ER KURI
NEW YORK • PENNSYLVANIA • CONNECTICUT • NEW JERSEY • MASSACHUSETTS
P L U S
NUMER 1110 (1410)
W E E K L Y
ROK ZA£O¯ENIA 1987
➭ Specjaliœci z Weill Cornel na Greenpoincie – str. 2 ➭ Karcenie Polski – str. 5 ➭ Cameron w Warszawie – str.7 ➭ Dar Zimy – str. 12 ➭ Pi¹tek w kinie – str. 13
M A G A Z I N E
TYGODNIK
FOTO: WERONIKA KWIATKOWSKA
P O L I S H
PE£NE E-WYDANIE KURIERA W INTERNECIE: WWW.KURIERPLUS.COM
12 GRUDNIA 2015
Adam Sawicki
Obama uspokaja Amerykanów
Telewizyjne przemówienie prezydenta nadane w niedzielê wieczór mia³o na celu uspokoiæ Amerykanów, ¿e strategia Obamy zwalczania Pañstwa Islamskiego przynosi owoce. Dostojny Gabinet Owalny, u¿yty jako t³o takiej mowy po raz pierwszy od piêciu lat, podkreœla³ powagê podejœcia adminstracji do tematu. Niestety, Obama zabra³ g³os dopiero cztery dni po ataku na amerykañskiej ziemi dokonanym przez parê muzu³mañsk¹ w San Bernardino, w którym zginê³o 14 osób. Bia³y Dom obawia siê, ¿e Amerykanie nie rozumiej¹ strategii prezydenta walki z islamistami i obawiaj¹ siê o swe bezpieczeñstwo nawet we w³asnym kraju, chocia¿ od roku USA bombarduj¹ cele Pañstwa Islamskiego w Syrii i Iraku. Po atakch w Pary¿u Obama dowodzi³ w przemówieniach, ¿e amerykañskie s³u¿by specjalne s¹ nieustannie czujne zaœ kraj silny i odporny. Ten sam przekaz mia³ w niedzielê wieczór. Nie przedstawi³ ¿adnych nowych inicjatyw ani korekt w zwalczaniu PI. Przypomnia³, co powtarza ci¹gle, ¿e potrzeba wielu lat aby je pokonaæ i nie zamierza wys³aæ do walki terenowej wiêkszej liczby ¿o³nierzy. Ani nie wprowadzi ¿adnych nowych œrodków bezpieczeñstwa
w kraju. „Zagro¿enie jest realne” dowodzi³ prezydent, „ale uporamy siê z nim. Nasz sukces nie zale¿y od twardych s³ów ani od porzucenia naszych wartoœci ani od ulegania strachowi.” Natomiast trzeba trzymaæ siê obecnego kursu zwalczania terroryzmu. Obama nie chcia³ powiedzieæ wiêcej, poniewa¿ nie ma tanich i prostych sposobów uspokojenia Amerykanów po atakach w ostatnich miesi¹cach w Pary¿u, na samolot rosyjski nad Pó³wyspem Synajskim oraz cztery dni temu w San Bernardin w Kalifornii. W dwóch pierwszych atakach sprawcz¹ rolê odegra³o Pañstwo Islamskie, w trzecim zadzia³a³a tylko propaganda PI; para zamachowców nie nale¿a³a do zorganizowanej grupy terrorystycznej. Takie ataki dokonywane przez „samotne wilki” s¹ niemo¿liwe do wykrycia. Maj¹ zaœ na celu szerzyæ podzia³y w spo³eczeñstwie i wywo³aæ odwet przeciwko muzu³manom. Prezydent nazwa³ je „now¹ faz¹” w trwajacej ju¿ piêtnaœcie lat wojnie USA z terroryzmem. ➭8
Hobbysta
u Janusz Skowron – artysta, zbieracz, hodowca.
Kurier ma now¹ Galeriê. Relacja zdjêciowa z nieformalnego otwarcia str.10,11 Janusza Skowrona jako artystê, szefa klubu Amber, niestrudzonego organizatora wystaw i innych imprez polonijnych, znaj¹ prawie wszyscy. Wielu bardziej z nim zaprzyjaŸnionych wie równie¿, ¿e jego wielk¹ pasj¹ s¹ roœliny, które hoduje przewa¿nie z samodzielnie uzbieranych pestek. O innym hobby, którym jest numizmatyka wiedz¹ nieliczni, a o kolejnym, jakim jest badanie drzewa genealogicznego rodziny, prawie nikt. Mi³oœæ do przyrody Janusz wyniós³ z Polski. Po czêœci jest to tak¿e mi³oœæ jego ¿ony, Anny, która studiowa³a ogrodnictwo i, z któr¹ przed przyjazdem do USA mieszka³ w domu jej babci w Skierniewicach. „Czêœæ obowi¹zków spad³a na mnie, bo babcia ju¿ nie dawa³o sobie rady z ca³ym ogrodem. Musia³em dosadziæ drzewka, pielêgnowaæ roœliny, pamiêtam te¿, ¿e hodowaliœmy cytryny w doniczkach, bardzo piêkne i owocuj¹ce. Niestety musia³em je zostawiæ przyjacio³om kiedy wyje¿d¿a³em do Stanów” – wspomina. Choæ cytryny zosta³y w Polsce, mi³oœæ do roœlin przyjecha³a razem z Januszem do USA. Tutaj zaczê³o siê od wakacyjnych wyjazdów podczas których zbiera³ nasiona. „Bêd¹c na wakacjach w Puerto Rico, czy na Florydzie pomyœla³em, ¿e oprócz piêknych zdjêæ mo¿na z nich przywieŸæ namiastkê miejsca gdzie siê by³o, w postaci roœlinki, która wyroœnie w³aœnie ze znalezionej pestki” – mówi. Z takich pestek, a tak¿e czasem z nasion kupionych, np.
podczas wyprawy do Doliny Œmierci, Janusz wyhodowa³ ju¿ setki imponuj¹cych roœlin, czasem wrêcz kilkumetrowych drzew, które rosn¹ u niego w mieszkaniu, wyposa¿onym w pokaŸnych rozmiarów balkon, jak równie¿ w klubie Amber na Greenpoincie. „Hodowanie roœlin tropikalnych to taka troszkê wy¿sza szko³a jazdy, trzeba umieæ siê nimi zaj¹æ, wystawiæ na s³oñce, odpowiednio podlewaæ, ponawoziæ, dobraæ ziemiê, ale efekty s¹ wspania³e. Wieczorem, jak usypiam, patrzê siê na moje drzewko mahoniowe, na kaktusy z Doliny Œmierci i czujê siê trochê tak jakbym znów by³ w tych piêknych miejscach” – mówi Janusz. „Kiedy kwitnie moje drzewko tytoniowe, w domu, czy w klubie od razu sobie przypominam San Diego sk¹d pochodzi³y nasionka” – dodaje. Podobnie jest z drzewkiem passion fruit, które po polsku nazywa siê „mêczennica jadalna”. „Nasionka przywioz³em z Dominikany, kiedy kwitnie, a ma piêkne kwiaty, w³aœnie ta podró¿ mi siê przypomina” – mówi Janusz. Na balkonie u naszego hobbysty znaleŸæ mo¿na jeszcze miêdzy innymi awokado wyhodowane z pestki, które ma ju¿ oko³o trzech metrów. „Teraz do pe³ni szczêœcia potrzebujê jeszcze ¿eby zakwit³o” – rozmarza siê Janusz. ➭6
2
KURIER PLUS 12 GRUDNIA 2015
www.kurierplus.com
3
KURIER PLUS 12 GRUDNIA 2015
www.kurierplus.com
Chór dziewczêcy w Carnegie Hall
Poci¹g retro Zgodnie z wieloletni¹ tradycja, nowojorskie metro uruchamia w ka¿d¹ niedzielê grudnia historyczny poci¹g z³o¿ony z wagonów retro. Wagony, z których najstarszy liczy 85 wiosen, s¹ nie tylko wci¹¿ sprawne technicznie, ale i zaciekawiaj¹ podró¿nych wyklejonymi reklamami z epoki oraz dawnym wystrojem wnetrz. Pojawiaj¹ siê pasa¿erowie w ubiorach z minionych lat, czasem wystêpuj¹ muzycy. Wszyscy fotografuj¹, panuje nastroj dobrej zabawy. Przejazdy s¹ ogolnodostêpne, bez dodatkowych op³at. Pociag kursuje wahad³owo miêdzy stacj¹ ‘Second Avenue” na Dolnym Manhattanie do stacji ‘Queens Plaza” wed³ug nastêpuj¹cego rozk³adu: Odjazdy ze stacji ‘Second Avenue” – 10.05, 11.33, 13.03, 14.33 i 16.03. Odjazdy ze stacji ‘Queens Plaza” – 10.44, 12.14, 13.44, 15.14 i 16.44.
PK
Kolêdy, tak¿e polskie, w St. Bart’s 16 grudnia o godz. 19: 30 w nowojorskim Zankel Hall przy Carnegie Hall wyst¹pi znany Chór Dziewczêcy Skowronki z Poznania. W programie znajdzie siê muzyka ze wszystkich stron œwiata w wyj¹tkowych aran¿acjach. W pierwszej czêœci kolêdy i pastora³ki, w drugiej muzyka klasyczna, etniczna i rozrywkowa. Koncert wieñczy rok jubileuszowy 65lecia dzia³alnoœci artystycznej chóru, nad którym patronat honorowy obj¹³ prezydent Miasta Poznania Jacek Jaœkowiak. Wiêcej informacji o koncercie na www.carnegiehall.org.CarnegieCharge,
tel. 212 247 7800. Box Office: 57th Street and Seventh Avenue, New York.
18 grudnia, w pi¹tek o godzinie 19:30 w koœciele St Bart’s odbêdzie siê doroczny i maj¹cy sta³ych s³uchaczy koncert.
Poza koncertem g³ównym – w Carnegie Hall – Chór Dziewczecy SKOWRONKI bêdzie mo¿na us³yszeæ: 13 grudnia 2015, 2: 00 PM St. Stanislaus Kostka Church, 109 York Avenue, Staten Island, NY. 19 grudnia 2015, 4: 00 PM Welte Hall, Central Connecticut State University, 1615 Stanley Street, New Britain, CT 20 grudnia 2015, 1: 00 PM Church of the Annunciation, 88 Convent Avenue New York 10027
Zwi¹zane z Bo¿ym Narodzeniem pieœni i kolêdy, w tym tak¿e polskie i po polsku,a tak¿e ballady wywodz¹ce siê z Apallachów œpiewaæ bêdzie baryton Jeff Morrissey, z pianistycznym akompaniamentem Williama Trafki. Program zainspirowany zosta³ Adoracj¹ Trzech Króli i trzynastoma znajduj¹cymi siê w koœciele medalionami. Bilety: 25 dol., studenci i seniorzy 15 dol. www.stbarts.org/adoration-of-the-magi St. Bart’s znajduje siê przy 50 ulicy i Park Ave. obok hotelu Waldorf Astoria
Wieczór Wis³awy Szymborskiej
Wieczór poœwiêcony polskiej noblistce, Wis³awie Szymborskiej (1923 – 2012) zorganizowano z okazji amerykañskiego wydania jej wierszy: Map: Collected and Last Poems. Gospodarz spotkania, znany amerykañski poeta Charles Simic rozmawiaæ bêdzie z t³umaczk¹ twórczoœci Szymborskiej, pisark¹ i krytykiem Clare Cavanagh; prezesem Fundacji im. Wis³awy Szymborskiej dr Micha³em Rusinkiem oraz poetk¹ i t³umaczk¹, laureatk¹ pierwszej Nagrody Poetyckiej im. Wis³awy Szymborskiej w 2013 roku – Krystyn¹ D¹browsk¹. Poezja Szymborskiej nale¿y do ulubionych i najczêœciej czytanych w Polsce. NEW YORK • PENNSYLVANIA • CONNECTICUT • NEW JERSEY • MASSACHUSETTS
KURIER P L U S
P O L I S H
W E E K L Y
M A G A Z I N E
redaktor naczelny
Zofia Doktorowicz-K³opotowska
sekretarz redakcji
Anna Romanowska
Szeœædziesiêcioletni dorobek poetki przypada na okres II Wojny Œwiatowej, czasy komunizmu oraz powrót demokracji w 1989 r. W dojrza³ej twórczoœci poetyckiej widaæ podkreœlenie godnoœci cz³owieka, cudów dnia codziennego z towarzysz¹cym charakterystycznym poczuciem humoru. Laureatka wielu nagród, Wis³awa Szymborska zosta³a czwartym polskim pisarzem, uhonorowanym Literack¹ Nagrod¹ Nobla w 1996 r. Komitet Noblowski w uzasadnieniu przyznania poetce nagrody napisa³: „W Wis³awie Szymborskiej Szwedzka Akademia chce uhonorowaæ przedstawicielkê niezwyk³ej czystoœci i si³y poetyckiego spojrzenia. Poezji jako odpowiedzi na ¿ycie, sposobu na ¿ycie, pracy nad s³owem jako myœl¹ i wra¿liwoœci¹. Wiersze Wis³awy Szymborskiej to perfekcja s³owa, wysoce wycyzelowane obrazy, myœlowe allegro ma non troppo, jak nazywa siê jeden z jej wierszy. Jednak ciemnoœci, której nie ulegaj¹ one bezpoœrednio, wyczuwa siê w nich tak, jak ruch krwi pod skór¹” Spotkanie odbedzie siê 17 grudnia o 20: 15 w 92nd Street Y, Buttenwieser Hall, 1395 Lexington Ave, New York, NY Bilety: $22 / $15 do nabycia na stronie internetowej: http://www.92y.org/Event/Wislawa-Szymborska
sta³a wspó³praca
Izabela Barry, Andrzej Józef D¹browski, Agata Galanis, Halina Jensen, Czes³aw Karkowski, Krzysztof K³opotowski, Bo¿ena Konkiel, Weronika Kwiatkowska, Katarzyna Zió³kowska
korespondenci z Polski
Jan Ró¿y³³o, Eryk Promieñski
Kolêdy i Pastora³ki w wykonaniu Zespo³u Pieœni i Tañca ŒL¥SK parafia Œw. Stanis³awa Kostki, Greenpoint Pi¹tek 18 grudnia 2015 godzina 19:30 Bilety do nabycia w parafii œw. Stanis³awa (718-388-0170) Lub przez PayPal na www.ststanskostka.org * 607 Humboldt Street * * Brooklyn, New York 11222 * * 718.388.0170 Fax:718.388.6382 * * www.ststanskostka.org *
Nowa fundacja Polonia Polonii zaprasza Fundacja Polonia Polonii zaprasza 19 grudnia o godz. 19.00 na koncert kolêd i utworów religijnych w Parafii Œw. Cyryla i Metodego na Brooklinie. Wyst¹pi¹ Ela i Julia Raczkowskie, zwyciê¿czynie miêdzynarodowych konkursów wokalnych, solistki nowojorskiego Carnegie Hall. Wstêp wolny – prosimy o donacje, które przekazane zostan¹ w ca³oœci na rzecz polskiej szko³y im. Œw. Marii Magdaleny we Lwowie. Polonia Polonii to fundacja m³odzie¿y nowojorskiej, maj¹ca za zadanie budowanie wspólnoty polonijnej oraz wspieranie naszych rodaków zamieszka³ych na terenach Kresów Wschodnich.
fotografia
Zosia ¯eleska-Bobrowski
sk³ad komputerowy Marek Rygielski
wydawcy
John Tapper Zofia Doktorowicz-K³opotowska Adam Mattauszek
Obecnie wspieramy polsk¹ szko³ê im. Œw. Marii Magdaleny we Lwowie, której przekazaliœmy dotychczas ponad 400 podrêczników. Po wiêcej informacji zapraszamy na nasz¹ stronê internetow¹: poloniapolonii.weebly.com
(pc) Kurier Plus, Inc. Adres: 145 Java Street Brooklyn, NY 11222
Tel: (718) 389-3018 (718) 389-0134 Fax: (718) 389-3140 E-mail: kurier@kurierplus.com Internet: http://www.kurierplus.com Redakcja nie odpowiada za treœæ og³oszeñ.
4
KURIER PLUS 12 GRUDNIA 2015
www.kurierplus.com
Na drogach Prawdy Bo¿ej
Raduj siê, Bóg ciê kocha 3 niedziela Adwentu 13 XII Bracia: Radujcie siê zawsze w Panu; jeszcze raz powtarzam: radujcie siê! Niech wasza ³aKS. RYSZARD KOPER godnoœæ bêdzie znana wszystkim ludziom: Pan jest blisko! O nic siê ju¿ zbytnio nie troskajcie, ale w ka¿dej sprawie wasze proœby przedstawiajcie Bogu w modlitwie i b³aganiu z dziêkczynieniem. A pokój Bo¿y, który przewy¿sza wszelki umys³, bêdzie strzeg³ waszych serc i myœli w Chrystusie Jezusie. Flp 4,4–7
W
pi¹tek, 13 listopada w paryskim klubie Bataclan wystêpowa³ amerykañski zespó³ heavymetalowy Eagles of Death Metal. W trakcie wykonania piosenki „Poca³uj diab³a” rozleg³y siê strza³y. Tytu³owe s³owa przybra³y przeraŸliwie potworny kszta³t. Poca³unek diab³a jest poca³unkiem nienawiœci, która niesie cierpienie i œmieræ. Prawie sto osób œmiertelnie uca³owa³ diabe³, a jeszcze wiêcej rani³. Diabe³ przybra³ ludzki kszta³t i w swej przewrotnoœci przyzywa³ Boga. Zbrodniarze strzelaj¹c do bezbronnych ludzi wo³ali: „Allah Akbar”, co znaczy „Bóg jest wielki”. Zapewne wpl¹tywali Boga w swoj¹ zbrodniê, przewrotnie interpretuj¹c s³owa œwiêtej ksiêgi muzu³manów: „I zabijajcie ich, gdziekolwiek ich spotkacie, i wypêdzajcie ich, sk¹d oni was wypêdzili. Przeœladowanie jest gorsze ni¿ zabicie. I nie zwalczajcie ich przy œwiêtym Meczecie, dopóki oni nie bêd¹ was tam zwalczaæ. Gdziekolwiek oni bêd¹ walczyæ przeciw wam, zabijajcie ich! Taka jest odp³ata niewiernym!” /Koran 2: 191/. Bóg jest mi³oœci¹, Bóg kocha cz³owieka, wbrew temu co œpiewa w jednej ze swoich piosenek wy¿ej wspomniany zespó³: „Bóg nienawidzi nas wszystkich”. Bardzo czêsto ludzie zamieniaj¹ œwiat w piek³o, bo wymazuj¹ ze swojego ¿yci a Boga mi³oœci i Jego prawa. Zapewne przewodzi w tym Francja. Zamieniaj¹ œwiat w piek³o, bo zas³aniaj¹ siê Bogiem, dopuszczaj¹c siê najbardziej niecnych czynów i zbrodni. Bez w¹tpienia przewodzi w tym samozwañcze Pañstwo Islamskie.
P
oœród tego ludzkiego piek³a, w trzeci¹ niedzielê adwentu, zwan¹ niedziel¹ radoœci s³yszymy wezwanie: radujcie siê, gaudete. Ta radoœæ jawi siê dla ka¿dego z nas w ró¿nych obrazach. Widzê j¹ na radosnych buziach kilkudziesiêciu ma³ych dzieci, które ca³ym sercem œpiewaj¹: Jesteœ radoœci¹ mojego ¿ycia ooo Panie mój. Ty jesteœ moim Panem, ty jesteœ moim Panem, ty jesteœ moim Panem. Na zawsze jesteœ Panem mym. Kilka lat temu, w parafii Œwiêtego Krzy¿a wspó³tworzy³em z pani¹ Ew¹ i rodzicami dzieci ten chórek, który przybra³ nazwê „Gaudete”. Po raz pierwszy uœwietni³ on liturgiê mszaln¹ w czasie niedzieli zwanej Gaudete. Patrz¹c na radoœæ œpiewaj¹cych dzieci, przy o³tarzu czu³o siê prawie namacalnie Ÿród³o tej radoœci, o którym pisze w zacytowanym na wstêpie fragmencie listu œw. Paw³a do Filipian: „Bracia: Radujcie siê zawsze w Panu; jeszcze raz powtarzam: radujcie siê! Niech wasza ³agodnoœæ bêdzie znana wszystkim ludziom: Pan jest blisko!”.
W autentycznej bliskoœci Boga rodzi siê prawdziwa radoœæ. Ona nie opuszcza cz³owieka, nawet wtedy, gdy on ostatni raz spogl¹da na piêkny œwiat, a oczyma wiary dostrzega piêkno miejsca, gdzie Bóg wyci¹ga z mi³oœci¹ swoje ramiona.
O
tej radoœci s³yszymy w pierwszym czytaniu z Ksiêgi proroka Sofoniasza: „Pan, twój Bóg jest poœród ciebie, Mocarz, który daje zbawienie. On uniesie siê weselem nad tob¹, odnowi sw¹ mi³oœæ, wzniesie okrzyk radoœci, jak w dniu uroczystego œwiêta”. Wizje prorockie, które w ¿yciu Narodu Wybranego znajdowa³y spe³nienie w ¿yciu spo³ecznym by³y zapowiedzi¹ wiecznego spe³nienia w Jezusie Chrystusie. Papie¿ Franciszek w rozwa¿aniu na Anio³ Pañski powiedzia³: „Ludzkie serce pragnie radoœci. Ka¿da rodzina, ka¿dy naród d¹¿y do szczêœcia. Ale jaka to radoœæ, do której prze¿ywania i œwiadczenia powo³any jest chrzeœcijanin? Jest to radoœæ, która pochodzi z bliskoœci Boga, z Jego obecnoœci w naszym ¿yciu. Od chwili, kiedy Jezus wszed³ w historiê poprzez swoje narodziny w Betlejem, ludzkoœæ otrzyma³a ziarno królestwa Bo¿ego, jak gleba, na któr¹ rzucone jest ziarno bêd¹ce obietnic¹ przysz³ych ¿niw. Nie trzeba ju¿ szukaæ gdzie indziej! Jezus przyszed³, aby przynieœæ radoœæ wszystkim i na zawsze. Nie chodzi jedynie o radoœæ spodziewan¹ czy prze³o¿on¹ na raj – tu na ziemi jesteœmy smutni, ale w raju bêdziemy radoœni; nie, to nie tak! – jest to radoœæ, która ju¿ jest realna i mo¿liwa do doœwiadczenia w tej chwili, bo sam Jezus jest nasz¹ radoœci¹, a nasz dom z Jezusem jest radoœci¹. Jezus ¿yje, On zmartwychwsta³ i dzia³a w nas i miêdzy nami szczególnie poprzez swoje s³owo i sakramenty”.
S zukamy radoœci ¿ycia na ró¿nych
drogach i nieraz po wielu latach odnajdujemy j¹ w bliskoœci Chrystusa. Zapewne œlad takiego szukania mo¿na dostrzec w ¿yciu wybitnej polskiej aktorki Kaliny Jêdrusik. By³a skandalistk¹, ods¹dzano j¹ od czci i wiary. W latach 60. i 70. by³a polsk¹ Marylin Monroe, a jej role i ¿ycie osobiste by³y przepe³nione erotyzmem. Do telewizji przychodzi³y listy od zaniepokojonych ¿on, ¿eby Jêdrusik nie pokazywaæ, bo gorszy ich mê¿ów. To dla niej pisarz Stanis³aw Dygat rozwiód³ siê z ¿on¹ i opuœci³ dziewiêcioletni¹ córkê. Dom Dygatów sta³ siê miejscem nieustaj¹cych
spotkañ, bankietów, przyjêæ zakrapianych alkoholem dla wielkiego grona przyjació³-artystów. Pani Kalina lubi³a byæ w centrum, szokowaæ, prowokowaæ. Jej sposób ¿ycia zmieni³ siê ca³kowicie po œmierci Stanis³awa Dygata. Re¿yser Kazimierz Kutz powiedzia³: „Ta jawnogrzesznica siê nawróci³a. By³a rozmodlona”. Dziennikarka i pisarka Wies³awa Czapiñska tak powiedzia³a o nawróceniu gwiazdy: „To by³a ju¿ zupe³nie inna Kalina. Zmieni³a tryb ¿ycia, porzuci³a hulanki, przesta³a topiæ smutki w alkoholu”. Aktorka spotka³a siê z papie¿em œw. Janem Paw³em II podczas pielgrzymki do Watykanu. Z Rzymu przywioz³a zdjêcia Ojca Œwiêtego, które traktowa³a szczególnie. Oprawi³a w ramkê i powiesi³a w sypialni.
W
ka¿d¹ rocznicê œmierci Dygata uczestniczy³a we Mszy œw. odprawianej w jego i intencji. Po Mszy zaprasza³a przyjació³ do domu. Gromadzono siê w pokoju pisarza, który pozosta³ nienaruszony od jego œmierci. W maszynie do pisania wci¹¿ tkwi³a kartka z jego ostatnimi s³owami. W tym pokoju artystka wiele rozmawia³a z zaprzyjaŸnionym ksiêdzem Kazimierzem Orzechowskim, tu siê spowiada³a i przyjê³a sakrament namaszczenia chorych oraz Komuniê œw.. Na jej pogrzebie ks. Orzechowski powiedzia³: „Kaja³aœ siê przed Bogiem, zanim czysta odwa¿y³aœ siê przyj¹æ Go w komunii”. „Pod mask¹ mistrzowskiego makija¿u swym g³osem namiêtnym, w tajemniczych szeptach, a z niezwyk³¹ ekspresj¹, jawi³aœ siê nam inn¹: opanowana erotyzmem, zamroczona alkoholem, ³atwa kobieta. A przecie¿ to nieprawda – to nie Kalina, to maska”. Ksi¹dz Kazimierz Orzechowski mowê pogrzebow¹ zakoñczy³ tymi s³owami: „Magdaleny rodz¹ siê zawsze. Mo¿e twój ¿yciorys nie nadaje siê do opowiadania dzieciom, ale mo¿esz powiedzieæ s³owami Edith Piaf: ‘Jeœli ktoœ jest bez grzechu, niech pierwszy rzuci kamieniem. Jeœli ktoœ nigdy nie kocha³, niech zmówi za mnie pacierz”.
W
¿yciu Kaliny Jêdrusik by³o ci¹gle obecne pytanie, jakie zadawano œw. Janowi Chrzcicielowi: Co robiæ, aby byæ przygotowanym na spotkanie z Chrystusem. Jan odpowiada³: „Kto ma dwie suknie, niech jedn¹ da temu, który nie ma; a kto ma ¿ywnoœæ, niech tak samo czy-
ni”. Celnikom: „Nie pobierajcie nic wiêcej ponad to, ile wam wyznaczono”. ¯o³nierzom: „Nad nikim siê nie znêcajcie i nikogo nie uciskajcie, lecz poprzestawajcie na swoim ¿o³dzie”. To jedno przykazanie, które ci¹gle przewija siê na kartach Ewangelii. To przykazanie Chrystus nazywa „nowym przykazaniem”. Jest to przykazanie mi³oœci, a z tym przykazaniem nierozdzielnie zwi¹zana jest sprawiedliwoœæ. Na tej drodze spotkamy Zbawcê, o którym Œw. Jan Chrzciciel mówi: „Ja was chrzczê wod¹; lecz idzie mocniejszy ode mnie, któremu nie jestem godzien rozwi¹zaæ rzemyka u sanda³ów. On chrzciæ was bêdzie Duchem Œwiêtym i ogniem”. ❍ Mamy jeszcze kilka wolnych miejsc na wielk¹ wyprawê do Azji: Japonia, Korea Po³udniowa, Tajwan (17 dni). Wiêcej informacji: www.ryszardkoper.pl (w sekcji Klub pielgrzyma>Pielgrzymki planowane) lub pod numerem tel. 347 876 3738.
Krucjata Ró¿añcowa Grupa Pro-Life Œw. Max Kolbe, zaprasza do udzia³u w Publicznej Krucjacie Ró¿añcowej Matki Bo¿ej z Fatima w Obronie ¯ycia Poczêtego. Niedziela 13 grudnia br., 12:00, po³udnie, 862 Manhattan ave, Greenpoint, przed koœcio³em Œw. Antoniego i Alfonsa. Bêdziemy siê modliæ po polsku i angielsku, z transparentami o: "Zakaz aborcji, eutanazji, ma³zeñstw tej samej p ³ci; info: brat Jan 718 389 7785
Katolicki Klub Dyskusyjny zaprasza w niedzielê 13 grudnia 2015 r. na Msz Œw. oraz wyk³ad p.t. "Mi³osierdzie Bo¿e, za³o¿enia i oczekiwania", który poprowadzi O. Tadeusz Liziñczyk Paulin, Proboszcz parafi Œw. Stanis³awa B & M na Manhattanie. SpowiedŸ o godz. 2.30 ppo³. Msza œw. o godz. 3.00 ppo³. Wyklad i dyskusja o godz. 4.00 ppo³. Koœció³ œw. Stanis³awa B.i M. - 101 E 7 Street – Manhattan inf. tel. 347 225 4860
KURIER PLUS 12 GRUDNIA 2015
www.kurierplus.com
Karcenie Polski u Ryszard Petru. Czy w Polsce grozi dykatatura? Czy brak wolnoœci s³owa? Czy demokracja stanie siê pozorna? Popularny w Ameryce i œwiecie program CNN prowadzony przez Fareeda Zakariê ostrzega Uniê Europejsk¹ i Polaków przed tak niebezpiecznym kursem. Zakaria jest cenionym komentatorem miêdzynarodowym. Wyg³aszny przezeñ grobowym g³osem tekst, któremu towarzysz¹ zrêcznie dobrane zdjêcia tworz¹ wra¿enie Polski znajduj¹cej siê na progu zamachu stanu. Zamachu ma dokonywaæ partia Prawo i Sprawiedliwoœæ. A kieruje nim Jaros³aw Kaczyñski ukryty za plecami premier Beaty Szyd³o oraz prezydenta Andrzeja Dudy. Widzom przejêtym Polsk¹ i demokracj¹ ciarki chodz¹ po plecach. Zw³aszcza na zdjêciach „nacjonalistycznych” demonstracji pod polskimi flagami oraz palonej kuk³y hasydzkiego ¯yda. Bezpoœrednim powodem materia³u w programie GPS (Global Pubic Square) jest kontrowersja wokó³ Trybuna³u Konstytucyjnego, o czym pisa³em poprzednio. Opozycyjne: Platforma Obywatelska i Nowoczesna przegrywaj¹ starcie z PIS w kraju, dlatego walkê przenosz¹ za granicê, ¿eby stamt¹d wywieraæ nacisk na rz¹d i Sejm Rzeczpospolitej. Obóz antypisowski korzy-
u Grzegorz Schetyna. sta ze swych dobrych kontaktów na Zachodzie inspiruj¹c podobne materia³y. W wypadku programu w CNN tropy prowadz¹ do Rados³awa Sikorskiego, który jest od wielu lat znajomym jego redaktora. Kiedy Zakaria redagowa³ bardzo wp³ywowe pismo „Foreign Affairs”, Sikorski opublikowa³ tam artyku³ ostrzegaj¹cy NATO przed przyjêciem Polski, poniewa¿ by³aby niepewnym sojusznikiem, spenetrowanym przez agenturê rosyjsk¹. Artyku³ ukaza³ siê w roku poprzedzajacym przyjêcie kraju do paktu pó³nocnoatlantyckiego. Sikorski mieszka³ wygodnie w Waszyngtonie i pracowa³ jako ekspert do spraw Europy Œrodkowej w konserwatywnym think tanku American Enterprise Institute. Jeszcze bardziej ponury obraz Polski maluje Amerykañski, wp³ywowy dziennik „The Washington Post”. Komentator Jackson Diehl pisze, ¿e w ostatnich tygodniach szefem tajnych s³u¿b zosta³ polityk skazany za poprzednie nadu¿ycia w³adzy w œciganiu przeciwników politycznych., ¿e zmieniono piêciu cz³onków Trybuna³u Konstytucyjnego by unikn¹æ sprzeciwu wobec nominacji tego szefa i mianowano ministrem obrony „g³oœnego (outspoken) antysemitê”. Nowy minister kultury chcia³ poleciæ pañstwowemu teatrowi rezygnacjê
Wspó³sprawczyni masakry w San Bernardino niedawno dosta³a zielon¹ kartê Tashfeen Malik, która wraz z mê¿em dokona³a masakry w San Bernardino, w lipcu tego roku otrzyma³a zielon¹ kartê. Pozytywnie przesz³a sprawdzenie kryminalnej przesz³oœci i sito Departamentu Bezpieczeñstwa Krajowego. Prowadz¹cy dochodzenie odkryli terrorystyczne inspiracje ma³¿eñstwa Amerykanina i Pakistanki, którzy w œrodê w San Bernardino w Kalifornii zastrzelili 14 i ranili 21 osób, podczas przyjêcia dla pracowników lokalnego oddzia³u Departamentu Zdrowia. Sprawa uznana zosta³a oficjalnie za akt terroru i tym kierunku FBI prowadzi œledztwo. Tashfeen Malik, pakistañska ¿ona urodzonego w USA Syeda Rizwana Farooka, przyrzeka³a w poœcie na Facebooku wiernoœæ ISIS.Malik swojego mê¿a pozna³a najprawdopodobniej w internecie, zamieszcza³ on profil na portalach kojarz¹cych muzu³mañskie pary. W zesz³ym roku powiedzia³ kolegom z pracy, ¿e jedzie do Arabii Saudyjskiej po swoj¹ wybrankê. W lipcu 2014 oboje przyjechali do USA, Tashfeen Malik legitymowa³a siê wówczas przyznan¹ jej wiz¹ K-1, pozwalaj¹c¹ na przyjazd do USA osobom maj¹cym poœlubiæ amerykañskiego obywatela. Po œlubie Rizwan Farook wyst¹pi³ o zielon¹ kartê dla ¿ony, któr¹ przyznano jej bez ¿adnych przeszkód w lipcu bie¿¹cego roku.
Wszystkie osoby wystêpuj¹ce o zielon¹ kartê musz¹ przejœæ procedurê sprawdzaj¹c¹ kryminaln¹ przesz³oœæ, a tak¿e zostaæ pozytywnie zweryfikowane przez Departament Bezpieczeñstwa. FBI nie mia³a równie¿ ¿adnych danych dotycz¹cych Rizwana Farooka, tymczasem odkryto, ¿e kontaktowa³ siê on z piêcioma osobami wobec których prowadzono wczeœniej dochodzenia w zwi¹zku z mo¿liwoœci¹ dzia³alnoœci terrorystycznej. Osoby te by³y zwi¹zane z islamistyczn¹ grup¹ militarn¹ z Jemenu, Shabab, a tak¿e z Nusra Front, skrzyd³em Al-Kaidy w Syrii. ¯adna z nich nie mia³a kontaktów z ISIS, a FBI umorzy³a wszystkie dochodzenia. Prowadz¹cy œledztwo nie znaleŸli dowodów na to, ¿e ISIS zleci³a ma³¿eñstwu dokonanie ataku terrorystycznego. Œledczy przypuszczaj¹ raczej, ¿e masakra w San Bernardino by³a ich w³asnym pomys³em. W domu zajmowanym przez sprawców, zastrzelonych przez policjê kilka godzin po masakrze, natrafiono na magazyn drukowany przez ISIS oraz instrukcjê konstruowania ³adunków wybuchowych. W domu odkryto równie¿ próby zacierania œladów internetowej aktywnoœci sprawców, którzy zniszczyli dyski twarde ró¿nych u¿ywanych przez siebie gad¿etów elektronicznych.
TB/www.greenpointpl.com
z wystawienia sztuki noblistki Elfriede Jellinek twierdz¹c, ¿e jest pornograficzna. Gdy dziennikarka telewizyjna zapyta³a go o podstawê prawn¹, zapowiedzia³ czystkê w jej telewizji oraz w innych pañstwowych mediach. Rzeczniczka nowego rz¹du powiedzia³a, ¿e warto wytoczyæ proces by³emu premierowi Tuskowi, który jest obecnie przewonicz¹cym Rady Europejskiej. W sprawie uchodŸców, pisze dalej „The Washington Post“ obecny rz¹d odrzuci³ plan przyjêcia w Polsce ich czterech i pó³ tysi¹ca. Jaros³aw Kaczyñski u¿ywa k³amstw dla wzbudzenia strachu przez muzu³manami. Twierdzi, ¿e w Szwecji wprowadzili prawo szariatu i mog¹ szerzyæ epidemiê, poniewa¿ s¹ nosicielami ró¿nych paso¿ytów, które im nie szkodz¹, ale mog¹ byæ niebezpieczne w Europie. Skutkuje to tym, ¿e we Wroc³awiu 18 listopada zosta³a spalona kuk³a ¯yda w ubraniu hasydzkim i z flag¹ UE. G³ówny rabin Polski Michael Schudrich powiedzia³ dla Jerusalem Post, ¿e „antysemici s¹ przekonani, ¿e maj¹ poparcie nowego rz¹du dla takich dzia³añ.” Polskie ministerstwo spraw zagranicznych wys³a³o protest do redakcji zarzucaj¹c dziennikowi manipulacjê i szerzenie nieprawdy. Na co Diehl odpowiedzia³, ¿e dopóki rz¹d Stanów Zjednoczonych chroni wolnoœæ s³owa, dziennik nie musi braæ pod uwagê opinii innych rz¹dów. Komentator The Washington Post pope³ni³ kilka przeinaczeñ i ewidentnych manipulacji. Pomin¹³ fakt, ¿e to poprzednio rz¹dz¹ca partia PO zaczê³a zamach na Trybuna³ Kontytucyjny. Mariusz Kamiñski œciga³ korupcjê a nie przeciwników politycznych. Antoni Macierewicz nie jest antysemit¹. Minister kultury Piotr Gliñski sprzeciwia³ siê kopulacji na scenie w wykonaniu aktorów pornograficznych, a nie samej sztuce. W telewizji prostestowa³ przeciw uprawianiu propagandy zamiast dziennikarstwa. Prawda, niepotrzebnie zapowiedzia³ czystkê. Równie¿ jest
5 prawd¹, ¿e El¿bieta Witek, rzeczniczka PiS niem¹drze mówi³a o postawieniu Tuska przed s¹dem, skoro rz¹d nie ma obecnie takiego zamiaru. W Szwecji rzeczywiœcie w pewnych rejonach muzu³anie próbuj¹ wprowadziæ szariat, i prawd¹ jest, ¿e mog¹ roznosiæ choroby dla nich nieszkodliwe, dlatego minister zdrowia w poprzednim rz¹dzie PO wprowadzi³ stosowne procedury. Rabin Polski móg³ powiedzieæ zgodnie z prawd¹, ¿e antysemici maj¹ jakieœ przekonanie, jednak to nie znaczy, ¿e rz¹d ich popiera. A takie wra¿enie powstaje w komentarzu Diehla. Warto wyszukaæ ten artyku³ pt. „Poland’s Disturbing Tilt to the Right”. Pe³na treœæ i komentarze musz¹ budziæ w amerykañskich czytelnikach grozê niechêci¹ do Polski i Polaków. Nie poprzestaj¹c na inspirowaniu kampanii niechêci w zagranicznych mediach, przeciwnicy PiS próbuj¹ wynieœæ polski spór wewnêtrzny na forum Unii Europejskiej. Grzegorz Schetyna z PO i Ryszard Petru z Nowoczesnej pojechali do Brukseli zorganizowaæ debatê w Parlamencie Europejskim na temat zagro¿enia demokracji w Polsce. By³a to rzekomo inicjatywa innych partii w PE ale nie ma tam zwyczaju omawiania spraw krajowych bez konsultacji partii z danego pañstwa. Do debaty na razie nie dosz³o. Schetyna oœwiadczy³, ¿e trzeba siê z ni¹ wstrzymaæ. Mo¿e uzna³, ¿e wysz³oby na jaw, ¿e to Platforma Obywatelska rozpoczê³a zamach na Trybuna³ Kontytucyjny, zaœ rz¹d PO nie wprowadzi³ w ¿ycie 48 orzeczeñ Trybuna³u, o który obecnie tak siê troszczy. Jednak mo¿na byæ pewnym, ¿e to dopiero pocz¹tek. Kampania przeciw Polsce pod rz¹dami PiS bêdzie siê nasilaæ. Nastêpnego powodu dostarczy reforma mediów publicznych, które zostan¹ wyjête spod uk³adu rz¹dz¹cego krajem przez ostatnie æwieræ wieku. Projekt ustawy ma byæ z³o¿ony w Sejmie jeszcze w tym tygodniu. Jan Ró¿y³³o
6
KURIER PLUS 12 GRUDNIA 2015
www.kurierplus.com
W sumie w domu i w klubie Skow1➭ ron zgromadzi³ ju¿ ponad 200 gatunków ró¿nych roœlin. Oprócz ju¿ wspomnianych znajdziemy tu m.in. kiwi, wyhodowane z malutkiej czarnej pestki, trzymetrow¹ Palmê Podró¿nika, fikusy, sukulenty, filodendrony, jest tak¿e hoja, podarowana przez jednego z cz³onków Klubu Amber, orzech australijski i gujañski, aloes, czy koreañskie drzewko, które nazywa siê z³oty deszcz, oraz figa. O zami³owaniu do hodowli roœlin wie wiêkszoœæ znajomych Janusza, a tak¿e bywalców klubu, który prowadzi. O jego numizmatycznej pasji wiedz¹ tylko nieliczni. Tymczasem jest to kolejne hobby, któremu poœwiêca on sporo czasu i miejsca w swoim mieszkaniu na Queensie. Zbieranie monet, banknotów i ró¿nego rodzaju ¿etonów, te¿ rozpoczê³o siê od podró¿y. „Jeszcze na studiach, a robi³em dyplom z grafiki, by³em z wystaw¹ na Wêgrzech. Pojecha³em przez Czechy i S³owacjê i po powrocie zosta³o mi w kieszeni trochê monet z tych krajów. Zachowa³em je nie myœl¹c jeszcze o ¿adnej kolekcji. PóŸniej, ju¿ tutaj w Stanach, nied³ugo po przyjeŸdzie w 1989 roku, pracowa³em w miêdzynarodowej ekipie, gdzie byli ludzie z Jamajki, Albañczycy, mieszkañcy Gujany, Ekwadoru i Haiti. Kiedyœ poprosi³em ich o monety z ich rodzinnym stron. Wielu przynios³o mi te¿ banknoty. Zacz¹³em je klasyfikowaæ, analizowaæ i tak, po malunku, zaczê³a siê z tego tworzyæ kolekcja” – opowiada Janusz. W przypadku monet, czy banknotów te¿ liczy siê historia miejsca, z którego pochodz¹. Janusz ma na przyk³ad w swoich zbiorach banknoty z Haiti, z okresu kiedy dyktatorsk¹ w³adzê w tym kraju sprawowa³ prezydent Jean-Claude Duvalier. „Przywióz³ je cz³owiek, który w³aœnie przed t¹ dyktatur¹ uciek³ do Stanów” – mówi Janusz. W klaserach Skowrona znajdziemy te¿ pokaŸn¹ liczbê monet i banknotów polskich, przedwojennych i PRL-owskich, francuskich, niemieckich, austriackich, rosyjskich i wiele innych. S¹ równie¿ przeró¿ne ¿etony, pocz¹wszy od tych u¿ywanych kiedyœ w nowojorskim metrze, a skoñczywszy na ¿etonach do gry w kasynach. „Monety zbiera siê trochê tak jak znaczki, musz¹ byæ idealnie, niezniszczone, niepodrapane itd. Dla mnie najwa¿niejsza jest jednak ich warstwa artystyczna. W przypadku banknotów zwracam szczególn¹ uwagê na grafikê. Monety traktujê z kolei jak miniaturowe p³askorzeŸby” – dodaje. „Jedn¹ z takich, które uwa¿am za najcenniejsz¹ jest amerykañska trzycentówka, która jest bardzo oryginalna. Przyniós³ mi j¹ syn,
FOTO: TOMASZ BAGNOWSKI
Hobbysta
u Janusz Skowron w klubie Amber. który dawno, dawno temu wymienia³ w banku s³oik centówek i ta w³aœnie moneta le¿a³a sobie ko³o maszyny” – opowiada Janusz. Jego zdaniem pod wzglêdem artystycznym jednymi z najbardziej udanych s¹ banknoty i monety polskie, szczególnie to bite w ostatnim czasie, dwukolorowe, lub srebrne, upamiêtniaj¹ce wa¿ne historyczne postaci, czy polskie powstania. „Szczególnie cieszê siê z przedwojennej, srebrnej monety z Pi³sudskim. Kojarzy mi siê ona z moj¹ rodzin¹, która pochodzi z Galicji” – opowiada. Najbardziej egzotyczne w kolekcji s¹ monety z ró¿nych pañstw afrykañskich oraz ma³ych wyspiarkach pañstewek Oceanii. S¹ na nich ryby, ¿ó³wie, egzotyczne roœliny. „Z tych monet mo¿na siê niemal uczyæ botaniki, a z banknotów historii” – dodaje Janusz. Jak du¿a jest ta kolekcja, nasz hobbysta nie umie powiedzieæ. „Wiem, ¿e zajmuje to sporo miejsca, a ¿ona mówi, ¿e je¿d¿¹c po œwiecie pewnie w ka¿dym kraju móg³bym sobie bu³kê kupiæ” – œmieje siê Skowron. Trzecim hobby Janusza, o którym nie wie ju¿ prawie nikt jest poszukiwanie przodków. Próbuje on odtwarzaæ drzewo genealogiczne swojej rodziny, dokopuj¹c siê i odkrywaj¹c koleje ich losów. „Z mojej rodziny a¿ szóstka wyjecha³a do Ameryki. Mój dziatek wróci³ z babci¹ do Polski, na nieszczêœcie nied³ugo przed wybuchem II wojny œwiatowej, ale reszta rodziny zosta³a w Stanach. Dwie siostry
mojego dziadka by³y zakonnicami, brat dziadka za³o¿y³ rodzinê w Ameryce, podobnie drugi brat. Ich losy s¹ bardzo ciekawe, czasem trochê zaskakuj¹ce. „Na razie dogrzeba³em siê do piêciu pokoleñ wstecz, je¿d¿¹c do Polski, odwiedzaj¹c ró¿ne parafie i przeszukuj¹c parafialne ksiêgi. Kiedyœ ludzie nie przemieszczali siê tak czêsto jak teraz, tak ¿e w tych ksiêgach du¿o mo¿na znaleŸæ. Wiem, ¿e Skowronowie pochodz¹ z Puszczy Sandomierskiej, czyli kawa³ka ziemi miêdzy Sanem, a Wis³¹” – mówi Janusz. Z kolei rodzina babci
ma w³oskie pochodzenie z domu Firaza. Nasz hobbysta trzyma nawet w mieszkaniu rodzinny herb, „Prus”, choæ jak podkreœla to nie jest najwa¿niejsze. „Wszyscy w koñcu pochodzimy od Adama i Ewy” – mówi. Pytany jak znajduje czas na godzenie swoich zajêæ w Klubie Amber i realizacjê licznych hobby Janusz odpowiada: „czasu niestety brakuje, ale na emeryturze, do której mam nadziejê doczekam, na pewno nie bêdê siê nudzi³”.
Tomasz Bagnowski
„Trash Story“ w Nowym Jorku „Trash Story” to nagrodzona Gdyñsk¹ Nagrod¹ Dramaturgiczn¹ sztuka o pamiêci, z któr¹ trudno siê rozliczyæ. Sztuka rozgrywa siê w ma³ej wiosce na Ziemiach Odzyskanych, w poniemieckim domu zamieszkiwanym obecnie przez Polaków. Dominuj¹c¹ postaci¹, wyznaczaj¹c¹ rytm rodzinnego ¿ycia, jest despotyczna Matka, która narzuca pozosta³ym domownikom kult swojego starszego syna – ¿o³nierza s³u¿¹cego w Iraku, zaginionego w tajemniczych okolicznoœciach po powrocie do domu. Mê¿czyzna, choæ pope³ni³ samobójstwo, jest wci¹¿ obecny wœród ¿ywych, staj¹c siê g³ówn¹ figur¹ psychodramy toczonej miêdzy matk¹, wdow¹ po nim i zakochanym w kobiecie dziewiêtnastoletnim bratem. W domu jest jeszcze jeden duch – dziesiêcioletniej Niemki, Ursulki, która zginê³a na strychu powieszona przez matkê na wieœæ o wkroczeniu Armii Czerwonej. Jej dusza b³¹dzi, nie mog¹c zaznaæ spokoju. Ursulka pozosta³a w tym domu, by opowiedzieæ swoj¹ rodzinn¹ historiê, upominaj¹c siê o pamiêæ minionych zdarzeñ – pamiêæ o ojcu, który zgin¹³ na froncie i tragedii niemieckich kobiet. Boleœnie ingeruje równie¿ w codzienne ¿ycie jego nowych mieszkañców. Przedstawienie jest wyre¿yserowane przez Monica Payne, amerykañsk¹ re¿yserkê pracuj¹c¹ m.in. na scenach teatru UCLA w Los Angeles, czy Steppenwolf Theatre Company w Chicago. W przedstawieniu bior¹ udzia³: nominowana do Golden Globe, oraz do
dwóch nagród Emmy, a rozpoznawana przez polskich widzów m.in. z serialu Na wariackich papierach, Allyce Beasley (Matka), Curtis Nielsen (Ojciec), Anna Podolak (Wdowa), Alex Walton (Syn), Marcus Lorenzo (Brat), Amanda Hawkins (Ursulka), Melessie Clark (Ursulka), Malena Ramirez (Ursulka). Black Box Theater w John Jay College – 860 11th Avenue miêdzy 58 i 59 Ulic¹, New York, NY, 10019 DOJAZD: metro A, B, C, D, 1 do Columbus Circle KIEDY: 3-13 grudnia – czwartki, pi¹tki, soboty – godz. 20-ta, niedziele – godz. 15-ta WSTÊP: $18. Bilety do zakupienia na stronie http://trashstory.brownpapertickets.com, lub pod telefonem 800.838.3006 www.kultureplus.com
www.kurierplus.com
Cameron w Warszawie
u Premierzy: Beata Szyd³o i David Cameron. Premier Wielkiej Brytanii David Cameron szuka sojuszników dla swych propozycji zmian w Unii Europejskiej tak¿e w krajach Europy Wschodniej i Œrodkowej. W tym m.in. celu odwiedzi³ Rumuniê i Polskê, gdzie spotka³ siê z prezydentami i premierami tych pañstw. W Warszawie z premier Beat¹ Szyd³o omówi³ tematy istotne dla relacji miêdzy Polsk¹ o Wielk¹ Brytani¹ i relacji obu tych pañstw z UE. Oczywiœcie nie wszystkie i nie w takim wymiarze, w jakim jest to konieczne, dlatego rozmowy bêd¹ kontynuowane na ró¿nych szczeblach. Po spotkaniu z goœciem z Londynu premier Szyd³o oznajmi³a, ¿e stanowisko Polski jest zbie¿ne, ze stanowiskiem Wielkiej Brytanii w wielu kwestach dotycz¹cych Unii i ¿e Polsce zale¿y na tym, aby Wielka Brytania nadal by³a cz³onkiem Unii. Oba kraje chcia³yby, aby UE by³a coraz silniejsza i by³a podmiotem, w którym mog¹ byæ realizowane dobre projekty i programy. Premier poinformowa³a równie¿, i¿ oba kraje zgadzaj¹ siê w kwestiach zarz¹dzania gospodarczego, konkurencyjnoœci i suwerennoœci. S¹ jednak i w¹tpliwoœci zg³aszane przez stronê polsk¹. Dotycz¹ one przede wszystkim zmian traktatowych, które wi¹za³yby siê z d³ugim okresem ratyfikacji w krajach cz³onkowskich i z ryzykiem fiaska reform. To samo – podkreœli³a polska premier – dotyczy postulatów w obszarze przep³ywu osób. Swoboda przep³ywu osób to jeden z filarów europejskiej integracji, bardzo wa¿ny dla Polski. Bêdziemy przekonywali naszych partnerów do tego, by ta zasada zosta³a utrzymana – powiedzia³a Szyd³o. Zaznaczy³a równie¿, ¿e nie ma pe³nej zgody miêdzy Warszaw¹ a Londynem w kwestii ograniczania zasi³ków socjalnych dla emigrantów. S¹ takie propozycje premiera Camerona, które Polska mo¿e bezdyskusyjnie zaakceptowaæ w propozycjach reformy UE, ale – „s¹ te¿ kwestie, co do których nie ma miêdzy nami pe³nej zgody”. To s¹ kwestie, które bêdziemy próbowali wspólnie rozwi¹zaæ – powiedzia³a premier. W tym kontekœcie wymienia³a w³aœnie sprawê zasi³ków i pomocy socjalnej. Premier Beata Szyd³o jasno oœwiadczy³a, ¿e Polska zrobi wszystko, „¿eby naszych partnerów z Wielkiej Brytanii wesprzeæ w tym, by obywatele brytyjscy wyrazili swoj¹ opiniê na dalsz¹ wspó³pracê w ramach Unii Europejskiej, gdy¿ jest to wa¿ne dla nas wszystkich: dla bezpieczeñstwa europejskiego, równie¿ dla rozwoju Europy”. Referendum w sprawie cz³onkostwa Wielkiej Brytanii w UE zgodnie z przedwyborczymi zapowiedziami Camerona ma siê odbyæ najpóŸniej do koñca 2017 roku. Gdyby do porozumienia z pañstwami UE dosz³o jeszcze w grudniu, g³osowanie mog³oby odbyæ siê w czerwcu lub
7
KURIER PLUS 12 GRUDNIA 2015
lipcu 2016 roku. Premier Szyd³o zaznaczy³a, ¿e Polska i Wielka Brytania chc¹ szukaæ porozumieñ, a nie podzia³ów w Unii Europejskiej. Doda³a jednak, ¿e musi byæ zachowana zasada, ¿e wszystkie pañstwa maj¹ prawo do wyra¿ania w³asnych pogl¹dów i akceptacji ich rozwi¹zañ. Premier Cameron odnosz¹c siê do reformy UE podkreœli³, ¿e wierzy, i¿ si³a Unii Europejskiej pochodzi z ró¿norodnoœci i elastycznoœci wobec potrzeb pañstw cz³onkowskich. Podobnie jak premier Szyd³o oceni³, ¿e parlamenty narodowe powinny odgrywaæ wiêksz¹ rolê w UE. Konieczne jest te¿ – jego zdaniem – ograniczenie biurokracji i dokoñczenie tworzenia jednolitego rynku. Jeœli chodzi o kwestie najtrudniejsze, dotycz¹ce kwestii socjalnych, bêdziemy razem szukaæ rozwi¹zania – zapewni³, przypominaj¹c jednoczeœnie, i¿ wspiera zasadê swobodnego przep³ywu osób, jednak problemem jest skala tych przep³ywów w ci¹gu ostatniej dekady w Europie i wynikaj¹ce st¹d k³opoty dla jego pañstwa. To jest problem, z którym musimy sobie poradziæ, widzê tutaj wolê polityczn¹ w Polsce i wierzê, ¿e mo¿emy znaleŸæ wspólne rozwi¹zanie – zaznaczy³ brytyjski premier. Podkreœli³ równie¿, ¿e jego celem jest cz³onkostwo Wielkiej Brytanii w zreformowanej UE. „Ale mówiê te¿, ¿e je¿eli to siê nie powiedzie, nie bêdziemy mieli nic do stracenia” – doda³ z naciskiem. Brytyjski premier poinformowa³ te¿, ¿e z premier Szyd³o przeprowadzili bardzo dobre rozmowy w kwestii obrony. Jesteœmy silnymi cz³onkami NATO, oba nasze kraje wype³niaj¹ cel NATO – wydawania 2 proc. PKB na obronê – podkreœli³. Wielka Brytania chce broniæ i rozbudowywaæ wschodni¹ flankê NATO, brytyjskie si³y zbrojne uczestnicz¹ w patrolach powietrznych nad Morzem Ba³tyckim, uczestnicz¹ w szkoleniach, tak¿e na terenie Polski. Chcemy jednak robiæ wiêcej, Wielka Brytania jest jednym z pierwszych krajów, który siê w³¹czy³ do si³ szybkiego reagowania NATO i dba o obecnoœæ NATO na wschodniej flance – przypomnia³ w konkluzji. Premier Cameron spotka³ siê w Warszawie tak¿e z prezydentem Andrzejem Dud¹. Krzysztof Szczerski, minister w Kancelarii Prezydenta ds. zagranicznych poinformowa³, ¿e rozmowy dotyczy³y geopolityki i bezpieczeñstwa, konfliktu w Syrii i rozwi¹zania kryzysu uchodŸców. Obaj politycy byli zgodni w przekonaniu, ¿e trzeba im pomagaæ w krajach po³o¿onych jak najbli¿ej ich pañstw. Rozmawiaj¹c o sytuacji na Ukrainie obaj rozmówcy zgodzili siê ¿e nale¿y przed³u¿yæ sankcje wobec Rosji. Kolejnym tematem rozmów by³ przysz³oroczny szczyt NATO i dwustronna wojskowa wspó³praca miêdzy Polsk¹ a Wielk¹ Brytani¹. Jest zgoda co do tego, by szczyt przyniós³ intensywn¹ i trwa³¹ obecnoœæ wojsk Sojuszu we wschodniej Europie. Wypowiadaj¹c siê o przysz³oœci UE polski prezydent stawia jako zasadê fundamentaln¹ kwestiê niedyskryminacji w UE, kwestiê swobodnego przep³ywu osób i praw nabytych. Natomiast premier Cameron chce wymóc na UE, ¿eby kraje bez wspólnej waluty nie by³y dyskryminowane, chce tak¿e wzmocniæ konkurencyjnoœæ rynku wewnêtrznego i ograniczyæ ciê¿ary wynikaj¹ce z przepisów regulacyjnych. ¯¹da on równie¿ poszanowania suwerennoœci pañstw i zwiêkszenia roli parlamentów narodowych, co jest zbie¿ne z postulatami Polski.
Eryk Promieñski
Tydzieñ na kolanie
Niedziela Ach, gdyby tak umieæ trzymaæ buziê na k³ódkê. Nie mieliæ jêzorem, gdy nie trzeba. Ile¿ k³opotów – a piszê to po sobie – sprawia chêæ postawienia na swoim, mi³oœæ s³ów w³asnych, rozkosz dopaplania ostatniego s³owa. Czy¿ milczenie czasem, najczêœciej, nie jest z³otem? Mnisi od Tomasza a Kempis mieli i na to odpowiedŸ: pokora wydestylowana z nauk Chrystusowych. „Czemu¿ tak ciê zasmuca byle s³owo zwrócone przeciw tobie? Nawet gdyby to by³o coœ wiêkszego, nie trzeba siê przejmowaæ. Przeczekaj, to minie, nie jest to pierwsze, ani nowe, nie bêdzie te¿ ostatnie, jeœli d³u¿ej po¿yjesz”. I dalej o poplaninie, niepotrzebnych odzywkach. „Nawet gdy czegoœ s³uchasz niechêtnie i z wielk¹ przykroœci¹, pohamuj siê, niech nie padnie z ust twoich ¿adne pochopne s³owo, które mog³oby kogoœ zgorszyæ. Szybko uspokoi siê wzburzona myœl, a ból wenêtrzny ukoi ³aska, gdy powróci.” Pokora. Najtrudniejsza chyba do wype³nienia z cnót. Wraz z cierpliwoœci¹. Ale bez nich obu, nie doœwiadczysz spokoju ducha, Bracie Mój, Siostro Ma. Niedziela noc ... jak zreszt¹ inne noce. Drobne paluszki niemowlêcia. Ruchy niesk³adne, raczej reakcja ni¿ cokolwiek innego. Ale te próbne chwyty, palce próbuj¹ce z³apaæ skrawek Œwiata. Ma³e d³onie, ma³e bij¹ce niesk³adnie nó¿ki. DŸwiêki, pierwsze uœmiechy. Ale gdzieœ w czasie Drogi nastêpuj¹ wybory takie czy inne, Niewinnoœæ ginie, d³onie i nogi musz¹ krzepko trzymaæ Rzeczywistoœæ. Bo jak nie, upaœæ ³atwo, wypaœæ na mieliznê ¿ycia. Tym bardziej, ¿e jak wierzê, Z³y (tak, tak, Z³o Osobowe, realne a nie kopytka, ogon i wid³y) czyha... Ale bêdziemy siê martwiæ póŸniej, na razie du¿o przytulania. Drobne paluszki niemowlêcia...
Wtorek Ze œcianki Facebooka mojej znajomej. Cytat w ca³oœci: „By³am kiedyœ w kinie z kole¿ank¹. Nêdzne meloromansid³o, ale kole¿anka z tych wra¿liwych, pop³aka³a siê jak bóbr. Po filmie wci¹¿ jeszcze prze¿ywa³a nieszczêœliw¹ mi³oœæ bohaterów filmu. A potem powiedzia³a: – Dobra, muszê lecieæ do domu, bo jak za póŸno przyjdê, to babka bêdzie zrzêdziæ. Jak ja jej nienawidzê, jak ja pragnê, ¿eby wreszcie zdech³a i zostawi³a mi mieszkanie. – To by³o jakieœ 20 lat temu, ale dot¹d mam to w g³owie. Ten brak mi³oœci do cz³owieka rekompensowany nadwra¿liw¹ mi³oœci¹ do fantomów”. Nie kochamy pojedynczego BliŸniego, spotkanego na ulicy, bo ma wdzianko niemodne albo mu œmierdzi z buzi. Za to kochamy Ludzkoœæ, wierzymy ¿e „Trzeba Zachowaæ Planetê” i inne hase³ka, zw³aszcza te podlansowane kosztuj¹cymi miliony kampaniami spo³ecznymi. Przede wszystkim ¿yjemy ¿yciem gwiazd, celebrytów, telebrytów, celebrytanów, czy zwyk³ych durniów, którzy zab³ysnêli przez chwilê na ekranie, choæby œci¹gaj¹c gacie. S³owem lubimy œwiat fantazji, wymyœlony, bêd¹cy iluzj¹, najlepiej gdzie „nie ma Prawdy, a s¹ tylko narracje”. Kto tak nie ma? Niech podniesie rêkê. Œroda Wczorajsza refleksja, nie ukrywam, narodzi³a siê pod wp³ywem lektury tekstu Rafa³a Betlejewskiego. Zatytu³owany „Mieliœmy dla ludzi PiS tylko k³amstwo, szyderstwo i przemoc” wywo³a³ – jak siê to z hipsterska zaci¹ga – „w internatach” pewn¹ dyskusjê. Zamieszczam poni¿ej najciekawsze fragmenty tego interesuj¹cego wyznania. Znany artysta, performer,
przedstawiciel hipsterskiej elity dostrzega przed Pa³acem Prezydenckim cz³owieka z prowincji, który w jakiejœ misji pe³ni wartê tam, gdzie mieszka³ œp. Prezydent Lech Kaczyñski. Ale zamiast zwyk³ej szydery, œmiechu, przychodzi Betlejewskiemu refleksja. „I od razu sobie myœlê, jaki ja w porównaniu do tego cz³owieka jestem potê¿ny. Jestem wielki, dobrze zbudowany, mam wszystkie klepki na miejscu, czyta³em Dostojewskiego, by³em na studiach, mam tupet i nowoczesny œwiatopogl¹d, znam wszystkich, widzia³em wszystko, by³em wszêdzie, mogê wszystko. I dociera do mnie, ¿e w stosunku do niego jestem bur¿ujem. Jestem establishmentem. Jestem uciskiem. I dociera do mnie, ¿e ten cz³owiek przyszed³ tu, ¿eby mnie trochê przepchn¹æ.” Ciep³o, ciep³o, coœ w g³owie zaczyna œwitaæ. Na pocz¹tek pojawia siê opis nadwiœlañskiego systemu wykluczenia, tzw. „przemys³u pogardy”. Pisze Betlejewski: „My, na lewicy, chcemy wspó³czuæ i walczyæ o prawa s³abszych. Ale tych s³abszych zdefiniowaliœmy sobie w modnych kategoriach ludzi, których nigdy nie spotykamy. Jesteœmy czuli i walczymy o prawa duchów i symboli. Gejów, ¿ydów, niewidomych, rowerzystów i uchodŸców. I bardzo dobrze, jeœli ich znamy. Czy mamy jednak wspó³czucie i chêæ walki o ludzi, którzy s¹ wœród nas? Na kasie w Tesco. Mieszkaj¹ piêtro ni¿ej i s¹ na emeryturze? Zdychaj¹ w Skierniewicach przy taœmie Amazona? Id¹ z pielgrzymk¹ do Czêstochowy, gdzie staj¹ siê naszym poœmiewiskiem? Mo¿e trzeba zacz¹æ mówiæ wprost. Zdizajnowaliœmy sobie nasze wspó³czucie i walkê o wykluczonych tak samo jak hipsterskie brody i miejskie rowery. Tyle w nich treœci co w jab³ku makintosza.” Wreszcie konkluzja. „I dociera do mnie, ¿e ja tego cz³owieka nie znam. Nic o niem nie wiem. Nigdy nie s³ysza³em jego historii. A przecie¿ to cz³owiek. Cz³owiek. Taki sam, jak ja. Myœlê, ¿e gdybyœmy poszli do Syrenki razem, to byœmy siê zaprzyjaŸnili. Jak by to prosto wyraziæ? Tak najzwyczajniej… Wydaje mi siê, ¿e nie zorientowaliœmy siê, my w Warszawie, kiedy staliœmy siê establishmentem broni¹cym status quo. Nie potrafimy zrozumieæ, na czym polega wywierana przez nas przemoc. ¯aden z nas nie jeŸdzi busem z £ochowa do pracy w Garwolinie na obróbkê jab³ek. Po prostu. Jesteœmy gdzie indziej. Stworzyliœmy sobie obraz normalnoœci, który kazaliœmy wszystkim zaakceptowaæ. I nawet nie widzimy w tym uzurpacji! Kiedy patrzê na PiS nie widzê zamachowców. Nie widzê dziczy. Nie podpisujê siê pod apelami o odwo³anie prezydenta, o postawienie Kaczyñskiego przed Trybuna³em Stanu. Nie chcê emigrowaæ. Raczej widzê w PiSie ludzi, którzy – jak ten pó³g³ówek spod pa³acu – z³apali wreszcie przyczó³ek i chc¹ wprowadziæ swój œwiat. Chc¹, ¿eby to ich normalnoœæ by³a teraz normalnoœci¹ ogóln¹, bo naszej normalnoœci maj¹ po uszy. Teraz oni chc¹ pobyæ trochê establishmentem a przy okazji odkrêciæ kilka fatalnych w ich mniemaniu decyzji, które podjêliœmy my.” A wiêc mo¿e jednak uda siê – choæ nieco – zszyæ to, co w Polsce przez ostatnie lata siê popru³o? Osobiœcie bardzo w to wierzê. Jestem optymist¹, bo pierwszy, acz niezbêdny krok zosta³ poczyniony w wyniku podwójnych wyborów: odsuniêci zostali od w³adzy ci, którzy cynicznie tê przemoc symboliczn¹ (i nie tylko) stosowali.
Jeremi Zaborowski
8
KURIER PLUS 12 GRUDNIA 2015
www.kurierplus.com
Kartki z przemijania Ciekawe, co takiego w sobie ma Hejna³ Mariacki, ¿e nigdy siê nie nudzi i wielu ludzi wzrusza? W poprzedniej Polsce by³ w po³udnie transmitowany codziennie przez radio z Koœcio³a Mariackiego w Krakowie i nierzadko bywa³o, ¿e s³uchacze przerywali czynnoœci, by go wys³uchaæ. S³ychaæ go by³o nie tylko ANDRZEJ JÓZEF D¥BROWSKI z mieszkañ, ale i z biur. Rozbrzmiewa³ równie¿ z wielu okien w Wilnie, kiedy goœci³em w tym mieœcie w 1973 i 1976 roku. Równie¿ w Kownie, Trokach i Grodnie dochodzi³ z niejednego mieszkania, i to nie tylko polskiego. Tyle, ¿e o godzinie drugiej po po³udniu, bo wówczas obowi¹zywa³ w tych miastach czas sowiecki. Kiedy pracowa³em w nowojorskim „Naszym Radiu”, nie mog³em czasem znaleŸæ taœmy z Hejna³em, zapodzianej gdzieœ przez kole¿ankê-ba³aganiarkê, która mia³a dy¿ur przede mn¹. Wtedy Hejna³ nie szed³. I mimo, ¿e przeprasza³em za to s³uchaczy, zaraz by³y telefony z wyrzutami i k¹œliwymi uwagami o porz¹dku panuj¹cym w studiu. O Hejnale Mariackim mówili z rozrzewnieniem polscy ¯ydzi, których spotyka³em w Ameryce, nawet komuniœci. I ci przedwojenni z KPP, i ci z PZPR-u, którym uda³o siê tu jakoœ przedostaæ po 56 i 68 roku. Kiedy zespó³ „Œl¹sk” rozpoczyna Hejna³em swego wspania³ego krakowiaka z miejsca zrywaj¹ siê manifestacyjne oklaski. Zawsze! Coœ zatem magicznego musi byæ w tej melodii, coœ co niemal wszyscy czujemy, a czego nie umiemy nazwaæ. Tak to ju¿ jest, ¿e tego, co w nas istnieje schowane najg³êbiej nie da siê precyzyjnie uchwyciæ s³owami. I dziwi nas niekiedy, ¿e to coœ w sobie mamy i czasem daje ono znaæ o sobie w najbardziej nieprzewidywanych momentach. Onegdaj mia³em mo¿noœæ s³uchania Hejna³u na Wie¿y Mariackiej i patrzenia zeñ na oœwietlony s³onecznym z³otem Kraków i dalibóg by³a to jedna z najpiêkniejszych chwil w moim ¿yciu.
$
Podczas wieczoru promuj¹cego amerykañskie t³umaczenie „Pamiêtnika z Powstania Warszawskiego” Mirona Bia³oszewskiego po raz kolejny mia³em wra¿enie, ¿e temat tego Powstania nas wszystkich przerasta. I to nie tylko historyków, t³umaczy i profesorów literatury, ale tak¿e artystów we wszystkich dziedzinach sztuki, nie wy³¹czaj¹c re¿yserów filmowych i teatralnych – co mo¿na przeœledziæ w ich dzie³ach. Nie oznacza, ¿e nie stworzyli oni
utworów wybitnych o tym¿e Powstaniu, niemniej tragedia, jak¹ ono by³o jest wci¹¿ niedostatecznie rozpoznana i odczuta w nauce, i w sztuce. Byæ mo¿e dlatego, ¿e przeros³o ono i wci¹¿ przerasta nawet tych, którzy wziêli w nim udzia³ i tych, którzy je prze¿yli. „Pamiêtnik” Bia³oszewskiego jest zapisem deheroizuj¹cym, dokonanym przez m³odzieñca, który do Powstania nie poszed³ i opisuje je z punktu widzenia zwyk³ego cywila. To jednak, co przechodzi wówczas on sam i tacy jak on zwykli ludzie, podnosi mieszkañców Warszawy do rangi wielkiego zbiorowego bohatera. A i samo miasto jako substancja materialna, jako gin¹cy byt cywilizacyjny staje siê tak¿e niewyobra¿aln¹ tragedi¹. Nie bez powodu Maria D¹browska zatytu³owa³a swój pierwszy powojenny utwór – „Pielgrzymka do Warszawy”. Odyseja Bia³oszewskiego jest ksi¹¿k¹ wybitn¹, nies³usznie jednak przes³aniaj¹c¹ powstañcze opowiadania D¹browskiej o zwyk³ych ludziach, zebrane w tomie „Gdzie jesteœ Joanno?” i pomieszczone póŸniej w „Przygodach cz³owieka myœl¹cego”. Równie¿ wœród opowiadañ innych pisarzy i osób, które prze¿y³y powstañcz¹ hekatombê jest wiele bezcennych zapisów, maj¹cych wartoœæ dokumentów. Kontekst historyczny i przebieg Powstania przypomnia³ podczas tego¿ promocyjnego wieczoru profesor Tymothy Snyder – amerykañski historyk znaj¹cy historiê Polski i Europy ŒrodkowoWschodniej jak ma³o kto. Bardzo go ceniê i ufam mu. To jedna z postaci, które fascynuj¹ mnie najbardziej, dlatego ju¿ dziœ cieszê siê na nasze kolejne spotkanie na Yale University.
$
Mam od kilku lat szczêœcie do m³odych historyków imponuj¹cych wiedz¹ i zawodow¹ bezstronnoœci¹. Szybko nawi¹zujê z nimi dobry kontakt. Spotykam ich zazwyczaj w nowojorskim Instytucie Pi³sudskiego, do którego raz po raz przeje¿d¿a ktoœ ciekawy z polskich uczelni, archiwów i oddzia³ów IPN-u. Wiêzy szczególnej sympatii po³¹czy³y mnie ostatnio z dr. Tomaszem Pud³ockim z Instytutu Historii Uniwersytetu Jagielloñskiego, okaza³o siê bowiem, ¿e nasze duchowe œwiaty maj¹ moc wzajemnie siê przyci¹gaj¹c¹. Nie bez znaczenia jest podobny typ poczucia humoru i umiejêtnoœæ czytania podtekstów. Tomek specjalizuje siê w historii kultury, nauki i oœwiaty ziem polskich XIX i XX, w pograniczu polsko-ukraiñskim w tych wiekach oraz bada intelektualne relacje Polski, Wielkiej Brytanii i USA w tym okresie. Do niedawna by³ równie¿ prezesem Towarzystwa Przyjació³ Nauk w Przemyœlu. Opublikowa³ m.in. ksi¹¿ki – „Ambasadorzy idei. Wk³ad intelektualistów w promowanie wizerunku Polski w Wielkiej Brytanii w latach 1918-1939”, „Iskra œwiat³a,
czy kopeæ pochodni? Inteligencja Przemyœla w latach 1867 – 1939”. Wiedza Tomka jest imponuj¹ca tak¿e w zakresie wspó³czesnej kultury i muzyki powa¿nej, co jest dla mnie wartoœci¹ bezcenn¹. W dodatku mam w nim wnikliwego i przyjaznego czytelnika. To, co piszê jest dlañ interesuj¹ce i inspiruj¹ce, mimo, i¿ jestem odeñ „nieco” starszy. Mnie z kolei ciekawi¹ jego przemyœlenia, doznania i publikacje, tedy tematów mamy bez liku.
$
Z wielk¹ przyjemnoœci¹ s³ucham najnowszej p³yty tenora lirycznego Piotra Becza³y „The French Collection” wydanej przez Deutsche Grammophon. S¹ na niej arie z oper Berlioza, Bizeta, Boieldieu, Dionizettiego, Gounoda, Masseneta i Verdiego. Wszystkie wykonane s¹ w sposób przejmuj¹cy. O piêknym g³osie, miodowym brzmieniu i dystyngowanym stylu ju¿ nie piszê, ¿eby nie powtarzaæ tego, o czym pisz¹ znawcy œpiewu operowego. Nie myl¹ siê tak¿e ci, którzy pisz¹ o interpretacjach wynikaj¹cych z ducha francuskiego romantyzmu w muzyce. Arie z „Cyda”, Werthera”, „Fausta”, „Manon” czy „Romea i Julii” s¹ wrêcz zniewalaj¹ce. W tych dniach Piotr Becza³a zbiera owacje w roli Ksiêcia Mantui w uwspó³czeœnionej wersji „Rigoletta”, wznowionego w Metropolitan Opera. Podczas spotkania z publicznoœci¹, zorganizowanego przez „Opera News”, opowiada³ o tej i innych swoich rolach i scenicznych przygodach z takim wdziêkiem, humorem i dystansem do siebie, ¿e widzowie byli nim zauroczeni. Wielu ustawi³o siê w kolejce po tê w³aœnie p³ytê i autograf. Niektórzy przyjechali na to spotkanie z daleka.
$
W Teatrze The Music Box na Broadway’u obejrza³em sztukê „King Charles III” – futurystyczny dramat dworski napisany przez Mike’a Barletta. Przedstawiona przez niego historia mo¿e ewentualnie wydarzyæ siê w niedalekiej przysz³oœci np. w brytyjskiej rodzinie królewskiej. Na skutek domniemanych intryg korona imperium mo¿e spocz¹æ nie na g³owie ksiêcia Karola tylko... Rzecz jest zgrabnie napisana, acz rozgrywa siê g³ównie w dialogach. Akcj¹ jest sama intryga w³aœnie, przeprowadzana tak, ¿e nie protestuje ani spo³eczeñstwo, ani cz³onkowie parlamentu. Przy okazji okazuje siê, co mo¿e czaiæ siê w zakamarkach dusz cz³onków rodziny królewskiej. Oczywiœcie tej „fikcyjnej”. Przedstawienie wyre¿yserowane sprawnie przez Ruperta Goolda cieszy siê wielkim powodzeniem. Sztuka w mojej ocenie jest taka sobie, ale gra aktorów budzi podziw. Nie pierwszy to raz teatr okazuje siê lepszy ni¿ literatura. ❍
Obama uspokaja Amerykanów 1➭ Obama uprzedza zaniepokojonych obywateli, ¿eby unikali demonizowania muzu³manów, poniewa¿ to s³u¿y celom Pañstwa Islamskiego. Dawa³oby dowód, ¿e toczy siê wojna miêdzy islamem a Zachodem. Prezydent zamierza³ w ten sposób sprzeciwiæ siê wypowiedziom Bena Carsona oraz Donalda Trumpa, kandydatów do nominacji partii republikañskiej w wyborach prezydenckich. Walka z terroryzmem nie toczy siê miêdzy Ameryk¹ a islamem” podkreœla³ Obama. Wezwa³ Amerykanów, ¿eby nie godzili siê na badanie religijnoœci uchodŸców z Syrii, co proponuj¹ niektórzy republikanie. Ani ¿eby traktowaæ amerykañskich muzu³manów inaczej, ni¿ innych obywateli. Od zamachów w Pary¿u miesi¹c temu Stany Zjednoczone nasili³y operacje wojskowe w Iraku i Syrii, wys³a³y w roli instruktorów kilkudziesiêciu ¿o³nierzy si³ specjalnych i wzmog³y lotnicze ataki na cele PI, zw³aszcza urz¹dzenia przesy³u ropy naftowej. W ostatnich tygodniach zniszczono 116 cystern samochodowych, które PI u¿ywa w handlu rop¹ naftow¹. Obama powiedzia³ o tysi¹cach ataków lotniczych na przywódców PI, ¿ó³nierzy i sprzêt. A tak¿e o zwiêkszeniu dzia³añ wywiadu i lepszym szkoleniu lokalnych rekrutów do walki z PI. Prezydent oœwiadczy³, ¿e strategia ma pe³ne popracie amerykañskich dowódców wojskowych i ekspertów walki z terrory-
zmem. Niestety, jej wyniki s¹ s³abe. Mimo wsparcia lotniczego USA si³y irackie nie odbi³y ¿adnego wiêkszego miasta zajêtego przez PI. Ale Obama zaleca cierpliwoœæ. I ostrzega, ¿e wielki nap³yw si³ amerykañskich do Iraku i Syrii doprowadzi³by do kolejnej d³ugiej i kosztownej wojny. Brak wyraŸnego postêpu w walce z Pañstwem Islamskim budzi w¹tpliwoœci, czy prezydentowi rzeczywiœcie bardzo na tym zale¿y. Gdy PI zajmowa³o kolejne tereny, Obama twierdzi³, ¿e jest to tylko m³odsza odnoga al Kaidy. A ledwie kilka dni przed paryskim zamachem powiedzia³, ¿e PI zosta³o powstrzymane. Doradcy próbowali potem go t³umaczyæ, ¿e chodzi³o tylko o mo¿liwoœæ PI zajmowania nowych terenów w Iraku i Syrii. Wszak¿e krytycy prezydenta uznali jego s³owa za dowód, ¿e straci³ kontakt z rzeczywistoœci¹. Nawet Hillary Clinton, przez cztery lata poprzedniej kadencji jego sekretarz stanu, zarzuci³a Obamie spóŸnone i za s³abe reagowanie na wydarzenia w Syrii. Obama odpowiada, ¿e przesadna reakcja po zamachach terrorystycznych z 11/9/2001 doprowadzi³a Stany Zjednoczone do niem¹drej wojny w Iraku. Trzeba wiêc teraz jego zdaniem zachowaæ ostro¿noœæ. Czy Amerykanie bêd¹ dziêki temu bardziej bezpieczni w swoim w³asnym kraju? Przemówienie Obamy wywo³a³o krytykê republikanów. Spiker Izby Reprezentantów Paul Ryan zarzuci³ Obamie brak wszech-
stronnej strategii walki i pokonania Pañstwa Islamskiego. Oczekuje od prezydenta uzyskania wiêcej wysi³ków ze strony wojska, wywiadu i sojuszników. W innym razie „bêdziemy krok z ty³u za wrogiem. To nie jest problem nastêpnego prezydenta. To jest nasz problem i musimy zmierzyæ siê z tym dzisiaj.” Natomiast Senator Ted Cruz walcz¹cy o nominacjê partii republikañskiej w wyborach prezydenckich zarzuci³ Obamie, ¿e jego polityka wystawia œwiat na zagro¿enie. „Ostatnie ataki w Pary¿u i San Bernardino potwierdzi³y ¿e radykalni islamscy terroryœci s¹ na wojnie z Zachodem”.
Zachód ma do czynienia z trudnym przeciwnikiem, któremu nie zale¿y na w³asnym ¿yciu i ci¹gle znajduje nowe sposoby zabijania „niewiernych”. Kiedy wywiady opracowa³y metody udaremniania skomplikowanych zamachów, jak z 11/9, islamiœci przerzucili siê na masowe mordy przy pomocy broni maszynowej. A ostatni wynalazek nale¿y do Syryjczyka, który w powietrzu w samolocie Lufthansy chcia³ otworzyæ drzwi wejœciowe, aby on i pasa¿erowie „spotkali siê z Allahem”. Zosta³ obezw³adniony. W kolejce s¹ nastêpni.
Adam Sawicki
9
KURIER PLUS 12 GRUDNIA 2015
www.kurierplus.com
Anna-Pol Travel ATRAKCYJNE CENY NA:
821 A Manhattan Ave. Brooklyn, NY 11222 Tel. 718-349-2423 E-mail:annapoltravel@msn.com
Bilety lotnicze do Polski i na ca³y œwiat Pakiety wakacyjne: Karaiby Meksyk, Hawaje, Floryda WWW.ANNAPOLTRAVEL.COM
promocyjne ceny przy zakupie biletu na naszej stronie
❖ Rezerwacja hoteli ❖ Wynajem samochodów ❖ Notariusz ❖ T³umaczenia ❖ Klauzula “Apostille” ❖ Zaproszenia ❖ Wysy³ka pieniêdzy Vigo
Dr Micha³ Kiselow
909 Manhattan Ave. Greenpoint NY 11222,
718-389-0333
60-44 Myrtle Ave Ridgewood NY 11385
718.456.3100
Zapraszamy do gabinetów okulistycznych dr. Micha³a Kisielowa.
Nowoczesne metody leczenia chorób oczu (jaskra, cukrzyca) badanie dna oka, pomiar ciœnienia œródga³kowego oraz komputerowe badanie pola widzenia). Kwalifikacja do zabiegu laserowej korekty wad wzroku oraz usuwania zaæmy. Okulistyczne badania dla kierowców (DMV). Pe³ny zakres opieki okulistycznej doros³ych i dzieci; soczewki kontaktowe; oprawki min. Prada, Dior, Gucci, Tiffany www.greenpointeyecare.com
DOKTOR MÓWI PO POLSKU Wiêkszoœæ medycznych i optycznych ubezpieczeñ honorowana.
Ca³y „Kurier Plus”, z reklamami w³¹cznie, jest w internecie: www.kurierplus.com
Biuro Prawne
ROMUALD MAGDA, ESQ 776 A Manhattan Avenue, Brooklyn, New York 11222
Dzwoñ do nas ju¿ dziœ! Tel. 718-389-4112 Email: romuald@magdaesq.com
Kancelaria prowadzi sprawy w zakresie: ✓ Wypadki na budowie, b³êdy w sztuce lekarskiej, inne ✓ Wszelkie sprawy spadkowe, w tym roszczenia spadkowe ✓ Trusty, testamenty, pe³nomocnictwa ✓ Ochrona maj¹tkowa osób starszych
Zen Mood zwalcza depresjê Depresja, smutek, przygnêbienie. Tych stanów doœwiadczy³ ka¿dy wiele razy w ¿yciu. Czy s¹ to objawy depresji? Depresja dotyka ludzi z wszystkich grup spo³ecznych, bez wzglêdu na p³eæ, wiek i wykszta³cenie. Objawy depresji mog¹ byæ inne u ka¿dego z nas i dlatego tak trudno j¹ rozpoznaæ. W spo³eczeñstwie panuje bardzo krzywdz¹ce przeœwiadczenie, ¿e depresja to choroba osób s³abych i nieporadnych. Wielu z nas przechodzi³o przez ciêzkie chwile w ¿yciu, które mog³y skutkowaæ chwilowymi stanami przygnêbienia, smutku i braku energii, jednak niewielu z nas us³ysza³o dignozê: depresja. Jakie s¹ objawy depresji? Jak rozpoznaæ tê chorobê i kiedy zg³osiæ siê do lekarza? Depresja narasta powoli i niepostrze¿enie. Stopniowo obni¿a siê nastrój, cz³owiek staje siê apatyczny, bierny, nie ma ochoty na ¿adn¹ aktywnoœæ, najchêtniej przebywa z dala on innych osób, szuka samotnoœci, zamyka siê w sobie. Osoba cierpi¹ca na depresjê nie widzi sensu ¿ycia, ma problemy z koncentracj¹ oraz brakiem motywacji. Wszystko to, co kiedyœ cieszy³o, przestaje mieæ jakiekolwiek znaczenie. Pacjenci cierpi¹cy na depresjê staj¹ siê obojêtni. Depresja wi¹¿e siê równie¿ z czêstszym siêganiem po u¿ywki, takie jak alkohol, czy narkotyki. Oprócz typowych objawów psychologicznych, osoby cierpi¹ce na depresjê mog¹ równie¿ borykaæ siê z brakiem apetytu, utrat¹ wagi, czy problemami ¿o³¹dkowymi. Ka¿da osoba, która zmaga siê z objawami depresji d³u¿ej ni¿ kilka tygodni powinna zg³osiæ siê do lekarza. Depresji nie nale¿y bagatelizowaæ, gdy¿ nieleczona mo¿e skutkowaæ targniêciem siê na ¿ycie. Jak leczy siê depresjê? Istnieje wiele leków na receptê, które pozwlaj¹ pacjentom na powrót do normalnego trybu ¿ycia. Psychoterapia jest równie¿ jednym z bardzo wa¿nych elementów leczenia depresji. Dodatkowo, osoby zmagaj¹ce siê ze stanami depresyjnymi, które nie s¹ jeszcze w stadium tzw. depresji klinicznej, mog¹ siêgn¹æ po suplementy, dostêpne bez recepty, które w znacznym stopniu ³agodz¹ objawy choroby. Wed³ug hipotezy biochemicznej jedn¹ z przyczyn depresji i stanów depresyjnych jest zaburzenie w uk³adzie nerwowym, polegaj¹ce na nieadekwatnej produkcji neuroprzekaŸników (substancji chemicznych odpowiedzialnych za przkazywanie informacji w mózgu), takich jak noradrenalina, serotonina i dopamina. Jednym z produktów, który mo¿e poprawiæ nasz stan jest „Zen Mood” firmy Zen Life Supplements. Dziêki temu produktowi szybko, naturalnie i w bezpieczny sposób, poczujesz siê lepiej, spokojniej i bezpieczniej. Stosowanie „Zen Mood” w znacznym stopniu zmniejsza sk³onnoœæ do agresji, irytacji, poprawia nastrój i reguluje sen. Dodatkowo, balansuje iloœæ neuroprzekaŸników, dziêki czemu nastêpuje poprawa nastroju oraz przywrócenie uczucia spokoju i zrelaksowania. W sk³ad „Zen Mood” wchodz¹ miêdzy innymi: tryptofan (prekursor serotoniny), kwas foliowy, witamina B12, winpocetyna (wspomaga koncentracjê i pamiêæ), karnityna (dodaj¹ca energii), ekstrakt z korzenia Rodiola oraz wiele innych, cennych sk³adników. Nie daj siê przygnêbiaj¹cej, zimowej aurze, wst¹p do Markowej i zasiêgnij fachowej porady. Serdecznie zapraszamy!
✓ Nieruchomoœci: kupno - sprzeda¿ ✓ Kupno i sprzeda¿ biznesów; spory pomiêdzy w³aœcicielami nieruchomoœci ✓ Sprawy w³aœciciel-lokator ✓ Inne sprawy s¹dowe Romuald Magda, ESQ - absolwent New York Law School i Uniwersytetu Jagielloñskiego. Praktyka na Greenpoincie i wiele wygranych spraw. Od lat skutecznie reprezentuje swoich klientów.
www.MarkowaApteka.com
This statement has not been evaluated by the Food and Drug Administration. This product is not intended to diagnose, treat, cure or prevent any disease. Consult the pharmacist before taking this medication.
ANIA TRAVEL AGENCY 57-53 61st Street, Maspeth, N.Y. 11378 Tel. 718-416-0645, Fax 718-416-0653 ✓ Bilety Lotnicze ✓ Wysy³ka pieniêdzy i paczek ✓ T³umaczenia ✓ Sprawy imigracyjne ✓ Notariusz
10
KURIER PLUS 12 GRUDNIA 2015
www.kurierplus.com
Galeria – reaktywacja
u T³oczno, œwi¹tecznie, rodzinnie. Co tu du¿o gadaæ, ciê¿ko prze¿yliœmy utratê Galerii przy redakcji Kuriera Plus. Pokona³y nas prawa rynku – to by³a piêkna, du¿a przestrzeñ, której nie byliœmy w stanie op³acaæ. Ale nie chcieliœmy zaniechaæ organizacji wystaw polonijnych artystów, spotkañ z interesuj¹cymi ludzmi, którzy pojawiaj¹ siê w naszym mieœcie. Postanowiliœmy „œcieœniæ siê” i z pomieszczeñ redakcyjnych wykroiæ miejsce na ma³¹, ale miejmy nadziejê, ciesz¹ca siê równie¿ sympati¹ polskich nowojorczyków galeriê. Po cichu, niejako na próbê, otworzyliœmy nowe, s³u¿¹ce kulturze miejsce. 4 grudnia odby³a siê kolejna tradycyjna impreza Kuriera, która ma na celu propagowanie polskich artystów a nazywa siê Sztuka pod choinkê. Podczas kameralnego otwarcia goœciliœmy wiele sympatycznych i znanych w œrodowisku osób, o czym œwiadcz¹ za³¹czone zdjêcia. Wieczór uprzyjemni³ minikoncert w wykonaniu Sylwii Wadoloski i Nicolasa Kaponyasa – adeptów Cobo Music Studio. Sporo eksponatów pokazanych w dniu otwarcia mo¿na jeszcze kupiæ. Wszystkich zainteresowanych prezentem w postaci prac markowych artystów, ceramicznych drobiazgów i niezwyk³ych kapliczek, zachêcam do wizyty w redakcji. Prosimy wczeœniej zatelefonowaæ - (718)389 3018. Korzystam te¿ z okazji, ¿eby serdecznie podziêkowaæ przyjacio³om Galerii i naszej redakcji, Krzysztofowi Drabickiemu i Czes³awowi Karkowskiemu - bez ich rad i pomocy Sztuka pod choinkê nie mog³aby siê odbyæ. Zofia K³opotowska zdjêcia: Weronika Kwiatkowska i Zosia ¯eleska-Bobrowski
u Od lewej: Jurek Œwi¹tkowski, Ola
Borowczyk, Mariusz Kwiecien, Krystyna Dura, Agata Galanis.
u Piotr Kumelowski, Agnieszka i Marek
u Eryka Volker i Krzysztof Rostek.
u Ryszard Semko i Beata Moryl.
u Ewa i Janusz Cichalewscy, Iwona Polak.
Skulimowscy.
u Od lewej: Ewa Hatak, Marek
Wójcicki, Jurek Durlik, Izabela Zimol¹g.
u Krzysztof Medyna i Alex Storo¿yñski.
u Ewa Zalewska i Tomek Bagnowski.
KURIER PLUS 12 GRUDNIA 2015
www.kurierplus.com
u Monika Matuszek i jej ceramiczne cudeñka.
u Andrzej Józef D¹browski, Weronika Kwiatkowska i Asia Sztencel.
u Nicolas Kaponyas.
u Alicja Tunk, Asia Sztencel i Rafal Ekwinski.
11
12
KURIER PLUS 12 GRUDNIA 2015
Dar zimy
Dzieciêcy Zespó³ Taneczny, Krakowianki i Górale, przy parafii Œw. Stanis³awa Kostki na Greenpoincie co roku przygotowuje spektakl œwi¹teczny. W tym roku trzy grupy zaprezentowa³y tañce ludowe w chorografii Barbary Kulpy, z akompaniamentem Haliny Kalitki, która tak¿e uczy œpiewu. W drugiej czêœci programu ca³y zespó³ przedstawi³ obrazek muzyczny pt. Dar Zimy, w re¿yserii Marii Bielskiej. Wyst¹pi³y w nim z ca³ym dworem cztery pory roku: Wiosna, Lato, Jesieñ i Zima, córki Króla Czasu, które na jego stare lata zast¹pi³y go w obdarowywaniu poddanych. Okaza³o siê, ¿e na pocz¹tku znienawidzona za mróz i g³ód Zima, po-
kochana zosta³a przez ludnoœæ za najwspanialszy prezent: Gwiazdê Betlejemsk¹. Wspólne kolêdowanie, wizyta Œw. Miko³aja i serdeczne s³owa proboszcza ksiêdza Marka Sobczaka, opiekuna zespo³u, zakoñczy³y bardzo mi³e i nastrojowe popo³udnie. Doceniamy wielki wysi³ek dyrektor Eli Hetnar oraz rodziców w udekorowaniu sali i sceny, przygotowaniu strojów oraz poczêstunku dla dzieci i doros³ych. Dzieci garn¹ siê do zespo³u, piêknie œpiewaj¹ i tañcz¹ raduj¹c, serca rodziców i goœci, szczególnie w okresie œwi¹tecznym, szerz¹c ukochane polskie tradycje na ludow¹ i nie tylko, nutê. Maria Bielski
www.kurierplus.com
www.kurierplus.com
KURIER PLUS 12 GRUDNIA 2015
Pi¹tek w kinie
Krzysztof K³opotowski
Banksterzy bankrutuj¹ Amerykê
Kryzys finansowy 2008 roku pozbawi³ pracy osiem miionów ludzi, szeœæ milionów wyrzuci³ z niesp³acanych domów, straty na wartoœci akcji gie³dowych siêgnê³y kilku bilionów (kilku tysiêcy miliardów) dolarów. Tylko w Ameryce. Natomiast œwiatu grozi³o za³amanie gospodarki, koniec kapitalizmu i powrót „wieków ciemnych”. Kryzys zosta³ z trudem za¿egnany dziêki masowemu drukowaniu banknotów w USA i w Europie. A to znaczy, ¿e zosta³ tylko odsuniêty w czasie. Wisi nad nami chmura pieniêdzy bez pokrycia. Powy¿sze informacje podaje film „Big Short” oparty na ksi¹¿ce reporterskiej Michaela Lewisa pod tym samym tytu³em. Nie jest to film dokumentalny, ale fabu³a z udzia³em gwiazdorów, jak
Rayan Gosling, Brad Pitt, czy Christian Bale graj¹cych spekulantów. Natomiast Steve Carell gra sprawiedliwego w Sodomie, szefa funduszu hed¿gingowego, który przewidzia³, ¿e za³amie siê rynek nieruchomoœci w USA i zarobi³ na tym miliard dolarów, który przyj¹³ po rozterkach. Nie chcia³ ale musia³, roni¹c ³zy nad œwiatem. Ta ostatnia postaæ Marka Bauma jest wzorowana na prawdziwym spekulancie imieniem Steve Eisman. Stanowi on kompas moralny filmu. Jest te¿ przewodnikiem widza po szalonym œwiecie hipotek „subprime”, które wesz³y w sk³ad niemal bezwartoœciowych papierów wartoœciowych. Pewnego dnia leci ze swoimi asystentami na Florydê sprawdziæ, jak wygl¹daj¹ osiedla domów porzuconych przez w³aœcicieli, bo kilkukrotnie wzros³y sp³aty hipoteki. Wziêli z banków po¿ycz-
ki nie wiedz¹c lub nie rozumiej¹c, ¿e mocno skoczy ich oprocentowanie. Jak proceder dok³adnie wygl¹da³ opowiada mu para pocz¹tkuj¹cych rekinków finansjery. Zdumiony Mark pyta swego asystenta, „dlaczego siê przyznaj¹?”. A ten odpowiada, „Oni siê nie przyznaj¹. Oni siê che³pi¹!”. Kilka razy wiêcej od Marka Bauma/Steve Eismana zarobi³ szef ma³ego funduszu Michael Burry (Christian Bale). Jest on g³ównym bohaterem tej niezwyk³ej fabu³y i postaci¹ najciekawsz¹. Gra³ na za³amanie siê rynku papierów wartoœciowych opartych na po¿yczkach hipotecznych, wbrew powszechnie panuj¹cej opinii. Dlaczego to przewidzia³? Gdy¿ jako jeden z niewielu zanalizowa³ tysi¹ce po¿yczek „subprime”, gdy reszta graczy rynkowych sz³a za owczym pêdem. Czemu Mark nie poszed³ w stadzie na finansow¹ rzeŸ? Bo ma jedno szklane oko, co powoduje, ¿e nie mo¿e nim poruszaæ. To dezorientuje jego rozmówców nie wiedz¹cych, gdzie naprawdê patrzy. W rezultacie zamiast szukaæ kontaktu z ludŸmi Mark analizuje dane w komputerze wal¹c przy tym w perkusjê. To jest wyjaœnienie pochodz¹ce z ksi¹¿ki „Big Short”; na ekranie tego nie widaæ, Christina Bale porusza oboma ga³kami ocznymi. Natomiast owszem, wali w bêbny. Czy¿ to nie oznaka ogromnych emocji, jakie powoduje granie na rynku przeciw ca³emu œwiatu? Materia filmu dotyczy instrumentów finansowych, które nie do koñca rozumiej¹ nawet tak wytrawni gracze rynkowi, jak Warren Buffet. Dlatego re¿yser filmu Adam McKay zrobi³ bodaj wszyst-
ko, aby film spodoba³ siê szerszej widowni. To jest kalejdoskop obrazów, rêcznej pracy kamery, szybkich zmian lokalizacji, b³yskotliwego monta¿u i wulgarnego dialogu podbijaj¹cego emocje, których nie wzbudzi w laikach abstrakcyjny jêzyk finansów. Oto Mark Baum w pewnym momencie wyjaœnia d³u¿niczce banku, ¿e jej hiopoteka wzroœnie wielokrotnie. Zaœ nieszczêsn¹ klientk¹ banksterów jest striptiserka w klubie nocnym tañcz¹ca na rurze. Albo gwiazdka popu Selena Gomez graj¹ca w pokera w Las Vegas, która nie rozumie zasad kalkulacji ryzyka. Albo sympatyczny grubas pokryty tatua¿ami; widzimy go skoro œwit w dostatnim domu, a drugi raz z dobytkiem, ¿on¹ i dwójk¹ dzieci „mieszkaj¹cych” w aucie terenowym. S¹ to przedstawiciele szerszej publicznoœci, czyli nas, których ogrywaj¹ banksterzy. Ten nerwowy film kipi oburzeniem na zdeprawowanych graczy finansowych, ale równie¿ na w³adze amerykañskie. Z napisów na koñcu dowiadujemy siê, ¿e Michael Burry próbowa³ kilka razy zainteresowaæ rz¹d odk¹d wiedzia³, ¿e rynek nieruchomoœci runie. Jednak nie doczeka³ siê odpowiedzi. Natomiast zrobiono mu cztery audyty podatkowe oraz przes³uchiwa³o go FBI. Aha, w bie¿¹cym roku banki wypuszczaj¹ pod inn¹ nazw¹ takie same instrumenty finansowe, które wywo³a³y kryzys w roku 2008. S¹ bardzo op³acalne dla sprzedawców dobrze zarabiaj¹cych na komisowym. Œledzenie dialogów w tym filmie wymaga bieg³ej znajomoœci angielskiego. Mniej biegli jêzykowo mog¹ syciæ siê klimatem ¿ycia bezczelnej finansjery gardz¹cej zwyk³ymi ludŸmi. To równie¿ dostarcza widzowi wyj¹tkowych emocji. ❍
który przyje¿d¿a na Greenpoint by z nami porozmawiaæ, choæ symbolicznym honorarium. To samo dotyczy chóru, grupy muzycznej, poety, dziennikarza – ka¿dego, kogo zapraszamy, by zapewniæ Pañstwu kontakt z kultur¹. Ale nie tylko o pieni¹dze chodzi – jeœli Pañstwo nas lubicie, jeœli lubicie tu przychodziæ, jeœli uwa¿acie, ¿e pe³nimy w Waszym ¿yciu jak¹œ rolê – dajcie temu wyraz. Proszê pamiêtaæ, ¿e im czêœciej korzystacie z biblioteki, im wiêcej ksi¹¿ek wypo¿yczacie, tym bardziej biblioteka o Was zadba. Musicie tylko zaznaczaæ swoj¹ obecnoœæ. A tymczasem w przysz³ym tygodniu, 15 grudnia, czyli we wtorek, odwiedzi nas nie kto inny, jak Micha³ Rusinek, pisarz, poeta, literaturoznawca, autor znakomitych ksi¹¿ek dla dzieci, a tak¿e sekretarz Wis³awy Szymborskiej. Tym razem zapraszam Pañstwa na 6: 15 wieczorem, a nie – jak zazwyczaj – na 6: 30. Poniewa¿ zawsze brakuje nam czasu na roz-
mowê z naszymi goœæmi, postanowi³am tym razem zaryzykowaæ i st¹d wczeœniejsza pora spotkania. Micha³a Rusinka specjalnie nie trzeba przedstawiaæ, ja chcê tylko powiedzieæ, ¿e ogl¹dam na TVN24 program „Xiêgarnia”, w którym pan Micha³ czêsto bierze udzia³ oraz ¿e ca³ym sercem opowiadam siê za jego twierdzeniem, i¿ s³owo „witam” nie powinno byæ pocz¹tkiem listu, albowiem funkcja tego s³owa jest zupe³nie inna… Mam nadziejê, ¿e oprócz rozmowy na temat Wis³awy Szymborskiej bêdziemy rozmawiaæ o naszym – jak¿e trudnym dla nas samych – jêzyku. W tym samym tygodniu, w czwartek, odbêdzie siê nasz tradycyjny œwi¹teczny koncert, na którym zagra Slavic Arts Ensemble w sk³adzie: Mieczys³aw Gubernat, Sabina Nemtusiak i Wojciech Szczêch, czyli para skrzypiec i wiolonczela. PrzyjdŸcie Pañstwo ich pos³uchaæ – 17 grudnia o godzinie 6: 30 wieczorem. Bêdzie to nasz ostatni przedœwi¹teczny program, ale ju¿ zapraszam na koniec grudnia – tu¿ przed Nowym Rokiem pos³ucha-
my opowieœci o wybitnym polskim matematyku – Stanis³awie Ulamie – w cyklu Znani i Nieznani Emigranci. „Our Streets, Our Stories” to nowy i bardzo ciekawy program, organizowany przez nasz g³ówny oddzia³. Generalnie jego celem jest stworzenie archiwum ze wspomnieniami o Brooklynie, zebranymi od jego mieszkañców. Program jest d³ugofalowy, bêdzie prawdopodobnie trwa³ kilka lat. Na Greenpoincie zaczynamy go od tego miesi¹ca. 16 grudnia (œroda) i 19 grudnia (sobota) od 11 rano do 4 po po³udniu bêdzie mo¿na przyjœæ ze starymi fotografiami i dokumentami – dotycz¹cymi Greenpointu, czy jakiejkolwiek innej dzielnicy Brooklynu. Specjalnie wyszkoleni bibliotekarze zeskanuj¹ te fotografie i dokumenty, by zachowaæ je w archiwum. Jeœli macie Pañstwo stare zdjêcia, listy, dokumenty, które obrazuj¹ historiê Brooklynu – przynieœcie je. Zostan¹ przez bibliotekê sfotografowane i umieœcimy je w naszych archiwach. Serdecznie Pañstwa zapraszam do udzia³u ❍ w tej inicjatywie.
107 Norman Avenue Czy ju¿ Pañstwo zag³osowaliœcie? W jednym z poprzednich felietonów prosi³am Pañstwa o zag³osowanie na nasz¹ bibliotekê w corocznym konkursie obejIZABELA JOANNA BARRY muj¹cym trzy nowojorskie systemy biblioteczne.
Zachêcam serdecznie do wype³nienia krótkiej ankiety i z³o¿enia swojego g³osu na Greenpoint. Mo¿emy wygraæ 20 tysiêcy dolarów, które przy ci¹g³ych k³opotach z bud¿etem by³yby olbrzymi¹ pomoc¹ dla nas. Proszê pamiêtaæ, ¿e wiêkszoœæ programów, które dla organizujemy opiera siê na dobrej woli naszych goœci, którzy nie domagaj¹ siê pieniêdzy, a przecie¿ by³oby mi³o móc nagrodziæ s³ynnego pisarza
13
14
KURIER PLUS 12 GRUDNIA 2015
Nowa
powieϾ
w
www.kurierplus.com
odcinkach
Liliana Arkuszewska
Czy by³o warto? Odyseja d¿insowych Kolumbów
Namiêtnie czyta. Du¿o dyskutuje z Andrzejem. Przewa¿nie w drodze do Sportplexu i z powrotem przerabia z ojcem drêcz¹ce j¹ tematy. Kontynuacja w formie za¿artej dyskusji trwa w domu, przy kuchennym stole. Na szczêœcie Patka jest otwartym dzieckiem. Kobiece m¹droœci wa³kuje ze mn¹ przy k¹pieli. Zazwyczaj wieczorami zbiera nam siê na pogaduszki ze zwierzeniami. Patka przejawia zainteresowanie moj¹ prac¹. Czêsto o niej rozprawiam, ona nierzadko o ni¹ wypytuje. W czwartek dzwoni do biura. – Mamuœ, uciek³ mi autobus. Czy mog³abyœ odebraæ mnie ze szko³y? – Nie ma sprawy, Pacitko, zaraz tam bêdê. Confederation High School mieœci siê kilka kilometrów od Nortextu, wiêc po dziesiêciu minutach zaje¿d¿am przed szko³ê. – Pacita, ale jeszcze muszê wróciæ do pracy, przynajmniej na pó³ godziny, ok? – Pewnie, ¿e ok. Wreszcie zobaczê ten twój Nortext! Wspó³pracownicy, ciekawi mojej córy, o której nieraz opowiada³am, podchodz¹, by j¹ poznaæ. Rozmawiaj¹ tak swojsko, ¿e uœmiech nie schodzi z jej twarzy. Przyjazne spojrzenia czyni¹ j¹ swobodn¹, jakby znalaz³a siê w znanym œwiecie. Ani siê obejrza³am, a Paul ju¿ j¹ oprowadza, pokazuj¹c twórczy ba³agan na niemal ka¿dym biurku. Przy komputerach, ¿ó³te lub ró¿owe przylepce z bazgro³ami. Sterty papieru pospinane szerokimi metalowymi spinaczami – publikacje z czerwonymi poprawkami. Fotokopie luŸnych stron, kolorowe zdjêcia i ilustracje. Przyk³ady pachn¹cych tuszem broszur i ksi¹¿ek. Du¿e br¹zowe koperty z dokumentacj¹ zleceñ. A gdzie nie spojrzeæ, dopiero co wydrukowany „Nunatsiaq News”. S³yszê, jak Paul, by³y dziennikarz z Singapuru, o pogodnej, br¹zowej jak orzech twarzy, wyjaœnia Patce arkany dziedziny, która od pewnego czasu j¹ fascynuje. W tym czasie uwijam siê z ostatnimi e-mailami. – No i jak ci siê podoba³o u mamy w pracy? – pytam w drodze do domu. – Super, chcia³abym popracowaæ w takiej atmosferze. – Wiesz, to nieg³upi pomys³, good timing too. Zbyszki likwiduj¹ sklep, by w³o¿yæ sw¹ energiê w sprzeda¿ hurtow¹, a Nortext siê rozrasta. Pracy, ¿e g³owa boli. Przyda³aby siê twoja pomoc. Kilka godzin w tygodniu choæ trochê by mnie odci¹¿y³o. Zaaran¿ujê ci interview z Davidem, a nu¿, widelec… David ma³o mnie nie uœciska³, gdy napomknê³am o Patce. Interview by³o tylko
formalnoœci¹, cieszy siê z pomocnika, którego sama dopilnowujê. I ja jestem zadowolona, mam mo¿liwoœæ pokazaæ Patce ekscytuj¹ce kulisy mediów, a zarazem spêdzaæ z ni¹ znacznie wiêcej czasu. W konferencyjnym pokoju w pi¹tkê przy d³ugim stole segregujemy fotografie do folderu reklamuj¹cego ubiory projektantów mody z pó³nocy. Wpada szczup³y Doug, wci¹¿ zabiegany szef dystrybucji. Przed zakoñczeniem pracy oblatuje biuro, pytaj¹c ka¿dego, czy nie ma pilnej korespondencji do Iqaluit. Przez moje ramiê zerka na zdjêcia modelek. Zainteresowany, przysiada, spogl¹da to na folder, to na Patkê, to na mnie. – Liliana, powinnaœ swoj¹ córê wys³aæ na kurs dla modelek. Popatrzcie na ni¹! Dziewczyna jak malowana… – tak mu siê szczerze wymsknê³o. Paul klasn¹³ w rêce i skin¹³ g³ow¹. Mnie a¿ poderwa³o z krzes³a. Karen z uœmiechem okrêca wokó³ palca pasemko d³ugich blond loków, przyznaj¹c Dougowi racjê. Carol trzepocze rzêsami, gryzie d³ugopis. Odgarniaj¹c z czo³a kasztanow¹ grzywkê, dopowiada: – Nie mogê siê napatrzeæ na te jej lœni¹ce jak s³onko w³osy. Patka ró¿owieje, opiera ³okcie o stó³, przys³ania d³oñmi zawstydzon¹ buziê. Zapominamy na chwilê o pracy i wszczynamy dyskusjê o agencjach modelingowych w Ottawie. Karen podpowiada, do których powinnyœmy zapukaæ. Minê³o parê zwariowanych dni, kiedy jedziemy z Patk¹ na Cooper Street. W budynku z nowoczesnym wejœciem na pierwszym piêtrze pukamy do International Top Models Agency. W holu œciany s¹ ozdobione portretami, w recepcji siedzi dziewczyna z powa¿n¹ min¹. Nieswojo tu, ch³odno i cicho; nie lubiê ciszy w miejscach, gdzie powinno szumieæ od gwaru. Patka nie jest zachwycona rozmow¹ z w³aœcicielk¹, wiêc wychodzimy, by nie traciæ czasu. Stamt¹d jedziemy na Queen Street. Zbli¿aj¹c siê do starej ceglanej willi, dostrzegamy numer 410. Nad drzwiami szyld Barret Palmer. Wewn¹trz t³umek m³odych dziewcz¹t. W ha³asie zmieszanych g³osów podchodzi do nas Kim. Szczup³a kobieta po trzydziestce, której klasy i wdziêku dodaj¹ króciutkie czarne krêcone w³osy. Rysy twarzy jak Winona Ryder, ³adnie uwypuklone koœci policzkowe. Oczy du¿e i œmia³e. Delikatnie poci¹gniête tuszem rzêsy, usta pokryte bezbarwnym b³yszczy kiem. Spodoba³a nam siê od pierwszego wejrzenia. Oczarowa³a kole¿eñskim, ciep³ym sposobem bycia. Opowiedzia³a o sobie, historiê agencji, ciekawa naszej, zadawa³a
pytania. My, zadawa³yœmy swoje. Urocze spotkanie sprawi³o, i¿ Patka rozpoczê³a kurs dla modelek. Zajêcia w Barrett Palmer odbywaj¹ siê póŸnymi wieczorami dwa razy w tygodniu. Nie koliduj¹ ani z p³ywaniem, ani z prac¹. Wnosz¹ w Patki ¿ycie potrzebny entuzjazm. No! Klocki pouk³adane. Praca inspiruje, modeling bawi, p³ywanie dobrze wp³ywa na kondycjê, czas leci jak szalony. * Styczeñ za pasem, pracy od groma, nawet w nocy rozwi¹zujê problemy – we œnie przerabiam projekty. Organizm upomina siê o swoje, domaga siê odpoczynku. Po obiadokolacji wyci¹gam nogi, ¿eby siê odprê¿yæ. Opieram g³owê o poduchê kanapy, przymykam oczy. Dra¿ni¹ mnie dŸwiêki z telewizora. Pos³ucha³abym muzyki tropiku, szumu morza, chcê wróciæ do swego miejsca. Nie, nie… rajem ju¿ go nie nazywam, ale boleœnie za nim têskniê. Chyba marszczê czo³o, bo po mojej minie Andrzej poznaje, ¿e motaj¹ mn¹ jakieœ myœli. – Co ci chodzi po g³owie? – Odczuwam zmêczenie. Powoli wszystko zaczyna mnie irytowaæ. – Wiesz, czego to oznaka? – Potrzebujesz odetchn¹æ. – Aha, cierpliwoœæ odmawia mi pos³uszeñstwa. Wiesz, ¿e jak mnie coœ irytuje, to mam niewyparzony jêzyk. Nie daj Bo¿e w tym m³ynie coœ chlapnê… nie chcia³abym zepsuæ wspania³ych uk³adów, jakie mam ze swoimi ludŸmi. Bez nich bym sobie nie poradzi³a. Dziêki ich wspó³pracy, zrozumieniu i pomocy udaje mi siê wszystko sk³adaæ do kupy. Poci¹gnê³abym bez urlopu jeszcze parê miesiêcy, ale nie chcê siê wypaliæ. PojedŸmy do ciepe³ka. Nie muszê precyzowaæ gdzie, bo odk¹d odkryliœmy Cancun, nie chcê jeŸdziæ nigdzie indziej. Po co? Ju¿ siê napodró¿owa³am. Widzia³am wiele miejsc na œwiecie, znalaz³am swoje. Andrzej siêga po gazetê, wertuje Travel Section. – Odpoczynek wskazany, ale co do wyjazdu… Nie jestem pewny, czy… – duka pod nosem sprawdzaj¹c ceny lotniczych biletów. – Proszê?! Nie jesteœ pewny? Wakacje to nasz priorytet! Ju¿ dawno to uzgodniliœmy. Choæ prê na wyjazd, rozumiem jego wahania. Kontrakt z cnr dobiega koñca i nie wiadomo, jak w najbli¿szym czasie rozstrzygnie siê sytuacja z prac¹ Andrzeja. Dzwoni telefon, ale ¿adne z nas nie
odc. 92 kwapi siê, ¿eby odebraæ. Patka nas wyrêcza. Po kilku minutach, zbiega radosna. – Marco dzwoni³! Pyta³, kiedy przylatujemy do Cancun. Mamy daæ znaæ, to po nas wyjedzie. – A wiêc jedziemy! Nie bój ¿aby! Za³atwimy te wakacje za pó³darmo. – Jak? – Zadzwoniê do Jose. Zobaczysz, ¿e po niskiej cenie wynajmie nam apartament. Przecie¿ nie musimy mieszkaæ przy pla¿y. Mo¿emy w mieœcie, byle w Cancun. – Tatulek, mama ma racjê. Ja nawet wolê w mieœcie, bêdê siê czu³a taka tamtejsza. * Dzieñ przed wyjazdem przygotowujê szefowi niezbêdne notatki, który projekt gdzie i w jakim stanie. Gdy ustalam, kto, co i kiedy, David prosi mnie do swego biura. Wpadam, nie siadam, tylko w drzwiach mówiê: – Pogadamy za godzinê. Daj mi jeszcze trochê czasu. Harmonogram prawie przygotowany. O czwartej jestem gotowa. Na biurku Davida k³adê wydrukowany wykaz projektów. On jeszcze czyta e-mail, od razu odpisuje i po chwili punkt po punkcie omawiamy zlecenia, uaktualniaj¹c status zapisany w komputerze. Wszystko gra i buczy. Na znak triumfu unoszê w górê rêce, wci¹gaj¹c do p³uc powietrze. – Mogê jechaæ ze spokojem – ufff, wypuszczam z ulg¹. – Na zas³u¿ony odpoczynek – przytakuje David. – Ale mam do ciebie proœbê – z tym swoim pe³nym ciep³a uœmiechem wrêcza mi bia³¹ kopertê. W œrodku piêæset dolarów. Zamurowa³o mnie. Ze zdziwieniem podnoszê g³owê, by spojrzeæ mu w oczy i podziêkowaæ, lecz mnie wyprzedzi³: – Wypij za mnie margaritê – rozeœmia³ siê w g³os. Wypi³am niejedn¹. Nasyci³am siê morzem, rozgrza³am. Duszê wype³ni³am radosnym nastrojem po³udnia.
Liliana Arkuszewska Szczecinianka. Wyjecha³a z kraju z trzyletni¹ córk¹, mê¿em, siostr¹ i szwagrem; najpierw do Francji, potem do Kanady. W Odysei d¿insowych Kolumbów razem z ni¹ prze¿ywamy emigracyjn¹ codziennoœæ i zastanawiamy siê – czy by³o warto?
POLSKA FIRMA MEDYCZNA NAJLEPSZE PRODUKTY MEDYCZNE NA TERENIE NOWEGO JORKU I OKOLIC
☛ wózki inwalidzkie ☛ ³ó¿ka szpitalne ☛ aparaty tlenowe ☛ pampersy i wk³adki higieniczne ☛ ortopedyczne buty z wk³adkami
DOSTAWA ZA DARMO
WYSY£KA DO POLSKI
Przyjmujemy Medicare i Medicaid oraz wiêkszoœæ programów HMO Zadzwoñ, doradzimy: tel. (718) 388-3355 fax: 718-599-5546; www.masurgicalsupply.com, 314 Roebling St, Brooklyn, NY 11211
KURIER PLUS 12 GRUDNIA 2015
www.kurierplus.com
15
Podwójne ¿ycie Weroniki K.
Kucaj¹c Zawszeni i pogodni, poW ERONIKA K WIATKOWSKA w i n n i œ m y trzymaæ siê towarzystwa zwierz¹t, kucaæ sobie u ich boku jeszcze przez tysi¹clecia, wdychaæ woñ stajni raczej ni¿ laboratoriów, umieraæ z chorób, a nie z lekarstw, krêciæ siê wokó³ naszej pustki i ³agodnie w ni¹ zapadaæ.* Pisze Andrzej Stasiuk. W niewielkich rozmiarów ksi¹¿eczce. Z czarn¹ owc¹ na ok³adce. Pewnie to s³ynny „Smoleñsk”. Bo tak nazwa³ jedn¹ z ulubionych. Kiedy opowiedzia³ o tym w wywiadzie, rozpêta³a siê burza. Prawicowe media grzmia³y. Pisarz trochê siê t³umaczy³. Bardziej wzrusza³ ramionami. Przez chwilê by³ postaci¹ z pierwszych stron (internetowych wydañ) gazet. Trochê smutne, ¿e mówimy o literaturze tylko w kontekœcie skandalu. ¯e nikogo nie interesuje co maj¹ do powiedzenia prozaicy i poeci. Szczególnie poeci. Tych powinniœmy s³uchaæ najuwa¿niej. Ale rzadko pokazuj¹ siê w telewizji. Nie ma ich na Pudelku. Nawet
Œwietlickiego, który móg³by dostarczaæ tabloidom codziennej porcji kompromitacji. Nie istniej¹ w zbiorowej œwiadomoœci. I mo¿e to lepiej. Dla nich. Ale nie dla œwiata. Który popada w umys³ow¹ degrengoladê. I zdaje siê byæ z tego faktu ca³kiem zadowolony. Dlaczego zacz¹³eœ czytaæ ksi¹¿ki? Zapyta³ Mariusza Szczyg³a m³ody ch³opiec, który z lektur zna³ tylko szkolne i to z opracowañ. –Bo wydawa³y mi siê m¹drzejsze, ni¿ ludzie, których wtedy zna³em - odpowiedzia³ pisarz. * Grudzieñ i jeszcze z³oto. Jesiennie. Chocia¿ miasto jak choinka. Ugina siê pod ciê¿arem girland i brokatu. Uliczne dekoracje wygl¹daj¹ piêknie po zmroku. Ale w obna¿aj¹cym blasku porannego œwiat³a strasz¹ wylinia³ym syntetykiem, wydmuszk¹. Na Mulberry Street t³umy turystów. Doœwiadczaj¹ christmas spectacular. W wersji na wynos. W³aœciciele sklepi-
ków z pami¹tkami i w³oskich jad³odajni zacieraj¹ rêce. Œwiêta. Orgia zakupów. Przy wtórze kolêd i dzwoneczków. Odwiedzaj¹ mnie niczym Trzej Królowie. Butch The Hat przynosi zupê. Jest bia³a, mêtna, t³usta. P³ywa w niej fasola i szpinak. Musisz zjeœæ coœ ciep³ego - mówi. I poprawia skórzany kapelusz. Potem Jimmy wpada z herbat¹ miêtow¹. Ju¿ wie, ¿e nie pijê niczego innego. Œwietnie wygl¹dasz dzieciaku - rzuca na odchodnym. Baby J. krzyczy zachrypniêtym g³osem od progu. ¯e CzaCza nie ¿yje. Nie wiem kim by³ CzaCza. Ale domyœlam siê, ¿e kimœ wa¿nym dla w³oskiej spo³ecznoœci. Przyjacielem. W³aœcicielem nocnego klubu. Jednym z tych facetów, którzy przypominaj¹ „Ch³opców z ferajny”. Zreszt¹ ca³kiem mo¿liwe, ¿e gra³ w filmie z De Niro. I jak wiêkszoœæ ma na koncie przynajmniej jeden hollywoodzki epizod. U Coppoli albo Scorsese. Oni wszyscy s¹ jak z „Ojca chrzestnego”. Jak z „Sopranos”. Mówi¹ szybko i g³oœno. Z ciê¿kim, sycylijskim akcentem. Choæ nie byli nigdy w s³onecznej Italii. Maj¹ swoj¹. Pomniejszon¹. Do kilku ulic. Gdzie wszyscy wszystkich znaj¹. Wszyscy siê ze wszystkimi k³óc¹. Jak to we w³oskiej rodzinie. Do której - jeszcze trochê- i ja bêdê nale¿eæ. Mam coraz wiêcej kumpli
na dzielni: Vinni ze z³otym rewolwerem, Tony ze sztuczn¹ szczêk¹ i cygarem, Frank co gra³ z Zapp¹ i wyszed³ z na³ogu dziêki Jezusowi. Znaj¹ moje imiê. I nie dziwi¹ siê, ¿e czytam ksi¹¿ki ukradkiem, gdy nikt nie patrzy. Próbujê wype³niæ puste godziny odrobin¹ sensu. Jestem jak dawni mistrzowie japoñskiego malarstwa - o których pisze w „Dzienniku Roku Wê¿a” Piotr Siemion - którzy najpierw przez miesi¹c siedzieli w kucki i skrobali siê po brzuchu, po czym nagle zrywali siê i w dziesiêæ sekund szkicowali perfekcyjnego ¿urawia, ga³¹Ÿ œliwy, falê tsunami. Rojê sobie, ¿e w koñcu te¿ siê poderwê do intelektualnego lotu. Napiszê ksi¹¿kê. Scenariusz. Albo chocia¿ dokonam wyboru spoœród 390 opublikowanych dot¹d felietonów i z³o¿ê z nich coœ na kszta³t the best of. Na razie jednak æwiczê siedzenie w kucki. Przygl¹dam siê. Rejestrujê. Robiê notatki. W g³owie. Obrastam w doœwiadczenie. Jak w ciep³e futro. I znowu przychodzi mi na myœl Stasiuk. I jego owce. I dope³niaj¹ siê sensy. Bo od kucania (u boku zwierz¹t) zaczê³am. I na siedzeniu w kuckach koñczê. W¹¿ na ok³adce zamyka siê w okr¹g. Przypomina dziurkê od klucza, wizjer. Napisz do autorki: podwojnezycieweronikik@gmail.com
El¿bieta Baumgartner radzi
Czy tracisz nale¿ne ci pieni¹dze? Z okazji nadchodz¹cych œwi¹t mam prezent dla naszych Czytelników – informacjê o Ÿród³ach pieniêdzy, które mog¹ siê im nale¿eæ. Miliony ludzi nie bierze ró¿nych przys³uguj¹cych im œwiadczeñ czy dop³at i nawet nie zdaje sobie z tego sprawy. Zastanówmy siê, czy sami siê do nich nie zaliczamy. Dop³ata pracodawcy do 401 (k) Zak³ady pracy umo¿liwiaj¹ pracownikom deponowanie czêœci ich wynagrodzenia na emerytalnych kontach 401 (k) i dop³acaj¹ od 10 do 100 centów do ka¿dego deponowanego przez pracownika dolara. Oprócz tego pracownicy maj¹ odpisy podatkowe, jako ¿e kwoty zdeponowane na 401 (k) nie podlegaj¹ opodatkowaniu. Spoœród uprawnionych pracowników a¿ 35 proc. nie uczestniczy w programie, przede wszystkim ci mniej zarabiaj¹cy i gorzej wykszta³ceni. Z tych uczestnicz¹cych w programach 401 (k) i podobnych, mniej ni¿ 10% deponuje maksymaln¹ kwotê, a ponad po³owa „zostawia pieni¹dze na stole” przez deponowanie zbyt niskiej kwoty. Wiêcej na ten temat w ksi¹¿ce mego autorstwa pt. Amerykañskie emerytury. Kredyt emerytalny za wp³atê na konto emerytalne Je¿eli, Czytelniku, nie wykorzystujesz zalet konta emerytalnego IRA czy innego, to pozbawiasz siê znacznych korzyœci. Dzieje siê to z kilku powodów: Wp³ata na IRA daje ci natychmiastowy odpis podatkowy, ponadto sprawia, ¿e pieni¹dze procentuj¹ z odroczeniem podatków na przysz³oœæ. Ale jest jeszcze inna zaleta, mianowicie ma³o znany kredyt emerytalny (retirement credit). Kredyt emerytalny polega to na tym, ¿e umiarkowanie zarabiaj¹cy (oko³o szeœædziesi¹t tysiêcy rocznych zarobków dla ma³¿eñstw i po³owa tego dla osób samotnych) mog¹ dostaæ od Wujka Sama
za wp³acenie na konto emerytalne od 200 dol. do 1,000 dol., a dwa razy tyle ma³¿eñstwa, rozliczaj¹ce siê razem, gdy dwie osoby wp³aci³y na IRA. Daje to do 50 proc. natychmiastowego zwrotu. Darmowe pieni¹dze! Ile lat musia³byœ czekaæ na taki zwrot trzymaj¹c pieni¹dze w banku, który p³aci ci u³amek procenta rocznie? Earned Income Credit Earned Income Credit (EIC) to kopalnia z³ota dla niewiele zarabiaj¹cych podatników. Ten „negatywny podatek” sprawia, ¿e nie doœæ, ¿e nie zap³ac¹ oni ¿adnych podatków dochodowych, to jeszcze fiskus do³o¿y im do kieszeni. Pracuj¹cy rodzice jednego dziecka mog¹ dostaæ ponad trzy tysi¹ce dolarów kredytu, a dwojga – ponad piêæ. EIC nie nale¿y siê rodzicom, którzy rozliczaj¹ siê na numer podatnika (ITIN). Trudno uwierzyæ, ¿e oko³o 20 proc. uprawnionych nie upomina siê o EIC, chocia¿ tylko trzeba wype³niæ odpowiednio deklaracjê podatkow¹. Polska emerytura Wielu osobom wydaje siê, ¿e pracowali w Polsce zbyt krótko, by dostaæ polsk¹ emeryturê. Otó¿ niekoniecznie. Osoby urodzone po 31 grudnia 1948 roku podlegaj¹ pod nowy system emerytalny, który nie wyznacza limitów lat pracy. Osoby urodzone przed 1 stycznia 1949 roku podlegaj¹ pod stary system, ale umowa o zabezpieczeniu spo³ecznym miêdzy Polsk¹ i Stanami wnios³a dla nich wiele zmian. Obecnie mo¿na ³¹czyæ okresy ubezpieczenia w Polsce i w Stanach. Oznacza to, ¿e nie trzeba mieæ 20 (dla kobiet) czy 25 lat (dla mê¿czyzn) okresów sk³adkowych i niesk³adkowych w Polsce, ani nawet 15 czy 20 lat pracy w Polsce, które uprawniaj¹ do niepe³nej emerytury. Wystarczy mieæ 15-20 lat pracy w Polsce i w Stanach. Jest to olbrzymia ró¿nica, dziêki której tysi¹ce Polaków na imigracji staj¹ siê uprawnione do emerytury ZUS czy KRUS
– je¿eli tylko o tym siê dowiedz¹ i z³o¿¹ odpowiednie wnioski. Wiêcej w ksi¹¿ce pt. Emerytura polska i amerykañska, ich ³¹czenie i skutki Umowy o zabezpieczeniu spo³ecznym.
kañska, ich ³¹czenie i skutki Umowy o zabezpieczeniu spo³ecznym. Wdowia renta nie spowoduje redukcji Social Security przez Windfall Elimination Provision.
Amerykañska renta dla rodziny w Polsce Polsko-amerykañska umowa daje te¿ szansê na renty rodzinne Social Security rodzinom w Polsce. Renta Social Security (family benefits) nale¿y siê ¿onie (m¹¿owi) pracownika, mieszkaj¹cej w Polsce, na takich samych zasadach, jakby mieszka³a w Stanach. Nie przeszkadza fakt, ¿e nigdy nie by³a ona w Stanach i nie ma numeru Social Security. Renta nale¿eæ siê mo¿e by³ej ¿onie (mê¿owi), wdowie (wdowcowi), dzieciom w Polsce. Kwestie te wyjaœnia obszernie ksi¹¿ka „Ubezpieczenie spo³eczne Social Security”.
Nale¿na pomoc spo³eczna Ma³o zarabiaj¹cy mog¹ byæ uprawnieni do ró¿nych form pomocy spo³ecznej, szczególnie do Food Stamps, które teraz nazywaj¹ siê SNAP. Informacje mo¿na znaleŸæ w sieci: Nowy Jork http:// otda. ny. gov/programs/snap, New Jersey www.state.nj.us/humanservices/clients/welfare, Illinois www.dhs.state.il.us/page.aspx?item=30357. W innych stanach w Google wpisz „SNAP” ❍ i nazwê stanu.
Polska renta w USA ZUS czy KRUS wyp³acaj¹ w Polsce renty uprawnionym wdowom i wdowcom. Od czasu wejœcia w ¿ycie polsko-amerykañskiej umowy o ubezpieczeniu spo³ecznym, wdowa czy wdowiec mog¹ mieszkaæ w Stanach Zjednoczonych. Je¿eli jesteœ uprawniona, z³ó¿ wniosek. Instrukcje znajdziesz w sieci w witrynie ZUS-u oraz w ksi¹¿ce pt. Emerytura polska i amery-
El¿bieta Baumgartner jest autork¹ wielu ksi¹¿ek o profilu finansowym i konsumenckim, m.in. „Ubezpieczenie spo³eczne Social Security”, „Powrót do Polski”, „Amerykañskie emerytury” i „Emerytura reemigranta w Polsce. S¹ one dostêpne w ksiêgarni Polonia, 882 Manhattan Ave., oraz Exlibris, 140 Nassau Ave., Greenpoint, albo bezpoœrednio od wydawcy: Poradnik Sukces, 255 Park Lane, Douglaston, NY 11363, tel. 1-718-224-3492, www.PoradnikSukces.com.
16
GRUBE
KURIER PLUS 12 GRUDNIA 2015
RYBY
i
www.kurierplus.com
PLOTKI
Weronika Kwiatkowska
u Angelina Jolie i Brad Pitt w filmie „Nad morzem“. ni” i album z chwytliwym tytu³em ma szansê odnieœæ miêdzynarodowy sukces. Miejmy nadziejê, ¿e wystêpy w Polsce z nasz¹ utalentowan¹ wokalistk¹, równie¿.
u Maryla Rodowicz. Maryla Rodowicz straszy! Wróæ. U Maryli Rodowicz straszy. W domu. 100-letnia willa w Konstancinie – jak czytamy – kryje wiele mrocznych tajemnic. Jeden z w³aœcicieli powiesi³ siê, inny zapi³ na œmieræ. Na domiar z³ego ostatnio zjawiska nadprzyrodzone przybra³y na sile. „Czasami tak mocno stuka, ¿e to jest dziwne”- mówi gwiazda. „Moje koty patrz¹ w jeden punkt i je¿y im siê sierœæ na grzbiecie. Potem wodz¹ za czymœ wzrokiem. One po prostu widz¹ to, czego ja nie widzê”- przekonuje. Niepokoj¹ce odg³osy najczêœciej dochodz¹ z kredensu z kieliszkami, co Marylê niespecjalnie dziwi. Willa po wojnie zosta³a bowiem odebrana prawowitym w³aœcicielom i przekazana na lokale dla tzw. elementu. „W tym domu mieszka³o sporo pijaków”- mówi piosenkarka. Ale zaraz dodaje, ¿e nie szuka egzorcysty, bo dobrze ¿yje ze swoimi duchami. „S¹ przyjazne. Nie bojê siê ich”- deklaruje. Z³oœliwi s¹siedzi twierdz¹, ¿e jedyna osoba, która przypomina zjawê, to sama Maryla, któr¹ gdy zobaczyæ bez makija¿u i w koszuli nocnej, mo¿na œmia³o uznaæ za strzygê lub innego upiora. Na szczêœcie jak dot¹d nikt nie zaatakowa³ diwy czosnkiem. Ani kadzid³em.
* Branford Marsalis, amerykañski saksofonista i kompozytor jazzowy, rozpocz¹³ wspó³pracê z Ann¹ Mari¹ Jopek. O polskiej artystce mówi: „Ma umiejêtnoœci, których mog¹ jej pozazdroœciæ gwiazdy takie jak Madonna czy Beyonce. Anna wykonuje naprawdê trudne piosenki i robi to z ³atwoœci¹. Jest niesamowita”. Muzyk, który w latach 80. wspó³pracowa³ z Milesem Davisem, i którego solówka zagrana w „Englishman in New York” Stinga jest jedn¹ z najbardziej rozpoznawanych na œwiecie, nie kryje, ¿e uwielbia graæ w Polsce. „Dlaczego lubiê tutaj koncertowaæ? Bo macie to „coœ”, co nazywacie „s³owiañsk¹ dusz¹”- mówi Marsalis. „To trudne do opisania, ale ludzie z Europy Œrodkowej maj¹ coœ takiego, co sprawia, ¿e gra siê u was i z wami znakomicie. Uwierz mi – nie ma zbyt wielu takich miejsc na œwiecie”- deklaruje muzyk. „To chyba wynika z wra¿liwoœci. Prze¿ywacie muzykê o wiele intensywniej ni¿ inne nacje”- dodaje. Branford wyda³ w³aœnie p³ytê, pod doœæ niecodziennym tytu³em: „Four MFs Playin” Tunes” w wolnym t³umaczeniu: „Czterech skurwieli graj¹cych kawa³ki”. Jak widaæ jego wra¿liwoœæ jest nieco stêpiona. Ale – jak sam przyznaje„specjaliœci od marketingu s¹ zachwyce-
* „Ten film powsta³ po to, by o nim mówiæ, a nie go ogl¹daæ”- napisa³ jeden z krytyków o wspólnym dziele Angeliny Jolie i Brada Pitta. „Nad morzem” okaza³o siê totaln¹ klap¹. Historia Vanessy i Rolanda rozgrywa siê w eleganckim hoteliku na francuskiej Riwierze. By³a tancerka i sfrustrowany pisarz przechodz¹ kryzys ma³¿eñski. On od rana pije w hotelowym barze, ona rzadko wstaje z ³ó¿ka, chyba, ¿e po now¹ porcjê pigu³ek. Ca³oœæ jest piêknie wystylizowana, markowe ciuchy, drogie samochody i nuda, nuda, nic siê nie dzieje. „Film demonstruje przekonanie, ¿e widownia jest tak zdesperowana, by zajrzeæ w prywatne ¿ycie gwiazd, ¿e bêdziemy traciæ energiê na ogl¹danie ich smêtnych bohaterów, którzy nawet nie s¹ w stanie wykrzesaæ odrobiny energii dla siebie samych”- stwierdzi³a recenzentka „Village Voice”. I podsumowa³a rozmiar tej „artystycznej” klêski pisz¹c, ¿e dzienny przychód z biletów wyniós³ mniej, ni¿ liczna rodzina Jolie Pitt wydaje na lunch. I nie pomog³y wspólne wywiady, œcianki, sesje zdjêciowe. Okaza³o siê, ¿e „najpiêkniejsza para szo³biznesu” potrafi ju¿ tylko ³adnie wygl¹daæ. * Co innego panie z najs³ynniejszego kalendarza na œwiecie, które w tym roku zosta³y sfotografowane przez Annie Leibovitz. Nie wygl¹daj¹ byæ mo¿e tak „idealnie” jak celebrycka para, lecz stoj¹ za nimi powa¿ne dokonania na polu sztuki, kultury i sportu. „Bohaterkami kalendarza Pirelli 2016 s¹ kobiece osobowoœci, które wyró¿ni³y siê zawodowo i spo³ecznie”- mówi rzecznik prasowy firmy. „Naszym priorytetem by³o odciêcie siê od artystycznej przesz³oœci. Ukazanie postaci dok³adnie takimi, jakimi s¹. Bez cienia sztucznoœci”. Kto trafi³ przed obiektyw Leibovitz? Miêdzy innymi tenisistka Serena Williams, au-
u
Serena Williams.
torka skeczy wartych nagrody Emmy – aktorka Amy Schumer czy Patti Smith, wokalistka rockowa pisz¹ca nagradzane ksi¹¿ki. Kobiety ju¿ nie najm³odsze, o ró¿nych sylwetkach, odwa¿y³y siê wyst¹piæ w rozbieranej sesji fotograficznej, która – jak zapewnia autorka zdjêæ – nie zosta³a wyretuszowana w programie graficznym. To dla kalendarza Pirelli zupe³na nowoœæ. Tak, jak dla Playboya decyzja o tym, ¿e kolejne wydania popularnego magazynu nie bêd¹ ju¿ zawiera³y nagich zdjêæ ponêtnych króliczków. Czy¿by œwiat nareszcie trochê zm¹drza³? * Chyba za wczeœnie, by wysnuwaæ a¿ tak optymistyczne wnioski. Nadal kolorowe magazyny zajmuj¹ siê wy³¹cznie problemami rodziny Kardashianek: „Kim urodzi³a! Synek bêdzie nosi³ imiê: Saintczyli „œwiêty”, „usta Khloe znowu uros³y”, „Co siê sta³o z twarz¹ Caitlyn”, Kylie o wychudzonych psach: „Jedz¹ lepiej ni¿ niektórzy moi fani”. Bo – jak wiadomo nie od dzisiaj – najlepiej sprzedaje siê g³upota. Oraz go³e pupy. Najlepiej w rozmiarze XL. ❍
17
KURIER PLUS 12 GRUDNIA 2015
www.kurierplus.com
Emilia’s Agency 574 Manhattan Avenue, Brooklyn, NY 11222 663 Grandview Ave., Ridgewood, NY 11385, (718) 366-3200 www.mortonridgewood.com Pe³ne us³ugi pogrzebowe ju¿ od $3225. W tym wizytacje, trumna i wszystkie niezbêdne profesjonalne us³ugi. Przewóz zw³ok do Polski w konkurencyjnej cenie.
Greenpoint Properties Inc. Real Estate
Tel. 718-609-1675; 718-609-0222; Fax: 718-609-0555
Diane Danuta Wolska, broker Victor Wolski, associate broker
Dr Anna Duszka
✓ NA SPRZEDA¯:
Ostre i przewlek³e choroby dzieci i m³odzie¿y Badania okresowe i szkolne, szczepienia
Dwurodzinny dom murowany, Morgan Ave., po kapitalnym remoncie. Du¿e rozk³adowe mieszkania. £adny ogród. Wykoñczona piwnica i pralnia kontrakt
WYCENA DOMÓW I MIESZKAÑ WYNAJMUJEMY MIESZKANIA NOTARIUSZ
Manhattan Medical Center - 934 Manhattan Ave. Greenpoint
Ridgewood: 3-rodzinny -sprzedany. Potrzebne domy na sprzeda¿ ✓ i mieszkania do wynajêcia.
933 Manhattan Ave. (pom. Kent St. & Java St. www.greenpointproperties.com tel. 718-609-1485
Zapraszamy od poniedzia³ku do soboty.
PEDIATRA - BOARD CERTIFIED
Specjaliœci od sprzeda¿y nieruchomoœci Greenpoint, Williamsburg i okolice.
cell. 917-608-5344
✓ T£UMACZENIA DOKUMENTÓW ✓ ZASI£KI DLA BEZROBOTNYCH ✓ BILETY LOTNICZE ✓ WYSY£KA PIENIÊDZY I PACZEK ✓ EMERYTURY AMERYKAÑSKIE ✓ MIÊDZYNARODOWE PRAWO JAZDY ✓ NOTARY PUBLIC (zawsze w agencji)
PODATKI INDYWIDUALNE ROZLICZENIA BIE¯¥CE I LATA UBIEG£E 3 NUMER PODATNIKA - ITIN - posiadamy uprawnienia IRS do potwierdzania paszportów ✓ KOREKTA DANYCH W SSA ✓ PE£NOMOCNICTWA - APOSTILLE ✓ SPONSOROWANIE RODZINNE ✓ OBYWATELSTWO i inne formy 3
(718) 389-8585
Mo¿liwoœæ umówienia wizyty przez komputer - ZocDoc.com Chcemy reklamowaæ Twoj¹ firmê! Kurier Plus, tel. (718) 389-3018
Zainteresownych prenumerat¹ tygodnika
KURIER PLUS
Acupuncture and Chinese Herbal Center Dr Shungui Cui, L.Ac, OMD, Ph.D
– jeden z najbardziej znanych specjalistów w dziedzinie tradycyjnych chiñskich metod leczenia. Autor 6 ksi¹¿ek. Praktykuje od 43 lat. Pracowa³ we W³oszech, Kuwejcie, w Chinach. Pomaga nawet wtedy, gdy zawodz¹ inni.
informujemy, ¿e roczny abonament wynosi $80, pó³roczny $50, a kwartalny $30 Wystarczy zatelefonowaæ: (718) 389-3018
LECZY: katar sienny bóle pleców rwê kulszow¹ nerwobóle impotencjê zapalenie cewki moczowej bezp³odnoœæ parali¿ artretyzm depresjê nerwice zespó³ przewlek³ego zmêczenia na³ogi objawy menopauzy wylewy krwi do mózgu alergie zapalenie prostaty itd. l
l
l
l
l
l
l
l
l
l
l
l
l
l
l
l
l
Do akupunktury u¿ywane s¹ wy³¹cznie ig³y jednorazowego u¿ytku
W-NASSAU MEAT MARKET
Kiszka
144-48 Roosevelt Ave. #MD-A, Flushing NY 11354 Poniedzia³ek, œroda i pi¹tek: 12:00 - 7:00 pm; tel. (718) 359-0956 1839 Stillwell Ave. (off 24th. Ave.), Brooklyn, NY 11223 Od wtorku do soboty: 12:00-7:00 pm, w niedziele 12:00 - 3:00 pm (718) 266-1018 www.drshuiguicui.com Akcetujemy ubezpieczenia: 1199, Aetna, BCBS, Cigna, Elder Plan, Liberty, Magnacare, Multiplan, Triad Health (VHS), UHC Empire Plan
CARING PROFESSIONALS, INC. 70-20 Austin St, suite 135, Forest Hills, NY 11375 (718) 897-2273 wew.114 (F do 71 Ave. Forest Hills)
Najsmaczniejsze domowe wêdliny 915 Manhattan Ave. Brooklyn, N.Y. 11222 Tel: 718-389-6149
☛ Oferujemy prace dla opiekunek posiadaj¹cych legalny pobyt i certyfikat HHA. ☛ Tym, którzy nie maj¹ certyfikatu organizujemy bezp³atne kursy. ☛ Wszyscy, którzy kiedyœ u nas pracowali s¹ równie¿ mile widziani.
Oferujemy prace we wszystkich dzielnicach. Rejestracja w poniedzia³ki i œrody od godz. 10 am. Po informacje prosimy dzwoniæ od poniedzia³ku do pi¹tku w godz. 10 am - 4 pm. Mówimy po polsku.
18
KURIER PLUS 12 GRUDNIA 2015
896 Manhattan Avenue Suite 27 (na piêtrze) - Brooklyn, NY 11222
Tel: (718) 609-1560, (718) 383-6824, Fax: (718) 383-2412
MICHA£ PANKOWSKI TAX & CONSULTING EXPERT Us³ugi w zakresie:
✓ Ksiêgowoœæ ✓ Rozliczenia podatkowe indywidualne i biznesowe, w tym samochodów ciê¿arowych
✓ Rejestracja biznesu i licencje ✓ Konsultacje ✓ Bezpodatkowa zamiana domów ✓ #SS - korekty danych
Og³oszenia drobne Cena $10 za maksimum 30 s³ów
24-GODZINNY SERVICE, RYSZARD LIMO: us³ugi transportowe, wyjazdy, odbiór osób z lotniska, œluby, komunie, szpitale, pomoc jêzykowa w urzêdach, szpitalach oraz bardzo drobne przeprowadzki. Tel. 646-247-3498 DODA BETTER HOMES and GARDENS RE – FH Realty office: Tel. 718-544-4000 mobile: 917-414-8866 email:cezar@cezarsells.com
Email: Info@mpankowski.com
ADAS REALTY Licensed Real Estate Broker Biuro czynne codziennie od 9:30 rano do 7:30 wiecz.
w Domy w Condo w Co-Op w Dzia³ki budowlane w
SPRZEDAM Z powodu wyjazdu sprzedam: komplet mebli drewnianych do sypialni, wersalkê z pojemnikiem; drewniany stó³ kuchenny i cztery krzes³a, a tak¿e futro z norek br¹zowe, d³ugie, rozmiar œredni (12) stan bardzo dobry. Sprzedam tak¿e ikonê, wymiary -17/22,5 Tel. 718.229.5610 – Maria SZUKAM POKOJU M³oda, studiuj¹ca i pracuj¹ca na Manhattanie, poszukuje zamykanego pokoju. Tel.570.766.0569 E-mail kurun777@newschool.edu
Fortunato Brothers
DANIEL ANDREJCZUK
www.kurierplus.com
289 MANHATTAN AVE. (blisko Metropolitan Ave.) BROOKLYN, N.Y. 11211; Tel. 718-387-2281 Fax: 718-387-7042
CAFFE - PASTICCERIA ESPRESSO - SPUMONI GELATI - CAKES
Notariusz publiczny. Fachowa wycena domów.
MIESZKANIA DO WYNAJÊCIA 150 N. 9 Street, Brooklyn, NY 11249
Tel. (718)
599-2047
(347) 564-8241
Pijawki Pijawki medyczne stawiane na wszelkie schorzenia Oczyœæ swoje cia³o, pozbêdziesz siê chorób. Pijawki z hodowli, stawiane tylko jeden raz.
(646) 460 4212
Gabinety znajduj¹ siê w Greenpoint, NY, Garfield, NJ
NAUKA GRY na fortepianie, gitarze, skrzypcach, lekcje œpiewu. Szko³a z tradycjami.
Kobo Music Studio. Rejestracja: Bo¿ena Konkiel Tel. 718-609-0088
Nowy serwis po³¹czeñ autokarowych
W³oska ciastkarnia czynna codziennie do 11:00 wieczorem, a w weekendy do 12:00 w nocy. Zapraszamy.
Czytaj nas w internecie: www.kurierplus.com
www.kurierplus.com
KURIER PLUS 12 GRUDNIA 2015
19
20
KURIER PLUS 12 GRUDNIA 2015
www.kurierplus.com