DM Magazine december 2018 by Uitgeverij Van Gorcum

MAGAZINE

AFRIKAANSE GROOTMACHT IN DE SCHIJNWERPERS DRENTSE MOTORHELD EGBERT STREUER OP POLEPOSITION ITALIAANSE SCHILDERKUNST SPREZZATURA IN ZOMER 2019 ZWAARD VAN ECHTEN, CAROLEIN SMIT EN MATTHIJS RÖLING

NR. 2 / DECEMBER 2018 / € 1,-

DrentsMuseum_December-2018.indd 1 BEELDUITSNEDE.indd 1

30-11-18 15:18 20-11-18 18:09

SPONSOR

HOOFDSPONSORS

SUBSIDIEGEVER

BEGUNSTIGERS

TENTOONSTELLING NUBIË – LAND VAN DE ZWARTE FARAO’S SAMENWERKINGSPARTNER

EGBERT STREUER – NEDERLANDS MEEST SUCCESVOLLE WEGRACECOUREUR SAMENWERKINGSPARTNERS

SUBSIDIËNT TENTOONSTELLING SUBSIDIËNTEN TENTOONSTELLING

F o nD S BUSINESSCLUBLEDEN

ABC Nova, A. de Boer Groentotaal, Afier accountants + adviseurs, AlbertsKleve bureau voor grafisch ontwerp BNO, Alpha Adviesbureau, Argo Schoonmaakbedrijf B.V., Atlas Letselschade, Bierens van Boven advocaten, Bloemsma+Faassen, Boer & Croon, Bos&Bos Catering, Boutiquehotel De Gouverneur, Bouwmij Hendriks, Bureau Meesterschap, Catering & Partyservice J. van ‘t Hooge, Comfort Payroll, Destic, Dit is Newz Assen, DNK, Doornbos Suringar Wiersema Advocaten, draaijer+partners, Drukkerij Van Gorcum, Easymail DMP, Financieel-gezond.nl, Gemeente Assen, Gemeente Groningen, Gemeente Hoogeveen, Gemeente Midden-Drenthe, Gemeente Westerveld, Gemeente De Wolden, GGZ Drenthe, Greenledwalls, Hof van Saksen, Hotel Assen, Hotel de Jonge, ING, JAV Studio’s, Karmelieten B.V., Karssens Vastgoed B.V., KLOK Onderhoud- en Afbouwgroep B.V., Koninklijke van Gorcum, Landal GreenParks B.V., Lanting Reizen, Leijdsman Electro B.V., Liff Assen, McDonald’s, MTN accountants adviseurs, Multicopy Assen, Penthion Media Technologies, Ploegmakers beheer B.V., Rabobank Assen en Noord-Drenthe, REIN Advocaten & Adviseurs, RTV Drenthe, Screencom, SRC-Reizen, Sunoil Biodiesel, Switch IT Solutions, TCA Telecom & ICT, Team Relocations, Tijdhof Daverschot & De Jong Posthumus, Trip Advocaten & Notarissen, Trots, TSC Crowd Management, Univé Noord-Nederland, UNP accountants adviseurs, Vermaat Groep, Virol, Warenhuis Vanderveen Assen, Watter B.V., WBOOKS, WelZowijs Nederland, Ziengs Schoenen, Zorggroep Drenthe 2

DRENTS MUSEUM MAGAZINE

DrentsMuseum_December-2018.indd 2

30-11-18 15:18

INHOUDSOPGAVE Voorwoord 5

Voor je ligt de laatste editie van het Drents Museum Magazine oude stijl. Dank voor alle enthousiaste reacties die zijn binnengekomen op ons lezersonderzoek in het afgelopen juni-nummer. Onder meer met behulp van deze aanbevelingen gaan we het volgend jaar bij onze prachtige Italiaanse tentoonstelling Sprezzatura een restyling door voeren van het blad.

Museumshop 39 Colofon 42

NUBIE – LAND VAN DE ZWARTE FARAO’S Nieuwe kijk op de Nubische oudheid

AFRIKAANSE GROOTMAC HT IN DE SCHIJNWER PERS DRENTSE MOTORHEL D EGBERT STREUER OP POLEPOSITION ITALIAANSE SCHILDERK UNST SPREZZATURA IN ZOMER 2019 ZWAARD VAN ECHTEN, CAROLEIN SMIT EN MATTHIJS RÖLING

BEELDUITSNEDE.indd

Interview conservator Bastiaan Steffens

Smakelijk eten met de doden!

Abdallah Berbis Awadalla over de Nubische cultuur 14

Wat blijft staan als een huis is natuurlijk dat we voor alle bezoekers, vrienden en stakeholders van het Drents Museum een aantrekkelijk, gevarieerd en vooral informatief magazine willen maken. Daarom in deze editie vanuit verschillende invalshoeken veel aandacht voor de grote internationale archeologie-tentoonstelling Nubië. Met onze nieuwe conservator Bastiaan Steffens aan het woord, die zijn tanden zette in zijn eerste grote klus. Maar ook een ontroerend verhaal van de Nubiër Abdallah Berbis over zijn eigen bijzondere cultuur. Naast Nubië zoomen we ook in op de exposite over onze Drentse MAGAZINE motorheld Egbert Streuer. En er is natuurlijk nog veel meer te ontdekken. Veel lees plezier! NR. 2 / DECEMBER 2018

Denise Doxey, conservator Museum of Fine Arts, Boston 16 Publieksactiviteiten Nubië

EGBERT STREUER – NEDERLANDS MEEST SUCCESVOLLE WEGRACECOUREUR ‘Techniek is voor mij altijd de basis geweest’

Interview Rolf Biland, rivaal en vriend Egbert Streuer 20 Publieksactiviteiten Egbert Streuer

TIJDELIJKE TENTOONSTELLINGEN Het rariteitenkabinet van Carolein Smit

Sprezzatura: Una giornata particolare

De Moeder de Vrouw in KINK

Matthijs Röling

UITGELICHT Wapens uit Drentse bodem

Interview educator Albert Kool

/ € 1,-

DRENTS MUSEUM MAGAZINE

20-11-18 18:09

DrentsMuseum_December-2018.indd 3

30-11-18 15:19

Prachtig

Egypte 8 dagen v.a.

1.198

Culturele groepsreis inclusief: Egyptisch museum in Caïro piramides en sfinx in Gizeh Vallei der Koningen tempels Luxor en Karnak dubbeltempel Kom Ombo Dodentempel van Hatsjepsoet cruise Aswan – Luxor vertrek 2019 - 2020 • 17 februari • 17 maart • 28 april • 12 mei • 15 september • 20 oktober • 10 november • 15 december • 16 februari • 15 maart Prijs per persoon, inclusief: rechtstreekse vluchten EgyptAir • binnenlandse vlucht Caïro – Aswan • goede toeristenklassehotels • 5-sterrenschip (Egyptische classificatie) • 7x ontbijt, 3x lunch en 3x diner • excursies • audiosysteem • lokale gidsen • de beste SRC-reisleider Exclusief: entreegelden • ruimbagage • Calamiteitenfonds

Méér zien

met onze reisleiders! Dit is een ideale kennismaking met Egypte. Uw reis start in Caïro, de levendige metropool aan de Nijl met afwisselende bezienswaardigheden als musea, eeuwenoude moskeeën, piramides en sfinxen. Na een binnenlandse vlucht begint uw cruise over de Nijl, de levensader van Egypte. Vanaf het zonnedek geniet u van het afwisselende landschap. Op verschillende plekken gaat u aan wal om de mooiste tempels te bewonderen. Als u in Luxor aankomt, dan ontdekt u het prachtige oude Thebe: u bezoekt de Vallei der Koningen en het imposante tempelcomplex van Karnak. Dit is een prachtige reis waarvan u nog lang nageniet!

Kijk op SRC-reizen.nl of bel 050 - 3 123 123

SRC_DM_1018.indd 1 DrentsMuseum_December-2018.indd 4

SRC Reizen is trotse partner van het Drents Museum

24-10-18 15:19 15:14 30-11-18

18 15:14

Harry Tupan, foto Sake Elzinga

Hababak* *Welkom in het Nubisch

Met trots kijk ik namens ons hele team terug op de tentoonstelling Iran - Bakermat van de beschaving. Maar liefst 115.000 bezoekers kwamen naar Assen en genoten van deze uitzonderlijke tentoonstelling, die ook nog eens genomineerd is voor de Global Fine Art Awards. De uitreiking van deze awards vindt plaats in maart 2019 in New York. Onze winkelmedewerkers kwamen handen te kort. Zij verkochten maar liefst 6.000 boeken van de in totaal 8.500 exemplaren die in Nederland over de toonbank gingen. En nu is in het Nationaal Museum van Iran in Teheran een keuze uit de collectie hoogtepunten van het Drents Museum te zien. Wij zijn na het Louvre het tweede Europese museum dat daar zijn schatten toont. De volgende tentoonstellingen die wij laten zien, zijn ook van uitzonderlijke orde. Te beginnen met de grote internationale archeologie-tentoonstelling Nubië - Land van de Zwarte Farao’s, een samenwerkingsverband met het Museum of Fine Arts in Boston. We zijn erg verheugd met deze bijzondere samenwerking. Als bezoeker maak je kennis met het oude Nubië en de piramiden, sieraden en schatten van de Nubiërs. Vaak is Nubië weggezet als een kolonie van Egypte, maar wij presenteren juist een nieuwe kijk op de Nubische oudheid. En wat te denken van het werk van kunstenaar Carolein Smit? Haar keramische beelden zijn oogstrelend, bizar en grotesk tegelijk. Haar wandvullende werk Danse Macabre in de zaal toont haar virtuositeit en vakmanschap. Niet voor niets was deze internationale tentoonstelling ook te zien in het Victoria & Albert Museum in Londen en in het Grassi Museum in Leipzig. Een absolute must om te zien! Uiteraard staat het Drents Museum ook voor de regio, alhoewel de expositie Egbert Streuer - Nederlands meest succesvolle wegracecoureur natuurlijk van internationale allure is. Ik was er

zelf bij toen hij op 27 juni 1987 voor de eerste keer de Dutch TT in de zijspanklasse won. Deze tentoonstelling vertelt het verhaal van een beroemde Drent die ondanks zijn grote successen altijd zichzelf bleef. In de museale sector spelen begrippen als diversiteit en inclusie een steeds prominentere rol. En terecht. Een museum is er voor iedereen. Dat is waarom het Drents Museum bij voortduring programma’s op maat ontwikkelt om dat te onderstrepen. Denk aan Onvergetelijk Drents Museum, een programma voor mensen met dementie en hun mantelzorgers. Of het project Musea in Gebaren waarbij we dove museumdocenten inzetten om rondleidingen in gebarentaal te verzorgen. Onze educator Albert Kool vertelt waarom die programma’s zo belangrijk voor ons zijn. Het Drents Museum probeert voor onze bezoekers steeds weer om unieke collecties naar Assen te halen en daarbij verrassende activiteiten te organiseren. Geniet daarom van al onze mooie tentoonstellingen en publieksevenementen. Graag tot ziens in het Drents Museum! Harry Tupan, directeur DRENTS MUSEUM MAGAZINE

DrentsMuseum_December-2018.indd 5

30-11-18 15:19

George Andrew Reisner (1867-1942)

Dodenmasker van koningin Malakaye, 643–623 v. Chr

LAND VAN DE ZWARTE FARAO’S 16 december 2018 t/m 5 mei 2019 6

DRENTS MUSEUM MAGAZINE

DrentsMuseum_December-2018.indd 6

30-11-18 15:19

NIEUWE KIJK OP DE NUBISCHE OUDHEID Paul Klarenbeek, marketing en communicatie

Een nieuwe kijk op de Nubische oudheid. Dat staat centraal in de grote internationale archeologie-tentoonstelling Nubië - Land van de Zwarte Farao’s. Voorheen werd Nubië vaak weggezet als een kolonie van Egypte. Het Drents Museum brengt daar verandering in en presenteert het oude Nubië als een Afrikaanse grootmacht met een sterk ontwikkelde eigen identiteit. De Nubische cultuur vloeit voort uit eigen tradities in combinatie met Egyptische invloeden. In de tentoonstelling word je als bezoeker meegenomen in een Nubisch piramidenlandschap.

George Andrew Reisner (1867-1942)

Museum of Fine Arts in Boston In de afgelopen jaren heeft het Drents Museum al vaak unieke internationale archeologische collecties naar Nederland gehaald. Nu is het museum er in geslaagd om de grote Nubische collectie van het Museum of Fine Arts uit Boston naar Assen te brengen. Een collectie die zelden in Europa te zien is geweest. Aan de basis van die collectie staat de Amerikaanse egyptoloog George Reisner (1867-1942) die vanaf 1907 naar Nubië ging om opgravingen te doen. Door de bouw van dammen en schatgravers raakte het erfgoed namelijk bedreigd. Een deel van de vondsten nam hij volgens afspraak mee naar Amerika, het andere deel werd aan musea in Khartoem en Cairo geschonken. Veel objecten die in de tentoonstelling te zien zijn, zijn door Reisner gevonden.

DrentsMuseum_December-2018.indd 7

Ligging Nubië in Noord-Afrika met belangrijke vindplaatsen. Cataracten zijn stroomversnellingen in de Nijl die schepen maar moeilijk kunnen passeren.

Zwarte Farao’s Met Nubië bedoelen we het gebied ten zuiden van het ooit zo machtige Egypte: vanaf de zuidelijke grensstreek van Egypte tot aan de hoofdstad van het huidige Soedan, Khartoem. Met de rivier de Nijl als de rode draad door het gebied. In Nubië woonden koningen en farao’s die de macht van de Egyptenaren evenaarden en zelfs bevochten. Centraal in de tentoonstelling staan die hoogtijdagen van de Nubiërs. Omstreeks 760 v. Chr. vielen de Nubiërs Egypte binnen en namen de macht DRENTS MUSEUM MAGAZINE

30-11-18 15:25

Shabties van koning Taharqa, 690-664 v. Chr.

Rijke cultuur Schitterende sieraden, prachtig versierd aardewerk, standbeelden, amuletten en andere grafvondsten illustreren de rijke cultuur en het vakmanschap van de Nubiërs. Zij hadden bovendien een eigen schrift dat wel ontcijferd is, maar tot op de dag van vandaag niet begrepen wordt. De circa 300

indrukwekkende objecten uit de periode 2400 v. Chr. tot 350 na Chr. gaan onder meer over de drie opeenvolgende Nubische koninkrijken – Kerma, Napata en Meroë – en vertellen het verhaal van de haat-liefde verhouding tussen het oude Egypte en die Nubische koninkrijken. Absolute topstukken zijn de vondsten uit de piramide van koning Taharqa, zoals bijvoorbeeld de zogenaamde shabties, kleine figuurtjes die werden meegegeven in het graf van de overleden koning. Dit begrafenisritueel hadden de Nubiërs overgenomen van de Egyptenaren. Letterlijke betekenis van het woord shabtie is ‘hij die antwoordt’. De beeldjes dienden dus in het hiernamaals namens de dode persoon te antwoorden wanneer er een beroep op de dode werd gedaan.

DRENTS MUSEUM MAGAZINE

DrentsMuseum_December-2018.indd 8

30-11-18 15:19

Standbeeld van koning Senkamanisken, 643–623 v. Chr.

Schenkkan in de vorm van een Nijlpaard, 1700-1550 v. Chr.

Ingelegde ogen afkomstig uit grafkist, 593-568 v. Chr.

over. Zo kwamen de ‘zwarte farao’s’ op de troon, die een culturele renaissance hebben gestart in Egypte en Nubië. Onder hun gezag werden door het hele rijk tempels en paleizen herbouwd. Deze 25ste dynastie – de periode dat de Zwarte Farao’s over het EgyptischNubische Rijk regeerden - duurde tot 664 v. Chr., toen ze werden verdreven uit Egypte.

Midden: Armband met beeltenis van Hathor, 250-100 v. Chr. Rechts: Oorbel met twee hoofden van Hathor, 90 v. Chr. –50 na Chr.

Nubisch goud Veel pracht en praal en goud is er te zien in de tentoonstelling. Opvallend zijn de gouden sieraden uit het koninkrijk Meroë. Meroïtische koningen en koninginnen zie je vaak afgebeeld op reliëfs met grote gouden zegelringen, armbanden, oorhangers en halskettingen. De goudsmeden uit Nubië behoren tot de beste vakmannen uit de oudheid. De elegantie en het technisch vernuft van hun sieraden zijn bijzonder. Fascinerend zijn de zegelringen waarop olifanten, krokodillen en gieren te zien zijn, maar ook goden als Isis, Re en Amon. Koning Senkamanisken Het boegbeeld van de tentoonstelling is het standbeeld van koning Senkamanisken dat een prominente plek heeft in de zaal. Tussen ca. 640 en 620 v. Chr. regeerde deze koning over Nubië vanuit de stad Napata. Hij noemde zichzelf ‘Koning van Boven- en BenedenEgypte’. Het standbeeld toont de koning met twee cobra’s op zijn kroon. Dit is een symbool om aan te geven dat hij regeerde over zowel Egypte als Nubië, maar in feite had hij totaal geen invloed meer over Egypte. Waarschijnlijk is het standbeeld geplaatst op een plek nabij een tempel waar mensen offers aan de koning DRENTS MUSEUM MAGAZINE

DrentsMuseum_December-2018.indd 9

Zegelringen, 270 v. Chr. – 350 na Chr.

Schenkkan in de vorm van een Nijlpaard, 1700-1550 v. Chr.

Standbeeld van koning Senkamanisken, 643–623 v. Chr.

konden brengen. In 593 v. Chr. werd het beeld door de Egyptische farao Psamtik II beschadigd in een veldtocht naar Nubië.

30-11-18 15:19

INTERVIEW CONSERVATOR BASTIAAN STEFFENS

‘ GESCHIEDENIS VERBINDEN AAN TASTBARE OBJECTEN, DAT IS MIJN DRIJFVEER’ Paul Klarenbeek, marketing en communicatie

Ketting met amulet, 1700 – 1550 n. Chr.

Nubië – Land van de Zwarte Farao’s is de eerste grote tentoonstelling van conservator Bastiaan Steffens. ‘Ik heb nooit grote posters van Indiana Jones op mijn slaapkamer gehad, maar ben wel altijd geïnteresseerd geweest om geschiedenis te verbinden aan mooie tastbare objecten en dat verhaal te vertellen. Dat is mijn drijfveer.’

‘Enorm aanpassingsvermogen Nubiërs’ ‘Met de exposítie willen we duidelijk het beeld rechtzetten dat Nubië ondergeschikt was aan Egypte. De egyptoloog Reisner positioneerde Nubië als kolonie van Egypte en racistische denkbeelden waren hem niet vreemd. Bezoekers gaan juist ervaren dat de Nubiërs zelf een zeer rijke eigen cultuur hadden en zich 10

keer op keer opnieuw hebben uitgevonden. Met een enorm aanpassingsvermogen hebben ze steeds weer bloeiperioden gecreëerd uit totaal verschillende omstandigheden. Zo is er de periode dat ze invloeden haalden uit Egypte, de periode dat ze handel voerden met de Grieken en de Romeinen en natuurlijk de periode dat ze het vroegste Afrikaanse koninkrijk ten zuiden van de Sahara stichtten, het Koninkrijk Kerma (2400 v. Chr. - 1500 v. Chr.).’

Opgraving van een piramide bij Gebel Barkal, 1916

Van wetenschap naar publiek ‘Het Nubië-project is een fantastische uitdaging voor mij om na jaren van wetenschap nu direct voor een groot publiek te werken. Het dwingt mij om bij alles na te denken: waarom en voor wie maken we dit? Dat betekent continu proberen mijn gedachten te ordenen en inzichtelijk te maken voor een grote groep mensen. Wat betreft vormgeving van de expositie wilden we juist niet een traditionele Egyptologische tentoonstelling maken, maar de Nubische elementen benadrukken.’

Bastiaan Steffens, foto Sake Elzinga

Tussen 2013 en 2016 werkte Steffens als assistent docent en als onderzoeker aan de Universiteit Leiden, waar hij in 2016 cum laude is afgestudeerd. Vanaf februari 2018 is Steffens in Assen neergestreken. ‘Het is een zeer bijzondere plek om te werken omdat het Drents Museum zelf een topcollectie van wereldklasse in huis heeft en juist ook unieke archeologische collecties naar Assen haalt.’

DRENTS MUSEUM MAGAZINE

DrentsMuseum_December-2018.indd 10

30-11-18 15:19

Ketting met amulet, 1700 – 1550 n. Chr.

‘ Nubiërs hebben zichzelf keer op keer uitgevonden’

Opgraving van een piramide bij Gebel Barkal, 1916

Bastiaan Steffens, foto Sake Elzinga

Favoriete object ‘Mijn lievelingsobject in de tentoonstelling is dit halssnoer, dat heel veel vertelt over hoe de Nubiërs opereerden. De kralen van de ketting zijn in Nubië gemaakt. De zilveren amulethouder en de stervormige kralen komen uit Egypte. Daar werden amuletten van dit type gedragen door vrouwen, maar de Nubiër die dit halssnoer droeg was een soldaat. Waarschijnlijk heeft hij het als oorlogsbuit meegenomen uit Egypte. De ketting dateert uit 1700 – 1550 v. Chr. en is gevonden in een van de grootste koninklijke grafheuvels bij Kerma.’

DrentsMuseum_December-2018.indd 11

Publicatie Nubië en nog veel meer Onder eindredactie en samenstelling van Bastiaan Steffens is er bij de tentoonstelling een rijk geillustreerde publicatie verschenen, uitgegeven door WBOOKS in Zwolle. Dit boek laat zien hoe Nubië zijn eigen culturele identiteit kon blijven uitdragen ondanks de grote invloed van het buurland Egypte. Ook vertelt het hoe de Nubiërs de Egyptenaren zelfs wisten te verslaan. Verschillende internationale experts brengen verhalen over prachtige Nubische objecten, zoals gouden grafgiften van de Nubische koningen, rijk versierde offertafels en geroofde Egyptische standbeelden. Het boek is verkrijgbaar in onze Museumshop voor € 24,95. Naast de publicatie is er in de Museumshop een mooie selectie boeken rondom Nubië te vinden: van fotoboeken tot reisliteratuur en titels over de actuele situatie in Soedan. Natuurlijk zijn er ook weer prachtige ansichtkaarten en magneten van de objecten gemaakt.

DRENTS MUSEUM MAGAZINE

30-11-18 15:19

Offertafel van prins Tedeken, 200-100 v. Chr.

SMAKELIJK ETEN MET DE DODEN! In Nubië werden de doden niet zomaar begraven. Er waren uitgebreide rituelen nodig om te garanderen dat de dode het goed had in het hiernamaals. Een van de rituelen betrof het brengen van offers. Dit kon nog lang tot na de begraving van de overledene doorgaan, zodat er genoeg eten in het hiernamaals zou zijn. Voor het brengen van deze offers werden offertafels gemaakt die werden neergezet in grafkapellen naast de piramides van overleden heersers. Vaak is er eten te zien op de offertafels, dat moest dienen als een magische vervanging voor de offers wanneer het echte eten niet meer naar de offertafel werd gebracht. Deze offertafel is een van de topstukken in de tentoonstelling en komt uit een van de begraafplaatsen nabij de stad Meroë. De tafel hoort bij het graf van een zekere prins Tedeken en is gemaakt tussen 200 en 100 v. Chr.

De godin links is wellicht Nephthys (de godin van de onderwereld) of Isis. Isis was de Egyptische godin die ingelijfd werd door de Nubiërs in de periode 1500-1100 v. Chr. Isis werd beschouwd als de sterke moederlijke beschermster van de doden.

DRENTS MUSEUM MAGAZINE

DrentsMuseum_December-2018.indd 12

30-11-18 15:19

Op de centrale afbeelding zijn twee goden zien. Op de offertafel is nog een offertafel ingegraveerd. De goden zijn op de afbeelding zelf ook bezig met het brengen van offers. Op de offertafel van de goden liggen meerdere broden, een lotusbloem en druiventrossen.

De god rechts met de jakhalskop is Anubis. De dodengod Anubis werd duizenden jaren lang in Egypte vereerd, maar wordt hier afgebeeld met kleding die typisch is voor het Nubische Meroë.

Langs de randen van de offertafel zijn Meroïtische inscripties te zien. Het Meroïtische schrift duikt vanaf de 2de eeuw v. Chr. op. We weten dat het schrift geen gebruik maakte van een alfabet, maar fonetisch werkte. Elk teken vertegenwoordigde een klank, waarmee woorden kunnen worden opgebouwd. Het Meroïtische schrift is ontcijferd, maar nog niet leesbaar. Klanken zijn gereconstrueerd en bekend, maar de woorden zijn grotendeels onbegrijpelijk.

Onder in de steen is een holte te zien. Wanneer er vloeistof werd geofferd werd dit uitgegoten over de offertafel. De vloeistof kon zich in de holte verzamelen, waarna het langs het uitstekende deel naar beneden kon stromen. Waarschijnlijk werd hier water of wijn voor gebruikt.

DRENTS MUSEUM MAGAZINE

DrentsMuseum_December-2018.indd 13

30-11-18 15:20

INTERVIEW ABDALLAH BERBIS AWADALLA OVER NUBISCHE CULTUUR

‘ WIJ ZINGEN EN LACHEN SAMEN’ Paul Klarenbeek, marketing en communicatie

Volk van zangers Abdallah is zeiler en landbouwer, zijn vader had al een grote zeilboot van 18 meter lang en voer voor de handel op de Nijl tussen Soedan en Egypte. Abdallah zelf heeft jarenlang als schipper op een ‘felucca’ – een platte boot met een groot zeil - toeristen vervoerd op de Nijl. ‘We zijn als volk verbonden door de Nijl, het water van de rivier is als het bloed in onze aderen. We zijn een romantisch volk en zingen vaak. Elke dag hoor je de muziek op de Nijl. Zoals bij de zeilers die van Luxor naar Aswan varen, zij zingen voortdurend liederen voor de gasten. Om de mensen blij te maken en opdat ze deze mooie tocht niet vergeten.’ En Abdallah – zelf ook een begenadigd zanger – heft vervolgens een prachtig lied aan.

Abdallah en zijn vader Mohamed

‘Nee, wij Nubiërs zijn absoluut niet hetzelfde als Egyptenaren’, zo vertelt Abdallah met klem. ‘Wij hebben een eigen cultuur en bovendien een eigen Nubische taal, die niemand kan begrijpen, behalve wij Nubiërs!’ Respect en verdraagzaamheid zijn belangrijke waarden voor de Nubiërs. ‘Wij zijn een eerlijk volk en streven naar waarheid. Mensen van verschillende culturen en religies wonen bij ons prima naast elkaar, leven en laten leven.’

Abdallah op de Nijl

Hij glimt van oor tot oor bij de vraag wat voor hem de Nubische cultuur betekent anno 2018. De Nubiër Abdallah Berbis Awadalla is getrouwd met de Nederlandse Josee Selbach en samen wonen ze in Sehil, een eiland in de Nijl, drie kilometer ten zuiden van de Egyptische handelsstad Aswan. Voor de boekpresentatie van Josee zijn ze speciaal overgekomen naar Nederland.

‘ Het water van de rivier de Nijl is als het bloed in onze aderen.’ 14

DRENTS MUSEUM MAGAZINE

DrentsMuseum_December-2018.indd 14

30-11-18 15:20

Abdallah met een tabla Abdallah op de Nijl Abdallah en zijn vader Mohamed

Nederland – Nubië Fascinerend vond Abdallah zijn eerste bezoek aan Nederland in 1994. ‘Alles is er zo netjes en schoon, je ziet geen afval op straat. De mensen hebben het beste met je voor en respecteren elkaar. En mensen nemen hun verantwoordelijkheid. In Egypte hoor je heel vaak mensen ‘Malesh’ (sorry) zeggen als iets niet helemaal goed loopt, om maar ergens vanaf te zijn.’ In Nederland, merkt Abadallah op, kun je niets onbewaakt laten anders wordt het gestolen. ’In mijn dorp staat de deur altijd open, of de sleutel ligt boven de deurpost.’ Nubische gastvrijheid De gastvrijheid in Nubië is haast spreekwoordelijk. ‘Iedereen is altijd welkom in een Nubisch huis’, aldus Abdallah. ‘We eten, zingen en lachen samen. Iedereen moet doen, waar die zelf zin in heeft. Als je naar bed wil gaan, dan ga je naar bed. Wil je eten, dan gaan we eten maken.’ Josee beaamt die enorme gastvrijheid: ‘Waar je ook komt, je bent altijd welkom. De mensen zijn vrolijk, er is altijd muziek en de Nubiërs maken het leven niet moeilijker dan het is.’

‘Mijn eiland in de Nijl’ ‘Mijn leven met een Nubiër’ had heel goed de titel van het boek van Josee Selbach kunnen zijn, maar het is geworden ‘Mijn eiland in de Nijl’. Josee was jarenlang hoofd communicatie van het Groninger Museum en leerde in Caïro de Nubiër Abdallah kennen. Het was het begin van een grote liefde die tot op de dag van vandaag voortduurt. Over haar ervaringen en haar leven met Abdallah in twee culturen, schreef Josee een persoonlijk-autobiografisch boek. In het kader van onze tentoonstelling Nubie – Land van de Zwarte Farao’s wordt zij op zondag 30 december door schrijver Anton Brand geïnterviewd. De lezing begint om 14.00 uur in de Statenzaal en is gratis voor museumbezoekers met een geldig entreebewijs. Na het interview volgt een signeersessie met Josee. In de Museumshop is haar boek verkrijgbaar voor €19,95. (zie ook pagina 25)

DRENTS MUSEUM MAGAZINE

DrentsMuseum_December-2018.indd 15

30-11-18 15:20

INTERVIEW MET DENISE DOXEY, MUSEUM OF FINE ARTS BOSTON

‘NUBIË BLIJFT EINDELOOS BOEIEN’ Paul Klarenbeek, marketing en communicatie

Voor de tentoonstelling Nubië is het Drents Museum in zee gegaan met het Museum of Fine Arts (MFA) in Boston, met als doel om deze unieke Nubische collectie naar Assen te halen. Denise Doxey is conservator van de Nubische collectie in het museum in Boston en nauw betrokken bij de totstandkoming van de tentoonstelling. ‘Het was een waar genoegen om met het Drents Museum samen te werken. Ze zijn creatief en gewaagd in hun benadering. Ze maken tentoonstellingen waar bezoekers zich helemaal in kunnen onderdompelen.’

I s er de afgelopen jaren ook iets veranderd in hoe we met de Nubische geschiedenis omgaan? Zijn we alert op racisme? ‘Absoluut. Eerdere archeologen, onder wie ook George Reisner van het MFA, waren sterk beïnvloed door de raciale vooroordelen van hun tijd en ook door de vooroordelen van de oude Egyptenaren. Die schetsten altijd een negatief beeld van Nubië. Maar later onderzoek heeft aangetoond hoe belangrijk en machtig Nubië was. Ook spelen Soedanese archeologen nu een veel grotere rol dan vroeger.’ Wat is het belang van de Nubische collectie van het MFA? ‘Onze collectie is de grootste buiten Soedan. Nog belangrijker is, dat we ook de archeologische gegevens en foto’s hebben. Daardoor kunnen we de voorwerpen in hun context plaatsen. Wetenschappers van over de hele wereld komen bij ons onderzoek doen 16

Denise Doxey, conservator Nubische collectie Museum of Fine Arts, Boston

Hoe is de Nubische collectie in het MFA terechtgekomen? ‘Onze eerste activiteiten in Nubië waren noodopgravingen tijdens de bouw van de eerste Aswandam, in het begin van de 20ste eeuw. We bleven opgraven tot 1930, voornamelijk in Soedan. In die tijd deelden zowel Egypte als Soedan de vondsten met de opgravende instituten. Onze Nubische collectie is dus vrijwel volledig afkomstig uit wetenschappelijke opgravingen.’

‘ Uitstekende samenwerking met het Drents Museum’ naar zowel de collectie als de archieven. Het MFA heeft als enige museum zo’n veelzijdige Nubische collectie. Wij hadden als eerste in de Verenigde Staten een Nubische zaal. Naast de omvang en kwaliteit van de collectie, is vooral bijzonder dat alles is opgegraven door het MFA. We weten exact waar elk voorwerp vandaan komt. En we hebben voorwerpen

DRENTS MUSEUM MAGAZINE

DrentsMuseum_December-2018.indd 16

30-11-18 15:20

Kristallen hanger met hoofd van Hathor, 743-712 v. Chr.

‘ Het MFA heeft als enige museum zo’n veelzijdige Nubische collectie’

Denise Doxey, conservator Nubische collectie Museum of Fine Arts, Boston

uit de hele Nubische geschiedenis en in alle materialen, vaak van uitzonderlijke kwaliteit.’ Wat is uw favoriete voorwerp in de Nubiëtentoonstelling? ‘Dat is een lastige. Ze zijn me allemaal dierbaar. Maar als ik er een moet uitkiezen: de kristallen hanger met het hoofd van Hathor is absoluut een topper vanwege de verfijning en het technische niveau van het goudsmeedwerk.’ Wat is voor u het boeiendste aspect van de Nubische geschiedenis? ‘De Nubische beschaving heeft 6.000 jaar geduurd. In die periode veranderde de cultuur ingrijpend en verschoven de machtscentra. Maar Nubië bleef altijd het middelpunt van een uitgestrekt sociaal en economisch netwerk dat zich uitstrekte over grote delen van Afrika en gebieden rond de Rode Zee en de Middellandse Zee. Toch blijven de Nubiërs een mysterie, want ze hebben maar heel weinig geschreven bronnen over hun geschiedenis nagelaten.’ Waarom is in Europa maar zelden zo’n grote tentoonstelling over Nubië te zien geweest? ‘Ik denk dat dat komt omdat maar weinig mensen iets over Nubië weten. Op scholen wordt er niets over verteld. Nubië wordt overschaduwd door Egypte. Maar weinig Europeanen of Amerikanen reizen naar Soedan. De Nubische sites in Zuid-Egypte kwamen door de Aswandam onder water te staan. Het is helaas een vicieuze cirkel: omdat mensen onbekend zijn met Nubië durven musea geen grote tentoonstelling te riskeren. Dus blijft het onbekend.’

Wat is voor u zo bijzonder aan de samenwerking met het Drents Museum? ‘Het was een werkelijk uitstekende samenwerking. De conservatoren, ontwerpers en staf van het Drents Museum zijn heel creatief en gewaagd in hun benadering. Ze maken opwindende tentoonstellingen waarin de bezoeker zich helemaal kan onderdompelen. En het is een waar genoegen om met ze te werken. Ik hoop echt dat het MFA en het Drents Museum in de toekomst nog vaker bij tentoonstellingen gaan samenwerken’. Waarom moeten mensen beslist deze tentoonstelling in Assen gaan zien? ‘De kunst is schitterend en Nubië blijft eindeloos boeien. De mensen zullen een hoop leren. En bovendien: de opstelling in het Drents Museum is fantastisch!’ Wat hoopt u dat bezoekers in het Drents Museum gaan ervaren? ‘Ik hoop dat ze naar huis gaan met meer kennis over de Nubiërs en met meer waardering voor de vakkundigheid van de Nubische kunstenaars en ambachtslieden. Ook hoop ik dat ze verrast en verrukt zullen zijn over de prachtige presentatie in het Drents Museum.‘

DRENTS MUSEUM MAGAZINE

DrentsMuseum_December-2018.indd 17

30-11-18 15:20

Streuer en Schnieders, winnaars TT Assen,1987

Egbert Streuer, 1992

TENTOONSTELLING OVER DRENTSE MOTORHELD EGBERT STREUER

‘ TECHNIEK IS VOOR MIJ ALTIJD DE BASIS GEWEEST’

Paul Klarenbeek, marketing en communicatie

Met zijn ruige baard en imposante snor was hij in de jaren 80 en 90 een opvallende verschijning op de internationale motorcircuits. Maar bovenal viel hij op door zijn uitzonderlijke sportprestaties: drie keer wereldkampioen met bakkenist Bernard Schnieders in de zijspanklasse en twee maal winnaar van de TT in Assen. Van 10 februari tot en met 1 september 2019 staat de in Assen geboren Egbert Streuer centraal in de tentoonstelling Egbert Streuer – Nederlands meest succesvolle wegracecoureur. De expositie is een eerbetoon aan de Drentse snelheidsduivel (1954) die in zijn carrière maar liefst 22 Grand Prix-overwinningen wist te behalen. Aan de hand van onder andere zijn trofeeën, zijn motorpakken, motorblokken, origineel beeldmateriaal (uit de archieven van sportfotograaf Henk Keulemans, oud-manager Lee van Dam en het Drents Archief) vertelt het museum het verhaal van de zijspancoureur. Een van de hoogtepunten in de tentoonstelling is de in ere herstelde oude zijspan van Streuer in de herkenbare rood, zwart en witte kleuren van zijn hoofdsponsor Lucky Strike. De expositie is opgedeeld in vier thema’s: over de persoon Streuer, de coureur, de professor en de held die hij was voor een groot publiek. Samen optrekken met een team Aan de eettafel thuis in Grolloo vertelt ‘professor’ Egbert Streuer over zijn carrière: ‘Techniek is voor mij altijd het uitgangspunt 18

geweest. Al op jonge leeftijd zat ik te sleutelen aan mijn bromfiets. Later bij het zijspannen heb ik ook zelf altijd veel aan de techniek gedaan, totdat we de beste mensen konden uitzoeken voor het team. Het ging mij niet zozeer om het racen alleen. Het was voor mij veel meer. Samenwerken en gewoon samen optrekken met het team, dat vond ik leuk.’ Publicatie Bij de tentoonstelling verschijnt de gelijknamige publicatie, geschreven door motorsportjournaliste Natascha Kayser in samenwerking met motorsportfotograaf Henk Keulemans. Het boek is een uitgave van WBOOKS en is verkrijgbaar in onze Museumshop voor € 24,95.

DRENTS MUSEUM MAGAZINE

DrentsMuseum_December-2018.indd 18

30-11-18 15:20

Streuer en Schnieders, 1983

Streuer en Schnieders, winnaars TT Assen,1987

Zijspanduo Streuer/Schnieders, in actie tijdens GP Oostenrijk, 1987

Eerste TT-overwinning in 1987 ‘Absolute hoogtepunt was voor mij de eerste winst van de TT in Assen in 1987 samen met Bernard Schnieders. Ik was al drie keer wereldkampioen geweest, maar de TT hadden we nog nooit gewonnen. Steeds wist ik wel waarom het de keren daarvoor niet gelukt was. Door een motorisch mankement of bijvoorbeeld door regenval. Natuurlijk zijn er heel veel mooie zeges geweest die bijblijven, zoals de eerste keer op het podium of de eerste Grand Prix-overwinning in 1982 op Silverstone, maar de zege in 1987 op het eigen circuit in Assen was echt heavy!’

Activiteiten Na Harry Muskee en Tjerk Vermaning is de tentoonstelling over Egbert Streuer alweer de derde in de reeks van Spraakmakende Drenten. Tijdens de tentoonstelling organiseert het Drents Museum speciale instaprondleidingen door vrienden en oud-collega’s van Streuer. Ook is er een speciale Streuer-motorroute uitgezet in Drenthe die via onze website drentsmuseum.nl gedownload kan worden. Kijk verder op pagina 26 voor meer informatie.

DRENTS MUSEUM MAGAZINE

DrentsMuseum_December-2018.indd 19

30-11-18 15:20

INTERVIEW ROLF BILAND, RIVAAL EN VRIEND EGBERT STREUER

‘ TACTISCH GEZIEN WAS EGBERT ERG SLIM’ Bart Waninge, marketing en communicatie

Rolf Biland was jarenlang de grote rivaal van Egbert Streuer in het wereldkampioen schap zijspan. Samen leverden ze prachtige gevechten af op het scherpst van de snede. De Zwitser Biland, die zelf zeven wereldtitels won in de zijspanklasse, waarvan zes met bakkenist Kurt Waltisperg, kijkt met heel veel respect en plezier terug op de strijd met Egbert Streuer.

Hoe opereerde Egbert in de zijspansport? ‘In het begin nam Egbert, met zijn bakkenist Johan van der Kaap, het allemaal niet zo serieus. We waren concurrenten, maar voor mij was het niet zo bedreigend. Dat veranderde meteen toen Bernard Schnieders bakkenist werd. Manager Lee van Dam heeft met zijn inbreng ook bijgedragen aan de professionaliteit van Egbert en zijn team. Van het ene jaar op het andere waren ze er. Ook technicus Rinus van Kasteren had daar een belangrijk aandeel in. Streuer had hiermee een team om zich heen gebouwd waarmee hij een grote concurrent van mij werd. Soms had ik het gevoel dat het Egbert allemaal zelf niet zoveel deed, maar dat het team hem gevormd heeft.’ Wat was zijn kracht als coureur? ‘Tactisch gezien was Egbert erg slim. Ook met de banden was hij erg goed. Er was in 20

onze tijd ook al veel discussie over de banden, maar Egbert kreeg het altijd voor elkaar om in de laatste ronden nog goede banden over te hebben. Hij kon banden lezen. Ik kon dat ook wel, maar er waren niet veel andere coureurs die dat ook konden.’ Heeft u een hilarische anekdote over de tijd met Egbert? ‘Legendarisch waren de momenten na de TT in Assen. Mijn team werd altijd uitgenodigd in café Hofsteenge in Rolde en daar gingen we dan ook altijd naartoe. Maakt niet uit wie er won. Meestal had één van ons twee wel gewonnen. En daar zijn dan ook een aantal dingen gebeurd, die je dan doet als je jong bent. Er waren ook altijd wel gridgirls aanwezig op het feestje en dat was erg leuk natuurlijk. Zonder verder in detail te treden, maar het was echt legendarisch.’

Rolf Biland (l) en Egbert Streuer, TT Assen, 1992

Hoe was uw relatie met Egbert gedurende al die jaren? ‘In eerste instantie waren wij concurrenten op de baan, maar daarnaast zijn er weinig coureurs met wie ik beter contact had. Je zou het een vriendschap kunnen noemen. Dat was op de één of andere manier mogelijk met Egbert, want hij heeft nooit vuil of gemeen gedaan. Hij heeft mij natuurlijk niet zijn cilinder laten zien en gezegd hoe hij het doet, ieder ging zijn eigen weg, maar tot op de dag van vandaag zijn we nog vrienden.’

DRENTS MUSEUM MAGAZINE

DrentsMuseum_December-2018.indd 20

30-11-18 15:20

DrentsMuseum_December-2018.indd 21

30-11-18 15:20

Rolf Biland (l) en Egbert Streuer, TT Assen, 1992

TEL 0592 - 341 341

CONTAC T

VEEL MEER DAN EEN HOTEL DrentsMuseum_December-2018.indd 22

→ LUXUEUZE HOTELKAMERS → RESTAURANT 28DINING → 28EVENTS → LIVE COOKING BUFFET → EIGEN MOESTUIN

→ VERGADERINGEN, FEESTEN & CONGRESSEN → HIGH WINE / HIGH TEA → LAZY SUNDAY BRUNCH → BEAUTYSALON 28BEAUTYBAR

VAN DER VALK HOTEL ASSEN BALKENWEG 1 ASSEN +31 - 592 85 15 15 INFO@ASSEN.VALK.NL HOTELASSEN.NL

30-11-18 15:20

Assen | Kruisstraat 30

Haren | Brinkhorst 4/8

Assen | Kruisstraat 30 Haren | Brinkhorst 4/8 Alan & Red - Angels - Ana Alcazar - Beaumont Junkie Eroke - Fresh Assen |- Catwalk Kruisstraat 30- Culture - Creenstone -Haren Haren Assen | Kruisstraat 30 | Brinkhorst 4/8 Frank Lyman Gardeur - Geisha - Jane Lushka - -Juffrouw Jansen- -Culture Mos Mosh - Maryley -- Eroke Nümpf-Object Alan & Red -- Angels - Ana Alcazar - Beaumont Catwalk Junkie - Creenstone - Fresh Assen Kruisstraat 30- Rhino Haren Assen | Brinkhorst |Junkie Kruisstraat 4/830- Creenstone - Eroke Alan & Junkie Red- Summum - Angels - Ana Alcazar- Tramontana - Beaumont - Catwalk - Culture & Pelle - Reset - Smash Lemon - -Sandwich Alan|Poools & Red ---Parami Angels Ana Alcazar - Beaumont Catwalk - -Culture Creenstone - Fresh Frank Lyman Gardeur - Geisha - Jane Lushka - -Juffrouw Jansen Mos Mosh - Maryley -- Eroke Nümpf-Object Frank Lyman Gardeur Geisha Jane Lushka Juffrouw Jansen Mos Mosh - Maryley - Nüm FrankPoools Lyman- -Parami Gardeur - Geisha - Jane Lushka - Juffrouw Jansen - Mos Mosh - Maryley - Nümpf-Object - Rhino Pelle - Reset - Smash Lemon - Summum Sandwich - Tramontana Alan & Red - Angels -&Ana Alcazar - Beaumont - Catwalk Junkie - -Culture - Creenstone - Eroke - Fresh Alan & Red - Angels - Ana Alcazar Poools Parami Rhino & Pelle Reset Smash Lemon Summum - Sandwich - Tramont Poools - Parami - Rhino & Pelle - Reset - Smash Lemon - Summum - Sandwich - Tramontana Frank Lyman - Gardeur - Geisha - Jane Lushka - Juffrouw Jansen - Mos Mosh - Maryley - Nümpf-ObjectFrank Lyman - Gardeur - Geisha - J Poools - Parami - Rhino & Pelle - Reset - Smash Lemon - Summum - Sandwich - Tramontana Poools - Parami - Rhino & Pell Assen | Kruisstraat 30

Haren | Brinkhorst 4/8

Alan & Red - Angels - Ana Alcazar - Beaumont - Catwalk Junkie - Culture - Creenstone - Eroke - Fresh Lyman - Gardeur - Geisha - Jane Lushka - Juffrouw Jansen - Mos Mosh - Maryley - Nümpf-Object

DrentsMuseum_December-2018.indd 23 Frank

30-11-18 15:20

PUBLIEKSACTIVITEITEN

In schoolvakanties ook op maandag open

RONDLEIDING NUBIË

GRATIS LEZING NUBIË Ontdek in korte tijd de rijke en hoogstaande cultuur van Nubië! De bewoners van Nubië stichten een van de oudste koninkrijken van het continent, houden de Perzen en Romeinen tegen en weten het oude Egypte te veroveren. Als zwarte farao’s van de 25ste dynasty heersen ze over hun machtige noorderbuur. In de oudheid is Nubië het handelscentrum tussen het Middellandse Zeegebied, zuidelijk Afrika en de gebieden rond de Rode Zee. Tijdens de gratis lezing leer je alles over het unieke karakter van Nubië en het rijke verleden van Noord-Afrika. volwassenen elke donderdag- en zondagmiddag van 16 december tot en met 5 mei 2019 om 14.00 en 15.00 uur (zie website voor uitzonderingen)

FAMILIEROUTE NUBIË Bij de tentoonstelling Nubië is een speciale familieroute ontwikkeld. Leuk voor jong en oud. Je vindt de route bij de entree van de tentoonstelling. Een route vol verrassende en vermakelijke kijk,- doe-, denken speelopdrachten. Als je deze route volgt, ontdek je allerlei dingen die voor andere bezoekers verborgen blijven! families met nieuwsgierige kinderen vanaf 8 jaar

DRENTS MUSEUM MAGAZINE

DrentsMuseum_December-2018.indd 24

30-11-18 15:20

Uitzicht over Nuri gebied voor opgraving, 1 mei 1917, Foto: Mohammedani Ibrahim ibrahim

Iedereen kent het oude Egypte, maar over zuiderbuur Nubië weten we veel minder. Onze museumdocent vertelt je graag uitgebreid over de Nubische cultuur en de prachtige voorwerpen uit het Museum of Fine Arts in Boston die nu tijdelijk in Assen te zien zijn. voor groepen volwassenen, in Nederlands, Engels, Duits en in Nederlandse gebarentaal op aanvraag vanaf 10 personen, € 5 per persoon (excl. museumentree) Reserveren is noodzakelijk via reserveringen@ drentsmuseum.nl Oorbel van goud en emaille, 100 - 320 na Chr.

Opgraving, 1916, Foto: Mohammedani Ibrahim ibrahim

DOORLOPEND

Abdallah en Josee

Alle activiteiten zijn gratis toegankelijk voor bezoekers met een geldig entreebewijs, tenzij anders vermeld. Kijk voor het actuele en uitgebreide activiteitenprogramma op drentsmuseum.nl

TE GAST LEZINGEN NUBIË TE GAST: JOSEE SELBACH OVER MIJN EILAND IN DE NIJL

Hoe komt een collectie Nubische oudheden terecht in het Museum of Fine Arts in Boston? Dat heeft alles te maken met het werk van de Amerikaanse archeoloog George Reisner (1867-1942), die tussen de grote wereldoorlogen allerlei opgravingen deed in en rond de Nubische piramiden. Conservator Bastiaan Steffens van het Drents Museum vertelt over de vondsten van Reisner en de Nubische cultuur. volwassenen zondag 17 februari 2019 van 14.00 – 15.00 uur

TE GAST: HUUB PRAGT OVER HET LOT VAN DE NUBIËRS

Borstschild van dwergengod Bes, 743 – 712 na Chr.

De expo Nubië – Land van de Zwarte Farao’s’ gaat over de hoogtijdagen van het Nubische rijk. Maar wat gebeurde er daarna? Hoe verging het de Nubiërs in de loop van de geschiedenis, zijn er nog steeds Nubiërs en waar vinden we hen? Wat is er nog terug te vinden van de oude koninkrijken Kerma, Napata en Meroë? Egyptoloog Huub Pragt schreef diverse boeken over Egypte en Nubië en kent het gebied op zijn duimpje. volwassenen zondag 27 januari 2019 van 14.00 - 15.00 uur

LEZING NUBIË – VRIJE ACADEMIE Uitzicht over Nuri gebied voor opgraving, 1 mei 1917, Foto: Mohammedani Ibrahim ibrahim

Oorbel van goud en emaille, 100 - 320 na Chr.

Abdallah en Josee

Josee Selbach is getrouwd met de Nubische zeiler en landbouwer Abdallah Berbis. In haar boek Mijn eiland in de Nijl schrijft ze over haar leven in Zuid-Egypte. Tijdens deze editie van Te Gast in het Drents Museum wordt Josee Selbach geïnterviewd door schrijver Anton Brand. volwassenen zondag 30 december 2018 van 14.00 - 15.00 uur

TE GAST: BASTIAAN STEFFENS OVER NUBISCH ERFGOED UIT BOSTON

In de archeologische tentoonstelling Nubië – Land van de Zwarte Farao’s vertellen verschillende archeologische vondsten het verhaal van de ‘zwarte farao’s’, die tussen 750 en 664 voor Christus het Egyptische Rijk regeerden. Diana de Wild vertelt alles over de haat-liefdeverhouding tussen het oude Egypte en de Nubische koninkrijken. volwassenen zaterdag 23 maart en donderdag 25 april 2019 van 11.30 - 12.30 uur € 18 (excl. museumentree) Aanmelden is noodzakelijk via www.vrijeacademie.nl

DrentsMuseum_December-2018.indd 25

DRENTS MUSEUM MAGAZINE

30-11-18 15:20

PUBLIEKSACTIVITEITEN EGBERT STREUER RONDLEIDING OOGGETUIGEN OVER EGBERT STREUER Tijdens de instaprondleiding Ooggetuigen over Egbert Streuer geven vrienden en oud-collega’s van Streuer hun kijk op de wereld van het zijspanracen, de mens Streuer en het geheim achter zijn succes. volwassenen elke vierde zondagmiddag tijdens de looptijd van de expositie 10 februari t/m 1 september 2019 van 11.30 - 12.15 uur tentoonstelling Egbert Streuer Reserveren op de dag zelf vanaf 11.00 uur bij de informatiebalie (max 20 deelnemers). TIP: combineer een instaprondleiding met de Streuermotorroute door Drenthe.

FILMCOMPILATIE 100 JAAR MOTORRIJDEN & RACEN IN DRENTHE

Egbert Streuer 1992, Foto: Henk Keulemans

Dankzij de TT (Tourist Trophy) van Assen zijn motorrijden en Drenthe al bijna honderd jaar lang onlosmakelijk met elkaar verbonden. Tijdens de TT-week tonen we in de majestueuze Statenzaal doorlopend meer en minder bekende films over het motorrijden en racen in Drenthe uit de collectie van het Drents Archief. jong & oud woensdag 26, donderdag 27 en vrijdag 28 juni 2019 van 11.00 - 17.00 uur TIP: het Drents Archief toont tijdens de TT-week een filmcompilatie met onder andere nieuw binnengekomen historisch beeldmateriaal van de TT. (kijk op www.drentsarchief.nl)

TE GAST: BEORN NIJENHUIS OVER DE PSYCHE VAN DE MOTORRIJDER Je bent dol op motoren en hoge snelheden of je bent het niet. Wat maakt dat sommige mensen wel het gevaar opzoeken en met 180 kilometer per uur over de smalste kronkelweggetjes scheuren en anderen niet? En welke eigenschappen heb je eigenlijk nodig om topsport te kunnen bedrijven? Neurowetenschapper en oud-topsporter Beorn Nijenhuis gaat in op deze en andere vragen in zijn lezing Over de psyche van de motorrijder volwassenen zondag 3 maart 2019 van 14.00 - 15.00 uur

MOTORROUTE IN DE SLIPSTREAM VAN EGBERT STREUER Zijn favoriete terrasje, de fraaiste dorpjes, de lekkerste bochten, de meest interessante bezienswaardigheden en de mooiste vergezichten. Speciaal voor de tentoonstelling over zijn leven heeft motorcoureur Egbert Streuer een motorroute door Drenthe uitgetekend. De route maakt een bezoek aan Egbert Streuer - Nederlands meest succesvolle wegracecoureur pas echt helemaal compleet. Je vindt de (gratis) route via onze website www.drentsmuseum.nl of op de flyer bij de tentoonstelling. Bekijk Drenthe in de ‘slipstream’ van Egbert Streuer!

DRENTS MUSEUM MAGAZINE

DrentsMuseum_December-2018.indd 26

30-11-18 15:20

EN MEER DE ZAAK VERMANING IN DRIE BEDRIJVEN Zijn de vondsten van Vermaning nu wel of niet echt? En is amateurarcheoloog Tjerk Vermaning nou wel of geen vervalser? Anja Schuring , coauteur van het boek De Zaak Vermaning, belicht de jonge jaren van Vermaning, Reinder van der Molen, de advocaat van Vermaning, gaat in op de strafzaak en conservator Wijnand van der Sanden geeft zijn kijk op de vondsten van Vermaning. volwassenen zaterdag 12 januari 2019 van 14.00 - 15.30 uur

WORKSHOP LANG LEVE HET VOORJAAR! Bij de tentoonstelling De Vier Jaargetijden organiseren wij tijdens de actiemaand Gekleurd Grijs een workshop tekenen. Na een inleiding over de kunst rond 1900 en een rondleiding langs het werk in de tentoonstelling, ga je aan de slag onder vakkundige begeleiding van Kirsten Kampinga. senioren woensdag 3, 10 en 17 april 2019 van 13.30 - 15.00 uur tentoonstelling De Vier Jaargetijden € 8,50 (incl. museumentree) Reserveren noodzakelijk via reserveringen@drentsmuseum.nl TIP: Een beetje ervaring met tekenen is mooi meegenomen, maar iedereen kan meedoen!

OPA- & OMADAGEN IN VOORJAARSVAKANTIE! Tijdens de Opa- en Omadagen bruist het van de activiteiten in het Drents Museum, het Drents Archief en bij Kunstencentrum ICO. Leuk voor jong & oud. Ook voor de allerkleinsten (vanaf 4 jaar) is er van alles te doen. families met kinderen van 4-12 jaar dinsdag 19, woensdag 20 en donderdag 21 februari 2019 van 13.00 - 17.00 uur Drents Museum, Drents Archief, ICO (start bij de groepsentree van het Drents Museum) kinderen tot en met 12 jaar gratis / volwassenen € 9,50 Kijk voor reserveren op www.drentsmuseum.nl

DRENTS MUSEUM MAGAZINE

DrentsMuseum_December-2018.indd 27

30-11-18 15:20

HET RARITEITENKABINET VAN CAROLEIN SMIT Toos Arends, conservator

Zij exposeerde onlangs nog in het Victoria & Albert Museum in Londen en in het Grassi Museum in Leipzig. Nu zijn de indrukwekkende beelden van kunstenaar Carolein Smit in de tentoonstelling L’amour fou in het Drents Museum te zien. Toos Arends, conservator moderne en hedendaagse kunst, vertelt wat haar fascineert in Smits werk en waarom je deze expositie niet mag missen. De beelden van Carolein Smit pakken je volledig in met hun schoonheid en glanzende uiterlijk. Je wordt er hebzuchtig van. Ze zijn zó goed gemaakt dat de vogels, hazen en andere dieren in hun bezigheden bevroren lijken te zijn en tenslotte versteend. Maar het is ook alsof ze elk moment weer kunnen ontwaken. Alsof ze maar even met hun haren of veren hoeven te schudden om gewoon weer verder te gaan met hun dagelijkse doen. Als toeschouwer sta je er vol verwondering naar te kijken. En dat is precies wat Carolein Smit het liefste ziet. Flinterdunne rolletjes klei Ik ontmoet Carolein Smit in haar atelier, met een prachtig uitzicht over de Belgische velden en kronkelwegen. Ze zit tevreden op haar kruk flinterdunne rolletjes klei te draaien om die vervolgens in een zelf ontworpen hulpstuk te verzamelen. Als dit vol is, drukt ze de slierten één voor één tegen de ‘huid’ van wat een haas moet gaan worden. Langzaam ontstaat een vacht, die de plooien in het vel volgt. Je ziet het dier onder je ogen tot leven komen, om bij wijze van spreken vervolgens snel als een verre nazaat van Cuwaert de Haas uit het middeleeuwse boek ‘Van den Vos Reynaerde’, te verdwijnen in datzelfde Belgische landschap. Kortom: de beelden van Carolein Smit roepen – of je nu wilt of niet - verhalen op. Of misschien nog beter: ze brengen ze tot leven.

Mythen Deze verhalen verwijzen naar mythen, fabels of parabels, verhalen waarin dieren menselijke eigenschappen hebben, of ten minste een mix van dierlijke en menselijke eigenschappen vertonen. Soms vergroeien ze letterlijk met de natuur, zoals de Barometz, een schaap dat met zijn navelstreng vastzit aan een boomstronk die in de grond groeit. Het middeleeuwse verhaal uit het Verre Oosten vertelt hoe het dier zichzelf in leven moest houden met voedsel dat rond de boomstronk groeide binnen een bepaalde afstand tot zijn kop. Als dat opgevreten was, ging het dier dood. Zijn botten waren geliefd, omdat het mensen helderziend maakte. Botten en skeletten Ook Carolein Smit houdt van botten en vooral van skeletten, niet alleen van dieren, maar ook van mensen. Die duiken overal, in allerlei houdingen op: ze zitten, behangen met juwelen, op een steen of te paard. Smit lijkt er plezier aan te beleven om de schitterende pracht van een juwelenvracht te combineren met verval. Ze wil het kantelpunt tussen ernst en melodrama, tussen schuld en onschuld en tussen leven en dood in haar werk zichtbaar maken. Ze doet dat door letterlijk tegenstellingen te laten zien zoals bijvoorbeeld in de vele dansende skeletten op de wanden, die ondanks hun vrolijkheid toch echt dood zijn. Bij bijna alle beelden is de humor nooit ver

DRENTS MUSEUM MAGAZINE

DrentsMuseum_December-2018.indd 28

30-11-18 15:21

Carolein Smit, Drents heideschaap met herderin, 2017, keramiek, collectie Drents Museum

te zoeken, want een tobberig met een scheve Tiara bekroond skelet van een paus is toch vooral ook geestig. Liefhebben Smit combineert haar techniek met een voorliefde voor het uitzonderlijke, het zeldzame en het bijzondere. Ze vindt inspiratie bij raadselachtige collecties zoals rariteitenkabinetten, wetenschappelijke collecties, Wunderkammers en devotieobjecten. Ze laten de dwaalwegen van de natuur zien en de hang van de mens om via de wetenschap het bovennatuurlijke en het onbekende te bezweren. Ze helpen Smit om haar bedoelingen voor het voetlicht te brengen: liefhebben, daar gaat het om, maar niet slechts

het zorgeloze liefhebben. Het gaat bij haar ook vooral om die andere kant van het liefhebben: de pijn, het kwetsbare, het onvervulde, maar ook het gevaar van liefhebben. Kortom, een complex geheel van emoties, oordelen en intuïtie. Het is deze combinatie van het ‘vreemde’, de ‘glitter en glamour’, humor en techniek die haar beelden zo aantrekkelijk maken. L’amour fou van Carolein Smit is nog te zien tot en met 3 maart 2019. In samenwerking met WBOOKS, V&A Museum Londen en Grassimuseum Leipzig is de oeuvrecatalogus Carolein Smit | WORKS in 2018 verschenen. De publicatie is verkrijgbaar in de Museumshop voor € 29,95. DRENTS MUSEUM MAGAZINE

DrentsMuseum_December-2018.indd 29

30-11-18 15:21

Na de prachtige tentoonstelling kunt u schuin tegenover het museum heerlijk lunchen en dineren bij Liff. Museum diner aanbieding: 2-gangen menu voor 22,-

Brink 14 9401 HS Assen 0592 - 302 777 www.liffinassen.nl

Koffie | Lunch | Diner

DrentsMuseum_December-2018.indd 30

NUBIĂ&#x2039; Land van de Zwarte Faraoâ&#x20AC;&#x2122;s

30-11-18 15:21

Ludinge 13, 9471 JD Zuidlaren T. (050) 317 24 10 E. info@theatermozaiekzuidlaren.nl

www.zorggroepdrenthe.nl

DIT SEIZOEN IN THEATER MOZAIEK

SIMON & GARFUNKEL ACOUSTIC

ANNE-MARIE JUNG

MATROESJKA

Bel met onze afdeling cliëntadvisering, T. (0592) 33 12 32. Zij helpen u graag verder. Waar u thuis bent

JORIS LINSSEN & CARAMBA

LOEK PETERS

CAROLA SMIT, DICK PLAT EN DENNIS SIER

KO M GE N IET E N! JANKE DEKKER EN AMY EGBERTS

PETER FABER

THUISZORG NODIG?

GERARD ALDERLIEFSTE

YVONNE VAN DEN EERENBEEMT

AGEETH DE HAAN

KIJK VOOR MEER INFORMATIE EN TICKETS OP WWW.THEATERMOZAIEKZUIDLAREN.NL

Wij zijn dagelijks geopend, kijk voor onze actuele openingstijden op de website! U kunt bij ons terecht voor lunch gerechten, plates of een diner à la carte. U bent ook van harte welkom voor een overheerlijk kopje koffie of een gezellige borrel. Hoekbree 1, 9403 GR Assen. T. (0592) 79 40 25. www.messchenstaete.nl/demesschen

noorDerstaete 40 9402 Xb assen (0592) 37 97 37

www.unp.nl

AccountAnts Adviseurs

DrentsMuseum_December-2018.indd 31

DuiDelijk betrouwbaar no-nonsense

30-11-18 15:21

NIEUWE AANWINST: ZWAARD VAN ECHTEN

WAPENS UIT DRENTSE BODEM Wijnand van der Sanden, conservator archeologie Je zou bijna denken dat de Drenten uit de Bronstijd (1900-750 v. Chr.) slordig met hun kostbare bezittingen omgingen. Geregeld krijgen de archeologen van het Drents Museum bronzen wapens en sieraden onder ogen die door detectorzoekers in de bodem zijn aangetroffen. De afgelopen jaren heeft het museum enkele bijzondere vondsten aangekocht. Met als topstuk het Zwaard van Echten. Deze en andere vondsten zijn tot en met 3 maart 2019 te zien in de kleine presentatie Wapenoffers uit de Bronstijd. Die titel verraadt al dat de bronzen voorwerpen destijds niet door slordigheid in de bodem zijn beland. Integendeel.

Schitterend uiterlijk Het handvat van het Echtense zwaard is niet bewaard gebleven, de vermoedelijk bijbehorende gevestknop gelukkig wel. Om de bezoeker een indruk van de originele staat van het wapen te geven, is de Noorse archeoloog Ørjan Engedal gevraagd een replica van het Zwaard van Echten te maken. Engedal heeft al meerdere replica’s van Bronstijdzwaarden op zijn naam staan. Voor deze replica is gekozen voor een houten heft, maar dat zou ook een ander organisch materiaal geweest kunnen zijn, zoals been. Het goudkleurige wapen van de ‘krijger van Echten’ zal ongetwijfeld indruk op zijn tijdgenoten hebben gemaakt. De replica is naast de originele vondst opgesteld. 32

DRENTS MUSEUM MAGAZINE

DrentsMuseum_December-2018.indd 32

Het Zwaard van Echten, collectie Drents Museum, foto J.R. Beuker

Geknikt blad De aandachtstrekker is een bronzen zwaard dat Jeroen Kruizinga uit Hoogeveen in 2017 in het dal van het Oude Diep vond, vlak bij Echten. Wat hij bij de eerste aanblik aanzag voor een hengsel van een deur, bleek al snel een 3.600 jaar oud bronzen zwaard. Het zwaard lijkt bewust verbogen te zijn. De bedoeling daarvan was om het wapen ritueel ‘onklaar’ te maken. Na deze handeling werd het zwaard door de toenmalige bezitter achtergelaten in het beekdal, als offer voor hogere machten. Of daar ook anderen bij aanwezig waren, weten we niet. Mogelijk sloot degene die het offer bracht op symbolische wijze zijn leven als krijger af door zijn wapen in het beekdal te leggen.

30-11-18 15:21

Replica gemaakt door de Noorse archeoloog Ørjan Engedal. Collectie Drents Museum, foto J.R. Beuker

Contacten met andere streken Behalve het Zwaard uit Echten zijn bij de kleine presentatie ook twee andere recente aanwinsten van wapens uit de Bronstijd te zien. Het ene is een 60 cm lang zwaard dat in 1941 in Drouwen is ontdekt en sindsdien altijd in particulier bezit is geweest. Het dateert uit circa 1000 v. Chr. en is in Scandinavië vervaardigd. Het andere is een 17 cm lange dolk uit het dal van de Grote Masloot in Donderen. De dolk is gemaakt in Bretagne of Zuid-Engeland, ergens tussen 1900 en 1700 v. Chr. Als deze bronzen wapens iets duidelijk maken, is het wel dat Drenthe in contact stond met veel andere regio’s in Europa.

8.12.2018 – 5.5.2019

Het Zwaard van Echten, collectie Drents Museum, foto J.R. Beuker

De presentatie Wapenoffers uit de Bronstijd is te zien tot en met 3 maart 2019.

DRENTS MUSEUM MAGAZINE

DrentsMuseum_December-2018.indd 33

30-11-18 15:21

liefde in de gouden eeuw

DRENTS MUSEUM MAGAZINE

DrentsMuseum_December-2018.indd 34

Stichting Dorodarte | Stichting Siebolt Foundation | Vrienden van het Fries Museum

30-11-18 15:21

VERWACHT: Sprezzatura - Vijftig jaar Italiaanse schilderkunst (1860-1910)

UNA GIORNATA PARTICOLARE Willemijn Lindenhovius, conservator publiek. De Italiaanse musea en kunsthistorici zijn met recht trots en vinden het belangrijk dat deze periode uit hun kunstgeschiedenis buiten Italië meer bekendheid krijgt. Wij bieden met de tentoonstelling Sprezzatura een krachtige eerste kennismaking. Bezoekers worden meegevoerd in de schoonheid en kwaliteit van de Italiaanse kunst en komen in aanraking met de enorme cultuurhistorische rijkdom van deze periode. In de tentoonstelling Sprezzatura presenteren wij werk van Italiaanse beroemdheden als Antonio Mancini en Giovanni Segantini, maar ook is werk te zien van in Nederland onbekende meesters als Giuseppe Pellizza da Volpedo, Angelo Morbelli, Telemaco Signorini en Federico Zandomeneghi. Een groot deel van de kunstwerken is nog niet eerder in Nederland getoond. Sprezzatura is te zien van 2 juni tot en met 3 november 2019.

In deze tentoonstelling Sprezzatura tonen wij een topselectie van ruim zeventig schilderijen van meer dan veertig schilders uit heel Italië uit de periode 1860-1910. We laten zien hoe de kunst zich in de vijftig jaar na de Italiaanse eenwording ontwikkelde. De ongekende schoonheid, ongelooflijke diversiteit qua stijl en thematiek, de fascinerende inhoud en prachtige verwevenheid van traditie en vernieuwing raken ongetwijfeld een groot DRENTS MUSEUM MAGAZINE

DrentsMuseum_December-2018.indd 35

Federico Zandomeneghi, In bed, 1878, Galleria d’Arte Moderna di Palazzo Pitti & Gallerie degli Uffizi, Florence

Op 10 juli 2017 liep ik met de directeur van Palazzo Pitti in Florence door de Corridoio Vasariano, de wereldberoemde ‘geheime’ gang tussen het Palazzo Vecchio, het Uffizi en Palazzo Pitti. Bankier Cosimo de Medici had deze gang in de 16de eeuw laten bouwen om in alle rust van het ene naar het andere gebouw te kunnen lopen. In deze passage van één kilometer lang waar vele van de beroemdste zelfportretten ter wereld bewaard worden, gaf de directeur ons witte rook voor het indrukwekkende portret van Giuseppe Pellizza da Volpedo. Kortom, een giornata particolare (een bijzondere dag) en een eerste succes in onze missie om te kijken of de belangrijkste Italiaanse musea ons wilden steunen met bruiklenen voor de tentoonstelling Sprezzatura - Vijftig jaar Italiaanse schilderkunst. Na het Uffizi en Palazzo Pitti zeiden ook de musea van Rome en Milaan belangrijke bruiklenen toe, waarna we echt aan de slag konden om ons plan te realiseren.

30-11-18 15:21

INTERVIEW EDUCATOR ALBERT KOOL

‘ We kunnen het niet maken om te zeggen: jij hoeft niet te komen’ Jan van Zijverden, coördinator Educatie

Educator Albert Kool windt er geen doekjes om als het gaat om de gastvrijheid van het Drents Museum. ‘De gastvrijheid van het museum wordt zeer hoog gewaardeerd, maar er zijn ook nog heel veel mensen die het museum niet eens kunnen of durven te bezoeken. We kunnen het anno 2018 echt niet meer maken om bij de deur te zeggen: jij hoeft niet te komen. We hebben inmiddels zeven programma’s op maat. Tijd voor een volgende stap: een volledig toegankelijk, multi-zintuiglijk museum.’ Albert Kool vertelt.

Albert Kool, foto Sake Elinga

We trekken als museum hoge muren op ‘Er is een grote groep mensen die we niet of weinig in musea zien: blinden, doven, mensen met een verstandelijke beperking, mensen in een rolstoel. Hoe dat komt? We trekken als museum hoge muren op. Je hoort veel: het museum is niet voor mij, ik kan er niet in komen, er is geen uitleg op mijn niveau, ik mag niets aanraken. Mensen met een beperking

hebben helaas het gevoel dat ze niet in een museum thuishoren. Ik ben ervan overtuigd dat dit niet past bij een museum dat zo trots is op zijn gastvrijheid. Bovendien hebben we met de ratificatie van het VN-verdrag handicap in 2016 inmiddels ook de wettelijke plicht om toegankelijk te zijn voor iedereen.’ Aanraken maakt de beleving echt anders ‘De afgelopen jaren hebben we zeven programma’s op maat ontwikkeld. Zo hebben we samen met het Stedelijk Museum en het Van Abbemuseum het programma Onvergetelijk Drents Museum gemaakt voor mensen met dementie en hun mantelzorgers. Kunst maakt de mens is een programma op locatie voor vereenzamende ouderen die het museum niet meer kunnen of durven te bezoeken, een programma dat is gemaakt met de collega’s van het Van Gogh Museum. Sinds een jaar hebben geven onze eigen museumdocenten Dennis, Safiye en Bea – zelf allemaal doof rondleidingen in Nederlandse Gebarentaal. Dit project is een samenwerking met FOAM en Wat Telt! Erg trots zijn we op ons eigen programma voor blinden in het Poppenhuis. Een programma waarbij alles draait om verhalen, voelen, geuren en geluiden. Vooral het aanraken maakt de beleving echt heel anders. Als je in het Poppenhuis op een stoel mag zitten of een luizenval mag vasthouden, dan wordt de inhoud opeens een beetje van jou.

DRENTS MUSEUM MAGAZINE

DrentsMuseum_December-2018.indd 36

30-11-18 15:21

Rondleiding gebarentaal, foto Sake Elzinga

Een geweldige stap in 2018 en 2019 ‘We hopen op het gebied van de fysieke toegankelijkheid in 2018 en 2019 een geweldige stap te maken. De Zonnebloem heeft in het voorjaar 2018 onderzoek gedaan naar de toegankelijkheid van ons museum vanuit het project Onbeperkt Eropuit. ‘Mystery guests’ en keurmeesters van De Zonnebloem hebben de toegankelijkheid van het Drents Museum tot op de millimeter nauwkeurig in kaart gebracht. We zijn inmiddels druk bezig om alle adviezen uit hun rapport uit te voeren. Daarnaast zorgt een projectgroep ervoor dat alle medewerkers informatie over toegankelijkheid krijgen op hun eigen vakgebied. We willen voorkomen dat zo’n onderzoek ooit weer nodig is. De kostbare ingrepen die we nu niet voor elkaar krijgen, pakken we aan bij de herinrichting van de vaste presentatie.’

we doen, maakt voor deze mensen wel het verschil. Bij Onvergetelijk merkte één van de deelnemers op: “Ik mocht weer eens wat zeggen en ze hebben naar mij geluisterd!”. Een mooie quote, maar zó schrijnend. Als je dat kunt bereiken… als je zo’n positieve ervaring opdoet, ben je een stukje gelukkiger. En daar doen we het voor.’ Meer mensen over de museumdrempel ‘Als wij programma’s verzorgen voor speciale doelgroepen, dan zegt het gewone publiek vaak: “Oh dat wil ik ook!”. Voelelementen, geurelementen, echt een verhaal vertellen op een niveau dat iedereen er iets uit kan pikken. Schrijven en spreken in Eenvoudig Nederlands. Ik ben ervan overtuigd dat als we echt gaan werken vanuit een multi-zintuiglijke belevenis, er nog veel meer mensen de drempel van het museum over zullen gaan.’

Een stukje gelukkiger, daar doen we het voor ‘Nee, het zit niet meteen in de aantallen. De wereld van doven is niet zo groot. Maar wat

Programma’s op maat Meer weten over ons programma Onvergetelijk Drents Museum, over onze rondleidingen in Gebarentaal of over Anders Bekeken, ons programma voor blinden in het Poppenhuis? Op www.drentsmuseum.nl vind je een overzicht van onze programma’s op maat. DRENTS MUSEUM MAGAZINE

DrentsMuseum_December-2018.indd 37

30-11-18 15:21

Museum Thijnhof Bezoek het meest sympathieke museum van Drenthe!

Museum Thĳnhof toont van 10 januari t/m 3 maart 2019 een overzicht-expositie over de bekende kunstschilder Bernhard von Dülmen Krumpelmann die 70 jaar in Drenthe woonde en werkte. Ter gelegenheid hiervan is tevens een boek over de kunstenaar verschenen. Dit boek is verkrĳgbaar in de winkel van het Drents museum en in museum Thĳnhof te Coevorden. Openingstijden museum Thijnhof tijdens deze expositie: donderdag t/m zondag van 13.00 tot 17.00 uur. | Gasthuisstraat 2a Coevorden | www.thijnhof.nl | tel. 0524 - 22 39 96

Geef Museumtijdschrift cadeau! (aan uzelf of aan een ander) Het meest originele geschenk voor kunstliefhebbers Over Museumtijdschrift

Museumtijdschrift biedt een unieke mix uit het tentoonstellingsaanbod, van oude tot hedendaagse kunst en van erfgoed tot design. Bij ieder nummer ontvangt u als bijlage de meest complete tentoonstellingsagenda van Nederland.

Speciaal aanbod: • 3 nummers voor € 17,50 (i.p.v. € 29,85) • Het abonnement loopt automatisch af Ga naar

museumtijdschrift.nl/winkel/drentscadeau of bel 038 - 467 34 00

DrentsMuseum_December-2018.indd 38

30-11-18 15:21

Hij is niet te missen: de zes meter hoge houten hond Mannes staat als trouwe wachter voor het nieuwe stationsgebouw van Assen. Alsof hij er altijd heeft gestaan. Mannes heet iedereen graag welkom, de komende en gaande mens, inwoner of bezoeker. Mannes is ontworpen door kunstenaar Q.S. Serafijn en NIO architecten in opdracht van de gemeente Assen. Op 4 oktober 2018 Werelddierendag – omgedoopt tot Mannesdag -werd hij feestelijk onthuld in aanwezigheid van vele mensen en honden.

MANNES MANIA! Mini-Mannes Ben je net zo’n fan van Mannes als wij? Dan kun je voor Mannes-merchandise bij de Museumshop terecht. Je eigen Mini-Mannes staat hier op je te wachten! Ook Mannes T-shirts, in gewone maten en kindermaten, zijn verkrijgbaar.

Waternevel en ledlichtjes Het horen van kinderstemmen maakt Mannes extra vrolijk, hij begroet ze met een fijne waternevel. Ook bij grote drukte heeft hij het zichtbaar naar zijn zin. ’s Avonds wordt Mannes verlicht door een zwerm van 360 ledlichtjes.

De lichtjes reageren op de bewegingen van wandelaars en lokken deze richting binnenstad. Als Mannes daarbij een beetje extra publiek trekt, dan gooit hij er zomaar weer een begroetingsnevel uit.

Je kunt ook online een groot aantal DM publicaties bestellen via onze website: www.drentsmuseum.nl/ publicaties Met een aankoop in de Museumshop steun je toekomstige projecten van het Drents Museum. Voor vragen of tips, mail dan naar winkel@drentsmuseum.nl DRENTS MUSEUM MAGAZINE

DrentsMuseum_December-2018.indd 39

30-11-18 15:21

Voordat u een probleem signaleert hebben wij het al opgelost.

drukkerij Van Gorcum Kanaaldijk Oostzijde 3, 8102 HL Raalte T 0572 - 34 97 00 www.drukkerijvangorcum.nl

Advertenties DM-185x255.indd 6 DrentsMuseum_December-2018.indd 40

28-11-18 09:05 30-11-18 15:21

DE MOEDER DE VROUW IN KINK Toos Arends, conservator In 2019 gaat het Drents Museum met KINK een nieuwe koers varen. De tentoonstellingsruimte Kunst in De Nieuwe Kolk (KINK) wordt een dynamische ontmoetingsplek waar je niet alleen naar hedendaagse kunst en design kunt kijken, maar juist ook uitgedaagd wordt om aan de slag te gaan met kunst. Dat betekent dat het museum activiteiten voor verschillende doelgroepen bij de KINK-exposities gaat organiseren. Van workshops en gedichtenwedstrijden tot lezingen en debatten. Verschillende kunstenaars In De Moeder de Vrouw is onder meer werk te zien van Charlotte Schleiffert, Pedro Bakker, L.A. Raven, Dieuwke Spaans, Ronald Ophuis, Berend Strik, Atousa Bandeh, Johan Haanstra, Theo Molkenboer, H.J. Haverman, C. Lebeau en andere kunstenaars. Bij de tentoonstelling organiseert het museum verschillende publieksactiviteiten. Kijk voor een actueel overzicht op drentsmuseum.nl

Allerlei soorten moeders In de luwte van deze discussie presenteren wij in KINK een tentoonstelling die op uiteenlopende manieren naar de titel De Moeder de Vrouw verwijst. Uiteraard is daar de moeder. De gewone moeder, die haar moederlijke taken vervult, maar er is ook een symbolische moeder of een oermoeder. De religieuze moeder, de goede moeder, de slechte moeder, et cetera. Moeder is één rol van de vrouw. Ze heeft er tegenwoordig nog veel meer. Ook die rollen van de eigentijdse vrouw laten we zien: de werkende vrouw, het feestbeest of de zelfstandige vrouw. De vrouw die geen moeder kan zijn, of de vrouw die geen moeder wil zijn.

DRENTS MUSEUM MAGAZINE

DrentsMuseum_December-2018.indd 41

Pedro Bakker, L’eternelle retour; En due, 2011, potlood op papier, foto John Stoel

De eerste tentoonstelling nieuwe stijl is de expositie De Moeder de Vrouw, die van 13 januari tot en met 14 april 2019 te zien is in KINK. Met deze tentoonstelling haakt het museum aan op het gelijknamige landelijke thema van de Boekenweek dat van 23 tot en met 31 maart 2019 plaatsvindt. Deze – inmiddels heftig bekritiseerde – titel gaat terug op het gelijknamige gedicht van Martinus Nijhoff uit 1934. Het gedicht is vijfentachtig jaar oud en dat viel bij een luidruchtig deel van het schrijvende en lezende publiek niet in goede aarde. Voor het Drents Museum is het een uitdaging.

30-11-18 15:21

Matthijs Röling, Zelfportret, 1968, olieverf op paneel, schenking Cees Röling

Vanaf 17 maart 2019: Matthijs Röling Het Drents Museum heeft recent een grote collectie werk van de kunstenaar Matthijs Röling (1943) uit de particuliere collecties van Cees Röling en Ad Adriaansen gekregen als schenking. Vanaf 17 maart 2019 presenteert het museum deze nieuwe aanwinsten in een tentoonstelling. Sinds jaar en dag onderscheidt het Drents Museum zich door het werk van de Noordelijke Figuratieven te verzamelen. Matthijs Röling is zonder twijfel de belangrijkste kunstenaar van deze groep die

verbonden is aan Academie Minerva. Als een van de eerste kunstenaars in Nederland besluit hij terug te keren naar de figuratieve kunst en niet mee te gaan in de abstracte en conceptuele kunst van zijn tijd. Het zijn juist de klassieke thema’s en technieken die hem grijpen. Röling wordt ook wel ‘de jongste van de oude meesters’ genoemd. Zijn stillevens, portretten en mythische voorstellingen kenmerken zich door harmonie. Over alles hangt een zweem van poëzie en intimiteit.

Foto’s Abdallah Berbis Awadalla (pag 14-15 en 25) Collectie Josee Selbach Foto’s Egbert Streuer (pag. 18 t/m 20 en 26) Henk Keulemans

Het Drents Museum Magazine is het tijdschrift van het Drents Museum en verschijnt bij aanvang van nieuwe grote tentoonstellingen. Jaargang 36, nummer 2 December 2018 Samenstelling en eindredactie Paul Klarenbeek

Vormgeving Open Communicatie, Groningen Grafische verzorging en drukwerk Drukkerij Van Gorcum Oplage 15.000 exemplaren Geïnteresseerd in adverteren in dit Drents Museum Magazine? Neem dan contact op met Henk Krans: T 0592 271 718 / 06 513 852 70 E henk@henkkrans.nl

De (gratis) digitale nieuwsbrief Met bijdragen van ontvangen? Toos Arends, Rosanne Feijen, Ruurd de Ga naar drentsmuseum.nl Jager, Paul Klarenbeek, Albert Kool, Brink 1, Assen Willemijn Lindenhovius, Wijnand van Postbus 134, 9400 AC Assen der Sanden, Bastiaan Steffens, Harry T 0592 – 377 773 Tupan, Bart Waninge, Jan van Zijverden. Delicious Delicious E Flickr Flickr Twitter Twitter Retweet Retweet info@drentsmuseum.nl I www.drentsmuseum.nl Cover Standbeeld koning Senkamanisken, Open 643-623 v. Chr. | Onder: Dinsdag t/m zondag van Mohammedani Ibrahim Ibrahim, - 17.00 uur. StumbleUponStumbleUpon Facebook Facebook 11.00 MySpace MySpace Digg Digg Gebel Barkal: piramides 1-8 In de schoolvakanties ook extra geopend op de maandagen. Foto’s Nubië (cover, pag. 6 t/m 13, 16-17 en 24-25) Gesloten Harvard University-Boston, Museum of kerstdag, Slash Dot Slash Dot Eerste Mixx Delicious Mixx nieuwjaarsdag, Skype Flickr Skype Technorati Twitter Technorati Fine Arts Expedition, © Museum of Fine Koningsdag Arts, Boston

DRENTS MUSEUM MAGAZINE Delicious

DrentsMuseum_December-2018.indd 42 Facebook

Reddit Flickr

Delicious Reddit Twitter Flickr FriendFeed FriendFeed Twitter Facebook YouTube YouTube LinkedIn Retweet MySpace LinkedIn StumbleUpon

Newsvine MySpace

Facebook Newsvine MySpace SlideShare SlideShare StumbleUpon Slash Dot Google Digg Mixx Google

Retweet

Retweet Digg

StumbleUpon Google Talk Google Talk Digg Skype Technorati

Foto Sake Elzinga

COLOFON

30-11-18 15:21

Foto Sake Elzinga Matthijs Rรถling, Zelfportret, 1968, olieverf op paneel, schenking Cees Rรถling

Heerlijk water Natuurlijk van WMD

DrentsMuseum_December-2018.indd 43

30-11-18 15:21

DrentsMuseum_December-2018.indd 44

30-11-18 15:21