NR 1/125 luty 2022
ISSN 2080-1610
BIZNES OGRODNICZY
To był intensywny rok, czas na nowe wyzwania Rozmowa z Piotrem Sygnarowiczem, prezesem firmy Planta
Strona 8 s. 22
Kolor roku 2022
s. 52
Targi HORTICO
s. 42
Nowości z Kranenburga
www.biznes-ogrodniczy.pl
OGÓLNOPOLSKI MAGA Z YN BR ANŻ Y OGRODNICZEJ
OD REDAKCJI
Trendy na 2022
N
Nowy numer „Biznesu Ogrodniczego” otwieramy rozmową z Piotrem Sygnarowiczem, prezesem firmy Planta, który opowiedział nam m.in. o nowych projektach zrealizowanych lub rozpoczętych w minionym roku. W niepewnych czasach, w których wiele firm raczej wstrzymuje się z realizacją inwestycji, takie nowe inicjatywy nabierają jeszcze większej wagi. Planta to przykład przedsiębiorstwa o dużej konsekwencji w działaniu, w którym udało się przeprowadzić sukcesję, zachowując jednocześnie charakterystyczny rys – firmy z zespołem pracowników o nietuzinkowych osobowościach, tworzącej w relacjach z klientami niepowtarzalną atmosferę. W tym wydaniu „BO” piszemy także o kolorze roku wybieranym cyklicznie przez Instytut Pantone. W 2022 to odcień niebieskiego, mocno wpadający we fiolet o oficjalnej nazwie Very Peri. Podpowiadamy, jak wykorzystać to narzędzie marketingowe do promocji roślin o barwie kwiatów zbliżonej do Very Peri. Opisujemy także globalne trendy w zachowaniach konsumentów diagnozowane przez ekspertów Euromonitor International. Choć na pierwszy rzut oka mogą się wydawać oderwane od naszych realiów, to warto pamiętać, że globalne trendy przychodzą do nas z lekkim opóźnieniem, ale prędzej czy później wpływają także na decyzje zakupowe konsumentów nad Wisłą. Poza tym, w ramach raportu specjalnego poświęconego nawozom, środkom ochrony roślin i preparatom biobójczym, prezentujemy kilkanaście ciekawych produktów od lat cieszących się dużym zainteresowaniem klientów, a z Piotrem Skotnickim, współwłaścicielem firmy Asplant, rozmawiamy m.in. o nowych regulacjach unijnych, które mogą być rewolucją na rynku rodentycydów.
Zapraszam do lektury! Michał Gradowski, redaktor prowadzący
3
4
SPIS TREŚCI
TOP 10 Globalnych Trendów Konsumenckich 2022 Każdego roku Euromonitor International identyfikuje nowe trendy, które mogą zyskać na popularności w nadchodzącym czasie. Dają one wgląd w zmiany zachowań konsumentów i wartości, którymi się kierują przy podejmowaniu decyzji zakupowych. A zmiany te wpływają na strategie firm na całym świecie s. 16
FELIETON
RAPORT SPECJALNY
HANDEL
6 Test na odporność
27 Duże wzrosty na rynku nawozów – sprzedaży i cen 30 Nowości od firmy Agrecol 31 BROS – nowe produkty na nowy sezon 32 Vitrol GB – nowy hit w ofercie BROS? 34 Koniec efektywnego zwalczania gryzoni? 37 Bestsellery branży ogrodniczej
44 46
WYWIAD NUMERU 8 PLANTA: „domowa” atmosfera zamiast korporacyjności
HANDEL 16
T OP 10 Globalnych Trendów Konsumenckich 2022
TRENDY 22
Very Peri – kolor roku 2022
POLECAMY ROŚLINY 42
Nowości z Kranenburga
el – przetrwanie i inwestycje C Gromadzenie danych o klientach – podstawa funkcjonowania nowoczesnej placówki handlowej
NOWOŚCI 49 50
TOP Innowacja Polecamy produkty
PULS BRANŻY 52 Rekordowe zamówienia na Targach HORTICO 54 Newsy
REKLAMA
▶
Very Peri – kolor roku 2022 Od ponad 20 lat firma Pantone ogłasza kolor, który jej zdaniem będzie wiodący w nadchodzącym roku. W 2022 Instytut Pantone postawił na przyjemny odcień niebieskiego, mocno wpadający w
fiolet. Oficjalna nazwa tego koloru, który ma być wyrazem pomysłowości, kreatywności i nowej energii, to Very Peri. Warto wykorzystać tę barwę do promocji wybranych odmian roślin s. 22
BIZNES OGRODNICZY REDAKTOR NACZELNA Karolina Kałdońska karolina.kaldonska @biznes-ogrodniczy.pl REDAKCJA Jakub Borkowski WYDAWCA: Jakub.borkowski@biznes-ogrodniczy.pl Media Experts Sp. z o.o. Michał Gradowski, ul. Wiosenna 10 A, 60-592 Poznań michal.gradowski@biznes-ogrodniczy.pl e-mail: redakcja@biznes-ogrodniczy.pl Druk i oprawa www.biznes-ogrodniczy.pl CGS Drukarnia Sp. z o.o. ul. Towarowa 3, Mrowino k. Poznania Dystrybucja w obiegu zamkniętym 62-090 Rokietnica – bezpośrednio do placówek handlowych ISSN 2080-1610 OGÓLNOPOLSKI MIESIĘCZNIK BRANŻOWY DLA KADRY KIEROWNICZEJ, SKLEPÓW, CENTRÓW I HURTOWNI OGRODNICZYCH
Docieramy do 7 tys. decyzyjnych osób w firmach działających w branży ogrodniczej Zarząd wydawnictwa: PREZES WYDAWNICTWA Alicja Kulbicka alicja.kulbicka@biznes-ogrodniczy.pl
Redakcja nie bierze odpowiedzialności za treść reklam i nie zwraca materiałów niezamówionych. Zastrzegamy sobie prawo skracania i adiustacji tekstów oraz zmiany ich tytułów. Przedruk w całości bądź części dozwolony jedynie po uzyskaniu pisemnej zgody Wydawnictwa Media Experts Sp. z o.o. Tytuł weryfikowany przez Kantar Millward Brown
6
FELIETON
Test
na odporność Karolina Kałdońska redaktor naczelna ostateczną ocenę skutków zmian podatkowych przyjdzie nam jeszcze poczekać, zwłaszcza, że Nowy Ład to wciąż projekt w fazie budowy, ale jedno jest pewne – poziom chaosu na rynku, już i tak wysoki, wzniósł się jeszcze wyżej, a przedsiębiorcy „zyskali” kolejny problem do rozwiązania.
J
Jak zwykle na początku roku prezentujemy w „Biznesie Ogrodniczym” trendy, które mogą w najbliższej perspektywie wpływać na decyzje konsumentów. Zdaniem ekspertów międzynarodowej firmy badawczej Euromonitor International zmiana stanowiła jedyną stałą w ciągu ostatnich dwóch lat, a w 2021 r. testowana była odporność konsumentów, umiejętność adaptowania się do nowych warunków, zmuszając ich do rezygnacji z poczucia kontroli. Ten brak poczucia kontroli, test na cierpliwość i psychiczną odporność był i jest chlebem powszednim także w przypadku przedsiębiorców. Do rekordowej inflacji, lawinowo rosnących kosztów energii i wielu surowców oraz wciąż bardzo wysokich cen na stacjach paliw na początku roku dołączył jeszcze Nowy Ład. Na
Do rekordowej inflacji, lawinowo rosnących kosztów energii i wielu surowców oraz wciąż bardzo wysokich cen na stacjach paliw na początku roku dołączył jeszcze Nowy Ład – kolejny problem do rozwiązania dla przedsiębiorców
Do tego dochodzi jeszcze czasowa zmiana stawki vat w ramach tzw. tarczy antyinflacyjnej, która obejmuje wiele produktów z branży ogrodniczej. Coś, co mogłoby więc przynieść pozytywne skutki w postaci niższych cen, na razie jest niestety źródłem przede wszystkim sporego zamieszania. Na tym tle branża ogrodnicza ciągle jawi się jednak jako zielona wyspa. 2021 r. był kolejnym udanym sezonem dla większości firm, nawet w porównaniu z 2020 r., dziwnym, ale dla wielu rekordowym. Producenci, szkółkarze oraz właściciele sklepów i centrów ogrodniczych z powodu kaprysów pogody od wielu lat trenują elastyczność. W tym roku ta umiejętność na pewno też im się przyda.
8
WYWIAD
PLANTA: „domowa” atmosfera zamiast korporacyjności Rok 2021 był dla nas bardzo intensywny. To był czas budów, remontów i modyfikacji. Powiększyliśmy bazę magazynową, wprowadziliśmy kilka poważnych zmian na głównych liniach produkcyjnych, kontynuujemy proces sukcesji. Na szczęście mamy bardzo dobrą załogę i oddanych współpracowników, dlatego wierzę, że rozpoczęte zmiany uda się szybko sfinalizować i przyniosą one oczekiwane efekty – mówi Piotr Sygnarowicz, prezes firmy Planta
C
ROZMAWIA: MICHAŁ GRADOWSKI
Czy pamięta Pan swój pierwszy dzień pracy w firmie Planta? Jak od tego czasu zmienił się rynek i sama Planta? Tak, oczywiście, że pamiętam. Chociaż było to już niemal 24 lata temu, takiego dnia się nie zapomina. W firmie pracowaliśmy wtedy z moim bratem podczas wakacyjnej
przerwy, a jako chrzest bojowy została nam przypisana dosłownie najczarniejsza praca – pakowanie węgla drzewnego. Tak, był to rok 1998, początki naszej działalności i jako firma próbowaliśmy wielu rzeczy. Jedną z nich była właśnie konfekcja węgla drzewnego do grilli ogrodowych w papierowe torby. Praca sama
WYWIAD
w sobie była bardzo przyjemna, bezstresowa, a do tego na powietrzu. Jednak już pierwszy dzień pokazał drobny minus tego, wydawałoby się, idealnego zajęcia – doprowadzenie się do czystości po całym dniu pakowania węgla. Standardem było branie trzech kąpieli: pierwszej zgrubnej, drugiej dokładnej i trzeciej wykańczającej (śmiech). Zużywało się na to mnóstwo wody, a sama czynność zabierała sporo cennego, wieczornego czasu, który – mając osiemnaście lat – można było wykorzystać choćby na randkę z dziewczyną. Dzisiaj bardzo milo wspominamy tamtą „brudną robotę” i wszystkie inne wakacyjne prace w firmie. Natomiast, mówiąc już zupełnie serio, pracę w Plancie rozpocząłem po studiach na Politechnice Krakowskiej w 2006 roku. Przez lata technikum oraz studiów często w wolnym czasie przebywałem w firmie, wiedziałem na bieżąco co się w niej dzieje, więc proces rozpoczęcia pracy był rozciągnięty w czasie, a ten mityczny „pierwszy dzień” nieco się rozmył. Z Plantą związany jestem w zasadzie od samego początku jej istnienia. Pamiętam, gdy z tatą szukaliśmy dla niej lokum i natrafiliśmy na stare baraki – magazyny, które były
Piotr Sygnarowicz, prezes Planty z bratem Krzysztofem, wiceprezesem firmy
w kiepskim stanie technicznym, ale miały atrakcyjną cenę najmu. Stały się one na kilka lat pierwszą siedzibą firmy. Planta na początku była przede wszystkim hurtownią. Ilość asortymentu była tak duża, a magazyny tak małe, że – aby móc normalnie pracować wewnątrz budynku – należało najpierw wywieźć masę towaru na
9
10
WYWIAD
Piotr Sygnarowicz i część zespołu pracowników oddziału Planty w Wojniczu
plac przed firmą, a po skończonej pracy schować ten towar w magazynie, który wypełnieniem przypominał puszkę sardynek, a drzwi domykało się z trudem. Do dostawy towaru służył leciwy Lublin oraz Ford Transit. To były zupełnie inne czasy, inne wymagania rynku, inny asortyment. Dzisiaj funkcjonujemy w dwóch lokalizacjach, mamy swoje magazyny w Tarnowie oraz Wojniczu. Obecnie kończymy kolejny nowy obiekt w Wojniczu, który pomoże nam sprawniej zorganizować procesy logistyczne. Dysponujemy własną flotą ciężarówek, mamy przedstawicieli handlowych w terenie, funkcjonuje dział produkcji, którym zarządza mój brat Krzysztof, rozwijamy nasze marki. To zupełnie inna firma, przed którą stoją zupełnie inne wyzwania. Choć Planta to duża, prężna organizacja, to jednocześnie udaje Wam się zachować rodzinny charakter firmy i utrzymywać bliskie relacje z klientami. Czy trudno jest zachować ten balans? Czy jesteśmy dużą firmą? Myślę, że to za dużo powiedziane. Należymy do sektora MŚP i jako firma spełniamy definicję przedsiębiorstwa średniego zarówno pod
względem liczby zatrudnionego personelu, jak i rocznych obrotów.
Ostatnie dwa lata dobitnie pokazały, że strategie obejmujące kilka lat naprzód są obarczone dużym ryzykiem i przy dzisiejszym, dynamicznie zmieniającym się świecie perspektywa kilku lat wydaje się bardzo odległa
Rzeczy wiście, jesteśmy firmą rodzinną i będziemy starali się zachować rodzinny charakter naszego biznesu – to jedna z wartości, którą kultywujemy. Właściciele firmy – mój tato oraz pan Andrzej Ciurpyk – zawsze starali się unikać „korporacyjności”, a raczej tworzyli „domową” atmosferę. Wielu pracowników jest z Plantą od początku jej istnienia, to osoby bardzo jej oddane i zaangażowane. Bardzo to cenimy. Często pracują z nami całe rodziny. Wiemy, na co nas stać, a co leży poza naszym zasięgiem. Staramy się nikomu nie obiecywać gruszek na wierzbie i z rozsądkiem oraz pokorą podchodzić do różnych
WYWIAD
aspektów naszej działalności. Nie osiadamy na laurach, bo nic nie jest dane raz na zawsze… Jako firma obsługujemy ok. 1200 podmiotów. Niestety nie miałem możliwości poznać wszystkich naszych klientów, chociaż bardzo bym chciał. Natomiast są w Plancie osoby, które codziennymi relacjami z klientami zajmują się po stokroć lepiej ode mnie. Te bliskie relacje z klientami, o których Pan wspomniał, to sukces osób tworzących naszą firmę, zwłaszcza moich współpracowników z działu handlowego oraz ludzi będących duszą Planty – mam tu na myśli właścicieli firmy oraz kolegów: Romana Łabuza, Adama Kowalskiego, Stanisława Wojtowicza, Bartka Węża, naszych przedstawicieli handlowych, ale także naszą panią księgową – Agnieszkę Lisak-Dryla. Myślę, że te relacje z klientami udaje się zachować właśnie dzięki osobowości tych ludzi oraz dzięki atmosferze, którą wspólnie tworzymy. Czy ostatnie dwa specyficzne sezony były udane dla firmy? Czy można na ich podstawie wyciągać długofalowe wnioski? Jakie trendy mają obecnie największy wpływ na sprzedaż produktów ogrodniczych na rynku hobby? Tak, ostatnie dwa sezony były rzeczywiście specyficzne, inne od siebie i inne od lat poprzednich, chociaż tajemnicą poliszynela jest fakt, że w naszej branży w zasadzie każdy kolejny rok jest inny od poprzedniego. W ostatnich dwóch latach intensywność zachodzących zmian, ich nieprzewidywalność oraz ilość czynników powodujących zmianę była jednak większa. W mojej ocenie rok 2020 w sposób zaskakujący wręcz rozpieścił branżę. Dla naszej firmy był to rok udany i paradoksalnie w wielu aspektach realia pierwszego roku pandemii uporządkowały wiele spraw i zaszłości. Natomiast rok 2021 był bardzo trudny ze względu na skutki ekonomiczne trwającej pandemii, zawirowania na rynkach, przerwane łańcuchy dostaw itd. Dla biznesu był to rok pełen wyzwań, ale co nas nie zabije, to nas wzmocni! Do kolejnego sezonu staramy się podchodzić ze spokojem, pomimo zawirowań, które mają miejsce w branży, wokół branży (szalejące ceny komponentów nawozowych, rosnące koszty transportu itd.) oraz w gospodarce. Staramy się robić swoje i koncentrować na bieżącej działalności, wyciągać wnioski, być elastycznymi w kolejnych decyzjach i planować tylko jeden krok naprzód.
Przez wszystkie lata mojej pracy brakowało powtarzalności, każdy kolejny sezon handlowy był inny i tak chyba już w naszym biznesie pozostanie, musimy do tego przywyknąć. Trendy, które mają wpływ na sprzedaż produktów ogrodniczych są podobne do dominujących trendów w wielu innych branżach. Konsumenci są coraz bardziej świadomi. Śmiało można powiedzieć, że zmiany technologiczne powodują „centryczność” roli klienta ostatecznego i całkowicie odwracają tradycyjne relacje klient-firma, które jeszcze kilka lat temu były normą. Trendy, które wpływają dzisiaj na sprzedaż to kwestie związane z gospodarką obiegu zamkniętego, celami na rzecz zrównoważonego rozwoju, a także CSRem. Wszystkie przedsiębiorstwa – my także – będą musiały im sprostać. Jak określiłby Pan obecną pozycję firmy na rynku? W jakich kategoriach czujecie się najmocniejsi, w jakich regionach kraju Planta jest dla sklepów i centrów ogrodniczych najważniejszym dostawcą? Jesteśmy zauważalni na rynku, jednak staramy się nie porównywać z innymi firmami. Po prostu robimy
11
12
WYWIAD
Krzysztof Ciupryk, wiceprezes firmy Planta i Piotr Sygnarowicz
swoje. Ostatnie kilka lat nauczyło nas, że jedynie takie postępowanie jest rozsądne. Bycie najmocniejszym, największym czy najtańszym to nie jest nasz kierunek, nie takie cele chcemy osiągać. Zawsze znajdzie się ktoś, kto jest bardziej „naj”. Chcemy być ulubionym dostawcą produktów dla ogrodnictwa hobby i to jest kierunek, w którym przez najbliższe lata zamierzamy podążać. Obsługujemy klientów w całej Polsce. Przy rozwiniętych sieciach operatorów logistycznych nie jest to dzisiaj większym problemem. Natomiast oczywiście ze względów logistycznych łatwiej i szybciej możemy to zrobić w południowo-wschodniej Polsce. To obszar gdzie firma zaczynała i tutaj w naturalny sposób jesteśmy obecni już od niemal 25 lat. Ile marek własnych znajduje się obecnie w asortymencie Planty? Które z nich są najbardziej rozpoznawalne na rynku? Jakie nowości znajdziemy w ofercie w nowym sezonie? Priorytetową jest dla nas marka Planta, obejmująca mieszanki traw, nawozy, cebule kwiatowe i akcesoria
ogrodnicze. Warto podkreślić, że mieszanki traw z logo Planta są już na rynku od 25 lat, a nasza marka kilkukrotnie otrzymała m.in. takie wyróżnienia jak godło Dobra Marka czy Konsumencki Lider Jakości. Naszymi pozostałymi markami są także: Plantina (akcesoria ogrodnicze), gardenMAX i Khayner Garden (narzędzia ogrodnicze), Hunter (produkty biobójcze), Sprayer (opryskiwacze), Planta Protect (preparaty do uzdatniania wody basenowej), Villa Toscana (meble ogrodowe), DrGrill (grille i akcesoria). Rokrocznie wprowadzamy na rynek kilka – kilkanaście nowości. Jednocześnie usuwamy z oferty niektóre produkty, których potencjał wygasł. Nowością w naszej ofercie w bieżącym sezonie będą choćby zestawy nawadniania kropelkowego do użycia na tarasie, balkonie i w ogrodzie.
WYWIAD
Jak liczna jest obecnie Grupa Ogrodnicza Planta? Na jakie korzyści mogą liczyć sklepy i centra ogrodnicze, które zdecydowały się przystąpić do Grupy? Grupa Ogrodnicza Planta liczy obecnie ponad 50 podmiotów handlowych. Grupa jest zrzeszeniem firm, które wspólnie z Plantą prowadzą handel na zmieniającym się i coraz trudniejszym tzw. rynku tradycyjnym. Benefity z uczestnictwa w grupie to udział we wspólnych akcjach promocyjnych (gazetkach), szkolenia dla personelu placówek handlowych oraz dla klientów (w ostatnim czasie, z przyczyn obiektywnych, nie były one możliwe lub były mocno utrudnione), wspólnie organizowane wyjazdy i spotkania, takie jak chociażby Targi Zatowarowaniowe, które oprócz benefitów handlowych są także dobrą okazją do integracji, wymiany poglądów oraz szkolenia się. Jak ważna z punktu widzenia obrotów firmy jest sprzedaż na rynkach zagranicznych? Które kraje są najważniejszymi odbiorcami? Jako firma koncentrujemy się na rynku polskim. Natomiast faktem jest, że mamy klientów z zagranicy, których także bardzo cenimy. Są to zwykle firmy, które pracują z nami od wielu lat, bardzo rzetelni partnerzy. W skali całej sprzedaży obroty na rynkach zagranicznych stanowią kilka procent. Mamy klientów na Słowacji, w Czechach, Rumunii, Bułgarii, na Węgrzech, Litwie i w Czarnogórze. Jest to kierunek działalności, który wymaga rozwoju, ponieważ jako firma dysponujemy w tym zakresie sporym potencjałem. Jaka część asortymentu firmy to produkty importowane? Czy w czasie pandemii, kiedy łańcuchy dostaw zostały przerwane, występowały problemy z dostępnością towaru? Główna część asortymentu, który sprzedajemy to produkty wytworzone w Polsce. Natomiast handel zagraniczny firma prowadziła już od pierwszych lat istnienia, kiedy jej główną działalnością był handel nasionami. Importowaliśmy komponenty do mieszanek nasiennych, głównie z krajów europejskich. Później przyszła kolej na import np. z Kanady czy USA. Dzisiaj współpracujemy z dostawcami z kilkunastu krajów z całego świata. Bardzo sobie cenimy tę współpracę. Warto wspomnieć, że z wieloma z dostawców łączą nas osobiste czy wręcz przyjacielskie relacje, które trwają od wielu, wielu lat. Tutaj także nie działamy jak korporacja,
Z wieloma z dostawców łączą nas osobiste czy wręcz przyjacielskie relacje, które trwają od wielu, wielu lat. Nie działamy jak korporacja, a raz wyrobione kontakty staramy się pielęgnować i umacniać. Wierzymy, że posiadanie stałego dostawcy przynosi w długiej perspektywie wymierne korzyści
ponieważ raz wyrobione kontakty staramy się pielęgnować i umacniać. Wierzymy, że posiadanie stałego dostawcy przynosi w długiej perspektywie wymierne korzyści. Nie ma wątpliwości, że trudna sytuacja na rynku transportowym w 2020 i 2021 roku była i nadal jest wielkim wyzwaniem. Skłamałbym, gdybym twierdził, że te trudności nas nie dotknęły i nie dotykają – wszystkie firmy z branży zmagają się z tym problemem, bo wszyscy jedziemy na jednym wózku. Rozwiązania transportowe, do których mamy dostęp oraz flota własnych pojazdów są dla nas bez wątpienia ogromnym wsparciem, ale nie stanowią panaceum. Czy usługi transportowe to ważna część działalności firmy? Czy dzięki temu Planta pod względem logistyki może zapewnić klientom na rynku ogrodniczym lepszy standard obsługi i szybsze/częstsze dostawy? Jako firma od początku działalności utrzymywaliśmy własny tabor ciężarowy, służący wyłącznie naszym potrzebom. W międzyczasie, w miarę rozwoju biznesu, rozpoczęliśmy świadczenie usług transportowych. Także tych międzynarodowych. Miałem w tym udział, ponieważ posiadam ministerialny certyfikat kompetencji zawodowych w tym zakresie. Po latach działalności całość usług transportowych wydzieliliśmy do nowej spółki: Planta Transport, której prezesem jest mój brat Krzysztof, a dyrektorem zarządzającym kolega Marcin Konieczny. Jest to firma świadcząca usługi zarówno dla spółki matki, jak i dla klientów zewnętrznych. Oczywiście dostęp do floty pojazdów skutkuje tym, że możemy być bardziej elastyczni i reagować szybko na chwilowe spiętrzenia potrzeb transportowych. Bez wątpienia ma to swoje zalety. Ponadto, myślę, że nasze
13
14
WYWIAD
samochody rzucają się w oczy na drogach, a interesujący nadruk reklamowy przyciąga wzrok. Dysponowanie pojazdami ma swoje zalety, jednak jest to także duże wyzwanie. Pamiętać należy, że pojazdy ciężarowe muszą jeździć zawsze z ładunkiem, gdyż każdy kilometr przejechany „na pusto” po prostu generuje straty. Dodatkowo, dynamika tej działalności i różne sytuacje losowe powodują, że jest to praca wymagająca dostępności 24h na dobę, wymaga sztabu bardzo dobrych ludzi, których mamy szczęście mieć w naszej firmie i którzy wykonują wspaniałą pracę. Warto zaznaczyć, że wszystkie użytkowane przez nas zestawy ciężarowe spełniają najnowsze normy emisji spalin EURO 6. Wychodzimy z założenia, że nowe silniki to nie tylko większy komfort dla kierowcy, ale także realne ograniczenie wpływu na środowisko. Cykl filmów „Z Plantą w Ogrodzie”, w których Pan Wiesio merytorycznie i z humorem przekazuje konsumentom wiedzę, cieszy się sporą popularnością. Jakie są obecnie najważniejsze narzędzia marketingowe firmy? W istocie, chcemy, żeby kanał „Z Plantą w Ogrodzie” nabierał rozpędu, aby z czasem stał się platformą informacyjną dla ogrodników hobbystów – tak, aby osoby zainteresowane mogły znaleźć tam wartościowe porady i wskazówki. Wiesław wraz z naszą ekipą filmową robią fantastyczną robotę, dostarczając odcinki bardzo dobrze wykonane i wartościowe merytorycznie. Doceniamy tę pracę. Myślę, że naturalnym kierunkiem rozwoju w działaniach marketingowych jest użycie odpowiedniej kombinacji mediów własnych oraz zewnętrznych (owned, earned and paid) do promocji firmy. Obecnie firmy dysponują ogromną paletą dostępnych mediów własnych, które – umiejętnie używane – mogą być bardzo efektywne. Z pewnością właściwe poukładanie tych działań jest wyzwaniem, ale obserwując panujące trendy sądzę, że może dawać dobre efekty. Jakie są plany na rozwój firmy w perspektywie najbliższych kilku sezonów? Ostatnie dwa lata dobitnie pokazały, że strategie obejmujące kilka lat naprzód są obarczone dużym ryzykiem i przy dzisiejszym, dynamicznie zmieniającym się świecie perspektywa kilku lat wydaje się bardzo odległa. Owszem, należy planować i stawiać sobie cele, ale w naszej branży jest dużo czynników weryfikujących plany, a gdy do głosu dochodzi taki „czarny łabędź” jak pandemia, wszystko może diametralnie się zmienić.
Priorytetową jest dla nas marka Planta, obejmująca mieszanki traw, nawozy, cebule kwiatowe i akcesoria ogrodnicze. Warto podkreślić, że mieszanki traw z logo Planta są już na rynku od 25 lat, a nasza marka kilkukrotnie otrzymała m.in. takie wyróżnienia jak godło Dobra Marka czy Konsumencki Lider Jakości
Z pewnością w najbliższym czasie czekają nas dalsze działania w obszarze trwającej sukcesji oraz zmiany organizacyjne, które już następują. Dzięki zaufaniu właścicieli firmy możemy, jako drugie pokolenie, przejąć jej stery. To duża odpowiedzialność. Obecnie w zarządzie firmy, oprócz właścicieli i mnie, zasiadają dwaj wiceprezesi: mój brat Krzysztof, który zarządza zakładem w Wojniczu, a także kolega Krzysztof Ciupryk, który odpowiada za sprawy adminictracyjno-informatyczne. Budujemy firmę na lata, więc kwestie związane z sukcesją chcemy poukładać najlepiej, jak to możliwe. Rok 2021 był dla nas bardzo intensywny i mamy nadzieję, że poczynione przez nas ostatnio inwestycje pozwolą nam działać bardziej elastycznie. Chociaż ich efekty poznamy dopiero w sezonie 2023. Rozbudowaliśmy bazę magazynową i kończymy obecnie magazyn o powierzchni ok. 4000 m kw. Istotnie modyfikujemy także park maszynowy, który wymagał doinwestowania. Wprowadziliśmy kilka poważnych zmian na głównych liniach produkcyjnych. Generalnie w 2021 r. bardzo dużo się działo w naszej firmie pod względem budów, remontów i modyfikacji. Wymagało to od nas i ciągle wymaga naprawdę dużego zaangażowania i pracy w pewnego rodzaju „warunkach bojowych”. Na szczęście mamy bardzo dobrą załogę i bardzo dobrych, oddanych współpracowników, dlatego jestem dobrej myśli i wierzę, że rozpoczęte zmiany uda nam się szybko zakończyć i przyniosą one oczekiwane efekty. Mamy jeszcze kilka nowych pomysłów, których na razie nie zdradzę, żeby nie zapeszyć. Co jest dla Pana najlepszą odskocznią od pracy? Wiem, że jedną z Pana
WYWIAD
pasji jest fotografia i to chyba coś więcej niż hobby, bo zdobył Pan tytuł „wybitnego artysty” przyznawany przez Międzynarodową Federację Sztuki Fotograficznej. Czy te umiejętności przydają się w branży ogrodniczej? Wolny czas staram się spędzać w pierwszej kolejności z rodziną. Natomiast, rzeczywiście, fotografia pasjonuje mnie od ponad 20 lat. I gdy to możliwe, staram się poświęcać temu hobby swój wolny czas, zarówno fotografując (w ostatnim czasie niestety nieco mniej) oraz działając w Wojnickim Towarzystwie Fotograficznym Fotum. Przyznaję, że osobom z tej grupy bardzo dużo zawdzięczam, zarówno w obszarze fotografii, jak i zwykłych, przyjacielskich relacji. Działamy wspólnie od ponad 20 lat i przeżyliśmy wiele niezapomnianych chwil. Organizujemy m.in. jeden z większych konkursów fotograficznych, w którym rokrocznie uczestniczą pasjonaci fotografii z ponad 60 krajów świata. Osobiście mogę powiedzieć, że umiejętności fotograficzne przydają się w wielu sytuacjach. Fotografia wyrabia zdolność zwracania uwagi na szczegóły, poszukiwania innych perspektyw, pomaga odkryć ciekawość do zwykłych rzeczy, obok których ktoś inny przeszedłby obojętnie. Warsztat fotograficzny i znajomość elementów kompozycji są z pewnością bardzo
cenną umiejętnością, które wykorzystuje się, nieraz nieświadomie, np. projektując opakowania czy elementy komunikacji wizualnej. Tytuł EFIAP (Excellence FIAP) i odznaka, którą otrzymałem od FIAP (czyli Światowej Federacji Sztuki Fotograficznej; Fédération Internationale de l’Art Photographique) to wyróżnienie rzeczywiście bardzo satysfakcjonujące, niełatwe do zdobycia, a dla mnie osobiście jest rodzajem kamienia milowego, dowodem pokonania pewnego etapu na mojej „fotograficznej drodze”. Dodam jeszcze, że drugim moim hobby jest gra w lokalnej, amatorskiej orkiestrze dętej. Rzeczywiście bardzo to lubię i staram się uczestniczyć zarówno w próbach orkiestry, jak i jej występach. Uważam, że tego typu grupy entuzjastów są bardzo cenne dla lokalnych społeczności i o takie inicjatywy należy bezwzględnie dbać i je kultywować.
15
16
HANDEL
TOP 10 Globalnych Trendów Konsumenckich 2022 Każdego roku Euromonitor International identyfikuje nowe trendy, które mogą zyskać na popularności w nadchodzącym czasie. Dają one wgląd w zmiany zachowań konsumentów i wartości, którymi się kierują przy podejmowaniu decyzji zakupowych. A zmiany te wpływają na strategie firm na całym świecie
HANDEL
W 2015 roku tylko 12% konsumentów priorytetowo traktowało swój czas wolny, ale ten wskaźnik podwoił się w 2021 r. W tym czasie znacznie wzrósł też odsetek badanych, którzy deklarują, że wolą wydawać środki raczej na nowe doświadczenia niż nowe rzeczy
TEKST: EUROMONITOR INTERNATIONAL TŁUMACZENIE: MICHAŁ GRADOWSKI
Z
Zdaniem ekspertów EI zmiana była jedyną stałą w ciągu ostatnich dwóch lat, a konieczność radykalnego przebudowania stylu życia motywowała konsumentów do podejmowania świadomych, uważnych i ambitnych decyzji.
W 2021 r. testowana była odporność konsumentów i ich umiejętność adaptowania się do zmian, zmuszając ich do rezygnacji z poczucia kontroli i akceptacji niejednoznaczności i nieprzewidywalności. Wraz ze stopniowym wychodzeniem z kryzysu pandemii konsumenci będą jednak przejmować stery i torować sobie drogę naprzód w oparciu o ich pasje i wartości.
1 NAMIASTKA WSI W CENTRUM MIASTA Gminy podmiejskie i wiejskie oferują, w porównaniu z miastami, tańsze mieszkania o większym metrażu i więcej zieleni, wabiąc konsumentów z obszarów metropolitalnych. To coraz ciekawsza opcja do wyboru, zwłaszcza że 37% konsumentów spodziewa się, że w przyszłości będzie pracować w domu. Nie wszyscy są jednak gotowi porzucić miejskie życie. Mieszkańcy miast poszukują więc choćby namiastki „wiejskiego życia”, dlatego firmy, które proponują produkty i usługi odpowiadająca na te potrzeby będą zyskiwały na znaczeniu. Dobrym przykładem takich działań jest Singapur, który buduje zielone miasto na dawnym obszarze przemysłowym.
17
18
HANDEL
2 ZIELONI AKTYWIŚCI Zmiany klimatu, niskoemisyjność i eliminowanie śladu węglowego pozostaną kluczowymi tematami dla wielu konsumentów. W obliczu eskalacji kryzysu klimatycznego będą oczekiwali od producentów wzmożonych działań ograniczających emisję dwutlenku węgla oraz przejrzystości w informowaniu o kosztach środowiskowych produkcji – tak, aby konsumenci mogli dokonywać świadomych wyborów. Według danych EI w 2021 r. 67% konsumentów starało się pozytywnie wpływać na środowisko poprzez swoje codzienne działania. W odpowiedzi na ten wzrost świadomości konsumentów 39% firm zapowiadało niskoemisyjne inwestycje i wprowadzanie na rynek produktów „przyjaznych środowisku”. Jednak 43% ankietowanych firm przyznawało jednocześnie, że największą barierą dla tych innowacji jest niechęć konsumentów do zapłacenia wyższej ceny za takie produkty.
3 CYFROWI SENIORZY Starsi konsumenci, zmuszeni do korzystania z Internetu w czasie lockdownów, teraz będą mogli wykorzystać swoje doświadczenia z nowymi technologiami i na szerszą skalę dokonywać zakupów i korzystać
HANDEL
r. 15% dochodu gospodarstw domowych zostało przekształconych w oszczędności, w 2020 r. ten wskaźnik wyniósł już 17%. W tym samym okresie globalne wydatki konsumentów spadły o 4%. Ta zwiększona ilość oszczędności i sanitarne obostrzenia, które zmniejszyły liczbę okazji do wydawania pieniędzy przyczyniły się do poprawy sytuacji finansowej konsumentów.
5 CZAS NA ZMIANY
z usług online. Osoby w wieku 60+ to w skali globalnej już ponad 2 mld konsumentów i coraz chętniej korzystają z Internetu. Według danych EI ponad 70% z nich co najmniej raz w tygodniu odwiedza internetowe witryny newsowe, 60% korzysta z social mediów, 45% używa bankowości mobilnej, a 21% szuka rozrywki w grach online. Cyfrowi seniorzy są obecni nawet na TikToku, ściągnięci tam przez aktywność swoich wnuków. Ponadto już 80% konsumentów w wieku 60+ posiada smartfona.
4 ENTUZJAŚCI FINANSÓW Konsumenci, aby wzmocnić swoje bezpieczeństwo finansowe, zyskują coraz większą wiedzę o inwestowaniu i zarządzaniu oszczędnościami. Przejmują kontrolę nad swoimi pieniędzmi i używają coraz szerszej gamy usług do analizowania swoich transakcji. Globalnie w 2019
Pandemia skłoniła wielu konsumentów do wprowadzenia do swojego życia znaczących zmian, modyfikacji stylu życia czy kluczowych celów. A ta na nowo odkryta pasja i nowy cel będzie napędzała ich do działania. Tym samym tropem powinni podążać producenci, wprowadzać więcej innowacji, a w działaniach marketingowych podkreślać znaczenie zmiany, która często zdarza się raz w życiu. W 2015 roku tylko 12% konsumentów priorytetowo traktowało czas wolny, ale ten wskaźnik podwoił się w 2021 r. W tym czasie znacznie wzrósł też odsetek badanych, którzy deklarują, że wolą wydawać środki raczej na nowe doświadczenia niż nowe rzeczy.
19
20
HANDEL
Oszczędność zyskuje na popularności, a dążenie do zrównoważonego rozwoju i poszukiwanie indywidualności usuwa piętno do tej pory związane z zakupami z drugiej ręki. Tym tropem podąża także wiele firm. Na popularności zyskują aplikacje do handlu używanymi rzeczami, a sieć IKEA, w strefach z przecenionymi towarami, wprowadza także możliwość zakupu używanych mebli.
6 KONSUMENCI W METARZECZYWISTOŚCI Liczba konsumentów, którzy choć raz skorzystali w grach online z AR lub VR, czyli rozszerzonej lub wirtualnej rzeczywistości to już ponad 70% ankietowanych w Europie i prawie 80% w Ameryce Północnej. Wirtualne koncerty i inne wydarzenia, które odbywają się wyłącznie online przyciągają nie tylko coraz większe rzesze widzów, ale także zainteresowanie reklamodawców. Przykładem tego trendu jest także sprzedaż produktów wyłącznie cyfrowych, w tym coraz popularniejszych w świecie sztuki i rozrywki niewymienialnych tokentów NFT (Non-Fungible Token).
7 OSZCZĘDNOŚĆ ZNOWU W CENIE
Jak wynika z raportu EI, 33% konsumentów kupuje używane przedmioty przynajmniej co kilka miesięcy.
8W POSZUKIWANIU PLANU B Zakłócenia w łańcuchu dostaw i inne zawirowania na rynkach doprowadziły do sytuacji, w której konsumenci zostali postawieni w zupełnie nowym położeniu – zdobycie zwykłych produktów i uzyskanie dostępu do pożądanych usług stało się wyzwaniem. To doświadczenie nauczyło ich poszukiwania innych sposobów kupowania produktów lub znajdowania kreatywnych rozwiązania, które pozwolą je zastąpić. Według badania Euromonitor International Voice of the Consumer, w 2021 r. 28% konsumentów próbowało kupować produkty i usługi pozyskiwane lokalnie.
HANDEL
Jednocześnie 54% właścicieli firm uważa, że bardziej spersonalizowane doświadczenia zakupowe będą wywierały silny wpływ na sprzedaż detaliczną w ciągu najbliższych pięciu lat.
10 POWRÓT DO ŻYCIA SPRZED PANDEMII
9 POKOCHAĆ SAMEGO SIEBIE
Zdaniem ekspertów EI coraz więcej konsumentów uważa, że dążenie do indywidualności i autentyczności to recepta na szczęście, a samoakceptacja i troska o samopoczucie stoją na pierwszym planie. To wpływa na styl życia wielu konsumentów i zwiększa zainteresowanie takimi tematami jak joga, medytacja czy ziołolecznictwo.
Jak wynika z raportu EI, konsumenci próbują wrócić do życia sprzed pandemii na różne sposoby – jedni oczekują jak najszybszego powrotu do „normalności”, inni są pełni obaw i wahają się przed wznowieniem wcześniejszych aktywności. Wyzwaniem dla firm będzie jednoczesne zapewnienie obu tym grupom dostępu do satysfakcjonujących produktów i usług, przy zachowaniu unikatowego doświadczenia zakupowego. Kluczowym słowem w kontekście przyszłości jest więc elastyczność.
21
22
TRENDY
Very Peri – kolor roku 2022 Od ponad 20 lat firma Pantone ogłasza kolor, który jej zdaniem będzie wiodący w nadchodzącym roku. W 2022 Instytut Pantone postawił na przyjemny odcień niebieskiego, mocno wpadający w fiolet. Oficjalna nazwa tego koloru, który ma być wyrazem pomysłowości, kreatywności i nowej energii, to Very Peri. Warto wykorzystać tę barwę do promocji wybranych odmian roślin
W
TEKST: ANDRZEJ ANTOSZCZUK, WŁAŚCICIEL SKLEPU OGRODNICZEGO SOSENKA
W poprzednich kilku latach, patrząc wstecz od 2021 roku, kolorami roku wg Pantone były: słoneczny odcień żółtego o nazwie Illuminating w duecie z szarym Ultimate Grey, błękitny Classic Blue, koralowy odcień o nazwie Living Coral i głęboki Ultra Violet. Z kolei analitycy Shutterstocka – globalnej firmy specjalizującej się w sprzedaży zdjęć, filmów i muzyki, w której bazie można znaleźć ponad 300 mln zdjęć – przewidują, że rok 2022 będzie należał również do fioletu, podobnie jak rok 2018. Taki kolor podobno daje poczucie luksusu i niewymuszonego szyku. Z jednej strony nie krzyczy, a z drugiej – intryguje i natychmiast przyciąga uwagę. Na analizach Shutterstocka opiera się też Instytut Pantone przy wyborze koloru, więc w przypadku Very Peri mamy do czynienia z kolejną wariacją na temat fioletu. „Żyjemy w czasach przemian. Gdy wychodzimy z intensywnego okresu izolacji, zmieniają się nasze poglądy i standardy. Intrygujący PANTONE 17-3938 Very Peri pomaga nam przyjąć ten zmieniony krajobraz możliwości, otwierając nas na nową wizję, kiedy życie pisze dla nas nowy scenariusz” – tak swój wybór tłumaczą eksperci z instytutu.
Nepeta Cat's Pajamas
JAK WYBIERA SIĘ KOLORU ROKU?
W ten sposób od ponad 20 lat Pantone wywiera wpływ na decyzje zakupowe w wielu branżach.
Jest to niezwykle złożony proces, wymagający dogłębnej analizy i śledzenia trendów. Aby co roku dokonać wyboru eksperci do spraw kolorów Pantone z Pantone Color Institute™ (to tu normalizuje się kolory przy pomocy liczb, nadając im odpowiednie nazwy) przeczesują świat filmów, teledysków, sztuki, mody, kulinariów, nowinek w designie, podróży i interesujących miejsc w poszukiwaniu nowych wpływów kolorystycznych.
Ubierając się w 2022 roku na fioletowo, wprowadzając odcienie fioletu do naszych mieszkań, a także do przestrzeni ogrodowej udowodnimy, że z najnowszymi trendami jesteśmy jak najbardziej na czasie.
TRENDY
Dotychczas moda na rośliny rządziła się swoimi prawami – nie tak dawno w ogrodach królowały trawy, a teraz także byliny. Na niektóre gatunki i odmiany moda przemija, a na inne nie. Generalnie odeszliśmy od obsadzania ogrodów samymi iglakami, a np. róże są ciągle modne. Trendy ogrodnicze trafiają do nas z Zachodu – czy to z wystaw, takich jak doroczna Chelsea Flower Show czy Floriade, która kreuje trendy długofalowo, bo odbywa się co 10 lat. Aktualnie olbrzymią rolę w tym zakresie odgrywają też media społecznościowe.
CZY MOŻEMY WPŁYWAĆ NA PREFERENCJE KONSUMENTÓW? Tak! Wspaniałym narzędziem do realizacji tego celu może być właśnie Pantone kolor roku. W ubiegłych latach mogliśmy zauważyć, że nie zawsze zaproponowany kolor był optymalny do wykorzystania w ogrodzie – dobrym przykładem jest szary i żółty z 2020 r. Żółty, choć bardzo popularny w przyrodzie, nie jest aż tak ekstrawagancki, żeby mógł się wyróżnić. W tym roku jest jednak inaczej. Odcień niebieskiego, mocno wpadający w fiolet to wspaniały kolor, w którym kwitnie wiele roślin ogrodow ych. Lubią go konsumenci, chętnie też wykorzystują go projektanci ogrodów. Wystarczy więc drobna sugestia, aby konsumenci zechcieli wprowadzić przynajmniej trochę tego koloru do swoich ogrodów w ramach standardowych zakupów, ale też jako dodatkowy zakup z cyklu „must have” na ten sezon. Międzynarodowa organizacja marketingowa Proven Winners, widząc zapewne szansę na jeszcze większe oddziaływanie na rynek konsumencki, co roku sugeruje, co będzie szczególnie „trendy” w nasadzeniach. Proven Winners zrzesza 16 firm na 5 kontynentach. Zajmuje się produkcją sadzonek jako materiału wyjściowego, promocją nowych odmian roślin, a także kreowaniem trendów w modzie ogrodowej. Plantpol Zaborze, jeden z założycieli europejskiej części tej organizacji, zapowiada także czynny udział w promowaniu koloru roku. Tegoroczna wiosna zapowiada się ciekawie, tak jak nowy trend kolorystyczny w ogrodzie. Pantone Veri Peri to darmowe narzędzie, z którego każdy z nas może korzystać we własnym zakresie. Warto więc promować ten kolor, który pasuje do części
Bacopa Scopia®Gulliver Blue
Aby co roku dokonać wyboru eksperci do spraw kolorów z Pantone Color Institute™ przeczesują świat filmów, teledysków, sztuki, mody, kulinariów, nowinek w designie, podróży i interesujących miejsc w poszukiwaniu nowych wpływów kolorystycznych. W ten sposób od ponad 20 lat Pantone wywiera wpływ na decyzje zakupowe w wielu branżach
sprzedawanych roślin już od początku wiosny, jako zdecydowany kontrast dla zimy. Zaczynając od marca mamy już bratki i rośliny cebulowe, którym niestraszne są wiosenne przymrozki, a nawet śnieg. Później sezon nabiera rozpędu i zaczynają zakwitać rododendrony, dalej cała gama kwiatów balkonowych i rabatowych, wczesne byliny, rośliny okrywowe, krzewy ozdobne, clematisy. Następnie – letnie byliny, późno kwitnące odmiany powojników i jesienne byliny. Naprawdę jest w czym wybierać, a do tego nic nie stoi na przeszkodzie, aby reklamować drzewka i krzewy dające pyszne owoce w modnym trendzie kolorystycznym.
23
24
TRENDY
Clematis wielkokwiatowy 'Generał Sikorski' Jedna z najpopularniejszych na świecie polskich odmian o średnim wzroście (3 m) i bardzo atrakcyjnych, dużych, niebieskich, aksamitnych kwiatach. Roślina pięknie prezentuje się zarówno w ogrodzie przy pergoli, kracie, płocie czy altanie, jak i w donicach na balkonie czy tarasie. Jest mrozoodporna oraz mało wymagająca. Lubi zarówno miejsca nasłonecznione, ciepłe, jak i półcień oraz osłonięte od silnych i zimnych wiatrów. Gleba powinna być żyzna, próchnicza, przepuszczalna i wilgotna, pH 6,0-7,0. www.clematisy.pl
Clematis okrywowy 'Arabella' Piękne pnącze o wielkiej ilości przebarwiających się niebieskich kwiatów z białymi pręcikami. Ma pędy wzniesione nieczepiające się muru (podobnie jak róże pnące). Osiąga do 2 m wysokości. www.clematisy.pl
Clematis wielkokwiatowy 'Daniel Deronda' Bardzo ciekawa, dorastająca do 2,5 m odmiana o wielkich, półpełnych, niebiesko-granatowych kwiatach wiosną, a pojedynczych późnym latem. Roślina pięknie prezentuje się zarówno w ogrodzie przy altanach, pergolach, drabinkach i płotach, jak i w donicach na balkonie czy tarasie. Jest mrozoodporna oraz mało wymagająca. Najlepiej rośnie i kwitnie w miejscach mocno oświetlonych, nasłonecznionych, ciepłych. Lubi miejsca zaciszne, osłonięte od zimnych i silnych wiatrów. Gleba powinna być żyzna, próchnicza, przepuszczalna, wilgotna, pH 6,0-7,0. www.clematisy.pl
TRENDY
Clematis wielokwiatowy 'Dzieci Warszawy' Bardzo atrakcyjna i ciekawa polska odmiana, mało wymagająca i odporna, o przepięknych dużych, pofalowanych fioletowych kwiatach, które mają średnicę ok. 16 cm. Jesienią z ciemną, purpurową pręgą. Kwitnie dwa razy w roku. Roślina dorasta do 2,5 m. Idealnie nadaje się do ogrodu na pergole, tarasy, płoty. Nie toleruje gleby ciężkiej, glinianej lub zbyt lekkiej. Lubi miejsca nasłonecznione i osłonięte od wiatru. Gleba powinna być żyzna, próchnicza, przepuszczająca i wilgotna, pH 6,0-7,0. www.clematisy.pl
Clematis wielkokwiatowy 'Vyvyan Pennell’ Wspaniała, silna, zdrowa i umiarkowanie rosnąca (2-3 m) odmiana o kwiatach dużych, pełnych, ciemnoniebieskich latem, a jasnoniebieskich, pojedynczych jesienią. Idealna do uprawy w polskich warunkach klimatycznych. Kwitnie dwa razy w roku. Najlepiej prezentuje się przy kratach, altanach oraz pergolach. Clematis dobrze znosi niskie temperatury. Lubi stanowiska słoneczne, ciepłe osłonięte od wiatru. Nie lubi gleby ciężkiej, glinianej oraz zbyt lekkiej. Gleba powinna być żyzna, próchnicza, przepuszczalna i wilgotna, pH 6,0-7,0. www.clematisy.pl
Clematis wielkokwiatowy 'Kacper' Wspaniała i szalenie efektowna polska odmiana, mrozoodporna i mało wymagająca, dość intensywnie rosnąca (2-3 m) o wyjątkowo dużych, fioletowych kwiatach z fioletowymi pręcikami. Kwitnie obficie, dwa razy w roku. www.clematisy.pl
25
RAPORT SPECJALNY: Nawozy i środki ochrony roślin
RAPORT
Duże wzrosty na rynku nawozów – sprzedaży i cen W 2021 r., według danych Grupy PSB, cała kategoria produktów do uprawy i pielęgnacji roślin urosła o prawie 19%. Najwyższe wzrosty dotyczyły kategorii nawozów, w której wzrost wyniósł ponad 24%. Jakie inne trendy można zauważyć na tym rynku?
W
TEKST: MICHAŁ GRADOWSKI
W sklepach Mrówka należących do Grupy PSB dynamika sprzedaży 12 miesięcy 2021 r. w porównaniu do analogicznego okresu 2020 r. była najkorzystniejsza w przypadku nawozów. Wspomniane 24,2% wzrostu wygląda okazale na tle choćby środków ochrony roślin (wzrost o 3,8%) czy środków owadobójczych (wzrost o 9,6 %). Sytuacja na rynku nawozowym i perspektywy sprzedaży w tym roku nie wyglądają jednak tak kolorowo przede wszystkim ze względu na drastyczny wzrost cen surowców wykorzystywanych do ich produkcji. Wzrosty cen na przestrzeni minionego roku, według szacunków firmy Fosfan, wyniosły ok. 130-200 % w porównaniu z rokiem poprzednim. Mowa tutaj o cenach za mocznik, fosforan amonu (DAP), sole potasowe (chlorek potasu, siarczan potasu) czy siarczan amonu. W produkcji nawozów – nie tylko azotowych, ale także kompleksowych typu NPK i PK – wykorzystywany jest także gaz ziemny, a wzrosty cen tego surowca są jednym z głównych tematów ostatnich miesięcy. Na finalną cenę nawozów wpływają także wyjątkowo wysokie ceny frachtów, bo wiele surowców do ich produkcji transportowanych jest właśnie drogą morską. Jakie jeszcze zmiany warto odnotować na rynku nawozów? Kilka ostatnich sezonów było czasem coraz większej specjalizacji. W ofertach firm pojawia się coraz więcej produktów dedykowanych do konkretnej grupy roślin, które ułatwiają podjęcie decyzji zakupowej i „odciążają” sprzedawców.
27
28
RAPORT
Poza tym od kilku już lat właściciele sklepów i centrów ogrodniczych wśród dominujących trendów handlowych wymieniają wzrost zainteresowania produktami eko i bio, takimi jak nawozy naturalne, podłoża bio czy środki ochrony roślin oparte
Udział w rynku nawozów ekologicznych systematycznie rośnie Piotr Olech, krajowy kierownik sprzedaży w firmie Poltops Rok 2021 był dla nas udany. Z sezonu na sezon powiększa się grono klientów, którzy nam zaufali. Wzrosty zanotowaliśmy zarówno w kategorii nawozowej oraz włóknin ekologicznych, ale to w przypadku włóknin był on najwyższy. Popyt rośnie nie tylko na nawozy ekologiczne, ale na całą kategorię eko, bio. Takie produkty najczęściej są kupowane przez e-sklepy, ale myślę, że w każdym tradycyjnym sklepie czy centrum ogrodniczym znajdziemy już dział nawozów i innych produktów ekologicznych. Ogólnie, na rynku hobby, w sprzedaży nawozów 20-30% to udział nawozów ekologicznych.
R
Jak wszystkie firmy w branży borykamy się ze wzrostem praktycznie wszystkich kosztów. Pomimo tego od sezonu 2020 nie zmienialiśmy cen, a dotychczasowa oferta jest ważna do końca lutego 2022 r. Po tym okresie pewnie nastąpi korekta cennika. Jeśli chodzi o nasze prognozy na nowy rok: oby pogoda dopisała, a sezon będzie udany. Wszystkim tego życzę.
na substancjach pochodzenia naturalnego. Jakie jeszcze produkty cieszą się największą popularnością? – Zdecydowanie oborniki oraz nawozy do traw. Rośnie również popularność nawozów dedykowanych do poszczególnych roślin – mówi Marcin Starościak, główny koordynator ds. handlowych sieci sprzedaży detalicznej PSB Mrówka. – Konsumenci zwracają największą uwagę przede wszystkim na skład NPK, zdecydowanie rośnie też ich świadomość co do korzyści wynikających ze stosowania nawozów organicznych – dodaje.
RAPORT
Walka z ćmą bukszpanową wiodącym tematem 2021 r. Joanna Zapęcka, Product Manager w firmie SBM Life Science
W
W n a s z e j b r a n ż y, w k tórej w a r u n k i dyktuje pogoda, łatwo przewidzieć, jakie produkty będą najpopularniejsze, ale po sezonie (śmiech). Na przykład w przypadku produktów owadobójczych długa wiosna sprzyja sprzedaży, krótka, z szybko nadchodzącym latem – wręcz przeciwnie. Dlatego najbardziej stabilna na rynku wydaje się kategoria produktów grzybobójczych, gdyż niektóre choroby grzybowe rozwijają się przy suchym, gorącym powietrzu, a inne przy dużej wilgotności. W minionym sezonie można było zaobserwować także wzrost zainteresowania produktami na ślimaki i na mrówki, ale wiodącym „tematem” była walka z ćmą bukszpanową. Wygląda na to, że w kolejnych sezonach możemy obserwować odwrót od pięknej rośliny, jaką jest bukszpan. Szkody wyrządzone przez żarłoczne gąsienice w wielu przypadkach były nieodwracalne, a tam, gdzie udało się utrzymać rośliny przy życiu, ich regeneracja będzie pracochłonna i długoterminowa. Niektóre sklepy już zauważyły tę tendencję – jedno z dużych centrów ogrodniczych w Warszawie w ogóle zrezygnowało ze sprzedaży sadzonek bukszpanu.
Kilka ostatnich sezonów było czasem coraz większej specjalizacji. W ofertach firm pojawia się coraz więcej produktów dedykowanych do konkretnej grupy roślin, które ułatwiają podjęcie decyzji zakupowej
W przypadku tej kategorii produktów w ofercie nie może zabraknąć marek, których nazwy – ze względu na długoletnią tradycję – są używane zamiennie ze słowem „nawóz” (np. Florovit czy Azofoska), a także takich o dobrym stosunku jakości do ceny. Klienci coraz częściej poszukują na półkach produktów ready to use, a właściciele centrów ogrodniczych – atrakcyjnych wizualnie produktów do sprzedaży przy kasie. Nie można też zapominać o dużych opakowaniach. – Choć posiadacze nowych działek na przedmieściach najczęściej dysponują niewielkim ogrodem, to ciągle nie brakuje działek o powierzchni ponad 0,5 ha, których właściciele potrzebują np. nawozów do trawników w dużych opakowaniach – mówi Maciej Janku, właściciel Centrum Ogrodniczego Ogród Zawady 19 w Poznaniu. Coraz częściej konsument, zanim zdecyduje o zakupie danego nawozu, szuka o nim informacji w Internecie, porównuje ze sobą produkty różnych producentów. Jeśli nie sfinalizuje zakupu w sieci, do sklepu stacjonarnego przychodzi z już podjętą decyzją. Na rynku występują jednak duże różnice pomiędzy małymi sklepami, działającymi w mniejszych ośrodkach (dobór asortymentu oparty przede wszystkim na cenie), a dużymi centrami ogrodniczymi mogącymi zaoferować efektowną ekspozycję i przyciągającymi konsumentów z zasobniejszym portfelem.
29
30
RAPORT
Nowości od firmy Dawid Kosakiewicz, dyrektor marketingu w firmie Agrecol
C
Czym te nowe produkty wyróżniają się na rynku?
POKRZYWA Naturalny stymulator wzrostu roślin przygotowany z pokrzywy. Wzmacnia rośliny i ogranicza występowanie chorób. Pozytywnie wpływa na wielkość i jakość plonu. Pojemność: 50 ml aplikator, 500 ml RTU, 1 l do rozcieńczania. www.agrecol.pl
Naturalne stymulatory wzrostu, podobnie jak nasz nowy produkt ograniczający skutki żerowania przez ćmę bukszpanową, produkowane są wyłącznie z surowców pochodzenia naturalnego. Środki te posiadają pełnowartościowy skład, przez co stanowią bezpieczne źródło pożywienia dla roślin ozdobnych i jadalnych, a także wspomagają życie mikrobiologiczne gleby.
ĆMA-LIMIT Preparat ograniczający skutki żerowania przez ćmę bukszpanową. Zawiera specjalnie dobrane szczepy pożytecznych mikroorganizmów. Redukuje szkody powodowane przez ćmę bukszpanową oraz ogranicza skutki żerowania również przez inne gąsienice. Przeznaczony do wykonywania oprysków. Pojemność: 10 g. www.agrecol.pl
Do jakiej grupy konsumentów są kierowane? Naturalne, ekologiczne produkty przeznaczone są dla wszystkich ludzi, bez względu na wiek, płeć czy stosowane do tej pory rozwiązania ogrodnicze. Są odpowiednie dla każdego i każdy powinien przekonać się o ich dobroczynnym działaniu.
DROŻDŻE Naturalny stymulator wzrostu roślin przygotowany z drożdży. Pozytywnie wpływa na wielkość i jakość plonu. Wzmacnia rośliny i ogranicza występowanie chorób. Pojemność: 1 l. www.agrecol.pl
W odpowiedzi na jakie oczekiwania klientów wprowadzono je do oferty? Świadomość konsumentów rośnie, przybywa osób zainteresowanych produktami wysokiej jakości, a jednocześnie pochodzenia naturalnego. Ekologiczne ogrodnictwo to sposób na uprawę roślin w zgodzie z naturą. Bycie eko jest w modzie i zdaje się, że nie jest to chwilowy trend, a rzeczywisty powrót do korzeni. Konsumenci coraz bardziej zdają sobie sprawę, że takie podejście uczy mądrego gospodarowania zasobami i zrozumienia dla otaczającego nas świata.
KONOPIE Naturalny stymulator wzrostu roślin przygotowany z konopi. Pozytywnie wpływa na wielkość i jakość plonu. Wzmacnia rośliny i ogranicza występowanie chorób. Pojemność: 1 l. www.agrecol.pl
RAPORT
– nowe produkty na nowy sezon Sabina Jasiukiewicz,
V
menedżer ds. marketingu w firmie BROS
Vitrol GB Środek ochrony roślin na bazie nowej substancji aktywnej niskiego ryzyka – pirofosforanu żelaza. Zwalcza ślimaki nagie i oskorupione. Szkodniki giną w kryjówkach, nie pozostawiając śladów swojej obecności. Ulega rozkładowi na związki naturalnie występujące w glebie. Skutecznie wabi ślimaki, dzięki specjalnie dobranej przynęcie. Może być stosowany w obecności psów i kotów. Dostępny w 4 pojemnościach: 250 g, 1 kg, 5 kg, 25 kg. www.bros.pl
Sabina Halik,
N
Vitrol GB to jedyny preparat na rynku stworzony na bazie nowej substancji czynnej niskiego ryzyka – pirofosforanu żelaza, który został wpisany na unijną listę tego typu związków, dzięki długotrwałym staraniom firmy BROS. Spożycie preparatu powoduje redukcję wytwarzania śluzu u ślimaków oraz natychmiastowe zahamowanie żerowania – w efekcie nie widać przykrych dla oka śladów eliminacji tych szkodników, takich jak pozostałości śluzu czy martwe osobniki. Co bardzo istotne, preparat może być stosowany w obecności zwierząt, dlatego jest szczególnie polecany dla posiadaczy wychodzących na zewnątrz psów i kotów.
specjalista ds. marketingu w firmie BROS Nawóz do wysiewu trawy DOBRY START to nie tylko zestaw niezbędnych składników odżywczych dla przyszłego trawnika, który sprawi, że trawa już od samego początku będzie gęstsza, piękniejsza i będzie w stanie szybciej nabrać oczekiwanych cech pięknej, żywozielonej murawy. DOBRY START to także ogromne ułatwienie dla tych, którzy dopiero zaczynają swoją przygodę z trawnikiem. Można powiedzieć, że ten nawóz dopełnia nasz bestseller „Piękny Trawnik” – zestaw 4 nawozów na każdą porę roku. Teraz każdy, nawet bez najmniejszego doświadczenia, będzie mógł przejść bez stresu przez cały proces zakładania trawnika przed swoim domem.
Nawóz do wysiewu trawy Dobry Start Granulowany nawóz mineralny do trawnika. Doskonale przygotowuje podłoże pod wysiew nasion traw. Dostarcza młodej trawie odpowiednią, startową dawkę substancji odżywczych. Zwiększa zdolność kiełkowania nasion. Stwarza optymalne warunki do wzrostu młodej trawy. Wydajny: 1 kg wystarczy na zasilenie 50 m kw. www.bros.pl
31
32
RAPORT
Vitrol GB – nowy hit w ofercie BROS? Produkt na ślimaki VITROL GB, bazujący na pirofosforanie żelaza, nowej substancji czynnej niskiego ryzyka oraz nawóz do trawnika Biopon „Dobry start” – m.in. te dwie nowości mają w tym roku dołączyć do grupy ogrodniczych bestsellerów. O planach na nowy sezon opowiedziała nam Sabina Jasiukiewicz, menedżer ds. marketingu w firmie BROS
J
ROZMAWIA: MICHAŁ GRADOWSKI
rynku – wyniki handlowe były bardzo dobre.
Jakie są Państwa prognozy dotyczące nadchodzącego sezonu? Które trendy obserwowane w minionych latach będą miały największy wpływ na sprzedaż w 2022 roku?
Które z hitów sprzedażowych z 2021 roku mogą powtórzyć ten sukces także w tym roku?
Do kolejnego sezonu podchodzimy optymistycznie. Ostatnie dwa lata były wyjątkowo dobre pod względem sprzedaży praktycznie wszystkich produktów przeznaczonych do ogrodu. Zapewne do dużych wzrostów przyczyniła się pandemia koronawirusa, przez którą więcej czasu spędzaliśmy w domow ym zaciszu, zdecydowanie bardziej dbaliśmy o bezpieczeństwo i piękny wygląd otoczenia domu. Drugim istotnym trendem wpływającym na wyniki handlowe w naszej branży jest z kolei idea grow your own, która prawdopodobnie jeszcze przez wiele kolejnych lat będzie pozytywnie oddziaływać na sprzedaż nasion, nawozów i narzędzi. Niemniej jednak mamy świadomość pewnych zjawisk gospodarczych, które mogą negaty wnie wpłynąć na nasze prognozy – mam tu na myśli szalejącą inf lację oraz wzrost cen surowców, w szczególności na rynku nawozowym. Na ten moment trudno przewidzieć w jak dużym stopniu te zjawiska wpłyną na obroty, bo branża ogrodnicza jest specyficzna i potrafi zaskoczyć – doskonałym przykładem jest tutaj rok 2020, w którym – pomimo epidemii i dużej niepewności na
Jako producent środków biobójczych oraz nawozów z ugruntowaną pozycją na rynku mamy w swoim asortymencie wiele pozycji, które są hitami sprzedażowymi niezmiennie od wielu lat. W 2021 do grona tych produktów mogliśmy zaliczyć m.in. proszek na mrówki, gaśnicę na osy i szerszenie czy granulat na myszy i szczury, nawozy granulowane do hortensji i trawnika oraz nawozy płynne do pelargonii i roślin kwitnących. W 2022 roku spodziewamy się, że do tej grupy dołączy długo przez nas wyczekiwany nowy produkt na ślimaki VITROL GB, który jest środkiem ochrony roślin bazującym na nowej substancji czynnej niskiego ryzyka – pirofosforanie żelaza.
REKLAMA
▶
Czym ten produkt wyróżnia się na rynku? Vitrol GB to nowy moluskocyd naszej produkcji, który może być używany w obecności zwierząt domowych. Przy jego stosowaniu nie mamy do czynienia z widokiem martwych ślimaków i śladami śluzu, ponieważ po jego spożyciu szkodniki chowają się w glebie i tam giną. W dodatku substancja aktywna tego preparatu rozkłada się w podłożu na związki naturalnie w nim występujące, tj. jony fosforanowe i jony żelaza. Jesteśmy z tego produktu bardzo dumni i pokładamy w nim olbrzymie nadzieje na świetną sprzedaż. Na jakie inne nowości w ofercie BROS warto zwrócić uwagę? Inną ciekawą nowością w naszym portfolio jest nawóz do trawnika marki Biopon, którego nazwa „Dobry start” mówi sama za siebie. Jest to preparat przeznaczony do przygotowania gleby pod wysiew trawy. Optymalnie dobrany skład nawozu sprawia, że jej nasiona szybciej wschodzą, a młoda trawa ma zapewnione optymalne warunki do wzrostu i silnego ukorzenienia się. Jakie działania będą najważniejsze w marketingowym planie firmy na 2022 r.? Jak zwykle planujemy intensywną obecność w mediach, takich jak telewizja, prasa czy Internet. W roku 2022 chcemy skupić się bardziej na szerokim promowaniu preparatów biobójczych pochodzenia roślinnego z linii BROS Zielona Moc oraz produktów organicznych i organiczno-mineralnych dla roślin, sprzedawanych pod marką BIOPON NATUR AL. Sporo czasu i marketingowej uwagi poświęcimy również nowej linii produktów, o której będziemy mogli poinformować Państwa już wkrótce. Możemy jednak zdradzić, że będzie się ona doskonale wpisywać w popularny ostatnio trend związany z naturalnymi metodami dbania o dom i jego otoczenie.
34
RAPORT
Koniec efektywnego zwalczania gryzoni? O minionym sezonie, drastycznym wzroście kosztów i projekcie Komisji Europejskiej, który – jeśli wejdzie w życie – doprowadzi do zniknięcia z półek wszystkich rodentycydów opowiedział nam Piotr Skotnicki, współwłaściciel firmy Asplant
ROZMAWIA: MICHAŁ GRADOWSKI
2020 był rekordowy dla firmy Asplant. Czy wyniki handlowe w 2021 roku były równie dobre? Jakie produkty cieszyły się największym zainteresowaniem klientów?
Rok 2021 był dla nas równie udany jak 2020. Jak co roku spodziewaliśmy się wzrostów, ale pogoda wyjątkowo nam nie sprzyjała – wiosna przyszła z 1,5-miesięcznym
RAPORT
opóźnieniem, komarów było niewiele. Wyniki na poziomie doskonałego roku 2020 należy więc uznać za sukces. Jak zwykle rozkład sprzedaży naszego asortymentu był mniej więcej podobny do wcześniejszych lat. Naszym f lagowym produktem jest Aspermet, który co roku sprzedaje się najlepiej i to też się nie zmieniło. Przy lepszej pogodzie w tym roku możemy się więc spodziewać wzrostów? Bardzo chciałbym, żeby tak było, ale nie jestem aż takim optymistą. Drożyzna, inflacja, Nowy Ład – wszystko to, co w znaczący sposób wpływa na zasobność naszych portfeli przekłada się na popyt na produkty ogrodnicze. Konsument coraz częściej będzie musiał wybierać, z których produktów zrezygnować, a nasz asortyment nie należy do produktów pierwszej potrzeby. Bardzo trudno cokolwiek prognozować. Krótki komentarz do Nowego Ładu? Kulturalni ludzie, w kulturalnym języku, nie są w stanie rozmawiać o Nowym Ładzie. Jakie zmiany na rynku mają największy wpływ na kategorię produktów biobójczych? Najważniejsza zmiana, która jeszcze się nie dokonała, ale której wprowadzenie w życie poniosłoby za sobą przerażające skutki, to plan Komisji Europejskiej zakazania stosowania antykoagulantów w produkcji rodentycydów. To element Europejskiego Zielonego Ładu, polityki zeroemisyjności i ograniczania stosowania substancji szkodliwych dla środowiska. Cel jest szczytny i trudno z nim dyskutować, ale kierunki niektórych planowanych zmian są zupełnie nieprzemyślane. Produkty oparte na antykoagulantach, a głównie na trzech substancjach o nazwie difenakum, bromadiolon i brodifakum, stanowią obecnie niemal 100% rynku rodentycydów – a przynajmniej ja nie znam żadnego skutecznego produktu zwalczającego gryzonie powstałego na bazie innej substancji czynnej.
Nasze ceny wzrosły średnio o ok. 8-10%. Naszym zdaniem to maksymalna podwyżka jaką „przyjmie” rynek, a minimum tego, na co możemy sobie pozwolić. Gdybyśmy zdecydowali się zwiększyć ceny proporcjonalnie do rosnących kosztów, podwyżka musiałaby być znacznie większa
Gdyby te nowe przepisy weszły w życie, z dnia na dzień stracilibyśmy możliwość zwalczania gryzoni. Co istotne, zmiany te mają dotyczyć nie tylko rynku hobby, ale także rynku profesjonalnego. Przypomnę tylko, że już w 2018 r. UE zmniejszyła na rynku hobby maksymalne dozwolone stężenie substancji czynnej w rodentycydach z 0,005 do 0,003%. Tamta zmiana miała koszmarne skutki – po jej wprowadzeniu śmiertelność szczura po kontakcie z trutką zmalała do 60%, co oznacza, że przy pozostałych 40% trutka zadziałała jak szczepionka – ale całkowity zakaz stosowania antykoagulantów to już katastrofa. Właśnie kończą się konsultacje społeczne w tej sprawie, ale wśród przedstawicieli rynku nie widzę mobilizacji, pospolitego ruszenia, które mogłoby zatrzymać te zmiany. My próbujemy w y wierać wpły w na unijnych urzędników w ramach założonej przez nas organizacji European Association for Active Substances, do współpracy z którą wszystkich zapraszamy. Taki lobbbing jest naprawdę skutecznym narzędziem, dzięki naszej pracy udało się m.in. wprowadzić kilkanaście poprawek do raportu komisji PEST Europarlamentu. W ramach ciekawostki wspomnę tylko, że – jeszcze zanim rozpoczęła się dyskusja nad zakazem stosowania antykoagulantów – spotkaliśmy się w Brukseli z urzędnikiem Komisji Europejskiej
35
36
RAPORT
wysokiej rangi. W spotkaniu uczestniczył także asystent tego urzędnika, pewien młody Francuz, który tłumaczył nam, że są przecież inne, niechemiczne sposoby zwalczania szczurów, np. żywołapki. To pokazuje sposób myślenia podzielany przez wielu urzędników. Tymczasem żywołapki rzeczywiście można kupić w sklepach. Tak, są one dobre dla mnie czy dla Pana, jeśli chcemy złapać jednego szczura i później wypuścić go do lasu. Tylko co zrobić np. z 20-milionową populacją szczurów w Paryżu? Jak je wszystkie złapać i gdzie wypuścić? Na to pytanie urzędnicy nie mają już dobrej odpowiedzi. Oczywiście w skali jednej piwnicy lepiej szczura odłowić niż otruć, ale w skali miasta czy świata to zupełnie utopijne założenie. Żeby było jasne: rozumiem i wspieram wszystkie działania zmierzające do ochrony zwierząt, ale – jeśli mam wybierać, my albo szczury – to stawiam na ludzi. Czy, jeśli ten przepis wejdzie w życie, nie będzie żadnej alternatywy – środków chemicznych opartych na substancjach czynnych innych niż antykoagulanty? Na liście substancji czynnych, które można wykorzystywać do produkcji rodentycydów, znajduje się obecnie kilkanaście substancji aktywnych. Na trzech z nich, o których wspomniałem wcześniej, oparta jest zdecydowana większość rodentycydów. Wśród pozostałych substancji znajdziemy np. dwutlenek węgla czy sproszkowaną kolbę kukurydzy. Niestety nie znam żadnego preparatu na bazie tych substancji, który zwalczałby gryzonie. Nie będzie alternatywy. Przy podsumowaniu 2020 r. mówił Pan, że zmniejszenie eksportu w kierunkach wschodnich udało się zrekompensować na rynku krajowym. Jak było w 2021 r.? W minionym roku było dokładnie odwrotnie – mniejsze obroty na rynku krajowym, spowodowane głównie niesprzyjającą pogodą, zrekompensował nam eksport,
dzięki czemu zakończyliśmy rok z podobnym wynikiem.
Już w 2018 r. UE zmniejszyła na rynku hobby maksymalne dozwolone stężenie substancji czynnej w rodentycydach z 0,005 do 0,003%. Tamta zmiana miała koszmarne skutki – po jej wprowadzeniu śmiertelność szczura po kontakcie z trutką zmalała do 60%, co oznacza, że przy pozostałych 40% trutka zadziałała jak szczepionka – ale całkowity zakaz stosowania antykoagulantów to już katastrofa
Na jakim poziomie kształtowały się wzrosty cen w przypadku asortymentu Asplant przed nowym sezonem? Ceny jakich komponentów mają największy wpływ na te podwyżki? Nasz cennik przetrwał w niezmienionym kształcie od 2016 aż do końca 2021 roku. Niestety w tym roku nie udało się już obronić tych cen, bo wszystkie koszty – surowców, opakowań, papieru, energii czy transportu – radykalnie poszły w górę. Nasze ceny wzrosły średnio o ok. 8-10%. Naszym zdaniem to maksymalna podwyżka jaką „przyjmie” rynek, a minimum tego, na co możemy sobie pozwolić. Gdybyśmy zdecydowali się zwiększyć ceny proporcjonalnie do rosnących kosztów, podwyżka musiałaby być znacznie większa. Jakich zmian w działaniach firmy możemy się spodziewać w tym roku? Pracujemy nad zupełnie nowym pomysłem – gamą produktów skierowaną do sieciowych sklepów spożywczych. To osobna marka o nazwie „Coś na…”, przy promocji której po raz pierwszy na taką skalę zastosowaliśmy marketing internetowy. Powstała osobna strona internetowa www.cosna.pl, uruchomiliśmy też szereg działań w mediach społecznościowych. W 2021 r. przetestowaliśmy sprzedaż tej marki w kilkudziesięciu sklepach sieci Stokrotka, a w tym roku zamierzamy poszerzyć skalę tych działań.
PREZENTACJA
BESTSELLERY BRANŻY OGRODNICZEJ NAWOZY FRUCTUS Nawóz naturalny obornik 20 l Fructus Obornik bydlęcy granulowany to wysokiej jakości nawóz naturalny pozyskiwany z tradycyjnej ściółkowej hodowli zwierząt. Dzięki odpowiedniej technologii produkcji pozbawiony jest nasion chwastów, chorobotwórczych patogenów oraz niepożądanych grzybów i bakterii. Przeznaczony jest do nawożenia wszystkich roślin ogrodowych, a w szczególności warzyw, truskawek, malin, winogron, krzewów i drzew owocowych, trawników oraz roślin kwiatowych. Zawiera kompletny zestaw pierwiastków niezbędnych do prawidłowego wzrostu i rozwoju roślin, co pozytywnie wpływa na ich jakość i wielkość plonów. Nie powoduje ryzyka przenawożenia. www.fructus.pl
ORCHID STRONG – ODŻYWKA DO STORCZYKÓW Przeznaczona do odżywiania storczyków. Wzmacnia rośliny i przedłuża kwitnienie. Zapewnia odżywienie przez 4 tygodnie. Wygodny w użyciu aplikator. www.agrecol.pl
BIOPON Piękny trawnik – krok 2 Nawóz wchodzący w skład rocznego 4-etapowego programu odżywczo-regeneracyjnego do trawników. Nawóz wiosenny odpowiada za intensywny rozwój i gęste zadarnienie trawnika. Zawiera dużą ilość azotu, dzięki czemu trawa zaczyna szybko rosnąć oraz nabiera soczyście zielonego koloru i sprężystości. Intensywny wzrost trawy zapewnia murawie piękny i zdrowy wygląd, a dodatkowo ogranicza rozrastanie się chwastów oraz podnosi odporność trawnika na deptanie. Najlepsze efekty przynosi zastosowanie po kolei wszystkich 4 nawozów, których skład jest optymalnie dobrany do
BIOPON Obornik granulowany koński
potrzeb trawnika w poszczególnych porach roku. www.bros.pl
NAWÓZ DO HORTENSJI Nawóz do zasilania hortensji oraz innych roślin z rodziny hortensjowatych. Wysoka zawartość potasu wpływa na poprawę kondycji roślin. Nawóz intensyfikuje zawiązywanie licznych i mocnych pąków kwiatowych. Wydajność: 1,2 kg na 50 m2. www.agrecol.pl
Pełnowartościowy, naturalny nawóz produkowany z czystego obornika końskiego, przeznaczony do nawożenia warzyw, drzew i krzewów owocowych oraz roślin ozdobnych. Polecany w szczególności do zasilania gleby ciężkiej, mokrej i gliniastej. Ma postać trwałego granulatu, dzięki czemu uwalnianie składników pokarmowych i substancji humusowych jest stopniowe i rozłożone w czasie. Wytwarza dużo ciepła, dlatego idealnie nadaje się do nawożenia przy wysiewaniu nasion na rozsady w szklarniach. inspektach i tunelach. Zawiera dużą ilość substancji organicznych i jest bardzo chętnie zasiedlany przez mikroorganizmy, dzięki którym powstaje próchnica polepszająca żyzność i urodzajność podłoża. Poddany procesom fermentacji
i suszenia, które niszczą patogeny, w tym bakterie i wirusy oraz nasiona chwastów. www.bros.pl
37
38
PREZENTACJA
FRUCTUS Trawnik Premium
PLANTA Nawóz mineralny pod warzywa 1 kg Nawóz wpływa korzystnie na wielkość i jakość plonu oraz na jego walory smakowe. Odpowiednio dobrany skład powoduje optymalny wzrost
Wieloskładnikowy, skoncentrowany nawóz wyróżniający się wysoką skutecznością działania, dzięki której można szybko uzyskać dywanowy efekt. Nawóz charakteryzuje się wysokim stopniem wykorzystania
azotu dzięki nowej formule pozwalającej sukcesywnie dostarczać roślinom ten składnik pokarmowy (dwie formy azotu: szybciej i wolniej działająca). www.fructus.pl
roślin, a systematyczne stosowanie zapewnia roślinom odpowiednie warunki rozwoju. Nawóz WE. www.planta.pl
PLANTA VIT Uniwersalny 1 kg Nawóz przeznaczony do zasilania wszystkich rodzajów roślin w uprawach doniczkowych, balkonowych oraz ogrodowych. Powoduje optymalny wzrost roślin, gwarantuje wyższe plony warzyw. Zapewnia intensywną zieleń liści roślin ozdobnych oraz wydatnie przedłuża okres kwitnienia. Dzięki optymalnym proporcjom makroelementów oraz zawartości mikroelementów zwiększa zdrowotność roślin. Roztwór nawozowy NPK 6,0-3,0-6,0 z mikroskładnikami pokarmowymi. Nawóz WE. www.planta.pl
Nawóz Garden Home z guano do iglaków Charakteryzuje się unikatowym składem odpowiednio dobranych składników odżywczych z dużą ilością substancji organicznej. Zapewnia duże przyrosty krzewów iglastych. Przeciwdziała brunatnieniu igieł. Wzbogaca, odżywia oraz poprawia wigor roślin. Ułatwia rozwój naturalnej mikoryzy. Zwiększa naturalną odporność na szkodniki i choroby. www.gardenhome24.pl
Nawóz Garden Home z guano do warzyw Zrównoważona formuła składników odżywczych oraz duża ilość substancji organicznej sprzyja równomiernemu wzrostowi warzyw, gwarantując obfite plony. Wzbogaca, odżywia i utrzymuje żyzność gleby. Idealny do pomidorów, ogórków, buraków, kapusty, marchewki. Zwiększa odporność naturalną na szkodniki i choroby. www.gardenhome24.pl
PREZENTACJA
ŚRODKI OCHRONY ROŚLIN
MOSPILAN 20 SP Zwalcza mszyce, miseczniki, mączliki szklarniowe i inne szkodniki. Środek przeznaczony do stosowania przez użytkowników nieprofesjonalnych. www.agrecol.pl
HUNTER Afik atomizer chroni róże i rośliny ozdobne Gotowy do użycia preparat do kontroli mszyc, przędziorków, miseczników, tarczników w amatorskich uprawach roślin ozdobnych i innych (warzywnych i sadowniczych). Działa w sposób mechaniczny przez utworzenie kleju wokół szkodników, na powierzchni opryskanych roślin. Zawiera naturalne polisacharydy. www.planta.pl
HUNTER Afik na mszyce i przędziorki 250 ml Gotowy do użycia preparat do kontroli mszyc, przędziorków, miseczników, tarczników w amatorskich uprawach roślin ozdobnych. Działa w sposób mechaniczny przez utworzenie kleju wokół szkodników, na powierzchni opryskanych roślin. Preparat o skuteczności potwierdzonej badaniami. Zawiera naturalne polisacharydy. Nie wymaga okresu karencji. www.planta.pl
BROS KENDO 50 EW Środek grzybobójczy do stosowania zachowawczego i interwencyjnego w ochronie jabłoni, gruszy i winorośli przed mączniakiem prawdziwym. Aplikowany przy użyciu ręcznych opryskiwaczy. www.bros.pl
39
40
PREZENTACJA
REPELENTY I PREPARATY BIOBÓJCZE
MRÓWKOTOX Preparat na mrówki – produkt do zwalczania mrówek w postaci bezzapachowego mikrogranulatu. Wykazuje szeroki zakres stosowania: rozsypywanie, opryskiwanie i polewanie. Efekt bójczy osiągany jest po 10 min od zastosowania produktu i utrzymuje się do 90 dni po aplikacji. Do stosowania na powierzchni: betonu, ceramiki, gruntu i drewna. www.agrecol.pl
BROS Zielona Moc Spray na krety i nornice Preparat powstały na bazie naturalnych składników przeznaczony do odstraszania kretów i nornic na terenach lotnisk, obiektów sportowych, ziemnych konstrukcji hydrotechnicznych. Przygotowany do bezpośredniego użycia spray szczelnie wypełnia system tuneli i osadza się na ich ścianach, dzięki czemu działa w sposób ciągły przez co najmniej 2 tygodnie. Produkt jest wyjątkowo wygodny w użyciu – po jednym wciśnięciu dyszy uwalniana jest cała zawartość opakowania. Środek uzyskuje pełną skuteczność po 24 godzinach. www.bros.pl
EXPEL Granulat na myszy i szczury Granulat do zwalczania myszy i szczurów wewnątrz i wokół budynków. Wykazuje skuteczność już po jednokrotnym spożyciu. Działa z kilkudniowym opóźnieniem. Ma właściwości mumifikujące i zawiera substancję zapobiegającą przypadkowemu spożyciu przez ludzi i zwierzęta. Zawiera silnie wabiącą przynętę z aromatem zboża, która jest wyjatkowo atrakcyjna dla gryzoni. www.bros.pl
EXPEL Pułapka na mole spożywcze Klejowa pułapka przeznaczona do monitorowania występowania moli spożywczych poprzez ich odławianie w pomieszczeniach takich jak kuchnie, spiżarnie i magazyny oraz bezpośrednio w szafach z produktami spożywczymi. Do kleju dodany jest feromon, który skutecznie wabi dorosłe osobniki do pułapki. www.bros.pl
BROS Kulki na mole Kulki skutecznie chronią odzież w szafach, szufladach i garderobach. Zwalczają dorosłe osobniki moli odzieżowych oraz ich jaja i larwy. Każda kulka umieszczona jest w osobnej perforowanej saszetce, dzięki czemu stosowanie produktu jest łatwiejsze i wygodniejsze. Występuje w 3 wariantach zapachowych: lawendowym, kwiatowym i cytrynowym. www.bros.pl
PREZENTACJA
BROS Spray na owady biegające Wygodny w użyciu preparat w spreju do oprysku pomieszczeń celem zwalczania owadów biegających. Skutecznie działa na karaluchy, prusaki, mrówki, pluskwy, pchły, rybiki cukrowe itp. www.bros.pl
HUNTER Pet Stop Spray 500 ml Pet stop spray to produkt, który tworzy naturalną ochronę zapachową przeciw psom i kotom. Eliminuje niewłaściwe nawyki i przyzwyczajenia zwierząt, tj. pozostawianie odchodów, znaczenie moczem. To naturalny środek oparty o esencje zapachowe. www.planta.pl
HUNTER Pułapka na osy i szerszenie Skutecznie i ekologicznie wyłapuje osy wokół domu. Specjalna konstrukcja pojemnika uniemożliwia owadom wydostanie się na zewnątrz. Produkt do wielokrotnego użytku. Wymiary pułapki: 9x9x13 cm. W zestawie sznurek do zawieszania. Kolor pułapki: zbiornik przezroczysty, pozostałe elementy zielone. www.planta.pl
HUNTER Kunagone Naturalny odstraszacz na kuny. Sprawdzona ochrona przed kunami i innymi dzikimi zwierzętami. Można stosować pod maską samochodu, a także w domu na poddaszu. Produkt pochodzenia naturalnego w formie wygodnej zawieszki. Ilość w opakowaniu: 1 szt. Czas działania: 3 do 6 miesięcy. Produkt polski. www.planta.pl
HUNTER Granulat na mrówki 4Ants 600 g Likwiduje wszelkie gatunki mrówek i ich gniazda wraz z królową. Działa na mrówki nachodzące do budynków z zewnątrz oraz na bytujące w ich pobliżu (balkony, podjazdy, chodniki, ścieżki). Błyskawiczne działanie, długotrwały efekt. Skład: cypermetryna – 0,5 g/100 g, geraniol – 0,01 g/100 g. Dawkowanie: 10 g preparatu na 1 m kw. powierzchni, na której bytują mrówki lub na 1 gniazdo mrówek. Opakowanie: 600 g (wiadereczko z uchwytem i pokrywką). www.planta.pl
41
42
POLECAMY ROŚLINY
Nowości z Kranenburga W ostatnim czasie oferta szkółek z grupy in-vitro Kusibab wzbogaciła się o nowe odmiany azalii i wciąż jeszcze u nas mało znanej kalmii. Niemiecki hodowca z Kranenburga dr K.-H. Hübbers, pracując nad nowymi odmianami, stara się połączyć w jednej odmianie kilka pożądanych i często długo szukanych cech, jak na przykład wielkość kwiatów lub ich nietypowy kolor, odporność na choroby czy zdrowotność liści. Jest to zwykle proces długotrwały i pracochłonny, jednak efektem tej pracy są nowe, spektakularne i bardzo wartościowe odmiany TEKST I ZDJĘCIA: IN-VITRO KUSIBAB
AZALIE
EWA-ROZA
Roślina utrzymuje pokrój krzaczasty i zwarty. Kwitnie wiosną. Pomarańczowo-czerwone pąki rozwijają się w żółte kwiaty, które przechodzą stopniowo w pomarańczowe z nutą czerwieni. Płatki korony pięknie pofalowane na brzegach. Kwiaty o lekkim zapachu. Kwiatostany pięknie kontrastują ze świeżą zielenią liści. Cechuje się długim okresem kwitnienia.
IYA Pokrój silnie wyprostowany. Różowo-czerwone pąki pojawiają się między świeżo rozwiniętymi liśćmi. Rozkwitają w żółtawe kwiaty, w różnym stopniu lekko przebarwione na krawędziach na pomarańczowo. Górny płatek korony często podbarwiony mocniejszym pomarańczem. Delikatna zmiana koloru kwiatów wraz z dojrzewaniem. Kwiaty z maksymalnie siedmioma płatkami korony. Pojedyncze kwiaty zebrane w duże kuliste kwiatostany – o średnicy do 17 cm.
ZUZA Odmiana o zdrowym i silnym wzroście i wyprostowanym pokroju. Wczesną wiosną pojawiają się żółto-pamarańczowe pąki. Duże kwiaty w trakcie kwitnienia zmieniają kolory: od bladożółtego, przez złoty, aż do jasnoróżowego. Brzegi kwiatów są częściowo karbowane. Dolne płatki wydłużone.
POLECAMY ROŚLINY
KALMIE STAR MAGIC Przełom w hodowli kalmii o małych, zimozielonych liściach. Jej wzrost jest powolny, zwarty i kompaktowy. Pąki prawie białe do różowych, otwierają się szeroko i płasko, wyglądając jak magiczne gwiazdy rozrzucone na krzewie o pokroju kuli. Kwiaty są białe, nakrapiane bordowymi plamkami, krawędź jednak pozostaje biała. Brak wewnętrznego pierścienia u podstawy korony, białe gardło. Kwiat ma niezwykłą wielkość – do 3,2 cm. Jak wszystkie kalmie jest całkowicie mrozoodporna.
ALABASTER Nowa, długo oczekiwana w hodowli kalmii odmiana o czysto białych kwiatach. Zarejestrowana w 2020 roku. Zdrowy, energiczny wzrost i zwarty pokrój. Roślina odznacza się wysoką zdrowotnością. Duże, czysto białe, płaskie kwiaty o średnicy do 3,2 cm, czasami z 6 płatami, z których niektóre wyginają się do tyłu jak u jednego z rodziców – ‘Vanilla Cream’. Kwiaty pięknie się eksponują na tle błyszczących, ciemnozielonych, zimozielonych liści. Roślina całkowicie mrozoodporna.
JUWELIA To pierwsza odmiana kalmii o takim kolorze, od dawna poszukiwany cel hodowlany. Odmiana o zdrowym, energicznym wzroście. Młode przyrosty o czerwonym zabarwieniu pędów oraz błyszczące, zimozielone liście dodają roślinie uroku. Ciemnoczerwone pąki otwierają się w różowe kwiaty, z wnętrzem u podstawy korony prawie białym. Tworzą razem piękny kontrast. Szypułki kwiatów również zabarwione na czerwono. Roślina całkowicie mrozoodporna .
Więcej informacji na: www.in-vitro.pl
43
44
HANDEL
Cel – przetrwanie i inwestycje O aktualnych trendach, poszukiwaniu przez klientów roślinnych nowości i rozwijaniu sklepu internetowego opowiedzieli nam Agnieszka Pelczar-Kałuzińska i Witold Pelczar, współwłaściciele Centrum Ogrodniczego „Katarzynka”
C
ROZMAWIA: MICHAŁ GRADOWSKI
on w 2021 roku i przewidujemy, że 2022 nie będzie się znacznie różnił.
Co było największym wyzwaniem dla centrów ogrodniczych w 2021 r.? Czy w minionym sezonie można było zaobserwować jakieś istotne zmiany w zachowaniach konsumentów?
Jakie rośliny cieszą się obecnie największą popularnością?
Dla nowych punktów, takich jak nasz, wyzwanie jest zawsze takie samo – nie tylko przetrwać do kolejnej wiosny, ale wygospodarować jeszcze środki na inwestycje, aby móc się rozwijać. Od samego początku pandemii widoczny jest trend powrotu do roślin owocowych i warzywnych, do własnych upraw, również na tarasach i balkonach. Utrzymywał się
Poza roślinami owocowymi klienci szukają nowości roślinnych. Choć ich ceny często są bardzo wysokie, część bardziej świadomych klientów po prostu czeka na nowości i kupuje je niezależnie od ceny. Do łask wracają też rośliny z ogrodów naszych babć, które przez lata były zapomniane, niedoceniane, a teraz znowu stają się modne.
HANDEL
Jakie są Państwa prognozy dotyczące nowego sezonu? Z każdym rokiem wartość naszej sprzedaży rośnie na rynku lokalnym, jednak nie jest to wzrost, który byłby dla nas w pełni satysfakcjonujący, dlatego postanowiliśmy poszerzyć zasięg naszej sprzedaży na całą Polskę, a w przyszłości może również Unię Europejską, zakładając Internetowe Centrum Ogrodnicze Podlewane.pl. Sprzedajemy też na portalu Allegro. Już pierwszy rok działania sklepu udowodnił, że to dobry kierunek, dlatego patrzymy optymistycznie w przyszłość. O ile średnio wzrosły ceny roślin i innych artykułów ogrodniczych? Niestety ceny w nadchodzącym sezonie będą dużo wyższe, niż w ubiegłym. Ceny niektórych roślin wzrosły nawet dwukrotnie, ale są i takie odmiany, które podrożały zaledwie o kilka procent. Wzrosły też ceny nawozów, torfu, doniczek, sprzętu ogrodniczego, praktycznie wszystkich produktów. Szacujemy, że średnio
Ceny niektórych roślin wzrosły nawet dwukrotnie, ale są i takie odmiany, które podrożały zaledwie o kilka procent. Wzrosły też ceny nawozów, torfu, doniczek, sprzętu ogrodniczego, praktycznie wszystkich produktów
może to być ok. 20-40%. Na pewno są to wyższe wskaźniki, niż ogłaszany oficjalnie poziom inflacji. Czy dla konsumentów te ceny będą do zaakceptowania czy też poszukają tańszych „zamienników” lub ograniczą pulę środków przeznaczonych na zakupy do ogrodu? Część konsumentów na pewno pogodzi się ze wzrostem cen roślin i artykułów ogrodniczych, tak jak wszyscy pogodziliśmy się ze wzrostem cen żywności czy innych produktów. Działamy jednak na rynku „hobby” i na pewno duża grupa klientów zrezygnuje z zakupów, bo nie będzie ich stać na produkty, których nie można zaliczyć do artykułów „pierwszej potrzeby”. REKLAMA
45
46
HANDEL
Gromadzenie danych o klientach – podstawa funkcjonowania nowoczesnej placówki handlowej Choć trend tworzenia baz danych klientów jest na polskim rynku obecny co najmniej od kilku lat, to do branży ogrodniczej nie przeniknął jeszcze w znaczącym stopniu. Po co gromadzić dane o klientach i w jaki sposób czerpać korzyści z takiego działania?
T
TEKST: PATRYK PAWŁOWSKI
Tworzenie baz danych klientów leży u podstaw koncepcji marketingowej zwanej Customer Relationship Managment (CRM) – zarządzanie relacjami z klientem.
Jej podstawowym założeniem jest twierdzenie, że dla danej placówki handlowej tańsze jest zatrzymanie pozyskanego już klienta niż zdobycie nowego. Ponadto,
REKLAMA
▶
w kontekście wysiłków i kosztów wymaganych do podjęcia niezbędnych działań marketingowych, nie każdy klient jest dla danej placówki opłacalny. Customer Relationship Managment opiera się zatem na kryterium opłacalności utrzymywania konkretnego klienta. Aby skutecznie realizować jego założenia niezbędne jest posiadanie odpowiednich danych dotyczących kupujących.
JAKIE DANE ZBIERAĆ? Z punktu widzenia skuteczności samego procesu zbierania informacji odpowiedź brzmi: wyłącznie niezbędne. Proszenie klientów o ujawnienie jakichkolwiek danych osobowych wiąże się z wytworzeniem u nich poczucia utraty prywatności. Dlatego zakres pozyskiwanych informacji należy dokładnie przemyśleć. W pierwszej kolejności warto zadbać o dane konieczne do utrzymania z klientem kontaktu. Zazwyczaj wystarcza adres e-mail oraz imię. Kolejnym krokiem jest poszerzenie bazy o dane niezbędne do personalizacji komunikatów marketingowych. Charakter potrzebnych informacji zależy od rodzaju prowadzonej działalności. Dodatkowym atutem będzie posiadanie informacji o częstotliwości robienia
48
HANDEL
zakupów czy zainteresowania danym rodzajem asortymentu.
W JAKI SPOSÓB ZBIERAĆ DANE? Jest to zadanie o tyle trudne, że w jego pierwszej fazie jedynym sposobem jest pozyskanie informacji bezpośrednio od klienta. Wiąże się to z przekonaniem go, by zechciał zostać wpisany do naszej bazy kontaktowej. Już na tym etapie w kupującym powinno wytworzyć się poczucie lojalności i przywiązania do naszej marki. Jednak, aby klient zechciał podjąć taką decyzję, często niezbędne staje się zaoferowanie mu w zamian pewnych korzyści. Dane takie można zbierać bezpośrednio w sklepie w oparciu o programy lojalnościowe, które zagwarantują kupującym stały dostęp do informacji o zniżkach czy ofertach specjalnych, np. wysyłane na podany przez nich adres e-mail, co oczywiście wiąże się ze skorzystaniem z którejś z platform e-mailingowych (np. MailPoet czy iPresso). Są to rozwiązania niedrogie, wymagają jednak ręcznej obsługi w zakresie tworzenia i wysyłania komunikatów. Bardziej skuteczne jest natomiast tworzenie bazy subskrybentów w Internecie, gdzie mogą oni sami wpisywać się na listę wysyłkową. Niezbędnym narzędziem jest w tym wypadku formularz zbierania danych, który można zamieścić na naszej stronie internetowej czy w mediach społecznościowych. Na rynku istnieją firmy, które zajmują się profesjonalnym przygotowaniem bazy e-mailingowej, a także często proponują gotowe rozwiązania w zakresie tworzenia wysyłanych komunikatów. Oferują one ponadto własne platformy e-mailingowe umożliwiające masową wysyłkę informacji do subskrybentów. Skorzystanie z ich usług z pewnością zwiększy skuteczność podjętych działań i zaoszczędzi nam sporo czasu.
PERSONALIZACJA KOMUNIKACJI Głównym atutem posiadania rozbudowanej bazy danych jest możliwość wysyłania spersonalizowanych komunikatów. Możemy zatem informacje o konkretnych rodzajach asortymentu wysyłać wyłącznie do tych klientów, którzy potencjalnie będą nimi zainteresowani. Eliminuje to negatywne emocje, które u kupujących wywołuje dostarczanie im informacji odbieranych przez nich jako spam, a także stwarza wrażenie, że znamy ich potrzeby i potrafimy na nie
Informacje o konkretnych rodzajach asortymentu możemy wysyłać wyłącznie do tych klientów, którzy potencjalnie będą nimi zainteresowani. Eliminuje to negatywne emocje, które u kupujących wywołuje dostarczanie im informacji odbieranych przez nich jako spam, a także stwarza wrażenie, że znamy ich potrzeby i potrafimy na nie odpowiedzieć
odpowiedzieć. Dysponując danymi o częstotliwości dokonywania zakupów, możemy ponadto wysyłkę komunikatów dostosować również czasowo, przypominając klientowi, że prawdopodobnie potrzebuje właśnie konkretnego asortymentu. Jasne zatem staje się, że aby w efektywny sposób zarządzać relacjami z klientami, należy w indywidualny sposób podchodzić do każdego z nich. Ponieważ proces ten jest niezmiernie czasochłonny, do jego wdrożenia zazwyczaj korzysta się ze specjalistycznego oprogramowania. Oprogramowanie CRM to nic innego jak mechanizmy zbierania informacji o klientach. Dzięki posiadaniu takiego systemu można w łatwy sposób sprawdzić historię aktywności klienta, na której podstawie możliwe jest wybranie najbardziej opłacalnych klientów, skonstruowanie dla nich specjalnej oferty handlowej oraz jej spersonalizowanie i wysłanie. Kompleksowe rozwiązanie CRM powinno dotyczyć wszystkich faz kontaktu klienta z organizacją: rozpoznanie potrzeb i identyfikacja, zawarcie transakcji i wykonanie usługi posprzedażowej. Jego skuteczność w pierwszej fazie uzależnia jakość obsługi klienta od kanału komunikacji. Głównym wyzwaniem jest tu obsłużenie wszystkich możliwych kanałów kontaktu klienta ze sklepem (np. social media, e-mailing, telefon). Kolejnym krokiem jest automatyzacja zadań – postawą każdego systemu CRM jest analiza danych zgromadzonych o klientach oraz ich systematyczne aktualizowanie.
TOP INNOWACJA
Polecamy nowości. Wyróżniamy innowacje Podłoże ogrodnicze Premium Czarne Złoto
T
To gotowe, naturalne podłoże przygotowane z mieszanki torfu wysokiego, torfu niskiego, piasku, dolomitu, perlitu, nawozu startowego oraz nawozu o przedłużonym działaniu do 6 miesięcy. Podłoże wzbogacone zostało niezwykłymi kwasami humusowymi. Zawiera wszystkie mikro- oraz makroelementy niezbędne do właściwego rozwoju roślin. Dostępne opakowania 20 l i 50 l.
www.ark-pol.pl
49
50
NOWOŚCI/POLECANE PRODUKTY BIOPON Trawa na tereny suche Starannie dobrana mieszanka traw gazonowych przeznaczona do zakładania trawników w miejscach szczególnie narażonych na intensywne nasłonecznienie i brak wody. Doskonale sprawdza się na glebach suchych, jałowych, słabo nawodnionych. Z mieszanki uzyskuje się trawnik o głębokich, gęstych korzeniach i estetycznym wyglądzie, który nie wymaga intensywnej pielęgnacji i jest łatwy w utrzymaniu. www.bros.pl
BIOPON Trawa samozagęszczająca Specjalnie wyselekcjonowana mieszanka nasion traw o zdolności do intensywnego rozmnażania się za pomocą podziemnych kłączy oraz szybkiej i samoistnej regeneracji. Zawiera gatunki traw odporne na deptanie i intensywne użytkowanie. Pozwala uzyskać szybki efekt zdrowej, zielonej i gęstej darni. Dostępna w opakowaniach: 0,3 kg, 1 kg, 2 kg, 5 kg. www.bros.pl
KRONEN Ziemia do traw ozdobnych KRONEN Ziemia do traw ozdobnych to podłoże do upraw traw ozdobnych w ogrodach, w wysokich grządkach i w pojemnikach na tarasach lub balkonach. Luźna, gruzełkowata, częściowo mineralna struktura podłoża zapewnia dobrą pojemność powietrzną i drenaż. Podłoże wyprodukowane jest na bazie standardowych frakcji średnio i słabo rozłożonego torfu, włókien drzewnych ECOFIBREX®, kompostu i żwiru płukanego. Wzbogacone jest startową dawką nawozu. KRONEN Ziemia do traw ozdobnych jest polecana do upraw bambusów i jako produkt poprawiający właściwości gleby. www.kronen.com.pl
KRONEN Ziemia do zielonych roślin domowych palm, jukk i innych KRONEN Ziemia do zielonych roślin domowych to gotowe do użycia podłoże przeznaczone do sadzenia i przesadzania roślin w pomieszczeniach. Wyprodukowane na bazie frakcji torfu o różnym stopniu rozkładu i glinki. Zawiera nawilżacz. Wzbogacone jest startową dawką nawozu. Opakowania 10 l i 20 l zawierają włókna drzewne ECOFIBREX®, które w większych pojemnikach korzystnie wpływają na strukturę i drenaż podłoża. www.kronen.com.pl
KRONEN Ziemia do roślin śródziemnomorskich cytrusów, oleandrów, lawendy i innych KRONEN Ziemia do roślin śródziemnomorskich, to gotowe do użycia, wysokiej jakości podłoże polecane do sadzenia i przesadzania roślin cytrusowych, oleandrów, lawendy, bukszpanu i innych roślin uprawianych w pojemnikach.Podłoże charakteryzuje się zredukowaną zawartością torfu. Zawiera torf o różnej strukturze, kompost, kruszony pumeks, żwir płukany oraz glinkę. Wzbogacone jest wieloskładnikowym nawozem z mikroelementami, o podwyższonej zawartości żelaza. www.kronen.com.pl
KRONEN Ziemia BIO do wysiewu i ukorzeniania warzyw, ziół i roślin ozdobnych KRONEN Ziemia BIO do wysiewu i ukorzeniania warzyw, ziół i roślin ozdobnych to gotowe do użycia podłoże skomponowane ze składników dopuszczonych w rolnictwie ekologicznym. Wyprodukowane na bazie drobnej frakcji słabo rozłożonego torfu, zawiera glinkę i środek powierzchniowo czynny. Podłoże wzbogacone jest nawozem organicznym
pochodzenia roślinnego. KRONEN Ziemia BIO do wysiewu i ukorzeniania warzyw, ziół i roślin ozdobnych doskonale nadaje się do upraw w pojemnikach i multiplatach. Wspomaga zawiązywanie i rozwój systemu korzeniowego. Spełnia wymagania kultur wrażliwych na zasolenie. www.kronen.com.pl
WALKIEWICZ Małe narzędzia ręczne WALKIEWICZ Szpadel ostry hartowany Szpadel ostry, wykonany ze stali borowej, z trzonem metalowym, renomowanej firmy WALKIEWICZ – polskiego producenta najwyższej jakości narzędzi. Szpadel charakteryzuje się solidnym wykonaniem i wysoką wytrzymałością. Wymiary: długość 120 cm, szerokość 20 cm, waga 1,95 kg. www.zmwalkiewicz.pl
W szerokiej ofercie narzędzi ogrodniczych firmy WALKIEWICZ znajdziemy także małe narzędzia do pracy w ogrodzie takie jak pikownik, łopatka ogrodnicza, grabki ogrodnicze, motyczka
z widełkami czy motyczka-sercówka z widełkami. Narzędzia wykonane z niezwykłą starannością, z drewnianym trzonkiem, ergonomiczne i trwałe. www.zmwalkiewicz.pl
NOWOŚCI/POLECANE PRODUKTY
Zestaw małych narzędzi RAMPIK
Siekiery RAMP Precyzyjnie dobrany stosunek długości siekier RAMP do ich wagi pozwala na uzyskanie maksymalnej efektywności podczas pracy przy niewielkim wykorzystaniu siły. Doskonałe wyważenie i antypoślizgowa rękojeść sprawiają, że siekiery idealnie leżą w dłoni. Siekiery dostępne są w czterech najczęściej używanych przez profesjonalistów rozmiarach. www.ramp.pl
Znane i niezawodne narzędzia teraz w nowych wersjach kolorystycznych. Narzędzia produkowane są w Polsce przez firmą RAMP z najwyższej jakości tworzywa sztucznego. Zestaw kolorowych małych narzędzi RAMPIK jest już dostępny w hurtowniach i centrach ogrodniczych. www.ramp.pl
Mak polny – pojedynczy, czerwony
Jarmuż – mieszanka odmian
Roślina jednoroczna o małych wymaganiach uprawowych i glebowych, odporna na chłody i wahania temperatury. Może być wysiewany zarówno wczesną wiosną (marzec), jak i jesienią, ale bardzo często następuje też jej samowysiew. Mak dorasta do wysokości 60-90 cm, kwitnie od późnej wiosny i latem w ciągu 20-30 dni. Oprócz swoich walorów dekoracyjnych, płatki kwiatowe posiadają również właściwości lecznicze – pomagają na uporczywy kaszel, nieżyty jamy ustnej i gardła, wykazują też działanie uspokajające. www.torseed.pl
Mieszanka odmian o różnych kolorach i pokroju liści. Będzie stanowiła wyjątkową ozdobę każdego ogródka i talerza. Liście można prażyć, blanszować, ale można również spożywać je na surowo. Sprawdzają się świetnie jako ozdoba potraw i dodatek do soków oraz napoi. Jarmuż zawiera duże ilości witamin oraz składników mineralnych. W potrawach wegetariańskich zastępuje wołowinę. Stanowi doskonałe źródło wielu cennych składników, szczególnie w okresie zimowym. www.torseed.pl
Zraszacze Rain Bird serii 5000 Precyzyjne, niezawodne, idealnie sprawdzają się w nawadnianiu ogrodów i terenów zieleni, wysokość wynurzenia od 10 do 30 cm w zależności od modelu, najczęściej pracują na zasięgach 8-10 m, a technologia dysz Rain Curtain zapewnia doskonałą równomierność nawadniania na całym obszarze. Występują w wersji pełnoobrotowej i sektorowej. Dostępne modele do specjalnych zastosowań ze szczególnym wyposażeniem. www.phu-adviser.pl
Siekiera PROLINE Pewne sprawy w ogrodzie trzeba załatwiać konkretnie – i tu przyda się siekiera PROLINE (12836, 12840, 12843, 12846, 12854). Bezceremonialnie przetnie wszelkie problemy ostrzem z wysokogatunkowej stali hartowanej indukcyjnie. W razie jakichkolwiek wątpliwości obuch z kutej stali węglowej będzie argumentem ostatecznym. Podobnie jak pewny chwyt i stabilne mocowanie ostrza na kompozytowym trzonku. Po pracy można zawiesić wszystko wygodnie na kołku – dzięki otworowi na końcu trzonka. www.narzedzianonstop.pl
Sekator PROLINE
Dysze HE-VAN Rain Bird
Precyzyjne i niezwykle wydajne dysze do zraszaczy statycznych, zapewniają doskonałą równomierność
nawadniania. Emitują strumień o unikalnym kształcie zapewniający pełne pokrycie zraszanego obszaru, eliminując możliwość powstania suchych miejsc wokół głowicy zraszacza. HE-VAN generują duże, odporne na działanie wiatru krople wody, co zapobiega mgławieniu zraszacza i minimalizuje parowanie wody w powietrzu. Pełen zakres regulacji: od 0° do 360°. www.phu-adviser.pl
Takimi nożycami PROLINE (40057) przetniesz nawet spory konar. Prace ułatwiają aluminiowe rękojeści, ergonomicznie zakończone gumowymi uchwytami. O sile cięcia decyduje system dźwigni dający przewagę hartowanym i teflonowanym ostrzom
nad każdą gałęzią czy łodygą. Cięcie odbywa się precyzyjnie i nieuchronnie. Wycinanie, prześwietlanie, skracanie to teraz łatwa sprawa – wystarczy mieć do tej roboty odrobinę zacięcia. www.narzedzianonstop.pl
51
52
PULS BRANŻY
Rekordowe zamówienia na Targach HORTICO Frekwencja jak za czasów sprzed pandemii i rekordowa wartość zamówień złożonych przez klientów – tak w skrócie można podsumować dwudziestą edycję Targów HORTICO S.A., które odbyły się 7 stycznia 2022 roku, po rocznej przerwie spowodowanej pandemią COVID-19 TEKST: ZESPÓŁ HORTICO S.A. ZDJĘCIA: KRYSTIAN PAŹDZIOR
D
Do samego końca nie mogliśmy być pewni, czy na 100% uda się spotkać z naszymi kluczowymi dostawcami i klientami. Kontrolując aktualne limity obostrzeń sanitarnych, zaprosiliśmy ponad 50 wystawców oraz kontrahentów z naszych oddziałów w Lublinie, Rzeszowie i Wrocławiu. Otrzymywaliśmy wiele sygnałów, że chcą się wreszcie spotkać, a Targi HORTICO są do tego świetną okazją, nawet w reżimie sanitarnym.
PULS BRANŻY
Tradycyjnie gości zaprosiliśmy do Hotelu Rzeszów****, gdzie od 7 lat zawsze chętnie wracamy. Mimo ponad 90-procentowego potwierdzenia obecności z lekką obawą czekaliśmy od rana na naszych Klientów, ponieważ w obecnej sytuacji epidemicznej wszystko może się nagle zmienić. Na szczęście obawy się nie sprawdziły i frekwencja była jak za dawnych, dobrych lat. Wartość zamówień złożonych przez naszych klientów była rekordowa, z czego cieszymy się my i nasi dostawcy. Zwieńczeniem targów była uroczysta kolacja, którą uświetnił występ Wandy Kwietniewskiej. Artystka doskonale złapała kontakt z publicznością i zaśpiewała swoje największe hity, takie jak „Nie będę Julią” czy „Hi-Fi”, potrafiła też wywołać salwy śmiechu na sali. Dla HORTICO kulminacyjnym punktem Targów było wręczenie nagród, którymi wyróżniamy wystawców za wielkość sprzedaży, wystrój stoiska i ofertę. Klienci natomiast otrzymali nagrody w kategoriach: wartość zamówień złożonych podczas targów oraz wartość zamówień złożonych w poprzednim sezonie za pośrednictwem naszej platformy B2B – Pulpit Kontrahenta. Podsumowanie Targów pozwala nam optymistycznie patrzeć na nadchodzący sezon 2022. Może nie być łatwo, ale wiemy, że HORTICO ma solidnych dostawców i wspaniałych klientów – razem damy radę.
53
54
PULS BRANŻY
Wiosna w Ogrodzie już wkrótce Pomorskie Hurtowe Centrum Rolno-Spożywcze S.A. Rënk w tym roku po raz kolejny zorganizuje ogrodniczą wystawę połączoną z kiermaszem – „Wiosna w Ogrodzie”. Wydarzenie odbędzie się w dniach 14-15 maja. Warto już teraz zarezerwować sobie na nie czas, a w przypadku wystawców – z wyprzedzeniem zadbać o najbardziej atrakcyjne miejsce prezentacji asortymentu
W
iosna w Ogrodzie 14 maja odbędzie się w godzinach 10-17, a 15 maja w godzinach 10-16. Przy okazji poprzedniej edycji w targach uczestniczyło ok. 300 wystawców, a odwiedziło je prawie 30 tysięcy klientów. Do Gdańska przyciąga jednak przede wszystkim wyjątkowa atmosfera tej wystawy. – To jedno z najważniejszych wydarzeń ogrodniczych w Polsce, frekwencja jest wysoka, a sprzedaż detaliczna od czterech lat utrzymuje się na stałym, satysfakcjonującym poziomie – mówi Paweł Chwist, właściciel Gospodarstwa Ogrodniczego „Bylinowy Raj”. – Ogrodnicze imprezy, cyklicznie organizowane przez nas w maju i wrześniu, odwiedzają tysiące klientów. To doskonała okazja do sprzedaży towarów i promocji marek dla producentów i handlowców niedziałających na co dzień na naszej giełdzie – dodaje Hanna Czapiewska, organizatorka wystawy „Wiosna w Ogrodzie”. Więcej informacji na stronie: www.renk.pl oraz www.wiosnawogrodzie.pl. Warto pamiętać także o drugim wydarzeniu organizowanym przez Rënk – „Jesieni w Ogrodzie”– które w tym roku odbędzie się w dniach 10-11 września 2022. Na zdjęciach targi „Wiosna w Ogrodzie” z 2019 r.
KONTAKT DO ORGANIZATORÓW: Hanna Czapiewska tel. 58 762 80 09 h.czapiewska@renk.pl Andrzej Michalik tel. 58 762 80 02 a.michalik@renk.pl
Elżbieta Klein tel. 58 762 80 08 e.klein@renk.pl Sekretariat tel. 58 762 80 00 faks 58 762 90 00
PULS BRANŻY
Plantarium i GROEN-Direkt łączą siły Targi Plantarium i GROEN-Direkt łączą siły, aby stworzyć jedno wydarzenie dla europejskich hurtowych sprzedawców roślin, obejmujące pełną gamę produktów, mnóstwo nowości i inspiracji. Pierwsza edycja zaplanowana jest na 24 i 25 sierpnia 2022 roku
P
lantarium|GROEN-Direkt odbędzie się w sierpniu w Boskoop/Hazerswoude na terenie Międzynarodowego Centrum Handlu. Już wcześniej – w 2018 i 2019 roku – oba te wydarzenia odbywały się pod jednym dachem i w tym samym terminie, ale teraz doszło do formalnego połączenia obu organizacji odpowiedzialnych za
Plantarium i GROEN-Direkt i wspólnych planów dotyczących kolejnych edycji. Plantarium|GROEN-Direkt odbędzie się w tradycyjnym rejonie szkółkarskiej produkcji – w Boskoop, które stanowi ważne europejskie centrum upraw drzew i krzewów ozdobnych. Zapowiada się prawdziwe święto roślin.
Targi Christmas World i Ambiente odwołane Z powodu wzrostu liczby zakażeń COVID-19 na całym świecie i związanych z tym faktem obostrzeń dotyczących podróżowania i kontaktów Messe Frankfurt odwołało targi planowane na styczeń i połowę lutego
T
argi Christmas World, Paperworld i Creativeworld miały rozpocząć się we Frankfurcie nad Menem 28 stycznia, a targi Ambiente planowane były w terminie od 11 do 15 lutego 2022 r. – z powodu rozwoju pandemii organizatorzy musieli jednak odwołać te wydarzenia. Do podjęcia tej decyzji przyczyniła się nie tylko rosnąca liczba zakażeń, ale także apel Instytutu im.
Roberta Kocha oraz rady eksperckiej rządu federalnego Niemiec, aby nadal ograniczać kontakty do minimum i odwołać wszystkie najważniejsze wydarzenia. – Ta decyzja nie była dla nas łatwa. Jednak, w porozumieniu z dużą częścią branż reprezentowanych na targach, uznaliśmy, że naszym obowiązkiem jest wykonanie tego trudnego kroku. Ostatnie miesiące charakteryzowały się optymizmem, energią i pomysłami, które miały zapewnić targom
Christmasworld, Paperworld, Creativeworld i Ambiente nowy start po przerwie w 2021 r. Dlatego nasze podziękowania kierujemy do wszystkich partnerów: wystawców, zwiedzających, branżowych stowarzyszeń i mediów, które współpracowały z nami z energią i pasją, aż do końca, do momentu podjęcia decyzji o odwołaniu targów – mówi Detlef Braun, członek zarządu Messe Frankfurt. Informacje o planowanych terminach targów we Frankfurcie w 2023 r. zostaną ogłoszone na początku lutego 2022 r.
55
56
PULS BRANŻY
Nowe sklepy Leroy Merlin Za nami 74. i 75. otwarcie sklepu Leroy Merlin – w Andrychowie i Kołobrzegu, ale to nie koniec ekspansji sieci na polskim rynku. W drugiej połowie 2022 roku LM planuje otwarcie czwartego sklepu w aglomeracji krakowskiej, a w trzecim kwartale 2022 powstanie kolejny sklep tej sieci w Warszawie – w lokalizacji po Tesco, przy ul. Połczyńskiej
Wizualizacja sklepu Leroy Merlin, który powstanie w Krakowie
W
Andrychowie, przy ulicy Przemysłowej 39, w obiekcie znajdującym się na terenie Parku Handlowego Galeria Andrychów, powstał 74. sklep budowlano-dekoracyjny Leroy Merlin. Na ponad 7 tys. m kw. powierzchni handlowej oferuje 29 tys. artykułów. Do dyspozycji klientów przygotowano parking z 650 miejscami postojowymi, a o komfortowe zakupy dla domu i ogrodu zadba ponad 100-osobowy zespół sklepu. – Mieszkańcy Andrychowa i okolic zyskają komfortowe i bezpieczne miejsce do robienia zakupów z pełną ofertą produktową potrzebną do realizacji marzeń związanych z domem i ogrodem – mówi Michał Wojski, dyrektor sklepu Leroy Merlin w Andrychowie.
Drugi obiekt LM otwarty w styczniu 2022 roku to z kolei sklep w Kołobrzegu, położony pomiędzy obwodnicą miejską oraz budowaną obecnie drogą szybkiego ruchu S6. 29 tys. artykułów; 6,5 tys. m kw. powierzchni handlowej; 900 m kw. zewnętrznej powierzchni w ramach działu budowlanego i działu ogród; 350 miejsc postojowych – tak wygląda Leroy Merlin
Kołobrzeg w liczbach, a dyrektorem sklepu jest Bartosz Leszczyński. Natomiast kolejny sklep Leroy Merlin w Krakowie powstanie przy ulicy Karola Bunscha 19, w południowej części Krakowa, na terenie obecnie powstającej galerii handlowej Atut. W nowym markecie znajdzie zatrudnienie 140 pracowników. Powierzchnia sprzedaży nowego marketu budowlano-dekoracyjnego wyniesie 10 tys. m kw. W obiekcie dla klientów będzie dostępnych od ręki około 35 tys. produktów do budowy, remontu i dekoracji domu oraz aranżacji ogrodu. – Nowy obiekt powstanie w południowej, mocno rozbudowującej się części Krakowa, która jest doskonale
PULS BRANŻY
skomunikowana z pozostałymi obszarami miasta. Wyróżnikiem sklepu będzie przede wszystkim wysoki poziom obsługi klienta, dostępność oraz szeroki wachlarz oferowanych usług, a także dopasowana do lokalnego rynku bogata oferta produktowa – komentuje Piotr Dużyk, dyrektor sklepu Leroy Merlin Kraków Bunscha. W kolei w trzecim kwartale 2022 roku zostanie otwarty nowy sklep Leroy Merlin w Warszawie. Nowy sklep, o powierzchni handlowej blisko 15 tys. m kw., powstanie przy ulicy Połczyńskiej 121, w byłym obiekcie Tesco. Będzie to jedenasty sklep Leroy Merlin w aglomeracji warszawskiej, jeden z największych tego typu obiektów w okolicy. W powstającym sklepie klienci będą mieli dostęp do ponad 40 tys. produktów. Do dyspozycji klientów będzie około 800 miejsc parkingowych. Obecnie trwają prace budowlane związane z przebudową i modernizacją obiektu. Sklep łącznie będzie
zatrudniać ok. 160 pracowników. – Chcemy, aby nasz sklep przyciągnął nie tylko majsterkowiczów, ale również fachowców, którzy prócz bogatej oferty produktowej
znajdą w nim właśnie profesjonalny zespół ekspertów poszukujących dla swoich klientów optymalnych rozwiązań – mówi Artur Ciałowicz, dyrektor sklepu. REKLAMA
57
58
PULS BRANŻY
ZIELEŃ TO ŻYCIE 2022
Znamy już termin 29. Międzynarodowej Wystawy ZIELEŃ TO ŻYCIE & FLOWER EXPO POLSKA, która w tym roku odbędzie się w dniach 1-3 września, jak zwykle w Warszawie
O
rganizatorami wydarzenia są: Związek Szkółkarzy Polskich oraz Agencja Promocji Zieleni. Targi skierowane są do producentów i obiorców wszystkich sektorów ogrodnictwa ozdobnego, wliczając dział kwiatów ciętych i florystyki. Wystawie towarzyszą wydarzenia: Konkurs Roślin Nowości, konferencja Mocno Zielone Miasto, Seminarium Wiedza dla Handlu i Producentów Roślin, warsztaty dla projektantów, pokaz florystyczny. Międzynarodowe targi ZIELEŃ TO ŻYCIE & FLOWER EXPO POLSKA prezentują rośliny ogrodowe, kwiaty cięte i doniczkowe wraz
z sektorem techniki i technologii do produkcji roślin, produktów i usług dla ogrodnictwa, wyposażenia terenów zieleni i ogrodów, jak również architektury krajobrazu. Ta synergia branż tworzy wyjątkową platformę handlową i idealne miejsce, w którym aktywnie działa zielony biznes – zdobywa się nowe kontakty z odbiorcami krajowymi i zagranicznymi, prezentuje oferty, zacieśnia relacje i załatwia interesy. KLUCZOWE INFORMACJE Data: 1-2-3 września 2022 r., czwartek-sobota (3 dni)
Lokalizacja targów: EXPO XXI WARSZAWA, ul. Prądzyńskiego 12/14 Formuła: pierwsze dwa dni przeznaczone dla gości branżowych, trzeci dzień dla hobbystów KONTAKT DLA WYSTAWCÓW Organizatorzy: Związek Szkółkarzy Polskich oraz Agencja Promocji Zieleni Telefon: (+48) 22/435 47 20 e-mail: kontakt@zielentozycie.pl Strona internetowa: www.zielentozycie.pl oraz www.zszp.pl Facebook: zielentozycie Instagram: zielentozycie
drukujemy to czego ty potrzebujesz CGS drukarnia
Kontakt: kom. +48 607 260 131 tel. +48 61 227 59 73 danuta.pawlicka@cgs.pl
Wydrukujemy materiały dla Twojego biznesu: ulotki, plakaty, katalogi, książki, czasopisma, teczki, arkusze plano, zaproszenia, kalendarze, naklejki, notesy, papier firmowy, zdrapki, produkty pakietowe, produkty sztancowane, foliowane, lakierowane UV. Poza drukiem na papierze, drukujemy na podłożach niewsiąkliwych: foliach samoprzylepnych, kalkach i tworzywach sztucznych.
WWW.CGS.PL
®
polska firma rodzinna
www.agrecol.pl