INSTALACJE
Zasilacze UPS
rynek, zastosowanie, dobór mgr inż. Karol Kuczyński
Rosnące zapotrzebowanie rynku w zakresie bezprzerwowych zasilaczy UPS pracujących w systemach o zwiększonej niezawodności powoduje, że producenci mają w swojej ofercie urządzenia w zakresie mocy od kilkuset VA do nawet kilkuset kVA [1, 8]. Zaniki i zapady napięcia oraz inne zaburzenia, które występują w sieciach elektroenergetycznych, powodują, że wrażliwe urządzenia elektroniczne i komputery ulegają zawieszeniu lub uszkodzeniu. Niestety, coraz częściej dotykają nas regularne przerwy w dostawach energii elektrycznej spowodowane uszkodzeniami linii napowietrznych przez powalone drzewa pod ciężarem śniegu lub nawałnic towarzyszącym opadom deszczu.
Fot. autor
Australii z powodu układu barycznego prędkość wiatru praktycznie zmalała do zera, w wyniku czego elektrownie wiatrowe produkowały tylko nieco ponad 1% zapotrzebowanej energii elektrycznej. W 2020 r. powtarzające się burze piaskowe ograniczyły udział fotowoltaiki w produkcji energii elektrycznej. Przerwy w dostawach energii prowadzą do konkretnych i wymiernych strat. Mogą
Skutki awarii
w najbliższym czasie konieczne będzie wyłą-
również powodować uszkodzenia poszcze-
Warto przytoczyć wydarzenia ze Szczeci-
czenie z eksploatacji bloków o łącznej mocy
gólnych urządzeń w przypadku choćby
na, które miały miejsce dość dawno, bo
około 7 GW (spośród istniejących obecnie
chwilowego zatrzymania linii produkcyjnej.
w kwietniu 2008 r., ale wyraźnie pokazują
36 GW) [3, 4]. Według danych PSE pan-
Ale przecież w firmach nie pracują jedynie
problem. Doszło wtedy do awarii, w wyni-
demia koronawirusa pokazała również re-
linie produkcyjne, ale też wszelkiego rodzaju
ku której w mieście nie było zasilania przez
kordowe zużycie energii elektrycznej w dniu
elektroniczny sprzęt biurowy, systemy moni-
ponad 20 odzin. Nastąpił totalny paraliż ko-
12.02.2021 r., na poziomie 27 617 MW.
toringu, centrale abonenckie i wiele innych
munikacyjny, nie pracowały również żadne
Jak pokazują doświadczenia australijskie-
instytucje, szkoły, sklepy, banki oraz stacje
go operatora rynku energetycznego AEMO,
benzynowe.
zastąpienie konwencjonalnej energetyki sys-
UPS-y na polskim rynku
Niestety, nie można wykluczyć, że podobne
temami OZE może powodować problemy
W obecnym skomercjalizowanym świecie
przypadki nie wydarzą się w innych polskich
z zapewnieniem dostaw energii elektrycznej.
nikt nie może sobie pozwolić na utratę za-
miastach. Tym bardziej, że podobne zda-
W 2017 r. podczas upałów w południowej
silania czy uszkodzenia podzespołów elek-
rzenia miały już miejsce, choć na szczęście w mniejszej skali, jak burze, które kilka lat temu pustoszyły Śląsk i spowodowały odcięcie od dostaw energii 10 tysięcy gospodarstw domowych, czy też silny wiatr w Tychach, który doprowadził do zerwania linii średniego napięcia, w rezultacie 2,5 tysiąca odbiorców zostało pozbawionych energii [3, 4]. Takich przykładów jest więcej i zdarzają się niemal co roku w różnych regionach kraju. Agencja Rynku Energii przedstawiła prognozy, które przewidują średnioroczny wzrost zużycia energii w naszym kraju na poziomie od ok. 1 do 3% w najbliższych 15–20 latach. Mimo iż dane te nie wydają się być szczególnie zastraszające, to Polska może mieć poważne problemy z pokryciem zapotrzebowania na energię elektryczną. Obecnie istniejące bloki energetyczne są w dużej części wyeksploatowane i w najbliższych latach będą wyłączane. Eksperci szacują, że
88
urządzeń elektrycznych.
EKSPERT BUDOWLANY
nr 2/2021
tronicznych spowodowane przez zapady
UPS-Y W DOMU – DO CZEGO SŁUŻĄ? Zasilacze UPS to urządzenia przeznaczone do zapewnienia bezprzerwowej pracy urządzeń komputerowych, łączności oraz innych odbiorników elektrycznych o znaczeniu krytycznym w przypadku zaniku napięcia w sieci zasilającej. Systemy bezpieczeństwa w inteligentnym budynku również wymagają zasilania awaryjnego. Zasilacze UPS (Uninterruptible Power Supply) należą obecnie do najbardziej rozpowszechnionych urządzeń podtrzymujących napięcie zasilania na wyjściu. Dodatkowo zapewniają one eliminację zakłóceń pochodzących z sieci elektroenergetycznej oraz mogą izolować galwanicznie odbiory od sieci energetycznej poprzez wbudowany transformator separujący. Przy doborze zasilaczy UPS należy koniecznie uwzględniać rzeczywiste wartości prądu obciążenia, a nie tylko moc odbiorników.
www.ekspertbudowlany.pl
napięcia lub przepięcia. W Polsce zasilacze awaryjne używane są praktycznie wszędzie: od prywatnych komputerów domowych po duże zakłady przemysłowe. UPS-y gwarantują nie tylko zasilanie, ale również jego właściwe parametry [3]. Na polskim rynku istnieje kilkadziesiąt firm oferujących różnego typu UPS-y. Konkurencja jest bardzo silna, a dodatkową presję na politykę cenową wywierają tanie produkty z Chin. Rynek rozwija się w sposób dynamiczny, dotyczy to jednak głównie UPS-ów komercyjnych.
Przemysłowe
rozwiązania
do zasilania awaryjnego stanowią bowiem odrębny segment. Działają w nim inni producenci niż w sektorze komercyjnym, wymagane jest również odmienne podejście do użytkownika końcowego, oparte głównie na sprzedaży bezpośredniej, z wykorzystaniem własnych handlowców [3, 6].
