Raam en Deur 2011-5 by MIXpress

design | techniek | toepassing | productnieuws | regelgeving

jaargang 13, 2011

Vakblad voor gevelopeningen, beveiliging, raam- en deurtechniek

Cover_nr 5.indd 1

04-10-11 09:25

Ontgrendelen,

ingedrukt houden,

draaien!

Raamgreep New York DF met innovatieve dubbelfunctie-techniek In de nieuwe raamgreep New York DF wordt de techniek van een raamgreep met drukknop met die van een afsluitbare raamgreep gecombineerd, wat resulteert in de innovative door HOPPE ontwikkelde dubbelfunctie. Door deze dubbelfunctie-techniek laat de raamgreep zich alleen bedienen wanneer de drukknop-sluitcilinder ontgrendeld is, en bij het draaien van de raamgreep wordt ingedrukt. Wenst u meer informatie? Vragen omtrent „De goede greep.“ beantwoorden wij graag via het telefoonnummer +49 (0)6428 932-124. HOPPE AG • Am Plausdorfer Tor 13 • D-35260 Stadtallendorf •

Anzeige-New-York-DF_NL.indd 1 RD_0314_11S_HOPPE.indd 1

+49 (0)6428 932-124 •

+49 (0)6428 932-684 •

voor al het HOPPE deuren raambeslag! www.hoppe.com •

info.de@hoppe.com

9/13/2011 10:51:44 AM 26-09-11 11:28

Raam en Deur Vakmagazine voor raam-, deuren geveltechniek, van ontwerper tot verwerker.

Redactie Ronald van Bochove Tim van Dorsten Ron van Hoof Louis Jongeleen J.Reinder Luinge Hein Stienstra Joop Wilschut

Uitgever Marc Nelissen

Vormgeving Inpladi bv Cuijk

Uitgave MIXpress BV Rosmalen

Redactie-adres Raam en Deur postbus 55, 5240 AB Rosmalen tel. 073.503.43.47 fax 073.503.81.53 e-mail: raamendeur@mixpress.nl

Abonnementen losse nummers E 9,25 jaarabonnement E 55,buitenland E 65,MIXpress BV (zie redactie-adres)

Stopzetten abonnement Opzeggingen (uitsluitend schriftelijk) dienen 8 weken voor afloop van de abonnementsperiode in ons bezit te zijn.

Advertenties Molijn Sales Support, Edgar Molijn postbus 61, 5258 ZH Berlicum tel. 073.503.35.44 fax 073.503.11.95 e-mail: raamendeur@molijnsalessupport.nl

Volume weg, wat dan? Help, het volume valt weg uit de markt! Wat nu? Met deze vraag hebben we allemaal te maken. Of we nu architect of projectontwikkelaar zijn, raam- en deurbouwer of profielfabrikant, aannemer of gevelbouwer. Want de markt-vraag is in een serieuze dip beland. En we vragen ons allemaal af of de markt weer aan gaat trekken. Wanneer, met welk tempo en tot welk niveau precies. Want als je dat weet, kun je daar je maatregelen op afstemmen. Lees de rondvraag langs deurenfabrikanten er maar op na. Allemaal zoeken ze het gouden ei nu in de renovatiemarkt. Maar wie vindt het? En hoe? Ook John Rietdijk, ceo van de Doorwin-groep spreekt verderop openhartig over de crisis en de gevolgen voor zijn bedrijvengroep. Rietveld legt uit dat de groep heus wel maatregelen had genomen om de crisis te bedwingen. Maar dat de malaise onverwacht langer volhield en dieper sneed, waardoor de maatregelen ontoereikend bleken. Op dit moment lijkt de groep –intussen bijna gehalveerd de koers weer hervonden te hebben, is veel productie gecentraliseerd en bezitten ze sterke troeven in hout, én in kunststof. Welke keuze de markt ook maakt, Doorwin kan er op inspelen. Ook de ‘staalboeren’ hebben het moeilijk, vertellen ze in deze editie. Staal heeft heel specifieke eigenschappen die aluminium, kunststof en hout niet hebben, met als voornaamste en meets negatieve de véél hogere prijs... Waarom maak je daar dan in vredesnaam je business van, denk je in gesprek met die sector. Maar staal heeft dan wel een heel klein marktaandeel. De echte specialisten kunnen daarin hun klanten bij de hand nemen en helemaal op maat bedienen. Want als klanten eenmaal voor staal hebben gekozen, is die keuze bewust doordacht. Dan kun je samen bouwen aan een goed eindresultaat. Zonder al te veel geouwehoer over de prijs, want staal is nu eenmaal duur, maar is het blijkbaar waard. Zo samen bouwen aan kwaliteit ligt ook in

timmer-industrie goede kansen om zich te onderscheiden als kwaliteitspartner en uit

Close-Up

kost een flinke investering en vooral veel

de verdrukking te komen. Toegegeven, dat lef. Want de aannemerij vraagt er niet naar,

Druk

hoor ik veel tifa’s zich verontschuldigen

Offset Print, Valkenswaard

als ze nog steeds traditioneel onbeglaasd

Copyrights

en in de grondlak afleveren. Maar je moet

ISSN 1389-6873

011

NBvT-concepten I, II, III en zelfs IV bieden de

Historisch Centrum Overijssel Reportage op pagina 10

Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, op welke wijze dan ook of worden opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand, of openbaar gemaakt zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever.

jaargang 13, 2

het Buildsight-artikel er maar op na. De

Omslagfoto

Advertorials

des ign | tech niek | toep assi ng | prod uctn Vakb lad voor ieuw s | rege geve lope ning lgev ing en, beve iligin g, ra am- en deu rtechnie k

het verschiet van de timmerindustrie. Lees

je afvragen of die traditionele aannemerij de toekomst nog heeft. En hoe jouw toekomst in hun kielzog er dan uitziet. Succes! Marc Nelissen Hoofdredactie Raam en Deur Cover_nr 5.indd

04-10-11 09:28

raam en deur Voorwoord_nr 5.indd 3

5 / 2011

04-10-11 09:29

DucoTop 50 ‘ZR’ / Onzichtbare plaatsing

0,07

Cwinst

esystem system

system

0,07 0,07 winst CCwinst

CCIX CO C C F C

0,06 0,06 winst CCwinst

0,062

omfort omfort system system

system winst

TT FF0,26 IX IX C

glasaftrek

omfort system

glasaftrek glasaftrek

80 T80 ronic

system isisprachtig prachtig

is prachtig

Brandwerend

min.

Brandwerend Brandwerend

ronic ronic system system lassic system

79 4 P79

C DucoTop 50 ‘ZR’ is een zelfregelend ventilatierooster dat snel en

min. min.

ee kan worden eenvoudig achter het buitenspouwblad lassic lassic aangebracht, zodat 0,26 0,26

system system

PP44

het van buitenaf niet zichtbaar is.CC Ook is discrete plaatsing op het kozijn winst winst

mogelijk met een vlak aluminium buitenprofiel. De binnenkant van het rooster kan gedeeltelijk weggewerkt worden, waardoor het zich perfect in een woning integreert. Plaatsing is mogelijk op elk type kozijn en voor kozijndieptes tot 120 mm.

We inspire at www.duco.eu

EVERY HOME NEEDS DUCO

winst

info@duco.eu - Handelsstraat 19 - 8630 Veurne - Belgium - tel +32 58 33 00 33 - fax +32 58 33 00 44

26062009_DUCO_RaamEnDeur.indd 10 RD_0310_11S_DUCO.indd 1

14/09/11 16:20 26-09-11 11:25

Inhoudsopgave

Postbox

Gevelarchitectuur

Vaktueel

Raamwerk

Inside

Deur in Deur uit

Sluitstuk

Close-Up

Goed Beslagen

Vaktueel

Uitzicht

Branchepagina’s

Vaktueel

Buiten de Deur

Op de Mat

Berichten uit de markt

10 Historisch Centrum Overijssel:

Stalen vakwerk

14 Buildsight: NBvT-concepten

beperkt toegepast

16 Innovatie in kozijnwerk 20 Staalkozijn: beperkt maar specifiek toepasbaar 24 Kastenfenster: alles in één 26 Productnieuws 28 Veilig vluchten 30 Update Doorwin-groep 32 Fabrikanten in de dip? 36 Productnieuws 40 Productnieuws 41 Themans 43 Nemef 45 Buva 42 Productnieuws 44 Verantwoord hout volgens FSC 46 Vlakglasrecycling tot de laatste scherf 49 Productnieuws 50 VKG 53 VMRG 55 NBvT 56 Websites uitgelicht 57 Beursnieuws en agenda 58 Brochures, catalogi en vakboeken

raam en deur Inhoudsopgave_nr 5.indd 5

5 / 2011

04-10-11 10:36

De pijlers onder elk project: de kunststof kozijnprofielen van VEKA Nieuwbouw of vernieuwbouw? In het uitgebreide assortiment van VEKA vindt u altijd een kunststof kozijnprofielsysteem dat aan al uw wensen en eisen voldoet. Het VEKA-systeem TOPLINE NL is helemaal afgestemd op de Nederlandse markt. VEKA profielen isoleren tot en met passiefhuisniveau ĂŠn gaan een gebouwleven lang mee. VEKA biedt daarbij de keus uit maar liefst 52 kleuren, met volledige recyclegarantie. Architecten en planners maken bovendien graag gebruik van VEKA bestekondersteuning. Ontdek het zelf: met VEKA kunt u bouwen!

Kwaliteit, vertrouwen en zekerheid VEKA: het kwaliteitsprofiel www.vekakozijn.nl

VEK 111 Advertenties.indd 1 RD_0311_11S_VEKA2.indd 1

09-05-2011 11:35:51 26-09-11 11:26

Postbox NBvT’s Innovatie-prestatie-contracten

Solarlux wint ‘het beste idee’

Deze maand is de Nederlandse Bond van Timmerfabrikanten (NBvT) gestart met een van de grootste onderzoeksprogramma’s ooit in zijn 65-jarig bestaan. Het onderzoeksprogramma richt zich op ‘’Modulaire energiezuinige, luchtdichte en onderhoudsarme gevels’’. Binnen het project wordt onder meer aandacht besteed aan verbindingstechnieken, deur-kozijnconstructies, innovatie van gevels, energie & lucht en onderhoudsarme geveloplossingen. Het doel van het project is te komen tot gevelconcept(en) waarmee de bestaande woningvoorraad op een slimme en efficiënte manier op energiezuinigheid, comfort en esthetica kan worden opgewaardeerd. Het programma is opgestart in het kader van InnovatiePrestatieContracten (IPC). De Nederlandse Bond van Timmerfabrikanten (NBvT) heeft samen met 15 MKB-bedrijven in april 2011 een subsidie-aanvraag ingediend. Direct na de Bouwvak heeft Agentschap NL bekend gemaakt dat de IPC-aanvraag ‘’Modulaire energiezuinige, luchtdichte en onderhoudsarme gevels’’ (IPCNBT1100) van de NBvT in de ranking op de 13e plaats is geëindigd en heeft de gevraagde subsidie toegekend. Er waren in totaal 83 aanvragen, waarvan er door Agentschap NL 29 konden worden beloond met een subsidie. Het project heeft een looptijd van 2 jaar en een totaalbudget van € 900.000. Hiervan is € 450.000 subsidie en dragen de 15 MKB-bedrijven ieder netto € 6.000,-- en 400 manuren bij.

Solarlux was op 8 september jongstleden winnaar van ‘het beste idee’. Tijdens de jaarlijkse VMRG-Marktdag konden deelnemers met hun eigen bouw-idee meedingen in deze door de VMRG geïnitieerde wedstrijd. Een jury, bestaande uit architecten, beoordeelde het door Solarlux gepresenteerde energiezuinige Solarlux Co2mfort-office in Nijverdal als beste idee. Dit energiezuinige kantoor, dat eigenlijk een eigen showroom voor het bedrijf is, maakt gebruik van maar liefst vier natuurlijke energiebronnen, namelijk aardwarmte, zonlicht, regen en wind. Hierbij wordt aardwarmte gebruikt om het gebouw in de zomer te koelen en in de winter te verwarmen. De vele vouwwanden in het gebouw zorgen voor een maximale daglichttoetreding, waardoor een goede balans ontstaat tussen het gebruik van natuurlijk daglicht en kunstlicht. Het regenwater wordt gebruikt voor het doorspoelen van het toilet en de ventilerende gevels en dakramen zorgen tenslotte voor een natuurlijke ventilatie. Stichting Slimbouwen zal in november een rondleiding geven door de veelzijdige en innovatieve Solarlux Co2mfortoffice.

Oskomera Group succesvol Oskomera Group heeft een aantal projecten aan haar orderportefeuille toegevoegd, zo meldt het bedrijf. Begin 2012 zal gestart worden met de bouw van het project Bethnal Green Road in London. Een toren van ruim 70 meter hoog die ontworpen is door Stock Woolstencroft Architecten. Oskomera ontwerpt, levert en installeert onder meer de aluminium elementengevel, stalen balkons en zonwering. De orderwaarde bedraagt ongeveer € 10 mln. In de afgelopen twee maanden heeft OSPS UK meer dan 12 MW aan grootschalige PV projecten gerealiseerd. OSPS was verantwoordelijk voor de EPC werkzaamheden van deze installaties. Eén van deze installaties is de grootste in het Verenigd Koninkrijk tot nu toe: Howton Solar Farm in Cornwall. Voor dit ground-based project zijn 18.000 Suntech panelen geïnstalleerd met een totaal vermogen van 4,99 MW.

Nieuwe uitstraling voor AllRisk AGC levert glas voor kantoor FOX AGC, Cradle to Cradle (C2C) gecertificeerde glasproducent, levert de eerste beglazing van het tweede kantoor op het businesspark, Park 20|20 in Hoofddorp, het nieuwe hoofdkantoor van FOX Vakanties. Het feit dat AGC inmiddels C2C-gecertificeerd is, was voor projectontwikkelaar Delta reden om met de glasfabrikant in zee te gaan. De C2C-certificering sluit naadloos aan bij de filosofie van Park 20|20 om steeds te zoeken naar de meest duurzame oplossingen en de ambitie van FOX Vakanties om een duurzaam gebouw neer te zetten. AGC levert ongeveer 500 vierkante meter doorzichtbeglazing met daarop een streeppatroon gezeefdrukt. Het streeppatroon is aan de buitenzijde in zeven schakeringen oranje maar aan de binnenzijde voorzien van een witte deklaag, zodat het zicht van binnen naar buiten, rustig blijft. Naast de doorzichtbeglazing zijn matchende sandwichpanelen aangebracht. De rest van het gebouw wordt voorzien van ongeveer 700 vierkante meter Stopray Vision 50, zonwerende beglazing. De verwachting is dat FOX Vakanties in het eerste kwartaal van 2012 het nieuwe kantoor kan betrekken.

raam en deur Postbox_3pag.indd 7

AllRisk, actief in valbeveiliging, heeft een nieuwe huisstijl en website (www.valbeveiliging.nl). De nieuwe website, die is vormgegeven in de nieuwe huisstijl, past volgens het bedrijf beter bij het innovatieve en betrouwbare imago dat AllRisk de afgelopen jaren heeft opgebouwd. Commercieel directeur Dick Buitendijk: “Het nieuwe logo maakt direct duidelijk waar AllRisk voor staat: gebruiksgemak, betrouwbaarheid en deskundigheid. Het embleem staat symbool voor de continue cirkel van innovatie en verbetering waar AllRisk voor staat.” Met de invoering van de nieuwe huisstijl is ook de website van AllRisk geüpdatet.

5 / 2011

04-10-11 09:36

Postbox Energieneutraal en passief bouwen Kegro, producent van buitendeuren en volledige dochter van Doorwin, was aanwezig op de Energie Vakbeurs om te tonen hoe zijn deurenassortiment het passief bouwen-concept ondersteunt. In de bouwsector staat energiebesparing hoog op de agenda. De normen waaraan leveranciers zich dienen te houden, worden steeds strakker. Passief, groen en duurzaam bouwen staan hoog in het vaandel bij Kegro. Tijdens de vakbeurs werden ook de nieuwste deuren van Kegro, KegaPro+ deuren, getoond. Kegro heeft met KegaPro+ energiebesparende deuren een nieuw product ontwikkeld dat een combinatie biedt van de best mogelijke thermische isolatie en de reeds zes jaar bewezen techniek uit het KAI-concept. Dit maakt KegaPro+ tot een totaaloplossing voor energiezuinige woningbouw, meldt het bedrijf. Het concept is inmiddels in diverse projecten uitgevoerd. “Kegro is de nummer 1 in energiebesparende deuren met een u-waarde van 0,58. De Energie Vakbeurs was voor ons een perfecte locatie om onze oplossingen voor duurzaam bouwen te presenteren”, stelt Henk Breel, commercieel directeur Kegro.

Eén grote ijzerwarengroep Als één grote ijzerwarengroep gaan Gerritse IJzerwaren, Breur Ceintuurbaan en Van der Winkel gezamenlijk een leidende rol vervullen in de Nederlandse ijzerwarengroothandel. De drie ondernemingen komen onder één houdstermaatschappij, waarin H2 Equity Partners, Kees Gerritse, Hans Breur en André Huizinga (directeur Van der Winkel) aandeelhouder worden. Door deze samenwerking kunnen klanten profiteren van het uitgebreidere netwerk van vestigingen en de bredere expertise binnen de groep op verschillende terreinen. De samenwerking vindt met name plaats op het gebied van assortiment, inkoop en ondersteunende diensten als ICT en financiën. Gerritse IJzerwaren, Breur Ceintuurbaan en Van der Winkel blijven onder de eigen naam actief. Breur gaat zijn expertise als totaalleverancier van hangen sluitwerk, elektronische sluitsystemen , deuren en montage breder inzetten. Van der Winkel richt zich op verdere groei in Zuid-Nederland en Gerritse zet zijn groeistrategie ‘boven de rivieren’ voort.

I 5 / 2011

Postbox_3pag.indd 8

Lichtenberg wint Bouwprijs Lighthouseclub Prof. dr. ir. Jos Lichtenberg, bedenker van de Slimbouwen-filosofie, heeft op 15 september jl. de Lighthouseclub bouwprijs gewonnen. De Stichting Lighthousefonds heeft deze wedstrijd uitgeschreven voor bijzondere prestaties in de bouwsector. Lichtenberg heeft deze prijs te danken aan zijn erkende bijdrage aan vernieuwing en innovatie in de bouw. Lichtenberg is de initiator van Slimbouwen (www.slimbouwen.nl). De filosofie wil het bouwproces re-setten. Slimbouwen stelt voor om integraal te ontwerpen en het bouwproces op te knippen in vier stukken: Casco, schil, installaties en afbouw. Met als resultaat: een flexibel gebouw en een efficiënter en economischer bouwproces voor iedere speler in de bouwkolom. Door deze visie krijgt innovatie in de bouw een kans. Verder werkt Lichtenberg als hoogleraar Productontwikkeling aan de Technische Universiteit Eindhoven. Daarnaast is hij bij Inno-Experts BV actief als innovator en hoofdredacteur van BouwIQ. Momenteel bouwt hij als initiator het House of Tomorrow Today (HoTT). Het eerste project waar Slimbouwen in zijn pure vorm wordt toegepast, in combinatie met het Active House-principe: energieleverend en met hoogwaardig comfort voor de gebruiker.

Praktijktraining monteur PKVW IMKO Opleidingen heeft de praktijktraining Monteur PKVW toegevoegd aan haar opleidingsscala. Deze training is speciaal gericht op de montage van hangen sluitwerk volgens het Politie Keurmerk Veilig Wonen. De opleiding is niet verplicht, maar de steekproeffrequentie vanuit de Certificatie Instellingen (CI) van opgepluste woningen is bij de aanmelding als PKVW-erkend bedrijf lager na het volgen van deze training. Tijdens deze training leren de cursisten hoe ze hangen sluitwerk volgens de richtlijnen dienen te (de)monteren. Daarnaast krijgen ze tal van tips en handige vaardigheden mee om het werk eenvoudiger te maken. De training duurt 1 dag, inclusief toets. (Voor meer branchegerichte trainingen en cursussen van IMKO, zie de bijgesloten folder bij deze Raam en Deur)

raam en deur 04-10-11 09:36

Postbox SigmaClass-opleidingen van start Met twaalf cursussen is in oktober een nieuwe leergang SigmaClass gestart. Het aanbod omvat onder meer masterclasses, die de belangrijkste aspecten van het onderhoudsvak behandelen, gericht op ondergronden en beschermingssystemen. Daarnaast zijn er houtrenovatiecursussen, maar ook onderricht op speciale vakgebieden zoals kleur en decoratieve verftechnieken. De cursussen bedoen voor iedereen, die met onderhoud van gebouwen en woningen te maken heeft. De cursussen vinden plaats in ’s-Hertogenbosch en Amsterdam en worden gegeven door professionals. Kijk voor meer informatie op www.sigmaclass.nl.

Van Houten versterkt Fuhr Met ingang van 1 augustus van dit jaar heeft Fuhr Benelux zijn buitendienst-team weten te versterken met Edwin van Houten. Van Houten heeft gewerkt bij de handel, industrie en een kunststofgevelelementen verwerker. Mede daardoor heeft hij een brede ervaring binnen de kozijnindustrie, zo stelt Fuhr. Voor Fuhr Benelux zal hij vooral verantwoordelijk zijn voor de dagelijkse contacten met de kunststof deurenfabrikanten op commercieel en technisch gebied.

Bastinck commercieel directeur bij De Vries Kozijnen De Vries Kozijnen, een dochterbedrijf van Doorwin, heeft Peter Bastinck aangesteld als commercieel directeur. In deze rol is hij bepalend voor het succes en rendement van het bedrijf. Bastinck heeft een uitgebreide ervaring in algemeen en commercieel management, zo laat De Vries weten. De laatste tien jaar heeft hij de rol vervuld van commercieel directeur bij Keller Keukens. Bastinck heeft Keller Keukens uitgebouwd tot één van de bepalende keukenmerken in de markt. Hij werkte daarbij nauw samen met keukenretailers, maar ook met woningbouwcorporaties, aannemers en architecten. In de jaren daarvoor was hij werkzaam bij Desa en MHK Nederland.

Ockels opent energieneutrale woningen Het pilotproject Ecocredo van wooncorporatie Lefier Zuidoost Drenthe is onlangs officieel geopend door Wubbo Ockels. Ecocredo is een energieneutraal woningbouwconcept van twaalf woningen bestemd voor de sociale verhuur. Met het project wordt ecologisch bouwen en economisch wonen gecombineerd in het zogenaamde ‘nieuwe wonen’. De Ecocredo woningen leven van de zon en wekken hun eigen energie op door gebruik te maken van diverse duurzame computergestuurde energietechnieken. Zonnepanelen zorgen voor stroom en collectoren voor warm water en warmte. Alle vrijgekomen warmte wordt opgevangen en opgeslagen. Indien nodig wordt er bijgesprongen door een warmtepompinstallatie die voor de verwarming en warm water zorgt. Huurders van Lefier besparen op hun energiekosten doordat de woningen hun eigen energie opwekken en door de goede isolatie en alle denkbare energiebesparende voorzieningen maximaal energiezuinig zijn. Advertentie

Siersmeedwerk Hoofdstraat 160 9861 AM Grootegast Tel. 0594 - 612112

www.wilpstra.nl 5 / 2011

Postbox_3pag.indd 9

04-10-11 09:36

Gevelarchitectuur

Door Ron van Hoof

Stalen vakwerkconstructie in gevel maakt archiefgebouw transparanter Het Historisch Centrum Overijssel in Zwolle herbergt het Rijksarchief Overijssel en het Gemeentearchief Zwolle. De bunkerachtige beslotenheid van het oude gebouw heeft een aanbouw gekregen die juist transparantie uitstraalt. Want ook de archiefspitter verlangt eigentijdse openheid. Vooral de dubbele gevel met stalen vakwerkconstructie van de HCO-aanbouw komt daaraan tegemoet.

Architect Rob Moritz van het Zwolse architectenbureau 19 Het Atelier heeft de uitbreiding van het Historisch Centrum Overijssel bedacht in opdracht van de Rijksgebouwendienst in Arnhem. Denkend aan een archief komt het beeld naar boven van een opbergplaats met beschreven en bedrukt papier. Een omgeslagen vel papier heeft Moritz inspiratie gegeven om de aanbouw van het HCO te ontwerpen. Sikkelvormige segmenten dienen als dragende elementen voor de ronding in het gebouwontwerp. Hieronder bevinden zich stalen, 110 cm brede vakwerkkolommen in de dubbele gevel, die voor een slanke ondersteuning zorgen. De segmenten zijn onderling verbonden door H-profielen, waardoor een ruimtevakwerk is ontstaan. Deze manier van gevelbouw draagt in hoge mate bij aan de transparantie van de aanbouw.

“Het bestaande, oude gebouw straalt een zekere mate van norsheid uit. Het nodigt niet uit om er een spontaan bezoek aan te brengen”, aldus Moritz. “De hoofdingang ligt aan de Eikenstraat, waar alleen plaatselijk verkeer langs komt voor de Bomenwijk. In deze straat loopt nauwelijks ander publiek. Toen wij de opdracht kregen voor de uitbreiding, is de publieksingang verplaatst naar de veel drukkere, doorgaande Van Wevelinkhovenstraat met veel passanten. Daarmee streeft het HCO een cultuuromslag na. Het is met de openheid van de uitbreiding nu veel meer een publiekspaviljoen, dat ook als trouw- en evenementenlokatie dienst doet .”

Lusvormige uitbreiding

Moritz: “De constructeur voorzag in eerste instantie bouwkundige problemen met het ontwerp. Hij dacht dat op te lossen met veel kolommen als ondersteuningspunten. Daar heb ik mijn veto over uitgesproken. Want relatief dikke zuilen tasten het idee van het soepel gevouwen blad aan. Het gebouw moet zo veel mogelijk kolomvrij zijn om de openheid te benadrukken. De buitenvorm dient vloeiend over te gaan in de binnenruimte. De noodzakelijke kolommen zijn daarom zo fragiel mogelijk gehouden”.

Inderdaad, het oude gebouw van deze cultuurinstelling toont een bars gezicht, dat niet uitnodigt voor inloop. De lusvormige uitbreiding maakt daar een einde aan. De aanbouw geeft een veel grotere toegankelijkheid aan het archiefcentrum. De uitbreiding ligt als een gekruld vel papier tegen de bakstenen oudbouw aan. De nieuwbouw bestaat uit beton, staal, hout en veel glas. Een staalconstructie met gebogen wanden vormt het uitwendige skelet van de ‘papierkrul’. Deze aanbouw heeft door de dragende buitenschil weinig inwendige steunkolommen nodig. Moritz heeft een dubbele gevel toegepast om de vakwerkkolommen van staal goed in het architectonische beeld op te nemen.

Cultuuromslag

Constructie in spouw

Er zijn steeds meer individuen die op zoek zijn naar hun wortels. Waar kun je dan beter terecht dan in archieven, die overheids- en particuliere instanties ooit hebben aangelegd? Het imago, dat de blijken van publieke geschiedschrijving alleen op zolders en in kelders zijn ondergebracht, is zo langzamerhand onterecht. Het HCO is daar een voorbeeld van.

De constructie is aangebracht in de spouw. De buitenfaçade bestaat uit een aluminium vliesgevel met enkel glas. De binnenfaçade heeft dezelfde vliesgevel met dubbel glas. Zomerse warmte in de spouw wordt door natuurlijke ventilatie afgevoerd. Er zijn om die reden op maaiveldniveau roosters voor de toevoerlucht aangebracht. Glazen kleppen onder de dakrand zorgen voor de afvoer van opgestegen warme lucht.

Veto op kolommen

I 5 / 2011

Gevelarchitectuur_Overijssel-Zwolle_3pag.indd 10

raam en deur 04-10-11 09:38

Gevelarchitectuur

De kleppen worden net als de zonwering automatisch gestuurd. Eén van de voordelen van deze gevelopbouw is dat er geen kolommen de draagconstructie in weg staan. Er is voor de dubbele gevel geen aanvullende ondersteuning nodig. De vliesgevelprofielen zijn zeer slank gebleven ondanks de 15 meter hoogte van de gevel. De gevel en de staalconstructie vormen door deze integratie in combinatie met de zonwering één functioneel geheel.

Fragiele vakwerkkolommen Vanwege het gewenste gevelbeeld zijn er - behalve op maaiveldniveau - geen looproosters in de dubbele gevel opgenomen. De fragiele vakwerkkolommen in de dubbele gevel bestaan uit dunne ronde buizen met een diameter van 101 mm. De helft van de kolommen heeft een dragende functie voor de hoofddraagconstructie. Deze staan rechtop.

Tussen de dragende kolommen staan om en om schuin geplaatste kolommen onder een hoek van vier tot vijf graden. Deze secundaire kolommen ondersteunen de vliesgevel en dragen bij aan de stabiliteit daarvan. Ze fungeren als doorvoeren voor de voedingskabels van de zonwering en luiken en voor de hemelwaterafvoeren. Zodoende is er geen hemelwaterafvoer aan de buitenzijde van de gevel aanwezig. “De schuine vakwerkstaven in de gevelkolommen vormen tevens de geleiders voor de zonwerende screens, die gradueel van kleur verschillen”, vertelt Moritz. “Deze zonwering is nodig, omdat de gevel naar het zuiden is gericht. De schuine stand van de geleiderails is afgestemd op de hoek van de zonwering. Je kunt bij gesloten zonwering nog steeds naar binnen kijken. Het gebruik van diverse grijstinten voor de screens doet denken aan toegepaste vellen papier.”

raam en deur Gevelarchitectuur_Overijssel-Zwolle_3pag.indd 11

5 / 2011

04-10-11 09:38

oplossingen in aluminium

Voorkom levensgevaarlijk

Vallen van vaste trap W U E NI

of afstapje......

#Traptrede-profielen 3

met rubbertex® NON-Slip-Safety-Tape (grijs/zwart) 17 mm

Het aantal valpartijen op vaste trappen is schrikbarend; de nieuwe generatie traptredeprofielen met NON-Slip-Safety tape, kunnen een belangrijke bijdrage leveren aan het voorkomen hiervan...

8,5

uitv. A10

Eigenschappen • • • • • • •

Opleg=45 mm

Opleg=55 mm

Aluminium, 100 cm lang, mat-satijn geanod. Toplaag, rubbertex® grijs of zwart. Door “kraalmodel” maximale contacttijd. Hoge frictiecoëfficiënt: kl. “high-track”. Bevestiging: geschroefd of zelfklevend. Eenvoudig op maat te zagen. Geschikt voor intensief belopen, ook “barrevoets” (blote voeten).

rubbertex®

uitv. A11

Opleg=69 mm

geschroefd of zelfklevend

uitv. A12

Bestellen: 1. 2.

Uitvoering, kleur en aantal stuks. Geschroefd, zelfklevend of blind.

Verpakking: 1. 2.

Verpakt in hersluitbare kartonnen kokers. Inclusief bevestigingsmiddelen.

Alprokon Aluminium Development B.V. Bremen 1, 2993 LJ Barendrecht Postbus 1160, 2990 CA Barendrecht www.alprokon.com t (0180) 64 39 50 f (0180) 64 39 65 e info@alprokon.com

Leveringsprogramma Traptrede-profielen met een rubbertex® toplaag maken onderdeel uit van een totaalpakket. Een volledige documentatie met alle mogelijke toplagen sturen we u op verzoek graag toe. Advertentie Beurs traptrede Alprokon.indd 1 RD_0312_11S_ALPROKON.indd 1

www.alprokon.com 21-9-2011 12:06:37 26-09-11 11:26

Gevelarchitectuur

Kruislings gebogen bladen papier Het dak is afwerkt met Kalzip platen, een systeem van Corus. Deze dakplaten zijn diagonaal op het dakvlak aangebracht en volgen de rondingen van het gebouw. Ook het platte dak is dus voorzien van beplating. De getordeerde vorm van het dakvlak doet denken aan kruiselings gebogen bladen papier. Het heeft tevens de buiging van de geprofileerde platen tijdens de verwerking veel makkelijker gemaakt. De Kalzip-fabrikant in Koblenz heeft eerst een proefmodel gemaakt om na te gaan of de beplating zich goed liet buigen en bevestigen op de ronding. De resultaten zijn positief gebleken. Niettemin is bij de bouw besloten om niet te werken met kant-en-klare platen uit de fabriek maar â&#x20AC;&#x2DC;in het werkâ&#x20AC;&#x2122; te produceren. Kalzip heeft daartoe de walsmachine en rollen met onbewerkte staalplaat naar Zwolle getransporteerd op grote diepladers. Ter plekke zijn de platen voorzien van het profiel en op lengte gemaakt. De productie van lengtes tot veertig meter dakplaat is daarmee mogelijk gebleken. Er is hierdoor geen enkele naad zichtbaar in de ronding en het materiaal zit heel strak op de onderconstructie.

raam en deur Gevelarchitectuur_Overijssel-Zwolle_3pag.indd 13

5 / 2011

04-10-11 09:38

Vaktueel

Door Rolf Dankers, Buildsight

Het houten kozijn wordt een Concept De toepassing van houten kozijnen in de bouw heeft baat bij duidelijke afspraken tussen de timmerfabrikant en opdrachtgever. Om meer duidelijkheid te scheppen in de verdeling van de taken en verantwoordelijkheden tussen timmerbedrijf en de opdrachtgever (in de meeste gevallen de aannemer) introduceerde de Nederlandse Bond van Timmerfabrikanten (NBvT) in 2007 drie Concepten. In renovatie vinden die al aftrek, in nieuwbouw nog maar bar weinig. De NBvT-Concepten behoeven voor de meeste lezers waarschijnlijk weinig introductie, maar voor de volledigheid willen we ze toch nog even toelichten: - Concept I: Toelevering halfproduct (traditionele levering van gegrondverfde kozijnen, vroeg in het bouwproces); - Concept II: Toelevering meer compleet product (levering verder afgewerkt product in de voorlak); - Concept III: Co-makership (timmerfabrikant plaatst het complete kozijn afgelakt en wel en voorzien van beglazing).

Eenduidig vastgelegd

Van Concept I naar III nemen de verantwoordelijkheden van het ontvangende bouwbedrijf af en die van de leverende kozijnfabrikant toe. Concept III staat de fabrikant toe om uitgebreide garantie te leveren op het geleverde gevelsysteem. Inmiddels is ook Concept IV ontwikkeld waarbij ook het onderhoud voor bijvoorbeeld 25 jaar wordt meegeleverd bij het kozijn.

Zonder dat de Concepten gedefinieerd en vastgesteld waren door het NBvT kende de Nederlandse markt voor houten kozijnen natuurlijk al verschillende afwerkingsniveaus. Afspraken daarover kwamen tussen opdrachtgever en leverancier één-op-één tot stand. De winst van het vastleggen van de Concepten zit onder andere in de eenduidigheid van de eisen aan de producten en de certificering ervan. Opdrachtgevers weten daardoor beter waar ze aan toe zijn. Zodat ze betere keuzes kunnen maken als het aankomt op gevelsystemen. Sinds de introductie van de Concepten heeft met name het volledig afgewerkte kozijn (Concept III) een grote vlucht genomen. Blijkbaar voorzien de Concepten in een duidelijke behoefte.

Waarom Concepten?

Onderzoek

De NBvT-Concepten geven niet alleen duidelijkheid over de verdeling van de taken en verantwoordelijkheden tussen opdrachtgever en leverancier. De Concepten bieden de timmerfabrikanten in Nederland ook de mogelijkheid om hun opdrachtgevers tegemoet te komen en te ontzorgen. Bovendien kan een timmerfabrikant meer verantwoordelijkheid nemen voor de door hem of haar geleverde geveloplossing (of het scheidingssysteem). Tijdens de recessie in de bouw hebben de Concepten veel fabrikanten handvaten geboden om de veranderende markt tegemoet te treden. Bij de toepassing van de Concepten past namelijk een pro-actieve oplossingsgerichte marktbenadering. In een markt waar opdrachtgevers niet meer in de rij staan, maar verleid moeten worden, is het voor timmerfabrikanten essentieel om zich duidelijk te profileren. Het helpt als men zich daarbij ook bewust is van de eigen sterke kanten van het timmerbedrijf. Bijkomend voordeel is dat de opdrachtgever wordt ontzorgd. Ook de toekomstige eigena(a)r(en) worden ontzorgd. Want met name Concept III draagt sterk bij aan het reduceren van de onderhoudsbehoefte van de kozijnen. Eén keer schilderen in de 8 tot 10 jaar is daarmee zeer goed mogelijk.

Nu de Concepten zich al enkele jaren in de Nederlandse bouwpraktijk hebben kunnen bewijzen, is het interessant om te onderzoeken in hoeverre ze ook daadwerkelijk worden toegepast op de bouwplaatsen in den lande. De NBvT heeft Buildsight gevraagd om dit in kaart te brengen. Sinds dit jaar doet Buildsight daarom dagelijks onderzoek naar het gebruik van de Concepten in de woningbouw in Nederland. De resultaten van dit onderzoek worden in dit artikel gepresenteerd. Er zijn ondertussen 600 woningbouwplaatsen bezocht. Bij dit onderzoek zijn alle nieuwe kozijnen toegekend aan een Concept. Er is geen categorie “overig”. Het is echter vaak niet met zekerheid te achterhalen of alle eisen in acht zijn genomen die bij de Concepten horen. Alleen op basis van de toepassing in het werk (met of zonder beglazing en gelakt of niet) is het kozijn toegekend aan een Concept. De resultaten geven de verdeling van het gebruik van Concepten weer op basis van het aantal woningen.

I 5 / 2011

Vaktueel_Buildsight_2pag.indd 14

Veel nieuwbouw nog in Concept I Uit de eerste resultaten van het onderzoek van Buildsight komt naar voren dat ruim twee derde deel van de nieuwe woningen nog volgens

raam en deur 04-10-11 09:39

Vaktueel Concept I

Concept II Concept III

Concept I

Concept II

Concept III

totaal

particuliere opdrachtgevers

vrijstaande woningen eengezinswoningen meergezinswoningen

woningcorporaties

projectmatig

bouwers voor de markt particuliere opdrachtgevers 0%

10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100%

10%

20%

30%

40%

50%

60%

70%

80%

90% 100%

Toepassing van Concepten in renovatie

Toepassing van Concepten in nieuwbouw

het min of meer traditionele Concept I van kozijnen worden voorzien. Bij de bouw van een kwart van de nieuwe woningen wordt Concept II toegepast. Dat betekent dat Concept III voorkomt bij 8 procent van de nieuwe woningen. In bovenstaande figuur is dit weergegeven. Vergeleken met een eerdere meting is het marktaandeel van Concept II en Concept III wel gegroeid. Dit beeld is over heel Nederland ongeveer het zelfde. Binnen de vier onderscheiden regio’s wordt er nauwelijks van afgeweken. In de appartementenbouw lijkt Concept III iets vaker toegepast te worden dan in grondgebonden woningen.

nodig en is de inzet van groot materieel te duur. Omdat het werk handmatig moet gebeuren, ligt het voor de hand om het glas te zetten als de kozijnen geplaatst zijn. De schilder komt meestal daarna pas langs.

Corporaties neigen naar II en III Uit de resultaten van het onderzoek komt een duidelijk verschil naar voren tussen verschillende opdrachtgevers. Het blijkt dat woningcorporaties meer geneigd zijn om Concept II en III toe te passen. Slechts bij iets meer dan de helft van de nieuwe corporatiewoningen wordt Concept I nog toegepast. Bij andere opdrachtgevers ligt dit aandeel rond 75 procent. Veel leveranciers van kozijnen en veel aannemers zijn nog terughoudend bij het toepassen van Concept II en Concept III binnen de nieuwbouw. Het risico op beschadigingen aan de kozijnen is namelijk groot. Er zijn extra maatregelen nodig om de kozijnen te beschermen. De meeste aannemers zijn daar nog niet voldoende op ingesteld, blijkt uit het onderzoek.

Versnippering drempel voor III Ondanks de grote voordelen voor de opdrachtgever wordt Concept III slechts bij één op de tien nieuwbouwwoningen in Nederland toegepast. Dit heeft te maken met de versnippering van het traditionele bouwproces. Aannemers zijn gewend om van project tot project met dezelfde aparte leveranciers te werken voor kozijnen, glas en schilderwerk. Dat geldt ook voor een groot deel van de projectontwikkelaars. Ook zij geven in de meeste gevallen nog de voorkeur aan de traditionele bouwwijze en de traditionele inrichting van het bouwproces. De aanbieders die meer Conceptueel denken, zoals de catalogusbouwers, hebben in ons land nog weinig voet aan de grond gekregen. De woningcorporaties blijken vaak wel open te staan om een nieuwe taakverdeling aan te gaan tussen de partners in het bouwproces en zo te komen tot een zogenaamd co-makership. Elke leverancier neemt bij co-makership zo veel mogelijk verantwoordelijkheid voor het gebouwde eindresultaat.

Kansen voor tifa’s Renovatie veel in II en III Als we kijken naar de toepassing van nieuwe kozijnen bij renovatie (kozijnvervanging), blijkt Concept II en III veel populairder. Dat zit hem dan vooral in de projectmatige renovatie. Binnen dit segment heeft Concept III zelfs een marktaandeel van 55 procent. Bij projectmatige verbetering van (huur-)woningen komen de voordelen van Concept II en met name van Concept III goed tot hun recht. Door de gelijkvormigheid tussen de verschillende kozijnen is een hoge mate van standaardisatie mogelijk en kan efficiënt gebruik gemaakt worden van kranen, steigers en liften bij de montage. Woningcorporaties zijn een belangrijke opdrachtgever binnen dit segment. De voorkeur voor Concepten II en III van deze opdrachtgevers komt waarschijnlijk voort uit hun positieve ervaringen met deze Concepten bij woningverbetering. Daarentegen gaat in de particuliere renovatie de voorkeur nog duidelijk uit naar Concept I. Voor een enkele woning is maatwerk

Er bestaat toenemende aandacht voor nieuwe bouwmethoden en voor de eindgebruiker. Ook nieuwe organisatievormen voor het bouwproces komen steeds meer in de belangstelling. Daarbij valt te denken aan collectief particulier opdrachtgeverschap, het Bouw Informatie Model (BIM), ketenintegratie, nieuwe bouwsystemen, prefab enzovoort. De Concepten II en III bieden timmerfabrikanten de mogelijkheid om hier op in te haken. Of zelfs in voorop te lopen, al dan niet samen met woningcorporaties. Dit met het doel om de bouwmarkt beter te laten functioneren en onnodige kosten te voorkomen. Zeker in de renovatie van de na-oorlogse woningvoorraad ligt voor de kozijnindustrie nog een grote opgave, terwijl de woningnieuwbouw ook de komende jaren op een laag pitje blijft. Meer informatie over de Concepten kunt u vinden op de website www.kozijninfo.nl (onder het kopje techniek) van de Nederlandse Bond voor Timmerfabrikanten.

raam en deur Vaktueel_Buildsight_2pag.indd 15

5 / 2011

04-10-11 09:39

Vaktueel

Door Louis Jongeleen

Innovatie deel 1: kozijnenbouwers

Kozijnen: duurzaam en montagevriendelijk Vernieuwing van werkprocessen in de bouw begint meestal met vragen vanuit de bouwpraktijk. Antwoorden komen van de bouwtoeleverende industrie in de vorm van nieuwe bouwproducten en bouwsystemen. Bij de productie van kozijnen en ramen gaan de veranderingen tegenwoordig snel. Het is nu vooral de vraag naar duurzame producten en duurzame diensten die de ontwikkelingen bepaalt. De kozijnenbouwers komen met innovatieve geveloplossingen.

In bedrijven en organisaties werken elke dag onderzoekers, technici en marktspecialisten aan doelgerichte verbetering van producten, diensten en werkprocessen. Zodra het product van die inspanning in de markt wordt herkend als vernieuwend en ook werkelijk wordt afgenomen door de doelgroep, hebben we te maken met innovatie. Innoveren, hoe werkt dat? Raam en Deur zoekt een aantal innovators op en brengt daarvan verslag uit in een innovatie-serie.

Het Knipping Passief Huis-kozijn “De EPC-norm is de motor” Op de website van Knipping Kozijnen BV staat te lezen: ‘Knipping ontwikkelt zijn kozijnen voortdurend door, met als belangrijkste ontwikkelingsdoelen gebruikersvriendelijkheid en energieneutraliteit.’ De kozijnbouwer uit Zwaag (N-H) maakt zijn doelstellingen concreet met de ontwikkeling van het eerste Nederlandse kunststof PassiefHuis-kozijn. De manager zakelijke markt van Knipping, Marcel van der Linden, was direct betrokken bij de ontwikkeling van het Knipping Passief Huiskozijn. “De motor voor de ontwikkeling van een kunststof PassiefHuiskozijn was voor ons het vooruitzicht van de verdere verscherping van de verplichte EPC-waarde. Onze technische man Jacob Wiering was al in 2009 bezig met het idee voor een kozijn met een zeer lage U-waarde. Dat moest volgens hem mogelijk zijn met een kunststofprofiel met meer luchtkamers waarbij een stalen verstevigingsframe achterwege kan blijven. We zijn toen met de producent van onze profielen gaan praten. Samen met de extrudeerder hebben we een ontwerp gemaakt voor een exclusief Knipping basisprofiel met zes kamers. Er moest een nieuwe extrusiematrijs komen. Dat betekende een forse investering.” Vervanging van staal door een glasvezelversteviging, toepassing van 3-laags glas en extra isolatie in het profiel maakten het ontwerp nog energiezuiniger. Van der Linden: “Met ons nieuwe profiel als basis hebben we een modulair kozijnsysteem ontworpen met vier verschillende kozijntypen die op vier verschillende manieren kunnen worden uitgevoerd. Elke uitvoering heeft een andere mate van energiezuinigheid. “ Bij de presentatie van het eerste kunststof PassiefHuis-kozijn in het voorjaar van 2010 kreeg het nieuwe product meteen een nominatie Zonder staal, 3-laags glas en extra isolatie in profiel

I 4 / 2011

Vaktueel_Innovatie_3pag.indd 16

Woning te Zwaag(N-H): PassiefHuis-kozijn , type ‘Timeless’

voor de Energie Innovatieprijs 2010 voor het meest innovatieve product op het gebied van energiebesparing. Architecten waren verrast door de manier waarop Knipping zijn kunststof kozijnen door combinatie met aluminium elk gewenst uiterlijk kan geven. Van der Linden: “We maken bijvoorbeeld een kozijntype dat op het oog nauwelijks te onderscheiden is van een geschilderd houten kozijn. Intussen heeft dat kozijn natuurlijk wel de energiebesparende kwaliteit van kunststof. “

Energiezuinig en strak Het Knipping Passief Huis-kozijn is o.a. toegepast bij een vrijstaande nieuwbouwwoning in Zwaag. Rolf Botman, architect van Alt-M Architecten BV uit Zwaag tekende voor het ontwerp. Botman: “Het huis is gebouwd als een zeer energiezuinige woning. Daar horen kozijnen bij met een hoge isolatiewaarde. Het Knipping Passief Huis-kozijn heeft 3-laags glas, sluit goed aan - het is gemonteerd door de producent - en heeft een strak uiterlijk dat past bij de architectuur van de woning.” Als beslissend voordeel van het Knipping Passief Huis-kozijn noemt Botman de combinatie van een hoge isolatiewaarde met de strakke vormgeving. Voldoet het kozijn aan de gewekte verwachtingen wat de energiezuinigheid betreft? Botman: “Van de bewoners van het woonhuis in Zwaag weten we dat zij er nu anderhalf jaar prettig in wonen. Maar wat het aandeel van de kozijnen is in energiebesparing, weten we niet.”

raam en deur 04-10-11 09:43

Het Lamikon Long Life++ kozijn “Duurzaamheid gaat verder dan energiezuinigheid” Bij de jaarlijkse competitie om de beste plaatsen in de MKB Top 100 van 2011 eindigde het Lamikon Long Life++ kozijn van Verweij Houttechniek uit Woerden op de zestigste plaats. Geen slechte ranking gezien het deelnemersaantal van in totaal 275 inzenders. Voor directeur Ruud Verweij is innovatie een stapsgewijze ontwikkeling naar duurzaamheid in meer dan één opzicht. “In april 2009 vormden we een werkgroep van een aantal medewerkers van ons bedrijf en enkele externe adviseurs. Ons doel was het ontwerpen van een kozijn dat voldoet aan de PassiefHuis-norm. Dat wil zeggen met een U-waarde lager dan 0,8. Maar duurzaamheid gaat volgens ons verder dan energiezuinigheid. We wilden een kozijn dat ook een gunstige ecologisch footprint zou hebben en zeer onderhoudsvriendelijk zou zijn. Daarbij bedacht ik ook dat een nieuw kozijn best een echt Nederlands karakter mocht hebben.” In de ontwerpfase besteedde de werkgroep ook uitgebreid aandacht aan bouwfysisch onderzoek van aansluitingsdetails en aan het ontwerpen van een methodiek voor de berekening van mogelijke energiebesparing bij toepassingen van het nieuwe kozijn. Voor dat wetenschappelijke werk schakelde Verweij drie gespecialiseerde adviesbureaus in.

grote opdracht noteren, voor een gebouw in Terneuzen dat moet voldoen aan scherpe duurzaamheidseisen. Verweij: ”De opdrachten kwamen vrij vlot binnen, zowel voor nieuwbouw als voor bestaande bouw. Een onderhoudsbedrijf wilde onze kozijnen hebben voor een renovatieproject van 52 huurwoningen in Hoek van Holland.” Naast de ontwikkeling van het Lamikon Long Life++ kozijn heeft Verweij Houttechniek in samenwerking met Innovatiebureau Aldus een methode ontwikkeld waarmee de U-waarde kan worden berekend die gehaald wordt bij gebruik van het nieuwe kozijn. Verweij: “Ons marktonderzoek liet zien dat er bij de bouwadviesbureaus en de architecten een grote vraag is naar juist dit soort gegevens.”

Verantwoord hout

Verweij: “Ons Lamikon Long Life++ kozijn was na een jaar hard werken rijp voor de markt. Net op tijd voor de gecombineerde bouwen vastgoedbeurs Building Holland, in april van 2010. Het viel beursgangers op dat ons kozijn naar buiten opent, zodat de plantjes op de vensterbank kunnen blijven staan als het raam opengaat.” Tijdens de beurspresentatie kon Verweij meteen de eerste

Sander Willems is de EPA-adviseur van Willems Vastgoedonderhoud in Rotterdam. Hij beoordeelt de energiezuinigheid, comfort en binnenmilieu van woningen en stelt het energielabel vast. Hij bracht advies uit voor een renovatieproject van 52 woningen in Hoek van Holland. Willems: “De woningcorporatie stelde scherpe eisen aan de isolatie van de gebouwschil en had milieubezwaren tegen gebruik van kunststof. Dat komt overeen met onze opvattingen. Als partner van FSC Nederland werken wij alleen met hout met een FSC-certificaat. Intussen wist ik al langer dat bij Verweij Houttechniek in Woerden een houten kozijn werd ontwikkeld dat precies paste binnen de eisen voor dit project. Door toepassing van het Lamikon Long Life++ kozijn, uitgekiende gevelisolatie en van een duurzame installatie met onder andere pv-panelen zouden we met de renovatie een sprong kunnen maken van F- of G-label naar A++ label. Die eerste proefwoning is inmiddels gereed. Uit metingen blijkt dat de gerenoveerde woningen straks bijna energieneutraal zullen zijn.”

Proefwoning renovatieproject Hoek van Holland: labelsprong met Lamikon Long Life++ kozijn (foto Willems Vastgoedonderhoud)

Buitengevelisolatie en Lamikon Long Life++ kozijn (foto Willems Vastgoedonderhoud)

Goed gemikt

raam en deur Vaktueel_Innovatie_3pag.indd 17

4 / 2011

04-10-11 09:44

T b c in re D O L ze

F W

If 4

RVS deurbeslag voor ieder project

LIPS 8000-serie combineert design met kwaliteit, veiligheid en flexibiliteit Voor ieder project biedt LIPS met de nieuwe 8000-serie het juiste RVS deurbeslag. Het assortiment omvat inbraakwerend beslag en binnendeurbeslag met knoppen en krukken in tal van uitvoeringen. Daarnaast hebben de grepen, briefplaten en deurstoppers hetzelfde T: 088 639 46 00 | WWW.ASSAABLOY.NL

RD_0315_11S_ASSAABLOYLips.indd 1

design, zodat u verzekerd bent van een uniforme uitstraling in uw gebouw. Om u optimaal te ondersteunen bij uw keuze voor het juiste beslag heeft LIPS een app ontwikkeld die u via de QR-code of op onze website kunt downloaden. ASSA ABLOY, the global leader in door opening solutions

26-09-11 11:56

Vaktueel De Groot & Vissers All-in-One-Facade “De klant krijgt wat hij kiest” Het is geen kozijn, geen vliesgevel en ook geen elementengevelsysteem. De All-in-One-Facade (AOF) is een alles-in-één-gevelsysteem. Het combineert eigenschappen van de drie genoemde gevelsystemen. Anco Bakker, technisch directeur van gevelbouwer De Groot & Visser uit Gorinchem maakte drie jaar geleden deel uit van de groep die een gevelontwerp ging maken voor een nieuw hoofdkantoor van TNT in Hoofddorp. Dit ‘Green Office’ zou moeten voldoen aan de hoogste duurzaamheidseisen qua CO2-uitstoot, energiezuinigheid en milieuvriendelijkheid. Bakker: “ We – dat wil zeggen architect Paul de Ruiter, de aannemer en ik – gingen op zoek naar een slank gedetailleerd gevelproduct dat veel licht doorlaat, met lamellen voor zonnewering aan de buitenkant en met een hoge isolatiewaarde. Mikpunt was een warmte-isolerend vermogen van Rc 3,5. Met een vliesgevel lukt dat niet. Je zou dan teveel warmteverlies hebben door de profielen. In samenwerking met gevelspecialisten Schüco en Kingspan vonden we de oplossing in de combinatie van een aangepast vliesgevelprofiel een goed isolerend sandwichpaneel.” Intussen werd steeds duidelijker dat de bouwtijd erg krap was. De Groot & Visser bracht uitkomst door het totale werk van de All in One Facade (AOF)in eigen hand te nemen. De AOF trok al snel de aandacht van andere bouwers. Bakker: “Al tijdens de uitvoering van het TNT-kantoor kregen we de vraag of we ons systeem toepasbaar wilden maken voor andere projecten. Op dit moment hebben we vijf projecten in uitvoering of voorbereiding. Nieuwe opdrachtgevers kwamen vooral af op de werkwijze waarbij één partij de hele gevel voor zijn rekening neemt en het hoge bouwtempo.”

bij het gevel ontwerp de wensen van de opdrachtgever te vertalen in technische oplossingen. Marleen Hokke: “In wezen is het AOF-systeem een vliesgevelconstructie die is omgebouwd tot een systeem van grote aluminium raampartijen of elementen. De opdrachtgever had al gekozen voor het uiterlijk van een vliesgevel. Dat was sowieso mogelijk met het AOF-systeem. Maar de belangrijkste reden waarom de keuze viel op dit systeem was de bouwsnelheid die we ermee konden halen. Dat het met de isolatiewaarde van de sandwichpanelen wel goed zat, wisten we al. Het voorbeeld staat in Hoofddorp.”

Productontwikkeling in het werk

Voor de herontwikkeling van de kantoorflat ‘De Monarch CAK’ in Den Haag had BAM Utiliteitsbouw Den Haag graag de AOF-gevel, maar dan in een aangepaste versie. Voor dit projectonderdeel werd technisch ontwikkelaar Marleen Hokke van BAM Utiliteitsbouw ingeschakeld. Haar taak was het om

In februari 2011 startte de uitvoeringsfase van de herontwikkeling van het gebouw ‘De Monarch CAK’. Eind december van dit jaar moet het worden opgeleverd. Om de gevel snel en naar de wens van de opdrachtgever te kunnen monteren, hebben architect, opdrachtgeven en technisch ontwikkelaar Marleen Hokke, de koppen bij elkaar gestoken en het basisgegevens van het AOF-systeem op enkele punten aangepast. Marleen Hokke: “Het uiterlijk hebben we in hoofdlijnen overgenomen. De afwerking van de panelen is wel anders. Bij ‘De Monarch CAK’ zijn voor de bovenste gevelpanelen voorzien van glasplaten. Ook hebben we de bevestiging van de gevelconstructie moeten aanpassen. Het blijkt dat het AOF-systeem gemakkelijk is aan te passen aan onze eisen en wensen. De aanpassing van het gevelproduct loopt bijna parallel met de detaillering van het werk.” Komt de opdrachtgever niet voor verrassingen te staan als hij kiest voor een product dat zich nog moet bewijzen? Marleen Hokke: “Nee, niet. Want de opdrachtgever is er steeds zelf bij. Bij elke aanpassing. Hij ziet wat hij koopt terwijl het gemaakt wordt. De technische kwaliteit is geborgd in het bestek en in de detaillering van gevelbouwer De Groot & Visser. En ik ben erbij om te bewaken dat veranderingen steeds overeenkomen met wat de opdrachtgever wil. Hij krijgt die vliesgevel. Maar daarbij nog veel meer.”

AOF-gevel van TNT Green Office, Hoofddorp (foto De Groot & Visser)

AOF-gevel van ‘De Monarch CAK’, Den Haag (foto De Groot & Visser)

Bouwsnelheid troef

raam en deur Vaktueel_Innovatie_3pag.indd 19

4 / 2011

04-10-11 09:44

Raamwerk

Door Joop Wilschut

Stalen kozijnen in de woningbouw Je komt stalen kozijnen wel regelmatig tegen in de utiliteitsbouw en bij de restauratie van oude gebouwen, maar zelden in nieuwbouwwoningen. Het komt nog het meeste voor bij particuliere woningbouw en incidenteel bij een groot appartementencomplex. Maar in de sociale woningbouw en bij rijtjes koopwoningen nauwelijks. De vraag is: Waarom niet?

Het materiaal heeft toch bepaalde eigenschappen die stalen kozijnen geschikt zouden maken voor deze toepassing, Neem alleen al de mogelijkheid om slank te kunnen construeren, een voordeel waar men bij restauratiewerk dankbaar gebruik van maakt. Toch wordt voor stalen kozijnen in de meeste gevallen alleen gekozen als het aspect veiligheid, met name brandwerendheid, een rol speelt. De redactie heeft een aantal producenten en leveranciers van stalen profielen en kozijnen een paar vragen voorgelegd, waaruit duidelijk wordt hoe het nu feitelijk zit. In de kaderstukken binnen dit artikel vindt u hun antwoorden.

“Budget is de reden” “Het antwoord op de vraag waarom stalen kozijnen nauwelijks worden toegepast in nieuwbouwwoningen is simpel: het budget”, reageert Rick Gorree van Agentor. “Ter indicatie, staal is circa 30 tot 40% duurder dan aluminium. Verder worden de voordelen van staal voornamelijk gewenst in de utiliteitsbouw, zoals 60 minuten brandwerendheid, grote glasafmetingen, kogel- en inbraakwering. Stalen kozijnen in de woningbouw nemen nog geen 5% van het totaal in.” “Opdrachtgevers en architecten die bewust voor stalen kozijnen kiezen, doen dat vanuit de esthetica. Je kunt met staal slanker construeren. We werken met geïsoleerde profielen als Forster Unico TF Vario en ongeïsoleerde systemen als Presto, waarmee aanzichtbreed-

I 5 / 2011

Raamwerk_Staalkozijn_3pag.indd 20

tes vanaf 30 mm mogelijk zijn. Met deze profielsystemen zijn ramen, deuren en vliesgevels te maken, waarin je in principe alle typen beglazing kunt opnemen. De maximale en minimale afmetingen van de kozijnen hangen af van het systeem, de toepassing, de plaats en dergelijke.” “Veel glas, een grotere transparantie in combinatie met veiligheid als inbraak-, branden kogelwering is in deze meeste gevallen dus de overweging om te kiezen voor staal. Andere aspecten die soms een rol spelen bij de afweging om stalen kozijnen toe te passen, zijn duurzaamheid en de mogelijkheden tot recyclen van het materiaal”, besluit hij.

raam en deur 04-10-11 09:45

Raamwerk Onbekend is onbemind “De belangrijkste reden waarom er zo weinig stalen kozijnen in de woningbouw worden toegepast is onbekendheid”, laat Remko Mathijssen van MHB weten. “In het verleden werden er veel ongeïsoleerde stalen profielen gebruikt. Dat gaf veel problemen met koude en condensatie en heeft staal een slecht imago bezorgd. Vandaag de dag zijn stalen profielen prima te isoleren en is de isolatie zeker zo goed als die van aluminium. Niettemin blijft staal duurder in aanschaf dan aluminium, maar gaat het wel drie keer zo lang mee.” “Het grote voordeel van staal is de sterkte. Je kunt er grotere overspanningen met een aanzichtbreedte van 30 mm mee maken. Staal is ook duurzamer; gelaste verbindingen geven geen veroudering in tegenstelling tot gelijmde, geschroefde of geperste verbindingen. Staal is ook prima te conserveren om corrosie tegen te gaan. En moderne stalen kozijnen hebben een lage energiedoorgang. Ten eerste door de kunststof isolator en ten tweede door de lage geleidings-

coëfficiënt, waarin de kleine stralingsoppervlakte van de slanke profielen meespeelt.” “Tot nu toe hebben we hoofdzakelijk stalen kozijnen aangebracht in de particuliere bouw”, gaat Mathijssen verder. “Daarbij is voornamelijk voor staal gekozen vanwege de esthetica, maar speelden de aspecten inbraakwerendheid klasse 2 en de goede thermische en akoestische isolatie mee. We werken meestal met de profieltypen SL30-ISO en Classic-ISO, waarin in principe elk type beglazing is op te nemen. De aanzichtbreedte en de minimale en maximale afmetingen van de kozijnen zijn zo divers, dat het ver voert om dat hier allemaal op te noemen.”

Normaal werk: geen expliciete voordelen “Voor stalen kozijnen, ramen en deuren ben je in aanschaf meer kwijt dan voor aluminium of kunststof”, beantwoordt Wim van Dinther van Oskomera Group de vraag. “Dit heeft te maken met de manier van produceren en coaten. Die is bij stalen puien anders dan bij kozijnen van andere materialen. Op zich zijn er voor normale kozijnen en deuren ook geen expliciete voordelen van staal te noemen. Alleen als het brandwerendheid betreft van meer dan 30 minuten branddoorslag en brandoverslag (WBDBO). Of de hogere eisen aan inbraakwerendheid als de normale klasse SKG-3 niet meer voldoen.” “Wij werken met geïsoleerde en ongeïsoleerde profieltypen in een normale en een brandwerende uitvoering. Veelal is dat gecoat staal maar roestvast staal komt ook voor. Afhankelijk van het systeem varieert de aanzichtbreedte van circa 45 mm tot 130 mm. De minimale en maximale afmetingen van de kozijnkaders zijn afhankelijk van het glastype en de locatie in relatie tot de windbelasting. Staal is ongeveer drie keer sterker dan aluminium, waardoor je er grotere afmetingen met slankere profileringen mee kunt realiseren. Qua beglazing is bijna alles mogelijk.” “Esthetica en slankheid heeft bij de meeste van onze opdrachtgevers de doorslag gegeven bij de keuze voor staal”, aldus Van Dinther. “Dat zijn hoofdzakelijk particuliere woonhuizen, hoewel we ook bij een aantal appartementencomplexen om die redenen stalen kozijnen hebben geleverd en gemonteerd. Bij één project was de inbraakwerendheid het belangrijkste argument. Soms spelen ook milieuaspecten een rol bij de keuze. Men beweert dat staal bij hergebruik minder energie vergt dan aluminium.”

raam en deur Raamwerk_Staalkozijn_3pag.indd 21

5 / 2011

04-10-11 09:45

Raamwerk Solide en vormvast “Je komt stalen ramen in nieuwbouwwoningen niet zo vaak tegen door het prijskaartje dat eraan hangt”, is de mening van Ruud van Dal van J.M. van Delft. “Staal is een veel bewerkelijker materiaal dan aluminium, hout of kunststof. Staal is daarentegen uiterst solide en vormvast. Dat maakt grotere glaspartijen mogelijk met smalle profielen, zodat de architect kan spelen met lichtinval. De gelaste constructies zijn esthetisch mooi af te werken, onderhoudsvriendelijk en te realiseren in elke RAL-kleur. Staal is bovendien van nature brandwerend, Voeg daarbij inbraakveiligheid, kogelbestendigheid en akoestische eigenschappen en je hebt een eigentijdse oplossing in handen voor alle mogelijke bouwprojecten.” “Alle profielen van Jansen en Forster plus de oude stoeltjesprofielen zijn de systemen waarmee we werken, maar we schromen niet om zelf iets te creëren van hoeken en strippen. Aanzichtbreedtes beginnen bij 25 mm en aan maximale afmetingen zijn er nauwelijks beperkingen al wordt bij de toename de profilering wel zwaarder. Qua beglazing is alles mogelijk, zelfs drievoudige beglazing.” Van Dal tot besluit: “Wij hebben voornamelijk stalen kozijnen aangebracht in de particuliere woningbouw voor binnen- en buitentoepassingen. De afweging is dan vrijwel altijd een esthetische: meer glas, slanke profielen en geen versteknaden. Er zijn

ook stalen kozijnen geleverd voor de seriematige bouw, maar daar gaf meestal de brandwerendheid de doorslag. Staal is sterker dan aluminium of kunststof en daardoor is met minder profiel hetzelfde of zelfs meer mogelijk zonder aparte constructies.”

Te duur “De materiaalkeuze staal is voor woningen te duur”, is de korte en bondige reactie van Jan van Veen van Lieftink Geveltechniek. “Wij verwerken stalen kozijnen bijna altijd in situaties waar brandwerende eisen gelden en dat is ook vaak de afweging voor een opdrachtgever of architect om voor dit materiaal te kiezen.” “De profielen waarmee we werken zijn Jansen Economy 50 en 60 en Janisol. De aanzichtbreedtes variëren van smal tot breed en de maximale afmetingen van de kaders zijn 3000 x 4000 voor kozijnen en 7000 mm lengte voor vliesgevels. Het voordeel van staal is wel dat je er slank mee kunt detailleren en je grotere overspanningen kunt maken. De technische mogelijkheden en de brandwerende eigenschappen zijn eigenlijk de belangrijkste aspecten, waarop een keuze voor staal wordt gemaakt.”

Meer informatie over stalen kozijnen is onder andere te vinden op de websites: www.verhagenramen.nl www.different-windows.com www.studiokuin.nl www.vandervegt.nl www.vogt.nl www.prokual.nl www.widam.nl www.hendriks-groep.nl www.plooijer.nl www.kozijneninfo.net/stalen-kozijnen en bij de VMRG: www.vmrg.nl

I 5 / 2011

Raamwerk_Staalkozijn_3pag.indd 22

raam en deur 04-10-11 09:45

P800 160 kg CE kl. 14

optioneel met geleidingselementen

P800 NL 160 kg CE kl. 14

P800 NL - schuin 160 kg CE kl. 14

Europese vakbeurs voor raam-, deur-, zonwering-, gevel- en toegangstechniek

P800 120 kg CE kl. 13

P800 100 kg CE kl. 12

P800 S 100 kg CE kl. 12

12 13 14 09u30 18u30

09u30 09u30 -20u00 18u30

09u30 09u30 17u00 18u30

januari 2012 Lijnconform+ veelzijdig ■ ■ ■ ■ ■

Voor de meest uiteenlopende profielsituaties Systeem tegen zakken van de deurvleugel (optioneel) Aluminium geëxtrudeerd Verkrijgbaar in KS RAL en geëloxeerd 3D-instelling met slechts één stuk gereedschap bij ingehangen deur

www.polyclose.be

www.hugme.be

P800-serie voor pvc-deuren

Haps GmbH + Co.KG Tel.: +49 (0) 20 51- 2801-0 ■ www.haps.de

23_ADV.indd 1

04-10-11 09:50

Raamwerk

Door Joop Wilschut | Beeld AKS Bouw, Grubbenvorst

Combinatie van eisen leidt tot bijzondere kozijnen

‘Kastenfenster’ voor nieuwbouw ministeries In de gevels van de beide torens van de nieuwbouw voor de ministeries van Veiligheid en Justitie en van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties komen geen standaard kozijnen, maar 4.100 zogenaamde Kastenfenster. Bij deze specifieke kozijnen zijn de eigenschappen ventilatie, zonwering en veiligheid gebundeld in één element, dat volledig geprefabriceerd wordt aangeleverd. De belangrijkste reden om voor deze uitvoering te kiezen, is de windbelasting. De Rijksgebouwendienst is opdrachtgever voor dit project.

De nieuwbouw voor de ministeries van Veiligheid en Justitie en van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties in het Wijnhavenkwartier, hartje Den Haag, vordert voorspoedig. De ruwbouw van de twee 140 meter hoge torens op een plintbebouwing is op hoogte. Men is al volop bezig met de afbouw; zo ook met de gevels, waarin bijzondere kozijnen geplaatst worden. “Kastenfenster”, laat Doris van de Aa van AKS Bouw weten. “Kozijnen met alles erin.”

Complexe opbouw In dit geval zijn de kozijnen opgebouwd uit enkele gelaagde beglazing aan de buitenzijde, zonwering in de vorm van blauwgrijze screens in de spouw en aluminium draaikiepramen aan de binnenzijde. Voor deze oplossing is gekozen om de extreme windbelasting het hoofd te kunnen bieden en te allen tijde op elke hoogte van het gebouw zonwering te hebben.

“Elk Kastenfenster bestaat uit twee vleugels met de genoemde opbouw”, aldus projectleider Leo Brunken. “Er tussenin aan de achterzijde naast de draaikiepramen zit een sandwich isolatiepaneel, dat aan twee zijden bekleed is met aluminium. Dankzij het comaker-ship bij dit project hebben we vanaf het begin in 2004 met architect Hans Kollhoff en de aannemer om tafel gezeten om te bekijken of het ontwerp technisch te realiseren was en om de juiste oplossing te vinden.” In totaal gaat het voor beide torens om 4.100 elementen met afmetingen van 1700 x 2350 mm, die per stuk 250 kg wegen. Voor de kozijnen zijn gemodificeerde aluminium profielen van Schüco gebruikt. De architect had de wens alle kozijnen uit te voeren in messing, maar dat bood veel onzekerheid qua kleurvastheid en uniformiteit. Daarom hebben de kozijnen op de begane grond wel een ‘bouwmessing’ kleur en is de rest uitgevoerd in aluminium met een bronscoating.

7000 Pascal De eisen waaraan moest worden voldaan, betroffen ventilatie en zonwering, ook op grote hoogte, in relatie tot de hoge windbelasting en beveiliging tegen brand, inbraak, doorval en extremisme. “De Kastenfenster moesten een winddruk en windzuiging kunnen weerstaan van 7.000 Pascal”, legt Van der Aa uit. “Een zware eis, zwaarder dan orkaankracht. Dit was naar voren gekomen uit de windtunneltesten. Door de vorm van het gebouw en de hoogte kunnen deze drukkrachten voor gaan komen. De vensterelementen zijn hiervoor specifiek getest in het Zwitserse Luzern bij het enige Europese instituut dat deze testen kan uitvoeren. De elementen zijn beproefd in hun definitieve situatie, dus ingebouwd in de gevelconstructie zoals die ook in Den Haag is. Voor de ventilatie in de constructie is onder en boven de vaste buitenbeglazing een spleet aangebracht, waardoor lucht in de spouw kan komen. De hoogte van de spleten is berekend en gebaseerd op het feit dat de zonweringscreens kunnen blijven functioneren, ongeacht de windbelasting. Door de draai-kiepvleugels te openen, is verse buitenlucht het gebouw in te voeren.”

Zware en lichte varianten Niet alle Kastenfenster zijn gelijk qua samenstelling, aldus beide heren. Ongeveer 10% is uitgevoerd als categorie ‘7.000 Pascal’ en 90% als categorie ‘5.000 Pascal’, minder zwaar en kostenbesparend. Hier was de zware uitvoering niet nodig, zo bleek uit de windtunneltesten. Bij de ‘zware’ kozijnen zijn extra montageverankeringen, zwaardere hoekverbindingen en zwaarder beslag toegepast en is de buitenruit niet alleen gelaagd maar ook gehard. “Om te voldoen aan de eisen qua veiligheid hebben we voorzieningen gezocht en toegepast in het bewegende achterkozijn”, gaat Van der Aa verder. “Voornamelijk in speciale beglazing. Vandaar dat er vijf-

I 5 / 2011

Raamwerk-Kastenfenster_2pag.indd 24

raam en deur 04-10-11 09:51

tien verschillende uitvoeringen van isolerende beglazing voorkomen in de Kastenfenster. We hebben gepoogd bij alle samenstellingen de standaard opbouw van 8-15-6 vast te houden. De Kastenfenster met voorzieningen om brand, inbraak en doorval/letsel tegen te gaan, zijn op verschillende plaatsen binnen de gevels van de torens toegepast.

100 kozijnen per week Projectleider Brunken: “De Kastenfenster worden gesteld op een kunststof stelkozijn en bevestigd aan het betonnen binnenblad. Het stelkozijn doet eigenlijk alleen dienst als aanslag voor onze kozijnen. De belangrijkste functie van het stelkozijn is de spouwconstructie van de gevel afdichten. De tolerantie op de maatvoering is met circa acht millimeter krap.” “We bevestigen de Kastenfenster aan het binnenblad met speciale ankerblokken. Dit zijn stukken staal die zijn opgenomen in het kozijnprofiel en die bij de montage deels worden uitgedrukt en vastgeschroefd aan het beton. Elk element heeft acht blokken: twee in de stijlen, twee in de boven- en twee in de onderdorpel. Deze verankering is ontwikkeld om ook hier weer te kunnen voldoen aan de eis qua windbelasting van 7.000 Pascal.” De Kastenfenster zijn volledig geprefabriceerd en werden tijdens de ruwbouw per vier stuks in kisten aangevoerd en op de betreffende verdiepingen geplaatst, voordat het betonnen binnenblad werd aangebracht. De montage gebeurt door ploegen van drie man. Met speciale hulpmiddelen als evenaars en zuignappen en op afstand te bedienen kranen worden de kozijnen tot op de millimeter nauwkeurig ingeschoven en daarna verankerd. Per week stellen vier ploegen 100 Kastenfenster. Het tempo ligt hoog maar dat is noodzakelijk om de bouwplanning te kunnen blijven volgen. AKS Bouw hoopt voor aankomende winter de gevels van de torens wind- en waterdicht te hebben.

raam en deur Raamwerk-Kastenfenster_2pag.indd 25

5 / 2011

04-10-11 09:51

Raamwerk Vervangingsdakraam

Strak wit

Het renoFit vervangingsdakraam is ontwikkeld om tegemoet te komen aan de steeds groter wordende vraag om oude dakramen te vervangen. Het grote struikelblok zijn de kosten. Het vervangingsraam van Fakro biedt de oplossing, omdat alleen het kantelende deel van het raam omgeruild wordt en de bestaande interieurafwerking gehandhaafd kan blijven . De sponningmaten van het nieuwe raam corresponderen met de maatvoering van het oude. Dat spaart veel montagetijd en onnodig sloopwerk. Het renoFit vervangingsraam bestaat geheel uit kunststof met inwendige stalen verstevigingselementen, Daarnaast is er een uitvoering met een grenen-look maar ook dat is van kunststof. Dankzij het speciale EHU-A gootstuk is het mogelijk het nieuwe dakraam onverdiept in te bouwen. Info: Fakro, Groesbeek, 024.397.80.95, www.fakro.nl

Voor het creëren van een ruimte met een lichte en frisse uitstraling heeft Velux voor haar collectie raamdecoraties een witte lijn ontwikkeld. In de Wit Design-collectie zijn de cassette en zijgeleidingen van de raamdecoratie uitgevoerd in wit afgelakt aluminium. Ze passen hierdoor goed bij een wit interieur en wit gelakte onderhoudsarme dakramen. De witte omlijsting wordt perfect opgenomen in het draaiende gedeelte van het dakraam. De Wit Design-lijn is verder uitgebreid met handbediende rolgordijnen en het verduisterende gordijn plus plissé. Info: Velux Nederland, De Meern, 030. 662.92.29, www.velux.nl

Verfraaiing: eenvoudig en snel TecLite introduceert architecturale gevelelementen waarmee het mogelijk is de buitengevel van een bestaand pand eenvoudig en snel te verfraaien. Het gaat om deurranden, kolommen, hoekblokken, randen en hoofden en hoekstenen van vensters. De elementen vertonen een gelijkenis met natuursteen maar ze bestaan uit een kalkzandsteencomposiet van cement versterkt met glasvezels. Ze zijn daardoor licht van gewicht met een hoge trek- en buigsterkte. De producten zijn te leveren in drie kleuren: Portland wit, Bath (geel) en Terracotta en in diverse standaard afmetingen en ontwerpen gebaseerd op de meest voorkomende bouwkundige vormen en uitvoeringen. Info: Rogier Janbroers, Waalre, 06.53.70.12.72, www.haddonstone.nl

Gebogen vormen Ventana Deutschland ziet het als een uitdaging om tegemoet te komen aan de groeiende vraag naar gebogen kozijnvormen van pvc-profielen. Zo is de buigafdeling onlangs uitgebreid met vijf extra buigtafels. De grootste uitdaging bij het buigen is om de oppervlaktekwaliteit van de profielen niet te beïnvloeden. Om te kunnen voldoen aan de voortdurende doorontwikkeling van profielen en de groeiende eisen aan geluiddemping en warmteisolatie, is er volgens het bedrijf naast goede producten vooral deskundig technisch advies nodig over de vraag of en hoe complex opgebouwde profielen kunnen worden verwerkt tot gebogen speciale kozijnen met een zuiver oppervlak. Info: Ventana Deutschland, D-Vreden, 00.49.25.64.93.36.0, www.ventana-deutschland.de

I 5 / 2011

Raamwerk_ pi_3pag.indd 26

Passiefhuisniveau Met de AWS90.SI+ introduceert Schüco het eerste aluminium raam met standaard thermische isolatie op passiefhuisniveau. Tot voor kort konden alleen ramen in kunststof en hout voldoen aan de hoogste vereisten qua thermische isolatie. Dit nieuwe systeem heeft een inbouwdiepte van 90 mm. Door de gecoëxtrudeerde middendichting met dichtlippen en een geoptimaliseerde isolatiezone met schuimaangevulde isoleerstrippen wordt de hoge isolatiewaarde bereikt. Het systeem kent een omvangrijk profielassortiment voor talrijke oplossingenvarianten. Combinaties met andere producten van Schüco maken het nieuwe systeem nog sterker. Info: Schüco Nederland, Mijdrecht. 0297.23.36.70, www.schueco.nl

raam en deur 04-10-11 11:59

Raamwerk Concept IV

Hout-aluminium

Binnen de renovatie bij professionele opdrachtgevers wordt steeds vaker gekozen voor houten kozijnen in concept IV. Dit houdt in, dat de kozijnen worden gekocht inclusief montage en onderhoud voor een afgesproken periode. De opdrachtgever wordt op deze manier volledig en langdurig ontzorgd. Bij dit concept is het zaak vooraf goed na te denken over ontwerp, esthetica, functionaliteit, onderhoud en levensduur. Doordat verschillende partijen in een vroeg stadium met elkaar kunnen afstemmen, worden de verantwoordelijkheden duidelijk vastgelegd en zijn harde afspraken te maken over de resultaten voor de ‘total cost of ownership’. Info: Weijman Vastgoedonderhoud, Veenendaal, 0318.55.44.77, www.weijman.nl

Het nieuw ontwikkelde gevelelement van Roval combineert het beste van twee werelden: aan de binnenzijde de warme uitstraling van hout en aan de buitenzijde de duurzaamheid van aluminium. De toegepaste aluminium profielen zijn in diverse vormen te leveren; van ovale stijlen met vlakke regels tot bolle stijlen en regels in verschillende krommingen. Daarbij heeft men de keuze uit blank geanodiseerde of gemoffelde uitvoeringen. Roval verzorgt niet alleen de productie van dit nieuwe hout-aluminium systeem, maar kan ook zorg voor de montage dragen. Info: Roval Aluminium, Helmond, 0492.56.10.50, www.roval.nl

Regengeluiddempend Een dakraam dat regengeluid dempt, is de nieuwste ontwikkeling van Velux. De combinatie van gelamineerd en extra dik glas zorgt voor de betere geluidisolerende werking. Ook dragen de glaslijsten, de constructie van het frame en de extra massa in de aluminium afdeklijsten bij aan de vermindering van het geluid van regen op het dakraam. De trillingen van het contactgeluid worden geabsorbeerd, waardoor het geluid met 7 dB wordt gereduceerd. Naast het geluid van regen en hagel krijgen ook de warmte en de kou veel minder kans om binnen te dringen dankzij de verbeterde isolatiewaarde van het dakvenster. Info: Velux Nederland, De Meern, 030. 662.92.29, www.velux.nl

Houtrot voorkomen HeBlad ontwikkelde met de Ventiklik een oplossing om houtrotschade aan de onderzijde van houten kozijnen bij de raamdorpelstenen te voorkomen. De oplossing bestaat uit kunststof blokjes die men bij de prefabricage van een kozijn aan de onderzijde in de steensponning van de onderdorpel bevestigt. Hierdoor kan een metselaar de raamdorpels niet meer voorin de sponning trekken en ontstaat er een vrije ruimte van circa 8 mm voor de benodigde ventilatie van het kozijn. Bij kozijnen met een normale breedte zijn twee blokjes 70 mm uit de zijkant voldoende. Bij brede kozijnen moet men een maximale h.o.h.-afstand van één meter aanhouden voor de blokjes. Info: HeBlad Raamdorpelelementen, Bladel, 0497.36.07.91, www.heblad.nl

raam en deur Raamwerk_ pi_3pag.indd 27

Brandvertragend Het Mefistop schuifloket van Metaglas is onlangs getest op brandvertraging. De proef slaagde glansrijk met een brandvertraging van maar liefst zestig minuten. Het stalen loket met twee horizontaal schuivende delen is daarmee uitermate geschikt bij brandcompartimentering en bescherming van vluchtwegen. De 60 minuten is onder meer gehaald dankzij het gelaagde glas met een brandwerende folie. Door de slank gedetailleerde maar sterke profielen ontstaat niet alleen een grote openheid maar zijn ook loketten met grote afmetingen te maken. Naast brandwerend zijn de loketten ook tochtwerend en geluiddempend. Info: Metaglas, Tiel, 0344.75.04.00, www.metaglas.nl

5 / 2011

05-10-11 09:01

Inside

Door Hein Stienstra

Menselijk gedrag te complex en ongewenst in norm voor vluchtveiligheid

Bouwregelgeving voor veilig vluchten sterk gewijzigd Ook met het nieuwe Bouwbesluit 2012 moeten mensen bij brand snel en veilig uit gebouwen kunnen vluchten. Het besluit belooft meer duidelijkheid en minder regels, maar levert wel meer discussie op. Ook moet er voortaan nogal wat gerekend worden aan vluchtveiligheid. Daarbij valt op dat menselijk gedrag wordt uitgesloten. Wat zijn de beweegredenen?

Het nieuwe Bouwbesluit 2012 beoogt vermindering van regeldruk. Dat wordt onder meer bereikt door het Besluit brandveilig gebruik bouwwerken in dat nieuwe Bouwbesluit te integreren. Daarnaast is geprobeerd de voorschriften helderder op te schrijven en zijn er voorschriften vervallen of vereenvoudigd. Het nieuwe Besluit is dan ook behoorlijk dunner. En dat is winst.

Doorstroomcapaciteit deuren

Vluchtroutes bestaande bouw De verschillen met nieuwbouwvoorschriften hebben betrekking op de beschermde route, weerstand tegen rookdoorgang, loopafstanden, twee vluchtroutes en opvang- en doorstroomcapaciteit. De grenswaarden en inrichtingseisen van de vluchtroutes zijn grotendeels gelijk aan de oude eisen. Nieuw zijn de eisen voor doorstroomcapaciteit en daarmee voor de uitgangsbreedte. Dat zal voor bijvoorbeeld horecaondernemers consequenties kunnen hebben. Als een bestaand bouwwerk niet kan voldoen aan deze voorschriften kan een gebruiksbeperking worden toegepast. En dat betekent: sluiten.

5 / 2011

Inside_Veilig Vluchten_2pag.indd 28

kan. Daarmee kan eenzelfde deur op een andere plaats een andere doorstroomcapaciteit hebben. Of hiermee aan de jarenlang slepende discussie over de grenswaarden (135, 90 of 60 personen per minuut per meter breedte) een eind is gekomen, blijft de vraag. Als onderbouwing voor de capaciteit van een vluchtroute wordt in het Bouwbesluit 2012 verwezen naar onderzoek uit 2009 van TU Delft, met de conclusie dat “er geen reden is om de grenswaarde in het Bouwbesluit van 135 personen per meter uitgangsbreedte per minuut bij te stellen”. Dat was op zich degelijk onderzoek maar met twijfelachtige relatie tot de daadwerkelijke praktijk van het vluchten bij brand. Uit DSP/SBR-onderzoek (2007) in op opdracht van BZK blijkt dat in de discussie over grenswaarden nagenoeg volledig voorbij wordt gegaan aan menselijk gedrag in noodsituaties, noch dat rekening wordt gehouden met de steeds dikkere, langere en vergrijzende Nederlander, mensen met beperkingen en niet-zelfredzamen. Ook het NIFV (v/h Nibra) maakt dat met name met de Brochure Zelfredzaamheid bij brand; Tien mythen ontkracht (2008) op glasheldere wijze duidelijk (zie Downloads).

raam en deur

✂ ✂

In het nieuwe Bouwbesluit 2012 is stevig gesleuteld aan branden vluchtveiligheid. Zo moet bij vluchtroutes voor iedere doorgang de doorstroomcapaciteit worden berekend. Deze is niet alleen afhankelijk van de breedte van de opening maar ook van de positie van de deur in de wand en de mate waarin deze open

04-10-11 09:54

Verbazingwekkend Er moet voortaan heel wat worden gerekend aan vluchtwegen. Hiertoe verscheen onlangs de NEN 6089:2011 Bepaling van de opvang en de doorstroomcapaciteit van een bouwwerk, samen met het bijbehorende software-rekenprogramma NPR 6080. Verbazingwekkend is dat bij de presentatie van genoemde NENdocumenten wordt gesteld: •

•

“Uitgangspunt van de norm is de eis dat een groep mensen een gebouw op een veilige manier kan ontvluchten in geval van brand”, om vervolgens in de randvoorwaarden en toepassing van die norm te lezen: "De invloed van vooral menselijk gedrag bij brand is niet meegenomen in deze norm, omdat de kennis hieromtrent nog niet voldoende eenduidig is om deze te kunnen verwerken in een norm. Bovendien leidt dit tot een complexiteit die in de regelgeving ongewenst is."

Onderzoek versus regelgeving Al meer dan 20 jaar wordt op het gebied van vluchtveiligheid onderzoek verricht door SBR, TNO, DSP-groep, TUD en het NIFV (v/h Nibra). Vooral eerder genoemd DSP/SBR-onderzoek Menselijk gedrag bij vluchten uit gebouwen toont aan dat het feitelijke vluchtgedrag bij calamiteiten het bouwkundig kader en de scenario- en rekenmodellen voor veilig vluchten volledig op hun kop kunnen zetten. De bouwregelgeving blijkt nog steeds niet om te kunnen gaan met menselijk gedrag in de systematiek van veilig vluchten uit gebouwen. Nog steeds gaat het om allerlei kostbare bouwen installatietechnische voorzieningen, maar aan de vraag wat het effect is van al deze voorzieningen op het

Doorstroomcapaciteit Voor een normale enkele deur die niet verder open kan dan 135 graden wordt een doorstroomcapaciteit opgegeven van 110 personen per meter breedte. Voor eenzelfde dubbele deur is dat 90 personen. Een gang wordt geacht een doorstroomcapaciteit van 90 personen per meter breedte te bezitten. Overige doorgangen hebben een doorstroomcapaciteit van 135 personen per meter breedte. Een trap kent een doorstroomcapaciteit van 45 personen per meter breedte. Ofschoon er sprake is van een vereenvoudiging (minder artikelen, geen verschillende toetsingen meer nodig voor verblijfsgebieden en rookcompartimenten), is het een stuk ingewikkelder geworden dan de huidige situatie.

gedrag van de mens - en of de voorzieningen wel worden gebruikt - wordt systematisch door de regelgevers voorbijgegaan. “Mensen gedragen zich te complex en we weten er nog te weinig van!”

Samenvatting Uit onderzoek blijkt dat de aannames in het huidige brandveiligheidsbeleid niet overeen komen met hoe mensen zich werkelijk gedragen bij brand of in panieksituaties. Veilig vluchten is daardoor niet altijd mogelijk. Het Bouwbesluit 2012 zal daar uiteraard niet op wijzen. Dat zou wel kunnen in de nog te verschijnen ministeriële Regeling Bouwbesluit 2012. Dat zou er op wijzen dat bouwregelgeving via het vereiste brandveilige gebruik van gebouwen harmonieus moet doorlopen in een zorgplicht, waarbij – menselijk gedrag in aanmerking nemend – bijvoorbeeld het oefenen in ontruiming van essentieel belang is. De gebouweigenaar of gebruiker heeft een zorgplicht waarbij verder gekeken moet worden dan de formele neus van de bouwregelgeving lang is. De Woningwet wijst er in artikel 1 op dat een ieder die een bouwwerk gebruikt moet zorgdragen dat geen gevaar voor de gezondheid of veiligheid ontstaat of voortduurt. Indien daar niet met klem op soortgelijke wijze op wordt gewezen, ontstaat vrijwel zeker de misvatting dat bij het voldoen aan de minimum prestatie-eisen van het Bouwbesluit 2012 het veilig vluchten ‘goed is geregeld’. Bronnen: BZK, NEN, DSP/SBR, TUD, DGMR.

Downloads www.dsp-groep.nl/index.cfm?page=rapporten&id=1586 Menselijk gedrag bij vluchten uit gebouwen - onderzoek DSPSBR in opdracht van BZK (2007)

✂ ✂

www.nifv.nl/web/show/id=191112 Dossier ontruiming en evacuatie - Infopunt Veiligheid NIFV (v/h Nibra) Zie met name : Brochure Zelfredzaamheid bij brand; Tien mythen ontkracht

Inside_Veilig Vluchten_2pag.indd 29

raam en deur

5 / 2011

04-10-11 09:54

Deur in Deur uit

Door Louis Jongeleen | Beeld Bouwplaat, Vught

CEO van Doorwin Groep ziet de weg terug naar de top

“We gaan ons vooral richten op de renovatiemarkt”

De Doorwin Groep, het conglomeraat van een tiental producenten van kozijnen, ramen en deuren, was drie jaar geleden nog een succesvolle onderneming met een jaaromzet van 236 miljoen en een bedrijfsresultaat van 12 miljoen. Toen sloeg de recessie toe. Vanaf die tijd haalde Doorwin regelmatig de krant met berichten over bedrijfssluitingen, reorganisaties, inkrimping, ontslagen en faillissementen van dochterbedrijven. Was Doorwin de weg kwijt? In 2009 trad een nieuwe topman aan. John Rietveldt (48) stond voor een klus die hij onlangs ‘de moeilijkste uit zijn hele carrière’ noemde. Hoe staat Doorwin er nu voor? Een gesprek met een gedreven CEO in een economisch klimaat met aanhoudende tegenwind.

zijn door de omzet op een evenwichtige manier te verdelen. Maar Doorwin was op dat moment al te afhankelijk van de nieuwbouw. En die liep hard terug. Ook was het aandeel van houten kozijnen onevenredig groot. Hetzelfde gold voor ons aandeel in grote projecten van de grote aannemerij. Daarbij kwam ook nog dat er een overcapaciteit was van kozijnen, ramen en deuren. Door al die oorzaken begonnen de orders in een snel tempo terug te lopen en daalde het prijsniveau nog sneller. Het werd de hoogste tijd om onze productiecapaciteit af te stemmen op de marktomstandigheden. Aanvankelijk zag het er naar uit dat de dip hooguit anderhalf jaar zou duren. Daarom dachten we dat het voorlopig voldoende zou zijn als we onze productie meer naar De Vries Kozijnen in Gorredijk zouden brengen. Maar die maatregel bleek niet toereikend.”

Drie jaar geleden was de Doorwin Groep in Nederland de dominante speler in de kozijnen-, deuren- en ramenbranche. Hoe kon die riante positie in zo’n korte tijd in elkaar storten? John Rietveldt: “Vanaf 2008 begon de crisis in de bouw steeds harder toe te slaan. Dat heeft in een zeer korte tijd de marktomstandigheden ingrijpend veranderd. Dat het zo erg zou worden, daar had eigenlijk niemand op gerekend. Het is de kunst om dergelijke tegenvallers vóór te

5 / 2011

Didu_Update Doorwin_2pag.indd 30

U liet in Cobouw weten dat voor de Doorwin Groep het diepste punt van de recessie nu voorbij is. Op basis waarvan kunt u dat zeggen? “Dat blijkt uit de cijfers. Onze orderintake van het tweede kwartaal van 2011 laat een groei zien van 12%. Voor de afgelopen twee maanden is dat cijfer 15%. En die groei is goed verdeeld over onze bedrij-

raam en deur 04-10-11 09:55

Deur in Deur uit ven. De omzet van 2011 in vergelijking met 2010 zal min of meer gelijk uitkomen. Dat betekent dat de verbeteringen die we in de afgelopen jaren hebben doorgevoerd, het gewenste effect hebben. Het bedrijf is op de weg terug. Daarvoor hebben we de productiecapaciteit moeten aanpassen aan de bestaande marktsituatie. Van de 1.650 medewerkers die in 2008 bij Doorwin-bedrijven werkten, zijn er nu 950 over. Dat is hard voor de mensen die zijn ontslagen. De situatie is nu zo dat we met de beste fabrieken en met een kleinere personeelsbezetting verdergaan. Inmiddels hebben we de interne bedrijfsstructuur veranderd om de samenwerking van de dochterbedrijven te verbeteren. Er is nu één communicatiesysteem dat alle noodzakelijke bedrijfsgegevens toegankelijk maakt voor alle betrokken medewerkers. De productiviteit gaat omhoog door te werken volgens de Leanprincipes, een gestructureerde bedrijfsvoering die vooral gericht is op toevoegen van waarde voor de klant. Verder worden er nu al meer duurzame producten gemaakt en komt er meer ruimte voor ontwikkeling van nieuwe producten. En het is vooral van belang dat we ons in toenemende mate toeleggen op het bieden van totaaloplossingen voor gevels waarbij we onze klanten alle werkzaamheden aan de gevel uit handen kunnen nemen.” Welke ontwikkelingen in de bouw zijn voor Doorwin nu vooral van belang om in de gaten te houden? “De bouwactiviteit in Nederland in zijn geheel zal op korte termijn niet echt hard groeien. En bouwen wordt voor een groter deel renoveren. Tegelijkertijd zie je dat marktpartijen tegenwoordig het liefst met een beperkt aantal partners willen samenwerken. Dat is bedreigend voor toeleveranciers van de bouw maar het schept ook kansen. Wij zien hierin de uitdaging om onze klanten zo veel mogelijk te ontzor-

gen en door een betere kwaliteit te leveren tegen een reële prijs. Verder houden we nauwlettend in de gaten hoe woningcorporaties bij renovatie hun woningen naar een hoger energielabel willen brengen door het vervangen van kozijnen en deuren. Daarvoor gaan wij nieuwe modellen ontwikkelen. En we gaan ons sowieso bezighouden met de enorme bouwopgave van de vier miljoen woningen die aan renovatie toe zijn. Doorwin gaat methoden ontwikkelingen om te kunnen renoveren in goede samenwerking met bewoners. Voor de problematiek van binnenstedelijk bouwen gaan we eigen oplossingen bedenken.” Sommige woningcorporaties vervangen tegenwoordig bij renovatie kunststofkozijnen door houten kozijnen. Ze vinden hout duurzamer en gemakkelijker te onderhouden. Wat vindt u daarvan? “In onze groep zitten twee producenten van kunststof kozijnen, Europrovyl in Augustinusga en Transcarbo in Heerlen en ook twee producenten van houten kozijnen, De Vries Kozijnen in het Friese Gorredijk en Vianen Kozijntechniek in Montfoort. Doorwin zit dus aan alle kanten goed. Onze kunststof kozijnen worden steeds beter en onze houten kozijnen ook. Voorkeuren van klanten lopen uiteen. Maar voorspellingen over hoe de vraag zich ontwikkelt, zijn altijd moeilijk te doen. Het is ook goed om te beseffen dat houten kozijnen nog altijd meer dan de helft van de markt bestrijken. Nederland is in die zin een echt houtland. Intussen groeit de vraag nu aan beide kanten. De kunststofkozijnen van ons dochterbedrijf Eurprovyl bijvoorbeeld, doen het op dit moment erg goed zowel bij grootschalige als bij de kleinere projecten. De meeste kunststof kozijnen werden en worden verkocht door de kozijndealers die leveren voor renovatieprojecten.”

CEO in het timmervak

Steile neergang

John Rietveldt is sinds 2009 de CEO (Chief Executive Officer)ofwel de eerstverantwoordelijke voor het bedrijfsbeleid - van Doorwin Nederland. Hij verruilde die functie voor zijn werk als ‘general manager’ bij de afdeling badkamer- en keukeninrichting van American Standard, wereldmarktleider in die branche. Daarvoor werkte hij als president van Tarkett, een van ‘s werelds grootste producenten van houten vloeren. Nog langer geleden had hij verantwoordelijke functies in de bedrijfsvoering bij Whirlpool Europe, Electrolux en Moulinex. De expertise van Rietveldt ligt op het terrein van de bedrijfsvoering. “Ik ben niet bij Doorwin om te vertellen hoe kozijnen gemaakt moeten worden, maar wel om de competenties van het bedrijf optimaal in te zetten voor de markt. Mijn taak is ook het bevorderen van optimale klantrelaties en ik moet er voor zorgen dat klanten de juiste kwaliteit krijgen voor de juiste prijs.” Dat wil niet zeggen dat Rietveldt als CEO geen enkele affiniteit heeft met producten van Doorwin. Rietveldt:” Het werk in de timmerindustrie boeit me. Een tijdje geleden heb ik zelfs een schriftelijke opleiding gedaan om me te verdiepen in belangrijke begrippen en werkwijzen in de timmerindustrie.”

In 1988 nam het Engelse concern The Rugby Group een aantal Nederlandse timmerfabrieken over. Het samenwerkingsverband werd marktleider en haalde hoge winstcijfers. In 1999 ging deze Nederlandse tak zelfstandig verder onder de naam Doorwin BV. De bundeling van dochterbedrijven met ieder hun eigen specialisme bleek te werken. De Doorwin Groep bleef zich steeds verstevigen door middel van overname van kansrijke bedrijven en afstoten van niet-renderende timmerfabrieken. In 2008 bedroeg de bedrijfswinst € 12 miljoen. Daarna volgde een steile neergang van wat in de voorgaande jaren was opgebouwd: sluiting van twee productielocaties (van Bruchem Deuren en kozijnenfabriek De Kock van Gelder) in 2008, gefaseerde sluiting van twee dochterbedrijven (Kuin Kozijnen, Limburg Kozijnen) vanaf 2009 en inkrimping van een kozijnenfabriek (De Vries Kozijnen) in 2011. Dit voorjaar heeft Doorwin nieuwe financieringsafspraken gemaakt met aandeelhouders en de bank. Op dit moment bestaat de Doorwin Groep uit drie divisies: Houten Kozijnen (De Vries Kozijnen en Vianen Kozijntechniek), Kunststof Kozijnen ( Europrovyl en Transcarbo) en Deuren (Kegro Deuren, Tinga Deuren,Van Bruchem Deuren, Norhtgo Deuren) en de afdelingen Gevelplan (onderhoud en renovatie) en Montage& Installatie.

raam en deur Didu_Update Doorwin_2pag.indd 31

5 / 2011

04-10-11 09:55

Deur in Deur uit

Door Ronald van Bochove

Deuren openen naar de renovatiemarkt Met de teruglopende nieuwbouw, zoeken deurenfabrikanten hun heil op de renovatiemarkt. De gespecialiseerde bedrijven zien hun omzet in dit segment niet dalen. Zij investeren in innovaties op het gebied van duurzaamheid, milieu, logistiek en het intensiveren van de service en samenwerking met de opdrachtgevers.

Verkoopleider Jaques van Gool van Houtindustrie Ideaal binnendeuren, noemt twee noviteiten waarmee het bedrijf zich op de renovatiemarkt onderscheidt: “Ideaal ontwikkelde samen met Andusta een stalen kozijn dat zestig minuten brandwerendheid garandeert. Bij renovatie zijn doorgangen daarmee gemakkelijk aan te passen aan de eisen van brandwerendheid. Daarnaast ontwikkelden we met Andusta en woningstichting Ymere een nieuw type kozijn voor de renovatiemarkt. De woningbouwvereniging zocht een oplossing die gestuurde ventilatie in de woning mogelijk maakt ter verhoging van het comfort, zonder grote aanpassingen in de woning. Wij ontwikkelden een ventilatiekozijn boven de deur. Dit ventilatiekozijn moet een oplossing bieden bij problemen met vraaggestuurde ventilatie binnen de verschillende ruimtes van renovatiewoningen.”

Renovatie is als nieuwbouw Van Gool gaat verder: “Er is gekozen voor een aanpassing van het kozijn waardoor de standaard deurmaten gehanteerd blijven, wat binnen de huursector van groot belang is. Het kozijn zorgt nu voor doorstroom van frisse lucht in alle vertrekken zonder de overlast van akoestische hinder en zonder de koude luchtstroom over de vloer in de oude situatie.” Ideaal is maar een relatief kleine deurenfabrikant, “Maar juist daardoor flexibele en een partner voor midden en grotere aannemers voor de renovatiemarkt omdat wij iets sneller onze machines om kunnen zetten voor speciale projecten.” Hoewel de renovatiemarkt een apart segment is relativeert Van Gool: “Voor ons is renovatie het zelfde type werk: er moet toch een nieuwe deur in. Of het nu ter vervanging van een oude is of een eerste deur bij nieuwbouw.”

Luxer segment Austria Deuren bedient het luxer segment van de markt. Toon Blauw, projectleider nieuwbouw en renovatie, ziet dat de renovatiemarkt volop in beweging is. “Hier proberen ook de grote jongens hun omzet vandaan te halen. Maar gelukkig hoor je ons niet mopperen. We zijn een relatief kleine speler met aansprekende productlijnen in moderne en traditionele binnendeuren.” Naast de standaard binnendeuren worden regelmatig bijzondere paneeldeuren in grotere series in woningbouw toegepast. “Zo eist bouwen woningtoezicht in een gerestaureerd appartementencomplex ook aan de

I 5 / 2011

DiDu_deurenfabrikanten.indd 32

binnenzijde de authentieke uitstraling te behouden. Onze paneeldeuren voldoen prima aan zo’n verzoek.” Austria Deuren besteedt veel aandacht aan de begeleiding en nazorg van haar projecten en zoekt in haar innovaties oplossingen in de geest van Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen. Binnendeuren met FSC keurmerk, en bijvoorbeeld het houten binnendeurkozijn Ecosy. Een massief houten kozijn voorzien van het 100% FSC keurmerk ter vervanging van het stalen opdekkozijn met een eenvoudige montage en behoud van de bestaande deurbreedte. “Ook zoeken we naar alternatieve grondstoffen zoals Europese houtvarianten.”

Comfortverhogend Belangrijk bij renovatieprojecten is de verhoging van het comfort. Bij de gebruikers in de vorm van kwaliteit, uitstraling en het binnenmilieu, bij de opdrachtgevers (woningcorporaties) het uit handen nemen van het werk en zorg tijdens de onderhoudsfase. De renovatiemarkt vraagt een bijzondere aanpak van projecten. Fabrikant Van Bruchem stelt zich op als meedenkende partij die zorgen uit handen neemt van de opdrachtgever. Van Bruchem werkt met eigen montageploegen en specifiek, in eigen beheer ontwikkeld gereedschap voor deurvervanging. “Bovendien weten de montageploegen als geen ander hoe ze om moeten gaan met bewoners. Even een stoffer en blik gebruiken, hoort er gewoon bij.” Van Bruchem neem graag de coördinatie over en neemt de totaalzorg voor project enuit handen”, zo stelt het bedrijf op haar website.

Dunnere kaderdeur Van Bruchem ontwikkelde de 38 mm kaderdeur. Een deur die is ontwikkeld om de renovatiemarkt veel voordelen te bieden. Bewoners willen graag mooie, gebruiksvriendelijke en energiezuinige woningen.

raam en deur 04-10-11 12:14

Deur in Deur uit

In de nieuwbouw gebruikt men een 54 mm dikke deur om kromtrekken door temperatuurverschillen te voorkomen. Voor de renovatie is deze deur echter minder en in sommige situaties zelfs helemaal niet geschikt. De kozijnconstructie of de kwaliteit van de toegepaste materialen laten niet altijd toe dat er 54 mm deuren worden toegepast. Bij de 38 mm kaderdeur is een speciaal ontwikkeld kaderrubber aangebracht. Door deze aanpassing kan een grotere afwijking van het kozijn opgevangen worden waardoor een betere dichting en comfortabele geluidsarme sluiting ontstaat. Ook het onderhoud wordt eenvoudiger doordat het kaderrubber gemakkelijk verwijderd kan worden en de deur in gesloten toestand overschilderbaar is.

Juist dikker Kegro Deuren haalt haar duurzame prestaties juist uit een grotere dikte: onlangs realiseerde het bedrijf voor een aantal energiezuinige

projecten de deuren. Eén van deze projecten is de Roosendaalse woonwijk De Kroeven die totaal gerenoveerd wordt op basis van de PassiefHuis principes. Voor deze toepassing leek de KegaPro+ deur het meest geschikt. Vanwege de opbouw en een deurdikte van 74 mm, heeft het deurblad een U-waarde van 0,77 W/m²K.

Langdurige samenwerking Steeds meer groei is te bereiken in het aangaan van langdurige samenwerkingsverbanden in de vorm van ketenpartners die gedurende de jaren van het onderhoud hun rol spelen in de service naar de opdrachtgever, zo meldt marketing manager Marlene Dekkers van Berkvens. Zij ziet hierin ook een groeiende rol weggelegd voor Berkvens. “Wij bieden woningbouwverenigingen op meerdere niveaus toegevoegde waarde. Op productniveau in de vorm van onderhoudsvriendelijke deuren en stalen kozijnen die een korte montage tijd ken-

raam en deur DiDu_deurenfabrikanten.indd 33

5 / 2011

04-10-11 12:14

Deur in Deur uit nen. Bij grootschalig onderhoud betekent dit zo weinig mogelijk overlast. Met ons serviceconcept Logicon worden alle materialen ‘just in time’ afgeleverd in een container precies op volgorde van de bouwwerkzaamheden. Daarmee kunnen onze monteurs zich exact voegen naar de planning en het tempo van de voorgaande en navolgende disciplines. Ook oude deuren worden weer meegenomen. Bestaand hangen sluitwerk kan worden hergebruikt. Met een netwerk van voorraadhoudende dealers over heel het land kunnen gevraagde deuren en het hangen sluitwerk snel worden geleverd. Ook wanneer het om kleine aantallen gaat. Met een dergelijke servicegerichte instelling hoopt het bedrijf steeds meer op renovatiegebied te kunnen betekenen voor opdrachtgevers. En het werpt haar vruchten af. We zien een verschuiving naar meer renovatie-opdrachten binnen onze organisatie.”

Tijdbesparing Svedex binnendeuren richt zich naast nieuwbouw met bijzondere projecten al jaren op de woonconsument met renovatiewensen. Svedex is zelfs te vinden in de jongste uitgave van Ikea Magazine. Waar renovatie ofwel ‘vervanging’ een belangrijke rol speelt. Vorig jaar startte Svedex de campagne ‘Vervang je Deur.’ Op de speciaal ingerichte website (www.vervangjedeur.nl) geeft Svedex de bezoeker (consument én ZZP-er) meer inzicht in de eenvoud en budgetvriendelijke manier om de opdek binnendeuren te vervangen. De kant-en-klare opdek stijldeuren van Svedex zijn direct klaar om af te hangen. De deuren zijn afgelakt met krasvaste ‘Superlak,’ voorzien van alle benodigde boringen en glasdeuren worden altijd voorzien van voorgemonteerd, gehard veiligheidsglas. Door de paumelles uit de oude opdekbinnendeur over te zetten in de voorgeboorde nieuwe stijldeur, is het afhangen van de opdekdeur in een paar minuten gerealiseerd. Doordat de binnendeuren kant-en-klaar zijn, blijven de kosten van extra materialen (zoals; lak, verfrollers en kwasten, schuurpapier, etc.), of zelfs het inhuren van een schilder bespaard. Svedex constateert dat voor zowel consumenten als zzp’ers tijdbesparing de belangrijkste reden is om de kant-en-klare binnendeuren aan te schaffen.

Stabiel in twee stromen Voor Weekamp kent de renovatiemarkt een tweeledige benadering. Renovatieprojecten voor Woningbouwcorporaties en voor de particuliere markt waarbij via de houten bouwmaterialenhandel en deurenspeciaalzaken de klant wordt bereikt. “Ze zijn in omvang in Nederland ongeveer gelijk in grootte,” zegt Johan Spijker, commercieel manager bij Weekamp deuren. “De renovatiemarkt is redelijk stabiel. Woningbouwcorporaties hebben een vast onderhoudritme. Ondermeer bekostigd uit de verkoop van woningen. Wat daar door de economische recessie is weggevallen, wordt redelijk gecompenseerd door de 6 procents-regeling die wat meer ruimte biedt. De particuliere markt is niet veel beter, maar naar mijn gevoel ook redelijk stabiel.” Woningbouwcorporaties kunnen met Weekamp een full service traject in. Deuren worden door RDC Raam- & Deur Concept digitaal ingemeten, precies op maat vervaardigd en op tijd afgehangen op het project door het Weekamp Montageteam. “Een concept waar we al ruim tien jaar aan werken, waarbij vooral de logistiek erg belangrijk is. Deuren komen compleet afgelakt, voorzien van beglazing, hangen sluitwerk, afsluitrubbers en kit in een beveiligde container op de bouwplaats.

I 5 / 2011

DiDu_deurenfabrikanten.indd 34

Ramen en deuren doen we naar keuze volledig in eigen beheer of via het schildersbedrijf of onderaannemer. We merken wel dat onze opdrachtgevers vragen om zelf de deuren in te hangen. Dat houdt hun mannen weer aan het werk in deze tijden. Dat is voor ons geen probleem. Wij als productiebedrijf kunnen makkelijker meer deuren vervaardigen dan een extra montageploeg inzetten.” Spijker ziet het ontzorgen als een belangrijke trend bij zowel de woningbouwcorporaties als de consument. Een specialisme dat het bedrijf nu al vele jaren in de vingers heeft. “Daarnaast speelt de behoefte aan duurzame producten een steeds belangrijker rol in de renovatiemarkt. Wij zijn al jaren met FSC houtsoorten aan de slag en werken intensief aan het beheer van onze materiaalketens en productie. Ook bij het verhogen van de energieprestatie van de woning kunnen we met onze 2 vierkante meter deur in de gevel een belangrijke bijdrage leveren.” Door die jarenlange ervaring is Spijker niet bang dat nieuwkomers massaal de renovatiemarkt zullen betreden. “Het vergt een bijzondere organisatie die de gewenste kwaliteit kan vervaardigen, de zorg op zich kan nemen en ons soort garanties kan leveren in dit marktsegment.”

raam en deur 04-10-11 12:14

Roto DoorSafe Voor duurzaam dichte deuren

De nieuwe Roto DoorSafemeerpuntvergrendeling houdt deuren duurzaam dicht â&#x20AC;&#x201C; ongeacht wat er van buiten komt! Door een hogere aandrukkracht bij een tegelijk lichte bediening verhindert hij

Anzeige_DoorSafe_600_187x267.indd 1

RD_0309_11S_ROTO.indd 1

niet alleen het kromtrekken van de deur maar garandeert ook blijvend de hoogst mogelijke dichtheid en veiligheid.

Roto Frank SA Rue du Bosquet 1 Zoning Industriel II 1400 Nijvel www.roto-frank.be

www.rotodoorsafe600.com

20/09/2011 10:02:45

26-09-11 11:24

Deur in Deur uit Gebruikersvriendelijk Deuren in een brandwerende scheiding geven regelmatig problemen. Hoe zorg je dat de deuren bij brand dicht gaan en bij verdere brandontwikkeling ook dicht blijven, maar toch veilig zijn bij het vluchten en vriendelijk in het dagelijkse gebruik? RDW-Advice heeft daarvoor de HLS-catch (hot locking safetycatch) ontwikkeld. Het is een sluitmechanisme dat er in samenwerking met een aantal andere maatregelen voor zorgt dat deuren in brandscheidingen te allen tijde optimaal functioneren. De HLS-catch is universeel toe te passen op houten, stalen en aluminium brandwerende deurelementen. Het systeem is getest door Efectis en blijkt zijn beloften waar te maken. Info: RDW Advice, Wijk bij Duurstede, 0343.57.56.72, www.rdwa.nl

Bijna onzichtbaar

Terrasdeuren

Argenta Invisidoor is het onzichtbare aluminium kader voor binnendeuren van Argent Alu. Dankzij dit kader vormen deuren één vlak met de wand, zonder ‘hinderlijke’ omlijstingen rondom. Het universele systeem is te gebruiken voor deuren met een dikte van 40, 37 of 35 mm en dit zowel voor linkse als rechtse deuren. Ongeacht of ze naar binnen of naar buiten draaien. Het systeem is in verschillende afmetingen te verkrijgen: in hoogtes van 2015 en 2315 mm en breedtes tussen 630 en 1230 mm. Maatwerk is mogelijk. Het deurkader wordt standaard geleverd met een magnetisch slot, een slagdichting als deurdemping en het onzichtbare, regelbare, scharnier Argenta Invisible. Info: Argent Alu, B-Kruishoutem, 00.32.93.33.99.99, www.argentalu.com

Bruynzeels terrasdeurenconcept stelt mensen in staat hun eigen terrasdeuren samen te stellen met een paar eenvoudige stappen. Via een online configuratie kan men de juiste maatvoeringen ingeven en direct bepalen welk deurmodel in welke afmetingen geschikt is voor de woning. Het concept wordt compleet geleverd met ramen, deuren, veiligheidsscharnieren, sluitwerk en tochtrubbers. Alle deuren en kozijnen zijn al voorzien van de nodige infrezingen. Het wordt hiermee voor de prof een stuk eenvoudiger om de terrasdeuren te plaatsen en de consument is zeker van het juiste product met de juiste accessoires. Er zijn diverse modellen en zijlichten te leveren. Info: Bruynzeel Home Products Deuren, Zutphen, 0575.59.68.80, www.bruynzeeldeuren.nl

Upgrading binnendeuren Stylekozijn heeft een nieuw totaalconcept ontwikkeld op het gebied van kozijnen, architraven, neuten en plinten. De kozijnen, gemaakt van FSC-hout, zijn geschikt als vervanging van standaard aluminium of houten kozijnen. De artikelen uit de Luxery Line hebben een hoogte van 2,70 m en een breedte van 2,00 m. Hierdoor zijn ook binnenkozijnen voor dubbele klapdeuren en plafondhoge deuren te realiseren. In combinatie met neuten en plinten in dezelfde stijl als de architraven is een doorlopende omlijsting in de ruimte te creëren. De Basic Line is goedkoper maar doet toch niets aan het totaalbeeld af. Info: Stylekozijn, Poortugaal, 010.310.06.10, www.stylekozijn.nl

Hoge neut In de strijd tegen houtrot in stijlen van deurkozijnen presenteert Holonite een onderdorpel met een hoge neut van gegoten composietsteen. Deze oplossing is niet alleen duurzaam, waterdicht en onderhoudsvrij maar oogt tegelijkertijd eigentijds en stijlvol, zo stelt de fabrikant. De hoge neut is maximaal 150 mm en overtreft met deze lengte de standaardneut. Daardoor is hij afdoende om al het houtrot uit de kozijnstijl weg te nemen. Zo volstaat een gedeeltelijke renovatie en is volledige vervanging van het kozijn niet nodig. De hoge neut wordt geleverd met een renovatiepakket, bestaande uit een boormal, een ontvettend reinigingsdoekje en een speciale 2-componenten lijm. De onderdorpels en neuten zijn te leveren in verschillende kleuren en texturen. Info: Holonite, Tholen, 0166.60.13.00, www.holonite.nl

I 5 / 2011

DiDu_pi_1,5pag.indd 36

raam en deur 04-10-11 10:12

Deur in Deur uit 30 Minuten brandwerend De Isostone onderdorpel type PS0200 van Buva is door Efectis Nederland succesvol getest op brandwerendheid volgens EN 1634-1. In een deur/kozijnconstructie met naar binnendraaiende dubbele deuren is een testresultaat van 47 minuten gehaald. Hierdoor is de PS0200 onderdorpel zonder aanvullende maatregelen toe te passen onder alle kozijnconstructies, waarvan de brandwerendheid van 30 minuten is aangetoond. De brandproef van de onderdorpel is uitgevoerd met neuten van LDPE. Info: Buva Rationele Bouwprodukten, Barendrecht, 0180.69.75.00, www.buva.nl

Snelroldeur Designpoort De iGate is een vrijdragende schuifpoort die opvalt door de afgeronde hoeken en de LED-verlichting. De poort krijgt hiermee een futuristisch uiterlijk en meer veiligheid, aldus fabrikant Heras. Een open/dicht alarmering met flitslicht is standaard opgenomen in de poortvleugel. Het ontwerp is doorgetrokken in de behuizing van de aandrijving en de communicatiezuil. De paneelvulling is te voorzien van elk individueel ontwerp of bedrijfslogo. De marktintroductie van de iGate zou officieel pas in juli plaatsvinden, maar in mei is de eerste poort geplaatst in â&#x20AC;&#x2122;s-Heerenberg door Byenhof AK Techniek. Info: Heras, Oirschot, 0499.55.12.55, www.heras.nl

De snelroldeur Aktor LCS is speciaal afgestemd op de behoefte van supermarkten en warenhuizen en vormt de oplossing voor scheiding van winkel en magazijn. De hoge openings- en sluitsnelheid maakt een snelle logistiek mogelijk. De frequentiegeregelde deurbediening waarborgt een vloeiende en slijtvrije afremming in de eindpositie. Het robuuste deurblad van vinylweefsel wordt bij een botsing uit de kolommen gedrukt en keert bij de volgende belastingcyclus weer terug in de oorspronkelijke positie. De kolommen worden tegen aanrijden beveiligd door een stalen bescherming tot 300 mm hoogte. De deur is te leveren in afmetingen van 2,50 m breed en 3,00 m hoog. Info: Albany Door Systems, Waddinxveen, 0182.61.94.55, www.albanydoors.com

Schuifdeursysteem Sapa Building System heeft een nieuw schuifdeursysteem geĂŻntroduceerd: Artline. Dit aluminium raamsysteem valt op door het minimalistische design, dat licht en ruimte schept. De ingewerkte kaderprofielen optimaliseren de lichtinval en zorgen ervoor dat er geen hinderlijke drempel is. Het systeem is erg gebruikersvriendelijk; zo kunnen grote glaspartijen, zelfs tot drie meter, zonder problemen bediend worden. Elk kader kan tot 250 kg dragen. Het systeem kent goede eigenschappen op het gebied van thermische en akoestische isolatie, windweerstand, lucht- en waterdichtheid. De schuiframen worden op maat gemaakt door erkende licentiehouders. Info: Sapa Building System, B-Lichtervelde, 00.32.51.72.96.66, www.sapagroup.com

Houten binnendeurkozijn Het Ecosy kozijn is een houten binnendeurkozijn van 100% FSC hout. Het kozijn is te leveren voor een wanddikte van 70 en 100 mm in een uitvoering met of zonder bovenlicht. Het is in principe bedoeld voor vervanging van een stalen binnendeurkozijn, maar het is ook in nieuwe situaties te plaatsen. Ecosy is geschikt voor stompe enkele deuren maar is er ook voor dubbele deuren. Stijlen, dorpel en kalf voor een bovenlicht zijn voorzien van architraven met een MDF toplaag. Het kozijn wordt geleverd met verdekte bevestigingsgaten en witte sponningrubbers en met een 2-lagen polyurethaan primer, die is nageschuurd,. Info: Austria Deuren, Lisse, 0252.43.44.45, www.austria.nl

raam en deur Didu pi_2pag.indd 37

5 / 2011

04-10-11 10:08

Op zoek naar kwaliteitsdeurdrangers? Kies dan ook voor het TJSS deurdrangerprogramma uit Zwitserland.  Veilig  Betrouwbaar  Veelzijdig

DIN 1154

5 jaar garantie Breed toepasbaar door de vele extra’s

Een TJSS dranger is eenvoudig te monteren, makkelijk te bedienen kortom: een sterk merk! Recent is dit programma verder uitgebreid met een aantal vrijloop modellen.

TJSS vrijloopdeurdranger

Voor preventieve brandbeveiliging gecombineerd met optimale toegankelijkheid

ALLEEN DICHT ALS HET ECHT MOET! Energieweg 11

38_ADV.indd 1

8304 AJ Emmeloord

Ideaal voor toepassing in bijv. ziekenhuizen, scholen, kinderdagverblijven, bejaardencentra en verzorgingstehuizen waar zowel brandveiligheid als ook toegankelijkheid een belangrijke rol spelen.

T +31 (0)527 613456

F +31 (0)527 698420

info@dictator.nl

www.dictator.nl

03-10-11 11:24

Deur in Deur uit Afgelakte stijldeuren Bij een traditioneel gegronde deur zijn veel handelingen nodig om hem te plaatsen. Svedex levert kant-en-klare opdekdeuren, die al zijn afgelakt met Svedex Superlak. Bovendien zijn ze al voorzien van alle benodigde boringen en een voorgemonteerd slot, zodat de deuren direct zijn af te hangen. Verder is in de glasmodeldeuren het geharde veiligheidsglas al gemonteerd. Schuren, afkitten, afplakken, schilderen, wachttijd, schuren en aflakken is dus niet meer nodig. Er is een keuze uit een uitgebreide collectie. Info: Svedex, Varsseveld, 0315.25.99.11, www.svedex.nl

Snelle levering

Vloeistofkering

Door een voorraad van negentien decors en een op snelheid ingerichte productiefaciliteit zijn maatwerk MK10 deuren met maximale afmetingen van 3030 x 1200 mm met tien werkdagen door Westag Nederland te leveren. Naar wens zijn bewerkingen als slotboring, pas/arm schaven en scharnierinkrozingen standaard mee te nemen. Dit alles levert op de bouwplaats een hoop tijdwinst op. Het toepassen van duurzame producten en materialen is nu ook mogelijk met HPL binnendeuren. De uitdaging om een ‘snelle en groene’ deur te introduceren, is hiervan het resultaat. Met dezelfde levertijd van tien dagen staat de deur op het werk. Info: Westag Nederland, Lopik, 0348.55.81.81, www.westag.nl

De vloeistofkering gekoppeld aan de brandwerende overheaddeur geeft één gecombineerde oplossing zonder daarin het gebruik en de brandwerendheid van de deuren te beperken. Door de constructie, als eerste producent en in samenwerking met Efectis, op beide eigenschappen te testen, is de brandwerendheid en de vloeistofdichtheid te garanderen. De testresultaten tonen aan dat de vloeistoflekkage 0,15 liter per strekkende meter per uur is. De vloeistofkering is standaard al te leveren tot een hoogte van 1,00 meter. Met deze oplossing loopt Protec Industrial Doors ver vooruit op de nieuwe PGS 15 publicatie. Info: Protec Industrial Doors, Vianen, 0347.32.50.53, www.protecindustrialdoors.com

Elegante inbraakbeveiliging Vaak is het kiezen tussen een deur met een aantrekkelijke uitstraling of een deur met een hoge veiligheidsstandaard. Hörmann heeft daar verandering in gebracht en kan nu voordeuren uit de modellen Top Comfort,Top Prestige en Top Prestige Plus inclusief alle zijpanelen en bovenlichten optioneel leveren in een WK2 uitvoering (weerstand tegen inbraak). Het bijzondere is dat de standaard inbraakveilige uitrusting geschikt is voor alle deurmotieven zonder afbreuk te doen aan het optische beeld van de voordeuren. Voor de beglazing wordt P4A-veiligheidsglas gebruikt, dat vast in de aluminium raamprofielen verankerd is. De cilinders voldeden al aan de WK2 eisen. Info: Hörmann Nederland, Barneveld, 0342.42.94.00, www.hormann.nl

Prints op materialen Geditaal is een scala aan afbouwmaterialen met een beeld naar wens. Fantasie, huisstijl en trendy decors maken het mogelijk een exclusieve sfeer in het interieur te scheppen. Door intensieve ontwikkelingen is een scherp beeld met heldere kleuren gewaarborgd. Verschillende technieken maken het mogelijk voor meerdere toepassingen een geschikte kwaliteit aan te leveren tot maximaal 5200 x 2050 x 70 mm. De keuze is dat de inkt in of op het materiaal ligt. Geditaal is bestand tegen reinigingsmiddelen en bestand tegen hitte, krassen en stoten. Afgeronde kanten en verschillende oppervlaktestructuren zijn mogelijk. Materiaal is aan één of beide zijden te bedrukken. Info: Westag Nederland, Lopik, 0348.55.81.81, www.westag.nl

raam en deur Didu pi_2pag.indd 39

5 / 2011

04-10-11 10:09

Sluitstuk Radaris toegangsbeheer

keyTec met kopieerbeveiliging

Nemef introduceert de Radaris Evolution, een uiterst compleet en universeel inzetbaar toegangscontroleconcept, bestaande uit een elektro-mechanisch slot gecombineerd met een elektronisch beslag. Uniek is de inbraakwerendheid tot 5 minuten (SKG***) waardoor de Radaris Evolution een veilige en gebruiksvriendelijke beveiliging biedt voor alle buitendeuren. Het systeem kan standalone - zonder bekabeling worden toegepast in de woningbouw, maar heeft offline en online onbegrensde mogelijkheden in utiliteitsbouw en zorg. Info: Nemef, Apeldoorn, 055.312.84.00, www.nemef.nl

Winkhaus brengt vanaf juni 2011 een uitbreiding van het assortiment met het sluitsysteem keyTec RPE. Het systeem onderscheidt zich door een hoge kopieerveiligheid, een variabel kleurenontwerp en speciaal design. Een speciaal gepatenteerd profiel zorgt voor extra bescherming tegen namaak. Voor speciale projecten kan een apart profiel worden geleverd. De vorm van de sleutel zorgt voor een gemakkelijke entree in de cilinder. Info: F+W, Zeewolde, 036.522.77.44, www.winkhaus.nl

Wavy Line Pro De nieuwste profilecilinder van Pfaffenhain, de Wavy Line Pro heeft een Europees patent tot het jaar 2020 en een certificaat SKG***. Importeur Metafa Holland geeft aan dat de cilinder beschikt over een dikkere sleutel met afgeronde insnijdingen en zijboringen waarvoor de Wavy Line Pro tien actieve blokkeerelementen heeft. De cilinder is ook leverbaar voor sluitsystemen. Verder heeft Wavy Line Pro standaard een boorbeveiliging in het cilinderhuis en de kern van de cilinder en een extra sleutelaanslag waardoor het kopieren van sleutels vrijwel onmogelijk is. Info: Metafa Holland, Son, 0499.47.78.76, www.metafa.nl

blueSmart en blueChip Mobile De techniek van blueSmart en blueChipMobile van Winkhaus maakt het mogelijk sluitsystemen centraal aan te sturen, waardoor één sleutel toegang kan bieden tot verschillende ruimtes, maar ook de toegang aan dezelfde sleutel kan worden ontzegd. BlueSmart is een intelligent toegangscontrolesysteem. BlueChip is een sleutel die in combinatie met een Smartphone kan zorgen voor de bediening van sloten van specifieke ruimten. Het systeem is bijzonder geschikt voor zorginstellingen: in noodgevallen snel toegang verlenen aan de dichtstbijzijnde zorgverlener gedurende een bepaalde tijd. Info: F+W, Zeewolde, 036.522.77.44, www.winkhaus.nl

I 5 / 2011

Sluitstuk_pi_1,5pag.indd 40

raam en deur 04-10-11 10:19

Close-up

“ We gaan ons assortiment uitbreiden” Themans heeft begin dit jaar de FlexiKom geïntroduceerd. Deze ‘next generation’ sluitkom is enthousiast ontvangen en inmiddels uit voorraad te leveren. Binnenkort gaat Themans naast hangen sluitwerk ook ventilatieroosters en suskasten aan het S2-concept toevoegen. Deze activiteiten gaan officieel per 1 januari 2012 van start, maar het Deventer bedrijf streeft ernaar om eind oktober de eerste proefseries te kunnen assembleren en in de markt te kunnen zetten. Één van de belangrijkste ontwikkelingen die Themans op de afgelopen Bouwbeurs onder de aandacht heeft gebracht, is de S2-FlexiKom (afbeelding). Een gepatenteerde sluitkom voor de S2 meerpuntsvergrendelingen met haakschoten. Deze unieke sluitkom is in de afgelopen maanden verder geoptimaliseerd en per direct te leveren.

ting. Nadat de vraag was gesteld, zijn we serieus gaan afwegen: Past het in ons S2-concept, biedt het toegevoegde waarde voor onze klanten en is er ruimte voor een nieuwe aanbieder in de markt?” “De ene helft van het aantal ventilatieroosters en -kasten wordt via producenten en leveranciers van hangen sluitwerk verkocht, de andere helft via de glashandel”, neemt Toine Vogels over. “Het merendeel van deze producten wordt op de bouwplaats of in het productieproces van kozijnen verwerkt. Het past goed binnen onze range van oplossingen en sluit naadloos aan op de behoefte van onze doelgroepen. Dus hebben we ja gezegd. We zien het als een welkome aanvulling op onze huidige activiteiten.”

Veerconstructie

Passiefhuisontwikkeling

Themans-directeur Toine Vogels: “Mede onder invloed van ons Hollandse klimaat kunnen meerpuntsvergrendelingen problemen geven bij het (af)sluiten van deuren. De oorzaken liggen veelal in het hol/bolen krimp/zwel-gedrag van houten deuren en in de toleranties die in de bouw gehanteerd worden. Tot dusverre is de oplossing altijd gezocht in verstelbare sluitkommen. Maar deuren met een dikte van 54 mm en zelfs 70 mm bij een passiefhuis laten zich niet recht knevelen.” Themans heeft de oplossing: “Met de S2- FlexiKom zijn deze problemen verleden tijd. Het unieke van deze sluitkom is de veerconstructie. Die is niet te verstellen maar doet in samenwerking met de haakgeometrie van de S2 meerpuntsvergrendeling ongestoord zijn werk. Zelfs als de haakschoot 5,5 millimeter uit het hart van de sluitkom ligt, wordt die toch gevangen door de FlexiKom. De veerconstructie gaat dan het gevecht aan tussen afdichten en afsluiten, waarbij het laatste voorrang krijgt. De veer blijft evenwel actief aandrukken op de kaders.” “Deuren die tot meer dan 16 mm krom zijn, blijven gewoon sluiten”, vult mede-directeur Cor van Brouwershaven aan. “De S2- FlexiKom is uit te wisselen met een standaard S2 sluitkom, werkt in combinatie met alle S2 haaksloten op ramen en deuren en is toe te passen in tussenstijlen van 67 mm. De S2- FlexiKom voldoet aan alle eisen volgens SKG*** en PKVW.”

Het Belgische bedrijf Tunal is vijf jaar geleden gestart met de ontwikkeling en productie van ventilatieroosters en suskasten. Het assortiment is zeer compleet; van eenvoudige vlakke roosters tot uitgekiende geluidabsorberende suskasten. Alle producten voldoen aan de gestelde normen en eisen. Naast het vermarkten van de bestaande roosters is het idee om gezamenlijk producten te gaan ontwikkelen voor optimale toepassingen, met name binnen het passiefhuisconcept. Van Brouwershaven: “We starten met het huidige Tunal-assortiment, maar willen dit op termijn integreren in ons S2-concept. De eerste presentatie heeft plaatsgevonden tijdens de Bouwrelatiedagen in Hardenberg. We verwachten de assemblagestraat in Deventer eind oktober operationeel te hebben en kunnen dan gaan leveren. De officiële start hebben we echter gepland staan per 1 januari van het nieuwe jaar.”

Welkome aanvulling “We zijn benaderd door Tunal, een Belgische producent van ventilatieroosters en suskasten, met de vraag of Themans er iets voor voelt deze producten in Nederland te gaan vermarkten”, vervolgt Cor van Brouwershaven het gesprek. “We hebben door onze ervaring en huidige assortiment uitstekende contacten bij verwerkende industrie en de ijzerwarenvakhandel. En Tunal zocht voor afzet een partij in die rich-

raam en deur Close-Up_Themans_1pag.indd 41

5 / 2011

04-10-11 10:20

Goed beslagen Dubbelfunctie

Antibacterieel

Met de activPilot Comfort PADK heeft Winkhaus een uitbreiding van deze reeks beslagonderdelen op de markt gezet, waarbij het raam in een beluchtingsstand is te zetten zonder afbreuk te doen aan de inbraakveiligheid. Door de raamkruk met een bepaalde beweging te bedienen is het raam in een parallelle kierstand van 6 mm ten opzichte van het kozijn te zetten. Via deze opening kan voldoende ventilatielucht naar binnen stromen zonder dat inbrekers de kans krijgen deze stand te ontgrendelen. Bovendien zorgt de parallelstand voor een betere en aangename luchtstroom dan een raam dat voor ventilatie in de kiepstand staat. Info: F+W, Zeewolde, 036.522.77.44, www.winkhaus.nl

Het nieuwe deurbeslag Intersteel Care is een antibacterieel beslag dat ontwikkeld is voor de zorgsector. De deurkrukken zijn behandeld met een coating op waterbasis, waarbij de titanium-dioxide de bacteriën doodt die op de kruk komen. Wanneer UV-licht de coating beschijnt, ontstaat er een chemische reactie die zo krachtig is, dat 95% van de bacteriën het niet overleeft. Ook TL-licht is voldoende om de werking te garanderen. De coating heeft geen invloed op de uitstraling van het roestvast staal. De Intersteel Care deurkrukken creëren dus een schone en veilige omgeving waar voor ziekteverwekkers geen plaats is. Info: Van Leeuwen International, Rhenen, 0318.47.77.77, www.vanleeuwenint.nl

Zwart-wit Ten Hulscher heeft het GPF bouwbeslag uitgebreid met een ZwartWit productlijn. Het Zwart is volgens het bedrijf ingetogen en geheimzinnig, terwijl de witte producten een verfijning geven aan het interieur. Met deze producten is een contrast te maken met de deur of te kiezen voor een minimalistische uitstraling door zwart op zwart of wit op wit toe te passen. Met het GPF-concept zijn alle deurkrukken oneindig te combineren en te variëren met rozetten en schilden. Het assortiment, dat uit voorraad is te leveren, bevat voordeurbeslag, veiligheidsbeslag, deurgrepen, huiscijfers, beldrukkers, raambeslag, schuifdeurkommen en meubelbeslag. Info: Ten Hulscher, Garderen, 0577.46.23.07, www.tenhulscher.nl

Onzichtbaar Dankzij de Argenta Invisible ligt een gesloten deur perfect in lijn met de wand zonder ook maar iets van het scharnier te tonen. Bovendien is met dit onzichtbare en regelbare scharnier elke deur 180 graden open te draaien. Het scharnier is snel en eenvoudig te installeren. De compacte afmetingen beperken de inbouwdiepte en de hoogteregeling laat een snelle plaatsing toe. Na installatie is het scharnier bij te regelen in hoogte, breedte en diepte zonder de deur te demonteren. De Argenta Inivisible is rechts-links omkeerbaar. Het scharnier, gemaakt van zamac, is te leveren in drie versies: small, medium en large, gekoppeld aan deurdikte en deurzwaarte. Info: Argent Alu, B-Kruishoutem, 00.32.93.33.99.99, www.argentalu.com

I 5 / 2011

Goed beslagen pi_1pag.indd 42

Vlak ingefreesd Bij het roestvast stalen Flush-deurbeslag zijn de rozetten en de schilden vlak ingefreesd in het deurblad. Deze oplossing biedt niet alleen een zeer fraai aanzien maar is bovendien hygienisch te noemen, omdat er geen stof of vuil meer op de rozetten en de schilden kan blijven liggen. In combinatie met p+e Saniflushbeslag met een antibacteriële coating biedt het een extra voordeel. Flush ingefreesd deurbeslag kan met alle deurkrukken uit de FL 8000 serie toegepast worden. Freesmallen en een montagemagneet zijn separaat te bestellen. Info: Post & Eger, Amsterdam, 020.694.73.33, www.posteneger.nl

raam en deur 04-10-11 10:21

Close-up

‘ Luisteren naar de markt’ Van een productiegericht bedrijf veranderde Nemef de afgelopen maanden in een marktgerichte organisatie. “De kern van Nemef-nieuwe-stijl is een dealergerichte én projectafhankelijke aanpak. Nemef is een sterk merk dat werkt met belangrijke keypartners. Alleen samen kunnen we het merk Nemef versterken.”

In Duitsland spreekt men wel eens van een Traditionsunternehmen: een firma die al sinds mensenheugenis bekend is en ‘geboren en getogen’ in het moederland. Dat gaat zeker op voor het 90-jarige Nemef. Een Nederlands bedrijf dat opgenomen werd in de Assa Abloy-groep en jarenlang in Wenum Wiesel produceerde. Enkele jaren geleden werd het besluit genomen om de productie onder te brengen bij zusterbedrijven in Azië en Oost-Europa.

Aansluiten en anticiperen Wie echter verwacht onder de rook van Apeldoorn lege gebouwen aan te treffen, komt bedrogen uit. Er is nog genoeg bedrijvigheid, al zijn de activiteiten aangepast. Assemblage van maatwerk en blistering vormen de productieve kant van een onderneming die van productiegericht naar verkoopgericht opgeschoven is. “In die fase zitten we momenteel volop. We doen hier een mix van zaken. De kern van Nemef-nieuwe-stijl is een dealergerichte én projectafhankelijke aanpak. Nemef is een sterk merk dat werkt met belangrijke keypartners. Alleen sámen kunnen we het merk Nemef versterken”, zegt commercieel directeur Frank Mackenzie. Van productgericht naar marktgericht opereren vraagt een andere aanpak. “Ja, we luisteren veel meer naar de markt. De input van de markt en de ontwikkelingen zijn belangrijk. Je moet erop aansluiten en anticiperen en dat kun je alleen maar als je een goede relatie hebt met je klanten. En het maakt eigenlijk niet uit of je het dan hebt over dhz of over de professionele sector. Ken de klant, weet wat ‘ie wil en anticipeer op die vraag.”

Geen gebakken lucht Een ander aspect, en ook logisch gevolg van een marktbehoefte, is innovatie. En daarin zit, volgens Mackenzie, altijd wel een risico. “Natuurlijk, maar als je het hebt onderzocht en weet wat je doet, slaagt een innovatie. Zeker met de steun van een moederbedrijf als Assa Abloy. Je moet weten wat je doet, want een markt heeft niets aan gebakken lucht.” De productgroep ‘sloten’ staat niet te boek als het meest sexy segment. Sterker nog, als je het belang van een goed slot afzet tegen de tijdsgeest, mag je best spreken van een gebrek aan aandacht. “Klopt”, zegt Mackenzie. “Elke drie minuten wordt er ingebroken, dus het belang

Frank Mackenzie:

“Nemef luistert veel meer naar de markt.” van een goed slot is duidelijk. Sloten vormen een productgroep met veel mogelijkheden. Een inbraak levert niet alleen materiële schade, maar ook emotionele schade. Het is een inbreuk op je privacy. Met verf kun je je huis een andere uitstraling geven. Daar hebben mensen geld voor over. Maar beveiliging is toch van een andere orde. Stukken belangrijker, maar minder aantrekkelijk.”

Elektromechanische innovatie Een nieuwe telg in de Nemef-familie is de EL600. Het gaat om een elektromechanisch solenoïdeslot dat universeel inzetbaar is. Deze nieuwe Nemef-telg is in Nederland ontwikkeld en geproduceerd. Het binnendeurslot werkt volgens het arbeidsstroom- of ruststroomprincipe, heeft een instelbare draairichting en paniekzijde, kent een breed spanningsbereik van 12 tot 24V en een uiterst laag stroomverbruik. “Het verbruik is een fractie in vergelijking met andere sloten. Bij sloten die werken volgens het ruststroomprincipe kunnen, door het continue energieverbruik, de energiekosten behoorlijk oplopen. Nemefs EL600 levert uiteindelijk een forse besparing op”, vult Mackenzie aan. De fabrikant heeft ook een versie ontwikkeld die inzetbaar is in combinatie met het Radaris Evolution-beslag. Uiteraard zijn de meeste eigenschappen gelijk aan die van het universele broertje, maar door de combinatie komt er nog een belangrijk voordeel bij: het slot is namelijk geschikt voor batterijvoeding uit het beslag. Door het uiterst lage stroomverbruik kunnen met 1 set AA-batterijen zo’n 45.000 openingen worden verricht. Mackenzie: “Juist door de combinatie met het Radaris Evolution-beslag creëer je nieuwe mogelijkheden. Zoals de Toggle-functie, waardoor je eenvoudig kunt schakelen tussen ontgrendeld en vergrendeld. Ook andere functies zoals de schoot- en deurstanddetectie of de cilinderbediening kunnen gedetecteerd worden. Het nieuwe slot vroeg om een aangepast type Radaris Evolutionbeslag, geheel afgestemd op de maatvoering van het slot.”

raam en deur Close-up_Nemef_1pag.indd 43

5 / 2011

04-10-11 10:22

Vaktueel

Door Louis Jongeleen, Beeld Bouwplaat, Vught

Directeur FSC Nederland legt duurzaamheidslat een stukje hoger

“FSC biedt timmerindustrie duurzame kansen” De laatste tijd is er nogal wat te doen rondom verantwoord hout. Wat is nou precies duurzaam en wat niet? Raam en Deur sprak met FSC-directeur Bert van Veldhuizen over kansen voor de Raam- en Deurindustrie.

De zomer begon met een schot voor de boeg van staatssecretaris Atsma van Infrastructuur en Milieu. De Haagse rechtbank oordeelde dat de Nederlandse overheid niet zomaar mag doorgaan met het plan om het Maleisische houtcertificatiesysteem MTCS per 1 juli 2011 te accepteren in het kader van haar duurzaam inkoopbeleid. De kwestie wekte verwarring over wat nu met recht duurzaam hout genoemd kan worden en wat niet. Een welkome aanleiding om opheldering te vragen bij Bert van Veldhuizen. Sinds enkele maanden houdt hij zich fulltime bezig met verantwoord hout, als directeur van FSC Nederland. De Haagse rechtbank heeft op 20 juni jl. de staatsecretaris Atsma van Milieu op de vingers getikt. Blijkbaar handelde de overheid wat al te voortvarend bij haar plannen om in zee te gaan met de Maleisische houtcertificeerder MTCS. Wat moeten we hiermee? Wat is nou duurzaam en wat niet? FSC-directeur Bert van Veldhuizen (o.a. ex-Bouwmaat): “Naar aanleiding van het gedoe rondom het Maleisische hout ontstond nogal wat ophef. Vooral in de media. Zoiets kan men aangrijpen als een gelegenheid om de verschillende certificeringssystemen eens flink tegen elkaar op te zetten. Maar daar schiet je natuurlijk geen hout mee op. FSC Nederland houdt zich buiten de discussie rond het Maleisische keurmerk. Wij focussen ons liever op onze eigen doelstellingen. FSC valt binnen de inkoopcriteria van de overheid en heeft daarnaast als enige keurmerk voor houten papierproducten de steun van alle grote milieu- en ontwikkelingsorganisaties en vakbonden. Duurzaamheid volgens FSC is samen te vatten in de drie P’s van People (mens), Planet (natuur) en Profit (economie).” Wat zijn nu de belangrijkste obstakels op de weg naar duurzaam beheer van alle bosgebieden in deze wereld? Van Veldhuizen: “Vijf jaar geleden waren het in hoofdzaak de Verenigde Staten en Europa die de vraag naar hout stuurden. Nu gaat heel veel hout naar China, waar de vraag naar FSC-gecertificeerd

I 5 / 2011

Vaktueel_Verantwoord Hout_1pag.indd 44

materiaal veel geringer is. Dat vermindert de stimulans bij bosbeheerders om zich te laten certificeren. Verder is in de EU het ambitieniveau voor het bereiken van duurzame doeleinden niet hoog genoeg. Als wij in EU-verband echt verschil willen maken, dan zou de Europese Unie steviger maatregelen moeten nemen dan alleen ‘legaal gekapt’ als eis te stellen voor invoer van hout. In 2013 gaat de EU de import van illegaal hout verbieden. Maar dat is bij lange na niet voldoende. De EU zou moeten zeggen dat voortaan alleen maar hout uit duurzaam beheerde bossen mag worden ingevoerd.” Hoe kunnen wij, in Nederland, iets veranderen aan wat er gebeurt in de regenwouden aan het andere eind van de wereld? Van Veldhuizen: “Er zijn nu nog drie grote stukken tropisch regenwoud op de wereld: het Amazonegebied, het stroomgebied van de Congo en de bosgebieden van Maleisië en Indonesië. Als wij, hier in Nederland, willen bewerkstelligen dat men daar verantwoord omgaat met de bomen, zullen we ervoor moeten zorgen dat er een markt is voor gecertificeerd materiaal. Dat is in de praktijk behoorlijk ingewikkeld. Je krijgt met allerlei vragen te maken. Hoe zit het met de lokale wetgeving? Is het hele bos goed in kaart gebracht? Wie is de eigenaar van een stuk bos? Welk belang heeft de lokale industrie bij kappen van een bos? En is er een afzetmarkt? Lastige vragen zijn dat. Intussen heeft Nederland als grote afnemer van tropisch hout en als land met veel invloedrijke ngo’s wel degelijk iets in de melk te brokkelen. En wij als FSC nemen nu deel in drie programma’s in de drie belangrijkste regenwoudgebieden om het aantal hectaren gecertificeerd bos en de daaraan gekoppelde handel verder uit te breiden. Het gaat hier om de projecten ‘The Amazon Alternative’, ‘The Borneo Initiative’ en het ‘Congo Basin Program’.” De economisch situatie in de Nederlandse timmerindustrie is nog altijd niet rooskleurig te noemen. Wat betekent dat in deze sector voor het streven naar duurzaamheid? Van Veldhuizen: ”Nog altijd zijn er directeuren van timmerfabrieken die zich het hoofd breken over hoe ze hun bedrijf door deze langdurige crisis kunnen loodsen. Voor sommigen is het echt een kwestie van overleven. Dat daardoor het streven naar duurzame bedrijfsvoering even naar het tweede plan verschuift, is heel begrijpelijk. Maar tegelijkertijd is het ook een feit dat de ontwikkelingen van de markt zich bewegen in de richting van meer duurzaamheid. Inkoop en verwerking van hout uit duurzaam beheerde bossen bieden een kans. Laat je die kans liggen, dan benadeel je jezelf. Dan kan dat zelfs een bedreiging vormen voor levensvatbaarheid van een bedrijf.”

raam en deur 04-10-11 10:26

Close Up

BUVA investeert in hout, alu én kunststof Hang- en sluitwerk is complex, maar BUVA bracht onlangs met succes duidelijkheid met slimme voorkeuzesets - PreSets - op basis van prestatie-eisen van ramen en deuren. Daarnaast introduceert de fabrikant de komende tijd veel nieuwe producten voor fabrikanten van kunststof ramen en deuren. Terwijl BUVA tegelijkertijd ‘vol gas’ blijft investeren in de toekomst van de houtsector.

Het gaat goed met BUVA, vertelt Herbert Meijer, hoofd productmanagement van de fabrikant uit Barendrecht. De PreSets die het bedrijf tijdens hout 2010 en de Bouwbeurs 2011 introduceerde, slaan bijzonder goed aan. “Het feit dat we de complexe materie van hangen sluitwerk hebben teruggebracht tot drie voorselecties, helpt de opdrachtgevers onder onze klanten enorm bij de keuze. Per PreSet geven we helder aan welke prestatie het hangen sluitwerk gaat leveren in de ramen en deuren op het gebied van wind- en waterdichtheid, verwerkbaarheid, nastelmogelijkheden en bedieningsgemak. En opdrachtgevers kiezen de set bij het gewenste prestatieniveau - goed, beter, best – en hoeven zich verder geen zorgen te maken over individuele producten, ingewikkelde specificaties of onderlinge compatibiliteit.

Corrector: één van BUVA’s succesnummers. Een zelfstellende en corrigerende sluitkom. Past in combinatie met alle BUVA meerpuntssluitingen, altijd functioneel en blijvend wind- en waterdicht.

Isostone onderdorpel: passend op profielen van alle systeemhuizen in kunststof en aluminium. Licht gewicht, sterk en breukvast, met minimale uizettingscoëfficiënt.

meer omheen. En we hebben ook deze verwerkers veel moois te bieden.” Op de Gentse beurs Polyclose stellen de Barendrechters straks hun Isostone-dorpel voor. Een mooie oplossing voor de dorpels van de systeemhuizen die vaak niet voldoen aan de eisen van opstap en beloopbaarheid. Meijer noemt nog meer nieuws voor kunststof verwerkers: “Van onze meerpuntssluiting Ergo-Nomic hebben we nu ook een variant voor kunststof profielen gereed. En we hebben hulpprofielen ontwikkeld waarmee onze hardglas klepramen in kunststof kozijnen passen. En tenslotte hebben we ook een bevestiging voor doorvalbeveiliging op kunststof profielen in ons assortiment.”

PreSets vol nieuws BUVA heeft de PreSets geladen met diverse producten uit haar assortiment. En de belangrijkste noviteiten maken er een wezenlijk onderdeel van uit. “De PreSets”, zo gaat Meijer verder, “zijn niet meer dan een voorkeuze. We zien onze verwerkende klanten vaak het ene concept finetunen met een element uit een ander concept. Op basis van ervaring, vakmanschap of machinepark. En dat is natuurlijk prima voor iedereen die er verstand van heeft.”

Corrector loopt hard De nieuwe sluitkom met de naam Corrector is een voorbeeld van zo’n product. Meijer: ”Corrector is een zelfstellende sluitkom met een groot werkingsbereik (tot 9 mm). Die maakt dat een deur onder alle omstandigheden goed functioneert en wind- en waterdicht is. Hij maakt onderdeel uit van onze top-PreSet BUVA Full Proof. Maar we zien dat veel timmerfabrikanten hem, vanwege zijn grote voordelen, standaard toepassen in allerlei combinatie met andere PreSets.” Maar hoe dan ook, BUVA’s PreSets geven timmerfabrikanten en deurenfabrieken de mogelijkheid om met hun opdrachtgevers te communiceren over de prestaties van de gevelelementen, in plaats van alleen over prijs.

Stevig door in hout Ondanks de toenemende aandacht voor kunststof en aluminium veronachtzaamt BUVA de houtsector zeker niet, stelt Meijer. “Kijk naar het nieuwe IPC-project van de NBvT. Daar werken we enthousiast aan mee.” De Nederlandse Bond van Timmerfabrikanten bemachtigde een stevige subsidie om modulaire, energiezuinige en luchtdichte gevels te realiseren in hout. En BUVA is één van de partners die geld en uren steekt in het welslagen van dat project. “Als enige hangen sluitwerkfabrikant”, meldt Meijer trots. “Zo zie je maar, we investeren vol gas mee in de toekomst van hout!”

Ook kunststof en aluminium Terwijl BUVA zich van oudsher vooral richtte op de timmerindustrie, kijkt de fabrikant nu ook vol belangstelling naar kunststof en aluminium kozijnfabrikanten. Meijer: “Als je de markt ziet, kun je daar niet

raam en deur Close-Up_Buva_1pag.indd 45

BUVA on tour BUVA is de komende maanden volop aanwezig op de diverse vakbeurzen. Smart Homes, 23 en 24 november, Eindhoven: toegangscontrole. Polyclose, 12, 13 en 14 januari, Gent: nieuws voor aluminium en kunststof-verwerkers VSK, 6 t/m 10 februari, Utrecht: mechanische woonhuisventilatie Renovatiebeurs, 6 t/m 8 maart, Den Bosch: renovatietoepassingen

5 / 2011

04-10-11 10:27

Uitzicht

Alle scherven terug! De stichting Vlakglas Recycling Nederland bouwt al bijna tien jaar aan een solide netwerk van inzamelpunten ten behoeve van de recycling van vlakglas. Daarmee komt het glas in een milieuvriendelijke kringloop voor hoogwaardig hergebruik. De stichting zamelde vorig jaar meer dan 86.000 ton vlakglas in. Een percentage van vermoedelijk 80 procent van wat er vrij komt. Toch blijft de stichting zich inzetten om ook die laatste scherven retour te krijgen.

Producenten en importeurs van vlakglas in Nederland spannen zich al vanaf de jaren negentig van de vorige eeuw in voor het hergebruiken van vlakglas. De productie van nieuw glas uit glasscherven verbruikt minder energie dan de productie uit de originele grondstoffen zand en soda: 10% scherven bespaart 2,5% energie. Diverse partijen, glashandelaren, glasbewerkers, glaszetters, schilders, aannemers en slopers zouden geholpen zijn met een eenvoudig, verantwoord en kostenbesparend alternatief om van hun vlakglasafval af te komen. Na een succesvolle pilot in Noord Holland is het recycling systeem over heel Nederland uitgerold. Het resulteerde in de stichting Vlakglas Recycling Nederland. Een stichting dat een systeem beheert en promoot waarmee op basis van inzamelpunten en los te plaatsen containers vlakglas overal in Nederland gemakkelijk haar weg terug vindt naar de fabrikant.

€ 0,50 per m2 isolatieglas Manager Communicatie Trudy Tuinenburg van de Stichting: “De financiering van het systeem komt uit het innen van een verwijderingsbijdrage van € 0,50 per vierkante meter verkocht isolatieglas. Iedere producent of importeur van isolatieglas is verplicht dit af te dragen aan de OAV (Onafhankelijke Administratie Vlakglas).” Inmiddels vinden vele bedrijven en particulieren de weg naar de recyclingcontainers. Tot en met de maand september noteerde de Stichting al weer ruim 60.000 ton. De blauwe containers van de Vlakglas Recycling Nederland staan op diverse vaste inzamelpunten in Nederland. Ook op grotere sloopprojecten kunnen containers worden besteld tegen een gering huurbedrag. Tuinenburg: “Het blijft een kostenafweging. Haal ik het vlakglas er eerst uit? Of sloop ik alles en voer ik het samen met het sloopafval af? Gelukkig kiezen steeds meer slopers voor het gescheiden afvoeren van bouwafvalfracties. Wij plaatsen de containers en voeren het glas gratis af.”

Inzamelpunten Er zijn ruim 250 inzamelpunten in Nederland. “Bedrijven kunnen zich hiervoor aanmelden. Als ze een regelmatige grote hoeveelheid vlakglas voor recycling aanbieden is dat het overwegen waard. Voorwaarde is wel dat zij derden toestaan op hun terrein.” Naast gewone inzamelpunten voor de kleinere hoeveelheden vlakglas afval, zijn er ongeveer 40 locaties ingericht waar containerladingen of grote hoeveelheden

5 / 2011

Uitzicht_Vlakglasrecycling_2pag.indd 46

Resultaat 2010: 86.000 ton vlakglas in recycling.

gestort kunnen worden, de zogenoemde open overslaglocaties. Via de website van de stichting is het dichtstbijzijnde inzamelpunt gemakkelijk terug te vinden. “De recessie heeft nauwelijks invloed gehad op het door ons ingezamelde materiaal. Ons streven om dit jaar weer ruim 85.000 ton in te zamelen zal op basis van de jongste cijfers gemakkelijk worden gehaald. We schatten in dat dit zo’n 80 procent van het vrijgekomen vlakglas in Nederland is.” Dat betekent niet dat daarmee het werk voor de stichting is gedaan. Communicatie en promotie blijven noodzakelijk het systeem draaiende te houden. Omdat het van groot belang is dat het vlakglas onvervuild naar de verwerkers gaat, biedt de stichting cursussen aan voor medewerkers van milieuparken en inzamelbedrijven. “Een kachelruitje, ovenschaal of een glazen bouwsteen kan ervoor zorgen dat een partij vlakglas afgekeurd wordt. En dan is de rekening voor de vervuilende partij.”

Transport Met een netwerk van 250 inzamelpunten in Nederland verkleint het transport voor de aanbieders van vlakglas voor recycling. Vanuit de inzamelpunten wordt het vlakglas getransporteerd naar verwerkende bedrijven in Duitsland en België. Ook hier zoekt de Stichting steeds weer naar het optimaliseren van het proces. Directeur Cor Wittekoek: “Begin 2010 zijn in Amsterdam en Meppel in samenwerking met de Van Gansewinkel Groep, inzamelpunten ingericht waar vlakglas wordt verladen in schepen. Vanuit Amsterdam reden voorheen twee vrachtwagens per dag naar het verwerkingsbedrijf in het Belgische Lommel. Nu vertrekt er eens per drie weken een schip met 800 ton vlakglas. Een besparing van 400.000 kilometer transport over de weg. Op jaarbasis een reductie van 14 procent CO2 uitstoot.” Ook hier wordt nauwlettend in de gaten gehouden dat het vlakglas schoon wordt getransporteerd. Zowel de containers als de scheepsruimen mogen geen resten zand of vervuiling van eerdere vrachten hebben. Vervuiling met zand kan gemakkelijk een partij vlakglas ongeschikt maken voor recycling.

raam en deur 04-10-11 10:27

Uitzicht

Ruim 250 inzamelpunten door heel het land, klein en groot.

De Stichting blijft zich inzetten om te benadrukken hoe goed recycling is voor het imago van de branche. Tuinenburg: “Op het gebied van het milieu, Cradle to Cradle en maatschappelijk verantwoord ondernemen heb je een goed verhaal naar de klanten.” Tenslotte is de Stichting graag aanwezig op evenementen die naamsbekendheid en het doel ten goede komen. Zo staan ze eind oktober op de Schilders- Glas en Afbouwvakdagen in Gorinchem. Tuinenburg: “We zijn nu in staat 80 procent van het vlakglas te recyclen. Maar we blijven ons inzetten om alle scherven uit het bouw en sloopafval terug te krijgen.”

Stichting voorkomt wetgeving

Eén schip per 3 weken (800 ton), in plaats van 2 vrachtwagens per dag.

Laatste scherf De stichting is steeds op zoek naar nieuwe verwerkingstechnieken en een betere service aan de aanbieders. Zo zoekt Plus Projects voor de Stichting naar subsidiemogelijkheden om de recycling van vlakglas en aanverwante bouwproducten. Het resulteerde in een pilot voor de recycling van kitkokers die glazeniers doorgaans gewoon bij het glasafval gooien. Dankzij zo’n plusproject komen lege kitkokers ook in een hergebruikkringloop.

raam en deur Uitzicht_Vlakglasrecycling_2pag.indd 47

De Nederlandse producenten van vlakglas, verenigd in de Fabrikanten van Isolatieglas in Nederland (FIGIN) en groothandelaren en importeurs van vlakglas, verenigd in de Glas Branche Organisatie (GBO), hebben in 2000 het initiatief genomen om op vrijwillige basis een systeem op te zetten om zo te voldoen aan hun producentenverantwoordelijkheid. Hiervoor hebben zij een proef uitgevoerd in de noordelijke provincies van Nederland. Op basis van de goede resultaten die behaald werden, heeft het ministerie van VROM het ontwikkelde systeem en de financiering daarvan op 20 december 2001 goedgekeurd. Voor het opzetten van een afvalbeheerssysteem is in 2002 de Stichting Vlakglas Recycling Nederland (VRN) opgericht. In een in 2007 gepubliceerde studie van VROM naar neveneffecten van producentenverantwoordelijkheid in het afvalstoffenbeleid, wordt geconcludeerd dat het vrijwillige systeem van VRN in zodanige mate voldoet aan de principes van producentenverantwoordelijkheid, dat VROM vooralsnog geen aanleiding ziet dit systeem om te zetten in wetgeving. Het grote voordeel hiervan voor de vlakglasindustrie is dat zij niet te maken heeft met dwingende overheidsmaatregelen.

5 / 2011

04-10-11 10:27

RVS deurbeslag meer dan 3.000 oplossingen...

maatwerk is standaard

Ansae B.V. Denariusstraat 25, 4903 RC Oosterhout telefoon 0162 490049 fax 0162 490606 e-mail info@ansadesign.nl web www.ansadesign.nl Uitsluitend leverbaar via de vakhandel

MHB adv. raam en deur "staaltje" 7_MHB advertentie 18-09-11 15:43 Pagina 1

ESTHETIEK EN VEILIGHEID

SL30-ISO®

Een staaltje van ons kunnen Staal inspireert MHB al meer dan 70 jaar. Met als meest recente hoogstandje ons ultraslanke SL30-ISO® profielsysteem en daarvan afgeleid de Classic-ISO®. Daarin zijn onze jarenlange kennis van en ervaring met staal optimaal geïntegreerd. Beide systemen zitten boordevol technische hoogstandjes, die geheel in eigen huis zijn ontwikkeld en officieel gepatenteerd. Het resultaat is een uniek eigentijds product met superieure eigenschappen op het gebied van isolatie en wind- en waterdichtheid. En dat in combinatie met zulke grote glasoppervlakten, dat u het staal bijna zou vergeten.. Voor meer informatie over SL30-ISO® en Classic-ISO® kunt u contact opnemen met: MHB b.v. Postbus 6, 6674 ZG Herveld 0488 - 45 19 51 www.mhb.nl Roland Werring rw@mhb.nl Ernst Mahler em@mhb.nl

46_ADV.indd 1

Classic-ISO®

03-10-11 11:26

Uitzicht Aluminium screen De ontwikkeling van het vlamvertragende Aluscreen is een mijlpaal in de activiteiten van haar collectie, zo laat B&C Projects weten. Het binnenklimaat en het voorkomen van lichthinder wordt met dit product geoptimaliseerd, terwijl er zeer veel contact mogelijk is met de buitenwereld. Het geweven screendoek is samengesteld uit een polyester filament-kern en is aan de achterzijde gemetalliseerd om de hoge zonlichtreflectie te bereiken. Door het zonlicht met 70% te reflecteren, wordt tot 20% aan energielasten bespaard, aldus de fabrikant. Het doek is toe te passen op alle rolgordijnsystemen van B&C Projects. Info: B&C Projects, Nunspeet, 0341.27.77.71, www.beceprojects.nl

Houten lamellen

Vernieuwde vuistregel

De Ducoslide LuxFrame met houten lamellen is innoverend te noemen dankzij de vele esthetische mogelijkheden die er zijn. Dit systeem van aluminium schuifpanelen werd zo ontworpen dat er verschillende houtsoorten zijn toe te passen, naargelang de wens van de opdrachtgever of architect. Uitzetting van hout als natuurproduct wordt zonder problemen opgevangen door de onzichtbare bevestigingen binnen het LuxFrame systeem. De vorm en de onderlinge afstand van de houten lamellen zijn aan te passen aan de noden van elk specifiek project. De lamellen zijn te leveren in zowel de DucoSlide LuxFrame 40/40 als de uitvoering 40/80. Het systeem is elektrisch of manueel te bedienen. Info: Duco Ventilation & Sun Control, Veurne, 00.32.58.33.00.33, www.duco.eu

Brandveiligheid in gebouwen wordt vertaald in een uitvoerig preventiebeleid, vastgelegd in Europese als ook in nationale regelgeving. Deze normering heeft betrekking op de functie van het gebouw en bepaalt zowel de indeling als de bouwkundige constructie en materialen. Mocht er brand uitbreken, dan moet iedereen het pand snel en veilig kunnen verlaten. Vetrotech SaintGobain licht de regelgeving, die in Nederland van toepassing is, op een simpele wijze toe in haar nieuwe Vuistregels. In deze documentatie wordt aan de hand van eenvoudige afbeeldingen per gebouwfunctie, zoals vastgelegd in het Bouwbesluit, toegelicht welke classificatie brandwerend glas men dient toe te passen. Info: Vetrotech Saint-Gobain Benelux, Nederweert, 0495.57.44.35, www.vetrotech.nl

Isolatieglas Weekamp Deuren heeft isolatieglas voor balkondeuren toegevoegd aan haar voorraad-assortiment. Het glas voldoet aan de nieuwste NEN-norm 3569 met betrekking tot letselschadeveiligheid. De beglazing voldoet tevens aan het meest recente Bouwbesluit met betrekking tot inbraakwerendheid. Dit houdt praktisch gezien in, dat deze beglazing voor balkondeuren aan één zijde bestaat uit gehard glas en aan de andere zijde uit gelaagd glas. Daarnaast is de glasspouw gevuld met Argon, waardoor de beglazing extra isoleert. De beglazing wordt geleverd in een houten transportkist, Beglazingsband en -blokjes zijn standaard bijgesloten. Info: Weekamp Deuren, Dedemsvaart, 0523.62.53.00, ww.weekamp-deuren.nl

Renovatie-gootstuk Met het speciaal door Velux ontwikkelde renovatiegootstuk is het één-op-één vervangen van een ouder dakraam door een nieuw Velux-dakraam in dezelfde maat nog eenvoudiger geworden. Door de perfecte aansluiting van Velux’ renovatiegootstuk op de bestaande situatie hoeft het vervangen van een dakraam niet veel tijd meer te kosten. Het nieuwe dakraam kan op dezelfde hoogte in het dak worden gemonteerd als het oude dakraam. Door de extra isolatiekraag in het renovatiegootstuk wordt de isolatie tussen het nieuwe dakraam en het dak hersteld en de isolatiewaarde op hetzelfde niveau (1,4 W/m²K) gebracht als wanneer er in een nieuwe situatie een nieuw dakraam wordt geplaatst. De bestaande interieuraftimmering rondom het dakraam hoeft hierdoor in veel gevallen niet te worden aangepast of vervangen, wat tijd en geld scheelt. Het renovatiegootstuk is verkrijgbaar voor geprofileerde en vlakke dakbedekkingmaterialen. Meer info: Velux, De Meern, 030.662.96.79, www.velux.nl/vervangen

raam en deur Uitzicht pi_0,5pag.indd 49

5 / 2011

04-10-11 10:28

VKG Nieuws Postbus 5086, 2000 GB in Haarlem T: 023.551.84.44, F: 023.551.00.83, E: info@vkgkozijn.nl, I: www.vkgkozijn.nl

De informatie op deze pagina is afkomstig van VKG en kwam tot stand buiten de verantwoordelijkheid van de Raam en Deur-redactie

VKG Architectuurdag 2011

Kunststof keten met winnaars VKG nodigt geïnteresseerden uit op 15 november de VKG Architectuurdag 2011 te bezoeken. De dag staat in het teken van ‘KUNSTstof in de Keten’’. Tijdens het event gaan we op zoek naar inspiratie voor innovaties op het gebied van recycle, reduce & re-use, en worden de winnaars van de VKG Architectuurprijs, Renovatieprijs en Publieksprijs bekend gemaakt. De VKG Architectuurprijs wordt uitgereikt aan onlangs gerealiseerde projecten waarbij architecten kunststof gevelelementen creatief hebben toegepast. Dit jaar is het aantal inzendingen verdubbeld ten opzichte van vorig jaar! De beste ontwerpen komen in aanmerking komen voor de VKG Architectuurprijs 2011.

uitdaging voor de toekomst hem zit in het integreren en koppelen van begrippen als slank, licht, sterk, energetisch en esthetisch. En welke kansen bieden de materiaalcyclus en het concept(No) Flat Fure voor architecten en producenten van KUNSTstof geveldelen? De VKG Architectuurprijs is sinds de introductie in 2005 uitgegroeid tot een serieuze vakprijs. De prijs wordt ieder jaar toegekend aan bouwprojecten waar kunststof gevelelementen (kozijnen, ramen en deuren) op esthetische wijze onderdeel uitmaken van het ontwerp. In samenwerking met ‘de Architect’ zal op 15 november in LP2 te Rotterdam voor de zevende maal de VKG Architectuurprijs worden uitgereikt.

Meld u nu gratis aan! De uitreiking van de prijs is omringd met een lezingenprogramma met diverse sprekers. Albert Zegelaar, Adriaan Beukers en Césare Peeren verzorgen allen een keynote lezing omtrent het thema van dit jaar: “Recycle, reduce & re-use”. De dag staat onder leiding van dagvoorzitter Henk-Jan van Alphen. Het denken in ketens en kringlopen is urgenter dan ooit. Ontwerpers, producenten en consumenten zijn klaar voor echte innovatie in duurzaam bouwen en ontwerpen. Deze dag laat u zich bijpraten en inspireren Adriaan Beukers ontwikkelt met bestaande composietmaterialen nieuwe materialen en constructies en processen om die constructies te realiseren. Het minimaliseren van het energieverbruik, en dus van het materiaalverbruik, staat daarbij centraal. Adriaan houdt zich graag bezig met alles wat beweegt en wat wordt bewogen. Als ontwerpers en producenten in de bouw meer willen dan lokale markten bedienen, zullen ze lichtgewicht constructies moeten bedenken en meer in systemen dan in bouwstenen moeten denken. Maar hoe maak je dit concreet voor KUNSTstof gevels? Césare Peeren bespreekt het concept van Superuse. Bij Superuse wordt afval met zo min mogelijk gebruik van energie voor bewerking en transport omgevormd tot bouwmateriaal. Een bekend voorbeeld is de espressobar van aluminium kozijnen in de TU Delft. Hergebruik als ontwerpstrategie. Aan de hand van inspirerende beelden laat hij zien dat de ontwerp-

5 / 2011

Branche_VKG.indd 50

Heeft u zich al ingeschreven voor de VKG Architectuurdag 2011 op donderdag 15 november in LP2 te Rotterdam? Aarzel niet te lang en schrijf u vandaag nog gratis in voor deze bijzondere en inspirerende dag via www.vkg-architectuurprijs.nl

raam en deur 04-10-11 10:29

meer comfort en zekerheid

3KSplus

 Modulaire cilinder opbouw  Gecertiﬁceerd met patent  Mono en sluitplannen korte

levertijden uit Nederland

Ramen Ramen Deuren Deuren Vliesgevels Vliesgevels

ICS

EPS

Rolluiken Rolluiken Zonwering Zonwering Roldeuren Roldeuren Plafonddeur Plafonddeur

Inserat_NL-Mech_raam-en-deur_91x126_03-2011.indd 1 RD_0288_14S_EVVA.indd 1

Horren Horren 07.03.2011 15:59:28 30-05-11 16:37

Specialist in hoogwaardig projectbeslag

Telefoon (030) 8507070 Internet www.artitec.com E-mail advies@artitec.com

51_ADV.indd 1

www.heroal.com www.heroal.com heroal-Johann heroal-JohannHenkenjohann HenkenjohannGmbH GmbH&&Co. Co.KG KG Österwieher ÖsterwieherStr. Str.80 80| |D-33415 D-33415Verl Verl Tel. Tel.+49 +49(0)52 (0)5246 46- 507 - 507- 0- 0| |Fax Fax+49 +49(0)52 (0)5246 46- 507 - 507- 222 - 222

04-10-11 09:50

member of

Collectors item of... origineel relatiegeschenk De redactie van Raam en Deur deed een interessante vondst die prachtig in uw collectie past of als bijzonder relatiegeschenk bewondering zal oogsten.

Fax deze bestelbon naar Raam en Deur: 073.503.81.53 of mail naar Raamendeur@mixpress.nl

5700 (historische) bouwbegrippen

Ja, hiermee bestel ik (aantal invullen)

Verklarend woordenboek. Dat betekent voor de liefhebber van - historische - bouwmaterialen, constructies, gereedschappen en beslag zo’n 640 pagina’s smullen. Want de nieuwste druk omvat 5740 bouwkundige begrippen die uitvoerig, vaak ook met tekeningen, worden toegelicht. Dikwijls met historische citaten en bronvermeldingen. Weet u wat een cafcoen is, een vermetguts, een persienne, een slof en een haarstuk, een dagge en en vlagfits? De auteur was dan ook 33 jaar architect bij de Rijksdienst Monumentenzorg. Bijzonder: achterin ruim 100 pagina’s met Franse, Duitse en Engelse vertalingen van al die bouwkundige termen. Ook vanuit de vreemde taal naar het Nederlands. Door dr. E. Haslinghuis en dr. ir. H. Janse. In harde kaft E 57,–

52_ADV.indd 1

Bedrijfsnaam T.a.v. Adres Postcode Plaats Datum

Tel.

Handtekening Prijzen zijn exclusief porti, inclusief btw. Levering kan eventueel enkele weken duren

04-10-11 11:52

VMRG Nieuws

Vereniging Metalen Ramen en Gevelbranche Einsteinbaan 1, Postbus 1496, 3430 BL Nieuwegein T: 030.605.36.44, F: 030.605.32.60, E: info@vmrg.nl, I: www.vmrg.nl De informatie op deze pagina is afkomstig van de VMRG en kwam tot stand buiten de verantwoordelijkheid van de Raam en Deur-redactie

Innoveren hoezo? Bij vernieuwen en innovatie denken velen aan het traditionele begrip daarvan. Dat beeld past bij de stereotype rol van de uitvinder. Het gaat dan om een wat stoffige figuur die in een achteraf-werkplaats van alles probeert en ineens een ingeving krijgt. Dit beeld is volkomen gedateerd want als er iets constant is, dan is dat de aanwezigheid van verandering. Verandering in de maatschappelijke behoeften, technologie, bedrijfsvoering, producten en diensten enzovoort. Je staande houden met je bedrijf, producten en diensten in onze turbulente tijd gaat niet goed zonder flexibiliteit en openstaan voor verandering. Niet veranderen betekent weerstand bieden aan het onvermijdelijke. Beter voor succesvol zaken doen, is openstaan voor verandering en zelfs nagaan welke veranderingen en verbeteringen je zelf in je bedrijf en producten moet aanbrengen om ze een kans te geven in de veranderende omgeving en veranderende markten. Mijn oproep is dan ook om samen met de VMRG en Slimbouwen aan de slag te gaan met voortdurende verbetering en vernieuwing, ook wel innovatie geheten. We hebben daar de Innovatie Community voor opgericht. Deelname daaraan staat voor nieuwe relaties, contacten en samen met andere disciplines werken aan nieuw succes dat past op de markten van morgen. Neemt u gerust contact met ons op.

De VMRG-Kwaliteitseisen en Adviezen 2012 zijn uit Vanaf 1 oktober 2011 is de nieuwe uitgave van de VMRG-Kwaliteitseisen en Adviezen® 2012 beschikbaar. Dit kwaliteitshandboek van de VMRG wordt jaarlijks vernieuwd met de meest recente eisen en adviezen voor de gevelbranche. De belangrijkste aanvullingen dit jaar betreffen een extra hoofdstuk over zonne-energie, het toevoegen van milieuaspecten van staal en een aanvulling over reinigen bij hoge buitentemperaturen. In het boek zijn bovendien de geldende VMRG-Algemene Voorwaarden 2003 en de complete VMRG-leden- en partnerlijst opgenomen. Iedere bouwprofessional dient dit document in zijn bezit te hebActueel ben om op de hoogte te zijn van de actuele kwaliteitseiDe VMRG verwelkomt een sen van metalen gevelelementen. nieuw lid: Deze VMRG-Kwaliteitseisen en Adviezen 2012 worden op 1 januari 2012 geldig. Uiteraard kan dit document al Prince Cladding op een eerder tijdstip van kracht verklaard worden, Benelux B.V. indien dat onderling en schriftelijk overeengekomen Postbus 15, 2382 AA wordt. Dit kwaliteitsdocument vormt de basis van het ZOETERWOUDE VMRG-Keurmerk®. Alle VMRG-leden zijn in het bezit Tel.: 071.589.92.23 van dit keurmerk en leveren en produceren conform deze www.princecladding.nl eisen. De VMRG-Kwaliteitseisen en Adviezen 2012 zijn en een nieuwe partner: verkrijgbaar bij de VMRG voor € 53,-- per stuk en te bestellen met het bestelformulier (zie Allpro Giessen www.vmrg.nl/contact/informatie-aanvragen) of aan te Postbus 1049, 5140 AC vragen 030.605.36.44 of info@vmrg.nl. WAALWIJK Tel.: 0183.44.32.01 www.allprogiessen.nl Mutaties onder VMRG partners: Per 31 mei 2011 is de firma Platinox BV te Maarheze failliet verklaard. Tunal Bvba is verhuisd, het nieuwe adres is: Tunal bvba Menensesteenweg 295 B-8940 WERVIK (België)

raam en deur Branchepagina_VMRG_1pag.indd 53

5 / 2011

04-10-11 10:30

HELM Modul.Concept 80 HELM Modul.Concept 80 biedt, met een beperkt aantal toebehoorgarnituren, een oplossing voor alle voorkomende situaties bij interne schuifdeuren. Voor, glas- of houten deuren, Enkel of meervoudige deuren, synchroon of parallel schuivend, heeft HELM Modul.concept 80 een oplossing. Helm is een merk van Woelm GmbH Nederlandse vertegenwoordiging: RenĂŠ Kos tel.: +31 (0) 226 - 34 51 50 e-mail: rnkos@planet.nl

Naamloos-3 1

04-10-11 10:16

NBvT Nederlandse Bond van Timmerfabrieken Nieuwe ’s Gravelandseweg 16 | Postbus 24 | 1400 AA BUSSUM t: 035.694.70.14 | w: www.nbvt.nl De informatie op deze pagina is afkomstig van de NBvT en kwam tot stand buiten de verantwoordelijkheid van de Raam en Deur-redactie

NBvT onderzoekt isolatie gebouwschil Op dit ogenblik worden houten kozijnen en deuren al veelvuldig toegepast in passiefhuizen omdat hout zeer goede isolerende eigenschappen heeft en het eigenlijk uit duizenden kleine kamertjes (houtcellen) bestaat. Ook de luchtdichtheid van de kozijnen en deuren is goed doorontwikkeld en daarmee zijn het houten kozijn en deur trendsetter in passiefhuisbouw. Niet alleen in Nederland maar ook in bijvoorbeeld Duitsland zijn zeer veel passief-kozijnen en deuren van hout. Steeds vaker worden kozijnen fabrieksmatig gemonteerd in houten binnen-spouwbladen en gevelsluitende elementen. Deze houten binnen-spouwbladen en gevelsluitende elementen worden steeds meer toegepast omdat vooral de goede isolerende eigenschappen van hout samen met het soortelijk gewicht een goede combinatie vormen in het bouwproces en gebruiksfase.

Aansluiting cruciaal De houten binnen-spouwbladen en gevelsluitende elementen moeten vervolgens weer een goede aansluiting hebben op het bouwkundig kader en de prefab houten daken (ook wel “scharnierkappen” of “klapkappen” genoemd) om te kunnen voldoen aan de steeds strenger wordende regelgeving op gebied van isolatie en luchtdichtheid.

Onderzoek gaande Omdat al deze producten door de leden van de NBvT worden geproduceerd, is er een grootschalig onderzoek gestart om de diverse onderdelen op de bouwplaats perfect op elkaar aan te laten sluiten en zodoende de optimale isolatie en gebruikscomfort te kunnen waarborgen. Dit geld voor zowel nieuwbouw als voor renovatie. Ook onderhoud en levensduur van de geveldelen worden meegenomen in het onderzoek. Het project heeft de naam ‘’Modulaire energiezuinige, luchtdichte en onderhoudsarme gevels’’.

Innovatie-prestatie Het onderzoek wordt door 15 bedrijven, zowel timmerfabrikanten als toeleveranciers, uitgevoerd en wordt ondersteund vanuit de overheid door een zogenaamde IPC-traject (Innovatie-Prestatie-Contract) Andere betrokken partijen zijn TNO, SKH, Bureau Nieman, SHR, en

TU-Eindhoven. Deze laatsten zullen het traject begeleiden en hun wetenschappelijke kennis inbrengen.

Bouwplaats = montageplaats De NBvT is erg blij met dit onderzoek omdat het een stap verder is naar het modulair bouwen en renoveren waarbij de losse onderdelen steeds meer prefab gemaakt zullen worden en de bouwplaats meer een “montageplaats” zal worden. Doordat de timmerindustrie veel kritische bouwonderdelen maakt zal dit onderzoek leiden tot verdergaande kwaliteitsverbeteringen dan alleen de verbetering van de kwaliteit van de losse onderdelen.

raam en deur Branchepagina_NBvT_1pag.indd 55

5 / 2011

04-10-11 10:30

Vaktueel

Door Hein Stienstra

Raam en Deur scant interessante websites

Online op de hoogte Internet biedt informatie in alle soorten en maten. Maar je moet het wel weten te vinden. Raam en Deur selecteert regelmatig interessante websites. Speciaal om u te helpen bij uw werk.

www.solids.nl

Deze website informeert over een nieuwe vastgoedvorm: de Solid. Sinds kort vinden we daar voorbeelden van in Amsterdam, onder andere in de nieuwe stadswijk IJburg. Het gaat hier om mooi vormgegeven duurzame gebouwen waarin casco-ruimten worden verhuurd. Huurders zijn volledig vrij in het gebruik van de ruimte. Wonen, ondernemen of een combinatie daarvan. Zo creëert een Solid een vrije mix van wisselende functies. Elk gebouw biedt in feite ruimte aan nieuwe ‘social communities’. Solids zijn bestemmingsvrij. Dat betekent dat niet van tevoren is vastgelegd welke functie de ruimtes moeten hebben. De constructie voldoet aan alle eisen voor wonen, het vestigen van een bedrijf, zoals bijvoorbeeld een restaurant. De casco oplevering van Solids houdt in dat huurders zelf – al dan niet samen met een professional - moeten zorgen voor alle inbouw: elektriciteit, leidingen, toilet, badkamer, keuken, afwerkvloer, etc. Wel is er op iedere verdieping een schacht aanwezig met de benodigde aansluitpunten.

www.allesoverbrandveiligheid.nl

Iedereen in Nederland heeft met brandveiligheid te maken. De één als gebouweigenaar, de ander als huurder, of als bezoeker van een gebouw, weer een ander in de rol van architect. Iedereen heeft zijn verantwoordelijkheid voor de brandveiligheid van een gebouw. Deze website van de overheid biedt in dat verband vrijwel alle informatie over dit zeer omvangrijke onderwerp. De drie hoofdonderwerpen zijn Wet en Regelgeving, Ketenverantwoordelijkheid in de bouw en het gebruiksproces, en het Bouwproces zelf. In het Bouwproces kan worden gekozen tussen de verschillende bouwfasen of de rol welke men in de bouw en het gebruik heeft. Handig is dat bij de talrijke sub-onderwerpen veel informatieve documenten kunnen worden gedownload. Kies bijvoorbeeld onder Bouwproces de rubriek Realisatiefase en vervolgens Hulpmiddelen. Voor vrijwel alle gebouwtypen is er op de praktijk afgestemde informatie voorhanden uit de kokers van zeer uiteenlopende bronnen.

www.antwoordvoorbedrijven.nl

De overheid prijst deze website aan als hét startpunt voor ondernemers die de weg en antwoorden zoeken op vragen rond de grote hoeveelheid overheidsinformatie. Op overzichtelijke wijze ziet men op deze site met welke wetten, wetswijzigingen, regels, vergunningen, belastingen maar ook subsidies je te maken kunt krijgen. Antwoord voor bedrijven is onderdeel van het ministerie van Economische Zaken, Landbouw en Innovatie in samenwerking met alle overige ministeries, gemeenten, provincies en waterschappen. Via deze website kan worden doorgelinkt naar de websites van deze organisaties. Naast de overheidsregels is er op deze website ook informatie over regels die voor specifieke branches gelden. Of het nu kinderopvang, horeca, detailhandel of dienstverlening betreft. Handig is het zoekkader “Bij u in de buurt” waarin direct naar regels en vergunningen van de eigen gemeente, provincie of waterschap kan worden gezocht. Er wordt op gewezen dat via het ondernemersforum Higherlevel.nl vragen aan andere ondernemers kunnen worden voorgelegd.

I 5 / 2011

Vaktueel_websites_1pag.indd 56

raam en deur 04-10-11 10:31

Buiten de deur 15e Polyclose De vijftiende editie van Polyclose staat voor de deur. Deze jubileums-editie vindt van donderdag 12 t/m zaterdag 14 januari 2012 in Flanders Expo te Gent plaats. ”Wij mogen hier met recht spreken van een succes-story”. Aldus Guy Martens, de beursorganisator die in het jaar 1991 met de eerste editie insprong op een niche markt. Direct al trok de beurs toonaangevende marktspelers naar zich toe en sindsdien heeft de beurs deze kwaliteit weten te behouden. De afgelopen editie in 2010 werd door 15.508 bezoekers uit 32 landen bezocht. Ook voor de komende editie ziet het er weer positief uit en is de beursoppervlakte in augustus al voor ruim 90 % volgeboekt. Zoals het er nu naar uitziet zullen er ruim 300 exposanten uit verschillende landen aanwezig zijn om hun noviteiten op de markt te brengen. Uit Nederland onder andere voor het eerst Veka, Maco en Buva. Meer info: www.polyclose.be

Domotica & Slim wonen

Cobouw Awards 2011

Stichting Smart Homes houdt de Beurs Domotica & Slim Wonen dit jaar op 23 en 24 november in het Eindhovense Evoluon. De zesde editie van deze beurs is een uniek trefpunt voor de slimste technologische toepassingen en diensten voor de woon-, leef- en zorgomgeving. Twee dagen lang staat het Evoluon in het teken van communicatie, zorg en alarmeren, veiligheid, entertainment en AV, comfort, telemedicine, energiemanagement, infrastructuur en nog veel meer. De beurs biedt volgens de organisatie een compleet programma met, naast de meer dan 130 exposanten, tal van presentaties, verschillende themapleinen en de uitreiking van de Smart Homes Award. BEURS Meer info: www.beursdoDOMOTICA moticaenslimwonen.nl & Slim Wonen

Cobouw organiseert op 26 oktober voor de tweede keer in successie de Cobouw Awards. In de sfeervolle, unieke ambiance van LP2 in Rotterdam zullen in vijf categorieën prijzen uitgereikt worden aan personen die tot de Nederlandse bouwtop behoren. Genomineerden worden zorgvuldig bepaald aan de hand van onderzoeken, uitgevoerd door gerenommeerde instituten als TNS/Nipo, PWC en Berenschot. De uitreiking van de Cobouw Awards wordt omlijst door een avondvullend exclusief viergangendiner in aanwezigheid van alle belangrijke bestuurders en vertegenwoordigers uit de Nederlandse bouwsector. De netwerkmogelijkheden zijn uitstekend; het programma biedt deelnemers volop mogelijkheden om in contact te komen met CEO’s, CFO’s en business partners uit de bouwsector. Meer info: www.cobouwawards.nl

GreenBuild 2012 Op 25 januari van het volgend jaar komen in Ahoy Rotterdam groene bouwprofessionals samen op Greenbuild. Greenbuild Expo & Congres 2012 is het vakevenement voor ondernemende bouwprofessionals die duurzaam willen bouwen. Op dit event worden volgens de organisatie duurzame bouwoplossingen getoond, wordt kennis gedeeld en ontstaan nieuwe samenwerkingsverbanden. Meer info: www.greenbuild.nl

Agenda Bouwrelatiedagen Hardenberg Wijzigingen en gevolgen van Bouwbesluit 2012 20 oktober De training biedt inzicht in de hoofdlijnen van de wijzigingen en bespreekt de consequenties ervan voor het ontwerp en het bouwen. Veel aandacht wordt besteed aan de nieuwe wijze waarop brandcompartimenten worden vastgesteld. www.bouwforum.nl/sdu-uitgevers Verdiepingsdagen bouwregels en vergunningen 26 oktober Deelnemers krijgen een volledig inzicht in alle veranderingen door de invoering van de Wabo en het Bouwbesluit 2012. SBR biedt alle benodigde kennis aan in vier bijeenkomsten, verdeeld over twee dagen. www.sbr.nl Handhaving bouwregels 8 november Deze tweedaagse cursus biedt een overzicht van de instrumenten bij naleving, toezicht, controle en handhaving van bouwregelgeving. www.geoplan.nl Lean bouwen en ketensamenwerking 15 november Tweedaagse inspiratie- en opfristraining voor mensen die al kennis hebben van Lean Bouwen en dit verder willen uitbouwen, of voor mensen die frisse energie en nieuwe ideeën kunnen gebruiken over hoe Lean toe te passen. www.arpa.nl/event Polyclose 12 t/m 14 januari 2012 Het grootste evenement in de Benelux op het gebied van raam-, deur-, zonwering-, gevel- en toegangstechniek. www.polyclose.be

Nationale Houtdag 2011 Muziekgebouw aan ‘t IJ Amsterdam is op 1 december het decor voor de Nationale Houtdag. Lezingen, interviews, uitreiking WoodChallenge 2011, een informatiemarkt en volop netwerken staan centraal tijdens dit nationale evenement over hout en architectuur. De Nationale Houtdag is voor architecten, aannemers, houthandelaren, timmerfabrikanten, projectontwikkelaars en iedereen die zich wil laten informeren en inspireren over bouwen en hout. Meer info: www.houtdag.nl

raam en deur Buiten de Deur agenda_1pag.indd 57

Gevel 2012 25 t/m 27 januari 2012 Tweejaarlijkse gevelbeurs voor architecten. Alles over de nieuwste geveltechniek en -vormgeving. www.gevel-online.nl

5 / 2011

04-10-11 10:32

Op de mat Veelzijdig assortiment Dozon Dozon Bouwtechniek presenteert de eerste editie van de Raam- en Deurtechniek Catalogus. Deze catalogus bevat het complete assortiment en is gericht op de professionele productiebedrijven in de houten kunststofverwerkende industrie. Het bedrijf is zich bewust van het enorm beschikbare assortiment voor de doelgroep professionele productiebedrijven in de houten kunststofverwerkende industrie. Juist daarom is deze catalogus samengesteld uit de belangrijkste artikelen van die voorraad. Door de uitgebalanceerde selectie van artikelen kan deze catalogus Dozon-klanten van dienst zijn bij het maken van verantwoorde keuzes uit het aanbod. De specialist vergemakkelijkt het kiezen en bestellen voor de klanten door een korte omschrijving en/of beknopte technische specificaties weer te geven. De digitale variant is in te zien en te downloaden via www.dozon.nl. Ook kunt u de papieren versie op deze site bestellen.

Nieuw handboek PKVW

Public Space

Om de drie jaar toetst het Centrum voor Criminaliteitspreventie en Veiligheid (CCV) de eisen en aanbevelingen van het Politiekeurmerk Veilig Wonen (PKVW) aan de huidige ontwikkelingen. De eis van cilinders met kerntrekbeveiliging is een antwoord op de veelvoorkomende werkwijze ‘kerntrekken’ van inbrekers. Deze en andere aanpassingen zijn verwerkt in de PKVW-handboeken Nieuwbouw en Bestaande Bouw 2011 en gelden vanaf 1 augustus van dit jaar. Nieuw in de handboeken zijn teksten over woningbrand, combinatie van zorgen woonfunctie, geweld in de woonwijk, woningovervallen, speciale doelgroepen (studenten en senioren) en woonoverlast. De thema’s zijn kenmerkend voor de integrale aanpak van het PKVW om zo de wijk en het gedrag van bewoners als geheel te benaderen. Zo wordt duidelijk dat het PKVW inspeelt op de praktijk met als resultaat niet alleen een veilige woning maar ook een veilige omgeving. Surf naar www.politiekeurmerk.nl om het boek te bestellen.

Dit boek gaat over het eigendom van publieke ruimte: van wie is de ruimte, wie gebruikt haar en hoe wordt zij gebruikt? Het richt zich niet alleen op de publieke ruimte zelf, maar ook op de weergave ervan in woord en beeld, met een speciale plaats voor straatfotografie. Public Space volgt de traditie van denkers als Hannah Arendt, Jürgen Habermas en Walter Benjamin. Het boek kost € 34,50 en is te koop bij Sun Architecture.

Risicoanalyse bij projectontwikkeling Risicoanalyse bij projectontwikkeling biedt een onderscheidende methodiek voor de analyse van risico’s in een bouwproject. Het boek geeft inzicht in risicomanagement en -analysetechnieken in de specifieke context van projectontwikkeling. In deze herziene herdruk is een extra hoofdstuk opgenomen waarin aandacht wordt besteed aan de initiële investeringsbeslissing, het startpunt van een project. Het boek bestaat uit twee delen. In het theoretische deel wordt het begrippenkader geschetst, in het toepassingsgerichte deel wordt een analysemethodiek geboden. Doelgroep is iedereen die werkt in de projectontwikkeling en studenten aan de vastgoedopleidingen. Het boek biedt zowel een theoretische basis voor risicomanagement en de keuze van een passende analysetechniek, als een handvat om risicomanagement te integreren in het projectmanagement en ter ondersteuning van de besluitvorming. Het boek kost € 26,50 en is te koop bij Sun Architecture.

5 / 2011

Op de Mat_1pag.indd 58

raam en deur 04-10-11 10:33

Tijd voor wat anders! Hoogstaande sluittechniek gecreeërd door HAUTAU

U goed voelen is eenvoudig: Met het nieuwe parallel-schuif beslag van HAUTAU ATRIUM SP ® komfort komfort verlucht u uw kamers zoals in magieland. Laat u zich inspireren. U zult het merken wanneer het HAUTAU is.

www.HAUTAU.de

RD_0313_11S_HAUTAU.indd 1

26-09-11 11:27

logiKal 7.1 - aluminium en staal Ramen deuRen softwaRe ®

al uw leveranciers binnen één softwareprogramma met logiKal® 7.1 wat kunnen wij u bieden? • Van offerte tot facturatie, van bestelling tot fabricage • een snellere en accuratere afhandeling van uw project binnen uw bedrijfsproces • Calculatie o.b.v windlastberekeningen • geavanceerde en tijdsbesparende cnc machine-aansturing • nagenoeg alle aluminium en stalen raamprofielleveranciers catalogi up to date • nagenoeg alle beslagleveranciers catalogi up to date • u kunt logiKal® naadloos koppelen met uw administratiesysteem • Profesioneel advies en ondersteuning op maat Heeft u interesse in een vrijblijvend adviesgesprek? neem dan contact op met: Joost Bouten +31 627 887 100 joost.bouten@orgadata.com wij komen ook graag bij u langs.

www.orgadata.com

RD_0308_11S_ORGADATA.indd 1

26-09-11 11:23