K T C MAG A ZINE # 27 • JUN-AUG 2018 • €5, 9 9
ALLES OVER HET WORLD BARISTA CHAMPIONSHIP INTERVIEW THEEGROOTMACHT VAN REES | CITYTRIP ZÜRICH CACAO IN EEN PONCHO IN BALI | #HOEDAN FILTERKOFFIE
Cover-KTC27_v4.indd 1
25-05-18 12:36
you WEre PRoBably nOt tHINking abouT WHAT to put IN yOUR CoFfEe a seconD AGo But noW You ARE. CLAIrVOyANce! 002-Adv.indd 1
25-05-18 16:12
HEADER
COLOFON
COLOFON & VOORWOORD
DE CONSTANTE
KOFFIE T C AC AO MAG A ZINE IS EEN UI TG AVE VAN KOFFIE T C AC AO B.V. EN VERS CHIJN T 4 KEER PER JA AR. INFO @KOFFIE T C AC AO.NL , W W W.KOFFIE T C AC AO.NL UI T GE VER / HOOFDREDAC TEUR MARC KLUIJVER, MARC@KOFFIE T C AC AO.NL BL ADMANAGER JAINY G ANS , JAINY@KOFFIE TC AC AO.NL EINDREDAC TEUR MARGOT SMOLENA ARS , MARGOT @KOFFIE T C AC AO.NL AR T DIREC T ION , VORMGE VING EN OPMA AK DE DESIGN K AN T INE A AN DI T NUMMER WERK TEN MEE ANNE ANDERSEN, WILLEM BOOT, E VA BROEKEMA , CHO COL AT E T REE, JENS CR ABBÉ, DEIRDRE DEPRE T T ERE, MAURICE GELUK , JURRIA AN HU T ING , IVO JANSS , ANA JARÉN, NANNA DE JONG , MAR T IJN KORVING , C AROLINE LUBBERS , ENRICO MALTONI, WILKE MAR T ENS , ANIEL MI T HOE, KERI MOL , D OMINIQUE PERS OONE, JOE Y RIE T VELD, AUK JE VAN ROSSUM, LENNAER T RUINEN, RICHARD S CHUKKINK , CHRIS SHOR T, SAMUEL DAVID SINCL AIR, ROEL S T EENBERGEN, AR T HUR WIEFFERING LI THOGR AFIE SEBA S T IA AN HANEKROOT (COLOUR AND BOOK S) DRUK WERK HABO DACOS TA BV, VIANEN DIS TRIBU T IEMANAGEMENT MAGNE T BV DIS TRIBU TEUR BE TAPRESS B.V. (NL ) EN AMP NV (BE) LEZERSS ERVICE WIL JE EEN ABONNEMEN T AFSLUI T EN OF C ADE AU GE VEN? G A DAN NA AR KOFFIE T C AC AOMAG A ZINE.NL/ ABONNEMEN T EN. EEN ADRES WIJZIGING D OORGE VEN OF ANDERE ABONNEMEN T S VR AGEN? CHECK KOFFIE T C AC AO.NL/F-A- Q. OF REGEL DIREC T BIJ ONZE ABO -PAR T NER IN NEDERL AND: +31 (0)251 25 79 24 , ABOL AND. NL EN VOOR BELGIË: +32 (0)28 0 8 55 23, ABOL AND.BE ABONNEMENT S PRIJZEN JA AR ABONNEMEN T PAR T ICULIEREN (4 NUMMERS) NEDERL AND EN BELGIË: € 23,9 6. JA AR ABONNEMEN T BEDRIJVEN (4X 5 NUMMERS) NEDERL AND EN BELGIË: € 119, 8 0 (INCL. B T W ). BUI T EN NEDERL AND/BELGIË BE TA AL JE E X T R A P OR TOKOS T EN. HE T ABONNEMEN T S GELD DIEN T VOORUI T T E WORDEN BE TA ALD, JE ON T VANG T HIERVOOR EEN FAC T UUR. ABONNEMEN T EN WORDEN VOOR 4 NUMMERS A ANGEG A AN, T ENZIJ ANDERS VERMELD EN LOPEN S T ILZ WIJGEND D OOR. OPZEGGINGEN DIENEN 12 WEKEN VOOR AFLOOP VAN DE ABONNEMEN T SPERIODE IN ONS BEZI T T E ZIJN. NA 4 NUMMERS MAG HE T ABONNEMEN T T USSEN T IJDS WORDEN OP GEZEGD. HE T ABONNEMEN T S TOP T DAN OP ZIJN VROEGS T 3 MA ANDEN NA OPZEGGING. OPZEGGEN K AN VIA KOFFIE T C AC AO.NL/F-A- Q KOFFIE T C AC AO B.V. LEG T VAN ABONNEES GEGE VENS VA S T VOOR DE UI T VOERING VAN DE (ABONNEMEN T S) OVEREENKOMS T. DEZE GEGE VENS KUNNEN WORDEN GEBRUIK T OM JE T E INFORMEREN OVER RELE VAN T E DIENS T EN EN PRODUC T EN. INDIEN JE OP DEZE INFORMAT IE GEEN PRIJS S T ELT, DAN KUN JE EEN MAIL S T UREN A AN ABONNEMEN T EN@KOFFIE T C AC AO.NL. COPYRIGHT NIE T S UI T DEZE UI TG AVE MAG OPENBA AR WORDEN GEMA AK T OF WORDEN GEREPRODUCEERD D OOR MIDDEL VAN DRUK , FOTOKOPIE, FILM, IN T ERNE T OF OP WELKE ANDERE WIJZE DAN OOK ZONDER VOOR AFG A ANDE S CHRIF T ELIJKE TOES T EMMING VAN DE UI TGE VER.
E
n dan ben je opeens vader. Nou ja, opeens. We hebben ons negen maanden kunnen voorbereiden, maar toch voelt het plotseling. Van de een op de andere nacht was hij daar, onze zoon Flin. Een buitengewoon bijzondere ervaring, zoals alle andere vaders zullen beamen. Sinds 1 april ziet de wereld er anders uit en zijn de prioriteiten verlegd. Nu was van negen tot vijf werken al nooit mijn sterkste kant, maar soms zou ik nu wel die baas boven mij wensen die me dwingt op tijd op kantoor te zijn en te focussen op mijn werk. Gelukkig is er nog wel één constante aanwezig in mijn leven, een die me keer op keer bij de les houdt: koffie. De halve liter zwarte vloeibare energie trok mij door de bevallingsnacht heen en doet nu hetzelfde na de toch ietwat kortere nachten. Het is fijn om een constante
te hebben in je leven, maar wel een die je keer op keer kan verrassen. De ene koffie is immers de andere niet. Het verschil in branding, origine, variëteit, fermentatie… alles heeft invloed op de uiteindelijke smaak. En hoe goed de boer en de brander ook zijn best doen, de laatste slag ligt altijd in je eigen handen. Deze verbinding tussen onze beleving van koffie, thee en chocolade en de intentie van de makers maken deze producten zo bijzonder. En dat lees je weer terug in de nieuwe zomereditie van koffieTcacao. Geniet van de ijsthee, cold brew koffie en vergeet niet dat een stukje chocolade ook in de zomer heerlijk kan smaken.
Marc Kluijver
hoofdredacteur
De cover is deze keer ontworpen door Ivo Janss. Lees meer over zijn werk in KTC Kunst op pagina 42.
3
003-Colofon + Voorwoord_#27.indd 3
3
28-05-18 10:04
INHOUD
COLUMNS 29 KOFFIE WILLEM BOOT Mexico: land van Kiki & Bouba
“Pride and Pudding bevat vooral historische gerechten. Het nieuwe boek gaat om hedendaagse puddings van de laatste vijftig jaar”
51 THEE DEIRDRE DEPRETTERE Mao’s thee 75 COLUMN CACAO DOMINIQUE PERSOONE De drie C’s 98 WISSELCOLUMN CHRIS SHORT Volg KTC op facebook: facebook.com/ koffietcacao
GESPOT De hotste koffie-, theeen cacaospots in Nederland, België en Verweggistan
30 DE HUISKAMER VAN DRIEBERGEN DRIEBERGEN 31 EETBAR DE WAGON TILBURG 41 NANA COFFEE ROASTERS BANGKOK 83 MONO ROTTERDAM
46 Regula Ysewijn DE STAMGAST
RUBRIEKEN 03 Voorwoord 06 KTC kijkdoos 08 KTC nieuws over roze chocolade, koffie leasen, thee van Nederlandse bodem en wedstrijden 12 Mail & win espresso in zakformaat, thee in stijl, koffiebol 13 Barista aan zet Zjevaun Janga 14 Flavourites Makkelijk koffie branden, theejam, chocolade uit Indonesië en hydrolade 19 Mean Machines Rancilio Ottagonale 33 Op de testbank Bezzera Matrix 35 Smaken verschillen KTC proeft Single Estate Coffee Roasters, Terra Sana, MIA 42 Kunst Ivo Janss
4
004-005 Inhoudsopgave.indd 4
25-05-18 14:12
INHOUD
OP DE COVER 20 ALLES OVER HET WORLD BARISTA CHAMPIONSHIP “Soms gaan ze zo ver dat ze op het podium letterlijk bezwijken van de spanning” 36 KTC INTERVIEW THEEGROOTMACHT VAN REES Directeur Maarten Obbink vertelt hoe Van Rees de grootste is geworden en wil blijven
64 44 Lifestyle DIY goudkleurige mokken, koken op de camping, Balance Festival en muziek 52 KTC Duurzaam een pittige stelling voorgelegd aan vijf koffie-influencers 57 Verse KTC Shokunin Coffee 58 Andere koek Vier zomerse cocktails samengesteld door de bartenders van Tia Maria 84 Koken met KTC Ristrettoparfait met avocado en koffiegranité 94 Cacaokop Malou Dronkers 97 Boer in beeld Tito Jiménez Rufino 98 Cool stuff lelijk bloemschikken, instant foto’s en fancy fietsen
62 #HOEDAN zet thuis de beste budgetvriendelijke filterkoffie 76 KTC OP REIS CACAO IN EEN PONCHO OP BALI “De hoeveelheid cacao die verkrijgbaar was op het eiland nam aanzienlijk af en de kwaliteit ging sterk achteruit” 86 CITYTRIP ZÜRICH “Koffie kiezen doe je hier aan de hand van een zelfgemaakt flavour wheel. Je kiest welke smaken je lekker vindt en dan hoort hier een koffie bij”
5
004-005 Inhoudsopgave.indd 5
25-05-18 13:57
NO OTHER LIQUEUR CAN M A K E A C O F F E E C O C K TA I L QUITE LIKE TIA MARIA.
Geen 18, geen alcohol
010-Adv.indd 1
25-05-18 16:12
NIEUWS
PRIVATE COFFEE LEASE PRIVATE COFFEE LEASE Een auto privé leasen is heel normaal, net als kunst, zelfs een wasmachine leasen wordt gewoon. Dus waarom geen koffiemachine voor thuis? Coffee@Home maakt het mogelijk met private coffee lease. Wie een abonnement afsluit, heeft de keuze uit verschillende Jura koffiemachines. Wanneer je vier kopjes koffie per dag drinkt, loont een Coffee@Home private coffee lease-abonnement in principe al. Een kopje koffie inclusief machine, service en onderhoud heb je al in huis vanaf € 48,50 per maand. Dat is omgerekend 40 cent per bakkie (berekend op basis van 120 kopjes per maand). De lease-contracten lopen voor een periode van vier jaar. Is jouw machine tussendoor stuk? Dan verzorgt Coffee@Home kosteloos de reparatie. Periodiek ontvang je ook een onderhoudskit. En niet geheel onbelangrijk, je ontvangt iedere maand twee keer 500 gram van jouw favoriete
TOT AAN ug Panama en ter
Toen Ronald en Ninande in de begintijd van Bagels & Beans de wereld afstruinden op zoek naar bijzondere koffie, liepen zij bij toeval de Panamese koffieteler Calle Janson tegen het lijf. De plantage van de familie Janson ligt op de helling van de vulkaan Barú, vlak bij Costa Rica. Ook nu, ruim twintig jaar later, wordt
blend, die 100 procent Rainforest Alliance gecertificeerd is. Er is keuze uit de Optimo blend, een milde koffie die zich kenmerkt door een fruitige smaak van jasmijn en bloedsinaasappel en de geur van amandel, of de lichtzoete Divino blend, die zich laat definiëren als een kruidige smaak van vanille, nootmuskaat en peper. coffeeathome.nl
Nice!
er in alle Bagels & Beans vestigingen nog steeds koffie geschonken van Janson Estate. Regelmatig bezoeken ondernemers van Bagels & Beans de plantage in Panama, om zelf te zien waar ‘hun’ koffie vandaan komt. Half juni komen de Jansons op hun beurt naar Nederland. Op hun stand tijdens de World of Coffee, van 21 tot 23 juni RAI Amsterdam, vertellen ze je alles over de laatste ontwikkelingen op de plantage. Zo is er begin dit jaar samen geïnvesteerd in een nieuwe koffiebrander. Calle: "We proberen ons proces altijd verder te verbeteren voor Bagels & Beans, zoals zij dat ook voor hun gasten doen. Met de nieuwe brander kunnen we het brandprofiel van elke branding beter controleren, voor een nog constantere kwaliteit.”
CUBE DESIGN MUSEUM EXPOSEERT: Italiaans espressoschoon Liefhebbers van Italiaanse espressovernuft: opgelet! Richt de pijlen van je TomTom op Kerkrade, want in het Cube Design Museum heeft de expositie Passione Italiana - L’arte dell’Espresso haar deuren geopend. De iconische espressomachine La Cornuta van de beroemde Italiaanse architect Giò Ponti ter waarde van een kwart miljoen euro is het glanzende middelpunt. De expositie neemt bezoekers mee naar het Italië van 1910, waar de grote vraag koffieontwerpers drijft tot het ontwikkelen van een machine, die snel koffie zet onder hoge druk (espresso) en waar de smaak van verbrande koffiebonen in die allereerste espresso’s werd gemaskeerd door veel suiker. Naast het pronkstuk van Giò Ponti, laten modellen van Kees van der Westen, Victoria Arduino, Bialetti en Faema de harten van ware (thuis-) barista’s harder kloppen. Ook zijn ’s werelds kleinste espressomachine en de meest duurzame machine te bewonderen. Need we say more…? Waar: Cube design museum, Museumplein 2 Kerkrade Wanneer: 21 april t/m 29 oktober 2018 Tickets: vanaf € 11 cubedesignmuseum.nl
bagelsbeans.nl
11
008-011_KTC_Nieuws.indd 11
25-05-18 17:03
Voor perfect koffiegenot Altijd en overal
BWT bestmax PREMIUM met de AromaPLUS-formule is een innovatief filtersysteem voor wateroptimalisatie in de horeca. Als baanbrekende innovatie mineraliseert BWT bestmax PREMIUM het water met de smaakdrager Mg2+ en laat het de aroma’s van koffie, thee of cacao helemaal tot hun recht komen. Ook puur maakt dit Mg2+-rijke water indruk: vrij van deeltjes, met een neutrale geur en een uitgebalanceerde minerale toets is het een waar genot.
E 2018 E F F O C F O ORLD
W
Amsterdam
22
Dit filter brengt de mineralen in het water in evenwicht, buffert de pH-waarde en bevordert een fijne crema op de espresso.
Stand C27/D
www.bwt-wam.com 016-Adv.indd 1
For You and Planet Blue.
25-05-18 16:12
FL AVOURITES
Controle, controle, controle Dat biedt Fellows nieuwe elektrische pour over-ketel de Stagg EKG, winnaar van de Red Dot Design 2018. Door aan de knop te draaien, selecteer je op de graad af jouw gewenste temperatuur tussen de 57 en 100 graden op het lcd-screen. Behoefte aan nog meer controle? De EKG+ wordt geleverd met Bluetooth-connectiviteit met de Acaia Brewbar Tablet-app, zodat je zonder moeite de koffienerd kan uithangen. En hadden we al gezegd dat de Stagg EKG er ook nog eens super sleek uitziet?! Prijs EKG € 128 en EKG+ € 170 fellowproducts.com
Reep met een verhaa l Zijn stage bracht Christian Silfverskiöld door bij Omnom Chocolate. Het moet een inspirerende tijd zijn geweest, want begin mei lanceerde hij zijn eigen merk, Wayfarer Chocolate. De jonge Zweedse chocolademaker wil geweldig smakende repen produceren, maar evenzo belangrijk vindt hij het om de verhalen achter de origine tot leven te brengen. “Ik selecteer mijn bonen voornamelijk op basis van smaak. Vervolgens doe ik alles om middels de illustratie en tekst op de verpakking het verhaal van de herkomst van de boon te vertellen. Zo is mijn eerste reep Along the River uit Honduras bijvoorbeeld gemaakt met bonen uit een afgelegen regio genaamd Wampusirpi. Er zijn geen wegen die daarheen leiden, dus de gebruikelijkste manier van vervoer is per boot op de Patuca-rivier.” Binnenkort via de webshop verkrijgbaar in Nederland en België. Prijs € 7,75 wayfarerchocolate.com
GRIEKSE BERGTHEE
Hip!
Het jonge theemerk The Greek Mountain staat voor kwalitatieve losse kruidentheeën op basis van sideritis (shepherd’s tea), die op duurzame wijze op het 1300 meter hoge, wilde rotsachtige landschap van de berg Olympus wordt geteeld. Grieken drinken al eeuwenlang sideritis, niet alleen vanwege de heerlijke smaak, maar ook omdat ze denken dat het helpt te ontspannen en hun verkoudheid te genezen, de spijsvertering te kalmeren en algemene pijntjes en kwalen te verlichten. Sideritis is rijk aan antioxidanten en wordt verondersteld antibacteriële eigenschappen te hebben. Het is cafeïnevrij, dus perfect om te drinken gedurende de dag of voor rehydratatie na het sporten. Deze zomer introduceert het theemerk twee nieuwe premium blends: een kalmerende bergmelange van citroenmelisse, verbena en kamille en een wilde muntachtige bergthee. Bestel jouw Greek Mountain boost nú online!
Franse verfrissing met Italiaans tintje
Naast de bekende koffieblends voert illy ook het prestigieuze theemerk Dammann Frères. illy levert in Nederland de kwaliteitsthee voor horeca, bedrijven en thuisgebruik. Losse thee, crystal teabags en prachtige cadeausets. Van single origin theeën uit Yunnan, Wenshan en Nara tot spannende creaties met vruchten, kruiden en bloemen. Sinds kort zijn hier ook heuse Tea Jellys aan toegevoegd. Gebruik deze met thee geïnfuseerde jams om je canapés af te maken tijdens een feestje of smeer ze lekker op je brood. En speciaal voor de zomer is er nu ook Dammann ice tea. Voor 1,5 liter ice tea heb je maar één zakje nodig en wat tijd. Zes uur infusie met plat of bruisend water geeft een optimaal resultaat. Om gewoon zo te drinken of als basis voor een feestelijke cocktail of mocktail. illy professional 078-6738888 illy thuis illy.com
Prijs € 5,50 per box van 30 gram thegreekmountain.com
17
014-017 Flavourites.indd 17
25-05-18 17:07
KTC UITGELICHT
7
WK’S KOFFIE
WAT VOOR DE DOORSNEE KOFFIEDRINKER EEN BLINDE VLEK IS, BESCHOUWEN BARISTA’S JUIST ALS SUMMUM: HET JAARLIJKSE WORLD BARISTA CHAMPIONSHIP (WBC). VORIG JAAR DEDEN IN SEOUL 57 NATIONALE BARISTAKAMPIOENEN MEE, WAARONDER DE NEDERLANDER MERIJN GIJSBERS. ORGANISATOR CINDY LUDVIKEN VERTELT OVER DE STANDAARD ZETTEN, VOORTDUREND DE WERELD RONDREIZEN EN EEN CHINESE TOLK DIE DE VS NIET IN MOCHT.
Tekst Maurice Geluk • Fotografie World Coffee Events: Jake Olson en Jeff Hann
20
020-027 reportage-Kampioenschappen.indd 20
28-05-18 09:58
KTC UITGELICHT
Skype. Cindy Ludviken, directeur World Coffee Events (WCE), kan absoluut niet zonder. Met haar kleine staf van pakweg elf medewerkers organiseert de 39-jarige Amerikaanse jaarlijks zeven verschillende wereldkampioenschappen rond koffie, waaronder het WBC. Deze eindstrijd wordt van 20 tot en met 23 juni gehouden in de RAI Amsterdam. Ze reist voor haar werk de aardbol over, want de evenementen zijn niet aan een vaste locatie gebonden. Zo vond het World Coffee Roasting Championship plaats in de Chinese miljoenenstad Guangzhou. Voor het World La e Art Championship wordt dit najaar Belo Horizonte in Brazilië aangedaan. Het werken door verschillende tijdzones heen, vele uren doorbrengen in vertrekhallen; Cindy is het gewend. Ook dat ze haar teamleden slechts een paar keer per jaar in het echt ziet. Vrijwel altijd tijdens een van de door henzelf georganiseerde evenementen. Zelf woont ze aan de Amerikaanse oostkust, in de staat North Carolina. Haar medewerkers werken vanuit Los Angeles, Dublin en Londen. Via Skype hebben ze vrijwel dagelijks contact. ALMAAR HOGER NIVEAU In juni wordt het WBC voor de negentiende keer gehouden. Cindy, die haar carrière is begonnen als barista, raakte in 2003 (Boston, VS) als vrijwilliger betrokken. Tijdens deze WBC-editie moest ze totaal onverwacht de Chinese baristakampioen assisteren. “Zijn tolk mocht van de douane het land niet in. Hij sprak geen woord Engels. Alsof dat niet voor genoeg problemen zorgde, was hij ook zijn koffer met wedstrijdspullen kwijt.” Zo stond Cindy, geboren in Taiwan, ineens middenin de wedstrijd. Terugblikkend: “Wat daar op het podium gebeurde, is lachwekkend vergeleken met het niveau van nu.” Ze zegt het geamuseerd. Want tijden veranderen, het niveau in de wereld van specialty coffee is almaar hoger komen te liggen. Ze noemt de derde koffiegolf die net voor de eeuwwisseling in de Verenigde
gebeurde, is Cindy: “Wat daar op het podium het niveau van nu” lachwekkend vergeleken met Staten ontstond. Kleine branderijen gingen hun bonen heel gericht en direct bij koffieboeren inkopen. Karakteristieke smaken werden niet langer naar achteren gedrukt, maar tijdens het branden geaccentueerd. “Barista’s die zelf contact onderhouden met branders, met plantagehouders, dat is de standaard geworden. Er was sprake van een enorme honger naar kennis.” Sinds het eerste WBC in 2000 (Monte Carlo) zijn de vaardigheden van de deelnemers zienderogen toegenomen.
WILDCARD Waar het WBC in de beginjaren werd gedomineerd door met name Scandinavische landen, kent de competitie tegenwoordig verrassende winnaars. Zoals Alejandro Mendez uit El Salvador, in 2011 de eerste nietwesterling op de hoogste trede. Toch blijven Europese landen, Australië en de VS hofleveranciers van kampioenen. Dat hee alles te maken met de ontwikkeling die specialty coffee daar al hee doorgemaakt.
FOCUS OP SMAAK Dat merk je aan de strijd op het podium. Barista’s verschijnen doorgaans tot in de puntjes voorbereid. Juryleden zijn daardoor op andere aspecten gaan le en. Neem de espresso, een van de drie warme dranken die de barista tijdens zijn of haar run moet bereiden. Cindy: “Voorheen keek de jury naar praktische zaken, zoals het aantal milliliters in de kop, hygiënisch werken, kennis over het gebruik van de apparatuur. Alle barista’s weten onderhand hoe dat moet. De focus ligt tegenwoordig veel meer op smaak en balans.” In Seoul waren juryleden die puur op techniek le en voor het eerst afwezig tijdens de fi nales. “Het ging nadrukkelijk om de mening van de vier zintuiglijke juryleden.”
Cindy zegt er als organisatie alles aan te doen om de kampioenschappen toegankelijk te houden. De praktijk is dat Afrikaanse en Zuid-Amerikaanse baristakampioenen andere, meestal minder middelen tot hun beschikking hebben dan een concurrent uit, zeg, Noorwegen. Mede om die reden werd in Seoul de wildcard geïntroduceerd, een →
Naam: Cindy Ludviken Functie: directeur World Coffee Events (WCE) Leeftijd: 36 jaar
21
020-027 reportage-Kampioenschappen.indd 21
25-05-18 17:12
CAMELLIA SINENSIS
in hart en nieren Tekst Maurice Geluk Fotografie Aukje van Rossum
036-039 Interview_VanRees.indd 36
25-05-18 14:17
INTERVIEW
De Rotterdamse theehandelaar Van Rees speelt in de spreekwoordelijke Champions League. Tot de klantenkring van de 199 jaar oude onderneming behoren internationale theemerken, extractiebedrijven en ijstheemakers. Vanuit twaalf locaties in verschillende landen wordt thee ingekocht, verhandeld, gemelangeerd en verpakt. Directeur Maarten Obbink vertelt hoe Van Rees de grootste is geworden en wil blijven. Op tafel staat een pot verse thee, onderdeel van een klassiek servies en net als de koppen en schotels versierd met een groen randje. Er zit orthodoxe zwarte thee uit Kenia in, vertelt Maarten Obbink (46). “Normaal zwaar, nu juist een gemakkelijk weg te drinken middagtheetje.” Het is in een notendop waar de directeur van theehandelaar Van Rees doorgaans naar zoekt. Nét even anders, maar wel in bulk voor de klant beschikbaar. Het kantoor in Rotterdam vormt het kloppend hart van een onderneming, die volgend jaar het tweehonderdjarig bestaan viert. Van Rees groeide in die periode uit tot een speler van wereldformaat. Had oprichter Jan van Rees zich dit ooit kunnen indenken? De man die in 1819 met een handkar in Zwolle langs de deuren trok om thee te verkopen. En er later een winkeltje bij begon. Vorig jaar verhandelde ‘zijn’ bedrijf vele miljoenen kilo’s thee, tegen een omzet van 145 miljoen euro. Hoewel de familie Van Rees niet meer aan boord is, draagt de onderneming nog altijd diens naam. Ook wel “Ven Ries”, want zo spreken niet-Nederlandstaligen het uit. En dat zijn er nogal wat. Van Rees heeft twaalf kantoren verspreid over de planeet. Van Blantyre (Malawi), Jakarta en Londen tot Moskou. Gekocht wordt in alle landen met een noemenswaardige theeproductie. Vrijwel overal wordt verkocht. Daar helpen de 145 medewerkers bij. Maarten zelf startte zijn carrière als eind twintiger in Jakarta. Na een jaar stond hij al aan het hoofd van de Van Rees-dependance in Indonesië. Een land waarmee het bedrijf vanwege het Nederlandse koloniale verleden sinds jaar en dag een sterke band heeft. Na een paar jaar volgde een nieuw avontuur.
Ditmaal in Malawi, nog zo’n belangrijk thee producerend land – origine in jargon. Na enkele uitstappen, onder meer naar Dutch Cocoa, keerde hij in 2014 terug op het oude nest. Van Rees wordt gezien als de grootste onafhankelijke theehandelaar. Wat houdt dat in? “Wij zitten, los van een aantal contractuele afspraken, niet vast aan landen of plantages. Daardoor kan Van Rees aan iedereen in de wereld leveren. Dat doen we dus ook. En doordat wij geen plantages bezitten, kunnen we onafhankelijk inkopen. We proberen altijd de best mogelijke prijs-kwaliteitverhouding voor onze klanten te bewerkstelligen. Lipton van Unilever is
groter, maar dat is een inkooporganisatie om het merk te voeden. Wij hebben geen eigen merk, wel een enorm netwerk.” Waarom hebben jullie geen eigen theeplantages? “Er zijn genoeg mogelijkheden geweest om die te beginnen. Maar een plantage runnen, is een hele andere tak van sport. Het zijn vaak grote ondernemingen, met al snel duizend mensen in dienst. Dat betekent werknemers en gezinnen op of vlakbij de plantages huisvesten, scholen en klinieken oprichten. Plus, je bent dan echt boer, met alles wat daarbij komt kijken. Een heel ander risicoprofiel. De kracht van Van Rees is dat wij grote hoeveelheden thee kunnen afnemen en echt een partner zijn. Wij zorgen voor een i
i
37
036-039 Interview_VanRees.indd 37
25-05-18 15:45
KOFFIE CACAO ABONNEMENTEN
KTC VOOR JEZELF
KTC ALS CADEAU
KTC OP DE ZAAK
Ontvang 4x per jaar het lifestyle magazine over koffie, thee en cacao op je deurmat. Nu voor € 19,95*
Maak iemand blij met 100 pagina’s koffienieuws, theeverhalen en chocoladerecepten. En dat maar liefst 4x. Nu voor € 19,95*
Krijgen je gasten geen genoeg van KTC magazine? Laat er 4x per jaar 5 bezorgen. Nu slechts € 99,75*. Voor op de leestafel óf om te verkopen.
JOUW ABONNEMENT SLUIT JE AF OP KOFFIETCACAO.NL/ABONNEREN *Normaal tarief € 23,96 en voor ‘KTC op de zaak’ € 119,80
040-ABO_pagina.indd 40
25-05-18 17:16
GESPOT
NANA COFFEE ROASTERS
BANGKOK
Tekst en fotografie Wilke Martens
HET AROMA VAN BLOEMEN EN KOFFIE IS EEN PERFECTE MATCH Een antiek schooltafeltje staat verscholen tussen de groene planten, kerstachtig versierde takken en een kakofonie aan bloemen. Door de glazen deuren erachter stap je binnen bij The Grounds of Wallflower, een bloemenwinkel in Soi Nana, de hippe steeg in het Chinatown van Bangkok. Wie vervolgens de wenteltrap naar boven neemt, belandt in een verrassend stijlvolle koffiezaak: Nana Coffee Roasters. “Ik was bang dat mensen ons hierboven niet zouden kunnen vinden”, zegt eigenaar Warong Chalanuchpong, “maar onze stijl blijkt enorm veel klanten aan te spreken. Het aroma van koffie en bloemen blijkt een perfecte match.” VAN HOUT NAAR KOPER De klassieke stijl van de bloemenwinkel vormt een scherp contrast met het industriële interieur van de koffiezaak. Waar beneden bloemen over een houten toonbank gaan, prijkt boven een Modbar
op een koperkleurige bar. “Ik heb gekozen voor de Modbar, omdat het een prachtig modern design heeft”, zegt Warong. “De machine, verstopt onder de bar, zet een consistente en smaakvolle espresso. Bovendien hebben de meeste klanten nog nooit een Modbar gezien, dus dat geeft een sterke eerste indruk.” MEER KOFFIE DAN FOTO’S Negen jaar geleden wist Warong nog niets van koffie; hij dronk het niet eens. Hij runde een fotozaak, waar hij een koffiehoek had ingericht. Er werd meer koffie verkocht dan dat er foto’s werden ontwikkeld, waarop Chalanuchpong besloot zich volledig op koffie te storten. Van het selecteren van de bonen tot het zelf branden ervan, hij leerde zichzelf de kneepjes van het vak. Inmiddels heeft Nana Coffee Roasters twee zaken in de Thaise hoofdstad. In Bang Yai worden barista’s getraind en zijn er workshops in branden en cuppen. Eenmaal volleerd
kunnen de barista’s aan de slag in het populaire en drukke fi liaal boven The Grounds of Wallflowers. “Niet alleen de koffie, maar ook de barista’s vormen onze identiteit.”
Machine: La Marzocco Modbar Molen: Victoria Arduino Mythos One and Mahlkönig EK43 Koffie: groene bonen van Coffee of Excellence (COE), Ninety Plus Geisha en Thai Winning Coffee. Gebrand door Nana Coffee Roaster Melk: Meiji Oishii Gyunyu Thee: groene thee, geïmporteerd uit Japan Taart/koek: huisgemaakte taarten en lekkernijen zoals brownies en chocoladecroissants Specialiteit van de kaart: maandelijks wisselende signature drink
41
040-041 Gespot_Nana Bangkok.indd 41
25-05-18 14:12
DE STA MGAST
DE STAMGAST
Regula Ysewijn
Dankzij haar foodblog groeide Regula Ysewijn (36) uit tot bekende Vlaming in Groot-Brittannië. Mede geholpen door haar dik driehonderd pagina’s tellende boek over pudding. Niet voor niets wordt ze Queen of Pudding genoemd. En als jurylid van Bake Off Vlaanderen (zeg maar de Belgische 'Janny’) wil ze amateurbakkers minder suiker laten gebruiken. Patisserie moet volgens Regula weer in balans raken. Bij Sister Bean in Mechelen vertelt ze over haar fascinatie voor alles wat Brits is, tweehonderd kookboeken en honderd paar schoenen. Tekst Maurice Geluk Fotografie Jurriaan Huting
46
046-049 De Stamgast - Regula Ysewijn.indd 46
25-05-18 17:02
DE STA MGAST
47
046-049 De Stamgast - Regula Ysewijn.indd 47
25-05-18 17:02
BELEEF THEE IN ZIJN PUURSTE VORM.
Het is niet voor niets dat connaisseurs wereldwijd de thee van Damman Frères prijzen voor zijn kwaliteit. Dit is thee in zijn puurste en meest duurzame vorm. Vol passie aangeboden in een uitgebreid assortiment losse thee, verfijnde Crystal Teabags® of fraaie cadeausets, om anderen die beleving te gunnen. www.illy.com
050-Adv.indd 1
28-05-18 10:12
COLUMN
Illustratie Roel Steenbergen
MAO’S THEE De Chang Cheng, de Chinese Muur, slingert duizenden kilometers lang over woestijnen, heuvels en vlakten. De oorspronkelijke muur ontstond tweeduizend jaar geleden toen aparte muren, die door onafhankelijke koninkrijken waren gebouwd om andere volken buiten te houden, met elkaar werden verbonden. Er waren honderden duizenden werkers voor nodig. Er wordt gezegd dat de botten van gestorven werkers als bouwmateriaal voor de muur dienden. Mao Zedong zei ooit: “He who has not climbed the Great Wall is not a true man.” Dat laat ik me geen twee keer zeggen. Samen met theevriendin Brigitte bezoek ik een onbekend en moeilijk begaanbaar deel van de muur. De stralend blauwe lucht lacht ons toe en zorgt voor een prachtig zicht op de muur, die als een slang over omringende bergen sluipt. We klauteren vol energie de eerste steile treden op. Drie uur later, moe en zwetend, rusten we uit. Er is een storm opgestoken, tijd om terug te gaan. We maken een fout en verdwalen. Er is niemand om te helpen en om ons heen glijden slechts heuvels langs de horizon. Het is maar goed dat ik geen veroveraar was ten tijde van de Mongolen of Mantsjoes. Ik had er mooi opgestaan! Na nog een uur zien we in het dal huizen staan. Daar moet het zijn. Opgelucht kijk ik achterom naar de statige muur. Meneer Mao: I have climbed the Great Wall! Ik kom hem regelmatig tegen. Niet in het echt natuurlijk, hij leeft niet meer. Mao Zedong. De man die de ergste hongersnoden en massamoorden in de geschiedenis veroorzaakte, die aan 45 miljoen mensen het leven kostten. Leider van de communistische partij van China van 1935 tot 1976. Zoals in Taiwan, waar ik het verhaal hoor van de theemeesters en intellectuelen
die in 1950 vluchtten voor Mao’s com munistische China en in Taiwan een bloeiende thee-industrie begonnen. En zoals in Thailand, waar andere Chinese vluchtelingen het bergdorp Mae Salong oprichtten. De heuvels zijn er nu bedekt
“Nixon was een beetje beledigd, totdat iemand hem vertelde dat hij 50 procent van de jaaroogst had ontvangen ter waarde van 250.000 dollar”
met een geschatte huidige waarde van 250.000 dollar! Tiran Mao Zedong was ook privé geen pretje. Hij waste zich nooit en poetste nooit zijn tanden. Toen zijn dokter hem voorzichtig adviseerde zijn tanden eens te poetsen, antwoordde hij: “Ik was mijn mond iedere ochtend met thee. Een tijger poetst zijn tanden niet.” Moe maar voldaan laten we de muur achter ons. Het is vrijdagavond en Beijing is massaal op stap. Tijd voor een biertje. Even geen Mao. Ganbei, proost!
met groene theetuinen. In de Wuyi Mountains in China, de geboorteplaats van de zeer dure thee da hong pao, duikt Mao weer op. Het verhaal gaat dat Mao in 1972 president Nixon 50 gram da hong pao cadeau gaf en dat Nixon een beetje beledigd was, totdat iemand hem duidelijk maakte dat hij 50 procent van de hele jaaroogst had ontvangen,
ECIALISEERD T ORIGIN TRIPS, GESP ME IST RE RE TE ET EBBERS, DEIRDRE DEPR ESSIONALS EN LIEFH OF PR OR VO EN EIZ IN THEE- EN KOFFIER ERVARINGEN EN ZOEK NAAR KENNIS, OP ND RO LD RE WE DE HET PRODUCT. DE MENSEN ACHTER
51
051-Column_Deirdre_Deprettere.indd 51
28-05-18 10:01
KTC DUURZAAM
52
052-055 KTC_Duurzaam_v4.indd 52
25-05-18 14:55
KTC DUURZAAM
MET DIRECT TRADE VERVALT DE BEHOEFTE AAN CERTIFICERING ALS KOFFIELIEFHEBBER WORD JE GECONFRONTEERD MET ALLE KEURMERKEN, ORGANISATIES EN CAMPAGNES OM JE TE DOORDRINGEN VAN HET ONRECHT IN DE KETEN, DE DRUK OP BIODIVERSITEIT EN DE CO2 VOETAFDRUK VAN ONS GELIEFDE ZWARTE DRANKJE. IS BIOLOGISCHE KOFFIE BETER? IS FAIRTRADE KOFFIE ALLEEN GOED VOOR DE BOER? IS SPECIALTY COFFEE DUURZAMER? GROEIT RAINFOREST KOFFIE IN HET REGENWOUD? MOET IK KIEZEN VOOR CERTIFICERING, DIRECT TRADE OF FAIRCHAIN? SIMPELE ANTWOORDEN OP AL DIE VRAGEN ZIJN ER NIET. WAT WE WEL KUNNEN DOEN, IS EEN AANTAL KNAPPE KOFFIEKOPPEN AAN HET WOORD LATEN. ZO KUN JE ZELF BEDENKEN WAT VOOR JOU HOUT SNIJDT. Illustratie Nanna de Jong
De vernieuwde rubriek KTC Duurzaam is een samenÂwerking van MVO Nederland en koffieTcacao magazine. Samen leggen we elk nummer een pittige stelling voor aan diverse influencers om erachter te komen hoe zij denken over de duurzame toekomst van de koffiesector.
53
052-055 KTC_Duurzaam_v4.indd 53
28-05-18 10:07
REPORTAGE
s k i o t er e s ! H
( gee f k o ffie) 64
060-065 Uitgelicht- Koffie en fietsen v2.indd 64
25-05-18 14:07
REPORTAGE
KOERSEN EN KOFFIE ZIJN DE AFGELOPEN VIJF JAAR EEN INNIG HUWELIJK AANGEGAAN. EEN BÉÉTJE WIELRENNER SLEURT TEGENWOORDIG NIET ALLEEN EEN ARSENAAL AAN FIETSTECHNIEK MEE, OOK DE ESPRESSOMACHINE HOORT BIJ DE STANDAARD UITRUSTING. HOE VEROVERDE SPECIALTY COFFEE EEN PLEK IN DE KOPGROEP? Tekst Margot Smolenaars
Foto Joey Rietveld Foto Joey Rietveld
Of het een lekker weekend was? En of! Nick Bons had een bruiloft in Normandië. Een mannetje of twintig kwam bij elkaar voor het feest, allemaal fietsliefhebbers. In plaats van een kroegentocht ging de bruidegom op zijn laatste vrijgezelle dag koersen. Honderden kilometers in cadans door de prachtige Franse kuststreek, omringd door vrienden. Slechts één ding ontbrak, zegt de manager van Lola Bikes & Coffee in Den Haag. “Was ik toch mijn Rocket vergeten. Op een plek waar ze denken dat je cappuccino nog altijd met slagroom en cacao drinkt. Spijt! Twintig mannen smeekten me om een goeie espresso.” Zeg je wielrennen, dan denk je allereerst aan Frankrijk. De Tour de France is onbetwist de grootste wielerkoers ter aarde. Mont Ventoux, de Alpe d’Huez, Madeleine, Dauphiné, cols van pitt ig tot episch: allemaal Frans. Toch, bespiegelt Nicks collega Mikel Delagrange, is het gek: “Fietsen in Franrijk: geweldig. Frans brood: fantastisch. Franse koffie: niet te doen.” Voor Mikel geen Franse koffiehorror meer. De Amerikaan was onlangs twee weken in Nice voor Franse taalles (en om te fietsen, dat ook). “Reken maar dat ik dan mijn parafernalia meesleep, handmaler, alles. Ik neem nog net geen bonen mee in de zakken van mijn wielershirt.” Mikel is niet de enige amateurwielrenner die zich →
65
060-065 Uitgelicht- Koffie en fietsen v2.indd 65
25-05-18 14:07
076-081-KTC Op Reis-bali.indd 76
25-05-18 13:46
KTC OP REIS
Bali
VAN CACAOPOEDER NAAR EXCLUSIEVE SINGLE ORIGIN DECENNIALANG KAMPTEN BOEREN OP HET INDONESISCHE EILAND BALI MET EEN PROBLEEM: DE VRUCHTEN VAN HUN CACAOBOMEN BEDIERVEN NOG VOORDAT ZE GEPLUKT KONDEN WORDEN. DE MYSTERIEUZE KWAAL DRUKTE JARENLANG DE OMVANG ÉN KWALITEIT VAN DE OOGST, WAAROP BOEREN BESLOTEN HUN CACAO LINKS TE LATEN LIGGEN EN ZICH TE FOCUSSEN OP ANDERE GEWASSEN. TOT ZICH UIT ONVERWACHTE HOEK EEN OPLOSSING AANDIENDE. Tekst Wilke Martens Fotografie Aniel Mithoe
Als opgepoetst koper glinstert de cacaoboon in de opkomende zon, die halverwege de hemel boven de rijstvelden hangt. Schuin achter de rozerode boon hangt zijn gele broertje, iets kleiner en verscholen, alsof hij beschutting zoekt voor een onheilspellende dreiging uit de grote, boze buitenwereld. Ik stap van de verharde weg af en loop het zandpad op, om de vruchten van dichtbij te bekijken. De schil is wat rimpelig, de groeven zijn diep en de kleuren ongelijk. Er hangen enkele bijna rijpe vruchten, terwijl de kleinste aan de boom niet groter zijn dan een duim. Berly, de wandelgids van Sanak Retreat, een kleinschalig resort in de buurt van Gobleg, in het noorden van Bali, plukt een vrucht en breekt hem in tweeën. Het witte vruchtvlees schittert in de zon, al lijken sommige plekjes wat grijs. Ik pak een plakkerige boon, stop hem in mijn mond en sabbel het zoete vruchtvlees los terwijl ik verder wandel door de ‘groentetuin’. De cacaobomen staan meters uit elkaar; afgewisseld met verschillende
andere gewassen. Kousenband, pepers, papaja, drakenvruchten en aan de rand van het land hoge kruidnagelbomen: het is een kleurrijke bedoening in deze tuin. Een eindje verderop zit mevrouw Guru Nember, aan wiens familie het land toebehoort, op de veranda van een boerenhut. Ze is druk in de weer met dunne stroken bamboe: de ene reep verdwijnt onder de andere en weer terug. Nog voordat ik met mijn ogen geknipperd heb, is een matje van bamboe ontstaan. Samen met een buurvrouw weeft ze mandjes voor Sipatan, een Balinees-hindoeïstische huwelijksceremonie voor jonge stellen die voor het huwelijk onbedoeld in verwachting zijn geraakt. Al tientallen mandjes met bloemen en decoraties zijn voorbereid: niet alleen voor de twee vrouwen zelf, maar voor iedereen die de bloemenmandjes nodig heeft om tijdens de ceremonie te offeren aan de goden. “Op Bali wordt nauwelijks aan monocultuur gedaan”, legt Berly uit, wijzend op de diversiteit. Op het verzoek om een cacaoplantage in de →
77
076-081-KTC Op Reis-bali.indd 77
25-05-18 13:46
CITYTRIP
ZÜRICH
g Een zomerse verrassin e Keri Mol Tekst Marc Kluijver Fotografi
MET VERRASSEND AANGENAME TEMPERATUREN, HET PRACHTIGE MEER, DE OUDE BINNENSTAD, DE BERGEN OP EEN UUR AFSTAND EN NIET GEHEEL ONBELANGRIJK DE GOEDE KOFFIE, THEE EN CHOCOLADE IS ZÜRICH IN DE ZOMER ZEKER EEN AANRADER. Lopend door Zürich is het meteen duidelijk dat het gemiddelde inkomen hoog ligt: de ene na de andere bolide rijdt voorbij en de winkels stralen luxe en welvaart uit. Deze fi nanciële hub kent dan ook het hoogste gemiddelde inkomen per inwoner van Europa: een buschauffeur verdient hier al 4.000 euro per maand. Volgens een aantal onderzoeken is het zelfs de stad met de hoogste levensstandaard. De Zwitser is dan ook een goede doelgroep voor kwalitatieve producten en de specialty coffee-, thee- en cacaoscene is hier volop in beweging. HOOG INZETTEN Van oudsher drinken Zwitsers meer koffie thuis dan in een café en de koffie die gedronken wordt leunt zwaar op de Italiaanse cultuur van donkere brandingen en robusta koffies. Aan de poten van deze koffiecultuur wordt echter al een fl ink aantal jaar gezaagd door enthousiaste ondernemers als →
86
086-093 Citytrip Zurich v2.indd 86
25-05-18 13:30
CITYTRIP
87
086-093 Citytrip Zurich v2.indd 87
25-05-18 13:30
Wat van mij is, is niet van jou!
TASTBARE INSTAGRAM-KIEKJES
Dat ze gigamooie fietsen maken bij Van Moof wisten we al. Maar hun hele slimme fietsen uitgerust met futuristische responsieve technologieën zijn nieuw. Zo beschikt de nieuwe Smart-reeks over geïntegreerde persoonsherkenning en gefaseerde diefstalbescherming. De fietsen zijn verkrijgbaar in Sof X-frame-ontwerp, met drie of acht versnellingen, in de kleuren Thunder Grey en Fog White.
Fujifilm komt met een analoge Instax-camera. De Instax Square SQ6 maakt vierkante foto’s, die na het maken direct afgedrukt kunnen worden. Zo heb je meteen een fysiek aandenken in handen en kun je weer ouderwets je wc behangen met de beste momenten uit je leven.
De nieuwe, ugly-cool stijl van bloemschikken
fujifilm.com
instagram.com/freakebana
WISSELCOLUMN
Prijs € 898 (early bird actie) Abonnementen beginnen vanaf € 19 per maand. vanmoof.com
Freakebana (uitgesproken als free-keba-na) is het verre neefje van Ikebana (de Japanse wijze van bloemschikken waar bloemen opgaan in hun omgeving) en de kunst om lekker te doen wat je wilt. De bloemen zijn mooi, maar de look is ‘lelijk’, zeg maar, als een surrealistisch Dalí-achtig schilderij. Paperclips, blikjes, zichtbare wortels, uitstekende stengels, zelfs droge noodles als extra decoratie, het zijn allemaal on trend voorwerpen om jouw nieuwe tafelboeket mee te creëren.
VAN BILLY TEA NAAR CAFETTO Begin 1900 emigreerde mijn familie vanuit Engeland en Schotland naar Adelaide, Australië. We waren echte theedrinkers. En dan niet de prachtige exclusieve theesoorten waar we allen vandaag de dag van mogen genieten, maar wat de Australiers ‘Billy Tea’ noemen. Mijn enige kennismaking met koffie tijdens mijn jeugd was sterke instant-koffie. Hoe lager de prijs ervan, des te bitterder de smaak was. Geen wonder dat mensen thee dronken. In die tijd raakte mijn vader bevriend met Michael King, een distributeur van huishoudartikelen uit Melbourne. Hij gaf ons een bijzondere complexe espressomachine genaamd Turmix. Maar omdat mijn vader eigenlijk alleen maar thee dronk (en uiteraard rode wijn), gaf hij dit waanzinnige ding aan mij. Het was geweldig, er ging een hele nieuwe wereld voor me open.
De Turmix is een Zwitsers ontwerp waar je alleen espresso’s mee kan zetten. De stoompijp om cappuccino te maken ontbreekt. Natuurlijk had ik een molen nodig en in mijn onwetendheid kocht ik een blade grinder, het type molen die de bonen vermorzeld in plaats van een fijne juiste maling geeft . Terug in 1980 was de Turmix een ware bezienswaardigheid, waardoor ons huis een soort verzamelplek voor familie en vrienden werd. Voor mij persoonlijk vuurde de machines mijn passie voor koffie en het experimenteren met verschillende origines, branden en zetmethoden aan. Ik had vervolgens het geluk in Melbourne te wonen in de tijd dat specialty coffee in opkomst was. Deze kennis kon ik jaren later mee terugnemen naar tea minded Adelaide, waar ik door de enige lokale koffiepionier Fulvio Pagani van Rio Coffee verder
aan de hand werd meegenomen. De combinatie van mijn interesse in chemie en koffie resulteerde in 2003 in het merk Cafetto. En omdat net als ik meer en meer koffieliefhebbers het belang van een schone machine inzien zijn onze schoonmaakproducten inmiddels verkrijgbaar in 50 landen. En dat alles door de Turmix.
Chris Short CEO Cafetto
KTC magazine vraagt elk nummer een professional uit de koffie-, theeof cacaobranche om zijn of haar gedachten met ons te delen.
98
098_CoolStuff_Wisselcolumn.indd 98
25-05-18 14:22
DOOR BOMEN TUSSEN DE KOFFIESTRUIKEN TE PLANTEN VERRIJKEN WE DE BODEM, H E T L E E F G E B I E D VA N D I E R E N E N U W K O F F I E . I E D E R E E N W I N T.
NESPRESSO.COM/THECHOICESWEMAKE
099-Adv.indd 1 KoffieTcacao CCP_2017_Agroforestry_SP 210x265_CB.indd 1 22621-NLDapr18
25-05-18 16:08 24/04/2018 18:07
KTC MAGAZINE VERKOPEN IN JE ZAAK?
Willen gasten de KTC die ze in je zaak lezen kopen? Dat kan! Onze verspreider VMBpress regelt dit voor je, zonder risico! • Al mogelijk vanaf 4 exemplaren per editie • Je betaalt alleen voor wat je verkoopt • Slechts één keer per kwartaal afrekenen • Jij bepaalt het assortiment (naast KTC keuze uit meer dan 250 tijdschriften)
Foto Medea Huisman
Ook KTC magazine verkopen? Neem contact op met VMBpress vmbpress.nl • info@vmbpress.nl • 0251 257 935
100_Adv.indd 1
25-05-18 17:15