SEPTEMBER 2O21
4 Liva en Emma spelen in een musical
6
8
Voorrang oefenen op het schoolplein
Een FIFA-toernooi spelen
9 Een nieuwe kraal voor de Kanjerketting
EEN INSECTENHOTEL MAKEN ZWIJNDRECHT – Lenneke (9), Linn (11), Leon (10) en Lars (7) maakten 18 augustus bij IVN Scharrelkids in Het Weetpunt insectenhotels. Lenneke: ‘Een insectenhotel is een huisje voor insecten.’ Lars: ‘Er kunnen bijvoorbeeld spinnen, bijen, mieren en pissebedden in het insectenhotel wonen.’ TEKST EN FOTO’S: LINDA TE VELDHUIS
‘Ik vind het leuk om tijdens de zomervakantie een insectenhotel te timmeren. Ik timmer vaker, ik bouw hutten’, vertelt Linn. ‘Ik vind timmeren ook leuk. Het slaan met de hamer vind ik het leukst’, zegt Leon.
In elkaar zetten
Iedereen krijgt een pakketje met hout dat al op maat gezaagd is. De verschillende plankjes moeten met spijkers in elkaar gezet worden. ‘Mijn broertje Lars vindt het timmeren wat lastig. Wij maken dus samen 1 insectenhotel’, zegt Leon. ‘Hout is soms hard en soms zacht. Het is daarom handig om een lichte en een zware hamer te gebruiken. De zware hamer gebruik je bij hard hout, de lichte bij zacht hout’, vertelt Linn.
Hotel vullen
‘Als het hout aan elkaar vast zit, vul je het insectenhotel. Ik doe er dennenappels, mos, rietstengels, droge bladeren en stro in’, zegt
Lenneke, Linn, Leon en Lars staan met hun insectenhotels buiten. Lenneke. ‘Ik doe er bloemen, dennenappels en blaadjes in. Ik lijm deze vast, anders vallen ze naar beneden bij het ophangen van het insectenhotel’, vertelt Linn.
Dichtmaken en versieren
‘Ik maak een stuk gaas vast aan de voorkant van het insectenhotel. De spullen voor de insecten kunnen er dan niet uitvallen. Daarna versier ik mijn insectenhotel met stiften’, zegt Lenneke.
In de tuin
Lenneke timmert het gaas vast op haar insectenhotel.
‘We hangen ons insectenhotel in onze tuin op’, zegt Lars. ‘Ik ga dan af en toe kijken of er beestjes in zitten’, zegt Leon. ‘Bijen kruipen graag in holletjes, bijvoorbeeld in riet. Als het buisje dichtgemaakt is, dan zit er een bij achter. Het is een soort deurtje, dat de bij zelf maakt’, weet Lenneke.
Leon slaat op een spijker terwijl Lars het hout vasthoudt.
Prikbord
SEPTEMBER 2O21
Jantje heeft een heel slecht rapport
gekregen op school en durft het niet
aan zijn ouders te laten zien. Onderweg naar huis gooit hij zijn rapport in het water. Als hij thuiskomt, vraagt zijn vader naar zijn rapport. Jantje antwoordt: ‘Alle eentjes zwemmen in het water!’ Lara (7) Een man en een vrouw lopen in een museum. Zegt de man tegen de vrouw: ‘Moet je kijken wat een afgrijselijk schilderij!’ Zegt de vrouw tegen de man: ‘Zet je bril eens op en kom voor die spiegel vandaan!’ Onno (10) De meester vraagt aan de schooldirecteur: ‘Waarom wilt u mij ontslaan, ik heb toch niks gedaan!?’ Waarop de directeur antwoordt: ‘Daarom juist.’ Jip (11)
P
R
E
P A
S
U R
T
E
I
E
X
E
K
B
E
I
O
L
O G
E
B
O U K
L
T
E
A M A
R Z E
S C H O O
L
K
A S S
C M
R A A R
E
E
E
S S
E
N
D A G K
E
N N
I
S
L
E
T
E
N
T
E
H
E
U O O
L
N
L
N
G N
G M V
E
N G
E
L
S
E
Y A R
R
T
L
E
R
E
N R
M P A D
J A
A
E
G
E A
T A A
J
K Z O U
N A P
R
O E
F
E
F
U
I
S
J
E
P
N
K
L
Aangeboden door kinderboekhandel De Giraf in Dordrech t LESSEN LEZEN BIOLOGIE
MAPJE
BOEKEN
PAUZE
ENGELS
PROEF
EXAMEN
REKENEN
GROEP
SCHOOL
GYM
SPORTEN
JUF
SPREEKBEURT
KENNIS
STUDEREN
KLAS
TAAK
KLUISJE
TAAL
LERAAR
TEAM
LEREN
VRAAG
ANTWOORD (1 WOORD):
REGELS: DE WOORDEN VIND JE HORIZONTAAL, VERTICAAL EN DIAGONAAL. JE MAG LETTERS MEERDERE KEREN GEBRUIKEN. ALS JE DE OVERGEBLEVEN LETTERS IN DE JUISTE VOLGORDE ZET, KRIJG JE HET ANTWOORD. MAIL DIT WOORD SAMEN MET JE VOORNAAM, LEEFTIJD EN HET TELEFOONNUMMER VAN JE OUDERS OF VERZORGERS (ZODAT WE CONTACT MET JE OP KUNNEN NEMEN ALS JE HEBT GEWONNEN) NAAR ANTWOORD@JONG078.NL. ALLEEN WINNAARS KRIJGEN BERICHT.
HET ANTWOORD VAN DE WOORDZOEKER IN DE VORIGE KINDERKRANT IS: ZAALVOLLEYBAL DE WINNAAR IS: SANNE (9)��������� GEFELICITEERD!
ZOEK de pennen in deze Kinderkrant
Kun jij ze allemaal vin den? Vul hier het aantal in:
9 pennen
Waarom hoor je een koe nooit zingen? Xian (10)
Ze zijn bang dat er ‘boe’ wordt geroepen.
Je loopt buiten op straat, je hebt geen muts of capuchon op en je hebt ook geen paraplu bij je. Toch word je niet nat. Hoe kan dat? Aïsen (11) Het regent helemaal niet.
2
078 De nieuwe Jong verschijnt ktober! donderdag 7 o ������ ������������������
een goed Heb jij een leuke mop, voor een artikel? e ide raadsel of een leuk am en je leeftijd Mail deze met je voorna l. naar redactie@jong078.n
Deze Jong078 wordt mede mogelijk gemaakt door:
CO L O FO N JONG078
-
2021 JAARGANG 2 - EDITIE 7 OPLAGE: 12.000 KRANTEN�� SEPTEMBER
MEER INFORMATIE EN CONTACT: WWW.JONG078.NL
Jong078 verschijnt in Alblasserdam, Dordrecht, Heerjansdam, Hendrik-Ido-Ambacht en Zwijndrecht. Oprichter en hoofdredacteur: Linda te Veldhuis Eindredacteur: Mariska Buitendijk-Pijl Vormgever: Stan van Oss Op alle artikelen in Jong078 berust copyright.
Volg Jong078 op:
Sport
Kanoen op de Waal
HENDRIK-IDO-AMBACHT – D'Jahvina (8), Jenaiyah (10) en Charviano (7) kanoën met Hi5Ambacht tijdens de zomervakantie op de Waal. Jenaiyah: ‘Ik wil leren kanoën. Ik heb dat nog nooit gedaan.’ D’Jahvina: ‘Ik ook. En ik zit niet vaak in een bootje.’ Charviano: ‘Wij hebben zelf een opblaasbootje. Maar het peddelen in een kano gaat anders. Ik wil een keer peddelen in een kano.’ TEKST EN FOTO’S: LINDA TE VELDHUIS
‘De kano is een beetje wiebelig. Je moet daarom in het midden van het bankje gaan zitten. Als iedereen aan 1 kant gaat zitten, kan de kano kiepen’, vertelt Jenaiyah.
1 peddel
Iedereen in de kano heeft 1 peddel. ‘Ik vind het best lastig om de peddel goed in het water te steken. Je houdt 1 hand op de bovenkant van de peddel. Je andere hand houd je op het zwarte stuk op de steel. Je steekt de peddel een stuk in het
SEPTEMBER 2O21
3
water. Je duwt je bovenste hand naar voren en zo zet je je af in het water. De kano beweegt dan’, legt Jenaiyah uit.
Sturen met een kano
‘Het is best zwaar om te peddelen. Ik merk dat aan mijn handen. En als je wilt sturen, moet je nog meer kracht zetten’, vertelt D’Jahvina. Wil je rechtdoor, dan peddel je aan allebei de kanten van de kano. Wil je een bocht maken, dan peddel je aan 1 kant van de kano.
Jenaiyah laat zien hoe je peddelt.
Om je heen kijken
D'Jahvina, Jenaiyah en Charviano gaan kanoën.
Charviano, Jenaiyah en D'Jahvina kanoën samen met Tinka van Hi5Ambacht op de Waal.
B DMINTON
De shuttle is van plastic en heeft een hard dopje.
ALBLASSERDAM – Sophie (10), Jakira (11) en Maartje (12) spelen badminton bij Badmintonclub Alblasserdam. Sophie en Jakira badmintonnen sinds 1,5 jaar en Maartje sinds 2,5 jaar. Ze trainen 1 keer per week. Sophie: ‘Je slaat bij badminton met een racket een shuttle over het net.’ Maartje: ‘Je kunt bij badminton dubbel spelen. Er spelen dan 2 teams van 2 personen tegen elkaar. Je kunt ook enkel spelen. Je speelt dan alleen tegen iemand anders alleen.’ TEKST EN FOTO’S: LINDA TE VELDHUIS
‘Je hebt voor badminton een racket, shuttle, sportkleding en een net nodig. Een badmintontas is ook handig voor het meenemen van je spullen’, zegt Jakira.
‘Ik vind het leuk om op het water te varen en naar de natuur te kijken. We zien een reiger, meerkoeten en eenden’, zegt D’Jahvina. ‘We zien ook ganzen, paarden en schapen staan’, vertelt Jenaiyah. ‘Er staan hier langs het water mooie en luxe huizen. Ik vind het leuk om naar die huizen te kijken’, zegt Charviano.
Binnen en buiten Badminton speel je meestal in een sportzaal. ‘We hebben altijd muziek aan tijdens de training. Dat vind ik gezellig’, zegt Maartje. ‘We hebben door corona weleens buiten gespeeld’, vertelt Jakira. De shuttle krijgt dan een rubberen ringetje om. De shuttle is zo iets zwaarder. De wind blaast de shuttle daardoor minder weg. ‘Maar toch maakt de wind het echt lastiger om te badmintonnen. De shuttle gaat dan soms zomaar de andere kant op’, zegt Sophie.
Maartje gaat serveren. Tegen de shuttle slaan ‘De shuttle is van plastic en heeft een soort dopje. Het dopje is het zwaarste deel van de shuttle. Het dopje is dus altijd beneden’, vertelt Maartje. ‘Je moet ervoor zorgen dat je de shuttle met de draden van je racket raakt. Je kunt zo lekker hard slaan. Ik vind dat leuk om te doen. Soms heb ik iets in mijn hoofd, waar ik boos over ben. Ik ben dat gevoel altijd kwijt na het badmintonnen’, zegt Sophie.
Sophie en Jakira staan klaar om tegen de shuttle te slaan.
Een partij spelen Het veld van badminton lijkt op het veld van tennis. ‘Er zijn bij tennis ook van die dubbele lijnen’, zegt Maartje. Speel je enkel, dan gebruik je de binnenste lijnen. Speel je dubbel dan gebruik je de buitenste lijnen. ‘Je moet de shuttle zo slaan dat de ander de shuttle niet kan raken’, vertelt Jakira. ‘Je scoort een punt als de shuttle binnen de lijnen de grond raakt’, zegt Sophie.
Jakira, Maartje en Sophie staan voor het net.
4
Kunst & Cultuur
SEPTEMBER 2O21
Liva en Emma spelen in een musical HENDRIK-IDO-AMBACHT – Liva (8) en Emma (11) spelen in de musical The Sound of Music. De musical wordt in verschillende theaters in Nederland gespeeld. Emma: ‘Een musical is een toneelstuk waarin veel gezongen wordt.’ Liva: ‘De musical gaat over de 7 kinderen Von Trapp. Zij krijgen een gouvernante in huis. Een gouvernante is een soort oppas.’ Emma: ‘De kinderen leven in Oostenrijk. Het verhaal is van net voor de Tweede Wereldoorlog.’ TEKST: LINDA TE VELDHUIS FOTO’S: PRIVÉ ‘Ik speel Gretl. Zij is de jongste van het gezin en is 5 jaar’, zegt Liva. ‘Ik speel Brigitta. Zij is de 2 na jongste en is 9 jaar’, vertelt Emma. Audities gedaan Liva en Emma hebben elkaar leren kennen bij de audities. Toevallig komen ze allebei uit HendrikIdo-Ambacht en wonen ze vlakbij elkaar. ‘Mijn moeder had me opgegeven voor de audities. Ik moest zingen en dansen tijdens de audities’, zegt Liva. ‘Dat ging bij mij ook zo. Ik vond het live zingen in de voorrondes erg spannend. Ik kreeg er buikpijn van’, vertelt Emma. Liva en Emma zijn samen met 52 andere kinderen gekozen uit 1.000 aangemelde kinderen.
Liva staat voor het AFAS Circustheater in Scheveningen.
Hoe vaak spelen Emma en Liva spelen in de musical The Sound of Music.
De voorstelling
Emma (midden) staat als Brigitta op het podium.
MINDERJARIG: Jonger dan 18 jaar.
‘Voor een voorstelling ga ik met alle andere kinderen die optreden naar de kleedkamer. Ik kleed me daar om. Mijn haar heeft mijn moeder thuis al gedaan. We krijgen daarna zendertjes om. Dat zijn de microfoons’, vertelt Liva. ‘We gaan ook inzingen, zodat je stem gelijk goed klinkt. We praten nog even over hoe het tijdens de voorstelling gaat. En dan wacht je in de coulissen op je beurt’, zegt Emma. ‘Je ziet tijdens het optreden alleen de mensen op de voorste rij zitten’, vertelt Liva. ‘De rest van de zaal is donker’, zegt Emma.
Liva en Emma mogen elk 24 keer de voorstelling spelen. Vaker mag niet, omdat ze nog minderjarig zijn. De musical wordt wel veel vaker gespeeld. Er zijn dus nog 8 andere kinderen die de rol van Gretl en Brigitta spelen.
Dol op zingen en dansen
‘Ik vind het heel leuk om te zingen. Ik voel me blij als ik zing. Ik zing eigenlijk de hele dag door. Ik dans er ook bij. Het gaat eigenlijk vanzelf’, zegt Liva. ‘Als ik zing, voel ik me vrolijk. Ik ga vanzelf dansen als ik zing. Ik wil altijd in musicals blijven spelen’, vertelt Emma. ‘Dat wil ik ook’, zegt Liva. COULISSEN: Achter de gordijnen op een toneel.
Een hoorspel maken DORDRECHT – Michelle (9), Riccardo (10), Owen (10), David (11) en Barnabas (10) gingen naar de Dordtse Zomerschool. Zij bezochten 23 augustus het Energiehuis voor verschillende workshops. De workshop Soundscape (spreek uit als sountskeep) was 1 van de workshops. Owen: ‘We maken in deze workshop een hoorspel met het thema jungle.’ Barnabas: ‘We bedenken eerst een verhaal. We maken daarna muziek die bij het verhaal past.’ TEKST EN FOTO’S: LINDA TE VELDHUIS ‘We maken met elkaar een woordweb. We bedenken allemaal woorden die met de jungle te maken hebben. Deze woorden zet je in vakjes in de computer. De vakjes zitten aan elkaar vast met een soort takjes’, vertelt David. ‘De vakjes met woorden zien eruit als een soort spinnenweb. Daarom heet het een woordweb’, zegt Riccardo.
Verhaal maken
‘We maken met een aantal woorden uit het woordweb een verhaal’, zegt Owen. Het verhaal gaat zo: In het regenwoud zijn neushoornvogels. Er zijn ook krokodillen. Er komen jagers aan. De krokodillen hebben honger.
Geluiden verzinnen
‘We verzinnen bij elke zin van het verhaal geluiden. We stampen met onze voeten op de grond als de jagers komen. We schuiven met onze voeten als ze de krokodillen zien. Ze gaan dan sluipen. Het geluid moet dan zachter zijn’, zegt Riccardo. ‘We fluiten en gillen zachtjes als geluid voor de neushoornvogels’, vertelt Owen.
Muziek maken
‘We maken met instrumenten geluid dat bij de jungle past. Ik heb een shaker (spreek uit als sjeeker). Er zit rijst in. Je schudt dit instrument op en neer’, zegt Owen. ‘Ik heb een soort houten rasp. Er zitten ribbels op. Ik strijk daaroverheen met een stokje’, zegt Barnabas.
Michelle en Riccardo slaan op hun instrument.
JUNGLE: Tropisch regenwoud.
Owen, David en Barnabas maken muziek tijdens de workshop.
Geluiden opnemen
De leraar leest de tekst van het verhaal voor. De leerlingen maken de afgesproken geluiden bij de tekst van het verhaal. De leerlingen spelen daarna op de instrumenten. ‘Alles wordt opgenomen met een microfoon. De leraar monteert alle opnames tot 1 opname. We krijgen dat aan het eind van de dag te horen. Ik vind het erg leuk om muziek te maken. Het is de 1e keer dat ik een hoorspel maak. Ik wil het wel vaker doen’, zegt Michelle.
Zelf met elkaar een hoorspel maken?
- Kies een onderwerp, bijvoorbeeld het pretpark. - Maak een woordweb bij het onderwerp. - Verzin een verhaal met de woorden. - Kies geluiden die bij je verhaal passen. - Kies wie het verhaal opleest en wie de geluiden maken. - Maak eventueel een opname van het hoorspel.
Sociaal
SEPTEMBER 2O21
Iets voor iemand anders doen DORDRECHT – Ikram (10), Jay (9), Jordy (9), Jasmine (9), Eliana (9) en Eliana (9) doen weleens iets voor iemand anders. Zij vinden dat belangrijk. Iets voor iemand anders doen kan al met kleine dingen. TEKST EN FOTO’S: LINDA TE VELDHUIS
Jasmine
‘Je maakt makkelijker vrienden als je anderen helpt. Bijvoorbeeld als je op een nieuwe school bent begonnen. Je krijgt ook een trots gevoel als je iemand helpt. Ik hielp laatst iemand tijdens gym. Die persoon was gebotst tijdens tikkertje spelen.’
Nuno en zijn AED
Nuno heeft in 2020 De Dordtse Belofte ontvangen. Hij heeft ervoor gezorgd dat er in zijn wijk een AED (spreek uit als afkorting: A-E-D) hangt. Er kunnen levens gered worden met een AED. Je gebruikt een AED als iemand een hartstilstand heeft.
‘Degene die je helpt wordt blij van je hulp. Ik vind dat fijn. Ik heb pas een jongetje geholpen. Hij fietste dezelfde kant op als ik. Er was een trap onderweg. Ik heb zijn fiets de trap op getild. Hij kon dat zelf niet.’
Eliana
Jay ‘Een vriendin had laatst een snee in haar voorhoofd. Het bloedde. Ik ben toen de juf gaan halen. Ik hielp ook mijn moeder een keer toen ze was gevallen met de fiets vol boodschappen. Ik hielp haar met alles oprapen.’
‘Mensen worden blij van hulp. En mensen belonen je soms voor je hulp. Je krijgt dan bijvoorbeeld snoepjes. Ik ga altijd kijken als iemand valt. Ik vraag dan of ik kan helpen. Als het voor mij te lastig is om te helpen, vraag ik mijn vader om hulp.’
5
De Dordtse Beloften
Ken je iemand uit Dordrecht die op een bijzondere manier iets doet voor anderen? En is die persoon tussen de 6 en 21 jaar? Meld hem of haar dan aan voor de jongerenonderscheiding De Dordtse Beloften van de gemeente Dordrecht. De aanmelding moet uiterlijk 13 oktober ingestuurd zijn. Kijk voor meer informatie op www.dordrecht.nl/jongerenlintje.
‘Oude mensen kunnen minder zelf doen. Ik woon in een flat. Ik help oude mensen in mijn flat bij het tillen van de boodschappen op de trap. Ik maak hen blij door te helpen. Ik vind dat belangrijk.’
Eliana
Ikram
‘De mensen die je helpt, gaan jou vertrouwen. Ze vinden je ook aardig omdat je hen helpt. Ik help mijn zus en vrienden vaak met zoeken als ze iets kwijt zijn. Of ik troost hen als ze verdrietig zijn.’
Doe jij weleens iets voor iemand anders?
Jordy
Allemaal speelgoed DORDRECHT – Vlakbij winkelcentrum Crabbehof zit Tante-Pip. ‘Tante-Pip is van mijn tante Bianca. Je kunt hier tweedehands speelgoed kopen. Mijn tante werkt ook voor de speelotheek en speelgoedbank. Die zitten naast Tante-Pip. Ik heb samen met kinderburgemeester Lucas en mijn broertje Fynn afgelopen juni de opening gedaan. Ik mocht het lint doorknippen. Ik voelde me bijzonder dat ik dat mocht doen’, vertelt Norah (8). TEKST EN FOTO’S: LINDA TE VELDHUIS Tante-Pip, de speelotheek en de speelgoedbank staan vol speelgoed. ‘Er is echt van alles: steppen, spelletjes, poppen, skeelers, boeken. Er is speelgoed voor binnen en buiten’, zegt Norah.
Speelgoed lenen
‘Een speelotheek is een bibliotheek voor speelgoed. Je kunt in de speelotheek dus speelgoed lenen. Ik heb zelf een keer een tipitent geleend’, zegt Norah.
Norah kijkt of er leuke spelletjes in de winkel staan.
Doneren
Kinderburgemeester Lucas (10), Norah en Fynn (5) openen Tante-Pip. FOTO: JEROEN NIEMIJER
Speelgoed krijgen
‘Gezinnen met minder centjes kunnen bij de speelgoedbank speelgoed krijgen. Kinderen in die gezinnen hebben vaak weinig of geen speelgoed’, vertelt Norah.
Speelgoed kopen Norah: ‘Dit is de winkel met tweedehands speelgoed.'
‘Al het speelgoed dat te koop is, staat in de winkel van Tante-Pip. Er staat daar heel veel speelgoed. Ik kijk zelf of er leuke spelletjes staan’, zegt Norah.
‘Al het speelgoed voor de speelgoedbank en de winkel is gedoneerd. Kinderen kunnen bijvoorbeeld hun oude speelgoed brengen. Het speelgoed moet wel heel, schoon en compleet zijn. Het speelgoed wordt goed bekeken. Het mooiste speelgoed gaat naar de speelgoedbank. De rest gaat naar de winkel,’ legt Norah uit.
Speelgoed doneren? Heb jij speelgoed staan wat je niet meer leuk vindt of waar je te oud voor geworden bent? Misschien mag je het doneren. Vraag je ouders of verzorgers of dat kan. Inleveren kan iedere woensdag en donderdag tussen 10.30 en 15.00 uur bij de speelgoedbank naast Tante-Pip in de wijk Crabbehof. Je kunt natuurlijk ook langskomen om speelgoed te lenen of te kopen.
6
Verkeer
SEPTEMBER 2O21
VOORRANG OEFENEN OP HET SCHOOLPLEIN Deze rubriek is mede mogelijk gemaakt door:
Thari, Megan, Sven en Thijs oefenen de voorrangsregels op een kruispunt. ZWIJNDRECHT – Thari (9), Sven (10), Megan (10) en Thijs (10) oefenen tijdens een praktische verkeersles op hun schoolplein de voorrangsregels bij een gelijkwaardig kruispunt. Er zijn geen verkeerslichten, maar ook geen voorrangsborden of -tekens op een gelijkwaardig kruispunt. Thari: ‘De regel is, dat degene die van rechts komt, voorrang heeft.’ De leerlingen moeten dus steeds goed nadenken wie waar van rechts komt. En wie dus voorrang krijgt of moet geven. Deze voorrangsregel geldt op zo’n kruispunt voor alle bestuurders in het verkeer. TEKST EN FOTO’S: LINDA TE VELDHUIS Er ligt een parcours met pionnen op het schoolplein. De blauwe en de rode pionnen laten zien waar de rijbaan is. De gele pionnen laten zien waar het gelijkwaardige kruispunt is. De leerlingen moeten op het kruispunt de voorrangsregels gebruiken. Goed opletten ‘We moeten goed opletten wie er op de kruising voorrang heeft en wie niet’, zegt Megan. ‘Als iedereen
weet wanneer hij of zij voorrang heeft, dan komen er geen botsingen’, legt Sven uit. ‘Het is belangrijk om oogcontact te maken. Zo weet je of de ander je ziet of niet’, vertelt Thijs. ‘Je moet zeker weten of je ook voorrang krijgt. Soms rijdt iemand gewoon door, terwijl hij of zij voorrang moet geven’, zegt Megan. Goede oefening ‘We doen elk schooljaar zo’n oefening met de fiets op het
DE VERKEERSQUIZ 1. WELKE BESTUURDER HEEFT OP EEN GELIJKWAARDIG KRUISPUNT VOORRANG? A. Degene die het hardst fietst. B. Degene die van links komt. C. Degene die van rechts komt.
2. WAT IS BELANGRIJK OM TE MAKEN OP EEN KRUISPUNT? A. Je koplamp. B. Oogcontact. C. Je snelbinders.
3. TEGEN WIE BOTSTE THIJS AAN EN WAAROM? A. Thari, Thijs gaf haar geen voorrang. B. Sven, Thijs bleef in zijn snelbinders hangen. C. Megan, Thijs fietste met zijn ogen dicht.
Antwoorden: 1. C 2. B 3. A
VRAAG OM AAN EEN VOLWASSENE TE STELLEN: Deed jij vroeger fietsoefeningen op school?
Thari, Sven, Megan en Thijs hebben een praktische verkeersles op hun schoolplein.
schoolplein’, zegt Thijs. ‘We oefenen de voorrangsregels op het schoolplein, zodat we het ook in het verkeer goed doen’, vertelt Sven. ‘Ik vind deze oefening belangrijk. Ik fiets niet heel veel. Ik vind het goed om te weten waar ik in het verkeer op moet letten’, zegt Thari. Soms lastig ‘Ik wist tijdens de oefening soms niet wie er voorrang had’, vertelt Sven. ‘Er zijn 4 kanten op het
kruispunt. Soms wist ik even niet waar ik precies was. Ik moest op zo’n moment goed kijken of er iemand van rechts kwam’, zegt Thijs. ‘Thijs botste een keer tegen me aan’, vertelt Thari. ‘Klopt, ik had toen geen voorrang, maar nam het wel’, bekent Thijs. ‘Er waren meer botsingen. Dat was best grappig. Maar gelukkig waren de botsingen op het schoolplein en niet op de weg’, zegt Megan.
CHECK JE FIETS REGELMATIG De leerlingen controleren na de fietsoefening elkaars fiets. Ze gebruiken daar een checklist voor. Thari: ‘Het is belangrijk dat je fiets compleet is, dat alles vast zit en dat alles goed werkt.’ Een fiets is dan veilig. Thijs controleert de fiets van Megan. Megan controleert de fiets van Thijs. Thijs: ‘De batterij van de voorste lamp was leeg.’ Megan: ‘Dat weet ik. Ik kijk vaak of mijn lampen het nog doen. Maar omdat het nu lang licht is, fiets ik niet in Megan controleert of het donker. Ik de handremmen van heb er daarom Thijs' fiets werken. nog geen nieuwe batterijen in gedaan. De fiets van Thijs mist snelbinders.’ Thijs: ‘Snelbinders zijn niet verplicht op je fiets. Je kunt bijvoorbeeld ook een rugzak omdoen om spullen mee te nemen.’ Een Thijs controleert of fietsbel is iets wat wel verplicht is op je de band van Megans fiets. Je kunt een bekeuring krijgen als je er fiets hard is. geen hebt.
Natuur
SEPTEMBER 2O21
7
De vernieuwde expositie in Biesboschcentrum Dordrecht DORDRECHT – Biesboschcentrum Dordrecht is verbouwd. Er is een nieuwe expositie. Deze gaat over 5 Biesboschthema's: water, planten, bevers, vogels en het verleden van de Biesbosch. Benthe (8) uit Zwijndrecht bezoekt de expositie. Benthe: ‘Ik vind het een leuke tentoonstelling. Er is veel te zien. Als je gaat wandelen in de Biesbosch, moet je zeker ook even binnen kijken. Ik wil de volgende keer als ik naar de Biesbosch ga weer naar deze tentoonstelling.’ TEKST EN FOTO'S: LINDA TE
Dit artikel is mede mogelijk gemaakt door:
VELDHUIS
Pad vogelparadijs
Benthe: ‘Er zijn veel verschillende soorten vogels in de Biesbosch. In deze koepel hoor ik vogelgeluiden in de ochtend, overdag en in de nacht. Ik vind het heel leuk om al die vogels te horen. De uil valt me het meest op. Die hoor je overdag niet.’ Benthe bekijkt het skelet van een bever.
Pad plantenpracht
Pad Beversporen
Benthe: ‘Ik vind een bever een leuk dier. Ik vind een bever cool door die platte staart. In dit pad leer je hoe je bevers kunt spotten door hun sporen. Dat zijn bijvoorbeeld knaagsporen op bomen, pootafdrukken of een soort glijbaan aan de oever. Bevers gaan via die glijbaan het water in.’
Riet kan wel 5 meter hoog worden.
Benthe: ‘De Biesbosch heet zo omdat er vroeger veel bies groeide. Dat is een plant. Ze maakten van bies matten en stoelzittingen. In de Biesbosch staat ook veel riet. Van riet kun je manden maken. Riet kan 5 meter lang worden! Dat wist ik niet. Dat is ruim 3 keer langer dan ikzelf.’
Pad Biesboschverleden Benthe: ‘Er werkten vroeger veel mannen in de Biesbosch. Ze hakten bies en riet om met speciaal gereedschap. Ze bleven een week in de Biesbosch om te werken. Ze sliepen in hutten of huisjes. Ze aten dan ui met een beetje aardappel.’
Benthe luistert naar een verhaal over griendwerkers.
Benthe luistert naar de geluiden van vogels in de Biesbosch.
Pad waterrijk
Benthe: ‘Er is eb en vloed in de Biesbosch. Eb is laag water. Vloed is hoog water. Er zit 80 centimeter verschil tussen eb en vloed. Vroeger was dat 2 meter verschil.’ Dat het nu minder is, komt door de Deltawerken. Dammen, sluizen en waterkeringen houden veel water tegen. Er kan daardoor minder water in de Biesbosch komen.
Benthe kijkt naar foto's met eb of vloed in de Biesbosch.
Speurtocht
Benthe: ‘Je kunt hierbinnen een speurtocht doen. Je zoekt dan naar hele kleine bevers. Ze zijn ongeveer een halve centimeter groot. Je beantwoordt ook vragen tijdens de speurtocht. Het is leuk om de speurtocht te doen. Zo zie je nog meer van de tentoonstelling.’
5 thema’s Als je Biesboschcentrum Dordrecht binnenstapt, kijk je gelijk je ogen uit. Je komt van alles te weten over 5 Biesboschthema's: water, planten, bevers, vogels en het Biesboschverleden. Volg het pad waar je meer over wilt weten en ontdek met je zintuigen.
Naar buiten
Als je alle thema's hebt beleefd, wordt het tijd om de thema's buiten te ontdekken. Ga op pad en kijk goed om je heen… Je ziet overal bloemen en planten, ontdekt de sporen van de bever en spot de Biesboschvogels met je verrekijker.
Gratis bezoek
Biesboschcentrum Dordrecht, het naastgelegen BeverBos en de Biesbosch zijn gratis te bezoeken. De speurtochten kun je tegen betaling bij de balie afhalen.
De vlaggen boven Benthe laten de 5 thema's zien.
Op de hoogte blijven?
Volg Biesboschcentrum Dordrecht op Facebook en Instagram voor de laatste nieuwtjes.
EXPOSITIE: Tentoonstelling.
Benthe speurt naar een kleine bever en beantwoordt daarna een vraag in het boekje van de speurtocht.
8
Games
SEPTEMBER 2O21
Een FIFA-toernooi spelen ZWIJNDRECHT – Jai (10), Destin (12) en Demian (12) deden 25 augustus mee aan het FIFA-toernooi in wijkcentrum Het Badhuis. FIFA is een voetbalsimulatiespel. De deelnemers spelen het spel op de Playstation. Demian: ‘We spelen FIFA 21.’ Jai: ‘Je speelt steeds tegen een andere speler.’ Destin: ‘Ik vind het leuk om een toernooi te spelen. Ik leer hier andere mensen kennen.’ TEKST EN FOTO: LINDA TE VELDHUIS Jai, Destin en Demian doen voor het eerst mee aan een FIFA toernooi. ‘Ik speel FIFA thuis met mijn vader en broertje. Wij hebben FIFA 16’, zegt Destin. ‘Ik speel thuis FIFA 18, maar niet op de Playstation. De knopjes zijn anders op de Playstation. Dat was wel even wennen’, vertelt Jai.
‘Ik speel eigenlijk nooit FIFA. Ik heb het thuis niet. Ik ben er ook niet goed in, heb ik gemerkt. Ik speel liever Fortnite’, zegt Demian.
Het toernooi
‘Er staan voor het toernooi veel schermen tegenover elkaar op de Jai, Destin en Demian doen mee aan een FIFA-toernooi. tafels. Je speelt met 2 personen op 1 scherm een potje tegen elkaar’, legt Demian uit. ‘Je kiest bij ieder potje je team en spelers’, vertelt Destin. ‘Een potje duurt 2 keer 4 minuten’, zegt Jai. ‘We spelen allemaal 12 potjes. Daarna komt de knock-out fase. Als je dan verliest, lig je uit het toernooi’, vertelt Destin. Jai, Destin en Demian zijn alle drie tot de kwartfinale gekomen.
Tip voor spelers
Jai heeft een tip voor andere FIFAspelers: ‘Ga niet schreeuwen als je een doelpunt tegen hebt, maar blijf je concentreren op het spel. Anders ga je alleen maar slechter spelen.’ Jai en Destin spelen een potje tegen elkaar.
Ik speel FIFA: ❏ Ja, ik speel editie
.....................
.....................................................
❏ Nee
Mijn favoriete club is
..................
..................................................... ............................................
Mijn favoriete speler is
...............
..................................................... ............................................
Ik zou weleens aan een FIFAtoernooi mee willen doen: ❏ Ja ❏ Nee
HEEL SNEL EEN RUBIK’S CUBE OPLOSSEN HENDRIK-IDO-AMBACHT – Tijmen (11) kan heel snel een Rubik’s Cube oplossen. ‘Een Rubik’s Cube is een kubus met gekleurde vlakjes. Het is een puzzel die heel lang door kan gaan. Het doel is om elke zijde helemaal in 1 kleur te maken’, vertelt Tijmen. TEKST EN FOTO: LINDA TE VELDHUIS ‘Ik ben 2 jaar geleden begonnen met het oplossen van de Rubik’s Cube. Ik kreeg er 1 van mijn tante. Ik heb toen op de website van Rubik’s het boekje over het oplossen gedownload’, zegt Tijmen.
Algoritmes
Wil je zien hoe snel Tijmen de Rubik’s Cube oplost? Check het filmpje op de Instagram- of Facebook-pagina van Jong078. Hoe lang doet Tijmen over het oplossen in dit filmpje, denk je? ❏ 29 seconden ❏ 25 seconden ❏ 23 seconden
▲
‘Je kunt de puzzel oplossen door algoritmes uit te voeren. Een algoritme is een serie bewegingen die je met de kubus moet maken. Ik leer de algoritmes uit mijn hoofd. Sommige zijn lastiger te onthouden dan andere. Het maakt uiteindelijk niet uit op welke manier je de puzzel begint. Hij is altijd op te lossen’, legt Tijmen uit.
Filmpje van oplossen
Records
‘Ik probeer de kubus zo snel mogelijk op te lossen. Dat vind ik het leukst. Ik meet mijn tijd met een timer. Ik druk mijn handen op start en dan gaat de tijd lopen. Het wereldrecord voor het oplossen van de Rubik’s
Tip van Tijmen De Speed Cube en timer die Tijmen gebruikt. De blokjes van een Speed Cube zijn soepeler te draaien.
‘Draai je kubus niet tijdens een algoritme. Heb je de kleur rood aan de voorkant, houd deze kant dan tijdens het draaien aan de voorkant. Het gaat anders mis. Dat komt omdat na het draaien links geen links meer is.’
Tijmen kan heel snel een Rubik's Cube oplossen. Cube staat op 3,5 seconden. Mijn record is 13 seconden. Maar die keer had ik geluk. Meestal doe ik er rond de 30 seconden over. Ik ben snel als ik rond de 23 of 24 seconden klaar ben,’ zegt Tijmen.
in totaal 14 kubussen. Ik neem ze in een speciale rugzak met vakken overal mee naartoe’, vertelt Tijmen.
Verschillende formaten
‘De standaard kubus is 3x3. Dat betekent dat er op elke zijde 3 rijen van 3 vlakjes zitten. Er zijn ook kubussen van 2x2, 4x4, 5x5, 6x6 en 7x7. De grootste kubus ter wereld is 32x32. Ik heb ook een kubus in de vorm van een driehoek en een kubus in de vorm van een bol. Ik heb
Tijmen is bezig met de puzzel.
Gezondheid en Eten
9
SEPTEMBER 2O21
Een nieuwe kraal voor
de Kanjerketting ALBLASSERDAM – Rose (10) heeft een Kanjerketting. Rose: ‘Een Kanjerketting is een kralenketting voor kinderen met kanker. Elke kraal staat voor iets wat je hebt gehad of voor een behandeling. Voorbeelden zijn een injectie of chemo. Ik heb een Kanjerketting, omdat ik lymfeklierkanker heb. En ik heb een idee voor een nieuwe kraal voor de ketting.’ TEKST EN FOTO'S: LINDA TE VELDHUIS
Lymfeklieren zijn de filters van je lichaam. Ze ruimen foute cellen of virussen op. Lymfeklieren zitten op
heel veel plekken, bijvoorbeeld in je hals en oksels. ‘Ik kreeg 2 bulten zo groot als tennisballen aan allebei de kanten van mijn nek. Ik kwam er toen achter dat ik kanker heb. Ik moet daarom behandeld worden. Toen ik daarmee begon, kreeg ik de Kanjerketting in het ziekenhuis’, vertelt Rose.
‘Ik ben sinds vorig jaar zomer ziek. Door de ketting houd ik bij wat ik allemaal meemaak tijdens de behandeling. De ketting vertelt eigenlijk mijn verhaal. De ketting helpt me het ziek zijn te verwerken. Mijn ketting is nu 10,6 meter lang. Ik heb 24 verschillende kralen’, vertelt Rose.
Positieve kraal
‘De meeste kralen zijn voor negatieve dingen. Het petje is bijvoorbeeld voor als je je haar verliest door chemo. Ik mis een positieve kraal. Ik wil graag dat er een haargroeikraal komt. Er is veel geld nodig om een nieuwe kraal te maken. Ik heb daarom een actie opgestart om geld in te zamelen’, zegt Rose.
Hoe ziet de ketting eruit?
‘De ketting begint met een wit schijfje, dan je naam en daarna een kraal met een anker. Daarna komen de kralen van alles wat je hebt meegemaakt. Een wolkje is bijvoorbeeld voor een narcose. Een oranje rondje met wit en groen is voor een chemo’, legt Rose uit.
NARCOSE: Een verdoving waardoor je in een soort diepe slaap raakt.
Rose wil graag een nieuwe kraal voor de Kanjerketting.
De ketting is belangrijk
Rose meet de lengte van haar Kanjerketting op.
Geld inzamelen
‘De kinderen op mijn basisschool Het Palet hebben kaarten gemaakt en deze verkocht. Ik maak met vriendinnen armbandjes om te verkopen. Iemand die ik ken maakt babykleertjes om te verkopen. En mensen kunnen doneren op de website www.kanjerketting.nl/acties. Ik hoop dat ik genoeg geld inzamel, zodat ik en alle andere kinderen met kanker de haargroeikraal kunnen krijgen. Ik heb al een idee hoe de kraal eruit komt te zien. Maar dat houd ik geheim tot de kraal er is’, vertelt Rose. CHEMO: Medicijnen tegen kanker via een infuus, drankje en tabletten.
Rose heeft 24 verschillende kralen aan haar Kanjerketting.
TUSSENDOORTJE EN LUNCH OP SCHOOL brui broon d
er m om rozi
jne
Pim: ‘Ik heb komkommer en appel mee als tussendoortje. Ik heb 3 bruine boterhammen voor de lunch. Op 2 boterhammen zit worst en op 1 boterham zit komkommer. Ik vind donkerbruin brood met pitjes ook erg lekker. Net als kaas met komkommer of kaas met augurk.’
T ip
noot jes
n
kom k
ZWIJNDRECHT – Pim (10), Isabelle (9), Bente (9) en Nika (9) zitten op kindcentrum De Kim. Zij hebben een continurooster. Ze eten daarom naast een tussendoortje ook de lunch op school. Pim, Isabelle, Bente en Nika vinden het belangrijk om gezond eten mee te nemen. Ze laten zien wat voor eten zij meenemen naar school. TEKST EN FOTO’S: LINDA TE VELDHUIS
l e t r o w
Bente: ‘Mijn tussendoortje is wortel, appel, aardbei en rozijnen. Ik eet als lunch 2 bruine boterhammen met kaas en wat losse rozijnen. Ik weet dat je van veel ongezonde dingen eten dik kunt worden. Gezond eten is ook goed voor je. Van wit brood ga je bijvoorbeeld moeilijk poepen.’
Bente: ‘Probeer eens granaatappel. Daar zitten een soort balletjes in, die je kunt opeten. Deze smaken zoet en zuur.’
Dit artikel is mede mogelijk gemaakt door:
en o l e m lia a g dr
uive n
Nika: ‘Ik heb stukjes galiameloen mee voor tussendoor. Ik heb als lunch nootjes, plakjes kaas en 1,5 bruine boterham met smeerkaas. Ik vind gezond eten meestal lekker. En ik weet dat gezond eten beter voor me is. Ik eet ook graag stukjes aardbei, galiameloen en banaan door elkaar.’
el p ap
Isabelle: ‘Ik eet als tussendoortje appel en druiven. Voor de lunch heb ik bruin brood met worst mee en een halve eierkoek. Ik vind het belangrijk om fruit te eten. Je krijg dan veel vitamines binnen. Ik vind appel het lekkerste fruit.’
Geen rommel in je trommel Hoe maak je je lunch gezonder? - Eet volkoren brood in plaats van bruin brood. Er zitten meer vezels in volkoren brood. - Kijk bij kaas naar het vetpercentage. Hoe vetter de kaas is, hoe ongezonder de kaas wordt.
- Doe geen chocopasta op brood, maar bijvoorbeeld plakjes banaan. - Kijk voor inspiratie in de brochure 'Geen rommel in je trommel' op https://bit.ly/3gYzANk.
10
De vraag en Jong078 puzzel
SEPTEMBER 2O21
Vind je het fijn om in de natuur te zijn?
‘Ja, omdat ik dan lekker de buitenlucht voel. Ik voel me vrij buiten en ik kan nieuwe dingen ontdekken en leren. Ik ontdekte een keer allemaal nieuwe beestjes in de bosjes. Ik ben het liefst heel de dag buiten. Ik ga weleens naar het bos. Ik klim dan in bomen. Ik ga best vaak naar het strand, in de zomer en de winter. Ik spring en duik graag in de golven van de zee.’
DORDRECHT EN ZWIJNDRECHT – Robin (11) en Niels (9) uit Zwijndrecht en Adam (7) en Zaid (7) uit Dordrecht vertellen of ze het fijn vinden om in de natuur te zijn. TEKST EN FOTO’S: LINDA TE VELDHUIS
Robin (11)
‘Ja. Ik zit op scouting en daar maken we hutten. Ik ga eigenlijk nooit naar het bos, maar dat zou ik wel willen. Je bent dan lekker in de buitenlucht. Je ziet mooie bomen en planten en misschien ook dieren. Ik heb wel een keer een haas in een park gezien. Ik vind fietsen ook fijner dan in de auto zitten. Ik ben dan lekker buiten. Ik voel me minder lekker in een auto.’
Niels (9) ‘Ja, ik vind het leuk om buiten te zijn. Ik ren heel veel met vrienden. Ik ga dan naar het Weizigtpark. Ik ben hier een keer in het water gevallen. Ik ben denk ik 10 keer in een bos geweest. Ik kijk niet naar dieren als ik in de natuur ben. Ik wil dan vooral veel rennen.’
Zaid (7)
‘Ik vind het een beetje leuk. Ik vind het erg leuk om buiten te rennen. Het maakt me niet uit of dat op de straat of op gras is. Ik ga weleens naar het park, als vrienden van mij gaan. Ik ga dan naar het Weizigtpark. Ik ben ook een keer naar de Biesbosch geweest.’
Vind jij het fijn om in de natuur te zijn?
Adam (7)
Wat komt er op de voorkant van het insectenhotel? PAGINA 1
Waarmee sla je tegen de shuttle bij badminton? PAGINA 3
Wat maken Michelle, Riccardo, Owen, David en Barnabas tijdens de workshop? PAGINA 4
Waar kun je speelgoed lenen? PAGINA 5
Het antwoord van de
De letters in de gele balk vormen het antwoord. Mail dit antwoord, samen met je voornaam, leeftijd en het telefoonnummer van je ouder(s) of verzorger(s), naar ANTWOORD@JONG078.NL We verloten de prijs onder de goede inzendingen. Alleen de winnaar krijgt bericht.
puzzel van juni is: WATERPISTOOL. De winnaar is JOËLLE (9). GEFELICITEERD! Aangeboden
door:
Wil je nog meer puzzelen? Kijk dan eens op PUZZELCORNER.NL voor meer leuke puzzels!
Wat is belangrijk om te maken op een kruising? PAGINA 6
Wat is een ander woord voor expositie? PAGINA 7
Bente eet als tussendoortje appel, aardbei en rozijnen en …? PAGINA 9
Wat is Senna? PAGINA 11
Waarmee duwt Lola het dons op lastige plekjes? PAGINA 12
Sociaal en Toekomst
Senna is mantelzorger
SEPTEMBER 2O21
11
STOFWISSELINGSZIEKTE: Ziekte die ontstaat doordat in een lichaam een bepaald stofje mist.
ZWIJNRECHT – Senna (11) is jonge mantelzorger. Een mantelzorger is iemand die lang en onbetaald zorgt voor iemand die ziek is. Die persoon is vaak een familielid. ‘Ik woon samen met mijn moeder. Zij heeft een stofwisselingsziekte. Mijn moeder loopt door haar ziekte moeilijker en ze heeft pijn. Ze kan bijvoorbeeld niet bukken. Als mijn moeder ’s ochtends meer pijn heeft, dan vraagt ze of ik iets wil pakken of aan wil geven.’ TEKST: MEE MANTELZORG FOTO’S: FOTOSTUDIO POPPICTURES, MARY-ANN
‘Mijn opa en oma zijn belangrijk voor ons. Oma kookt vaak en dan eten we met elkaar. Ik word weleens verdrietig of soms boos. Ik wil namelijk niet dat mijn moeder pijn heeft en die ziekte heeft. Ik heb niet altijd zin om erover te praten, soms wel. Dan vraagt opa bijvoorbeeld hoe het gaat. Het is fijn dat opa en oma er zijn’, vertelt Senna.
Soms lastig
‘Dat mijn moeder ziek is, vind ik soms lastig. Ik ben soms bang dat ze een andere ziekte krijgt. Ze kan daar zieker van worden dan andere mensen. Dan moet ze misschien naar het ziekenhuis of andere medicijnen gebruiken. En ik vind het bijvoorbeeld spannend om samen naar de middelbare school te gaan kijken. Ik ben dan bang dat de oudere kinderen mij uitlachen en pesten als ze mijn moeder zien op haar loopfiets’, zegt Senna.
Maar ook lachen
Senna maakt natuurlijk ook leuke en grappige dingen mee met zijn moeder. ‘Ik vind het leuk om samen met mijn moeder naar De Kuip te gaan. We kijken dan samen voetbal en juichen hard. En toen we in ons vakantiehuis in Zeeland waren, was mijn moeder van de bank gevallen. Maar ze kon niet meer overeind komen. We zijn toen allebei heel hard gaan lachen’, vertelt Senna.
Ontspannen is belangrijk
Ontspannen is belangrijk voor mantelzorgers. Senna houdt van voetballen.
Het is voor iedereen belangrijk om te ontspannen. Maar voor jonge mantelzorgers is dat nog belangrijker. ‘Ik voetbal bij Groote Lindt en ga graag freerunnen. Skateboarden vind ik ook heel leuk om te doen. TV kijken of op de Ipad gaan zorgt ook voor afleiding’, zegt Senna.
MIJN VADER IS:
DIRECTEUR VAN EEN TECHNISCH BEDRIJF
HENDRIK-IDO-AMBACHT – De vader van David (12) is directeur van een metaalbewerkingsbedrijf. De vader van David heet Johan. David: ‘Het bedrijf van mijn vader maakt metalen onderdelen voor bijvoorbeeld schepen.’ TEKST EN FOTO’S LINDA TE VELDHUIS
‘Er worden hier onderdelen gemaakt om bijvoorbeeld de schroef van een schip waterdicht te maken. Maar er is ook een keer een onderdeel voor de motor van een raket gemaakt’, weet David. Metaal bewerken ‘Er zijn verschillende manieren om metaal te bewerken. We doen hier constructie en verspanen’, zegt Johan. ‘Het bedrijf van mijn vader bestaat uit 2 delen. Het ene deel
In de bakken naast David zitten restjes metaal. Deze zijn van een stuk metaal gekomen tijdens het verspanen. maakt onderdelen door stukken metaal aan elkaar te lassen. Dat is dus constructie. Het andere deel maakt van een stuk metaal onderdelen door er stukjes metaal af te halen’, vertelt David. ‘Dat heet dus verspanen. Dat is een soort beeldhouwen met metaal. Je kunt zo bijvoorbeeld een ring maken’, legt Johan uit.
David staat naast leidingen. De losse onderdelen van deze leidingen worden aan elkaar gelast.
Wat doet Davids vader? ‘Mijn vader moet veel organiseren voor zijn bedrijf. Hij moet bijvoorbeeld problemen oplossen die anderen niet zelf kunnen oplossen’,
Afleiding is ook belangrijk. Senna gaat graag freerunnen.
Dit artikel is mede mogelijk gemaakt door:
METAALBEWERKING Verschillende manieren om van metaal onderdelen en producten te maken.
vertelt David. ‘Dat klopt. Ik heb ook veel contact met nieuwe klanten. Ik maak nieuwe plannen. En als we personeel nodig hebben, zoek ik naar mensen die hier kunnen werken’, vult Johan aan. ‘Het lijkt me lastig om de juiste mensen te kiezen. Want hoe weet je nu of iemand echt goed gaat werken?’, zegt David. Belangrijk werk ‘Het is belangrijk voor alle mensen in het bedrijf, dat mijn vader zijn werk goed doet. In het bedrijf werken 30 mensen. Zij verdienen hun geld, dus als het niet goed gaat met het bedrijf, hebben 30 gezinnen geen geld en kunnen ze problemen krijgen’, zegt David.
David en zijn vader staan bij een machine om metaal mee te bewerken.
Welke opleiding doe je voor deze baan? Johan heeft een studie Werktuigbouwkunde gedaan. Deze technische studie doe je na de havo of het mbo. Om metaal te bewerken en bijvoorbeeld verspaner te worden, kun je de opleiding Allround verspaner volgen. Je kunt tijdens deze opleiding ook al gaan werken. Je kunt de opleiding in de Drechtsteden volgen. Je doet deze na de middelbare school, bijvoorbeeld na het vmbo.
12
Op School en Creatief
SEPTEMBER 2O21
Een interactieve actieve muur
ZWIJNDRECHT – Tess (10), Eva (10), Jelle (10) en Youssef (9) zitten op kindcentrum Het Akkoord. De school heeft sinds eind juni een Lü interactieve muur met 50 spelletjes. De leerlingen noemen deze muur de beweegmuur. ‘De meesters en juffen op onze school vinden bewegen belangrijk. Ik ook, ik zit niet graag stil. We spelen en leren tegelijk als we bezig zijn met de beweegmuur’, zegt Eva. ‘De beweegmuur is een leuke manier om iets te leren, zoals rekenen. En je wordt er sportiever door’, vertelt Tess. TEKST EN FOTO’S: LINDA TE VELDHUIS
‘De beamer van het apparaat schijnt de spelletjes op de muur’, zegt Jelle. ‘De sensors in het apparaat weten wanneer iets de muur raakt. Zo kun je de spelletjes spelen’, vertelt Tess. De muur wordt een soort touch screen (spreek uit als tatsj skrien), zoals op een Chromebook. ‘Je hoort muziek tijdens de spelletjes. Je kunt ook Spotify opzetten’, weet Youssef.
Tess, Eva, Jelle en Youssef staan voor een puzzel op de beweegmuur.
De beamer, boxen en lampen van de beweegmuur.
Jelle, Eva en Tess spelen een spel met keersommen.
Opwarmen en dansen Het is de bedoeling dat de leerlingen veel bewegen tijdens de spellen. ‘Er zijn daarom opwarmspelletjes. Je doet dan jumping jacks, opdrukken of planken. Er is ook een dansspel. Dat lijkt op Just Dance. Je doet dan iemand die danst na’, vertelt Youssef.
Sommen maken ‘Er zijn spelletjes met keersommen, deelsommen en plus- en minsommen. Je speelt deze spellen in 2 teams. Je moet de som dan zo snel mogelijk uitrekenen en de bal tegen het juiste antwoord gooien. Als het goed is, krijg je 1 punt. Het team dat als eerste 20 punten heeft, wint. Ik denk dat je door deze spellen beter wordt in rekenen’, zegt Eva. ‘Ik merk dat ik de sommen nu sneller onthoud’, vindt Jelle.
Cirkels raken en puzzelen Er zijn ook behendigheidsspellen. ‘Het spel met de cirkels is er 1. Je speelt het met 4 personen. Je hebt allemaal 1 kleur. Je gooit de bal steeds tegen de cirkels met jouw kleur aan. Wie zijn cirkels het meest raakt, heeft gewonnen’, vertelt Jelle. ‘Er is ook een puzzelspel. De stukjes van een foto zijn gedraaid. Je gooit de bal tegen een stukje. Die draait dan. Je gooit de bal tegen de stukjes totdat alles recht staat en de foto klopt. De snelste wint’, zegt Tess.
INTERACTIEF: Digitaal communiceren.
HOE MAAK JE EEN KNUFFEL? Voorbereiding
- Zorg voor stof, dons, naald en garen, een schaar, een stokje en een naaimachine. - Kies een vorm, bijvoorbeeld een hart. - Teken twee keer hetzelfde hart naast elkaar op de stof en knip de harten uit.
ALBLASSERDAM – Lola (10), Maud (9) en Lindsay (10) maakten 25 augustus knuffels bij Landvast. Dit was een activiteit van het Zomerpaspoort. Lola: ‘Ik maak een konijn.’ Maud: ‘Ik ook. Het konijn is voor mijn kat.’ Lindsay: ‘Ik maak een hartje om in mijn bed op te hangen.’ TEKST EN FOTO’S: LINDA TE VELDHUIS Lola en Maud met hun zelfgemaakte konijnen.
2 1 Lindsay: ‘Maak de 2 lapjes stof aan elkaar vast met een speld. Ik rijg met een naald een draad door de stof. De 2 lapjes blijven zo goed op elkaar liggen onder de naaimachine. Ik laat een opening vrij, daar komt geen draad.’
5
Lindsay met haar zelfgemaakte hartje.
Lola: ‘Daarna vul je je knuffel met dons. Ik pak steeds een dot dons en stop die in mijn konijn.’
Lindsay: ‘Een mevrouw heeft voor mij de hartjes aan elkaar gestikt met de naaimachine. Ik trek met een speld de geregen draad eruit. Deze draad is niet meer nodig.’
3
4
Lindsay: ‘Ik keer het hartje door de opening om. Zo zie je de randjes niet meer.’
6
Lola: ‘Ik duw met het stokje het dons op lastige plekjes, bijvoorbeeld in het oor van het konijn. Ik kan zo heel het konijn goed vullen.’
Lindsay: ‘Ik duw met mijn vinger de stof goed op zijn plek.’
7
Lola: ‘Ik maak na het vullen de opening dicht met naald en draad. Mijn knuffel is klaar!’