BEZPŁATNY MAGAZYN DLA KOBIET W CIĄŻY.
www.magazynsupermama.pl WYDANIE SPECJALNE LATO 2017 ISSN 2300-5858
KONKURSY
Znajdź nas na facebooku
PODRÓŻOWANIE SAMOLOTEM W CIĄŻY WIOSNA LATO 2017
Czy to jest bezpieczne?
SZPITAL BEZ BÓLU
KILKA SŁÓW O ZNIECZULENIACH
ROLA OJCA
w czasie porodu
Czytaj gdzie chcesz
jak chcesz i kiedy chcesz
ZA DARMO
SPIS TREŚCI
4 Aktywność w ciąży Wskazówki dla ćwiczących mam 8 Nie panikuj! Instrukcja obsługi na pierwsze tygodnie ciąży 12 Podróżowanie samolotem w ciąży - czy to jest bezpieczne? 16 Bezpiecznie z brzuszkiem na basenie i plaży 22 Naturalna bomba witamin w ciąży czyli co jeść w sezonie 28 Zadbaj o swoją kobiecość i chroń krocze przed nacięciem 32 Rola ojca W czasie porodu 36 Jak naprawdę wygląda poród… W domu? 42 Szpital bez bólu Kilka słów o znieczuleniach 44 Objawy zbliżającego się porodu O czym warto wiedzieć wcześniej? 46 Poród w wodzie Na czym polega? 50 Problem: blizna po cesarskim cięciu Wskazówki eksperta 52 Połóg bez zaskoczenia Na co się przygotować? 56 Szacunek wobec kobiet w połogu Wsparcie po powrocie ze szpitala 60 Czym jest połóg? Najważniejsze zagadnienia 64 Pozwólmy ojcu być ojcem Jak zaangażować ojca w opiekę nad dzieckiem 70 Kąpiel i pielęgnacja skóry noworodka Zasady prawidłowej higieny 74 Alergia u niemowląt Pierwsze objawy choroby 78 Kolka u maluszka Duży problem małego człowieka 82 ABC chustowania dla mamy i taty 88 Spokojnie to tylko wyprawka dla dziecka! Szpitalny niezbędnik dla mamy i noworodka 94 SuperMama poleca Praktyczne zakupy
4
Ciąża / SUPERMAMA LATO 2017
Aktywność w ciąży
ĆWICZENIE W CZASIE CIĄŻY TO SPRAWDZONA METODA NA ZACHOWANIE DOBREGO ZDROWIA PRZYSZŁEJ MAMY, A TAKŻE NAJPROSTSZY SPOSÓB, BY ZADBAĆ O KONDYCJĘ NIENARODZONEJ JESZCZE POCIECHY. SERCE DZIECKA, KTÓREGO MAMA REGULARNIE ĆWICZY W CZASIE CIĄŻY, JEST MOCNIEJSZE I ZDROWSZE. PORÓD PRZEBIEGA SZYBCIEJ, A NOWORODKI UZYSKUJĄ WYŻSZĄ OCENĘ W SKALI APGAR.
Regularne ćwiczenia to także doskonała recepta na złe samopoczucie w czasie ciąży. Aktywność fizyczna nie tylko poprawia nastrój, ale również obniża poziom zmęczenia kobiet spodziewających się dziecka. Dzięki ćwiczeniom organizm jest lepiej dotleniony i ma więcej energii. Dlatego u ćwiczących przyszłych mam spada ryzyko depresji przed i poporodowej, która bardzo często powiązana jest z brakiem akceptacji dla własnego ciała oraz długotrwałym przemęczeniem. Aktywne kobiety mniej tyją w czasie ciąży, mają lepszą przemianę materii i dłużej są w stanie samodzielnie wykonywać codzienne czynności.Ruch doskonale wpływa na psychikę, podnosi pewność siebie, dzięki czemu podczas porodu kobiety lepiej współpracują z lekarzem i położną. Aktywności fizyczne zalecane w czasie prawidłowo prowadzonej ciąży to: spacery, nordic-walking, joga, pilates, aqua aerobik, pływanie, jazda na stacjonarnym rowerze, ćwiczenia mięśni Kegla.
Maciej Zdrodowski Magister rehabilitacji, MEDICOVER, www.medicover.pl
Kiedy jesteś w CIĄŻY
WSKAZÓWKI DLA ĆWICZĄCYCH MAM, KTÓRE SPRAWIĄ, ŻE ĆWICZENIA BĘDĄ PRZYJEMNE I BEZPIECZNE: Przed rozpoczęciem ćwiczeń należy skonsultować się ze swoim ginekologiem. Ważne jest, by przy okazji każdej kolejnej wizyty ponawiać pytanie o zgodę na ćwiczenia, gdyż nie zawsze ćwiczenia mogą być wskazane. Jeśli kobieta ćwiczyła przed ciążą, nie musi od razu robić przerw, może tylko zmniejszyć intensywność treningów. A jeśli była mało aktywna, to lepiej zacząć się gimnastykować dopiero od drugiego trymestru. Nie wolno się forsować. Należy odpoczywać zawsze wtedy, gdy nadejdzie zmęczenie. Bezwzględnie trzeba przerwać gimnastykę, jeśli poczuje się bóle w dole brzucha, duszności lub pojawi się krwawienie (nawet niewielkie). Warto skontaktować się wówczas z lekarzem. Należy unikać wstrząsów. Nawet niewielkie, ale regularne, grożą odklejeniem łożyska. Dlatego niewskazane są: jazda konna, narty, bieganie, gry zespołowe, sporty motorowe, czy nawet jazda na rolkach.
Jeśli ćwiczy się w domu, to ietrzozawsze w przew zinę nym pokoju i god e pół każd po jedzeniu. Na fizycznegodziny wysiłku ić co go należy zaś wyp płynajmniej szklankę y nu – najlepiej wod niegazowanej.
PRZYGOTOWANIE: Strój gimnastyczny powinien być luźny, wygodny, najlepiej z bawełny. Przed rozpoczęciem ćwiczeń trzeba zdjąć biżuterię oraz wszelkie przedmioty, które mogłyby przeszkadzać. Jeśli ćwiczy się w domu, to zawsze w przewietrzonym pokoju i godzinę po jedzeniu. Na każde pół godziny wysiłku fizycznego należy zaś wypić co najmniej szklankę płynu – najlepiej wody niegazowanej. Do pływania najlepiej wybrać basen ozonowany – bez chloru. Jeśli jednak kobieta ma tendencje do nawracających infekcji dróg moczowych, to lepiej na czas ciąży całkowicie zrezygnować z tego rodzaju aktywności.
5
6
Ciąża / SUPERMAMA LATO 2017
I TRYMESTR W I trymestrze preferowane są ćwiczenia krążeniowe, rozciągające kręgosłup, wzmacniające mięśnie ramion, rozluźniające i wyrabiające prawidłową postawę. Można spacerować, tańczyć, pływać. Wskazane są również ćwiczenia oddechowe – przeponowe,np. wdech nosem, wydech ustami. II TRYMESTR W II trymestrze można wykonywać więcej ćwiczeń rozciągających. Dodać można ćwiczenia wzmacniające mięśnie dna miednicy, np. Kegla, rozciągające mięśnie miednicy, np. przysiady, kucania, wzmacniające mięśnie ud, także sprężynujące oraz kolejne oddechowe, m.in. wdech z uwypukleniem brzucha, wydech z wciąganiem brzucha, pamiętając, by wydech był zawsze dwa razy dłuższy. Bóle w odcinku lędźwiowym może zniwelować „koci grzbiet”. Od piątego miesiąca ciąży nie są wskazane ćwiczenia wymagające leżenia płasko na plecach. Podczas takich ćwiczeń dużych rozmiarów macica może wywierać ucisk na naczynia krwionośne, upośledzając krążenie. Należy też uważać na przesadne prostowanie stóp – może ono powodować bolesne skurcze łydek. Dlatego podczas ćwiczeń stopy zginamy tak, żeby kierować palce w stronę twarzy.
W III trymestrze ciąży zalecane jest także zmniejszenie intensywności ćwiczeń. Należy skupić się głównie na ćwiczeniach
, kontrolowanego oddechu, prawidłowego parcia, rozluźniających relaksacyjnych oraz ćwiczeniach mięśni krocza.
III TRYMESTR W ostatnim trymestrze ciąży zalecane jest także zmniejszenie intensywności ćwiczeń – nawet jeśli kobieta czuje się bardzo dobrze. Lepiej w tym czasie postawić na spacerowanie i delikatne ćwiczenia rozciągające. Kiedy macica się znacznie powiększa, rośnie niebezpieczeństwo upadku. Ćwiczenia wymagające szybkich ruchów czy też dobrego zmysłu równowagi mogą więc być przed samym porodem bardzo niebezpieczne. Należy skupić się głównie na ćwiczeniach kontrolowanego oddechu, prawidłowego parcia, rozluźniających, relaksacyjnych oraz ćwiczeniach mięśni krocza.
8
Ciąża / SUPERMAMA LATO 2017
Nie panikuj!
Instrukcja obsługi na pierwsze tygodnie ciąży PRZYJMUJ KWAS FOLIOWY W DAWCE 0,4 MG DZIENNIE W CELU ZMNIEJSZENIA RYZYKA URODZENIA DZIECKA Z WADĄ CEWY NERWOWEJ. MOŻESZ GO KUPIĆ W APTECE BEZ RECEPTY. KWAS FOLIOWY W DAWCE ZALECANEJ PRZEZ MINISTRA ZDROWIA WARTO PRZYJMOWAĆ JUŻ NA 3 MIESIĄCE PRZED PLANOWANYM ZAJŚCIEM W CIĄŻĘ. JEŚLI NIE PRZYJMOWAŁAŚ GO PRZED CIĄŻĄ, ZACZNIJ JAK TYLKO DOWIESZ SIĘ, ŻE ZASZŁAŚ W CIĄŻĘ. MOŻESZ TAKŻE PRZYJMOWAĆ PREPARATY WITAMINOWE DLA KOBIET W CIĄŻY ZAWIERAJĄCE W SKŁADZIE KWAS FOLIOWY – ZAPYTAJ LEKARZA, KTÓRY PREPARAT JEST DLA CIEBIE WŁAŚCIWY.
DIETA W CIĄŻY Kiedy dbasz o siebie, troszczysz się również o zdrowie dziecka, dlatego dla bezpieczeństwa swojego i dziecka zrezygnuj z niektórych potraw i napojów: • serów pleśniowych, ponieważ mogą zawierać bakterie listeria, a także dojrzałych serów, jak brie, camembert, feta oraz niepasteryzowanego mleka i jego przetworów, takich jak oscypki; • surowych owoców morza, ryb, sushi i niesolonych śledzi – mogą być zakażone bakteriami i pasożytami; • surowego mięsa (zwłaszcza metki, tatara, salami), gdyż może zawierać pasożyty, np. larwy tasiemca, bakterie listeria i groźną dla rozwoju płodu toksoplazmę; • potraw, których składnikiem są surowe jajka, ze względu na możliwość zakażenia salmonellą lub gronkowcem. Nie jedz samodzielnie robionego majonezu, tiramisu, musów czekoladowych, jajek na miękko, ciastek z kremem, tortów, kogla-mogla; • napojów zawierających duże ilości kofeiny lub teiny – kawy naturalnej, czarnej herbaty, napojów energetyzujących czy coca coli. Kofeina i teina obkurczają naczynia krwionośne, w tym także w łożysku, mogą nasilać zgagę, częste oddawanie moczu i bezsenność a poprzez łożysko szkodliwie działają także na płód. Jeżeli nie możesz zrezygnować z kawy, ogranicz jej picie do jednej dziennie lub pij kawę bezkofeinową. Ogranicz czarną herbatę lub zamień ją na owocową, rooibos lub słabą zieloną.
Kiedy jesteś w CIĄŻY
Ulgę
Przynosi Postaraj się więcej spać – w pierwszych ty-
godniach ciąży wiele kobiet odczuwa ogólne zmęczenie. Zadbaj o umiarkowany ruch, taki jak spacery czy pływanie, dzięki czemu będziesz odprężona a twój organizm przygotowany do zmian i wzrostu wagi w ciąży. Jedz dla dwojga a nie za dwoje – zachowuj różnorodność produktów i wybieraj produkty zbożowe z pełnego przemiału, dużo warzyw i owoców, chude mięso i ryby. Pamiętaj o tym, że teraz jesteś w centrum uwagi i nie rezygnuj z pomocy innych.
9
10
Ciąża / SUPERMAMA LATO 2017
CZEGO UNIKAĆ W OKRESIE CIĄŻY? Zdecydowanie przeciwwskazane w ciąży jest: • palenie papierosów tradycyjnych i elektronicznych oraz przebywanie w towarzystwie palaczy; • picie jakichkolwiek ilości alkoholu, który jest toksyczny dla rozwijającego się dziecka, zaburza rozwój mózgu i wpływa na przyszłe funkcje intelektualne i psychoruchowe; • używanie innych substancji psychoaktywnych; • wykonywanie badań przy pomocy promieni Roentgena. Jeżeli takie badanie jest konieczne, poinformuj lekarza i osobę wykonującą badanie, że jesteś w ciąży. Nie jest również wskazane:
• przyjmowanie żadnych leków, nawet dostępnych bez recepty, bez konsultacji z lekarzem. Jeżeli boli cię głowa lub masz gorączkę, możesz zastosować paracetamol, dostępny jako preparaty o nazwie Panadol, Apap, Codipar, Efferalgan. Używaj preparatów, których jedynym składnikiem jest paracetamol i nie przekraczaj dawki do 2 g (4 tabletki po 500 g) na dobę; • odchudzanie się – powstające wtedy toksyny mogą uszkodzić płód; • znaczne zwiększanie wagi ciała – ogranicz słodycze, śmietanę, chipsy, tłuste potrawy; • uprawianie sportów wysiłkowych, zwłaszcza przy nadciśnieniu, cukrzycy lub ciąży bliźniaczej oraz spor-
Mamo pamiętaj, że wszystko co teraz robisz dla siebie i swojego ciała ma bezpośredni wpływ na twoje maleństw o.
Dlatego bądź rozważna na każdym kroku.
tów o podwyższonym ryzyku upadku. Dlatego nie jest zalecana jazda konna, na nartach, rolkach, na rowerze czy bieganie długodystansowe.
Jak sobie radzić
z nudnościami? noś przy sobie drobne przekąski np. suszone owoce, migdały, orzechy;
przyprawiaj potrawy i napoje odrobiną świeżego imbiru;
gdy czujesz zbliżające się nudności, usiądź, pochyl się do przodu tak, by głowa spoczywała między kolanami i w tej pozycji odczekaj kilka chwil; jeżeli wymiotujesz, pij w niewielkich porcjach dużo płynów, aby uniknąć odwodnienia; stosuj dietę lekkostrawną; jeżeli dolegliwości są nasilone i powodują utratę wagi – spytaj lekarza o właściwe leki, ale nigdy nie przyjmuj ich bez zaleceń lekarskich. Przy uporczywych wymiotach lekarz może skierować cię do szpitala.
Zgłoś się
do lekarza, gdy: zaczynasz plamić lub krwawić – aby otrzymać pilnie pomoc należy zgłosić się bezpośrednio na izbę przyjęć szpitala ginekologiczno-położniczego lub szpitala z oddziałem ginekologiczno-położniczym; odczuwasz ból w podbrzuszu; często oddajesz mocz i odczuwasz przy tym pieczenie lub ból; masz silne wymioty; masz wysoką gorączkę lub biegunkę z krwią i śluzem.
DOLEGLIWOŚCI W OKRESIE CIĄŻY 1. W pierwszych tygodniach ciąży pojawiają się nudności i wymioty, ustępując stopniowo około 13-14 tygodnia ciąży. 2. Zmienia się struktura twoich piersi i dlatego stają się napięte i wrażliwe na dotyk. Mogą być wyczuwalne małe zgrubienia. Noś większy biustonosz, polecany dla kobiet w ciąży. 3. Niektóre zapachy mogą powodować mdłości – unikaj miejsc, w których spodziewasz się takich zapachów, jak farba do włosów, smażone potrawy czy dym papierosowy. 4. Będziesz częściej oddawać mocz – na początku ciąży ze względu na intensywniejszą pracę nerek, potem z powodu naciskania powiększającej się macicy na pęcherz. 5. Czujesz, że jest ci ciepło – temperatura twojego ciała może podnieść się powyżej 37°C. 6. Zaobserwujesz na twarzy i innych miejscach, np. na brzuchu, ciemne przebarwienia. Ich intensywność może nasilać się w miarę rozwoju ciąży, ale znikną niedługo po porodzie. 7. Na skórze brzucha i ud mogą pojawić się rozstępy. O skórę możesz dbać używając przeznaczonych na okres ciąży kremów. 8. Przy nadwrażliwości i krwawieniu dziąseł stosuj miękką szczoteczkę i specjalne pasty do wrażliwych dziąseł lub płyny do płukania jamy ustnej. 9. Jeśli dokucza ci zgaga, jedz 5-6 mniejszych posiłków, neutralizuj kwas żołądkowy pijąc zimne mleko i jogurt. Nie jedz przed snem. Możesz stosować preparaty bez recepty, np. Rennie.
10. Skurcze mięśni, najczęściej łydek, są skutkiem zmian w składzie jonowym krwi w ciąży. Postaraj się urozmaicić dietę, bo możesz mieć za mało magnezu, witaminy B, potasu i wapnia. A kiedy skurcz mocno boli, stań na podłodze uginając nogi w kolanach, a podeszwy stóp mocno przyciśnij do podłogi. Twój lekarz może też zalecić preparaty, które uzupełnią brakujące mikroelementy. 11. Gdy dokucza ci ból pleców, unikaj długiego stania i siedzenia. Sprawdź, czy zmiana pozycji w czasie snu – np. dodatkowa poduszka lub zmiana twardości materaca zmniejszy dolegliwości. Zaprzyjaźnij się z butami na niskich obcasach, a jeśli musisz coś podnieść, ugnij wpierw kolana. I spaceruj, bo siedzenie sprzyja bólom pleców. 12. Jeśli pojawia się zaparcie, stosuj dietę z dużą zawartością błonnika – pieczywo z mąki z pełnego przemiału, kasze, świeże warzywa i owoce. Pij więcej płynów i jedz regularnie posiłki. Pomocne są także suszone śliwki. Niektórym kobietom pomaga przyjmowanie 1 łyżki oleju jadalnego lub oliwy z oliwek na noc – pamiętaj jednak, że olej i oliwa to dodatkowe kalorie.
j: Pamiętago sta-
ługie e Unikaj d nia, któr e z d e i s i nia bólom ple sprzyjają worę możli a i m W . ców spaceruj. ści dużo
W JAKICH SYTUACJACH ZGŁOSIĆ SIĘ DO LEKARZA? Są sytuacje, w których niezwłocznie należy skontaktować się z ginekologiem lub jechać do szpitala. Każdy szpital ginekologiczno-położniczy lub szpital posiadający taki oddział udzieli porady lub przyjmie ciężarną w określonych sytuacjach, także bez skierowania.
W II i III trymestrze mogą wystąpić dodatkowe niepokojące objawy. Zgłoś się do szpitala jeśli: zauważyłaś zmianę ruchów płodu – są zbyt intensywne lub zbyt słabe. pojawił się nagły i silny obrzęk rąk, twarzy i powiek, wzrost ciśnienia tętniczego powyżej 140/90
mmHg lub nagłe i znaczne przybranie na wadze, zwłaszcza jeśli towarzyszy im silny ból głowy czy zaburzenia widzenia. Może to wskazywać na stan przedrzucawkowy, który wymaga pilnej pomocy lekarskiej.
11
12
Ciąża / SUPERMAMA LATO 2017
Podróżowanie samolotem w ciąży – czy to jest bezpieczne?
Kiedy jesteś
W CIĄŻY
GDY ZBLIŻA SIĘ SEZON WAKACYJNY, NA INTERNETOWYCH FORACH DLA PRZYSZŁYCH MAM AŻ HUCZY. WZAJEMNIE OSTRZEGAJĄ SIĘ PRZED NIEBEZPIECZEŃSTWEM ZWIĄZANYM Z KĄPIELAMI W BASENACH CZY JEZIORACH, JAK RÓWNIEŻ TYMI SŁONECZNYMI. NIEZMIENNIE JEDNAK NAJWIĘCEJ KONTROWERSJI WZBUDZA PLANOWANY LOT. I TUTAJ POJAWIAJĄ SIĘ NA PRZYKŁAD OPOWIEŚCI O KOBIETACH Z WIDOCZNYM JUŻ BRZUSZKIEM, KTÓRE NIE ZOSTAŁY WPUSZCZONE NA POKŁAD SAMOLOTU. JAK TAKIE SYTUACJE MAJĄ SIĘ DO DONIESIEŃ MEDIALNYCH O KOLEJNYCH NARODZINACH NA POKŁADZIE SAMOLOTU? JAK TO Z TYM JEST – CZY LATANIE W CIĄŻY SAMOLOTEM RZECZYWIŚCIE JEST NIEBEZPIECZNE? Z CAŁĄ STANOWCZOŚCIĄ USPOKAJAMY: PRZYSZŁE MAMY MOGĄ WYBRAĆ TEN ŚRODEK TRANSPORTU, ALE MUSZĄ WZIĄĆ POD UWAGĘ PEWNE OGRANICZENIA. OTO KILKA SŁÓW O NICH I O PRZYGOTOWANIACH DO TAKIEJ PODRÓŻY.
13
14
Ciąża / SUPERMAMA LATO 2017 DOZWOLONE, ALE… Wielu lekarzy ginekologów zaleca, aby w pierwszych trzech miesiącach ciąży raczej powstrzymać się od lotów samolotami. Jest to podyktowane dużymi zmianami ciśnienia zarówno podczas startu, jak i lądowania. Mogą one bowiem wpłynąć niekorzystnie na dopiero kształtujące się organy wewnętrzne małego człowieka, a w najgorszym wypadku nawet doprowadzić do poronienia. Ryzyko jest tym większe, że nie da się przewidzieć ani reakcji organizmu, ani tym bardziej przebiegu samego lotu. Urządzenia kontrolne znajdujące się na lotnisku także wykorzystują promieniowanie, którego wpływ nie jest do końca wskazany na tym etapie ciąży. Pod uwagę należy wziąć nie tylko decyzję lekarza, ale przede wszystkim ogólne samopoczucie przyszłej mamy. Lot może doprowadzić do zaostrzenia nudności i wymiotów, warto więc dobrze zaplanować taką podróż i w miarę możliwości wybrać najbardziej dogodny termin. DOBRY MOMENT Najbezpieczniej dla dziecka będzie wówczas, gdy lot przypadnie pomiędzy 18. a 24. tygodniem ciąży. Wówczas większość narządów maleństwa jest już wystarczająco wykształcona i zmiany ciśnienia nie będą dla niego takim zagrożeniem, jak na wcześniejszym etapie. Na podróż samolotem nie może być ani za wcześnie, ani za późno. Planując taką podróż warto zapoznać się z regulaminem linii lotniczej, aby uniknąć późniejszych rozczarowań i niepotrzebnego stresu. Większość linii maksymalną granicę ma ustaloną na 34. tydzień ciąży. Po tym czasie przyszła mama – zgodnie z krążącymi po forach opowieściami – może nie zostać wpuszczona na pokład, mimo że będzie posiadaczką biletu. Jest to oczywiście związane z zapewnieniem bezpieczeństwa zarówno kobiety, jak i jej nienarodzonego jeszcze dziecka. Ryzyko przedwczesnego porodu w tak zaawansowanej ciąży jest bardzo duże. Samopoczuciu, ale również zdrowiu mamy i dziecka nie sprzyja także długa podróż w pozycji siedzącej, z podkurczonymi nogami. W konsekwencji może to doprowadzić do problemów z krążeniem a nawet zasłabnięcie. Mocniej odczuwane będą także bóle pleców czy dyskomfort związany z opuchniętymi nogami. PRZYGOTOWANIA W przypadku kobiet w ciąży każda podróż samolotem musi być poprzedzona wizytą u lekarza prowadzącego. W trakcie takiej konsultacji specjalista może dokładnie ocenić stan pacjentki i pomoże wybrać najbezpieczniejszy – z punktu widzenia mamy i dziec-
Pamiętaj! Jakie dokumenty zabrać na pokład? • kartę ciąży; • grupę krwi; • ostatnie wyniki badań; • zaświadczenie lekarskie. Na pokładzie samolotu • usiądź przy przejściu, aby swobodnie korzystać z toalety w razie potrzeby; • pasy zapnij tak, aby przebiegały pod brzuchem – możesz poprosić stewardesę o pomoc; • często spaceruj, rozprostowuj nogi a siedząc poruszaj nimi (stopami rób okrężne ruchy), aby zapobiegać kłopotom z krążeniem; • pij dużo wody niegazowanej. Kiedy unikać podróży samolotem? • zaburzenia układu krążenia; • wcześniejsze poronienie; • ciąża wysokiego ryzyka; • ciąża mnoga; • ostatni miesiąc ciąży.
ka – moment na lot. Może się również zdarzyć i tak, że lekarz jednak odradzi nam tak ekstremalny środek transportu. Konsultacja lekarska wymagana jest też po to, aby lekarz wystawił specjalne zaświadczenie o braku przeciwwskazań do latania samolotem. Zawiera ono informację o aktualnym tygodniu ciąży i przypuszczalny termin porodu. Warto wcześniej się zorientować, czy konkretne linie lotnicze nie mają swojego wzoru takiego zaświadczenia. Wybierając zagranicznego przewoźnika zadbajmy o to, by formularz był również w języku angielskim. Warto sprawdzić, gdzie w miejscu docelowym znajduje się szpital położniczy. Jeśli wybieramy się do kraju obcojęzycznego, bez znajomości tego języka, należy mieć przy sobie zapisane najważniejsze zwroty: „jestem w ciąży”, „potrzebuję pomocy”. W oddziale Narodowego Funduszu Zdrowia można otrzymać informacje i niezbędne dokumenty, aby w razie komplikacji bezpłatnie skorzystać z usług lokalnej służby zdrowia za granicą.
Niezależnie od trymestru ciąży, lot nie powinien trwać dłużej niż trzy godziny w jedną stronę. Jeśli planowana podróż jest dłuższa lub z przesiadkami, należy uwzględnić przerwę na nocleg.
15
16
Ciąża / SUPERMAMA LATO 2017
BEZPIECZNIE Z BRZUSZKIEM
na basenie i plaży
Kiedy jesteś
W CIĄŻY KOBIETA BĘDĄC W STANIE BŁOGOSŁAWIONYM POWINNA DBAĆ O SIEBIE PODWÓJNIE. ZE ZDWOJONĄ SIŁĄ MUSI TAKŻE UWAŻAĆ PODCZAS WYDAWAĆ BY SIĘ MOGŁO ZUPEŁNIE RUTYNOWYCH, ZWYKŁYCH ZAJĘĆ, KTÓRE POZA ETAPEM CIĄŻY NIE SĄ W ŻADNYM STOPNIU PROBLEMATYCZNE. WIELE WĄTPLIWOŚCI RODZI SIĘ ZWŁASZCZA W SEZONIE LETNIM, KIEDY POJAWIAJĄ SIĘ MOŻLIWOŚCI POPLAŻOWANIA, POOPALANIA NAD ZALEWEM CZY PÓJŚCIA NA BASEN. CO WOLNO PRZYSZŁEJ MAMIE A Z CZEGO LEPIEJ, ABY ZREZYGNOWAŁA W TROSCE O SWEGO SZKRABA?
17
18
Ciąża / SUPERMAMA LATO 2017
TRENING PRZED FINAŁEM Wiele pań w okresie cudownych dziewięciu miesięcy rozwoju swej latorośli odpuszcza sobie pewne formy rozrywki, dotychczasowe nawyki oraz przyzwyczajenia, tłumacząc to przezornością. Na tak zwany „wszelki wypadek” kobiety ciężarne bardzo często wykluczają z trybu życia uczęszczanie na basen. Argumentem, jaki nierzadko pada z ust oczekujących na poród, jest obawa przed infekcjami albo urazami. Niby mówi się, że przezorny zawsze ubezpieczony, ale akurat w kwestii oddawania się wodnej rekreacji to popularne powiedzenie nie sprawdza się. Przyszłe rodzicielki, jak również i rosnące pod ich sercem brzdące, czują się w basenie jak ryba w wodzie. Dlaczego? Otóż basen jest miejscem, w którym kobieta może się zwyczajnie zrelaksować, gdzie odpoczywa całe jej ciało, odciążone zostają nadwyrężone mięśnie oraz mocno zmęczony kręgosłup. Co więcej, nawet krótkotrwałe ale za to często powtarzane sesje pływania pozwalają na poprawę przepływu krwi w naczyniach krwionośnych. Znika nieprzyjemne uczucie ciężkich nóg, wydaje się, że ciało jest dużo lżejsze, a mimo wszystko mięśnie zmuszone są do pracy, lecz bez nadmiernego wysiłku. Nie fatygujemy także stawów. Jak potwierdzają ginekolodzy, kobiety pływające w ciąży około trzech razy w tygodniu mają dużo sprawniejszy i mniej bolesny poród. Ma na to wpływ przede wszystkim fakt, iż u pań ze smukłą i wytrenowaną sylwetką szyjka macicy ulega szybszemu rozwarciu. Łagodniejszy jest także okres połogu a świeżo upieczona rodzicielka prędzej wraca do dobrej kondycji.
wskazywane przez instruktora są celowo dobierane tak, aby aqua sport pozwalał na trening mięśni dna miednicy. Zaleca się, aby w pierwszych miesiącach ciąży kobieta pływała żabką. Im bardziej zaawansowany jest etap ciąży, tym lepszym wariantem będzie pływanie na plecach. Z czasem, gdy brzuszek jest już znacznie większy można zwyczajnie poleżeć w wodzie, co też łagodzi napięcia i redukuje stres oraz relaksuje. Basen sprzyja również nauce prawidłowego oddychania, co podczas naturalnego porodu będzie niesamowicie przydatną umiejętnością. KU PRZESTRODZE Nie wszystkim paniom wskazane jest jednak wodne szaleństwo – czy to na basenie, czy w rzece, morzu bądź jeziorze, czy nawet w domowej wannie. Nie jest to dobre w przypadku wystąpienia problemów rozwojowych płodu, kłopotów z nerkami, infekcji, zaawansowanej niedokrwistości, cukrzycy, nadciśnieniu, krwawieniach, ciąży wysokiego ryzyka. Ponadto ginekolodzy ostrzegają przyszłe mamy również przed czerpaniem relaksu z kąpieli w jacuzzi. Jest to dość ryzykowne ze względu na obecność bakterii. Ogólnie, aby mieć pewność, że aktywność w wodzie jest dla nas, warto bezpośrednio przed rozpoczęciem systematycznych zajęć na basenie czy nawet przed letnim wypadem nad zalew wykonać badanie wymazu z pochwy na posiew. Wynik testu pokaże, czy nie pojawiła się jakaś infekcja. Warto pamiętać, że wielokrotnie
Zaleca się, aby w pierwszych miesiącach ciąży kobieta pływała żabką. Im bardziej zaawansowany jest etap ciąży, tym lepszym wariantem będzie pływanie na plecach.
AQUA SPORT DLA MAM Ze względu na szereg pozytywów wynikających z kontaktu przyszłej mamy z wodą, w ofercie basenów coraz częstsze są zajęcia aqua przeznaczone dla kobiet ciężarnych. Oczywiście są one realizowane pod okiem wprawionego instruktora, który ma doświadczenie w tego rodzaju aktywnościach i z zachowaniem pełnej troski o całkowite bezpieczeństwo uczestniczek ćwiczeń. Trening bazuje na pieczołowicie dobranych pozycjach oraz odpowiednim tempie – zróżnicowanym na tyle, aby z jednej strony nie doszło do żadnych problemów z płodem a kobiety nie odczuwały dyskomfortu lub nie przemęczały się, zaś z drugiej, żeby nie było nudno. Co więcej, ćwiczenia
rozwijające się zakażenie jest bezobjawowe. By spać spokojnie, że nie nabawimy się podczas wodnej rekreacji żadnych problemów zdrowotnych, dobrze jest zabezpieczyć się tamponem. Aplikacja tamponu to gwarancja dodatkowej ochrony. Tuż po zakończeniu sesji na basenie czy po powrocie z plaży należy go usunąć. W celach ochronnych warto także zaopatrzyć się w ręcznik nie tylko do otarcia ciała, ale też drugi do siadania na nim. W celach profilaktycznych zaleca się również korzystanie ze specjalnych specyfików kosmetyczno-higienicznych, które zapewniają odbudowę flory bakteryjnej pochwy.
19
20
Ciąża / SUPERMAMA LATO 2017 NIE NA CZEKOLADKĘ Więcej wolnego czasu dla siebie, wypad rodzinny do letniego kurortu, rozgrzane piaski i wysokie temperatury aż kuszą, by wyłożyć się w stroju kąpielowym i zaznać nieco promieni słonecznych. Opalanie w ciąży to kwestia, którą należy traktować indywidualnie – u każdej kobiety jest inaczej. W związku z tym niezbędne jest poprzedzenie sesji na słońcu wizytą u swego lekarza. Popytajmy, czy są jakieś przeciwwskazania, jak długo możemy odsłaniać brzuszek i czy w ogóle jest to dopuszczalne. Opalanie niesie ze sobą sporo plusów, takich jak chociażby pobudzenie endorfin, a więc hormonów szczęścia, jakie przyczyniają się do poprawy naszego samopoczucia. Ponadto, pod wpływem ultrafioletu wytwarza się w organizmie witamina D. Niestety słońce w ciąży to także szereg minusów. Długotrwałe plażowanie może doprowadzić do powstania zmian barwnikowych. Skóra staje się także bardziej wrażliwa, pełna przebarwień, rozszerzają się naczynia krwionośne, tworzą nieestetyczne pajączki. „Smażenie się” w upał jest groźne też dla bobasa. Niekiedy przez za wysoką temperaturę dochodzi do różnych komplikacji. A zatem do opalania w okresie stanu błogosławionego trzeba podejść z rozwagą i umiarem. Zrezygnujmy z mocnej, czekoladowej opalenizny, zainwestujmy w solidny krem z filtrem UV, wybierając minimum SPF 30 a najlepiej SPF 50 bądź SPF 50+.
Weź sobie do serca Dla ciężarnych, które przed promieniami słonecznymi nie chcą uciekać i decydują się na opalanie mamy kilka wskazówek:
• Po pierwsze, nie wychodź na słońce w godzinach najbardziej intensywnego grzania, czyli od 11 do 15;
• Po drugie, dużo pij. Nie dopuść do odwodnienia organizmu i ciągle uzupełniaj braki wody;
• Po trzecie, dbaj o skórę. Nigdy nie rezygnuj z porządnego balsa-
mu z filtrem. Nawet spędzając wakacje w egzotycznych tropikach nie jest wskazane opalanie się topless. W ciąży piersi są bardzo wrażliwe, a zatem rośnie ryzyko poparzenia.
• Dużo kontrowersji rodzi od lat solarium, więc dla świętego spo-
koju przez chociażby tych dziewięć miesięcy nie wybieraj się na zabiegi sztucznego opalania. Złotym środkiem dla tych, które nie wyobrażają sobie lata bez seksownej opalenizny, ale i troszczą się o swego maluszka są samoopalacze oraz bronzery.
21
22
Ciąża / SUPERMAMA LATO 2017
Kiedy jesteś
W CIĄŻY
Naturalna bomba witamin w ciąży czyli co jeść w sezonie
JEDNYM Z PIERWSZYCH NAWYKÓW PRZYSZŁYCH MAM PO DOWIEDZENIU SIĘ, ŻE SPODZIEWAJĄ SIĘ MALUSZKA JEST WIZYTA W APTECE CELEM ZAKUPU ROZMAITYCH ŚRODKÓW FARMACEUTYCZNYCH MAJĄCYCH POPRAWIAĆ KONDYCJĘ ZDROWOTNĄ I UMOŻLIWIAĆ DZIECKU WŁAŚCIWY ROZWÓJ. OCZYWIŚCIE ZESTAWY WITAMIN ORAZ KOMPLEKSY MINERAŁÓW DOSTĘPNE W KAPSUŁKACH ZAWIERAJĄ CENNE DLA CIĘŻARNEJ SKŁADNIKI, TAKIE JAK ŻELAZO, JOD, WITAMINA C, MAGNEZ, WAPŃ, KWAS FOLIOWY I WIELE INNYCH. PYTANIE TYLKO – PO CO FASZEROWAĆ SIĘ, JAKBY NIE BYŁO CHEMICZNYMI WYROBAMI, SKORO MOŻNA POSTAWIĆ NA ZUPEŁNIE NATURALNĄ BOMBĘ WITAMIN W POSTACI SEZONOWYCH OWOCÓW I WARZYW?
23
24
Ciąża / SUPERMAMA LATO 2017
MALINY Spożywanie malin jest jak najbardziej wskazane, bowiem ten rodzaj owoców posiada ogromne ilości witaminy C. Wbrew pozorom jest jej w nich więcej niż nawet w cytrusach. Poprzez systematyczne dostarczanie organizmowi ciężarnej witaminy C, możliwe jest ułatwienie przyswajania żelaza, będącego z kolei swego rodzaju barierą ochronną niedopuszczającą do powstania anemii. Warto wybierać maliny także w celach profilaktycznych – aby zapobiegać zaparciom, z którymi w trakcie ciąży panie mają z reguły duże problemy. Wszystko za sprawą drobniutkich pesteczek w nich zawartych, które pozytywnie wpływają na pracę układu pokarmowego. Pełne pektyn pobudzają trawienie. Ponadto maliny podnoszą odporność. Są lepsze nawet niż apteczne preparaty. Posiadają mnóstwo kwasu salicylowego oraz askorbinowego. BORÓWKI Dla pań w ciąży czarne jagody są pomocne w uelastycznieniu ścian naczyń krwionośnych. Mają spore ilości antocyjanów, które działają uszczelniająco. W ten sposób można uniknąć problemów z nadciśnieniem, spuchniętymi nogami, obrzękami, żylakami. Ponadto borówki są pełne garbników, jakie zabezpieczają organizm przed problemami z układem pokarmowym. Są także zdrowym sposobem na leczenie biegunek.
metabolizm, likwiduje kłopoty trawienne, redukuje toksyny oraz zmniejsza gazy i wzdęcia WIŚNIE Soczyste, niekiedy słodkie, nierzadko kwaśne. IdealDOBRZE nie nadają się do deserów, jako letnie przekąWIEDZIEĆ ski i główne składniki Wiśnie pozwalaj wakacyjnych wypiezasnąć, likwidują ą spokojnie ków. Poza świetnym bó we po wzmożonymle mięśniosmakiem wyróżniają zapobiegają infekc treningu, się także wieloma właryjnym, działają prjom bakteściwościami zdrowotze palnie oraz zmniej ciwzanymi dla kobiet w ciąży. szają obrzęki. Pozwalają spokojnie zasnąć, likwidują bóle mięśniowe po wzmożonym treningu, zapobiegają infekcjom bakteryjnym, działają przeciwzapalnie oraz zmniejszają obrzęki. Ze względu na dużą zawartość rutyny w ich składzie, są pomocne w walce z żylakami. Warto jednak pamiętać, aby nie zajadać się wiśniami bezpośrednio przed obiadem, zwłaszcza gdy na posiłek główny serwowane jest mięso. Te owoce hamują proces trawienia białka.
Kobiety w ciąży powinny skrupulatnie dobierać artykuły spożywcze, zaopatrując się wyłącznie w sprawdzonych miejscach dystrybu cji.
TRUSKAWKI Przyszłe mamy, którym grozi stan anemiczny, powinny spożywać spore porcje truskawek. Mają w sobie żelazo, jakie chroni przed niedokrwistością. Ponadto dużo w tych owocach witaminy C, potasu, magnezu, beta-karotenu. Wykazują działanie oczyszczające a to dlatego, że są moczopędne. Tym samym spodziewająca się maluszka DOBRZE nie będzie narażona Ć IE WIEDZ na zapalenie pęcheek rza. Truskawki są aw sk tru je rc Spore po dziazłotym środkiem na zm ni ga or ą aj cz oczysz ki ię dz , kłopoty gastryczne. ie dn łając moczopę za ą aj Znajdująca się w nich eg bi czemu zapo . za er ch bromelina przyspiesza pę om paleni
CZEREŚNIE Jedzone w nadmiarze powodują nieprzyjemne wzdęcia, są także mocno kaloryczne, ale dla przyszłych rodzicielek są wskazane ponieważ mają sporo potasu. Oczyszczają organizm i usprawniają pracę nerek. Mają w sobie żelazo, wapń oraz jod. Co ciekawe, tego ostatniego składnika jest w nich więcej niż nawet w słynących z jodowego bogactwa rybach. CZARNE PORZECZKI Poprawiają odporność. Są idealnym naturalnym środkiem na zgagę. Mają wiele witaminy C. Przyspieszają i ułatwiają wchłanianie żelaza. Są źródłem błonnika, nie dopuszczają do powstania kłopotów z wypróżnianiem. Umożliwiają oczyszczanie organizmu, stanowiąc produkt moczopędny.
25
26
Ciąża / SUPERMAMA LATO 2017
AGREST Problemy z zaparciami zlikwiduje agrest, który posiada kwasy organiczne znakomicie regulujące działanie przewodu pokarmowego. Poprawia także przemianę materii, usuwa resztki pokarmowe z jelit. Włączając ten sezonowy owoc do codziennej diety ciężarnych, można uniknąć anemii. Są bogatym źródłem witaminy z grupy B oraz magnezu. JABŁKA Znakomicie wpływają na poprawę trawienia. Są przeciwutleniaczem oraz naturalnym błonnikiem. Zwiększają tempo metabolizmu oraz redukują zaparcia. Ze względu na znaczne ilości potasu, doskonale normują zawartość wody w organizmie. Jedząc zaledwie jedno jabłko dziennie, da się pozbyć opuchlizny nóg. POMIDORY Są bogate w witaminę B oraz C. Świetnie wpływają na układ nerwowy, zatem łagodzą stres. Są pełne minerałów takich jak fosfor oraz magnez. Słyną jako kopalnia potasu. Zmniejszają ciśnienie krwi a także nie dopuszczają do powstawania obrzęków. Dzięki pomidorom świetnie pracuje układ krążenia. Są niskokaloryczne, zatem stanowią rewelacyjną zakąskę dla pań, które nie chcą za dużo przytyć. Mają pełno witaminy PP, przyspieszają metabolizm cukru, stąd zaleca się je podczas cukrzycy ciążowej. Chronią przed działaniem wolnych rodników dzięki likopenie, jaki je skutecznie niszczy. SZPINAK To warzywo ma w sobie żelazo, które jest łatwo przyswajalne przez organizm przyszłej mamy. Ma też spore ilości beta-karotenu, witaminy C oraz kwasu foliowego. Wyjątkowo smakowity jest w sałatkach, zwłaszcza młode listki jadane na surowo, łączone z naturalnym jogurtem czy śmietaną. NOWALIJKI Pierwsze sezonowe warzywa w diecie kobiety w ciąży to kwestia sporna, która rodzi wiele kontrowersji. Jedni są zdania, że przecież nie ma nic zdrowszego niż naturalne produkty spożywcze będące źródłem witamin, z drugiej ostrzega się przed nowalijkami faszerowanymi ogromnymi ilościami szkodliwych nawozów. W zbiorach z upraw nawożonych chemicznie niestety zamiast bogactwa cennych witamin i minerałów występuje mnóstwo azotanów. Przeważnie są one zawarte w młodych rzodkiewkach, sałacie, marchwi, czyli wszystkim tym, co wydawać by się mogło, że jest samym zdrowiem dostarczanym maluszkowi w naturalnej postaci. Nie ma co jednak generalizować, że wszystkie nowalijki to od razu jedzeniowa tablica Mendelejewa. Jak najbardziej warto wzbogacić dietę w ekologiczne warzywa lub zainwestować we własne przydomowe uprawy.
27
28
Ciąża / SUPERMAMA LATO 2017
Kiedy jesteś
W CIĄŻY
Zadbaj o swoją kobiecość i chroń krocze przed nacięciem PRZYSZŁE MAMY MOGĄ ZROBIĆ WIELE, ŻEBY DOBRZE PRZYGOTOWAĆ SIĘ DO PORODU. POŁOŻNA, MARTYNA MĄCZKA, AMBASADORKA KAMPANII POŁOŻNA NA MEDAL, RADZI, ŻE POZA ŚWIADOMYM WYBOREM OSOBY PROWADZĄCEJ CIĄŻĘ ALBO WYBOREM MIEJSCA PORODU KOBIETY MOGĄ RÓWNIEŻ ZADBAĆ O SWOJĄ KOBIECOŚĆ ZMNIEJSZAJĄC RYZYKO NACIĘCIA KROCZA DO MINIMUM. LICZBY NIE KŁAMIĄ. W POLSCE CO DRUGA KOBIETA MA NACINANE KROCZE W TRAKCIE PORODU. tekst: Martyna Mączka, zwyciężczyni 2. edycji konkursu Położna na Medal
29
30
Ciąża / SUPERMAMA LATO 2017 W praktyce dość często zdarzają się sytuacje, w których przyszłe matki nie wiedzą dokładnie jakie skutki może mieć nacięcie krocza. Tym bardziej, cenna jest wiedza, że pęknięcie krocza jest korzystniejsze z medycznego punktu widzenia dla organizmu niż nacięcie. Dlaczego? Bo mięśnie krocza pękają w miejscu najsłabszym, najmniej ukrwionym, natomiast nacięcie krocza może powodować dodatkowe jego pękniecie, większą utratę krwi po porodzie, ale także spowolnienie procesu gojenia się ran. Do negatywnych skutków nacięcia trzeba również zaliczyć zwiększone ryzyko infekcji i osłabienie mięśni dna miednicy. Nacięcie krocza może również opóźnić wznowienie współżycia po porodzie i mieć niekorzystny wpływ na jakość życia seksualnego. Pierwszym, najprostszym krokiem jest znalezienie ośrodka do porodu w którym odsetek nacięć krocza jest niski. Możemy też zdecydować się na poród w domu. Jeżeli z jakiegoś powodu zdecydujemy się na szpital w którym odsetek nacięć jest wysoki, warto porozumieć się z personelem i poprosić o ochronę krocza podczas porodu. Przydatna w poszukiwaniu szpitala będzie strona www.gdzierodzic.info prowadzona przez Fundację Rodzić Po Ludzku. Na stronie podane są szczegółowe statystyki wielu placówek. Kolejnym, ważnym krokiem związanym z miejscem porodu jest zdobycie informacji z placówki jakie są szanse na urodzenie dziecka w dowolnie wybranej pozycji. W sytuacji ochrony krocza powinniśmy pamiętać o unikaniu pozycji leżącej i półleżącej na łóżku. Po wybraniu miejsca w którym zostaną uszanowane życzenia przyszłej mamy, trzeba skupić się na odpo-
wiednim przygotowaniu własnego organizmu. Jest szereg prostych czynności, które pomagają we wzmocnieniu krocza i w polepszeniu jego elastyczności. Po pierwsze, nie możemy zapomnieć o systematycznym nawilżaniu. Stosując odpowiednie preparaty – olej z wiesiołka, olej ze słodkich migdałów, olej z pestek arbuza – krocze i okolice powinny być natłuszczane po każdej kąpieli. Druga fundamentalna kwestia to masaże, w efekcie których krocze będzie bardziej elastyczne i podatne na rozciąganie. Trzecia rzecz to regularne ćwiczenia. Ćwiczenia mięśni dna miednicy można wykonywać w sposób standardowy lub przy pomocy waginalnego balonika. Balonik stopniowo przygotowuje krocze do obwodu główki płodu. I co bardzo istotne, pozwala też na naukę świadomego rozluźniania mięśni krocza. Wszystkie wyżej wymienione czynności wykonujemy na około trzy tygodnie przed planowanym terminem porodu. Przyszłe mamy powinny jednak pamiętać, że warunkiem do ich przeprowadzenia jest brak stanów zapalnych dróg rodnych. Warto również wiedzieć, że plan porodu jest dokumentem, który pozwala na uwzględnienie tych preferencji. Każdy poród, który przebiega w zgodzie z naturą, w pozycji wertykalnej stwarza możliwość ochrony krocza. Swoim podopiecznym często powtarzam, że w przypadku porodu, podobnie jak w każdej dziedzinie życia, systematyczny wysiłek i wzięcie spraw we własne ręce owocuje sukcesem i szansą na poród bez zbędnych interwencji medycznych.
Coto jest? Położna na Medal to prowadzona od 2014 roku kampania społeczno-edukacyjna zwracająca uwagę na kwestie związane z koniecznością podnoszenia standardów i jakości opieki okołoporodowej w Polsce poprzez edukację i promocję dobrych praktyk. Istotną kwestią kampanii jest również podnoszenie świadomości społecznej na temat roli położnych w opiece okołoporodowej. Jednym z kluczowych elementów kampanii jest konkurs na najlepszą położną w Polsce. Zgłoszenia do tegorocznej, trzeciej edycji konkursu przyjmowane są od 1 kwietnia do 31 lipca 2016 r. Głosy na nominowane położne można oddawać od 1 kwietnia do 31 grudnia 2016 roku. Nominacje i głosy odbywają się na stronie www.poloznanamedal2016.pl Patronat honorowy nad kampanią i konkursem objęła Naczelna Rada Pielęgniarek i Położnych. Patronat merytoryczny sprawują: Polskie Towarzystwo Położnych, Fundacja Rodzić po Ludzku oraz Stowarzyszenie Dobrze Urodzeni. Mecenasem kampanii jest marka Alantan Plus.
Czy wiecie, że istnieje sprawdzony produkt medyczny, który ułatwi Wam poród?
32
Porรณd / SUPERMAMA LATO 2017
ROLA OJCA W CZASIE PORODU
OJCOWIE MOGĄ UCZESTNICZYĆ W PORODACH SWOICH DZIECI (WSPÓŁCZEŚNIE WSZYSTKIE SZPITALE POŁOŻNICZE DOPUSZCZAJĄ TAKĄ OPCJĘ), A PRZEBYWANIE PRZYSZŁYCH OJCÓW Z RODZĄCYMI NA SALI PORODOWEJ DAJE DUŻO KORZYŚCI. MĘŻCZYŹNI KONCENTRUJĄ SIĘ NA NIESIENIU KONKRETNEJ POMOCY SWOIM ŻONOM/PARTNERKOM. RODZĄCE CZUJĄ SIĘ BEZPIECZNIEJ, A ICH SAMOPOCZUCIE, W TYM WYMAGAJĄCYM WYSIŁKU MOMENCIE, JEST LEPSZE. PORÓD PRZEŻYWANY JEST WÓWCZAS BARDZIEJ JAKO WYDARZENIE RODZINNE. Mgr Ilona Kawalec, położna Fundacji Mamacare www.fundacjamamacare.pl
Kiedy jesteś
W CIĄŻY
Na czas przypadającego porodu najlepiej wziąć urlop, po porodzie świeżo upieczony tata ma prawo do urlopu ojcowskiego oraz dwóch dni urlopu okolicznościowego. Daje to możliwość zaangażowania i aktywnego uczestniczenia w tym ważnym momencie. Przeważnie kobiety chcą uczestnictwa męża przy porodzie dziecka. Powinna być to jednak zawsze wspólna decyzja partnerów. Nie należy się obawiać złego traktowania przez personel szpitala. Przeważnie przyszli ojcowie traktowani są życzliwie, położne nawet same podsuwają sposoby, jak mąż może ulżyć cierpiącej żonie. Czasem jednak mogą pojawić się sytuacje, w których mężczyzna będzie proszony o opuszczenie sali porodowej. ZADANIA TATY, GDY ROZPOCZNIE SIĘ PORÓD • znajomość zawartości torby do porodu i wiedza, gdzie są schowane najważniejsze dokumenty żony (karta ciąży, potwierdzenie ubezpieczenia, wyniki badań), • przygotowanie samochodu, by był gotowy i sprawny – tak by sprawnie i bezpiecznie dotrzeć na porodówkę, • ogólnie rzecz ujmując, zadaniem partnera na sali porodowej jest wspieranie rodzącej i dbanie o jej potrzeby. Mąż może masować bolące okolice pleców, podawać wodę do picia, pomagać przy zmienianiu pozycji, • mężczyzna przy porodzie jest łącznikiem między rodzącą a personelem sali porodowej; gdy zachodzi taka konieczność idzie porozmawiać z położnymi, daje znać o potrzebach żony, • obserwowanie wraz z żoną nasilania się akcji skurczowej, liczenie odstępów czasowych między skurczami, • masowanie okolic kości krzyżowej żony – ulga w bólu, • pomaganie w przyjmowaniu najwygodniejszych pozycji dla rodzącej, • kontrolowanie odpowiedniego toru oddychania rodzącej, • dbanie o odpoczynek rodzącej w przerwach między skurczami, przecięcie pępowiny noworodka.
33
34
Poród / SUPERMAMA LATO 2017 O CZYM NALEŻY PAMIĘTAĆ Nie wszystkie widoki z sali porodowej nadają się dla mężczyzn. Lepiej, gdy mężczyzna mówiąc wprost nie zagląda między nogi partnerki. Widok może być szokujący i często ciężko wymazać go z pamięci. Personel wcześniej ostrzega, na co zwracać uwagę by nie popełnić gafy lub nie zachować się nieodpowiednio. OBECNOŚĆ OJCA DZIECKA NA SALI CIĘĆ CESARSKICH Nie wszystkie szpitale położnicze wyrażają zgodę na obecność ojców na sali cięć cesarskich. Wszystko zależy od zwyczajów panujących w danej placówce. Za-
sady panujące na bloku operacyjnym dążą do ograniczenia ryzyka zakażenia operowanych osób, dlatego nie zawsze dodatkowa osoba może tam wejść. Jeśli w szpitalu wyrażą zgodę na obecność ojca dziecka przy cesarskim cięciu musi on umyć dokładnie ręce i przebrać się w odzież ochronną. Najczęściej mężczyzna przebywa wtedy przy głowie kobiety, może rozmawiać z żoną/partnerką (znieczulenie przewodowe stosowane w większości przypadków cięć cesarskich zapewnia zachowanie świadomości), razem oglądają swoje nowo narodzone dziecko. Dla niektórych osób widok operacji może okazać się drastyczny.
Ojcowie, którzy towarzyszyli swoim żonom przy poprzednich porodach, powinni pamiętać także o tym, że każdy poród przebiega
inaczej i może się różnić od poprzedniego.
Dlaczego kobiety w ciąży i mamy karmiące piersią wybierają bieliznę Carriwell?
Dowiedz się więcej na: www.facebook.com/CarriwellPolska
www.instagram.com/prawdziwemamycarriwell
Bielizna dostępna w dobrych sklepach dziecięcych oraz w sieci sklepów
wwww.carriwell.pl
36
Poród / SUPERMAMA LATO 2017
Kiedy jesteś
W CIĄŻY
Jak naprawdę wygląda poród… w domu? JEDNA KOBIETA URODZIŁA SIEDZĄC NA SEDESIE. ŚMIAŁYŚMY SIĘ, ŻE BYŁA TYPEM PERFEKCYJNEJ PANI DOMU, WIĘC I MIEJSCE DO RODZENIA WYBRAŁA TAKIE, ŻEBY NIC NIE ZABRUDZIĆ. WYWIAD Z ELIZĄ LEONIUK, POŁOŻNĄ ZE SZPITALA ŚW. ZOFII W WARSZAWIE, KTÓRA ASYSTUJE PRZY PORODACH DOMOWYCH I SAMA URODZIŁA DWÓJKĘ DZIECI W DOMU. Rozmawia: Kama Wieczorek Mamazone.pl
DLACZEGO ZDECYDOWAŁAŚ SIĘ RODZIĆ W DOMU? Nie widziałam żadnego powodu, dla którego nie miałabym rodzić w domu. Ciąża to przecież nie choroba. Poza tym jestem niezależna i mam zaufanie do swojego ciała. Znana propagatorka porodów naturalnych, autorka wielu publikacji na ten temat, antropolożka Sheila Kitzniger, porównała kiedyś poród w szpitalu do lotu samolotem. Wchodzisz i zdajesz się na pilota. To on ma doprowadzić cię do celu. Natomiast rodzenie w domu jest jak pływanie łódką. Sama jesteś sobie sterem, żeglarzem i okrętem. Masz team pomocniczy, no ale to ty prowadzisz. Zrozumiałam, że chcę rodzić w domu, kiedy na studiach pokazano nam dwa filmy o porodach. Jeden z porodu w domu i zaraz potem drugi o porodzie w szpitalu. Różnica była ogromna na niekorzyść porodu szpitalnego. CO POWINNAM ZROBIĆ, JEŚLI TEŻ CHCIAŁABYM RODZIĆ W DOMU? Przede wszystkim musisz być zdrową kobietą, w zdrowej, fizjologicznej ciąży. Dobrym pomysłem jest, by twoją ciążę prowadziła od początku położna. Po to, żeby mogła wszystko śledzić i miała pewność, że możesz urodzić w domu. W Polsce położna ma prawo prowadzić sama fizjologiczną ciążę.
CZY MAM DODATKOWO CHODZIĆ DO GINEKOLOGA? Zgodnie z zaleceniami Ministra Zdrowia, jeśli twoją ciążę prowadzi położna, powinnaś pójść do ginekologa trzy razy. Zwykle jednak kobiety chodzą częściej po to, by mieć skierowania na bezpłatne badania. POŁOŻNA NIE MOŻE ICH WYSTAWIĆ? Może wystawić skierowania na cały pakiet badań, które są zalecane pacjentkom w fizjologicznej ciąży, a więc np. badania krwi i USG. Tyle, że za te, zlecone przez położną, pacjentka musi sama zapłacić. JAK MAM PRZYGOTOWAĆ SIĘ DO PORODÓW DOMU? Najpierw musisz jeszcze przejść tzw. kwalifikację do porodu domowego - mniej więcej w 36. tygodniu ciąży. Przeprowadza ją położna prowadząca i dwie położne, z których jedna przyjedzie do pomocy w końcowej fazie porodu, a druga - w sytuacji, kiedy tej pierwszej coś wypadnie np. dyżur w szpitalu lub inny poród domowy. Dobrze, żebyś mogła poznać wszystkie trzy. GDZIE ODBYWA SIĘ TA KWALIFIKACJA? U ciebie w domu. To sytuacja optymalna. Ważne, żebyśmy wcześniej mogły zobaczyć miejsce, w którym odbędzie się poród i sprawdzić dojazd.
37
38
Poród / SUPERMAMA LATO 2017
CO OCENIACIE PODCZAS TAKIEJ KWALIFIKACJI? Przeprowadzamy badanie, oceniamy to, co działo się podczas ciąży. Bierzemy pod uwagę także czynniki psycho-społeczne. Na przykład jeśli napięcie między ciężarną a partnerem jest tak duże, że mogłoby negatywnie wpłynąć na przebieg porodu, odradzamy rodzenie w domu. Na tyle na ile to możliwe chcemy mieć pewność, że poród domowy w tym konkretnym przypadku będzie bezpieczny. CO POWINNAM PRZYGOTOWAĆ DO PORODU W DOMU? Folię malarską, ręczniki, prześcieradła i paczkę podkładów foliowanych od spodu. TO WSZYSTKO? No właśnie. Wszyscy są zaskoczeni, że tak niewiele potrzeba. Oczywiście musisz też mieć spakowaną torbę porodową na wypadek, gdybyś jednak musiała jechać do szpitala. Powinnaś też wcześniej ustalić, kto cię tam zawiezie - to może być partner, koleżanka, znajomy. POWINNAM JAKOŚ SZCZEGÓLNIE DOKŁADNIE POSPRZĄTAĆ MIESZKANIE PRZED PORODEM? Nie, wystarczy tak, jak zwykle. Na pewno nie trzeba go sterylizować. Oczywiście część kobiet i tak pod koniec ciąży robi generalne porządki. Mają tzw. syndrom wicia gniazda - czują potrzebę urządzania, przestawiania mebli, prania firanek itp. Dla niektórych kobiet sprzątanie i krzątanie się jest też sposobem radzenia sobie ze skurczami w początkowej fazie porodu. ROZUMIEM, ŻE KIEDY POCZUJĘ PIERWSZE SKURCZE, DZWONIĘ DO POŁOŻNEJ... Tak. I ona ocenia, czy powinna już przyjechać. Naprawdę przez telefon często można się zorientować, na jakim etapie porodu jest kobieta. To słychać w jej głosie. Oczywiście, jeśli kobiecie zależy, żeby położna przyjechała od razu, to przyjedzie. ROZUMIEM, ŻE CZEKAJĄC NA NIĄ POWINNAM PRZYGOTOWAĆ JAKIŚ KĄCIK PORODOWY? Niekoniecznie. Ja przed pierwszym porodem zafoliowałam łóżko i kawałek podłogi. Na łóżko położyłam stare prześcieradła. Ale to nie jest konieczne. Czasem wystarczy rozłożyć podkład tuż przed kulminacyjnym momentem porodu. Bo przecież nie wiadomo, gdzie urodzimy. Ja zawsze ląduję przy łóżku. Ale towarzyszyłam kobiecie, która urodziła na tarasie swojego domu. Było lato i ona kucając, podtrzymywana przez męża, rodziła. Mieszkała na posesji, która miała 17 tys. metrów kwadratowych. Wkoło jej posiadłości były pola i łąki, do najbliższych sąsiadów daleko, więc mogła bez skrepowania rodzić na zewnątrz. Była też kobieta, która urodziła siedząc na sedesie. Śmiałyśmy się, że była typem perfekcyjnej pani domu, więc i miejsce do rodzenia wybrała takie, żeby nic nie zabrudzić.
CZY W DOMU NIE BĘDZIE NAM BRAKOWAĆ JAKIEGOŚ SPRZĘTU? NA PRZYKŁAD KRZESŁA PORODOWEGO? Krzesło przywozi ze sobą położna. Przyjeżdża z dwoma walizkami - można je nazwać „kompaktową salą porodową”. W nich jest cały sprzęt do porodu m.in. potrzebne narzędzia, gaziki, serwety, sprzęt do resuscytacji noworodka i zestaw do szycia krocza. Wprawdzie podczas porodu domowego rzadziej nacina się krocze niż w szpitalu, no ale jednak czasem trzeba to zrobić. NIE POTRZEBA JAKIEGOŚ SPECJALNEGO MIEJSCA DO TEGO ZABIEGU? Położna przyjmująca porody domowe jest w stanie naciąć krocze niemal w każdym miejscu i każdej pozycji. Nie potrzebujemy też do tego lamp świecących prosto w krocze. Możemy przyjąć poród niemal w każdych warunkach, więc kobieta może sobie wybrać, gdzie chce rodzić. Jest u siebie. To ważne, bo nie wszystkie kobiety są w stanie poczuć się swobodnie w obcej przestrzeni. Ja na przykład przez wiele lat nie byłam w stanie usiąść na sedesie nigdzie poza własną toaletą. A pamiętaj, że odczucia towarzyszące rodzeniu dziecka przypominają trochę te towarzyszące oddawaniu stolca. Naturalną reakcją rodzącej jest więc chęć siedzenia na sedesie. W domu mogłam sobie na to pozwolić. W szpitalu byłoby to dla mnie trudne. Rodząc w domu, możesz też jeść. JEDZENIE W CZASIE PORODU NIE JEST NIEBEZPIECZNE? Nie. Pod warunkiem, że wszystko przebiega dobrze. Zresztą w niektórych szpitalach podczas porodów niskiego ryzyka, też można jeść lekkostrawne posiłki. ALE W NIEKTÓRYCH JEST CAŁKOWITY ZAKAZ Tak. Ze względu na to, że w razie podania znieczulenia ogólnego, które jest stosowane w bardzo rzadkich przypadkach podczas cesarskiego cięcia, kobieta mogłaby się zachłysnąć treścią żołądkową. CO WOLNO JEŚĆ W CZASIE PORODU? JEŚLI MIAŁABYM NA PRZYKŁAD OCHOTĘ NA SCHABOWEGO Z FRYTKAMI TO MOGĘ? Teoretycznie tak, ale mało prawdopodobne byś miała na niego ochotę. Kobiety intuicyjnie wybierają lekkostrawne posiłki. A CO TY JADŁAŚ? W czasie pierwszego porodu - tarte jabłko. W czasie drugiego - pierożki. Można też popijać tzw. zupkę mocy. To wzmacniający wywar z warzyw, który pomaga dojść do siebie tuż po urodzeniu dziecka. Ale można go pić jeszcze w trakcie porodu.
JAK GO PRZYGOTOWAĆ? Wrzucasz do wody dużo warzyw. Mogą być wszystkie poza kapustą czyli np. pietruszka, por, ziemniaki, marchewka i koniecznie buraki. Bez buraków nie ma zupki mocy. To powinno się pyrkać przez co najmniej 6 godzin. Potem wyrzucasz warzywa i zostaje wywar do picia. Możesz go doprawić imbirem, czosnkiem lub sosem sojowym Jeśli jesteś bardzo zmęczona, jest ci zimno, a nie chcesz jeść, bo np. wymiotujesz, to ten wywar doda ci energii. Przygotowanie zupki trochę trwa, więc zwykle od razu po przyjeździe do porodu zachęcamy partnera do gotowania. A ON NIE POWINIEN BYĆ PRZY RODZĄCEJ? CZY PRZY PORODACH DOMOWYCH JEGO UCZESTNICTWO NIE JEST OBOWIĄZKOWE? Nie jest. Nie podoba mi się ta presja, że teraz trzeba koniecznie rodzić razem. Myślę, że babskie poro-
dy mają zupełnie inną jakość. Wiele kobiet blokuje się przy mężczyznach. Poza tym nie wszyscy mężczyźni potrafią uczestniczyć w porodzie. Jedni są zbyt troskliwi, inni z kolei - bierni. A TWÓJ MĄŻ BYŁ PRZY PORODZIE? Był w domu, ale pierwszy poród prawie w całości przespał. To był czas, kiedy miał dyżury nocne. Pamiętam, że kiedy w nocy nasiliły się skurcze, to cały czas coś do mnie mówił. Powiedziałam, że przez to jeszcze bardziej mnie boli, więc może spokojnie pójść spać. Koniec końców on spał w łóżku, obok którego ja rodziłam. Obudził się po czterech godzinach, gdy byłam w drugiej fazie porodu. Ja go zupełnie nie potrzebowałam ani jego dotyku, ani słowa, ani masażu. Byłam jak kot, który chce się zaszyć w ciemnej dziurze. Nawet moja położna przez większość czasu była w drugim pokoju. Tylko od czasu do czasu przychodziła, słuchała tętna i sprawdzała, czy wszystko jest w porządku. Podczas drugiego porodu Michał też występował głównie w roli kelnera donoszącego kawy i herbaty. ŁATWIEJ SIĘ RODZI, BĘDĄC POŁOŻNĄ? Nie mam porównania (śmiech). Na pewno miałam ten luksus, że od dawna znałam położne, z którymi rodziłam. Były moimi koleżankami. Jedna nawet swego czasu wprowadzała mnie na salę porodową. Widziałam jak pracuje i wiedziałam, że jestem w najlepszych rękach. Ale do swoich doświadczeń zawodowych świadomie odwołałam się tylko raz. To było w drugiej fazie, kiedy marzyłam, żeby już było po wszystkim. Wtedy usłyszałam „nie przyj” i ostatkiem sił się do tego zastosowałam. Tylko dlatego, że pamiętałam, jak to wygląda z drugiej strony. Wiedziałam, że parcie w takiej sytuacji może doprowadzić do większych obrażeń krocza. Poza tym w ogóle nie funkcjonowałam jako położna. Czułam się jak łódka, targana falami przez morze. JAK NA TE SZALEŃSTWA ZAREAGOWALI SĄSIEDZI? UPRZEDZIŁAŚ ICH? Nie, ale ja cicho rodzę. ALE PRZED PIERWSZYM PORODEM TEGO NIE WIEDZIAŁAŚ? No fakt. Jakoś zupełnie o tym nie pomyślałam. Na szczęście obyło się bez problemów. Teraz myślę, że
39
40
Poród / SUPERMAMA LATO 2017 warto uprzedzić sąsiadów. Słyszałam o tym, że kiedyś w czasie porodu domowego, wkroczyła policja, wezwana przez sąsiadów. Położna musiała się tłumaczyć, wylegitymować, pokazać swoje prawo wykonywania zawodu, a w tym czasie kobieta sama rodziła. Na dodatek policjanci wezwali pogotowie. Więc potem trzeba było tłumaczyć tym panom z karetki „nie, dziękujemy, poradzimy sobie”. Bardzo stresująca sytuacja. Dlatego spodobał mi się pomysł pewnej pary - mieszkańców wysokiego bloku, w którym każdy dźwięk strasznie się niósł. Powrzucali do każdej skrzynki zawiadomienie: „jesteśmy sąsiadami spod numeru.., zamierzamy rodzić w domu, przepraszamy za ewentualne niedogodności i hałasy.” Kiedy urodził się synek, powiesili na klamkach miłe drobiazgi i zdjęcia noworodka. Potem znaleźli na wycieraczce małe prezenty. NIE BAŁAŚ SIĘ RODZIĆ W DOMU? Nie. Wszyscy mnie o to pytają. A ja odpowiadam „Czego?” Zwykle słyszę: „że COŚ się stanie”. Co? Tego już nie potrafią powiedzieć.
JAK DŁUGO PO ZAKOŃCZENIU PORODU POŁOŻNA ZOSTAJE Z KOBIETĄ? Zwykle 3-4 godziny. Jeśli wszystko poszło dobrze - łożysko urodziło się w całości, noworodek został przystawiony do piersi, kobieta została uruchomiona czyli wstała, noworodek jest aktywny, do krocza nie mamy żadnych zastrzeżeń, ogólny stan kobiety jest dobry - położna może ją zostawić. Wcześniej musi jeszcze skończyć wypełniać wszystkie dokumenty m.in. te dotyczące przebiegu porodu, wystawić zaświadczenie o urodzeniu dziecka, wypełnić książeczkę zdrowia i kartę uodpornienia. Wróci jeszcze w tej samej dobie, by sprawdzić stan kobiety i dziecka. Obejrzy i zważy noworodka, zbada piersi kobiety, jej krocze i zobaczy odchody połogowe. Trzeci raz przyjedzie po 72 godzinach od porodu po to, by pobrać od dziecka kilka kropel krwi na badania przesiewowe w kierunku fenyloketonurii, mukowiscydozy i hipotyreozy. Krew pobierana jest na specjalną bibułkę, którą potem wysyłamy do laboratorium. Oczywiście jeśli zachodzi taka potrzeba, odwiedzamy kobietę wcześniej, przed upływem trzeciej doby od porodu.
Decydując się na poród w domu najlepiej wcześniej wybrać pediatrę i poradzić się go jak rozwiązać kwestię szczepień. NA PRZYKŁAD SPADKU TĘTNA U DZIECKA Takich sytuacji, kiedy nagle spada dziecku tętno jest bardzo niewiele. I zwykle dochodzi do nich po interwencjach medycznych np. podaniu znieczulenia zewnątrzoponowego. Albo przy silnym, kierowanym parciu. W niektórych szpitalach wciąż przecież można jeszcze usłyszeć „nabierz powietrza! Poprzyj, poprzyj…” W rezultacie masz 3 parcia na jednym skurczu. To może być dla dziecka zbyt intensywne. W fizjologicznym, nie przyspieszanym sztucznie, porodzie nagły spadek tętna zdarza się niezwykle rzadko. Jeśli już do niego dochodzi, to zwykle jest tego jakaś przyczyna, którą da się zauważyć wcześniej. Dlatego właśnie położne co 15 minut słuchają tętna. Przed skurczem, w trakcie jego trwania i po skurczu. Używają do tego tzw. detektora tętna płodu. Jeśli coś nas niepokoi, jedziemy do szpitala. JAK CZĘSTO DO TEGO DOCHODZI? Mniej więcej 2-3 proc. porodów domowych kończy się w szpitalu. Z tego część to sytuacje, w których wystąpiły jakieś nieprawidłowości w czasie rodzenia łożyska. NO WŁAŚNIE, A CO SIĘ DZIEJE Z ŁOŻYSKIEM PO URODZENIU DZIECKA W DOMU? Najczęściej, jeśli rodzice nie mają nic przeciwko temu, położna oddaje je do utylizacji jako tzw. odpad medyczny. To zadanie jest częścią tzw. opieki poporodowej. Jeśli zachodzi potrzeba szyje też krocze.
DZIECKO POWINIEN JESZCZE OBEJRZEĆ PEDIATRA? Tak. Pierwsze badanie powinno odbyć się nie później niż 24 godziny po porodzie. Czasem kobietom udaje się zamówić wizytę domową lekarza z przychodni i wtedy jest ona bezpłatna. CZY PODCZAS TAKIEJ WIZYTY LEKARZ MOŻE ZASZCZEPIĆ DZIECKO? Nie. Trzeba pójść z dzieckiem do przychodni. W przypadku szczepienia przeciw gruźlicy, mogą nas odesłać do szpitala. Dlatego najlepiej wcześniej wybrać pediatrę i poradzić się go jak rozwiązać kwestię szczepień. ILE KOSZTUJE PORÓD DOMOWY? W Warszawie około 2 500 zł. Ta kwota obejmuje wizytę przed porodem, przyjęcie porodu, dwie wizyty po porodzie i pobranie badań przesiewowych. My wystawiamy rachunek i zawsze zachęcamy kobiety, żeby wysłały go do NFZ i domagały się zwrotu pieniędzy. Przecież zgodnie z prawem kobiecie przysługuje bezpłatna opieka także wtedy, kiedy rodzi w domu. W Standardzie Opieki Okołoporodowej jest zapis o porodzie pozaszpitalnym. Ubezpieczona kobieta co miesiąc płaci więc składki także na ten cel. Nie powinna więc opłacać dodatkowo swojego porodu, tylko dlatego, że odbył się poza szpitalem. W ostatnich latach postrzeganie porodów domowych, także przez środowisko medyczne, zmieniło się na lepsze więc liczę, że w końcu i ta, finansowa kwestia, zostanie uregulowana.
Mamy... ...dla Was wszystko Akcesoria dla mamy Tekstylia niemowlęce Zabezpieczenia
Akcesoria do karmienia Meble dziecięce
Książki i poradniki
Artykuły pielęgnacyjne
Leżaczki Wózki
Huśtawki
Zabawki
Foteliki samochodowe
1600 sklepów
36
w krajach
jest częścią
Adresy naszych sklepów znajdziesz na
www.toysrus.pl
42
Poród / SUPERMAMA LATO 2017
Kiedy jesteś w CIĄŻY
Szpital bez bólu,
czyli kilka słów o znieczuleniach SPECJALISTA ANESTEZJOLOGII I INTENSYWNEJ TERAPII TO LEKARZ, KTÓREGO ZAKRES KOMPETENCJI WYNIKAJĄCY Z POSIADANEGO WYSZKOLENIA, OBEJMUJE PROWADZENIE RÓŻNEGO RODZAJU ZNIECZULEŃ U PACJENTÓW PODDAWANYCH WSZELKIM OPERACJOM, ROZPOZNAWANIE I LECZENIE STANÓW BEZPOŚREDNIEGO ZAGROŻENIA ŻYCIA, W TYM PROWADZENIE CZYNNOŚCI RESUSCYTACYJNYCH ORAZ DIAGNOZOWANIE I LECZENIE BÓLU OSTREGO I PRZEWLEKŁEGO.
Współcz esn gia oferu a anestezjoloje szerok ą gamę znieczul eń podd awanyc procedu h rom inw azyjnym w zakre sie różn ych dzie dzin chi rurgii.
Mylą się zatem te osoby, które postrzegają anestezjologów wyłącznie jako fachowców od tzw. narkozy, gdyż lekarze ci stanowią również trzon każdego oddziału intensywnej terapii, gdzie przebywają najciężej chorzy pacjenci oraz tacy, którzy przeszli niedawno skomplikowaną operację i wymagają ścisłego nadzoru i wyjątkowej opieki a także osoby, które uległy ciężkiemu wypadkowi, zatruciu, oparzeniu i życiu ich zagraża niebezpieczeństwo. Nie bez przyczyny zatem słyszy się czasem, jak inni specjaliści mówią o anestezjologach – „komandosi” medycyny. Większość pacjentów spotka jednak na swej drodze anestezjologa jako lekarza, który zapewni bezbolesne przeprowadzenie procedury operacyjnej lub diagnostycznej w szpitalu czy ambulatorium, a nawet na sali porodowej. KWALIFIKACJA ANESTEZJOLOGICZNA Każdy pacjent, który poddany będzie operacji lub zabiegowi w znieczuleniu, przechodzi kwalifikację anestezjologiczną, w zakres której wchodzi wywiad i badanie lekarskie, analiza wyników badań dodatkowych i zleconych konsultacji specjalistów z innych dziedzin medycyny – jeśli takowe były konieczne. Anestezjolog wnikliwie studiuje historię chorób towarzyszących pacjentowi, pyta o poprzednie operacje i znieczulenia jeśli miały miejsce. Zbiera informacje dotyczące uczuleń i alergii, nałogów, uzależnień a wszystko po to, by uzyskać jak najpełniejszą wiedzę o stanie zdrowia pacjenta, zmniejszyć w ten sposób ryzyko ewentualnych powikłań podczas stosowania znieczulenia i zapewnić najwyższe możliwe bezpieczeństwo oraz komfort pacjentowi. Na koniec rozmowy omawiana jest i wyjaśniana pacjentowi technika i metoda wybranego znieczulenia, na które pacjent musi wyrazić świadomą zgodę.
lek. Krzysztof Torentz Specjalista Anestezjolog ŚLĄSKIE CENTRUM GINEKOLOGII PLASTYCZNEJ I ESTETYCZNEJ SIMINPLUS, www.siminplus.pl
REKLAMA
RODZAJE ZNIECZULEŃ Specyficzna procedura chirurgiczna wymaga odpowiedniego postępowania anestezjologicznego, które dobierane jest według wskazań medycznych rekomendacji i doświadczeń własnych zespołu operacyjnego. Wybór taki uwzględnia oczywiście stan zdrowia pacjenta, jego wiek, budowę ciała a także do pewnego stopnia jego osobiste preferencje. Zatem można skorzystać ze znieczuleń ogólnych o różnym stopniu złożoności i te stosowane są najczęściej do przeprowadzenia długotrwałych i skomplikowanych operacji np. w dziedzinie kardiochirurgii, torakochirurgii, chirurgii onkologicznej, a także w szeroko pojętej chirurgii ogólnej. Znieczulenia regionalne, czyli takie, które swym zasięgiem obejmują wybraną partię ciała, np. kończynę czy jej fragment, z powodzeniem stosowane są np. w ortopedii, chirurgii ogólnej i naczyń. Szczególnie często stosowane są tzw. blokady centralne w postaci znieczulenia podpajęczynówkowego i zewnątrzoponowego – mówiąc językiem potocznym – znieczulenia „do kręgosłupa” lub inaczej „od pasa w dół”. Ten rodzaj znieczuleń bardzo chętnie stosowany jest w operacjach ortopedycznych w zakresie kończyn dolnych, w chirurgii w zakresie dolnego piętra jamy brzusznej, w urologii, chirurgii naczyń kończyn dolnych a także do operacji ginekologicznych i w położnictwie do znieczuleń cięć cesarskich. Do wykonania procedur diagnostycznych lub drobnych zabiegów o niewielkim stopniu inwazyjności pacjenta najczęściej usypia się przez dożylne podanie leków anestetycznych. PRZEZ CAŁY CZAS TRWANIA OPERACJI I ZNIECZULENIA ORAZ PO WYBUDZENIU ZE ZNIECZULENIA OGÓLNEGO PARAMETRY FUNKCJI ŻYCIOWYCH PACJENTA SĄ STALE MONITOROWANE PRZEZ ODPOWIEDNIĄ APARATURĘ, KTÓREJ PRACA JEST POD NADZOREM ANESTEZJOLOGA I PIELĘGNIARKI ANESTEZJOLOGICZNEJ. GWARANCJA I BEZPIECZEŃSTWO W dniu 19.01.2015 roku przed komisją certyfikacyjną Polskiego Towarzystwa Badania Bólu w Krakowie, Śląski Instytut Matki I Noworodka uzyskał certyfikat – „Szpital bez bólu”. Takie certyfikaty przyznawane są szpitalom i oddziałom szpitalnym, które spełniły określone przez PTBB warunki oraz rygorystyczne wymogi w zakresie leczenia bólu ostrego – pooperacyjnego u swoich pacjentów. Do tych wymogów zalicza się między innymi regularne monitorowanie poziomu bólu u pacjentów oraz stosowanie farmakoterapii i technik uśmierzania bólu w oparciu o najnowsze światowe doniesienia medyczne. Niezbędna zaś do tego fachowa wiedza uzyskiwana jest w trakcie szkoleń pod patronatem PTBB. Regularny pomiar natężenia bólu pooperacyjnego w połączeniu z nowoczesną farmakoterapią z użyciem automatycznych pomp podających lek przeciwbólowy przez 24 godziny zaowocowały sukcesem. Dołożono wszelkich starań, aby pacjentki odczuwały rosnące zadowolenie z jakości opieki pooperacyjnej i aby zapewnić im wysoki komfort w trakcie całości trwania procesu diagnostyczno-terapeutycznego.
43
44
Poród / SUPERMAMA LATO 2017
POD KONIEC CIĄŻY MOŻESZ CZUĆ POBOLEWANIA, CIĄGNIĘCIA W OKOLICY KOŚCI KRZYŻOWEJ LUB ODCINKA LĘDŹWIOWEGO KRĘGOSŁUPA. CZĘSTO PRZYSZŁE MAMY CZUJĄ TAKŻE CIĄGNIĘCIA W PACHWINACH LUB BOLESNOŚĆ W OKOLICACH GŁÓWKI KOŚCI UDOWEJ.
Kiedy zaczynasz
RODZIĆ
tekst: położna Ilona Kawalec Fundacja Mamacare www.fundacjamamacare.pl
Objawy
zbliżającego się porodu
Objawy
świadczące o zbliżającym się porodzie Szyjka macicy w ciąży jest zamknięta Objawem przepowiadającym nadejście porodu jest ból w dole brzucha (przypomi- produkowanym przed całą ciążę śluzem. Na dwa tygodnie przed porodem (a czanający ból miesiączkowy). sem kilka godzin przed) może zostać wyRuchy dziecka możesz odczuwać jako dalony podbarwiony krwią czop śluzowy. Z pochwy może wydobywać się też jasny, mocniejsze. przeźroczysty, rozciągliwy śluz. Należy zaNa 2-4 tygodnie przed porodem dno ma- chować ostrożność, czy przypadkiem nie cicy się obniża. Możesz odczuć, że łatwiej Ci są to wody płodowe. się oddycha. Oznacza to, że główka dziecSporo kobiet ma przerywane epizody reka obniża się w kierunku kanału rodnego. gularnej czynności skurczowej na kilka dni Twój organizm przed rozwiązaniem ma lub tygodni przed porodem. zdolność do wypróżniania się i oczyszcza- Mogą być to skurcze przepowiadające; nia. Mogą pojawić się biegunki, wymio- są najczęściej bezbolesne i nieregularne. ty i wzdęcia. Pracujące jelita pobudzają Czasem mogą przypominać już poród. Najlepiej jest odczekać jakiś czas, zmienić w sposób naturalny macicę do skurczów. pozycję, odpocząć w łóżku lub wziąć cieNiektóre kobiety przed porodem tracą płą kąpiel – dolegliwości powinny ustąpić. na wadze (masa ciała może się obniżyć Jeśli nie – pewnie rozpoczyna się akcja skurczowa. o około 1 kilogram). Sygnałem rozpoczynającym poród może Gdy odejdą Ci wody płodowe, to najwyżbyć również tępy, uporczywy ból krzyża. szy czas by pojawić się w szpitalu.
Sam poród rozpoczyna się regularnymi skurczami macicy przynajmniej co 5 minut, które trwają co najmniej 40 sekund. Należy wtedy udać się do szpitala.
W czasie opieki nad przyszłą mamą mogą wystąpić sytuacje wymagające wywołania porodu, przed pojawieniem się samoistnej akcji skurczowej, na terminie porodu lub czasem trochę wcześniej.
45
46
Porรณd / SUPERMAMA LATO 2017
Porรณd w wodzie
Na czym polega?
CIĄŻA DLA PRZYSZŁYCH RODZICÓW JEST OKRESEM RADOSNEGO OCZEKIWANIA NA SZCZĘŚLIWE ROZWIĄZANIE. PRZYGOTOWUJĄ SIĘ NA TEN WIELKI DZIEŃ, W KTÓRYM NA ŚWIAT PRZYJDZIE ICH UPRAGNIONE DZIECKO. TE PIĘKNE WIZJE CZĘSTO ZABURZA JEDNAK STRACH PRZED NIEZNANYM, ALE RÓWNIEŻ I PRZED BÓLEM TOWARZYSZĄCYM KAŻDEMU PORODOWI. WARTO WIĘC ROZWAŻYĆ INNE, NIE TYLKO TRADYCYJNE FORMY PORODU. JEDNĄ Z NICH JEST WŁAŚNIE PORÓD W WODZIE.
Kiedy zaczynasz
RODZIĆ
tekst: Dorota Belicka
47
48
Poród / SUPERMAMA LATO 2017
Aniball – sposób na łatwiejszy poród. www.aniball.pl
ZALETY PORODU W WODZIE Woda jest środowiskiem przyjaznym dla rodzącej kobiety. Zapewnia jej większy komfort i swobodę. Co równie ważne, jeśli nie najważniejsze, przy tego typu porodach udaje się zminimalizować stres towarzyszący dziecku w momencie, gdy następuje tak drastyczna dla niego zmiana otoczenia. Oczywiście pozytywnych aspektów jest znacznie więcej. Ciepła woda łagodzi napięcie nerwowo-mięśniowe, wpływa kojąco na układ nerwowy. Dzięki temu rodząca kobieta może się odprężyć i uspokoić a w efekcie tego następuje zdecydowane zmniejszenie odczucia bólu. Łatwiej przetrwać momenty pojawiania się skurczów porodowych. Porody w wodzie są również krótsze od tych tradycyjnych. Znacznemu skróceniu podlega pierwsza faza. Kobieta ma również większą swobodę przybrania dowolnej pozycji, w której akurat w danym momencie czuje się bardziej komfortowo. W konsekwencji ogranicza się ilość podawanych leków, jak również rzadziej dokonuje się nacięcia krocza, ponieważ ciało w wodzie jest bardziej rozluźnione. Drgania wody dodatkowo stymulują przepływ w naczyniach limfatycznych wspomagając przepływ krwi, także w łączącej matkę i dziecko pępowinie.
Wszelkie niezbędne czynności medyczne w trakcie porodu w wodzie, w tym ewentualne nacięcie krocza, wykonuje się w wannie, natomiast łożysko rodzi się już poza nią.
Jak wspominaliśmy, poród w wodzie znacznie łagodzi szok poporodowy u dziecka. Środowisko, w jakim maleństwo rozwijało się przez cały okres ciąży niewiele różni się od tego przygotowanego przez osoby, które oczekują jego przyjścia na świat. Dziecko nie ma też problemów z oddychaniem, jakby się nam mogło wydawać. W łagodniejszy sposób oddziałują na niego tak dobrze nam znane a nowe dla maluszka bodźce pochodzące z otoczenia, jak np.: światło, dźwięki czy zmiany temperatury. Bezpośrednio po narodzinach dziecko trafia w ramiona mamy, gdzie – jeszcze w wannie, może odbyć się pierwsze karmienie.
NA CZYM POLEGA? W wannie do porodu przygotowuje się wodę o temperaturze jak najbardziej zbliżonej do temperatury ciała, czyli 36-370C. W sali porodowej powinna panować temperatura w granicach 24-260C. Dla większego komfortu rodzącej kobiety głębokość wody sięga 50-60 centymetrów i wymienia się ją na bieżąco, aby zminimalizować uczucie dyskomfortu wywołane pojawieniem się wód płodowych, krwi i śluzu. Warunki i opieka nie odbiegają od tradycyjnego porodu. Przyszła mama jest podłączona do aparatury KTG monitorującej akcję serca płodu. Ważne jest,
DOBRZE WIEDZIEĆ wodzie są odZalety porodu w dla matki, jak czuwalne zarówno sowana mama i dziecka. Zrelak z bólem a malepiej radzi sobie m środowisku luszek w wodny cznie i nie czuje się bezpie poporoodczuwa szoku dowego.
aby I faza porodu w wannie nie przekroczyła 30 minut. Po tym czasie następuje półgodzinna przerwa i w razie potrzeby powrót do wanny. W wielu przypadkach praktykuje się opuszczenie wanny przed samym finałem, ponieważ zmiana temperatury otoczenia na nieco chłodniejszą wywołuje odruch wyparcia płodu, co ma duży wpływ na przyspieszenie akcji porodowej. Jeżeli kobieta decyduje się na znieczulenie zewnątrzoponowe, wówczas również musi nastąpić przerwanie porodu w wodzie. Jeśli nie ma żadnych przeciwwskazań i dziecko rodzi się bezpośrednio do wody, położna delikatnie podtrzymuje je unoszące się na powierzchni. Niedługo
później maluszek zaczyna się poruszać znacznie mocniej i jego główka wynurza się z wody. Moment przecięcia pępowiny przypada na tę chwilę, gdy dziecko zostanie już wyjęte z wody. JAK SIĘ PRZYGOTOWAĆ? W ośrodkach, gdzie odbywają się porody w wodzie, przygotowanie teoretyczne do tego typu porodu wchodzi w zakres zajęć prowadzonych przez przyszpitalną szkołę rodzenia. Obecność osoby towarzyszącej podczas porodu jest również wymagana na takich zajęciach. Wynika to z troski o bezpieczeństwo kobiety rodzącej, ponieważ w trakcie porodu w wodzie – z uwagi na specyficzne warunki, nie można ani na chwilę pozostawić jej samej.
49
50
Połóg / SUPERMAMA LATO 2017
PROBLEM
BLIZNA PO CESARSKIM CIĘCIU
Jeśli kobieta odczuwa dyskomfort spowodowany śladem po „cesarce”, istnieją sposoby, żeby temu zaradzić. Każda blizna, także ta po cesarskim cięciu, to nieprawidłowo zbudowana tkanka. Na złą strukturę skóry w tym miejscu składają się nieodpowiednie proporcje kolagenu i nieprawidłowe jego usieciowanie. Złe zagojenie się tkanki może doprowadzić do powstania wypukłej i stwardniałej blizny przerostowej. Oprócz problemu ze strukturą skóry, po „cesarce” może pozostać również problem z jej kolorem. Zdarza się, że kobieta przez długie lata boryka się z czerwonym śladem na brzuchu. Niestety, zła wiadomość jest taka, że bardzo rzadko po „cesarce” nie pozostaje żaden ślad. Na szczęście istnieją sposoby usuwania i minimalizowania ryzyka powstania brzydkiej blizny. Przede wszystkim najważniejsza jest odpowiednia profilaktyka i zadbanie o ranę od razu po porodzie. W pierwszych tygodniach należy więc uważać na to, aby w nacięcie nie
wdało się zakażenie. W tym celu zalecam kilka razy dziennie przemywać ranę delikatnymi środkami odkażającymi, np. octeniseptem. Radzę też unikać nadwyrężeń, które mogą spowodować rozejście się szwów. Jeśli w tym okresie z raną nic złego się nie wydarzy, będzie to dobra droga do prawidłowego jej zagojenia. Trzeba również pamiętać, że po zdjęciu szwów skóra jest tylko pozornie wygojona. Tak naprawdę młoda tkanka jest bardzo słaba i podatna na rozerwanie oraz ciągle się przemodelowuje. Dlatego świeżo upieczona mama przez kolejne tygodnie powinna uważać, aby nie napinać zbytnio skóry i mięśni w okolicy blizny, a dodatkowo zrośnięte miejsce odpowiednio natłuszczać i wklepywać w nie środki na blizny. Zamiast tego można również przyklejać silikonowe plastry, które według mnie są najlepszym i najwy godniejszym rozwiązaniem. Plastry można nosić praktycznie przez całą dobę i w przeciwieństwie do maści oraz żelów nie trzeba pamiętać o tym, żeby
Kiedy jesteś
MAMĄ
BLIZNA PO „CESARCE” NIE MUSI BYĆ PROBLEMEM. DAWNIEJ TEGO TYPU „PAMIĄTKA” OZDABIAŁA WZDŁUŻ CAŁY BRZUCH, DZIŚ CIĘCIE ROBI SIĘ POZIOMO NA GRANICY WZGÓRKA ŁONOWEGO, A LEKARZE PRZYKŁADAJĄ O WIELE WIĘCEJ STARANNOŚCI DO TEGO, W JAKI SPOSÓB ZAKŁADAJĄ SZWY, DZIĘKI CZEMU SZRAMA JEST MNIEJ WIDOCZNA. dr Marek Wasiluk – ekspert medycyny estetycznej www.triclinium.pl autor bloga „Medycyna estetyczna bez tajemnic” www.marekwasiluk.pl
stosować je co parę godzin i martwić się, że po na łożeniu prawie całe wchłoną się w ubranie zamiast w skórę. Ten etap profilaktyki powinien trwać co najmniej przez kolejne trzy miesiące. W tym czasie radzę uważnie obserwować, jak wygląda zmiana. Jeśli tego typu zabezpieczenia nie wystarczyły (zależą one od indywidualnych predyspozycji organizmu), doszło do rozejścia tkanki lub blizna przerostowa zdążyła już powstać, natychmiast pokaż ją swojemu lekarzowi. Pamiętaj, że im wcześniej zaczniesz działać, tym szybciej i łatwiej pozbędziesz się problemu. Na czerwony kolor blizny najlepiej zastosować laser barwnikowy lub bromkowo-miedziowy. Złą strukturę można niwelować przez wymrażanie, wycinanie laserem, ostrzykiwanie sterydami albo osoczem bogatopłytkowym pozyskiwanym z krwi pacjentki, a najczęściej kombinację wszystkich metod. Osobiście na czerwone blizny przerostowe po cesarskim cięciu najczęściej stosuję laser bromkowo-miedziowy, któ-
rego działanie powoduje jednocześnie ich spłaszczenie i zblednięcie, oraz dodatkowo laser frakcyjny, czasem osocze i sterydy. Terapia zazwyczaj jest długotrwała i dopasowywana indywidualnie do problemu pacjentki. Dla uzyskania dobrych efektów leczenia i zniwelowania czerwonego koloru skóry potrzeba serii od kilku do nawet dziesięciu naświetleń laserem bromkowo-miedziowym, wykonywanych w mniej więcej dwutygodniowych odstępach czasu. Natomiast wyrównanie struktury skóry laserem frakcyjnym to od trzech do dziesięciu zabiegów robionych z częstotliwością jeden na miesiąc. Blizna po „cesarce” to jeden z wielu problemów natury estetycznej, jakie mogą pojawiać się po porodzie. Jednak dobre nastawienie, mobilizacja oraz wybieranie odpowiednich zabiegów medycyny estetycznej na pewno pomogą uporać się młodej mamie z nabytymi defektami.
51
52
Połóg / SUPERMAMA LATO 2017
POŁÓG BEZ ZASKOCZENIA
KOBIETA W CIĄŻY OD MOMENTU USŁYSZENIA RADOSNEJ NOWINY, ŻE WKRÓTCE BĘDZIE MATKĄ, ZAZWYCZAJ KONCENTRUJE SIĘ NA SKRUPULATNYM ZGŁĘBIANIU INFORMACJI DOTYCZĄCYCH POZYTYWNYCH NAWYKÓW I ZALECEŃ MEDYCZNYCH NA NAJBLIŻSZYCH KILKA MIESIĘCY. TUŻ PRZED ROZWIĄZANIEM GŁOWĘ ZAPRZĄTAJĄ MYŚLI ODNOŚNIE SAMEGO PORODU. TEMATEM, NA PRZEANALIZOWANIE KTÓREGO NIERZADKO BRAKUJE CZASU, JEST OKRES POŁOGU. NIESTETY NIEKIEDY OKAZUJE SIĘ, ŻE TO WŁAŚNIE TEN ETAP JEST DLA ŚWIEŻO UPIECZONYCH MAM ZDECYDOWANIE NAJBARDZIEJ KŁOPOTLIWY.
Kiedy jesteś
MAMĄ
tekst: Anna Czarnecka
PODSTAWĄ SKUTECZNE „TRIKI” O tym, jak będzie przebiegał czas połogu często decydują same rodzące. Jeżeli kobieta chce szybko dojść do formy po tak intensywnym wysiłku, jakim był poród, koniecznie powinna zatroszczyć się o przestrzeganie kilku zupełnie prostych zasad dotyczących higieny osobistej. Po pierwsze, zaleca się regularne podmywanie się po każdorazowej wizycie w łazience. Dzięki temu unikniemy ewentualnych powikłań w postaci chociażby zakażeń na świeżej ranie. Ponadto krocze będzie się szybciej goiło. W celu złagodzenia uczucia pieczenia po skorzystaniu z toalety zawsze warto umyć się wodą z niewielką ilością naturalnego olejku herbacianego. Wystarczy zaledwie parę kropel, aby poczuć niesamowitą ulgę. Do wycierania okolic intymnych nie zaleca się używania szorstkich ręczników. Poza tym, że jest to mało higieniczne, to również nieprzyjemne. Dużo lepszym rozwiązaniem będzie stosowanie chusteczek higienicznych czy jednorazowych ręczników. Koniecznie trzeba zadbać o częstą wymianę jednorazowej bielizny a także zapewnienie gojącej się ranie przewiewności. W tym celu niezbędne jest wybieranie wyłącznie specjalistycznych podpasek i wkładek, które mają zabezpieczać przed zaplamieniem. W przypadku pojawienia się bolącego obrzęku w okolicach krocza, pomocne może być zrobienie okładu
z oczaru wirginijskiego. Jeżeli opuchlizna będzie się utrzymywała dłużej, przyda się napar z kory dębu czy posolonej wody bądź lawendy. Na dyskomfort wywołany uciskiem szwów skuteczna okazuje się również maść z dodatkiem arniki bądź nagietka.
Dobrze wiedzieć Wskazane jest, aby kobieta pomimo złego ogólnego samopoczucia i wielu dyskomfortów towarzyszących jej w pierwszych dobach po urodzeniu, nie spędzała zbyt dużo czasu leżąc i w bezruchu.
Zaleca się regularne podmywanie się po każdorazowej wizycie w łazience. Dzięki temu unikniemy ewentualnych powikłań w postaci chociażby zakażeń na świeżej ranie. Ponadto krocze będzie się szybciej goiło. 53
54
Połóg / SUPERMAMA LATO 2017
Powrót do kondycji sprzed okresu ciąży przeważnie następuje w przeciągu sześciu miesięcy. Od tego momentu dopuszczalne jest również rozpoczęcie współżycia. KRWAWIENIE KWESTIĄ INDYWIDUALNĄ Specjaliści nierzadko słyszą od pacjentek po porodzie pytanie dotyczące długotrwałości plamienia. Akurat w tym przypadku ciężko jest generalizować, bowiem każdy organizm reaguje inaczej. Przeważnie oczyszczanie dobiega końca po miesiącu od momentu porodu. Pierwsza poporodowa krew ma kolor ciemnoczerwony, jest wydzielana intensywnie i nierzadko ze skrzepami. Wraz z biegiem czasu spływa jej coraz mniej. Ostatnie tygodnie plamienia przybierają barwę brunatną. Jeżeli kobieta decyduje się na karmienie piersią, prawdopodobnie krwawienie będzie w jej przypadku intensywniejsze. Podobnie, gdy szybko zacznie fundować sobie wysiłek fizyczny. Z jednej strony nie jest to dla kobiety zbyt przyjemne i estetyczne, z drugiej im szybciej macica ulegnie oczyszczeniu, tym lepiej. Dlatego też warto, aby młoda mama w miarę prędko starała się wyjść z łóżka i próbowała nieco poruszać. WSTYDLIWE PROBLEMY Bezpośrednio po porodzie większość kobiet odczuwa kłopoty z oddawaniem moczu oraz kału. Zatwardzenia a także niemożność opróżnienia pęcherza to normalne zjawiska. Najczęściej to stan krótkotrwały, więc nie ma powodów do obaw. Warto sobie pomóc w takiej sytuacji poprzez uregulowanie gospodarki wodnej. Szybciej organizm dojdzie do formy także u osoby aktywnej.
Niestety kobiety ciężarne są bardzo podatne na tworzenie się nieprzyjemnych żylaków odbytu. Hemoroidy, bo tak się je popularnie określa, potrafią być bardzo dokuczliwe, zwłaszcza po porodzie naturalnym. Skuteczne okaże się stosowanie specjalistycznych maści z kasztanowca czy też czopków. Ulgę przyniosą okłady z naparu liści gryki. NIE PRZEDŁUŻAJ Wskazane jest, aby kobieta pomimo złego ogólnego samopoczucia i wielu dyskomfortów towarzyszących jej w pierwszych dobach po urodzeniu swej latorośli jednak nie spędzała zbyt dużo czasu non stop leżąc i w bezruchu. O ile nie ma żadnych przeciwwskazań, szpital wypuszcza pacjentkę do domu po upływie maksymalnie trzech dni. Powrót do kondycji sprzed okresu ciąży przeważnie następuje w przeciągu sześciu miesięcy. Od tego momentu dopuszczalne jest również rozpoczęcie współżycia. Jeżeli ból w miejscu naciętego krocza nie ustępuje, a nawet wręcz przeciwnie – zwiększa się, konieczne jest odwiedzenie ginekologa. Niewykluczone, że przy ranie zrobił się krwiak. Podobnie alarmujące powinno być intensywniejsze wraz z upływem czasu krwawienie. Nie wolno także bagatelizować przypadków całkowitego ustąpienia plamień w stosunkowo krótkim czasie. Wbrew przekonaniu młodych mam, to nie jest pozytywna reakcja organizmu.
Szumiący baranek EWAN
®
na spokojny sen noworodka...
www.szumiacybaranek.pl
56
Połóg / SUPERMAMA LATO 2017
SZACUNEK
wobec kobiet w połogu POWRÓT DO DOMU ZE SZPITALA, TO WIELKIE WYDARZENIE DLA CAŁEJ – POWIĘKSZONEJ JUŻ – RODZINY. KAŻDY BEZGRANICZNIE ZACHWYCA SIĘ MALEŃSTWEM. ZNAJOMI PLANUJĄ ODWIEDZINY, ABY POWITAĆ MAŁEGO CZŁOWIEKA. NIE WOLNO NAM JEDNAK ZAPOMINAĆ, ŻE MAMA – KTÓRA PRZEZ 9 MIESIĘCY BYŁA W CENTRUM ZAINTERESOWANIA – NADAL WYMAGA NASZEJ UWAGI, A CZĘSTO I REALNEJ POMOCY PRZY OPIECE NAD MALUSZKIEM. DLA NIEJ BOWIEM ROZPOCZYNA SIĘ NOWY ETAP, PEŁEN WIELU WYZWAŃ, KTÓRYM MUSI SPROSTAĆ. TO WŁAŚNIE WTEDY RODZINA I NAJBLIŻSI PRZYJACIELE MUSZĄ OKAZAĆ WSPARCIE I ZATROSZCZYĆ SIĘ O PSYCHICZNY KOMFORT ŚWIEŻO UPIECZONEJ MAMY.
Kiedy jesteś
MAMĄ
57
58
Połóg / SUPERMAMA LATO 2017
Wypracowanie nowego rytmu dnia – zupełnie odmiennego od poprzedniego, od co znane i pewne, wymaga sporo cierpliwości i czasu.
d tego
WYMAGAJĄCY CZAS PRZEMIAN Przyjmuje się, że okres połogu trwa około 6 tygodni. Powierzchownie rzecz ujmując w tym czasie ciało kobiety ponownie się zmienia i powraca do formy sprzed ciąży – przynajmniej częściowo. Niewątpliwie zachodzą zmiany fizyczne, widoczne również dla otoczenia, ale przede wszystkim następują zmiany w psychice młodej mamy. Pojawiają się nowe obowiązki związane z opieką i pielęgnacją noworodka, które często narastają lawinowo, dopóki kobieta nie nabierze pewności i wprawy. Taki skok na głęboką wodę jest stresujący i może wywołać lęk. Wypracowanie nowego rytmu dnia – zupełnie odmiennego od poprzedniego, od tego co znane i pewne, wymaga sporo cierpliwości i czasu. Towarzyszą temu często sprzeczne emocje lub pojawiają się nowe, o które wcześniej nie podejrzewałyśmy się. Z nimi również trzeba nauczyć się funkcjonować. Nie zapominajmy o przyziemnych sprawach: dolegliwościach związanych z obkurczaniem się macicy, bólem rany po nacięciu krocza nasilającym się przy
siadaniu czy poruszaniu się. Czasem urozmaiceniem są również pojawiające się zaparcia czy anemia. Do tego dochodzą hormony, które już w ciąży udowodniły, że potrafią zapanować nie tylko nad kondycją fizyczną, ale przede wszystkim mogą zafundować roller coaster kobiecej psychice. Połóg to czas magiczny, kiedy radość miesza się ze smutkiem, a nawet euforia z rozpaczą. Wszechogarniające szczęście w kilka chwil potrafi przytłumić strach, poczucie beznadziei lub zwyczajne zmęczenie. To nic innego jak powszechnie znany baby blues. Do tego wszystkiego dochodzi rosnące z każdym dniem poczucie odpowiedzialności za naszego szkraba. Niemalże chorobliwa zazdrość o noworodka – w zasadzie niczym nieuzasadniona oprócz matczynej miłości – również może stać się przyczyną konfliktów. I CO DALEJ? To wszystko brzmi groźnie, ale zawsze przeraża nas bardziej to, co nieznane. W tym przypadku rzeczywiście nie jesteśmy w stanie do końca przewidzieć, czego się spodziewać. Najważniejszy jest więc nasz stosunek do młodej mamy, wsparcie i atmosfera, którą wspólnie wykreujemy. Wielu tatusiów zastanawia się, jak może pomóc swojej partnerce. Często padają argumenty, że kobiety nie chcą dać sobie pomóc w opiece nad dzieckiem, więc co innego mogą zrobić. Wynika to po części ze wspomnianej wcześniej zazdrości czy lęku, że nikt nie zaopiekuje się dzidziusiem tak dobrze, jak sama mama. Walka na argumenty jest przegrana, a gdy do głosu dojdą hormony to mężczyźni nie mają szans w tym nierównym starciu. Najczęściej takie przypadki kończą się małym dramatem, kiedy to młody ojciec czuje się niepotrzebny i zepchnięty na margines a kobieta przeżywa dodatkowy zawód, bo przecież nie może liczyć na wsparcie partnera. Sytuacja bez wyjścia – jakby się mogło wydawać, ale nic bardziej mylnego. W tym miejscu najwłaściwszy jest apel do tatusiów: nie poddawajcie się! To właśnie w tym okresie jesteście swoim kobietom najbardziej potrzebni. Jako strażnicy domowego ogniska zadbajcie o to, aby świeżo upieczona mama miała szansę poznać wasze maleństwo. W spokoju i ciszy wsłuchać się w jego potrzeby i zwyczajnie nacieszyć tymi pierwszymi wspólnymi chwilami. Pomoc rodziny i przyjaciół również może być nieoceniona. Wystarczy, jeśli ktoś zadba o to, aby na stole pojawił się ciepły posiłek a inna osoba będzie miała na uwadze, by w lodówce oprócz światełka znalazły się najpotrzebniejsze artykuły spożywcze. To są zwyczajne, codzienne sprawy, o których często nawet nie pomyślimy deklarując chęć pomocy. Czasami naprawdę nie trzeba wiele, aby młoda mama poczuła się pewnie i bezpiecznie. W końcu to dzięki jej trudom i wysiłkom na świat zawitał młody człowiek, który samym swym istnieniem podbił wszystkie serca. Nie zapominajmy, że mamie też należy się – może nie bezgraniczne uwielbienie – ale szacunek i zrozumienie.
59
60
Połóg / SUPERMAMA LATO 2017
Kiedy jesteś
MAMĄ
POŁÓG TO OKRES PO PORODZIE TRWAJĄCY OK. 6 TYGODNI, W CZASIE KTÓREGO W TWOIM ORGANIZMIE COFAJĄ SIĘ ZMIANY OGÓLNOUSTROJOWE I CIĄŻOWE, W TYM ZMIANY OBEJMUJĄCE NARZĄDY RODNE. SIADANIE I ZMIANA POZYCJI PO NACIĘCIU KROCZA STANOWIĄ PROBLEM I SĄ BOLESNE. NAWET, GDY KROCZE NIE BYŁO NACINANE, CZĘSTO POJAWIA SIĘ OBRZĘK. PRZYDATNA JEST SPECJALNA PODUSZKA LUB KOŁO DO SIADANIA.
Tekst:
mgr Ilona Kawalec
Położna pracująca w Szpitalu Miejskim w Rudzie Śląskiej, na Oddziale Patologii Ciąży
Czym jest
POŁÓG?
najważniejsze zagadnienia
61
62
Połóg / SUPERMAMA LATO 2017
Macica po porodzie oczyszcza się, dlatego przez pierwsze 3 do 7 dni występuje krwawienie z dróg rodnych, następnie wydzielina zmienia kolor na różowy, potem brązowy, a na końcu staje się śluzowa. CZAS NA ZMIANY Macica zmniejsza swoją objętość, dlatego do kilku dni po porodzie pojawiają się bóle i skurcze w podbrzuszu, które wynikają z jej obkurczania się. Dodatkowo usuwane są resztki tkanek z jamy macicy. Podczas karmienia piersią wydzielany jest hormon oksytocyna, który poza tym, że powoduje wypływ mleka z piersi, wywołuje również skurcze macicy. To ten sam hormon, który odpowiadał za rozwój akcji skurczowej, kiedy rodziłaś dziecko. Gdy ból jest bardzo dokuczliwy, można stosować łagodne środki przeciwbólowe np. Paracetamol (do 4 tabletek dziennie). Ból może wystąpić również w miejscu nacięcia krocza. Gojenie rany trwa około 10 dni. Najważniejsze przy tym jest zachowanie higieny, mycie krocza po każdym skorzystaniu z toalety, osuszanie jednorazowymi ręcznikami lub letnim strumieniem powietrza z suszarki. Należy się podmywać od strony sromu w kierunku odbytu, nigdy odwrotnie – można przenieść bakterie z okolic odbytu na ranę. Dobrze jest,
gdy do przemywania krocza używa się naparów z: rumianku, kory dębu, nagietka lub roztworu nadmanganianu potasu. Zapobiega to rozwojowi zakażenia rany, a przy obecnym stanie zapalnym doprowadza do wygojenia. Polecane są podpaski naturalne, przepuszczające powietrze. Zabronione jest używanie tamponów, ponieważ w wydzielinie z pochwy jest bardzo dużo wysoce zakaźnych drobnoustrojów. Wkładki należy zmieniać co 2-3 godziny. Należy zaopatrzyć się w luźniejszą bawełnianą bieliznę lub specjalne majtki z siateczki. Biustonosz powinien być bez fiszbinów, na szerokich ramiączkach z odpinanymi miseczkami do karmienia. Przez okres gojenia się krocza należy 3 razy dziennie przez przynajmniej 15 minut wietrzyć krocze – kobieta kładzie się na jednorazowym podkładzie lub ligninie, bez założonej podpaski/wkładki i odpoczywa. Jest to najlepszy sposób na ochronę przed infekcją i gwarantuje odpowiednie zrośnięcie się zszytych tkanek dzięki dostępowi powietrza.
POŁÓG PO CIĘCIU CESARSKIM Jeśli miałaś cięcie cesarskie, będziesz przebywać na sali pooperacyjnej lub od razu na oddziale położniczym. Otrzymasz zlecone płyny infuzyjne i leki przeciwbólowe. Położna będzie kontrolować parametry życiowe, krwawienie z dróg rodnych, tętno i oddechy. Do pęcherza moczowego będzie założony cewnik.
DOBRZE WIEDZIEĆ
to pojawia Po narkozie częs i uczucie się drżenie ciała przynosi zimna. Położna y koc. wtedy dodatkow ustęGdy znieczulenieę silpuje pojawia si ny ból rany.
Ważne jest szybkie „uruchamianie” – tj. wstawanie po cięciu cesarskim. Zapobiega to powstawaniu zakrzepów i powikłań zatorowych. Macica szybciej się obkurcza i sprawniej wracasz do formy. Wstanie z łóżka może nastąpić po kilku godzinach od operacji, należy jednak uwzględnić jakie w trakcie zabiegu zastosowano znieczulenie. W przypadku znieczulenia podpajęczynówkowego wcześniejsze wstawanie i podnoszenie głowy może spowodować mocny ból głowy, dlatego wtedy jest zlecany dłuższy odpoczynek w łóżku. Znieczulenie zewnątrzoponowe znosi ból, zostaje uczucie dotyku na obszarze operowanym. Zniesienie bólu utrzymuje się nawet do 20 godzin po operacji. Jeśli możesz już wstać, udasz się z położną do łazienki, gdzie możesz wziąć prysznic. W momencie odzyskania samodzielności położna usunie Ci cewnik z pęcherza moczowego. Na początku mogą się pojawić problemy z oddawaniem moczu. Częste są również problemy z oddawaniem stolca. Gdy do 3 doby po operacji nie następuje wypróżnienie, wykonywany jest na oddziale wlew przeczyszczający lub zlecane są czopki glicerynowe. Dopiero gdy powróci perystaltyka jelit będziesz mogła coś zjeść. Na początku stosowana będzie dieta półpłynna.
PIELĘGNACJA RANY Rana po cięciu jest przykryta opatrunkiem, który po pierwszej wizycie pod prysznicem, gdy zamoknie, można zdjąć. Ranę myjemy zwykłym mydłem, najlepiej osuszać ją jednorazowymi ręcznikami i w ciągu dnia często wietrzyć. Należy zwrócić uwagę, by nie ściskać tego miejsca źle dopasowaną bielizną. Szwy usuwane są w 7 dobie po operacji. Rana i okolica rany najczęściej swędzi, może boleć. Na początku kolor rany jest intensywnie różowy, z czasem blednie. Gdy pojawia się zaczerwienienie, ropny wyciek i gorączka powinnaś zgłosić się do lekarza. NIEPOKOJĄCE OBJAWY W POŁOGU Pamiętaj! Powinnaś skontaktować się z położną środowiskową lub lekarzem, jeśli pojawią się następujące objawy: • gorączkujesz, źle się czujesz, jesteś znacznie osłabiona. Gorączka wskazuje na rozwój infekcji np. zapalenie piersi, infekcja krocza, zapalenie śluzówki jamy macicy. Osłabienie to często skutek obniżonej zawartości hemoglobiny we krwi. Należy zadbać o dostarczanie z pożywieniem odpowiedniej ilości żelaza (mięso, wędliny, podroby, soki warzywne, buraki, otręby pszenne), warto wykonać morfologię, • gdy odchody z jamy macicy nagle zatrzymują się – grozi to rozwojem bardzo groźnej infekcji w jamie macicy, • niespodziewane znaczne nasilenie krwawienia, w okresie gdy już zaczynało maleć, jest również wskazaniem do zgłoszenia się do lekarza, gdyż może doprowadzić do znacznej utraty krwi, • odchody z jamy macicy powinny być bez zapachu; gdy pojawia się nieprzyjemna woń, zmieniają kolor na malinowy, należy zgłosić to położnej lub lekarzowi – taki stan również świadczy o infekcji, • większe kawałki tkanek na wkładce mogą świadczyć o pozostawieniu resztek łożyska lub błon płodowych w jamie macicy, należy zgłosić się do lekarza, zlecony zostanie antybiotyk, leki obkurczające macicę. Gdy w USG widoczne będą tkanki łożyska w macicy, konieczne jest udanie się na zabieg wyłyżeczkowania jamy macicy w szpitalu, • ból rany krocza nasila się, pojawia się wybrzuszenie, siniak, któryś ze szwów zaczyna mocno uwierać – objawy świadczyć mogą o zakażeniu rany krocza, ropniu.
aj: Pamięt iersią
nie p karmie za proces ies , przysp macicy a i n a z c ć oczysz tywnoś k a k a j o, tak sam chowa. ru
63
64
Dziecko / SUPERMAMA LATO 2017
Pozwólmy ojcu być ojcem Jak zaangażować ojca w opiekę nad dzieckiem?
ROLA OJCA W ROZWOJU DZIECKA DOPIERO OD NIEDAWNA JEST WŁAŚCIWIE DOCENIANA. OJCIEC TO DUŻO WIĘCEJ NIŻ TYLKO DRUGA DOROSŁA OSOBA W DOMU. ZAANGAŻOWANY OJCIEC ZAPEWNIA DZIECKU KORZYŚCI, JAKICH NIE MOŻE DAĆ ŻADNA INNA OSOBA. BADANIA NAUKOWE WYKAZUJĄ, ŻE DZIECI POSIADAJĄCE ZAANGAŻOWANYCH, KOCHAJĄCYCH OJCÓW CZĘŚCIEJ DOBRZE RADZĄ SOBIE W SZKOLE, MAJĄ PRAWIDŁOWĄ SAMOOCENĘ, WYKAZUJĄ EMPATIĘ I LEPIEJ FUNKCJONUJĄ W GRUPIE, W PORÓWNANIU Z DZIEĆMI, KTÓRYCH OJCOWIE NIE ANGAŻOWALI SIĘ W ICH WYCHOWANIE.
dr med. Katarzyna Ruckemann-Dziurdzińska Specjalista pediatrii MEDICOVER, www.medicover.pl
Kiedy jesteś
TATĄ
65
Dziecko / SUPERMAMA LATO 2017
66
Udział ojca w opiece i wychowaniu dziecka w czasie niemowlęctwa i wczesnego dzieciństwa procentuje większą stabilnością emocjonalną, większą ciekawością świata oraz lepszymi zdolnościami poznawczymi i werbalnymi. Częstsze zabawy z ojcem dają dziecku większą samodzielność i niezależność. Jak więc pomóc ojcom dobrze „wejść w rolę”? Jak zachęcić do zaangażowania w opiekę nad dzieckiem? PRZYGOTUJCIE SIĘ Jednym z pierwszych odczuć, z jakim spotyka się młody ojciec, jest uczucie wyłączania. Zainteresowanie otoczenia koncentruje się na ciężarnej kobiecie – nikt nie zajmuje się przyszłym ojcem. Zapominamy, że ojcostwo zaczyna się w tym samym momencie co macierzyństwo, choć początkowo bycie ojcem może wydawać się trudne. Dla matki rodzicielstwo jest od samego początku bardzo namacalne. To w ciele matki rozwija się dziecko, to ona czuje jego ruchy i ona wyda dziecko na świat. Dla ojca rodzicielstwo jest początkowo bardziej abstrakcyjne, co nie zmienia faktu, że staje się on rodzicem w tym samym momencie co matka. Tak jak kobieta przyzwyczaja się do bycia matką, mężczyzna musi przyzwyczaić się do bycia ojcem. Dziewięć miesięcy to dużo czasu i sporo pracy... • Badania w ciąży – czemu nie chodzić na nie razem? Zwłaszcza badania USG warto umawiać w takim terminie, aby mogli w nich uczestniczyć oboje rodzice. Zobaczcie wasze maleństwo razem! Matka w oczywisty sposób czuje się odpowiedzialna za rozwijające się pod jej sercem życie, wspólne uczestnictwo w badaniach w czasie ciąży pomaga rozłożyć odpowiedzialność i będzie dla kobiety ogromnym wsparciem w razie jakichkolwiek problemów w przebiegu ciąży. • Szkoła rodzenia – dobrze wybrać taką, w której ojcowie nie są traktowani jak piąte koło u wozu. Wspólnie podejmujcie decyzje i to nie tylko te dotyczące zakupu wózka, ale przede wszystkim te najbardziej podstawowe: czy chcecie „rodzić razem”? jak zaplanujecie opiekę nad dzieckiem? jak podzielicie obowiązki po przyjściu dziecka na świat? Wspólne przygotowania pozwolą ojcu przygotować się do nowej roli i zacząć tworzyć więź z dzieckiem.
Jedną z najważniejszych rzeczy, poprzez którą ojciec ma wpływ na życie swoich dzieci, jest jego relacja z ich matką. Ojciec mający dobrą relację z matką spędza z dziećmi więcej czasu i bardziej angażuje się w ich wychowanie. Podobnie kobieta, która czuje się szanowana przez ojca dziecka, będąca w stabilnym i szczęśliwym związku, ma większe szanse na bycie dobrą matką. Rodzice działając razem lepiej odpowiadają na potrzeby dziecka, lepiej kształtują jego charakter i stanowią lepsze oparcie dla jego problemów. Ciąża to idealny czas, by zadbać o związek rodziców. W SZPITALU TATA MOŻE SIĘ PRZYDAĆ Decyzja o porodzie rodzinnym powinna być waszą wspólną decyzją. Dla rodzącej kobiety obecność ojca dziecka może być wsparciem w czasie porodu. Dla ojca zobaczenie dziecka w pierwszej chwili po przyjściu na świat może być niezapomnianym doznaniem. O ile w czasie zwykłego, fizjologicznego porodu zadaniem ojca jest głównie pomoc rodzącej kobiecie, o tyle przy porodzie przez cesarskie cięcie to ojciec może być pierwszym rodzicem, który zobaczy dziecko. Co więcej, w szpitalach praktykujących kontakt dziecka z rodzicem skóra-do-skóry, w przypadku komplikacji uniemożliwiających kontakt dziecka z matką, zaraz po porodzie praktykuje się położenie dziecka na piersi ojca. Dziecko jest już na świecie. W systemie rooming-in matka zajmuje się w szpitalu dzieckiem od pierwszych godzin po porodzie. System rooming-in jest idealnym rozwiązaniem dla dziecka, jednak kobieta w momencie kiedy ma prawo czuć się zmęczona, pozbawiona jest przeważnie opieki kogoś bliskiego. Jeśli to tylko możliwe, warto zadbać aby w pierwszych dniach po porodzie obecność ojca mogła być jak najpełniejsza. Wiele szpitali daje taką możliwość. Dla świeżo upieczonej mamy to nieoceniona pomoc a dla ojców szansa by poznać potrzeby noworodka, by zadawać pytania położnym, by upewnić się, że potrafią dobrze trzymać i przewijać noworodka. To nie jest umiejętność zastrzeżona tylko dla mam! Czasem młode mamy boją się oddać swoje nowo narodzone dziecko w „obce” ręce. Pamiętajmy, ręce ojca po pierwsze nie są obce, po drugie najczęściej są większe i silniejsze. Ojciec może trzymać dziecko nawet pewniej i bezpieczniej niż matka.
Ojciec mający dobrą relację z matką spędza z dziećmi więcej czasu i bardziej angażuje się w ich wychowanie.
Rodzice działając razem lepiej odpowiadają na potrzeby dziecka, lepiej kształtują jego charakter i stanowią lepsze oparcie dla jego problemów.
ciej ajczęś ze, n a c j Ręce o ze i silniejs ks ać są wię oże trzym ej m ni c wię et pew w a n o ż dzieck ieczniej ni p z e i b . matka
67
68
Dziecko / SUPERMAMA LATO 2017
URLOP RODZICIELSKI Jeśli to tylko możliwe, warto zaplanować pierwszy tydzień a nawet dwa razem. Urlop ojcowski od roku 2012 wynosi 2 tygodnie i może być wykorzystany niezależnie od urlopu macierzyńskiego, to znaczy że przez 2 tygodnie ojciec i matka mogą razem przebywać z dzieckiem. Warto skorzystać z tego udogodnienia. Jest to okazja, aby ojciec był blisko swego dziecka od samego początku, by nauczył się odpowiadać na jego potrzeby i by miał możliwość po prostu spędzać z nim czas. Kobieta może w tym czasie odzyskać siły po porodzie. Nowa rzeczywistość i nowe wyzwania, warto stawiać im czoła razem! A jeśli tacie spodoba się bycie z maluchem? Część urlopu macierzyńskiego może być przekazana ojcu. Ojcowie mają też prawo do wzięcia urlopu wychowawczego i coraz więcej ojców korzysta z tych praw. Choć w Polsce ciągle jeszcze jest to ewenement, np. w Szwecji 80% ojców korzysta z urlopu „tacierzyńskiego”. KARMIENIE Tata może przy dziecku zrobić wszystko, poza karmieniem piersią... ale i tu nie jest bez znaczenia. Badania naukowe wykazują, że jeśli ojciec dziecka akceptuje karmienie piersią przez matkę i wspiera ją, szanse na udane karmienie piersią są większe, niż w sytuacji gdy ojciec jest obojętny lub niechętny wobec tego sposobu karmienia. Karmienie piersią jest czasochłonne, dlatego ojciec dziecka może zadbać, by kobieta nie musiała nigdzie się spieszyć, by spokojnie mogła karmić, by zawsze miała pod ręką wodę lub herbatę do picia. To ojciec może przynosić w nocy dziecko do karmienia i odkładać je do łóżeczka. W przypadku dzieci karmionych sztucznie, tata może karmić równie dobrze jak mama. POZWÓL SOBIE POMÓC Chyba największym przekleństwem wielu kobiet jest poczucie, że muszą wszystko zrobić same i że to właśnie one zrobią to najlepiej. Krzywo zapięta pieluszka, nie tak ułożony kocyk, nierówno wyprasowany kaftanik... „Daj zrobię to lepiej!” „Daj ja to zrobię szybciej!” Brzmi znajomo? Jaki jest rezultat? W najlepszym wypadku mężczyzna jest przekonany, że kobieta naprawdę chce wszystko zrobić sama, w najgorszym wyrabia się w nim przekonanie, że i tak cokolwiek zrobi będzie uznane za zrobione źle. Czy nie popadamy w perfekcjonizm, nie akceptując innego niż nasze własne wykonania różnych rzeczy? „Ze mną dziecko jest spokojniejsze, z tobą tylko płacze” to kolejny częsty błąd młodych mam. Matka może utulić płacz dziecka karmiąc je piersią, ojciec uczy je innego sposobu uspokajania się, bez ssania, bez jedzenia. Uspokajania się słysząc głos, uspokajania się przy kołysaniu, uspokajania się przez przytulenie. Z tatą doskonale dziecko uczy się zabawy.
PAMIĘTAJ! Urlop ojcowski od roku 2012 wynosi 2 tygodnie i może być wykorzystany niezależnie od urlopu macierzyńskiego, to znaczy że przez 2 tygodnie ojciec i matka mogą razem przebywać z dzieckiem.
MAMA TO NIE TATA, TATA TO NIE MAMA Matkom wydaje się, że ponieważ to one wydały dziecko na świat, najlepiej znają jego potrzeby. Jest w tym ziarno prawdy, ale poza matką jest na świecie jeszcze jedna osoba, która może kochać dziecko równie mocno i pragnąć dla niego wyłącznie dobra – jego ojciec. Relacje dziecka z każdym z rodziców kształtują się w dużej mierze osobno. Matka powinna pozwolić ojcu kształtować je po swojemu. Oczywiście wiele kwestii dobrze jest przedyskutować wcześniej, aby potem uniknąć konfliktów przy dziecku. Fakt, że ojcowie postępują z dziećmi inaczej niż matki, co wiele z nich tak strasznie irytuje, jest właśnie podstawą istotności roli ojca w rozwoju dziecka. Ojcowie częściej w zabawie przybierają funkcję przywódcy. Dziecko uczy się w ten sposób działania w grupie. Dzikie zabawy z tatą uczą kontroli agresywnych impulsów. Może warto, aby mamy popatrzyły co wyniknie z ojcowskiego sposobu radzenia sobie z rożnymi problemami związanymi z dzieckiem?
Fakt, że ojc owie postę pują z dziećmi in aczej niż matki, co c zęsto ich irytuje, jes t właśnie podstawą istotności roli ojca w roz woju dziec ka.
CZAS Z TATĄ Dla dzieci miłość oznacza CZAS. Spędzając z dzieckiem czas, ojciec zyskuje wiedzę o swoim dziecku, o jego zaletach i wadach, o jego dumach i lękach. Ojciec spędzający czas z dzieckiem staje się bardziej troskliwy. A dziecko? Dziecko postrzega czas z nim spędzony, jako miernik miłości rodzica.
69
70
Dziecko / SUPERMAMA LATO 2017
KĄPIEL I PIELĘGNACJA SKÓRY NOWORODKA CZY WIESZ, ŻE… SKÓRA NOWORODKA RÓŻNI SIĘ OD SKÓRY DOROSŁEGO, NIE JEST W PEŁNI DOJRZAŁA I WYMAGA SZCZEGÓLNEJ PIELĘGNACJI? tekst: położna Ilona Kawalec Fundacja Mamacare www.fundacjamamacare.pl
RÓŻNICE • naskórek jest delikatniejszy i cieńszy niż u dorosłego, • początkowo skóra noworodka ma mniej kwaśny odczyn niż dorosłego, dopiero po kilku tygodniach ma odczyn 5,4-5,9 pH, • jest bardziej wrażliwa na światło słoneczne, wymaga specjalnego zabezpieczenia przed spacerem – słabiej produkuje chroniący barwnik, • jest mniej elastyczna, • gruczoły potowe pracują gorzej niż u dorosłego i jest ich mniej, gorzej znoszą wysokie temperatury, dlatego należy szczególnie uważać, by się nie przegrzewały, • niemowlak może wyłysieć mając kilka tygodni życia – włosy dziecka mogą wypaść wtedy jednocześnie, jest to stan przejściowy, • noworodek szybko traci wodę przez skórę na skutek parowania – stosunek powierzchni ciała do jego masy jest duży. Powoduje to szybkie przegrzewanie się, ochładzanie i szybkie wchłanianie substancji mających kontakt ze skórą. ZASADY PRAWIDŁOWEJ HIGIENY I PIELĘGNACJI NOWORODKA • codzienna kąpiel w pierwszych kilku miesiącach życia nie jest potrzebna, właściwe jest kąpanie 2-3 razy w tygodniu, • mycie noworodka powinno przebiegać bez usuwania bariery lipidowej naskórka – wystarczające jest mycie w samej wodzie lub z użyciem delikatnego mydła, nie częściej niż 3 razy w tygodniu. Można kąpać noworodka z zastosowaniem mydła lub preparatów do kąpieli noworodków, • codziennie należy myć twarz, pośladki, krocze i ręce, • kąpiel należy wykonywać przed karmieniem, o stałej porze dnia, • kąpiel z użyciem specjalnych łagodnych płynów do mycia powinna trwać krótko, do pięciu minut, by nie uszkadzać warstwy ochronnej, • wiele składników produktów do pielęgnacji nie jest przeznaczona do codziennego użycia, jedynie w krótkim okresie, • nawet produkty dedykowane do pielęgnacji niemowląt mogą podrażniać skórę i zawierać substancje wywołujące alergię, • myjki powinny się nadawać do prania w wysokich temperaturach, nie ma dużej potrzeby by je stosować, • woda w wanience powinna mieć temperaturę 3335 stopni Celsjusza i przykrywać dziecko do połowy ciała, powinno się przed kąpielą sprawdzić łokciem czy temperatura nie jest za wysoka – odczuwalnie woda powinna być nie za ciepła i nie za zimna (na łokciu jest cieńsza skóra niż na dłoniach i bardziej wrażliwa na bodźce), • wanienka powinna być ustawiona na stabilnym podłożu, nie może się wywrócić w czasie kąpieli,
71
72
Dziecko / SUPERMAMA LATO 2017 • gdy dziecko jest w wanience należy jedną ręką
• • • • • • • • •
podtrzymywać plecki, barki i główkę, utrzymując ciągle górną część ciała nieco wyżej, a palcami należy objąć bark dziecka – jest to zabezpieczenie przed wyślizgnięciem, główkę dziecka zawsze należy utrzymywać ponad powierzchnią wody, gdy kikut pępowinowy odpadnie i się zagoi, można zanurzyć głębiej dziecko (pamiętając oczywiście o niezanurzaniu główki dziecka), niewprawionym rodzicom odradzane jest dodawanie do kąpieli oliwki, dziecko może się wyślizgnąć przy wyjmowaniu czy przenoszeniu, w pomieszczeniu, w którym kąpane jest dziecko, powinno być wystarczająco ciepło – mokre dziecko w kąpieli szybko się wychładza, wszystkie przybory przygotuj wcześniej, powinny się znajdować w zasięgu ręki, po wyjęciu z wanienki należy otulić dziecko miękkim ręcznikiem i dokładnie osuszyć, gdy maluch nie chce być kąpany, należy stopniowo go przyzwyczajać do wody, nie wolno, nawet na chwilę, zostawiać dziecka bez opieki w wanience! Gdyby się zachłysnęło, może dojść do zatrzymania oddechu, włoski myjemy wodą, mydełkiem lub płynem do mycia ciała noworodka – nie ma potrzeby używania szamponu.
• wanienka z wygodnym stelażem, • przewijak, • termometr do mierzenia temperatury wody do kąpieli,
• pieluchy tetrowe 15 sztuk. PĘPEK NOWORODKA Kikut pępowinowy to fragment pępowiny, który pozostał po jej przecięciu. Pępowina łączy dziecko z łożyskiem, które dostarcza maluszkowi tlenu i składników odżywczych. Po narodzinach położna zakłada zacisk na pępowinę, około 2 cm od brzuszka dziecka. Noworodek ma zabezpieczony kikut pępowiny jałowym gazikiem. Początkowo kikut jest biało-niebieski, wilgotny, następnie żółtobrązowy i w końcu czarnobrązowy, obkurczony i wysuszony. Gdy mama z maleństwem są wypisywani do domu, plastykowy zacisk powinien być zdjęty. Kikut pępowinowy powinien odpaść samoistnie do 15 dni po narodzinach. Ze względu na duże ryzyko infekcji skóry tej okolicy, u noworodków zalecana jest szczególna pielęgnacja. Gojący się pępek należy traktować jak ranę. Bardzo szybko może dojść do rozwoju poważnego zakażenia. Po porodzie zostaje zasiedlony przez bakterie, tak jak cała skóra noworodka. Gdy noworodek przebywa cały czas z matką, co jest już normą w polskich szpitalach, niechorobotwórcze bakterie ze skóry matki kolonizują skórę noworodka. Jest to dla dziecka
Maź płodowa pokrywa ciało noworodka po narodzinach. Przez dobę nie należy kąpać dziecka, ponieważ ma ona działanie ochronne
przeciwko grzybom i bakteriom oraz poprawia funkcjonowanie skóry, jako bariery chroniącej przed czynnikami zewnętrznymi. KOSMETYKI I ARTYKUŁY HIGIENICZNE POTRZEBNE DLA NOWORODKA • mydełko, • emulsja do kąpieli, • zasypka – puder, • maść na odparzenia, • chusteczki pielęgnacyjne nawilżone, • oliwka, • balsam po kąpieli, • pieluszki jednorazowe dla noworodka, • sól fizjologiczna do higieny oczu i noska, • szczoteczka do włosów z miękkim włosiem, • nożyczki z zaokrąglonymi końcówkami lub małe cążki, • jałowe gaziki lub waciki, • pałeczki higieniczne do czyszczenia małżowin usznych, • aspirator do noska lub gumowa gruszka, • proszek do prania ubranek dla niemowląt, • płyn do płukania ubranek dla niemowląt, • myjki frotte,
zabezpieczenie, w ten sposób zmniejsza się ryzyko infekcji kikuta u dziecka. Zasady pielęgnacji pępka: • raz dziennie należy przemywać pępek dziecka zwilżonym w wodzie czystym gazikiem, • można przemywać pępek wodą z mydłem, • gdy zabrudzenia z pampersa dostaną się w miejsce pępka, należy od razu umyć to miejsce, • po każdym myciu należy wysuszyć i pozostawić do wyschnięcia, • należy odwijać brzegi pieluszki, by kikut pępowinowy nie uległ podrażnieniu i miał dopływ powietrza; im więcej, tym szybciej kikut odpada (można zakupić specjalne pieluszki z okienkiem na pępek), • można okrywać pępek cienkim jałowym gazikiem, • nie wolno zakładać na pępek opatrunków i zalepiać go plastrem – blokuje to dostęp powietrza, które najlepiej wpływa na gojenie się ran, • nie wolno stosować środków odkażających: alkoholu etylowego 70%, fioletu goryczki, soli, antybiotyków miejscowych – nie stwierdzono zasad-
•
ności takiego postępowania, częściej dochodziło do podrażnień skóry noworodka i kikut pępowinowy odpadał później, niż przy polecanej obecnie pielęgnacji, nie należy odrywać kikuta pępowinowego – wcześniej czy później sam odpadnie.
Zamoczenie kikuta pępowinowego w czasie kąpieli nie jest niebezpieczne. Należy od razu po kąpieli dokładnie go wytrzeć i zostawić do wyschnięcia. Najlepiej myć to miejsce nie w czasie kąpieli, tylko po i „na sucho” na przewijaku. Kikut pępowinowy powinien być czysty i suchy – jest to stan prawidłowy. W razie zaczerwienienia nasady kikuta, wysięku i nieprzyjemnego zapachu do odkażania jedynym zalecanym obecnie preparatem jest Octenisept. Można go kupić w aptece bez recepty. Należy go używać po konsultacji z położną środowiskową lub pediatrą.
Pamiętaj! Należy zgłosić się do lekarza lub położnej środowiskowej gdy: • mija 15 dni od porodu, a kikut pępowinowy jeszcze nie odpadł, • jeśli u nasady kikuta znajduje się ropa, zaczerwienienie, obrzęk, krwawienie, rosnąca nierówna tkanka w tym miejscu, • dziecko ma gorączkę, • z kikuta wycieka płyn lub/i ta okolica nieprzyjemnie pachnie.
73
74
Dziecko / SUPERMAMA LATO 2017
Alergia u niemowląt pierwsze objawy choroby PIERWSZE NIEPOKOJĄCE SYGNAŁY ŚWIADCZĄCE O WYSTĄPIENIU UCZULENIA MOŻNA ZAOBSERWOWAĆ JUŻ U KILKUDNIOWEGO MALUSZKA. ZE WZGLĘDU NA JESZCZE NIEDOJRZAŁY UKŁAD TRAWIENNY I ODPORNOŚCIOWY, NAJMNIEJSZE DZIECI SĄ SZCZEGÓLNIE PODATNE NA ALERGIĘ POKARMOWĄ. NA TAKIE DOLEGLIWOŚCI ISTNIEJĄ JEDNAK SKUTECZNE SPOSOBY.
Kiedy jesteś
MAMĄ
75
76
Dziecko / SUPERMAMA LATO 2017 PRZYCZYNY ALERGII Jest ich naprawdę wiele a wynikają chociażby ze zmian w otaczającym nas środowisku naturalnym. Powodem pojawiających się nadwrażliwości mogą być również kuracje antybiotykowe a nawet sposób odżywiania. To jedne z głównych czynników, które narażają nas na zbyt częsty kontakt z substancjami, które z kolei mogą powodować uczulenie. Wśród osób dorosłych – jak wynika z przeprowadzonych do tej pory badań, już co trzecia osoba może zauważyć u siebie różne przejawy alergii, więc nie można wykluczać tutaj również kwestii dziedziczności. Nie oznacza to jednak, że alergiczni rodzice ze 100% pewnością przekażą tę chorobę swojemu dziecku. W takiej sytuacji istnieje podwyższone ryzyko zachorowania, w porównaniu z rówieśnikami, w rodzinach których nie zanotowano takich przypadków.
Warto
wiedzieć
Pierwsze objawy alergii pokarmowej • zmiany na skórze • biegunki • kolki • wzdęcia • ulewania.
żądanych efektów wystarczy przestrzeganie diety eliminacyjnej. Jeśli jednak takie rozwiązanie okaże się nieskuteczne, wykonuje się testy z krwi w kierunku określonych przeciwciał i test prowokacyjny. Przeprowadza się go pod ścisłą kontrolą lekarza, więc nie obawiaj się, że Twojemu dziecku stanie się
Wszystkie niepokojące oznaki alergii trzeba jak najszybciej skonsultować z pediatrą, który wykluczy infekcję, ponieważ objawy mogą być podobne. ALERGIA POKARMOWA I JEJ OBJAWY Najczęściej u niemowląt mamy do czynienia z występowaniem alergii pokarmowej, która pojawia się w 2 lub 3. miesiącu życia, bądź też w okresie rozszerzania diety dziecka. Układ trawienny jeszcze nie jest w pełni sprawny i nie radzi sobie sam ze wszystkimi składnikami dostarczanymi wraz z pożywieniem. Substancje uczulające mogą wywołać szereg różnych objawów. Najbardziej typowe dla alergii pokarmowych są ulewania, uporczywe wzdęcia, kolki, jak również zaparcia czy biegunki. Oprócz tych dolegliwości mogą wystąpić również nieprawidłowości ze strony układu oddechowego, takie jak: świszczący oddech, katar, kaszel i sapka. Alergii często towarzyszą zmiany skórne, na które mamy zwracają szczególną uwagę podczas codziennej pielęgnacji. Będą to niepokojące wysypki, sączące się grudki, czerwone plamy czy sucha i szorstka skóra. Gdy dziecko robi się niespokojne i bardziej płaczliwe niż dotychczas, kontroluj co jakiś czas skórę w okolicach zgięć podkolanowych i łokciowych. W tym przypadku każdą taką zmianę należy skonsultować z lekarzem, najlepiej dermatologiem, aby potwierdzić lub zaprzeczyć alergiczne podłoże jej występowania. DIAGNOZA Postawienie właściwej diagnozy nie jest łatwe, szczególnie w przypadku niemowlęcia. Jeżeli u swojego dziecka karmionego piersią zaobserwujesz objawy odpowiadające alergii pokarmowej, w pierwszej kolejności spróbuj zapisywać co jesz i nadal obserwować reakcje organizmu maluszka. To będzie też pierwsze zadanie, które postawi przed Tobą lekarz, więc postawienie trafnej diagnozy, jeżeli na wizytę przyjdziesz tak przygotowana, będzie przebiegało sprawniej. Czasem dla osiągnięcia po-
jakakolwiek krzywda. Taki test trwa 10 dni i polega na wprowadzeniu bardzo małych ilości mleka krowiego do diety małego pacjenta. Wówczas mogą pojawić się zaburzenia trawienia i nieprawidłowe stolce (mogą zawierać śluz lub krew), a także wymioty czy ulewania. Objawy te będą potwierdzeniem diagnozy o alergii pokarmowej. DIETA ELIMINACYJNA Za najczęstszą przyczynę alergii pokarmowej uznawane jest białko mleka krowiego, ale objawy alergii w równym stopniu mogą wystąpić u dzieci karmionych mlekiem modyfikowanym i mlekiem matki. W przypadku mleka modyfikowanego lekarz zaleca zmianę mieszanki i wypisze odpowiednią receptę na preparat leczniczy. Te problematyczne dla układu pokarmowego właściwości białek mleka krowiego są w nim wyeliminowane. Taką mieszankę najlepiej podawać letnią, wówczas ma mniej intensywny smak i zapach. Wystąpienie alergii pokarmowej u dziecka, jeśli karmisz piersią, nie jest powodem, aby z tego całkowicie rezygnować. Wystarczy, że zastosujesz się do wskazań lekarza. Potencjalnym zagrożeniem dla malucha mogą być obecne w diecie mamy: sery, śmietana, twaróg, mleko, jogurt, kefir. Zwróć jednak uwagę, że eliminacja białka będzie wymagała odpowiedniej suplementacji wapnia, którą również należy skonsultować z lekarzem. Uczulać mogą także inne składniki, nie tylko białko. Pamiętaj o tym sięgając po: orzechy, cytrusy, czekoladę, truskawki, pomidory, ryby czy jajka i ostrożnie komponuj je w swoim jadłospisie. Wówczas bacznie obserwuj zachowanie i ewentualne zmiany pojawiające się u dziecka. Zeszyt z takimi notatkami może okazać się cenną wskazówką i pomocą.
78
Dziecko / SUPERMAMA LATO 2017
KOLKA U MALUSZKA JAK SOBIE Z NIĄ RADZIĆ?
Kiedy jesteś
MAMĄ
KOLKA JELITOWA TO CZYNNOŚCIOWE ZABURZENIE PRZEWODU POKARMOWEGO, CHARAKTERYSTYCZNE DLA WCZESNEGO OKRESU NIEMOWLĘCEGO, KTÓREGO ZNAKIEM ROZPOZNAWCZYM SĄ TRUDNE DO UKOJENIA NAPADY PŁACZU. NAJSILNIEJSZE OBJAWY KOLKI JELITOWEJ ZAZWYCZAJ OBSERWUJE SIĘ WIECZOREM. DOLEGLIWOŚĆ POJAWIA SIĘ OKOŁO 2. TYGODNIA ŻYCIA MALUSZKA. OKOŁO 4. MIESIĄCA SAMOISTNIE USTĘPUJE. radzi Martyna Mączka, zwyciężczyni 2. edycji konkursu „Położna na Medal”
PRZYCZYNY POWSTAWANIA KOLEK Nie są jasno sprecyzowane, jednak z praktyki wiemy o co najmniej kilku czynnikach które mogą ją wywoływać – alergia pokarmowa, nietolerancja laktozy i zaburzenia mikroflory jelitowej czy też błędna technika karmienia. U kobiet karmiących piersią również niektóre pokarmy mogą wywoływać lub nasilać objawy kolki u maluszka. Możemy do nich zaliczyć warzywa i owoce powodujące wzdęcia, ostre przyprawy, kofeina, czekolada oraz nikotyna. W niektórych przypadkach również karmienie sztuczne może być przyczyną dolegliwości związanych z kolką i bólami brzuszka u noworodków i niemowląt. CO ROBIĆ, ŻEBY USTRZEC SIĘ KOLKI? Jako działanie prewencyjne zalecam w trakcie karmienia piersią stosowanie odpowiedniej diety i przykładanie dużej uwagi do właściwej techniki karmienia. To dwie kluczowe sprawy, które pomogą zminimalizować występowanie kolek. Co jednak zrobić, gdy kolka już występuje? Jest kilka sposobów na to, aby pomóc dziecku. Chcąc żeby ustąpiły dolegliwości powinniśmy pomóc w rozluźnieniu jelit i oddaniu gazów. Jedną z najczęściej stosowanych metod jest masowanie brzuszka maleństwa – może to być ruch kolisty (zgodnie ze wskazówkami zegara) lub pociągły ku
79
80
Dziecko / SUPERMAMA LATO 2017 dołowi brzuszka. Masaż zawsze wykonujemy ciepłą dłonią lub ciepłym olejkiem. Pomaga to w rozluźnieniu brzuszka malucha. Drugim sposobem jest delikatny ucisk brzuszka poprzez położenie dziecka na brzuszku w pozycji żabki. Jednocześnie w kierunku od łopatek na dół do pośladków wykonujemy masaż plecków. Warto zadbać, żeby w tym czasie pod brzuszkiem znajdowała się ciepła pielucha, która dodatkowo wzmocni działanie rozkurczowe. Doskonałym środkiem rozluźniającym jest ciepła kąpiel. Możemy ją wykonać w wanience albo w wiaderku kąpielowym, jednocześnie pamiętając o masowaniu brzuszka. W pozycji leżącej na pleckach można również zastosować przyginanie kolanek do brzuszka, co pomoże uwolnić gazy z jelit. HERBATKI ZIOŁOWE Młode mamy często pytają czy napary ziołowe są dobrym sposobem na kolkę. W niektórych przypadkach mogą one pomagać, natomiast należy pamiętać, że każde dopajanie dziecka może powodować zaburze-
nia laktacji. W aptekach dostępne są gotowe herbatki laktacyjne. Ostatnio pojawiły się doniesienia o niekorzystnym działaniu kopru włoskiego – od dawna stosowanego u maluchów – szczególnie u dzieci poniżej 4. roku życia. Warto więc rozważyć konieczność podawania tego typu preparatów, pomijając już te apteczne skoncentrowane. DUŻY PROBLEM MAŁEGO CZŁOWIEKA Kolki jelitowe to spory problem, który przede wszystkim powoduje spory dyskomfort tak u rodziców jak i u dziecka. Dyskomfort związany przede wszystkim z trudnym do ukojenia płaczem. Pamiętajmy jednak, że z medycznego punktu widzenia dolegliwości te nie są groźne i prędzej czy później, po uzyskaniu określonego stopnia dojrzałości układu pokarmowego u maluszka, ustępują. Jeżeli zatem dziecko płacze i podejrzewamy, że przyczyną płaczu jest właśnie kolka, pamiętajmy o spokojnej atmosferze, przytulaniu i przebywaniu razem, właściwej technice karmienia i wyczekaniu tego trudnego czasu.
Stosowanie odpowiedniej diety i przykładanie dużej uwagi do właściwej techniki karmienia. To dwie kluczowe sprawy, które pomogą zminimalizować występowanie kolek. REKLAMA
Najcichszy laktator na świecie! * Posłuchaj na stronie: www.ardomedical.pl
Przetestowane i polecane przez ekspertów
ARDO CALYPSO
ULTRA DELIKATNY I CICHY LAKTATOR ELEKTRYCZNY Skuteczny, bezpieczny, indywidualnie dopasowany do każdej mamy! Pojedynczy laktator elektryczny ARDO Calypso jest wyjątkowo skuteczny, a przy tym delikatny. Wyróżnia się on niesamowitą elastycznością ustawień - ma możliwość dostosowania się do indywidualnych potrzeb mamy. Wyjątkowe cechy · Indywidualne ustawienia cyklu i siły ssania · Technologia Vacuum Seal zapewnia 100% ochrony i zapobiega zanieczyszczeniu laktatora i pokarmu · Kompaktowy i ultra cichy - dyskretne odciąganie · Zasilanie sieciowe lub bateryjne · Może być przekształcony na podwójny laktator
22mm
26mm
Odpowiednio dobrany lejek to klucz do skutecznego i bezbolesnego 36mm odciągania pokarmu
standard
www.laktatoryardo.pl
28mm
31mm
śliniaczek z gryzaczkiem
neckerchew Wielokrotnie nagradzany. Stylowy, dwustronny, chłonny i higieniczny
www.cheekychompers.pl
82
Lifestyle / SUPERMAMA LATO 2017
chustowania
ABC dla mamy i taty NA PYTANIA SUPERMAMY W TEMACIE PRAWIDŁOWEGO CHUSTOWANIA ODPOWIADAJĄ: DOROTA WIŚNIEWSKA, POŁOŻNA, DORADCA NOSZENIA DZIECI W CHUSTACH I NOSIDŁACH MIĘKKICH POLOZNA.Z.CHUSTA@GMAIL.COM MARTYNA MĄCZKA, PREZES FUNDACJI MAMACARE, LALUREATKA II EDYCJI KAMPANII „POŁOŻNA NA MEDAL”
CORAZ CZĘŚCIEJ NA NASZYCH ULICACH MOŻEMY ZOBACZYĆ NIE TYLKO MAMY, ALE I TATUSIÓW NOSZĄCYCH SWOJE POCIECHY W CHUSTACH. SKĄD TA „MODA” DO NAS PRZYWĘDROWAŁA I JAK PANI JĄ OCENIA? Ja osobiście do samego tematu „mody” podchodzę dość ostrożnie. Jeśli ktoś rozpoczyna noszenie dziecka „bo taka jest moda”, po czym kupuje jakiekolwiek nosidło, które spotka w sklepie z akcesoriami dla dzieci, bez jakiejkolwiek wiedzy w tym zakresie - to może zrobić krzywdę swojemu dziecku. Tak postępując można będąc „modnym” nieświadomie wypracować wiele wad postawy u swojej pociechy, a także przyczynić się do powstania nadmiernego napięcia mięśniowego, co następnie skończy się godzinami rehabilitacji. Chusty i różnego rodzaju nosidła mają służyć dobremu celowi, używane mądrze i rozsądnie pomagają stworzyć lepszą relację rodzica z dzieckiem, wspomagają prawidłowy rozwój dzieci. Dodatkowo, chusta czy nosidło dobrze zamotane/dobrane pozytywnie wpływa na prawidłowy rozwój fizjologiczny dzieci. Dobrze używana chusta pozwala na prawidłowe ułożenie w niej dziecka, niezależnie od rodzaju wiązania. Jeśli więc używam chusty, bo jestem odpowiedzialnym rodzicem i mądrze podchodzę do nowych rozwiązań, a tym samym chcę świadomie wspierać rozwój dziecka i jednocześnie uważam, że chusta jest w tym temacie bardzo dobrym rozwiązaniem, i przez to „jestem modny” - to za taką modą jestem jak najbardziej ZA! Takie wiązania chust, jak widzimy obecnie - obserwując osoby szkolące na Doradców noszenia dzieci - przywędrowały do nas ze strony Niemiec i Francji. Tam też są bardzo dobre marki chust, które można spotkać również w Polsce. Jednak, tak szczerze, noszenie w chuście nie jest taką ogromną nowością w Polsce. Kiedy ja, po skończeniu kursu na Doradcę pokazałam kilka wiązań moim rodzicom - nie byli wcale tym zdziwieni, ani nie uznali tego za jakąś nowość. Uznali to za nowe odkrycie dawno zapomnianej formy opieki nad dzieckiem. W moim rejonie, z którego się wywodzę, było to znane jako „Piastowaczka” - czyli kawałek mocniejszego materiału, w który wiązało się dziecko i szło w pole pracować. Dziecko było pod kontrolą, a praca wykonana :). Nawet nie wiem, czy moi rodzice nie byli tak właśnie noszeni, a dziadkowie na pewno :).
83
84
Lifestyle / SUPERMAMA LATO 2017 ZDANIA WŚRÓD PERSONELU MEDYCZNEGO SĄ PODZIELONE. CZĘSTO SŁYSZY SIĘ, ŻE NOSZENIE DZIECKA W CHUŚCIE NIE JEST DO KOŃCA DOBRE ANI BEZPIECZNE DLA MAMY I DZIECKA. JAKIE JEST PANI ZDANIE NA TEN TEMAT? Ja, również jako personel medyczny, bardzo wyraźnie widzę duży podział w opinii na ten temat. Zauważam także, że wiele osób wypowiada się nie mając kompletnie pojęcia o czym mówią, nie rozróżniają noszenia w chuście, nosidle, czy nosidle typu wisiadło. Nie widzą różnicy między noszeniem przodem do świata a brzuszkiem do brzuszka. Nie nalegam, aby całe środowisko było żarliwymi aprobatami noszenia w chuście - nie musi tak być, ale zaczerpnięcie choćby odrobiny informacji w tym zakresie, zanim to się skrytykuje i zabroni rodzicom używania chusty - mogłoby wnieść wiele dobrego, choćby tylko dlatego, że młodzi, niedoświadczeni rodzice mają później spory mętlik w głowie i zmagają się z dwoma kompletnie sprzecznymi informacjami. Noszenie w chuście, i tutaj muszę dodać: PRAWIDŁOWE noszenie nie jest w stanie zaszkodzić ani dziecku, ani temu rodzicowi, który w tej chuście nosi. Prawidłowo dociągnięta chusta zachowuje fizjologiczne ułożenie dziecka, nawet noworodka. Tym się nie da zaszkodzić. Dla rodzica noszenie w chuście jest dużo zdrowszym rozwiązaniem niż noszenie na rękach. Chusta pozwala na równomierne rozłożenie
i jego dziecku. Jeśli zaś rodzice chcą nosić w chuście zdrowo i prawidłowo mogę im doradzić, pokazać, nauczyć, zwrócić uwagę na częste błędy, które u nich widzę, czy pokazać jak sprawdzić, czy wiązanie jest dobrze wykonane. Odwołuję się wtedy do swojej wiedzy nie tylko jako Doradcy noszenia w chustach, ale też do tego co wiem jako położna, która ma bzika na punkcie fizjologii ;). WYBÓR CHUST NA POLSKIM RYNKU JEST SPORY, NA CO WARTO ZWRÓCIĆ UWAGĘ, JEŚLI PRZYMIERZAMY SIĘ DO ZAKUPU CHUSTY? NASZA PIERWSZA CHUSTA POWINNA BYĆ ELASTYCZNA CZY TKANA? JAK DOPASOWAĆ ROZMIAR? Wybór jest ogromny, nie tylko w chustach polskich marek, ale również tych zagranicznych. Producenci zasypują nas ogromną gamą kolorów i wzorów. Ja się z tego bardzo cieszę, noszący rodzice pewnie też. Przy zakupie pierwszej chusty uczulam bardzo na splot w jakim jest ta chusta wykonana. Warto zwrócić wtedy uwagę, żeby to był splot skośno-krzyżowy i jego modyfikacje, splot diamentowy, jodełkowy, czy splot żakardowy. Mamy wtedy gwarancję, że chusta dobrze będzie pracowała i nie powyciąga się tak, jak np. spodnie w kolanach. Radzę unikać splotu prostego (dla zobrazowania - prześcieradło), zwłaszcza dla pierwszej chusty. Takie materiały źle pracują, chustę
Chusty i różnego rodzaju nosidła używane mądrze i rozsądnie pomagają stworzyć lepszą relację rodzica z dzieckiem, wspomagają prawidłowy rozwój dzieci. ciężaru na kręgosłupie rodzica (niezależnie czy wiązanie jest z przodu, czy na plecach). Nie powoduje to nadmiernego obciążenie jednej z kończyn, barku, czy biodra. Myślę, że dobre będzie tutaj porównanie ciężkiego plecaka z ciężką torbą na ramię. Chusta jest jak dobrze dobrany i ustawiony plecak. Osobiście polecam gorąco chusty mamom, które zmagają się ze skrzywieniami kręgosłupa i noszą swoje dzieci na rękach, a później skarżą się na ból pleców. Chusta jest tutaj rozwiązaniem, dzięki któremu mają dziecko przy sobie, a jest to zdrowsze dla ich pleców. Oczywiście ten przykład nie jest regułą - wszystko to trzeba rozsądnie przeanalizować z punktu widzenia fizjologii, bo mogą być i takie sytuacje, kiedy niestety muszę odradzić i noszenie i chustowanie albo prosić o pomoc fizjoterapeutę w ocenie. Osobiście jestem zwolennikiem fizjologii, jeśli chusta ma tutaj służyć - to jestem gorąco za. Nie należy tego też zrozumieć w opaczny sposób - jeśli jako położna spotykam się z rodzicami, którym chusta nie odpowiada, nie usiłuję ich nakłonić do zmiany zdania. Każdy rodzic wie najlepiej co jest potrzebne jemu
trudno się dociąga, zostają luzy po wykonaniu wiązania, materiał może się rozciągnąć z czasem noszenia, a co za tym idzie może nam gubić się fizjologiczna pozycja dziecka w chuście. To wszystko może niepotrzebnie zniechęcać uczących się wiązania rodziców. W temacie pierwszej chusty: elastyczna czy tkana - zdania są podzielone nawet wśród doradców. Dla noworodka bardzo dobre są obie chusty, ale znowu podkreślam DOBRZE zawiązane. Ja osobiście jestem zwolennikiem chusty tkanej. Daje więcej wariantów wiązania, wykonując wiązanie mam większą pewność, że panuję nad utrzymaniem prawidłowej pozycji dziecka, w każdej chwili mogę dociągnąć powstałe luzy w chuście - i jest to znacznie szybsze jak w chuście elastycznej. Dodatkowo chusta tkana dłużej będzie w użyciu niż elastyczna. Chusty elastyczne zaczynają być niewygodne dla rodziców, kiedy ich dziecko ma 10 kg i więcej. Jednak, jeśli jestem na konsultacjach u rodziców, którzy mają chustę elastyczną - nie odradzam im tej chusty, ani nie neguję wyboru, po prostu uczę wiązania dla chusty elastycznej :).
85
86
Lifestyle / SUPERMAMA LATO 2017
Przy doborze rozmiaru chusty należy zwrócić uwagę na kilka elementów: • po pierwsze rodzic, czyli jak „duża” jest osoba, która nosi. Ważny jest tutaj wzrost, waga, budowa ciała. Chusta oplata rodzica, także im większa powierzchnia, tym dłuższa chusta jest konieczna. Jeśli rodzice są różni, a na początek chcą kupić jedną chustę - należy ją dobrać dla większego rodzica; • następnym ważnym elementem są wiązania, jakich chcemy używać. Wykonując wiązanie typu kieszonka albo kołyska, będziemy potrzebowali dłuższej chusty, niż przy wykonaniu kangurka czy plecaka prostego. Warto też zwrócić uwagę na porę roku w jakiej będziemy nosić częściej, a także jaki duże dziecko będzie w tej chuście - tutaj istotna jest gramatura chusty, czyli jej grubość. Im cięższa jest nasza pociecha, tym wygodniej nam będzie nosić w chuście o większej gramaturze. Większość informacji o doborze chusty jesteśmy w stanie znaleźć na stronach producentów chust.
GDZIE MOŻE UDAĆ SIĘ MAMA, KTÓRA CHCIAŁABY NOSIĆ MALEŃSTWO W CHUŚCIE, ALE NIE WIE, JAK SIĘ DO TEGO ZABRAĆ? CZY TAKIE SZKOLENIA MAJĄ MIEJSCE NP. W SZKOLE RODZENIA, CZY TRZEBA IŚĆ NA SPECJALNY KURS? Specjalne kursy nie są konieczne. Obecnie mamy bardzo szerokie pole manewru, zaczynając od warsztatów i pogadanek na Szkole Rodzenia, gdzie można dowiedzieć się podstaw oraz dokładniej gdzie należy szukać takich informacji. Często wychodzi się stamtąd mając namiary na konkretnego Doradcę noszenia. Doradcy często udzielają porad drogą telefoniczną, mailową, czy przez portale społecznościowe. Dodatkowo organizują warsztaty dla rodziców chcących nauczyć się konkretnego wiązania. Jest też możliwość odbycia konsultacji w swoim domu, gdzie dzieciaki czują się najlepiej. Informacji o Doradcach można szukać przez strony, które szkolą Doradców (Akade-
CHUSTA HUG ME, CENA 154 zł
CHUSTA BE CLOSE, CENA 176 zł
CHUSTA BE CLOSE, CENA 176 zł WWW.ZAFFIRO.DESIGN
mia Noszenia Dzieci, Szkoła ClauWii). Można też kontaktować sie ze Szkołą Rodzenia, w której się słyszało o chustach - na pewno mają namiary na osoby, które takich porad udzielają. Obecnie szerokie pole dają portale społecznościowe, gdzie tworzą się całe grupy rodziców oraz doradców, i powstaje ogromne pole wymiany informacji, a także wzajemnych spotkań połączonych z piknikami, nauką wiązań, czy wymianą innych informacji nie tylko dotyczących chust. JAKIE KORZYŚCI ZARÓWNO FIZYCZNE JAK I PSYCHICZNE PŁYNĄ Z NOSZENIA MALUSZKA W CHUŚCIE? Daje to przede wszystkim poczucie bezpieczeństwa - dzieci czując bliskość rodzica chętniej sięgają po nowe doświadczenia, bo czują się chronione. Rodzice też sami z siebie częściej rozmawiają ze swoją pociechą, gdyż jest ona bezpośrednio przy nich. Przekazujemy w ten sposób wiele informacji naszym dzieciom nieświadomie. W ten sposób wpływamy pozytywnie na ich rozwój. Ponadto my sami, jako rodzice, mając dzieci blisko czujemy się o nie spokojniejsi, łatwiej nam zauważyć powstające potrzeby u dziecka, lepiej pracuje nasz instynkt i komunikacja niewerbalna z dzieckiem. Nie muszę co chwilę sprawdzać co się dzieje i czy dziecku nie jest za zimno, czy za ciepło. Mam go przy sobie - na bieżąco „monitoruję” jego stan i mogę z nim instynktownie współgrać.
Noworodki noszone w chuście czują się tak samo dobrze, jak w brzuszku u mamy. Chusta pozwala przynajmniej częściowo odwzorować to, co dzieciaki znają z życia płodowego. Będąc w chuście słyszą bicie serca mamy, mają podobnie ciepło i ciasno, mama chodząc - kołysze się tak samo, jak będąc w ciąży. Takie maluchy w chuście bardzo szybko się wyciszają, nie czują się przytłumione nadmiarem nieznanych bodźców, jakie do nich docierają po porodzie. Fizjologiczna pozycja w chuście pozwala też na dalszy prawidłowy, fizjologiczny rozwój dziecka. Rozstawienie nóżek na „żabkę” ma bardzo pozytywny wpływ na prawidłowy rozwój stawów biodrowych u dzieci. Znam wielu rodziców, którzy odpowiednio stosując chustę wybrnęli z rozpoczynających się problemów właśnie ze stawami biodrowymi. Noszenie w pozycji brzuszkiem do brzuszka pozwala też na uniknięcie problemów z kolkami i zaparciami u dzieci. Rodzic chodząc z dzieckiem powoduje, że dwa ciała są w ciągłym, delikatnym ruchu względem siebie, a co za tym idzie brzuszek jest ciągle masowany i kolkowe problemy są dużo mniejsze. To jest kilka naprawdę podstawowych korzyści jakie można wynieść z noszenia w chuście, oczywiście poza WOLNYMI RĘKOMA, co przez każdego rodzica zostanie szybko docenione. Myślę, że każdy rodzic noszący w chuście jest w stanie do tych korzyści wpisać wiele więcej zauważonych przez siebie. REKLAMA
88
Lifestyle / SUPERMAMA LATO 2017
Spokojnie, to tylko
wyprawka
CO, GDZIE I KIEDY? Dziecko wprowadza rewolucyjne zmiany w naszym życiu, także te pod względem finansowym. Zakup rzeczy absolutnie niezbędnych „na start”, w tym: ubranek, akcesoriów codziennego użytku, wózka, fotelika, łóżeczka czy wanienki generuje pokaźną sumę. Warto rozłożyć wspomniane wydatki w czasie. Jeżeli zostawimy sobie wszystkie zakupy na „tuż po porodzie”, musimy wziąć pod uwagę fakt, iż świeżo upieczone rodzicielstwo to także kompletny brak czasu. W takiej chwili ciężko będzie oddać się swobodnemu wyborowi najlepszych ubranek i butelek. Aby uniknąć tego kłopotu, rozpoczęcie wielkich zakupów dla małego człowieczka powinno nastąpić mniej więcej od początku 3 trymestru ciąży. To czas, kiedy znany jest już termin porodu a mama ma jeszcze dużo siły na sklepowe wojaże.
NARODZINY I WYCHOWYWANIE DZIECKA TO JEDNE Z NAJTRUDNIEJSZYCH, ALE JEDNOCZEŚNIE NAJPIĘKNIEJSZYCH WYZWAŃ W ŻYCIU RODZICÓW. ABY PRZEBIEGAŁY NIEMALŻE BEZSTRESOWO, OPRÓCZ OGROMU MIŁOŚCI POTRZEBUJEMY POMOCY W POSTACI… WYPRAWKI DLA NIEMOWLAKA. JAK JĄ SKOMPLETOWAĆ I NIE DAĆ SIĘ PRZY TYM ZWARIOWAĆ? OTO KILKA WSKAZÓWEK.
dla dziecka! Kiedy jesteś w CIĄŻY
89
90
Lifestyle / SUPERMAMA LATO 2017 BEZ PRZESADY… Współczesne reklamy przeznaczone dla przyszłych rodziców kuszą ciekawymi produktami, które tylko z pozoru wydają się absolutnie niezbędne. Okazuje się jednak, że wiele takich przedmiotów, może być później użytych tylko kilka razy. Warto więc zastanowić się przed zakupem każdego dodatkowego produktu. ZBLIŻA SIĘ PORÓD… Początek przygody zwanej rodzicielstwem musi być poprzedzony odpowiednimi zakupami jeszcze przed porodem. Mama również powinna mieć swoją wyprawkę do szpitala! Warto wcześniej przygotować specjalną torbę, aby gotowa czekała na odpowiedni moment. Należy pamiętać również o ważnych dokumentach, czyli dowodzie osobistym przyszłej mamy oraz numerze NIP jej pracodawcy, wynikach ostatnich badań, karcie ciąży, ubezpieczeniu.
Lista n ie zb ęd n yc h mię rzeczy zależy zebiegu pr od dzy innymi w jakiej rociąży, pory roku możliwości k, dzi się maluszezy od bliskich ec rz ia an otrzym dzieciach. Zalub po starszychych co było im pytajmy znajomtrzebne, przejkoniecznie po internetowe, rzyjmy fora powiednie przeczytajmy od jmy się artykuły i nie da ! zwariować
Szpitalna
wyprawka
DLA MAMY
kosmetyki, bielizna ciążowa, głęboko rozpinana koszulka nocna, skarpetki, wkładki laktacyjne, klapki, paczka dużych podpasek, płyn do higieny intymnej, woda, telefon komórkowy, wygodne ubrania, szlafrok
DLA MALUSZKA
paczka pieluszek dla noworodków, kilka pieluszek z tetry, kocyk lub rożek, mydełko dla dzieci, krem do pielęgnacji pupy, chusteczki nawilżające, ubranko do wyjścia ze szpitala, 3 sztuki koszulek pajacyków lub kaftaników, para bawełnianych rękawiczek, 2 czapeczki
AKCJA NOWORODEK Podczas przygotowywania wyprawki należy pamiętać o pewnej zależności: im mniejsze jest dziecko, tym szybciej ono rośnie. Już w pierwszych 3 miesiącach życia noworodek może urosnąć ok. 10 cm! W związku z tym – mimo wielkiej pokusy malutkich skarpetek – nie powinniśmy kupować zbyt wielu ubrań w najmniejszych rozmiarach. W przypadku normalnego przebiegu ciąży i porodu (kiedy dziecko ma 46-55 cm długości) na początku wystarczą nam 2 pary spodenek i 2 ciepłe sweterki, 5 (koniecznie bawełnianych!) koszulek/body, śpioszków, kaftaników, 4-5 pajacyków, 3 czapeczki (używane po kąpieli malca) i 2 pary bawełnianych, cienkich rękawiczek. W sezonie zimowym dodatkową inwestycją będzie specjalny kombinezon, ciepła czapka i śpiwór do wózka.
NIEMOWLĘCE NIEZBĘDNIKI Wraz ze wzrostem dziecka będziemy kupować nowe, większe ubranka. Pamiętajmy, aby zawierały one jak najmniej szwów i elementów, które mogą być niewygodne w ubieraniu lub drapiące dla maluszka. Aby zadbać o własny komfort, starajmy się kupować stroje posiadające odpowiednio duży otwór na głowę i mające możliwość rozpinania w wielu miejscach.
j: Pamiętamiały
nka aby ubra w niej szwó jak najm e r tów, któ i elemen ażnić ma r d o p ą g mo luszka
MYDŁO WSZYSTKO UMYJE! Ubranka to dopiero początek wielkich zakupów. Nie możemy zapomnieć o pomocnikach w dbaniu o codzienną higienę maluszka: wanience, ręczniku z kapturkiem, kosmetykach do kąpieli dla noworodków (mydełko i oliwka), odpowiednim proszku do prania, chusteczkach nawilżających, talku, kremach (ochronnym i na odparzenia), szczotce do włosów, sterylnej myjce, termometrach do mierzenia temperatury wody i ciała, pampersach (w odpowiednim dla wagi dziecka rozmiarze). PIĘKNY PĘPEK I KICHANIE NA CHOROWANIE Pierwsze tygodnie to okres dbania o pępowinę maluszka i tu doskonałym pomocnikiem okażą się waciki nasączone spirytusem. Dbając o nosek i oczka dzidziusia nie możemy zapomnieć o soli fizjologicznej i sterylnych gazikach. Do walki z dziecięcym katarem przyda się aspirator do nosa, który w bezpieczny sposób umożliwi oczyszczenie zatkanego noska. Warto zdecydować się na aspirator podpinany do odkurzacza np. Katarek. Dzięki niemu proces usuwania nieczystości będzie bardziej efektywny i uwolniony od
91
92
Lifestyle / SUPERMAMA LATO 2017 ryzyka zarażenia się przeziębieniem od dziecka. DOZWOLONE DO LAT 3 Wraz z rozwojem dziecka dochodzą nowe, przydatne przedmioty. Koce i maty, na których malec będzie mógł bezpiecznie bawić się na podłodze, kojec dla małych wędrowników, zabawki edukacyjne, plastikowe naczynia, nocnik, śliniaczki, gryzaki, chodzik… Tę listę może zamknąć jedynie temperament naszego dziecka. Na kilka lat posłuży nam również wspomniany wcześniej aspirator do nosa na mały i duży katarek. Niestety nawet najbardziej zadbane i „wychuchane” dzieci mogą się przeziębić. Musimy pamiętać, że każda infekcja jest w pewnym stopniu niebezpieczna dla malca i nie może być bagatelizowana. Ponadto, dzieci do 3 roku życia o wiele gorzej radzą sobie ze zwalczaniem przeziębienia. Problemem jest choćby fakt, że nie potrafią one jeszcze wydmuchać swojego noska. Zakup aspiratora do nosa jest w takiej chwili absolutnie konieczny. NIEKOŃCZĄCY SIĘ RACHUNEK Choć lista akcesoriów dla dziecka wydaje się nie mieć końca, zakupy z rozsądkiem i odpowiednim wyprzedzeniem to klucz do sukcesu. Kupując mądrze możemy być pewni, że wszystkie produkty, w które się zaopatrujemy będą potrzebne naszemu maluszkowi w jego zdrowym i szczęśliwym dorastaniu, a na tym zależy przecież wszystkim rodzicom.
Przed zakupem należy wziąć pod uwagę funkcjonalność przedmiotów. Warto zadać sobie kilka pytań: Czy wózek posłuży nam później jako spacerówka? Czy jest przystosowany dla starszych dzieci?
rac? Czy łóżko można rozłożyć na większe i dokupić jedynie nowy mate Czy fotelik wystarczy na dłużej niż kilka miesięcy?
94
Lifestyle / SUPERMAMA LATO 2017
SZUMIĄCY BARANEK EWAN Szumiący baranek EWAN® z bijącym sercem emituje kojące dźwięki o niskiej częstotliwości bazowej oraz uspokajający różowy blask. Połączenie tych niezwykłych dźwięków z uspokajającym różowym blaskiem pomoże wyciszyć i ukoić do snu każdego maluszka. Bicie serca i dźwięki pochodzące z macicy to autentyczne nagrania a nie dźwięki generowane komputerowo. Cena: 149 zł, www.magicznybaranek.pl
ŚLINIACZEK Z GRYZACZKIEM ANNA FLORAL NECKERCHEW Pierwszy na świecie śliniaczek z gryzaczkiem dla ząbkujących maluszków. Wielokrotnie nagradzany. Stylowy, dwustronny, chłonny i higieniczny - nigdy więcej upuszczonych gryzaczków! Cena: 59 zł, www.cheekychompers.pl
VIDEONIANIA BABYSENSE Z FUNKCJĄ MONITORA ODDECHU Babysense 5 to monitor oddechu pod materac najnowszej generacji. W zestawie elektroniczna video niania o wysokiej rozdzielczości i jakości obrazu. Oglądaj, słuchaj i mów do dziecka. Bezpieczna łączność wolna od zakłóceń. Cena: 799 zł, www.babysensepolska.pl
Kiedy jesteś
MAMĄ
LAKTATOR ARDO CALYPSO TO GO Idealne rozwiązanie dla aktywnych i pracujących mam! ARDO Calypso-To-Go to optymalny zestaw zawierający wszystko, czego potrzebujesz, by być w ciągłym ruchu, kiedy odciągasz pokarm. Zestaw zawiera podwójny laktator i wiele przydatnych akcesoriów do karmienia, które możesz mieć zawsze pod ręką dzięki efektownej torbie. W zestawie znajdziesz także torbę chłodzącą i elementy chłodzące do przechowywania pokarmu. Cena: 599 zł, www.laktatoryardo.pl
POLECA PRZYTULANKA Z GRYZACZKIEM POLKA DOT PINK COMFORTCHEW Pierwsza na świecie przytulanka sensoryczna z gryzaczkiem, wspierająca rozwój niemowlaka, idealna na okres ząbkowania. Uspokaja, przynosi ulgę, rozwija. Cena: 89 zł, www.cheekychompers.pl
SNUZA HERO MD – PRZENOŚNY MONITOR ODDECHU DLA NIEMOWLĄT Pierwszy i jedyny na świecie przenośny monitor oddechu dla niemowląt z certyfikatem medycznym. Bez kabli, łatwy w użytkowaniu, przenośny. Posiada unikalny system pobudzania wibracjami. Cena: 449 zł, www.snuza.pl
KONKURSY I TESTY I PORADY SPECJALISTÓW I BLOGI I PRAWDZIWE HISTORIE
www.magazynsupermama.pl WYDAWCA BigCityLife Sp. z o.o. Gallusa 12/13, 40-594 Katowice
W Y DA N I E S P E C JA L N E L ATO 2 0 1 7
SEKRETARZ REDAKCJI Katarzyna Hołub redakcja@magazynsupermama.pl tel. 664 163 546 WSPÓŁPRACA Położna Martyna Mączka, Położna Ilona Kawalec, Fizjoterapeuta Anna Sass, Położna Klaudia Pierz
NASZE SERWISY: www.magazynsupermama.pl www.supermamaawards.pl www.facebook.com/magazynsupermama www.instargam.com/magazynsupermama www.youtube.com/magazynsupermama OPRACOWANIE I SKŁAD Agencja MIRAGE www.agencjamirage.pl
Redakcja nie ponosi odpowiedzialności za treść reklam i materiałów promocyjnych. Magazyn ma charakter informacyjno-edukacyjny. Problemy czy wątpliwości należy bezzwłocznie konsultować z lekarzem prowadzącym.
Elektroniczna niania video z monitorem oddechu.
&MFLUSPOJD[OB OJBOJB #BCZTFOTF 7JEFP [ NPOJUPSFN PEEFDIV #BCZTFOTF %PTLPOB’FK KBLPǴDJ FMFLUSPOJD[OB OJBOJB WJEFP [ NPOJUPSFN PEEFDIV #BCZTFOTF 4’VDIBK PHMnjEBK J NPOJUPSVK PEEFDI UXPKFHP E[JFDLB +FEZOZ PSZHJOBMOZ [FTUBX WJEFP OJBOJ [ NPOJUPSFN PEEFDIV QPTJBEBKnjDZN DFSUZöLBU XZSPCV NFEZD[OFHP 8ZCJFS[ KBLPǴǎ J CF[QJFD[FǩTUXP
www.babysense-polska.pl