LEMUREA

LEMUREA

Jone Etxarri Alai Ruiz Irene Salvoch 1

Aurkibidea: SARRERA ( Jone ) : 3.orrialdea EZAUGARRIAK ( Jone ) : 4. eta 5. orrialdeak UGALKETA ( Alai ) : 6. orrialdea ELIKADURA (Alai): 8. orrialdea BIZIMODUA/BIZITOKIA (Irene): 9. orrialdea BITXIKERIAK (Irene): 10. orrialdea

2

SARRERA Lemurea generoko espezie bakarra da. Ugaztun hau lemuroide taldekoa da, bere izen zientifikoa “Lemur Catta� da.

Bakarrik Madagaskar irlan aurki daiteke.

3

EZAUGARRIAK

“Lemur Catta� primate bat da. Esaten dute katu antza duela bere mugimendu barregarrietatik . Grisa eta txuri kolorekoak dira, begiak horisxkak dituzte, beraien inguruan duen triangeluar orban beltza izanik . Beste lemurretatik bereizten duena bere buztan luzea eta eraztunduna da. Larru leuna eta artiletsua du. Atzeko hankak aurrekoak baino luzeagoak ditu eta lau hanketan ibiltzen ohi da.

4

Pisuari dagokionez, 2'5 eta 3'5 kg. arteko pisua izan ahal dute eta 39-46cm neurtzen dute. Bere eraztundun buztana 5662cm neurtzera irits daiteke. Oso primate azkarrak dira eta izugarrizko saltoak emateko gaitasuna dute. Ugalketa sexuala dute eta biriken bidez arnasten dute.

Lemur baten hezurdura

Bere malgutasuna handia da, hori dela eta izugarrziko saltoak egin ditzake.

5

UGALKETA Lemur animaliak bibiparok dira , hau da , amaren sabeletik jaiotzen dira .

3 urtekin izaten dituzte semeak , udaberrian eta beste batzuetan udazkenean baino beti taldean denak batera jaiotzen ohi dira .

Ugalketa sasoian honela egiten dute : Bi arra bere esku muturrean dituzten izerdi guruinak buztanean jartzen dituzte eta bata bestearen aurrean jartzen dira lehia moduan. Irabazten duena emearekin geratzen da .

Seme bat daukate eta batzuetan bi . Ernaldu ondoren, 134138 egunetara jaiotzen da semea .

Honela zaintzen dituzte semeak : Lehenengo, amaren bizkarrean egoten dira eta zaldun baten bista daukate .

Hiru aste pasata, janari solidoa jaten dute 6

eta lehengo pasuak egiten dute amaren urrutik . 5 hilabete pasata kumea bakarrik ibiltzeko gai da.

7

ELIKADURA Lemurea belarjalea da , hau da , landareak jaten duena. Belarjale horrek dituen gustuko janariak hauek dira: fruituak, ostoak eta batzuetan nektarra , host, loreek duten substantzia goxo bat. Janaria lortzen dute bere eskuei ezker .

Egarria

dutenean ihintza eta euria zurrupatzen kentzen dute.

Baita, fruituek duten zukuarekin ere.

Hona hemen lemur-kume bat zoologiko batean esnea hartzen.

8

BIZIMODUA/BIZITOKIA Lemurra animalia endemikoa da, hau da ; bakarrik leku batean aurki daiteke gure Lur planetan. Hegoaldeko hemisferioan , Afrikako hego ekialdean hain zuzen ere ; Madagaskar izeneko irla handi batean.

Animalia lurraldekoia da , hots; bakarrik leku batean bizi da eta hor pasatzen du bere bizitza osoa.

Arkaitzetan eta toki harritsuetan bizi ohi da.

Gehienetan lemurek 5-etik 25-era taldeak osatzen dituzte.

LEMURREN BIZITOKIA MADAGASKAR IRLAN

9

BITXIKERIAK • Eraztundun buztaneko lemurea oso berezia da, eguzkia hartzea asko gustatzen zaiolako: Zuzen esertzen da , eskuak belaun gainean dituela eta eguzkia hartzen hasten da. Eguzkia gurtzen egongo balitz bezala.

• “Madagaskar” izeneko pelikulan lemur bat ateratzen da , pixka bat pentsatzen baduzue seguru- seguru jakingo duzuela zein den. Beste pista bat Julian deitzen da.

• Lemurea desagertzeko zorian dagoen animalia endemikoa da.

• Lemurrek bere amaren sorbaldan igotzen direnean hiru astez jeitsi gabe egon daitezke.

• Begiak oso garatuak dituzte salto egiten dutenean distantziak neurtzeko.

10

11