Vroeggeboortes

Vlindermama helpt moeders met hun verdriet

In 1997 werd haar dochter Fleurtje doodgeboren. Alsof ze uit haar cocon weg gefladderd was, zei haar vader. Moeder Jeanette richtte Vlindermama op om andere moeders die ook hun kind verloren, te leren ermee om te gaan.

Je ongeboren kind of baby verliezen is een moeilijk onderwerp om over te praten, is de ervaring van Jeanette de Kruijk uit Oss. Veel vrouwen die dit overkomt, stoppen het diep weg, soms wel voor vele jaren. Om dat te doorbreken, zet ze met Vlindermama haar eigen ervaring in van 23 jaar geleden. Praten en je ervaring delen is belangrijk, zo heeft ze gemerkt. „Ik zie dat veel vrouwen een drempel over moeten, maar weet ook dat het hen veel kan brengen.” Haar grootste wens is om deze moeders te laten voelen dat ze niet alleen zijn en dat ze herkenning kunnen vinden. Ook wil Jeanette hen meegeven dat de traumatische ervaring niet het enige is wat in hun leven gebeurt. „Natuurlijk is het verdriet heel groot maar ik heb geleerd om te kijken naar wat het me heeft gebracht, al klinkt dat misschien raar in het begin. Achter de meest dramatische ervaring ligt ergens een parel en daar mogen we naar kijken. Daarmee wil ik de zwaarte er voor hen vanaf halen en de vrouwen een perspectief bieden.” Haar eigen parel is coaching praktijk Vlindermama. Deze had nooit geboren kunnen worden als ze haar dochtertje niet had verloren. „Het is de uitkomst van een enorme ontdekkingsreis die mij enorm heeft verrijkt.” Het traject van coaching bestaat in principe uit vijf sessies waarin Jeanette moeders in een veilige omgeving hun verhaal wil laten vertellen. Samen gaan ze op zoek naar het grootste verdriet en het grootste verlangen en hoe dit laatste kan worden gerealiseerd. Gesprekken kunnen plaatsvinden in de praktijk, maar online behoort eveneens tot de mogelijkheden. Zonodig zijn er EMDR-sessies om de gevolgen van de traumatische ervaring aan te kunnen pakken. In Oss biedt Vlindermama workshops aan, waaronder een cursus intuïtief tekenen en Mandala. Omdat Jeanette zelf een goede ervaring heeft gehad met een medium die haar in contact kon brengen met haar dochter, heeft ze deze mogelijkheid ook opgenomen. „Wat ik met de workshops nastreef, is vrouwen bij elkaar brengen die hetzelfde hebben meegemaakt. Hier voelen ze een warm bad.” www.vlindermama.nl.

Een natuurgraf op het vlinderveld

Ongeboren kinderen die tijdens de zwangerschap (tot 24 weken) overlijden, verdienen een bijzonder plekje, vinden de zusters van Koningsoord. Daarom hebben zij op hun natuurbegraafplaats Koningsakker in Arnhem een speciaal plekje gereserveerd. Dat is het zogeheten vlinderveld dat zich in de nabijheid bevindt van de zusters die in de abdij Koningsoord wonen. De medewerkers van de natuurbegraafplaats kunnen meer vertellen over het vlinderveld. www.koningsakker.nl.

In deze ogen leven stilgeborenen door

Fotograaf Marcel Kolenbrander geeft stilgeborenen en jong overleden kindjes een blijvend podium door de ogen van een ouder of familielid te fotograferen. Hij maakte er een boek en een expositie van.

Eén van de verhalen uit het boek Het verhaal van Mees

Denk aan je overleden kindje, kleinkind, broertje of zusje. Die vraag stelt Marcel iedereen die voor het project Still In Your Eyes plaatsneemt voor zijn camera. Daarna legt hij hun ogen vast. Ogen die de herinnering vasthouden aan de kindjes die vaak voor de geboorte al overleden. Het zijn bijzondere verhalen die de fotograaf optekent. Zoals de dame die 57 jaar eerder haar dochtertje kort na de geboorte verloor. Voor het eerst vertelde ze nu iemand de naam van deze baby. Toen ze dat thuis bij haar man herhaalde, vertelde hij op zijn beurt voor het eerst hoe het kindje eruit had gezien. Er is ook het relaas van de dame die als enige helft van een tweeling levensvatbaar bleek. Nu heeft haar doodgeboren broertje alsnog een podium. „Ik vind het prachtig om te zien wat Still In Your Eyes losmaakt bij mensen. En dat is belangrijk, want vroeggeboortes zijn geen onderwerp waar mensen makkelijk over praten. Toch komt het relatief vaak voor. En ook een zwangerschap van enkele maanden betekent verlies, want ouderschap begint al bij de kinderwens. Het kindje heeft ervoor gezorgd dat mensen papa en mama werden of dat er een broertje of zusje in het gezin zou komen,” vertelt Marcel. In alle ruim honderd paar ogen die hij voor dit project fotografeerde, zag hij naast verdriet vooral trots. „Om het met één woord samen te vatten: liefde. Het mooie van ogen is dat je daarin niets kunt verbergen. Je ziet er de ziel in.” Sinds 2017 heeft Marcel zich gespecialiseerd op dit bijzondere terrein. Hij fotografeert op afroep stilgeborenen in ziekenhuizen en heeft van Still In Your Eyes tevens een expositie gemaakt. Voor informatie: www.stillinyoureyes.nl

10 mei 2016

Mees is ons eerste kindje. Bij hem werd met de twintigweken echo een complexe meervoudige hartafwijking geconstateerd. Bij de echo’s die volgden werd er elke keer een nieuwe complicatie geconstateerd. We zijn naar huis gestuurd met de vraag: ‘Wat willen jullie voor hem?’ Alle antwoorden op de vele vragen die we hadden waren niet gunstig. We hebben moeten besluiten de zwangerschap niet te voldragen en - tot ons grootste verdriet - hem geboren te laten worden. Van tevoren hadden we bedacht hoe het zou zijn, hoe zouden we reageren? Toen hij geboren was hebben we hem aangekleed, in een mandje gelegd en mee naar huis genomen. Zo hadden we toch het gevoel dat we nog een beetje voor hem konden zorgen.

Check dit filmpje

Een eigengemaakte BAAR VAN KNOTWILGENTENEN

Miek (83) mailde naar houthandel Adéquat in Alphen met een bijzonder verzoek. Ze wilde graag verse wilgentenen om haar eigen puur natuur baar te kunnen maken. Dat werd een mooie ontmoeting, vertelt Rachel Germans.

TEKST EVELIEN BAKS

„Een tijd terug zagen we een opvallende mail binnenkomen. Van Miek Vlamings, een 83-jarige dame. ‘Ik wil een draagbaar laten maken van wilgenhout. Wilt u mij waarschuwen zodra de knotwilgen gesnoeid gaan worden? Ik wil op een wilgenbaar begraven worden. Alles zo natuurlijk mogelijk. Tot een volgend bericht. Met groet…’

Met een verse aanvoer van wilgentenen op het terrein, berichtten we haar dat ze welkom was om te komen kijken wat ze nodig had. Heel graag, antwoordde Miek, maar het heeft geen haast. ‘Al weet je maar nooit als je 83 bent…’ Of ze het fijn vond als we zouden meedenken? Voor ons was haar verzoek immers ook een mogelijkheid om kennis op te doen over de toepassing van wilgentenen. Met natuurbegraafplaats De Hoevens in onze achtertuin zeker een mooi idee. Miek wist exact wat ze wilde. Zo had ze de maten waaraan de baar moet voldoen – 200 x 85 cm - paraat, net als een foto, een werktekening en kokostouw dat was geleverd door een Belgische touwslager. ’Het is niet moeilijk om het touw door de tenen te vlechten en tegelijk ook handvatten te maken. Ik kan het trouwens zelf, hoor. Als beeldend kunstenaar heb ik heel wat werk verzet…’, schreef Miek.

HANDVAT

„Een paar weken later komt Miek met goede vriend Gerard Overeem, eveneens een kunstenaar, naar Alphen waar ze wordt verwelkomd door Adéquat-directeur Eric van der Walle. Bijzonder, laat hij hen weten, dat wij deelgenoot mogen zijn van dit proces. Ook Miek zelf vertelt hoe speciaal het voor haar is om op deze dag aan haar eigen baar te werken. Want wie kan dit nou zeggen? In overleg zoomen we in op wat details. Pim van der Walle wijst op de handvatten en wil weten van welk materiaal deze moeten worden gemaakt. Kastanjehouten paaltjes, rond van vorm, zouden een optie kunnen zijn. Uiteindelijk valt de keuze op hazelaar. Dit past goed bij wilgentenen en is sterk genoeg. We leggen de materialen op tafel om een idee te krijgen van het eindresultaat. ‘Daar pas ik wel op’, aldus Miek. De paalknoop blijkt na wat experimenteren de beste optie om de constructie met het kokostouw vast te zetten. Miek doet het allemaal met haar eigen sterke handen. Op advies van kenner Pim brengt ze kruislings inkepingen aan op de tenen die zorgen voor extra stevigheid. Nodig, want de tenen zijn nu misschien nog vers en vochtig maar krimpen als ze drogen.

Of ze het niet raar vindt om deze dag aan haar eigen baar te werken, willen we weten. ‘Ik heb niet het idee dat het voor mijzelf is,’ zegt ze. In de loop van de middag is de baar bijna af. Te moe voor het laatste knoopwerk, besluit ze hem thuis af te maken. Ze is tevreden. ‘Het is precies geworden wat ik voor ogen had. Net als de linnen lijkwade, die ik ook al heb gemaakt. Allebei puur natuur.’ Ze weet waar ze begraven wil worden. Miek laat de foto zien van de plek waar ze een graf heeft gekocht. De steen, een kunstwerk van de hand van Gerard, staat er al, met daarin gegraveerd de namen van haarzelf en haar in 2013 overleden man Piet. De urn met zijn as zal te zijner tijd met Miek mee het graf ingaan. ‘Ik vind het fijn dat ik zoveel dingen zelf kan regelen.’ Het is inmiddels alweer drie jaar geleden dat Miek bij ons aan haar wilgentenen baar kwam werken. Hij ligt klaar, voor als het straks zover is. Voorlopig heeft Miek het echter nog te druk. ‘De baar moet nog even wachten,’ zegt ze.” 1 Check de website en filmpje waar Miek aan het werk is