Kans 2-2024 'Ze zijn er voor me, zonder oordeel'

GRATIS NAAR

DE TANDARTS

'Mijn tanden maakten mij ziek'

De waarde van een sterk netwerk

‘Ze zijn er voor me, zonder oordeel’

MARCO (23)

Nadat hij onder invloed een mes trekt en in de cel belandt, stopt Marco radicaal met drank en drugs. Zijn eigen familie begrijpt hem niet, maar bij het Leger is Marco kind aan huis. ‘Dit is gewoon mijn plek.’

Hoodie aan, capuchon op, mondmasker voor, onder invloed. Zo komt Marco in coronatijd de kerkdienst van korps Harderwijk binnen. ‘Halverwege de dienst was ik alweer weg. Jointjes roken en bier drinken. Dat was het belangrijkste toen.’ Thuis mist Marco warmte. ‘Mijn vader vluchtte naar Duitsland vanwege de foute dingen die hij hier had gedaan. Er zijn rechtszaken geweest over wie mij mocht hebben.’

Elke pauze vechten

Op het speciaal onderwijs heeft Marco het zwaar. ‘Ik had net als de rest autisme, maar hoorde nergens helemaal bij. Elke pauze was het vechten. Ondertussen kon ik dagenlang verdwijnen in mijn eigen fantasiewereld.’ Als schilder ziet Marco zijn collega’s jointjes roken. Zijn vriend biedt het hem een keer aan. ‘Het voelde wel lekker. Ik had veel mentale problemen, met drinken en blowen kon ik mijn emoties wegdrukken. Ik verwondde mezelf en probeerde zelfs een einde aan mijn leven te maken. Mijn eigen vrienden moesten me overmeesteren toen ik een keer onder invloed een jachtmes trok.’

Een celstraf, boete, taakstraf en meldplicht volgen. Marco werkt vastberaden aan zichzelf en blijft terugkomen naar de plek waar hij niet wordt afgerekend op zijn slonzige kledingstijl.

‘Bij het Leger des Heils voelde ik me vertrouwd. Het maakt niet uit waar je vandaan komt of wat je hebt gedaan. Ze zijn er voor je, zonder oordeel.’ Er wordt veel met en voor Marco gebeden. ‘Dat hielp me om te stoppen met alle shit.’ Hij begon zich netter te kleden, zat een keer nuchter in de dienst. ‘Ik ben heel koppig en vecht tot ik niet meer kan. Maar God leerde mij: je overgeven is soms krachtiger dan doorvechten. Vorig jaar heb ik me laten dopen bij een strandje in de buurt. Ik zit er nog vaak en kom er altijd tot rust, dat is ongekend.’

Kind aan huis

Hoewel zijn eigen familie hem niet echt begrijpt, is Marco bij het Leger kind aan huis. ‘Het is één grote familie. Ik heb twee “opperbroers” waar ik heel veel van leer. Zelf help ik wanneer ik kan, bijvoorbeeld door te kletsen met mensen in de buurthuiskamer. Dit is gewoon mijn plek, ik wil er nooit meer weg.’

'Mijn kinderen houden mij op de

COVER Marco

Een stralend gebit bij de buurthuiskamer

Als je op straat leeft of weinig geld hebt, is de tandarts het allerlaatste waar je aan denkt. Dus staat er vandaag een rijdende tandartspraktijk voor de deur van het korpsgebouw in Den Helder. Veertien bezoekers van de buurthuiskamer krijgen een gratis behandeling en poetsles.

Tony: ‘Mijn tanden maakten mij ziek.’

Het is spitsuur in de buurthuiskamer aan de Vismarkt in Den Helder. In de ene ruimte staat aan lange tafels het ontbijt klaar, in de ruimte ernaast klapt de mondhygiëniste haar mobiele stoel uit achter een paar kamerschermen. Jonge vrijwilligers – studenten Maatschappelijke Zorg van Vonk Alkmaar –lopen druk door de gangen met namenlijsten, modelgebitten en zakjes vol tandenborstels, tandpasta en ragers.

Vandaag staat de mobiele tandartspraktijk van Dokters van de Wereld voor de deur. ‘Zijn er voor de lunch wel genoeg broodjes voor alle vrijwilligers?’, vraagt kapitein Ton Mostert aan zijn vrouw Sandra. Dit is eigenlijk de vrije dag van het officierspaar. Toch zijn ze vandaag in de buurthuiskamer om alles in goede banen te leiden. Ton: ‘We vroegen onze bezoekers en deelnemers of ze gebruik wilden maken van het gratis spreekuur. Na enig aanmoedigen gaven veertien mensen zich op. En dankzij een bijdrage van de gemeente Den Helder kunnen zij voor vervolgbehandelingen terecht bij plaatselijke praktijken.’

Zonder gebit

Zo ook Michel, de aanstichter van deze gezellige chaos. Hij woonde en werkte dertig jaar in China,

Taiwan, Hongkong en Spanje. Nadat in korte tijd zijn vrouw en vader overleden, besloot hij te gaan reizen. ‘Eenmaal terug in Nederland was ik blut en leefde ik vijf maanden op straat.’ Hij vond een baan als postbode en sliep iedere nacht in de daklozenopvang. Daar zag hij bij Hart van Nederland een item voorbijkomen over de mondzorgkaravaan, met gratis behandelingen voor mensen die geen geld hebben voor de tandarts. ‘Dat kunnen wij hier ook gebruiken, bedacht ik. Als je op straat leeft, is de tandarts het allerlaatste waar je aan denkt.’ Dus stuurde Michel een brief naar Dokters van de Wereld. Al snel kreeg hij een reactie terug. ‘Ze wilden langskomen, maar zochten een lokale partij die de organisatie op zich kon nemen. Ik vroeg het Leger des Heils om te helpen. Zo is het balletje gaan rollen.’

Bang voor de tandarts

Intussen stapt de Engelse Tony de kleine bus in voor het intakegesprek. Vrijwilliger Harm van Dokters van de Wereld en student Laura vuren een lijst met vragen op hem af. ‘Wanneer was je laatste bezoekje aan de tandarts?’. ‘Gebruik je medicijnen?’ ‘Ben je bang voor de tandarts?’ ‘Heb je een adres?’ Een adres heeft Tony niet. Als duikinstructeur woonde hij overal en nergens, de laatste jaren zwierf hij rond in Europa. Voor zijn achtjarige dochter die bij zijn Nederlandse

TEKST CHARLOTTE VAN EGMOND BEELD SIMON LENSKENS

Michel:

‘Ze hebben hart voor de mens, dat voel je gewoon’

ex­vrouw woont, kwam hij naar Den Helder. Daar overnacht hij nu in een bootje in de haven. ‘Ik dacht dat ik dood ging en wilde mijn dochter nog een keer zien’, verklaart Tony. ‘Ik kreeg infectie op infectie, had overal pijn, kon niet meer goed uit mijn ogen kijken, laat staan werken. Na allerlei onderzoeken en scans ontdekte een tandarts in Julianadorp het probleem: een kaakholte­infectie. Mijn tanden maakten mij ziek. Na een antibioticakuur verdwenen bijna al mijn klachten.’

Altijd pijn

Het is een tragisch voorbeeld van de impact van een slecht onderhouden gebit. ‘Er zijn mensen die de straat niet meer op durven of een sollicitatiegesprek voeren met een hand voor hun mond’, weet Harm,

‘ Voor een sollicitatiegesprek moet je er representatief uitzien. Dat wordt moeilijk zonder gebit’

die zich als gepensioneerde inzet voor de mondzorgkaravaan. ‘Of mensen die altijd pijnstilling moeten slikken. Zonder goede kiezen kun je gezonde, vezelrijke voeding als groenten en fruit niet meer goed eten. Niet goed kunnen kauwen maakt je spijsvertering slechter. Dat kan zelfs leiden tot maagen darmklachten en uiteindelijk tot veel hogere zorgkosten bij een internist.’ Sinds mondzorg voor volwassenen niet meer wordt vergoed, gaan zo’n 1,5 miljoen Nederlanders niet of nauwelijks naar de tandarts. Harm: ‘Verwaarloosde mondzorg kost onze maatschappij elk jaar drie miljard euro. Het is goedkoper om de tandarts terug in het basispakket te stoppen.’

In slaap vallen Tony mag door naar de praktijk op wielen, waar tandarts Xander Meijs en assistent Erik Hamers de tandartsstoel voor hem gereed hebben. ‘Het moet niet al te comfortabel worden he?’, lacht Xander terwijl hij de stoel omlaag zet. ‘Dan val ik in slaap’, grapt Tony. Xander noemt een hele rij tanden en kiezen op die ontbreken in Tony’s gebit. Erik typt ze in het dossier. ‘Ik heb goed nieuws’, zegt Xander. ‘Je gebit is niet al te slecht. Ik zie wel flink wat tandsteen. En twee gaatjes, die gaan we vullen. Wil je een verdoving?’ Tony is wel wat gewend. ‘Maar ik heb maandenlang pijn gehad, ik ben er zo moe van.’ ‘Geen zorgen, ik heb hier verdoving voor een heel leger.’

Erik zoekt de nodige materialen bij elkaar en al gauw doen de boor, speekselafzuiger en het magische blauwe lampje hun werk. Zes dagen per jaar stelt tandarts Xander zichzelf beschikbaar voor deze rijdende praktijk. Hij is ervoor uit Hengelo komen rijden en assistent Erik reed vanmorgen om 4.50 uur weg uit Oss. Xander: ‘Tja, waarom doe je zoiets? Omdat ik het leuk vind om mensen te helpen. Ik realiseer me dat ik het ontzettend goed heb in Nederland, en dat mensen soms buiten de boot vallen. Tandheelkundige zorg is het eerste waar mensen op besparen.’ Soms komen mensen dertig jaar niet. Maar dat zegt niks. Laatst vond Xander alleen wat tandsteen bij een patiënt die dertien jaar was weggebleven. ‘Tanden en kiezen moet je niet goed verzekeren, maar goed verzorgen. Dat is de beste verzekering.’

Xander

Tony

Geen verzekering

In het korpsgebouw ligt Mo uit Somalië in de stoel van de Groningse mondhygiëniste Anna Holtman. Mo is uitgeprocedeerd en heeft geen verzekering. ‘Ik ontbijt vaak in de buurthuiskamer en was blij toen ik hoorde over de tandarts’, zegt hij in vloeiend Nederlands. ‘Dit zijn echt mensen van God, ze helpen me altijd goed. Ik woon op straat, maar dat is nog altijd veiliger dan in mijn eigen land. Anderen hebben het erger dan ik, ik mag niet klagen.’ Rond Mo’s lippen zit groene smurrie. ‘Straks zie je er niet meer uit als de hulk’, belooft de mondhygiëniste. ‘Kun jij zo’n gaasje aangeven?’ Een student schijnt met een zaklampje in Mo’s mond, terwijl Anna de laatste tandsteen verwijdert. Mo bewondert zijn schone gebit in een handspiegel en mag door naar de poetsinstructie. ‘Vergeet niet hem een extra zakje ragers mee te geven’, roept Anna over het scherm. Vrijwilliger Gomes komt de soep voor de lunch brengen en wordt ook even op de stoel geroepen. Zijn mond zit vol implantaten. ‘Niet elke kaakchirurg geeft goede instructies bij klikprotheses’, licht Anna

‘ Verwaarloosde mondzorg kost onze maatschappij elk jaar drie miljard euro’

toe. Ze trekt haar handschoenen uit voor de lunch. ‘Ik doe dit niet elke week, maar het is gewoon hartstikke leuk. Niet alles hoeft betaald. Ik kom nog een keer terug, want ik wil ook tienermoeders met hun kinderen onderbrengen bij de tandarts. Ook al gaan ze zelf de stoel niet in, de tandheelkundige zorg voor hun kinderen wordt wél vergoed. Zo krijgen zij in ieder geval een goede start.’

Hart voor de mens

Inmiddels is Michel, die de Mondzorgkaravaan naar

Den Helder haalde, zelf ook klaar bij de tandarts. Hij mist een hoop kiezen, maar de kiezen die hij heeft zijn prima. Eén is er net gevuld, door de verdoving praat hij een beetje raar. ‘Zelf kwam ik acht jaar niet bij de tandarts. Deze actie was me vooral te doen om mijn dakloze vrienden te helpen. Zij moeten allemaal een keer terug in de maatschappij. Voor een sollicitatiegesprek moet je er representatief uitzien. Ik kan je vertellen: dat wordt moeilijk zonder gebit.’

De maanden op straat hebben hem veel geleerd, blikt hij terug. ‘Bijvoorbeeld dat Nederland niet zo slecht is als je denkt. Mensen willen echt helpen en het Leger is een fantastische zorgorganisatie. Ze hebben hart voor de mens, dat voel je gewoon. Tussen daklozen onderling is een mooie kameraadschap. Je let op elkaar, zorgt voor elkaar. Daklozen komen nog steeds naar me toe voor een praatje. Dat is toch mooi?’

Anna

Mo

Gomes

Beter een goede buur

Rondje door de wijk

Kop koffie

Sommige locaties organiseren geregeld inloopmomenten voor buurtbewoners of geïnteresseerden. De koffie of soep staat klaar voor buurtbewoners, om vrijblijvend binnen te stappen voor een praatje.

Buurtmedewerkers van het Leger lopen of fietsen regelmatig rondjes door de wijk, in herkenbare kleding, om te weten wat er speelt en een laagdrempelig aanspreekpunt te zijn.

Zit er een daklozenopvang bij jou in de buurt? Of woon je naast een Domus? Het Leger des Heils doet er alles aan om een goede buur te zijn. En ook jij kunt je steentje bijdragen.

Samen op bezoek

Deelnemers van het Leger des Heils zetten zich (onder begeleiding) in voor de wijk. Zo bezoeken deelnemers oudere buurtgenoten die zich eenzaam voelen, samen met bijvoorbeeld een geestelijk verzorger.

Soep op de stoep

Feest op straat

Sommige opvanglocaties organiseren wijkfeesten, waarbij deelnemers van het Leger de hapjes uitdelen of de koffie inschenken. Voor kinderen worden leuke activiteiten georganiseerd. Zo ontmoeten we elkaar op een laagdrempelige manier.

Medewerkers en bewoners trekken er samen op uit om soep te serveren in de wijk. In straten waar buren elkaar niet kennen, brengen deze initiatieven het buurtgevoel terug.

Dit kun jij doen om een goede buur voor het Leger te zijn

Wordt er een koffie-inloop in de Domus in jouw buurt georganiseerd? Stap eens binnen en wees nieuwsgierig.

Ga in gesprek. Schuif eens aan bij een buurtcomité of spreek een buurtmedewerker van het Leger aan. Hoe kunnen we als buurtbewoners samen de wijk veilig houden? Een leefbare buurt maak je samen.

Sterke koppels

Een trouwe vriend of een naast familielid is goud waard. Zeker als het leven lastig wordt, is een sterk netwerk onmisbaar. Deze vier vrouwen weten hoe belangrijk het is om te blijven werken aan goede relaties.

TEKST CHARLOTTE VAN EGMOND

BEELD ANNEKE HYMMEN EN ERIK BORST

‘Schrijven helpt me enorm in het contact met mijn kinderen’

Tineke maakte zoveel mee dat ze soms bijna ontploft van woede. In de buurthuiskamer van Schiedam is coördinator Marjolein er altijd voor haar. Met een knuffel, wijze raad of een leeg opschrijfboekje, waarin Tineke stoom kan afblazen.

Marjolein

‘Tineke heeft veel meer in haar rugzak dan ze kan dragen. Ze is soms net een tijdbom. Dat komt omdat ze in haar jeugd vaak is afgewezen en bang is geweest. Ik leg haar uit dat zij ervoor kan kiezen om haar kinderen niet te belasten met haar pijn en verdriet. Anders raakt ze haar kinderen misschien kwijt. Je kunt je gevoelens beter opschrijven, tipte ik haar. Dat helpt Tineke enorm. Het haalt de druk eraf en maakt dingen daarna makkelijker bespreekbaar.

Als Tineke binnenkomt, peil ik haar stemming. Aan de toon van haar stem hoor ik hoe ze er die dag bijloopt. Soms wil ze even alleen zijn, in haar dagboek schrijven. Dan kom ik een kop thee of een soepje brengen en houd ik even haar schouder vast, om te laten weten dat ze niet alleen is. Ook God draagt je op handen, vertel ik haar keer op keer. We hebben samen veel gebeden.

Aan het begin kwam Tineke nog weleens in haar pyjama de buurthuiskamer binnen. Dan zei ik: “Je bent hier altijd welkom, maar wel verzorgd.” Dan ging ze naar huis en kwam ze tiptop weer terug. Pas stootte ze met de stofzuigerslang per ongeluk een lampje stuk. Het was direct brullen. Als ze vroeger iets deed, werd ze gelijk gestraft. Dan zeg ik: “Stop, ik wil het niet horen! Hier word je niet gestraft.” Soms heb ik geen woorden voor Tineke.

Bijvoorbeeld als ze zichzelf weer heeft beschadigd. Dat vind ik verschrikkelijk. Dan probeer ik ook geen woorden te zoeken en is een knuffel het enige wat ik kan geven.

Steeds weer laat ik Tineke zien hoe belangrijk haar kinderen en kleinkinderen voor haar zijn. Die liefde blijft. Ook in de buurthuiskamer zijn er veel mensen die om haar geven. Soms vraag ik hen om extra lief voor Tineke te zijn, als ze weer diep zit. Eerst stootte Tineke dat af, maar door haar gewoon op handen te blijven dragen, hebben we dat doorbroken. Nu vraagt ze anderen soms zelfs om een knuffel.’

Tineke

‘Mijn moeder was er voor iedereen, maar niet voor mij. Ik heb een klotejeugd gehad. Incest, tehuizen, gesloten instellingen: de hele klerezooi. Ik heb borderline, PTSS en ze zeggen dat ik zwakbegaafd ben. Ik heb mijn vier kinderen van twee verschillende partners alleen opgevoed. De vaders waren wel betrokken, dat liet ik uit liefde voor de kinderen toe. Mijn leven is hulpverlening. Mijn stemmingen verschillen nogal. Vaak haal ik mezelf onderuit met gedachtes dat ik een achterlijk mens ben. Als het echt slecht gaat, beschadig ik mezelf of ga ik drinken. Maar ik ben ook krachtig en help graag mensen. Ik leen bijvoorbeeld makkelijk geld uit zonder het terug te hoeven, terwijl ik dan zelf zonder zit. Daarom heb ik soms anderen nodig die mij helpen om mijn grenzen te bewaken. Zoals Marjolein. Zij is als een zus voor mij. Ze helpt mij, maar ik zie haar niet als mijn hulpverlener. Zij gaat niet in mijn stemming mee, maar roept me een halt toe. Ze is hard en eerlijk, precies wat ik nodig heb. Ze gaf me de tip om te gaan schrijven. Dat doe ik soms urenlang aan een tafeltje in de buurthuiskamer. Ik schrijf op waar ik mee zit of wat ik tegen mijn kinderen zou willen zeggen. Dat ik ze verschrikkelijk mis, dat ik ze geen pijn en verdriet wil doen. Dat haalt de lading eraf, het helpt me in het contact met mijn kinderen. Thuis hangt een brief aan mezelf, ingelijst. Daarin staat dat ik wél waardevol ben.

Een tijdje schoot ik door in het geloof. Ik sloot mezelf op in mijn tombe met drie Bijbels. Totdat mijn jongste dochter me ongerust belde. Toen draaide ik langzaam weer bij. Wat ik mankeer is niet besmettelijk, zeg ik altijd tegen mijn oudste dochter. Ik zie haar al vijf jaar niet meer, ook mijn twee kleinkinderen niet. De namen van mijn kinderen staan getatoeëerd op mijn arm, mijn vier kleinkinderen staan erbij als lieveheersbeestjes. Ook het kleinkind dat geen bloedband heeft. Dat maakt voor mij niks uit.’

‘Durf los te laten, hoeveel pijn het ook doet’

Gonda herkende haar dochter Marlon niet meer nadat zij verslaafd raakte. De verslaving zette hun relatie flink onder druk. Het moment dat Marlon zelf bijna moeder werd, betekende een ommekeer. Nu is hun band hechter dan ooit.

Gonda

‘Van samen boodschappen doen tot samen Harry Potter kijken: ik heb veel leuke herinneringen aan de kindertijd van Marlon. Toen ze drie jaar was, kon ik al een kaartspelletje met haar spelen. Maar vanaf haar vijftiende nam Marlons leven een andere wending. Wat begon met blowen en een eetstoornis in haar tienerjaren, werd vervolgens een verslaving aan harddrugs en drank. Ik geloofde het lange tijd niet. Marlon ontkende alles. Toen ik erachter kwam, werd ik zo verschrikkelijk boos dat ik niet meer met haar kon praten. Ik was kwaad op haar, maar óók op mezelf. Was ik maar wat wantrouwiger geweest. Ondertussen zag ik mijn dochter voor mijn ogen veranderen. Ze was zowat doorschijnend. Op een dag videobelde Marlon met mij om te vertellen dat ze zwanger was. Ergens dacht ik: shit. Er is nu opeens een kindje in het spel, mijn kleinkind. Tegelijkertijd zag ik dat Marlon er goed uitzag, dat ze straalde. Ondanks dat het kindje uiteindelijk niet geboren is, heeft het Marlon wél de goede kant op geleid. Ze kreeg haar zelfverzekerdheid weer terug. Haar haar was een stuk langer en ik kon zien dat ze niet meer gebruikte. Ze viel niet meer terug in dat zenuwachtige gedoe: niet stil kunnen zitten en praten met tachtig woorden in een zin. Sinds een jaar is onze band hersteld. Het is weer zoals vanouds ­ ik heb mijn kind weer terug. Als Marlon bij ons thuiskomt, ligt ze met haar benen languit op de bank. Heerlijk vind ik dat. Ik ben echt héél trots op mijn dochter, dat het haar lukt om niet meer te gebruiken. En nu geloof ik dat écht. Mijn advies aan moeders in vergelijkbare situaties is: durf los te laten, hoeveel pijn het ook doet. Als je je handen ervan aftrekt, komen ze vanzelf weer terug. Maar soms moeten mensen eerst heel diep zinken. Zolang ze maar weten dat er een reddingslijn is.’

Marlon

‘Ik groeide op in Vaassen, een dorpje in de buurt van Apeldoorn. De band met mijn moeder was heel hecht. Ik kon altijd bij haar terecht. Totdat ik een eetstoornis en een verslaving kreeg. We hadden zelfs een poosje geen contact. Toen ik tijdelijk met mijn vriendje bij mijn moeder introk, omdat ik nergens anders terechtkon, liep dat uit de hand. Mijn moeder kon niet anders dan mij uit huis zetten. Toen ging het licht uit bij mij – ik heb mijn moeder flink uitgescholden. Het is goed dat ze me eruit heeft gezet, want niemand verdient het om zo behandeld te worden.

Ik ben drie keer in behandeling geweest bij het Leger des Heils. Toen ik daar een keer heel verdrietig over iets was, kon niemand me helpen of troosten. Zelfs mijn behandelaars niet. Ik riep alleen maar: “Ik wil mijn moeder!” Nadat ik haar belde, kwam ze met gierende banden aanrijden. We hebben buiten een sigaretje gerookt en ik heb een poosje tegen haar aangeleund staan huilen. Onze band is niet altijd even goed geweest; toch was zij de enige die ik op dat moment wilde zien. Hoe slecht het ook met me ging, ik wist altijd dat het weer goed zou komen. Er zou een punt komen waarop ik zou stoppen met gebruiken. Vorig jaar werd ik onverwachts zwanger. Maar na een echo bleek het kindje in de baarmoeder niet levensvatbaar te zijn. Het was ontzettend zwaar – want ik wilde graag moeder worden. Door het kindje zag ik dat het leven veel meer is dan zomaar wat aankloten. Het voelt nu als een soort verraad als ik weer ga gebruiken. Het helpt me om scherp te blijven. Onlangs was ik een week bij mijn moeder, omdat de kozijnen in mijn huis werden vervangen. Dat zou hiervoor nóóit goed zijn gegaan. Maar de spanning is er niet meer. Ik hoef me niet meer te schamen – ik kan mijn moeder gewoon aankijken omdat ik niet stiekem dingen doe waarvan ik weet dat ze niet goed zijn.’

Gonda en Marlon

‘Als je hier nog een schroefje in boort, zit ie goed.’ Robert en Aad zitten op hun knieën, hun hoofden verdwijnen in de kast. Vandaag doen ze klusjes bij Gerard in Den Haag, die door de chronische longziekte COPD niet alles meer zelf kan. Aad werkte eerder als Gerards begeleider, maar is nu met pensioen. Robert kon door een oogprobleem niet langer in de ICT werken: ‘Maar praktisch kan je altijd wat doen.’ Deuren repareren of plafonds witten om te voorkomen dat deelnemers duizenden euro’s aan de woningbouwvereniging moeten betalen. ‘Dat geeft veel voldoening’, zegt Aad. De mannen klimmen op tafel om een lampje op te hangen. Het metalen plaatje is net iets te lang, buiten zaagt Robert het op maat. Even priegelen, en de lamp hangt. ‘Heb je nog meer klusjes, Gerard?’ Het schilderijtje kan nog aan de muur. Dat is zo gepiept. De gereedschapskisten gaan dicht, op naar het volgende adres. ‘Muren sauzen.’

Aad van ’t Walderveen en Robert van Rietschoten werken als klusjesmannen voor Housing First in Den Haag. Ben je ook handig of wil je op een andere manier je steentje bijdragen? Kijk op ldh.nl/vrijwilliger-kans2

DE WAARDE VAN EEN NETWERK

‘We

bestaan in relatie tot de ander’

Ieder mens heeft andere mensen nodig. Met vrienden, familie, collega’s of kennissen delen we positieve ervaringen of verdriet, wanneer het leven tegenzit. Ook voor deelnemers van het Leger des Heils is een sociaal netwerk cruciaal. Daarom bouwt het Leger samen met deelnemers aan herstel van een eigen netwerk. Ervaringsdeskundige Natasja: ‘Uiteindelijk wil ieder mens in verbinding zijn met anderen.’

‘Wat is beschadigd door relaties, kan meestal alleen hersteld worden door relaties. Daarvan ben ik overtuigd.’ Aan het woord is Natasja Schreuder (38) uit Ede, die al twaalf jaar als ervaringsdeskundige werkt bij het Leger in Amsterdam. Ze heeft een lange weg afgelegd om te komen waar ze nu is en ze kent de waarde van relaties. ‘Ik durf open te zijn over wat het hebben van relaties met je doet en heb geleerd hoe het is om zelf geholpen te worden.’

Verbinding maken

Haar kennis en ervaring zet Natasja in om deelnemers en collega’s te helpen. ‘De mensen die ik begeleid, zijn mensen met een trauma. Dat trauma zit in het verlies van relaties, mensen denken dat ze er niet mogen zijn. Maar om relaties aan te gaan, moet je verbinding maken. Zolang iemand zich afsluit voor anderen, ontstaat er geen opening. Durf je kwetsbaar te zijn? Durf je vertrouwen te hebben? Dat zijn de eerste en moeilijkste stappen om te nemen.’

In het contact met mensen die ze helpt, probeert Natasja over te brengen dat zij naast hen staat door te vertellen over wat ze zelf heeft meegemaakt. ‘Mijn eigen ervaringen maken dat ik schouder aan schouder met hen sta. Als de verbinding is gelegd, stel ik belangrijke vragen. Wat heb je zelf gedaan? Wat heb je nodig om eruit te komen? Het antwoord is bij iedereen anders, maar het vormt een vertrekpunt op weg naar een netwerk.’

Relaties centraal

‘Zonder netwerk voelt een mens zich snel eenzaam’

Dat vertrouwen is inderdaad cruciaal, beaamt systeemtherapeut Judith Creemers. Zij geeft al jaren systeemtherapie, een vorm van psychotherapie waarin relaties centraal staan. ‘Wij bestaan allemaal in relatie tot de ander: binnen een huwelijk, een gezin, een wijk, een dorp, een stad, een vriendengroep, lotgenoten, een vereniging of geloofsgemeenschap, school, werk, enzovoort. Zonder netwerk voelt een mens zich snel eenzaam.’ Bij systeemtherapie staat niet zozeer de klacht centraal, maar de wijze waarop iemand van betekenis is voor

TEKST JOKE VAN ROOYEN BEELD ANNEMARIE GORISSEN

‘Bouwen aan relaties kan lang duren en vraagt veel geduld’

de ander. De cliënt en de therapeut staan stil bij de band tussen de cliënt en de ander, en bij wat de cliënt zelf kan doen om die band te verbeteren. Judith: ‘Als systeemtherapeut kijk ik naar een probleem

zonder te zoeken naar dé oorzaak daarvan. Die is er namelijk meestal niet, of is voor iedereen anders. Het is veel interessanter om samen te zoeken naar wat voor de cliënt allemaal samenhangt met het probleem. En welke gevolgen dit heeft voor de relaties met mensen die belangrijk voor hem zijn.’

De relaties met mensen aan wie je gehecht bent – je ouders, kinderen, partner, goede vrienden – hebben de meeste invloed, weet Judith. ‘Omdat dit de relaties zijn waarbinnen je je idealiter het veiligst en meest gezien voelt. Ze dragen bij aan jouw persoonlijkheidsontwikkeling en identiteitsvorming. Tegelijk zijn dit ook de relaties waarbinnen mensen die in therapie gaan, de meeste schade hebben opgelopen.’

Werken aan herstel

Het succes van de therapie hangt af van hoeveel schade iemand opliep in relaties. Ook speelt mee of iemand onder ogen kan zien wat zijn eigen aandeel in de verstoorde relatie is, en of hij bereid is om iets anders te doen dan hij gewend is. Judith: ‘De cliënt is mijn eerste verantwoordelijkheid, maar dat betekent niet dat ik klakkeloos meega in diens verhaal. Ik verplaats me ook in de ander en zet een meervoudige blik in om te werken aan herstel van relaties.’

Dat herstel kan voor beide partijen zoveel betekenen. ‘Laatst sprak ik een verslaafde cliënt die geen contact meer had met zijn dochter. Ik stelde voor dat hij een brief zou sturen, zonder verwachtingen, waarin hij haar leed erkent en zijn wens voor haar in de toekomst uitspreekt. Dit gaf hem rust. Dat hij heeft laten merken dat hij ondanks alles haar vader is, kan op

termijn heilzaam werken voor zijn dochter en hun band.’

Zetje nodig

Natasja Schreuder herkent dit voorbeeld. ‘Soms kun je door de juiste vraag te stellen iets aanboren bij iemand. Uiteindelijk wil ieder mens in verbinding zijn met anderen, daarvoor is soms een zetje nodig. Bouwen aan relaties kan lang duren, het vraagt veel geduld. Soms duurt het anderhalf jaar voordat iemand de stap zet naar een buurthuiskamer van het Leger des Heils. Het kan een worsteling zijn, waarbij ik goed mijn grenzen moet bewaken. Maar de liefde die ik voel voor mensen en mijn geloof helpen me daarbij.’

Volhouden is belangrijk, weet ook Judith. Dat volhouden vrijwel altijd loont, is een bemoedigende bevinding op basis van haar jarenlange ervaringen met systeemtherapie. ‘Het vraagt lef om de eerste stap te zetten. Maar als iemand de moed heeft om zijn hand uit te steken en hulp te vragen, zie je dat mensen zelden op hun gezicht gaan. Mensen zijn vrijwel altijd bereid iets te doen als iemand anders hen oprecht om hulp vraagt.’

‘Het

vraagt lef om de eerste stap te zetten'

WERKEN AAN

NETWERKVERSTEVIGING

Sociaal contact met anderen heeft een positief effect op het herstelproces van deelnemers. Ze horen ergens bij, ervaren meer vreugde en hebben weer zin om activiteiten op te pakken. Ook kan het eigen netwerk signaleren of het echt goed gaat met een deelnemer. Een sterk sociaal vangnet helpt terugval in de toekomst voorkomen. Daarom investeert het Leger des Heils in netwerkversteviging. Wil jij ook je steentje bijdragen, of zelf onderdeel worden van een buurtnetwerk? Vind via ldh.nl/buurthuiskamers-kans2 een buurthuiskamer in jouw buurt.

HET LEGER WERKT

aan weerbaarheid in Liberia

Een aantrekkelijke aanbieding op een banenmarkt kan in het WestAfrikaanse Liberia zomaar een lokmiddel richting online sekswerk zijn. Zo komen jonge meisjes en jongens gemakkelijk in de prostitutie terecht. Daarom zorgt de lokale onderwijscoördinator van het Leger des Heils ervoor dat leraren en leerlingen de gevaren van mensenhandel en kinderarbeid leren herkennen.

Meer dan onderwijs

Een burgeroorlog, het ebolavirus en corona maakten in Liberia talloze slachtoffers. De gevolgen zijn groot, ook voor de kinderen in Liberia. Zij hebben naast traumatische ervaringen ook een onderwijsachterstand opgelopen. Gelukkig zijn de Liberianen veerkrachtig en willen kinderen geen dag missen op school. Het Leger des Heils coördineert twaalf scholen waar wordt gewerkt met een holistische benadering. Dat wil zeggen dat er in het onderwijs aandacht is voor sociale vaardigheden, psychologische en pastorale ontwikkeling. Het resultaat mag er zijn: leerlingen van de Leger des Heils-scholen zijn blij met hun school en presteren goed.

HELP JE MEE om kinderen in Liberia een veilige toekomst te geven? Steun dit project met je gift op bankrekening NL72 RABO 070 70 70 171 onder vermelding van Liberia, Kans 2/2024. Of doneer via ldh.nl/ios-donatie.

Gevaren van uitbuiting

Helaas komt in Liberia veel mensenhandel en kinderarbeid voor. Daarom kwam de onderwijscoördinator van het Leger des Heils in actie. Via een notitie zijn leraren op de scholen bewust gemaakt van de gevaren van mensenhandel en zijn ze vervolgens getraind in het herkennen hiervan. Leerlingen komen nu maandelijks bij elkaar om de gevaren van mensenhandel en kinderarbeid met elkaar en met de schoolleiding te bespreken. Dat is een groot succes en blijkt in de praktijk hard nodig. Bijna elke leerling kan wel een voorbeeld geven van huiselijk geweld, kindermisbruik of uitbuiting in hun directe omgeving.

Zo zien zij bijvoorbeeld ‘aantrekkelijke aanbiedingen’ op de banenmarkt, die vaak een lokmiddel richting mensenhandel of misbruik zijn.

Werken aan gezonde relaties Inmiddels zijn op meerdere scholen leerlingencomités gevormd op het gebied van Modern Slavery and Human Trafficking Response (MHTR). De nieuwe aanpak op de Leger des Heils-scholen slaat goed aan. Het werken aan openheid en gezonde relaties blijkt goed te werken in de bestrijding van mensenhandel en uitbuiting. Door kinderen op jonge leeftijd al bewust te maken van de gevaren en vooral ook te werken aan weerbaarheid, verdwijnen taboes en ontstaat een veilige omgeving.

‘Als ik in de put zit, ga ik vaak naar het paard. Even aaien, dat geeft troost’

EEN BUITENGEWOON STEL

‘Vaak neem ik mijn hondje Bella mee, dan gaan we lekker wandelen als ik pauze heb. Ook wij als personeel komen hier tot rust’

Een bewoner en zijn begeleider: Peter en Yvonne. Vanaf zijn komst naar woonzorgafdeling Buitengewoon hebben zij een bijzondere band. Ze lachen veel samen, maar kunnen elkaar ook goed de waarheid zeggen. Bijna als een echt stel. Kans wandelt met ze mee in de mooie omgeving van Buitengewoon in Ugchelen.

‘Vanaf het begin hebben wij een sterke band. We zijn duidelijk tegen elkaar’

Yvonne: ‘Waar zal ik beginnen, Peter? Dat je altijd zo lekker duidelijk bent? Haha, maar echt! Dat vind ik mooi aan jou. Ook als ik ’s ochtends nog maar net binnen ben, zoek je me op en vertel je onmiddellijk wat er aan de hand is. Zonder het mooier te maken.’

Peter: ‘Dat komt door de band of noem het de klik die wij hebben. Ik had andere ervaringen bij de opvang in Ede. Met een of ander akkefietje hebben de begeleiders daar mijn vertrouwen geschonden.

Dat heb ik jou direct verteld. Dat vond ik nodig, zodat je begreep dat ik vanaf toen zo tegen begeleiders aankijk. Argwanend, altijd met die gedachte: hebben zij wel het beste met mij voor?’

Yvonne: ‘Dat snap ik goed, je moest weer vertrouwen krijgen.

In mij als begeleider, maar ook in de andere bewoners en medewerkers hier. Je bent niet makkelijk, dat weet je best. Maar wij kregen inderdaad al snel een band, dat is echt mooi.’

Peter: ‘Intussen heb ik geleerd me steeds beter te beheersen in het contact met de andere mensen.

Dankzij jou, eerlijk gezegd. Dat was daarvoor wel anders, ik had een extreem kort lontje. Ze moesten me bijvoorbeeld niet wakker maken, dan was ik woest. Of ik kon echt gefrustreerd zijn over iets, dan reageerde ik me af op de anderen.’

Yvonne: ‘Zodra ik dat merk of voel aankomen, zeg ik “Peter kom eens”. Dan gaan we even samen zitten om het erover te hebben. Ik betrap mezelf erop dat ik vaak de neiging heb om jou te verdedigen, bijvoorbeeld tegenover mijn collega’s. Omdat ik je beter ken, weet ik waarom je iets op een bepaalde manier doet of zegt. Maar je mag

‘Ze vinden dat ik veel doe, maar hoezo? Als je iets met liefde doet, word je er niet moe van’

Peter

Peter Marks (64) woont ruim twee jaar in verpleeghuis De MeerZorg, en sinds een half jaar op woonafdeling Buitengewoon waar hij een eigen appartement heeft. Peters huwelijk liep vijf jaar geleden stuk, toen zijn vrouw er met zijn beste vriend vandoor ging. Uiteindelijk kwam Peter op straat te staan. Hij bleef doorwerken als kok bij Defensie, maar woonde intussen in een tent. Hij leefde drie jaar op straat, tot hij in contact kwam met het Leger des Heils. Vanwege zijn COPD (chronische longaandoening) kwam Peter bij de MeerZorg. Koken was en is zijn passie en sinds hij bij Buitengewoon woont, kookt hij elke dag voor zijn medebewoners.

‘Als iets lastig wordt, zeg jij “ajuus” en loop je weg. Later kunnen we er dan weer om lachen’

best weten dat dat een enkele keer behoorlijk lastig is. Dan roep jij “Ajuus” en loop je weg. En mag ik vervolgens aan een groep boze mensen uitleggen wat hier aan de hand is. Je maakt het me dan niet gemakkelijk.’

Peter: ‘Dat weet ik. Of soms is mijn humor iets te scherp of ben ik negatief over dingen, dat veroorzaakt rumoer in het huis. Maar jij en ik weten dat ik het zo niet bedoel. Gelukkig kunnen we er later meestal weer om lachen. Ook fijn hier bij

Buitengewoon:

de zelfstandigheid, de ruimte die je als bewoner krijgt.’

Yvonne: ‘Zo ga jij lekker je gang in de keuken, met de voorbereidingen en het koken. En op je scootmobiel rijd je naar Ugchelen of Apeldoorn, mooi om te zien.’

Peter: ‘Ik vind het fijn dat wij dagelijks contact kunnen hebben. We hebben het over allerlei zaken, het geeft mij troost als ik die met jou kan bespreken. Over mijn leven en hoe alles zo gelopen is. En ik toets dingen bij jou, leg je mijn keuzes voor.’

BIJZONDERE

WOONAFDELING

Buitengewoon biedt langdurige zorg aan mensen met een chronische zorgvraag in combinatie met verslavingsproblematiek. De nadruk van de zorg ligt op wonen en welzijn, waarbij een zinvolle dagbesteding een essentieel onderdeel is van de zorg. Het doel is dat mensen meedoen in de maatschappij.

Yvonne: ‘Wat vind je hiervan, vraag je dan. Het is best een eer voor mij, dat ik je adviseur mag zijn. Maar, eerlijk is eerlijk, ook mijn collega’s vangen je op. Ik ben er natuurlijk niet dag en nacht.’ Fluistert: ‘Dat is zo lief van jou. Ik heb ook mijn eigen issues, daar vraag jij dan naar. Zo kunnen we elkaar verder helpen. Dat heb ik hier geleerd, ook ik mag kwetsbaar zijn. Mijn cliënt mag het weten, zeg ik dan tegen mijn collega’s. Wij staan echt naast elkaar.’

UIT DE REGIO

Wijze buurthuiskamer

De eetclub van de buurthuiskamer in Harderwijk had in maart een bijzonde re gast. De 16-jarige Bas-Pieter wilde graag advies van de oudere bezoekers. Tips die hij kreeg: ‘Geniet van alles wat je doet’, ‘Wees tevreden met wat je hebt’ en ‘Laat regelmatig even het kind in je los’. Wijsheden voor alle leeftijden.

Naaien kun je leren

Woon je in Leiden, ben je tussen de 10 en 16 jaar en heb je zin om een nieuwe hobby op te pakken? In de buurthuis kamer in Leiden kun je elke tweede en vierde woensdagmiddag van de maand leren naaien bij The Sewing Club. Meedoen kost € 2,- per keer. Meer weten? Stuur een mailtje naar korps.leiden@legerdesheils.nl.

Buurthuiskamer op wielen

In de kop van Noord-Holland gaat het Leger des Heils aan de slag met mo biele buurthuiskamers. Een bus brengt tweedehands kleding en koffie naar bijvoorbeeld een school of kerk. Daar worden kledingrekken uitgestald en is iemand van het Leger aanwezig met een kop koffie en een luisterend oor. Zo bouwt het Leger ook op die plekken aan sterkere gemeenschappen.

EEN AVOND VOL TALENT

KUNST THEATER& GALA

Creatief in Helmond ‘Wai doen dè samen’ is de creatieve ochtend van Leger des Heils-locatie Perron 3. In deze buurthuiskamer en kledingwinkel in Helmond kun je elke woensdagochtend creatief zijn. Zo worden er bijvoorbeeld houten poppetjes beschilderd, wordt er gewerkt aan string art of kun je leren omdenken.

Ieder jaar organiseert het Leger des Heils het Kunst & Theater Gala. Een uniek avondje uit waarin mensen van het Leger des Heils de hoofdrol spelen. De talenten van deelnemers staan in het middelpunt en er treden bekende artiesten op. Dit jaar zijn dat zanger Guus Meeuwis, zangeres Numidia en rapper Pjotr. Op zaterdagavond 7 september wordt het AFAS Live theater in Amsterdam gevuld met muziek, dans en kunst.

Boek nu je gratis tickets, want vol is vol.

UITGELICHT

COLOFON

Kans is een uitgave van Stichting Leger des Heils Fondsenwerving, bestemd voor donateurs en andere betrokken gevers. Onze activiteiten worden voor circa 90 procent bekostigd via overheidsregelingen. De gelden kunnen alleen worden besteed aan doelen die de overheid aanwijst. Verder betaalt een aantal cliënten een eigen bijdrage. Er zijn echter nog steeds mensen die buiten de boot vallen. Daar zijn donaties hard voor nodig. Dit magazine geeft donateurs en relaties die de organisatie steunen een gevarieerd, maatschappelijk relevant, hedendaags en zinvol beeld van het Leger des Heils. Het blad wil een kennisbron zijn over maatschappelijke issues waarmee het Leger zich bezig houdt. Het laat ook zien dat het Leger zijn beloften inlost: er onvoorwaardelijk zijn voor mensen zonder vangnet, geïnspireerd door het christelijk geloof.

TERRITORIAAL COMMANDANT

Bente Strømner Gundersen

HOOFDREDACTIE

Harm van Teijlingen

COÖRDINATIE

Reina Dijksterhuis REDACTIE

Menno de Boer, Liesbeth van Dijk, Charlotte van Egmond, Joy de Groot, Willemijn de Jong, Geert Jeroen Klootsema, Merel Mok, Caroline Togni, Geke van Wijnen

CONCEPT/EINDREDACTIE

Maters en Hermsen: Charlotte van Egmond, Caroline Togni, Kaisa Pohjola

TEKST/VORMGEVING

Maters en Hermsen Journalistiek en Vormgeving

LITHOGRAFIE/DRUK

Studio Boon, Senefelder Misset

DRUKWERKBEGELEIDING

Regalis, Zeist

TECHNISCH UITGEVER

Keystone Consultancy

REAGEREN?

Leger des Heils, t.a.v. redactie Kans postbus 3006, 1300 EH, Almere. kans@legerdesheils.nl

Wij worden ondersteund door:

Cadeautip: Vertellis

Onder het motto ‘telefoon uit, hart open’ bedachten drie mensen op een gure decemberavond het spel Vertellis. Kaartjes om met elkaar in gesprek te gaan en elkaar beter te leren kennen. Er zijn edities over thema’s zoals kernkwaliteiten, zelfontwikkeling en familieopstellingen. Je koopt het spel op vertellis.nl.

CIJFER

29 jaar

Zo oud was Evgeny uit Letland toen hij in Nederland op straat stierf aan hartfalen. Hij kwam hier om te werken, werd ontslagen, en raakte ook zijn huis kwijt. Sinds 2020 bestaat ruim de helft van de mensen die op straat slapen uit Europese arbeidsmigranten. Het Leger strijdt voor passende hulp.

Vakantieweek

zoekt vrijwilligers

Ieder jaar organiseert het Leger des Heils vakantieweken voor mensen met een smalle beurs. Voor een klein prijsje kunnen zij een week tot rust komen in een mooie omgeving. Veel van hen zijn al jaren niet meer op vakantie geweest. Help jij ons als vrijwilliger? Kijk op ldh.nl/vakantie-kans.

Volgtip: het dagelijks leven in een Domus

Benieuwd hoe het is om bij het Leger des Heils te werken? Op TikTok zie je via het account @ldhderosaburgh hoe een werkdag eruitziet of hoe verjaardagen van deelnemers worden gevierd. Korte video’s die altijd eerlijk, vaak grappig en soms ontroerend zijn.

Een overvol huis

Iedereen heeft waardevolle bezittingen en veel mensen verzamelen boeken, postzegels of gereedschap. Maar verzamelen kan ook uit de hand lopen. Je hebt dan moeite om bezittingen los te laten die voor anderen overbodig lijken. Je huis raakt overvol. Misschien kun je zelfs niet meer in je eigen bed slapen, omdat daar spullen liggen. Daarom is er ieder jaar in mei de Nederlandse Hoarding Week. Om familieleden, buren, vrienden en collega’s bekender te maken met verzameldrang. Ben of ken jij iemand met een vol huis? Je vindt tips en informatie op de website: nederlandsehoardingweek.nl.

Jij een bril, zij een maaltijd

Wist je dat Specsavers in 2024 een percentage van elk verkocht product doneert aan het Leger des Heils? Van elke bril en ieder gehoorapparaat dat wordt verkocht, gaat een bedrag naar de stichting Specsavers Steunt. Uit die pot worden bijvoorbeeld maaltijden betaald voor de buurthuiskamers van het Leger.

WANDELEN TEGEN EENZAAMHEID

Grootste fan

Twaalf vrouwen van het Leger des Heils lopen in juli de Nijmeegse Vierdaagse; vier dagen achtereen wandelen zij elke dag 40 kilometer. Doel van de tocht is de mobiele buurthuiskamer in Enschede. Die gaat op pad om eenzame mensen uit hun isolement te halen, door een kop koffie of thee aan te bieden en in gesprek te gaan. Vind jij het belangrijk dat eenzame mensen gezien worden? Je kunt bijdragen zodat de mobiele buurthuiskamer kan rijden. Kijk op ldh.nl/4daagse-kans2 voor meer informatie en de doneerknop.

Ik zal het maar gewoon bekennen: ik ben fan! Fan van het Leger des Heils. En dat is geen bevlieging. Het is al lang zo en het wordt steeds erger. Dat zit zo. Al een paar jaar mag ik het televisieprogramma Soep, sores en soelaas maken, waarin ik mensen volg die door het Leger des Heils worden geholpen. Het is werkelijk een voorrecht om contact te hebben met deze mensen die ik anders nooit ontmoet zou hebben. Verslaafden, ex­verslaafden, mensen die psychisch wat in de war zijn, maar ook gewoon mensen zoals jij en ik. Die toevallig net wat minder mazzel hadden in dit leven en in situaties zijn beland waar ze zonder hulp of aandacht niet uitkomen. Ik heb veel respect voor de medewerkers en vrijwilligers van het Leger die vol overgave naast deze mensen staan. Dat is lang niet altijd makkelijk. Want naast de lieflijke en gezellige momenten zijn er ook teleurstellingen en situaties die behoorlijk uit de klauwen lopen. Maar juist dan proef ik de wil om ertegenaan te blijven gaan. Ook bewonder ik de bewoners, bezoekers en deelnemers die de moed hebben zich te laten helpen. Die vaak moeten blijven knokken om zich staande te houden. Iemand die eerst vooral hulp nodig had en vervolgens in staat is om er voor anderen te zijn: dat is prachtig. Snapt u dat als iemand mij vraagt: ‘Wat vind jij nou van Leger?’, dat ik dan standaard zeg: ‘Ik ben fan!’

het

Bert van Leeuwen presenteert

EO-programma Soep, Sores en Soelaas. Bekijk de afleveringen via NPO start.

Donateur in beeld

Henk Prins

In Parijs zag Henk voor het eerst echte armoede. Hij was er op stedentrip als 21-jarige student, samen met zijn kersverse vrouw. Henk: ‘Ik groeide op in een gezin met een individualistische mentaliteit. Zorg voor jezelf, leerde ik thuis.’ Maar de bedelaars in de Parijse metro en daklozen onder de bruggen maakten grote indruk. ‘Een jaar eerder was ik tot geloof gekomen, waardoor ik met compassie om me heen keek. Je zou iedereen willen helpen, maar dat kan niet.’ Dus is Henk sindsdien donateur van het Leger des Heils. Al ruim 33 jaar, ‘uit principe.

Want ook hier zijn dak- en thuislozen, al zijn ze minder zichtbaar.’ Zelf is hij helemaal geen zorgzaam type. ‘Laat mij maar geld verdienen, dan kan het Leger daarmee doen waar zij goed in is.’ Als cadeau voor zijn 25-jarig jubileum bij het Maritiem Research Instituut Nederland (MARIN) vroeg Henk zijn collega’s niet om een sporthorloge, maar om een donatie voor de laagdrempelige opvang in Ede. Hij haalde bijna 1.000 euro op. ‘Het ging me niet om het geld, maar om bewustwording van onze bevoorrechte positie. Het leverde goede gesprekken op tijdens de borrel.’

‘Het leverde goede gesprekken op tijdens de borrel’