maart 2o20
3 Roan is gek op skiën
7
9
Snelheid en drukte rond school
Een vaccinatie krijgen
11 Plastic opruimen in een spannend park
Een vlog maken Jaylen laat zien hoe je filmt.
Jaylen en Senna zijn bij een workshop over vloggen. ZWIJNDRECHT – Senna (10) en Jaylen (9) zijn 11 maart in Bibliotheek AanZet. Ze volgen een workshop over vloggen. Een vlog is een kort filmpje over iets uit het leven van de maker van het filmpje. Tekst en foto’s: Linda te Veldhuis Senna heeft een YouTube-kanaal. Senna: ‘Mijn filmpjes staan niet openbaar. Ik maak filmpjes tijdens het gamen. Ik wil als Enzo Knol leren vloggen.’ Jaylen: ‘Ik maak filmpjes met mijn zus. We proeven dan bijvoorbeeld de nieuwste jelly beans. We zetten de filmpjes niet op YouTube.’
Voorbereiden
Jaylen: ‘Ik heb vandaag geleerd dat je een vlog moet voorbereiden. Een vlog wordt daar beter van.’ Senna: ‘We gebruiken een storyboard. Dat is een vel papier met 9 lege vakken met eronder lijntjes. We tekenen op het storyboard wat je op de camera gaat zien. We schrijven daaronder wat er gebeurt.’ Jaylen: ‘Als het storyboard klaar is, starten we met het filmen van de scènes. We plakken na het filmen alle scènes aan elkaar op de MacBook. Daarna is het filmpje klaar.’
Senna en Jaylen staan bij de MacBook om het filmpje te editen.
Verstoppertje
Senna: ‘We hebben in de workshop een vlog gemaakt. Deze ging over verstoppertje spelen in de bibliotheek.’ Jaylen: ‘We moesten zachtjes doen, want we deden het stiekem.’
EDITEN: Verzamelen en ordenen van filmmateriaal.
Prikbord
maart 2o20
Aangeboden door kinderboekhandel De Giraf in Dordrech t
Er lopen twee aardappels over straat. Zegt de één tegen de ander: ‘Waarom kijk je zo sip?’ De ander antwoordt: ‘Mijn moeder zit in
N
E
R
A G C
de puree...’ Giovanny (9) Ruzie en Sukkel zijn beste vrienden. Op een dag gaan ze verstoppertje spelen. Ruzie gaat tellen
A P
S
E
B O
D M O O R
D E M
T
S
E
R
I
G
T W G O
I
T Z U
I
N
U
E
T
A W
AARDE
MEST
R N K
P
E
BESPAREN
MILIEU
BIOGAS
NATUUR
BODEM
OCEANEN
DOUCHEN
PLANTEN
ECOLOGIE
STROOM
ENERGIE
TURBINE
ENERGIEBRON
VERWARMING
HULPBRON
WATER
KLIMAAT
WINDSTROOM
KOSTEN
ZUINIG
I
N
U
L
O U R
U N
I
C
I
O E
en Sukkel gaat zich verstoppen. Sukkel verstopt
R D M H
E M G
E
B
L
N
I
zich achter een politiewagen. Even later komt de
K
S R
E
U
I
I
A
I
E
G
O
T A N
E
S O N
E M N R
S R W B
T
G T
S A A
politieagent aanlopen. De politieagent vraagt: ‘Hoe heet je, jongeman?’ ‘Sukkel’, zegt Sukkel. ‘Wat zei je?’, zegt de politieagent nogmaals. ‘Sukkel’, zegt Sukkel nog een keer. ‘Zoek je ruzie?’, vraagt de agent met een boze blik. ‘Nee’, zegt Sukkel,
O A
E
S N O M E
N M V M H U
‘Ruzie zoekt mij!’ Laurence en Sylvana (allebei 11) Een drol en een appel liggen op straat. Ineens wordt de appel opgepakt en opgegeten. De drol zegt tegen de appel: ‘Tot straks!’ Angeliek (10)
D
R
T O R O E
E
E
L
R A A P
S
T
E
E
N
C
E
MENS ANTWOORD (2 WOORDEN):
B R O N
REGELS: DE WOORDEN VIND JE HORIZONTAAL, VERTICAAL EN DIAGONAAL. JE MAG LETTERS MEERDERE KEREN GEBRUIKEN. ALS JE DE OVERGEBLEVEN LETTERS IN DE JUISTE VOLGORDE ZET, KRIJG JE HET ANTWOORD. MAIL DIT WOORD SAMEN MET JE VOORNAAM, LEEFTIJD EN HET TELEFOONNUMMER VAN JE OUDERS OF VERZORGERS (ZODAT WE CONTACT MET JE OP KUNNEN NEMEN ALS JE HEBT GEWONNEN) NAAR ANTWOORD@JONG078.NL. ALLEEN WINNAARS KRIJGEN BERICHT.
HET ANTWOORD VAN DE WOORDZOEKER IN DE VORIGE KINDERKRANT IS: DIERENVERZORGER DE WINNAAR IS: JULIAN (10) GEFELICITEERD!
PUZZELCORNER.NL
een rood huis, een geel huis en een groen huis. Welke gaat de ambulance blussen? Een ambulance blust niet. Dünya (11)
Wat was was voordat was was was? Roshan (10) Waarom kan een ei niet bevriezen? dooier in zit.
Er staan 3 huizen in brand;
Schone kleren. Omdat er een
Janus (11) Wie haalt het snelst de banaan uit de palmboom? De aap, de slak of de beer? In een palmboom groeien geen bananen.
2
Reza (9)
078 De nieuwe Jong verschijnt ril! donderdag 16 ap ������ ������������������ een goed Heb jij een leuke mop, voor een artikel? e ide k raadsel of een leu am en je leeftijd Mail deze met je voorna l naar redactie@jong078.n
Deze Jong078 wordt mede mogelijk gemaakt door:
COLOFON JONG078
- MAART 2020 1 - EDITIE 3 ���� 11.000 KRANTEN
JAARGANG OPLAGE:
MEER INFORMATIE EN CONTACT: WWW.JONG078.NL
Oprichter en hoofdredacteur: Linda te Veldhuis Fotografen: JC Brouwer-media en Nathalie van der Klei Vormgever: Stan van Oss
Volg Jong078 op:
Sport
maart 2o20
Eavan zit
3
op korfbal
ZWIJNDRECHT – Eavan (8) zit sinds 4 jaar op korfbal bij Albatros. Ze traint 2 keer per week en ze speelt iedere zaterdag een wedstrijd. Eavan vindt korfbal erg leuk. Eavan: ‘Ik vind het leuk om te scoren. Het is ook gezellig. We gaan op kamp en hebben feestjes.’ Tekst en foto’s: Linda te Veldhuis
De korf hangt 3 meter boven de grond. Lopen met de bal mag niet bij korfbal. Eavan: ‘De bal voor korfbal is zwaarder dan een voetbal. Je moet de bal in de korf gooien. Als dat lukt, dan heb je een doelpunt gemaakt.’
Eavan zit op korfbal.
Gooien en schieten
Eavan: ‘Gooien is het overspelen van de bal naar iemand uit je eigen team. Het is belangrijk dat ik uitstap bij het gooien. Ik zet dan bij het gooien mijn been naar voren. Ik kan zo de bal langs mijn tegenstander gooien. Schieten is het gooien van de bal op de korf. Ik houd bij het schieten de bal eerst voor mijn neus. Ik spring omhoog en strek mijn armen bij het schieten van de bal.’
Meisje als jongen
Eavan gooit de bal naar een andere speler.
Bij korfbal spelen 2 teams tegen elkaar. Het is een gemengde sport. Eavan: ‘In mijn team zitten 4 meisjes en 2 jongens. Er zijn soms te weinig jongens. Meisjes krijgen dan een hesje aan en spelen als jongen. Een meisje mag geen jongen verdedigen en een jongen mag geen meisje verdedigen.’
Eavan schiet de bal op de korf.
Wedstrijden
Eavan speelt wedstrijden in verschillende plaatsen, ook in Dordrecht en Hendrik-Ido-Ambacht. Eavan: ‘Ik vind aanvallen het leukst. Ik kan dan zelf kiezen waar ik heen ga. Bij verdedigen moet ik mijn tegenstander volgen. Dat vind ik minder leuk. Ik vind scoren het allerleukst. Ik word daar blij van.’
Roan is gek op skiën ZWIJNDRECHT – Roan (10) is op wintersport geweest in Oostenrijk. Roan: ‘Ik ga ieder jaar op wintersport. Ik was 5 jaar toen ik voor het eerst ging skiën. Ik vind skiën leuk. Ik word heel blij van skiën.’ Tekst: Linda te Veldhuis, Foto's: Nathalie van der Klei
Springen
Roan: ‘Ik vind over de hobbels naast de piste skiën het leukst om te doen. Ik wil dan zo hard mogelijk gaan en af en toe een sprong maken. Ik zit ook op skiles. Ik leer goede bochten maken en goed remmen tijdens de skilessen.’
IJs en kou
Roan: ‘Skiën is fijn als de sneeuw zacht is. Veel ijs op de piste is niet leuk. Mijn ski’s glijden dan weg en ik kan niet goed remmen. Ik ben dan meer aan het schaatsen dan aan het skiën. Het heeft tijdens mijn vakantie ook erg gestormd. Ik zat toen in een skilift zonder beschermkap. Ik kreeg het erg koud. Ik was blij toen ik uit de lift was.’
Roan springt van een schans.
Skispullen
Roan gebruikt veel spullen tijdens het skiën. Roan: ‘Ik heb ski’s, skischoenen en skistokken. Ik draag een skipak en handschoenen. Deze zijn sneeuwdicht. Ik blijf daardoor droog. Ik draag thermokleding onder mijn skipak. Die kleding houdt me warm. Ik heb ook een helm op. De helm beschermt mijn hoofd als ik val. Ik zet ook een skibril op. Deze bril beschermt mijn ogen.’
Zeester
Roan heeft een eigen manier van vallen. Roan en zijn vriendjes noemen zijn val De Roan. Roan: ‘Ik val op mijn buik met mijn armen en benen wijd. Mijn gezicht ligt in de sneeuw. Ik ben dan net een zeester.’
Roan zit in de gondel. Roan is tijdens de voorjaarsvakantie op vakantie met 6 gezinnen en 1 oom. Roan: ‘Het is gezellig met elkaar. We slapen in een groot huis. We gaan elke dag skiën. We houden sneeuwballengevechten of gaan Mario Kart spelen na het skiën. We sleeën ook van de skipiste af. We maken schansjes om met de slee overheen te glijden.’
Roan (met gele helm) laat De Roan zien.
GONDEL Een dichte skilift aan een kabel met een deur en ramen.
4
Sociaal en Gezondheid
maart 2o20
Met een microscoop kijken HENDRIK-IDO-AMBACHT – Madelief (9) heeft een microscoop. Ze bekijkt verschillende kleine dingen met de microscoop, bijvoorbeeld haren van dieren. Madelief: ‘Een microscoop is een reuzenvergrootglas. Ik kan met de microscoop dingen zien die ik anders niet zie.’ Tekst en foto’s: Linda te Veldhuis Madelief: ‘Ik bekijk van alles met mijn microscoop. Dit moeten kleine, dunne stukjes zijn. Ik zie niks als het te dik is. Het licht van de microscoop kan er dan niet doorheen schijnen.’ Madelief stopt het materiaal om te bekijken tussen 2 dunne glazen plaatjes. Dat heet een preparaat. Madelief: ‘Het preparaat leg ik onder de lens van de microscoop. Ik doe het lampje van de microscoop aan en ga goed kijken.’
Vleugel van een vlieg onder de microscoop.
Madelief gebruikt de naald om het staartje goed te leggen.
Vissenstaart onder de microscoop.
Coronavirus Madelief zet de microscoop goed.
Vleugel en staart
Madelief zit bij de doos met haar microscoop.
Madelief: ‘Ik heb een preparaat van een vleugel van een vlieg. De vleugel ziet er mooi uit onder de microscoop. Ik heb thuis veel visjes. Ik heb van een dood visje de staart afgeknipt. Ik heb met een naald en pincet het staartje netjes op een glaasje van de microscoop gelegd. Met de microscoop zie ik goed dat de staart heel anders is dan de vleugel. Ik wil ook graag een keer een oog van een visje bekijken. Maar dat vind ik nog een beetje eng.’
Madelief: ‘Bacteriën en virussen zijn met de microscoop ontdekt. Bacteriën en virussen kunnen mensen ziek maken. Mensen onderzoeken nu bijvoorbeeld het nieuwe coronavirus met een microscoop. Ze proberen het virus te snappen. Ze kunnen dan een medicijn vinden. Microscopen zijn belangrijk voor de wetenschap. Ik wil later ook iets met wetenschap of techniek doen.’ WETENSCHAP Het verzamelen van kennis.
Een appeltaart maken ZWIJNDRECHT – Jairoson (10) en Selena (9) zijn woensdag 11 maart op de Kidsclub in Het Badhuis. Jairoson woont in Hendrik-Ido-Ambacht en zit op school in Dordrecht. Hij is vandaag voor het eerst bij de Kidsclub. Jairoson: ‘Ik ken nog niemand hier. Dat vind ik niet erg.’ Selena komt uit Zwijndrecht. Selena: ‘Ik ga bijna iedere week naar de Kidsclub.’ Jairoson en Selena maken samen appeltaart. Tekst en foto’s: Linda te Veldhuis
Deeg maken
Jairoson: ‘We maken het deeg voor de taart. We mengen met de bolle kant van een lepel boter met bakmeel en eigeel.’ Selena: ‘Als het deeg goed gemengd is, maken we er een bal van. De bal doen we in een plastic zakje. De bal maken we plat. Het zakje met deeg gaat in de koelkast.’
Wat zit er in de appeltaart? • Zelfrijzend bakmeel • Roomboter • Eigeel • Appel • Suiker Jairoson mengt het deeg en Selena houdt het bakje vast.
De appeltaarten van Selena en Jairoson zijn klaar.
Appel
Jairoson: ‘We schillen de appel. We snijden de appel in kleine stukjes.’ Selena: ‘We doen het deeg in een schaaltje. We leggen de stukjes appel erop. We strooien er suiker over.’
In de oven
De taarten gaan 7 minuten in de oven. Selena: ‘Ze zijn klaar. Ze zien er mooi uit.’ Jairoson: ‘Ik heb zin om de taart op te eten. Ik moet alleen wachten tot na mijn avondeten.’
Cultuur
maart 2o20
5
Norah controleert kaartjes bij Kunstmin DORDRECHT – Norah (7) uit Zwijndrecht bezocht in januari Schouwburg Kunstmin. Zij controleerde de kaartjes van de bezoekers aan de voorstelling van Dadodans met een scanner. Norah: ‘De bezoekers toonden mij de kaartjes. Ik vond het leuk om de kaartjes te controleren.’ Tekst en foto’s:
Dit artikel is mede mogelijk gemaakt door:
Linda te Veldhuis
Een bezoeker koopt kaartjes voor een voorstelling online of aan de kassa van het theater. Een kaartje is het bewijs dat je voor een voorstelling betaald hebt en deze kunt bezoeken. De portier van het theater controleert de kaartjes. Norah mag helpen met het controleren.
Scanner
Norah: ‘Ik vraag om het kaartje van de bezoeker. Ik druk de knop op het apparaat in. Er gaat dan een lampje in de vorm van een kruis branden. Ik richt dit lampje op het vierkantje op een kaartje. Dit heet scannen. Als het kaartje geldig is, dan wordt het scherm van het apparaat groen en mag de bezoeker naar binnen. Ik wens de bezoeker een fijne voorstelling.’
Norah scant het kaartje.
Verschillend
Er zijn verschillende kaartjes. Norah: ‘Sommige bezoekers hebben een groot papier als kaartje. Anderen hebben een klein papier of hebben het kaartje op hun telefoon staan. De meeste bezoekers hebben het kaartje op hun telefoon.’
Verhaal zonder praten
Norah bekijkt na het scannen de voorstelling. Norah: ‘Er zijn dansers en veel papier op het podium. Ze dansen met het papier, maken er
Norah en de portier ontvangen de bezoekers.
kleding van, versnipperen het en doen dieren na met het papier. Ze laten ook gevoelens zien. Het is een verhaal zonder praten. Ik vind dat knap, omdat ik zelf een kwebbelkous ben.’
Wil jij ook weleens een voorstelling in het theater bezoeken? Kijk op www.kunstmin.nl voor de voorstellingen.
Norah staat klaar om kaartjes te scannen.
SCANNER: Apparaat dat codes op toegangskaartjes leest.
F oto puzzel
1
Weet jij wat er op deze foto’s staat? En vind jij deze plek in Dordrecht bijzonder?
Dit is: Bijzonder omdat:
2
3
Dit is:
Dit is:
Bijzonder omdat:
4 Dit is: Bijzonder omdat:
5
Bijzonder omdat:
1. Bibliotheek AanZet aan de Groenmarkt 2. De Grote Kerk of Onze-Lieve-Vrouwekerk 3. Stoomsleper Pieter Boele 4. De Zwijndrechtse brug of Stadsbrug Zwijndrecht 5. Skatepark onder de Zwijndrechtse brug
Dit is:
Bijzonder omdat:
Dit artikel is mede mogelijk gemaakt door:
6
Verkeer
maart 2o20
Snelheid en drukte rond school SOL SOL Villa Ambacht gebruikt SOL in plaats van het woord school.
HENDRIK-IDO-AMBACHT – Azra (10), Timo (9), Jaap (10) en Zoë (9) zitten op SOL Villa Ambacht, dalton-speel-ontwikkel-leerplein. De leerlingen voelen zich door het verkeer rond hun SOL soms onveilig. De leerlingen vinden dat er soms hard gereden wordt. Ouders en verzorgers parkeren ook vaak te veel auto’s in de straat. De leerlingen vertellen wat ze meemaken. Tekst en foto’s:
Vraag tijdens het eten: Werd er vroeger bij jullie school hard gereden?
Linda te Veldhuis
Verkeersdeelnemers hebben allemaal een andere snelheid. Timo: ‘Een auto mag op de grote weg rond SOL 50 kilometer per uur rijden. Een auto mag in de smalle straat voor SOL 30 kilometer per uur rijden.’ Zoë: ‘Een fietser gaat ongeveer 18 kilometer per uur.’ Azra: ‘Een elektrische fiets mag 25 kilometer per uur. En een voetganger gaat 5 kilometer per uur.’ Zoë: ‘Een brommer met helm mag 45 kilometer per uur. Een brommer zonder helm mag 30 kilometer per uur.’
Te hard rijden
Jaap: ‘Auto’s rijden vaak hard op de 2 grotere wegen bij SOL.’ Timo: ‘Te hard rijden is gevaarlijk. Je kijkt en je ziet nog geen auto komen. Je kijkt nog een keer en dan is er opeens een auto. De auto’s komen veel sneller dichtbij.’ Zoë: ‘Ik stop met fietsen als ik merk dat een auto te hard rijdt. Ik ga dan op een veilige plek staan.’ Je kunt soms horen dat een auto hard rijdt. De auto maakt dan meer lawaai. Azra: ‘Een elektrische auto maakt bijna geen geluid. Die hoor ik dus veel minder goed aankomen. Dat is best gevaarlijk.’
Weg smaller
Zoë: ‘De auto’s reden vroeger vaker te hard bij onze SOL. Er zijn palen in de weg gekomen. De weg is daardoor smaller. Er wordt nu minder hard gereden. Ik vind dat erg
Azra, Timo, Jaap en Zoë staan bij de gele stoeprand. fijn. Ik voel me een stuk veiliger.’ Timo: ‘Leerlingen kunnen briefjes in de ideeënbus van de kinderraad doen. Er staat bijvoorbeeld op: de auto’s moeten langzamer rijden. Of: ik ben bijna aangereden.’ SOL praat met de wijkagent en gemeente om de wegen in de buurt nog veiliger te krijgen.
Te veel auto’s in de straat
Jaap: ‘Ik ga met de step naar SOL. Er staan vaak veel auto’s in de straat. Aan 2 kanten. Het is dan erg druk met auto’s, fietsers en lopende kinderen. De stoepranden zijn op sommige plekken geel. Dat betekent verboden te parkeren. Maar
Zoë, Azra, Jaap en Timo wijzen naar de weg waar auto's te hard rijden.
mensen zetten toch de auto neer.’ Timo: ‘Ik moet tussen de auto’s door oversteken. Ik moet soms op straat staan om te kijken. Ik loop dan risico. Ik wil niet aangereden worden.’
Kaartjes uitdelen
Timo: ‘We voeren een paar keer per jaar actie. We bedenken de acties met leerlingen, leerkrachten en ouders. We delen kaartjes uit aan mensen die bijvoorbeeld te hard rijden of fout parkeren.’ Zoë: ‘Er zijn ook kaartjes die je krijgt als je het goed doet. Ik heb er 1 gehad voor goed fietsen.’
De Verkeersquiz
Dit zijn de kaartjes van de actie.
Deze rubriek is mede mogelijk gemaakt door:
1. Wat is waar?
A. Een auto mag bij SOL 80 kilometer per uur. B. Een elektrische fiets kan 25 kilometer per uur. C. Een voetganger kan 50 kilometer per uur.
2. Waarom delen leerlingen kaartjes uit?
A. Ouders, verzorgers en leerlingen kunnen de plaatjes op de kaartjes inkleuren. B. Ouders, verzorgers en leerlingen kunnen deze kaartjes per post naar iemand toesturen. C. Ouders, verzorgers en leerlingen krijgen deze kaartjes als ze iets goed of fout doen.
3. Waarom is een stoeprand soms geel?
Antwoorden: 1.B. 2.C. 3.C
Azra, Zoë, Timo en Jaap staan op de versmalling in de weg.
A. Kinderen hebben de stoeprand geel geverfd tijdens een kleurwedstrijd. B. De gele stoeprand is de plek waar je mag stoepranden. C. Bestuurders mogen auto’s niet parkeren aan een gele stoeprand.
Eten en Gezondheid
maart 2o20
7
ZWIJNDRECHT – Voedsel maken kost veel energie en geld. Iedere Nederlander gooit gemiddeld 34 kilo eten per jaar weg. Eten weggooien is vaak niet nodig. Er kan nog iets anders van worden gemaakt. Floor (7) en Lynn (7) maken van oud brood wentelteefjes. Ze gebruiken ook melk, eieren, roomboter, suiker en kaneel. Tekst en foto’s: Linda te Veldhuis
1
Floor: ‘We zetten alle spullen klaar op het aanrecht.’ Lynn: ‘We breken allebei 1 ei in een glas. We klutsen daarna de eieren in een schaal.’
3 2
Floor: ‘Ik doe een theelepel kaneel bij het beslag. Lynn mengt het beslag met het kaneel.’
Floor: ‘Ik doe 250 ml melk bij het geklutste ei. Ik meng de melk met de eieren.’
6
5
4 Dit artikel is mede mogelijk gemaakt door:
Lynn: ‘We hebben de korstjes van de boterhammen gesneden.’ Floor: ‘We dopen het brood in het beslag.’
Lynn: ‘Floor doet boter in de pan. Ze legt daarna de boterham in de pan. Het brood wordt lichtbruin. Dan draai ik de boterham om.’
De wentelteefjes zijn klaar als allebei de kanten lichtbruin zijn. Floor: ‘Ik heb er suiker op gedaan. Het is heel lekker.’ Lynn: ‘Lekker, het is net een pannenkoek.’
Een vaccinatie krijgen ZWIJNDRECHT – Vaccinaties helpen ziekten voorkomen. Kinderen ontvangen een uitnodiging om een vaccinatie te komen halen. Het geboortejaar bepaalt wanneer iemand aan de beurt is. Tessa (12) en Eva (8) halen dit jaar een prik. Ze zijn op 5 maart in sporthal De Develhal. Tessa komt voor de HPV-prik. Eva komt voor de DTP-prik en de BMRprik. Tekst en foto’s: Linda te Veldhuis
Ontspannen
De HPV-prik verkleint de kans op het krijgen van baarmoederhalskanker. Dat is een ernstige ziekte. De ziekte komt alleen bij meisjes voor. Tessa: ‘Ik vond het heel spannend om de prik te krijgen. Ik wist dat het pijn
zou gaan doen. Ik moest mijn arm ontspannen en praten tijdens het prikken. Ik werd zo afgeleid. Ik ben blij dat het snel voorbij was. Ik haal nog zo’n prik over een half jaar. Daarna ben ik beschermd tegen de ziekte.’ Eva zit klaar voor de vaccinaties.
Snel voorbij
De DTP-prik en de BMR-prik beschermen tegen verschillende ziekten. Je kunt deze prikken als kleuter krijgen. Als je 9 jaar wordt, kun je deze prik nog een keer halen. Je bent zo heel lang beschermd. Eva: ‘Mijn klas werd steeds leger vandaag. Iedereen ging op een andere tijd de prikken halen. Ik vond het een beetje spannend. Ik ging zitten in de
Tessa wacht op de prik.
Tessa is blij dat ze klaar is.
VACCINATIE: Een prik met een vloeistof die helpt ziekten te voorkomen.
Eva kan na de prikken weg. stoel en telde samen met de prikkers tot 6. De prikken gingen er in bij 3. Ze plakten daarna pleisters op mijn armen. Het deed een klein beetje zeer. Het was snel voorbij. Ik vind het niet erg om later nog een keer een vaccinatie te krijgen.’
Tips bij een vaccinatie:
Ontspan je armen. Denk aan iets leuks, niet aan de prik. Wees niet bang. Beweeg je armen veel na de vaccinatie.
8
Natuur
maart 2o20
’We doen een geitendans‘ DORDRECHT – Guusje (8) en Pien (6) hebben vier dwerggeiten als huisdier. De geiten heten Fiep, Plu, Flo en Pip. Ze wonen naast hun huis in een wei. Tekst en foto’s: Linda te Veldhuis
Guusje: ‘Mijn zusje Pien en ik hebben de geiten voor onze verjaardagen gekregen. Het gras in de tuin was altijd hoog. De geiten houden het gras laag door te grazen.’ De geiten zijn geboren in Zwijndrecht,
op kinderboerderij De Kiboehoeve. Guusje: ‘Flo is mijn lievelingsgeit. Ze heeft van die leuke lelletjes.’ Pien: ‘Mijn lievelingsgeit is Plu. Hij is een echte kroelkip.’
De zusjes borstelen de geiten.
Verzorgen
Guusje: ‘Ik vind het leuk om de geiten te borstelen en te verzorgen. We geven ze schoon water, brokken, hooi, snoepjes, gras, blaadjes en wortels.’ Pien: ‘Ze eten ook komkommers.’ Guusje: ‘Ze krijgen nu minder brokken. Anders worden ze te dik.’ Pien: ‘Ik vind het niet zo leuk dat de geiten veel poepen. Mijn laarzen worden er vies van.’ Guusje: ‘Ik vind water verversen niet leuk. Ik mors dan altijd op mijn broek en dan ben ik nat.’ Guusje en Pien met hun 4 geiten.
Houten pallets
Guusje: ‘De geiten hebben pallets (spreek uit als pelluts) om op te klimmen. Dat zijn een soort planken met een steuntje. De geiten slapen in hun hok. In de winter slapen ze op de pallets. Ze vinden de grond anders te koud.’
Dansen
Guusje en Pien doen vaak de geitendans. Guusje: ‘Dat is een soort pinguïndans. We plukken blaadjes bij de heg en dan rennen de geiten achter ons aan. We gaan daarbij zingen.’ Pien: ‘De geiten mekkeren mee. We zijn een soort koor.’
Plastic opruimen in een spannend park ZWIJNDRECHT – Thijs (8) en Liam (8) zijn in het Noordpark. Dit park bestaat al sinds 1933 en het ligt aan de rivier. De jongens gaan 3 maart spelen in het park. Ze rapen tijdens het spelen plastic afval op. Thijs: ‘Ik laat Liam vandaag het geheime strandje zien.’ Liam: ‘Het strandje is toch niet zo geheim. Ik ken het strandje al. Ik vind het wel een avontuur om hier te zijn.’
De schedel staat op de stok.
Tekst en foto’s: Linda te Veldhuis
Thijs: ‘Ik vind het hier leuk, omdat er veel omgevallen bomen zijn. Er zijn ook spannende plekken. De bunker is
Thijs en Liam bij de bunker onder de boom.
zo’n spannende plek. De bunker ligt onder een grote omgevallen boom. Ik kan me erin verstoppen.’ Liam: ‘Thijs en ik vinden een terrein achter een kapot hek. Dat is net Area 51. Area 51 is een plek in Amerika. Sommige mensen denken dat daar aliens zijn. Aliens zijn hier niet, maar ik vind deze plek wel erg spannend.’
Thijs laat de schedel zien.
Schedel
Thijs laat Liam zien waar de schedel van een konijn ligt. Thijs en Liam bekijken de schedel. Liam: ‘Ik zie de tanden nog in de schedel zitten.’ Thijs: ‘Ik vond de schedel een andere
Liam en Thijs hebben 2 zakken afval opgeraapt.
keer dat ik hier was. Ik heb er een stok bij gezet. Ik kon de schedel daarom terugvinden. Ik heb de schedel nu op de stok gezet. Het is zo net of hier indianen zijn geweest. Die zetten ook schedels op stokken.’
Afval opruimen
Thijs: ‘Er ligt hier veel afval, bijvoorbeeld plastic flessen, pakjes drinken en doppen. Dat vind ik slecht voor de natuur. We ruimen het afval daarom op. We dragen handschoenen om onze handen te beschermen. We hebben 2 afvalzakken bij ons. We doen plastic in de ene zak en ander afval in de tweede zak. Het afval kan zo gerecycled worden.’ Liam: ‘Ik wil vaker met Thijs mee om in het park afval op te ruimen.’
BUNKER: Een kelder van beton om in te schuilen.
Maritiem
maart 2o20
9
Op bezoek bij een scheepswerf HARDINXVELD-GIESSENDAM – Tom (12) uit Zwijndrecht en Keano (10) en Dylan (8) uit Hendrik-Ido-Ambacht bezochten 18 februari scheepswerf Neptune Marine in Hardinxveld-Giessendam. Tom: ‘Een scheepswerf is een soort garage voor schepen. Schepen worden op een scheepswerf gebouwd of gerepareerd.’ Tekst en foto’s: Linda te Veldhuis De scheepswerf Neptune Marine bouwt verschillende schepen. Tom, Keano en Dylan zien delen van een werkschip. Een werkschip wordt bijvoorbeeld gebruikt bij het plaatsen van windmolens op zee of viskwekerijen.
zijn beschermd door de helm.’ Keano: ‘We dragen schoenen met stalen neuzen. De voorkant van de schoenen is heel hard. Mijn tenen doen zo geen pijn als er iets zwaars op mijn schoen valt.’
Veiligheid
Keano: ‘Ik ben nog nooit op zo’n grote scheepswerf geweest. Ik zie hier veel mensen werken. Ze zijn aan het slijpen en lassen. Slijpen is het glad maken van staal.’ Dylan: ‘Ik vind het lassen interessant om te
Tom: ‘We moeten hesjes en helmen aan voor onze veiligheid. Andere mensen zien zo dat we bezoekers zijn. Als er iets naar beneden valt, valt het op onze helm. Onze hoofden
Keano, Tom en Dylan staan in het dok.
Slijpen en lassen
Keano, Dylan en Tom bezoeken een scheepswerf. zien. Een lasmachine maakt de grote stukken staal stevig aan elkaar vast. De platen staal zijn ongeveer net zo
dik als mijn vinger.’ Keano: ‘Ik vind het gaaf om te zien dat een deel van een schip in de lucht hangt. Een lift tilt het deel op. Een man kan zo een plek op het staal slijpen.’
Water in de hal
Tom: ‘Een schip gaat in het water als het klaar is. Het schip wordt op blokken gezet. Luiken in de deur gaan open. Er kan zo water naar binnen stromen. Het schip gaat drijven. De deuren gaan open en het schip kan de hal uit varen. Dit deel van de hal heet het dok. Het is heel groot.’
Dit artikel is mede mogelijk gemaakt door:
De jongens kijken hoe dik het staal is.
Een deel van een schip hangt in de lucht.
Keano, Dylan en Tom voor een deel van een schip.
r e k e n r a ad s e l s Het werkschip Goudvis wordt gebruikt op een viskwekerij. De kwekerij zorgt voor vis, die mensen kunnen eten. De Goudvis heeft vrije ruimte aan dek. Hierop kan gewerkt worden. Er kan ook een kraan aan dek staan. Deze kraan kan spullen optillen. Het schip verplaatst steeds naar een andere plek. Zo kan het schip overal in de kwekerij komen.
2
Sophie kweekt vis. Zij deed 5.000 viseitjes in het water. Hieruit kwamen 4.755 visjes. 4.177 vissen worden groot. Hoeveel eitjes zijn niet uitgekomen? Hoeveel vissen zijn niet groot geworden?
1
3
Sem verkoopt de groot geworden vissen van Sophie. Hij krijgt voor 1 vis € 0,75. Welk bedrag ontvangt hij als hij alle vissen verkoopt?
Antwoorden 1. Jayden is 230 dagen aan boord van de Goudvis. 2. 245 eitjes kwamen niet uit. 578 vissen zijn niet groot geworden. 3. Sem ontvangt € 3.132,75.
Jayden is kapitein op de Goudvis. Hij werkt 5 dagen per week. Hij heeft 30 dagen vakantie per jaar. Hoeveel dagen per jaar is Jayden aan boord van de Goudvis?
10
De Vraag en Puzzel
maart 2o20
Vind jij slapen belangrijk? ‘Ik vind slapen belangrijk. Ik heb genoeg rust nodig om de volgende dag energie te hebben. Ik kan wel moeilijk in slaap vallen. Ik ga dan lezen in bed. Ik word altijd wakker net voordat mijn wekker afgaat.’
HEERJANSDAM – Alle mensen hebben slaap nodig. Kinderen tussen 7 en 12 jaar slapen tussen de 9 en 12 uur per nacht. Leerlingen van de Koningin Julianaschool vertellen of zij slapen belangrijk vinden. Tekst en foto's: Linda te Veldhuis
‘Ik vind slapen belangrijk. Als ik niet genoeg slaap, ben ik de volgende dag niet fit. Ik heb dan nergens zin in. Ik vind het niet leuk om ’s avonds mijn bed in te gaan. Maar ik wil ’s ochtends niet uit mijn bed komen. Ik vind dat eigenlijk wel gek.’
Puck (11)
‘Slapen is belangrijk. Ik vind het leuk dat onze hond bij mij mag slapen. Als ik te weinig slaap, kan ik de volgende dag moeilijker nadenken. Ik heb last van een ochtendhumeur. Ik ben bij het wakker worden chagrijnig. Het is over als ik op school ben.’
Tussen 20.00 en 20.30 uur naar bed
Demi (9)
Om 20.00 uur naar bed
Tim (11)
Tussen 20.00 en 20.30 uur naar bed
‘Ik word chagrijnig als ik te weinig slaap. Ik vind slapen dus belangrijk. Slapen is 1 van mijn hobby’s. Ik neem soms een bad voor ik naar bed ga. Mijn vader leest me voor voordat ik ga slapen. Ik lees soms stiekem de Donald Duck in bed.’
Lev (10)
Indi (9)
‘Ik vind slapen belangrijk. Ik rust dan goed uit voor de volgende schooldag. Hersenen slaan ’s nachts alles van de dag op. Ik maak voor het slapen altijd een praatje over de afgelopen dag of het nieuws.’
Tussen 20.00 en 20.30 uur naar bed
Om 20.15 uur naar bed
Vind jij slapen belangrijk?
In welke plaats
Wat ziet Liam
korfbal?
zitten?
zit Eavan op Pagina 3
Pagina 8
Waarmee zijn
Wat maakt grote
virussen ontdekt?
elkaar vast?
bacteriën en
Pagina 9
Wat wordt groen
Waarmee
goed is?
computer? Pagina 11
Wie gaat
Wat gebruikte
kilometer per uur?
te kijken?
Pagina 6
Wat wordt na
We verloten de prijs onder de goede inzendingen. Alleen de winnaar krijgt bericht.
Het antwoord van de DRECHTSTEDEN. De winnaar is Benjamin (8). Aangeboden door Familieparadij s Zwijndrecht
GEFELICITEERD! Wil je nog meer puzzelen? Kijk dan eens op PUZZELCORNER.NL voor meer leuke puzzels!
bediende Niels de
Pagina 5
ongeveer 18
puzzel van februari is:
stukken staal aan
Pagina 4
als het kaartje
De letters in de gele balk vormen het antwoord. Mail dit antwoord, samen met je voornaam, leeftijd en het telefoonnummer van je ouder(s) of verzorger(s), naar antwoord@jong078.nl
nog in de schedel
een vaccinatie op een arm geplakt? Pagina 7
Kimberly om film Pagina 12
Toekomst
maart 2o20
In een lichaam kijken DORDRECHT – Leerlingen van de Oranje Nassauschool bezochten 5 maart We-Pair bij het Da Vinci College. Anouk (12), Nicole (11), Niels (11), Jefairo (12) en Thijmen (11) keken met VR-brillen in een menselijk lichaam. Niels: ‘Met de VR-bril op stond ik echt in een orgaan. Ik zag het orgaan overal om me heen.’ Tekst en foto’s: Linda te Veldhuis De leerlingen uit groep 8 hadden een klassenuitje. Anouk: ‘Onze juf vindt het brein interessant. Zij was hier eerder geweest en ze was erg enthousiast. Vandaag bekeken we om de beurt het menselijk lichaam
van een man en een vrouw met een VR-bril.’ Niels: ‘Ik had een VR-bril met koptelefoon op mijn hoofd. Ik bediende de computer met 2 joysticks in mijn handen.’
11
Andere wereld
Jefairo: ‘Je ziet niets meer van de kamer als je een VR-bril op hebt. Ik zat in een andere wereld met de VRbril op. Alles zag er realistisch uit. Het leek of je de organen aan kon raken, maar dat kon niet. Ik was even in de war toen ik de bril afdeed.’ Nicole: ‘Ik bekeek een lichaam nu heel anders dan in een boek. Ik keek eigenlijk door het lichaam heen.’
Organen
Thijmen, Jefairo, Niels, Anouk en Nicole staan voor het menselijk lichaam.
De leerlingen bekeken verschillende organen. Ze bekeken allemaal het hart. Jefairo: ‘Ik zag 2 kamers in het hart. Ik zag ook blauwe en rode stipjes. Deze stipjes stelden het bloed voor.’ Niels: ‘Ik keek naar de longen. Ik heb zieke en gezonde longen bekeken. De gezonde longen waren groter dan de zieke. De gezonde longen hadden ook meer kleur.’ Nicole: ‘Ik bekeek de hersenen van heel dichtbij. Ik zag allemaal cellen.’ Cellen zijn de kleinste delen van je lichaam. Thijmen: ‘Ik ging naar de dikke darm. Ik wist niet dat de darm van binnen de vorm van een driehoek heeft. De darm beweegt ook steeds een beetje op en neer.’ Anouk: ‘Ik heb, net als de andere
Jefairo heeft de VR-bril op. kinderen, de borsten van de vrouw bekeken. Borsten zijn geel van binnen, dat wist ik niet.’
Geluiden
Nicole: ‘Ik hoorde geluiden van organen. Ik hoorde lucht in de longen, het pruttelen van darmen en het knetteren van hersenen. De geluiden waren niet zo smakelijk.’ Jefairo: ‘Ik hoorde het hart kloppen.’ Thijmen: ‘Ik vond dit een leuke les. Ik zou vaker lessen met een VR-bril willen.’
Automonteur en autoverkoper DORDRECHT – Rory (12) uit Zwijndrecht bezocht 12 maart Amega. Amega verkoopt en repareert auto’s van verschillende merken. Rory vindt auto’s heel gaaf. Hij weet ook veel over auto’s. Rory hoorde bij Amega wat een automonteur en autoverkoper doen. Hij hoorde ook wat voor opleidingen er zijn om dit te worden. Tekst en foto’s: Linda te Veldhuis Rory: ‘Ik vind elektrische auto’s mooi. Ze zijn lekker stil. Ze hebben een kleine motor, maar de motor trekt wel snel op bij het wegrijden. In een uitgebreide elektrische auto zitten 70 computers. Dat vind ik heel interessant. Ik wil later ook met auto’s werken.’
Automonteur
Matthijs (25) is automonteur bij Amega. Matthijs: ‘Ik vind het leuk om moeilijke storingen in een auto op te lossen. Ik los dan een soort puzzel op.’ Ik vind techniek erg interessant. Ik vind het mooi dat je met metaal en veel techniek een auto kunt maken.’
Rory staat met de autoverkoper bij een elektrische auto.
Autoverkoper
Lars (20) is autoverkoper bij Amega. Lars: ‘Auto’s verkopen was mijn jongensdroom.’ Rory: ‘Ik word ook heel enthousiast van auto’s.’ Lars: ‘Als verkoper weet ik veel van de techniek in een auto. Ik denk goed mee met de kopers om de juiste auto voor hen te vinden.’
Beroepen over 10 jaar
Rory bekijkt met de automonteur een motor in de werkplaats.
Over 10 jaar zullen er veel elektrische auto’s zijn. Er komt daardoor meer werk voor computerprogrammeurs en elektromonteurs.
Opleidingen
Er zijn verschillende opleidingen waarmee je met auto’s kunt werken. Om automonteur te worden volg je bijvoorbeeld eerst een vmbokader opleiding en daarna een mbo-opleiding Autotechnicus. Om autoverkoper te worden volg je bijvoorbeeld een mboopleiding Verkoopmanager Mobiliteitsbranche.
Dit artikel is mede mogelijk gemaakt door:
12
Op School
maart 2o20
SCHOOL VROEGER EN NU ZWIJNDRECHT – Basisschool De Twee Wieken bestaat dit jaar 25 jaar. De zussen Lizzy (11) en Jacky (9) zitten hier op school. Hun moeder Kimberly (37) heeft ook op deze school gezeten. Lizzy, Jacky en Kimberly vergelijken de school van nu met de school van vroeger. Kimberly: ‘Er is veel veranderd in 25 jaar. Het schoolgebouw aan de Duivenvoorde is van binnen helemaal geverfd. Er zijn nu veel kleuren. Ik weet nog dat het gebouw toen vooral grijs was van binnen.’ Tekst en foto’s: Linda te Veldhuis
Pauze
De pauze is niet erg veranderd. Lizzy: ‘Ik klets veel met vriendinnen tijdens de pauze.’ Jacky: ‘Ik speel vaak verstoppertje.’ Kimberly: ‘Ik deed eigenlijk hetzelfde. We hadden alleen minder spullen om mee te spelen op het schoolplein.’
Schoolbord
Kimberly: ‘Mijn schoolbord was ongeveer 3 meter lang. Het was groen. De meester of juf schreef en tekende alles met krijt op het bord. Het krijt werd weggehaald met een stoffen wisser.’ Lizzy: ‘Dat is heel anders dan nu. Wij hebben 2 borden. Een whiteboard en een digibord. Op het whiteboard wordt met een stift geschreven. Het digibord is een soort hele grote tablet.’
Werkstuk maken
Lizzy: ‘Ik zoek informatie voor een werkstuk op internet. Ik tik de tekst in Word en zet er plaatjes van internet bij. Als het klaar en goed is, print ik het werkstuk uit.’ Kimberly: ‘Ik ging voor het vinden van informatie naar de bibliotheek. Ik leende daar boeken. Ik kopieerde plaatjes uit boeken of knipte plaatjes uit tijdschriften. Ik schreef de tekst met de hand op papier en plakte de plaatjes erbij.’
Geen computer
Kimberly, Lizzy en Jacky zitten in de klas.
Jacky: ‘Iedereen in mijn klas gebruikt een Chromebook.’ Lizzy: ‘De leraar heeft een computer op zijn bureau.’ Kimberly: ‘Bij mij op school stond 1 computer. Deze computer stond op het bureau van de directeur.’
Lizzy, Jacky en Kimberly staan voor het digibord met daarop een schoolbord.
Film kijken
Jacky: ‘Wij kijken met elkaar film op het digibord.’ Kimberly: ‘We hadden een grote tv op een kar. Die kar werd de klas ingereden. We keken film op videobanden. Internet bestond nog niet.’
Oefenen voor Passion4kids HEERJANSDAM – 25 kinderen van PIT-kindcentra De Rank uit Heerjansdam en De Notenbalk uit Zwijndrecht oefenen voor de voorstelling Passion4kids. Passion4kids vertelt het Paasverhaal. Rieks (10), Sacha (11), Lisa (10), Sanne (11) en Felicia (9) spelen de hoofdrollen. Tekst: Linda te Veldhuis Passion4kids lijkt op The Passion. Deze voorstelling is ieder jaar in een andere stad in Nederland en komt de donderdag voor Pasen op tv. Felicia: ‘Aan The Passion doen volwassenen mee. Passion4kids wordt door kinderen gezongen en geacteerd.’ Sanne: ‘Alleen de verteller en de wijkagent zijn volwassenen.’
Auditie
De leerlingen hebben auditie gedaan voor de rollen die ze spelen. Rieks speelt Jezus. Sacha speelt Judas. Lisa speelt Petrus. Sanne speelt Pilates. Felicia speelt Maria. Lisa: ‘Bij de auditie werd geluisterd of je mooi kunt zingen.’ Sacha: ‘Ze keken ook of een rol bij je past. Bijvoorbeeld hoe je praat, hoe je beweegt, hoe je gezichtsuitdrukkingen zijn.’
Live en opgenomen
De liedjes en scènes van Passion4kids zijn deels live op het podium en deels vooraf opgenomen. Rieks, Sacha en Lisa hebben verschillende opnames gehad. Sanne en Felicia zingen alleen live. Sanne: ‘Ik oefen het zingen van de liedjes vaak thuis.’ Rieks: ‘Ik kruip helemaal in de rol die ik speel. Ik kijk naar The Passion om inspiratie op te doen. Ik wil alles zo goed mogelijk naspelen.’
Spannend
Felicia: ‘Ik vind het spannend om straks voor al die mensen te zingen.’ Lisa: ‘Het lijkt me lastig om straks zenuwachtig live te zingen.’ Sanne: ‘Ik denk dat het live zingen heel goed gaat. Maar ik vind het ook spannend.’
Samen
Sanne, Sacha, Rieks, Lisa en Felicia spelen in Passion4kids. Foto: Linda te Veldhuis
Lisa: ‘Ik vind het bijzonder dat ik aan Passion4kids meedoe. Het is erg leuk.’ Sanne: ‘Ik woon in Heerjansdam. Ik vind het heel leuk dat Passion4kids dit jaar hier is. Ook leer ik hierdoor nieuwe mensen kennen.’ Felicia: ‘Kinderen laten
Sacha, Rieks en Lisa zingen tijdens een opname. Foto: JC Brouwer – media tijdens Passion4kids horen dat zij ook kunnen zingen, net als de grote mensen in The Passion.’ Sacha: ‘We maken de voorstelling samen. We hebben veel contact met elkaar.’ Rieks: ‘Ik vind het Paasverhaal erg mooi. Ik vind het leuk dat ik dit verhaal samen met de anderen kan vertellen. Ik heb er heel veel zin in. Ik ben goed voorbereid.’
Verplaatst De voorstelling op 8 april gaat niet door. Dit komt door het coronavirus. Passion4kids is verplaatst naar 2021.