4X JONG
Bas, Doctor, Lydia en Rongshen zetten zich in voor het Leger
Soep op de stoep IN TILBURG
THURSTEN (27)
‘Dit leven geeft me kracht’
NR.1 2024
COVER Thursten (27)
‘Als je er als jongere alleen voor komt te staan, kun je hard vallen. En dat deed ik.’ Gelukkig was daar het Leger des Heils om Thursten op te vangen. ‘Nu leer ik mijn zoontje dat het anders kan.’
Thursten heeft sinds kort een eigen huis en daar is hij trots op. ‘Ik voel veel verantwoordelijkheid om het goed te doen. Onze generatie is lui. Maar ik wil mijn zoon laten zien dat het anders kan. Elke dag kun je leren, spelen en sporten. Je hoeft niet thuis op de bank te hangen of passief op je telefoon bezig te zijn.’ Thursten heeft geleerd. Van zijn verleden, zijn leven tot nu toe. Vroeger thuis was het geen pretje. Vader was buiten beeld, zijn moeder zorgde in haar eentje voor haar acht kinderen. Zij overlijdt als Thursten pas vier jaar oud is. Samen met zijn broers en zussen verhuist hij naar het gezin van zijn tante.
Je bent speciaal
‘Rond mijn 20ste was de zwaarste periode uit mijn leven. Na de zoveelste ruzie ben ik vertrokken bij mijn tante. Ik sliep overal en nergens, was feitelijk gewoon dakloos. Daar begon mijn verkeerde leven.’ De scheidslijn tussen een ‘normaal leven’ en criminaliteit is dun, vertelt Thursten. Hij kijkt er met schaamte op terug. ‘Ik
was alleen maar bezig met snel geld maken. Ik zocht liefde in geld en had altijd een excuus. Ik ben alleen, dacht ik, dus maak ik zelf uit of ik ga blowen en drinken.’
Uiteindelijk zorgt zijn zus ervoor dat hij hulp zoekt bij het Leger des Heils. Hij krijgt een kamer in een wooninstelling voor jongeren en een persoonlijk begeleider die hem op weg helpt naar zelfstandig wonen. ‘Je bent speciaal, je mag er zijn, zeiden ze daar. Dat had nog nooit iemand tegen me gezegd.’
Positiever
Met zijn mentor kreeg Thursten een goede band. ‘De hulp voelde als een soort ouderschap.’ Door het Leger ging hij weer sporten, tamelijk fanatiek zelfs. ‘Het sporten gaf me een duwtje in de juiste richting. Ik stopte met blowen en dankzij het Leger sta ik veel positiever in het leven.’ Nu kan hij trots zijn. ‘Ik laat zien dat ik mijn ambities waarmaak. Zoals mijn opleiding tot personal trainer. En deze woning die ik kreeg dankzij het Leger. Dit gewone leven geeft me kracht.’
3 KANS MAART 2024 2 KANS MAART 2024 4
Verder:
KANS NR.1 maart 2024 4 Jongeren zetten zich in 9 Kunst heelt 12 Iets voor jou? Leuke banen bij het Leger 14
maskertjes 16 Delft durft met Wonen Eerst 22 De soep komt naar je toe
P20 Het Leger helpt in Ghana P29 Hoe is het met René? P30 Kinderen in gesprek
P31 Column Roos P32 Donateur in beeld
Margriet brengt troost met haar
16 22 14 9 12
Jongbij het Leger
Van lunches bereiden in de buurthuiskamer tot een luisterend oor bieden aan vrouwen op een geheime locatie. Je bent nooit te jong om een ander te helpen, bewijzen deze jongeren.
TEKST CHARLOTTE VAN EGMOND BEELD ARNOLD REYNEVELD
‘Anderen blij zien, daar word ik heel gelukkig van’
Rongshen organiseert lunches in de buurthuiskamer
Als vijfjarig jongetje is Rongshen al geregeld in de keuken van Foe Ho te vinden, het Chinees Indische restaurant van zijn ouders in Steenbergen. Schortje om, bestellingen opnemen en afwassen. ‘Dat werd van mij verwacht. In de Chinese cultuur zijn we op de ander gericht en helpen we elkaar.’ Wanneer Rongshen door gebeurtenissen waar hij liever niet over uitweidt, in een diep dal komt, besluit hij te gaan ondernemen. ‘Je kan wel verdrietig en boos blijven, maar dan maak je het jezelf alleen maar lastiger. Ik startte een bedrijfje, maar dat liep totaal mis. Spullen verkopen en winst maken is niets voor mij, besefte ik. Ik wil mezelf ontwikkelen en anderen iets geven waar ze wat aan hebben. Ik belde de buurthuiskamer van het Leger des Heils en vroeg of
ik daar lunches kon organiseren.’ Niet veel later staat Rongshen hotdogs met salsa en chips te maken. Op zijn lunches komen tientallen bezoekers af. Hij bedenkt en bekostigt alles zelf. ‘Het brengt me in contact met mensen die ik niet snel zou tegenkomen. Laatst sprak ik een man die zijn huis was kwijtgeraakt. Dan krijgt dakloosheid ineens een gezicht.’ Met zijn actie hoopt Rongshen andere jongeren te inspireren. ‘Iets geforceerd doen, houd je niet lang vol. Het moet uit jezelf komen. Het liefst zou ik een internationale stichting hebben, huizen maken en watervoorzieningen aanleggen. Maar om iets groots te kunnen bereiken, moet je klein beginnen en geduld hebben.’ Dus blijft hij voorlopig lekkere broodjes maken. ‘Anderen blij zien, maakt me heel gelukkig .’
4 5 KANS MAART 2024
Lydia is gedragswetenschapper bij de vrouwenopvang
‘Ik mag gewoon mens zijn’
‘Alles wat je meemaakt, verrijkt je’
Halverwege het tweede jaar Verpleegkunde besluit Lydia te stoppen. ‘Het was een aha-moment: ik wil niet voor het zieke kind zorgen, maar voor het gezonde kind in een zieke omgeving.’ Als dochter van een tropenarts groeit de van oorsprong Vlaamse Lydia op in West-Afrika, waarna ze op een internaat in Duitsland belandt. ‘Een unieke jeugd met veel wisselingen. Wat doen die wisselingen met je eigen ontwikkeling? De studie pedagogische wetenschappen sloot mooi aan op die vraag.’ Op een bruiloft die Lydia fotografeert, wijst de moeder van de bruid haar op de vrouwenopvang in Den Haag. Na enkele sollicitatiegesprekken begint ze daar als gedragswetenschapper. Op een geheime locatie, voor de veiligheid van de vrouwen. ‘Wanneer een moslimvrouw haar man
verlaat, gaat de hele familie op zoek. We helpen vrouwen die te maken kregen met huiselijk geweld en soms dakloos zijn geraakt. Het spannendste hebben ze achter de rug; ze zijn weggegaan bij hun ex. Dat vraagt al zoveel moed en kracht.’ Hoewel Lydia als gedragswetenschapper vooral de begeleiders van de vrouwen ondersteunt, raken hun verhalen haar.
‘Er gebeuren de gekste dingen. Dat jij hier nog staat!, denk ik vaak. De vrouwen hebben veel aan elkaar. Dat vind ik heel krachtig.’ Hoewel de casussen heftig zijn, heeft Lydia zich nooit te jong gevoeld voor dit werk.
‘Natuurlijk kan ik veel leren, maar ik was vanaf het begin overtuigd dat ik dit kan.’ Haar buitenlandervaring komt goed van pas. ‘Omdat ik veel van de wereld heb gezien, vervagen culturele grenzen. Alles wat je meemaakt, verrijkt je. Je bent je eigen instrument.’
Bas deelt soep uit aan daklozen
De eerste avond op straat kan Bas zich goed herinneren. ‘Het was gelijk bijzonder. Ik ontmoette een dakloze drugsdealer. Hij sliep op straat, dus gaven we hem een slaapzak. Hij was dankbaar en bescheiden. Totaal niet het type dat ik bij een dealer verwachtte. Een andere keer gaven we hem een pakje stroopwafels. Later die avond zagen we in een portiek bij een andere dakloze precies dat pakje stroopwafels staan. Hij wist dat die ander het harder nodig had.’
Bas groeit op in de reformatorische wereld en studeert social work aan de Christelijke Hogeschool Ede. ‘Als je zo beschermd opgroeit, zijn er dingen die je niet ziet. De soepfiets trok mij uit mijn bubbel.’ Bas geniet van het verbindende en vrijwillige aspect van dit werk. ‘Ik sta daar zonder agenda, ik mag gewoon mens zijn. Dat geeft me veel ruimte en vrijheid. Ik maak een praatje met die gasten, zoek een gelijkwaardige verbinding. Laatst barstte iemand in huilen uit omdat hij baalde van zichzelf en zijn verslaving. We hadden een goed gesprek over het geloof. Ik kon troost bieden en nodigde hem uit voor de kerk. Ik ben benieuwd of hij komt.’
Iedere woensdagavond staat de soepfiets op twee vaste plekken in de stad. ‘”Hé, ben je er weer”, hoor ik vaak. Je bouwt echt een relatie op. Je hoeft geen social worker te zijn om met de soepfiets mee te gaan. We hebben vrijwilligers in alle soorten en maten. Wil je vrijwilligerswerk doen, kies dan niet voor iets wat je al kan, maar doe iets buiten je comfortzone. Zo leer je nieuwe vaardigheden en verbreed je je wereldbeeld.’
7
Doctor bedient de beamer bij korps Arnhem
‘Ik doe mijn best’, zegt Doctor lachend over zijn Nederlands. Hij is negen jaar als in zijn geboorteland Zuid-Soedan een gewelddadig conflict uitbreekt. Doctor slaat in zijn eentje op de vlucht, waarna hij jarenlang in verschillende vluchtelingenkampen woont. Via Libië en Italië komt hij aan in Nederland. ‘Dat is nu twee jaar geleden. Ik kende niemand en werd naar Ter Apel gestuurd. Ik weet nog niet of ik in Nederland mag blijven.’ Dat weerhoudt hem er niet van om te bouwen aan een leven in Nederland. In het asielzoekerscentrum in Arnhem ziet Doctor een flyer hangen van Connect Us, jongerenclub van Stichting Gave en het Leger des Heils waar jonge asielzoekers en Nederlandse jongeren elkaar ontmoeten. ‘Dat leek me leuk. In het AZC spreekt niemand Nederlands. Ik voel me er soms eenzaam en heb veel stress.
‘Hier voel ik me niet eenzaam’
Bij Connect Us is het altijd gezellig. We doen spelletjes en eten samen. Ondertussen leer ik beter Nederlands spreken. Bij Connect Us maakt het niet uit wat je kleur is. Of je nou moslim of christen bent: we hebben respect voor elkaar.’ Doctor is sindsdien vaker bij het buurtkorps Arnhem te vinden. Op woensdag voor de Nederlandse taalles, op vrijdag om te studeren. Omdat Doctor christen is, bezoekt hij geregeld de zondagse samenkomsten van het Leger des Heils. Daar wordt hij gevraagd voor het mediateam dat op zondag de techniek regelt. Natuurlijk wil hij helpen. Sinds kort bedient Doctor twee keer per maand de beamer. ‘Ook dat helpt mij om Nederlands te leren. Ik vind het mooi om iets terug te kunnen geven. Misschien mag ik niet blijven in Nederland. Dan heb ik in ieder geval mooie herinneringen aan deze plek en de mensen.’
Leger des Heils-deelnemers zijn vaak creatieve mensen. Deze kunstenaars zetten hun pijnlijkste levenservaringen om in kunst die de ziel raakt. Fotograaf Elske Verdoorn ontmoette een aantal van zulke deelnemers en legde hun verhaal vast in tekst en beeld.
tekent, schildert en werkt met textiel. Het resultaat: kolkende werken, vol kleur, textuur en detail. Zoals deze beer. ‘Als ik niet maak, word ik chagrijnig.’
9 KANS MAART 2024
BEELD EN TEKST LEGER DES HEILS.NL/ELSKE VERDOORN
schildert elke dag. ‘Het zijn kleine avonturen in onontdekte werelden waar ik maar wat graag in verdwaal.’ En hij niet alleen; ook de kopers van zijn werken.
ontdekte zijn talent in 2008. In zijn werk toont hij zijn binnenwereld. ‘Het tekenen kalmeert mij, het maakt mijn hoofd leeg en rustig.’
Meer weten? Achter het werk van deze kunstenaars zit natuurlijk een verhaal. Wil je meer weten over de levens van deze makers?
Of wil je een van hun werken kopen? Scan de QR-code of ga naar ldh.nl/kans-kunst.
Het geloof betekent alles voor Jan. De kerk – ‘het belangrijkste gebouw in een stad of dorp’– vindt hij zijn mooiste werk. Maar hij maakt ook graag maquettes van andere bouwwerken. Zolang het maar in zijn geliefde Sliedrecht staat.
Tekenen deed Patrick altijd, ook in moeilijke tijden. Hij werkt graag met kleuren. ‘Mijn werk wordt gezien, ik krijg erkenning.’
maakt kunst in alle denkbare vormen, zoals een ontwerp op sokken. Zijn stijl: eclectische urban street art. Met een voorkeur voor figuren en gezichten. ‘Ik houd van poppetjes tekenen.’
10 11 KANS MAART 2024
Nachtwaker
Nachtuilen opgelet. In deze baan ben je ’s nachts verantwoordelijk voor orde, rust en veiligheid in en rondom een locatie.
Iets voor jou?
Taalmaatje
Vind jij het leuk om een andere cultuur te leren kennen en houd je van taal? Word taalmaatje van iemand die beter Nederlands wil leren en op zoek is naar gezelligheid.
Veldwerker
Maatje
Ben je geduldig, invoelend en spontaan en heb je tijd over?
Handige Harry/Harriët
Woonbegeleider jongeren
Altijd al graag met jongeren willen werken? Dit is je kans. Als woonbegeleider help jij jongeren van 16 tot 23 hun leven weer op de rit te krijgen.
Ben je op zoek naar zinvol werk ? Het Leger des Heils heeft veel leuke functies in de aanbieding. Of je nu een nachtbraker bent of een vroege vogel, een sociaal dier of een techneut, een fulltime baan zoekt of vrijwilligerswerk, er is voor ieder wat wils. Kijk maar!
TEKST JOKE VAN ROOYEN BEELD MATERS EN HERMSEN
Begeleider tienermoeders
Jouw werk bij ons doet ertoe
Samen met jonge moeders en hun kinderen werk je aan hun weg naar zelfstandigheid. Zodat ze zelf de draad van hun leven weer kunnen oppakken.
Medewerker recruitment
Als je houdt van contact met mensen en administratie je ding is, kun je het Leger des Heils helpen om de juiste medewerkers binnenboord te halen.
Wil je weten hoe het is om bij het Leger te werken? Kijk op legerdesheils.nl/vacatures/podcast en volg medewerkers in de podcast ‘Hoe was je dag’.
Als veldwerker trek je erop uit om dak- en thuislozen op te zoeken en waar het kan hulp te bieden.
Bij het Leger werken zo’n 7.500 medewerkers op 266 locaties. Daarnaast telt het Leger ruim 11.000 vrijwilligers.
Ook stagiairs zijn welkom!
Het Leger des Heils is erkend leerbedrijf voor stagiaires van mbo, hbo en universiteit.
Geestelijk
verzorger
Denk je graag na over zingeving en levensvragen? Als geestelijk verzorger heb je aandacht voor het geestelijk welzijn van de deelnemers en je collega’s.
Gastheer/
gastvrouw
In onze buurthuiskamer komen gemiddeld zo’n 31 bezoekers per dag, maar vaak is het drukker. Als gastheer of gastvrouw ben je het gezicht van de huiskamer en laat je mensen zich welkom voelen.
Keukenbrigade
Schuilt er een Jamie Oliver in jou? Voor wie graag in en om de keuken bezig is: zet je (vrijwillig) in als soepschepper, pannenkoekenbakker of kookvrijwilliger.
Jeugdbeschermer
Heb je hart voor kwetsbare jongeren? Word jeugdbeschermer en neem de regie rondom gedwongen hulpverlening in een gezin.
Meld je dan aan als wandel-, fiets- of boodschappenmaatje en spreek regelmatig af met iemand die wel een vriend(in) kan gebruiken.
Ben jij technisch, heb je groene vingers of ben je gewoon heel handig? Dan kan onze tuin, technische dienst of fietsenwerkplaats jouw (vrijwillige) inzet goed gebruiken.
Chauffeur
Busje komt zo! Houd jij van kilometers maken en wil je graag mensen helpen? Dat kan als (vrijwillig) chauffeur voor het Leger.
Online marketeer
Ben jij goed in het bedenken en creëren van online content en heb je ervaring met emailmarketing, social media en online activatie? Jij kunt impact maken door je online kennis in te zetten voor de meest kwetsbare mensen in onze samenleving.
Wil je solliciteren of weten welke banen er in jouw buurt zijn? Kijk op legerdesheils.nl/vacatures.
Leraar
Altijd al voor de klas willen staan? Deel je kennis en ervaring en verzorg als vrijwilliger een gastles of workshop voor de jongeren van de Naschoolse
Dagbehandeling.
Staat jouw droombaan er niet bij, maar heb je wel interesse in werken bij het Leger? Open sollicitaties zijn altijd welkom. legerdesheils.nl/vacatures/ open-sollicitatie
13 12 KANS MAART 2024
Ahmed is niet zo gezellig vandaag. De bewoner van Huis en Haard Adelante 1 in Utrecht is net terug uit Marokko en nu mist hij zijn familie nog meer dan anders. Voor een beetje troost mag hij vandaag in de stoel bij schoonheidsspecialiste Margriet. ‘Mijn eerste keer’, vertelt hij Margriet, die alvast begint met reinigen. ‘Voor jou maken we het vandaag extra speciaal, Ahmed. Jij gaat lekker ontspannen.’ Meeslepende saxofoonmuziek versterkt de sfeer in de geïmproviseerde schoonheidssalon. Iedere donderdag sleept Margriet al haar flesjes, tubes en doeken mee naar woon- en zorglocaties van het Leger, voor weer een dag als beautyvrouw. Haar agenda voor dit jaar zit vol. ‘Het is iets extra’s voor deze mensen’, vertelt ze. ‘Ze worden niet vaak aangeraakt, terwijl dat toch zo belangrijk is. Dat gevoel van “ik mag er zijn”.’ Als afsluiter krijgt Ahmed een lekkere gezichtsolie, ook in zijn baard en snor. ‘Vandaag je gezicht niet meer wassen!’
Al zo’n 15 jaar werkt Margriet Bloemhof (39) bij het Leger des Heils, nu als woonbegeleider van Utrechtse jongeren. Daarnaast gaat ze één dag per week langs bij Leger des Heils-locaties om bewoners en deelnemers een fijne beautybehandeling te geven. De belangstelling is groot. Daarom zoekt Margriet collega’s. Heb je interesse? Stuur haar een mail op margriet.bloemhof@legerdesheils.nl.
TEKST CAROLINE TOGNI BEELD SIMON LENSKENS
15
Regio Delft omarmt
Wonen Eerst
In 2030 leeft er niemand meer op straat, beloofde Nederland eind 2022 met het ondertekenen van de Lissabon Verklaring. Het is nu 2024. Wordt er al vooruitgang geboekt?
Kans neemt een kijkje in de regio Delft.
onen is een mensenrecht. Toch kent Nederland tienduizenden mensen die geen dak boven hun hoofd hebben. Zij zijn aangewezen op de maatschappelijke opvang. Deze mensen moeten zo snel mogelijk een eigen woonplek krijgen, want op straat zijn ze alleen aan het overleven. Vanuit een eigen woning kunnen zij gaan werken aan hun herstel, waar nodig met professionele begeleiding. De overheid lijkt de strijd met dit maatschappelijk probleem nu grondig te willen aanbinden en stelt 65 miljoen euro extra per jaar beschikbaar. Wat de overheid betreft bestaat dakloosheid in 2030 in Nederland niet meer, zo valt in het eind vorig jaar gelanceerde Nationaal Actieplan Dakloosheid ‘Eerst een Thuis’ te lezen. Diverse regio’s gingen voortvarend aan de slag met oplossingen, gebaseerd op het principe Wonen Eerst; een eigen woning (of woonplek) als startpunt voor de weg naar herstel.
16 KANS MAART 2024
17
TEKST JOKE VAN ROOYEN BEELD MONIQUE WIJBRANDS
Pilot voor 15 mensen
Delft boekt inmiddels goede resultaten met Wonen Eerst. Het Leger des Heils nodigde de Delftse wethouder voor Wonen en Zorg uit voor een werkbezoek aan Den Haag.
Samen met beleidsadviseur Marcia van Es bezocht de wethouder locaties van het Leger des Heils in Den Haag waar het Wonen Eerst-principe wordt gehanteerd. Daarmee groeide het enthousiasme voor Wonen Eerst en het besef dat deze aanpak niet alleen goed zou zijn voor Delft, maar ook voor buurtgemeenten Westland, Pijnacker-Nootdorp en Middel-Delfland. De gemeente startte een pilot voor vijftien mensen.
Gemeente, zorgpartners, woningcorporaties en onder meer het Leger des Heils en Limor trekken in de regio Delft samen op om Wonen Eerst mogelijk te maken. ‘Deze samenwerking is cruciaal’, vertelt Marcia van Es. ‘Normaal gesproken is het krijgen van een eigen woning het slotstuk van een uitgebreid zorg- en behandeltraject. Wonen Eerst draait de boel helemaal om. Mensen krijgen éérst een woning en van daaruit worden ze intensief begeleid bij al hun problemen.’
Screening
De eerste voor wie een woning gerealiseerd werd, was een dakloze man die in een tentje op een bedrijventerrein bivakkeerde. Daarna volgden nog vijf anderen. Het gaat om mensen die jarenlang vaste klant waren bij de maatschappelijke opvang of op straat leven en meer problemen tegelijkertijd hebben. Ze krijgen na een uitgebreide intake en screening een woning aangeboden.
Van Es: ‘De aanpak Wonen Eerst, waarbij zorg en wonen worden losgekoppeld, past niet bij iedereen. De andere oplossingen in de keten, zoals een kortdurend verblijf of beschermd wonen, blijven daarom ook mogelijk. In de genoemde screening stellen we zorgvuldig vast welke aanpak het beste past bij de persoon in kwestie.’
Minimale wooneis
Ondanks de krapte op de woningmarkt lukte het om een plek te vinden voor de mensen uit de pilot. Dat verraste ook Van Es. ‘Dat komt vooral doordat de woonwensen van deze mensen echt heel basaal zijn. Een eigen voordeur is de minimale eis. Andere woningzoekenden, vooral gezinnen, stellen toch meer eisen aan woningen. Die zoeken bijvoorbeeld een woning met meer slaapkamers. Kleine, studio-achtige woningen, zijn minder in trek. Dit soort woningen kunnen we aanbieden aan dakloze mensen. Ik weet natuurlijk niet hoe dat in andere regio’s is, maar kan me voorstellen dat daar ook
woningen zijn waar minder vraag naar is. Als je die woningen aan dakloze mensen verhuurt, is dat voor alle partijen een duurzame oplossing.’ Wat ook helpt bij het vinden van woningen, is het feit dat de aanpak omarmd wordt door meer gemeenten binnen een regio. ‘Je kunt dan uitwijken naar een andere gemeente. Soms is dat zelfs in het voordeel van de dakloze, bijvoorbeeld als er problemen spelen in de eigen gemeente.’
Ruimte voor herstel
Van Es merkt dat ex-daklozen veel rust ervaren als ze weer een woonplek hebben. Ze kunnen daardoor effectief aan de slag met andere problemen. ‘Mensen pakken zo’n kans met beide handen aan, is onze ervaring. Met het woonprobleem opgelost, is er ruimte en energie om te werken aan herstel. Datzelfde gevoel is binnen de opvang bijna onmogelijk te realiseren.’
Binnenkort evalueren alle samenwerkende partijen in de regio Delft de gang van zaken tot nu toe. Tijdens die evaluatie bekijken ze ook hoe ze Wonen Eerst definitief kunnen omarmen en uitbreiden naar andere doelgroepen, bijvoorbeeld jongeren die uit een jongereninstelling komen of ex-gedetineerden. Van Es: ‘We weten dat deze oplossing goedkoper is, omdat je een vicieuze cirkel doorbreekt, overlast beperkt en mensen duurzaam uit de dakloosheid helpt. Het is een geweldige manier om dakloosheid permanent te beëindigen.’
Dakloos in Nederland
Begin 2022 waren er volgens het CBS in Nederland naar schatting ruim 26 duizend dakloze mensen tussen de 18 en 65 jaar. Dat was een daling ten opzichte van eerdere jaren. Toch ziet het Leger des Heils samen met andere organisaties juist een toename. Dit kan komen doordat het CBS bepaalde groepen niet meeneemt in hun telling. (Zie ook het artikel hierover in de vorige Kans).
Wat doet het Leger?
Het kabinet wil in 2030 het aantal dak- en thuisloze mensen terug brengen naar nul. Leger des Heils staat achter die ambitie en ziet Wonen Eerst als leidend principe in de strijd tegen dakloosheid. Een eigen woning (of woonplek) moet het startpunt zijn van de weg naar herstel. Mensen hoeven niet allemaal in een gewoon huis te wonen. Vormen van gemengd en gespikkeld wonen, woongroepen en aangepast wonen behoren ook tot de mogelijkheden.
19 18 KANS MAART 2024
HET LEGER WERKT
aan inclusief onderwijs in Ghana
In Swedru in Ghana staan drie scholen van het Leger des Heils op een gezamenlijk terrein. Zo’n duizend leerlingen volgen hier hun lessen. Als de kinderen buitenspelen, is het geluid straten verderop te horen. Maar achteraan op de campus heerst absolute stilte. Hier staat de School for the Deaf.
Elkaar leren begrijpen
HELP JE MEE zodat kinderen in Ghana naar school kunnen? Steun dit project met je gift op bankrekening NL72 RABO070 70 70 171 onder vermelding van: Ghana, Kans 1/2024.
Op de School for the Deaf krijgen vier verschillende groepen samen les in één lokaal. De leerlingen en leraren communiceren volledig in gebarentaal, er is geen geluid te horen. Proud to sign, proud to be deaf staat er groot op de deur: trots op onze gebaren, trots om doof te zijn. Het is te zien: de leerlingen praten enthousiast met elkaar in gebarentaal. Het zijn gebaren van hoop. De leerlingen van de verschillende scholen spelen samen, zo kunnen de kinderen gemakkelijker integreren. Door met elkaar op te trekken, leren ze steeds beter met elkaar om te gaan en elkaar te begrijpen.
Op school blijven slapen Het onderwijs in Ghana is gratis en de overheid geeft veel aandacht aan leren en ontwikkelen. Bijzonder voor een land waar de middelen beperkt zijn. Het toont aan hoe belangrijk zij educatie vinden voor de toekomst van het land. Speciaal onderwijs wordt in Ghana wel ondersteund, maar er zijn weinig scholen voor kinderen met een mentale of fysieke beperking. Als deze leerlingen op grote afstand van zo’n speciale school wonen, kunnen zij geen onderwijs volgen en raken ze langzaam maar zeker achterop. Swedru besloot om die reden de dovenschool in te richten als plek waar kinderen langer kunnen verblijven, ook buiten schooltijden.
Sport en theater
Bij de school kwam een nieuwe campus om ervoor te zorgen dat het terrein ook ’s nachts veilig is. Er komt er een omheining rond de campus en er wordt een goed watersysteem aangelegd, gefinancierd door het Leger des Heils. Door deze verbeteringen kunnen veel meer dove leerlingen veilig en verantwoord onderwijs krijgen. De drie scholen blijven samenwerken om het contact tussen de leerlingen te bevorderen. Ook het Leger des Heils draagt hieraan actief bij, bijvoorbeeld door het organiseren van sporttoernooien en toneelavonden.
TEKST EN BEELD ANISA GASPER 21 KANS MAART 2024
Soep op de stoep
Rachel Borghaerts trekt er samen met een bewoner van de Leger des Heils Domus op uit om soep te serveren in de Tilburgse wijk Broekhoven. In straten waar buren elkaar niet kennen, brengt dit initiatief het buurtgevoel terug. ‘Ik kom niet alleen voor de soep, maar ook voor de gezelligheid.’
ELLEN WEBER BEELD ILVY NJIOKIKTJIEN
‘Hasj, coke en pillen, dat is wat we willen.’ Buiten is het -5 ˚C, binnen zet een bewoner in korte broek gekscherend het ‘drugslied’ in. Zijn getatoeëerde kuiten deinen op de maat, een paar bewoners haken aan. Het is keigezellig in de woonkamer, waar mensen hun krantje lezen en een boterham met hagelslag oppeuzelen. Uit de keuken komt de geur van kippensoep. Rachel Borghaerts roert nog wat verse prei door de pan. Eigenlijk zou ze hulp krijgen van Mo, maar die
heeft plots andere prioriteiten: drugs scoren. ‘Wat voor soep is het?’ Nieuwsgierige bewoners steken hun hoofd naar binnen, hun soepkom al in de hand. Activeringscoach Rachel probeert een veilig thuis te creëren voor de 27 bewoners van de Domus. De meesten kampen met drugsproblematiek en hebben al meerdere hulpverleningstrajecten en afkickprogramma’s geprobeerd. Zonder succes. Gebruiken is hier toegestaan op de eigen kamer. Het achterliggende idee: minder overlast op straat. ‘Veel plekken hebben ze moeten verlaten, in de Domus vinden ze een thuis.’
Mo’s lunchcafé
Rachel probeert een huiselijke sfeer te creëren, met wekelijks terugkerende activiteiten. Ze houdt ervan als dingen organisch ontstaan. ‘Leg je er druk op, dan werkt het niet. Als mensen vanuit intrinsieke motivatie iets doen, haalt dat meer kracht naar boven.’ Zo bakte Mo een keer een omelet. De dag erna bakten ze samen twee ‘omeletjes à la Mo’ en inmiddels runt hij op maandagen Mo’s lunchcafé in de huiskamer van de Domus. Met een andere bewoonster bakt Rachel koekjes voor de koffiecorner. ‘Al komen bewoners maar vijf minuten langs, zo’n vast koffiemoment zorgt voor een thuisgevoel.’
22 23 KANS MAART 2024
TEKST
Rachel heeft haar woorden nog niet uitgesproken of twee bewoners beginnen op elkaar te schelden. Lachend schudt ze haar hoofd. ‘Huiselijk hè! Het gaat met ups en downs. Het scoren van drugs heeft prioriteit. Daar winnen we het nooit van, hoe leuk onze activiteiten ook zijn. Daar moet je tegen kunnen als je hier werkt. Als ik ’s avonds naar huis ga en ik heb met één iemand leuk contact gehad, is dat voldoende om een goed gevoel over mijn werkdag te hebben.’
In mijn hart
Rachel weet wat het is om een depressie te hebben. ‘Het is afschuwelijk.’ Op straat is ze nooit terechtgekomen, maar financiële problemen had ze in het verleden ook. ‘Niemand denkt op de basisschool: leuk, ik ga later in de Domus wonen. Voor mij zijn het geen junks; het zijn mensen die
in mijn hart zitten. Als ik vakantie heb, dan mis ik de bewoners meer dan mijn collega’s – en dat terwijl ik hartstikke leuke collega’s heb.’
De eerste keer dat Rachel soep maakte, had ze veel over. Met haar serveerkar ging ze langs bij de buurthuiskamer, een paar straten verderop.
De eerste kennismaking was onwennig. ‘Wat is dit nou? We kunnen toch niet zomaar gratis soep pakken?’ Maar Rachel bleef maandelijks terugkeren en belde ook aan bij buurtbewoners die binnen bleven. Sommigen vinden het lastig om naar buiten te komen, ze generen zich om op straat soep te eten. Zij zetten inmiddels een steelpannetje klaar om soep te ontvangen. Zo ontstond ook dit initiatief op een organische manier. En leerde Rachel dat vooral de basissmaken aanslaan: groente, kip of tomaat. ‘Ik hoef niet aan te komen met Thaise currysoep, dat is veel te exotisch.’
‘Ik por mijn kennissen op om soep te halen’ Marita:
Lijkt het je wat, met de soepfiets de wijk in gaan? Het Leger des Heils zoekt nog vrijwilligers voor de soepfietsen en -bussen op verschillende plekken in het land. Kijk op ldh.nl/vrijwilliger en vind vrijwilligerswerk in jouw buurt.
Gea komt ook even buurten bij de soepfiets
25 24 KANS MAART 2024
Doorgaans wandelen er bewoners van de Domus mee, vandaag is het lastig om iemand mee te krijgen. Rachel, gesteund door haar trouwe viervoeter Mazzel, laat zich er niet door uit het veld slaan. Kwispelend loopt de straathond uit Kreta met zijn goedgemutste bazinnetje mee. Op de hoek bij de buurthuiskamer zet ze de parasol op: de soepbar is geopend. Marita Breidel is de eerste die komt aanwaaien. In 2020 kwam ze in de wijk wonen, nadat haar man zelfmoord pleegde. ‘Thuiszitten is niet aan mij besteed; ik ben outgoing.’ Haar lichtgroene ogen fonkelen. In de buurthuiskamer leerde ze buurtgenoten kennen, met wie ze op dinsdagen koffiedrinkt. ‘Heel gezellig. Ik por mijn nieuwe kennissen op om een kopje soep te gaan halen. Wacht, ik ben zo terug. Ik bel even bij Gea aan.’
Gezelligheid
De deur van de woningbouwvereniging zwaait open. ‘Willen jullie anders even binnen zitten? Het is zo koud buiten.’ Marita en Gea gaan dankbaar in op dat aanbod. Marcin geniet liever buiten in het zonnetje van zijn kippensoep. In Polen woonde Marcin in een dorp waar hij familie
had en iedereen kende. In Tilburg is het lastiger om mensen te leren kennen: iedereen is druk. ‘Maar ik ben goed ingeburgerd. Ik ben nu ook druk!’, lacht hij. Marcin doet vrijwilligerswerk als chauffeur van groepsvervoer. Daarnaast schuift hij graag aan bij het koffie-uurtje en andere buurtactiviteiten, zoals Soep op de Stoep. ‘De soep smaakt goed, maar ik kom vooral voor de gezelligheid.’
‘De soep smaakt goed, maar ik kom vooral voor de gezelligheid’ Marcin:
Debbie, buurtondersteuner van maatschappelijke organisatie ContourdeTwern, komt ook even langs. Zij kent veel mensen in de buurt en weet wat er achter voordeuren speelt: eenzaamheid, armoede en verslavingsproblematiek. Debbie richt zich niet alleen op problemen, ze probeert ook talenten te ontdekken. Het eerste wat ze vandaag doet, is een foto van de soepkar maken en die op Facebook plaatsen. Kom langs, er is soep!
‘Leuk dat het Leger des Heils dit organiseert’, zegt Debbie. Laagdrempelige initiatieven helpen om ongedwongen in contact te komen met bewo-
ners. Zelf initieert ze allerlei activiteiten, zoals wijkwandelingen. ‘Maar het is fijn als andere organisaties ook eens het voortouw nemen, zodat ik me kan concentreren op de gesprekken met bewoners. Mensen wonen bij elkaar in de straat, maar kennen elkaar niet. Door dit initiatief weten ze elkaar te vinden. Het is belangrijk om een netwerk te hebben waarop je kunt terugvallen als er iets is.’
Ondertussen belt Rachel aan bij verschillende huizen. Buurman Will Stoelman komt naar buiten. Debbie weet hem te interesseren
26 27 KANS MAART 2024
Marita en Gea met Mazzel
voor andere activiteiten. ‘Zie je die buurthuiskamer daar op de hoek?
Op dinsdagen ben je welkom voor koffie. Zal ik de flyer anders naar je appen?’
Rondje door de wijk
Voor postbezorger Makiko is het lunchpauze. Een warm kopje soep gaat er wel in. Lonneke van Spaendonck van Novadic Kentron en Neeltje Willems van Stichting Maatschappelijke Opvang Traverse parkeren hun fiets. Dit outreach & interventieteam was net bezig met een rondje door de wijk om te kijken of er ergens overlast is. ‘Vandaag is het te koud om op straat te vertoeven, dus zoeken we daklozen
binnen op’, zegt Neeltje. ‘Soep op de stoep is super’, zegt Lonneke. ‘Ook om verbinding te houden met de wijk, zodat er geen afstand ontstaat.’
Op de terugweg belt Rachel aan bij een aardige buurtbewoonster. Drie jaar geleden was er veel weerstand tegen de komst van de Domus. Maar deze bewoonster bracht chocolatjes langs om het Leger des Heils een hart onder de riem te steken. Ze neemt de beker soep graag in ontvangst. Voldaan keert Rachel terug naar de Domus. Daar staat alweer een bewoner te trappelen om in de soeppan te loeren. Hij boft: er zit nog een restje in.
UIT DE REGIO
Escaperoom Assen
Wilbert Iedema van het Leger des Heils in Assen nam het initiatief voor een speciale escaperoom in zijn stad. Twee weken lang kwamen scholieren langs om puzzels op te lossen en zo een inkijkje te krijgen in de wereld van het Leger des Heils. ‘We hopen ze naastenliefde bij te brengen.’
Tiny houses in Enschede
‘Een warm soepje gaat er wel in’
In Enschede staan sinds kort tiny houses bij Beschermd Wonen-locatie Het Bijvank. De huisjes vormen een mooie tussenstap tussen beschermd wonen in Het Bijvank en helemaal zelfstandig wonen. Zo maken bewoners een groei door en is de kans groter dat ze langdurig kunnen terugkeren naar een zelfstandige woning.
Soepfiets voor Amersfoort
Er rijden steeds meer soepfietsen door Nederland en sinds afgelopen december heeft ook Amersfoort zo’n fiets. Iedere dinsdag gaan een veldwerker en een groep vrijwilligers met de bakfiets vol soep, brood, koffie en thee op zoek naar mensen die op straat leven. Zo helpen ze hen een weg te vinden naar herstel.
Domus Den Haag start ‘droomtuin’
Op de zorglocatie aan het Oranjeplein in Den Haag vinden 46 kwetsbare mensen een veilig en beschermd thuis met structuur en dagbesteding. Dit voorjaar gaan zij de tuin opknappen en tot een ‘groene oase’ maken. Wil je dit initiatief steunen? Kijk op: ldh.nl/droomtuin-kans
René vertelde trots dat hij een huis had, eind 2022 in Kans. Hij is inmiddels 55 jaar en kreeg na zes jaar in een tentje een eigen woning, samen met zijn trouwe vriend, hond Bronco. Hoe gaat het nu met hem en zijn hond?
‘Ik word oud, haha. Maar het gaat goed hoor, hoewel zo’n eigen huis me soms beklemt. Je hebt er toch ook de verantwoordelijkheid voor. Als ik nu om me heen kijk, pff een rotzooitje is het. Ik zou het wel wat gezelliger kunnen maken… Mijn begeleiders van het Leger komen twee keer per week langs. Beetje kletsen, samen darten. Ik lijk misschien onverschillig, maar vind het toch echt fijn. Mooi dat zij er voor mij zijn. Vaak gaan we een stukje lopen of rijden.
Helaas is mijn hond Bronco er niet meer, hij is 17 geworden. Niet te veel over praten, ik heb het er nog moeilijk mee. Gelukkig had ik al snel een nieuwe hond, Nala uit het asiel. Ze kan hier lekker spelen in de tuin. Eén keer per week werk ik als vrijwilliger op de manege. Prachtig werk: ik begeleid gehandicapte kinderen met paardrijden. Het komt erop neer dat ik veel loop met de paarden. En klets met die kids, heel leuk.’
28 KANS MAART 2024 29 KANS MAART 2024
René
HOE
IS HET MET
Makiko:
COLOFON
Kans is een uitgave van Stichting Leger des Heils Fondsenwerving, bestemd voor donateurs en andere betrokken gevers. Onze activiteiten worden voor circa 90 procent bekostigd via overheidsregelingen. De gelden kunnen alleen worden besteed aan doelen die de overheid aanwijst. Verder betaalt een aantal cliënten een eigen bijdrage. Er zijn echter nog steeds mensen die buiten de boot vallen. Daar zijn donaties hard voor nodig. Dit magazine geeft donateurs en relaties die de organisatie steunen een gevarieerd, maatschappelijk relevant, hedendaags en zinvol beeld van het Leger des Heils. Het blad wil een kennisbron zijn over maatschappelijke issues waarmee het Leger zich bezig houdt. Het laat ook zien dat het Leger zijn beloften inlost: er onvoorwaardelijk zijn voor mensen zonder vangnet, geïnspireerd door het christelijk geloof.
TERRITORIAAL COMMANDANT
Bente Strømner Gundersen
HOOFDREDACTIE
Harm van Teijlingen
COÖRDINATIE
Reina Dijksterhuis REDACTIE
Menno de Boer, Charlotte van Egmond, Willemijn de Jong, Geert Jeroen Klootsema, Rien Timmer, Caroline Togni, Geke van Wijnen
CONCEPT/EINDREDACTIE
Maters en Hermsen: Charlotte van Egmond, Caroline Togni, Kaisa Pohjola
TEKST/VORMGEVING
Maters en Hermsen Journalistiek en Vormgeving
LITHOGRAFIE/DRUK
Studio Boon, Senefelder Misset
DRUKWERKBEGELEIDING Regalis, Zeist
TECHNISCH UITGEVER Keystone Consultancy
REAGEREN?
Leger des Heils, t.a.v. redactie Kans postbus 3006, 1300 EH, Almere. kans@legerdesheils.nl
Wij worden ondersteund door:
Festival in de natuur
Kom naar het Leger des Heils Festival 2024!
Op het onvergetelijke jubileumfestival in juni 2022 hebben we ervaren hoe mooi het was om met elkaar te zijn. Heb je het gemist? Tijd voor een herkansing! Aanmelden kan tot 11 mei. ldh.nl/ festival-kans
Het Bosshardtje
In navolging van het ‘Eberhardje’ is er nu het ‘Bosshardtje’, een nieuw Amsterdams koekje ter ere van majoor Bosshardt. bosshardtjes.nl
CIJFER
Kleding brengen
bij PostNL
Wil je een pakketje versturen én kleding doneren die je niet meer draagt? Bij meer dan 800 winkels met een PostNLpunt kun je kleding kwijt voor hergebruik. Handig! Kijk voor een locatie in jouw buurt op reshare.nl/dobbi.
Zo lang wil de gemeente Amsterdam maximaal doen over het beoordelen van de aanvraag voor een bijstandsuitkering. Zo hoopt de gemeente te voorkomen dat daklozen van de regen in de drup belanden.
Old School Family maakte een videoserie met het Leger des Heils. De familie van acht personen die in een oude school woont in Apeldoorn, gaat in gesprek met deelnemers van het Leger des Heils. Ze mogen alle vragen stellen. ‘Hoe is het om op straat te leven?’, ‘Eet je brood met spinnen in de gevangenis?’ en ‘Hoeveel gebruikt u op een dag?’. Zij krijgen openhartige antwoorden van de voormalig daklozen en verslaafden. Stichting Old School organiseert activiteiten voor bewoners van de wijk Apeldoorn Zuid, met als doel mensen aan elkaar te verbinden en het samenleven in de wijk te bevorderen.
Bekijk de vlogs op instagram.com/ legerdesheils of op het Youtubekanaal van de familie: youtube.com/ @oldschoolfamily
Kamers met Aandacht
Help jij graag mensen om je heen? En heb je ruimte over in je huis en hart? Stichting Kamers met Aandacht koppelt mensen die woonruimte over hebben aan jongeren die een kamer zoeken. De toekomstige huurders zijn jongeren tussen de 18 en 23 jaar die begeleid worden door een zorgorganisatie of een lokaal team. Zij hebben net even dat steuntje in de rug nodig terwijl ze op eigen benen komen te staan. Meer weten? Kijk op: kamersmetaandacht.nl.
BAROMETER IN NIEUWSPOORT
Op de derde dinsdag van januari presenteerde bestuursvoorzitter kapitein Harm Slomp de Barometer over de sociaalmaatschappelijke staat van Nederland. Met de Barometer wil het Leger des Heils de aandacht van politiek, pers en media vestigen op ‘de stand van het land’. Want: hoe gaat het met onze medeburgers die in kwetsbare situaties zitten? De Barometer werd gepresenteerd in Nieuwspoort, het perscentrum in Den Haag.
In zijn toespraak riep kapitein Slomp de Tweede Kamer op om drie dingen te doen:
• direct de 65 miljoen euro beschikbaar te stellen die is toegezegd voor het Nationaal Actieplan Dakloosheid;
• de tarieven te verhogen die gemeenten krijgen voor het opvangen van dakloze burgers;
• de kostendelersnorm niet te handhaven, zodat mensen gemakkelijker een woning kunnen delen zonder dat zij daarvoor worden ‘bestraft’.
Meer weten? Kijk op ldh.nl/barometer-kans.
Moeilijke boodschap
Als jeugdbeschermer heb je de taak om kinderen te beschermen. Soms neem je daarvoor beslissingen die tegen de wil van een ouder ingaan. Zo ook met de jonge Sarah. Sinds ze een dreumes was, woont ze in een pleeggezin. Jaren later werkt haar moeder in een vrouwenopvang aan zichzelf, na een incident met Sarahs vader die hierna in de gevangenis terechtkomt. Inmiddels is het meisje 11 jaar en wil haar moeder weer zelf voor haar zorgen. Maar als een kind opgroeit in een pleeggezin, kan het schadelijk zijn om terug te gaan naar de ouders. De kinderrechter gaat dan ook niet akkoord. Pijnlijk voor Sarahs moeder. Heb je je leven weer op de rit, krijg je je kind niet terug. Aan mij de taak haar de moeilijke boodschap te brengen, te vertellen dat Sarah écht niet terugkomt. Enorme woede, beschuldigingen naar mij en maanden zonder contact volgen. Maar langzaamaan accepteert moeder de situatie. Hoe prachtig is het dat Sarah, haar moeder en pleegouders samen Kerst vieren. Sarah straalt te midden van de mensen die ontzettend veel om haar geven. In dit werk zijn zware beslissingen onvermijdelijk. Als jeugdbeschermer bied ik ruimte aan boosheid, rouw en verdriet. In verbinding blijven met ouders en voor onderlinge verbinding zorgen, reken ik tot mijn taken. Dat vraagt soms veel, maar het levert des te meer op.
Roos werkt als jeugdbeschermer bij Leger des Heils Jeugdbescherming en Reclassering
31 KANS MAART 2024
UITGELICHT
24 uur
De CO2-voetafdruk van dit drukwerk is berekend met ClimateCalc en gecompenseerd bij: Groenbalans www.climatecalc.eu Cert. no. CC-000140/NL
Donateur in beeld
Verdouw gaat Verder
Lekker samen volleyballen en tegelijkertijd een goed doel steunen. Zo haalde de stichting Verdouw gaat Verder maar liefst 30.000 euro op voor Leger des Heils Herstart in Gouda. ‘Met onze stichting zoeken we een doel dat dichtbij ons staat’, vertelt Dick de Ronde van Verdouw bouwmaterialen in Gouda. ‘Samen met ons netwerk van leveranciers en klanten organiseren we de acties. Dit keer gingen we op zoek naar een mooi doel in Gouda. Zo kwamen we op de Herstart-locatie van het Leger des Heils.’ Bij Herstart worden daken thuisloze mensen tijdelijk opgevangen en geholpen
om hun problemen in kaart te brengen. De Ronde: ‘We hoorden dat de woonkamer toe was aan vernieuwing. Met de opbrengst van onze sponsoractie konden we de woonkamer opknappen, een nieuwe keuken plaatsen en een overkapping maken in de tuin. De materialen hiervoor én de mankracht kunnen we zelf leveren.’ Mooie bijvangst is volgens Dick de Ronde de nieuw opgedane kennis over het Leger des Heils. ‘Je kent het Leger wel, maar wat Herstart bijvoorbeeld doet, was echt een eyeopener voor onze mensen. De boodschap dat dakloosheid iedereen kan overkomen als problemen zich opstapelen, had echt impact.’
‘Samen steunen we dit doel dat echt voelt als dichtbij’
TEKST CAROLINE TOGNI BEELD ERIK BUIS