Total festum

Lo Dorsièr

Total Festum

10

N°25 – Prima 2015

Fèsta de la catalanitat et de l’occitanitat : Total Festum Quand se parla del Total Festum, se parla d’un festenal d’importància. Per donar una idèa, podèm regardar l’edicion 2014 : 48 partenaris, 68 comunas, mai de 110 concèrts e balètis e mai de 192 500 € engatjats per la Region Lengadòc-Rosselhon.

Anam parlar del Total Festum : per començar, nos podètz presentar un pauc aqueste eveniment ?

M. Marcel Mateu, Conselhièr Regional de Lengadòc-Rosselhon, delegat a las culturas occitana e catalana ; President del Cirdòc : Moment de convivialitat transgeneracionala e acampada festiva, la fèsta de la Sant-Joan fa partida de nòstras tradicions regionalas. L’acamp a l’entorn del fuòc se viu als quatre cantons del territòri, del vilatge mai pichon a l’aglomeracion mai granda.

Es aquel moment qu’a causit la Region Lengadòc-Rosselhon per crear en 2006 la manifestacion Total Festum amb per tòca de promòure lo catalan e l’occitan, las lengas e culturas istoricas d’aquel territòri.

Amb aquel eveniment, la Region a volgut prepausar al grand public l’accès gratuit a de produccions culturalas, festivas e participativas, representativas de la diversitat e de la riquesa de las lengas e culturas regionalas.

Le Total Festum mòstra ligams entre las culturas occitana e catalana. Qué motiva aqueste apròchament ?

M. M. : La region Lengadòc-Rosselhon es rica de sas doas lengas istoricas, que son tanben doas lengas « sòrres », intercomprensiblas : l’occitan e lo catalan.

Al delai de la promocion de las lengas regionalas, Total Festum a per ambicion de faire conéisser al prèp de totes los publics la riquesa que representa lo plurilinguisme e lo dialòg intercultural, dins una region que de tot temps es estada virada cap a la Mediterranèa.

La Region Lengadòc-­Rosselhon mena le projècte, mès es pas sola. Quines son les autres participants ? Cossí s’organiza un festenal tan grand, dins tota una region, amb le Conselh Regional, e las associacions ?

M. M. : Emai la Region Lengadòc-Rosselhon siá

a l’iniciativa de Total Festum e ne pòrte l’organizacion, s’apieja dempuèi la debuta sus d’actors del territòri que respondon a un apèl a projècte. L’idèia es de crear una vertadièra emulacion sus l’ensemble de la region per prepausar d’eveniments occitans e catalans. Las associacions qu’òbran tota l’annada per la promocion de las culturas occitanas e catalanas an aital pogut installar dins la durada d’eveniments novèls e lor donar un ample mai grand mercés a l’ajuda de la Region.

Caliá crear de rescontres entre los artistas e los programators locals. Nos podèm rendre compte aprèp dètz ans d’existéncia que Total Festum es plan implantat dins lo païsatge de las manifestacions culturalas del territòri. Per pròva, lo nombre de participants aumenta cada annada ; Total Festum desvolopa l’audiéncia de la cultura occitana sus l’ensemble del territòri regional.

Cossí se presenta l’edicion 2015 ? Quines seràn les grands rendètz­-vos de pas mancar ?

M. M. : Coma 2015 es la 10ena edicion de Total Festum, l’eveniment serà ongan particulièr amb un programa fòrça ric mas que s’inscriu dins la continuitat de las annadas precedentas. Es impossible de detalhar l’ensemble de la programacion en qualques mots, podèm ça que la reténer qualques moment fòrts : • l’abans-primièra, d’abòrd, que se debanarà a Montpelhièr al teatre de la Vista lo 12 de mai en serada ont una cinquantena de liceans presentaràn una pèça inedicha de Max Roqueta : l’adaptacion en occitan de L’infèrn de Dante.

• los escrivans seràn a l’onor amb un collòqui excepcional a Narbona que reünirà especialament los escrivans de la Mediterranèa (italians, catalans, marroquins, occitans, etc.) qu’a travèrs lors escriches, òbran per la patz.

• la joinessa serà fòrça presenta tornamai ongan amb per exemple gaireben 400 enfants venguts

N°25 – Prima 2015

11

de Cerdanha tota e que s’acamparàn a l’entorn de la flama que davalarà del Canigó amb cants, danças tradicionalas e fabricacion de ramelets que poiràn tornar menar a l’ostal per festejar la Sant-Martin.

• los trobadors seràn evocats a Maruèjols, vila de Bernat Sicart amb una programacion qu’anarà de l’Edat-Mejana als fòrça actuals « Doctors de Trobar ».

• lo grand recampament dels violons de Sauva a la debuta del mes de junh festejarà el tanben sos dètz ans d’existéncia e de partenariat amb Total Festum.

• lo final a Grussan a l’escasença del festenal dels espòrts tradicionals amassarà dins una granda fèsta los animals totemics, los gigants de Catalonha, las bodegas de la Montanha Negra, los autbòis lengadocians, los pifres, los tamborinaires, los castellers, las sardanas, los violons, los coblas e la musica catalana electronica.

Fòrça eveniments doncas, que poiretz descubrir dins lo programa que sortirà tre la debuta del mes d’abril.

Participarà le CIRDÒC de Besièrs al Total Festum ? La Mediatèca ocupa un ròtle particular dins l’organizacion del festenal ?

M. M. : La Region Lengadòc-Rosselhon a sus son territòri la granda bibliotèca de la lenga e de la cultura occitanas, es tanben una chança per l’ensemble de las politicas de desvolopament de la lenga e de la cultura.

Lo CIRDÒC acompanha de projèctes nombroses locals e permeton per exemple a de manifestacions mai freulas, coma las a l’entorn de la literatura o de la difusion de las coneissenças, de poder èsser presentas dins las festivitats prepausadas. Monta tanben d’exposicions, de rescontres,

12

e acompanha qualques grands eveniments qu’an besonh d’un temps de preparacion e de creacion.

Ongan, es lo poèta Leon Còrdas que serà a l’onor pendent tres jorns sus lo site extraordinari de Menèrba. L’òbra d’aquel grand escrivan occitan serà mesa en musica per mai de quaranta musicians actuals acampats a l’entorn del collectiu Còpsèc.

Un album deuriá tanben sortir a la seguida d’aquela creacion que mescla patrimòni literari e musica actuala.

Quin public pel festenal ? Es un eveniment màger de la vida culturala de la region ?

M. M. : Coma lo nombre d’eveniments, lo public fa pas que créisser cada annada. En 2014 èra quasi 70 000 espectators qu’an participats a l’ensemble de las manifestacions. Aquel public es fòrça divèrs mas subretot transgeneracional. Essent donat lo nombre e la diversitat de las manifestacions prepausadas, n’i a per tot lo monde ! Es coma aquò qu’èra estat imaginat a l’origina aquel festenal, e es ganhat !

Pendent un mes, l’occitan e lo catalan son incontornables dins la region tota, autant per los residents que per los toristas de passatge !

Ne sabèm mai sus l’edicion 2015, mès après ? Ja de projèctes per 2016 e per l’avenidor en general ?

M. M. : Total Festum es una formidabla capitada que demanda pas que d’èsser desvolopada.

Aquel eveniment professionaliza los programators culturals locals, desvolopa l’audiéncia de la creacion occitana e catalana sota totas sas formas - musica, teatre, literatura -, e fa conéisser la vitalitat de las lengas e de las culturas regionalas a un public de mai en mai nombrós.

Per ieu, aquela manifestacion se deu generalizar a l’escala de la granda region que va nàisser en 2016 de l’union del Lengadòc-Rosselhon e de Miègjorn-Pirenèus.

L’edicion 2015 de Total Festum metrà per exemple un pè dins Tarn.

Voldriái qu’a l’imatge d’aquel festenal, qu’es la partida mai visibla de l’accion que mèna la Region Lengadòc-Rosselhon per desvolopar e promòure l’occitan e lo catalan, las politicas regionalas menadas per las doas regions per lo desvolopament de las lengas e de las culturas regionalas sortiscan afortidas d’aquela union.

N°25 – Prima 2015

Las dètz datas importantas de l’anada dels dètz ans • 12 de mai a Montpellier (34) : abans-primièra del Total Festum a La Vista amb una pèça inedita de Max Rouqueta : L’Enfer (adaptacion occitana del tèxte de Dante), interpretada per una cinquantenada de liceans ; • 30 de mai a Aigues Mortes (30) : Serrada « Résistance » près de la Torre de Constance, conférencia de P. Martel e spectacle de la Chorale Nadalenca) ; • 4 e 5 de junh a Marvejols (48) : tématica a l’entorn dels troubadors d’ièr e d’uèi, amb Manu Théron e Doctors de trobar ; • 5, 6 e 7 de junh a Sauve (30) : Fèsta dels violons, que festa tanben sos dètz ans d’existancia) ; • 13 e 14 de junh a Saint Hilaire (11) : un dels pus petits vilatges del Total Festum 2015 accueilh La Talvera ; • 20 de junh a Lamontélarié (81) : Total Festum en Miegjorn-Pirenèus amb la gastronomia e un concèrt de Joanda ; • 22, 23 e 24 de junh a Argelès (66) : grandas fèstas de la Sant Joan ; • del 25 al 28 de junh a Narbonne (11) : Grand colloquí dels autors de la Méditeranea (Israël, Maroc, Italie, Espagne…) sul tèma « Escriure per la patz » ; • 28 junh a M inerve (34) : un colectiu d’artiste rend omenatje a Leon Cordes, amb Lo Barrut, Aqueles, Graioli...

• le 4 de julhet sus la plaça del molin a Gruissan (11) : 8ena edicion del festenal dels espòrts tradicionals e grand acampament de las culturas vivantas e del patrimoni immaterial del Lengadòc-Rousselhon :

- Tota la jornada, mostras e realisacion d’emisions de radio en direct

- 14h30 : demonstracion d’espòrts tradicionals (tambourin, quilha de 8, coursa camarguenca, ajustas, ramas tradicionalas, velas latinas …). Le public pòira ensajar tòt aquò !

- 16h00 : granda passejada d’animals totemics de Lengadòc e de gigants de Catalonha al son de las bandas e instruments tradicionals ;

- 17h00 : degustacion de plats locals ;

- 18h00 : darnièra bouvine e castelhes de catalonha ;

- 19h00 : aperitiu Sud de la França, balèti catalan e occitan ;

- 20h00 : grand banquèt dels partenaris ;

- 21h30 : « Lo grand recampament » espectacle passejant al son des instruments traditionals del Lenguadòc-Rosselhon ;

- 22h30 : Raph Dumas, musica catalana e mediterraneana électro.

Fotòs paginas e cobertura, amb l’aimabla autorisacion del CIRDÒC.

N°25 – Prima 2015

13