Die vee- en vleisbedryf sukkel steeds

deur Natasha Pansegrouw

Veeboere staar 'n ernstige bedreiging vir hulle lewensbestaan in die gesig weens stygende produksiekoste en stagnante of dalende pryse. Om die vee- en vleisbedryf te ondersteun, moet hierdie vraagstuk opgelos word. Boere het dalk hulp nodig om produksiekoste te verlaag en wins te verhoog. Om plaaslike boere te ondersteun, kan verbruikers plaaslik verkrygde, volhoubaar geproduseerde vleis koop. Die bedryf se uitdagings vereis samewerking en optrede om hierdie noodsaaklike sektor te onderhou.

Uitdagings vir die sektor se groei en prestasie wat na verwagting vir 'n geruime tyd sal voortduur, sluit die volgende in: i. die koste van voer; ii. die skaal van produksie; iii. invoer van sekere vleissnitte; iv. die onvermoë om uit te voer; en v. die stadige pas van hervorming regdeur die waardeketting.

Die mark vir beesvleis Verbruikers se vermoë om te bestee sal egter waarskynlik beperk bly solank stygende pryse en rentekoerse swaar op hulle skouers druk. Die kombinasie hiervan en die impak van beurtkrag op besteebare inkomste sal na verwagting voortgaan om die mark vir beesvleis te benadeel. Beurtkrag in die rooivleiswaardeketting verander verbruikspatrone en verhoog produksiekostedruk.

Aangesien die finale vraag na rooivleisprodukte beperk bly, word verwag dat speenkalfpryse ook onder druk sal bly.

Swak verbruikersvraag en groter aanbod van beesslagting het speenkalfpryse laat daal, wat bygedra het tot die uitdagings waarmee boere te kampe het. Dit is belangrik vir belanghebbendes in die rooivleisbedryf om te

(Bron: ABSA, 2023)

*Gebied in grys verteenwoordig Absa AgriBesigheid se voorspellings

(Bron: ABSA, 2023)

*Gebied in grys verteenwoordig Absa AgriBesigheid se voorspellings

Vark- en spekvleispryse Plaaslike hoenderpryse

(Bron: ABSA, 2023)

*Gebied in grys verteenwoordig Absa AgriBesigheid se voorspellings werk aan volhoubare oplossings vir alle betrokkenes.

Die mark vir lamvleis

Die aanvraag na skaap- en lamvleis sal waarskynlik gedurende die winter toeneem, aangesien dit gewild is in tipiese wintergeregte soos bredies en kerriegeregte.

Terwyl die beesvleissektor langtermynimpakte op pryse en vraag kan ervaar, kan die lamsvleismark meer stabiel wees as gevolg van gunstige wisselkoerse vir uitvoere na die MiddeOoste. Karkaspryse kan geleidelik daal, maar daar kan 'n effense herstel in Junie en Julie wees as gevolg van seisoenale uitvoergroei en knap voorrade.

Boonop het voerlammers 'n kans om te groei omdat graan- en oliesaadboere in somerreënstreke hulle met oesreste voer. Dit is belangrik vir belanghebbendes in die bedryf om ingelig te bly oor hierdie neigings en hulle strategieë dienooreenkomstig aan te pas om mededingend in die mark te bly.

Die mark vir varke

Daar was mediadekking van Sjina se stryd teen 'n herlewing van Afrikavarkpes (ASF). In Europa is pryse hoog omdat daar 'n tekort aan slaggereed varke is, en die vraag het stadig maar bestendig gestyg.

Soos die koste van rooivleis afneem, verwag ons laer varkvleispryse. Die stabiliteit van hoenderpryse kan egter die mate waarin pryse verskuif in die komende weke beperk. Hierdie prysvooruitsigte het toename as gevolg van die koste- en volume-implikasies van hoë vlakke van beurtkrag, wat ook intensiewe veebedrywe raak. Verbruikers se vermoë om bykomende stygings in die prys van voedsel te dra is uiters beperk.

Die rooivleismarkte staar uitdagings soos Afrika-varkpes in Sjina en 'n tekort aan varke in Europa in die gesig,

(Bron: ABSA, 2023)

*Gebied in grys verteenwoordig Absa AgriBesigheid se voorspellings maar die stabiele Midde-Oosterse mark sal na verwagting lampryse bevoordeel. Verbruikers kan egter nie bykomende stygings in die prys van voedsel dra nie.

Die mark vir hoenders Voëlgriep-uitbrake kom steeds oor die hele wêreld voor, wat 'n bedreiging inhou vir Brasilië, die wêreld se grootste uitvoerder van braaikuikens. Die Europese Unie (EU) was Suid-Afrika se primêre bron van hoenderinvoer voor die uitbreek van voëlgriep in Brasilië. Brasilië, wat nou meer as 60% van alle hoenderinvoer uitmaak, het die Europese Unie verbygesteek as SuidAfrika se hoofbron van hoender.

Die verhoogde beurtkrag plaas druk op produsente en verwerkers, wat lei tot stygende produksiekoste en 'n afname in die ketting se vermoë om voëls te verwerk. Van die begin tot die einde van die vleisproduksieproses, wat die berging van die vleis in koelkamers insluit, is die produksie van vleis geheel en al afhanklik van elektrisiteit.

Baie mense in Suid-Afrika wat hoender eet, vind dit al hoe moeiliker om vars hoenderporsies te bekostig. Gevolglik kan IQF- (indiwidueel vinnig bevrore)-stukke en soortgelyke laekoste-alternatiewe 'n mate van prysondersteuning van kopers ervaar.

Moontlike oplossings

• Een moontlike manier om die koste van voer te versag, kan wees dat boere alternatiewe, meer kostedoeltreffende voeropsies soos oesreste, ander plaaslik beskikbare hulpbronne of regeringsondersteuningsprogramme ondersoek.

• Uitbreiding van produksie kan dikwels doeltreffendheid van skaal meebring wat help om koste te verminder en winste te verhoog, maar dit kan aansienlike belegging in infrastruktuur en tegnologie verg.

• Daar kan ook geleenthede wees vir binnelandse produsente om hulleself te onderskei deur te fokus op topgehaltesnitte of spesialiteitsprodukte wat nie maklik ingevoer kan word nie.

• Strategieë om doeltreffendheid in die produksieproses te verhoog vir kleinskaalse boere wat met skaalvoordele kan sukkel in vergelyking met groter produsente.

Ten spyte van hierdie uitdagings werk die bedryf daaraan om oplossings te vind en die waardeketting te verbeter om volhoubare groei en winsgewendheid op die lang duur te verseker.

Bronne: Louw, L. (2023). Weeklikse Plaashek-Rooivleispryse. AgriOrbit. Beskikbaar by: https:// agriorbit.com/rooivleispryse-redmeat-prices-2/

ABSA, Sector Economics. (2023). Load-shedding and pressured consumers to remain the key factors shaping local livestock markets. Agri trends: Livestock report - agri noord-kaap. Beskikbaar by: http://agrink.co.za/ downloads/ABSA%20Agri%20 Trends%20Livestock%20and%20 Fibre.pdf

Standard Bank. (2023). Livestock biweekly 2022 Report No. 05 2023. Beskikbaar by: https:// www.standardbank.co.za/static_file/South%20Africa/PDF/Business%20Banking/Livestock_Biweekly_Insights_Report.pdf

Volstruisveiling:

deur Tisha Steyn