Najaars
aanbieding
Cultuur & Historie
voorwoord
Inhoud
catalogus najaar 2019 Het najaar is een tijd van terugblikken en vooruitkijken. Het is tevens een periode om je lekker met een boek terug te trekken voor de open haard. In deze najaarscatalogus vindt u de mooie en interessante uitgaven die we dit najaar voor u in petto hebben. Zo is er het boek Zul oes Sunterklaos wel kommen dat laat zien hoe de Sinterklaasviering door de eeuwen heen in Drenthe gevierd werd. Of het fotoboek van Sake Elzinga over Drenthe in de jaren 80-90 van de vorige eeuw. Toen we nog niet alles vastlegden en deelden met onze mobiel. Voor veel mensen zal dit boek een feest der herkenning zijn en wie weet vindt u zichzelf nog terug op één van de foto’s. En dit zijn slechts twee van onze prachtige uitgaven die de komende maanden verschijnen. Verder blikken we kort terug op de uitgaven die het afgelopen half jaar verschenen zijn. Met heel veel plezier werken wij aan onze boeken en we wensen u veel leesplezier!
p.4 Bianca reeks
p.8 Monumentaal Assen
p.5 100 x kunst op zien Drents
p.6 Krachtstroom
p.10 Mengelmouzen
p.7 DARP
p.12 De zilvermijnen van Drenthe
Sonja Geurts Uitgever
Daan Nijman vertegenwoordiger voor Uitgeverij Koninklijke Van Gorcum, Cultuur & Historie. Iedereen kent Daan Nijman als enthousiaste boekverkoper en mede-eigenaar van de naar hem genoemde boekhandel in Roden. In het najaar krijgt hij er een nieuwe taak bij: vertegenwoordiger voor Uitgeverij Koninklijke van Gorcum en Uitgeverij Kleine Uil in de noordelijke regio’s. Nijman, in 2016 nog genomineerd voor Boekhandelaar van het Jaar, kent het boekenmetier van binnen en buiten, en hij zal collega-boekhandelaren dan ook met zijn kennis en kunde goed kunnen vertellen wat onze fondsen te bieden hebben.
p.14 Zul oes Sunterklaos wel kommen
p.15 Nieuwe Drentse Volksalmanak
p.16 Evert Musch 1918-2007
p.17 Wie stuit de rebellie van de massa? p.18 Terugbladeren
Cultuur & Historie
100 x kunst op zien Drents
Bianca reeks Yvonne Brill
i.s.m. het Drents Museum en Huus van de Taol
Bianca in zwaar weer – deel 62
Bianca ontdekt het geluk – deel 61 ISBN: 9789023257004 Eerste druk Aantal pagina’s: 128 Prijs: € 9,95
ISBN: 9789023257011 Eerste druk Aantal pagina’s: 170 Prijs: € 9,95
In dit compacte, fraai vormgegeven boekje wordt er een verrassende verbinding gelegd tussen de collectie van het Drents Museum en de Drentse taal. Kriskras door de collectie heen worden 100 archeologische, historische en kunstobjecten op speelse wijze gekoppeld aan een Drents woord. Het Drents Museum en het Huus van de Taol zorgen samen voor een verrassend boekje waar je in kan blijven bladeren. In het boek zijn o.a. werken te zien van Jans Muskee, Max Liebermann en Matthijs Röling maar ook het meisje van Yde, de Kano van Pesse en het schrijfbureau van Berlage zijn in het boek opgenomen. Het boekje is een mooie kennismaking met de meest bijzondere stukken uit de Drentse collectie en fascinerende Drentse woorden, voor zowel insiders als nieuwkomers. De Drentse woorden worden bijgestaan door hun vertalingen in het Nederlands, Engels, Duits, Frans en Chinees. De verschillende talen zorgen voor een internationaal bereik. 100 x Kunst op zien Drents is een perfecte kennismaking met de provincie voor jong en oud, voor Drent en niet-Drent. 100 x Kunst op zien Drents wordt uitgegeven door het Drents Museum, het Huus van de Taol en Uitgeverij Koninklijke Van Gorcum. Het boek verschijnt in de reeks Grunnegs Museum: 101 x Kunst op z’n Grunnegs en 111 x Keunst op syn Frysk.
Bianca je bent uniek Bianca je kunt het – deel 63 ISBN: 9789023257028 Eerste druk Aantal pagina’s: 140 Prijs: € 9,95
ISBN: 9789023257035 Eerste druk Aantal pagina’s: 146 Prijs: € 9,95
ISBN: 9789023256496 Eerste druk Aantal pagina’s: 240 Prijs: € 10,00 Verschijnt oktober 2019
Krachtstroom
DARP
Spraakmakende vrouwen in Drenthe
Frans Ohm en Frank Westerman
Marjanne Teunissen “Er zijn veel vrouwen in de geschiedenis geweest die hele goede dingen hebben gedaan en als rolmodel kunnen fungeren. Maar ze zijn onzichtbaar gemaakt, er wordt minder aandacht aan vrouwen besteed.” Mineke Bosch, Hoogleraar Moderne geschiedenis, RUG. Drenthe is in Krachtstroom de factor die alle vrouwen gemeen hebben. Ze komen uit Drenthe of hebben zich ingezet voor de provincie. Met de invoering van het vrouwenkiesrecht in 1919 komen er langzaamaan meer vrouwen in de politiek. Enkele van deze vrouwen worden uitgelicht in dit boek. Zowel vrouwen uit het verleden of vrouwen die ook nu hun stempel weten te drukken. Drenthe is een provincie waar mensen over het algemeen niet snel onder de indruk zijn van opgeblazen en onbescheiden gedrag of uiterlijk vertoon. Dat geldt misschien voor vrouwen nog iets meer. Hard werken is gewoon en een ander helpen is niets bijzonders. Mede daarom dreigen sommige vrouwen en hun werk nu vergeten te worden. Krachtstroom portretteert deze vrouwen waardoor hun levenswerk geëerd en bewaard blijft Marjanne Teunissen (1978) is journalist. Na haar studie begon ze als verslaggever en programmamaker bij de regionale omroep. In het kader van 100 jaar vrouwenkiesrecht maakte ze een site, documentaire en schreef ze dit boek – met name gericht op sociale ongelijkheid in het politieke bestuur van Drenthe.
ISBN: 9789023256540 Eerste druk Aantal pagina’s: ca 160 Prijs: € 24,95 Verschijnt eind oktober 2019
Dit boek portretteert in woord en beeld het Drentse dorp Darp dat een bijzondere ontstaansgeschiedenis kent. Maar het gaat over veel meer dan Darp alleen. De geschiedenis van Darp wordt geschetst in de context van de Tweede WereldOorlog en de Koude Oorlog, De vitale dorpscultuur van Darp staat in meer algemene zin voor de cultuur van een ander Nederland vanuit de randstad gezien. Een onderbelicht aspect van de Nederlandse identiteit wordt zichtbaar gemaakt. Het boek krijgt daarmee in twee opzichten een wijdere strekking en is interessant voor een breed publiek. Schrijver/journalist Frank Westerman liep als scholier in 1981 en 1982 mee in de jaarlijkse mars tegen de opslag van Amerikaanse kernkoppen in het bos bij Darp. Het boek begint met zijn verhaal waarbij Frank vanuit het verleden en heden kijkt in de ziel van het dorp. Documentair fotograaf Frans Ohm komt al jaren in Darp en is er thuis. Frans brengt de huidige dorpscultuur in beeld die gekenmerkt wordt door saamhorigheid en een mentaliteit van ‘met elkaar voor elkaar’, ‘niet ouwehoeren maar doen’ en ‘wij laten ons niet kisten’. Hij fotografeert dicht op de huid en de Darpers laten dit ook toe. Dit betekent dat er een zeldzaam intiem portret ontstaat van een dorpscultuur anno nu. Het boek is prachtig vormgegeven door Renate Boere die met haar boekontwerpen meerdere prijzen heeft gewonnen.
ISBN: 9789023257073 Eerste druk Aantal pagina’s: ca 200 Prijs: € 29,00 Verschijnt 5 november 2019
Monumentaal Assen Stadsgezichten uit de collectie W.H. Berghuis Annemiek Rens en Martin Hiemink
Waarom schilderen kunstenaars alleen bekende steden? Die vraag stelde de Amsterdamse bankier Wim Berghuis (1930-2014) zichzelf eind jaren tachtig. Voor de in Assen geboren Berghuis betekende dat het begin van een zoektocht naar kunstenaars die zijn geliefde stad Assen wilden vastleggen. Het leidde tot een verzameling Asser stadsgezichten van een groot aantal kunstenaars die hij opdracht gaf om de stad op het doek te vereeuwigen. De inspanningen van Berghuis gingen niet onopgemerkt voorbij. Zijn werken werden in de loop der jaren meerdere malen tentoongesteld, niet alleen in het Drents Museum, maar ook in Berlijn en Bad Bentheim. Monumentaal Assen – Stadsgezichten uit de collectie W.H. Berghuis is het langverwachte boek met daarin de complete collectie van dr. W.H. Berghuis. 112 werken van maar liefst 70 verschillende kunstenaars worden afgebeeld en beschreven. Annemiek Rens, Hoofdconservator van het Drents Museum, gaat in op het belang van de collectie en de bijzondere kunstwerken. Martin Hiemink neemt de lezer mee in het leven van Wim Berghuis en de historische verhalen achter de gebouwen en plaatsen die de kunstenaars vastlegden. In Monumentaal Assen – Stadsgezichten uit de collectie W.H. Berghuis wordt Assen op een verrassende wijze in beeld gebracht en laten kunstenaars de lezer steeds opnieuw kennis maken met de stad.
ISBN: 9789023256304 Eerste druk Aantal pagina’s: 144 Prijs: € 24,95 Verschijnt 7 november 2019
i.s.m. het Drents Museum Deel 4 van de
Mengelmouzen Grunneger Toal van straat, markt, kroeg, kerk en kantine
joen t e o , n e t lde wes i w t t e o ardeer “wicht a w s l e b ai die ik zo
Jos Rietveld
“... de wilde plannen dij ik haar, komt sikkom niks meer van terecht...” klonk ooit op een late zoele zomeravond uit een openstaand raam op Kapteynlaan in Stad. Cultuur, en taal is een zeer levend onderdeel hiervan, is zo vanzelfsprekend dat het in eigen omgeving als normaal wordt ervaren; dit gebeurt overal op de wereld. Maar import, bijvoorbeeld lu oet westen, herkent het als bijzonder, als uniek, omdat zijzelf weer andere dingen als normaal hebben leren kennen. Welke Amsterdammer stapt bijvoorbeeld in een rondvaartboot voor een tocht door zijn grachten? In Mengelmouzen schrijft Jos Rietveld op wat zij, jaja, “wicht oet t wilde westen, oet joen toal, die ik zo aibels waardeer omdat er geen woord te veel in zegt wordt”, in haar Stad verneemt. Omdat er Groninger woorden bestaan die onvertaalbaar zijn. “k Zel opschrieven wat ik hoor, wat biezunder is aan Grunneger toal. Omdat ik in Stad woon, zal ik registreren wat ik hier hoor.” Er bestaan wilde plannen die uitvoerbaar zijn. Zummer of winter, dut nait of.
toal, Jos Rietveld, (Gouda, 1958), is tekstschrijfster-redacteur (SRM). Via omzwervingen in de stad Groningen gekomen en teruggekomen. Tegenwoordig werkt ze onder andere als freelance journaliste voor het Dagblad van het Noorden.
gecharmeerd is van woorden en uitdrukkingen die nooit helemaal vertaald kunnen worden en Groninger understatements (vertaal dat maar eens even in één woord Gronings of Standaardnederlands) waar een Engelsman nog wat van leren kan. Mengelmouzen is een feest der herkenning voor (oud) Groningers en een inburgeringscursus voor nieuwkomers en bezoekers die meer willen weten over de prachtige provincie en haar Stad.
Mengelmouzen is een bundel columns die gaan over de Groningse taal van de straat, markt, kroeg, kerk en kantine. Mengelmouzen zijn 193 columns opgemerkt en vastgelegd door een import-Stadjer die
sten
lu oet we
o Zummer
f win
ait of ter, dut n
ISBN: 9789023257042 Eerste druk Aantal pagina’s: 208 Prijs: € 14,95 Verschijnt 14 november 2019
80-90
De Zilvermijnen van Drenthe Sake Elzinga Dit fotoboek geeft op weergaloze wijze de ontwikkeling van Drenthe tijdens de 80er jaren van de vorige eeuw weer. De tijd voor de digitale fotografie aan haar opmars begon, de tijd voor het internet. Waar nu bij elke gebeurtenis de mobiele camera’s klikken en meedraaien was die rol in de jaren 80 weggelegd voor de fotografen, zij legden het dagelijks leven vast en documenteerden het nieuws. Sake Elzinga geeft in dit fotoboek 80-90 – De Zilvermijnen van Drenthe een tijdsbeeld van Drenthe van 1980 t/m 1990. Van de paardenmarkten tot aan de Wereldspelen, van recreatie tot aan Sinterklaasintochten, van politieke gebeurtenissen tot aan bouwprojecten, alles komt aan de orde. Naast een tijdsbeeld zal het voor menig Drent een feest der herkenning zijn, een ‘trip through memory lane’. Gebeurtenissen die op de achtergrond zijn geraakt worden door de prachtige foto’s weer feilloos opgeroepen.
ISBN: 97890232570802 Eerste druk aantal pagina’s: ca 300 Prijs: € 24,95 Verschijnt november 2019
Sake Elzinga is fotograaf. Opgeleid aan de fotovakschool te Apeldoorn. Na een vijftal jaren vooral technische ervaring te hebben opgedaan, is hij sinds 1982 werkzaam als zelfstandig fotograaf. Zijn thuisbasis is Assen. Elzinga’s werkterrein is breed: van de actuele politiek tot sport en tot kunst en cultuur; de opdrachten liggen op regionaal, nationaal en internationaal gebied. Sinds 1987 is hij een van de vaste fotocorrespondenten voor het NRC Handelsblad. Sake Elzinga is een geregelde deelnemer aan belangrijke groeps- en solotentoonstellingen. Vele publicaties zijn verlucht met zijn foto’s. Hij ontving verschillende fotoprijzen, o.a. in 1990 de tweede prijs sport World Press, in 1994 de eerste prijs in de categorie documentair Nederland in de Zilveren Camera en in 2001 de eerste prijs in de categorie Kunst, cultuur, architectuur en techniek in de Zilveren Camera. Voor zijn serie over Tsjernobyl ontving hij in 1996 de Fuji Award, een hoge onderscheiding in de fotowereld.
Zul oes Sunterklaos wel kommen
De Nieuwe Drentse Volksalmanak 2019
Sinterklaasviering in Drenthe door de eeuwen heen Henk Nijkeuter en Abel Darwinkel (red)
Zul oes Sunterklaos wel kommen bevat literaire bijdragen van diverse schrijvers (Drents- en Nederlandstalig) en vertaalde Sinterklaasliedjes. Het boek laat zien hoe door de eeuwen heen het Sinterklaasfeest in Drenthe gevierd werd. Opgenomen is ook het boek Sint Nikolaas-vertellingen voor de jeugd van Cornelis van Schaick, dat werd gepubliceerd in 1849. De vertellingen spelen zich voor een deel herkenbaar af in Drenthe. Dit boek is ook landelijk gezien een heel vroege publicatie over Sinterklaas. Daarnaast bevat het boek Sinterklaasliedjes, gedichten en moderne Sinterklaasverhalen. Abel Darwinkel laat de Drentse oorsprong zien van Sinterklaaswoorden en Henk Nijkeuter vertelt over de oorsprong van de Sinterklaastraditie. Het boek bevat ook indringende persoonlijke herinneringen van Drenthenaren die op diverse wijzen een inkleuring aan het feest gegeven hebben. Het boek is bedoeld voor iedereen met een brede interesse in de Drentse geschiedenis en de geschiedenis van het Sinterklaasfeest.
ISBN: 9789023257097 Eerste druk Aantal pagina’s: ca 240 Prijs: € 24,95 Verschijnt 16 november 2019
De Nieuwe Drents(ch)e Volksalmanak, opvolger van de Drentsche Volksalmanak (1837-1851), verschijnt sinds 1883. In de loop van de jaren is de almanak uitgegroeid tot historisch en archeologisch jaarboek van Drenthe. Het is hét podium voor zowel professionele onderzoekers als amateurhistorici en -archeologen die de resultaten van hun onderzoek op wetenschappelijk verantwoorde wijze aan een breed publiek willen presenteren. Wie geïnteresseerd is in het lange en rijkgeschakeerde verleden van Drenthe – van vuistbijl tot veenkolonie – mag de Nieuwe Drentse Volksalmanak niet missen.
ISBN: 9789023256489 Eerste druk Aantal pagina’s: 224 Prijs: € 17,95
Evert Musch 1918 – 2007
Een schilder die naar Drenthe kwam Kees Thijn
Wie stuit de rebellie van de massa? P.J. Bouman 1902-1977 Co Strootman
Deze uitgave over Evert Musch geeft op beknopte wijze een beeld van deze kunstenaar en de belangrijke rol die hij heeft gespeeld in het kunstleven van Drenthe. Geboren in Groningen verhuisde Musch na de tweede Wereldoorlog met zijn gezin naar Schipborg en naderhand naar Anloo in Drenthe waar hij tot zijn overlijden in een eigenhandig gerestaureerde oude Saksische boerderij heeft gewoond en gewerkt. Begaan met het mooie landschap heeft hij ook in belangrijke mate bijgedragen aan het behoud daarvan door bepaalde acties daartoe te ondersteunen. Bovendien was Evert Musch in 1954 een van de oprichters van het Drents Schildersgenootschap. Museum Thijnhof in Coevorden besteedt aandacht aan inmiddels overleden kunstenaars die in Drenthe woonden en werkten, en zodoende deel uitmaakten van het provinciale kunstleven. Dit resulteert in overzichtsexposities en catalogi die een goed beeld geven van hetgeen deze kunstenaars heeft geïnspireerd tot het maken van de kunst die ze hebben achtergelaten.
ISBN: 9789023257059 Eerste druk Aantal pagina’s: 128 Prijs: € 24,95 Verschijnt 29 januari 2020
Pieter Jan Bouman (1902-1977) was een gespleten mens. Een goed mens met een uniek talent die, in de vorige eeuw, de grootste aantallen historische boeken verkocht. Maar ook zou hij zich anders hebben voorgedaan dan hij was en door historici werden zijn boeken met kritiek overladen. Bouman werd als veertienjarige overgeplaatst van het paradijselijke Nederlands-Indië naar de wereldhavenstad Rotterdam. In het verzuilde Nederland bleek hij in geen enkel hokje te passen en hij miste de (bij een zuil passende) rotsvaste standpunten die iedere twijfel uitsloten. In onzekere tijden was Bouman voortdurend op zoek naar houvast in het leven. Tegelijk streefde hij naar een betekenisvolle positie in de Nederlandse samenleving. Daartoe ging hij zich ‘omhoog lezen’, hij wilde een geletterde worden om ‘geestelijk leiding te geven in een ontwrichte tijd’. Vooral moest de toenemende dominantie van de massa worden tegengegaan. Bouman werd een gerespecteerd hoogleraar sociologie met wiens handboek vele generaties sociologiestudenten zijn opgeleid, en hij schreef de bestseller Revolutie der eenzamen. Vanaf de jaren vijftig was Bouman de publieke cultuurdrager die hij altijd wilde zijn. Hij was een veel gevraagd spreker en had een uitgebreid netwerk van wetenschappers, ondernemers, journalisten, politici en leden van het Koninklijk Huis. Deze biografie is zowel een verhaal van een leven alsook een portret van een tijdperk. Het is een levensbeschrijving van een mens die poogt iets van het leven te maken. Tegelijk is het een cultuurgeschiedenis van het eerste driekwartjaar van de twintigste eeuw. Een tijdvak met twee wereldoorlogen, met vele ideologieën en filosofieën, met grote maatschappelijke veranderingen, met een vooruitgangs- én een ondergangsdenken.
Co Strootman (Haarlem 1939) studeerde na een sociaalpedagogische hogere beroepsopleiding, andragologie en cultuurwetenschappen. Met de biografie over P.J. Bouman promoveert hij bij de Rijksuniversiteit Groningen.
ISBN: 9789023256960 Eerste druk Aantal pagina’s: 528 Prijs: € 39,90 Verschijnt januari 2020
Terugbladeren Uiteraard zijn er nog veel meer mooie en interessante boeken om aandachtig door te bladeren. Een terugblik naar de titels die eerder zijn verschenen in 2019.
Erasmus Bernardus von Dülmen Krumpelmann – Een schilder die naar Drenthe kwam. Door Kees Thijn
Slagkracht – Het verhaal van Jacques Tichelaar. Door Birte Schohaus
Matthijs Röling – Keuze uit het werk. Door Annemiek Rens
Vergeten verzetshelden – Een onderzoek naar het onderduikershol Anloo. Door Jan Benjamins en Joke Benjamins Palthe
De cirkel is rond. Door Yvonne Brill
Droom en Weldaad. Door Jan Mensink
Buigen onder de storm – Philip Mechanicus, verslaggever tot in de dood 1889 – 1944. Door Koert Broersma
Culinair Erfgoed Diner Boek. Door Mirjam Veenman en Loes Talens
Het Oerboek. Door Axel Wiewel Doodzonde – een Tom Wessels detective. Door Tieme Woldman
Ode aan het hunebed. Door Karin Broekhuijsen
Nedersaksisch in een notendop – Inleiding in de Nedersaksische taal en literatuur. Door H. Bloemhoff, P. Bloemhoff-de Bruijn, J. Nijen Twilhaar, H. Nijkeuter, H. Scholtmeijer
Uitgeverij Koninklijke Van Gorcum Oostersingel 11, 9401 JX Assen Postbus 43, 9400 AA Assen 0592 379 555
Uitgever Sonja Geurts s.geurts@vangorcum.nl Projectleider Mirre Dieleman m.dieleman@vangorcum.nl Publiciteit Esther Langelo e.langelo@vangorcum.nl Vertegenwoordiger Daan Nijman e-mail: d.nijman@vangorcum.nl telefoon: 06-22669316 Foto omslag: Sake Elzinga Voor meer informatie en bestellingen, neem contact op met Esther Langelo via e.langelo@vangorcum.nl of 0592-379556.
Colofon