Magazine van het Leger des Heils Jaargang 126
Op de koffie bij Paul Schnabel Column:
Youp van ‘t Hek
Niemand kan in je kop kijken
Irene Moors:
“Gelukkkig is er het Leger des Heils”
Welke volwassene is te vertrouwen?
“Samenleven doe je dus niet alleen”
Magazine van het Leger des Heils Jaargang 126
Heilssoldate Michelle Nieuwland (27) hoort al van kleins af bij het korps van het Leger in Ede. “Toen ik 23 was heb ik
Niemand kan in je kop kijken
bewust gekozen om me aan het Leger des Heils te verbinden
Het Leger kan mijn kleren krijgen!
als soldaat. Bij het Leger wordt het geloof heel persoonlijk
Youp van ‘t Hek Niets kan tippen aan SPA Irene Moors:
“Gelukkkig is er het Leger des Heils”
“Samenleven doe je dus niet alleen”
gemaakt en zijn de mensen enorm met elkaar betrokken. Het voelt als één familie.”
Welke volwassene is te vertrouwen?
redactie Hoofdredacteur
Kapitein Robert Paul Fennema
Eindredacteur Menno de Boer
Redactie | redactie@legerdesheils.nl Jurjen Sietsema Marko Mellema Willemijn de Jong
Vormgeving
Nathan Sudmeier
Traffic
Arnoud van Roosmalen
Coverfoto
Nathan Sudmeier
reageren & abonnementen Leger des heils t.a.v. redactie postbus 3006, 1300 EH, Almere Redactie | redactie@legerdesheils.nl Abonnement | www.legerdesheils.nl
druk Senefelder Misset BV Mercuriusstraat 35 7006 RK Doetinchem
strijdkreet Magazine van het leger des heils Stichter | William Booth Internationaal leider | Generaal Linda Bond Leider Nederland | Commissioner Hans van Vliet www.legerdesheils.nl | info@legerdesheils.nl
© Leger des Heils 2013 Het Leger des Heils is een internationale beweging en behoort tot de universele christelijke kerk. Zijn boodschap is gebaseerd op de Bijbel. Zijn dienstverlening wordt gestimuleerd door de liefde tot God. Zijn opdracht is het Evangelie van Jezus Christus te prediken en in Zijn naam menselijke nood te lenigen zonder enige vorm van discriminatie.
ruben timman
INHOUD 5 Voorwoord
6 Niemand kan in je kop kijken 10 Ga eropuit en doe iets! 16 Op de koffie bij Paul Schnabel 18 Niets kan tippen aan SPA 22 Het Leger kan de kleren krijgen 25 50|50 stores bieden eerlijke fashion 30 Luctor et emergo op Tholen 32 De boze buurman 34 Welke volwassene is te vertrouwen 39 Column: Youp van ‘t Hek
strijdkreet | 3
Samenleven
Ik ben eerlijk gezegd vooral bezig met het geluk van mijn eigen kinderen en naaste familie en vrienden. Maar toch zou het fijn zijn als u en ik ons ook iets meer zouden aantrekken van anderen. Mensen die we niet kennen. Mensen die hulp nodig hebben, op wat voor manier dan ook. Dat we erop letten dat mensen niet eenzaam zijn. Dat we ervoor zorgen dat niemand honger heeft. Dat we de zwakkere in onze samenleving gewoon helpen zonder dat we zijn of haar naam kennen. Helaas is dat geen vanzelfsprekendheid. Gelukkig is er het Leger des Heils, zij helpen altijd. Dat is mooi, maar wij zouden zelf af en toe ook best eens wat meer voor elkaar kunnen doen. Hoeveel mooier zou de wereld zijn als we iets beter om ons heen zouden kijken? irene moors 4 | strijdkreet
Samenleven doe je dus niet alleen
V
orig jaar vierden we 125 jaar Leger des Heils in Nederland. Een bijzonder jaar met tal van prachtige gebeurtenissen die voor altijd in mijn geheugen gegrift staan. Wat me vooral is bijgebleven, is dat duizenden mensen opnieuw in contact zijn gebracht met het
Leger des Heils en – veel belangrijker – met het heil van Jezus Christus. En daar ligt onze opdracht ook voor dit jaar. De uitdaging is om ook voor de toekomst wegen te vinden die helder en duidelijk spreken over dat heil, zonder ons te isoleren van de wereld om ons heen. Getuigen van vernieuwing en bevrijding. In woord en daad uitvoering geven aan onze missie: de verkondiging van het Evangelie en omzien naar onze medemens. Als we naar de Nederlandse samenleving kijken, is dat omzien naar elkaar misschien wel meer nodig dan ooit. We zien dat de gevolgen van de economische recessie enorme impact kan hebben in de levens van mensen. Ik constateer ook dat de contrasten in onze samenleving de laatste tijd steeds scherper
worden. Keuzes
die
politiek-maatschappelijk
gemaakt worden, brengen de zwaksten in onze samenleving meer en meer schade toe. We zijn er in Nederland niet eens meer allemaal van overtuigd dat er mensen zijn die dagelijks moeten knokken voor hun bestaan. Nou, wij kunnen u uit onze dagelijkse praktijk vertellen dat die mensen er wel degelijk zijn! Dat kan ons toch niet onverschillig laten? Om die reden hebben we ook weer een speciale editie van Strijdkreet gemaakt, met verhalen van mensen en hoe ze samen leven. In de hoop en de verwachting dat ze tot inspiratie zullen zijn voor onze lezers. ‘Samenleven doe je dus niet alleen’. Die slogan prijkt op de gevel van ons hoofdkwartier in Almere. Laten we daar praktisch invulling aan geven. Vanuit ons hart, vanuit onze bewogenheid en vanuit ons geloof. Jezus moedigt ons aan in Matteüs 25: “Want ik had honger en jij gaf mij te eten, ik had dorst en jij gaf mij te drinken, ik was een vreemdeling en jij gaf mij onderdak, ik was naakt en jij gaf mij kleding, ik was ziek en jij verzorgde mij, ik zat gevangen en jij kwam mij bezoeken… …Ik verzeker jullie: al wat je
ruben timman
gedaan hebt voor een van mijn broeders en zusters hier, hoe onbelangrijk hij of zij ook was, dat heb je voor mij gedaan!” We hebben een keus als het om onze medemensen gaat. Laten we de juiste keus maken. Helpt u mee om met elkaar onze samenleving te maken tot een plek waar we ook echt samenleven? Dan kan het niet anders of het wordt opnieuw een heel bijzonder jaar! Hans van Vliet commandant van het Leger des Heils in Nederland en Tsjechië
strijdkreet | 5
Niemand kan in je kop kijken Soms heb je een dag dat alles in de soep draait. In bed blijven liggen lijkt dan de beste optie. Maar wat doe je als het blijft misgaan? Alice van der Palm (54) greep naar de drank. Op het dieptepunt dronk ze twee flessen wijn per dag. Via het Leger des Heils kwam ze er weer bovenop. “Achteraf viel de berg wel mee, maar daarvoor moet je wel zelf in actie komen.”
I
Wilfred Hermans
Wendy Bos
n haar huisje in Apeldoorn springt hond Ebbe, ons enthousiast tegemoet. “Hij hoort een beetje gereserveerd te zijn, maar dat stuk van het boek heeft ‘ie niet gelezen.” Alice, ras-Rotterdamse en verstokt roker, woont net in Apeldoorn als we haar spreken. Ze is daar terechtgekomen
via het Beschermd Wonen Project van ontwenningscentrum De Wending. “Ik ben nog aan het verhuizen, zoals je ziet. De betonnen vloer is nog zichtbaar, maar het voordeel is dat je er nu niks op ziet, haha. Verder gaat het hartstikke goed nu. Het Leger hielp mij aan een baan bij de kringloopwinkel, waar ik kleding sorteer met een leuke groep meiden. Alles wat je hier ziet, komt daar vandaan. Ik heb altijd gewerkt. Tien jaar als au pair, later begon ik een hondenuitlaatservice.” Op de vraag waar het mis ging, denkt Alice terug aan vroeger. “Thuis was er altijd drank in huis. Iets te vieren? Drank. Iets naars gebeurd? Drank. Ik kan me geen verjaardag zonder drank herinneren. Mijn ouders dronken veel; mijn moeder werkte in de horeca en mijn vader was zanger – dan weet je het wel. In mijn leven dronk iedereen. Ik was de laatste die dacht: dit gaat niet goed. Terugkijkend was mijn basis gewoon niet goed. Ik heb dus altijd veel gedronken, maar het was niet altijd problematisch.
6 | strijdkreet
Mijn fout was dat ik zĂŠlf nergens heb aangeklopt om te zeggen: ik heb een probleem.
strijdkreet | 7
De Minnesota behandeling is een succesvolle combinatie van gedragswetenschappen en het twaalfstappenprogramma van de Anonieme Alcoholisten. Het Leger des Heils biedt dit programma aan via De Wending (Caesarea) in Ugchelen. CliĂŤnten hebben daar een eigen kamer en volgen een programma met dagen van 7.00 tot 23.00 uur. Tijdens de behandeling bestuderen ze de twaalf stappen en werken ze aan zingeving in hun leven. Met sport en fitness houden ze hun conditie op peil en iedereen werkt mee aan alles wat er in en om het huis moet gebeuren.
8 | strijdkreet
Eerst dronk ik alleen ’s avonds, later ook overdag. Altijd
De dagen zaten bomvol. Ik leerde wat de oorzaak van mijn
witte wijn, voor twee euro heb je een fles. Mijn ex dronk
drankprobleem was en wat ik eraan kon doen. Als ik tien
vrij veel, en op een gegeven moment ging ik meedoen.
uur naar bed mocht, viel ik twee over tien in slaap. Na drie
Nadat mijn vader overleed in 2004, wat een enorme klap
maanden was ik klaar. Clean noem ik het niet, want dat ben
was, ging het bergafwaarts. Mijn huwelijk liep totaal niet en
je nooit; alcoholist blijf je de rest van je leven. Als ik weer
in 2009 ben ik gescheiden; mijn ex had een ander en liet
ga drinken, ben ik net zo ver heen als eerst. Na Caesarea
mij met schulden achter. Mijn moeders gezondheid ging
ging ik voor een jaar naar de Woon- en Werktraining
ook nog achteruit – allemaal factoren die het drankgebruik
in Beekbergen. Toen ik daarna wéér alleen op een flat
verergerd hebben. Soms heb je een dag dat alles
terechtkwam, stond ik nog niet sterk in mijn schoenen en
misgaat, nu blééf het misgaan. Ik kwam in een negatieve
ging ik op m’n snufferd; alles ging weer mis. Het begon met
spiraal terecht, waar ik zonder hulp niet uitkwam.”
een wijntje op zaterdagavond, dat ging vier weken goed. Ik rekte de grenzen op en liep de fuik in. Eigenlijk had ik
“De deurwaarders bleven komen, ook na mijn verhuizing.
van de begeleiding willen horen: je woont alleen, dus leg
Ik dacht dat ze toen wel zouden wegblijven, naïef als ik
contacten, zoek een hobby. Toen heb ik zelf gebeld en
was. Ik was eigenlijk ten einde raad en bleef alles voor me
gezegd: het gaat niet goed. Ik ging tijdelijk terug naar de
uitschuiven. ‘Morgen pak ik het aan’, dacht ik dan, maar
Woon- en Werktraining en ging gelijk aan het werk, ook met
dat is hetzelfde als ‘morgen ga ik lijnen’. Achteraf viel
mezelf, keihard. Dit zou me niet nog een keer gebeuren!
de aanpak van mijn problemen wel mee, maar daarvoor
Wat zijn mijn zwakke punten, waar moet ik op letten? Dat
moest ik wel zelf in actie komen. Het keerpunt was dat
ging goed en nu zit ik hier.”
ik voor de zoveelste keer naar het ziekenhuis moest met longproblemen. Die werden versterkt door mijn
“Ik drink sinds bijna een jaar geen druppel meer. Toch weet
alcoholgebruik. De verpleegkundige zei: ‘Ben je er nou
ik dat ik kwetsbaarder ben als ik alleen woon. Sommigen
alweer?’ Zij heeft er toen een maatschappelijk werker op
willen dan maar beschermd blijven wonen, maar daar heb
gezet en die zorgde ervoor dat ik direct een ander huis
ik iets te veel perspectief voor. Je moet toch een keer onder
kreeg. Ik vroeg een scheiding aan, want mijn ex had een
de veilige vleugels van het Leger vandaan, ook al komt
ander, was agressief en bleef in mijn huis wonen. Mijn nieuwe
hier nog wel één keer per week iemand een uurtje kletsen.
flat stond in een wijk met alleen maar andere flats, alsof ze
Het zal me verdorie nu een keer lukken; dat geouwehoer
er groeiden. Dat hielp me niet verder. Op mijn dieptepunt
met die stomme rotdrank. Je moet jezelf veranderen, daar
dronk ik twee flessen witte wijn per dag en at ik niet veel
continu mee bezig zijn. Eerst dacht ik: die maatschappelijk
meer. Drinken, in slaap vallen, volgende fles leegdrinken en
werker weet wel wat er mis is. Maar dat is hetzelfde als naar
weer in slaap vallen. Je denkt en voelt niet meer normaal.
de dokter gaan en zeggen: ‘Vertel maar wat ik mankeer’.
Met een fles wijn op denk je: ‘mij gebeurt niks’. Maar je
Niemand kan in je kop kijken – alleen jijzelf.”
neemt jezelf in de maling, want als oom agent binnen wil komen, komt ‘ie echt wel binnen. Mijn jongste broer wees
“Mijn fout was dat ik zélf nergens heb aangeklopt om te
mij toen op De Wending; hij had er zelf ook gezeten. Ik belde,
zeggen: ik heb een probleem. Ik ben opgevoed met de
mocht op intakegesprek en kon binnen een maand terecht.
gedachte: niet lullen maar poetsen. Voor anderen kan ik
Super. Gek genoeg vond ik afkicken helemaal niet zwaar;
opkomen, voor mezelf niet. Dat je pas voor een ander kunt
geen afkickverschijnselen, geen deliriums, niks. Ik ben
zorgen als je ook voor jezelf kunt zorgen, heb ik tijdenlang
gelijk voor negen maanden het Minnesota-traject ingegaan
niet begrepen. Die clichés zijn gewoon waar. Ik heb mijn
bij Caesarea. Dat was voorheen een kinderponykamp,
grenzen moeten leren aangeven en nóg is dat moeilijk. Als
dus de kamertjes met stapelbedden waren niet zo groot.
ik dat niet doe, ga ik weer de ballenbak in. Dat is het laatste
Gelukkig was ik de enige vrouw en had ik een eigen kamer.
wat ik wil.”
strijdkreet | 9
e? w en o d t Wa
Wie zijn we?
Ga eropuit en doe iets!
A
ls je de motivatie van het Leger des Heils kort en krachtig wilt omschrijven, dan kom je met de oproep ‘go out and do something’ (ga eropuit en doe iets) een heel eind. Hij is
afkomstig van de stichter van het Leger, William Booth.
In 1865 evangeliseerde hij op verschillende plaatsen in Oost-Londen. De vele mensen die tot bekering kwamen, stuurde hij naar de kerken in de buurt. Toen bleek dat de mensen niet naar de kerk gingen of daar zelfs niet welkom waren, ging hij zelf diensten houden in een lokale bar. De mensen die zijn diensten bezochten, waren voornamelijk arme arbeiders met grote gezinnen die 6 dagen per week, 12 uur per dag moesten werken voor een hongerloontje. De beweging van William Booth stond al snel bekend als de East London Christian Mission (vanaf 1878: Leger des Heils). Het Leger des Heils werd pas echt bekend toen het eropuit ging om hulp te verlenen aan de mensen in de buurt. Jurjen sietsema
10 | strijdkreet
Overleven in East End
dat nog steeds voor alle heilsofficieren, heilssoldaten,
Leven was overleven in Londens East End. Elke dag
vrijwilligers en werknemers van het Leger des Heils.
lagen tal van bedreigingen op de loer die iemands baan
In ons Mission Statement staat dat wij ‘noden lenigen
of zelfs leven konden kosten. Alcoholisme, geweld,
in Zijn naam’. Het Evangelie van Jezus Christus is de
schulden, analfabetisme en nog veel meer. Sociale
basis voor alles wat wij doen.
voorzieningen (zoals uitkeringen) bestonden niet. Als je je baan kwijtraakte, moest je zelf maar uitzoeken hoe
Iedereen is welkom
je het rooide. Liefdadigheid was er wel, maar lang niet
Wekelijks houdt het Leger des Heils op meer dan zestig
voldoende voor iedereen.
plaatsen in ons land samenkomsten. Laagdrempelige, inspirerende bijeenkomsten waar iedereen welkom is.
Op eigen benen staan
Er is veel zang en muziek en er wordt gesproken over
De hulp die Booth en zijn vrijwilligers verleenden, was
hoe je de Bijbelse boodschap kunt toepassen in je
erop gericht om mensen te leren zichzelf te redden.
leven. Veel van de kerkelijke gemeenten van het Leger
‘Pamperen’ was er niet bij. Als de Mission je bij de
(korpsen) zijn ook door de week open. Ze hebben een
hand nam, dan was het om je te leren op eigen benen
winkel waar tweedehands kleding wordt verkocht en
te staan. Dat is nu, bijna 150 jaar later, niet veranderd.
organiseren koffieochtenden en maaltijdprojecten. Ook hier is iedereen welkom voor een kop koffie, een
Hulp
praatje of gewoon, voor wat gezelschap.
Het Leger des Heils is er nog steeds voor de kwetsbaren in onze samenleving. Mensen die hulp nodig hebben
Kerkelijke sociale hulpverlening
aan de basis van hun leven. Mensen zonder een dak
Problemen met het invullen van formulieren, schulden
boven hun hoofd, met psychische, verslavings- of
of andere problemen die het dagelijks leven in gevaar
opvoedingsproblemen en nog veel meer. Het Leger
brengen? Het Leger des Heils kan helpen. Via een
des Heils helpt hen om de regie over hun leven weer in
Raad- en Daadbalie in één van de korpsen,
eigen handen te nemen.
schuldbemiddeling, met een voedselpakket of met
via
kleding. Kerkgenootschap Zingeving. Ook daar houdt het Leger des Heils zich mee
Het Leger in de buurt
bezig. Niet alleen als hulpverleningsorganisatie maar
In veel steden en dorpen zijn buurtsteunpunten van
ook als Kerkgenootschap. De stichter van het Leger
het Leger des Heils. Ze heten: ‘Bij Bosshardt’, naar
des Heils sprak van ‘soup, soap & salvation’. Soep,
majoor Bosshardt (1913-2007). Zij was de belichaming
zeep en redding. Hij geloofde dat de boodschap die
van de uitspraak ‘Ga eropuit en doe iets’. In de
in de Bijbel staat letterlijk mensenlevens kan redden.
buurtsteunpunten kan iedereen terecht voor een kop
Jezus Christus was Booths grote inspiratiebron en is
koffie, een praatje, wat gezelschap én als het nodig is,
strijdkreet | 11
voor hulp. De professionals van ‘Bij Bosshardt’ kennen de weg in het woud van instanties en regelgeving. Wie zijn wij?
jaarlijks halen wij
Wij, de mensen van het Leger des Heils, willen een
23,1 mln kilo kleding op!
veilige haven zijn voor iedereen die tegen problemen aanloopt die hij of zij zelf niet meer kan oplossen, en voor iedereen die eenzaam is. Wij willen ook een veilige
508.765 donateurs doneren zo’n 21,9 mln aan ons werk
haven zijn voor iedereen die op zoek is naar de zin van het leven. Voor iedereen die zijn eerste stappen zet in het leren kennen van Jezus Christus en voor iedereen die het contact met de kerk of het geloof is verloren. Wij geloven dat wat er in de Bijbel, in Johannes 3 vers 16 staat, waar is; “Want God had de wereld zo lief dat hij zijn enige Zoon heeft gegeven, opdat iedereen die in hem gelooft niet verloren gaat, maar eeuwig leven heeft.” Onze deuren en onze harten staan open voor iedereen. Ongeacht wie je bent, waar je vandaan komt en wat je overtuiging is.
Wij helpen per jaar zo’n 37.163 mensen
hulpverlening
Maatschappelijke opvang 18.518
bezoekers kledingwinkels 321.100
Preventie en maatschappelijk herstel 14.075
Sociale hulpverlening 259.168
Reclassering 11.651
bezoekers kerkdiensten 65.865
Jeugdzorg 3.832
family tracing services 170 gevonden personen
Geestelijke gezondheidszorg 3.514 Ouderenzorg 1.970 verslavingszorg 853
12 | strijdkreet
Kerk
Internationaal
Het Leger des Heils is wereldwijd actief in zo’n 125 landen. Vanuit Nederland worden 14 focuslanden actief ondersteund via de afdeling Internationale Ontwikkeling en Samenwerking.
korpsen en buitenposten
241
59
n, ate oldten en n lss Hei herenldate ad gso jon 16 | 5.4
Welzijns en gezondheids zorg
offic ie
ren |
135
st | 5.81 9
mensen
Loo nd ien
vestigingen
strijdkreet | 13
advertorial
Hotel Belmont introduceert eendagsarrangement:
Genieten in het hart van Nederland
50|50 Hotel Belmont in Ede is een prachtig startpunt
Dit arrangement kost € 18,50 p.p. incl. fiets (excl. fiets
voor een mooie wandel- of fietstocht. Speciaal
€ 12,50 p.p.). ‘s Avonds kunt u aanschuiven voor een
voor de liefhebbers introduceren wij een leuk
speciaal diner (€ 16,50 p.p. ). U kunt uw dag natuurlijk
eendagsarrangement:
verzorgde
in stijl afsluiten door ook bij ons te blijven slapen. Kijk
wandel- of fietsdag in de mooiste streek van
op onze website voor alle mogelijkheden en prijzen.
Nederland. U parkeert gratis bij ons hotel, wordt
Wij raden u i.v.m. de belangstelling wel aan minimaal
ontvangen met koffie/thee met gebak en uw fiets
een week van tevoren te reserveren. Dat kan via
staat dan al klaar. Voor onderweg krijgt u een
telelefoon 0318-482365 of u kunt uiteraard mailen
feestelijke lunch mee én een fiets- of wandelkaart.
naar vakantiebureau@5050-belmont.nl.
www.5050-belmont.nl
een
compleet
Samenleven
Het persoonlijke verhaal van mensen verbinden met het liefdevolle verhaal van God. Dat is het mooiste wat er is! Ik ga graag met mensen op weg om samen Jezus te zoeken. Eric Kamperman
strijdkreet | 15
PAUL SCHNABEL:
“Het Leger bidt niet alleen, maar helpt ook!” menno de boer
Wendy bos
Het zijn roerige tijden. In 2012 zagen we meer mensen slachtoffer worden van de recessie, ook in Nederland. Wie weet daar meer van dan Paul Schnabel, van 1998 tot maart 2013 directeur van het Sociaal en Cultureel Planbureau. Welke ontwikkelingen ziet hij in de samenleving? En welke rol ziet hij daarin voor het Leger des Heils? Hans van Vliet, Commandant van het Leger des Heils in Nederland en Tsjechië, ging Bij Paul op de koffie.
16 | strijdkreet
P
aul: “Het afgelopen jaar heeft de
maar omdat ze lichamelijk belemmerd worden in
recessie de gewone Nederlander
hele praktische dingen: tillen, traplopen, mobiel
bereikt. Mensen voelen het nu echt.
zijn.”
De werkloosheid loopt snel op, dit
jaar nog sterker dan in 2012. Maar ook mensen
Paul verwacht dat de economie de komende jaren
met een baan lijden onder die ‘akelige vaste
niet veel zal verbeteren. “Over de hele linie zien
lasten’. De huur, hypotheek, energierekening,
we een vermindering van het inkomen, terwijl
kinderopvang en zorgverzekering worden steeds
het leven duurder wordt. Die spanning kan
duurder. Als je niet zo’n hoog inkomen hebt en
ertoe leiden dat mensen niet meer voor zichzelf
een gezin onderhoudt, merk je dat snel. En je
kunnen zorgen. Meer mensen komen letterlijk
kunt daarbij niet de tering naar de nering zetten
op straat te staan. Werkloze jongeren en illegale
en zeggen: ik verdien minder, dus ik ga minder
vreemdelingen vereenzamen, raken aan de drank
huur betalen.”
of drugs.”
Sociaal vangnet
De wagen van de samenleving
Hans van Vliet verwoordt het gevoel van veel
“Welke rol zie je weggelegd voor het Leger des
Nederlanders: “Dat overkomt mij niet, het
Heils?” is de afsluitende vraag van Hans van Vliet.
gaat mijn deur wel voorbij.” Maar nu klopt de
Paul Schnabel antwoordt: “Er zal meer vraag zijn
crisis aan de deur van steeds meer Nederlandse
voor de klassieke taken van het Leger des Heils.
gezinnen. “En dan missen ze een sociaal vangnet,”
We hebben een goed georganiseerde samenleving.
verklaart Paul. “Zeker in de steden zijn veel
Maar er zijn altijd mensen die direct hulp nodig
eenpersoonshuishoudens
zonder
hebben. De grote bureaucratische instellingen
familie, vriendenkring of goed burencontact. Als
hebben een langere aanloop nodig. Wat als er
het dan misgaat, gaat het heel hard mis. Als je
nú, vanavond, een bed geregeld moet worden?
ziek wordt, moet er hulp van buiten komen. Als
Het Leger des Heils kan dat. Jullie hebben nooit
je je werk verliest, kun je dan nog je woonruimte
gezegd: we bidden voor u, maar kunnen u verder
betalen? En kun je je dag nog goed invullen?
niet helpen. Het Leger des Heils loopt achter de
Drankmisbruik en verwaarlozing liggen op de
wagen van de samenleving aan en helpt mensen
loer. Er is niemand die helpt controleren. Ook
die eraf gevallen zijn weer overeind. Dat is een
ouderen die alleen overblijven kunnen moeilijk
belangrijke taak gebleken en ik hoop dat jullie die
voor zichzelf zorgen. Niet om financiële redenen,
blijven uitvoeren.”
en
mensen
strijdkreet | 17
iets l a ia c e p s l e at zal w Leger D “ t e ? h A P ij S b r ie a d a Zelf n voor mensen zijn ou, niet dus! n“ N 25 jaar is e k r e k f o n e werk tussen de 9 en rforming Arts. Iederemenbij de School of Pe w.schoolofperformingarthss.pnal ww welko k.com/ld w.faceboo ww
School of Performing Arts ‘Dat laat je nooit meer los’ willemijn de jong
Nathan Sudmeier | Wendy bos
Elke zomer organiseert het Leger des Heils een SPA-kamp. SPA staat voor School of Performing Arts. In deze kampweek krijgen jongeren, in de leeftijd van negen tot en met vijfentwintig jaar, les in koorzang, dans, theater, brass- en moderne muziek. Daarnaast doen ze samen Bijbelstudie, krijgen ze muziektheorieles en is er sport en spel. De week wordt afgesloten met een uitvoering voor familie, vrienden en andere belangstellenden. Fleur, femke en Michael vertellen waarom jij mee moet naar SPA!
18 | strijdkreet
Fleur Keijzer (18)
gaat al negen jaar
mee. “Het kamp is voor mij een soort traditie geworden. Je krijgt een hele goede band met de andere deelnemers, doordat je zo intensief met elkaar optrekt. Ik volg het onderdeel Theater en de groep die hiervoor kiest, is echt een soort kleine gekke familie met elkaar. Ik denk er nooit aan om met een ander vakantiekamp mee te gaan, omdat het volgens mij nooit kan tippen aan SPA. Iedereen die meegaat, heeft heel veel respect voor elkaar, omdat iedereen met zijn of haar eigen talent bezig is. Ik denk dat ik elk jaar voor Theater kies, omdat ik de mensen die voor dat onderdeel kiezen ook de leukste vind. Ik heb wel eens getwijfeld hoor, dan dacht ik bijvoorbeeld ‘zal ik dit keer voor Dans kiezen?’. Maar mijn passie ligt toch bij Theater. Hoewel ik vaak oude bekenden tegenkom op kamp, is het elk jaar toch weer anders. Ik maak elk jaar met Renate, mijn vriendin, hele gekke filmpjes; dat is een beetje onze eigen traditie. Eén van de eerste keren dat ik meeging, kregen we les in ‘circus’ waarbij we tweepersoonskoprollen maakten en dieren moesten imiteren. Dat was ook echt supergrappig!”
strijdkreet | 19
er t a d s a w , d n o v f o t wat ik t h c e r t U in p e o r g le e een h Dat ging evangeelisres raelsn. jo nge d n a h c o t is mensen dat doen...
Michael van den Hoek (22) volgde Moderne muziek bij SPA. “Ik houd van muziek en vind het leuk om met vrienden op vakantie te gaan. SPA past dus precies bij me. Er zijn tijdens het kamp ook Bijbelstudies, dat geeft het voor mij wel extra waarde. Ik ben volgens mij al meer dan tien keer mee geweest. De eerste tien jaren koos ik voor brassmuziek. Dat is het genre van het Leger des Heils hè, daar kun je hier dus veel van leren. Maar tegenwoordig volg ik Moderne muziek, omdat ik toch eens iets anders wilde.” “Dat ze bij SPA verschil maken in niveaus, vind ik een goede zaak. Als je meegaat, kun je dus altijd weer nieuwe dingen leren en jezelf ontwikkelen. Maar ze maken ook weer niet té veel onderscheid, zodat je je ook aan anderen, die beter zijn dan jij, kunt optrekken. Bij Moderne muziek leer je muziek maken in verschillende stijlen, zoals jazz en rock. We studeren met elkaar nummers in voor ons optreden aan het einde van het kamp. En we volgen workshops, zoals dirigeren en solo-spelen.” “Afgelopen jaar hadden we een soort Sensation White party, een feestje waarop iedereen in het wit was gekleed, met een DJ en alles. Wat ik ook tof vond, was dat er een hele groep in Utrecht ging evangeliseren. Ik ging zelf niet mee, maar ik hoorde achteraf dat dat echt heel goed beviel. Het is toch anders als jonge mensen evangeliseren dan de oudere Leger des Heils-garde, die dat meestal doet.” 20 | strijdkreet
Femke Bosma (bijna 13) is drie keer ‘mee geweest’. “Ik heb tot nu toe elke keer voor het onderdeel Zang gekozen. Ik kan wel trompet spelen, maar ik vind zang leuker. Ik zing thuis elke dag, ik zit op zangles en ik wil er graag beter in worden. Bij SPA leer ik echt superveel. Wat ik zo leuk vind aan SPA, is dat je er heel veel leuke mensen leert kennen. Toen ik er voor het eerst was, kende ik nog niemand en toen dacht ik wel, wow, wie zijn al die mensen?. Maar nu voel ik me echt thuis. Ook omdat mijn vriendinnen Jennifer, Suze en Mirthe er zijn; en nog meer mensen die ik ken. Omdat ik vaker ben geweest, ken ik nu ook meer mensen uit andere plaatsen in Nederland. Bij Zang kwam er afgelopen keer een mevrouw uit Schotland, Marjory Watson, die ons een liedje aanleerde. Dat liedje heet ‘525.600 minutes’. Zulke liedjes blijven het hele jaar in mijn hoofd zitten. Wat ik afgelopen keer ook echt leuk vond, was de waterslang die ze hadden neergelegd op het grasveld, waarmee we elkaar natspoten. SPA is én heel leerzaam én ontzettend gezellig.” strijdkreet | 21
Het Leger kan mijn kleren krijgen! menno de boer
wendy bos
Het Leger des Heils zamelt al jaren gebruikt textiel in bij particulieren, scholen, bedrijven en gemeenten. Een deel van de ingezamelde textiel wordt rechtstreeks ingezet voor nationale en internationale hulpverlening en een ander deel wordt tegen lage prijzen verkocht in de eigen tweedehands kledingwinkels door heel Nederland. Het overtollige textiel verkopen we en dat levert weer geld op voor onze hulpverlening.
22 | strijdkreet
D
irecteur van Leger des Heils ReShare, Simon
katoen op deze manier wordt hergebruikt. Het wordt
Smedinga: “Het publiek denkt veelal dat
verpulverd en opnieuw gebruikt voor de productie van
deze business over ‘oude vodden’ gaat.
kleding. Zo is dus niet te zien dat het ooit legerkleding is
Als je alleen de inzamelcontainers op straat ziet waar
geweest, wat voor ons een voorwaarde is.
onze kleding vandaan komt, kan ik me dat voorstellen. Maar daarachter schuilt een modern, milieuvriendelijk
Van de gerecyclede kleding die wordt verkocht door het
en professioneel logistiek apparaat. Zo werken wij met
Leger des Heils, gaat de opbrengst meteen naar het
state-of-the-art planningsmethodieken en zijn onze
goede doel. Jullie doen met dat geld goed werk. Een
vrachtwagens uitgerust met GPS, een geavanceerd
commerciële concurrent steekt het in eigen zak. Dat
weegsysteem en boordcomputers, zodat we op een
geld gunnen we het Leger des Heils. In principe streeft
hele efficiënte manier kunnen werken.”
Defensie dezelfde doelen na als het Leger. Wij gaan op grote schaal voor vrede en veiligheid. Het Leger des
Simon Smedinga geeft een rondleiding door “de
Heils doet dat op kleinere schaal, door het opkomen
ReShare fabriek”. Her en der staan bigbags met
voor de zwakkeren in de samenleving en het nastreven
sokken, t-shirts, spijkerbroeken en schoenen. Overal
van rechtvaardigheid.”
zijn mensen druk aan het werk; ze bedienen machines of zijn aan het sorteren. Midden in de grote hal is
De inzameling van gebruikt textiel is dus ook goed
een ruimte afgezet. Hier wordt kleding van Defensie
voor het milieu. Smedinga: “De basis voor dit proces
versneden om het te recyclen. Tot voor kort werd deze
is duurzaamheid, een belangrijk onderdeel van onze
kleding vernietigd, maar ReShare geeft het materiaal nu
missie. Maar er is meer. Bij het inzamelen van textiel
een tweede leven. Dit zorgt er niet alleen voor dat de
zetten wij mensen in die een achterstand tot de
CO2-uitstoot vermindert, er wordt ook ruim 3.500 liter
arbeidsmarkt hebben. De goede samenwerking met
water bespaard. Het maken van nieuwe kleding gaat
de collega’s van Welzijns- en Gezondheidszorg en de
namelijk gepaard met veel waterverbruik.
regionale sociale werkvoorziening op dit punt, maakt
Kolonel Roel Been van Defensie: “We vonden het
dat we een waardevolle bijdrage kunnen leveren op het
verbranden zonde van het geld en het milieu, dus
gebied van arbeidsre-integratie.”
zochten we naar een andere mogelijkheid. Een collega wees mij op ReShare. Wat voor ons de doorslag gaf, is het feit dat de katoenmarkt onder druk staat en het
Kan het Leger ook jouw kleren krijgen? Kijk dan op www.reshare.nl, klik op ‘waar kan ik met mijn kleding tercht’ en zie waar je de container van het Leger kunt vinden.
strijdkreet | 23
Samenleven
Geloof is de basis van mijn leven, maar er zijn ook mensen die anders denken. Open zijn naar elkaar, niet oordelend de wereld in kijken ook al ben je overtuigd van je eigen gelijk, en dan nog respect hebben voor het feit dat niet iedereen er zo over denkt. Zo horen we samen te leven. quote uit Strijdkreet 9 - 2012
24 | strijdkreet
arie boomsma
Het Leger des Heils heeft in Nederland op vier plaatsen
50|50 stores. Dat zijn niet
de bekende tweedehands-kledingwinkels van het Leger die je overal kunt vinden, maar winkels die trendy en verantwoorde (eco)kleding
voor
dames
en
heren
verkopen. Doel van deze winkels is om mensen die het Leger des Heils helpt terug te laten keren in het arbeidsproces. De medewerkers in de 50|50 Stores krijgen een opleiding voor professioneel verkoper. Zo doen ze waardevolle werkervaring op en leren ze het verkoopvak. De bedoeling is dat ze na een half jaar kunnen doorstromen naar een betaalde baan. Naast de merkkleding die in de winkels hangt, zijn er ook de 50|50 Originals, een collectie kledingstukken uit het depot van het Leger des Heils, door modeontwerpers omgeturnd tot hippe fashion. Ook is er een selectie vintage kleding en eerlijk geproduceerde producten te koop. Kom eens langs in Groningen, Maastricht, Rotterdam of Amsterdam.
Jurk Skunkfunk 89,95
Fotografie: Ruben Timman Fotografie assistent: Folkert Koelewijn Visagie: Vera Timman | Styling: Willemijn de Jong
Ga naar de website: www.5050-store.nl.
strijdkreet | 25
Tuniek Dept 79.95 | Top Dept 15.99 Vest Expresso 89.95 | Armband Joyas 9.95
26 | strijdkreet
e k e m m e F
Top Alternative 34.95 | Blouse Petrol 59.95 Jeans Gsus 119.99 | Schoenen Faguo 69.95
Koen strijdkreet | 27
Sissel
50|50 mode reportage
Top Skunkfunk 34.95 | Jasje Skunkfunk 137.95 Broek Skunkfunk 89.95 | Tas Skunkfunk 59.95 Schoenen vintage 24,95 28 | strijdkreet
50|50 mode reportage a n i t n a J Blouse Vanilia 99.95 | Broek Vanilia 119.95 Jasje Expresso 119.95 strijdkreet | 29
Luctor
et emergo op Tholen jurjen sietsema
jurjen sietsema
Bram van de Sande wilde ‘iets nuttigs’ doen na zijn pensioen. Hij zocht contact met het Leger des Heils. Twee jaar later coördineert hij het dienstencentrum in het Zeeuwse Sint Maartensdijk. “Bram, kom eens kijken!” Een vrijwilliger is in de
“Laat maar liggen, dat doen we morgenochtend wel.
weer met zeil dat door een windvlaag van een stand
Dan is het slechte weer ook over.” Hij loopt met grote
is gewaaid. De volgende dag is er voorjaarsmarkt.
passen het centrum binnen. Links en rechts staan dozen
“We hopen daar veel mensen te ontmoeten. Ons werk
met boeken en andere spullen klaar voor de verkoop.
moet doorgaan. Zeker in deze tijd van recessie,” zegt
Eenmaal binnen gaat de telefoon. “Ik kom er zo aan,
Bram, die zich vervolgens tot de vrijwilliger richt:
even dit regelen. Dan kunnen we zometeen rustig
30 | strijdkreet
praten.” Tegelijkertijd is ook heilssoldaat Rien Heijboer
vijftig.” Op Tholen is het niet anders dan in de rest van
van de kerkelijke gemeente (korps) van het Leger des
Nederland. Rien: “Soms lijkt het wel alsof bijna iedereen
Heils in Goes gearriveerd. Hij stond samen met Bram
in de schuldsanering zit. Gezinnen moeten soms van een
aan de wieg van het ‘Dienstencentrum Tholen’.
paar tientjes in de week rondkomen.” Bram: “Laatst werden we gevraagd om een gezin te helpen. Vader was
“Het grootste probleem op Tholen is eenzaamheid,”
werkloos geworden. Doordat ze de hypotheek niet meer
weet Bram. “Veel mensen hebben niemand om op terug
konden betalen, moest het huis met een fikse restschuld
te vallen. Ze kunnen nergens terecht. Via via komen ze
worden verkocht. Na een paar maanden speelden de
dan bij ons. Ook een paar van onze vrijwilligers zijn
kinderen nog steeds op een kale betonnen vloer. Toen
op die manier binnengekomen.” Eén van de vrijwilligers
hebben we met een bijdrage uit het sociaal fonds wat op
onderbreekt het gesprek met een vraag over de
de vloer kunnen leggen.”
Facebookpagina van het dienstencentrum, waarover hij
Het sociaal fonds bestaat uit giften van bedrijven en
het beheer voert. “Facebook is voor ons een belangrijk
particulieren. Rien: “We hebben ook goede contacten
medium om met jonge mensen in contact te komen,”
met de gemeente, maatschappelijk werk, GGZ, de
aldus Bram.
professionele welzijns- en gezondheidszorgtak van het Leger des Heils en met de bevolking op Tholen.” Bram:
Een paar uurtjes per week maar. Dat was Brams eerste
“Ze weten ons gelukkig te vinden. In onze koffiehoek
gedachte. Dan bleef er tijd over voor zijn vrouw,
ontstaan contacten en betrokkenheid. Mensen willen
kinderen, kleinkinderen en wat andere dingen. Dat pakte
graag iets voor elkaar betekenen. Dat past ook bij de
echter anders uit. “Als ik alles bij elkaar optel, gaat het
volksaard hier op Tholen. ‘Samen’ is hier een levend
zeker om zo’n 30 uur per week, maar ik doe het graag.”
begrip. Het werk van het dienstencentrum wordt alleen
Rien vertelt hoe het dienstencentrum tot stand kwam:
maar breder,” zegt Rien. “Naast de materiële hulp
“We zochten als kerkelijke gemeente in Goes al vier jaar
hebben we een maatschappelijk spreekuur en een Raad-
naar een geschikte locatie voor een dienstencentrum.
en Daadbalie. We helpen mensen bij het invullen van
Tegelijkertijd kregen we steeds meer hulpvragen vanuit
formulieren en maken ze wegwijs in wet- en regelgeving.
Tholen. Nu zitten we er…” Bram vult aan: “En waar
We bieden ook een luisterend oor. Mensen kunnen hun
we begonnen met tien vrijwilligers, zijn het er inmiddels
verhaal kwijt.” Bram: “En we proberen mensen de weg te wijzen, naar hulp bij alcoholof een andere verslaving, ze net dat zetje in de juiste richting te geven.” Rien: “Het mooie is dat we ook veel gesprekken voeren over ons geloof. We dringen het niet op, maar mensen weten dat wij er vanuit ons geloof willen zijn voor de ander. Daar heb je het met elkaar over. Zingeving en ontmoeting... belangrijke thema’s hier op Tholen.” strijdkreet | 31
De boze buurman menno de boer
K
Jerm Ilustrations
en je die buurman van een paar huizen
knikken. “Ja. Zonder haar is er niet zoveel aan in
verderop? Die man die altijd zo boos
dit leven,” klonk het zacht. Zijn stem was ineens
en nors doet? Als de kinderen een bal
minder nors.
in de tuin trappen, neemt hij die ‘in beslag’ en moeten de ouders eraan te pas komen om weer
We raakten aan de praat. Hij ging op de tuinbank
verder te kunnen voetballen. Als je hem vriendelijk
onder het raam zitten en ik nam plaats op de grote
groet, komt er een onverstaanbaar gegrom uit
zwerfkei ertegenover. Zijn vrouw was zes jaar
een mondhoek en denk je bijna: “Nou, dan niet”.
geleden overleden. Aan kanker. De liefde van zijn
Met Sint Maarten blijft bij hem de deur steevast
leven, zo bleek. “We deden alles samen. Ik werkte
potdicht en gaat de huisbel ‘eraf’. Hoe hard er ook
bij de gemeente, op de afdeling Verkeer,
gezongen wordt dat de koeien staarten hebben
Vervoer en Wegen. Lekker dichtbij.
en de meisjes rokjes dragen, de ‘boze buurman’
We hadden een klein bootje,
komt niet naar de deur met een traktatie. Ik denk
waarmee
dat iedereen wel zo’n man – of misschien wel
het meer op gingen en
vrouw – in de buurt heeft of kent van vroeger.
we fietsten veel…” Kinderen
we
’s
zomers
hadden
Ik heb laatst eens met hem gepraat. Zomaar. Hij
ze niet, hoe graag
zat op z’n knieën in de voortuin, onkruid te wieden.
ze dat ook wilden.
“Mogge buurman Visser, lekker weertje hè?” Een
“Onze lieve Heer
onverstaanbare brom was het antwoord. “Hoe
besloot
gaat het eigenlijk met u? Ik heb u de hele winter
bromde Visser. “Net als met Jannie. Zomaar ziek,
bijna niet gezien…” Even was het stil en net op
zomaar weg.” Zijn stem trilde en hij pakte een
het moment dat het bijna pijnlijk begon te worden,
papieren zakdoekje uit de verpakking. Voordat hij
kwam het antwoord: “Veel ziek geweest. En ik
luidruchtig zijn neus snoot, wreef hij even snel in
ben alleen… sinds mijn vrouw er niet meer is.” Dat
zijn ogen.
anders,”
laatste was geen antwoord op mijn vraag natuurlijk, maar ik pakte meteen door: “Mist u haar?” Hij keek
We praatten nog een tijdje door over het gemis
op en ik zag een oude, vermoeide kop heel lichtjes
van zijn vrouw, het weer, de gemeentefusie en ‘die
32 | strijdkreet
eten! Ik heb toch teveel voor mij alleen. Visser.’ Een brok in mijn keel. Van de boze buurman! Mijn genegenheid voor buurman Visser groeit langzamerhand. Geregeld maken we een praatje en soms ‘doen we een bakkie’. We hebben ineens iets, Visser en ik. Ik heb hem leren kennen als een man die eigenlijk heel aardig is. Het leven heeft hem getekend en daarom komt hij vaak wat boos over, maar wie hem beter leert kennen… Zolang we onze mening over de ander alleen baseren op dat wat we van een afstandje kunnen constateren, zitten we er vaak naast. Maar als we bereid zijn de ander met wat meer liefde en respect te benaderen, volgen vaak hele verrassende dingen. Iedere vriendschap begint met een eerste stap; een vriendelijke groet, een knipoog, een compliment. De Bijbel geeft in het boek Korintiërs 1, hoofdstuk 13 aan dat liefde ontzettend belangrijk is in de omgang met de ander. Vrij vertaald zegt vers 3: ‘Al zou ik al mijn bezittingen uitdelen aan de armen, maar ik had geen liefde, dan stelde het niets voor’. De liefde vormt de basis om samen te kunnen leven. De liefde is namelijk geduldig, rotkinderen
vriendelijk, niet jaloers, doet niet stoer, handelt
van hiernaast’.
niet ongepast, zoekt niet naar het eigen belang,
En toen begon
wordt niet bitter, denkt niet kwaad over de ander,
het te regenen,
is niet blij met ongerechtigheid, maar wel met de
niet
waarheid.
een
klein
beetje, maar echt met bakken tegelijk. Ik
Ken je die liefde? Die je in staat stelt je hand
stond snel op en rende weg. “De hond is nog in
uit te strekken naar de ander? Die liefde kun je
de tuin. Gauw binnenlaten. Ik spreek u nog wel!”
vinden bij Jezus. Hij zegt ‘Een nieuw gebod geef
riep ik nog.
Ik jullie, namelijk dat jullie elkaar liefhebben; zoals Ik jullie liefgehad heb, zo moeten jullie ook elkaar
De week erop kwam ik thuis op woensdagavond en
liefhebben.’ Als we Zijn liefde meer en meer leren
stond er een doos voor de voordeur. Nieuwsgierig
kennen, opent ons hart zich ook onherroepelijk
sloeg ik de losse flappen van de doos terug.
voor de ander. Met alle mogelijkheden en
Andijvie en sla… Een klein briefje erbij met ‘Lekker
verrassingen vandien.
strijdkreet | 33
Sommige tieners hebben geen enkele positieve ervaring opgebouwd met volwassenen. ligt
Hun
overhoop
jonge
door
leven
geweld,
drugs, alcohol en foute vrienden. Sommigen hebben een strafblad. Het MTFC-programma van het Leger des Heils biedt hen nog één kans als alternatief voor detentie: onder streng toezicht in een opvoedgezin proberen ze hun leven weer op de rit krijgen. Wesley is één van hen.
Galiene Gerritsen
34 | strijdkreet
Frank Ruiter
A
f en toe vlamt bij Wesley (17) de boosheid op. Als mensen verzuchten dat hun kindertijd rot was, omdat hun ouders gingen scheiden. ‘Is dat het? Als verder alles oké is, waar heb
je het dan over?’
Lego In zeventien jaar tijd verhuisde Wesley dertien keer. Dat begon al op de zomerochtend dat hij werd geboren in het Rode Kruis Ziekenhuis in Beverwijk. Tijdens de zwangerschap was zijn moeder clean, maar vóór die tijd gebruikte ze drugs. Zijn vader, ook verslaafd, stond naast haar kraambed toen hij zich uitsprak tegen de verpleging. ‘Wij moeten zonder Wesley gaan. Zij kan niet voor een kind zorgen, ze gebruikt.’ Acht jaar later scheidden zijn grootouders bij wie hij tot dan toe woonde. Een week voor zijn verjaardag gaf zijn oma aan dat ze het niet meer trok, alles was te zwaar. Ze wilde een oma zijn, niet langer een opvoeder. Het leven waarin hij na schooltijd met Lego speelde achter de bank bij de verwarming, stond op z’n kop. ‘Mijn tante wilde mij wel in huis nemen, maar woonde te klein. Jeugdzorg zocht een andere woning, maar omdat ze in een koophuis woonde en bij verkoop een restschuld zou overhouden, ging dat niet door. Logisch.’ In een koffer zaten wat kleren, beddengoed, speelgoed. Zo kwam hij in een kindertehuis in Santpoort terecht. Samen met zijn broertje, die tot dan toe thuis woonde, maar ook naar Santpoort kwam nadat hun moeder plotseling spoorloos bleek verdwenen. Later werd duidelijk dat ze was opgepakt in Amerika omdat er drugs in haar bagage waren gevonden.
Hoogslaper Misschien was het beter geweest als ze bij elkaar waren gebleven als broertjes; dan heb je tenminste nog íemand, denkt Wesley. Het gebeurde niet. Wesley werd overgeplaatst naar een instelling waar hij vanwege zijn leeftijd beter zou passen. Er was een week gepland waarin je samen met een van je familieleden je kamer kon opknappen. Wesley had de kleur al uitgezocht: limegroen. Z’n opa zou de hoogslaper vastmaken aan de muur, anders schommelde die zo. Maar opa bleef weg. De begeleider zei: ‘Opa heeft me gebeld, hij moet werken.’ Wesley: ‘Ik belde hem; hij verontschuldigde zich met “Ik leg het je nog wel een keer uit.” Even later stond de vervanger van mijn voogd op de stoep.’ Dit is geen goede plek voor jou, vond hij. En plotseling keerde de begeleider zich ook tegen hem. ‘Wesley past
strijdkreet | 35
hier niet.’ Dus pakte hij zijn spullen en liet de kamer
ver voor haar uit.’ Het voelde vernederend, verklaart
voor wat die was.
Wesley. Hij was kwaad – meer op het programma dan op haar. ‘Op school moest ik bij elke les laten
Punten scoren
aftekenen dat ik was geweest en had meegedaan
Zo verhuisde Wesley van gezinsvervangend tehuis
met de opdrachten. Ik wilde geen uitzondering zijn,
naar behandelgroep naar crisisopvang en weer
was bang dat klasgenoten vragen stelden die ik
terug. Tot in Frankrijk aan toe. Overal hoorde hij
vervelend vond te beantwoorden.’ ’s Avonds zag hij
‘net niet’. Uiteindelijk zag zijn nieuwe voogd nog
dat het negeren hem punten had gekost.
één mogelijkheid: een rechterlijke machtiging tot verblijf in een gesloten jeugdzorginrichting. Of
Twaalf kilo
Multidimensional Treatment Fostercare (MTFC),
In totaal woonde hij negen maanden in het gezin;
een zwaar opvoedprogramma, bestemd voor jonge
daarna volgde hij een kamertraining en inmiddels
delinquenten. Onder toezicht van een supervisor
woont Wesley in een begeleid-wonenproject, op
worden ze in een opvoedgezin geplaatst, waar
weg naar zelfstandigheid. ‘Mijn opvoedouders
ze elke dag aan de hand van een standaardlijstje
waren prima mensen, met hen kon ik wel door
punten kunnen scoren voor goed gedrag. Op
één deur.’ Toch viel hij tijdens het MTFC-traject
tijd opgestaan: tien punten. Kamer aan kant en
twaalf kilo af. Dat gaat vanzelf als je verdriet hebt.
goedemorgen gegroet: tien punten. Meegeholpen
Voor wie doe ik ertoe? Welke volwassene is te
met de afwas: tien punten. Halen jongeren de
vertrouwen? Dat waren vragen die zich aan hem
honderd punten per dag niet, dan worden ze
opdrongen. ‘Ik heb geleerd met geld om te gaan,
gekort op hun vrijheden. Ze leveren hun telefoon
afspraken bij te houden en na te komen. Maar waar
in, want “oude” vrienden kunnen je immers slecht
vind ik mijn thuis? Wat is dat, je thuis voelen?’
beïnvloeden. Ze krijgen zak- en kleedgeld; in een
Zijn moeder kwam onlangs vrij na een celstraf
huishoudboekje houden ze hun uitgaven bij. Klopt
vanwege openstaande boetes. Zijn vader stuurt
het niet, dan volgt een maatregel. De opvoedouder
hem bijna wekelijks een kaart. Om een band op
corrigeert nooit, bevestigt alleen het goede gedrag
te bouwen. ‘Hij was er nooit. Na twaalf jaar wilde
en noteert op het lijstje wat de jongere doet en laat.
hij opeens weer contact. Hij miste me, zei hij. Ik
De supervisor bestraft en beoordeelt.
heb nooit echt een vader gehad, dus wist en weet ik nog steeds niet goed hoe ik daarmee om moet
Jaszakken
gaan.’ Als hij aan mensen zijn levensverhaal vertelt,
Alhoewel Wesley geen strafblad heeft, stemde
roept dat nogal eens verontwaardiging op. ‘Ik ben
de rechter toe. Zelf zag hij ook geen andere
zelf positiever’, vindt Wesley. De eerste levensjaren
mogelijkheid. ‘Ik dacht dat het mee zou vallen.
bij zijn grootouders is hem het huiselijk geweld
Ik had tenminste een plek.’ De eerste zes weken
bespaard gebleven dat zijn broertje wel heeft
werd hij dagelijks naar school gebracht en ook
doorgemaakt. En: ‘Als ik thuis was blijven wonen,
weer opgehaald. Onderdeel van het programma.
had ik de fotovakschool niet kunnen volgen. Die
Net als de dagelijkse controles van jaszakken,
opleiding betaalt Jeugdzorg nu. Ik heb kansen
broekzakken en schooltas. ‘De eerste dag stond mijn
gehad die anderen niet kregen. En ik heb geleerd
“opvoedmoeder” met haar fiets op het schoolplein.
hoe je je volwassen moet gedragen. Daarin loop ik
Ik zag haar, negeerde haar, pakte m’n fiets en reed
voor, dat komt vast nog eens van pas.’
36 | strijdkreet
Wendy Bos
Samenleven
Ik zeg tegenwoordig veel gemakkelijker ‘nee’ tegen werk als ik een dag met mijn gezin wil doorbrengen. Bij hen kom ik tot rust en kan ik volledig mezelf zijn. Gelukkig is er buiten mijn werk om voldoende tijd om elkaar te zien en samen dingen te doen. Ja, mijn gezin is wel het allerbelangrijkste voor mij. Jim Bakkum
strijdkreet | 37
Michael damen
Samenleven
Wij geloven in vallen ĂŠn opstaan.Onze doelgroep heeft alleen maar negatieve ervaringen opgedaan. Stapje voor stapje bouwen wij aan het vertrouwen. Dit gaat samen met veel geduld en kansen. Sandy Zwerwer Afdelingsmanager Vast en Verder - Groningen
38 | strijdkreet
T
oen ik jong was en vaker in de kroeg stond dan de laatste jaren, kwam majoor Bosshardt ons in het café nog wel eens opzoeken. Majoor Bosshardt, de in heel Nederland wereldberoemde majoor van het Leger des Heils. Met een collectebus en een stapel Strijdkreten. Had vaak met haar te doen. Dat dronken gebazel dat ze moest aanhoren, dat quasi gevatte geneuzel van al die barkrukverslaafden, die dachten dat ze grappig waren. Die versleten caféhumor. Het was altijd leuk om met haar te praten. Ze luisterde en oordeelde nooit. En ze zeurde ook niet over God. Dat scheelde. Ik gaf altijd wel wat. Op voorwaarde dat als ik later in de goot zou eindigen, ik dan in de kazerne van haar leger zou worden opgevangen. Ze lachte vriendelijk en zei dat het met mij niet zo’n
vaart zou lopen. En mocht het misgaan, dan was ik welkom. Iedereen was bij haar namelijk welkom. De majoor was een vaste gast. Vooral op de vrijdagavond. Dat was meestal haar stapavond. Ze lachte wat, ging met de bus rond, dronk een blauw spaatje en verdween weer. Op naar de volgende kroeg waar ze hetzelfde geouwehoer naar haar hoofd kreeg. Ze onderging het stoïcijns. En met een glimlach. “Omdat het soms misgaat,” zei ze toen ik haar ooit naar haar motief vroeg, “en als het dan misgaat laat je iemand niet liggen!” Zo simpel was het en zo simpel is het nog steeds. Met grote ketels soep naar de daklozen. Warme soep. Daar heb je als dakloze meer aan dan aan begrip. Daarom gaf ik graag. Hoeveel? Zoveel ik kon missen. Of dat veel was? Nee, dat was in die tijd niet zo heel veel. Ik moest namelijk ook nog drinken.
Bob bronshof
Youp van ‘t hek
strijdkreet | 39
Wees goed voor elkaar en vol medeleven; vergeef elkaar zoals God ook jou door Jezus vergeven heeft. EfeziĂŤrs 4 vers 32
www.legerdesheils.nl
doen wat we geloven