Info
Nafarroako laNgileeN buletiN iNformatiboa. 2014ko urtarrila
Borroka da bidea Hiri garraioko grebaren amaiera gazi-gozoa izan da. alde batetik, langileen borroka grina txalotu beharra dago: borrokak emaitzak ematen dituela erakutsi dute, enpresa harroputza mugiaraziz. beste alde batetik, langileen batzordea ez da egon borroka grin horri dagokion mailan eta negoziazioetan amore eman du. greba amaitu egin da. Dirugosez diharduen enpresa baten mende egongo ez den kalitatezko garraio publikoaren aldeko borrokak, aldiz, aurrera darrai. KRONOLOGIA 2012. urtea: TCC enpresak 3 milioi euro banatzen ditu akziodunen artean, autobus flota zaharkitu, bidai-txartela garestitu eta zerbitzua kaxkartzen doan bitartean. Langabezian dauden pertsonentzako bono soziala bezalako aldarrikapei muzin egiten die.
2013ko uda: 2013ko amaiera bitartean indarrean dagoen hitzarmenarekiko deskuelgea (=soldata murrizketa) iragartzen dio enpresak Langile Batzordeari, 2013 eta 2014rako ustezko galerak argudiatuz. Alabaina, Mankomunitatearen arabera 70.000 euroko irabaziak egongo dira urte horietan DESKUELGE GABE eta 1,9 milioi
www.labsindikatua.org
hurrengo bi urteetan. Gainera, hilabete gutxi batzuen buruan amaituko den lan hitzarmenarekiko deskuelgea eskatzea zentzugabea da guztiz. Kontua da TCCk deskuelge bidez soldata jaitsiera inposatu nahi duela 2013rako eta modu horretan hitzarmen berria abiapuntu horretatik negoziatzen hasi. Honela bada, TCCren bentako asmoa honakoa da: oraindik eta diru gehiago irabaztea langileen kontura. 2013ko iraila-urria: Noski, Langile Batzordeak ezezko borobila ematen dio burugabekeria horri. LABek mobilizazioei ekitea proposatzen du, deskuelgeari aurre egiteko bide eraginkor bakarra baita. Alabaina, Batzordearen gehiengoak deskuelge prozesuaren emaitzaren zain egotea hobesten du, Lan Auzitegian lehen eta Nazio Batzorde Aholkuemailean gero. Emaitza, espero zitekeen bezala, langileen kontrakoa da, deskuelge prozedura alde sozialaren borondatearen kontrako atzerapausuak inposatzeko diseinatu baitzuen PPk bere lan erreforman: Nazio Batzorde Aholkuemaileak laudo bidez %5,38ko soldata murrizketa baimentzen dio enpresari 2013rako eta enpresak aipatu murrizketa hitzarmen berrira pasatzeko asmoa adierazten du. Noviembre 2013: Berandu bada ere, mobilizazioei ekiten zaio (lanuzteak), bi helbururekin: 1) lan hitzarmen berriak %5,38ko soldata murrizketa indargabetu dezan. 2) etorkizunean enpresak deskuelgea aplikatu ez dezan (ultraaktibitatea eta deskuelgearen kontrako klausula). Uneoro, langileria prest zegoen laudoak ezarritako soldata murrizketa 2014rako onartzeko, baina aipatutako murrizketa hurrengo urteetan (non irabazi izugarriak aurreikusten baitziren) berreskuratzearen truke. 2013ko Abenduak 16: Langileek greba mugagabeari ekiten diote, %100etik gertu dagoen jarraipenarekin. UPNren Gobernuak gutxieneko zer-
2
INFO LAB
bitzu abusiboak inposatzen ditu (%40 eta %60 ordu puntetan, %100 gaueko txanda eta mekanikoentzat), greba zapuzten saiatzeko. Abenduak 18: Iru単erriko Langabetuen Kolektiboak eta Herri Ekimenak #sinpa ekimena sustatzen dute: ehunka lagunek bidai-txartela ordaintzeari uko egiten diote, langileekin elkartasuna adierazi eta kalitateko garraio publikoa aldarrikatzeko. Abenduak 21: 2.000 lagunek manifestazioa egiten dute Iru単ean. Abenduak 24: Enpresak hainbat langileren kontrako zigor espedientea irekitzen du, gutxieneko zerbitzu abusiboen kontrako ekintza zuzen batean ustez parte hartzeagatik. Abenduak 31: Enpresaren jarrera itxiaren aurrean (bi asteko grebaren ondoren eroso dago gutxieneko zerbitzuei eta Mankomunitatearen babesari esker), eta grebalarien kontrako zigor espedienteei erantzunez, gatazka azkar eta langileen interesen alde konpondu dadin hordagoa botatzea proposatzen die LABek gainontzeko sindikatuei: 1) Gutxieneko zerbitzuak betetzeari uko egite kolektiboa. 2) Mobilizazioen erradikalizazioa. Era berean, UPNren Gobernuak mehatxatu duen laudo arbitrala inposatuko balu ere borrokarekin jarraitzea proposatzen du. Urtarrilak 2: Langile Batzordeak planteamendu bateratu bat adosten du LABek proposatutakoaren ildotik (urtarrilaren 4tik aurrera gutxieneko zerbitzuak ez betetzea) eta langileen Asanbladara eramatekotan da. Alabaina, era txundigarrian, Asanblada baino 10 minutu lehenago atzera egiten dute gainontzeko sindikatuek, biharamunean egongo omen den hiru aldeen (Langile Batzordea, Enpresa, Mankomunitatea) arteko negoziazio baten izenean, itxaropen guztiak hitzordu horretan kokatuz eta gauerako Langileen Asanblada deituz. Urtarrilak 3: Hiru aldeen artekoa omen den bilera iruzurra baino ez da. Enpresa ez doa eta Mankomunitateko ezkerreko ordezkariei sarrera ukatzen zaie (Bilduko Eva Arangure eta Izquierda-Ezkerrako Edurne Eguino). Langile Batzordearen gehiengoak Mankomunitatearen (UPN-PSN-Independenteak) presioari men egin eta
akordio negargarria eramaten du Asanbladara. LAB da akordio horren aurka hasieratik azaltzen den sindikatu bakarra (geroago ELAk ere jarrera horrekin bat egiten du). Asanbladak ezezkoa ematen dio: 176 bozka kontra, 122 alde. Urtarrilak 6: Langileen tinkotasunaren aurrean, Enpresak eta Mankomunitateak kontsezio berriak (nagusiki, hitzarmenaren ultraaktibitatea) egitera behartuta ikusten dute euren burua. LABek proposamen errealista egiten du: 1) 2015 eta 2016rako KPIaren igoera bermatu. 2) laudoaren bidez galdutakoa berreskuratzen hasi soldata igoera osagarri baten bidez, enpresak aurreikusitako etekinak langileen mesedetan erabil daitezen. Baina berriro ere, Langile Batzordea txikira jokatzen du eta 2015-2016an galdutakoa berreskuratu ez, baizik eta erosmen-ahal-
www.labsindikatua.org
mena berriro ere galtzea onartzen du, lortutako igoera eskasa ez baita KPIra ere heltzen. Alegia, TCCko langileriak erosmen-ahalmen gutxiago izango du 2017ko urtarrilaren 1ean 2010ean baino, enpresak bere akziodunen artean etekin itzelak banatzen dituen bitartean. Urtarrilak 8: Kasik Langile Batzorde osoak (13tik 12) sinatutako aurreakordioa jartzen da bozketagai, bozketa Asanbladatik ateraz eta eskirolen parte hartzea ahalbidetuz. LABek ezezko botoa eskatzen du, greba eragin zuen erasoari konponbidea jarri ez zaiolako: enpresa aberasten den bitartean soldata murrizketa baten inposaketa. Ezezko bozkek (79) LABek azken hauteskundeetan lortutakoak bikoizten dute kasik. Emandako bozken bosten bat suposatzen dute, grebalarien Asanbladako laurdena.
INFO LAB 3
TCCren negozioa TCCren etekinak 2010-2012 2010 - 812.642 euro 2011 - 2.153.766 euro 2012 - 977.084 euro
Mankomunitateak aurreikustako etekinak SOLDATA JAITSIERA GABE:* 2013/2014 - 70.000 euro 2015- 700.000 euro 2016- 1.200.000 euro
SOLDATA JAITSIERAri esker Enpresak lortuko dituen ETEKIN GEHIGARRIAK: 965.000 euro urtero (Nazio Batzorde Aholkuemailearen arabera).
*Langile Batzordearen agirietan jasotako kopuruak.
Onena
Okerrena
Langileek garatutako borroka bateratua, 24 greba egun kasik %100eko jarraipenarekin eginez eta mobilizazio ugari burutuz. Borroka horri esker, Langile Batzordearen gehiengoak onartu zuena baino gehiago lortu izan da eta ziur gaude grebaren helburuak lortu izango zirela, Langile Batzordeak bitan (urtarrilak 3 eta urtarrilak 6) amore eman izan ez balu. Erabiltzaileen jarrera, langileen aldarrikapenak babestuz. Langabetuen Kolektiboa edota Herri Ekimena bezalako eragile sozialen inplikazioa, langileekin elkartasunez eta kalitatezko zerbitzu publikoaren alde mobilizatu direnak.
Jose Muñozek (PSN) zuzenduriko Mankomunitatearen jarrera. Bitartekari gisa aritu eta interes publikoa zaindu beharrean, enpresaren alde aritu da, hasieran beste aldera begiratuz eta aurrerago langileen borroka desprestigiatuz eta kosta ala kosta greba bertan behera gera zedin saiatuz. UPNren erasoa greba eskubidearen kontra, gutxieneko zerbitzu abusiboak inposatuz. Iruñeko Alkate Enrique Mayak udaltzainei villavesetara igotzea agindu zien, #sinpan parte hartzen zuten herritar solidarioak kikiltzeko asmoz. Langile Batzordearen kudeaketa txarra, langileek eramandako borrokaren mailan egon ez eta enpresarekin txikira jokatu duena.
Borrokak fruituak ematen ditu Urtarrilaren 3an Langile Batzordearen gehiengoak onartu zuena
Langile Asanbladak LABek defendatutako urtarrilaren 3ko ezezkoarekin eta grebaren jarraipenarekin lortu zuena
LABen ekimenez urtarrilaren 2an adostu zen borroka planteamenduarekin lortu ahal izango zena
· %5,38eko soldata murrizketa 2014rako eta hurrengoetarako · Soldata izozketa 2015 eta 2016rako
· %5,38eko soldata murrizketa 2014rako eta hurrengoetarako · %0,25eko igoera (edo %1,5 eta KPIaren arteko aldea, honako hau handiagoa balitz) 2015 eta 2016rako. · %0,25eko igoera ez konsolidablea bidaiari kopuruaren arabera.
· %5,38ko soldata murrizketa 2014rako baina horren berreskurapena hurrengo urteetan, etekinei lotutako soldata igoeren bidez. · Edozein kasutan ere, erosmen ahalmenaren bermea (KPI) 2015 eta 2016rako.
Urte bateko ultraaktibitatea.
Ultraaktibitate mugagabea
Ultraaktibitate mugagabea.
Hitzarmena indarrean dagoen bitartean, deskuelgerik ez aplikatzeko klausula. Baina 2013ko deskuelgea hitzarmen berrian onartzearen truke.
Hitzarmena indarrean dagoen bitartean, deskuelgerik ez aplikatzeko klausula. Baina 2013ko deskuelgea hitzarmen berrian onartzearen truke.
Hitzarmena indarrean dagoen bitartean, deskuelgerik ez aplikatzeko klausula. 2013an aplikatutako deskuelgearen berreskurapena.
Kaleratzerik gabeko espedienteak
Kaleratzerik gabeko espedienteak
Ez kaleratzerik ezta espedienterik ere
2009 aurretik kontratatutako 25-30 ebentualeri kontratu mugagabea.
2010 aurretik kontratatutako ebentualei kontratu mugagabea (50)
2010 aurretik kontratatutako ebentualei kontratu mugagabea (50)
www.labsindikatua.org
Info
Jarraitu gaitzazu: www.facebook.com/lab.nafarroa https://twitter.com/labnafarroa
2014ko urtarrila Nafarroako laNgileeN buletiN iNformatiboa
多Ba al zenekien...? Enpresak zigor-espedienteak txantaia gisa greba zapuzteko erabili zitzakeela aurreikusiz (zigor espedienteak, greba bertan behera uztearen truke), LABek balizko zigor-espedienteak mahai gainean leudeken bitartean greba ez deskonbokatzeko konpromisoa proposatu zien gainontzeko sindikatuei grebaren hasieran, eta horrela sinatu zen. Aste bete beranduago,
aurreikuspenak bete ziren eta enpresak 12 langile espedientatu zituen. Langile Batzordeko gehiengoa enpresaren jokuan sartu zen eta greba bertan behera uztea proposatu zion Asanbladari espedienteak kaleratzeetan ez amaitzearen truke. Zorionez, Asanbladak proposamen derrotista hau arbuiatu zuen.
borroka babestu duten eragile sozialen elkartasuna eskertu beharra dago, besteak beste iru単erriko langabetuen kolektiboa eta Herri ekimenarena. kolektibo hauek argi eta garbi adierazi dute zein den arazoaren muina: enpresa pribatu bat negozioa egiten ari da zerbitzu publiko baten eta langileen eskubideen kontura. Horregatik, hiri garraioaren errebertsioa (eta langileen subrogazioa) planteatu beharra dago, enpresa publiko baten bidez eta irizpide sozialen arabera kudeatu dadin. mankomunitateak eta berau osatzen duten alderdi politikoek eskari sozial horri heldu beharko liokete. www.labsindikatua.org arga ibaia kalea, 12-14 behea (iru単ea) / Pk 31014 / telf.948 221130