MAGAZINE VOOR IEDEREEN IS EEN UITGAVE VAN DE STICHTING LEGER DES HEILS WELZIJNS- EN GEZONDHEIDZORG / JEUGDBESCHERMING EN RECLASSERING
magazine voor iedereen
Jan de Kuiper, ervaringsdeskundige
MEI 2018
Een plek in de samenleving vinden, lukt vaak niet vanzelf
HET LEGER DES HEILS VINDT DAT IEDEREEN ERTOE DOET, DAT IEDEREEN ERBIJ HOORT. JUIST OOK DEGENEN DIE DE AANSLUITING BIJ DE SAMENLEVING MISSEN. DOOR WAT HEN OVERKOMEN IS. DOOR EEN OPEENSTAPELING VAN PECH. DOOR VERKEERDE BESLISSINGEN.
Inhoudsopgave
De lat ligt hoog Onze lat ligt hoog. Elke dag werken we hard om mensen in de marge zicht op een betere toekomst te geven. We maken ons sterk voor een goed onderkomen, maar ook
03
CORNEL VADER: ‘DE LAT LIGT HOOG’
03
MAURO HEEFT EEN NAAM
04 07 08
voor een nieuwe vriendenkring en een dagbesteding om vereenzaming tegen te gaan.
16
‘IEDEREEN DIE AANKLOPT WORDT METEEN GEHOLPEN’
18 21
HANS VAN VLIET: ‘EEN PLEK VOOR IEDEREEN’
22
MEER HUIZEN VOOR KWETSBARE MENSEN
9 12 15
JAARCIJFERS IN VOGELVLUCHT MENSENHANDEL
COLUMN JAN VAN DEN BOSCH TROTS OP ERVARINGSDESKUNDIGEN
HUIS TE LEEN JONGEREN IN DE KNEL COLUMN PAUL BLOKHUIS
De lat ligt net zo hoog voor onze samenwerkingspartners.
Mauro bestaat!
Dat is ook goed, want daardoor werken we effectief
Mauro* werd afgelopen najaar officieel
samen en zijn we in staat om mensen echt te helpen.
staatloos verklaard. Die erkenning
Gemeenten zijn met een forse, nieuwe opdracht
gaf hem recht op een paspoort en
geconfronteerd en hebben en passant een grote financiële
een achternaam. Daarmee is Mauro
taakstelling gekregen. Ook daar is de uitdaging dus groot.
officieel iemand.
Maar nergens ligt de lat zo hoog als bij onze doelgroep;
Tot voor kort was zijn status ‘nationaliteit
wanhopige medeburgers die het niet langer zelfstandig
onbekend’. Omdat zijn Somalische
redden. Terwijl het beroep op hun zelfredzaamheid
moeder volgens de wet van dat land
groeit, begrijpen zij maar moeilijk waar de steun is die
als ‘alleenstaande moeder geen
hen hiervoor nog zekerheid en stabiliteit gaf. Of dat er
nationaliteit kan doorgeven aan
voor hen geen plaats meer is in de voor hen vertrouwde,
kinderen’ en documenten ontbraken,
beschermde omgeving. Of dat het eenvoudige werk dat
bestond Mauro domweg niet. Een lobby
zij al jaren deden er niet meer is. Het Leger des Heils
van LJ&R om daar verandering in te
stroopte in 2017 de mouwen op om de transitie van
brengen leverde niets op. Uiteindelijk
vrijwel het hele sociaal domein voor de deelnemers in
bracht een persoonlijk gesprek met de
goede banen te leiden. Het is een terugkerend ‘project’
burgemeester nieuwe hoop. Samen met
sinds de oprichting van onze organisatie. Continu zijn
jeugdbeschermer Sanne Waltman en
er grote groepen mensen die de gevolgen van grote
Defence for Children hielp LJ&R-jurist
maatschappelijke veranderingen niet kunnen bevatten en
Mieke van Wijk de burgemeester aan de
daardoor nog verder in de marge belanden. Zij verdienen
nodige informatie en argumenten om de
onze zorg. De meest pijnlijke effecten proberen we te
statusverandering mogelijk te maken.
verzachten; regelgeving die tot ontsporingen leidt,
Nu is Mauro de trotse bezitter van een
kaarten we aan.
Nederlandse identiteitskaart.
LEGER DES HEILS MAGAZINE VOOR IEDEREEN
LEGER DES HEILS MAGAZINE VOOR IEDEREEN
WELKOM
En straks staat zijn volledige naam Dat doen we samen. Met ketenpartners, gemeenten,
Magazine voor iedereen
te vragen bij het centraal bureau:
andere maatschappelijke organisaties. Maar ook met ruim
Het is voor het eerst dat een pupil
Het Magazine voor Iedereen is een
cb.wg@legerdesheils.nl.
6.000 collega’s en duizenden vrijwilligers. Alles vanuit de
van LJ&R staatloos wordt verklaard.
inspiratie die we altijd vinden in het evangelie van Jezus
Dat geeft hoop!
uitgave van de Stichting Leger des Heils Welzijns en Gezondheidszorg/
Colofon
Christus omdat we geloven dat Gods goedheid er voor
Jeugdbescherming en Reclassering.
Tekst: Sterk Werk Communicatie &
iedereen is.
Wij zijn een
Content Marketing
professionele, praktisch ingesteld
www.jeanetvanderlinden.nl
en flexibele organisatie.
Fotografie: Wendy Bos,
*Mauro is niet zijn echte naam
Envoy drs. Cornel Vader
Eindredactie: Jeanet van der Linden,
2
ook op zijn diploma.
zorgkantoren, raadsleden en bewindslieden en met
Voorzitter stichtingsdirectie
Diana Nieuwold
Leger des Heils Welzijns- en
Het complete jaarverslag en de jaarrekening
Vormgeving: Redmatters
Gezondheidszorg Leger des Heils
zijn te vinden op www.legerdesheils.nl of op
www.redmatters.com
Bekijk het verhaal van een jeugdbeschermer via de qr-code
Jeugdbescherming en Reclassering 3
LEGER DES HEILS MAGAZINE VOOR IEDEREEN
LEGER DES HEILS MAGAZINE VOOR IEDEREEN
TELOORGANG VOORKOMEN
Jan de Kuiper, ervaringsdeskundige: ‘Zonder Housing First was het mij waarschijnlijk niet gelukt van straat te komen. Woningbouwverenigingen kijken heel negatief naar mensen die bij het Leger des Heils lopen en ik heb meer dan 10 jaar op straat geleefd. Nu woon ik op mezelf en dat is heerlijk. Housing First geeft mij een steuntje in de rug. Ik vind van mezelf dat ik niet veel doorzettingsvermogen heb, maar mijn begeleidster Petra kwam erachter dat ik in 1986 de Elfstedentocht heb gereden. Ik sta op een foto waarop ook koning Willem-Alexander over de finish komt. Zij laat me zien wat ik allemaal wel kan. Inmiddels help ik het Leger des Heils met het geven van presentaties en interviews en ben ik soms ook aanwezig als ervaringsdeskundige bij het aanbieden van nieuwe huizen. Housing First heeft echt mijn leven veranderd. Ik moest gelijk ja zeggen op het aanbod, zelfs voordat ik het huis had gezien. Maar dat aanbod accepteren was een van de beste keuzes van mijn leven.’
Voor mensen met gecombineerde complexe problemen is het vaak moeilijk een plek te vinden in de maatschappij. Hoe helpen we deze mensen weer een zinvol bestaan op te bouwen? Joanne Blaak, algemeen directeur bij Leger des Heils Zuidwest Nederland, over de bijzondere aanpak in Dordrecht.
Verder afglijden voorkomen met Housing First
Wat doen jullie voor mensen die hun huis kwijt zijn geraakt?
aangewezen en ga je aan de slag om doelen te stellen en te behalen. We noemen deze werkwijze ‘Iedereen van de straat’.’
‘Iedereen die bij ons aanklopt in
Eerst een plek dan de rest 4
wat iemand zelf kan en waar hij
Waardoor gaat doorstroming naar een eigen woning in Dordrecht zo snel?
of zij hulp bij nodig heeft. Het
‘Vanaf het moment dat mensen bij
moment dat ze bij ons aankloppen
ons komen, proberen we ze voor
is namelijk hét moment waarop
te bereiden op het vinden van hun
deze mensen gemotiveerd zijn om
eigen plek. Ons doel is hen binnen
uit die problematische situatie te
maximaal drie maanden door te
komen. Na drie nachten bij ons
laten stromen naar eigen huisvesting.
krijg je automatisch een begeleider
Mensen die voorheen een jaar
Dordrecht vangen we meteen op. We vragen dan wat er is gebeurd,
5
S TAT E M E N T
Soms is een stok achter de deur nodig. Weer een plek in de samenleving vinden lukt vaak niet vanzelf. Dan kan een maatregel van de officier van justitie of van de burgemeester net dat extra zetje geven.
Geloven in een plek voor iedereen
of langer dakloos waren en in de
leren mensen weer mee te doen in
was deze aanpak nooit een
opvang verbleven, hebben nu binnen
de samenleving, onder andere door
succes geworden zonder onze
drie maanden een eigen plek.’
het vinden van passende dag- en
medewerkers op wie ik ontzettend
vrijetijdsbesteding.’
trots ben. Het zijn stuk voor
Gaat het goed? Een vraag waar we allemaal met
naam, naar elkaar. Praktisch betekent dit dat we
Hoe zit het met de daklozen die zich niet melden?
stuk kanjers die ook in moeilijke
enige regelmaat mee geconfronteerd worden. Gaat
appelleren op het tijdig signaleren van mensen die
situaties vol respect handelen,
het goed met u, met jou, met het Leger des Heils of
dreigen de sturing op hun leven te verliezen. Dat we
mensen tegemoetkomen en blijven
met de samenleving? Mooi, als je dit bevestigend kunt
oproepen en ons inzetten om eenzaamheid terug te
in een groep geplaatst, waar ze
Wat hebben jullie nodig om dit in de toekomst te blijven doen?
volhouden. Daarmee win je zoveel
beantwoorden. Wat betreft het Leger des Heils en de
dringen. Een warm welkom bieden aan onze bezoekers,
rekening moeten houden met elkaar
‘Voor Housing First hebben
vertrouwen en dat vind ik prachtig
samenleving hebben we elkaar wel iets te zeggen.
een luisterend oor en een uitgestoken hand. Een
en met de huisregels. Hierdoor
we goede afspraken gemaakt
om te zien.”
raken ze de regie over hun leven
met de Sociale Dienst en
kwijt en daar zijn ze huiverig voor.
woningcorporaties in Dordrecht
Mede daarom zijn we Housing First
en omgeving. Toch hebben
gestart: mensen krijgen gelijk een
we dringend extra sociale
eigen woning en daarmee regie
huurwoningen nodig om een snelle
over het leven en een kans om
uitstroom uit dag- en nachtopvang
terug te keren in de maatschappij
te blijven realiseren. We zien
met professionele begeleiding. We
de termijn oplopen. Daarnaast
‘In de nachtopvang worden mensen
De droom van Wilfred:
88% procent van de deelnemers woont na twee jaar nog in het aangeboden huis
Een ei gen gezin
LEGER DES HEILS MAGAZINE VOOR IEDEREEN
LEGER DES HEILS MAGAZINE VOOR IEDEREEN
COLUMN
maaltijd, samen met anderen en de oproep mee te Het wordt ons dagelijks aangereikt: ‘Het gaat goed
doen. Om in Gods naam deze wereld een stukje mooier
met de Nederlandse samenleving.’ De werkloosheid
te maken. Als Leger des Heils willen wij God en de
is ongekend laag, de verkoop van huizen beleeft
samenleving dienen. Daarom zijn we in vele steden en
hoogtijdagen, reizen en vakanties staan weer hoog op
wijken in Nederland te vinden.
onze agenda en er worden nieuwe cao’s afgesloten met een fikse loonstijging. Maar de schaduwkant van dit
Dat doen we niet alleen door individueel hulp te
alles is, dat de mensen aan de rand van de samenleving
bieden aan kwetsbare mensen. Geïnspireerd door de
het steeds moeilijker krijgen. De instellingen van het
Bijbel willen we onze stem verheffen om de stemlozen
Leger des Heils zitten overvol. De uitstroom wordt
een stem te geven. Staan voor recht en gerechtigheid
geblokkeerd, mensen vallen door het maatschappelijk
en geloven in een plekje voor iedereen. Daarmee
vangnet omdat zij de huur niet meer kunnen betalen.
brengen we Gods plan voor een nieuwe aarde een
Nog steeds hebben veel mensen schulden. Daar gaat
stukje dichterbij!
het niet goed… Het Leger werkt graag aan oplossingen. Immers wij helpen. Zonder aanziens des persoons, 24 uur per dag, zeven dagen in de week. Maar wat zeker zo belangrijk is, is het voorkomen dat mensen in dit soort benarde en verdrietige situaties terecht komen. Het woord preventie dekt bij lange na niet de lading. Het gaat om veel meer.
‘Door een domme fout ben ik mijn huis kwijtgeraakt en daarna ook nog mijn baan als vrachtwagenchauffeur.
We wonen niet op een eiland maar zijn samen. Ja,
Ik woon nu in een beschermde omgeving, wat me rust en
samen onderweg. Daarbij hoort het omzien, in Gods
veiligheid geeft. Er zijn mensen die op me letten en me helpen niet weer schulden te maken. Dat heb ik nodig. Ik droom ervan ooit weer een vrouw in mijn leven te hebben en een gezin te kunnen stichten. Dat het verder goed blijft gaan.’
6
ner Co m missio liet Hans van V
r des Heils van het Lege Commandant owakije, Tsjechië en Sl in Nederland, Toezicht de Raad van voorzitter van
7
Huisvestingsplan Amsterdam slaagt wél
‘Voor mensen die wel langer dan tien jaar moeten
Leger des Heils Zuidwest Nederland
Toch zelfstandig wonen
‘De vrijblijvendheid is eraf’
wachten op een sociale huurwoning is het inderdaad
Er is een enorm tekort aan goedkope huizen.
wrang dat iemand die jarenlang overlast heeft
Mensen met een laag inkomen en schulden
veroorzaakt of verslaafd is geweest, ineens voorrang
kunnen daardoor niet zelfstandig wonen. Ze
krijgt. In het begin liep het daar ook vaak op stuk.’
moeten in een opvangcentrum, kraakpand of op straat blijven. Er is aandacht, geld en actie nodig
Hoe hebben jullie dat opgelost?
om te zorgen voor meer goedkope huizen.
‘Sinds een jaar komen er daadwerkelijk meer huizen De maatschappelijke opvang in veel Nederlandse
beschikbaar voor onze deelnemers. Deels doordat de
steden slibt dicht. Cliënten die weer zelfstandig
gemeente inzichtelijk maakt hoeveel woningen iedere
kunnen wonen, vinden geen betaalbare woning.
corporatie levert, maar ook doordat de corporaties
vorig jaar hebben we op zo’n zeventig cliënten slechts
Dat belemmert hun herstel. Mensen die de
een sociaal hart hebben, dat ze ook echt willen laten
één negatieve ervaring gehad.’
In de Drechtsteden en de regio
maatschappelijke opvang écht nodig hebben,
spreken. Dat vergt wel samenwerking van de hele
Alblasserwaard-Vijfheerenlanden loopt
kunnen er niet terecht.
keten, ook van ons als zorgorganisatie, en investeren in
Wat zijn de resultaten?
wederzijds vertrouwen.’
‘We zien dat de opvang echt weer leegstroomt. Zelfs
de pilot Beschermd Thuis. Samen met
cliënten van wie wij het niet hadden verwacht, stromen
de gemeenten zoekt het Leger des Heils
Des te opvallender is het dat Amsterdam het wel voor
naar nieuwe vormen van begeleiding
elkaar krijgt om in een krappe woningmarkt goedkope
Wat vraagt deze aanpak van partijen?
uit. De wachtlijsten ontstaan nu eerder door een tekort
voor mensen die een indicatie voor
huisvesting voor de meest kwetsbaren te realiseren.
‘Een cultuuromslag, ook van de mensen bij het Leger
aan personeel dan door een tekort aan huizen.’
beschermd wonen hebben, maar die met
Een gesprek met Katia Maas, die als manager van
des Heils. Vroeger werkten we volgens een woonladder:
de juiste hulp wellicht zelfstandig kunnen
Bureau Traject Management het hele zorgtraject van
iemand meldde zich bij de voordeur, ging naar de
Wat is jouw advies aan andere gemeenten?
(blijven) wonen. Binnen de pilot denken
cliënten van het Leger des Heils in Amsterdam overziet.
crisisopvang en werd daarna klaargestoomd voor
‘Kom in het proces allereerst tot een gezamenlijke
begeleid wonen. Het hele traject duurde minimaal vijf
verantwoordelijkheid met zorgverleners en andere
jaar. Nu plaatsen we cliënten die nog midden in de
partijen. Schud vervolgens de vrijblijvendheid eraf.
De ene deelnemer heeft een fiets nodig
Herken jij het probleem van een tekort aan betaalbare huizen?
crisis zitten in een huis. Daar moet je ook je ambulante
De gemeente heeft daarin een leidende rol, die moet
om naar het werk te gaan, de ander een
‘Zeker. Amsterdam staat al decennia bekend om zijn
begeleiding op aanpassen en dat vraagt weer om
partijen bij elkaar roepen.
opleiding, een derde meer contact met
krappe woningmarkt, met name als het gaat om sociale
andere tarieven.’
En ontwikkel een uniforme
zijn begeleider. De begeleiding wordt
huur. Ook hier zagen we tot een jaar geleden de opvang
georganiseerd vanuit een van onze
langzaam maar zeker dichtslibben.’
we na over creatieve oplossingen.
locaties. Onze deelnemers en onze medewerkers zijn enthousiast.
8
S TAT E M E N T
Is dat niet oneerlijk?
Wanneer kwam daar verandering in?
LEGER DES HEILS MAGAZINE VOOR IEDEREEN
LEGER DES HEILS MAGAZINE VOOR IEDEREEN
HUISVESTING
werkwijze over hoe je
Nemen de risico’s op overlast daardoor niet toe?
omgaat met contracten en het melden van overlast. Al
‘Opvallend genoeg niet. We hebben nu méér toegang
met al is het dus wel een
‘Twee jaar geleden. Toen kwam de gemeente met
tot deze cliënten omdat het Leger des Heils de huren en
kwestie van investeren.
een koersbesluit: Thuis in de wijk. Op zichzelf zijn die
kosten voor uitzetting betaalt aan de corporaties. Dat
Maar als het in Amsterdam
plannen niet nieuw, maar het resultaat viel voorheen
beperkt de risico’s voor de corporatie en geeft ons meer
lukt, dan kan het overal.’
altijd tegen omdat ze te vrijblijvend waren. Met dit
zicht op onze deelnemers. We leggen in het huurcontract
koersbesluit hebben de woningcorporaties zich
vast dat wij een sleutel krijgen van de woning.
gecommitteerd aan een hard target. Dertig procent van
Deelnemers kunnen onze begeleiding dus niet weigeren,
het totale woningaanbod is bestemd voor kwetsbare
wat wel kan als ze direct van de corporatie huren. We
groepen. Daaronder vallen mensen die doorstromen uit
helpen ze een netwerk op te bouwen in de wijk, zorgen
de maatschappelijke opvang, maar bijvoorbeeld ook
ervoor dat er maaltijdvoorzieningen in de buurt zijn, maar
statushouders en mindervaliden.’
ook schuldhulpverlening of time out-plekken. Het werkt:
Amsterdam bestemt 30%
Katia Maas
van het woningaanbod voor kwetsbare groepen
9
Innovatief maatwerk in beschermd wonen Beschermd kunnen wonen is een groot goed. Daarom zijn we zuinig op de plekken die er nu zijn en ontwikkelen we daarnaast innovatieve vormen. Een voorbeeld daarvan is te zien
De schoen wringt
Leger des Heils Gelderland
in Enschede, waar een modulair concept
Staatssecretaris Blokhuis bezocht
gehanteerd wordt. Bewoners krijgen de ruimte
onlangs De Wending in Ugchelen,
om hun eigen vaardigheden te ontwikkelen.
waar we verslavingsbehandeling en
Wij helpen alleen met wat aanvullend nodig is.
herstelbegeleiding bieden aan mensen met
Denk aan voeding, het regelen van ziektekosten
problemen op meerdere levensgebieden.
of dagbesteding. Daarbij sluiten we aan bij wat
Deelnemers kiezen vaak bewust voor
iemand persoonlijk nodig heeft, zodat we hulp op
De Wending. Zorg gecombineerd met
maat kunnen aanbieden.
het aanleren en laten inslijten van nieuw
LEGER DES HEILS MAGAZINE VOOR IEDEREEN
LEGER DES HEILS MAGAZINE VOOR IEDEREEN
BESCHERMD WONEN
gedrag is een succesfactor. Gebleken is Veelzijdige aanpak
dat het risico op terugval groter is wanneer
Aan de andere kant van het spectrum zie je
men na de behandeling direct terugkeert
een heel andere doelgroep: de mensen die niet
naar de gemeente van herkomst.
‘Je ziet ze uit hun schulp kruipen’
in de wijk kunnen wonen vanwege hun te heftige
Daarnaast wil een substantieel deel van
problematiek. Zij hebben veel toezicht nodig en
de deelnemers het liefst een nieuw leven
een basis om de dag door te komen.
beginnen in een andere plaats.
Twaalf jaar geleden leerden Irma Abdoel (1958) en Peter
Door de begeleiding van het beschermd wonen, zien we
vallen en op straat terechtkomen. Hen moeten
Hier wringt echter de schoen!
Jonker (1972) elkaar kennen op de oude locatie aan de
ze steeds meer uit hun schulp kruipen. Ze voelen zich
we blijven opvangen.
Gemeenten hanteren veelvuldig het
Molenstraat in Enschede. Ze sloten direct vriendschap
sterker worden en krijgen weer kracht en zelfvertrouwen
Een derde groep wordt gevormd door de
woonplaatsbeginsel. Voor veel deelnemers
en voelen zich nu haast moeder en zoon. Ze staan allebei
om hun leven op te pakken.
economisch daklozen. Mensen van wie
van De Wending betekent dit dat zij terug
bijvoorbeeld het bedrijf failliet ging en die
moeten naar de gemeente van herkomst.
Irma en Peter wonen beschermd
alleen in het leven door alle problemen die ze hebben
Vaak zie je deze mensen uit het zorgtraject
meegemaakt. In Het Bijvank, een locatie van Huis en
Margareth Brasdorp en Niels van Vliet
daardoor letterlijk op straat terechtgekomen
In Nederland mag iedereen wonen waar hij
Haard, kunnen ze op eigen kracht leven. Ze maken elkaar
Persoonlijk begeleiders van het Leger des Heils
zijn. Deze mensen hebben wel opvang nodig,
wil. Maar deze deelnemers dus niet. Voor
gelukkig door maatjes te zijn en ook elkaars mantelzorger
in Het Bijvank
maar niet in een beschermde woonomgeving
hen vormt de WMO een probleem.
te zijn. Ze trekken elke dag samen op en helpen elkaar
of in de traditionele maatschappelijke opvang.
waar ze maar kunnen.
Huis te leen, een ander project in Enschede en omgeving, biedt deze groep tijdelijk onderdak en
Steun nodig Los van elkaar zijn Irma en Peter vrij teruggetrokken
S TAT E M E N T
personen. Ze hebben de steun van het beschermd wonen
10
helpt ze weer op weg. Onze aanpak is
nodig om hun leven op orde te kunnen houden. Dat er elke
Kwetsbare mensen hebben extra bescherming
veelzijdig en niet over
morgen iemand is die vraagt hoe het gaat als de medicatie
nodig. Een veilig onderkomen en dagelijks
een kam te scheren.
wordt uitgedeeld. En dat er elke avond een een-op-een-
persoonlijke, professionele aandacht en
gesprek is om ze individueel aandacht te geven. De hele
toezicht. Als het beschermd wonen verder
Dik van den Hoek,
dag door wordt structuur en begeleiding gegeven, waarbij
wordt uitgekleed, komen er opnieuw mensen op
Algemeen directeur
Peter de begeleiding ook vaak helpt door boodschappen
straat. Gemeenten moeten met elkaar afspraken
Leger des Heils Overijssel
te doen. Dat versterkt zijn eigenwaarde. Hij vindt het fijn
maken over de manier waarop die bescherming
wat rond te lopen, terwijl Irma juist liever op haar kamer zit.
gewaarborgd kan blijven in de hele regio.
foto: Toff-Fotografie
Paul Blokhuis met deelnemer Evert.
11
‘Hou je het nog vol Hans?’
Leger des Heils Flevoland
Het was deze winter koud. Zo koud dat onze winteropvang bijna de
LEGER DES HEILS MAGAZINE VOOR IEDEREEN
LEGER DES HEILS MAGAZINE VOOR IEDEREEN
JEUGDZORG
hele periode open is geweest. Ook Hans heeft de warmte binnen opgezocht. En hij niet alleen; er waren mensen die we er nooit eerder hadden gezien. Voor Hans was het moeilijk de drempel over te stappen. Met de collega’s van het Leger des Heils was hij bekend. Steeds weer kwamen ze langs met koffie, een broodje en een ‘hou je het nog vol Hans, je weet dat er binnen een plekje voor je
Plek voor jongeren met
is.’ Maar Hans is iemand voor wie het in
ingewikkeld gedrag
Deze winter is er iets in hem veranderd.
de winteropvang - en eigenlijk in de hele wereld - te druk is.
Hans heeft uit kunnen rusten van het leven op straat. Hij heeft zelfs lang genoeg rust gevonden om na te denken over zijn dromen. Dat heeft hem
Binnen de jeugdzorg worden jongeren die niet meer thuis kunnen wonen, het liefst in een een ander gezin ondergebracht. Dit betekent echter niet dat residentiële woonvormen voor jongeren niet meer nodig zijn, vindt Elzo Edens, directeur van Leger des Heils Noord.
12
uiteindelijk naar een traject weg van stabiliseren en verbeteren. Gelukkig is dit voor veruit
de straat gebracht. Nu is hij op weg
de meeste jongeren een tijdelijke situatie.’
naar een plek om te wonen, waar met begeleiding die rust blijvend is.
Herstelgericht De behandeling binnen de groep is gebaseerd op het
Juist voor mensen als Hans willen we er
principe van herstelgericht werken. ‘Een aantal jaar
zijn. Ook als het wat langer duurt om ze
De aanpak van het Leger des Heils in het kort:
Onvoorspelbaar en ingewikkeld
geleden keken we vooral naar de risico’s en naar waar
weer op de been te helpen.
Voor jongeren die niet meer thuis kunnen wonen,
Dat laatste gebeurt alleen als de problemen te groot
het fout ging, maar nu coachen en trainen we onze
wordt altijd eerst gekeken of ze bij iemand in het eigen
zijn om anders op te lossen. Elzo Edens: ‘Als
mensen vooral op wat iemand wel kan en - net zo
netwerk terecht kunnen. Als dat niet mogelijk is, is de
bijvoorbeeld een jongere in een pleeggezin heeft
belangrijk - wat iemand wil. Ook zoeken we per jongere,
meest wenselijke optie een pleeggezin. Als dat ook niet
gewoond en dat mislukt. Of als een jongere niet kan
samen met gedragswetenschappers, naar aanvullende
kan, wordt gekeken naar plaatsing in een gezinshuis
gedijen in een gezinssetting omdat er sprake is van
methodieken die we kunnen inzetten. We passen de
(de ouders worden 24/7 ondersteund door een team
gedrag dat te onvoorspelbaar en ingewikkeld is voor
begeleiding aan op wat de jongere nodig heeft. De
van professionals). Mocht dat tenslotte ook geen optie
de andere vormen van hulpverlening. Een beschermde
omslag van risicobeheersing naar herstelgericht werken
zijn, dan wordt de jongere in een groep binnen een
residentiële jeugdzorgvoorziening biedt dan speciaal
was voor sommige zorgprofessionals wel wat lastig.
residentiële setting geplaatst.
voor deze jongeren een tijdelijke plek. Zo kan de situatie
En dat is ook logisch. Men was bang dat het ‘naast
Het Leger des Heils vindt het contact tussen ouder en kind erg belangrijk 13
LEGER DES HEILS MAGAZINE VOOR IEDEREEN
LEGER DES HEILS MAGAZINE VOOR IEDEREEN
COLUMN
Transitie jeugdzorg de cliënt staan’ tot gevolg zou hebben dat je nergens meer iets van zou kunnen zeggen. Dat valt gelukkig heel
‘In 2015 is de Jeugdzorg overgeheveld
erg mee. Ook binnen onze residentiële woonvormen is
naar de gemeenten. Dat betekende dat
en blijft sprake van een opvoedsituatie en daarbinnen
ook de zorgverleners van het Leger des
stellen we grenzen.’
Heils opnieuw hun weg moesten vinden: Wie heeft welke verantwoordelijkheid
Contacten met thuis
binnen de zorgketen? Wanneer en
Ook als ze in een woongroep verblijven, hebben de
waarvan houd je elkaar op de hoogte?
meeste jongeren contact met het thuisfront. Dat kan één belcontact per maand zijn, maar ook de weekends
Een complicerende factor is dat in
en vakanties thuis doorbrengen. Het Leger des Heils
veel gemeentes meerdere wijkteams
vindt het contact tussen ouder en kind erg belangrijk,
actief zijn, die er elk een andere manier
er wordt speciaal ouderbegeleiding voor aangeboden.
van werken op na houden. Hoewel
‘Contactherstel of stabilisatie van contact is en blijft een
de situatie nog niet
speerpunt voor ons.’
optimaal is, is de financiering beter
Niemand klopt tevergeefs aan Ieder jaar ga ik op Kerstavond met mijn gezin naar de Kerstnachtdienst van het Leger des Heils in de Caesarea Kapel in Ugchelen. Een bijeenkomst waar de tijd stil lijkt te hebben gestaan, inclusief blazersensemble en traditionele kerstliederen, maar vooral ook een samenzijn waar voor iedereen een plaats is. Deftig geklede mannen en vrouwen zitten zij aan zij met verslaafden en daklozen. Iedereen is welkom en ieder mens telt.
gestroomlijnd en is
Het Leger des Heils heeft het afgelopen jaar 3.514 jongeren geholpen vanuit een jeugdbeschermingskader. Daarnaast ontvingen 1.040 jongeren een vorm van jeugdhulp.
er meer overzicht over alle soort hulp
Dat is ook precies mijn beeld van het Leger
zich vol passie inzetten om de kwetsbare
gekomen.’
des Heils na meer dan 12 jaar samenwerken.
mensen in onze samenleving op te
Zowel in mijn functie als wethouder van
vangen en hen helpen mee te doen in
Apeldoorn als in mijn huidige functie als
de maatschappij.
Elzo Edens
staatssecretaris van Volksgezondheid, Welzijn en Sport voel ik me nauw verbonden
De deur staat letterlijk en figuurlijk altijd
met het Leger des Heils. Een belangrijke
open. Niemand klopt ooit vergeefs aan bij het
partner van de gemeente en het Rijk voor
Leger des Heils.
de opvang van mensen in een heel kwetsbare positie.
De droom van Clifton:
Een e igen leven
Vanuit het Rijk zijn we bezig met een Meerjarenagenda beschermd wonen (voor mensen met psychische klachten) en maatschappelijke opvang (voor verslaafde en dakloze mensen). De betrokkenheid en bevlogenheid van de medewerkers van het Leger blijven mij verbazen. Stuk voor stuk betrokken professionals die een waardevolle bijdrage leveren aan de totstandkoming
‘Vijftien jaar geleden ben ik uit huis gezet. Ik was
van een toekomstvisie rond de opvang van
toen al verslaafd, maar dat kwartje viel niet. Ik was
mensen die geen helper hebben.
een tijd dakloos, verbleef in opvanghuizen en in een
Die professionaliteit, bevlogenheid, liefde,
verslavingskliniek. Nu ben ik clean en vastbesloten niet
aandacht en eindeloze inzet zie ik terug
meer te gebruiken. Ik moet wel zorgen dat ik me niet ga
in alle lagen van het Leger des Heils.
vervelen. Daarom werk ik bij 50|50 in de catering. Nu heb
Hulpverleners die de zorgvraag begrijpen en
ik weer geld op mijn rekening, een agenda met afspraken en een eigen leven. Heerlijk!’
14
Paul Blokh uis, staatssecr e Volksgezon taris van Welzijn en dheid, Sport
15
Wat we doen
• Het aantal verschillende mensen in de opvangvoorzieningen
In 2017 deden 38.087 (2016: 37.470) mensen een beroep op de Stichting
is met bijna 25% gestegen.
Leger des Heils Welzijns- en Gezondheidszorg en Jeugdbescherming
De opvangcapaciteit
en Reclassering voor professionele zorg, begeleiding en toezicht.
noodzakelijkerwijs ook.
met veel problemen tegelijkertijd.
drie reclasseringsorganisaties
In het eigen 50|50 Hotel Belmont in
in Nederland. In 2017 hebben
Ede biedt het Leger de mogelijkheid
14.031 (13.986) mensen een
de opvang is opnieuw met een
om toch op vakantie te gaan.
reclasseringsmaatregel of
maand verlengd tot 8 maanden.
Maatschappelijke Opvang
hun gedrag vreemd en veroorzaken
thuis of er is twijfel of het kind
Als je op straat moet slapen
zij overlast in hun omgeving. Door
zich in het gezin voldoende kan
omdat je door schulden je huis
het hele land heeft het Leger
ontwikkelen. Het kind krijgt dan een
In 2017 mochten we 2.300 (1.890)
gekregen, die door het Leger
bent uitgezet. Of je bent verslaafd
woonvoorzieningen (RIBW’s). Zowel
voogd aangewezen.
mensen verwelkomen tijdens een
des Heils is uitgevoerd.
en hebt geen netwerk dan kun je
voor volwassenen als jongeren.
van onze vakantieweken. Daarnaast
In 2017 hebben we 3.514 (3.277)
hebben we 91 reïntegranten begeleid.
terecht bij de dag- en nachtopvang. Hier is een bed, een douche, een
In 2017 hebben we 3.168 (3.447)
kinderen begeleid vanuit een
kop soep, een luisterend oor en kun
mensen een (tijdelijk) thuis kunnen
jeugdbeschermingskader.
je een postadres aanvragen.
geven in een beschermde woon-
omgeving van het Leger des Heils.
In 2017 deden in totaal 12.863
50|50 Arbeidsreïntegratie
• De gemiddelde verblijftijd in
toezichtmaatregel opgelegd
Ouderen- en gezondheidszorg Ouderen zijn vanwege hun
Ambulant werk
leeftijd en broze gezondheid
Mensen die nog wel een dak
extra kwetsbaar. Het Leger
• Het aantal pupillen in de jeugdbescherming nam met 6% toe. Een stijging van 50% sinds 2014.
• De intensieve jeugdhulp daalde met 10%. 20% sinds 2014.
Mensen met een afstand tot de
boven hun hoofd hebben, maar te
des Heils heeft diverse
(10.518) mensen een beroep op
Jeugdhulp
arbeidsmarkt doen werkervaring op
maken hebben met verschillende
verpleeghuizen, (kinder)
beroep deed op het Leger des
onze opvang.
Soms kunnen kinderen (tijdelijk)
bij een van de 50|50-werkbedrijven
problemen helpen we bij hen thuis.
hospices en woonvoorzieningen
Heils steeg met 1,5%. Sinds
niet thuis wonen. Ze kunnen dan
van het Leger des Heils. Ze krijgen
We werken aan herstel van relaties,
voor verstandelijk beperkte
Beschermd Wonen
2014 met 10%. Hetzelfde
terecht in een jeugdhuis, gezinshuis
weer structuur in hun leven en leren
hulp bij schulden, het zoeken van
jongeren. Daarnaast zijn er
geldt voor het aantal hulp-
Voor mensen die geen regie kunnen
of een pleeggezin. Ook helpen
een vak bijvoorbeeld in de catering,
werk, omgaan met verslaving,
meerzorgafdelingen voor chronisch
en ondersteuningstrajecten.
voeren over hun eigen leven en niet
we thuiswonende kinderen vanuit
in een fietsenwerkplaats of in de
opvoedingsproblemen en andere
en/of ernstig zieke (verslaafde) dak-
in staat zijn om zelfstandig te wonen,
dagcentra.
houtbewerking.
onderdelen die het gewone leven
en thuisloze mensen.
is er een beschermde woonvorm.
Deze mensen hebben geen sociaal
De jeugdhulpafdelingen hebben
In 2017 hebben in totaal 4.461
Verslavingszorg
vangnet en ze passen niet in een
in 2017 in totaal 1.040 (1.109)
(3.661) mensen werkervaring
In 2017 konden 12.662 (11.783)
Op de Veluwe heeft het Leger des
reguliere zorginstelling. Vaak zijn
kinderen en jeugdigen opgevangen
opgedaan.
mensen rekenen op ondersteuning
Heils een eigen verslavingskliniek,
de mensen in de war, verslaafd, is
en begeleid.
en ambulante begeleiding.
deze heeft een landelijke functie.
S TAT E M E N T
Instellingen moeten voor de ontvangen publieke middelen verantwoording afleggen. Dat is
van mensen beïnvloeden.
Bij Bosshardt
geworden. Dit gaat ten koste van de zorg en ondersteuning zelf. Daarom moet de verantwoording vereenvoudigd worden.
Daar komen mensen die niet alleen
Facts
Reclassering
verslaafd zijn, maar die ook te
Soms bepaalt de rechter dat een
jong en oud terecht kan voor een
Mensen die met justitie in aanraking
maken hebben met meerdere
Aantal locaties van het LdH
kind onder toezicht wordt geplaatst.
kop koffie, een luisterend oor of een
komen krijgen in het kader van
problemen tegelijk. Vaak spelen
Aantal medewerkers
6292
Dan is het voor het kind niet veilig
gezellige activiteit. Bij Bosshardt is
hun straf vaak een maatregel
hierbij ook psychiatrische proble-
Medewerkers: % m/v
28/72
255
een ontmoetingsplek in de buurt.
opgelegd. Ons reclasseringswerk
men en een verstandelijke beper-
Medewerkers: % < 45 jaar
We zorgen er voor dat mensen
ondersteunt (ex-)gedetineerden bij
king een grote rol. Deze ‘extra’
Gemiddelde leeftijd
41,1
elkaar leren kennen en elkaar
hun terugkeer in de maatschappij.
problemen beïnvloeden de versla-
Aantal vrijwilligers
1956
ondersteunen als dat nodig is.
Het gaat vooral om mensen met
vingsbehandeling, waardoor deze
(excl buurtinzet Bij Bosshardt)
complexe problemen.
langer duurt en moeizamer verloopt.
Veel mensen kunnen nooit op
De Stichting Leger des
In 2017 hebben we 118 (156)
vakantie. Omdat ze alleen zijn. Geen
Heils Jeugdbescherming en
mensen geholpen vanuit onze
geld hebben. Of te maken hebben
Reclassering is één van de
behandelkliniek in Gelderland.
goed en nodig. De administratieve lasten zijn extreem hoog
• Het aantal mensen dat een
Een huiskamer voor de buurt waar
Jeugdbescherming
16
Facts
LEGER DES HEILS MAGAZINE VOOR IEDEREEN
LEGER DES HEILS MAGAZINE VOOR IEDEREEN
JAARCIJFERS
Sociale Vakanties
Clienttevredenheidsmeting
60
7,8
17
Mensenhandel en kinderuitbuiting
Een veelkoppig monster
Noord Nederland
Doen we in Nederland genoeg om kinderuitbuiting tegen te gaan? ‘Absoluut niet, er is te weinig aandacht voor. Dat snap ik deels omdat de meeste mensen er in hun dagelijkse leven weinig van zien. Toch hebben we de plicht meer gas te geven.’
Veilige plek
Waarom werkt het terugsturen van kinderen niet?
In Leeuwarden
‘Geen enkel kind wordt als dief geboren. Stelen doen ze
is sinds een
hooguit gedwongen, binnen een systeem, niet zelden
jaar een
een compleet crimineel netwerk. Als je zo’n kind dan
informatie- en
terugstuurt naar zijn land van herkomst, duurt het vaak
steunpunt voor prostituees: Xenia.
niet lang of ze zijn weer actief en terug in ons land of in
Het Leger des Heils werkt er samen met
het vertrouwde netwerk.
ketenpartners Fier en de GGG, die er
LEGER DES HEILS MAGAZINE VOOR IEDEREEN
LEGER DES HEILS MAGAZINE VOOR IEDEREEN
MENSENHANDEL
wekelijks een spreekuur houden.
Hoe ziet de juiste aanpak er volgens jou uit?
Vrijwilligers van het Leger des Heils zijn
‘De politie van Amsterdam zette in 2016 een goede
er dagelijks aanwezig om vrouwen te
eerste stap met een nieuwe benadering. Zij zagen in
ondersteunen in praktische zaken, zoals
dat deze kinderen geen daders, maar slachtoffers zijn.
het invullen van formulieren, kleding
Sindsdien is de heersende overtuiging dat je ze eruit
uitdelen, meegaan naar de dokter of
moet halen en serieuze hulpverlening moet bieden.
naar de bank. Samen met Fier bezoeken
Cruciaal is een veilige omgeving. Zet zo’n kind aan
we ook vrouwen in de bordelen. Door
Een toerist staart glazig voor zich uit over de
maar als slachtoffer beschouwt. Die jonge slachtoffers –
het ontbijt met leeftijdsgenoten, bij voorkeur in een
een vertrouwensband te kweken en te
Amsterdamse grachten. Beduusd en verontwaardigd
meestal met een ROMA-achtergrond – moeten we vaker
pleeggezin. Alleen zo doorbreek je hun levenspatroon
werken aan onze zichtbaarheid hopen
is hij; zijn portemonnee is hem ontfutseld. Eén straat
opvangen in eigen land. Ook een betere registratie en
en zet je ze op het goede spoor. Als je zover bent, kun
we de vrouwen beter te leren kennen en
verderop levert een jongen van dertien de buit in
meer internationaal gezamenlijk optrekken zijn cruciaal.
je ook beter met ze in gesprek komen en misschien
in beeld te krijgen.
bij zijn opdrachtgever. Gedwongen werk is het, met
zelfs achterhalen wie de ouders of opdrachtgevers zijn.
stelen is hij opgevoed. Snel gaat hij op zoek naar een
Wat houdt kinderuitbuiting in?
Op die manier is destijds een heel crimineel netwerk
Het aantal vrouwen dat Xenia bezoekt
volgend slachtoffer.
‘Wettelijk gezien valt het onder mensenhandel,
opgerold. Daarmee is de hele maatschappij gediend.’
stijgt. In 2017 werd het steunpunt zo’n
maar in de praktijk is het een veelkoppig monster. Kinderuitbuiting en de problematiek eromheen zijn
Kinderprostitutie, orgaanhandel, arbeidsuitbuiting en
bekend terrein voor Hugo van Meeuwen, projectleider
criminele uitbuiting zijn de meest geziene vormen. In mijn
bij het Leger des Heils. Als specialist maakt hij zich al
werk richt ik me vooral op die laatste variant. De gemene
jaren sterk voor een aanpak die het kind niet als dader,
deler van al die vormen is dat het werk gedwongen is, dat ze hun buit af moeten staan en dat de slachtoffers niet ouder zijn dan 17 jaar. Vaak zijn ze van jongs af aan
1.000 keer bezocht.
In Nederland worden jaarlijks 250 kinderen crimineel uitgebuit
Hierbij werken we trouwens samen met de politie, de landelijk officier mensenhandel, het Openbaar Ministerie en het ministerie van justitie en veiligheid. Ook de gemeente waar de diefstal plaatsvindt en
met uitbuiting opgegroeid.’
lokale opvanginstellingen zijn altijd betrokken.’
Hoe groot is het probleem in Nederland?
18
‘Hoe definieer je ‘groot’? We hebben kunnen achterhalen
Wat doet het Leger des Heils voor deze kinderen?
Wat moet nóg beter?
dat hier vermoedelijk jaarlijks zo’n 250 gevallen van
‘Zodra een kind als slachtoffer is aangemerkt treden
‘Voorop staat dat we ons nog sterker moeten maken
criminele uitbuiting zijn. Maar dat is slechts een cijfer,
wij op als jeugdbeschermer. We proberen de biologische
voor een duurzame oplossing voor het kind. Een
de ernst van het probleem schuilt in de blijvende
ouders te achterhalen, maar dat lukt niet altijd. Áls we
Europese aanpak is van belang voor betere resultaten.
mentale schade aan het individu. Uitbuiting tast de
een kind terugsturen, dan zoeken we contact met het
Kinderuitbuiting is een grensoverstijgend probleem. Tot
moraal van kinderen aan en ontneemt ze het perspectief
zorgsysteem in het betreffende land. Het alternatief is
slot pleit ik voor een betere registratie van misdaadcijfers
op een normaal leven. Kinderuitbuiting schaadt dus
dus opvang in Nederland. Het belang van het kind
en resultaten. Alleen zo krijgen we beter inzicht in de
mensenrechten én de maatschappij.’
staat voorop.
aard en oplossing voor dit probleem.’ 19
Mijn kleink ind zien
De weg naar boven
Safe Havens pakt mensenhandel internationaal aan
Mijn liefde voor het Leger des Heils begon met een ontmoeting met majoor Bosshardt. Als jong verslaggever leerde deze icoon van naastenliefde mij: God dienen is mensen dienen, en mensen dienen is God dienen. Nooit ben ik die opdracht vergeten. Haar talent om te dienen, haar creativiteit en sprankelende humor leven voort. Dat werd ook evident duidelijk tijdens het Kunst & Theater
Voor een effectieve aanpak van mensenhandel is
Mensenhandelaren misbruiken die wens. De hoop
Gala in september vorig jaar dat ik mocht pre-
internationale samenwerking cruciaal. Dat is ook
op een beter leven is zo groot, dat slachtoffers
senteren. Wat een ontroerende verhalen, wat
de opzet van Safe Havens, een project dat mede
geneigd zijn hun leugens te geloven. Met
een ongekunstelde natuurtalenten zag ik daar op
mogelijk gemaakt is met Europese subsidie. Het
voorlichting en praktische tips maken we mensen
het podium. Mensen van wie het levenspad dat
‘Nadat ik op mijn 8ste uit huis ben geplaatst,
Leger des Heils in Nederland leidt het project.
kritischer. Zo veranderen we hun mentaliteit en
van het Leger des Heils kruiste en die daarover
heb ik geen contact met mijn moeder gehad.
maken we ze weerbaar.
zongen, op een wijze die diep ontroerde. Zonder
Dat kwam pas weer toen ik in de twintig was
geremd te zijn vertellend over verdriet, maar ook
en zij ongeneeslijk ziek bleek.
over hoe dat veranderde in vreugde.
Ik heb haar drie jaar verzorgd. Helaas moesten
Galina Gaivoronscaia is aangesteld als Anti-Human
De droom van Tjiske:
Trafficking liaison officer (verbindingsofficier)
Wat doen jullie naast voorlichting?
voor het Leger des Heils in de landen Roemenië,
Met het opzetten van een internationaal
Moldavië, Oekraïne en Georgië. Sinds de start van
hulpnetwerk zorgen we ervoor dat geredde
Ik werd diep geraakt door het optreden van
geplaatst. Via mijn zus heb ik een foto gekregen
het project doet zij er alles aan om te voorkomen dat
slachtoffers bij terugkeer in hun thuisland veilig
Grace. Ze had nog nooit op een podium gestaan
van mijn kleinkind. Wat zou ik haar graag willen
mensen slachtoffer van mensenhandel worden.
worden opgevangen. Ieder land in Europa heeft
en zong daar nu haar levenslied. Over dak- en
zien! Ik brei babykleertjes voor haar.’
een contactpersoon van het Leger des Heils. We
thuisloos zijn, slapen onder bruggen, hongerig,
Wat heeft Safe Havens de afgelopen 1,5 jaar bereikt?
hebben ook een aantal veldwerkers uit de regio
vertwijfeld over de zin van haar leven en dat van
Centraal en Oost-Europa opgeleid in samenwerking
haar dochtertje. Grace is met hulp van het Leger
Omdat mensenhandel vaak onder de radar
met de Christelijke Hogeschool Ede. Zij kunnen
des Heils aan het opkrabbelen en de weg naar
plaatsvindt, lopen veel mensen ongemerkt in de
hun kennis op het gebied van mensenhandel
boven in meerdere opzichten aan het ontdekken.
val. Safe Havens richt zich met name op Centraal
doorgeven aan anderen.
Nooit zal ik mijn interview met haar in Hour of
mijn eigen kinderen later ook uit huis worden
50|50 hotel Belmont
Power vergeten. De zingende Grace, met haar
Vorig jaar heeft 50|50
Wat hoop je bereikt te hebben als het project in november 2018 is afgerond?
dansende dochtertje op de achtergrond.
hotel en congrescentrum
Mensenhandelaren
Dankzij het voorlichtingsmateriaal, het opleiden
Een nieuw leven, nieuwe hoop en verwachting.
(inclusief taakstraf)
van mensen en het internationale netwerk hebben
Dat brengt het Leger des Heils. Overtuigend!
begeleid naar werk.
misbruiken de wens: ‘De hoop
we nu al honderden potentiële slachtoffers van
op een beter leven’
mensenhandel voorkomen. We gaan verder met
en Oost-Europa en pakt het probleem aan bij de
training, preventie en daadwerkelijke hulpverlening, zodat we als internationaal Leger des Heils nog slagvaardiger worden in de aanpak van
bron. We beginnen bij de vraag waarom mensen
mensenhandel.
LEGER DES HEILS MAGAZINE VOOR IEDEREEN
LEGER DES HEILS MAGAZINE VOOR IEDEREEN
COLUMN
Belmont 91 mensen
Van hen vond 55 procent een betaalde
Testimonial den van Jan vanentator Bosch, pres er Hour of Pow
baan. Landelijk ligt dat gemiddelde de helft lager. Daarnaast hebben ruim 2.300 mensen deelgenomen aan sociale vakanties in 50|50 hotel Belmont.
überhaupt uit hun thuisland willen vertrekken om onder erbarmelijke omstandigheden te gaan werken
U kunt er ook vergaderen! Met een meerwaarde
in een land ver van huis. Het antwoord is meestal
want: u boekt een professionele locatie, en doet
dat mensen een toekomst zoeken en willen zorgen
S TAT E M E N T
voor hun gezin.
daarmee iets goeds voor de samenleving en voor het Leger des Heils.
‘Kinderuitbuiting is een grensoverstijgend
Reserveer via tel: (0318) 482 365.
probleem. We moeten ons sterker maken voor een duurzame oplossing.’
20
21
Evert Pater is directeur van Leger des Heils Noord-Holland Inzet ervaringsdeskundigheid speerpunt
S TAT E M E N T onze zorg voor de deelnemers te verhogen. Soms is het best lastig
De beste stuurlui staan aan boord
om feedback op je functioneren
Ervaringsdeskundigen hebben
te krijgen van een voormalige
kennis van en ervaring met het
deelnemer die je nu in je team hebt.
harde leven. Hun inzet draagt
Maar dat is koudwatervrees.
bij aan het naar een hoger
De inzet van ervaringsdeskundigen
niveau tillen van ons werk.
maakt ons allemaal beter. En daar gaat het om.’ Maar is dit geen kwetsbare
Op de pagina hiernaast leest u het verhaal van Arnoud. Hij behoort bij de eerste groep die in 2014 het certificaat Ontwikkeling Ervaringsdeskundigheid kreeg uitgereikt. Wat houdt ervaringsdeskundigheid in en waarom maakt het Leger des Heils er steeds meer gebruik van?
constructie in verband met de
jaarlijks enkele dagen met elkaar
kans op terugval? ‘Die kans
op pad en praten dan over hun
is inderdaad aanwezig vinden
belevenissen, vragen en valkuilen.
Pater en Verhamme: ‘Soms
Ook is er steeds een leerelement
merk je dat al tijdens de cursus.
aanwezig, zoals bijvoorbeeld
Dat het toch te confronterend
in de vorm van een cursus
is voor een deelnemer. Maar
reanimeren/AED en een training
eenmaal gecertificeerde
conflictbeheersing.’
ervaringsdeskundigen worden goed begeleid. Elke werkeenheid
In diverse werkeenheden van het
uit die narigheid kunt helpen.
uit het harde leven tilt dit werk juist
heeft een coördinator specifiek
Leger des Heils volgen deelnemers
Ervaringsdeskundigen fungeren
naar een hoger plan of geeft het
voor dit punt. We hebben ook een
die hun ervaringskennis willen
als rolmodel. Ze laten zien hoe
meer inhoud. Ervaringsdeskundigen
beschermingsconstructie opgezet
inzetten voor anderen de cursus
ze succesvol ontsnapt zijn aan de
werken daarbij niet automatisch
ervaringsdeskundigheid.
kwelling en dat er dus hoop is op
vanuit een zorgvisie, maar meer
Deze mensen, die vaak verkreukeld
een beter bestaan. Zij begrijpen
vanuit de verworven kracht
zijn door een leven vol drugsgebruik,
wat professionals weleens
waarmee ze zelf tot herstel zijn
dakloosheid en psychische
vergeten, namelijk hoe lastig het is
gekomen. Onlangs kregen we een
problemen, krijgen daarmee de kans
om te ontsnappen aan de ellende
deelnemer maar niet onder de
die negatieve ervaring te keren.
waar je in zit.’
douche. De ervaringsdeskundige
Ze zetten hun kracht in om een
met peer-supportgroepen. De ervaringsdeskundigen gaan
Het Leger des Heils streeft ernaar
bejegend, waardoor deze zich ook
André Verhamme is coördinator
dat in 2020 tien procent van de
anders ging gedragen.’
ervaringsdeskundigen in zowel
medewerkers ervaringsdeskundig
Midden-Nederland als Amsterdam.
is. Dat zijn zeshonderd mensen.
Beschermende constructie
en als kind was ik bang voor alles. De valium en hasj van mijn broer
Hij ziet de meerwaarde ervan:
Een ontwikkeling waar een
Evert Pater is directeur van
maakten me lekker relaxt. Na een motorongeluk op mijn 22ste
‘Als je begrijpt wat de narigheid is,
enkele zorgprofessional soms
Leger des Heils Noord-Holland
begon ik met harddrugs. Door mijn verslaving verloor ik uiteindelijk
begrijp je ook beter hoe je anderen
wat huiverig van wordt. Is het
en projectleider van het Centraal
mijn huis, mijn vriendin en mijn kind. Zestien jaar lang heb ik onder
niet tijdrovend om met
Punt Ervaringskennis en
een brug geslapen. Ik begrijp niet hoe ik dat heb volgehouden.
ervaringsdeskundigen
-deskundigheid. Langs die weg zal
Toen ik hepatitis C bleek te hebben, heb ik aangeklopt bij het Leger
samen te werken, gaan
ervaringsdeskundigheid binnen alle
des Heils in Baarn. Tijdens mijn kuur mocht ik de huismeester
zij mij straks vertellen
werkeenheden definitief op de kaart
helpen. Zo begon ik met werken en kreeg ik zelfvertrouwen. Nu ben
hoe ik het moet doen?
komen te staan. ‘Het Leger des
ik clean én gecertificeerd ervaringsdeskundige. Ik zal altijd moeten
Heils wil de ervaringsdeskundigen
blijven opletten. Mensen thuis uitnodigen vind ik spannend, want
Het tegendeel is echter
goed positioneren en een spin-off
het kan ook te gezellig worden. Maar ik drink nu gewoon een biertje
het geval, aldus André
creëren voor de hele organisatie.
mee. Maximaal twee. En dan stop ik.’
Verhamme. ‘De kennis
Met het doel de kwaliteit van
op een andere manier werd
Het Leger des Heils streeft ernaar 600 ervaringsdeskundigen in te zetten
Arnoud Faber is ervaringsdeskundige
elkaar. Puur omdat de deelnemer
van anderen te leveren.
22
kreeg het in een mum van tijd voor
André Verhamme is coördinator ervaringsdeskundigen
Relatie met zorgprofessional
positieve bijdrage aan het herstel
LEGER DES HEILS MAGAZINE VOOR IEDEREEN
LEGER DES HEILS MAGAZINE VOOR IEDEREEN
ERVARINGSDESKUNDIGHEID
‘Mijn eerste wodka dronk ik op mijn elfde. Mijn vader was alcoholist
23
Stichting Leger des Heils Welzijns en Gezondheidszorg Leger des Heils Hoofdkantoor: Spoordreef 10 W&G Flevoland 1315 GN Almere Goodwillcentra Amsterdam
T (036) 539 81 11
(Stad Amsterdam) Rode Kruisstraat 24b 1025 KN Amsterdam T (020) 630 11 11
(Provincie Flevoland) Atheneplantsoen 1 1334 EL Almere T (036) 549 68 00
Leger des Heils W&G Noord-Holland
Leger des Heils W&G Noord
(provincies Friesland, Groningen, Drenthe) Laan van Corpus den Hoorn 108 9728 JR Groningen T (050) 317 2670
Leger des Heils W&G Overijssel
(Provincie Noord-Holland excl. Amsterdam) Bandoengstraat 21 2022 EJ Haarlem T (023) 553 39 33
(Provincie Overijssel) Eiffelstraat 1-117 8013 RT Zwolle T (088) 065 22 40
Goodwillwerk Leger des Heils regio Den Haag
Leger des Heils W&G Gelderland
(Provincie Gelderland) Hoenderloseweg 108 7339 GK Ugchelen T (055) 538 03 33
(Den Haag e.o.) St. Barbaraweg 4 2516 BT Den Haag T (070) 311 55 40
Leger des Heils W&G Midden Nederland Maatschappelijk Centrum Rotterdam e.o. (Rotterdam e.o.) Leger des Heils W&G Kooikerweg 28 Zuidwest Nederland 3069 WP Rotterdam T (010) 222 98 88
(Provincies Zeeland en de rest van Zuid-Holland) Kromhout 110 3311 RH Dordrecht T (078) 632 07 00
www.legerdesheils.nl
(Provincie Utrecht) AĂŻdadreef 8 3561 GE Utrecht T (030) 274 91 21
Leger des Heils W&G Limburg-Brabant
(Provincies Limburg en Brabant) Kolonel Millerstraat 67 6224 XM Maastricht T (088) 065 61 40
Leger des Heils Jeugdbescherming & Reclassering (landelijk) Zeehaenkade 30 3526 LC Utrecht T (088) 090 10 00