DECember 2o20
4 Danique bezoekt 750 webshops
5 Hond Senna
7 Een robotauto bouwen
8 In de auto? Gordel om
Een AED in de buurt DORDRECHT – Nuno (11) heeft voor zijn buurt in de wijk Stadspolders een AED geregeld. ‘Je kunt met een AED iemands leven redden. Ik zag vaak een AED bij winkels en op school hangen. Ik las op internet dat je geld kunt inzamelen voor een AED in je eigen buurt. Ik vind een AED een interessant en belangrijk apparaat. Ik besloot daarom geld in te gaan zamelen voor een AED bij het huis van mijn vader’, vertelt Nuno. Tekst en foto´s: Linda te Veldhuis ‘Mensen kunnen een hartstilstand krijgen. Iemand is dan in levensgevaar. Een AED heeft elektroden. Dat zijn een soort pleisters met draden eraan. De elektroden geven een elektrische schok. De schok kan een hart weer laten kloppen’, legt Nuno uit.
De AED gebruiken
‘Iemand belt 112 als die persoon denkt dat iemand een hartstilstand heeft. De persoon van 112 vertelt waar er een AED in de buurt is.
Geld inzamelen
‘Een AED kost 2.660 euro. De maker van de AED sponsort elke AED en betaalt 1.007 euro. De rest van het bedrag moest ik inzamelen. Ik heb spullen verkocht via Marktplaats en Facebook en ik heb lege flessen ingeleverd voor het statiegeld. Ik heb ook gevraagd of mensen wilden doneren. Ik maakte daarvoor met mijn tante een actie op Facebook’, zegt Nuno.
De AED ophangen
Nuno toetst de code in om de box van de AED te openen.
‘Ik had na 3 maanden genoeg geld. De box met de AED werd naar ons toegestuurd. Ik heb de box met mijn vader buiten naast de voordeur opgehangen. De box heeft stroom nodig. Er zit een verwarming en een ventilator in de box. De AED mag niet te warm of te koud worden. Dan werkt hij niet goed’, vertelt Nuno.
De AED zit in het rode koffertje. In het zwarte tasje zitten een schaar, handschoenen en nog wat andere spullen.
Nuno heeft een AED voor zijn buurt geregeld.
HARTSTILSTAND: Het hart stopt met kloppen.
Er is een code nodig om de box van de AED open te maken. De persoon van 112 geeft de code. De AED kan dan gebruikt worden. Het apparaat vertelt zelf hoe je het moet gebruiken’, legt Nuno uit.
De Dordtse Belofte
‘Veel mensen vinden het goed dat ik de AED heb geregeld. Ik heb daarom op 20 november De Dordtse Belofte gekregen. Dit is een prijs voor kinderen en jongeren tussen de 6 en 21 jaar die zich inzetten voor Dordrecht. Ik ben de 1e van 11 jaar die hem wint’, vertelt Nuno trots.
Prikbord
DECember 2o20
Tante Berg staat onder de douche. ‘Ding dong.’ De bel gaat. Ze loopt naakt naar de voordeur en kijkt door de brievenbus naar buiten om te zien wie het is. Het is de blinde buurman, dus ze doet gewoon open. Zegt de buurman: ‘Ik heb goed nieuws, buurvrouw. Ik kan weer zien!’ Khira (11) ��������������� Een oen is aan het vissen. Hij vraagt aan
zijn buurman: ‘Mag ik jouw dobber lenen? Die van mij gaat steeds onder.’ Denise (12) Er lopen twee ijsberen door de woestijn. Zegt de een tegen de ander: ‘Volgens mij heeft het hier flink gevroren.’ ‘Waarom?’, vraagt de ander. Antwoordt de een: ‘Zie je dan niet hoeveel zand ze hebben gestrooid?’ Salwa (10)
L
A M
P
J
E
S
A P O O K
E
J
P A H
E
R
S
T
D A G
A P N
E O K
L
A
K
L
N N
J
E
E
O U B
I
N S
I
E
I
S
L
R
U D B
E
U
T
E
L
R
R
F O
D K Z A H
B
I
L
E
E
L
J
I
N
R
E
C
K
C O A
G A S A D
I
I
H
K
F
N S
N
P A
A
L
T
P
E
E
K R
I
L
C
R M V
I
E
R
E
N
E
L
L
E
E
K
E
R
S
T
S
L
V
S V R
E
I
D N
E
R
T
N S
L
Aangeboden door kinderboekhandel De Giraf in Dordrech t
APPELFLAP BAKKEN BOOM CADEAUS FEEST HAPJES
KALKOEN KERST KERSTDAG KNALLEN KOUD LAARZEN LAMPJES
LICHT NOREN
OUDJAAR PIEK RENDIER SAMEN
SJAAL SLEE SLINGERS VERLICHTING VERSIERING VIEREN
ANTWOORD (1 WOORD):
REGELS: DE WOORDEN VIND JE HORIZONTAAL, VERTICAAL EN DIAGONAAL. JE MAG LETTERS MEERDERE KEREN GEBRUIKEN. ALS JE DE OVERGEBLEVEN LETTERS IN DE JUISTE VOLGORDE ZET, KRIJG JE HET ANTWOORD. MAIL DIT WOORD SAMEN MET JE VOORNAAM, LEEFTIJD EN HET TELEFOONNUMMER VAN JE OUDERS OF VERZORGERS (ZODAT WE CONTACT MET JE OP KUNNEN NEMEN ALS JE HEBT GEWONNEN) NAAR ANTWOORD@JONG078.NL. ALLEEN WINNAARS KRIJGEN BERICHT.
HET ANTWOORD VAN DE WOORDZOEKER IN DE VORIGE KINDERKRANT IS: VERKEERSBORD DE WINNAAR IS: MIRANDA (11) GEFELICITEERD!
Wat staat er in het midden van het bos? Stijn (10)
De o. Wanneer leefde de oudste persoon ter wereld?
Wishal (12)
Simon (12)
Tussen zijn
en het pest.
zijn dood.
Het is geel
geboorte en
Banananananana.
2
078 De nieuwe Jong verschijnt nuari! donderdag 21 ja ������ ������������������ een goed Heb jij een leuke mop, voor een artikel? e ide k raadsel of een leu am en je leeftijd Mail deze met je voorna l. naar redactie@jong078.n
Deze Jong078 wordt mede mogelijk gemaakt door:
COLOFON JONG078
-
DECEMBER 2020 1 - EDITIE 10 11.000 KRANTEN
JAARGANG OPLAGE:
MEER INFORMATIE EN CONTACT: WWW.JONG078.NL
Oprichter en hoofdredacteur: Linda te Veldhuis Vormgever: Stan van Oss Op alle artikelen in Jong078 berust copyright.
Volg Jong078 op:
Sport en Sociaal
3
DECember 2o20
Nova zit op hockey ZWIJNDRECHT – Nova (9) speelt hockey bij HC Derby. ‘Bij hockey sla je met een stick tegen een bal. Er zijn 2 teams. Het team met de meeste goals wint een wedstrijd’, vertelt Nova. Tekst en foto’s: Linda te Veldhuis ‘Ik zit nu 2 jaar op hockey. Ik kan de bal heel hard wegslaan. De tegenstander kan de bal dan niet tegenhouden. Mijn team is heel gezellig. Er zitten allemaal meiden in en we hebben plezier met elkaar’, zegt Nova.
Slaan
‘Een hockeybal is erg hard. Je raakt de bal met de platte kant van je hockeystick. Je raakt de bal dan goed. Je kunt de bal zo harder wegslaan. Het is belangrijk dat je met je stick over de grond gaat. Je raakt de bal dan meestal goed’, vertelt Nova.
Een bitje beschermt tanden. Nova schermt de bal af.
Bitje
Verdedigen
Nova speelt hockey.
Nova slaat een harde bal.
‘Je wilt de bal in je eigen team houden als iemand de bal wil afpakken. Je houdt de bal met de hockeystick bij je. Je houdt de onderkant van de stick dicht op de bal. Iemand anders kan de bal zo niet makkelijk raken en dus ook niet afpakken’, zegt Nova.
‘Bij hockey kan een stick of een bal tegen je mond komen. Je tanden kunnen dan beschadigen. Je beschermt je tanden tijdens hockey met een bitje. Een bitje is van rubber. Je maakt het warm en bijt dan heel hard in het bitje. De afdruk van je tanden staat er dan in. Het bitje past zo heel goed in je mond’, legt Nova uit.
Vrijwilligerswerk doen Zwijndrecht – Elysa (14) en Anouk (13) doen vrijwilligerswerk. Elysa: ‘Ik vind het leuk om eten te maken. Ik heb 2 keer een high tea (spreek uit als haai tie) voor oudere mensen gemaakt.’ Anouk: ‘Ik heb geholpen bij speelmiddagen voor gezinnen uit Eritrea. Dat is een land in Afrika.’ Tekst: Linda te Veldhuis ‘Je kunt vrijwilligerswerk samen met leeftijdsgenootjes doen. Ik heb het altijd supergezellig met de andere vrijwilligers. We hebben samen een leuke tijd én we doen iets
voor andere mensen. Daarom vind ik het leuk om vrijwilligerswerk te doen. Belangrijk is wel dat je iets doet wat je zelf echt leuk vindt’, vertelt Anouk.
High tea
‘Mensen worden vaak blij van lekker eten. Ik vind het daarom leuk om voor mensen iets lekkers te maken, zoals de high tea. Er zitten verschillende zoete en hartige hapjes in een high tea. Ik maakte de hapjes samen met andere vrijwilligers. Ik vond dat erg gezellig. En de oudere mensen waren blij dat ze met andere oudere mensen samen lekker konden eten’, zegt Elysa.
Speelmiddag
‘Er waren afgelopen zomer speelmiddagen voor een aantal gezinnen uit Eritrea. De gezinnen wonen nog maar pas in Nederland. Ik hielp daarom bij de speelmiddagen. Ik heb geschminkt en glittertatoeages gezet. De gezinnen vonden dat erg leuk. Ik voelde me daardoor ook enthousiast’, vertelt Anouk.
Anouk en Elysa maken de high tea. Zwijndrecht
Foto: Jong
VRIJWILLIGERSWERK: In je vrije tijd iets voor een ander doen zonder dat je ervoor betaald krijgt.
Elysa en Anouk doen vrijwilligerswerk.
Foto: Linda
te Veldhuis
Zelf iets voor anderen organiseren? Vind jij het leuk om iets voor iemand anders te doen? Heb je een idee voor een activiteit in Zwijndrecht, Heerjansdam of Hendrik-IdoAmbacht? Misschien wil je een speurtocht of een knutselmiddag organiseren? Stichting MBZ kan jou helpen bij je idee. Vul je idee samen met een volwassene in op het formulier op www.stichtingmbz.nl/contact.
4
DECember 2o20
Danique bezoekt 750 webshops
DORDRECHT – Danique (10) bezocht 24 november QLS Fulfilment. ‘Dit bedrijf pakt bestellingen bij webshops in. Ze verzenden deze pakketjes naar mensen thuis’, vertelt Danique. ‘Robots pakken de spullen voor een bestelling. Ik had nooit gedacht dat bestellingen door robots gepakt zouden worden. Ik vind het leuk dat ik hier mag komen kijken.’ Tekst en foto’s: Linda te Veldhuis ‘Het gebouw is aan de buitenkant helemaal grijs. Je kunt niet naar binnen kijken. Ik verwachtte niet dat het bedrijf er van binnen zo uit zou zien, met robots en zoveel spullen’, vertelt Danique verrast.
Online bestellingen
Als je iets koopt bij een webshop, kunnen de spullen bij een bedrijf als QLS Fulfilment vandaan komen. Hier worden per dag tienduizenden pakketjes gemaakt en verzonden.
Het bedrijf verzendt de bestellingen voor 750 webshops.
Robots
De kleine spullen liggen in kratten. Deze kratten staan dicht op elkaar gestapeld. Robots halen de bestelde spullen uit de kratten. De robots zijn een soort karretjes. ‘Het is tof om te zien hoe de robots bewegen. Ze rijden alle kanten op, maar ze botsen niet tegen elkaar’, zegt Danique.
Grote spullen
Grotere spullen als dikke jassen, schoenen, pannen, tafeltjes en fietsbanden passen niet in de
De robots verzamelen de spullen van de bestelling. kratten. Deze spullen liggen in een groot magazijn. ‘Hier pakken mensen de spullen. Ze verpakken de spullen van 1 bestelling in een doos. Er staan hier heel veel dozen. Ze verwachten veel bestellingen door Black Friday’, vertelt Danique.
Toekomst
Er zijn bij QLS Fulfilment veel verschillende beroepen, zoals: - Orderpicker, deze verzamelt de spullen van een bestelling. - Inpakker, deze pakt de bestelling in. - Retourverwerker, deze regelt alles voor teruggekomen pakketten. - Accountmanager, deze heeft contact met klanten. - It’er, deze regelt alles met de computers en robots.
Over 10 jaar
Er gaat al veel automatisch bij het bedrijf. Het inpakken gaat nu nog met de hand. Er komen alleen steeds meer online bestellingen. Het inpakken is dan door mensen niet meer bij te houden. Er komen robots die de pakketten in gaan pakken. De mensen controleren dan de robots.
Dit artikel is mede mogelijk gemaakt door:
Danique staat naast 1 van de ruim 30 robots.
Danique staat in het magazijn voor de grote spullen.
Een vmbo vol haven en techniek
Rotterdam – Iana (13) zit in de brugklas van het STC vmbo college in Rotterdam. Iana: ‘Dit is een goede school als je iets in de haven of met techniek wilt doen. Ik wil zelf bij de douane werken, het liefst op een luchthaven. Ik heb daarom voor deze school gekozen. Ik kan hierna goed voorbereid naar een volgende opleiding.’ Tekst en foto’s: Linda te Veldhuis ‘De douane checkt de bagage op een luchthaven. De douane controleert ook containers in de haven. Douaniers zijn mensen die bij de douane werken. Zij kijken of er iets in de bagage of container zit wat niet mee mag’, vertelt Iana.
Verschillende vakken
‘Ik heb hier in het 1e jaar wiskunde, Engels, Duits, Nederlands, scheikunde, biologie, gym, verzorging, Techniek en Vakmanschap en Technologie en Toepassing. Je werkt veel met je handen bij Techniek en Vakmanschap. Ik bouw bij dit vak een zelfrijdende auto van hout. Je doet bij Technologie en Toepassing veel op computers en bijvoorbeeld met robots’, legt Iana uit.
Havens en containers
‘Ik zit op school in de Waalhaven in Rotterdam. Ik kan vanuit verschillende lokalen de haven zien. Ik zie ook vaak containers staan. De containers hebben veel kleuren. Ik vind dat er mooi uitzien’, vertelt Iana.
Gezellige school
‘Ik ben als enige uit mijn oude klas naar deze school gegaan. Dat geeft helemaal niet. Het is hier gezellig. Ik heb makkelijk nieuwe vrienden gemaakt’, zegt Iana. ‘Ik woon zelf 15 minuten fietsen van school. Als je verder weg woont, is deze school het ook waard om naartoe te komen.’
Iana schuurt het hout van haar zelfgemaakte auto.
Meer lezen over het STC vmbo college? Kijk op www.vmbo-stc.nl voor meer informatie. Je kunt de open dag bezoeken op
30 januari en 10 februari. Je kunt ook naar meeloopochtenden op
13 januari en 10 februari.
Dit artikel is mede mogelijk gemaakt door: Iana doet op haar school veel met techniek.
Iana staat in het technieklokaal.
Natuur
DECember 2o20
Hond Senna
5
zeg ik: zoek! En dan gaat Senna de snoepjes zoeken en opeten’, zegt Roan.
Sterke hond
‘Senna is een grote en sterke hond. Ik kan haar niet alleen uitlaten. Ze rent weg als ze een kat ziet. Ik kan haar niet tegenhouden met de riem. Ik laat Senna daarom met papa uit. Hij heeft de riem met Senna vast’, vertelt Roan.
Zwemmen
Roan verstopt een hondensnoepje voor Senna.
‘Senna houdt erg van water. Ze gaat graag zwemmen, zeker als het warm is. Ze schudt na het zwemmen haar vacht uit. Je moet dan niet te dichtbij staan. Je wordt anders zelf nat. Senna heeft een keer in het buitenzwembad van De Hoge Devel gezwommen. Er was toen een speciale dag. Honden mochten toen komen zwemmen’, zegt Roan.
Roan en zijn hond Senna. ZWIJNDRECHT – Roan (8) heeft een Duitse herder: ‘Onze hond heet Senna. Ze is een teefje. Ze is al best oud. Ze is 10 jaar. Een Duitse herder wordt namelijk ongeveer 12 jaar oud. Ik vind Senna lief. Senna houdt mij en mijn broertje altijd goed in de gaten. Ze let goed op ons.’ Tekst en foto’s: Linda te Veldhuis
‘Senna is al heel mijn leven bij ons. Mijn ouders hebben haar als pup in huis gekregen. Senna komt altijd gelijk naar me toe, als ik thuiskom. Senna vindt aaien fijn. Haar oren gaan naar de zijkant als ik haar kop aai’, vertelt Roan.
Spelen
‘Senna speelt graag met een tennisbal. Ik gooi deze weg en zij gaat de bal dan halen. Ze vindt het ook leuk om hondensnoepjes te zoeken. Ik verstop de snoepjes als Senna niet in de buurt is. Daarna
Senna is op zoek naar het verstopte hondensnoepje.
Steptocht op de Hooge Nesse
Dit artikel is mede mogelijk gemaakt door:
ZWIJNDRECHT – Toppie geeft gratis sportieve en culturele lessen. Djeshley (11) en Djaivey (7) doen mee aan de Toppie Steptocht op de Hooge Nesse. Djaivey: ‘We krijgen allemaal een eigen step en een helm. We stoppen onderweg een paar keer om iets te doen.’ Djeshley: ‘We gaan sportspellen in het zand doen. We gaan ook graffiti spuiten. Ik vind het fijn om buiten in de frisse lucht te spelen.’ Tekst en foto’s: Linda te Veldhuis De Hooge Nesse is een natuurgebied in Zwijndrecht. Je kunt er wandelen en fietsen en er is een speelbos.
Ken jij Toppie?
Steppen
‘De steps gaan lekker hard. Ik let tijdens het steppen dus goed op. De step heeft handremmen. Ik heb geleerd dat ik niet alleen de voorrem
Djaivey en Djeshley zijn graffiti aan het spuiten.
Djeshley en Djaivey spelen het spel “De vloer is lava”. moet gebruiken. Mijn step kiept als ik de achterrem niet gebruik’, vertelt Djaivey.
De vloer is lava
Djaivey en Djeshley staan op de steps.
‘We spelen bij onze 1e stop “De vloer is lava”. Je team moet met spullen zo snel mogelijk naar de overkant zonder de grond aan te raken. Je hebt elkaar echt nodig bij dit spel. Je denkt samen na
over de beste manier en je geeft spullen door. Het is leuk om dit spel een keer in het zand te doen. We stappen na het spel weer op de step’, zegt Djeshley.
Graffiti spuiten
‘We stoppen na 15 minuten met steppen. We maken met elkaar een gebouw van karton. Iedereen vouwt een paar delen in elkaar. Ik versier mijn delen met verf uit een spuitbus. Dat heet graffiti spuiten. De delen kunnen op elkaar gezet worden. We gaan op de step weer terug naar de plek waar we begonnen zijn’, vertelt Djaivey.
Toppie geeft sportieve en culturele lessen. Toppie organiseert ook evenementen in Zwijndrecht. Je hebt misschien wel eens een gymles van een Sportcoach gehad. Of een handvaardigheidsles van een Cultuurcoach. Maar je kunt ook na schooltijd en in de vakantie naar Toppie. Je kunt bijvoorbeeld een aantal sportlessen volgen. Of je kunt een aantal keer theaterles krijgen. En in de vakantie kun je aan speciale activiteiten meedoen.
G r ati s e n
a an m e ld en Meedoen is gratis. Iedereen die op de basisschool zit kan komen. Je moet je wel vooraf aanmelden. Dat kan op zwijndrecht.doemeemettoppie.nl. Kijk maar eens op de website. Je vindt daar alle cultuur- en sportlessen en de evenementen.
6
Techniek
DECember 2o20
Ook naar SKILLZ?
Luciano wint de drone
Wil jij ook aan de slag met nieuwe technieken, zoals robotica, 3D, drones, VR en multimedia? Zit je in groep 6, 7 of 8 op een basisschool in Dordrecht? En wil jij met je klas naar SKILLZ? Vul onderstaand formulier in.
DORDRECHT - In de Jong078 van oktober stond een prijsvraag over SKILLZ. Luciano (13) won met zijn inzending en ontving eind november de drone. Tekst en foto’s: Linda te Veldhuis
‘Voor de prijsvraag moest je vertellen waarom het nieuwe lokaal volgens jou “SKILLZ, de werkplaats voor innovatie” heet. Volgens mij is dat omdat je op deze plek nieuwe vaardigheden leert beheersen. De jury vond mijn antwoord het best. Daarom heb ik de drone gewonnen’, vertelt Luciano blij.
Ik wil graag met mijn klas naar SK ILLZ, omdat:
Eigen drone
‘Ik had nog geen drone. Mijn broertje heeft er wel 1. Ik heb daar een keer mee gevlogen. Ik ben blij dat ik nu een eigen drone heb. En dan ook nog 1 die je kunt programmeren’, zegt Luciano.
t zijn drone Luciano heef opgehaald.
Geef dit blaadje aan je juf of mees ter. Hij of zij kan ee n mail sturen na ar sterktechniekonde rwijs@h3o.nl. Hij of zij krijgt da n informatie over de mogelijkheden vo or lessen bij SKILL Z.
Educatieve drone
De drone van Luciano is geen speelgoed drone. Het is een drone die bij SKILLZ ook gebruikt wordt. De drone kan bestuurd worden met een app op je telefoon of de laptop. Je kunt de drone op de laptop programmeren. Je kunt hem dan bepaalde bewegingen laten doen, zonder hem te besturen. Hij kan bijvoorbeeld loopings maken of landen op gekleurde stippen. Hij gebruikt dan de camera om te zien wat er in de buurt is.
Open dagen De drone heef t een camera en kan geprogra worden. mmeerd
Zoek de 5 verschillen Dit is een robotarm. De robotarm lijkt een beetje op een menselijke arm. De robotarm is heel beweeglijk. Steeds meer bedrijven gebruiken een robotarm, bijvoorbeeld een autofabriek of een bedrijf dat plantjes in potten zet. Een robotarm kan heel snel werken. De robotarm wordt aangestuurd door een computer. Iemand heeft die geprogrammeerd, zodat de robotarm doet wat hij moet doen. Foto Michal Jarmoluk via Pixabay
De open dagen van de middelbare scholen verlopen door corona anders. Wil jij naar open dagen gaan? Kijk op de websites van de scholen van jouw keuze. Je leest daar hoe je de open dagen kunt bezoeken.
MAAND
AG
25
Bekijk het lokaal SKILLZ, de werkplaats voor innovatie
Wil je zien waar jij lessen in nieuwe technieken kunt volgen? Scan de QR-code en stap het lokaal binnen.
Techniek
DECember 2o20
7
Een robotauto bouwen Dit artikel is mede mogelijk gemaakt door:
Anthony, Aaron en Stijn bouwen een robotauto van Lego. DORDRECHT – SKILLZ, de werkplaats voor innovatie is sinds dit najaar open. Dit is een lokaal vol techniek uit de 21e eeuw. Je vindt hier bijvoorbeeld VR-brillen, 3D-printers, robots, drones en een green wall. Leerlingen volgen hier lessen over deze technieken. Anthony (12), Stijn (12) en Aaron (12) bouwden eind november een robotauto van Lego. Tekst en foto’s: Linda te Veldhuis ‘We bouwen van Lego een auto. De auto kan straks zelf rijden. We gaan hem namelijk ook programmeren’, vertelt Stijn. ‘We bouwen hem als team. We kijken wat we nodig hebben, Stijn en ik pakken de onderdelen. Aaron zet de onderdelen in elkaar’, zegt Anthony.
Aaron plaatst het onderdeel op de juiste plek. Spullen pakken Anthony en Stijn pakken steeds de onderdelen. De onderdelen liggen op een grote tafel. ‘We zoeken de onderdelen in de bakken boven op de tafel en in de grote bakken onder de tafel’, zegt Stijn. ‘Ik vind het leuk om de onderdelen te zoeken. Als ze al klaar lagen, was het veel te makkelijk’, vindt Anthony. Bouwen ‘Ik vind het in elkaar zetten van de Lego erg leuk. We controleren samen of we het goede onderdeel hebben. Daarna zet ik het onderdeel op de auto. Zo zetten we de hele auto in elkaar’, zegt Aaron.
Stijn is op zoek naar het juiste onderdeel.
Programmeren Anthony, Aaron en Stijn bouwen de auto in een paar lessen. De auto is bijna klaar. Daarna leren ze de auto programmeren met de laptop. De auto kan dan zelf een bepaalde route rijden.
De leerlingen volgen een stappenplan. Stappenplan ‘We volgen een stappenplan. Het lijkt op zo’n boekje in een Lego-doos. Het stappenplan staat nu alleen op de laptop. Er staat per plaatje welke onderdelen we nodig hebben’, vertelt Aaron. ‘Ik vind het leuk dat ik nu leer hoe zo’n auto er van binnen uitziet. Eigenlijk zijn we aan het spelen en leren tegelijk’, zegt Stijn.
Stijn en Anthony pakken de benodigde kabels.
Anthony, Aaron en Stijn kijken of ze het goede onderdeel hebben.
8
In de auto? Gordel om DECember 2o20
Vraag tijdens het eten:
Verkeer Deze rubriek is mede mogelijk gemaakt door:
www.schoolopseef.nl
Hebben jullie in de auto altijd een gordel om?
Shrivardhan, Lance, Mees en Charina dragen altijd een gordel in de auto. DORDRECHT – Charina (11), Shrivardhan (10), Lance (10) en Mees (9) hebben allemaal wel eens iets meegemaakt met een gordel in de auto. Ze vertellen waarom het dragen van een gordel belangrijk is. Tekst en foto’s: Linda te Veldhuis Mees: ‘We kregen een keer een klapband met de auto. Ik werd door het harde remmen naar voren geduwd. Ik werd gelukkig tegengehouden door de gordel.’ Shrivardhan: ‘Mijn broertje klikte een keer mijn gordel los tijdens het rijden. Ik kreeg de gordel niet gelijk vast. Mijn opa moest toen hard remmen voor een rood licht. Ik kon me nog net beethouden aan de losse gordel.’
Goed vast zitten
Lance: ‘Ik heb op vakantie in een Lamborghini gezeten. De meneer van de auto reed heel hard. Ik werd daardoor helemaal in mijn stoel geduwd. Hij remde gelukkig niet hard. Maar ik was blij dat ik een gordel om had.’ Charina: ‘Ik zat als baby in de auto met een Maxi-Cosi-stoeltje. Er botste toen een keer een auto achter op onze auto. Het was een harde klap, maar gelukkig zat ik goed vast met de gordels. Ik had niets.’
Controleren
‘Ik controleer altijd of de autogordel goed vast zit. En ik voel of hij geen
Mees pakt de gordel. pijn doet bij mijn hals’, zegt Charina. ‘Ik had een keer in een botsauto niet opgelet of de gordel goed zat. Ik had later allemaal blauwe striemen in mijn nek. De gordel zat dus niet op de goede plek,’ vertelt Mees.
Vervelend of niet?
‘Ik heb geen last van de gordel’, vindt Charina. ‘Ik vind een gordel vervelend als ik in de auto wil slapen. Ik kan niet gaan liggen door de gordel’, vertelt Lance. ‘Ik vind een gordel vervelend als ik in de auto aan het gamen ben. Ik kan door de gordel minder bewegen’, zegt Shrivardhan.
Mees klikt de gordel vast.
Piepjes
Veel auto’s gaan piepen als een gordel niet vast zit. ‘De piepjes gaan steeds vaker en harder. Je denkt dat het piepen wel over gaat. Maar dat is niet zo. Ze blijven gaan. Het geluid stopt pas als de gordel vast zit. Zo doe je toch zo snel mogelijk je gordel om’, vertelt Charina.
De Verkeersquiz 1. Wat is waar?
A. Mees werd door het harde remmen naar achteren geduwd. B. Mees werd door het harde remmen naar voren geduwd. C. Mees werd door het harde remmen naar de zijkant geduwd.
2. Waarom gaan sommige auto’s piepen? A. Als je moet gaan tanken. B. Als je je gordel los moet doen. C. Als je je gordel vast moet doen.
3. Het dragen van een gordel is
A. belangrijk, want hij beschermt jou. B. onbelangrijk, want het is veilig om door de auto heen en weer te rollen. C. vervelend, omdat je dan steeds piepjes hoort. Antwoorden: 1. B 2. C 3. A
Mees, Shrivardhan en Charina zitten op de achterbank.
Lance: ‘De piepjes stoppen als je de gordel vast doet.’
Maritiem Tug
Marineschip
Een tug is een sleepboot. Dit schip kan grotere boten slepen. Een tug is klein, maar erg sterk. Een tug kan bijvoorbeeld grote zeeschepen helpen met het veilig in- en uitvaren van havens. Een tug kan ook grote dingen als boorplatformen verplaatsen.
1
Ferry
5
Jacht Een jacht is een snel en luxe schip. Een jacht is meestal van een persoon of familie. Veel jachten hebben een professionele bemanning. Dat is het personeel op het schip. De grootte van de bemanning hangt af van de grootte van het jacht. Er zijn 8 bemanningsleden op een jacht van 40 meter lang. Er zijn wel meer dan 40 bemanningsleden op een jacht groter dan 100 meter.
Damen bouwt onder andere marineschepen voor de Koninklijke Marine van Nederland. Deze marineschepen beschermen Nederlanders wereldwijd. De schepen bieden veiligheid en gevechtskracht op en vanuit zee. Een voorbeeld van een marineschip is een multipurpose fregat. Dit schip kan vijandelijke fregatten, vliegtuigen, raketten en onderzeeboten opsporen en bestrijden.
3
2
Baggerschip Een baggerschip is een schip dat speciaal ontworpen is om materiaal (zand, klei of rots) van de bodem te halen. Dit kan de bodem van een zee, rivier of meer zijn. Het schip dumpt het materiaal weer op een andere plaats. Het weghalen en verplaatsen van zand, klei of rots heet baggeren.
is Waar schip welk voor?
Een ferry wordt ook wel een waterbus genoemd. Een ferry is gemaakt om mensen te vervoeren over het water. De waterbus die in de Drechtsteden vaart is door Damen gemaakt. Een ferry kan ook fietsen, auto’s of andere spullen meenemen. Er zijn ook volledig elektrische waterbussen. Deze laden op bij de haltes waar mensen open afstappen.
9
DECember 2o20
4
Fast crew supplier Een fast crew supplier is een hele snelle boot. Het schip brengt personeel naar een boorplatform of een windmolenpark. Het is eigenlijk een soort pont. Maar het schip vaart niet op een rivier, maar op zee.
6
Er zijn veel verschillende soorten schepen. Ieder schip heeft een ander doel. Bekijk de foto’s en lees de teksten. Welke foto hoort bij welke tekst? Trek lijnen tussen de bollen om de juiste foto met de juiste tekst te verbinden. Al deze soorten schepen worden door Damen gebouwd. Tekst: Linda te Veldhuis Foto’s: Damen Shipyards Group
A
B
C
D F
E Dit artikel is mede mogelijk gemaakt door:
Oplossing: 1. F 2. D 3. E 4. B 5. C 6. A
10
De vraag en Jong078 puzzel
DECember 2o20
Wat eet je als ontbijt, tussendoortje en lunch op een schooldag? HENDRIK-IDO-AMBACHT – Fay, Elise, Ilse, Zamin, Salar en Joes vertellen wat zij op een schooldag eten als ontbijt, tussendoortje en lunch. Tekst en foto's: Linda te Veldhuis
Zamin (12)
‘Ik ontbijt met 2 crackers of een boterham met hagelslag of jam. Ik drink er thee bij. Ik eet een biscuit of fruit als tussendoortje. Ik eet dan meestal appel en in de zomer watermeloen. Ik eet als lunch 1 boterham met worst of pindakaas. Ik neem soms ook een croissant of plakje cake mee.’
‘Ik neem een zacht bruin broodje met hagelslag als ontbijt. Ik eet soms yoghurt. Ik drink siroop of water. Ik eet op school een koekje, bijvoorbeeld een wafel. Ik drink daarbij een pakje Taksi. Ik neem als lunch 2 of 3 zachte bruine broodjes, 2 met kipfilet of kaas en 1 met chocopasta. Ik drink daarbij limonade.’
Joes (11) Elise (11)
‘Ik ontbijt met 2 bruine zachte broodjes met hagelslag of jam. Ik drink water, soms siroop. Tussendoor eet ik vaak een koekje met chocolade. Joes krijgt een stukje als hij appel bij zich heeft. Ik drink Taksi of sinaasappelsap. Ik lunch met 2 of 3 zachte bruine broodjes met kipfilet, hagelslag of chocopasta. Ik drink dan water.’
‘Ik eet ’s ochtends 2 of 3 crackers met kaas of hagelslag of ik neem yoghurt met fruit of havermout. Ik drink vruchtensap, water of thee. Ik neem 4 keer in de week een appel als tussendoortje. Op dinsdag eet ik altijd een koekje. Ik eet als lunch komkommer en 2 boterhammen met kaas, kipfilet, worst of pindakaas.’
‘Ik eet geen ontbijt. Ik heb geen trek in de ochtend. Ik eet op school als tussendoortje een koek of fruit. Ik neem ijsthee of water mee om te drinken. Ik lunch op donderdag en vrijdag wraps met kipfilet en pesto. Ik neem er 5 of 6 mee en deel die met vriendinnen.’
Salar (12)
Fay (11)
Ilse (11)
‘Ik ontbijt met een boterham of crackers met vleeswaren, oude kaas of zoet beleg. Ik neem soms yoghurt met fruit. Ik drink water of thee. Mijn tussendoortjes zijn verschillend, meestal is het koek of fruit. Ik lunch meestal met 2 boterhammen met vleeswaren of oude kaas. Ik drink dan water of siroop zonder suiker.’
Wat eet je als ontbijt, tussendoortje en lunch op een schooldag?
Wat zit er onder
Wat dragen
andere in de box van
Shrivardhan, Lance,
de AED?
Mees en Charina
Pagina 1
altijd in de auto? Pagina 8
Waar ligt Eritrea? Pagina 3
Wat neemt Fay op donderdag en vrijdag
Wat ziet Iana vaak
mee naar school als
vanuit verschillende
lunch?
lokalen op school?
Pagina 10
Pagina 4
Wat is Lies van Wat heeft Roan
Floor?
verstopt?
Pagina 11
Pagina 5
Waar is de leeuw
De letters in de gele balk vormen het antwoord. Mail dit antwoord, samen met je voornaam, leeftijd en het telefoonnummer van je ouder(s) of verzorger(s), naar antwoord@jong078.nl We verloten de prijs onder de goede inzendingen. Alleen de winnaar krijgt bericht.
Het antwoord van de puzzel van november is: HERFSTBLAD.
Waarvan is het
van gemaakt?
gebouw van Djeshley
Pagina 12
en Djaivey gemaakt? Pagina 5
De winnaar is NOORTJE (9). Aangeboden door Familieparadij s Zwijndrecht
GEFELICITEERD! Wil je nog meer puzzelen? Kijk dan eens op PUZZELCORNER.NL voor meer leuke puzzels!
Waar heeft Luciano aan meegedaan? Pagina 6
Kunst & Cultuur
L er en h a k en HENDRIK-IDO-AMBACHT – KunstKids van Hi5Ambacht organiseert gratis creatieve activiteiten. Lies (12), Floor (12), Isis (12), Amy (11) en Anne (9) doen mee met een workshop haken in de Buurtkamer op het Banckertplein. Tekst en foto’s: Linda te Veldhuis
Anne: ‘We maken een soort tasje. We gebruiken een haaknaald en draad van een elastische stof. Het is de stof waar t-shirts van gemaakt worden.’
Leren haken
Amy: ‘Ik haak voor het eerst. Ik wil het leren omdat ik dan zelf
armbandjes kan maken.’ Lies: ‘Ik heb 1 keer geprobeerd te haken. Het lukte toen niet. Ik kan al breien en ik wil ook graag leren haken.’ Floor: ‘Lies is mijn tweelingzus. Ik wilde zelf niet per se haken. Ik ben gezellig met haar mee. Maar ik merk dat ik het heel leuk vind. Je maakt iets zonder aan andere dingen te denken.’
Anne, Isis, Amy, Floor en Lies doen mee met een workshop over haken.
DECember 2o20
11
Isis: ‘Haken kun je lekker ontspannen op een rustig plekje doen. Dat lijkt me fijn.’
Kettingsteek
De meiden krijgen door juf Michelle uitgelegd hoe haken gaat. Ze beginnen met de kettingsteek. Daarmee maak je een soort ketting van de draad. Amy: ‘Je trekt met het haakje van de naald de draad dan steeds door een lus. De haaknaald is dik omdat de draad ook dik is. Ik kan de draad zo goed pakken.’
Vaste steek
De meiden leren de vaste steek na de kettingsteek. Isis: ‘Ik maak nu een 2e rij draad vast aan de 1e rij. De ketting wordt dan breder.’ Je maakt 1 zijde van de tas door meerdere rijen met vaste steken te maken. Lies: ‘Let op dat je de draad
Amy haakt de draad vast met de haaknaald. niet draait tijdens het haken. Dat ziet er minder netjes uit.’ De tasjes zijn nog niet af. De meiden hebben haakspullen meegekregen om thuis verder te gaan.
Isis is bezig met een vaste steek. De kettingsteek zie je links, de vaste steek rechts.
Aniek zingt in
een popkoor HENDRIK-IDO-AMBACHT – Aniek (11) zingt al sinds ze 4 jaar oud is: ‘Ik vind zingen erg leuk. Het gaat eigenlijk vanzelf. Ik merk soms niet eens dat ik aan het zingen ben.’ Tekst en foto’s: Linda te Veldhuis
‘Het leek mijn ouders een goed idee dat ik op een koor zou gaan. Maar er waren alleen kerkkoren. Er bestond geen popkoor voor kinderen. Mijn ouders besloten zelf een jeugdpopkoor te starten. Dat is jeugdpopkoor Zinge!. Ik zing daar dus sinds ik 4 jaar oud ben’, vertelt Aniek.
Stempartijen
‘Er zitten ongeveer 20 kinderen in een groep bij Zinge!. Iedereen zingt 1 van de 4 stempartijen. Je zingt de stempartij die bij je stem past. De zangcoach van Zinge! bepaalt welke dat is. Ze luistert naar de toon van je stem. Een stempartij is hoog, hoog-midden, midden-laag of laag. Alle stempartijen samen vormen 1 geheel in het koor’, zegt Aniek.
Oefenen
Aniek gebruikt een app om te oefenen met zingen.
‘Ik oefen het zingen thuis met een app op mijn telefoon. De tekst van het liedje staat in de app. Maar je hoort ook de zang en muziek. De zang is in verschillende stempartijen. Je kiest de zang die bij jouw stempartij hoort. Ik draag 1 oortje, anders hoor ik mijn eigen stem niet. En dan kan ik niet goed oefenen’, vertelt Aniek.
Aniek zingt thuis vaak op haar bed.
Houding
‘Je staat tijdens het zingen met een rechte rug. Je zet je benen iets uit elkaar. Er moet een reep Tony Chocolonely tussen passen. Je moet je knieën niet op slot zetten. Je moet je namelijk kunnen bewegen. We bewegen altijd als we zingen. Dat ziet er vrolijker uit’, legt Aniek uit.
12
Op School
DECember 2o20
Naar het beeldenpark ZWIJNDRECHT – Jelle (11), Milan (11), Nick (11) en Kevin (10) bezochten 24 november met hun klas Beeldenpark Drechtoevers in het Noordpark. De leerlingen van kindcentrum De Notenbalk volgden verschillende lessen om hun woonplaats beter te leren kennen. Tekst en foto’s: Linda te Veldhuis Kevin: ‘Sommige lessen gaan over kunst in Zwijndrecht. 1 van de opdrachten was het maken van een foto van een kunstwerk dat je mooi vindt.’ Milan: ‘We gaan vandaag de beelden in het beeldenpark bekijken.’ Noordpark Er staan ongeveer 30 beelden in het Noordpark. Nick komt heel vaak in dit park: ‘Ik ga hier met vrienden
Lelijkste beeld Jelle, Milan, Nick en Kevin vinden het beeld van 4 grote stukken staal het lelijkste beeld in het park. Milan: ‘Ik vind dit echt lelijk. Het lijkt wel een scheepswrak.’ Kevin: ‘Het is een rommeltje. Alles kronkelt. Ik vind dat lelijk.’ Jelle: ‘Ik vind het gek dat dit kunst is.’
wandelen of spelen op het oude voetbalveld. We kijken dan ook naar de beelden.’ ‘Ik speel hier weleens Pokémon Go. Er zitten hier veel Pokémon’, zegt Jelle. Mooiste beeld De jongens vinden het beeld van de leeuw het mooiste in het park. Nick: ‘Ik vind de leeuw er cool uitzien. Het beeld lijkt echt op een leeuw.’
Jelle, Nick, Milan en Kevin staan voor de leeuw.
‘Het heeft volgens mij veel tijd gekost om dit beeld te maken. Het zijn allemaal staafjes staal die aan elkaar vastzitten’, zegt Milan.
Is dit een hamburger met bacon?
Hamburger met bacon Jelle ziet ook nog iets lekkers in het beeldenpark: ‘Er staat hier een beeld dat op een hamburger met bacon lijkt. Ik krijg er trek van.’
Nick, Milan, Kevin en Jelle vinden dit het lelijkste kunstwerk.
Een oplossing voor een probleem bedenken DORDRECHT – John (11) en Kendall (9) zitten op het NOVA Tienercollege. Hun klas heeft de opdracht gekregen om een oplossing voor een probleem te bedenken. ‘John en ik werken samen. We hebben eerst opgezocht welke problemen er in de wereld zijn. We hebben een oplossing bedacht om klimaatverandering tegen te gaan’, zegt Kendall. ‘Grondstoffen als olie en gas zullen in 2080 op zijn als er niets verandert’, weet John. Tekst en foto’s: Linda te Veldhuis ‘We hebben een nieuwe auto bedacht. Elektrische auto’s stoten geen slechte gassen uit. Maar om de auto te maken, worden er wel veel slechte gassen uitgestoten. Onze auto heeft daarom een ander soort motor’, legt John uit. ‘En de auto kan zelf sturen’, voegt Kendall toe. Speciale motor ‘De motor in onze auto wordt een stirlingmotor (spreek uit als sturlingmotor). Sommige delen in deze motor zijn koud en andere delen zijn warm.
Deze EV3 computer met sensor stuurt de modelauto van Lego aan.
Zelf sturen
‘Als een auto de kortste weg rijdt, is de auto minder lang onderweg. De auto stoot dan minder uitlaatgassen. We laten onze auto zelf sturen. De computer in de auto kent alle wegen. De computer kiest de kortste weg’, zegt John. De zelfrijdende auto ontwijkt de lamp. De lucht in de motor gaat daardoor bewegen. De bewegende lucht laat de motor werken. De motor heeft bijna geen uitlaatgassen’, weet John.
John en Kendall bedenken een oplossing om klimaatverandering te stoppen.
PROGRAMMEREN: Het maken van een computerprogramma.
Model van Lego
‘We hebben een voorbeeld van de auto gemaakt van technisch lego. De auto heeft een sensor en wordt bestuurd door een EV3 computer. De auto weet door de sensor waar hij rijdt’, vertelt Kendall.
KLIMAAT: Het weer in een gebied tijdens een periode van 30 jaar.