2017
● Kotły
na paliwo stałe ● Odprowadzanie spalin ● Wypełnianie odwiertu ● Sprężarki ● Pompy ciepła ● Zawory ● Szkolenia
nr 82017
Spis treści Zasyp paliwa - 4 Herz - 7 Ferroli - 8 Stalmark - 9 KBO Kotłobud Osiek - 10 Cofka na kotle - 12
Spis treści
Akustyka w wentylacji - 14 Nowa pompa ALPHA1 L - 17 Wypełnienie odwiertu - 18 Zawór bez przecieku - 20 Dobrze się sprężaj - 24 Instalacja zabezpieczona - 26 Woda na gazie - 29 Efektywność spalania - 30 Serwis w kanale - 32
ISSN 1505 - 8336
Szkolenia - 35
nakład: 11 015 egzemplarzy
Praktyczny dodatek „Magazynu Instalatora“
Wydawnictwo „TECHNIKA BUDOWLANA“ Sp. z o.o., 80-156 Gdańsk, ul. marsz. F. Focha 7/4. Redaktor naczelny Sławomir Bibulski Z-ca redaktora naczelnego Sławomir Świeczkowski kom. +48 501 67 49 70, (redakcja-mi@instalator.pl) Sekretarz redakcji Adam Specht Marketing Ewa Zawada (marketing-mi@instalator.pl), tel./fax +48 58 306 29 27, 58 306 29 75, kom. +48 502 74 87 41. Ilustracje: Robert Bąk Materiałów niezamówionych nie zwracamy. Redakcja zastrzega sobie prawo do skracania i redagowania tekstów. Redakcja nie odpowiada za treść reklam i ogłoszeń.
www.instalator.pl
ABC Magazynu Instalatora
nr 82017
Zasyp paliwa
ABC kotłów na paliwa stałe
Marcin Foit ● Czym
wyróżniają się kotły z ręcznym załadunkiem paliwa? ● Jakie są zalety kotłów z automatycznym podawaniem paliwa? Spośród rosnącej liczby różnego rodzaju rozwiązań źródła ciepła oraz jednocześnie przygotowania ciepłej wody użytkowej kotły grzewcze na paliwa stałe wciąż stanowią najtańszy sposób ogrzewania domów jedno- i wielorodzinnych oraz większych budynków stanowiących warsztaty, hale itp. Koszty opału w porównaniu do ogrzewania gazowego, olejowego czy pompą ciepła wciąż są najniższe. Tym większa jest różnica w kosztach ogrzewania, im budynek charakteryzuje się większym zapotrzebowaniem na energię cieplną, czyli jest mniej ocieplony, a straty ciepła są większe. Różnica kosztów ogrzewania różnymi źródłami ciepła jest zbliżona dla budynków nowo wybudowanych charakteryzujących się bardzo dobrą izolacją cieplną oraz niskotemperaturowym ogrzewaniem o małej pojemności wody. Przykładowe koszty ogrzewania nowo wybudowa-
4
nego dobrze ocieplonego budynku jednorodzinnego o powierzchni ok. 120 m2 wraz z ciepłą wodą użytkową można w przybliżeniu opisać w następujący sposób: - ogrzewanie węglem (załadunek ręczny lub automatyczny) 1500-1800 zł; - ogrzewanie peletami (załadunek automatyczny) 2000-2500 zł; - ogrzewanie gazowe oraz powietrzna pompa ciepła 2500-3000 zł; - ogrzewanie olejowe 4000-5000 zł. Do przedstawionych powyżej kosztów ogrzewania należy dodać koszty obsługi wynikające z czasu potrzebnego na rozpalanie, załadunek paliwa czy konserwację kotła. Najwięcej czasu wymagają kotły z ręcznym załadunkiem paliwa na drewno oraz węgiel. Znacznie mniej obsługowe kotły to urządzenia z automatycznym podawaniem paliwa, jak kotły na groszek węglowy oraz kotły peletowe. Kotły gazowe, olejowe oraz pompy ciepła są praktycznie bezobsługowe. Czas potrzebny do obsługi kotła dla utrzymania indywidualnych komfortowych warunków cieplnych uzależniony jest od budowy oraz efektywności kotła, stosowanego paliwa, rodzaju wykonanej instalacji grzewczej, stopnia zaawansowania automatyzacji instalacji grzewczej (w tym zaworów mieszających z siłownikiem, pomp obiegowych, termostatów pomieszczeniowych, sterowania głowicami termostatycznymi, sterowania pogodowego) oraz świadomości użytkownika na temat obsługi kotła oraz regulacji jego pracy. Dodatkowym czynnikiem poprawiającym lub w niektórych przypadkach pogarszającym efektywność pracy kotła jest jakość wykonania instalacji nawiewno-wy-
www.instalator.pl
nr 82017
www.instalator.pl
można uzyskać na węglu kamiennym typu orzech bądź groszek, ogólnie drobnym, łatwo odpalającym się od żaru. W takim przypadku stałopalność jednego zasypu można opisać jako 12-24 h, a w nielicznych przypadkach nawet dłuższą. Zależy to także od reszty elementów wchodzących w skład kotłowni jakimi są instalacja nawiewno-wywiewna, rodzaj i wielkość komina oraz proces prowadzenia spalania związany również z okresową konserwacją i czyszczeniem wymiennika kotła przez użytkownika. Stałopalność na poziomie 24 h również można uzyskać, opalając w kotłach z górnym spalaniem, częściej jednak są to czasy w zakresie do 16 h - kocioł górnego spalania rozpalony od góry po uprzednim pełnym załadowaniu komory paleniskowej. Na czas stałopalności dodatkowo ma wpływ jakość stosowanego paliwa, w przypadku węgla bardzo ważna jest zawartość popiołu w paliwie. Duża zawartość popiołu wymuszać będzie częste podchodzenie do kotła i przerusztowanie złoża. Jeśli zaś chodzi o czas opalania jednym zasypem paliwa, to tu w dużej mierze zależy to od operatora kotła. Łatwiej jest jednak uzyskać dłuższą stałopalność w kotłach z dolnym spalaniem niż w kotłach ze spalaniem górnym. A to na skutek odpowiedniej prędkości wypalania sie paliwa tylko w dolnej cienkiej warstwie na ruszcie kotła z dolnym spalaniem. Kotły z dolnym spalaniem lub kocioł górnego spalania rozpalany od góry - ze względu na palenie się tylko warstwy żaru, a nie całego załadowanego paliwa jak w przypadku kotłów z górnym spalaniem rozpalanych od dołu - są bardziej „sterowalne” pod względem chwilowej mocy generowanej przez kocioł oraz jego temperatury. Dotyczy to nawet sytuacji, w których kocioł jest przewymiarowany w stosunku do zapotrzebowania budynku na ciepło. Ich stałopalność jest długa.
5
ABC kotłów na paliwa stałe
wiewnej oraz drożny komin cechujący się odpowiednim ciągiem kominowym (nie za dużym, ale również i nie zbyt małym). ● Kotły z ręcznym załadunkiem paliwa Kotły z załadunkiem ręcznym można podzielić w zależności od rodzaju konstrukcji wymiennika ciepła oraz materiału, z którego wykonany został korpus kotła. Konstrukcje wymienników ciepła najczęściej określają kocioł jako kocioł górnego lub dolnego spalania. Kotły z górnym spalaniem cechują się przeciwprądowym przepływem spalin w stosunku do wypalanego, załadowanego wcześniej od góry paliwa. Komora załadowcza kotła z górnym spalaniem jest komorą, w której następuje spalanie paliwa. Kotły z dolnym spalaniem opisać można jako współprądowo wypalające załadowane paliwo w stosunku do kierunku przepływu spalin, również dostarczanego do spalania powietrza podawanego pod ruszt. Spaliny w takiej konstrukcji nie przenikają przez złoże załadowanego paliwa. Komora załadowcza nie jest w pełni komorą spalania, ponieważ samo spalanie realizowane jest w dolnej części zasypanego paliwa. Kotły górnego spalania spalają większość dostępnych na rynku paliw, w tym miał, węgiel kamienny i brunatny, koks oraz drewno. Kotły z dolnym spalaniem pracują poprawnie na paliwach granulowanych. Drobny miał węglowy może powodować pewne problemy w eksploatacji kotła wskutek zapychania się kanału nawrotnego spalin między komorą paliwa (częściowo spalania), a także komorą kolejnego ciągu, przepływ spalin. Paliwa w kotle dolnego spalania powinny być sypkie i suche, aby nie powodowały zawieszania się w komorze załadowczej paliwa, a drewno odpowiednio ułożone. Na długość stałopalności kotłów dolnego spalania największe znaczenie wpływ ma wielkość granulatu paliwa. Najdłuższe osiągi
ABC Magazynu Instalatora
ABC kotłów na paliwa stałe
ABC Magazynu Instalatora
nr 82017
Mocną cechą kotłów z górnym spalaniem jest zdecydowanie przeważająca uniwersalność stosowanego w nich paliwa oraz niższa wrażliwość na zbyt niskie wytwarzane przez komin podciśnienie. Kotły z górnym spalaniem po prostu wymagają mniejszego ciągu kominowego. Kotły górnego spalania rozpalane od góry powodują znaczne wydłużenie czasu spalania jednego załadunku. ● Kotły z automatycznym załadunkiem paliwa Kotły z automatycznym podawaniem paliwa można sklasyfikować w zależności od rodzaju korpusu kotła, materiału, z którego został wykonany wymiennik ciepła, oraz zabudowanego w kotle palnika. Korpusy kotłów z automatycznym podawaniem paliwa możemy podzielić na przystosowane tylko i wyłącznie do spalania w trybie automatycznym oraz przystosowane również do spalania w trybie ręcznym - kotły z dodatkową ręczna komorą spalania. Ze względu na kierunek przepływu spalin kotły automatyczne można podzielić na kotły z pionowym lub poziomym przepływem spalin. Jest to również bezpośrednio związane z kierunkiem czyszczenia wymiennika ciepła - wymienniki pionowe czyszczone są od góry, poziome czyszczone są od frontu lub z boku kotła. Wymienniki ciepła, tak samo jak w przypadku kotłów z załadunkiem ręcznym, mogą występować jako stalowe lub żeliwne. W każdym z wymienionych powyżej korpusów kotła może być zainstalowany dowolnego typu palnik. Najbardziej popularne palniki stosowane w kotłach z automatycznym podawaniem paliwa to palniki retortowe, umożliwiające spalanie groszku węglowego oraz pelet drzewnych. Do spalania mieszanek węglowych oraz mieszanek biomasy najczęściej stosowane są palniki rynnowe (korytowe) lub rzadziej palniki posuwowo-zwrotne. W ostatnich latach szczególny wzrost popularności można
6
przypisać palnikom peletowym, spalającym przede wszystkim pelet drzewny, ale i w licznych przypadkach agropelet oraz mieszanki drobnej biomasy. Pod względem efektywności cieplnej największe sprawności, najczęściej powyżej 90%, uzyskują kotły peletowe. Taką sprawność mogą osiągać również niektóre kotły retortowe oraz rynnowe. Kotły te bowiem najczęściej mieszczą się w przedziale sprawności 80-88%. Kotły z automatycznym podawaniem paliwa charakteryzują się niewielkim nakładem pracy podczas codziennej ich eksploatacji w porównaniu do kotłów z ręcznym załadunkiem paliwa. Regulator pracy kotła automatycznego daje duże możliwości, co wpływa na dodatkowy komfort podczas obsługi kotła oraz na oszczędność paliwa. Standardem stało się sterowanie zaworem mieszającym obiegu grzejnikowego oraz obiegu ogrzewania podłogowego, praca w trybie pogodowym oraz współpraca z termostatem pomieszczeniowym każdego z zainstalowanych obiegów grzewczych. Obecnie coraz bardziej popularne staje się sterowanie zdalne, poprzez sieć internetową. Oprócz sygnalizacji o alarmach pozwala ono na zmianę parametrów pracy kotła (temperatury, tryby pracy itp.). Kotły peletowe umożliwiają również samozapłon palnika oraz samowygaszanie paleniska, co powoduje, że kotły te mogą pracować tylko wtedy, kiedy faktycznie istnieje zapotrzebowanie na ciepło wyprodukowane przez kocioł. Kocioł peletowy pracujący w trybie pogodowym może być właściwie uruchomiony przez cały rok. Jednak normalna praca kotła będzie realizowana tylko i wyłącznie w chwili, kiedy temperatura zewnętrzna spadnie poniżej zadanej wartości temperaturowej, np. < 10°C (w zależności od nastaw indywidualnych). Marcin Foit
www.instalator.pl
nr 82017
ABC Magazynu Instalatora
Herz układem grzewczym jak i zasobnikiem ciepłej wody. Zakres dopuszczalnych temperatur kotła to 2590°C. Kocioł dostępny jest na rynku w zakresie mocy od 10-60 kW, a układ kaskadowy pozwala na budowę źródła do 480 kW. Dostawa peletu do kotła tradycyjnie w ofercie Herz odbywać się może poprzez układy pneumatyczne lub ślimakowe na zasypie do zasobnika przykotłowego kończąc. W kotle zastosowano znany na polskim rynku sterownik T-Control, który zarówno z poziomu kotła jak i urządzeń zdalnych (smartfon, tablet) pozwala na dostęp do parametrów kotła i powiadomień o zakłóceniach w pracy. Sterownik pozwala na współpracę z układem grzewczym w pełni automatycznie poprzez sterownie pogodowe i czasowe, równocześnie dbając o prawidłową temperaturę w zasobniku c.w.u. Peletstar condensation jest urządzeniem bezpiecznym ekologiczne, co potwierdza certyfikat Eco Design i klasa kotła A++. Zapraszamy do współpracy.
ekspert Marcin Kopeć HERZ Armatura i Systemy Grzewcze Sp z o.o. www.herz.com.pl
www.instalator.pl
Marcin Kopeć
☎ 604 531 078 @ m.kopec@herz.com.pl
7
ABC urządzeń grzewczych na paliwa stałe
Znana na polskim rynku firma Herz Armatura i Systemy Grzewcze Spółka z o.o. rozszerza paletę oferowanych produktów. Herz wprowadził do oferty OŹE na polskim rynku kotły kondensacyjne na paliwo stałe w postaci peletu drzewnego. Kocioł peletstar condensation łączy w sobie zalety kotłów peletowych (niskie koszty ogrzewania) z możliwością współpracy z wszystkimi rodzajami ogrzewań, szczególnie korzystnie z układami niskotemperaturowymi. W urządzeniu zastosowano unikatową konstrukcję wymiennika ciepła wykonanego w całości z stali nierdzewnej. Rozwiązanie to daje możliwość obniżenia temperatury spalin do poziomu poniżej progu kondensacji. Efektem jest wysoka sprawność do 107% oraz doskonała współpraca z ogrzewaniem podłogowym. Ważnym aspektem jest fakt, że kocioł emituje do 10 razy mniej substancji szkodliwych niż kocioł spełniający aktualną 5 klasę zgodnie z normą 303-5 2012. Instalacja kotła nie wymaga zastosowania układu podnoszącego temperaturę powrotu kotła. Urządzenie równie dobrze współpracuje z
ABC Magazynu Instalatora
nr 82017
ABC urządzeń grzewczych na paliwa stałe
Ferroli Termokominki z płaszczem wodnym na pelet firmy Ferroli to nowoczesne, automatyczne urządzenia grzewcze, o ciekawym wyglądzie, przeznaczone do instalacji nie tylko w pomieszczeniu kotłowni, lecz również w pokojach i salonach. Termokominki na pelet poddają się programowaniu, tak jak każde inne urządzenia grzewcze mogą pracować w cyklu automatycznym lub manualnym. Pracują w układzie grzewczym zamkniętym oraz otwartym. Ponadto zostają zachowane wszelkie normy czystości spalania narzucone dla paliw stałych. Wszystkie termokominki Ferroli posiadają własny zasobnik na pelet. Termokominki na pelet Ferroli to urządzenia wyposażone w płaszcz wodny, który umożliwia ogrzewanie całego obiektu. Wyposażone są w pompę obiegową, naczynie wzbiorcze oraz zawór bezpieczeństwa. Automatyka urządzenia pozwala na ogrzewanie jednego obiegu grzewczego, a także podgrzewanie wężownicowego zasobnika c.w.u. poprzez zawór trójdrogowy przełączający (model BIOPELLET PLUS posiada wbudowany zasobnik o pojemności 100 l). Podstawowe parametry termokominków: ● BRETA 18/24 - termokominek z płaszczem wodnym (3 klasa emisji):
- znamionowa moc cieplna: 18 lub 24 kW; - sprawność cieplna eksploatacyjna: > 91,0%; - jednorazowy zasyp paliwa do zasobnika: ~30 kg; - budowa: termokominek z palnikiem zrzutkowym, samoczyszczącym; - gwarancja: 3 lata na całość urządzenia; - bardzo atrakcyjna cena. ● BIOPELLET 18/24/29/39 (Plus) - termokominek z płaszczem wodnym do stosowania w instalacjach grzewczych c.o. (5 klasa emisji): - znamionowa moc cieplna: 18, 24, 29 i 39 kW; - modele 18 i 24 kW dostępne również z wbudowanym zasobnikiem c.w.u. o pojemności 100 l; - sprawność cieplna eksploatacyjna: > 95,0%; - automatyka i sterowanie: sterownik programowalny tygodniowo, obsługuje standardowo pracę obiegu grzewczego oraz produkcję c.w.u.; posiada pilot na podczerwień; - budowa: termokominek z palnikiem zrzutkowym, samoczyszczącym; - gwarancja: 5 lat na całość urządzenia; - atrakcyjna cena.
ekspert Grzegorz Ciechanowicz Ferroli Poland sp. z o.o. www.ferroli.com.pl
8
Grzegorz Ciechanowicz
☎ 694 422 780 @
grzegorz_ciechanowicz@ferroli.com.pl
www.instalator.pl
nr 82017
ABC Magazynu Instalatora
Stalmark paleniskowa wyposażona jest w płyty ceramiczne. Pomiędzy obudową zewnętrzną, a wymiennikiem kotła zastosowany jest materiał izolacyjny typu wełna mineralna. Palnik peletowy został wykonany z wysokiej klasy materiałów. Posiada samoczyszczące palenisko - wyposażone jest w ruchomy ruszt oraz specjalny zgarniacz. Praca palnika jest całkowicie automatyczna, od rozpalania, przez palenie, aż do wygaszenia i oczyszczenia paleniska z resztek popiołu i spieków. Kocioł EKO SILVER wyposażony jest w kolorowy/dotykowy sterownik ST-978 marki Tech. Automatyka umożliwia obsługę 4 pomp (c.o., c.w.u., obiegowa, podłogowa) oraz sterowanie siłownikiem zaworu. Dodatkowo urządzienie może współpracować z regulatorem pokojowym, modułem GSM i ETHERNET - dzięki czemu możemy zdalnie nadzorować pracę kotła poprzez telefon lub komputer. Wszystkie ww. zalety sprawiają iż kocioł EKO SILVER stał się liderem w swojej klasie.
ekspert Wojciech Łukaszczyk STALMARK Sp. z o.o. S.k www.stalmark.pl
www.instalator.pl
Wojciech Łukaszczyk
☎ 609 602 035 @ wojtek@stalmark.pl
9
ABC urządzeń grzewczych na paliwa stałe
Kocioł typu EKO SILVER to najnowsza propozycja w ofercie kotłów firmy Stalmark umożliwiająca automatyczne spalanie biomasy w postaci pelletu. Nowatorskie rozwiązania konstrukcyjne w połączeniu z zaawansowaną automatyką sprawiają, że obsługa kotła sprowadza się do niezbędnego minimun. W standardzie urządzenie wyposażone jest w samoczyszczący palnik, układ samoczynnego zapłonu paliwa oraz system mechanicznego czyszczenia wymiennika ciepła. Dzięki zastosowaniu technologi redukującej zużycie paliwa, obniżając tym samym emisję szkodliwych spalin, urządzenie spełnia wymagania klasy 5 (najwyższa) wg normy PN-EN 3035:2012 oraz dyrektywy Komisji (UE) eko design. Korpus wodny kotła wykonany jest z atestowanej stali kotłowej o grubości 6 mm. Jest to konstrukcja gięta i spawana automatyczne. Część korpusu kotła stanowi pionowy rurowy wymiennik, w którym umieszczone są zawirowywacze spełniające funkcję wydłużenia obiegu spalin oraz czyszczenia wymiennika. W celu poprawienia efektywności spalania komora
ABC Magazynu Instalatora
nr 82017
ABC kotłów na paliwa stałe
KBO Kotło-Bud Osiek Nowoczesne piece węglowe to zaawan- 303-5:2012 w zakresie sprawności cieplnej, sowane konstrukcje, które pozwalają na emisji zanieczyszczeń oraz wymagań dotyuzyskanie znacznie lepszych parametrów czących bezpieczeństwa. Na zakup kotła spalania paliwa stałego, a także są bardziej możliwe jest uzyskanie dofinansowania z wydajne, przyjazne dla środowiska natural- programów unijnych. Urządzenie posiada nego oraz łatwiejsze w obsłudze. rozbudowany wymiennik ciepła z elemenEkologiczne kotły centralnego ogrzewania tami ceramicznymi i turbulatorami w ciągach wyróżniają się specjalną konstrukcją pale- spalinowych. Charakteryzuje się efektywniska - są to kotły retornością procesu spalania oraz nitowe, które działają główską emisją szkodliwych subnie na eko-groszek, który stancji, zwłaszcza pyłów, bez sam w sobie jest bardzo stosowania elektrofiltrów. wydajnym, ekologicznym Sprawność kotła to aż 93%! materiałem, ponieważ nie Zalety kotła EKO-CERAMIK: pozostawia po sobie dużej - wymiennik ciepła wykonany ilości paliwa, ma także z atestowanej stali kotłowej o obniżoną ilość związków grubości od 6-8 mm, siarki i innych substancji - 5 lat gwarancji na szczelszkodliwych dla środowiność wymiennika, 2 lata na ska naturalnego. W efekpozostałe elementy i sprawne cie spalanie w kotłach działanie kotła, Fot. 1. EKO-CERAMIK. ekologicznych jest bardzo - wysoka sprawność sięgająca sprawne - nawet na po93% dzięki poziomemu ukłaziomie do 85%. dowi kanałów spalinowych, Od kilku już lat Kotło- dolna komora spalania z Bud Osiek dostarcza wysoko efektywnym palnikiem sprawne urządzenia grzewretortowym, cze, gwarantując idealny - wkład ceramiczny, stosunek ceny do jakości - paliwa podstawowe: ekoi możliwości produktu. Pogroszek, pelet. ● Kolejny interesujący kocioł niżej przedstawię dwa znajdujący się w ofercie firmy urzadzenia z bogatej oferty KBO Kotłobud Osiek to urząnaszej firmy. ● EKO CERAMIK to kodzenie grzewcze o nazwie Comcioł w najwyższej klasie pact Pellets. Kocioł posiada wyekologicznej. Spełnia remiennik ciepła wykonany z atestrykcyjne wymagania klastowanej stali kotłowej P265GH Fot. 2. Compact Pellets. sy 5 wg normy PN-EN o grubości od 6 mm. Compact
10
www.instalator.pl
nr 82017
ABC Magazynu Instalatora
ekspert Dariusz Górkiewicz KBO KOTŁO-BUD Osiek www.kotlobud.pl
www.instalator.pl
☎ 33 842 03 17 @ kbo@kotlobud.pl
11
ABC kotłów na paliwa stałe
● Kolejną interesującą Pellets osiąga bardzo wysoką sprawność sięgającą 96% propozycją w ofercie firmy dzięki pionowemu układowi Kotło-Bud Osiek jest tykanałów spalinowych. Wyposzereg KMG DUO posażono go w rozpalarkę auEKO-LUX. tomatyczną. Istotną zaletą W kotłach tych wyjest zastosowany innowacyjny miennik ciepła wykonany system czyszczący z popiołów jest z atestowanej stali i żużli. Compact Pellets jest kotłowej P265GH o gruprzystosowany do montażu bości od 6-8 mm z hut w układzie zamkniętym. W Acelor Mittal Poland oraz kotle Compact Pellets można U.S Stell Kosice. Kotły stosować następujące paliwa: tego typoszeregu mają wypellet, agro-pellet oraz pellet soką sprawność sięgającą poza klasą DIN. Na kocioł 94%. Jest to możliwe dzięudzielamy: 5 lat gwarancji Fot. 3. KMG DUO EKO - LUX. ki poziomemu układowi na szczelność wymiennika, kanałów spalinowych. 2 lata na pozostałe elementy i sprawne dzia- Urządzenia posiadają dolną komorę spałanie kotła. Zastosowany palnik z rotacyjną lania z wysoko efektywnym palnikiem komorą spalania KBO PELLET cechuje się retortowym i zasilaniem ślimakowym. bezobsługowym czyszczeniem. Separacja Wyposażone są też w dwie komory pyłów lotnych odbywa się przez zapaleniskowe - dolną z podajnikiem wirowanie płomienie. Kocioł Compact automatycznym, górną do spalania Pellets posiada znak Eco Design. drewna. Mają też zastępczy ruszt wodny. W przypadku tych kotłów Zalety kotła Compact Pellets: - wymiennik ciepła wykonany z atestowanej istnieje możliwość przystosowania do montażu w układzie zamkniętym. W kotle stali kotłowej o grubości od 6-8 mm, - 5 lat gwarancji na szczelność wymiennika, można palić miałem, eko-groszkiem, wę2 lata na pozostałe elementy i sprawne glem grubym, drewnem lub biomasą. KMG DUO EKO-LUX posiadają 7 lat działanie kotła, gwarancji na szczelność wymiennika przy - małe gabaryty, corocznych przeglądach, 2 lata na pozostałe - sterownik PLUM eco MAX 860, - innowacyjny system czyszczący z popiołów elementy i sprawne działanie kotła. i żużli, Z pozostałą ofertą można zapoznać się - wkład ceramiczny, na stronie internetowej firmy. - wysoka sprawność sięgająca 96% dzięki Dariusz Górkiewicz pionowemu układowi kanałów spalinowych.
ABC Magazynu Instalatora
nr 82017
ABC systemów odprowadzania spalin - radzi Almeva
Cofka na kotle Wiele osób projektujących i wykonujących zbiorcze instalacje odprowadzenia spalin (kaskady, kominy typu LAS) dla nowoczesnych kotłów gazowych spotyka się z problemem przepływu zwrotnego spalin do kotła (np. niepracującego w danym momencie). Problem ten jest ściśle związany z rozwojem techniki oraz z przepisami, które wymusiły zwiększenie efektywności urządzeń grzewczych, co producenci uzyskali między innymi poprzez zastosowanie kondensacji spalin, a przez to znacznego zmniejszenia ich temperatury (nawet 30-40°C). Odprowadzanie spalin o tak niskiej temperaturze wymaga zastosowania wentylatora wytwarzającego nadciśnienie w przewodzie. W przypadku instalacji jednego kotła nie stanowi to problemu, jednak sytuacja komplikuje się, gdy kocioł jest wpięty do przewodu wspólnego, do którego wpięte są również inne kotły. Wtedy właśnie istnieje zagrożenie przepływu zwrotnego spalin do kotła. Zjawisko to, oprócz negatywnego wpływu na efektywność, może spowodować szkody materialne, a w skrajnych warunkach zagrożenie zdrowia ludzi (ulatnianie się spalin do pomieszczeń mieszkalnych poprzez niepracujący kocioł). Należy również pamiętać, że spaliny z kotłów kondensacyjnych mają wysoką wilgotność, która może uszkodzić inne kotły, zalewając je kondensatem.
12
W odpowiedzi na coraz częściej pojawiający się problem przepływu zwrotnego - szwajcarska firma Almeva poszerzyła swój asortyment o unikatowe, opatentowane rozwiązanie Klapki Zwrotnej. Element ten został specjalnie opracowany do systemów odprowadzania spalin z urządzeń grzewczych połączonych w kaskadę oraz do urządzeń grzewczych w domach mieszkalnych podłączonych do zbiorowych kominów. Klapka Zwrotna Almeva składa się z czterech elementów: korpusu, dwóch skrzydełek odpowiadających za zamykanie i otwieranie przewodu spalinowego, spinki mocującej oraz korka i syfonu, stosowanych zamiennie w zależności od koncepcji instalacji spalinowej. Wykonane są one z PPH (Polipropylen-homopolimer), materiału, który charakteryzuje: odporność termiczna do 120°C, odporność na zmianę kształtu wskutek działania długotrwałych obciążeń, odporność na starzenie, gładkość powierzchni uniemożliwiająca zaleganie osadów (kondensatu). Na rynku klapka jest dostępna w dwóch średnicach 80 mm oraz 125 mm. W odróżnieniu od innych urządzeń tego typu, klapka Almeva umożliwia dwie pozycje instalacyjne - pionową i poziomą, które zapewniają 100% funkcjonalności. Montażu dokonuje się w kielichu rury spalinowej, co
www.instalator.pl
nr 82017
ni kocioł, gwarantuje bezpieczeństwo eksploatacji systemu, pozwala na zaprojektowanie systemu działającego w nadciśnieniu. Oprócz tych plusów należy wykazać jeszcze jeden - optymalizacja średnicy przewodów spalinowych. Dzięki zastosowaniu Klapek Zwrotnych możliwa jest optymalizacja średnicy przewodu wspólnego w systemach kaskadowych czy systemach typu LAS (kominy zbiorcze). Projektant czy wykonawca, opierając się na obliczeniach zgodnych z normą PN-EN 13384-2, może zmniejszyć średnicę przewodu wspólnego z 200 mm na przewód o średnicy 160 mm z zastosowanymi Klapkami Zwrotnymi Almeva, co w efekcie przy-
niesie oszczędność na materiale, a w niektórych przypadkach będzie jedynym możliwym „nieinwazyjnym” rozwiązaniem (np. rozmiar szachtu nie pozwala na zastosowanie przewodu o większej średnicy).
ekspert
Mateusz Bargieł Almeva Poland Sp. z o.o. www.almeva.pl
www.instalator.pl
Mateusz Bargieł
☎ +48 535 400 918
+48 32 790 85 68
@ m.bargiel@almeva.pl
13
ABC systemów odprowadzania spalin - radzi Almeva
umożliwia umiejscowienie jej w dowolnym miejscu trasy spalin i nie wymaga dodatkowego miejsca czy podłączeń. W pozycji pionowej klapkę umieszcza się zazwyczaj w układzie kaskadowym na odcinku łączącym kocioł z przewodem wspólnym. W tej konfiguracji klapka wymaga użycia syfonu, przez który podczas normalnej pracy przepływa kondensat bezpośrednio do kotła, jednak jeżeli kocioł nie pracuje, klapka zostaje automatycznie zamknięta, a słup wody w syfonie zapewnia szczelność. W ten sposób kocioł jest chroniony przed przedostawaniem się spalin. Pozycję poziomą klapki stosuje się przeważnie w przypadku kominów zbiorczych (np. w blokach mieszkalnych). Montaż następuje wtedy na przewodzie poziomym w pobliży ujścia przewodu spalinowego (trójnika) do przewodu wspólnego. W tym przypadku konieczne jest użycie - zamiast syfonu - korka, który zapewnia szczelność, kiedy klapka jest zamknięta. Zasada działania klapki jest niezwykle prosta. Skrzydełka klapki pozostają w pozycji zamkniętej, zapobiegając w ten sposób przedmuchom zwrotnym spalin do momentu uruchomienia kotła. Wraz z jego uruchomieniem następuje automatyczne otwarcie umożliwiające przepływ spalin. Otwarcie skrzydełek następuje przy ciśnieniu wynoszącym zaledwie 7 Pa dla klapki DN 80 i 19 Pa dla klapki DN 125, a spadek ciśnienia w trakcie pracy dla kotła kondensacyjnego o mocy znamionowej 50 kW wynosi tylko 15 Pa (inne urządzenia zapobiegające przepływom zwrotnym powodują zazwyczaj spadek w granicach 60-75 Pa). Zastosowanie Klapek Zwrotnych Almeva ma wiele zalet - chro-
ABC Magazynu Instalatora
ABC Magazynu Instalatora
nr 82017
Akustyka w przewodach
Dorota Węgrzyn
ABC wentylacji
● Jaka
jest definicja dźwięku? ● Co generuje najwięcej hałasu w wentylacji? ● Czym należy się kierować, by ograniczyć hałas generowany przez wentylatory?
Dźwięk jest falą płaską powodującą - w ośrodku, w którym się rozchodzi - drganie cząsteczek z ruchem harmonicznym. Składa się on z fali o różnej częstotliwości i dlatego często poziom dźwięku określa się w postaci spektrum z rozdziałem na zakresy częstotliwości. W powietrzu dźwięk powoduje harmoniczne, miejscowe zmiany ciśnienia. Dźwięk jako fala przenosi ze sobą również energię. Poziom dźwięku najczęściej jest określany na podstawie dwóch wielkości: - poziom ciśnienia akustycznego Lp wyrażanego relacją ciśnienia akustycznego p1 do ciśnienia wzorcowego po = 2 * 10-5 Pa (próg słyszalności) Lp = 10 * lg[(p1)2/po] [dB] lub Lp = 20 * lg[p1/po] [dB], którego zmiany w funkcji
14
odległości z l1 do l2 od źródła dźwięku określa zależność: Lp2 = Lp1 + 20 * log(l1/l2) [dB] ciśnienie akustycze jako wartość odbierana przez ucho ludzkie jest zależna od odległości od źródła dźwięku i rodzaju pomieszczenia; wartości podane w danych technicznych urządzeń określają tylko przybliżoną wartość poziomu ciśnienia akustycznego; - poziom mocy akustycznej Lw wyrażanej relacją mocy akustycznej L1 do wzorcowej Lo = 10-12 [W] obliczamy wg zależności: Lw = 10 * lg(L1/L2) [dB] Uwaga! Dla większej ilości źródeł dźwięku należy sumować po kolei wszystkie źródła dźwięku. W wentylacji i klimatyzacji hałas towarzyszy nieodłącznie pracy wentylatorów. Przenika on do wentylowanych pomieszczeń jako dźwięki materiałowe i dźwięki powietrzne. Warunkiem zminimalizowania hałasu jest przede wszystkim ograniczenie jego powstawania w źródle. Można to osiągnąć, stosując cichobieżne wentylatory i silniki. Tam, gdzie jest to niemożliwe, stosuje się odpowiednie środki w celu
www.instalator.pl
nr 82017
V - wydajność wentylatora w [m3/h], dPc - całkowity spręż [kG/m2], Ln = 77 + 10 * logN + 10 * log(dPc) [dB], gdzie: N - moc wentylatora w [kW] lub Ln = 80 + 10 * log(dPc) [dB]. Wnioski: - im większa moc wentylatora, tym większy poziom mocy akustycznej, - jeśli wentylator nie pracuje w optymalnym punkcie charakterystyki, to poziom mocy akustycznej może wzrosnąć nawet o 5 dB, - zakłócenia przy wlocie i wylocie powietrza do wentylatora mogą spowodować przyrost mocy akustycznej nawet o 15 dB, - należy stosować wentylatory z wirnikami o łopatkach skierowanych do tyłu, ponieważ minimum mocy akustycznej leży w pobliżu punktu najwyższej sprawności, - przy zastosowaniu wirnika z łopatkami skierowanymi do przodu poziom natężenia dźwięku wzrasta przy wzroście wydajności wentylatora, - dodatkowo, aby uzyskać niski poziom hałasu należy: 1. utrzymywać jak najniższy spręż, zmniejszając opory przepływu przez urządzenia i przewody, 2. stosować łożyska toczne, 3. zapewnić sztywność obudowy wentylatora, 4. dobrze wyważyć statycznie i dynamicznie wirniki, 5. zapewnić pracę w warunkach optymalnej sprawności.
ekspert Krzysztof Nowak Uniwersal www.uniwersal.com.pl
www.instalator.pl
☎
32 203 87 20 wew. 102
@ krzysztof.nowak@ uniwersal.com.pl
15
ABC wentylacji
tłumienia dźwięków i ograniczenia ich rozprzestrzeniania się. ● Hałas spowodowany pracą wentylatorów Poziom natężenia dźwięku (hałas) wytwarzany przez wentylator zależy przede wszystkim od: liczby i kształtu łopatek wirnika, wydajności i sprężu. Główne składniki hałasu to: - szerokopasmowy szum pochodzący z zawirowań powietrza wywołany ruchem łopatek, - dźwięk wywołany obrotem wirnika; częstotliwość tego dźwięku wynosi: f = (z * n)/60 [Hz], gdzie: n - liczba obrotów na minutę, z - liczba łopatek. Główne szumy występują w zakresach niskich częstotliwości. Hałas spowodowany przez różnego typu wentylatory oblicza się, wykorzystując pojęcie poziomu mocy akustycznej Ln. Ln = 10 log[N/No] [dB], gdzie: N - moc akustyczna w [W], No - moc akustyczna odniesienia No = 1 -12 * 10 [W]. W wyniku badań stwierdzono, że przy znacznych różnicach budowy i sposobu działania wentylatorów promieniowych do obliczeń poziomu mocy przy niezakłóconym dopływie i odpływie powietrza do wentylatora (wymiary kanałów dolotowego i odpływowego takie jak w wentylatorze) można wykorzystać wzory: Ln = 25(+/-)4 + logV + 20 * log(dPc) [dB], gdzie:
ABC Magazynu Instalatora
ABC wentylacji
ABC Magazynu Instalatora
nr 82017
Po wykorzystaniu ww. i nieuzyskaniu pożądanego poziomu należy zastosować tłumiki dźwięku. Jeśli porównamy poziom mocy akustycznej wentylatora promieniowego i osiowego pracujących w identycznych warunkach, to poziom mocy akustycznej wentylatora osiowego jest nieco wyższy niż poziom mocy wentylatora promieniowego. Poziom mocy akustycznej dla wentylatora osiowego można obliczyć wg wzoru: Ln = 25 (+/-)4 + 10 * log(V) + 22,5 * log(dPc) [dB] Przy zmianie obrotów z n1 na n2: Ln2 = Ln1 + 50 * log(n2/n1)[dB], Przy zmianie średnic wirnika z D1 na D2: Ln2 = Ln1 + 70 * log(D2/D1) [ dB] ● Hałas w sieci przewodów i w nawiewnikach Źródłem hałasu w przewodach są: - zmiany prędkości przepływu powietrza, - wiry powstające na ostrych załamaniach i krawędziach przewodów, - miejsca zmiany kierunku przepływu powietrza, tj. trójniki, kratki itp., - nadmierna prędkość powietrza w przewodach, powyżej 7 m/s, - drgania własne przewodów. Poziom mocy akustycznej powstający podczas przepływu powietrza przez prostoliniowy przewód można obliczyć ze wzoru:
16
Ln = 10 + 50 * logv + 10 * logF [dB], gdzie: v - prędkość przepływu powietrza w [m/s], F - pole przekroju przewodu w [m2]. Poziom mocy akustycznej dla odgałęzień, tj. trójniki, czwórniki i inne, można ustalić, mając do dyspozycji odpowiednie wykresy i nomogramy, w których uwzględnia się: - stosunek prędkości przepływu powietrza w przewodzie głównym i odgałęzieniu, - szerokość pasma częstotliwości, - wymiary przewodów głównego i odgałęźnego. Przy wypływie powietrza z otworów nawiewnych powstaje moc akustyczna, której poziom zależy przede wszystkim od wielkości i typu nawiewnika oraz prędkości dopływu powietrza. Poziom mocy akustycznej w tym przypadku wynosi: Ln = 10 + logF + 30 * logZ + 60 * logv [dB], gdzie: F - pole powierzchni nawiewnika [m2], Z - współczynnik oporu miejscowego, V - prędkość dopływu powietrza do nawiewnika [m/s]. Hałas, który jest przenoszony do wentylowanych pomieszczeń, należy tłumić tak, aby nie zostały przekroczone dopuszczalne poziomy natężenia dźwięku dla tych pomieszczeń. Należy także zwrócić uwagę na poziom natężenia dźwięków (hałasów), które występują w czasie, gdy urządzenia wentylacyjne nie pracują. Obliczenia tłumienia dźwięku, czyli obniżenie ciśnienia akustycznego, zależą od zakresu częstotliwości drgań akustycznych i dlatego obliczenia należy wykonywać oddzielnie dla kolejnych zakresów oktawowych (od f = 63 Hz do 4000 Hz). Dorota Węgrzyn Fot. z arch. firmy Uniwersal.
www.instalator.pl
ABC Magazynu Instalatora
nr 82017
Nowa pompa ALPHA1 L zarówno u dystrybutora i instalatora, poszerzając równocześnie zakres usług oferowanych przez Instalatora. ALPHA1 L to wysokosprawna bezdławnicowa pompa z silnikiem z magnesami trwałymi przeznaczona do wszystkich rodzajów instalacji grzewczych ze zmiennym natężeniem przepływu, w których pożądana jest optymalizacja punktu pracy pompy. Również typoszereg ALPHA1 L z korpusem ze stali nierdzewnej może być stosowany w instalacjach ciepłej wody i stanowi bardzo istotne uzupełnienie dla domowych pomp cyrkulacyjnych Grundfos COMFORT. Przejrzysty, intuicyjny panel sterowniczy pozwala szybko i łatwo wybrać przez naciśniecie przycisku wymagany przez użytkownika tryb pracy. Tryb regulacji oraz stan alarmowy jest sygnalizowany sekwencją świecących diod w kolorze zielonym czerwonym i żółtym. Dodatkowo, co jest bardzo ważne dla Instalatora opis wybranego trybu regulacji jest czytelny na panelu.
ekspert Andrzej Zarębski Grundfos Pompy sp. z o. o. www.grundfos.pl
www.instalator.pl
Andrzej Zarębski
☎
661 94 29 71
@ azarebski@grundfos.com
17
ABC instalacji grzewczych i ogrzewczych - radzi Grundfos
Do znanej i cenionej rodziny pomp ALPHA, firma Grundfos dołącza nowego cyrkulatora ALPHA1 L przeznaczonego przede wszystkim do domowych systemów i urządzeń grzewczych. Pod względem wyglądu zewnętrznego, sposobu sterowania oraz trybów regulacji ALPHA1 L różni się od popularnego typoszeregu pomp ALPHA2/3. Nadal kilka milionów starych pomp obiegowych Grundfos pracuje w systemach i urządzeniach grzewczych. Ze względu na okres użytkowania i wymagania dotyczące efektywności energetycznej pompy stopniowo będą wymieniane. ALPHA1 L pasuje jako zamiennik do większości pomp kotłowych Grundfos. ALPHA1 L z aplikacją Grundfos GO Replace jest skutecznym narzędziem do zamiany starej lub uszkodzonej pompy Gundfos. Wystarczy pobrać darmową aplikację GO Replace na smartfon, a aplikacja szybko wybierze odpowiednią ALPHA1 L wraz z instrukcją montażu i zalecanym trybem pracy pompy. Ponadto w GO Replace można wygenerować raport i przesłać drogą elektroniczną na adres email inwestora. Dzięki temu można zdecydowanie obniżyć poziom zapasów magazynowych
ABC Magazynu Instalatora
nr 82017
ABC chemii budowlanej
Wypełnienie odwiertu Pompa ciepła to jedno z najtańszych źródeł energii, jakie możemy zainstalować w domu. Dzięki niej można czerpać energię z Ziemi. Oczywiście nie całkiem za darmo, bo do „napędu” pompy służy prąd, ale stosunek jego zużycia do uzyskanej energii cieplnej z Ziemi jest bardzo korzystny i w rezultacie koszt ogrzewania jest niższy niż przy tradycyjnych sposobach grzania. Proces wymiany ciepła zachodzi w kolektorach. Wyróżniamy kolektory poziome i pionowe. W przypadku poziomych kolektorów nie są wymagane trudne roboty geotechniczne, ale coś za coś. Niestety kilka setek metrów poziomego kolektora wymaga bardzo dużo miejsca, którego często brak. Dodatkowo terenu tego nie można swobodnie zagospodarować, co jest dodatkowym utrudnieniem na niewielkich działkach. W takich przypadkach najlepszymi rozwiązaniami są kolektory pionowe. W skrócie: wykonywany jest otwór, do którego wsadzana jest sonda, rura z niezamarzającym wypełnieniem, najczęściej glikolem, która służy do „transportu” ciepła Ziemi na powierzchnię. Następnie jest ono zamieniane na ciepło w domu. W przypadku odwiertów pionowych, których głębokość może sięgać nawet 300 m, powstaje pusta przestrzeń, którą należy wypełnić specjalnymi produktami. Produkty te muszą spełnić określone wymagania. Podstawowe wymagania to: ● mieć odpowiednią przewodność termiczną; ponieważ wypełniający produkt będzie łączyć sondę z gruntem, wymagane jest, aby nie był izolatorem, a dobrym przewodnikiem ciepła. Mówi się tu o l > 1 [W/(m *K)], a najlepiej, aby parametr ten sięgał aż 2 [W/(m * K)],
18
●
być elastycznym i dobrze przyczepnym do skał; elastyczność związana jest z tym, żeby mógł przenieść naprężenia od ruchów podłoża i nie przenosić ich na sondę, ● mieć odpowiednie właściwości tiksotropowe; produkt taki musi po wypełnieniu otworu szybko zastygnąć, ● najlepiej aby nie posiadał skurczu; skurcz wywołuje pęknięcie w wiązanym materiale, pęknięcie to pustka powietrzna, a więc gorsza przewodność cieplna; powietrze ma kilkudziesięciokrotnie gorszą przewodność niż powyższe wymagania dla materiału wypełniającego; powietrza to ok. 0,025 [W/(m * K)]. Dodatkowo należy zauważyć, że pęknięcia, skurcze to możliwość osiadania materiału wypełniającego, ● być przyjaznym dla środowiska. Nie mogą być stosowane materiały agresywne, które powodują zanieczyszczenie wód gruntowych. To bardzo istotna właściwość, ponieważ podczas wiercenia bardzo często przewierca się warstwy wodonośne, a tych nie można zanieczyścić, ● mieć bardzo niską przepuszczalność wodną, dzięki czemu będzie uszczelniaczem, nie będzie przez niego przenikać woda między warstwami wodonośnymi, ● być mrozoodpornym! Należy zauważyć, że w Polsce nie dorobiliśmy się jeszcze normatywnych wymagań do tego typu materiałów. Na razie możemy posługiwać się, jak to często bywa w budownictwie, wytycznymi niemieckimi zarówno przy doborze materiału, jak i przy technologii wypełniania otworu. Wytyczne to VDI 4640 niemieckiego stowarzyszenia inżynierów. Niestety problem braku określonych polskich wymagań dotyczy nie tylko
www.instalator.pl
Gwarantowana, comiesięczna dostawa „Magazynu Instalatora”: tylko 11 PLN/miesiąc Kliknij po szczegółowe informacje...