jaargang 12, 2010
CoverNr2 1
2
06-04-2010 15:43:44
Voor het „Visitekaartje van uw woning“: het HOPPE buitendeur programma Van inbraakwerend beslag en inbraakwerende rozetten, beugelgrepen en profieldeur garnituren tot en met het aanvullende programma en montage toebehoren is er voor elke buitendeur een passende oplossing. Alles uit één hand! Merkartikelen van HOPPE.
voor al het HOPPE deur- en raambeslag!
Wenst u meer informatie? Vraagt u geheel vrijblijvend onze documentatie aan. Vragen omtrent „De goede greep.“ beantwoorden wij graag via het telefoonnummer +49 (0)6428 932-124.
HOPPE AG • Am Plausdorfer Tor 13 • D-35260 Stadtallendorf •
Neues_Bügelgriff-Modell_2010.ind1 1 RD_0132.indd 1
+49 (0)6428 932-124 •
+49 (0)6428 932-684 •
www.hoppe.com •
info.de@hoppe.com
01.03.2010 09:09:42 01-04-2010 13:16:09
Raam en Deur Vakmagazine voor raam-, deur- en geveltechniek, van ontwerper tot verwerker.
Combinaties
Redactie
Twee nummers terug beschreven we in een thema-
Ronald van Bochove Ron van Hoof J.Reinder Luinge Hein Stienstra Louis Jongeleen Joop Wilschut Ivan Bartholomeus
Uitgever Marc Nelissen
Vormgeving Inpladi bv Cuijk
Uitgave
nummer de verschillende pro’s en contra’s van materialen als kunststof, hout en aluminium toegepast in kozijnen en deuren. In deze editie van Raam en Deur zoomen we in op de combinaties van verschillende materialen. Hoe versterken deze grondstoffen elkaar? In Scandinavisch landen maar ook in Engeland en Amerika zijn kozijnen samengesteld uit een combinatie van hout, kunststof en aluminium heel gewoon. De Nederlandse markt maakt nu een inhaalslag. We ondervroegen een groot aantal leveranciers naar de toepassingsmogelijkheden en de toekomst van deze
MIXpress BV Rosmalen
combikozijnen.
Redactie-adres
woningen. Omdat we met energie zuiniger moeten
En ja, je kunt er gewoon niet om heen: energiezuinige
Raam en Deur postbus 55, 5240 AB Rosmalen tel. 073.503.43.47 fax 073.503.81.53 e-mail: raamendeur@mixpress.nl
omgaan, dringt in allerlei sectoren door dat we ‘dingen’ duurzamer moeten maken. De
Abonnementen
sing. In de gevel, in het kozijn en in deuren. Bovendien laten esthetische en praktische toe-
losse nummers E 9,25 jaarabonnement E 55,buitenland E 65,MIXpress BV (zie redactie-adres)
bouw is hier geen uitzondering op. In de rubriek Inside een handig overzicht van alle recente regelgeving. In het verlengde van dat thema vraag ik uw aandacht voor de nieuwe generatie glaspanelen. Glas speelt een steeds grotere rol bij energiebeheer en klimaatbeheerpassingen zich prima combineren.
Stopzetten abonnement Opzeggingen (uitsluitend schriftelijk) dienen 8 weken voor afloop van de abonnementsperiode in ons bezit te zijn.
Ivan Bartholomeus Hoofdredactie Raam en Deur
2
jaargang 12, 201 0
Advertenties Molijn Sales Support, Edgar Molijn postbus 61, 5258 ZH Berlicum tel. 073.503.35.44 fax 073.503.11.95 e-mail: raamendeur@molijnsalessupport.nl
Omslagfoto Heseveld, Nijmegen Reportage op pagina 12 Fotografie: Joop Wilschut
CloseUp Advertorials
Druk Drukkerij Offset Service Valkenswaard
Copyrights Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, op welke wijze dan ook of worden opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand, of openbaar gemaakt zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever. CoverNr2 1
ISSN 1389-6873
06-04-2010
3
Colofon_Voorwoord 3
15:43:44
I 2 2010
07-04-2010 09:31:48
‘Onzichtbaar’ Ventileren DucoTop 60 ‘ZR’
Kinderspel… zo omschrijf je de plaatsing van de DucoTop 60 ‘ZR’ in één woord. Daar zorgen de unieke eigenschappen van dit revolutionaire ventilatierooster voor. Het rooster bestaat uit één geheel en wordt in de werkplaats of op de werf OP het raam geplaatst. Zowel op houten, aluminium als PVC ramen. DucoTop 60 ‘ZR’ laat zich zeer snel en eenvoudig op het kozijn bevestigen dankzij de transparante bovenzijde en de voorgeboorde, glasvezelversterkte koppelstukken. De ankergoot bovenaan het rooster zorgt voor een snelle en stevige verankering van raam én rooster met de vaste constructie. U = 1,8
Snelle montage
Uit ÉÉN stuk
eZR = P4
0,07 Cwinst
C
system
C
glasaftrek
omfort system
e 0,06 FIX Tronic We inspire at Cwww.duco.eu
system
winst
e C
0,26
winst
26062009_DUCO_RaamEnDeur.indd 4 RD_0128.indd 1
C
lassic
system
80
is prachtig
Brandwerend
79
min.
NATURAL COMFORT INSIDE
KINDERSPEL
P4
info@duco.eu - Handelsstraat 19 - 8630 Veurne - Belgium - tel +32 58 33 00 33 - fax +32 58 33 00 44
18/03/1013:13:20 15:33 01-04-2010
Inhoudsopgave Postbox Vaktueel Gevelarchitectuur Raamwerk Goed Beslagen Inside Deur in Deur Uit Uitzicht Sluitstuk Buiten de Deur Luchtdicht Handig Vaktueel Buiten de Deur Branchepagina’s
7
Berichten uit de markt
11
Bouwkennis cijfers
12
Bossche Schoolarchitectuur in ere hersteld
16 21 23
Combinatie van matrialen
24 25
Productnieuws
26 28 30
Energiezuining Wonen
33
Portret Maffiaproof Voordeuren
34 35
Productnieuws
37
Portret Häfele
39
Nabeschouwing Fensterbau
41
Productnieuws
43
Productnieuws
45
Websites uitgelicht
47 48
Agenda en Beursnieuws
50
KCG
Productnieuws 100 jaar Hautau
Geboorte van een deurkruk
Brandwerende beglazing Update sterrensystematiek
Nieuwe generatie glaspanelen
Nabeschouwing VSK beurs
NBvT VLA
Op de Mat
VMRG
54
Catalogi en vakpublicaties
5
Inhoud 5
I 2 2010
07-04-2010 10:23:12
Als producent en leverancier van bouwproducten is BUVA een toonaangevende speler in de woning- en utiliteitsbouw. Daar vindt u dan ook met regelmaat onze producten terug. Denk aan hang- en sluitwerk, ventilatieroosters, aluminium profielen en hardglas ramen. Veel van die producten ontwikkelen we in eigen beheer. BUVA speelt namelijk graag in op de behoefte in de markt.
Bouw mee aan BUVA! Ter versterking van ons team zijn wij op zoek naar een:
Acquisiteur West-Nederland De functie Als acquisiteur West-Nederland ligt uw primaire verantwoordelijkheid bij het adviseren over de BUVA producten en diensten bij de voorschrijvende instanties. Uw werkgebied is Noord- en Zuid-Holland en een deel van Utrecht. U werkt vanuit huis en maakt afspraken bij wooncorporaties, ontwikkelaars, architecten en adviesbureaus. Door uw contacten op verschillende niveaus binnen deze organisaties bent u in staat tijdig met hen in contact te komen over nieuwbouw en renovatieprojecten, waarbij u het voorschrijven van BUVA producten waarborgt. U werkt intensief samen met de BUVA accountmanagers en de bouw- en projectadviseurs in uw regio. U wordt ondersteund door een binnendienst en rapporteert aan hoofd verkoop.
Uw profiel U bent een relatiebouwer met uitstekende onderhandelingsvaardigheden. U bent positief en enthousiast, waarbij u denkt in kansen en niet in bedreigingen. Wanneer dat nodig is, weet u slagvaardig te handelen. U hebt zowel mondeling als schriftelijk uitstekende communicatieve vaardigheden. U hebt minimaal MBO werk- en denkniveau en enige jaren verkoopervaring, bij voorkeur opgedaan in de bouwbranche. U bent bij voorkeur bekend met voorschrijvende instanties en heeft affiniteit met onder andere ventilatiesystemen en hang- en sluitwerk. U woont in het rayon, bij voorkeur in de driehoek Amsterdam - Den Haag - Utrecht.
Productmanager hang- en sluitwerk en profielen De functie U bent medeverantwoordelijk voor het ontwikkelingsbeleid en de ontwikkeling van nieuwe producten. Door uw kennis bent u het directe aanspreekpunt tussen verkoop en inkoop en ondersteunt u deze afdelingen op het gebied van marketing en het geven van presentaties. Intern heeft u vooral contact met onze engineers en inkoopmedewerkers, extern onderhoudt u contacten met leveranciers, klanten en brancheorganisaties. U bent op de hoogte van de relevante normen, keurmerken en voorschriften en heeft bij voorkeur relaties in de timmer- en kunststofindustrie.
Uw profiel U heeft een opleiding op minimaal HBO (technisch) niveau en affiniteit met techniek, marketing en commercie. U kunt goed werken met het MS Office pakket. U heeft kennis van houten en kunststof gevelelementen en de Nederlandse bouw. U bent innovatief en creatief, u heeft goede contactuele eigenschappen en werkt gestructureerd. Werkervaring in de branche is een pre.
BUVA biedt: Een verantwoordelijke en boeiende functie bij een aansprekende sterk groeiende organisatie. BUVA biedt een interne opleiding, stimulerende werkomgeving en een prima arbeidsvoorwaardenpakket. Interesse? Voor meer informatie over de functie van acquisiteur West-Nederland kunt u bellen met Kees Verweel (hoofd verkoop acquisitie) op 06 - 511 530 59 of mailen: kees.verweel@buva.nl
Bremen 5 2993 LJ Barendrecht
Heeft u interesse in de functie van acquisiteur West-Nederland of productmanager? Stuur dan zo snel mogelijk uw cv met motivatie naar: BUVA rationele bouwprodukten, Postbus 262, 2990 AG Barendrecht of mail deze naar chantal.doorn@buva.nl
Telefoon: 0180 69 75 00
Kijk voor meer informatie op www.buva.nl
Duurzaam & Doordacht.
RD_0129.indd 1
Email: info@buva.nl Website: www.buva.nl
01-04-2010 13:15:01
Postbox Gevelbeglazing Maastoren getest op brandveiligheid De Maastoren wordt het hoogste kantoorgebouw van Nederland. Omdat ontruimen in een hoog gebouw langer duurt én omdat er geen heldere Bouwbesluiteisen zijn, kreeg de brandveiligheid veel aandacht.Na brandproeven vonden de bouwers geschikt brand- én zonwerend glas voor de unieke aluminiumgevel. Vetrotech slaagde erin om binnen vier werkdagen een Luxguard ruit met een brandwerende Swissflam EI30 ruit te assembleren en te laten testen. Met goed resultaat. Daarmee begon voor Vetrotech het werk pas. Het bedrijf heeft in drie weken tijd zevenhonderd vierkante meter brandwerende beglazing gemaakt, geleverd en uitgewisseld. De brandwerende beglazing voor de trappenhuizen kwam ook van Vetrotech. De beglazing in de trappenhuizen is brandwerend én inbraakwerend, volgens de klasse P5A. Op de bovenste verdieping, waar de directiekantoren komen, is rookwerende beglazing toegepast in een speciale opbouw en screening.
Nieuwe voorzitter Stichting Bouwkwaliteit Per 5 maart 2010 is de Kees Vriesman aangetreden als nieuwe voorzitter van de Raad van Toezicht van Stichting Bouwkwaliteit. Vriesman heeft grote bestuurlijke ervaring en was tot 1 januari 2010 waarnemend burgemeester in Den Helder. Hij heeft directiefuncties bekleed bij overheidsorganisaties (Staatsbosbeheer, VROM) en bedrijfsleven in de bouw en in de financiële wereld. Tevens vervult hij enkele commissariaten en bestuurlijke functies. De Stichting Bouwkwaliteit (SBK) is in 1987 opgericht met als doel de coördinatie van certificatie voor de bouw te verzorgen. Zij regelt kwaliteitscertificatie in de bouw als koepel voor kwaliteitskeurmerken. SBK fungeert als platform voor de coördinatie en harmonisatie van (Europese) keuringsgrondslagen en is liaison voor Nederland voor de Richtlijn Bouwproducten en de Europese bouwregelgeving en -certificering. De stichting publiceert keuringsgrondslagen en erkende kwaliteitsverklaringen.
Inbraakveiligheid, van advies tot oplevering Buva is bekend als producent en leverancier van onder andere inbraakwerend hang- en sluitwerk. Dit hang- en sluitwerk heeft verschillende eigenschappen, zoals standaard nastelbaarheid. Hierdoor worden werkende ramen en deuren en uniforme maatvoering gegarandeerd. Maar de Buva service is uitgebreid. Zo kan Buva een inbraaktechnische analyse maken van noodzakelijk aanpassingen aan kozijnen, ramen en deuren. Buva kan een traject verzorgen van het opwaarderen van woningen tot het niveau van PKVW of het niveau Nationale BeveiligingsRichtlijn (NBR). Deze nieuwe richtlijn voor nieuwbouw en bestaande bouw is opgesteld door het Centrum Beveiliging & Veiligheid (CB&V) in samenwerking met SKG en brancheorganisaties. Tijdens dit traject wordt goed gekeken naar een aantal belangrijke zaken, zoals nieuwbouw of bestaande bouw en de geldende normen op het gebied van inbraakwering.
7
Postbox_Pi 7
I 2 2010
Boon Edam levert entreeproducten ministeries Koninklijke Boon Edam gaat een aantal entreeproducten produceren en plaatsen in het nieuwe onderkomen voor het ministerie van Justitie en het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties in Den Haag. De opdracht betreft de levering van elf beveiligingssluizen (Circlelocks), veertien beveiligingsdraaideuren (Tourlocks) en twee doorloopsluizen (Speedlanes) die op diverse locaties in het gebouw geplaatst zullen worden. Daarnaast levert Boon Edam vier automatische draaideuren (Tournikets) ten behoeve van de hoofdentree. De toepassing van deze draaideuren in de gevel, zorgt ervoor dat er geen directe verbinding tussen binnen en buiten is, waardoor er bespaard wordt op energiekosten en de ruimte achter de draaideuren comfortabel blijft.
Product Design 2010 naar Becker Benelux Het moederbedrijf van Becker Benelux Becker-Antriebe GmbH heeft de prestigieuze red dot design awards Product Design 2010 gewonnen met het ontwerp van de nieuwe productfamilie handzenders Centronic II.De designprijs wordt toegekend voor esthetiek en functionaliteit in een totaalontwerp. Met meer dan 12.000 productaanmeldingen uit meer dan 60 landen behoort de red dot design award tot de grootste en meest prestigieuze prijzen wereldwijd. Sedert 2005 beoordelen onafhankelijke jury's jaarlijks telkens in drie onafhankelijk van elkaar uitgeschreven categorieën: Product Design, Communication Design en Design Concept.
raam en deur 07-04-2010 09:00:59
Postbox Snel en regenvast galerijen balkonvloersysteem
Prijs voor Veenendaal
Het is handig voor bewoners en uitvoerders om de werkzaamheden aan vastgoed zo kortstondig mogelijk te houden. Speciaal hiervoor ontwikkelde Sika de 1-component vloercoating Sika Balcony Fast Cure System I. Deze coating is snel droog en in tien minuten regenvast, waardoor een onderhoudsbedrijf in een korter tijdsbestek en zonder al te veel overlast haar werkzaamheden kan verrichten, zo meldt Sika. Het belangrijkste voordeel van het Fast Cure System I is volgens de fabrikant dat het complete systeem in één dagdeel aangebracht kan worden. Een compleet balkon of galerij kan dus nog dezelfde dag in gebruik genomen worden, waardoor er geen loopvoorzieningen nodig zijn.
Klunder Drachten investeert in designshop Klunder Drachten heeft met designshop De Klink een start gemaakt om zijn showroom grondig aan te pakken. “De Klink hebben we gebaseerd op het shop in-shopconcept, we hebben getracht een huiskamersfeer te creëren om ervoor te zorgen dat de klant in een gemoedelijke omgeving de juiste keuzes kan maken”, aldus Matthieu Kroon, directeur/eigenaar van Klunder Drachten. De Klink is een design shop waar klanten zich kunnen oriënteren op een breed assortiment deurbeslag. De Klink heeft voor verschillende doelgroepen iets te bieden; vanaf een paar tientjes tot bijzonder exclusief, van klassiek tot modern. Het aanbod op de site is uitgebreid, er is keuze uit diverse stijlen, zo laat Kroon weten.
Fetim Professional breidt FSC en PEFC assortiment uit Onlangs is het Fetim Professional FSC assortiment verder uitgebreid met FSC gecertificeerd UniPrime schilderklaar multiplex en FSC Tipoply Royal multiplex. Ook zijn Greenframe binnendeur kozijnen in 100 procent FSC gecertificeerd hout uitgevoerd. Deze stap komt niet onverwachts, aangezien in de bouw het milieubewustzijn vooral tot uiting komt in de aanpak Duurzaam Bouwen (DuBo). Uitgangspunt van DuBo is dat de nieuwbouw en bestaande bouw het milieu tijdens het bouwproces, het gebruik en de sloop zo min mogelijk belasten. DuBo is niet langer een luxe of modegril, maar een noodzaak waar iedereen in de bouwketen, van opdrachtgever tot uitvoerder, van is doordrongen. Het gebruik van FSC of PEFC gecertificeerde producten is hierbij een belangrijk hulpmiddel.
raam en deur Postbox_Pi 8
8
Het CCV heeft de prijs 'Beste Politiekeurmerk Veilig Wonen project 2009' toegekend aan de gemeente Veenendaal voor de nieuwbouwwijk Dragonder-oost. De prijs wordt jaarlijks uitgereikt aan een gemeente die een voorbeeldfunctie heeft vervuld bij de toepassing van het Politiekeurmerk Veilig Wonen (PKVW). Onlangs reikte CCV-directeur Ida Haisma de prijs van 5.000 euro uit aan de Veenendaalse burgemeester Ties Elzenga. De jury meent dat de gemeente Veenendaal met de nieuwbouwwijk Dragonder-oost (noordelijk en zuidelijk deel) het beste aantoont hoe het Politiekeurmerk Veilig Wonen een integraal onderdeel is van het gemeentelijk stedenbouwkundig ontwerp. De gemeente Veenendaal hanteert het PKVW al ruim tien jaar als vast uitgangspunt voor nieuwbouwprojecten. Naast Veenendaal waren ook de gemeenten Almere en Amstelveen genomineerd.
Nieuwe salesmanager voor AXA Stenman Per 1 februari 2010 is Erwin Wiggers (45) in dienst getreden bij AXA Stenman Holland B.V. als Sales Manager OEM & handel. In deze nieuwe functie zal Erwin de verkoopstrategie van AXA verder invulling geven. “We gaan innovaties rechtsreeks bij de bron stimuleren: bij de timmerfabrieken en bouwbedrijven.” Daarnaast zal hij vanuit de productstrategie intensief contact gaan onderhouden met fabrikanten van ramen en deuren. Erwin Wiggers heeft ruime ervaring in de kozijnenindustrie. “Ik kom zelf uit de timmerwereld, en het herstel van de crisis zal nog even op zich laten wachten. De bouw is een traditionele wereld die pas als laatste herstelt. Bij AXA richten we ons gelukkig ook op renovaties, waardoor we niet zoveel last hebben van de crisis.”
I 2 2010
07-04-2010 09:01:04
BGB voor Zonnehuisgroep Voor het eerst in Nederland heeft een nieuwbouwproject van een zorginstelling het officiële BGB-brandveiligheidskeurmerk (Brandveilig Gebruik Bouwwerken) ontvangen. De instelling voor kwaliteitszorg Kiwa Nederland geeft dit keurmerk aan gebouwen die voldoen aan de minimale brandveiligheidseisen. De primeur ging naar Zonnehuisgroep Amstelland uit Amstelveen voor de locatie Zonnehof Bovenkerk. Ascom begeleidt deze zorginstelling bij het voldoen aan de brandveiligheidseisen bij al haar nieuwe locaties. Het BGB-keurmerk werd onlangs feestelijk uitgereikt op de Zonnehuisgroep Amstelland.
Burghouts systeemhouder van Lamikon systemen Burghouts is sinds kort officieel systeemhouder van Lamikon. Lamikon levert complete houten gevelsystemen voor nieuwbouw en renovatie plus onderhoudsproducten voor bestaande houten gevelsystemen. Om te zorgen dat de systemen van Lamikon alleen op de juiste wijze worden ingepast, heeft Lamikon een aantal organisaties in Nederland gemachtigd om Lamikon toe te passen. Deze organisaties zijn allen gecertificeerd volgens BRL 5026, het ‘in standhouden van houten gevelelementen’. Burghouts behoort nu ook tot deze selecte groep. Joep Burghouts vertelt: “Lamikon heeft een mooie visie. We werken al met Lamikonplan en gaan op korte termijn ook LamikonLongLife gevelelementen toepassen. Ik kijk er persoonlijk erg naar uit.”
Hurks groep bouwt nieuwe St. Antonius Ziekenhuis Hurks Groep gaat de nieuwbouw van het St. Antonius Ziekenhuis op locatie Leidsche Rijn in Utrecht voor zijn rekening nemen. De eerste paal wordt geslagen op 22 juni. De nieuwbouw telt 83.000 vierkante meter bruto vloeroppervlak en moet rond de kerst van 2012 opgeleverd worden. Het bouwplan omvat een ziekenhuis van vijf verdiepingen met 270 bedden, een bovengrondse parkeergarage voor ruim 500 auto’s en een medisch psychiatrisch centrum. Diverse werkmaatschappijen zullen betrokken worden bij de bouw, zoals Hurks van der linden, Hurks bouw zuid, Hurks beton, Hurks geveltechniek en Delta zonwering. De installatiewerkzaamheden zullen in opdracht van Hurks worden uitgevoerd door ULC groep
9
Postbox_Pi 9
I 2 2010
OMA mag stadskantoor bouwen
OMA, het Office for Metropolitan Architecture mag het nieuwe stadskantoor Rotterdam bouwen. Dat heeft de rechtbank in Rotterdam bepaald. De rechtbank wees daarmee het bezwaar van vier concurrerende architecten over het ontwerp af. De verliezers, die net als OMA hadden meegedaan aan een ontwerpwedstrijd, hadden eerder in een kort geding gevraagd om een herbeoordeling van de ontwerpen. Volgens hen was de procedure niet eerlijk verlopen. Bovendien was de inzending van OMA naar hun mening niet geldig, omdat het gebouw niet binnen het gestelde budget zou kunnen worden gebouwd. De rechtbank stelde dat OMA de bezwaren van de vier architecten 'zeer gemotiveerd' heeft weersproken. Ook meent de rechter dat er geen sprake is van een 'onjuiste beoordeling of misbruik van bevoegdheid'.
Themans verhuisd Als gevolg van een gezonde groei in de afgelopen jaren is Themans hang-en sluitwerkwbv onlangs verhuisd. Het nieuwe adres is Themans hang- en sluitwerk bv Hunneperkade 62 7418 BT Deventer. De nieuwe thuisbasis biedt de mogelijkheid om o.a. de S2 concepten verder uit te breiden en de belangen voor CISA beter te behartigen. De gehele logistiek is volledig opnieuw ingericht en onder één dak gecentraliseerd. Het nieuwe pand is één van de vele investeringen van de afgelopen jaren. Zo was al flink geïnvesteerd in de personele bezetting en is eind 2009 overgegaan op een nieuw automatiseringssysteem voor een betere afstemming tussen logistiek en in- en verkoop. Op www.themans.nl
raam en deur 07-04-2010 09:01:08
Deurtechniek
NIEUW
Automatische deuren
Glasbeslagtechniek
Vluchtwegtechniek & Toegangscontrole (STA)
TS 99 FL: voor vrij en weerstandsloos beweegbare brand- en rookwerende deuren De vernieuwde DORMA TS 99 FL in Contur design is een deursluiter met vastzetinrichting voorzien van een vrijloopfunctie vanaf een openingshoek > 0°, die in combinatie met een rookmeldsysteem kan worden ingezet. Als totaaloplossing met vrijloopfunctie inclusief rookmeldsysteem zijn de DORMA TS 99 FLR en de TS 99 FLR/K beschikbaar. Bij alarm of spanningsuitval keert de sluitkracht onmiddellijk terug, waarna de deur veilig door de dranger wordt gesloten. Daarnaast is deze deurdranger geschikt voor deurbreedtes tot 1250 mm en hierdoor ideaal voor gebruik in o.a. ziekenhuizen en verzorgingstehuizen. DORMA vooruitstrevend in toegankelijkheid. DORMA Nederland B.V. · Postbus 15 · 6669 ZG Dodewaard Tel. 0488-418100 · Fax 0488-418190 · info@dorma.nl · www.dorma.nl
recht+schuin
filigrain+sterk
P800+P800NL/-schuin voor PVC deuren
A300 voor aluminium deuren
■ ■ ■ ■ ■ ■
Het universele scharnier dat past in de meest uiteenlopende profielsituaties Verkrijgbaar voor kunststof deuren tot 120 kg (scharnierklasse 13) of 160 kg (scharnierklasse 14) Gecertificeerd conform CE, KOMO en SKG Geëxtrudeerd aluminium Onderhoudsvrije stift Verhoogde inbraakbeveiliging
■ ■ ■ ■ ■ ■ ■
2- en 3-delige uitvoering voor deuren tot 160 kg Uitstekend voor een directe schroefverbinding Gecertificeerd conform CE, KOMO en SKG Clipmontage: indrukken, met inbusschroef bevestigen, klaar Geen penverschuiving van de paumelle bij een zijdelingse verstelling Intuïtieve 3D justering met slechts één gereedschap bij een ingehangen deur Verhoogde inbraakbeveiliging Haps GmbH + Co.KG www.haps.de ■ info@haps.de
RenD_advertentiesjabloon.indt 10
02-04-2010 16:32:16
Vaktueel Gereedmeldingen woningnieuwbouw herstellen in 2012 Het aantal gereedmeldingen in de woningnieuwbouw daalt in 2010 tot 62.000. In 2011 bereikt het nieuwbouwsegment het dieptepunt op 60.000 woningen. BouwKennis verwacht vanaf 2012 weer langzaam herstel. Dat jaar krabbelt het aantal gereedmeldingen weer op tot 64.000 woningen. Door de problemen op de woningnieuwbouwmarkt krimpt de marktomvang voor de verschillende bouwdelen die bij de productie van woningen komen kijken.
Gereedmeldingen botsen met marktsentiment BouwKennis gaf al geruime tijd aan dat de cijfers over 2009 vooral niet te negatief ingeschat moesten worden. Echter, de 83.000 gereedgemelde woningen stroken niet met de ontwikkeling van bouwrelevante indicatoren, maar vooral ook niet met het sentiment in de markt. Normaal gesproken vormen de gereedmeldingen een goede indicator voor de bouwconjunctuur. Dat is nu echter niet het geval. De gereedmeldingen zijn niettemin een administratieve statistiek: het meet wat gemeenten hebben opgegeven als gereed. In de woningbouwproductiecijfers komen de gedaalde bouwomzetten door de lastige marktomstandigheden wel tot uiting.
H
et aantal gereedmeldingen in 2009 is volgens het CBS uitgekomen op bijna 83.000. Tot en met november was er nog sprake van een cumulatieve daling van 2,8% ten opzichte van 2008. In december, gebruikelijk de maand met de meeste gereedmeldingen, is een onwaarschijnlijk hoog aantal gereedmeldingen van 22.750 geregistreerd. Hierdoor noteren de gereedmeldingen in 2009 tegen alle verwachtingen in het hoogste aantal in de afgelopen tien jaar.
Dat sentiment wordt ook beïnvloed door andere sectoren dan de woningnieuwbouwmarkt. Tevens zullen concurrentiedruk en prijsdalingen een negatieve invloed hebben op de omzet en het gevoel binnen de markt. Ook kan het aandeel meergezinswoningen een rol spelen. In meergezinswoningen hoeft namelijk een kleinere hoeveelheid materialen verwerkt te worden dan in eengezinswoningen. Broos herstel economie Bij deze nieuwe cijfers past voorzichtigheid. De prognoses zijn gebaseerd op de verwachting dat de economie en de woningmarkt zich in 2010 langzaam herstellen. Beiden vertonen beterschap, maar dit is echter fragiel. De woonconsument herstelt momenteel van een enorme vertrouwenscrisis. Ook de discussie rondom afschaffen van de hypotheekrenteaftrek kan het sentiment sterk beïnvloeden.
Harde klap in 2010, gevolgd door langzaam herstel Na het recordaantal gereedmeldingen in 2009 volgt een zware terugval. De bodem van de neergaande bouwconjunctuur valt in 2011, wanneer 60.000 woningen gereedgemeld worden. Onder invloed van de economische verbetering nemen de gereedmeldingen in 2012 weer toe tot 64.000 woningen.
Bouwvergunningen en gereedkomen woningen, 2000 – 2012
De toename van het aandeel meergezinswoningen zal doorzetten. In 2003 was 27,5% van de gereedgekomen woningen een meergezinswoning. Verwacht wordt dat dit aandeel in 2012 is opgelopen naar 42,2%. De belangrijkste oorzaak hiervan is het groeiende aandeel huurwoningen, waarvan circa tweederde bestaat uit meergezinswoningen. Vergunningverlening daalt 11% in 2010 De malaise op de koopwoningmarkt heeft directe invloed op de vergunningverlening. In 2009 is het aantal verleende nieuwbouwvergunningen teruggevallen naar ruim 72.000. Dit is een daling van 17% ten opzichte van 2008. Door de problemen op de koopwoningmarkt werd in 2009 voor 26% minder koopwoningen een vergunning verleend ten opzichte van een jaar eerder. De daling zet door tot 2011, wanneer de bodem wordt bereikt op 62.000 verleende vergunningen. In 2012 groeit de vergunningverlening weer tot 70.000.
Gereedgekomen woningen 70.650 72.958
2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010* 2011* 2012*
67.183 72.454 76.180 83.273 96.447 87.918 87.198 72.646 65.000 62.000 70.000
66.704 59.629 65.314 67.016 72.382 80.193 78.885 82.932 62.000 60.000 64.000
Bron: BouwKennis, maart 2010 i.s.m. Rom Bult
BouwKennis is uitgever van marktinformatie over de bouw-, vastgoed- en installatiesector. De producten van BouwKennis ondersteunen managers bij het bepalen en invullen van het beleid. Voor meer informatie over BouwKennis of om u in te schrijven voor onze digitale nieuwsbrief, kijk op www.bouwkennis.nl.
Het totaalaantal woningen waarvoor in 2009 een vergunning is verleend is laag, maar nog altijd zo’n 10.000 hoger dan in 2001. Dat jaar was de opmaat naar 59.629 gereedmeldingen in 2003. Een nog altijd historisch laag aantal.
11
Vaktueel Cijfers 11
2000 2001
Bouwvergunningen 78.563 62.326
I 2 2010
raam en deur 07-04-2010 09:56:39
Gevelarchitectuur Bossche Schoolarchitectuur in oude luister hersteld De Nijmeegse wijk Heseveld heeft een transformatie ondergaan. De woningen met een bijzondere cultuurhistorische waarde zijn grondig aangepakt en zoveel mogelijk teruggebracht in de oude stijl van de Bossche Schoolarchitectuur. Voor de kozijnen betekende dit een totale vervanging van de aluminium schuifpuien door slanke aluminium kozijnen met roedeverdelingen. Het resultaat mag schitterend genoemd worden.
door Joop Wilschut Beeld: Joop Wilschut
De woningen zijn volgens de Bossche
D
e 305 portiekwoningen in de Nijmeegse wijk Heseveld hebben een grondige renovatie ondergaan. De woningen zijn oorspronkelijk ontworpen door de Amsterdamse architecten Evers en Sarlemijn en gebouwd volgens de Bossche Schoolarchitectuur. Op diezelfde basis is ook de planinrichting van de wijk gedaan. De architecten namen de destijds moderne verkaveling van de wijkgedachte als uitgangspunt, maar verwerkten die in een heel persoonlijke stedenbouwkundige en architectonische vormentaal. In de loop der jaren was het authentieke aanzien van de meerlaagse gebouwen enig geweld aangedaan. Van oudsher waren de kozijnen in de gevels van hout met zware profileringen en weinig daglichttoetreding. Om die toetreding van daglicht te verbeteren zijn destijds de houten delen vervangen door aluminium schuifpuien met slanke, smalle profileringen. Met deze vervanging verdwenen ook de roedeverdelingen in de raampartijen. Wat daglichttoetreding betreft was dit een oplossing, maar
Schoolarchitectuur gebouwd.
qua aanzien was het een teruggang. Op termijn gingen evenwel de bediening en dichtheid van de bewegende delen sterk achteruit. Authentieke stijl Er is onder andere om die reden twee jaar terug besloten de schuifpuien opnieuw te vervangen. Dit maakte onderdeel uit van het plan om groot onderhoud uit te voeren aan het complex. Daarbij zijn de daken aangepakt, is het voegwerk aan gevels en schoorstenen hersteld, zijn er betonreparaties uitgevoerd en is er opnieuw geschilderd. Verder zijn er in de woningen de nodige verbeteringen aangebracht. Monumentenzorg wilde echter de Bossche Schoolarchitectuur aan de buitenkant zo goed mogelijk in de oude stijl terugbrengen. Een typisch stijlelement binnen deze architectuurvorm zijn de diepliggende kozijnen met
De gevels hebben een redelijke variatie in aanzichten.
raam en deur Gevelarchitectuur Heseveld 12
Niet elke gevel bevat grote kozijnelementen.
12
I 2 2010
07-04-2010 09:57:54
In alle ramen is de horizontale en verticale roedeverdeling terug.
horizontale en verticale roedeverdelingen in ramen en deuren. Deze dieptewerking wordt nog eens extra benadrukt door de witgeschilderde negge van het metselwerk. Vanwege het beschermde stadsgezicht en op basis van het oorspronkelijke ontwerp zouden ook de originele dikke houten stijlen herplaatst moeten worden. Deze bepaalden sterk het gezicht van de gevel, maar namen ook veel licht weg. Van Hontem Architecten zocht daarom een kozijn, dat in stijl was met het authentieke gevelbeeld, maar toch veel daglicht zou doorlaten. Dat hield in dat er toch weer aan slanke aluminium profielen gedacht moest worden. Hout zou veel te massief worden en een veel te kleine opening voor daglicht overlaten. De keuze is uiteindelijk gevallen op CS 38-SL profielsysteem
van Reynaers. Dit bedrijf heeft vervolgens de architect geadviseerd over de hoogtebreedte verhouding, zodat zeker werd, dat de kozijnen ook praktisch uit te voeren waren. In een proefopstelling hebben architect, aannemer Klokbouw en Reynaers daarna laten zien hoe de ramen eruit zouden komen te zien en daarmee zowel Monumentenzorg als de bewoners overtuigd.
De balkon- en keukendeuren aan de achterzijde zijn gehandhaafd.
De ramen bij de Franse balkons hebben alleen een verticale roede.
Delen gehandhaafd Bij de aanpak zijn alle aluminium schuifpuien en houten kozijnonderdelen, die niet meer noodzakelijk waren, eruit gehaald. De oude houten kozijnen zijn evenwel gehandhaafd als stelkozijn voor de nieuwe aluminium ramen. Binnen de grote puien, die doorlopen over twee etages zijn de dikke houten middenstijlen herplaatst en is de borstwering in de oude
13
Gevelarchitectuur Heseveld 13
I 2 2010
07-04-2010 09:57:59
Gevelarchitectuur stijl teruggebracht. Waar qua vervanging niets aan is gebeurd, zijn de deuren van de keuken en het balkon aan de achterzijde van de woningen en de deuren van de entrees. De nieuwgeplaatste aluminium ramen, de enkele en die in de grote puien, zijn allen uitgevoerd als draaikiepramen. Ze hebben ook allemaal een horizontale en verticale roedeverdeling met plakroeden. De vervangende ramen bij de Franse balkonnetjes in sommige woningen hebben alleen maar een verticale roede om de indruk te wekken dat het deuren zouden zijn. Het zijn echter ramen met een tussendorpel en een borstweringsvulling achter het hekwerk. De werkzaamheden, die wat betreft de vervanging van ramen en kozijnen alleen betrekking hadden op de meerlaagse gebouwen en niet op de laagbouwwoningen, zijn inmiddels afgerond. Het exterieur van de woningen is in oude luister hersteld. Er is op details afgeweken van het historische beeld, maar dat zijn zulke minimale verschillen, dat het nauwelijks opvalt. Met deze aanpak heeft men de architectonische en daarmee de stedenbouwkundige historische waarde van de wijk Heseveld weten te herstellen, waarmee een nominatie als gemeentelijk monument volkomen terecht zou zijn. Nu nog een oplossing vinden voor de vele schotels aan de gevels.
Het witgeschilderde metselwerk in de negge benadrukt de dieptewerking.
Bij dit draairaam is de slankheid van het bewegende deel goed te zien.
Projectgegevens Opdrachtgever
Portaal Vastgoed Ontwikkeling, Veenendaal
Architect
Van Hontem Architecten, Nijmegen
Bouwkundig aannemer
Klokbouw BV, Nijmegen
Aluminium profielen
Reynaers BV, Helmond
Start uitvoering
augustus 2008
Oplevering
juni 2009
raam en deur Gevelarchitectuur Heseveld 14
Om het authentieke beeld weer te bereiken zijn de dikke middenstijlen herplaatst.
14
I 2 2010
07-04-2010 09:58:03
3
redenen om niet voor VEKA te kiezen!
U wilt geen kunststof kozijnprofielen met lange levensduur. U wilt geen energie besparen.
U vindt recyclen onzin.
3
redenen om wel voor VEKA te kiezen!
U wilt lage investeringskosten.
U wilt woningen ontwikkelen die energiezuinig zijn. U kiest bewust voor recyclebare kunststofkozijnen.
Kwaliteit, Vertrouwen, Zekerheid Met VEKA kunststof kozijnprofielen maakt u een verantwoorde keus voor de toekomst. Zo zijn deze profielen volledig recyclebaar en dragen ze bij aan de reductie van de CO2-uitstoot. In het profielsysteem kan extra isolatiemateriaal aangebracht worden. Het ALPHALINE systeem is speciaal ontwikkeld voor energieneutraal bouwen. Kijk voor meer informatie op www.vekakozijn.nl. VEKA: het kwaliteitsprofiel www.vekakozijn.nl AHakkert@veka.com
VEK 88 ADV Raam_en_deur.indd 1 P40en46.indd 15
23-03-2010 08:46:01 02-04-2010 16:39:04
Raamwerk
Combinatie van materialen ve Kozijnen samengesteld uit combinaties van hout, aluminium en kunststof zijn al een aantal jaren op de Nederlandse markt aanwezig. Welke overwegingen zouden er zijn om voor dit type kozijn te kiezen? Welke voordelen bieden kozijnen met deze opbouw? Welke toepassingen zijn er mogelijk en welke niet? Hoe reageert de markt op deze producten en hoe zien de leveranciers de toekomst? Een paar vragen waar we in dit artikel op ingaan.
Door Joop Wilschut Beeld: Diverse leveranciers
I
n wat we in zijn algemeenheid maar combinatiekozijnen zullen noemen, komen verschillende varianten voor. De meest bekende is het hout-aluminium kozijn, maar er komen ook combinatie voor in hout-kunststof, aluminium-kunststof en hout-aluminium-kunststof. Bij deze laatste uitvoering bestaat het kunststof uit een schuimvulling van één of meerdere kamers van het aluminium profiel of uit één of twee kunststof schuimlagen verbonden met hout. Combinatiekozijnen zijn geen recente ontwikkelingen. Ze bestaan al enkele decennia, maar dan voornamelijk in Duitsland, Engeland, de Scandinavische landen, de Verenigde Staten en Canada. In ons land verscheen ruim tien jaar geleden het eerste combinatiekozijn. Misschien was er op dat moment weinig behoefte aan de bijzondere prestaties van dat kozijn of lag de prijs niet gunstig. Hoe dan ook, het product brak niet door en de toepassing bleef beperkt tot enkele projecten.
IP-kozijn (IP-Company)
raam en deur Raamwerk combis alu-hout 16
Marvin kozijn (PGP Prins Gevelproducten)
Inmiddels is er qua regelgeving en eisen op het gebied van onder andere isolatie wel het een en ander veranderd. Ook de aandacht voor onderhoud en esthetica, zoals kleurgebruik, heeft de interesse voor deze kozijnen enigszins aangewakkerd. Redenen om ze eens nader onder de loop te nemen.
Combi Royal (Niveau Kozijnen)
16
H-kozijn Magnor (Norwin Gevelelementen)
I 2 2010
07-04-2010 10:06:07
n verbetert de prestaties Hout-aluminium Bij het merendeel van deze combinatie gaat het om een houten kozijn van diverse houtsoorten, die aan de buitenzijde is bekleed met een aluminium profielsysteem. Eén van de leveranciers benadrukt de omschrijving van de opbouw echter als een aluminium kozijn, dat aan de binnenzijde is bekleed met hout. De bevestiging van het aluminium aan het hout gebeurt in de meeste gevallen met afstandhouders om koudebruggen te ondervangen. Een enkeling heeft de profielen op het hout geschroefd om zoals hij aangeeft ‘beide materialen de gelegenheid te geven te werken’. In één geval is het aluminium rechtstreeks verbonden met een mdf-achtige deel van het houten kozijn. Soms is er een rubberen afdichting tussen aluminium en hout aangebracht om het hout extra te beschermen tegen vocht. Dit biedt ook de mogelijkheid om aan de binnenzijde bijna alle houtsoorten toe te passen. Veelal klemmen de aluminium profielen het glas met een rubberen profieltje vast, maar bij één uitvoering zit de beglazing structureel verlijmd. Het belangrijkste voordeel van hout-aluminium kozijnen t.o.v. traditionele houten kozijnen is volgens allen het onderhoudsaspect door de betere weersbestendigheid van aluminium, terwijl gelijktijdig aan de binnenzijde de behaaglijkheid van hout wordt gehandhaafd. Verder noemt men nog dat aluminium meer keuzemogelijkheden biedt qua afwerking in kleur. T.o.v. een aluminium of een kunststof kozijn levert een hout-aluminium combinatie betere thermische prestaties en in sommige gevallen met een drievoudige dichting ook betere akoestische. De exacte thermische en akoestische eigenschappen en prestaties zijn afhankelijk van de opbouw en de toegepaste beglazing. Het is opvallend, dat de meeste leveranciers ook melden, dat
Knipping-kozijn (Knipping Kozijnen)
het bij een hout-aluminium kozijn eenvoudiger is om drievoudige beglazing te plaatsen. In principe zijn alle toepassingen mogelijk: ramen en deuren in draai- en draaikiep-, val- en klepuitvoering, vastglas, schuifpuien, vouwwanden, serres en zelfs vliesgevelconstructies, maar deze laatste niet bij allemaal. De meeste leveranciers werken met verschillende systemen, sommigen zijn speciaal ontwikkeld en gedetailleerd voor de Nederlandse markt. Men is met de hout-aluminium kozijnen niet alleen gefocust op de nieuwbouw; het product leent zich ook voor de renovatiemarkt. De meeste leveranciers melden dat de reacties van de markt op de prestaties
Combi Royal Plus pu (Niveau Kozijnen)
Hout-aluminium kozijn (Rekord Ramen en Deuren)
17
Raamwerk combis alu-hout 17
I 2 2010
07-04-2010 10:06:24
Raamwerk t.o.v. aluminium of kunststof kozijnen zijn de voordelen hetzelfde als bij hout-aluminium: betere isolatiewaarden (akoestisch en thermisch). De toepassingen van aluminium-kunststof kozijnen lopen per leverancier uiteen. Er zijn er die complete lijnen hebben ontwikkeld waarin alles mogelijk is, maar één van hen geeft aan dat de kozijnen niet als vliesgevelconstructie zijn toe te passen. Ook dit type kozijnen is voor zowel nieuwbouw als renovatie geschikt. De reacties op aluminium-kunststof kozijnen mogen als zeer positief omschreven worden. Architecten en opdrachtgevers zijn vaak verbaasd over de mogelijkheden. Ze tonen veel interesse en enthousiasme voor het kozijn door de goede eigenschappen en prestaties. Hout-aluminium-kunststof Kozijnen in de combinatie van deze drie materialen hebben meestal de volgende opbouw: een houten binnenkader, dat aan de buitenzijde is bekleed met een aluminium schaaldeel of is gekoppeld aan een aluminium profielsysteem. Het kunststof deel is in de meeste gevallen kunststof schuim, dat óf in het aluminium schaaldeel of profiel is gespoten óf als stroken is opgenomen in het gelamineerde houten kader. Ook hier vindt de bevestiging van het aluminium aan het hout plaats met afstandhouders om koudebruggen te ondervangen, zit het vastgeschroefd of is er een rubberen afdichting tussen aluminium en hout aangebracht om het hout extra te beschermen tegen vocht. In alle uitvoeringen klemmen de aluminium profielen het glas met een rubberen profieltje vast. Het belangrijkste voordeel van hout-aluminium-kunststof kozijnen t.o.v. traditionele houten, aluminium of kunststof kozijnen of alle andere varianten van combinatiekozijnen is de veel betere isolerende prestaties. De meeste kozijnen in deze combinatie van materialen hebben ook standaard drievoudige beglazing met hetzelfde doel: een hoge isolatiewaarde bieden. De kozijnen zijn ook min of meer ontwikkeld vanuit de gedachte van en bedoeld voor toepassing in het passiefhuis. De verdere voordelen zijn gelijk aan de al eerder genoemde. Eén van de leveranciers/fabrikanten heeft nog iets bijzonders uitgehaald met de bevestiging/plaatsing van het glas, waardoor onder andere de stabiliteit, de akoestische isolatie en de inbraakwerendheid aanzienlijk verbetert.
Nog naamloos – medio 2010 op de markt (Finstral Nederland)
van het hout-aluminium kozijn goed tot zeer enthousiast zijn en dat opdrachtgevers en architecten steeds meer geïnteresseerd raken. Met name de betere thermische eigenschappen in relatie tot de energiebesparing vinden ze aantrekkelijk. Het product is duurzaam, biedt meer comfort en vele mogelijkheden. Esthetisch is men zeer te spreken over het strakkere en frissere aanzien van het aluminium aan de buitenzijde en de variatie aan kleurkeuze t.o.v. hout en kunststof. De prijs schrikt soms nog af, maar zo geeft één van de leverancier aan ‘dat mag men niet alleen op de kozijnen terugvoeren. Men zou het moeten zien als een onderdeel van een totale aanpak van energiebesparende maatregelen’. Hout-kunststof en aluminium-kunststof Van het hout-kunststof kozijn is er in ons land momenteel maar een enkele uitvoering bekend en die komt pas in de loop van dit jaar op de markt. Bij dit kunststof kozijn wordt aan de binnenzijde een houten bekleding aangebracht om het een natuurlijk warme uitstraling te geven. Bij de houten bekleding heeft men de keuze uit zes verschillende houtstructuren. Het houtkunststof kozijn wordt als een complete lijn ontwikkeld, dus inclusief ramen, deuren en schuifpuien. Het aluminium-kunststof kozijn is wat bekender en daarvan zijn een aantal producten op de markt. De basis van dit kozijn wordt gevormd door een kunststof kozijn, waarop aan de buitenzijde aluminium profielen of schaaldelen zijn aangebracht. Bij één van de uitvoeringen is het aluminium profiel ook nog volgespoten met kunststof schuim als extra isolatie. De voordelen van het aluminium-kunststof kozijn t.o.v. een traditioneel houten kozijn zijn gelijk aan die van het hout-aluminium kozijn: het aluminium aan de buitenzijde maakt het kozijn weersbestendiger en onderhoudsarmer, het biedt meer keuze in kleurenopties, het aanzien is strakker en er zijn betere detailleringen te vinden voor authentieke oplossingen. Ook
raam en deur Raamwerk combis alu-hout 18
KAB-kozijn (Finstral Nederland)
18
I 2 2010
07-04-2010 10:06:28
SL 67 (Solarlux Nederland)
kunststof kozijnen. Ontwerpers beginnen het voorzichtig voor te schrijven, zo laat men weten. Voor hout-kunststof en aluminium-kunststof kozijnen kan men het marktaandeel nog niet aangeven, omdat deze uitvoeringen nog maar net of zelfs nog niet op de markt zijn. De verwachtingen voor alle typen combinatiekozijnen zijn evenwel goed. De steeds hogere isolatie-eisen zullen eraan gaan bijdragen, dat de vraag zal toenemen, zo is men van mening. Het onderhoudsarme aluminium buiten en hout met een natuurlijke uitstraling binnen zijn ook groeiende wensen van particulieren en gebouwbeheerders. De positieve ervaringen in het buitenland werken ook mee. En ook beslist niet onbelangrijk: bij de diverse uitvoeringen zijn de kinderziektes ondervangen. Men kan nu volwaardige kozijnen leveren, die voldoen aan de wensen en eisen die men ervan verlangt.
Ook van hout-aluminium-kunststof kozijnen zijn complete lijnen ontwikkeld waarin alles mogelijk is voor nieuwbouw en renovatie. Maar ook hier geeft ĂŠĂŠn van de fabrikanten aan, dat de kozijnen niet als vliesgevelconstructie zijn toe te passen. De reacties op de eigenschappen en prestaties van hout-aluminiumkunststof kozijnen zijn unaniem positief. Zeker voor toepassingen waar erg hoge eisen gesteld worden aan de thermische isolatie, zoals het passiefhuis of renovatie op basis van laagenergie. Toekomst Het markaandeel voor hout-aluminium kozijnen is klein maar groeiend, mede door de aandacht in de media en de informatie over passief bouwen. Hetzelfde geldt voor hout-aluminium-
Internorm Thermo 3
Internorm Varion 4
(Pladeko Ramen en Deuren)
(Pladeko Ramen en Deuren)
19
Raamwerk combis alu-hout 19
I 2 2010
07-04-2010 10:06:38
Raamwerk Leveranciers combi kozijnen Hout-aluminium
Website: www.solarlux.nl
TimmerSelekt Doornenbal Bobinestraat 5, 3903 KE Veenendaal Tel. 0318-522603 E-mail: info@doornenbal.com Website: www.doornenbal.com
Niveau Kozijnen
Hout-kunststof
Solarlux Nederland Bedrijvenweg 41, 7442 CW Nijverdal Tel. 0548-63 13 23 E-mail: info@solarlux.nl
Veldweg 6e - 5321 JE Hedel
Finstral Nederland Brinkhorst 21, 7207 BK Zutphen Tel. 0575-538 538 E-mail: info@finstral-nederland.nl Website: www.finstral-nederland.nl
Tel:(073) 5994091 E-mail: info@niveaukozijnen.nl Website: www.niveaukozijnen.nl
Knegt Gevelbouw Monsterseweg 71, 2691 JC ‘s-Gravenzande
Alminium-kunststof
Telefoon: 0174 - 441 600 E-mail: info@knegtgevelbouw.nl
Pladeko Ramen en Deuren Piet Mondriaanstraat 14a, 5753 DJ Deurne Tel. 0493 31 85 61 E-mail info@pladeko.nl Website: www.pladeko.nl
Website: www.knegtgevelbouw.nl
Rekord ramen en deuren BV Jaapbijzerweg 3-1, 3446 CR Woerden Tel: 0348 - 408270 E-mail: info@rekord-ramenendeuren.nl
Knipping Kozijnen Zwaagdijk 304, 1682 NS Zwaagdijk Tel.: 0229-26 12 95 E-mail: info@knipping.nl Website: www.knipping.nl
Website: www.rekord-ramenendeuren.nl
IP company Dortherweg 43, 7214 PT Epse Tel. 0573 - 43 04 50 E-mail: info@ip-company.nl Website: www.ip-company.nl
Hout-aluminium-kunststof
PGP Prins Gevelproducten
Niveau Kozijnen Veldweg 6e, 5321 JE Hedel Tel: 073-5994091 E-mail: info@niveaukozijnen.nl Website: www.niveaukozijnen.nl
Energieweg 46, 2382 NL Zoeterwoude Tel. 071-5811973 E-mail: info@pgp.nl Website: www.pgp.nl
Pladeko Ramen en deuren Piet Mondriaanstraat 14a, 5753 DJ Deurne Tel 0493 31 85 61 E-mail: info@pladeko.nl Website: www.pladeko.nl
Norwin Gevelelementen Postbus 195, 1850 AD Heiloo Tel. 072-5338349
E-mail: info@norwin.nl Website: www.norwinweb.nl
raam en deur Raamwerk combis alu-hout 20
20
I 2 2010
07-04-2010 10:06:39
Raamwerk Daglicht Advies Centrum In het compleet vernieuwde Daglicht Advies Centrum van Velux kunnen professionals en particulieren alle verschillende mogelijkheden van daglichttoetreding ervaren. Verwerkers van daglichttoepassingen kunnen gebruik maken van het DAC door er samen met hun klanten een bezoek te brengen en alle daglichtoplossingen te bekijken. Vier verschillende zolderkamers zijn voorzien van een optimale daglichttoetreding door diverse oplossingen zoals dakramen, daglichtsystemen en dakkapellen. Het vernieuwde centrum is nu ook uitgebreid met twee uitbouwen met oplossingen voor het platte dak, zoals lichtkoepels, lichtstraten en daglichtspots. Info: Velux Nederland, De Meern, 030.662.96.29, www.velux.nl
Passiefbouw kozijn Finstral kondigt nu al aan dat het in het tweede kwartaal van dit jaar een nieuw kunststof kozijn introduceert, dat speciaal gericht is op passief bouwen. Het Top 90 Passiefbouw kozijn heeft een opbouw van zes en/of zeven kamers en een middendichtingsysteem met drie rubberafdichtingen. Het is standaard voorzien van drievoudig glas met thermisch onderbroken afstandhouders voor het glas. Al deze uitvoeringen en voorzieningen resulteren in een U-waarde voor het kozijn van 0,79 W/m²K. Top 90 Passiefbouw is uit te voeren in twee vleugelvarianten: een vlakke vleugel met een 7-kamerprofiel en een zogenaamd Nova-line draaideel met een 6-kamerprofiel. Finstral laat tot slot weten dat dit kozijn in prijs niet hoger ligt dan een standaardkozijn. Info: Finstral Nederland, Zutphen, 0575.53.85.38, www.finstral-nederland.nl
Hoger energielabel
Geneo is het eerste volledig versterkte kunststof raamprofielsysteem, dat is vervaardigd uit de hoogwaardige grondstof Rau-Fipro. Door de samenstelling van profielen uit dit materiaal voldoet het profielsysteem van Rehau aan de waarden voor het passiefhuis; de U-waarden lopen op tot 0,73 W/m²K. Het Geneo systeem is samengesteld uit verschillende functiekamers voor verschillende doeleinden. Zo richt het Geneo MD plus zich vooral op het optimaliseren van de isolatie via themomodules. Het 6-kamerprofiel heeft in de meeste gevallen geen staalversterking nodig, aldus de fabrikant. Verder dragen de drie dichtingen rondom bij aan een goede isolatie. Info: Rehau, Nijkerk, 033.247.99.11, www.rehau.com
Prefab raamdorpels
Onder de naam AJ-kozijnen introduceert Ariëns Vastgoed Onderhoud een methode om PH-schuiframen duurzaam op te waarderen naar een hoger energielabel. Het belangrijkste aspect is, dat het bestaande houten kozijn kan blijven zitten en aan de buitenzijde wordt afgedekt met een aluminium profiel. Er wordt dus niet gesloopt en men werkt van binnenuit. Het systeem bestaat uit slanke aluminium profielen, waardoor de daglichttoetreding tot 88% gehandhaafd blijft. Het draai-kiepraam is uitgerust met een anti-fout bediening. De vernieuwde beglazing is HR++ glas inclusief een ventilatierooster. De dubbele afdichting voldoet aan alle normen qua warmte-isolatie, aldus Ariëns. AJ-kozijnen zijn met afzonderlijke kleuren binnen en buiten te leveren. Info: Ariëns Vastgoed Onderhoud, Nijmegen, 024.377.76.66, www.ariens.nl
21
Raamwerk_Pi 21
Hoogwaardige grondstof
I 2 2010
Sinds begin maart is er een nieuwe site op internet te vinden: www.prefabraamdorpel.nl. Via deze site kunt u direct St Joris en Terca raamdorpels bestellen, die verlijmd worden tot één element met een maximale lengte van 3 meter. De elementen zijn te voorzien van afgewerkte eindstenen en/of verstekhoeken. Men kan op de site ook rechtsreeks een offerte aanvragen onder opgave van merk, model, kleur, aantallen, afmetingen en uitvoeringen. Het is zelfs mogelijk via de site een monsterstuk aan te vragen. Op de site is verder informatie te vinden over de kwaliteit, de voordelen en de montage van geprefabriceerde raamdorpels. Kortom, op de site is alles te vinden over prefab raamdorpels. Takkenkamp Gevelonderhoud, Zelhem, 0314.62.21.34, www.prefabraamdorpel.nl
raam en deur 02-04-2010 16:01:31
Branchebréééd het meest complééét
2 , 2010 ng 12 jaarga
Verzeker u dus van verdere toezending!
... en bevalt de kennismaking? De Raam & Deur redactie maakt voor u deze dynamische markt van raam- en deurtechniek nog door- en in- en overzichtelijker. Met informatie, analyses, productnieuws en 3:44 10 15:4
06-04-20
CoverNr2
leveranciers/productschema’s, gestructureerde technische marktoverzichten, regelgeving etc.
1
Hoofdactiviteit (aankruisen) architect/ingenieursbureau
fabr./importeur hang- en sluitwerk
leverancier coatings/kitten e.d.
projectontwikkeling
sloten-/bouwbeslagspecialist
leverancier bevestigingen e.d.
woningbouwcorporatie
fabr./importeur alg.beveiligingssystemen
leverancier software e.d.
gemeentelijke bouw/woningdienst
fabr./importeur elektr.toegangscontrole
aannemersbedrijf
politie
beveiligingsbedrijf/installateur
beglazingsbedrijf
anders: _____________________________
installateur elektronische beveiliging
afbouw/montagebedrijf
kozijnfabr./importeur hout-alu-kunststof
leverancier garage-/magazijndeuren
anders: __________________________
kozijnenhandel hout-alu-kunststof
leverancier rolluiken/zonwering
deurenfabrikant
glasleverancier
deurenhandel
leverancier ventilatie/tochtwering
Noteer een jaarabonnement Raam & Deur à 55,- incl. porto en btw.
raam en deur EA_Abbonement.indd 42
Bedrijfsnaam
_______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
T.a.v.
_______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
adres
_______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
postcode/plaats
_______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
tel.
_______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ datum _____________________ handtekening _____________________________________________________________________________________
verstuur aan: Raam en Deur, Postbus 55 5240 AB Rosmalen, fax: 073.503.81.53
06-04-2010 16:07:52
Raamwerk Hautau bouwt Test- en Innovatiecentrum
100 jaar Hautau Hautau is een bekend merk in de Raam- en Deurwereld. Niet ver van de Nederlands-Duitse grens in het Nedersaksische Helpsen heeft dit familiebedrijf een ijzersterke internationale positie opgebouwd. Binnenkort bestaat Hautau honderd jaar. Op uitnodiging bracht de redactie een bezoekje bij de oosterburen en sprak met Petra Hautau, de huidige directrice.
41 miljoen. Ook de huidige managing director Petra Hautau kondigt grootste plannen aan. Op een bevlogen manier legt zij de plannen uit. Test en Innovatiecentrum “Wij willen graag de allerbeste producten leveren. Kwaliteit staat bij ons voorop. Dat eisen onze marktpartners maar dat vergen we in de eerste plaats van onszelf. Ik voel een morele verplichting om eerste klas producten namens Hautau te leveren. Dat is ook de reden dat we binnenkort een hypermodern Test- en innovatiecentrum openen (zie foto). We investeren 6 miljoen euro in dit nieuwe gebouw. Het zal plaats bieden aan een afdeling voor kwaliteitsborg en aan productieafdelingen. Maar ook opleidingsen expositieruimtes krijgen een plek.” Op 23 april 2010 is de opening.
D
e Hautau productenlijn is te verdelen over vier gebieden. Schuifbeslag, bovenlichtopeners, wentelraambeslag en gebouwbeheersystemen voor RWA en ventilatie. Binnen deze vier productsegmenten bieden ze naast klant- en objectgerichte individuele oplossingen ook standaard oplossingen voor bouwelementen van kunststof, hout, aluminium en combi’s van hout met aluminium. Met meer dan 400 patenten en wereldwijde aanwezigheid op de markt is Hautau een leidinggevende specialist voor schuiftechniek en automatisering rond het thema ramen. Succesvol zijn bijvoorbeeld de Hautau Primat (sluiten en borging van klapramen van hout, metaal en kunststof) en de Hautau Atrium S (voor ramen van kunststof of lichtmetaal met gewicht tot 300 kilo).
Schuiven met Hautau Petra Hautau vervolgt:”De moderne architectuur eist grote oppervlakken, smalle ramen en de hoogste mate aan functionaliteit. Eigenschappen, die bij ramen en grote schuifelementen alleen met innovatieve beslagsystemen te verkrijgen zijn. Wij bieden die op de internationale markten aan. Schuifoplossingen worden bij architecten, planners en gebruikers steeds populairder.” Onafhankelijk van de actuele mainstream biedt Hautau al sinds jaren een productassortiment aan, dat adequate oplossingen voor alle gangbare vleugelgewichten, kozijnmaterialen en voor vrijwel elke inbouwsituatie heeft. Nieuwe stand In dit jubileumjaar presenteerde Hautau op de Fensterbau Frontale in Neurenberg vol trots de opvallende Hautau beursstand. Op een oppervlakte van meer dan 400 vierkante meter was het familiebedrijf op twee etages een opvallende deelnemer. De stand is gmaakt volgens het voorbeeld van de nieuwbouw van het Hautau Test en innovatiecentrum.
Familiebedrijf Sinds de oprichting van de firma door Wilhelm Hautau in 1910 is de bedrijfsleiding al drie generaties in de familie Hautau. Iedere generatie maakte op haar eigen manier de firma sterker. Het productie-oppervlak bedraagt nu 25.000 vierkante meter en in 2008 zorgden 280 medewerkers zorgden voor een omzet van
Het test- en innovatiecentrum in Helpsen
23
Raamwerk 100 jaar Hautau 23
I 2 2010
raam en deur 07-04-2010 10:11:52
Goed beslagen Kunststof schoen
Opsteekhulzen
Dictator heeft de mogelijkheden voor toepassing van de Hawgood dubbelwerkende veerscharnieren uitgebreid met type 40K en 41K. De schoen van deze nieuwe typen is gemaakt uit kunststof, waardoor nu het segment ‘lichtere’ deuren is te bedienen. De uitvoeringen zijn geschikt voor zowel holle als massieve deuren met een dikte van 40 mm (35 mm op aanvraag) en een gewicht tot circa 50 kg. Het kunststof model wordt geleverd met een lichte veer, waardoor een goede toegankelijkheid gewaarborgd blijft. Door de zelfsmerende speciale kunststof van de schoen heeft het scharnier ook bij intensief gebruik weinig onderhoud nodig. De veerscharnieren van het type 40K en 41K zijn uitgevoerd met een vaststelling van 90 graden en te leveren in de kleuren grijs en zwart. Info: Dictator Productie, Emmeloord, 0527.61.34.56, www.dictator.nl
Van Erp Agenturen heeft het assortiment beslagartikelen kortgeleden uitgebreid met nieuwe opsteekhulzen. Onder de aanduiding 190078 zijn nu tweedelige opsteekhulzen met een roestvast stalen uitstraling te verkrijgen. De nieuwe hulzen, die direct uit voorraad zijn te leveren, zijn geschikt voor paumelles met een knoop van 14 mm. Info: Van Erp Agenturen, Amersfoort, 033.455.08.80, www.vanerp.nl
Snelstift De doorontwikkeling van de innovatieve snelstiftverbinding van Hoppe op weg naar een montage van deurkrukken zonder gereedschap heet: Hoppe-snelstift+. Er zijn drie varianten: een speciale oplossing voor de industrie, een professionele oplossing voor de aannemer en een oplossing voor de doe-het-zelver. In alle gevallen zijn deurgarnituren met vlakke rozetten duidelijk sneller te monteren. De nieuwe ontwikkeling was te zien op de beurs Fensterbau/Frontale, waar ook aandacht is besteed aan de nieuwe serie New York. Deze beslagserie biedt een grote verscheidenheid aan producten en toepassingen. Zo is er een afsluitbare raamgreep met dubbele functie, die het raam een hoge mate van basisveiligheid biedt. Info: Hoppe AG, Vianen, 06.22.24.02.70, www.hoppe.com
Deurdranger De Vrijloopdranger van Buva is een deurdranger, die twee functies in zich verenigd en de gebruiker daarmee onbeperkte bewegingsvrijheid biedt. De dranger is in te stellen als vrijloopdranger en als elektromechanische vastzetdranger. De vrijloopfunctie zorgt ervoor, dat de deur na eenmalige opening weerstandloos is te bedienen. De functie is vanaf 75 graden actief. Wanneer de openingshoek niet voldoende is, is de deur verder open te duwen. De elektromechanische vastzetinrichting is een ingebouwd kleefmagneet, waarmee de deur vanaf 90 graden traploos is vast te zetten. Bij stroomuitval of een rook- of brandmelding wordt zowel de vrijloop- als de vastzetfunctie opgeheven en sluit de deur zich. Info: Buva Rationele Bouwprodukten, Barendrecht, 0180.69.75.00, www.buva.nl
raam en deur GoedBeslagen_Pi 24
24
Scharnieren Aan het toch al grote assortiment scharnieren van Dr. Hahn zijn onlangs nieuwe uitvoeringen toegevoegd of aanpassingen gedaan. Een voorbeeld is de Türband 4 voor metalen deuren; de rechtstreekse ankerschroef bevestiging van dit scharnier maakt de verwerking sneller en gemakkelijker en biedt een grote stabiliteit. Een ander voorbeeld is het verdekt liggende scharnier VL, dat zich volledig verbergt in het profiel. Omdat deze scharnieren ‘op maat’ gemaakt en getest worden, bieden ze een hoge graad aan stabiliteit en betrouwbaarheid, zo laat het Duitse bedrijf weten. De jongste telg uit de scharnierfamilie is het klemscharnier, dat ook al sterk is geëvolueerd en in allerlei situaties is toe te passen, ook bij deuren met hogere vleugelgewichten. Info: Dr. Hahn GmbH, Mönchengladbach, 00.49.21.66.95.43, www.dr-hahn.de
I 2 2010
06-04-2010 14:20:12
Goed beslagen Samenwerking Post en Eger en architect Janjaap Ruijssenaars
Geboorte van deurbeslag
De Vault Janjaap Ruijssenaars en Sjaak Harms
Het lijkt zo eenvoudig voor een buitenstaander: een deurkruk. Een stuk metaal in een mal en klaar is Kees. Niets is minder waar. Voordat het echte designwerk de markt op kan, gaan er heel wat stappen vooraf. Twee bevlogen vakmannen vertellen hoe dat recentelijk ging met de Vault. De één is ontwerper, de ander directeur van Post en Eger.
Post en Eger Janjaap: “Omdat ik in het ontwerp geloofde, ben ik eens dichter bij huis gaan kijken.” Sjaak Harms vervolgt: “Ik vond het een reuze spannend idee. Mijn eerste reactie was: mooi ontwerp, origineel ook. Maar ik vroeg me onmiddellijk af, kan het technisch wel? Ik ben dezelfde dag nog de werkplaats ingelopen. Bij ons zijn wat dat betreft de lijntjes erg kort. Hoe is de praktische invulling? Hoe zit het met de maten? Met de lagers? De cilinder? De jongens zijn aan de slag gegaan in de werkplaats. We hebben 3 prototypes gemaakt.
E
en deurkruk is de sleutel waarmee je kunt schakelen tussen zien en niet zien.” Met deze filosofische “ overpeinzing opent Janjaap Ruijssenaar het gesprek over zijn idee van de functie van een deurkruk. Ir. Janjaap Ruijssenaars is architect, urban planner, ontwerper, schrijver en docent. Met zijn uitvinding The Floating Bed trok hij wereldwijd de aandacht van onder andere Oprah Winfrey. Dankzij publicaties in meer dan 100 landen is zijn opdrachtgevergebied in korte tijd flink gegroeid. Sjaak Harms, directeur bij Post en Eger, was dan ook alert toen Janjaap hem een voorstel deed.
Verbazing “Ik stond de ontwikkeling met verbazing gade te slaan. Na twee jaar stilstand slaagde Post en Eger erin om binnen twee weken een goed werkend model te maken,” lacht Ruijssenaars. “Toch was het niet eenvoudig,” vult Harms aan. “Het model vraagt om een sterke uitstraling en bijvoorbeeld goede glijlagers. Voordat het goed functioneerde, hebben we goed moeten sleutelen.” Sjaak Harms weet waar hij over spreekt. Hij is al 25 jaar aan Post en Eger verbonden. Als administratieve kracht kwam hij ooit binnen gelopen en nu als directielid nog steeds nauw betrokken bij alle ontwikkelingen. “Ons voordeel is dat we klein zijn. We kunnen zeer snel schakelen en iets maken als er een idee is.”
Vooraf Het ontwerp van Janjaap was drie jaar daarvoor ontstaan. Een Italiaanse fabrikant wilde een exclusief ontwerp van de Nederlander. Vanuit de gedachte dat de deurkruk een sleutel is naar een gesloten ruimte, kwam Ruijssenaars op de ’kluisgedachte’. De ruimte is een kluis van het zien. De Vault was geboren. De samenwerking met de Italianen kwam niet van de grond. Janjaap: “Het klikte niet. Dat is jammer, maar dat moet je gewoon accepteren. Zij hadden iets anders voor ogen dan ik. Stuurde ik een schets, kwam ie onherkenbaar weer terug. Zo bleef dat een tijdje doorgaan.” Uiteindelijk ging de Vault voor een paar jaar de kluis in.
Building Holland 2010 Ruijssenaars is in de tussentijd erg in zijn nopjes met de Vault: “Vergeleken met mijn eerste schetsen is ie slechts op een paar onderdelen aangepast. Ik ben zeer tevreden. Grappig dat ik twee weken na het eerste contact en na twee jaar op papier, de Vault echt in mijn handen voel. Ik heb hem hier en daar laten zien. De reacties zijn soms heel heftig. Of je vindt het prachtig of je vindt het niets. Iets er tussenin bestaat geloof ik niet.” Harms: “Ook wij zijn tevreden. We gaan nu een presentatiedoos maken voor in winkels en dan is klaar voor de verkoop. Op Building Holland 2010 zullen we hem laten zien.”
25
Goed Beslagen Post en Eger 25
I 2 2010
raam en deur 07-04-2010 10:33:28
Inside EPBD – EPN – EPC – EPG : op weg naar energieneutraal wonen
Energiezuinige woningen Omdat we met energie zuiniger moeten omgaan, dringt in allerlei sectoren het besef door dat we producten duurzamer moeten maken. Voor de bouw betekent dat een ingewikkeld pakket aan regelgeving en voor de consument onduidelijkheid. De hoop is erop gevestigd dat onder meer de nieuwe overkoepelende energieprestatienorm NEN 7120 en een vernieuwd energielabel hierin verbetering zullen brengen.
Door Hein Stienstra Bestaande woningen
In 2003 is de Europese richtlijn Energy Performance Building Directive (EPBD) gepubliceerd en in werking getreden. Het doel van die richtlijn is het stimuleren van verbeterde energieprestaties van gebouwen in de Europese Unie. Uitwerking van de richtlijn voor de Nederlandse situatie en daadwerkelijke implementatie in Nederland valt onder de beleidsverantwoordelijkheid van de minister van VROM.
In de bestaande woningbouw wordt de energiezuinigheid inzichtelijk gemaakt met een Energie Prestatie Advies (EPA). Hierbij wordt de woning geïnspecteerd op bijvoorbeeld de mate van isolatie, de verwarming en ventilatie en het type glas. Daaruit volgen een aantal verbeteradviezen en een energielabel dat de zuinigheid van de woning aangeeft. Een maatregel geadviseerd in het EPA kan ook het wooncomfort verhogen. Zo kunnen bijvoorbeeld door isolatiemaatregelen als dubbelglas of spouwisolatie geluidsoverlast van buiten en tocht in huis afnemen. Geadviseerd wordt voor een verbouwing een EPA te laten uitvoeren.
EPN en EPC Het beleidsinstrument dat voor gebouwen wordt gehanteerd is de Energie Prestatie Norm (EPN). De meetlat voor energiezuinigheid van nieuwbouw is het indexgetal EPC (Energie Prestatie Coëfficiënt); het zogenaamde karakteristiek energiegebruik. Sinds 1995 is het verplicht een EPC-berekening bij de bouwaanvraag in te dienen. Er moet een berekening worden overlegd conform NEN 2916 (utiliteitsbouw) of NEN 5128 (woningbouw). Sinds 1995 zijn het Bouwbesluit en de daarop aansluitende normen (de eisen en de rekenmethoden) enkele malen gewijzigd; voor het laatst in 2008. EPC-berekeningen kunnen worden uitgevoerd met de bijhorende rekenprogramma’s NPR 2917 (utitliteitsbouw) en NPR 5129 (woningbouw).
Installaties Door de aanscherping van de EPC-norm zal er een beroep gedaan moeten worden op relatief nieuwe systemen en installaties met een sterk gereduceerde CO2-uitstoot en een aanzienlijk lager energieverbruik. Uneto-VNI heeft daartoe diverse concepten voor woningen opgesteld. Doel hiervan is installatiebedrijven en overige leden van de bouwkolom inzicht te geven over de mogelijkheden voor de toekomst. Deskundigen schatten dat de stichtingskosten van nieuwbouw door het toepassen van duurzame installaties en maatregelen aanzienlijk zullen stijgen. De gemiddelde twee-onder-een-kapwoning zal zomaar vijf- tot tienduizend Euro duurder kunnen worden. Op termijn zal de koper zijn investering terugverdienen, maar de vraag is in hoeverre de consument momenteel bereid is om meer te betalen voor een energiezuinige woning. Aan de andere kant blijkt ook vaak dat consumenten, zelfs als zij kritisch zijn over de hogere investering voor energiezuinige maatregelen, uiteindelijk toch meer tevreden zijn over hun woning tengevolge van het verhoogde wooncomfort.
Aanscherping EPC In de loop van de jaren is de EPC aangescherpt. In 1995 was de wettelijk vereiste EPC-waarde nog 1,4. Vanaf 1 januari 2011 moeten nieuwe woningen opnieuw energiezuiniger zijn. Voor nieuwbouwwoningen komt de EPC-eis (nu 0,8) in 2011 op 0,6 te liggen. Dat betekent gemiddeld genomen minder energieverbruik en dus een lagere energierekening. Maar dat is natuurlijk ook afhankelijk van het gebruik van de woning. De aanscherping van de eis maakt onderdeel uit van de maatregelen van het werkprogramma Schoon en Zuinig (VROM). Met deze maatregelen wil het kabinet zijn ambitieuze doelen voor energie en klimaat realiseren, waaronder 30% minder broeikasgassenuitstoot in 2020. In dat jaar zullen nieuwe woningen zelfs energieneutraal gebouwd moeten worden.
Inside Energiezuinig wonen 26
Dit jaar worden ook de berekeningsmethoden oftewel normen voor de prestatie-eis aangepast. Er komt één norm voor nieuwe
26
I 2 2010
" "
raam en deur
Nieuwe Norm NEN 7120
07-04-2010 10:00:25
en bestaande woningen en utiliteitsgebouwen: EPG, energieprestatienorm voor gebouwen. Dat is de binnenkort verschijnende NEN 7120, met daarin opgenomen – in het Nederlands vertaald - de nieuwe Europese methoden om de EPC te bepalen. Nu zijn er voor nieuwe en bestaande woningbouw evenals voor de utiliteitsbouw nog verschillende normen met bepalingsmethoden. Zo wordt NEN 7120 ook de basis waarop een energielabel aan een bestaand gebouw wordt toegekend. In het verlengde van de Europese richtlijn (EPBD) is er een stelsel van ruim dertig Europese normen ontwikkeld met deelbepalingsmethoden die samen de energieprestatie van een gebouw bepalen. Deze normen worden ook in Nederland verplicht. De hiermee conflicterende bepalingsmethoden uit de huidige energieprestatienormen moeten dan ook worden ingetrokken.
Niet ingrijpend In grote lijnen zijn de verschillen tussen deze Europese normen en onze nationale bepalingsmethoden niet echt ingrijpend, aldus NEN. Eén belangrijk verschil met de huidige Nederlandse situatie is dat het hele normensysteem ook geschikt moet zijn om met bestaande bouw om te gaan. De EPBD eist namelijk ook een energieprestatiecertificaat voor bestaande bouwwerken: overheidsgebouwen en gebouwen die worden verkocht of opnieuw verhuurd. Dat betekent ook dat het onlangs nog aangescherpte EPA-instrumentarium, waaronder het Energie Prestatie Advies volgens ISSO 75 (utiliteit) en ISSO 82 (woningen) en de beoordelingsrichtlijn BRL 9500, plaats gaan maken voor het Europese normstelsel.
Nieuw energielabel
" "
Verkopers en verhuurders van woningen zijn sinds 2008 verplicht om bij de overdracht een energielabel te laten zien. Het label is ingevoerd als stimulans om de woning energiezuiniger
Inside Energiezuinig wonen 27
27
te maken. Nu twee jaar na de introductie is het succes nog altijd minimaal. Mogelijk komt dat door de problemen die er rondom de introductie speelden. Zo was er kritiek op de rekenmethode en de beoordeling van woningtypen. Het vernieuwde energielabel zou die problemen moeten oplossen. Het grootste probleem lijkt evenwel de vrijblijvendheid van het label te zijn. Het is weliswaar verplicht, maar op het ontbreken hiervan bij de verkoop of verhuur volgen (nog) geen sancties. Eerst als het label echt verplicht gaat worden mag worden aangenomen dat er een sterke toename zal plaatsvinden. Doelstelling van VROM is het energielabel per 1 juli 2010 in de voor huurders belangrijke puntenwaardering op te nemen.
Op weg naar 2020 Om woningen te kunnen realiseren die aan een EPC van 0,0 voldoen, moeten zowel bouwkundig als installatietechnisch vergaande maatregelen worden doorgevoerd. Allereerst moet de energievraag zoveel mogelijk worden gereduceerd. Om dit te bereiken zullen zeer hoge eisen aan de bouwkundige voorzieningen moeten worden gesteld: • de dichte delen van de thermische schil moeten extreem goed worden geïsoleerd, waarbij moet worden gedacht aan Rc-waarden van 8 - 10 m2K/W (Rc = warmteweerstand van een constructie); • de U-waarde (warmtedoorgangscoëfficiënt van een constructie, lucht op lucht) van de beglazing wordt verder verbeterd tot 0.8 W/m2K, waardoor toepassing van drievoudige beglazing noodzakelijk is; • de U-waarde van deuren wordt verder geoptimaliseerd van 2.0 naar 1,0 W/m2K; • toepassing van zeer goede kierdichting, dit is vooral het geval bij de concepten met balansventilatie; • er moeten zeer hoge eisen worden gesteld aan de bouwkundige detaillering, ter voorkoming van koudebruggen en luchtlekken. Bronnen: DWA, NEN, VROM
I 2 2010
07-04-2010 10:00:31
Inside Brochures en Vuistregels: glashelder
Brandwerende beglazing Discussie over brandveiligheid of brandpreventie is niet ongebruikelijk. Logisch, want het is een bekend gegeven dat het Bouwbesluit en daarmee samenhangende regelgeving niet echt eenvoudig te begrijpen zijn. Voor vragenstellers biedt goede ondersteunende documentatie dan vaak goede oplossingen. Raam en Deur oriënteerde zich in twee onlangs verschenen documenten over brandwerend glas. Met ondermeer de vraag: kan brandwerend glas eigenlijk in houten of kunststof kozijnen?
Door Hein Stienstra
Brandwerende beglazing levert in de praktijk nogal wat vragen op. Veelvoorkomend zijn: Waar dient conform de regelgeving welke brandwerende beglazing te worden toegepast? Wat zijn eigenlijk de verschillende classificaties voor brandwerend glas volgens de wet- en regelgeving? Wat is de functie van het gebouw? Bij welke functie pas ik dan welk type brandwerend glas toe? Wat heeft dit te maken met de hoogte van het gebouw? En dan zijn er ook nog vaak de meer specifieke vragen over bijvoorbeeld de toepassing van brandwerende beglazing in houten en kunststof kozijnen. Kan dat überhaupt in kunststof?
dient men op de hoogte te zijn van o.a. de volgende zaken: Het glas dient getest te zijn conform NEN 6069 of een vergelijkbare Europese norm. Bijvoorbeeld de NEN-EN 1364-1 voor brandwerende vaste wanden of de NEN-EN 1634-1 voor de brandwerende deuren. Men dient zich terdege te realiseren wat voor soort scheidingsconstructie het betreft, 30 of 60 minuten brandwerend, één- of tweezijdig brandwerend. Een gecertificeerde brandwerende beglazing is te herkennen aan de stempel in de ruit. Brandwerend glas kan onderverdeeld worden in de categorieën: • Draadglas ( 30 minuten rookwerend, oneindig toepasbaar, mits testafmeting niet wordt overschreden); • 30 minuten brandwerend glas (mag als maximaal oppervlak 2,16 m2 in een stalen profielsysteem worden toegepast); • 60 minuten brandwerend glas (alleen toepasbaar als NEN-EN 1364-1 testrapport voorhanden is); • Speciaal voorgespannen geharde (gelaagde) beglazingen; • Opschuimende beglazingen (tijdens brand opschuimende gel tussen glasbladen). Voor brandwerend glas wordt een Europees genormeerde klassering toegepast, waarbij E = brandstabiel, EW = brandstabiel en stralingsbeperking en EI = brandstabiel en temperatuurisolatie.
Brochures Genoemde vragen zullen uiteraard graag door de gespecialiseerde glasleverancier of fabrikant worden beantwoord. Maar voorafgaand aan een goed gesprek verdient het aanbeveling zich eerst via ondersteunde documentatie te oriënteren. Het bevordert de kwaliteit van de vraagstelling en op veel van de vragen kan vaak al een (voorlopig) antwoord worden gevonden. Goede voorbeelden van ondersteunde documentatie zijn: de Vuistregels van Vetrotech Saint-Gobain Benelux en De essentiële bouwkundige controlepunten van de Vereniging Brandveilig Bouwen Nederland (BNN). Het BNN-document behandelt brandwerend glas uitgebreid in hoofdstuk 4, met veel details en aanwijzingen waarop bij toepassing gelet moet worden. De brochure Vuistregels zet op basis van NEN 6069 Beproeving en klassering van de brandwerendheid van bouwdelen en bouwproducten alle glasmogelijkheden op een rijtje met veel verhelderend illustratiemateriaal voor toepassingen.
Houten profielen
Algemeen Bij brandwerend glas zijn er legio punten waarmee rekening moet worden gehouden, uiteenlopend van uitgevoerde testen, toegestane normen tot aan de montage van het product. Voordat een brandwerende beglazing in het werk gecontroleerd wordt
raam en deur Inside Glas 28
28
I 2 2010
" "
Het toepassen van brandwerende beglazing in kozijnen luistert heel nauw. De beglazing kan nog zulke goede brandwerende eigenschappen hebben, als de plaatsing in een houten kozijn niet goed wordt uitgevoerd, loopt de brandwerendheid van het gehele wand- of gevelelement drastisch terug. Afgelopen jaren zijn respectievelijk de CE-markering voor gelaagd veiligheidsglas, voorgespannen glas en isolatieglas voor brandwerende beglazingen en de nieuwe NPR 3577 ‘Beglazen van gebouwen’ van kracht geworden. Hierdoor heeft het veiligheidsaspect meer aandacht gekregen en is de kans op houtschade flink afgenomen. Voor Vetrotech Saint-Gobain was dit aanleiding diverse
06-04-2010 14:47:48
testen met verschillende typen brandwerend glas in een houten raam met neuslat conform KVT en de vernieuwde NPR uit te voeren. Deze testen tonen aan dat het brandwerend glas in houten profielen goed toepasbaar is in de praktijk, ook na de verscherpte regelgeving. Uiteraard mits er wordt voldaan aan de gestelde specificaties in de onderliggende testrapporten. In aanmerking komen hier bijvoorbeeld de Vetroflam- en Contraflam Lite- glassoorten. Vetroflam is een speciaal voorgespannen, geharde, brandwerende veiligheidsbeglazing in de EW-klasse 30 en 60, voorzien van een hittereflecterende coating. Het glas blijft doorzichtig bij brand en is UV-bestendig. De coating zorgt voor een stralingsbeperking van <15 kW/m2 gedurende 30 en 60 minuten, gemeten op 1 meter afstand van het glas. Het is leverbaar als enkel, gelaagd en isolatieglas. Contraflam Lite is een heldere, UV-bestendige veiligheidsbeglazing in de EW-klasse 30 en 60. Het glas bestaat uit een geharde beglazing met een interlayer. Bij brand vormt de beglazing een isolerende barrière die de stralingstransmissie aanzienlijk vermindert. Het is speciaal ontwikkeld ten behoeve van grote beglaasde oppervlakken voor binnen en buiten.
Kunststof profielen
" "
Brandwerende beglazing in stalen profielen klinkt logisch, maar maar in kunststof? Maar het kan, zo blijkt uit een samenwerking tussen glasfabrikant Vetrotech Saint-Gobain en kozijnenspecialist Smits Bedrijven Gemert. Eindresultaat: een 30 minuten brandwerend gevelelement met kunststof kozijnen van het type K-vision (KĂśmmerling) . Men koos ervoor om het kozijn zo zwaar mogelijk te beproeven, dus met de glaslat aan de brandzijde. Zo is de toepassing
Inside Glas 29
29
het meest zeker. Overigens is aan de binnen- en buitenzijde niet te zien dat het kozijn brandwerend is. Alle brandwering is in het kozijn weggewerkt en wordt niet nader gespecificeerd. Wel is duidelijk dat het niet gaat om een speciaal soort kunststof, maar om een brandwerende voorziening in het kozijnprofiel. Tijdens en na het testen bleek dat eigenlijk een nadeel in een voordeel was omgebogen. Ontdekt werd dat kunststof minder uitzet bij verwarmen, dat daardoor het kozijn minder vervormt en dus minder belasting op het glas ontstaat. Een tweede voordeel is de oppervlaktetemperatuur. Die blijft aan de niet-brandzijde onder de 100 graden, en dat is ruim onder de eis van 140 graden die voor een EI classificatie nodig is. Nuttig, omdat die EI-eis gaat gelden voor vaste ramen en puien in de wanden van vluchtroutes. Een veel voorkomende toepassing van kunststof kozijnen is bij renovatie. Voorheen werden architecten geremd door het feit dat er nog geen brandwerend kunststof kozijnen verkrijgbaar waren. Dat is bijvoorbeeld het geval bij appartementsgebouwen om brandoverslag te voorkomen. Dat is nu echter verleden tijd, waardoor er een breder toepassingsgebied ontstaat.De combinatie van Contraflam Lite Climaplus-glas in het K-vision brandwerende kozijnen is getest en voldoet ruim aan de eis 30 minuten brandwerend (EW-klasse). Genoemde beglazing is tweezijdig brandwerend, die zowel branddoorslag als brandoverslag tegengaat. Het K-vision kozijn heeft volgens BDA geveladvies een duurzaamheidverwachting van meer dan 50 jaar.
Voor meer informatie: www.bbn.nu, www.vetrotech.nl en www.smitsbedrijven.nl
I 2 2010
06-04-2010 14:48:03
Inside Inbraakwerend hang- en sluitwerk
Update van de sterrensystematiek Inbraakwerend hang- en sluitwerk volgens NEN 5089 wordt al sinds 1983 voorzien van sterren. Sindsdien moest om meerdere redenen, zoals EU-harmonisatie, de norm nogal eens worden herzien maar bleven de sterren zoals ze waren. Met de nieuwste versie van de norm wordt dat anders: de meeste producten krijgen er een ster bij.
Door Hein Stienstra BRL en SKG-AE 3104
Inbraakwerend hang- en sluitwerk wordt beproefd volgens de norm NEN 5089. Van deze norm verscheen in september 2009 een nieuwe versie waarin een wijziging is opgenomen met betrekking tot de toekenning van het aantal sterren. De sterrensystematiek is zodanig aangepast, dat er een logische relatie ontstaat tussen de weerstandklasse van inbraakwerende ramen en deuren en het aantal sterren op hang- en sluitwerk. Dit maakt het toepassen van hang- en sluitwerk met sterren een stuk logischer, zowel bij nieuwbouwwoningen als ook bij bestaande woningen en overige gebouwen.
De beoordelingsrichtlijn BRL 3104 vormt de basis voor de afgifte van kwaliteitsverklaringen voor beveiligingsproducten voor ramen en deuren. Deze BRL verwijst vervolgens voor de classificatie en beproevingsmethoden naar NEN 5089:2009 en naar het document SKG-AE 3104. Ook de BRL 3104 is enigszins aangepast vanwege de wijzigingen in de systematiek van het toekennen van sterren aan hang- en sluitwerk. Document SKG-AE 3104 (januari 2010) heeft als titel: Prestatie-eisen, producteisen en andere eisen aan beveiligingsproducten voor ramen en deuren – additionele eisen voor BRL 3104. Hierin zijn de besluiten opgenomen die het College van Deskundigen voor Veilige en Inbraakwerende Producten als aanvulling op NEN 5089 heeft genomen en die eveneens basis vormen voor de SKG certificatie van beveiligingsproducten.
Wijzigingen Vanwege de nieuwe versie van NEN 5089 zijn de bestaande SKG gecertificeerde producten opnieuw geclassificeerd. De nieuwe sterren classificatie is ingegaan op 1 maart 2010. Dit betekent dat hang- en sluitwerk, geschikt voor ramen en deuren met inbraakwerendheidsklasse 2 nu ook SKG** krijgen. Hangen sluitwerk dat geschikt is voor inbraakwerendheidsklasse 3 krijgt SKG***. Bij veel hang- en sluitwerkproducten betekent dit, dat de producten een SKG-ster erbij krijgen. Producten die niet zelfstandig een raam of deur voldoende inbraakwerend kunnen maken, blijven voorzien van SKG*. Dit geldt bijvoorbeeld voor raamboompjes, want daarvan zijn er meestal twee nodig om de juiste inbraakwerendheid te verkrijgen.
Meer informatie • Voor (preview) NEN 5096:2009 www.nen.nl • Algemene informatie (bouwbesluit, keuringen, certificatie, etc.) www.skg.nl • Gecertificeerd hang- en sluitwerk, volgens de nieuwe sterrensystematiek vanaf 1 maart 2010 www.sterrenwijzer.nl
Oude sterren Deze wijzigingen in het aantal sterren hebben geen invloed op de kwaliteit van het hang- en sluitwerk. Producten met de oude sterren aanduiding blijven dus gewoon toepasbaar binnen de bestaande beveiligings- en toepassingsrichtlijnen. De SKG tekens zoals op de producten aangebracht blijven gelijkvormig. Op de website van SKG zijn de wijzigingen van het aantal sterren per producttype in de vorm van een leaflet te downloaden.
Inside extra artikel 30
• Voor de NBR wordt verwezen naar het CB&V www.hetbeveiligingscentrum.nl
30
I 2 2010
"
raam en deur
• Voor Borg en PKVW wordt verwezen naar het CCV www.hetccv.nl
06-04-2010 14:09:22
Waar er dagelijks veel in- en uitgaan, is organisatie alles!
HELM Modul.Concept 80 voor schuifdeur van hout en glas tot een deurgewicht van 80 kg Om aan de grote verscheidenheid van toepassingen voor schuifdeuren te kunnen voldoen, heeft HELM een nieuw modulair concept uitgedacht: het “HELM Modul.Concept 80”. Dit concept biedt een complete oplossing voor binnendeuren van hout en glas tot 80 kg. deurgewicht, zowel voor enkele als dubbele deuren. Hiervoor worden de reeds bestaande beslagsystemen HELM 53 en HELM 73 toegepast, die door een modulaire opbouw het optimale resultaat oplevert tussen aanleveringmogelijkheden en voorraadkosten. Verpakte rails op maat worden met specifieke toebehoor garnituren gecombineerd. DOM SICHERHEITSTECHNIK
Het organisatietalent Zonder bekabeling en in bewezen DOM kwaliteit. DOM Protector® is elektronische toegangscontrole om eenvoudig achteraf te plaatsen. Voor een enkele deur, of via een virtueel netwerk naar een draadloos online toegangscontrole via TCP/IP. De passende oplossing voor vrijwel iedere toegangssituatie. Transparanter kan het niet. Maakt niet uit hoeveel er dagelijks in- en uitgaan.
Hierdoor kan van de economische enkele houten standaard deur tot de dubbele glasdeur van telkens 80 kg deurgewicht, afdeklijst en synchroon-koppeling een uitgebreid toepassingsgebied snel en eenvoudig gerealiseerd worden. Dit programma wordt gecomplementeerd met deur- en komgrepen uit het KWS assortiment.
V E IL IG H E I D , KWA LI T E I T, D O M .
www.dom-nederland.nl
RenD_advertentiesjabloon.indt 31
Helm is een merk van Woelm GmbH. Nederlandse vertegenwoordiging: René Kos tel.: +31 (0) 226 - 34 51 50 e-mail: rnkos@planet.nl
02-04-2010 16:24:13
Benut nu ook de doorgang van uw schuifdeuren optimaal
Met een DICTATOR veerbuffer Geniaal door zijn eenvoud
Wordt eenvoudig in de openingszijde van de schuifdeur ingebouwd De schuifdeur staat in geopende positie volledig in de wand en staat daarbij vast op het magneetje van de veerbuffer Deurgrepen of kommen kunnen achterwege blijven Licht indrukken van de deur aan de sluitzijde is al voldoende om de deur uit de wand te laten komen
De schuifdeur is volledig geopend, vaststaand op het magneetje van de veerbuffer
De deur wordt licht ingedrukt en de veerbuffer zorgt ervoor dat de deur uit de wand komt
DICTATOR PRODUCTIE B.V. Energieweg 11 8304 AJ EMMELOORD Nederland
Tel. +31 (0)527 61 34 56 Fax +31 (0)527 69 84 20 info@dictator.nl www.dictator.nl
Deurtechniek
Automatische deuren
Vertegenwoordiging in België: AMY N.V. B-8200 BRUGGE Tel. +32 (0)50 31 28 48 Fax +32 (0)50 31 16 64 www.amy.be info@amy.be
Glasbeslagtechniek
Vluchtwegtechniek & Toegangscontrole (STA)
CS 80 MAGNEO. De compacte schuifdeuraandrijving voor ieder interieur. Achter een slank afdekprofiel, in het bekroonde Contur design, schuilt een geavanceerde magneettechnologie. Deze zorgt voor een bijzonder gering krachtverloop tijdens de beweging van de deur en maakt in “Low Energy Mode” veiligheidssensoren overbodig. Deze aandrijving kan zowel met een glazen als met een houten deur uitgevoerd worden. De CS 80 MAGNEO vormt een absolute blikvanger die het comfort verhoogt zowel in de woning als in een professionele omgeving. DORMA vooruitstrevend in toegankelijkheid. DORMA Nederland B.V. · Postbus 15 · 6669 ZG Dodewaard Tel. 0488-418100 · Fax 0488-418190 · info@dorma.nl · www.dorma.nl
P10en32.indd 32
02-04-2010 16:32:48
Deur in deur uit Hoge beveiliging met elegantie Voordeuren die zeer goed bestand zijn tegen inbraak en vuurwapengeweld zien er vaak plomp uit. In het ontwerp van deze deuren worden vaak concessies gedaan wat betreft de uitstraling. Dat het ook anders kan, bewijzen de deuren van Torterolo & RE, die Bavak Beveiligingsgroep op de Nederlandse markt brengt. Het zijn op het eerste gezicht normale deuren maar de opbouw en de sluitmechanismen laten niets aan het toeval over.
Door Joop Wilschut Beeld: Bavak beveiligingsgroep, Noordwijk
A
ls je aan de buitenzijde voor de deur staat, zie je er niet aan af, dat het een bijzondere deur is. De houten afwerking kan in iedere gewenste stijl worden uitgevoerd: van traditioneel klassiek naar heel modern. Zelfs een glaspartij of kozijnen met zij- en bovenlichten zijn mogelijk zonder dat er ingeleverd wordt op de veiligheid.
daard vijf dievenklauwen. Het glas wordt van binnenuit beglaasd. Dit is standaard inbraakvertragend, maar kogel- en brandwerende beglazing zijn opties. Sluitsystemen Qua sluitsystemen zijn er globaal gezien twee varianten. De zogenaamde 100-serie heeft een dag- en nachtschoot met drie stalen pennen, die onafhankelijk te bedienen zijn. Dit geheel is geschakeld met tweemaal twee pennen aan de boven- en de onderzijde van de deur. De 110-serie heeft dezelfde combinatie van dag- en nachtschoot met drie pennen, maar die is geschakeld met één stalen pen onder in de deur en één stalen pen die aangrijpt in de bovendorpel. Naast handbediening zijn de sluitsystemen ook in elektronische uitvoeringen te leveren. Een extra voorziening is de zogenaamde sluitkierhouder, die in het kozijn is opgenomen. Door een knop aan de binnenzijde te verschuiven, komt een stalen nok naar buiten, die aangrijpt in een stalen plaat met uitsparing. Als deze sluitkierhouder is geactiveerd, gaat de deur niet verder dan vier of vijf centimeter open. Een houder in werking is van buitenaf niet te openen. Pas als de deur weer gesloten is en de knop teruggeschoven is, is de deur volledig te openen.
Staalwerk Het bijzondere zit ‘m in het binnenste van de deur en het kozijn. Het deurblad is opgebouwd uit een frame van stalen kokerprofielen met aan weerszijden een staalplaat. De kern is opgevuld met isolatiemateriaal. In de standaarduitvoering is de deur inbraakwerend, maar op verzoek is hij ook kogelwerend te laten maken. Ook het stelkozijn is van staal. Een hoeklijn, verankerd aan de draagconstructie van het gebouw, vormt de basis. Een tweede ‘stelkozijn’ van geprofileerde staalplaat verzorgt de aanslag van de deur of vangt de beglazing van zij- en/of bovenlicht op. Het geheel wordt omkleed en afgewerkt met een houten beplating of omlijsting. Afhankelijk van de uitvoering varieert het gewicht van de deur tussen 100 en 150 kg, maar daar is door de goed werkende scharnieren bij de bediening weinig van te merken. Deze scharnieren, of eigenlijk paumelles, zijn gekoppeld aan de kokers in het deurblad. Het aantal hangt af van de normen en voorschriften. Verder bevinden zich aan de scharnierzijde stan-
Grote variatie Veiligheid staat bij Bavak voorop, maar het oog wil ook wat. Daarom hebben opdrachtgevers een grote keuzevrijheid, wat uitvoering, uitstraling en afwerking betreft. Enkele, dubbele, extra hoge of juist smalle deuren, alles is op maat te maken.
33
DiDuBAVAK 33
I 2 2010
raam en deur 07-04-2010 10:01:28
Uitzicht Wit design
Optimalisatie
Om een ruimte met een lichte en frisse uitstraling te creëren, heeft Velux de collectie raamdecoraties uitgebreid met een witte lijn. In de Wit design collectie zijn de cassettes en zijgeleidingen van de raamdecoratie gemaakt van wit afgelakt aluminium. Ze passen hierdoor perfect bij een wit interieur en wit gelakte dakramen. De Wit design lijn is onderdeel van de Slim design collectie en heeft daardoor een slank profiel en een smalle cassette voor meer daglicht en uitzicht, wanneer de raamdecoratie het daglicht niet hoeft te reguleren. Zowel handbediende verduisterende gordijnen, jaloezieën, plissé gordijnen en dubbele harmonica plissés zijn in de Wit design lijn uit te voeren. Info: Velux Nederland, De Meern, 030-662.96.29, www.velux.nl
De verticale doekzonwering Fixscreen 100EVO is een optimalisering van de eerder uitgebrachte Fixscreen, waarbij het doek in elke positie strak en windvast blijft zitten. Door gebruik te maken van nieuwe Connect & Go technologie is de (de)montage van de doekrol en vervanging van doek en motor gemakkelijker geworden. Aluminium zijkappen en de integratie van een kabelkanaal in de geleiders zijn verdere vernieuwingen, die het gemak van de installateur en de gebruiker verbeteren. Ook de Fixscreen Mono AK wordt vanaf nu met deze innovatieve elementen uitgerust. Bovendien is deze versie, die als monoblok op het raam gemonteerd wordt, nu ook voor raambreedtes tot 200 mm te leveren. Info: Renson Ventilation, Waregem, 00.32.56.62.71.11, www.renson.eu
Knikarmscherm
Glasberekeningen
Onder de naam Gota heeft Aluminium Verkoop Zuid (AVZ) een nieuw knikarmscherm geïntroduceerd. Het nieuwe scherm is gestyled naar de uitvoering van de Oliva en ook de opbouw/samenstelling en montage/installatie van het scherm is gelijk aan dat van de Oliva. Maar de Gota heeft nog wat meer handigheidjes, waaronder een doekgoot, die als optie is bij te leveren. Daarnaast hebben de muursteunen een overloop, zodat men ter plekke zonder veel moeite kan bijstellen. De Gota heeft maximale afmetingen van 5,50 x 3,00 meter of 6.00 x 2,50 meter. Het meest bijzondere volgens AVZ is dat de profielen en onderdelen zijn te verkrijgen in zes kleuren, gemoffeld en als structuurlak. Info: Aluminium Verkoop Zuid, Best, 0499.32.86.00, www.avz.nl
Glastik NL is een computerprogramma voor de berekening van glassamenstellingen en -diktes, afgestemd op de Nederlandse wetten en normen. De software is beschikbaar in een Standaard en een Professionele versie. Het Standaard programma is bedoeld voor verticale beglazing, dak- en balustradebeglazing met een 2, 3 of 4-zijdige randopleg. Als doelgroep voor dit programma ziet Glas CI fabrikanten, groothandelaren en plaatsingsbedrijven van glas, kozijnfabrikanten, gevelbouwers, architecten, adviseurs en controlerende instanties. De Professionele versie voert berekeningen uit met de eindige-elementen-methode. Er is daarvoor veel meer kennis noodzakelijk, waardoor de toepassing eerder ligt bij constructeurs en producenten, monteurs van gespecialiseerde beglazing. Info: Glas CI, Almelo, 0546.49.34.44, www.glas-ci.nl
Transparant Het unieke aan de amorfe zonnepanelen van Autarkis is, dat je er doorheen kunt kijken; althans dat ze gedeeltelijk transparant te maken zijn. Dit biedt de mogelijkheid de panelen toe te passen als een energieopwekkende zonwering voor de gevel van een gebouw of als een energieopwekkend kozijn of serre voor woningen. De 10 tot 20% lichtdoorlatende PV panelen onderscheiden zich verder nog door hun hoge energieopbrengst bij verstrooid en diffuus licht, aldus de leverancier. In de praktijk zou dat betekenen, dat op een Hollandse bewolkte dag er een maximale energieproductie plaatsvindt in de amorfe panelen, resulteren in een circa 20% hogere kWh opbrengst. Info: Autarkis, Almere, 036.535.02.27, www.autarkis.nl
raam en deur Uitzicht Pi 34
34
I 2 2010
02-04-2010 16:03:12
Uitzicht Nieuwe generaties vlakglas voor zonwering, kleur en warmte
mooi en functioneel Saint Gobain Glass Solutions (SGGS) introduceert met Quantum Glass een nieuwe generatie glasproducten. Glasplaten die van kleur veranderen, verwarmen of verlichten. Glas dat een actieve rol kan spelen in de gevel en het interieur.
tisch of met een druk op de knop veranderen tot een donkerblauw zonlichtwerend paneel. De eerste versies van dit paneel werd toegepast in Ferrari’s in 2005. Nu is het bijvoorbeeld toegepast in de Saint Gobain vestiging in La Defence, Frankrijk. SGGS ziet de toepassing in luxe hotels, musea, boardrooms en hoofdkantoren van bedrijven. Het Electrochrome paneel, met een minimale dikte van 10 mm, bestaat uit drie lagen glas. Twee aan de buitenzijde liggende glasplaten omsluiten een electrochrome folie. De derde glasplaat aan de binnenzijde ligt met een afstandhouder iets van de andere twee af. De bufferzone is gevuld met argon gas. De folie wordt onder invloed van een elektrische stroom van ongeveer 1 volt in twee stappen donkerder. Dit kan aangestuurd worden door een zelf te bedienen knop of geïntegreerd worden in de gebouw automatisering. Kleur en privacy Spectaculair is de toepassing van Led-in-glas. Met leds in rood groen en blauw aan de zijkant en een zeefdruk van witte puntjes op de achterzijde van een glasplaat, is het mogelijk het glas te kleuren in elke gewenste kleur. Het is toegepast in skyboxen in het Philips stadion, maar ook in een buiten toepassing in Brussel. De Priva Lite technologie van de grappige toiletdeuren kent inmiddels een nieuwe generatie. Een dunne liquid crystal (LC) laag tussen twee glasplaten geeft een melkwitte ondoorzichtige uitstraling. Als de ingesloten folies onder spanning komen (50 V / 50 Hz) richten de kristallen zich en wordt de laag doorzichtig. Het glas, 8, 10, 12 of 14 mm dik kan gecombineerd worden met gewapend of akoestisch glas. Meer privacy is te verkrijgen met een dubbele LC laag. Ook zijn er combinaties mogelijk met Electrochrome, Planilum, Led in Glass en andere Quantum glass combinaties.
Door Ronald van Bochove
O
nder de noemer Quantum Glass vallen zes innovatieve vlakglasoplossingen met elk een eigen toepassingsgebied. Glas als een plug and play-oplossing maar ook te integreren in de architectuur en het installatie technisch ontwerp van een gebouw. Dit jaar toont SGGS de toepassingen op diverse beurzen in Europa. In Nederland maakten we al kennis met de mogelijkheden van elektrische stromen door folies tussen glasplaten. In Amsterdam en Maastricht zijn projecten waar de toiletdeuren en wanden uitgevoerd in transparant glas plots ondoorzichtig wordt (Priva –Line). Maar met de integratie van led technieken en ultradunne folies worden de toepassingen steeds spectaculairder.
Producten als Thermovit en Planillum en Priva Lite kan een regulier glaszettersbedrijf bestellen en installeren. E-glas, Electrochrome en Led in glas hebben wat meer zorg nodig. Vooral de laatste is een producte waar uitgebreide berekeningen voor moeten worden gemaakt om het maximale effect te verkrijgen. Saint Gobain beschikt over eigen installateurs die er een opleiding voor gevolgd hebben en garanties kunnen geven. Saint Gobain Glass Solutions vestigde zich vorig jaar in een nieuw pand in Amersfoort. Hier bundelt het bedrijf haar kennis en advies. Maar natuurlijk is veel informatie ook via de website www.quantumglass.com te vinden.
Zonwering overbodig "Externe of interne zonwering is overbodig als Electrochrome glasplaten worden toegepast," zegt Saint Gobain. Electrochrome is een ‘plug and play’ applicatie, die door een gecertificeerde glaszetters geplaatst kan worden. Transparant glas kan automaQuantum glass omvat zes glasoplossingen: 1 Planilum:
glas met geïntegreerde verlichting
2 Electrochrome: transparant glas dat van kleur kan veranderen om met een donker blauwe kleur een zonwerende functie kan vervullen 3 Thermovit:
glasplaten als verwarmingselement
4 E-glas:
isolerend glas met een onzichtbaar verwarmingselement
5 LED in glass:
glas dat in elke gewenste kleur of kleurencombinatiekan oplichten
6 Priva-Lite:
gelamineerd glas dat kan veranderen van transparant tot translucent waarop afbeeldingen en video’s gepresenteerd kunnen worden.
35
uitzicht Quantum glas 35
I 2 2010
Toepassing van Quantum Glass
raam en deur 07-04-2010 10:02:17
Collectors item of... Het Het heden heden ligt ligt in in het het verleden. verleden. Dat Dat speelt speelt niet niet alleen alleen bij bij renovatie renovatie en en restauratie, restauratie, maar maar vele vele nieuwe nieuwe details details rondom rondom raam raam en en deur deur stoelen stoelen -- eigentijds eigentijds -- op op de de ervaervaringen ringen van van eertijds. eertijds. De De redactie redactie van van Raam Raam & & Deur Deur deed deed enkele enkele unieke unieke vondsten vondsten die die prachtig prachtig in in uw uw collectie collectie passen passen of of als als bijzonder bijzonder relatiegeschenk relatiegeschenk bewondering bewondering oogsten. oogsten.
origineel relatiegeschenk 5700 5700(historische) (historische)bouwbegrippen bouwbegrippen
Das DasSchreinerbuch/ Schreinerbuch/Die Diegesamte gesamteSchreinerei Schreinerei
Verklarend Verklarendwoordenboek. woordenboek.Dat Datbetekent betekentvoor voorde deliefhebber liefhebbervan van
Een Eenfacsimiledruk facsimiledrukvan vande deeerste eersteuitgave uitgaveuit uit
--historische historische--bouwmaterialen, bouwmaterialen,constructies, constructies,gereedschappen gereedschappenen en
1899, 1899,dat dat(Duits) (Duits)begint begintmet meteen eenverhandeling verhandeling
beslag s smullen. beslagzo’n zo’n640 640pagina’ pagina’s smullen.Want Wantdedenieuwste nieuwstedruk drukomvat omvat
over overhout houten engereedschap gereedschapen ensluit sluitafafmet met82 82
5740 5740bouwkundige bouwkundigebegrippen begrippendie dieuitvoerig, uitvoerig,vaak vaakook ookmet metteketeke-
pagina’ s ontwerptekeningen pagina’s ontwerptekeningenvan vanpoorten, poorten,
ningen, Dikwijls met historische citaten enen ningen,worden wordentoegelicht. to§egelicht. Dikwijls met historische citaten
binnenbinnen-en enbuitendeuren, buitendeuren,alalofofniet nietbeglaasd beglaasd
bronvermeldingen. bronvermeldingen.Weet Weetuuwat wateen eencafcoen cafcoenis,is,een eenvermetguts, vermetguts,
en enmet metsierlijke sierlijkebovenlichten, bovenlichten,ramen ramenininallerlei allerlei
een eenpersienne, persienne,een eenslof slofen eneen eenhaarstuk, haarstuk,een eendagge daggeen enen envlagvlag-
versies versiesen enlambrizeringen. lambrizeringen.
fits? fits?De Deauteur auteurwas wasdan danook ook33 33jaar jaararchitect architectbij bijde deRijksdienst Rijksdienst
Hoe Hoedat datallemaal allemaalgemaakt gemaaktmoest moestworden, worden,
Monumentenzorg. s met Monumentenzorg.Bijzonder: Bijzonder:achterin achterinruim ruim100 100pagina’ pagina’s met
toont toonthet hethandboek handboekop opverdere verdere237 237bladzijden bladzijden
Franse, Franse,Duitse Duitseen enEngelse Engelsevertalingen vertalingenvan vanalaldie diebouwkundige bouwkundige
met mettalloze tallozeillustraties illustratiesen entechnieken, technieken,met metdetails detailsvan vanluikluik-en enraamconstructies, raamconstructies,
termen. termen.Ook Ookvanuit vanuitde devreemde vreemde
architraven, architraven,bossings bossingsen enhet hetbenodigde benodigdehanghang-en ensluitwerk. sluitwerk.Voor Voorrestauratiewerk restauratiewerk
taal taalnaar naarhet hetNederlands. Nederlands.
zelfs zelfsvandaag vandaagnog nogzeer zeerinteressant. interessant.
Door Doordr. dr.E.E.Haslinghuis Haslinghuisen en
In Inharde hardegouddruk gouddrukkaft kaftEE27,27,-
dr. dr.ir.ir.H. H.Janse. Janse. In Inharde hardekaft kaftEE57,57,-
Klinken Klinkenund undGriffe Griffe Een Eenschitterend schitterendDuitstalig Duitstaligboekwerk, boekwerk,samengesteld samengesteldonder onderItaliaanse Italiaanse redactie redactievan vanMichele MicheleColombo Colombo(ja, (ja,van vandie diedeurkrukken) deurkrukken)en enCarlo Carlo Bartoli. s voert Bartoli. In In 181 181 rijk rijk geïllustreerde geïllustreerde pagina’ pagina’s voerthet hetboek boekuudoor doorde de eeuwen eeuwenheen heenlangs langsde deontwikkeling ontwikkelingvan vansloten, sloten,grepen, grepen,deurkrukken deurkrukken en en-kloppers. -kloppers.Van Vanhet hetbrons bronsen enijzer ijzeruit uit1500 1500 via via Franse Franse en en Italiaanse Italiaanse barok barok tot tot Bauhaus Bauhaus van van begin begin vorige vorige eeuw. eeuw. In In harde harde kaft kaft gebonden gebonden kunstdruk-uitgave kunstdruk-uitgave EE 51,51,-
raam en deur
Fax Fax deze deze bestelbon bestelbon naar naar Raam Raam en en Deur Deur 073.503.81.53 073.503.81.53 Ja, Ja, hiermee hiermee bestel bestel ikik
Bedrijfsnaam Bedrijfsnaam
(aankruisen) (aankruisen)
T.a.v. T.a.v.
Bouwkundige Bouwkundige termen termen
EE 57,57,-
Adres Adres
Das Das Schreinerbuch Schreinerbuch
EE 27,27,-
Postcode Postcode
Klinken Klinken und und Griffe Griffe
EE 51,51,-
Plaats Plaats Datum Datum
Tel. Tel.
Handtekening Handtekening
Prijzen Prijzen zijn zijn exclusief exclusief porti, porti, inclusief inclusief btw btw Levering Levering kan kan eventueel eventueel enkele enkele weken weken duren duren
EA_Boek Coll.indd 44
02-04-2010 16:41:43
Sluitstuk Häfele, ook groot in beslag voor de bouw Häfele, in 1923 opgericht in Nagold (D) werd door de eigenaren, de families Häfele en Thierer van een lokale ijzerwarenhandel uitgebouwd tot internationaal één van de belangrijke aanbieders op het gebied van meubelbeslag, bouwbeslag, elektronische sluitsystemen en projectadvisering. In Nederland begon Häfele in 1986 in Apeldoorn als zelfstandige dochteronderneming, aanvankelijk vooral als aanbieder van meubelbeslag, maar sinds een aantal jaren vooral ook als leverancier van bouwbeslag en elektronische sluitsystemen. Raam en Deur sprak met Hans Bovekerk, directeur sinds november 2005.
Door J.Reinder Luinge
B
Dialock Voor bouwbeslag bestaat het programma uit meer dan 40.000 artikelen van toonaangevende merken en het eigen merk Startec met deurkrukken voor woning- en utiliteitsbouw, sloten, scharnieren en verdere bouwkundige toebehoren rondom deuren en ramen. Het eigen intelligente elektronische toegangscontrole- en sluitsysteem Dialock is in-huis ontwikkeld in een van de eigen productieondernemingen. Het is een systeem voor bijvoorbeeld hotels, kantoorgebouwen, ziekenhuizen en seniorenwoningen, niet alleen voor de bouw maar ook voor de interieurbouw. Bovekerk: “Met 30.000 meubelbeslagartikelen, 40.000 bouwbeslagartikelen en Dialock hebben wij een enorm assortiment, waarmee we voor vrijwel iedere vraag in de mark een oplossing bieden. Op het gebied van verbindingstechniek voor de meubelindustrie zijn we wereldwijd marktleider met onze Minifix-, Maxifix-, Rafix- en Onefix-verbinders. Onze buitendienstmedewerkers en onze verkoopmedewerkers van de binnendienst zijn beschikbaar om te helpen bij de planning van sluitsystemen en het opstellen van sluitplannen. Wij helpen verder bij de keuze van het geschikte beslag voor de beste kwaliteit-prijs verhouding. Levering just-in-time en het geven van instructies bij de montage zijn onderdeel van onze markt-filosofie door een familiebedrijf in de markt gezet.”
ovekerk: “Vanaf mijn indiensttreding heeft Häfele Nederland zich vooral gericht op producten en systemen die functionaliteit brengen in gebouwen, ruimtes en meubilair. Met steeds weer nieuwe en innoverende oplossingen helpen wij architecten en designers hun visies te realiseren. Hans Bovekerk, Functionaliteit van objecten is steeds directeur Hafele Nederland verbonden met aspecten als design, veiligheid, comfort, efficiëntie, orde of welzijn. Hierbij zijn de individuele eisen van klanten voor ons de leidraad.”
Easylink Inmiddels heeft Häfele Nederland een Nederlandstalige bouwcatalogus uitgegeven: de “Grote Häfele voor Bouwbeslag”. Deze catalogus omvat met meer dan 40.000 artikelen een zeer breed en diep assortiment, afgestemd op de behoeften van de klant. De artikelen zijn duidelijk geordend volgens productsegmenten, materialen en fabrikanten. Alle producten zijn gemakkelijk te bestellen, ook door middel van een online bestelsysteem Easylink via de website www.hafele.com. Bovekerk: “Natuurlijk hebben we een standaard klantgerichte catalogus, als naslagwerk en om uit te bestellen. Het online bestellen via Easylink maakt het voor de klant echter mogelijk op ieder, voor hem geschikt moment, te bestellen. We zijn daardoor voor bestellingen beslist niet meer aan kantooruren gebonden en de verwerking van de opdrachten verloopt daardoor ook erg soepel. We leveren vanuit ons eigen magazijn in Apeldoorn en de centrale Häfelemagazijnen in Duitsland, waar meer dan 100.000 verschillende artikelen op voorraad gehouden worden. Verder bieden wij vakkundige ondersteuning en advies door onze buitendienstmedewerkers en een uitgebreid verkoopteam in de binnendienst. “
raam en deur Sluitstuk Hafele 37
Integratie Het Dialock Hotel systeem combineert comfort en veiligheid voor de hotelgast en een minimum aan inspanning voor het hotelmanagement. Autorisatie van toegang kan gemakkelijk worden toegewezen en beheerd, zowel voor de afzonderlijke kamers, maar ook voor de hoofdingang, lift, garage en alle dienstingangen. Verder kan Dialock worden geïntegreerd in afsluitbare kasten en meubelkluizen. Bovekerk: “Met Dialock hebben we voor de hotelwereld een veilig en gemakkelijk systeem, dat gemakkelijk kan worden uitgebreid en aangevuld. Bovendien kunnen in ons systeem producten van andere aanbieders worden geïntegreerd, zoals tijdregistratie, betaling zonder geld en dergelijke.
37
I 2 2010
07-04-2010 10:03:20
110ES_110_300_NL
01.12.2009
9:45 Uhr
Seite 1
ProfiSerie 110ES Modulair isolatiesysteem
Persberichten en Nieuws
Uf = 1,4
Uf = 1,9
Het volgende nummer van Raam en Deur verschijnt op 10 juni 2010.
Uf = 1,7
Uf = 2,2
Veelvoudig in toepasbaarheid Uitstekende warmte, en geluid isolerende eigenschappen
Persberichten en nieuws kunt u tot 11 mei 2010 opsturen naar Raamendeur@mixpress.nl
Hoogweerbestendig poedercoat-systeem heroal dur HWR Componenten uit het heroal bouwkasten systeem integreerbaar.
Rolluiken Roldeuren Ramen Deuren
jaargang 12, 2010
2
Vliesgevels Horren Zonnepanelen
heroal-Johann Henkenjohann GmbH & Co. KG Ă&#x2013;sterwieher Str. 80 | D-33415 Verl Tel. + 49 (0) 52 46 - 5 07 - 0 Fax + 49 (0) 52 46 - 5 07 - 222 / 223 info@heroal.de | www.heroal.de
p38 1
raam en deur 06-04-2010 15:51:18
Buiten de deur Fensterbau: raam- en deurtop
De Neurenbergse beurscombi Fensterbau/Frontale en Holz-Handwerk trok eind maart meer dan 100.000 bezoekers. Met 515 exposanten op de ene en 761 op de andere beurs is het evenement dan ook een Europese topper. Een must voor de raam- en deurindustrie, ook die van Nederland. In de Benelux kan de raam- en deurindustrie zijn hart ophalen op beurzen als de Internationale Bouwbeurs, Bouwrai, Gevelbouw en niet in het minst op Polyclose. Maar al deze evenementen staan toch echt in de schaduw van het Neurenbergse evenement.
Trends in Neurenberg? Groot, groter, grootst en groen, groener, groenst. Elementen worden steeds groter. En dat stelt zware eisen aan raambeslag en scharnieren. En aan de profielen van het kozijnwerk zelf. In dat kader presenteerden eigenlijk alle fabrikanten van raam- en deurbeslag varianten die elementen tot 180 of 200 kg kunnen torsen. Tegelijkertijd prijkten op diverse stands oplossingen voor steeds specifiekere praktijksituaties op het gebied van veilig vluchten en toegangscontrole. Vaak als resultaat van slimme combinatie van reeds bestaande componenten.
S
teeds meer Nederlanders weten de weg naar ZuidDuitsland te vinden. En hand in hand met die tendens, zie je er ook steeds meer Nederlandse contactpersonen op de stand van de internationale fabrikanten. En dat is een goede ontwikkeling want raam- en deurbeslag, beglazing, profielen, machinerieĂŤn - alles wat de markt nodig heeft - is er te zien. In de volle breedte en diepte van het internationale aanbod. Het enige dat je mist, is eigenlijk het geavanceerde sluitwerk. Die fabrikanten exposeren later dit jaar echter hun kunnen in Essen op Security.
Op het gebied van milieu roepen de glas- en profielleveranciers van kunststof en aluminium om het hardst. Niet alleen qua productie â&#x20AC;&#x201C; cradle to cradle klinkt steeds vaker â&#x20AC;&#x201C; ook qua exploitatie. Nederland loopt niet bepaald voorop in de trend van energiebesparing en passiefhuizen. Maar ze komen er aan, dat is zeker. En of het nu gaat om glas- of profielfabrikanten: energiezuinigheid is troef.
39
Nabeschouwing Fensterbau 39
I 2 2010
raam en deur 07-04-2010 10:04:18
opent en SLUIt deUren met een compLeet programma In dUUrzaam rVS
Hoogwaardig hang- en sluitwerk voor de utiliteitsbouw met een optimale prijs-kwaliteitverhouding en vijf jaar conceptgarantie.
Pegasusweg 4, 5015 BZ Tilburg 013 53 600 60 info@pijnenburgimport.nl www.pijnenburgimport.nl
Nieuw in ons assortiment 32 mm Veiligheidsbeslag ✔ Geschikt voor alle buitendeur toepassingen ✔ Vastdraaibaar geveerde constructie ✔ Geen dood punt binnen werkingsgebied ✔ Flexibiliteit door modulaire opbouw ✔ Speciale Low Energy uitvoeringen geschikt voor ”passief huis” oplossingen ✔ Twee logistieke concepten: - Industrie concept: losse modules - Afbouw concept: complete sets ✔ Kostenbesparing in de montage - Slechts twee montageschroeven - Geen losse onderdelen door vastdraaibaar geveerde kruk ✔ Volledige conformiteit met SKG®, KOMO®, Bouwbesluit en NEN 5096 ✔ Goede prijsprestatie en verlaging van de integrale kostprijs. ✔ Download de complete folder op www.s2info.nl of www.themans.nl S2 safe & secure is een merk van
P10en32.indd 40
LOW ENERGY BESLAG Speciaal geschikt icm S2 Easy2Safe Topslot: afsluiten zonder sleutel
hang- en sluitwerk bv • T: 0570 - 66 25 80 • E: info@themans.nl • I: www.s2info.nl • www.themans.nl
02-04-2010 16:35:34
Luchtdicht Combinatie
Vergrote doorlaat
TwinTronic combineert natuurlijke ventilatie en buitenzonwering in één systeem. De voorziening communiceert draadloos met de CO2-sensor, die de toeen afvoer van lucht stuurt op basis van de luchtkwaliteit en de temperatuur in elke leefruimte. Naast het ventilatierooster is in het geheel een zonweringsdoek opgenomen, dat tevens als insectenwering dienst kan doen. Het systeem combineert niet alleen ventilatie en zonwering, maar is ook geluidwerend. In de TwinTronic is namelijk akoestisch dempingmateriaal verwerkt. Het doek is vanaf de binnenzijde uit te nemen en is desgewenst te leveren in de stormvaste Fix-uitvoering. Twintronic is te integreren in het DucoTronic systeem. Info: Duco Ventilation & Suncontrol, Veurne, 00.32.58.33.00.33, www.duco.eu
De nieuwe, regelbare ventilatie-unit Ventil+ levert een vergrote doorlaat van frisse lucht en bevordert daarmee de leefbaarheid in binnenruimten achter de Velux dakramen. De nieuwe unit vervangt de standaard bovenkap. Gekeken naar de nominale ventilatiewaarden leveren Velux dakramen met een Ventil+ bijna tweemaal zoveel doorlaat asl dakramen met een standaard bovenkap. Bij een raambreedte van 1,34 meter tot wel bijna elf liter per seconde. De ventilatie-unit is traploos te regelen; de fijnregeling van de unit werkt conform Bouwbesluit artikel ‘Regelbaarheid’. Ventil+ is ook toe te passen op al ingebouwde tuimel- en uitzettuimelvensters. Info: Velux Nederland, De Meern, 030.662.96.29, www.velux.nl
Aluminium roosters Renson heeft zijn gamma aluminium roosters uitgebreid met drie nieuw types: 464, 414THF en 452. Type 464 of de Incendo is een esthetisch brandrooster met V-lamellen voor opname in een houten deur, een flexibele wand of massieve vloer, plafond of wand. De V-stand van de lamellen maakt dat geen doorkijk mogelijk is. Bij normale temperaturen zorgt het rooster voor ventilatie tussen twee ruimten. Bij brand zwellen de lamellen uit kunststof hulzen op en sluiten het rooster af. De Incendo is te leveren in minimale afmetingen van 100 x 100 mm en maximaal in 800 x 400 mm in de kleuren antracietgrijs, glanzend wit en aluminium. De roostertype 414THF en 452 zijn beiden bedoeld voor ventilatie van technische installaties. Info: Renson Ventilation, Waregem, 00.32.56.62.71.11, www.renson.eu
Akoestisch ventileren Eerder al introduceerde Duco het zelfregelende ventilatierooster DucoTop 60 ZR. Dit rooster heeft nu ook akoestische uitvoeringen in de vorm van DucoTop 60 AK en AK+, die zijn voorzien van dempingmateriaal. De beide uitbreidingen zijn toe te passen in nieuwbouw en renovatieprojecten waar men te maken krijgt met geluidshinder. Met een demping tot 33 dB(A) is de AK-versie bestemd voor situaties met een lichte geluidsoverlast. De AK+ daarentegen is ook geschikt voor toepassingen, waar zware geluidbelastingen optreden. Het ventilatierooster realiseert in open stand een demping van maar liefst 48 dB(A). De nieuwe typen zijn net zo eenvoudig aan te brengen als de ‘normale’ ZR-versie. Info: Duco Ventilation & Suncontrol, Veurne, 00.32.58.33.00.33, www.duco.eu
41
Luchtdicht_Pi 41
I 2 2010
Bijzonder aansturing
De Bingo GBS is een nieuwe regelunit, waarmee een gebouweigenaar de ventilatieroosters van Alusta op vrijwel elk gangbaar gebouwbeheersysteem kan aansluiten. De aansturing is gebaseerd op 0-10 volt bidirectionele communicatie. Dit betekent dat het GBS de roosters in de gewenste (regel) stand kan zetten, maar ook dat het ventilatierooster informatie terugkoppelt naar het GBS. Zo weet de beheerder bijvoorbeeld, wanneer iemand een rooster handmatig heeft overruled. Alusta komt hiermee tegemoet aan de wens van opdrachtgevers, die roosters direct aan een GBS willen koppelen om te voorkomen dat zij met meerdere besturingssystemen naast elkaar moeten werken. Deze speciale regelunit is te leveren op alle Bingo roosters en susroosters evenals op de Virgo suskasten. Info: Alusta Natuurlijke Ventilatietechniek, Etten-Leur, 076.503.41.52, www.alusta.com
raam en deur 02-04-2010 16:00:10
Uw partner in software voor ramen en deuren
JoRPA
JoPPS
PL A N N I N G EN VO O R R A A D
CO N FI G U R AT I E EN WER K VO O R B ER EI D I N G
� Alu – hout – pvc – staal � Gegevensondersteuning � Machinesturingen � Offertes en rapporten � Support, consultancy en opleidingen
JoSS
A A N S TU R I N G EN O P VO LG I N G
Bes vo o r 3 0 te l /0 en ont v 6/10 ang
GR ATIS een las meter!�er *
VRAAG UW OFFERTE info@techwin.be — � +32(0)15 44 64 64 — * www.techwin.be
Amsterdam Z.O. Amsterdam Utrecht Bussum ‘s-Hertogenbosch
www.weijntjes.nl
536_adv_91x126mm_NEDERLAND_v2.indd 1
25/03/10 15:05
Raam en Deur Online
raam en deur
Binnenkort zal de website www.raamendeur-online.nl de lucht in gaan. Met daarop veel nieuws en achtergrond informatie. In het volgende nummer meer nieuws hierover.
De mechanische revolutie, leverbaar vanaf begin 2010. Combinatie van Langsprofielen, Curven en uitgebreide zijfrezingen | Functionele keersleutel | Grote sleutelzekerheid bescherming tegen manipulatie | Modulair en vaste behuizing | Elegant | Robuust | Patentlooptijd tot 2028 | Uitgebreide en complexe sluitsystemen leverbaar
EVVA-Nederland Nederland BV | Aquamarijnstr. 7 | 7554 NM Hengelo | Pb. 400 | 7550 AK Hengelo | T +31 7485 15-300 | F +31 74 85 15-349 | info@evva.nl
Inserat_EVVA-NL_187x63_1009.indd 1
p42_nog in te vullen.indd 15
28.09.2009 08:55:34
07-04-2010 09:02:41
Handig Spijkermachines De pneumatische en gasaangedreven staal- en betonspijkermachines SGP40 en SAP40 van Poppers Senco zijn speciaal ontwikkeld voor de afbouwbranche en de aannemerij. Beide machines zijn onder meer geschikt voor het bevestigen van metaalprofielen, klisjes en hout op beton, metselwerk, kalkzandsteen en staal. De hoogspanningsontsteking van de gasaangedreven SGP40 geeft de machine een hogere kracht en een schonere verbranding dan vergelijkbare apparaten aldus de leverancier. De pneumatische variant combineert de kracht en flexibiliteit van gasaangedreven machines met het compacte formaat en het lichte gewicht van pneumatische apparaten. Info: Poppers Senco Nederland, Lelystad, 0320.29.55.55, www.poppers.nl
Compressieband in kleur Kozijnen, metselwerk en gevelbekledingen worden tegenwoordig in allerlei kleuren uitgevoerd. Dat vraagt ook meer aandacht voor de voegafdichtingen. Inhakend op deze ontwikkeling biedt Mavotrans nu de mogelijkheid om Mavotex 600 compressieband in elke gewenste kleur te leveren. Het band is in zes standaardkleuren te verkrijgen en bovendien naar wens in elke RAL kleur. Deze uitbreiding geldt voor alle in het programma voorkomende bandafmetingen. Naast de functionele eigenschappen krijgt Mavotex nu ook een esthetische functie. Overigens blijven alle kwaliteitscertificaten en testrapporten voor Mavotex 600 gewoon van toepassing. Info: Mavotrans,Zoetermeer, 079.344.63.63, www.mavotrans.nl
LiquiFoil is een vloeibare folie, die aangebracht op glas, aluminium, roestvast staal, schilderwerk of andere niet-zuigende ondergronden een tijdelijk bescherming biedt aan het oppervlak tegen krassen, vuil, verf, lasspatten, cement en dergelijke. Vooral op kostbare glassoorten vormt het product een adequate oplossing. Het vloeibare materiaal op waterbasis is via rollen of een airless systeem aan te brengen en droogt snel. Na gebruik is de folie eenvoudig af te pellen zonder lijmresten achter te laten. Het afval valt niet onder de noemer ‘chemisch’. LiquiFoil wordt geleverd in emmers van 20 liter; het gemiddelde verbruik is 5 tot 9 liter per vierkante meter. Info: Gratch Company/RenoVio, Panningen, 077.465.10.95, www.renovio.com
Folie voor noodreparatie
Schiethamer met luchtfles
Gebroken glas of grote barsten in een ruit vormen een gevaar. Met de Noodreparatie folie van De Kock Glasfolie zijn deze problemen snel en accuraat op te lossen. De folie is 175 micron dik en heeft een zeer zware lijmlaag beschermd door een schutlaag, die je bij het aanbrengen moet wegtrekken. Luchtkanaaltjes in de lijmlaag maken, dat de folie zonder veel druk glad is aan te brengen en de scherven en breukvlakken bij elkaar blijven. De folie biedt, mits goed aangebracht, een wind- en waterdichte afdichting, waarbij het zicht en de daglichttoetreding maar minimaal minder worden. Noodreparatiefolie wordt geleverd op rollen van 910 mm breed en 15 meter lang. Info: De Kock Glasfolie, Voorschoten, 071.562.28.26, www.dekockglasfolie.nl
Het PKT systeem, dat MPB-Hechttechniek sinds kort op de Nederlandse markt brengt, bestaat uit Prebena schiethamers, die gebruik maken van een luchtfles als krachtbron. Hiermee zijn andere krachtbronnen als accu’s, compressoren of luchtslangen, maar ook gasflesjes overbodig. Andere voordelen van dit systeem ten opzichte van bestaande technologieën zijn, dat de schiethamers onderhoudsvrij zijn door de met olie verrijkte luchtflessen en dat de apparaten in alle weersomstandigheden en temperaturen te gebruiken zijn. Bovendien komen er geen nare gassen vrij en is de schiethamer met deze techniek erg stil in gebruik. Info: MPB-Hechttechniek, Nieuwe Niedorp, 06.30.66.97.70, www.mpb-hechttechniek.nl
43
Handig_Pi 43
Tijdelijke bescherming
I 2 2010
raam en deur 02-04-2010 15:56:19
Compleet in bouw, doe-het-zelf en tuin Als retailer of professional in bouw, doe-het-zelf of tuin bent u voor uw vakliteratuur bij MIXpress altijd aan het juiste adres. Want met onze uitgebreide titelreeks is er altijd een uitgave die aansluit bij uw dagelijkse praktijk.
MIX
Vakblad voor de doe-het-zelf en ijzerwarenhandel
Raam en Deur
Vakblad voor gevelopeningen, beveiliging, raam- en deurtechniek
bladformule
Met MIX mis je niks, want MIX is actueel, relevant, deskundig en compleet. Dit door haar onafhankelijke journalistiek, de laatste branchenieuwtjes, actuele interviews, het laatste productnieuws en de maandelijkse blik op het brancheklimaat, onder andere door exclusieve omzetstatistieken en consumentenonderzoeken van GfK.
bladformule
Raam en Deur is het enige journalitiek onafhankelijke vakmagazine dat álle vakinformatie op het gebied van ramen en deuren in één blad bundelt. Raam en Deur wordt dwars door de bouwkolom heen gelezen. In alle schakels van de keten bieden we inzicht en overzicht in ontwikkelingen, producten en producenten.
verschijning
MIX verschijnt 11 keer per jaar met in juni een dubbelnummer.
verschijning
Raam en Deur iedere twee maanden (6 x p.j.)
abonnement
Regulier € 65,- per jaar Collectief abonnement op aanvraag*
abonnement
Regulier € 55,- per jaar Collectief abonnement op aanvraag*
raam en deur
Lees de uitgave van uw keuze nu vrijblijvend een half jaar lang voor slechts € 15,-, of Raam en Deur in combinatie met Vakblad MIX voor slecht € 30,- Let op: uw kennismakingsabonnement stopt automatisch. Ja, ik lees graag 6 maanden lang:
Raam en Deur voor slechts € 15,MIX voor slechts € 15,Raam en Deur + Vakblad MIX voor slechts € 30,-
* Voor meer informatie over onze collectieve abonnementen of opgave voor het kennismakingsabonnement bereikt u ons ook via 073 - 503 43 47 of per mail: redactie@mixpress.nl Naam + voorletters
Lees de uitgave van
Naam organisatie
uw keuze nu vrijblijvend
Adres
een half jaar lang voor slechts €
15,-
Stoppers_R&D.indd 1
M/V
Postcode/Plaats Telefoon
Handtekening
E-mail Verstuur dit antwoordformulier naar: MIXpress BV t.a.v. abonnementenadministratie Antwoordnummer 3000 | 5258 ZX ’S-HERTOGENBOSCH
25-11-2009 11:19:25
Vaktueel Raam en Deur scant interessante websites
Online op de hoogte
Internet biedt informatie in alle soorten en maten. Maar je moet het wel weten te vinden. Raam en Deur selecteert regelmatig interessante websites. Speciaal om u te helpen bij uw werk.
Door Hein Stienstra
www.velux.nl
De Stichting Elux - met op de achtergrond Uneto/VNI - heeft tot doel het bevorderen van een hoogwaardige infrastructuur in woningen, in het bijzonder door middel van het Elux installatieconcept. Op de website wordt per doelgroep Particulieren, Woningbouwcorporaties, Projectontwikkelaars, Installateurs en Adviseurs uitgelegd wat het installatieconcept voor hen kan betekenen. Het concept stimuleert meer functionaliteit met als doel in de woning een hoger niveau te bereiken van duurzaamheid en energiebesparing, comfort, veiligheid, levensfasebestendig en ICT gemak. Zeker nu bij het energiezuinig wonen de EPC-waarde in de komende jaren op 0,0 afstevent, zullen - om optimaal energie te kunnen besparen - de installaties met elkaar moeten kunnen communiceren. Onder installaties wordt verstaan: electra, verwarming, ventilatie, koeling en sanitair. Het Elux-installatieconcept is vastgelegd in de NTA 8044 (Nederlands Technische Afspraak / NEN).
www.bwtinfo.nl
BWT staat hier voor Bouw- en Woningtoezicht. De website geeft allereerst een goed beeld van de kennisbank welke op gemeentelijk niveau voor de praktische uitleg van de bouwvoorschriften wordt gebruikt. Ga om die reden vooral eens via Kennis naar Documenten of zoek eens op bijvoorbeeld Gelijkwaardigheid. Wanneer een oplossing vastloopt in de bouwregelgeving kan men in de praktijk met een zogenaamde gelijkwaardige oplossing verder. Gelijkwaardigheid is een ingewikkelde materie, maar met het (in pdf te downloaden) Rapport gelijkwaardige oplossingen wordt dit begrip aan de hand van de vele praktijkvoorbeelden heel wat duidelijker. Maar ook de vele actuele (politieke) zaken zijn op deze website te volgen. Zoals de ‘brief op poten’ van het Expertisecentrum Regelgeving Bouw (ERB) aan de Tweede Kamer met de kritiek dat het komende Bouwwerkbesluit vol bloopers zit. Maar ook treft men er actuele beschouwingen over de Crisis- en herstelwet aan, welke een “splijtzwam in de Eerste Kamer” is geworden.
www.passiefhuis.nl
De Passiefhuistechnologie staat in Nederland nog in de kinderschoenen. Dit terwijl deze techniek in 2015 de Europese standaard wordt voor alle nieuwbouw. In 2020 moet alle Europese nieuwbouw zelfs energieneutraal worden uitgevoerd, oftewel ook de nog resterende energiebehoefte moet dan zelf worden opgewekt. De website informeert zowel de geïnteresseerde leek als de professional over het passiefhuisconcept. Zo is er uitleg over de achterstand en inhaalslag op dit gebied via ondermeer Projecten, Diensten, Nieuws en Links. Met name de projecten zijn interessant. Gericht onderzoek ter verbetering van het concept en ontwikkeling van energie-efficiënte componenten is een van de belangrijkste doelstellingen van de Stichting PHH. De Stichting PHH stimuleert derhalve gerichte deelonderzoeken en geeft waar mogelijk financiële ondersteuning bij inhoudelijk relevante projecten. Ook verzorgt de Stichting PHH lezingen en informatiesessies voor uiteenlopende doelgroepen.
45
Vaktueel Online.indd 45
I 2 2010
raam en deur 06-04-2010 14:38:00
De nieuwe DTS® ReFlex II renovatiedorpel Met de nieuwe RenoFix koppelmodule
De geheel nieuwe RenoFix koppeling is ontstaan uit de ervaringen die we hebben opgedaan met de (oude) DTS® ReFlex dorpel en het daarbij behorende ReFlex koppelsysteem met excentriek. De geheel nieuwe RenoFix koppeling is een aanzienlijke verbetering t.o.v. de oude koppeling.
P O L I T I E KEURMERK
VEILIG WONEN R
Kreunen Kunststoffen B.V.
Postbus 98 Hanzeweg 11 7240AB Lochem 7241CR Lochem tel.: 0573-438410 Fax.: 0573-432609 Email: info@dts-dorpels.nl website: www.dts-dorpels.nl
P10en32.indd 46
Ter vervanging van verrotte houten onderdorpels en tevens zeer geschikt voor het “opplussen” van bestaande woningen
02-04-2010 16:35:59
Buiten de deur Engineering Event Safety
Dag van de Bouw 2010
Op 27 april vindt wederom het Engineering Event Safety plaats, een interactief evenement dat geheel in het teken staat van de gevolgen van de nieuwe Machinerichtlijn 2006/42/EG, speciaal voor ontwerpers, constructeurs en engineers in de maakindustrie/machinebouw. Over de gevolgen van de nieuwe Machinerichtlijn bestaan nog vele onduidelijkheden die even zoveel vragen oproepen bij engineers en constructeurs/ontwerpers. Het gaat om zaken als de grenzen van de verantwoordelijkheid van ontwerpers; de aansprakelijkheid van de deelmachineleverancier; risicobeoordeling; de nieuwe eisen ten aanzien van gebruiksaanwijzingen en technische documentatie; inkoopspecificaties; de handhaving van de Machinerichtlijn; PL en SIL. Voor de beantwoording van deze vragen is een aantal specialisten op het gebied van de machineveiligheid uitgenodigd, die tijdens het Safety Event presentaties over deze thema’s zullen geven. Meer info: www.engineersonline.nl/safetyevent
Op 5 juni zullen er verspreid over het hele land weer veel interessante bouwen infraprojecten opengesteld worden voor het publiek. Het doel van de dag is om het publiek kennis te laten maken met de wijze waarop de 450.000 vakmensen die in de sector werken tal van uiteenlopende bouw- en infrawerken tot stand brengen. En te laten zien tot welke hoogstandjes de betrokken ondernemingen in staat zijn. Vorig jaar waren circa 240 projecten opengesteld en deze trokken in totaal meer dan 115.000 bezoekers: een nieuw record. Meer info: www.dagvandebouw.nl
Gevelmiddag in Bussum Kettlitz Gevel- en dakadvies organiseert op 27 april in ’t Spant te Bussum voor de tweede keer haar jaarlijkse gevelmiddag. De titel van deze middag luidt: “Moderne gevels: form follows function or function follows form?” De vier voordrachten en de aansluitende paneldiscussie behandelen vanuit verschillende invalshoeken het spanningsveld tussen creativiteit en architectonische innovatie aan de ene kant en het technisch en economisch haalbare aan de andere kant. Ligt hier een uitdaging, een risico of een conflict? Sprekers zijn Bjarne Mastenbroek van Search (architect van het jaar 2009 en voorgedragen als voorzitter BNA), Peter Moser van VPT Versteeg (gevelbouwer.van onder andere The Wall langs de A2 te Utrecht), een vooraanstaande projectontwikkelaar en Otto Kettlitz van KGDA. De middag begint om 13.00 uur met een ontvangst en eindigt om 17.00 uur met een borrel. Meer info: www.gevelsendaken.nl
Nationaal Brandveiligheidcongres 2010 Als er brand uitbreekt, is de brandweer er nooit meteen bij. Zorg daarom goed voor uzelf, kies voor de risicobenadering, want dat is de volgende stap naar brandveiliger Nederland. Hoe kunnen overheden, de brandweer, adviseurs, bouwers en anderen er samen voor zorgen dat deze werkwijze straks slaagt? De antwoorden komen tijdens het Nationaal Brandveiligheidcongres 2010. SBR organiseert de vierde editie van dit landelijke evenement op 22 april in Spant! te Bussum. Centraal staat het thema ‘bewust omgaan met risico’s’. Kosten voor deelname zijn 390,00 euro. Datum: 22 april 201, van 9.00 tot en met 18.00 uur. Meer info: www.nationaalbrandveiligheidscongres.nl
SBR Duurzaamheidscongres Recyclebaar bouwen, Cradle to Cradle (C2C), u kent de kreten. Maar hoe zorg je er nu echt voor dat uw bouwwerken zowel ecologische als economische meerwaarde bieden? Hoe bouw je een pand dat alleen ‘goede’ materialen bevat voor een marktconforme prijs? Een gebouw dat ook nog eens mooi, bruikbaar en gezond is voor toekomstige bewoners? Het SBR Duurzaamheidscongres 2010 helpt deelnemers op weg. Als duurzaam bouwen echt van de grond wil komen, dan is regelmatig kennis uitwisselen namelijk een must. Dit congres helpt geïnteresseerden in hun zoektocht om handen en voeten te geven aan het concept Recyclebaar bouwen: deelnemers horen niet alleen wat C2C inhoudt, maar krijgen ook uitgebreid de gelegenheid om met andere professionals van gedachten te wisselen. Het congres vindt plaats op 22 juni 2010 in De Rijtuigenloods in Amersfoort. Deelname kost 295,00 euro exclusief btw. Meer info: www.sbr.nl/duurzaamheidscongres
47
Buiten de Deur Agenda 47
I 2 2010
Agenda Praktijkdag Constructief hout 22 april 2010 Deze praktijkdag is gericht op kennisoverdracht op het gebied van naaldhout en hardhout. Foreco, Dalfsen www.houtwereld.nl/praktijkdag Innovatiecongres Veiligheid 2010 19 mei 2010 Het congres staat open voor allen die professioneel betrokken zijn bij innovatie en veiligheid. Bussum www.innovatiecongresveiligheid.nl Challenging Glass 20 en 21 mei 2010 Internationaal tweedaags congres over architectonische en constructieve toepassingen van glas. TU Delft www.bk.tudelft.nl/challengingglass Cradle to Cradle 16 juni 2010 Congres georganiseerd door Duurzaam Gebouwd. www.duurzaamgebouwd.nl SBR Duurzaamheidscongres 22 juni 2010 De Rijtuigenloods, Amersfoort Aan de slag met Cradle 2 Cradle Bouwen Recyclebaar bouwen. www.sbr.nl/duurzaamheidscongres.nl
raam en deur 07-04-2010 10:18:19
Buiten de deur VSK beurs toont nieuwe ontwikkelingen in ventilatie Op de recente VSK beurs in Utrecht waren exposanten aanwezig die ventilatie onder de aandacht van installateurs brachten. Het is gebleken dat de sector ‘verwarming, sanitair en klimaat’ tot nu toe weinig van doen heeft met raamventilatie. Daarentegen hecht de sector ‘gevelelementen’ veel belang aan ventilatie en vooral aan roosters. Zij zijn immers mede bepalend voor de architectonische vormgeving van de buitenschil.
Door Ron van Hoof
A
lusta Natuurlijke Ventilatietechniek uit Etten-Leur bracht op VSK in de Utrechtse Jaarbeurs de ‘soft look’ Bingo Cybele voor het voetlicht. Deze serie ventilatieroosters hebben een afgeronde buitenkap. Deze verfraait niet alleen de vormgeving, die past in fraaie gevel, maar laat ook een efficiënt zelfregelende klep aan de inlaatzijde toe. De ventilatieroosters uit deze serie zijn door deze vormgeving geschikt voor verschillende inbouwsituaties. Ze zijn toepasbaar voor plaatsing op glas in glasgoten van 28, 32, 36 en 40 mm, op tussenregel met flens rondom 22 mm en in een (stel)kozijn achter een buitenspouwblad. Het Bingo Cybele ventilatierooster heeft een bescheiden hoogte waardoor het verlies van lichtinval relatief klein is. De glasaftrek bedraagt slechts 63 mm. De zelfregelende klep aan de inlaatzijde maakt deze ventilatieroosters geschikt voor toepassing in het EPC-verlagende Pascalle+-ventilatiesysteem.
Combinatie ventilatie en zonwering Tot voor kort bleek de montage van zonneschermen of screens lastig. Het zonweringdoek kwam in conflict met de aangebrachte ventilatievoorzieningen in het kozijn. Vent-O-Sun neemt dit bezwaar weg. Het ontstaan van het systeem komt voort uit de samenwerking van Alusta met de zonweringspecialist Schellekens & Schellekens. André Meester, algemeen directeur van Alusta ziet voor opdrachtgevers meerdere voordelen: “Allereerst de praktische voordelen, omdat de benodigde montagetijd flink omlaag gaat. Waar voorheen twee verschillende marktpartijen aan het werk moesten om beide voorzieningen aan te brengen, wordt dit nu in één proces afgerond. Daarnaast is het esthetische voordeel uitermate groot, omdat een veel rustiger gevelbeeld ontstaat. Maar ook het onderhoudswerk kost minder tijd. Zowel aan het ventilatiesysteem als aan de zonwering kan men dit volledig van binnenuit uitvoeren. De unit is aan de binnenkant van het gebouw te demonteren, zodat het verwisselen van bijvoorbeeld het schermdoek relatief eenvoudig en snel verloopt”. Minder comfortklachten “Daarbij moet men zich realiseren dat de integratie van de twee functies ook een veel beter ventilatiesysteem oplevert”, meent Meester. “Op dit moment worden screens of andere vormen van zonwering vaak nog zodanig geplaatst dat ze de ventilatiecapaciteit nadelig beïnvloeden. Het geïntegreerde product zorgt allereerst dat het benodigde koelvermogen in een gebouw afneemt maar ook dat ventilatielucht onbelemmerd kan binnenstromen. Door de beperkte opwarming maakt de Vent-O-Sun de nood-
raam en deur Nabeschouwing VSK-beurs 48
48
I 2 2010
07-04-2010 10:19:13
zaak voor luchtverversing in de ruimte kleiner en kan het ventilatiesysteem met minder energie aan de ventilatievraag voldoen. Dus naast minder comfortklachten zal het energieverbruik lager zijn. Deze slimme integratie zal gebouwen duidelijk leefbaarder en zuiniger maken”.
naar de kwaliteitseisen die ook bij nieuwbouw gelden. Dat betekent ondermeer ventilatie met een luchttoevoer en -afvoer in evenwicht. Het ventilatiesysteem dient een goede luchtoverstroom bewerkstelligen. Er moet ook een duidelijke samenhang zijn tussen ventilatie en isolatie en vochthuishouding. Daarbij verdienen het gebruiksgemak van ventilatiesystemen in de praktijk bijzondere aandacht”.
Akoestische deurrooster Duco ‘Ventilation & Sun Control’ uit Veurne (België) presenteerde product-innovaties, zoals het vraaggestuurde natuurlijk ventilatiesysteem Duco Classic System, de akoestische uitvoering van het ventilatierooster met geïntegreerd zonweringdoek DucoTwin 120 ZR, de inbraakwerende muurroosters DucoGrille Solid++ en de aluminium schuifpanelen voor zonwering DucoSlide. De TwinTronic is een aanvulling op het bestaande Duco gamma met elektrisch gestuurde toevoerroosters als onderdeel van het sensorgestuurde DucoTronic System aan. Een nieuwigheid is ook de DucoDoor, een akoestisch deurrooster die zorgt voor de doorvoer van lucht tussen de verschillende ruimtes van een gebouw of woning, en de RoofMax ZR, een zelfregelende ventilatiecombinatie voor gecontroleerde toevoer van lucht in ruimtes onder een hellend dak. “Verbetering van ventilatie en vermindering van energieverbruik zijn in de bestaande woningvoorraad van cruciaal belang”, vindt Duco’s marketing manager Lieven Pieters. “Daarbij streven wij
Energiewinst Duco Comfort System kan met een minimale investering en installatie voor een gezonde binnenlucht zorgen. Met een energiewinst van meer dan 14 procent zorgt het vraaggestuurde ventilatiesysteem doorgaans voor een stijging van het EPA-label met minstens één niveau. Het gebruik en het onderhoud van het Duco Comfort System vergt volgens de zegsman van de fabrikant zo goed als geen inspanning van de bewoners. Breathing window Brink Climate Systems uit Staphorst introduceerde de Breathing Window. Dit Ademend Raam is geen raam om door te kijken maar een decentraal gevelventilatiesysteem gecombineerd met warmteterugwinning. Het product functioneert dus wel degelijk als raam, namelijk om frisse lucht in een binnenruimte toe te laten en om afgewerkte lucht af te voeren. Het systeem is gebaseerd op een 15 km fijn koperdraad bevattende, hoog rendement warmtewisselaar. De koperdraadwisselaar heeft een hoge warmtegeleiding, waardoor het systeem al bij een miniem temperatuurverschil over de wisselaar warmte of koelte terug kan winnen. Zo blijft nog meer dan bij een conventionele warmtewisselaar in de winter de warmte - en in de zomer de koelte binnen. De gepatenteerde temperatuurbalans-regeling zorgt ervoor dat het systeem automatisch op basis van windbelasting, van temperatuur en van CO2 de hoeveelheid ventilatielucht aanpast. Nauwelijks ventilatieverlies Bewoners kunnen daarnaast ook zelf via de gebruikersvriendelijke druktoetsbediening de gewenste luchtkwaliteit instellen. Tenslotte zorgt het toestel standaard voor de filtering van de buitenlucht op (fijn)stof en pollen. Het Ademend Raam is in hoge mate energiebesparend. Dit komt door de gecombineerde eigenschappen HR koperen warmtewisselaar (rendement 80%-90%), vraaggestuurde CO2-regeling, een extreem laag elektriciteitsverbruik door lage drukval in de warmtewisselaar en het gebruik van overgedimensioneerde DC-ventilatoren. Het Ademend Raam is toepasbaar in de nieuwbouw (woningbouw, kantoren, hotels,gezondheidscentra, etc), maar is ook bruikbaar in vernieuwbouw. Ventilatieverliezen in woningen maken 20 tot 30 procent van de totale energieverliezen in de woning uit. Met dit systeem kan hierop volgens de fabrikant tot 90 procent worden bespaard. Voordeel is dat het Ademend Raam eenvoudig achteraf in bestaande woningen en gebouwen aangebracht kan worden en zodoende een aanzienlijke bijdrage kan leveren aan de energiebesparing in de bestaande bouw (EPBD/verbetering energielabel).
49
Nabeschouwing VSK-beurs 49
I 2 2010
07-04-2010 10:19:18
KCG Nieuws Gentseweg 13 Postbus 2075 2800 BE Gouda n T: 0182 - 56 78 80 n F: 0182 - 53 12 39 n E: info@kenniscentrumglas.nl
De informatie op deze pagina is afkomstig van het KCG en kwam tot stand buiten de verantwoordelijkheid van de Raam en Deur-redactie
n Workshop kwaliteitsbeoordeling van vlakglasproducten
n Workshop Inbraakwering met glas Bestemd voor: Projectleiders, calculators, werkvoorbereiders en medewerkers verkoop binnen- en buitendienst
Bestemd voor: De workshop is bestemd voor diegenen die verantwoordelijk zijn voor de kwaliteitsbeoordeling van geleverde vlakglasproducten zoals die in de bouw worden toegepast en die ook eventuele klachten van afnemers/ opdrachtgevers moeten beoordelen. De workshop richt zich dus zowel op medewerkers van glasgroothandels, als op diegenen werkzaam zijn bij glaszetbedrijven, gevelbouwbedrijven, adviesbureaus etc.
Inhoud: Glas wordt steeds vaker toegepast ten behoeve van inbraakwering. Zowel vanuit het Bouwbesluit als het Politiekeurmerk Veilig Wonen (PKVW) als in Arbobesluiten zijn daarvoor eisen en richtlijnen opgesteld. Diverse internationale en nationale normen liggen daaraan ten grondslag. De eisen en richtlijnen zijn echter complex en leiden mede daarom in de praktijk regelmatig tot fouten; zowel wat betreft de interpretatie van regelgeving, als de keuze van het product als de feitelijke toepassing (plaatsing).
Inhoud: In de workshop worden alle (Europese) normen besproken die relevant zijn bij de kwaliteitsbeoordeling van vlakglasproducten. Per product worden de betreffende normen toegelicht en specifiek ingegaan op onderwerpen als optische fouten, visuele fouten, puntfouten etc.
In de workshop wordt een overzicht gegeven van alle eisen en richtlijnen die relevant zijn bij inbraakwering met glas. Nadruk ligt daarbij op: wanneer, welk en hoe inbraakwerend glas moet worden toegepast. Tevens wordt aandacht besteed aan de diverse glassoorten en –samenstellingen die nodig zijn om de gewenste inbraakwering te realiseren. Ook het Politiekeurmerk Veilig Wonen zal uitvoerig aan bod komen.
Van de volgende producten worden de kwaliteitsnormen behandeld: • isolatieglas • floatglas • spiegeldraadglas • gecoat glas • thermisch gehard veiligheidsglas • gelaagd glas
Er wordt ingegaan op voorbeelden uit de praktijk. Onderwerpen die tijdens de workshop aan de orde komen zijn: • de relevante normen en regelgeving: Europees en nationaal • het Politiekeurmerk Veilig Wonen • de diverse producten/ mogelijkheden • toepassing van inbraakwerende beglazing: aandachtspunten bij plaatsing • praktijkcases
Daarbij wordt aan de hand van diverse praktijkvoorbeelden en cases toegelicht hoe de diverse normen in de praktijk moeten worden gehanteerd en geïnterpreteerd. Duur/ data/ locatie: Eén bijeenkomst van 15.30 uur tot circa 20.30 uur. De workshop wordt georganiseerd op donderdag 08 april 2010 omgeving Utrecht woensdag 14 april 2010 omgeving Eindhoven
Duur/ data/ locatie: Eén bijeenkomst van 15.30 uur tot circa 20.30 uur. De workshop wordt georganiseerd op donderdag 22 april 2010 omgeving Utrecht.
Hand-out: Tijdens de workshop wordt een hand-out uitgereikt. Daarnaast krijgen de deelnemers de beschikking over het technisch document “Kwaliteitsbeoordeling van vlakglasproducten” en de infosheet “Beoordeling van glas bij oplevering”.
Hand-out: Tijdens de workshop wordt een hand-out uitgereikt. Prijs: € 225,- per deelnemer exclusief BTW voor GBO-leden en € 275,exclusief BTW voor niet-GBO-leden. Voor de bij STOOV aangesloten bedrijven geldt dat deze kosten volledig subsidiabel zijn.
Prijs: € 225,- per deelnemer exclusief BTW voor GBO-leden en € 275,- exclusief BTW voor niet-GBO-leden. Voor de bij STOOV aangesloten bedrijven geldt dat deze kosten volledig subsidiabel zijn.
raam en deur Branche_KCG.indd 50
n www.kenniscentrumglas.nl
50
I 2 2010
06-04-2010 14:32:24
NBvT Nederlandse Bond van Timmerfabrieken Nieuwe ’s Gravelandseweg 16 | Postbus 24 | 1400 AA BUSSUM t: 035.694.70.14 | w: www.nbvt.nl De informatie op deze pagina is afkomstig van de NBvT en kwam tot stand buiten de verantwoordelijkheid van de Raam en Deur-redactie
Gebruik hout, het product voor de toekomst!
Passiefhuis
tot succesvolle resultaten heeft geleid. De reden dat gekozen wordt voor hout, is dat hout een aantal voordelen heeft ten aanzien van andere grondstoffen. De thermische isolatie van hout is zeer goed, wat in het kader van het doel van passief huis natuurlijk een groot voordeel is. Deze fantastische thermische isolatie wordt bereikt door de houteigen cellenstructuur. Hout isoleert 15 keer beter dan beton, 400 keer beter dan staal en ongeveer 1.700 keer beter dan aluminium. Hout levert dus een grote bijdrage aan het besparen van energie.
Passiefhuis, een actueel onderwerp voor de bouwsector. Niet alleen onder architecten, ontwerpers en ontwikkelaars, maar ook de consument toont interesse voor de voordelen van passiefhuis. Dit door de bijzondere combinatie van een zeer hoogwaardig en prettig binnenklimaat en een zeer laag energiegebruik in de woning. Ook milieu speelt een belangrijke rol bij de keuze voor passiefhuis. In Nederland zijn inmiddels enkele passiefhuisprojecten opgestart, waaraan een aantal leden van de Nederlandse Bond van Timmerfabrikanten (NBvT) hebben meegewerkt.
Ook de productie en het verwerken van het hout wordt op energie-efficiënte wijze uitgevoerd, waarbij relatief weinig CO2 vrijkomt. Dit in tegenstelling tot andere materialen, zoals staal, aluminium, beton en kunststof, waar tijdens productie en verwerking relatief veel energie wordt gebruikt, waarbij dus ook aanzienlijk meer CO2 wordt uitgestoten.
Goed ontwerp In een goed ontwerp voor een passiefhuis is de zon, een goede schilisolatie en een effectieve kierdichting de basis. Door de goede isolatie is er weinig energieverlies en is er relatief weinig energie nodig voor de verwarming van het huis in koudere periodes. In deze periodes zorgen namelijk de zon en interne warmtebronnen voor bijna alle warmte die nodig is in de woning. In de zomer zorgen het goede ontwerp, de zware schilisolatie, zonwering en nachtventilatie voor een prettig binnenklimaat.
Een ander belangrijk voordeel van hout is dat het hout na de gebruiksfase hergebruikt of gerecycled kan worden. Het hout kan na de gebruiksfase ingezet worden voor productie van groene energie. Met betrekking tot de grote aandacht voor het milieu tegenwoordig is dit voordeel van hout een zeer grote pre ten opzichte van andere grondstoffen. Hierbij de opmerking dat het hout wel afkomstig dient te zijn van duurzaam beheerde bossen. Op dit ogenblik is het aanbod aantoonbaar duurzaam geproduceerd hout zelfs groter dan de marktvraag. Seriebouw Momenteel wordt door een aantal leden van de Nederlandse Bond van Timmerfabrikanten meegewerkt aan een aantal grote passiefhuisprojecten, zowel nieuwbouw als renovatie. Hiervoor leveren zij onder andere houten spouwbladen en houten geïsoleerde kozijnen. Deze zijn speciaal ontwikkeld voor het passiefhuisprincipe. In mei 2010 wordt één van de eerste projecten in Nederland opgeleverd waarbij de passiefhuistechniek in seriematige woningbouw wordt toegepast.
Dikke schil Een van de belangrijkste doelen van passief huis is dus het in de winter vasthouden van zoveel mogelijk warmte in de woning en in de zomer tegengaan van oververhitting. Een houtskeletbouwwoning met gemetselde buitengevels of stucwerk lijkt de meest voor de hand liggende basis voor passiefhuis, maar een traditionele woning met een gestucte buitengevel is zeker ook mogelijk. Voor beide genoemde mogelijkheden geldt dat ze moeten beschikken over een dikke schil van hoogwaardig isolerend materiaal. Warmteverlies door koudebruggen en kieren moeten absoluut voorkomen worden. Bij het ontwerp van het passiefhuis zal de aandacht voornamelijk op dit punt gericht worden.
Naast de ontwikkelingen op het gebied van houten producten ten behoeve van het passiefhuisprincipe wordt door de leden van de NBvT de lat steeds hoger gelegd ten aanzien van de kwaliteit, uitstraling, gebruiks- en milieuvriendelijkheid van het houten product, een product dat klaar is voor de toekomst!
Kies hout Sinds de ontwikkeling van het passiefhuisconcept in de jaren ’80 is veelvuldig gekozen voor het gebruik van de grondstof hout wat
Noot: voor meer gedetailleerde informatie kunt u zich wenden tot het kenniscentrum van de NBvT op telefoonnummer 035-6782385.
51
Branche_NBvT.indd 51
I 2 2010
raam en deur 06-04-2010 14:33:31
VLA Vereniging leveranciers van Luchttechnische Apparaten Boerhaavelaan 40 | 2713 HX Zoetermeer Tel: (0)79 353 11 24 | Fax: (0)79 353 13 65 www.natuvent.nl | E-mail: vla@fme.nl
Bespaar meer energie met een Luchtgordijn Een luchtgordijn bezit zijn hoogste rendement wanneer er in de deuropening een stabiele drukopbouw is, het frequent openen en sluiten van de winkeldeuren heeft dan ook een negatief effect op de efficiëntie van een luchtgordijn. Een goed ingesteld hoog rendement luchtgordijn bezit een rendement van zo’n 90 %, waardoor een luchtgordijn in combinatie met een volledig geopende winkeldeur energetisch efficiënter is dan een winkeldeur zonder luchtgordijn die meer dan zes minuten per uur openstaat. Kortom de winkeldeuren staan open om klanten uit te nodigen om binnen te komen maar ook om een stabiele situatie te creëren om zodoende een zo hoog mogelijk energetisch rendement te verkrijgen.
De aanhoudende vrieskou heeft in de afgelopen maanden de discussie over de open staande winkelentrees tijdens koude perioden weer doen toenemen. Is een dergelijke geopende winkelentree echt zo energieverslindend als maatschappelijk wordt aangenomen?
Voorlichting De leveranciers van de luchtgordijnen (verenigd binnen de FME branchevereniging VLA) willen de winkeliers bewust om laten gaan met de winkelentree en de bijbehorende luchtgordijn installatie. “Als leveranciers streven wij naar producten met hoge energetische rendementen, maar bij de daadwerkelijke installatie en gebruik kan er veel misgaan waardoor er onnodig veel energie wordt verbruikt, ’ aldus Wiebe de Vries kringvoorzitter van de VLA. “Zo komt het voor dat er om design technische reden ervoor gekozen wordt een luchtgordijn tegen het plafond te monteren terwijl de daadwerkelijke deuropening veel lager is of dat men de unit op een meter afstand uit de gevel monteert omdat dit voor de inrichting van de winkel beter uitpakt. Daarnaast komt het erg vaak voor dat de uitblaastemperatuur van de luchtstraal te warm staat ingesteld: de optimale uitblaastemperatuur bedraagt 35°C. In de praktijk komen we helaas situaties tegen waarbij de uitblaastemperatuur meer dan 50°C bedraagt. Door af te wijken van de installatie en gebruiksvoorschriften van de leverancier kan het energetische rendement van installatie dus sterk afnemen.”
luchtgordijn
Een winkelier opent graag zijn winkeldeur voor een bezoekende klant, elke keer dat de winkeldeur wordt geopend verdwijnt er een deel van de warme binnenlucht naar buiten en stroomt er koude buitenlucht over de vloer naar binnen. Hoe hoger de bezoekfrequentie hoe groter de klimaattechnische verstoring zal zijn. Door boven de winkeldeur een luchtgordijn te plaatsen zal er bij het openen van de winkeldeur geen warme binnenlucht meer naar buiten verdwijnen en wordt eventueel binnenkomende koude buitenlucht comfortabel opgewarmd.
Scorekaart Om deze situatie eenvoudig in de praktijk te toetsen is er voor de installateur en de gebruiker door de VLA, in nauw overleg met Energiecentrum en SenterNovem, een scorekaart ontwikkelt. De ‘bespaar meer energie met uw luchtgordijn’ scorekaart geeft de installateur en de gebruiker binnen enkele minuten een goed beeld van de aanwezige installatie. De scorekaart geeft meteen een helder beeld op welke manier er eventueel energie bespaard kan worden, afhankelijk van de eindscore wordt er een vervolgactie voorgesteld. Met de scorekaart is er een eenvoudig hulpmiddel gecreëerd waarmee vooral de gebruiker energiebewust om kan gaan met zijn winkelentree en de misvatting over het energieverslindende imago van een luchtgordijn te weerleggen. Met een goed geïnstalleerd en ingesteld luchtgordijn in combinatie met een open of automatische winkeldeur wordt juist energie bespaart.
Luchtgordijn Voor het opwarmen van de koude buitenlucht wordt geen extra verwarmingscapaciteit gebruikt alleen wordt de positie van het verwarmingslichaam verplaatst van in de winkel naar een positie boven de winkeldeur. De warme luchtstraal komt bijna geheel ten goede aan de achterliggende winkelruimte en warmt deze daardoor op.
raam en deur Branche_VLA.indd 52
52
I 2 2010
06-04-2010 14:36:35
VMRG Nieuws
Vereniging Metalen Ramen en Gevelbranche
Einsteinbaan 1, Postbus 1496, 3430 BL Nieuwegein T: 030.605.36.44, F: 030.605.32.60, E: info@vmrg.nl, I: www.vmrg.nl De informatie op deze pagina is afkomstig van de VMRG en kwam tot stand buiten de verantwoordelijkheid van de Raam en Deur-redactie
VMRG organiseert ‘Klantgerichtheidsprijs voor de gevelbranche’ De klant is uw boterham. De klant wil elke dag ‘gesmeerd’ worden. Aan de telefoon. Per mail. Tijdens een persoonlijk contact. Voor elk bedrijf is dan ook cruciaal: • Hoe klantgericht is uw organisatie? • Staan uw mensen klaar voor opdrachtgevers en klanten die onverwacht reageren? Alle bij de VMRG aangesloten bedrijven worden het komende half jaar gemeten op klantgerichtheid. Een zogenaamde ‘mystery klant’ zal de bedrijven verzoeken doen via telefoon, e-mail, de website, etc. Na elke ronde gaat de helft van alle bedrijven op basis van de behaalde scores door naar de volgende ronde (en de andere helft valt af). Uiteindelijk zal in september 2010 dan voor het eerst de Klantgerichtheidsprijs voor de gevelbranche worden uitgereikt aan het meest klantgerichte bedrijf van de VMRG!
Duurzaamheid een hype?
Nee toch!? Bedrijven die zich ervan bewust zijn dat hun producten langer meegaan dan vandaag weten beter. Bedrijven die zich ervan bewust zijn dat hun producten een verantwoordelijke rol spelen in het leven van anderen, hebben geen moeite met duurzaamheid. De kern van duurzaamheid zit naar mijn idee in het aspect van verantwoordelijkheid voor de effecten op de langere termijn. Verantwoordelijkheid van een bedrijf werkt in vele richtingen. De term ‘stakeholders’ geeft hier iets van aan. Een onderneming realiseert deze verantwoordelijkheid in de richting van klanten, werknemers, aandeelhouders, leveranciers, collega-bedrijven en de maatschappij als geheel. Omdat één van de hoofddoelstellingen van een bedrijf continuïteit is, betekent dit dus ook continuïteit in vele richtingen. Duurzaamheid is een vorm van verantwoordelijke continuïteit. Van alle duurzaamheids-communicators, -profeten en -regelgevers is waarschijnlijk de industrie (het geheel aan bedrijven) de groep die duurzaamheid uiteindelijk zal moeten realiseren. Duurzaamheid is continuïteit, is verantwoordelijkheid voor de toekomst. De gevelindustrie ziet dit dan ook zo en ziet vele kansen. Zo is de gevelindustrie in staat om duurzaam te produceren, duurzaam te engineeren, duurzame producten te maken en om met die producten het duurzaamheidgehalte van gebouwen aanzienlijk te verhogen. Het is dan wel noodzakelijk dat de ontwerpers en architecten zich met die industrie verstaan om deze mogelijkheden op te nemen in de ontwerpen. Kortom, de collectieve verantwoordelijkheid voor duurzaamheid leidt tot verantwoordelijkheid voor de toekomst en leidt tot het ontwerpen voor die toekomst. Vervolgens zal de gevelindustrie haar productieve bijdrage op het gebied van duurzaamheid zonder meer realiseren. Geen hype dus, maar een serieus pad naar de toekomst.
Daarnaast heeft een nieuwe VMRG-partner zich aangesloten:
Luna Metaalbewerking B.V. Samsonweg 42 1521 RM Wormerveer t: 075-6402506 f: 075-6409201 www.lunametaalbewerking.nl
Totaal Geveltechniek B.V. Postbus 159 3440 AD Woerden t: 088-7738885 f: 088-7738884 www.totaalgeveltechniek.nl
Sunvry Aluminiumbouw BV Rooiseheide 37 5481 SG Schijndel t: 073-5430033 f: 073-5430029 www.sunvry.nl
53
branchepagina VMRG.indd 53
Actueel De VMRG verwelkomt 2 nieuwe leden:
| 2 2010
raam en deur 06-04-2010 14:35:23
Op de mat Op ‘t dak boekje 2010 Een handzaam boekje, met praktische tips en papieren zaken voor de uitvoering van platte daken, geschreven in begrijpelijke taal en vooral gericht op de praktische kant van het proces dakdekken. Dit boekje is een gezamenlijke uitgave van Vereniging Dakbedekkingsbranche Nederland Vebidak, BDA Dakadvies en Tectum Opleidingsinstituut voor dakvakmanschap. Het Op ‘t dak boekje is ontwikkeld voor iedereen die in de dagelijkse praktijk te maken heeft met platte daken. Deze derde uitgave is volledig geactualiseerd en afgestemd op de nieuwe bouwregelgeving, zoals de geldende Beoordelingsrichtlijnen, NEN-normen (waaronder NEN 6050), SBR-publicaties en de Vakrichtlijn Gesloten Dakbedekkingssystemen) en de huidige inzichten. Interesse? Neem dan contact op met Vebidak: info@vebidak.nl.
Glas Het gebouw en zijn duizend vaders Enkele jaren geleden reed het ontwerpteam van nieuwbouwproject de ‘Heren van Ambacht’ na het zoveelste overleg langs de locatie waar de gebouwen zouden komen. Voor hen stonden ze er allang, ze moesten alleen nog gebouwd worden door al die duizenden mensen die bij de bouw betrokken zijn. Het boek ‘Het gebouw en zijn duizend vaders’ moet laten zien hoe door de intense betrokkenheid van al die vaders een gebouw gerealiseerd wordt. Het is een eerbetoon aan het teamwerk. Het boek probeert al die mensen en instanties tijdelijk aan de vergetelheid te onttrekken, want vergeten, dat worden ze. Alle vaders die een bijdrage hebben geleverd aan de totstandkoming van de ‘Heren van Ambacht’ worden hier in beeld gebracht, voor onszelf en voor de toekomst. Het boek is te bestellen bij uitgeverij Aeneas voor 59,00 euro. www.aeneas.nl
Vorig jaar bestond de glasafdeling van de Gerrit Rietveld Academie veertig jaar. In deze periode heeft de afdeling glas een internationale reputatie opgebouwd, zodat de Rietveld tegenwoordig met recht tot de belangrijkste glasscholen ter wereld wordt gerekend. De vele studenten uit binnen- en buitenland die aan de Rietveld Academie zijn afgestudeerd, hebben in belangrijke mate gezicht gegeven aan de Nederlandse glaskunst. Dit boek schetst dan ook niet alleen een beeld van de rijke geschiedenis van de glasafdeling, maar biedt tegelijkertijd een representatief overzicht van de ontwikkelingen van Nederlands glas in de afgelopen veertig jaar. Het boek is te bestellen voor 34,50 euro op de site www.architectenweb.nl.
Conceptueel Bouwen De traditionele wijze van projectontwikkeling, bouwen en beheren blijkt in de praktijk tal van knelpunten te kennen. De belangrijkste zijn de lange doorlooptijd, de hoge prijs, de onzekerheid en de rompslomp. Conceptueel bouwen is een nieuwe aanbodstrategie voor partijen in de gebouwde omgeving die een oplossing kan bieden voor bovenstaande problemen. Pieter Huijbregts introduceert in dit standaardwerk de wereld van conceptueel bouwen. Wat houdt het in, hoe werk je ermee in de praktijk en wat zijn de voordelen? Maar ook: hoe ontwikkel je concepten? Het geeft een compleet overzicht van het te doorlopen traject, van het bepalen van een visie tot en met het evalueren en verbeteren van het concept. Het boek is te koop via www.architectenweb.nl en kost 59,- .
raam en deur OpdeMat_Pi 54
54
I 2 2010
06-04-2010 14:56:56
VISUEEL COMFORT AKOESTISCH COMFORT THERMISCH COMFORT LUCHTCOMFORT
Healthy Building Concept® ➀ ➁ ➂
VENTILATION V SUNPROTECTION S
Een continue & gecontroleerde basisventilatie Een intensieve nachtventilatie, nightcooling Externe zonwering voor glasgevels: doekzonwering en/of aluminium structurele zonwering
HBC_A4 04_2010.indd 1 RD_0141.indd 1
Wenst u meer informatie ? www.renson.eu
6/04/10 10:10 06-04-2010 12:26:20
Wij zijn VBH, de experts in raam- en deurBeslag. VBH Nederland is sinds 1 januari 2010 de nieuwe naam van Van Nelfen Bouwbeslag. Dezelfde mensen, een nieuw uiterlijk. Het groene VBH-pakket symboliseert betere prestaties, meer service en een groter assortiment. Wij noemen dat het VBH meerwaardepakket. meer weten? Bezoek www.vbh-nl.com of bel 0162 - 483 400.
RD_0127.indd 1
02-04-2010 11:25:30