Cardiovasculaire Gezondheid

CARDIOVASCULAIRE GEZONDHEID

EN VAATZIEKTEN:

LUISTEREN NAAR DE PATIËNT IS VAN CRUCIAAL BELANG

Het is samen met kanker doodsoorzaak nummer één in Nederland: hart- en vaatziekten. Harteraad is hét expertisecentrum voor het dagelijks leven met hart- en vaatziekten. Anke Vervoord, directeur van Harteraad, benadrukt het belang van patiëntparticipatie.

Hart- en vaatziekten zijn veelal chronische aandoeningen geworden. Dat hebben we te danken aan onderzoek en medische ontwikkelingen. Echte genezing is vaak niet mogelijk. “Aan hartfalen ga je onherroepelijk dood”, maar Vervoord heeft gelukkig ook positief nieuws. “Je kunt er wel goed oud mee worden.”

Volgens Vervoord schatten mensen het risico op hart- en vaatziekten vaak veel te laag in. “Mensen zijn volgens onderzoek veel banger voor kanker dan voor het hart. Daarvan wordt vaker gedacht dat dat wel verholpen kan worden in het ziekenhuis of met een pilletje.”

GESLACHTSGEBONDEN SYMPTOMEN

In Nederland hebben maar liefst 1,7 miljoen mensen een aandoening aan hart of vaten. Harteraad zet zich in voor al deze mensen. Bijvoorbeeld door erop te wijzen dat een hartinfarct zich bij mannen heel anders aandient dan bij vrouwen. “Het is het klassieke beeld in films: iemand grijpt naar het hart en stort ter aarde. Bij vrouwen verloopt dat vaak anders. Zij krijgen bijvoorbeeld pijn in hun kaken, of tussen de schouderbladen.”

“Dat is dus niet atypisch, maar juist een wezenlijke uitingsvorm bij vrouwen. Alleen omdat veel mensen dat niet weten, wordt een diagnose vaak gemist en blijven vrouwen rondlopen met onbegrepen klachten zoals vermoeidheid en kortademigheid, met alle gevolgen van dien.”

LEVEN MET HART- EN VAATAANDOENINGEN

“Wat wij vooral doen, is in beeld brengen wat het betekent om te leven met een hart- of vaataandoening. Waar lopen mensen tegenaan? Wat is belangrijk, wat had gedaan kunnen worden om het te voorkomen, zijn er signalen gemist? Wat betekent het voor de diagnose, de behandeling en de gevolgen ervan? We doen er alles aan om de behoefte van patiënten zo goed mogelijk te laten aansluiten op

de behandeling of op het gesprek met de behandelaar.”

Naar de behoeften van de patiënt wordt nog te weinig gekeken, is de ervaring van de Harteraad community die uit zo’n 80.000 mensen bestaat. Vervoord roept de medische wereld op meer individueel naar de mensen te kijken. “Naar hun ervaringen en wensen. Niet alleen voor de zorg, maar ook voor het dagelijks leven.”

TEAMWERK ÉN MAATWERK

“De dokter is degene die alles van de medische kant weet, maar een dokter weet uiteraard niet alles van het leven van de patiënt. Je moet weten wat de behoeften zijn, de mogelijkheden én de wensen. Het is teamwork, anders kun je niet de juiste behandeling adviseren. De één brengt de medische kennis in, de ander zijn levenskennis en zijn wensen. En vergeet ook de omgeving niet. Wat willen en kunnen zij?”

“Iedereen is uniek, net als iedere situatie. Je hebt bijvoorbeeld mensen die geen operatie willen ondergaan, mensen die op termijn weer willen sporten, een omgeving die veel kan doen of juist niet. Iedereen staat er anders in.”

“Ook aan de psychosociale aspecten wordt vaak te weinig aandacht besteed. Het heeft ontzettend veel impact als mensen worden gereanimeerd of als er een ingreep aan het hart plaatsvindt. En niet iedereen praat daar gemakkelijk over. De emotionele belasting duurt soms jaren. Daarin moet de omgeving ook worden meegenomen. Maar het blijft maatwerk, dat moeten medici en hulpverleners altijd in het oog houden.”

Kijk voor meer informatie op de website van Harteraad: www.harteraad.nl

“Mensen zijn volgens onderzoek veel banger voor kanker dan voor het hart”

GESCHREVEN DOOR: JOHAN KONING

CARDIOLOOG LUCAS BOERSMA IMPLANTEERDE

NIEUWSTE DEFIBRILLATOR:

‘REDT IEDERE DAG LEVENS’

Op donderdag 7 september is in het St. Antonius Ziekenhuis Utrecht/Nieuwegein ‘s werelds meest innovatieve defibrillator in een patiënt geplaatst. Een Implanteerbare Cardioverter-Defibrillator, beter bekend als ICD, kan met een paar snelle prikkels of een elektrische schok ernstige ritmestoornissen stoppen. Bij deze nieuwste ICD wordt de elektrode achter het borstbeen op het hart geplaatst. Hierdoor hoeven er geen elektrodedraden door een ader in het hart en kan het apparaatje toch optimaal zijn werk doen om een hartstilstand op te heffen. Cardioloog Lucas Boersma, van het St. Antonius Ziekenhuis in Utrecht en Nieuwegein, implanteerde de allernieuwste ICD en vertelt hier meer over.

WERELDPRIMEUR

Dit gebeurde 7 september wereldwijd voor het eerst, door Boersma zelf: “De ingreep is goed verlopen en de patiënt maakt het goed. Hij kan vanaf nu weer onbezorgd van het leven genieten. Als zijn hartritme verstoord raakt of zelfs stopt, kan hij vertrouwen op dit kleine apparaatje dat direct voldoende prikkels geeft om het hart weer in het juiste ritme of aan de praat te krijgen. En dat zonder risico op complicaties die een ICD via de bloedbaan soms met zich meebrengt.”

Niet alle hartpatiënten hebben een ICD nodig. Maar voor hen met een gevaarlijke hartritmestoornis, een risicovolle hart-toestand, erfelijke aandoeningen, een beschadigde hartspier of een verleden met een hartaanval, kan een ICD een hele hoop leed verzachten. “Dat meten we meestal aan de hand van de pompfunctie, als die onder een bepaalde grens komt, neemt de kans op ritmestoornissen toe.”

DRADEN

Voor wie ontgaan is wat een ICD precies is, legt dokter Boersma het nog even uit. “Een ICD is een apparaatje dat onder de huid wordt ingebracht. De ICD houdt voortdurend het hartritme in de gaten met een elektrode draad in het hart. Mochten er hartritmestoornissen ontstaan, dan signaleert de defibrillator of er gevaar dreigt. Door middel van prikkels of, als dat nodig is, een elektrische schok, worden ernstige ritmestoornissen gestopt. Zo’n schok is vergelijkbaar met een AED.”

Medische ingrepen zijn niet altijd zonder

risico’s en Boersma vertelt, hoewel het niet vaak gebeurt, welke dat bij de ICD-implantatie zijn. “Tijdens de ingreep moeten we normaliter met draden door het hart heen. Onder het sleutelbeen leggen we de draden richting het hart aan, om daar een bloedvat aan te prikken. Daarbij kunnen complicaties ontstaan. Maar de draden in het hart kunnen ook kapot gaan of infecteren. Daarnaast kan het zo zijn dat een ICD, onterecht, een schok geeft, bijvoorbeeld door een storing.” De cardioloog benadrukt dat slechts een klein percentage patiënten een onterechte schok krijgt. “Daar ga je niet dood aan, maar dat kan vervelend zijn. Al is zoiets een stuk minder vervelend dan de gevaren van de hartritmestoornis.”

OP HET HART

Maar nu is daar een vernieuwde variant van de ICD. “Bij deze nieuwste ICD implanteren we het apparaatje links in de zij onder de huid en de elektrode onder het borstbeen.

De draden hoeven niet meer door het hart heen en gaan buiten de bloedvaten, bloedbaan en het hart om. Daardoor vermijd je de genoemde risico’s. Doordat we de elektrode van de ICD onder het borstbeen plaatsen, ligt deze bovenop het hart, waardoor de toevoer van prikkels en een schok nog beter werkt.”

Er zijn nog steeds hartpatiënten die wél draden in de bloedbaan nodig hebben. “Dat geldt voor mensen die afhankelijk zijn van een pacemakerfunctie.” Zo’n functie is nodig als patiënten een te lage hartslag of een ‘traag hart’ hebben. “Sommigen hebben beide problemen, ritmestoornissen en lage hartslag.

Dan heb je dus een combinatie van deze apparaten nodig.” Maar voor al die anderen die niet afhankelijk zijn van een pacemakerfunctie, is de nieuwste ICD een mogelijkheid.

“Er zijn verschillende vormen van ICD-therapie en samen met de specialist besluit de patiënt uiteindelijk wat het beste bij hem of haar past.”

“Een ICD redt nog steeds iedere dag levens. We begrijpen steeds beter voor welke patiënten dit écht nodig is”

WEL OF GEEN ICD

Over het wel of niet implanteren van ICD’s in specifieke patiëntengroepen, ontstonden vragen vanuit de overheid. Er zouden mogelijk te veel implantaties plaatsvinden. Ook een Deense studie suggereert dat bij patiënten met onbegrepen hartfalen, een ICD geen meerwaarde had om sterfte te voorkomen. Daarom valt een ICD voor deze groep niet langer onder verzekerde zorg. Cardioloog Boerma deelt daar tot slot zijn visie over. “Een ICD redt nog steeds iedere dag levens. We begrijpen steeds beter voor welke patiënten dit écht nodig is. Maar er is meer onderzoek nodig voordat we zeker weten of we nu veilig indicaties kunnen loslaten. De Nederlandse Do-IT-studie was daar een eerste aanzet voor. En de Nederlandse Vereniging van Cardiologie is al jaren betrokken bij onderzoek, om die kennis te vergroten ten gunste van patiëntenzorg op maat.”

van het leven van twee mensen per seconde, elk uur en elke dag.

GESCHREVEN DOOR: JULIA OSENDARP EN SANDRA VAN DULMEN

HOUD (NIET) JE KLEP: WAT JE MOET WETEN OVER AORTAKLEPSTENOSE

Zo’n vijf procent van de zeventigplussers heeft te maken met aortaklepstenose, oftewel: een (ernstige) vernauwing van de aortaklep. Wat valt daaraan te doen? Hart-longchirurg dr. Robin Heijmen vertelt.

AORTAKLEPSTENOSE (AS), WAT IS DAT PRECIES?

“Een vernauwing van de hartklep bij de aorta. Met het ouder worden, kan deze klep een beetje slijten en dus nauwer worden. De hartspier compenseert de vernauwing door beetje bij beetje dikker te worden. Met als gevolg een verminderde pompkracht van het hart. Wat weer kan leiden tot hartritmestoornissen, hartfalen en zelfs hartstilstand.”

HOE VAAK KOMT HET VOOR EN ONDER WELKE DOELGROEP?

“Zo’n vijf procent van zeventigplussers krijgt te maken met een natuurlijk slijtageproces aan de hartklep. Dan zijn er ook nog patiënten die eerder met AS te maken krijgt, omdat hun aortaklep van nature niet goed is aangelegd en dus ook sneller slijt. Dat zijn zo’n 0,5 procent van de mensen tussen de 50 en 60 jaar. Belangrijk om te realiseren: deze aandoening heeft niet zoveel te maken met een slechte leefwijze. Het is immers een slijtageproces van het hart, waar de één meer en sneller last van heeft dan de ander.”

HOE MERK JE DAT JE EEN HARTKLEPVERNAUWING HEBT?

“Dat kun je horen; bij aortaklepstenose ruist je bloed meer. Met een stethoscoop kan een arts dat dan ook vaststellen. Alleen: patiënten trekken vaak vrij laat aan de bel, omdat deze aandoening jarenlang kan sluimeren voordat er daadwerkelijk klachten ontstaan. De slijtage gaat immers meestal heel geleidelijk. Bovendien hebben patiënten er in rust vaak er niet zo veel last van. Plus dat bekende symptomen als druk op de borst en benauwdheid bij inspanning

nogal algemene klachten zijn. Het is dan ook belangrijk om deze aandoening vroeg in het vizier te krijgen. Daarom is meer awareness ook zo belangrijk.”

even bedlegerig vanwege de wond in de lies, maar na 1 á 2 dagen ziekenhuis sta je weer buiten.”

WAT IS HET VOORDEEL VAN EEN HARTKLEP KRIJGEN VIA JE LIES?

HOE WORDT EEN VERNAUWING AAN DE HARTKLEP BEHANDELD?

“Een cardioloog zal met echo’s bekijken in hoeverre de klep nog verder vernauwt. Als de opening van de hartklep kleiner is dan 1 vierkante centimeter, is dat officieel ernstig vernauwd. En moet de hartklep vervangen worden. Tot zo’n 15 jaar geleden werd dat standaard gedaan door een openhartoperatie, hoe jong of oud je ook was. Een operatie van circa 2,5 uur met een relatief laag risico voor de patiënt. Maar feit blijft wel dat je achter het borstbeen wordt geopereerd en dus helemaal open wordt gemaakt, plus het hart tijdelijk moet worden stilgezet. De groep patiënten van 75 jaar en hoger – die vaak minder fit zijn en meerdere aandoeningen hebben – herstellen vaak lastig van deze ingreep. Voor hen biedt een nieuwe hartklep via een TAVI-behandeling uitkomst.”

WAT HOUDT ZO’N TAVI-BEHANDELING IN?

“Onder lokale verdoving wordt via een stent in de lies een nieuwe hartklep aangebracht, als een soort parachuutje dat openklapt. De oude hartklep blijft in het lichaam zitten, die wordt tegen de wand van het hart gedrukt. Je bent

“Geen narcose en vooral: vaak een veel vlotter herstel. Bovendien is het een ingreep met à la minute resultaat: direct na de ingreep heeft de patiënt al meer lucht en een betere conditie, omdat de pompfunctie van het hart direct verbeterd. Maar let op: zoals met elke ingreep kunnen er ook complicaties optreden. Zoals een beroerte of lekkage langs de klep, doordat de oude hartklep blijft zitten. Bovendien is een TAVI-ingreep heel prijzig; een nieuwe hartklep via de lies kost vijf keer meer dan een hartklep via een operatie. Continu proberen we dan ook als artsen de juiste techniek voor de juiste patiënt in te zetten. En vindt er voorafgaand aan een TAVIingreep een uitgebreid screeningsproces plaats. Daarbij wordt er zowel rekening gehouden met de kwetsbaarheid van de patiënt als het juiste gebruik van kostbare technieken, voor een zo duurzaam mogelijk eindresultaat.”

HOE KIJKT U NAAR DE TOEKOMST?

“We weten nog niet zo veel over de duurzaamheid van hartkleppen die je via je lies krijgt. Daar wordt nog onderzoek naar gedaan. Doorgaans gaat zo’n klep 10 tot 15 jaar mee, hoewel dat nog niet wetenschappelijk bewezen is. Maar het ziet het er goed uit en heb ik er alle vertrouwen in!”

Beating about 2.5 billion times over an average lifetime, the heart provides blood flow to all the cells, tissues, and organs in your body when it’s working properly.

“Het is belangrijk om aortaklepstenose vroeg in het vizier te krijgen”

DR. ROBIN HEIJMEN HART-LONGCHIRURG

GESCHREVEN DOOR: LISETTE JONGERIUS

HARTSZAKEN: HOE YOLANDE HAAR LEVEN

TERUGKREEG DANKZIJ EEN NIEUWE HARTKLEP

Yolande van der Scheer (72) kreeg in 2019 te horen dat ze een nieuwe hartklep nodig had. Ingrijpend en intens, maar een TAVI-behandeling bood uitkomst. “Ik heb mijn leven weer terug.”

WANNEER ONTSTONDEN DE HARTPROBLEMEN?

“Al geruime tijd was ik heel erg moe en had ik geregeld pijn op de borst. Erg vervelend, maar ik dacht: het zal wel, het hoort vast bij het ouder worden. Begin mei 2019 ging het mis. Al fietsend naar de winkel voelde ik me opeens helemaal niet goed worden. Eenmaal daar ging het van kwaad tot erger. Per ambulance werd ik naar het ziekenhuis gebracht, waar bleek dat ik een ernstige vernauwing had bij mijn hartklep.”

HOE WAS HET OM TE HOREN DAT U AORTAKLEPSTENOSE HEEFT?

“Enorm schrikken. Ik was al bekend met gezondheidsproblemen, ik heb namelijk astma en zeer slechte vaten, waarvoor ik meerdere malen geopereerd ben. Maar iets aan je hart, dat is toch wel heel iets anders. Wat stond me allemaal nog te wachten? Zou ik dit wel overleven? Twee weken lang heb ik in het ziekenhuis gelegen. Mijn angst en onrust groeide toen de artsen zeiden dat ze niks voor me konden doen vanwege mijn slechte vaten. Ik had zelfs al afscheid genomen van mijn kinderen. Heel heftig, maar het zag er dan ook slecht voor me uit.”

WAT GEBEURDE ER TOEN?

“Uiteindelijk ben ik per ambulance naar het Radboudumc gebracht. Dankzij een nieuwe techniek konden ze hier wél iets voor me doen: een TAVI-behandeling. Via een kleine incisie onder mijn linkerborst en tussen de ribben door werd er dan een nieuwe klep geplaatst. Normaal gesproken gaat dit via de lies, maar vanwege mijn slechte vaten koos de chirurg voor deze optie. Ik had nog nooit van deze behandeling gehoord, kende alleen de horrorverhalen over pijnlijke openhartoperaties waarbij de hele borstkas doorgezaagd moet worden. De chirurg was erg optimistisch over deze TAVIbehandeling, dat gaf vertrouwen. Ook al bleef ik het wel erg spannend vinden.”

HOE HEEFT U DE INGREEP ERVAREN?

“Heel positief. Ik heb nauwelijks pijn of ongemak ervaren. De dag na de ingreep liep ik alweer rond in de ziekenhuisgangen. En eenmaal weer thuis kon ik vrijwel direct het fietsen en zwemmen oppakken. Ook kan ik nu weer bij mensen op visite, winkelen en lekker lang wandelen in de natuur. Dingen die ik altijd graag deed, maar wat lange tijd niet lukte vanwege mijn beperkte energie. Nu heb ik eindelijk mijn fitheid weer terug. Of beter gezegd: ik heb mijn leven terug! De TAVI-behandeling is echt levensverlengend geweest. Ik kan het iedereen aanraden!”

LISANNE, JIJ BENT DE KLEINDOCHTER

VAN YOLANDE. HOE ZOU JIJ JE OMA BESCHRIJVEN?

“Ze is een lieve, creatieve vrouw. Ze was vroeger altijd bezig met schilderen, waar ik veel bewondering voor had. Verder onderneemt ze graag dingen zoals dagjes uit of familiebezoekjes.”

WAT DEED HET MET JOU TOEN JE HOORDE DAT JE OMA’S HARTKLEP VERVANGEN MOEST WORDEN?

“Het is altijd schrikken als je hoort dat er iets niet in orde is met je oma. De operatie die mijn oma heeft ondergaan vond ik natuurlijk spannend, want het gaat wel om haar hart. Maar ik ben nooit echt bang geweest. Ik heb altijd wel het gevoel gehad dat het goed zou komen. Het is fijn om te zien dat het nu stukken beter met haar gaat en ik hoop dat het nog heel lang goed met haar mag blijven gaan. Ze heeft inmiddels al het een en ander meegemaakt, maar komt iedere keer overal weer bovenop. Laat toch zien hoe sterk ze is!”

GESCHREVEN DOOR: LISETTE JONGERIUS

“Na de behandeling kon ik vrijwel direct het wandelen, fietsen en zwemmen oppakken”

Dedicated to improving the lives of patients fighting cardiovascular disease and critical illness. It’s important to maintain a healthy heart to live a healthy life.

HARTKLOPPINGEN?

CHECK JEZELF BIJ DE HUISARTS

Hartkloppingen? Dan is het wel zo prettig om te weten wat er aan de hand is. Hoe kom je hierachter? En kun je ook met minder wachttijd een betrouwbare diagnose krijgen?

GESCHREVEN DOOR: LISETTE JONGERIUS

is de mogelijkheid om de holter op te laten sturen naar de patiënt thuis, dan is zelfs een bezoek aan de praktijk niet nodig.”.

PATIËNT STAAT CENTRAAL

Een holter ECG geeft een snelle en betrouwbare diagnose als er wél iets mis is. Nog een ander groot voordeel: de patiënt staat centraal, én de huisarts houdt de regie. “Patiënten zijn bijna unaniem positief. Ze vinden het super dat ze er niet voor naar het ziekenhuis hoeven en dat ze zo snel duidelijkheid hebben. Dat maakt het direct ook voor de huisarts erg prettig.”

EFFICIËNTERE ZORG

Boezemfibrilleren is de meest voorkomende hartritmestoornis in Nederland en komt vaak voor bij mensen van 60 jaar en ouder. Je hebt last van een onregelmatige, en vaak te hoge, hartslag. Ook kan je duizeligheid en kortademigheid ervaren. Boezemfibrilleren kan onschuldig zijn, maar soms is er meer aan de hand. Een snelle diagnose is dan ook wel zo prettig. Huisarts René Bloem vertelt over zijn ervaringen in de huisartspraktijk: “Over het algemeen kan ik bij patiënten met hartkloppingen snel interpreteren wat er aan de hand is. Maar als het onduidelijker is, bijvoorbeeld als de patiënt bij mij in de praktijk geen klachten heeft, dan moeten we langere tijd gaan monitoren. Ook als de patiënt erg ongerust is, is het goed om verder onderzoek te doen om de zorgen weg te kunnen nemen.”

HARTRITMEDIAGNOSTIEK ZONDER

WACHTTIJD

Maar hoe kom je erachter wat er precies aan de hand is? De digitale hartritmediagnostiek van Ksyos – die werkt via een holter ECG – voorkomt in veel gevallen onnodige bezoekjes aan de cardioloog. Huisarts René Bloem: “De assistente stelt de holter in bij de patiënt door de elektroden op de borst aan te brengen. Het hartritme wordt geobserveerd over een periode van 24, 48 of 72 uur. Hierna komt de patiënt weer terug in de praktijk en worden de resultaten beoordeeld door een cardioloog op afstand”, aldus huisarts René Bloem. “Ook heel klantvriendelijk

Huisarts René Bloem ziet de voordelen in van het op deze manier herinrichten van de zorg. “Voor mij is dit is een uitstekend voorbeeld van efficiëntere zorg. De patiënt heeft de zorg dichtbij (thuis of in de eigen huisartsenpraktijk), het onderzoek heeft geen wachttijd en het is goedkoper dan een verwijzing naar de cardioloog.”

Ksyos, een ziekenhuis maar dan anders

Bij Ksyos brengen we de toekomst van de gezondheidszorg naar jou toe. Wij zijn geen gewoon ziekenhuis; Ksyos is hét landelijke digitale ziekenhuis voor Nederland. Wij bieden laagcomplexe medisch-specialistische zorg zonder lange wachttijden en tegen een eerlijke prijs.

Met expertise in obesitas, oogheelkunde, slaapgeneeskunde, GGZ, dermatologie, longgeneeskunde en cardiologie werken we samen met onze 4.500 medisch specialisten en paramedici en 7.500 huisartsen, om dagelijks zo’n 1.500 patiënten te helpen. We zijn er digitaal als dat kan, en fysiek als dat moet.

Heb je bijvoorbeeld een verdacht moedervlekje dat je snel wil laten checken? Je kan door je huisarts naar Ksyos worden verwezen. Hierna beoordeelt een Ksyos dermatoloog jouw moedervlek op afstand, zodat een ziekenhuisbezoek niet nodig is. Zo krijg jij snel de uitslag, zonder wacht- of reistijd. Of misschien snurk je ‘s nachts en ben je overdag vaak moe. Ksyos biedt de mogelijkheid tot een slaaponderzoek thuis in je eigen bed, gevolgd door een digitaal consult met een longarts voor de uitslag en een behandeladvies.

KsyosIn2022analyseerde circa holteruitslagen.41duizend nI%26 w a s het beeldnormaal.

RENÉ BLOEM HUISARTS Dit artikel is mede mogelijk gemaakt door Ksyos.

“Bij hartkloppingen is een snelle en betrouwbare diagnose essentieel”

TWEE ZONEN MET EEN

DONORHART: DAAN EN LEV LEVEN DANKZIJ EEN

DONORHART

De broertjes Daan (7 jaar) en Lev (2 jaar) zijn geboren met hypertrofische cardiomyopathie, een heel zeldzame hartafwijking. Toen ze een paar maanden oud waren, kregen ze een donorhart.

DAAN WAS DE EERSTE IN NEDERLAND DIE OP ZO’N JONGE

LEEFTIJD EEN DONORHART

KREEG. WAT MAAKTE DAT JE

DIE STAP DURFDE TE ZETTEN?

“De dokter vertelde dat Daan zonder donorhartje zou sterven”, vertelt zijn moeder Merel van Zwieten. “Dat er zo snel, binnen twee maanden, een hartje beschikbaar kwam, had niemand verwacht. Daan leeft dankzij ouders die afscheid hebben moeten nemen van hun kindje en ondanks hun verdriet toestemming gaven voor orgaandonatie. Daar zijn wij hen intens dankbaar voor.”

Daan is een doodnormale jongen van bijna zeven jaar. Hij gaat naar school, heeft vriendjes en is gek op spelen en knutselen. Hij heeft een heel goed leven.”

ZIJN ER OOK BEPERKINGEN?

“Wij zijn intens dankbaar dat andere ouders toestemming gaven voor orgaandonatie.”

HADDEN DE DOKTERS KUN-

NEN WETEN DAT LEV DEZELFDE

HARTAFWIJKING HEEFT?

“Het is wereldwijd nooit eerder voorgekomen dat binnen een gezin twee kindjes met deze hartafwijking zijn geboren. Tijdens de zwangerschap zag

Lev’s hartje er bij de uitgebreide medische echo’s perfect uit. De problemen ontstonden, net als bij Daan, pas na de geboorte.”

WAT KUNNEN JULLIE ZOONTJES

WEER DANKZIJ HUN DONORHARTJES?

“Het gaat heel goed met hem.

“Een donorhart gaat gemiddeld twintig jaar mee. Dat is een beangstigend idee. Ook moeten de jongens levenslang medicijnen slikken om afstoting te voorkomen. Door die medicatie zijn ze vatbaarder voor andere ziekten. Toch proberen wij daar niet te veel mee bezig te zijn. Na de harttransplantatie zei Daan’s dokter ‘we hebben hem dit hartje gegeven zodat hij kan gaan léven, niet zodat hij de hele dag binnen moet zitten’. Dat is ons uitgangspunt.”

HEEFT WAT JULLIE HEBBEN

MEEGEMAAKT JULLIE KIJK OP

HET LEVEN VERANDERD?

“Bram en ik zijn van nature hele positieve mensen. Toch maakten wij ons soms druk om kleine dingetjes. Dat gebeurt nu niet meer. Dat Daan en Lev er zijn, dat wij met z’n vieren een gezin vormen, is ons wonder. Het leven is er om van te genieten.”

GESCHREVEN DOOR: PETRA LAGEMAN

Gun jezelf deze ALL-IN herfst!

Samen lekker weg naar het leukste All-in Family Resort van Nederland! Kom naar Preston Palace en geniet van onbeperkt eten, drinken, unieke faciliteiten en ruime keuze in á la carte restaurants. Luister naar live muziek, relax in Riviera zwemparadijs, speel een potje biljart of drink een kop koffie met overheerlijk gebak. Volop entertainment voor jong en oud. Natuurlijk all-in!