Welkom herfst guur buiten, warm binnen met een deken en een boek op de bank warme sokken thee en cappucino's boswandelingen de kleuren en geuren kastanjes en dennenappels kaarslicht en een vuurkorf vers gebakken appeltaart
Een reis door de tijd met onze nieuwe titels
Najaars Catalogus 2022
Voorwoord
Inhoudsopgave
Het najaar staat voor de deur en dus willen we u graag weer laten zien welke mooie boeken er de komende maanden bij ons gaan verschijnen.
Hé jongen daar ben je weer
6
Van top tot teen Molukker
8
Het is een heel divers aanbod. Zo duiken we diep de tijd in met de boeken De eerste mensen in de lage Landen en Neanderthalers & Rendierjagers, het eerste deel in de reeks Archeologie in Drenthe. Wat dichterbij in de geschiedenis zijn de verhalen van de Molukse gemeenschap in Assen en de herinneringen van Benno ter Berg. Maar ook de biografie over Philip Bloemendal, die iedereen zal herkennen als de stem van het polygoonjournaal. We doen ook een bijdrage aan de ontwikkeling van het Nedersaksisch door de Oudsaksische tekst van de Heliand in het Sallands en Stellingwerfs te vertalen. Op termijn volgt ook nog de Drentse vertaling. En niet te vergeten de muziek en moderne cultuur. Het boek Tegenkultuur dat gaat over de Nederlandse undergroundpublicaties in de periode 1964-1975 en dat behalve de geschiedenis bomvol staat met illustraties en afbeeldingen uit die tijd. We verkennen in INSPIRATIE wat de drijfveren zijn van 32 Nederlandse songwriters en in And Venus was her name lezen we het verhaal van Mariska Veres. Voor elk wat wils om de najaarsdagen aangenaam te besteden. We wensen jullie veel leesplezier!
Esther Langelo en Sonja Geurts
Wat komt er van dit schrift terecht?
10
De eerste mensen in de Lage Landen
12
Van Neanderthaler tot Rendierjager
14
De Heliand, Stellingwerfse en Sallandse vertaling, 16 Oudsaksisch
Gidsen voor UNESCO werelderfgoed Veenhuizen 18
en Frederiksoord/Wilhelminaoord Kleur Veenhuizen
20
Nieuwe Drentse Volksalmanak 2022
22
De stem van mijn vader
24
And Venus was her name
26
INSPIRATIE 28 Tegenkultuur! 30 Blaauwe Dreum
32
Terugbladeren 34 Colofon 36
2
3
De podcast Achter de Letters is bijna wekelijks te beluisteren. In deze podcast hoor je de verhalen die je niet eerder las. Wat gaat er schuil achter de boeken van Uitgeverij Koninklijk van Gorcum? En wat komt er allemaal kijken bij het maken van een boek? Het komt allemaal aan bod in deze podcast.
De podcast Achter de Letters wordt gepresenteerd door Rik Klaucke die naast het maken van deze podcast ook directeur is bij het Stedelijk Museum Coevorden. “Ik heb een journalistieke achtergrond en ben altijd geïnteresseerd geweest in de verhalen van mensen. Vaak is een interview met een auteur van een boek kort en bondig en komen de gebruikelijke onderwerpen aan bod om het boek te promoten. In mijn hoedanigheid van beeldredacteur voor Uitgeverij Van Gorcum kreeg ik steeds meer verhalen te zien en te horen die nooit de publicatie in het boek zullen halen. Doodzonde! Want er is zoveel meer dan de letters op papier”, aldus Klaucke. 4
Achter de letters zoemt meer in op de achtergrond van de verhalen. Wat heeft het boek niet gehaald, wat is de beleving van de auteur geweest bij het schrijven en maken van het boek. Maar ook het hele proces vanaf het aanbieden van een manuscript tot het boek uiteindelijk in de boekhandel ligt. En alles daar tussenin. Een podcast is daar ideaal voor. Je hebt de tijd en de ruimte om de diepte in te gaan. En dat levert prachtige gesprekken op die allemaal te beluisteren zijn in Achter de letters.
Door de ervaringen van Rik werd steeds duidelijker welke kant we op wilden gaan. Buiten de verhalen over de boeken gaan we ook in op het proces rondom het maken van een boek. Hoe werkt een vormgever, een drukker, beeldredacteur en ook een uitgever? Ook daar besteden we aandacht aan zodat de luisteraar ook over die kant van het boekenvak hoort, dus nog meer ‘Achter de letters’.”
Sonja Geurts, uitgever bij Van Gorcum: "Wij waren al enige tijd bezig om het idee van een podcast vorm te geven".
Achter de letters is te beluisteren via o.a. Spotify en Soundcloud. Of via www.cultuurenhistorie.nl
5
He jongen, daar ben je weer “Hé jongen, daar ben je weer. Als het goed is ga je gelukkig straks ook weer weg. Tenminste wanneer het zo gaat als bij al die andere voorgaande keren dat je ongevraagd langs komt. Altijd weer onverwacht en wennen ho maar. Na 40 jaar weet ik als geen ander wat hyperventilatie is. Eind jaren 70, begin jaren 80 openbaart het verschijnsel zich voor het eerst. Angst en paniek. Denken dat ik dood ga. Verkeerd ademen. Toentertijd was het euvel nog vrijwel onbekend. Hyperventilatie? Nooit van gehoord.” Piet van Dijken
Het is fijn om hierover met lotgenoten te kunnen praten. Over angsten, soorten van therapie, wel of geen medicijnen? Over je angsten praten kan verhelderd zijn en geven tevens een inkijk hoe anderen hier mee omgaan en wat zij er tegen doen om zich beter te gaan voelen.
Verschijnt november 2022 Van de bijna 1,1 miljoen Nederlanders die last hebben van een angststoornis is bij 132.000 van hen sprake van een paniekstoornis. Bij vrouwen komt dit verschijnsel meer voor dan bij mannen. De omstandigheden zijn geen aanleiding voor angst. Mensen die er last van hebben, gaan op den duur doodgewoon situaties vermijden. Daarnaast voelt men zich alleen met het probleem, terwijl dit niet het geval is. In zijn nadagen als deejay kreeg Piet van Dijken voor het eerst met hyperventilatie te maken. Op een nacht in discotheek Cachet in de Herestraat in Groningen. En het bleef daarna terugkomen. Zijn huisarts stelde hem gerust. Niks hartproblemen. Een psycholoog was volgens de dokter de beste oplossing. Het komt nu eenmaal veel voor bij creatieve gevoelige mensen. Mijn eerste therapeut vertrouwt me toe dat ik er nooit helemaal van af zal komen. “Helaas heeft hij gelijk gekregen. Vandaar dit boek.”
6
Het is fijn om hierover met lotgenoten te kunnen praten. Over angsten, soorten van therapie, wel of geen medicijnen? Over je angsten praten kan verhelderend zijn en geeft tevens een inkijk hoe anderen hier mee omgaan en wat zij er aan doen om zich beter te gaan voelen. Ongeveer 1 op de 5 mensen krijgt te maken met een angststoornis, een ernstig probleem. Zeker ook wanneer je de vergelijking trekt tussen mensen met mentale of met fysieke problemen. Het verschil tussen iemand met een gebroken been en iemand met een paniekaanval. Wanneer de eerste afzegt wordt zijn excuus moeiteloos aanvaardt, terwijl voor het excuus van de paniekaanval weinig of geen begrip is. In Hé jongen, daar ben je weer deelt bekende Groninger Piet van Dijken zijn 40 jaar samenleven met zijn angsten en dwang. Hij hoopt met dit boek lotgenoten een hart onder de riem te steken en meer begrip te kweken bij mensen die er zelf geen last van hebben maar wel een grote kans hebben om een keer met iemand in aanraking te komen die hier wel onder lijdt.
Auteur: Piet van Dijken m.m.v. Menno Oosterhoff, Hester Keyzer, Theo Driessen en Kamini ho Pian Omvang: ca. 160 pagina's Formaat: 16,7 x 24 cm Bindwijze: paperback ISBN: 978 90 23259 22 0 Prijs: € 22,50
7
Van top tot teen Molukker Vijf generaties in Assen De Molukse gemeenschap heeft in de 71 jaar in Nederland zijn voetafdruk achtergelaten. Weinigen zijn zich echter bewust van deze geschiedenis en de achtergrond en het heden van de Molukse gemeenschap in Nederland. Hun verhaal is meer dan een gijzeling van een gebouw of een kaping van een trein. In Van Top tot Teen Molukker wordt terug gekeken op 71 jaar Molukse gemeenschap in Drenthe en Assen. Hoe ervoeren de Molukkers de reis naar Nederland en het verblijf in Schattenberg? Hoe verliep vervolgens de (gedwongen) verhuizing naar de Molukse wijken
in Assen? Wat was de rol van de landelijke en de gemeentelijke politiek? Waarom verliep de huisvesting van de Molukse gemeenschap in verschillende fasen, wat uiteindelijk leidde tot drie verschillende wijken? En welke rol speelde de strijd voor de vrije Molukken?
Verschijnt 28 oktober 2022
Van Top tot Teen Molukker is het zesde deel in de Nieuwe Asser Historische Reeks.
8
Over de auteurs Djodjie CA Rinsampessy (1960) is social worker, dichter en publicist. Hij werd in 1960 geboren in Woonoord Schattenberg en verhuisde in 1965 met zijn ouders, broers en zusters naar Assen. Daar werd toen een wijk gebouwd voor Molukse oud-KNIL-militairen en hun gezinnen. Tot die tijd waren zij gehuisvest in tijdelijk bedoelde ‘woonoorden’, zoals Schattenberg. Dat was daarvoor tijdens WOII ingezet als ‘doorgangskamp’ Westerbork. Later zouden er nog twee ‘Molukse wijken’ bij komen. Guido Abuys (1962) is conservator bij Herinneringscentrum Kamp Westerbork en licht in een historisch overzicht de geschiedenis toe van de Molukkers in Nederland en de bouw van de Molukse wijken in Assen. Al meer dan 20 jaar verdiept hij zich in de geschiedenis van de Molukkers in voormalig kamp Westerbork. In het kader hiervan heeft hij tientallen personen geïnterviewd. Hij heeft verschillende exposities over dit onderwerp gemaakt en is co-auteur van het boek Molukkers in kamp Westerbork. Het verhaal van woonoord Schattenberg 1951-1971.
Van Top tot Teen Molukker vertelt het verhaal van de ontmoeting en confrontatie met de Nederlandse cultuur aan de hand van twaalf interviews met Molukkers uit de eerste, tweede, derde, vierde en vijfde generatie die naar Nederland kwam. Ook worden drie Nederlanders geïnterviewd die veel contacten hebben met Molukkers, privé en professioneel. Djodjie CA Rinsampessy kijkt met de geïnterviewden terug op hun geschiedenis en hoe zij deze hebben ervaren. Guido Abuys beschrijft in een historisch overzicht de komst van de Molukkers en het ontstaan van de wijken. Het verhaal van de eerste generatie, waarvan er nog slechts enkelen in leven zijn, krijgt een speciaal kader als het wordt afgezet tegen dat van de volgende generaties. De eerste generatie vertelt over haar herinneringen aan de reis naar Nederland, waarbij de tweede generatie soms ook nog iets kan vertellen over het wonen in Schattenberg en de overgang naar de Molukse wijken in Assen. De latere generaties komen aan het woord over hun jeugd, in hoeverre zij zich nog verbonden voelen met het moederland, en waar zij hun toekomst zien.
Auteur: Djodjie Ca Rinsampessy en Guido Abuys Omvang: ca. 240 pagina's Formaat: 16,7 x 24 cm Bindwijze: gebonden ISBN: 978 90 23258 55 1 Prijs: € 27,50
9
Wat komt er van dit schrift terecht? Oorlogsherinneringen van een Joodse jongen uit Assen Leef mee met een Joodse tiener uit Assen in de bijzondere jaren 1939 tot 1942. Verbaas je over de manier hoe hij de oorlog beschrijft en wat dat met hem en zijn omgeving doet. Benno begint neutraal met een opsomming van de oorlogshandelingen, maar beetje bij beetje wordt zijn verhaal persoonlijker als de anti-Joodse maatregelen toenemen.
Wat komt er van dit schrift terecht? is het zevende deel in de Nieuwe Asser Historische Reeks.
En ik kreeg een vreselijke haat voor alles wat 'mens' heette. Verschijnt oktober 2022
Als Benno schrijft dat hij niet meer naar de hbs in Assen mag, zet hij daar vijf uitroeptekens bij. Het is helemaal gedaan met de min of meer neutrale beschouwingen als eerst zijn vader en daarna hijzelf naar een werkkamp moet. De beschrijving van zijn vaders vertrek is hartverscheurend, zelfs als de lezer nog niet doorheeft dat vader en zoon elkaar nooit meer zullen zien. Ondanks alles probeert Benno positief en optimistisch te blijven. Hij is al tevreden als hij de oorlog overleeft. Voordat Benno in augustus 1942 naar werkkamp Ruinen vertrekt, geeft hij zijn schriften met herinneringen in bewaring bij zijn vriend en klasgenoot Marten van der Meulen. Hij komt ze nooit meer ophalen, want al voor oktober 1942 is hij in Auschwitz vermoord.
Benno, januari 1941 Benno ter Berg. 15 jaar. Geboren en getogen in Assen. Hbs-leerling. Natuurliefhebber. Zoon, broer, neef, vriend. En Joods.
Pas na vijftig jaar verbreekt Marten van der Meulen de verzegeling van Benno’s schriften en begint erin te lezen. Nu worden ze bewaard in het Drents Archief. Dit boek geeft een volledig overzicht van Benno en zijn belevenissen: een complete, letterlijke weergave van alles wat Benno heeft geschreven, een moderne en prettig leesbare ‘hertaling’ en enkele teksten die de herinneringen van Benno in historisch perspectief plaatsen.
Auteur: Omvang: Formaat: Bindwijze: ISBN: Prijs:
10
Benno ter Berg ca. 246 pagina's 22 x 18 cm gebonden 978 90 23258 90 2 € 27,50
11
Over de auteurs
De eerste mensen in de Lage Landen Nederland ligt in de periferie van het verhaal van menswording. De evolutie van onze familie vindt lang exclusief in Afrika plaats. En, als Europa eenmaal bewoond wordt door mensachtigen, ligt het zwaartepunt ten zuiden van onze streken. Toch heeft ons land een aantal interessante vindplaatsen en vondsten opgeleverd. Ook in Nederland hebben de zogenaamde ‘oermensen’ rondgelopen. Het boek geeft een toegankelijk overzicht van de stand van zaken met betrekking tot de tenminste 800.000-jaar-durende bewoningsgeschiedenis van Nederland. En het maakt ook meteen korte metten met een aantal stereotypische beelden, zoals het welbekende plaatje van
12
de aap die langzaam rechtop gaat lopen (want zo is het niet gegaan) of het beeld van de moeilijk kijkende neanderthaler in een berenvel die op een besneeuwde berghelling staat. Uitgangspunt van dit boek is wat we nu over neanderthalers weten: intelligente mensen die zich een paar honderdduizend jaar prima hebben weten te redden. Er wordt geput uit de nieuwste theorieën en het geheel is rijk geïllustreerd met vondsten uit binnen- en buitenland.
Verschijnt oktober 2022
Auteurs: Gerrit Dusseldorp en Yannick Raczynski-Henk Omvang: ca. 256 pagina's Formaat: 24,5 x 26 cm Bindwijze: gebonden ISBN: 978 90 23258 50 6 Prijs: € 25,00
Gerrit Dusseldorp is een expert op het gebied van het gedrag van jager-verzamelaars in zowel Noordwest-Europa als Zuid-Afrika. Hij leidt een door NWO (Nederlandse organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek) gefinancierd onderzoeksproject naar de ontwikkeling van de moderne mens in Zuidelijk Afrika en doet ook onderzoek naar het gedrag van Neanderthalers en de redenen voor hun verdwijning. Hij promoveerde aan de Universiteit Leiden (2009) op Neanderthaler voedselvoorziening. Hij bestudeerde ook de ecologische relaties tussen Neanderthalers en andere carnivoren uit de ijstijd, zoals gevlekte hyena’s. Na het afronden van zijn doctoraat richtte hij zijn vervolgonderzoek op Homo sapiens in Afrika. Hij deed dat in Zuid-Afrika aan de University of the Witwatersrand (2009 – 2012) en vervolgens de University of Johannesburg (2013-2016). Yannick Raczynski-Henk is aan de Universiteit van Leiden afgestudeerd als prehistorisch archeoloog met een brede interesse in de Werdegang van de Homininae, ethologie, het Oud- en Midden-Paleolithicum en (löss-)geologie. Daarnaast heeft hij zich geoefend in het analyseren en tekenen van vuurstenen artefacten en hij heeft hiervoor een handleiding geschreven. Sinds 2009 is hij betrokken bij onderzoek in Armenië en Georgië naar de allervroegste geschiedenis van de mens. De Kaukasus vormt één van de routes die de allereerste hominiden nemen als ze Afrika verlaten om de rest van de wereld te verkennen. Het is dus ook een van de plekken waar je moet zijn om het begin van onze geschiedenis te onderzoeken. De vindplaats Nor Geghi is in 2014 gepubliceerd in Science.
13
Van Neanderthaler tot rendierjager
De reeks Archeologie in Drenthe is een samenwerking van Stichting Het Drentse Landschap, Het Hunebedcentrum, Stichting Stone en Uitgeverij Van Gorcum.
In Van Neanderthaler tot rendierjager nemen we het publiek mee naar een bijzondere periode uit de rijke geschiedenis van de provincie Drenthe: de Oude Steentijd. De tijd van ijstijden, rendierjagers én Neanderthalers; die immer boeiende andere menssoort, die circa 40.000 jaar geleden uitstierf en ons als Homo sapiens alleen achterliet. De resten van de aanwezigheid van deze oermensen zijn door (amateur-)archeologen overal in de provincie gevonden. Hun vuurstenen werktuigen, resten van hun kampplaatsen en de sporen van het landschap waarin zij leefden, stellen ons in staat een gedetailleerd beeld te geven van hun leven.
En hoe deden onze directe voorouders, de rendierjagers, hun intrede in het Drentse landschap.
In dit rijk geïllustreerde boek, gericht op een breed publiek, nemen we de lezer mee naar deze lang vervlogen tijden. Hoe overleefde de Neanderthaler in de immer veranderende omstandigheden en landschappen aan de rand van hun leefwereld en waarom zijn ze uiteindelijk toch verdwenen?
14
Dit boeiende verhaal wordt verteld aan de hand van bijzondere vindplaatsen en vondsten uit Drenthe én de (amateur-) archeologen die deze unieke zaken hebben ontdekt. Aan het einde van het boek zal de lezer niet alleen veel geleerd hebben over de Oude Steentijd, maar zich tevens realiseren hoe rijk de provincie Drenthe aan geschiedenis is. Van Neanderthaler tot rendierjager is het eerste deel in de reeks Archeologie in Drenthe. Het is de bedoeling dat er acht delen gaan verschijnen waarbij we beginnen in de Oude Steentijd en eindigen bij de Koude Oorlog.
Verschijnt november 2022
Auteurs: Marcel Niekus en Yuri van Koeveringe Omvang: ca. 112 pagina's Formaat: 24,3 x 24,3 cm Bindwijze: Gebonden ISBN: 978 90 23259 25 1 Prijs: € 17,50
15
De Heliand ('helende, genezende') geneest mensen van de meest ernstige ziektes, maar tegelijk is Hij een verlosser: wie zijn woorden doet, zal na het verlaten van deze middelgaard opstijgen naar de hemelse weide.
De Heliand Sallandse vertaling – Jan Nijen Twilhaar Stellingwerfse vertaling – Henk Bloemhoff
Verschijnt 16 september 2022
Oudsaksische basistekst – Timothy Sodman
De Heliand, een Oudsaksisch epos in stafrijm uit de eerste helft van de 9de eeuw, vertelt in 71 hoofdstukken over het leven van Jezus Christus vanaf zijn geboorte tot en met zijn hemelvaart. De auteur heeft van de vier evangeliën een lopend verhaal gemaakt: een evangelieharmonie. Hij heeft zijn eigen accenten in het verhaal gelegd door aanpassingen te maken en aanvullingen te geven. Daarmee ontstond een bijzonder kunstwerk: die ingrepen waren ingegeven door zijn streven om de boodschap van Jezus aanschouwelijk te maken voor de Saksische bevolking ten tijde van de christianisering. De Heliand volgt de inhoud van de vier evangeliën, maar de gebeurtenissen spelen zich af binnen de cultuur waarin de Saksen rond 800 leefden. Daarin was het paard een edel dier. De engelen verkondigen de geboorte van Jezus dan ook niet aan schaapherders, maar aan mannen die op de paarden passen. Ook wordt Jezus voorgesteld als een leenheer, die met zijn vazallen (de leerlingen) rondtrekt. Veel nadruk ligt dan ook op de grote trouw die de vazal aan zijn leenheer moet betonen.
16
Meer wezenlijk is evenwel de blijde boodschap die de auteur wil brengen. De Heliand (‘helende, genezende’) geneest mensen van de meest ernstige ziektes, maar tegelijk is Hij een verlosser: wie zijn woorden doet, zal na het verlaten van deze middelgaard opstijgen naar de hemelse weide. De Heliand wordt internationaal beschouwd als een hoogstaand kunstwerk. Het verscheen in 1830 voor het eerst in druk. Daarna volgden vele uitgebreide wetenschappelijke studies van dit werk. Ook werd het vertaald in het Duits, Engels, Frans en Deens, en recentelijk in het Nederlands (2006). In 2012 volgden vertalingen in het Achterhoeks, Gronings, Twents en Münsterlands. Nu zijn er dan ook geannoteerde vertalingen in het Sallands en Stellingwerfs. Tevens verschijnt de Oudsaksische tekst opnieuw in druk.
Verschijnt 16 september 2022
Omvang: Formaat: Bindwijze: ISBN : Prijs:
ca. 264 pagina's 17 x 24 cm gebonden 978 90 23259 14 5 (Salland) 978 90 23259 15 2 (Stellingwerfs) € 39,95
Omvang:
ca. 264 pagina's
Formaat: 17 x 24 cm Bindwijze: paperback ISBN: 978 90 23259 16 9 (Oudsaksisch) Prijs: € 30,00
17
Gidsen voor UNESCO werelderfgoed Kolonien van Weldadigheid Veenhuizen Frederiksoord en Wilhelminaoord
Jaarlijks bezoeken veel mensen de omgeving om daar te genieten van het unieke landschap of heel gericht kennis te maken met de historie van de Kolonien, en het landschap met bomenlanen en monumentale gebouwen.
Verschijnt oktober 2022
Wie zonder voorkennis over de ontstaansgeschiedenis van de Koloniën van Weldadigheid door de Oranjelaan in Wilhelminaoord loopt, of de Hospitaallaan in Veenhuizen, krijgt gemakkelijk de indruk dat hij of zij zich bevindt op een landgoed of op het terrein van een grote zorginstelling. Onder de hoge beuken en eiken en rond de gebouwen heerst een bijzondere sfeer. Het groen werkt rustgevend. Tegelijkertijd geeft de strakke rechtlijnige structuur van de wegen en de ordelijkheid van de gebouwen in het gelid dwingend richting. Dit was onderdeel van de bewuste disciplinering van de armen en de sociaal kwetsbare groepen die hier leefden. Want dat was het doel van de Koloniën van Weldadigheid: uit het hele land werden hier in de 19e eeuw mensen en families in armoede – denk aan landlopers, bedelaars, maar ook wezen – naartoe gestuurd om het land te bewerken, naar school te gaan en discipline aan te leren. Er zijn zeven Koloniën, waarvan twee in het huidige België en vijf in het noorden van Nederland.
Veenhuizen en Frederiksoord-Wilhelminaoord in Nederland en Wortel in Vlaanderen zijn UNESCO Werelderfgoed. Jaarlijks bezoeken veel mensen de omgeving om daar te genieten van het unieke landschap of heel gericht kennis te maken met de historie van de Koloniën, en het landschap met bomenlanen en monumentale gebouwen. Voor deze bezoekers zijn nu deze twee gidsen gemaakt die als bron van informatie dienen over zowel het landschap als de historie, en die ook een aantal wandel- en fietsroutes bevatten die men kan volgen om de hoogtepunten van het UNESCO werelderfgoed te beleven. De gidsen zijn rijk geïllustreerd met kaarten, foto’s, verklarende illustraties, en historisch beeldmateriaal.
Is reeds verschenen
Auteurs: Marcel-Armand van Nieuwpoort, Wim Huijser, Rob Wolfs, Marja Kiel en Patrick de Rynck Omvang: 144 pagina's Formaat: 15 x 19,5 cm staand Bindwijze: gebonden met flap ISBN: 978 90 23258 53 7 (Veenhuizen) 978 90 23258 54 4 (Frederiksoord/Wilhelminaoord) Prijs: € 17,50 Ook verkrijgbaar als set: ISBN set: 978 90 23258 59 9 Prijs set: € 30,00
18
19
Kleur Veenhuizen Handboek voor onderhoud KLEUR VEENHUIZEN is het handboek bij de kleurenwaaier voor Veenhuizen. Het is gemaakt voor bewoners, eigenaren en beleidsmakers, maar ook voor wie nieuwsgierig is naar de ontstaansgeschiedenis van de gebouwen en het landschap. De ‘pauperkolonie’ Veenhuizen werd in 1822 gebouwd om bedelaars, landlopers en arme gezinnen uit de grote steden een beter bestaan te geven op het platteland. Gaandeweg ontwikkelde Veenhuizen zich tot een strafkolonie. De transformatie tot gevangenisdorp bracht een enorme bouwproductie op gang. Aan het begin van de 20e eeuw was Veenhuizen een zelfvoorzienend gevangenisdorp geworden met scholen, kerken, een hospitaal, werkgebouwen, boerderijen en dienstwoningen waarin het leven tussen gevangenen en bewoners sterk met elkaar vervlochten was. Tot 1983 was Veenhuizen gesloten voor publiek. Hier woonde alleen wie er ook werkte. Met uitzondering van de kerken was heel Veenhuizen in bezit van het Rijk en werd door het Rijk collectief beheerd en onderhouden.
Verschijnt september 2022
20
Veenhuizen is ondertussen veranderd van een Justitiedorp in een woonlandschap met daarin nog steeds een aantal in gebruik zijnde gevangenissen. De overgang van één grote eigenaar naar vele eigenaren betekent de overgang van collectief naar individueel uitgevoerd onderhoud en beheer. Vooral bij de woonhuizen worden de gevolgen hiervan zichtbaar. Ramen worden vervangen, luiken verdwijnen en het schilderwerk van de onderdelen krijgt andere kleuren. Daardoor vervagen de zo karakteristieke reeksen en families van gebouwen.
Auteurs: Els Bet Heide Hinterthur i.s.m. Suzanne Fischer, Jan van den Burg, Sb4, Eric Blok, Kees van Dam Omvang: 408 pagina's Formaat: 20 x 20 cm Bindwijze: paperback met flap ISBN: 978 90 23259 21 3 Prijs: € 29,95
Het handboek en de kleurenwaaier richten zich op de modelwoningen en -boerderijen uit de periode tussen 1884 en 1930 en op de structurerende en terugkerende onderdelen van de bebouwing en het landschap. Daar zijn een aantal praktische redenen voor. De grondtoon van Veenhuizen ligt verankerd in de herhaalbare gebouwtypes en de algemene dragers van het landschap. Het zijn met name deze woningen en boerderijen die particulier beheerd en onderhouden gaan worden en die belang hebben bij toegankelijke en hanteerbare kennis. Het handboek vult de kleurenwaaier aan met kennis van de gebouwen, hoe ze zijn gebouwd, met welke bouwmaterialen, details en kleuren. En het laat de landschappelijke onderdelen zien die het karakteristieke beeld bepalen, in de straat en op het erf.
Het handboek en de kleurenwaaier richten zich op de modelwoningen en -boerderijen uit de periode tussen 1884 en 1930 en op de structurerende en terugkerende onderdelen van de bebouwing en het landschap. 21
Nieuwe Drentse Volksalmanak 2022 De Nieuwe Drents(ch)e Volksalmanak, opvolger van de Drentsche Volksalmanak (1837-1851), verschijnt sinds 1883. In de loop van de jaren is de almanak uitgegroeid tot historisch en archeologisch jaarboek van Drenthe.
Verschijnt 12 december 2022
Het is hét podium voor zowel professionele onderzoekers als amateurhistorici en -archeologen die de resultaten van hun onderzoek op wetenschappelijk verantwoorde wijze aan een breed publiek willen presenteren. In de Nieuwe Drentse Volksalmanak 2022 staan de volgende bijdragen: • Autochromen (kleurenfoto’s begin 20ste eeuw), Mark Goslinga • Een grensconflict tussen Coevorden en Dalen, Fred Sieders • Rechtsherstel van onroerend goed van Joden in Coevorden, Maarten Duijvendak • Herinneringscentrum Westerbork deel 3, Dirk Mulder • In Memoriam Johannes Diderik van der Waals (1925-2022), Wijnand van der Sanden • Jagers in een waterberging – Een Ahrensburg-site in de Asser wijk Kloosterveen, Jan van Rijn, Jaap R. Beuker, Ronald Popken en Bernard Versloot • Keutels in een berkenbroek – De vondst van uitwerpselen van een edelhert bij Kloosterveen, gemeente Assen, Bas van Geel, Jaap Beuker, Gert van Oortmerssen en Jan van Rijn • Mens en moeras 4 – Enkele laatste aanvullingen, Wijnand van der Sanden
Omvang: Formaat: Bindwijze: ISBN: Prijs:
22
Wie ge nteresseerd is in het lange en rijkgeschakeerde verleden van Drenthe - van vuistbijl tot veenkolonie - mag de Nieuwe Drentse Volksalmanak niet missen.
• Gedoopt of niet-gedoopt, dat is de kwestie – Kinderbegraafplaatsen uit de 11de eeuw onder de kerken van Vries en Norg, Pieter den Hengst • Klooster Dickninge en het grondbezit in Noord-Nederland (incl. geofysisch onderzoek), IJsbrand Boonstra en Theo Spek, • Coevorder kost – Een overzicht van archeobotanisch onderzoek in een Drentse vesting(stad) (13de-18de eeuw), Morvenna van Rijn en Welmoed Out • Van Eelde tot Havelte – Een definitieve kaart van de Drentse vondsten van G.H. Voerman, Jan van Rijn
224 pagina's 17 x 24 cm softcover 978 90 23259 26 8 € 18,00
23
De stem van mijn vader Het wonderlijke leven van Philip Bloemendal
geopend, de Deltawerken in gebruik stelde of de afdeling van een ziekenhuis met de nieuwste technologie opende, de stem die soms guitig commentaar bij de Huishoudbeurs of voetbalwedstrijden gaf.
Philip Bloemendal, een naam die velen misschien niet kennen, maar zijn stemgeluid wel. Gedurende een groot deel van de twintigste eeuw, in de bewogen periode na 1945, was hij bij de meeste mensen bekend als ‘de stem van het Polygoonjournaal’ en vele andere producties die hij opluisterde met zijn nog altijd onovertroffen stemgeluid.
Zoon Robert Bloemendal en schrijver Rob de Lange hebben het roerige leven en de carrière van Philip nu opgetekend. Tussen 1982 en 1988 nam Rob al wandelend met zijn vader diens verhaal op. Dat leverde 16 uren aan geluidsmateriaal op. Dit boek is daar de neerslag van. Er wordt een beeld geschetst van de turbulente tijd waarin Philip opgroeide en volwassen werd, van een markant man, zijn bewogen leven en de manier waarop hij, ondanks verschrikkelijke tegenslagen, zichzelf en zijn rol in het openbare leven uitvond.
Philips stem was altijd wel ergens op de achtergrond aanwezig: in het Polygoonjournaal in de Cineac, bij serieuze reportages via andere media of bij grappige reclamefilmpjes. Vooral voor de generaties die dat hebben meegemaakt, is het de stem van ‘herrijzend Nederland’,
van de wederopbouw na de Tweede Wereldoorlog, de groeiende industrie, van de hoogconjunctuur en de toenemende welvaart, van de bevolkingsgroei, van het toenemende autobezit ... De stem die commentaar gaf als Hare Majesteit de Koningin weer een brug of een weg had
Verschijnt 1 oktober 2022
24
Er wordt een beeld geschetst van de turbulente tijd waarin Philip opgroeide en volwassen werd, van een markant man, zijn bewogen leven en de manier waarop hij, ondanks verschrikkelijke tegenslagen, zichzelf en zijn rol in het openbare leven uitvond.
Regelmatig wordt uitgebreid en letterlijk geciteerd uit wat Philip Bloemendal tijdens de wandelingen zei. Die passages zijn gemarkeerd. De lezer kan zich daarbij het kenmerkende stemgeluid en de opmerkelijke dictie voor de geest halen. Want zo sprak hij ook privé, zij het in minder perfect lopende zinnen en in een meer alledaags ritme dan we gewend zijn van zijn professionele werk. Op meerdere plaatsen in de tekst zijn QR-codes afgedrukt. Deze codes zijn via het internet gelinkt aan beelden en geluidsopnames in het archief van het Nederlands Instituut voor Beeld en Geluid. Auteurs: Robert Bloemendal en Rob de Lange Omvang: ca. 160 pagina's Formaat: 16,7 x 24 cm Bindwijze: paperback ISBN: 978 90 23259 22 0 Prijs: € 22,50
25
And Venus was her name Het verhaal van Mariska Veres en Shocking Blue Mariska Veres, zangeres van Shocking Blue. Een schitterende verschijning die, in de vorige eeuw, menig jongens- en mannenhart op hol deed slaan. Zwoel en uitdagend. Gezegend met een prachtige stem. Dat is de, redelijk eendimensionale, buitenkant die we kennen. Van platenhoezen, posters en foto’s. Van binnen was ze echter een onschuldig meisje dat het liefst bij haar ouders op de bank kroop met een kop thee. Aan wie de aandacht voor haar en de band voor een flink deel voorbijging en die weinig moest hebben van de bijvangst van de rock ‘n’ roll: de seks, de drugs en de alcohol.
Auteur Leo Oldenburg merkt dat zowel haar naam als de naam van de band waarin ze zong steeds vaker vraagtekens oproepen. Men kent hen niet meer, terwijl zowel band als zangeres grote impact hadden op de muziekwereld.
Verschijnt oktober 2022
Shocking Blue was de allereerste Nederlandse groep die op één kwam in de Amerikaanse hitlijsten en ze verkochten wereldwijd miljoenen platen. Nog steeds luisteren heel veel mensen naar hun muziek; het wereldberoemde ‘Venus’ loopt richting de 60 miljoen streams en op YouTube is de bijbehorende clip meer dan 70 miljoen keer bekeken. De band was ook een inspiratiebron voor velen; de allereerste singel van Nirvana, ‘Love Buzz’, is bijvoorbeeld een nummer van Shocking Blue. Ze speelden het vaker dan hun eigen grote doorbraak, ‘Smells Like Teen Spirit’. Ook Mariska Veres zelf was een inspiratie voor velen. Toen zij in de jaren ‘60 gevraagd werd zangeres te worden bij Shocking Blue, was het allesbehalve gemeengoed dat een vrouw de vocalen verzorgde bij pop-, beat- en/of rockgroepen. Het zorgde voor navolging en voor emancipatie op het podium en in geluidsstudio’s. Daarom dit boek. Als eerbetoon.
Over de auteur Leo Oldenburger (1965) is voornamelijk bekend als sportcommentator en -presentator op TV. Daarnaast schreef hij een zevental boeken over sport. Zijn liefde voor muziek is echter minstens zo groot. Van jongs af aan speelde hij in bands en momenteel is hij disc-jockey bij Radio Veronica. Na enkele verhalen die werden gepubliceerd door vooraanstaande muziekbladen, is dit zijn eerste boek over muziek.
Auteur: Omvang: Formaat: Bindwijze: ISBN: Prijs:
Leo Oldenburger ca. 152 pagina's 14 x 21 cm paperback 978 90 23259 23 7 € 20,00
Mariska Veres zou op 1 oktober 2022 75 jaar zijn geworden, ware het niet dat ze in 2006 is gestorven aan de gevolgen van galblaaskanker. Maar wie was deze vrouw? Wie was ze écht. Dit is het verhaal van een goddess on a mountain top. De allereerste zanggodin van Nederland. 26
27
INSPIRATIE Een ongrijpbaar fenomeen verklaard, verhalen van 32 songwriters
Over de auteurs Bert Middelbos is al een aantal decennia een gerespecteerde muziekjournalist en schrijft o.a. voor NDC Mediagroep en muzikantenvakblad Musicmaker.
Raymond van Olphen is een gerenommeerde fotograaf met als specialisatie muziekfotografie. Als vaste fotograaf van o.a. NPO radio 2, 3FM en Hollandse Hoogte heeft hij nagenoeg de voltallige internationale muziekwereld voor de lens gehad.
Inspiratie, is er een formule? Is er een tijdstip, een specifieke plek? Heb je anderen nodig om tot ideeën te komen? En wat als het zich niet aandient? Wat is inspiratie eigenlijk? Is het iets spiritueels of is het gewoon bullshit en moet je gewoon hard aan het werk? Alle artiesten in dit boek werkten graag mee aangezien de uitnodiging om over inspiratie te praten een prettig en uitdagend beroep op hen deed. En om met een journalist en een fotograaf die dezelfde vaktaal spreken eens stil te staan bij de belangrijkste voorwaarde van de beoefening van hun vak. 28
Beiden zijn uitvoerend muzikant en komen zowel op hun vakgebied als daarbuiten dagelijks in aanraking met het fenomeen inspiratie. Immers, de gevraagde producten doen een voortdurend beroep op hun creativiteit en er bestaat een dagelijkse afhankelijkheid van nieuwe ideeën.
Met verhalen van: Boudewijn de Groot, Caro Emerald, Kensington, Di-rect, JB Meijers, Triggerfinger, Niels Geusebroek, Henny Vrienten, Douwe Bob, Ralph de Jong, Nits, Stef Bos, Blaudzun, Jacqueline Govaert, Wende, Tjeerd Oosterhuis, Bertolf, Anneke van Giersbergen, Släpstick, Percossa, Gordon Groothedde, Lucas Hamming, LAVALU, Spinvis, DeWolff, John Ewbank, Sharon den Adel, Mooi Wark, Mister and Mississippi, Ilse DeLange, Adje Vandenberg, Jack Poels
Verschijnt november 2022
Auteurs: Bert Middelbos en Raymond van Olphen Omvang: ca. 220 pagina's Formaat: 17 x 24 cm Bindwijze: gebonden ISBN: 978 90 23259 24 4 Prijs: € 29,95
29
Over de auteurs
Tegenkultuur Nederlandse undergroundpublicaties 1964-1976 In Tegenkultuur worden publicaties van de Nederlandse underground in de jaren 1964-1976 getoond en beschreven. De jaren zestig en zeventig waren een tijd van ongekende welvaart, waarin de opgroeiende jeugd voor het eerst de ruimte kon nemen om haar stem te laten horen over maatschappelijke problemen en oplossingen. De undergroundbeweging werd ook wel ‘alternatieve cultuur’ of, in het idioom van de jaren 60, ‘tegenkultuur’ genoemd. De massamedia deden verslag van zaken vanuit de bestaande normen en waarden, waarin de undergroundbeweging zich niet herkende. De undergroundpers vulde dit gat door te rapporteren over die dingen die de underground bezighield, door hun kijk op tal van zaken te verwoorden en door het benadrukken en vormgeven van een nieuwe levensstijl. Alle publicaties van de underground werden gemaakt door de jeugd en hadden de jeugd als doelgroep. Of het nu politiek of cultureel was, de inhoud van de undergroundkranten was een directe weerspiegeling van de hoop, dromen en activiteiten van de redacteuren, schrijvers en vormgevers die zichzelf zagen als actieve deelnemers en als chroniqueurs van de beweging. Tegenkultuur plaatst de underground in de sociale context van de jaren zestig en zeventig en beschrijft de muziekbladen, die voorafgingen aan de undergroundbladen. Hitweek en Aloha, de belangrijkste 30
Verschijnt Oktober 2022
Peter Sijnke (1951) is historicus. Hij was werkzaam in het archiefwezen en publiceerde veel op het terrein van de lokale en regionale geschiedenis. Over popmuziek schreef hij zeven boeken, waarvan drie met betrekking tot het Holland Pop Festival in Kralingen (1970) samen met Marcel Koopman. Peter schrijft regelmatig in Platenblad. Jan Pen (1955) was tot zijn pensionering in 2019 eigenaar van een bureau voor zakelijk advies op het gebied van biotechnologie. Hij heeft sinds het begin van de jaren negentig, een collectie opgebouwd van posters, tijdschriften en pamfletten van bewegingen als Provo, Kabouter, Underground en Punk. Jan heeft een internetboekhandel JP Antiquarian Books op het gebied van zijn collectie.
Nederlandse undergroundbladen komen uitgebreid aan bod. Tegenkultuur laat zien welke Nederlandse undergroundbladen er naast Hitweek en Aloha waren, geeft een korte typering en toont vooral hoe ze eruitzien. Elk van de beschreven publicaties in het boek behandelt onderwerpen die de underground bezighield. Het boek bevat een schat aan beeldmateriaal, waardoor het samen met de historische context een representatief naslagwerk vormt van de Nederlandse undergroundpers in de jaren 1964-1976.
Auteurs: Omvang: Formaat: Bindwijze: ISBN: Prijs:
Jan Pen, Peter Sijnke ca. 240 pagina's 24 x 30 cm gebonden 978 90 23259 13 8 € 39,95
31
Blaauwe Dreum Schrieverskronkels over de Drentsche Aa In 2022 bestaat het Nationaal Park Drentsche Aa 20 jaar. In al die tijd is de kwaliteit van het gebied versterkt, is gebouwd aan de eigen identiteit en is het gegroeid in aantrekkingskracht. De diverse beekloopjes van de Drentsche Aa hebben al talloze kunstenaars geïnspireerd, en doen dat anno 2022 nog steeds. Zo vergelijkt Tonko Ufkes de Aa in zijn gedicht met een ‘blaauwe dreum’, een beeldspraak die leidde tot de titel van deze bundel. De leden van de Drentse Schrieverskring bezingen de schoonheid van de Aa op gevarieerde wijze. U leest proza en poëzie van: Egbert Meijers, die ook het idee aandroeg voor deze bundel, Tonko Ufkes, Marga Kool, Harm G. Sijnstra, Jan Harbers, John B. Vorenkamp, Jan Veenstra, Klaas Koops, Mischa van Huijstee, Willem Haandrikman, Nicolette Leenstra, Gerard Nijenhuis, Peter Veen, Ria Westerhuis, Sacha Landkroon, Suze Sanders en Paula Laning. Met dit boek wil het Nationaal Park Drentsche Aa de kracht en kwaliteit van het gebied laten zien in woord en beeld. Vanuit het eigen fotoarchief zijn inmiddels talloze foto’s beschikbaar die de Aa laten zien in al haar facetten. Een boekje dat inspireert om zelf het prachtige gebied in te trekken en te ervaren.
32
Auteur: Drentse Schrieverskring Fotografie: Andre Brasse Omvang: ca. 96 pagina's Formaat: 21 x 14,8 cm Bindwijze: softcover ISBN: 978 90 23259 12 1 Prijs: € 15,00
Verschijnt 1 december 2022
33
Terugbladeren
Jeroen Wielaert
Final Blues Uiteraard zijn er nog veel meer mooie en interessante boeken om aandachtig door te bladeren. Een terugblik naar de titels die eerder zijn verschenen in 2022.
Karin Broekhuijsen
De Hondsrug ISBN: 978 90 23258 02 5 Omvang: 160 pagina's Prijs: € 25,00
ISBN: 978 90 23259 10 7 Omvang: 356 pagina's Prijs: € 25,00
Stefan van der Poel
Lege plekken ISBN: 978 90 23258 84 1 Omvang: 192 pagina's Prijs: € 25,00
Ineke den Hollander
Een Schricklijck Jaer ISBN: 978 90 23258 91 9 Omvang: 220 pagina's Prijs: € 25,00
Valsheid in Gesteente ISBN: 978 90 23258 92 6 Omvang: 384 pagina's Prijs: € 29,95
FRED DE VRIES & SIEBE THISSEN
Hoe progressieve popmuziek in de jaren zeventig alle conventies doorbrak (en ons het universum leerde begrijpen) FRED DE VRIES & SIEBE THISSEN
Siebe Thissen, Fred de Vries
Bombastisch, ondansbaar en weergaloos ISBN: 978 90 23258 72 8 Omvang: 272 pagina's Prijs: € 25,00
34
Frans Jansen
Alles van waarde en schoonheid is weerloos ISBN: 978 90 23259 11 4 Omvang: 48 pagina's Prijs: € 15,00
35
Colofon Uitgeverij Koninklijke Van Gorcum Oostersingel 11, 9401 JX Assen Postbus 43, 9400 AA Assen 0592-37 95 55. Uitgever Sonja Geurts s.geurts@vangorcum.nl Publiciteit Esther Langelo e.langelo@vangorcum.nl Voor meer informatie en bestellingen, neem contact op met Hilde Trenning via klantenservice@vangorcum.nl of 0592-37 95 55. Op de hoogte blijven van onze nieuwste titels? Meld u zich dan aan voor onze boekhandelsnieuwsbrief via e.langelo@vangorcum.nl