LUR BARNEKO ERAGILE GEOLOGIKOAK
Hauek dira: - SUMENDIAK - LURRIKARAK - TOLESDURAK ETA FAILAK
SUMENDIAK
SUMARIOA Definizioa Atalak Lurraren erliebean duen
eragina
ZER DA? Sumendi bat Lurraren gainazalean eta lurrazalean dagoen irekidura bat da. Barnean dagoen arroka urtu eta beroa,errautsak eta gasak ateratzen uzten ditu
ATALAK Kraterra:Sumendiaren zuloa . Laba:ateratzen den suntantzia Tximinia-nagusia: laba botatzen duen azkeneko partea
Sumendi-konoa: solidotzen den labarekin sortzen den menditxoa Magma:Mantuan dagoen harri urtua
Erupzioa: barruko magma ateratzen den prozesua
LURRAREN ERLIEBEAN DUEN ERAGINA 1 -Harriak direnean asko aldatzen da kanpoko itxura. -Laba hor elkartzen denean konoa sortzen du
LURRAREN ERLIEBEAN DUEN ERAGINA 2 Aldaketa handiak sortzen dituzte inguruan:
Hiri asko suntsitzen du Pertsonak hil daitezke Karreterak suntsitu Arnasteko arazoak sortu hautsarekin
MILA ESKER
LURRIKARAK
SUMARIOA Definizioa Atalak Prozesua Lurraren erliebean duen eragina Neurtzeko modua Tsunamiak
ZER DA? ď Ź
Bi plaka tektoniko elkartzen direnean sortzen den fenomenoa da.
ATALAK ďƒť
ďƒť
Epizentroa: Lurrikara kanpora ateratzen den zonaldea da. Hipozentroa: Plaka tektonikoak talka egiten duten lekua da.
PROZESUA ď Ź
ď Ź
Lehenengo, hipozentroan plaka tekonikoak elkartzen dira. Ondoren, uhin sismikoak sortzen dira eta epizentrotik ateratzen dira lurra astinduz.
LURRAREN ERLIEBEAN DUEN ERAGINA
Dena suntsitzen da Jende asko hiltzen da Arazo larriak sortu: istripuak zentral nuklearretan
NEURTZEKO MODUA ď Ź
Lurrikarak daudenean tresna batzuk erabiltzen dira: Sismografoa, sortutako mugimendua neurtzen du. Richter eskala, lurrikararen indarra neurtzeko.
TSUNAMIAK ď Ź
Lurrikarak ere itsasoan gertatzen dira eta olatu izugarriak sortzen dira. Tsunami izenez ezagutzen ditugu.
TOLESDURAK eta FAILAK
SUMARIOA Definizioa Atalak/Motak Tolesdurak Failak Lurraren erliebean duten
eragina
ZER DA? DEFINIZIOA
FAILAK: Lurraren geruzetan nahiz haitzetan gertatzen den etendura edo zulo zabal sakona. TOLESDURAK:Lurrazala tolesten deneko zati edo gunea
FAILA MOTAK Faila Motak
– Faila planua: – Faila betan dauden blokeak mugitzen direneko gainazala – Bloke altxatua: – Bestearekiko altxatzen den blokea, faila planuaren gainean dagoena – Bloke onduratua edo oin blokea: bestearekiko hondoratzen den blokea faila-planoaren azpian dago
TOLESDURAREN ATALAK ANTIKLINAL: linearra, estratuen okerdura zentru axialetik urruntzen da. SINKLINAL: linearra, estratuen okerdura zentru axielarantz ematen da. MONOKLINAL: linearra, estratu guztiak horizontalarekiko norabide bakar batean okertzen dira.
LURRAREN ERLIEBEAN DUTEN ERAGINA 1 Fenomeno hauek lurraren itxura aldatzen dute, faila bat edo tolesdura bat gertatzerakoan, bi plaka talka egiterakoan: -Hausturak sortu -Oso ohikoak dira arroka metamorfikoak, edozein arroka mota da tenperatura eta presio kondizio ezberdinetan sortzen dira -Mendien itxura aldatu.
MILA MILAESKER ESKER
Frantzisko Deuna Ikastetxe Publikoa 6.B mailako ikasleak