Numer 3/2017 - kwiecień/maj
Temat numeru
Wydawnictwa Pierwsza taka konferencja w Krakowie! Sprawdź:
IT TEACHERS’ DAYS 2017 str. 6
Jak połączyć naukę z zabawą? str. 24
Jak przygotować ucznia na cyfrową przyszłość? str. 16
Nauka, która pozwala dotknąć świata str. 32
Wydawca: Ogólnopolskie Centrum Doskonalenia Nauczycieli OCDN Sp. z o. o. ul. Bronowicka 86/2 30-191 Kraków Tel./fax +48 12 633 33 67 sekretariat@ocdn.pl Redaktor Naczelny: Grzegorz Jasiński | g.jasinski@ocdn.pl Redaktor Prowadzący: Sabina Irzyk | s.irzyk@ocdn.pl Współpraca: Agnieszka Jastrzębska, Agnieszka Mąka, Alina Płaziak-Janiszewska, Angelika Pietras, Ewa Ostarek, Julia Piotrowska, Katarzyna Pająk, Tomasz Łukawski Korekta: Julia Piotrowska Opracowanie graficzne i skład: Andrzej Gurba Reklama: Sabina Irzyk | s.irzyk@ocdn.pl
facebook.com/nauczyciel.ocdn
Redakcja nie zwraca materiałów niezamawianych. Zastrzega sobie prawo do redagowania nadesłanych tekstów i obróbki nadesłanych zdjęć, nie odpowiada za treść umieszczanych ogłoszeń i reklam.
zeskanuj i zapisz wwww.ocdn.pl
Szanowni Państwo, nieuchronnie zbliża się długo wyczekiwany czas wakacji. Zanim jednak nadejdzie, chcielibyśmy przedstawić Państwu najnowsze wydanie N@uczyciela. Chcąc jeszcze przed zakończeniem roku szkolnego przedstawić Państwu ciekawe propozycje do nauki, skupiliśmy się na temacie Wydawnictw. Mamy nadzieję, że nowe propozycje w zakresie nauki języków obcych spotkają się z Państwa zainteresowaniem. Już teraz zapraszamy do udziału w dwóch ciekawych konferencjach: IT Teachers’ Days 2017 oraz Model Nowoczesnej Szkoły, w nadziei, że okażą się dla Państwa interesujące i ułatwią podniesienie kompetencji zawodowych. Zachęcamy również do lektury artykułu na temat modelu lekcji 4 ALL, prezentującego ciekawe metody pracy z uczniami. Motywacja, niezależne myślenie, samopoznanie – to cechy, które należy wydobywać z uczniów, a pomóc w tym może model 4 ALL. Podajemy również wskazówki, jak przygotować się do lekcji oraz w jaki sposób wdrożyć ucznia w cyfrową przyszłość. Wspólnie z Wydawnictwem Zakamarki, przygotowaliśmy także gotowy scenariusz zajęć, który będą mogli Państwo wykorzystać do przeprowadzenia lekcji na temat inności wśród dzieci. W dziale Narzędzia opisujemy naukę za pomocą aplikacji Corinth, która pozwala dotknąć wirtualnej rzeczywistości dzięki modelom 3D. Zdradzamy też w czym kryje się sekret tworzenia stron www i jak istotne jest, by strona była dostosowana do rodzaju działalności, jaką prowadzimy. Zapraszam do lektury najnowszego numeru magazynu N@uczyciel. Grzegorz Jasiński Redaktor Naczelny
Nadchodzące wydarzenia 1.06.2017r.
Kino na rowerach, 5.Kino w trampkach - Dzień dziecka na placu, Plac Defilad w Warszawie
3-4.06.2017r.
17. Wielka Parada Smoków, Kraków
9-10.06.2017r.
Konferencja ,,Model Nowoczesnej Szkoły”, Ząbki k. Warszawy
10-11.06.2017r.
NIHON NO NAMI, Wrocławski Festiwal Kultury Japońskiej, Teatr Piosenki Impart we Wrocławiu
22.06.2017r.
Cykl ,,Ludzie, historie, inspiracje”: Małgorzata Bocheńska, Śródmiejski Ośrodek Kultury w Krakowie
Patronaty N@uczyciela
spis treści
Aktualności Konferencja edukacyjna IT Teachers’ Days 2017
6
Konferencja ,,Model nowoczesnej szkoły”
8
Bliżej Szkoły Dlaczego model lekcji 4 ALL pozwala uczyć się wszystkim uczniom? Agnieszka Jastrzębska
10
O.K-owy zawrót głowy, czyli jak przygotować się do lekcji? Angelika Pietras
14
Upodmiotowienie ucznia w ,,Szkole umiejętności XXI wieku” i przygotowanie go na cyfrową przyszłość oraz cyfrowy rynek pracy Tomasz Łukawski
16
Wydawnictwa Literatura piękna i nauka w jednym Julia Piotrowska
20
Jak połączyć naukę z zabawą? Ewa Ostarek
24
Inny niż wszyscy - Scenariusz Zajęć Alina Płaziak-Janiszewska
28
Narzędzia Nauka która pozwala dotknąć świata Katarzyna Pająk
32
W czym kryje się sekret tworzenia stron www? Agnieszka Mąka
36
Konferencja edukacyjna
IT Teachers’ Days 2017 Jest to pierwsza konferencja edukacyjna IT Teachers’ Days, która dotyczy nauki wykorzystywania nowych technologii w dydaktyce i uświadamia o korzyściach z tego płynących. Z wielką przyjemnością mamy zaszczyt ogłosić, że
Jesteśmy przekonani, że dzięki naszej konferencji,
Konferencja odbędzie się w dniach 25-26 września
będą mogli Państwo zaczerpnąć garść nietuzinko-
2017 roku, na Wydziale Informatyki i Matematyki
wych pomysłów, które przełożą się na jakość kształ-
Uniwersytetu Jagiellońskiego. Organizatorem wy-
cenia w polskich szkołach. Przy okazji wydarzenia,
darzenia jest Fundacja Instytut Rozwoju Edukacji
chcielibyśmy udostępnić Państwu możliwość zapo-
i Przedsiębiorczości, we współpracy z partnerami:
znania się z firmami, które z chęcią podejmą współ-
Uniwersytetem Jagiellońskim oraz Ogólnopolskim
pracę ze szkołami. Dlatego, specjalnie dla Państwa,
Centrum Doskonalenia Nauczycieli.
zorganizujemy targi, na które zaprosimy szkoły języ-
Pragniemy, aby uczestnicy konferencji wynieśli
kowe, wydawnictwa, czy firmy,
z niej przydatną wiedzę, którą z powodzeniem będą
w których ofercie znajdują się innowacyjne roz-
mogli wykorzystywać w swoim środowisku pracy.
wiązania dla placówek oświatowych. Nie zabraknie
Innowacyjne metody nauczania są bardzo przydat-
również ciekawych konkursów, czy kuponów raba-
ne w dzisiejszym świecie, dlatego chcemy przekazać
towych na przeróżne usługi. Plan obejmuje również
Państwu niezbędne informacje, dotyczące nauki
zorganizowanie wieczornych wyjść do teatru, zwie-
programowania oraz dostarczyć wiedzę o niezbęd-
dzanie Krakowa oraz wieczór gier planszowych na
nych narzędziach i rozwiązaniach, które można wy-
Uniwersytecie Jagiellońskim, w którym będą mogli
korzystać w nauce różnego rodzaju przedmiotów.
wziąć udział wszyscy zainteresowani.
W programie znajdą Państwo dwa bloki: wykłado-
Zgłoszenia będą przyjmowane do wyczerpania
wy oraz warsztatowy. Blok wykładowy będzie do-
określonej puli biletów, jednak nie później niż do
tyczył różnych zagadnień, które mogą okazać się
września 2017 roku. Wszystkich zainteresowanych
przydatne w zarządzaniu szkołą. Opowiemy wów-
zachęcamy do odwiedzenia strony internetowej, na
czas o tym, jak ważny jest zawód nauczyciela, wy-
której będzie można dokonać zakupu biletu wstępu
jaśnimy „o co chodzi” w prawie ochrony własności
na wydarzenie.
intelektualnej, a także poruszymy kwestie związane z przemianami w edukacji. Natomiast blok warsztatowy będzie skoncentrowany na doskonaleniu kompetencji informatycznych, dzięki zajęciom z doświadczonymi trenerami. Pokażemy, jak sprawić, by bez wysiłku i samodzielnie założyć szkolną stronę internetową. Nauczymy, jak za pomocą robotów przekazać wiedzę dotyczącą programowania najmłodszym uczniom. Nie zabraknie również nowości, które mogą okazać się przełomowe w procesie kształcenia.
6
CZASOPISMO N@UCZYCIEL
Szczegółowe informacje: www.tedit.pl www.facebook.com/tedit Biuro IT Teachers’ Days, (12) 633 33 67, wew. 202, biuro@tedit.pl Więcej informacji udzielą: Sabina Irzyk - Koordynator Konferencji, s.irzyk@ireip.org Agnieszka Mąka - Koordynator ds. promocji, a.maka@ocdn.pl Bernardeta Wójtowicz - Koordynator ds. merytorycznych, bewojtowicz@gmail.com
Aktualności
Zapraszamy na konferencję
Model Nowoczesnej Szkoły 9-10 czerwca 2017 roku w Ząbkach pod Warszawą.
Termin: 9 i 10 Czerwca Miejsce: Szkoła Podstawowa Nr 3 im. Małego Powstańca w Ząbkach k/ Warszawy, ul. Kościelna 2, 05-091 Ząbki Baza Noclegowa: Centrum Konferencyjne PGE „Złote Brzozy” Ząbki k/Warszawy Dla Kogo?: Dyrektorzy szkół, nauczyciele przedmiotowi oraz edukacji wczesnoszkolnej, nauczyciele informatyki, samorządowcy, pracownicy kuratoriów oświaty, osoby zainteresowane TIK w edukacji na wszystkich przedmiotach oraz modelem nauczania projektowego z TIK „w tle” Tematy dwudniowej konferencji (wykłady, panele dyskusyjne, prelekcje, prezentacje): • Idea „Szkoły Umiejętności XXI wieku” • Model Nauczania STEAM • Zamiast „Łapać Pokemony” szukamy „zakazanych piosenek” na Warszawskiej Starówce - przykład projektu STEAM z rozszerzoną rzeczywistością realizowany w SP3 w Ząbkach • Jak i dlaczego uczyć programowania wg nowej podstawy programowej MEN? • „Zarazić nauczycieli wizją modelu absolwenta szkoły XXI wieku?” - Panel Dyskusyjny • „Programowanie kompetencją absolwenta szkoły umiejętności XXI wieku” - Panel Dyskusyjny - Podsumowanie pilotażu wprowadzenia programowania w Polskich szkołach z udziałem przedstawicieli Ministerstw Edukacji i Cyfryzacji. • „STEM TO STEAM” Jak uczyć przedmiotów mat-przyr. za pomocą TIK - Panel dyskusyjny • Przykłady rozwiązań chmurowych w zarządzaniu placówkami oraz dydaktyce. • Infrastruktura sieciowa i bezpieczeństwo sieci bezprzewodowych w szkołach - Ogólnopolska Sieć Edukacyjna. Warsztaty i Laboratoria Innowacje pedagogiczne z zastosowaniem robotyki (Wonder-Dash, Ozobot, Lego Mindstorm), rozszerzonej rzeczywistości (Aurasma, ScootieGO!), chmury Office 365, tabletów (m. in. iPad), internetu rzeczy BeCREO, aplikacja GARAGE BAND dla nauczycieli muzyki, pracowni językowych Mentor, platform internetowych do
8
CZASOPISMO N@UCZYCIEL
Aktualności zarządzania i komunikacji, platform edukacyjnych, mat, klocków, drukarek 3D, tablic interaktywnych i ekranów dotykowych, sieci bezprzewodowej MERAKI. Grill z muzyką „na żywo”: Z piątku na sobotę zorganizowany grill, do którego będzie przygrywała „na żywo” „Orkiestra z Chmielnej”.
Szczegóły i zapisy:
www.modelnowoczesnejszkoly.pl
CZASOPISMO N@UCZYCIEL
9
Agnieszka Jastrzębska
Dlaczego model lekcji 4 ALL pozwala uczyć się wszystkim uczniom?
Przedstawiony w tym artykule Instruktażowy Model Lekcji 4ALL jest próbą ukazania, dlaczego pewne metody pracy przemawiają do uczniów bardziej, a inne mniej; jak organizacja nauczanych treści podstawy programowej wokół pojęć kluczowych wpływa na różnorodność doświadczeń uczniów, przyczyniając się do zwiększania możliwości samopoznania i niezależnego myślenia; oraz tego, jak nawet niewielka modyfikacja warsztatu pracy może przyczynić się do wzrostu motywacji u nauczyciela. niż końcowy efekt (wiedza i osiągnięcia ucznia). Prowadzi to do wniosku, że przekazywanie wiedzy nie powinno być celem edukacji samym w sobie, ale powinno raczej stanowić podstawę do kształtowania innych umiejętności. Wiedza nie powinna być punktem docelowym, a jedynie narzędziem do rozwoju myślenia. Programy szkolne „skrojone” dla nieistniejącego przeciętnie ucznia przez lata przyzwyczajały do stosowania gotowych rozwiązań w szkolnej edukaAutorski model lekcji 4ALL został opracowany z uwzględnieniem najlepszych praktyk pedagogicznych na świecie, w myśl których dobra znajomość wymogów współczesnego świata jak oraz procesów uczenia się uczniów powinna stać się powodem do zmiany paradygmatu w edukacji. Wiedza jest zbyt obszerna i zbyt szybko się rozwija, by nawet najzdolniejszy uczeń mógł poznać gotowe rozwiązania wszystkich problemów. Ważniejszy jest więc sam proces uczenia się (refleksja, interpretacja, wnioskowanie, badanie, rozwiązywanie problemów etc.)
10
CZASOPISMO N@UCZYCIEL
cji oraz do stosowania się do dokładnych instrukcji: ile, jak, na kiedy i czego ma się nauczyć uczeń. Najczęściej praktykowany sposób nauczania zalecał: tak samo, to samo i w tym samym czasie dla każdego ucznia. Od dłuższego można zaobserwować zwiększanie się dysproporcji między umiejętnościami kształtowanymi przez szkoły, a tymi, których oczekuje rynek pracy. Uczenie przez doświadczenie 4ALL pozwoli zaplanować i prowadzić lekcje, uwzględniając różnice w sposobie uczenia się uczniów, które wynikają ze sposobu odbierania i przetwarzania informacji. Umożliwi to skuteczną
edukację dla każdego - zarówno ucznia uzdolnione-
wiedzy podstawowej spowoduje, że uczeń nie bę-
go, jaki i tego ze specyficznymi trudnościami w na-
dzie czerpał wiedzy wyłącznie od nauczyciela, ale
uce; tego, który lubi wykłady, i tego, który podchodzi
będzie uczył się również od swoich kolegów, uzy-
do problemów w sposób pragmatyczny. Ten model
skując dzięki temu nowe informacje, które następ-
pozwala wszystkim uczniom dostosować się do wy-
nie może skonfrontować ze swoją wiedzą. W ten
mogów współczesnego świata. W instruktażowym
sposób uczeń zacznie przekształcać informacje,
modelu lekcji 4ALL wiedza jest aktywnie budowana
nadając im osobiste znaczenie, a nowe treści zo-
przez ucznia, który sam potrafi monitorować swój
staną włączone w obszar własnego poznawczego
proces kształcenia, a także konstruować i rekon-
modelu świata - zaś on sam przejdzie naturalnie od
struować swoją wiedzę - nauczyciel jedynie wspo-
doświadczenia do jego refleksji.
maga jego rozwój. Proponuję nauczycielowi dobór takich form i metod, jakie przyczynią się do zwiększenia motywacji uczniów oraz zainteresowania ich omawianymi zagadnieniami. Przedstawiony poniżej sposób prowadzenia zajęć ma znaczący wpływ na wyrównywanie szans edukacyjnych uczniów. Wskazuję jakie metody i formy pracy sprawdzą się na każdym etapie lekcji oraz jaka jest w nich rola ucznia i nauczyciela. Model lekcji 4ALL składa się z 6 etapów:
1
Połączenie przez doświadczenie i pytanie „dlaczego?”
Bardzo ważnym elementem modelu lekcji 4ALL jest nawiązywanie do doświadczenia ucznia - to zaangażuje go emocjonalnie, wykorzystując jego wspomnienia i wcześniejszą wiedzę. Ten etap wprowadzi ucznia w omawiane zagadnienie oraz spróbuje zainteresować i zaciekawić tematem.
POŁĄCZ (znajdź powiązanie z tematem lekcji, odnieś się do wiedzy uczniów, pozwól im poczuć, zobaczyć oraz doświadczyć i odpowiedzieć na pytanie DLACZEGO mają się nauczyć tematu. ZAANGAŻUJ ich, np.: 1. Demonstracja, inscenizacja, aranżacja miejsca (np. lasy deszczowe w klasie) 2. Zdjęcie, film, obraz, muzyka związana z tematem (wizualizacja) 3. Wejście w obraz (pokazanie zdjęcia, urywka filmu (związanego z tematem) i wyjaśnienie uczniom, że przez najbliższą godzinę są w sytuacji, z którą się właśnie zetknęli.
2
Wymiana doświadczeń i refleksja
To największe wyzwanie dla nauczyciela, gdyż od
Uczeń zacznie rozmawiać z innymi i wyszczegól-
tego, jak rozpocznie nauczanie, będzie zależało za-
niać aspekty związane ze swoim doświadczeniem.
angażowanie podopiecznych. Każdy uczeń ma swo-
W wyniku analizy wymienianych spostrzeżeń oraz
je własne modele poznawcze świata, czyli wiedzę,
dyskusji na temat podobieństw i różnic w posiada-
tła oraz wiedzę podstawową, która wpływa na to,
nych na dany temat poglądach, uczeń zobaczy, że
jak rozumie on bodźce wzrokowe i słuchowe. Uczeń
postrzeganie świata przez rówieśników może być
żyje w świecie, w którym wszystko jest osobiste,
różne. Różnice te mogą okazać się dużym wyzwa-
wszystko wynika ze wzajemnych stosunków. W
niem dla ucznia, ponieważ spojrzy on na to samo
związku z tym, kluczowym elementem modelu 4ALL
zagadnienie z różnych punktów widzenia. W związ-
jest powiązanie nauczanych treści z nadrzędnym
ku z tym będzie musiał dostrzec znaczenie oma-
pojęciem, które odnosi się do wiedzy podstawowej
wianych doświadczeń. Zacznie obserwować swoich
ucznia. Nadrzędne pojęcie będzie odpowiadało na
rówieśników oraz rozumieć konsekwencje własnych
pytanie „dlaczego jest ważne, żeby to poznać?”. Po-
pomysłów. Może teraz oceniać różne punkty widze-
każe sedno nauczanych treści.
nia, kształtując przy tym swój obiektywizm i ostroż-
Nawiązanie do doświadczenia ucznia oraz do jego
ny osąd. CZASOPISMO N@UCZYCIEL
11
dzy obiektywnej i powstałej w oparciu o poznanie. PRZEANALIZUJ, SPRAWDŹ WIEDZĘ I DOŚWIADCZENIE (uczniowie analizują to, czego przed chwilą doświadczyli, wymieniają się uwagami, podsumowują) Połącz uczniów w pary i/lub triady w celu omówienia swoich przemyśleń i wypracowania jakiegoś wspólnego stanowiska. Omów i przedyskutuj, a następnie poproś uczniów o przedstawienie wniosków na forum klasy.
Uczeń odbędzie podróż od percepcji do koncepcji. Uczniowska intuicja oraz wcześniejsze doświadczenie zostaną poddane ocenie - dzięki temu uczeń będzie zainteresowany, zaintrygowany i ciekawy rozwiązań. Zwróci to jego uwagę na to, co eksperci – a szczególnie jego rówieśnicy – mówią o tematyce nauczanych treści, i będzie się zastanawiał, gdzie mieści się jego własne doświadczenie. Priorytetem stanie się zrozumienie. Uczeń zacznie ćwiczyć pod kierunkiem nauczyciela i tworzyć logiczne teorie. Będzie zmierzał do zwiększenia wiedzy i kompeten-
3
cji w zakresie nauczanych treści oraz zechce wypró-
Wykorzystanie obrazu i pytanie „co jest ukryte w tym obrazie?”
Stworzenie prezentacji wizualnej nauczanego po-
bować działanie tego, o czym się uczy. Podchodząc do problemu krok po kroku połączy ze sobą często rozbieżne fakty i wnioski, i na bazie tego rozwinie niezbędne umiejętności. Jest to bardzo ważny etap, ponieważ uczeń przejdzie od intuicyjnego rozumienia danego pojęcia do abstrakcyjnego uogólnienia.
jęcia stanie się skutecznym sposobem jego zrozumienia. Uczeń zobaczy pojęcie w określonym kontekście, ujrzy relacje, które wcześniej mogły być dla niego niewidoczne.. Stworzy się pomost między tym, co już uczeń zna i rozumie, a nowym materiałem. Obraz pozwoli mu ujrzeć „produkt końcowy”, nad którym będzie pracował. Dzięki temu dokona transformacji nauczanych treści i rozszerzy to, czego się będzie uczył na obszar praktyki pozaszkolnej. WYOBRAŹ SOBIE 1. Użyj porównań, metafor: „Bohater powieści jest podobny do … ponieważ…” 2. Wyobraź sobie/ narysuj temat 3. Użyj muzyki 4. Wejdź w obraz (pokaż zdjęcie, urywek filmu związanego z tematem).
4
Podążanie za nauczycielem i pytanie „jak?”
POINFORMUJ (uczniowie zapoznają się z teorią, informacjami; tworzą definicje). Na tym etapie: 1. Przypomnij uczniom to, co już wiedzą 2. Ucz krok po kroku małych porcji materiału, ilustrując je obrazami, wykresami 3. Poproś uczniów o przekazanie informacji (powtórzenie) własnymi słowami PRZEĆWICZ (uczniowie ćwiczą pod okiem nauczyciela jak wykorzystać nowo zdobyte informacje w praktyce; ćwiczą umiejętności, kierując się zasadą sformułowaną przez Bernice McCarthy „Pozwól nam spróbować. Żadnego gadania dopóki nie poprosimy o pomoc”
5
Rozszerzenie i pytanie „co, jeśli…?”
Znając cechy nauczanego pojęcia uczeń zacznie
Mając odpowiednie umiejętności i wiedzę uczeń
przyswajać i integrować to, co zaobserwował i omó-
przeanalizuje je, zadając sobie samemu pytanie:
wił wcześniej ze swoimi rówieśnikami. Przejdzie do
„co, jeśli zastosuję wiedzę inaczej niż na zajęciach?”.
rozumienia tego, czego się będzie uczył, a co za
Zacznie eksperymentować z tym, czego się nauczył.
tym idzie - jego wiedza będzie zmierzała do wie-
Będzie to proces odkrywania siebie, bo podejmując
12
CZASOPISMO N@UCZYCIEL
działania i ucząc się metodą prób i błędów, pokaże
przestrzeń do myślenia. Zostaje on zainspirowany
swój projekt, a co za tym idzie - to, co już sobie przy-
do poszukiwań i innowacyjnych rozwiązań praw-
swoił. To pozwoli mu wysnuć nowe wnioski i zdobyć
dziwych problemów. Znany dydaktyk Horst Siebert
nowe doświadczenia. Dzięki temu, zmieni on swoją
określa taką zmianę jako przejście od dydaktyki po-
postawę wobec nowych treści. Umieści nowe po-
uczania w kierunku dydaktyki umożliwiania, czyli or-
jęcie w swoim świecie, przenosząc je do życia co-
ganizowania fizycznej przestrzeni szkolnej służącej
dziennego. Zmodyfikuje i stworzy coś nowego - in-
twórczym zachowaniom nauczycieli i uczniów. Ten
nowacyjny produkt. Sam zaś zostanie wzbogacony
sposób nauczania wymaga wykreowania nowego
przez transformację wiedzy. Dopiero wówczas na-
środowiska pracy uczniów i nauczycieli; środowiska,
stąpi jego przemiana. Nauka będzie miała dla ucznia
gdzie wzrasta zaangażowanie i wewnętrzna moty-
duże znaczenie, gdyż zmieni się jego postawa.
wacja, rozwija się współpraca, tworzą się zanikające relacje oraz kształtują się nawyki, postawy i kompe-
ROZSZERZ (transfer zdobytej wiedzy i umiejętności, zastosowanie nowych wiadomości w życiu; uczniowie przedstawiają zdobytą wiedzę w postaci samodzielnego przygotowanego projektu)
tencje służące uczeniu się przez całe życie. Sposób nauczania, który polega jedynie na reprodukowaniu informacji przekazywanych przez nauczyciela przy tablicy, zabija nie tylko kreatywność, ale też zaangażowanie, motywację i przejęcie odpowiedzialności za własne uczenie się. Uniemożliwia to personalizację samego nauczania. Dlatego należy sięgnąć do istoty uczenia i pozwolić uczniom na
6
prawdziwą naukę, na samodzielne poszukiwanie,
Prezentowanie tego, czego się uczeń nauczył
eksperymentowanie i rozwiązywanie problemów. Wszystkim nam powinno zależeć na tym, aby szkoła stała się naturalnym miejscem rozwoju talentów, pasji i osobistej siły.
Uczeń będzie miał możliwość zaprezentowania własnych pomysłów, dlatego uczenie stanie się istotne dla niego samego. Ten proces przygotowania i prezentacji swoich osiągnięć będzie wymagał świadomego myślenia o tym „jaki jestem ja jako uczeń” i pokaże „jaki jestem w relacji z innymi”. Na tym etapie pojawi się okazja, by poznać i zrozumieć własne potrzeby samorealizacji.
DOSZLIFUJ (etap ostatnich poprawek przed prezentacją pracy/projektu przed klasą) PRZEDSTAW (prezentacja projektu na forum)
Agnieszka Jastrzębska - założyciel Stowarzyszenia NOESIS, magister fizyki i psychologii, terapeuta systemowy, oligofrenopedagog. Ma duże doświadczenie w pracy z uczniami o specjalnych potrzebach edukacyjnych (zaburzone zachowanie) jako nauczyciel i terapeuta, oraz pracy z uczniem zdolnym. Posiada - jako jeden z dwóch nauczycieli w Polsce – certyfikat uprawniający do prowadzenia lekcji zgodnie z modelem 4MAT, którego autorem jest Bernice McCarthy. Autor innowacji pedagogicznej nowego modelu lekcji 4ALL Edukacja uczenia przez doświadczenie dostosowanego do polskiego systemu.
Przedstawiając kluczowe elementy 4ALL pokazałam, jak zmienić nieefektywny już model nauczania na taki, który jest zgodny z potrzebami nowej generacji uczniów. Model lekcji pozwala otworzyć uczniowi CZASOPISMO N@UCZYCIEL
13
Angelika Pietras
O.K-owy zawrót głowy
czyli jak przygotować się do lekcji? Nauczyciele wiedzą jak dużo czasu i energii muszą poświęcić na przygotowanie się do lekcji. Często zastanawiają się jak zaplanować zajęcia, by „zmieścić się” w czasie. Najważniejszą rzeczą jest jednak, by uczniowie zrozumieli temat i jak najwięcej się nauczyli. Okazuje się, że każdy nauczyciel może, a nawet powinien swoją pracę dobrze zaplanować. Tego uczy właśnie ocenianie kształtujące. Nauczyciel przygotowując się do lekcji musi odpowiedzieć sobie na następujące pytania: „Do czego jest to moim uczniom potrzebne?” oraz „W jaki sposób moi uczniowie będą mogli wykorzystać tą wiedzę w praktyce?”. Warto budować wiedzę uczniów bazując na tym, czego do tej pory się nauczyli. Wówczas, po skończonych zajęciach, jest większe prawdopodobieństwo, że nauczyciel osiągnął sukces. Ocenianie kształtujące mobilizuje do pracy. Na-
dodatkowego wsparcia. Uczniowie najlepiej uczą
uczyciel przygotowuje na każde zajęcia cel lekcji dla
się przez doświadczenie oraz własną aktywność.
uczniów i NaCoBeZU (Na Co Będę Zwracać Uwagę)
Dlatego też stosowanie metod aktywizujących pra-
w formie kserówki dla każdego dziecka, prezentacji
cę uczniów jest doskonałym rozwiązaniem. Warto
multimedialnej lub dużej, widocznej planszy. Dzięki
uczyć dzieci pracy w parach i w grupach. Dzięki
temu uczeń wie czego będzie się uczył oraz za co
temu uczniowie uczą się współpracy i odpowie-
będzie oceniany, według kryteriów sukcesu (NaCo-
dzialności za swoją pracę. Ciekawym rozwiązaniem
BeZU). Cele i kryteria muszą być zgodne z podsta-
jest zmiana tradycyjnego zeszytu A5 na format A4.
wą programową. Dobre cele i kryteria są mierzalne. To oznacza, że są tworzone w taki sposób, aby
Zeszyty „O.K.” cieszą się coraz większą popularno-
każdy uczeń bez problemu był w stanie wykazać się
ścią wśród uczniów. Możliwość kreatywnego pro-
swoją wiedzą oraz umiejętnościami. Im mniej celów
wadzenia zeszytu, z pełną dowolnością treści spra-
i kryteriów podczas danej jednostki lekcyjnej, tym
wia, że zarówno dzieci jak i młodzież chętniej robią
lepiej. Należy jednak pamiętać o tym, by cele nie
notatki. Dzięki temu mogą planować swoją pracę.
były ani za łatwe, ani za trudne - powinny być do-
Popularne mapy myśli w zeszytach „O.K.” pomagają
stosowane do możliwości i potrzeb uczniów. Oczy-
dzieciom w uczeniu się.
wiście przy doborze tematu musimy pamiętać, że naszym nadrzędnym celem jest tak uczyć, żeby
Uczniowie uwielbiają zadawać pytania, co często
nauczyć. Treści nauczania powinny być dostosowa-
wprowadza chaos na lekcji. „Okejowym” sposobem
ne do możliwości każdego ucznia. Pamiętać należy
na to jest wprowadzenie „sklerotek”. Są to małe kar-
o uczniach zdolnych oraz o tych, którzy wymagają
teczki, na których uczniowie mogą zapisywać swoje
14
CZASOPISMO N@UCZYCIEL
pytania. Nauczyciel odpowiada na nie w wyznaczonym przez siebie czasie. Rolą pedagoga jest bycie mentorem, który daje uczniowi wskazówki do pracy. W ocenianiu kształtującym nauczyciele dodatkowo korzystają z różnych narzędzi i metod „O.K”., które pomagają uczniom w procesie dydaktycznym. Nauczyciele często narzekają, że brakuje im czasu, by zrealizować materiał. Warto wprowadzić na lekcjach pracę z timerem. Mając ustalony czas na wykonanie zadania, uczniowie są bardziej zmobilizowani do pracy. Pod koniec lekcji bardzo ważną rzeczą jest ewaluacja . Ten finalny element pozwala na uporządkowanie i sprawdzenie wiedzy uczniów. Jest to dla nauczyciela informacja zwrotna na temat poziomu opanowania materiału przez dzieci. Dobre przygotowanie się do „O.K. Lekcji” wymaga od nauczyciela czasu i zaangażowania, ale daje mnóstwo satysfakcji, zwłaszcza gdy widzi się efekty swojej pracy. Włożony wysiłek procentuje, ponieważ uczniowie uczą się samodzielności oraz
odpowiedzialności
za własny proces uczenia się, co jest niezwykle ważne nie tylko w szkole, ale również w późniejszym dorosłym życiu.
Mgr Angelika Pietras - Dyrektor ds. pedagogicznych w Niepublicznej Szkole Podstawowej w Mielcu oraz nauczyciel edukacji wczesnoszkolnej. Obecnie uczy klasę trzecią. Ciągle wzbogaca swój warsztat pracy. Bierze udział w licznych szkoleniach i warsztatach dla nauczycieli i dyrektorów. Uwielbia swoją pracę i nie zamieniłaby jej na żadną inną. Stosując ocenianie kształtujące, odkrywa ze swoimi uczniami nowe horyzonty.
CZASOPISMO N@UCZYCIEL
15
Tomasz Łukawski
Upodmiotowienie ucznia w „Szkole umiejętności XXI wieku” i przygotowanie go na cyfrową przyszłość oraz cyfrowy rynek pracy Systemy edukacji, dążąc do standaryzacji kompe-
podejścia indywidualnego do ucznia. Myślenie sys-
tencji, nie wychodzą naprzeciw oczekiwaniom spo-
temowe jest spuścizną epoki industrialnej, gdzie
łeczeństwa. W założeniu edukacja powinna przy-
należało pracować u podstaw, generując sylwetkę
czyniać się do tego, aby rozwijać talenty dziecka.
absolwenta wykształconego na poziomie podsta-
Systemy standaryzacji, poprzez testy, programy
wowym w czytelnictwie i piśmiennictwie, przygoto-
nauczania oraz wymagania stawiane na danym
wanego do pracy w fabryce przemysłowej, często
etapie edukacji, próbują „równać” ze sobą wszyst-
wyrwanego z rodzinnego domu i osadzonego w in-
kich uczniów i ich „szufladkować”. Systemy są dla
ternacie oraz poddanego indoktrynacji ideologicz-
rządzących, a edukacja jest przecież dla społeczeń-
nej. Jedynie elity, na zajęciach indywidualnych, poza
stwa. Myślenie systemowe jest odzwierciedleniem
systemem, były uczone: filozofii, wiedzy o sztuce,
rywalizacji pomiędzy państwami np. w badaniach
gry na instrumencie, etyki, tańca, savoir vivre, kry-
PISA. Zapomina się o tym, że uczeń to podmiot;
tycznego myślenia, analizy i syntezy, sztuki wypo-
indywidualna jednostka mająca swoje marzenia,
wiadania. Typ nauczania industrialnego tkwi w
talenty, zainteresowania i uzdolnienia. To także jed-
głowach nauczycieli podświadomie lub na
nostka, która potrzebuje indywidualnego trakto-
zasadzie tzw. „czarnej pedagogiki”. Po-
wania oraz indywidualnego podejścia do jego osią-
lega ona na przeniesieniu me-
gnięć. Dzisiejsza szkoła uczy niestety, że nie wolno
tod nauczania, jakim byliśmy
popełniać błędów. Zabija to kreatywność uczniów
poddawani w dzieciństwie
oraz innowacyjność. Dzieci uczą się, jak „przesie-
podczas napotkania pro-
dzieć” lekcję, aby tylko nie zostać odpytanym. A to
blemu, do którego nie
właśnie brak lęku przed popełnieniem błędu oraz
byliśmy
wyciąganie wniosków z porażki jest podstawą inno-
ni merytorycznie. Tak
wacyjności oraz łamania ustalonych reguł i zasad,
więc powielamy meto-
z których wyrasta nowa klasyka. Stawianie ocen
dy nauczania z wieku
niedostatecznych kumuluje strach przed popełnie-
XX, tj. w głównej mie-
niem błędu. Wypacza to ideę oceniania, które jest
rze: wykłady, notatki
- przynajmniej w założeniu - informacją zwrotną dla
z lekcji, prace domo-
nauczyciela i zarazem ewaluacją osiągnięć pedago-
we,
ga. Nauczycielu, jeżeli stawiasz ocenę niedostatecz-
klasówki - i tak przez
ną – stawiasz ją sobie za swoje braki w metodyce
12 lat, począwszy od
16
CZASOPISMO N@UCZYCIEL
przygotowa-
odpytywanie,
klasy pierwszej szkoły podstawowej, a kończąc na
Należy zauważyć, że koncepcja „umiejętności XXI
liceum i maturze.
wieku” obejmuje zakrojony na szeroką skalę i amor-
Wiek XXI, nazywany wiekiem opartym na informacji,
ficzny zasób wiedzy i umiejętności, które nie są ła-
niesie za sobą zupełnie inne spojrzenie na eduka-
twe do zdefiniowania, a które nie zostały oficjalnie
cję. Powszechnie mówi się o tzw. „umiejętnościach
ujednolicone ani ustandaryzowane. Chociaż ter-
XXI wieku”. Termin ten odnosi się do zdefiniowanych
min ten jest szeroko stosowany w edukacji, to nie
holistycznie umiejętności, rozumianych jako szeroki
zawsze jest definiowany w sposób konsekwentny,
zakres wiedzy, nawyków pracy i kształtowanych u
co może prowadzić do nieporozumień i odmien-
ucznia cech charakteru, które - zdaniem pedago-
nych interpretacji. Ponadto, szereg innych pojęć
gów-reformatorów szkolnych, profesorów uczelni,
dotyczących stosowanych umiejętności między-
pracodawców i innych osób - mają zasadnicze zna-
przedmiotowych, interdyscyplinarnych, uniwersal-
czenie dla osiągnięcia sukcesu w dzisiejszym świe-
nych oraz przekrojowych, jest także szeroko sto-
cie. Te umiejętności nabierają znaczenia szczególnie
sowany w odniesieniu do anglojęzycznego pojęcia
w projektach zespołowych i karierze zawodowej.
„21st century skills” (pol. „umiejetności XXI wieku”).
Ogólnie rzecz biorąc, zdefiniowane tu umiejętno-
Jednak te różnorodne terminy nie są synonimami
ści można zastosować we wszystkich dziedzinach
i mogą mieć rozbieżne znaczenie w pewnych kon-
naukowych i edukacyjnych, w całej karierze i funkcjonowaniu w obywatelskim społeczeństwie przez całe życie.
tekstach technicznych i odnoszą się raczej do konkretnych umiejętności praktycznych.
CZASOPISMO N@UCZYCIEL
17
Poniżej zdefiniowana lista pożądanych umiejętności: 1. Umiejętność krytycznego myślenia, rozwiązywania problemów, rozumowania, analizowania, interpretacji, syntetyzowania informacji 2. Umiejętność przeprowadzania praktycznych badań i stawiania pytań 3. Kreatywność, artyzm, ciekawość, wyobraźnia, innowacyjność, osobista ekspresja 4. Wytrwałość, samokontrola, planowanie, samodyscyplina, umiejętność dostosowywania się i podejmowania inicjatyw 5. Komunikowanie się werbalne oraz za pomocą pisma, umiejętność prowadzenia wystąpień publicznych i prezentacji oraz słuchania 6. Przywództwo, umiejętność pracy zespołowej, współpracy, kooperacji z zastosowaniem urządzeń do pracy zdalnej 7. Umiejętność stosowania technologii informacyjnych i komunikacyjnych (TIK/ICT); umiejętność korzystania z mediów i internetowych zasobów, interpretacja i analiza danych; umiejętność programowania urządzeń komputerowych 8. Postawa obywatelska, etyczna i poczucie społecznej sprawiedliwości 9. Przedsiębiorczość i podstawowe umiejętności z zakresu finansów i ekonomii 10. Globalna świadomość, otwartość na wielokulturowość, humanitaryzm 11. Umiejętność naukowego rozumowania 12. Umiejętność korzystania z ochrony środowiska i ekosystemów 13. Zdrowy tryb życia i umiejętność korzystania z odnowy biologicznej, w tym: z diet, ćwiczeń i publicznej opieki zdrowotnej oraz systemów bezpieczeństwa 14. Nawyk uczenia się przez całe życie 15. Otwartość na zmiany, rozumienie naturalnego procesu zmian. Ogólnie rzecz biorąc, koncepcja „umiejętności XXI wieku” jest motywowana przekonaniem, że nauczanie uczniów powinno skupiać się na uniwersalnym zastosowaniu umiejętności oraz, że współczesna szkoła, ze swymi obecnymi priorytetami nauczania
18
CZASOPISMO N@UCZYCIEL
przedmiotowego, nie może w wystarczającym stopniu przygotować młodego pokolenia na wyzwania XXI wieku. Podstawowym założeniem jest to, że dzisiejszych absolwentów szkół trzeba uczyć innych umiejętności niż uczniów w XX wieku oraz, że umiejętności powinny odzwierciedlać specyficzne wymagania epoki opartej na wiedzy, konkurencyjności oraz informacji pozyskiwanych dzięki technologii, gospodarce i mediom, w tym społecznościowym. „Umiejętności XXI wieku” są istotne dla wszystkich dziedzin nauki i badań naukowych i mogą być nauczane w szkole i poza szkołą. Istnieje kilka podstawowych sposobów, dzięki którym te kompetencje przekładają się na rzecz poprawy szkoły. Nauczyciele powinni w szerokim zakresie stosować nauczanie interdyscyplinarne. Na przykład podczas jednego przedmiotu uczniów inspiruje się, aby poznali metody badawcze z innych dziedzin do analizowania danego tematu. Metodami aktywizującymi, takimi jak: metoda projektu, pracy zespołowej, pracy zdalnej z wykorzystaniem multimediów czy czujników podłączonych do komputerów, uczniowie laboratoryjnie mogą badać zjawiska w procesie poznawczym. Należy odejść od nauczania przedmiotowego, zamkniętych sal lekcyjnych, zespołów klasowych, sztywnych grafików i planów lekcji, programów nauczania, skupiając się zamiast tego na realizacji podstawy programowej i różnorodnych metod oraz form nauczania. Na szeroką skalę w szkole powinna być stosowana technologia, która jest wsparciem dla zaplanowanych procesów edukacyjnych, projektów i doświadczeń, prowadzących do uzyskiwania umiejętności i kompetencji pojmowanych w sposób holistyczny. Należy zmienić radykalnie sposoby oceniania na rzecz takich, które kształtują osobowość ucznia i wskazują mu sposób dojścia do poziomu umiejętności zindywidualizowanych dla danego dziecka. Szkoły i nauczyciele powinni korzystać z rozwiązań edukacyjnych, które z natury zachęcają lub ułatwiają nabycie umiejętności interdyscyplinarnych. Na przykład: strategii edukacyjnych i laboratoryjnych; autentycznej nauki; demonstracji nauczania lub uczenia się opartego na projektach dążących do celów, które bywają interdyscyplinarne w przyrodzie. Uczniowie uczestniczą wówczas w procesie projek-
tu badawczego, w którym należy stosować interdy-
dowolnym urządzeniu (wszechobecne usługi w zakresie
scyplinarną wiedzę dla rozwiązania problemu. Za-
handlu i administracji).
stosowane umiejętności, różne technologie i nowe
Chcąc uzyskać permanentną zmianę sylwetki ab-
sposoby analizowania i przetwarzania informacji,
solwenta polskiej szkoły należy - oprócz moderni-
a także podejmowanie inicjatywy twórczego myśle-
zacji infrastruktury sieciowo-sprzętowej -wskazać
nia, planowanie procesu i pracy w zespołach, reali-
nauczycielom nowe metody i formy pracy z ucznia-
zuje się w zespole badawczym wspólnie z innymi
mi, oparte na nowoczesnych technologiach. Są
studentami, nawiązując relacje i umiejętności, które
to metody prowadzące do wzrostu umiejętności
są pożądane przez dzisiejszych pracodawców.
przydatnych w nowym społeczeństwie i nowych
Mając na uwadze przyszłość i konkurencyjność
wyzwaniach gospodarki cyfrowej oraz interneto-
polskiej gospodarki zintegrowanej w jednolitym po-
wych przedsiębiorstwach. W ten sposób uczniowie
wszechnym rynku cyfrowym, określonym w Trak-
w przyszłości staną się nie tylko użytkownikami sie-
tacie o Funkcjonowaniu Unii Europejskiej (podsta-
ci, ale przede wszystkim kreatorami internetowych
wa prawna Artykuł 4 ust. 2 lit. a), art. 26, 27, 114
firm, tworząc startupowe przedsięwzięcia i budo-
i 115 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej),
wać swoja markę w sieciach społecznościowych.
idea „umiejętności XXI wieku” jest szansą na podniesienie kwalifikacji polskich uczniów, której celem jest przygotowanie ich do zdobycia nowych miejsc pracy w sektorze gospodarki opartej na cyfryzacji: Jednolity rynek cyfrowy jest jedną z najbardziej obiecujących i stawiających największe wyzwania sfer postępu, dającą możliwość osiągnięcia wzrostu wydajności rzędu 415 mld EUR. Rynek ten otwiera nowe możliwości stymulowania gospodarki poprzez handel elektroniczny, ułatwiając jednocześnie przedsiębiorstwom zachowanie zgodności z wymogami administracyjnymi i finansowymi oraz wzmacniając pozycję klientów dzięki administracji elektronicznej. Usługi rynkowe i usługi administracji publicznej, które stworzono w ramach jednolitego rynku cyfrowego, ewoluują od stałych platform do platform mobilnych i stają się coraz bardziej powszechne, oferując dostęp do informacji i treści w dowolnym czasie, w dowolnym miejscu i na
CZASOPISMO N@UCZYCIEL
19
Julia Piotrowska
Literatura piękna i nauka w jednym A gdyby tak połączyć czytanie „klasyków” literatury z nauką nowych słówek po angielsku? Wiele polskich wydawnictw oferuje taką możliwość. Nauka języka obcego coraz częściej łączy się z obcowaniem z dziełem literackim, a to ono jest przecież naturalną przestrzenią rozwoju piśmiennictwa. O co właściwie chodzi?
niom efektywnego zapamiętywania wskazują na
Od kilku lat jedną z popularniejszych tendencji na
nienia, w które aktywnie się zaangażował. Słuchanie
rynku wydawniczym w segmencie dydaktyki języka angielskiego jest wydawanie klasycznych dzieł literatury z dołączonym słownikiem. Ten słownik ma jednak objaśniać wyłącznie te pojęcia, które występują w danym dziele literackim. Często bowiem zdarza się tak, że czytelnik pragnie przeczytać książkę w oryginale, ale przeraża go słownictwo, które niejednokrotnie wręcz uniemożliwia zrozumienie treści. Czytanie książek ze słowniczkiem pozwala przyswoić nawet 80% treści książki (w zależności od tego jaki poziom językowy sobie dobierzemy) bez konieczności każdorazowego odrywania się od lektury w celu zaglądania do tradycyjnego słownika języka angielskiego. To rewolucyjna metoda, która może wspomagać naukę języka angielskiego w szkole.
to, że uczeń lepiej zapamiętuje te tematy i zagadnudnego wykładu, uzupełnianie kolejnych rubryk w tworzonych według jednego wzorca ćwiczeniach, studiowanie „kserówek” - wszystko to wprowadza rutynę, a uczeń staje się bierny i niechętny wobec nauki. Czytanie dobrej, a zarazem atrakcyjnej literatury, przeznaczonej dla anglosaskich użytkowników języka, jest zupełnym tego przeciwieństwem. Uczeń nie tylko może zaangażować się emocjonalnie w fabułę książki, ale także poznać coś, czym zachwycają się na co dzień miliony Brytyjczyków i Amerykanów, a to z kolei pozwala zgłębić kulturę narodową krajów anglosaskich. To motywuje - zwłaszcza, jeśli uczeń planuje w przyszłości wyjechać za granicę i kładzie w związku z tym nacisk na praktyczny model nauczania, tzw. „żywy język”. Co więcej, zdecydowana większość z nas jest wzrokowcami, tzn. lepiej zapamiętujemy to, co zobaczymy. W zapa-
Dlaczego jest to skuteczne?
miętywaniu pomagają specjalne „triki” pamięciowe,
Liczne badania naukowe poświęcone zagadnie-
lające szybciej i bardziej efektywnie zapamiętać na
20
CZASOPISMO N@UCZYCIEL
zwane mnemotechnikami. Są to ćwiczenia, pozwa-
Wydawnictwa przykład słówka z angielskiego. Jedną z po-
zy, są znacznie potężniejsze jako przyszłe wspomnienia
pularniejszych mnemotechnik jest snucie
niż te, które tego nie czynią”.
historyjek. I właśnie tutaj przychodzą z po-
Co więcej, zapamiętywanie przez czytanie jest silnie
mocą wydawnictwa ze słowniczkiem. Ponie-
związane z procesami neurologicznymi w naszym
waż literacka narracja jest w zasadzie jedną
mózgu. Jednym z ważniejszych neuroprzekaźników,
wielką opowieścią, również anglojęzyczne
odpowiedzialnych za zapamiętywanie jest noradre-
słowa, które chcemy zapamiętać, naturalnie
nalina, która pomaga trwale zarejestrować w mózgu
„wplątują się” w snutą przez narratora i bo-
te informacje, z którymi człowiek jest emocjonalnie
haterów historię. Na stronie internetowej
związany. Jeśli uczeń, czytając książkę, emocjonal-
wydawnictwa ELI (lektury-jezyko-
nie zwiąże się z bohaterami literackimi i zaintere-
we.pl), propagującej czytelnictwo
suje się fabułą na tyle, że będzie ją przeżywał ca-
jako metodę nauki języka obce-
łym sobą, to na pewno zapamięta więcej słówek,
go, można przeczytać takie zda-
niż gdyby miałby się ich uczyć bez kontaktu
nie: „nauka nie będzie odbywać się
z powieścią. Niektóre słowa (np. nazwy
w próżni, a każde nowe słowo i struktura językowa napotkane zostaną w ży-
własne, czy zwyczajowe powiedzonka bohaterów) powtarzają się w książ-
wym środowisku”. A więc słowa są
ce nawet kilkaset razy, w różnych
osadzone w konkretnym kontek-
scenach i dialogach. A im więcej
ście sytuacyjnym, a czytelnik wiąże
razy uczeń powtórzy daną infor-
każde z nich z konkretną sceną. Jak
mację, tym lepiej ją zapamięta.
pisze autor książki „Doskonalenie
Dzieje się to nawet bezwiednie,
pamięci dla bystrzaków” dr John B.
a mimo to wiele ze słów na trwa-
Arden: „Słowa, które wywołują obra-
le „wsiąka” w pamięć czytelnika.
CZASOPISMO N@UCZYCIEL
21
Książki ze słowniczkiem na polskim rynku
dorosłym - „Robinsona Crusoe”. To oczywiście tylko wybrane tytuły serii.
Podsumowanie
Jeśli jesteśmy użytkownikami nowszych modeli Kindle’a, z pewnością mieliśmy okazję obcować z wbudowanym do urządzenia słownikiem angielsko-angielskim, dzięki któremu po każdorazowym zaznaczeniu danego słowa, na ekranie natychmiast pojawiała się jego definicja. Producenci tego popularnego urządzenia do odtwarzania e-książek wyszli naprzeciw oczekiwaniom użytkowników. Odtąd czytanie anglojęzycznych książek miało być szybkie, przyjemne, a przede wszystkim - przystępne. Okazuje się, że to nowoczesne rozwiązanie przeniosło się na rynek wydawniczy książek papierowych. Pionierem tego typu rozwiązań edytorskich w Polsce jest Wydawnictwo [Ze Słownikiem]. Wśród wydanych ich nakładem pozycji znajdują się takie tytuły jak: „Przygody Sherlocka Holmesa”, „W 80 dni dookoła świata”, „Alicja w krainie czarów”, „Piotruś Pan”, „Ania z Zielonego Wzgórza”, „Duma i Uprzedzenie” i wiele innych. Możemy sięgnąć po taki poziom językowy, z jakim czujemy się najbardziej
Głosy osób, które skorzystały z tego typu metod nauki są w większości bardzo entuzjastyczne. Na jednym z blogów literackich autorka tak ocenia jedną z propozycji Wydawnictwa [Ze Słownikiem]: „Czytanie książki po angielsku z podręcznym słownikiem to jedna z najbardziej efektywnych praktyk przyswajania języka obcego, podobnie, jak oglądanie serialu czy filmów bez napisów. Dlaczego? Bo w pewien sposób oszukujemy nasz mózg. Gdybym sięgnęła po podręcznik, to po pięciu minutach nie tylko byłabym znudzona, ale miałabym przygotowaną listę zajęć, dzięki którym mogłabym się wymigać od nauki” . Z pewnością warto zainteresować się tego typu propozycjami wydawniczymi, zwłaszcza jeśli jesteśmy nauczycielami angielskiego i chcielibyśmy, by uczniowie uczyli się nowych słów szybko, skutecznie i - przede wszystkim - z przyjemnością.
oswojeni: wydawnictwo oferuje literaturę z poziomu językowego od A1 do C1. Na końcu każdej z książek zamieszczono słowniczek pojęć i nazw własnych, które najczęściej pojawiają się w danej lekturze, natomiast na marginesach stron przetłumaczono najtrudniejsze słowa, które wytłuszczono w tekście głównym. Z podobną inicjatywą wyszło wydawnictwo MT Biznes, które wydało m.in. „Opowiadania Edgara Allana Poe z angielskim”. Oprócz słowniczka na marginesach, na końcu każdego z opowiadań zamieszczono dodatkowo krótkie ćwiczenia, podsumowujące przyswojone podczas
Netografia: http://www.lektury-jezykowe.pl/index.php [dostęp online 12.04.2017] http://recenzentkiksiazek.blogspot.com/2017/02/the-adventures-of-sherlock-holmes-c.html [dostęp online 12.04.2017] http://zeslownikiem.pl/ [dostęp online 12.04.2017] Literatura: J. B. Arden: Doskonalenie pamięci dla bystrzaków. Wydaw nictwo Helion, Gliwice 2008.
lektury słownictwo. Czytelnik może więc powrócić do najtrudniejszych słów, ponownie je przyswoić i zapamiętać na przyszłość. Wydawaniem literatury do nauki angielskiego zajmuje się ponadto wydawnictwo ELI, które wyszło na przeciw oczekiwaniom trzech grup czytelników: dzieci, nastolatków i młodych dorosłych. Tytuły książek podzielono według tych trzech kategorii wiekowych. I na przykład dzieci mogą uczyć się angielskiego czytając w oryginale adaptacje „Czarnoksiężnika z krainy OZ”; nastolatkom zaproponowano „Anię z Zielonego Wzgórza”; a młodym
22
CZASOPISMO N@UCZYCIEL
Julia Piotrowska - ukończyła licencjat z dziennikarstwa i komunikacji społecznej oraz przymierza się do obrony pracy magisterskiej na filologii polskiej na specjalności edytorskiej. Jej zainteresowania to m.in. socjologia, językoznawstwo, ekonomia oraz rynek wydawniczy. Fascynuje ją ponadto język angielski oraz kultura brytyjska. Marzy o zrobieniu doktoratu. Jej wielką pasją jest śpiew.
Egzaminy
Ewa Ostarek
Jak połączyć naukę z zabawą? Na rynku wydawniczym istnieje wiele publikacji, które mają ułatwić uczniom przyswajanie nowej wiedzy językowej. Z pewnością każdy nauczyciel znajdzie dla siebie odpowiednią pozycję, ponieważ książki takie są podzielone na wiele kategorii.
Z doświadczenia w pracy z dziećmi wiem, że dla nich
niż „standardowa” książka do gramatyki z opisany-
najważniejsza jest zabawa, bo w ten sposób uczą
mi zasadami i ćwiczeniami. Pozycja ta została prze-
się wielu rzeczy. Gdyby dodać do niej jeszcze kolo-
znaczona dla dzieci i młodzieży, więc tym bardziej
rowe ilustracje to powstałoby bardzo dobre połą-
wywołała moje zainteresowanie. Forma książki za-
czenie. Dzieci nieszczególnie przepadają za typowy-
chęcała do zapoznania się z zawartością. Lektura na
mi szkolnymi podręcznikami, ponieważ kojarzą im
szczęście mnie nie zawiodła i mogę polecić przeczy-
się one z zadaniami, które trzeba odrobić po szkole
tanie książki w celu przyjemnego odkrywania języka
i z obowiązkami. Trzeba jednak przyznać, że obec-
angielskiego. Co wyróżnia ją na tle innych propozycji
nie wydawnictwa książkowe starają się uatrakcyjnić
dla dzieci do nauki gramatyki języka angielskiego?
treść tych podręczników.
Oto kilka przykładów:
Motyw przewodni
Pamiętam, że kiedyś zajrzałam do bardzo ciekawej książki dla dzieci. Była w języku angielskim i zawierała ćwiczenia oraz bardzo ładne ilustracje. Gramatyka angielska była tam przedstawiona w formie zabawy i ciekawych obrazków. Dzieci z wielką przyjemnością i łatwością pochłaniały kolejne strony. Niestety, pozycja ta nie jest już wznawiana, a w księgarniach nie ma do niej dostępu od kilku lat. Można wypożyczyć ją z biblioteki, ale to nie to samo. Ta książka to Grammar Rhymes. Wierszowana gramatyka angielska autorki Joanny Zarańskiej.
Nie tylko gramatyka
W książce uczeń jest bohaterem-uczestnikiem, który wygrał roczny rejs dookoła świata. Na statku o nazwie Explorer odkrywca będzie zawijał do kilku portów, pozna pięć kontynentów oraz zdobędzie nowych przyjaciół, z którymi wyruszy w podróż. Cała przygoda odbywa się głównie w języku angielskim. Elementy gramatyczne są wytłumaczone po polsku. Dla uczniów taka nauka to przygoda i zabawa w jednym.
Angażująca treść Uczeń jest współautorem podroży. Na początku wypełnia nawet własną kartę pokładową. Dodat-
Przeglądając pozycje wiodących wydawnictw ję-
kowo na końcu książki zostały umieszczone tzw.
zykowych, trafiłam na bardzo ciekawą książkę wy-
pamiątki z podroży. Są to kartoniki do wycięcia,
dawnictwa Edgard. Jej tytuł to „#GRAmatyka”. Od
z obrazkami, które otrzymuje się w nagrodę za uzu-
razu miałam przeczucie, że to będzie coś innego
pełnione progress testy. Zagadnienia gramatyczne
24
CZASOPISMO N@UCZYCIEL
Egzaminy w „#GRAmatyce” to nie tylko czasy (Present Simple,
materiału, ale to rozwiązanie sprawdza się także
Present Continous, Past Simple, Future Simple); ale
jako zakładka do książki. Do dyspozycji czytelnika
także tryby (np. rozkazujący); czasowniki modalne;
w książce są też odpowiedzi do zadań, miejsce na
stopniowanie przymiotników i przymiotniki dzier-
notatki dla rodzica oraz dla podróżnika - dziecka.
żawcze; różnica między have i got. Treści są ułożone w odpowiedniej kolejności, a stopień ich trudności
Ilustracje i szata graficzna Ilustracje to kolejna zaleta pozycji. Są bardzo kolorowe i zachęcają do przeglądania oraz rozwiązywania dalszych zadań w czasie rejsu statkiem. Na każdej stronie znajduje się przynajmniej jeden kolorowy element, co ułatwia językową podróż uczestnikowi.
Słowniczek i płyta CD Już na samym początku książki, po wstępie, wiele fraz jest przedstawionych już po angielsku. Każdy rozdział jest poprzedzony historyjką-wstępem po angielsku, z możliwością przesłuchania tego samego fragmentu na płycie CD oraz słowniczkiem, potrzebnym do kompleksowego zrozumienia dialogu lub opisu. To dobre metody „osłuchiwania się” z językiem angielskim.
Karty obrazkowe z wyrazami Inną ciekawą alternatywą są karty do gry. Mają wiele zastosowań w nauczaniu języka angielskiego. W bardzo dobry wzrasta powoli, przez co łatwiej jest małemu podróżnikowi zdobywać kolejne odznaki: od chłopca okrętowego aż do kapitana statku.
sposób można zaprezentować uczniom wizualnie dane słowo, nawet jeśli nauczyciel nie dysponuje zdolnościami plastycznymi. Pamiętam, że na stu-
Układ
diach wykonywałam takie karty własnoręcznie, po-
„#GRAmatyka” to pozycja utrzymana w tematyce
nieważ nie było wówczas dużego wyboru gotowych
podróży dla dzieci w wieku 10-14 lat. Skrzydełka
kart o bardzo dobrej jakości. Nauczyciel może oczy-
książki zdobią wybrane formy czasowników niere-
wiście tworzyć swoje autorskie zestawy. Jeśli jednak
gularnych, co może być przydatne do powtarzania
ma ochotę skorzystać z gotowych, to ciekawą pod CZASOPISMO N@UCZYCIEL
25
graficznym
widoczne dla wszystkich gra-
opcją są karty z serii
czy. Kreatywny nauczyciel czy
„Kieszonkowiec Angiel-
rodzic z pewnością znajdzie
ski”.
Nie są to zwykłe
wiele innych możliwości wy-
flashcards
korzystania tego typu mate-
względem
karty,
ani
z podpisami. Są to gry
riałów w praktyce.
karciane. Do wyboru są aż cztery ich wersje (klasyczne
memory,
klapek, karuzela, szachraj). Do tego dołączona jest instrukcja, a wszystko jest zapakowane w mocne kartonowe kowanie,
opachro-
niące zawartość. Producent twierdzi,
że
karty
sprawdzą się dla uczniów w wieku 9+. Jestem jednak przekonana, że nawet t r z y n a s t o l a tkowie,
przy
odpowiedniej mody f ikacji zadań,
będą
zadowoleni, w y kor z y s tując
gry
do
rozgr zewk i jęz ykowej.
Ogólna ocena Fascynujące jest to, że obecnie wiele wydawnictw dysponuje bardzo rozbudowaną bazą nie tylko podręczników i książek językowych, ale także pomocy dydaktycznych, które mogą zostać wykorzystane nie tylko na zajęciach językowych w klasie, ale także w domu, po zajęciach z rodzicami. Wszystkie opisane pozycje mogą stanowić wzór do wykonania materiałów autorskich, chociaż z uwagi na oszczędność czasu można je zakupić i korzystać z nich od razu. Materiały, z których korzystała autorka pochodzą z wydawnictwa Edgard. Opisywane pozycje to: „#GRAmatyka”, „Kieszonkowiec Angielski”, „Bitter Sweet” oraz Kieszonkowiec Angielski Remember and Forget. Strona wydawnictwa: www.jezykiobce.pl
W tych zestawach interesując y jest
sam
pomysł. Na kartach nie ma wyłącznie rzeczowników (np. dom, rodzina, kolory itp.), co jest najczęściej spotykane w tego typu grach, ale także przymiotniki oraz czasowniki. Kilka przykładów: early-late, common-rare, rough-smooth, to allow-to forbid, to borrow-to lend, to earn- to spend. Karty są o tyle interesujące, że wyrazy są umieszczone w lustrzanym odbiciu i dzięki temu są dobrze
26
CZASOPISMO N@UCZYCIEL
Ewa Ostarek - doświadczony trener języka angielskiego. Prowadzi indywidualne sesje językowe online z elementami neurodydaktyki, NLP oraz coachingu. Angielski to jej pasja, którą dzieli się za pośrednictwem własnej strony internetowej (www.ewaostarek.pl)
reklama
Alina Płaziak-Janiszewska, ODN Poznań
Inny niż wszyscy Scenariusz zajęć
Jak rozmawiać z dziećmi o inności? Czy wszyscy muszą być tacy sami, aby móc funkcjonować w grupie? Jak stworzyć w grupie przestrzeń dla indywidualności? I wreszcie - co to jest zespół Aspergera? Oto propozycja pracy z tymi tematami na podstawie świetnej książki Pera Nilssona.
Tok zajęć
Temat: Nikt nie jest zwyczajny. Jesteśmy niezwyczajni i nienormalni - refleksje o nas i innych Typ zajęć: lekcja wychowawcza, etyka, zajęcia dodatkowe (90 min.) Wiek uczniów: 9-13 lat.
Cele
1. Prowadzący zaprasza uczniów do zabawy w „cienie”. Uczniowie rozchodzą się po sali i dobierają w pary. Jedno z dzieci wykonuje jakieś czynności, a drugie - jako jego cień - powtarza ruchy. Potem dzieci zamieniają się rolami. Ćwiczenie można kontynuować, łącząc uczniów w większe grupy. Na
Po zajęciach uczeń: charakteryzuje bohatera
koniec wszyscy podążają za osobą poruszającą się
książki, pokazuje wpływ zespołu Aspergera na jego
przed nimi. Po ćwiczeniu prowadzący inicjuje dys-
zachowanie, proponuje sposoby wsparcia osób
kusję w oparciu o następujące pytania:
z zespołem Aspergera.
• Jak czuliście się w obu rolach? • Która z nich była bardziej twórcza, męcząca, ła-
Formy i metody pracy Praca indywidualna, praca w parach i w grupach, mapa mentalna, techniki dramowe, dyskusja, praca z tekstem.
• Co by było, gdyby wszyscy robili to samo i zachowywali się tak samo? 2. Prowadzący rozdaje dzieciom karty pracy ze schematem kwiatu i wyjaśnia, że zadaniem
Materiały • książka: Per Nilsson - „Inny niż wszyscy”, Wydawnictwo Zakamarki, Poznań 2017 • artykuł Magdaleny Szwarc - „Geniusz w opałach”, www.polityka.pl (lub inny o tej tematyce) • markery, arkusze papieru, karty pracy.
28
twiejsza?
CZASOPISMO N@UCZYCIEL
każdego z nich będzie rozmowa z kilkoma różnymi osobami i uzupełnienie pól „płatków” i „środka” odpowiedziami na pytanie: Czym się różnię od koleżanek i kolegów, a w czym jestem do nich podobny? Następnie, już indywidualnie, uczestnicy zastanowią się i napiszą na ,,liściach” odpowiedź na pytanie: Jakie korzyści wynikają z tego, że się różnimy?
Wydawnictwa 3. Nauczyciel mówi uczniom, że dzisiaj rozmowa
• Dlaczego nazywacie go ,,profesorkiem”?
dotyczyć będzie jednego z bohaterów książki
• Za co go podziwiasz?
„Inny niż wszyscy”, Oskara, i prosi o wysłuchanie
• Czy zauważyliście jakieś jego dziwne zachowania?
fragmentów tekstu opisujących chłopca (str. 12-29).
• Dlaczego tak długo się ubiera przed wuefem? • Co dzisiaj robił? • Czym się zajmuje w domu? • Jakie są jego zainteresowania? • Dlaczego próbuje rozszyfrować system numerów telefonicznych? Po co to robi? (Kolejne pytania muszą wynikać z odpowiedzi uczniów, tak aby ilustrowały one trudności chłopca w kontaktach z innymi i jego duże możliwości intelektualne.) 5. Nauczyciel dzieli klasę na grupy. Na środku sali kładzie plakat z napisem: „Oskar”, a obok cztery puste plansze, na których uczniowie wypisują swoje spostrzeżenia związane z następującymi kwestiami: • wiedza i umiejętności Oskara, • jego sposób zdobywania wiedzy, • kontakty z innymi ludźmi, • emocje, które przeżywa. 6. Po prezentacji tego ćwiczenia prowadzący zajęcia rozmawia z uczniami na temat zespołu Aspergera. W tym celu rozdaje uczniom krótkie fragmenty artykułu „Geniusz w opałach” (długość i wybór fragmentów tekstu są uzależnione od dojrzałości dzieci) - uczniowie w formie mapy mentalnej wypisują na tablicy najważniejsze wnioski z przeczytanego tekstu, a następnie dyskutują na następujące tematy: • Dlaczego zespół Aspergera nie jest chorobą?
4. Prowadzący prosi, aby każdy wyobraził sobie,
• Co można rozumieć przez stwierdzenia, że ktoś my-
że jest osobą znającą Oskara (np. kolegą, nauczy-
śli, zachowuje się „normalnie” lub „nienormalnie”?
cielem, dyrektorem szkoły, mamą, tatą, sąsiadem
• Co może powodować, że ludzie zachowują się
etc.). Na znak nauczyciela uczniowie zastygają w po-
z naszego punktu widzenia „inaczej”, „dziwnie”?
zach wyrażających stosunek do bohatera. Następ-
(Warto podkreślić, że postrzeganie świata może
nie prowadzący informuje, że wchodzi w rolę dzien-
się zmieniać w wyniku m.in. silnych emocji, w tym:
nikarza, i pochodząc do kolejnych osób, i zadaje im
zakochania się, zażywania różnych substancji, na-
pytania, np.:
kładania okularów, medytowania, a także z różnic
• Kim jesteś?
kulturowych, ludzkich doświadczeń etc.)
• Co robisz?
• Czy w szkole jest wiele osób z zespołem Aspergera?
• Co myślisz o Oskarze?
Jakie problemy mogą mieć dzieci z zespołem Asper-
• Skąd go znasz?
gera?
• Jakim jest kolegą?
• Jak można im pomóc? CZASOPISMO N@UCZYCIEL
29
7. Prowadzący zaprasza do analizy powieszo-
• Uważam, że…
nych plakatów i zastanowienia się, jak można
• Najbardziej zaskoczyło mnie…
wesprzeć Oskara. W tym celu przydziela uczniom role ekspertów, tworząc grupy: • psychologów, • pedagogów, • kolegów z klasy. Zadaniem zespołów jest wskazanie, w dowolnej formie, sposobów pomocy bohaterowi.
Inny niż wszyscy Per Nilsson il. Pija Lindenbaum przeł. Marta Rey-Radlińska Wydawnictwo Zakamarki Poznań 2017
8. Prowadzący przedstawia uczniom sylwetki znanych osób, u których zdiagnozowano zespół Aspergera, np. Albert Einstein, Alfred Hitchcock, Izaak Newton, Dan Aykroyd, Jane Austen etc. 9. Nauczyciel rozdaje kartki z fragmentami zdań
Do pracy z tematem relacji między chłopcami i dziewczętami, pierwszych miłości u progu okresu dojrzewania posłużyć może równie ciekawy tytuł z tej samej serii: Zakochałem się w Milenie.
i prosi, aby każde dziecko dokończyło otrzymane zdanie na głos, np.: • Dzisiaj nauczyłem się, że… • Chciałbym się jeszcze dowiedzieć... • Dlaczego nie… • Co by było, gdyby…
30
CZASOPISMO N@UCZYCIEL
Obie książki dostępne w księgarniach oraz na:
www.zakamarki.pl
Wydawnictwa
reklama
Katarzyna Pająk
Nauka, która pozwala dotknąć świata Badania pokazują, że ponad 65% populacji to wzrokowcy - uczą się głównie przez oglądanie. Zmysł wzroku odgrywa niebagatelną rolę w dzisiejszej edukacji. W dobie kultury audiowizualnej młodzież chce raczej patrzeć i odkrywać niż robić notatki i przepisywać cytaty z podręczników. Skuteczność nauki metodami oglądowymi okazuje się być zaskakująca. Wszechobecna cyfryzacja stale i nieodwracalnie
nauczyciele możemy oczywiście udawać, że urzą-
zmienia nasze życie. Urządzenia mobilne towa-
dzenia mobilne nie istnieją. Lepiej jednak zastano-
rzyszą nam dziś przy wykonywaniu niemal każdej
wić się nad tym, jak wykorzystać ogromny potencjał
czynności. Internet umożliwia dostęp do informacji
nowych technologii w nauczaniu.
w sposób tak szybki i łatwy, jakiego nie było nigdy wcześniej. Możemy przez to czuć się uprzywilejowa-
Realizacja nowoczesnych strategii nauczania wyma-
ni - dzisiejsi uczniowie to pierwsze pokolenie, które
ga wykorzystania najnowszej generacji materiałów
może zobaczyć świat bez wychodzenia z domu i po-
multimedialnych, do których większość szkół ma
znać miejsca, o których mogli jedynie pomarzyć ich
niestety ograniczony dostęp. Sytuacja ta ulega jed-
rodzice.
nak znacznej poprawie. Od marca bieżącego roku polskie szkoły mają do dyspozycji nowe, zaawanso-
Postęp technologiczny to dziś ogromna szansa (ale
wane pod względem technologicznym rozwiązanie,
i zagrożenie) dla dzieci i młodzieży. Nauczyciel musi
jaką jest aplikacja Corinth.
więc wejść w nową rolę: cyfrowego tubylca - „znawcy” nowych technologii i przewodnika po multime-
Corinth to nowoczesna aplikacja obejmująca zbiór
dialnym świecie. Do tego konieczne jest zrozumie-
ponad tysiąca modeli dydaktycznych w 3D, uzupeł-
nie, że nauczanie XXI wieku, mając do dyspozycji
nionych o zdjęcia oraz bogate merytorycznie opisy
Internet, powinno przede wszystkim odwoływać
naukowe, dostosowane do poziomu i możliwości
się do wyobraźni i angażować wszystkie zmysły,
uczniów na wszystkich etapach edukacyjnych. Co-
a zwłaszcza wzrok.. Kluczem do skutecznej edukacji
rint posiada funkcję Rozszerzonej Rzeczywistości
jest bowiem nieustanne wzbudzanie zainteresowa-
- oznacza to, że nauczyciel ma możliwość wyświe-
nia i pobudzanie ciekawości u młodych ludzi, którzy
tlania modelu 3D w dowolnym miejscu: na biurku,
bardziej niż czytać mają ochotę oglądać. Trzeba
na tablicy interaktywnej, a nawet na ławce ucznia.
zatem pokazać im otaczający ich świat w sposób
Uczeń ma możliwość dotknięcia modelu, przybli-
bardziej zajmujący niż robi to Internet i telewizja.
żania go i oglądania pod dowolnym kątem. Corinth
Faktem jest, że ponad 60% uczniów posiada dziś
pozwala więc zobaczyć (i dotknąć!) wszystkiego,
smartfony i tablety z dostępem do Internetu. Jako
o czym jest mowa na lekcjach: szkieletu dinozaura,
32
CZASOPISMO N@UCZYCIEL
Narzędzia budowy komórki, a nawet ludzkiego serca. Dzięki
Corinth oferuje modele z zakresów tematycznych
współpracy z Microsoft, Corinth ma własną wtycz-
takich jak np. biologia zwierząt i roślin, biologia czło-
kę do pakietu MS Office, co np. pozwala „ożywiać”
wieka, geologia, chemia, geometria, fizyka i astronomia oraz paleontologia i kultura. To kompleksowa
Corinth oferuje modele z zakresów tematycznych takich jak np. biologia zwierząt i roślin, biologia człowieka, geologia, chemia, geometria, fizyka i astronomia oraz paleontologia i kultura.
pomoc na każdym przedmiocie lekcyjnym. Corint to rzeczywistość odwzorowana z niezwykłą dokładnością. W wielu szkołach na całym świecie aplikacja zamieniła dotychczasowe pomruki niezadowolenia uczniów na ich okrzyki zachwytu, jakie towarzyszą oglądaniu świata w tak niezwykłym przybliżeniu. Szansa na unowocześnioną edukację stoi dziś również przed uczniami polskich szkół. Warto o niej pomyśleć, zwłaszcza w dobie reform, jakie czeka nasz
nieruchome prezentacje w Power Point. Nagrody
system edukacji. Tego rodzaju pomoce naukowe
w konkursie Microsoft Partner in Education w 2013,
mogą być bowiem świetną alternatywą dla zwykłych
2014 i 2015 roku potwierdzają skuteczność Corinth
globusów i map, które już niedługo, po reformie, bę-
oraz docenienie tego niesamowitego narzędzia
dziemy kupować do nowo urządzanych pracowni
przez świat naukowy
biologicznych i chemicznych w podstawówkach.
CZASOPISMO N@UCZYCIEL
33
34
CZASOPISMO N@UCZYCIEL
CZASOPISMO N@UCZYCIEL
35
Agnieszka Mąka
Czy wiesz, w czym kryje się
sekret tworzenia stron WWW?
Obecnie każda firma korzysta z możliwości promowania swojej działalności online. Jednostki, instytucje i przedsiębiorstwa posiadają własne strony, na których reklamują oferowane produkty czy usługi. W placówkach oświatowych prowadzenie stron jest nie lada wyzwaniem dla nauczycieli, głównie tych, którzy nie posiadają zaawansowanej wiedzy informatycznej. Jednakże na rynku pojawia się coraz więcej perspektyw darmowego i nieskomplikowanego tworzenia stron WWW, głównie w oparciu o system CMS WordPress. Jest to bezpłatne oprogramowanie, który staje się
Szkolenie skierowane jest do osób, które
coraz bardziej cenionym systemem tworzenia stron
są zainteresowane tematyką tworzenia
internetowych. Atutem systemu jest łatwość w za-
stron internetowych i chcą dowiedzieć się,
rządzaniu nim i jego obsłudze oraz wiele wbudowa-
jak robić to w prosty i niezawodny sposób.
nych w niego wtyczek i szablonów, z pomocą któ-
Dzięki specjalnym modułom na platformie
rych można urozmaicić swoją stronę. Ważną zaletą
e-learningowej każdy zrozumie działanie
(dla niektórych najważniejszą) jest bezpieczeństwo
technik oraz narzędzi niezbędnych do pro-
systemu. CMS WordPress przystosowany jest do
wadzenia strony w systemie CMS WordPress.
zabezpieczenia danych, gdyż na bieżąco tworzone są kopie zapasowe udostępnianych materiałów. Warto zapoznać się z programem, aby w profesjonalny sposób prowadzić szkolne strony internetowe, gdyż wpłynie to na pozytywne kształtowanie wizerunku placówki oraz usprawni kontakt nauczycieli zarówno z uczniami, jak i z rodzicami. Ogólnopolskie Centrum Doskonalenia Nauczycieli z siedzibą w Krakowie wychodzi naprzeciw oczekiwaniom pracowników branży edukacyjnej, oferując szkolenia z zakresu tworzenia stron internetowych. W maju 2017 roku firma wprowadziła nową ofertą kursu e-learningowego CMS WordPress, który jest dostępny w dwóch wersjach – BASIC i PREMIUM. Biorąc pod uwagę specyfikę pracy klientów, w ofercie znajdują się kursy przeznaczone dla wszystkich chcących poszerzać swoje umiejętności.
36
CZASOPISMO N@UCZYCIEL
Dlaczego Centrum wprowadziło dwie wersje kursu? Oto odpowiedź jednego z pracowników: Zdecydowaliśmy się na wdrożenie dwóch wariantów: BASIC i PREMIUM, ponieważ chcemy dotrzeć do jak największej liczby odbiorców. Są osoby, które posiadają kompetencje informatyczne i potrafią samodzielnie wykonać pewne czynności bez opieki trenera. Są jednak osoby, które potrzebują wsparcia tutora już od samego początku, gdyż nie mają pojęcia jak poruszać się po programie CMS WordPress. W związku z tym, skupiliśmy się na dotarciu do dwóch rodzajów odbiorców, aby kurs był dla każdego z nich przydatny i ciekawy.
Narzędzia
Czym różni się wersja BASIC od PREMIUM?
stingowy. Jest to idealne rozwiązanie dla tych, któ-
Dla nauczyciela ważne jest, aby odpowiednio wy-
z samodzielnie wykonanych i sprawdzonych zadań.
brać jeden z oferowanych wariantów. Na początku warto odpowiedź na pytanie, czy chcemy realizować kurs samodzielnie, czy może będziemy potrzebować pomocy trenera. Należy również zwrócić uwagę na różnice między tymi dwiema opcjami, aby wiedzieć, czego oczekiwać od konkretnego kursu. Wersja BASIC przeznaczona jest dla osób, które znają podstawowe zasady funkcjonowania CMS WordPress oraz są w stanie samodzielnie uzyskać domenę, stworzyć bazę danych i nabyć pakiet ho-
rzy potrafią zainstalować i skonfigurować system oraz czerpią satysfakcję W trakcie tego kursu uczestnicy dowiedzą się, jakie są zasady tworzenia stron www: dodawania oraz edycji treści czy elementów graficznych i multimedialnych. Nauczą się korzystania z wybranych dodatków i wtyczek (plug-in) oraz udostępniania strony w ramach narzędzi Google, biorąc pod uwagę kwestie bezpieczeństwa utworzonej strony. Pakiet PREMIUM stworzono z myślą o osobach nieposiadających wiedzy z zakresu obsługi stron internetowych i takich, które potrzebują wspar-
CZASOPISMO N@UCZYCIEL
37
cia opiekuna przy rozwiązywaniu zadań oraz chcą
nej, dlatego warto zastanowić się nad realizacją kur-
otrzymać certyfikat jako potwierdzenie zdobytych
su. Jest to szansa rozwoju i osiągania sukcesów za-
kompetencji. Głównym atutem tego pakietu jest
wodowych, nie tylko dla obecnych nauczycieli, ale
opieka doświadczonego trenera, który pomoże roz-
także dla studentów kierunków pedagogicznych,
wiać wszelkie wątpliwości, które mogą pojawić się
którzy myślą o pracy w szkołach lub placówkach
podczas rozwiązywania zadań. Stały kontakt z tuto-
oświatowych.
rem usprawni pracę na platformie e-learningowej. Na stronie internetowej OCDN znajduje się formu-
Szczegółowe informacje o szkoleniach oferowanych
larz, dzięki któremu z łatwością można dokonać
przez OCDN znajdą Państwo na stronie interneto-
wyboru pomiędzy wersją BASIC lub PREMIUM. Two-
wej: www.ocdn.pl; lub na fanpage’u: www.facebo-
rzenie stron internetowych to umiejętność, która
ok.com/OCDNPL/
jest pożądana na rynku pracy w branży edukacyj-
38
CZASOPISMO N@UCZYCIEL
Narzędzia
Źródła: Okładka: shutterstock.com s. 7
mat. prasowe konferencji ,,IT Teachers’
Days 2017”
s. 8-9
designed by Katemangostar
– Freepik.com, mat. prasowe konferencji
,,Model nowoczesnej szkoły”
s. 10
mat. od Agnieszka Jastrzębska
s. 14-15 designed by Freepik.com, Angelika Pietras fot. własna s. 16-17 designed by Nensuria – Freepik.com s. 18-19 designed by Nensuria – Freepik.com s. 20-21 designed by Freepik.com s. 23
mat. prasowe OCDN
s. 25-26 mat. prasowe od Ewa Ostarek, Ewa Ostarek fot. własna s. 27
mat. prasowe od Martyna Słowik, Teatr Groteska
s. 28-30 mat. prasowe od Wydawnictwo
Zakamarki
s. 31
mat. prasowe Miejska Biblioteka
Publiczna w Katowicach
s. 32-33 designed by Freepik.com s. 34-35 mat. prasowe od Maciej Roth s. 36-37 designed by Nensuria – Freepik.com s. 38-40 mat. prasowe OCDN