BNA kring Midden-Brabant | architectuurprijs 2010

DAG VAN DE ARCHITECTUUR

DAG VAN DE ARCHITECTUUR

DAG VAN DE ARCHITECTUUR

opm.dvda_architectuurprijs2010_os.indd 1

Architectuurprijs 2010 [ BNA kring Midden-Brabant

15-06-2010 12:52:44

Architectuurprijs 2010 [ BNA kring Midden-Brabant

de bokalen

Dit jaar zijn de ‘bokalen’ voor de Architectuurprijs 2010 ] BNO kring Midden-Brabant uitgevoerd in mondgeblazen glas.

Op de vier glasobjecten zijn gouden pareltjes zichtbaar die zich samen in de lucht als een toren verenigen.

Simone van Bakel www.simonevanbakel.nl

De Architectuurprijs [ BNA Kring Midden-Brabant vormt gelukkig weer een vast onderdeel in de cyclus van activiteiten van de Dag van de Architectuur.

Deze editie kent maar liefst 47 inzendingen, een record aantal projecten. Het ligt niet alleen aan de uitbreiding van het criterium om ook projecten te laten nomineren die buiten het kringgebied zijn gerealiseerd. Van alle ingezonden projecten zijn er 34 binnen het kringgebied gerealiseerd en 13 erbuiten.

Het hoge aantal ingezonden projecten toont het blijvende enthousiasme voor

van alle projecten in deze catalogus aanwezig is, dan worden zij gekenmerkt

dit initiatief aan en dat een grote waarde wordt gehecht aan het kringbelang,

door een architectonische functionaliteit, een zekere Brabantse nuchterheid

juist in deze economisch lastige periode. Maar het toont ook dat we nog maar

gecombineerd met eerlijk materiaalgebruik. ‘t Is daarom de vraag in hoeverre

in een zeer recent verleden een enorme productie hebben gekend. Kortom,

we onszelf herkennen in de mondiale architectuurstromingen, of lopen we

deze catalogus laat de vruchten uit “betere tijden” zien. Maar laten we

voorop in een herbezinningsfase naar realiteit.

Architectuurprijs 2010 [ BNA kring Midden-Brabant | 03

voorwoord | vruchten plukken ...

afspreken om vooral positief te blijven, niet stilstaan en onze marktwaarde blijven bewijzen door nieuwe ideeën te genereren en alternatieve mogelijk-

Naast de grote betrokkenheid van de leden, is de belangstelling van onze

heden op te zoeken. Efficiënt omgaan met beperkte middelen en ruimte,

bouwpartners enorm gebleken. Mede dankzij het grote aantal sponsoren, die op

ontwikkelingen binnen het energetisch bouwen, de veranderde woonvraag en

de speciale sponsorpagina’s worden vermeld, is deze uitgave tot stand gekomen.

hergebruik van de bestaande gebouwen voorraad bieden veel uitdagingen voor

De BNA kring Midden-Brabant bedankt daarnaast tevens CAST voor het

de toekomst en zijn zomaar enkele actuele onderwerpen.

mede-organiseren van de Dag van de Architectuur, de jury van de Architectuur-

Hopelijk zien we in de volgende editie van de Architectuurprijs minimaal één

prijs 2010 onder voorzitterschap van Hans van der Markt, bestaande uit

van deze aspecten terug, bijvoorbeeld in een nieuwe categorie “Hergebruik”.

Christel Smeets, Maarten Otten en Robin Janicki en notuliste Loes Veldpaus,

De energetische en duurzame kwaliteit van de inzendingen is in de verschij-

en de deelnemende architectenbureaus uit het kringgebied Midden-Brabant,

ningsvorm van de projecten niet duidelijk zichtbaar. Benieuwd hoe we de

voor hun inzet en bereidwillige medewerking,

komende jaren om zullen gaan met de aanscherping van prestatie-eisen en welke gevolgen dit heeft voor de architectuur.

De catalogus is een mooie opsteker in deze tijd en straalt door eerder genoemde aspecten veel optimisme uit. Het toont een goed overzicht van de kunde en

Wat verder opvalt is dat bij de vorige editie de categorie “kleine bouwwerken”

kwaliteiten van onze leden uit het kringgebied. Daarnaast is de onderlinge

niet is beoordeeld door een gebrek aan inzendingen. Dit jaar is er voor deze

waardering opmerkelijk, om samen naast en met je collega’s in één verzamel-

categorie veel belangstelling, waardoor gesteld zou kunnen worden dat de

werk te willen staan. Een verzamelwerk dat zijn hoogtepunt in de traditie

bouwproductie zich heeft verplaatst van grote naar kleinere bouwwerken.

hopelijk nog niet heeft bereikt.

Dit wordt benadrukt door het besluit van de jury om dit jaar een extra categorie

Kortom, we hebben met z’n allen een goede prestatie neergezet en fraaie

toe te voegen, namelijk de particuliere woningbouw. Ongeveer de helft van de

projecten kunnen en mogen realiseren. We gaan ervan uit dat dit ook op deze

inzendingen is door particulieren geïnitieerd. Het is zeker geen wetenschappe-

wijze door (lokale) overheden en potentiële opdrachtgevers wordt ervaren en

lijke of statistische onderbouwing, maar de particuliere markt blijft een grote

gewaardeerd.

basis voor ons werkgebied vormen, een doelgroep die we naast de professionele opdrachtgevers moeten blijven koesteren.

Geniet u echter eerst allen van het architectonisch eindresultaat om nieuwe energie op te doen voor de nabij toekomst. Veel kijkplezier!

Ondanks dat de architectuurbladen momenteel worden gevuld met de meest waanzinnige beelden van almaar spectaculair wordende projecten wereldwijd,

Namens het Bestuur van de BNA kring Midden-Brabant

niets van dit alles in Midden-Brabant. Als er al een overkomst in de diversiteit

Arno Kolen - secretaris

verslag jurering Architectuurprijs 2010 [ BNA kring Midden-Brabant

voorzitter Hans van der Markt zelfstandig adviseur culturele planologie, inrichting openbare ruimte juryleden, met stem Christel Smeets architect en voorzitter BNA kring West-Brabant Maarten Otten architect en voorzitter BNA kring Zuidoost-Brabant Robin Janicki architect en voorzitter BNA kring ’s-Hertogenbosch verslaglegging Loes Veldpaus

Op 20 mei 2010 kwamen de juryleden bijeen. Die dag zijn alle ingezonden

Een eerste beschouwing van de projecten en categorieën, doet de jury

projecten grondig bestudeerd en op hun kwaliteiten beoordeeld.

besluiten categorie ‘woningbouw vanaf 250.000,-’ op te delen in twee

Het algemene niveau van de ingezonden projecten wordt door de jury als

subcategorieën: particuliere woningbouw en projectmatige woningbouw.

vrij hoog bestempeld. De kwaliteit ligt zogezegd tussen gewoon goed tot zeer

Dit om dat opdrachten voor particuliere woningen en projectmatige

zorgvuldig, tussen braaf en bijzonder.

woningbouw totaal verschillende en moeilijk te vergelijken grootheden zijn.

Alle projecten passeren de revue en worden aangestipt in het hierna volgende rapport. De nominaties en prijswinnaars worden uitgebreider behandeld.

Hiermee ontstaan dus vier categorieën:

Detaillering en uitvoering krijgen veel aandacht van de jury. Daarnaast wordt

- verbouwingen en woningen tot 250.000,-

gezocht naar vernieuwende elementen en karakter tonende gebouwen.

- particuliere woningbouw vanaf 250.000,-

Ook wordt gekeken naar de relatie tussen het bestaande en het nieuwe.

- projectmatige woningbouw

De leesbaarheid en helderheid van het plan zijn bij dit alles essentieel.

- utiliteitsbouw

Extra punt van aandacht betreft ‘goed opdrachtgeverschap’. In een aantal projecten heeft de bijna letterlijk leesbare relatie tussen opdrachtgever en

Het oordeel per categorie kwam grotendeels tot stand op basis van het

architect de doorslag gegeven in een meer of minder positieve beoordeling.

ingezonden materiaal. Na de eerste schifting is een aantal voor nominatie

De jury verbaast zich over het feit dat er zoveel projecten [ 47 ] zijn ingediend

geselecteerde projecten bezocht. Op basis daarvan is tot de definitieve uitslag

door een relatief klein aantal bureaus [ 14 ] en vraagt zich af waarom de

besloten. Uiteindelijk heeft de jury in totaal vijftien projecten genomineerd,

overige leden van de kring geen projecten hebben ingediend.

waaruit na lang beraad de vier winnaars zijn gekozen, ook is er één eervolle

Een ander punt dat opvalt, is het lage aantal openbare gebouwen dat is

vermelding toegekend.

ingediend, of opgeleverd. Waar is de publieke sector als opdrachtgever?

Waren er weinig opgaven, of gaan de opdrachten uit de publieke sector niet naar de regionale architectenbureaus? Of hebben de bouwende bureaus hun projecten simpelweg niet ingediend voor deze prijs?

De vernieuwing lijkt zich vooral te bevinden in de projecten, die door specifieke randvoorwaarden worden ‘gedwongen’ tot creatieve oplossingen.

Een specifieke context, dan wel stedenbouwkundige randvoorwaarden, dan wel in de zin van bestaande bebouwing die moet worden herbestemd of aangepast, noopt blijkbaar tot meer inventiviteit en vernieuwing. Dat is een bijzonder goed vooruitzicht, daar de bouwopgave van de toekomst vooral ligt in de aanpassing van de bestaande voorraad.

47 inzendingen

juryrapport [ p. 09 ] [ p. 29 ] [ p. 08 ] [ p. 40 ] [ p. 19 ] [ p. 18 ] [ p. 29 ] [ p. 28 ] [ p. 28 ] [ p. 29 ] [ p. 19 ] [ p. 29 ] [ p. 40 ] [ p. 41 ] [ p. 41 ] [ p. 08 ] [ p. 40 ] [ p. 09 ] [ p. 28 ] [ p. 40 ] [ p. 18 ] [ p. 40 ] [ p. 40 ] [ p. 08 ] [ p. 09 ] [ p. 08 ] [ p. 29 ] [ p. 28 ] [ p. 28 ] [ p. 41 ] [ p. 41 ] [ p. 41 ] [ p. 18 ] [ p. 41 ] [ p. 41 ] [ p. 41 ] [ p. 18 ] [ p. 19 ] [ p. 09 ] [ p. 18 ] [ p. 18 ] [ p. 29 ] [ p. 41 ] [ p. 18 ] [ p. 08 ] [ p. 28 ] [ p. 40 ]

[ p. 14 ] Architectenbureau JMW

Verbouwing woonhuis

Julianalaan 3, Ulvenhout

[ p. 32 ] Architectenbureau JMW

36 Woningen Bospatio

Middeleeuwen, Goirle

[ p. 16 ] Architectenbureau Moons BV BNA

Restauratie monumentale woonboerderij

Laageinde 32, Waalwijk

en nieuwbouw bijgebouw

[ p. 46 ] AS architecten

Basisschool de Lichtstraat

Brabantlaan, Vught

[ p. 20 ] Bedaux de Brouwer Architecten BV BNA

Woonhuis Kamperland - Zicht op Veere

Sternlaan 17, Kamperland

[ p. 26 ] Bedaux de Brouwer Architecten BV BNA

Woonhuis

Dr. Keyzerlaan 13, Goirle

[ p. 30 ] Bedaux de Brouwer Architecten BV BNA

13 Parkrandwoningen Fraterstuin

Fraterstuin, Goirle

[ p. 38 ] Bedaux de Brouwer Architecten BV BNA

150 Sociale huurwoningen “Tussen de Parken”

Purpervlinderstraat, Utrecht

[ p. 38 ] Bedaux de Brouwer Architecten BV BNA

20 Halfondergrondse kwadrantwoningen

Bosfazant, Eindhoven

[ p. 37 ] Bedaux de Brouwer Architecten BV BNA

Appartementencomplex St. Jansplein

St. Jansplein, Waalwijk

[ p. 23 ] Bo.2 architectuur en stedenbouw

Villa Schilders

Witbrant Oost 26, Tilburg

[ p. 35 ] Bo.2 architectuur en stedenbouw

Piusplein fase 3 - Floralis

Piusplein, Tilburg

[ p. 49 ] Bo.2 architectuur en stedenbouw

De Rooi Pannen MBO Vormgeving

Dr. Ahhausstraat 1, Tilburg

[ p. 49 ] Bo.2 architectuur en stedenbouw

Parcours

Generaal Smutslaan 9, Tilburg

[ p. 42 ] Bo.2 architectuur en stedenbouw

Topsporthal T-Kwadraat en Ireen Wüst schaatsbaan

Olympiaplein 382, Tilburg

[ p. 15 ] BORGERT architecten

Halfvrijstaande woning

Heihorst 10, Oirschot

[ p. 47 ] BORGERT architecten

Bedrijfsverzamelgebouw Nimrodstraat

Nimrodstraat e.o., Tilburg

[ p. 12 ] Ed Bergers Architecten

Verbouwing monumentaal woonhuis

Slimstraat 70, Udenhout

[ p. 36 ] Ed Bergers Architecten

Grootonderhoud en uitbreiden 64 woningen Fatima

Wethouder Ackermansstraat e.o., Tilburg

[ p. 48 ] Ed Bergers Architecten

Winkelruimte en loftwoningen

Pieter Vreedeplein 8-9, Tilburg

[ p. 24 ] FD architecten

Villa FND

Duinweg 48, Drunen

[ p. 46 ] FD architecten

Bedrijfspand Eltra

Maidstone 32, Tilburg

[ p. 48 ] FD architecten

Kantoorpand ISAH

Droogdokkeneiland 12, Tilburg

[ p. 15 ] luijten|smeulders|architecten

VVV

Nieuwlandstraat 34, Tilburg

[ p. 10 ] luijten|smeulders|architecten

Kookstudio/woonhuis Wolfs

Fabriekstraat 69, Goirle

[ p. 16 ] luijten|smeulders|architecten

Bibliotheek Zwanenveld

Marienburg 29, Nijmegen

[ p. 34 ] luijten|smeulders|architecten

13 Startersappartementen

Het Patronaat, Gilze

[ p. 37 ] luijten|smeulders|architecten

Nieuwbouw en renovatie Antonius Abt

Hoofdstraat 2, Terheijden

[ p. 38 ] luijten|smeulders|architecten

Dierenkliniek met appartementen

Hoofdstraat 16, Rijen

[ p. 50 ] luijten|smeulders|architecten

Brandweerkazerne

Burgemeester Krollaan 3, Gilze

[ p. 50 ] luijten|smeulders|architecten

Bedrijfsgebouw de Bont

Maidstone 44, Tilburg

[ p. 51 ] luijten|smeulders|architecten

Sociaal cultureel centrum De Schakel

Kerkstraat 104, Gilze

[ p. 26 ] M30architecten

Woonhuis Weenink

Eikenven, Oisterwijk

[ p. 51 ] M30architecten

Museumpaviljoen Peerke Donders

Pater Dondersstraat 20, Tilburg

[ p. 51 ] M30architecten

Bedrijfsverzamelgebouw ‘De Leestenfabriek’

Schijfstraat 8, Oisterwijk

[ p. 44 ] M30architecten

Bedrijfsgebouw Van Gerwen

Droogdokkeneiland 33, Tilburg

[ p. 25 ] ir. Peter van Dinter

Woonhuis Dusschooten

Witbrantlaan Oost 24, Tilburg

[ p. 22 ] Van Asten Doomen Architecten BNA

Vrijstaand woonhuis

Pastoor van Beijnenstraat 20, Hilvarenbeek

[ p. 13 ] Van den Hout & Kolen architecten

Verbouwing woonhuis fam. Deiman

Koningin Emmakade 155a, ’s-Gravenhage

[ p. 24 ] Van den Hout & Kolen architecten

Villa fam. Timmermans

Lupine 21, Eersel

[ p. 26 ] Van den Hout & Kolen architecten

Villa fam. Wouters

Urnenveld 2, Goirle

[ p. 33 ] Van den Hout & Kolen architecten

8 Senioren-appartementen

Emmastraat/Oranjestraat, Sprang-Capelle

[ p. 45 ] Van den Hout & Kolen architecten

Nieuwbouw bedrijfspand Keratech

Docklands 1A, Tilburg

[ p. 25 ] Van Oers Weijers Architecten BNA

Villa

Wilhelminalaan 14, Oisterwijk

[ p. 16 ] Van Oers Weijers Architecten BNA

City Hotel

Heuvelring 126, Tilburg

[ p. 36 ] Van Oers Weijers Architecten BNA

Nieuw Haestrechthoek

Van Haestrechtstraat/Ralph Bunchestraat, Goirle

[ p. 47 ] Van Oers Weijers Architecten BNA

Dopharma

Zalmweg 24, Raamsdonksveer

en Van Hoogmoed architecten

Architectuurprijs 2010 [ BNA kring Midden-Brabant | 07

| verbouwingen en woningen tot 250.000,- | particuliere woningbouw vanaf 250.000,- | projectmatige woningbouw | utiliteitsgebouwen |

categorie verbouwingen en woningen tot 250.000,- | 9 inzendingen Zorgvuldigheid en aandacht voor detail zijn in deze categorie van groot belang. Ook de manier waarop is omgesprongen met contextuele randvoorwaarden en bestaande bebouwing bepaalt de keuze van de jury. Het gaat om de relatie tussen oud en nieuw, maar ook om de inventiviteit met betrekking tot (her)indeling van de plattegronden.

[ p. 15 ] BORGERT architecten Halfvrijstaande woning, Oirschot Als woning een mooi project, maar de aansluiting op de omgeving is onduidelijk. Ook bestaat er bij de jury twijfel over de relatie tussen het verhaal en de beelden. [ p. 15 ] luijten|smeulders|architecten VVV, Tilburg Helder en keurig project, maar niet vernieuwend genoeg. De jury begrijpt uit de beelden niet hoe architectonisch met de relatie tussen oud en nieuw wordt omgesprongen. [ p. 16 ] luijten|smeulders|architecten Bibliotheek Zwanenveld, Nijmegen Er is weinig op te merken aan de kwaliteit van dit project. Het zit, voor zover de beelden dit laten zien, goed in elkaar, maar mist een uitgesproken karakter. [ p. 16 ] Architectenbureau Moons BV BNA Restauratie monumentale woonboerderij en nieuwbouw bijgebouw, Waalwijk Dit is ogenschijnlijk een prachtig project, maar het mist architectonische spanning. Er wordt aanleiding gezocht in de geschiedenis van de plek, maar de jury heeft moeite deze daadwerkelijk terug te lezen in het project. [ p. 16 ] Van Oers Weijers Architecten BNA City Hotel, Tilburg De ingreep levert zeker een verbetering op waar het de faรงade en straatbeeld betreft. De gedachte achter de ingreep ontgaat de jury echter enigszins. De plint oogt nog steeds wat rommelig en de grijze vlakken random.

Architectuurprijs 2010 [ BNA kring Midden-Brabant | 09

[ p. 14 ] Architectenbureau JMW Verbouwing woonhuis, Ulvenhout [ nominatie ] Middels de charmante schetsen wordt een ragfijn plan gepresenteerd. De sterke conceptuele beelden blijken in de uitwerking helaas iets minder sterk omdat de rankheid van de bijvoorbeeld de daklijn verdwenen is. De detaillering schiet her en der te kort, wat af doet aan de kracht van het project. Toch is het volgens de jury een erg mooi project. De plattegrond is onconventioneel van opzet, door het benadrukken van de lengterichting. Dit levert een fraaie plattegrond van in de diepte ingestoken perceelfragmenten op. Dit wordt gezien als een vernieuwende en spannende omgangswijze met bestaande en nieuwe ruimte, die een bijzondere integratie teweeg brengt. [ p. 13 ] Van den Hout & Kolen architecten Verbouwing woonhuis fam. Deiman, ’s-Gravenhage [ nominatie ] De verbouwing nestelt zich qua vorm als vanzelfsprekend in de omgeving en sluit op natuurlijke wijze aan op het bestaande woonhuis. De traditionele indeling van de plattegrond wordt doorbroken en er wordt een verrassende en moderne nieuwe leefruimte gecreëerd die ruimtelijk toch goed past bij het bestaande. De prominente boom lijkt maatgevend voor het nieuwe gedeelte maar doet verder niet mee in het ontwerp, een gemiste kans? De jury mist een beeld van het ‘voorhuis’ en van de daadwerkelijke architectonische aansluiting van het nieuw op oud. [ p. 12 ] Ed Bergers Architecten Verbouwing monumentaal woonhuis, Udenhout [ nominatie ] Een zeer helder plan waarbij het motief, de kruising van het oude en het nieuwe, op een goede en doordachte manier is door- en uitgevoerd. Met de dwarse positionering van het nieuwe element ontstaat een ander soort ontmoeting met het bestaande. De verbouwing is derhalve vernieuwend, eigenzinnig en eigentijds zonder dat de monumentaliteit van het bestaande woonhuis wordt aangetast. De detaillering van het tussenlid in samenwerking met de pergola wordt door de jury als minder sterk ervaren. [ p. 10 ] luijten|smeulders|architecten Kookstudio/woonhuis Wolfs, Goirle [ eerste prijs ] De jury waardeert niet alleen het precedent van wonen op bedrijventerrein, maar ook de het statement dat het project maakt. De verbouwing leidt tot een karakteristiek en overtuigend gebaar in de omgeving. Het is een verrassende aanpassing bovenop de bestaande bedrijfsruimte, die leidt tot een mooi en open plan voor het nieuw ontworpen woonhuis. Het uiterlijk gesloten volume is van binnen verassend licht en ruimtelijk. Het project zorgt in eerste instantie voor wat verwarring omdat de verbouwing niet leesbaar is. Ze sluit in materialisering en vormentaal naadloos aan op het bestaande, wat door de jury in dit geval als zeer positief wordt ervaren.

Wonen op een bedrijventerrein voegt programmatisch wezenlijk iets toe, en er lijkt een nieuwe trend in gang gezet: inmiddels bebouwt ook de buurman zijn dak. Architectonisch en stedenbouwkundig gezien wordt het gebaar van het woonhuis op de kookstudio daardoor wellicht minder sterk, maar functioneel gezien is het een interessante ontwikkeling.

luijten|smeulders|architecten [ eerste prijs ]

locatie Fabriekstraat 69, 5051 HN Goirle opdrachtgever Hr. W. J. Wols projectarchitect Ad Smeulders teamleden Marcel van der Linden, Femke Gerris, Koen van den Kieboom, Wolfgang Volz constructeur ingenieursbureau Piet Noordermeer aannemer bouwkundig aannemersbedrijf gebr. Kruijssen BV, aannemer elektrotechnisch Brock Electro VOF aannemer werktuigbouwkundig Van den Hout installatie- en daktechniek start project 2007 oplevering september 2008

Sinds 2002 is de bedrijfsruimte van de heer Wolfs in gebruik als kookstudio meet + eat. De wens van de opdrachtgever om te wonen bij zijn bedrijf heeft begin 2007 geleid tot een eerste ontwerp.

Het huis is opgebouwd uit twee verdiepingen waarbinnen een eenvoudig woonprogramma is ondergebracht. De buitenruimte is binnen het hoofdmassa opgelost middels een tweetal terrassen.

Het ogenschijnlijk gesloten volume is van binnen verrassend licht en ruimtelijk. Er is een terras op de eerste verdieping dat grenst aan de woonkeuken. Dit is ook geopend naar de straat. Op de tweede verdieping bevindt zich een privĂŠ-terras wat grenst aan de hoofdslaapkamer en niet zichtbaar is vanaf de straat.

De bestaande gevelbeplating is doorgezet in de nieuwbouw. Deze vouwt zich op een vanzelfsprekende manier om het huis heen.

Architectuurprijs 2010 [ BNA kring Midden-Brabant | 11

Kookstudio/woonhuis Wolfs, Goirle

Verbouwing monumentaal woonhuis, Udenhout Ed Bergers Architecten [ nominatie ]

locatie Slimstraat 70, 5071 EM Udenhout opdrachtgever René Botter en Anita de Bont projectarchitect Ed Bergers teamleden Dennis van Herel, Luuk van den Berg hoofdaannemer Aannemersbedrijf Roger Michels, Berkel-Enschot adviseur konstrukties SB bouwkonstrukties, Tilburg adviseur verlichting Astrid Schouten licht_advies, Tilburg ontwerp 2007 - 2008 oplevering maart 2009

Deze royaal vrijstaande woning werd begin jaren ’30 gebouwd in opdracht van een pensionerende boer. De oriëntatie van de woning is volledig op de straat gericht, het ‘achtererf’ behoorde aan de achtergelegen en gekoppelde schuur welke plaats bood aan twee koeien en enkele varkens.

Het interieur van dit gemeentelijk monument is in de jaren ’70 compleet gewijzigd maar wordt door de nieuwe verbouwing weer in jaren ’30-ere hersteld. Zo is de centrale hal weer teruggebracht met terazzo-vloer en ruime trapopgang, en zijn er paneeldeuren in passende hoge kozijnen geplaatst.

De ruimte tussen woning en schuur is ingevuld met een stalen pergolakonstruktie en een transparante woonkeuken waardoor er contact tussen de woning en het ruime achterliggende perceel is gemaakt. Voor de oude notenboom is een nieuw exemplaar terug geplant.

Verbouwing woonhuis fam. Deiman, ’s-Gravenhage

zijn een latere inpassing in de monumentale reeks woningen gesitueerd

Van den Hout & Kolen architecten

op een oud tracé van de trambaan. Dit verklaart tevens de verbreding en

[ nominatie ]

Architectuurprijs 2010 [ BNA kring Midden-Brabant | 13

De woningen aan de Koningin Emmakade 155a en 155b in ‘s-Gravenhage

de diepte van het perceel binnen een gesloten bouwblok.

In het ontwerp wordt de begane grond van woning 155a uitgebreid, o.a. ter vervanging van een bestaande uitbouw, die oorspronkelijk geen onderdeel

locatie Koningin Emmakade 155a, ’s-Gravenhage

uit heeft gemaakt van de woning.

opdrachtgever fam. Deiman projectarchitect ir. Arno Kolen

Gekozen is om de uitbreiding aan de achterzijde van het woonhuis in het

teamleden ing. Miel Steeghs MArch

besloten achtergebied, niet historiserend maar juist een eigentijds, maar

aannemer eigen beheer

ingetogen karakter te geven. Een transparant volume dat een sterke relatie

constructeur Bouwkundige AdviesbuRo Coolen, Tilburg

zoekt bij de ruime en brede tuin.

ontwerp september 2007 - april 2008

De plattegrond kent een hoekverdraaiing die parallel loopt aan de kavelgrens.

oplevering januari 2009

Deze bewuste ontkenning van de bestaande structuur geeft de overgang van A

oud naar nieuw aan, geeft openheid aan de uitbreiding en versterkt het

A

contact met de tuin.

4200

0.01 entree

0.01 entree

De aluminium vouwpui die over de gehele breedte van de woonkamer kan worden geopend, geeft toegang tot een besloten gedeelte van het terras, dat 0.02 hal

0.07 woonkamer

0.02 hal

0.07 woonkamer

14010

als een verlengstuk van de woonkamer functioneert.

bestaande deur handhaven

wt

0.05 toilet

materialisatie en het kleurgebruik.

0.05 berging

0.03 hal

0.06 kelder

0.08 eetkamer vw.

0.08 eetkeuken

3000

terras aanr.

0.09 keuken

hwa Ø 80

hwa Ø 80

4700

B

A

terras

hwa Ø 80 C

aluminium in een midden grijze kleur.

0.03 hal

0.06 kelder

De gevelbeplating is een glasvezelbeton kleur antraciet, de open haard is gemetseld in donker grijze handvorm baksteen en de kozijnen zijn van

0.04 toilet

wc

0.04 berging

De eigentijdsheid van de uitbreiding komt ook tot uitdrukking in de

A ca 1135

4365

5080

A

begane grond bestaand

begane grond gewijzigd

Verbouwing woonhuis, Ulvenhout Architectenbureau JMW [ nominatie ]

locatie Julianalaan 3, Ulvenhout opdrachtgever familie van Dijk projectarchitect Jeroen Wouters hoofdaannemer van Opstal, Wernhout constructies Hooijen, Tilburg ontwerp 2008 oplevering juni 2008

Voor een uitbreiding van een jaren 50 woning aan de achterzijde is een transparant volume toegevoegd waarin de keuken zich bevindt en welke als een tuinkamer de tuin insteekt. Binnen het bestemmingsplan is de mogelijkheid om een tweelaagse uitbreiding van 3 meter diep aangewend om het woonoppervlak op de begane grond te vergroten en op de verdieping het aantal slaapkamer te vergroten. De transparantie zorgt voor een open relatie met de tuin, zodanig dat het nieuwe volume geen barriere vormt voor deze zichtrelatie.

Aan de voorzijde van het huis kondigt de nieuwe garage met de nieuwe materialen van donker aluminium zetwerk en blank geolied hout de verbouwing aan de achterzijde aan.

De materialisering van aluminium zetwerk en kozijnen in de donkere kleurstelling samen met de blank geoliede houten delen vormen een ingetogen chique en contrasterend geheel met de oudbouw.

Halfvrijstaande woning, Oirschot BORGERT architecten locatie Heihorst 10, Oirschot opdrachtgever dhr. Renders en mevr. Ritz projectarchitect Ir. E. (Elles) Borgert aannemer Finnla Bouwconstructies BV uit Tilburg constructeur Konstruktiebureau Hooijen BV uit Tilburg bouwfysica S&W Consultancy uit Vlissingen ontwerp maart 2007 - december 2007 oplevering juli 2008

VVV, Tilburg luijten|smeulders|architecten locatie Nieuwlandstraat 34, 5038SN Tilburg opdrachtgever Gemeente Tilburg projectarchitect Femke Gerris teamleden Kim Nouwens, Koen Vissers constructeur H4D raadgevend ingenieurs B.V. Dongen installatieadviseur WHR advies aannemer bouwkundig Aannemersbedrijf Gebr. Kruijssen B.V. aannemer elektrotechnisch Hoppenbrouwers Elektrotechniek B.V. aannemer werktuigbouwkundig H. de Bont Klimaattechniek B.V. start project 2008 oplevering december 2009

Architectuurprijs 2010 [ BNA kring Midden-Brabant | 15

overige inzendingen

Bibliotheek Zwanenveld, Nijmegen luijten|smeulders|architecten locatie Marienburg 29, 6511 PS Nijmegen opdrachtgever Bibliotheek Gelderland Zuid projectarchitect Femke Gerris teamleden Kim Nouwens interieurbouwer Biebsystemen start project 2008 oplevering juli 2009

Restauratie monumentale woonboerderij en nieuwbouw bijgebouw, Waalwijk Architectenbureau Moons BV BNA locatie Laageinde 32, Waalwijk opdrachtgever Hans Kahle en Lia Koek projectarchitect Ir. M.G.A. Moons-Brouwer teamleden Anton Honcoop en Marina Moons hoofdaannemer Bouwbedrijf Havelaar BV adviseurs Hans Kahle ontwerp 2005 - 2006 oplevering nazomer 2008

ďżź

City Hotel, Tilburg Van Oers Weijers Architecten BNA locatie Heuvelring 126, Tilburg opdrachtgever dhr. R. den Ouden projectarchitect Alicja van Gestel-Zborowska teamleden Jeroen Weijers aannemer In eigen beheer ontwerp 2009 oplevering 2009

Deze uitgave voor de Architectuurprijs 2010 [ BNA kring Midden-Brabant is mede mogelijk gemaakt door:

categorie particuliere woningbouw vanaf 250.000,- | 10 inzendingen De woningbouw inzendingen tonen conceptueel gezien een meer traditionele inslag. Typologische, conceptuele en formele originaliteit zijn dan ook aanleiding tot waardering voor de jury. Maar ook aan vakmanschap en een secure detaillering wordt belang gehecht.

Een goede samenwerking tussen opdrachtgever en architect is onontbeerlijk, zeker in deze categorie. Het valt op dat deze hier en daar in positieve maar ook in negatieve zin leesbaar is in de ontwerpen.

[ p. 24 ] Van den Hout & Kolen architecten Villa fam. Timmermans, Eersel De jury ervaart het als sympathiek dat er niet voor een boerderette gekozen is, zoals wel werd voorgesteld in het omgevingsplan. Het doorsnijden van de gevel lijkt een krachtig gebaar, maar wordt niet consequent doorgezet, waardoor het aan kracht verliest. [ p. 24 ] FD architecten Villa FND, Drunen Een bijzondere sculptuur waarin gespeeld wordt met horizontale lijnen. De verhoudingen lijken echter uit balans, de kap doet erg zwaar aan, thans aan de gepresenteerde zijde, waardoor het object somber over komt en aan ruimtelijkheid inboet. [ p. 25 ] Van Oers Weijers Architecten BNA Villa, Oisterwijk Een eigenzinnig project met een sterk vormconcept. De toegevoegde waarde van het nogal bombastische gebaar wordt de jury echter niet duidelijk. De robuuste kapvorm wordt ook minder overtuigend door de elementen erop. [ p. 25 ] ir. Peter van Dinter Woonhuis Dusschooten, Tilburg Deze in de toekomst grotendeels autarkische woning lijkt nog niet helemaal ‘af’. De missende elementen maken de gevelindeling en detaillering vooralsnog slecht leesbaar. Na bezoek aan de villa leken het ontwerp en de wensen van de bewoner naar het oordeel van de jury niet geheel te matchen. [ p. 26 ] Van den Hout & Kolen architecten Villa fam. Wouters, Goirle Het spel van verhoudingen, vormen en lijnen maken het tot een eenvoudig en stijlvol project met simpele en krachtige details. Geen fratsen, maar het mist ook een bepaalde verbijzondering van ruimtelijkheid of type. [ p. 26 ] Bedaux de Brouwer Architecten BV BNA Woonhuis, Goirle Een innemend lijnenspel van een goede maat en kloppende verhoudingen. De geslotenheid van de gevouwen gevels vormt een spannend contrast met de tuin.

Mooi, maar niet uitmuntend. [ p. 26 ] M30architecten Woonhuis Weenink, Oisterwijk Het heftige contrast tussen de ‘gevelloze’ begane grond en de witte bovenbouw is op een sprekende wijze gematerialiseerd en werkt als gebaar. De zeer karakteristieke gevelopeningen in de bovenbouw leiden de blik echter te zeer naar boven, waardoor concurrentie lijkt te ontstaan tussen beide delen.

Architectuurprijs 2010 [ BNA kring Midden-Brabant | 19

[ p. 23 ] Bo.2 architectuur en stedenbouw Villa Schilders, Tilburg [ nominatie ] Als onderdeel van de reeks in de straat valt deze villa ‘in de toon’ en daarmee valt ze niet direct op. De expressie die het exterieur mist wordt echter op een verrassende en zeer subtiele wijze goedgemaakt in de ruimtelijke opzet en afwerking van de binnenkant. De functionele combinatie van exposeren, wonen en werken is op unieke wijze samengebracht in deze fraaie villa die op alle fronten klopt. Materialisering, detaillering, plattegrondindeling en ruimtelijke beleving zijn niet alleen zeer zorgvuldig en doordacht uitgewerkt, ze lijken ook perfect te passen bij gebruik door de bewoners. De idee van een belevingsmachine is als poëtisch concept aantrekkelijk, en blijkt ook geloofwaardig bij een bezoek aan het project. [ p. 22 ] Van Asten Doomen Architecten BNA Vrijstaand woonhuis, Hilvarenbeek [ nominatie ] De positionering van dit woonhuis op het perceel is opmerkelijk. Het object zoekt aansluiting bij de omgeving middels silhouet en materialisering, maar roept ook een intrigerende spanning op door afwijkende lengtevorm die de nadruk legt op de diepte van het perceel. Het huis presenteert zich als een blok, de secuur in de gevel gepositioneerde openingen bieden toch privacy en uitzicht waar dat kan of nodig is. De jury vraagt zich af waarom gekozen is voor twee verschillende materialen. Het doos op doos effect wordt hierdoor onnodig versterkt.

De keuze voor inpassing en het benadrukken van de perceeldiepte, heeft een extreem lineaire plattegrond tot gevolg. Deze lengte wordt op vernuftige wijze uitgespeeld door de positionering van het slaapgedeelte. Een vernieuwende en markante oplossing die de jury erg waardeert. [ p. 20 ] Bedaux de Brouwer Architecten BV BNA Woonhuis Kamperland - Zicht op Veere [ eerste prijs ] Dit project ademt vakmanschap. Een ogenschijnlijk ongenaakbaar object, volledig geconcentreerd op het wonderschone zicht op het Veerse Meer. In de wat autistische houding van dit, verder geheel in zichzelf gekeerde, object ligt de schoonheid ervan. Het concept ‘leven in het uitzicht’ wordt door de architectuur ten volle uitgebuit. De indeling, de donkere buitenkant en sobere materialisering, de geraffineerde detaillering, de vormentaal, alles is leesbaar vanuit dat ene uitgangspunt. De gebruikte ontwerpelementen, zoals de patio, bieden onalledaagse doch heel aannemelijke oplossingen. Het verhaal lijkt geheel te kloppen met de ruimtelijke beleving die spreekt uit de beelden.

Dit alles maakt de woning tot een excentriek en uniek project dat zich laat lezen als de ultieme match tussen architect en bewoner. De jury had hier graag haar overpeinzingen afgerond genietend van het bijzondere uitzicht!

Bedaux de Brouwer Architecten BV BNA [ eerste prijs ]

locatie Sternlaan 17, Kamperland opdrachtgever particulier projectarchitect Jacq. de Brouwer teamleden Cees de Rooij, Kees Paulussen aannemer Bouwbedrijf van de Linde, Goes adviseurs Laride, Veldhoven; Goudstikker - de Vries BV, oplevering 02.08.2009

Het uitzicht vanaf de locatie, over het water heen, naar het historische silhouet van het Zeeuwse plaatsje Veere is adembenemend.

Om onbelemmerd van dit uitzicht te kunnen genieten is de woonvloer ruim boven de hoogte van tuin, aanlegsteiger en aangemeerde zeilboten gelegd.

De eetkeuken ligt in een glazen cocon aan de meerzijde.

De zithoek ligt in het introverte deel aan de entreezijde.

Een zeven meter hoge interne patio belicht de, in het maaiveld verzonken slaaplaag.

De architectuur is sober gehouden, om achteloos in de sfeer van dit Zeeuwse villawijkje uit de 60-er jaren te passen.

De opdrachtgeefster over de woonbeleving: ‘’Het is uniek, we leven ín het uitzicht!’’

Architectuurprijs 2010 [ BNA kring Midden-Brabant | 21

Woonhuis Kamperland - Zicht op Veere

Vrijstaand woonhuis, Hilvarenbeek

De gecombineerde slaap-/badkamer is, om inkijk te voorkomen, teruggelegd

Van Asten Doomen Architecten BNA

ten opzichte van de buitengevel. De woning is toekomstbestendig ontworpen

[ nominatie ]

in nauwe samenwerking met Habidrome.

Op de verdieping bevinden zich drie kinderslaapkamers en een werkruimte.

De werkruimte grenst aan een besloten vide waardoor licht van bovenaf wordt

locatie Pastoor van Beijnenstraat 20, Hilvarenbeek

binnengehaald maar geen inkijk van en naar buiten mogelijk is.

opdrachtgever fam. Doomen projectarchitect Frank Doomen

In de architectuur wordt de diepte van het perceel benadrukt. De bakstenen

hoofdaannemer Bouw- en aannemersbedrijf Edward Ansems BV, Esbeek

“bungalow” verheft zich naar achter toe langzaam boven de natuurlijk

w-installaties Van Gerven Installaties, Esbeek

aflopende tuin. De breedte en positie van de nieuwe woning is gelijk aan de

e-installaties Van den Borne Elektro, Hooge Mierde

vroegere bebouwing. Qua materiaal- en kleurgebruik is aansluiting gezocht

constructeur Heijmans & Partners Ingenieurs, Rosmalen

bij de bebouwing uit de omgeving.

installatieadviseur Klictet Advies, Waalwijk advies levensloopbestendigheid Habidrome, Eindhoven ontwerp 2007 - 2008 oplevering juli 2009

De Pastoor van Beijnenstraat ligt in een woonwijk uit de jaren ‘50 in het centrum van Hilvarenbeek en kent een bebouwing van vrijstaande en halfvrijstaande woningen. In de loop der jaren is de bebouwing aan elkaar vast gegroeid door bijgebouwen tot op de perceelsgrenzen. Het oorspronkelijk ruimtelijke karakter van de wijk is nog maar beperkt waarneembaar door de aaneen gebouwde straatwanden.

Het ontwerp voor de nieuwe vrijstaande woning gaat uit van een volledig woonprogramma op de begane grond in een plattegrond van 7 x 31 meter.

Alle verblijfsruimten zijn georiënteerd op de grote diepe tuin en grenzen aan inpandige buitenruimten. Daarmee is privacy in de woning gewaarborgd en lopen binnen- en buitenruimten mooi in elkaar over. De ruime leefkeuken geeft door de indrukwekkende glaspartijen royaal uitzicht op de straat en op de Beekse toren. Wonen en slapen liggen in de tuin verscholen en zijn zuid georiënteerd.

Bo.2 architectuur en stedenbouw [ nominatie ]

locatie Familie schilders opdrachtgever Witbrant Oost 26, Tilburg projectarchitect Ralphf van Gendt teamleden Paul Goltstein, Bram Schellekens, Roy Moonen, Jan de Koning hoofdaannemer Bouwbedrijf P. van Hulst bv constructeur Adviesbureau Markslag Beljaars bv installatieadviseur TTB – Technisch Totaal Beheer ontwerp 2006 - 2009 oplevering maart 2009

De opdracht voor deze villa vond zijn oorsprong in de BNA-prijsvraag voor een villa in Witbrant oost welke Bo.2 in 2005 won.

Oorspronkelijk is de villa een buitenhuis, een retraite voor de rijkere stadsbewoners die daar, teruggetrokken temidden van het pastorale landschap tot rust konden komen. Letterlijk alleen in een aards paradijs.

Die tijd is voorbij. Het landschap is vergeven en iedereen is rijk.

De locatie in Witbrand Oost bezit door de ligging aan een boszone een bovengemiddelde kwaliteit. Maar de situatie is verre van pastoraal, waar je je ook begeeft je buurman is maximaal 10 meter verder.

Om de droom toch op deze locatie te realiseren maakten we van de villa een ingenieuze belevingsmachine. De hoofd ingrediënten hiervoor zijn Rijkdom Privacy Landschap. Dit komt tot uiting in de terughoudende ligging van het volume in zijn omgeving, en de aandacht voor materiaal en textuur maar bovenal de samenwerking van deze elementen in de ruimtelijke opbouw.

Wonen, werken en exposeren in een licht en tijdloos huis waren de kernbegrippen die Bo.2 meekreeg bij de start van het ontwerpproces voor de woning van de familie Schilders.

De villa heeft een dubbelfunctie; naast woonruimte moest er tevens ruimte zijn om te werken en om werk te presenteren. Het ontwerp is een licht ruimtelijke huis, waar de verschillende functies naadloos in elkaar overgaan.

Het op de verdieping gelegen atelier met uitzicht over de nieuwe wijk Witbrant oriënteert zich op het noorden en heeft een eigen toegang vanaf de straat. Het balkon schept een afstand tussen het atelier en de straat en creëert tevens ruimte rondom het atelier. De woonruimte op de begane grond is middels een grote vide gekoppeld aan het atelier en de overige ruimtes op de verdieping.

Architectuurprijs 2010 [ BNA kring Midden-Brabant | 23

Villa Schilders, Tilburg

overige inzendingen

Villa fam. Timmermans, Eersel Van den Hout & Kolen architecten locatie Lupine 21, Eersel opdrachtgever fam. Timmermans projectarchitecten ir. Arno Kolen, John van Lierop MArch aannemer Bouwbedrijf Borrenbergs, Luyksgestel constructeur Siem van Beek Bouwadvies, Westerhoven ontwerp juni 2007 - juli 2008 oplevering december 2009

Villa FND, Drunen FD architecten locatie Duinweg 48, Drunen opdrachtgever Noorman van der Dussen projectarchitect Frits Dansen teamleden Ad Jonkers, Job Foudraine, Roel Gevers aannemer Bouwbedrijf Havelaar, Waalwijk ontwerp september 2006 - februari 2007 oplevering februari 2009

Architectuurprijs 2010 [ BNA kring Midden-Brabant | 25

Villa, Oisterwijk Van Oers Weijers Architecten BNA locatie Wilhelminalaan 14, Oisterwijk opdrachtgever particulier projectarchitect Jeroen Weijers teamleden Alicja van Gestel-Zborowska en Klaas Boers aannemer Janssen Aannemers, Moergestel constructeur Bouwkundig Adviesburo Coolen, Tilburg ontwerp 2007 oplevering 2009

Woonhuis Dusschooten, Tilburg ir. Peter van Dinter locatie Witbrantlaan Oost 24, 5036 CS Tilburg opdrachtgever fam. C.+ O. Dusschooten aannemer Vromans van Hal, Alphen constructeur S.v. Boxtel, Tilburg constructeur Sigma, Hilvarenbeek ontwerp prijsvraag 2005 - uitwerking voor opdrachtgever 2006 - 2007 oplevering december 2009

Villa fam. Wouters, Goirle Van den Hout & Kolen architecten locatie Urnenveld 2, Goirle opdrachtgever fam. Wouters projectarchitect ir.Arno Kolen teamleden ir. Ronald Behrtel, ing. Guus Vriens aannemer Bouwbedrijf Mark van Berkel, Goirle constructeur Bouwtechnisch adviesbureau Van de Meerendonk b.v., Boxtel ontwerp februari 2007 - juli 2008 oplevering oktober 2009

Woonhuis, Goirle Bedaux de Brouwer Architecten BV BNA locatie Dr. Keyzerlaan 13, Goirle opdrachtgever particulier projectarchitect Peer Bedaux teamleden Peer Bedaux, Rien Lagerwerf, Remco van Loon, Marcel de Freytas constructeur Goudstikker de Vries aannemer Bouwbedrijf Mark van Berkel oplevering november 2008

Woonhuis Weenink, Oisterwijk M30architecten locatie Eikenven, Oisterwijk opdrachtgever dhr. en mevr. R. Weenink - Van Kleef projectarchitect Geert van den Oetelaar teamleden RenÊ van den Hout, Jochem Donkers hoofdaannemer Aannemingsbedrijf Op ’t Hoog & Zn, Moergestel ontwerp september 2007 - januari 2008 oplevering september 2009

Deze uitgave voor de Architectuurprijs 2010 [ BNA kring Midden-Brabant is mede mogelijk gemaakt door:

categorie projectmatige woningbouw | 12 inzendingen Typologisch en of ruimtelijk bijzondere plannen worden door de jury hoog gewaardeerd in deze categorie. Projecten dienen zowel blijk geven van oog voor de omgeving als oog voor detail. Een gunstige en wederkerige relatie tussen de architectuur en de stedenbouwkundige vorm is hierbij onontbeerlijk.

(Vorm)weerstand vanuit de context lijkt een vruchtbare voedingsbodem voor vindingrijkheid en originaliteit.

[ p. 36 ] Ed Bergers Architecten Grootonderhoud en uitbreiden 64 woningen Fatima, Tilburg De ontworpen uitbreidingen bieden zonder twijfel een enorme verbetering van woonkwaliteit voor de bewoners. Materialisering, detaillering en kleurgebruik maken echter dat het geheel enigszins contrastloos en somber oogt. [ p. 36 ] Van Oers Weijers Architecten BNA Nieuw Haestrecht, Goirle Door de fragmentarische opbouw van het project lijkt plan te hinken op verschillende gedachten. Er gebeurt van alles waardoor het als architectonisch beeld geen geheel vormt, maar het zijn ook geen op zichzelf staande delen. [ p. 37 ] Bedaux de Brouwer Architecten BV BNA Appartementencomplex St. Jansplein, Waalwijk De twee zeer verschillende zijden maken het tot een boeiend plan. Door de hoeveelheid kleuren en materialen wordt het beeld als geheel minder krachtig.

De maat van de blokken lijkt wat te grof ten opzichte van de nabij gelegen kerk. [ p. 37 ] luijten|smeulders|architecten Nieuwbouw en renovatie Antonius Abt, Terheijden Een sober en wat zwaar ogend project, dat qua plattegrond waarschijnlijk prima in elkaar zit. Het gebouw mist echter een verbijzondering of uitgesproken karakter. Het wordt de jury op basis van het ingezonden materiaal niet duidelijk welk deel renovatie is en welk nieuwbouw en hoe de omgang is met het bestaande en de aansluiting van het nieuwe op het oude. [ p. 38 ] luijten|smeulders|architecten Dierenkliniek met appartementen, Rijen De rustige en heldere eenvoud aan de voorzijde sluit goed aan bij de omgeving. De fragmentering die optreedt naar de achterzijde toe, acht de jury minder subtiel.

[ p. 38 ] Bedaux de Brouwer Architecten BV BNA 150 Sociale huurwoningen “Tussen de Parken�, Utrecht Zondermeer een krachtig ogend beeld. De jury vraagt zich echter af of de grootte van de toch al vrij kleine slaapkamer aan de voorzijde ten kosten mag gaan van een dergelijke sculpturale verbijzondering in de buitengevel. [ p. 38 ] Bedaux de Brouwer Architecten BV BNA 20 Halfondergrondse kwadrantwoningen, Kastanjekamer, Bosrijk, Eindhoven De verdiepte ligging geeft het plan een typologische verbijzondering in de ordening van woonruimte. Het plan als geheel wordt erdoor echter erg plat; het heeft een vreemde verhouding tussen hoogte en breedte. De keuze voor een karakteristieke sobere steen zonder afdekking ondersteunt het concept maar de levert nu al vochtproblemen op.

Dit project is zeer zorgvuldig ingepast in haar omgeving, ook met het oog op de toekomst. Het brengt op overtuigende wijze rust en ritmiek in het straatbeeld.

De harmonieuze doch plastische gevel kent mooie nuances en is zorgvuldig gedetailleerd. Opvallend en bijzonder is ook de aandacht die de zijgevel heeft gekregen. Het plan heeft door dit alles een karakteristiek uiterlijk en ademt volgens de jury iets Randstedelijks. [ p. 34 ] luijten|smeulders|architecten 13 Startersappartementen, Gilze [ nominatie ] Deze alzijdige sculptuur voegt zich logisch in zijn omgeving. Het is een net en mooi project, zeker wanneer de bouwsom in ogenschouw wordt genomen.

Met de misschien wat kleine collectieve hof wordt een andere manier van ontmoeten gestimuleerd. Als dit in de praktijk ook echt zo werkt, ziet de jury daarin een grote meerwaarde. De spannende openingen en verspringingen in de gevel worden wat juist minder krachtig door de variatie in kleur en materiaal. [ p. 33 ] Van den Hout & Kolen architecten 8 Senioren-appartementen, Sprang-Capelle [ nominatie ] Dit plan heeft haar nominatie te danken aan de manier waarop is omgesprongen met de stedenbouwkundige context. Het plan oogt wellicht niet direct uitzonderlijk, maar de kracht van dit project ligt volgens de jury juist in haar schijnbaar alledaagse karakter. Als vorm is het een ‘gewoon’ huis, dat niet uit de toon valt bij de omliggende panden en het buurtachtige karakter van deze plek. De subtiele eigenzinnigheid van de materialisering en gevelindeling zorgen echter voor een spanning en verbijzondering van deze woningen. De expliciete stedenbouwkundige randvoorwaarden hebben geleid tot een innovatieve en aantrekkelijke oplossing. De jury waardeert ook het feit dat er ruimte is gegeven aan kwaliteit boven kwantiteit. [ p. 32 ] Architectenbureau JMW 36 Woningen Bospatio, Goirle [ eervolle vermelding ] Deze sculpturale enclave biedt een wereld op zich zonder geheel in zichzelf gekeerd te zijn. De verhoudingen en (over)maat kloppen waardoor je niet het gevoel hebt in een gesloten bouwblok te verkeren. De stedenbouwkundige randvoorwaarden dagen uit tot niet alledaagse architectonische oplossingen.

Niet alleen zijn de altijd lastige hoekwoningen adequaat uitgewerkt, door de tuinen aan de buitenzijde van het blok te plaatsen ontstaat in het geheel een nieuwe variant op het woonhof als complextypologie die de idee van beschermd wonen versterkt. Het collectieve ontmoeten en het private wonen komen op een geloofwaardige manier samen.

De binnengevel is plastisch en ook qua materialisering en textuur zorgvuldig vormgegeven. Het hof is volgens de jury nogal stenig en hard van karakter.

Ook mist het net wat finesse in de ruimtelijke en technische details van afwerking. Al met al net geen prijswinnaar in deze categorie. De jury acht het project echter van dergelijke kwaliteit dat bij wijze van uitzondering een eervolle vermelding wordt toegekend. [ p. 30 ] Bedaux de Brouwer Architecten BV BNA 13 Parkrandwoningen Fraterstuin, Goirle [ eerste prijs ] De behoedzame positionering van het blok laat de bestaande Fraterstuin zoveel mogelijk in haar waarde waardoor deze als collectieve buitenruimte een toegevoegde waarde krijgt voor de woningen. Ook wordt ze hierdoor openbaar voor alle omwonenden. Het ontbreken van privétuinen wordt hierdoor ruimschoots gecompenseerd. Dit alles gaat zonder problemen ten kosten van privé tuinen voor de woningen. Deze weloverwogen keuze draagt bij aan de waardering van de jury voor het project als geheel.

Met het lichte en frisse uiterlijk wordt een nieuw maar plezierig element toegevoegd aan de omgeving, dat op gepaste afstand blijft van de monumentale panden aan de overzijde van de tuin.

Architectonisch ervaart de jury het als een zeer fraai project, met een mooie strakke en lineaire opzet van de rijwoningen. De vormgeving is van bijzondere schoonheid in al zijn (schijnbare) eenvoud. Het is een tot in de puntjes en zeer zorgvuldig gedetailleerd ontwerp dat niet alleen uitblinkt in deze categorie, maar ook ten aanzien van het overig ingezonden werk van Bedaux de Brouwer dit jaar.

Architectuurprijs 2010 [ BNA kring Midden-Brabant | 29

[ p. 35 ] Bo.2 architectuur en stedenbouw Piusplein fase 3 - Floralis, Tilburg [ nominatie ]

Bedaux de Brouwer Architecten BV BNA [ eerste prijs ]

locatie Fraterstuin, Goirle opdrachtgever Heijmans IBC Vastgoedontwikkeling Best projectarchitect Jacq. de Brouwer teamleden Marcel de Freytas constructeur Goudstikker de Vries, ’s-Hertogenbosch adviseur installaties Visietech Almkerk aannemer Heijmans Bouw Best B.V. oplevering oktober 2008

Situatie Een mooie monumentale tuin lag lange tijd verscholen achter een oude tuinmuur.

Tuin en muur waren ooit onderdeel van het aanliggende Fratershuis, gelegen in de Goirlese dorpskern. Door het openbaar maken van deze tuin krijgt de wat versteende dorpskern er een bijzonder park bij.

De opgave Het toevoegen van een fors aantal grondgebonden woningen in dit park.

Streven in dit ontwerp was de “footprint” van deze (te) forse bouwopgave zoveel mogelijk te beperken, dit uit respect voor het park en de aanliggende monumenten.

Het ontwerp In de architectuur is er niet voor gekozen de zeer middelmatige architectuur van de aanliggende Oude Kerkstraat een vervolg te geven in deze monumentale tuin. Eerder het toevoegen van een “up-swing” aan park en dorpskern.

Het forse nieuwbouwprogramma is zo compact mogelijk gehouden: -

privétuinen zijn vervallen, een hoge woonserre met zicht op het

aanliggende park compenseert dit gemis.

-

er zijn twee buitenruimtes toegevoegd (zie doorsnede):

een terras óp de serre en een balkon aan de achterliggende gevel.

-

parkeerruimte voor twee auto’s is in het ontwerp opgenomen.

-

de toegangsroute naar deze dubbele garage ligt enigszins verzonken in

het maaiveld; verstoort daarmee niet het contact met de omliggende

tuinen.

De materialisatie Dit lineaire paviljoen is in een luxe, lichte, meer technische architectuur gematerialiseerd, waardoor het een karaktervolle toevoeging in het oude park.

Architectuurprijs 2010 [ BNA kring Midden-Brabant | 31

13 Parkrandwoningen Fraterstuin, Goirle

36 Woningen Bospatio, Goirle

In de opdracht voor de ontwikkeling van het project de Bospatio is het aantal

Architectenbureau JMW

woningen van 36 en de stedenbouwkundige opzet van Kuiper Compagnons

[ eervolle vermelding ]

met de daaraan gekoppelde wijze van ontsluiten het vertrekpunt waar vanuit wij onze ontwerpstudie zijn gestart. De bospatio is aan de rand van het bestaande bos gelegen in de nieuwe wijk de Boschkens, welke grenst aan

locatie Middeleeuwen, Goirle

de vrije kavels die een overgang vormen naar de bestaande bebouwing van

opdrachtgever Van der Weegen bv, Tilburg

de Dr. Keyzerlaan. Deze context van witte villa’s in het groen heeft ons

architect Jeroen Wouters

geïnspireerd om voor de 36 woningen een kwaliteit te scheppen waarbij de

hoofdaannemer Van der Weegen bv

36 woningen de uitstraling van 1 grote witte villa krijgen. Een villa met een

constructies ABT, Velp

gevarieerd straatbeeld waarbij de telbaarheid en herhaling van de woningen

ontwerp en uitvoering 2005 - 2009

opgaat in het groter geheel zodat elke woning onderdeel gaat uitmaken van

oplevering juni 2009

die ene grote witte villa. De sobere ingetogen vormentaal met zijn verspringende gevellijnen wordt ondersteund in de verfijnde detaillering die de soms woningoverstijgende gevelsparingen verbijzonderen. De afwisseling met kleine overstekken bij de voordeuren in de bouwblokken geven de Bospatio een menselijke schaal.

De beslotenheid van het binnengebied geeft de Bospatio een sterke identiteit.

De witte ingetogen sfeer creëert een serene rust die het gevoel van saamhorigheid versterkt. De brede verhoogde stoep creëert een voorruimte die het informele ontmoeten tussen de bewoners bevorderd.

De verhoogde aanleg van de woningen ten opzichte van het parkeren zorgt ervoor dat de zicht vanuit de woningen op het binnengebied zo min mogelijk wordt belemmerd door de geparkeerde auto’s.

De scherp gedefinieerde Bospatio vormt in het stedenbouwkundig plan een groot contrast met de natuurlijke omgeving waarin de 36 woningen zijn ingebed. Het karakter van zowel de witte villa als de bosomgeving worden in hun schoonheid versterkt.

Van den Hout & Kolen architecten [ nominatie ]

locatie Emmastraat/Oranjestraat, Sprang-Capelle opdrachtgever Casade Woondiensten, Waalwijk projectarchitect ir. Frans van den Hout projectleider ir. Ronald Behrtel hoofdaannemer Hoefnagel Totaalbouw, Sprang-Capelle constructeur CAN Constructie, Breda ontwerp 2007 oplevering februari 2009

Op de voormalige locatie van de brandweerkazerne te Sprang-Capelle werd ons de vraag gesteld een 8-tal senioren-appartementen te ontwerpen in opdracht van een woningbouwvereniging. De stedenbouwkundige randvoorwaarde was hierbij beslist niet alledaags te noemen. Voorgeschreven werd immers dat de appartementen, verdeeld over twee blokken, ingepast moesten worden binnen bouwmassa’s welke een letterlijke voortzetting zouden zijn van de directe omgeving; twee lagen met een kap.

Gekozen is voor een tweetal 2-onder-een-kap volumes waarbinnen het totale programma is opgelost. Omdat het niet gebruikelijk is om appartementen binnen dit archetype te bouwen is er bewust voor gekozen om de gebruikelijke hiĂŤrarchie in gevelarchitectuur binnen volumes van twee lagen met een kap te ontkennen. Als architectonische expressie is vervolgens een spel toegepast van overwegend vertikale gevelopeningen, welke min of meer willekeurig positie innemen in het gevelbeeld. Ter versterking van dit eigentijdse gegeven is tevens de materialisering afwijkend gekozen; een zinken dakbedekking in plaats van een pannenkap, en een gevelsteen in een gevarieerde / gemeleerde kleur. Het totaalbeeld van het ensemble blijft hierbij echter rustig omdat de detailleringen sober en minimalistisch zijn gehouden.

Op deze wijze passen de volumes zich schijnbaar moeiteloos in binnen de bestaande situatie, en hebben de 2-onder-een-kap volmes hun kracht behouden.

Elk appartementenblok bestaat uit 4 eenheden. De blokken worden elk centraal, aan de binnenhof, ontsloten, en zijn voorzien van een lift.

Separaat op het achterterrein is een bergingenblok gerealiseerd voor fietsen, scootmobiels en verder.

Architectuurprijs 2010 [ BNA kring Midden-Brabant | 33

8 Senioren-appartementen, Sprang-Capelle

13 Startersappartementen, Gilze luijten|smeulders|architecten [ nominatie ]

locatie Het Patronaat, 5126 GE Gilze opdrachtgever Woningstichting Leyakkers Gilze-Rijen projectarchitect Kees van Beijsterveldt teamleden Menno Voss, Wouter Keijzers, Wolfgang Volz constructeur H4D Raadgevende Ingenieurs B.V., Dongen installatieadviseur Intechno Ingenieursburo, Breda aannemer bouwkundig De Combi Brabocon BV, Tilburg aannemer elektrotechnisch Installatiebedrijf Electro Michielsen B.V., Chaam aannemer werktuigbouwkundig Van Puijenbroek Installaties B.V., Alphen start project 2006 oplevering juni 2009

Een compacte alzijdige bakstenen sculptuur van drie lagen hoog wat in samenhang met het naastgelegen cultureel centrum is ontworpen.

Aan de noordzijde staat de gevel mooi een lijn met de gevel van het cultureel centrum zodat het schoolplein door een wand begrenst wordt.

Aan de zuidzijde ligt de gevel nagenoeg in de lijn van het terras van het cultureel centrum zodat het gebouw vanuit de Kerkstraat al duidelijk zichtbaar is.

Tussen het cultureel centrum en de appartementen ontstaat een interessante ruimte waaraan de hoofdentree is gelegen. Via de hoofdentree komt men in een compacte centraal gelegen patio waaraan alle 13 appartementen hun voordeur hebben liggen. De bergingen liggen op de begane grond tussen de patio en het schoolplein.

Bo.2 architectuur en stedenbouw [ nominatie ]

locatie Piusplein opdrachtgevers Cervix vastgoed projectarchitect Dirk van de Pol teamleden Koen van Hooff, Jan de Koning, Bram Schellekens, Roberto Ferrarini hoofdaannemer Bouwbedrijf gebroeders Van Gisbergen ontwerp 2005 - 2007 oplevering september - augustus 2009

Tilburg is ontstaan vanuit een verzameling door hertgangen (een platgetreden herderspad) met elkaar verbonden woonkernen. Het hoge land van de Tilburgse Heuvel was een uitgelezen plaats om goederen en nieuwtjes uit te wisselen. Uit alle windrichtingen kwamen mensen naar deze plaats, voor handel maar ook om zichzelf en hun paarden te verfrissen. Het huidige Piusplein was vroeger een natuurlijk ven dat dienst deed als waterplaats.

De Piusstraat is één van de oude hertgangen die het gehucht Bester verbond met het zuidelijk gelegen broekhoven.

Ook nu vormt het Piusplein en de Heuvel eenzelfde functie, de waterplaats is weliswaar verdwenen, maar het plein is een uitgelezen plek om elkaar te ontmoeten of een winkelmiddag te starten. Op deze uniek plek midden in het levendige stadshart van Tilburg zijn 8 stadsappartementen en een commerciële ruimte gebouwd.

Gestreefd is om moderne comfortabele appartementen te realiseren én de historische structuur van de Piusstraat te versterken. De straat bestaat uit individuele bouwprojecten uit verschillende tijden die vrij willekeurig naast en tegen elkaar zijn gebouwd. Als stedenbouwkundige inspiratie hebben wij de kleinschalige grachtenpanden gebruikt zoals die veel voorkomen in natte Hollandse steden als Leiden, Delft en Dordrecht.

Het gebouw vormt een duidelijk geheel. De repetitie van hardstenen banden en het gebruiken van grote, verticale ramen geven het gebouw een eigen vormentaal die zich onderscheid van zijn directe buren.

Binnen die vormentaal zijn met subtiele nuances (uitbuikende balkonhekken, terugliggende entreegevel) de juiste verhoudingen in het ontwerp aangebracht.

Met uitgekiende materialen zoals hardstenen banden en een genuanceerde baksteen wordt een verleidelijk stadspand gerealiseerd.

De woningen liggen boven op een winkelplint en hebben dus geen directe inkijk vanaf de straat. In de woonkamer komt de bijzonder gevel volledig tot zijn recht, het verdiepingshoge glas geeft licht tot diep in de kamers.

De gevelvlakken tussen de ramen variëren speels in breedte en plaats waardoor ze doen denken aan schuifgordijnen die voor de ramen hangen.

De ramen kunnen volledig naar binnen worden geopend zodat bij mooi weer optimaal kan worden genoten van de west ligging van de woonkamers.

Architectuurprijs 2010 [ BNA kring Midden-Brabant | 35

Piusplein fase 3 - Floralis, Tilburg

overige inzendingen

Grootonderhoud en uitbreiden 64 woningen Fatima, Tilburg Ed Bergers Architecten locatie Wethouder Ackermansstraat/Wethouder van Roesselstraat Wethouder Kerstensstraat/Wethouder Goyaertsstraat, Tilburg opdrachtgever Tiwos projectarchitecten Ed Bergers, Dennis van Herel teamleden Sandra van den Beuken, Luuk van den Berg hoofdaannemer Ballast Nedam, Eindhoven adviseur konstrukties SB bouwkonstrukties, Tilburg ontwerp 2005 - 2007 oplevering 2009

Nieuw Haestrecht, Goirle Van Oers Weijers Architecten BNA locatie Van Haestrechtstraat en Ralph Bunchestraat, Goirle opdrachtgever Van de Ven Bouw en Ontwikkeling, Tilburg projectarchitect Jeroen Weijers teamleden Alicja van Gestel-Zborowska en Henny Boogaers aannemer Van de Ven Bouw en Ontwikkeling, Tilburg constructeur Sigma Engineering B.V., Hilvarenbeek ontwerp 2007 oplevering 2008

Architectuurprijs 2010 [ BNA kring Midden-Brabant | 37

Appartementencomplex St. Jansplein, Waalwijk Bedaux de Brouwer Architecten BV BNA locatie St. Jansplein, Waalwijk opdrachtgever Heijmans IBC Vastgoedontwikkeling Best projectarchitect Peter Keijsers teamleden Marcel de Freytas, Jeroen Kouwenberg constructeur Goudstikker de Vries, ’s-Hertogenbosch adviseur installaties Visietech aannemer Heijmans Bouw Breda oplevering 12.06.2009

Nieuwbouw en renovatie Antonius Abt, Terheijden luijten|smeulders|architecten locatie hoofdstraat 2, 4844 CE Terheijden opdrachtgever Van Aarle de Laat bouwmanagers projectarchitect Frans van Roy teamleden Femke Gerris, Ad Smeulders, Adrie Gommers, Ad van Kollenburg, Wolfgang Volz constructeur Adviesbureau J.H. de Kwaadsteniet te Bladel aannemer bouwkundig van Wijnen Zuid, Waalwijk aannemer elektrotechnisch Alewijnse, Waalwijk aannemer werktuigbouwkundig KIN, Rijen start project 1999 oplevering 01.08.2008

Dierenkliniek met appartementen, Rijen luijten|smeulders|architecten locatie Hoofdstraat 16, 5121 JE Rijen opdrachtgever Jeroen Sterenborg projectarchitect Frans van Roy teamleden Martijn Bos, Koen Vissers, Wolfgang Volz, Femke Gerris constructeur H4D Raadgevende Ingenieurs B.V. Dongen aannemer bouwkundig Bouwbedrijf Vermeulen, Rijen aannemer elektrotechnisch Installatiebedrijf van Hees, Tilburg aannemer werktuigbouwkundig Installatiebedrijf ZNI, Berkel-Enschot start project 2006 oplevering februari 2009

150 Sociale huurwoningen ‘Tussen de Parken’, Utrecht Bedaux de Brouwer Architecten BV BNA locatie Purpervlinderstraat, Utrecht opdrachtgever Mitros Ontwikkeling, Utrecht projectarchitect Peter Keijsers teamleden Koen de Witte, Ron van de Wouw advies Bouwhaven consultants constructeur Pieters Bouwtechniek aannemer Moes bouwgroep stedenbouwkundige Hans Ebberink oplevering juni 2008

20 Halfondergrondse kwadrantwoningen, Kastanjekamer, Bosrijk, Eindhoven Bedaux de Brouwer Architecten BV BNA locatie Bosfazant, Eindhoven opdrachtgever Stam & de Koning Vastgoed BV, Eindhoven projectarchitect Thomas Bedaux teamleden Frank van Helvert adviseur constructie Goudstikker de Vries, Den Bosch aannemer Aannemersbedrijf van Bergen, Beuningen ontwerp juli 2005 - november 2005 oplevering mei 2009

Deze uitgave voor de Architectuurprijs 2010 [ BNA kring Midden-Brabant is mede mogelijk gemaakt door:

categorie utiliteitsbouw | 16 inzendingen Bij de categorie utiliteitsbouw is niet alleen gekeken naar architectonische kwaliteit en uitstraling maar ook naar de mate waarin het ontwerp past bij de functie en hoe het zich verhoudt tot de standaard. Ook belangrijk is of het gebouw een meerwaarde biedt voor de omgeving en of het op een verassende dan wel vernieuwende manier omgaat met het programma of de typologie.

[ p. 46 ] AS architecten Basisschool de Lichtstraat, Vught Het gebouw past wat betreft ruimtelijke opzet zo te zien erg goed bij de wensen van de schoolleiding. Het zeer uitgesproken kleuren pallet op de gevel roept bij de jury echter een zeer onrustig gevoel op. [ p. 46 ] FD architecten Bedrijfspand Eltra, Tilburg Een verzorgd en net bedrijfspand. De vlakverdeling in de gevel ervaart de jury als rusteloos en niet als geheel sprekend.

[ p. 47 ] BORGERT architecten Bedrijfsverzamelcomplex Nimrodstraat, Tilburg Het project heeft op zich een mooie gevel en heldere plattegronden. Het is echter nauwelijks aan de gevel af te lezen dat het een bedrijvenverzamelcomplex betreft, de verschillende ontwerpelementen refereren eerder aan woningbouw, waardoor je op het verkeerde been wordt gezet. Ook is niet te zien hoe het aansluit op de omgeving, en hoe oud en nieuw zich tot elkaar verhouden.

[ p. 47 ] Van Oers Weijers Architecten BNA Dopharma, Raamsdonksveer Zonder twijfel een verbetering van de bestaande situatie. Het teveel aan elementen maakt het geheel fragmentarisch en wat onbeduidend. De term vernieuwbouw duidt op behoud van bestaande kwaliteiten, maar welke dat zijn, wordt de jury niet duidelijk.

[ p. 48 ] Ed Bergers Architecten Winkelruimte en loftwoningen, Pieter Vreedeplein, Tilburg Een aandachtig gedetailleerde gevel met een aansprekende ritmiek. Misschien iets te subtiel, waardoor het uiteindelijk toch expressiviteit, plasticiteit en karakter mist. [ p. 48 ] FD architecten Kantoorpand ISAH, Tilburg De gevel kent een sculpturale, dynamische maar weinig uitgesproken vormentaal. Een ruimtelijk en uiterlijk goed maar weinig spannend of innovatief bedrijfsgebouw.

[ p. 47 ] Bo.2 architectuur en stedenbouw De Rooi Pannen MBO Vormgeving Door de kleur en de horizontale banden lijkt deze school qua uiterlijk te refereren aan het architectuurbeeld uit de jaren zestig. Het is de vraag of een dergelijk ‘citaat’ bedoeld is en (al) waardevol is. Het interieur is mooi gedetailleerd en gematerialiseerd.

De gekozen steen en het metselverband van de gevel zijn erg sierlijk en lijken goed te passen bij de oude muur. in zijn geheel komt het project echter wat té degelijk en daardoor braaf over. [ p. 50 ] luijten|smeulders|architecten Bedrijfsgebouw de Bont, Tilburg De gevel is rustig en er wordt keurig opgesomd hoe het geheel in elkaar zit, in die zin een prima ogend project. Maar als bedrijfsgebouw niet significant vernieuwend of opvallend. [ p. 50 ] luijten|smeulders|architecten Brandweerkazerne, Gilze De westgevel is zeker bijzonder aansprekend. De rest van het gebouw komt over als logisch georganiseerde en goed ontworpen maar niet perse uitzonderlijke brandweerkazerne. [ p. 51 ] luijten|smeulders|architecten Sociaal cultureel centrum De Schakel, Gilze De nieuwbouw verhoudt zich op een ingetogen maar sprekende manier tot het bestaande pand. Dit geldt in het bijzonder voor het deel dat is gematerialiseerd in beton. De kleurverschillen in de bakstenen delen doen voor de jury afbreuk aan het geheel. [ p. 51 ] M30architecten Museumpaviljoen Peerke Donders, Tilburg Door de strakke, eenvoudige en transparante detaillering, materialisering en vormgeving, ontplooit dit paviljoen zich als een prachtig en passend element in de omgeving. De plattegrond is helder en logisch van opzet. Toch mist het project net de subtiliteit voor een nominatie. [ p. 51 ] M30architecten Bedrijfsverzamelgebouw ‘De Leestenfabriek’, Oisterwijk De ingrepen gedaan in deze voormalige fabriek laten zich niet direct lezen. Dit werkt omdat de architectonische kwaliteiten uit het bestaande pand worden geïntegreerd met de nieuwe functie. Vooral de inpandige vormgeving ervaart de jury als doortastend, al is niet duidelijk wat er met de kwaliteit van de grote open ruimte gebeurt bij de voorgenomen indeling in units.

[ p. 45 ] Van den Hout & Kolen architecten Nieuwbouw bedrijfspand Keratech, Tilburg [ nominatie ] De heldere basismassa in combinatie met de gevouwen bovenbouw maakt dit bedrijfspand tot een qua vorm en uitstraling spannend en aantrekkelijk gebouw.

De fikse schaal wordt door de architectuur vermenselijkt. Materialisering en detaillering versterken de eenvoudige opbouw van massa’s. Het prachtige uitzicht op de water(sport)plas wordt volledig uitgebuit en de verbijzondering van de hoek is fraai. Het is het sprekende bewijs dat ook op een bedrijventerrein goede architectuur kan verrijzen. [ p. 44 ] M30architecten Bedrijfsgebouw Van Gerwen, Tilburg [ nominatie ] De combinatie van het strakke beton en de houten lamellen geven dit bedrijfsgebouw een verrassend karaktervol en modern uiterlijk. Kwalitatief steekt het ver uit boven het gemiddelde pand op een bedrijventerrein. Het ritme in de gevel is helder, maar wordt niet saai door de goed gepositioneerd onderbrekingen en openingen. Dit maakt het geheel leesbaar en geeft het een menselijke maat en uitstraling. Na een bezoek blijkt volgens de jury dat de detaillering enige gebreken vertoont. [ p. 42 ] Bo.2 architectuur en stedenbouw en Van Hoogmoed architecten Topsporthal T-Kwadraat en Ireen Wüst schaatsbaan, Tilburg [ eerste prijs ] Gezien de eerder toegekende prijs - Regiowinnaar BNA Gebouw van het Jaar 2010 - misschien geen verassende maar niettemin wel een zeer terechte winnaar.

Het enorm complexe programma wordt gevangen in een heldere en overzichtelijke plattegrond. Deze kwaliteit komt voort uit de architectonische en organisatorische opzet van de centrale hal. Die is vormgegeven en gematerialiseerd als ware het een her en der overbrugde kloof door het gebouw. Die kloof biedt een fascinerende en intrigerende ruimtelijke beleving. Deze theatrale foyer maakt dat het gehele gebouw haar programmatische functie als sporthal overstijgt.

De kwaliteit van het interieur ligt in de combinatie van een strakke en secure detaillering en perfect gekozen kleuren en materialen.

De jury waardeert de sporthal als een markant gebouw maar zeker ook als een bijzondere aanwinst voor de omliggende wijk en voor Tilburg als stad.

De te verwachten impact ervan op mens en maatschappij is een extra stimulerende factor bij die waardering.

Architectuurprijs 2010 [ BNA kring Midden-Brabant | 41

[ p. 47 ] Bo.2 architectuur en stedenbouw Parcours, Tilburg

Architectuurprijs 2010 [ BNA kring Midden-Brabant | 43

Topsporthal T-Kwadraat en Ireen Wüst schaatsbaan, Tilburg Bo.2 architectuur en stedenbouw (Bo.2) en Van Hoogmoed architecten (vH) [ eerste prijs ]

locatie Olympiaplein 382, Tilburg opdrachtgevers Synchroon, Crapts en Rabo Vastgoed projectarchitecten Dirk van de Pol (Bo.2) en Peter van Hoogmoed (vH) teamleden Paul Goltstein, Bas Termeer, Niels Olivier, Marijn van den Dool, Bart Thal en Roy Moonen (allen Bo.2) hoofdaannemer Heerkens van Bavel bouw bv, Remmers bouw groep, Cofeley constructeur Adviesbureau Tielemans ontwerp 2005 - 2009 oplevering topsporthal november 2008, ijsbaan april 2009

Architectencombinatie Bo.2/vH heeft het project altijd gezien als meer dan een sporthal. Het complex bevat naast een dubbele sportvloer en de 400 meter ijsbaan ook een vergadercentrum, cafés, een klimhal, squashbanen, een sportmedisch centrum en een grote fitnessruimte. Bo.2 en Van Hoogmoed streefde ernaar een locatiespecifiek sportpaleis te ontwerpen voor dit complexe publieke programma. De ontwerpers wilde het project tot een herkenbaar centrum maken, waar de wijk Stappegoor rond zou kunnen opbloeien.

In contrast met de gemiddelde sporthal is het sportpaleis vormgegeven vanuit een dialoog met haar context. Zo vormt de massa een intermediair

Het interieurontwerp beperkte zich niet tot de balie, enkele meubels en het

tussen de grootschalige woongebouwen en megabioscoop enerzijds en de

kleurenpalet, Bo.2 heeft tevens de bewegwijzering ontworpen. Door de

sportvelden en grondgebonden woningen anderzijds. De glazen plint welke

benodigde iconen en tekst in grote ovalen op vloeren en muren te drukken

doorloopt om de schaatsbaan begeleidt de sportboulevard die Stappegoor

zijn het exterieur en interieur nog meer aan elkaar gerelateerd. De ruime

doorkruist en verbindt de twee pleinen in het gebied.

afmetingen van de ovalen in combinatie met de transparantie van de gorge

maken een dynamische oriëntatie mogelijk.

Bij benadering oogt het gebouw als een zwevende vierkante monoliet. Deze abstractie wordt bekrachtigt door de schijnbaar willekeurig over de gevel verspreide ovale ramen. Wanneer men dichterbij komt worden meer details in de gevelpatronen zichtbaar tot de door daklichten verlichte binnenwereld zich ontvouwt achter de glazen plint. De gevelplaten hebben een speciaal voor het sportpaleis door Bo.2/vH ontworpen patroon, gebaseerd op het logo van de gemeente Tilburg; de letter T.

Omdat een sporthal zeer extensief wordt gebruikt is de hal ingepakt in het overige programma. Zo is een compact en levendig interieur tot stand gekomen. Bij binnenkomst passeert men de klimhal en enkele cafés alvorens de gorge te betreden. De gorge is ontworpen als een natuurlijke kloof tussen de hal en omliggende ruimten met loopbruggen en doorzichten over en weer.

Alle activiteiten in het gebouw zijn gebundeld in deze bruisende centrale ruimte. Het ontwerp beoogd zo sport te definiëren als een hedendaagse sociale arena. Ondanks de complexiteit van het gebouw is het makkelijk je weg te vinden.

Bedrijfsgebouw Van Gerwen, Tilburg M30architecten [ nominatie ]

locatie Droogdokkeneiland 33, Tilburg opdrachtgever Installatiebureau Van Gerwen BV projectarchitect Geert van den Oetelaar teamleden René van den Hout, Timo Mols, Jeroen Veefkind interieur Astrid de Kok hoofdaannemer Bertens Bouw BV te Tilburg ontwerp september 2006 - maart 2007 oplevering maart 2009

Op de Zuid-oost hoek van bedrijvenpark T58 bevindt zich de nieuwbouw van Van Gerwen Electrotechniek. Van Gerwen profileert zich als en een modern, jong en stoer bedrijf. De organisatiestructuur van het pand en de pure materialisatie verbeelden dit.

Kern van het plan is een magazijn/werkplaats. Kantoren en facilitaire ruimtes zijn in een L-vorm aan de twee straatzijden op twee verdiepingen hierlangs geordend.

De hoofdstructuur bestaat uit een eenvoudige staalconstructie die bekleed is met standaard industriële betonnen sandwich elementen. Binnen en buiten blijft het zwarte beton onbehandeld in het zicht. Structurele beglazing is hierin opgenomen en vlak met de gevel gedetailleerd waardoor de eenvoudige hoofdvorm herkenbaar blijft.

De hoofdvorm wordt verbijzonderd door een betonnen cockpit waarin het directiekantoor opgenomen is. Het directiekantoor kijkt uit over het aangrenzende groene landschap en markeert tevens de hoofdentree.

De gevel langs de Rillaersebaan heeft een cosmetische toevoeging van staande gelamineerde balken van onbehandeld lariks. Deze structuur wordt doorbroken door de cockpit van het directiekantoor en twee betonnen erkers.

Deze gevel heeft een signaalfunctie. ’s-Avonds wordt dit extra kracht bij gezet d.m.v. verlichting.

W- en E-nstallaties zijn integraal ontworpen. Techniek is zorgvuldig in het plan geïntegreerd. Soms onzichtbaar en soms bewust in het zicht. Voorbeeld hiervan is een meterkast met hardglazen deuren. Hiermee etaleert het pand het bedrijfsproduct en de bedrijfsfilosofie.

Van den Hout & Kolen architecten

11200+

11200+

7400+

7400+

peil = 0 mv. 350-

peil = 0 mv. 350-

11200+

11200+

7400+

7400+

peil = 0 mv. 350-

peil = 0 mv. 350-

[ nominatie ]

locatie Docklands 1A, 5026 SL Tilburg opdrachtgever Fam. Kremers, Goirle projectarchitecten ir. Frans van den Hout, John van Lierop, MArch projectleider ir. Ronald Behrtel hoofdaannemer Aannemersbedrijf Houtepen bv, Goirle constructeur Adviesbureau Markslag Beljaars bv, Tilburg ontwerp 2006 - 2007 oplevering 13 januari 2009

Architectuurprijs 2010 [ BNA kring Midden-Brabant | 45

Nieuwbouw bedrijfspand Keratech, Tilburg

Op bedrijventerrein Tradepark T58 te Tilburg werd een moderne en eigen-

Middels deze massavorming is aansluiting gezocht op het uitgangspunt in

tijdse beeldkwaliteit voorgeschreven ten behoeve van de realisatie van een

het beeldkwaliteitsplan om met heldere, eenduidige vormen een eigentijdse

25-tal nieuw te bouwen bedrijfsgebouwen. Ten behoeve van het project

architectuur te realiseren.

Keratech hebben wij, gelet op de bijzondere -nagenoeg driehoekige- vorm van de kavel, primair gekozen voor een verdraaiing in de plattegrond, waarbij

Het kleur- en materiaalgebruik is integraal ontworpen, en sluit aan bij de

de bedrijfsruimten op de begane grond en eerste verdieping zijn gesitueerd.

massavorming van het gebouw. De bedijfshallen zijn in een donkere

De kantoorruimten van bedoelde bedrijfsruimten zijn bovenop deze massa’s

gevelbeplating uitgevoerd; de erboven gelegen doos is bekleed met kerami-

geplaatst, waardoor vanuit deze verblijfsruimten het buitengewoon specta-

sche tegels in een gedekte kleur. Binnen dit materiaalgebruik is een dyna-

culaire uitzicht op de aangelegen waterplas en natuur gewaarborgd is.

misch spel aangebracht in aansluiting op de structuur van de plattegrond,

Het tevens ontworpen interieur van de kantoren is hierop geïnspireerd.

waarbij het keramisch materiaal tweezijdig tot aan het maaiveld reikt.

De detailleringen van het gebouw zijn sober en doeltreffend, en onderstrepen

Het bedrijfspand Keratech is vanwege haar prominente locatie op de hoek

de logica van de massavorming. Zo is het bovengelegen doosvolume volledig

van T58 dé blikvanger van het bedrijventerrein te noemen. De frontale

separaat vormgegeven van de onderbouw, waardoor het werkelijk ‘los’ op

werking van de gevel, waarbij de kantoorruimte als één lange losse doos

de bedrijfshallen ligt. De constructie van het gebouw is hierop aangepast.

bovenop de bedrijfshallen ligt, draagt hier in belangrijke mate aan bij.

Het horizontalisme in de gevel heeft een panoramische uitstraling, en ademt logische eenvoud, rust en kwaliteit uit.

overige inzendingen

Basisschool de Lichtstraat, Vught AS architecten locatie Brabantlaan, Vught opdrachtgever Gemeente Vught namens STROOMM projectarchitect C. van Stegeren en A. Tjin-A-Sie teamleden P. Croes aannemer Hazenberg Bouw, Vught bouwmanagement Aronsohn Management, Eindhoven adviseur constructies Ulehake Constructie, Oss adviseur bouwfysica Ulehake Bouwfysica, Oss adviseur installaties Technisch Adviesbureau Becks, Vught ontwerp juli 2007 - december 2008 oplevering juli 2009

Bedrijfspand Eltra, Tilburg FD architecten locatie Maidstone 32, Tilburg opdrachtgever Eltra bv. projectarchitect Frits Dansen teamleden Ad Jonkers, Job Foudraine, Roel Gevers aannemer Heerkens van Bavel, Tilburg adviseur installatie Visietech ontwerp september 2007 - augustus 2008 oplevering december 2009

Architectuurprijs 2010 [ BNA kring Midden-Brabant | 47

Bedrijfsverzamelcomplex Nimrodstraat, Tilburg BORGERT architecten locatie Nimrodstraat/Valkenjachtstraat/Kooikerstraat, Tilburg opdrachtgever Het Laar Vastgoed projectarchitect Ir. E. (Elles) Borgert aannemer Aannemersbedrijf Janssen BV, Moergestel constructeur Adviesbureau Opzeeland, Vlijmen interieurarchitect Mayke Brouwers Interieur & Vormgeving ontwerp mei 2006 - januari 2007 oplevering januari 2008

Dopharma, Raamsdonksveer Van Oers Weijers Architecten BNA locatie Zalmweg 24, Raamsdonksveer opdrachtgever Dopharma Raamsdonksveer projectarchitect Jeroen Weijers teamleden Alicja van Gestel-Zborowska en Harald Dogge aannemer Oome Raamsdonk B.V., Raamsdonksveer constructeur Bouwkundig Adviesburo Coolen, Tilburg ontwerp 2008 oplevering 2009

Winkelruimte en loftwoningen, Tilburg Ed Bergers Architecten locatie Pieter Vreedeplein 8-9, 5038 BP Tilburg opdrachtgever B&F Vastgoed bv, Oisterwijk projectarchitect Ed Bergers teamleden Dennis van Herel, Joost van den Hout aannemer Aannemersbedrijf van der Meijden bv, Berkel-Enschot adviseur konstrukties SB Bouwkonstrukties, Tilburg ontwerp 2008 oplevering 2009

Kantoorpand ISAH, Tilburg FD architecten locatie Droogdokkeneiland 12, Tilburg opdrachtgever ISAH ERP Software b.v. projectarchitect Frits Dansen teamleden Ad Jonkers, Job Foudraine, Roel Gevers aannemer Houtepen, Goirle staalconstructie Jos van de Berselaar constructies, Udenhout klimaatinstallaties Sebregts, Tilburg elektro van Gerwen Elektro, Tilburg interieur Aarts & Co, Tilburg ontwerp september 2007 - augustus 2008 oplevering oktober 2009

Architectuurprijs 2010 [ BNA kring Midden-Brabant | 49

De Rooi Pannen MBO Vormgeving, Tilburg Bo.2 architectuur en stedenbouw locatie Dr. Ahhausstraat 1, Tilburg. opdrachtgever Stichting Beheer Onroerend Goed De Rooi Pannen projectarchitect Bas Termeer teamleden Doreen Feresztyn, Marijn van den Dool, Lizet Embrechts aannemers RM Bouw, Hendriks bouw e-installaties Kuijpers w-installaties Sebregts constructeur Van Nuenen installatieadveis Bureau Nelissen projectmanagement Juul Jochems ontwerp 2007 - 2009 oplevering juli 2009

Parcours, Tilburg Bo.2 architectuur en stedenbouw locatie Generaal Smutslaan 9, Tilburg. opdrachtgever Stichting Speciaal Onderwijs Tilburg projectarchitect Ralphf van Gendt teamleden Jan de Koning, Koen van Hooff, Sander Boom aannemer Winters bouw & ontwikkeling adviseurs Ingenieursbureau Nelissen (e+w), Goudstikker de Vries (constructie) ontwerp 2007 - 2008 oplevering december 2008

Bedrijfsgebouw de Bont, Tilburg luijten|smeulders|architecten locatie Maidstone 44, 5026 SK Tilburg opdrachtgever H.de Bont B.V. projectarchitect Steef Luijten teamleden Menno Voss, Marcel van der Linden, Frans van Roy, Wolfgang Volz, Femke Gerris constructeur H4D Raadgevende Ingenieurs B.V. Dongen aannemer bouwkundig Heerkes van Bavel Bouw B.V., Tilburg aannemer elektrotechnisch Van Gerwen B.V., Tilburg aannemer werktuigbouwkundig H. de Bont B.V., Tilburg start project 2007 oplevering oktober 2009

Brandweerkazerne, Gilze luijten|smeulders|architecten locatie Burgemeester Krollaan 3, 5126 PT Gilze opdrachtgever Gemeente Gilze-Rijen projectarchitect Kees van Beijsterveldt teamleden Martijn Bos, Adrie Gommers, Wolfgang Volz, Femke Gerris, Nicky Kouwenberg constructeur H4D Raadgevende Ingenieurs B.V., Dongen installatieadviseur S2H Raadgevende Ingenieurs, Wageningen aannemer bouwkundig De Combi Brabocon BV, Tilburg aannemer elektrotechnisch Installatiebedrijf Electro Michielsen B.V., Chaam aannemer werktuigbouwkundig Van Puijenbroek Installaties B.V., Alphen start project 2009 oplevering december 2009

luijten|smeulders|architecten locatie Kerkstraat 104, 5126 GD Gilze opdrachtgever Woningstichting Leyakkers Gilze-Rijen projectarchitect Kees van Beijsterveldt teamleden Menno Voss, Adrie Gommers, Wolfgang Volz, Femke Gerris constructeur Adviesbureau Markslag Beljaars, Tilburg installatieadviseur Intechno Ingenieursburo, Breda aannemer bouwkundig De Combi Brabocon BV, Tilburg aannemer elektrotechnisch Sprangers installatietechniek, Gilze aannemer werktuigbouwkundig H. De Bont BV, klimaattechniek, Tilburg start project 2006 oplevering maart 2008

Museumpaviljoen Peerke Donders, Tilburg M30architecten locatie Pater Dondersstraat 20, Tilburg opdrachtgever Stichting Peerke Donders Paviljoen projectarchitect Geert van den Oetelaar teamleden René van den Hout, Timo Mols, Sander Lavrijsen inrichting expositie Bureau Kinkorn, Tilburg hoofdaannemer Heerkens Van Bavel Bouw BV, Tilburg ontwerp februari 2008 - september 2008 oplevering oktober 2009

Bedrijfsverzamelgebouw ‘De Leestenfabriek’, Oisterwijk M30architecten locatie Schijfstraat 8, Oisterwijk opdrachtgever Dok Vast BV, Oisterwijk projectarchitect René van den Hout teamleden Geert van den Oetelaar, Sander Lavrijsen hoofdaannemer Ruud Schapendonk, Udenhout ontwerp oktober 2008 - januari 2009 oplevering september 2009

Architectuurprijs 2010 [ BNA kring Midden-Brabant | 51

Sociaal cultureel centrum De Schakel, Gilze

colofon

redactie Loes Veldpaus, Stephan Haans jury Hans van der Markt - voorzitter, Christel Smeets, Maarten Otten, Robin Janicki vormgeving masja mols grafisch ontwerp bno druk Drukkerij Groels oplage 400 stuks uitgave BNA kring Midden-Brabant Voor het beeldmateriaal en de toelichting van de genomineerde ontwerpen zijn de betreffende ontwerpers cq. bureaus verantwoordelijk.

DAG VAN DE ARCHITECTUUR

DAG VAN DE ARCHITECTUUR

DAG VAN DE ARCHITECTUUR

opm.dvda_architectuurprijs2010_os.indd 1

Architectuurprijs 2010 [ BNA kring Midden-Brabant

15-06-2010 12:52:44