Magazine van het Leger des Heils Jaargang 127 nr. 11
Hoe veilig zijn we nog? LIENTJE MAST “Elke dag breng ik mijn dank aan God” ROSA DINNISSEN Over veiligheid in Nederland EX-LIJFWACHT SADDAM “Voor mijn executie bleef de deur op slot”
Magazine van het Leger des Heils Jaargang 127 nr. 11
Wat kan het stormen in je leven.
Hoe veilig zijn we nog? LIENTJE MAST “Elke dag breng ik mijn dank aan God” ROSA DINNISSEN Over veiligheid in Nederland EX-LIJFWACHT SADDAM “Voor mijn executie bleef de deur op slot”
redactie Hoofdredacteur
nr. 11
Majoor Robert Paul Fennema
Eindredacteur
Menno de Boer
Redactie | redactie@legerdesheils.nl Jurjen Sietsema Willemijn de Jong Nathan Sudmeier Marko Mellema
Vormgeving
Nathan Sudmeier Michelle de Bree
Traffic
Arnoud van Roosmalen
Cover
Nathan Sudmeier
reageren & abonnementen LEGER DES HEILS T.A.V. REDACTIE POSTBUS 3006, 1300 EH, ALMERE Redactie | redactie@legerdesheils.nl Abonnement | www.legerdesheils.nl
druk Senefelder Misset BV Mercuriusstraat 35 7006 RK Doetinchem
strijdkreet MAGAZINE VAN HET LEGER DES HEILS Stichter | William Booth Internationaal leider | Generaal André Cox Leider Nederland | Commissioner Hans van Vliet www.legerdesheils.nl | info@legerdesheils.nl © Leger des Heils 2014 Het Leger des Heils is een internationale beweging en behoort tot de universele christelijke kerk. Zijn boodschap is gebaseerd op de Bijbel. Zijn dienstverlening wordt gestimuleerd door de liefde tot God. Zijn opdracht is het Evangelie van Jezus Christus te prediken en in Zijn naam menselijke nood te lenigen zonder enige vorm van discriminatie.
Wat kan het donker zijn om je heen. Wat kan de angst je om het hart slaan. Geweld op straat, drugsgebruik onder jongeren, ebola, vogelgriep, oorlogen en aanslagen, het neerhalen van vlucht MH17, de dreiging van Islamitische Staat... Logisch dat we ons angstig gaan voelen. Moeten we bang zijn voor dit soort ontwikkelingen? Of zijn we bang voor niets en wordt angst ons aangepraat? Is er een antwoord op angst? Is er licht in de duisternis?
INHOUD Rosa Dinnissen over veiligheid in Nederland
4
Lientje Mast heeft Als
8
Jack nieuwenhuizen: Niet in mijn achtertuin!
12
Moeder, laat het lampje aan!
14
Rasak Avakthi nog altijd bedreigd en achtervolgd
18
Bang in het donker?
20
strijdkreet | 3
Rosa Dinnissen (Clingendael) over veiligheid in Nederland
Samenwerken, meedoen en waakzaam zijn Jurjen Sietsema
Clingendael/ANP
De Islamitische Staat (IS), OekraĂŻne, Mali, SomaliĂŤ en Afghanistan. Het zijn maar een paar brandhaarden in de wereld van vandaag. Nederland is militair en op andere manieren actief in al deze gebieden en in de strijd tegen IS. Maar, wat betekent dat voor onze eigen veiligheid? In Nederland zelf?
4 | strijdkreet
‘Een wankele wereldorde’. Zo heet de strategische
leveren, maar we hebben wel hoogwaardige kennis in
monitor 2014 die Clingendael, het Nederlands Instituut
huis en de mensen die die kennis kunnen overdragen.”
voor Internationale Betrekkingen, in juni uitbracht. Een jaarlijks rapport waarin het instituut trends in de
Media werken mee aan gevoel van onveiligheid
ontwikkelingen op het wereldtoneel beschrijft. Trends
Begrijpt Rosa dat mensen zich in Nederland, als ze
afkomstig uit het vele onderzoek dat Clingendael
naar het journaal kijken, niet altijd even veilig voelen?
doet en waarop ministeries als Buitenlandse Zaken
“Ja. Er is natuurlijk ook wel een zekere dreiging,
en Defensie mede hun beleid baseren. Eén van
maar wat ik te weinig in de media hoor, is hoe hard
de onderzoekers is Rosa Dinnissen. Ze studeerde
er in Nederland aan wordt gewerkt om binnenlandse
onder andere politicologie, liep stage op Clingendael
dreigingen te beperken. De media werken mee aan het
en ‘bleef hangen’. Ze houdt zich als onderzoeker
groeiende gevoel van onveiligheid door bijvoorbeeld
onder meer bezig met interne en externe veiligheid.
de IS-terroristen een platform te geven. Aan elk filmpje wat ze de wereld insturen, besteden de media
Nederland is waakzaam
direct en uitgebreid aandacht. Daarmee bereiken de
Dat de wereldorde wankel is, bevestigt ze: “Er
terroristen het doel dat ze met deze filmpjes nastreven:
gebeurt veel, en veel tegelijkertijd in de wereld.”
afschrikken en angst zaaien. Het zijn mensen met een
Toch is ze niet bang voor de veiligheid in Nederland
heel slim communicatiebeleid en tot nu toe bereiken ze
zelf. “Als ik naar mezelf kijk, dan voel ik mij zeker niet
hun doel. Ze willen aandacht en de media geeft ze die.
onveilig in Nederland. De Nederlandse overheid zit
De beelden zijn gruwelijk en je moet er niet aan denken
er bovenop. Toch weet je van tevoren natuurlijk nooit
dat zoiets hier zou gebeuren. Dan is het vervolgens
wat er kan gebeuren. Daarom is het belangrijk om
niet vreemd dat de gemiddelde Nederlander, die geen
waakzaam te zijn en dat is Nederland in mijn beleving
volledige kennis heeft van wat er achter de schermen
zeker. Alles wat we kunnen doen om eventuele
van de nationale en internationale politiek gebeurt, bang
dreigingen in kaart te brengen, trends te signaleren
is voor aanslagen in ons land. Ik denk dat journalisten,
en eventuele onveilige situaties voor te zijn, doen we.”
en anderen die terroristische groeperingen zoals IS een platform bieden, zich moeten realiseren welke
Internationaal samenwerken belangrijk
impact zij als informatievoorzieners kunnen hebben op
Ondanks de relatief veilige situatie in Nederland liegen
de emoties en spanningen die er onder de bevolking
de conclusies in de monitor van Clingendael er niet
leven. Als je de ene kant van het verhaal laat zien, moet
om. De spanningen tussen de grote mogendheden, de
je ook aandacht besteden aan de andere kant.”
Verenigde Staten, China, Rusland en de Europese Unie (EU) nemen toe en daarmee het risico van incidenten en
Niet meedoen is geen optie
conflicten. Ook in de staten die rondom de EU liggen,
Hoe kwetsbaar is Nederland eigenlijk, als het om
zijn er meer conflictsituaties waardoor de veiligheid
veiligheid gaat? “Naar mijn mening niet kwetsbaarder
in de EU gevaar zou kunnen lopen. Internationale
dan de meeste Europese landen. Je moet er altijd
samenwerking is daarom het kernwoord. Ook binnen
rekening mee houden dat je, als je meedoet aan
de EU en de Verenigde Naties. Daarin speelt Nederland
vredesoperaties in landen als Afghanistan, Mali en
volgens Rosa een belangrijke rol. “Het is niet zo dat
Somalië, kwetsbaar bent. Deze kwetsbaarheid is
wij een klein land zijn dat in internationaal verband niet
misschien wat toegenomen door de deelname van
wordt gezien. Integendeel. Wij hebben veel kennis in
Nederland aan de strijd tegen IS. Er zijn landen en
huis op het gebied van internationale verhoudingen,
bevolkingsgroepen die je dat niet in dank zullen
diplomatie en op militair gebied. Die kennis delen we
afnemen. Maar niet meedoen, is geen optie. Wij
met andere landen. Ook in de conflictgebieden waar we
maken deel uit van de NAVO, van de EU en van de
bijvoorbeeld militairen en politiemensen trainen. Vooral
Verenigde Naties en zetten ons overal in de wereld in
daar ligt onze kracht. Wij kunnen geen hele vloot F16’s
voor mensenrechten, veiligheid en ontwikkeling. Wij
strijdkreet | 5
kunnen ons niet afzijdig houden. Dat zou betekenen dat we ons buiten deze internationale verbanden stellen en dat zou misschien nog wel veel negatievere gevolgen kunnen hebben voor onze veiligheid.” Dominantie Europa op wereldtoneel neemt af “Zeker is, dat er continu veel verandert in de wereld en dat we niet weten hoe dat zal uitpakken. De wereld wordt gekenmerkt door onzekerheid en complexiteit. We zien wel dat de dominantie van Europa in de wereld afneemt. Economisch en politiek. Een land als China is veel machtiger geworden en in de toekomst zullen daar nog andere Aziatische landen, zoals Zuid-Korea, Indonesië en natuurlijk India, bijkomen.Daar moeten we in de toekomst rekening mee gaan houden. Daar staat tegenover dat de Verenigde Staten militair nog steeds een leidende rol spelen in de wereld, al lijkt het erop dat zij zich steeds meer willen richten op de eigen interne problemen zoals energieonafhankelijkheid. We weten niet of de machtsspreiding in de wereld vreedzaam zal verlopen en hoe stabiel de opkomende mogendheden uiteindelijk zijn. Kijk bijvoorbeeld naar Rusland. Een land dat relatief dichtbij ligt. Hoe gaat het zich opstellen tegenover Europa in de toekomst? Naar aanleiding van de Oekraïne-crisis en de ramp met MH17, maar daarvoor al, is de verhouding met dit land behoorlijk afgekoeld. Er zal heel wat voor nodig zijn om de verhoudingen te herstellen naar het niveau van de laatste jaren. Daarin spelen diplomatie, politiek en economische verhoudingen een grote rol. Dat is denk ik ook belangrijk voor onze eigen positie in de wereld. Hoe sterk is het economisch herstel in Nederland, in Europa?” Hard blijven werken aan veilige wereld Samenwerken, meedoen en waakzaam zijn. Dat zijn de belangrijkste eigenschappen waarmee Nederland zijn eigen veiligheid binnen de wereld kan waarborgen. “We hebben de wereld veel te bieden. Veel kennis en de wil om samen met andere landen te werken aan een veilige wereld. Daarom ben ik er niet bang voor dat onze eigen veiligheid direct gevaar loopt. Maar dat er hard aan gewerkt moet worden, dat is zeker. Vrede en veiligheid zijn nooit vanzelfsprekend geweest en dat zullen ze waarschijnlijk ook nooit worden...”
6 | strijdkreet
Hoe veilig zijn we nog?
strijdkreet | 7
Lientje Mast heeft ALS… en toch:
“Elke dag breng ik mijn dank aan God” Lientje Mast
8 | strijdkreet
Guus Mast
strijdkreet | 9
Hoe veilig voelen wij ons nog tussen de
dreigingen van vandaag de dag? Ebola, de conflictsituatie tussen Rusland en Oekraïne, het neerhalen van vlucht MH17, de dreiging van Islamitische Staat... De media komen met zoveel angstige verhalen, dat het bijna logisch is dat mensen zich angstig gaan voelen. Zijn we inderdaad zo bang? En waar zijn we dan bang voor? Voor geweld? Voor wat ons misschien kan worden aangedaan? Of gaat het nog dieper? Gaat het – als je maar lang genoeg door redeneert – eigenlijk om de angst voor de dood? Lientje Mast, heilssoldate en tot voor kort werkzaam voor het Kerkgenootschap van het Leger des Heils, kreeg dit jaar te horen dat ze een levensbedreigende ziekte heeft. Je hele veilige wereld stort in. Wat doet dat met je? Hoe veilig ben je dan? Ben je bang? Ze schreef haar eigen relaas…
Er is niets wat me gelukkiger maakt. Dank voor mijn liefdevolle en zorgzame man, voor ons gezin, voor dierbare familie en vrienden en hun muur van gebed om ons heen, voor 65 jaar gezondheid, voor alles wat ik nog wel kan, enz. enz. Zo is mijn/ons bidden veranderd in danken. Vragen zijn overbodig, die zijn allang bij Hem bekend. Het hartzeer om elkaars verdriet is verreweg het moeilijkst. Maar ook hierin zorgt de Heer voor ons: zijn hartverwarmende troost is genoeg voor elke nieuwe dag. Hoewel met vertraagde tred, dienen lichamelijke beperkingen zich onontkoombaar verder aan. Van het slechte spreken heb ik het meeste last. Zo lang dat lukt, doe ik in AMC, VU en UMC mee aan allerlei wetenschappelijk onderzoek. Er is enorm veel behoefte aan data van ALS-patiënten. Op deze manier mag ik iets betekenen voor andere/toekomstige patiënten, waarbij m'n hart vooral uitgaat naar die jonge gezinnen, waarvan een ouder door ALS is getroffen. Als heilssoldaat heb ik jarenlang de meest mooie teksten mo-
“Begin januari '14 kwam de diagnose: u bent getroffen door de
gen zingen en uitspreken. Over de dagelijkse kracht en liefde-
ernstige spierziekte ALS. M'n man en ik waren verbijsterd, we
volle troost van onze Heiland. Ik kan alleen maar zeggen: het
wisten amper wat ALS inhield (de Ice Bucket Challenge was
is waar!! Uitsluitend door Zijn kracht kan ik sterk zijn, daar is
nog niet begonnen). In de maanden daarvoor waren er toe-
geen enkele eigen verdienste bij. En op mijn beurt mag ik juist
emende gezondheidsklachten: vertraagd lopen, struikelen,
door mijn ziek-zijn de naam van God verheerlijken. Daarbij
krachtverlies in handen, vingers die niet meer aan te sturen
verbleekt alles. 'De Heer wil ik loven, zolang ik leef, mijn God
bleken, verslikken en moeizamer spreken. Aanvankelijk had ik
bezingen zolang ik besta!' (Psalm 146:2)
voor alles een verklaring... Guus en ik zien de toekomst vol vertrouwen tegemoet. De Omdat ALS een zeldzame ziekte is, werden de symptomen
kinderen zijn fantastisch voor ons, dat kan niet beter. We
eerst niet als zodanig door de huisarts herkend en pas bij
lachen, huilen en bidden samen. God is goed!”
het derde consult werd ik doorverwezen naar de neuroloog in plaats van naar de fysiotherapeut en podoloog. Ineens ernstige gezichten alom, uitgebreid onderzoek, second opinion in AMC en toen de uitslag. De professor wond er geen doekjes om: levensverwachting 3 tot 5 jaar, want er is nog geen doeltreffend medicijn. Op de terugreis kwam de eerste regel van Psalm 23 in mijn gedachten: 'De Heer is mijn Herder, mij ontbreekt niets'. Deze regel werd vanaf dat moment ons uitgangspunt bij alles. En zo kon het gebeuren, dat dankbaarheid voor Gods ontelbare zegeningen de grondtoon werd in plaats van angst, ook toen het desastreuze verloop van deze ziekte ons duidelijk werd. Elke dag opnieuw breng ik mijn dank aan God.
10 | strijdkreet
‘De Heer is mijn Herder, mij ontbreekt niets’
strijdkreet | 11
Niet
in mijn achtertuin! Willemijn de Jong
12 | strijdkreet
‘Not in my backyard’. Het is een inmiddels bekend begrip voor het fenomeen ‘ik vind het prima als verslaafden en psychiatrische patiënten worden geholpen, maar niet in mijn buurt’. Waarom willen mensen cliënten van het Leger des Heils bijvoorbeeld niet als buur hebben? Is het angst voor overlast? We vroegen het aan de buurman van De Blinkert, een locatie voor verslaafde en psychiatrische patiënten van het Leger des Heils. “Bang? Haha, moet ik even rechtop gaan staan?” lacht Jack Nieuwenhuizen als ik vraag of hij bang is voor de cliënten van de Blinkert. Nee, bang is hij niet.
barbecue op de Blinkert en daar gaan Jack en zijn vrouw trouw heen. “Dan merk je wel dat er daarbinnen van alles gebeurt. Er zijn natuurlijk ook mensen die de straat helemaal niet meer op komen. En ja, als buurman van deze bewoners kun je boos worden om de overlast, of je kunt vrienden worden met de instantie en samen zorgen voor oplossingen. Zo hebben we hier een vuilnisbak geplaatst en dat scheelt nu een hoop vuil op straat. En als er hier een cliënt in de tuin van de buren staat te plassen, dan treed ik wel op. Ik breng dan bijvoorbeeld zijn rollator naar de receptie – mogen zij de cliënt op
“ De situatie is een stuk verbeterd”
Maar dat Jack en zijn gezin maar enkele meters van de zorginstelling in Baarn afwonen, is hen lange tijd niet in
komen halen. Die kan namelijk niet zonder rollator
de koude kleren gaan zitten. “Een jaar geleden hebben
teruglopen.” Zijn vrouw vult aan: “Ja, ik moet wel
we nog overwogen om te verhuizen. Ik begrijp dat deze
kinderen opvoeden. De regels die in deze buurt gelden,
mensen moeten worden opgevangen, maar dat ze dat
gelden ook voor hen. Er zit een kleuterschool naast de
midden in een rustige woonwijk doen, dat snap ik niet.”
Blinkert, die kinderen schrikken zich wild als er een
Toen
ontsnapte cliënt in zijn onderbroek op de stoep zit. Kijk,
van
de
doelgroep
demente
van
bejaarden
de naar
Blinkert mensen
veranderde met
een
verslavingsachtergrond en zorgindicatie, steigerde de
dan brengen we ‘m wel terug hoor. Een psychose is wel wat anders dan dronkenschap.”
buurt. “De oude mensen werden pas om tien uur uit bed
Straatstenen
gehaald en lagen er om zeven uur weer in. Daar hebben
Dat ze nu zo goed op kunnen schieten met de leiding
we nooit last van gehad.” Inmiddels heeft buurman Jack
van De Blinkert, komt volgens Jack door de verbeterde
een redelijke relatie met de Blinkert, maar ook hij was fel
communicatie. “Ik stap gewoon binnen als ik ergens last
tegen de komst van de nieuwe bewonersgroep. “Ineens
van heb. Als er een halfleeg biertje onder de nieuwe auto
lopen er hier colonnes mensen van de Blinkert naar de
van mijn dochter ligt, breng ik die naar de receptie. Dan
supermarkt verderop. Daarbij lopen, nou ja zwálken, ze
voel je je wel de zeikerd, maar de situatie is daardoor
langs mijn tuin. Dat heb ik geweten, hoor. Lege blikjes en
inmiddels wel een stuk verbeterd.”
flessen, maar de tuin werd ook als toilet gebruikt.” Op de vraag of ze nu opnieuw hun huis zouden kopen, Spijkers
zo vlak naast het Leger des Heils, schiet Jack in de lach.
De straat waar de Blinkert aan ligt, werd meer en
“Als ik nu zeg dat ik mijn huis niet meer zou kopen, dan
meer een openbare vuilnisbak. Maar dat was niet het
raak ik het straks aan de straatstenen niet meer kwijt. De
enige dat lastig was voor de buurman. “Als cliënten
buurt is er met deze cliënten ook een stuk kleurrijker op
of medewerkers op het balkon stonden, zeker tijdens
geworden, hoor. Weetje, het heeft gewoon twee kanten.
nachtdienst, hoorden we alles van ze. Het was of ze naast
Enerzijds durf ik de cliënten niet aan te spreken op
m’n bed stonden. Inmiddels hebben we er geen last meer
hun gedrag, omdat ik geen lege fles door mijn ruit wil.
van hoor, nu we afspraken hebben gemaakt – maar ik
Anderzijds maken we regelmatig een praatje met ze en
vond ’t verschrikkelijk.” Jack is met vier megaspijkers
kunnen we vaak met ze lachen. Zolang je goed blijft
naar de directeur gestapt en heeft gezegd: ‘Hier, die zijn
communiceren met het personeel van De Blinkert, is het
voor jullie balkondeur’. Eens per jaar is er een buurt-
prima wonen hier!”
strijdkreet | 13
Moeder, laat het lampje aan, ‘t is donker hier! Willemijn de Jong
Andrey Yurlov
“Bang voor jou en bang voor mij, bang voor dood en bang voor pijn, moeder laat het lampje aan, ‘t is donker hier.” Ken je dat lied ‘bang’ van Doe Maar? Want dat is herkenbaar, toch? Bang zijn we allemaal. Voor de IS, een enge ziekte uit Afrika of – dichterbij huis – bang voor een dodelijk ongeluk. En dat terwijl we nog steeds in een van de veiligste landen ter wereld leven. Waarom zijn we toch zulke angsthazen? En is ons onveilige gevoel terecht?
CO2-opslag in de grond. Volgens Damien willen we in deze tijd alles zoveel mogelijk controleren. Controle over onszelf en de wereld is het hoogste ideaal. Maar dat maakt bang, want het leven en de wereld om ons heen is nu eenmaal niet controleerbaar. Remco Spithoven doet zijn promotieonderzoek naar het gevoel van onveiligheid van Nederlanders. Remco onderzoekt wat de belangrijkste reden is voor een gevoel van onveiligheid. Hij geeft aan dat onze belevingswereld in korte tijd heel complex is geworden en dat we er daardoor veel minder grip op ervaren. Er komt ook veel negatieve
Volgens
het
informatie op ons af via media en mensen om ons heen,
Angstcentrum, is angst onze sterkste emotie. “Angst heeft
Jos
Jazie,
behandelcoördinator
van
maar we kunnen niet inschatten hoe groot de dreiging voor
een beschermende functie en waarschuwt ons. Dat doet hij
onszelf is. Remco: “Ons brein heeft van nature meer aandacht
op twee manieren. Hij zorgt ervoor dat we iets niet durven
voor dreigingen. En op het journaal zie je ook voornamelijk
dat gevaarlijk voor ons is. We zouden bij een autosnelweg
wat er mis gaat in de wereld, want anders is het geen nieuws.
bijvoorbeeld zomaar oversteken als onze gezonde angst ons
De gruwelijke dingen die in Syrië gebeuren, zie ik nu op mijn
niet zou waarschuwen. De tweede manier is angst vooraf. Je
computer in een filmpje. De ellende van de wereld staat in
wordt bang voor onheil dat zou kunnen komen. Bijvoorbeeld
levende beelden op ons netvlies. Tijdens mijn onderzoek
als je hoort dat je kind naar het ziekenhuis is gebracht. Dat
merk ik dat mensen niet precies de verhalen over criminaliteit
maakt je alert op wat komen gaat.” Heel gezond dus, dat bang
weten terug te vertellen die ze dagelijks horen, maar het
zijn.
gevoel van dreiging dat je van die verhalen krijgt, blijft wel hangen.”
“We bekijken alles voortdurend vanuit angst, onze
14 | strijdkreet
samenleving is doordrenkt van angst,” zegt Damien Danys,
Hans Boutellier, professor op het gebied van veiligheid,
een Vlaamse hoogleraar psychiatrie aan de Universiteit van
schreef in zijn boek ‘de veiligheidsutopie’ dat Nederland
Amsterdam, in een interview met Vrij Nederland. Hij somt in
in een veiligheidsparadox leeft: hoe veiliger het land, hoe
het artikel onze hedendaagse angsten op: angst voor ebola
banger de mensen zijn. Remco sluit hierbij aan: “Hoe veiliger
en terrorisme, voor mobieltjes en drones, voor koolhydraten
we objectief zijn, hoe meer ruimte er is om ons druk te maken
en suikers, voor vaccins tegen baarmoederhalskanker en
over zaken die ons waarschijnlijk niet zullen raken. Je hebt
tijd om je af te vragen hoe dat toch moet met de IS ver weg,
2013 was dat 20%.
omdat je niet bang hoeft te zijn dat je morgen geen brood
Naast relativeren en proberen te begrijpen, kun je angst
op de plank hebt. Verder hebben criminaliteit en dreigingen
ook als uitdaging zien. Damien Danys zegt in Vrij Nederland:
in het algemeen een symbolische betekenis. We zijn bang
“Als je angst voelt, moet je er niet voor weglopen. Ga bij
voor al het grote waar we geen grip op hebben en wat we
jezelf na: waarom ben ik angstig? Eigenlijk zouden we angst
niet begrijpen.”
als teken moeten zien dat we de essentie van ons leven naderen, dat we écht worden uitgedaagd omdat we in een
Uit het onderzoek van Remco blijkt dat mensen zich wel
nieuwe situatie terechtkomen waar we geen controle over
zorgen maken, maar opvallend genoeg niet zozeer over
hebben.” De filosoof Epictus zei al eens: ‘niet een situatie
hun eigen hachje. Het onveilige gevoel gaat over ‘ons als
doet je emotioneel bewegen, maar je gedachten en ideeën
Nederland’ of ‘de maatschappij’, maar niet over ‘ik, Johan
over de situatie’. Het veranderen van je denken is een
in Appelscha’. We maken ons zorgen over het geweld in
belangrijk onderdeel van de methodes die het Angstcentrum
Nederland, maar niet over dat we daar zelf het slachtoffer
gebruikt om mensen met angststoornissen te helpen.
van worden. Als je zelf iets aan je onveilige gevoel wilt doen na het zien van het nieuws, kan het volgens Remco helpen
Remco Spithoven maakt ook een brug naar het geloof: “Het is
om een reality check te doen. Inschatten hoe klein de kans is
geen onderdeel van mijn onderzoek, maar wat me opviel, is
dat jij in de buurt bent als de bom ontploft. Maar ook jezelf
dat gelovigen eerder een punt bereiken waarop ze negatieve
beter laten informeren kan helpen. Wat doet Nederland
emoties en gedachten een halt toeroepen. Dat komt doordat
tegen criminaliteit? Als je de feiten weet, kun je jezelf ook
ze leven vanuit de overtuiging dat God voor hen zorgt.” Je
geruststellen. De criminaliteit in Nederland daalt. Volgens de
angst en zorgen weggeven aan een hogere macht is misschien
Veiligheidsmonitor van het CBS zeiden in 2005 nog 29% van
nog wel de beste manier om je veilig te voelen.
de mensen slachtoffer te zijn van één of meerdere delicten, in
strijdkreet | 15
doodsoorzaken Uitwendige Zelfdoding in 2012
dd
voetga Zelfdoding
1.753
Dodelijke verkeersongevallen in 2013 Voetganger
56
Fietser
184
Brom- of snorďŹ etser
85
Personenauto
193
Bestuurder/ Passagier
16 | strijdkreet
S v d 2
S
Nederland
in Slachtoers van moord en doodslag in 2012
Ophangen, wurgen of verstikken
15
Slaan of schoppen
22
Vuurwapen
58
Steek- of slagwapen
53
Overige of onbekende wijze
14
Overige ongevallen in 2012
Val
2.795
Verdrinking
81
Medicijnvergiftiging
32
Alcoholvergiftiging
7
Andersoortige vergiftiging
21
Mechanisch
45
Rook, vuur en vlammen
28
Verstikking
47
Overig
516
(bekneld raken, meegesleurd worden etc.)
(bron: CBS)
strijdkreet | 17
18 | strijdkreet
Ex-lijfwacht Saddam Hoessein nog altijd bedreigd en achtervolgd
“Voor mijn executie bleef de deur op slot” Jurjen Sietsema
strijdkreet | 19
Bijna had hij Saddam Hoessein vermoord. Maar hij hield zich in. Bang voor de gevolgen voor hemzelf en zijn familie. “Ik werkte als lijfwacht voor Saddam en had een automatisch geweer in de aanslag. Binnen een paar seconden had ik dertig kogels op hem kunnen afvuren. Toen het moment kwam en Saddam naast mij stond, dacht ik opeens aan mijn familie en aan al de Koerden. Ze zouden sterven als ik hem zou vermoorden.”
geworden. We gingen als het ware iedere dag dood. Het is beter één keer te sterven dan iedere dag opnieuw. We hebben de deur van onze cel opengebroken. Ook andere cellen, vol met jonge Koerden, maakten we open. We hadden geen wapens, maar hebben wel de elektriciteit, de waterleidingen en de wc’s gesaboteerd.” Die actie leidde ertoe dat een officier van Saddam met de gevangenen kwam praten. “Ik stapte met een paar vrienden naar voren. We hebben hem laten weten dat wij vrijheid wilden of anders de dood. De man beloofde ons dat het goed zou komen. Vervolgens werden er elke dag mensen van onze groep neergeschoten. ’s Morgens om vier uur hoorde je de naam van degene die vermoord zou worden. Op een
20 | strijdkreet
Het is het dramatische verhaal van Rasak Avakthi (64). Hij
dag werd mijn naam genoemd. Een speciale politieman van
groeide op in een Koerdisch gezin in Noord-Irak, samen met
Saddam kwam om me uit de cel te halen. Hij morrelde wat
zijn 16 broers en zussen. Het leven in Irak was hard maar
aan de deur, maar die ging niet open. De volgende dag werd
duidelijk. Dat is nu anders, zegt Rasak. “Het is er nu een
mijn naam opnieuw genoemd. De politieman kwam weer bij
enorme chaos en het leven is er nu misschien wel harder dan
mijn deur, maar kon hem ook nu niet openkrijgen. De derde
in de tijd van Saddam.” Hij maakt zich ernstig zorgen over de
dag hetzelfde verhaal. Maar wanneer de man voor het eten
opmars van de Islamitische Staat (IS) die niet alleen in zijn
kwam, ging de deur altijd heel makkelijk open. Alleen bij de
geboortestreek huishoudt, maar inmiddels ook oprukt naar
man die kwam om mijn doodstraf uit te voeren, bleef de deur
de Iraakse hoofdstad Bagdad.
dicht.”
Het leven van Rasak is een leven waarin veiligheid altijd een
Een paar dagen later hoorde Rasak dat Saddam hem en de
grote rol heeft gespeeld. Nadat hij besloot om Saddam niet
nog overgebleven Koerden wilde vrijlaten als ze beloofden
te vermoorden, vroeg hij aan zijn collega’s hoe het precies zat
Irak te zullen verlaten. Rasak vluchtte naar Noord-Iran. Ook
met de onderdrukking van de Koerden. “Dat had ik achteraf
daar werd hij opgepakt en naar een gevangenis gebracht. “Ze
gezien beter niet kunnen doen. Zo kwamen ze erachter dat
dachten dat ik één van Saddam’s spionnen was.”
ik ook Koerd was. Toen ik met verlof in Bagdad was, waar
Een gevluchte Irakees zorgde ervoor dat hij vrij kwam. Na
ik toen woonde, werd ik door de geheime dienst van straat
een tijd in Teheran te hebben gewoond, leerde hij zijn vrouw
geplukt en in de gevangenis gegooid. Midden tussen veel
Leila kennen. Ze trouwden en kregen drie zoons. Maar ook in
andere Koerden. Niemand wist waarom hij er zat. De meesten
Teheran bleek het gezin niet veilig. Na een confrontatie met
waren niet eens politiek actief. Toch zaten we op de afdeling
een groep mannen die hem zwaar mishandelden, besloot
waar ook de zwaarste criminelen zaten. Er was geen daglicht
hij te vluchten naar West-Europa. Via Turkije kwamen hij, zijn
waardoor je niet wist of het dag of nacht was. We hadden een
zwangere vrouw en hun drie zoons terecht in Zweden en later
halve deken om onder te slapen en geen kussen. ”
in Nederland.
Rasak werd in de gevangenis geslagen en op verschillende
Na zes maanden in een asielzoekerscentrum, kregen ze
manieren gemarteld. “Ik kon soms niet eens meer ademen.
een verblijfsvergunning en een huis. De kinderen gingen
Ze hebben mijn lichaam kapotgemaakt.” De situatie in de
naar school en Rasak ging op zoek naar werk. Hij werd
gevangenis was zo uitzichtloos dat hij op een dag besloot
aangenomen bij een schildersbedrijf. Het werk bleek te zwaar
zelfmoord te plegen. Een paar dagen later werd hij wakker,
voor Rasak. “Mijn lichaam was en is nog steeds erg zwak door
vastgeketend aan een ziekenhuisbed. Even later zat hij
alle martelingen.” De eigenaar van het schildersbedrijf bleek
weer in de gevangenis waar het slaan en martelen gewoon
een christen. “Als ik weleens bij ze at, dan ging hij bidden voor
doorging.
het begin van de maaltijd. Ik bad dan altijd mee en wilde meer
Na een jaar zagen Rasak en de rest van de Koerdische
weten over het christelijk geloof. Zijn voormalige werkgever,
gevangenen het niet meer zitten. “We waren levensmoe
Rasak was inmiddels afgekeurd, bracht hem in contact met
een evangelist die hem wegwijs maakte in de Bijbel.
Of het met zijn afvalligheid van de Islam te maken heeft? “Wij
“Er ging een wereld voor mij open. Ik leefde tot dan toe altijd
waren vroeger thuis moslims in naam. We gingen in Irak niet
in het duister. Kwam uit een donkere situatie, maar las en
naar de moskee en deden ook niet mee aan de vastenmaand
merkte hoe Jezus Christus licht in mijn leven bracht doordat
Ramadan. Gelovig ben ik pas geworden toen ik Jezus Christus
ik met die man in de Bijbel las. Mijn kinderen kregen een
leerde kennen. En ja, het zou kunnen dat de bedreigingen
andere vader, mijn vrouw een andere man en ik kreeg een
daarmee te maken hebben. Maar ik laat me daardoor
andere vrouw.”
niet weerhouden. De boodschap van het Evangelie is te
Rasak is inmiddels een veelgevraagd spreker in Nederland
belangrijk en ik weet dat God mij en mijn gezin beschermt.
en Duitsland. Hij gaat voor in samenkomsten en diensten en
Dat heeft Hij altijd al gedaan. Anders was ik hier nooit terecht
vertelt over zijn leven. Over hoe het christelijke geloof hem
gekomen. God heeft mij willen gebruiken om Zijn boodschap
en zijn gezin voorgoed heeft veranderd en over hoe die
te verspreiden. Dat doe ik niet alleen in kerken, maar ook
verandering voor iedereen is weggelegd.
onder asielzoekers.”
Toch blijkt hij ook in Nederland nog allesbehalve veilig. Daarom wil hij liever niet herkenbaar op de foto. Hij en zijn
Rasak zegt dat hij ondanks alles niet bang is. “Wel voorzichtig.”
vrouw worden de laatste tijd steeds meer bedreigd. Door wie,
Ook koestert hij geen wraakgevoelens tegen de mensen die
weten ze niet. “Soms gaat midden in de nacht de telefoon
hem hebben gemarteld. “Ik ben vroeger ook een zondaar
en wordt er op ons gescholden en worden we bedreigd. Ook
geweest. Zij zijn net zo blind als ik toen was. Ook zij hebben
komt het regelmatig voor dat ik, als ik van een spreekbeurt
mensen nodig die hen over het Evangelie vertellen. Dan
kom, wordt achtervolgd. Dan rijd ik naar het politiebureau en
zullen ze, net als ik, springen van blijdschap als God hun ogen
haken ze vaak af.”
opent.”
strijdkreet | 21
Bang in het donker? Menno de Boer
Vroeger brandde er ’s avonds en ’s nachts bij ons op de overloop altijd licht. En als er geen raampje boven de slaapkamerdeur was om dat licht door te laten, dan stond de deur wel op een kier. Eigenlijk best apart dat je je veiliger voelt als er licht is. En dat het donker voor je gevoel altijd iets bedreigends, iets angstigs heeft.
Lang geleden was er een stel vissers dat met kalm weer in een kleine vissersboot het meer opvoer. Hun kapitein was moe en trok zich terug om een tukje te doen. Het was een stralende dag en de sfeer was opperbest. Totdat
het
weer
plotseling
omsloeg.
Dat
gebeurde wel vaker, omdat de koele lucht uit de bergen naar de warme lucht boven het meer
Ook als je ouder wordt en je allang met de deur dicht en
stroomde, waardoor soms hevige wervelwinden
het licht uit in slaap valt, blijven licht en donker associaties
ontstonden. Dat kon in zo’n snel tempo
oproepen. Gevoelens van veiligheid, geborgenheid, rust en
gebeuren dat de vissers er doodsbenauwd
vrede horen bij het licht. En angst, geweld, verlatenheid,
voor waren; het water kon in korte tijd enorm
dreiging en strijd zijn voorbeelden die bij de duisternis horen.
woest worden. Zo ook deze keer.
Als we iets vrolijks aankondigen, dan gaat dat veelal gepaard met een veelkleurige, lichte vormgeving: het circus is in de
De stralende hemel maakte in rap tempo plaats
stad - komt dat zien! Communiceren we iets ernstigs, zoals
voor donkere wolken. De storm beukte tegen
een overlijden, of aandacht vragen voor een ernstige situatie
het schip, dat aan alle kanten kraakte. Het
dan voert de kleur zwart vaak de boventoon.
water sloeg over de reling. Verbeten zwoegden de bemanningsleden om het schip op koers te
22 | strijdkreet
houden. Om hen heen was het aardedonker
Jezus zegt in de Bijbel: “Ik ben het Licht van de wereld. Wie
geworden en de wind geselde het kleine
Mij volgt heeft op zijn weg geen duisternis te vrezen, maar
scheepje, keer op keer… De vermoeidheid
hij zal het levenslicht bezitten” (Johannes 8, vers 12). En er
sloeg toe, de angst bij de mannen werd groter
zijn meer plaatsen in de Bijbel waar we een uitweg vinden
en groter. “We vergaan!” gilde er een. “Wek de
voor onze angsten. Jesaja hoofdstuk 41, vers 10 bemoedigt
kapitein!” schreeuwde een ander. Een van de
ons bijvoorbeeld als volgt: “Wees niet bang, want ik ben bij
vissers rende struikelend naar het voorschip,
je, vrees niet, want ik ben je God. Ik zal je sterken, ik zal je
waar ‘de baas’ vredig lag te slapen. “Hoe
helpen, je steunen met mijn onoverwinnelijke rechterhand.”
kunt u hier nu gewoon liggen te slapen? We
In Psalm 56, vers 12 zegt de schrijver: “Op God vertrouw ik,
verdrinken!” riep de angstige visser…
angst ken ik niet, wat kan een mens mij aandoen?”
Wat kan het stormen in je leven. Wat kan het donker zijn om je
Dit is een prachtig getuigenis van de kracht die we kunnen
heen. Wat kan de angst je om het hart slaan. Geweld op straat,
vinden in het vertrouwen op God. Ongeacht wat er gebeurt,
drugsgebruik onder jongeren, ebola, vogelgriep, oorlogen
zal de schrijver op God vertrouwen, omdat hij de macht van
en aanslagen, het neerhalen van vlucht MH17, de dreiging
God kent en begrijpt. De sleutel tot het overwinnen van angst
van Islamitische Staat... Logisch dat we ons angstig gaan
is dus volledig vertrouwen op God.
voelen. Moeten we bang zijn voor dit soort ontwikkelingen? Of zijn we bang voor niets en wordt angst ons aangepraat? Is
Wil je weten hoe het de vissers uit het verhaal vergaan is?
er een antwoord op angst? Is er licht in de duisternis?
Lees de afloop in de Bijbel: Mattheüs 8, vers 23 tot en met 27.
strijdkreet | 23
De HEER is mijn licht, mijn behoud, wie zou ik vrezen? Bij de HEER is mijn leven veilig, voor wie zou ik bang zijn? Psalm 27 vers 1
www.legerdesheils.nl
doen wat we geloven