DAG VAN DE ARCHITECTUUR
DAG VAN DE ARCHITECTUUR
43 inzendingen > 14 nominaties > 4 winnaars
DAG VAN DE ARCHITECTUUR
Architectuurprijs 2012 [ BNA kring Midden-Brabant
Architectuurprijs 2012 [ BNA kring Midden-Brabant
de bokalen
Dit jaar zijn de bokalen voor de Architectuurprijs 2012 ] BNA kring Midden-Brabant gemaakt door Tineke Schuurmans.
Een architect ontwerpt en bouwt. Idee, vorm en materiaal komen samen in de ruimte. Ruimte wordt voelbaar, tastbaar en krijgt betekenis. Bouwen gaat over het omgaan met spanningsvelden tussen natuur en cultuur, tussen het mogelijke en het wenselijke. Een architect creĂŤert ruimte in de ruimte. In mijn werk tast ik als het ware de zichtbare wereld af en zoek naar schoonheid in natuur, ook daar waar we het vaak niet (willen) zien. Aan de ene kant beweegt mijn werk zich in de richting van het vastleggen van de dood waar we van leven, aan de andere kant zoek ik naar overeenkomsten in de natuur en associeer via beeld. Het werk is onderzoekend van aard en ik ben me altijd bewust van de tijd en de tijdelijkheid, van de vergankelijkheid, van onze vervreemding van de natuur en de wens haar te overwinnen. Tineke Schuurmans www.tinekeschuurmans.nl
voorwoord
De Architectuurprijs BNA kring Midden-Brabant vormt alweer een aantal jaren
Vanaf medio juni zijn alle inzendingen een maand lang te bekijken in de
een vast onderdeel in de cyclus van activiteiten van de Dag van de Architectuur.
tentoonstellingsruimte van de Bibliotheek Tilburg Centrum. Maar beter bezoek
Het bestuur van de kring heeft ook dit jaar weer een oproep gedaan onder de
je de gebouwen in het echt!
leden om hun beste projecten van de afgelopen twee jaar in te sturen. Er konden projecten ingediend worden die in het jaar 2010 of 2011 én binnen
Waardering en dank voor de jury die met veel collegiale zorg hun tijd en
de provincie Noord-Brabant gerealiseerd zijn. Dat laatste criterium stelt de jury
aandacht besteed hebben aan de beoordeling van de plannen.
in de gelegenheid om een project ook daadwerkelijk te bezoeken om een beter
De jury, bestaande uit Miel Wijnen, Eric Schellevis en André Schnabel,
oordeel te kunnen geven. Dat heeft weer heel wat opgeleverd.
werd voorgezeten door de regiocoördinator van de BNA, Roy Habets.
Ondanks de moeilijke tijd die veel architectenbureaus momenteel doormaken,
Sponsoren bedankt voor de financiële steun die heeft bijgedragen aan de
zijn weer veel projecten gerealiseerd en ingezonden voor de architectuurprijs.
totstandkoming van deze uitgave. En tot slot natuurlijk alle inzenders van
Deze editie kent 43 inzendingen, praktisch een evenaring van de vorige editie.
projecten, hartelijk dank voor jullie bijdrage. Hopelijk tot een volgende editie,
De kwaliteit van de inzendingen, de diversiteit van de opgaves en het rijke
met weer veel mooie en inspirerende inzendingen.
palet aan architectonische oplossingen geeft reden tot optimisme. Architectuur wordt nog steeds gezien als meerwaarde bij ruimtelijke opgaves.
Namens het Bestuur van de BNA kring Midden-Brabant Monique Groenen - voorzitter
Bij de architectuurprijs zijn er drie categorieën te onderscheiden: -
verbouwingen en particuliere woningen | 12 inzendingen
-
projectmatige woningbouw | 16 inzendingen
-
utiliteitsbouw | 15 inzendingen
Zoals u ziet een behoorlijk gelijke verdeling over de 3 categorieën. Waar twee jaar geleden vooral veel particuliere opdrachtgevers vertegenwoordigd waren, zijn het nu weer meer de professionele opdrachtgevers. Net als de vorige editie is de jury ook deze keer zo “eigenwijs” geweest om niet drie maar vier prijzen uit te reiken, waarvan twee binnen één categorie. Alle inzendingen zijn gebundeld in deze prachtige catalogus, een mooi overzicht van de realisaties van onze kringleden. Zo kan het werk en het vak weer op een positieve manier onder de aandacht worden gebracht. Dus: draag het uit, laat zien wat we binnen de kring voor elkaar krijgen. Laat het een inspiratie zijn voor overheden en opdrachtgevers.
verslag jurering Architectuurprijs 2012 [ BNA kring Midden-Brabant
juryvoorzitter zonder stem Roy Habets regiocoördinator BNA regio Zuid juryleden Miel Wijnen _ Wijnen Architectuur bestuurslid BNA kring ’s-Hertogenbosch André Schnabel _ Rienks architecten bestuurslid BNA kring West-Brabant Eric Schellevis _ Clevis Kleinjans architecten bestuurslid BNA kring Noord- en Midden-Limburg verslag Evelien Pieters
Het juryberaad vond plaats op 23 mei en 4 juni 2012. Voorafgaand hadden
De plannen zijn ingezonden en beoordeeld in drie categorieën:
de juryleden de ingezonden plannen bestudeerd. Tijdens het beraad zijn
-
verbouwingen en particuliere woningen
43 plannen besproken en op hun kwaliteiten beoordeeld. In dit rapport
-
projectmatige woningbouw
worden alle plannen kort besproken, de nominaties en prijswinnaars komen
- utiliteitsbouw
uitgebreider aan bod. De jury beoordeelt het algemene niveau van de inzendingen als vrij hoog. Het aantal bureaus dat projecten heeft ingediend vindt de jury aan de lage
Een groot deel van de plannen is zorgvuldig uitgevoerd, van vele plannen
kant. Wellicht kan de prijsvraag ook worden opengesteld voor architecten-
wordt de architectonische kwaliteit als goed beoordeeld met daartussen
bureaus binnen het gebied van de kring die niet bij de BNA zijn aangesloten.
enkele uitschieters tot zeer bijzonder.
Verder signaleert de jury een verschuiving van nieuwbouwopgaven naar herbestemming. Dit is nu nog niet duidelijk zichtbaar bij de inzendingen,
Grote waarde hecht de jury aan materialisering, detaillering en de kwaliteit
maar het lijkt goed denkbaar dat in de toekomst een extra categorie wordt
van de uitvoering. Daarnaast beoordeelt zij de plannen op de kracht van het
ingeruimd voor herbestemmingsprojecten.
architectonisch concept en de wijze waarop dit is doorgevoerd in het project. Leesbaarheid en helderheid van plattegronden en volumeopbouw zijn daarbij
Het is opvallend dat de kwaliteit van de ingezonden presentaties nogal eens
van wezenlijk belang. De grootste waardering heeft de jury voor de plannen
te wensen overlaat. Regelmatig missen belangrijke tekeningen om de plannen
die uitstijgen boven het gemiddelde niveau vanwege een uitgesproken
goed te kunnen begrijpen en de foto’s zijn niet altijd van goede kwaliteit.
karakter, een vernieuwende opbouw en een kwalitatief uitmuntende
Bij de ingediende renovatieprojecten en verbouwingen mist in alle gevallen
uitvoering.
een duidelijk overzicht van de oorspronkelijke situatie om daarmee de nieuwe ingrepen te kunnen beoordelen. Daarbij ontbreekt dikwijls een
Op basis van de ingezonden documenten heeft de jury een eerste selectie
situatietekening zodat het lastig is de ontwerpen te beoordelen in hun
gemaakt. Vervolgens heeft ze een aantal voor nominatie geselecteerde
context en op hun oriëntatie. De jury dringt er bij de organisatie op aan
projecten bezocht, op basis waarvan ze de uiteindelijke nominaties en
bij een volgende prijsvraag expliciet naar een situatietekening te vragen.
winnaars heeft bepaald. In totaal zijn er 14 plannen genomineerd, waaruit de winnaars zijn gekozen. In categorie 1 is één winnaar gekozen, net als in categorie 2. In categorie 3 heeft de jury besloten twee gezamenlijke winnaars aan te wijzen vanwege het grote verschil in de soort opgave.
43 inzendingen
[ p. 8 ] verbouwingen en particuliere woningen juryrapport [ p. 10 ] Bedaux de Brouwer Architecten BV BNA
Villa Rotonda
Goirle
winnaar
[ p. 12 ] Bedaux de Brouwer Architecten BV BNA
Woonhuis Waterrijk
Eindhoven
nominatie
[ p. 13 ] Ed Bergers Architecten
Villa Berghof
Tilburg
nominatie
[ p. 14 ]
Verbouwing woonhuis familie Tukker
Raamsdonkveer
nominatie
[ p. 15 ] Van den Hout & Kolen architecten
Villa van Empel
Tilburg
nominatie
[ p. 16 ] Architectenbureau Moons BV BNA
Herbestemming Meelfabriek
Waspik
[ p. 16 ] Drijvers Oisterwijk BV
Rietvilla Oisterwijk
Oisterwijk
[ p. 17 ] Ed Bergers Architecten
Stadswoning Elzenstraat
Tilburg
[ p. 17 ] Ed Bergers Architecten
Verbouwing woonhuis
Tilburg
[ p. 19 ] FD architecten
Woonhuis Donders
Tilburg
[ p. 19 ] Joris Verhoeven Architectuur
Verbouwing woonhuis familie van de Ven
Berkel-Enschot
[ p. 19 ] Van Laarhoven Combinatie Architecten BNA BV
Aanbouw woonhuis met dakterras
Molenschot
[ p. 24 ] Bedaux de Brouwer Architecten BV BNA
Appartementenpaviljoen Bisschop Zwijsenstraat
Tilburg
winnaar
[ p. 26 ] Bedaux de Brouwer Architecten BV BNA
De Sculpturen
Breda
nominatie
[ p. 27 ] Ed Bergers Architecten
Zorgwoningen Casino | Plato
Tilburg
nominatie
[ p. 28 ] luijten|smeulders|architecten
14 Wooneenheden Eilenbergstraat
Tilburg
nominatie
[ p. 29 ] Van Asten Doomen Architecten BNA
30 Appartementen
Tilburg
nominatie
[ p. 31 ]
Architectenbureau JMW
21 Appartementen Grebbe 41
Tilburg
[ p. 31 ]
Bedaux de Brouwer Architecten BV BNA
Bouwmeesterbuurt Tilburg
[ p. 32 ]
Bedaux de Brouwer Architecten BV BNA
Delmerweiden Tilburg
[ p. 32 ]
BORGERT architecten
7 stadswoningen De Galjoen
[ p. 32 ]
luijten|smeulders|architecten
Kronenburgwerf Breda
[ p. 33 ]
luijten|smeulders|architecten
Park Stanislaus
Moergestel
[ p. 33 ]
luijten|smeulders|architecten
39 Appartementen Spijkerstraat
Tilburg
[ p. 33 ] luijten|smeulders|architecten
75 Appartementen
Tilburg
[ p. 35 ] Van Asten Doomen Architecten BNA
108 Sociale huurappartementen Bertus Aafjeshof
Bladel
[ p. 35 ] Van den Hout & Kolen architecten
Woonzorggebouw Goirkestraat
Tilburg
[ p. 35 ] Van Laarhoven Combinatie Architecten BNA BV
Nieuwbouw 23 woningen
Gilze
Joris Verhoeven Architectuur
[ p. 20 ] projectmatige woningbouw juryrapport
Tilburg
[ p. 36 ] utiliteitsbouw juryrapport [ p. 38 ] luijten|smeulders|architecten
Flaestoren Esbeek winnaar
[ p. 40 ] Van Oers Weijers Architecten BNA
Uitbreiding distributie- en sorteercentrum The Sting
Tilburg
winnaar
[ p. 42 ]
Imtech Green Building
Eindhoven
nominatie
[ p. 43 ] Bo.2 architectuur en stedenbouw
Sint Joseph Kapel
Eindhoven
nominatie
[ p. 44 ] Architectenbureau Moons BV BNA
Restauratie Raadhuis
Made
[ p. 44 ] AREC Robben Architecten BNA
Kindcentrum 0-13 ’t Wikveld II
Empel
[ p. 45 ] Bo.2 architectuur en stedenbouw
BiNas Paviljoen Gymnasium Beekvliet
Sint-Michielsgestel
[ p. 45 ] FD architecten
TTA Truckland
Berkel-Enschot
[ p. 45 ] luijten|smeulders|architecten
Brandweerkazerne Chaam
[ p. 46 ]
luijten|smeulders|architecten
Clubhuis VV
Gilze
[ p. 46 ]
luijten|smeulders|architecten
MFA Het kruispunt
Tilburg
[ p. 46 ]
Van Asten Doomen Architecten BNA
Nieuwbouw Gemeenschapshuis De Schakel
Hooge Mierde
[ p. 47 ]
Van den Hout & Kolen architecten
Kantoor ABT
Tilburg
[ p. 47 ]
van hoogmoed architecten bv
Hall of Fame Next
Tilburg
[ p. 47 ]
Van Oers Weijers Architecten BNA
Nieuwbouw The Sting
Tilburg
Bo.2 architectuur en stedenbouw
juryrapport
verbouwingen en particuliere woningbouw | 12 inzendingen
De jury waardeert bij deze kleinschalige projecten een grote aandacht voor detail en materialisering en een heldere opbouw van plattegronden.
[ p. 10 ] Bedaux de Brouwer Architecten BV BNA
[ p. 13 ] Ed Bergers Architecten
Villa Rotonda, Goirle
Villa Berghof, Tilburg
[ winnaar ]
[ nominatie ]
De jury vindt dit plan van bijzondere kwaliteit. Vooral de detaillering is
De woning heeft een mooie plattegrond met een fraaie opeenvolging van
bijzonder zorgvuldig en de woning onderscheidt zich door een knappe
ruimten, waardoor uitzichten worden ingekaderd. De jury waardeert deze
en bescheiden materiaalkeuze. De plattegrond boeit onmiddellijk.
ruimtelijke opbouw en de indeling van de plattegronden zeer. Wel stelt ze
De architecten spelen een spel met een hoofdvolume en tuinmuren. Aan
vragen bij de zonoriëntatie van de plattegronden. Met de volumeopbouw en
de achterzijde, bij de tuin, vindt de jury de ontmoetingen tussen muren en
materiaalkeuze is een helder gebaar gemaakt: een zachte binnenkant omringd
volume minder helder afleesbaar. Aan de voorzijde creëert deze combinatie
door een beschuttende buitenkant. De jury vraagt zich af of dat nog sterker
echter een sterk beeld en een bijzondere binnenkomst waar binnen en
had kunnen worden uitgevoerd. De detaillering oogt strak, maar de jury mist
buiten geleidelijk in elkaar overgaan, omringd door een vijver die het
enige verfijning.
gebouw lijkt binnen te komen. De jury waardeert de verhoudingen van de ruimten in het interieur, waar met een aaneenschakeling van bescheiden
[ p. 14 ] Joris Verhoeven Architectuur
plekken een behaaglijk en intiem huis is gerealiseerd.
Verbouwing woonhuis familie Tukker, Raamsdonkveer
[ nominatie ]
[ p. 12 ] Bedaux de Brouwer Architecten BV BNA
De jury spreekt grote waardering uit voor de bijzonder strakke en ranke
Woonhuis Waterrijk, Eindhoven
detaillering en de fraaie materialisering van deze uitbouw. De toepassing
[ nominatie ]
van roestvast staal, dat het groen van de tuin reflecteert, is bijzonder.
Deze woning ontleent zijn kracht aan de heldere plattegrond en opbouw.
De daklichten die de architect in de uitbouw heeft toegepast, lijken de
Ook de materialisering en strakke detaillering sluiten daarbij aan. De toegang
woonkwaliteit flink te vergroten. Jammer is wel dat ze wat betreft ritme de
is overtuigend vormgegeven en het terras is op mooie wijze in het gebouw
relatie met de pui missen. In de typologie van verbouwingen is dit een sterk
geïntegreerd. De loggia is een slimme ingreep om de slaapkamers op de
voorbeeld dat met veel aandacht is uitgewerkt. De architect heeft het contrast
gesloten verdieping van licht te voorzien. Op de hoek waar de gesloten
gezocht met de bestaande bouw en heeft die keuze zorgvuldig uitgevoerd.
voorgevel overgaat in een open deel in de kopgevel, vindt de jury de
Het contrast had volgens de jury nog zuiverder kunnen zijn. Bijvoorbeeld
ontmoeting wat moeizaam. Het gebaar dat daar wordt gemaakt lijkt net
het aanpassen van de dakkapel in dezelfde materialen als de aanbouw doet
te klein in vergelijking met de krachtige lijnen van de rest van het pand.
enigszins af aan het contrast tussen oud en nieuw.
De jury spreekt haar waardering uit voor de zuiver doorgevoerde keuzen en de duidelijk afleesbare indeling van het gebouw. Het is zeer net en strikt uitgevoerd, maar daardoor heeft de woning wel een erg rigide uitstraling. Het plan mist een verrassingselement.
Architectuurprijs 2012 [ BNA kring Midden-Brabant | 09
[ p. 15] Van den Hout & Kolen architecten
[ p. 17 ] Ed Bergers Architecten
Villa van Empel, Tilburg
[ nominatie ]
In de volumeopbouw en de ontmoetingen tussen oud en nieuw is een groot
Verbouwing woonhuis, Tilburg
De woning heeft een fraaie, grafische uitstraling. De gevel van het hoge deel
contrast gezocht met een grove detaillering. De jury mist hierbij verfijning.
geleidt het oog via de sleuf van ramen naar de voordeur. Aan de achterzijde,
Ruimtelijk is het een zeer interessante verbouwing: met een minimale
waar de luifel aansluit op de schoorsteen en laagbouw, verwatert de sterke
volumetoevoeging is het huis tweemaal zo groot geworden.
plastiek. De toegevoegde elementen van open haard en luifel maken de ruimtelijke opbouw minder scherp. De plattegrond is helder van opzet en de
[ p. 17 ] Ed Bergers Architecten
woonkamer heeft een prachtig weids uitzicht. De opvallende, plastische gevel
doet recht aan de positie van de woning aan het eind van de straat aan het
De jury waardeert de materialisering waarin een scherp contrast is gemaakt
water. De jury waardeert in het bijzonder de ranke detaillering van de diepe
tussen een harde buitenkant en een zachte binnenkant. De ontmoetingen
sneden in het gevelvlak.
tussen de binnen- en buitenkant zijn niet overal even sterk vormgegeven.
[ p. 16 ] Architectenbureau Moons BV BNA
[ p. 19 ] FD architecten
Herbestemming Meelfabriek, Waspik
Stadswoning Elzenstraat, Tilburg
Woonhuis Donders, Tilburg
In potentie een interessant project, maar uit het aangeleverde materiaal
De aansluiting op het pand van de buren en de verschillende tinten grijs
is niet goed op te maken hoe oud en nieuw zich tot elkaar verhouden.
leveren een wat rommelig beeld op. De kwaliteit van de uitvoering en
De foto’s waarmee het project wordt gepresenteerd vindt de jury niet
materialisering had beter gekund. Het plan is echter een slimme toevoeging
overtuigend genoeg.
aan de bestaande woning met fraaie plattegronden.
[ p. 16 ] Drijvers Oisterwijk BV
[ p. 19 ] Joris Verhoeven Architectuur
Rietvilla Oisterwijk, Oisterwijk
Verbouwing woonhuis familie Van de Ven, Berkel-Enschot
De plattegrond met vier volumes die gegroepeerd op de kavel zijn geplaatst
Het plan maakt een goede toevoeging voor de woning met een prettig
vindt de jury aantrekkelijk. Het plan verliest aan kracht doordat de tussen-
overdekt terras. De jury mist echter subtiliteit in materialisering en details.
ruimte in de uitvoering als hoofdvolume wordt ervaren.
Het contrast is vrij letterlijk alleen in de kleur gezocht. [ p. 19 ] Van Laarhoven Combinatie Architecten BNA BV
Aanbouw woonhuis met dakterras, Molenschot
De aanbouw heeft een bijzondere vorm maar blijft te veel een los element, net als de tussenbouw. Het geheel is hier niet meer dan de som der delen. Daarbij mist de jury finesse in de detaillering.
Architectuurprijs 2012 [ BNA kring Midden-Brabant | 11
Villa Rotonda Bedaux de Brouwer Architecten BV BNA [ winnaar ] categorie verbouwingen en particuliere woningbouw locatie Kennedylaan 38, Goirle opdrachtgever particulier projectarchitect Thomas Bedaux, Pieter Bedaux teamleden Koen de Witte, Cees de Rooij aannemer Houtepen BV, Goirle constructeur H4D Raadgevend Ingenieurs BV installatie adviseur Eklips Advies gevel Aluminiumbouw D’n Boeij tuinarchitect Puur Groenprojecten interieurarchitect Babs Appels Interieur ontwerp 2008 - 2009 oplevering juni 2010 fotograaf Michel Kievits
Het woonhuis is gelegen aan een drukke rotonde in Goirle. Omwille van de rust en privacy is het ontwerp aan de straatzijde (de noord- en de oostzijde) relatief gesloten. Op de belangrijke zichtassen zijn twee grote ramen gemaakt. Een patio met een vijver verschaft de woning op indirecte wijze licht en uitzicht aan deze zijde. Aan de zuidzijde opent het huis zich naar de tuin met een volledig glazen gevel. Het huis is opgetrokken in grijze baksteen met antraciete leipannen. Het bestemmingsplan schreef een kap voor. Het huis met zadeldak appelleert aan het archetypische huis, de abstracte essentie van de dorpse architectuur.
Woonhuis Waterrijk Bedaux de Brouwer Architecten BV BNA [ nominatie ] categorie verbouwingen en particuliere woningbouw locatie Waterrijk 185, Eindhoven opdrachtgever particulier projectarchitect Peter Keijsers teamleden Frank van Helvert, Ahmed Alkinani aannemer Gebr. Kruijssen constructeur Goudstikker de Vries, ’s-Hertogenbosch interieurarchitect Francine Broos ontwerp 2008 - 2010 oplevering september 2010 fotograaf Luuk Kramer
De woning is gebouwd in een stedenbouwkundig plan dat is ontwikkeld op een voormalig militair oefenterrein. Een mooie kwaliteit van het stedenbouwkundig plan zijn de met bomen omzoomde kamers, die vroeger werden gebruikt om tankmanoeuvres te trainen. Het uitzicht op de bestaande bosrand en de parkachtige groenvoorziening aan de voorzijde was mede bepalend voor de ligging van de woning. Door het ontwerp in het verlengde van de diepe kavel te positioneren ontstaat er een verbinding tussen de tuin en het omliggende groen. De woning is groots geopend naar de tuin en het uitzicht op de bosrand. Een kaderloze glazen lint verbindt het uitzicht en de tuin bijna naadloos met het wonen. De kavel is ontsloten door middel van twee toegangen. Aan de achterzijde de privé-ontsluiting met auto’s en aan de voorzijde, via een woonpad, de toegang voor bezoekers. Het grindpad naast de woning vervolgt de route naar de voordeur. In contrast tot de gesloten sfeer van de entreeroute, langs lamellen en dichte gevel, bevindt zich achter de brede stalen deur een open panorama. Het plaatselijk verbreden van de tuin tot in de woning versterkt hier de relatie tussen binnen en buiten. De tuin is een extra kamer aan de woning maar is ook een bijzondere plek in de met bomen omzoomde kamer van het stedenbouwkundig plan. De open trap met langgerekt trapgat verbindt het wonen met een brede gang en de dakpatio op de verdieping. Deze dakpatio vormt een intieme buitenruimte aan de gang en de kinderslaapkamers. De vertrekken aan de vooren achterzijde kijken via diep terugliggende ramen, als door een staand vizier, naar de bosrand.
Ed Bergers Architecten [ nominatie ] categorie verbouwingen en particuliere woningbouw locatie Reuselpad, Tilburg opdrachtgever A. van Gorkum en F. van den Berg projectarchitect Ed Bergers, Dennis van Herel aannemer Bouwbedrijf Krijnen BV, Riel adviseur Bouwkundig Adviesbureau A.J.M. van den Berg ontwerp 2008 oplevering december 2011 fotograaf RenĂŠ de Wit
Villa bij een paardenpension aan de rand van de wijk de Blaak, omzoomd door het bosrijke waterwingebied van de Gilzerbaan. Een woning zonder achterom, of zonder voordeur. Slaapkamers verdiept op de begane grond, geĂśrienteerd op de ochtendzon. Woonkamer met aangrenzend terras op de verdieping vanwege de verlangde privacy en het uitzicht over het terrein.
Architectuurprijs 2012 [ BNA kring Midden-Brabant | 13
Villa Berghof
Verbouwing woonhuis familie Tukker Joris Verhoeven Architectuur [ nominatie ] categorie verbouwingen en particuliere woningbouw locatie Vondellaan, Raamsdonkveer opdrachtgever Familie Tukker aannemer Breda Bouw, Teteringen adviseur MHB sky frame, Strikotherm ontwerp 2009 oplevering 2010
De opdrachtgevers wilden een riante uitbouw gerealiseerd zien. Zij gaven gelijk aan een moderne strakke uitstraling te wensen. Staal, glas en beton vinden zij mooie materialen. In uitwerking is gekozen voor geanodiseerde Sky Frame puien vanwege de summiere profileringen van deze puien. Door gevelstucwerk te kiezen met betonlook – deze heeft een ingeduwde structuur – was het mogelijk detailleringen zeer strak en minimalistisch uit te voeren. Geen kozijnen in het zicht, geen scharnieren etc. Zelfs voor het dakranddetail is in nauw overleg met Strikotherm een geheel nieuw detail verzonnen.
Van den Hout & Kolen architecten [ nominatie ] categorie verbouwingen en particuliere woningbouw locatie Witbrantlaan-Oost 2, Tilburg opdrachtgever Familie van Empel projectarchitect Frans van den Hout
t .w
.
G .
E.
E.
E.
G .
w .
constructeur Bouwkundig Adviesburo Coolen, Tilburg
t.
aannemer Aannemersbedrijf Houtepen bv, Goirle ontwerp juni 2008 - februari 2010 oplevering november 2010 fotograaf Van den Hout & Kolen architecten
Architectuurprijs 2012 [ BNA kring Midden-Brabant | 15
Villa van Empel
Aan de zuidelijke bosrand van uitbreidingswijk Witbrant Oost te Tilburg
De grafiek in de gevel speelt een voorname rol. Zij genereert een abstractie-
is een reeks van 18 vrijstaande villa’s gerealiseerd onder moderne beeld-
niveau dat aansluit bij plastiek in de massa-opbouw. In de voor- en zijgevel
kwaliteit. Als ‘transparante’ overgangsstrook tussen de reeds ontworpen
is hiertoe een diep terugliggende ‘kerf’ aangebracht, welke in één beweging
perifere woonwijk aan de noordzijde van de straat en het zuidelijk gelegen
licht in en toegang tot de woning biedt. Deze insnede begint bij de garage,
bosgebied, is de verkaveling aan de Witbrantlaan Oost in de breedte opgezet,
en eindigt bij een van de slaapkamers op de verdieping. De metselwerkgevel
en dienen de woningen aldaar -voor wat betreft kleur- en materiaalgebruik-
wordt hierbij onderbroken door een lichtgrijs gecoate staalplaat van ca. 50 cm
aansluiting te vinden bij het achtergelegen bosgebied.
breed. De kozijnen zijn hierachter weggedetailleerd om het diepte-effect te optimaliseren.
Onze opdrachtgever, de familie Van Empel, heeft in de betreffende bouwstrook de oostelijke hoekkavel gekocht. Dit was voor ons aanleiding om
De materialisering van de woning is in overeenstemming met het beeldkwali-
de zijgevel van de woning een voorname grafische uitstraling te geven, als
teitsplan terughoudend van toon en eigentijds; een geëngobeerde antraciete
contrast met de omliggende natuur, en ter onderstreping van haar functie
baksteen met een lichte mêlee vormt de hoofdkleur, en de meanderende
als ‘entree’gevel van de gehele bebouwingsstrook.
snede in de gevel en de kozijnen zijn hierbij contrasterend fris lichtgrijs.
Het bouwkundig volume is in hoofdopzet eenvoudig en plastisch vorm-
Op deze wijze heeft de entree-gevel van de bebouwingsstrook een rustig
gegeven, waarbij een groot deel van het programma op de begane grond is
beeld verkregen met abstractie.
gerealiseerd. De diepe kavel en achterliggende tuin worden omarmd door de plattegrond beneden, waarin de primaire woonfuncties, de bergingen alsook de ouderslaapkamer met badkamer zijn ondergebracht. Op de verdieping bevinden zich de aanvullende slaapfuncties met hun bijruimtes.
overige inzendingen verbouwingen en particuliere woningbouw
Restauratie en herbestemming Molencomplex Architectenbureau Moons BV BNA locatie Benedenkerkstraat 77, Waspik opdrachtgever Dhr. en mevr. Kools-de Hond projectarchitect Marina Moons teamleden Anton Honcoop aannemer Bouwbedrijf Jan Bax BV constructeur adviesbureau van Esch adviseur interieur Lex Vacquier, Berlicum adviseur biologisch bouwen Thomas Peynenborgh ontwerp 2006 - 2009 oplevering 2011
Rietvilla Oisterwijk Drijvers Oisterwijk BV locatie Heisteeg 26a, Oisterwijk opdrachtgever particulier projectarchitect Niels Drijvers teamleden Sylvia Drijvers aannemer Van Helden Vastgoed ontwerp 2009 - 2010 oplevering 2011 fotograaf Sylvia Drijvers
Architectuurprijs 2012 [ BNA kring Midden-Brabant | 17
Stadswoning Ed Bergers Architecten locatie Elzenstraat 42, Tilburg opdrachtgever Familie Kremers projectarchitect Ed Bergers teamleden Dennis van Herel, Sandra van den Beuken aannemer Eddy van Keulen, in eigen beheer constructeur SB bouwkonstrukties, Tilburg ontwerp 2006 oplevering 2010 fotograaf RenĂŠ de Wit
Verbouwing woonhuis Ed Bergers Architecten locatie Rijensestraatweg, Dongen opdrachtgever J.van der Most en M. van Rooij projectarchitect Ed Bergers teamleden Joost van den Hout aannemer Aannemersbedrijf G. Kuipers, Tilburg constructeur SB bouwkonstrukties, Tilburg ontwerp 2008 oplevering 2010
BUILDING INSPIRATIONS ramen, deuren, vliesgevels en zonwering
Villa Rotonda van Pieter en Thomas Bedaux van Bedaux de Brouwer Architecten BV uit Goirle volgt het kavel en (de beperkingen van) het bestemmingsplan en welstand om er heel sterk uit te komen met een bijzondere lay-out en zeer krachtige vormen, zichtlijnen en detaillering. Een knappe exercitie met als resultaat een pand dat jaloersmakende kwaliteiten heeft in de zin van wooncomfort, bijzondere ruimten en daglichttoetreding. Kijk op voor meer informatie op www.reynaers.nl of bel 0492 - 56 10 20
FD architecten locatie Kasteel Doorwerthstraat 11, Tilburg opdrachtgever Mevrouw D. Donders projectarchitect ir. F.P. Dansen teamleden A.P.M. Jonkers, R. Haest aannemer Aannemersbedrijf J.A. van Gisbergen BV, Hooge Mierde constructeur H4D Raadgevend Ingenieurs BV ontwerp december 2006 - juli 2011 oplevering juli 2011 fotograaf Ralph Dansen
Verbouwing woonhuis familie van de Ven Joris Verhoeven Architectuur locatie Raadhuisstraat 7a, Berkel-Enschot opdrachtgever Familie van de Ven aannemer Riebouw, Tilburg adviseur MHB sky frame, VSB Welness ontwerp 2010 oplevering 2011
Aanbouw woonhuis met dakterras Van Laarhoven Combinatie Architecten BNA BV locatie Molenschotsebaan 10, Molenschot opdrachtgever Familie Klootwijk projectarchitect Huub van Laarhoven teamleden Daan Bolier, Niels Hoffmans aannemer Biologische Bouw-Collectief, Riel constructeur Ingenieursbureau van Maris, Gilze ontwerp 2009 - 2011 oplevering maart 2011 fotograaf Huub van Laarhoven
Architectuurprijs 2012 [ BNA kring Midden-Brabant | 19
Woonhuis Donders
juryrapport
projectmatige woningbouw | 16 inzendingen
Deze categorie kent het grootste aantal inzendingen variĂŤrend van projecten met enkele woningen tot grootschalige plannen met zelfs meer dan honderd woningen. Deze schaalverschillen maakten het vergelijken van de plannen niet eenvoudig. De jury heeft gekozen per plan de afzonderlijke kwaliteiten te bepalen, gebaseerd op de specifieke randvoorwaarden. Daarbij lette zij onder meer op de vormgeving van de gevels, met al dan niet de afleesbaarheid van de woningen, en op de kwaliteit van de woningplattegronden.
[ p. 24 ] Bedaux de Brouwer Architecten BV BNA
[ p. 27 ] Ed Bergers Architecten
Appartementenpaviljoen Bisschop Zwijsenstraat, Tilburg
Zorgwoningen Casino | Plato, Tilburg
[ winnaar ]
[ nominatie ]
Het fraaie gebouw markeert de afsluiting van het naastgelegen woning-
De jury vindt dit een spraakmakend en karakteristiek plan. Het is fraai dat de
bouwcomplex en vormt daarmee een bijzondere beĂŤindiging van een
architect gekozen heeft voor afzonderlijke volumes met een verbindend deel
cluster dat de architect hier eerder bouwde. De jury bewondert de gedurfde
daartussen. De delen zijn goed te onderscheiden, maar horen qua hoogte en
keuze van architect en opdrachtgever, om op deze centrale plek in de stad
massaliteit toch bij elkaar. Voornamelijk de stedenbouwkundige inpassing
een dergelijk bijzonder en sculpturaal gebouw neer te zetten. Als een cocon
vindt de jury zeer sterk. Er is gespeeld met zichtlijnen vanuit het tussen-
biedt het gebouw een beschermde plek waarbinnen de bewoners zich
volume en vanuit de schuine erkers in het bouwdeel van lichte baksteen.
kunnen terugtrekken om via de grote kijkvensters hun omgeving gade te
De jury heeft echter ernstige twijfels bij de ontmoeting tussen de oorspronke-
slaan. De plattegronden zijn prachtig ingepast in de ronde vorm en bieden
lijke witte gevel en het nieuwe massieve, donkere volume daarachter. Deze
een verrassende ruimtelijkheid. Het spel met de verschillende kijkrichtin-
confrontatie is te hard en mist de gevoelige inpassing die het plan op
gen levert een prachtige sculpturale vorm op, waarin de verticale richting
stedenbouwkundig vlak wel kent. Aan de rechterzijde van de oude gevel is
van de cilinder en horizontale belijning samenkomen. De donkere steen en
de aansluiting op het nieuwe volume zelfs rommelig. De jury ziet, juist in
de strakke detaillering maken het sterke beeld compleet.
deze tijd, voor architecten een grote uitdaging in de omgang met historische gebouwen. Ze vindt echter dat de architect van dit plan de uitdaging min of
[ p. 26] Bedaux de Brouwer Architecten BV BNA
meer uit de weg is gegaan door geen oplossing te bieden voor de ontmoeting
De Sculpturen, Breda
tussen oud en nieuw.
[ nominatie ]
De jury vindt dit een bijzonder plan, maar is verdeeld in haar oordeel. De
[ p. 28 ] luijten|smeulders|architecten
torens trekken zich niets aan van hun omgeving en maken een krachtig
14 Wooneenheden Eilenbergstraat, Tilburg
statement. De drie torens hebben als sculpturen een sterke identiteit, maar
[ nominatie ]
ook daarbinnen krijgen de afzonderlijke woningen een eigenheid door de
De plattegrond met twee delen met een tussenvolume is helder leesbaar en
uitzonderingen in de gevels. De indeling van de torens kent een grote
ook herkenbaar in de gevelopbouw. De entree is daardoor duidelijk gemar-
flexibiliteit wat goede en gedifferentieerde woningplattegronden oplevert. De
keerd. De volumes zijn uitgevoerd in mooi metselwerk met een goede
uitzonderingen in de gevels bieden kwaliteit voor de woningen met verschil-
detaillering. De compositie van de gevel is sterk met kloppende verhoudingen
lende oriĂŤntaties en uitzichten. Maar daardoor zijn de gevels ook druk: er zijn
en speelsheid door de verspringende ramen die dan weer in het gevelvlak
veel verschillende balkons, schijven en raamopeningen toegepast. De architect
liggen en dan weer zijn uitgevoerd met een diepe negge. De jury vindt de luifel
heeft alle registers opengetrokken en daardoor balanceert het project op de
minder geslaagd, deze bindt de afzonderlijke delen toch weer bij elkaar en
rand tussen briljant en te veel. Eensgezind is de jury in haar waardering voor
maakt daardoor het concept minder scherp. Mooi is echter dat het metselwerk
de uitmuntende detaillering en hoge kwaliteit van uitvoering.
en de luifel het licht op eenzelfde wijze reflecteren.
Architectuurprijs 2012 [ BNA kring Midden-Brabant | 21
[ p. 29 ] Van Asten Doomen Architecten BNA
[ p. 32 ] BORGERT architecten
30 Appartementen, Tilburg
[ nominatie ]
De materiaalkeuze en detaillering van dit project zijn zorgvuldig maar
7 stadswoningen De Galjoen, Tilburg
De grafische invulling van de gevels maakt dit een zeer krachtig gebouw.
standaard. De jury mist enige speelsheid. Verder een prima en verzorgd plan
De jury waardeert de keuze voor een lichte baksteen, dit geeft het gebouw
waar weinig op aan te merken is.
een hoge aaibaarheidsfactor. De willekeurig lijkende speelsheid van de gevels is slim gerealiseerd met vier typen ramen die in een raster zijn geplaatst.
[ p. 32 ] luijten|smeulders|architecten
Het is een mooi, strak volume met een zeer eigen uitstraling. De jury vindt
het verrassend dat het volume aan een zijde is opengewerkt om de balkons
Het grote plan kent delen die de jury waardeert, waaronder het sympathieke
ruimte te geven. De deels opengewerkte plint vindt de jury minder sterk.
beeld van de verspringende grijze volumes op het dak en de kantoortoren met
Hierdoor lijkt het massieve volume aan stabiliteit te verliezen.
grote ramen. Door de hoeveelheid vormen en materialen boet het beeld echter
Kronenburgwerf, Breda
in aan kracht. [ p. 31 ] Architectenbureau JMW
21 Appartementen Grebbe 41, Tilburg
[ p. 33 ] luijten|smeulders|architecten
De massaopbouw, vooral de ontmoeting rond de entree, vindt de jury niet zo
fraai. Het project is net en strak uitgevoerd maar mist een uitgesproken
De zijbeuken met doorgestoken vloeren vindt de jury mooi uitgevoerd. De
Park Stanislaus, Moergestel
karakter.
ontmoeting van deze delen met het hoofdvolume mist scherpte, zowel in materialisering als in de vervlechting van de plattegronden.
[ p. 31 ] Bedaux de Brouwer Architecten BV BNA
Bouwmeesterbuurt, Tilburg
[ p. 33 ] luijten|smeulders|architecten
De plattegronden zijn weinig verrassend, maar leveren wel een verzorgd beeld
op. De gevel van het gebouw biedt een sterk beeld door de heldere ritmiek van
Hoewel in de materialisering speelsheid is nagestreefd, oogt de gevel somber
39 Appartementen Spijkerstraat, Tilburg
bakstenen schijven.
door de donkere basissteen en kozijnen. Het plan heeft voor de doelgroep goed werkende plattegronden.
[ p. 32] Bedaux de Brouwer Architecten BV BNA
Delmerweiden, Tilburg
[ p. 33 ] luijten|smeulders|architecten
Het gebouw kent fraaie vondsten, zoals de woonkamers die door de hele
woning zijn geplooid en het vluchttrappenhuis tussen de balkons. De jury
De ontmoeting van de twee gebouwdelen is niet geheel helder vormgegeven.
75 Appartementen, Tilburg
vindt de utilitaire uitstraling minder sterk, net als de matige verblijfskwaliteit
Door de verspringende ramen in het grijze deel oogt het gebouw daarbij erg
van de ruimte onder het opgetilde gebouw.
massief. De jury vindt het echter een keurig uitgewerkt plan met een mooie, vrolijke kleurkeuze. >
MHB Sky-Frame Faculty Club Tilburg Ontwerp: Harm Timmermans, Shift Architecture
Zo mooi (om)dat je het niet ziet Eindelijk een schuifpuisysteem zonder kozijnen of brede stijlen die het panorama verstoren! MHB Sky-Frame geeft u maximale doorkijk van vloer tot plafond en van muur tot muur. Het daarin verzonken frame met rails is behalve esthetisch ook zeer praktisch vanwege het ontbreken van drempels. Het enige wat u van MHB Sky-Frame ziet, is de verticale 20 mm brede overlap tussen twee schuifelementen. MHB Sky-Frame combineert enorme glasoppervlakten met zeer brede openingen. De schuifelelementen zijn onbeperkt aan elkaar te koppelen, waarbij het aantal parallel geplaatste rails de maximale opening bepaalt. Voor het eenvoudig openen en sluiten zorgen licht bedienbare meerpuntssluitingen met inbraakveilige ventilatiestand. Zo onzichtbaar als MHB Sky-Frame zichzelf maakt, zo concreet zijn de hoge veiligheidseisen waaraan dit Zwitserse kwaliteitsproduct voldoet. Ook verkrijgbaar in triple beglazing. Voorzien van KOMO certificaat inbraakwerend klasse 2.
Voor meer informatie over MHB Sky-Frame kunt u contact opnemen met Roland Werring: MHB b.v. Postbus 6, 6674 ZG Herveld T (0488) 45 19 51 E rw@mhb.nl www.mhb.nl
MEER LICHT
projectmatige woningbouw | 16 inzendingen
Architectuurprijs 2012 [ BNA kring Midden-Brabant | 23
juryrapport
[ p. 35 ] Van Asten Doomen Architecten BNA
108 Sociale huurappartementen, Bertus Aafjeshof, Bladel
Een zorgvuldig uitgevoerd plan voor een sociale woningbouwopgave. De overgang tussen tuin en gebouw creĂŤert een sympathieke uitstraling. Het concept is echter net niet krachtig genoeg voor een nominatie. [ p. 35 ] Van den Hout & Kolen architecten
Woonzorggebouw Goirkestraat, Tilburg
De knoop waarin de bouwdelen aan de achterzijde van het hoofdvolume samenkomen is niet overtuigend. De stedenbouwkundige inpassing van het gebouw, met het open achterterrein en de gevel aan de straat, is voor deze locatie een zeer mooie vondst. [ p. 35 ] Van Laarhoven Combinatie Architecten BNA BV
Nieuwbouw 23 woningen, Gilze
De ritmiek in de gevels zorgt dat de individuele woningen duidelijk herkenbaar zijn. De jury vindt de materiaalkeuze niet aansprekend, de kleuren liggen te dicht bij elkaar. Ook vindt ze de plattegronden weinig vernieuwend.
Dit paviljoen is een invulling en afronding van een 15 jaar oud stedenbouw-
Bedaux de Brouwer Architecten BV BNA
kundigplan voor het Zwijsencluster. Beoogd is een gebouwde plastiek te
[ winnaar ] categorie projectmatige woningbouw
ontwerpen die een opmaat is voor park en omliggende woonbuurt. Deze sculpturale metselwerkstructuur heeft 5 vloeren: een begane grond met
locatie Bisschop Zwijsenstraat 62/64, Tilburg
dubbele parkeergarage en entreegebied waarop twee lofts van elk twee etages.
opdrachtgever Interfour BV
De introverte slaapruimtes vangen licht door staande spleetramen, de
projectarchitect Jacq. de Brouwer
extroverte woonkamers vangen het licht en uitzicht door grote panorama-
teamleden Ingeborg Dankers
vensters.
aannemer Aannemersbedrijf Riebouw BV
Als de grote woonkamer ramen de cirkelvormige contour hadden gevolgd,
constructeur Adviesbureau S. v. Boxtel
moesten de ramen van een veelheid van raamstijlen worden voorzien.
ontwerp 2002 - 2003
Grote glasplaten doen echter meer recht aan de woon- en uitzichtkwaliteit.
oplevering maart 2011
De grote uitwaaierende erkers zorgen voor maximale panoramische uitzich-
fotograaf Tim van de Velde
ten en hebben het voordeel dat ze het gebruik van grote schuifpuien toestaan waardoor de gevels genereus geopend kunnen worden. De erkers draaien in een spiraal naar boven alsof ze actief op zoek zijn naar een optimale oriĂŤntatie.
Architectuurprijs 2012 [ BNA kring Midden-Brabant | 25
Appartementenpaviljoen Bisschop Zwijsenstraat
De Sculpturen
Deze drie torens markeren, aan de zuidzijde van Breda, de overgang tussen
Bedaux de Brouwer Architecten BV BNA
stad en ommeland. Om het beeld zo rustig mogelijk te houden zijn de drie
[ nominatie ] categorie projectmatige woningbouw
torens in grootte en verschijningsvorm gelijkwaardig. Ze bestaan elk uit 20 bouwlagen en 80 woningen, met een grote differentiatie in woningtypen.
locatie Dirk Hartogstraat, Breda opdrachtgever VOF WonenBreburg & NBU BV
Door een uitgekiende plattegrond en gietbouw cascostructuur is de mogelijk-
projectarchitect Jacq. de Brouwer
heid gecreĂŤerd om tijdens het verkooptraject wijzigingen in de plattegrond-
teamleden Jeroen Kouwenberg
samenstellingen door te voeren: plattegronden met 4 appartementen per laag
aannemer Nederlandse Bouw Unie
zijn te vervangen door plattegronden met 5 woningen per laag.
constructeur Goudstikker de Vries, ’s-Hertogenbosch adviseur bouwfysica Nieman Raadgevende Ingenieurs
De woongebouwen zijn sculpturale objecten in het landschap.
interieurarchitect Francine Broos
De verspringende metselwerkdelen geven de architectuur textuur.
ontwerp 2006 - 2008 oplevering maart 2011
Parkeerplaatsen voor de bewoners zijn opgenomen in het glooiend landschap
fotograaf Michel Kievits
tussen de torens. Er is bewust gekozen voor duurzame en karaktervolle materialen, die lange tijd hun waardigheid behouden.
Ed Bergers Architecten [ nominatie ] categorie projectmatige woningbouw locatie St. Josephstraat, Tilburg opdrachtgever Roozen van Hoppe, Haghorst projectarchitect Ed Bergers, Dennis van Herel teamleden Sandra van den Beuken, Elze Schuurman aannemer Aannemersbedrijf A.M.J. op ’t Hoog & ZN., Moergestel constructeur Hooijen Konstruktiebureau, Tilburg ontwerp 2006 oplevering 2010 fotograaf René de Wit
Bij aanvang van de herontwikkeling van de locatie aan de St. Josephstraat in Tilburg werd door de gemeente Tilburg de wens uitgesproken de gevel en dak van dit beeldbepalend pand binnen het beschermd stadsgezicht te bewaren. Dat het hoekpand wat merkwaardig ligt ten opzichte van de kruising is te verklaren uit de stedenbouwkundige ontwikkeling die de straat op dit punt heeft doorgemaakt. Het café is ooit opgericht aan het pad dat Tilburg met Moergestel verbond, de Kommerstraat. Met de komst van het Wilhelminakanaal en de daarbij behorende Piushaven is de Kommerstraat op deze kruising ingeruild voor een orthogonaal stratenpatroon met bijbehorende verkaveling. Van de nieuwbouw is één bouwdeel in de bestaande bebouwing geschoven, waarbij de positie is bepaald door de bestaande daklijn en spantconstructie. De abstracte zwarte bakstenen gevels vormen een decor voor het beeldbepalende witte pand. Binnen een verticaal grid zijn de kozijnen random geplaatst op een wijze waardoor een verspingende vloerlijn niet direct afleesbaar is, de abstractie ondersteunend. Het andere bouwdeel in grijs gevelmetselwerk staat afzijdig maar maakt de oude Kommerstraat weer afleesbaar. Ook van dit bouwdeel zijn de gevels abstract vormgegeven en ontbreekt een klassieke gevelopbouw zoals bij het bestaande hoekpand. Zo is ook in de gevels getracht een vertaling te vinden van het bijzondere historisch knooppunt, waar stedenbouwkundige organische groei en planning zo direct nog afleesbaar is.
Architectuurprijs 2012 [ BNA kring Midden-Brabant | 27
Zorgwoningen Casino | Plato
14 Wooneenheden Eilenbergstraat luijten|smeulders|architecten [ nominatie ] categorie projectmatige woningbouw locatie Eilenbergstraat, Tilburg opdrachtgever Amarant Vastgoed projectarchitect Frans van Roy teamleden Marijn Wittevrongel, Wouter Keijzers, Wolfgang Volz, Margo van Raak aannemer bouwkundig Oome Raamsdonks BV, Raamsdonksveer aannemer elektrotechnisch Hoppenbrouwers electrotechniek aannemer werktuigbouwkundig van Delft installaties, Drunen constructeur H4D Raadgevend Ingenieurs BV, Dongen ontwerp 2007 oplevering 7 december 2011 fotograaf luijten|smeulders|architecten
Op de hoek van de Eilenbergstraat en de Benatzkystraat is een wooncomplex gecreÍerd. Het plan bevat in totaal 12 studio’s en 2 appartementen en telt drie bouwlagen. De wooneenheden zijn bestemd voor de doelgroep licht verstandelijke gehandicapten, die begeleid worden om zelfstandig te wonen. De entree is gelegen in de verbindingszone tussen twee gescheiden bouwvolumes. Om een verantwoorde overgang te maken naar de bestaande woningen aan de Eilenbergstraat wordt het bouwdeel aan de Eilenbergstraat uitgevoerd als een tweelaags gebouw met een setback. De gemeenschappelijke woonkamers zijn op de begane grond en de tweede verdieping gelegen. Tevens is op de begane grond een ruimte voor de 24 uursbegeleiding gepland. Op het achterterrein is voorzien in een gemeenschappelijke bergruimte en wordt verder ingericht als terras en tuin. De gevels zijn gemetseld in een chique donkere en enigszins glimmende baksteen en de gevelbekleding van de derde bouwlaag en setback aan de Eilenbergstraat zijn rondom bekleed met gepatineerde zink. De raamopeningen liggen afwisselend diep of volledig vlak in de gevels.
Van Asten Doomen Architecten BNA [ nominatie ] categorie projectmatige woningbouw locatie hoek Ringbaan Zuid - Winkler Prinsstraat, Tilburg opdrachtgever Remmers- en Van der Weegen Bouwontwikkeling projectarchitect Willem van Asten teamleden Frank Doomen aannemer Van der Weegen Bouwmaatschappij BV, Tilburg constructeur Goudstikker de Vries,’s-Hertogenbosch ontwerp 2007 - 2008 oplevering 2009 - 2010 fotograaf Thomas van Asten
Voor het plan ‘Zuiderlicht’ zijn programma, functionaliteit en de stedenbouwkundige context de belangrijkste factoren die van invloed zijn op de uiteindelijke vormgeving van het gebouw. De locatie van Zuiderlicht aan de Ringbaan Zuid is prachtig en maakt deel uit van een veel grotere betekenisvolle groenzone. In 1915 werd het stedenbouwkundig plan van Ringbanen als formele stadsbegrenzing door Stedenbouwkundig Ingenieur Rückert al voor Tilburg bedacht. Een parkachtige stadsrand met daarin een ensemble van vrijstaande middelhoge woonobjecten die overigens pas begin jaren vijftig werden gebouwd. Zuiderlicht met 10 woonlagen is eveneens middelhoog maar torent aan een van de Tilburgse radialen net iets uit boven de rest, geeft een accent aan het al bestaande ensemble van vrijstaande gebouwen, bevestigt de continuïteit in de door Rückert bedachte groenzoom en herstelt zo deze buitenkamer van de stad. Zuiderlicht maakt duidelijk dat wij in onze architectuur streven naar een ingetogen helderheid, naar een stijlvolle sculpturaliteit. De geluidbelastingen op de buitengevels waren een ontwerpaanleiding om het gebouw zoveel mogelijk als een gesloten sculptuur vorm te geven. Door de willekeurige perforaties in de driezijdige gemetselde buitenschil blijft de geslotenheid van de vorm intact. Het volume en alle woningen openen zich met een volledige glazen wand naar de zonnige zijde aan de Ringbaan Zuid. Het contrast kon niet groter zijn. Een gebouw als een sculptuur.
Architectuurprijs 2012 [ BNA kring Midden-Brabant | 29
30 Appartementen Zuiderlicht, Tilburg
Zorgwoningen Casino | Plato - St. Josephstraat, Tilburg Ed Bergers Architecten Artikelnummer JW2550 Zilvergrijs
BRICKS AND MORE
www.crhclaysolutions.com
21 Appartementen Grebbe 41 Architectenbureau JMW locatie Grebbe 39, Tilburg opdrachtgever TBV wonen projectarchitect Jeroen Wouters teamleden Gijs Hoeijmans aannemer Remmers Bouwbedrijf constructeur Goudstikker de Vries ontwerp 2007 - 2010 oplevering januari 2011 fotograaf Gijs Hoeijmans
Bouwmeesterbuurt Bedaux de Brouwer Architecten BV BNA locatie Noorwitsstraat, Tilburg opdrachtgever TBV Wonen projectarchitect Jacq. de Brouwer, Peter Keijsers teamleden Mieke Gooren, Ingeborg Dankers, Rob Vermeulen aannemer Alphons Coolen Bouw, Tilburg constructeur Goudstikker de Vries, ’s-Hertogenbosch installatieadviseur Sweegers en de Bruin ontwerp 2005 - 2009 oplevering december 2010 (woningen) juli 2011 (appartementen) fotograaf Luuk Kramer
Architectuurprijs 2012 [ BNA kring Midden-Brabant | 31
overige inzendingen projectmatige woningbouw
project
Delmerweiden
Architect
Bedaux de Brouwer Architecten BV BNA
[ nominatie ]
m.m.w. Van Oers Weijers Architecten BNA locatie Baroniebaan 5, Tilburg opdrachtgever Giesbers-Arnhem Ontwikkeling en Realisatie projectarchitect Jacq. de Brouwer teamleden Frank van Helvert (BdB), Nick van Esch (VOW) aannemer Giesbers-Arnhem Bouw constructeur Bartels Ingenieursbureau ontwerp 2003 - 2008 oplevering oktober 2011 fotograaf Luuk Kramer
7 stadswoningen De Galjoen BORGERT architecten locatie Galjoenstraat 53-01 t/m 53-07, Tilburg opdrachtgever Interfour BV Projectontwikkeling projectarchitect ir. E. Borgert aannemer Aannemersbedrijf Riebouw constructeur Adviesbureau S.v.Boxtel ontwerp 2007 - 2009 oplevering juli 2010 fotograaf dehoogtefotograaf.nl
Kronenburgwerf luijten|smeulders|architecten locatie Kronenburgwerf, Breda opdrachtgever Satelliet Vastgoed BV, Breda - Maas Jacobs Bouwbedrijf, Zundert projectarchitect Kees van Beijsterveldt en Menno Voss teamleden Adrie Gommers, Koen van den Kieboom, Ad van Kollenburg, Wouter Keijzers, Wolfgang Volz aannemer bouwkundig Maas Jacobs Bouwbedrijf, Zundert aannemer elektrotechnisch BIG Bink Installatiegroep, Zundert aanemer werktuigbouwkundig Warmtebouw, Utrecht constructeur H4D Raadgevende Ingenieurs BV, Dongen adviseurs installatie S2H Raadgevende Ingenieurs, Wageningen ontwerp 2000 | oplevering november 2010 fotograaf Peter van den Kerkhof
luijten|smeulders|architecten locatie Kloosterdreef 3, Moergestel opdrachtgever Woonstichting Leyakkers, Rijen projectarchitect Frans van Roy teamleden Coen Hoskens, Wolfgang Volz, Geert Keijzers aannemer bouwkundig Gebrs. van Gisbergen, Hooge Mierde aannemer elektrotechnisch van Dijnsen installatiewerken, Breda aannemer werktuigbouwkundig de Bont installatietechniek, Tilburg constructeur Adviesbureau Tielemans, Eindhoven installatieadviseur Innax, Breda landschapsarchitect Rob Wagemakers, Tilburg | terreininrichting Ketelaars, Moergestel ontwerp 2004 | oplevering mei 2010 (nieuwbouw) mei 2011 (renovatie) fotograaf Peter van den Kerkhof
39 Appartementen Spijkerstraat luijten|smeulders|architecten locatie Bredaseweg 570, Tilburg opdrachtgever Amarant Vastgoed projectarchitect Monique Groenen teamleden Wolfgang Volz, Coen Hoskens, Martijn Bos, Wouter Keijzers, Koen Vissers aannemer bouwkundig J.A. van Gisbergen, Hooge Mierde aannemer elektrotechnisch van Hees Electrotechniek & ICT BV, Tilburg aannemer werktuigbouwkundig Verstappen van Amelsfoort BV, Nuland constructeur H4D Raadgevend Ingenieurs BV, Dongen installatieadviseur Sweegers en de Bruijn BV, ’s-Hertogenbosch ontwerp 2007 | oplevering september 2011, fase 1 fotograaf luijten|smeulders|architecten
75 Appartementen luijten|smeulders|architecten locatie Trouwlaan 301, Tilburg opdrachtgever TBV Wonen projectarchitect Steef Luijten teamleden Menno Voss, Ton van de Veerdonk, Koen Vissers aannemer bouwkundig Alphons Coolen Bouw bv, Tilburg aannemer elektrotechnisch Kuijpers installaties, Helmond aannemer werktuigbouwkundig Kuijpers installaties, Helmond constructeur Goudstikker de Vries, ’s-Hertogenbosch installatieadviseur ABT bv, Arnhem adviseur bouwfysica&akoestiek Peutz ontwerp 2004 | oplevering 1 april 2010 fotograaf Peter van den Kerkhof
Architectuurprijs 2012 [ BNA kring Midden-Brabant | 33
Park Stanislaus, Moergestel
Van Asten Doomen Architecten BNA locatie Bertus Aafjeshof, Bladel opdrachtgever Woningstichting De Zaligheden, Eersel projectarchitect Frank Doomen teamleden Willem van Asten aannemer Gebr. van Gisbergen BV, Hooge Mierde constructeur Adviesburo De Kwaadsteniet BV, Bladel adviseurs EK Stedenbouw - Landschap, Boxtel ontwerp 2004 - 2005 oplevering november 2010 fotograaf Bob de Ruiter
Woonzorggebouw Goirkestraat Van den Hout & Kolen architecten locatie Goirkestraat 171, Tilburg opdrachtgever ASVZ projectarchitect Arno Kolen teamleden Frans van den Hout, John van Lierop aannemer Bouwbedrijf AndrĂŠ Doevendans bv, Tilburg constructeur Bouwkundig Adviesburo Coolen, Tilburg adviseur Nelissen Ingenieursbureau bv, Eindhoven ontwerp mei 2005 - november 2009 oplevering september 2010 fotograaf Joep Jacobs photographer, Nuenen
Nieuwbouw 23 woningen Van Laarhoven Combinatie Architecten BNA BV locatie Strijp/Wildschut, Gilze opdrachtgever Woonstichting Leyakkers projectarchitect Huub van Laarhoven teamleden Wim van Batenburg aannemer De Combi Brabocon bv constructeur Ingenieursbureau van Maris, Gilze ontwerp 2006 - 2009 oplevering juli 2010 fotograaf Huub van Laarhoven
Architectuurprijs 2012 [ BNA kring Midden-Brabant | 35
108 Sociale huurappartementen, Bertus Aafjeshof
juryrapport
utiliteitsbouw | 15 inzendingen
Het niveau van de inzendingen binnen deze categorie kent een eenduidiger onderscheid dan bij de twee andere categorieën. De jury vindt vier plannen duidelijk boven het niveau van de rest uitstijgen en besloot tot het toekennen van slechts vier nominaties in deze categorie. In het bijzonder waardeerde de jury de plannen die, binnen de beperkingen van het programma, een hoge architectonische kwaliteit hebben weten te realiseren. Omdat het programma van de nominaties zeer sterk uiteen loopt, was het moeilijk een vergelijking te maken. De jury heeft dan ook besloten twee projecten als gezamenlijke winnaars aan te wijzen.
[ p. 38 ] luijten|smeulders|architecten
[ p. 42 ] Bo.2 architectuur en stedenbouw
Flaestoren, Esbeek
Imtech Green Building, Eindhoven
[ winnaar ]
[ nominatie ]
Het vormgeven van een architectonische beleving, daarin is de architect bij
Het gebouw is opgebouwd uit strakke volumes. De materialisering is mooi
deze toren bijzonder goed geslaagd. De bezoeker betreedt de toren door een
en de details zijn fraai vormgegeven, waarbij alle materialen samenkomen in
benauwend hek, tussen dikke stalen kolommen en boomstammen. Terwijl
hetzelfde vlak. De jury spreekt in het bijzonder haar waardering uit voor het
hij langzaam naar boven cirkelt, wordt de omringende constructie trans-
behalen van het label ‘very good’ bij de Dutch Green Building Council volgens
paranter. De rondgang wordt steeds groter en de tijd om van het uitzicht te
de Breeam-NL beoordelingsrichtlijnen. Het maken van duurzame gebouwen
genieten langer, waardoor het ontwerp op mooie wijze met de tijd speelt.
wordt steeds essentiëler en goede voorbeelden zijn daarbij onmisbaar. Het is
Voortdurend kan worden teruggekeken naar het centrum waar de bezoeker
prijzenswaardig dat binnen de strikte mogelijkheden die het streven naar een
vandaan kwam. Het lichtjes zwiepen van de toren bovenin, draagt vooral ook
dergelijk keurmerk biedt, een gebouw met deze architectonische kwaliteit is
bij aan de ervaring tijdens de afdaling: de bezoeker voelt letterlijk de stabiele
gerealiseerd.
grond onder zijn voeten terugkeren. De vorm, van smal beneden naar breed boven, creëert niet alleen deze ervaring maar is daarnaast ook fraai en
[ p. 43 ] Bo.2 architectuur en stedenbouw
bijzonder. De detaillering is niet verfijnd, maar de jury vindt het juist passend
Sint Joseph Kapel, Eindhoven
dat de toren hierdoor refereert aan door padvinders vervaardigde bouwsels.
[ nominatie ]
Het bestaande deel van dit project is mooi gerestaureerd. De nieuwe delen, [ p. 40] Van Oers Weijers Architecten BNA
zoals de glazen puien, zijn fraai en strak vormgegeven naast de natuurstenen
Uitbreiding distributie- en sorteercentrum The Sting, Tilburg
buitenwanden. De ingreep van de tribune die losstaand in het midden van de
[ winnaar ]
ruimte is geplaatst, met daaronder de functionele ruimten, vindt de jury erg
Het gebouw heeft een uitzonderlijk sterke en strakke uitstraling voor een
slim en sterk. Met de grote gordijnen kan het auditorium meer of minder
bedrijfspand. Het is zeer zorgvuldig en consequent gedetailleerd en
intiem worden gemaakt, doordat de ruimtelijkheid en ook de akoestiek
uitgevoerd. De jury vindt de rode kleur als accent aan de binnenkant van
verandert. De toevoeging is op deze wijze licht en luchtig vormgegeven
de uitsneden in het gebouw zeer fraai. En ook hierin is het concept sterk
waardoor het gebouw eenvoudig weer in een oude staat kan worden terug-
doorgevoerd, omdat containers en zelfs bewakingscamera’s ook rood zijn
gebracht, zoals bij monumentale gebouwen gewenst is. Het interieur straalt
gekleurd. De grote uitsnede is slim verdiept, zodat de vrachtauto’s geheel
een bij de locatie passende sereniteit uit.
onder het gebouw kunnen rijden om te laden en lossen. Het gebouw als geheel straalt een hoge kwaliteit uit. De jury spreekt haar waardering uit
[ p. 44 ] Architectenbureau Moons BV BNA
voor het feit dat deze hoge architectonische kwaliteit is behaald bij een
dergelijk, vaak weinig uitdagend programma. Ze hoopt dat dit project
Het project lijkt het oude gebouw grotendeels in zijn waarde te laten. De
opdrachtgevers en architecten stimuleert om vergelijkbare utilitaire
kwaliteit van de ingreep is echter moeilijk te beoordelen, omdat tekeningen
opgaven met eenzelfde aandacht en kwaliteit vorm te geven.
van de oorspronkelijke toestand ontbreken.
Restauratie Raadhuis, Made
Architectuurprijs 2012 [ BNA kring Midden-Brabant | 37
[ p. 44 ] AREC Robben Architecten BNA
[ p. 46 ] luijten|smeulders|architecten
Kindcentrum 0-13 ’t Wikveld II, Empel
MFA Het kruispunt, Tilburg
De jury vindt de kwaliteit van de materialisering niet sterk genoeg. Het
In het programma lijken ruimtelijk vele aanleidingen aanwezig voor ver-
gebouw biedt wel een krachtig beeld: gesloten aan de buitenkant en open
bindingen, maar die zijn in de plattegrond maar weinig gevonden. De jury
aan de binnenkant.
waardeert het contrast tussen oud en nieuw waarbij de kerk duidelijk wordt ingekaderd.
[ p. 45 ] Bo.2 architectuur en stedenbouw
BiNas Paviljoen Gymnasium Beekvliet, Sint-Michielsgestel
[ p. 46 ] Van Asten Doomen Architecten BNA
De jury vindt het concept van de glazen gevels met doorlopend dakvlak sterk.
Het is echter jammer dat dit dakvlak aan de binnenzijde minder duidelijk
Een net gebouw zonder poeha, dat de laagdrempeligheid uitstraalt die een
Nieuwbouw Gemeenschapshuis De Schakel, Hooge Mierde
afleesbaar is door de schotten aan het plafond.
gemeenschapshuis ambieert. Misschien is het iets te eenvoudig, waardoor het expressiviteit en karakter mist.
[ p. 45 ] FD architecten
TTA Truckland, Berkel-Enschot
[ p. 47 ] Van den Hout & Kolen architecten
De plattegronden kennen een duidelijke opbouw maar in de uitvoering
verwatert deze. De losse elementen slagen er niet in een eenduidig architec-
Vooral het donkere deel van het bedrijfsgebouw is mooi en knap gedetailleerd.
Kantoor ABT, Tilburg
tonisch beeld te creëren.
Ook de poging tot het vormgeven van een architectonische route is geslaagd. De aansluiting op het achterdeel is onscherp, door het tussenstuk dat
[ p. 45 ] luijten|smeulders|architecten
aansluiting zoekt bij beide delen.
Brandweerkazerne, Chaam
De jury vindt het ontwerp en de materialisering weinig uitgesproken. De
[ p. 47 ] van hoogmoed architecten bv
plattegrond van het gebouw is helder, evenals de opbouw van het volume.
Hall of Fame Next, Tilburg
Het robuuste karakter van de fabriekshal en het feit dat de ingrepen minimaal [ p. 46 ] luijten|smeulders|architecten
lijken te zijn, spreken de jury aan. Uit de ingezonden documenten is echter de
aard en kwaliteit van de ingrepen niet goed op te maken.
Clubhuis VV, Gilze
Ondanks de sterke indeling van het programma, ervaart de jury het totaalbeeld als enigszins onrustig door de verschillende ingrediënten. De dubbele
[ p. 47 ] Van Oers Weijers Architecten BNA
functie van de brede trap als terras en tribune is slim en mooi uitgevoerd,
met de sterke vorm van de doorgestoken luifel daarboven.
Ook dit gebouw is mooi vormgegeven, maar minder strak gedetailleerd dan
Nieuwbouw The Sting, Tilburg
de eveneens ingezonden uitbreiding van het distributie- en sorteercentrum. Door de toepassing van twee tinten grijs is ook het beeld minder sterk.
luijten|smeulders|architecten [ winnaar ] categorie utiliteitsbouw locatie Dunsedijk, Esbeek opdrachtgever Land van de Hilver / ASR verzekeringen projectarchitect Steef Luijten teamleden Marcel van der Linden, Martijn Bos aannemer bouwkundig Bouwbedrijf Gebr. van Gisbergen BV, Hooge Mierden aannemer bouwkundig Aannemersbedrijf J.A. van Gisbergen BV, Hooge Mierden aannemer staalconstructie Reijrink Konstruktiebedrijf BV, Esbeek aannemer houtconstructie Houthandel van Dal, Esbeek constructeur Adviesbureau Tielemans, Eindhoven - Sigma Engeneering, Hilvarenbeek adviseurs Pontifax ontwerp 2006 oplevering 11 november 2011 fotograaf luijten|smeulders|architecten
Aan de rand van De Flaes, een ven in Landgoed De Utrecht, is een uitkijktoren gebouwd om de bezoeker een prachtig vergezicht te bieden op de omliggende natuur. De plaatselijke heemkundige kring had zich voorgenomen om op deze landschappelijke en historische plek met gebruik van inheemse materialen een Romeinse uitkijktoren te bouwen. Overleg over de technische aspecten hiervan leidde tot een meer eigentijds concept: een toren gebaseerd op de hyperbolische parabolide, de hyppar. De hoogte van de toren van meer dan 25 meter werd bepaald door de maximale lengte van op het landgoed de Utrecht gegroeide bomen. Door deze te combineren met slankere stalen kolommen ontstond een open structuur waarin door een afwisseling van luie trappen en bordessen een voor nagenoeg eenieder goed te belopen route is gemaakt naar het uitzichtplateau op meer dan 20 meter boven het maaiveld dat uitziet over het niet toegankelijke natuurgebied van het Flaes- en Goorven. De verbreding naar de bovenzijde had een tweeledig doel. Enerzijds wordt daardoor gerefereerd aan de vorm van een boom, anderzijds wordt beoogd om bij het beklimmen van de toren een toenemende spanning op te bouwen: steeds meer naar buiten en steeds meer in een lege ruimte. Deze beleving wordt nog versterkt doordat in het bovenste deel van de toren enige beweging merkbaar is als gevolg van de buiging in de constructie. Een technische en constructieve structuur als reactie op en in contrast met de natuurlijke omgeving.
Architectuurprijs 2012 [ BNA kring Midden-Brabant | 39
Flaestoren
Uitbreiding distributie- en sorteercentrum The Sting
collecties aan alle filialen van The Sting geleverd. De kleding wordt hier
Van Oers Weijers Architecten BNA
uitgepakt, gecontroleerd en gesorteerd, om vervolgens naar de winkels te
[ winnaar ] categorie utiliteitsbouw
worden vervoerd. Wegens verwachte groei had het distributiecentrum meer ruimte nodig. Vandaar de uitbreiding.
locatie Ellen Pankhurststraat 21, Tilburg
De bestaande laad- en loskuil moest worden geïntegreerd in het ontwerp
opdrachtgever Bourrache BV / The Sting BV
en tijdens de bouwwerkzaamheden in gebruik blijven.
projectarchitect Jeroen Weijers teamleden Alicja Zborowska- van Gestel, Nick van Esch, Frank van Oers
Andere belangrijke uitgangspunten waren de integratie van de perscontainers
aannemer Heerkens van Bavel Bouw, Tilburg
voor de afvoer van karton en plastic, een tweede sorteermachine en de
constructeur Adviesbureau Markslag Beljaars, Tilburg
optimalisatie van het aantal vierkante meters. Mede vanwege de manoeu-
ontwerp 2008 - 2009
vreerruimte van de vrachtwagens en de vereiste (extra) parkeerplaatsen is de
oplevering november 2010
uitbreiding even diep geworden als de bestaande laad- en loskuil. De lengte is
fotograaf Daph ; Imre Csány
bepaald door de vorm van het perceel en het bestaande bedrijfskantoor. Waar dit ophoudt, begint het nieuwe gedeelte. In totaal gaat het om bijna 25 meter bij ruim 84 meter. De hoogte volgt uit het gevraagde aantal vierkante meters en het maximum uit het bestemmingsplan. Het ‘blok’ dat zo is ontstaan, beslaat drie verdiepingen die verbonden zijn door drie trappenhuizen en een lift. Verder zijn er sparingen in de vloeren opgenomen, voor diverse transportsystemen. Grote overspanningen Op de begane grond is plaats voor de sorteermachine, een nis waarin plaats is voor de perscontainers en dus de laad- en loskuil. Om de machine te kunnen plaatsen, moest een kolom vervallen, waardoor een gedeelte van eerste verdiepingsvloer is ‘opgehangen’. Vanwege de gewenste grote overspanningen en belasting zorgt dit voor een spectaculaire constructie. De laad- en loskuil wordt in twee keer 20 meter overspannen. In het midden staan drie V-bokken. De betonvloer die daar overheen ligt is 0,5 meter dik. De begane grond is, vanwege de werkzaamheden die daar plaatsvinden, hoger dan de twee andere verdiepingen. Dat zijn in principe verdiepingen waar manshoge stellingen staan. In de kopse gevels zijn grote, terugliggende puien opgenomen met lamellen voor zonwering. In de langsgevels zitten lange raamstroken. Deze zijn zo uitgevoerd dat er goed geventileerd kan worden, waardoor een prettig werkklimaat gerealiseerd kan worden. Het dak is om die reden dan ook uitgevoerd in gasbeton, zodat de warmte zoveel mogelijk buiten blijft. Gevels De gevels zijn bekleed met dezelfde beplating, als het bestaande bedrijfsgedeelte, echter in een andere kleur. Deze kleur en de rode kleur in de nissen op de begane grond komen voort uit de huisstijl van The Sting. De uitbreiding is als een strak en stoer blok ontworpen en er is veel aandacht besteed aan de detaillering. Het bestaande gebouw, maar zeker ook de entree van bedrijventerrein Katsbogten en die naar Entrada, de kantoortoren aldaar, hebben een geheel andere aanblik gekregen.
Architectuurprijs 2012 [ BNA kring Midden-Brabant | 41
Vanuit het bestaande distributiecentrum in Tilburg worden de kleding-
Het nieuwe kantoor voor installatiebedrijf Imtech in Eindhoven is een uiterst duurzaam en extreem energiezuinig gebouw. Het is het eerste gerealiseerde kantoorgebouw in Nederland dat is gecertificeerd met label “very good” door de Dutch Green Building Council volgens de Breeam-NL beoordelingrichtlijnen. Het kantoorgebouw oogt aan de buitenkant misschien niet direct als een wooden window frame, thermal skin naturally ventilated cavity structural glass panel, spider-system
“groen gebouw” maar dat hoeft ook niet. Imtech wilde een marktconform gebouw met een terugverdientijd van vijf jaar. Het nieuwe bedrijfsgebouw van Imtech is een goed voorbeeld van wat er bereikt kan worden op het gebied van duurzaamheid door integraal te ontwerpen. De opdrachtgever, in dit geval tevens de installateur, is van begin af aan nauw betrokken geweest bij het ontwerpproces. Het project is gesitueerd midden in een woonwijk aan de rand van de stad. De twee bebouwingsvolumes, kantoor en bedrijfshal, krijgen daarom dezelfde uiterlijke verschijningsvorm (horizontale stroken en duurzame gevelbeplating) die minder industrieel aandoet dan gebruikelijk. De betonnen plint verbindt conceptueel de verschillende onderdelen van het gebouw en omheint tegelijkertijd de binnentuin en de buitenopslag. Om en rond het complex is een parkachtige ruimte ontworpen.
Imtech Green Building
Door in een vroeg stadium de scherpe Breeam-eisen in het concept mee te
Bo.2 architectuur en stedenbouw
nemen is er veel energie bespaard. Ten eerste wordt er materiaal bespaard
[ nominatie ] categorie utiliteitsbouw
door het programma in een compacte vorm te gieten. Ten tweede is er bij de maatverdeling van de gevel specifiek gelet op de standaardmaten van
locatie Furkapas 1, Eindhoven
het bronmateriaal. Hierdoor is er weinig “zaagverlies”.
opdrachtgever Imtech N.V.
De DUBO-maatregelen zorgen er echter vooral voor dat het gebouw in de
projectarchitect ir. Niels Olivier
exploitatie veel goedkoper is. De investering wordt sneller teruggewonnen in
teamleden Bart Thal, Johan Vissers, Bram Schellekens
het gebruik. De gunstige verhouding tussen gevel en vloeroppervlak, en een
aannemer Van Straten Bouw, Eindhoven
gunstige oriëntatie van het gebouw t.o.v. de zon zorgt voor weinig warmte-
constructeur Bouwtechnisch Adviesburo Ad Wouters BV
verlies in de winter en minder opwarming in de zomer. Dit merkt de
adviseur Imtech N.V.
gebruiker direct in de energiekosten.
ontwerp april 2007 - juli 2009 oplevering mei 2010 fotograaf Arne Olivier
Architectuurprijs 2012 [ BNA kring Midden-Brabant | 43
Sint Joseph Kapel Bo.2 architectuur en stedenbouw [ nominatie ] categorie utiliteitsbouw locatie Geldropseweg 170, Eindhoven opdrachtgever Kerkelijke Instelling Erfgoed Glorieux projectarchitect ir. Paul Goltstein, ir. Marijn van den Dool teamleden ir. Dirk van de Pol, ing. Bart Thal, ing. Koen van Hooff aannemer Moeskops’Bouwbedrijf constructeur VH-Engineering, Bouwtechnisch Adviesburo Ad Wouters BV ontwerp 2008 - 2011 oplevering 2011 fotograaf Ralphf van Gendt
De St. Joseph kapel is gelegen op het terrein van zorgorganisatie Glorieux, tot in de jaren ‘80 gerund door de zusters van Barmhartigheid. Toen de congregatie vergrijsde werd geen gebruik meer gemaakt van het gebouw. De kapel uit 1952 kenmerkt zich door een duidelijke structuur; een hoofdvolume met een tweelaags bijgebouw en een kapelgang. Dit vormt een geschikte basis voor het nieuwe programma: een bezinnings- en ontmoetingscentrum. Deze functie stelt echter compleet andere eisen op het gebied toegankelijkheid, comfort, akoestiek en heeft een meer multifunctioneel karakter. De rechthoekige basisvorm van de kapelruimte is hersteld door de later ingebrachte wanden te slopen. In de kapel is een tribunemeubel geplaatst dat als uitvalsbasis kan dienen voor conventies. Daartoe is het uitgerust met een balie, garderobe en een toiletblok. De statige ruimte wordt benadrukt door het nieuwe tribunemeubel los te houden van de wanden en asymmetrisch in de ruimte te positioneren. De ruimte is met gordijnen flexibel indeelbaar gemaakt. De originele kapelwand is hersteld en in één kleur geschilderd om het decoratieve metselwerk extra te laten spreken. Onder het tribunevolume en het podium is een slimme integratie van installaties gerealiseerd , zodat de klimaatbeheersing van het gebouw wordt geregeld, maar uit het zicht blijft. In de kelder was het oorspronkelijke gebouwontwerp verloren gegaan; bedekt onder een laag tapijt en verstopt achter een systeemplafond. De gehele kelder is ontsluierd, hersteld en ingericht als twee vergaderruimtes. De annex verbindt de kapelruimte en de kelderzalen. Deze routing is volledig aangepast. Met eerbied voor de oorspronkelijke materialisatie van het gebouw zijn een lift en ruime trap toegevoegd. De aanwezige verbindingsgang tussen de kapel en de rijksmonumentale villa de Burgh is losgekoppeld en getransformeerd tot een nieuwe voor mindervaliden geschikte entree. Daarmee is de kapel geschikt gemaakt voor uiteenlopend gebruik, terwijl haar herkenbare aangezicht in ere is hersteld.
voor herbestemming
na herbestemming
overige inzendingen utiliteitsbouw
Restauratie Raadhuis en herbestemming tot kantoren Architectenbureau Moons BV BNA locatie Nieuwstraat 2, Made opdrachtgever Monumenten Fonds Brabant projectarchitect Marina Moons aannemer OSDO constructeur adviesbureau van Esch adviseurs verlichting de Ringbaan, Tilburg ontwerp 2008 - 2009 oplevering 2011
Kindcentrum 013 ’t Wikveld II AREC Robben Architecten BNA locatie Zeis 1, Empel opdrachtgever Kindcentrum 0-13 ’ Wikveld II, Empel projectarchitect Herman van Berkum teamleden Oscar de Vet, Karin Hendriks, Marnix van Rijn aannemer bouwkundig Bouwbedrijf Timmers BV, Rosmalen aannemer elektrotechnisch Elektro W. van Santvoort BV, Berlicum aannemer werktuigbouwkundig Piels Technische Installaties BV, Rosmalen constructeur VCR BV, Waalwijk adviseurs Schollen & partners, ’s-Hertogenbosch ontwerp juni 2008 - september 2009 | oplevering juli 2010 fotograaf AREC Robben Architecten BNA
Bo.2 architectuur en stedenbouw locatie Beekvlietstraat 4, Sint-Michielsgestel opdrachtgever ons middelbaar onderwijs (OMO) projectarchitect ir. Dirk van de Pol, MArch Ralphf van Gendt teamleden Jan de Koning, Bram Schellekens, Koen van Hooff aannemer Bouwbedrijf Olijslagers, Veghel constructeur Krekon Heeze installatieadviseur De Blaay-van den Bogaert raadgevend ingenieurs ontwerp maart 2009 - juli 2009 oplevering december 2011
TTA Truckland FD architecten locatie Nieuwe Atelierstraat 19, Berkel-Enschot opdrachtgever TTA Truckland projectarchitect ir. F.P. Dansen, ir. R. Dansen P.D Eng. teamleden A.P.M. Jonkers, R. Haest aannemer Heerkens van Bavel Bouw BV constructeur H4D Raadgevend Ingenieurs BV ontwerp mei 2009 - november 2011 oplevering november 2011 fotograaf Ralph Dansen
Brandweerkazerne luijten|smeulders|architecten locatie Florijnstraat 7, Chaam opdrachtgever Maas Jacobs Bouwbedrijf projectarchitect Kees van Beijsterveldt teamleden Tanja Albertoe, Geerts Keijzers, Wolfgang Volz aannemer bouwkundig Maas Jacobs Bouwbedrijf, Zundert aannemer elektrotechnisch Electro Michielsen BV, Chaam aannemer werktuigbouwkundig Van Puijenbroek Installaties BV, Alphen constructeur H4D Raadgevend Ingenieurs BV, Dongen installatieadviseur S2H Raadgevende Ingenieurs BV, Wageningen ontwerp 2009 | oplevering september 2011 fotograaf luijten|smeulders|architecten
Architectuurprijs 2012 [ BNA kring Midden-Brabant | 45
BiNas Palviljoen Gymnasium Beekvliet
project
Clubhuis VV
Architect
luijten|smeulders|architecten locatie Ridderstraat 98, Gilze opdrachtgever Gemeente Gilze-Rijen projectarchitect Kees van Beijsterveldt teamleden Ad van Kollenburg, Geert Keijzers, Wolfgang Volz, Martijn Bos, Marcel van der Linden, Margo van Raak aannemer bouwkundig Maas Jacobs Bouwbedrijf, Zundert aannemer elektrotechnisch Hoppenbrouwers electrotechniek aannemer werktuigbouwkundig H. de Bont klimaattechniek, Tilburg constructeur H4D Raadgevend Ingenieurs BV, Dongen installatieadviseur S2H Raadgevende Ingenieurs BV, Wageningen ontwerp 2009 | oplevering 30 december 2011 fotograaf luijten|smeulders|architecten
project
MFA Het kruispunt
Architect
luijten|smeulders|architecten locatie Sinopelstraat 1, Tilburg opdrachtgever Gemeente Tilburg projectarchitect Menno Voss teamleden Koen van de Kieboom, Geert Keijzers, Wolfgang Volz aannemer bouwkundig Mertens Bouwbedrijf, Weert aannemer elektrotechnisch Van Loon elektrotechniek, Dongen aannemer werktuigbouwkundig H. de Bont klimaattechniek, Tilburg constructeur H4D Raadgevend Ingenieurs BV, Dongen installatieadviseur Nelissen ingenieursbureau BV, Eindhoven bouwfysica&akoestiek Peutz ontwerp 2007 | oplevering oktober 2010 fotograaf Peter van den Kerkhof
project
Nieuwbouw Gemeenschapshuis De Schakel
Architect
Van Asten Doomen Architecten BNA locatie De Stad 5, Hooge Mierde opdrachtgever Stichting De Schakel projectarchitect Frank Doomen teamleden Willem van Asten aannemer Bouwcombinatie Hilvarenbeek V.O.F.: Gebr. van Gisbergen BV, Hooge Mierde, Aannemersbedrijf J.A. van Gisbergen BV, Hooge Mierde constructeur Goudstikker - De Vries, ‘s-Hertogenbosch adviseur Klictet Installatieadvies, Waalwijk ontwerp 2009 oplevering november 2011 fotograaf Frank Doomen
Van den Hout & Kolen architecten locatie Maidstone 28, Tilburg opdrachtgever ABT projectarchitect Arno Kolen aannemer Hurks Bouwservice bv, Eindhoven constructeur Bouwkundig Adviesbureau Vekemans bv, Tilburg ontwerp september 2008 - november 2009 oplevering augustus 2010 fotograaf Joep Jacobs photographer, Nuenen
Hall of Fame Next van hoogmoed architecten bv locatie Spoorzone Tilburg, NS Plein 5, Tilburg opdrachtgever Gemeente Tilburg projectarchitect Peter van Hoogmoed teamleden Anneke Vervoort, Adrie Gommers aannemer Van de Ven Bouw en Ontwikkeling BV, Tilburg constructeur H4D Raadgevend Ingenieurs BV, Dongen adviseur brand/geluid Cauberg Huygen Raadgevende Ingenieurs BV, ’s Hertogenbosch installateurs Sebregts Installatietechniek BV, Berkel-Enschot TES installatietechniek BV, Tilburg ontwerp januari 2010 - mei 2011 oplevering december 2011 fotograaf Artstudio23
Nieuwbouw The Sting Van Oers Weijers Architecten BNA locatie Lizzy van Dorpweg 1, Tilburg opdrachtgever Bourrache BV / The Sting BV projectarchitect Jeroen Weijers teamleden Alicja Zborowska- van Gestel, Nick van Esch, Frank van Oers aannemer Ban Bouw, Nuenen constructeur Adviesbureau Markslag Beljaars, Tilburg ontwerp 2009 - 2010 oplevering 2011 fotograaf Ban Bouw
Architectuurprijs 2012 [ BNA kring Midden-Brabant | 47
Kantoor ABT
Terra Tones SILVER
Mosa. mosa.nl
Deze uitgave voor de Architectuurprijs 2012 [ BNA kring Midden-Brabant is mede mogelijk gemaakt door adverteerders en onderstaande bedrijven.
MEER LICHT
Bouwkundig Adviesbu
o
oolen ing. A.N.P. Coolen Bouwkundig adviseur Postbus 438 5000 AK Tilburg Tel.: 013-5448774 Fax.: 013-5449584 Mob.: 06-12562312 E-mail.: info@burocoolen.nl
colofon
redactie Evelien Pieters, Camiel van Stegeren jury Roy Habets - voorzitter, Miel Wijnen, AndrĂŠ Schnabel, Eric Schellevis vormgeving masja mols grafisch ontwerp bno druk Drukkerij Groels oplage 400 stuks uitgave BNA kring Midden-Brabant Voor het tekst- en beeldmateriaal van de gepresenteerde plannen zijn de betreffende architectenbureaus verantwoordelijk.
DAG VAN DE ARCHITECTUUR
DAG VAN DE ARCHITECTUUR
43 inzendingen > 14 nominaties > 4 winnaars
DAG VAN DE ARCHITECTUUR
Architectuurprijs 2012 [ BNA kring Midden-Brabant