JOUW BUIK
Lees
Het gezondste sap van Nederland
Biologische groenten.
Vers uit je vriezer.
Meer variatie. Meer energie.
Detox: Geef rust aan je spijsverteringskanaal met onze hoogwaardige sapkuren. Ontdek wat ze kunnen doen voor jouw gezondheid en tegen het opgeblazen gevoel.
Daily: Word de gezondste versie van jezelf. Met elke dag een flesje premium groentesap krijg je de voedingsstoffen binnen van wel 8-14 verschillende biologische groenten, fruit en kruiden. €20
KORTING
Bestel met de kortingscode* FRECIOUS2310 op www.frecious.bio
Dit is een commerciële uitgave verspreid met de Telegraaf. De redactie van de Telegraaf heeft geen betrokkenheid bij deze productie.
100% organic SCREWPRESSED shock frozen Geldig t/m 1 september 2023.
meer op planethealth.nl
Het begint in je buik: het belang van een goede darm microbioom
Het helpt je spijsvertering, werkt samen met je afweersysteem en communiceert ook nog eens met je hersenen. Je darm-microbioom is onmisbaar voor een optimale gezondheid. Mark Bouwens van de Maag Lever Darm Stichting geeft tekst en uitleg.
EEN DARM MICROBIOOM, WAT IS DAT? EN HOE WERKT HET?
“In je darmen zitten biljoenen bacteriën. Samen met virussen, gisten en schimmels vormt dit je microbioom, voorheen ook wel darmflora genoemd. Dit is een belangrijk onderdeel van de spijsvertering en zorgt voor een soepele ontlasting. Verder beïnvloedt het microbioom de conditie van de darmen en traint het je afweersysteem. Ook heeft het invloed op de hersenen. Je darmen en je brein staan namelijk in contact met elkaar. Het microbioom heeft dus invloed op hoe je je voelt.”
WAT IS HET VERBAND TUSSEN HET DARM MICROBIOOM EN CHRONISCHE AANDOENINGEN?
“Er is zonder meer een correlatie met darmaandoeningen als de ziekte van Crohn, coeliakie en colitis ulcerosa. Maar het microbioom zendt niet alleen signalen naar je darmen, maar heeft ook een interactie met andere functionele systemen in je lichaam én je afweersysteem. Daardoor heeft het al snel invloed op andere organen. Aandoeningen als diabetes, Parkinson, alzheimer, ADHD, autisme, en hart- en vaatziektes worden al in verband gebracht met het darmmicrobioom.
Maar hoe dat precies zit en hoe je daarop kan anticiperen, daar is nog weinig over bekend.”
IS DAAROM MEER ONDERZOEK ZO BELANGRIJK?
“Absoluut! Want is er een afwijking in je microbioom en krijg je daarom een chronische ziekte? Of veroorzaken verschillende ziektebeelden een minder of slecht functionerend darmmicrobioom? Het is belangrijk om dat te weten. En niet alleen vanwege de klinische kennis voor de medische wetenschap, maar zeker ook voor het individu. Zodat we het microbioom effectief kunnen inzetten om onze gezondheid te verbeteren.”
HOE HOUD JE JE MICROBIOOM IN JE DARMEN OP PEIL?
“Door te zorgen voor voldoende beweging, een goede nachtrust en genoeg ontspanning. De meest bepalende factor voor je darmgezondheid is echter vezelrijke voeding. Door groenten, fruit, peulvruchten en volkoren producten te eten, kunnen de bacteriën goed hun werk doen. Dat geldt ook andersom: met een ongezonde leefstijl en veel vette, zoete en bewerkte voeding voed je juist de ‘slechte’ bacteriën in je buik. Ook sterke pijnstillers, laxeermiddelen en antibiotica hebben vaak
een negatieve invloed op je darmen.”
WAT WORDT ER MOMENTEEL GEDAAN OM DE KENNIS TE VERGROTEN RONDOM MICROBIOOM?
“Bij de Maag Lever Darm Stichting stimuleren en faciliteren we onderzoek naar het microbioom. Bovendien zijn we de ‘Listen to your gut’-campagne gestart. Zodat mensen beter luisteren naar hun lichaam en meer bewuster bezig zijn met hun darmen. Want het is essentieel om je te beseffen dat er een heel sterke relatie is tussen je spijsvertering en je algemene gezondheid. Kijk dan ook vaker achterom na het toiletbezoek en check aan de hand van een test hoe het gesteld staat met de werking van je darmen. Aan de vorm en frequentie van je ontlasting kun je meer inzicht krijgen in je darmwerking én je algemene gezondheid. En kun je daar ook beter naar handelen.”
Als alle mensen precies zouden weten wat ze aan hun levensstijl moeten veranderen om een chronische ziekte te voorkomen, zou een groot deel die aanpassing waarschijnlijk direct doen. Wat nog weinigen weten is dat deze informatie binnen handbereik is: door met een simpele test de samenstelling van het microbioom van de darmen te achterhalen.
Een microbioom is het geheel van alle micro-organismen die zich in een bepaalde omgeving, zoals het menselijk lichaam, bevinden. Hoe dit is samengesteld, heeft veel invloed op onze gezondheid. Net als het DNA, kan het darmmicrobioom invloed hebben op het ontstaan van bepaalde aandoeningen. In tegenstelling tot het DNA, dat bij de geboorte al is bepaald, is het darmmicrobioom niet statisch en kan door allerlei factoren van samenstelling veranderen. Dat kan zowel een negatief als een positief effect hebben op de gezondheid. Naar het microbioom van de darmen wordt veel onderzoek gedaan, omdat er zo veel mee samenhangt. Een belangrijk doel van dat onderzoek is nog meer te weten te komen over de factoren die van invloed zijn op de samenstelling van het microbioom. Daardoor wordt steeds duidelijker hoe iemand dit zelf kan beïnvloeden. Zo kan het onder meer een belangrijke rol spelen wat iemand wel of juist niet vaak eet.
EENVOUDIG TE TESTEN
Het is dus uitermate relevant om te weten te komen hoe je eigen microbioom is samengesteld. Dat dacht ook Danial Chamanmah, toen hij leerde over de mogelijk levensveranderende informatie die het microbioom bevat. Nu ontwikkelt hij eenvoudige testen. Wanneer deze testen geanalyseerd zijn en de informatie over iemands microbioom bekend is, kan de persoon in kwestie invloed uitoefenen op zijn microbioom. Ook is er een mogelijkheid om na de test in contact te komen met (externe) specialisten op dit gebied, via Medivere.nl. Waar tevens de testen worden aangeboden. Chamanmah
werkt met zijn bedrijf, Gamedi, samen met een Duits laboratorium, GanzImmun, om de testen te laten analyseren. “Zij hebben hiermee al jaren ervaring”, vertelt Danial. Afgelopen jaren hebben zij meer dan 70.000 darmmicoriomen geanalyseerd, waarmee ze niet alleen bij de top van Europa horen, maar ook over een enorme hoeveelheid aan kennis en ervaring beschikken. Daar maken wij dankbaar gebruik van, want hierdoor zijn wij in staat om zeer nauwkeurige en betrouwbare analyses uit te voeren.”
PREVENTIE
“In onze visie neemt het woord ‘preventie’ een sleutelrol in, en voor de preventie van ziekten kan kennis van je microbioom diezelfde rol vervullen”, zegt Danial. “Dat is ook de reden dat ik dit ben gaan doen, het is absoluut nodig om meer kennis te hebben en verstrekken over het microbioom.”
De grote potentie van een microbioom-test om te helpen een chronische ziekte te voorkomen, is voor Gamedi reden om regelmatig met andere belanghebbenden binnen de gezondheidzorg aan tafel te zitten. Het is immers in ieders belang dat mensen niet chronisch ziek worden, aldus Danial: “Een test en een verandering van je voeding is immers veel goedkoper dan chronisch ziek zijn. Maar nog veel belangrijker is dat iemand die chronisch ziek is, daar voor de rest van zijn leven aan vast zit. De impact is enorm, en daarom vind ik dat we elke kans om het te voorkomen, moeten grijpen. Ik hoop dan ook van harte dat de zorgverzekeraars in de toekomst open zullen staan voor het vergoeden van dit soort belangrijke innovaties op het gebied van ziektepreventie.”
Danial Chamanmah
Algemeen directeur Gamedi
GESCHREVEN DOOR: DIEDERIK DE GROOT
LEES MEER OP WWW.PLANETHEALTH.NL 02 MEDIAPLANET
Mark Bouwens Darmgezondheid expert Maag Lever Darm Stichting
GESCHREVEN DOOR: LISETTE JONGERIUS
Kennis over eigen darmen kan chronische ziekte voorkomen
Dit artikel is mede mogelijk gemaakt door:
“Een test en een verandering van je voeding is immers veel goedkoper dan chronisch ziek zijn.”
Wil jij meedoen aan een onderzoek om het effect te meten van voeding op je darmbacteriën? Geef je dan hier op via onderstaande QR-code. i Meer informatie? Scan de QR-code. i Project Manager: Guido van Onlangs Business Developer: Daan van den Ende Managing Director: Britt Welters Head of Content & Digital: Daphne Rosanne Mollema Web Editor & Designer: Machteld van Duijvenbode Credits cover: Shutterstock Gedistribueerd door: de Telegraaf, maart 2023 Dit is een bijlage bij de Groot Landelijke Telegraaf. De inhoud van deze bijlage valt niet onder de hoofdredactionele verantwoordelijkheid van de Groot Landelijke Telegraaf. Copyright Mediaplanet Publishing House: Volledige of gedeeltelijke verveelvoudiging, openbaarmaking of overname van deze publicatie is slechts toegestaan met toestemming van de uitgever, met bronvermelding. E-mail redactie: nl.info@mediaplanet.com
“Je darmen en je brein hebben een connectie; je microbioom heeft invloed op hoe je voelt”
Probleem suikerhoudende frisdranken? Hoge snelheid, geen verzadiging, wel calorieën
Wie veel frisdranken drinkt, kan veel suiker binnen krijgen. Met grote gevolgen voor onze gezondheid. Over het algemeen weten we dat suiker niet goed is, toch blijft zoet heel aantrekkelijk. Wat wil en kan Vrumona daaraan doen? Een gesprek met Hester Duursema, corporate affairs & communicatie manager van de innovatieve frisdrankproducent en emeritus Professor Sensory Science & Eating Behavior van Wageningen Universiteit Kees de Graaf.
Wie letterlijk de suikerklontjes in frisdranken wel eens in beeld gebracht heeft gezien, is zich vast rot geschrokken. Acht suikerklontjes in één enkel frisdrankje waren hierop geen uitzondering. Dat moest toch anders kunnen, vond frisdrankproducent Vrumona die de markt al in 1957 opschudde met de lancering een laagcalorisch drank. De innovatieve en maatschappelijk betrokken onderneming zet overduidelijk in op versnelling van de transitie naar suikervrij. “Zo hebben we sinds 2015 al 1,5 miljard suikerklontjes uit onze dranken weten te halen”, weet corporate affairs & communicatiemanager Duursema. “Nu is 64 procent van ons assortiment laagcalorisch, in 2025 moet dat 75 procent zijn.”
OMVANG PROBLEMATIEK
En dat is heel hard nodig volgens professor Kees de Graaf. De emeritus hoogleraar van Wageningen University & Research werkt samen met veel private en publieke financiers op dit onderwerp. “Bij één op de twee volwassenen is er sprake van overgewicht en ook kinderen worden steeds zwaarder”, schetst hij het probleem. “Als we kijken naar wat er wetenschappelijk bewezen is, dan is de relatie vloeibare suikers en overgewicht onomstreden en het meest duidelijk. Het probleem met frisdrank is de snelheid waarmee we ze binnenkrijgen. Dit geldt overigens ook voor sappen. De calorieën komen binnen, maar dat nemen we niet waar. We raken er dus ook niet verzadigd van. Het gemak waarmee we met deze drankjes ongemerkt zoveel suikers binnenkrijgen, is dus een groot probleem.”
Reden te meer om juist als frisdrankproducent en gesteund met de onafhankelijke kennis van wetenschappers als De Graaf in te zetten op het gezonder maken van frisdranken. Wij willen consumenten onbezorgd laten genieten van frisdrank. En suikerreductie speelt daar een belangrijke rol bij. “Onze innovaties zijn laagcalorisch en we doen pilots met klanten om gasten te stimuleren om ook minder suiker te consumeren”, aldus Duursema. “Daarnaast blijven we bezig met het herformuleren van onze suikerhoudende dranken. Dat is nog best wel een uitdaging. Zo willen we zoveel mogelijk smaak behouden, maar dat is nog wel lastig omdat iedere vervangende zoetstof weer een andere smaakbalans kent.”
ZOETSTOFFEN
Maar hoe goed zijn deze laagenergetische zoetstoffen als alternatief voor suiker eigenlijk? Daar hoeven we volgens de Professor Sensory Science & Eating Behavior gelukkig niet zo bang voor te zijn. “Er gaan soms onwaarheden rond over zoetstoffen, maar bij normaal gebruik zijn zoetstoffen als stevia, sucralose, cyclamaat en aspartaam gewoon veilig gebleken. Daarnaast horen we wel eens dat je lijf zoet zou herkennen en daarop regeert door meer insuline aan te maken. Maar dat is na veel degelijk en herhaald wetenschappelijk onderzoek onjuist gebleken. Net als het feit dat je lichaam zou wennen aan de hoge mate van zoetheid en we er daardoor steeds meer van zouden gaan eten. Gelukkig weten we nu dat dit allemaal niet klopt. Ook zoet verzadigt en raken we op een gegeven moment dus gewoon zat.”
Dit is alle reden om nog een stapje harder te gaan. “We zijn zeker voorloper met onze ambitie, maar ook met de resultaten die we reeds geboekt hebben. Toch kan het ons niet hard genoeg gaan”, maakt Duursema duidelijk. “De transitie kan versneld worden als de overheid de huidige verbruiksbelasting (belasting op non-alcoholische dranken) suikergerelateerd en dus preventief werkend zou maken. Nu worden laagcalorische dranken evenveel belast als dranken met veel suiker. Hier gaat geen prikkel vanuit voor consumenten noch voor producenten. Een suikergerelateerde verbruiksbelasting wordt door het ministerie van Financiën wel onderzocht, maar het duurt allemaal zo lang. De maatschappelijk betrokken koploper in laagcalorische dranken kan niet wachten tot het zover is. En in de tussentijd? “Gaan we door met onze missie om gezond, goed en onbezorgd drinken mogelijk te maken voor iedereen.”
Hester Duursema Corporate affairs & communicatie manager Vrumona
Kees de Graaf Emeritus Professor Sensory Science & Eating Behavior van Wageningen Universiteit
LEES MEER OP WWW.PLANETHEALTH.NL 03 MEDIAPLANET
GESCHREVEN DOOR: SANDRA ZUIDERDUIN
FOTOCREDITS: AMIE STREET
Deze pagina is mede mogelijk gemaakt door
Op ieder stoma-potje past een dekseltje
Met een stoma valt heel goed te leven. Toch ervaart 50 procent van de stomadragers huidproblemen. Gelukkig bestaan daar oplossingen voor. Stomadrager Jan van Maanen en stomaconsulent Jantien Teunissen lichten toe.
JAN VAN MAANEN, U KREEG IN 2021 EEN URINESTOMA. HOE DAT ZO?
“Zo’n acht jaar geleden trof ik op een ochtend bloed in de toiletpot aan. Uit onderzoek bleek dat ik een zeldzame blaastumor had. Plassen werd daardoor een ware lijdensweg; ik moest om de haverklap naar de wc, maar dat kostte me veel moeite. Twee jaar geleden zijn mijn blaas, prostaat en lymfeklieren verwijderd en werd een urostoma geplaatst. Helaas is tijdens de ingreep een beschadiging bij mijn endeldarm ontstaan, waardoor ik ook een colostoma kreeg. Daar heb ik veel ellende mee gehad. Gelukkig is deze stoma na de nodige operaties verwijderd; nu heb ik alleen nog een stoma voor mijn urine.”
HOE BEÏNVLOEDT ZO’N URINESTOMA UW LEVEN?
“Eerlijk: de eerste paar maanden was het behoorlijk afzien en puzzelen. Zo heb ik veel pijn aan de huid ervaren. Uiteindelijk ben ik op aanraden van een medewerker van Convatec kneedbaar stomamateriaal gaan gebruiken. Dat helpt aanzienlijk! Want hiermee wordt het roosje van de stoma goed afgedicht en kan er geen urine meer terugkomen op de huid.
“Iedere patiënt is uniek, dus je moet uitvogelen welk stomamateriaal het beste bij je past” Jantien Teunissen
Inmiddels gaat het voor 95 procent van de tijd goed. Ik geniet weer volop van het leven, en dat kan dus ook heel goed mét een stoma!”
JANTIEN TEUNISSEN, U BENT VERPLEEGKUNDIG STOMACONSULENT IN HET SLINGELAND ZIEKENHUIS. ZIJN HUIDISSUES VEELVOORKOMENDE PROBLEMEN ONDER STOMADRAGERS?
“Absoluut, denk dan aan roodheid, eczeem, ontstekingen en wondjes. Lekkage en jeuk komen ook geregeld voor, maar dat is eigenlijk meer ‘een gevolg van’. Want een kapotte huid, dat heeft een reden. Misschien trekt de patiënt zijn of haar huid niet goed op tijdens het vastplakken van het materiaal. Ook kan het door verkeerd stomamateriaal komen.”
HOE BELANGRIJK IS HET JUISTE STOMAMATERIAAL EN DE JUISTE VERZORGING?
“Dat is essentieel. Iedereen is uniek, dus het is een kwestie van uitvogelen welk stomamateriaal het beste bij je past. Zo’n 85 procent van onze nieuwe stomapatiënten kiest voor een ééndelig systeem. Van deze groep kiest bijna driekwart voor kneedbare stomamaterialen.”
WAT IS HET VERSCHIL TUSSEN DE REGULIERE KNIPBARE STOMA HUIDPLAAT EN ZO’N KNEEDBARE VARIANT?
“Bij een knipbare huidplaat heb je een
van alle stomadragers huidproblemen heeft.
In de meeste gevallen veroorzaakt door lekkage
mal nodig. Deze moet goed rondom de stoma passen, zodat er geen huid zichtbaar is. Ook moet je de stoma in spiegelbeeld afmeten op je stomamateriaal, aftekenen en dan handmatig uitknippen. Dat is best wat werk en leidt vaak tot ‘gepruts’. Helemaal als je weinig gevoel ervaart in je vingers of grote, grove handen hebt. Met de kneedbare variant sluit de huidplaat naadloos aan rondom de stoma, zonder gedoe en zonder lekkages of irritaties. Wel zo handig!”
“In alle eerlijkheid: de eerste paar maanden was het behoorlijk afzien en puzzelen” Jan van Maanen
WAT ZIJN NOG MEER VOORDELEN VAN
ZO’N KNEEDBARE HUIDPLAAT?
“Het versnelt het herstel, omdat er minder kans is op infecties en irritaties. Bovendien is het materiaal heel zacht en flexibel, dus je hebt meer draagcomfort. Daarnaast versterkt zo’n ‘kneedbare accordion’ het gevoel van zelfstandigheid en eigen regie van de patiënt. Wat wél zo prettig is natuurlijk! Ook voor de zorg heeft het voordelen. Omdat de patiënt sneller zelf aan de bak moet, is er significant minder thuiszorg nodig. We zijn dan ook heel erg enthousiast over deze kneedbare stomamaterialen; het mes snijdt echt aan meerdere kanten!”
34% 47% 52%
kreeg binnen drie weken na de operatie last van peristomale huidproblemen
kreeg hie zelfs binnen de eerste twee maanden last van kreeg hier binnen het eerste jaar last van
LEES MEER OP WWW.PLANETHEALTH.NL 04 MEDIAPLANET
Deze pagina is mede mogelijk gemaakt door
GESCHREVEN DOOR: LISETTE JONGERIUS
dat...
50% Wist je
FOTOCREDITS: SHUTTERSTOCK
Het taboe dat stoma heet
Maar liefst 78 procent van de stomadragers ervaart uitdagingen bij het accepteren van hun stoma in het dagelijks leven. Dat kan anders, aldus de Stomavereniging. Directeur Jan Hobbelen aan het woord.
WAAROM KRIJGEN MENSEN EEN STOMA?
“Nederland telt zo’n 40.000 stomadragers en daar komen jaarlijks ongeveer 7.000 mensen bij. In circa 70 procent van de gevallen is zo’n kunstmatige uitgang nodig vanwege blaas- of darmkanker. Een kleine 30 procent heeft een stoma vanwege chronische darmontstekingen, als gevolg van de ziekte van Crohn of colitis ulcerosa. Tot slot is er nog een kleine groep die er eentje heeft vanwege aangeboren afwijkingen of andere redenen.”
“Nederland telt zo’n 40.000 stomadragers en daar komen jaarlijks zo’n 7.000 mensen bij”
WAT IS DE IMPACT VAN ZO’N KUNSTMATIGE UITGANG?
“Bij colitis of Crohn is de keuze voor een stoma meestal vrij bewust. Door alle darmontstekingen ervaar je vaak al lange tijd veel pijn en ongemak. Denk aan soms letterlijk dag én nacht naar de wc rennen vanwege diarree. En uit angst voor ongelukjes vaak de deur niet uit durven. In zulke gevallen geeft een stoma verlichting. Het maakt dat je weer kan leven als ieder
ander, weer kunt werken en sporten in plaats van hele dagen met pijn op het toilet zitten. Wanneer je een stoma krijgt vanwege kanker, dan is het proces vaak wat anders. De beslissing is doorgaans wat meer onverwachts. Je moet leren leven met een ‘zakje op je buik,’ vanwege een orgaan dat niet meer werkt of er niet meer is.”
HOE BEÏNVLOEDT EEN STOMA JE LEVEN?
“Het heeft een grote sociaal-psychische impact. Een stoma is meestal niet voor even, maar voor het leven. Verder beïnvloedt het zaken als intimiteit en seks. Hoe communiceer je daarover met je partner? Verder durven mensen vaak veel niet meer door hun stoma, uit angst dan wel onwetendheid. En stoppen bijvoorbeeld met hun hobby’s of sport. Met als gevolg dat een sociaal isolement op de loer kan liggen.”
MET WELKE UITDAGINGEN KRIJGEN STOMADRAGERS TE MAKEN?
“Met een stoma valt goed te leven, maar desondanks moet je vaak tegen allerlei vooroordelen opboksen. Stel je wilt gaan zwemmen of naar de sauna. Dan kun je als stomadrager lang niet overal terecht, helaas. En ook: niet alle hulpmiddelen die je als stomadrager nodig hebt, worden
Ook de huid rond jouw stoma verdient een goede bescherming
Het 1-delige assortiment CeraPlus® stomamaterialen* wordt nog groter. En jij kan de nieuwste zakjes als eerste ontdekken!
Heb jij zin om hun pasvorm en huidvriendelijkheid als eerste te ervaren, en je mening met ons te delen?
Scan dan snel deze QR code en schrijf je vandaag nog in!
vergoed. De ene verzekeraar denkt daar beter met je in mee dan de andere. En dat is raar. Een stoma is een medische noodzaak; je hebt recht op wat je nodig hebt om jouw leven te leiden zoals jij dat wilt.”
ZIT ER NOG EEN TABOE OP HET HEBBEN VAN EEN STOMA?
“Helaas wel. Een stoma gaat over poep en plas, daar praten de meeste mensen liever niet over. Zo’n 78 procent van de stomadragers ervaart uitdagingen bij het accepteren van hun stoma in het dagelijks leven. Een hoog percentage, dat laat zien dat er nog veel te winnen valt.”
WAT KAN HET INITIATIEF STERK MET STOMA BETEKENEN?
“Dit is een gratis en online veerkrachtprogramma, bestaande uit video’s, oefeningen, een e-book en podcasts van andere stomadragers. Zo willen we mensen met een stoma helpen om hun veerkracht (weer) te versterken. Zodat je vrijer en zelfverzekerder in het leven komt te staan. Want ook mét een stoma kun je fit blijven en je leven leiden zoals jíj dat wilt!”
i Heb jij een stoma en kun je wel wat power gebruiken? Ga dan naar Sterkmetstoma.nl en neem deel aan het gratis veerkrachtprogramma.
Jan Hobbelen Directeur Stomavereniging
LEES MEER OP WWW.PLANETHEALTH.NL 05 MEDIAPLANET
GESCHREVEN DOOR: LISETTE JONGERIUS
Een verschil
in de reis van het leven.
maken
LeeAnne, CeraPlus® productgebruiker
CeraPlus® Stomamateriaal * Remois is een technologie van Alcare Co. Ltd. Lees voor gebruik de gebruiksaanwijzing voor informatie over de beoogde toepassing, contra-indicaties, waarschuwingen, voorzorgsmaatregelen en instructies. Het Hollister logo, CeraPlus en “Een verschil maken in de reis van het leven.” zijn handelsmerken van Hollister Incorporated. Niet alle producten hebben een CE-markering. © Maart 2023 Hollister Incorporated. NL-00258 Hollister De Brand 28 3823 LJ Amersfoort Nederland 0800-5230352 www.hollister.nl Test als eerste onze nieuwe 1-delige zakjes en ontvang een stomahoesje https://hollisterinc.co1.qualtrics.com/jfe/form/SV_0lmH9c6ze1knpiu
Gebrek aan toiletmogelijkheden kan resulteren in onzekerheid en sociaal isolement
Poep in je broek. Dat klinkt lollig maar het is een nachtmerrie voor iedereen die er mee te maken krijgt. Urineverlies kun je vaak nog discreet verbergen. Ontlasting niet, dat ruik je meteen.
Het leidt vaak tot sociaal isolement”, zegt Tine van den Bos, voorzitter van de patiëntenorganisatie Bekkenbodem4All. “Ongewenst ontlastingsverlies is heel moeilijk om verborgen te houden. Het kan op elk moment van de dag gebeuren, en dan wil je in de buurt van een toilet zijn. En vergeet niet de winderigheid, die ook tot gênante momenten kan leiden. Een dagje winkelen of wandelen is erg spannend als je niet weet of je snel naar een wc kan. En ook op je werk is het lastig, bijvoorbeeld als je midden in een vergadering dringend naar het toilet moet, of leraar in een klas vol pubers bent. Zo’n 100.000 mensen in Nederland hebben er last van, relatief meer vrouwen dan mannen, en vaak op latere leeftijd. We zien dat mensen het vaak moeilijk vinden om deze klachten met familie of dokter te bespreken.”
“En dat is jammer, want er zijn gelukkig veel behandelmogelijkheden. Als patiëntenor-
ganisatie proberen we de mannen, vrouwen en kinderen met deze klachten zo goed mogelijk te helpen. Op onze website vind je veel informatie over symptomen, oorzaken en behandelingen. Soms kun je zelf ook al wat doen. Een gezond gewicht, een ander voedingspatroon en een goede houding bij plassen en poepen kunnen helpen. Ook vind je op onze website oefeningen om de bekkenbodemspieren te versterken. Helpt dat allemaal niet, bezoek dan je huisarts. Die kan onder andere medicatie voorschrijven. En hulpmiddelen, zoals incontinentiemateriaal. Weliswaar pakt dat de oorzaak niet aan maar via een voorschrift van de huisarts wordt het wel vergoed door de verzekering. Helpt dat allemaal niet, dan zal de huisarts je afhankelijk van je klachten doorverwijzen naar een bekkenfysiotherapeut, een gynaecoloog, een Maag-Lever-Darm (MLD)-arts of chirurg. Vanuit de specialist kom je trouwens ook vaak bij een continentieverpleegkundige terecht. Die kijkt naar het psychische en
het praktische stuk, zoals je sociale leven en de hulpmiddelen die je kan gebruiken. Naar wie je ook gaat, het is belangrijk dat je samen met je behandelaar een weloverwogen keuze maakt: wat is voor mijn specifieke situatie de beste optie?”
“Sommige mensen vinden het fijn om te praten met iemand die hetzelfde heeft meegemaakt en inmiddels al een behandeling voor deze klachten heeft ondergaan. Op de website van Bekkenbodem4all kun je daarom een hulplijn vinden waar ervaringsdeskundigen je via de telefoon of e-mail bij kunnen staan. In de Facebookgroep ‘darmverzakking en ontlastingsverlies’ kun je je verhaal kwijt bij lotgenoten die hun ervaringen delen. Vorig jaar hebben we een webinar georganiseerd over darmverzakkingen, één van de mogelijke oorzaken, en dat wordt nog steeds vaak teruggekeken. Laat je daarom niet uit het veld slaan, en zoek hulp bij onze patiëntenorganisatie of ga naar de huisarts!”
Ongewenst ontlastingsverlies beïnvloedt het levensgeluk van vele mensen. Vaak is niet te voorspellen wanneer je verliest en daardoor beheerst het je hele leven. Je bent altijd op je hoede. Toch is de schaamte om de klachten te bespreken en een oplossing te zoeken groot. Zelfs de partner is vaak niet op de hoogte en een bezoek aan de huisarts wordt zo lang mogelijk uitgesteld.
Ontlastingsverlies, ook wel fecale incontinentie, komt zowel bij mannen als bij vrouwen voor. Het wordt meestal veroorzaakt door een (gedeeltelijke) beschadiging of verslapping van de kring- of de bekkenbodem spier, uitgezakte aambeien of een verzakking van de endeldarm. Verlies kan ook ontstaan als de ontlasting achterblijft in de endeldarm, zoals bij een overactieve bekkenbodem. Ook bij een rectocele, een zwakke plek in de wand tussen vagina en endeldarm, blijft de ontlasting soms ‘hangen’ en komt tijdens het wandelen naar buiten. Spoelen om het laatste stukje darm leeg te houden, kan dan de oplossing zijn. Het helpt om je veilig genoeg te voelen om de deur uit te gaan.
VAAK IS ER WAT AAN TE DOEN
Van de ruim 100.000 mensen in ons land die aan fecale incontinentie leiden durft 85 procent geen medische hulp te zoeken terwijl de oplossing niet ingewikkeld hoeft te zijn. Een vezelrijk dieet kan al zorgen voor een mooi
gevormde drol die in één keer naar buiten komt.
Het is belangrijk om door een multidiscipliniar team behandeld te worden. Dan is alle kennis bij de hand voor de beste behandeling. Bijvoorbeeld als de spieren niet goed functioneren, is bekkenfysiotherapie nodig. De spanning van kring- en bekkenbodemspier wordt gemeten met behulp van biofeedback. Op basis van normaalwaarden wordt vastgesteld of de spier te gespannen of te ontspannen is, waarna de patiënt kan trainen om de juiste spierspanning terug te krijgen. De continentieverpleegkundige begeleidt de patiënt vaak van begin tot het eind. Zij weet ook alles over het leegspoelen van de darm en materiaal om ongelukjes op te vangen. Vroeger werd vaak gezegd dat incontinentie bij een bevalling hoort maar dat is onzin. Zo kan ook de kringspier, als die is ingescheurd, met een operatie hersteld worden.
Als al deze behandelingen niet helpen, kan een pacemaker onder de huid van de bil worden geplaatst. De pacemaker, ook wel sacrale neuromodulator, zendt stroompjes uit die via een elektrisch draadje bij de zenuwwortels van het heiligbeen komen. De darmen en sluitspieren worden daardoor gestimuleerd om weer beter te werken. Tegenwoordig gaat de batterij van de nieuwste pacemaker de InterStim® X van Medtronic, 10 – 15 jaar mee (afhankelijk van de therapie instellingen) en is er ook een oplaadbare pacemaker InterStim® Micro. Deze operatie geeft veel patiënten hun leven weer terug.
LEES MEER OP WWW.PLANETHEALTH.NL 06 MEDIAPLANET
Tine van den Bos Voorzitter Bekkenbodem4All
GESCHREVEN DOOR: BEKKENBODEM4ALL
Er is vaak een oplossing! GESCHREVEN DOOR: PROCTOS KLINIEK Dit artikel is mede mogelijk gemaakt door: Voor meer informatie www.proctoskliniek.nl i De sacrale neuromodulator wordt meestal rechts onder de huid geplaatst. Voor meer informatie ga naar www.bekkenbodem4all.nl i Meer informatie over Medtronic? Scan de QR-code. i
Ongewild verlies van ontlasting?
Gewoontes inbouwen sleutel tot gezonder bestaan
1. Kies volkoren
“Je darmen hebben vezels nodig. En je darmen zijn weer belangrijk voor je totale gezondheid. Wie veel vezels eet heeft twintig procent verminderde kans op hart- en vaatziekten. Door jezelf aan te leren om standaard voor volkorenbrood en zilvervliesrijst te kiezen, leg je een belangrijke basis voor je gezondheid.”
2. Voldoende groente
“In Nederland eten we vaak veel te weinig groente. Het advies is minimaal 200 gram, maar kies liever 250 of 300 gram per dag. Dat lijkt misschien veel, maar het is goed te doen als je ook tijdens de lunch en tussendoor groente eet. Bijvoorbeeld door je boterham te versieren met tomaatjes of rucola. Of tijdens het koken alvast worteltjes te snacken in plaats van chips.”
3. Kies vaker plantaardig
“Je hoeft niet gelijk geheel vegan te eten, maar laat zoveel mogelijk rood en bewerkt vlees staan. Deze worden in verband gebracht met verschillende ziektebeelden. Kies daarom vaker voor plantaardig, zoals een wrap met bonen of een goede vleesvervanger. Het is ook nog eens goed voor het milieu én voor je portemonnee.”
4. Water drinken
“Water is belangrijk om je lichaam gehydrateerd te houden. Maar het is vooral ook fijn om jezelf gewend te laten raken aan de neutrale smaak. Door veel frisdranken te drinken, houd je jezelf ‘verslaafd’ aan die zoete smaak. Water is gezond en je went meteen aan minder zoet. Is je urine lichtgeel? Dan ben je goed gehydrateerd.”
5. Een gezond gewicht
“Een goede BMI tussen (18-15) zegt niet alles. Meer spiermassa en minder vetmassa is belangrijk als het om gezondheid gaat. We kijken daarom niet per se naar kilo’s of BMI, maar vooral naar de buikomvang. Daar is vet het gevaarlijkst. Wanneer er teveel vet in het lichaam is opgeslagen, we noemen dit vetstapeling, raakt je hormoonhuishouding verstoord en krijg je meer risico op suikerziekte en hart- en vaatziekte. Dus probeer toe te werken naar een gezond vetpercentage en buikomvang.”
6. Elke dag bewegen
“Maak elke dag een wandeling, neem de trap in plaats van de lift, loop naar je afspraak. Zeker met een zittend beroep is
alleen twee keer per week sporten niet genoeg: wees liever elke dag actief door te wandelen, fietsen of te spelen met je kinderen.”
7. Voorzichtig met zout
“Te veel zout is niet alleen slecht voor je hart en bloedvaten maar het is ook slecht voor je nieren en je kunt een te hoge bloeddruk krijgen. Dat lijkt een ver-van-je-bedshow totdat je een jaar of vijftig bent en last krijgt van hoge bloeddruk en cholesterol. Breng je eten op smaak met kruiden in plaats van met zout.”
Maar hoe houd je deze tips het beste vol? Van Etten: “Vooral door zelf te koken. Dan ben je in control over wat je zelf eet. En iedere verandering kost tijd en energie. Het is menselijk als het even niet lukt. Geef niet op als je eens een terugval hebt.”
Wil je meer informatie over een verantwoord voedingspatroon? Luister dan naar de podcast Voedingspraat.
LEES MEER OP WWW.PLANETHEALTH.NL 07 MEDIAPLANET
Een gezond voedingspatroon is een kwestie van gewoontes inbouwen, óndanks alle verleidingen die op de loer liggen. Sportdiëtist Esther van Etten geeft praktische tips voor een gezonder leven.
GESCHREVEN DOOR: PAULIEN DERWORT
i
JAZZMASTER PERFORMER