Mijn vlakke land

Elk najaar komen er een paar boten langs die de zomer verlengen door binnendoor naar de Middellandse Zee te varen. Vaak ook boten uit Scandinavië. Die zijn dan al door Friesland gevaren en gaan via de Randmeren verder zuidwaards. Elke keer complementeren ze me over onze vaarwegen en over het algemeen over Nederland. Na een wereldreis moet ik altijd even schakelen tot ik dat begrijp. En ja, Nederland is als een prachtig groen aangeharkt park. Er zijn genoeg havens om te overnachten, de wallekant is gemaaid, de bomen staan op een rij en de mensen zijn over het algemeen netjes. Eigenlijk had ik er niks mee. Zoiets heeft tijd nodig.

Op een van m’n reizen lag ik in Dutch Harbor op Unalaska een van de Aleoeteneilanden tussen Kamchatka en het vaste land van Alaska. Douane en immigration kwamen aan boord en ik werd ingeklaard. Er zat een arend op de zaling in de mast. Ik wees de immigration officer er op; ach zei hij, het hele eiland zit vol arenden. Een week later beklom ik met hem, zijn vrouw en de hond, de Pyramid Peak, 750 meter hoog, de hoogste piek van Dutch Harbor. Het was een behoorlijke wandeling en ik raakte achterop. Ze wachtten dan op me, maar ik zei: “Loop maar door, het duurt iets langer maar ik kom vanzelf.” Toen ik boven stond keek ik over het majestueuze land. Tork zei: “Je doet het goed voor een flatlander”.

De Solitario moest weer eens op de werf voor een knip- en scheerbeurt. Dat deed ik deze keer weer bij Gicom in Ketelhaven. Eerst zak je met de Ketelsluis 5 meter naar beneden, dan vaar je een stukje verder en word je uit het water getild. Aangroei viel mee. Ik zag tegen het werk op. Ook ik ben de jongste niet meer, maar door de tijd voor mezelf te nemen kreeg ik het werk gedaan. Tevreden, maar volgende keer laat ik het doen! Nu gaan we geen werfbeurt bespreken, dat kennen we allemaal, maar er overkwam mij iets waardoor ik die buitenlanders beter ga begrijpen; dat mooie land, dat vlakke land … Op de Solitario stond ik hoog boven het land en keek in de verte en zag die verre kleuren naargelang het zonlicht erop scheen. Een storm kwam over. Het zicht werd nul. Het scheepje trilde en voor mij werd een schip omver geblazen. Drama voor de eigenaren, die 3 weken later hadden willen vertrekken. De dag erop keek ik weer naar die smalle rechte waterwegen en besloot na de tewaterlating mij onder te dompelen in het vlakke land. Voor jullie niets bijzonders. Voor een wereldreiziger een onderneming.

Flevoland is, dankzij haar ruimtelijke inrichting, een vrij stille provincie. En uiteindelijk …gebeurde er helemaal niets, alles klopte, er gebeurde niets en de wereld liet ik aan mij voorbijgaan. Het ware leven is niet te herleiden tot woorden die gesproken of geschreven zijn. Het ware leven vindt plaats in submicroscopische momenten. Dit jaar geen zee, geen zout water, geen horizon zoals ik die ken. In de verte zie ik tractoren op het land. Het gras is groener dan waar ook. Ik voel me het middelpunt in de leegte. Grote contrasten in kleur: groen, zwart, blauw, wit. Kijk ik vooruit dan zie ik rechte vaarwegen, sloten en hekken. Het is een land waar ik van kan houden. Ik kan er wandelen, mijmeren en genieten. Het is het contrast tussen ruige natuur, de gemaakte polder en het ongerepte dat me raakt. Maar het blijft een polder waar alles onder controle is. Een lappendeken. Een gefiguurzaagd landschap, waar alle contrasten precies passen als in een puzzel. Dat is ook Nederland. Dit stukje nieuw land verrast mij, deze keer vanaf het water. Ik dacht aan het lied van Jaques Brel, hoewel dat over Vlaanderen gaat, past het ook perfect bij les Pays Bas, de lage landen. Wanneer de lage lucht vlak over het water scheert Wanneer de lage lucht ons nederigheid leert Wanneer de lage lucht er grijs als leisteen is Wanneer de lage lucht er vaal als keileem is Wanneer de noordenwind de vlakte vierendeelt Wanneer de noordenwind er onze adem steelt Dan kraakt mijn land Mijn vlakke land

Via de berichtgeving op de sociale media krijg ik te horen waar een aantal andere clubleden zijn. De Dippy Maid maakt een behoorlijke zeereis en duikt dan de Seine op naar Parijs om binnendoor weer richting Nederland te varen. De Bon Vivant lag ergens in het noorden en Theo schreef ‘Je hoeft niet altijd verre reizen te maken. Met de auto naar gezellig Groningen. Leuk hotel boeken. Met de ferry naar Schiermonnikoog. Heerlijk dagje fietsen op Schier. Om 17.30 diner bij Van der Werff voor de echte eilanden sfeer. Om 19.30 weer terug met de ferry. Dus een keer geen cruiseschip maar een super midweek’.

Maar dan gaat het regenen en alle nieuws wordt gefocust op de overstromingen in Limburg. Op een of andere manier werkt het project ‘ruimte voor de rivieren’ dus niet. Ik bleef twee weken in de Flevopolder, 5 meter onder zeeniveau, geen centimeter verhoging. Op heerlijke stille plekken en vond zo ook mijn mooiste plekje van deze zomer. Tussen oneindige rietkragen en luid ritselende populieren. Ik stak mijn hand op naar passerende boten. Vrienden kwamen langs en begrepen ‘mijn vlakke land’.

De meesten van de KNMC kennen de Nederlandse binnenwateren. Natuurlijk ben ik ook wel eens door Friesland gevaren en binnendoor van de IJssel naar Terneuzen. Wat had ik eerder dan niet gezien? Ik stuurde foto’s naar mijn vrienden in Dutch Harbor met de groeten van deze flatlander. Deze zomer was mijn vlakke land een openbaring.

Henk de Velde a/b MV Solitario www.henkdevelde.com