MIX 2024-1

MIX 2024-1 MIXonline.nl 11:46

112e jaargang, 2024-1

HG IS DE NUMMER 1 IN SPECIALISTISCH SCHOONMAKEN. DOE HET IN 1x GOED! Lees hier meer over in het interview met HG.

Mix 01-2024_Cover.indd 3

07-02-2024 14:51

Een blije klant, daar doe je het voor!

Hubo helpt elk type klusser zorgeloos wonen mogelijk te maken. Door een totaaloplossing aan te bieden voor iedere klus op een vertrouwde en eerlijke manier. Dat doen we door fysieke winkels met een ruim assortiment, online ondersteuning, advies én montage aan huis aan te bieden. Hubo helpt!

Wil jij dit ook voor je klanten?

Word dan ondernemer bij Hubo!

Neem contact op en samen bekijken we alle opties en mogelijkheden.

Waar dan ook in Nederland.

SCAN DE QR-CODE VOOR MEER INFORMATIE

Interesse?

Bel Ton Kreuger, hij kan je alles vertellen: (033) 253 2030

Mix 01-2024_Cover.indd Hubo_Aquisitie_Adv_Mix_210x297_v11_2023.indd 1 adv_DGN_hubo.indd 3 4

07-02-2024 20-07-2023 14:51 14:38 06-02-2024 10:09

Adve adv_

VO O RWO O R D

Neutraal tot voorzichtig positief

Marc Nelissen Hoofdredactie Vakblad MIX mn@mixpress.nl

“Ik kan eigenlijk niet wachten totdat het lente wordt, dan kunnen we beginnen!” Dat zegt Intergamma-CEO Joost de Beijer in deze MIX. We vroegen hem en alle andere formule-directeuren om een terugblik op 2023 en een preview op 2024.

De Beijers quote is heel veelzeggend en onderstreept het belang van een goed voorjaar voor de omzet van onze hele sector. Al zet je je formule nog zo strak neer en is je e-commerce zo goed aangesloten bij je winkels, als het hele voorjaar regent, voel je dat in je omzet en doe je daar niks aan.

Het voorjaar van 2023 was ‘r*k’ en de kans dat het voorjaar van 2024 beter wordt is groot. En daarmee – zo verwachten DHZ-retailers – zal dan ook meteen de omzet groeien. Kunnen groeien.

Dat zegt ook Corine Duchenne van Praxis. Zij houdt het qua verwachting bij ‘een beter seizoen’. “Precies voorspellen is niet te doen, we gaan flexibel bij­bestellen als dat nodig is.” En zo is het interessant om te zien hoe de verschillende ketens terugblikken op 2023 en wat ze verwachten van 2024.

Mijn analyse: de woninginrichtingsketens hebben het niet makkelijk, maar zingen het wel even uit.

Ze opereren sowieso in een heel ander segment dan de bouwmarkten en hebben de hang naar ontzorging als wind in de rug. Zoals Rob van Prooijen het formuleert: “De ene helft van ons land is met pensioen en de andere helft moet al het werk doen en dat zijn er te weinig. En die mensen hebben dus allemaal een baan, weinig tijd én een inkomen dat ze kunnen besteden.

Dat versterkt de trend naar ‘do-it-for-me’ en totaalontzorging en daar kunnen wij heel goed op werken.”

Voor service-bouwmarkten Hubo en KlusWijs is maatwerk een belangrijke pijler. Op alles wat doehetzelf is zit bij hen meer druk. En de bouwmarkten van Gamma, Karwei, Praxis, Hornbach en Bauhaus?

Die buigen zich aan de achterkant over proces-­ optimalisatie, verbetertrajecten en kosten­ programma’s. En aan de verkoopkant zien we ‘range reviews’, ‘omnichannel-one-stop-shop-proposities’, ‘montageservices’ en ‘tuinadvies inclusief aanleg’.

Over-all zijn de groei-verwachtingen van de retailers in onze sector neutraal tot tamelijk positief. Hornbach spreekt zelfs van 5% tot 10% groei. Logisch, volgens Evert de Goede: “Als marktleider, vind ik dat we altijd beter moeten presteren dan de markt. En daar moeten we hard ons best voor doen, want iedere klant die naar ons rijdt, rijdt minstens twee winkels van Gamma, Karwei of Praxis voorbij.”

En qua winkelnetwerken? Check de nieuwste vestigings-aantallen in het artikel ‘Stand van Zaken’.

En houd de beweging in de markt in de gaten. Hubo ziet sterkere winkels, KlusWijs noteert ‘teveel meters’, Praxis verwacht een rustig jaar qua expansie, Bauhaus opent de eerstvolgende pas in 2025 en Hornbach kijkt langzaamaan ook naar een kleiner format.

Enfin, genoeg te doen in deze bruisende sector.

We houden het voor je in de gaten en wensen je goede zaken!

Marc Nelissen Hoofdredactie MIX

VA K B L A D M I X N R .1 2024

3

CO LO FO N

Vakblad MIX Is een uitgave van MIXpress BV. Uitgever en hoofdredactie Marc Nelissen Aan deze MIX werkten mee Stephan Bakkum (GfK/conjunctuur) Frank Heus (wow-factor) Geert Hilferink (algemeen) Marit Nelissen (eindredactie) Arjan van Oosterhout (online + diefstal) Jeroen Rietvelt (algemeen) Hugo Schrameyer (algemeen) Edwin Timmers (column + w a/d w) Fotografie Marjolein Ansink (fotografie) shutterstock.com Redactieadres Postbus 11 5258 ZG Berlicum 073.503.43.47 redactie@mixpress.nl www.mixonline.nl Advertenties/Close-Up’s Molijn Sales Support Edgar Molijn Brugstraat 12, NL-5258 HT Berlicum +31 (0)73.503.35.44 mix@molijnsalessupport.nl Close Up’s Advertorials: semi-redactionele artikelen van onze partners

FO R M U L E S

10

Dhz-retailers over 2023 en 2024

18

CO N J U N C T U U R

GfK december 2023: +1,5% Januari t/m december 2023: +3,4%

GfK becijferde een groei van 3,4% in de bouwmarktomzet over heel 2023. Hoe was die groei verdeeld over de verschillende ketens?

Wat deed het volume ten opzichte van prijs?

Welke categorieën deden het beter, welke minder? En hoe kijken de bouwmarktketens en woonwinkels vooruit op 2024? We vroegen het alle grote dhz-retailers.

MIX presenteert de benchmark voor de ontwikkelingen in de dhz-retail.

GfK’s DIY Recap is het maandoverzicht van de trends in de bouwmarkten zoals die door de Amstelveense marktonderzoekers in Nederland worden gemeten.

38

48

Vormgeving Inpladi, bureau voor idee en creatie Abonnementen Per jaar € 119,95 (excl. btw) Buitenland € 145,Losse nummers € 19,50 (excl btw/ porto) Abonnementsvoorwaarden Check www.mixpress.nl/abo Abonnementenadministratie Abonnementenland Postbus 20, 1910 AA Uitgeest Tel.: 0251.25.79.24 www.aboland.nl Stopzetten abonnement Opzeggingen (uitsluitend schriftelijk) dienen 8 weken voor afloop van de abonnementsperiode in ons bezit te zijn.

Algemene voorwaarden Alle advertentieopdrachten en plaatsings­voorkeuren worden schriftelijk vastgelegd, afgesloten en uitgevoerd conform de Regelen voor het Advertentiewezen, gedeponeerd ter griffie van de Arrondissements­ rechtbanken en bij de Kamers van Koophandel. Een exemplaar wordt op verzoek toegezonden of zie www. stichtingrota.nl Copyrights Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveel­ voudigd op welke wijze dan ook, worden opgeslagen in een geautomatiseerd gegevens­bestand, of openbaar worden gemaakt zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever.

ISSN nummer: 0165 - 3059

4

FO R M U L E S

Praxis organiseert wederom succesvolle Makers Beurs De Utrechtse Werkspoorkathedraal was voor de vierde keer de plaats van handeling van Praxis’ Makers Beurs.

In de kathedraal kwamen medewerkers van álle Praxis-winkels bijeen om elkaar te ontmoeten, workshops te volgen en inspiratie en informatie op te doen bij stands van het Praxis-hoofd­ kantoor en van meer dan 100 leveranciers.

Het speciale thema van deze editie was Duurzaamheid en daar was zélfs de locatie op uitgerust.

VA K T U E E L

Houd de dief!

Bij Jumbo wordt er meer gestolen dan winst gemaakt, verzuchtte Ton van Veen begin dit jaar.

Volgens de topman gaat inmiddels 1% van de supermarktomzet verloren door diefstal, ofwel zo’n 100 miljoen euro. Van Veen relateert de toegenomen roverij onder meer aan de opkomst van zelfscan. Toch gaat Jumbo daarmee door. Ook voor bouwmarkten is diefstalgevoeligheid géén reden om af te zien van zelfscan, leert een rondgang.

VA K B L A D M I X N R .1 2024

MIX 01-2024 Inhoud.indd 4

08-02-2024 13:27

INHOUD

CO L L EG A’ S

22

FO R M U L E S

28

“ Geld vind ik niet belangrijk, ik wil met plezier werken.”

Afnames en verschuivingen in vestigings-netwerken

Dat leeftijd slechts een getal is, daarvan is Paul Kales het bewijs. Met zijn 70 jaar is hij energiek, praat hij graag en loopt hij vlot mee met klanten in zijn Praxis in Noordwijk. Rustig aan doen is niet aan hem besteed. “Als een klant eenmaal binnen is, mag je die nooit meer weg laten gaan.

Bovendien moet je het anders doen dan mensen gewend zijn.”

In de Stand van Zaken zetten we ieder jaar de aantallen vestigingen van Nederlandse ketens, franchiseorganisaties en inkoopcombinaties in dhz-retail en Bouwgroothandel op een rijtje.

In dhz zagen we het afgelopen jaar de aantallen vooral afnemen en in de Bouwgroothandel zagen we opvallende verschuivingen.

VOORWOORD

3

BRANCHEMIX Nieuws en actualiteiten

7

FORMULES Vooruitblik op 2024

10

CONJUNCTUUR GfK’s DIY Recap 18 Omzet-grafieken 20 COLLEGA’S De Praxis van Paul Kales

22

FORMULES Stand van Zaken per 1-1-2024 28 FORMULES IBW sluit aan bij KlusWijs

32

CLOSE UP Stock & Trade

34

FORMULES Comafin trekt investeerder aan 36 Praxis Beurs 38 CLOSE UP HG 40 REINIGEN

43

VAKTUEEL Winkeldiefstal en self-scan-kassa’s 48

ONLINE

52

WOW FAC TO R

64

De meerwaarde van de menselijke maat

“ Ook doe-het-zelf kan een steentje bijdragen”

Revolutionaire veranderingen in de retail stellen de sector voor concrete uitdagingen, aldus Duco Roolvink. Intergamma’s head of data & analytics gaat ze graag te lijf. Hij vergelijkt het met een ‘complexe klus’ en noemt analytics en AI ‘onmisbaar gereedschap’. “Zeker zo belangrijk is dat medewerkers weten hoe ze met die tools uit de voeten kunnen”, aldus Roolvink.

Voor MIX gaat Frank Heus – op persoonlijke titel – op zoek naar de WOW-factor. Naar mensen of bedrijven waar dhz-retail en -industrie iets van kan opsteken. Dit keer spreekt hij Jan Valk, de oud-marktkoopman die nu actief is in de watersport en heel veel vrijwilligerswerk doet.

ONLINE Intergamma’s data-revolutie

52

HANG- EN SLUITWERK

57

WERK AAN DE WINKEL Op de P bij Hornbach

60

BRANCHEPAGINA’S Vertaz 62 INretail 63 WOW-FACTOR Frank Heus spreekt Jan Valk

64

COLUMN Edwin Timmers

66

VA K B L A D M I X N R .1 2024

MIX 01-2024 Inhoud.indd 5

5

08-02-2024 13:27

VERKRIJGBAAR IN 6 KLEUREN

Scan voor informatie

ULTIEME UNIVERSELE AFDICHTINGSKIT Bison Poly Max® Kit is geschikt voor elke scheur en elke voeg.

Kiezen voor het juiste product was nog nooit zo eenvoudig!

Overschilderbaar Binnen & buiten Flexibel & sterk

www.bison.nl MIX 1-2024_BrancheMix.indd 6 16140 BOLT Poly3Max Kit advertentie NL-final.indd 1 adv_Bison.indd

Voor alle ondergronden Schimmelbestendig Krimpvrij

Ik werk alleen met Bison.

08-02-2024 29/01/2024 13:29 13:58 06-02-2024 10:08

R N

BRANCHEMIX

Het gemiddelde bonbedrag van Hornbach De gemiddelde kassabon, hoeveel bedraagt die nu eigenlijk bij de verschillende bouwmarktketens?

De bouwmarktketens kennen hun eigen gemiddelde bonbedrag, maar Hiiper kan ze van alle dhz-retailers reproduceren.

Hiiper leest namelijk de bank-data van tienduizenden consumenten uit en trekt daar mooie conclusies uit. Het gemiddelde bonbedrag van Hornbach bijvoorbeeld: dat bedroeg volgens Hiiper in 2022-2023 dus € 59,92. Let op: B2B-bestedingen vallen daar niet onder, dat is ook de reden dat bestedingen van zakelijke, professionele klanten – lees: vooral bij Hornbach – niet in de data zitten.

Gaat Maxeda Brico (en Praxis) verkopen?

Speculatie: Maxeda zou overwegen hun bedrijf of onderdelen ervan te verkopen.

Dat betreft dan de bouwmarkten van Brico, BricoCity en BricoPlanit, en mogelijk ook de Praxis-winkels in Nederland.

Dat meldt de Belgische krant De Tijd en in haar kielzog het Nederlandse Financiëele Dagblad FD. De Tijd zegt: “Ze (Maxeda) worden daarvoor bijgestaan door de zakenbank Rothschild.” En: “Als het tot een volledige verkoop komt, is de kans klein dat het bedrijf als één brok de deur uitgaat.”

Details Maxeda Verdere info over Maxeda volgens De Tijd: • Maxeda heeft in Nederland, België en Luxemburg 344 winkels. Daar werken meer dan 6.700 mensen voor de groep en de totale jaaromzet bedraagt meer dan € 1,5 mrd. De brutobedrijfswinst voor afschrijvingen (ebitda) bedroeg in het gebroken boekjaar 2022-2023 (tot eind januari 2023) €107 mln en de winst voor belastingen € 34 mln.

• Maxeda is sinds eind 2015 eigendom van de financiële investeerders GoldenTree en Ardian. Zij kregen Maxeda in handen nadat ze schulden hadden omgezet in kapitaal. De financiële reuzen KKR en AlpInvest zitten ook aan boord. Zoek op MIXonline op ‘Chicken­Game rond Maxeda’.

n.

24 13:58 024 10:08

Wie zou Praxis en Brico kunnen (en willen) overnemen?

De Belgische krant noemt de kans klein dat Hubo of Gamma overnamekandidaat zouden zijn. “Dat zou de Belgische concurrentiewaakhond wellicht niet laten gebeuren omdat zo een te machtige speler zou ontstaan.” De Tijd rept van verwijzingen naar mogelijke kandidaten uit het buitenland. Franse, Duitse en Britse doe-het-zelfspelers. En ook naar Hornbach.

Brico-directeur doet mond open Klopt het wat De Tijd schrijft? Een woordvoerder van Maxeda laat MIX weten dat ze niet ingaan op geruchten en speculaties uit de markt. “Indien er aanleiding is de markt te informeren, zullen we dat vanzelfsprekend doen.”

In de media deed Maxeda er dus het zwijgen toe. Alleen Brico-directeur Patrick Vandenbogaerde deed zijn mond open.

Dat Brico in de etalage staat, is oud nieuws, reageert Vandenbogaerde tegenover de RetailDetail-redactie op geruchten over een naderende verkoop.

“Brico-eigenaar Maxeda is zelf eigendom van investeringsfondsen (AlpInvest, Ardian, GoldenTree en KKR) en het is nu eenmaal eigen aan ‘private equity’ om na enkele jaren weer uit te stappen”, aldus de topman. “Doe-het-zelfketens Brico en Praxis staan zelfs al sinds 2009 te koop, maar niemand deed ooit een bod, geen één”, legt Vandenbogaerde uit.

VA K B L A D M I X N R .1 2024

MIX 1-2024_BrancheMix.indd 7

7

08-02-2024 13:30

Gamma scoort op traffic

Gamma wordt genoemd in Q&A’s onderzoek naar de meest toekomstbestendige retailers van Nederland.

Hornbach scoort in de top-3 van alle retailers van Nederland en is daarmee ook de meest fitte bouwmarkt voor de toekomst.

Gamma wordt echter met name genoemd op het gebied van traffic.

Voldoende traffic is cruciaal voor commercieel succes in de retailsector.

Albert Heijn, Action, Gamma en Bol. com onderscheiden zich op dit gebied.

Een succesvolle marketingstrategie en regelmatige interactie met de klant is een belangrijke motor voor het realiseren van traffic. Daarom is per retailer gekeken naar de mate waarin klanten ze bezoeken, volgen en gebruik maken van middelen zoals klantenkaarten en apps. ANWB, Albert Heijn, Kruidvat, Welkoop en Lidl onderscheiden zich op dit gebied.

Hubo past organisatie aan Medio januari werd bekend dat bouwmarktketen Hubo de interne organisatie aanpast. Daarbij neemt de franchisegever afscheid van haar middenlaag van managers.

Hubo’s teams van specialisten rapporteren voortaan direct aan het managementteam. Algemeen manager Hubo Miriam de Bruin: “Op persoonlijk vlak raakt ons dit enorm en vinden we het vervelend. Maar zakelijk gezien is het nodig om de organisatie aan te passen aan veranderende tijden. We hebben de afgelopen jaren fors geïnvesteerd in ons team, denk aan de ombouw van alle winkels naar de nieuwe huisstijl, de digitalisering en automatisering. Dat vergde nieuwe collega’s met andere, nieuwe competenties die passen bij de moderne retail.”

Niet wachten, maar ingrijpen Alleen… met al die nieuwe collega’s en nieuwe competenties groeide de personeelsbezetting in Hoevelaken uit tot een team van 60 mensen. En dat wordt nu teruggebracht. De Bruin: “Het gaat niet slecht met Hubo, integendeel. We boeken nog steeds een mooie omzet en draaien winst. In de corona-periode hebben we mooie plussen gedraaid.

Maar nu vlakt die groei duidelijk af. En als je ziet wat er gebeurt in retail met traffic, consumentengedrag en -bestedingen, kun je hoopvol wachten tot die trend omkeert, maar wij grijpen nu in onze organisatie in.”

Gamma en Karwei aan de elektronische schaplabels Bij Karwei in Amersfoort prijken sinds kort elektronische schaplabels op de afdelingen verf en beits en die van elektrisch gereedschap.

Daarmee is Karwei Amersfoort de eerste van alle winkels van Gamma en Karwei die die ESL’s krijgt.

8

Platter en slagvaardiger De keuze voor het ertussenuit halen van de middenlaag in het management is een vervelende, maar wel noodzakelijke, legt De Bruin uit. “We kunnen niet snijden in ons team van specialisten, dat zou rechtstreeks raken aan onze directe dienstverlening en dat willen we niet.

Tegelijkertijd: door de teams voortaan niet meer aan een tussenlaag te laten rapporteren, maar direct aan het MT, maken we onze organisatie platter, sneller en besluitvaardiger. We hebben onlangs stevig geïnvesteerd in verzwaring van Hubo’s MT, dus we kunnen dat aan.”

Na de berichtgeving aan de ondernemers bereikte De Bruin vooral begrip. “Ondernemers begrijpen het, moeten zelf ook zulke maatregelen nemen en zijn blij dat we onze organisatie wijzigen om te kunnen blijven investeren in de formule.

Maar het blijft vervelend, dat zeker.”

+3,4%

Dagelijks prijzen aanpassen is op dit moment mensenwerk en kost veel tijd. Die tijd bespaart Intergamma met die elektronische schaplabels. Maar het gaat om meer: “Scherpe prijzen leiden tot meer omzet, een hoger marktaandeel en een betere NPS bij de consument”, zegt Jørg Franken, Director Operations.

In heel 2023 groeide de bouwmarkt­ omzet met 3,4%, aldus GfK’s DIY Recap.

GfK zet in de DIY recap maandelijks de werkelijke kassa-data van alle grote bouwmarktketens op een rijtje en berekent zo de exacte marktomvang.

In 2023 kwamen de rekenmeesters op een omzet van € 3,918 mrd. Dat is 3,4% meer dan in 2022.

VA K B L A D M I X N R .1 2024

MIX 1-2024_BrancheMix.indd 8

08-02-2024 13:30

BRANCHEMIX

Praxis vernieuwt bouwmarkt in Kampen Praxis Kampen is verhuisd en opende in de eerste week van januari de deuren op het Melmerpark.

In een vlot bouwproces is een compleet nieuw pand gebouwd waarbij duurzaamheid, in lijn met de strategie van Praxis, een belangrijke focus was. Het pand is voorzien van de nieuwste technieken waardoor de winkel energiezuinig is en meer energie oplevert dan verbruikt.

Hiermee is Praxis Kampen de tweede energie-neutrale winkel van Praxis. Eind 2022 werd in Almere Haven de eerste energie-neutrale Praxis geopend.

Geoptimaliseerd assortiment De nieuwe winkel, gelegen op een centrale locatie langs de N50, is een compacte bouwmarkt met een geoptimaliseerd assortiment dat is afgestemd

HG staat garant voor rotatie en rendement “De onbetwiste nummer 1 in Specialty Cleaning”. HG biedt effectieve producten voor reiniging, onderhoud en herstel in en rondom het huis.

op de lokale behoeften van de klant. Een deel van de artikelen waar minder vraag naar was is uitgefaseerd, waardoor ruimte is gemaakt voor nieuwe producten die aansluiten bij de laatste trends en de wensen van de klant. Er is goed gekeken naar de lay-out van de winkel om een zo overzichtelijk en logisch mogelijke inrichting te realiseren. Daarnaast is de winkel ingericht met lichte en frisse kleuren wat een ruimtelijk effect geeft.

Hornbach zet extra in op profs Hornbach ziet zijn professionele omzet groeien en zoekt daarom naar mogelijkheden voor nieuwe Drive-Ins en uitbreiding van bestaande vestigingen.

Wij gingen hierover in gesprek met het dhz-team van HG op het hoofdkantoor in Almere.

HG is de onbetwiste marktleider in Specialty Cleaning en neemt de verantwoordelijkheid om deze positie te behouden. Door middel van maar liefst 20 innovaties zal HG nog beter kunnen voorzien in de schoonmaak oplossingen van de klant.

Perfect Store is enorm belangrijk om te voorzien aan de behoefte van de klant.

Het juiste assortiment, in het juiste seizoen waarbij er geen out-of-stock is.

De toevoeging van schap navigatie zorgt er ook voor dat de klant het juiste product kan vinden.

Second placement op HG laat duidelijk een cross-sell zien binnen het assortiment.

HG International P.J. Oudweg 41 1314 CJ Almere

Inmiddels wordt er volop gewerkt aan de uitbreiding van Drive-Ins bij de vestigingen in Zaandam en Groningen.

Doet wat het belooft.

Het laatste DHZ-nieuws als eerste

www.HG.eu frontoffice@hg.eu

IN 1X GOED

MIX 2024-1

Ondanks de uitdagingen die heel retail Nederland ondervindt, zoekt Hornbach constant naar mogelijkheden om te groeien. Dat melden ze bij de presentatie van Hornbachs nieuwste kwartaalcijfers.

Mogelijkheden ziet Hornbach bijvoorbeeld bij professionals: “Professionele klussers zijn enthousiast over de gemakken die ze ervaren bij onze Drive-Ins. We zoeken daarom steeds naar mogelijkheden voor nieuwe Drive-Ins en het uitbreiden van bestaande vestigingen”, aldus De Goede.

OP DE VOORPAGINA

112e jaargang ,

2024-1

MIX publiceert het laatste DHZ-nieuws als eerste op

www.mixonline.nl MIXonline.nl

Abonneer je op de nieuwsbrief via www.mixonline.nl/nieuwsbrief

HG IS DE NUMM ER 1 IN SPECIALIST DOE HET IN 1x ISCH SCHOONMA GOED! Lees hier KEN. meer over in het interview met

adv_HG.indd 3

06-02-2024 11:46

HG.

Mix 01-2024_Cov

er.indd 3

07-02-2024 14:51

VA K B L A D M I X N R .1 2024

MIX 1-2024_BrancheMix.indd 9

9

08-02-2024 13:30

Auteur Marc Nelissen Foto’s archief MIX

DHZ-retailers over 2023 en 2024 GfK becijferde een groei van 3,4% in de bouwmarktomzet over heel 2023. Hoe was die groei verdeeld over de verschillende ketens? Wat deed het volume ten opzichte van prijs?

Welke categorieën deden het beter, welke minder? En hoe kijken de bouwmarktketens en woonwinkels vooruit op 2024? We vroegen het alle grote dhz-retailers.

Praxis: “Het jaar 2024 precies voorspellen is niet te doen. We houden het bij ‘een beter seizoen’ en gaan flexibel bijbestellen als dat nodig is.”

10

Intergamma: “Ik kan eigenlijk niet wachten totdat het lente wordt, dan kunnen we beginnen!”

VA K B L A D M I X N R .1 2024

MIX_2024-1_Formules_Vooruitblik_v2.indd 10

08-02-2024 13:32

FO R M U L E S

Terugblik 2023 Eigenlijk alle retailers spreken van een lastig jaar.

Iedereen zag het volume onder druk staan en prijsstijgingen afnemen. Toch kijken ze verschillend tegen 2023 aan.

Neem Corine Duchenne, algemeen directeur van Praxis. Het boekjaar van Praxis’ en Brico’s moeder Maxeda DIY Group loopt tot en met eind januari 2024, dus de definitieve cijfers heeft ze nog niet als we haar half januari spreken op de Praxis Makers Beurs voor Praxis-ondernemers en -medewerkers. Bij Praxis hadden ze een ambitieus budget voor 2023 en dat hebben ze niet gehaald. Vooral het slechte tuinseizoen deed zich voelen in de resultaten van Praxis. Maar Duchenne geeft liever niet prijs of Praxis in 2023 boven de +3,4% zit die GfK in de DIY Recap in 2023 voor de gehele bouwmarktbranche noteerde. Wel zegt ze: “De vernieuwde Praxis-winkels presteerden beter dan de rest en ook de City-winkels deden het heel goed.”

Niets te klagen Ook bij Hornbach hebben ze de boeken nog niet gesloten, als we directeur Evert de Goede spreken. “Eind februari sluiten we het boekjaar pas af, maar over het kalenderjaar 2023 zijn we zeer tevreden”, zegt directeur De Goede onomwonden. “Het kan altijd beter, maar als je kijkt naar wat er allemaal gebeurt en waar we nu staan, hebben we niets te klagen. Natuurlijk zijn volumes wel iets afgenomen. Ook stond de marge onder druk, hoewel dat de laatste twee maanden wel weer is hersteld. Dat is een prima ontwikkeling en was ook nodig.” Over 2023 meldt De Goede ‘een leuke plus’. Oud-op-oud, dus nog zonder de nieuwe Hornbach-winkel in Nijmegen. Hoeveel plus precies? “Tussen de 0 en 10%”, lacht hij. Beter dan de +3,4% die GfK berekende over 2023?

“Beslist beter. We zien ons marktaandeel elke maand groeien en dat stemt ons positief.”

toor. “Maar het is geen geheim dat het allemaal niet zo wild was als in 2021 en 2022”, zegt hij. “Consumenten voelden allemaal de druk van de energieprijzen en zaken als de Oekraïne-oorlog en de opgelopen rente deden de bestedingen in onze sector ook al niet veel goeds.” Voor 2022 deed MIX een schatting van € 25 mln per Bauhaus-winkel. Daarmee zou Bauhaus in Nederland dan op een marktaandeel van ruim 2,5% komen. Een rekensom die Pieters destijds niet wilde beamen, noch ontkennen. Wel zei hij: “Jullie kunnen aardig rekenen.”

Niet tegengevallen Voor KlusWijs is het jaar 2023 niet tegengevallen, zegt directeur Hans Hortensius. “Ik was er niet optimistisch over en het is inderdaad een ander jaar geweest dan de jaren daarvoor. Jaar op jaar hebben we steeds een hele mooie groei gehad, maar in 2023 stokte die ineens. Zowel qua aantal ondernemers als qua omzet. Daar zat druk op, in combinatie met een enorme stijging van kosten voor ondernemers. Denk aan personeelskosten, huisvestingskosten en energielasten. Dan wordt het toch kritisch voor ondernemers als je er alles aan doet om de omzet op het gewenste niveau te houden en tegelijk moet managen op kosten.” Oud-op-oud noteerde KlusWijs een index van 96%. De vergelijking met de uitzonderlijke omzet van 2021 en 2022 vindt Hortensius niet zuiver, dus trekt hij liever de parallel met 2019 als basisjaar van voor corona. “En dan zitten we daar nog steeds 14% boven, ook oud-op-oud.”

Dubbel positief Ook voor Intergamma verliep het jaar 2023 voor de dhz-markt in totaal beter dan verwacht. De 3,4% groei uit GfK’s DIY Recap tot en met december 2023 vindt CEO Joost de Beijer een mooie. “Beter dan begroot en dat is positief”, zegt hij. Voor Intergamma was 2023 volgens De Beijer zelfs dubbel positief: de markt groeide harder dan verwacht en Gamma en Karwei groeiden ook nog eens harder dan de markt. Hoeveel Gamma en Karwei precies groeiden en hoeveel marktaandeel ze wonnen, wil De Beijer niet kwijt.

Niet zo wild Bauhaus-directeur Markus Pieters kan niet zoveel zeggen over de cijfers van 2023. Mag niet vanuit het internationale hoofdkan-

Intergamma: “De markt groeide harder dan verwacht en Gamma en Karwei groeiden ook nog eens harder dan de markt.”

VA K B L A D M I X N R .1 2024

MIX_2024-1_Formules_Vooruitblik_v2.indd 11

11

08-02-2024 13:32

Niet eens zo slecht Ook Hubo is gematigd positief: “Niet eens zo slecht”, noemt Hubo’s algemeen manager Miriam de Bruin het verloop van 2023. “De complexiteit zat niet zozeer aan de omzetkant, maar vooral aan de kostenkant.” Precieze details over de omzet wil De Bruin liever niet kwijt, maar wel dat winkels de omzet goed weten vast te houden. Ze schat de prijsstijging over 2023 in op 6%.

Voor club van ijzerwarenwinkels Nicovij verliep 2023 ‘exact zoals verwacht’, aldus directeur Willie Dekens. De omzet van de inkoopcombinatie is nagenoeg gelijk gebleven. “Minimaal minder, misschien een procentje of zo”, voegt hij eraan toe.

Dekens is blij met die omzet want het eerste halfjaar was nog wel goed, maar het tweede halfjaar was ‘zeer behoudend’.

“Zeker in de bouw werd het na de zomer flink minder.”

De nodige uitdagingen In het segment van de verf- en woninginrichtingswinkels horen we van ‘kleine plusjes’. Na bijna 20% groei in 2022 verwachtte Comafin-directeur Brouwer voor 2023 weinig problemen. Als hij nu terugkijkt, ziet hij een mooi jaar. “Met de nodige uitdagingen. Zelfs met prijsverlagingen die we hebben meegemaakt. De huizenmarkt ging op slot door het stikstof-verhaal en de gestegen rente. Daardoor realiseerden we nog een klein plusje. De groei die we in coronatijden meemaakten, is er wel uit.”

In 2023 kwamen de formules van Concepts & Companies op index 100 uit. En dat is volgens directeur Rob van Prooijen niet goed, gezien de prijsverhogingen. “Als je omzet in stuks terugloopt, is dat een ‘red flag’. Aan de andere kant”, zegt hij, “verdienen onze ondernemers nog steeds een goede boterham en zijn ze blij dat ze weer even lucht kregen.

Niemand maakt zich zorgen, wij zitten namelijk in het premiumsegment en daar zitten we goed.”

KlusWijs: “Er zijn teveel meters in de markt, en er komen nog een paar Hornbach-winkels bij.”

Verschillen in categorieën Druk op vloeren Van Prooijen zag verschillen tussen de specifieke productgroepen in ‘zijn’ woninginrichtings- en verfwinkels. “Vloeren en buitenzonwering, daar zat de druk op. Vloeren zijn afhankelijk van verhuizingen en die waren er een stuk minder, dus stond die omzet onder druk. Wonderlijk genoeg niet bij ons; de categorie sloot bij ons op index 99. En ook de buitenzonwering was in 2023 een lastige productgroep.” Raamdecoratie en gordijnen zijn volgens van Prooijen qua markt nog goed, maar hij ziet daar problemen bij leveranciers waar hij verder niets over kwijt wil.

“Gordijnen en raamdecoratie waren prima, behang ook.” En verf?

“Daar kan ik kort over zijn. Verf is geen leuk product meer. Verf is stukgemaakt op prijs. Online zien we een ‘race to the bottom’. Die sleept het prijsniveau in onze winkels naar beneden en dat is jammer.”

Maatwerk als pijler Ook Brouwer ziet verschillen tussen productgroepen. “Vloeren waren een moeilijke productgroep. “Dat is voornamelijk een nieuwbouw-product. En als er geen nieuwbouw is, verkoop je

Bauhaus: “Het is geen geheim dat het allemaal niet zo wild was als in 2021 en 2022.”

12

VA K B L A D M I X N R .1 2024

MIX_2024-1_Formules_Vooruitblik_v2.indd 12

08-02-2024 13:32

FO R M U L E S

Concepts and Companies: “Onze ondernemers verdienen nog steeds een goede boterham en zijn blij dat ze weer even lucht kregen.” dus veel minder vloeren.” Raamdecoratie en gordijnen zag Brouwer doorgroeien. De ontwikkeling in maatwerkkasten noemt hij buitengewoon en die in verf is stabiel.

Bij Hubo is ‘maatwerk’ volgens Miriam de Bruin dé voornaamste groeipijler. “Alles wat doe-het-zelf is, daar zit meer druk op.”

Afhankelijk van de winkel, de plaatselijke concurrentie en de tijd waarin een winkel zich al op maatwerk richt, maakt die categorie tot wel 50% van de omzet uit. Duurzaamheid was in 2023 een groeigroep voor Hubo. Vooral producten die weinig kosten en snel resultaat opleveren zoals isolatiemateriaal, tochtstrips, led-lampen. “Maar we hebben ook ondernemers die in zonnepanelen doen en daar grote stappen mee gezet hebben.” Voor duurzame producten voorziet De Bruin ook in 2024 goede kansen.

Nicovij: “Lokaal zien we verschillen tussen +10% en –10% binnen de groep.”

Groeiend aandeel Bij KlusWijs zagen ze vooral de buitenverf minderen. Directeur Hortensius: “Daar hebben we in de coronaperiode absurd-absurd veel van verkocht. Dus veel consumenten zijn wel even uitgeschilderd.” Ook constructief assortiment deed het minder bij KlusWijs.

Dat wijt hij aan het stilvallen van de nieuwbouw en minder doorstroming op de verhuismarkt. Tegelijkertijd ziet hij mooie groei op het gebied van ontzorgen en in het assortiment KW Wonen.

“Daar zien we klanten nog steeds orders afgeven van € 50.000 tot € 60.000 om de hele woning in te richten. Maatwerk blijft het over de hele linie goed doen.” ‘Goed doen’, betekent dat ‘stabiel gebleven’ of ‘gegroeid’? “Gegroeid”, zegt Hortensius. Hoe groot is het omzetaandeel van maatwerk bij en KlusWijs? “Poeh, dat is lastig te zeggen. Wel weten we dat een goede KW Wonen toegevoegd aan een KlusWijs bouwmarkt zomaar 25% extra omzet brengt.”

isolatie last hebben gehad van de enorme groei aan het eind van 2022. Tegen die grote volumes moesten we in het tweede halfjaar van 2023 opboksen.” Nicovij zag het tegenovergestelde. “De groep van isolatie-producten was echt heel goed, voor de rest hadden we eigenlijk geen extremen.”

Praxis-directeur Duchenne zag vooral de seizoensproducten als tuin, verwarming en airco’s dalen doordat het jaar niet echt extremen kende. Terwijl de ‘non-seasonal’ productgroepen juist stegen en de brutomarge ook weer groeide. Bij Hornbach zagen ze juist vooral het Profi-concept hard groeien, aldus directeur De Goede. En daarmee ook de ‘warenbereiken’ bouwstoffen, hout en plaat. “Die zijn superbelangrijk voor ons, doen het heel goed en we hebben daar nog veel kansen.”

Praxis: “We zullen in 2024 méér winkels een lichte opfrisbeurt richting Phygital geven dan dat we een paar winkels de totale make-over geven.”

Investeringen en seizoensinvloeden Ook Intergamma-topman De Beijer zag verschillen in assortimenten. “Bij Gamma zien we dat Verf en Tuin het heel goed deden. Daar zijn we blij mee want het zijn categorieën waar we in investeren. Bij Karwei – het zal je niet verbazen – hebben we een slag geslagen in de raamdecoratie en daar ons marktaandeel behoorlijk vergroot. Eén van de artikelen die er uitsprongen is de lattenwand.” Uitschieters naar beneden ziet hij niet specifiek bij Gamma en Karwei, maar De Beijer zag er wel een in algemene zin: “Marktbreed zie je dat producten die te maken hebben met VA K B L A D M I X N R .1 2024

MIX_2024-1_Formules_Vooruitblik_v2.indd 13

13

08-02-2024 13:32

Verwachting 2024 2024 ‘best goed’ We keken ook vooruit op 2024 met de retailers. Voor Hornbach zijn de vooruitzichten voor 2024 volgens De Goede ‘best goed’.

“We mikken ook weer op 5 tot 10% groei met alle kansen die we hebben. De Profiservice groeit, de montageservice groeit en we starten met een Tuinadviescentrum waarin we niet alleen de producten verkopen, maar ook advies geven en de tuin mee aanpakken. En overall, als marktleider, vind ik dat we altijd beter moeten presteren dan de markt. En daar moeten we hard ons best voor doen, want iedere klant die naar ons rijdt, rijdt minstens twee winkels van Gamma, Karwei of Praxis voorbij.”

Opnieuw groei Ook De Beijer van Intergamma is positief over 2024: “We verwachten opnieuw een groeiende markt die gedreven wordt door verduurzaming van bestaande woningen. Dat laat de markt groeien, mede door druk op de huizenmarkt en nieuwbouw.

Mensen investeren daardoor meer in hun huidige huizen. Renovatie zal de markt ook voor een stuk laten groeien.” Over de omvang van de verwachte groei, wil hij niets zeggen. Wel over de ambities van Intergamma. “De markt gaat groeien en wij willen in die groei marktaandeel winnen. We zijn aan het investeren in onze nieuwe strategie. Bij Gamma blijft de focus op Verf en Tuin en Duurzaamheid als overkoepelende categorie. Duurzaamheid gaat Karwei ook verder brengen, net als de inzet op raamdecoratie. Die propositie – inclusief advies aan huis, inmeten en montage –

Hubo: “In 2023 zat de complexiteit niet zozeer aan de omzetkant, maar vooral aan de kostenkant.”

rollen we uit over meer Karwei-winkels en dat brengt nu al groei.

Ook omdat we met die categorie en propositie bezig zijn in een bredere markt dan alleen doe-het-zelf. En overall hebben we goede verwachtingen van Gamma’s en Karwei’s one-stop-shopopzet waarin we als winkel de totaalaanbieder kunnen zijn met verrijkte online content, een beter en breder aanbod en additionele services. Daar zetten we stappen in en daar verwachten wij dit jaar ook additionele omzet uit te kunnen halen.”

Bauhaus: “Wij gaan harder groeien dan de markt, dus halen we het bij een ander weg.

Vooral bij Gamma en Praxis, denk ik.”

Beter tuinseizoen Bij Praxis hopen ze in 2024 vooral op een stijging versus 2023 door een beter tuinseizoen. “Als het tuinseizoen beter is dan vorig jaar, komen we makkelijk in de plus”, aldus Praxis-directeur Duchenne. “Bovendien lopen er een paar projecten die ook mooie kansen bieden. We hebben bijvoorbeeld het Blue Yonder Fullfillment voorraadsysteem in gebruik genomen waarmee we tot op artikelniveau en per winkel de voorraad kunnen sturen. Voorheen gebruikten we al ‘auto-replenishment’, maar dat gebeurde dan op basis van de tien voorgaande weken. In de nieuwe opzet kijken we vóóruit en naar het gemiddelde van de laatste drie jaar waardoor we een betere voorspelling krijgen die we dan zelf ook nog kunnen finetunen. Voor de direct-to-store-leveringen is dat nieuwe voorraadsysteem al uitgerold en in maart passen we dat ook toe op ons DC.” Ook op gebied van assortimentswissels denkt Duchenne bij Praxis voordeel te halen. “We doen voortdurend ‘range-reviews’ waarbij we op winkelniveau kijken naar de juiste producten in de juiste voorraad op de juiste plaats. En daarin hebben we nu nog beter gekeken naar de ‘footprint’, dus de mix van ‘fast’ en ‘slow-movers’.”

Al die verbeterprojecten plus een beter seizoen gaan 2024 een beter jaar maken voor Praxis, voorspelt Duchenne. Hoeveel beter precies wil ze niet kwijt. “Dat precies voorspellen is niet te doen.

We houden het bij een beter seizoen en gaan flexibel bijbestellen als dat nodig is.”

2024 zoals 2023 Voor 2024 rekent Hubo op eenzelfde ontwikkeling als 2023.

Miriam de Bruin: “Het blijft nog steeds lastig. Zeker over de gestegen loonkosten maak ik me zorgen. Niet alleen vanwege de nieuwe cao voor de winkelmedewerkers van onze ondernemers, ook doordat de loonkosten in andere sector eveneens op alle exploitaties drukken.” Qua inflatie verwachten ze bij Hubo minder druk op de inkoopprijzen. “Maar de druk op het rendement zal in 2024 zeker blijven”, voorspelt De Bruin.

Ook KlusWijs zet in 2024 in op een index van 100%. Hortensius:

14

VA K B L A D M I X N R .1 2024

MIX_2024-1_Formules_Vooruitblik_v2.indd 14

08-02-2024 13:32

FO R M U L E S

Hornbach: “Als marktleider, vind ik dat we altijd beter moeten presteren dan de markt. En daar moeten we hard ons best voor doen, want iedere klant die naar ons rijdt, rijdt minstens twee winkels van Gamma, Karwei of Praxis voorbij.”

“We hopen op minder prijsmutaties, zelfs prijsdalingen in een aantal groepen. Met een hoger volume, maar ook weer stijgende kosten. Denk aan de nieuwe cao die niet direct in het voordeel is van kleinere winkels. De hogere basissalarissen worden daarin gecompenseerd met een lagere zondag-toeslag, maar daar hebben kleinere winkels niets aan want die zijn vaak op zondag helemaal niet open. Wij hopen de stijging van personeelskosten te compenseren met lagere energiekosten zodat we eenzelfde exploitatie krijgen als in 2023.”

‘Positief behoudend’ is ook Nicovij over het nieuwe jaar. Dekens: “Ik heb natuurlijk de wijsheid niet in pacht, maar ik denk dat onze economie veerkrachtig is en verwacht dat 2024 nog een matig jaar blijft maar dat we daarna wel weer gaan groeien. Het is vervelend dat we afhankelijk zijn van de bouw, die daalt met 2 tot 3% en zelfs met 6 tot 7% voor de woningbouw. Nu hebben wij vooral kleinere bouwers als klant en die blijven wel ‘aan de gang’.”

Voor de consumentenmarkt is Dekens ook niet ‘per se pessimistisch’. “De consumentenmarkt is doorgaans minder schommelend dan de B2B-business.”

Hornbach: “Het kan altijd beter, maar als je kijkt naar wat er allemaal gebeurt en waar we nu staan, hebben we niets te klagen.”

Geen klappers In het wonen-segment kijken ze nét iets anders naar 2024 dan de ‘hardcore’ dhz-retailers. Concepts and Companies-directeur Rob van Prooijen ziet de grafieken van consumentenvertrouwen, inflatie en woningbouw weer voorzichtig de goede kant op wijzen.

“Onze verwachtingen zijn dus niet zo negatief, zeker niet in het licht van onze demografie. De ene helft van ons land is met pensioen en de andere helft moet al het werk doen en dat zijn er te weinig. En die mensen hebben dus allemaal een baan, weinig tijd én een inkomen dat ze kunnen besteden. Dat versterkt de trend naar ‘do-it-for-me’ en totaalontzorging en daar kunnen wij heel goed op werken.” Qua potentie in de markt zien ze het bij Concepts & Companies dus tamelijk rooskleurig in. Maar waar rekenen ze dan precies mee voor 2024? Van Prooijen: “Dat blijft een lastige. Ik verwacht geen klappers naar boven meer, maar ook geen klappers

naar beneden. Ik denk dat we de prijsverhoging goed gaan maken, dus dat betekent zo’n 5% stijging. Maar er gebeurt zoveel in de wereld, dat je er eigenlijk niets zinnigs van kunt zeggen.”

Promotie in mindere markt Mark Brouwer ziet in 2024 de economie niet beter worden, maar is toch optimistisch. Met name vanuit de goede positie van de Comafin-formules en de aangesloten ondernemers. “Kijk, als er 90 klanten zijn en drie aanbieders kan iedereen daar goed van leven.

Maar als er dan ineens nog maar 70 klanten zijn moeten wij ervoor zorgen dat wij nog steeds die 30 klanten of zelfs meer trekken. De P van promotie wordt dus veel belangrijker.” Met promotie bedoelt Brouwer niet ‘aanbiedingen’ zoals de term in bouwmarktland betekent. “Nee, de kortingknop gebruiken we zelden. Wij mikken op de totaalklant, die raam, wand, vloer wil aanpakken, misschien inclusief een maatwerkkast of een traprenovatie. Daar is prijs minder belangrijk. Dan gaat het om 365 dagen per jaar marketing, op allerlei gebieden, in alle lagen van de klantreis.”

Pijn bij anderen Voor 2024 blijft Bauhaus-directeur Pieters bij zijn voornemen om meer te halen uit Bauhaus in Nederland. Zoals hij afgelopen najaar in een Bauhaus-interview in MIX zei, gaat de eerste nieuwe Bauhaus pas open in 2025, in Amersfoort. Dus moet de groei tot die tijd komen uit de vier bestaande winkels. “We hebben zowel groeikansen in B2C als in B2B. Als we groeien in B2C doet dat pijn bij anderen. Want wij gaan harder groeien dan de markt, dus halen we het bij een ander weg. Vooral bij Gamma en Praxis, denk ik. Hornbach heeft 18 winkels, wij hebben er vier en de rest samen 560 winkels. En als we in onze vier bestaande winkels structureel groeien qua ‘catchment’ gaat dat ten koste van anderen.”

VA K B L A D M I X N R .1 2024

MIX_2024-1_Formules_Vooruitblik_v2.indd 15

15

08-02-2024 13:32

Ontwikkelingen op komst Teveel meters Los van de omzet en economische trends. Zijn er dan nog ontwikkelingen te verwachten bij de retailers in onze sector? KlusWijs-directeur Hans Hortensius zag in 2023 al winkelsluitingen en voorziet er nog meer: “Er zijn teveel meters in de markt, en er komen nog een paar Hornbach-winkels bij. Dus er zullen meters moeten gaan verdwijnen en dat geeft dan weer ruimte in de markt.

Lokaal kopen, is daarbij een factor van belang. Onze ondernemers die zich positioneren als lokale helden hebben een hoge gunfactor en een mooie positie. Daardoor zijn we niet negatief over 2024.

Zeker niet als we slimme dingen kunnen doen om klanten binnen te halen.” Zijn daar al voorbeelden van? “Zeker. We hebben al ondernemers die in hun dorpen meer doen dan alleen een bouwmarkt runnen. We hebben er één met een combinatie van bouwmarkt, woninginrichting, huishoud, koken en slapen en eentje die de functie van de gestopte dierenwinkel overgenomen heeft. En zo zijn er her en der zeker kansen. Het benutten van deze kansen vraagt om een organisatie die daadwerkelijk de lokale ondernemer in zijn kracht zet en dat is wat wij graag doen.”

Rustig qua expansie In 2023 sloot Praxis een aantal winkels doordat de huur afliep en de locatie werd ingeruimd voor woningbouw, of door de toegenomen lokale concurrentie. Wat dat betreft wordt 2024 een rustig jaar voor Praxis. Directeur Duchenne: “Er loopt een tender op IJburg, maar een heel nieuwe winkellocatie met DIY bestemming wordt echt een zeldzaamheid. Praxis’ Phygital Store is nog steeds ons actuele concept, al zullen we in 2024 eerder méér winkels een lichte opfrisbeurt richting Phygital geven dan dat we een paar winkels de totale make-over geven. Zo brengen we de voordelen van het concept sneller naar meer winkels en klanten en besparen we ook veel kosten. Want een complete ombouw is echt duurder geworden.”

Comafin: “De kortingknop gebruiken we zelden. Wij mikken op de totaalklant, die raam, wand, vloer wil aanpakken, misschien inclusief een maatwerkkast of een traprenovatie.”

Sterkere winkels

Gewoon lekker

Ook bij Hubo toont het aantal winkels al jaren een lichte afname. De Bruin: “Tegelijkertijd realiseren we wél meer omzet, dus we krijgen per saldo sterkere winkels. En dat is niet alleen goed voor Hubo, maar ook goed voor de branche als geheel.” Qua winkelnetwerk ziet De Bruin twee positieve ontwikkelingen: ‘We hebben steeds meer winkeliers die meer dan één winkel runnen. En we zien her en der jonge ondernemers de stap zetten naar een eigen winkel. De zelfstandigheid en het ondernemerschap lonken daar gelukkig positief.” Ook de ombouw van stadswinkel DHZ Wittenburg in Amsterdam naar het Hubo-concept doet haar deugd. “Ook daar in de grote stad kunnen we met Hubo onze rol met verve vervullen.”

Voor Nicovij als inkoopgroep ziet directeur Dekens kansen als gevolg van ontwikkelingen bij Transferro. De verschillen in volumes en dienstverlening tussen beide organisaties zetten ondernemers wel aan het denken. “Transferro en Nicovij lagen het dichtst bij elkaar van alle inkoopcombinaties en wij kunnen een aantal Transferro-leden – ‘niet allemaal hoor’ – prima bedienen.

Bovendien zijn er nog voldoende zelfstandigen in de markt waar we ook waarde voor kunnen toevoegen. Ook een groep als IGM die lid is bij ons, is in beweging. En daarin bewegen wij dan mee.”

Qua formules verwelkomde Concepts and Companies twee extra Cozy Homes, de formule met meubelen en woonaccessoires. “Er zijn winkeliers die 250 meter of meer over hebben en dat invullen met meubelen. Ik geloof in dat concept, in de totaalaanpak van het interieur en de versterking van de beleving in de winkels en het is mooi dat ondernemers dat herkennen. Colors@Home draait naar verwachting en bij Voor Verf en Wonen zijn we iets gezakt in winkelaantal. In die branche bestaan we al meer dan 30 jaar zodat we ook wat oudere ondernemers hebben en die hangen zo langzamerhand hun pistool aan de wilgen. Maar al met al gaat het dus gewoon lekker.”

Comafin: “Als de markt kleiner wordt, kun je zorgen voor een breder aanbod.

Wij zijn er goed in om de klanten naar de winkel te trekken. En daar willen we hem dan meer aanbieden.”

16

VA K B L A D M I X N R .1 2024

MIX_2024-1_Formules_Vooruitblik_v2.indd 16

08-02-2024 13:32

FO R M U L E S

Assortimentsverbreding Bij Comafin groeien de winkelformules hard in aantallen vestigingen. Per winkel zet de franchisegever vol in op marketing-­ ondersteuning. Zulke marketing is volgens Brouwer echt hogere wiskunde: “Let op hè, wij hebben daar 30 man voor zitten in Goor.

Het is geen hobby, maar echt specialistenwerk op gebied van tekst, beeld, video, SEO, SEA, social media. Elke dag topsport.

Dat is waar we ons op onderscheiden, dat geeft ons voorsprong en die voorsprong gaan we verder uitbouwen.”

Ook assortimentsverbreding zal een groeipijler zijn voor de Comafin-formules. “Als de markt kleiner wordt, kun je zorgen voor een breder aanbod. Wij zijn er goed in om de klanten naar de winkel te trekken. En daar willen we hem dan meer aanbieden.

Maatwerkkasten was een keuze, wordt nu verplicht. Traprenovatie gaan we op doorpakken. Mooiere wanden. We verkopen al veel verf en behang. Maar daar kunnen we verder in gaan. Van die akoestische wanden, betonlook. Daar gaan we ‘volle-bak’ mee adverteren.”

Verbeterpunten De Goede maakte in 2023 een ronde langs alle Hornbach-winkels en zag dat in de vestigingen de presentaties, de kwaliteit van de modules (schappenplannen) en de voorraad zelf echt kunnen verbeteren. “Dat gaan we met onze ‘merchants’ en vestigingsmanagers verbeteren.” Is dat een continu proces of zijn er nu verbeterpunten samengevat in één groot project? “De coronaperiode liet echt zijn sporen achter. Ik zeg niet dat de winkels er alleen voor hebben gestaan, maar ze stonden wel altijd onder druk door de hoge verkopen. Dat is positief, maar je moet wel opletten dat je de basisdingen goed blijft doen.” Hornbach-winkels zijn qua grootte echt een ‘league’ op zich, waar gigantische volumes in soepele processen doorheen moeten stromen. “Inderdaad. In onze vestiging in Nieuwegein werken alleen al 40 tot 45 mensen op de goederenontvangst. En al wat we aan onze processen kunnen verbeteren, draagt meteen bij aan ons succes.”

Concepts and Companies: “De ene helft van ons land is met pensioen en de andere helft moet al het werk doen en dat zijn er te weinig.”

Kleinere formats?

Qua expansie heeft Hornbach winkels in Rotterdam en Almelo op de rol staan. De Goede heeft goede hoop dat bezwaren tegen die locaties in 2024 van tafel gaan bij de Raad van State. Voor verdere expansie kijkt hij intussen ook naar andere formaten.

“Grondstukken voor winkels van 15.000 tot 20.000 m2 – ons Type-6 van bouwmarkt, drive-in en tuincentrum – zijn steeds lastiger te krijgen op de juiste locaties. Met kleinere winkels kunnen we ook terecht op witte vlekken die te weinig potentieel

Nicovij: “De consumentenmarkt kent doorgaans minder schommelingen dan de B2B-business.” hebben voor een grote Hornbach. We hebben sowieso altijd gezegd dat we op 20 tot 25 grote winkels mikken, en met Rotterdam en Almelo zijn we daar dan bijna, hè?” Hornbachs Zweedse of Zwitserse Type-3 heeft de interesse van De Goede.

Een kleinere Hornbach mag van hem echter niet te veel afwijken van het basisconcept. “Het Duitse Type-4 is best productief, maar wijkt voor mij te veel af qua impact, uitstraling en volume. Dat vergt ook specifieke schappenplannen van onze ‘merchants’ en die extra inspanning moet wel de moeite waard zijn.”

Kunnen beginnen Verwacht De Goede dat we eerder een kleinere Hornbach zien dan een nieuwe grote winkel in Rotterdam of Almelo? “Nee, dat niet. Als we daar morgen groen licht voor krijgen, starten we overmorgen met de bouw en kan de winkel er in een jaar staan. Al kan zo’n nieuw concept er ook wel binnen een jaar staan.” Hoe klein is ‘klein’ trouwens voor Hornbach in Nederland? “Een metrage van 5.000 is te klein. Gemiddeld zijn onze nieuwe winkels 17.000 tot 18.000, dus 10.000 tot 12.000 m2 is voor ons klein”, lacht De Goede.

De Beijer heeft voor Intergamma goede verwachtingen van Gamma’s en Karwei’s one-stop-shop-opzet. “Daarin kunnen we als winkel de totaalaanbieder zijn met verrijkte online content, een beter en breder aanbod en additionele services. Daar zetten we stappen in en daar verwachten wij dit jaar ook additionele omzet uit te kunnen halen.” Kortom, ondanks alle onzekerheden is De Beijer voor de markt en voor Intergamma dus best positief.

“Ik kan eigenlijk niet wachten totdat het lente wordt, dan kunnen we beginnen!”

VA K B L A D M I X N R .1 2024

MIX_2024-1_Formules_Vooruitblik_v2.indd 17

17

08-02-2024 13:32

Auteur Stephan Bakkum, GfK

GfK december 2023: +1,5% Januari t/m december 2023: +3,4% MIX presenteert de benchmark voor de ontwikkeGfK’s DIY Recap is het maandoverzicht van de

groeiden wel veel sterker, terwijl met name boormachines (–7%) en boorhamers (–1%) een daling lieten zien. Hier zien we ook sterke concurrentie van buiten de bouwmarkten die hier van invloed op is.

trends in de bouwmarkten zoals die door de Amstel-

Bouwchemie

veense marktonderzoekers in Nederland worden

Als we het over bouwchemie hebben, dan hebben we het over lijmen en kitten, vul- en egaliseermiddelen en muurcoatings, etc.

Totaal bouwchemie is goed voor € 191 mln omzet in de bouwmarkten over heel 2023, met een groei van +10%. Alle segmenten deden het beter dan de totale marktgroei van de bouwmarkten, maar vul- en egaliseermiddelen stak er nog iets bovenuit met +15% evenals de kleinere groep muurcoatings met +24%.

lingen in de dhz-retail.

gemeten.

Het jaar 2023 hebben we weer afgesloten. Een jaar dat begon met hoge inflatie, hoge energieprijzen, mede als gevolg van de oorlog in Oekraïne, een mindere zomer dan voorgaande jaren en een nieuwe oorlog in het Midden-Oosten. Hoewel de inflatie weer sterk is teruggelopen, blijft er nog een hoop onzekerheid in de wereld. Prijsstijgingen hebben we eerder teruggezien, al in 2022.

Kijken we dan naar de omzet van de bouwmarkten in 2023, dan kunnen we grofweg het jaar in tweeën delen. Het eerste kwartaal zagen we een omzetgroei van +5,9%, dit kwam het tweede kwartaal met +7,1% nog hoger uit. In het derde kwartaal zagen we een minimale omzet groei terug, afgerond 0%, en in het vierde kwartaal ook maar een beperkte stijging van +0,6%.

Waar een mooie zomer soms de aanjager is van de omzetgroei, was dit in 2023 minder het geval, daarnaast vergelijken we nu de groei ten opzichte van 2022. In 2022 zagen we dat de inflatie tot prijsstijgingen van bepaalde producten heeft geleid. Hoe heeft de omzet van de verschillende segmenten het dit jaar gedaan vergeleken met 2022?

Verf & verfbenodigdheden Na de piek van 2020 zagen we de volgende twee jaar dat de verfmarkt daalde naar het “normale” niveau. In 2023 is de groei echter weer terug. Met een omzet van € 336 mln en een groei van +10%. Muurverf (+12%) en lakken (+10%) staan aan de basis van deze groei. Houtbescherming (beits en vernis) blijft achter met +5%. Ook verfbenodigdheden groeit met +6%. Deze markt is goed voor € 139 mln omzet.

Gereedschap Gereedschap laat een minder sterke groei zien (+4%), maar nog altijd iets sterker dan de groei van totaal bouwmarkten, met een omzet van € 260 mln. Hoewel een klein segment, zien we de sterkste groei in meetgereedschap met +12%. Handgereedschap en accessoires voor elektrisch gereedschap groeiden ieder met zo’n +5%. Elektrisch gereedschap bleef achter met een groei van een kleine +1%. Elektrische schroevendraaiers en nietapparaten

18

Sanitair Voor sanitair, een groot segment, moeten we vaststellen dat we een marktdaling terugzien van –4%. Grootste daling zien we terug in verwarming/heet water (–31%), waar we juist in 2022 de sterke groei zagen door de groeiende vraag naar elektrische verwarming in verband met de gestegen gasprijzen. Ook sanitair accessoires (–2%) en badkamermeubelen (–4%) laten een daling zien. Installatiemateriaal (+3%) en groot sanitair (+3%) deden het juist weer iets beter in 2023 dan in 2022.

Electra Ook elektra levert in, met –2%. Hier zien we de grootste daling bij elektrische beveiliging (–55%), wat op zich nog niet eens een extreme daling is: de omzet komt nog altijd hoger uit dan in 2021.

In 2022, werden rookmelders verplicht voor iedere verdieping in huis, met sterke groei in 2022 tot gevolg, waardoor een daling in 2023 te verwachten was. Ook verlichting (lampen) staat onder druk met –10%. Armaturen daarentegen groeit wel met +1%.

Schakel- en installatiemateriaal en batterijen laten wel een groei zien.

Overige segmenten We zitten nu niet in het tuinseizoen en met een nattere zomer achter de rug, noteren we voor tuin op jaarbasis toch een kleine groei van +1%. Ook bouwmaterialen groeit met ruim +3%. Hier zien we na de sterke groei in 2022, dat isolatiemateriaal en tochtwering nu terugloopt, maar nog altijd veel hogere omzet laat zien dan in de jaren 2020 en 2021. Mortel en dakbedekking doen het wel goed. Van de andere segmenten zien we hout- en plaatmateriaal groei noteren, evenals het keukensegment. Meubelen en raamdecoratie blijven dan weer achter bij 2022.

VA K B L A D M I X N R .1 2024

MIX_2024-1_Conjunctuur tekst.indd 18

08-02-2024 13:32

%

CO N J U N C T U U R

DIY Recap nader bekijken?

MIXplus-abonnee’s hebben toegang tot deze GfK-data via www.mixonline.nl/marktcijfers

GfK’s DIY Recap – Wat moet je weten als je naar deze cijfers kijkt?

Op basis van de kassa-aanslag vormt zich een hard cijfer van het totaal aan omzet; GfK rapporteert consumentenwaarde incl. B.T.W. Het dhz-universum van de GfK rapportage omvat de bouwmarkten Bauhaus, Gamma, Hornbach, Hubo, Karwei, Kluswijs, Multimate en Praxis.

De grote variëteit van producten in de dhz-retail is op een inzichtelijke manier gegroepeerd in een 7-tal hoofdgroepen en een restgroep. Voor absolute cijfers en diepere inzichten op basis van de retailtracking, ook in uw productgroep, verwijzen we naar GfK. Zie http://www.gfk.com/nl/

Samengevat 2023 was een jaar met twee gezichten. Groei in de eerste helft van het jaar, waarbij de tweede helft min of meer op de nullijn zat.

Enkele winnaars van 2022, mede door externe omstandigheden en regelgeving, lopen nu weer terug, terwijl bijvoorbeeld juist de verfmarkt weer aantrekt. Al met al opnieuw een jaar met een positief groeicijfer aan het eind van het jaar, en in 2024 gaan we de markt opnieuw volgen.

Groei/Dalers geheel 2023 t.o.v. 2022

TOTAAL: +3,4%

+10%

Verf

+4%

Gereedschap

–4%

Sanitair

Houtbescherming: +5%

Elektrisch Gereedschap: +1%

Groot Sanitair: +3%

Lakken: +10%

Hand Gereedschap: +5%

Badkamer Meubelen: –4%

Muurverf: +12%

Elektrisch Meetgereedschap: +12%

Sanitair Accessoires: –2%

Accessoires voor elektrisch gereedschap: +5%

Verwarming/heet water: –31%

Verfbenodigdheden +6%

Tuin

Bouwchemie

+1%

Installatie Materiaal: +3%

+10%

Electra

Bouwmaterialen

+3%

–2%

VA K B L A D M I X N R .1 2024

MIX_2024-1_Conjunctuur tekst.indd 19

19

08-02-2024 13:33

DIY Recap

KWA

Op basis van haar Total Store Report maakt GfKspeciaal voor Vakblad MIX een DIY Recap met de meest actuele

YTD YTD

groeicijfers. Hier de cijfers van december.

TOTAA TO

MAT MAT

Bouwc Bo

YTD

MAT

Jan 23 - Dec 23

Jan 23 - Dec 23

DecoDe

Deuren De

15 10 7,5

6,0

12,5

15 6,0

5,2

10 7,2

7,5

12,5

15 3,4

3,0

3,0

Deuren, kozijnen, hout&plaat

Tuin

Bouwchemie & Bouwmaterialen

Electra

IJzerwaren en gereedschap

Deco

Sanitair & tegels

Overig

0

2,5 –2,9

–7,5

–5

–2,5

2,5 0 –7,5

TOTAAL

–12,5

–12,5

–15

–15

–12,5 –15

–10

–7,5

–3,4

0,6

–10

–3,4

–2,5

–1,6

–5

2,5 0

–1,6

1,2

–10

–7,5 –12,5 –15

–10

–7,5

1,2

–5

–2,5

2,5

–3,4

–5

–3,4

0 –1,6

–2,5

2,5 0 –2,5

1,2

–10 –12,5 –15

20

–1,6

–5

0 –12,5 –15

–10

–7,5

–5

–2,5

2,5

0,6

1,2

4,1

5

10

7,2 6,3

5

3,0

5

3,4

3,0

6,3

5,2

3,4

5

5

3,4

5,2

6,0

5

5,2

6,0

7,5

7,2

12,5

15 7,2 6,3

10 6,3

7,5

12,5

15 10 7,5

12,5

10 7,5

12,5

15

Electra El

VA K B L A D M I X N R .1 2024

MIX 2024-1_Conjunctuur Grafieken.indd 20

07-02-2024 14:20

–2,9

CO N J U N C T U U R

KWARTAAL KWARTAAL

maand maand

TOTAAL TOTAAL

Sanitair tegels Sanitair && tegels

Bouwchemie Bouwchemie && Bouwmaterialen Bouwmaterialen

Tuin Tuin

Deco DecoKWARTAAL

IJzerwaren gereedschap IJzerwaren enen gereedschap Dec 23

Okt 23 - Dec 23

Deuren, Deuren, kozijnen, kozijnen, hout&plaat hout&plaat

Overig Overig

12,5 12,5 10 10

15 15

12,5 12,5 10 10

15 15

Electra Electra

8,1 8,1

7,5 7,5 5 5

3,33,3

2,62,6

0,60,6

1,7 1,7

2,5 2,5

1,5 1,5

1,5 1,5

0,1 0,1

–2,5 –2,5

–2,5 –2,5

0 0

0 0

0,1 0,1

–2,9 –2,9

–5 –5

–5 –5

2,02,0

–2,9 –2,9

–4,4 –4,4

–7,5 –7,5

–6,2 –6,2

–12,5 –12,5 –15 –15

–10 –10

–12,5 –12,5

–10 –10

–7,5 –7,5

–5,0 –5,0

–15 –15

1,2 1,2

4,64,6

4,1 4,1

2,5 2,5

3,03,0

5 5

6,06,0

7,5 7,5

7,4 7,4

DIY Recap nader bekijken?

MIXplus-abonnee’s hebben toegang tot deze GfK-data via www. mixonline.nl/marktcijfers

Grafiek: MIX, Bron: GfK Retail & Technology VA K B L A D M I X N R .1 2024

MIX 2024-1_Conjunctuur Grafieken.indd 21

21

07-02-2024 14:20

Auteur Jeroen Rietvelt Fotograaf Marjolein Ansink

“ Geld vind ik niet belangrijk, ik wil met plezier werken.”

Dat leeftijd slechts een getal is, daarvan is Paul Kales het bewijs. Met zijn 70 jaar is hij energiek, praat hij graag en loopt hij vlot mee met klanten in zijn Praxis in Noordwijk.

Rustig aan doen is niet aan hem besteed. “Als een klant eenmaal binnen is, mag je die nooit meer weg laten gaan. Bovendien moet je het anders doen dan mensen gewend zijn.”

22

VA K B L A D M I X N R .1 2024

MIX_2024-1_Collegas.indd 22

08-02-2024 13:41

,

CO L L EG A’ S

“Als bouwmarkt moet je onderscheidend zijn. Waarom zouden mensen anders hierheen komen?”, zegt Kales meermaals tijdens het gesprek. Daarmee heeft hij een punt, want zijn Praxis is gevestigd op een bedrijventerrein zonder veel andere retailers in de buurt. Daarom zijn vooroplopen en onderscheidend zijn beproefde tactieken voor de ondernemer. “Zo had ik de eerste 3D-printer in een bouwmarkt en waren we de eerste bouwmarkt met plantjes voor de deur. Tijdens de coronaperiode waren we creatief door de bestellingen van klanten in hun auto te leveren.” Ook bij het Praxis-winkelconcept maakt hij zijn eigen keuzes, altijd in overleg met de organisatie. Zo ogen de gangpaden van de 3.200 vierkante meter grote Praxis juist smal. Een gevolg van de actiebakken die pontificaal in het midden van de paden staan. “Daardoor halen we zo’n hoge omzet per vierkante meter”, glimlacht Kales. Hij gelooft dan ook sterk in fysieke winkels en het helpen van klanten. Zo wilde hij geen internetzuilen in z’n winkel. “We willen het gesprek met een klant aangaan.

We hebben bijvoorbeeld geen verwijsborden boven onze stellingen, waardoor we altijd met de klant meelopen.

Een gecombineerde servicebalie met een kassa is voor ons geen optie, die twee hebben namelijk heel verschillende functies. Ik ben ooit bij een bouwmarkt in Canada geweest, daar wacht het personeel je op bij binnenkomst.

Is het product niet op voorraad? Dan krijg je het morgen thuisbezorgd. Zij regelen het voor je. Dat helpen, dat doen wij ook. We hebben onze eigen bezorgauto met eigen bezorgers. We halen net zo makkelijk een product bij een collega op om de klant te kunnen helpen.”

Meer ondernemer dan werknemer Inmiddels heeft Kales al tien jaar ‘zijn’ eigen Praxis.

Hiervoor werkte hij ruim dertig jaar als bedrijfsleider bij een nabijgelegen Gamma. “Ik was altijd al meer ondernemer dan werknemer. Waarbij ik vind dat de medewerkers zelfstandig moeten werken alsof het hun eigen winkel is. Het gaat namelijk niet om het product, maar om ons, als mens.” Dat blijkt bijvoorbeeld ook uit het aannemen en begeleiden van jongeren met een grote afstand tot de arbeidsmarkt in zijn Praxis. “Ik wil

“Het verschil tussen een Praxis en een Gamma?

Een Praxis heeft meer, qua beleving en assortiment.

Gamma is ontstaan uit de bouwmaterialenhandel, terwijl Praxis echt een winkelformule is. Daarbij heeft Praxis veel meer eigen winkels. Daardoor zijn er veel goede procedures en dat levert veel meer tijd op voor klanten.”

mensen dingen laten doen waar ze goed in zijn. Zo maakte ik een scheiding tussen het vullen en het verkopen. Ik vond het zonde dat ervaren productspecialisten aan het vullen waren. Maar de verkopers wisten in het begin niet wat ze moesten doen, ze waren volledig uit hun ritme.” In al die jaren bij Gamma stak hij er veel energie in om actief op klanten af te gaan en ze te helpen. Maar zijn filosofie schuurde steeds meer met die van de franchisenemer, die vond dat personeel niets mocht kosten. Toen een reorganisatie werd aangekondigd, waarbij een groot aantal medewerkers moest vertrekken, nam hij zelf ook zijn ontslag. “Ik moest personeel kwijtraken, maar had daar geen zin in.

Dankzij hen hadden we onze successen behaald. Ik ging weg bij Gamma met het beste jaar ooit.”

Tussen de mensen staan Op zijn 58e ging Kales op zoek naar nieuwe mogelijkheden. Hij kwam een oud-collega tegen, die expansiemanager bij Praxis was. “Al in 2007 waren partijen bezig geweest om in ons pand – een voormalig gebouw van Heineken – een bouwmarkt te beginnen. Maar de VA K B L A D M I X N R .1 2024

MIX_2024-1_Collegas.indd 23

23

08-02-2024 13:41

Gun je klant voordeel!

Bij aankoop van de GARDENA SILENO minimo / city

Gratis Garage

Of aanleg bij aankoop van de GARDENA SILENO life

Nu 21% CashBack

Actieperiode: 01-03-2024 t/m 30-06-2024

Actieperiode: 01-03-2024 t/m 30-06-2024

Actieperiode: 01-03-2024 t/m 30-06-2024

Nu €15,CashBack

Nu €30,CashBack

Nu 15% CashBack

Actieperiode: 01-03-2024 t/m 30-04-2024

Actieperiode: 01-05-2024 t/m 30-06-2024

Actieperiode: 01-03-2024 t/m 30-04-2024

Nu 15% CashBack

Nu 15% CashBack

Actieperiode: 01-03-2024 t/m 30-06-2024

Actieperiode: 01-03-2024 t/m 30-06-2024

Gratis Garage

Bij aankoop van GARDENA pompen 9030-20 / 9040-20 / 9041-20

Bij aankoop van GARDENA pompen 9023-20 / 9051-20

Bij aankoop van een GARDENA Micro-Drip Startset

Bij aankoop van GARDENA Power for All accu-producten

Bij aankoop van GARDENA snoeigereedschap

Bij aankoop van GARDENA Liano textielslangen

Heeft u deze producten nog niet in het assortiment neem dan contact op met info@gardena.nl of 036-521 0011

MIX_2024-1_Collegas.indd 24 3 adv_Husqvarna-Gardena.indd

08-02-2024 06-02-2024 13:41 11:47

m 11

024 11:47

CO L L EG A’ S

gemeente gaf geen vergunning en ik wilde een nabijgelegen bestaande Hubo niet overnemen. Die vond ik te kleinschalig en redelijk stil. Ik was een Gamma gewend.”

Toch lukt het Kales om alsnog de vergunning te bemachtigen en een financiering bij de bank los te krijgen. Op zijn 59e begon hij aan een nieuw avontuur met een eigen Praxis. Uiteraard met zijn eigen visie en wensen. “Ik wilde een combinatie van de lage stellingen, QR-codes en iPads zoals in Sneek en de indeling met een ‘loop’ van Alphen aan de Rijn en ik wilde nieuwe, grijze stellingen.

Mijn winkel is de basis voor het nieuwe concept.”

Voor zijn zoektocht naar personeel had hij niet veel nodig. Zijn assistent kwam zelf solliciteren en veel van het Gamma-personeel wilde de overstap naar Praxis maken. “Ze gingen een avontuur aan, want ze hadden een vaste aanstelling terwijl ik ze die nog niet kon geven. We moesten het met elkaar doen en hun bereidheid om te werken was groot. Zo hadden we hadden geen schoonmakers, dat deden we zelf en iedereen was bereid om op zondag te werken. Samen zijn we in het diepe gesprongen, waarbij ik tussen de mensen sta en bewust de keuze voor veel personeel maak. Ik hoef niet zoveel over te houden. Geld vind ik niet belangrijk, ik wil met plezier werken. Uiteindelijk openden we in een hete zomer. De eerst weken waren een drama, daarna ging het lopen. Kwaliteit overwint altijd, inmiddels hebben we één van de hoogste NPS-scores bij Praxis en staan we bovenin met de omzet.”

“Wat Praxis van onze robot vindt?

Zij willen vooral weten wat de besparing is.” ontwijken zodat deze nooit botst. Eenmaal bij het product aangekomen hoor je: kan ik nog meer voor je doen? Klanten kunnen dan nog een product laten zoeken of horen: ‘ik ga weer terug, prettige dag verder!’ Hoe valt deze rijdende robot te rijmen met het belang van personeel? “Het is natuurlijk een marketing-ding”, glimlacht Kales. “Mijn zoon gaf mij hiervoor de tip. Ik wil ermee testen en dicht bij de ontwikkeling staan. De medewerkers vinden het ook geweldig en de reacties van klanten zijn erg leuk. Overigens ben ik zelf meer geïnteresseerd in robots die vakkenvullen, in de Verenigde Staten

Innovatieve robot wijst de weg Toch is het niet altijd de menselijke maat bij de bouwmarkt in Noordwijk die telt. Wat opvalt bij binnenkomst in de winkel is namelijk een bewegende robot met een scherm. Die begeleidt klanten naar producten die zij zoeken in de winkel. Ook verwelkomt de robot je en kan deze muziek afspelen en productpromoties laten zien.

Daarbij weet de robot hoe hij mensen en objecten moet VA K B L A D M I X N R .1 2024

MIX_2024-1_Collegas.indd 25

25

08-02-2024 13:41

Maak kennis met

DE VERSTELBARE SUPER VARIO VERZINKBOOR!

Ideaal voor het exact voorboren en verzinken op de gewenste diepte in alle soorten hout.

Toepassing Meubels

Vlonders

Kozijnen

Schuttingen

Standbouw

Hardhouten scheepsdekken

+31 (0)320 28 56 10

info@asf-fischer.nl

www.asf-fischer.nl

www. webshop.asf-fischer.nl

Het laatste branchenieuws en álle achtergronden MIXonline: hét platform voor iedere dhz-professional.

Gratis account

MIXpro-abonnement

Laatste nieuws

✔

✔

Toegang tot MIX-artikelen

3 maanden

Onbeperkt

Reageren op nieuws en artikelen

✔

✔

E-mailnieuwsbrief

✔

✔

MIX-magazine

✔

Toegang tot álle online achtergronden en marktdata

✔

Detailpagina’s groothandelsketens

✔

MijnMIX

✔

Toegang tot MIXonline (3 collega’s)

✔ Gratis

€ 9,99 per maand

www.mixonline.nl

MIX_2024-1_Collegas.indd 26

08-02-2024 13:41

CO L L EG A’ S

hebben ze deze al. Maar dat kost veel en dat heeft nog tijd nodig. Op termijn zullen die wel goedkoper worden.”

De robot werd geleverd door een Chinees bedrijf dat deze ook verkoopt aan restaurants. In de achterzijde van de robot passen normaal gesproken dienbladen.

Daar is nu een kunststof kap overeen geplaatst met dezelfde tekst als op de Praxis-shirts: ik help je graag!

Het programmeren van de robot wordt gedaan door de leverancier, maar die heeft zich daar op verkeken, zegt Kales. “We voeren een veelomvattend assortiment en ik ben de enige Praxis die zo’n ding heeft. Maar de navigatiefunctie is goed, waarbij de indeling van de producten grofweg dezelfde is als op onze website. De robot wijst je de weg naar de juiste stellingen en productgroepen.

Stapje voor stapje gaat dat steeds beter.”

De reacties van klanten op de zelfrijdende robot zijn positief. Veel klanten glimlachen bij het zien van deze slimme gadget. Wel ziet Kales grote verschillen tussen de leeftijden. “Iedereen zegt: ‘wat gebeurt hier?’ Daar wordt op verjaardagen over gesproken. Het zijn vooral klanten tussen de twintig en vijftig jaar die van de robot gebruikmaken. Ook de jeugd vindt het fantastisch. En om het wow-effect te vergroten sturen we de robot op drukke dagen zelf op pad door de winkel. Dan zie je dat mensen het zelf gaan proberen. Maar soms toetsen ze iets in en lopen ze vervolgens weg. Of het lukt ze niet om in het submenu te komen. Er zijn zelfs klanten die vragen of er al nieuwe updates zijn. Het is nu wachten op de spraakmodule.”

Eigen montage- en opmeetdienst Om klanten volledig van dienst te zijn heeft Praxis Noordwijk ook een eigen inmeet- en montagedienst.

Kales: “Ik luister goed naar onze klanten. Vaak kreeg ik de vraag: weet je niet iemand? Maar ik wilde geen kaar-

tenbakje met zzp’ers, zij hebben altijd een eigen belang.

Ik wil zelf mensen in dienst hebben.” Zo’n vijf jaar geleden begonnen twee personeelsleden met monteren, in hun vrije tijd. Maar zij vonden sommige werkzaamheden te zwaar. Na een aantal initiatieven vond Kales opnieuw iemand in zijn team die het wilde oppakken.

“Dat loopt nu fantastisch. Op zondag werkt hij ook in de winkel en is hij het aanspreekpunt voor thuisservice. Die combinatie is goud waard, waarbij inmiddels nog een tweede medewerker uit ons team aan de slag is gegaan.

Zij vertegenwoordigen ons bedrijf.” Het is nog steeds de drijfveer van Kales: “Iedere week opnieuw bewijzen dat we het goed doen, waarbij iedereen over ons spreekt.

Wij willen alleen maar positieve reacties.”

VA K B L A D M I X N R .1 2024

MIX_2024-1_Collegas.indd 27

27

08-02-2024 13:41

Auteur Marc Nelissen

Stand van zaken

Afnames en verschuivingen in vestigings-netwerken In de Stand van Zaken zetten we ieder jaar de aantallen vestigingen van Nederlandse ketens, franchiseorganisaties en inkoopcombinaties in dhz-retail en Bouwgroothandel op een rijtje.

In dhz zagen we het afgelopen jaar de aantallen vooral afnemen en in de Bouwgroothandel zagen we opvallende verschuivingen.

BOUWMARKTEN Tussen 1 januari 2023 en 2024 verloor Praxis 8 vestigingen en slonk het winkel-aantal van Hubo met 9. Bij Hubo kwam er in januari wel weer eentje bij, maar de terugval was evident. Ook Gamma telt een winkel minder, terwijl KlusWijs er 7 meer opgaf.

Eigen opgaven De gepresenteerde aantallen betreffen de vestigingen in Nederland. Het zijn eigen opgaven van de organisatie, onze redactie heeft ze slechts globaal getoetst. Let op: de aantallen bevatten soms doublures. Zo zijn de aantallen van Zevij-Necomij inclusief voormalig Transferro, Bouwmaat, Mastermate en Destil.

Die van Ferney inclusief BMN, BMN IJzerwaren, Polvo, Isero en TABS (Jongeneel en PontMeyer). En die van Nicovij bijvoorbeeld inclusief Enorm, Profnorm en IGM.

Maar dat geeft een vertekend beeld doordat daar de vijf bouwmarkten bij zitten van de IBW-club die zich bij KlusWijs aansloot.

Die kopen wel samen in met KlusWijs maar opereren onder eigen naam, net als de vier aspirant-leden die ook in die 44 vestigingen van KlusWijs zitten.

BOUWMARKTEN

2020

2021

2022

2023

2024

VERSCHIL

Praxis (Maxeda)

191

193

191

192

184

–8

Hubo (Euretco/DGN)

166

173

185

177

168

–9

Gamma (Intergamma)

164

165

165

165

164

–1

Karwei (Intergamma)

131

131

130

130

130

0

Inkoopleden DGN

62

56

60

59

58

–1

Kluswijs

37

37

37

37

44

7

Hornbach

14

15

16

17

18

1

0

1

1

1

0

Hornbach Vloeren IBW

5

5

5

5

5

0

Bauhaus

3

3

4

4

4

0

28

VA K B L A D M I X N R .1 2024

MIX 2024-1_Formules_Stand_van_Zaken.indd 28

08-02-2024 13:39

FO R M U L E S

GROENE DHZ In Groene DHZ bewoog het winkelnetwerk vooral aan de zijde van Uw Groene Vakwinkel. Die organisatie meldde met 199 aangesloten winkeliers maar liefst 10 vestigingen meer dan een jaar geleden. En bij Welkoop telden wij er op hun website opnieuw

drie meer (evenveel meer als in 2023). Voor Boerenbond (IJsvogel Retail) telden we er 63. Stuk voor stuk in combinatie met een Pet’s Place-winkel voor dierbenodigdheden en -voeders (dibevo).

GROENE DHZ

2020

2021

2022

2023

2024

VERSCHIL

Uw Groene Vakwinkel

171

182

183

189

199

10

Welkoop (Agri Retail)

152

154

155

158

161

3

Boerenbond (IJsvogel groep)

71

65

63

63

63

0

VBS

2020

2021

2022

2023

2024

VERSCHIL

Colors@Home (Concepts & Companies)

148

143

140

141

146

5

Voor Verf & Wonen (Concepts & Companies)

86

90

93

89

79

–10

Aanhuis.nl (Comafin)

64

64

68

70

75

5

Woonspecialist (Comafin)

35

47

51

66

74

8

Decorette (Euretco/DGN)

52

52

50

50

50

0

Thuisin (Comafin)

47

45

47

45

47

2

Decokay

44

43

43

44

43

–1

Homemadeby_ (Werk aan de Winkel)

90

62

55

40

37

–3

Onlineverf (Comafin)

0

12

15

15

25

10

Decohome (Werk aan de Winkel)

26

33

33

21

21

0

De Verfzaak

8

11

11

14

18

4

5

12

14

2

11

11

0

10

9

–1

VERF, BEHANG EN WONEN Kun je nog wel spreken van VBS (Verf en Behang? Waar eindigt verf en behang en waar begint woninginrichting? Hoe dan ook: de vestigingsaantallen gaan alle kanten op. Van -10 bij Voor Verf & Wonen tot +10 voor Onlineverf. De Verfzaak zien we groeien met 4 en de winkelnetwerken van de Comafin-formules Aanhuis (+5), Woonspecialist (+8) en Thuisin (+2) groeiden zonder uitzondering.

Cozy Homes Voordeelmarkt KW Wonen (KlusWijs)

9

10

10

VA K B L A D M I X N R .1 2024

MIX 2024-1_Formules_Stand_van_Zaken.indd 29

29

08-02-2024 13:39

IJZERWAREN B2C Van de georganiseerde ijzerwarenwinkels van 2021 waren er op 1 januari 2022 nog 237 over. Per 1 januari 2023 waren dat er nog 229 en per 1 januari 2024 nog 224. De grootste beweging zat bij

Nicovij. Die inkoopcombinatie telt nu per saldo 23 vestigingen minder. Onderliggend stapte één Nicovij-lid af van Enorm en eentje van het marketing-concept Lockmasters.

IJZERWAREN/GEREEDSCHAPPEN B2C

2020

2021

2022

2023

2024

VERSCHIL

Nicovij (incl Enorm, Profnorm en Lockmasters)

103

107

105

103

100

–3

Icono BVK (incl Happy Huisdier)

75

75

75

75

75

0

Enorm (ook lid van Nicovij)

30

27

24

22

21

–1

Lockmasters (ook lid van Nicovij)

20

20

17

13

12

–1

Profnorm (ook lid van Nicovij)

9

9

8

8

8

0

SVIJ Randstad

8

8

8

8

8

0

Provak (ook lid van Transferro)

6

0

0

0

0

IJZERWAREN B2B De ijzerwarenmarkt beweegt volop, vooral door onderlinge overnames en samenwerkingen. Telden we de vestigingen van Transferro-leden vorig jaar (ook) al mee bij Zevij-Necomij, dit jaar werd de overname compleet en laten we Transferro naar nul terugvallen.

Ferney zag zijn vestigingsaantal stevig groeien (+27), vooral doordat BME bouwmaterialen-keten Raab Karcher overnam en die

vestigingen ombouwde naar BMN. Dubbeltellingen zien we bij Destil en Isero-Polvo. De vestigingen van de eerste zitten net als die van Bouwmaat ook in die van Zevij-Necomij. En die van Isero en Polvo ook in die van Ferney, net als die van TABS (Jongeneel en PontMeyer) en die van BMN. Würth en Toolstation bouwden hun netwerk stilletjes en gestaag uit met vier vestigingen. .

IJZERWAREN/GEREEDSCHAPPEN B2B

2020

2021

2022

2023

2024

VERSCHIL

Zevij-Necomij (incl Bouwmaat, Transferro)

425

441

655

653

642

–11

Ferney Group (incl BMN, Polvo en Isero)

370

364

364

485

512

27

Transferro (incl Probin en Sakol)

204

226

220

213

0

–213

Isero + Polvo (beide Grafton NL, lid van Ferney)

62

113

119

125

125

0

Toolstation

54

60

75

98

102

4

Destil (lid van Zevij-Necomij en incl Dexis (6), Wiek de Laat (1) Kroon (11) en BTN/Van Ommeren (8))

56

56

56

56

56

0

Mastermate (lid van Zevij-Necomij)

37

40

41

43

45

2

34

36

40

44

4

Würth Probin (Transferro)

17

16

16

15

15

0

BMN IJzerwaren (lid van Ferney)

1

1

8

13

15

2

30

VA K B L A D M I X N R .1 2024

MIX 2024-1_Formules_Stand_van_Zaken.indd 30

08-02-2024 13:39

FO R M U L E S

BOUWMATERIALEN- EN HOUTHANDEL Na de ombouw van Raab Karcher naar BMN is 4Plus niet langer de grootste organisatie in het segment van de bouwmaterialenen houthandel. Ondanks een paar nieuwe aansluitingen noteerde 4Plus een –4. Het netwerk van Bouwcenter groeide met 2 locaties, dat van Bouwmaat met eentje. En IGM groeide vorig jaar

met 4 vestigingen maar verloor dit jaar hetzelfde aantal. De 30 Raab Karcher-vestigingen maakten vorig jaar al deel uit van de BME-groep en gingen dit jaar definitief ‘om’ naar BMN. Bij TABS bleef PontMeyer gelijk (48) en sloot Jongeneel (41) één vestiging (Steenwijk).

BOUWMATERIALEN- EN HOUTHANDEL

2020

2021

2022

2023

2024

VERSCHIL

BMN Bouwmaterialen (onderdeel van BME en lid van Ferney)

73

82

82

79

110

31

4plus (waaronder BouwPartner)

88

87

99

92

88

–4

Bouwcenter (Veris Bouwmaterialen, ook lid van Transferro)

87

81

80

74

76

2

Bouwmaat (lid van Zevij-Necomij)

48

49

50

50

51

1

PontMeyer (eigendom TABS, lid van Ferney)

48

48

48

48

48

0

Jongeneel (eigendom TABS, lid van Ferney)

42

42

42

42

41

–1

BouwPartner (onderdeel van 4plus)

40

34

36

38

39

1

IGM Molenhoek (ook lid van Nicovij)

33

33

36

40

39

–1

Raab Karcher (onderdeel van BME)

34

32

32

30

0

–30

Sakol (ook lid van Transferro)

24

24

24

24

24

0

Stiho (waarvan 22 incl Giebels)

16

23

23

23

23

0

Business Update Bouwgroothandel Benieuwd naar de dwarsverbanden in de bouwmaterialenhandel, houthandel en ijzerwarenhandel? Naar de trends, de sleutelfunctionarissen, de kerngegevens, de marktcijfers en achtergrondverhalen?

Check dan de [Business Update Bouwgroothandel].

Zie www.mixpro.nl/update

VA K B L A D M I X N R .1 2024

31

IBW Groep sluit aan bij KlusWijs De gezamenlijke directies van de IBW-groep – Nijhof Baarn, Bouwhof Zoetermeer, Groenen Veldhoven, Interchalet Horst en Boer Staphorst – hebben overeenstemming bereikt met KlusWijsdirecteur Hans Hortensius voor een nauwe samenwerking.

Al lange tijd is er sprake van goede contacten op directieniveau tussen de IBW-groep en de KlusWijs-groep. Deze contacten leiden nu tot een nauwe samenwerking tussen de organisaties, waarbij IBW en KlusWijs beogen om de krachten concreet te bundelen en zo optimaal mogelijke gebruik te maken van elkaars kennis en inkoopvolume op het gebied van doe-het-zelfproducten.

Aspirant-lidmaatschap Sinds het ontstaan van het zogenaamde aspirant-lidmaatschap van KlusWijs werd deze vorm van samenwerking opportuun. Alle betrokken ondernemingen kijken dan ook zeer positief naar deze versterking, die van start gaat per 1 januari 2024. De IBW-ondernemers zullen dus géén KlusWijs logo gaan uitdragen, maar hun eigen koers blijven varen, waarbij het zoveel mogelijk uniformeren van leveranciers en assortimenten een belangrijke doelstelling is. Ook de KlusWijs ondernemers hebben volgens Hortensius zeer verheugd gereageerd op deze mooie versterking van de KlusWijs-groep.

waren we het eens dat ‘ieder voor zich’ niet zou gaan werken. En omdat we ook niet fors wilden investeren in fte’s op gebied van inkoop, besloten we een marktpartij te zoeken. En na een gesprek hier en daar kozen we al snel voor KlusWijs.”

Familiaire klik Het familiaire gevoel, de professionaliteit die de IBW’ers bij KlusWijs ervaarden en het leuke contact met Hans Hortensius zorgden dat die keuze snel gemaakt was. “Bovendien, zoveel partijen zijn er niet in de markt voor de dienstverlening die wij zochten, dus was de keuze snel gemaakt”, aldus La Housse.

Hortensius beaamt de klik ten volle en stelt dat de samenwerking niet alleen op het hoofdkantoor van KlusWijs werd toegejuicht, maar ook door de aangesloten ondernemers. “Dit is echt een win-win-win voor alle partijen. Voor IBW en de aangesloten ondernemers, maar ook voor KlusWijs-organisatie en de KlusWijs-ondernemers. En voor de leveranciers. Voor iedereen is de bundeling van onze beider volumes interessant.”

Inkoop en ‘pricing’ Aldus de berichtgeving op MIXonline net voor de Kerstdagen.

Intussen spraken we dieper over de samenwerking met KlusWijs-directeur Hans Hortensius en met Nijhof-directeur Jeroen la Housse namens IBW. Volgens La Housse kwam het balletje aan het rollen toen bij IBW de groeps-inkoper met pensioen ging. “Die behartigde de inkoop bij 70 van onze kernleveranciers en we hebben ons toen bezonnen op de inkooptaak. Zouden we die zelf gaan oppakken als lid-bedrijven? Weer een inkoper aanstellen?

Of de inkoop bundelen en in handen leggen van een andere marktpartij? We hadden ook behoefte aan ondersteuning op het gebied van pricing. Want advies-verkoopprijzen bestaan niet meer en we mogen als servicewinkels wel iets duurder zijn, maar hoeveel dan? Voor de combinatie van zulk advies én de inkoop 32

VA K B L A D M I X N R .1 2024

MIX_2024-1_Formules_KlusWijs_en_IBW.indd 32

07-02-2024 14:25

FO R M U L E S

Rendement centraal La Housse benadrukt dat de samenwerking om meer gaat dan alleen inkoopcondities. “We keken vanaf het begin ook naar de aansluiting op het pricing-verhaal van KlusWijs en zien intussen ook dat ze bij KlusWijs bijvoorbeeld de schappenplannen heel goed voor elkaar hebben. Dat deed bij ons iedereen voor zich, op zijn eigen manier, soms op data, vaak op basis van een stevig buikgevoel en ondersteund vanuit leveranciers die natuurlijk ook hun eigen belang hebben.” Hortensius: “Bij ons staan de doorverkopen en het rendement van de winkel centraal in alles wat we doen.”

Zijn er afspraken gemaakt over condities op basis van inbreng van volume? “Hortensius: “Dat gaat precies zoals bij alle KlusWijs-leden. Iedereen heeft dezelfde inkoopprijzen en in de bonus deel je mee naar rato van je volume. Daar zijn we open en transparant in, dat is een belangrijk uitgangspunt voor beide partijen.”

“Voor iedereen is de bundeling van onze beider volumes interessant”

Vice-versa interessant Qua inkoop begint de samenwerking goed en doordacht met een paar leveranciers waarna hij snel zal uitgroeien naar de beoogde 70 kernleveranciers inclusief de facturatie die de voormalig inkoper van IBW verzorgde. “Die centrale inkoop is goed voor 65 tot 70% van ons totale bouwmarkt-volume. En we zijn benieuwd naar contractleveranciers van KlusWijs waar wij nog geen zaken mee doen.”, zegt La Housse. “Vice-versa geldt uiteraard hetzelfde”, zegt Hortensius. “Het kan best zo zijn dat we aan de ene kant zakendoen met een partij die aan de andere kant niet bekend is, of andersom. Dat gaan we de komende tijd rustig aan bekijken.”

Commitment aan volume Qua volume is de samenwerking met KlusWijs is voor de IBW-leden geen vrijblijvende. La Housse: “Alles wat we via KlusWijs inkopen, doen we alle vijf. Voorheen deden we als relatief grote retailers ieder op onze eigen wijze en met onze eigen creativiteit her en der inkopen. Dat doen we via KlusWijs niet meer zo.”

Aan de verkoopkant hebben de IBW-leden uiteraard wel alle vrijheid, benadrukt La Housse. “We krijgen van KlusWijs wel een benchmark van verkoopprijzen in de markt, maar bepalen ieder onze eigen verkoopprijzen.”

Open en transparant

Groot en klein

Formeel is IBW aspirant-lid en profiteren ze dus van alle KlusWijs-dienstverlening, behalve de marketing en voeren ze de naam KlusWijs niet. En hoe gaat dat met het volume dan?

Hortensius en KlusWijs laten niets los over volumes maar in eerdere schattingen van MIX zou KlusWijs € 60 mln hebben omgezet in 2022. Als we de IBW-winkels gemakshalve op gemiddelde winkelomzet van € 20 mln schatten, komen we op € 100 mln en samen dus op € 160 mln: 2,5 keer de KlusWijs-omzet.

Het mooie van de samenwerking en de gesprekken die al gevoerd zijn, vindt La Housse toch wel de volgende gewaarwording: “Of je nou groot of klein bent, IBW of KlusWijs, Nijhof of een lokale KlusWijs, de uitdagingen zijn voor iedereen in principe hetzelfde.

Traffic naar de winkel genereren en waarde toevoegen aan het product zodanig dat de klant jou de order gunt. Daar worstelt iedereen mee en door de dienstverlening van KlusWijs krijgen wij daar nu meer tijd voor.”

VA K B L A D M I X N R .1 2024

MIX_2024-1_Formules_KlusWijs_en_IBW.indd 33

33

07-02-2024 14:25

Stock & Trade, uw schakel in voorraadbeheer

Restpartijen en ‘overstock’ komt in nagenoeg alle

Snel en discreet ruimte maken

handelsbedrijven voor. Dat weten Floris en Egon van

Snel en discreet ruimte maken, daar is Stock & Trade goed in. Van den Broek: “Onze kracht ligt in onze contacten, onze grote eigen magazijnruimtes en onze financiële draagkracht. Dankzij deze ruimte kunnen wij snel handelen en kom je als opdrachtgever snel en discreet van je ongewenste voorraad af. Zonder zorgen over branche-vervuiling binnen je eigen afzetkanaal.”

de Broek, eigenaren van Stock & Trade. Hun bedrijf is gespecialiseerd in het snel en discreet wegwerken van deze voorraden.

Stock & Trade is steeds vaker de naam binnen DHZ-­ retail en in de Bouwgroothandel voor het verwerken van kleine, grote en hele grote ‘rest’-voorraden zoals hout, deuren, ijzerwaren, bevestigingsmiddelen en gereedschappen. Dit kunnen niet alleen restpartijen zijn maar ook retourpartijen (al dan niet met productiefoutjes) of inruil-goederen van concurrenten die een leverancier moet innemen om zijn eigen goederen in de schappen te krijgen.

Egon van den Broek: “Overstock hoort erbij, sterker nog: ondernemen kent nou eenmaal overstock.” Floris van den Broek: “De praktijk leert dat iedereen deze voorraden heeft. Of het nu om een fabrikant gaat, een groothandel of een retailer. En dan zowel in een centraal magazijn als op de verkooplocaties.”

34

VA K B L A D M I X N R .1 2024

MIX_2024-1_CU_Stock_&_Trade.indd 34

07-02-2024 14:22

C LO S E U P

Stock & Trade’s zekerheden voor zorgeloos voorraadbeheer 1) Stock & Trade koopt alle overtollige voorraden op 2) Experts die weten wat uw voorraad waard is 3) Wij verkopen uw producten buiten het reguliere kanaal 4) Heldere orderafhandeling en korte routering 5) Snelle betaling

“Als wij jouw vaste partner zijn, ruimen we álles voor je op.

Altijd”

Alle sectoren Stock & Trade speelt dat spel al jaren binnen alle sectoren. Egon: “Van origine kwamen we steeds ad-hoc met bedrijven in contact. Ondertussen weten we dat veel bedrijven eigenlijk altijd ‘overstock’ hebben. Soms veel, soms weinig, maar er is altijd wel iets dat incourant is, weg mag of weg moet. Daarom werken we steeds vaker structureel samen met opdrachtgevers en die weten dat ze niet alleen de goede partijen kwijtraken, maar ook de slechte. Want ‘voor wat-hoort-wat’, zegt Floris. “Als wij jouw vaste partner zijn, ruimen we álles voor je op. Altijd.

Die zekerheid blijkt voor veel partijen in DHZ-retail en de Bouwgroothandel de reden om zaken te doen met ons.”

“Daag ons maar uit” Egon: “Doordat wij nationaal en internationaal zeer veel relevante in- en verkoopcontacten hebben, kunnen we goede prijzen bieden. Graag zouden we zeggen met welke grote bedrijven we allemaal zakendoen, maar dat gaat helaas niet. Discretie staat hoog in ons vaandel.”

Floris: “Ik nodig iedereen uit om contact met ons op te nemen, dan zullen we je hoogstpersoonlijk overtuigen van de samenwerking met Stock & Trade. Of we nu structureel aan de slag gaan, of beginnen met één restpartij, daag ons maar uit!”

Stock & Trade, Hemond, 085.877.05.46, info@stockandtrade.nl, www.stockandtrade.nl

Scan

mij

VA K B L A D M I X N R .1 2024

MIX_2024-1_CU_Stock_&_Trade.indd 35

35

07-02-2024 14:22

36

VA K B L A D M I X N R .1 2024

MIX_2024-1_Formules_Comafin_en_Nobel_Capital.indd 36

07-02-2024 14:23

FO R M U L E S

Comafin sluit zich aan bij Nobel Capital Nobel Capital verwerft per 1 december een belang

Marketing verder uitbreiden

in Comafin, franchisegever van Thuisin, Aanhuis en

Ook op marketingvlak zijn er mogelijkheden en uitdagingen. “We hebben een groot eigen marketing-team en een voorsprong op de markt qua online marketing. We hebben heel veel capaciteiten in eigen huis door jarenlange investeringen. De kansen en uitdagingen in de markt zijn echter zo groot dat dat steeds meer investeringen vergt. Sneller dan we allemaal denken.”

Kortom: volop kansen in de markt en minstens zoveel ambitie bij Comafin. Eijkelkamp: “Hoe fijn is het dan als je met een partner als Nobel Capital die stappen sneller kunt zetten. Zij snappen onze business, onder andere door participaties in andere franchiseorganisaties. En met hun ondersteuning en expertise kunnen we sneller stappen zetten waardoor we onze voorsprong niet alleen kunnen behouden, maar zelfs willen uitbouwen.”

De Woonspecialist. De huidige eigenaren onder leiding van Hugo Eijkelkamp blijven aan het roer, maar met de ondersteuning én know-how van de investeringsmaatschappij is de continuïteit van hun club gewaarborgd en kunnen ze hun voorsprong in de markt verder uitbouwen.

Toen Comafin bij MIX een nieuwtje aankondigde, vroegen wij meteen: gaan jullie verkopen? “Nee, zo moet je dat niet zien”, was het antwoord. En inderdaad, de huidige eigenaren – naast Eijkelkamp zijn dat Mark Brouwer, John Steur, Henk Waal en Niek Rongen – blijven aan boord én aan het roer. Met Nobel Capital halen ze expertise in huis waarmee ze de kansen in de markt versneld kunnen aangrijpen om hun voorsprong te behouden of zelfs verder uit te bouwen. Het percentage dat Nobel in Comafin verwierf houden Eijkelkamp en Brouwer het liefst buiten de publiciteit.

“Met Nobel Capital kunnen we kansen in de markt versneld aangrijpen om onze voorsprong te behouden of zelfs verder uit te bouwen”

Continuïteit geborgd

Stappen versnellen

Belangrijker vinden ze dat de samenwerking met Nobel Capital het sluitstuk is van een oriëntatie die 2,5 jaar geleden begon, legt Hugo Eijkelkamp uit. “We hebben in de markt gezien dat partijen vaak te lang wachten met nadenken over hun toekomst en regelmatig door de realiteit worden achterhaald waardoor je niet alles meer in de hand hebt.” Hij doelt op innovatie, meegaan met de tijd en inspelen op kansen in de markt. Maar ook op opvolging en continuïteit. Bij Comafin denken ze graag een aantal stappen vooruit.

Op marketingvlak hebben we bijvoorbeeld ambities op het gebied van een centraal dataplatform, voor onze e-mailmarketing, de data van de winkels en ROPO-analyses. Maar ook investeringen in 3D-technologie en kunstmatige intelligentie op het gebied van maatwerk, inspiratie en advies. Zulke elementen kun je als zelfstandig ondernemer niet in je eentje oppakken. Als Comafin kunnen we dat wel, maar zouden we alleen starten met het data-platform.

Terwijl we nu door de kennis en ervaring van Nobel Capital alles tegelijk kunnen oppakken. Nu liggen er kansen, nu kunnen we stappen zetten.”

Expansie qua winkels “We zijn zeker nog niet toe aan ons pensioen toe hoor”, zegt Mark Brouwer. “Maar denk eens tien jaar verder. Dan hebben we met Nobel Capital nú al de continuïteit van onze complete organisatie geborgd.” En ondertussen biedt Nobel Comafin al direct een hefboom voor groei. “Inmiddels staan we al op 3 formules en meer dan 200 aangesloten winkels, maar zien we kansen in verdere uitbreiding van dat winkelnetwerk. In Nederland zien we nog ruimte voor nieuwe aangesloten winkels. En in België en misschien ook Duitsland zien we kansen. In België hebben we de eerste vijf winkels zelfs al aangesloten.”

Grote kansen Over grote stappen gesproken. Eijkelkamp: “We zijn blij dat we echt kunnen versnellen, samen met een partij die er hetzelfde over denkt als wij. Wij zien grote kansen voor een winkel met uitstraling, met alles onder één dak, die een goed 3D-interieur-advies kan geven, op maat, en de consument volledig kan ontzorgen, inclusief opmeten en monteren. Deels met eigen mensen, deels met hulp van leveranciers en fabrikanten. Daarbij zorgen we dat de winkelier zich volledig kan focussen op de winkel door de kracht van onze dienstverlening, die wij overigens eveneens naar een hoger niveau gaan tillen.”

VA K B L A D M I X N R .1 2024

MIX_2024-1_Formules_Comafin_en_Nobel_Capital.indd 37

37

07-02-2024 14:23

Praxis organiseert wederom succesvolle Makers Beurs De Utrechtse Werkspoorkathedraal was voor de vierde keer de plaats van handeling van Praxis’ Makers Beurs.

In de kathedraal kwamen medewerkers van álle Praxis-winkels bijeen om elkaar te ontmoeten, workshops te volgen en inspiratie en informatie op te doen bij stands van het Praxis-hoofdkantoor en van meer dan 100 leveranciers.

Het speciale thema van deze editie was Duurzaamheid en daar was zélfs de locatie op uitgerust.

38

VA K B L A D M I X N R .1 2024

MIX_2024-1_Formules_Praxis_Makers_Beurs.indd 38

07-02-2024 14:19

FO R M U L E S

Feiten en cijfers van Praxis Makers Beurs 2023 • 110 stands van 93 leveranciers • 10 stands van Praxis HQ (HR, Operations, OR, Duurzaamheid, Marketplace) • 1.800 bezoekers • 6.000 m2 beursoppervlakte • Lokaal geproduceerd eten, thee en wijn/bier • 900 zonnepanelen op het dak van de Werkspoorkathedraal • Vloer verwarmd door stadswarmte • Hele pand voorzien van ledverlichting, zorgt voor 65% minder energieverbruik t.o.v. conventionele verlichting

VA K B L A D M I X N R .1 2024

MIX_2024-1_Formules_Praxis_Makers_Beurs.indd 39

39

07-02-2024 14:19

HG staat garant voor rotatie en rendement

Maarten Krommendijk

Frank Heus

Jack Vork

‘De onbetwiste nummer één in ‘specialty cleaning’

Eigen marktpositie strategie voor dhz

noemt HG International zichzelf. Want de specia-

De voorbeelden zijn niet zomaar gekozen, het zijn oplossingen voor problemen waar consumenten voor naar de lokale bouwmarkt komen. Dat weten ze bij HG uit jarenlange ervaring en uit al hun vele klantcontacten. Want een bouwmarkt is geen supermarkt en ook geen drogisterij en voor ieder van die winkeltypen heeft HG een maatgesneden assortiment, op basis van consumentenbehoefte.

Commercieel directeur Frank Heus: “Wij verwijzen klanten ook graag naar de dhz-sector omdat ze daar niet alleen de dagdagelijkse en wekelijkse oplossingen aanbieden maar ook de oplossingen voor de langere termijn. En dat zijn nu juist de loyaliteit-consumenten-bouwers waarmee je HG-fans voor het leven creëert. Voor ons is dhz specialisme, assortiment, service en extra bediening. Medewerkers kunnen klanten daar meer vertellen, meer adviseren. Wij zien klanten in de bouwmarkt vaak meerdere flessen tegelijk kopen. Zo is de bouwmarkt hét aankoopadres voor de zwaardere schoonmaakklus. Als je bijvoorbeeld kijkt naar een laminaatvloer, dan gaan klanten naar de bouwmarkt voor de periodieke krachtreiniging.”

list voor reinigingsproducten is marktleider en heeft voor ieder reinigingsprobleem een oplossing. Hoe specifiek ook, HG doet wat het belooft.

En dan gaan die maatgesneden concepten ook nog vergezeld met de trekkracht van ongekend intensieve mediacampagnes.

“Prachtige slogan, he?”, zegt country-manager Nederland Maarten Krommendijk: “We hebben een spontane naamsbekendheid van ruim 94% bij de consument. En de consument vertrouwt ons op ons woord. Dat we doen wat we beloven. Of het nu gaat over reinigen van zwarte kranen, het absorberen van een vetvlek uit een tegel of andere specialistische klusjes. Met HG maak je het schoon én zorg je dat de ondergrond onbeschadigd blijft. Want je kunt de vervuiling wel verwijderen, maar als je vloertegel er dof van wordt of de coating van je zwarte kraan erdoor beschadigt, doet je reinigingsproduct niet wat het moet doen.”

40

HG Specialty Cleaning drijft extra winkeltraffic Maar HG gaat verder dan de producten alleen. Krommendijk: “Specialty Cleaning is een segment dat wij hebben gebouwd vanuit

VA K B L A D M I X N R .1 2024

MIX_2024-1_CU_HG.indd 40

08-02-2024 13:44

C LO S E U P

specialistische oplossingen waarvan wij weten dat de consument er behoefte aan heeft. We herinneren daar intensief aan. Om continu top-of-mind te zijn, communiceren we volop in de media, online, op tv, in magazines en in de kranten. Zo creëren we traffic naar de winkel en op de winkelvloer zelf plaatsen we ook graag een second-placement voor extra attentie, zodat we als HG in het winkelmandje belanden. Samen met veel andere producten.”

“Dat betekent”, zegt Heus, “dat HG meer doet dan alleen mooie producten en concepten ontwikkelen, maken en verkopen.

Misschien zie je in de markt wel eens een product dat goedkoper is of iets meer marge biedt, maar wij hebben een 360-gradenaanpak, zoals je die bij weinig fabrikanten en leveranciers ziet.

Allemaal gericht op specifieke profilering, specialisme en rotatie, rotatie, rotatie. Daar heb je als winkelier en retailketen dus altijd meer profijt van.”

Wees de specialist, bied een totaal-assortiment Senior key-accountmanager Jack Vork grijpt even terug naar de huis-aan-huis-krant met coupons die HG samen met Alabastine en Bison uitgaf. “Die kranten gaven dhz-retailers uit in hun verzorgingsgebied omdat ze zagen dat ze daar klanten mee de winkel introkken en daar verkoop mee scoorden. Zoals we vroeger trekkracht creëerden met die coupons, doen we dat nu met alle moderne media. En niet gericht op maar 10 hardlopers, een specialist moet ieder probleem kunnen oplossen, alleen dan is er bestaansrecht, dat is waar de shopper op ‘aan gaat’.”

De 360-graden communicatie maakt de cirkel rond: HG biedt daarmee een sterke combinatie van specialisme, een breed assortiment, met specifieke schappenplannen voor ieder winkeltype én de sterke communicatie die trekkracht naar de winkelvloer garandeert.

Jaar op Jaar, dubbele groeicijfers Heus: “Dhz is de laatste jaren met HG steeds ‘double-digit’ gegroeid en we zien nog steeds kansen om de dhz-branche een grotere en mooiere positie te geven op het gebied van cleaning.

Om die reden hebben we Jack ook gevraagd om terug te keren als senior key-account-manager in deze sector. Jack was jarenlang ‘mister HG’ in dhz en pakt die rol weer graag op. Zo bouwen we aan een soort HG 3.0. Jack en Maarten hebben samen ruim 40 jaar ervaring met reiniging in de bouwmarkten.”

Vork: “En vergeet de andere teamleden niet. We werken vanuit key-accountmanagement samen met de hoofdkantoren aan centrale afspraken en werken dat raamwerk op winkelniveau uit tot lokale partnerships. Onze mensen op de weg hebben veel kennis van onze producten, de markt en de consument en maken daar maatgesneden matches van voor het hoogste rendement. Niet voor niets zijn we in de supermarkt-branche ‘captain of the category’ geworden waarbij we verantwoordelijkheid over de hele categorie gekregen hebben. Boven een partij als Unilever, dus dat zegt wel iets. Die vaardigheden, ervaring en data zetten we ook graag in binnen onze samenwerking met onze dhz-partners. Met data uit de verschillende branches zijn wij in staat om een interessant samenwerkingspartner te

zijn, die over de breedte ‘onderbouwd’ kan adviseren over de beste aanpak richting de consument. Advies op basis van data en feiten in plaats van alleen blauwe ogen, dat maakt het uiteindelijke verschil.”

Perfect Store Het totaalplaatje voor succes van HG, ziet er volgens Heus zo uit: “We maken centrale afspraken over assortiment, schappen, tweede posities, promotie en detailleren die op lokaal niveau verder uit. Op basis van cijfers bepalen we een specifiek klantprofiel, stellen we het brandblock-samen voor het reinigingsschap en bepalen we de ideale posities voor second-placement en promoties en gaan we samen knallen.”

“Onze nieuwe stappen maken HG een nóg aantrekkelijker partner om mee samen te werken” Krommendijk noemt dat ‘Perfect Store’: “Wij zorgen dat de basis perfect in orde is. Dat betekent het juist assortiment, op de juiste schappositie, op de juiste locatie, in het juiste seizoen en nooit out-of-stock. Inclusief de juiste schapnavigatie die ook nog eens voor cross-sell zorgt: dus bij een schimmelreiniger ook meesturen op de bijverkoop van een kalkreiniger.”

Klaar voor ‘24 met 20 krachtige innovaties Toch nog even terug naar de producten waar het allemaal mee begint: groot voordeel van een krach met tig organisatie-merk als HG is dat het assortiment steeds in beweging blijft. Bovenop de trends, de consumenten-behoeften en dus op alle commerciële kansen. Heus: “Zo brengen we in 2024 ruim twintig innovaties.

Twintig!” Krommendijk: “In 2023 kwamen we al met de zwarte-kranen-reiniger, de schoonmaakdoekjes en de afvoer-reinigings-sticks op basis van speciale bacteriën. En vergeet niet de Ecoline voor duurzamere producten. En de Blue Wonder-range van generieke schoonmaakproducten. Daar gaan we nu ook volop mee aan de slag in de bouwmarkten.”

Kannibaliseert dat de verkoop van HG dan niet? Heus: “Nee. Dat blijkt heel duidelijk uit al onze cijfers. Het versterkt elkaar juist.

Specialty Cleaning gaat over specifieke oplossing en bouwt op loyaliteit. Blue Wonder is generiek en gevoeliger voor aanbiedingen. In de combinatie wordt de rotatie juist hoger, dat blijkt heel duidelijk uit onze data. Ik wil iedereen dan ook graag uitnodigen zodat we dat kunnen uitleggen. Want onze stappen in 2024 maken HG een nóg aantrekkelijker partner om mee samen te werken.”

HG, 036.549.47.00, www.hg.eu, info@hg.eu

Scan

mij

VA K B L A D M I X N R .1 2024

MIX_2024-1_CU_HG.indd 41

41

08-02-2024 13:44

clusief x E De 5 zekerheden voor partners!

voor zorgeloos voorraadbeheer Bij Stock&Trade zijn we expert in het

1

Stock & Trade koopt alle overtollige voorraden op

2

Experts die weten wat uw voorraad waard is

kennen we ons vak.

3

Wij verkopen uw producten buiten het reguliere kanaal

Waarom met ons samenwerken?

4

Heldere orderafhandeling en korte routering

5

Snelle betaling

opkopen van overtollige voorraden.

We hebben daarbij een bijzondere liefde voor merkproducten. Vooral in de bouwgroothandel en DHZ-retail

We zijn discreet, recht door zee en werken helder en snel. Als vaste partner profiteert u automatisch van onze 5 zekerheden. Hierdoor voorkomt u magazijnruimte met incourante voorraden en zorgen wij dat uw voorraad altijd in topvorm is.

Ook profiteren als vaste partner?

Neem dan contact op!

We take care of your inactive stock

Een onderneming van Egon en Floris van den Broek

Stock & Trade B.V. | Breedijk 15, 5705 CJ Helmond | Tel. +31 (0) 85 060 3911 | info@stockandtrade.nl | stockandtrade.nl

MIX_2024-1_Thema_Reinigingsproducten.indd 42 Stock_and_Trade_2023.indd 1

08-02-2024 02-02-24 13:45 09:22

24 09:22

REINIGING

Auteur Hugo Schrameyer

Bouwmarkt ziet wel degelijk rol voor verkoop reinigingsproducten Reinigings- of schoonmaakproduct nodig? Dan hoef je als consument niet ver te zoeken. Producten zijn verkrijgbaar in tal van branches en in tal van verkooppunten. Toch ziet de bouwmarkt wel degelijk een rol voor de verkoop van zulke producten. “Je moet een concept niet op een afzonderlijk product beoordelen, maar in zijn totaliteit.”

Rinko van der Woude

Bas Raemaekers

PRAXIS COEVORDEN

KLUSWIJS ROGGEL

“Ik werk al lange tijd bij Praxis en zo lang ik me kan herinneren hebben we de HG-merken altijd in het assortiment gehad. Het is een groep die op verschillende verkoopplekken verkrijgbaar is, maar zeker voor een deel van het assortiment vind ik het heel logisch dat het in de bouwmarkt wordt gepresenteerd. Als je het hebt over tuinmeubelreinigers, tegelreinigers, schimmelreinigers of gootsteenontstoppers, dan zitten daar wel degelijk raakvlakken met doe-het-zelven. Hetzelfde geldt voor ongediertebestrijding, zoals mierenlokdoosjes, vind ik ook logisch. De link tussen bouwmarkten en producten voor de was is dat misschien wat minder. Die producten worden dan ook minder vaak verkocht. Je moet een concept als dat van HG niet op een afzonderlijk product beoordelen, maar in zijn totaliteit. Wat dat betreft zijn we daar zeker tevreden over.

We hebben ook enkele ecoproducten van HG in het assortiment.

Ik kan niet goed beoordelen of kopers daar een bewuste keuze voor maken. Wel denk ik dat voor veel mensen de iets hogere prijs een hobbel is om juist daarvoor te kiezen.”

“Ik ben echt ontzettend blij met het aanbod, zou het niet willen missen. Dat komt vooral ook omdat supermarkten een rem zetten op het aanbod. Dat signaal krijg ik tenminste te horen van een kennis van mij, die eigenaar is van een zeven- of achttal Albert Heijn-vestigingen. Gloeilampen, schoonmaakmiddelen – dat is in die branche een steeds minder gangbaar artikel. Consumenten zoeken alternatieve verkooppunten en komen derhalve voor dat assortiment tevens in bouwmarkten terecht.

Het wil regelmatig gebeuren dat mannen op de gereedschapafdeling zijn te vinden, terwijl vrouwen voor het schap met de schoonmaakmiddelen staan. Ook vlekkenzout of oplossingen voor nare geurtjes zit in het assortiment. We voeren zowel HG als Zep. Dat laatste product verkoopt zich niet zelf, maar heeft begeleidend advies nodig. Als mensen te spreken komen over een duidelijk probleem, zoals een fors verstopte afvoer, dan leggen we uit dat Zep meer actieve bestanddelen kent. Klanten hebben dan best oren naar een dergelijke oplossing.”

VA K B L A D M I X N R .1 2024

MIX_2024-1_Thema_Reinigingsproducten.indd 43

43

08-02-2024 13:45

Energiezuinig verwarmen en koelen!

Met de Qlima SC 61-modellen

Ook verwarmen met een airco Steeds meer huiseigenaren verkiezen energiezuinige alternatieven voor traditionele gasverwarming. Een opkomende keuze is het gebruik van split-unit airconditioners voor winterverwarming. Hoewel oorspronkelijk bedoeld voor koeling, maken moderne technologieën efficiënt gebruik mogelijk voor (bij)verwarmingsdoeleinden.

Meer informatie?

Scan de QR code of ga naar qlima.nl

Met de SC 61-modellen van Qlima kan de consument zelf de split-unit installatie monteren. Zodra de F-gas koppeling moet worden uitgevoerd, kan de consument een afspraak maken met een gecertificeerde monteur van Heijmans. De monteur controleert de installatie en stelt de split-unit airco in gebruik. Deze service is inbegrepen bij de verkoopprijs, wat ook nog eens geld bespaart!

Create your perfect climate Qlima.nl | Comfortable living

MIX_2024-1_Thema_Reinigingsproducten.indd 44 adv_PVG_Qlima.indd 3

08-02-2024 06-02-2024 13:45 10:07

024 10:07

REINIGING

Nico de Jong

Martin van den Dries

HUBO ZUIDWOLDE

KARWEI ASSEN

“Gevoelsmatig zeg ik dat schoonmaakmiddelen en onze formule minder goed bij elkaar passen dan hetzelfde middel en een traditionele bouwmarkt. Hubo is zich steeds nadrukkelijk aan het ontwikkelen tot servicebouwmarkt. Klusproducten horen uiteraard tot de kern van de formule, maar er vindt wel een verschuiving plaats in de focus van de winkel. Wij verdienen ons geld niet uitsluitend met de verkoop van een doosje schroeven, maar ook met advies, met het inmeten en maken van oplossingen bij consumenten thuis.

Zonder klusproducten geen bouwmarkt uiteraard, en ik moet zeggen dat schoonmaakmiddelen prima resultaten laten zien.

Er is nog altijd belangstelling voor aanbod van HG of Super­ Cleaners bijvoorbeeld, maar gevoelsmatig zeg ik dat wij als Hubo steeds meer komen te zitten op het spoort van advies, ondersteuning en uitvoeren bij consumenten thuis.”

“Als je vraagt waarom een schoonmaakmiddel bij de bouwmarkt zou passen, zeg ik op mijn beurt: waarom niet? Natuurlijk, een merk als HG kan je op veel verkooplocaties krijgen, maar als je het hebt over het zelf maken van een tafel, dan kun je het ook hebben over het schoonmaken ervan. Bouwmarkten zijn er voor het verfraaien van de woning, wat dat betreft past ook een reinigingsmiddel er prima bij. Het gaat niet alleen om producten die je direct linkt met een probleemoplossing, zoals het ontstoppen van een gootsteen, maar net zo goed om producten voor wasgoed. Dat klinkt misschien minder logisch voor een plek in een bouwmarktassortiment, maar toch is daar ook belangstelling voor. De kopersgroep is behoorlijk breed, het gaat om een brede mix van mannen en vrouwen. Ik zou het assortiment zeker niet willen missen: niet alle varianten lopen even vlot door, maar als totaalconcept heeft het aanbod zeker een rol.”

Peter Janssen GAMMA WEERT “Waarom zou een schoonmaakmiddel wel bij een supermarkt horen en niet bij een bouwmarkt? Gamma is er voor het veraangenamen van het wooncomfort, daar hoort ook een schone woning bij. En dan gaat het niet alleen om producten die je specifiek koppelt aan doe-het-zelven, zoals gootsteenontstopper of cementsluierverwijderaar, maar ook om producten voor dagelijks gebruik, zoals boenwas bijvoorbeeld. Het is alweer een tijdje geleden, maar in oktober van 2022 hebben we een demonstratie

gehouden met het Zep-assortiment. Deze producten zijn afgeleid van de professionele markt, maar nu dus ook toegankelijk voor de particuliere gebruiker. Mensen hebben daar zeker belangstelling voor. Wie te maken heeft met een uitdagende klus, zoals een stevig verstopte gootsteen, wil graag de beschikking krijgen over een product dat de klus weet te klaren. Juist dan ook ligt de aankoop via de bouwmarkt zeker voor de hand.”

Bouwmarkten zijn er voor het verfraaien van de woonomgeving. Ook een schoon huis is daar onderdeel van.

VA K B L A D M I X N R .1 2024

MIX_2024-1_Thema_Reinigingsproducten.indd 45

45

08-02-2024 13:45

1

WE BREATHE FASTENERS ®

Nieuowating

4 TOP

C

r

oo ruk v it ind tick-f x20 s ,0 T 5 s n ti 4,5 e + gra , 4,0, O 3,5

Uw vakmanschap, onze houtschroef.

Een duurzame en milieuvriendelijke houtschroef!

Bestel nu!

Wij geloven in duurzaamheid! De Hapax-houtschroef met 4Top coating is ontworpen met het oog op het milieu. De coating beschermt niet alleen de schroeven, maar garandeert ook lange levensduur, waardoor ze minder vaak vervangen hoeven te worden en bijdragen aan een groenere, duurzamere benadering van bouwen.

• • •

Gratis bit in elke doos.

De indruk voor schroefdiameters 3,5, 4,0, 4,5 en 5,0 verenigd tot een Tx20 stick-fit indruk.

De 4Top coating is nieuwe en biedt een zeer hoge weerstand tegen atmosferische corrosie en agressieve stoffen die aanwezig kunnen zijn in het hout.

Voor pgb-Europe is het ons dagelijks streven onze klanten te voorzien van kwaliteitsproducten en een bijpassende service. Al meer dan 60 jaar zijn wij een gevestigde waarde als leverancier en fabrikant van bevestigingsmaterialen. Het zit al 3 generaties in onze genen.

Meer informatie: www.pgb-europe.com

MIX_2024-1_Thema_Reinigingsproducten.indd 46 adv_PGB.indd 3

08-02-2024 07-02-2024 13:45 14:45

024 14:45

REINIGING

Marten Kops DIRECTEUR NVZ – SCHOON | HYGIËNISCH | DUURZAAM, BRANCHEVERENIGING VOOR IMPORTEURS EN FABRIKANTEN VAN WAS-, REINIGINGS-, ONDERHOUDS- EN DESINFECTIEMIDDELEN EN SCHOONMAAKMACHINES “Wat we vóór de coronaperiode zagen, was een opkomst van de misvatting dat je het eigen huis ook te schoon kunt houden. Té schoon zou ook bepaalde allergieën in de hand werken. Hoewel die opvatting volstrekt ongegrond bleek, zo werd ook ontkracht door met name een Brits onderzoek, kreeg die gedachte toch voet aan de grond. Corona heeft ons wakker geschud, in die zin dat we ons bewust zijn geworden dat een goede, doelgerichte hygiëne infectieziekten kan voorkomen.

In de coronaperiode sloeg de slinger soms weer de andere kant op, waarbij er de neiging ontstond om onnodig te kiezen voor desinfecterende middelen, in situaties waar ook handzeep of reinigingsmiddelen konden volstaan. We lijken nu weer terug op het oude normaal, waardoor we als branchevereniging middels allerlei communicatiemiddelen consumenten willen blijven wijzen op het belang van hygiëne.”

Duurzaam “Waar nu veel om te doen is, is de opkomst van duurzame middelen. Ingewikkeld hierbij is wat dan precies ‘duurzaam’ is. Een product dat claimt heel duurzaam te zijn maar niet zijn werk doet, is niet duurzaam. Greenwashing is wat dat betreft wel een aandachtspunt. Als een middel uitsluitend is samengesteld met duurzame ingrediënten, terwijl het uiteindelijke doel niet wordt gehaald, dan schiet je daar weinig mee op. Sterker nog, als je bijvoorbeeld een extra wasbeurt nodig hebt om het einddoel te bereiken, dan is de milieu-impact juist groter.

Voor de consument die in de winkel voor het schap staat, is dat natuurlijk best een lastige keuze. Wat wij benadrukken, is dat je vooral het eindresultaat voor ogen moet houden: kies voor producten die jouw doel (een schone was, blinkend sanitair, een ontstopte gootsteen) op zo’n duurzaam mogelijke manier kan bereiken. In dat laatste geval kun je nog wel eens op het verkeerde been gezet worden door claims die het product niet kan waarmaken. We worden gelukkig wat dat betreft wel ondersteund door de Europese wetgever, die nu een Green Claims Directive in voorbereiding heeft, een wetgeving die greenwashing moet tegengaan.

Wij zijn vooral voor een holistische benadering van duurzaamheid, waarbij je rekening houdt met het doel en de effectiviteit van het eindproduct.”

Bouwmarkten “Wat je daarentegen ook ziet, is dat een groep consumenten bewust kiest voor producten die afgetekend wel tot een duidelijk eindresultaat komen. Dit zijn vaak hoger geconcentreerde producten met meer actieve ingrediënten. Dergelijke producten zien we veel in de professionele sector, maar niet ieder product bedoeld voor de professionele markt kan aan consumenten worden verkocht. Je moet goed weten hoe je veilig met die

Bouwmarkten zijn van mening dat schoonmaakmiddelen wel degelijk aansluiting hebben op het profiel van de dhz-branche.

producten kan werken. Soms is daarvoor meer kennis nodig dan via het etiket kan worden gedeeld. Producten die puur bedoeld zijn voor de professionele markt mogen niet zomaar worden verkocht aan consumenten, ook niet via de bouwmarkt. Dergelijke producten zijn vaak niet beoordeeld op veilig gebruik door consumenten. Voor consumentenproducten moeten de veiligheids­ instructies gemakkelijk te volgen zijn door het lezen van het etiket.

In de bouwmarkt spelen er andere associaties dan in de supermarkt. De dhz-sector wordt toch vooral geassocieerd met meer gespecialiseerde middelen. Als je zoekt naar een onderhoudsmiddel voor je houten vloer of effectieve verfreinigers, dan zoek je die in een omgeving waar ook vloeren en verf worden verkocht.

Daar is zeker een markt voor.”

Trends “Wat betreft trends: er zijn veel ontwikkelingen aan de kant van de wetgever die impact hebben op de mate van duurzaamheid of de productsamenstelling. Nieuwe wetgeving zal meer dwingend gaan voorschrijven dat producenten uitsluitend (duurzaamheids) claims kunnen benoemen die ze ook kunnen waarmaken. Tegelijkertijd zal toekomstige wetgeving meer beperkingen gaan leggen op welke grondstoffen je als aanbieder mag gebruiken.

Er zullen twee trends naast elkaar ontstaan: enerzijds de behoefte aan minder gevaarsymbolen en meer duurzaamheidsclaims, en anderzijds zie je behoefte aan effectief gebruik van een product, wat op zich ook duidelijk een duurzaamheidsafweging is. En ja, natuurlijk is het wel degelijk goed dat de wetgever een rem heeft gezet op bepaald ingrediëntengebruik, zoals pfas of microplastics, maar het risico is wel dat er onnodig duurzame ingrediënten verdwijnen vanuit een onredelijke angst voor chemie. Het veilig kunnen toepassen van gevaarlijke stoffen is daarbij de sleutel. Een gevaarlijk maar duurzaam ingrediënt waarbij de risico’s heel goed te beheersen zijn door de juiste maatregelen, zou niet zomaar beperkt mogen worden.”

VA K B L A D M I X N R .1 2024

MIX_2024-1_Thema_Reinigingsproducten.indd 47

47

08-02-2024 13:45

Auteur Arjan van Oosterhout

Houd de dief!

Winkeldiefstal ook in de bouwmarkt een groeiend probleem Bij Jumbo wordt er meer gestolen dan winst gemaakt, verzuchtte Ton van Veen begin dit jaar. Volgens de topman gaat inmiddels 1% van de supermarktomzet verloren door diefstal, ofwel zo'n 100 miljoen euro. Van Veen relateert de toegenomen roverij onder meer aan de opkomst van zelfscan. Toch gaat Jumbo daarmee door. Ook voor bouwmarkten is diefstalgevoeligheid géén reden om af te zien van zelfscan, leert een rondgang. Experts breken een lans voor goed getraind personeel op het zelfscanplein: “Maak van de kassière een stewardess.”

Jumbo registreerde het afgelopen jaar 60% meer gevallen van winkeldiefstal dan in 2022. De schade liep op tot een bedrag met acht nullen. “Als we dit geld in prijsverlaging zouden kunnen stoppen, profiteren al onze klanten hiervan”, verklaarde directeur Van Veen bij de presentatie van de jaarresultaten. “Misschien nog wel belangrijker is dat ik een veiligere omgeving voor medewerkers en klanten in de winkel wil creëren.” Om diefstal terug te dringen gaat het Brabantse supermarktbedrijf onder meer investeren in beveiligers voor 48

de deur, winkelverboden, intensiever cameratoezicht en andere “zichtbare en onzichtbare maatregelen”.

Derving door diefstal Van Veen is ongebruikelijk uitgesproken over Jumbo’s derving door diefstal. “Zeer dapper”, oordeelt Arie Jan van Os van SODA, voluit de Service Organisatie Directe Aansprakelijkstelling. Zijn stichting helpt ondernemers bij de afhandeling van winkeldiefstallen buiten de politie om, op basis van civiele aansprakelijkheidsstelling; dief en winkelier sluiten een vaststellingsovereenkomst op de vloer, waarna de dief 181 euro aan voornamelijk schadevergoeding betaalt. Deze lik-op-stukoplossing wordt ingezet in zo’n drieduizend winkels, wat Van Os een goed beeld geeft over winkeldiefstal in Nederland. “Van Veen heeft ons voor het eerst een cijfer gegeven om mee te rekenen”, zegt hij.

Explosieve stijging Ook Martijn Wildeboer van Platform Veilig Ondernemen is “positief verrast” door de openheid van de Jumbo-directeur: “Andere supermarkten hebben daarna aangegeven zich in die 1% derving te herkennen, dus nu hebben we een beeld. Maar diefstal is natuurlijk niet alleen een probleem in de supermarktwereld. Het aantal aangiften van winkeldiefstal is vorig jaar explo-

VA K B L A D M I X N R .1 2024

MIX_2024-1_Vaktueel_winkeldiefstal.indd 48

08-02-2024 13:46

VA K T U E E L

sief gestegen, tot 43.000, het hoogste aantal in tien jaar. Winkelcriminaliteit kost de Nederlandse retailbranche in totaal circa 2,4 miljard euro per jaar, een prognose die door de cijfers van Jumbo helaas bijstelling naar boven lijkt te behoeven.”

Groeiend probleem in de bouwmarkt De grote bouwmarktketens zijn minder expliciet over de derving door diefstal; aan percentages of concrete bedragen wagen zij zich niet. Wel geven ze MIX een indicatie van de ontwikkeling van het probleem. Dat groeit, erkennen ze bij Intergamma: communicatiedirecteur Frank van Rutten spreekt van een “groeiend aantal diefstallen op de vloer van Gamma en Karwei” en voegt toe: “We nemen dit zeer serieus. We geven diefstal zo min mogelijk kans door de inzet van zichtbare en onzichtbare beveiligingsmaatregelen. Daarmee houden we de pakkans op niveau.”

Ook Praxis ziet diefstal in zijn winkels toenemen, reageert woordvoerster Lisa de Haan. “Naast het omzetverlies zorgen de diefstallen ook voor onder andere administratieve onjuistheden. En hoewel we onze medewerkers hierop trainen, blijft het lastig of en hoe ze moeten reageren als ze denken dat iemand iets steelt. Naast deze trainingen hebben we camera’s in de winkel en proberen we bepaalde producten zo goed mogelijk te beveiligen om diefstal tegen te gaan.”

Pakkans heeft een prijs Hornbach laat weten dat de derving door diefstal niet is toegenomen, maar zelfs iets is afgenomen als gevolg van forse investeringen in preventie. Zo zijn er in elke bouwmarkt drie interne beveiligers die de winkel monitoren, vaak buiten het zicht van de klant; ze bekijken op camerabeelden wat er op de vloer gebeurt en komen waar nodig in actie. “Het directe omzetverlies door diefstal is bij ons iets minder geworden”, aldus hoofd inkoop & marketing Maarten Post. “Maar we betrappen nog zeker zoveel dieven op heterdaad, elke dag opnieuw.”

De hogere pakkans bij Hornbach gaat gepaard met hogere beveiligingskosten, benadrukt Post, en daarnaast met indirect omzetverlies: “Je krijgt al snel oplossingen die niet gebruiksvriendelijk zijn en die klanten hinderen in hun winkelgemak, bijvoorbeeld doordat producten achter slot en grendel liggen. Dat willen we natuurlijk zoveel mogelijk voorkomen.”

Gapend gat Hoeveel omzetverlies dhz-retailers lijden als gevolg van winkeldiefstal blijft gissen. Volgens Van Os, de grondlegger en directeur van SODA, waar zowel de grote dhz-formules als andere winkelketens bij zijn aangesloten, zijn de verschillen met andere sectoren niet groot. “Het probleem is bij de bouwmarkten verge-

Arie Jan van Os (SODA)

Martijn Wildeboer (PVO)

Eelco Hos (Retal Innovation)

lijkbaar met dat bij de supermarkten en bij modewinkels.” Hij tekent aan dat aangiftecijfers bij de politie maar weinig zeggen over de reële situatie en hij rekent voor waarom: “Deel Jumbo’s derving eens door het aangiftecijfer van 43.000, dan krijg je astronomische bedragen per geval, alleen al voor Jumbo. Of, anders gerekend: in Nederland heb je ongeveer 1.165 bouwmarkten. Stel nou even dat ze ieder te maken hebben met één diefstal per week. Daarmee kom je op jaarbasis al op meer gevallen dan het totale aantal aangiftes van winkeldiefstal in Nederland, en dat voor slechts één branche. En één geval per week… ik denk dat bouwmarkten ervoor zouden tekenen als het daarbij bleef.”

Van Os ziet een “gapend gat” tussen de geregistreerde en de feitelijke criminaliteit. “Het dark number, zoals we dat noemen, is enorm. Ook daarom is het goed dat Van Veen in de lucht is gekomen.”

Topje van de ijsberg Volgens Van Os heeft de politie zicht op niet meer dan enkele procenten van de winkeldiefstallen in Nederland.

Ook Eelco Hos van Retail Innovation denkt dat heel veel gevallen buiten beeld blijven: “Slechts het topje van de ijsberg wordt in kaart gebracht. Veelzeggender vind ik dat Jumbo in de praktijk een volle procent omzet mist door diefstal. Zo’n dervingspercentage kun je in dhz denk ik ook verwachten, misschien ligt het daar nog wel hoger dan bij de supermarkten.”

Proletarisch zelfscannen Zelfscan lijkt proletarisch winkelen in de hand te werken, maar volgens retailconsultant Hos moet dat effect niet worden overdreven. “Als je de laatste tijd het nieuws volgt lijkt het wel of alle diefstal te maken heeft met zelfscan, maar dat is slechts een deel van het probleem. Bij het leeuwendeel gaat het om ordinaire winkeldiefstal.

Vergeet ook niet dat diefstal door medewerkers veel voorkomt, helaas. Bij een Britse supermarkt ging het bijvoorbeeld om een derde van de gevallen. Daarnaast heb je diefstal bij de zelfscankassa’s, te vinden bij Hornbach, Hubo en steeds meer andere dhz-formules. Dat heeft een effect. Je hoort wel eens de stelregel dat er per VA K B L A D M I X N R .1 2024

MIX_2024-1_Vaktueel_winkeldiefstal.indd 49

49

08-02-2024 13:46

Zelfscankeuze en diefstal Diefstal in de bouwmarkt: wat en hoe?

Kipfilet, vlees, vis, tandpasta en andere cosmeticaproducten zijn de meest gestolen producten bij Jumbo. Hoe zit het in de bouwmarkt?

“We hebben goed zicht op wat er gestolen wordt”, aldus Maarten Post van Hornbach, die niet te veel in detail wil treden. “Populair zijn de wat compactere A-merkproducten met een hogere waarde. Die zijn ogenschijnlijk natuurlijk makkelijker te verbergen dan grotere producten en ze zijn interessant op de zwarte markt.” Over de methodes die in zwang zijn bij het dievengilde zegt Roland Linting van Resatec, leverancier van beveiligingssystemen voor de retail: “Wij zien een trend in diefstal met behulp van magneten. Dieven komen binnen met een op AliExpress bestelde magneetontkoppelaar. Daarmee schakelen ze de beveiliging van de verpakking om de duurdere producten uit. Hierdoor zullen de detectiepoortjes niet alarmeren als een dief met die artikelen de winkel uit loopt. Dat is te ondervangen met artikelbeveiliging op basis van infraroodtechnologie. Wat we ook veel tegenkomen is dat verpakkingen worden gewisseld. Denk bijvoorbeeld aan een aantal radiatorventilatoren in de verpakking van een goedkope hogedrukreiniger van eigen merk. Die laatste wordt afgerekend, terwijl de waarde van de producten in de doos vele malen hoger is. Het bandoleren van goederen met toepassing van een alarm kan dit voorkomen.” procent transactieaandeel van zelfscan een procent aan derving bij komt.” Anders gezegd: als 30% van de checkouts via zelfscan loopt, wordt er 30% meer meegenomen zonder te betalen (bewust of onbewust) dan zonder zelfscan. Hos: “Veel hangt af van hoe je de winkel inricht. Hornbach werkt bijvoorbeeld met hekken om de zelfscankassa’s en één medewerker op vier van die kassa’s. En dan zijn er nog de beveiligers die achter de schermen meekijken. Dat scheelt.”

Bij Hornbach is zelfscan altijd mogelijk. Er zijn minimaal vier en maximaal acht kassa’s voor, aldus Post. “Soms, in de daluren, is het de enige beschikbare optie. Er is altijd iemand aanwezig voor assistentie, advies en controle. Uit onze ervaring van inmiddels drie jaar blijkt niet dat daar per se meer wordt gestolen, wel gebruikt men er andere methodes. Ik ga niet vertellen welke, want ik wil mensen niet inspireren… Ik kan wel zeggen dat wij zelfscan absoluut niet heroverwegen omdat er meer gestolen zou worden. De keuze voor die afrekenmethode staat daar voor ons los van.”

Bij Praxis is “diefstalgevoeligheid geen bepalende factor” om wel of niet over te gaan op zelfscan in de winkels, laat woordvoerder De Haan desgevraagd weten.

Retailconsultant Hos hekelt geluiden in de media dat retailers diefstal en klantonvriendelijke controles bij de zelfscankassa’s voor lief zouden nemen, als ze maar op personeel kunnen besparen. Alsof dát de bepalende factor is om met zelfscan te beginnen. Het zit anders volgens Hos: “De voordelen van zelfscan zijn legio, allereerst voor de consument: die kan snel en gemakkelijk afrekenen. Winkels met zelfscan worden absoluut hoger gewaardeerd door klanten dan winkels zonder zelfscan. Zelfscan helpt piekbelasting opvangen en het is zeer ruimte-efficiënt. Daarnaast helpt het ondernemers om hun bezetting rond te krijgen in tijden van schaars personeel. Vroegen winkeliers voorheen wat de terugverdientijd is van zelfscan, tegenwoordig hebben ze ’t ook gewoon nodig omdat ze handjes missen.”

Zelfscanplein Hornbach

50

VA K B L A D M I X N R .1 2024

MIX_2024-1_Vaktueel_winkeldiefstal.indd 50

08-02-2024 13:46

VA K T U E E L

Agressie en geweld Zelfscan is in de basis klantvriendelijk, vindt ook Martijn Wildeboer van Platform Veilig Ondernemen. “Helaas wordt het kennelijk gebruikt om minder vriendelijk te winkelen, waardoor je te maken krijgt met tascontroles en aanhoudingen. Agressie en geweld worden dan een issue, waar medewerkers aan blootgesteld kunnen worden. We geven trainingen en opleidingen om dat te voorkomen en bestrijden, met behoud van klantvriendelijkheid en zonder personeelsleden bang te maken. Want werken in de detailhandel is vooral hartstikke leuk.”

Volgens Wildeboer zijn winkeliers gebaat bij goede interne afspraken. “Als je kijkt naar de preventie van winkelcriminaliteit dan is 80% van wat je kunt doen organisatorisch van aard, 10% bouwkundig en ongeveer 10% elektronisch – denk daarbij aan camera’s.” Het aanspreken van de juiste klanten op het juiste moment op de juiste toon is essentieel om invulling te geven aan die organisatorische kant”, aldus de adviseur. “Dat sorteert altijd effect: door een praatje te maken kunnen goed getrainde medewerkers bonafide klanten helpen en verleiden om nog eens terug te komen. Malafide klanten hebben geen zin om aangesproken te worden en zullen hun heil elders zoeken.”

Een feestje op het scanplein Van Os van SODA valt Wildeboer bij. Hij pleit voor ervaring op het zelfscanplein: “Veel winkeliers zetten daar de jongste bediende neer, zonder dat hun goed is uitgelegd wat ze moeten doen. Alsof het strafwerk is. Gastheerschap is op het scanplein zeer belangrijk, ingevuld door proactieve, enthousiaste en goed getrainde medewerkers. Juíst daar. Je moet er een feestje van maken.”

Van kassière naar stewardess Ook volgens Hos is het voor retailers goed mogelijk om grip te krijgen op zelfscan, zoals hij het noemt. “Het begint en eindigt bij de medewerker”, zegt hij. “Maak van de kassière een stewardess, zou ik willen zeggen: gastvrij, vriendelijk, maar tegelijkertijd superstrak op het naleven van afspraken. Je moet er de werving en selectie, de opleiding, training en begeleiding van personeel op afstemmen, denk aan gastheerschap en de omgang met agressief gedrag. Daar heb je ook goede interne afspraken voor nodig, die door de hele organisatie worden gedragen en nagekomen. Verder kun je diefstal bij het zelfscanplein terugdringen door met een exit gate te werken die alleen opengaat als je een transactiebon scant, door live mee te kijken bij het scannen en door steekproeven te optimaliseren aan de hand van data en ervaringen. Dashboarding is daarbij heel belangrijk, net als het formuleren van gezamenlijke

Zelfscan Hornbach

Kansen met AI Er zijn tal van technische mogelijkheden die winkeliers kunnen helpen om diefstal en vergissingen op het scanplein te voorkomen, de ene ingrijpender dan de andere.

Hos: “Je kunt een camera hangen boven het zelfscanplateau en gemonitorde artikelen real-time matchen met de scanlijst. Is niet alles gescand? Dan kan de klant nog niet betalen, volledig geanonimiseerd. Verder kun je verdacht gedrag met handscanners signaleren, bijvoorbeeld als mensen weinig producten scannen of vreemde productcombinaties maken. Vervolgens kun je die mensen vriendelijk aanspreken. Ook kun je gedrag van individuele klanten monitoren met gebruik van veiligheidscamera’s. Dat is in Groot-Brittannië al de standaard. Als iemand iets in zijn zak stopt kan er een lampje gaan branden, waarna de beveiliger met een foto op zak gerichte actie kan ondernemen. Dat is natuurlijk wel wat ingrijpender. Waar het mij om gaat is dat de techniek klanten en personeel kan helpen om van die stomme random steekproeven af te komen.”

Wildeboer verwacht dat dit soort AI-gedreven beveiligingsmogelijkheden langzaam maar zeker naar de Nederlandse winkelvloer zullen worden gebracht: “Ik weet zeker dat slimme cameramonitoring en bewegingsanalyses over tien jaar gemeengoed zijn.”

5 tips van Platform Veilig Ondernemen Wat kun je als ondernemer doen om de kans op winkeldiefstal te verkleinen?

4 Maak gebruik van camera’s.

1 Verwelkom de klanten. Zo weten Let op: maak duidelijk dat er potentiële winkeldieven dat ze cameratoezicht is, bijvoorbeeld worden gezien door personeel. in je huis­regels of met een 2 Richt de winkel zo overzichtebordje bij de ingang van je zaak. lijk mogelijk in. Zo houd jij 5 Train je werknemers op wat ze overzicht op de klanten. moeten doen op het moment 3 Plaats dure spullen op plekken van een incident. waar goed zicht op is.

VA K B L A D M I X N R .1 2024

MIX_2024-1_Vaktueel_winkeldiefstal.indd 51

Bron: www.pvo.nl

Klanten aanspreken

KPI’s (key performance indicators, red.). Hoe brengen we diefstal in kaart en waar meten we het succes van de preventie aan af? En dan heb je ook nog AI.”

51

08-02-2024 13:46

Auteur Arjan van Oosterhout

DE MEERWAARDE

van de menselijke maat Datagedreven werken bij Intergamma

Revolutionaire veranderingen in de retail stellen de sector voor concrete uitdagingen, aldus Duco Roolvink. Intergamma’s head of data & analytics gaat ze graag te lijf. Hij vergelijkt het met een “complexe klus” en noemt analytics en AI “onmisbaar gereedschap”. Zeker zo belangrijk is dat medewerkers weten hoe ze met die tools uit de voeten kunnen, aldus Roolvink. Hij breekt een lans voor de menselijke maat in datagedreven werken, zowel intern als extern: “Het succes van innovaties wordt vooral bepaald door de aansluiting op menselijke verwachtingen en behoeften.”

52

Technologische innovaties, evoluerend klantgedrag en demografische verschuivingen zorgen ervoor dat de retailwereld sneller verandert dan ooit tevoren, schetst Roolvink. Het lijkt er niet op dat het tempo van veranderingen spoedig zal afnemen; het tegenovergestelde is eerder het geval, gegeven onder andere de razendsnelle opkomst van artificial intelligence (AI). Genoeg te bespreken dus met Intergamma’s head of data & analytics, nu ongeveer anderhalf jaar aan boord bij de onderneming uit Leusden.

Online voordelen op de winkelvloer “De belangrijkste ontwikkeling is denk ik de verschuiving naar omnichannel retailing”, trapt Roolvink af. “Met een omzetaandeel van 13 tot 15% procent is e-commerce voor ons natuurlijk steeds belangrijker geworden. Veel van de andere klantreizen hebben ook ergens een digitale component. We zien dat klanten de voordelen van online tegenwoordig óók op de winkelvloer willen ervaren.

Daarbij denk ik aan uitgebreide productinformatie, maar bijvoorbeeld ook aan realtime prijsvergelijkingen en reviews van andere

VA K B L A D M I X N R .1 2024

MIX_2023-6_Online_Intergammas_Data-revolutie.indd 52

08-02-2024 13:48

ONLINE

ChatGPT bij Intergamma De afdeling van Duco Roolvink heeft samen met Microsoft een afgeschermde omgeving gecreëerd waarbinnen werknemers volop kunnen experimenteren met ChatGPT. Een testgroep heeft al enige tijd toegang tot de omgeving, rond de jaarwisseling moeten grote groepen werknemers er terecht kunnen. Er zijn trainingen ontwikkeld die volgens Roolvink voor de hele organisatie van meerwaarde zijn. “We leren werknemers onder andere hoe de techniek kan helpen om antwoord te vinden op hun vragen.” De voorman van Intergamma’s data & analytics-afdeling ziet zeker ook mogelijkheden voor klanttoepassingen: “Het zou natuurlijk fantastisch zijn om klusadvies en begeleiding te bieden aan onze klanten met behulp van generatieve AI. Met precies de juiste info, een video op maat en een concrete boodschappenlijst.” Geen toekomstmuziek, aldus Roolvink: “Er staat ons weinig in de weg om dit aan te bieden in een veilige, branded omgeving.”

heid. Roolvink: “Toen ik hier medio 2022 begon, waren de technische fundamenten voor datagedreven werken al gelegd. Anders gezegd: we zijn een hardware-bedrijf, we verkopen gereedschap. Maar ook de tools die we zelf gebruiken zijn dik in orde.”

Intergamma investeerde volgens Roolvink in state of the art tooling voor de verwerking, opslag, en visualisatie van data. “Dan heb je het bijvoorbeeld over Snowflake, Dataiku, Tableau en Azure Cognitive Services, maar ook over Netail, een aanbieder van AI-gereedschap die ons specifieke inzichten geeft over de doe-het-zelfmarkt, zodat we nog beter kunnen inspelen op actuele ontwikkelingen. We vinden het leuk en interessant om nauw samen te werken met dit soort leveranciers, en de nieuwste ontwikkelingen snel te implementeren. Die ruimte is er ook.”

Gereedschap leren gebruiken

klanten die onzekerheden over producten weg kunnen nemen.”

Zulke informatie kan digitaal in de winkel worden ontsloten en klanten willen dat ook, weet Roolvink: “Ze verwachten een consistente ervaring, ongeacht hoe ze bij ons winkelen. Met productconfiguratoren en elektronische schaplabels in onze winkels hebben wij de laatste tijd belangrijke stappen gezet om offline en online in elkaar over te laten lopen. Ondertussen wordt van retailers ook verwacht dat ze op alle platforms een consistent merkbeeld tonen en volwaardige klantenservice bieden. Dé uitdaging voor ons is om naadloze overgangen te creëren in customer journeys.” Geen sinecure.

Datagedreven werken In zijn streven om markt te heroveren op de groeiende concurrentie, besloot Intergamma enkele jaren geleden om slimmer (lees: datagedreven) te gaan werken. Premisse: een datagedreven aanpak leidt tot een beter begrip van klantgedrag, verhoogde efficiëntie, verbeterde besluitvorming en uiteindelijk een hogere winstgevend-

Met goed gereedschap ben je er niet, benadrukt Roolvink. “We merken bij veel van onze klanten dat ze het waarderen als we ze helpen bij een klus, dus uitleggen hoe ze met het gereedschap om moeten gaan, instructies geven. Datzelfde geldt precies zo voor de interne klanten binnen Intergamma; om al die mooie tools effectief in te zetten, zullen we onze collega’s van andere afdelingen moeten begeleiden, ondersteunen.”

Roolvink en zijn directe collega’s bieden onder andere personeelstrainingen aan voor Tableau, de datavisualisatiesoftware. “Maar we geven mensen hier bijvoorbeeld ook voorlichting in data literacy, datageletterdheid. Daarbij bespreken we wat de mogelijkheden en onmogelijkheden zijn van de beschikbare technologie, en de verantwoordelijkheden die erbij komen kijken. Zo geven we ook trainingen over veilig werken met generatieve AI, zoals ChatGPT: hoe kun je eruit halen wat daarin zit, op een veilige manier? Het is essentieel dat iedereen comfortabel is met deze tools.”

Prachtige use cases met ChatGPT “Ik was laatst op een beurs over dit soort nieuwe technologie”, vervolgt Roolvink. “Het was interessant om te zien wat er kan, maar ook hoe bedrijven ermee omgaan. Toen werd gevraagd of VA K B L A D M I X N R .1 2024

MIX_2023-6_Online_Intergammas_Data-revolutie.indd 53

53

08-02-2024 13:48

Verrijk uw deuren met het Blackline deurbeslag!

Het assortiment bestaat uit een uitgebreide selectie deurschilden, deurkrukken, paumelles, scharnieren en andere accessoires.

Geschikt voor zowel binnen- als buitendeuren.

+31 (0)320 28 56 10

MIX_2023-6_Online_Intergammas_Data-revolutie.indd 54

Beschermt tegen corrosie

Weerbestendig product

Trendy afwerking

Verlengt de levensduur van het beslag.

Blijft er goed uit zien, zelfs bij zomers weer.

Stijlvol en praktisch.

info@asf-fischer.nl

www.asf-fischer.nl

www. webshop.asf-fischer.nl

08-02-2024 13:48

ONLINE

ChatGPT beschikbaar was in hun organisatie, gaf de helft van de aanwezigen aan dat de toegang was afgeschermd. Terwijl er prachtige use cases in het verschiet liggen.” Gemiste kans dus, vindt Roolvink, die meteen een paar randvoorwaarden benoemt: “Het personeel moet opgeleid worden om ermee te werken, niet alleen technisch maar dus ook op het punt van verantwoordelijkheid nemen. Daarnaast moet je er als organisatie voor zorgen dat de risico’s van werken met ChatGPT beperkt zijn, met een beleid en best practices zoals wij die hebben opgezet. Het is zoeken naar een balans tussen het stimuleren van innovatieve exploratie en het beschermen van bedrijfsgegevens” (Zie kader op pagina 53).

afdelingen is om daar succes mee te realiseren. Nee, het is juist ónze verantwoordelijkheid om te laten zien wat er kan met de techniek en de menselijke maat daarin mee te nemen.”

Roolvink wijst op een proof of concept met digitale schaplabels die de afgelopen vijf jaar heeft gedraaid. “We hadden moeite om de businesscase daarvoor rond te krijgen. Dat lukte wel toen we ons realiseerden dat niet alleen klanten, maar ook ons bouwmarktpersoneel geholpen was met die labels. Geen handmatige prijswijzigingen meer, dus meer tijd voor klanten die ook nog eens minder vaak geïrriteerd bij de kassa staan. Businesscase rond, dankzij oog voor de menselijke maat.”

Persona’s

“Dé uitdaging voor ons is om naadloze overgangen te creëren in customer journeys.”

De wensen van de business Terug naar Roolvinks entree bij Intergamma, halverwege 2022.

Toen de tools dus al wel voorhanden waren, maar datagedreven werken volgens hem “nog niet tot volle wasdom kwam”. Wat was de situatie? “Toen wij startten met de nieuwe analytics-omgeving, ging dat niet automatisch goed. We hadden behoorlijk wat technische legacy en er ging veel tijd zitten in het op orde brengen daarvan. Ondertussen wilde de business stappen voorwaarts zetten aan de hand van betrouwbare stuurinformatie.”

De collega’s vroegen zich met andere woorden af waar Roolvink en de zijnen zo druk mee waren. De verzoeken stapelden zich op, net als de wederzijdse ontevredenheid. “De business wilde volop gaan ondernemen, retaildenken met de klant centraal. Maar het schuurde met waar wij mee bezig waren. Toen hebben we besloten om de focus te verleggen: van de infrastructuur naar de business. We besloten ons volledig op hun wensen te gaan richten.”

De koerswijziging ging gepaard met een structuurwijziging, vervolgt Roolvink: “We zijn afgestapt van een centrale naar een decentrale aanpak, met directe afvaardigingen vanuit de business, data analytics en business control. Op die manier brachten we drie dingen bij elkaar: wat we willen als organisatie, wat er kan en wat er mag. De nieuwe aanpak heeft ervoor gezorgd dat we de gewenste meters voor de business kunnen maken. De medewerkerstevredenheid is enorm gestegen, dat komt ook doordat we ons team hebben kunnen versterken met een aantal toppers.”

De menselijke maat Intergamma heeft van klanttevredenheid enkele jaren geleden de centrale doelstelling gemaakt. Daar hoort bij dat werknemers meegaan in het klantdenken, dat journeys belangrijker worden dan processen. Roolvink: “De techniek is misschien wel het makkelijkste stuk, waarmee ik niet bedoel dat het aan andere

Kenmerkend voor de human touch van Roolvink en zijn team (van 15 tot 20 werknemers) zijn de persona’s die het ontwikkelde. Niet alleen voor klanten, maar ook voor collega’s binnen Intergamma.

Jet, Rick, Emma en Dirk-Jan heten de fictieve werknemers met ieder zo hun eigen kenmerken, uitdagingen en wensen. “Door persona’s te ontwikkelen voor finance, commercie en bouwmarktmanagers, kunnen we onze productontwikkeling en diensten beter afstemmen op specifieke interne klantsegmenten”, aldus Roolvink. “Zo proberen we datagedreven werken niet alleen efficiënter, maar ook leuker voor hen te maken. We hebben voor deze aanpak gekozen in navolging van resultaten met persona’s in B2C, het past ook bij onze decentrale aanpak. Eerlijk gezegd weet ik niet of dit elders ook op deze manier wordt toegepast. Wat ik wel weet – ook uit de literatuur – is dat het werken met persona’s behalve aan beter klantbegrip ook bijdraagt aan de cohesie van teams die met persona’s werken. Daar kan ik ook vanuit mijn eigen ervaring over meepraten; als je beter weet voor wie je het doet, ga je onderling ook beter samenwerken.”

Echte mensen Het succes van innovatie wordt volgens Roolvink primair bepaald door de aansluiting op menselijke verwachtingen en behoeften, zowel intern als extern. “Dat hebben we hier de afgelopen jaren wel geleerd. Hoewel technologie en data cruciaal zijn, moeten we niet vergeten dat er echte mensen achter de cijfers zitten. En dus moet je af van een strikte focus op efficiëntie, regels en systemen.

Je plukt meer vruchten van beleid dat rekening houdt met persoonlijke behoeften, aandacht en een menselijke blik op dienstverlening en ontwerp.”

2024 Gevraagd naar zijn ambitie voor 2024 zegt Roolvink ten slotte: ”Duurzaamheid is een belangrijke pijler onder onze strategie, daar kunnen we nog heel veel stappen in zetten. Daarnaast wil ik de adoptiegraad van datagedreven werken in de bouwmarkten verder omhoog brengen. Er ligt ruimte om het werk op de vloer slimmer én leuker te maken.”

VA K B L A D M I X N R .1 2024

MIX_2023-6_Online_Intergammas_Data-revolutie.indd 55

55

08-02-2024 13:48

Het laatste branchenieuws en álle achtergronden MIXonline is vernieuwd!

De website is sneller en overzichtelijker geworden. MIXonline biedt nog steeds het laatste DHZ-retailnieuws als eerste.

Daarnaast is de website een bron van marktcijfers, branche-gegevens en achtergrond-info.

Neem je een abonnement op MIX, dan krijg je ook het magazine van MIX op je bureau en bovendien onbeperkte toegang tot het hele platform (inclusief GfK’s DIY Recap). Voor jezelf én voor drie collega’s van hetzelfde bedrijf. Ook kun je via MijnMIX je eigen selectie van nieuws en achtergronden beheren.

Met een gratis account abonneer je je op de splinternieuwe nieuwsbrief, krijg je drie maanden toegang tot alle besloten artikelen en kun je reageren.

Het nieuwe platform van MIXonline vormt nu ook één geheel met dat van MIXpro. Zo kun je ook de bouwgroothandel volgen.

MIXonline: hét platform voor iedere dhz-professional.

Gratis account

MIX-abonnement

Laatste nieuws

✔

✔

Toegang tot MIX-artikelen

3 maanden

Onbeperkt

Reageren op nieuws en artikelen

✔

✔

E-mailnieuwsbrief

✔

✔

MIX-magazine

✔

Toegang tot álle online achtergronden en marktdata

✔

Detailpagina’s groothandelsketens

✔

MijnMIX

✔

Toegang tot MIXonline (3 collega’s)

✔ Gratis

€ 9,99 per maand

www.mixonline.nl

MIX 2024-1_Thema_Hang-_en_Sluitwerk.indd 56 adv_MIXONLINE.indd 1

08-02-2024 07-02-2024 13:50 14:37

024 14:37

HANG- EN SLUITWERK

Auteur Hugo Schrameyer

Hang- en sluitwerk blijft de basis, digitale oplossingen krijgen meer aandacht Fysieke oplossingen om de eigen woning te beschermen, blijven onherroepelijk noodzakelijk om inbrekers buiten te houden. In weerwil daarvan winnen digitale oplossingen als deurbelcamera’s stevig aan belangstelling. Deze keuze kan betwijfeld worden, maar sluit niettemin wel aan bij onze belevingswereld: we richten ons leven voor een belangrijk deel in met apps, dus ook de bescherming van onze woning.

Carl Maas

Stephan Bakkum

SAMEN MET BROER ALEX EIGENAAR VAN KLUSWIJS ASTEN EN HEUSDEN

MARKET INTELLIGENCE ANALYST, GFK

“Dat deurbelcamera’s in opkomst zijn, wil ik graag beamen. Wij hebben een type van Calex in het assortiment, de verkoop is de laatste jaren flink gestegen. Of je daarmee je woning afdoende beschermd, is natuurlijk punt van discussie, maar in ieder geval stimuleert de reclamewereld om ons dat te doen geloven. De meeste inbraken gebeuren aan achterzijde van het huis, dus in dat opzicht heb je er niet gek veel aan, maar het wil natuurlijk ook gebeuren dat een inbreker eerst aanbelt om te kijken of je thuis bent. Dus dan werkt het weer wel.

Het zijn vooral de deurbelcamera’s die lopen. We hebben verder weinig ander digitale oplossingen om inbraken te weren. De deurbelcamera’s dienen verder vooral ook als een soort gimmick, om te zien wie er voor de deur staat. Als de postbezorger een pakketje achterlaat bij de voordeur, kun je buren vragen om dit even binnen te zetten.

Ik heb trouwens niet de indruk dat consumenten besparen op hang- en sluitwerk. Zeker als een onderdeel kapot gaat, is er behoefte om dat te vervangen door een vervangende sluiting met een SKG-keurmerk. Daar wordt wel degelijk op gelet.”

“Als we naar hang- en sluitwerk kijken, dan zien wij dat bouwmarkten een lichte groei hebben gerealiseerd. De omzet in 2022 bedroeg € 46,1 mln, in 2023 € 47,5 mln. In totaal gaat het daarmee om een groei van 3,0 procent. Dat is op zich een behoorlijk resultaat, maar niettemin lager dan de totale omzetgroei in de bouwmarkten die 3,4 procent bedroeg. Wat ik niet in de cijfers kan teruglezen, is de invloed van prijsverhogingen. Veel assortimenten hebben daarmee te maken gekregen, mogelijk ook hangen sluitwerk. Of dat van impact is geweest voor de categoriegroei kan ik niet herleiden. Wat ik wel zie, is dat het omzetaandeel in 2023 ten opzichte van 2022 met een percentage van 1,20 procent gelijk is gebleven. Hang- en sluitwerk is dus niet echt een supergrote groep.

Verder kent hang- en sluitwerk niet echt een sterk seizoens­ patroon, piekmaanden van de omzet liggen in mei, juli en oktober. Dit zijn de maanden van de voorjaarsvakantie, zomervakantie en herfstvakantie. Of dit de reden is dat er juist in die maanden meer omzet geregistreerd wordt kan ik niet zeggen, maar zowel in 2022 als 2023 zijn dit de maanden die de hoogste omzet noteren.”

VA K B L A D M I X N R .1 2024

MIX 2024-1_Thema_Hang-_en_Sluitwerk.indd 57

57

08-02-2024 13:50

Marcelino Levering SENIOR ADVISEUR PREVENTIE WONINGINBRAKEN POLITIEKEURMERK VEILIG WONEN (PKVW) “Het aantal woninginbraken daalt de laatste jaren stevig. Vorig jaar zaten we op 22.000 inbraken, het laagste niveau in jaren. Eind jaren negentig, begin van deze eeuw lag dat op meer dan 100.000 inbraken, dus dat is wel een verschil. Bij 22.000 woninginbraken op jaarbasis gaat het trouwens nog altijd om 50 tot 60 inbraken per dag, nog steeds een absurd aantal.

Er is nooit uitputtend onderzoek gedaan naar de oorzaken van deze daling, maar de aanname bestaat dat er een verschuiving heeft plaatsgevonden naar andere delicten. De verdovende middelen­handel is meer in trek geraakt onder criminelen, hetzelfde geldt voor cybercriminaliteit. Het plegen van een woninginbraak vergt een inspanning, het vervoeren van drugs is daarmee vergeleken een stuk eenvoudiger. Ook de pakkans is kleiner, terwijl de opbrengsten vaak aantrekkelijker zijn dan handel in gestolen huisraad.”

Hang- en sluitwerk “Bovendien mogen we niet vergeten dat er de laatste jaren veel energie is gestoken in preventievoorlichting. Er is ook door ons volop voorlichting gegeven over woningbeveiliging middels hangen sluitwerk. Overheden en tal van andere organisaties, maar ook slotenmakers en ijzerwarenspeciaalzaken hebben hard aan de weg getimmerd om die bewustwording een extra stimulans te geven.

Wat we nu echter merken, is dat de belangstelling voor gecertificeerd hang- en sluitwerk op een lager pitje is komen te staan. Er worden minder woninginbraken gepleegd, hetgeen ertoe leidt dat de belangstelling voor preventieve maatregelen terugzakt. Dat zie je bij consumenten, maar ook bij overheden, politie en andere belanghebbenden. Die houding is niet echt verdedigbaar: als je kijkt naar de status van woningen met weinig of amper inbraakwerende maatregelen zijn er nog kansen volop. Helaas kun je mensen niet verplichten om budget daarvoor te reserveren. En het is nu eenmaal zo dat zaken zonder prioriteit weinig aandacht krijgen: met een minder grote kans op inbraak ebt de belangstelling weg voor preventieve maatregelen.”

Concurrentie “Wat we tevens zien, is dat het thema hang- en sluitwerk meer concurrentie heeft gekregen van andere interessegebieden. Bij woningcorporaties bijvoorbeeld gaat er volop aandacht uit naar woningisolatie. Dat is op dit moment een belangrijke topprioriteit.

Wat we bij het Politiekeurmerk Veilig Wonen verder merken, is dat er een opkomende belangstelling bestaat van maatregelen op digitaal gebied. Er zijn steeds meer mensen overtuigd geraakt dat je eigen woning net zo afdoende met een cameradeurbel kunt beveiligen dan met gecertificeerd hang- en sluitwerk. Op zich is dat natuurlijk redelijk ridicuul: er bestaat de indruk dat je voldoende

58

bent beschermd met een maatregel aan de voorzijde, terwijl veruit de meest inbraken zich aan de achterzijde van de woning afspelen.

Er bestaat bovendien een groot verschil met het beveiligen van je woning met hang- en sluitwerk of met het aanbrengen van camera’s en andere digitale beveiligingssystemen. Het toepassen van fysieke maatregelen, zoals dat met inbraakwerend hang- en sluitwerk het geval is, bieden daadwerkelijk bescherming tegen inbrekers het ophangen van camera’s heeft veel meer met signalering te maken. Je houdt de woninginbreker daar niet per definitie mee tegen, behalve dan misschien dat signalering een afschrikwekkend effect heeft.”

Handel Waar wij ons vanuit het PKVW in ieder geval blijvend voor inspannen, is om de consument zo bewust mogelijk te maken van gecertificeerde kwaliteitsproducten en aanverwante diensten. En natuurlijk zien we ook graag dat de bouwmarkt zijn klant daarover informeert. We hebben ruim honderd aangesloten PKVW-bedrijven in ons bestand, waaronder tal van slotenmakers, die ook graag de consument thuis ondersteuning bieden. Deze bedrijven zijn nog altijd volop bezig met deze materie, waarbij we vooral op het spoor zitten van het totaalplaatje: als je een deur afdoende hebt beveiligd met cilindertrekbeveiliging, terwijl het raam ernaast zonder problemen valt open te breken, dan schiet je eigenlijk nog niets op.”

Kansen en bedreigingen “Alles bij elkaar opgeteld, zie ik dus zowel kansen (er valt nog volop werk te doen) als bedreigingen (aantal woninginbraken neemt af, er is in toenemende mate aandacht voor digitale oplossingen).

Ik verwacht dat de balans wat betreft hang- en sluitwerk steeds verder verschuift richting elektronische oplossingen. Want laten we eerlijk zijn: dat past ook nadrukkelijk bij de moderne consument die als het ware vastgekleefd zit aan zijn smartphone. Veel mensen denken hun hele leven te kunnen bepalen op basis van apps op hun smartphone, datzelfde geldt natuurlijk net zo goed voor inbraakbeveiliging.

We gaan het echt niet tegen houden dat mensen via een deurbel met camera willen controleren wie aanbelt. Daar willen we ook als PKVW iets mee gaan doen, er zal een samenspel ontstaan tussen aandacht voor fysieke en digitale beveiliging. Ook de handel zal daarin een mix moeten aanbrengen, hoewel het een lastig evenwicht blijft om eindgebruikers voor beide disciplines te interesseren. Fysieke beveiliging met inbraakwerend hang- en sluitwerk blijft de basis,daarmee hou je de inbreker daadwerkelijk tegen of maak je het hem heel erg lastig om binnen te komen.”

VA K B L A D M I X N R .1 2024

MIX 2024-1_Thema_Hang-_en_Sluitwerk.indd 58

08-02-2024 13:50

HANG- EN SLUITWERK

Jan Spreen

Beveiligingscamera’s voor in de woning is nog een weinig gevraagd artikel.

GAMMA EMMEN “De opmerking dat de belangstelling voor hang- en sluitwerk afneemt, herken ik niet direct. Er bestaat nog altijd de behoefte om veilig te wonen. Als er al afnemende behoefte ontstaat, dan is dat het gevolg van teruglopende bebouwing. Dat is al jaar en dag een probleem: er wordt gewoon te weinig gebouwd om aan de woonvraag te kunnen voldoen.

Wat ik zeker ook merk, is een opkomende belangstelling voor digitale oplossingen. Wij bieden dat nog niet aan, maar er zijn klanten die me laten weten dat ze thuis elektronische toegangsbeveiliging hebben gemonteerd. Als je de deur van je auto elektronisch kunt openen, waarom dan niet de voordeur van je woning? Ook slimme deurbellen zijn in trek, hoewel de forse prijs soms net iets teveel is. Als we een aanbieding hebben met slimme deurbellen zie je in ieder geval dat de verkoop flink aantrekt.”

Pieter van Bockel HUBO KERKDRIEL “Als PKVW-gecertificeerd bedrijf zijn we hoofdzakelijk actief voor woningbouwcorporaties en in minder mate voor particulieren. Bij corporaties bestaat er geen discussie over de noodzaak tot PKVW-maatregelen, maar als ik op aanvraag een prijsopgave presenteer aan particulieren, dan is het vaak toch even slikken. Ja, er hangt natuurlijk een prijskaartje aan inbraakwerende maatregelen, maar waar veel consumenten zich in vergissen, is de emotionele schade die een inbraak teweeg brengt. Als je dat inderdaad overkomt, dan is geen maatregel te dol, dan mag alles uit de kast worden getrokken om de woning te beschermen.

Onze doelgroep bij particulieren bestaat vooral uit eigenaren van oudere woningen die gebouwd zijn zonder te voldoen aan het bouwbe-

sluit. De insteek is in ieder geval dat je op het spoor zeg van kwalitatief hang- en sluitwerk. Elektronische beveiliging is eventueel de volgende stap. Digitale oplossingen zijn goed voor het signaleren van onheil, maar een inbreker hou je er niet mee tegen. Als een inbreker gefrustreerd raakt omdat het lastig is om de woning te forceren, dan gaat die liever naar de buren. En dat lukt alleen met deugdelijk hang- en sluitwerk.

Ik verwacht inderdaad dat er meer belangstelling ontstaat voor elektronische oplossingen, maar ik vind ook: je moet er geschikt voor zijn en een zekere discipline aan de dag kunnen leggen. Als je verzuimt om batterijen tijdig te verwisselen, dan loop je ook het risico dat je jezelf buitensluit.”

Bart Engering ENORM ENGERING “Wij zijn PKVW-gekwalificeerd, dus als het aankomt op woon­ beveiliging zullen we deze norm altijd als uitgangspunt nemen.

Het is wel zo: wil je dat afdoende uitvoeren, dan kan daar een stevig prijskaartje aan hangen. Het signaal dat er duidelijk minder woninginbraken worden gepleegd, is onze klanten evenmin onbekend. Er wordt dientengevolge ook geredeneerd: waarom zou ik behoorlijk wat budget moeten vrijmaken voor inbraak­ beveiliging als de kans daarop is afgenomen?

Ik zeg dan: zelfs de kleinste inbraak valt duurder uit dan de investering waarmee je de diefstal van woongoederen kon voorkomen.

Als je die vergelijking maakt, blijft het verstandig om de woning goed te beschermen. De ene keer hebben mensen daar wel oren

naar, de andere keer weer niet. Het wil zeker ook gebeuren dat mensen willen kiezen voor hang- en sluitwerk, maar dat ze gaan voor een goedkoper alternatief.

Wat we in ieder geval ook zien, is dat de belangstelling voor digitale oplossingen flink groeit. Deels zie je dat terug bij de verkoop van deurbellen met camera, terwijl ook elektronische oplossingen voor toegangsbeveiliging steeds meer interesse krijgen. We openen tegenwoordig de autodeur op afstand, waarom zou dat niet kunnen met je voordeur? Ik verwacht dat deze ontwikkeling stevig gaat doorgroeien. We doen alles met apps op onze telefoon, dus willen we daarmee ook de regie krijgen over de toegang tot onze woning.”

VA K B L A D M I X N R .1 2024

MIX 2024-1_Thema_Hang-_en_Sluitwerk.indd 59

59

08-02-2024 13:50

Auteur Edwin Timmers Fotograaf Marjolein Ansink

Martin en Erna huisman lopen de winkel uit met drie rollen vliesbehang en een potje verf. Erna vindt het leuk om nu en dan iets in het interieur te veranderen.

“Vroeger, we woonden nog niet in Apeldoorn, hadden we elk jaar nieuw behang. Dat kocht ik in de aanbieding als de schilderswinkel in het dorp opruiming had.” Ook nu gaat Erna zelf behangen. “Stelt niks voor met dit vliesbehang. Je brengt de lijm aan op de muur en plakt de stroken ertegenaan.”

Martin geeft ruiterlijk toe dat zijn vrouw de klusser in huis is. “Ik schilder het kozijn als het nodig is en zij schildert als het niet nodig is”, zegt hij met een glimlach. De hoek die Erna gaat behangen heeft ze reeds vlak gestuukt. “Het handige heb ik van mijn vader”, meent ze, “die deed alles zelf. Probeer maar, zei hij, en als het niet lukt, dan doen we het over.

De beste manier om iets te leren. Onze dochter is ook erg handig, onze zoon is meer koppie koppie.” De Apeldoornse vestiging van Hornbach opende haar deuren in oktober 2021. Martin en Erna komen er graag.

“In het begin werden we duizelig in de winkel, zo groot als die is”, beweert Martin, opnieuw met een glimlach. “Er is voldoende personeel. Je kunt ze altijd iets vragen. Weet de een het niet, dan weet een ander het wel.

Ze helpen je altijd op weg.”

Klussers Erna en Martin Huisman Locatie

Hornbach in Apeldoorn

Tijdstip Woensdag 11.00 uur

60

VA K B L A D M I X N R .1 2024

MIX 2024-1_Werk_aan_de_Winkel.indd 60

08-02-2024 13:51

WERK AAN DE WINKEL

“In het begin werden we duizelig van deze winkel”

VA K B L A D M I X N R .1 2024

MIX 2024-1_Werk_aan_de_Winkel.indd 61

61

08-02-2024 13:51

De Malietoren

Postbus 93002 - 2509 AA DEN HAAG

Tel.: 070 - 34 90 749

Fax: 070 - 34 90 775

Email: info@vertaz.nl

Doe mee met de PKVW-verkiezingen Op de Veilig Wonen Dag op 25 juni 2024 organiseren het Centrum voor Criminaliteitspreventie en Veiligheid (CCV) en de brancheverenigingen VHS en Vertaz weer de PKVW-verkiezingen. Er zijn prijzen te winnen voor het beste PKVW-product, PKVW-project en PKVW-bedrijf met en zonder personeel.

Noteer deze datum alvast in je agenda.

Meld je aan!

Ben jij producent van inbraakwerende producten en heb jij de afgelopen twee jaar een innovatief PKVW-product op de markt gezet? Meld je product dan aan voor de verkiezing van het beste PKVW-product 2024. Als je meedingt naar deze felbegeerde prijs is het de bedoeling dat je ook met een stand aanwezig bent op de Veilig Wonen Dag. Het beste PKVW-product wordt niet alleen door de jury bepaald, maar juist ook door de deelnemers van de bijeenkomst. Zij bezoeken jouw stand tijdens de bijeenkomst en de beurssafari, zodat jij jouw product aan hen kunt demonstreren. Meld jouw product aan op https://veiligwonendag.nl/verkiezingen. Uiteraard kun je ook meedoen als je een mooi PKVW-project of een succesvol PKVW-bedrijf kent.

Prijzen De winnaars van alle categorieën krijgen een promotiefilmpje aangeboden om breed in de markt in te zetten. Daarnaast is er voor elke categorie een bokaal en voor het PKVW-bedrijf met personeel is er ook een reportage in het vakblad Raam en Deur.

Voor alle prijswinnaars wordt een speciaal digitaal PKVW-logo ontworpen met de tekst ‘Beste PKVW-bedrijf met personeel 2024’, Beste PKVW-bedrijf zonder personeel 2024’, ‘Beste PKVW-product 2024’ en ‘Beste PKVW-project 2024.

MELD JE AAN OP:

www.veiligwonendag.nl/verkiezingen

62

VA K B L A D M I X N R .1 2024

MIX 2024-1_Vertaz.indd 62

08-02-2024 13:53

ONDERNEMERSLOKET

De rubriek Ondernemersloket stelt kwesties aan de orde die voor ondernemers van belang zijn.

Adviseurs en juristen van INretail geven antwoord en advies. Op vragen en problemen van ondernemers over personeelszaken, juridische kwesties en bedrijfsaangelegen­heden. Ook biedt INretail een aantal gespecialiseerde vormen van dienstverlening aan ondernemers, de zogeheten tweede lijn.

Werknemer aan opzegging dienstverband houden?

Het overkomt elke werkgever, een werknemer zegt het dienstverband op. Vaak vind je dat als werkgever niet leuk, maar dat hoort bij het ondernemen.

Soms vind je het niet erg dat een werknemer opzegt, deze werknemer kon je juist missen als kiespijn. Je bevestigt daarom direct de opzegging van deze werknemer en wenst hem veel succes in de toekomst.

Wat echter als deze werknemer een of enkele dagen later aangeeft terug te willen komen op zijn opzegging? Moet je daaraan meewerken of mag je de werknemer houden aan de eigen opzegging van het dienstverband? Hierover zijn al veel rechtszaken gevoerd. Wat kun je daaruit leren?

Een opzegging is een zogenaamde eenzijdige rechtshandeling.

Als het dienstverband wordt opgezegd, dan kan deze niet zomaar ongedaan worden gemaakt. Er geldt geen bedenktermijn voor een werknemer. Om de opzegging ongedaan te maken, is de instemming van de werkgever nodig. Deze is echter niet altijd bereid om deze instemming te geven.

Als de instemming niet wordt gegeven, kan de werknemer de kwestie aan de rechter voorleggen. Uit de rechtspraak blijkt dat een werknemer in bijzondere gevallen wel terug kan komen op zijn opzegging en dat de werkgever de werknemer niet kan houden aan de eigen opzegging. Er geldt een strenge maatstaf voor de werkgever.

Een werkgever moet namelijk zorgvuldig nagaan of de wil van de werknemer om op te zeggen duidelijk en ondubbelzinnig is. Als een werknemer in een emotionele bui aangeeft het dienstverband te willen eindigen, dan is hiervan in de regel geen sprake. Je doet er daarom goed aan om na te gaan of de werknemer echt de

bedoeling heeft om het dienstverband te eindigen (ook tegen welke datum). Dat doe je als de emotie is verminderd, bijvoorbeeld de volgende dag. Dit door aan te geven dat jij met de werknemer hierover nog in gesprek zult gaan. Je kunt de werknemer (daarnaast) enige dagen bedenktijd geven, al dan niet voor het inwinnen van juridisch advies. De werknemer kan hiervoor enige dagen verlof opnemen in overleg met jou. De werknemer kan dan meer overwogen een beslissing nemen.

Als werkgever dien je ook te onderzoeken of de werknemer de gevolgen van het eindigen van het dienstverband goed onderkent. Als een werknemer zelf het dienstverband opzegt, dan zal deze geen inkomen meer van jou ontvangen na het einde van het dienstverband. UWV zal de werknemer geen uitkering verstrekken als deze zelf het dienstverband heeft beëindigd zonder dringende reden. De (financiële) gevolgen zijn dus groot voor de werknemer. Neem dit mee in het gesprek dat je met de werknemer voert, als werkgever dien jij de werknemer op de gevolgen te wijzen.

Als een werknemer zelf opzegt, is het dus van belang om te weten of dit echt zijn bedoeling is én of hij de gevolgen goed onderkent.

Het advies is om de werknemer een bericht te laten ondertekenen waarin dit is opgenomen en waaruit blijkt dat hiervan sprake is.

Laat de werknemer uiteraard niet het bericht ondertekenen als deze nog te emotioneel is.

Speelt een dergelijke situatie, vraag vooral hulp van professionals die daar ervaring mee hebben. Leden van INretail kunnen kosteloos contact opnemen met de adviseurs van INretail via 088 – 973 06 00.

Arnhemse Bovenweg 100 3708 AG Zeist 088.973.06.40 info@inretail.nl www.inretail.nl

VA K B L A D M I X N R .1 2024

MIX_2024-1_Branchepagina_INRetail.indd 63

63

08-02-2024 13:54

Kun jij iets vertellen over wie Jan Valk is en wat jij de afgelopen jaren hebt gedaan?

“ Ook doe-het-zelf kan een steentje bijdragen”

Na mijn opleiding aan de hotelschool en mijn dienstplicht volgde ik, zoals velen van mijn generatie, het vak op van mijn ouders en werd marktkoopman. Na 24 jaar weer en wind was ik aan iets nieuws toe. Ik kreeg de kans om wasstraten en tankstations neer te zetten in Nederland met veel succes. Na de verkoop hiervan, werd ik gevraagd om bij een watersportbedrijf de vergunning voor een nieuwbouw en de verkoop hiervan op te zetten. Dit is in september 2022 succesvol afgerond. Daarnaast doe ik veel vrijwilligerswerk en help ik mensen die mijn advies kunnen gebruiken.

Hoe komt het dat jij je nu hard maakt voor de voedselbank?

Vanaf september 2022 had ik meer vrije tijd – leek me heerlijk – maar om iedere dag te golfen zag ik niet zitten. Ik vind het ook nog leuk om iets aan de keukentafel te vertellen te hebben en dat miste ik. Ik had voorheen al eens vrijwilligerswerk gedaan bij Humanitas met autistische kinderen wat ik super dankbaar werk vond. Via een advertentie zag ik dat de voedselbank Rotterdam vrijwilligers zocht. Ik heb me verdiept in de voedselbank; wat een mooie stichting is dat. Daar wilde ik graag voor aan de slag. Ik vind het fijn om voor deze stichting mijn kennis en contacten in te zetten. En nu ik mag zeggen dat ik bij deze Voedselbank-familie hoor, word ik alleen maar fanatieker en komt het ondernemerschap weer boven drijven dat ik jaren heb gehad.

Bij de voedselbank zien jullie dagelijks wat er gebeurt met onze maatschappij?

Voor MIX gaat Frank Heus – op persoonlijke titel – op zoek naar de WOW-factor.

Naar mensen of bedrijven waar dhz-retail en -industrie iets van kan opsteken. Dit keer spreekt hij Jan Valk, de oud-marktkoopman die nu actief is in de watersport en heel veel vrijwilligerswerk doet.

64

Inderdaad, we zien de conjunctuur. Zodra er iets gebeurt, zoals de verhoging van de energiekosten en uitbreken van de oorlog destijds, dan zien we gelijk het aantal voedselbank cliënten stijgen. Momenteel zijn de hoge prijzen van levensmiddelen in de supermarkt hetgeen waardoor mensen in problemen kunnen komen en bij ons aankloppen. Wij ondersteunen ze tijdelijk in voedsel op tafel, dit ontzorgt. We verzorgen in Rotterdam – de grootste voedselbank van Nederland – zo’n 2.500 huishoudens met zo’n 250 vrijwilligers hier.

Wat hebben jullie de afgelopen periode aangepast zodat de voedselbank meegaat met de tijd?

Voorheen hadden we uitdeelpunten in Rotterdam, kerken, waar de cliënten een kant en klaar voedselkrat konden ophalen. We zijn drie jaar geleden begonnen met het openen van onze eerste voedselbank-super-

VA K B L A D M I X N R .1 2024

MIX 2024-1_Wow-factor.indd 64

07-02-2024 13:45

WOW- FAC TO R

markt op de Mathenesserweg. Een waar succes, cliënten kunnen zelf hun producten uitkiezen inclusief non-food artikelen die voorheen niet in een krat konden, zoals maandverband en luierzalf. Er is een sociale ruimte waar hulp aangeboden wordt door de gemeente en andere instanties. Inmiddels hebben we drie supermarkten, in Spangen, Crooswijk en Zuid. We zoeken op korte termijn nog een vierde supermarkt. Wat je ook ziet, is dat de schaamte is afgenomen sinds de klanten zelf een rondje mogen lopen in onze supermarkt. Ik vind trouwens dat je je er niet voor hoeft te schamen als het even tegen zit. Maar hoe fijn is het dat wij deze mensen een warm gevoel geven. Voor je beeldvorming is nummer 1 Rotterdam, nummer 2 Amsterdam en nummer 3 Arnhem als het gaat om hoeveelheid huishoudens die we bedienen en helpen.

Krijgt de voedselbank enige subsidie van overheid of andere instanties? En hoe werkt het dan?

We zijn een zelfstandige stichting. We krijgen jaarlijks een subsidie van de gemeente naast de financiële donaties van fondsen, bedrijven en particulieren. Daarbij worden we extreem geholpen door heel veel bedrijven zoals Albert Heijn, Jumbo, Hak, nog tientallen andere bedrijven die begaan zijn met de voedselbank in zijn totaliteit.

Hoe kunnen andere bedrijven/instanties de voedselbank dan ondersteunen? En wat heeft de voedselbank dan allemaal nodig in de 2.0 versie?

Voorheen hadden we vaste structurele kosten per jaar zoals benzine en kilometervergoeding voor onze 250 vrijwilligers. Nu hebben we te maken met kosten per supermarkt, denk aan de huurkosten naast gas, water en licht. Deze kosten van onze drie supermarkten worden voornamelijk jaarlijks ondersteund door het bedrijfsleven. Zij adopteren, zeg maar, deze kosten per supermarkt. Op onze website www.voedselbank.nl staat al deze informatie. Teamuitjes worden ook georganiseerd, kom meehelpen in de supermarkt met uw bedrijf! Daarnaast komen wij graag een presentatie geven aan bedrijven, organisaties, stichtingen en/of brancheverenigingen om uit te leggen dat wij overal blij mee zijn.

Zowel met food als met non-food producten. Dit laatste weet niet iedereen maar de gezinnen hebben ook onderhoud van hun interieur en huis maar ook kinderen die graag spelen en kleuren en of spelletjes doen met hun ouders brengt naast het eten weer vreugde in hun leven.

Jij bent succesvol geweest en nog steeds in de dagelijkse business. Kun jij iets zeggen waarom jij deze stap hebt genomen?

De voedselbank is een organisatie die draait op vrijwilligers. Alle vrijwilligers hebben zo hun kwaliteiten en zo was er ook behoefte aan mijn kwaliteit. Ik ben per 1 januari aan het wervingsteam toegevoegd. Ik vind het fijn om mijn verantwoordelijkheid te nemen en ik hou van doelstellingen, die kreeg ik bij de voedsel-

bank. Ondanks dat het vrijwilligerswerk is, is dit ook topsport om die doelstelling te behalen voor mensen en gezinnen die het op dat moment even moeilijk hebben.

Wie zou jij graag als nieuwe partner voor de voedselbank willen hebben naast de geweldige partners die je nu al hebt?

Ik zou graag een bank als partner zien, die, zoals de ASN-bank, duurzaam is. Maar dan een bank die tegen voedselverspilling en voor armoedebestrijding is en die in ons wil investeren op langere termijn. Dat is onze droom maar elke partner is van harte welkom.

Wat zouden de MIX-lezers, fabrikanten, groothandels en winkels kunnen betekenen voor de voedselbank? En hoe kunnen ze dit kenbaar maken?

Ja Frank, we verzorgen eten op tafel voor onze eigen 2.500 huishoudens met onze voedselbank Rotterdam. Daarnaast distribueren we ook voedsel naar 31 voedselbanken in de regio: 80.000 kilo voedsel per week. We zijn dankbaar met iedere donatie.

Omdat wij alleen maar werken met vrijwilligers, komt iedere donatie, een financiële een non- food of een voedseldonatie, altijd ten goede aan onze voedselbank-cliënten. De dhz-branche kan ons helpen met zaken als schroefjes, tape en overige kleine doe-het-zelfdingetjes die huishoudens kunnen gebruiken om het leven kleurrijk te maken in de situatie die is ontstaan bij deze mensen. Deze huishoudens zijn met alles blij en zo dankbaar naar alle partners.

WOW-factor Frank Heus heeft een succesvol track-record in dhz-industrie. Wie hem kent, kent zijn drive en zijn enthousiasme. Voor MIX gaat hij – op strikt persoonlijke titel – op zoek naar de WOW-factor. Heus: “Jan Valk is een succesvol zakenman die zich hard maakt voor de voedselbank.

Jan weet als mensen-mens snel en makkelijk contact te maken en probeert door zijn jarenlange ervaring in de business zijn steentje bij te dragen als voedselwerver voor de voedselbank Rotterdam en iets geweldig terug te doen richting de maatschappij.”

VA K B L A D M I X N R .1 2024

MIX 2024-1_Wow-factor.indd 65

65

07-02-2024 13:45

CO L U M N

Horror in de bouwmarkt Vroeg donker en winters weer, een whiskyavond in de open lucht met een paar bekenden in een dorp verderop. De gastheer bekommert zich om de homp buikspek in zijn Big Green Egg en ik houd het vuur in de vuurkorf gaande, tenminste, dat probeer ik, want de houtblokken zijn wat groot. “Heb je een bijl?” vraag ik de gastheer. Hij schudt zijn hoofd. Hierop besluit ik gauw naar de Karwei te fietsen om er een op te halen. Zo’n ding komt zeker nog eens vaker van pas. “Half uurtje ben ik terug.”

De parkeerplaats is verlaten en wordt zwakjes verlicht door de lampen die in de bouwmarkt branden. Ik zal de laatste klant zijn vandaag. Binnen zijn een paar medewerkers verdiept in administratief werk. Er klinkt geen muziek, louter het zachte zoemen van een elektromotor. Mijn bril beslaat door de plotse overgang van koude naar warmte. Ik neem hem af en stop hem in mijn binnenzak.

Bijlen zullen bij de zagen hangen, vermoed ik, dus ik zoek het gangpad met handgereedschap. Geen bijlen daar. Door dan naar de gang met het tuingereedschap.

Daar verwacht ik op ooghoogte een mooie selectie bijlen aan te treffen, maar ik heb het mis. Twee keer speur ik de schappen af. Net als ik er iemand bij wil halen, zie ik helemaal onderin één kleine handbijl liggen. Met het ding in mijn hand maak ik een paar hakbewegingen. Prima ding. Op het bijlblad staat iets geschreven. Om het zonder bril te kunnen lezen moet ik het ding met gestrekte arm voor me houden. Zo zet ik koers naar de kassa.

66

Ik ben de hoek nog niet om of ik bots tegen een vrouw op. Meteen slaakt ze een oorsplijtende gil en roept vervolgens in één woord een godheid aan met het verzoek haar spraakvermogen weg te nemen, haar mobieltje glipt uit haar hand en stuitert op de betonvloer. Ik schrik van haar reactie en laat pardoes de bijl uit mijn hand vallen. Gealarmeerd door de gil en het kletteren van de bijl zet een medewerker zich in de benen naar waar het kabaal vandaan komt. De vrouw heeft haar handen op haar knieën gezet om van de schrik te bekomen. Ze zucht en zucht en zucht. “Mijn heme!” brengt de medewerker uit als die het tafereel ziet. “Sorry sorry”, prevel ik. De medewerker deinst achteruit als ik de bijl en het mobieltje wil oprapen. Dan begint de vrouw nerveus te lachen, ze herpakt zich.

Twee minuten later is iedereen weer cool. Lachend lopen we samen op naar de kassa. Buiten haal ik een paar keer diep adem. Ik ben toe aan een goed glas whisky.

Edwin Timmers

VA K B L A D M I X N R .1 2024

MIX 2024-1_Column_Edwin_Timmers.indd 66

07-02-2024 14:27

NIEUW!

IN UW DHZ WINKEL

Ga de strijd aan met vocht!

Met de bio gebaseerde dak & muur reiniger maakt uw klant moeiteloos zijn dak of muur schoon, op een milieuvriendelijke manier.

Laat uw klant kiezen voor het circulair alternatief voor traditioneel lood, onze Zelfklevende Loodvervanger.

De handige Roof Seal Spray repareert schade, beschermt tegen weersinvloeden zodat zijn huis in topconditie blijft.

Help uw klant vaarwel zeggen tegen zoutaanslag op zijn muren zowel buitenshuis als in zijn kelder met onze Wall Protect Salt Stop.

14:38 10:09

Advertentie MixNL A4_2023-12.indd 1 Mix 01-2024_Cover.indd 6 adv_Aquaplan.indd 3

www.aquaplan.com

2/01/2024 17:02 07-02-2024 10:08 14:51 06-02-2024

Mix 01-2024_Cover.indd 1 adv_HG.indd 3

MIX 2024-1 MIXonline.nl

Doet wat het belooft.

IN 1X GOED

07-02-2024 06-02-2024 14:51 11:46