100.
B E Z P Ł AT N Y D O D AT E K D O G A Z E T Y
U R O D Z I N Y
ŚW. JANA PAWŁA II
Piątek, 15/05/2020
Wadowice, tutaj wszystko się zaczęło. Zaglądamy do rodzinnego miasta Karola Wojtyły Spływy Brdą i odwiedziny Pielgrzyma. Kujawsko-pomorskie ślady obecności Papieża-Polaka w naszym regionie
Relikwie. Ślady, które zostały w naszych sercach. Krople krwi, notatki, szaty REKLAMA
FOT PIXABAY
Święty „darmozjad”, co po górach lubił łazić i dobrą wodę pić
009692970
Jeżeli cokolwiek warto na świecie czynić, to tylko jedno miłować. Jan Paweł II
02
100. URODZINY ŚW. JANA PAWŁA II
Gazeta Pomorska Piątek, 15.05.2020
REKLAMA
Pasterz, który nie zawiódł Rozmowa z marszałkiem województwa kujawsko-pomorskiego Piotrem Całbeckim
Jan Paweł II bywa dziś krytykowany, także w Polsce. - Nawet krytycy nie mogą mu odmówić wielkości – był prawdziwym mężem stanu, a dla nas Polaków mężem opatrznościowym. Nie trzeba być historykiem by uznać, że jego pontyfikat był przełomowy, że to od niego rozpoczęła się wielka przemiana w Europie; miały miejsce wydarzenia, które wcześniej wydawały się niemożliwe. W 1980 roku, rok po pierwszej papieskiej wizycie, powstała Solidarność. Uwierzyliśmy w siebie, w to, że jest nas wielu i jesteśmy razem. A potem się potoczyło – upadek muru berlińskiego, likwidacja ostbloku, demokracja, otwarcie rynkowe i wolności obywatelskie w państwach Europy Środkowo-Wschodniej. Czuliśmy się prowadzeni przez pasterza, przywódcę duchowego, któremu możemy zaufać. Który nas nigdy nie zawiódł. Dzisiejsi krytycy powinni poznać nauczanie Jana Pawła II. To
tysiące stron pięknych słów, które warto czytać i warto próbować zrozumieć. I nie po to, żeby się nawrócić, zmienić światopogląd. Chodzi o to, żebyśmy nauczyli się słuchać, a nie tylko mówić i dyktować swoje racje. Na tym polega dialog. Jestem głęboko przekonany, że papieskie przesłanie i papieska refleksja są nadal aktualne. Jeśli to nie on miałby być dziś dla Polaków autorytetem – to kto mógłby? Spotkał Pan papieża osobiście? - Tak, spotkałem papieża dwukrotnie. Pierwszy raz w 1998 roku, kiedy jako pracownik Europejskiego Centrum Współpracy Młodzieży, toruńskiej organizacji
W 99. roku, już jako członek zarządu miasta, żegnałem go na płycie lotniska w Toruniu. Dobrze pamiętam też wcześniejsze papieskie wizyty w Polsce. W 1979 roku byłem z moim ojcem w Gnieźnie. Byłem wówczas dzieckiem, ale dobrze rozumiałem, że to, co się dzieje, jest niesamowite – nieprzebrane tłumy, entuzjazm. Było tam co najmniej półtora miliona ludzi. A przecież był to jeszcze PRL, czasy partyjnego monopolu propagandowego. W 1991 roku pojechałem z moją mamą do Włocławka. Specjalne pociągi, którymi nieprzebrane rzesze pielgrzymów z całej Polski zmierzały na mszę pod gołym niebem, zatrzymywały się na wysokości lotniska tamtejsze-
ka, Bydgoszczy i Torunia, czekaliśmy na niego. Potrzebowaliśmy go, to były szczere uczucia. Dziś znowu potrzebujemy przewodnika, który wskaże sens tego, co przeżywamy. On nie był tylko jednym z przywódców religijnych. Autentycznie jednoczył ludzi na całym świecie; to, co robił, było podyktowane chęcią czynienia dobra. Rozmawiał z ludźmi innych religii, z niewierzącymi, był prawdziwym człowiekiem dialogu. Pamiętamy jego słowa o tym, żeby się nie lękać i otworzyć drzwi Chrystusowi. Miał na myśli otwarcie na drugiego człowieka, odrzucenie zapiekłości, które zatruwają nasze życie. To bardzo aktualny przekaz.
W albumie wspomnień Podczas konferencji poświęconej obchodom 100. rocznicy urodzin Jana Pawła II powiedziała Pani Przewodnicząca, że każdy mieszkaniec Pomorza i Kujaw ma zapewne w albumie swej pamięci jakiś kadr z papieżem. A jak to jest w Pani przypadku? - Pierwsze skojarzenie to VI Światowe Dni Młodzieży 14 i 15 sierpnia 1991 r. w Częstochowie. Na spotkanie z Janem Pawłem II przybyło półtora miliona młodych ludzi. Nie zapominajmy o tym, że Polska wówczas wychodziła dopiero z komunizmu
Marszałek Piotr Całbecki i przewodnicząca sejmiku województwa Elżbieta Piniewska podczas konferencji inaugurującej w regionie jubileuszowe obchody setnej rocznicy urodzin Jana Pawła II. Po prawej dyrektor Gabinetu Marszałka Beata Sawińska. pozarządowej, wspólnie z oficjalną delegacją samorządu Torunia miałem zaszczyt uczestniczyć w pielgrzymce do Rzymu, by zaprosić Ojca Świętego do Torunia. W Watykanie była piękna wiosna, czekaliśmy w Sali Klementyńskiej, było tam dwieście, może więcej osób. Szczęśliwy traf spowodował, że trafiłem do sąsiedniej sali, w której Karol Wojtyła witał się z pielgrzymami z różnych stron świata bardziej kameralnie. Kolejni pielgrzymi podchodzili, mówili kilka słów, papież ich błogosławił. Miałem ze sobą prezent od naszej delegacji – piękną akwarelę przedstawiającą toruński ratusz. Kiedy przyszła moja kolej, po prostu mu ją ofiarowałem. Mam zdjęcie, na którym uwieczniono ten moment. Później, już na oficjalnym spotkaniu, wszystkich członków delegacji przedstawił biskup Suski. Miałem okazję uścisnąć papieską dłoń. Nie zapomnę dotyku tej dłoni. To było wielkie przeżycie, wprost metafizyczne. Wiem, że wielu ludzi doznało podobnego uczucia.
go aeroklubu. Nie było peronu, z wysokiego nasypu skakaliśmy wprost w mokre zarośla, było to po jakichś deszczach. Z tego Włocławka najbardziej pamiętam emocje, które mi wówczas towarzyszyły. Byłem z moją mamą, to piękne wspomnienie. Świętujemy setne urodziny Karola Wojtyły w dość niesprzyjających warunkach. - Cóż, w wymiarze fizycznym, materialnym obchody są na pewno znacznie skromniejsze. Nie będzie mszy świętej w intencji województwa w bazylice św. Piotra w Rzymie, wszystkie wydarzenia musimy podporządkować rygorom stanu epidemii. Większość z nas będzie w nich uczestniczyć za pośrednictwem telewizji i internetu. Ale myślę, że w wymiarze duchowym możemy pięknie przeżyć ten czas. Zaryzykuję nawet stwierdzenie, że ta obecna sytuacja bardziej sprzyja poważnej refleksji. Wiele lat temu, kiedy podczas wizyt w kraju Jan Paweł II przybywał do Włocław-
Myślę, że powinniśmy niejako przyjąć papieża na nowo, nie bać się tego. Mimo obecnej debaty o kondycji Kościoła, złych rzeczy, które trzeba w Kościele zwalczać – on jest wciąż tym samym człowiekiem, jest po naszej stronie. Musimy zaufać, że nie był po prostu jednym z wielu, nie był dla siebie. Wziął na siebie trudną rolę, trudną misję – i wypełnił ją do końca. Bardzo potrzebujemy dziś autorytetów. Uważa Pan, że możemy świętować papieskie urodziny także w wymiarze prywatnym? - W tamtych odległych czasach papież stał się w jakimś sensie domownikiem w wielu polskich domach. Wyobrażam sobie, że i dziś może tak być. Kupmy, a może lepiej upieczmy tort, albo zróbmy kremówki, usiądźmy przy stole – tak, jakby z nami był. Porozmawiajmy o nim, powspominajmy – jakby to były urodziny kogoś z rodziny, jednego z nas. To jest najpiękniejsze, co możemy mu ofiarować. I sobie.
009683390
Rozmowa z przewodniczącą sejmiku województwa kujawsko-pomorskiego Elżbietą Piniewską
Fot. Mikołaj Kuras.
Jak to się stało, że Jan Paweł II został patronem województwa kujawsko-pomorskiego? - Szukaliśmy idei, która mogłaby stać się spoiwem dla nowo utworzonego województwa. Idei, z pomocą której można by zbudować regionalną tożsamość. Papież Polak – święty Kościoła katolickiego, postać niezwykle ważąca w najnowszej historii naszego kraju, autorytet dla bardzo wielu – jest symbolem tego, co nas łączy. Odwiedził nasz region dwukrotnie – w 1991 i 1999 roku. Za każdym razem towarzyszyły temu wielki entuzjazm, masowe spotkania, atmosfera jednoczącego święta. Czekaliśmy na te spotkania, na słowa, które wypowie. Sejmik zwrócił się do władz kościelnych o zgodę na patronat w lutym 2016. Powołaliśmy się na ścisłe związki województwa, od początku jego historii, z postacią Ojca Świętego. Ustanowione w 2008 roku Święto Województwa Kujawsko-Pomorskiego obchodzimy 7 czerwca, w rocznicę papieskiej pielgrzymki na Kujawy i Pomorze. W 2004 roku Jan Paweł II zgodził się przyjąć ofiarowany mu przez Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu doktorat honoris causa, ceremonia miała miejsce podczas specjalnej audiencji w oficjalnej rezydencji papieży w Watykanie. Dziesięć lat po śmierci Ojca Świętego, dla uczczenia jego pamięci, rok 2015 obchodziliśmy w Kujawsko-Pomorskiem jako Rok Jana Pawła II, Papieża Rodziny. Prośbę naszą przekazał papieżowi Franciszkowi ówczesny biskup toruński Andrzej Suski. Otrzymaliśmy zgodę, co jest światowym ewenementem. Żaden inny region takiego patronatu nie ma.
a
i poznawała smak wolności. Stałam w otoczeniu grupy uczniów I Liceum Ogólnokształcącego im. Jana Kasprowicza w Inowrocławiu i słuchałam, jak papież mówił o tym, że młodzi są przyszłością i nadzieją tego świata. Czułam ogromne wzruszenie i jednocześnie odpowiedzialność jako wychowawca i nauczyciel. Swoje przemówienie papież zakończył słowami: „Jesteśmy spóźnieni o półtorej godziny, ale my nigdy nie jesteśmy spóźnieni”. Wesoło, humorystycznie, z dystansem do siebie - tym zawsze zachwycał swoich odbiorców. Wiemy, że jest Pani polonistką, prowadzi też Pani teatr młodzieżowy. Czy próbowała Pani zrealizować na scenie któryś z utworów Karola Wojtyły? Czy jego dzieła przemawiają do uczniów? - Nie wybrałam najbardziej znanego dramatu „Przed sklepem jubilera”, ale wystawiłam „Tryptyk rzymski”. To poemat religijny, który papież napisał w 2002 r., zawie-
rający refleksje na temat istnienia nadprzyrodzonej rzeczywistości, metafizycznych doznań, których człowiek doświadcza podczas kontaktu z naturą. Ten projekt artystyczny prezentowany był przez Inowrocławski Teatr Otwarty w kościele św. Krzyża w moim rodzinnym mieście. Młodzi aktorzy w białych strojach, boso, niosący chleb, dzbany z wodą, kłosy zbóż i polne kwiaty recytowali fragmenty tego poematu. Po spektaklu cisza ... i dopiero później wielkie brawa. Został ze mną i mam nadzieję, że również z widzami cytat z pierwszej części „Tryptyku…”: „musisz iść do góry, pod prąd”. Na lekcjach natomiast wykorzystuję fragmenty ostatniej książki papieża „Pamięć i tożsamość. Rozmowy na przełomie tysiącleci”, zwłaszcza te związane z dwudziestowiecznymi totalitaryzmami, kwestiami wspólnej Europy i roli demokracji. Zapewniam, że rozmowa o tym utworze jest dla uczniów niezwykle inspirująca. O papieżu powiedziano już niemal wszystko, czy jest jeszcze, Pani zdaniem, coś do odkrycia? - Ja chciałabym zwrócić uwagę na charakterystyczną, zapadającą w pamięć i rozpoznawalną barwę głosu w połączeniu z bardzo dobrą dykcją, zdolnościami oratorskimi i ogromną charyzmą - to pomogło papieżowi w równym stopniu jak treść w docieraniu do wielotysięcznych tłumów wiernych. Czy obchody rocznicy urodzin Jana Pawła II są nam, mieszkańcom województwa kujawsko-pomorskiego, potrzebne? - Jestem przeciwna apologetyzowaniu postaci Jana Pawła II i bezkrytycznemu utrwalaniu stereotypów na temat „pokolenia JP II”. Chciałabym raczej, aby obchody rocznicy urodzin skłoniły nas do refleksji - po pierwsze na temat jego spuścizny duchowej, po drugie - na temat roli Kościoła we współczesnym świecie. Zadajmy sobie pytanie, czy jako wspólnota jesteśmy w stanie coś więcej zrobić niż tylko stawiać papieżowi kolejne pomniki? Dlatego przemawia do mnie papieski fundusz stypendialny dla zdolnej młodzieży z niezamożnych rodzin - to jest budowa „żywego pomnika JP II”. Dlatego też tak ważna jest działalność Centrum Edukacji Młodzieży imienia księdza Jerzego Popiełuszki w podtoruńskim Górsku. A jeżeli uroczysta sesja sejmiku z okazji 100. rocznicy urodzin Jana Pawła II sprowokuje mieszkańców województwa kujawsko-pomorskiego do refleksji na zasygnalizowane przeze mnie tematy, będę naprawdę zadowolona.
03
100. URODZINY ŚW. JANA PAWŁA II
Gazeta Pomorska Piątek, 15.05.2020
a
Karol Wojtyła - Jan Paweł II FOT. MUZEUM DOM RODZINNY OJCA ŚWIĘTEGO JANA PAWŁA II W WADOWICACH
1920-2005
Karol Wojtyła i Emilia z Kaczorowskich, rodzice Jana Pawła II oraz mały Lolek - tak najbliżsi nazywali Karola juniora
Karol Wojtyła urodził się przy ul. Kościelnej 7 w Wadowicach. Dziś w kamienicy znajduje się Muzeum Dom Rodzinny ojca Świętego Jana Pawła II.
Chciał być... aktorem. Wystąpił w „Ułanach księcia Józefa”
Od Wadowic do Watykanu
W 1942 roku przyszły papież podjął decyzję o wstąpieniu do tajnego seminarium duchownego. Rano asystował przy mszy św. księciu metropolicie Adamowi Sapiesze, a potem pracował w „Solvayu”. Noce poświęcał nauce. Sytuacja zmieniła się na początku sierpnia 1944 roku. Niemcy wywozili wszystkich ujętych podczas łapanek młodych mężczyzn - niedziela 6 sierpnia 1944 roku została nazwana „czarną niedzielą”. Wojtyła uniknął łapanki - dzięki arcybiskupowi Sapiesze klerycy znaleźli schronienie w pałacu biskupim.
ków. Jego zaangażowanie nie uszło uwagi papieża Pawła VI. Kardynał Wojtyła wraz z krakowskimi współpracownikami miał znaczący wpływ na treść encykliki „Humanae vitae” Pawła VI dotyczącej miłości i odpowiedzialności. Kard. Karol Wojtyła kontynuował prace badawcze, czego owocem była książka „Osoba i czyn”, uważana za jedno z głównych dzieł filozoficznych przyszłego papieża. 12 sierpnia 1978 roku kardynałowie Wyszyński i Wojtyła przybyli do Rzymu, by uczestniczyć w uroczystościach pogrzebowych, a następnie w konklawe, które miało wybrać następcę Pawła VI. 26 sierpnia, na nowego papieża wybrany został Albino Luciani, arcybiskup Wenecji. Przyjął on imię: Jan Paweł I. Zmarł już 28 września tegoż roku. Znów trzeba było wybierać następcę św. Piotra.
Karol Józef Wojtyła urodził się 18 maja 1920 roku w Wadowicach, jako drugi syn Karola Wojtyły i Emilii z Kaczorowskich. Miał starszego o 14 lat brata Edmunda; siostra Olga zmarła tuż po urodzeniu. Rodzina Wojtyłów wiodła skrom ne życie. Ojciec, porucznik, był urzędnikiem administracji wojskowej. Matka prowadziła dom. Rodzina cieszyli się szacunkiem wśród mieszkańców Wadowic.
Dzieciństwo i młodość Gdy Karol miał dziewięć lat, zmarła jego matka. Po pogrzebie ojciec zabrał synów do Sanktuarium Maryjnego w Kalwarii Zebrzydowskiej, do którego przyszły papież często powracał. Trzy lata później zmarł Edmund; był lekarzem i zaraził się od pacjentki szkarlatyną w szpitalu w Bielsku-Białej. W 1930 roku Karol Wojtyła rozpoczął naukę w I Państwowym Gimnazjum Męskim im. Marcina Wadowity. W pierwszej klasie gimnazjum wstąpił do kółka ministranckiego prowadzonego przez ks. Kazimierza Figlewicza. Już w latach gimnazjalnych objawił się jego talent pisarski i aktorski. Karol chętnie grał w piłkę nożną, na pozycji bramkarza. Po zdaniu egzaminu maturalnego w 1938 r., Karol Wojtyła rozpoczął studia polonistyczne na Uniwersytecie Jagiellońskim; wraz z ojcem przeprowadził się do Krakowa.
Czas wojny 6 września 1939 roku wojska niemieckie wkroczyły do Krakowa. W wyniku Sonderaktion Krakau 6 listopada 1939 roku zamknięto Uniwersytet Jagielloński, a profesorów wywieziono do obozu Sachsenhausen. Karol znalazł pracę w Zakładach Chemicznych „Solvay” w Borku Fałęckim. Ciężka fizyczna praca w kamieniołomach dawała względne bezpieczeństwo - Niemcy uznawali zakład za potrzebny. W tym czasie Karol Wojtyła wziął udział w rekolekcjach organizowanych w parafii św. Stanisława Kostki na Dębnikach. Na początku 1941 roku ojciec Karola zachorował. Gdy 18 lutego syn, który się nim opiekował, wrócił do domu, zastał swego ojca martwego. Śmierć tę odczuł bardzo boleśnie. Karola Wojtyłę seniora pochowano na cmentarzu Rakowickim, a młody Karol zamieszkał u państwa Kydryń skich, którzy ofiarowali mu swoją pomoc i wsparcie. W tym miejscu trzeba wspomnieć, że zmarły w 1994 r. Juliusz Kydryński, prozaik, krytyk teatralny i filmowy, zaprzyjaźniony z papieżem, był starszym bratem Lucjana Kydryńskiego. W przezwyciężeniu smutku po stracie ojca Karolowi pomógł dawny nauczyciel z Wadowic, Mieczysław Kotlarczyk. Założył teatr nazwany później Teatrem Rapsodycznym. Repertuar obejmował m.in. „Quo vadis”, „Króla-Ducha”, „Beniowskiego” i „Pana Tadeusza”.
Kapłan i biskup Po wojnie, w sierpniu 1946 roku Karol Wojtyła ukończył celująco czteroletnie studia teologiczne. 1 listopada z rąk kardynała Sapiehy otrzymał święcenia kapłańskie i odprawił swoją pierwszą mszę świętą - w krypcie św. Leonarda na Wawelu. 15 listopada udał się do Rzymu, aby podjąć studia na Papieskim Uniwersytecie Dominikańskim – Angelicum. W Rzymie uczestniczył we mszy św. celebrowanej przez Ojca Pio. Według relacji Ojciec Pio przepowiedział Karolowi Wojtyle, iż ten obejmie on Tron Piotrowy. „Wujek” wykładowca Po powrocie z Rzymu ks. Karol Wojtyła został skierowany do Niegowici. Był wikariuszem w parafii, jednocześnie obronił poszerzoną wersję swojej rozprawy doktorskiej, a po 13 miesiącach kardynał Sapieha przeniósł wikarego do parafii św. Flo-
riana w Krakowie. Wojtyła cieszył się sympatią wiernych, w szczególności młodzieży, dla której prowadził duszpasterstwo. Na przeprowadzane przez niego rekolekcje przychodziły setki osób. Jeździł z młodymi na pielgrzymki, wędrówki górskie i spływy kajakowe. Studenci skupieni wokół księdza, a potem biskupa Wojtyły tworzyli tzw. Środowisko, a do ich duszpasterza przylgnął przydomek „Wujek”. W lipcu 1951 roku zmarł kardynał Adam Sapieha. Administratorem archidiecezji krakowskiej został arcybiskup Eugeniusz Baziak. Udzielił Wojtyle urlopu naukowego na opracowanie rozprawy habilitacyjnej. 12 grudnia 1953 roku praca habilitacyjna Karola Wojtyły zatytułowana „Ocena możliwości oparcia etyki chrześcijańskiej na założeniach systemu Maxa Schelera” została jednogłośnie przyjęta przez radę ówczesnego Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Jagiellońskiego, z którego – w 1981 r. – powstała Papieska Akademia Teologiczna. Przyszły papież rozpoczął pracę w Metropolitalnym Seminarium Duchownym w Krakowie i na Uniwersytecie Jagiellońskim. Wkrótce zaczął również wykładać na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim, po dwóch latach objął Katedrę Etyki.
Najmłodszy polski biskup W lipcu 1958 roku nadeszła z Rzymu decyzja Piusa XII dotycząca powołania ks. Karola Wojtyły na biskupa pomocniczego
archidiecezji - 38 -latek został najmłodszym polskim biskupem. Nowy krakowski biskup za dewizę przyjął słowa: „Totus Tuus” („Cały Twój”), zaczerpnięte z pism Ludwika Marii Grignon de Montforta, które oznaczały całkowite oddanie się w opiekę Maryi i poprzez nią Chrystusowi. Pozostały one także dewizą papieża Jana Pawła II. 30 grudnia 1963 r. papież Paweł VI poinformował telefonicznie bp. Wojtyłę o nominacji na stanowisko arcybiskupa metropolity krakowskiego. Komunistyczne władze Polski, które uprzednio odrzuciły szereg kandydatur wysuniętych przez prymasa Stefana Wyszyńskiego, zaaprobowały biskupa Wojtyłę. Uważały, że nie będzie się interesował kwestiami politycznymi i uda się go skłócić z prymasem. Arcybiskup Wojtyła aktywnie uczestniczył w kolejnych sesjach Soboru Watykańskiego II (zakończył się w 1965 r.), jednocześnie mocno angażując się w przygotowania do obchodów Millenium Chrztu Polski.
W Krakowie i w Rzymie 26 czerwca 1967 roku papież Paweł VI mianował abp. Wojtyłę kardynałem. Zaproszony do Watykanu na pierwszy Synod Bis kupów, który miał się odbyć jesienią 1967 roku, zdecydował się nie wziąć w nim udziału na znak solidarności z prymasem Wyszyńskim, który nie dostał pozwolenia na wyjazd z kraju. W kolejnych synodach Karol Wojtyła brał już udział i był jednym z najbardziej aktywnych uczestni-
Pontyfikat Jana Pawła II 16 października 1978 roku o godzinie 18.18 nad Kaplicą Sykstyńską uniósł się biały dym. Wybór Polaka przerwał wielowiekową tradycję powoływania duchownych włoskich. Karol Wojtyła przyjął imię Jan Paweł II. 22 października w homilii wypowiedział słynne słowa: „Nie lękajcie się! Otwórzcie drzwi Chrystusowi”. Pontyfikat Jana Pawła II trwał 26 lat i 5 miesięcy. To był trzeci pod względem długości pontyfikat w historii Kościoła. ★ Opracowanie Grażyna Starzak na podstawie www.vatican.va
04
100. URODZINY ŚW. JANA PAWŁA II
Gazeta Pomorska Piątek, 15.05.2020
REKLAMA
a 009684346
Ojcu Świętemu w hołdzie Wielki Polak, orędownik dialogu opartego na prawdzie i sprawiedliwości, patron województwa kujawsko-pomorskiego. Z okazji setnej rocznicy urodzin świętego Jana Pawła II zapraszamy mieszkańców regionu do wspólnego świętowania. Wydarzenia będą transmitowane za pośrednictwem telewizji i internetu. Zachęcamy również do udekorowania domów i ulic oraz podzielenia się wspomnieniami o Janie Pawle II i udziału w konkursach. W przededniu jubileuszu w niedzielę (17 maja) o 20:35 na kanale TVP3 Bydgoszcz i na kanale Urzędu Marszałkowskiego na Youtube rozpocznie się transmisja wydarzeń kulturalnych z trzech miast Kujawsko-Pomorskiego, które odwiedzał podczas pielgrzymek Jan Paweł II: Włocławka, Bydgoszczy i To-
Region z papieskim patronatem W 2017 roku województwo kujawsko-pomorskie, jako pierwszy region na świecie zostało objęte patronatem Jana Pawła II. Święto Województwa Kujawsko-Pomorskiego, ustanowione w 2008 roku, o b c h o d z i my 7 c z e r w c a , w rocznicę papieskiej pielgrzymki na Kujawy i Pomorze. Oficjalne papież dwukrotnie odwiedzał region: 6 i 7 czerwca 1991 roku był we Włocławku, również 7 czerwca, ale 1999 roku przybył z pielgrzymką do Bydgoszczy i Torunia. Tego samego dnia przypada wojewódzki dzień patronalny św. Jana Pawła II.
runia. Transmisję rozpocznie kameralny koncert w katedrze Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny we Włocławku. W towarzystwie organów katedralnych wystąpi tenor Piotr Buszewski. Kolejną częścią będzie koncert symfoniczny, przygotowany przez muzyków Filharmonii Pomorskiej w Bydgoszczy. Na koniec przeniesiemy się do Torunia. Na fasadzie Urzędu Marszałkowskiego wyświetlona zostanie projekcja multimedialna, ukazująca wydarzenia z życia papieża. Do współpracy zaprosiliśmy lokalnych artystów. Cały projekt dedykujemy również Włochom, którzy przez blisko 27 lat tworzyli drugą ojczyznę dla Jana Pawła II. Wysłuchamy także słów lekarza, syna Francesco Crucittiego - chirurga, który operował papieża po zamachu na placu Świętego Piotra 13 maja 1981 roku.
Drugi dzień obchodów w poniedziałek (18 maja) rozpocznie msza święta, która zostanie odprawiona w toruńskiej katedrze świętych Janów. Po nabożeństwie odbędzie się uroczysta sesja sejmiku województwa kujawsko-pomorskiego, poświęcona setnej rocznicy urodzin papieża. Linki do transmisji będą dostępne na www.kujawsko-pomorskie.pl Szczególnymi adresatami nauczania Jana Pawła II byli ludzie młodzi, dlatego w poniedziałek (18 maja) na kanale naszej Kujawsko-Pomorskiej e-Szkoły uczniowie szkół podstawowych i średnich wezmą udział w katechezach i warsztatach poświęconych papieżowi, które organizowane będą wspólnie z Laboratorium św. Jana Pawła II przy Wydziale Teologicznym Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu.
Kujawsko-Pomorska Szkoła Internetowa zaprasza 18 maja uczniów szkół podstawowych i średnich do udziału w warsztatach i katechezach online. Program wydarzeń: • 10-10.30 - „Nasze spotkania z papieżem Janem Pawłem II. O papieskich śladach w województwie kujawsko-pomorskim.” prof. Waldemar Rozynkowski (Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu) • 10.30-11 - „Jan Paweł II i beatyfikacja ks. phm. S.W. Frelichowskiego” Michał Kłosowski, Karol Brzozowski (Wyższe Seminarium Duchowne w Toruniu) • 11-11.30 - „Żywe pomniki dziedzictwa św. Jana Pawła II” Jarosław Kęsik (Fundacja Dzieło Nowego Tysiąclecia) • 11.30-12 - „Pasje i zainteresowania w życiu Karola Wojtyły. Jak można realizować dziś duchowe dziedzictwo JP II?” Milena Dąbrowska, ks. Piotr Wschowski (Duszpasterstwo Akademickie „Martyria” w Bydgoszczy) • 12-12.30 - „Wojtyła akustycznie” - mini-koncert Aleksandra
Chylińska, Joanna Krause, Małgorzata Myszkorowska (Zespół „Z nocy w Moc”) • 12.30-13 - „Św. Jan Paweł II – papież rodziny” ks. dr hab. Stanisław Suwiński, prof. UMK, ks. dr Sławomir Tykarski (Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu) • 13-13.30 - Poezja Karola Wojtyły – Jana Pawła II Teatr „Szpila” (I Liceum Ogólnokształcące im. M. Kopernika w Toruniu) • 13.30-14 – „O Wojtyle po ludzku” ks. Dawid Wasilewski (Duszpasterstwo Akademickie „Źródło”) Karolina Olszewska, Jan Wółkowski (Laboratorium św. Jana Pawła II przy Wydziale Teologicznym UMK w Toruniu) Zajęcia będzie można oglądać na żywo na www.kujawsko-pomorskie.pl; edupolis.pl; YouTube: Kujawsko-Pomorska e-Szkoła, Facebook: Kujawsko-Pomorska e-Szkoła.
Konkurs: ,,Mój przyjaciel Jan Paweł II” Do środy (20 maja) czekamy na zdjęcia, filmy, prace plastyczne oraz utwory literackie i muzyczne, które wiążą się z Janem Pawłem II, jego pielgrzymkami i pontyfikatem. Prace prosimy przesyłać na adres: janpawel2@kujawsko-pomorskie.pl w tytule wpisując „Mój przyjaciel Jan Paweł II”. Konkurs jest podzielony na dwie kategorie: - prace indywidualne, - prace zbiorowe. Wśród autorów prac indywidualnych nagrodzimy w trzech grupach wiekowych: do lat 8, 8-15 lat, powyżej 15 roku życia. W każdej z powyższych kategorii przyznamy trzy nagrody główne i wyróżnienie: I miejsce – 2 000 złotych, II miejsce – 1 500 złotych, III miejsce – 1 000 złotych, wyróżnienie – 500 złotych.
Prace zbiorowe mogą przesyłać przedszkola, szkoły, młodzieżowe domy kultury i inne placówki oświatowe oraz stowarzyszenia i fundacje. Spośród nadesłanych prac wybierzemy i nagrodzimy cztery: • I miejsce – 2 000 złotych, • II miejsce – 1 500 złotych, • III miejsce – 1 000 złotych, • wyróżnienie – 500 złotych. Więcej informacji na www.kujawsko-pomorskie.pl oraz pod numerem telefonu (56) 62 18 477.
Dwudziestu śpiewaków z „Chorus Culmensis” pod batutą Wojciecha Błaszaka wykonało utwór „Ave Maria” Hugo Gyldmarka. Muzycy uczcili w ten sposób setną rocznicę urodzin świętego Jana Pawła II, który właśnie Matce Bożej zawierzył swoje życie. Fot. Mikołaj Kuras
Konkurs: ,,Urodziny papieża w moim domu” Zachęcamy mieszkańców województwa do udekorowania flagami papieskimi, zdjęciami i kwiatami okien, domów, podwórek, ogrodów, osiedli i ulic. • Konkurs adresowany jest do: - członków kół gospodyń wiejskich, - druhów ochotniczych straży pożarnych, - sołectw, - członków spółdzielni i wspólnot mieszkaniowych. Autorzy najładniejszych dekoracji w każdej z powyższych grup otrzymają nagrody finansowe: • I miejsce – 2 000 złotych, • II miejsce – 1 500 złotych, • III miejsce – 1 000 złotych, • wyróżnienie – 500 złotych.
Zdjęcia można przesyłać do wtorku (19 maja) na adres: janpawel2@kujawsko-pomorskie.pl w tytule wpisując „Urodziny papieża w moim domu”. • Indywidualnie mieszkańcy Kujawsko-Pomorskiego biorą udział w konkursie za pośrednictwem lokalnych i regionalnych mediów. Laureaci otrzymają nagrody finansowe w wysokości 500 złotych. Więcej informacji na www.kujawsko-pomorskie.pl oraz pod numerem telefonu (56) 62 18 477.
Gazeta Pomorska Piątek, 15.05.2020
a REKLAMA
100. URODZINY ŚW. JANA PAWŁA II
05 009684347
Zdjęcia z wystawy ,,Papież-Człowiek”, której otwarcie w czerwcu 2019 roku w Urzędzie Marszałkowskim w Toruniu zainaugurowało Rok Świętego Jana Pawła II w Województwie Kujawsko-Pomorskim. Złożyły się na nią unikatowe, w większości nigdy niepublikowane zdjęcia Jana Pawła II. Część fotografii to prace wieloletniego watykańskiego fotografa Arturo Mari, pozostałe pochodzą z prywatnego archiwum kardynała Stanisława Dziwisza, jednego z najbliższych współpracowników Jana Pawła II, oraz archiwum TBA Group. W uroczystej inauguracji roku wielkiego Polaka w naszym województwie uczestniczyła młodzież z noszących jego imię szkół z całego regionu. Fot. Mikołaj Kuras
06
100. URODZINY ŚW. JANA PAWŁA II
Gazeta Pomorska Piątek, 15.05.2020
a
Wadowice. To tutaj wszystko się zaczęło
Wadowicki rynek – widok na Bazylikę Ofiarowania NMP
\
Groń Jana Pawła II w Beskidzie Małym
Eksponaty z Muzeum Dom Rodzinny Ojca Świętego Jana Pawła II w Wadowicach
Sanktuarium św. Józefa oraz klasztor Karmelitów Bosych w Wadowicach
Dróżkami JPII
zawsze, a chociaż mieszkałem w cieniu kościoła parafialnego, wasz kościół na Górce był mi zawsze bardzo drogi. Wakacje spędzałem w Wadowi cach, więc nigdy do czasu mojego wyjazdu z Wadowic nie opuszczałem popołudniowych nabożeństw w czasie nowenny. Czasem trudno się było oderwać od kolegów, wyjść z orzeźwiających fal kochanej Skawy, ale melodyjny głos karmelitańskich dzwonów był taki mocny, taki przenikający do głębi duszy, więc szedłem. Tak, tak, mieszkałem obok kościoła parafialnego, ale wzrastałem w kościele św. Józefa – tak Jan Paweł II opisywał swoje związki z klasztorem Karmelitów Bosych w Wadowicach. To miejsce wywarło wielki duchowy wpływ na przyszłego papieża. Odwiedzając Wadowice, warto zajrzeć i tutaj, także dlatego, że sanktuarium zadziwia swoim bogactwem historycznym i artystycznym.
Ślady po papieżu św. Janie Pawle II w powiecie wadowickim można spotkać właściwie wszędzie. Pierwsze kroki każdy pielgrzym skieruje w miejsce najbardziej oczywiste, do Wadowic, gdzie „wszystko się zaczęło. I życie się zaczęło, i szkoła się zaczęła, studia się zaczęły, i teatr się zaczął, i kapłaństwo się zaczęło…” (Jan Paweł II, 16 czerwca 1999 r.). To położone w dolinie Skawy miasto nigdy nie będzie jednym z wielu. Jest miejscem wyjątkowym, naznaczonym dzieciństwem i młodością Jana Pawła II. – Kiedy patrzę na ten Rynek, to prawie każdy szczegół łączy się tu dla mnie ze wspomnieniem najwcześniejszego okresu życia. Myślą i sercem wracam nie tylko do domu, w którym się urodziłem, obok kościoła, ale również do szkoły podstawowej, tu w Rynku, i z kolei do gimnazjum wadowickiego im. Marcina Wadowity, do którego uczęszczałem – mówił pa-
pież, gdy w 1979 roku odwiedził swoje rodzinne miasto. Centrum Wadowic i centrum młodości Karola Wojtyły stanowi Bazylika Ofiarowania NMP. To tu 20 czerwca 1920 roku został ochrzczony przyszły papież, tutaj Karol Wojtyła miał zwyczaj modlić się każdego dnia przed pójściem do szkoły. Zaraz obok bazyliki mieści się Muzeum Dom Rodzinny Ojca Świętego Jana Pawła II – prawdziwa skarbnica wiedzy o świętym z Wadowic. Trudno wyobrazić sobie wizytę w mieście nad Skawą bez odwiedzenia tego miejsca. Jednak punktów na mapie nie tylko Wadowic, ale i całego powiatu wadowickiego, które kojarzą się z polskim papieżem, jest więcej. Jeśli wakacyjne szlaki zawiodą Was w te rejony, na pewno warto odwiedzić: l Kalwaria Zebrzydowska, a konkretnie wpisane na listę światowego dziedzictwa UNESCO sanktuarium pasyjno-maryjne, to wyjątkowe miejsce w życiu Karola Wojtyły, a potem także i pa-
Wnętrze Bazyliki Ofiarowania NMP w Wadowicach pieża Jana Pawła II. Do „polskiej Jerozolimy” jak nazwano tutejszy klasztor z Dróżkami przyjeżdżał od najmłodszych lat. To tutaj modlił się żarliwie po śmierci swojej mamy, to tutaj przybywał wielokrotnie jako kapłan, arcybiskup krakowski i kardynał. Tutaj powracał jako pa-
Proszę, abyście się tu za mnie modlili, za życia mojego i po śmierci Jan Paweł II
pież, by w ciszy powierzyć siebie i Kościół opiece Kalwaryjskiej Pani. W końcu w tym miejscu, podczas ostatniej pielgrzymki do ojczyzny, w 2002 roku ponownie wypowiedział słowa, które uznawane są za jego testament duchowy: „Proszę, abyście się tu za mnie modlili, za życia mojego i po śmierci”. Wielu biografów stawia tezę, że nie sposób zrozumieć duchowości św. Jana Pawła II, bez nawiedzenia kalwaryjskiego sanktuarium i modlitwy na tutejszych Dróżkach. l Szkaplerz, który przyjąłem z rąk o. Sylwestra w dniu mojej Pierwszej Komunii św., noszę
l Groń Jana Pawła II (890 metrów n.p.m.). Z górami Karol
Wojtyła związany był przez całe życie. Sam siebie nazywał człowiekiem gór. Wychowywał się u podnóża Beskidu Małego, od najmłodszych lat wędrował więc po pobliskich szlakach. Jeden z nich prowadził na Jaworzynę. Młody Karol Wojtyła nie mógł wiedzieć, że wiele lat później, w 2003 roku, dzięki staraniom Stefana i Danuty Jakubowskich z Andry chowa ten szczyt otrzyma nową nazwę – Groń Jana Pawła II. W tym miejscu wybudowano m.in. Kaplicę Ludzi Gór, która stanowi wotum za ocalenie papieża; ma symboliczne wymiary – 13 na 5 metrów – nawiązujące do daty zamachu na życie Jana Pawła II (13 maja 1981 roku). Stoi tam fotel, na którym Jan Paweł II siedział podczas wizyty w Skoczowie w 1995 r., a także znajdują się podarowane przez niego różańce. Nieopodal jest usytuowana Droga Krzyżowa z rzeźbionymi stacjami, kilka mniejszych kapliczek, dzwonnica i pomnik św. Jana Pawła II. W kaplicy cyklicznie odprawiane są msze święte.
07
100. URODZINY ŚW. JANA PAWŁA II
Gazeta Pomorska Piątek, 15.05.2020
a REKLAMA
009681067
Ku chwale ducha, Kujaw i ludzkich dokonań O Instytucie Prymasa Józefa Glempa w Inowrocławiu
M
ieszkańcom dzisiejszego województwa kujawsko-pomorskiego zawsze bliskie były wartości, jakie niesie za sobą wiara. Ziemie te wydały na świat również wiele znakomitych osobowości, które prężnie działały na rzecz Kościoła katolickiego i Ojczyzny. Wśród nich szczególnie wyróżnia się Ksiądz Prymas Józef Glemp.
Niewiele osób wie, że Jego Eminencja przyszedł na świat w inowrocławskim szpitalu. Dorastał w Rycerzewie, małej wsi obecnie znajdującej się w gminie Pakość. Niestety, dom rodzinny Prymasa nie przetrwał do obecnych czasów. W sercu Prymasa głęboko zapisał się także Kościelec, gdzie chodził
Instytut Prymasa Józefa Glempa Formalnie funkcjonuje on w strukturze Kujawskiego Centrum Kultury. Pomimo iż nazwa jednoznacznie wskazuje na pielęgnowanie dziedzictwa po śp. Prymasie Polski Józefie kardynale Glempie, nie jest to jedyny obszar działalności. Instytut, poprzez swoje działania, promuje duchową kulturę Kujaw, osadzając ją na tle życia i pamiątek po Jego Eminencji. Działa zgodnie z dewizą: „ku chwale ducha, Kujaw i ludzkich dokonań”, którą nadał sam Patron. Wyznaczone cele Instytut realizuje poprzez różnorodne zadania. Przede wszystkim angażuje się w aktywność edukacyjną, organizując wystawy i prelekcje, prezentacje multimedialne oraz prowadząc działalność ba-
Instytut odwiedził m.in. Ojciec Leon Knabit, znany benedyktyn z Tyńca. Takie spotkania gromadzą wielu ludzi, którzy aktywnie poszukują siebie i swojej duchowości we współczesnym świecie. Instytut stwarza również przestrzeń do debaty naukowej, zapraszając do wygłaszania prelekcji naukowców. W ostatnim czasie zorganizowano spotkanie z pracownikiem Biura Badań Historycznych IPN, dr. Rafałem Łatką, który odniósł się do osoby Prymasa Józefa Glempa w kontekście rzeczywistości społeczno-politycznej w Polsce w latach 1981-89. Wstęp na organizowane przez nas spotkania jest bezpłatny. Dlatego warto znaleźć chwilę czasu dla siebie, dla swojej duchowości i skorzystać z naszej oferty – zachęca Piotr Turowski. Instytut praktycznie
do szkoły powszechnej oraz Inowrocław, gdzie w 1950 roku ukończył Państwowe Gimnazjum i Liceum im. Jana Kasprowicza. W Józefie Glempie żywa pozostawała pamięć i miłość do rodzinnych stron, gdzie wracał przynajmniej raz w roku, by obchodzić swoje urodziny. Silny związek kapłana z ziemią kujawską znalazł swój wyraz w powstałym 18 grudnia 2009 roku Instytucie Prymasa Józefa Glempa w Inowrocławiu. Daty jego otwarcia nie wybrano przypadkowo. – Był to szczególny dzień, nie tylko dla całej społeczności Inowrocławia – przypomina Piotr Turowski, opiekun Instytutu. – Otwarcia dokonał Prezydent Miasta Inowrocławia Ryszard Brejza oraz sam kardynał Glemp, który tego dnia świętował jubileusz 80. rocznicy urodzin i jednocześnie zakończenia swojej posługi prymasowskiej – dodaje. W 2009 roku bowiem, zgodnie z decyzją papieża Benedykta XVI, kardynał Józef Glemp zakończył 28-letnią posługę jako urzędujący prymas Polski.
dawczą i wydawniczą. Każdy, kto pragnie zgłębić zagadnienia swojej duchowości, czy znaleźć odpowiedzi na nurtujące go pytania, może szukać ich podczas spotkań organizowanych ze znanymi osobowościami świata kultury i wiary. W ubiegłym roku
Wieloaspektowość działań Instytutu umożliwia dość obszerna przestrzeń. Mieści się on bowiem w czterech pokojach tematycznych: sali bibliotecznej, gabinecie Prymasa tzw. sali kujawskiej, sali z sutannami kardynalskimi. W Instytucie zgromadzone zostały liczne cenne przedmioty, m.in.: Order Orła Białego, obrazy, rzeźby, pamiątkowe statuetki okolicznościowe, zegarki, medale, monety i figury świętych. Szczególną grupę eksponatów stanowią przedmioty związane z kultem religijnym, takie jak: różańce, pierścienie biskupie, krzyż biskupi z całunem (pektorał), a także pastorały i szaty liturgiczne Prymasa Glempa. Sala kujawska ma szczególne znaczenie w całym Instytucie. To właśnie w niej eksponowane
są zdjęcia z różnych okresów życia Jego Eminencji, informacje o rodzinie Prymasa, szkolnych kolegach, a także znanych Polakach pochodzących z Kujaw. Duże możliwości związane z promocją kultury duchowej stwarza również, a może przede wszystkim, sala audiowizualna Instytutu Prymasa Józefa Glempa. To w niej organizowane są spotkania, konferencje i innego rodzaju inicjatywy o charakterze otwartym. Mają one na celu jednoczenie osób żywo zainteresowanych wymianą poglądów na temat kultury, historii, wiary, a także chętnych poznawać życie i dzieło śp. Prymasa kardynała Józefa Glempa. „Ku chwale” Znaczenie Instytutu podkreśla również fakt działania przy nim tzw. Rady Instytutu, której przewodniczącym jest Prymas Polski, obecnie abp Wojciech Polak. To pod przewodnictwem Prymasa Polski, zgromadzona w Radzie kapituła, przyznaje cenioną statuetkę „Ku chwale”. Dotychczas wyróżniono nią: Ryszarda Brejzę, Edmunda Mikołajczaka, prof. Jerzego Pietrzaka, prof. Antoniego Pruszewicza, abp. Tomasza Petę, Teresę Klonowską, ks. prałata Leszka Kaczmarka, Danutę Szymę, ks. kanonika Zenona Rutkowskiego, Piotra Strachanowskiego i bpa Andrzeja Dziubę.
– Zapraszamy do polubienia naszej strony na Facebooku, tzw. fanpage’a. Dzięki temu można być na bieżąco z działalnością Instytutu. Informujemy również o innych ciekawych naszych inicjatywach. Warto z nami być – zachęca Piotr Turowski. Tym bardziej że Instytut przygotował również ciekawy materiał związany z 100. rocznicą urodzin Papieża Polaka. Na fanpage’u instytucji dostępny będzie film z wykładem dr Mileny Kindziuk pt.: „Niezwykli rodzice Jana Pawła II”.
Zaproszenie, z którego warto skorzystać Instytut Prymasa Józefa Glempa w Inowrocławiu nie jest organizacją religijną, lecz instytucją kultury, która jest otwarta dla wszystkich zainteresowanych tą szeroką dziedziną życia człowieka. Informacje na temat działalności jednostki odnaleźć można na stronie internetowej Instytutu www.instytutprymasa.pl w zakładce „wydarzenia”.
Instytut Prymasa Józefa Glempa działa w ramach Kujawskiego Centrum Kultury w Inowrocławiu, pl. Klasztorny 2, 88-100 Inowrocław III
www.instytutprymasa.pl www.facebook.com /InstytutPrymasaJozefaGlempawInowroclawiu III
Godziny otwarcia Instytutu: poniedziałek - zamknięte wtorek - godz. 11.00 - 17.00 środa - godz. 11.00 - 17.00 czwartek - godz. 11.00 - 17.00 piątek - godz. 11.00 - 17.00 sobota - godz. 10.00 - 16.00 niedziela - zamknięte III
Tel.: 883-502-355
08
100. URODZINY ŚW. JANA PAWŁA II
Gazeta Pomorska Piątek, 15.05.2020
a
Nie tylko pielgrzymki. Karol Wojtyła gościł u nas na chrzcie, ślubie i spływach Ślady na Kujawach i Pomorzu
z włocławskim czasopismem „Ateneum Kapłańskie”, w którym publikował swoje teksty.
Marek Nienartowicz marek.nienartowicz@polskapress.pl
FOT. Z ARCHIWUM KAZIMIERY KWIECIŃSKIEJ
Pielgrzymki do Włocławka w 1991 roku oraz do Bydgoszczy i Torunia w 1999 roku to najważniejsze wizyty papieża św. Jana Pawła II na Kujawach i Pomorzu. Bywał tu jednak także zanim 16 października 1978 roku został wybrany na Stolicę Piotrową. Najwcześniejszy ślad pobytu Karola Wojtyły, przyszłego papieża Jana Pawła na terenach obecnego województwa kujawsko-pomorskiego, znaleziony został w Toruniu.
Kardynał Karol Wojtyła przemawia podczas przyjęcia weselnego Kazimiery i Marka Wiadrowskich. Wcześniej pobłogosławił ich malżeństwo w kosciele św. Józefa w Toruniu Maria Wiadrowska i matka Karola Wojtyły Emilia Wojtyła były siostrami. Z relacji uczestników uroczystości wynikało, że przyszły papież przybył na uroczystość, z powodu licznych obowiązków duszpasterskich, mocno spóźniony. Po niej znalazł jednak czas, aby uczestniczyć w przyjęciu weselnym. W księdze małżeństw parafii św. Józefa znajduje się wpis poświadczający zawarte małżeństwo, w tym i podpis kardynała Karola Wojtyły.
Święcenia i pogrzeb Przyszły papież kilkakrotnie bywał we Włocławku i na terenie diecezji włocławskiej. Jak podaje prof. Waldemar Rozynkowski we wspomnianym opracowaniu, pierwszą oficjalnie odnotowaną jego obecnością był udział w święceniach biskupich ks. Kazimierza Majdańskiego. Odbyły się one w katedrze we Włocławku 24 marca 1963 roku. Kolejny pobyt związany był z uroczystościami Tysiąclecia Chrztu Polski. Arcybiskup krakowski, kard. Karol Wojtyła przebywał we Włocławku 8 i 9 października 1966 roku. Drugiego z tych dni przewodniczył mszy świętej dla młodzieży we włocławskiej katedrze. Z kolei 19 września
1968 roku uczestniczył we Włocławku w pogrzebie bp. Antoniego Pawłowskiego. Nieco wcześniej, bo 27 czerwca 1968 roku, kard. Wojtyła gościł w kościele i parafii św. Jana Chrzciciela w Służewie koło Aleksandrowa Kujawskiego. Miało to związek z pracą na terenie die-
cezji włocławskiej ks. Andrzeja Bazińskiego. Był on kolegą kursowym ks. Karola Wojtyły. Wizytę przyszłego papieża w kościele w Służewie upamiętnia dziś specjalna tablica. Prof. Rozynkowski wspomina również, że przez wiele lat ks. Karol Wojtyła związany był
FOT. DARIUSZ BLOCH
Znajomi z Krakowa Jak podaje prof. Waldemar Rozynkowski w opracowaniu „Pobyty papieża Jana Pawła II oraz ślady pamięci o papieżu w granicach województwa kujawskopomorskiego”, gościł on w czerwcu 1953 roku u rodziny Gudelów, mieszkającej na Winnicy. Przenocował tu w drodze na wakacyjną wyprawę na Kaszubach. Bracia Joachim i Klemens Gudelowie poznali ks. Karola Wojtyłę w Krakowie - był tam duszpasterzem akademickim, a oni studiowali w Wyższej Szkole Muzycznej. Był dla nich „wujkiem”. Osiem lat później, już jako biskup pomocniczy krakowski, Karol Wojtyła przyjechał do Torunia, by udzielić sakramentu chrztu Marii Antoninie Gudel, córce Joachima. Było to 6 lipca 1961 roku w kościele św. Jakuba. Z kolei 28 kwietnia 1968 roku arcybiskup metropolita krakowski kardynał Karol Wojtyła w kościele akademickim Ducha św. wygłosił wykład „Apostolstwo świeckich”. Przyjechał wtedy do Torunia na zaproszenie jezuity ojca Władysława Wołoszyna. Kolejną okazją do wizyty kardydała Wojtyły w Toruniu był ślub Marka Wiadrowskiego z Kazimierą Passowicz. Sakramentu małżeństwa udzielił im 11 września 1971 roku w kościele św. Józefa na Bielanach. Marek Wiadrowski był synem ciotecznego brata Karola Wojtyły, Adama Wiadrowskiego - matka Adama,
Wizyty z prymasem Przed wyborem na papieża arcybiskup krakowski Karol Wojtyła kilka razy przebywał w Bydgoszczy i okolicy. Najważniejszą z tych wizyt była ta związana z koronacją obrazu Matki Bożej Pięknej Miłości z bydgoskiej Fary, w ramach obchodów Tysiąclecia Chrztu Polski. Odbyła się 29 maja 1966 roku wieczorem, na placu przy kościele Matki Bożej Nieustającej Pomocy na Szwederowie. Uroczystości przewodniczył prymas Polski kardynał Stefan Wyszyński. Arcybiskup Wojtyła przebywał w Bydgoszczy jeszcze następnego dnia - rano odprawił mszę św. w kościele św. Wincentego a’Paulo. Nieco ponad rok później, dokładnie 23 i 24 września 1967 roku, przyszły papież, ponownie z prymasem kard. Wyszyńskim, uczestniczył w Bydgoszczy w zakończeniu Tygodnia Soborowego. Pierwszego dnia odprawił mszę świętą oraz wygłosił kazanie w kościele św. Wincentego a’Paulo, a następnego - w kościele Matki Bożej Nieustającej Pomocy.
Papież Jan Paweł II pozdrawiany przez tłumy na bydgoskim lotnisku 7 czerwca 1999 roku
Karol Wojtyła uczestniczył też w spływach kajakowych Brdą i po okolicznych jeziorach. Tak spędzał wolny czas w roku 1953, 1966 oraz 1978. Te spływy papież wspominał w czasie swojej wizyty w Bydgoszczy w 1999 roku.
W trzech miastach Na Kujawy i Pomorze Karol Wojtyła wrócił już jako papież Jan Paweł II. Najpierw do Włocławka, który znalazł się na trasie jego IV pielgrzymki do Ojczyzny w 1991 roku. Przyleciał tu 6 czerwca wieczorem z Olsztyna. Jeszcze tego samego dnia modlił się we włocławskiej katedrze i uczestniczył w Liturgii Słowa Bożego dla przedstawicieli katechetów, katechetek, nauczycieli oraz uczniów oraz przed domem biskupim spotkanie z klerykami Wyższego Seminarium Duchownego we Włocławku. Następnego dnia papież przewodniczył mszy świętej na lotnisku w podwłoc ławskim Kruszynie, podczas której wygłosił homilię. Po niej zjadł obiad w refektarzu Wyższego Seminarium Duchownego, po czym odleciał do Płocka. W Bydgoszczy i Toruniu Jan Paweł II gościł 7 czerwca 1999 roku. Było to podczas jego VII pielgrzymki do Ojczyzny. W Bydgoszczy papież przewodniczył mszy świętej na lotnisku. W jej trakcie wygłosił homilię. Ukoronował także obraz Matki Bożej Pięknej Miłości z Bydgoszczy. Z Bydgoszczy papież odleciał helikopterem do Torunia. Po przylocie przejechał, pozdrawiany przez tłumy, papamobilem z lotniska na starówkę. Tu Jana Paweł II wstąpił na chwilę do katedry świętych Janów. Potem zjadł obiad w Kurii Diecezjalnej przy ul. Łaziennej. Wielkim wydarzeniem w skali całej papieskiej pielgrzymki do Polski w 1999 roku, było spotkanie Ojca Świętego z przedstawicielami polskiego świata nauki w auli Uniwersytetu Mikołaja Kopernika. Na zakończenie wizyty w Toruniu papież wygłosił homilię w czasie nabożeństwa czerwcowego na lotnisku, podczas którego także beatyfikował ks. Stefana Wincentego Frelichowskiego. ¹
„
IV pielgrzymka
Koszalin
Białystok
1-2 CZERWCA
5 CZERWCA
1-9 czerwca i 13-16 sierpnia 1991 r.
Hasło przewodnie: Bogu dziękujcie, ducha nie gaście
WŁOCŁAWEK, 7 CZERWCA 1991
Stanisław, wasz rodak z Rostkowa w diecezji płockiej, zwykł był mawiać: „Do wyższych rzeczy jestem stworzony”. Miał świadomość, że człowiek jest sobą, gdy gotów jest siebie przewyższać. Wypowiedział w swoim prostym, młodzieńczym języku tę samą prawdę, co wielki Pascal. Wraz z wszystkimi przeto, którzy przeszli przez tę nadwiślańską ziemię, wraz z księdzem Jerzym, który nieopodal stąd znalazł męczeńską śmierć na wiślanym spiętrzeniu, zginam moje kolana przed Ojcem i proszę o „wzmocnienie siły człowieka wewnętrznego”, proszę o wzmocnienie siły człowieka wewnętrznego dla wszystkich synów i córek mojej Ojczyzny u progu czasów, które nadeszły - i które idą.
09
100. URODZINY ŚW. JANA PAWŁA II
Gazeta Pomorska Piątek, 15.05.2020
INFO: JACEK MASICA
a
Olsztyn 5-6 CZERWCA
Łomża
Włocławek
4-5 CZERWCA
6-7 CZERWCA
Warszawa
Płock
PIERWSZY ETAP PIELGRZYMKI
8-9 CZERWCA
7-8 CZERWCA
Radom
DRUGI ETAP PIELGRZYMKI
4 CZERWCA
Lubaczów 2-3 CZERWCA Kielce
Częstochowa 14-16 SIERPNIA
3 CZERWCA
Wadowice
Przemyśl
14 SIERPNIA
Kalwaria Zebrzydowska 14 SIERPNIA
2 CZERWCA
Rzeszów
„
2 CZERWCA
Kraków
13-14 I 16 SIERPNIA
Sopot 5 CZERWCA
Gdańsk
VII pielgrzymka
Elbląg
5-6 CZERWCA
Pelplin 6 CZERWCA
Bydgoszcz
6 CZERWCA
Wigry
Ełk
8-9 CZERWCA
8 CZERWCA
7 CZERWCA
Toruń 7 CZERWCA
Licheń
Warszawa
Drohiczyn
14 CZERWCA
Częstochowa
11 I 13 CZERWCA
Siedlce
10 CZERWCA
Radzymin 13 CZERWCA
Sandomierz
17 CZERWCA
12 CZERWCA
Sosnowiec 14 CZERWCA Gliwice Kraków
17 CZERWCA
Zamość 12 CZERWCA
14-17 CZERWCA
Wadowice 16 CZERWCA
Hasło przewodnie: Bóg jest miłością
10 CZERWCA
6-7 CZERWCA
Łowicz
5-17 czerwca 1999 r.
Stary Sącz 16 CZERWCA
BYDGOSZCZ, 7 CZERWCA 1999
W ciągu ostatnich dziesięcioleci Bydgoszcz została naznaczona szczególnym znamieniem «prześladowania dla sprawiedliwości». To przecież tutaj, w pierwszych dniach drugiej wojny światowej hitlerowcy dokonali pierwszych publicznych egzekucji na obrońcach miasta. Symbolem tego męczeństwa jest bydgoski Stary Rynek. Innym tragicznym miejscem jest tak zwana «Dolina Śmierci» w Fordonie. Jakże nie wspomnieć przy tej okazji biskupa Michała Kozala, który zanim został biskupem pomocniczym we Włocławku, był gorliwym duszpasterzem w Bydgoszczy. Zginął śmiercią męczeńską w Dachau.
10
100. URODZINY ŚW. JANA PAWŁA II
Gazeta Pomorska Piątek, 15.05.2020
a
W Łagiewnikach prawie jak we francuskim Lourdes Modlitwa Sanktuarium Bożego Miłosierdzia w krakowskich Łagiewnikach jest jednym z najczęściej odwiedzanych sanktuariów na świecie. Co roku przybywa do niego ponad dwa miliony pielgrzymów ze 120 krajów. Karol Wojtyła bywał w Łagiewnikach już w czasie II wojny światowej jako robotnik fabryki Solvay.
Sanktuarium Bożego Miłosierdzia w krakowskich Łagiewnikach nawiedzają pielgrzymi z ponad 120 krajów świata
Lourdes nawiedza co roku około 6 milionów osób... siostry Faustyny Kowalskiej, która żyła i zmarła w Łagiewnikach - Jan Paweł II ustanowił Niedzielę Miłosierdzia Bożego w całym Kościele Powszechnym.
Inicjatywa papieża Pomysł rozbudowy łagiewnickiego sanktuarium wyszedł od papieża. Autorem projektu i koncepcji rozwiązania przestrzennego, liczącego kilkadziesiąt hektarów obszaru, był prof. Witold Cęckiewicz z Wydziału Architektury Politechniki Krakowskiej. Wznoszenie bazyliki, obecnie jednej z najbardziej rozpoznawalnych budowli Krakowa, rozpoczęto 8 wrześ-
FOT. ADAM WOJNAR
FOT. MAREK DŁUGOPOLSKI
Dzielił się miłosierdziem Młody Karol Wojtyła często bywał w kaplicy klasztornej Zgromadzenia Sióstr Matki Bożej Miłosierdzia w Łagiewnikach i modlił się przed obrazem Jezusa Miłosiernego. – Wierzył, że siostra Faustyna miała szczególną misję do speł nienia wobec Kościoła i świata. Ta misja to przypomnieć, że Bóg jest miłosierdziem – mówi kard. Stanisław Dziwisz. Były osobisty sekretarz papieża Polaka podkreśla, że całe życia Karola Wojtyły – Jana Pawła II było związane z tajemnicą Bożego Miłosierdzia. – On najpierw przyjął dar miłosierdzia w swoim życiu, a potem dzielił się miłosierdziem z innymi ludźmi: jako student, ksiądz, biskup i papież. Miłosierdzie dla Jana Pawła II oznaczało otwarcie na drugiego człowieka: bogatego czy biednego, dlatego w Krakowie i w Watykanie zawsze jego mieszkanie i kaplica były otwarte. Jak napisał w swoim testamencie, nie zostawił nic dla siebie. Wszystko rozdał ludziom – podkreśla kard. Dziwisz. Jan Paweł II nawiedził Łagiewniki dwa razy – 7 czerwca 1997 r. i 17 sierpnia 2002 r. Podczas ostatniej, jak się później okazało, pielgrzymki do ojczyzny dokonał uroczystego aktu zawierzenia świata Bożemu Miłosierdziu. Dzisiaj sanktuarium w Łagiewnikach jest światową stolicą kultu Bożego Miłosierdzia. Jednak pielgrzymi przybywali tu masowo już od 1985 r., kiedy to ówczesny metropolita krakowski kard. Franciszek Macharski ustanowił w diecezji święto Bożego Miłosierdzia. Jeszcze liczniej zaczęto odwiedzać to miejsce od 1995 r., to jest od chwili, gdy Watykan wydał dekret zezwalający na obchodzenie święta w całej Polsce. A 30 kwietnia 2000 r., podczas kanonizacji
FOT. ADAM WOJNAR
Miejsce, które znał od wczesnej młodości, odwiedzał później, jako ksiądz, biskup, metropolita krakowski i papież. A orędzie o Bożym Miłosierdziu, związanej z Łagiewnikami siostry Faustyny Kowalskiej - kształtowało jego posługę w Kościele. To on rozpoczął proces informacyjny siostry Faustyny, a później ją beatyfikował i kanonizował.
...a Łagiewniki nawet 5 mln pielgrzymów
nia 1999 r. Świątynię poświęcił – 17 sierpnia 2002 r. – Jan Paweł II. Wspominał przy tym: „Przychodziłem tutaj zwłaszcza w czasie okupacji, gdy pracowałem w pobliskim Solvayu. Do dzisiaj pamiętam tę drogę, która prowadziła z Borku Fałęckiego na Dębniki, którą odbywałem codziennie, przychodząc na różne zmiany w pracy, przychodząc w drewnianych butach. Takie się wtedy nosiło. Jak można było sobie wyobrazić, że ten człowiek w drewniakach kiedyś będzie konsekrował bazylikę Miłosierdzia Bożego w krakowskich Łagiewnikach!”.
Bazylika, z daleka przypominająca łódź, może pomieścić około 4,5 tysiąca osób. Ma salę teatralno-kinową na 240 osób, kaplice dla różnych grup językowych. Obok świątyni znajduje się kaplica adoracji Najświętszego Sakramentu, poświęcona w święto Miłosierdzia w 2004 r. przez kard. Franciszka Macharskiego. Ogień, który nieustannie pali się pod obrazem Jezusa Miłosiernego, został zapalony w Watykanie, jeszcze przez Jana Pawła II. Kościół połączono zadaszonym pasażem z Domem Duszpasterskim. Kult Bożego Miłosierdzia wciąż się rozwija. Obrazki z podobizną Jezusa Mi-
łosiernego i św. Faustyny można spotkać nawet w bardzo odległych regionach świata. Są w kościołach i domach prywatnych m.in. na Filipinach, Madagaskarze, Indiach, Sri Lance. O popularności świętej z Łagiewnik świadczy choćby to, że internauci z kilkudziesięciu krajów świata uznali siostrę Faustynę za ikonę XX wieku. Niedawno „Sekretarka Jezusa”, jak się mówi o tej świętej, zyskała tytuł Polki Stulecia. W plebiscycie zorganizowanym przez Konfederację Kobiet RP najwięcej głosów otrzymała właśnie mistyczka z Krakowa. – Dla mnie osobiście jest to Polka Tysiąclecia. Wszak to do niej Jezus powiedział: „Przygotujesz świat na powtórne przyjście moje”. Z kim można porównać taką osobę? Ona jest niezwykłą postacią ze względu na misję, jaką ma do spełnienia. Z drugiej strony jest bardzo zwyczajna i dlatego tak bliska ludziom – tak komentuje ten wybór s. Elżbieta Siepak. Jednocześnie przypomina, że pod wpływem misji św. Faustyny powszechną dzisiaj praktyką na świecie są nabożeństwa do Miłosierdzia Bożego, powstają liczne świątynie pod jej wezwaniem, patronuje szkołom i różnym dziełom miłosierdzia, m.in. polskiemu Caritasowi. Dziewczynki otrzymują przy chrzcie jej imię, a młodzi wybierają je przy sakramencie bierzmowania. – Mamy wiele dowodów na to, że wpływa nie tylko na losy Kościoła, ale także losy świata – zaznacza siostra Siepak.
Globalna święta Popularność świętej Faustyny i Łagiewnik nie dziwi prof. Antoniego Jackowskiego z Uniwersytetu Jagiellońskiego, który od lat zajmuje się geografią kultów religijnych. Siostra Faustyna to w jego opinii „dobra patronka na ciężkie czasy”. – Była hardą dziewczyną, która pomimo chorób i trudnych warunków, walczyła o swoje. Nie poddawała się. Takie cechy charakteru dziś są bardzo pomocne – mówi uczony. O popularności św. Faustyny i jej misji świadczy również wciąż rosnąca liczba wiernych, którzy pielgrzymują do sanktuarium Bożego Miłosierdzia w Łagiewnikach. W 2000 roku ich liczba sięgnęła blisko 3 milionów. Podobnie było w 2002 r., po pielgrzymce Jana Pawła II do ojczyzny (wtedy to papież Polak, jak się później okazało, po raz ostatni odwiedził krakowskie Łagiewniki). W 2016 r. było ich aż około 5 milionów (wspomnieć tu wypada, że francuskie Lourdes nawiedza co roku 6 milionów osób), a pochodzili z ponad 180 krajów świata. Grażyna Starzak
11
100. URODZINY ŚW. JANA PAWŁA II
Gazeta Pomorska Piątek, 15.05.2020
a PROMOCJA
029681147
Pamięć o św. Janie Pawle II Młodzi ludzie, którzy obecnie wchodzą w dorosłość, w 2005 roku – kiedy zmarł papież – mieli zaledwie 4-5 lat. To zwłaszcza dla nich i młodszych chcemy pielęgnować pamięć o Wielkim Polaku oraz jego naukach. Można to robić na różne sposoby. Tekst: Tomasz Bogucki W gminie Osielsko w 2002 roku 25 kwietnia Uchwałą Rady Gminy jednej z najdłuższych ulic Osielska nadano imię Jana Pawła II. Droga ta rozpoczyna się od ulicy Kąty i biegnie równolegle do Szosy Gdańskiej, aż do al. Adama Mickiewicza. Ulica była budowana stopniowo. Pierwszy odcinek powstał na przełomie 2014-2015 r., w 2017 r. zakończono pracę nad odcinkiem od ul. Jeździeckiej do ul. Bałtyckiej, a w tym roku mają się zakończyć prace na odcinku do al. Adama Mickiewicza. Etapowej rozbudowie i dobrym rozplanowaniu inwestycji zawdzięczamy obecny wygląd tej arterii. Jej ostateczna długość będzie wynosić 2,2 km. PATRON SZKOłY Kolejnym aktem uczczenia pamięci o Janie Pawle II przez mieszkańców gminy Osielsko było nadanie w 2007 roku jego imienia
Szkole Podstawowej w Maksymilianowie. Obecnie szkoła liczy 12 oddziałów od klasy 1 do 8 oraz oddział przedszkolny. Zarówno nauczyciele, jak i dzieci dobrze znają swojego Patrona i przy każdej możliwej okazji przypominają o nim poprzez różne konkursy i apele. W obecnej sytuacji z powodu pandemii koronawirusa obchody 100. rocznicy urodzin Patrona szkoły zostały przeniesione do przestrzeni wirtualnej. Uczniowie klas 0-III zaproszeni zostali do wykonania prac plastycznych dowolną techniką, w dowolnym formacie o temacie: „Jan Paweł II oczami dziecka”. Uczniowie klas 4-8 wykonują prace plastyczne według przydzielonych tematów: Klasa IV - Zainteresowania, hobby Karola Wojtyły, Klasa V - Jan Paweł II – Papież, Klasa VI - okres kapłaństwa w Polsce, Klasa VII - okres młodzieńczy, studia, Klasa VIII – dzieciństwo Karola Wojtyły. Wykonane
REKLAMA
prace w odpowiednich tematach pozwolą utworzyć plastyczny życiorys Jana Pawła II i zostaną umieszczone w galerii szkoły. Na platformie Edupolis utworzony został zespół o nazwie „100. rocznica urodzin Karola Wojtyły”, a w nim udostępniono dokument o nazwie „księga”, do której uczniowie mogą wpisywać swoje refleksje związane z osobą Jana Pawła II. Każdy uczeń klas IV-VIII może w tym miejscu dzielić się osobistymi przemyśleniami: kim dla niego jest ten wyjątkowy człowiek, co szczególnie zapadło mu w pamięć i serce. Ponadto pedagodzy zachęcają wszystkich chętnych do odsłuchania pięknego hymnu, który został skomponowany na setną rocznicę urodzin Jana Pawła II pt. „Nie zastąpi Ciebie nikt”. GOśCIMY OJCA śWIęTEGO W 2011 r. w Żołędowie został odsłonięty
029684905
OFIARUJ swojej parafii kielich na 100-lecie urodzin i chrztu św. Jana Pawła II
2150 zł Wysyłka gra�s! Pozłacany medalion z wizerunkiem papieża i treścią: 100-lecie narodzin świętego Jana Pawła II 1920-2020 Srebrzone 3 krzyże papieskie Pozłacana czasza i stopa Możliwy grawer!
www.sklepsakralny.pl
tel. 690 487 688 lub 665 471 228
i poświęcony pomnik Ojca Świętego Jana Pawła II. Figura z granitu waży 1400 kilogramów, z podstawą mierzy cztery metry wysokości i została wykonana oraz zamontowana przez górali. Uroczystości eucharystii przewodniczył prepozyt Kapituły Katedralnej ks. kanonik Teodor Paradowski, a słowo do wiernych powiedział ks. kanonik Ryszard Pruczkowski. „Ojciec Święty bardzo cenił sobie żywe pomniki, w których studiowało się jego myśli i nauczanie. Niemniej te tradycyjne, które powstają na całym świecie, są również przypomnieniem jego postaci. Ludzie odwiedzający Żołędowo będą stawali pod Ojcem Świętym, który ma uniesione dłonie i błogosławi nam z Domu Ojca”. Fundatorami pomnika, który stanął na terenie parafii Podwyższenia Krzyża Świętego, są Ewa i Jerzy Gotowscy. Będąc kiedyś pod Tatrami, zapytali górali, czy mogliby podjąć się wykonania pomnika Jana Pawła II. „Mamy ładnego Ojca Świętego w Zakopanem, a od dzisiaj również w Żołędowie. Od samego początku papież pięknie nam się tworzył i wychodził spod siekierki w granicie” - powiedział Józef Kęsek z Gronkowa k. Zakopanego. Proboszcz wspólnoty ks. Jarosław Kubiak podkreślił, że było to wielkie święto nie tylko
dla miejscowej wspólnoty i społeczności, ale całej diecezji. „Wszyscy powinni cieszyć się z tego, że ten fragment ziemi w Żołędowie będzie gościł Ojca Świętego. Z tego raduje się cała wspólnota razem ze mną. Bardzo to przeżyliśmy i ta propozycja darczyńców była czymś wspaniałym” powiedział. O oprawę muzyczną ceremonii zadbali: Orkiestra Reprezentacyjna Pomorskiego Okręgu Wojskowego, Chór „Exsultate Deo” z Bydgoszczy oraz zespół góralski „Basiorki” z Podhala. Uroczystości, w której uczestniczyli przedstawiciele władz samorządowych, wojewódzkich, towarzyszyła kompania reprezentacyjna Wojska Polskiego. NAJWAżNIEJSZY JEST CZłOWIEK Św. Jan Paweł II pozostaje w gminie Osielsko, nie tylko zamknięty w „szkatułce” w postaci nazwy ulicy czy pomnika, ale - jak pokazują pedagodzy naszych szkół - pamięć o nim i jego naukach jest tak, jak sobie tego życzył, pokładana w najmłodszych. Szczególnie w dzisiejszych trudnych czasach warto wracać do nauk Jana Pawła II, który wielokrotnie powtarzał, że „Najważniejszy jest człowiek”.
REKLAMA
029687118
KSIĘGA JEDNOŚCI NARODU Myśli, sentencje i aforyzmy Św. Jana Pawła II Nad księgą pracowaliśmy ponad 5 lat. Zawiera ona 9101 myśli, sentencji i aforyzmów Świętego Papieża Jana Pawła II. Jest to kwintesencja nauczania z 27 lat pontyfikatu. Księga zawiera również 27 niezwykłych papieskich portretów aut. Jerzego Rymara. Edycja nawiązuje do średniowiecznych szczytowych osiągnięć ludzkiej twórczości w oprawianiu ksiąg. prawie 1000 stron bogatego zdobnictwa w formacie A4 oprawiona w barwioną skórę koźlęcą, obitą na deskach ręcznie haftowane kapitałki część metalowa jest srebrzona i selektywnie złocona 24 CT zlotem złocony ornament na grzbiecie, boki kartek również złocone
metalową części okładki zdobią kamienie jubilerskie: turkus, malachit, lapis -łącznie w oprawie i na skrzyni, w którą jest opakowana księga zużyto 50 kamieni jubilerskich elegancki futerał możliwość kaligrafowanej dedykacji
Cena 5450 zł Więcej na www.petrus-libri.pl Tel kont. +48 601 648 331
100. URODZINY ŚW. JANA PAWŁA II
Gazeta Pomorska Piątek, 15.05.2020
Wędrówki z Wujkiem - Gdy byłem młodszy, wędrowałem po tamtej pięknej ziemi i piłem dobrą wodę - tak Jan Paweł II powitał mieszkańców Hańczowej w Watykanie w 1998 roku. Do pierwszej upamiętnionej w dokumentach pisanych wizyty ks. dr. Karola Wojtyły na ziemi gorlickiej doszło podczas wyprawy z młodzieżą w Bieszczady między 3 a 15 sierpnia 1953 r.
Karol na szlaku Karola Piechurzy wędrowali wtedy z Cisnej aż do Hańczowej. W węd rówce tej przyszły papież miał też osobisty cel – chciał poznać tereny, na których podczas I woj ny światowej wojował w mundurze austriackiego sierżanta jego ojciec, też Karol. Na ziemię gorlicką turyści przybyli 13 sierpnia 1953 r. Za sobą mieli trasę z Chyrowej na Magurę Wątkowską (na tej ostatniej znajduje się tablica upamiętniająca to wydarzenie). 14 sierpnia, po mszy świętej odprawionej na stokach Magury Wątkowskiej, wędrowcy– przez Bartne, Sękową, Owczary i Magurę Małastowską – dotarli do Hańczowej, gdzie grupę liczącą 17 osób przyjął gościnnie kierownik szkoły Stanisław Śliwiński. Nazajutrz, po śniadaniu i mszy św. odprawionej przez ks. Karola Wojtyłę, dwójkami – w obawie przed aresztowaniem „za organizację nielegalnego zebrania” – grupa udała się w kierunku Wysowej, a stamtąd do Krynicy. „Darmozjady” na szlaku Lata pięćdziesiąte to nie to, co dzisiaj, gdy Sękowa i cała okolica pełna jest gospodarstw agroturystycznych. Spać było można co najwyżej na łące pod namio-
Święty „darmozjad”, co po górach lubił łazić i dobrą wodę pić tem, ewentualne liczyć na przychylność ludzi. Z tą jednak bywało różnie. To na kanwie tych wydarzeń powstała papieska anegdota dotycząca Sękowej, „gdzie żył proboszcz słynący z pracowitości. Świtem skowronka oporządzał bydło i szedł do ołtarza i konfe-
sjonału. Potem szedł w pole, rolnik-duszpasterz. Kiedy usłyszał pukanie, w ciemności nie zauważył, kto się dobija, i rzekł: – Ja tam darmozjadów, co po górach łażą, do swego domu nie wpuszczę”. Wędrowcy poszli spać do gospodarza obok. Wielkie było zdziwienie proboszcza, gdy ci
wędrowcy spotkali się rano na mszy. Wieść gminna niesie, że ów gospodarz przez wiele lat otrzymywał „życzenia świąteczne z Watykanu. Podczas krótkiego pobytu na ziemi gorlickiej w Hańczowej, ks. Karol zapukał do tamtejszej szkoły. – Dyrektorka, Irena Śliwi-
ńska, chętnie udzieliła grupie schronienia. Wiadomo również, że kapłan odprawił mszę świętą w hańczowskiej cerkwi, która była wtedy pod opieką rzymskokatolicką. Wielkim wydarzeniem w życiu gorliczan był też 8 marca 1970 roku. Wtedy to do parafii pod
a
wezwaniem Narodzenia Najświętszej Maryi Panny w Gorlicach miała przybyć w uroczystej peregrynacji kopia obrazu Matki Bożej Jasnogórskiej, wędrująca – z okazji Tysiąclecia Chrztu Polski – przez wszystkie parafie w kraju. Niestety, wobec „aresztowania” obrazu w Częstochowie, przybyły tylko ramy, płonąca świeca i księga Ewangelii, które symbolizowały obecność Maryi. Nie przeszkodziło to jednak wiernym w głębokich przeżyciach religijnych. Tego dnia w uroczystościach udział wzięli niemal wszyscy mieszkańcy miasta. Był i metropolita krakowski, arcybiskup Karol Wojtyła, który w imieniu prymasa Polski Stefana Wyszyńskiego przewodniczył uroczystościom, zostawiając niezatarte wspomnienia i przeżycia. Chyba dla obu stron, gdyż jak wspominał ordynariusz diecezji rzeszowskiej ks. biskup Kazimierz Górny, podczas jednego ze spotkań Ojciec Święty zapytał go tak: „Świątkowa, Magura Wątkowska – w twojej diecezji? – Nie w mojej. – A Magura Małastowska, Sękowa? – W mojej, Ojcze… – Piękne ziemie, piękni ludzie, pozdrawiam…”.
Piłem dobrą wodę… W 1998 roku do Rzymu pojechała delegacja, w skład której weszli mieszkańcy Hańczowej. Do Watykanu zabrali zapas wód wysowskich i wielki obraz przedstawiający starą szkołę w Hańczowej. Prezenty te wręczyli podczas specjalnej audiencji. Papież najpierw się zdziwił, ale szybko przypomniał sobie wydarzenia sprzed lat. Twarz mu pojaśniła. I to wtedy miał powiedzieć: – Gdy byłem młodszy, wędrowałem po tamtej pięknej ziemi i piłem dobrą wodę. Agnieszka Nigbor-Chmura
ZDJĘCIA: ARCHIWUM PARAFII NNMP W GORLICACH
12
100. URODZINY ŚW. JANA PAWŁA II
Gazeta Pomorska Piątek, 15.05.2020
a REKLAMA
029687163
Dom Misyjny św. Arnolda Janssena położony jest w wiejskiej scenerii na obrzeżach miejscowości Laskowice, w bezpośrednim sąsiedztwie Borów Tucholskich. Spokojne otoczenie i czysty klimat czynią z naszego Domu idealne miejsce do refleksji i modlitewnego wyciszenia.
Patronem Domu Misyjnego Księży Werbistów w Laskowicach jest święty Arnold Janssen, założyciel Zgromadzenia Słowa Bożego - Księży Werbistów. Beatyfikowany został w dniu 19 października 1975 roku w Rzymie. Uroczystej kanonizacji dokonał Ojciec Święty Jan Paweł II 5 października 2003 roku w Rzymie. Dom jest nastawiony na działalność misyjno-rekolekcyjną. Organizowane są tu liczne serie rekolekcji zamkniętych dla różnych środowisk chrześcijańskich. Dom wynajmowany jest też grupom zorganizowanym, które szukają odpowiedniego miejsca dla odbycia swoich własnych rekolekcji czy spotkań formacyjnych. Staramy się zapewnić naszym gościom jak najbardziej komfortowe warunki pobytu. Każdy może znaleźć u nas miejsce do modlitwy i refleksji. Dookoła domu rozciąga się obszerny park świerkowo-owocowy, który stanowi idealne miejsce do spacerów i medytacji w cieniu drzew i przy śpiewie ptaków. Zbędną energię czy kilogramy wyładować można podczas gier zespołowych na boisku lub przemierzając parkowe alejki. W księgarni funkcjonującej przy naszym domu wszyscy odwiedzający nas goście mogą zaopatrzyć się w najaktualniejszą literaturę religijną, dewocjonalia, płyty z muzyką religijną. Biuro Misyjne funkcjonujące przy naszym domu przyjmuje ofiary składane przez przyjaciół i dobrodziejów
misji na wsparcie misjonarzy werbistów oraz na pomoc Kościołom potrzebującym na całym świecie. Różne są formy wspierania misyjnego dzieła Kościoła, które proponujemy poprzez nasze Biuro Misyjne: • Misyjne Msze Święte Wieczyste • Msze Święte do Miłosierdzia Bożego • Msze Święte listopadowe • Misyjne Msze Święte zwykłe • Msze Święte majowe • Msze Święte ku czci świętego Józefa • Ofiary składane na misje Pracownice Biura Misyjnego naszego Domu Misyjnego Św. Arnolda Janssena przyjmują składane ofiary, odpowiadają na listy i telefony otrzymywane od naszych przyjaciół i dobrodziejów i chętnie udzielają wszelkich informacji związanych z pomocą misjom i misjonarzom. Nasze Biuro Misyjne otwarte jest codziennie, od poniedziałku do soboty, w godzinach od 7:00 do 19:00. Księża Werbiści, ul. Długa 44, 86-130 LASKOWICE Tel. (52) 330 73 00, fax (52) 330 73 01, www.werbisci-laskowice.org biuro@werbisci-laskowice.org Nr konta 32 1600 1462 1837 9392 7000 0001
REKLAMA
13 029690990
RENOWACJA KOŚCIOŁÓW STOLARSTWO i KONSERWACJA ZABYTKÓW Główną działalnością firmy jest konserwacja i rekonstrukcja zabytkowych obiektów z drewna, a w szczególności wiatraków, domów ze strzechą, kościołów, a także domów przystosowanych do zamieszkania. Firma istnieje na rynku od 30 lat, główną osobą dowodzącą jest właściciel i założyciel firmy, który nadzoruje i realizuje każdą budowę. Firma w swoim dorobku może pochwalić się szeregiem prac wykonanych dla między innymi takich instytucji jak: • Kujawsko Dobrzyński Park Etnograficzny w Kłóbce • Muzeum Wsi Mazowieckiej w Sierpcu • Muzeum Archeologiczne i Etnograficzne w Łodzi • Muzeum Narodowe Rolnictwa, Przemysłu Rolno-Spożywczego w Szreniawie • Muzeum Regionalne w Wolsztynie • Muzeum Ziemi Wieluńskiej • Muzeum Szlachty Mazowieckiej w Ciechanowie. Zapraszamy do zapoznania się z zakresem usług, a także z dokumentacją zrealizowanych przedsięwzięć na stronie:
www.stolarstwoikonserwacja.pl Zapewniamy profesjonalną, solidną i terminową realizację zleceń z gwarancją wysokiej jakości.
Stolarstwo i Konserwacja Zabytków Kazimierz Dąbrowski
Lubień Kujawski, ul. Lipcowa 56, tel. 606-361-951, kontakt@stolarstwoikonserwacja.pl
REKLAMA
029693160
TAT ELECTRONIC • CENTRUM ORGANÓW KOŚCIELNYCH ul. Kociewska 30A, 87-100 Toruń, tel. 56 655 06 12, kom. 48 601 623 478 e-mail: tat@tat.com.pl www.tat.com.pl Firma została założona w roku 1960 przez Tadeusza Tlałkę i zajęła się produkcją sprzętu elektroakustycznego wykorzystywanego głównie w obiektach kościelnych i obsługującego uroczystości i wydarzenia kościelne. Kompletne zestawy nagłaśniające trafiały m.in. do kościołów we Francji, Danii i Włoszech, a przenośne systemy wędrowały wraz z misjonarzami do krajów Misji Św., takich jak Argentyna, Brazylia. Obecnie odbiorcą naszych produktów stały się również kościoły Ukrainy, Białorusi i Litwy. Firma cały czas doskonali produkowany przez siebie sprzęt, wykorzystując doświadczenia zdobyte poprzez lata praktyki i uwzględniając nowości techniczne z tej dziedziny. Nasze organy to organy elektroniczne o brzmieniu opartym całkowicie na technice cyfrowej, która pozwala na zbudowanie głosów brzmiących identycznie, jak głosy w klasycznych organach piszczałkowych. Producent wyszukuje najładniej brzmiące organy piszczałkowe i w oparciu o ich brzmienie opracowuje komputerowo brzmienie organów elektronowych.
Dzięki technologii cyfrowej i zapisie „Sampling Technologie” i rozwojowi RASS (Regenerated Analysed Sampling System) otrzymujemy doskonałe brzmienie. Technika ta jest wzięta z tzw. ASIC (Application Specific Integrated Circuits). Dzięki temu wszystkie registry we współczesnym brzmieniu osiągają swój indywidualny charakter. Organy te są wyposażone w „Multi Chorus Generator”, dzięki czemu osiągany dźwięk jest naturalny. Toruńskie Centrum Organowe proponuje szeroką gamę modeli najlepszych firm światowych w klasycznych drewnianych kontuarach z ławką i pedałem w ciemnym lub jasnym odcieniu dębu. Firma jest producentem kontuarów z cyfrowym układem sterującym klasycznych organów piszczałkowych. Oferujemy prospekty piszczałkowe produkowane seryjnie lub na indywidualne zamówienie odbiorcy. TAT Electronic jest jedynym autoryzowanym przedstawicielem firm Johannus oraz Content w Polsce. Zachęcamy do zapoznania się z szeroką gamą modeli najlepszych światowych firm.
INSTRUMENTY JOHANNUS • INSTRUMENTY CONTENT • NAGŁOŚNIENIA • EMC
14
100. URODZINY ŚW. JANA PAWŁA II
Gazeta Pomorska Piątek, 15.05.2020
a
Papież, który pozostał w sercach
Relikwie
Relikwie św. Jana Pawła II znajdują się również w Kopalni Soli „Wieliczka”
Relikwie krwi Obecnie najcenniejsze są relikwie krwi papieskiej. Skąd się wzięły? Tuż przed śmiercią Jana Pawła II pobrano mu krew w związku z koniecznością przeprowadzenia badań i na wypadek ewentualnej transfuzji. Do transfuzji jednak nie doszło, a pobrana krew była przechowywana w czterech małych pojemnikach.
FOT. ADAM WOJNAR
Świadectwa świętości Jana Pawła II Już w czasie trwania procesu wyniesienia na ołtarze Jana Pawła II do Rzymu napływały listy i maile, będące świadectwami świętości papieża Polaka. – Widać w nich było wielką miłość i chęć spłaty długu wdzięczności za to, co ich autorzy otrzymali od papieża. Wiele zawierało doniesienia o wyproszonych u niego cudownych uzdrowieniach – mówi ks. Sławomir Oder, postulator procesu beatyfikacyjnego i kanonizacyjnego papieża Polaka. Najwięcej świadectw nadeszło z Ameryki Południowej i Pół nocnej. Już wtedy wierni masowo zwracali się do rzymskiego biura postulatora, wówczas jeszcze procesu beatyfikacyjnego, ks. Sławomira Odera z prośbą o obrazek z relikwią tzw. ex indumentis, czyli z ubrań. Takich obrazków z miniaturowym fragmentem papieskiej sutanny przygotowano ponad milion. Rozesłane zostały na cały świat.
Zakrwawiona sutanna Jana Pawła II również jest relikwią
Dwie z tych ampułek pozostały do dyspozycji osobistego sekretarza papieża – kard. Stanisława Dziwisza. Dwie przechowywano w szpitalu – i to właśnie ta krew znalazła się w relikwiarzu na beatyfikację i kanonizację papieża. Na stałe relikwiarz ten znajduje się w Urzędzie Papieskich Celebracji Liturgicznych. Krople krwi pobranej papieżowi przed zabiegiem tracheotomii w rzymskiej klinice Gemelli, w lutym 2005 r., otrzymały niektóre kościoły i szpitalne kaplice. Wiadomo, że łącznie pod koniec życia Jana Pawła II krew pobrano mu kilka razy. Oficjalne oświadczenie w sprawie pochodzenia krwi Watykan złożył publicznie w maju 2011 r. Relikwie krwi po raz pierwszy zostały wystawione podczas beatyfikacji Jana Pawła II. Wędrują też po świecie. Ta „pielgrzymka” zaczęła się z chwilą, gdy relikwiarz z kroplą krwi papieża został umieszczony na ołtarzu kościółka Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Marii Panny i św. Józefa w Rzymie (jego rektorem był ks. Sławomir Oder). Gdy wiadomość ta rozeszła się wśród parafian, zaczęło przybywać ludzi w kościele. W kolejnych dniach chętnych do modlitwy było tak wielu, że świątynia była otwarta od wczesnego rana do późnego wieczora. Do konfesjonału też ustawiały się kolejki. Podczas spowiedzi ludzie opowiadali, jak wiele zawdzięczają
FOT. ADAM WOJNAR
Relikwie św. Jana Pawła II są już w ponad stu kościołach i kaplicach w Polsce i na świecie. Najcenniejsze – krople papieskiej krwi – znajdują się m.in. w sanktuarium na krakowskich „Białych Morzach”, w Kopalni Soli „Wieliczka”, zakładzie karnym w Rzeszowie i we włoskich Dolomitach oraz w podbydgoskim Osielsku.
FOT. RAFAŁ STACHURSKI / KOPALNIA SOLI WIELICZKA
Kult, którym na całym świecie jest dziś otoczony św. Jan Paweł II, rodził się spontanicznie, ale rośnie lawinowo. - To papież, który nie umiera. Pozostał w sercach ludzi. Przekonuję się o tym każdego dnia, bo niemal codziennie otrzymuję prośby o jego relikwie - mówi kard. Stanisław Dziwisz, były osobisty sekretarz papieża Polaka.
Płyta z pierwszego grobowca Jana Pawła II w Grotach Watykańskich, znajduje się w krakowskim Centrum Jana Pawła II „Nie lękajcie się!” Karolowi Wojtyle. Ksiądz Oder zauważył, że przy ołtarzu ktoś zawiesił serduszko z niebieską wstążką w podziękowaniu dla Jana Pawła II za narodziny synka. To wtedy, widząc te tłumy wiernych, ks. Oder postanowił, że pielgrzymka relikwii stanie się częścią procesu kanonizacyjnego Jana Pawła II. Ampułka z krwią w relikwiarzu została wystawiona na widok publiczny m.in. w sierpniu 2011 r. roku, podczas Światowych Dni Młodzieży w Madry-
cie. Kilka miesięcy później powitano ją w Meksyku, gdzie przez cztery miesiące „wedrowała” po wszystkich diecezjach. – Byłem wówczas świadkiem spektaklu wiary, absolutnie niezwykłych wydarzeń, zarówno z punktu widzenia kultu, jak i duchowości ludzi. Nawrócenia, łaski, pojednania, powołania, głęboka przemiana serc. Ogromna fala dobra rozlała się na wspólnoty – wspomina ks. Oder. Oprócz relikwii z płynną krwią są też inne, niekiedy z dość dramatyczną przeszłością. To plamy krwi na sutannie czy koszuli papieża rannego w zamachu na placu Świętego Piotra 13 maja 1981 r. Zakrwawiona sutanna znajduje się teraz w sanktuarium św. Jana Pawła II w Krakowie. Koszulę podzielono na kilkumilimetrowe skrawki, które umieszczono w relikwiarzach. O jednym z nich było bardzo głośno, gdy został ukradziony kilka lat temu z niestrzeżonego kościółka – mającego status sanktuarium Jana Pawła II – w górach włoskiej Abruzji. Trzech młodych przestępców ukradło relikwię, licząc, że oprawiona jest w złoto. Gdy okazało się, że jest to metal, podrzucili ją w pobliże świątyni.
Relikwie drugiego stopnia Kardynał Stanisław Dziwisz przypomina, że są też relikwie „drugiego stopnia”, czyli przedmioty związane z życiem papieża i do niego należące. To na przykład mitra i pastorał, fragmenty ubrań, piuski, sutanny, które znajdują się w sanktuariach JPII na „Białych Morzach” i Bożego Miłosierdzia w Łagiewnikach. Relikwiami są również krzyż, który ciężko chory Jan Paweł II na kilka dni przed śmiercią trzymał w rękach, gdy w swej kaplicy w Watykanie oglądał transmisję z Drogi Krzyżowej w Koloseum, a także płyta z jego pierwszego grobowca w Grotach Watykańskich. Gdy zaraz po beatyfikacji papież został pochowany w Bazylice Świętego Piotra, ważącą ponad tonę płytę nagrobną z Grot Watykańskich zawieziono do Krakowa, do Centrum Jana Pawła II „Nie lękajcie się!”. To tu powstało pierwsze na świecie sanktuarium pod wezwaniem papieża Polaka. Grażyna Cholewa
a
100. URODZINY ŚW. JANA PAWŁA II
Gazeta Pomorska Piątek, 15.05.2020
REKLAMA
15 009687542
Ducha nie gaście
Postać Ojca Świętego Jana Pawła II mocno wpisała się w historię naszego miasta i regionu. Silne więzi rodziły się na długo przed jego wyborem na Stolicę Piotrową. Ojciec Święty odwiedził Toruń 7 czerwca 1999 roku, podczas swojej ósmej pielgrzymki do Polski. Przejechał wówczas ulicami starówki w słynnym papamobile i modlił się przed kaplicą chrzcielną z popiersiem Mikołaja Kopernika w katedrze śś. Janów. Zatrzymał się na obiad i krótki odpoczynek w budynku Kurii Diecezjalnej Toruńskiej przy ul. Łaziennej. Po południu w auli Uniwersytetu Mikołaja Kopernika spotkał się z przedstawicielami nauki i rektorami wszystkich uczelni wyższych w Polsce. Wygłosił tam przemówienie, w którym nawiązał do swojej encykliki „Fides et ratio”, wskazując szczególną odpowiedzialność ludzi nauki za prawdę. Papież powiedział wówczas: „Odkrycie, jakiego dokonał Kopernik, i jego znaczenie w kontekście historii nauki, przypominają nam stale żywy spór, jaki toczy się pomiędzy rozumem i wiarą. Chociaż dla samego Kopernika jego odkrycie stało się źródłem jeszcze większego podziwu dla Stwórcy i potęgi rozumu ludzkiego, to dla wielu było powodem poróżnienia rozumu z wiarą. Jak jest naprawdę? Czy rozum i wiara to dwie rzeczywistości, które wzajemnie muszą się wykluczać? W rozdźwięku pomiędzy rozumem i wiarą wyraża się jeden z wielkich dramatów człowieka”.
Msza na lotnisku Wieczorem papież odprawił na toruńskim lotnisku nabożeństwo czerwcowe, które zgromadziło około 300 tysięcy wiernych. W trakcie nabożeństwa beatyfikował toruńskiego kapłana, męczennika czasów II wojny światowej, ks. Stefana Wincentego Frelichowskiego: „Przyjmujemy z wielką wdzięcznością świadectwo życia błogosławionego Wincentego Frelichowskiego, współczesnego bohatera, kapłana i człowieka pokoju, jako wezwanie dla naszego pokolenia. Pragnę zawierzyć dar tej beatyfikacji w sposób szczególny Kościołowi toruńskiemu, ażeby strzegł i rozszerzał pamięć wielkich dzieł Boga, jakie dokonały się w krótkim życiu tego kapłana. Zawierzam ten dar nade wszystko kapłanom tej diecezji i całej Polski”. Błogosławiony jest patronem harcerstwa polskiego, jednej z toruńskich parafii oraz Wyższego Seminarium Duchownego w Toruniu. Jan Paweł II opuścił Toruń, żegnany słowami „do zobaczenia”. Nigdy tu już nie wrócił.
Długie lata Jednak związki Jana Pawła II z Toruniem i regionem były dużo wcześniejsze. Po raz pierwszy Karol Wojtyła, jeszcze jako młody ksiądz, przebywał prywatnie w naszym regionie w czerwcu 1953 roku. Odwiedził wówczas swoich przyjaciół Joachima i Klemensa Gudlów, mieszkających w Toruniu na Winnicy. Razem z nimi udał się na wyprawę po Szwajcarii Kaszubskiej. Tego samego roku w sierpniu Karol Wojtyła brał udział w spływie kajakowym Brdą z Borów Tucholskich do Bydgoszczy. Już wtedy doceniał piękno przyrody województwa. Trzy lata później w lipcu „Wujek” - bo tak najbliżsi nazywali księdza Karola - pokonał z przyjaciółmi i wychowankami szlak Wdy. Po raz trzeci kajakiem, ówczesny już arcybiskup, płynął Brdą w 1966 roku z Nowej Brdy do Bydgoszczy, a po raz ostatni w 1972 r., gdy był kardynałem. W grodzie Kopernika Karol Wojtyła bywał wiele razy. Jedna z wizyt, złożona 6 lipca 1961 roku, związana była z udzieleniem chrztu córce przyjaciela, Marii Antoninie Gudel w kościele św. Jakuba. W latach 60. biskup krakowski kilkakrotnie odwiedzał w Toruniu krewnych i przyjaciół, natomiast oficjalnie przyjechał 28 kwietnia 1968 roku na zaproszenie jezuity o. Władysława Wołoszyna, duszpasterza akademickiego. Wieczorem wygłosił w kościele akademickim Ducha Świętego wykład „Apostolstwo świeckich”. Z miastem łączyły go także więzy rodzinne. 11 września 1971 roku w kościele św. Józefa na Bielanach kardynał Wojtyła udzielił ślubu krewnemu z Torunia, Markowi Wiadrowskiemu, z Kazimierą Passowicz. Wcześniej parokrotnie odwiedzał Wiadrowskich, mieszkających na Bydgoskim Przedmieściu. Kontakty z toruńskimi krewniakami były podtrzymywane wielokrotnie przez papieża także po wyborze na Stolicę Piotrową.
i diecezji toruńskiej. Papież spotkał się z torunianami na specjalnej audiencji 19 lutego 1998 r. - dokładnie w 525. rocznicę urodzin Mikołaja Kopernika. - Sprawiliście mi wielką radość tymi odwiedzinami, bo ziemia toruńska, zwłaszcza miasto Toruń, są mi znane i drogie. Dziękuję wam również za dar, jaki przynieśliście osobiście dla papieża. Od dzisiaj czuję się bardziej jeszcze związany z tym miastem i z wami – powiedział papież. Kilka lat później również Uniwersytet Mikołaja Kopernika złożył hołd papieżowi, nadając mu tytuł doktora honoris causa. Wręczenie dyplomu odbyło się 23 listopada 2004 r. w Watykanie.
Kujawsko-Pomorskie jako jedyny region w Europie ma w osobie św. Jana Pawła II swojego patrona. Uroczyste ogłoszenie tego wielkiego wydarzenia nastąpiło w toruńskiej katedrze 7 czerwca 2017 roku. To wyraz uznania wielkości papieża i wartości duchowych. Ten dzień jest od 2008 r. obchodzony jako Święto Województwa. Natomiast 7 czerwca 2005 r. na frontonie Ratusza Staromiejskiego odsłonięto tablicę upamiętniającą wizytę Jana Pawła II w Toruniu. Umieszczone są na niej słowa papieża: „Dzięki składam Bogu, że dane mi było dzisiaj nawiedzić Toruń, prastary gród nad Wisłą...”
„Związany z miastem i z wami” Jan Paweł II bullą „Totus Tuus Poloniae populus” z 25 marca 1992 r. ustanowił 13 nowych diecezji polskich, wśród nich diecezję toruńską, która weszła w skład archidiecezji gdańskiej. 31 maja 1992 r. w katedrze św. Janów w Toruniu odbył się ingres pierwszego biskupa diecezji toruńskiej ks. Andrzeja Suskiego. W 1997 r. papież beatyfikował Matkę Marię Karłowską - założycielkę zgromadzenia Sióstr Pasterek od Opatrzności Bożej, której imię nosi toruńskie Centrum Caritas oraz jedna z toruńskich parafii. Ważnym wydarzeniem było nadanie Janowi Pawłowi II tytułu Honorowego Obywatela Miasta Torunia. Uchwałę tę podjęła jednomyślnie Rada Miasta 16 stycznia 1998 r. Akt nadania tytułu zawiozła mu do Rzymu licząca kilkaset osób delegacja mieszkańców, lokalnych władz, duchowieństwa, środowisk akademickich, twórczych i biznesowych Torunia
fot. Wojtek Szabelski, L’Osservatore Romano, Małgorzata Litwin, Jacek Smarz.
16
100. URODZINY ŚW. JANA PAWŁA II
Gazeta Pomorska Piątek, 15.05.2020
REKLAMA
a 009692273
Weź udział w KONKURSIE Urzędu Marszałkowskiego
„Urodziny papieża w moim domu” NAGRODY CZEKAJĄ!
Świętuj urodziny Papieża Polaka razem z nami! Pokaż swój pomysł na udekorowanie domu, okien, ogrodu czy ulicy w setną rocznicę urodzin św. Jana Pawła II. Uczcij ten dzień, zainspiruj innych i wygraj 500 zł. „W chwili, w której przychodzi mi wracać do Watykanu, spoglądam raz jeszcze na was wszystkich. Z wielka radością dziękuję Bogu, że dane mi było przebywać znowu w Ojczyźnie” – tymi słowami Jan Paweł II kończył swoją ostatnią pielgrzymkę do Polski. Była to ósma wyprawa do kraju rodaków. Za każdym razem witały go tłumy, zasłuchane w głos Ojca Świętego. Jan Paweł II dla milinów
Polaków był nauczycielem, inspiracją. Kochała go młodzież, widząc w nim prawdziwego duchowego przewodnika. Zawsze wierzył w drugiego człowieka, nie bacząc na różnice kulturowe i ideologiczne. Był przekonany o wielkiej mocy dialogu, czym zjednywał sobie wszystkich. Nieustannie roztaczał wokół siebie ciepło i dobroć – tak, że nietrudno było wyobrazić go sobie, jako najlep-
Świętuj z nami
URODZINY PAPIEŻA! Weź udział w konkursie
i wygraj 500 złotych! Z okazji 100. urodzin papieża udekoruj ogród, okna, balkon, ulicę lub dom i wyślij do nas od jednego do trzech zdjęć stworzonej aranżacji.
Zgłoszenie prześlij poprzez ankietę na stronie
pomorska.pl/konkurspapieski Nagrodzimy 12 najlepszych zdjęć! Na zgłoszenia czekamy do 21 maja.
szego przyjaciela. Nazywano go Papieżem Pielgrzymem - w trakcie 26-letniego pontyfikatu odbył 104 pielgrzymki. Ciągle był blisko ludzi. Gdy odszedł na zawsze 15 lat temu, opłakiwał go nie tylko nasz kraj, ale i cały świat. Do dziś św. Jan Paweł II pozostaje w sercach wielu ludzi. Z jego mądrości i nauk korzystają kolejne pokolenia, które odkrywają tym samym z dumą swoje dziedzictwo kulturowe. W tym niezwykłym roku, w którym przypada setna rocznica jego urodzin, chcemy pokazać całemu światu, jak ważna, wielka i bliska nam była to postać. Dołączcie do nas! Zachęcamy wszystkich do podzielenia się radością. To idealny moment, by pokazać jedność serc. Celebrujmy wspólnie urodziny Wielkiego Polaka! Wyjątkowy konkurs „Urodziny papieża w moim domu” Karol Wojtyła przyszedł na świat 18 maja 1920 roku w Wadowicach. W 2020 roku przypada setna rocznica jego urodzin – wyjątkowa data, ważna dla wielu Polaków. Z tej okazji zapraszamy wszystkich do udziału w wyjątkowym konkursie organizowanym przez Urząd Marszałkowski Województwa Kujawsko-Pomorskiego. Nie trzeba wychodzić z domu, aby wspólnie uczcić ten dzień! Wystarczy przesłać do nas zdjęcie stworzonej przez siebie dekoracji domu, okien, ogródka
czy ulicy – na przykład z użyciem flagi papieskiej, zdjęć czy kwiatów. Liczy się pomysł i ciekawe wykonanie dekoracji. Całość musi nawiązywać do postaci Jana Pawła II. Każdy uczestnik może przesłać maksymalnie 3 fotografie jednej dekoracji z różnych perspektyw lub kolaż zdjęć. Zgłoszenia przyjmujemy od piątku 15 maja przez webankietę znajdują się pod pomorska. pl/konkurspapieski Prace wysyłać można do 21 maja, do godziny 23:59.
Cenne nagrody Nagrodzonych zostanie 12 czytelników Gazety Pomorskiej! Laureatów wyłoni jury, zwracając uwagę na zgodność pracy z tematem konkursu, estetykę wykonania, pomysłowość i oryginalność podejścia do tematu, a także kreatywność wykonania ozdób. Każdy laureat otrzyma 500 zł. Dodatkowo zwycięskie prace publikowane będą od 25 na łamach Gazety Pomorskiej oraz na https://pomorska.pl/ Lista nagrodzonych pojawi się również na stronie internetowej Urzędu Marszałkowskiego Regulamin konkursu dostępny jest na https:// www.kujawsko-pomorskie.pl/pliki/2020/wiadomosci/20200513_konkursy/regulamin.pdf
Zapraszamy!