Kheradmand Magazine - Issue #55

Volume 5 - Issue #55 - Sep/Oct. 2019 Price Outside Toronto: $2 www.kheradmand.ca Tel: (416) 676-9-676

‫‪  82 ‬ماهنامه خردمند ‪ -‬سال پنجم ‪ -‬شماره ‪ - ۵۵‬شهریور | مهر ‪۹۸‬‬

‫‪Monthly - Vol. 5 - # 55 - Sep/Oct 2019 - Tel: 647-932-8283‬‬

‫‪82 Kheradmand‬‬

‫مهاجرت‬ ‫و‬ ‫وکالت‬

To advertise here Call: (416) 676-9-676

‫عکاسی‬ ‫و فیلمبرداری‬

To advertise here Call: (416) 676-9-676

81 Kheradmand

Monthly - Vol. 5 - # 55 - Sep/Oct 2019 - Tel: 647-932-8283

۹۸ ‫ شهریور | مهر‬- ۵۵ ‫ شماره‬- ‫ سال پنجم‬- ‫ ماهنامه خردمند‬ 81 

‫وام مسکن‬

To advertise here Call: (416) 676-9-676

‫رسانه ها‬

80 Kheradmand

Monthly - Vol. 5 - # 55 - Sep/Oct 2019 - Tel: 647-932-8283

۹۸ ‫ شهریور | مهر‬- ۵۵ ‫ شماره‬- ‫ سال پنجم‬- ‫ ماهنامه خردمند‬ 80 

‫مشاورامالک‬

‫‪To advertise here‬‬ ‫‪Call: (416) 676-9-676‬‬

‫تعمیرگاه‬ ‫اتومبیل‬

‫‪  79 ‬ماهنامه خردمند ‪ -‬سال پنجم ‪ -‬شماره ‪ - ۵۵‬شهریور | مهر ‪۹۸‬‬

‫‪Monthly - Vol. 5 - # 55 - Sep/Oct 2019 - Tel: 647-932-8283‬‬

‫‪79 Kheradmand‬‬

‫مشاورامالک‬

To advertise here Call: (416) 676-9-676

78 Kheradmand

Monthly - Vol. 5 - # 55 - Sep/Oct 2019 - Tel: 647-932-8283

۹۸ ‫ شهریور | مهر‬- ۵۵ ‫ شماره‬- ‫ سال پنجم‬- ‫ ماهنامه خردمند‬ 78 

‫مشاورامالک‬

To advertise here Call: (416) 676-9-676

77 Kheradmand

Monthly - Vol. 5 - # 55 - Sep/Oct 2019 - Tel: 647-932-8283

۹۸ ‫ شهریور | مهر‬- ۵۵ ‫ شماره‬- ‫ سال پنجم‬- ‫ ماهنامه خردمند‬ 77 

‫مشاورامالک‬

To advertise here Call: (416) 676-9-676

76 Kheradmand

Monthly - Vol. 5 - # 55 - Sep/Oct 2019 - Tel: 647-932-8283

۹۸ ‫ شهریور | مهر‬- ۵۵ ‫ شماره‬- ‫ سال پنجم‬- ‫ ماهنامه خردمند‬ 76 

‫خدمات برای‬ ‫منزل شما‬

To advertise here Call: (416) 676-9-676

75 Kheradmand

Monthly - Vol. 5 - # 55 - Sep/Oct 2019 - Tel: 647-932-8283

۹۸ ‫ شهریور | مهر‬- ۵۵ ‫ شماره‬- ‫ سال پنجم‬- ‫ ماهنامه خردمند‬ 75 

‫حسابداری‬

To advertise here Call: (416) 676-9-676

‫خدمات‬ ‫ساختمانی‬

To advertise here Call: (416) 676-9-676

74 Kheradmand

Monthly - Vol. 5 - # 55 - Sep/Oct 2019 - Tel: 647-932-8283

۹۸ ‫ شهریور | مهر‬- ۵۵ ‫ شماره‬- ‫ سال پنجم‬- ‫ ماهنامه خردمند‬ 74 

‫دندانپزشکی‬

To advertise here Call: (416) 676-9-676

‫روان‌درمانی‬

To advertise here Call: (416) 676-9-676

‫گوناگون‬

To advertise here Call: (416) 676-9-676

73 Kheradmand

Monthly - Vol. 5 - # 55 - Sep/Oct 2019 - Tel: 647-932-8283

۹۸ ‫ شهریور | مهر‬- ۵۵ ‫ شماره‬- ‫ سال پنجم‬- ‫ ماهنامه خردمند‬ 73 

‫بیمه و‬ ‫سرمایه گذاری‬

To advertise here Call: (416) 676-9-676

‫بازرسی‬ ‫ساختمان‬

To advertise here Call: (416) 676-9-676

72 Kheradmand

Monthly - Vol. 5 - # 55 - Sep/Oct 2019 - Tel: 647-932-8283

۹۸ ‫ شهریور | مهر‬- ۵۵ ‫ شماره‬- ‫ سال پنجم‬- ‫ ماهنامه خردمند‬ 72 

‫آرایشگاه‬ ‫و لیزر‬

To advertise here Call: (416) 676-9-676

‫آژانس‬ ‫مسافرتی‬

To advertise here Call: (416) 676-9-676

71 Kheradmand

Monthly - Vol. 5 - # 55 - Sep/Oct 2019 - Tel: 647-932-8283

۹۸ ‫ شهریور | مهر‬- ۵۵ ‫ شماره‬- ‫ سال پنجم‬- ‫ ماهنامه خردمند‬ 71 

‫خدمات ارزی‬

To advertise here Call: (416) 676-9-676

‫آموزشگاه ها‬

To advertise here Call: (416) 676-9-676

70 Kheradmand

Monthly - Vol. 5 - # 55 - Sep/Oct 2019 - Tel: 647-932-8283

۹۸ ‫ شهریور | مهر‬- ۵۵ ‫ شماره‬- ‫ سال پنجم‬- ‫ ماهنامه خردمند‬ 70 

‫‪  69 ‬ماهنامه خردمند ‪ -‬سال پنجم ‪ -‬شماره ‪ - ۵۵‬شهریور | مهر ‪۹۸‬‬

‫‪Monthly - Vol. 5 - # 55 - Sep/Oct 2019 - Tel: 647-932-8283‬‬

‫‪69 Kheradmand‬‬

‫‪  67 ‬ماهنامه خردمند ‪ -‬سال پنجم ‪ -‬شماره ‪ - ۵۵‬شهریور | مهر ‪۹۸‬‬

‫‪Monthly - Vol. 5 - # 55 - Sep/Oct 2019 - Tel: 647-932-8283‬‬

‫‪67 Kheradmand‬‬

‫‪  66 ‬ماهنامه خردمند ‪ -‬سال پنجم ‪ -‬شماره ‪ - ۵۵‬شهریور | مهر ‪۹۸‬‬

‫‪Monthly - Vol. 5 - # 55 - Sep/Oct 2019 - Tel: 647-932-8283‬‬

‫‪66 Kheradmand‬‬

‫‪  65 ‬ماهنامه خردمند ‪ -‬سال پنجم ‪ -‬شماره ‪ - ۵۵‬شهریور | مهر ‪۹۸‬‬

‫‪Monthly - Vol. 5 - # 55 - Sep/Oct 2019 - Tel: 647-932-8283‬‬

‫‪65 Kheradmand‬‬

‫‪  64 ‬ماهنامه خردمند ‪ -‬سال پنجم ‪ -‬شماره ‪ - ۵۵‬شهریور | مهر ‪۹۸‬‬

‫‪Monthly - Vol. 5 - # 55 - Sep/Oct 2019 - Tel: 647-932-8283‬‬

‫‪64 Kheradmand‬‬

‫‪  63 ‬ماهنامه خردمند ‪ -‬سال پنجم ‪ -‬شماره ‪ - ۵۵‬شهریور | مهر ‪۹۸‬‬

‫‪Monthly - Vol. 5 - # 55 - Sep/Oct 2019 - Tel: 647-932-8283‬‬

‫‪63 Kheradmand‬‬

‫‪  62 ‬ماهنامه خردمند ‪ -‬سال پنجم ‪ -‬شماره ‪ - ۵۵‬شهریور | مهر ‪۹۸‬‬

‫‪Monthly - Vol. 5 - # 55 - Sep/Oct 2019 - Tel: 647-932-8283‬‬

‫‪62 Kheradmand‬‬

‫نوجوانی‬ ‫«شــما که غریبه نیســتید» هم از کودکــی و‬ ‫ِ‬ ‫«هوشــو» حــرف می‌زند‪.‬‬ ‫«چراغ‌هــا را من خامــوش می‌کنم» با انتشــارش چراغ‬ ‫افتخــارات را یکــی پس از دیگری روشــن کــرد و چهار‬ ‫جایــزه گرفت که عبارتنــد از‪ :‬بهترین رمان ســال ‪۱۳۸۰‬‬ ‫پــکا‪ ،‬بهترین رمان ســال ‪ ۱۳۸۰‬بنیاد فرهنگ گلشــیری‪،‬‬ ‫لوح تقدیر از نخســتین دوره جایزه ادبی یلدا و بهترین‬ ‫رمان ســال در بیســتمین دوره کتاب سال‪.‬‬ ‫روایــت زندگــی زنــی اســت بــا همــه عواطــف و‬ ‫حساســیت‌ها‪ ،‬در برخــورد بــا اتفاق‌هــا و تصمیم‌ها‪.‬‬ ‫«روی مــاه خداونــد را ببــوس» داســتان زندگی مردی‬ ‫اســت که دربــاره وجــود خدا دچــار تردید می‌شــود‪.‬‬ ‫«کافه پیانو» روایت زندگی شــخصی نویسنده‌ای‬ ‫کافــه‌دار و دختــرش‪ ،‬گل گیسوســت‪« .‬مــن او»‬ ‫عشــق علــی فتــاح به دختــر خدمتکارشــان‬ ‫از‬ ‫ِ‬ ‫می‌گوید‪« .‬ترالن» داســتان زندگــی دختر جوانی‬ ‫اســت که به همراه دوســتش برای گذراندن یک‬ ‫دوره آموزشــی راهی تهــران می‌شــود و «پرنده‬ ‫مــن» روایت زنــی خانه‌دار اســت از تناقض‌های‬ ‫جامعــه و دغدغه‌هایــش در دل زندگــی روزمره‪.‬‬ ‫«پاییز فصل آخر ســال اســت» از زبان سه دختر‬ ‫جــوان امــروزی اســت و «هــرس»‪ ،‬از تاثیــرات‬ ‫جنگ بــر زندگــی می‌گویــد‪« .‬قهوه ســرد آقای‬ ‫نویســنده» در ژانر معمایی‪ -‬هیجانــی‪ ،‬ماجرای‬ ‫یک نویســنده و یــک دختر روزنامه‌نگار اســت‪.‬‬

‫رمــان پرافتخــار دیگــر «پرنــده مــن» اســت بــا این‬ ‫جایزه‌هــا‪ :‬بهترین رمان ســال ‪ ،۱۳۸۱‬برگزیده ســومین‬ ‫دوره جایــزه هوشــنگ گلشــیری‪ ،‬برنده دومیــن دوره‬ ‫جایــزه ادبــی یلدا‪ ،‬جایــزه ادبــی مهــرگان و تقدیر در‬ ‫جایــزه ادبــی اصفهان‪.‬‬

‫‪  61 ‬ماهنامه خردمند ‪ -‬سال پنجم ‪ -‬شماره ‪ - ۵۵‬شهریور | مهر ‪۹۸‬‬

‫«ترالن» هم بعد از انتشــار دســت خالی نماند و جایزه‬ ‫برتریــن اثــر در میان ‪ ۱۰‬اثر از نویســندگان آســیایی و‬ ‫آفریقایی را در ســال ‪ ۲۰۱۷‬به انتخاب مخاطبان کســب‬ ‫کرد‪.‬‬ ‫«روی مــاه خداونــد را ببــوس» در ســال ‪۱۳۷۹‬‬ ‫برگزیده جشــنواره قلم ز ّرین و «شــما که غریبه‬ ‫نیستید» در ســال ‪ ۱۳۸۴‬برگزیده شــورای کتاب‬ ‫کودک و درســال ‪ ۲۰۰۶‬در کاتولوگ کالغ ســفید‬ ‫کتابخانه بین المللی کودکان معرفی شــد‪« .‬پاییز‬ ‫فصل آخر ســال اســت» دیگر رمان جایزه‌دا ِر این‬ ‫جمع اســت که در ســال ‪ ۱۳۹۴‬جایزه ادبی جالل‬ ‫آل احمــد را از آن خــود کــرد‪ .‬در نهایــت جایزه‬ ‫پرافتخارترین نویســنده از میان این ‪ ۱۰‬نویسنده‬ ‫به خانــم فریبا وفی تعلــق می‌گیرد‬

‫‪Monthly - Vol. 5 - # 55 - Sep/Oct 2019 - Tel: 647-932-8283‬‬

‫‪61 Kheradmand‬‬

‫خانم‌های نویسنده؛ فرمانروایان تجدید چاپ در ایران‬

‫الهه آرانیان‬ ‫در این گزارش نگاهی انداخته‌ایم به رمان‌هایی‬ ‫که در طول ‪ ۲۰‬سال گذشته‪ ،‬با استقبال مخاطبان‬ ‫مواجه و بیش از ‪ ۲۰‬بار تجدید چاپ شده‌اند‪.‬‬ ‫وقتی گذرمان به قفســه «داســتان و رمــان ایرانی» در‬ ‫کتاب‌فروشــی‌ها می‌افتــد انواع و اقســام کتاب‌ها را در‬ ‫حجم‌های مختلف می‌بینیم با نویســندگانی که شــاید‬ ‫نام خیلی‌های شــان را هم نشــنیده باشیم‪.‬‬ ‫آمار‌هــا نشــان می‌دهــد ســاالنه بیشــتر از ‪ ۲۰۰‬رمان‬ ‫در ایران منتشــر می‌شــود‪ ،‬امــا آیا همه ایــن کتاب‌ها‬ ‫پرفــروش می‌شــوند و بــه چاپ دوم‪ ،‬ســوم و بیشــتر‬ ‫می‌رســند؟ در ایــن گــزارش نگاهــی انداخته‌ایــم بــه‬ ‫رمان‌هایــی که در طول ‪ ۲۰‬ســال گذشــته‪ ،‬با اســتقبال‬ ‫مخاطبــان مواجــه و بیــش از ‪ ۲۰‬بــار تجدیــد چــاپ‬ ‫شــده‌اند‪.‬‬

‫نویســنده به چشــم می‌خورد که تا ســال ‪ ،۹۸‬بیشــتر‬ ‫از ‪ ۲۰‬بــار تجدیــد چاپ شده‌اســت‪« .‬چراغ‌هــا را من‬ ‫خامــوش می‌کنــم» نوشــته زویا پیــرزاد‪ ،‬رکــورد قابل‬ ‫توجهــی از خودش به جا گذاشــت و در بهــار ‪ ،۹۸‬برای‬ ‫صدمین بار تجدید چاپ شــد‪ .‬این رمان در ســال ‪۱۳۸۰‬‬ ‫بــرای اولین بار منتشــر شــد و بــه عبارتی هر ســال‪،‬‬ ‫حــدود پنج بار تجدید چاپ شــده اســت‪ .‬رمان بعدی‬ ‫«روی ماه خداوند را ببوس»‬ ‫از مصطفی مســتور اســت‬ ‫که از ســال ‪ ۱۳۷۹‬تــا امروز‪،‬‬ ‫بــه چاپ هشــتاد و ششــم‬ ‫رســیده است‪.‬‬ ‫«کافه پیانو» فرهاد جعفری‬ ‫از ســال ‪ ۸۶‬تا حــاال‪ ،‬به عدد‬ ‫قابــل توجه ‪ ۵۸‬بــار تجدید‬ ‫چــاپ رســیده و دو رمــان‬ ‫«پرنــده مــن» و «تــرالن»‬ ‫فریبــا وفی‪ ،‬بــه ترتیب برای‬ ‫ســی و یکمین و بیســت و‬ ‫ششــمین بار تجدیــد چاپ‬ ‫شــده‌اند‪« .‬مــن او» رضــا‬ ‫امیرخانــی یکی دیگــر از رمان‌هایی اســت که در طول‬ ‫‪ ۲۰‬ســال‪ ،‬به چاپ ‪ ۴۷‬رسید‪« .‬شــما که غریبه نیستید»‬ ‫مرادی کرمانی هم از ســال ‪ ۸۴‬تا حاال‪ ،‬به چاپ ســی‌ام‬ ‫رســیده است‪.‬‬

‫‪ ۲‬پدیده دهه نودی‬

‫شــدن «چراغ‌هــا را مــن خاموش‬ ‫‪ ۱۰۰‬تایــی‬ ‫ِ‬ ‫می‌کنــم»‬ ‫در فاصله ســال‌های ‪ ۱۳۷۸‬تا ‪ ،۱۳۸۸‬هفت اثر از شــش‬

‫در فاصله زمانی ‪ ۱۳۸۸‬تا ‪ ،۱۳۹۸‬ســه اثر از دو نویسنده‬ ‫چاپ اولشــان را تجربه کرده‌اند و تا ســال ‪ ۹۸‬بیشتر از‬ ‫‪ ۲۰‬بار تجدید چاپ شــده‌اند‪ .‬نســیم مرعشی توانست‬ ‫بــا دو رمان «پاییز فصل آخر ســال اســت» و «هرس»‪،‬‬ ‫رگ خــواب مخاطــب را پیــدا و تجدیــد چاپ‌هــای‬

‫‪  60 ‬ماهنامه خردمند ‪ -‬سال پنجم ‪ -‬شماره ‪ - ۵۵‬شهریور | مهر ‪۹۸‬‬

‫شــگفت‌انگیزی را تجربه کنــد‪« .‬پاییز فصل آخر ســال‬ ‫اســت» در سال ‪ ۹۳‬منتشر شــد و در طول پنج سال‪ ،‬به‬ ‫چاپ چهل و یکم رســید‪.‬‬ ‫«هرس»‪ ،‬رمان دیگر این نویســنده هم‪ ،‬با گذشــت دو‬ ‫ســال از انتشارش‪ ،‬به چاپ بیســت و سوم رسیده است‪.‬‬ ‫روزبــه معیــن‪ ،‬یک نویســنده دهه هفتادی اســت که‬ ‫با «قهوه ســرد آقای نویســنده» شگفتی‌ســاز شد‪ .‬این‬ ‫رمــان در ســال ‪ ۹۶‬بــه بازار‬ ‫نشــر راه یافت و هم اکنون‬ ‫بــه چــاپ هفتــاد و یکــم‬ ‫رســیده است‪.‬‬

‫ششانس‬ ‫ناشر‌هایخو ‌‬

‫دو نشر «مرکز» و «چشمه»‬ ‫خوش‌اقبالــی‬ ‫ناشــران‬ ‫بوده‌انــد کــه هفــت کتاب‬ ‫از این تعداد رمان را منتشــر‬ ‫کرده‌انــد‪« .‬چراغ‌هــا را مــن‬ ‫خامــوش می‌کنــم»‪« ،‬روی‬ ‫مــاه خداونــد را ببــوس»‪،‬‬ ‫«تــرالن» و «پرنــده من» در‬ ‫نشــر مرکــز و «هرس»‪« ،‬پاییز فصل آخر ســال اســت»‬ ‫و «کافه پیانو» در نشــر چشــمه منتشر شــده‌اند‪ .‬نشر‬ ‫معین «شــما که غریبه نیســتید» را راهی بــازار کتاب‬ ‫کــرده و «قهوه ســرد آقای نویســنده» در نشــر نیماژ‬ ‫منتشر شــده است‪ .‬نشــر افق هم انتشــار «من او» را‬ ‫بــه عهده داشــت‪.‬‬

‫حرف حساب رمان‌ها‬

‫هــر ‪ ۱۰‬رمــان واقع‌گرا هســتند و هر کدام بخشــی از‬ ‫ماجرا‌هــا و اتفاقــات روزمــره زندگی و افــکار آدم‌ها را‬ ‫روایــت می‌کننــد‪« .‬چراغ‌هــا را من خامــوش می‌کنم»‬

‫‪Monthly - Vol. 5 - # 55 - Sep/Oct 2019 - Tel: 647-932-8283‬‬

‫‪60 Kheradmand‬‬

‫مرحلــه اول‪ :‬در صورت مشــاهده جســم خارجی‪ ،‬باید‬ ‫آن را با رد کردن انگشــت اشــاره از کنار جسم و سپس‬ ‫خم کردن انگشــت با احتیــاط خارج کــرد‪ .‬هرگز نباید‬ ‫بدون دیدن جســم خارجی‪ ،‬انگشــت را وارد دهان بچه‬ ‫کــرد‪ ،‬چون ممکن اســت با پایین رفتن جســم خارجی‪،‬‬ ‫انســداد ناقص را به انســداد کامل تبدیل کنید‪.‬‬ ‫مرحله دوم‪ :‬در صورت مشــاهده نکردن جسم خارجی‬ ‫بــرای کودک زیر یک ســال‪ ،‬ابتدا با قســمت نرم پایین‬ ‫شســت‪ ،‬پنج ضربه به پشــت و ســپس پنج بار فشــار‬ ‫به ناحیه پایین جناغ ســینه با دو انگشــت چهار و ســه‬ ‫انجام شــود و ســپس داخــل دهان کودک را بررســی و‬ ‫جســم را خارج کنید‪.‬‬ ‫مرحله ســوم‪ :‬در صــورت برقــرار نبودن تنفــس‪ ،‬باید‬ ‫تهویه تنفســی برای کــودک با تنفس دهــان به دهان‬ ‫انجام شــود و در صورت لزوم‪ ،‬مراحل فوق تکرار شــود‪.‬‬ ‫ایــن مراحل تا خارج شــدن جســم خارجی یا رســیدن‬ ‫نیروی امــداد ادامه پیــدا می‌کند‪.‬‬

‫کودک باالی یک سال‬

‫در بچه‌هــای باالی یک ســال اگــر بچه هوشــیار بود‪،‬‬ ‫به او بگویید که بایســتد‪ .‬پنج فشــار محکــم به ناحیه‬ ‫پایین جناغ ســینه وارد کنید‪ .‬ممکن اســت ایــن کار تا‬ ‫‪ ۱۰‬بار تکرار شــود‪ .‬اگر هوشــیار نبود و روی زمین دراز‬ ‫کشــیده بود‪ ،‬باید با قــرار دادن دو دســت روی ناحیه‬ ‫زیــر جناغ‪ ،‬پنج فشــار محکم به ســمت داخــل و باال‬ ‫وارد و ســپس دهان را بررسی و جسم خارجی را ببینید‪.‬‬ ‫اگــر بچــه می‌فهمد ســرفه کــردن چیســت و توانایی‬ ‫ســرفه کردن دارد‪ ،‬ضمــن مراقبت دقیق‪ ،‬او را تشــویق‬ ‫به ســرفه کنید‪.‬‬

‫توصیه‌هایی درباره بلعیدن باتری‬

‫یکی از مشــکالتی که در بخش اورژانــس کودکان زیاد‬ ‫دیــده می‌شــود‪ ،‬بلعیــدن باتری‌های ســکه‌ای توســط‬ ‫آن‌هاســت‪ .‬به علت مواد شــیمیایی و خطرناک موجود‬ ‫در باتری‌ها‪ ،‬وقتی کودکی باتری را می‌بلعد‪ ،‬الزم اســت‬ ‫ظــرف کمتر از دو ســاعت باتــری از درون مری کودک‬ ‫خــارج شــود‪ .‬در ادامــه‪ ،‬پنــج توصیه کلی بــه والدین‬ ‫خواهید خواند‪.‬‬ ‫دربــاره بلعیــدن باتری را‬

‫‪ -۱‬باتری‌هــای معیــوب یــا باتری‌هــای قابل شــارژ را‬ ‫آزادانــه در دســترس کودکان قــرار ندهید‪ .‬اگــر باتری‬ ‫قابــل اســتفاده نیســت‪ ،‬حتمــا آن را دور بیندازید‪.‬‬ ‫‪ -۲‬وسایل الکترونیکی را که با باتری کار می‌کنند‬ ‫‪ ،‬به خوبی کنترل کنید و از بســته بودن درســت محل‬ ‫قرارگیری باتری مطمئن شــوید‪ .‬از چســب‌های محکم‬ ‫برای بســته نگــه داشــتن در محــل قرارگیــری باتری‬ ‫اســتفاده کنیــد تا چنان چه دســتگاه از دســت کودک‬ ‫افتــاد‪ ،‬در محل باتــری به راحتی جدا نشــود‪.‬‬ ‫‪ -۳‬در حضــور کــودک از زبــان یــا دهان برای تســت‬ ‫باتری اســتفاده نکنید‪.‬‬ ‫‪ -۴‬اگر کــودک باتری را بلعید‪ ،‬ســریع او را به اورژانس‬ ‫انتقال دهید‪ .‬در صورتی که متوجه مفقود شــدن باتری‬ ‫شــدید تــا یافتــن آن دســت از جســت‌وجو برندارید‪.‬‬ ‫باتری‌هــا کوچک هســتند و ممکن اســت عالیمی در‬ ‫کــودک ایجــاد نکند‪ .‬گاهی هــم عالیم از همــان ابتدا‬ ‫بــروز می‌کند‪ ،‬مثــا راه هوایی توســط باتــری بلعیده‬ ‫شــده مســدود می‌شــود و کــودک احســاس خفگــی‬ ‫می‌کند ‪.‬‬ ‫‪ -۵‬گاهــی خانــواده به اشــتباه بــه کودک نوشــابه یا‬ ‫آب می‌خوراننــد‪ .‬دقــت کنید در این مواقع تا رســیدن‬ ‫اورژانــس اقدامی انجــام ندهید‪.‬‬

‫آمار‌هایــی دربــاره بلعیــدن جســم خارجی‬ ‫توســط کودکان‬

‫بر اســاس نتایج یک پژوهش دانشگاهی پسران بیشتر‬ ‫از دختران و ســکه بیشتر از باتری!‬ ‫یکی از مشــکالت نســبتا شــایع در کــودکان‪ ،‬بلعیدن‬ ‫اجســام خارجی اســت و در حــدود ‪ ۲۰‬درصــد موارد‬ ‫به مداخله آندوســکوپی یــا جراحی برای خــارج کردن‬ ‫جســم بلعیده شــده از بــدن کــودک نیاز اســت‪ .‬دو‬ ‫پزشــک فوق‌تخصص گــوارش کــودکان و یک پزشــک‬ ‫عمومی از دانشــگاه علوم پزشــکی تهران در پژوهشی‬ ‫روی کودکانــی که به خاطر بلعیدن جســم خارجی به‬ ‫بیمارســتان مرکز طبی کــودکان مراجعه کــرده بودند‪،‬‬ ‫بــه آمار‌های جالبی دســت یافتند که توجه شــما را به‬ ‫آن‌ها جلــب می‌کنیم‪.‬‬

‫آیا فرزندم پیکا دارد؟!‬

‫پیــکا نــام پرنده‌ای اســت مانند زاغ کــه همه‌چیزخوار‬ ‫اســت و‪ ،‬چون برخــی کودکان بــه هرزه‌خــواری روی‬ ‫می‌آورنــد‪ ،‬ایــن نــام را برای ایــن اختــال برگزیده‌اند‪.‬‬ ‫کــودکان مبتال به «پیکا» نیــاز به درمان روان پزشــکی‬ ‫دارنــد‪ .‬درخور ذکر اســت که شــیوع این اختــال باال‬ ‫نیســت و تشــخیص آن تنهــا به‌عهده پزشــک اســت‪.‬‬ ‫برخی کودکان اســتفاده از مــواد غیرخوراکی را مصرانه‬ ‫ادامــه می‌دهنــد و از این عمــل خود لــذت می‌برند‪.‬‬ ‫ویژگــی مهــم ایــن اختــال عــادت بــه خــوردن‬ ‫غیرخوراکی‌هــا مانند رنگ‪ ،‬کاغــذ‪ ،‬گل‪ ،‬تکه‌های‬ ‫لباس و پارچه‪ ،‬مو و حشرات است‪ .‬این‬ ‫اختــال در کودکان سیاه‌پوســت‬ ‫بیشــتر از سفیدپوســتان و در‬ ‫پسران اندکی بیشــتر از دختران‬ ‫گزارش شــده است‪.‬‬

‫‪  59 ‬ماهنامه خردمند ‪ -‬سال پنجم ‪ -‬شماره ‪ - ۵۵‬شهریور | مهر ‪۹۸‬‬

‫‪Monthly - Vol. 5 - # 55 - Sep/Oct 2019 - Tel: 647-932-8283‬‬

‫‪59 Kheradmand‬‬

‫کودکان از چه سنی و چرا اشیا را می‌بلعند؟‬ ‫کودکان وقتی به ســن ســه تا چهار ماهگی می‌رســند‪،‬‬ ‫ســعی می‌کننــد تمــام چیز‌هــای پیرامــون خــود را با‬ ‫دهانشــان کشف کنند‪ ،‬از انگشــتان گرفته تا هر چیزی‬ ‫کــه قادر باشــند دســت خــود را روی آن بکشــند؛ مو‪،‬‬ ‫خاک‪ ،‬مداد شــمعی‪ ،‬اســباب‌بازی و‪ ....‬عــادت به دهان‬ ‫بردن وسایل و اشــیا اغلب تا دو سالگی ادامه دارد و در‬ ‫برخــی مــوارد حتی تا بعــد از آن هم طول می‌کشــد و‬ ‫به نوعی بخشــی از نقطه عطف رشــد آن‌ها محسوب‬ ‫می‌شود‪.‬‬ ‫البته در بیشــتر مــوارد این عادت به خــودی خود بعد‬ ‫از پنج ســالگی از بین می‌رود‪ .‬همان‌طور که گفته شــد‪،‬‬ ‫ایــن که کودک هــر چیزی را که در دســترس او باشــد‬ ‫در دهــان بگذارد‪ ،‬چندان غیرطبیعی نیســت‪ ،‬اما چیزی‬ ‫که مهم اســت باید ببینیــد آیا کودک‌تان فقط اشــیای‬ ‫خاصــی را در دهــان می‌گــذارد یــا به‌جای غــذا تمایل‬ ‫به خــوردن غیرخوراکی‌هایی مثل خاک‪ ،‬چســب‪ ،‬چوب‬ ‫و‪ ...‬دارد؟ گروهــی از کــودکان بــه علــت کمبود برخی‬ ‫مواد در بدن‌شــان به ســمت مــواد غیرخوراکی جذب‬ ‫می‌شــوند‪ .‬مثل خــوردن خاک برای جبــران کمبود ید یا‬ ‫خوردن کاغذ و دســتمال کاغذی که از مشــتقات چوب‬ ‫اســت که این موضــوع باید مورد توجه ویــژه تری قرار‬ ‫بگیــرد‪ ،‬هرچند بــا رژیم غذایی خــاص و مصرف برخی‬ ‫ویتامین‌ها قابل درمان اســت‪.‬‬

‫بلعیــدن چــه شــیئی چــه بالیی ســر بچه‌ها‬ ‫می‌آورد؟‬

‫کودکان ممکن اســت بــه دلیل کنجــکاوی بیش از حد‬ ‫و نداشــتن درکــی از خطرنــاک بــودن بلعیدن اشــیای‬ ‫مختلف‪ ،‬دســت به ایــن کار بزنند‪ .‬بخــش باالیی مری‬ ‫جایــی اســت کــه معمــوال چنیــن اشــیایی در آن گیر‬ ‫می‌‪‎‬کنــد و گاهــی عوارضی جبــران ناپذیــر دارد که در‬ ‫ادامــه اشــاره‌ای به آن‌هــا داریم‪.‬‬ ‫خــوردن ســکه مســاوی بــا خفگی‪ :‬ســکه‌ها یکــی از‬

‫رایج‌ترین اشــیا بــرای خوردن هســتند‪ .‬بلعیدن ســکه‬ ‫می‌تواند منجر به بســته شــدن راه تنفســی و خفگی‪،‬‬ ‫عالیمی مانند اســتفراغ‪ ،‬ســرفه‪ ،‬آبریزش بینی و ‪ ...‬شود‪.‬‬ ‫ســکه‌ها معمــوال کامــل بلعیــده نمی‌شــود و خفگی‬ ‫بزرگ‌تریــن عارضه آن اســت‪.‬‬ ‫جویــدن اســباب‌بازی‌ها و جواهــرات فلــزی‪ :‬جویدن‬ ‫اســباب‌بازی‌های پالســتیکی و مــوادی کــه وارد معده‬ ‫بچه‌هــا می‌شــود‪ ،‬آن‌هــا را در‌معــرض مواد شــیمیایی‬ ‫ســمی قرار می‌دهد و می‌تواند روند رشــد مغزی‌شــان‬ ‫را بــا اختــال مواجــه کنــد‪ .‬اســباب‌بازی‌های فلــزی‬ ‫و جواهــرات کم‌بهــا اغلــب آلــوده بــه مــواد ســمی‬ ‫ماننــد کادمیوم و ســرب هســتند و بلعیده‌شدن‌شــان‬ ‫مســمومیت شــدید را به همــراه خواهــد آورد‪.‬‬ ‫خــوردن ابزار نقاشــی و اشــیای رنگی‪ :‬بیشــتر بچه‌ها‬ ‫عادت دارند مدادهای‌شــان را گاز بزنند‪ .‬بیشــتر مداد‌ها‬ ‫از ســرب ســیاه (نوعــی کربــن) و خــاک رس درســت‬ ‫شــده‌اند‪ .‬بلعیدن مــداد کوچــک می‌تواند بــرای بچه‬ ‫عارضه‌هایــی مانند مشــکالت روده و اختالالت هاضمه‬ ‫به همراه داشــته باشــد‪.‬‬ ‫داروهــا‪ :‬بلعیدن برخی دارو‌ها توســط کودک می‌تواند‬ ‫بر کبد و کلیه‌هــای او اثر بگذارد و تبعات مصیبت‌باری‬ ‫بــه همــراه داشــته باشــد‪ ،‬در ضمــن ایبوپروفــن هم‬ ‫می‌تواند مشــکالت تنفســی به بار آورد‪.‬‬ ‫محصــوالت شــیمیایی‪ :‬متاســفانه شــدیدترین‬ ‫مســمومیت‌ها در کــودکان مربــوط به مواد شــوینده‬ ‫و شــیمیایی اســت کــه در اغلب مــوارد آســیب‌های‬ ‫جبران‌ناپذیــری به‌دنبــال دارد‪ .‬کودکان معمــوال از روی‬ ‫کنجــکاوی یــا عالقــه بــه رنــگ و بســته‌بندی جذاب‬ ‫مــواد شــوینده ایــن محصــوالت را به دهــان می‌برند‬ ‫و می‌بلعنــد‪ .‬بلعیدن مواد شــوینده ماننــد مایع ظرف‬ ‫شــویی‪ ،‬مواد تمیزکننــده و ‪ ...‬می‌تواند باعث ســوزش‬ ‫لــب‪ ،‬دهان و گلو شــود‪ .‬کافور هم که در اســپری‌های‬ ‫حشــره‌کش وجــود دارد حتی بــه میزان کــم می‌تواند‬

‫‪  58 ‬ماهنامه خردمند ‪ -‬سال پنجم ‪ -‬شماره ‪ - ۵۵‬شهریور | مهر ‪۹۸‬‬

‫مضر باشــد و بــه تشــنج بینجامد‪.‬‬ ‫باتــری و آهنربــا‪ :‬باتری‌هــای کوچکــی کــه در برخی‬ ‫اســباب‌بازی‌ها اســتفاده می‌شــوند به‌راحتــی قابــل‬ ‫بلعیدن هســتند‪ .‬خارج شــدن محتوای آن‌هــا می‌تواند‬ ‫بــه آســیب‌های جدی و حــاد در مجــرای غذایی مانند‬ ‫سوزش شــدید یا سوراخ شــدن مری‪ ،‬آسیب به رگ‌های‬ ‫خونــی‪ ،‬خونریــزی زیــاد و‪ ...‬بینجامد‪ .‬بلعیدن اشــیای‬ ‫آهنربایــی هــم می‌توانــد به بــروز خطرات حــادی از‬ ‫جمله مشــکالت روده مثل زخم روده یا ســوراخ شــدن‬ ‫آن منتهی شــود‪.‬‬

‫بعد از بلعیدن چه باید کرد؟‬

‫در بیشــتر مواقــع که یک کــودک‪ ،‬چیــزی را می‌بلعد‬ ‫این مشــکل آن‌قدر ترسناک اســت که والدین دستپاچه‬ ‫می‌شــوند و بــه اصطــاح دســت و پــای شــان را گم‬ ‫می‌کنند و بیشــتر از آن‌که به بچــه کمک کنند‪ ،‬ممکن‬ ‫اســت به او آســیب بزنند‪ .‬در ادامه کار‌هایی را که باید‬ ‫بعــد از ایــن کــه متوجه بلعیده شــدن شــیء خارجی‬ ‫توســط کــودک شــدید‪ ،‬انجــام دهیــد‪ ،‬بــا هــم مرور‬ ‫می‌کنیم ‪.‬‬ ‫دقــت کنید که پیــش از هر کاری یــا همزمان با کمک‬ ‫کــردن حتما باید بــا مراکز فوریت‌های پزشــکی تماس‬ ‫بگیرید‪ ،‬چــون ممکن اســت خودتان موفق بــه انجام‬ ‫عملیــات نجــات نشــوید و زمــان را از دســت بدهید‪.‬‬ ‫خیلی مهم اســت که خونســردی خودتان را حفظ کنید‬ ‫و اقدامــات زیــر را انجام دهید‪.‬‬

‫کودک زیر یک سال‬

‫خــارج کــردن جســم خارجی از گلــوی بچــه زیر یک‬ ‫ســال‪ ،‬ســخت‌تر و نفس‌گیــر اســت و اگر اعتمــاد به‬ ‫نفــس کافــی را ندارید‪ ،‬دســت بــه هیچ اقــدام عملی‬ ‫نزنیــد‪ ،‬اما اگر دســت به کار شــدید‪ ،‬طبــق مراحل زیر‬ ‫اقــدام کنید‪.‬‬

‫‪Monthly - Vol. 5 - # 55 - Sep/Oct 2019 - Tel: 647-932-8283‬‬

‫‪58 Kheradmand‬‬

‫‪  57 ‬ماهنامه خردمند ‪ -‬سال پنجم ‪ -‬شماره ‪ - ۵۵‬شهریور | مهر ‪۹۸‬‬

‫‪Monthly - Vol. 5 - # 55 - Sep/Oct 2019 - Tel: 647-932-8283‬‬

‫‪57 Kheradmand‬‬

‫‪  56 ‬ماهنامه خردمند ‪ -‬سال پنجم ‪ -‬شماره ‪ - ۵۵‬شهریور | مهر ‪۹۸‬‬

‫‪Monthly - Vol. 5 - # 55 - Sep/Oct 2019 - Tel: 647-932-8283‬‬

‫‪56 Kheradmand‬‬

‫افرادی با تیپ شخصیتی کنترل گر را بشناسید‬

‫کســانی هســتند که همیشــه می‌خواهند نقــش اول‬ ‫را بــه عهــده داشــته باشــند و مهم‌ترین فــرد در یک‬ ‫جمــع باشــند‪ .‬این افــراد‪ ،‬شــخصیتی کنترل‌گــر دارند‪.‬‬ ‫اساســا همیشــه می‌خواهنــد از همــه چیــز مطلــع‬ ‫باشــند؛ اطــاع داشــتن از هــر موضوعــی یکــی‬ ‫از بزرگ‌تریــن لذت‌هــای زندگــی ایــن‬ ‫افراد اســت‪ .‬آن‌هــا درباره هر مســئله‌ای‬ ‫نظــری دارند‪ .‬شــما یا باید خواســته خود‬ ‫را نادیــده بگیریــد و نظر آن‌هــا را عملی‬ ‫کنید یا منتظــر پیامد‌های قبــول نکردن‬ ‫نظرشــان باشید‪.‬‬ ‫گذاشــتن گمارده‪ ،‬تعقیب کردن‪ ،‬ســوال‬ ‫و جواب کردن‪ ،‬بررســی تلفن و وســایل‬ ‫خصوصی دیگــران از جمله ویژگی‌های‬ ‫بــارز افــرادی بــا این تیپ شــخصیتی‬ ‫اســت‪ .‬بهبود رفتــار این افــراد (غالبا‬ ‫از خود متشــکر) توســط دیگران و با‬ ‫انعطاف پذیــری خاصی بایــد انجام‬ ‫شــود‪ .‬فشــار مســتقیم بر این افراد‪،‬‬ ‫تاثیر وارونــه‌ای برجا خواهد گذاشــت‪.‬‬

‫چرا فضول‌ها قبول ندارند که فضول اند؟!‬

‫تئــوری ذهن‪ ،‬عبــارت اســت از «توانایی نمــود دادن‬ ‫وضعیت‌هــای ذهنــی از قبیــل باورهــا‪ ،‬مقاصــد‪،‬‬ ‫خواســته‌ها‪ ،‬وانمــود کردن‌هــا و دانــش و ‪ ...‬به خود و‬ ‫دیگــران و همین‌طــور درک این‌کــه دیگران نیــز دارای‬

‫باورهــا‪ ،‬خواســته‌ها و نیاتــی متفاوت از ما هســتند‪».‬‬ ‫تئوری ذهن‪ ،‬به اهمیت پردازش‌های عالی شــناختی در‬ ‫ســاختار مغزی افراد‪ ،‬به خصوص قشــر پیشانی و پیش‬ ‫پیشــانی افــراد اشــاره دارد‪ .‬اساســا به ایــن پردازش‌ها‪،‬‬ ‫کارکرد‌هــای اجرایی گفته می‌شــود‪ .‬افــرادی که فضول‬ ‫هســتند‪ ،‬اما خودشــان این نکته را قبــول ندارند‪ ،‬بیش‬ ‫از هــر شــخصی باعث‬

‫تِتأثیر قــرار می‌دهد؟ فضولــی چه زیان‬ ‫چیــزی را تح ‌‬ ‫یــا منفعتی بــرای ما به همــراه دارد؟ آیــا می‌خواهیم‬ ‫یــا می‌توانیم بــرای ح ‌لو‌فصــل آن کاری انجام بدهیم؟‬ ‫می‌خواهیم چه نقشــی داشته باشیم؟ مشــاور‪ ،‬همراه‪،‬‬ ‫منتقــد‪ ،‬مانع‪ ،‬خبرچین و ‪...‬؟ شــاید بهتریــن روش برای‬ ‫اصالح رفتار این افراد‪ ،‬مداخالت توان بخشــی شــناختی‬ ‫باشــد‪ .‬در این موقعیت پیشنهاد می‌شــود حتما از یک‬ ‫متخصص کمک گرفته شــود‪.‬‬

‫فضولــی نکــردن را تبدیــل به‬ ‫فرهنــگ کنیم‬

‫رنجــش اطرافیان‬ ‫می‌شوند ‪.‬‬ ‫ایــن افــراد قبــل از این کــه راجع به موضوعی ســرک‬ ‫بکشــند یا فضولی کنند‪ ،‬توانایی پاســخ به این سواالت‬ ‫را ندارنــد‪ :‬فــان موضوع چقــدر به ما مرتبط اســت؟‬ ‫چــرا و چقــدر اهمیــت دارد کــه در رابطــه بــا فالن‬ ‫موضــوع اظهــار نظــر کنــم؟ پــرس و جوی مــن چه‬

‫‪  55 ‬ماهنامه خردمند ‪ -‬سال پنجم ‪ -‬شماره ‪ - ۵۵‬شهریور | مهر ‪۹۸‬‬

‫در انتهــا‪ ،‬روی صحبتــم خطــاب بــه‬ ‫افرادی اســت که گمــان می‌کنند هرجا‬ ‫و هر لحظه باید دربــاره هر موضوعی‪،‬‬ ‫ابــراز نظر کنند‪ .‬لطفا ایــن کار را نکنید!‬ ‫قــرار نیســت هرجــا امکانی بــرای ابراز‬ ‫نظر مهیــا بود‪ ،‬بــا احســاس خردمندی‪،‬‬ ‫نظــرات خودمــان را منتشــر کنیــم‪ .‬چه‬ ‫زندگی‌هایــی کــه بــه دلیل دخالــت نابه‬ ‫جــای افــراد و گل کــردن حــس فضولــی‬ ‫از هــم پاشــیده اســت‪ ،‬چه خســارت‌های‬ ‫شــدید اجتماعی‪ ،‬بزهکاری‌ها‪ ،‬رفتار‌های پــر خطر و ‪...‬‬ ‫کــه در اثر قضاوت نابــه جای دیگران‪ ،‬حــاوت زندگی‬ ‫را بــه کام دیگران تلخ‌تر از ســم کرده اســت‪ .‬قضاوت و‬ ‫فضولــی نکنیــد تا تبدیل به فرهنگی شــود که شــما را‬ ‫هــدف فضولــی و قضاوت قــرار ندهند‪.‬‬

‫‪Monthly - Vol. 5 - # 55 - Sep/Oct 2019 - Tel: 647-932-8283‬‬

‫‪55 Kheradmand‬‬

‫چرا از فضولی‬ ‫در زندگی مردم‬ ‫لذت می‌بریم؟‬

‫حمیدذوالفقاری‬

‫نگاهی به این موضوع از ‪ ۳‬زاویه روان‌شناســی‬ ‫اجتماعی‪ ،‬شخصیت و شناختی‬

‫پیــش از ورود به دالیل و علل دخالــت در حریم افراد‪،‬‬ ‫نیاز اســت با انــواع حریم‌ها آشــنایی الزم را پیدا کنیم‪.‬‬ ‫حریــم خصوصــی یــا صمیمی‪ :‬محــدوده ایــن حریم‬ ‫بین ‪ ۱۵‬تا ‪ ۴۵‬ســانتی متر اســت‪ .‬انســان ایــن حریم را‬ ‫شــخصی و متعلق به خود می‌داند‪ .‬تنها اشــخاصی که‬ ‫اجــازه ورود به این حریم را دارند‪ ،‬کســانی هســتند که‬

‫اســت‪ .‬هنگامی که مخاطب شــما گروهی بزرگ است‪،‬‬ ‫از ایــن فاصله نام برده می‌شــود‪ .‬معموال بــرای راحت‬ ‫بودن‪ ،‬همیشــه این فاصلــه را انتخاب و حفظ می‌کنیم‪.‬‬ ‫اکنــون کــه با حریم‌هــای ارتباطی آشــنا شــدیم‪ ،‬بهتر‬ ‫می‌توانیــم بــه ذکر دالیــل دخالت و فضولــی در افراد‬ ‫مختلــف بپردازیم‪ .‬قصد دارم از ســه زاویه این موضوع‬ ‫را بررســی کنم؛ روان شناســی اجتماعی؛ روان شناســی‬ ‫شــخصیت؛ روان شناسی شــناختی‪ .‬با ما همراه باشید‪.‬‬

‫«ازت خبری نیســت‪ ،‬هنــوز بچه‌دار نشــدی؟ از فالنی‬ ‫خبر نداری‪ ،‬شــنیدم از همسرش جدا شــده؟ وای از این‬ ‫همه ســرک کشــیدن در زندگی خصوصی دیگــران‪.»...‬‬ ‫«الهام حمیدی» بــا این مقدمه و در یکی از جدیدترین‬ ‫اســتوری‌هایش از کنجکاوی عده‌ای در زندگی خصوصی‬ ‫دیگــران گالیه کرد و نوشــت‪« :‬همه‬ ‫نیاز به دیده شدن‬ ‫مــا عیــب و ایــراد داریــم‪ ،‬همه ما‬ ‫نیاز بــه دیده شــدن و قــرار گرفتن‬ ‫در زندگی‌مــان راز‌هایــی داریــم که‬ ‫از خودمان بپرسیم چه دلیل و انگیزه‌ای وجود دارد‬ ‫در کانــون توجه‪ ،‬یکــی از مهم‌ترین‬ ‫نمی‌خواهیــم کســی از آن ســر در‬ ‫و محوری‌تریــن نیاز‌هــای روانــی‪-‬‬ ‫بیــاورد‪ ،‬اما نمی‌دانم چــرا بعضی‌ها‬ ‫که در حریم خصوصی دیگران دخالت کنیم؟ علل‬ ‫لذت‬ ‫اصــرار دارنــد در زندگــی دیگــران‬ ‫اجتماعی انســان اســت‪ .‬کسب ِ‬ ‫چیست؟‬ ‫رفتاری‬ ‫کنش‬ ‫این‬ ‫انگیزشی‬ ‫و‬ ‫شخصیتی‬ ‫تسلط و تأیید شــدن‪ ،‬یکی از دالیلی‬ ‫کنجــکاوی کننــد؟ حــاال همین‌هــا‬ ‫اســت که ما را به دخالــت در حریم‬ ‫چنــان دو دســتی زندگی‌شــان‬ ‫خصوصی دیگــران ترغیــب می‌کند‪.‬‬ ‫را چســبیده‌اند کــه هیــچ فــردی‬ ‫نمی‌فهمد در زندگی‌شــان چه می‌گذرد‪ ...‬پیشــنهاد ما‪ :‬از نظر عاطفی به شــما بســیار نزدیک باشــند‪ :‬والدین‪ ،‬افــراد فضول برای جلــب توجه دیگران و دیده شــدن‪،‬‬ ‫دســت کم ‪ ۴٠‬روز‪ ،‬برای خودمان زندگی کنیم‪ ،‬کســی را همسر و فرزند‪.‬‬ ‫دربــاره موضوعات مختلف از جمله‪ :‬مالک‌های انتخاب‬ ‫قضاوت نکنیم‪ ،‬از کســی ســوال‌های شــخصی نکنیم‪ ...‬حریم شــخصی‪ :‬محدوده این حریم بین ‪ ۴۶‬سانتی متر همســر‪ ،‬تعــداد دفعــات ازدواج و ســایر انتخاب‌های‬ ‫آن وقــت ببینیــد چقدر انــرژی مثبــت وارد زندگی‌تان تا ‪ ۱.۲‬متر مشــخص شــده اســت‪ .‬این همان فاصله‌ای فــردی دیگران کــه هیچ ربطی بــه آن‌ها نــدارد‪ ،‬مدام‬ ‫اســت که افــراد در مهمانی‌هــا و محافــل اجتماعی و ابراز نظــر می‌کنند‪.‬‬ ‫می‌شــود‪».‬‬ ‫البتــه که ایــن گالیه‌ها‪ ،‬حرف افراد بســیاری اســت و برنامه‌هــای دوســتانه با دیگــران رعایت می‌کنند‪.‬‬ ‫می‌تواند بهانه خوبی باشــد تا از خودمان بپرســیم چه حریــم اجتماعــی‪ :‬فاصله ایــن حریم بیــن ‪ ۱.۲‬متر تا اگر شــما هــم در بیشــتر موقعیت‌های مطرح شــده‪،‬‬ ‫دلیــل و انگیزه‌ای وجــود دارد کــه در حریم خصوصی ‪ ۳.۶‬متر اســت‪ .‬این حریم با اشــخاص غریبه‪ ،‬اشخاصی ابراز نظــر می‌کنید تا در نگاه دیگران بد نام نشــده‌اید‬ ‫دیگران دخالت کنیم؟ علل شــخصیتی و انگیزشــی این که آشــنایی کمتــری با آن‌هــا داریم‪ ،‬رعایت می‌شــود‪ :‬در رفتــار خود تجدیدنظر کنید‪ ،‬چون احتمــال دارد در‬ ‫کنش رفتــاری چیســت؟ چرا تمایــل داریــم در حریم فروشــنده‪ ،‬تعمیرکار و ‪....‬‬ ‫مســائلی دخالت کنیم که نه دســتاوردی برای خودمان‬ ‫حریم عمومی‪ :‬این فاصله بیش از ‪ ۳.۶‬متر تعیین شــده دارد و نــه دردی را از صاحب مســئله دوا می‌کند‪.‬‬ ‫خصوصی دیگــران دخالت کنیم؟‬ ‫‪  54 ‬ماهنامه خردمند ‪ -‬سال پنجم ‪ -‬شماره ‪ - ۵۵‬شهریور | مهر ‪۹۸‬‬

‫‪Monthly - Vol. 5 - # 55 - Sep/Oct 2019 - Tel: 647-932-8283‬‬

‫‪54 Kheradmand‬‬

‫‪  53 ‬ماهنامه خردمند ‪ -‬سال پنجم ‪ -‬شماره ‪ - ۵۵‬شهریور | مهر ‪۹۸‬‬

‫‪Monthly - Vol. 5 - # 55 - Sep/Oct 2019 - Tel: 647-932-8283‬‬

‫‪53 Kheradmand‬‬

‫بقیه از صفحه ‪ 30‬قبر‌هـــای نویســــندگان‬ ‫دیگــری از جملــه احمــد شــاملو هــم بار‌ها‬ ‫قربانــی تخریب شــده اســت‪.‬‬ ‫‪ ‬چند ســال پیش ســیاوش شــاملو پسر شاملو‬ ‫در گفتگویــی این تخریب‌هــا را چنین روایت‬ ‫کــرد‪" :‬ابتدا تخریب مختصــری صورت گرفت‪،‬‬ ‫نگهبــان صحن امام زاده طاهر نســبت به این‬ ‫اتفاق اظهــار بی اطالعی کرده و قــول داد در‬ ‫حد امکان از ادامه این مســئله جلوگیری کند‪،‬‬ ‫اما متاســفانه تخریب دیشب عمیق‌تر بوده و‬ ‫تکه‌هایی از ســنگ قبر نیز کــه امضای احمد‬ ‫شــاملو بــر آن منقــوش بــوده‪ ،‬مفقود شــده‬ ‫است‪".‬‬

‫هوشنگ گلشــیری و فریدون فروغی‪ ،‬از دیگر‬ ‫هنرمندانــی بودنــد که ســنگ مزارهایشــان‬ ‫تخریــب شــده اســت‪ .‬ســنگ مــزار محمد‬ ‫مصدق از سیاســتمداران برجسته و چهره‌های‬ ‫ملی کشــور نیز از حمله در امان نبوده است‪.‬‬ ‫بســیاری معتقدند این تخریب‌ها ناشی از یک‬ ‫تفکر اســت‪ .‬تفکری که مخالف روشنفکران و‬ ‫اندیشــمندان اســت‪ .‬با این حال هیچ تحقیق‬ ‫و بررســی دقیق پلیســی و قضایی در این باره‬ ‫در دســت نیســت‪ .‬انتظار این است که پلیس‬ ‫و دادســتانی بــه عنــوان مدعــی العموم یک‬ ‫بار بــرای همیشــه تکلیف ایــن تخریب‌های‬ ‫مشــکوک را روشن کند‪.‬‬

‫بقیه از صفحه ‪ 40‬شــده‪ ،‬واکنش‌های عجیبی از خود نشــان دهند که نمونــه آن را می‌توان در‬ ‫صفحه اینســتاگرام غالمرضا موســوی‪ ،‬یکی از اعضای موثر شــورایعالی تهیه‌کنندگان مشاهده کرد‪.‬‬ ‫او در اعتــراض به انتخاب «در جســتجوی فریده» نوشــت‪ :‬انتخاب برای اســکار که دولتی بشــود‪،‬‬ ‫نتیجــه‌اش یک فیلم مســتند خواهد بود‪ .‬باعث تاســف اســت کــه در این زمینه شــورایعالی تهیه‬ ‫کننــدگان ورود نکرده اســت‪ .‬همکاران محترم‪ ،‬به نظر می‌رســد وقــت ورود جدی بخش خصوصی‬ ‫برای این‌گونه انتخاب‌ها اســت‪ .‬اما در این میان شــاید تنها واکنش منطقــی را بتوان از حامد بهداد‬ ‫دانســت که در نامه‌ای کوتاه و محترمانه از اعضای هیات انتخاب خواســت که شــرح جزییات دو‬ ‫جلســه اخیــر خود را بــرای معرفی فیلم منتخب به اســکار ‪ ۲۰۲۰‬منتشــر نماید‪ .‬کمــی بعد نوید‬ ‫محمــد زاده نیــز با انتشــار دوباره پیامی از برخورد احساســاتی اولیه خود نســبت به انتخاب فیلم‬ ‫«در جســتجوی فریده» عــذر خواهی کرده و بــرای آنــان آرزوی موفقیت کرد‪.‬‬ ‫امــا در ایــن بین کارگردانان جوان فیلم «در جســتجوی فریده» با انتشــار متنی با تشــکر از اعتماد‬ ‫هیــات انتخاب و ابــراز امیدواری از اینکه بتوانند نماینده شایســته‌ای برای ســینمای ایران باشــند‬ ‫نوشــتند‪ :‬فکر می‌کنیم این انتخاب‪ ،‬یک اتفاق مهم و تاریخی برای ســینمای مســتند ایران اســت‪.‬‬ ‫ســینمایی کــه فیلمســازان آن سالهاســت به دور از حاشــیه‌ها و بــا کمترین امکانات و بیشــترین‬ ‫محدودیت‌ها به تولید آثارشــان مشــغول هســتند و با این وجود همواره در بســیاری از صحنه‌های‬ ‫جهانی موجب ســربلندی سینمای ایران شــده‌اند‪ . .‬اما علیرغم تعدیل مواضع اولیه دست اندرکاران‬ ‫ســینما‪ ،‬این مطبوعات و رســانه‌ها بودند که با تیتر‌های خود همچنان آتــش اختالف و طرح تئوری‬ ‫توطئه را شــعله‌ور نگه داشــتند‪ .‬تا جایی که روزنامه جوان در شــماره روز دوشــنبه خود با عنوان‬ ‫تحقیر ســینمای داســتانی ایران با انتخاب یک مستند برای اســکار‪ ،‬به انتخاب فیلم «در جستجوی‬ ‫فریده» واکنش نشــان داد‪ .‬به نظر می‌ســد فضای مســموم ایجاد شــده بیش از اینکه به شــناخت‬ ‫ســینما و فضای آکادمی اســکار مربوط باشــد به همــان دعوا‌هایی مربوط اســت که صندلی‌های‬ ‫ســینما را با صندلی‌های ورزشگاه اشــتباه گرفته‌اند‪.‬‬

‫چرا «در جستجوی فریده» بهترین انتخاب برای اسکار امسال است؟‬

‫بقیه از صفحه ‪36‬‬

‫ســاخته‌های مرتضی‌خان نی‌داوود‪ ،‬همــراه با ویلون‬ ‫موســی‌خان معروفــی و با شــعر ملک‌الشــعرای بهار‪ ،‬به لحاظ داشــتن‬ ‫مضمونی سیاســی‪ ،‬اجتماعــی و زبان حال مردم جامعــه و نیز ارزش‌های‬ ‫موســیقایی و ادبی‪ ،‬یکــی از ماندگارترین تصنیف‌های موســیقی معاصر‬ ‫ایران به‌شــمار می‌رود‪« .‬مرغ‌ســحر» را می‌توان ســرود شکست آرمان‌ها‬ ‫و شــعار‌های انقالب مشــروطه دانســت؛ فریاد نهفته دل‌هاست‪ .‬سخنی‬ ‫کــه از دل برآیــد‪ ،‬الجرم بر دل نشــیند‪.‬‬

‫عمــده آثار شــما منحصــر به تصانیــف و آثار قمــر الملوک‬ ‫وزیــری و روح انگیز اســت؛ آیا عالقه‌مند نبودید ســبکی نو‬ ‫در موســیقی آوازی خود داشــته باشید؟‬

‫منظور شــما از ســبک نو چیســت؟ من بعد از انقالب‪ ،‬مدت‌ها به‌علت‬ ‫ممنوع بــودن صدای بانــوان فعالیت صحنه‌ای نداشــتم و فقط تدریس‬ ‫انجــام مــی‌دادم‪ .‬این موضــوع خیلــی روی فعالیــت و ادامــه کار‌های‬ ‫من تأثیرگذاشــت و پس از شــروع دوبــاره فعالیت هنــری‌ام‪ ،‬مثل امروز‬ ‫نوازنده‌هــای خــوب که بــرای بانوان اجرا داشــته باشــند دیگــر وجود‬ ‫نداشــتند‪ .‬به‌دلیل اینکه می‌خواســتم ســبک خاص خودم را ادامه بدهم‬ ‫مجبــور بــه بازخوانی کار‌های بزرگان و آثار گذشــته شــدم‪.‬‬ ‫اینگونه مســائل حتی روی کار‌های آقایان هم تأثیرگذار بود‪ .‬من شــخصاً‬ ‫تمایلــی به کار‌هایی که بعضــی از عزیزان هنرمند در آوازهایشــان انجام‬ ‫می‌دهند نــدارم‪ ،‬به‌همین دلیل ســعی کــردم ادامه‌دهنده ســبک قدما‬ ‫باشــم‪ .‬ناگفتــه نماند آهنگســازان بســیاری به بنــده لطف داشــتند و‬ ‫ســاخته‌های خود را بــرای اجرا ارائه دادنــد‪ .‬اما وقتی گــوش دادم دیدم‬ ‫بعد از این همه ســال مناســب ســبک و شــیوه خواندن من نیســت و‬ ‫عذرخواهی کردم‪.‬‬

‫خواسته شما برای بانوان هنرمند سرزمین‌تان چیست؟‬

‫عشــق و عالقه به موســیقی اصیل‪ ،‬فاخر و تالش برای بهبــود و فراگیری‬ ‫آموزش‌ها نکته بســیاری مهمی در این زمینه اســت‪ .‬در اصل باید عاشــق‬ ‫موســیقی فاخر بود وگرنه ره چندین ســاله را یک شــبه طــی کردن و به‬ ‫موســیقی به چشــم تجاری نگاه کــردن‪ ،‬در هیچ زمانــی نتیجه مطلوب‬ ‫نخواهد داشت‪.‬‬

‫و در پایان پس از ســال‌ها فعالیت در عرصه موسیقی؛ آرزوی‬ ‫هنگامه اخوان بانوی نام آشــنای موسیقی ایران چیست؟‬ ‫آرزویم موفقیت برای همه هنرمندان کشور است‪.‬‬ ‫روزنامه ایران‬

‫در هیاهوی ایجاد شــده توســط رســانه‌ها در طی چند روز گذشــته‪ ،‬فضای مســموم شــکل گرفته عمدتاً مانع از قضاوت صحیح درباره اتفاقات موجود شــده اســت‪ .‬حتی اگر‬ ‫بپذیریــم کــه انتخاب فیلم «در جســتجوی فریده» نتیجه اختالف بین اعضای هیات انتخاب بوده اســت‪ ،‬به نظر می‌ســد که خروجی جلســه در نهایــت منجر به اتفاق مثبتی‬ ‫برای ســینمای ایران شــده اســت‪ .‬شــاید نگاهی به ساختار‪ ،‬مضمون و کیفیت تولید هر ســه فیلم مدعی‪ ،‬بتواند ما را با بیش از پیش با فاصله محســوس «در جستجوی فریده»‬ ‫نسبت به دو رقیب داســتاگویش آشنا سازد‪:‬‬ ‫*متری شــش و نیم‪ :‬شــاید برای ما عالقمندان ســینما چیزی که بیشــتر از همه در این آخرین ســاخته ســعید روســتایی جلب نظر می‌کرده‪ ،‬میزان تســلط کارگردان در نمایش‬ ‫معتادان حاشــیه نشــین تهران و ارائه تصویری تازه از یک پلیس ایرانی اســت که می‌تواند خشــن‪ ،‬بد دهن و یا فاســد هم باشــد‪ .‬اما واقعیت این اســت که در آن ســوی دنیا‬ ‫و بــه خصــوص در آمریکا که خود از پایه‌گذاران ســینمای پلیســی و جنایی هســتند‪ ،‬نمایش فیلمی مثل «متری شــش و نیم» هیچ دســتاورد تازه و هیجان انگیــزی برای آن‌ها‬ ‫نخواهد داشت‪.‬‬ ‫بــرای اعضــای یــک اکادمی که چند دهه پیــش تصویر تاثیرگذارتــر و دراماتیک‌تری از رابطه بین پلیــس و جنایتکار را در چند فیلم و ســریال دیده و خاطره آن‌هــا را در ذهن‬ ‫خــود همــواره بــه همراه دارد‪« ،‬متری شــش و نیــم» با چند حفره بــزرگ در فیلمنامه چطور می‌توانــد در میان متر و معیار اعضــای اکادمی جایی برای خــود پیدا کند؟‬ ‫*قصــر شــیرین‪ :‬هــر چند ســاخته آخــر میرکریمی می‌کوشــد با اتکا بــه فیلمنامه مبتنــی بر خــرده پیرنگ خود‪ ،‬داســتان جذابــی از همراهی یــک پدر خشــن و بچه‌های‬ ‫بــی مادرشــان را بازگــو نماید‪ ،‬اما ســایه ســنگین ایدئولوژی کــه از طریق فیلمســاز (نه از طریــق درام) به فیلم تحمیل می‌شــود‪ ،‬تحول تدریجی شــخصیت‌ها را به ســمت‬ ‫اســتحاله‌هایی ناگهانی کشــانده که باعث شــده اســت مرد با دیدن گریه ناگهانی و خیس شــدن شــلوار دختر‪ ،‬متحول شــده و به راه راست هدایت شــود‪ .‬در این زمینه برای‬ ‫اعضای آکادمی که پیش از این با فیلم مشــابه‪ ،‬اما تکان دهنده «بازگشــت» ســاخته فیلمســاز روس‌تبار‪« ،‬آندره زویاگنیتســف» روبرو شــده‌اند‪ ،‬قصر شــیرین شــانس چندانی‬ ‫بــرای راه پیدا کردن بــه انتخاب اعضا پیــدا نمی‌کرد‪.‬‬ ‫‪  52 ‬ماهنامه خردمند ‪ -‬سال پنجم ‪ -‬شماره ‪ - ۵۵‬شهریور | مهر ‪۹۸‬‬

‫‪Monthly - Vol. 5 - # 55 - Sep/Oct 2019 - Tel: 647-932-8283‬‬

‫‪52 Kheradmand‬‬

‫خانواده دیگر و سرپرســت خوبــی ندارند و اگر تحت‬ ‫سرپرســتی فرد دیگــری در بیرون قــرار بگیرند ممکن‬ ‫اســت بسیار آســیب ببینند‪ .‬بنابراین سازمان بهزیستی‬ ‫بــا ایجــاد فضای مناســب و تاســیس مهد کــودک ها‬ ‫در زنــدان مــی تواند کمک بســیار ارزنــده ای به این‬ ‫کــودکان کند‪.‬‬

‫ یکــی از کارهایی که نظام قضایی کشــور در‬‫خصوص زنــان زندانی می توانــد انجام دهد‪،‬‬ ‫مجــازات جایگزیــن اســت‪ .‬ایــن اقــدام چه‬ ‫کمکی بــه کــودکان این افــراد می کند؟‬

‫یزدانــی‪ :‬اقــدام دیگری که می توان بــرای کودکانی که‬ ‫مــادران آنهــا زندانی هســتند انجام داد این اســت که‬ ‫مجازات های جایگزین شــامل حال مادرانشــان شــود‪.‬‬ ‫در واقــع این اقــدام به خاطر این اســت کــه بچه ها‬ ‫آســیب نبینند‪ .‬قــوه قضاییه بایــد بــرای جلوگیری از‬ ‫پیامدهای‪ ‬منفــی زندگــی کــودکان در زنــدان در کنار‬ ‫مادرانشــان بــه فکــر مجازات هــای جایگزین باشــد‬ ‫زیــرا قرار اســت یــک فرد‪ ‬به واســطه یک‬ ‫جرمی مجــازات شــود اما به تبــع آن یک‬ ‫فرد‪ ‬دیگر هم مجازات می شــود؛ مجازاتی‬ ‫قوه قضاییه باید برای جلوگیری از‬ ‫که آســیب های بســیاری برای کودکان در‬ ‫پیامدهای‪ ‬منفی زندگی کودکان در زندان در کنار پی خواهد داشــت‪ .‬در واقــع این مجازات‬ ‫ناشــی از عمــل کــودک نیســت بلکــه به‬ ‫مادرانشان به فکر مجازات های جایگزین باشد علت یک عامل بیرونی اســت‪ .‬بنابراین در‬ ‫این زمینــه قوه قضاییه باید پشــتیبانی ها‬ ‫الزم را انجــام دهد‪.‬‬

‫هرچنــد آمارهــای بــاال‬ ‫تاســف برانگیز است‪.‬‬ ‫ایــن مســائل باعث شــد‬ ‫تا پژوهشــگر گروه اطالع‬ ‫رســانی ایرنــا در ارتباط با‬ ‫کــودکان درون زنــدان‪ ‬و‬ ‫بحــران هــا و مشــکالتی‬ ‫که این کــودکان را تهدید‬ ‫می کند با فرشــید یزدانی‬ ‫مدیــر عامــل انجمــن‬ ‫حمایــت از حقــوق کــودکان به گفــت و گو بپــردازد‪.‬‬ ‫متن این گفت و گو را در ادامه می خوانیم‪:‬‬

‫ بــر پایه قوانین مرتبط بــا نظام‪ ‬قضایی ایران‬‫و آیین‌نامه‌هــای اجرایــی ســازمان زندان‌هــا‪،‬‬ ‫کــودکان مــی توانند در کنــار مادرانشــان در‬ ‫زنــدان زندگی کننــد‪ .‬این نــوع زندگی کودکان‬ ‫چه پیامدهایــی می تواند برای آنهــا به دنبال‬ ‫داشته باشد؟‬ ‫یزدانــی‪ :‬کودکانی‪ ‬که بــه تبع مادر مجبور هســتند در‬ ‫زنــدان زندگی کننــد در واقــع خواه ناخواه بخشــی از‬ ‫مشــکالت مــادران در زنــدان به آنها منتقل می شــود‪.‬‬ ‫آنهــا وقتی در فضــای جدا‪ ‬از اجتمــاع زندگی می کنند‪،‬‬ ‫بــه طور طبیعی‪ ‬فرآینــد جامعه پذیر شــدن و توانمند‬

‫شــدن‪ ‬این افراد دچار اختالل می شــود و رشد عاطفی‬ ‫و جســمی آنها تحت شــعاع قــرار می گیــرد زیرا‪ ‬این‬ ‫کــودکان‪ ‬از یــک نوع مقــوالت اجتماعی کــه در مهد‬ ‫کــودک ها به صورت مشــخص و در آمــوزش هایی که‬ ‫بیــرون از زندان در عرصه جامعه مــی توانند برخوردار‬ ‫باشــند‪ ،‬محروم هســتند‪ .‬همچنین توان حسی بخشی‬ ‫از ایــن بچه ها رشــد نمی کنــد و به دلیــل جرمی که‬ ‫مادران آنها مرتکب شــده انــد‪ ،‬از حداقل ترین آموزش‬ ‫ها محروم می شــوند‪.‬‬

‫ ســازمان ها و نهادهای مربوطه برای پیشگیری‬‫از آســیب به کودکانی که در کنار مادرانشان در‬ ‫زندان هســتند‪ ،‬چه اقداماتی مــی توانند انجام‬ ‫دهند؟‬

‫یزدانی‪ :‬در مرحله نخســت بهتر اســت ســازمان ها و‬ ‫نهادهــای مربوطه فضای‬ ‫مناســبی در کنار مادران‬ ‫بــرای این کــودکان ایجاد‬ ‫کننــد زیــرا آنهــا‪ ‬در کنار‬ ‫مادر بهتر رشــد می کنند‬ ‫و اگــر تحت سرپرســتی‬ ‫مــادر قــرار گیرنــد از‬ ‫بســیاری جنبه هــا مفید‬ ‫تــر اســت‪ .‬این بچــه ها‬ ‫باالخــره بــه ارتبــاط بــا‬ ‫مادرانشان نیاز دارند زیرا‬

‫‪  51 ‬ماهنامه خردمند ‪ -‬سال پنجم ‪ -‬شماره ‪ - ۵۵‬شهریور | مهر ‪۹۸‬‬

‫ آیــا به جز مجــازات های جایگزین می توان‬‫کاری برای این کودکان انجام داد؟‬

‫یزدانــی‪ :‬اقدامــی دیگر برای جلوگیری از زندانی شــدن‬ ‫کودکانــی کــه مادرانشــان جــزم و جنایت کــرده اند‪،‬‬ ‫تاخیــر در مجازات اســت‪ .‬عملــی که کــودکان بتواند‬ ‫فرایند رشــد خود را طی کنند و ســپس مــادر به زندان‬ ‫بــرود‪ .‬در ایــن صورت می توان کــودک را به بقیه اعضا‬ ‫خانــواده تحویل داد تــا حداقل آســیب کمتری ببیند‪.‬‬ ‫اگــر مجازات های جایگزین یا تاخیــر در مجازات مادر‬ ‫انجــام نشــد ضــرورت حمایت جــدی از ایــن کودکان‬ ‫وجــود دارد تــا حداقــل آن کمبودهایی که کــودکان با‬ ‫آن روبه رو هســتند‪ ،‬جبران شــود‪ .‬برای نمونه حمایت‬ ‫هــای الزم در زنــدان بــا راه انــدازی مهد کــودک های‬ ‫مناســب می تواند صورت بگیرد تــا در این مهد کودک‬ ‫هــا آموزش هایــی از نظــر نیازهای جســمی‪ ،‬عاطفی‬ ‫و ذهنــی بــه آنها یــاد بدهنــد‪ .‬بنابراین یــک بخش از‬ ‫حمایــت هــا از طرف خــود مهد کودک هــا تامین می‬ ‫شود‪.‬‬ ‫همچنیــن بایــد بــه مــادران آمــوزش های خــاص در‬ ‫خصــوص این که چگونــه باید از این کــودکان حمایت‬ ‫و مراقبــت کننــد‪ ،‬داده شــود‪ .‬بنابرایــن آمــوزش ها و‬ ‫امکانــات بــرای کــودکان و مــادران آنها بایــد در نظر‬ ‫گرفته شــود‪ .‬ایــن آموزش هــا‪ ،‬مشــاوره و کمک های‬ ‫مــددکاری و امکاناتــی کــه مــی توان‪ ‬ارایــه داد‪ ،‬گران‬ ‫قیمــت و پیچیده نیســت‪.‬‬

‫‪Monthly - Vol. 5 - # 55 - Sep/Oct 2019 - Tel: 647-932-8283‬‬

‫‪51 Kheradmand‬‬

‫رنج کودکان زنان زندانی به بهای داشتن مهر مادری‬

‫سازمان بهزیستی با ایجاد فضای مناسب و تاسیس مهد کودک ها در زندان‬ ‫می تواند کمک بسیار ارزنده ای به این کودکان کند‪.‬‬ ‫ایرنــا‪ -‬کودکانــی کــه مــادران آنهــا محکوم بــه زندان‬ ‫هســتند مجبورنــد بهترین ســال های عمر خــود را در‬ ‫زنــدان بــه جرم های ناکرده ســپری کنند تــا رنج زندان‬ ‫را به بهای داشــتن مهری مــادری بپردازنــد؛ اتفاقی که‬ ‫زمینه ســاز مشــکالت بعدی می شــود و این افــراد را‬ ‫دچــار ســرخوردگی و انحــراف می کند‪.‬‬ ‫نمــی دانم چه کنــم‪ .‬از یک طــرف می‌خواهم باز هم‬ ‫جگرگوشــه‌ام کنارم باشــد‪ .‬امــا نمی‌خواهــم در چنین‬ ‫محیطی باشد و پاسوز من شــود‪ .‬دخترم از روزی که به‬ ‫دنیــا آمده‪ ،‬به جز زنان بند کســی را ندیده اســت‪ .‬مثل‬ ‫هم‌ســن و ســال‌هایش نیســت‪ .‬حتی تا به حــال پارک‬ ‫نرفتــه‪ .‬دنیایش همیــن دیوارها و میله‌هاســت‪ .‬این‌ها‬ ‫گفته‌هــای زهرا مــادری زندانی اســت که هنــوز باید‬ ‫پنج ســال دیگر در زندان روزگار ســپری کند‪.‬‬ ‫گســترش آســیب‌های اجتماعــی در ســال هــای اخیر‬ ‫باعث شــده تــا آمار زندانیــان زن افزایش چشــمگیری‬ ‫پیــدا کنــد؛ مســئله ای که با توجــه به نقــش زنان در‬ ‫جامعه به ویــژه در خانواده‪ ،‬پیامدهای منفی اجتماعی‬ ‫بســیاری را به‪ ‬دنبــال دارد زیــرا مادرانی کــه در زندان‬ ‫به‌ســر می‌برنــد کــودکان آنها به‌صــورت ناخواســته با‬ ‫بســیاری از جرائــم در زنــدان آشــنا می‌شــوند که این‬

‫خــود می‌تواند در آینده برای آنها مشــک ‌ل ســاز شــود‪.‬‬ ‫کودکانــی که زندان‪ ،‬تاثیــر منفی و ویرانگــری بر روی‬ ‫آنهــا می‌گــذارد و حیــات عاطفــی‪ ،‬فکــری‪ ،‬اجتماعی‬ ‫و روانــی آنــان را با مشــکل مواجه می‌ســازد‪ .‬در واقع‬ ‫زنــدان تنهــا به عنوان مجــازات و اعمال کنتــرل بر فرد‬ ‫قانون شــکن نیست بلکه برچســب زندانی بودن عالوه‬ ‫بر فــرد زندانی بر اعضــای خانواده و نزدیــکان وی نیز‬ ‫تاثیــر روانی می‌گــذارد و این بــار روانــی در ارتباط با‬ ‫کودکان بیشــتر و پیچیده تر اســت‪.‬‬ ‫اگرچــه از نیازهای اولیه کودک‪ ،‬زندگــی در کنار والدین‬ ‫خــود محســوب می شــود‪ ‬اما این نیــاز بــرای کودکی‬ ‫که پــدر یا مــادرش در زندان به ســر می‌برد‪ ،‬بــرآورده‬ ‫نمی‌شــود و از نظــر عاطفی و شــخصیتی از این جنبه‬ ‫آســیب پذیر اســت و اگر هــم بتواند در کنــار والدین‬ ‫زندگــی کنــد‪ ،‬تبعات به مراتــب بدتری بــرای او به بار‬ ‫خواهــد آمد اما بــه دلیل لزوم زندگی کــودک با والدین‬ ‫بــه ویــژه مــادر‪ ،‬در قوانیــن مرتبــط با نظــام قضایی‬ ‫ایــران و در آیین‌نامه‌هــای اجرایی ســازمان زندان‌ها به‬ ‫صراحــت دربــاره حضــور قانونی کودکان تا‪ ۲ ‬ســالگی‬ ‫و بــه همراه مادران‌شــان تاکید شــده اســت و پس از‬ ‫‪ ۲‬ســال در صورتی که زندانــی‪ ،‬خانــواده ای در بیرون‬

‫‪  50 ‬ماهنامه خردمند ‪ -‬سال پنجم ‪ -‬شماره ‪ - ۵۵‬شهریور | مهر ‪۹۸‬‬

‫از زنــدان داشــته باشــد‪ ،‬کودک بــه آنها تحویــل داده‬ ‫می‌شــود‪ .‬در غیر این صــورت نگهداری کــودک همراه‬ ‫مــادر ممکن اســت تا ‪ ۶‬ســالگی نیز ادامه پیــدا کند و‬ ‫پس‪ ‬از آن‪ ،‬کودک برای گذراندن مدرســه به بهزیســتی‬ ‫تحویــل داده می‌شــود‪ .‬مســال ‌ه ای کــه در ســال های‬ ‫گذشــته به موضوعی برای بحث تبدیل شــده‪ ‬و نهادها‬ ‫و افراد مختلفی مانند بنیاد کودک‪ ،‬ســازمان بهزیســتی‪،‬‬ ‫ســازمان زندان‌هــا‪ ،‬انجمن خیریه حمایــت از زندانیان‪،‬‬ ‫روانشناســان‪ ،‬جامعه‌شناســان و نماینــدگان مجلس را‬ ‫درگیر کرده اســت‪.‬‬ ‫البتــه آمار رســمی و دقیقــی از تعــداد این کــودکان‬ ‫در دســت نیســت‪ .‬محمد نفریــه مدیر پیشــین امور‬ ‫کودکان و نوجوانان بهزیســتی تعداد کــودکان زندان‌ها‬ ‫را حــدود ‪َ ۴۳۰‬تــن اعالم کرده بود‪ .‬بــا این حال‪ ،‬محمد‬ ‫جواد فتحــی نمایند ‌ه تهــران در مجلــس در تیر ‪۱۳۹۶‬‬ ‫خورشــیدی تعــداد این کــودکان را بیــش از ‪ ۲‬هزار َتن‬ ‫دانســت‪ ‌.‬فتحــی حضور این تعــداد کــودک در زندان‬ ‫هــا را وضعیتی عجیب و قابل تامل خواند و از ســازمان‬ ‫زندان‌هــا خواســت تا آمــار شــفافی از تعــداد مادران‬ ‫زندانــی و فرزنــدان در بند‪ ‬ارائــه کننــد و در ایــن باره‬ ‫گفــت‪ :‬مخفی کــردن آمار‪ ،‬مشــکلی را حــل نمی‌کند‪.‬‬

‫‪Monthly - Vol. 5 - # 55 - Sep/Oct 2019 - Tel: 647-932-8283‬‬

‫‪50 Kheradmand‬‬

‫و هفتاد شمســی شــرایطی پیش آمد که نخســتین کار‬ ‫خوانندگــی‌ام را در اثــری از او تجربه کردم‪ .‬صبحگاهی‪،‬‬ ‫در ایــن اولین تجربه همــکاری با علیــزاده‪ ،‬من چیزی‬ ‫از روحیه ســختگیر او در جریان جلســات تمرین حس‬ ‫نکــردم‪ ،‬ولی بعد‌ها دیدم که به‌قول دوســتی در هنگام‬ ‫تمرین‪ ،‬او یک «شــمر» به تمام معنی می‌شــد! ‪ ‬بسیار‬ ‫ســخت‌گیر و بداخالق‪ .‬نمی‌دانم این بدخالقی الزم بود‬ ‫یــا نه‪ ،‬ولی در بین خودمان به او لقب «تیمســار» داده‬ ‫بودیــم‪ .‬یاد و خاطــره روز‌های همکاری بــا او برای من‬ ‫تلخ و شــیرین بوده‪ ،‬ولی اگر همــکاری با علیزاده نبود‪،‬‬ ‫شــاید برخــورد من با موســیقی جور دیگری می‌شــد‪.‬‬

‫تعهد اجتماعی اش تحسین برانگیز است‬ ‫حمیدرضا نوربخش؛ خواننده موسیقی سنتی و‬ ‫مدیرعاملخانهموسیقی‬

‫اســتاد حســین علیــزاده در چهــار دهــه گذشــته از‬ ‫چهره‌هــای برجســته‪ ،‬شــاخص و بســیار تأثیرگــذار‬ ‫موســیقی کشــورمان بوده‌انــد‪ .‬ایشــان را شــخصیتی‬ ‫چند‌بعدی می‌دانــم؛ هم به‌لحاظ نوازندگی ســازهایی‪،‬‬ ‫چــون تــار و ســه‌تار و ســبکی شــاخص و منحصــر‬ ‫بــه فــرد و هــم در زمینــه آهنگســازی در ژانر‌هــای‬ ‫مختلف‪ .‬ایشــان به‌عنوان یک آهنگســاز خــاق‪ ،‬نوگرا‬ ‫و تجربه‌گــرا کار‌هــای بســیار زیبایــی خلــق کرده‌اند‬ ‫همچنیــن در زمینه موســیقی با کالم و بــی‌کالم و هم‬ ‫موســیقی فیلــم‪ .‬در هر اثــر آقــای علیــزاده کار‌های‬ ‫خالقانــه و تجربه‌های نو کام ًال مشــهود اســت‪ .‬قطعه‬ ‫«نی‌نوا» اثر مشــهور و محبوب ایشــان اســت که یک‬

‫اثــر ارکســترال جاودانه اســت و هر کــدام از کار‌ها و‬ ‫ســازبندی‌های او رنگ و بــوی خاص خــود را دارد‪ .‬اما‬ ‫یکی از ویژگی‌های شــخصیتی این هنرمند بزرگ تعهد‬ ‫اجتماعــی اســت‪ .‬آقای حســین علیزاده همیشــه به‬ ‫جامعه خود متعهد بوده و اســت و نســبت به پیرامون‬ ‫خــود حساســیت دارد‪ .‬پیــش از انقــاب و آن زمان که‬ ‫در گــروه عارف فعالیت داشــت با آثــاری که خلق کرد‬ ‫همــه را تحت تأثیر تحــوالت اجتماعــی و واکنش‌های‬ ‫مختلفــی قرار داد کــه در دوره‌های مختلــف به وجود‬ ‫آمــد‪ .‬همچنین در زمینــه حرکت‌هــای خیرخواهانه و‬ ‫عام‌المنفعــه‌ای که الزم بــوده در جامعــه اتفاق بیفتد‬ ‫هم ایشــان جزء کســانی اســت که همیشــه پیشرو و‬ ‫پیشــقدم بوده است‪.‬‬

‫مردی که فروتنانه آمد‪ ،‬ماند‬ ‫محمدعلی باشه آهنگر؛ کارگردان‬

‫باورم نمی‌شــد که صبــح روز بعد خواهد آمد‪ .‬شــنیده‬ ‫بودم جــدی اســت و کاریزمایی دارد که بیــش از آنکه‬ ‫حرف بزند در ســکوتش هویداست‪.‬‬ ‫‪ ‬می‌اندیشــد و فکــر می‌کند‪ .‬بــاورم نمی‌شــد که برای‬ ‫کاری همچــون «ملکــه» بــه آبــادان بیایــد؛ امــا آمد‪.‬‬ ‫اردیبهشــت مــاه ســال ‪ ۱۳۹۰‬در کنــار ســاحل رؤیایی‬ ‫ارونــدرود باشــکوه در کنار اســکلت‌های آب شــده از‬ ‫آتــش در میــان آب‪ .‬در میان ترکش‌هــای مانده برجای‬ ‫از همــاوردی هشت‌ســاله! حاال او باورش نمی‌شــد که‬ ‫آنجاســت‪ .‬روی بویلری میان‌قامت و دودکش زنگ‌زده‪.‬‬ ‫درون اســتاکی صدســاله‪ .‬غوطــه‌ور میان خــاک‪ ،‬فلز و‬

‫‪  49 ‬ماهنامه خردمند ‪ -‬سال پنجم ‪ -‬شماره ‪ - ۵۵‬شهریور | مهر ‪۹۸‬‬

‫فســفر‌های مانــده در کف آن و ســکوت‪ .‬ســکوتی که‬ ‫او را بــه وجد می‌آورد‪ .‬ســکوتی که زمزمــه آرام آن او را‬ ‫به رقص درمــی‌آورد‪ .‬نمی‌دانم می‌دانســت یا نه که آن‬ ‫زمزمــه از میــان آن دودکش پیر و فرتــوت‪ ،‬اما بلند‌باال‬ ‫به آســمان ســر می‌ســایید؟ باال می‌رفــت باال‪.‬‬ ‫‪ ‬چــه می‌دیــد در آن ســکوت‪ .‬آیــا وهمــی می‌دید که‬ ‫آن‌گونــه می‌ســرود؟ یــا رؤیایــی صــادق! ناخــودآگاه‬ ‫چشــم‌هایم روی هــم می‌رفت و ســوار بــر آن زمزمه‬ ‫می‌شــدم و می‌رفتــم بــه آن باال‪.‬‬ ‫بــا دســت‌های هنرمنــدش برداشــت؛ ترکشــی را کــه‬ ‫نمی‌دانــم از تنی‪ ،‬پیکری گذشــته بود یا نــه‪ .‬رو‌به‌روی‬ ‫چشــم‌هایم گرفت و پرسید‪« :‬این واقعی است؟!» گفتم‪:‬‬ ‫«بلــه واقعی اســت‪ .‬مثل ایــن زمین‪ ،‬هوا‪ ،‬آســمان‪ ،‬باد‬ ‫و آب ارونــد غریب»‪ .‬اشــک حلقه زد میان چشــم‌های‬ ‫معصومش و شــاید مــن هم بغض کــرده بودم‪.‬‬ ‫‪ ‬نمی‌دانم‪ ،‬ولی دانســتم که ســرپنجه‌های رنج کشیده‬ ‫از ســیم‌های تــار و ســه‌تارش جــان تــازه‌ای گرفته‌اند‪.‬‬ ‫فهمیدم که ســیمش وصل شــده اســت بــرای آوازی با‬ ‫صــدای آب‪ ،‬باد‪ ،‬خــاک و آتش که ســیاهی‌اش هنوز بر‬ ‫درخت‌هــای رعنــا خودنمایــی می‌کرد‪ .‬چــه بی‌ریا بود‬ ‫آن مــرد کــه فروتنانه آمــد‪ .‬فروتنانه مانــد و فروتنانه‬ ‫رفــت‪ .‬رفت تــا زمســتان همــان ســال‪ ،‬دوازده روز به‬ ‫جشــنواره و آغاز شــد آوای ســاز‌های درونش به همراه‬ ‫شــورانگیزترین شــورانگیزش و هنــوز که هنوز اســت‬ ‫ایــن آوا روی تصاویــر «ملکــه» زنده و تــازه و با برکت‬ ‫ماند ه‌است‪.‬‬ ‫دستمریزاد استاد اول و آخر «حسین علیزاده عزیز»‪.‬‬

‫‪Monthly - Vol. 5 - # 55 - Sep/Oct 2019 - Tel: 647-932-8283‬‬

‫‪49 Kheradmand‬‬

‫چــرا که علیزاده در آن هم شــیطنت دوران جوانی خود‬ ‫را داشــت و هــم عالقه‌مندی به موســیقی‪.‬‬ ‫‪ ‬یــک روز متوجه شــدم به همــراه یکی از دوســتانش‬ ‫در حــال نواختــن یکــی از قطعاتی بود که بــرای فیلم‬ ‫«شــوهرآهو خانــم» ســاخته بــودم‪ .‬من حتــی تصور‬ ‫نمی‌کردم شــاگردان هنرســتان عالقه‌مند به دیدن فیلم‬ ‫و ســینما باشــند یا حتی ایــن فیلم را در ســینما دیده‬ ‫باشــند! از دیدن این موضوع بســیار خوشــحال شدم و‬ ‫تشویقش کردم و این نشــان از هوشیاری و عالقه‌مندی‬ ‫او به هنر موســیقی در آن ســن و ســال کم بود‪.‬‬ ‫‪ ‬حســین علیزاده به همین شــکل رشــد کــرد و هنوز‬ ‫که هنــوز اســت این روحیــه را بــا خود حفــظ کرده‬ ‫تو‌جوی آموختن هنر موســیقی‬ ‫و همچنــان در جســ ‌‬ ‫اســت‪ .‬معلمانــی که آن زمان در هنرســتان موســیقی‬ ‫بودنــد و آقای علیــزاده از آن‌ها درس می‌آموخت آقایان‬ ‫هوشــنگ ظریف و علــی اکبرخان شــهنازی بودند‪.‬‬ ‫‪ ‬نظــم و انضبــاط آقای هوشــنگ ظریف کــه معلم با‬ ‫ابهتــی در هنرســتان بودند و با نت بــا هنرجویان خود‬ ‫کار می‌کردند طبیعتــاً در آقای علیــزاده بی‌تأثیر نبوده‬ ‫است؛ و همچنین تلمذ در محضر استاد بزرگ موسیقی‬

‫علیزاده با گروه شــیدا و آقای‬ ‫لطفــی و دیگــر اعضــای این‬ ‫گــروه هم همکاری داشــت و‬ ‫بعد‌ها گروه عارف را تشــکیل‬ ‫داد و قطعــات بســیار خوبی‬ ‫را بــرای این گروه نوشــت که‬ ‫در زمان خود بســیار تأثیرگذار‬ ‫بودنــد‪ .‬وقتــی در رادیــو بود‬ ‫می‌دیدم بســیار تالش می‌کند‬ ‫و کارش مــورد توجــه و عالقه‬ ‫قرار گرفته اســت‪.‬‬ ‫‪ ‬از طــرف دیگــر طــی‬ ‫صحبت‌هایــی کــه بــا هــم‬ ‫داشــتیم متوجــه شــدم بــا‬ ‫تحقیقــات بســیار جالبی که‬ ‫در مــورد موســیقی محلــی‬ ‫انجــام داده از آن‌هــا هــم‬ ‫الهــام گرفته اســت و فواصل‬ ‫خاص موســیقی ترکمــن را با‬ ‫ســه‌تار می‌نــوازد‪ .‬می‌دیــدم‬

‫علیزاده در حرکت‌های خیرخواهانه‌ای که الزم‬

‫بوده در جامعه اتفاق بیفتد هم جزء کسانی است‬ ‫که همیشه پیشرو و پیشقدم بوده است‬

‫علی‌اکبــر خان شــهنازی که توانســت ردیف‌هــای آقا‬ ‫حســینقلی را نزد پسر ایشــان (علی اکبرخان شهنازی)‬ ‫بیاموزد و این اتفاق بســیار مهمی بــود‪ .‬بعد‌ها که وارد‬ ‫دانشــگاه تهران و مرکز حفظ و اشــاعه موسیقی شد با‬ ‫دکتر داریوش صفوت و نورعلی خان برومند آشــنا شــد‬ ‫که هرکــدام از آن‌ها هــم مطالب تــازه‌ای در خصوص‬ ‫ردیــف موســیقی ایران بــه وی آموختند کــه تأثیرگذار‬ ‫بود‪.‬‬ ‫‪ ‬همچنیــن وی از محضــر آقایــان عبداللــه دوامــی و‬ ‫محمــود کریمی هم بهــره برد و توانســت با تصانیف‬ ‫قدیمــی و ردیف موســیقی ایران بیشترآشــنا شــود و‬ ‫تعــدادی از تصانیــف با ارزشــی که با گروه خــود اجرا‬ ‫می‌کــرد نتیجه ایــن تعالیم و فعالیت‌ها بــود که با این‬ ‫آقایان کارکــرده بود‪.‬‬ ‫‪ ‬همچنین با یوســف فروتن و سعید هرمزی که هر دو‬ ‫از نوازندگان موســیقی ســنتی بودند و شیوه خاصی در‬ ‫نوازندگی ســه‌تار داشتند آشنا شــد و درس‌های بسیاری‬ ‫از آن‌هــا آموخــت‪ .‬جالب اســت بدانید آقای حســین‬ ‫علیــزاده بــدون آنکه شــاگردی اســتاد صبا را داشــته‬ ‫باشــد‪ ،‬از راه گــوش کردن توانســت آثار صبا و ســه‌تار‬ ‫نوازی‌هــای صبــا را تجزیــه و تحلیل کند‪.‬‬ ‫‪ ‬البتــه هیــچ‌گاه ارتباط خــود را بــا من قطــع نکرد و‬ ‫بعد‌ها شــاهد بودم آرام آرام تــاش می‌کرد و عالقه‌مند‬ ‫بود شــیوه نوازندگی تار و ســه‌تار خود را داشــته باشد‪.‬‬ ‫زمانی که از هنرســتان موسیقی فارغ‌التحصیل شد و به‬ ‫رادیــو آمد من رهبر ارکســتر رادیو و تلویزیــون بودم‪.‬‬

‫که بــه شــیوه دوتار‌نوازی‌های موســیقی ترکمن توجه‬ ‫بســیار دارد و آن را با ســه‌تار به زیبایــی می‌نوازند که‬ ‫نتیجــه‌اش آلبــوم «ترکمــن» شــد‪.‬‬ ‫‪ ‬در خصــوص منــش و رفتار ایشــان هم بایــد بگویم‬ ‫آقای علیــزاده هنرمندی مردمی اســت و همیشــه در‬ ‫کنــار مردم ســرزمینش زندگــی کرده اســت؛ هنرمندی‬ ‫خوش‌مشــرب که دوســتداران بســیاری دارد و می‌بینم‬ ‫که جوان‌هــای بســیاری عالقه‌مند به شــیوه نوازندگی‬ ‫او هســتند و پوزیسیون ســازگرفتن او را تقلید می‌کند‪.‬‬ ‫‪ ‬مــن بر ایــن نظرم کــه آقــای علیــزاده بیــش از هر‬ ‫چیــزی به احســاس خود وفــادار بوده و ایــن موضوع‬ ‫بــرای هنرمنــد بســیار مهم اســت‪ .‬هنرمند بایــد تابع‬ ‫احساســات خود باشــد‪.‬‬

‫تلخ ‌یهاوشیرینی‌هایفراموش‌نشدنی‬ ‫محسن کرامتی؛ خواننده موسیقی سنتی‬

‫حســین علیزاده را از زمانی که در دانشــکده هنر‌های‬ ‫زیبــای دانشــگاه تهــران درس می‌خواندم شــناختم؛ از‬ ‫روزگار مرکــز حفظ و اشــاعه موســیقی و جشــن هنر‬ ‫شــیراز‪ .‬مــن در رشــته هنر‌هــای تجســمی تحصیــل‬ ‫می‌کــردم و علیزاده موســیقی می‌خواند‪ .‬جشــن هنر‬ ‫شــیراز عرصه و فرصتی برای نشــان‌دادن استعداد‌ها و‬ ‫قابلیت‌هــای جوانــان هنرمندی بود کــه در زمینه‌های‬ ‫گوناگــون هنری فعالیــت می‌کردند‪.‬‬ ‫‪ ‬موســیقی ســنتی هــم کــه در آن زمــان از حمایــت‬ ‫چهره‌هــای مؤثر و بــا نفوذی‪ ،‬چون نورعلــی برومند و‬

‫‪  48 ‬ماهنامه خردمند ‪ -‬سال پنجم ‪ -‬شماره ‪ - ۵۵‬شهریور | مهر ‪۹۸‬‬

‫هرمز صفوت برخوردار می‌شــد در صحنه جشــن هنر‬ ‫حضــور می‌یافــت و هنرمنــدان جوانی که بیشترشــان‬ ‫دانشــجوی رشــته‌های مختلف موســیقی دانشــکده‬ ‫هنر‌هــای زیبــا بودنــد مجالــی می‌یافتنــد تــا ذوق و‬ ‫توانایی‌هــای خــود را بــه مخاطبان نشــان بدهند‪.‬‬ ‫‪ ‬علیــزاده از همان زمان در عین پایبندی‌اش به معیار‌ها‬ ‫و موازیــن موســیقی دســتگاهی‪ ،‬به‌دنبال نــوآوری و‬ ‫متمایز کردن شــیوه نوازندگی و ذوق آهنگســازی خود‬ ‫از هنرمنــدان جــوان دیگــری بود که هنــوز محتاطانه‬ ‫حرکت می‌کردند و چارچوب‌های موســیقی دستگاهی‬ ‫و ردیــف را کام ًال مراعــات می‌نمودند‪.‬‬ ‫اگر درست به‌خاطرم مانده باشــد آخرین دوره برگزاری‬ ‫جشــن هنر شــیراز بود که محمدرضا لطفــی به‌همراه‬ ‫محمدرضا شــجریان‪ ،‬دســتگاه «نوا» را بهانه هنرنمایی‬ ‫خود ساختند‪.‬‬ ‫‪ ‬حســین علیــزاده نیــز همــراه با پریســا‪« ،‬نــوا» یی‬ ‫«نــو» ارائه کــرد؛ اال‌ای پیــر فرزانــه‪ ...‬جالب‌ترین وجه‬ ‫متمایز‌کننــده کار علیزاده‪ ،‬غیر از نو بــودن فضای کار‪،‬‬ ‫نقشــی بود کــه بــرای تک‌تک اعضــای گــروه همراه‬ ‫خود قائل می‌شــد و هیچ‌یــک از افراد گــروه را از قلم‬ ‫نمی‌انداخــت و برای هرکدام ســهمی در نشــان دادن‬ ‫توانایــی فردی‌شــان حفــظ می‌کرد‪.‬‬ ‫‪ ‬به‌عبــارت دیگــر شــما در کار علیــزاده فرقــی میان‬ ‫سرپرســت و آهنگســاز بــا دیگــر اعضای گــروه حس‬ ‫نمی‌کردیــد‪ .‬این ســابقه بــود که مــن از علیــزاده در‬ ‫ذهــن داشــتم‪ .‬بعدها‪ ،‬درحوالی ســال هزار و ســیصد‬

‫‪Monthly - Vol. 5 - # 55 - Sep/Oct 2019 - Tel: 647-932-8283‬‬

‫‪48 Kheradmand‬‬

‫مــن بــر ایــن بــوده و بــه این‬ ‫موضــوع فکــر می‌کــردم‬ ‫که باید ن َفــس و دعای‬ ‫مــردم بدرقــه راهم‬ ‫باشــد؛ بنابرایــن‬ ‫ز ند گی‌کــر د ن‬ ‫بــا مــردم و‬ ‫مشــکالت آن‌ها‬ ‫نا خــو د آ گا ه‬ ‫ایــن احســاس‬ ‫مســئولیت را در‬ ‫شــما بــه وجــود‬ ‫مــی‌آورد‪.‬‬ ‫‪ ‬روزی نیســت کــه‬ ‫متوجــه مســائل کلــی‬

‫را بنوازیــم چرا کــه آن‌ها امید‬ ‫بــه موســیقی دارنــد و‬ ‫ایــن امیــد واقعیــت‬ ‫پیــدا کــرده و‬ ‫مــن مطمئنــم‬ ‫ایــن وضعیــت‬ ‫بــه نتایــج‬ ‫خوبــی منتهی‬ ‫می‌شــود ‪.‬‬ ‫‪ ‬آرزوی دیگــرم‬ ‫این اســت هیچ‬ ‫گاه شادی و حس‬ ‫خوبی کــه به همه‬ ‫اطرافیــان خــود دارم‬ ‫از دســت ندهم و تــا آخرین‬

‫موضوعات اجتماعی همیشه انگیزه کارم بوده و اگر تا به‬ ‫امروز در موسیقی قدم‌هایی برداشتم و خواستم کاری‬ ‫انجام بدهم مسلما ً به این موضوع نگاه کرده‌ام‬ ‫جامعــه‌ام قــرار نگیــرم‪ .‬در واقــع یکی از مســائلی که‬ ‫همیشــه بر آن تأکید داشــته‌ام این بوده که هیچ وقت‬ ‫تمام توجهم به موســیقی و کارم نباشد؛ بلکه هر چیزی‬ ‫کــه در اطرافم‪ ،‬جامعه‌ام‪ ،‬کشــورم و حتی در دنیای من‬ ‫اتفــاق می‌افتد خود محرکی اســت تا مــن را به فکر و‬ ‫اندیشــه فرو ببرد‪ .‬موضوعات اجتماعی همیشه انگیزه‬ ‫کارم بــوده و اگــر تا به امــروز در موســیقی قدم‌هایی‬ ‫برداشــتم و خواســتم کاری انجام بدهم مســلماً به این‬ ‫موضــوع نگاه کــرده‌ام کــه هیــچ روز از زندگی‌ام یک‬ ‫جــور نبــوده اســت‪ .‬در واقــع هــر آرزویی کــه برای‬ ‫خود دارم بــرای هموطنانم هم آرزومندم و این شــوق‬ ‫همیشــه دغدغه‌ام بوده اســت‪.‬‬

‫در شــصت و هشــت ســالگی برای موسیقی‬ ‫کشــورمان و خودتان چــه آرزویــی دارید؟‬

‫این ســؤال را درحالی پاســخ می‌دهم که در جشــنواره‬ ‫موســیقی جوان هســتم و باید بگویم با وجود شرایطی‬ ‫که در این ســال‌ها بر موســیقی گذشــته اســت بسیار‬ ‫خوشــحالم کــه بــه خیلــی از آرزوها‌یم در جشــنواره‬ ‫موســیقی جوان رســیده‌ام و می‌دانم موســیقی کشور‬ ‫آینــده بســیار خوبی پیــش روی دارد‪ .‬حضور شــرکت‬ ‫کننده‌های هفت ســاله‪ ،‬ده ســاله و‪ ...‬مــا را به حیرت‬ ‫می ‌اندازد‪.‬‬ ‫‪ ‬در واقــع حضور ما در این جشــنواره تنها برای قضاوت‬ ‫و داوری نیســت؛ بلکه ما از همین کودکان و نوجوانان‬ ‫کم ســن و ســال انرژی می‌گیریــم و فکــر می‌کنم آن‬ ‫چیــزی کــه روزی آرزویش را داشــتیم امــروز با حضور‬ ‫جوانان کم س ‌نو‌ســال روی صحنه برآورده شــده است‪.‬‬ ‫‪ ‬ایــن جوانــان آشــنا و مســلط بــه موســیقی اصیــل‬ ‫ایرانی‌انــد و آنقدر بــه زیبایی ردیف‌های موســیقی را‬ ‫می‌نوازنــد که مــا تــازه در زمــان فارغ‌التحصیلی خود‬ ‫در هنرســتان موفق شــدیم به درســتی ایــن ردیف‌ها‬

‫روزی که نفس می‌کشــم این حس همراه من باشــد‪.‬‬ ‫دوســت نــدارم هیچ گاه در بســتر بیماری باشــم به‬ ‫همیــن دلیل هــر روز ورزش می‌کنم و ک ًال دلم شــاد‬ ‫اســت و همین شــادی باعث می‌شــود احساس کنم‬ ‫تــا وقتی زنده هســتم روزگارم خوش اســت‪.‬‬

‫بی‌رقیب در ساختار‌شکنی‬ ‫فاطمه معتمد آریا‬

‫حســین علیزاده آوا و نوای موســیقی ایران است؛ چه‬ ‫در دوران جوانــی و در ســاختن آواز‌هــای کودکانه و‬ ‫در نواختن چهــار مضراب ماهور ابوالحســن صبا‪ ،‬یا‬ ‫بعد‌تر در ســاختن «نوا» و «نی‌نــوا» و «ترکمن» و‪...‬‬ ‫همیشــه یگانه بوده اســت‪ .‬جســارت بیان و نو‌آوری‬ ‫و خالقیــت و اعتــراض در همــه کارهایــش او را به‬ ‫یکــی از بزرگ‌ترین ساختار‌شــکنان موســیقی ایرانی‬ ‫تبدیل کــرده و همه آن‌هایی که بعد از او جســورانه‬ ‫و خالقانــه آمدند بی‌تردید چتر بزرگی از شــخصیت‬ ‫و کار‌های آقای علیزاده بر سرشــان گســترده اســت‪.‬‬ ‫تولــد آقــای علیــزاده فرخنده بــاد که نامــش برای‬ ‫همیشــه تاریخ در صفحــات زرین موســیقی ایرانی‬ ‫ثبت است‪.‬‬

‫به احساس خود وفادار ماند‬

‫فرهاد فخرالدینی؛ آهنگساز و رهبر ارکستر‬

‫آشــنایی مــن با آقــای علیــزاده بــه دوران نوجوانی‬ ‫ایشــان برمی‌گــردد‪ .‬آن زمــان هنرجــوی هنرســتان‬ ‫موســیقی بودند و من معلم هنرســتان‪ .‬گاهی او را در‬ ‫حیــاط هنرســتان می‌دیدم که با دوســتانش مشــغول‬ ‫بازی اســت‪ .‬اما درعین حال ســاز خود را هم به دست‬ ‫گرفته اســت‪ .‬این تصویــر برای من خیلــی جالب بود؛‬

‫‪  47 ‬ماهنامه خردمند ‪ -‬سال پنجم ‪ -‬شماره ‪ - ۵۵‬شهریور | مهر ‪۹۸‬‬

‫‪Monthly - Vol. 5 - # 55 - Sep/Oct 2019 - Tel: 647-932-8283‬‬

‫‪47 Kheradmand‬‬

‫حسین علیزاده؛‬ ‫هرگز به‬ ‫تمام‌شدن‬ ‫فکر نمی‌کنم‬

‫نداسیجانی‬ ‫علیزاده از همان زمان در عین پایبندی‌اش به معیار‌ها و موازین موسیقی‬ ‫دستگاهی‪ ،‬به‌دنبال نوآوری و متمایز کردن شیوه نوازندگی و ذوق‬ ‫آهنگسازی خود از هنرمندان جوان دیگری بود که هنوز محتاطانه حرکت‬ ‫می‌کردند و چارچوب‌های موسیقی دستگاهی و ردیف را کام ًال مراعات‬ ‫می‌نمودند‪.‬‬ ‫یکم شــهریور؛ باردیگر تقویم تکرار شــد و زادروز حســین علیزاده را به یادمان آورد؛‬ ‫ردیف‌دان‪ ،‬آهنگســاز‪ ،‬پژوهشــگر و نوازنده برجســته تار و ســه‌تار‪ .‬شصت و هشت‬ ‫تابســتان از زندگی او می‌گذرد؛ هنرمنــدی که از همان ابتدای کار‪ ،‬ســا ِز دلش را برای‬ ‫مردم ســرزمینش کوک کــرد و «هم نوا» با آن‌ها شــد‪.‬‬ ‫‪ ‬او آشــنا بــا تار و پــود جامعه خود اســت و دغدغه مردمش را به خوبی می‌شناســد‬ ‫و هــر زمــان و هــر لحظــه از آن‌ها ســخن می‌گوید‪ .‬آغــاز فعالیت حســین علیزاده‬ ‫درعرصــه موســیقی به دهــه ‪ ۱۳۴۰‬برمی‌گــردد؛ روز‌هایی که او در محضــر بزرگانی‪،‬‬ ‫چــون هوشــنگ ظریف‪ ،‬علی اکبــر شــهنازی‪ ،‬داریوش صفــوت‪ ،‬نورعلــی برومند و‬ ‫عبدالله دوامــی تلمذ کرد‪.‬‬ ‫‪ ‬در ســال‌های بعــد همــراه با اعضای چــاووش به میان مــردم آمد و برگــی به تاریخ‬ ‫موســیقی ایــران اضافه کرد و بعــد از انقالب هــم همچنان همراه با مــردم به خلق‬ ‫آثــار ماندگار ادامه داد‪ .‬ســخن گفتن از اســتاد حســین علیــزاده‪ ،‬خالــق «نی‌نوا» و‬ ‫صد‌هــا آثار جاودانــه و مانــدگار در چند جمله خالصه نمی‌شــود‪.‬‬ ‫‪ ‬بــا این حال زاد‌روز ایشــان را بهانه‌ای کردیــم برای نقل خاطراتی از همــکاران او در‬ ‫ســال‌های گذشــته؛ خاطراتی که هر کدام شــان تکه‌های پازلی تماشــایی را از چهره‬ ‫‪  46 ‬ماهنامه خردمند ‪ -‬سال پنجم ‪ -‬شماره ‪ - ۵۵‬شهریور | مهر ‪۹۸‬‬

‫علیــزاده تکمیل می‌کنند‪.‬‬ ‫بیــش از چهار دهــه از حضور مداوم شــما در عرصه هنر موســیقی و تالش‌هایی که‬ ‫تا به امروز در حفظ و ترویج موســیقی اصیل ایران داشــته‌اید می‌گذرد؛ از نگاه شــما‬ ‫آیــا کار‌هایی باقی مانده اســت که عالقه‌مند به انجام آن باشــید؟‬ ‫وقتــی به گذشــته خــود نگاه می‌کنم افســوس می‌خــورم؛ بخصوص وقتــی می‌بینم‬ ‫آنقــدر که باید برای هنر موســیقی کشــورم کاری انجام نداده‌ام‪ .‬امــا با نگاه به آینده‬ ‫این امیدواری در من به وجود می‌آید‬ ‫کــه بــرای پرداختن بــه ایده‌هایی کــه در ذهن‬ ‫دارم همچنــان فرصت باقی اســت‪.‬‬ ‫ح‬ ‫س‬ ‫ی‬ ‫ن‬ ‫ع‬ ‫ل‬ ‫ی‬ ‫زا‬ ‫د‬ ‫هر‬ ‫در‬ ‫‪ ‬جالــب اســت بدانید هر انســانی‬ ‫ه از‬ ‫م‬ ‫دوره از زندگــی خود و ســن و ســالی که‬ ‫عدود هن‬ ‫رمندانی است‬ ‫می‌گذرانــد راه‌هایــی انتخــاب می‌کند‪،‬‬ ‫ک‬ ‫ه‬ ‫ه‬ ‫م‬ ‫ی‬ ‫ش‬ ‫که به‌نظــرم همان آرزوهایی‌ســت که از‬ ‫ه متعهد به‬ ‫ج‬ ‫کودکــی تا زمانــی که زنده اســت همراه‬ ‫ا‬ ‫معه‬ ‫ه‬ ‫ن‬ ‫ر‬ ‫ی‬ ‫و‬ ‫ا‬ ‫ج‬ ‫ت‬ ‫م‬ ‫اع‬ ‫اوست‪.‬‬ ‫خ‬ ‫و‬ ‫د‬ ‫ب‬ ‫و‬ ‫‌دارد‬ ‫ی‬ ‫م‬ ‫نگاه‬ ‫شــوق‬ ‫سر‬ ‫بســیار‬ ‫ا‬ ‫ر‬ ‫من‬ ‫‪ ‬آنچه‬ ‫د‬ ‫ه است‬ ‫ایــن اســت که هیــچ گاه بــه تمام‌شــدن فکر‬ ‫نمی‌کنم‪ .‬بــر این باورم تا زمانی که نفس می‌کشــم‬ ‫عشق و عالقه وجود دارد‪ .‬یعنی تا زمانی که انسان زنده‬ ‫است عاشق است و عشق مرز و زمانی ندارد‪.‬‬ ‫حســین علیزاده از معدود هنرمندانی اســت که همیشــه متعهد به جامعه هنری و‬ ‫اجتماع خود بوده و؛ این تعهد اجتماعی که همیشــه دغدغه شماســت برخاســته از‬ ‫چه چیزی اســت؟‬ ‫همیشــه از بودن در کنار مردم لذت می‌بردم و شــاید این ویژگی به دوران کودکی‌ام‪،‬‬ ‫شــرایط زندگــی‌ام و محله‌هایی کــه درآن زندگی می‌کــردم برگردد‪ .‬همیشــه اعتقاد‬ ‫‪Monthly - Vol. 5 - # 55 - Sep/Oct 2019 - Tel: 647-932-8283‬‬

‫‪46 Kheradmand‬‬

‫‪  45 ‬ماهنامه خردمند ‪ -‬سال پنجم ‪ -‬شماره ‪ - ۵۵‬شهریور | مهر ‪۹۸‬‬

‫‪Monthly - Vol. 5 - # 55 - Sep/Oct 2019 - Tel: 647-932-8283‬‬

‫‪45 Kheradmand‬‬

‫‪  44 ‬ماهنامه خردمند ‪ -‬سال پنجم ‪ -‬شماره ‪ - ۵۵‬شهریور | مهر ‪۹۸‬‬

‫‪Monthly - Vol. 5 - # 55 - Sep/Oct 2019 - Tel: 647-932-8283‬‬

‫‪44 Kheradmand‬‬

‫‪  41 ‬ماهنامه خردمند ‪ -‬سال پنجم ‪ -‬شماره ‪ - ۵۵‬شهریور | مهر ‪۹۸‬‬

‫‪Monthly - Vol. 5 - # 55 - Sep/Oct 2019 - Tel: 647-932-8283‬‬

‫‪41 Kheradmand‬‬

‫فیلم «در جستجوی فریده» برای اسکار انتخاب شد‬ ‫انتخاب فیلم مســتند داســتانی «در جستجوی فریده»‬ ‫ســاخته دو کارگــردان جــوان و خــوش ذوق ســینما‬ ‫بــه نام‌هــای آزاده موســوی و کــوروش عطایــی‪ ،‬کــه‬ ‫بســیاری خبــر آن را با صفــت غیر منتظره‬ ‫در رســانه‌های خــود کار کردنــد‪ ،‬موجــی‬ ‫از حاشــیه و جنجــال را مبنــی بــر وجود‬ ‫دســت‌های پشــت پــرده بــرای ممانعت‬ ‫از راهیابــی فیلــم «متــری شــش و نیم»‬ ‫ساخته سعید روســتایی و «قصر شیرین»‬ ‫بــه کارگردانی رضــا میرکرمی به مراســم‬ ‫اســکار را بــه راه انداخت‪.‬‬ ‫عــده کمــی از کاربــران شــبکه‌های‬ ‫اجتماعی نیز که به واســطه اکران فیلم‬ ‫«در جســتجوی فریــده» در گروه هنر‬ ‫و تجربــه‪ ،‬موفق بــه دیدن ایــن فیلم‬ ‫نشــده بودند‪ ،‬بــا اذعان بــه این نکته‬ ‫کــه در میان بحث و جدل روزانه‌شــان‬ ‫حتی اســم این فیلم مســتند معرفی شــده به‬ ‫اســکار را نشــنیده‌اند‪ ،‬معتقد به نوعــی توطئه‌ای از‬ ‫پیش طراحی شــده بودنــد که مجریانش قــرار بوده‬ ‫اســت با اتکا به تاریکی شــب و احتماال خواب بودن‬ ‫اصحاب رســانه و جماعت مشتاق‪ ،‬سعی در جعل آرا‬ ‫فیلم محبوبشــان به نفع یک فیلم مستند ناشناخته‬ ‫کرد ه‌اند‪.‬‬ ‫نکته‌ای که بســیاری از روزنامه نــگاران محترم را در‬ ‫صبح روز یکشــنبه بر آن داشــت تا با اظهار تعجب‬ ‫از اعالم شــبانه نماینده ایران به اســکار‪ ،‬این سوال‬ ‫شــک برانگیز را از مســئولین بپرسند که اگر کلکی‬ ‫در کار شــما نبوده اســت پس چرا روشــنایی روز‬ ‫را رهــا کــرده و به فکر اعــام برنــده راه یافته به‬ ‫اســکار در نیمه‌هــای شــب افتاده‌ایــد؟ تــو گویی که‬ ‫توطئــه جــا به‌جایی رای‪ ،‬تنهــا با اتکا به تاریکی شــب‬ ‫می‌توانســته اتفاق بیفتد و با روشــن شــدن هوا امکان‬ ‫چنین اقدامی از هیات انتخاب ســلب می‌شــده است‪.‬‬

‫خبــری که همانند یک شــوک الکتریکی عمل‬ ‫می‌کند‬

‫اگر چه هیــات منتخب انتخاب فیلم ایرانی به اســکار‬ ‫کارش را در ســکوت آغــاز کرده و به بررســی فیلم‌های‬ ‫منتخــب می‌پرداخت‪ ،‬اما در میــان مطبوعات و اهالی‬ ‫ســینما زمزمه‌هایــی مبنــی بر رقابــت پر پیــچ و خم‬ ‫میــان دو فیلم «متری شــش و نیم» و «قصر شــیرین»‬ ‫دســت به دست می‌گشــت و کار را به جایی رساند که‬ ‫دوقطبــی عجیبی در این میان شــکل گرفت‪.‬‬ ‫عــده‌ای از هوادارن فیلم «متری شــش و نیم» با متهم‬

‫از کودتــا تــا نامــه عــذر‬ ‫خواهــی‪:‬‬

‫«قصر شــیرین» را بهتریــن انتخاب‬ ‫بــرای دســت یافتن بــه مجســمه طالیی رنگ اســکار‬ ‫میدانستند‪.‬‬ ‫همیــن دعوا‌هــای درگوشــی باعث پدید آمــدن جوی‬ ‫شــد که ســینما را در حــد بوقچی‌های کری خــوان دو‬ ‫تیم اســتقالل و پرسپولیس تقلیل داد و فضایی را بوجود‬ ‫اورد کــه لــج و لجبازی جای خــود را به انتخاب صحیح‬ ‫و مبتنی بر اســتدالل داد‪.‬‬ ‫در ایــن میــان محمد صــادق لواســانی کــه در برنامه‬ ‫نقد ســینمای شــبکه پنــج‪ ،‬اخبار حاشــیه‌ای ســینما را‬ ‫بازگــو می‌نمایــد‪ ،‬روایت جالبــی را از شــب واقعه در‬ ‫شــبکه‌های اجتماعــی مطــرح می‌کند‪ :‬در جلســه روز‬ ‫شــنبه هیات انتخاب مجددا بحــث و رای‌گیری می‌کند‪.‬‬ ‫خانــم طائر پور که در جلســه قبل به «قصر شــیرین»‬ ‫رای داده بــود‪ ،‬ایــن بــار به «متری شــش و نیــم» رای‬

‫‪  40 ‬ماهنامه خردمند ‪ -‬سال پنجم ‪ -‬شماره ‪ - ۵۵‬شهریور | مهر ‪۹۸‬‬

‫انتشــار خبــر انتخاب فیلــم «در‬ ‫جســتجوی فریده» بــرای معرفی‬ ‫بــه آکادمــی اســکار بالفاصلــه با‬ ‫موضعگیری‌های تنــد عوامل فیلم‬ ‫«متری شــش و نیم» و رســانه‌های‬ ‫هوادار این فیلم روبرو شــد‪ .‬سعید‬ ‫روســتایی کارگردان فیلم در اقدامی‬ ‫عجیب و در صفحه اینستاگرام خود‬ ‫انتخاب فیلم «در جســتجوی فریده»‬ ‫را نوعــی کودتــا خواند و بــا گالیه از‬ ‫اینکه هیات انتخاب میتوانســت یک ماه دیر‌تر دســت‬ ‫به معرفی فیلم منتخب بزند نوشــت‪ :‬یــک ماه زودتر‪،‬‬ ‫ســاعتی پــس از نیمه شــب‪ ،‬بدتــر از کودتــا‪ ،‬عجیب‬ ‫نیســت واقعــا؟ تــا اواخر شــهریور و اوایــل مهر وقت‬ ‫باقیست‪...‬‬ ‫نویــد محمــد زاده هــم در واکنش به ایــن رای هیات‬ ‫انتخاب با اشــاره به اینکه فیلم «در جســتجوی فریده»‬ ‫هیچ دســتاورد بین المللی نداشــته است نوشت‪ :‬علت‬ ‫ایــن عجلــه در انتخاب چی بــود؟ نمیتونســتین صبر‬ ‫کنیــن بعد از جشــنواره ونیــز به جمع بندی برســین؟‬ ‫نه ‪..‬‬ ‫ایــن واکنــش تنــد عوامــل فیلــم «متری شــش و‬ ‫نیم» باعث شــد که بســیاری از رســانه‌ها و دســت‬ ‫اندرکاران ســینما با پیــروی از اســتدالل‌های مطرح‬

‫‪Monthly - Vol. 5 - # 55 - Sep/Oct 2019 - Tel: 647-932-8283‬‬

‫بقیه در صفحه ‪52‬‬

‫کمال پورکاوه‬

‫کــردن رضــا میرکریمی بــه البی‌گری و اعمــال نفوذ در‬ ‫میــان هیــات انتخــاب‪ ،‬اکــران خصوصی فیلــم «قصر‬ ‫شــیرین» برای اعضا و کارمندان چند سفارتخانه اروپایی‬ ‫را نوعــی رایزنــی بــرای انتخــاب و راهیابــی این فیلم‬ ‫به مراســم اســکار می‌دانســتند و از طــرف دیگر هم‬ ‫عالقمنــدان فیلم آخــر میرکریمی نیز با اتــکا به فضای‬ ‫فیلــم و بــازی درخشــان بازیگرانــش‪،‬‬

‫می‌دهــد‪ .‬نهایتا «در جســتجوی فریــده» ‪ ۲‬رای‪« ،‬قصر‬ ‫شــیرین» ‪ ۴‬رای و «متــری شــش و نیم» ‪ ۳‬رای کســب‬ ‫می‌کنند‪ .‬علیرغم رای گیری‪ ،‬چون فیلم ســعید روستایی‬ ‫به هیــچ عنوان نمی‌توانســت رای بیاورد‪ ،‬ســه عضوی‬ ‫کــه قبال بــه «متری شــش و نیــم» رای داده بودند رای‬ ‫خود را به ســمت مســتند مذکور تغییر دادند تا «قصر‬ ‫شــیرین» از گردونه کنــار برود‪.‬‬ ‫روایــت تاییــد نشــده‌ای نیز از عکــس این‬ ‫موضــوع حکایــت می‌کنــد‪ .‬یعنــی اینکه‬ ‫ایــن توافق ناگهانــی بــرای از گردونه خارج‬ ‫کــردن فیلم «متــری شــش و نیــم» اتفاق‬ ‫افتاده تا در این میان تســویه حســاب‌هایی‬ ‫بــا محمد صادق رنجکشــان به عنــوان یکی‬ ‫از ســرمایه‌گذاران فیلم صــورت گیرد‪ .‬به نظر‬ ‫می‌رســد همین دعوا‌هــای حیــدری نعمتی‬ ‫باعث شــد که یکی از مهمترین اتفاقات چند‬ ‫ســال اخیر ســینمای ایران رقم خــورده و برای‬ ‫اولین بار یک فیلم مســتند به‌عنــوان نماینده‬ ‫ایــران به آکادمی اســکار معرفی شــود‪ .‬خبری‬ ‫که شــنیدنش در همان ابتدای صبح بسیاری را‬ ‫بهــت زده کرد‪.‬‬

‫‪40 Kheradmand‬‬

‫‪ ۱۰۰‬نفــره الزم اســت‪ .‬برای همیــن ‪ ۵۲‬هزار تومان‬ ‫هــم باید بــرای لیمو عمانی کنــار بگذاریم‪.‬‬ ‫‪ ۱۰‬کیلوگــرم روغــن هم کــه برای همــه غذا‌های‬ ‫خورشــتی الزم اســت و اگــر بطری‌هــای بــزرگ‬ ‫بخریــم‪ ۷۶ ،‬هزار تومان هزینه برمــی‌دارد‪ .‬زعفران‬ ‫الزم بــرای تزیین ‪ ۱۰۰‬پرس برنج‪ ،‬دو مثقال اســت‬ ‫کــه ‪ ۱۶۰‬هزار تومــان خــرج برمــی‌دارد‪ .‬اگر ‪۳۰‬‬ ‫تومان هزینــه خرید ‪ ۱۰۰‬ظرف یکبــار مصرف را‬ ‫هم بــه مخارج پخت قورمه ســبزی نذری اضافه‬ ‫کنیــم‪ ،‬بایــد ســرجمع در حدود یــک میلیون و‬ ‫‪ ۲۵۰‬هــزار تومان برای یک وعده قورمه ســبزی‬ ‫هیــأت ‪ ۱۰۰‬نفره‌مان در نظــر بگیریم‪.‬‬

‫عدس پلو با گوشت؛ ‪ ۸۵۰‬هزار تومان‬

‫عدس پلــو مثل غذا‌هــای خورشــتی‪ ۱۷ ،‬کیلوگرم برنج‬ ‫الزم دارد کــه ‪ ۱۲۰‬هــزار تومان خرج برمــی‌دارد‪ .‬مقدار‬ ‫عــدس الزم برای یــک نــذری ‪ ۱۰۰‬نفره‪ ،‬پنــج کیلوگرم‬ ‫اســت و اگــر عــدس را از میادیــن تره‌بــار شــهرداری‬ ‫بخریــم‪ ۴۵ ،‬هــزار تومــان تمام می‌شــود‪ .‬بــرای عدس‬ ‫پلو‪ ،‬گوشــت چرخ کرده الزم داریــم‪ ،‬برای همین هزینه‬ ‫خرید گوشــت برای عــدس پلو کمتــر و کیلویی حدود‬ ‫‪ ۶۰‬هــزار تومــان خواهد بود‪ .‬بــا توجه بــه اینکه ‪۱۰۰‬‬ ‫پــرس عدس پلــو‪ ،‬پنج کیلوگــرم گوشــت الزم دارد‪ ،‬باید‬ ‫‪ ۳۵۰‬هــزار تومان برای گوشــت کنــار بگذاریم‪.‬‬ ‫میزان رب مورد اســتفاده از در عدس پلو بســتگی‬ ‫بــه ســلیقه آشــپز دارد‪ .‬اگر بخواهد عــدس را مثل‬ ‫خورشــت کنــار برنج بکشــد‪ ،‬نســبت بــه عدس‬ ‫پلــوی مخلــوط رب بیشــتری الزم دارد‪ .‬ما به‌طور‬ ‫میانگیــن میزان رب مــورد نیاز بــرای نذری‌مان را‬ ‫یک کیلوگــرم در نظر گرفتیم کــه ‪ ۲۰‬هزار تومان‬ ‫قیمــت دارد‪ .‬بعضــی آشــپز‌ها بــرای عــدس پلو‬ ‫کشــمش را به زرشــک ترجیح می‌دهنــد‪ .‬فرقی‬ ‫نمی‌کنــد ما کــدام را برای غذای نذری اســتفاده‬ ‫کنیــم‪ ،‬در هــر صــورت دو کیلوگرم کشــمش یا‬ ‫زرشــک الزم داریم‪.‬‬ ‫زرشــک گران‌تر اســت و کیلویی ‪ ۱۲‬هــزار تومان‬ ‫خرج روی دســتمان می‌گذارد‪ .‬ما بــرای اینکه در نذری‬ ‫امام حســین (ع) کم نگذاشــته باشیم‪ ،‬زرشــک را برای‬ ‫عــدس پلــو انتخاب کردیم کــه ‪ ۲۴‬هزار تومــان هزینه‬ ‫برمــی‌دارد‪ .‬هفت کیلوگرم پیــاز‪ ،‬تقریباً بــرای هر نوع‬ ‫غــذای ایرانی الزم اســت و حدود ‪ ۲۱‬هــزار تومان خرج‬ ‫روی دســت صاحب نذر می‌گــذارد‪ ۱۰ .‬کیلوگرم روغن‬ ‫پایه ثابــت غذا‌های نذری ‪ ۱۰۰‬نفره اســت که ‪ ۷۶‬هزار‬ ‫تومــان هزینه دارد‪ .‬اگر بخواهیم برنج‌مــان را با زعفران‬ ‫تزییــن کنیم‪ ،‬باید ‪ ۱۶۰‬هزار تومان هــم برای دو مثقال‬ ‫زعفــران کنــار بگذاریــم‪ .‬درنهایت اگر ‪ ۳۰‬هــزار تومان‬ ‫خرج ظــروف یکبــار مصرف را هــم کنار ایــن مخارج‬ ‫بگذاریــم‪ ،‬یک وعده عــدس پلو برای یــک هیأت ‪۱۰۰‬‬ ‫نفره حــدود ‪ ۸۵۰‬هزار تومان خــرج الزم دارد‪.‬‬

‫زرشک پلو با مرغ؛ یک میلیون تومان‬

‫آماده کردن مرغ نســبت به غذا‌های خورشــتی‪ ،‬خیلی‬ ‫آســان‌تر اســت‪ .‬دیگــر الزم نیســت ترتیــب خاصی را‬ ‫رعایــت کنیم و کافی اســت مــرغ آب‌پز شــده را رنگ‬

‫کنیم و کنار زرشــک پلــو بگذاریم‪ .‬امــا گرانی مرغ‬ ‫ایــن روز‌هــا باعث شــده نــذری زرشــک پلو بــا مرغ‬ ‫کمــی پرهزینه بــه نظر برســد‪ .‬البته اگــر بتوانیم مرغ‬ ‫ارزان دولتــی پیــدا کنیم‪ ،‬یا بــه انواع منجمــد وارداتی‬ ‫قانع باشــیم‪ ،‬خــرج نذرمــان کمتــر در می‌آیــد‪ .‬برنج‬ ‫الزم بــرای نــذری دادن به ‪ ۱۰۰‬نفر عــزادار‪ ۱۷ ،‬کیلوگرم‬ ‫اســت که اگر از انــواع خارجی ارزان قیمت باشــد ‪۱۲۰‬‬ ‫هــزار تومان خرج دارد‪ .‬اگر میانگیــن قیمت مرغ را ‪۱۵‬‬ ‫هــزار تومان در نظــر بگیریم‪ ،‬خریــد ‪ ۴۰‬کیلوگرم مرغ‬ ‫بــرای نذری مــا‪ ۶۰۰ ،‬هزار تومــان هزینه بــر می‌دارد‪.‬‬ ‫همچنیــن باید بــرای خریــدن دو کیلوگرم زرشــک ‪۲۴‬‬ ‫هــزار تومــان کنــار بگذاریم واال اص ًال نمی‌شــود اســم‬ ‫نــذری را زرشــک پلــو بــا مرغ‬

‫باید مغــز گردو بخریــم که کیلویــی ‪ ۱۳۰‬هزار‬ ‫تومــان قیمــت دارد‪ .‬بــا توجــه به اینکــه برای‬ ‫نــذری ‪ ۱۰۰‬نفره حدود پنج کیلوگــرم مغز گردو‬ ‫الزم اســت‪ ،‬بایــد ‪ ۶۵۰‬هــزار تومان بــرای خرید‬ ‫گردو کنــار بگذاریم‪.‬‬ ‫‪ ۱۲۰‬هزار تومــان خرج برای ‪ ۱۷‬کیلوگرم برنج هم‬ ‫که پــای ثابت تمــام غذا‌هــای نذری اســت‪ .‬اگر‬ ‫بــرای پخت فســنجان به جای گوشــت مرغابی یا‬ ‫اردک به همان گوشــت مرغ اکتفا کنیم‪ ،‬خرید ‪۱۵‬‬ ‫کیلوگــرم مرغ ‪ ۱۵‬هــزار تومانی‪ ،‬به‌طــور میانگین‬ ‫‪ ۲۲۵‬هــزار تومــان خــرج روی دســتمان می‌گذارد‪.‬‬ ‫فســنجان بدون رب انــار اصال مــزه نمی‌دهد‪ .‬رب‬ ‫انــار الزم بــرای نــذری ‪ ۱۰۰‬نفــره تقریباً ســه کیلوگرم‬ ‫اســت که ‪ ۶۶‬هزار تومان هزینــه دارد‪ .‬مقدار پیاز مورد‬ ‫نیــاز برای نذری فســنجان‪ ،‬چهار کیلوگرم اســت‪.‬‬ ‫ایــن قلم که ارزان‌ترین ماده اولیــه مورد نیاز برای تهیه‬ ‫فســنجان اســت‪ ،‬نهایتاً ‪ ۱۲‬هزار تومان خرج برمی‌دارد‪.‬‬ ‫بــا توجه به اینکه خورشــت فســنجان بیشــتر از بقیه‬ ‫خورشــت‌ها حالت آبکی دارد‪ ،‬تزییــن کردن برنج کمتر‬ ‫مــورد توجــه قــرار می‌گیــرد‪ .‬با این‌حــال نیــم مثقال‬ ‫زعفــران هم بــرای آماده کــردن غذای نــذری در نظر‬ ‫می‌گیریــم که ‪ ۴۰‬هزار تومان خــرج دارد‪ .‬در نهایت اگر‬ ‫‪ ۳۰‬هــزار تومان خرج ظروف یکبــار مصرف را هم کنار‬ ‫این مخارج بگذاریم‪ ،‬یک وعده چلوخورشــت فسنجان‬ ‫برای یــک هیأت ‪ ۱۰۰‬نفره‪ ،‬یــک میلیون و ‪۱۵۰‬‬ ‫هزار تومان خــرج الزم دارد‪.‬‬

‫شله زرد؛ ‪ ۴۸۰‬هزار تومان‬

‫گذاشــت‪ .‬رنگ کــردن ‪ ۴۰‬کیلوگرم مرغ آب‌پز شــده‪،‬‬ ‫تقریبــا دو کیلو رب گوجه‌فرنگــی الزم دارد که ‪ ۴۰‬هزار‬ ‫تومــان خرج برمی‌دارد‪ .‬برنج زعفرانی در زرشــک پلو با‬ ‫مــرغ اهمیت بیشــتری پیدا می‌کنــد و دو و نیم مثقال‬ ‫زعفــران الزم دارد‪ .‬بــا توجه به اینکــه قیمت هر مثقال‬ ‫زعفــران ‪ ۸۰‬هزار تومان اســت‪ ،‬باید ‪ ۲۰۰‬هــزار تومان‬ ‫هــم برای تزیین برنج کنار بگذاریم‪ .‬بــا اضافه کردن ‪۳۰‬‬ ‫هــزار تومان هزینه خرید ظــروف یکبار مصرف‪ ،‬هزینه‬ ‫یــک وعــده غذای نذری زرشــک پلو با مــرغ برای یک‬ ‫هیــأت ‪ ۱۰۰‬نفــره‪ ،‬یک میلیون تومان اســت‪.‬‬

‫چلوخورشتفسنجان؛‬ ‫یک میلیون و ‪ ۱۵۰‬هزار تومان‬

‫آماده کردن فســنجان حوصله زیــادی می‌خواهد‪ .‬مواد‬ ‫اولیــه‌اش هم این روز‌ها گران شــده‪ .‬احتماالً در جریان‬ ‫قیمــت عجیب و غریب آجیل و خشــکبار هســتید‪ .‬از‬ ‫آنجــا که در آشــپزخانه هیأت وقت کافی برای پوســت‬ ‫کنــدن گردو و جدا کردن پوســته از مغز گــردو نداریم‪،‬‬

‫‪  39 ‬ماهنامه خردمند ‪ -‬سال پنجم ‪ -‬شماره ‪ - ۵۵‬شهریور | مهر ‪۹۸‬‬

‫نذری که حتما نباید پر خرج باشــد؛ امام حســین‬ ‫(ع) نذری‌هــای کم‌خــرج را هــم از عزادارانــش‬ ‫قبــول می‌کند‪ ۱۰۰ .‬کاســه شــله زرد نهایتــاً ‪۴۸۰‬‬ ‫هــزار تومان خــرج برمــی‌دارد‪ .‬چرا کــه کل برنج‬ ‫مورد نیاز برای پخت شــله زرد پنج کیلوگرم اســت‪.‬‬ ‫مقــدار شــکر و نبات الزم بــرای آماده کــردن ‪۱۰۰‬‬ ‫کاســه شــله زرد‪ ،‬هر کدام پنج کیلوگرم است‪ .‬اصل‬ ‫خــرج شــله زرد هزینه بــاالی مغز بادام اســت که‬ ‫ایــن روز‌ها همراه بقیه خشــکبار افزایــش قیمت پیدا‬ ‫کــرده‪ .‬با توجــه به اینکــه ایــن نــذری ‪ ۱۰۰‬نفره یک‬ ‫کیلوگــرم بــادام الزم دارد‪ ،‬باید حــدود ‪ ۱۵۰‬هزار تومان‬ ‫هزینــه بــرای مغز بــادام کنــار بگذاریم‪ .‬بعــد از مغز‬ ‫بــادام نوبــت به زعفــران می‌رســد‪ .‬برای آمــاده کردن‬ ‫ایــن نــذری‪ ،‬دو مثقــال زعفــران الزم اســت کــه ‪۱۶۰‬‬ ‫هــزار تومان خــرج برمــی‌دارد‪ .‬یک بطری پنــج لیتری‬ ‫گالب نهایتاً ‪ ۴۵‬هزار تومان قیمت داشــته باشــد‪ .‬شکر‬ ‫را اگــر به صــورت فلــه‌ای از میادین تنظیم بــازار تهیه‬ ‫کنیم‪ ،‬کیلویی شــش هزار تومان خــرج دارد و اختصاص‬ ‫دادن ‪ ۳۰‬هــزار تومــان به شــکر کفایــت می‌کند‪ .‬پنج‬ ‫کیلوگــرم نبــات خرج بیشــتری الزم دارد و بــرای خرید‬ ‫آن بایــد ‪ ۴۰‬هزار تومــان کنار بگذاریم‪ .‬شــله زرد ‪۱۰۰‬‬ ‫نفــره پنج کیلوگــرم برنــج الزم دارد که نهایتــاً ‪ ۳۵‬هزار‬ ‫تومــان برایمان خرج می‌تراشــد‪ .‬کاســه یک‌بار مصرف‬ ‫را اگــر به تعــداد باال تهیه کنیم‪ ،‬دانــه‌ای ‪ ۲۰۰‬تومان در‬ ‫می‌آیــد و ‪ ۲۰‬هــزار تومــان خرج خواهد داشــت‪.‬‬

‫‪Monthly - Vol. 5 - # 55 - Sep/Oct 2019 - Tel: 647-932-8283‬‬

‫‪39 Kheradmand‬‬

‫هزینه‌های نذری‌دادن در محرم امسال چقدر بود؟‬

‫احمدرضانجفی‬ ‫احتماال شما هم از آن دسته افرادی باشید‬ ‫که دلشان می‌خواهد در هیات‌های مذهبی‬ ‫دست‌کم گوشه‌ای از کار را بگیرند و خرج بخشی‬ ‫از غذای نذری را عهده‌دار شوند‪ .‬در این گزارش‬ ‫سراغ آشپز‌های هیأت‌ها رفته‌ایم و مواد اولیه‬ ‫الزم را برای اصلی‌ترین غذا‌های نذری ماه محرم‪،‬‬ ‫از آن‌ها پرسیده‌ایم‪.‬‬ ‫روزنامه هفت صبح ‪ -‬ماه محرم شــروع شده و هیات‌ها‬ ‫فعالیت‌هــای خود را آغــاز کرده اند‪ .‬احتماال شــما هم‬ ‫از آن دســته افــرادی باشــید که دلشــان می‌خواهد در‬ ‫هیات‌های مذهبی دســت‌کم گوشــه‌ای از کار را بگیرند‬ ‫و خرج بخشــی از غذای نــذری را عهده‌دار شــوند‪ .‬در‬ ‫این گزارش ســراغ آشــپز‌های هیأت‌ها رفته‌ایــم و مواد‬ ‫اولیــه الزم را بــرای اصلی‌تریــن غذا‌هــای نــذری مــاه‬ ‫محرم‪ ،‬از آن‌ها پرســیده‌ایم‪.‬‬ ‫اغلــب اصرار به خورشــت قیمه داشــتند‪ ،‬امــا در پرس‬ ‫و جوی‌مان ســراغ خورشــت قورمه‪ ،‬خورشت فسنجان‪،‬‬ ‫عــدس پلــو با گوشــت و زرشــک پلــو با مــرغ را هم‬ ‫گرفتیم‪ .‬حتی حواس‌مان به کســانی کــه بودجه زیادی‬ ‫بــرای نــذری ندارند هم بــود‪ .‬بــرای آن‌ها مــواد اولیه‬ ‫شــله زرد را پرســیدیم تا ببینیــم تهیه مــواد اولیه برای‬ ‫هــر کدام از ایــن غذا‌های نذری چقــدر هزینه خواهد‬ ‫داشــت‪ .‬توجه داشــته باشــید که بــرای پخــت غذای‬ ‫نــذری باید هزینه‌های اجاره دیــگ‪ ،‬آبکش و گاز را هم‬ ‫در نظر بگیریــد‪ .‬تازه این در صورتی اســت که زحمت‬ ‫پخت غذای نــذری را خودتان عهده‌دار شــوید‪ ،‬در غیر‬ ‫این صورت‪ ،‬الزم اســت هزینه‌ای برای دســتمزد آشــپز‬ ‫کنــار بگذاریــد‪ .‬در این گــزارش هزینه مــواد اولیه الزم‬ ‫برای تهیــه ‪ ۱۰۰‬پرس غذای نذری را محاســبه کرده‌ایم‪.‬‬ ‫گران‌تریــن آن‌ها قورمه ســبزی اســت که حــدود یک‬

‫میلیــون و ‪ ۲۵۰‬هــزار تومــان برای‌تان هزینــه خواهد‬ ‫داشــت‪ .‬ارزان‌ترین‌شــان هــم بعــد از شــله زرد ‪۴۸۰‬‬ ‫تومانــی‪ ،‬عــدس پلو با گوشــت اســت کــه ‪ ۸۵۰‬هزار‬ ‫تومــان برای‌تــان خرج خواهد داشــت‪.‬‬

‫چلوخورشتقیمهسیب‌زمینی؛‬ ‫یک میلیون و ‪ ۱۷۰‬هزار تومان‬

‫بــرای تهیه قیمت نــذری ‪ ۱۰۰‬نفر‪ ،‬حــدود ‪ ۱۷‬کیلوگرم‬ ‫برنــج الزم اســت کــه مقــدار آن بســته بــه انــدازه‬ ‫پرس‌های نــذری متغیر اســت‪ .‬اصوالً بــرای پخت غذا‬ ‫بــه تعداد باال از برنج ایرانی اســتفاده نمی‌شــود‪ ،‬برای‬ ‫همیــن قیمت هر کیلوگرم برنــج خارجی را هفت هزار‬ ‫تومــان در نظــر می‌گیریم که بــا این حســاب هزینه‬ ‫برنــج حدود ‪ ۱۲۰‬هــزار تومان خواهد شــد‪ .‬مقدار لپه‬ ‫الزم بــرای ‪ ۱۰۰‬نفر حدود چهار کیلوگرم اســت‪ .‬لپه باز‬ ‫کیلویــی ‪ ۱۱‬هزار عرضه می‌شــود‪.‬‬ ‫در نتیجــه بایــد ‪ ۴۴‬هزار تومــان هم خــرج لپه کنیم‪.‬‬ ‫ســیب‌زمینی را اگــر به صورت چیپس‌هــای خالل تهیه‬ ‫کنیم‪ ،‬صورت خوشــی ندارد‪ .‬بــرای همین اکثر هیات‌ها‬ ‫خودشــان سیب‌زمینی را پوســت کنده و خرد می‌کنند‪.‬‬ ‫برای قیمــه نذری حــدود هفت کیلوگرم ســیب‌زمینی‬ ‫الزم اســت کــه با توجه به قیمت شــش هــزار تومانی‬ ‫هر کیلو‪ ،‬حــدود ‪ ۴۲‬هزار تومان تمام می‌شــود‪ .‬حدود‬ ‫هفــت کیلوگرم پیــاز هم به قیمت ســه هــزار تومان‬ ‫الزم اســت کــه ‪ ۲۱‬هزار تومــان دیگر به خــرج نذری‬ ‫‪ ۱۰۰‬نفــره مــا اضافه می‌کند‪.‬‬ ‫گوشــتی که ایرانی‌ها برای خورشــت در نظر می‌گیرند‪،‬‬ ‫عموما گوشــت سردست اســت‪ .‬هیات‌های بزرگ اکثراً‬ ‫بــرای غذای نذری گوســفند می‌کشــند‪ ،‬اما بــرای یک‬ ‫هیــات ‪ ۱۰۰‬نفــره قربانی کــردن یک گوســفند دور از‬ ‫ذهن اســت‪ .‬بــرای همیــن ما گوشــت گوســاله برای‬ ‫پخــت نذری در نظــر می‌گیریم که کیلویــی حدود ‪۸۰‬‬ ‫هزار تومان اســت‪ .‬در نتیجه بــرای یک نذری باکیفیت‬ ‫بایــد حــدود ‪ ۵۶۰‬هــزار تومــان هزینه گوشــت کنار‬

‫‪  38 ‬ماهنامه خردمند ‪ -‬سال پنجم ‪ -‬شماره ‪ - ۵۵‬شهریور | مهر ‪۹۸‬‬

‫بگذاریم‪.‬‬ ‫رب مــورد نیــاز بــرای یــک قیمــه خــوش رنــگ ‪۱۰۰‬‬ ‫نفــره‪ ،‬ســه کیلوگــرم اســت و بــا توجه بــه قیمت ‪۲۰‬‬ ‫هــزار تومانی هــر کیلوگرم رب گوجه فرنگــی‪ ۶۰ ،‬هزار‬ ‫تومــان هم بــرای رب کنــار می‌گذاریــم‪ .‬لیموعمانی را‬ ‫اگــر به صورت فلــه‌ای بخریم‪ ،‬کیلویــی ‪ ۵۲‬هزار تومان‬ ‫درمی‌آیــد و آشــپز‌هایی که بــه ترش بودن غــذا عالقه‬ ‫دارنــد‪ ،‬همــان یــک کیلوگــرم لیموعمانی را اســتفاده‬ ‫می‌کننــد‪ ،‬امــا ‪ ۵۰۰‬گــرم لیمــو عمانــی هــم کفایت‬ ‫می‌کنــد‪ .‬بــرای پخت قیمه نــذری‪ ،‬حــدود ‪ ۱۰‬کیلوگرم‬ ‫روغــن الزم اســت که ‪ ۷۶‬هزار تومان خرج روی دســت‬ ‫صاحــب نذر می‌گــذارد‪ .‬دو مثقال زعفــران برای تزیین‬ ‫برنــج‪ ۱۶۰ ،‬هــزار تومان خــرج الزم دارد‪.‬‬ ‫بعــد از آماده شــدن غــذا نوبت به ظرف‌هــای یک‌بار‬ ‫مصــرف می‌رســد کــه انــدازه بــزرگ آن‌هــا را اگر به‬ ‫صــورت فلــه‌ای تهیــه کنیــم‪ ،‬دانــه‌ای ‪ ۳۰۰‬تومــان در‬ ‫می‌آیــد و ‪ ۳۰‬هزار تومــان خــرج الزم دارد‪ .‬با کنار هم‬ ‫گذاشــتن ایــن مخارج‪ ،‬متوجه شــدیم یک هیــات ‪۱۰۰‬‬ ‫نفــره برای یــک وعده قیمه نــذری امام حســین‪ ،‬باید‬ ‫ســرجمع یک میلیــون و ‪ ۱۷۰‬هــزار تومان خــرج کند‪.‬‬

‫چلوخورشت قورمه سبزی؛‬ ‫یک میلیون و ‪ ۲۵۰‬هزار تومان‬

‫قورمــه امام حســین (ع) خوردن دارد‪ .‬حتــی اگر نذری‬ ‫هیــأت بغلی قیمــه باشــد‪ .‬قورمه ســبزی مثــل بقیه‬ ‫غذا‌های خورشــتی‪ ۱۷ ،‬کیلوگرم برنج بــرای هیات ‪۱۰۰‬‬ ‫نفــره الزم دارد که همین اول کار ‪ ۱۲۰‬هزار تومان خرج‬ ‫روی دســت صاحب نــذر می‌گــذارد‪ .‬ســبزی قورمه را‬ ‫اگــر خودمان پاک کنیــم‪ ،‬ارزان‌تر درمی‌آیــد‪ ،‬اما عموماً‬ ‫هیأت‌هــا وقت ســبزی پــاک کــردن ندارنــد و این کار‬ ‫را به ســبزی‌فروش می‌ســپارند‪ .‬برای همیــن خرید ‪۱۰‬‬ ‫کیلــو ســبزی قورمه پــاک شــده الزم برای نــذری ‪۱۰۰‬‬ ‫نفره‪ ۵۷ ،‬هــزار تومان خــرج برمی‌دارد‪.‬‬ ‫لوبیا قرمــز را اگــر از میادین تره‌بار شــهرداری بخریم‪،‬‬ ‫کیلویــی ‪ ۱۲‬هــزار تومان درمی‌آید و بــا توجه به اینکه‬ ‫نــذری ‪ ۱۰۰‬نفــره ما تقریبا چهــار کیلوگــرم لوبیا قرمز‬ ‫الزم خواهــد داشــت‪ ،‬بایــد ‪ ۴۸‬هزار تومــان خرج لوبیا‬ ‫کنــار بگذاریــم‪ .‬گوشــت هم کــه مثل همیشــه خرج‬ ‫اصلــی خورشــت‌های ایرانی به حســاب می‌آید‪ .‬قورمه‬ ‫ســبزی ‪ ۱۰۰‬نفره ما هشــت کیلوگرم گوشــت خورشتی‬ ‫الزم دارد‪ .‬بــرای هیأت کوچــک که توانایی قربانی کردن‬ ‫یک گوســفند زنده را نــدارد‪ ،‬قیمت هر کیلو گوشــت‬ ‫گوســاله حدود ‪ ۸۰‬هــزار تومان تمام می‌شــود‪.‬‬ ‫با این حســاب هزینه گوشــت برای قورمه ســبزی ‪۱۰۰‬‬ ‫نفــره نهایتــاً ‪ ۶۴۰‬هــزار تومان اســت‪ .‬پیــاز الزم برای‬ ‫قورمه ســبزی‪ ،‬نســبت بــه بقیه خورشــت‌ها بیشــتر‬ ‫اســت‪ .‬به خاطر همین‪ ،‬برای یک نــذری ‪ ۱۰۰‬نفره‪۱۰ ،‬‬ ‫کیلوگرم پیاز الزم اســت که ‪ ۶۰‬هزار تومــان خرج دارد‪.‬‬ ‫یک کیلــو لیمو عمانی برای مزه دادن به قورمه ســبزی‬

‫‪Monthly - Vol. 5 - # 55 - Sep/Oct 2019 - Tel: 647-932-8283‬‬

‫‪38 Kheradmand‬‬

‫‪  37 ‬ماهنامه خردمند ‪ -‬سال پنجم ‪ -‬شماره ‪ - ۵۵‬شهریور | مهر ‪۹۸‬‬

‫‪Monthly - Vol. 5 - # 55 - Sep/Oct 2019 - Tel: 647-932-8283‬‬

‫‪37 Kheradmand‬‬

‫می‌توانــد زبــان گویــای حضــور در دنیای احساســی‬ ‫انســان‌ها باشــد و حتی اگــر زبان یکدیگــر را متوجه‬ ‫نباشــند‪ ،‬درک و احساس موســیقی می‌تواند اندیشه‌ها‬ ‫و دل‌هــای انســان‌ها را به یکدیگر نزدیــک کند‪ .‬البته‬ ‫شوربختانه موســیقی‌ای که امروز در جامعه ما شنیده‬ ‫می‌شــود مربوط به ایــن جامعه و فرهنگ نیســت و‬ ‫وام‌گرفته از فرهنگ دیگر کشــور‌ها است و بی‌توجهی‬ ‫مســئوالن به این مسأله سبب شــده روز به‌روز شاهد‬ ‫عدم پیشــرفت فرهنگــی مخصوصاً در هنر موســیقی‬ ‫فاخر این ســرزمین باشــیم چرا که اختالف بر ســر بود‬ ‫و نبود آن زیاد اســت‪.‬‬ ‫هنرســتان موســیقی دایــر اســت‪ ،‬در دانشــگاه‌ها‬ ‫واحد‌هــای درســی موســیقی تدریس می‌شــود‪ ،‬ولی‬

‫آن معنای موســیقی شــنیداری اطالق کرد‪.‬‬ ‫ولــی متأســفانه دالالن بی‌هنــر بــرای بهره‌بــردن از‬ ‫جیــب مخاطبان بــه آن معنــای موســیقی می‌دهند‬ ‫و بــا برنامه‌هایــی کــه به‌نــام اجرا‌هــای صحنــه‌ای با‬ ‫حرکــت مــوزون و غیرمعقول همزمان بــا زدن بر طبل‬ ‫و کــوزه‪( ،‬با وجود پیشــینه فرهنگی غنــی و چند صد‬ ‫هزار ســاله موســیقی در جامعه ما)‪ ،‬مانند قارچ رشــد‬ ‫کرده‌انــد و نمی‌دانیــم حمایت‌کنندگان آن‌هــا از کجا‬ ‫ســر در آورده‌اند و بدین‌گونه تیشــه به ریشه موسیقی‬ ‫اصیــل و فاخــر کشــورمان می‌زننــد و بی‌تردید نجات‬ ‫موســیقی جز با همدلی و همســویی مسئوالن امکان‬ ‫پذیــر نخواهد بود‪.‬‬

‫بی‌توجهی مسئوالن سبب شده روز به‌روز شاهد عدم پیشرفت‬

‫فرهنگی مخصوصاً در هنر موسیقی فاخر این سرزمین باشیم‬ ‫برای فرهنــگ و هنرجامعه ما هیچ کارایــی‌ای ندارند‪ ،‬آیــا در حــال حاضــر ماننــد دوران گذشــته‬ ‫بــه این علت که نمی‌توانند فعالیت داشــته باشــند و دلنگرانــی و دغدغه بــرای ارائه یک کار خوب‬ ‫به‌هــر دلیــل از ارائــه آن جلوگیــری می‌شــود چرا که به چشــم می‌خــورد؟‬

‫موســیقی را به‌عنــوان یــک شــغل هنــری در جامعه‬ ‫کنونــی نمی‌شناســند‪ .‬وقتی ایــن همــه دلنگرانی در‬ ‫خصــوص موســیقی و در جامعــه وجــود دارد چطور‬ ‫می‌تــوان فعالیت‌هــای جهانی داشــت و زبان گفتمان‬ ‫موســیقایی ایجاد کرد‪ ،‬البته هنرمندان انگشت‌شماری‬ ‫در کشــور وجود دارند کــه واقعاً برای ایــن هنر فاخر‬ ‫تالش می‌کنند‪ ،‬اما کافی نیســت و باید بــرای این زبان‬ ‫عشــق و معرفت هزینــه کرد‪.‬‬

‫کمی بــه عقــب برگردیــم‪ ،‬دورانی که شــما‬ ‫در رادیــو بــا بزرگان موســیقی‪ ،‬چــون پرویز‬ ‫مشــکاتیان و محمدرضا لطفی در گروه عارف‬ ‫و شــیدا همــکاری داشــتید‪ .‬به عقیده شــما‬ ‫بــا توجه به نابســامانی و شــرایط بــد امروز‬ ‫موســیقی در حال حاضر چقــدر وجود چنین‬ ‫گروه‌هــا و بزرگانی برای نجات موســیقی نیاز‬ ‫است؟‬

‫جــای این بــزرگان موســیقی واقعــاً در جامعه خالی‬ ‫اســت و دیگر تکرار نخواهند شد‪ .‬در گذشته هنرمندان‬ ‫متشــکل از ترانه‌سرا‪ -‬شــاعر‪ -‬آهنگســاز‪ ،‬هر کدام به‬ ‫نوبه خود به سیاســت وارد می‌شــدند و با مشــکالت‬ ‫جامعــه خود آشــنا بودنــد و بــا توجه بــه آن‌ها غزل‬ ‫یــا ترانه می‌ســرودند‪ .‬آهنگســاز هم بر مبنــای آن‌ها‬ ‫ملودی می‌ســاخت و خواننده با همان شــور و هیجان‬ ‫به کل مجموعه موســیقایی معنا می‌بخشــید‪.‬‬ ‫حتــی در اوایل انقالب هــم این جریان ادامه داشــت‬ ‫و بزرگانــی‪ ،‬چون اســتادان لطفی‪ ،‬مشــکاتیان و دیگر‬ ‫عزیــزان هنرمند‪ ،‬کار‌هــای ماندگاری خلــق کردند که‬ ‫تاکنــون هم قابل شــنیدن اســت‪ ،‬اما رفته‌رفتــه در اثر‬ ‫بی‌توجهی مســئوالن‪ ،‬تولید این گونه آثار کمرنگ شد‪.‬‬ ‫چند ســالی اســت که یک نوع موســیقی به اصطالح‬ ‫پاپ در جامعه شــنیده می‌شــود که اص ًال نمی‌توان به‬

‫‪  36 ‬ماهنامه خردمند ‪ -‬سال پنجم ‪ -‬شماره ‪ - ۵۵‬شهریور | مهر ‪۹۸‬‬

‫بلــه‪ .‬دلنگرانــی که زیــاد اســت و در این چند ســال‬ ‫هم کار خــوب از طریق هنرمندان دلســوز به جامعه‬ ‫ارائه شــده اســت‪ ،‬اما‪ ،‬چــون انگیزه‌ای بــرای کارکردن‬ ‫وجــود ندارد هــر چقدر هم تالش کنند بــاز هم کمتر‬ ‫به‌گوش مخاطب می‌رســد‪ .‬وقتی بــرای ارائه یک آلبوم‬ ‫یا کنسرت می‌بایســت از هفت خان گذشت و‪ ...‬نگران‬ ‫بــودن از اینکه با همه این هزینه‌های انجام شــده آیا‬ ‫مجــوز داده می‌شــود یا خیر‪ ،‬ســبب شــده هنرمندان‬ ‫دلســرد شــوند و بــر همیــن اســاس کار فاخــر کمتر‬ ‫شــنیده می‌شــود و مــدام ملزم بــه تکرار گذشــته‌ها‬ ‫هســتند‪ .‬به‌عقیده مــن‪ ،‬کار‌هایــی که اکنون شــنیده‬ ‫می‌شود بیشــتر ملودی‌سازی اســت نه آهنگسازی‪ ،‬اما‬ ‫بــا این حال بعضی از آن‌ها بســیار زیبا اســت و گوش‬ ‫نواز‪ ،‬البته روی ســخنم بیشــتر پیشکســوتان هســتند‬ ‫که در حــال حاضر به‌صورت انگشت‌شــمار در حیطه‬ ‫موســیقی فعالیت دارنــد‪ .‬جوانان عزیز ما کــه در این‬ ‫رشــته تحصیــل کرده‌انــد و فعالیــت دارند یــا درحال‬ ‫آمــوزش هســتند‪ ،‬باید به ایــن موضوع بیشــتر توجه‬ ‫داشته باشــند‪ .‬خانواده‌ها هم باید بدانند که موسیقی‬ ‫اصیــل ایرانی یک فرهنگ اســت و اســتادان گذشــته‬ ‫بخــش مهــم این فرهنــگ هســتند و نبایــد فراموش‬ ‫شــوند‪ .‬همچنیــن پــدر و مادر‌ها باید در شــکل‌گیری‬ ‫این توانمندی مؤثر باشــند‪ .‬امی ‌دوارم کودکان و جوانان‬ ‫ما به ســمت موســیقی درســت و فاخر ترغیب شوند‬ ‫و البتــه این مهم از جانب بخش فرهنگی کشــور باید‬ ‫حمایت شود‪.‬‬

‫«مرغ سحر» قطعه نوســتالژیک و نام آشنای‬ ‫مخاطبــان موســیقی اســت‪ .‬کمــی در مورد‬ ‫محبوبیت این قطعه در بین اهالی موســیقی‬ ‫و مردم توضیــح می‌دهید؟‬ ‫تصنیــف «مــرغ ســحر» از‬

‫‪Monthly - Vol. 5 - # 55 - Sep/Oct 2019 - Tel: 647-932-8283‬‬

‫بقیه در صفحه ‪52‬‬

‫‪36 Kheradmand‬‬

‫هســتم‪.‬‬

‫د‬

‫یکــی دیگــر از مشــخصه‌ها و در‬ ‫واقــع مهم‌تریــن عامــل موفقیت‬ ‫قمرالملــوک وزیــری «نیــاز زمانه‬ ‫بــه نــو شــدن و دگرگونــی» بود؛‬ ‫به‌عنــوان هنرمنــد پیــرو ســبک‬ ‫ایشــان چقــدر از این ایــده بهره‬ ‫برده‌ایــد و ســعی کرده‌ایــد ایــن‬ ‫دگرگونی و تغییرات را در کار خود‬ ‫ایجــاد کنید؟‬

‫بانــو قمرالملــوک وزیــری هنرمنــدی‬ ‫وارســته‪ ،‬خوش‌قلب‪ ،‬مهربان و انســانی‬ ‫واقعــی بودنــد‪ .‬راســتش را بخواهید از‬ ‫همــان زمــان نهــال مهــر ایــن هنرمند‬ ‫بــزرگ در قلب من کاشــته شــد و تــا به امــروز هم با‬ ‫یــاد او زندگی می‌کنم‪ .‬کار من شــیوه و چارچوب خاص‬ ‫خــود را دارد و نمی‌توان تغییرات بســیاری در آن ایجاد‬ ‫کــرد‪ .‬در بیشــتر کارهایم تالش کرده‌ام اصول درســت را‬ ‫رعایت کنم و امانتدار گذشــتگان باشــم‪ ،‬ولی شیوه‌های‬ ‫دیگــری را هــم در اجرا بــه‌کار می‌برم؛ شــیوه‌هایی که‬ ‫فکر می‌کنم منحصر به خودم اســت و تقلید از ســبک‬ ‫و شــیوه کسی نیســت‪ .‬اگر یک موســیقیدان به معنای‬ ‫شــعر آگاهــی داشــته باشــد و آن را عمیقــاً درک کند‬ ‫آن‌زمان با احســاس‌تر و بــا تکنیک‌تر می‌توانــد به آواز‬ ‫خود معنا ببخشــد و بی‌تردید شــنونده این احساس را‬ ‫درک می‌کنــد و لــذت می‌برد‪.‬‬

‫ر‬

‫منظور همــان کار‌های پیــش از انقالب‬ ‫اســت‪ .‬چــون در حــال حاضــر ســبک‬ ‫خــودم را در اجرا بــه‌کار می‌برم‪.‬‬

‫یکــی دیگــر از شــاخصه‌های‬ ‫اخالقی و بــارز قمرالملوک وزیری‬ ‫آنچنــان کــه پــدر شــما اشــاره‬ ‫داشــته‌اند ایــن بود کــه به‌عنوان‬ ‫یــک انســان خیر و نیکــوکار هم‬ ‫شناخته می‌شــد‪ .‬به عقیده شما‪،‬‬ ‫هنرمنــد به‌عنــوان زبــان اجتماع‬ ‫خود در بیان مشــکالت یا مباحث‬ ‫اخالقی و جامعــه چقدر می‌تواند‬ ‫تأثیرگذار باشــد؟‬

‫طــول زمان چــه تغییراتی در کار‌های ایشــان‬ ‫اســت؟‬ ‫شــده‬ ‫ایجــاد‬

‫بعضی‌ها آمدند و تغییراتی در شــیوه و ســبک شعر و‬ ‫آهنگ‌های آن دوران ایجــاد کردند‪ ،‬اما بازهم به زیبایی‬ ‫آن کار‌ها نیســت‪ .‬من با همکاری اســتاد لطفی کار‌های‬ ‫بازســازی شــده بانو قمــر را خوانده‌ام‪ .‬شــاید ایشــان‬ ‫تغییراتی انجام داده باشــند‪ ،‬اما قطعاً از چارچوب قدما‬ ‫خــارج نشــده‌اند‪ ،‬کار‌های اســتاد محمدرضــا لطفی از‬ ‫شــاخص‌ترین و تکرارنشدنی‌ترین موســیقی‌های دوران‬ ‫خود اســت و بــه عقیده من غیــر قابل تغییــر‪ .‬اما به‬ ‫شــخصه در شیوه و ســبک آوازخوانی بانو قمر تغییری‬ ‫انجــام نــدادم و جمله‌های آوازی او را اجــرا کردم‪ .‬البته‬

‫‪  35 ‬ماهنامه خردمند ‪ -‬سال پنجم ‪ -‬شماره ‪ - ۵۵‬شهریور | مهر ‪۹۸‬‬

‫هنرمنــد می‌توانــد بــا اخــاق و رفتار‬ ‫انســانی زبان اجتماع خود باشــد و در بیان مشــکالت‬ ‫جامعــه همدل و همــراه گــردد‪ ،‬رفتار‌های نامناســب‬ ‫یــک هنرمند روی مخاطــب اثر مخــرب دارد‪ ،‬از این‌رو‬ ‫انجام هر حرکت ناپســند یک هنرمنــد در جامعه خود‬ ‫تأثیــر نابجــا دارد و عمل کردن بــه ارزش‌های اخالقی و‬ ‫بیان مشــکالت به زبان هنر درهر حــوزه‪ ،‬جلوه و نمود‬ ‫ویــژه‌ای در اجتماع عیــان خواهد کرد‪.‬‬ ‫نکته دیگر حضور در صحنه سیاســت است‪ .‬به نظرشما‬ ‫آیا دراین ســال‌ها هنر و بویژه موســیقی سیاســت‌زده‬ ‫شــده یــا آنکه هنــری‪ ،‬چون موســیقی توانســته زبان‬ ‫آشــتی فرهنگ‌ها و سیاســت‌ها باشد؟‬ ‫سال‌هاســت می‌گویند فرهنگ و هنر بویژه موســیقی‬

‫‪Monthly - Vol. 5 - # 55 - Sep/Oct 2019 - Tel: 647-932-8283‬‬

‫‪35 Kheradmand‬‬

‫گفت‌وگو با هنگامه اخوان‬

‫بانوی خوش‌الحان موسیقی سنتی‬ ‫ندا سیجانی‬ ‫هنگامه اخوان ‪ ۶۴‬ســاله بانوی موفق عرصه موســیقی‬ ‫ســنتی و تنها یادگار اســتادش ادیب خوانســاری است‪.‬‬ ‫اخــوان مانند برخــی از هنرمندان‪ ،‬موســیقی را ازهمان‬ ‫دوران خردســالی آغــاز کــرد و با حفظ امانــت میراث‬ ‫گذشــتگان‪ ،‬حافظ میراث موســیقی ســنتی ایران شد و‬ ‫بی تردیــد تنها میراثدار ســبک بانوی بزرگ موســیقی‬ ‫قمرالملوک وزیری اســت‪ .‬می‌گوید‪« :‬قمرالملوک وزیری‬ ‫هنرمندی وارســته‪ ،‬خوش‌قلب‪ ،‬مهربان و انسانی واقعی‬ ‫بودند‪ .‬راســتش را بخواهید از همان زمان نهال مهر این‬ ‫هنرمنــد بزرگ در قلب من کاشــته شــد و تــا به امروز‬ ‫هــم بــا او زندگی می‌کنــم‪ ،».‬اما محدودیــت درعرصه‬ ‫موســیقی عــاوه براینکه ســبب شــده بانــوان حضور‬ ‫کم‌رنگ تری در حوزه موســیقی داشــته باشند‪ ،‬موجب‬ ‫شــده همچنــان بــه مــرور آثــار گذشــتگان بپردازند‪.‬‬ ‫هنگامه اخوان در گفتگو با «ایران» از مشــکالت بانوان‬ ‫موســیقی در ایــن ســال‌ها و همچنین شــرایط امروز‬ ‫موســیقی می‌گوید‪:‬‬

‫شــما از چهره‌هــای موفق خانم در موســیقی‬ ‫اصیــل هســتید و ایــن تبحر و تجربه ســبب‬ ‫شــده‪ ،‬همچنــان تا بــه امــروز با عالقــه این‬ ‫مســیر را ادامــه دهید‪ .‬در ابتــدا بفرمایید چه‬ ‫انگیزه‌ای ســبب شد موسیقی را انتخاب کنید؟‬ ‫از کودکی عالقه بســیاری به موســیقی داشــتم؛ صدای‬ ‫خــوش را از پدرم شــنیده بودم و ایــن عالقه‌مندی ابتدا‬ ‫در خانــواده شــکل گرفــت‪ .‬دوران ابتدایــی‌ام به پایان‬ ‫رســیده بــود و برای دیــدن خواهــرم به تهــران آمدم‪.‬‬ ‫در واقــع زندگــی هنــری مــن ازهمیــن جا آغاز شــد‪.‬‬ ‫دیگرعشــق به موســیقی تمام وجودم را پــر کرده بوده‬ ‫و با تشــویق خانواده در تهران ماندگار شــدم‪ .‬پایتخت‬ ‫بســتری مناســب برای یادگیری موســیقی و آواز بود و‬ ‫دیگــر به شــمال بازنگشــتم و در تهــران همزمــان با‬ ‫تحصیــل‪ ،‬آموزش و یادگیری را نیــز دنبال کردم‪ .‬البته در‬ ‫این راه خواهر و شــوهرخواهرم حمایت بسیاری کردند‬ ‫و مشــوقان اصلی‌ام بودند‪.‬‬

‫ســال‌ها مکتــب اصفهــان را نزد اســتاد ادیب‬ ‫خوانســاری آمــوزش دیده‌اید و بعــد از آن به‬ ‫ســبک آوازخوانی قمرالملوک وزیــری گرایش‬ ‫پیــدا کردید‪ .‬در خصــوص تغییــر در نوع کار‬ ‫خود کمــی توضیــح می‌دهید؟‬

‫آمــوزش ابتدایی من در آواز مکتب اصفهــان بود‪ ،‬اما از‬ ‫شــیوه و سبک‌های قدما نیز اســتفاده کرده‌ام‪ .‬نخستین‬

‫مرحلــه در آموزش موســیقی تقلیــد و الگو‌بــرداری از‬ ‫اســتاد اســت‪ ،‬اما بعد از آن که هنرجو به مراحل پایانی‬ ‫آموزش رســید دیگر باید خودش باشــد و از تقلید دوری‬ ‫کند تا برای شــنونده تکراری نشــود‪.‬‬

‫به ادیب خوانســاری اشــاره فرمودید؛ آیا شما‬ ‫تنها شــاگرد استاد هستید؟‬

‫خیــر‪ .‬در کالس اســتاد ادیــب‬ ‫خوانســاری هنرجویــان بســیاری‬ ‫بودند‪ .‬البتــه اسامی‌شــان چندان‬ ‫در خاطــرم نمانده اســت؛ برخی‬ ‫از همیــن شــاگردان مدتی در‬ ‫کالس‌ها شــرکت داشــتند و‬ ‫بعــد از آن دیگــر مراجعه‬ ‫نمی‌کردنــد‪ .‬امــا مــن‬ ‫عالقه بســیاری به شیوه‬ ‫آوازی ایشــان داشــتم‪،‬‬ ‫یــازده ســاله بــودم‬ ‫که بــه رادیــو آمدم‬ ‫و حــدوداً ‪ ۱۰‬ســال‬ ‫شاگرد اســتاد ادیب‬ ‫خوانســاری بودم‪.‬‬ ‫بیــن ســال‌های‬ ‫‪ ۱۳۵۱‬تــا ‪۱۳۵۵‬‬ ‫در اداره رادیــو‬ ‫نــزد ایشــان‬ ‫آمــوزش دیــدم‬ ‫و بعــد از آن‬ ‫به ‌علــت‬ ‫نا منا ســب‬ ‫بــودن اوضاع‬ ‫جســما نی‬ ‫اســتاد‪ ،‬کالس‌های‬ ‫درس در رادیــو‬ ‫تعطیــل شــد و ادامه‬ ‫آمــوزش را در منــزل‬ ‫اســتاد ادیب گذراندم و‬ ‫از محضر ایشــان کسب‬ ‫فیــض می‌کــردم‪ .‬اســتاد‬ ‫پیانــو می‌نواخت و در آنجا‬ ‫بــا گوشــه‌ها و ردیف‌هــای‬ ‫آوازی آشــنا شــدم‪ .‬می‌توانم‬ ‫بگویــم کــه مــن تنها یــادگار‬ ‫اســتاد ادیــب خوانســاری‬

‫‪  34 ‬ماهنامه خردمند ‪ -‬سال پنجم ‪ -‬شماره ‪ - ۵۵‬شهریور | مهر ‪۹۸‬‬

‫‪Monthly - Vol. 5 - # 55 - Sep/Oct 2019 - Tel: 647-932-8283‬‬

‫‪34 Kheradmand‬‬

‫آموزش پرورش‪ :‬تشــویق عموم افراد بــه انجام وظایف‬ ‫مدنــی و اخالقــی و اجتماعــی و بهداشــتی به‌وســیله‬ ‫اجع‬ ‫تبلیغــات‪ ،‬راهنمایی مردم بی‌پناه و بی‌چــاره به مر ِ‬ ‫دولتــی و ملی‪ ،‬کمک بــه دانش‌آموزان و دانشــجویان‬ ‫بی‌بضاعــت‪ .‬برابر ماده دوم اساســنامه وظایف انجمن‬ ‫عبارت بود از‪ :‬کمک به بهبود وضع بهداشــت کشــور و‬ ‫درمــان بیماران بینوا و درماندگان و ترفیع آســایش حال‬ ‫نیازمندان و مســتمندان‪.‬‬ ‫‪ ‬‬

‫ســازمان شاهنشــاهی خدمــات اجتماعــی؛‬ ‫ســازمانی گمنــام‬

‫اشــرف از طریــق ســازمانی کــه قــرار بود بــه بهبود‬ ‫بهداشــت و درمــان کشــور کمک کنــد‪ ،‬کارتــل بزرگ‬ ‫تجــاری اجتماعی بــه وجود آورد که اکثــر مطبوعات را‬ ‫زیر نظر داشــت؛ و توانســت در تمامی ارکان اجتماعی‬ ‫نفــوذ یابد و بــا ســازمان‌ها و نهادهای دولتــی ارتباط‬ ‫برقــرار کند‪ .‬وی از طریق این خدمات خود را مهم جلوه‬ ‫مــی‌داد و ســعی بر آن داشــت که با دخالــت در امور‬ ‫مملکتی فرد سیاســی لقب بگیرد‪ .‬ازجمله اقدامات این‬ ‫سازمان ضمن گســترش فعالیت‌های اجتماعی‪ ،‬گسترش‬ ‫فعالیت‌های اقتصــادی و ســرمایه‌گذاری در بخش‌های‬ ‫مختلف بود تا بتواند ســود بیشــتری کســب نماید‪.‬‬ ‫‪ ‬در این راســتا صندوق ســرمایه‌گذاری سازمان خدمات‬ ‫اجتماعی تشــکیل شــد و به یاری دوستان اشرف پهلوی‬ ‫چــون هژیر درصدی از پــول بنزین و گمــرکات به این‬ ‫ســازمان تعلق می‌گرفت‪ .‬بدین ترتیب این ســازمان در‬ ‫کلیه فعالیت‌هــای مهم اقتصادی کشــور حاضر گردید‬

‫و بــه نیــروی عظیمی در کشــور مبدل گشــت‪ .‬قلمرو‬ ‫قــدت و نفــوذ اشــرف در حیطه بین‌المللــی و داخلی‬ ‫بســیار باالبــود و او در مقاطع مختلف بر پســت‌هایی‬ ‫نظیــر «نمایندگی چهــل و دومین شــورای اقتصادی و‬ ‫اجتماعــی‪ ،‬نمایندگی در ریاســت هجدهمین شــورای‬ ‫وضعیــت زنــان‪ ،‬نمایندگی و ریاســت اجــاس جهانی‬ ‫ســال زن (‪ )1975‬نمایندگی و ریاســت اجالس بیســت‬ ‫و ششــم گــروه حقــوق بشــر در ســال ‪ »1970‬تصدی‬ ‫داشــت و عالوه بر این ســازمان شاهنشــاهی خدمات‬ ‫اجتماعی‪ ،‬ســازمان زنان و بنیاد اشــرف پهلــوی را برای‬ ‫کســب مشــروعیت راه‌اندازی کرد‪.‬‬ ‫‪ ‬عیــب عمده ســازمان این بــود که هیئــت مرکزی آن‬ ‫از چهــل تــن از شــخصیت‌های مهم و معارف کشــور‬ ‫تشــکیل می‌شد که با فرمان شــاه منصوب می‌گردیدند‬ ‫و ُنــه تــن از آنــان بــه مناســبت مشــاغل اداری خود‬ ‫ایــن ســمت را احــراز می‌کردند‪ .‬ســازمان شــبکه‌ای از‬ ‫مطبوعــات را در اختیــار داشــت و با توزیــع آگهی در‬ ‫میان آنها‪ ،‬اســباب مجیزگویی‌شــان را از اشــرف به‌طور‬ ‫مســتمر فراهم می‌کرد‪.‬‬ ‫‪ ‬ایــن امــر در کنار آشــنایی بــا تحــوالت فعالیت‌های‬ ‫خیریــه در کشــورهای غربــی‪ ،‬به‌ویژه با نظــر به نظام‬ ‫امــور خیریــه در آمریکا که از دهه‌هــای ‪ ۱۹6۰‬و ‪۱۹7۰‬‬ ‫بر تأســیس بنیادهای خیریه خانوادگی اســتوار اســت‪،‬‬ ‫نظام امــور خیریه در ایــران را به ســمت اتخاذ الگوی‬ ‫غربــی و خانوادگی ســوق داد و بر همین اســاس بنیان‬ ‫آن سســت بــود‪ .‬از دیگــر اقدامــات مهم ســازمان که‬

‫‪  33 ‬ماهنامه خردمند ‪ -‬سال پنجم ‪ -‬شماره ‪ - ۵۵‬شهریور | مهر ‪۹۸‬‬

‫آن را بــه آالیش‌هــای مالــی آغشــته و دســتان عده‌ای‬ ‫از اداره‌کننــدگان آن را چســبناک کــرد‪ ،‬تــاش بســیار‬ ‫بــرای راه‌انــدازی التاری‪ ،‬یــا بخت‌آزمایی ملــی بود که‬ ‫نخســتین آزمایش آن در دوره ناصرالدین‌شاه با شکست‬ ‫مواجه شــده و میرزا ملکم‌خان‪ ،‬که امتیاز آن را از شــاه‬ ‫قاجــار گرفته و به خارجیــان فروخته بــود‪ ،‬به دلیل به‬ ‫فرجام نرســیدن طرح در ایــران‪ ،‬مــورد تعقیب مراجع‬ ‫قضایــی انگلســتان قرارگرفتــه بود‪ .‬با گذشــت بیش از‬ ‫‪ 58‬ســال از آن آزمــون تلــخ‪ ،‬بــار دیگــر و این بــار در‬ ‫قالب فعالیت‌های خیریه بســاط التاری گســتره شد‪8.‬‬ ‫یکــی از منابــع اصلــی و درآمد ســازمان حاصل همین‬ ‫بخت‌آزمایی ملــی بود که در انحصار این ســازمان قرار‬ ‫داشت‪.‬‬ ‫‪ ‬‬

‫فرجام سخن‬ ‫ِ‬

‫مشــکالت ناشــی از حضور واحدهــای نظامی متفقین‬ ‫و تنش‌هــا و بی‌ثباتی‌های شــدید سیاســی و اقتصادی‬ ‫حاکــم بر حکومت پهلــوی‪ ،‬فصل دیگری از تأســیس و‬ ‫فعالیــت ســازمان‌ها و انجمن‌های خیریه پدیــد آورد‪.‬‬ ‫ســازمان خدمات شاهنشــاهی ازجمله آنها بــود که در‬ ‫راســتای کاهــش و دفــع پیامدهای مخــرب معضالت‬ ‫اجتماعــی فعالیــت می‌کرد‪ ،‬امــا تصنعــی و تبلیغاتی‬ ‫بودن این فعالیت‌ها و اتخــاذ الگوی غربی و خانوادگی‬ ‫آن در کنــار انتصاب‌های تشــریفاتی هیئــت مرکزی و‬ ‫درآمدهــای غیرمتعارف‪ ،‬باعث شــد این ســازمان دوام‬ ‫چندانی نداشــته باشــد و ســازمانی گمنام لقب بگیرد‪.‬‬ ‫سایت موسسه مطالعات تاریخ معاصر ایران‬

‫‪Monthly - Vol. 5 - # 55 - Sep/Oct 2019 - Tel: 647-932-8283‬‬

‫‪33 Kheradmand‬‬

‫تاریخچه التاری در ایران‬ ‫نظــر فعــاالن اجتماعــی بــرای ورود به عر صــه رفــاه در عرصه جهانی‪ ،‬اصلی‌ترین متولــی امور رفاهی‬ ‫سیدمرتضیحافظی‬ ‫اقدامــات خیرخواهانــه تأثیرگــذار بــود‪.‬‬ ‫و بهداشــتی در جامعه بود‪.‬‬ ‫از آن جمله می‌توان به نابســامانی وضعیت اجتماعی ‪ ‬تفاوت آشــکار ایــن دوره بــا دوره گذشــته در آن بود‬ ‫التاری یا بخت‌آزمایی که نخستین آزمایش آن در و بــروز بحران‌هــای فراگیــر متأثــر از آشــفتگی‌های کــه دولت حوزه عمل گســترده‌تری داشــت و اقدامات‬ ‫ایران به دوره ناصری بازمی‌گردد و با نام میرزا‬ ‫سیاســی کشــور در خــال ســال‌های ‪ 132۰‬تــا ‪ ۱۳۳۲‬آن در حــوزه رفــاه و بهداشــت‪ ،‬گروه‌هــای هــدف‬ ‫ملکم‌خانی گره خورده است که به دلیل به فرجام اشــاره کرد‪ .‬گذشــته از حمله متفقین به ایــران و اثرات وســیع‌تری را تحت پوشــش خود قرار می‌داد؛ همچنین‬ ‫نرسیدن طرح در ایران‪ ،‬مورد تعقیب مراجع‬ ‫ســوء آن‪ ،‬می‌تــوان بــه بــروز غائله‌هــای آذربایجان و تمهیــدات بیشــتری در حــوزه قانون‌گــذاری صــورت‬ ‫قضایی انگلستان قرار گرفت‪ ،‬پس از گذشت‬ ‫کردســتان‪ ،‬اوضاع نابســامان مالی دولت‌ها‪ ،‬رواج تفکر گرفت تــا دولت بــا سیاســت‌گذاری‪ ،‬عرصــه فراخ‌تری‬ ‫بیش از ‪ 58‬سال‪ ،‬بار دیگر و این بار در قالب‬ ‫همنوع‌دوســتی‪ ،‬انعکاس گســترده مســائل اجتماعی را برای کســب حمایــت از گروه‌های متنفــذ و متمول‬ ‫فعالیت‌های خیریه در ایران مطرح شد‬ ‫موجــود در ادبیات و ســینما‪ ،‬الگوبــرداری از روندهای جامعــه در ایجاد مؤسســات خیریه بگشــاید‪ .‬دولت با‬ ‫طی‌شــده در تأمیــن رفــاه اجتماعــی و رســیدگی به ایجــاد نهادهایی نظیر شــورای مرکزی ســازمان خیریه‬ ‫تأســیس مؤسســات خیریــه با هــدف بهبــود اوضاع محرومــان در اروپــا و آمریــکا پس از صنعتی شــدن و کمک‌هــای بهداشــتی و درمانــی کشــور‪ ،‬طــرح خود‬ ‫عمومــی جامعــه و بهره‌گیــری همــگان از فرصــت وقــوع جنگ‌های جهانی‪ ،‬افزایش مطالبات قشــر کارگر بــرای نظارت هر چه بیشــتر بــر مؤسســات خیریه را‬ ‫آموزشــی‪ ،‬رفاهــی و بهداشــتی کــه در‬ ‫پیگیری نمــود و در پی شناســایی الزامات‬ ‫دوران پهلــوی اول نضــج گرفتــه بود در‬ ‫در امــور عام‌المنفعــه و خیریــه و تجهیز‬ ‫ســال‌های ‪ 1320‬تا ‪ 1357‬مجــال بروز و‬ ‫بخش کثیــری از مؤسســات خیریه رفاهی‬ ‫ظهــور فراوانی یافــت و انتظار عمومی‬ ‫بهداشــتی مردمی برآمد‪.‬‬ ‫از دولــت روزافــزون گشــت‪ .‬در ایــن‬ ‫‪ ‬در فرمــان ســلطنتی چنیــن آمــده بود‪:‬‬ ‫میــان دربــار شاهنشــاهی خــود بانی‬ ‫«نظر بــه اینکه بهبــود وضع بهداشــت و‬ ‫مؤسســه‌های خیریه جدید شد و حضور‬ ‫درمــان بیمــاران و بینوایــان و ترفیع حال‬ ‫خود را در این پهنه تثبیت کرد‪ .‬ســازمان‬ ‫مســتمندان همــواره منظور نظر ماســت؛‬ ‫شاهنشــاهی خدمات اجتماعی ازجمله‬ ‫لــذا به‌موجــب این دســتخط بــرای انجام‬ ‫این مؤسســات بــود که با تأســیس آن‪،‬‬ ‫ایــن منظــور ســازمان مســتقلی بــه نام‬ ‫اشــرف پهلــوی در هرم قدرت سیاســی‬ ‫ســازمان شاهنشــاهی خدمــات اجتماعی‬ ‫قــرار گرفت و توانســت در تمامی ارکان‬ ‫تحــت ریاســت عالیــه شــخص خودمان‬ ‫اجتماعــی و نهادهای دولتــی نفوذ یابد‬ ‫تأســیس و مقــرر می‌داریــم هیئتــی کــه‬ ‫اشرف پهلوی ریاست عالیه سازمان شاهنشاهی خدمات اجتماعی‬ ‫و نقش‌آفرینی سیاســی کند‪ .‬او برخالف‬ ‫مطابق اساسنامه ســازمان تشکیل می‌شود‬ ‫هنگام شرکت در یک مراسم رسمی‬ ‫تصریحــات متمــم قانــون اساســی‪ ،‬بر‬ ‫وظایــف محولــه خــود را به‌موقــع اجــرا‬ ‫بخــش بزرگی از فعالیت‌هــای اجتماعی‬ ‫بگذارد»‪.‬‬ ‫دســت گذاشــت‪ .‬در ایــن نوشــتار علل شــکل‌گیری و برای تأمین حداقل معیشــت و احتــراز از تحرکات چپ‬ ‫نحــوه عملکرد ســازمان و اینکه چرا کمتــر نامی از این انقالبی‪ ،‬نوســازی کشــور بــر مبنای درآمدهــای نفتی‪ ،‬اساســنامه ســازمان شاهنشــاهی خدمــات‬ ‫ســازمان شــنیده می‌شــود مورد مداقه و بررســی قرار به‌عنوان اصلی‌ترین عواملی اشــاره کرد که به تأســیس اجتماعــی‬ ‫مؤسســات خیریه رفاهی بهداشــتی در این دوره منجر در اساسنامه ســازمان شاهنشــاهی خدمات اجتماعی‬ ‫گرفته اســت‪.‬‬ ‫آمده است‪ :‬سازمان مستقلی به نام سازمان شاهنشاهی‬ ‫‪ ‬‬ ‫شد ‪.‬‬ ‫تأسیس سازمان شاهنشاهی خدمات اجتماعی‬ ‫‪ ‬بــا تأســیس ایــن ســازمان‪ ،‬اشــرف به‌عنــوان نایــب خدمــات اجتماعــی در تهران تأســیس می‌شــود و در‬ ‫ِ‬ ‫هیئت وزیران در جلســه مورخ ‪ ۱۷‬اســفند ‪ ۱۳۲۵‬بنا بر سرپرســت عالی (شــاه) در رأس آن قرار گرفت و دربار شهرســتان‌ها و بخش‌هــا دارای شــعبه خواهــد بود و‬ ‫پیشــنهاد دکتر اقبــال‪ ،‬وزیر بهــداری‪« ،‬انجمن خدمات نقش اجرایی گسترده‌ای در امور کشور یافت و برخالف می‌توانــد بــا مؤسســات مشــابه در کشــورهای دیگر‬ ‫اجتماعی» را تأســیس نمود؛ بعدها نــام این انجمن به تصریحــات متمــم قانون اساســی‪ ،‬بر بخــش بزرگی از روابط مســتقیم ایجــاد کند‪ .‬وظایف ســازمان این‌گونه‬ ‫«سازمان شاهنشــاهی خدمات اجتماعی» تغییر یافت‪ .‬فعالیت‌های اجتماعی دســت گذاشــت‪ .‬در مورد علت ذکر شــده اســت‪ :‬الف) بهداشت‪ :‬تأســیس درمانگاه و‬ ‫این نهــاد زیر نظر وزارت بهــداری و وزارت دارایی قرار سازمان‌دهی چنین مؤسســه‌ای باید خاطرنشان کرد که بیمارســتان‌ها‪ ،‬ایجــاد آموزشــگاه‌ها به‌منظــور تربیت‬ ‫داده شــد‪ .‬در دوران حکومــت محمدرضاشــاه بــر اثر محمدرضــا پهلوی معتقــد بود دولت بــه خاطر برخی پزشــکیار برای خدمــات اجتماعی و بهداشــتی‪ ،‬عیادت‬ ‫تحــوالت و حــوادث ایجادشــده در جامعــه ایران پس مشــکالت جنگ و پیامدهای آن نتوانســته است کلیه بیماران مســتمند در منزل آنان‪ ،‬کمــک مادی و معنوی‬ ‫از شــهریور ‪ ،۱۳۲۰‬مؤسســات خیریه رفاهی بهداشــتی درآمدهای امالک و مســتغالت موروثی او را در شهریور بــه مؤسســات خیریــه‪ ،‬توجه به بهداشــت کــودکان‬ ‫بســیاری ایجاد شــدند‪ .‬این مؤسســات با هدف کاهش ‪ ،1320‬پــس از رســیدن به ســلطنت بــرای منافع عامه فقیــر و بی‌سرپرســت؛ ب) مبــارزه با تکــدی و گدایی‪:‬‬ ‫و دفــع پیامدهای مخــرب معضالت ناشــی از تحوالت بــه دولت واگــذار کنــد‪ .‬ازاین‌جهت الزم بــود خودش جمــع‌آوری و تربیــت کــودکان بی‌سرپرســت و ولگرد‪،‬‬ ‫سیاســی و اجتماعی جاری در کشــور پدید آمدند‪.‬‬ ‫اقــدام به این کار بکند که ریاســت عالیــه آن بر عهده منع کودکان از اشــتغال به کارهای نامتناســب با ســن‬ ‫‪ ‬در خــال ســال‌های ‪ 1320‬تا ‪ ۱۳۵۷‬عوامــل چندی در شــاه و نیابت ریاســت آن اشــرف خواهرش باشــد‪ .‬در آنــان‪ ،‬جمــع‌آوری گدایانی که قــادر به کار نیســتند و‬ ‫تهییــج افکار عمومی بــرای مشــارکت خیرین و جلب ایــن دوره نیز حکومت در پی گســترش گفتمان دولت تعلیم و تربیــت ولگردان در کانــون کار و آموزش؛ پ)‬ ‫‪  32 ‬ماهنامه خردمند ‪ -‬سال پنجم ‪ -‬شماره ‪ - ۵۵‬شهریور | مهر ‪۹۸‬‬

‫‪Monthly - Vol. 5 - # 55 - Sep/Oct 2019 - Tel: 647-932-8283‬‬

‫‪32 Kheradmand‬‬

‫‪  31 ‬ماهنامه خردمند ‪ -‬سال پنجم ‪ -‬شماره ‪ - ۵۵‬شهریور | مهر ‪۹۸‬‬

‫‪Monthly - Vol. 5 - # 55 - Sep/Oct 2019 - Tel: 647-932-8283‬‬

‫‪31 Kheradmand‬‬

‫نگاهی به روند تخریب مزار هنرمندان‬ ‫نویسندگان و مشاهیر کشور‬

‫فــرارو‪ -‬باز هم یک ســنگ قبر و بــاز هم یک‬ ‫تخریب‪ ،‬این بار نوبت به یک هنرمند مشــهور‬ ‫ســینما رســیده اســت‪ .‬صبح دیروز تصویری از‬ ‫تخریــب ســنگ ناصر ملــک مطیعــی بازیگر‬ ‫شــهیر سینما و تلویزیون منتشــر شد‪ .‬نام ناصر‬ ‫ملــک مطیعی در ایــن تصویر مخدوش شــده‬ ‫است‪.‬‬ ‫به گزارش فــرارو‪ ،‬امیرعلی ملک مطیعی فرزند‬ ‫زنــده یــاد ملک مطیعــی دربــاره ایــن اتفاق‬ ‫گفت‪« :‬ســنگ قبــر پدر مــن و آقــای روبیک‬ ‫منصوری کنــار هم قــرار دارد و این اتفاق برای‬ ‫اســم هــر دوی این‌هــا رخ داده بود‪ .‬مــا امروز‬ ‫رفتیــم و این آثــار را از روی هر دو ســنگ پاک‬ ‫کردیم‪».‬‬ ‫او دربــاره انگیزه احتمالی برای ایــن اقدام ابراز‬ ‫بــی اطالعی کــرد و افــزود‪ " :‬علت ایــن اتفاق‬ ‫معلوم نیســت‪ ،‬اما اگر مســوولین این قطعه و‬ ‫بهشــت زهرا عزمی داشــته باشــند و بخواهند‬ ‫حتمــا می‌تواننــد با دوربیــن مداربســته ‪-‬اگر‬ ‫وجود داشــته باشــد‪ -‬یا نگهبــان آن بخش این‬ ‫افراد را پیــدا کنند‪" .‬‬ ‫ســنگ قبــر ناصر ملــک مطیعی با رنــگ و گچ‬ ‫پوشانده شــده بود‪.‬‬ ‫ناصر ملــک مطیعی از بازیگران شــهیر ســینما‬ ‫و تلویزیــون بــود‪ ،‬او پیــش از انقــاب در آثــار‬ ‫برجســته‌ای همچون قیصر‪ ،‬حســین کرد‪ ،‬طوقی‪،‬‬ ‫لوطی‪ ،‬ســلطان صاحبقــران و چندیــن اثر دیگر‬ ‫نقش آفرینــی کرد‪.‬‬ ‫ملک مطیعی پــس از انقالب فقــط در دو فیلم‬ ‫حضور داشــت‪ .‬او به نوعی ممنوع التصویر بود‪ .‬ناصر‬ ‫ملک مطیعی چهارم خرداد ‪ ۹۷‬در تهران درگذشــت‪.‬‬ ‫تخریــب و مخــدوش کــردن ســنگ قبــر هنرمندان‪،‬‬ ‫نویســندگان و روشــنفکران ســابقه طوالنی در کشور‬ ‫دارد و هر ســال اتفاقاتی از این دســت تکرار می‌شود‪.‬‬ ‫بــا این حال هیچ وقــت عامالن این اتفاق دســتگیر و‬ ‫مجازات نشــده اند‪.‬‬ ‫در آخریــن نمونه این اتفاق ســنگ قبــر محمد علی‬

‫در اقدامی مشــابه ســنگ قبر مدیا کاشیگر نویسنده‬ ‫و مترجم مشــهور را هم دی ماه ســال ‪ ۹۶‬شکســتند‪.‬‬ ‫کاشــیگر مرداد مــاه همان ســال از دنیا رفت‪.‬‬ ‫بیشــترین تخریب ســنگ قبــر درباره نویســندگان و‬ ‫روشــنفکران رخ می‌دهــد‪ .‬بــه نظــر می‌رســد آن‌ها‬ ‫قربانیــان اصلــی ایــن پدیــده هســتند‪ .‬با ایــن حال‬ ‫چهره‌هــای مشــهور در حوزه‌هــای دیگــر نیز ممکن‬ ‫اســت دچار آن شــوند‪.‬‬

‫‪  30 ‬ماهنامه خردمند ‪ -‬سال پنجم ‪ -‬شماره ‪ - ۵۵‬شهریور | مهر ‪۹۸‬‬

‫‪Monthly - Vol. 5 - # 55 - Sep/Oct 2019 - Tel: 647-932-8283‬‬

‫بقیه در صفحه ‪52‬‬

‫بسیاری معتقدند این تخریب‌ها ناشی از یک‬ ‫تفکر است‪ .‬تفکری که مخالف روشنفکران و‬ ‫اندیشمندان است‪ .‬با این حال هیچ تحقیق‬ ‫و بررسی دقیق پلیسی و قضایی در این باره‬ ‫در دست نیست‪ .‬انتظار این است که پلیس و‬ ‫دادستانی به عنوان مدعی العموم یک بار برای‬ ‫همیشه تکلیف این تخریب‌های مشکوک را‬ ‫روشن کند‪.‬‬

‫فروغــی (ذکاء الملک) نخســت وزیــر دوران پهلوی و‬ ‫اندیشــمند برجســته در شــهر ری تخریب شــد‪ .‬این‬ ‫اتفاق شــهریور ‪ ۹۷‬رخ داد‪.‬‬ ‫یک ســال پیشتر در اســفند ‪ ۹۶‬نیز سنگ قبر ابراهیم‬ ‫یزدی‪ ،‬وزیــر خارجه دولت موقت تخریب شــده بود‪.‬‬ ‫ایــن اتفاق بــا واکنش‌های فراوانی همراه شــد و حتی‬ ‫شــورای شــهر تهران نیز به موضوع ورود پیــدا کرد و‬ ‫خواســتار دســتگیر عامل یا عامالن آن شد‪ .‬اتفاقی که‬ ‫هیچ وقــت رخ نداد‪.‬‬

‫ســال ‪ ۹۵‬در رخــدادی عجیب ســنگ قبر شــماری از‬ ‫بازیکنان پیشــین فوتبال به دالیل نامعلوم آسیب دید‪.‬‬ ‫ســنگ مزار غالمحســین مظلومــی‪ ،‬بیــوک جدیکار‪،‬‬ ‫همایون بهــزادی و رضا احدی تخریب شــدند‪ .‬بعضی‬ ‫از این ســنگ‌ها تراشــیده شــده‪ ،‬مشــخصات آن‌ها از‬ ‫بیــن رفتــه و روی آن‌ها رنگ پاشــیده شــده بود‪.‬‬ ‫ایــن اتفاق با واکنش گســترده اهالی فوتبــال روبه رو‬ ‫شــد‪ .‬بزرگانی همچون علی پروین خواستار دستگیری‬ ‫عامــان تخریــب ســنگ قبر‌ها شــدند‪ .‬اما بــاز هم‬ ‫عوامــل تخریب‌ها ناشــناس ماندند و دســتگیر‬ ‫نشدند‪.‬‬ ‫مهدی هاشــمی نسب پیشکســوت فوتبال آن‬ ‫زمــان دربــاره اتفــاق رخ داده گفــت‪" :‬زمانــی‬ ‫می‌گفتنــد ما ایرانی‌ها ُمرده پرســت هســتیم‪،‬‬ ‫اما مثــل اینکه از این پس بــه ُمرده‌هایمان هم‬ ‫رحم نخواهیــم کرد‪" .‬‬ ‫‪ ‬موضع بهشــت زهرا باز هم جالــب توجه بود‬ ‫"متاسفیم"!‬ ‫در آن مقطــع شــایعات از "تخریب ســریال" و‬ ‫"سازماندهی" شــده حکایت می‌کرد‪ ،‬اما معاون‬ ‫بهشــت زهرای تهران این ادعــا را تکذیب کرد‪.‬‬ ‫او گفــت که چنیــن کار‌هایی از ســوی عده‌ای‬ ‫انگشت‌شــمار که از اخالق و شــعور اجتماعی‬ ‫به دور هســتند‪ ،‬ســر می‌زند‪.‬‬ ‫‪ ‬آن زمان بهشــت زهرا اعالم کرد برای جلوگیری‬ ‫از روی دادن "اتفاقــات نــادر و بی‌ســابقه"‬ ‫مطالعات نصــب دوربین‌های مدار بســته آغاز‬ ‫شــده است‪ .‬البته معلوم نیســت سرنوشت این‬ ‫طرح به کجا رســید‪.‬‬ ‫در همــان ســال ‪ ۹۵‬ســنگ قبــر ایرج افشــار‬ ‫هم تخریب شــد‪ ،‬تــا در کنار فوتبالیســت‌های‬ ‫مشهور‪ ،‬یک نویســنده و مترجم نامدار هم قرار‬ ‫گیــرد‪ .‬آن زمان آرش افشــار‪ ،‬فرزند ایرج افشــار‬ ‫گفــت که مــزار پــدر او در آرامگاهی خصوصی‬ ‫در بهشــت زهرا است و ســنگ قبری که مفقود‬ ‫شــده‪ ،‬ســنگی یک‌تکــه از کاشــان بــه قطر ده‬ ‫ســانتی‌متر و بسیار ســنگین است‪.‬‬ ‫سال ‪ ۹۵‬ســنگ قبر محمد علی سپانلو نویسنده‬ ‫و شــاعر و عضــو برجســته کانون نویســندگان‬ ‫شکســته شــد‪ .‬اتفاقی که برای سنگ قبر ســپانلو رخ‬ ‫داد خارق العاده بود‪ .‬ابتدا ســنگ قبر با دســتگاه فرز‬ ‫تخریب شــده بود‪ .‬پس از آن نزدیکان و دوســتان‬ ‫ســپانلو آن را ترمیــم کردنــد‪ ،‬این بــار در اقدامی‬ ‫عجیب ســنگ مزار را کال ســیمان کردند‪.‬‬ ‫بهشــت زهرا نیز بــه ایــن حادثه واکنــش جدی‬ ‫نشــان نــداد و فقــط اعــام کــرد کــه نمی‌تواند‬ ‫قطعــات را کنتــرل کند‪.‬‬

‫‪30 Kheradmand‬‬

‫اخبار و گزارش‌های مختلف مرتبط با زندگی ایرانیان در کانادا‬ ‫با همکاری سایت پرشین میرور ‪www.PersianMirror.ca -‬‬

‫پیش‌گیری از آزار جنسی با شناخت بدن توسط کودکان‬ ‫ازیارشیبانی‌فر‬ ‫از ســال‌های نخست دهه هشــتاد میالدی با گسترش‬ ‫بیماری‌هایی که به خاطر ناآگاهی در مســایل جنسی‬ ‫در دنیا شــیوع پیــدا کرده بــود و با توجــه به اینکه‬ ‫کودکان و نوجوانان در بســیاری از کشــورهای جهان‬ ‫از سال‌های نخســت نوجوانی قربانی مسایل جنسی‬ ‫شــده بودند‪ ،‬کارشناســان تصمیم گرفتند برای آموزش‬ ‫پیشــگیری از بیماری ایــدز و راه‌های مقابلــه با ابتال‬ ‫بــه آن – که هر ســال افــراد زیــادی را درگیر می‌کند‬ ‫– در مــدارس به خصوص دوره‌های میانی دبســتان‪،‬‬ ‫به وســیله کارشناســان و معلمان آموزش‌دیده مدارس‬ ‫آموزش جنســی به کودکان و نوجوانان ارائه شــود‪.‬‬ ‫به نظــر گروهی از روانشناســان‪ ،‬جامعه‌شناســان و‬ ‫متخصصان بخــش ســامت‪ ،‬آموزش علمــی مربوط‬ ‫بــه شــناخت جنســیت در مــدارس‪ ،‬به‌ویــژه زمانی‬ ‫که نوجوانان امکان اســتفاده کنترل‌نشــده از وســایل‬ ‫ارتبــاط جمعــی و اینترنــت را یافته‌انــد‪ ،‬اهمیت به‬ ‫مراتب بیشــتری یافته است‪ .‬بر اساس نتایج پژوهشی‬ ‫که توســط مجله «براوو»‪ ،‬ویژه جوانــان‪ ،‬در آلمان در‬ ‫ســال ‪ ۲۰۱۸‬به چاپ رســیده‪ ،‬از هر ســه کــودک ‪۱۱‬‬ ‫س یــا فیلــم‌پورنوگرافی را‬ ‫تا ‪ ۱۲‬ســاله یــک نفر عک ‌‬ ‫از طریــق اینترنــت در کامپیوتر یا تلفــن همراه خود‬ ‫دیــده اســت‪ .‬این موضــوع در میان نوجوانــان ‪ ۱۳‬تا‬ ‫‪ ۱۷‬ســاله از هر چهار دانش‌آموز‪ ،‬ســه نفر را شــامل‬ ‫می‌شود!‬ ‫در کالس‌هــای آمــوزش جنســی در مــدارس اروپا (از‬ ‫جملــه آلمــان)‪ ،‬دانش‌آمــوزان بــا واژگان علمی برای‬ ‫مطــرح کــردن پرســش‌های خــود در زمینــه روابط‬ ‫جنســی و اندام‌های تناســلی آشــنا می‌شــوند‪ .‬آن‌ها‬ ‫می‌تواننــد هر نوع پرسشــی را در ارتباط با مســایل‬ ‫جنسی به طور مســتقیم در کالس‌های درس یا بدون‬ ‫نام در برگه‌های ارائه شــده از سوی معلمان در کالس‬ ‫مطــرح کنند‪ .‬مربیان نیــز موضــوع را در کالس مورد‬ ‫بحث قــرار می‌دهند‪.‬‬ ‫البته در بیشــتر مدارس اروپا یا آمریکای شــمالی که‬ ‫این مســایل به وســیله معلمــان در مدرســه آموزش‬ ‫داده می‌شــود‪ ،‬مدیــران مــدارس پیــش از برگــزاری‬ ‫ایــن کالس‌هــا‪ ،‬پــدر و مادرهــا را از برگــزاری چنین‬ ‫کالس‌هایــی آگاه می‌کننــد تــا در صورتی کــه پدر یا‬ ‫مــادر دانش‌آموزی راضی بــه ارائه چنین آموزش‌هایی‬

‫به فرزند یا فرزندان‌شــان نباشد‪ ،‬از‬ ‫حضــور آنها در چنیــن کالس‌هایی‬ ‫جلوگیری ‌شــود‪.‬‬ ‫دکتــر میتــرا حکیــم شوشــتری‬ ‫فوق‌تخصــص روانپزشــکی‬ ‫کودک و نوجــوان در این زمینه‬ ‫می‌گویــد‪ :‬ما بارهــا درباره این‬ ‫موضــوع صحبــت کرده‌ایــم‬ ‫کــه آمــوزش جنســی بــرای‬ ‫پیشگیری از آزارهای جنسی‬ ‫بچه‌هــا بســیار ضــرورت‬ ‫دارد‪ .‬ایــن آمــوزش باید از ‪۴‬‬ ‫ســالگی آغاز شــود تا کودک بــا اعضای بدن‬ ‫خود آشــنا شــود‪ .‬بچه باید بداند کســی حــق ندارد‬ ‫بــه او نزدیک شــود و هرکســی نتواند بــا محبت و‬ ‫یک‌ســری مقدمــات دیگــر بــه او تعرض کنــد‪ .‬باید‬ ‫بــا ایجــاد فضایی مناســب ایــن آموزش‌هــا را به او‬ ‫منتقل کرد‪ .‬باید پذیرفت اندام جنســی همانند سایر‬ ‫اندام‌هــای بــدن اســت و همان‌طــوری کــه درباره‬ ‫بهداشــت دهــان و دندان بــه بچه‌ها اطالع‌رســانی‬ ‫می‌شــود‪ ،‬باید درباره مســایل جنســی هــم به آن‌ها‬ ‫آگاهــی داد‪.‬‬ ‫البتــه در این میــان معلمان یا والدینی هم هســتند‬ ‫که با آموزش مســایل جنســی در مــدارس مخالفند و‬ ‫می‌گویند هر چیزی ســن خاص خــودش را دارد‪ .‬این‬ ‫گروه معتقدند این‌گونه مســایل باید هنــگام ازدواج‬ ‫آموزش داده شــود‪ .‬یعنــی آموزش‌های جنســی قبل‬ ‫از ازدواج بایــد اجباری شــود‪ .‬هر خانــواده‌ای باید بر‬ ‫مبنــای فرهنــگ و عقاید دینی خــودش حرکت کند‪.‬‬ ‫پرویــن ش‪ .‬مادر یکی از کــودکان کالس ‪ ۴‬در ونکوور‬ ‫کانــادا می‌گویــد‪« :‬در حــال حاضــر کــه در بیشــتر‬ ‫کشورهای غربی این مســایل به کودکان آموزش داده‬ ‫می‌شــود‌‪ ،‬هیچ مشــکل اخالقــی و فســاد و تجاوزی‬ ‫وجــود نــدارد؟ به نظــر من اتفاقــا چند برابر شــده‬ ‫اســت‪ .‬مــن به‌عنوان یــک مــادر از آموزش مســایل‬ ‫جنســی در مدرســه رضایت ندارم»‪.‬‬ ‫دکتــر جــال مــرادی کــه دارای دکتــرای مدیریــت‬ ‫آینده‌پژوهی ســامت و کارشناس ارشــد روان‌شناسی‬ ‫بالینی اســت‪ ،‬درباره اهمیت تربیت جنســی کودکان‬ ‫‪ ۶‬تــا ‪ ۱۲‬ســال بــه وب‌ســایت ســامت نیــوز گفته‬ ‫اســت‪«:‬در این دوران اندام‌های جنســی بدون تغییر‬

‫‪  29 ‬ماهنامه خردمند ‪ -‬سال پنجم ‪ -‬شماره ‪ - ۵۵‬شهریور | مهر ‪۹۸‬‬

‫می‌ما ننــد‬ ‫و بــا گذشــت زمــان و‬ ‫نزدیک شــدن زمــان بلــوغ عالقه بچه‌ها به کشــف‬ ‫تفاوت‌های جنســی افزایش می‌یابــد‪ .‬نقش و هویت‬ ‫جنســی کودکان بــا برخوردهای مختلــف والدین و‬ ‫جامعــه شــکل واضح‌تــری به خــود می‌گیــرد‪ .‬تاثیر‬ ‫مدرســه بــر بچه‌ها بســیار قابل توجه اســت‪ .‬نکات‬ ‫مهم آموزش جنســی که کــودکان در دوران مدرســه‬ ‫بایــد بیاموزند این اســت که بدن‌شــان به خودشــان‬ ‫تعلــق دارد و آنهــا مســئول حفــظ و نگهــداری‬ ‫حریــم خودشــان هســتند‪ .‬همچنیــن نبایــد وادار‬ ‫به بوسیده‌شــدن توســط خویشــاوندان و دوســتان‬ ‫خانوادگی شــوند و بایــد روش‌های مقابلــه با تجاوز‬ ‫و آزارهــای جنســی را فرا بگیرند و هوشــیاری الزم را‬ ‫بــه دســت آورند‪.‬‬ ‫یکــی از معلمــان آمــوزش و پــرورش در مصاحبه‌ای‬ ‫در روزنامه شــرق گفته اســت‪« :‬يکــي از تجربه‌هاي‬ ‫هولنــاک معلمــي مــن کــه هيچ‌وقت فراموشــش‬ ‫نمي‌کنــم‪ ،‬این اســت که زمانــي در يکــي از مناطق‬ ‫پايين شــهر به کــودکان کار درس مــي‌دادم‪ .‬يک روز‬ ‫بــه آنها يک دفتر دادم و خواســتم هرکدام از آنها هر‬ ‫روز مهم‌ترين فکرش را در قالب يک جمله بنويســد‪.‬‬ ‫يــک روز يکي از آنهــا دفترش را به مــن داد و گفت‬ ‫خانــم ببين غلــط اماليي نــدارم؟ خوب نوشــتم؟ از‬ ‫خواندن اولين فکر آن دختر ‪ ۱۲‬ســاله وحشت کردم‪.‬‬ ‫نوشــته بود‪ :‬کاش من در آشــپزخانه ديگر تنها نباشم‪.‬‬ ‫کاش عمویــم دیگــر به من دســت نزند!»‬

‫‪Monthly - Vol. 5 - # 55 - Sep/Oct 2019 - Tel: 647-932-8283‬‬

‫‪29 Kheradmand‬‬

‫اســت که باید بیشــتر مورد توجه قرار بگیــرد و باز هم‬ ‫می‌گویم در مــورد کودکان موضوع دقیقا همین اســت‬ ‫کــه تا خبری نپیچد کســی به فکرشــان نمی‌افتد‪».‬‬ ‫شــیوا دولت‌آبــادی‪ ،‬روانشــناس هــم دیــدگاه تقریبــا‬ ‫مشــابهی دارد؛ شــاید نمایش یک چهره کمکی باشد به‬ ‫روایت داســتان صد‌ها دختر دیگری که بی‌ســروصدا در‬ ‫کودکــی بــه خانه شــوهر می‌رونــد‪« :‬فکــر می‌کنم اگر‬ ‫انتشــار چنیــن ویدیو‌هایی حتی به قیمت آزرده شــدن‬ ‫یک کــودک تمام شــود‪ ،‬تاثیر وســیع‌تری بگذارد شــاید‬ ‫به ریســکش بــی‌ارزد‪ .‬ایــن موضوع به خاطــر غم‌انگیز‬ ‫بودنش بــه خاطر اطالع‌رســانی عمومی و نشــان دادن‬ ‫اتفاقات کشــور به مســووالن تاثیرگذار اســت‪.».‬‬ ‫اما به قــول او راهکار‌های اخالقی‌تری هــم برای روایت‬ ‫کــردن این روایت‌ها وجــود دارد‪« :‬اخالق توصیه می‌کند‬

‫بــدون اینکــه بخواهد به او تحمیل می‌شــود‪.‬‬ ‫امــا اگر قانون بــدون‪ ،‬اما و اگر راه را بر کودک‌همســری‬ ‫می‌بســت آیــا الزم بود که ســر این دو راهــی اخالق و‬ ‫عمــل قرار بگیــرد؟ فریــده اوالدقباد‪ ،‬رییس فراکســیون‬ ‫زنان مجلس شــورای اســامی به «اعتمــاد» می‌گوید که‬ ‫این فراکســیون همچنان در پی به ثمر نشاندن موضوع‬ ‫ممنوعیــت کودک‌همســری اســت‪« :‬دو ماهی هســت‬ ‫کــه مجــدد نامــه داده‌ایم به هیــات رییســه مجلس تا‬ ‫طرح ردشــده کودک‌همســری را مجددا در دســتور کار‬ ‫قــرار بدهنــد‪ .‬هنــوز ناامیــد نشــده‌ایم و آن را پیگیری‬ ‫می‌کنیم‪».‬‬ ‫بعــد صحبــت از نیاز بــه آموزش‌های عمومــی می‌کند‬ ‫و لــزوم ورود صداوســیما برای تغییر فرهنــگ‪ .‬اما وقتی‬ ‫طرح مجلس برای مقابله با کودک‌همســری رد می‌شــود‬

‫این رسومات محلی و عشیره‌ای است که سبب می‌شود گاهی‬ ‫خانواده‌ها نه از روی اجبار اقتصادی که با تکیه بر باور‌های‬ ‫فرهنگی به دختربچه‌های‌شان لباس عروس بپوشانند‪.‬‬ ‫که وقتــی موضوعی این‌قــدر مخرب اســت و می‌تواند‬ ‫هویــت افراد را خدشــه‌دار کنــد باید به صــورت بی‌نام‬ ‫به آن پرداخــت‪ .‬باید بدانیم که بــرای تاثیرگذاری تا کجا‬ ‫بایــد پیش برویم و در مســیر نوعی فیلترگذاری داشــته‬ ‫باشــیم‪ .‬می‌شــود که عمــوم نداننــد این اتفــاق دقیقا‬ ‫بــرای چــه کســی رخ داده و در عین حال مســووالن به‬ ‫صــورت خاص تمام اطالعات را داشــته باشــند تا بتوانند‬ ‫اقــدام کنند‪.‬هرگونه هتــک حرمت از انســان را باید در‬ ‫صــورت امکان بــه صورت ناشــناس پوشــش داد‪ ،‬اما به‬ ‫نحوی بــه آن پرداخت که افکار عمومــی هم در جریان‬ ‫اتفاقاتــی که رخ می‌دهــد قرار بگیرد‪ ».‬فــارغ از این‪ ،‬اما‬ ‫و اگر‌هــای اخالقی و رســانه‌ای مرجعی مانند یونیســف‬ ‫همــواره اعــام می‌کند کــه تصاویر کــودکان نمی‌تواند‬ ‫و نبایــد برای برانگیختن احساســات عمومــی و به ثمر‬ ‫نشــاندن هــر موضوعی مــورد اســتفاده بــدون اجازه‬ ‫و بــدون آگاهــی قــرار بگیرد‪ ،‬بــه ویژه اگــر این تصویر‬ ‫قرار اســت با مفاهیم منفی همنشین شــود و به نوعی‬ ‫تبدیل به بخشــی از هویت آن کودک شــود؛ بخشی که‬

‫به ایــن معنا نیســت که ایــن موضوع حمایــت الزم را‬ ‫در ســطوح کالن نــدارد‪ .‬اوالدقبــاد با بله و خیر پاســخ‬ ‫ایــن پرســش را نمی‌دهــد بــه جــای آن ســعی می‌کند‬ ‫موضــوع را این‌گونــه توضیــح دهد‪« :‬کودک اســمش با‬ ‫خودش هســت! کــودک یعنی انســانی کــه احتیاج به‬ ‫جامعه‌پذیــری و آمــوزش و مهارت‌هــای زندگــی دارد‪.‬‬ ‫مســووالن این بچه‌ها را مثل فرزندان خودشــان ببینند‪.‬‬ ‫فکــر کنند آیا حاضرند دختر ‪ ۹‬ســاله خودشــان به عقد‬ ‫یک نفر درآید؟ آیا بچه‌شــان از نظر پزشــکی‪ ،‬آموزشــی‪،‬‬ ‫تربیتی و روحی می‌تواند ایــن نقش را بر عهده بگیرد؟»‬ ‫خردادمــاه امســال مدیــرکل امور اجتماعــی و فرهنگی‬ ‫اســتانداری زنجان به ایرنا گفت‪« :‬طی ســال گذشــته ‪۳۷‬‬ ‫هــزار مــورد ازدواج کودکان زیر ‪ ۱۴‬ســال در کشــور به‬ ‫ثبت رســیده که ســهم اســتان زنجان هــزار و ‪ ۴۰۰‬مورد‬ ‫بوده کــه در رتبه‌های اول کشــوری قرار گرفته اســت‪».‬‬ ‫خدا انیــس خانم را بیامــرزد‪ ،‬مدام می‌گفــت‪« :‬زمان ما‬ ‫این‌جــوری بــود‪ ».‬و البته نمی‌دانســت در بعضی جا‌ها‬ ‫ماضی او هنوز اســتمرار دارد‪.‬‬

‫‪  28 ‬ماهنامه خردمند ‪ -‬سال پنجم ‪ -‬شماره ‪ - ۵۵‬شهریور | مهر ‪۹۸‬‬

‫‪Monthly - Vol. 5 - # 55 - Sep/Oct 2019 - Tel: 647-932-8283‬‬

‫‪28 Kheradmand‬‬

‫مالحظات شــرعی آن را برمی‌گردانــد‪ .‬فعال در این مــورد کاری نمی‌توانیم بکنیم پس‬ ‫باید با اســتفاده از همین مــواردی که در ماده ‪ ۱۰۴۱‬قانون مدنی اســت مانور دهیم‬ ‫تــا مســووالن و متولیان با دقت و وســواس بیشــتر به آن نــگاه کنند‪».‬‬ ‫علــی ســعیدی‪ ،‬رییس دادگســتری بهمئی روز گذشــته به ایرنا گفت‪« :‬دســتگاه قضا‬ ‫بالفاصلــه پــس از شــنیدن موضوع خانــواده زوج و زوجــه را شناســایی و آن‌ها را به‬ ‫دادگســتری دعــوت کرد‪ .‬بــا پیگیری‌های انجام‌شــده از عاقــد‪ ،‬دامــاد و اولیای دختر‬ ‫بچه معلوم شــد این عقد موقت طبق رســومات محلی و عشــیره‌ای انجام شده و تنها‬ ‫بــرای نامگذاری پســر و دختر برای هم انجام شــده‪.‬‬ ‫پــس از گفتگــو و ارایه مشــاوره بــه ایــن خانواده‌ها با‬ ‫بخشــش مهریه توســط ولی زوجه و بخشش مدت (دو‬ ‫ســال) توســط ولی زوج‪ ،‬صیغه منتفی و باطل شد‪ ».‬این‬ ‫رســومات محلی و عشــیره‌ای است که ســبب می‌شود‬ ‫گاهــی خانواده‌هــا نــه از روی اجبــار اقتصــادی که با‬ ‫تکیه بــر باور‌های فرهنگی به دختربچه‌های‌شــان لباس‬ ‫عروس بپوشــانند‪ .‬الوندی می‌گوید تجربــه‌اش در مرجع‬ ‫ملــی حقوق کودک نشــان داده که خیلــی وقت‌ها این‬ ‫باور‌هــا را می‌شــود از طریق مراجع محلــی تغییر داد‪:‬‬ ‫«تجربــه جهانی در مورد این موضوع وجــود دارد و دو‪،‬‬ ‫ســه ســال پیش ما هم در مرجع ملی حقــوق کودک آن‬ ‫را آزمایــش کردیــم و آن هــم مداخله عالمــان دینی در‬ ‫این موضوع اســت‪.‬‬ ‫در خــود کشــور چندیــن نشســت و همایــش برگزار شــد که طــی آن‌هــا رهبران‬ ‫مختلــف ادیان رســمی موجود در قانونن اساســی در آن حضور پیدا کردند‪ .‬اســتفاده‬ ‫و بهره‌منــدی از رهبــران مذهبی یکی از راه‌هایی اســت که ســازمان ملــل هم بر آن‬ ‫تاکید کرده اســت‪ ».‬او معتقد اســت موضوع اگر درســت در میان این رهبران مذهبی‬ ‫در جوامــع محلی تبیین شــود مقاومتی در برابــر پذیرش آن نخواهند داشــت‪« :‬قبال‬

‫‪  27 ‬ماهنامه خردمند ‪ -‬سال پنجم ‪ -‬شماره ‪ - ۵۵‬شهریور | مهر ‪۹۸‬‬

‫دبیرخانه مرجع ملی این موضوع را در دســتور کار خود داشــت‪ .‬جلســات مشترک با‬ ‫ائمــه جمعه برقرار می‌شــد و من خودم بــا تقریبا ‪ ۲۰‬نفر از نماینــدگان ولی فقیه در‬ ‫اســتان‌ها بــه صورت حضــوری مذاکره کردم و همــه هم قبول داشــتند‪ .‬اگر موضوع‬ ‫درســت تبیین شــود واقعــا در برابــرش مقاومتی نمی‌کننــد فقط باید از راه درســت‬ ‫انجام شود‪».‬‬

‫خسارتمضاعف‬

‫شــوک اولیــه ویدیو که کمی در شــبکه‌های اجتماعی خوابید‪ ،‬موج دوم بــه راه افتاد‪:‬‬ ‫آیا بازنشــر گســترده ویدیویی از یک کودک با ذکر کامل مشــخصات و نشــان دادن‬ ‫چهــره‌اش اخالقی اســت؟ حســن نمکدوســت‪ ،‬اســتاد‬ ‫ارتباطــات در توییتر نوشــت‪« :‬ویدیویی بســیار تلخ از‬ ‫عقد یک کــودک مورد توجه قرار گرفتــه‪ .‬من هم مانند‬ ‫دوســتانی که دقــت کرده‌اند‪ ،‬انتقاد صریــح به موضوع‬ ‫را حتمــا درســت و انتشــار و بازنشــر ویدیــوی اصالح‬ ‫نشــده را قطعا نادرســت می‌دانم‪ .‬هــر دو کار ‪ -‬تحمیل‬ ‫ازدواج بــه یــک دختر خردســال و انتشــار تصویر و نام‬ ‫او ‪ -‬نقــض حقوق کودک هســتند‪».‬‬ ‫حــاال برخــی مانند او به جــد معتقدند که نشــر بدون‬ ‫اجــازه و بــدون آگاهــی ایــن ویدیــو کــه هویت یک‬ ‫کــودک را در معرض جنجال‌های خبری قرار داده اســت‬ ‫نادرســت اســت و عده‌ای می‌گویند اتفاقا نمایش چهره‬ ‫کودکانه او بود که ســبب شــد مســووالن ناگهان دســت به‌کار شــوند تا این عقد را‬ ‫باطل کنند‪ .‬الوندی حرف نمکدوســت را قبول دارد‪ ،‬اما بخشــی از دالیل گروه دوم را‬ ‫هــم تکــرار می‌کند‪« :‬مظلومیت کودک همین اســت که تا نکتــه‌ای در موردش پخش‬ ‫و انتشــار داده نشــود کســی به فکر حقوقش نمی‌افتد‪ .‬نمی‌دانم البته نشردهندگان‬ ‫این ویدیو چه قصدی داشــتند‪ ،‬اما نفس این کار تخلف اســت‪ .‬تصاویر کودک در این‬ ‫شــرایط نباید منتشر شــود‪ .‬اما نکته اصلی در این داســتان موضوع ازدواج زودهنگام‬

‫‪Monthly - Vol. 5 - # 55 - Sep/Oct 2019 - Tel: 647-932-8283‬‬

‫‪27 Kheradmand‬‬

‫نگاهی به ویدئوی خبرساز کودک و داماد؛ ترسناک و غم‌بار‬ ‫زهراچوپانکاره‬ ‫اگر صدای عاقد و حضور مرد جوان و اشاره‬ ‫مداوم دست‌های زنی را که به دختر عالمت‬ ‫می‌داد بله را االن نگوید و حاال بگوید از تصویر‬ ‫حذف می‌شد‪ ،‬ویدیو می‌توانست لحظه‌هایی‬ ‫باشد از هزاران جشن تولدی که در صدرش‬ ‫دخترکی با لباس نو نشسته است و دور و برش‬ ‫پر است از هیاهوی هم‌بازی‌هایش‪ .‬اما هم‬ ‫صدای عاقد بود که کلمات «مکرمه و محترمه و‬ ‫عندالمطالبه» را تکرار می‌کرد و هم حضور زنی‬ ‫که دلواپس بود مبادا دختر بله را زود بگوید‪.‬‬ ‫روزنامــه اعتماد ‪ -‬اگر صدای عاقــد و حضور مرد جوان‬ ‫و اشــاره مداوم دســت‌های زنی را کــه به دختر عالمت‬ ‫می‌داد بلــه را االن نگوید و حاال بگوید از تصویر حذف‬ ‫می‌شــد‪ ،‬ویدیــو می‌توانســت لحظه‌هایــی باشــد از‬ ‫هزاران جشــن تولــدی که در صــدرش دخترکی با لباس‬ ‫نــو نشســته اســت و دور و برش پر اســت از هیاهوی‬ ‫هم‌بازی‌هایــش‪ .‬امــا هم صــدای عاقد بــود که کلمات‬ ‫«مکرمــه و محترمه و عندالمطالبــه» را تکرار می‌کرد و‬ ‫هــم حضــور زنی کــه دلواپس بــود مبادا دختــر بله را‬ ‫زود بگوید‪.‬‬ ‫البتــه مرد جوانــی که با پیراهن ســفید کنــار دخترک‬ ‫نشســته بــود بــه هر کســی که ایــن فیلــم را می‌دید‬

‫حالــی می‌کردنــد کــه از جشــن تولــد خبری نیســت‬ ‫بلکــه داریم صحنه‌هــای واقعــی از یک مراســم عقد‬ ‫(بــه قول خانــواده دختر صیغــه موقــت) را می‌بینیم‪.‬‬ ‫تجســم عینی «کودک‌همســری»‪ .‬ویدیوی کوتاهی که‬ ‫از شهرستان بهمئی اســتان کهگیلویه و بویراحمد‪ ،‬موج‬ ‫بزرگــی در شــبکه‌های اجتماعی بــه راه انداخت؛ از آن‬ ‫موج‌هایــی کــه مســووالن دادگســتری و معاونت زنان‬ ‫ریاســت‌جمهوری و اورژانــس اجتماعی کشــور ظرف‬ ‫کمتر از ‪ ۲۴‬بســیج کــرد تا غائلــه را بخوابانند‪.‬‬ ‫بعدازظهــر دیروز خبــر «ارشــاد خانواده‌هــا و منتفی‬ ‫شــدن عقد» منتشــر شــد‪ .‬در ویدیو دختــر می‌خندید‬ ‫و هم‌بازی‌هایــش می‌گفتند‪« :‬عــروس رفته گل بچینه»‪،‬‬ ‫هم‌بازی‌هایــش دســت می‌زدند و می‌رقصیدند‪ .‬شــاید‬ ‫مثــل همه روز‌هــای دیگری که با هم بــازی می‌کردند‪،‬‬ ‫بی‌خبــر از اینکه این بازی دیگر شــوخی‌بردار نیســت‪.‬‬ ‫ویدئویی عجیب از عقد یک دختر خردسال در یاسوج‬ ‫انیس خانم ‪ ۹‬ســاله بود که عروســش کردند‪ .‬تا مدت‌ها‬ ‫به شــوهرش می‌گفــت داداش غالمرضــا‪ .‬بخت با انیس‬ ‫خانم همراه بــود که داداش غالمرضا بــا او مهربان بود‬ ‫و هــر وقت که غــذا را خراب می‌کــرد می‌بردش بیرون‬ ‫غــذا بخورند یا اگــر می‌دید با دختر‌های همســایه در‬ ‫حــال عروســک‌بازی اســت بداخالقی نمی‌کــرد‪ .‬طول‬ ‫کشــید تا انیس خانم بفهمد که ازدواج چیســت و توی‬ ‫خانه جدید چــه کار می‌کند‪.‬‬ ‫بعــدا این‌ها را با خنده تعریف می‌کــرد‪ .‬بعدا یعنی ‪۴۰‬‬ ‫ســال بعد از فوت شــوهرش‪ .‬عمر این خاطره به حدود‬ ‫‪ ۸۰‬ســال قبل برمی‌گــردد‪ .‬خاطره آن زمــان انیس خانم‬

‫‪  26 ‬ماهنامه خردمند ‪ -‬سال پنجم ‪ -‬شماره ‪ - ۵۵‬شهریور | مهر ‪۹۸‬‬

‫هنــوز ماجــرای زندگی امــروز بعضــی دختربچه‌هایی‬ ‫اســت کــه بی‌آنکــه احتمــاال بداننــد «عندالمطالبه»‬ ‫یعنــی چه و «صداق معلوم» چیســت پای ســفره عقد‬ ‫می‌نشــینند‪ ،‬چون بــه گفته مظفر الوندی‪ ،‬دبیر ســابق‬ ‫مرجــع ملی کنوانســیون حقوق کودک یــک پای قانون‬ ‫می‌لنگــد‪« :‬قانــون حداقــل ســن را تعیین کــرده‪ ،‬اما‬ ‫اســتثنایی که در آن قائل شــده باعث می‌شــود که این‬ ‫قبیل مســائل همچنان پیــش بیاید‪ .‬البتــه فکر می‌کنم‬ ‫محاکــم قضایی اگــر دقیق‌تر به این اســتثنا توجه کنند‬ ‫می‌توانند جلــوی این اتفاقــات را بگیرند‪.‬‬ ‫شــرط این اســت که رضایت ولی وجود داشــته باشد‪،‬‬ ‫دوم اینکه مصلحت کودک در نظر گرفته شــود و ســوم‬ ‫هــم لــزوم مجــوز از دادگاه اســت‪ .‬همین یک شــرط‬ ‫«مصلحت کــودک» را هم اگر با دقــت در نظر بگیریم‬ ‫می‌بینیم کــه در چنین ازدواجی ایــن مصلحت در نظر‬ ‫گرفته نشــده اســت‪ .‬برای تشــخیص مصلحــت کودک‬ ‫ســخت نیســت که ببینیم دختری که در سن ‪ ۹‬سالگی‬ ‫بــه عقــد یک مــرد بیســت و چنــد ســاله در می‌آید‬ ‫امــکان برخورداری از حقوقش را نــدارد‪ .‬این کودک باید‬ ‫کودکی خــودش را فراموش کند و باید در ســنین پایین‬ ‫با مســاله فرزندآوری روبرو شــود‪».‬‬ ‫الونــدی البتــه معتقد اســت کــه وقتی تالش‌هــا برای‬ ‫ســفت‌و ســخت کردن شــرایط علیه کودک‌همســری‬ ‫هنوز به ثمر نرســیده اســت می‌شــود از همین استثنا‬ ‫بــرای توقف قانونــی ازدواج‌هــای اینچنینی اســتفاده‬ ‫کــرد‪« :‬هر وقــت مجلس اقــدام می‌کند تــا قانونی در‬ ‫این مورد تصویب شــود شــورای نگهبــان احتماال بنا به‬

‫‪Monthly - Vol. 5 - # 55 - Sep/Oct 2019 - Tel: 647-932-8283‬‬

‫‪26 Kheradmand‬‬

‫بی‌اعتنایــی ســیاوش را می‌بینــد به او‬ ‫تهمت می‌زند و کیــکاووس را وادار به‬ ‫مجازات ســیاوش می کند‪ .‬کیکاووس‬ ‫هم از ســیاوش می‌خواهــد از آتش‬ ‫عبــور کند تــا بی‌گناهــی‌اش ثابت‬ ‫شود‪ .‬سرانجام ســیاوش به سالمت‬ ‫از آتــش می‌گــذرد و بعــد هــم‬ ‫بــه بهانــۀ جنــگ بــا تورانی‌ها‬ ‫از دربــار پــدر مــی‌رود‪ .‬وقتــی‬ ‫ســیاوش به دســت افراســیاب‬ ‫کشــته می‌شــود‪ ،‬رســتم کــه‬ ‫پدرخوانــده ســیاوش بــوده‬ ‫اســت‪ ،‬ســودابه را به سزای‬ ‫عملش می‌رســاند‪ .‬شاید اگر‬ ‫خودخواهی‌ها و عشــق یک‬ ‫طرف ‌ه و ممنوعۀ ســودابه نبود‪ ،‬او مجبور نمی‌شد از‬ ‫ایران بــه توران برود و گرفتار بدخواهی افراســیاب و‬ ‫اطرافیانش شــود‪.‬‬ ‫‪ ‬‬

‫ورقه و گلشاه‬

‫یکی از داســتان‌های پرســوز و گداز ادبیات فارســی‬ ‫داســتان عاشــقانۀ پســر عمــو و دختــر عمویی به‬ ‫نام «ورقه و گلشــاه» اســت‪ .‬شــاعری به نــام عیوقی‬ ‫در قــرن پنجم این داســتان عاشــقانه را کــه در یکی‬ ‫از قبیله‌هــای عــرب به نــام «بنی شــیبه» می‌گذرد‪،‬‬ ‫روایــت می‌کنــد‪ .‬داســتان از ایــن قرار اســت که در‬ ‫شــب ازدواج این دو عاشق و در حالی که همه آمادۀ‬ ‫جشــن و شادی هستند‪ ،‬ناگهان شــخصی به نام ربیع‬ ‫بــن عدنان‪ ،‬رئیس قبیلۀ بنی ض ّبه که عاشــق گلشــاه‬ ‫بوده اســت‪ ،‬با لشــکرش حمله می‌کند و بساط عقد‬ ‫را بــه هــم می‌زنــد و گلشــاه را می‌ربایــد! درســت‬ ‫شــبیه صحنۀ یک فیلــم ســینمایی! در ادامه اتفاقات‬ ‫زیــادی موجب نرســیدن این دو عاشــق بــه یکدیگر‬ ‫می‌شــود تا سرانجام حال جســمی ورقه از غم عشق‬ ‫بــد و بدتر می‌شــود تا جایــی که حتــی طبیب هم‬

‫نمی‌تواند برایش کاری کند و می‌میرد‪ .‬وقتی گلشــاه‬ ‫از مــرگ ورقه باخبر می‌شــود‪ ،‬دنیا پیش چشــمانش‬ ‫ســیاه می‌شــود و ســه روز و سه شب شــیون و زاری‬ ‫می‌کنــد و وقتــی او را بــه محل دفن ورقــه می‌برند‪،‬‬ ‫طاقتش را از دســت می‌دهد و آن‌قــدر گریه می‌کند‬ ‫تا نفســش بند می‌آیــد و از دنیــا می‌رود‪.‬‬ ‫‪ ‬‬

‫گل و جم‬

‫اهلی شــیرازی‪ ،‬شــاعر قرن نهــم هجــری‪ ،‬در دوران‬ ‫پادشــاهی شــاه اســماعیل صفوی به دربــار او رفت‬ ‫و مثنــوی «ســحر حالل» را بــه او تقدیم کــرد‪ .‬او در‬ ‫ایــن مثنوی که مهم‌تریــن اثر او و شــامل هزار بیت‬ ‫اســت‪ ،‬حکایت عاشــقانه دو دلداده به نام‌های «گل‬ ‫و جم» را روایت کرده اســت‪ .‬گل و جم هم ســرانجام‬ ‫غم‌انگیــزی دارنــد و زندگــی گل بعــد از مــرگ جم‪،‬‬ ‫دیرزمانی نمی پاید‪ .‬مشــابه این سرانجام را در مثنوی‬ ‫«ســوز و گداز» شــاعری به نام نوعی خبوشانی(قرن‬ ‫دهم هجــری) هم می‌بینیــم که تازه‌عــروس بعد از‬ ‫مرگ ناگهانی همســرش‪ ،‬در چنان غم و اندوهی فرو‬ ‫مــی رود که ســرانجام‪ ،‬زندگــی را بدرود مــی گوید‪.‬‬ ‫نوعــی خبوشــانی‪ ،‬در مثنوی «ســوز‬ ‫و گــداز»‪ ،‬متأثــر از مثنــوی‬ ‫کوتاه «عشــق‌نامه» اثر حسن‬ ‫دهلــوی‪ ،‬شــاعر قــرن هفتــم‬ ‫هجری اســت‪ .‬در مثنوی مشهور‬ ‫نظامی گنجوی‪ ،‬یعنی «خســرو و‬ ‫شــیرین» هم وقتی شیرین خبردار‬ ‫می‌شــود که همســر ش‪ ،‬خســرو‬ ‫بــه دســت شــیرویه کشــته شــده‬ ‫اســت‪ ،‬بر باالی پیکر خســرو حاضر‬ ‫می‌شــود و ســرانجام به قول نظامی‪:‬‬ ‫«زهــی شــیرین و شــیرین مــردن او‪/‬‬ ‫زهی جــان دادن و جان بردن او‪ /‬چنین‬ ‫واجب کند در عشــق مــردن‪ /‬به جانان‬ ‫جــان چنین باید ســپردن»‪.‬‬

‫‪  25 ‬ماهنامه خردمند ‪ -‬سال پنجم ‪ -‬شماره ‪ - ۵۵‬شهریور | مهر ‪۹۸‬‬

‫‪Monthly - Vol. 5 - # 55 - Sep/Oct 2019 - Tel: 647-932-8283‬‬

‫‪25 Kheradmand‬‬

‫عشاق ناکام در شعر فارسی‬

‫چرا بکتاش به رابعه‬ ‫و سودابه به سیاوش نرسید؟‬ ‫محمــود دولــت آبــادی در رمــان نفس‌گیــر و بلنــد‬ ‫«کلیدر» می‌نویســد‪« :‬آدم به عشــق آدم زنده اســت»‪.‬‬ ‫ایــن یعنــی مفهوم عشــق در همــه دوره هــا یکی از‬ ‫مفاهیــم مــورد توجــه انســان بــوده و هســت‪ .‬برای‬ ‫همین اســت که داســتان‌ها و اشعار عاشــقانه یکی از‬ ‫پرطرفدارتریــن گونه‌های ادبی هســتند‪ .‬اگر ســری به‬ ‫دنیای ادبیات فارســی بزنیم‪ ،‬به صدها داستان عاشقانه‬ ‫برمی‌خوریــم که هر کدام روایتی از عشــق دو انســان‬ ‫بــا همۀ فراز و فرودهایش هســتند‪ .‬البته قرار نیســت‬ ‫همــه این داســتان‌ها ختم به خیر و هجــران به وصال‬ ‫تبدیل شــود‪ .‬اتفاقاً مشــهورترین داســتان‌های عشقی‪،‬‬ ‫آن‌هایی هســتند کــه پایانــی غم‌انگیز دارنــد و در آن‬

‫عاشــق به وصال نمی‌رســد؛ مانند «لیلــی و مجنون» و‬ ‫«شــیرین و فرهاد»‪ .‬در ادامه از چند منظومه عاشــقانه‬ ‫در ادبیــات فارســی که پایانــی تلخ و دردنــاک دارند و‬ ‫کمتر شــناخته شــده اند‪ ،‬می‌خوانید‪.‬‬

‫رابعه و بکتاش‬

‫رابعــه بنــت کعب کــه به رابعــۀ بلخی هم مشــهور‬ ‫اســت‪ ،‬اولین شــاعر زن ادبیات فارســی و دختر کعب‬ ‫قــزداری‪ ،‬حاکــم بلــخ در قــرن چهــارم هجری اســت‪.‬‬ ‫بعــد از مــرگ پدر رابعــه‪ ،‬بــرادرش حارث بــه جای او‬ ‫می‌نشــیند و در ایــن میــان رابعــه عاشــق مــردی به‬ ‫نــام بکتاش می شــود که کلیــددار خزانۀ حــارث بوده‬ ‫اســت‪ .‬ســرانجام‪ ،‬بــرادر رابعــه از ایــن عشــق باخبر‬ ‫می‌شــود و رابعــه را می‌کشــد‪ .‬بکتاش هــم وقتی خبر‬ ‫مرگ معشــوقش را می‌شــنود‪ ،‬اول انتقام او را از حارث‬ ‫می‌گیرد و ســپس‪ ،‬خــود نیز از فراق معشــوق‪ ،‬دق می‬ ‫غمگین این‬ ‫کنــد و می میرد‪ .‬عطار نیشــابوری ماجرای‬ ‫ِ‬ ‫عشــق ‪ ‬را در الهی‌نامــه‪ ،‬با حــدود ‪ 400‬بیــت به نظم‬

‫‪  24 ‬ماهنامه خردمند ‪ -‬سال پنجم ‪ -‬شماره ‪ - ۵۵‬شهریور | مهر ‪۹۸‬‬

‫در آورده اســت‪ .‬داســتان عشــق رابعه بنــت کعب و‬ ‫بکتاش در قدیمی‌ترین تذکره شــعر پارسی‪ ،‬یعنی لباب‬ ‫االلبــاب محمد عوفی هم آمده اســت‪ .‬عــاوه بر این‪،‬‬ ‫عبدالرحمن جامی هم در نفحــات االنس وقتی از زنان‬ ‫شــاعر و عارف یاد می‌کند‪ ،‬به عشــق بکتــاش به رابعه‬ ‫نیز اشــاره می‌کنــد‪‌.‬در دورۀ قاجار هــم رضا قلی خان‬ ‫هدایت این داســتان عاشــقانه را در منظومۀ «گلستان‬ ‫ارم» به شــعر در آورد‪.‬‬

‫سیاوش و سودابه‬

‫شــاهنامه فردوســی یک اثر حماسی اســت اما در دل‬ ‫آن ماجراهای عاشــقانه هم اتفــاق می‌افتد‪ .‬یکی از این‬ ‫داســتان‌ها که البته عشــقی یک طرفــه و ممنوعه هم‬ ‫هســت‪ ،‬داستان عشق ســودابه‪ ،‬همســر کیکاووس به‬ ‫ســیاوش پاکدامن اســت‪ .‬ســودابه از ســر هوس عاشق‬ ‫ِ‬ ‫ســیاوش خوش قــد و بــاال می‌شــود و تــاش می‌کند‬ ‫هر طــور شــده او را مطیع خــود کند اما ســیاوش که‬ ‫شــخصیتی واال دارد‪ ،‬از او دوری می‌کنــد‪ .‬ســودابه که‬

‫‪Monthly - Vol. 5 - # 55 - Sep/Oct 2019 - Tel: 647-932-8283‬‬

‫‪24 Kheradmand‬‬

‫ســاعت کاری‬ ‫کمتر از ‪ ۳۵‬ســاعت در هفته که میانگین‬ ‫ِ‬ ‫در ایــن کشــور اســت) به دســت آورند‪ .‬حــزب کارگر‬ ‫انگلســتان (دومین حزب بــزرگ پارلمان) هــم از ایده‬ ‫کم‌کــردن روز‌هــای کاری هفته به ‪ ۴‬روز اســتقبال کرد‪.‬‬ ‫ویل اِســترونگ‪ ،‬یکی از بنیانگــذاران و رئیس آتونومی‬ ‫ آیندۀ مؤسســات نظرســنجی ‪ -‬یکی از طرفداران رشد‬‫ســبز اســت‪ .‬او کارگران اداره پست انگلســتان را مثال‬ ‫می‌زنــد که توانســته‌اند با ثابت نگه‌داشــتن دســتمزد‬ ‫خود ســاعات کاری‌شــان را از ‪ ۳۹‬ســاعت به ‪ ۳۵‬ساعت‬ ‫کاهش دهند‪« .‬در بســیاری از شرکت‌ها‪ ،‬اگر به کارگران‬ ‫بگویید دســتمزدتان را کاهش می‌دهیــم؛ اما می‌توانید‬ ‫یــک روز مرخصی اضافه داشــته باشــید‪ ،‬اغلبشــان با‬ ‫مشــکالت مالی مواجه می‌شــوند‪».‬‬ ‫‪ ‬او از منظر محیط‌زیســتی به مزیت‌های‬ ‫کاهــش ســاعات کاری می‌نگــرد و‬ ‫می‌گویــد‪« :‬آخر هفته‌هــا و روز‌هایی که‬ ‫بانک‌هــا تعطیل هســتند‪ ،‬مصــرف برق‬ ‫[در سراســر انگلستان]به‌طور چشمگیری‬ ‫کاهش پیــدا می‌کند که نشــان می‌دهد‬ ‫کم کــردن تعــداد روز‌هــای کاری هفته‬ ‫بــه نفع صرفه‌جویــی در مصــرف انرژی‬ ‫است‪».‬‬ ‫یکــی دیگــر از طرفــداران رشــد ســبز‪،‬‬ ‫آلیس مارتیــن‪ ،‬رئیس کار و دســتمزد در‬ ‫بنیاد اقتصــاد جدید اســت‪ .‬او می‌گوید‪:‬‬ ‫«شــواهد نشــان می‌دهنــد اگــر شــما‬ ‫دســتمزد‌ها را ثابــت نگه‌داریــد‪ ،‬امــا‬ ‫ســاعات کاری را کاهــش دهیــد‪ ،‬میزان‬ ‫تولیــد گاز دی‌اکســید‌کربن بــه طــرز‬ ‫چشــمگیری کاهــش پیــدا می‌کنــد‪».‬‬ ‫«اگر مــردم ‪ ۲۰‬درصــد کمتر کار کنند‪ ،‬بــه دلیل تغییر‬ ‫در رفتــار شــامل‪ :‬کاهش مســافت‌هایی کــه افراد طی‬ ‫می‌کننــد‪ ،‬خــوردن غذا‌هــای خانگی به‌جــای غذا‌های‬ ‫فــوری و صــرف وقت بیشــتر در محل زندگــی به‌جای‬ ‫تردد در مســافت‌های طوالنی و حتی افزایش انجام کار‬ ‫داوطلبانه؛ بــه همین میزان تولید گاز دی‌اکســید‌کربن‬ ‫هم کاهــش می‌یابد‪».‬‬ ‫او می‌گویــد‪« :‬وقتــی افراد زمان بیشــتری بــرای انجام‬ ‫امور لذت‌بخش داشــته باشــند‪ ،‬الگو‌های رفتاری‌شــان‬ ‫تغییــر می‌کنــد؛ بنابراین از مصــرف زیاد کــه به تولید‬ ‫کربن می‌انجامد‪ ،‬دســت می‌کشــند‪».‬‬ ‫البته عکس این قضیه هم می‌تواند درســت باشــد‪ .‬اگر‬ ‫افــراد دســتمزد ‪ ۵‬روز در هفته کار‌کــردن را بگیرند‪ ،‬اما‬ ‫فقــط ‪ ۴‬روز در هفتــه کار کنند؛ این خطــر وجود دارد‬ ‫که به‌جای مانــدن در خانه و پختــن غذا‌های ارگانیک‪،‬‬ ‫مصرف خــود را افزایش دهند‪ :‬بیشــتر خرید کنند‪ ،‬غذا‬ ‫را بیــرون صرف کنند و به تعطیالت بیشــتری بروند‪.‬‬

‫طرفداران مهار شد‬

‫طرفــداران مهار شــد می‌گویند یگانــه راه برای کاهش‬ ‫مصــرف این اســت که افــراد نقدینگی کمتری داشــته‬ ‫باشــند‪ :‬آن‌هــا از کاهــش تعــداد روز‌هــای کاری از ‪۵‬‬ ‫روز بــه ‪ ۴‬روز اســتقبال می‌کننــد؛ امــا آن را بــه مثابه‬ ‫«شــیرین‌کننده»‌ای می‌بینند که تلخی کاهش دســتمزد‬

‫را از بیــن می‌برد‪.‬‬ ‫اقتصادی رادیکال است‪ .‬تولید‬ ‫مهار رشــد یک اســتدالل‬ ‫ِ‬ ‫ناخالــص داخلی از دهه ‪ ۱۹۳۰‬ابزاری بــرای اندازه‌گیری‬ ‫موفقیــت اقتصــادی بوده اســت‪ .‬امــا در ســیاره‌ای با‬ ‫منابع محدود‪ ،‬رشــد بی‌پایان همواره خطا بوده اســت‪.‬‬ ‫در ســال ‪ ،۱۹۷۲‬نویســندگان کلــوپ رم‪ ،‬یک مؤسســه‬ ‫آینده‌پژوهــی‪ ،‬کــه بــا اســتفاده از شبیه‌ســازی‌های‬ ‫کامپیوتــری داده‌هایی درباره میــزان جمعیت و منابع‬ ‫زمیــن گــردآوری کردنــد‪ ،‬نشــان دادند‪ :‬کاهــش منابع‬ ‫زمیــن تا ســال ‪ ۲۰۲۷‬بــه باالترین حد ممکــن خواهد‬ ‫‌ناشــدنی کاهش‬ ‫رســید که به «کاهش ناگهانی و کنترل‬ ‫ِ‬ ‫جمعیــت و ظرفیت صنعتی‪ ،‬به‌طــور همزمان‪ ،‬خواهد‬

‫انجامید‪».‬‬ ‫با این‌حال جریان سیاســی اصلی به مســیر خود ادامه‬ ‫داد‪ .‬میــزان مصرف در ملل عضو ســازمان همکاری‌های‬ ‫اقتصادی و توســعه بین ســال‌های ‪ ۱۹۹۰‬و ‪ ۲۰۰۸‬تا ‪۵۰‬‬ ‫درصــد افزایش یافت و ناگفته پیداســت کــه به میزان‬ ‫هــر ‪ ۱۰‬درصد رشــد ناخالــص داخلی ‪ ۶‬درصــد ردپای‬ ‫کربن افزایــش می‌یابد‪.‬‬ ‫بــه دنبال افتتــاح کنفرانس مهــار رشــد در پاریس در‬ ‫ســال ‪ ،۲۰۰۸‬جنبش جدیــد مهار رشــد در اروپا مجدداً‬ ‫متولــد شــده اســت‪ .‬این جنبــش می‌گوید مــا باید به‬ ‫سیاست‌های انقباضی متوسل شــویم و و ساعات کاری‬ ‫را کاهــش دهیم‪.‬‬ ‫ســرگئی التــوش‪ ،‬یکــی از اقتصاد‌دان‌هــای برجســته‬ ‫کــه موافق مهار رشــد اســت ی‌گویــد‪« :‬مهار رشــد به‬ ‫معنی رنج‌کشــیدن نیســت‪ ...‬بلکه مهار رشــد می‌تواند‬ ‫بــا داشــتن یک رژیم غذایی ســالم مقایســه شــود که‬ ‫فــرد به صــورت داوطلبانــه خــودش آن را برمی‌گزیند؛‬ ‫امــا بهرحال یک رژیم اســت‪ .‬مــا نمی‌توانیم هم کیک‬ ‫رشــد ســبزمان را بخوریم و هم آن را داشــته باشــیم‪».‬‬ ‫ِملینا بوش‪ ،‬اســتادیار در رشته توســعه پایدار‪ ،‬اقتصاد و‬ ‫انتقــال پایین کربن در دانشــگاه لیــدز می‌گوید‪« :‬اگر‬ ‫این نکتــه را در نظر بگیریم که مصــرف اوقات فراغت‬ ‫به دلیل کم شــدن ســاعات کاری هفته به دلیل اشتغال‬ ‫پیدا کــردن بــه فعالیت‌هایی بــا ظرفیت تولیــد باالی‬ ‫کربن مثل مســافرت کردن‪ ،‬خرید و تولید زباله‪ ،‬افزایش‬

‫‪  23 ‬ماهنامه خردمند ‪ -‬سال پنجم ‪ -‬شماره ‪ - ۵۵‬شهریور | مهر ‪۹۸‬‬

‫پیدا می‌کنــد؛ آن‌وقت می‌توانیم بپذیریــم که کم کردن‬ ‫ســاعات کاری باید به همراه کم کردن نقدینگی باشــد‪.‬‬

‫درآمد پایه جهانی چه کمکی می‌کند؟‬

‫البته یادآوری این نکته ضروری اســت که پردرآمدترین‬ ‫افراد مسبب تولید بیشــترین میزان گاز دی‌اکسید‌کربن‬ ‫هســتند نــه کارگــران در طبقــه متوســط‪ .‬بر‌طبــق‬ ‫گــزارش ُاکســفم‪ ۱۰ ،‬درصــد ثروتمندترین‌هــا نیمی از‬ ‫کل دی‌اکســید‌کربن در جهــان را تولیــد می‌کننــد؛ این‬ ‫درحالیســت که نیم‌فقیرترین جمعیــت جهان فقط ‪۱۰‬‬ ‫درصــد از دی‌اکســید‌کربن را تولیــد می‌کنند‪.‬‬ ‫بــا توجــه به ایــن نکتــه‪ ،‬بــوش اســتدالل می‌کند هر‬ ‫ســناریویی که بر اســاس مهار رشد باشد‬ ‫بایــد بتوانــد ابــزاری تعریــف کنــد که‬ ‫از طریــق آن ثــروت «از ثروتمنــدان بــه‬ ‫فقیــران» بازتوزیع شــود‪ .‬پیشــنهادی که‬ ‫برای انجــام این کار صورت گرفته اســت‬ ‫درآمــد پایه جهانی یا «یو بی آی» اســت‪.‬‬ ‫سیســتم یو بــی آی بــه جــای آنکه یک‬ ‫وب پیچیده از منفعت‌های مادی باشــد‪،‬‬ ‫ِ‬ ‫بــه هر فــردی در جامعه درآمــدی ثابت‬ ‫می‌دهد که احتماالً ‪ ۱۲۰۰۰‬دالر در ســال‬ ‫است‪.‬‬ ‫بــوش می‌گوید‪« :‬یــو بی آی هــم مانند‬ ‫کاهش ســاعت کار یکی از پیشــنهادات‬ ‫محوری برای مهار رشــد اســت‪ .‬این ایده‬ ‫می‌گویــد‪ ،‬هر فــردی بایــد از حداقلی از‬ ‫درآمد برخوردار باشــد تــا بتواند نیاز‌های‬ ‫اساســی خود را برطرف ســازد‪ .‬یکی دیگر‬ ‫از روش‌ها برای آنکه هر کســی قطعــه‌ای برابر از کیک‬ ‫را داشــته باشــد‪ ،‬خدمــات پایــه جهانی اســت؛ بر این‬ ‫اســاس‪ ،‬درآمــد آزاد وجود ندارد بلکــه خدمات عمومی‬ ‫رایــگان‪ ،‬از مراقبت‌های بهداشــتی جهانی تا تحصیالت‬ ‫رایگان دانشــگاهی‪ ،‬وجود دارد‪.‬‬

‫مسئلۀ تولید ناخالص داخلی‬

‫هم طرفداران رشــد ســبز و هــم طرفداران مهار رشــد‬ ‫معتقدند تولید ناخالص داخلی دیگــر برای اندازه‌گیری‬ ‫عملکــرد اقتصــادی کفایــت نمی‌کنــد و اینکــه تالش‬ ‫بی‌وقفه برای رشــد تأثیرات خوبی روی ســیاره نخواهد‬ ‫گذاشــت‪ .‬تینا تریو‪ ،‬یکی از طرفداران اصلی مهار رشــد‬ ‫در آلمــان‪ ،‬می‌گویــد‪ ،‬سیســتمی کــه بر اســاس تولید‬ ‫ناخالــص داخلی عمل می‌کند "مجبور اســت همیشــه‬ ‫تولید کنــد تا ثبات خود را حفظ کنــد"‪ ،‬این محصوالت‬ ‫الجــرم باید مصرف شــوند کــه منجر بــه مصرف بیش‬ ‫از انــدازه می‌شــود‪ .‬ایــن کار نهایتاً باعث می‌شــود ما‬ ‫بیشــتر از ظرفیت منابع طبیعی از آن‌ها اســتفاده کنیم‬ ‫که منجر بــه تغییرات اقلیمی خواهد شــد و زندگی ما‬ ‫را به خطر خواهــد انداخت‪».‬‬ ‫حتی یکبار سیاســتمدار آمریکایی رابــرت اف کندی در‬ ‫دهــه ‪ ۱۹۶۰‬گفــت‪« ::‬تولید ناخالــص داخلی هر چیزی‬ ‫را اندازه‌گیــری می‌کند غیر از آنچه در زندگی ارزشــمند‬ ‫است‪».‬‬ ‫‪-------------‬‬

‫‪Monthly - Vol. 5 - # 55 - Sep/Oct 2019 - Tel: 647-932-8283‬‬

‫‪23 Kheradmand‬‬

‫برای نجات زمین‪ ،‬بشر باید کمتر کار کند!‬

‫مترجم‪ :‬عاطفه رضوان‌نیا‬ ‫یک ایده جدید برای معکوس کردن این روند‬ ‫وجود دارد‪ :‬و آن اینکه کمتر کار کنیم؛‬ ‫اقتصاد جهانی را کند کنیم و اشتهای ظاهرًا‬ ‫پایان‌ناپذیر خود برای مصرف بیشتر را محدود‬ ‫کنیم‪ .‬آیا این کار امکان‌پذیر است؟‬ ‫و آیا واقع ًا به نجات زمین کمک می‌کند؟‬ ‫فرادیــد‪ -‬اگر هر فــردی در دنیــا به انــدازۀ اروپایی‌ها‬ ‫ســوخت‪ ،‬غــذا‪ ،‬لبــاس و مصالــح ســاختمانی مصرف‬ ‫می‌کــرد‪ ،‬مــا به ‪ ۲.۸‬ســیاره زمیــن دیگر نیاز داشــتیم‪.‬‬ ‫اگــر هر کســی در دنیا به ســبک آمریکایی‌هــا زندگی‬ ‫می‌کــرد‪ ،‬ما به ‪ ۵‬ســیاره زمین دیگر احتیاج داشــتیم؛ و‬ ‫بــه جرئت می‌تــوان گفت که هیچ‌یک از مــا در زندگی‬ ‫از نحــوۀ پــول درآوردن تــا خرج‌کــردن و تردد‌کردن؛ به‬ ‫شــیوۀ زیســت پایدار زندگی نمی‌کنیم‪.‬‬ ‫برطبــق گــزارش «شــبکۀ جهانی ردپــای کربــن»‪ ،‬که‬ ‫یــک ســازمان تحقیقاتــی بین‌المللــی اســت‪ ،‬روز ‪۲۹‬‬ ‫جــوالی ‪ ۲۰۱۹‬زودهنگام‌تریــن روز فرارفــت زمین بود‬ ‫کــه تا‌کنــون ثبت شــده اســت‪ :‬در ایــن روز مطالبات‬ ‫انســان‌ها بــرای مصــرف منابــع اکولوژیکی بیشــتر از‬ ‫ظرفیت زمین برای بازتولید این منابع در یکســال است‪.‬‬ ‫ســال ‪ ۱۹۷۲‬آخریــن باری بود کــه روز فرارفت زمین به‬ ‫ماه دســامبر رســید‪[ .‬درواقــع وقتی در نیمه ســال به‬ ‫روز فرارفت زمین می‌رســیم یعنی خیلی زودتر سهمیه‬ ‫یکســال خود از منابــع اکولوژیکی را تمــام کرده‌ایم و‬ ‫وارد مصرف ســهمیه ســال‌های بعدی شــده‌ایم؛ به این‬ ‫ترتیب زمیــن فرصت تجدید منابــع اکولوژیکی خود را‬ ‫از دســت می‌دهــد‪ .‬مترجم]‪.‬‬ ‫اما بــه گــزارش فرادید بــه نقــل از ‪ BBC World‬یک‬ ‫ایده جدید بــرای معکوس کردن این رونــد وجود دارد‪:‬‬

‫و آن اینکــه کمتر کار کنیــم؛ اقتصاد جهانی را کند کنیم‬ ‫و اشــتهای ظاهراً پایان‌ناپذیر خود برای مصرف بیشــتر‬ ‫را محــدود کنیم‪ .‬آیــا ایــن کار امکان‌پذیر اســت و آیا‬ ‫واقعاً بــه نجات زمین کمــک می‌کند؟‬

‫هیچ‌چیزی نمی‌تواند تا بی‌نهایت رشد کند‬

‫تغییر‌دادن عاداتمان در ســطحی جهانی کاری تاریخی‬ ‫و بزرگ اســت‪ .‬یــک آمریکایــی از طبقه متوســط ‪۴۴‬‬ ‫ســاعت در هفتــه کار می‌کند و فقــط ‪ ۱۰‬روز تعطیلی‬ ‫دارد‪ .‬در چین‪ ۷۷ ،‬ســاعت کار در ‪ ۶‬روز هفته رواج دارد‪.‬‬ ‫در ژاپن آنقدر ســاعت‌های کار طوالنی اســت که حتی‬ ‫یــک واژه بــرای توصیف «مرگ در اثــر کار زیاد» وجود‬ ‫دارد‪ :‬کاروشی‪.‬‬ ‫اما‪ ،‬تحلیلی که توســط دانشــگاه ماساچوســت انجام‬ ‫شــده اســت‪ ،‬اســتدالل می‌کند «کمتر کار‌کــردن برای‬ ‫محیط‌زیســت مفید اســت»؛ به این معنی کــه اگر ما‬ ‫‪‌۱۰‬درصد کمتر کار کنیــم‪ ،‬ردپای کربن‌مان تا ‪‌۱۴.۶‬درصد‬ ‫کاهــش پیــدا می‌کند و ایــن اتفــاق تا حد زیــادی به‬ ‫دلیل کمتر شــدن تردد یا مصرف غذا‌های فوری اســت‬ ‫که در اوقات فراغــت از کار مصرف می‌کنیم و در تهیه‬ ‫آن‌هــا کربن زیــادی مصــرف می‌شــود‪ .‬اگر یــک روز‬ ‫کامــل از کار مرخصی داشــته باشــیم‪ ،‬می‌توانیم ردپای‬ ‫کربن خــود را تا ‪‌۳۰‬درصــد کاهش دهیم‪.‬‬ ‫مــا تمایــل داریم صنایــع و کســب‌وکار‌های بــزرگ را‬ ‫مقصر تغییــرات اقلیمی بدانیم؛ اما منبــع اصلی تولید‬ ‫گاز دی‌اکســید‌کربن شیوه‌اســت کــه مــا کار‪ ،‬زندگی و‬ ‫مصرف می‌کنیــم‪ .‬یک تحقیــق چندملیتی کــه درباره‬ ‫اثــرات مصرف‌کننــدگان بــر محیط‌زیســت‪ ،‬توســط‬ ‫دانشــگاه علــوم و تکنولوژی نروژ انجام شــده اســت‪،‬‬ ‫نشــان می‌دهــد‪ :‬چیز‌هایــی که مــا می‌خریــم مقصر‬ ‫‪‌۶۰‬درصــد از تولید گاز گلخانــه‌ای و مصرف ‪ ۸۰‬درصد از‬ ‫آب در جهان اســت؛ و نکته اینجاســت که اقتصاد‌ها بر‬

‫‪  22 ‬ماهنامه خردمند ‪ -‬سال پنجم ‪ -‬شماره ‪ - ۵۵‬شهریور | مهر ‪۹۸‬‬

‫پایــه افزایــش مصرف بنا شــده‌اند‪.‬‬ ‫بــه گزارش فرادیــد به نقل از کتاب «خوشــبختی بدون‬ ‫رشــد» نوشتۀ اســتاد دانشگاه ســوری‪ ،‬پروفســور تیم‬ ‫جکسون‪ ،‬اقتصاد جهانی از ســال ‪ ۱۹۵۰‬به‌طور متوسط‬ ‫هر ســال ‪ ۳.۶‬درصد گســترش یافته است‪ .‬در دنیایی که‬ ‫«تجــارت روال عادی زندگی اســت»‪ ،‬این روند تا ســال‬ ‫‪ ۲۱۰۰‬بــه اقتصادی جهانی ختم می‌شــود کــه ‪ ۲۰۰‬بار‬ ‫بزرگتر از ســطوح اقتصادی ســال ‪ ۱۹۵۰‬است؛ چنانچه‬ ‫کشــور‌های در‌حال‌توسعه به توســعه‌یافتگی با همین‬ ‫رونــد ادامــه دهنــد‪ ،‬ایــن رقم تا ســال ‪ ۲۱۰۰‬بــه ‪۳۲۶‬‬ ‫افزایش پیــدا می‌کند‪.‬‬ ‫پروفسور جکســون در این کتاب می‌نویسد‪« :‬اقتصادی‬ ‫که رشــد نداشــته باشــد برای یک اقتصاد‌دان به منزله‬ ‫دشــنام اســت؛ درعوض اقتصاد روبهرشــد از منظر یک‬ ‫اکولوژیست‪ ،‬نفرین اســت‪ .‬هیچ‌یک از زیرسیستم‌های‬ ‫سیســتم محدود نمی‌توانند نامحدود رشــد کند‪».‬‬ ‫یک‬ ‫ِ‬ ‫امــا‪ ،‬دو مکتــب فکری متعــارض دربــاره اینکه چطور‬ ‫می‌تــوان با کمتر کار‌کــردن جهان را نجــات داد‪ ،‬وجود‬ ‫دارد‪« :‬طرفــداران رشــد ســبز» که بــاور دارنــد میزان‬ ‫دســتمزد‌های مــا می‌تواند ثابــت بمانــد و اقتصاد‌ها‬ ‫می‌توانند با اندکی کم کردن از ســاعات کاری‪ ،‬توســعه‬ ‫تکنولــوژی و مصــرف بهینــه انرژی‪ ،‬رشــد پیــدا کنند‬ ‫و «طرفــداران مهــار رشــد» کــه بــاور دارنــد فقط با‬ ‫کم‌کــردن دســتمزدها‪ ،‬روز‌های کاری و رشــد اقتصادی‬ ‫اســت که می‌توانیــم تولید کربــن را تا ســال ‪ ۲۰۵۰‬به‬ ‫تعادل برســانیم‪.‬‬

‫طرفداران رشد سبز چه می‌گویند؟‬

‫ایــده کم‌کــردن ســاعات و روز‌هــای کاری در هفتــه‬ ‫و رشــد ســبز طرفدار زیــادی پیدا کرده اســت‪ .‬ســال‬ ‫گذشــته‪ ،‬تقریبــاً یــک میلیــون کارگر بخش فــوالد در‬ ‫آلمان توانســتند حق ‪ ۲۸‬ســاعت کار در هفته (بســیار‬

‫‪Monthly - Vol. 5 - # 55 - Sep/Oct 2019 - Tel: 647-932-8283‬‬

‫‪22 Kheradmand‬‬

‫‪  21 ‬ماهنامه خردمند ‪ -‬سال پنجم ‪ -‬شماره ‪ - ۵۵‬شهریور | مهر ‪۹۸‬‬

‫‪Monthly - Vol. 5 - # 55 - Sep/Oct 2019 - Tel: 647-932-8283‬‬

‫‪21 Kheradmand‬‬

‫خانواده‌هــا بــه وجــود آمــد و ازدواج کردیــم‪.‬‬

‫ایــن که زن و شــوهر همــکار باشــند خوب‬ ‫اســت یا نه؟‬ ‫ این هم از آن ســوال هایی اســت که نمی شــود‬‫بــه آن جواب قطعــی داد چون یــک وقت هایی‬ ‫خوب اســت و یــک وقــت هایی هم بد‪ .‬شــاعر‬ ‫مــی گوید‪« :‬آنجا که عشــق خیمــه زند جای عقل‬ ‫نیســت‪ /‬غوغا بود دو پادشــه اندر والیتی»‪ .‬گاهی‬ ‫وقت هــا دو همکار‪ ،‬دو پزشــک‪ ،‬دو موزیســین‪،‬‬ ‫دو خطــاط‪ ،‬دو نقاش بــا هــم ازدواج می کنند و‬ ‫ممکن اســت به بن بست برســند و با هم مشکل‬ ‫پیــدا کننــد و گاهی وقــت ها هم نــه‪ ،‬همه چیز‬ ‫خــوب اســت و آنهــا به هــم کمک مــی کنند و‬ ‫مکمل یکدیگر می شــوند‪ .‬در ازدواج هایی که زن‬ ‫و شــوهر همکار هســتند این موضوع خیلی مهم‬ ‫اســت که آنها مکمل هم باشــند‪ .‬بنابراین همکار‬ ‫بــودن هــم خــوب دارد و هــم بــد و در زندگی‬ ‫مشــخص می شــود که چه اتفاقی مــی افتد‪.‬‬

‫دهید آیــا می پندیــد یا نه‪.‬‬ ‫اگر ایشــان تایید بکند و بگوید خوب اســت من آن کار‬ ‫را مــی خوانم و اگــر بگوید نه و این کار ممکن اســت‬ ‫خرابــت بکند من آن را نمــی خوانم‪ .‬بارهــا این اتفاق‬

‫پســر ‪ 10‬ســاله تان‪ ،‬ماهور هم که به صورت‬ ‫جدی دارد موســیقی کار می کند‪...‬‬

‫ بلــه‪ ،‬ماهــور ویولن و تنبک می زنــد و مقداری‬‫هــم می خواند‪ .‬مســئله ماهور بــا اغلب بچه ها‬ ‫متفاوت اســت به این خاطر کــه او در خانواده ای‬ ‫رشــد کرده که همه موزیســین بوده اند و از بدو‬ ‫تولــد در این فضا زندگی کرده و بزرگ شــده‪...‬‬ ‫مــا دیدیــم عالقــه اش اول بــه تنبــک بــود و‬ ‫گذاشــتیمش کالس و چــون عالقــه اش را دیــدم‬ ‫گذاشــتیمش کالس کمانچه و ایــن کمانچه تبدیل‬ ‫بــه ویولن شــد‪ .‬یــک زمان هــم به ویولن ســل‬ ‫عالقــه مند شــد‪...‬‬

‫ماهور کدام آهنگ تان را بیشــتر دوســت‬ ‫دارد؟‬

‫گویــا شــما هــم االن در کار مکمــل هم‬ ‫هستید ؟‬

‫ بلــه‪ .‬من همیشــه در کارهایی کــه می خواهم‬‫انجــام بدهــم با ایشــان مشــورت می کنــم و از‬ ‫ایشــان به عنــوان یک مخاطب نظر مــی خواهم و می‬ ‫گویــم آیا شــما به عنــوان یک مخاطب ســاالر عقیلی‬ ‫چنیــن کاری را بشــنوید چه عکس العملی نشــان می‬

‫ایــن به صدای من نمــی آید‪ .‬گفت بخــوان با ضمانت‬ ‫مــن و خوانــدم و خیلی هم در بین مــردم گل کرد‪.‬‬

‫افتــاده‪ .‬دو ســه تا آلبــوم بوده کــه آهنگســاز به من‬ ‫پیشــنهاد کرده و من نمی خواســتم بخوانم اما ایشــان‬ ‫گفتــه به صدایت مــی آید‪ ،‬بخوان‪ ،‬خوب اســت‪ .‬گفتم‬

‫‪  20 ‬ماهنامه خردمند ‪ -‬سال پنجم ‪ -‬شماره ‪ - ۵۵‬شهریور | مهر ‪۹۸‬‬

‫ قدیما خوشــه چین را زیاد مــی خواند ولی االن‬‫بیشــتر آهنگ هــا را دوســت دارد و بعضی وقت‬ ‫ها نظــر هم می دهــد‪ .‬مثال می گویــد اگر اینجا‬ ‫را اینجــوری می خوانــدی‪ ،‬بهتر بود یــا حتی می‬ ‫گویــد این آهنگ را نخوان‪ .‬این ســنتی نیســت و‬ ‫تم پاپ دارد‪ .‬درســت است که بیشــتر از ‪ 10‬سال‬ ‫ندارد اما گوشــش آشناســت و می فهمد‪.‬‬ ‫‪--------------‬‬

‫‪Monthly - Vol. 5 - # 55 - Sep/Oct 2019 - Tel: 647-932-8283‬‬

‫‪20 Kheradmand‬‬

‫آینــده هنر ما خوب نیســت‪.‬‬

‫برای همین اســت که شــما چندان اهل فضای‬ ‫مجازی نیستید؟‬

‫ایــران بودنــد‪ .‬همچنین اســتاد همایون خرم و ســرکار‬ ‫خانــم بنان و همچنیــن آقای کیوان ســاکت هم خیلی‬ ‫محبت داشتند‪.‬‬

‫ بله‪ .‬من تلگرام ندارم‪ .‬اینســتاگرام را هم روی گوشــی شــما جزو کســانی هســتید کــه زود ازدواج‬‫ام نــدارم اما برای اینســتاگرامم ادمین دارم که ایشــان کردید‪ .‬به نظــر شــما زود ازدواج کردن خوب‬ ‫اســت یا نه؟‬ ‫این صفحــه را هدایت و کنتــرل می کنند‪.‬‬

‫این وســایل ارتباط جمعی ممکن اســت بــرای اقتصاد‬ ‫مملکــت و بــرای تجــارت خوب باشــد ولی بــه هنر‬ ‫جامعــه مــا دارد صدمه مــی زند‪.‬‬ ‫ما االن متوجه این آســیب ها نیســتیم امــا ذره ذره این‬ ‫لطمــه ها به هنــر این مــرز و بوم وارد می شــود و ما‬ ‫یک دفعــه این تاثیــر بد را هم شــاهد خواهیــم بود‪.‬‬ ‫البتــه ایــن تکنولــوژی های جدیــد فواید بســیاری در‬ ‫زمینه تبلیغات و اطالع رســانی دارنــد و در لحظه همه‬ ‫می توانند کار شــما را ببینند اما آســیب هایی هم دارد‬ ‫و از جملــه همان طوری که گفتم انســان هــا را از هم‬ ‫دور کرده اســت‪.‬‬

‫ بســتگی به شــرایط دارد‪ .‬اگــر همه شــرایط فراهم‬‫باشــد بله‪ .‬آدم هر چــه زودتر ازدواج کند‪ ،‬بهتر اســت‬ ‫چون زودتر ســر و ســامان مــی گیرد و بــه نتیجه می‬ ‫رســد‪ .‬به هر حال آدم وقتی زندگی مشــترک را شــروع‬ ‫کند‪ ،‬طول می کشــد که جــا بیفتــد‪ .‬آدم وقتی که دیر‬ ‫ازدواج مــی کنــد تــا می خواهد بــه این درجه برســد‪،‬‬ ‫می رســد به پنجاه ســالگی ولــی وقتی زودتــر ازدواج‬ ‫کنــد زودتر ســر و ســامان می گیــرد‪ .‬من اعتقــاد دارم‬ ‫اگــر کســی می خواهــد ازدواج کنــد بایــد زود ازدواج‬ ‫کند‪ .‬البته همانطوری که گفتید شــرطش این اســت که‬ ‫کیس مناســب خــودش را هم پیــدا کند‪.‬‬

‫اولین کســی که از بزرگان موســیقی آن موقع شما گروه «راز و نیاز» را کی تشکیل دادید؟‬ ‫به شــما واکنش نشــان داد چه کســی بود؟‬

‫ جشــنواره را یــادم نیســت اما تقریبا یک یا دو ســال‬‫بعد (درســت یادم نیســت) ما کنســرتی را به یاد استاد‬ ‫بنــان گذاشــتیم و آنجــا زنده یاد اســتاد دکتر حســین‬ ‫عمومی به پشــت صحنــه آمدند و خیلی بــه من ابراز‬ ‫لطــف کردنــد‪ .‬خدا رحمت شــان کند‪ .‬ایشــان اســتاد‬ ‫ردیف دان و اســتاد بســیاری از اســتادان پیام موسیقی‬

‫ فکر می کنم ســال ‪ 1376‬با ســه چهار نفــر این گروه‬‫را تشــکیل دادیم‪ .‬من بودم‪ ،‬خانم حریر شــریعت زاده‬ ‫پیانــو مــی زد و آرش فرهنگفــر هــم تنبــک‪ .‬بعد یک‬ ‫ویولــن به آن اضافه کردم که آقــای بهرنگ آزاده بودند‪.‬‬ ‫کــم کم تــار و کمانچــه و نــی و بربط به ایــن ترکیب‬ ‫اضافــه شــد کــه آقای مجیــد ناظم پــور بودنــد که با‬ ‫مــا همکاری مــی کردند‪ .‬بعــد بزرگترش کردیــم و االن‬

‫‪  19 ‬ماهنامه خردمند ‪ -‬سال پنجم ‪ -‬شماره ‪ - ۵۵‬شهریور | مهر ‪۹۸‬‬

‫ارکســتر کامل راز و نیاز ‪ 13‬نفر هســتند‪.‬‬

‫دوستانی که از قدیم بودند هستند؟‬

‫ از قدیمــی هــا آقای فردیــن الهورپور هســت‪ .‬آقای‬‫آرش کامــور تــا همین یکی دو ســال پیــش در خدمت‬ ‫شــان بودیــم‪ .‬آقای علی خشــتی نــژاد هم ‪ 10‬ســالی‬ ‫اســت که در خدمت شــان هســتیم و آقای اسکندری‬ ‫و آقــای بابــک میرزایــی و آقای حســین محمودی هم‬ ‫همیــن طــور‪ .‬اغلب بچه هایــی که االن با ما هســتند‬ ‫باالی ‪ 10‬ســال اســت که در خدمت شــان هســتیم‪.‬‬

‫برگردیــم بــه ماجــرای آشــنایی شــما و خانم‬ ‫شریعت زاده‪ .‬آن موقع که خانم شریعت زاده‬ ‫بعد از کنســرت جشــنواره تان آمدند با شــما‬ ‫صحبت کردند‪ ،‬شــما هم از ایشــان پرســیدید‬ ‫چه ســازی می زنند؟ آیا همانجا این آشــنایی‬ ‫ایجاد شد؟‬

‫ بلــه‪ .‬مادر ایشــان‪ ،‬ایشــان را معرفــی کردند و گفتند‬‫کــه دختر من هــم پیانو می زند و ســبک مرتضی خان‬ ‫محجوبی کار می کنند و شــاگرد اســتاد جواد معروفی‬ ‫هســتند‪ .‬این بــرای من هم خیلی جالــب بود و همین‬ ‫باعث آشــنایی و رفت و آمد و آشــنایی خانــواده ها با‬ ‫هم شد‪.‬‬

‫ایــن عالقه منــدی که منجــر به ازدواج شــد‪،‬‬ ‫چنــد وقت بعــد بین شــما به وجــود آمد؟‬

‫‪ -‬دو‪ ،‬ســه مــاه بعــد از ایــن جریــان رفــت و آمــد‬

‫‪Monthly - Vol. 5 - # 55 - Sep/Oct 2019 - Tel: 647-932-8283‬‬

‫‪19 Kheradmand‬‬

‫به‬

‫ی در تورنتو‬

‫ر ساالر عقیل‬ ‫بهانه حضو‬

‫آنجا که‬

‫عشق‬

‫خیمه می زند‬ ‫آرش نصیری‬ ‫ساالر عقیلی یکی از بهترین های موسیقی ایران‬ ‫است‪ ،‬با ده ها اثر تاثیرگذار و شنیدنی به ویژه‬ ‫در حوزه آثار ملی و میهنی‪ .‬او همواره یکی از‬ ‫خوش استایل ترین ستاره های موسیقی ما بوده‬ ‫و هست‪ ،‬هم از نظر سبک و سیاق کاری و‬ ‫هم از لحاظ استایل شخصی و برخورد و وجهه‬ ‫اجتماعی‪.‬‬ ‫ماهنامــه دیده بــان ‪ :‬زندگی حرفــه ای کاری و زندگی‬ ‫خانوادگی ســاالر عقیلی تقریبا در یک زمان شروع شد‪،‬‬ ‫وقتــی فقط نوزده ســاله بود‪ ،‬در جشــنواره موســیقی‬ ‫فجر ‪ 1375‬درخشــید و یکــی از تماشــاگران آن برنامه‬ ‫هم حریــر شــریعت زاده بــود‪ .‬بانوی جــوان هنرمند‬ ‫به اتفاق خانواده اش شــاهد هنرنمایــی هنرمند جوان‬ ‫بودنــد‪ .‬صحبت هــای آنها بعــد از برنامه به آشــنایی‬ ‫خانوادگــی و ازدواج شــان منجــر شــد‪ .‬به ایــن ترتیب‬ ‫عشــق به موســیقی باعث پیوند آنها شــد و این عشق‬ ‫همیشــه پابرجا ماند‪.‬‬ ‫آنهــا در کنــار هم به اجــرای برنامه هــای مختلف در‬ ‫اقصی نقــاط دنیا پرداختنــد و در کنــار آن یک زندگی‬ ‫مثالی را هم ســاختند‪ .‬حاصل ایــن همراهی و همدلی‬ ‫دنیایی از موســیقی و «ماهور» اســت کــه او نیز چون‬ ‫موســیقی در زندگی شان جاری اســت‪ ،‬زیباترین آهنگ‬ ‫زندگی شــان که او هم در دریای موســیقی خانه شــان‬ ‫می بالد و عاشــق موســیقی شده است‪.‬‬ ‫ســاالر عقیلــی یکــی از بهترین هــای موســیقی ایران‬ ‫اســت‪ ،‬با ده هــا اثر تاثیرگذار و شــنیدنی بــه ویژه در‬ ‫حــوزه آثار ملــی و میهنــی‪ .‬او همواره یکــی از خوش‬ ‫اســتایل ترین ســتاره های موســیقی ما بوده و هست‪،‬‬

‫هم از نظر ســبک و ســیاق کاری و هم از لحاظ استایل‬ ‫شــخصی و برخورد و وجهــه اجتماعی‪.‬‬ ‫گفتگــو با این ســتاره موســیقی ایران همیشــه جذاب‬ ‫اســت‪ ،‬مخصوصا وقتی درباره زندگی و ســایق اش هم‬ ‫باشد‪.‬‬

‫شما خیلی زود شناخته شــدید و زود کارتان را‬ ‫شــروع کردید و آلبوم دادید‪ .‬بنابراین آدم فکر‬ ‫می کند ســال هاســت حضور دارید و قاعدتا‬ ‫ســن تان باید بیشــتر از چهل و دو سال باشد‪.‬‬

‫ بله‪ .‬من در ســال ‪ 1372‬وارد هنرســتان موسیقی شدم‬‫و کار حرفــه ای را از ســال هــای ‪ 1374‬و ‪ 1375‬شــروع‬ ‫کــردم‪ .‬در واقع از ســال ‪ 1375‬کار صحنه ای را شــروع‬ ‫کردم و حاال ‪ 1398‬اســت‪ .‬یعنی می شــود ‪ 23‬ســال که‬ ‫عاشــقانه در کار موسیقی هســتم و واقعا به آن عشق‬ ‫مــی ورزم و افتخار می کنم و خدا را شــکر می کنم که‬ ‫مــی توانم به مــردم عزیز ایــران خدمت کنم‪.‬‬

‫امــا به جــز ماجــرای درخشــش شــما در آن‬ ‫جشــنواره‪ ،‬اتفاق خیلــی مهم دیگر آشــنایی‬ ‫شــما با خانم شــریعت زاده بود‪ .‬گویا ایشــان‬ ‫بعد از آن کنســرت با شــما صحبت کردند و ‪...‬‬ ‫ شــما کــه ماشــاءالله همــه چیــز را می دانیــد‪ .‬بله‪،‬‬‫بعــد از آن برنامه ایشــان بــه اتفاق خانــواده آمدند و‬ ‫خیلی بــه کار بنــده ابراز لطــف کردند‪ .‬با دایی شــان‬ ‫هم بودند‪ .‬از من پرســیدند شــما شــاگرد استاد صدیق‬ ‫تعریــف هســتید‪ ،‬درســت اســت؟ گفتم بلــه‪ .‬گفتند‬ ‫مــا از لحن و نحــوه خواندن شــما فهمیدیم که شــما‬ ‫باید شــاگرد ایشــان باشــید‪ .‬در آن دوره من پیش استاد‬ ‫تعریــف ردیف ها را یــاد می گرفتم و خیلی از شــیوه‬ ‫ایشــان متاثر بــودم چون خیلی روی من تاثیر گذاشــته‬ ‫بودند و من به ســبک و سیاق ایشــان آواز می خواندم‪.‬‬

‫‪  18 ‬ماهنامه خردمند ‪ -‬سال پنجم ‪ -‬شماره ‪ - ۵۵‬شهریور | مهر ‪۹۸‬‬

‫هــر جا که مــی خوانــدم اهل فــن مــی فهمیدند که‬ ‫تحت تاثیر و شــاگرد ایشــان هستم‪.‬‬

‫آن موقــع از آلبوم های ایشــان بیشــتر تحت‬ ‫تاثیر کــدام آلبــوم بودید؟ به یــاد طاهرزاده؟‬

‫ نــه‪ .‬آلبوم شوردشــت‪ .‬مــن این آلبوم ایشــان را صبح‬‫تا شــب گــوش می دادم و یکــی از آلبوم هــای زیبایی‬ ‫هم هســت که من همیشــه در تاریخ موســیقی گوش‬ ‫دادم‪ .‬به خصوص آن آواز شــور که ایشــان بــا تار آقای‬ ‫داریوش پیرنیــاکان اجرا کردند‪.‬‬

‫بعــد از ‪ 22‬ســال آیا هنــوز جزئیــات آن اجرا‬ ‫یادتان هســت؟‬

‫ آقــای پیرنیــاکان هــم آنجا به ســبک علــی اکبرخان‬‫شــهنازی نواختند و اســتاد هم آواز شــور بسیار زیبایی‬ ‫خواندند و من همیشــه ســعی می کردم کــه آن آواز را‬ ‫تقلیــد کنم‪ .‬فکــر می کنم یکی از عللی که من عاشــق‬ ‫دســتگاه شــور و دشــتی و ابوعطا و متعلقاتش هستم‬ ‫به خاطر همان آلبوم شوردشــت اســتاد تعریف است‪.‬‬ ‫البتــه آن موقــع ها حال و هــوای دیگری بــود‪ .‬فضای‬ ‫عجیبی در موســیقی ایران حاکم بــود‪ .‬آن زمان به دور‬ ‫از اینترنت و اینســتاگرام و تلگــرام و ماهواره و ‪ ...‬همه‬ ‫به هــم نزدیک بودند‪ .‬االن دیگر وقتی شــما با کســی‬ ‫کار داریــد‪ ،‬به او زنگ نمی زنید؛ یا اس ام اس می دهید‬ ‫یا بــا تلگرام کارتــان را می گویید‪ .‬حاال دیگر کســی به‬ ‫کســی زنــگ نمی زنــد‪ .‬خود این مســئله یــک فاصله‬ ‫ایجاد می کند‪ .‬این اصال خوب نیســت‪ .‬درســت اســت‬ ‫که تکنولوژی خوب اســت اما ایــن امکانات جدید‪ ،‬آدم‬ ‫هــا را از هم دور کــرده و آن حال و هوا و احساســات‬ ‫را کــم کــم از انســان ها می گیــرد‪ .‬در این شــرایط ما‬ ‫ماشــینی و مکانیزه شــدن زندگی را داریم احساس می‬ ‫کنیــم و این بــرای آینده همــه ما و به خصــوص برای‬

‫‪Monthly - Vol. 5 - # 55 - Sep/Oct 2019 - Tel: 647-932-8283‬‬

‫‪18 Kheradmand‬‬

‫امتیــاز ‪ IMDB‬فیلم جوکر را صرفــا برای رفع کنجکاوی‬ ‫اینجــا مطرح کردیــم و این امتیاز در حــال حاضر‪ ،‬هیچ‬ ‫ارزش خاصــی نــدارد‪ .‬تنهــا زمانی می‌توان بــرای امتیاز‬ ‫‪ IMDB‬یــک اثر ارزش قائل شــد‪ ،‬کــه حداقل چند ماه‬ ‫از اکــران آن گذشــته باشــد‪.‬‬

‫سایت راتن تومیتوز (‪)RottenTomatoes‬‬ ‫رضایت ‪ ۸۷‬درصدی منتقدان سایت‬

‫مهمترین شــخصیت‌های شــرور تاریخ ســینما را از نو‬ ‫تعریــف کردند‪ ،‬بلکه اینــکار را با خــود ژانر فیلم‌های‬ ‫کامیک‌بوکــی هم انجــام داده‌اند!"‬ ‫نقــد بعــدی از آقــای َزن بروکــس (‪،)Xan Brooks‬‬ ‫نویســنده برنــده جایزه و منتقــد روزنامــه بریتانیایی‬ ‫مشــهور گاردین (‪ )The Guardian‬است‪ .‬آقای بروکس‬

‫همانطــور که گفته شــد‪ ،‬ایــن فیلم هنوز بــه صورت‬ ‫رســمی اکران نشــده اســت‪ ،‬اما خب قطعــا می‌دانید‬ ‫که برخــی افراد و منتقــدان می‌توانند این فیلــم را در‬ ‫جشــنوا ‌ره‌های ســینمایی و دیگر روش‌های این چنینی‪،‬‬ ‫زودتــر از بقیه مــردم تماشــا کنند‪ .‬فیلم جوکــر تا این‬ ‫لحظه توانســته رضایت اکثر قریب بــه اتفاق منتقدان‬ ‫حاضــر در ســایت راتن تومیتــوز را جلب کنــد‪ .‬درحال‬ ‫حاضر‪ ۸۷ ،‬درصد از منتقدانی که نظرشــان را در ســایت‬ ‫راتــن تومیتــوز منتشــر کرده‌انــد‪ ،‬معتقدند کــه فیلم‬ ‫جوکر‪ ،‬اثر شایســته‌ای اســت‪.‬‬

‫سایت متاکرتیک (‪،)MetaCritic‬‬ ‫امتیاز ‪ ۱۰۰/۷۵‬از ‪ ۱۸‬نقد‬

‫امتیــاز متــای فیلــم جوکــر هم تــا این لحظــه‪ ،‬کامال‬ ‫امیدوارکننده بوده اســت‪ .‬امتیــاز ‪ ۷۵‬از ‪ ،۱۰۰‬یک امتیاز‬ ‫فوق‌العاده نیســت‪ ،‬اما به هیچ عنــوان هم امتیاز بدی‬ ‫به حســاب نمــی‌رود‪ .‬درواقــع همین امتیــاز ‪۱۰۰/۷۵‬‬ ‫می‌توانــد به ما نشــان دهد که فیلم جوکــر‪ ،‬کامال این‬ ‫شانس را دارد که نامزد بهترین فیلم سال در مراسم‌های‬ ‫ســینمایی مثل اسکار هم بشــود! همانطور که احتماال‬ ‫می‌دانید‪ ،‬منتقــدان چندان زیادی در تعیین امتیاز متای‬ ‫یــک اثر نقــش ندارند و معمــوال تعــداد نقد‌هایی که‬ ‫امتیــاز متاکرتیــک یک اثر را مشــخص می‌کند‪ ،‬بســیار‬ ‫کمتــر از مثــا تعــداد نقد‌های ســایت‬ ‫راتن تومیتوز اســت‪ .‬درســت اســت که‬ ‫ایــن موضــوع محدودیت‌هایــی را نیز‬ ‫بوجــود مــی‌آورد‪ ،‬اما درعــوض باعث‬ ‫می‌شــود که نمره متای اثــر‪ ،‬برمبنای‬ ‫نقد‌های معتبر باشــد‪.‬‬

‫خالصه نقد‌های فیلم جوکر‬

‫در ادامــه ‪ ۳‬تــا از معتبرتریــن‬ ‫نقد‌هایــی که تا ایــن لحظه برای‬ ‫فیلــم جوکر منتشــر شــده را با‬ ‫هــم مــرور خواهیــم کرد‪.‬‬ ‫اولیــن نقد از خانــم ِتری وایت‬ ‫(‪ ،)Terri White‬منتقــد و َســر ویراســتار مجلــه‬ ‫مشــهور امپایــر (‪ )Empire‬اســت‪ .‬خانم وایــت به این‬ ‫فیلم‪ ،‬نمــره ‪ ۱۰۰‬از ‪ ۱۰۰‬داده اســت!‬ ‫"جســورانه‪ ،‬درگیرکننده و به معنــای واقعی کلمه‪ ،‬زیبا!‬ ‫تــاد فیلیپــس (‪ ،Todd Phillips‬کارگــردان و یکی از دو‬ ‫نویســنده اثر) و واکین فی ِنکــس (‪،Joaquin Phoenix‬‬ ‫بازیگــر نقــش جوکــر) نه تنهــا یکــی از مطرح‌ترین و‬

‫هم بــه این فیلم‬ ‫نمــره کامل داده اســت‪.‬‬ ‫"واقعا که جوکر چه فیلم بیباک و نابودکننده‌ای اســت!‬ ‫داســتان این فیلم‪ ،‬درســت مانند شــخصیت اصلی آن‪،‬‬ ‫بســیار پیچیده‪ ،‬درگیرکننده‪ ،‬سرشــار از ایده‌های جدید‬ ‫و بــه معنای واقعی کلمه دیوان ‌هوار اســت!"‬

‫‪  17 ‬ماهنامه خردمند ‪ -‬سال پنجم ‪ -‬شماره ‪ - ۵۵‬شهریور | مهر ‪۹۸‬‬

‫آقــای دیوید رونی (‪ )David Rooney‬از مجله مشــهور‬ ‫هالیوود ریپورتــر (‪ )The Hollywood Reporter‬هم از‬ ‫فیلــم جوکر لذت برده اســت‪ ،‬اما او بــه این فیلم نمره‬ ‫کامــل نــداده و معتقد اســت امتیــاز ‪ ۸۰‬از ‪ ،۱۰۰‬برای‬ ‫جوکر کافی اســت‪:‬‬ ‫"ایــن فیلــم‪ ،‬متعلق بــه شــخص فینکس اســت! او با‬ ‫بــازی دیوانــ ‌هوار خــودش‪ ،‬شــخصیت جوکــر را بار‌ها‬ ‫و بار‌هــا از یــک آدم رقت‌انگیــز بــه یــک آدم بســیار‬ ‫ترســناک و قدرتمنــد تغییر می‌دهد‪ .‬البتــه نباید بینش‬ ‫و ارزش کار نویســندگان و کارگــردان فیلــم و همچنین‬ ‫کار شــگفت‌انگیز تیــم طراحــی و جلوه‌هــای ویژه اثر‬ ‫را نادیــده بگیریــم‪ ،‬امــا در هــر صــورت‪ ،‬ایــن واکین‬ ‫فینکس اســت کــه جوکر را بــه یکــی از پیچیده‌ترین‬ ‫و عمیق‌تریــن فیلم‌هــای کامیک‌بوکی هالیــوود تبدیل‬ ‫می‌کند "‬ ‫درنهایت هم اینکه واضح اســت تمام نقد‌های منتشــر‬ ‫شــده از این فیلــم‪ ،‬مثبت نیســتند و نقد‌هــای منفی‬ ‫هــم برای این اثر منتشــر شــده اســت‪ .‬مثــا یک نقد‬ ‫از فیلــم وجــود دارد کــه به این اثــر نمــره ‪ ۳۰‬از ‪۱۰۰‬‬ ‫داده و از بــازی شــخص واکین فینکــس در نقش جوکر‬ ‫ایراد می‌گیرد‪ .‬اما ما ســعی کردیــم نقد‌هایی را انتخاب‬ ‫کنیم که عالوه‌بر معتبر بودنشــان‪ ،‬خیلــی وارد جزئیات‬ ‫فیلم نشــده باشــند و صرفا یک تصویر کلــی از حال و‬ ‫هــوای فیلم به ما نشــان دهند‪.‬‬ ‫نقد‌هــا و امتیــازات فیلم جوکر که تا ایــن لحظه کامال‬ ‫امیدوارکننــده بوده‌اند و بنظر می‌رســد واکین فینکس‪،‬‬ ‫ایــن شــانس را کامــا دارد که یاد و خاطــره هیث لجر‬ ‫(‪ ،)Heath Ledger‬جوکــر محبــوب و فراموش‌نشــدنی‬ ‫فیلم شــوالیه تاریکــی (‪ )The Dark Knight‬را با نامزد‬ ‫شــدن و حتی برنده شــدند جایزه اسکار بهترین بازیگر‬ ‫مرد امســال‪ ،‬دوبــاره زنده کند‪.‬‬ ‫اما فینکس تنها بازیگر بزرگ فیلم جوکر نیســت‪.‬‬ ‫بجز آقــای واکین فینکس که بدون ذره‌ای شــک‬ ‫یکــی از بهترین و قابــل احترام‌تریــن بازیگران‬ ‫حــال حاضــر دنیا اســت‪ ،‬رابــرت دنیرو بــزرگ هم در‬ ‫ایــن فیلم ایفــای نقش کرده اســت!‬ ‫ضمن اینکه نام‌های شــناخته شده‌ای‬ ‫مانند اَلِــک بالدوین (‪،)Alec Baldwin‬‬ ‫مــارک مــارون (‪،)Marc Maron‬‬ ‫فرانسس کانروی (‪ )Frances Conroy‬و‬ ‫همینطور نام‌های کمتر شــناخته شــده‪،‬‬ ‫ولی بااســتعدادی مانند َززی بیتز (‪Zazie‬‬ ‫‪ )Beetz‬از ســریال زیبا و موفق آتالنتا هم‬ ‫در این اثــر ایفای نقــش کرده‌اند‪.‬‬ ‫فیلــم جوکــر در تاریــخ ‪ ۱۲‬مهــر (‪ ۴‬اکتبر)‬ ‫به صورت رســمی در ســینما‌های سرتاســر‬ ‫جهــان‪ ،‬اکران می‌شــود‪ .‬از آنجایــی که ما در‬ ‫ایران هســتیم و تماشــای این فیلم در سینما‪،‬‬ ‫عمــا جزو گزینه‌هــای پیش رویمان نیســت‪،‬‬ ‫بایــد تقریبــا ‪ ۶‬ماه دیگــر هم صبــر کنیم تــا بتوانیم‬ ‫نســخه باکیفیت این اثر را مشــاهده کنیم! تا آن موقع‪،‬‬ ‫می‌توانیــم خودمــان را بــا مطالعــه و بررســی همین‬ ‫نقد‌هــا و امتیازات فیلــم جوکر ســرگرم کنیم‪.‬‬

‫‪Monthly - Vol. 5 - # 55 - Sep/Oct 2019 - Tel: 647-932-8283‬‬

‫‪17 Kheradmand‬‬

‫چند نقد معتبر برای فیلم «جوکر»‬ ‫در این مطلب قصد داریم به بررسی چند‬ ‫نقد معتبر و همینطور نمرات و امتیازات فیلم‬ ‫جوکر (‪ )Joker‬که به احتمال بسیار زیاد یکی از‬ ‫چهره‌های شاخص فصل جوایز امسال خواهد‬ ‫بود‪ ،‬بپردازیم‪.‬‬ ‫وب‌ســایت گجت نیوز‪ :‬در این مطلب قصــد داریم به‬ ‫بررســی چند نقد معتبر و همینطور نمرات و امتیازات‬ ‫فیلــم جوکر (‪ )Joker‬که به احتمال بســیار زیاد یکی از‬ ‫چهره‌هــای شــاخص فصل جوایز امســال خواهــد بود‪،‬‬ ‫بپردازیم‪.‬‬ ‫دیگــر کم کم داریم به فصل جوایز ســال ‪ ۲۰۱۹‬نزدیک‬ ‫می‌شــویم و بنظر می‌رســد فصل جوایز امسال‪ ،‬یکی از‬ ‫جذاب‌تریــن فصول ســینمایی طی ‪ ۲‬دهه اخیر باشــد!‬ ‫فیلم‌هــای بســیار مهــم و قابل توجــه زیادی امســال‬ ‫اکــران شــده انــد یا قرار اســت اکران شــوند‪ .‬از ســال‬ ‫گذشته مشخص شــده بود که امســال در فصل جوایز‪،‬‬ ‫شــاهد رقابت بســیار جذاب دو فیلم ‪The Irishman‬‬ ‫و ‪ Once Upon a Time In Hollywood‬خواهیــم‬ ‫بــود‪ .‬همانطور کــه قطعا می‌دانیــد‪ ،‬ایــن دو فیلم به‬ ‫ترتیب توســط مارتین اسکورسیزی افسانه‌ای و کوئنتین‬ ‫تارانتینو بزرگ ســاخته شــده‌اند و تیم بازیگری هر دو‬ ‫فیلم هم بــه معنی واقعــی کلمه خارق‌العاده اســت‪.‬‬ ‫امــا هرچه بــه اواخر ســال ‪ ۲۰۱۹‬نزدیک شــدیم‪ ،‬یک‬ ‫فیلــم دیگر هم شــروع بــه دلبــری کردن از عاشــقان‬ ‫ســینما کــرد! فیلمی بســیار جاه‌طلبانه و البته بســیار‬ ‫عجیــب و متفــاوت که کــم کــم دارد دو ضلعی ‪The‬‬ ‫‪ Irishman‬و ‪Once Upon a Time In Hollywood‬‬ ‫را بــه مثلــث تبدیل می‌کند! درســت حــدس زدید‪ ،‬نام‬ ‫این فیلم جوکر اســت و داســتان زندگــی همان جوکر‬ ‫معروف داســتان‌های بتمــن را روایــت می‌کند!‬ ‫ســال ‪ ۲۰۱۹‬تا همینجا هم برای فیلم‌های کامیک‌بوکی‬ ‫و ابرقهرمانی‪ ،‬ســالی بســیار پربار بوده است! به عنوان‬ ‫مثــال‪ ،‬پس از گذشــت حــدود یک دهــه از اکران فیلم‬ ‫آواتار‪ ،‬امســال باالخره رکــورد پرفروش‌ترین فیلم تاریخ‬ ‫ســینما توســط آخرین شــماره از ســری اونجرز‪ ،‬یعنی‬ ‫فیلم ‪ Avengers: Endgame‬شکســته شد‪ .‬ضمن اینکه‬ ‫این فیلم توســط منتقــدان و طرفداران هم به شــدت‬ ‫تحســین شــد و جهان ســینمایی قابــل احتــرام مارول‬ ‫(‪ )Marvel‬را‪ ،‬از پیــش هــم قابــل احترام‌تر کــرد! حاال‬ ‫بنظر می‌رســد ســال ‪ ۲۰۱۹‬قرار اســت برای اصلی‌ترین‬ ‫رقیب مارول‪ ،‬یعنی ‪ DC‬هم ســالی بیاد ماندنی باشــد؛‬ ‫اتفاقــی کــه به نــدرت طی یــک دهه اخیر شــاهد آن‬ ‫بود ه‌ایم!‬ ‫این موضوع را هم یک بار برای همیشــه شفاف‌ســازی‬

‫کنیــم که درســت اســت‬ ‫فیلم جوکر برمبنای‬ ‫شــخصیت‬ ‫جو کر‬ ‫ا ز‬

‫اســت که البته اگر یک فیلم‌باز باتجربه هســتید‪،‬‬ ‫قطعــا می‌دانید که این امتیاز‪ ،‬لزوما نشــان‬ ‫دهنــده کیفیــت بــاالی فیلم نیســت‬ ‫و صرفــا نشــان می‌دهد کــه این‬ ‫فیلم‪ ،‬به شــدت هایپ شــده‬ ‫است و آدم‌های بسیاری در‬ ‫سرتاســر دنیــا‪ ،‬بی‌تابانه‬ ‫منتظــر اکــران آن‬ ‫هســتند !‬ ‫درواقــع‬ ‫مــا‬

‫کامیک‌بوک‌هــای دی‬ ‫سی ساخته شــده است‪ ،‬اما‬ ‫ایــن فیلم در جهان ســینمایی‬ ‫مجز ا‬ ‫‪ DC‬قرار نــدارد و یک فیلم کامال‬ ‫و مســتقل به حســاب می‌آید‪ .‬اجازه دهیــد قبل از‬ ‫بررســی خالصه نقد‌هــا و امتیازات فیلــم جوکر ابتدا‬ ‫خالصه داســتان رســمی این فیلم را با هــم مرور کنیم‪:‬‬ ‫آرتــور ف ِلک (‪ )Arthur Fleck‬دلقکی اســت که ســعی‬ ‫دارد در شــهر نابســامان گاتهــام‪ ،‬ســر و ســامان پیدا‬ ‫کنــد‪ .‬او روز‌هــا بــه عنــوان دلقــک‪ ،‬در مهمانی‌ها و‬ ‫جشــن‌های تولد کار می‌کند و شــب‌ها هــم به عنوان‬ ‫یک اســتندآپ کمدیــن فعالیت می‌کند‪ .‬امــا ف ِلک کم‬ ‫کــم احســاس می‌کند کــه زندگــی خودش هــم مانند‬ ‫یــک جوک بســیار عظیم اســت‪ .‬او در دنیــای بی‌رحم‬ ‫گاتهــام‪ ،‬یــک تصمیم اشــتباه می‌گیرد و ایــن تصمیم‪،‬‬ ‫سلســله اتفاقاتــی را رقــم می‌زنــد که زندگــی ف ِلک را‬ ‫برای همیشــه دگرگــون می‌کند‬

‫نمرات و امتیازات فیلم جوکر‬

‫ســایت ‪ :IMDB‬امتیاز ‪ ۱۰/۹.۷‬از چیــزی حدود ‪ ۳‬هزار‬ ‫نفر‬ ‫فیلم جوکر هنوز به صورت رســمی در ســینما‌ها اکران‬ ‫نشــده اســت‪ .‬پس واضح اســت که درحــال حاضر‪ ،‬به‬ ‫هیــچ عنــوان نمی‌تــوان روی نمــره ‪ IMDB‬این فیلم‬ ‫حســاب باز کــرد‪ .‬جوکر در حــال حاضر امتیاز بســیار‬ ‫بــاالی ‪ ۹.۷‬از ‪ ۱۰‬را از کاربــران ‪ IMDB‬دریافــت کرده‬

‫‪  16 ‬ماهنامه خردمند ‪ -‬سال پنجم ‪ -‬شماره ‪ - ۵۵‬شهریور | مهر ‪۹۸‬‬

‫‪Monthly - Vol. 5 - # 55 - Sep/Oct 2019 - Tel: 647-932-8283‬‬

‫‪16 Kheradmand‬‬

‫و نرخ شــرکت من ـ حســاس ـ روی میز نرود و معامالت شــروع بشــود‪ .‬اما سال‌های‬ ‫واقعا ســختی بود‪ .‬در ســال ‪ ۱۳۴۷‬به صادرات دو قلم دیگر خشــکبار شــامل پسته و‬ ‫کشــمش رو آوردم‪ .‬پسته کار بزرگی‬ ‫بــود و پول ســنگینی می‌خواســت‪.‬‬ ‫من پول نداشــتم‪ ،‬اما چــون در بازار‬ ‫آبــرو داشــتم و خوش‌حســاب بودم‬ ‫بــه من نســیه می‌دادنــد و هنر من‬ ‫این بود کــه یک ماهــه آن جنس را‬ ‫بــه خــارج می‌فروختــم و پولش را‬ ‫می‌گرفتــم‪ .‬این هنر خوش‌حســابی‬ ‫مــن عامــل موفقیــت مــن در بازار‬ ‫پسته بود‪.‬‬ ‫ســال ‪ ۱۳۴۳‬اولین انبارم را در خیابان‬ ‫تختی تهران خریــدم و کارخانه زیره‬ ‫حســاس را در مشهد تاســیس کردم‬ ‫که هنوز هم هســت‪ ،‬هر ســال که‬ ‫ســودی می‌بردم انبار و دفتر و خانه‬ ‫و ملــک می‌خریدم‪ .‬در ســرای امید که روزی درآن حجره قســطی خریــده بودم تمام‬ ‫دفاتر همســایه را خریدم‪.‬‬

‫فرشته زندگی می‌کنم‬

‫بعد‌هــا البتــه در مصاحبه هایــش از میزان ثروتش نیز ســخن گفته اســت‪ .‬وی تایید‬ ‫می‌کنــد که در فرشــته زندگــی می‌کند و ســال‌ها قبــل‪ ،‬وقتی پراید بیســت میلیون‬ ‫تومــان بود‪ ،‬می‌گفت اگر پراید بیســت میلیون می‌ارزد من حــق دارم بنز ‪ ۹۰‬میلیونی‬ ‫ســوار شــوم‪ .‬ســال گذشــته در گفتگویی با یــک روزنامه دربــاره ثروتــش گفته بود‪:‬‬ ‫«بعضی‌هــا می‌گویند مــن هفتمین فــرد ثروتمند ایران هســتم حتــی بعضی دیگر‬ ‫می‌گوینــد چهارمیــن ثروتمند ایرانی هســتم‪ .‬اما مــن هفت هزارمیــن ثروتمند هم‬

‫‪  15 ‬ماهنامه خردمند ‪ -‬سال پنجم ‪ -‬شماره ‪ - ۵۵‬شهریور | مهر ‪۹۸‬‬

‫نیســتم‪ ».‬برخی به وی لقب ثروتمندترین مرد ایــران را داده بودند‪ ،‬اما توضیحات وی‬ ‫درخصوص ثروتــش همواره جــذاب و خواندنی بود‪.‬‬ ‫وی گفتــه اســت‪ :‬در تمــام تهــران‬ ‫یک انبار دارم‪ ،‬یــک دفتر کار دارم و‬ ‫یک خانه‪ .‬البته قیمتشــان باالســت‪.‬‬ ‫خانه‌ام خیابان فرشــته اســت‪ .‬انبارم‬ ‫بزرگ‌تریــن انبــار تهــران اســت‪.‬‬ ‫این‌هــا را دارم‪ ،‬اما نمی‌توانم بگویم‬ ‫این افسانه‌ســازی‌ها (درباره ثروتم)‬ ‫درســت است‬ ‫ســال ‪ ۱۳۹۰‬نیز در گفتگویی درباره‬ ‫میــزان ثروتش گفته بــود‪ :‬من از کم‬ ‫به زیاد رســیدم‪ .‬مثالــش خانه‌هایم‬ ‫اســت‪ .‬اولین خانه‌ام را ‪ ۵۶۰۰‬تومان‪،‬‬ ‫دومــی را ‪ ۳۳‬هــزار تومان‪ ،‬ســومی‬ ‫را از درخشــش وزیــر فرهنگ شــاه‬ ‫ســابق ‪ ۱۴۰‬هزار تومان‪ ،‬چهارمی را‬ ‫‪ ۵۰۰‬هزار تومان و پنجمی را ‪ ۱۴۰‬میلیون تومان خریدم که االن در آن ســاکن هســتند‪.‬‬ ‫اکثــر ایــن خانه‌هــا را هنــوز دارم آن‌هــا را اجــاره داده‌ام و هیچ یــک را نفروخته‌ام‪.‬‬ ‫وجوهــات شــرعی و ‪ ...‬مالیات‌هایــم را داده‌ام‪ .‬هرگــز با دارایــی چانه نمی‌زنم‪.‬‬ ‫انفــاق می‌کنــم‪ .‬مســجد و درمانگاه و مدرســه می‌ســازم و خدا به مــن کمک کرده‬ ‫اســت‪ .‬من هیچ مالی در خارج کشــور ندارم‪ .‬فقط دفاتری در هامبورگ‪ ،‬دبی و لندن‬ ‫دارم کــه دفاتر تجاری‌ام هســتند‪ .‬من افتخار می‌کنم که میلیاردر هســتم‪ .‬همان خانه‬ ‫‪ ۵۶۰۰‬تومانــی امروز بیــش از ‪ ۱/۵‬میلیارد تومــان می‌ارزد‪ .‬پس میلیاردر شــدن کاری‬ ‫نــدارد‪ .‬خانه‌ای که ‪۱۴۰‬هــزار تومان خریدم امــروز یک میلیارد تومان مــی‌ارزد‪ ،‬خانه‬ ‫دیگــرم در خیابان ولیعصر ‪ ۱۳۰۰‬متر مســاحت دارد و حســاب کنید چقــدر می‌ارزد‪.‬‬ ‫چرا بگویم گدا هســتم؟‬

‫‪Monthly - Vol. 5 - # 55 - Sep/Oct 2019 - Tel: 647-932-8283‬‬

‫‪15 Kheradmand‬‬

‫اسداهلل‬ ‫عسگراوالدی‬ ‫که بود؟‬ ‫من افتخار م ‌‬ ‫یکنم‬ ‫که میلیاردر هستم‬

‫اسدالله عسگراوالدی به گفته خودش در سن ‪ ۱۲‬سالگی وارد بازار شد و‬ ‫تا آخرین روز‌های زندگی نیز کار کرد‪ .‬به این ترتیب از سال ‪ ۱۳۲۴‬به شکل‬ ‫حرفه‌ای وارد بازار کار شده است‪.‬‬ ‫وب‌ســایت خبر آنالین‪ :‬اسدالله عســگر اوالدی‪ ،‬سیاســتمدار و فعال اقتصادی ایرانی‪،‬‬ ‫درگذشــت‪ .‬وی جز اولین حلقه‌ای اســت که مســئولیت اتــاق بازرگانــی را در ابتدای‬ ‫انقالب اســامی عهده دار شــد‪ .‬اخبــار فراوانی پیرامون ثروت عســگراوالدی منتشــر‬ ‫می‌شــد تــا جایی که یک دهــه قبل نام وی را در فهرســت پولدارترین تاجــران ایرانی‬ ‫قــرار دادند‪ .‬وی البته هیــچ گاه از صحبت درباره زندگی شــخصی‌اش امتناع نمی‌کرد‪.‬‬ ‫بــه صراحت درباره راه پولدار شــدنش ســخن می‌گفت و البته جوانــان را همواره به‬ ‫کوشــش و کار و تالش دعــوت می‌کرد‪.‬‬ ‫وی که به تاجری متشــرع شــهرت داشــت‪ ،‬وقتی دربــاره شــکل کار کردنش توضیح‬ ‫مــی‌داد‪ ،‬می‌گفــت که هیچ گاه از بانکی وام نگرفته اســت و هیچ گاه نیز بیش از یک‬ ‫هفتم ســرمایه اش را به کســی نســیه نمی‌دهد چرا که فکر ورشکســتگی را می‌کند‪.‬‬ ‫تاجر ایرانی که بر خودروی آخرین سیســتم ســوار می‌شــد و در خیابان فرشته زندگی‬ ‫می‌کــرد‪ ،‬قیمت زیــره در جهان را تعیین می‌کرد‪ .‬وی در کار تجارت پســته‪ ،‬زیره‪ ،‬بادام‬ ‫و خرمــا بود‪ .‬اســدالله عســگراوالدی بــه گفته خودش در ســن ‪ ۱۲‬ســالگی وارد بازار‬ ‫شــد و تــا آخرین روز‌هــای زندگی نیز کار کرد‪ .‬به این ترتیب از ســال ‪ ۱۳۲۴‬به شــکل‬ ‫حرفه‌ای وارد بازار کار شــده است‪.‬‬

‫عسگراوالدی از زبان خودش‬

‫درباره زندگی شــخصی اش گفته است‪ :‬من اسدالله عســگراوالدی هستم و سال ‪۱۳۱۲‬‬ ‫در تهــران متولد شــدم‪ .‬خانواده‌ام متدین و در ســطح پایین جامعه بودند و با قشــر‬ ‫ثروتمندان سروکار نداشتند‪.‬‬ ‫شــغل پدرم پیشــه‌وری بود و مغازه عطاری داشــت‪ .‬ما ســه برادر بودیم که هر ســه‬ ‫از ســن ‪ ۱۲‬ـ ‪ ۱۳‬ســالگی کار در بازار تهران را شــروع کردیم‪ .‬روز‌ها کار و شب‌ها درس‪.‬‬ ‫پــس از گذرانــدن کنکور در رشــته ادبیات پذیرفته شــدم‪ ،‬اما عصر‌هایــی که فرصت‬ ‫داشــتم به دانشــکده اقتصاد هم می‌رفتم‪ ،‬چون ســاختمان‌های دانشکده مقابل هم‬ ‫بود‪ .‬گاهی ســر کالس‌های دانشــکده حقــوق هم می‌رفتم‪.‬‬ ‫آن موقــع رفتــن به ســایر دانشــکده‌ها آزاد بود و مثــل امروز کنترل و حراســت هم‬ ‫‪  14 ‬ماهنامه خردمند ‪ -‬سال پنجم ‪ -‬شماره ‪ - ۵۵‬شهریور | مهر ‪۹۸‬‬

‫در کار نبــود‪ .‬کارم را از صفر شــروع کردم‪ .‬اولین حقوقی که در دوره شــاگردی گرفتم‬ ‫روزی ‪ ۲‬ریال بود که می‌شــد ماهی شــش تومان‪ .‬تالشــم شــبانه‌روزی و کار ســخت‬ ‫بــود‪ .‬اولیــن تجارتم را با خرید یک کیســه کنجد به قیمــت ‪ ۵۳‬تومان از بــازار تهران‬ ‫شــروع کردم و آن کیســه کنجد را به نانوایی ســر محل به قیمت ‪ ۷۰‬تومان فروختم و‬ ‫این اولین ســود من در تجارت بود‪ .‬این مربوط به ســال ‪ ۱۳۲۷‬اســت‪ .‬تا ســال ‪۱۳۳۴‬‬ ‫کارمنــد بودم و در یک شــرکتی کار می‌کــردم که فعالیتش در زمینه صــادرات بود‪ .‬به‬ ‫صادرات عالقه‌مند شــدم‪ ،‬اما پول نداشــتم‪.‬‬ ‫تنهــا دارایــی‌ام خانــه‌ای بود کــه در خیابان شــهید مصطفی خمینی بــه مبلغ ‪۵۶۰۰‬‬ ‫تومــان خریــده بودم‪ .‬در آن خانه مــن و دو خواهر و پدر و مــادرم زندگی می‌کردیم‪.‬‬ ‫اولین ماشــینم که در ســال ‪ ۱۳۳۳‬خریدم یــک فولکس به مبلــغ ‪ ۵۹۰۰‬تومان بود که‬ ‫با همین ماشــین چند کیســه خواربــار از بازار می‌خریــدم و بین نانــوا و بقال توزیع‬ ‫می‌کــردم‪ .‬ســال ‪ ۱۳۳۴‬تصمیــم گرفتم تاجر شــوم‪ .‬به اتــاق بازرگانی رفتــم که کارت‬ ‫بازرگانــی بگیرم‪ ،‬اما ســنم اقتضــا نمی‌کرد‪ .‬چــون حداقل باید ‪ ۲۴‬ســاله می‌بودم‪.‬‬

‫چرا زیره را دوست داشت؟‬

‫نایــب رئیــس اتاق وقت طبق قانون می‌توانســت مــرا امتحان کند‪ .‬مرحــوم عبدالله‬ ‫توســلی مــرا پیش او فرســتاده بــود‪ .‬یادم نمــی‌رود ‪ ۲۰‬ســوال از من کرد دربــاره ارز‬ ‫کشــورها‪ ،‬حمل جنس و غیره‪ .‬من به تمام ســواالت جــواب دادم و آن نایب رئیس به‬ ‫معــرف زنــگ زد و گفت‪ :‬این باید جای من بنشــیند‪ ۲۵ .‬ســال بعد جای او نشســتم‪.‬‬ ‫‪ ۲‬ســال بعــد با قســط و تخفیف حجره‌ای بــه مبلغ ‪ ۴‬هــزار تومان خریدم و رشــته‬ ‫خشــکبار را انتخاب کردم و هنوز بعد از ‪ ۵۴‬ســال (این مصاحبه در ســال ‪ ۱۳۹۰‬انجام‬ ‫شــده اســت) در همین رشته هســتم‪ .‬زیره ســبز را بسیار دوست داشــتم‪ .‬چون هم‬ ‫ســرمایه کمی می‌خواســت و هم قیمتش ارزان بود‪ .‬از کار در داخل خوشــم نمی‌آمد‬ ‫می‌خواســتم صادرات داشــته باشــم‪ .‬کار را در ســال ‪ ۱۳۳۶‬و از صفر با صادرات زیره‬ ‫شــروع کردم و قســطی پنج تن زیره خریدم‪ .‬اولین مشــتری‌ام در صادرات ســنگاپور‬ ‫بــود‪ .‬بــا تمام دنیــا از طریق اتاق‌های بازرگانی‌شــان مکاتبــه کردم و دنبــال خریدار‬ ‫گشــتم‪ .‬اولین معامالتم با نیویورک ســال ‪ ۱۳۳۰‬شروع شــد‪ .‬نیویورک از دیرباز تاکنون‬ ‫بورس زیره بوده و هســت‪ .‬کوشــش کردم و ســفرهایم شــروع شــد و روزی رسید که‬ ‫دیکتــه کننده قیمــت زیره در جهان و ایران شــدم‪.‬‬ ‫دوشــنبه‌ای نبود که بازار ادویه نیویورک که زیره هم زیرمجموعه آن اســت باز شــود‬ ‫‪Monthly - Vol. 5 - # 55 - Sep/Oct 2019 - Tel: 647-932-8283‬‬

‫‪14 Kheradmand‬‬

Hami Canada Proudly Presents

Persian Home... A Story of Love

.‫ﺎﺎم ﻋﻮاﯾﺪ ﺣﺎﺻﻞ از اﯾﻦ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺗﻮﺳﻂ ﺣﺎﻣﯽ ﮐﺎﻧﺎدا ﴏف ﺳﺎﺧﺖ و ﺗﺠﻬﯿﺰ ﻓﻀﺎ ﻫﺎی آﻣﻮزﺷﯽ در ﻣﻨﺎﻃﻖ ﻣﺤﺮوم اﯾﺮان ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ‬ Hami Canada: 647-313-5551 • www.eventbrite.ca :‫ﺑﺮای ﺗﻬﯿﻪ ﺑﻠﯿﻂ ﺑﺎ ﻣﺎ ﺎﺎس ﺑﮕﯿﺮﯾﺪ و ﯾﺎ ﺑﻪ وﺑﺴﺎﯾﺖ زﯾﺮ ﻣﺮاﺟﻌﻪ ﮐﻨﯿﺪ‬ HOUSHANG SHANS

Presenting Sponsors:

Diamond Sponsor:

Gold Sponsors:

Media Sponsors: 13 Kheradmand

Afkham Mardoukhi

Silver Sponsors:

Community Sponsor:

Monthly - Vol. 5 - # 55 - Sep/Oct 2019 - Tel: 647-932-8283

۹۸ ‫ شهریور | مهر‬- ۵۵ ‫ شماره‬- ‫ سال پنجم‬- ‫ ماهنامه خردمند‬ 13 

‫ماهنامه اجتماعی‪ ،‬ف‬ ‫رهنگی‪ ،‬هنری خردمند‬ ‫ناشر‪ :‬انت‬ ‫شارات خردمند ‪ -‬تورنتو‬ ‫سردبیر‪ :‬محمد ُسهی‬ ‫امور داخلی و‬ ‫اداری‪ :‬حامد خ ّرم بخت‬ ‫تایپ‪ :‬مریم ُسهی‬ ‫طراحی و صفحه آر‬ ‫با ت‬ ‫ایی‪ :‬انتشارات خردمند‬ ‫شکر از‪ :‬مسروره بن ‌ی‬ ‫ها‬ ‫شم‬ ‫ی‬ ‫‬‫ر‬ ‫ضا‬ ‫می‬ ‫رف‬ ‫خ‬ ‫رایی‬ ‫کاشانی‬ ‫ الهه شهبازی ‪ -‬فرهاد‬‫کبیر ‪ -‬خسرو خبیری ‪-‬‬ ‫م‬ ‫ح‬ ‫مد‬ ‫تا‬ ‫جد‬ ‫ولت‬ ‫ی‬ ‫‬‫مهران‬ ‫امینیان و همه کسانی‬ ‫که در این شماره‬ ‫ما را یار و یاور بودند‪.‬‬ ‫روی جلد‪:‬‬

‫خون‬ ‫ب ه ایرونی‪ ،‬روایت عشق‬ ‫رن‬ ‫م امه خیریه برای ساخت‬ ‫درس‬ ‫ه در ایران ‪ -‬صفحه ‪۱۳‬‬

‫‪National Ethnic‬‬

‫‪Press and Media‬‬ ‫‪ada‬‬ ‫‪Council of Can‬‬

‫‪er of‬‬ ‫‪d is a Memb‬‬ ‫‪Kheradman‬‬ ‫‪d‬‬ ‫‪an‬‬ ‫‪ss‬‬ ‫‪nic Pre‬‬ ‫‪National Eth‬‬ ‫‪a‬‬ ‫‪ad‬‬ ‫‪an‬‬ ‫‪C‬‬ ‫‪cil of‬‬ ‫‪Media Coun‬‬

‫ماهنامــه‬ ‫ارســالی خردمنــد در ویرایش و ا‬ ‫ص‬ ‫الح‬ ‫م‬ ‫طال‬ ‫ب‬ ‫ار‬ ‫سـ‬ ‫ـال‬ ‫ی‬ ‫بایـ‬ ‫طگیری شــده و به اختیــار دارد‪ .‬مقاالت‬ ‫شــوند‪ .‬ـد حتماً تایــپ و غل ‌‬ ‫آ‬ ‫در‬ ‫س‬ ‫نظ‬ ‫ای‬ ‫ر‬ ‫ا‬ ‫می‬ ‫ت‬ ‫ل‬ ‫ن‬ ‫م‬ ‫وی‬ ‫ج‬ ‫له ارســال‬ ‫ســندگان مقاالت‪ ،‬الزامــاً‬ ‫ب‬ ‫یان‬ ‫نی‬ ‫گر‬ ‫د‬ ‫یــ‬ ‫دگ‬ ‫س‬ ‫اه‬ ‫ــئ‬ ‫ما‬ ‫ســت‪ .‬م ولیت قیمت‬ ‫ها‪،‬‬ ‫هنامه خردمند‬ ‫سـ‬ ‫ـر‬ ‫وی‬ ‫‌‬ ‫س‬ ‫ها‪،‬‬ ‫ن‬ ‫ح‬ ‫وه ارائه‬ ‫درج شــ‬ ‫ده در آگهــی ها بــه عهده صاحب آگهی ا خدمات و کلیه مطالب‬ ‫ســ‬ ‫ت‪.‬‬ ‫‪-676‬‬ ‫‪el: 416-676-9‬‬ ‫‪T‬‬ ‫•‬ ‫‪3‬‬ ‫‪8‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪2-8‬‬ ‫‪dmand.ca‬‬ ‫‪• Tel: 647-93‬‬ ‫‪• www.khera‬‬ ‫‪a‬‬ ‫‪.c‬‬ ‫‪d‬‬ ‫‪n‬‬ ‫‪a‬‬ ‫‪m‬‬ ‫‪d‬‬ ‫‪• info@khera‬‬ ‫‪ite 207‬‬ ‫‪e Street, Su‬‬ ‫‪g‬‬ ‫‪n‬‬ ‫‪o‬‬ ‫‪Y‬‬ ‫‪1‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪1‬‬ ‫‪8‬‬ ‫•‬ ‫‪6‬‬ ‫‪tario L3T 2C‬‬ ‫‪Thornhill, On‬‬

‫شماره ‪۵‬‬

‫‪ - ۵‬شهریور‬

‫‪/‬مهر ‪- ۱۳۹۸‬‬

‫سپتام‬ ‫بر‪/‬اکتبر ‪۲۰۱۹‬‬

‫اس‬ ‫دالله عسگراوالدی که ب‬ ‫ود‬ ‫؟ ‪.‬‬ ‫ ‪.‬‬ ‫ ‪.‬‬ ‫ ‪.‬‬ ‫ ‪.‬‬ ‫ ‪.‬‬ ‫ ‪.‬‬ ‫ ‪.‬‬ ‫ ‪.‬‬ ‫ ‪. . . .‬‬ ‫چند نقد م‬ ‫ ‪۱۴ . . . . . . . . . .‬‬ ‫عتبر برای فیلم «جوکر»‬ ‫ ‪.‬‬ ‫ ‪.‬‬ ‫ ‪.‬‬ ‫ ‪.‬‬ ‫ ‪.‬‬ ‫ ‪.‬‬ ‫ ‪.‬‬ ‫ ‪.‬‬ ‫آن‬ ‫ ‪.‬‬ ‫ ‪.‬‬ ‫جا که عشق خیمه می ز‬ ‫ ‪۱۶ . . . . . . . . . .‬‬ ‫ند‬ ‫ ‪.‬‬ ‫ ‪.‬‬ ‫ ‪.‬‬ ‫ ‪.‬‬ ‫ ‪.‬‬ ‫ ‪.‬‬ ‫ ‪.‬‬ ‫ ‪.‬‬ ‫ ‪.‬‬ ‫ ‪. . . .‬‬ ‫برای‬ ‫نجات زمین‪ ،‬بشر باید کمتر کار کند! ‪۱۸ . . . . . . . . . . . . . .‬‬ ‫ ‪.‬‬ ‫ع‬ ‫ ‪.‬‬ ‫ ‪.‬‬ ‫شاق ناکام در شعر فارس‬ ‫ ‪۲۲ . . . . . . . . .‬‬ ‫ی‪.‬‬ ‫ ‪.‬‬ ‫ ‪.‬‬ ‫ ‪.‬‬ ‫ ‪.‬‬ ‫ ‪.‬‬ ‫ ‪.‬‬ ‫ ‪.‬‬ ‫ ‪.‬‬ ‫ ‪.‬‬ ‫ ‪. . . .‬‬ ‫نگاهی به و‬ ‫ ‪۲۴ . . . . . . . . . .‬‬ ‫یدئوی خبرساز کودک و‬ ‫دا‬ ‫ما‬ ‫د؛‬ ‫تر‬ ‫سنا‬ ‫ک‬ ‫و‬ ‫غ‬ ‫م‬ ‫اخبار و گزار ‌‬ ‫‌بار‪۲۶ . . . . . . . . .‬‬ ‫شهای مختلف م‬ ‫رتب‬ ‫ط‬ ‫با‬ ‫زن‬ ‫دگ‬ ‫ی‬ ‫ای‬ ‫ر‬ ‫انی‬ ‫ان در ک‬ ‫اخبار و گزار ‌‬ ‫انادا‪۲۹ . . . . . . . .‬‬ ‫شهای مختلف مرتبط‬ ‫با‬ ‫زن‬ ‫دگ‬ ‫ی‬ ‫ای‬ ‫ر‬ ‫انی‬ ‫ان‬ ‫در‬ ‫ک‬ ‫نگاه‬ ‫انادا ‪۲۸ . . . . . . . .‬‬ ‫ی به روند تخریب مزار‬ ‫ه‬ ‫نر‬ ‫من‬ ‫دا‬ ‫ن‪،‬‬ ‫ن‬ ‫وی‬ ‫سن‬ ‫دگ‬ ‫ان و مش‬ ‫تاریخچه التار‬ ‫اهیر کشور ‪۳۰ . . . .‬‬ ‫ی در ایران ‪. . . . .‬‬ ‫ ‪.‬‬ ‫ ‪.‬‬ ‫ ‪.‬‬ ‫ ‪.‬‬ ‫ ‪.‬‬ ‫ ‪.‬‬ ‫ ‪.‬‬ ‫ ‪.‬‬ ‫ ‪.‬‬ ‫گفت‬ ‫ ‪.‬‬ ‫ ‪۳۲ . . . . . . . . .‬‬ ‫‌وگو با هنگامه اخوان با‬ ‫نو‬ ‫ی‬ ‫خو‬ ‫ش‬ ‫‌ال‬ ‫ح‬ ‫ان‬ ‫م‬ ‫وس‬ ‫یقی س‬ ‫هزین ‌ههای ن‬ ‫نتی‪۳۴ . . . . . . . .‬‬ ‫فیلم « ذر ‌یدادن در محرم امس‬ ‫ال‬ ‫چق‬ ‫در‬ ‫ب‬ ‫ود‬ ‫؟‪.‬‬ ‫ ‪.‬‬ ‫ ‪.‬‬ ‫ ‪.‬‬ ‫در جستجوی‬ ‫ ‪۳8 . . . . . . . . .‬‬ ‫فریده» برای اسکار انت‬ ‫خا‬ ‫ب‬ ‫شد‬ ‫ ‪.‬‬ ‫ ‪.‬‬ ‫ ‪.‬‬ ‫ ‪.‬‬ ‫ ‪.‬‬ ‫بریده تاریخ‬ ‫ ‪.‬‬ ‫ ‪۴۰ . . . . . .‬‬ ‫ ‪. . . . . . . . . . .‬‬ ‫ ‪.‬‬ ‫ ‪.‬‬ ‫ ‪.‬‬ ‫ ‪.‬‬ ‫ ‪.‬‬ ‫ ‪.‬‬ ‫ ‪.‬‬ ‫ ‪.‬‬ ‫ ‪.‬‬ ‫حسی‬ ‫ ‪.‬‬ ‫ن علیزاده؛ هرگز به تما‬ ‫ ‪۴۵ . . . . . . . . .‬‬ ‫‌‬ ‫م‬ ‫ش‬ ‫دن‬ ‫ف‬ ‫کر‬ ‫نم‬ ‫ی‬ ‫‌ک‬ ‫نم‬ ‫ ‪. . .‬‬ ‫رنج کودکان‬ ‫ ‪۴۶ . . . . . . . . . .‬‬ ‫زنان زندانی به بهای دا‬ ‫شت‬ ‫ن‬ ‫م‬ ‫هر‬ ‫ما‬ ‫در‬ ‫ی‬ ‫ ‪.‬‬ ‫ ‪.‬‬ ‫ ‪.‬‬ ‫چرا از ف‬ ‫ ‪۵۰ . . . . . . . . .‬‬ ‫ضولی در زندگی مردم‬ ‫لذ‬ ‫ت‬ ‫م‬ ‫ی‬ ‫‌ب‬ ‫ری‬ ‫م؟‬ ‫ ‪.‬‬ ‫ ‪.‬‬ ‫ ‪.‬‬ ‫ ‪. .‬‬ ‫عکس های دی‬ ‫ ‪۵۴ . . . . . . . . . .‬‬ ‫دنی این ماه ‪. . . . .‬‬ ‫ ‪.‬‬ ‫ ‪.‬‬ ‫ ‪.‬‬ ‫ ‪.‬‬ ‫ ‪.‬‬ ‫ ‪.‬‬ ‫ ‪.‬‬ ‫ ‪.‬‬ ‫ ‪.‬‬ ‫ ‪.‬‬ ‫کودکان‬ ‫ ‪۵۶ . . . . . . . . .‬‬ ‫از چه سنی و چرا اشیا‬ ‫ر‬ ‫ا‬ ‫م‬ ‫ی‬ ‫‌بل‬ ‫عن‬ ‫د؟‬ ‫‪.‬‬ ‫ ‪.‬‬ ‫ ‪.‬‬ ‫ ‪.‬‬ ‫ ‪. .‬‬ ‫خان ‌مهای نوی‬ ‫ ‪۵۸ . . . . . . . . . .‬‬ ‫سنده؛ فرمانروایان تجد‬ ‫ید‬ ‫چا‬ ‫پ‬ ‫در‬ ‫ای‬ ‫ر‬ ‫ا‬ ‫ن ‪.‬‬ ‫ ‪.‬‬ ‫ ‪.‬‬ ‫لطفا زی‬ ‫ ‪۶۰ . . . . . . . .‬‬ ‫اد جدی نگیرید ‪ -‬م‪ .‬شن‬ ‫بلی‬ ‫له‬ ‫‪.‬‬ ‫ ‪.‬‬ ‫ ‪.‬‬ ‫ ‪.‬‬ ‫ ‪.‬‬ ‫ ‪.‬‬ ‫ ‪.‬‬ ‫ ‪.‬‬ ‫ ‪. .‬‬ ‫هوش و خالقی‬ ‫ ‪۶۲ . . . . . . . . . .‬‬ ‫ت های ذهنی ‪ -‬خسرو‬ ‫خ‬ ‫بی‬ ‫ری‬ ‫ ‪.‬‬ ‫ ‪.‬‬ ‫ ‪.‬‬ ‫ ‪.‬‬ ‫ ‪.‬‬ ‫ ‪.‬‬ ‫ ‪.‬‬ ‫جدول ‪.‬‬ ‫ ‪۶۴ . . . . . . . .‬‬ ‫ ‪. . . . . . . . . . .‬‬ ‫ ‪.‬‬ ‫ ‪.‬‬ ‫ ‪.‬‬ ‫ ‪.‬‬ ‫ ‪.‬‬ ‫ ‪.‬‬ ‫ ‪.‬‬ ‫ ‪.‬‬ ‫ ‪.‬‬ ‫ ‪.‬‬ ‫ ‪. .‬‬ ‫در ضیافت واژه‬ ‫ ‪۶۶ . . . . . . . . . .‬‬ ‫ها ‪ -‬صفحات شعر ‪. .‬‬ ‫ ‪.‬‬ ‫ ‪.‬‬ ‫ ‪.‬‬ ‫ ‪.‬‬ ‫ ‪.‬‬ ‫ ‪.‬‬ ‫ ‪.‬‬ ‫ ‪.‬‬ ‫ ‪.‬‬ ‫ ‪.‬‬ ‫بازارچه ‪-‬‬ ‫ ‪۶8 . . . . . . . .‬‬ ‫دایرکتوری مصور مشاغ‬ ‫ل‪.‬‬ ‫ ‪.‬‬ ‫ ‪.‬‬ ‫ ‪.‬‬ ‫ ‪.‬‬ ‫ ‪.‬‬ ‫ ‪.‬‬ ‫ ‪.‬‬ ‫ ‪.‬‬ ‫ ‪.‬‬ ‫ ‪.‬‬ ‫ ‪۷0 . . . . . . . . . .‬‬

‫انتخابات‪ ،‬بد یا بدتر؟‬ ‫انتخابات کانادا در پیش است‪.‬‬ ‫برای مــا ایرانی‌هــا رای دادن و شــرکت در انتخابات‬ ‫امری نســبتاً عادی اســت‪ .‬همچنین انتخــاب بین بد‬ ‫و بدتــر نیز بــرای ما ایرانی‌هــا تقریبا امــری بدیهی‬ ‫محســوب میشــود‪ .‬ایــن بــار بــه نظــر میرســد در‬ ‫انتخابــات پیش رو کانــادا با چنین پدیــده‌ی انتخاب‬ ‫بین بــد و بدتر مواجه هســتیم‪.‬‬ ‫بــرای جا افتادن مفهــوم بد و بدتر‪ ،‬میتوانیــم از نحوه ســرویس‌گیری از ‪ ۲‬غول‬ ‫بــزرگ مخابراتــی کانــادا‪ ،‬یعنی بــل و راجرز بهــره بگیریم و ایــن میتواند مثال‬ ‫و نمونه خوبی از عرصه سیاســت کشــوری باشــد‪ .‬شــما چندبار تــا کنون مورد‬ ‫ظلــم و یــا مواجه با قیمتهای باال و یا احیاناً ســرویس خراب (مثــا) از طرف بل‬ ‫بود ه‌اید؟‬ ‫وقتی بل شــما را در شــرایط بدی قرار میدهد‪ ،‬به راجرز زنگ میزنید و از دســت‬ ‫بل شــکایت میکنید‪ .‬آنها به شــما خواهنــد گفت ما نه تنها قیمت و ســرویس‬

‫بهتــری داریــم بلکه چون شــما ســال‌ها با بــل بوده‌ایــد و اکنــون میخواهید‬ ‫بــه راجــرز بیایید‪ ،‬مــا حتی قیمت‌هــای بهتر و پکیج‌هــای بهتری نیز به شــما‬ ‫خواهیم داد‪.‬‬ ‫چند ســال بعد‪ ،‬مــورد ظلم و نامهربانی راجرز قرار میگیریــد و به دامن کمپانی‬ ‫بــل بر میگردید و ماجرای بــاال مانند یک دور‪ ،‬مدام بــه وقوع می‌پیوندد‪.‬‬ ‫در زمینــه سیاســت نیز کم و بیش همین ســناریو تکرار میشــود‪ .‬قرمــز و آبی‬ ‫سیاســت هماننــد قرمز و آبی شــرکت‌های مخابراتی هســتند‪ ،‬هر کــدام هر از‬ ‫چنــدگاه دمــار از روزگار پیروان خــود در می‌آورند ولی این پیــروان بجز رفتن از‬ ‫آبــی به ســوی قرمز و بازگشــتن از دامن قرمز بــه آبی راه گریز دیگــری ندارند‪.‬‬ ‫در ایــن میان مســئله انتخــاب ایرانی و ایرانــی تبار به ماننــد نوعی جبهه‌بندی‬ ‫همیشــه در بین مهاجرین ســاکنان کانادا مطرح بوده اســت و ایــن که به یک‬ ‫ایرانــی رای دهیــم همواره یک انگیزه و شــور مضاعف در ما برانگیخته اســت‪.‬‬ ‫بایــد بخاطر داشــت اول از همه انتخاب حزبی که میخواهیم بــه آن رای دهیم‬ ‫ارجح اســت‪ ،‬ســپس کفایت نماینده باید مورد ارزیابی قرار بگیرد‪ .‬چنانچه شــما‬ ‫پــس از بررســی و دقیق و آگاهــی از برنامه‌های احزاب مختلــق‪ ،‬تصمیم آبی یا‬ ‫قرمز یا ســبز یا… خــود را گرفته‌اید‪ ،‬ببینید آیا نماینده باکفایتــی از آن حزب در‬ ‫منطقه شــما هســت که ایرانی باشــد‪ ،‬اگر بود حتماً به او رای دهید‪.‬‬

‫‪  11 ‬ماهنامه خردمند ‪ -‬سال پنجم ‪ -‬شماره ‪ - ۵۵‬شهریور | مهر ‪۹۸‬‬

‫‪Monthly - Vol. 5 - # 55 - Sep/Oct 2019 - Tel: 647-932-8283‬‬

‫‪11 Kheradmand‬‬

‫‪  10 ‬ماهنامه خردمند ‪ -‬سال پنجم ‪ -‬شماره ‪ - ۵۵‬شهریور | مهر ‪۹۸‬‬

‫‪Monthly - Vol. 5 - # 55 - Sep/Oct 2019 - Tel: 647-932-8283‬‬

‫‪10 Kheradmand‬‬

‫‪  9 ‬ماهنامه خردمند ‪ -‬سال پنجم ‪ -‬شماره ‪ - ۵۵‬شهریور | مهر ‪۹۸‬‬

‫‪Monthly - Vol. 5 - # 55 - Sep/Oct 2019 - Tel: 647-932-8283‬‬

‫‪9 Kheradmand‬‬

‫‪  8 ‬ماهنامه خردمند ‪ -‬سال پنجم ‪ -‬شماره ‪ - ۵۵‬شهریور | مهر ‪۹۸‬‬

‫‪Monthly - Vol. 5 - # 55 - Sep/Oct 2019 - Tel: 647-932-8283‬‬

‫‪8 Kheradmand‬‬

‫‪  7 ‬ماهنامه خردمند ‪ -‬سال پنجم ‪ -‬شماره ‪ - ۵۵‬شهریور | مهر ‪۹۸‬‬

‫‪Monthly - Vol. 5 - # 55 - Sep/Oct 2019 - Tel: 647-932-8283‬‬

‫‪7 Kheradmand‬‬

‫‪  6 ‬ماهنامه خردمند ‪ -‬سال پنجم ‪ -‬شماره ‪ - ۵۵‬شهریور | مهر ‪۹۸‬‬

‫‪Monthly - Vol. 5 - # 55 - Sep/Oct 2019 - Tel: 647-932-8283‬‬

‫‪6 Kheradmand‬‬

‫‪  4 ‬ماهنامه خردمند ‪ -‬سال پنجم ‪ -‬شماره ‪ - ۵۵‬شهریور | مهر ‪۹۸‬‬

‫‪Monthly - Vol. 5 - # 55 - Sep/Oct 2019 - Tel: 647-932-8283‬‬

‫‪4 Kheradmand‬‬