BY E BY E G R A S S
LANDSCHAPSARCHITECT DENIS DUJARDIN DIRK LIBBRECHT
Denis Dujardin is een Kortrijkse landschapsarchitect en stedenbouwkundige. Zijn opvallendste kenmerk is de focus op haalbaarheid, ‘naturelle’ en onzichtbaarheid van een project. Zijn werk heeft vaak het idee om theatraal de handeling van de interventie te verdoezelen. Hij schrijft essays over kunst, meer specifiek op de schilderkunst. Hij is de auteur van ongeveer 200 tuinen in België en het buitenland, waarvan een aantal te zien zijn op zijn website (http://www.denisdujardin.be/). Met behoorlijk wat visuele én biologische invloed in onze open ruimte, wou Klimop weten wat zijn attitude is over natuurlijke versus aangelegde vegetatie, inheems versus exoot,... en nog een aantal andere heikele puntjes. Plaats van afspraak was de iconische stookplaats te Weide Kortrijk oftewel het Nelson Mandelapark, mede ingericht door de geïnterviewde zelf. De vegetatie rondom bestaat op het eerste zicht hoofdzakelijk uit zorgeloze pioniersvegetatie, zonder veel of geen gras. Het geheel oogt zeer natuurlijk, maar is het dat wel? Bovendien, wat is het draagvlak voor dergelijke inrichtingen?
↓
Kortrijk Weide is één
van de eerste zoniet het eerste park in Vlaanderen waarbij voor de volledige parkruimte een volkomen schraal akkerland beheer is ingesteld © Denis Dujardin
Klimop: Om eens met de deur in huis te vallen. Wordt dat hier niet bekeken als een grote ‘vuilen boel’? Ik heb met het Kortrijkse beleid overlegd dat ze geduld moesten hebben met deze vegetatie. Maar zie hoe de akkerhoningklavers de zaak hier in beslag nemen. Begrijp wel, de Weide werd ingezaaid, maar het is de bedoeling dat de natuur de zaak overneemt. Klimop: Hoezo? Wat werd precies ingezaaid? Vooral de margrieten en
knoopkruiden als ook wat Galega (Geitenruit), een mengsel voor schrale grond afkomstig van Cruydhoeck1. Dit werd naadloos overgenomen door de spontaan opschietende wilde planten zoals de hogergenoemde honingklavers en boerenwormkruid. Zelfs grote ratelaar heeft hier nu zijn plaats gevonden. Van een soort gesproken die grasgroei belemmert… Dit is nu drie jaar aan de gang en nu pas wordt het tijd om eens te maaien. Klimop: Wordt deze manier van werken veel toegepast? Is het gemeengoed? We noemen dit eenvoudigweg naturalisme. In essentie is dit het initiëren van een natuurlijk proces door een éénmalige ingreep, bij voorkeur met inheemse soorten. In Groot-Brittannië is Nigel Dunnett2 daar de gangmaker van. Wij passen dat eveneens toe in daktuinen, regentuinen, wadi’s3,.. Momenteel zijn we bezig met een project in Mol, in de Kempen, maar alles met inheemse beplanting. Mijn proefschrift in de jaren ’80 (Landschapsarchitect) was vrij revolutionair voor deze tijd, handelde over het gebruik www.cruydthoeck.nl, webshop wilde planten Nigel Dunnett is een toonaangevend Brits landschapsarchitect en van ‘s werelds meest toonaangevende stemmen in innovatieve tuinaanplanten waarbij natuurlijke ecologie geïntegreerd wordt in tuinbouw. 3 Wadi: uitgegraven of natuurlijke depressie voor opvang en infiltratie van regenwater. 1 2
26
•
van inheemse beplanting in stedelijke milieus. Toen kreeg ik een opdracht in Noord-Frankrijk en moest ik andere inheemse gewassen toepassen in mijn ontwerpen. Vanaf toen maakt ik het besluit: het zal de natuur worst wezen. Die is zodanig veerkrachtig en neemt de zaak in eigen handen in de verdere ontwikkeling, na gelijk welke trigger. Klimop: Even advocaat van de duivel spelen: in de Weide staan – op het eerste zicht – geen exoten. Waarom zou je dan überhaupt ook maar iets inzaaien? Die inheemse komen zo ook wel? Omdat je het anders niet verkocht krijgt aan het brede publiek. Zeker bij ontwerpen van publieke ruimten is het superbelangrijk om je beeld te verzorgen. Kijk, de natuur kun je op 2 aparte manieren bekijken: vanuit een kennisstandpunt en vanuit een beeld. De voorkeur gaat natuurlijk uit naar de aanleg naar een verantwoordelijke, inheemse aanleg die aansluit op de diverse ecologische cyclii van de soorten die erop afkomen. Maar alleen
