدی را در ﻣﺮدم ﭘــﺮورش دﻫﺪ و آنﻫــﺎ را ﻋﺎدت ﻧــﺪاده ﮐﻪ ﻣﻨﺒﻊ ﺧﺒﺮ را ﺑﺴــﻨﺠﻨﺪ و آن را ﺑــﺎ واﻗﻌﯿﺖﻫﺎ و ﻣﻨﺎﺑﻊ دﯾﮕﺮ ﻣﻘﺎﯾﺴــﻪ ﮐﻨﻨــﺪ .او ﮐﻪ ﺧــﻮد ﺑــﺎ ﻓﯿﮏ ﻧﯿﻮز ﺑــﻪ ﻗــﺪرت رﺳــﯿﺪه ،روزی ﻗﺪرت را ﺑــﻪ ﮐﺴــﯽ ﻣﯽﺑﺎزد ﮐــﻪ ﺑﺎ ﻓﯿﮏ ﻧﯿــﻮز ﻋﻠﯿــﻪ او ﮐﺎر
ﻣﺎﻫﻨﺎﻣﻪ ﺧﺮدﻣﻨﺪ -ﺳﺎل ﭼﻬﺎرم -ﺷﻤﺎره - ۴۲ﻣﺮداد\ﺷﻬﺮﯾﻮر ۱۳۹۷
23 Kheradmand Monthly - Vol. 4 - # 42-August/September 2018 - Tel: 647-932-8283
گفتگو با نماینده لسآنجلس تایمز در تهران
ذهن انتقادی فیک نیوز را نمیپذیرد نماینده لسآنجلس تایمز در تهران اخبار کذب را خوراک ذهنهایی میداند که به تنبلی و نداشتن تفکر انتقادی عادت کردهاند و معتقد است تمام اعضای جامعه برای مقابله با این پدیده نقش خود را دارند ﺣﺎﻣﺪﺗﻮﮐﻠﯽ ﭼﻠﭽــﺮاغ :رﻓﺘــﻪ ﺑﻮدﯾﻢ ﺳــﺮاغ راﻣﯿــﻦ ﻣﺴــﺘﻘﯿﻢ ﺗﺎ از او درﺑــﺎره ﺗﺎرﯾــﺦ ،ﻣﺎﻫﯿــﺖ و ﺑﻬﺘﺮﯾﻦ درﻣــﺎن و ﭼﺎره ﻓﯿــﮏ ﻧﯿﻮز ﺑﭙﺮﺳــﯿﻢ .او ﻧﻤﺎﯾﻨﺪه ﻟﺲآﻧﺠﻠــﺲ ﺗﺎﯾﻤﺰ در ﺗﻬﺮان اﺳــﺖ و ﯾــﮏ روزﻧﺎﻣﻪﻧﮕﺎر ﭘﯿﺶﮐﺴــﻮت .راﻣﯿﻦ ﻣﺴــﺘﻘﯿﻢ اﺧﺒﺎر ﮐــﺬب را ﺧﻮراک ذﻫﻦﻫﺎﯾــﯽ ﻣﯽداﻧﺪ ﮐﻪ ﺑﻪ ﺗﻨﺒﻠﯽ و ﻧﺪاﺷــﺘﻦ ﺗﻔﮑﺮ اﻧﺘﻘــﺎدی ﻋﺎدت ﮐﺮدهاﻧﺪ و ﻣﻌﺘﻘﺪ اﺳــﺖ ﺗﻤﺎم اﻋﻀــﺎی ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺑــﺮای ﻣﻘﺎﺑﻠﻪ ﺑﺎ اﯾﻦ ﭘﺪﯾﺪه ﻧﻘــﺶ ﺧﻮد را دارﻧﺪ .او ﻣﯽﮔﻮﯾﺪ ﮐﺴــﯽ ﮐﻪ دﯾﮕــﺮان را ﻗﺮﺑﺎﻧــﯽ ﻓﯿﮏ ﻧﯿــﻮز ﮐﺮده اﺳــﺖ ،ﺧﻮد ﻧﯿﺰ ﺑﺪون ﺷــﮏ ﻗﺮﺑﺎﻧــﯽ رواﯾﺖﻫﺎی دروغ ﻣﯽﺷــﻮد.
ﻓﯿﮏ ﻧﯿﻮز از ﮐﺠﺎ آﻣﺪه اﺳﺖ؟
ﻓﯿﮏ ﻧﯿﻮز ﭘﺪﯾﺪه ﺟﺪﯾﺪی ﻧﯿﺴــﺖ ،ﺑﻠﮑﻪ ﯾﮏ ﻧﺎﻣﮕﺬاری
۲۲
ﺟﺪﯾﺪ اﺳــﺖ ﮐــﻪ از زﻣــﺎن ﭘﯿــﺮوزی آﻗــﺎی ﺗﺮاﻣﭗ در اﻣﺮﯾﮑﺎ ﺳــﮑﻪ راﯾﺠﯽ ﺷــﺪه .اﯾﻦ واژه ﺑﺎ ﻣﻌﻨﺎی ﺟﺪﯾﺪی وارد رﺳــﺎﻧﻪﻫﺎ ﺷــﺪه اﺳــﺖ ﮐﻪ آﻗﺎی ﺗﺮاﻣــﭗ را ﺗﺪاﻋﯽ ﻣﯽﮐﻨــﺪ و ﻋﻠﯿﻪ دﯾﮕﺮان اﺳــﺘﻔﺎده ﻣﯽﺷــﻮد .ﻓﯿﮏ ﻧﯿﻮز ﯾــﮏ ﭘﺪﯾﺪه ﻗﺪﯾﻤﯽ اﺳــﺖ ،ﺑﻪ ﻗﺪﻣﺖ ﺧﺒﺮ در ﺑﺸــﺮ و ﺑﻪ ﻗﺪﻣﺖ زﺑﺎن ﺑﺸــﺮ .از زﻣﺎﻧﯽ ﮐﻪ ﺑﺸــﺮ زﺑﺎن را اﺧﺘﺮاع ﮐــﺮده ﺧﺒــﺮ دروغ را ﻫﻢ اﺧﺘﺮاع ﮐﺮده اﺳــﺖ .ﺑﻪ ﺟﻬﺎن ﻗﺒﻞ از ﺗﺮاﻣﭗ ﺑﺮﮔﺮدﯾﻢ؛ اﮔﺮ ﺳــﯿﺰدﻫﻢ دروغ ﻣﯽﮔﻔﺘﯿﻢ، از آن ﺑــﻪ دروغ ﺳــﯿﺰدﻫﻢ ﻧﺎم ﻣﯽﺑﺮدﯾــﻢ .در ﻓﺮﻧﮓ اﮔﺮ در آورﯾــﻞ دروغ ﻣﯽﮔﻔﺘﻨــﺪ ،دروغ آورﯾــﻞ ﺑﻮد .ﻣﻤﮑﻦ ﺑﻮد در ﯾــﮏ ﻣﻬﻤﺎﻧﯽ ،آدمﻫﺎ ﺑﻪ ﮐﺴــﯽ ﯾﮏ ﺧﺒﺮ دروغ ﺑﺪﻫﻨﺪ ،دروغ ﺑﯽﺧﻄﺮ ،ﻣﺼﻠﺤﺘﯽ ،دروغ ﺳﻔﯿﺪ ،دروﻏﯽ ﮐــﻪ ﺑﺮای ﺧﻮش ﺑﻮدن و ﻣﺘﻌﺠﺐ ﮐﺮدن و ﺳــﺮﮔﺮم ﮐﺮدن ﺑــﻮد .ﺷﮑﺴــﺘﻪﺑﻨﺪﻫﺎﯾﯽ ﮐــﻪ ﻃﺒﻖ ﻃﺐ ﺳــﻨﺘﯽ ﻋﻤﻞ ﻣﯽﮐﺮدﻧــﺪ ،ﺑﻪ ﮐﺴــﯽ ﮐﻪ ﻋﻀﻠﻪاش اﺳﭙﺎﺳــﻢ داﺷــﺖ،
ﻣﺎﻫﻨﺎﻣﻪ ﺧﺮدﻣﻨﺪ -ﺳﺎل ﭼﻬﺎرم -ﺷﻤﺎره - ۴۲ﻣﺮداد\ﺷﻬﺮﯾﻮر ۱۳۹۷
ﻣﺜــﻼ ﮔﺮدﻧــﺶ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺑﻮد ،ﯾــﮏ دروغ ﻓﺎﺣــﺶ و ﺑﺰرگ ﻣﯽﮔﻔﺘﻨﺪ .ﻣﺜــﻼ ﻣﻤﮑﻦ ﺑﻮد ﺑﮕﻮﯾﻨﺪ ﺑﺎﺑــﺎت ﻣﺮد ،ﻃﺮف در واﮐﻨــﺶ ﯾﮏدﻓﻌــﻪ ﺗﮑﺎن ﻣﯽﺧــﻮرد و ﻫﻤﯿﻦ ﺑﺎﻋﺚ ﻣﯽﺷــﺪ اﺳﭙﺎﺳــﻢ رﻫﺎ ﺷــﻮد .اﯾﻦ در ﻗﺪﯾﻢ راﯾــﺞ ﺑﻮد. در دﻧﯿــﺎی ﺧﺒــﺮ ،ﺟﻌﻞ ﺧﺒﺮ ﻫﻢ وﺟﻮد داﺷــﺘﻪ اﺳــﺖ. ﻣﻦ ﺳــﻌﯽ ﻣﯽﮐﻨــﻢ دو ﻣﺜﺎل ﺑﺰﻧﻢ ﮐﻪ ارﺗﺒــﺎط ﺑﻬﺘﺮی ﺑﺎ ﻣﺨﺎﻃﺒﺎن ﺟﻮان ﺷــﻤﺎ ﺑﺮﻗﺮار ﮐﻨﻢ. ﺷــﻤﺎ در ﮐﺘﺎبﻫــﺎی درﺳــﯽ ﺗﺎرﯾﺨﺘــﺎن از وﺻﯿﺖﻧﺎﻣﻪ ﭘﻄــﺮ ﮐﺒﯿﺮ ﺷــﻨﯿﺪﯾﺪ .ﻃﺒــﻖ اﯾــﻦ وﺻﯿﺖﻧﺎﻣــﻪ ﮐﻪ در ﻣﺪرﺳــﻪ و ﺗﺎرﯾﺦ ﺧﻮاﻧﺪهاﯾﺪ ،ﭘﻄﺮ ﮐﺒﯿﺮ ﺑﺮای ﺑﺎزﻣﺎﻧﺪﮔﺎن ﺧﻮد در روﺳــﯿﻪ وﺻﯿﺖ ﮐﺮده ﮐﻪ ﺷــﻤﺎ ﺑﺎﯾﺪ ﺳﻌﯽ ﮐﻨﯿﺪ ﺑــﻪ آبﻫﺎی ﮔــﺮم ﺧﻠﯿﺞ ﻓﺎرس دﺳﺘﺮﺳــﯽ ﭘﯿــﺪا ﮐﻨﯿﺪ و ﺳــﺮﺑﺎزان ﻣﻦ در آبﻫﺎی ﮔــﺮم آن آبﺗﻨﯽ ﮐﻨﻨﺪ .ﺑﻌﺪﻫﺎ اﺣﻤﺪ اﺷــﺮف در ﻣﻘﺎﻟﻪ ﻣﻔﺼﻞ ﻓﺼﻠﻨﺎﻣﻪ ﮔﻔﺘﮕﻮ ﺷﻤﺎره ،۸اﯾــﻦ را ﺑﻪﻋﻨــﻮان ﯾــﮏ »ﺗﻮﻫﻢ ﺗﻮﻃﺌﻪ« ﯾــﺎ »ﻧﻈﺮﯾﻪ
22 Kheradmand Monthly - Vol. 4 - # 42-August/September 2018 - Tel: 647-932-8283
21 Kheradmand Monthly - Vol. 4 - # 42-August/September 2018 - Tel: 647-932-8283
۱۳۹۷ ﻣﺮداد\ﺷﻬﺮﯾﻮر- ۴۲ ﺷﻤﺎره- ﺳﺎل ﭼﻬﺎرم- ﻣﺎﻫﻨﺎﻣﻪ ﺧﺮدﻣﻨﺪ
۲۱
ﮐــﻪ در ﻗﺤﻄﯽ دﻫﻪ ۱۲۵۰ﺧﻮرﺷــﯿﺪی ۱.۵ ،ﻣﯿﻠﯿﻮن ﻧﻔﺮ ﺟﺎن ﺧﻮد را از دﺳــﺖ دادﻧﺪ ﯾــﺎ ﻗﯿﻤﺖ ۱۶ﺑﺮاﺑﺮ ﺷــﺪ و در ﻗﺤﻄﯽ ﺟﻨﮓ ﺟﻬﺎﻧﯽ اول اﺗﻔﺎﻗﯽ ﻣﺸــﺎﺑﻪ رخ داد و ﯾﮏ ﺳــﻮم ﺟﻤﻌﯿﺖ اﯾــﺮان ُﻣﺮدﻧﺪ .اﯾﻨﮕﻮﻧﻪ ﺷــﻬﺮﻫﺎ دﭼﺎر ﻗﺒﺾ ﻣﯽﺷــﺪﻧﺪ. ﺟﻨﺒﺶ ﺷﻬﺮی داﻧﺴــﺖ و اداﻣﻪ داد :ﻣﺸﺮوﻃﻪ ﻧﺘﻮاﻧﺴﺖ ﺷﻬﺮﻫﺎی وی »ﻣﺸــﺮوﻃﻪ« را ِ ﻣﺎ را ﻣﯿ ِﺮ اﺣﻮال ﮐﻨﺪ .در ﻣﺸــﺮوﻃﻪ ﺟﻮش و ﺧﺮوﺷــﯽ در ﺷــﻬﺮﻫﺎ اﯾﺠﺎد ﺷــﺪ و ﻫﻤﻪ ازﺟﻤﻠﻪ زﻧــﺎن ،اﻗﻠﯿﺖﻫﺎ ،اﺻﻨﺎف ،روﺣﺎﻧﯿﺎن ،روﺷــﻨﻔﮑﺮان ،ﻣﻄﺒﻮﻋﺎت و وﮐﻼی ﻣﺠﻠﺲ درﮔﯿــﺮ آن ﺑﻮدﻧــﺪ .ﺣﺘﯽ ﻧﻈﺎﻣﻨﺎﻣــﻪ ﺑﻠﺪﯾﻪ ،ﯾﮑﯽ از ﻧﺨﺴــﺘﯿﻦ ﻣﺼﻮﺑــﺎت ﻣﺠﻠﺲ اول ﻣﺸــﺮوﻃﻪ ﺑﻮد .ﺑﺎ اﯾﻦ وﺟﻮد ﻣﺸــﮑﻞ ﻗﺒﺾ و ﺑﺴــﻂ ﺷــﻬﺮﻫﺎی ﻣﺎ ﺑﻪ ﺟﺎن ﻣﺸــﺮوﻃﻪ اﻓﺘﺎد و ﮔﻔﺘﻤﺎن ﻣﻨﻄﻘﻪﮔﺮاﯾﯽ ﺷــﮑﻞ ﮔﺮﻓﺖ .ﺑﻪ اﯾﻦ ﺗﺮﺗﯿﺐ ﺗﺎ ﻇﻬﻮر رﺿﺎﺷــﺎه ،ﮐﺴــﺎﻧﯽ ﭼــﻮن ﺷــﯿﺦ ﻣﺤﻤﺪ ﺧﯿﺎﺑﺎﻧــﯽ و ﻣﯿﺮزا ﮐﻮﭼــﮏ ﺧﺎن و ﺳــﺎﻻراﻟﺪوﻟﻪ و ﻧﺎﯾﺐ ﺣﺴــﯿﻦ ﮐﺎﺷــﯽ ﺳــﺮﺑﺮآوردﻧﺪ .ﭘﺲ از ﻣﺸﺮوﻃﻪ ،ﺗﺎ ﺧﻮاﺳــﺘﯿﻢ ﻗﺎﻧﻮن را ﺗﺠﺮﺑﻪ ﮐﻨﯿﻢ و ﻣﺸﺎرﮐﺖ ﻧﻬﺎدﯾﻨﻪ ﺷــﻮد ،ﻣﻌﺎﻫﺪه ۱۹۰۷ﺑﻪ اﻣﻀﺎ رﺳــﯿﺪ و ﺑﻌﺪ ﻫﻢ ﺟﻨﮓ ﺟﻬﺎﻧﯽ اول آﻏﺎز ﺷــﺪ. وی اﺿﺎﻓﻪ ﮐﺮد :ﻣﺸــﺮوﻃﻪ ﻣﯽﺧﻮاﺳﺖ ﺷــﻬﺮﻫﺎی اﯾﺮان را ﺷﮑﻞ دﻫﺪ و ﺗﻮﺳﻌﻪ ﺷﻬﺮی و ﺷــﻬﺮوﻧﺪی اﺗﻔــﺎق ﺑﯿﻔﺘﺪ ﮐﻪ اﻟﺒﺘﻪ ﺷــﻮاﻫﺪ زﯾــﺎدی دارﯾﻢ ﮐﻪ ﻣﺸــﺮوﻃﻪ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان آرﻣﺎﻧﯽ رﻫﺎﯾﯽ ،ﻧﺘﻮاﻧﺴــﺖ ﺷــﻬﺮﻫﺎی ﻣﺎ را ﺗﻮﺳــﻌﻪ دﻫﺪ و ﺗــﺎبآوری را اﻣﮑﺎن ﻧــﻮع ِ ﭘﺬﯾﺮ ﮐﻨﺪ.
ﻧﻘﺶ َﺧﺮﯾﻄﻪﻫﺎ در ﺑﺎزﺳﺎزی ﻧﺒﺮد ﻣﺸﺮوﻃﻪ
ﮐﺎﻣــﺮان ﺻﻔﺎﻣﻨﺶ ﻧﯿﺰ در اﯾﻦ ﻧﺸﺴــﺖ ،ﺻﺤﺒﺖ ﺧــﻮد را ﺑﺎ ﻣﻮﺿﻮع َ »ﺧﺮﯾﻄﻪ ﺷــﻬﺮ ﺗﺒﺮﯾــﺰ در ﺣﺎل اﻧﻘﻼب« آﻏﺎز ﮐﺮد و ﺑﺎ ﺑﯿﺎن اﯾﻦﮐﻪ »ﺧﺮﯾﻄﻪ« ﺑﻪ ﻣﻌﻨﯽ ﻧﻘﺸــﻪ اﺳــﺖ، اﻓــﺰود :ﺧﺮﯾﻄﻪﻫﺎی ﺗﺒﺮﯾﺰ و ﺗﻬﺮان ﻧﺸــﺎﻧﻪای از ﺗﺮﮐﯿﺐ ﺗﺎرﯾﺦ ﺑﺎ ﺟﻐﺮاﻓﯿﺎ ﻫﺴــﺘﻨﺪ. ﺑــﻪ اﻋﺘﻘﺎد او اﯾــﻦ ﻧﻮع ﻧﮕﺎه ﺟﺰﺋﯽﻧﮕﺮ در ﺗﺎرﯾﺦ ﻻزم اﺳــﺖ و ﻧﺒﺎﯾــﺪ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﮐﻠﯽ ﺑﻪ ﻣﺴــﺎﺋﻞ ﻧﮕﺎه ﮐﺮد. وی اداﻣﻪ داد :ﻧﮕﺎه ﻣﺎ ﺑﻪ ﺗﺎرﯾﺦ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﮐﻼﺳــﯿﮏ اﺳــﺖ ﯾﻌﻨﯽ ﻧﮕﺎﻫﯽ ﮐﻠﯽ دارﯾﻢ و در ﭘــﯽ ﺻﺪور ﺣﮑﻢ ﻫﺴــﺘﯿﻢ اﻣﺎ در داﻧﺸــﮕﺎهﻫﺎی ﺑﺰرگ دﻧﯿﺎ اﯾــﻦ ﻧﮕﺎه ﺑﻪ ﺻﻮرت ﺗﺠﺮﺑﻪ ﮔﺮاﯾﺎﻧﻪ ،دﻗﯿﻖ و وﺳﻮاﺳــﯽ اﺳﺖ.
۲۰
ﻣﺎﻫﻨﺎﻣﻪ ﺧﺮدﻣﻨﺪ -ﺳﺎل ﭼﻬﺎرم -ﺷﻤﺎره - ۴۲ﻣﺮداد\ﺷﻬﺮﯾﻮر ۱۳۹۷
ﺻﻔﺎﻣﻨﺶ ﺳــﭙﺲ اﻫﻤﯿــﺖ و ﻧﻘﺶ ﺧﺮﯾﻄﻪ ﺷــﻬﺮﻫﺎی ﺗﻬﺮان و ﺗﺒﺮﯾﺰ را در ﺷــﻨﺎﺧﺖ ﺗﺎرﯾﺦ ﻣﺸــﺮوﻃﻪ ﺑﯿﺎن ﮐﺮد :اﯾﻦ ﻧﻘﺸــﻪﻫﺎ دارای اﻫﻤﯿﺖ زﯾﺎدی ﻫﺴﺘﻨﺪ .روی آن ﻣﺤﻞ ﻗــﺮار ﮔﯿــﺮی ﻧﯿﺮوﻫﺎی دوﻟﺘﯽ از ﯾﮏ ﺳــﻮ و ﻧﯿﺮوﻫﺎی ﻣﺸــﺮوﻃﻪ ﺧﻮاه از ﺳــﻮی دﯾﮕﺮ ﻣﺸــﺨﺺ ﺷــﺪه اﺳــﺖ .در ﭘﮋوﻫﺶﻫﺎﯾﯽ ﺗﻮاﻧﺴﺘﻢ ﺑﻪ وﺳــﯿﻠﻪ ﻫﻤﯿﻦ ﻧﻘﺸﻪﻫﺎ ﻓﺮاﯾﻨﺪ ﺣﻤﻠــﻪ ﻧﯿﺮوﻫﺎی ﻣﺸــﺮوﻃﻪ ﺧﻮاه ﺑﻪ ﺗﻬﺮان و ﻓﺘﺢ اﯾﻦ ﺷــﻬﺮ را ﺑﺎزﺳــﺎزی ﮐﻨﻢ. او ﺑــﺎ ﺑﯿــﺎن اﯾﻦ ﮐــﻪ ﺗﻮاﻧﺴــﺘﻪ روی ﻫﻤﯿﻦ ﻧﻘﺸــﻪﻫﺎ ،ﺑﺴــﺘﺮ ۲۸۰۰واﻗﻌــﻪ ﺗﻔﮑﯿﮏ ﺷــﺪه ﺗﺎرﯾﺨــﯽ را ﺟﺎﯾﮕﺰﯾﻦ ﮐﻨﺪ ،اداﻣــﻪ داد :اﯾﻦ اﺗﻔﺎﻗــﺎت از ﭼﮕﻮﻧﮕﯽ ﺣﻤﻠﻪ ﺑﯿﺮوﻧﯽ ﻧﯿﺮوﻫــﺎی ﻣﺸــﺮوﻃﻪ ﺧﻮاه ﺑﻪ ﺗﻬــﺮان ﺗــﺎ دور زدن ﻧﯿﺮوﻫﺎی دوﻟﺘﯽ و ورود ﻣﺸــﺮوﻃﻪ ﺧﻮاﻫــﺎن ﺑﻪ دروازه دوﻟﺖ و ﺳــﭙﺲ ﺗﺮﻓﻨﺪﻫــﺎی آﻧﺎن در ﺟﻨﮓ ﻫــﺎی ﮐﻮﭼﻪ ﺑﻪ ﮐﻮﭼﻪ را ﻧﺸــﺎن ﻣﯽدﻫﺪ. اﯾﻦ ﭘﮋوﻫﺸــﮕﺮ ﺑﻪ ﻓﻀﺎی ﺷــﻬﺮﻫﺎی ﺗﻬﺮان و ﺗﺒﺮﯾﺰ در دوران ﻣﺸــﺮوﻃﻪ اﺷــﺎره ﮐﺮد و اﻓــﺰود :ﻓﻀﺎﻫــﺎ ﻣﯽﺗﻮاﻧﻨــﺪ ﺑﻮی ﺧــﻮد را ﺣﻔﻆ ﮐﻨﻨﺪ ﯾﻌﻨــﯽ از ﻧﻈﺮ ارﺗﺒــﺎط ذﻫﻨﯽ ﺑﺎ ﻫــﻢ ﻣﺮﺑﻮط ﺷــﻮﻧﺪ .ﺗﺒﺮﯾﺰ ﻧﯿــﺰ در دوره ﻋﺒﺎس ﻣﯿﺮزا زﻣﯿﻨﻪ ﺳــﺎز اﺗﻔﺎﻗﺎﺗﯽ اﺳــﺖ ﮐﻪ در ﺗﻬــﺮان ﻧﯿــﺰ ﺑﻪ وﻗــﻮع ﻣﯽﭘﯿﻮﻧﺪﻧﺪ و درواﻗﻊ ﺑــﻪ ﯾﮏ اﻣﺮ ،زﻣﯿﻨﻪ ﺳــﺎز ﺑﺮای اﻧﻘﻼب ﻣﺸــﺮوﻃﻪ اﺳــﺖ .اﯾﻦ ﻧﻘﺸــﻪﻫﺎ در ﻃﻮل دوران و در زﻣﺎن ﻗﺎﺟﺎر اﯾﺠﺎد ﺷــﺪهاﻧﺪ .ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻣﺜﺎل ﯾﮑﯽ از اﯾﻦ ﻧﻘﺸــﻪﻫﺎ ﺗﻮﺳــﻂ ﺟﺎﺳﻮﺳــﺎن روﺳــﯽ در زﻣﺎن ﻓﺘﺤﻌﻠﯽ ﺷﺎه ﺑﺮداﺷــﺘﻪ ﺷــﺪ .در آن زﻣﺎن اﯾﻦ ﺟﺎﺳﻮﺳﺎن از اﮐﺜﺮ ﺷــﻬﺮﻫﺎی ﺑﺰرگ اﯾﺮان ﻧﻘﺸﻪﺑﺮداری ﮐﺮدﻧــﺪ ﮐــﻪ ﺣﺘﯽ ﻣﮑﺎن ﺧﻨﺪقﻫــﺎ ﻧﯿﺰ در اﯾﻦ ﻧﻘﺸــﻪﻫﺎ ﭘﯿﺪاﺳــﺖ .ﭘﺪرﺑﺰرﮔﻢ اﯾﻦ ﻫﺎ ﺑــﻪ ﻋﻼوه ﻋﮑﺲﻫﺎﯾﯽ از ﻣﺸــﺮوﻃﻪ ﺧﻮاﻫﺎن را ﺣﻔﻆ ﮐﺮد و از ﻃﺮﯾﻖ ﭘﺪرم ﺑﻪ دﺳــﺖ ﻣﻦ رﺳﯿﺪ. ﺻﻔﺎﻣﻨــﺶ ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ ﺑﻪ ﻧﺒﻮد ﺧﺎﻧﻪ ﻣﺸــﺮوﻃﻪ در ﺗﻬﺮان اﺷــﺎره ﮐﺮد و ﮔﻔــﺖ :ﻣﺎ اﮐﺜﺮ ﻣﮑﺎنﻫــﺎی ﻣﻬــﻢ در اﯾــﻦ ﺑــﺎره را از ﺑﯿﻦ ﺑﺮدهاﯾــﻢ .در رو ﺑﻪ روی ﺑﯿﻤﺎرﺳــﺘﺎن ﺷــﻔﺎ ﯾﺤﯿﺎﯾﯿــﺎن ﮐﻮﭼﻪای ﺑــﻪ ﻧﺎم ۱۴ﻣﺮداد وﺟﻮد داﺷــﺖ اﻣﺎ ﺑﻌﺪﻫﺎ اﯾــﻦ ﮐﻮﭼﻪ را ﺗﺨﺮﯾﺐ ﮐﺮدﻧﺪ .در اﯾﻦ ﮐﻮﭼﻪ ﺑﯿﺸــﺘﺮﯾﻦ ﺟﻨﮓﻫﺎی ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﻣﺸــﺮوﻃﻪ ﺻــﻮرت ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺑﻮد. در ﺗﺒﺮﯾــﺰ ﻧﯿــﺰ ﻣﺤﻠــﻪای وﺟﻮد دارد ﮐﻪ ﺑﯿﺸــﺘﺮ ﮐﻨﺴــﻮﻟﮕﺮیﻫﺎ آﻧﺠﺎﺳــﺖ .اﯾﻦ ﻣﺤﻞ ﺑﺴــﯿﺎر اﻫﻤﯿــﺖ دارد اﻣﺎ اﮐﻨﻮن ﺑﻪ دﺳــﺖ ﺑﺴــﺎز و ﺑﻔﺮوشﻫﺎ اﻓﺘﺎده اﺳــﺖ.
20 Kheradmand Monthly - Vol. 4 - # 42-August/September 2018 - Tel: 647-932-8283
ﺑﻮدﻧــﺪ ،اﻣــﺎ اﯾﻦ ﻣــﮑﺎن در ﺣﺎل ﺣﺎﺿــﺮ در ﺗﺼﺮف اﻓــﺮاد دﯾﮕﺮی اﺳــﺖ و ﻧﻤﯽﺗﻮاﻧﺪ ﺧﺎﻧﻪ ﻣﺸــﺮوﻃﻪ ﺷﻮد. ﺑــﻪ ﻧﻘــﻞ از رواﺑــﻂ ﻋﻤﻮﻣــﯽ ﺧﺎﻧﻪ ﮔﻔﺘﻤﺎن ﺷــﻬﺮ ،اﯾــﻦ ﺗﻬﺮان ﺷــﻨﺎس ﺑﺎ اﺷــﺎره ﺑﻪ ﺧﺎﻧﻪ ﻣﻨﺘﺴــﺐ ﺑﻪ »ﺷــﯿﺦ ﻓﻀﻞاﻟﻠﻪ ﻧﻮری« ،آن را ﺳــﻮﻣﯿﻦ ﻣﮑﺎن ﻣﻨﺎﺳــﺐ ﺑﺮای ﺧﺎﻧﻪ ﻣﺸــﺮوﻃﻪ داﻧﺴــﺖ و ﮔﻔﺖ :اﯾﻦ ﺧﺎﻧﻪ در ﻣﻨﻄﻘﻪ ﺳــﻨﮕﻠﺞ و در ﻧﺰدﯾﮑﯽ ﻣﺴﺠﺪ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘــﻪ اﺳــﺖ .ﻣﯽﺗﻮاﻧــﺪ ﮔﺰﯾﻨﻪای ﺑﺮای ﺗﺸــﮑﯿﻞ ﺧﺎﻧﻪ ﻣﺸــﺮوﻃﻪ ﺑﺎﺷــﺪ اﻣــﺎ ﺑﻪ ﺑﻪ ﻗﻄﻌﯿــﺖ ﻧﻤﯽﺗﻮاﻧﻢ اﻧﺘﺴــﺎب آن را ﺑﻪ ﺷــﯿﺦ ﻓﻀﻞ اﻟﻠــﻪ ﻧﻮری ﺗﺎﯾﯿﺪ ﮐﻨﻢ .او ﺑﺎ اﺷــﺎره ﺑﻪ اﻣﺎ و اﮔﺮﻫﺎﯾﯽ ﭘﯿﺮاﻣﻮن ﺳــﻪ ﻣﻮرد ﻣﻄﺮح ﺷــﺪه ،ﺗﻨﻬﺎ ﻣﮑﺎن ﺑﺎﻗﯽ ﻣﺎﻧﺪه و ﻣﻨﺎﺳــﺐ را »ﻗﺒﻮر ﺷــﻬﺪای ﻣﺸــﺮوﻃﻪ« در ﭘﺸﺖ ﺑﯿﻤﺎرﺳﺘﺎن ﻟﻘﻤﺎن داﻧﺴــﺖ و اﻓﺰود :ﻣﺘﺎﺳﻔﺎﻧﻪ در ﭼﻬــﺎر دﻫﻪ ﮔﺬﺷــﺘﻪ اﺻــﺮار ﻏﺮﯾــﺐ و ﻋﺠﯿﺒﯽ ﺑﺮ ﺗﺨﺮﯾــﺐ اﯾﻨﺠﺎ وﺟﻮد داﺷــﺖ. ﻣﺸــﺮوﻃﻪ ﺧﻮاﻫﺎن دﻓﻦ ﺷــﺪه در اﯾﻦ ﮔﻮرﺳــﺘﺎن ،ﺑﻌﺪ از اﺳــﺘﺨﺎره ﻣﺤﻤﺪ ﻋﻠﯽ ﺷﺎه، ﮐﺸــﺘﻪ و ﺟﻨﺎزهﻫﺎﯾﺸــﺎن در ﭘﺎدﮔﺎن ﺑﺎغ ﺷــﺎه ،ﮐﻪ ﺑﯿﺮون از ﺧﻨﺪق ﺷــﻬﺮ ﺗﻬــﺮان ﻗﺮار داﺷــﺖ در ﺧﻨــﺪق اﻧﺪاﺧﺘﻪ ﺷــﺪ .ﭘــﺲ از اﯾﻦ اﺗﻔﺎق ﻋــﺪه ای ﮐﻪ ﻃﺮﻓــﺪار اﯾﻦ اﻓﺮاد ﺑﻮدﻧــﺪ ﺟﻨﺎزهﻫــﺎ را از ﺧﻨﺪق ﺧــﺎرج ﮐﺮده و در ﻧﻘﻄــﻪ ﻧﺎﻣﻌﻠﻮﻣﯽ دﻓــﻦ ﮐﺮدﻧﺪ .اﯾﻦ ﻣﺤﻞ ﻧﺎﻣﻌﻠﻮم ،ﮐﻮﭼﻪ »ﺷــﻬﯿﺪ اﺑﺮاﻫﯿﻤﯽ« ﻓﻌﻠﯽ اﺳــﺖ ﮐﻪ در ﮔﺬﺷــﺘﻪ ﻧﺎم اﯾﻦ ﮐﻮﭼﻪ »ﻣﻠــﮏ اﻟﻤﺘﮑﻠﻤﯿﻦ« ﺑﻮد. ﺣــﺪادی اداﻣــﻪ داد :وﺿﻌﯿــﺖ اﯾﻦ ﻗﺒﻮر ﺗﺎ دﻫﻪ ۷۰ﺑﺴــﯿﺎر ﺧﻮب ﺑﻮد و ﮐﺴــﯽ آﻧﺠﺎ را اداره ﻣﯽﮐــﺮد .اﻣــﺎ ﺑﻪ ﻣــﺮور اﯾﻦ ﻗﺒﻮر رو ﺑــﻪ ﻧﺎﺑﻮدی رﻓﺘﻨﺪ .از ﺳــﺎل ۸۹ﺑﻪ ﺑﻌﺪ ﻣﺎ ﺻﺪای اﻋﺘﺮاض ﺧﻮد را رﺳــﺎﻧﺪﯾﻢ اﻣﺎ ﮐﺴــﯽ ﻧﻤﯽﺷــﻨﯿﺪ .ﺑﺎرﻫﺎ ﺑﻪ اﻋﻀﺎی ﺷﻮرای ﺷﻬﺮ، ﺷــﻬﺮدار ﺗﻬﺮان و ﺷــﻬﺮدار ﻣﻨﻄﻘﻪ اﯾﻦ ﻣﻮﺿــﻮع را ﮔﻔﺘﻢ اﻣﺎ ﻫﻤﻪ ﺑــﻪ ﮔﻮﻧﻪای واﻫﻤﻪ داﺷــﺘﻨﺪ ،ﺷــﺎﯾﺪ ﺑﻪ دﻟﯿﻞ وﺟﻮد ﻣﻠﮏ اﻟﻤﺘﮑﻠﻤﯿــﻦ در اﯾﻦ ﻣﺤﻞ .ﺑﺎ اﯾــﻦ وﺟﻮد ﺑﺎﻻﺧﺮه ﻗﺮار ﺷــﺪ ﺗﺎ اﯾﻦ ﻣﺤﻞ ﺳﺮ و ﺳــﺎﻣﺎن ﺑﮕﯿﺮد.
ﻧﺎﮐﺎﻣﯽ ﻣﺸﺮوﻃﻪ در ﺗﻮﺳﻌﻪ ﺷﻬﺮﻫﺎی اﯾﺮان
»ﻣﻘﺼﻮد ﻓﺮاﺳــﺘﺨﻮاه« ﻧﯿﺰ در اﯾﻦ ﻧﺸﺴــﺖ در ﻣﻮرد »ﻗﺒﺾ وﺑﺴــﻂ ﺷــﻬﺮی اﯾﺮان در دوره ﻣﻨﺘﻬﯽ ﺑﻪ ﻣﺸــﺮوﻃﻪ و ﭘﺲ از آن« ﺑﺎ ذﮐﺮ اﯾﻦ ﻧﮑﺘﻪ ﮐﻪ ﺷــﻬﺮﻫﺎی ﻣﺎ ،ﻫﻤﯿﺸﻪ در
۱۹
ﻣﺎﻫﻨﺎﻣﻪ ﺧﺮدﻣﻨﺪ -ﺳﺎل ﭼﻬﺎرم -ﺷﻤﺎره - ۴۲ﻣﺮداد\ﺷﻬﺮﯾﻮر ۱۳۹۷
ﻣﻮﻗﻮف ﺣــﺎل ﺑﻮدﻧﺪ ،ﮔﻔﺖ :در ﻗﺒﺾ و ﺑﺴــﻂ ﺑﻮدﻧﺪ و ﺟﺎی آﻧﮑﻪ ﻣﯿ ِﺮ اﺣﻮال ﺑﺎﺷــﻨﺪ، ِ ﻃﻮل ﺗﺎرﯾﺦ ،اﯾﺮان ﺑﺎ ﺷــﺶ ﻣﺸــﮑﻞ ﻣﻮاﺟــﻪ ﺑﻮده ﮐﻪ در ﻣﻮاﺟﻬﻪ ﺑــﺎ آن ،ﻣﻌﻤﻮﻻ ﭼﻬﺎر ﻧﻮع ﺳﯿﺎﺳــﺖ اﺗﺨﺎذ ﻣﯽﺷــﺪه اﺳــﺖ .آن ﺷــﺶ ﻣﺸــﮑﻞ ،ﺗﺎرﯾﺦ ﻃﻮﻻﻧﯽ و ﺟﻐﺮاﻓﯿﺎی وﺳــﯿﻊ ،ﻃﺒﯿﻌﺖ ﺧﺸــﮏ و ﻧﯿﻤﻪ ﺧﺸــﮏ ،ﻣﻮﻗﻌﯿﺖ ژﺋﻮﭘﻠﯿﺘﯿﮏ ،ﻫﺴﺘﻪ ﺳﺨﺖ ﻗﺪرت اﻗﺘﺼﺎدی ﻏﯿﺮﻣﻮﻟﺪ و ﻃﺒﯿﻌﺖ و ﺣﮑﻮﻣﺖ ﯾﮑﻪﺳــﺎﻻر و ﻣﺎﯾﻞ ﺑﻪ ﺟﺪاﺳــﺮی ،ﻣﻨﺎﺳــﺒﺎت ِ ﺛﺎﻧﻮﯾﻪ ﺧــﻮ ِد ﻣﺎ ﺑﻮد. او آن ﭼﻬــﺎر ﺗﯿــﭗ ﺳﯿﺎﺳــﺖ ،را ﯾﮑﯽ ﺳﯿﺎﺳــﺖ ﺳــﯿﻄﺮه ﻣﻌﺮﻓــﯽ ﮐﺮد ﮐــﻪ در ﺗﺎرﯾﺦ ﻣــﺎ ،ﺟﺎنﺳــﺨﺖ و ﻣﮑﺮر ﺑــﻮد و ﺧﻮدش ﻫــﻢ ﺑﻪ ﻧﻮﻋﯽ ﻋﺎﻣﻞ ﺷــﮑﻨﻨﺪﮔﯽ ﺑﻪ ﺷــﻤﺎر ﻣﯽرﻓﺖ و دوﻣﯿﻦ ﺳﯿﺎﺳــﺖ را ﺳﯿﺎﺳــﺖ اﺻﻼﺣﺎت از ﻃﺮﯾﻖ دوﻟﺖ داﻧﺴﺖ و اﻓﺰود: ﻧﺨﺒــﮕﺎن دوﻟﺖ ،ﺑﺎ اﯾﻨﮑــﻪ در ﮐﺎﻧﻮن ﻗﺪرت ﺑﻮدﻧﺪ اﻣﺎ ﺗﺤــﻮﻻت ﺟﺎﻣﻌﻪ را ﻣﯽﻓﻬﻤﯿﺪﻧﺪ و ﺣﻘــﻮق اﺟﺘﻤﺎﻋــﯽ را دﻧﺒﺎل ﻣﯽﮐﺮدﻧــﺪ ﮐﻪ ﺑﺎ ﻣﻮاﻧﻌــﯽ ﻣﻮاﺟﻪ ﺑﻮد. وی ﺳﯿﺎﺳــﺖ زﻧﺪﮔﯽ را ﻧﻮع دﯾﮕﺮی داﻧﺴــﺖ و اﻓﺰود :اﯾﻦ ﺳﯿﺎﺳــﺖ ﺑﻪ ﻣﻌﻨﯽ زﻧﺪﮔﯽ در ﻣﺘﻦ ﺷــﻬﺮ اﺳــﺖ .در اﯾﻦ ﺣﺎﻟﺖ ،ﻣﺮدم زﻧﺪﮔﯽ ﺧــﻮد را ﭘﯽ ﻣﯽﮔﯿﺮﻧﺪ ،ﮐﺎر ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ، درس ﻣﯽﺧﻮاﻧﻨــﺪ ،ﻣﺒــﺮات ﻣﯽدﻫﻨــﺪ ،ﻏﻢ و ﺷــﺎدی دارﻧﺪ و اﺑﺘــﮑﺎرات و ﺧﻼﻗﯿﺖﻫﺎ در ﺷــﻬﺮ و دور از ﭼﺸــﻢ ﺣﮑﻮﻣﺖ ﺷــﮑﻞ ﻣﯽﮔﯿﺮد .در اﯾﻦ ﺳﯿﺎﺳــﺖ ﻣﺮدم دﺳﺖ از زﻧﺪﮔــﯽ ﻧﮑﺸــﯿﺪﻧﺪ و ﻫﻤﯿــﻦ ،رﻣﺰ ﺑﻘﺎی ﺟﺎﻣﻌــﻪ اﯾﺮان ﺑــﻮد .ﻣﺮدم زﻧﺪﮔــﯽ ﮐﺮدﻧﺪ اﻣﺎ ﺗﻮﺳــﻌﻪ ﻧﯿﺎﻓﺘﻨــﺪ .اﯾﺮان ﻣﺎﻧﺪه اﺳــﺖ و ﻣﯽﻣﺎﻧﺪ اﻣﺎ ﻓﻘﻂ ﻣﺎﻧﺪه اﺳــﺖ. ﺳﯿﺎﺳــﺖ ﺗﻐﯿﯿﺮ و رﻫﺎﯾﯽ داﻧﺴﺖ ﮐﻪ ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ ﻧﻘﺎﯾﺺ ﻓﺮاﺳــﺘﺨﻮاه آﺧﺮﯾﻦ ﺳﯿﺎﺳــﺖ را ِ ﺳــﻪ ﺳﯿﺎﺳــﺖ ﻧﺨﺴــﺖ را ﺑﺮﻃﺮف ﮐﻨﺪ و اﻓﺰود :اﯾﻦ ﺳﯿﺎﺳــﺖ ﺑﻪ دﻧﺒﺎل آن اﺳــﺖ ﺗﺎ دﮔﺮﮔﻮﻧﯽﻫﺎی ﺳــﺎﺧﺘﺎری و اﺳﺎﺳــﯽ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷــﺪ ،ﻋﻘﻼﻧﯿﺖ اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ را ﻧﻬﺎدﯾﻨﻪ ﮐﻨﺪ و ﭘﺎﯾﻪﻫــﺎی زﻧﺪﮔــﯽ ﻣــﺮدم را ﺗﻘﻮﯾﺖ ﮐﻨﺪ ﮐﻪ ﻣﺸــﺮوﻃﻪ از ﻫﻤﯿﻦ ﻧــﻮع ﭼﻬﺎرم ﺑﻮد. اﯾﻦ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺷــﻨﺎس ﮔﻔــﺖ :ﭘﯿﺶ از ﻣﺸــﺮوﻃﻪ ﭼﻬــﺎر دوره اﺻﻼﺣــﺎت دوﻟﺘﯽ ﯾﻌﻨﯽ »دوره ﻋﺒﺎسﻣﯿﺮزا« ﺗﻮﺳــﻂ ﻗﺎﺋــﻢ ﻣﻘــﺎم» ،دوره اﻣﯿﺮﮐﺒﯿﺮ«» ،دوره ﻣﯿﺮزاﺣﺴــﯿﻦﺧﺎن ﺳﭙﻬﺴــﺎﻻر« و »دوره اﻣﯿﻦاﻟﺪوﻟــﻪ« رخ دادﻧــﺪ و اﻓﺰود :ﺳــﭙﺲ ﻧﻮﺑﺖ ﺑﻪ ﻣﺸــﺮوﻃﻪ رﺳــﯿﺪ و در اداﻣــﻪ ﺣﮑﻮﻣﺖ ﭘﻬﻠﻮی اول ﺷــﮑﻞ ﮔﺮﻓــﺖ .در ﻫﺮﯾﮏ از اﯾــﻦ دورهﻫﺎی اﺻﻼﺣــﺎت ،اﯾﺮان ﺑﺎ ﻗﺤﻄﯽ ،ﺧﺸﮑﺴــﺎﻟﯽ ،ﻃﺎﻋــﻮن و وﺑﺎ ﻣﻮاﺟﻪ ﺑﻮد .ﻣﺜﻼ ﻧﻮﺷــﺘﻪاﻧﺪ
19 Kheradmand Monthly - Vol. 4 - # 42-August/September 2018 - Tel: 647-932-8283
«خانه مشروطه» کجاست؟ ۱۸
ﺗﻌﺪادی از ﭘﮋوﻫﺸــﮕﺮان ﺣﻮزه ﺗﺎرﯾﺦ ﺗﻬﺮان از ﻧﺒﻮد ﺧﺎﻧﻪ ﻣﺸــﺮوﻃﻪ در ﺗﻬﺮان ﮔﻠﻪ و ﭘﯿﺸــﻨﻬﺎدﻫﺎﯾﯽ ﺑــﺮای اﯾﺠﺎد اﯾﻦ ﺧﺎﻧــﻪ در ﭘﺎﯾﺘﺨﺖ ﻣﻄﺮح ﮐﺮدﻧﺪ ﺑﻪ ﮔﺰارش ﻓﺮﻫﻨﮓ اﻣﺮوز ﻧﺸﺴــﺖ »ﺷﻬﺮ و ﻣﺸﺮوﻃﻪ« ،ﮐﻪ ﻋﺼﺮ ﯾﮑﺸــﻨﺒﻪ ۱۴ﻣــﺮداد و ﻫﻤﺰﻣﺎن ﺑﺎ ﯾﮑﺼﺪ و دوازدﻫﻤﯿﻦ ﺳــﺎﻟﺮوز اﻣﻀﺎی ﻓﺮﻣــﺎن ﻣﺸــﺮوﻃﻪ در ﺧﺎﻧﻪ ﮔﻔﺘﻤﺎن ﺷــﻬﺮ ﺑﺮﮔﺰار ﺷــﺪ» ،ﺳــﯿﺪﻋﺒﺪاﻟﻠﻪ اﻧــﻮار« ﺑــﺎ ﺗﻮﺿﯿﺢ ﺣــﺪود ﺗﻬــﺮان در دورهﻫﺎی ﻣﺨﺘﻠﻒ ﮔﻔــﺖ :ﺗﻬﺮانِ ﺣﺼﺎ ِر ﺷــﺎه ﺗﻬﻤﺎﺳــﺒﯽ ﺑﻪ ﻧﻤﺎد ۱۱۴ﺳــﻮره ﻗــﺮآن ،دارای ۱۱۴ﺑﺎرو ﺑﻮد و در دوره ﺷــﺎه ﻋﺒﺎس ﮔﺴــﺘﺮش ﯾﺎﻓــﺖ .او ﮐﻪ ﺑﺮای ﺟﻨــﮓ ﺑﺎ ازﺑﮏﻫﺎ آﻣﺎده ﻣﯽﺷــﺪ ،در ﺗﻬﺮان اﻗﺎﻣﺖ داﺷــﺖ و ﭼﻮن ﺑﺴــﯿﺎر ﻣﯿــﻮه ﺧﻮرد _ ﮐﻪ ﻃﺒﻖ ﺳــﻔﺮﻧﺎﻣﻪ ﭘﯿﺘــﺮو دﻻواﻟﻪ ﺗﻬــﺮان ﻣﯿﻮه ﺑﺴــﯿﺎر دارد _ ﺑﻪ ﻣﺮض ﻣﻌــﺪه ﻣﺒﺘــﻼ ﺷــﺪ و دو ﻣﺎه در ﺗﻬــﺮان ﻣﺎﻧــﺪ و ﺟﻨﮓ را ﺑــﻪ ازﺑﮏﻫﺎ ﺑﺎﺧﺖ و ﻗﺴــﻢ ﺧﻮرد دﯾﮕــﺮ ﺑﻪ اﯾﻨﺠﺎ ﻧﯿﺎﯾﺪ اﻣﺎ ﭼﻮن ﻣﺎدرش از ﺳــﺎدات ﻣﺮﻋﺸــﯽ ﺑﻮد ،دﺳــﺘﻮر داد راﻫﯽ از ﺗﻬﺮان ﺑﻪ ﻣﺎزﻧﺪران ﺳــﺎﺧﺘﻪ ﺷــﻮد. اﯾــﻦ ﺗﻬﺮانﺷــﻨﺎس اﻓــﺰود :در دوره ﻧﺎدرﺷــﺎه ﺗﻬﺮان ﮔﺴــﺘﺮش ﯾﺎﻓﺖ ﺗﺎ آﻧﮑــﻪ ﺑﻪ دﺳــﺖ ﺧﺎﻧــﺪان زﻧﺪﯾــﻪ اﻓﺘﺎد و ﻧﻮﺷــﺘﻪاﻧﺪ ﮐﻪ ﮐﺮﯾــﻢ ﺧﺎن ۶ ﻣــﺎه را در ﺗﻬــﺮان ﻣﺎﻧــﺪ ﮐﻪ ﺳــﻪ ﻣــﺎه آن ،در ﺗﺠﺮﯾﺶ ﺑﻮد .اﻣــﺎ ﺑﺎ روی ﮐﺎر آﻣــﺪن آﻗﺎﻣﺤﻤﺪﺧﺎن و ﻓﺘﺢ ﺗﻬﺮان ،اﯾﻦ ﺷــﻬﺮ در ﺳــﺎل ۱۲۰۰ﻗﻤﺮی ﭘﺎﯾﺘﺨﺖ اﯾﺮان ﺷــﺪ. وی ﺑــﺎ ﺑﯿﺎن اﯾﻦﮐﻪ ﺗﻬﺮان در دوره ﻓﺘﺤﻌﻠﯽ ﺷــﺎه ۱۵ﻫﺰار ﻧﻔﺮ ﺟﻤﻌﯿﺖ داﺷــﺖ ،اﻓﺰود :ﻧﺎﺻﺮاﻟﺪﯾﻦ ﺷــﺎه دﺳــﺘﻮر داد ﮐﻪ ﺣﺪود ﺗﻬﺮان ﮔﺴﺘﺮش ﯾﺎﺑــﺪ .ﺑﻪ ﻣﯿﺪان ﻣﺸــﻖ )ﺗﻮﭘﺨﺎﻧﻪ( آﻣﺪ و ﮔﻔﺖ از اﯾﻨﺠﺎ ﺗﺎ ﺷــﻤﺎل ۱۵۰۰ ﻗﺪم و ﺗﺎ ﻏﺮب ،ﺷــﺮق و ﺟﻨﻮب ۱۰۰۰ﻗﺪم ﮔﺴــﺘﺮش ﯾﺎﺑﺪ .ﺧﺎﻧﻪ ﺳــﺎزی در ﺗﻬﺮان اﻓﺰاﯾﺶ ﯾﺎﻓﺖ و ۲۰۰ﺧﺎﻧﻪ ﺟﺪﯾﺪ ﺳــﺎﺧﺘﻪ ﺷــﺪ. او اداﻣــﻪ داد :ﺑﺎ اﯾﻦ وﺟﻮد ﻣﺸــﺮوﻃﻪ ﺗﺎﺛﯿﺮی در ﺣــﺪود و ﺛﻐﻮر ﺗﻬﺮان ﻧﺪاﺷــﺖ و ﺣﺘﯽ ﻣﻌﻤﺎری اﺑﻨﯿﻪ ﻧﯿــﺰ ﺗﻐﯿﯿﺮی ﻧﯿﺎﻓﺖ و ﺗﻔﺎوﺗــﯽ ﺑﺎ دوره ﻧﺎﺻﺮی ﻧﮑﺮد .ﺑﺎ آﻣﺪن رﺿﺎﺷــﺎه ،ﺧﻨﺪقﻫﺎی ﭘﺸــﺖ دروازه ﻫﺎی ﺷــﻬﺮ ُﭘﺮ ﺷــﺪ و ﺑﻪ اﯾــﻦ ﺗﺮﺗﯿﺐ ،ﺣﺪود ﺷــﻬﺮ ﮐﻪ ﺗﺎ ﭘﯿﺶ از اﯾــﻦ ﺑﺎ ﺧﻨﺪقﻫﺎ ﻣﺸــﺨﺺ ﻣﯽﺷﺪ ،از ﺑﯿﻦ رﻓﺖ .از اﯾﻦ زﻣﺎن ،ﮔﺴــﺘﺮش ﺗﻬﺮان آﻏﺎز ﺷﺪ و ﺑﻪ ﺷــﮑﻞ ﺳــﺮﻃﺎن زده اﻣﺮوز رﺳﯿﺪ ﮐﻪ ﻏﺮب و ﺷــﺮق و ﺟﻨﻮﺑﺶ ﻣﻌﻠﻮم
ﻣﺎﻫﻨﺎﻣﻪ ﺧﺮدﻣﻨﺪ -ﺳﺎل ﭼﻬﺎرم -ﺷﻤﺎره - ۴۲ﻣﺮداد\ﺷﻬﺮﯾﻮر ۱۳۹۷
ﻧﯿﺴــﺖ و ﺷــﻤﺎﻟﺶ ﻫﻢ اﮔﺮ ﮐﻮهﻫﺎی اﻟﺒﺮز ﻧﺒﻮدﻧﺪ ،آن ﺳــﻮﯾﺶ ﻣﻌﻠﻮم ﻧﺒــﻮد .وﻗﺘﯽ ﺗﻬﺮان ﭘﺎﯾﺘﺨﺖ ﺷــﺪ ﺑــﻪ ﺧﺎﻃﺮ ﻣﺤﺼﻮرﯾﺘﺶ ﺑﯿــﻦ ﮐﻮهﻫﺎ، ﺑﺮﺗﺮی ﻧﻈﺎﻣﯽ داﺷــﺖ اﻣﺎ ﺣﺎﻻ ﺑﻪ ﮐﺎﻧﻮن ﻫﻤﻪ ﭼﯿﺰ ﺗﺒﺪﯾﻞ ﺷــﺪه اﺳــﺖ، اﯾﻦ ﻣﺮﮐﺰﯾــﺖ از ﺑﯿﻦ ﺑﺮود.
ﭼﻬﺎر ﻣﺤﻞ ﻣﻨﺎﺳﺐ ﺑﺮای ﺧﺎﻧﻪ ﻣﺸﺮوﻃﻪ در ﺗﻬﺮان
ﻧﺼﺮاﻟﻠــﻪ ﺣﺪادی ،ﭘﮋوﻫﺸــﮕﺮ ﺗﻬﺮان ﻗﺪﯾﻢ ﻧﯿﺰ در اﯾﻦ ﻧﺸﺴــﺖ ﺑﺎ ﻃﺮح اﯾــﻦ ﭘﺮﺳــﺶ ﮐﻪ »ﺧﺎﻧﻪ ﻣﺸــﺮوﻃﻪ ﺗﻬﺮان ﮐﺠﺎﺳــﺖ؟« ﺗﻮﺿﯿﺢ ﮐــﺮد :از ﻫﻤــﺎن اﺑﺘــﺪا اﺻﺮار ﺑــﺮ اﯾﻦ ﺑﻮد ﮐــﻪ ﺗﻬﺮان ﺧﺎﻧﻪ ﻣﺸــﺮوﻃﻪ ﻧﺪاﺷــﺘﻪ ﺑﺎﺷــﺪ .اﻣﺎ ﭼﻨﺪ ﻧﻘﻄﻪ در ﺗﻬﺮان ﺗﻮاﻧﺎﯾﯽ اﯾﻦ را دارد ﮐﻪ ﺧﺎﻧﻪ ﻣﺸــﺮوﻃﻪ در آﻧﺠﺎ اﯾﺠﺎد ﺷــﻮد. ﺣــﺪادی اوﻟﯿﻦ ﮔﺰﯾﻨﻪ را ﻣﮑﺎن ﻣﺠﻠﺲ ﺷــﻮرای ﻣﻠﯽ ﺳــﺎﺑﻖ داﻧﺴــﺖ و ﮔﻔــﺖ :ﺑﻬﺘﺮﯾﻦ ،ﻣﻬﻤﺘﺮﯾــﻦ و زﯾﺒﺎﺗﺮﯾــﻦ اﯾﻦ ﻣﮑﺎنﻫﺎ ،ﻣﺠﻠﺲ ﺷــﻮرای ﻣﻠــﯽ ﺳــﺎﺑﻖ و ﺧﺎﻧﻪ ﻣﯿﺮزا ﺣﺴــﯿﻦ ﺧﺎن ﺳﭙﻬﺴــﺎﻻر اﺳــﺖ .اﯾﻦ ﺧﺎﻧﻪ در اﺧﺘﯿﺎر ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ ﻣﺠﻠﺲ ﺷــﻮرای اﺳــﻼﻣﯽ اﺳــﺖ و در آﻧﺠﺎ ﺑﺎ ﺗﻼش رﺳــﻮل ﺟﻌﻔﺮﯾﺎن ﻣﻮزهای اﯾﺠﺎد ﺷــﺪه اﺳــﺖ .اﻟﺒﺘﻪ ﺑــﻪ ﻧﻈﺮ ﻣﻦ ﻓﻘﻂ ﺑﺨﺸــﯽ از اﯾﻦ ﻣﻮزه درﺑﺎره ﻣﺸــﺮوﻃﻪ اﺳــﺖ و ﺑﺮﺧﯽ از ﻗﺴــﻤﺖﻫﺎی دﯾﮕــﺮ آن ﺑﺎ اﯾﻦ ﻣﺠﻤﻮﻋــﻪ ﻫﻤﺨﻮاﻧﯽ و رﺑﻂ درﺳــﺘﯽ ﻧﺪارد. او دوﻣﯿﻦ ﮔﺰﯾﻨﻪ ﻣﻨﺎﺳــﺐ ﺑﺮای ﺧﺎﻧﻪ ﻣﺸــﺮوﻃﻪ را ﻣﻨــﺰل »آﯾﺖﻟﻠﻪاﻟﻠﻪ ﺳــﯿﺪﻋﺒﺪاﻟﻠﻪ ﺑﻬﺒﻬﺎﻧﯽ« در ﺳــﺮﭘﻮﻟﮏ داﻧﺴــﺖ و ﮔﻔﺖ :آﻧﺠــﺎ در ﺣﺎل ﺣﺎﺿــﺮ در ﺗﺼﺮف اﻓﻐﺎﻧﯽﻫﺎ اﺳــﺖ و ﻣﺎ ﭼﻨﺪﯾﻦ ﺑﺎر ﮐــﻪ ﺑﻪ آﻧﺠﺎ رﻓﺘﯿﻢ ﻧﺰدﯾــﮏ ﺑﻮد ﺑــﺎ ﻗﻤﻪ ﻣــﻮرد ﺣﻤﻠﻪ ﻗــﺮار ﺑﮕﯿﺮﯾﻢ .ﭼﻨﺪﺑــﺎر دﯾﮕﺮی ﻫﻢ ﮐــﻪ ﺑﺎ آﻗﺎی ﻣﺴــﺠﺪﺟﺎﻣﻌﯽ آﻧﺠﺎ رﻓﺘﯿﻢ ﺣﻤﻠﻪ ﮐﺮدﻧــﺪ و ﮔﻔﺘﻨﺪ اﯾﻨﺠﺎ در اﺧﺘﯿــﺎر ﺻﻨﻒ ﮐﯿﻒ و ﮐﻔﺶ اﺳــﺖ. وی ﺑﺎ ﺑﯿــﺎن اﯾﻦﮐﻪ در اﯾﻦ ﺧﺎﻧﻪ ،اﺗﻔﺎق ﺗﺎرﯾﺨﯽ رخ داده اﺳــﺖ؛ ﮔﻔﺖ: اوﻟﯿــﻦ ﺗﺮور ﮔﺮم ﻧﺴــﺒﺖ ﺑــﻪ روﺣﺎﻧﯿــﺖ در اﯾﻦ ﻣﮑﺎن ﺻــﻮرت ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳــﺖ .ﺗــﺎ آن زﻣــﺎن در ﺗﺎرﯾﺦ اﯾــﺮان ﺗﺮورﻫﺎ ﻣﺨﺘــﺺ ﺑﻪ اﻓــﺮاد ﺑﻮد و ﺷــﺨﺼﯿﺖﻫﺎﯾﯽ ﭼــﻮن ﻧﺎﺻﺮاﻟﺪﯾﻦ ﺷــﺎه و اﺗﺎﺑﮏ ﻣﻮرد ﺗــﺮور ﮔﺮم ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘــﻪ ﺑﻮدﻧــﺪ اﻣــﺎ روﺣﺎﻧﯿﺖ ﺗــﺎ آن ﻟﺤﻈﻪ ﺑــﻪ اﯾﻦ روش ﺗﺮور ﻧﺸــﺪه
18 Kheradmand Monthly - Vol. 4 - # 42-August/September 2018 - Tel: 647-932-8283
ﺑﺴــﺘﺮ ،زﯾﺮﺑﺴــﺘﺮ و ﺳــﺘﻮن آب را دارﯾــﻢ ﮐــﻪ ﺷــﺎﻣﻞ ذﺧﺎﯾﺮی ،ﭼﻮن ﻧﻔﺖ و ﮔﺎز ﻣﯽﺷــﻮد ،ﻃﺒﯿﻌﯽ اﺳــﺖ ﮐﻪ ﻫﺮ ﮐﺸــﻮری ﮐﻪ ﺳﻬﻢ ﺑﯿﺸــﺘﺮی از اﯾﻦ ﻣﻨﺎﻃﻖ را داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷــﺪ ،آورده اﻗﺘﺼﺎدی ﺑﯿﺸﺘﺮی دارد. ﻣﻮﺿــﻮع ﻗﺎﺑــﻞ اﻫﻤﯿــﺖ دﯾﮕــﺮ ،ﺑﺤﺚ ﻧﻈﺎﻣــﯽ ﮔﺮی ﻣﺒﺎرزه ﺑﺎ ﺗﺮورﯾﺴــﻢ و ﭼﯿﺪﻣﺎن ﻧﯿﺮوﻫــﺎی درﯾﺎﯾﯽ ﺧﺰر اﺳــﺖ .در ﭘﯿــﺶ ﻧﻮﯾﺲ ﮐﻨﻮاﻧﺴــﯿﻮن ﭘﯿــﺶ رو ﺑﺮﺧﯽ ﻣــﻮارد از ﺟﻤﻠــﻪ ﺑﺮﺣﺬرﺑﻮدن رزﻣﺎﯾﺶﻫــﺎی ﻧﻈﺎﻣﯽ در ﻣﺠﺎورت ﻣــﺮز آﺑﯽ ﯾﺎ اﻃﻼع رﺳــﺎﻧﯽ درﺑﺎره ﺳــﺎزهﻫﺎ و ﻣﻨﺎﻃﻖ اﻣﻨﯿﺘﯽ ﺑﻪ دﯾﮕﺮ ﮐﺸــﻮرﻫﺎ ﻣﺸﺨﺺ ﺷﺪه اﺳﺖ. ﻣﺪﯾﺮ ﻣﺆﺳﺴــﻪ ﺑﯿــﻦ اﻟﻤﻠﻠﯽ ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت درﯾــﺎی ﺧﺰر در اﯾــﻦ ﺑــﺎره ﻣﯽﮔﻮﯾﺪ :ﺣﻀــﻮر ﻗﺪرتﻫــﺎی ﺧﺎرﺟﯽ ﻣﺜﻞ ﮐﺸــﺘﯽﻫﺎی ﺧﺎرﺟــﯽ در درﯾــﺎی ﺧــﺰر ﻣﻤﻨــﻮع اﻋﻼم ﺷــﺪه اﺳــﺖ ،اﻣــﺎ ﻧﮑﺘــﻪ ﻣﻐﻔــﻮل ﻣﺎﻧﺪه ﺑﺤــﺚ ﻋﺒﻮر آﻧﻬﺎﺳــﺖ .ﺑﻪ ﻃﻮر ﻣﺜﺎل ،ﻗﺰاﻗﺴــﺘﺎن ﻣﻮاﻓﻘﺘﻨﺎﻣﻪای را ﺑﺎ ﻃــﺮف اﻣﺮﯾﮑﺎﯾﯽ اﻣﻀﺎ ﻣﯽﮐﻨﺪ ﮐﻪ اردﯾﺒﻬﺸــﺖ اﻣﺴــﺎل اﺟــﺮا ﺷــﺪ و ﻃﺒــﻖ آن ﺑﻪ ﻧﺎﺗــﻮ و اﻣﺮﯾﮑﺎ اﯾﻦ اﺟــﺎزه را ﻣﯽدﻫﺪ ،ﺗﺠﻬﯿﺰات ﺧﻮد را از آذرﺑﺎﯾﺠﺎن ﺳــﻮار ﮐﺸــﺘﯽ و ﺑــﻪ ﻗﺰاﻗﺴــﺘﺎن ﻣﻨﺘﻘــﻞ ﮐﻨﻨﺪ و دﻗﯿﻘــﺎً در اﯾــﻦ ﺑﺎره ﺗﺼﺮﯾﺢ ﻣﯽﺷــﻮد ﮐﻪ ﻣــﺎ ﺣﻀﻮر آنﻫــﺎ را ﻣﻤﻨﻮع ﮐﺮده اﯾــﻢ ،ﻧﻪ ﻋﺒــﻮر آنﻫﺎ را! آراﯾــﯽ درﺑــﺎره ﮔﻤﺎﻧﻪﻫﺎی ﻓﻌﻠﯽ راﺟﻊ ﺑــﻪ درﺻﺪﺑﻨﺪی ﻣﯽﮔﻮﯾــﺪ :درﯾﺎﻫﺎ را ﺑﺮﺧﻼف ﺗﺼﻮر ﻋﺎم ﺗﻘﺴــﯿﻢ ﺑﻨﺪی ﻧﻤﯽﮐﻨﻨــﺪ .درﺻﺪﻫــﺎی ﻣﻮﺟﻮد ،ﺗﻨﻬﺎ ﺑﺤــﺚ ﻓﻼت ﻗﺎره را ﺷــﺎﻣﻞ ﻣﯽﺷــﻮد و اﯾﻨﮕﻮﻧﻪ ﻧﯿﺴــﺖ ﺑﺎ ﺗﻬﺪﯾﺪ ﺣﺪود ﯾﮏ ﻣﻨﻄﻘﻪ ،ﮐﺸــﻮری ﺧــﺎص ﻣﺎﻟﮏ ﻣﻨﻄﻘﻪ ﺑﺎﺷــﺪ ﮐﻪ
۱۷
در اﺻﻼح ﺣﻘﻮﻗﯽ ﻓﺎﻧﮑﺸــﻨﺎل ) (functionalﺷــﻨﺎﺧﺘﻪ ﻣﯽﺷــﻮد ،ﯾﻌﻨــﯽ ﮐﺎرﮐﺮدی ﻫﺴــﺘﻨﺪ و ﻗﻠﻤــﺮوی ﺗﻠﻘﯽ ﻧﻤﯽﺷــﻮﻧﺪ .وی ﻣﻌﺘﻘﺪ اﺳــﺖ :دراﯾﻦ ﮐﻨﻮاﻧﺴﯿﻮن روی ﻓﺮﻣــﻮل ﺧﺎﺻــﯽ در ﻇﺎﻫــﺮ ﺗﻮاﻓــﻖ ﻧﮑﺮدﻧــﺪ ،اﻣﺎ ﻣﺘﻦ ﮐﻨﻮاﻧﺴــﯿﻮن و ﺑﺮﺧﯽ ﻣﻮاد آن ﻃﻮری ﻣﺒﺎﺣﺚ را ﮐﺎﻧﺎﻟﯿﺰه ﮐــﺮده ﮐﻪ اﯾﺮان را ﺑﻪ ﺳــﻬﻢﻫﺎی ﭘﺎﯾﯿﻦ در آﯾﻨﺪه ﺳــﻮق ﻣﯽ دﻫﺪ. آراﯾــﯽ راﺟــﻊ ﺑــﻪ ﭘﯿــﺶ ﺑﯿﻨــﯽ ﺧــﻮد از اﯾــﻦ اﺟﻼس ﻣﯽﮔﻮﯾــﺪ :اﻋﺘﻘﺎد دارم اﯾﻦ ﮐﻨﻮاﻧﺴــﯿﻮن ﻫــﻢ از ﻟﺤﺎظ وﺿﻌﯿــﺖ ﺳﯿﺎﺳــﯽ ﺣﺎﮐﻢ ﺑــﺮ ﻣﻨﻄﻘﻪ و ﻫــﻢ ﺑﻪ ﻟﺤﺎظ ﺗﮑﻨﯿﮑﯽ و ﻓﻨﯽ ﻣﺸــﮑﻼت زﯾــﺎدی دارد ﮐﻪ ﺑﺎﯾﺪ ﺑﺮﻃﺮف ﺷــﻮد ،اﮔــﺮ ﻧﺸــﻮد ،ﻣﺸــﮑﻞ ﺳــﺎز ﺧﻮاﻫــﺪ ﺷــﺪ .ﻣﺎ ﻣﻮاﻓﻘﺘﻨﺎﻣﻪ ﻣﺮزی ﺑﺎ اﻓﻐﺎﻧﺴــﺘﺎن و ﭘﺎﮐﺴــﺘﺎن را داﺷﺘﯿﻢ ﮐــﻪ ﻫﻤﻪ ﺑﺎ اﻫﻤﺎل ﮐﺎری ﻣﻨﻌﻘﺪ ﺷــﺪ .اﯾﻨﺠﺎ ﻫﻢ ﺣﻮاس ﻣــﺎ ﺑﺎﯾﺪ ﺟﻤﻊ ﺑﺎﺷــﺪ ،ﺟﺎﻣﻌــﻪ اﻣــﺮوز اﯾــﺮان آﻣﺎدﮔﯽ ﭘﺬﯾــﺮش اﻋﺪاد ﭘﺎﯾﯿﻦ از ﺳــﻬﻢ اﯾﺮان را از ﺧــﺰر ﻧﺪارﻧﺪ؛ ﻣﺎ در ﺷــﺮاﯾﻂ ﺗﺤﺮﯾﻢ ﻫﺴــﺘﯿﻢ؛ اﯾﻦ ﮐﻨﻮاﻧﺴﯿﻮن ﺑﯿﺸﺘﺮ ﺑﻪ ﻧﻔﻊ ﺳﻪ ﮐﺸﻮر ﻗﺰاﻗﺴــﺘﺎن ،ﺗﺮﮐﻤﻨﺴﺘﺎن و آذرﺑﺎﯾﺠﺎن اﺳــﺖ و در واﻗــﻊ ﺣﻀﻮر ﻋﻨﺼﺮ ﺳــﻮم ﻣﺜــﻞ اﻣﺮﯾﮑﺎ و ﻧﺎﺗــﻮ ﻃﺒــﻖ ﻣﺘﻦ ﻓﻌﻠــﯽ در ﺧﺰر ﺣﻔﻆ ﻣﯽﺷــﻮد.
ﺣﻀﻮر ﻧﺎﺗﻮ در ﺧﺰر ﭘﺎﯾﺪار ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ
آراﯾــﯽ ﺗﺼﺮﯾــﺢ ﮐﺮد :ﮐﺸــﻮرﻫﺎ از وﻋﺪهﻫﺎی ﺷــﻔﺎﻫﯽ ﺧﻮد اﺳــﺘﻨﮑﺎف ﺧﻮاﻫﻨــﺪ ﮐﺮد ،آن ﻫــﻢ وﻋﺪهﻫﺎﯾﯽ ﮐﻪ ﻫﻨــﻮز ﻣﮑﺘﻮب ﻧﺸــﺪه اﺳــﺖ .وﻗﺘﯽ ﻣﻨﺎﻓــﻊ اﻗﺘﺼﺎدی ﮐﺸــﻮرﻫﺎی ﺣﺎﺷــﯿﻪ درﯾﺎی ﺧﺰر را در ﺧﺰر ﺑﻪ رﺳﻤﯿﺖ
ﻣﺎﻫﻨﺎﻣﻪ ﺧﺮدﻣﻨﺪ -ﺳﺎل ﭼﻬﺎرم -ﺷﻤﺎره - ۴۲ﻣﺮداد\ﺷﻬﺮﯾﻮر ۱۳۹۷
ﺷــﻨﺎﺧﺘﯿﻢ و ﺳــﻬﻢ ﺧﻮدﻣﺎن ﻫﻢ ﮐﻤﺘﺮ در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﯿﻢ، آن ﮐﺸــﻮرﻫﺎ ﺑــﻪ ﺑﻬﺎﻧﻪ ﺣﻔــﻆ و ارﺗﻘــﺎی اﻣﻨﯿﺖ ﻣﻠﯽ ﺷــﺎن ﻫــﻢ ﮐــﻪ ﺷــﺪه روز ﺑــﻪ روز در ﺧﺰر ﭘﯿﺸــﺮوی ﺧﻮاﻫﻨــﺪ ﮐــﺮد .وی ﺗﺄﮐﯿﺪ ﮐــﺮد :ﻣﺎ راﺟﻊ ﺑــﻪ ﺧﻂ ﻟﻮﻟﻪ ﺗﺮاﻧﺲ ﮐﺎﺳــﭙﯿﻦ ﺗﻔﺎﻫــﻢ ﮐﺮده اﯾﻢ ﮐــﻪ ﻫﻤﯿﻦ ﻣﻮﺿﻮع ﻋﻤ ًﻼ در ﺳــﺎلﻫﺎی آﯾﻨﺪه ﺑﺎﻋﺚ ﺣﻀــﻮر ﭘﺎﯾﺪار ﻧﺎﺗﻮ در ﺧﺰر ﺧﻮاﻫﺪ ﺷــﺪ. آراﯾــﯽ ﺑﺎ ﻣﻘﺪﻣﺎت ﮔﻮﻧﺎﮔــﻮن ﺑﺮ اﯾﻦ ﻋﻘﯿﺪه اﺳــﺖ ﮐﻪ در ﺣﺎل ﺣﺎﺿﺮ ﮐﻤﺘﺮﯾﻦ ﺑﻬﺮه را در ﮐﻨﻮاﻧﺴــﯿﻮن ﻣﻮﺟﻮد، اﯾــﺮان دارد .ﯾﮏ ﻣﻄﻠﻊ از ﭘﺮوﻧﺪه ﺧﺰر ﻫﻢ ﮐﻪ ﺧﻮاﺳــﺖ ﻧﺎﻣﺶ ﻓﺎش ﻧﺸــﻮد ﺑﻪ »ﺟــﻮان« ﮔﻔــﺖ :رژﯾﻢ ﺣﻘﻮﻗﯽ ﻣﺴــﺎﻋﺪ اﯾﺮان راﺟﻊ ﺑــﻪ درﯾﺎی ﺧﺰر ،ﻣﺮﺑــﻮط ﺑﻪ ﭘﯿﺶ از ﻓﺮوﭘﺎﺷــﯽ اﺗﺤﺎد ﺟﻤﺎﻫﯿﺮ ﺷــﻮروی اﺳﺖ و وﺿﻌﯿﺖ ﻓﻌﻠﯽ اﺻ ًﻼ ﺑﺮای اﯾﺮان ﻣﺴــﺎﻋﺪ ﻧﯿﺴــﺖ. وی ﮔﻔــﺖ :راه ﺣﻞ اﯾﻦ اﺳــﺖ ﮐﻪ اﮔﺮ ﻗﺮار ﺑﺮ ﺗﺴــﺎﻣﺢ در ﺗﺪوﯾــﻦ رژﯾــﻢ ﺣﻘﻮﻗﯽ درﯾــﺎی ﺧﺰر اﺳــﺖ ،ﻻاﻗﻞ ﺑﺨﺸــﯽ از ﺳــﻬﻢ اﯾﺮان ﮐﻪ ﭘﯿﺸــﺘﺮ ﻣﻄﺮح ﺷــﺪه ﺑﻮد و ﺳــﻬﻢ ﺑﺎﻻی ۲۰درﺻــﺪ از ﺧﺰر ﺑﻪ ﻧﺤﻮی ﻣﺠــﺪداً ﺑﺮای اﯾﺮان درﻧﻈﺮ داﺷــﺘﻪ ﺷﻮد. آراﯾﯽ ﺧﺎﻃﺮ ﻧﺸــﺎن ﮐﺮد :در ﺗﺴــﺎﻣﺢ ﺟﻤﻬﻮری اﺳﻼﻣﯽ اﯾــﺮان در ﭘﺮوﻧﺪه ﺧــﺰر ﻫﻤﯿﻦ ﺑﺲ ﮐﻪ اﯾــﺮان اﮐﻨﻮن ﺑﺎ ﮐﺸــﻮرﻫﺎی ﺟﺎﯾﮕﺰﯾﻦ اﺗﺤﺎد ﺟﻤﺎﻫﯿﺮ ﺷــﻮروی در ﺣﺎل ﻣﺬاﮐــﺮه اﺳــﺖ ،وﮔﺮﻧﻪ وﻓــﻖ ﻗﻮاﻋﺪ ﺑﯿــﻦ اﻟﻤﻠﻠﯽ ﺑﺎﯾﺪ ﭘﺮوﻧــﺪه ﺧــﺰر از ﺟﺎﻧﺐ اﯾــﺮان ﺑﻪ ﻣﺠﺎﻣــﻊ ﺑﯿﻦ اﻟﻤﻠﻠﯽ ارﺟــﺎع ﺷــﻮد ،آن ﻫﻢ ﺑﺎ ﺳــﻬﻢ ﺑــﺎﻻی ۲۰درﺻــﺪ ﺑﺮای اﯾﺮان.
17 Kheradmand Monthly - Vol. 4 - # 42-August/September 2018 - Tel: 647-932-8283
سهم ایران از دریای خزر چقدر است؟
کارشناسان راجع به تدوین رژیم حقوقی خزر معتقدندشرایط فعلی پس از سه دهه برای انعقاد پیمان درباره دریای خزر مساعد نیست روزﻧﺎﻣﻪ ﺟﻮان ﻧﻮﺷــﺖ :ﺑﻌﺪ از ۲۵ﺳــﺎل ﺑﺤﺚ و ﺟﺪل و ﭼﻬﺎر ﻧﺸﺴــﺖ ﺳﺮان و ۵۱ﻧﺸﺴــﺖ ﮐﺎرﺷﻨﺎﺳﯽ ﺑﺮای ﺗﺪوﯾــﻦ رژﯾــﻢ ﺣﻘﻮﻗﯽ درﯾــﺎی ﺧﺰر ،اﻣﺮوز ﭼﺸــﻢﻫﺎ ﺑﻪ ﻧﺸﺴــﺘﯽ اﺳــﺖ ﮐﻪ ﺳــﺮان ﺣﺎﺷــﯿﻪ اﯾﻦ درﯾــﺎ را در ﻗﺰاﻗﺴــﺘﺎن ﮔﺮد ﻫــﻢ ﺟﻤﻊ ﮐﺮده اﺳــﺖ؛ ﻧﺸﺴــﺘﯽ ﮐﻪ اﻣﮑﺎن دارد ﻣﻨﺠﺮ ﺑﻪ اﻣﻀﺎی ﮐﻨﻮاﻧﺴــﯿﻮن رژﯾﻢ ﺣﻘﻮﻗﯽ ﺑﺮای ﺧﺰر ﻫﻢ ﻧﺸــﻮد ،اﻣﺎ ﺷــﮏ و ﺗﺮدﯾﺪﻫــﺎ در راﺑﻄﻪ ﺑﺎ ﺳــﻬﻢ اﯾﺮان ،ﻫﻤﭽﻨــﺎن در ﻫﺎﻟــﻪای از اﺑﻬﺎم ﺑﻪ ﻗﻮت ﺧﻮد ﺑﺎﻗﯽ اﺳــﺖ. ﻣﻘﺎﻣــﺎت اﯾﺮاﻧــﯽ ﻫﻤــﻮاره ﺑــﺮ اﻓﺰاﯾــﺶ ﺳــﻬﻢ اﯾﺮان ﭘﺎﻓﺸــﺎری داﺷــﺘﻪ اﻧﺪ ،اﻣﺎ ﺑﺮﺧــﯽ ﻣﻨﺎﺑﻊ ﺧﺒــﺮی اﺧﯿﺮاً ﮔﻤﺎﻧﻪﻫــﺎی ﮐﻤﺘﺮ از ﺣﺘﯽ ۲۰درﺻــﺪ ) ۱۳ﯾﺎ ۱۸درﺻﺪ( را ﺑﻪ ﺳــﻬﻢ اﯾــﺮان ﻣﻄﺮح ﺳــﺎﺧﺘﻨﺪ .ﻃﺒــﻖ ﮔﻔﺘﻪ ﻣﺪﯾﺮ ﻣﺆﺳﺴــﻪ ﻣﻄﺎﻟﻌــﺎت ﺧﺰر ﺑــﻪ ﻣﯽﮔﻮﯾﺪ :ﺗﺪوﯾــﻦ رژﯾﻢ ﺣﻘﻮﻗــﯽ ﺑﺮای ﺧــﺰر ﯾﮑﯽ از ﻣﻬﻢﺗﺮﯾــﻦ و ﭘﯿﭽﯿﺪهﺗﺮﯾﻦ ﻣﺴــﺎﺋﻠﯽ اﺳــﺖ ﮐﻪ ﺑﯿﺶ از ﭼﻨﺪ دﻫــﻪ از آن ﻣﯽﮔﺬرد، اﻣــﺎ ﻫﻤﭽﻨﺎن ﻧﺎﻣﺸــﺨﺺ ﺑﺎﻗــﯽ ﻣﺎﻧﺪه و ﺣــﺎﻻ ﺑﻌﺪ از
۱۶
دو دﻫﻪ ﮐﺸــﻤﮑﺶ ﺗﺼﻤﯿﻢ ﺗﺎرﯾﺨﯽ ﻣﻬــﻢ در اﯾﻦ ﺑﺎره ﮔﺮﻓﺘﻪ ﻣﯽﺷــﻮد.
ﺿﺮورت ﺗﺤﺪﯾﺪ ﺣﺪود ﺳﺎﺣﻞ اﯾﺮان
ﺣﻘــﻮق درﯾﺎﻫــﺎ در ﺣﻘﻮق ﺑﯿﻦ اﻟﻤﻠــﻞ ،ﺑﺨﺶ اﻋﻈﻤﯽ از ﻗﻮاﻧﯿﻦ ﺑﯿﻦ اﻟﻤﻠﻠﯽ را ﺑﻪ ﺧﻮد اﺧﺘﺼﺎص داده اﺳــﺖ. ﮐﺸــﮑﻮﻟﯽ از ﺣﻘﻮق ،رﯾﺎﺿﯿﺎت و ﻣﺤﺎﺳﺒﺎت در »ﺣﻘﻮق درﯾﺎﻫــﺎ« ﺑﻪ ﭼﺸــﻢ ﻣﯽﺧــﻮرد؛ اﯾﻨﮑﻪ اﺳﺎﺳــﺎً درﯾﺎﭼﻪ ﺧــﺰر ﻣﺸــﻤﻮل ﺣﻘــﻮق درﯾﺎﻫــﺎ و ﻣﺘــﻮن ﺣﻘﻮﻗﯽ آن ﻣﯽﺷــﻮد ﯾﺎ ﻧﻪ ﻣﺤﻞ ﻣﻨﺎﻗﺸــﻪ اﺳــﺖ. ﺳﯿﺪﺳــﺮوش ﻫﺎﺷــﻤﯿﺎن ﻣﺘﺨﺼﺺ ﺣﻘﻮق ﺑﯿــﻦ اﻟﻤﻠﻞ در ﺣــﻮزه رژﯾﻢ درﯾﺎی ﺧــﺰر ﻣﯽﮔﻮﯾــﺪ :ﺗﻮﺻﯿﻒ درﯾﺎ ﯾﺎ درﯾﺎﭼﻪ ﺑــﻮدن ﺧﺰر وﻓﻖ ﮐﻨﻮاﻧﺴــﯿﻮن ۱۹۸۲ﺣﻘﻮق درﯾﺎﻫــﺎ ﻧﻈﺮات ﻣﺘﻔﺎوﺗﯽ دارد ،اﻣــﺎ ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ واﻗﻌﯿﺖ ﺧﻄﻮط ﺳــﺎﺣﻠﯽ و ﻣﻘﻌﺮﺑﻮدن )ﺗﻮرﻓﺘﮕــﯽ( ﺧﺰر ،ﻣﻬﻢ در اﯾﻦ راﺑﻄــﻪ رﻋﺎﯾﺖ »اﺻﻞ اﻧﺼﺎف« اﺳــﺖ. وی ﺑــﺎ ﺗﻮﺿﯿﺢ اﺻﻞ اﻧﺼﺎف در اﯾﻦ زﻣﯿﻨﻪ ﺗﺸــﺮﯾﺢ ﮐﺮد:
ﻣﺎﻫﻨﺎﻣﻪ ﺧﺮدﻣﻨﺪ -ﺳﺎل ﭼﻬﺎرم -ﺷﻤﺎره - ۴۲ﻣﺮداد\ﺷﻬﺮﯾﻮر ۱۳۹۷
ﻧﺒﺎﯾﺪ ﺑﺎ ﺑﺴــﺘﻦ دﻫﺎﻧﻪ ﺳــﻮاﺣﻞ ﻣــﺎ )ارس و اﺗﺮک( ﺧﻂ ﮐﺸﯿﺪه ﺷــﻮد و درﯾﺎی ﺳﺎﺣﻠﯽ ﻣﺎ ﺑﺎﯾﺪ ﮔﺴﺘﺮش ﺑﯿﺸﺘﺮی داﺷــﺘﻪ ﺑﺎﺷــﺪ .ﻣﻬﻢ اﯾﻦ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﺮاﺳــﺎس وﯾﮋﮔﯽﻫﺎی ﻃﺒﯿﻌﯽ ﺳــﺎﺣﻞ اﯾﺮان ﺗﺤﺪﯾﺪ ﺣﺪود اﻧﺠﺎم ﺷــﻮد.
ﺟﺎﻣﻌــﻪ اﯾــﺮان آﻣﺎدﮔﯽ ﭘﺬﯾــﺮش اﻋــﺪاد ﭘﺎﯾﯿﻦ را ﻧﺪارد
ﻣﯿﺜــﻢ آراﯾــﯽ ،ﻣﺪﯾﺮ ﻣﺆﺳﺴــﻪ ﺑﯿﻦ اﻟﻤﻠﻠــﯽ ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت درﯾــﺎی ﺧــﺰر ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻣﻄﻠــﻊ در زﻣﯿﻨــﻪ ﭘﺮوﻧﺪه ﺧﺰر ﻧﯿﺰ ﺗﻮﺿﯿﺤﺎﺗــﯽ را درﺑﺎره اﻫﻤﯿﺖ ﺗﺪوﯾﻦ رژﯾﻢ ﺣﻘﻮﻗﯽ درﯾﺎی ﺧــﺰر اراﺋــﻪ ﻣﯽدﻫﺪ. وی ﺗﺄﮐﯿــﺪ دارد :در درﯾﺎﻫــﺎ و ﭘﻬﻨــﻪ آﺑــﯽ ﯾﮏ ﺳــﺮی ﺣﻘــﻮق ﺣﺎﮐﻤﯿﺘﯽ و ﻏﯿﺮﺣﺎﮐﻤﯿﺘﯽ ﻫﺴــﺘﻨﺪ ،اﯾﻦ ﺣﻘﻮق ﺣﺎﮐﻤﯿﺘــﯽ ﮐﻪ در آبﻫﺎی ﺳــﺮزﻣﯿﻨﯽ و داﺧﻠﯽ اﺳــﺖ، ﺑﺎﻋﺚ ﮐﻨﺘﺮل ﮐﺸــﻮر در ﻣــﺮز ﺧﻮد ﻣﯽﺷــﻮد و ﻣﺎ ﺑﺎﯾﺪ در ﺧــﺰر ﭘﻬﻨﻪ آبﻫــﺎی داﺧﻠــﯽ و ﺳــﺮزﻣﯿﻨﯽ ﺧﻮد را ﻣﺸــﺨﺺ ﮐﻨﯿﻢ .از ﺳــﻮی دﯾﮕﺮ ،ﻣﻨﺎﻃــﻖ دﯾﮕﺮی ،ﭼﻮن
16 Kheradmand Monthly - Vol. 4 - # 42-August/September 2018 - Tel: 647-932-8283
»ﻧﻪ« ﺑﻠﻨﺪ ﺑﻪ ﮐﺎرﮔﺮدان ﺳﻨﺘﻮری
در زﻣﺴــﺘﺎن ﺳــﺎل ۹۳ﭘــﺮوژه ﺳــﺎﺧﺖ »ﺳــﻨﺘﻮری«۲ ﮐﻠﯿﺪ ﺧــﻮرد .دارﯾﻮش ﻣﻬﺮﺟﻮﯾﯽ ﮐﺎرﮔﺮدان »ﺳــﻨﺘﻮری« ﻫﻤﺰﻣــﺎن ﺑﺎ ﭘﯿــﺶ ﺗﻮﻟﯿﺪ اﯾﻦ ﻓﯿﻠﻢ ،ﺑﻪ ﺳــﺮاغ ﻣﺤﺴــﻦ ﭼﺎوﺷــﯽ رﻓﺖ اﻣﺎ ﭼﺎوﺷﯽ ﭘﯿﺸــﻨﻬﺎد او را ﺑﺎ درﺧﻮاﺳﺖ دﺳــﺘﻤﺰدی ﺑﺎﻻ و ﺑﺎ ﭘﺴــﺖ »ﺳﻨﺘﻮری ﻧﻪ ،ﺷــﻬﺮزاد ﻧﻪ« رد ﮐــﺮد .اﯾﻦ رد ﮐﺮدن ﺑﻪ ﻣــﺬاق ﮐﺎرﮔﺮدان ﻧﺎرﻧﺠﯽ ﭘﻮش ﺧــﻮش ﻧﯿﺎﻣﺪ و ﺑﻪ ﻓﯿﻠﻢ ﻧﺖ ﮔﻔﺖ» :ﺧﯿﻠﯽ از ﭼﺎوﺷــﯽ رﻧﺠﯿــﺪم ﭼــﻮن او را ﻣﻦ آوردم و ﺑﺮاﯾــﺶ ﻣﺠﻮز ﮔﺮﻓﺘﻢ. ﻣــﺎ ﺗﻮﻟﯿﺪ »ﺳــﻨﺘﻮری« را ﭘﻨﺞ ﻣــﺎه ﻋﻘــﺐ اﻧﺪاﺧﺘﯿﻢ ﺗﺎ ﺑﺮاﯾــﺶ ﻣﺠــﻮز ﺑﮕﯿﺮﯾــﻢ او ﺑــﻪ ﺟــﺎی ﻗﺪرداﻧﯽ ﮔﻔﺖ ﺑــﺮای ﻗﺴــﻤﺖ دوم ۵۰۰ﻣﯿﻠﯿــﻮن ﺑﺪﻫﯿــﺪ! ﺣــﺎﻻ ﯾﮏ ﺧﻮاﻧﻨــﺪه ﺟﺪﯾــﺪ را رو ﻣﯽ ﮐﻨــﻢ ﺗﺎ روی ﭼﺎوﺷــﯽ ﮐﻢ ﺷــﻮد؛ ﻣﻬﺮﺟﻮﯾﯽ »ﻓﺮﯾﻤــﻦ« را ﺑﻪ ﻋﻨــﻮان ﺧﻮاﻧﻨﺪه اﯾﻦ اﺛﺮ ﺳــﯿﻨﻤﺎﯾﯽ ﻣﻌﺮﻓﯽ ﮐﺮد اﻣﺎ ﻧﺘﻮاﻧﺴﺖ روی ﭼﺎوﺷﯽ را ﮐﻢ ﮐﻨﺪ ﭼﻮن ﻓﯿﻠﻢ »ﺳــﻨﺘﻮری «۲ﺳــﺎﺧﺘﻪ ﻧﺸــﺪ.
ﺑﺮﭼﺴﺒﯽ ﮐﻪ ﺑﺎﻋﺚ اﺟﺮای زﻧﺪه ﺷﺪ
ﻣﺤﺴــﻦ ﭼﺎوﺷــﯽ ،ﻣﺤﺒﻮب اﻣﺎ ﻋﺰﻟﺖ ﻧﺸــﯿﻦ اﺳﺖ ﺑﻪ ﻃــﻮری ﮐــﻪ ﺗﻌﺪاد ﮔﻔــﺖ و ﮔﻮﻫﺎی او ﻧﺴــﺒﺖ ﺑﻪ ﻫﻢ ﺻﻨﻔﯽ ﻫﺎﯾﺶ اﻧﮕﺸﺖ ﺷــﻤﺎر اﺳﺖ و ﺑﻪ ﻫﻤﯿﻦ دﻟﯿﻞ، وﯾﺪﺋــﻮی ﺣﻀﻮر او در ﮐﻨﺴــﺮت ﻣﻬــﺪی ﯾﺮاﺣﯽ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺑﻤــﺐ در ﻓﻀــﺎی ﻣﺠﺎزی ﺳــﺮ و ﺻــﺪا ﮐﺮد .ﭼﺎوﺷــﯽ ﺑﺎ ﮔﺬﺷــﺖ ۱۵ﺳــﺎل از ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ ﻣﻮﺳــﯿﻘﺎﯾﯽ اش ﻫﻨﻮز ﮐﻨﺴــﺮﺗﯽ ﺑﺮﮔﺰار ﻧﮑﺮده اﺳــﺖ و ﻫﻤﯿﻦ ﻣﻮﺿﻮع ﺑﺎﻋﺚ ﺷــﺪ ﺗﺎ ﻣﺠــﺮی ﯾﮏ ﺷــﺒﮑﻪ ﻣﺎﻫــﻮاره ای »ﻧﻈﺮﯾﻪ ﮐﭙﯽ، دﺳــﺘﮕﺎﻫﯽ و ﻣﺎﺷــﯿﻨﯽ ﺑــﻮدن« ﺻﺪای ﭼﺎوﺷــﯽ را ﮐﻪ ﻧﻈﺮﯾــﻪ ﺟﺪﯾﺪی ﻫﻢ ﻧﯿﺴــﺖ ،ﻣﻄﺮح ﮐﻨــﺪ .اﯾﻦ ﻧﻈﺮﯾﻪ واﮐﻨﺶ ﻣﻨﻔــﯽ ﻫﻮاداران دو آﺗﺸــﻪ ﭼﺎوﺷــﯽ را در ﭘﯽ داﺷــﺖ .اﻟﺒﺘﻪ ﭼﺎوﺷــﯽ در اﯾﻦ ﺑﺎره ﻫــﻢ ﺑﯿﮑﺎر ﻧﻤﺎﻧﺪ و ﺑﺎز ﺑﻪ ﺳــﺮاغ ﺗﺮﯾﺒﻮن ﻫﻤﯿﺸــﮕﯽ اش رﻓــﺖ .او اﯾﻦ ﺑﺎر ﺑﺎ اﺷــﺘﺮاک وﯾﺪﺋﻮﯾﯽ از اﺟﺮای زﻧﺪه آﻫﻨﮓ »ﻣﺘﺎﺳــﻔﻢ« ﮐﻪ در ﺳــﺎل ۸۵ﺳــﺎﺧﺘﻪ ﺷــﺪه ﺑﻮد ،ﺑﻪ ﺻــﻮرت ﻋﻤﻠﯽ واﮐﻨﺸــﺶ را از ﺗﺮﯾﺒﻮن ﺷــﺨﺼﯽ اش ﻧﺸﺎن داد. ﺗﻠﻮﯾﺰﯾﻮن ﻫﻢ ﺑﺮای ﻣﺤﺴــﻦ ﭼﺎوﺷــﯽ »ﺣﺎﺷــﯿﻪ ﺧﯿﺰ« ﺑــﻮده اﺳــﺖ .ﯾﮑﯽ ازﺣﺎﺷــﯿﻪ ﻫــﺎی اﯾﻦ ﺳــﺮزﻣﯿﻦ ﺑﻪ ﺑﺮﻧﺎﻣــﻪ »ﺳــﻪ ﺳــﺘﺎره« ﺑﺮﻣــﯽ ﮔــﺮدد ،ﺑــﻪ زﻣﺎﻧــﯽ ﮐﻪ اﺣﺴــﺎن ﻋﻠﯿﺨﺎﻧﯽ و آرش ﻇﻠﯽ ﭘﻮر درﺑــﺎره اﺟﺮای زﻧﺪه ﺧﻮاﻧﻨــﺪه ﻫــﺎ ﺻﺤﺒﺖ ﻣــﯽ ﮐﺮدﻧﺪ .اﺣﺴــﺎن ﻋﻠﯿﺨﺎﻧﯽ ﮔﻔــﺖ ﺧﻮاﻧﻨــﺪه ای واﻗﻌــﯽ اﺳــﺖ ﮐﻪ زﻧــﺪه ﺑﺨﻮاﻧﺪ. آرش ﻇﻠــﯽ ﭘﻮر ﻫــﻢ در اداﻣﻪ ﮔﻔﺖ »:ﺑــﺎز از ﻓﺮدا ﯾﮏ ﻋــﺪه راه ﻣﯽ اﻓﺘﻨﺪ و از ﺧﻮاﻧــﺪن ﺧﻮد ﻓﯿﻠﻢ ﻣﯽ ﮔﯿﺮﻧﺪ، ﻣــﺎ ﺧﻮاﻧﻨﺪهﻫــﺎی زﯾــﺎدی دارﯾﻢ اﻣﺎ ﮐﺴــﯽ ﮐــﻪ زﻧﺪه ﻣﯽﺧﻮاﻧﺪ ،ﺧﻮاﻧﻨﺪه واﻗﻌﯽ اﺳــﺖ« .ﻫﻤﯿﻦ ﺑﺎﻋﺚ ﺷــﺪ ﺗــﺎ ﺑﺮﺧﯽ اﯾﻦ ﻃﻌﻨﻪ ﻣﺸــﮑﻮک را ﺑﻪ ﻣﺤﺴــﻦ ﭼﺎوﺷــﯽ ﻧﺴــﺒﺖ دﻫﻨــﺪ .واﮐﻨﺶ ﭼﺎوﺷــﯽ اﯾــﻦ ﺑﺎر اﯾــﻦ ﺑﯿﺖ ﺷــﻌﺮ» ﻣﺼﻠﺤﺖ ﻧﯿﺴــﺖ ﮐﻪ از ﭘﺮده ﺑﺮون اﻓﺘﺪ راز /ور ﻧــﻪ در ﻣﺠﻠﺲ رﻧﺪان ﺧﺒﺮی ﻧﯿﺴــﺖ ﮐﻪ ﻧﯿﺴــﺖ« ﺑﻮد. اﻟﺒﺘــﻪ ﻋﻠﯿﺨﺎﻧﯽ ﺑﻌــﺪ از اﯾﻦ ﻣﺎﺟــﺮا ،ﻋﺬرﺧﻮاﻫﯽ ﮐﺮد و ﮔﻔﺖ ﺑﻪ ﻫﯿﭻ ﻋﻨﻮان ﻣﻨﻈﻮرش ﭼﺎوﺷــﯽ ﻧﺒﻮده اﺳــﺖ. ﭼﺎوﺷﯽ ﭼﻨﺪی ﭘﯿﺸــﺘﺮ ﺑﻪ دﻧﺒﺎل ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻦ رﯾﻤﯿﮑﺲ آﻫﻨــﮓ ﻫﺎی »ﻗﻄــﺎر« و» ﻋﺮوس ﻣﻦ« در ﻧﻈﺮ ﺳــﻨﺠﯽ
۱۵
ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺗﻠﻮﯾﺰﯾﻮﻧﯽ » ﻫﻔﺖ ﺗﺮاﻧﻪ« ﺷــﺒﮑﻪ ﺷــﻤﺎ و ﭘﺨﺶ آﻫﻨــﮓ »ﻗﻄﺎر« ﺑﻪ ﻋﻨــﻮان ﺗﯿﺘﺮاژ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺳــﺎﻋﺖ ۲۵از ﺷــﺒﮑﻪ ۵ﺳــﯿﻤﺎ ،ﺑﯿﺎﻧﯿــﻪ ای ﺻــﺎدر ﮐﺮد و ﮔﻔــﺖ ﺑﺮای ﭘﺨــﺶ ﻫﯿﭻ ﯾﮏ از ﻗﻄﻌــﺎت آﻟﺒﻮم ﻫﺎﯾــﻢ از ﻣﻦ اﺟﺎزه ﮔﺮﻓﺘﻪ ﻧﺸــﺪه اﺳﺖ. راﺑﻄﻪ ﻣﺤﺴــﻦ ﭼﺎوﺷــﯽ ﺑﺎ ﻫﻢ ﺻﻨﻔﯽ ﻫﺎﯾــﺶ ﮔﺎه در ﺗﻨﺶ ﺑﻮده اﺳــﺖ .ﻣﺎﺟﺮای اﯾﻦ ﺣﺎﺷــﯿﻪ ﺑﻪ ﺣﻀﻮر ﺳﯿﻨﺎ ﺳــﺮﻟﮏ در ﺑﺮﻧﺎﻣــﻪ ﻣﻬﺮان ﻣﺪﯾﺮی ﺑﺮﻣﯽ ﮔــﺮدد .او ﮐﻪ ﺑﺎ ﻫﻢ ﺧﻮاﻧــﯽ ﺑﺎ ﻣﺤﺴــﻦ ﭼﺎوﺷــﯽ در ﻗﻄﻌﻪ»ﮐﺠﺎﯾﯽ« ﺳــﺮﯾﺎل ﺷــﻬﺮزاد ﻣﻄﺮح ﺷــﺪ ﺟﺎی ﺧﺎﻟﯽ ﭼﺎوﺷﯽ را در ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫــﺎی ﺗﻠﻮﯾﺰﯾﻮﻧﯽ ﺗﺎﯾﯿﺪ و ﺑﻪ ﻧﻮﻋــﯽ اﺧﺘﻼﻓﺶ را ﺑــﺎ ﭼﺎوﺷــﯽ ﺗﮑﺬﯾﺐ ﮐﺮد .اﯾــﻦ در ﺣﺎﻟﯽ اﺳــﺖ ﮐﻪ در ﻗﺴــﻤﺖ ﻧﻬﻢ ﻓﺼﻞ دوم ﺳﺮﯾﺎل »ﺷــﻬﺮزاد« ﻗﻄﻌﻪای ﺑﺎ ﻧﺎم »ﺗﻨﻬﺎ اﻣﯿﺪ زﻧﺪﮔﯽ«ﺑﺎ ﺻﺪای ﺳــﺮﻟﮏ ﭘﺨﺶ ﺷــﺪ ﮐﻪ اﯾــﻦ ﻗﻄﻌﻪ و ﻫﻤﯿﻦﻃــﻮر ﻣﺎﺟﺮای ﺣﺬف ﻧﺎم ﭼﺎوﺷــﯽ از روی ﺟﻠﺪ ﺳــﺮﯾﺎل ﺑﺎﻋﺚ اﯾﺠﺎد ﺣﺎﺷــﯿﻪ ﺷــﺪ .ﭘﺲ از آن در ﻗﺴــﻤﺖ ﯾﺎزدﻫﻢ ﺳــﺮﯾﺎل و در ﺣﺎﻟﯽﮐﻪ ﻗﺮار ﺑﻮد ﯾــﮏ اﺛﺮ دو ﺻﺪاﯾﯽ ﺑﺎ ﺷــﻌﺮی از ﺑﺎﺑﺎﻃﺎﻫﺮ از ﭼﺎوﺷــﯽ و ﺳــﺮﻟﮏ ﻣﻨﺘﺸــﺮ ﺷــﻮد ،ﺻﺪای ﺳــﺮﻟﮏ ﺑﻪ ﻃﻮر ﮐﻠﯽ از ﺷــﻬﺮزاد ﺣــﺬف و ﻗﻄﻌــﻪ »ﮐﺎش ﻧﺪﯾــﺪه ﺑﻮدﻣﺖ« ﭼﺎوﺷــﯽ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﺗﮏﺻﺪاﯾﯽ ﻣﻨﺘﺸــﺮ ﺷــﺪ.
ﺷﺎﯾﻌﻪ ﻣﻬﺎﺟﺮت ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮ ﯾﮏ ﮐﺎﻣﻨﺖ
ﻫﻤﺰﻣﺎﻧﯽ ﺣﺎﺷــﯿﻪ ﺳــﺎزی ﻫﺎی ﭼﺎوﺷــﯽ ﺑــﺮای ﻣﺠﻮز آﻟﺒــﻮم اﺑﺮاﻫﯿــﻢ و اﻧﺘﺸــﺎر آن ﺑﺎ ﻧﻈﺮ او در زﯾﺮ ﭘﺴــﺖ ﯾﮑﯽ از دوﺳــﺘﺎﻧﺶ ﮐﻪ ﺧﺒﺮ از اﻓﺰاﯾﺶ ﺟﺴــﺖ و ﺟﻮی ﮐﻠﯿﺪ واژه ﻣﻬﺎﺟﺮت در اﯾﺮان ﻣﯽ داد ،ﺑﺎﻋﺚ ﺷــﺪ ﺑﺮﺧﯽ ﻓﮑﺮ ﮐﻨﻨﺪ او در ﻓﮑﺮ ﻣﻬﺎﺟﺮت اﺳــﺖ .ﭼﺎوﺷــﯽ در اﯾﻦ ﮐﺎﻣﻨــﺖ ﻧﻮﺷــﺘﻪ ﺑﻮد» :وﻗﺘــﯽ ﺧﻮﻧﻪ ات ﮐﻮﭼﯿﮏ ﺷــﺪ ﻋﻮﺿﺶ ﮐــﻦ وﻗﺘﯽ ﻣﺤﻠﻪ ات ﺧﺴــﺘﻪ ات ﮐﺮد ﻋﻮﺿﺶ ﮐﻦ وﻗﺘﯽ ﺷــﻬﺮ و ﮐﺸــﻮرت ﺧﻔــﻪ ات ﮐــﺮد ،ﻋﻮﺿﺶ ﮐــﻦ« .ﻫﻤﯿــﻦ ﮐﺎﻣﻨــﺖ ﺑــﻪ ﺳــﺮﻋﺖ در ﺷــﺒﮑﻪ ﻫﺎی اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ ﭘﯿﭽﯿﺪ و ﺣﺎﺷــﯿﻪ ﻣﻬﺎﺟﺮت آﻗــﺎی ﺧﺎص را ﺑﺮ ﺳــﺮ زﺑﺎن ﻫﺎ اﻧﺪاﺧﺖ.
ﺳﺎل ۹۷در آﺗﺶ ﺣﺎﺷﯿﻪ ﻫﺎی ﭼﺎوﺷﯽ
در ﺳــﺎل ﺟﺪﯾﺪ؛ ﺧﻮزﺳــﺘﺎن دﺳــﺖ ﻣﺎﯾﻪ اﻋﺘﺮاض ﻫﺎی ﭼﺎوﺷﯽ ﺷﺪ .ﻫﻮﺷــﻤﻨﺪی او ﺑﺎﻋﺚ ﺷــﺪ ﺗﺎ در روزﻫﺎی ﺑﯽ ﺗﻔﺎوﺗﯽ ﻣﺴــﺌﻮﻻن ﺑﻪ ﺧﻮزﺳــﺘﺎن ،اﯾﻦ ﻗﻄﻌــﻪ را در ﺳــﺎﻟﺮوز آزادی ﺧﺮﻣﺸــﻬﺮ ﻣﻨﺘﺸــﺮ ﮐﻨﺪ و ﺑﻌﺪ ﻧﻮﺑﺖ ﺑﻪ »اﺑﺮاﻫﯿــﻢ« ﺑﺮﺳــﺪ .آﻟﺒﻮﻣﯽ ﮐﻪ ۹ﻣــﺎه در اﻧﺘﻈﺎر ﻣﺠﻮز وزارت ارﺷــﺎد اﺳــﺖ .ﻣﺤﺴﻦ ﭼﺎوﺷــﯽ در ﺻﻔﺤﻪ اش ﻧﻮﺷــﺖ :اﮔــﺮ آﻟﺒــﻮم »اﺑﺮاﻫﯿﻢ« ﺗــﺎ ۲۰ﻣــﺮداد ﻣﺠﻮز ﻧﮕﯿﺮد ،آن را ﻣﻨﺘﺸــﺮ ﻣــﯽ ﮐﻨﻢ .اﯾﻦ ﺗﻬﺪﯾﺪ ﭼﺎوﺷــﯽ ﺑﺎ واﮐﻨــﺶ ﺻﺮﯾــﺢ و ﺗﻨﺪ ﻧﺴــﺌﻮﻻن وزارت ارﺷــﺎد ﻣﻮاﺟﻪ ﺷﺪ . ﺑﺎ اﯾﻦ ﺣﺎل ﻣﺤﺴــﻦ ﭼﺎوﺷــﯽ ﺿﻤﻦ ﺑﯽ ﺗﻮﺟﻬﯽ ﺑﻪ اﯾﻦ ﺣﺮف ﻫﺎ ،ﺗﻬﺪﯾﺪش را ﻋﻤﻠﯽ و ﺑﺨﺸــﯽ از »اﺑﺮاﻫﯿﻢ« را ﺑﻪ ﺷــﮑﻞ ﺗﯿﺰر در اﯾﻨﺴﺘﺎﮔﺮاﻣﺶ ﻣﻨﺘﺸﺮ ﮐﺮد. در آﺧﺮﯾــﻦ ﻟﺤﻈﺎت ﭼﺎپ ﻣﺠﻠﻪ ﺧﺒﺮی ﻣﺨﺎﺑﺮه ﺷــﺪ ﮐﻪ ﺣﺎﮐﯿﺴــﺖ ﮔﻮﯾﺎ ﻣﺠﻮز اﯾــﻦ آﻟﺒﻮم ﺑﺎﻻﺧﺮه ﺻﺎدر ﺷــﺪه اﺳﺖ.
ﻣﺎﻫﻨﺎﻣﻪ ﺧﺮدﻣﻨﺪ -ﺳﺎل ﭼﻬﺎرم -ﺷﻤﺎره - ۴۲ﻣﺮداد\ﺷﻬﺮﯾﻮر ۱۳۹۷
15 Kheradmand Monthly - Vol. 4 - # 42-August/September 2018 - Tel: 647-932-8283
محسن چاوشی ...خواننده عصیانگر و مردمی اﮐﺮم اﻧﺘﺼﺎری ﻣﺤﺴــﻦ ﭼﺎوﺷــﯽ ﻃﯽ اﯾﻦ ﺳــﺎل ﻫﺎ ،آن ﻗﺪر ﮐﺎرﻫﺎی ﺧﻮب و ﺷــﻨﯿﺪﻧﯽ از ﺧﻮد ﻣﻨﺘﺸــﺮ ﮐﺮده اﺳﺖ ﮐﻪ دﯾﮕﺮ ﻫﻤــﻪ او را ﯾﮑــﯽ از ﻗﻄﺐ ﻫــﺎی ﻗﺪرﺗﻤﻨﺪ ﻣﻮﺳــﯿﻘﯽ ﮐﺸــﻮرﻣﺎن ﻣﯽ داﻧﻨﺪ .ﺷــﺎﯾﺪ ﺧﯿﻠﯽ ﻫــﺎ دﻟﯿﻞ ﻣﻮﻓﻘﯿﺖ ﻣﺤﺴــﻦ را ﺻﺪای ﻣﺘﻔﺎوﺗﺶ ﺑﺪاﻧﻨﺪ اﻣــﺎ اﯾﻦ ﺗﻤﺎم ﻣﺎﺟﺮا ﻧﯿﺴــﺖ! او ﺑﻪ ﺳــﺒﮏ ﺧﻮدش آﻫﻨﮓ ﻣﯽ ﺳــﺎزد و ﻣﯽ ﺧﻮاﻧــﺪ .ﺑــﻪ ﺧﺎﻃﺮ ﺷــﺮاﯾﻂ ﮐﺎری ﭘــﺪرش ﮐــﻪ ﮐﺎرﻣﻨﺪ ﺷــﺮﮐﺖ ﻧﻔــﺖ ﺑــﻮد ،در ﺧﺮﻣﺸــﻬﺮ ﻣﺘﻮﻟﺪ ﻣﯽ ﺷــﻮد و ﻓﺮزﻧــﺪ آﺧﺮ ﯾــﮏ ﺧﺎﻧﻮاده ﻫﻔــﺖ ﻧﻔﺮه اﺳــﺖ .ﺟﻨﮓ اﯾــﺮان و ﻋﺮاق او را ﺑﻪ ﮐﺮﻣﺎﻧﺸــﺎه ،ﻣﺸــﻬﺪ و ﺗﻬﺮان ﻣﯽ ﮐﺸــﺎﻧﺪ .ﺷــﻬﺮﻫﺎﯾﯽ ﮐﻪ اﻧﮕﺎر ﺑﺮای او ﺧﺎﻃﺮه ﺳﺎز ﺑﻮده اﻧــﺪ .او در ﻣــﺮور ﻫﻤﯿــﻦ ﺧﺎﻃﺮات ﺑﻪ ﺗﺎزﮔــﯽ وﯾﺪﺋﻮی ﮐﻮﺗﺎﻫــﯽ از ﻣﺤــﻞ زﻧﺪﮔﯽ ﺧــﻮد در ﻣﺸــﻬﺪ در ﻣﺤﻠﻪ ای ﻣﺨﺼــﻮص ﺟﻨــﮓ زده ﻫــﺎ ﮐﻪ ﺑﻪ ﺷــﻬﺮک ﻋﺮب ﻫﺎ ﻣﻌﺮوف اﺳــﺖ ،ﻣﻨﺘﺸــﺮ ﮐﺮد .زﻧﺪﮔﯽ ﺣﺮﻓﻪ ای ﻣﺤﺴﻦ ﭼﺎوﺷــﯽ از روزی ﮐــﻪ ﯾﮏ ﺧﻮاﻧﻨﺪه زﯾــﺮ زﻣﯿﻨﯽ ﺑﻮد ﺗﺎ اﻣــﺮوز ﮐﻪ ﯾﮑﯽ از ﺧﻮاﻧﻨﺪه ﻫﺎی ﻣﺤﺒﻮب ﺳــﺒﮏ ﭘﺎپ و راک اﺳــﺖ ،دﺳﺘﺨﻮش ﺣﺎﺷــﯿﻪ ﻫﺎی زﯾﺎدی ﺑﻮده اﺳﺖ. ﺣﺎﺷــﯿﻪ ﻫﺎﯾﯽ ﮐﻪ ﯾﮑﯽ از آن ﻫﺎ در ﻫﻤﯿــﻦ روزﻫﺎ دارد اﺗﻔﺎق ﻣﯽ اﻓﺘﺪ ،ﺗﻬﺪﯾﺪ ﻣﺤﺴــﻦ ﭼﺎوﺷــﯽ درﺑﺎره ﻣﺠﻮز آﻟﺒﻮﻣــﺶ و اﻧﺘﺸــﺎر ﻗﻄﻌﺎﺗــﯽ از آن در ﺣﺎﻟﯽ ﮐﻪ ﻫﻨﻮز ﻣﺠﻮز وزارت ارﺷــﺎد ﻧﺪارد .او از ﺻﻔﺤﻪ اﯾﻨﺴﺘﺎﮔﺮام ﺧﻮد ﺑﻪ ﻋﻨــﻮان ﯾﮏ ﺗﺮﯾﺒﻮن رﺳــﻤﯽ و اﺧﺘﺼﺎﺻﯽ اﺳــﺘﻔﺎده ﻣﯽ ﮐﻨــﺪ ،ﺑﻪ ﻃﻮری ﮐــﻪ اﮔﺮ ﻫﺮ ﮐﺪام از ﺣﺎﺷــﯿﻪ ﻫﺎی او را ﭘﯿﮕﯿــﺮی ﮐﻨﯿــﺪ ﺑﻪ اﯾــﻦ ﺻﻔﺤﻪ ﻣﯽ رﺳــﯿﺪ .اﻧﮕﺎر اﯾــﻦ ﺻﻔﺤﻪ ﺟﺎی ﮔﻔــﺖ و ﮔﻮﻫﺎی او ﺑــﺎ ﻣﻄﺒﻮﻋﺎت را ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳــﺖ .ﺣﺎل ﺑﺎ ﺗﻮﺟــﻪ ﺑﻪ اﺣــﻮاﻻت او در دوران ﻣﻮﺳــﯿﻘﺎﯾﯽ اش ،ﺗﻤﺎم ﺣﺎﺷــﯿﻪ ﻫﺎﯾﯽ را ﮐﻪ ﯾﮏ ﺳــﺮ آن ﺑﻪ »ﻣﺤﺴــﻦ ﭼﺎوﺷــﯽ« ﻣﯽ رﺳﺪ ،ﺑﺮرﺳــﯽ ﮐﺮدﯾﻢ.
ﯾــﮏ ﺧﻮاﻧﻨﺪه زﯾﺮزﻣﯿﻨﯽ ﻣﺤﺴــﻮب ﻣﯽ ﺷــﺪ و اوﻟﯿــﻦ آﻟﺒﻮم ﻣﻮﺳــﯿﻘﯽ اش ﺑﻪ ﻧــﺎم »ﻧﻔﺮﯾﻦ« را در ﺳــﺎل ۱۳۸۲ﺑــﻪ ﻫﻤﯿﻦ ﺻﻮرت ﻣﻨﺘﺸــﺮ ﮐﺮد.
ﺗﻮﻟﺪ»ﺳﻨﺘﻮری« و ﻣﻄﺮح ﺷﺪن ﭼﺎوﺷﯽ
» ﺳــﻨﺘﻮری« دارﯾــﻮش ﻣﻬﺮﺟﻮﯾﯽ را ﺑﻪ ﺳــﺮاﻧﺠﺎم رﺳــﺎﻧﺪ .اﯾــﻦ ﻓﯿﻠــﻢ در ﻧﻬﺎﯾﺖ ﻣﺠــﻮز ﻧﮕﺮﻓﺖ و ﻫﻤﯿﻦ ﻣﻮﺿــﻮع ،ﺑﺎﻋــﺚ ﺷــﺪ ﻧــﺎم او ﺑﯿﺸــﺘﺮ از ﭘﯿــﺶ ﺑﺮ ﺳــﺮ زﺑــﺎن ﻫﺎ ﺑﯿﻔﺘﺪ و ﺷــﻬﺮت او ﻫﻤﮕﺎﻧــﯽ ﺷــﻮد .او درﺑــﺎره ﻧﺤﻮه ﻓﻌﺎﻟﯿﺘــﺶ در اﯾﻦ ﻓﯿﻠﻢ ﮔﻔﺖ» :ﺑــﻪ ﮐﻤﮏ ﻣﺎدرم ﯾﮏ ﭘﺘــﻮ را ﺑــﺎ ﻣﯿﺦ ﺟﻠــﻮی ﭘﻨﺠﺮه زدﯾــﻢ و دﯾﻮارﻫــﺎ را ﻫــﻢ ﺑﺎ ﭘﺘﻮ ﭘﻮﺷــﺎﻧﺪﯾﻢ ﺗﺎ ﺻﺪا ﻧﭙﯿﭽــﺪ .ﻣﺎدرم از اﺗــﺎق ﺑﯿﺮون رﻓﺖ و ﺑــﺎ ﯾﮏ ﭘﺘﻮ از ﺑﯿــﺮون ،در اﺗﺎق را ﭘﻮﺷــﺎﻧﺪ .ﺧﻮدم ﻫــﻢ از اﯾﻦ ﻃﺮف در ،ﯾــﮏ ﭘﺘﻮ آوﯾﺰان ﮐﺮدم ﺗﺎ ﺑﺘﻮاﻧــﻢ در ﻧﻬﺎﯾﺖ ﻓﻀﺎﯾﯽ را در اﺧﺘﯿﺎر داﺷــﺘﻪ ﺑﺎﺷﻢ ﮐﻪ در آن ﺑﺸــﻮد وﮐﺎل ﮔﺮﻓﺖ .ﺑﻌﺪ از ﻫﻤــﻪ اﯾﻦ ﻣﺎﺟﺮاﻫﺎ ،ﭘﺘﻮ را ﮐﺸــﯿﺪم روی ﺳــﺮم و در ﻫﻤــﺎن ﺷــﺮاﯾﻂ ﺧﻮاﻧﺪم و ﻫﻤــﻪ وﮐﺎل را ﺿﺒــﻂ ﮐﺮدم. از زﯾــﺮ ﭘﺘﻮ ﮐﻪ ﺑﯿــﺮون آﻣﺪم» ،ﻋﻠﯽ ﺳــﻨﺘﻮری« ﺑﻪ دﻧﯿﺎ آﻣــﺪه ﺑﻮد .ﻫﻤﺎن ﻧﺴــﺨﻪ ﻫــﻢ ﻧﻬﺎﯾﯽ و ﭘﺨﺶ ﺷــﺪ«. ﺟﺎﻟــﺐ اﺳــﺖ ﺑﺪاﻧﯿﺪ ﻗﻄﻌﻪ »ﮐﻼغ روﺳــﯿﺎه« ﺳــﺮوده اﻣﯿﺮ ارﺟﯿﻨﯽ ﮐﻪ ﺳــﺎل ۸۴ﺗﻮﻟﯿﺪ ﺷــﺪ ،ﺑﻌﺪﻫﺎ در ﻫﻤﯿﻦ آﻟﺒﻮم »ﺳــﻨﺘﻮری« ﻗــﺮار ﮔﺮﻓﺖ.
در سال جدید؛ آهنگ خوزستان دست مایه اعتراض های چاوشی شد
روزﻫﺎی زﯾﺮزﻣﯿﻨﯽ ﭼﺎوﺷﯽ
ﻋﻼﻗﻪ ﻣﺤﺴــﻦ ﭼﺎوﺷــﯽ ﺑﻪ ﻣﻮﺳــﯿﻘﯽ ،ﺷــﺎﯾﺪ ﺑﻪ دوره ﻧﻮﺟﻮاﻧــﯽ اش ﺑﺮﮔــﺮدد .اﻣــﺎ دوره ﺳــﺮﺑﺎزی ﻣﻘﻄﻌﯽ از زﻧﺪﮔﯽ اوﺳــﺖ ﮐﻪ ﻣﻮﺳــﯿﻘﯽ را ﺑﺮای او ﺟــﺪی ﺗﺮ ﮐﺮد. او در اﯾﻦ دوره ﺟﺰو ﯾﮕﺎن ﻣﻮﺳــﯿﻘﯽ ﺑﻮد و ﺳﺎﮐﺴﯿﻔﻮن آﻟﺘﻮ ﻣﯽ زد .ﻣﺎﺟﺮا از ﻫﻤﺎن ﺟﺎ ﺷــﺮوع ﺷــﺪ و آﺷــﻨﺎﯾﯽ ﺑــﺎ ﭼﻨﺪ ﻓﻌﺎل ﻣﻮﺳــﯿﻘﯽ ،ﭼﺎوﺷــﯽ را ﺑﻪ اﺳــﺘﻮدﯾﻮﻫﺎی ﺧﺎﻧﮕــﯽ ﮐﺸــﺎﻧﺪ .در ﻫﻤــﺎن ﺳــﺎل ﻫﺎ ﺑﻮد ﮐــﻪ آﻫﻨﮓ ﮐﻔﺘﺮﭼﺎﻫﯽ را ﺧﻮاﻧﺪ و ﺑﻌﺪ از ﻣﺪﺗﯽ ﭼﻨﺪ ﮐﺎر از اﺷــﻌﺎر ﻣﺮﯾﻢ ﺣﯿــﺪرزاده و ﺣﻤﯿﺪ ﻣﺼــﺪق را در ﻗﺎﻟﺐ آﻟﺒﻮﻣﯽ ﺗﻬﯿﻪ ﮐﺮد و ﺑــﺮای درﯾﺎﻓﺖ ﻣﺠﻮز ﺑﻪ وزارت ارﺷــﺎد ﺑﺮد. اﯾﻦ آﻟﺒﻮم ردﺷــﺪ اﻣﺎ ﺳــﯽ دی آن ﭘﺨﺶ ﺷــﺪ .آن روزﻫﺎ ﭼﺎوﺷــﯽ ﻣﻄــﺮح ﻧﺒــﻮد و ﺑﺮﺧــﯽ ﺻــﺪای او را ﺑﺎ ﯾﮏ ﺧﻮاﻧﻨﺪه دﯾﮕﺮ اﺷــﺘﺒﺎه ﻣﯽ ﮔﺮﻓﺘﻨﺪ .او در اﺳﺘﻮدﯾﻮ ﻫﺎی زﯾــﺎدی ﮐﺎر ﮐﺮد و اﺳــﺘﻮدﯾﻮﻫﺎی زﯾــﺎدی در ﺧﺎﻧﻪ ﺑﺮای ﺧﻮد ﺳــﺎﺧﺖ .ﺑﺎ اﯾﻦ ﻫﻤﻪ ،ﻣﺤﺴــﻦ ﭼﺎوﺷﯽ ﻫﻤﭽﻨﺎن
۱۴
ﺷﺮوع ﯾﮏ ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ ﻣﺠﺎز ﺑﺎ »ﯾﻪ ﺷﺎﺧﻪ ﻧﯿﻠﻮﻓﺮ«
ﺣﺪود ﯾﮏ ﺳــﺎل از ﻣﺤﺴــﻦ ﭼﺎوﺷــﯽ ﺧﺒــﺮی ﻧﺒﻮد ﺗﺎ اﯾــﻦ ﮐﻪ اواﺧﺮ ﺳــﺎل ۸۷ﯾﮏ اﺗﻔﺎق وﯾﮋه ﺑﺮای ﭼﺎوﺷــﯽ و ﻫﻮاداراﻧــﺶ اﻓﺘــﺎد .او ﺑــﺎ آﻟﺒــﻮم ﻣﺠﺎز »ﯾﻪ ﺷــﺎﺧﻪ ﻧﯿﻠﻮﻓــﺮ« ﮐــﻪ ﺗﻨﻈﯿﻢ ﺻــﺪا و ﮐﯿﻔﯿﺘﯽ ﺑﻬﺘــﺮ از ﮐﺎرﻫﺎی زﯾﺮزﻣﯿﻨــﯽ اش داﺷــﺖ ،ﺑﻪ ﺑﺎزار ﻣﻮﺳــﯿﻘﯽ ﺑﺮﮔﺸــﺖ و دﻧﯿﺎی ﻣﻮﺳــﯿﻘﯽ را زﯾــﺮ و رو ﮐﺮد .اﯾﻦ آﻟﺒﻮم در ﺳــﺎل ۸۷ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﺑﻬﺘﺮﯾﻦ آﻟﺒﻮم ﺳــﺎل ﺷــﻨﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪ .از اﯾﻦ
ﻣﺎﻫﻨﺎﻣﻪ ﺧﺮدﻣﻨﺪ -ﺳﺎل ﭼﻬﺎرم -ﺷﻤﺎره - ۴۲ﻣﺮداد\ﺷﻬﺮﯾﻮر ۱۳۹۷
آﻟﺒــﻮم ۱۲ﻗﻄﻌﻪ ای ،آﻫﻨﮓ »ﮐﺠﺎﺳــﺖ ﺑﮕﻮ« ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﺑﻬﺘﺮﯾﻦ ﻗﻄﻌﻪ آﻫﻨﮓ ﺳﺎل ﺷــﻨﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪ .ﺗﺮاﻧﻪ ﺑﻬﺘﺮﯾﻦ ﻗﻄﻌﻪ ﺳــﺎل را ﺣﺴــﯿﻦ ﺻﻔﺎ ﮐﻪ ﺗﺎ اﻣــﺮوز ﻫﻤﮑﺎری اش را ﺑﺎ ﭼﺎوﺷــﯽ اداﻣﻪ داده ،ﺳﺮوده اﺳــﺖ .او در ﺳﺎل ۸۸ آﻟﺒــﻮم »ژاﮐﺖ« را ﻣﻨﺘﺸــﺮ ﮐﺮد ﮐﻪ »ﺳــﻼم آﻗــﺎ« آن در اﯾــﺎم ﻣﺤﺮم آن ﻗﺪر ﺑﻪ ﭼﺸــﻢ آﻣﺪ ﮐــﻪ ﻣﺤﻤﻮد ﮐﺮﯾﻤﯽ ﻣــﺪاح در وﯾﺪﺋﻮﯾﯽ از ﭼﺎوﺷــﯽ ﺑﻪ ﺧﺎﻃــﺮ اﯾﻦ آﻫﻨﮓ ﺗﺸــﮑﺮ ﮐﺮد .ﭼﺎوﺷــﯽ در آﺳــﺘﺎﻧﻪ روﻧﻤﺎﯾــﯽ از ﻫﻤﯿﻦ آﻟﺒــﻮم ،ﻗﻮل ﺑﺮﮔﺰاری ﮐﻨﺴــﺮت را داد ﮐﻪ ﻋﻤﻠﯽ ﻧﺸــﺪ.
واﮐﻨﺶ ﺑﻪ ﮐﺎرﮔﺮدان آژاﻧﺲ ﺷﯿﺸﻪ ای
ﺳــﺎل ۹۲اﺑﺮاﻫﯿــﻢ ﺣﺎﺗﻤــﯽ ﮐﯿــﺎ در ﻧﺸﺴــﺖ ﺧﺒــﺮی ﻓﯿﻠــﻢ ﺳــﯿﻨﻤﺎﯾﯽ»چ« از ﻣﺤﺴــﻦ ﭼﺎوﺷــﯽ ﮔﻔــﺖ .او ﺳــﻮال ﺧﺒﺮﻧﮕﺎرﻫــﺎ درﺑــﺎره اﯾــﻦ ﮐــﻪ ﭼﺮا ﺑــﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ اﻇﻬــﺎرات ﻗﺒﻠﯽ ،ﭼﺎوﺷــﯽ ﺗﯿﺘﺮاژ اﯾﻦ ﻓﯿﻠــﻢ را ﻧﺨﻮاﻧﺪه اﺳــﺖ ،ﻣﺪﻋﯽ ﺷــﺪ» :ﻓﯿﻠﻢ ﺑﺴــﺘﻪ ﺷــﺪه ﺑﻮد و ﭘﺲ از آن ،آﻗﺎی ﭼﺎوﺷــﯽ ﻓﯿﻠــﻢ را دﯾﺪﻧﺪ .اﯾﺸــﺎن ﺧﯿﻠﯽ ﺑﺎ چ ارﺗﺒﺎط ﺑﺮﻗﺮار ﮐﺮد و آن را دوﺳــﺖ داﺷــﺖ و در ﻧﻬﺎﯾﺖ ﻫــﻢ ﻗــﺮار ﺷــﺪ ﯾــﮏ ﮐﺎر آزاد در اﯾﻦﺑﺎره اﻧﺠــﺎم دﻫﺪ ﻧــﻪ ﺑﺮای ﺗﯿﺘــﺮاژ« .اﯾﻦ ﺻﺤﺒﺖ ﻫﺎ واﮐﻨــﺶ ﻫﺎی ﻣﻨﻔﯽ ﻣﺤﺴﻦ ﭼﺎوﺷــﯽ را در ﭘﯽ داﺷﺖ و او ﺑﺎ ﻟﺤﻨﯽ اﻋﺘﺮاض آﻣﯿﺰ در ﺻﻔﺤﻪ ﺷــﺨﺼﯽ ﺧــﻮدش ﻧﻮﺷــﺖ» :ﺑﻪ دﻟﯿﻞ ﻃــﺮح ادﻋﺎﻫﺎﯾﯽ ﺳﺮاﺳــﺮ واروﻧﻪ و ﮐــﺬب درﺑﺎره ﻧﺤﻮه ﻫﻤــﮑﺎری ﺑﻨﺪه ﺑﺎ ﭘــﺮوژه »چ« در ﻧﺸﺴــﺖ ﻣﻄﺒﻮﻋﺎﺗﯽ اﯾﻦ ﻓﯿﻠﻢ در ﺟﺸــﻨﻮاره ،ﺑﻬﺘﺮ اﺳــﺖ ﻫﻤﭽﻨﺎن ﺳﻨﺘﻮری اوﻟﯿﻦ و آﺧﺮﯾﻦ ﺗﺠﺮﺑﻪ ﺳــﯿﻨﻤﺎﯾﯽام ﺑﺎﺷــﺪ« .اﻟﺒﺘﻪ ﻧﺎم او ﺑﻪ ﻋﻨــﻮان ﺧﻮاﻧﻨــﺪه در »ﻻﻣﭗ «۱۰۰ﺳــﻌﯿﺪ آﻗﺎﺧﺎﻧﯽ ﻫﻢ ﺑﻪ ﭼﺸــﻢ ﻣــﯽ ﺧﻮرد.
14 Kheradmand Monthly - Vol. 4 - # 42-August/September 2018 - Tel: 647-932-8283
ﺳﺮﭘﺮﺳــﺘﯽاش ﺑــﻪ ﻋﻤﻮﯾﺶ ﺳــﭙﺮده ﺷــﺪ. اﯾــﻦ ﻓﻌــﺎل زن ﻋﺮﺑﺴــﺘﺎﻧﯽ در اداﻣﻪ از وزارت اﻣﻮر ﺷــﻬﺮی و روﺳــﺘﺎﯾﯽ ﻋﺮﺑﺴــﺘﺎن ﺑﺎﺑﺖ ﻣﺨﺎﻟﻔﺖ ﺑﺎ ﺛﺒﺖ ﻧﺎم او ﺑﺮای ﮐﺎﻧﺪﯾﺪاﺗﻮری اﻧﺘﺨﺎﺑﺎت ﺳــﺎل ۲۰۱۱ﺷــﻬﺮداریﻫﺎ ﺷــﮑﺎﯾﺖ ﮐﺮده و در ﮐﻤﭙﯿﻦ راﻧﻨﺪﮔﯽ زﻧﺎن ﻋﺮﺑﺴــﺘﺎﻧﯽ در ﺳــﺎلﻫﺎی ۲۰۱۱و ۲۰۱۲ﺷــﺮﮐﺖ ﮐﺮد ،او ﺑﻪ ﻣﺒﺎرزات زﻧﺎﻧﻪ ﺧﻮد اداﻣﻪ داد ﺗﺎ اﯾﻨﮑﻪ ﻣﺴــﺆوﻻن ﻋﺮﺑﺴــﺘﺎن ﺑﻪ اﯾﻦ ﺧﻮاﺳﺘﻪﻫﺎ ﭘﺎﺳــﺦ داده و اﺟﺎزه ﺻﺪور ﮔﻮاﻫﯿﻨﺎﻣــﻪ راﻧﻨﺪﮔﯽ ﺑﺮای زﻧــﺎن را ﺻﺎدر ﮐﺮدﻧﺪ. وزارت ﺧﺎرﺟــﻪ آﻣﺮﯾــﮑﺎ در ﺳــﺎل ۲۰۱۲در ﻣﺮاﺳــﻤﯽ ﺑﺎ ﺣﻀــﻮر ﻫﯿﻼری ﮐﻠﯿﻨﺘــﻮن ،وزﯾــﺮ ﺧﺎرﺟﻪ وﻗﺖ آﻣﺮﯾﮑﺎ و ﻧﯿﺰ ﻣﯿﺸــﻞ اوﺑﺎﻣﺎ ،ﻫﻤﺴــﺮ ﺑﺎراک اوﺑﺎﻣــﺎ ،رﺋﯿــﺲ ﺟﻤﻬــﻮری وﻗﺖ اﯾﻦ ﮐﺸــﻮر ﺑﺮﮔﺰار ﺷــﺪه ﺑــﻮد ،ﺑﻪ ﺑﺪوی ﺑﺎﺑــﺖ ﺗﻼشﻫﺎﯾــﺶ در زﻣﯿﻨﻪ ﺣﻘﻮق زﻧﺎن ﻋﺮﺑﺴــﺘﺎﻧﯽ ﺟﺎﯾــﺰه ﺑﯿﻦاﻟﻤﻠﻠﯽ "زن ﺷــﺠﺎع" را اﻋﻄﺎ ﮐﺮد. ﺑﺪوی ﺧﻮاﻫﺮ راﺋﻒ ﺑﺪوی ،وﺑﻼگﻧﻮﯾﺲ ﻣﺸــﻬﻮر ﻋﺮﺑﺴــﺘﺎﻧﯽ و ﺑﻨﯿﺎﻧﮕﺬار ﺷــﺒﮑﻪ ﻟﯿﺒﺮال ﻋﺮﺑﺴــﺘﺎن اﺳــﺖ ﮐــﻪ در ﺳــﺎل ۲۰۱۲ﺑﻪ اﺗﻬــﺎم اﻫﺎﻧﺖ ﺑﻪ اﺳــﻼم ﺑﺎزداﺷــﺖ ﺷــﺪ ،او در ﻣﻪ ۲۰۱۴ﺑﻪ ۱۰ﺳــﺎل زﻧﺪان و ۱۰۰۰ﺿﺮﺑﻪ ﺷــﻼق در ﻃﻮل ۲۰ﻫﻔﺘﻪ ﻣﺤﮑﻮم ﺷــﺪ ،ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ وﻟﯿﺪ اﺑﻮ اﻟﺨﯿﺮ ،ﻫﻤﺴــﺮ ﺳــﺎﺑﻖ اﯾﻦ ﻓﻌــﺎل زن ﻧﯿﺰ ﺑﻪ دﻟﯿــﻞ ﻓﻌﺎﻟﯿﺖﻫﺎی ﺣﻘﻮﻗﯽاش ﺑﻪ ۱۵ﺳــﺎل ﺣﺒﺲ ﻣﺤﮑﻮم ﺷــﺪ. ﺑــﺪوی ﻋﻼوه ﺑــﺮ دﻓﺎع از ﺣــﻖ ﺑﺮاﺑﺮ ﺑﺮای زﻧــﺎن ،ﮐﻤﭙﯿﻨﯽ را ﺑــﺮای آزادی ﻫﻤﺴــﺮ ﺳــﺎﺑﻖ و ﺑﺮادر ﺧﻮد ﺑــﻪ راه اﻧﺪاﺧــﺖ و ﻃﺒﻖ ﮔــﺰارش دﯾﺪهﺑﺎن ﺣﻘــﻮق ﺑﺸــﺮ ،ﻓﻌﺎﻟﯿﺖﻫــﺎی او در زﻣﯿﻨــﻪ ﺣﻘــﻮق ﺑﺸــﺮ ﻣﻮﺟﺐ ﺷــﺪ ﻣﺴــﺆوﻻن ﻋﺮﺑﺴــﺘﺎﻧﯽ ﺑﺪوی را ﻫﺪف ﻗﺮار داده و او را ﺳــﺎلﻫﺎ در ﺗﻨﮕﻨﺎ و ﻓﺸــﺎر ﻗﺮار دادﻧﺪ. او در دﺳــﺎﻣﺒﺮ ۲۰۱۴ﻣﻤﻨــﻮع اﻟﺴــﻔﺮ ﺷــﺪ و در ژاﻧﻮﯾــﻪ ۲۰۱۶ﺑﻪ دﻟﯿﻞ ﻓﻌﺎﻟﯿﺖﻫﺎی ﻣﺴــﺎﻟﻤﺖآﻣﯿﺰش ﮐﻪ ﻣﺴﺆوﻻن ﻋﺮﺑﺴــﺘﺎﻧﯽ را ﺑﻪ ﺳﺘﻮه آورد، ﺗﺤﺖ ﺑﺎزداﺷــﺖ ﻣﻮﻗﺖ ﻗــﺮار ﮔﺮﻓﺖ.
۱۳
ﻣﺎﻫﻨﺎﻣﻪ ﺧﺮدﻣﻨﺪ -ﺳﺎل ﭼﻬﺎرم -ﺷﻤﺎره - ۴۲ﻣﺮداد\ﺷﻬﺮﯾﻮر ۱۳۹۷
13 Kheradmand Monthly - Vol. 4 - # 42-August/September 2018 - Tel: 647-932-8283
یک زن در پشت پرده بحران دیپلماتیک عربستان و کانادا
ریاض در پاسخ به انتقاد اوتاوا ،سفیر خود در کانادا را فراخواند و اعالم کرد، حضور سفیر کانادا در این کشور قابل پذیرش نیست ،همچنین عربستان روابط تجاری خود با کانادا را به حالت تعلیق درآورد. ﺑﺎزداﺷــﺖ ﺟﻤﻌﯽ از ﻓﻌﺎﻻن ﻋﺮﺑﺴــﺘﺎﻧﯽ از ﺟﻤﻠﻪ ﺳــﻤﺮ ﺑﺪوی ﮐﻪ از ﺳــﻮی ﻧﻬﺎدﻫﺎی ﺣﻘﻮﻗــﯽ ﺑﯿﻦاﻟﻤﻠﻠﯽ ﺑﯽﺳــﺎﺑﻘﻪ ﺗﻮﺻﯿﻒ ﺷــﺪ ،ﻣﻮﺟﺐ ﺑــﻪ وﺟﻮد آﻣﺪن ﯾــﮏ ﺑﺤﺮان دﯾﭙﻠﻤﺎﺗﯿــﮏ ﻏﯿﺮﻗﺎﺑﻞ ﭘﯿﺶﺑﯿﻨــﯽ ﻣﯿﺎن رﯾﺎض و اوﺗﺎوا ﺷــﺪ. ﺑﻪ ﮔﺰارش اﯾﺴــﻨﺎ ،ﺑﻪ ﻧﻘﻞ از ﺳــﺎﯾﺖ ﺷــﺒﮑﻪ ﺧﺒﺮی روﺳــﯿﺎ اﻟﯿﻮم ،وزارت ﺧﺎرﺟﻪ ﮐﺎﻧﺎدا ﻧﮕﺮاﻧــﯽ ﺷــﺪﯾﺪ ﺧﻮد را از ﺑﺎزداﺷــﺖﻫﺎی ﺟﺪﯾﺪ ﻓﻌﺎﻻن ﺟﺎﻣﻌﻪ ﻣﺪﻧــﯽ و ﺣﻘﻮق زﻧﺎن در ﻋﺮﺑﺴــﺘﺎن از ﺟﻤﻠﻪ ﺳﻤﺮ ﺑﺪوی اﺑﺮاز داﺷــﺘﻪ و ﻣﺴﺆوﻻن ﻋﺮﺑﺴﺘﺎﻧﯽ را ﺑﻪ آزادﺳﺎزی ﻓﻮری اﯾﻦ زﻧﺪاﻧﯿﺎن ﺗﺸــﻮﯾﻖ ﮐﺮد اﻣﺎ اﯾﻦ درﺧﻮاﺳــﺖ اوﺗﺎوا ﺧﺸــﻢ ﺷــﺪﯾﺪ ﻣﺴــﺆوﻻن رﯾﺎض را ﺑﻪ دﻧﺒﺎل داﺷــﺖ. رﯾــﺎض در ﭘﺎﺳــﺦ ﺑﻪ اﯾﻦ اﻧﺘﻘﺎد اوﺗﺎوا ،ﺳــﻔﯿﺮ ﺧﻮد در ﮐﺎﻧــﺎدا را ﻓﺮاﺧﻮاﻧﺪ و اﻋﻼم ﮐﺮد، ﺣﻀﻮر ﺳــﻔﯿﺮ ﮐﺎﻧﺎدا در اﯾﻦ ﮐﺸــﻮر ﻗﺎﺑﻞ ﭘﺬﯾﺮش ﻧﯿﺴــﺖ ،ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ ﻋﺮﺑﺴﺘﺎن رواﺑﻂ ﺗﺠــﺎری ﺧﻮد ﺑﺎ ﮐﺎﻧﺎدا را ﺑﻪ ﺣﺎﻟــﺖ ﺗﻌﻠﯿﻖ درآورد. اﯾــﻦ ﺗﻨﺶ در ﭘــﯽ ﮔﺰارش ﻋﻔــﻮ ﺑﯿﻦاﻟﻤﻠﻞ و دﯾﺪهﺑﺎن ﺣﻘﻮق ﺑﺸــﺮ از ﺑﺎزداﺷــﺖ دو ﻓﻌﺎل زن ﻋﺮﺑﺴــﺘﺎﻧﯽ ﺑﻪ ﻧﺎمﻫﺎی ﺳــﻤﺮ ﺑﺪوی و ﻧﺴﯿﻤﻪ اﻟﺴــﺎده در ﻫﻔﺘﻪ ﮔﺬﺷﺘﻪ در
۱۲
ﻣﺎﻫﻨﺎﻣﻪ ﺧﺮدﻣﻨﺪ -ﺳﺎل ﭼﻬﺎرم -ﺷﻤﺎره - ۴۲ﻣﺮداد\ﺷﻬﺮﯾﻮر ۱۳۹۷
اﯾﻦ ﮐﺸــﻮر آﻏﺎز ﺷــﺪ .اﻟﺴــﺎده ﯾﮏ ﻓﻌﺎل زن در ﻋﺮﺑﺴــﺘﺎن ﺑﻮده و ﺑﺪوی ﻧﯿﺰ در ﭼﻨﺪ ﺳــﺎل اﺧﯿﺮ در ﺟﻬﺎن ﺷــﻨﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪه اﺳــﺖ ،ﺑﻪ وﯾﮋه ﮐﻪ او در ﺳــﺎل ۲۰۱۲در آﻣﺮﯾﮑﺎ ﺟﺎﯾــﺰه ﺑﯿﻦاﻟﻤﻠﻠﯽ زن ﺷــﺠﺎع را درﯾﺎﻓﺖ ﮐﺮد. ﻃﺒــﻖ ﮔــﺰارش دﯾﺪهﺑﺎن ﺣﻘﻮق ﺑﺸــﺮ ،ﺑــﺪوی ﮐﻪ ﻣﺘﻮﻟﺪ ﺳــﺎل ۱۹۸۱ﻣﯿﻼدی اﺳــﺖ، ﺑــﺎ ﺑﻪ ﭼﺎﻟﺶ ﮐﺸــﯿﺪن ﻗﺎﻧــﻮن ﺗﺒﻌﯿﺾآﻣﯿﺰ ﻗﯿﻤﻮﻣﯿﺖ ﻣﺮدان در ﻋﺮﺑﺴــﺘﺎن ﺷــﻨﺎﺧﺘﻪ ﻣﯽﺷــﻮد ،او از ﺟﻤﻠﻪ اوﻟﯿﻦ زﻧﺎن ﻋﺮﺑﺴــﺘﺎﻧﯽ ﺑﻮد ﮐﻪ ﺧﻮاﺳﺘﺎر اﻋﻄﺎی ﻣﺠﻮز راﻧﻨﺪﮔﯽ، ﺣﻖ رای و ﮐﺎﻧﺪﯾﺪاﺗﻮری در اﻧﺘﺨﺎﺑﺎت ﺷــﻬﺮداریﻫﺎ در ﻋﺮﺑﺴــﺘﺎن ﺷــﺪ. ﺑــﺪوی در ﻃــﻮل ﻓﻌﺎﻟﯿﺖﻫــﺎی ﺧﻮد ،ﺷــﮑﺎﯾﺘﯽ را ﻋﻠﯿﻪ ﭘــﺪرش ﺑﻪ دﺳــﺘﮕﺎه ﻗﻀﺎﯾﯽ ﻋﺮﺑﺴــﺘﺎن اراﺋﻪ ﮐﺮده و از او ﺑﺎﺑﺖ ﺧﺸــﻮﻧﺖﻫﺎی ﻓﯿﺰﯾﮑﯽ در ﻃﻮل ۱۵ﺳــﺎل ،ﻣﺼﺮف ﻣﻮاد ﻣﺨﺪر ،ازدواج ﺑﺎ ۱۴زن و ﻧﺪاﺷــﺘﻦ ﺷــﻐﻞ ﺷــﮑﺎﯾﺖ ﮐﺮد. ﻃﺒﻖ ﻗﻮاﻧﯿﻦ ﻋﺮﺑﺴــﺘﺎن ﺑﺪوی ﺑﻪ اﺗﻬﺎم ﻧﺎﻓﺮﻣﺎﻧﯽ ﺑﺎزداﺷــﺖ ﺷــﺪه و از آورﯾﻞ ﺗﺎ اﮐﺘﺒﺮ ۲۰۱۰در زﻧﺪان ﺑﻮد. او در ﻧﻬﺎﯾــﺖ ﺑــﺎ ﻓﺸــﺎرﻫﺎی ﮐﻤﭙﯿﻦﻫــﺎی داﺧﻠــﯽ و ﺟﻬﺎﻧــﯽ ﺣﺎﻣــﯽ ﺧــﻮد آزاد و
12 Kheradmand Monthly - Vol. 4 - # 42-August/September 2018 - Tel: 647-932-8283
11 Kheradmand Monthly - Vol. 4 - # 42-August/September 2018 - Tel: 647-932-8283
۱۳۹۷ ﻣﺮداد\ﺷﻬﺮﯾﻮر- ۴۲ ﺷﻤﺎره- ﺳﺎل ﭼﻬﺎرم- ﻣﺎﻫﻨﺎﻣﻪ ﺧﺮدﻣﻨﺪ
۱۱
ﻣﺎﻫﻨﺎﻣﻪ اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ ،ﻓ ﺮﻫﻨﮕﯽ ،ﻫﻨﺮی ﺧﺮدﻣﻨﺪ ﻧﺎﺷﺮ :اﻧﺘ ﺸﺎرات ﺧﺮدﻣﻨﺪ -ﺗﻮرﻧﺘﻮ ﺳﺮدﺑﯿﺮ :ﻣﺤﻤﺪ ُﺳﻬﯽ اﻣﻮر دا ﺧﻠﯽ و اداری :ﺣﺎﻣﺪ ﺧ ﺮ م ﺑ ﺨ ّ ﺖ / ﺗﺎﯾ ﭗ: ﻣ ﺮﯾ ﻢ ُﺳﻬﯽ ﻃﺮاﺣﯽ و ﺻﻔﺤﻪ آر اﯾﯽ :اﻧﺘﺸﺎرات ﺧﺮدﻣﻨﺪ ﺑﺎ ﺗﺸﮑﺮ از :آرزو وﻓـﺎ - ﻣ ﺴ ﺮو ره ﺑﻨ ﯽ ﻫﺎ ﺷﻤ ﯽ ﺿﮔ ﯿﺎ ﺧﺴﺮوﺷﺎﻫﯽ -ﺣﺴﻦ ﻠﻤﺤﻤﺪی -ﻣﺤﻤﺪ ﺗﺎﺟﺪ وﻟﺘ ﯽ ﻧ ﮕﯿ ﻦ ﻋﺒ ﺪاﻟ ﻠﻪ اﻟﻬﻪ رﺿﺎﺷﻬﺒﺎزی -ﺷﻬﻨﺎز ﯾﺰداﻧﻔﺮ ﻣﯿﺮﻓﺨﺮاﯾﯽ و ﻫﻤﻪ ﮐﺴﺎﻧ ﯽ ﮐﻪ در اﯾ ﻦ ﺷ ﻤﺎ ره ﻣﺎ را ﯾﺎر و ﯾﺎور ﺑﻮدﻧﺪ.
روی ﺟﻠﺪ :ﻣﺤﺴﻦ ﭼﺎوﺷﯽ ﺧﻮاﻧﻨ ﺪه ﻋﺼﯿﺎﻧﮕﺮ و ﻣﺮدﻣﯽ ﺻﻔﺤﻪ ۱۴
National Ethnic
Press and Media ada Council of Can
er of d is a Memb Kheradman d an nic Press National Eth a ad cil of Can Media Coun
ﻣﺎ ﻫﻨﺎﻣــﻪ ﺧﺮدﻣﻨــﺪ در وﯾﺮ اﯾ ﺶ و ا ﺻ ﻼح ﻣ ﻄﺎﻟ ﺐ ارﺳــﺎﻟ ارﺳــﺎﻟﯽ ﺷــ ﺑﺎﯾــﺪ ﺣﺘﻤﺎً ﺗﺎﯾــﭗ و ﻏﻠﻂﮔﯿﺮی ﺷــﺪه و ﺑﻪ ﯽ اﺧﺘﯿــﺎر دارد .ﻣﻘﺎﻻت آ ﻮﻧﺪ. در ﻧ س اﯾﻤﯿﻞ ﻣﺠﻠﻪ ارﺳــﺎل ﻧﯿﺴــ ﻈﺮات ﻧﻮﯾﺴــﻨﺪﮔﺎن ﻣﻘ ﺎﻻ ت، ً اﻟ ﺰ ا ﻣــ ﺎ ﺑ ﯿﺎﻧ ﮕﺮ د درج ﺖ .ﻣﺴــﺌﻮﻟﯿﺖ ﻗﯿﻤﺘﻬﺎ ،ﺳــﺮوﯾﺲﻫﺎ ،ﻧﺤﻮه ارا ﯾــﺪﮔﺎه ﻣﺎﻫﻨﺎﻣﻪ ﺧﺮدﻣﻨﺪ ﺋﻪ ﺷــ ﺪه در آﮔﻬــﯽ ﻫﺎ ﺑــﻪ ﻋﻬﺪه ﺻﺎﺣﺐ آﮔﻬﯽ ا ﺧﺪﻣﺎت و ﮐﻠﯿﻪ ﻣﻄﺎﻟﺐ ﺳــﺖ.
-676 l: 416-676-9 e T • 3 8 2-82 mand.ca • Tel: 647-93 www.kherad • a .c d n a m d • info@khera 207 Street, Suite e g n o Y 1 3 1 • 8 6 tario L3T 2C Thornhill, On
شماره
- ۴۲مرداد\ش
هریور۹۷ - ۱۳جوالی/ آگوست ۲۰۱۸
ﯾﮏ زن در ﭘﺸ ﺖ ﭘﺮده ﺑﺤﺮان دﯾﭙﻠﻤﺎﺗﯿ ﮏ ﻋ ﺮﺑ ﺴﺘ ﺎن و ﮐ ﺎﻧﺎ دا . ﻣﺤﺴﻦ ﭼﺎوﺷ ۱۲ . . . . . . . . ﯽ ...ﺧﻮاﻧﻨﺪه ﻋﺼﯿﺎﻧﮕﺮ و ﻣﺮ دﻣ ﯽ. . . . . . ﺳﻬﻢ اﯾﺮان ۱۴ . . . . . . . . . از درﯾﺎی ﺧﺰر ﭼﻘﺪر اﺳ ﺖ؟. . . . . . . . . . »ﺧﺎﻧﻪ ﻣ ۱۶ . . . . . . . . . ﺸﺮوﻃﻪ« ﮐﺠﺎﺳﺖ؟ . . . . . . . . . . . . . .. ذﻫﻦ ۱۸ . . . . . . . . . اﻧﺘﻘﺎدی ﻓﯿﮏ ﻧﯿﻮز را ﻧﻤ ﯽ ﭘ ﺬﯾ ﺮد . . . . . . . ... آﺑﺮاﻫﻪ ۲۲ . . . . . . . . . ﻫﺎﯾﯽ ﮐﻪ ﻣﯽﺗﻮاﻧﻨﺪ ﻣﻌﺎ دﻻ ت ﺑﯿ ﻦ اﻟ ﻤﻠﻠ ﯽ ر ا ﺑﻪ ﻫﻢ ﺑﺮ ﭘﺴﺮم ﯾﺰﻧﺪ۲۶ . . . . . . . . اﺳﺎﻣﻪ ﺑﻦ ﻻدن . . . . . . . . . . . . . . .... زا ۲۸ . . . . . . . . . دروز ﻧﻌﻤﺖ اﻟﻠﻪ آﻏﺎﺳﯽ؛ ﻻ ﻟﻪ ا ی در ﻟ ﺐ ﮐ ﺎر ون ..... ا ۳۲ . . . . . . . . . زدواج ﮐﻮدﮐﺎن در اﯾﺮان، ﻣﻌ ﺎد ﻟﻪ ا ی ﭘﺮ اﺑ ﻬﺎ م. . ...... ﻣﺮوری ﺑﺮ ﻣﻨﺎ ۳۳ . . . . . . . . . ﺳﺒﺎت آﺑﯽ اﯾﺮان و اﻓﻐﺎﻧﺴﺘ ﺎن . . . . . . . . . روﺳﺎی ﺟﻤﻬ ۳۶ . . . . . . . . ﻮر اﯾﺮان در ﻣﺮاﺳﻢ ﺗﺤﻠﯿ ﻒ ﭼﻪ ﮔﻔ ﺘﻨ ﺪ؟. . . . ﻋﻤﺎرتﻫﺎﻳ ۳۸ . . . . . . . . . ﯽ ﻛﻪ رﻳﺸﻪ در ﺗﺎرﻳﺦ اﯾﺮا ﻧﺰ ﻣﻴ ﻦ دار ﻧﺪ . . . . . در ﺿﯿﺎﻓﺖ ۴۰ . . . . . . . . . واژه ﻫﺎ -ﺻﻔﺤﻪ ﺷﻌﺮ . . . . . . . . . . . . ﺧﺎﻃﺮات ۴۴ . . . . . . . . . »ﻫﻤﺎﯾﻮن« ﭘﺲ از ﺷﮑﺴ ﺖ ﺳ ﮑﻮ ت ۴۰ ﺳﺎﻟ ﻪ. .. ﺑﺮﯾﺪه ﺗﺎ ۴۶ . . . . . . . . . رﯾﺦ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ... ﻫ ۴۸ . . . . . . . . . ﻤﻪ ﭼﻬﺮهﻫﺎﯾﯽ ﮐﻪ ﮔﺮﻓﺘـﺎر ﺷﺎﯾ ﻌﻪ ﻣﺮ گ ﺷ ﺪه اﻧ ﺪ. .... درﺑﺎ ۵۰ . . . . . . . . . ره ﺷﻬﺮام ﺟﺰاﯾﺮی؛ ﻧﺒﻮغ، رﺷ ﻮه، ﻓ ﺮ ار، ﻋﺪ س و دﯾﮕﺮ ﻫﯿ ﻋﮑﺲ ﻫﺎی دﯾﺪﻧ ﭻ۵۴ . . . . . . . . . ﯽ اﯾﻦ ﻣﺎه . . . . . . . . . . . . . . . . . ﻣﺎﺟﺮای ﻣﺮﻣﻮز ۵۶ . . . . . . . ﻃﺒﻘﻪ . . . . . . . . ۵ . . . . . . . . . . ﺻﻔﺤﻪ ﻣﺨ ۵۸ . . . . . . . . ﺼﻮص ﮐﻮدﮐﺎن . . . . . . . . . . . . . . . . ﻟﻄﻔﺎ زﯾﺎد ﺟﺪ ۶۰ . . . . . . . . . ی ﻧﮕﯿﺮﯾﺪ . . . . . . . . . . . . . . . . . ﺟﺪول . . . ۶۲ . . . . . . . . . ........... . . . . . . . . . . . ﺑﺎزارﭼﻪ - ۶۶ . . . . . . . . . داﯾﺮﮐﺘﻮری ﻣﺼﻮر ﻣﺸﺎﻏ ﻞ . . . . . . . . . .. ۶۷ . . . . . . . . .
دریای خزر گرفتار در میان راست و دروغ ﻣــﺎه ﮔﺬﺷــﺘﻪ ﺳــﺨﻨﺮاﻧﯽ ای داﺷــﺘﻢ ﭘﯿﺮاﻣــﻮن ﻧﻘــﺶ رﺳــﺎﻧﻪ ﻫﺎ در ﻓﺮﻫﻨﮕﺴــﺎزی .ﺳــﺨﻨﺮاﻧﯽ ام را ﺑﺎ ﺑﺮرﺳــﯽ اﯾﻦ ﮐﻪ رﺳــﺎﻧﻪ ﭼﯿﺴﺖ؟ و ﻓﺮﻫﻨﮓ ﭼﯿﺴــﺖ؟ آﻏﺎز ﮐﺮده و ﺳــﭙﺲ ﺑﻪ ﺑﺮرﺳــﯽ اﯾﻦ ﮐﻪ ﻧﻘﺶ رﺳــﺎﻧﻪ ﻫﺎ در ﻓﺮﻫﻨﮕﺴﺎزی ﭼﻪ ﻣﯿﺘﻮاﻧﺪ ﺑﺎﺷــﺪ ﭘﺮداﺧﺘﻢ .ﺑﯿﺎن ﮐﺮدم ﮐﻪ در ﺟﻬﺎن اﻣﺮوز ﺑﺎ ﭘﺮ ﺗﻌﺪاد ﺷــﺪن رﺳــﺎﻧﻪ ﻫﺎ و از ﻫﻤﻪ ﻣﻬﻤﺘﺮ در دﺳــﺘﺮس ﺑﻮدن رﺳــﺎﻧﻪ ﻫﺎی ﻧﻮﯾﻦ ﮐﻪ ﺳــﺮﻋﺖ ﻣﺨﺎﺑﺮه اﺧﺒــﺎر را ﺑﻪ ﺛﺎﻧﯿﻪ رﺳــﺎﻧﺪه اﺳــﺖ ،ﯾﮑﯽ از ﺑﺰرﮔﺘﺮﯾﻦ ﻧﮑﺎﺗﯽ ﮐﻪ ذﻫــﻦ ﻣﺨﺎﻃﺐ را ﺑﻪ ﺧــﻮد اﺧﺘﺼﺎص ﻣﯿﺪﻫﺪ اﯾﻦ اﺳــﺖ ﮐــﻪ در ﻫﺠﻤﻪ اﯾﻦ ﻫﻤﻪ ﺧﺒﺮ ،ﮐﺪاﻣﯿﮏ درﺳــﺖ ﻫﺴــﺘﻨﺪ و ﮐﺪاﻣﯿﮏ ﺗﻘﻠﺒﯽ .ﺑﻪ ﮐــﺪام ﺧﺒــﺮ ﻣﯿﺘﻮان اﻃﻤﯿﻨــﺎن ﮐﺮد؟ ﻧﻈﺮ ﺷــﻤﺎ را ﺑﻪ ﯾﮑــﯽ از ﻣﻄﺎﻟﺐ اﯾﻦ ﺷــﻤﺎره ﻣﺎﻫﻨﺎﻣﻪ ﺧﺮدﻣﻨﺪ ﮐﻪ ﺑﻪ ﺑﺮرﺳــﯽ ﻓﯿــﮏ ﻧﯿﻮز ﻣﯿﭙــﺮدازد ﺟﻤﻊ ﻣﯿﮑﻨﻢ. ﺳــﺮدرﮔﻤﯽ و ﻣﺸــﺨﺺ ﻧﺒﻮدن ﺣﺪ و ﻣﺮز ﺧﺒﺮ درﺳــﺖ و ﺧﺒﺮ از ﭘﯿﺶ ﺳــﺎﺧﺘﻪ ﺷــﺪه را ﺑﻪ راﺣﺘﯽ ﻣﯿﺘﻮاﻧﯿﻢ در ﻣﻮرد اﻣﻀﺎی ﮐﻨﻮاﻧﺴــﯿﻮن ﺣﻘﻮﻗﯽ ﮐﺸــﻮرﻫﺎی ﺣﺎﺷــﯿﻪ درﯾﺎی ﺧﺰر دﯾﺪ و ﯾﺎﻓــﺖ .آﯾــﺎ اﯾﻦ ﮐﻨﻮاﻧﺴــﯿﻮن ﺑﻪ ﻧﻔﻊ اﯾﺮان ﺑﻮده اﺳــﺖ؟ آﯾــﺎ ﺑﻪ ﺿﺮر اﯾﺮان ﺑﻮده اﺳــﺖ؟ آﯾﺎ اﯾﺮان از ﺣﻖ ۵۰درﺻﺪی اش ﮔﺬﺷــﺘﻪ اﺳــﺖ؟ آﯾﺎ اﺻﻮﻻ اﯾﺮان ﺳــﻬﻢ ۵۰درﺻﺪی داﺷــﺘﻪ ﮐﻪ اﮐﻨﻮن از آن ﺻﺮﻓﻨﻈﺮ ﮐﺮده ﺑﺎﺷــﺪ؟ اﯾﻦ ﻫﺎ ﻫﻤﻪ و ﻫﻤﻪ ﺳــﻮاﻻت ﻣﻨﺘﺎﻗﺾ ﺑﺴــﯿﺎر ﺑﺰرﮔﯽ ﻫﺴــﺘﻨﺪ ﮐﻪ ﺑﺮای ﻫﺮﮐــﺪام از آﻧﻬﺎ ﻣﯿﺘﻮاﻧﯿــﺪ ﺟﻮابﻫﺎﯾﯽ ﺑﯿﺎﺑﯿﺪ ﮐﻪ ﮐﺎﻣــﻼ ﯾﮑﺪﯾﮕﺮ را ﻧﻘﺾ
ﻣﯿﮑﻨﻨﺪ و ﺑﻪ ﭼﺎﻟﺶ ﻣﯿﮑﺸــﻨﺪ. اﻣــﺎ ﺑﺎﻻﺧــﺮه ﺣﻖ ﭼﯿﺴــﺖ و ﺣﻘﯿﻘﺖ ﮐﺪام اﺳــﺖ؟ در واﻗﻊ ﻫﯿﭽﮑﺲ ﻧﻤﯿﺪاﻧﺪ و ﺑﺴــﺘﮕﯽ ﺑــﻪ اﯾــﻦ ﭘﯿﺪا ﻣﯿﮑﻨﺪ ﮐﻪ ﺷــﻤﺎ از ﮐــﺪام زاوﯾﻪ ﺑﻪ اﯾﻦ ﻣﺴــﺌﻠﻪ ﻧــﮕﺎه ﮐﻨﯿﺪ .ﻣﺜــﻼ در ﻫﻤﯿﻦ ﻣــﻮرد ﺗﻘﺴــﯿﻤﺎت ﺣﻘﻮﻗﯽ درﯾــﺎی ﺧﺰر ﮐﻪ ﻧﺰدﯾﮏ ﺑﻪ ﺳــﻪ دﻫــﻪ ﭘﺲ از ﻓﺮوﭘﺎﺷــﯽ اﺗﺤﺎد ﺟﻤﺎﻫﯿﺮ ﺷــﻮروی و ﭘﯿﺪا ﺷﺪن ﺳﻪ ﮐﺸﻮر ﺟﺪﯾﺪ ،ﺳــﺮاﻧﺠﺎم ﮐﻨﻮاﻧﺴﯿﻮن رژﯾﻢ ﺣﻘﻮﻗﯽ ﺟﺪﯾﺪ اﯾﻦ درﯾﺎ را روﺳــﺎی ﺟﻤﻬﻮر ﭘﻨﺞ ﮐﺸــﻮر اﯾﺮان ،روﺳــﯿﻪ ،ﺟﻤﻬﻮری آذرﺑﺎﯾﺠﺎن ،ﻗﺰاﻓﺴــﺘﺎن و ﺗﺮﮐﻤﻨﺴــﺘﺎن اﻣﻀﺎ ﮐﺮدﻧﺪ .ﻣﺘﻦ اﻣﻀﺎ ﺷــﺪه ﯾﮏ ﺳــﻨﺪ ﻣﺎدر اﺳــﺖ و ﺣﺎﺻﻞ ۲۶ﺳﺎل ﻣﺬاﮐﺮه درﺑﺎره رژﯾﻢ ﺣﻘﻮﻗﯽ درﯾﺎی ﺧﺰر ﻣﯿﺸــﻮد .اﯾﻦ ﺳــﻨﺪ ﻣﺎدر ﻣﺒﻨــﺎی ﺗﺼﻤﯿﻢ ﮔﯿﺮیﻫﺎی ﺑﻌﺪی ﺧﻮاﻫﺪ ﺷــﺪ .اﻣﺎ آﯾﺎ ﺳــﻨﺪ اﻣﻀﺎ ﺷﺪه ﺳﻬﻢ اﯾﺮان را ﻣﺸــﺨﺺ ﮐﺮده ﯾﺎ در آن ﺗﺎﺛﯿﺮ ﻣﯽﮔﺬارد؟ ﺷــﻤﺎ ﭼﻪ ﺷــﻨﯿﺪه و ﯾﺎ ﺧﻮاﻧﺪه اﯾﺪ؟ واﻗﻌﯿــﺖ اﯾﻦ اﺳــﺖ ﮐﻪ ﮐﻨﻮاﻧﺴــﯿﻮن ﺟﺪﯾــﺪ ﺣﻘﻮﻗــﯽ درﯾﺎی ﺧﺰر ﺑــﻪ ﻫﯿﭻ ﻋﻨــﻮان وارد ﺗﻌﯿﯿــﻦ ﻣﺮزﻫــﺎ و ﻣﺤﺪودهﻫــﺎی آﺑﯽ ﻧﺸــﺪه اﺳــﺖ و اﯾﻦ ﻣﻮﺿــﻮع را ﻣﻮﮐﻮل ﺑــﻪ ﮔﻔﺖ و ﮔــﻮی دوﺟﺎﻧﺒﻪ ﮐﺸــﻮرﻫﺎ ﺑﺎ ﯾﮑﺪﯾﮕﺮ ﮐﺮده اﺳــﺖ .ﻫﻤﻪ ﮐﺸــﻮرﻫﺎی ﺧــﺰر ﺑﺨﺶﻫﺎی ﻣﻠﯽ و ﺳــﻬﻢ ﺧــﻮد از آب ﻫﺎی ﺧﺰر را ﺑــﺎ ﺗﻮاﻓﻖﻫﺎی دوﺟﺎﻧﺒﻪ ﻣﺸــﺨﺺ ﮐﺮدهاﻧﺪ .اﻟﯿﺘــﻪ اﯾﺮان ﮐﻪ ﻫﻤــﻮاره اﯾﻦ روش را رد ﻣﯽﮐﺮده اﺳــﺖ و زﯾﺎد ﺗﻤﺎﯾﻠﯽ ﺑﻪ ﻣﺬاﮐﺮات ۲ﺟﺎﻧﺒﻪ از ﺧﻮد ﻧﺸــﺎن ﻧــﺪاده و ﺗﺎﮐﻨﻮن ﻣﺤــﺪود درﯾﺎﯾﯽ ﺧﻮد را ﺑﺎ دو ﻫﻤﺴــﺎﯾﻪ آﺑــﯽاش در ﺧﺰر ﯾﻌﻨﯽ ﺟﻤﻬﻮری آذرﺑﺎﯾﺠﺎن و ﺗﺮﮐﻤﻨﺴــﺘﺎن ﻧﻬﺎﯾــﯽ ﻧﮑﺮده اﮐﻨﻮن ﻣﺠﺒﻮر ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد از ﻗﺎﻟﺐ ﻣﺬاﮐﺮات دﺳــﺘﻪ ﺟﻤﻌﯽ ﺧﺎرج ﺷــﺪه ﺑﻘﯿﻪ در ﺻﻔﺤﻪ ۵۲
9 Kheradmand Monthly - Vol. 4 - # 42-August/September 2018 - Tel: 647-932-8283
۱۳۹۷ ﻣﺮداد\ﺷﻬﺮﯾﻮر- ۴۲ ﺷﻤﺎره- ﺳﺎل ﭼﻬﺎرم- ﻣﺎﻫﻨﺎﻣﻪ ﺧﺮدﻣﻨﺪ
۹
8 Kheradmand Monthly - Vol. 4 - # 42-August/September 2018 - Tel: 647-932-8283
۱۳۹۷ ﻣﺮداد\ﺷﻬﺮﯾﻮر- ۴۲ ﺷﻤﺎره- ﺳﺎل ﭼﻬﺎرم- ﻣﺎﻫﻨﺎﻣﻪ ﺧﺮدﻣﻨﺪ
۸
7 Kheradmand Monthly - Vol. 4 - # 42-August/September 2018 - Tel: 647-932-8283
۱۳۹۷ ﻣﺮداد\ﺷﻬﺮﯾﻮر- ۴۲ ﺷﻤﺎره- ﺳﺎل ﭼﻬﺎرم- ﻣﺎﻫﻨﺎﻣﻪ ﺧﺮدﻣﻨﺪ
۷
6 Kheradmand Monthly - Vol. 4 - # 42-August/September 2018 - Tel: 647-932-8283
۱۳۹۷ ﻣﺮداد\ﺷﻬﺮﯾﻮر- ۴۲ ﺷﻤﺎره- ﺳﺎل ﭼﻬﺎرم- ﻣﺎﻫﻨﺎﻣﻪ ﺧﺮدﻣﻨﺪ
۶
4 Kheradmand Monthly - Vol. 4 - # 42-August/September 2018 - Tel: 647-932-8283
۱۳۹۷ ﻣﺮداد\ﺷﻬﺮﯾﻮر- ۴۲ ﺷﻤﺎره- ﺳﺎل ﭼﻬﺎرم- ﻣﺎﻫﻨﺎﻣﻪ ﺧﺮدﻣﻨﺪ
۴