Raam en Deur 2014-6

Page 1

design | techniek | toepassing | productnieuws | regelgeving

6

jaargang 16, 2014

Vakblad voor gevelopeningen, beveiliging, raam- en deurtechniek

bouwbeslag kozijn/raam-& deurtechniek beveiliging beglazing tochtwering & ventilatie

RenD_2014-12-10_1.indd 1

02-12-14 11:49


Omdat het oog houdt van de grootte, bieden wij een veilig bedieningscomfort, zelfs op een grotere schaal. Zeker bij grote en tot 400 kg zware schuifelementen komt het in het bijzonder aan op veiligheid en een lichte loop. Daarom vallen onze PORTAL beslagen in alle gewichtsklassen en openingsaarden op met de meest uiteenlopende innovatieve oplossingen: van de dubbele automatische sturing via de geveerde loopwagens en ononderbroken dichtingssystemen tot aan de bariérrevrije ECO PASS onderdorpel tonen we eens te meer MORE DRIVE THAN EVER. www.siegenia.com

SCHU AG E NE I EIBF EDTEÜURRBBEESSCL H L ÄG

RenD_2014-12-10_2.indd 2

02-12-14 11:49


VOORWOORD

Bouwkolom overhoop De gevel als energiegenerator en display, kozijnenbouwers als comakers in totaalconcepten van derden en sluittechnieken in de zorgsector: intra- en extramuraal. Dat zijn enkele van de vele onderwerpen die in deze Raam en Deur de revue passeren. De rode draad? Buiten de gebaande paden denken. In procesoptimalisatie, in nieuwe samenwerkingsvormen en nieuwe verdienmodellen. Neem de zorg: als een dag verpleeghuis xxx kost en een dag thuiszorg x, dan houd je toch xx over om thuiszorg beter te faciliteren? Waarschijnlijk red je dat met één van die twee x’en al en bespaar je zo nog één x voor iedere dag dat je senioren thuis kunnen houden. Vaak de grootste wens van de hulpbehoevende senioren zelf. De technische oplossingen zijn er al lang. Maar het verdienmodel staat een succesvolle implementatie dus in de weg. Want wie gaat dat zorgslot aan de huisdeur betalen? De bewoner zelf? De verzekeraar? De gemeente? De woningcorporatie? Een mooie uitdaging, heel anders dan het ontwikkelen van het beste slot met superieure specificaties. Dat is een vanzelfsprekend uitgangspunt. De aanbieder die echter de business-case het beste rond kan maken voor zijn klant, is spekkoper. En dat kan de aannemer zijn, de gevelbouwer of de slotenfabrikant zelf. En degene die dat doet, zit ook meteen op de bok aan de teugels. Denk er maar eens over na hoe dat de hele bouwkolom op zijn kop kan zetten. Marc Nelissen Hoofdredactie Raam en Deur

desi gn | tech niek | toepassin g | prod uctn Vakb lad voor ieuws | rege geve lope ning lgev ing en, beve iligin g, raam - en deur tech niek

6

jaargang 16, 2014

bouwbeslag kozijn/raam-& deurtechniek beveiliging beglazing

Tips voor de redactie? Mail ze naar raamendeur@mixpress.nl.

tochtwering & ventilatie RenD_2014-12-

10_1.indd 1

02-12-14 11:49

6 2 / 2014

RenD_2014-12-10_3.indd 3

I

3

02-12-14 11:51


INHOUDSOPGAVE COLOFON

INHOUDSOPGAVE

Raam en deur Vakmagazine voor raam-, deur- en geveltechniek, van ontwerper tot verwerker.

Spelen met vormen en materialen

Redactie Hans Fuchs Louis Jongeleen Johan van Leipsig Marc Nelissen Hein Stienstra Joop Wilschut

Waar de noord- en de westgevels een vlak en

Uitgever Marc Nelissen Vormgeving Inpladi bv, bureau voor idee en creatie, Cuijk

10

rechthoekig aanzien hebben, kenmerken de zuidgevels zich met afgeronde en volledig transparante balkons op de hoeken en een gebogen verticale plooi in het metselwerk. Dit metselwerk wordt per verdieping horizontaal onderbroken door stroken van prefab betonelementen boven en onder de kozijnen. De relatief kleine kozijnen zijn in een vast patroon en een strak ritme in de gevels opgenomen.

Uitgave MIXpress BV Rosmalen

“Een gevel kan energiegenerator, een display of een Baljurk zijn”

Redactie-adres Raam en Deur postbus 55, 5240 AB Rosmalen tel. 073.503.43.47 fax 073.503.81.53 e-mail: raamendeur@mixpress.nl

14

Met zijn medewerkers van buro Archipelontwerpers houdt architect Eric Vreedenburgh zich de laatste decennia intensief bezig

Abonnementen losse nummers 12,50 jaarabonnement 68,– buitenland 83,– MIXpress BV (zie redactie-adres)

met de theorie en de praktijk van stedenbouw, architectuur en productontwikkeling. Zijn creatieve kracht komt tot uitdrukking in toekomstgerichte projecten in binnen- en buitenland. Van de transformatie van het Scheveningse havengebied tot een ecolo-

Abonnementsvoorwaarden check www.mixpress.nl/abo

gische tuin met paviljoens in Xi’an in China. Trefwoorden bij zijn werk zijn: intensief ruimtegebruik, luchtgebonden bouwen, IFD-

Stopzetten abonnement Opzeggingen (uitsluitend schriftelijk) dienen 8 weken voor afloop van de abonnementsperiode in ons bezit te zijn. Advertenties Molijn Sales Support, Edgar Molijn postbus 61, 5258 ZH Berlicum tel. 073.503.35.44 fax 073.503.11.95 e-mail: raamendeur@molijnsalessupport.nl Omslagfoto Amazones, Den Bosch Reportage op pagina 12

bouwen, `smart’ bouwen, aanpasbaar bouwen, transformatie, variatie en onvoorspelbaarheid.

Procesinnovatie staat voorop

18

De bouw wordt sinds enige jaren overspoeld met totaalconcepten, voor nieuwbouw en voor renovatie. Al die concepten zijn opgebouwd uit deelproducten, afkomstig van verschillende toeleveranciers. Bijvoorbeeld van Transcarbo

Close-Up Advertorial

Kunststof Kozijnen en Houtindustrie Stam &

Copyrights Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, op welke wijze dan ook of worden opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand, of openbaar gemaakt zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever.

concept van een ander? Wat zijn de voordelen?

Landman. Hoe is dat, meedraaien in het bouwZijn er nadelen? Verandert het werk? En: is dit de toekomst?

ISSN 1389-6873

Garagedeuren: verfijning en optimalisatie

22

Meer montagegemak voor de installateur, een nieuw prestatielabel dat de consument informeert over de prestaties van een garagedeur, en nieuwe functies voor de garage, met alle gevolgen van dien voor de keuze van de garagedeur. John Stadhouders van Doco International, Raymond Olderaan van Hörmann en Jan-Pieter de Graaff van Salco Garagedeuren laten zich uit over trends en ontwikkelingen op het gebied van de garagedeur.

4

I

6 / 2014

RenD_2014-12-10_4,5.indd 4

02-12-14 11:52


Postbox

Actuele beveiliging, soepeler eisen

26

Berichten uit de markt

Ook het PKVW-merk gaat met de tijd mee. Met

Gevelarchitectuur

ingang van 1 januari 2015 verandert een aantal

Amazones, Den Bosch

6

10

eisen van het Politiekeurmerk Veilig Wonen. De werkwijze van criminelen verandert en nieuwe

Vaktueel

preventiev e maatregelen komen beschikbaar

Gevel van de toekomst

14

en daarmee houdt het keurmerk rekening. In 2015 introduceert het PKVW bovendien een

Raamwerk

vernieuwd beveiligingsconcept. Dat brengt

Onderaannemer in andermans concept

voor het werkveld een aantal belangrijke veranderingen mee.

18

Close Up Siegenia-Aubi

30

Turbo op de vergrijzing

Nederland vergrijst, de druk op de zorg neemt

21

Deur in Deur uit Garagedeuren

22

Productnieuws

24

toe. En al over elf jaar treedt volgens de prognoses nog eens een turbo-effect op: dan

Inside

neemt het aantal 80-plussers rapide toe. Hoe

PKVW Handboeken

26

grijs wordt Nederland eigenlijk, hoeveel mensen hebben straks behoefte aan zorg en op

Noviteiten

welke manier? Wat zijn de gevolgen voor zorg-

Productnieuws in beeld

28

kosten en woningmarkt? En kan domotica helpen om ouderen zelfstandig te laten leven?

Toegankelijkheid in de zorg

34

De komende jaren neemt de zorgvraag explosief toe. Welke sluitsystemen en welk hang- en sluitwerk bedienen de zorg het beste? Vier

Vaktueel Zorg hoog op agenda

30

Do’s en Dont’s in zorg

34

Close Up Argent Alu

33

Assa Abloy

37

experts over toegangstechniek in de zorg:

Uitzicht

Peter Heemstra van ACES, Johan van der Kooij

Productnieuws

38

van JVDK Consultancy, Jan-Willem Koot van

Energiezuinig glas

39

Opening Controls en Richard de Wit van

Luchtdicht

DWDK.

Profielproductie

40

Productnieuws

42

Branchepagina’s

Energiebesparing en brandveiligheidprojecten

39

Energiebesparing is een “hot-item” in Nederland. De minimale warmteweerstand (Rc-waarde) voor dichte delen wordt binnenkort in het Bouwbesluit verhoogd. Zo wordt voor de gevel de minimale Rc-waarde van 3,5 W/m²K verhoogd naar 4,5 W/m²K. Dit heeft nogal wat consequenties voor de gevel. Maar hoe zit het nu met het glas? Welke eisen worden daar nu aan gesteld?

NBvT

45

VMRG

46

VKG

47

Vaktueel Websites

48

Buiten de Deur Beurzen en evenementen

49

Op de Mat Vakboeken, catalogi

50

6/ 2014

RenD_2014-12-10_4,5.indd 5

I

5

02-12-14 11:52


DucoFit 50 ‘ZR’ Supersnelle plaatsing

e

0,07 Cwinst

e

esystem

C

system

0,07 Cwinst

0,06 F CO CIX C C

e

e

0,06

2

omfort system

winst system

F C

T C

ronic

C

glasaftrek

omfort system

glasaftrek

80

is prachtig

Brandwerend

TW T 80 W79 ronic

system is prachtig

systemmin.

Brandwerend

4 P79

lassic system 0,28 IX De DucoFit 50winst ‘ZR’ is een zelfregelend ventilatierooster voor ‘onzichtbare’ system

C

winst

min.

compacte kalfplaatsing. Het rooster kan bijzonder snel vastgeschroefd

e

C

P4

of -geniet worden. Voor de afdichting werd een nieuwe coëxtrusie-

0,28

lassic

system winst techniek ontwikkeld. Dit maakt het gebruik van zwelband overbodig. Het

C

fraai afgeronde binnenrooster en de bediening vormen één geheel en

een nette afwerking rond het ventilatierooster mogelijk.

DUCO @ WEEK VAN DE BOUW 2015 Bezoek ons in HAL 3, STAND A020 van 9 tot en met 13 februari 2015 We inspire at www.duco.eu

26062009_DUCO_RaamEnDeur.indd 12 RenD_2014-12-10_6.indd 6

HOME OF OXYGEN

kunnen dus eenvoudig afgenomen en teruggeplaatst worden. Dit maakt

info@duco.eu - Handelsstraat 19 - 8630 Veurne - Belgium - tel +32 58 33 00 33 - fax +32 58 33 00 44

14/11/14 10:52 02-12-14 11:52


POSTBOX GND naar Brandveilig Bouwen Nederland

Gezonde scholen

GND Garantiedeuren heeft zich aangesloten bij Brandveilig Bouwen

Renson nodigde opnieuw adviesbureaus,

Nederland. BBN wil de brandveiligheid van gebouwen verbeteren en

installatie-adviseurs, studiekantoren, archi-

is van mening dat brandveiligheid een maatschappelijk belang is dat

tecten, bouwheren en partners in de bouw

uitstijgt boven commerciële belangen. GND onderschrijft deze visie

van scholen uit voor een themadag rond Lid van:

en heeft dit bekrachtigd met een lidmaatschap van BBN. GND is

duurzame natuurlijke ventilatie in scholen.

onlangs gestart met een brandcampagne waarin de organisatie afne-

Deze sessie ging dieper in op de problematiek

mers wijst op de risico's en hun verantwoordelijkheid. Dit sluit naad-

van het binnenklimaat in scholen en geeft ook

loos aan bij de missie van BBN om de kennis over bouwkundige

een beeld van de gezonde en energiezuinige

brandpreventie te vergroten en het publiek verantwoordelijkheidsbesef bij te brengen. Een ander

ventilatieoplossingen met natuurlijke toevoer

speerpunt van BBN is het gebruik van brandveilige bouwmaterialen en -constructies.

en vraaggestuurde afvoer voor renovatie en nieuwbouw van scholen met de nadruk op lage exploitatiekosten. Met zijn Healthy

Effect inbraak vaak lang merkbaar

School Concept biedt Renson energiezuinige Slachtoffers van een inbraak

oplossingen, die helpen om een gezond en

houden hier vaak langdurig

aangenaam binnenklimaat te creëren. Dit

psychische en lichamelijke

concept bestaat uit 3 elementen: continue,

klachten aan over. Van de men-

gecontroleerde basisventilatie, nightcooling

sen die in de afgelopen 5 jaar

en buitenzonwering.

te maken kregen met een inbraak in hun huis had een groot deel in de eerste weken na de inbraak moeite met in slaap komen, onrustig slapen of last van nachtmerries. Ook worden concentratieproblemen veelvuldig genoemd en geeft men aan vaker boos, neerslachtig of gespannen te zijn. Bijna 40 procent zegt het gevoel van veiligheid in hun eigen huis kwijt te zijn. Van de ondervraagden verwacht een vijfde zelfs zijn leven lang last te houden van de gevolgen van een inbraak. Dit blijkt uit onderzoek onder 500 respondenten, onlangs gepresenteerd door de stichting Nationale Inbraakpreventie Weken (NIPW). De stichting NIPW is een publiek private samenwerking die als doel heeft inbraakpreventie hoger op de agenda te krijgen bij woningbezitters. De stichting wil bijdragen aan het verlagen van het aantal inbraken en inbraakpogingen, dat nu nog op 87.500 per jaar ligt, naar 65.000 in 2017.

Voorbeeldprojecten hout gezocht Met de certificering van duurzaam bosbeheer in de tropen, komen er steeds meer nieuwe

Duco in de prijzen

(minder bekende) houtsoorten beschikbaar.

De DucoGrille NightVent is uit-

Deze houtsoorten veroveren vaak met moeite

geroepen tot 1 van de 10 laurea-

een positie op de markt. Het gebruik van een

ten "innovatieve producten"

breed palet aan houtsoorten uit gecertifi-

door de toonaangevende Franse

ceerde bossen (dus ook de minder bekende) is

vakbeurs MétalExpo/Equip'Baie.

echter juist van belang voor economisch ren-

Dit glasvervangend ventilatie-

dabel en duurzaam bosbeheer. Centrum Hout

luik van Duco Ventilation & Sun

en Probos willen de Houtdatabase, waarin 219

Control is een alternatief om

houtsoorten en 15 plaatmaterialen beschreven

het binnenklimaat van een

staan die kunnen worden toegepast in de

gebouw via ventilatieve koeling

woning- en utiliteitsbouw en de grond-, weg-,

op een natuurlijke manier

en waterbouw (GWW), beter benutten als eta-

beheersbaar te houden. Het

lage voor minder bekende houtsoorten uit

ventilatieluik bestaat uit 1

gecertificeerde bossen. Heeft uw bedrijf pro-

module, maar bevat wel 2 essentiële onderdelen. Van buitenaf wordt de DucoGrille NightVent

jecten gerealiseerd in de woning- en utiliteits-

afgeschermd door een raamrooster met geperforeerde lamellen die dienstdoen als insectenwe-

bouw of GWW waarin nieuwe of minder

ring. Daarnaast is het ook mogelijk om het buitenrooster in een vandalismeveilige of inbraakwe-

bekende houtsoorten uit duurzaam beheerde

rende uitvoering te verkrijgen. Zo kan het ventilatieluik op gelijk welk tijdstip geopend worden,

bossen zijn toegepast, meld ze dan aan voor

ook al is er niemand aanwezig. Het geïsoleerde, vlakke binnenpaneel zorgt voor een integratie in

de houtdatabase. U kunt de projecten aanmel-

het interieur. Bovendien zorgt de akoestische demping er voor dat de thermische waarde van het

den via een online formulier: http://houtdata-

ventilatieluik vergelijkbaar is aan dat van een gesloten raam, zo laat Duco weten.

base.nl/?q=node/232

6 / 2014

RenD_2014-12-10_7,8,9.indd 7

I

7

02-12-14 11:53


POSTBOX Kozijnen op Facebook Deceuninck lanceerde een particuliere Facebook-actie

'Investeringsvoordeel kunststof kozijnen'

waarmee het Nederlandse eindconsumenten beloont

Het vakblad Technisch Gebouwbeheer publi-

voor de aanschaf van de uiterst energiezuinige

ceerde onlangs een informatief artikel dat de

Zendow#neo-raam- en/of deurkozijnen in kleur.

kosten van het aanbrengen van houten, alumi-

Particulieren kunnen een fraaie kleurenfoto van hun

nium en kunststof kozijnen vergelijkt. Uit de

nieuwe Deceuninck Zendow#neo-profielen insturen en

gegevens valt maar één conclusie te trekken:

op de Deceuninck Facebookpagina `likes' verzamelen. De

kunststof kozijnen leveren altijd een kostenbe-

foto met de meeste `likes' wint een cashbackcheque ter

sparing op. Het artikel in Technisch

waarde van maar liefst € 5.000 en de volgende tien win-

Gebouwbeheer toont dat de keuze voor kunst-

nen een cheque van elk € 500.

stof kozijnen in de nieuwbouwsituatie veruit het voordeligst uitpakt. Wie de kostenvergelijking wil doortrekken naar renovatie, moet vol-

Meedeinend glas

gens de auteurs ook rekening houden met de De vorm van het gebouw, de spectaculair

extra kosten van het verwijderen van de

beprinte binnengevel, maar zeker ook de

bestaande kozijnen en de projectsituatie.

glazen kabelnetgevels aan de kopse kanten

Tevens wijzen de auteurs erop dat de directe

maken de nieuwe Markthal Rotterdam tot

kosten regionaal kunnen verschillen.

een ware eye-catcher. De twee kopgevels zijn gerealiseerd door Octatube en bestaan uit een netwerk van stalen kabels met glas-

Nieuwe timmerwebsite

panelen die mee kunnen buigen op de wind.

Timmerfabriek Groothuis uit Almelo heeft een

AGC Glass leverde het glas voor deze 34

nieuwe website gelanceerd (www.groothuis-

meter hoge en 42 meter brede gevels. Ze

tifa.nl). Op de website is een duidelijke schei-

vormen hiermee de grootste kabelnetgevels

ding aangebracht in de informatievoorziening

van Europa. “Om te voorkomen dat de

richting de professionele en de particuliere

nieuwe Markthal een windtunnel zou wor-

markt. De bezoeker kan informatie verzamelen

den, was het nodig om de twee kopse kanten

en beeldmateriaal bekijken van gerealiseerde

van het gebouw te voorzien van een gevel.

projecten. Op de website is uiteraard ook actu-

De gevels moesten zo min mogelijk de aandacht wegtrekken van hetgeen binnen in de Markthal te

eel en relevant nieuws te vinden.

zien is, dus het was de uitdaging om ze zo transparant mogelijk te maken. Er is daarom ook bewust geen coating toegepast op het glas”, vertelt Joeri Bijster van gevelbouwer Octatube. “Het constructieve uitgangspunt van een kabelnet genereert maximale transparantie. Eigenlijk is dit het beste te vergelijken met de opbouw van een tennisracket. De bestaande ronde boog van de hal leende zich zeer goed voor een voorgespannen kabelconstructie. Het kabelnet vormt de achterconstructie van de glaspanelen die samen de gevel vormen.”

Sneller laad- en losproces Met de lancering van docklevellers met geïntegreerde RFIDtechnologie creëert de Duitse deurenfabrikant logistieke sector op

Transcarbo neemt Raamwerk over

innovatieve wijze

Transcarbo Kunststof Kozijnen uit Heerlen

mogelijkheden voor

heeft de activiteiten van Raamwerk

een sneller en

Kunststoffen te Dedemsvaart overgenomen.

betrouwbaarder laad-

Transcarbo is met een omzet van € 16 miljoen

en losproces, zo laat

en circa 100 medewerkers een van de grootste

het weten. De docklevellers met geïntegreerde RFID-techniek zijn in staat goederenbewegingen

kunststof kozijnenproducenten van Nederland.

tijdens het laden en lossen contactloos en betrouwbaar door transponders en ontvangers te regis-

Raamwerk heeft een omzet van € 3 miljoen en

treren. Waar normaal gesproken RFID-ontvangers in de vorm van aanrijgevoelige poorten rond de

20 medewerkers. Met de toevoeging van

dockdeur worden geïnstalleerd, bevindt de RFID-ontvanger van Hörmann zich direct onder de

Raamwerk verstrekt Transcarbo haar marktpo-

dockleveller. Deze is daarmee zeer dichtbij de transponder geplaatst, die op de europallet is aan-

sitie in het oosten van Nederland. Raamwerk

gebracht. Dankzij deze constructie kunnen alle relevante gegevens op het afleveringsbewijs

zal als zelfstandige organisatie en onder eigen

betrouwbaarder worden uitgelezen en geregistreerd, aldus het bedrijf.

merknaam verder gaan.

Hörmann voor de

8

I

6 / 2014

RenD_2014-12-10_7,8,9.indd 8

02-12-14 11:53


Luchtdicht Centre of Excellence De viering van het

Nieuw directieteam Ploeg Kozijnen

40-jarig bestaan van

Ploeg kozijnen heeft zijn organisatiestructuur

Den Braven Sealants

gewijzigd. Frans Biemond is benoemd tot alge-

in 2014 kreeg op 8

meen directeur en Ronald van den Ing tot com-

november extra glans

mercieel directeur. Beiden werken al jaren bij

door de opening van

het bedrijf. Jos van der Ploeg (voormalig

het Centre of

oprichter en eigenaar) richt zich op productin-

Excellence door wet-

novatie en is als lid van het management team

houder Economische

betrokken bij alle beleidsbeslissingen. Met

Zaken Marcel

deze wijziging in de organisatie structuur is

Willemsen van de

Ploeg kozijnen klaar voor een verdere ontwik-

gemeente

keling van het bedrijf in de nabije toekomst.

Oosterhout. Met dit trainingscentrum ondersteunt het bedrijf zowel klanten als medewerkers om optimaal op de hoogte te blijven van de laatste ontwikkelingen en technieken. Den Braven verzorgt er workshops en trainingen voor klanten over haar producten, concepten en toepassingen. Tevens worden alle commercieel medewerkers van de Den Braven groep wereldwijd er getraind. Het gebouw is luchtdicht uitgevoerd.

Vorsselmans en De Groot & Visser bouwen samen

Nieuw hoofdkantoor AGC Glass

Gevelconstructeurs Vorsselmans uit Loenhout (België)en De Groot & Visser uit Gorinchem slaan de handen in elkaar bij de bouw van een nieuwe penitentiaire inrichting in het Noord-Hollandse

AGC Glass Europe opende onlangs haar

Zaanstad. De specifieke technische eisen, in combinatie met de hoge bouwsnelheid, hebben ertoe

nieuwe hoofdkantoor dat de naam AGC Glass

geleid dat beide gevelexperts hun krachten en kennis bundelen in de vennootschap VGV Façades.

Building kreeg. Dit bijna energieneutrale

VGV Façades zal 696 celramen en meer dan 1.130 vliesgevelelementen, deuren, lichtstraten,

gebouw is gelegen in Louvain-la-Neuve, 25 km

entreegehelen en patio's realiseren in een totale doorlooptijd van 6 maanden. De totale gevel zal

ten zuiden van Brussel. In de AGC Glass

in maart 2015 gemonteerd zijn.

Building, die ongeveer 500 personen kan huisvesten, zitten nu alle administratieve en centrale diensten van AGC samen die vroeger

Stemmen voor Reynaers Projectprijs

over verschillende locaties in het land gespreid De vakjury nomineerde 10

waren. Het gebouw kreeg de BREEAM-

projecten voor Reynaers'

certificatie1 `uitstekend' in de ontwerpfase en

Projectprijs. Nu is het de

kan dan ook een vrijwel neutrale energieba-

beurt aan het publiek om

lans voorleggen. Het gebouw onderscheidt

de winnaar te bepalen van

zich aan de buitenkant door een dubbele glas-

de Reynaers Projectprijs

gevel. De binnenschil bestaat uit dubbele

2014. Voor het eerst zijn de genomineerde projecten in een video te bekijken waarin de architect

beglazing van extra-blank glas met superisole-

een korte toelichting geeft op zijn ontwerp. Stemmen kan tot en met 19 december via de speciale

rende coatings en zonwering. De buitenschil is

website www.projectprijs.reynaers.nl

dynamisch en enig in zijn soort, met mobiele,

Nieuw is dat de architect van een gebouw een toelichting geeft op zijn ontwerp en de keuze voor

glazen lamellen voorzien van witte stroken die

het gebruik van aluminium systemen in de gevel. Hiervoor is van ieder afzonderlijk project een

afwisselend op de binnen- en buitenzijde zijn

korte video gemaakt. Op deze manier kan het publiek de projecten beter beoordelen.

gezeefdrukt.

6 / 2014

RenD_2014-12-10_7,8,9.indd 9

I

9

02-12-14 11:53


GEVELARCHITECTUUR

De Amazones: drie identieke woontorens

Spelen met vormen en materialen

De drie torens gezien vanaf de vijver van het Prins Hendrikpark. Het lijken massieve blokken maar dat wordt vertekend door het perspectief (foto: DOK Architecten)

Waar de noord- en de westgevels een vlak en rechthoekig aanzien hebben, kenmerken de zuidgevels zich met afgeronde en volledig transparante balkons op de hoeken en een gebogen verticale plooi in het metselwerk. Dit metselwerk wordt per verdieping horizontaal onderbroken door stroken van prefab betonelementen boven en onder de kozijnen. De relatief kleine kozijnen zijn in een vast patroon en een strak ritme in de gevels opgenomen.

Projectgegevens Opdrachtgever:

Van Wanrooij Projectontwikkeling, Geffen

Architect:

DOK Architecten, Amsterdam

Aannemer:

Hendriks Bouwbedrijf, Oss

Baksteen:

Daas Baksteen Zeddam, Zeddam

Prefab beton:

Lammert Beton

Ondersteuning:

Jordahl H-Bau en Normteq, Hengelo

Kozijnen:

Reynaers, Helmond

Start uitvoering: maart 2013 Oplevering:

december 2014

Op de voormalige locatie van de Hoge Agrarische School aan de west-

ontwikkelen. De basisgedachte was hoogbouw op dit stedenbouwkun-

kant van het Prins Hendrikpark tussen de Monseigneur Diepenstraat en

dige knooppunt van het Prins Hendrikpark en de lommerrijke Van

het Van Lanschotpad zijn drie identieke woontoren van 14 etages neer-

Lanschotlaan. Maar het was niet de bedoeling de waterpartij in het hart

gezet met elk 42 appartementen. Twee torens zijn bestemd voor ver-

van het park rondom dicht te bouwen. Er moest een zichtlijn blijven

koop; de derde voor verhuur. Tussen de verspreidstaande torens ligt

bestaan tussen beide groengebieden.

halfondergronds een 1-laagse parkeergarage voor 180 auto's. Op het dek

Het eerste plan bestond uit twee toren van circa 80 meter hoogte met

hiervan is een park aangelegd. De Amazones, zoals de woontorens

laagbouw er omheen, maar dat werd vrijwel direct afgekeurd. In tweede

genoemd worden, zijn in opdracht van Van Wanrooij Projectontwikkeling

termijn werd gedacht aan torens van 120 meter hoog, maar dat kan geen

uit Geffen ontworpen door DOK Architecten uit Amsterdam.

goedkeuring vinden, omdat één van de voorwaarden was dat de bebouwing niet hoger mocht worden dan de Sint Jan. Daarna zijn er tussen

Zoektocht

2000 en 2005 nog verschillende studies en diverse ontwerpen uitge-

Het ontwerp van de drie torens is niet zomaar tot stand gekomen. Daar

voerd. Het aantal woningen was bepalend voor een goede exploitatie.

zijn verschillende studies en een zoektocht van jaren mee gemoeid

Op een zeker moment is de stedenbouwkundige beslissing genomen

geweest. Al in 2000 kreeg het architectenbureau het verzoek ideeën te

ontwerpideeën te maken met drie torens als uitgangspunt. Ook hiervan

10

I

6 / 2014

RenD_2014-12-10_10,11,12,13.indd 10

02-12-14 11:54


Eén van de torens in volle glorie. Hierbij is goed te zien hoe rank en slank ze in feite zijn

Plattegrond van één van de verdiepingen (tekening: DOK Architecten)

Zicht op de zuidgevel van één van de torens, waarbij de drie balkons goed zichtbaar zijn

Beeld van de noord- en de westgevel; rechte gevelvlakken die haaks op elkaar staan

hebben verschillende varianten de revue gepasseerd, waarbij al meer

met een schildagend hollewandsysteem zou veel tijd gewonnen worden.

richting gegevens was aan het ontwerp door vorm, slankheid en uiterlijk

Toch zijn er bepaalde delen van de torens wel in prefab betonwanden

nader in de vullen. De gemeente heeft meerdere van deze plannen

uitgevoerd: het binnenblad van de gekromde gevels naast de plooi en de

teruggekoppeld met de buurt en de omgeving.

kernwanden van liftschachten en trappenhuizen.

Uiteindelijk kon het ontwerp zoals dat nu is uitgevoerd, ieders goedkeu-

Wat wel geprefabriceerd is, zijn de lichtgrijs gekleurde betonnen spekla-

ring wegdragen. Drie identieke torens met een hoogte van 44 meter,

gen en doorgaande vensterbankstroken. Om logistieke redenen zijn

slank in aanzien met veel ronde hoeken vanwege de elegante `vrouwe-

deze elementen lopende het metselwerk met de hand gesteld. Ze zijn

lijke' vormen, waarvan de naam De Amazones is afgeleid. Torens waar-

daardoor vanuit Arbo oogpunt kleiner en dunner (40 mm) dan gebruike-

van de gevels architectonisch aansluiten bij de Bossche School:

lijk, waardoor er veel naden zichtbaar zijn. Door te kiezen voor deze

baksteen met betonnen speklagen. Toren ook die niet in lijn of pal naast

oplossing is er in de gevelconstructie verhoudingsgewijs veel staal voor

elkaar geplaatst zijn, maar min of meer aan de randen van het beschik-

metselwerkondersteuning toegepast.

bare terrein, waardoor er tussenin ruimte bleef voor de halfonder-

Ook de elementen van de betonnen dakrand zijn geprefabriceerd, maar

grondse parkeergarage met een park op het dek.

daar zijn minder naden te zien. Deze elementen zijn met de kraan ingehesen en op doken gesteld, waardoor ze groter en zwaarder konden

Wel of geen prefab

worden uitgevoerd. De eerste gedachte was de dakrand in kunststof

Op basis van het definitieve ontwerp is naar een uitvoerende partij

(polyester) uit te voeren. Dat zou gewicht besparen, het zou simpeler te

gezocht en is Hendriks Bouwbedrijf uit Oss geselecteerd. Daarna is het

bevestigen zijn en eenvoudiger in onderhoud. De argumentatie en een

plan in de besteksfase in bouwteamverband (opdrachtgever, architect,

gedetailleerde uitwerking van de aannemer heeft de keuze naar prefab

constructeur en aannemer) verder ontwikkeld. Op verzoek van Hendriks

betonnen elementen doen doorslaan. Ze hebben dezelfde kleur en tex-

is dat in BIM gedaan; voor sommige partijen een nieuw maar leerzaam

tuur als de speklaagelementen.

proces, dat zijn vruchten heeft afgeworpen. In eerste instantie was het plan de gevels te prefabriceren en deze ele-

Gevelaankleding

menten aan het betonskelet te verankeren. Er is uiteindelijk voor een

Het metselwerk is uitgevoerd in halfsteensverband met erachter een

traditionele werkwijze van handmatig opmetselen gekozen, mede omdat

geïsoleerde spouw van 160 mm. Als steen is gekozen voor een beige tot

de aannemer een ander idee had ten aanzien van het optrekken van het

lichtbruine strengpers, Birchwood, met een licht reliëf. Het onderste deel

betonskelet. Traditioneel be- en ontkisten zou enorm veel tijd vergen;

van de gevels is opgetrokken in een donkergekleurde steen. Deze komen

6 / 2014

RenD_2014-12-10_10,11,12,13.indd 11

I

11

02-12-14 11:54


RenD_2014-12-10_10,11,12,13.indd 12

02-12-14 11:54


GEVELARCHITECTUUR

Bij de plooi of vouw in de zuidgevel loopt het gevelvlak iets naar binnen. Hier zijn ook goed de prefab betonnen speklagen en vensterbankstroken te zien

De balkons op de oostpunt van de torens hebben rondgebogen beglazing; een kenmerkend detail van de Amazones

Het middenbalkon met de lichtgeknikte balustrade is in principe een inpandig balkon

Hier is goed te zien dat de kromming van de onderste drie balkon aan de westzijde over de volle hoogte zijn dichtgezet

uit hetzelfde productieproces maar zijn om hun donkere tint uitgeselec-

door twee kolommen en gekoppeld aan de draagconstructie. Deze bal-

teerd voor deze toepassing.

kons hebben alleen aan de zuidzijde een glazen balustrade. De gebogen

De aluminium kozijnen in de metselwerkgevels rondom de torens zijn

punt en de noordzijde is bewust over de volle hoogte dichtgezet met

allemaal gelijk van afmetingen: 810 x 1850 mm. Deze maatvoering is

enkel gelaagd glas, ingeklemd in de onder- en bovenzijde. Het warmge-

grotendeels voortgekomen uit EPC berekeningen; uit de verhouding

bogen glas op de punt heeft een straal van 1,45 meter en is in twee delen

glas - aluminium profiel. Ook de aanzichtbreedte van 101 mm is overal

gemaakt. De minimale naden tussen deze glasplaten en de aansluitingen

gelijk, onafhankelijk van of we te maken hebben met vaste beglazing of

van het glas op de kolommen is niet dichtgezet, niet afgekit. Als optie

een bewegend deel. Alle kozijnen zijn samengesteld uit CS 77 systeem-

aan de bewoners is op de balustrades een zogenoemde serrebeglazing

profielen van Reynaers. Voor de schuifpuien op de balkons zijn profielen

aan te brengen om het balkon volledig af te sluiten. Een aantal kopers/

van de serie CP130 gebruikt.

bewoners heeft hiervoor gekozen, maar het doet geen afbreuk aan het

Een opmerkelijk detail aan de noordgevels is dat daar met de negge van

architectonische beeld van de Amazones.

de kozijnen is gespeeld om deze gevels meer expressie te geven. Alle kozijnen rondom de torens zijn in de gevels opgenomen met een negge van 180 mm. Alleen de kozijnen van de 3e t/m de 11e verdieping in de noordgevels hebben geen negge; ze zijn naar voren gehaald tot in het vlak van het metselwerk.

Balkons Elk appartement heeft een balkon op het zuiden. Die in het midden van de gebouwen zijn het eenvoudigst; ze hebben een lichtgeknikte glazen balustrade. De balkons aan de westzijde hebben eveneens een glazenbalustrade maar die loopt aan het uiteinde rondgebogen terug naar de westgevel. Bij de onderste drie verdiepingen is deze kromming over de volle verdiepinghoogte dichtgezet, omdat dit uit windonderzoek noodzakelijk bleek. De balkons aan de oostzijde, op de koppen van de woontorens, zijn bijzonder van vorm. Het zijn in wezen uitkragende vloerdelen, gedragen

6 / 2014

RenD_2014-12-10_10,11,12,13.indd 13

I

13

02-12-14 11:54


VAKTUEEL

Auteur: Louis Jongeleen Fotografie: Marcus Peters

“

14

I

6/ 2014

RenD_2014-12-10_14,15,16,17.indd 14

02-12-14 11:55


De gevel van de toekomst (6)

“Een gevel kan energiegenerator, een display of een Baljurk zijn” Met zijn medewerkers van buro Archipelontwerpers houdt architect Eric Vreedenburgh zich de laatste decennia intensief bezig met de theorie en de praktijk van stedenbouw, architectuur en productontwikkeling. Zijn creatieve kracht komt tot uitdrukking in toekomstgerichte projecten in binnen- en buitenland. Van de transformatie van het Scheveningse havengebied tot een ecologische tuin met paviljoens in Xi'an in China. Trefwoorden bij zijn werk zijn: intensief ruimtegebruik, luchtgebonden bouwen, IFD-bouwen, `smart' bouwen, aanpasbaar bouwen, transformatie, variatie en onvoorspelbaarheid.

generation genomics, energy storage, 3D printing, advanced materials, advanced oil and gas exploration and recovery' en `renewable energy'. Deze ontwikkelingen zullen rond 2025 een economische impact hebben met een jaarlijkse omzet tussen de 14 en 33 biljoen dollar. Dat is 1 tot 2 maal het Bruto Nationaal Inkomen (BNI) van de gehele Europese Unie. Dat is ongeveer 20 tot 42 maal het BNI van Nederland. Dit houdt geen regering nog tegen.” “De onstuitbare evolutie van de technologie werkt ook door in alles wat met bouwen te maken heeft. Nieuwe materialen, toepassingen van duurzame energie, sensortechnologie en 3D-printing komen eraan. Rekencapaciteit kun je tegenwoordig inbouwen in ieder essentieel onderdeel van een gebouw. Objecten in onze leefomgeving kunnen worden voorzien van chips en sensoren die meten, informatie uitwisselen en controleren. Dat is de verandering die we nu meemaken en die voor een belangrijk deel onze toekomst bepaalt.”

Sinds een aantal jaren ligt de bouwwereld in Nederland behoorlijk overhoop. Ligt dat vooral aan de economische recessie, zoals veel bouwers denken?

Hoe zal volgens u het bouwproces veranderen of misschien moeten veranderen?

Vreedenburgh: “Je zou niet zeggen dat het crisis was, als je ziet hoe

Vreedenburgh: “ In de huidige bouwpraktijk zie je steeds vaker dat

hoog het vastgoed nog altijd in de boeken staat. Maar deze tijd wordt

opdrachtgevers de traditionele manier van aanbesteden vervangen

vooral gekenmerkt door een andere ontwikkeling die de wereld zal ver-

door een nieuw soort `tenderconstructies'. Ik merk hoe processen daar-

anderen. We leven in een periode waarin de maatschappelijke en econo-

bij gemakkelijk door elkaar gaan lopen. Bij die tenders praten opdracht-

mische werkelijkheid op z'n kop wordt gezet door de

gevers met mogelijke opdrachtnemers behalve over het betreffende

informatietechnologie. Dat gaat niet alleen over de bouwsector, maar

project dikwijls ook al over onderhoud. In die voorfase ligt er dan vaak

over verandering op alle terreinen en op grote schaal.

niet meer dan een schets van een project op tafel, terwijl er over onder-

In het algemeen bepaalt technologie voor een groot deel onze perceptie

houd al wordt doorgepraat tot op bestekniveau. Voor uitwerking van de

van de wereld en ons handelen. In een studie uit 2013 brengt het

schets heeft men vaak geen geld over, want het is `maar een schets'.

McKinsey Global Institute worden twaalf innovatieve sectoren in kaart

Ook leveranciers hebben daar dan last van. Zij steken veel tijd in reken-

die voor de huidige maatschappelijke en economische orde ontwrich-

werk en lopen het risico dat de gekozen aannemer na de gunning laat

tend kunnen zijn. Deze twaalf `next big things' zijn: `mobile internet,

weten dat hij liever zaken doet met een ander. Het werkt veel beter als je

automation of knowledge work, internet of Things, cloud technology,

met een bouwteam de tekeningen uitwerkt, compleet met techniek en

advanced robotics, autonomous and near autonomous vehicles, next

details. Pas dan kun je een definitief ontwerp neerzetten. Een tweede voorbeeld van een vernieuwing met nadelen, is het gebruik van BIM (Bouw Informatie Model, red). BIM is nu bijna een toverwoord in de bouw, maar deze bouwwijze met behulp van een virtueel gebouwmodel

Gangmakers

vraagt in feite al om een doordacht ontwerp voordat je ermee aan de

Dat de bouw nu razendsnel verandert, is voor een belangrijk deel het

slag gaat. In de beginfase van een ontwerp moet je kunnen `boetseren'

werk van enkele gangmakers. Zij ontwikkelen nieuwe methoden voor

met vormen en constructies. Daar is BIM niet flexibel genoeg voor. Een

het maken van gebouwen die goed zijn voor mensen in plaats van

nadeel van BIM is ook dat prijsopgaven van producten en bouwcompo-

het omgekeerde. In de toekomst zal de gevel een technologisch

nenten van het gebouwmodel een eigen leven gaan leiden.

hoogwaardig onderdeel zijn van elk gebouw, afgestemd op de

Intussen verschuiven ook de rollen in de uitvoering van bouwprojecten.

behoeften van de gebruikers. Raam & Deur vraagt zes koplopers in

De bouwmanager voert de regie. De aannemer controleert de maatvoe-

bouwinnovatie naar hun visie op `De Gevel van de Toekomst'.

ring en de architect houdt zich in hoofdzaak bezig met kleuren, materialen en detaillering. En verder meen ik dat de bouwers in Nederland veel

6/ 2014

RenD_2014-12-10_14,15,16,17.indd 15

I

15

02-12-14 11:55


Voorkom misbruik van vluchtdeuren

LIPS Deurwachter exit alarm 7411 Alarm bij oneigenlijk gebruik van de nooduitgang LIPS Deurwachter exit alarm 7411 voorkomt misbruik van vluchtdeuren, zonder concessies te doen aan de vluchtveiligheid en inbraakwerendheid van het gebouw. Dankzij het akoestische alarm, de flexibele montage en de EN179 certificering is LIPS Deurwachter de ideale oplossing om vluchtdeuren optimaal te monitoren en misbruik tegen te gaan. ASSA ABLOY, the global leader in door opening solutions

www.lips.nl/deurwachter

50 JAAR MONDIALE BRANCHEBIJEENKOMST

De R+T is de nummer 1. Wereldwijd. De beurs is een branchebijeenkomst, branchebarometer en innovatieplatform. En de beurs is een uniek succesverhaal. Vier samen met ons het 50-jarig bestaan van de R+T!

R+T_S_Jubi-Anz_187x131_nl.indd 1

RenD_2014-12-10_14,15,16,17.indd 16

08.09.14 15:02

02-12-14 11:55


VAKTUEEL te lang blijven navelstaren. We weten nu al een tijdje dat het hier slecht gaat met de bouw. Maar dat is niet overal zo. Met Archipelontwerpers zijn we behalve hier in Scheveningen *) ook actief in Rwanda en China. Daar liggen nu kansen voor bouwbedrijven die iets willen creëren. In Rwanda bijvoorbeeld bestaat grote behoefte aan woningen en het land beschikt het over voldoende grondstoffen en energiebronnen. Bouwen is daar zeker nog niet in alle opzichten een keurig gestructureerd proces. Intussen is er wel, met Nederlandse hulp, een kadaster opgezet.” *) Het havengebied van Scheveningen verkeert al enkele jaren in staat van transitie. In de nieuwe bebouwing en in de verrassende leefruimten bovenop de bestaande gebouwen (`Luchtgebonden gebouwen' )is direct de hand van de Archipelontwerpers te herkennen. Kijk eens op: www. archipelontwerpers.nl

Archipelontwerpers ontving vorig jaar de prijs voor `Het Slimste Bouwproject van 2013' voor de nieuwe gerealiseerde zorgwoningen van `Het Dorp' in Arnhem. Wat houdt `Slimbouwen' in dat geval in? Vreedenburgh:” Vijftig jaar na de tv-actie van Mies Bouman moet `Het Dorp' in Arnhem opnieuw het neusje van de zalm worden van de zorghuisvesting. Bij het ontwerp van twee proefwoningen hebben we de flexibiliteit en de toepassing van smart-technologie als belangrijkste uitgangspunten gekozen. Flexibiliteit omdat de woningen aanpasbaar moeten blijven aan de vaak zeer specifieke beperkingen en wensen van de individuele gebruikers. Zij moeten met behulp van geavanceerde technologie zo zelfstandig mogelijk kunnen wonen. Voor iemand die alleen zijn kin kan bewegen, moet het mogelijk zijn om zelf een raampje open te zetten. In ons concept moesten dus alle bedieningsmogelijkheden in de woning volledig instelbaar zijn op de handicap. Scheidingswanden zijn verplaatsbaar. Voor iemand die niet zelfstandig in en uit bed kan komen, zal de slaapkamer groot genoeg moeten zijn voor een tilliftsysteem. Iemand die zelfstandig kan koken en graag met anderen samen wil eten, heeft een ruime keuken nodig. En zoals iedereen, verlangt ook de gebruiker van een zorgwoningen een comfortabel en mooi huis. Deze nieuwe zorgwoningen zijn in zekere zin een voorafschaduwing van hoe

Eric Vreedenburgh toont een beeld van `De Baljurk' in de Haagse binnenstad.

iedereen in de toekomst zal wonen. Want door de voortschrijdende technologie worden we ons steeds bewuster van onze beperkingen en zullen

Als ontwerper realiseer ik me ook dat gevels voor een belangrijk deel de

we ons in toenemende mate gehandicapt gaan voelen.”

aantrekkelijkheid uitmaken van onze steden. Dat besefte ik des te meer toen Archipelontwerpers een tiental jaren geleden de opdracht kreeg

Welke overwegingen zouden een rol moeten spelen bij het ontwerpen van een `Gevel van de Toekomst'? Wat kan een gevel méér zijn dan een gemonteerd geheel van een aantal duurzame gevelproducten?

voor het maken van een plan voor de transitie van een verloederd stukje

Vreedenburgh: ”Dat de gevel een belangrijke energiegenerator kan zijn,

lijk Middeleeuws - straatje. Alleen was de vloeiende lijn van de oude

zal iedereen binnen niet al te lange tijd gewoon vinden. Hetzelfde geldt

straatwand doorbroken door een rechthoekig hoekpand van later

voor het gebruik van gevels als informatieve displays of als schermen

datum. Ons ontwerp omvatte onder andere de restauratie van zeven

waarmee het aanblik van exterieur en het interieur van een gebouw

oude gevels en de nieuwbouw van een gebogen hoekpand dat werd

naar wens kan worden veranderd. Met een vergelijkbare techniek als die

opgeluisterd met een voile van goudkleurig, half-doorzichtig weefsel van

van Google Glass kun je straks internetpagina's projecteren op begla-

brons.

zing. Glas of dichte delen van de gevel kunnen worden bewerkt met coa-

Gerard Stevers - helaas onlangs overleden - was de eigenaar-opdracht-

tings die de CO2 uit de lucht halen of met coatings die fungeren als

gever en vond het prachtig . Hij wist ook zeker dat door onze aanpak al

zonnecellen. Een nieuwe generatie bouwmaterialen integreert verschil-

zijn panden in de buurt in waarde zouden stijgen. Na veel gesteggel met

lende functies op moleculair niveau. Zo wordt er op dit moment gewerkt

de welstandscommissie is ons ontwerp uiteindelijk door de gemeente-

aan `carbon composiet', een lichtgewicht materiaal dat onbreekbaar is

raad goedgekeurd. De vloeiende lijn van de oorspronkelijke straatwand

en sterker dan staal. Toepassing van die nieuwe materialen roept

en de bronzen siergevel vielen goed in de smaak bij de Hagenaars. Het

natuurlijk meteen weer nieuwe vragen op. Bijvoorbeeld, hoe moet je in

nieuwe hoekpand met de historische rondingen kreeg al gauw de naam

de toekomst gaan slopen om alle materialen te kunnen hergebruiken of

`De Baljurk'. Stevers kreeg gelijk, het werd een begin van de opknap-

recyclen?

beurt van de hele wijk."

Haagse binnenstad. Het ging om een achttal oude panden in verschillende bouwstijlen, van Jugendstil tot nog veel oudere bebouwing. De rooilijn van die pandjes volgde de loop van een kronkelend - oorspronke-

6/ 2014

RenD_2014-12-10_14,15,16,17.indd 17

I

17

02-12-14 11:55


RAAMWERK Conceptueel bouwen neemt toe

Procesinnovatie staat voorop

W&R woningen, Alphen aan den Rijn.

De bouw wordt sinds enige jaren overspoeld met totaalconcepten, voor nieuwbouw en voor renovatie. Al die concepten zijn opgebouwd uit deelproducten, afkomstig van verschillende toeleveranciers. Bijvoorbeeld van Transcarbo Kunststof Kozijnen en Houtindustrie Stam & Landman. Hoe is dat, meedraaien in het bouwconcept van een ander? Wat zijn de voordelen? Zijn er nadelen? Verandert het werk? En: is dit de toekomst?

tijd. Binnen een concept kun je dat kozijn in een bedrijfshal monteren in een prefab gevelelement. Het kozijn wordt in dat geval onder optimale en geconditioneerde omstandigheden verwerkt. Dat betekent: geen problemen meer met de bereikbaarheid van de bouwplaats, je bent niet meer afhankelijk van het weer en je hoeft die steiger niet meer op. Dat is goed voor een kostenbesparing van maar liefst veertig procent.”

Open markt Transcarbo is als co-maker verbonden aan het IQ-concept van Ballast Nedam. In een productiehal in Weert worden de kunststof kozijnen van Transcarbo gemonteerd in de hsb gevelementen voor IQ-woningen. In een hal in Coevorden gebeurt met Transcarbo-kozijnen hetzelfde; daar

Als het om die laatste vraag gaat, is Transcarbo-directeur Mayco van de

worden ze gemonteerd in de betonnen bouwwanden van Volker Wessels'

Wal beslist: “Wij hebben dit jaar in de eerste zes maanden dertig procent

PlusWonen-concept. En Transcarbo levert kozijnen aan collega-toeleve-

van ons werk gehaald uit kozijnen voor concepten zoals het IQ-concept

rancier Vianen Kozijntechniek. Van de Wal: “Vianen produceert binnen-

van Ballast Nedam en het PlusWonen-concept van VolkerWessels. Drie

spouwbladen met kunststof kozijnen. Dat laatste is een duidelijke

jaar geleden was dat nog tien procent of misschien wel minder.”

beweging binnen de timmerindustrie, in respons op de martkontwikke-

De stijgende lijn bij het kozijnenbedrijf uit Heerlen weerspiegelt volgens

lingen; steeds meer bedrijven fabriceren binnenspouwbladen.”

Van de Wal de ontwikkelingen in de bouw: “Er wordt meer met concep-

De opsomming van Van de Wal beantwoordt direct een volgende vraag:

ten gebouwd, omdat we tegenwoordig veel meer nadenken over de kost-

ben je als toeleverancier gebonden aan één enkel bouwconcept? Nee

prijs van een woning. Het gaat bij de bouwconcepten om een totale

dus, meldt Van de Wal: “Die markt is volledig open. Wij zouden, bij een

kostenverlaging van de woningbouw. De bouwkosten van een woning

jaarlijkse productie van kozijnen voor 2500 woningen, in nieuwbouw en

moeten terug naar 85.000 tot 100.000 euro, en dat bereik je onder

renovatie, ook niet voldoende productie draaien als we ons moesten

andere door de handelingen op de bouwplaats te reduceren.”

beperken tot één concept-aanbieder.”

Van de Wal maakt een snelle globale rekensom met een kozijn: “Elke

Ook Gjalt Roo, directeur van Houtindustrie Stam & Landman in

vierkante meter kozijn op de bouwplaats staat voor één uur montage-

Heerhugowaard beaamt dat de markt open ligt: “Je bindt je als bedrijf

18

I

6 / 2014

RenD_2014-12-10_18,19.indd 18

02-12-14 11:55


niet aan één conceptaanbieder. Wij worden recentelijk wel vaker benaderd door door aanbieders van concepten. Iedereen is zoekende: veel aannemers zijn bezig met het ontwikkelen van een conceptwoning en het maken van een keuze van partners.”

'We' en 'ons' Dat conceptuele bouwers aankloppen bij Stam & Landman, heeft een goede reden. Het bedrijf is een oudgediende als het gaat om samenwerken met conceptuele bouwers: “Wij leveren al zo'n twintig jaar kozijnen, ramen en deuren van hout en hsb-elementen voor het W&R concept van BAM. En sinds kort doen we voor BAM ook W&R renovaties. In de systemen achter die beide concepten zit geen verschil, wel zijn de producten die we leveren anders.” Ook Roo constateert dat conceptueel bouwen een groeimarkt is, al heeft

W&R woningen, Alphen aan den Rijn.

zijn bedrijf wel ervaren dat de crisis ook aan de conceptuele bouwers niet geruisloos voorbij ging: “De schaal is door de jaren heen wel veranderd. We zijn twintig jaar geleden begonnen met één bouwstroom, voor 200 tot 250 woningen per jaar. In 2007 zaten we op vijf bouwstromen. Nu zitten we op minder capaciteit, ondergebracht in vier separate bouwstromen. Naar het zich laat aanzien gaan deze vier teams volgend jaar weer op volle sterkte produceren.” Roo heeft het vaak over 'we' en 'ons', als hij praat over het werk voor BAM. Dat alleen al illustreert de andere manier van werken binnen de conceptuele bouw. Roo: “De processen zijn anders. Je hebt als co-maker meer verantwoordelijkheid voor het eindproduct, de W&R woning, en je bent mede-verantwoordelijk voor de ontwikkeling van dat product. Je kunt niet, als in een traditionele aanbesteding, je werk doen en dan weglopen. Je moet de andere partijen als partner zien. De ploeg die onze gevelsluitende elementen stelt, had bijvoorbeeld wensen ten aanzien

BAM Wooncollectie.

van de hijsvoorzieningen. Daarom hebben wij geïnvesteerd in een iets

meer industrieel gedacht. Op de bouwplaats kan je nog wel eens een

duurdere hijsvoorziening, om de procesgang te verbeteren. De co-

dagje schipperen, maar met conceptueel bouwen gaat dat niet. Dat

makers regelen dat financieel onderling af en de verbetering wordt dan

betekent dat je als co-maker een andere mentale houding moet kwe-

kostenneutraal voor de BAM doorgevoerd.”

ken.”

Anders tussen de oren

Rust in de tent

Ook Van de Wal benadrukt dat de processen anders verlopen bij concep-

Ook anders dan in de traditionele bouw, zijn de open calculaties. Roo:

tueel bouwen. En dat de winst veel meer in de procesinnovatie zit, en

“Dat verlangt van twee kanten een groot vertrouwen. Open calculaties

minder in de productinnovatie: “Veel mensen geloven dat vooral produc-

vereisen dat je als co-maker ook aan het belang van de anderen denkt.”

tinnovaties bijdragen aan een lagere kostprijs per woning. Er worden

Van der Wal is het daarmee eens: “Iedereen moet de boeken open

ook heel wat productinnovaties ontwikkeld binnen bouwconcepten.

gooien, anders kun je niet kijken waar de pijn van de kosten zit. Maar die

Maar die zijn niet per se altijd heel spectaculair, vaak zijn het 'gewoon'

houding staat in de bouw altijd nog in de kinderschoenen.”

nieuwe producten, geen wereldschokkende noviteiten. Maar bij concep-

De openheid binnen het conceptuele bouwen, de aandacht voor alle par-

tueel bouwen zit de winst vooral in de verbetering van de processen.”

tijen onderling en de nadruk op een gestroomlijnde procesgang, het

Voorwaarde voor die verbeterslag is volgens Van de Wal een andere

bevalt Roo naar eigen zeggen uitstekend: “Het is een compleet andere

manier van werken dan in de traditionele bouw: “Procesinnovaties ont-

manier van werken. Er is rust in de tent en er zijn minder ad hoc beslis-

staan wanneer alle partijen met elkaar aan tafel gaan, gezamenlijk het

singen, de kosten en de kwaliteit zijn gewaarborgd en er zijn minder

bouwproces bestuderen en hun individuele eisen op tafel leggen.

noodoplossingen dan in de traditionele bouw, oplossingen die de bouw-

Vandaar uit streef je naar een resultaat.”

kwaliteit niet ten goede komen en meer kosten met zich meebrengen.”

Je moet daarbij allemaal veel meer meedenken met de klant, aldus Van

Ook een voordeel vindt Roo de mogelijkheid om te sturen op de produc-

de Wal. Om die bewering kracht bij te zetten, haalt Van de Wal de

ten die je wilt gebruiken: “In overleg uiteraard, maar aanpassingen van

gestroomlijnde productie bij VolkerWessels aan: “Zij maken één woning

producten zijn mogelijk. Bij een project in Almere, enige jaren geleden,

per dag. Dat betekent dat je je kozijn stipt op tijd moet leveren; als de

wilde BAM graag een project verwerven om passiefwoningen te bouwen

assemblage in de hal klaar is, gaan de bouwdelen de volgende dag naar

met het W&R systeem. Dat vroeg om meer isolatie, van wanden en

de bouwplaats voor montage. Als jij je kozijn niet levert, staat er op de

ramen. We hebben toen ruim de tijd gekregen om uit te zoeken wat er

bouwplaats een woning zonder kozijnen, maar wel al met een keuken,

nodig was om de passiefhuisnormen te halen. Jij als partner moet dat

een badkamer en een geiser. Dat is diefstalgevoelig.”

uitzoeken en afstemmen met de andere partijen. Je moet dan wel bereid

Kortom: het moet anders tussen de oren, stelt Van de Wal, als je als toe-

zijn om die kosten te maken, terwijl je op dat moment niet zeker weet of

leverancier mee wilt draaien in de conceptuele bouw: “Er wordt steeds

BAM die opdracht uiteindelijk daadwerkelijk verwerft.”

6 / 2014

RenD_2014-12-10_18,19.indd 19

I

19

02-12-14 11:55


U wilt faalkosten voorkomen. Wij bieden PreSets. Professionele hang- en sluitwerkproducten voor ramen en deuren, in drie voorselecties: Basic: het bekende BUVA hang- en sluitwerk dat zijn waarde in de bouwpraktijk heeft bewezen. Total Control: voor blijvende en volledige nastelbaarheid van hang- en sluitwerk van ramen en deuren. Full Proof: Zelfstellend en corrigerend hang- en sluitwerk, voor het opvangen van nagenoeg alle in de praktijk voorkomende bouwtoleranties. Meer informatie? Bel BUVA, vraag de brochure aan of download deze op buva.nl

0180 - 69 75 00 | buva.nl

Uniek in deursluittechniek, sinds 1932 fabrikant van geruisloze deursluitoplossingen

OPENWAAIENDE DEUREN ‘Houd de deur goed vast’! Je moet er niet aan denken dat deze door de wind openslaat tegen.... En toch gebeurd het nog te vaak. Door toepassing van een DICTATOR deuropeningsbegrenzer wordt de deur afgeremd en begrensd. Hierdoor wordt schade aan de deur of kozijn voorkomen en ontstaat er een veiligere situatie. Afhankelijk van de deur/kozijn situatie kan er gekozen worden uit 3 verschillende bevestigingssets. Optioneel is de begrenzer leverbaar met dubbelzijdige demping en/of mechanische vaststelling op de eindpositie (90o of 120o)

DICTATOR Productie B.V. Emmeloord T +31 (0)527 613456 F +31 (0)527 698420 E-mail: info@dictator.nl of bezoek onze website: www.dictator.nl

RenD_2014-12-10_20.indd 20

02-12-14 11:56


CLOSE UP

Nieuwe verkoopargumenten voor uw verkoopgesprek De innovatieve zwenkhaak-sluitstang, de Soft Closefunctionaliteit met rolgelagerde demping en de Comfort Unit, vergroten opnieuw het prestatievermogen van de beslagreeks HS Portal van Siegenia en zorgen voor een duidelijk groter ruimtelijk comfort. Een nieuwe dorpel maakt het pakket innovaties compleet.

Zwenkhaak-sluitstang: fraaie optiek - hoge veiligheid Zijn functioneel principe is doordacht, zijn uiterlijk fraai, de techniek robuust: De nieuwe HS zwenkhaak-sluitstang van Siegenia onderscheid zich binnen de markt. Hiervoor zorgt de verdektliggende sluittechniek met zijn, tot maximaal vier, uit hoogwaardig staal vervaardigde sluithaken, die zich in een geopende stand terugtrekken in de vleugel en een onbelemmerde doorgang mogelijk maken. Bij het sluiten, vergrendelen ze van onder naar boven in de verdektliggende sluitstukken van het kader en drukken ze de vleugel horizontaal en verticaal vast in de dich-

Comfort Unit: Eenvoudig, overzichtelijk, economisch

tingen. Zelfs bij lichte vleugels biedt dit principe een optimale dichtheid.

Dit intelligente totaalconcept van Siegenia biedt verwerkers van hef-

Dit wordt ondersteund door een unieke vergrendelfunctie: deze stelt

schuif-elementen vervaardigd uit hout en kunststof duidelijke voordelen

veilig dat de haken na het vergrendelen, zelfs met behulp van gereed-

ten opzichte van haar concurrenten: Met de HS PortalComfort Unit kun-

schap, niet kunnen worden teruggedrukt. Op het gebied van dichtheid,

nen raamfabrikanten alle benodigde onderdelen voor het vervaardigen

inbraakwerendheid en duurzaamheid - het mechanisch gedeelte van de

van hun opdracht in de vorm van een compleet pakket verkrijgen.

sluitstang wordt hierdoor ontlast - haalt het de hoogste waarden.

Van loopwagens, via de geleidingsrails tot aan de onderdorpel verkrijgen

Optisch overtuigt de zwenkhaak-sluitstang niet enkel door zijn verdekt-

verwerkers bij de HS Portal Comfort Unit' complete componenten, tot op

liggende haken, maar ook door een exclusief design van de sluitstukken

de millimeter nauwkeurig gezaagd, individueel voorgeboord en met een

voor het kader en de verdektliggende aandrukverstelling. Sluitrollen in

maximale graad qua voormontage. Dit bespaart geld, omdat de monta-

de sluitstukken zorgen voor een lichtlopende, slijtage-arme sluitbewe-

getijd zal reduceren en ook het kostbare zaagverlies bij het zagen komt

ging.

te vervallen. Daarnaast geeft Siegenia garantie op de dichtheid van het geleverde element. De bestelling wordt online ingegeven is denkbaar

Uniek verkoopargument

eenvoudig en overzichtelijk; de levertijd bedraagt 5-8 werkdagen.

Dit verschaft verwerkers een nieuw potentieel en een universele toepassing van de nieuwe zwenkhaak-sluitstang (schema A, C, D, G, H, K en E),

Eco Pass: alles in één

die vanaf heden voor hef-schuif-elementen vervaardigd uit hout en

Ander nieuws is een onderdorpel met meerdere voordelen: de Eco Pass

hout-aluminium, verkrijgbaar is. Daarmee geeft het een uniek verkoop-

onderdorpel - basis voor het succesvolle concept HS Portal Comfort Unit

argument. Eveneens beschikbaar is een optionele uitvoering met een

- verbindt energie-efficiëntie met comfort, esthethiek en een absolute

kierstand, uitgevoerd in geborsteld roestvrij-staal.

barriérevrijheid. Dankzij zijn doordachte 10-kamerprofiel vervult de onderdorpel voor houten en kunststof HS-elementen moeiteloos aan de

Soft Close functie: voor een verdere lichte bediening

geldende eisen qua energieprestatie. Dankzij de optionele aansluitpro-

Zware vleugels voor het bereiken van de vergrendelingspositie zacht

fielen, (absoluut barriérevrij), de DIN 18040-2, is de Eco Pass ook aan-

afremmen: de nieuwe Siegenia HS Portal met Soft Close-functie ver-

gaande het thema universal design leidinggevend: slechts 5 mm is de

traagt de vleugel bij de beweging naar de eindstand, om deze aanslui-

looprail hoog. Eco Pass is voor een veelvoud aan houten en kunststof

tend zacht in de sluitpositie te trekken. Dat verkleint de kans op

onderdorpels geschikt. Naast de systemen van IV68 tot IV92 sluit deze

letselrisico's voor de gebruiker, beschermt de raamelementen en voor-

ook aan op de uitvoeringen van de reeksen Gealan S8000 alsook de

komt vervorming van het bouwkundig kader. Voor een maximale lichte

S9000, Salamander IQ, Rehau Geneo alsook de Premidoor 88.

gang van de vleugel zorgt een nieuwe, vlakwerkend ingefreesde gelei-

Aangaande de Premidoor 88 heeft profielleverancier Profine zijn kwali-

dingsrail met gelagerde rollen.

teitslabel 'Profine certified' toegekend aan Siegenia.

6 / 2014

RenD_2014-12-10_21.indd 21

I

21

02-12-14 11:56


DEUR IN DEUR UIT

Trends en ontwikkelingen

Garagedeuren: verfijning en optimalisatie Meer montagegemak voor de installateur, een nieuw prestatielabel dat de consument informeert over de prestaties van een garagedeur, en nieuwe functies voor de garage, met alle gevolgen van dien voor de keuze van de garagedeur. John Stadhouders van Doco International, Raymond Olderaan van Hörmann en Jan-Pieter de Graaff van Salco Garagedeuren laten zich uit over trends en ontwikkelingen op het gebied van de garagedeur.

je de hele power-unit van de garagedeur, met één persoon monteren, waar dat normaliter twee mensen vraagt. Het systeem werkt vooral goed bij achterliggende veren-assen.” Een ander voorbeeld betreft de inbouwsituatie, aldus Stadhouders: “De garagedeur moet steeds compacter ingebouwd worden. Wij hebben daarvoor een nieuw systeem, EXS-40, dat maar tachtig millimeter ruimte nodig heeft, inclusief aandrijving.” Momenteel is geen enkel ander garagedeursysteem zo compact zonder speciale voorzieningen, aldus Stadhouders. En ook het aanleveren aan de markt is veranderd, aldus Stadhouders: “Doco levert voor de 'open markt', waar bedrijven onder eigen naam garagedeuren op de markt brengen. Ons bedrijf levert de laatste jaren

De kanteldeur, de roldeur en de (zijdelingse) sectionaaldeur; het zijn de

steeds meer complete systemen in plaatst van losse componenten,

klassiekers onder de garagedeuren. En daaraan zal niet snel iets veran-

waarbij onze klant zelf alleen nog zijn panelen en aandrijving kiest. Men

deren, stelt John Stadhouders van de afdeling R&D van Doco

koopt een systeem, plug & play. Voor onze klanten betekent dat een

International. Volgens Stadhouders is de garagedeurenmarkt zo goed

besparing op montageruimte en op personeel. Alleen de installateur

als uitgekristalliseerd: “De branche heeft bijna een eindstadium doorge-

komt er nog aan te pas.” Het is een ontwikkeling die sinds een jaar of

maakt. Momenteel is bij producten vaak alleen nog maar sprake van

twee gaande is, meldt Stadhouders.

optimalisatie en verfijning.” Ook Raymond Olderaan, commercieel manager woningbouw bij markt-

App

leider Hörmann ziet het zo: “In deze branche is men redelijk conventio-

Directeur Jan-Pieter de Graaff van Salco Garagedeuren ziet ook verfij-

neel. Grote revolutionaire ontwikkelingen zien we eigenlijk niet meer.

ningen waar de consument van profiteert: “In het algemeen zijn op

Niet op gebied van isolatie, noch wat betreft architectonische uitstraling

gebied van aandrijving de stillere techniek en de bedieningsmogelijkhe-

of inbraakwerendheid. Als het bij Hörmann gaat om R&D, hebben we het

den belangrijker geworden. Geïntegreerde verlichting in motoren is

vaak over miniscuul kleine aanpassingen die bijvoorbeeld onze kantel-

tegenwoordig allemaal in LED uitgevoerd.” Salco Garagedeuren levert

deuren, die sinds 1946 op de markt zijn, verbeteren waar het nog moge-

vooral maatwerk garagedeuren. Als het gaat om gebruiksgemak, ziet De

lijk is, de techniek verfijnen waar het nog gaat.”

Graaff in dat segment een toenemende vraag naar externe aansturing: “Met name in het hoge segment is er de vraag naar het openen en slui-

Montagegemak

ten van de garage met domotica, tablet of smartphone.”

De optimalisatie en verfijning beperkt zich niet tot verbeteringen die de

Olderaan noemt dat laatste een typische exponent van een vraagge-

consument ten goede komen. De branche heeft volgens Stadhouders

stuurde ontwikkeling. En ook Hörman biedt consumenten op dat gebied

vooral ook de installateur in het vizier: “De verfijningen zitten hem met

oplossingen. Het bedrijf ontwikkelde de BiSecur Gateway met smart-

name in het zo snel mogelijk monteren bij de eindgebruiker. De trend is

phone-app, waarmee men op afstand de garagedeur kan openen, waar

om de installateur zo weinig mogelijk handelingen te laten verrichten.

ook ter wereld men zich bevindt. De app van Hörmann is sinds zes maan-

Bijvoorbeeld met een nieuw inhangsysteem dat wij hebben ontwikkeld,

den verkrijgbaar en de aansturing aan de garagedeur kan worden geïn-

daarvoor hebben wij een Europees patent. Met dat inhangsysteem kun

tegreerd in bestaande garages.

22

I

6 / 2014

RenD_2014-12-10_22,23.indd 22

02-12-14 11:57


De app is volgens Olderaan een voorbeeld van de onbegrensde keuze-

Volgens Stadhouders is de invloed van Europa tastbaar in de eisen waar-

mogelijkheden die consumenten tegenwoordig hebben: “Nee verkopen,

aan een sectionale deur moet voldoen, zoals bijvoorbeeld windlast: “Die

komt bijna niet voor. De opties zijn onbegrensd, de rest is aan de klant.

eisen zijn gekwalificeerd naar de Europese normen. Sinds de zomer van

Vroeger was de functionaliteit het belangrijkste; men koos voor een kan-

2013 moet je als producent een prestatieverklaring hebben voor je gara-

teldeur, handbediend en met een houtnerfmotief.” Tegenwoordig is er

gedeur, met daarin de U-waarde, de luchtdoorlaatbaarheid, de water-

een waaier aan esthetische mogelijkheden, aldus Olderaan: “De consu-

doorlaatbaarhheid en de windlast. Voor alle sectionale deuren geldt een

ment kan kiezen uit het gebruik van prints, uit een heel scala aan kleu-

windlastkwalificering van klasse 2 of beter. De leverancier mag zelf

ren en bijzondere materialen. De garagedeur moet mooi ogen - meestal

bepalen of hij de informatie over U-waarde, lucht- en waterdoorlaatbaar-

in hout, trespa of glas - en wordt mee-ontworpen of ingepast in de archi-

heid geeft of niet. De vermelding van de windlast is echter plicht.” Deze

tectuur. We zien dat mensen die hun simpele kanteldeur na 25 jaar ver-

eis is helemaal niet bekend bij de eindgebruikers, stelt Stadhouders. En

vangen, vaak kiezen voor een sectionaaldeur; luxer, met de gevel

dat is jammer: “De Europese wetgeving wil nu juist bereiken dat de eind-

gelijkliggend en in kleur harmoniërend met de façade.”

gebruiker zich meer bewust is van het product dat hij koopt.”

Vervanging Dat vervangen van een oude garagedeur is momenteel een belangrijk marktsegment, aldus De Graaff: “Mensen die hun huis willen verkopen, merken dat dat moeilijk gaat en hopen met een renovatie hun woning op te waarderen. De aanpak van de garage hoort daar dan ook bij. Anderen kiezen niet voor verhuizen maar willen met oog op gemak, comfort en energiebesparing hun huidige woning verbeteren. Ook wij zien dat mensen dan vaak een kanteldeur vervangen door een sectionaaldeur.” En die sectionaaldeur is tegenwoordig goed geïsoleerd, meldt Olderaan: “Een gevolg van de crisis is, dat mensen minder snel verhuizen en de garage een nieuwe, andere functie krijgt. In de garage staat dan niet de auto, de ruimte krijgt een 'bewoonbare' functie. En dan moet men van ventilatie - de auto-functie - naar isolatie.” Bij Salco heeft men die trend vertaald in het standaard aanbieden van beter geïsoleerde garagedeuren. De Graaff: “Wij gebruiken standaard een garagedeur van 40 mm dik, tegenover de 20 mm die veel andere producenten in de basis toepassen. Dan heb je, dankzij de dikkere polyurethaan kern, meer volume en dus een betere isolatie, bij weinig meergewicht en met als bijkomend voordeel extra stijfheid.” Stadhouders constateert bovendien een verschuiving in de vraag: “Er is meer vraag naar openslaande deuren, als alternatief voor sectionaaldeuren. Omdat niet iedereen zijn garage nog gebruikt als stalling voor de auto, heeft men ook niet altijd behoefte aan de ruimtebesparende sectionaal-oplossing. Men gebruikt dan liever een garagedeur met een deels openslaande brede deur, van een halve garagedeurbreedte, om makkelijk naar buiten en binnen te komen met fietsen, buitenspeelgoed of tuinspullen. En de branche maakt het ontzorgen van de klant tot praktijk, aldus De Graaff: “De productie van nieuwbouwwoningen liep de laatste jaren niet goed, dat merk je ook in de garagedeuren. De groei zit in de vervangingsmarkt. En daar wil men de klant het werk compleet uit handen nemen; goed informeren en adviseren, de aannemer coördineren, het regelen van bouwkundige aanpassingen.”

Prestatieverklaring En de wet- en regelgeving? Heeft die nog invloed op de garagedeur? Olderaan noemt het “een onduidelijk terrein”: “We zijn hier in Nederland afhankelijk van het Bouwbesluit. Wat dat voor ons in petto heeft, is altijd afwachten. Strengere eisen zijn wel waarschijnlijk, bijvoorbeeld ten aanzien van de veiligheid.” Bijzondere factor is volgens Olderaan dat Nederland in het grote Europa zijn eigen regels kent: “Die nationale en Europese regels staan vaak haaks op elkaar. Al sinds jaar en dag is dat een lastige discussie, lastig ook omdat de productie van garagedeuren een internationale aangelegenheid is.”

6 / 2014

RenD_2014-12-10_22,23.indd 23

I

23

02-12-14 11:57


PRODUCTNIEUWS Brandwerende schuifdeur

HMB geeft korting

Hoefnagels Branddeuren kwam in het

HMB profit locks & tools ont-

voorjaar met een unieke schuifdeur

wikkelt kwalitatief hoogwaar-

die brandwerendheid en inbraakwe-

dige freesgereedschappen

rendheid op klasse 3 combineert. Deze

voor het compleet afhangen

schuifdeur is nu ook beschikbaar op

van deuren en ramen in

inbraakklasse 4. De Firelock BSL60P

kozijnen. In het kader van het

schuifdeur is bij uitstek geschikt voor

25-jarig jubileum van het

die situaties waar naast beveiliging

bedrijf wordt er tot het einde

van kostbare goederen tegen diefstal,

van het jaar maar liefst 25

tevens hoge brandwerende eisen gel-

procent korting gegeven op

den. Voor musea, juweliers, banken en

de HMB-

andere instellingen met een hoog risi-

freesgereedschappen.

coprofiel zoals energiecentrales en datacentrales is de Firelock BSL60P

HMB, IJsselstein, 030.68.77.940, www.hmb.nu

een ideale afsluiting. De schuifdeur weerstaat vandalisme en inbraakpogingen en voldoet aan inbraakwerendheidsklasse 4. Daarnaast is de deur brandwerend en 60 minuten lang bestand tegen temperaturen van

Nieuwe vlakke deur

meer dan 900 graden Celsius.

Verweij Houttechniek introdu-

Hoefnagels Branddeuren, Tilburg, 013.46.25.959,

ceert de Tricoya-NT, een nieuwe

www.hoefnagels.com

vlakke plaatdeur. Met de introductie breidt Verweij Houttechniek de in april gelan-

Deurscharnier aluminium deuren

ceerde DeurSelector, die ruim

Scharnierspecialist Dr. Hahn stelt met de

1.800 keuzemogelijkheden bevat,

Hahn Rollenband G een nieuw deurschar-

verder uit. De Tricoya-NT onder-

nier voor lichte aluminium deuren voor.

scheidt zich onder meer door de

Dit nieuwe Hahn scharnier combineert

opbouw uit een hoogwaardig

de snelheid van de klemscharnier met de

frame van gestoomde okoumĂŠ

stabiliteit van verschroefde scharnieren.

fineren met een lichtgewicht iso-

Kaderzijdig worden de 2-delige gepaten-

lerende kern van XPS-schuim.

teerde klemplaatjes toegepast. Deze heb-

Deze kern zorgt voor een hoge

ben het voordeel dat de fabrikant deze

thermische waarde en dankzij de naadloze verlijming kan er geen capil-

ten allen tijde in het profiel kan plaatsen

laire werking ontstaan. In combinatie met alupex tussenlagen heeft de

om het kaderdeel er op te monteren.

deur een uitzonderlijk hoge vormstabiliteit. Omdat geen gebruik wordt

Vleugelzijdig wordt het scharnierdeel met boorschroeven bevestigd. Met

gemaakt van een metalen stabiliteitskoker ontstaat er geen koudebrug.

beide bevestigingsmiddelen is de inbouw op een reeds gemonteerde

Met de prestaties overtreft de deur de eisen van het laatste Bouwbesluit.

deur om een scharnier bij te plaatsen of te herstellen, zeer eenvoudig.

Verweij Houttechniek, Woerden, 0348.68.82.82, www.verweij-ht.nl

Dr. Hahn, Mochengladbach, +49(0)2166.954.513, www.dr-hahn.eu

Art-keramiek-collectie Nieuwe kunststof deurprofielen

Art-keramiek-collectie

Deceuninck komt met nieuwe deurprofielen

Op de Fensterbau Frontale 2014 in

die vanaf nu eveneens zijn uitgerust met de

Neurenberg introduceerde Rodenberg AG

unieke Linktrusion-technologie en zo deel uit-

samen met dochteronderneming Polytec

maken van de Zendow#neo serie. Op verschil-

Nederland de nieuwe Art-keramiek-

lende gebieden zorgt de integratie van deze

collectie deurpanelen. Deze collectie ver-

technologie voor een optimalisatie van

vult niet alleen de hoogste vorm van

de prestaties. Enerzijds is er de

kwaliteit en puristisch design maar is door

energie-efficiĂŤntie door Linktrusion.

het gebruik van natuurlijk porselein als

Dit zorgt voor een superieure onge-

grondstof milieuvriendelijk en duurzaam.

evenaarde thermische isolatie.

De series Art-corten, Art-steel en Art-

Anderzijds is er de rigiditeit en

timber zijn zowel optisch als voelbaar niet

maximale afmeting. Door binnen de

van echt te onderscheiden en vanwege de

Linktrusion-technologie gebruik te maken van

unieke structuren wordt iedere deur een

continue structurele glasvezels kunnen vrij gemakkelijk ook grotere

unicaat. De deurpanelen zijn UV-, vorst- en

deuren gefabriceerd worden.

krasbestendig en eenvoudig te reinigen.

Deceuninck, Hooglede-Glits (B), +32(0)51.239.272, www.deceuninck.be

Polytec Nederland, Assen, 0592.37.74.00, www.polytec.nl

24

I

6 / 2014

RenD_2014-12-10_24.indd 24

02-12-14 11:57


Collectors item of... origineel relatiegeschenk

NIEUW

De redactie van Raam en Deur deed een interessante vondst die prachtig in uw collectie past of als bijzonder relatiegeschenk bewondering zal oogsten.

BiSecur app

Fax deze bestelbon naar Raam en Deur: 073.503.81.53 of mail naar Raamendeur@mixpress.nl

5700 (historische) bouwbegrippen Verklarend woordenboek. Dat betekent voor de liefhebber van - historische - bouwmaterialen, constructies, gereedschappen en beslag zo’n 640 pagina’s smullen. Want de nieuwste druk omvat 5740 bouwkundige begrippen die uitvoerig, vaak ook met tekeningen, worden toegelicht. Dikwijls met historische citaten en bronvermeldingen. Weet u wat een cafcoen is, een vermetguts, een persienne, een slof en een haarstuk, een dagge en en vlagfits? De auteur was dan ook 33 jaar architect bij de Rijksdienst Monumentenzorg. Bijzonder: achterin ruim 100 pagina’s met Franse, Duitse en Engelse vertalingen van al die bouwkundige termen. Ook vanuit de vreemde taal naar het Nederlands. Door dr. E. Haslinghuis en dr. ir. H. Janse.

Ja, hiermee bestel ik (aantal invullen)

Vertrouwen is goed, controle is BiSecur app • Mobiele controle en besturing van hek,

Bedrijfsnaam

deur en licht

T.a.v.

• Comfortabel vanuit huis of van over de hele wereld

Adres

• Snelle en eenvoudige installatie

Postcode

van de Hörmann BiSecur gateway

Plaats Datum

Tel.

www.hormann.nl info@hormann.nl

Handtekening

In harde kaft E 57,– Prijzen zijn exclusief porti, inclusief btw. Levering kan eventueel enkele weken duren

RenD_2014-12-10_25.indd 25

02-12-14 11:58


INSIDE

Actuele beveiliging, soepeler eisen Ook het PKVW-merk gaat met de tijd mee. Met ingang van 1 januari 2015 verandert een aantal eisen van het Politiekeurmerk Veilig Wonen. De werkwijze van criminelen verandert en nieuwe preventieve maatregelen komen beschikbaar en daarmee houdt het keurmerk rekening. In 2015 introduceert het PKVW bovendien een vernieuwd beveiligingsconcept. Dat brengt voor het werkveld een aantal belangrijke veranderingen mee. Het Handboek Bestaande Bouw en het Handboek Nieuwbouw zijn inmiddels bekende begrippen binnen de beveiligingsbranche. Elke drie jaar verschijnen de nieuwe edities van deze handboeken van het Politiekeurmerk Veilig Wonen (PKVW). Het Centrum voor Criminaliteitspreventie en Veiligheid (CCV), eigenaar en beheerder van het PKVW, ontwikkelt de handboeken in samenwerking met veiligheidspartners.

Vernieuwd beveiligingsconcept De veiligheidspartners die betrokken zijn bij het Politiekeurmerk vinden dat het keurmerk bij de tijd is, inspeelt op veranderingen in de markt, en goed contact houdt met de uitvoerende en afnemende partijen in het werkveld. In de aanloop naar de nieuwe handboeken is vooral gesproken over de wens van betrokkenen om eigen verantwoordelijkheid te nemen bij de oplevering van een wijk, woongebouw

de wijk die verder verwijderd zijn van woonbestemmingen, zoals tun-

of woning.

nels en winkelcentra, komen alleen zijdelings aan bod. De inrichting

Deze discussie heeft ertoe geleid het totaalconcept van het

en beveiliging van deze wijkonderdelen zijn belangrijk, maar het

Politiekeurmerk per 1 januari 2015 wordt losgelaten. Dit betekent dat

Politiekeurmerk verwijst hiervoor naar andere normen en andere

voortaan met deelcertificaten wordt gewerkt. Zodat een projectont-

beveiligingsconcepten zoals CEPTEC (crime prevention through envi-

wikkelaar een certificaat voor een woongebouw kan krijgen ook al

ronmental design) en IBOR (Integraal beleid openbare ruimte).

heeft de gemeente (nog) niet voldaan aan de verplichtingen ten aanzien van de verlichting in de openbare ruimte. De certificaten Veilig

Verlichting

Wooncomplex, Veilig Gebouw en Veilige Omgeving vormen als van-

In de nieuwe PKVW-handboeken zijn de eisen ten aanzien van verlich-

ouds het totaalcertificaat Veilige Wijk Nieuwbouw, maar zijn ook los

ting versoepeld. Daarnaast zijn er meer mogelijkheden voor het

te behalen. De verwachting is dat hierdoor meer woningen het

gebruik van LED-verlichting en van verlichting die is gebaseerd op

Politiekeurmerk kunnen krijgen. Waarbij direct opgemerkt wordt dat

zonne-energie. Binnen het PKVW is verlichting van oudsher een

bij een nieuwbouwwoning zeker ook een veilig achterpad en pas-

belangrijk onderwerp, omdat het een bijdrage levert aan afschrikking

sende verlichting behoren.

van inbrekers. De vernieuwde eisen geven bewoners mogelijkheden

Een totaalbeeld van de veranderde eisen en aanbevelingen van het

om zelf slimme keuzes te maken om inbraak te voorkomen.

PKVW in begin 2015 is natuurlijk te vinden in de twee nieuwe hand-

Bijvoorbeeld door de deur gesloten te houden als een onbekende

boeken. Deze zijn vanaf 1 december 2014 gratis verkrijgbaar via de

aanbelt. Of om de politie te waarschuwen bij verdachte situaties. Met

webwinkel van het CCV (www.hetccv.nl/webwinkel). Hieronder wor-

het oog op signalementen is adequate verlichting daarbij essentieel.

den enkele belangrijke zaken uitgelicht. Bewoners krijgen vanaf 2015 meer ruimte om in samenspraak met

De focus van het Politiekeurmerk ligt met ingang van 2015 op de situ-

PKVW-adviseurs te bepalen in hoeverre ramen en deuren die zich

atie in en direct rond woningen en woongebouwen. Onderdelen van

boven de eerste verdieping van hun woning bevinden werkelijk

26

I

6 / 2014

RenD_2014-12-10_26,27.indd 26

" "

Bereikbaarheid ramen en deuren Focus op woningen en woongebouwen

02-12-14 11:59


Enthousiasme over het PKVW Annemarie Jorritsma, burgemeester van Almere, is voorstander van nieuwe initiatieven tegen woninginbraken. Jorritsma benadrukt in het voorwoord van de PKVW-handboeken tegelijkertijd de noodzaak om beproefde methoden verder te ontwikkelen en te actualiseren. In Almere is duidelijk een verschil te zien tussen woonwijken die zijn opgeleverd conform het PKVW en buurten waarin dit niet het geval is. Omdat de inbraakverschillen in kaart zijn gebracht, worden bewoners van Almere aangemoedigd om het PKVW aan te vragen als dit nog niet gebeurd is.

De betrokkenheid van bewoners bij inbraakpreventie is hard nodig. Allereerst natuurlijk als het gaat om de beveiliging van woningen. Dit jaar bleek nog uit de Nationale Veiligheidsbarometer van Securitas, dat een groot deel van de Nederlandse woningen bij vertrek onvoldoende wordt afgesloten. Volgens het onderzoek draait een op de drie Nederlanders bij het weggaan de voordeur alleen op een enkel slot. En tien procent gebruikt helemaal geen voordeurslot. Een andere essentiĂŤle rol van burgers betreft het melden van verdachte situaties bij de politie. Onderzoek heeft namelijk bewezen dat de meeste aanhoudingen op heterdaad mogelijk zijn gemaakt door alerte bewoners die direct (via 112) de politie gebeld hebben. Ook bij de opsporing van daders kunnen burgers het verschil maken. Zo kan via de anonieme meldlijn M. (0800-7000) informatie worden doorgegeven waarmee politie en justitie verdachten opsporen.

Want in de bestaande bouw is cilindertrekbeveiliging een eis geworden. Voor nieuwbouwwoningen gold deze eis al in 2011. Vanwege de aanhoudende berichten over inbraken met cilindertrekken is besloten om cilindertrekbeveiliging ook als eis in de bestaande bouw in te voeren. Dit om bewoners te beschermen tegen deze relatief eenvoubereikbaar zijn voor criminelen. Die bereikbaarheid verschilt nu een-

dig toe te passen inbraakmethode. Sinds de eis in het PKVW is opge-

maal per woning. Het PKVW gaat ervan uit dat adviseurs op basis van

nomen, krijgt het CCV signalen dat groothandels soms wel 40

kennis van woningbeveiliging en van de lokale veiligheidssituatie - en

procent meer sloten met cilindertrekbeveiliging verkopen. De indus-

in overleg met bewoners - hierbij de juiste keuze kunnen maken voor

trie reageert op veranderingen binnen het keurmerk met innovatieve

passende inbraakpreventie.

en gebruikersvriendelijke producten.

Focus op woninginbraken

50 tot 90% minder

Met ingang van 2015 richt het Politiekeurmerk zich sterker dan voor-

Sinds 2012 is aan het alsmaar toenemende aantal woninginbraken

heen sec op het delict woninginbraken. Dit vanuit het vertrouwen dat

een einde gekomen, en is een daling ingezet. Het huidige aantal

adviseurs over voldoende kennis en kunde beschikken over de relatie

woninginbraken ligt zo'n 16 procent lager dan in 2012. Het streven

tussen schoon, heel en veilig. Een aantal eisen van het Politiekeur-

van het kabinet is om het aantal woninginbraken in 2018 terug te

merk uit 2011 is daarom in de nieuwe handboeken omgezet in aanbe-

brengen tot 61.000. Dat komt neer op een daling van meer dan 30

velingen. Het gaat om bijvoorbeeld afgeschuinde brievenbussen,

procent ten opzichte van 2012. Het gebruik van het Politiekeurmerk

zichtlijnen in openbare parkeergarages en spiegels in achterpaden.

helpt om deze doelstelling te behalen. Dat het PKW een sterk merk is,

De veiligheidspartners van het CCV kunnen wat dit betreft zelfstan-

blijkt onder andere uit de resultaten, zo kan het inbraakrisico met 50

dig keuzes maken voor de adequate beveiliging van woongebouwen,

tot zelfs 90 procent verminderd worden als een woning volgens de

nu en in de toekomst. Wanneer adviseurs hierin andere keuzes

eisen van het PKVW is beveiligd. Een grootschalige toepassing van

maken dan de voorgestelde aanbevelingen in het handboek, kan toch

het instrument, met name in hotspots zoals achterstandswijken met

het certificaat Veilig Gebouw of Veilig Wooncomplex worden behaald.

veel (sociale) huurwoningen zonder deugdelijk hang- en sluitwerk, kan dan ook significant bijdragen aan het terugdringen van de pro-

Bewoners beschermen

blematiek.

De belangrijkste wijziging in het handboek Politiekeurmerk Veilig

" "

Wonen Bestaande Bouw 2015 is al eerder dit jaar geĂŻntroduceerd.

RenD_2014-12-10_26,27.indd 27

Auteur: Lilian Tieman, CCV, www.politiekeurmerk.nl

6/ 2014

I

27

02-12-14 11:59


PRODUCTNIEUWS AirKey: smartphone als sleutel

Dutch Design

AirKey maakt van uw GSM een sleutel. Zo wordt u mobiel, flexibel en

Het Italiaanse, toon-

onafhankelijk. AirKey verstrekt de sleutel digitaal, dat kan wereldwijd en

aangevende Olivari,

binnen een paar seconden. Een NFC-smartphone, internet en de AirKey-

opgericht in 1911, pre-

cilinder, meer heeft u niet nodig.

senteerde in 2014

De voordelen op een rijtje:

een reeks opvallende

• Toegangsrechten kunt u via internet verzenden

nieuwe ontwerpen

• Kosteloze, web gebaseerde software

door Italiaanse en

• Eenvoudige en snelle montage dankzij de modulaire cilinder

Spaanse designers

Evva, Hengelo, 0748515300, www.evva.nl

en architecten. Opvallend is ook de belangstelling voor Dutch Design. Twee ontwerpen zijn dan ook van Nederlandse komaf: de Dolce Vita van Marcel Wanders Design en de Twist van architect Ben van Berkel. De twee zeer verschillende concepten zijn verkrijgbaar in hoogglans chroom, verchroomd messing en uiteraard in de innovatieve nieuwe finish Gun Metal (US), ook wel antraciet gesatineerd genaamd. Deze vernieuwende finish wordt in de eigen fabriek vervaardigd en 10 jaar gegarandeerd. Distributeur voor Olivari Benelux is LKM Collection. LKM garandeert een levertijd van maximaal 14 dagen.

LKM Collection, Berg en Terblijt, 043.321.89.56, www.lkmcollection.com

Geïntegreerd Business Management Systeem

Profiel voor Luchtdicht bouwen Nieuw: Deventer dichtingprofiel SPV 12 voor ramen en deuren. Vervaardigd van recyclebaar TPE. Met nieuw ontwikkelde voetconstructie voor soepele montage in een groef van 3,8 tot 5,2 mm breed, met behoud van een hoge uittrekweerstand. Faalkosten door te smalle groeven vanwege aangebrachte verfsystemen behoren tot het verleden. Leverbaar met of zonder schildersfolie, de hoeken kunnen geknipt of gelast worden. De SPV 12 voldoet aan de hoogste luchtdichtheidsklasse 4 (NEN-EN 12207) en hoogste klasse 3 `Luchtdicht bouwen' (SBRCURnet) en is hiermee geschikt voor Passiefhuis. Download de kwaliteitsverklaring op www.deventer-profielen.nl. De SPV 12 is leverbaar vanaf januari 2015.

Deventer Profielen, Breda, 076.541.69.00, www.deventer-profielen.nl

K8 is speciaal ontwikkeld voor groothandel en logistieke bedrijven, waarbij wij een groot aantal klanten in de bouwmaterialen markt bedienen vanuit ons kantoor in Nederland. K8 is een geïntegreerd Business Managementsysteem voor alle afdelingen en filialen van uw bedrijf. U vindt alle functionaliteit standaard zoals CRM, Business Intelligence, WMS en Financieel naast bijvoorbeeld Orderverwerking, Inkoop en Rapportage. K8 is browserbased, schaalbaar, draait op uw eigen server of u kunt een SaaS oplossing kiezen: Uw Bedrijf Uw Manier.

Kerridge, Sliedrecht, 0184.67.94.06, www.kerridgecs.nl

28

I

6 / 2014

RenD_2014-12-10_28,29.indd 28

02-12-14 12:00


PRODUCTNIEUWS High End Handwerk

Isolerende aanslag-, en beglazingsprofielen

De Italiaanse ontwer-

De bouw wordt geconfronteerd met steeds hogere isolatie-eisen. Om

per Rodolfo Dordoni

kozijnen aan nog hogere eisen te laten voldoen, heeft Luvema speciale

ontwierp in 2007 in

beglazing- en aanslagprofielen ontwikkeld. Het materiaal van de profie-

opdracht van Olivari

len heeft een lambdawaarde van 0,25 w/mK. In een gemiddeld kozijn

een revolutionaire

leidt het toepassen van de isolatieprofielen tot een flinke energiewinst

deurklink: de Total. De

ten opzichte van traditionele oplossingen. Tot wel 20% bij het aanslag-

eerste moderne deur-

profiel en meer dan 30% bij het beglazingsprofiel. Het uiterlijk van de

klink zonder rozet.

profielen lijkt sterk op de traditionele aluminium profielen en ze zijn op

Puur en minimalistisch

maat te bestellen. Geschikt voor energieneutraal bouwen.

van belijning. De Total

Luvema, Wageningen, 0317.61.28.78, www.luvema.nl

is uniek in zijn pure eenvoud, een stijlicoon en een internationale bestseller. In navolging daarvan ontwierp hij in 2014 een vrouwelijke variant: de Radial. Deze, eveneens, rozetloze en krachtig verende deurklink, wordt net als de Total ook in de geheel nieuwe Gun Metal finish (US) vervaardigd. Mèt tien jaar gegarantie. LKM Collection biedt de complete Olivari collectie in de uitvoeringen chroom, mat chroom, antraciet gesatineerd (US) en roestvrijstaal gesatineerd. LKM garandeert een levertijd van maximaal 14 dagen.

LKM Collection, Berg en Terblijt, 043.321.89.56, www.lkmcollection.com

Onzichtbare deurdranger

AV3 meerpuntssluiting De Buva AV3 is een meerpuntssluiting voor kunststof deuren met een dubbele automatische vergrendeling. Door een magneetcontact gaan de onafhankelijk van elkaar bewegende

Na de PowerMatic deurdranger introduceert Buva de PowerMatic vrij-

dubbele haakscho-

loop-inbouwdeurdranger. Deze PowerMatic is 'onzichtbaar' en behoudt

ten pas uit als de

de uitstraling van de deur. Via het speciale vrijloopmechanisme is de deur

deur in de spon-

na eenmalig openen, dankzij het elektrohydraulische mechanisme te

ning zit. Dubbele

bedienen zonder weerstand.

haken garanderen

De vrijloopfunctie is speciaal ontwikkeld voor toepassing op brand- en

optimale aantrek-

rookwerende deuren. Bij stroomuitval of signalering van een rookmelder

king en veilig-

of brandmeldinstallatie sluit de deur automatisch vanuit iedere positie.

heid. Standaard is het slot voorzien van een Fast-Out functie over de

Ideaal voor toepassing in zorginstellingen en bijvoorbeeld toegangsdeu-

deurkruk, deze is uitschakelbaar waardoor de kruk aan de binnenzijde

ren in atriums van wooncomplexen.

wordt vergrendeld. De sluitzijde is standaard voorzien van drie sluitele-

• Toepasbaar op binnendeuren,

menten, optioneel is de kierstandhouder (binnenzijde activeren).

• Onzichtbare montage,

Buitensluiten is niet mogelijk omdat de kierstandhouder over de sleutel

• Zowel in de deur als in de stijl in te bouwen,

van buitenaf te ontgrendelen is. In combinatie met het dubbelgeveerde

• Geschikt voor brand-/rookwerende deuren in zorgsector.

inbraakwerend Small-Line beslag, biedt dit uitzonderlijke functionaliteit.

Buva, Barendrecht, 0180.69.75.00, www.buva.nl

Buva, Barendrecht, 0180.69.75.00, www.buva.nl

6 / 2014

RenD_2014-12-10_28,29.indd 29

I

29

02-12-14 12:00


VAKTUEEL

Door Hans Fuchs

Hogere zorgkosten, nieuwe bouwopgave, meer ICT

Turbo op de vergrijzing Nederland vergrijst, de druk op de zorg neemt toe. En al over elf jaar treedt volgens de prognoses nog eens een turbo-effect op: dan neemt het aantal 80-plussers rapide toe. Hoe grijs wordt Nederland eigenlijk, hoeveel mensen hebben straks behoefte aan zorg en op welke manier? Wat zijn de gevolgen voor zorgkosten en woningmarkt? En kan domotica helpen om ouderen zelfstandig te laten leven?

30

I

6 / 2014

RenD_2014-12-10_30,31,32.indd 30

02-12-14 12:00


Nieuwe bouwopgave Langer zelfstandig wonen, het is één van de middelen die de overheid

gen hiervan zijn voor de woningmarkt. De resultaten verschijnen

inzet om de kosten van de zorg te reduceren. Tot 2021 moeten er jaar-

binnenkort in de nieuwe Monitor Investeren voor de Toekomst 2014.

lijks 39.000 tot 44.000 geschikte woningen voor senioren bijkomen. In

In de laatste uitgave van de Monitor Investeren voor de Toekomst (editie

totalen: de opgave voor geschikte woningen tot 2021 bedraagt tussen

2012) constateerde men dat de bouwopgave voor de periode 2012-2021

de 350.000 en 380.000 woningen voor de gehele periode.

afhankelijk is van het huidige tekort, de extra vraag die ontstaat door de

Die woningen zijn volgens de overheid in eerste lijn bestemd voor

vergrijzing en de verschuiving in de vraag als gevolg van de extramura-

75-plussers, gemiddeld genomen de leeftijd waarop mensen te maken

lisering. In de monitor van 2012 stelde men dat 64% van de mensen die

krijgen met fysieke beperkingen. Tot 2040 verdubbelt het aantal

voorheen naar een intramurale voorziening zouden verhuizen, nu kiest

75-plussers. In absolute getallen zijn er in 2040 circa 2,6 miljoen

voor verzorgd wonen, 16% voor een overige geschikte woning en 20%

75-plussers.

voor een overige woning op de reguliere woningmarkt (gebaseerd op

In 2012 bedroeg het tekort aan geschikte woningen 84.000: dat is 4%

drie varianten van extramuralisering).

van de totale woningvoorraad of circa 30% van meer specifieke vormen van ouderenhuisvesting (verzorgd wonen, wonen met diensten en

Vraag en aanbod

overige ouderenwoningen). Voor de categorie verzorgd wonen bestond

De Raad voor de Leefomgeving en Infrastructuur (RLI) stelt in een

in 2012 een tekort van 40.000 woningen.

recent advies 'Langer zelfstandig, een gedeelde opgave van wonen,

In de huidige crisis moeten deze woningen volgens de overheid vooral

zorg en welzijn' dat er nog een aantal cruciale knelpunten is wanneer

gerealiseerd worden in de aanpak van de bestaande voorraad, het

ouderen langer zelfstandig thuis wonen. Belangrijkste knelpunt: vraag

accent ligt niet op nieuwbouw. Oplossingen moeten gevonden worden

en aanbod op het gebied van wonen, zorg en welzijn zijn niet op elkaar

in verbouw, het creëren van zorgsteunpunten, het inrichten van woon-

afgestemd. Het aantal 80-plussers verdubbelt de komende tien jaar

servicegebieden, woningtoewijzing en het herbestemmen van zorgvast-

(van 650.000 naar 1,3 miljoen), maar het grootste deel van deze groep

goed.

blijft thuis wonen, door de bezuinigingen in de langdurige zorg en uit eigen keuze. Het huidige aanbod van woningen is volgens de RLI niet

Extramuralisatie

geschikt voor de doelgroep. Ook wordt volgens de RLI onvoldoende

Het kabinet streeft ook naar extramuralisatie: meer zorg aan huis.

samengewerkt tussen de partijen die bij deze opgave betrokken zouden

Mensen die vroeger vanwege lichte zorg naar zorginstellingen gingen,

moeten zijn.

kunnen thuis blijven wonen en daar zorg krijgen: de zogenaamde extramuralisering van de zorg. De overheid laat onderzoeken wat de gevol-

Bron: rijksoverheid.nl, Kenniscentrum Wonen-Zorg, ActiZ

6 / 2014

RenD_2014-12-10_30,31,32.indd 31

I

31

02-12-14 12:00


GEVELARCHITECTUUR

Vergrijzing

Kosten van de zorg

Als de berekeningen in de CBS Bevolkingsprognose kloppen, dan

De kosten van de zorg gaan in de toekomst naar verwachting sterk

piekt de grijze golf al over 27 jaar. In 2041 zullen 4,7 miljoen

stijgen, mede - maar niet alleen - als gevolg van de vergrijzing. Die

Nederlanders 65-plusser zijn. Dat getal blijft min of meer bestendig

maakt dat op termijn almaar meer mensen afhankelijk zullen worden

tot 2060, aldus het CBS. De komende jaren zullen we de grootste

van zorg. De CPB Policy Brief 2011/11'Trends in Gezondheid en Zorg'

stijging beleven in de leeftijdsgroep 65-79 jaar. Maar vanaf 2025, en

stelt dat in 2040 tussen de 6% en 18% meer van het bruto binnen-

dat is al over elf jaar, treedt in de vergrijzing van Nederland een

lands product (bbp) op zal gaan aan de gezondheidszorg dan nu het

'turbo-effect' op: dan neemt het aantal 80-plussers rap toe. In per-

geval is.

centages uitgedrukt: het CBS voorspelt dat in 2040 26% van de

De zorguitgaven zijn sinds 1972 onafgebroken gestegen, van 8%

bevolking bestaat uit 65-plussers, en daarvan is dan een derde ouder

naar 13% van het bbp. In 2040 gaat tussen 19% en 31% van het bbp

dan 80 jaar. Momenteel is het aantal 65-plussers in de Nederlandse

op aan zorg. Concreet gezegd: een modaal gezin draagt op dit

bevolking 16% (2012), en een kwart daarvan is 80-plusser.

moment bijna een kwart van zijn inkomen af aan zorgpremies, maar dit kan in 2040 oplopen tot tussen 30% en 45% van het inkomen.

De grijze druk

Die stijging wordt voor een deel veroorzaakt door de vergrijzing,

Het CBS drukt de vergrijzing in Nederland onder meer uit in de zoge-

want ouderen vragen meer zorg. Maar: in iedere levensfase neemt

naamde grijze druk. De grijze druk geeft de verhouding weer tussen

de zorgconsumptie toe door betere en duurdere zorg.

het aantal 65-plussers en de potentiĂŤle beroepsbevolking (traditioneel de 20-64-jarigen). De komende decennia neemt de grijze druk

Bron: CPB, rijksoverheid.nl

sterk toe. In 2012 bedroeg zij 27%, in 2040 piekt de grijze druk en staat de teller op 45% (bij een pensioenleeftijd tot 67 in 2040). Vanaf dat moment blijft dat getal stabiel tot 2060. Dat betekent dat

Wonen en Zorg

er in 2040 2,2 werkenden per oudere zijn (tegenover vier in 2012).

De ministeries van BZK en VWS zijn gestart met een landelijk Kennisen experimentenprogramma Wonen en Zorg, om de opgave ver-

Wie zijn er straks oud?

zorgd wonen beter in kaart te brengen, via een herijking van de

De snelle vergrijzing heeft volgens het CBS vooral twee oorzaken: de

Monitor Investeren in de toekomst. Onderdeel is een

babyboomgeneratie komt op leeftijd en de levensverwachting is toe-

Experimentenprogramma Wonen en Zorg door Platform 31, Movisie

genomen. Sinds 2011 bereiken de mensen uit de babyboomgeneratie

en het Aedes-Actiz Kenniscentrum Wonen-Zorg. Daarnaast bestu-

(geboren 1946-1970) de leeftijd van 65 jaar. Daarnaast zorgt ook de

deert men haalbaarheid en wenselijkheid van een Woonzorg-wijzer

toename van de levensverwachting dat de vergrijzing toeneemt: we

als instrument voor gemeenten en andere partijen, om de opgave op

worden met z'n allen domweg ouder.

lokaal niveau in beeld te brengen, en monitort men gedrag en reac-

Opmerkelijk: de komende decennia neemt het aandeel van de niet-

ties van ouderen en mensen met beperkingen, gemeenten, zorgaan-

westerse allochtone bevolking onder de 65-plussers sterk toe. Nu ligt

bieders en woningcorporaties op de woningmarkt in relatie tot de

dat getal nog op 4% (2012), maar in 2060 is het gestegen tot bijna

hervormingen in de langdurige zorg.

een kwart (23%) van de 65-plussers. Onder Surinaamse mensen is de vergrijzing straks het sterkst: 39% van hen is in 2060 65-plusser,

Bron: rijksoverheid.nl, ActiZ

gevolgd door Turken (32%) en Marokkanen (31%). Onder de autochtone bevolking ligt dat percentage in 2060 op 28%. Onderaan de streep bestaat de de populatie 65-plussers in 2060 echter grotendeels uit autochtonen (74%). Bron: Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu, RIVM.

Langer zelfstandig door ICT Domotica kan een belanrijke rol vertolken bij het realiseren van langer zelfstandig wonen., stelt de EU. Het Europese programma Ambient Assisted Living (AAL) zet zich in voor een meer gerichte zorg met ICT. 23 landen doen mee aan AAL, daaronder ook Nederland. In 2012 vond in Eindhoven een grote AAL-bijeenkomst plaats. AAL is inmiddels begonnen aan een tweede looptijd (2014 2020). Voorbeelden van domotica binnen AAL: een virtuele coach (A2E2) die inactieve ouderen begeleidt en ondersteunt in dagelijkse activiteiten, het computersysteem 'health hub' dat dementerende ouderen herinnert aan afspraken en CVN, een beeldcomputer die ouderen in staat stelt om gemakkelijk op afstand sociale contacten te onderhouden.

32

I

6 / 2014

RenD_2014-12-10_30,31,32.indd 32

02-12-14 12:00


CLOSE UP

Functioneel en esthetisch beslag voor binnendeuren

Signed Argent Alu `Invisible doors by Argenta, opening a world of possibilities' - met deze baseline geeft Argent Alu een duidelijk hint naar zijn onzichtbare deursystemen. Zo vormen gesloten deuren en wanden één geheel: de storende omlijstingen verdwijnen, terwijl de scharnieren zo gemonteerd zijn, dat ze van buitenaf helemaal niet meer zichtbaar zijn. Argent Alu biedt echter ook oplossingen voor schuifdeuren. Dit blijft immers nog altijd een attractief alternatief voor opendraaiende deuren omwille van de ruimtebesparing en de mogelijkheid om met grotere deurvlakken te werken.

Argentainvisidoor DL Dankzij dit onzichtbaar aluminium kader vormen deuren één vlak met de wand, zonder hinderlijke omlijstingen rond de deuren. Het is eenvoudig te integreren in metselwerk of gipsplaatwanden en kan gebruikt worden

Argentaproslide

voor deuren met een dikte van 38 tot 40 mm en dit zowel voor linkse als

Dit binnenschuifdeursysteem is de ideale oplossing voor schuifdeuren

rechtse deuren, die naar binnen of naar buiten draaien. Bovendien hoeft

met een maximaal gewicht van 100 kg en een dikte van 25 tot 40 mm bij

de deurenplaatser slechts 1 keer over de vloer te komen: kader en deur

plafondbevestiging, en zelfs tot 42 mm bij wandbevestiging, dit voor

worden immers in de werkplaats geassembleerd en tegelijkertijd `in het

residentiële toepassingen, maar vooral voor professionele nieuwbouw-

werk' geplaatst. Deze ArgentainvisidoorDL wordt standaard geleverd

en renovatieprojecten. “Onze R&D-afdeling heeft veel aandacht besteed

met een magnetisch slot, een verwijderbare akoestische witte slagdich-

aan de slijtvastheid, zelfs bij hoogfrequent gebruik,” legt Johan

ting als deurdemping en onzichtbare 3D-regelbare scharnieren

Debaere, Communication Officer bij Argent Alu uit. “De Argenta proslide

Argentainvisible neo S-5.

bestaat onder meer uit een zeer stabiele aluminium bovenrail en doordachte rolwagens met extra grote en brede wielen, uitgerust met preci-

Argentainvisible neo

sie-kogellagers. Een extra sterke aluminium vloergeleider met

Dankzij dit scharnier verdwijnt de storende cilinder (as van de deur), die

kunststofhoed minimaliseert speling en voorkomt rammelende deuren.”

men bij gewone scharnieren aan de buitenzijde van de deur ziet. Na de installatie kan het scharnier ook

Zelfsluitend

eenvoudig bijgeregeld worden in

Dit schuifdeursysteem is leverbaar met de regelbare inox `Standaard

hoogte, breedte en diepte

Stop' of met de speciale `Slow Stop' voor een schokvrije zelfsluiting. Dit

(3D-regelbaar) zonder de deur of

is een stopsysteem en een rolstelsel in één en stopt de deur op een uiter-

het scharnier te demonteren.

mate zachte, gedoseerde en gecontroleerde wijze. Dankzij de unieke

Daardoor kan de monteur de deur

Essi-Module (Easy Slow Stop Install-Module) kan de kantelbare `Slow

perfect op het kader laten aanslui-

Stop' demper zeer eenvoudig gemonteerd en gedemonteerd worden

ten en de schaduwvoeg rondom

zonder het volledige bovenprofiel te moeten demonteren - een must

het deurpaneel overal even groot

voor muur-tot-muur toepassingen.

maken. Bovendien zijn er ook

“Argent Alu biedt verschillende bevestigingssystemen,” zegt Debaere.

geen schroeven zichtbaar, waar-

“Naast het eenvoudige en budgetvriendelijke `Standard-Fix' systeem

door dit scharnier zeer esthetisch

kan de klant kiezen voor het `Manual Fix' systeem, dat onzichtbaar in

geïntegreerd wordt. Deze

het deurblad gefreesd wordt. Deze Argentaproslide kunnen wij ook met

Argentainvisible neo kreeg een

het onzichtbare `Auto-Fix' bevestigingssysteem leveren. Zo kan het

`red dot design award' en een `iF

deurblad snel en eenvoudig in één handeling aan het rolstelsel bevestigd

Product Design Award'.

worden. Dat levert enorme tijdswinst op bij de plaatsing.”

6 / 2014

RenD_2014-12-10_33.indd 33

I

33

02-12-14 12:01


VAKTUEEL Wat wil de zorg, wat kan de markt?

Toegankelijkheid in de zorg De komende jaren neemt de zorgvraag explosief toe. Welke sluitsystemen en welk hang- en sluitwerk bedienen de zorg het beste? Vier experts over toegangstechniek in de zorg: Peter Heemstra van ACES, Johan van der Kooij van JVDK Consultancy, JanWillem Koot van Opening Controls en Richard de Wit van DWDK. Voor de zorg hangt het opschalen in de komende jaren niet alleen samen met het vinden van voldoende handen aan bed, huisvestingsvraagstukken of financiën. De piekende vergrijzing vraagt ook om slimme toegangstechnieken en hang- en sluitwerk dat berekend is op een zorgtaak. Toch? Ja, zegt Richard de Wit van DWDK in Kerk-Avezaath: “En de vraag wordt steeds extremer, dat zie je nu al. Er bestaat al hang- en sluitwerk met aanvullende akoestische en optische signalen, dat met geluid of kleuren een extra signaal afgeeft aan de gebruiker.” Hang- en sluitwerk op maat, het lijkt het voor de hand liggende antwoord

Zorgcomplex het Getij in Oude – Tonge. Hier wordt zorg verleend door CuraMare en door Gemiva SVG groep, tevens zijn er gevestigd centrum voor jeugd en gezin, fysiotherapeut, CuraMare thuiszorg en Careyn.

op de vraag die elke zorginstelling de komende jaren graag beantwoord wil zien: zijn er voor de zorgbranche systemen toegangstechnieken en hang- en sluitwerk die toegesneden zijn op de zorg, die specifieke toe-

Intramuraal

gangsproblemen in de zorg verhelpen?

Generieke toepassingen, gemodificeerd voor gebruik in de zorg: is de

Op maat gesneden hang- en sluitwerk is er inderdaad, meent ook Peter

zorg hiermee uit de brand? Niet per se, stelt De Wit. De intramurale zorg

Heemstra van ACES uit Steenwijk: “Er is beslag met een anti-bacteriële

bijvoorbeeld kent nu al, voor de piek in de vergrijzing, heel eigen uitda-

coating, er is anti-suïcidaal beslag. Maar de uitzonderingen daargelaten,

gingen: “Kijk maar naar de dagelijkse routine in een ziekenhuis. Daar

zijn zorgproducten in de meeste gevallen toch afgeleiden van standaard-

heb je dagelijks te maken met extreme functiewisselingen. Een zieken-

componenten. Meestal gaat het dan ook om lokale initiatieven, dus niet

huis is geen plek met gefixeerde functies. Die functies vloeien, onder

om producten van een leverancier die specifiek iets ontwikkelt voor de

andere met het komen en gaan van patiënten. Daar moet je met je toe-

zorgindustrie.”

gangssysteem op kunnen anticiperen.”

En elektronische toegangssystemen specifiek ontwikkeld voor de zorg,

Jan Willem Koot van Opening Controls in Oosterhout ziet het net zo:

die zijn zeker niet kant-en-klaar te krijgen. Heemstra, specialist op

“Het spectrum in de zorg is ook nog eens heel breed. Elke soort zorg-

gebied van elektronisch sluiten, ziet het zo: “Even afgezien van de vraag

aanbieder en bijbehorende clientèle kent een eigen, specifieke verblijf-

wat nou precies de specifieke zorgvraag is; elektronische sluitsystemen

en behandelingsomgeving. Naast de grote, complexe ziekenhuizen, zijn

zijn nu zo'n anderhalf decennium op de markt. Die systemen worden

er de verpleeginstellingen. Die worden al compacter, cliënten verblijven

overal toegepast; in de industrie, in utiliteitsbouw en in de gezondheids-

langer, bezoek komt gericht, de wens naar 'huiselijkheid' neemt toe. In

zorg.”

zulke verpleeginstellingen zijn ook weer variaties; gaat het om psychia-

Als voorbeeld van een standaardproduct dat ook functioneel is voor de

trie, dementie, jeugdzorg? Voor de thuiszorg zijn huiselijkheid en privacy

zorg, noemt Heemstra keyless entry: “In de zorg zie je de combinatie

helemaal een punt. Hoewel thuiszorg individueel is, maakt de grootscha-

met een polsbandje voor dementerende ouderen. Je hoeft daarmee

ligheid het tot een enorm organisatorisch en ICT-vraagstuk. Dat maakt

alleen nog maar de juiste deurklink beet te pakken en de deur gaat open.

voor de keuze van hang- en sluitwerk een heel verschil.”

Bijkomend voordeel: de mensen hoeven minder kracht te gebruiken; de kruk heeft een directe overbrenging naar het slot.”

Sluitplan

Heemstra noemt ook de contactloze lezer, een universeel product dat

Volgens Heemstra is en blijft een goed sluitplan de basis van alle goed

zich uitstekend leent voor de zorg: “Je houdt een pasje bij een lezer en

functionerende toegangstechniek: “Het beheer heeft veel impact op de

de deur gaat zelfstandig open, met behulp van een deurautomaat. Een

keuze voor je toegangstechniek en op je hang- en sluitwerk. Vaak kiest

veelgebruikte toepassing voor mensen die afhankelijk zijn van een rol-

men voor een oplossing op de deur, maar het beheer is in die keuze niet

stoel.”

zelden een ondergeschoven kindje. Je moet je als zorginstelling altijd

34

I

6 / 2014

RenD_2014-12-10_34,35,36.indd 34

02-12-14 12:02


afvragen of je veel mutaties hebt, veel autorisaties. Inventariseer en

Extramuraal

definieer je groepen gebruikers - verzorgend personeel, chirurgen,

De vloed aan nieuwe ziekenhuizen en zorginstellingen van de laatste

administratie, schoonmakers, bewaking, etcetera - en de zones waarin

jaren ten spijt, constateert Van der Kooij een verschuiving: “Die bouw-

die groepen functioneren; welke personen gebruiken welke groepen

stroom stagneert. De overheid steekt in op extramuraliteit om de kosten

deuren? Daarbij telt ook het profiel van de gebruikers: heb ik veel

in de zorg beheersbaar te houden. ” Bij die extramurale zorg draait alles

dementerende personen, rolstoelafhankelijke mensen? Hoeveel kracht

volgens Van der Kooij in beginsel om het antwoord op drie vragen: “Wie

hebben die mensen nog in hun handen? Dat zijn essentiële vragen die

mag wel door de voordeur naar binnen en wie niet, wanneer mag die

een organisatie zich bij het opstellen van een sluitplan moet stellen.”

persoon naar binnen, en hoe organiseer je dat?”

Johan van der Kooij van JVDK Consultancy in Numansdorp ziet vaak dat

Koot onderscheidt grofweg drie opties om Van der Kooijs vragen in de

gebruikers een systeem willen aanschaffen op basis van een advies van

praktijk adequaat om te zetten met elektronische sluitsystemen: “Je

een fabrikant of zoals het voorgeschreven staat in een bestek: “Terwijl

kunt kiezen voor een gesloten elektronisch systeem, met een voorzie-

dat systeem niet altijd aansluit bij de wensen van de gebruiker. Een sys-

ning op of in de voordeur. Wie naar binnen moet, dient dan vooraf een

teem moet altijd de kernactiviteit van de gebruiker dienen, namelijk zo

sleutel of een kaart hiervoor gekregen te hebben. Een tweede optie is

efficiënt mogelijk zorg verlenen met de cliënt als middelpunt.”

het inpassen van een elektronische sluitsysteem in een bestaande ICTvoorziening. Als er al een beheerstructuur is om thuiszorg mogelijk te

Plat

maken met soft -en hardware, bijvoorbeeld voor een spreek/luister

Volgens Koot wordt ICT in de zorg almaar belangrijker: “Om in zieken-

installatie verbonden aan een thuiszorgcentrale, dan zou je daar zonder

huisinstellingen en 'de thuiszorgorganisatie' bedrijfsprocessen te garan-

al te veel moeite een elektronische cilinder aan kunnen koppelen. Dan

deren, is elektronisch hang- en sluitwerk een steeds belangrijker

opent de thuiszorgcentrale de voordeur. Optie drie is: woningaanpas-

onderdeel van de bouwkundige- en ICT-integratie die die bedrijfsproces-

sing. Dat komt in beeld als een mindervalide bewoner langer thuis woont

sen überhaupt mogelijk maken.”

of niet naar een verpleeghuis wil of kan. Dan heb je het over domotica,

Volgens Heemstra spelen daarbij kostenoverwegingen meer dan ooit

niet meer over geïsoleerde elektronische sluitsystemen, maar over intel-

tevoren: “Het is in de zorg zaak om te differentiëren, dat is kosteneffici-

ligente integrale systemen die gekoppeld zijn aan je elektronische deur-

ent, en tegelijkertijd zoveel mogelijk te standaardiseren. Daarbij past de

slot.”

keuze voor meer offline toepassingen, met goed mechanisch hang- en sluit werk, en alleen daar waar het nodig is bekabelde voorzieningen. Je

Reversibel

moet de toegang zo plat mogelijk zien te krijgen, met een optimale com-

Volgens Heemstra draait het bij toegangssystemen in de extramurale

binatie van eenvoudig mechanisch hang- en sluitwerk en slimme elektro-

zorg vooral om gebruiksgemak en een eenvoudige implementatie: “In de

nische componenten. Het sluitplan vereenvoudigen betekent ook, dat er

meeste gevallen heb je bij extramurale zorg geen bouwkundige aanpas-

zo min mogelijk mensen met een mechanische sleutel in je organisatie

singen, en streef je in principe naar reversibele ingrepen: je wilt sluitsys-

rondlopen. Dan heb je ook minder sleutelproblematiek.”

temen terug kunnen bouwen, omdat de zorg vaak tijdelijk is.” Volgens

6 / 2014

RenD_2014-12-10_34,35,36.indd 35

I

35

02-12-14 12:02


VAKTUEEL

Zorgcomplex Nieuw Rijsenburgh waar zowel clienten zelfstandig verblijven in eigen appartementen maar ook 24 hotelkamers zijn voor tijdelijk verblijf, en 13 woongroepen voor clienten met een psychogeriatrische problematiek.

Zorgcomplex Nieuw Rijsenburgh waar zowel clienten zelfstandig verblijven in eigen appartementen maar ook 24 hotelkamers zijn voor tijdelijk verblijf, en 13 woongroepen voor clienten met een psychogeriatrische problematiek.

Van der Kooij is die reversibiliteit in de praktijk vaak lastig: “In de sociale

En de veiligheid van toegangssystemen en hang- en sluitwerk? Bij

woningbouw heb je vaak te maken met oplegsloten. Dat betekent dat je

mechanische en en elektromechanische producten zijn de regels helder:

soms praktisch al een nieuwe deur moet plaatsen bij het omschakelen

hier gelden certificatierichtlijnen. Voor de veiligheid van elektronische

naar een zorgfunctie aan huis.” Een oplossing is volgens Van der Kooij

sluitsystemen hanteert SKG als vuistregel; wie SKG** of SKG*** cilin-

een SKG goedgekeurde sleutelkluis: “Die kan de voordeur in een hand-

ders en sloten gebruikt, kan er vanuit gaan het product mechanisch vei-

omdraai toegankelijk maken voor de zorgverlener, terwijl de familie en

lig is. Maar voor de andere componenten in elektronische

mantelzorg daar niets van merkt, want er verandert niets aan de toe-

toegangssystemen gaat de regelgeving niet ver genoeg, stelt Heemstra:

gankelijkheid.”

“Er zijn geen `elektronische' eisen aan offline componenten van elektro-

Sleutelkluisjes bieden in de extramurale zorg geen uitkomst, aldus De

nische sluitsystemen.” En dat is een probleem, aldus Heemstra: “Veel

Wit: “Niet alleen is het voor veel bewoners een stigma; inbrekers zien die

toegepaste transponders met open protocollen kunnen een doelwit van

kastjes ook.” De markt speelt op dat probleem van stigmatisering in,

hackers zijn. Hier moet je de veiligheid op de situatie afstemmen.”

stelt Heemstra: “Er zijn ook alternatieven, zoals een ronde buis in de deur die eruit ziet als een bijzetslot. Dan heb je niet dat stempel, wel de

Innovaties

functionaliteit.” Dat zoeken naar functionaliteit past in een trend, aldus

Als het gaat om nieuwe ontwikkelingen op het gebied van toegangstech-

Heemstra: “De zorg wil zijn extramurale taak beheersbaar krijgen, wil op

niek, tekent zich volgens Heemstra geen heldere trend af: “Nederland is

gezette tijden geplande zorg kunnen aanbieden. Daar zet men vanuit de

een creatief land. Met allerlei stromingen wat betreft hang- en sluitwerk,

markt ontwikkelingen op in.”

mechanisch en elektronisch. Er gebeurt van alles tegelijkertijd.” De Wit ziet vooral de tussenhandel als rem op innovaties: “Standaard is

Crux

altijd nog de mechanische sleutel. Dat is de melkkoe. Er wordt niet altijd

Ook in de extramurale zorg is beheer de crux, stelt Van der Kooij: “Je wilt

objectief geadviseerd in de zorg. De tussenhandel wil grip houden op het

niet dat de sleutel van een klant het probleem van jouw zorgorganisatie

bestaande verdienmodel. Dat zit vernieuwing in de weg.”

wordt. Sleutelbeheer, mechanisch en elektronisch, is cruciaal.” Aan dat

Heemstra ziet enkele noviteiten in het elektronisch sluiten die ook in de

sleutelbeheer schort het nog wel eens, aldus Van der Kooij: “Efficiency is

zorg een rol kunnen vervullen. De Near Field Communication bijvoor-

niet altijd goed te rijmen met de realiteit van de thuiszorg, met alle

beeld: “Met NFC opent en sluit men deuren met behulp van een NFC-

ambulante diensten die door de voordeur naar binnen moeten, en de

chip, die ook in sommige smartphones zit. De autorisatie kan via het

vele sleuteloverdrachten.”

GSM-netwerk, bijvoorbeeld met een pincode. Voor de extramurale zorg

Volgens Koot kunnen in de extramurale en intramurale zorg intelligente

een goede vinding, want de techniek gebruikt standaard componenten:

sluitsystemen conventionele sleutels goed vervangen: “Intelligente sluit-

je hebt één component op de deur en de rest gebeurt via de telefoon.”

systemen laten zich integreren in een groter systeem van een integrator,

Als tweede belangrijke nieuwe ontwikkeling noemt Heemstra de cloud-

als de omgeving daarom vraagt. Het nadeel van de meeste intelligente

systemen: “Hiermee kun je bijvoorbeeld in de extramurale zorg met een

sluitsystemen voor extramurale zorg is, dat de zorgverlener van te

centrale database meerdere locaties beheren en centraal de toegangs-

voren een pas bij zich moet dragen. Nou is de zorg zo gestructureerd dat

autorisatie organiseren, voor al je locaties. Het is daarbij mogelijk om

de eerste die hulp zou kunnen bieden, niet per se degene is met die

gebruikers een eigen portal te geven, waar men de sleutels van de eigen

kaart of sleutel. Vandaar dat men nog steeds, ook uit kostenoverwegin-

woning kan aanpassen. Dat deel van het beheer ligt dan bij de gebruiker,

gen, een goedkoop en onveilig sleutelkastje naast de deur heeft, te ope-

niet meer bij de zorginstelling.”

nen met een overdraagbare code. Die code kennen na een tijdje heel veel mensen.”

Geen visie Volgens Koot blijft het wat betreft het elektronische sluiten in de thuiszorg

Privacy en veiligheid

bij incidentele projecten, zolang er geen integrale visie komt op de toe-

Maar hoe zit het in de extramurale zorg met de privacy? Lastige mate-

komst van de thuiszorg: “Momenteel voelt niemand zich verantwoordelijk

rie, aldus Heemstra: “Je hebt te maken met de persoonlijke levenssfeer.

om de rekening op te pikken. Helaas benadert onze overheid de thuiszorg

Je mag niet registreren, niet bijhouden wie een zorgwoning betreedt. Er

en woningcorporaties met oogkleppen, met een kaasschaaf en met kortlo-

is een aantal situaties waarin het is toegestaan, maar in zijn algemeen-

pende contracten. Daar hoeven we nu dus geen impuls van te verwachten.

heid geldt: je moet in je toegangstechniek de privacy garanderen. Wil je

Maar als verzekeraars de kosten van ziekenhuis- of instellingsopnames

de voordeur toch uitlezen, bijvoorbeeld na diefstal uit de woning, dan

afzetten tegen de kosten van thuiszorg, is er een potentiële geldstroom

moet je de goedkeuring van de bewoner hebben.”

voorhanden die innovatie in een stroomversnelling kan brengen.”

36

I

6 / 2014

RenD_2014-12-10_34,35,36.indd 36

02-12-14 12:02


CLOSE UP

Deur openen met de smartphone Veilig, flexibel, gecontroleerde en geregistreerde toegang en snel en gemakkelijk te monteren en configureren. Dat is ENTR, de nieuwe elektro-mechanische motorcilinder van Nemef. Gemakkelijk te monteren en te bedienen met je smartphone. Voor particuliere (thuiszorg-)situaties, maar ook geschikt voor toepassing in een professioneel systeem van zorginstellingen en verpleegtehuizen. Mensen worden ouder en de zorg wordt duurder. Dus zal de vraag naar

deur en kunnen hem via een code ontgrendelen. Wil je de toegangsrech-

extramurale zorg explosief toenemen: verpleging binnen de muren van

ten intrekken? Dan gaat dat heel eenvoudig via de master-smartphone.

je eigen woning. Om die zorg mogelijk te maken, is het nodig dat een woning toegankelijk is voor verplegend personeel of thuishulp. Maar dan

Zekerheid van wereldspeler

wel veilig, flexibel en binnen vastgestelde tijdsperioden.

Dit product staat niet op zichzelf. Voor professioneel gebruik is het nodig dat er service is bij storing, dat de beschikbaarheid ook de

Sleutelkluis exit

komende jaren gegarandeerd blijft omdat het gaat om een hogere inves-

Sleutelkluisjes golden lang als oplossing, maar die zijn intussen omstre-

tering die je over meerdere jaren terug moet verdienen. “Met de wereld-

den: sleutels raken kwijt en je kunt niet ‘loggen’ wie er precies wanneer

wijde kracht van Assa Abloy achter het Nemef-merk zit dat wel goed”,

binnen is geweest. Bovendien is een sleutelkluisje aan de voordeur zicht-

verzekert Rene Gieskes. Voor woningbouwverenigingen en verzorgings-

baar en dat maakt de bewoner extra kwetsbaar. Elektronische cilinders

tehuizen bieden onze integratiepartners bijvoorbeeld ‘pay per use’ om

of sloten zijn de oplossing, maar dan moeten ze wel flexibel, betaalbaar

de investering te beperken en de business-case aantrekkelijk te maken.

en gemakkelijk te monteren zijn. En uiteraard heel gemakkelijk in

Maar dat gaat alleen op als je als leverancier je eigen continuïteit kunt

gebruik.

waarborgen en die van je product. Neem alleen al de veiligheid: wij heb-

Aan al die wensen kan Assa Abloy voldoen met Nemef ENTR-oplossing.

ben wereldwijd 1.200 engineers die continu bezig zijn met elektrome-

‘Key Free, Be Free’ is de slogan van dit nieuwe concept. Een sluiting die

chanische ontwikkelingen. En voor professioneel gebruik maken zij

je niet alleen kunt bedienen met een reguliere sleutel maar ook met je

integraties mogelijk met de systemen van derden. Een zorginstelling wil

smartphone, code, afstandsbediening of met biometrie. De ENTR werkt

de ENTR bijvoorbeeld integreren in het toegangscontrolesysteem. Wij

samen met de NF3-cilinder van Nemef die op zichzelf al beveiligd is

maken dat mogelijk.”

tegen kerntrekken en uitboren.

Slimmigheden Eenvoudig en snel

De ENTR heeft van zichzelf diverse slimmigheden.

Assa Abloy had natuurlijk al het zorgslot en Aperio en Radaris Evolution.

binnenuit heb je de ‘Slide touchlock’-functie waar-

Allemaal goede oplossingen voor specifieke situaties. Maar ze hebben

mee je het slot heel snel en zonder veel kracht kunt

ook nadelen: sommige oplossingen zijn bekabeld of vergen veel bouw-

ontgrendelen of vergrendelen. Zijn voeding krijgt hij

kundige aanpassingen. Heb je tijdelijk een zorgsluiting nodig? Of wil je

uit een intern accupack. Dat kun je laden via een snoer

of

er eentje aanbrengen in een bestaand pand zonder hak- en breekwerk?

via een hanging charger. En of je hem nu in een parti-

cu-

Dan is ENTR de oplossing (leverbaar eind januari 2015). Om hem te mon-

liere situatie kosteloos offline bedient via de app of in een

teren zijn een schroevendraaier en een paar minuten tijd voldoende. De

intramurale situatie online via het zorgbeheersysteem, de

configuratie gaat daarna vrijwel automatisch. In een handomdraai heb

telefoon is de gateway. Je hebt dus geen extra box of

je je smartphone als ‘master’ gekoppeld aan de unit en kun je mobieltjes

internetverbinding nodig op het zorgadres. Dat scheelt

van derden autoriseren. Die maken via bluetooth-smart contact met de

een heleboel techniek, geld en gedoe.

Van

6 / 2014

RenD_2014-12-10_37.indd 37

I

37

02-12-14 12:03


SLUITSTUK

SKG sleutelkluizen: meer zekerheid

Verticale keersleutel

Sleutelkluizen worden steeds belangrijker als het

CESnederland, actief in mechanische en elektronische sluitsystemen,

gaat om het verlenen van zorg aan ouderen die

introduceert een verticaal keersleutelsysteem: het WD-systeem. Het is

thuis blijven wonen. Veel kluizen blijken echter niet

de eerste verticale 3D-keersleutel die CESnederland introduceert op de

bestand tegen inbraak, waardoor de inbreker de

markt en is een technisch hoogstandje die aan de nieuwste technieken

sleutel kan wegnemen en zo een woning kan betre-

en laatste normeringen (bijvoorbeeld SKG***) voldoet. De nieuwe verti-

den. Volgens keuringsinstantie SKG moeten ook

cale keersleutel is gebruiksvriendelijker, omdat de sleutel recht in de

sleutelkluizen aan een hogere standaard voldoen:

cilinder gestoken kan worden en dat geeft ergonomisch gezien minder

die van het Bouwbesluit en het Politie Keurmerk

problemen met draaien. Het syteem WD biedt een actieve beveiliging

Veilig Wonen (PKVW), die eisen dat bereikbare

tegen kopiëren, manipuleren en inbraakpogingen.

ramen en deuren van woningen inbraakwerend

CESnederland, Apeldoorn, 055.52.66.890, www.ces.eu

moeten zijn (klasse 2; 3 minuten).

SKG, Wageningen, 0317.42.17.20, www.skg.nl

Anti-kerntrekrozet voor oplegsloten Speciaal voor de oplegsloten van Lips is een veiligheidsrozet met kerntrekbeveiliging ontwikkeld. De unieke antikerntrekrozet van massief RVS is SKG*** gecertificeerd en voldoet aan

Nieuw variant zwaar slot

het Politiekeurmerk

De nieuwe Carelock 4.0 is een nieuw product van Brondool. Deze

Veilig Wonen. De

"zware" variant biedt de cliënt, de verzorgende en de eindgebruiker nog

rozet is zeer eenvou-

meer comfort, persoonlijke woonvrijheid, meer bedieningsmogelijkhe-

dig te monteren door

den en een zeer veilig gevoel. De Carelock 4.0 is samengesteld met het

de huidige veiligheidsro-

nieuwe 4347-LED slot. Dit slot kan een kracht van meer dan 30.000

zet op de voordeur te ver-

Newton weerstaan (volgens de EN 12209 test=3.000Kg). Daarmee is dit

vangen voor deze nieuwe

slot een passende, duurzame oplossing voor patiëntenkamers.

versie met kerntrekbeveiliging.

Brondool, Arnhem, 026.36.11.220, www.brondool.nl

Assa Abloy, Raamsdonksveer, 088.639.47.61, www.assaabloy.nl

Elektronisch sluitsysteem Xesar is een eigen innovatie van EVVA. Het elektronische sluitsysteem is ontwikkeld en geproduceerd in Oostenrijk. Het biedt bedrijven een groot aantal producten en toepassingsmogelijkheden, net als een tijdloos mooi ontwerp. De eenvoudige montage, de gratis Xesar-software en de unieke EVVA-KeyCredits zijn maar een paar van de talloze Xesarvoordelen.

EVVA, Hengelo, 074.85.15.300, www.evva.nl

38

I

6 / 2014

RenD_2014-12-10_38.indd 38

02-12-14 12:03


UITZICHT

Energiebesparing en brandveiligheid Energiebesparing is een “hot-item” in Nederland. De minimale warmteweerstand (Rc-waarde) voor dichte delen wordt binnenkort in het Bouwbesluit verhoogd. Zo wordt voor de gevel de minimale Rc-waarde van 3,5 W/m²K verhoogd naar 4,5 W/m²K. Dit heeft nogal wat consequenties voor de gevel. Maar hoe zit het nu met het glas? Welke eisen worden daar nu aan gesteld? Voor 'ramen, deuren, kozijnen en daarmee gelijk te stellen onderdelen'

Door het toepassen van een extra glasblad ontstaat een extra

wordt in het Bouwbesluit een eis gesteld aan de U-waarde (de warmte-

luchtspouw en kan een extra Low-E coating worden toegepast. Met twee

doorgangscoëfficiënt). Sinds maart 2013 bedraagt de maximale

spouwen is een U-waarde mogelijk van 0,6 W/m²K. Hiervoor geldt ook

U-waarde van deze constructieonderdelen 1,65 W/m²K. Dit is de eis die

dat twee spouwen van 15 mm dik zorgen voor de meest gunstige warm-

wordt gesteld aan de combinatie kozijn met glas of kozijn met deur.

tedoorgangscoëfficiënt.

Als de maximale U-waarde van 1,65 W/m²K vertaald wordt naar een Rc-waarde bedraagt deze 0,44 m2K/W (zie kader). Dit betekent dat het

Middelste blad

warmteverlies door een raam 10 maal meer is dan door een dichte con-

Het middelste blad van een triple glasopbouw wordt altijd voorzien van een

structie. Het loont dus enorm om te investeren in gevelopeningen met

neutrale Low-E coating. Op het buitenste blad kan dan worden gekozen

een lage U-waarde. Een groot gedeelte van een gevelopening bestaat uit

voor een coating met een bepaalde TL-waarde of g-waarde. Om te voorko-

glas. De U-waarde van HR++ glas bedraagt maximaal 1,2 W/m²K. Om

men dat door de thermische spanningen die optreden in een triple glasop-

deze U-waarde te bereiken, dient het glas te worden voorzien van een

bouw het glas breekt, wordt het middelste blad altijd gehard uitgevoerd.

warmtereflecterende (low-E) coating aan de spouwzijde in combinatie

Door deze thermische spanningen is het ook een hele uitdaging om een

met een spouw van een bepaalde dikte gevuld met argon.

triple glasopbouw brandwerend uit te voeren. Recent zijn met succes brandwerendheidstesten uitgevoerd met deze glasopbouw. Als het glas

Grotere spouw, betere U-waarde?

in de gevel brandwerend moet worden zijn er dus geen concessies meer

Het vergroten van de spouw van dubbelglas boven de 15 mm leidt niet of

nodig ten aanzien van energiebesparing. Als triple glas brandwerend

nauwelijks tot een betere U-waarde. Sterker nog als de spouw te groot

moet worden gemaakt, vraag dan altijd naar het testrapport van deze

wordt, heeft dit een negatieve invloed op de U-waarde. De coating die

specifieke opbouw. Zodat u zeker bent dat u een brandveilige oplossing

wordt toegepast is met name bepalend voor de U-waarde. Door het kie-

hebt gekozen.

zen van de juiste coating is met standaard dubbelglas een U-waarde van 1,0 W/m²K mogelijk.

Glashelder

Tevens zijn er ook brandwerende producten op de markt die op basis

Mark Knoops is technisch commerci-

van een coating (in combinatie met een speciaal hardingsproces en spe-

eel medewerker van Vetrotech Saint-

ciale randafwering) brandwerend zijn. Op dit moment is het mogelijk

Gobain Benelux. Voor Raam en Deur

zowel de vereiste brandwerendheid als een U-waarde van 1,0 W/m²K te

belicht hij diverse glasthema’s. Alle

realiseren op basis van één coating. Er zijn diverse coatings mogelijk,

afbeeldingen zijn eigendom van

ieder met specifieke lichttoetredingsfactor (TL) en zontoetredingsfactor

Vetrotech Saint-Gobain Benelux.

(g-factor). Met deze coating is kleurverschil tussen het brandwerende en het niet-brandwerende glas met het blote oog niet meer waarneembaar. Een voordeel van brandwerend glas op basis van een coating is dat dit

U-waarde vs Rc-waarde

glas altijd volledig transparant blijft, ook bij hoge temperaturen. Tevens

De U-waarde wordt verkregen door de overgangsweerstanden bij de

is glas dat brandwerend is op basis van een coating in veel gevallen dun-

Rc-waarde op te tellen. Een overgangsweerstand is als het ware een

ner, lichter en goedkoper dan brandwerend glas met een opschuimende

dun laagje, nagenoeg stilstaande, lucht dat grenst aan de

tussenlaag.

binnenzijde(Rsi) en buitenzijde (Rse) van de constructie. Deze overgangsweerstanden zijn vastgelegd in NEN 1068. Zo bedraagt de Rsi

Triple glas

0,13 m²K/W en bedraagt de Rse 0,04 m²K/W voor verticaal

Bij het vorig onderwerp was al te lezen dat het realiseren van een lage

geplaatst glas. Door de overgangsweerstanden bij de Rc-waarde op

U-waarde voor de gevelopeningen een zeer efficiënte manier is van

te tellen ontstaat de totale warmteweerstand (Rtotaal). De reciproque

energiebesparing. Tevens was ook te lezen dat het vergroten van de

waarde van de totale warmteweerstand is de warmtedoorgangsco-

spouw van dubbel glas boven de 15 mm niet of nauwelijks invloed heeft

efficiënt, aangeduid met de letter U (conform de bepalingsmethode

op de U-waarde. Het toepassen van een extra glasblad lag dan ook voor

NEN 1068). Samengevat: U = 1 / (Rc + Rsi+Rse).

de hand en het idee van triple glas was geboren.

6 / 2014

RenD_2014-12-10_39.indd 39

I

39

02-12-14 12:03


LUCHTDICHT

Klein profiel, groot effect Een kaderprofiel lijkt een simpel artikel. Maar het is in werkelijkheid een samenspel van de juiste machines en specifieke vakkennis. Diverse productievariabelen bepalen de kwaliteit van het profiel. En die kwaliteit bepaalt in hoge mate de luchtdichtheid van een heel gebouw. Raam en Deur keek mee bij de productie van kaderprofielen.

kaderdichtingen een sterke positieve invloed op de luchtdichtheid. Een vuistregel: ramen en deuren kunnen samen tot 30% van de qv;10 waarde (luchtdoorlatendheid) van een gebouw beinvloeden. En volgens recente tests behalen sommige kaderdichtingen een C-waarde (luchtdoorlatendheid) die lager is dan de 0,04 die de Passiefhuisrichtlijn voorschrijft.

Lijkt basic, is high-tech Kortom: kaderdichtingen zijn weliswaar een piepklein detail van een gevelelement en vertegenwoordigen slechts een zeer klein deel van de

Om een gebouw energiezuinig te maken, is het belangrijk dat het lucht-

totale bouwsom, maar kunnen de luchtdichtheid in grote mate be誰nvloe-

dicht is. En luchtdichtheid is een kwestie van details. Want het kleinste

den. Als je de invloed op de luchtdichtheid van een goed afdichtingspro-

kiertje kan de luchtdichtheid en daarmee de isolatiewaarde (EPC) van

fiel kent, realiseer je je ook hoe belangrijk het is dat je het juiste profiel

een heel gebouw enorm be誰nvloeden. Omgekeerd heeft de kwaliteit van

kiest.

40

I

6 / 2014

RenD_2014-12-10_40,41.indd 40

02-12-14 12:04


Specialistisch handwerk Maar met de juiste matrijs ben je er niet. Om de productie te stroomlijnen, heeft een operator jaren ervaring nodig. Hij kan namelijk de snelheid van de schroef in de extruder variëren, de extrusiezones verwarmen of juist koelen en de snelheid veranderen waarmee het materiaal door de matrijs geperst wordt. Is het materiaal te snel warm, dan vormt het een klont. Wordt het te langzaam warm, dan vormt het niet goed in de matrijs. En dan heb je nog verschillende slangetjes die een precieze hoeveelheid lucht de matrijs in blazen om de verschillende kamers (soms wel 5) van het profiel te vormen. En dat allemaal bij een snelheid van 6 meter per minuut voor een complex profiel tot 24 meter per minuut voor eenvoudige profielen. Een profiel lijkt een basic product. Je koopt een extrusiemachine, verze-

Vanuit de matrijs wordt het profiel een koelbad in getrokken en stuurt

kert je van de juiste grondstoffen en je kunt produceren. Zo makkelijk is

de operator trekkracht en koelsnelheid. Doet hij dat verkeerd, dan is het

het echter niet. Het geheim zit hem in de matrijs waar de extrusiema-

profiel te snel op zijn eindlengte, te zacht, te hard, te dun of juist te dik.

chine de grondstoffen doorheen perst. Die matrijs bepaalt niet alleen de vorm van het profiel, maar ook de zachtheid of juist de hardheid van

Kwaliteit en flexibiliteit

bepaalde elementen van dat profiel. Een goed profiel heeft bijvoorbeeld

Al dat handwerk bepaalt uiteindelijk de kwaliteit van het eindproduct. En

een harde rug om hem goed in de kozijngroef te kunnen drukken. Het

hoe sneller een operator een machine juist kan instellen, des te sneller

voetje moet daarentegen juist soepel zijn om het goed te kunnen ver-

hij van het ene op het andere profiel kan omschakelen en des te kleiner

werken en via co-extrusie komt er dan een gesloten microschuim

de charges kunnen zijn waarin een fabrikant kan produceren. Dat is weer

gedeelte van hetzelfde materiaal bij dat de isolatiewaarde op peil brengt

bepalend voor de levertijd van speciale series. Geen enkele fabrikant

en het profiel een comfortabele sluitkracht heeft. Tri-extrusie maakt het

heeft namelijk al zijn profielen op voorraad en het gemak waarmee hij

zelfs mogelijk om al in de productie schildersfolie op het profiel aan te

omschakelt, bepaalt de levertijd waarmee een raam- en deurfabrikant

brengen.

zijn specifieke profiel in huis kan hebben.

40 jaar specialisme Deventer Profielen uit Breda is met ruim 40 jaar ervaring specialist in het ontwerpen en produceren van dichtingen voor ramen en deuren. Niet alleen voor de Nederlandse markt. Ook België, Frankrijk, het Verenigd Koninkrijk, Ierland en landen als Australië zijn afzetgebieden. De 7 extrusie-lijnen vormen het kloppende hart van het bedrijf. De afdeling R&D perfectioneert de ontwerpen, en onderzoekt de mogelijkheden van vernieuwende materialen. Het bedrijf hecht veel waarde aan een gezond milieu, en werkt met volledig recyclebare materialen. Bovendien is onlangs het traject voor Cradle to Cradle certificering gestart.

6 / 2014

RenD_2014-12-10_40,41.indd 41

I

41

02-12-14 12:04


PRODUCTNIEUWS Nieuwe FireMax ZR succesvol gelanceerd

Luchtdichte update

Duco Ventilation & Sun Control,

Buva's SolidSeal kaderdichting heeft

producent van natuurlijke ventila-

recent een update ondergaan. De

tie- en zonweringsystemen, komt

kaderdichting is nu voorzien van de

met haar volledig vernieuwd brand-

Easy Fit voetconstructie. Het ken-

werend rooster FireMax ZR. Het

merk van de Easy Fit voetconstruc-

bedrijf testte het nieuwe product

tie is, dat hij maar 1 lip heeft ten

tijdens een seminar over brandwe-

opzichte van de bestaande voetcon-

rendheid. Luuk van Dijk, sales engi-

structie. De buitenkant van deze lip

neer bij Vetrotech Saint-Gobain

is voorzien van een antislip-laag. De

Benelux, stak het vuur aan de lont

kaderdichting is hierdoor veel

en ging onder meer dieper in op de NEN 6069, de wettelijke norm die de

gemakkelijker te plaatsen in de

eisen voor brandwerendheid van bouwdelen en -producten weergeeft.

groef, en blijft daarnaast uitstekend vastzitten. Nog een voordeel is dat

Duco testte de vernieuwde FireMax ZR immers onder andere in samen-

de toegestane tolerantie op de groefbreedte veel groter is geworden. Op

werking met Vetrotech op brandwerend glas en kan zo een geslaagde

de nominale maat van 5 mm mag de groef variëren van 4 tot 6 mm.

combinatie voorleggen die tot 30 minuten brandwerend is. In compacte

Buva, Barendrecht, 0180.69.75.00, www.buva.nl

kalfplaatsing is dat zelfs tot 90 minuten.

Duco Ventilation & Sun Control, Veurne (B), +32(0)58.33.00.33,

Nieuwe kaderdichting

www.duco.eu

De nieuwe SPV 12 (F) kaderdichting van

Aanslag- en beglazingsprofiel

Deventer profielen is Luvema heeft nieuwe

een universeel Vario-

beglazing- en aanslagpro-

Soft dichtingsprofiel

fielen ontwikkeld. Het

voor ramen en deu-

materiaal van de profielen

ren. Vervaardigd van

heeft een lambda-waarde

hoogwaardig TPE

van 0,25 w/mK. In een

(thermo plastisch

gemiddeld kozijn leidt het

elastomeer) voor

toepassen van deze isola-

optimale dichtings- en isolatiewaarden. TPE is bovendien volledig recy-

tieprofielen tot een ener-

clebaar. Het functionele gedeelte is gemaakt van gesloten cel micro-

giewinst ten opzichte van

schuim voor een comfortabele sluitdruk. De rug van hard compact

traditionele oplossingen van respectievelijk 20 procent bij het aanslag-

materiaal en de nieuw ontwikkelde voetconstructie van hard en zacht

profiel en meer dan 30 procent bij het beglazingsprofiel. De standaard

materiaal zorgen voor een probleemloze en soepele montage. De anti-

kleur van de profielen is wit maar ze kunnen in iedere kleur worden mee-

rek bescherming in de vorm van een harde rug zorgt voor een perfect

gespoten met het kozijn of met de kwast worden geschilderd. De profie-

stabiele hoekverbinding bij in verstek geknipte hoeken.

len zijn op maat te bestellen en zijn standaard voorzien van boorgaten

Deventer profielen, Breda, 076.541.69.00, www.deventer-profielen.nl

en ontluchtings- en ontwateringssleuven.

Luvema, Wageningen, 0317.61.28.78, www.luvema.nl

Discreet rooster Brandwerend ventilatierooster

Voor discrete en

Duco lanceerde onlangs

hygiënische

de nieuwe FireMax `ZR'.

ventilatie tus-

De FireMax `ZR' kan

sen ruimtes

dankzij doorgedreven

introduceert

doorontwikkeling niet

Tilmar het

enkel betere waardes

Invisido rooster.

voorleggen op het vlak

Dit bijna

van brandwerendheid,

onzichtbaar geplaatste deurrooster is bedoeld voor overstroomventila-

het is zelfs uniek dankzij

tie. Bijzonder is dat het rooster deels bovenop de deur en deels in het

de brandwerendheid in beide richtingen. Bovendien oogt het rooster

kozijn wordt geplaatst, waardoor een storende spleet onder de deur niet

dankzij een volledig nieuw design nu nog esthetischer en kan het zowel

meer nodig is. Bovendien is dit hygiënischer aangezien de lucht dan

in compacte kalf (tot 90 minuten brandwerend), als rechtstreeks op

geen vuil van de vloer meer mee kan voeren. Het Invisido rooster is ver-

brandwerend glas (tot 30 minuten brandwerend) geplaatst worden.

vaardigd uit aluminium profielen en verkrijgbaar in de standaard afme-

Duco Ventilation & Sun Control, Veurne (B), +32(0)58.33.00.33,

tingen 830 en 930mm.

www.duco.eu

Tilmar, Meppen, 0591.37.16.68, www.tilmar.nl

42

I

6 / 2014

RenD_2014-12-10_42.indd 42

02-12-14 12:05


Anz_ATRIUM15_230x297+3_NL_Layout 1 19.11.14 15:22 Seite 1

Komfort beleven met HAUTAU schuifsystemen voor elk kozijn een passend beslag

Als specialist voor schuifoplossingen heeft HAUTAU voor elke aanvraag een passend systeem. Een HAUTAU ATRIUM schuifsysteem biedt met een barrièrevrije doorgang en eenvoudige bediening een grenzeloos komfort. De ventilatiefunctie en inbraakwerendheid bieden nog meer veiligheid. U zult het merken wanneer het HAUTAU is.

Zie nog veel meer! BAU München 2015 Hall B4 stand 300

www.HAUTAU.de

RenD_2014-12-10_43.indd 43

02-12-14 12:25


WETEN WAT CORPORATIES WETEN? ABONNEER U OP CORPORATIEBOUW CO BO RPO UW RA T

RPORATIE UW

ducten

bouw, renovatie en onderhoud voor alle corporaties

Top Ren -5 Ce n ted ekk traal ing F Slo als onds p gra Por en o adm tiek f re ete wo r nin nover gen e pas n? sief gem aak t

Havensteder en Ballast Nedam: Zes jaar continu samenwerken Buildsight en Koolraad: “Aanbesteden moet anders”

CORPORATIE BOUW

bou

w, r e

nov

Prij

swin

Blik

Corporaties en gemeente Samenwerking in Haarlem

nen

dA

Lan

gste

cove

r.in

dd

IE

erh

oud

voo r

alle

cor

por

atie

s

mste

rda m

op

“A

geb

ouw

van

V

sbe incent D wa stsan eckers, W t tr eri o effe ng, nen Zui d nw ea an? ”

bew one

r

001

ond

bouw

Woonbron en WZsolutions Strijden tegen vandalisme

Karin Priem, De Goede Woning: bouw, renovatie en onderhoud voor alle corporaties

en

CORPOR BOUW

bouw, renovatie en onderhoud voor alle corporaties

CORPORATIE “Wij bouwen nog. BOUW Conceptueel”

atie

NL

Centrada in Lelystad Uitgekiend slopen Ymere en Stadgenoot Samenwerken in Oostpoort

Samenwerking met liftindustrie

1

1e

Wonen in de brouwerij

Smits en Staedion: Prestatiegericht samenwerken

jaar

gan

g-

num

me

r4

Eric Smu

- no vem

ber

1e jaargang - nummer 1 - juni 2012

‘D

201

2

Keuken en corporatie: Een intieme tango

‘Passiefbouw in ijskast’ Blik op bewoner

Ditmer Salverda, OFW Woondiensten

“Niet renoveren, maar moderniseren” Leren van lean bouwen

1e jaargang - nummer 3 - oktober 2012

Omgaan met asbest

001 cover.indd 1

17-10-12 11:53

12-1

1-12

13:4

3

€ 50

Nu tijd voor herbestemming?

1e jaargang - nummer 5 - d 001 cover.indd 1

per jaar

Zonnestroom in Hoek van Holland

Gerard Anderiesen, Stadgenoot:

“Wij zijn geen grijze muis” Op pad met de projectmanager

1e jaargang - nummer 2 - september 2012 001 cover.indd 1

19-09-12 10:58

www.corporatiebouw.nl/abonneren RenD_2014-12-10_44.indd 44

02-12-14 12:06


NBvT Nederlandse Branchevereniging voor de Timmerindustrie Nieuwe 's Gravelandseweg 16, Postbus 24, 1400 AA Bussum t: 035.694.70.14, w: www.nbvt.nl De informatie op deze pagina is afkomstig van de NBvT en kwam tot stand buiten de verantwoordelijkheid van de Raam en Deur-redactie

Zekerheid en kwaliteit De bij de Nederlands Branchevereniging voor de Timmerindustrie (NBvT) in Bussum aangesloten fabrikanten van houten gevelelementen, buitendeuren, niet-dragende binnenspouwbladen en gevelvullende elementen maken zich sterk om kwalitatief hoogstaande producten aan te bieden. Daarom vindt een aantal van hen het vanzelfsprekend hun producten tot tien jaar te garanderen en te waarborgen via de Stichting Garantie Timmerwerk (SGT). Zowel bij nieuwbouw als renovatie.

De Stichting Garantie Timmerwerk (SGT) komt halverwege de jaren

Basisgarantie plus en Uitgebreide Garantie Concept II geldt een garan-

tachtig van de vorige eeuw voort uit een steeds verder ontwikkeld kwali-

tieperiode van tien jaar (deuren zes jaar), op voorwaarde dat SGT in de

teitsbesef. De aangesloten bedrijven streven continu naar kwaliteitsver-

gelegenheid wordt gesteld een Bouwplaatinspectie uit te voeren.

betering van de producten en processen, zowel in de fabriek als ook op

Tijdens deze inspectie wordt beoordeeld of de kozijnen, ramen, deuren

de bouwplaats. Daarmee geven de aangesloten fabrikanten de opdracht-

en/of binnenspouwbladen conform de meegeleverde verwerkingsvoor-

gever/eindgebruiker een aanzienlijke meerwaarde, die verder gaat dan

schriften worden opgeslagen, gemonteerd, beglaasd en afgewerkt. Bij

alleen een goed product.

SGT Uitgebreide garantie Concept III en IV waarbij alle werkzaamheden onder verantwoordelijkheid van de SGT aangeslotene vallen, geldt een

Waarborgregeling

standaardgarantie van tien jaar (deuren zes jaar) van toepassing.

Permanent vinden er in de bouw technische verbeteringen en aanpas-

Uitsluitingen van dekking zijn alle toevoegingen aan de houten gevelele-

singen plaats en wordt overleg gevoerd over wijzigingen in de regelge-

menten, binnenspouwbladen en gevelvullende elementen en houten

ving. Dat maakt ook de SGT-garantie niet statisch. Echter, welke

buitendeuren zoals hang- en sluitwerk, glas, hardglazen ramen, ventila-

ontwikkelingen er ook spelen, de garantie omvat wat de aangesloten

tieroosters, laag reliĂŤfdorpels, dichtingsprofielen, plaatmaterialen etc.

timmerfabriek heeft geproduceerd (conform regelgeving). Daarnaast

Hierop is uitsluitend de garantiebepaling van de desbetreffende produ-

waarborgt SGT de garantie op producten, geleverd door een SGT-

cent van toepassing.

aangeslotene, wanneer deze door insolventie niet meer in staat is om aan zijn verplichtingen te voldoen. Het betreft verplichtingen van de

Checklist

SGT-aangeslotene tot herstel van het product binnen de grenzen van het

De resultaten van de bouwplaatsinspecties worden teruggekoppeld aan

SGT-Garantiereglement. Behalve de kwaliteit van het product, is daar-

de timmerfabrikant, die vervolgens de aannemer op de hoogte stelt.

mee ook de zekerheid geborgd. De BRL 0801 Houten gevelelementen,

Zonder tekortkomingen wordt de garantietermijn verleend.

de BRL 0803 Houten buitendeuren en de BRL 1001 Niet-dragende bin-

Mochten er zich binnen de garantieperiode gebreken voordoen, vallend

nenspouwbladen en gevelvullende elementen zijn de onderliggers voor

onder het garantiereglement, dan staat SGT garant voor juist en deug-

de SGT-garantie en waarborgingregeling

delijk herstel. Daarna loopt de garantie onverminderd door tot het einde van de termijn.

Garantie

Een overzicht van de bij SGT aangesloten bedrijven en uitgebreide

Binnen het huidige garantiereglement is op een Concept I kozijnen vol-

garantietechnische informatie is te vinden op: www.sgtonline.nl.

gens de BRL 0801 (een houten gevelelement, slechts voorzien van een grondlaksysteem) geen SGT-garantie van toepassing. SGT kent vier garantievormen: Basisgarantie, Basisgarantie Plus, Uitgebreide garantie Concept II en Uitgebreide garantie Concept III en IV. De SGT Basisgarantie heeft een garantieperiode van zes jaar. Bij SGT

6 / 2014

RenD_2014-12-10_45.indd 45

I

45

02-12-14 12:07


VKG NIEUWS Postbus 5086, 2000 GB in Haarlem T: 023.551.84.44, F: 023.551.00.83, E: info@vkgkozijn.nl, I: www.vkgkozijn.nl

De informatie op deze pagina is afkomstig van VKG en kwam tot stand buiten de verantwoordelijkheid van de Raam en Deur-redactie

VKG Architectuurprijzen 2014/2015 uitgereikt Soeters van Eldonk Architecten, Magis Architecten en Heren 5 architecten hebben de VKG Architectuurprijzen 2014/2015 gewonnen, in respectievelijk de categorieĂŤn Nieuwbouw, Renovatie en de Publieksprijs. De prijzen worden ieder jaar toegekend aan bouwprojecten waar kunststof gevelelementen (kozijnen, ramen en deuren) op esthetische wijze onderdeel uitmaken van het ontwerp en werden dit jaar uitgereikt in het Tropen Museum te Amsterdam.

VKG Architectuurprijs De VKG Architectuurprijs is sinds de introductie in 2005 uitge-

VKG Architectuurprijs Renovatie: 'City Pads Amsterdam van Magis Architecten'

groeid tot een serieuze vakprijs, die ieder jaar wordt toegekend aan

City Pads Amsterdam, Magis Architecten Eindhoven

bouwprojecten waar kunststof gevelelementen (kozijnen, ramen en

Een voormalig kantoorgebouw in de Amsterdamse wijk

deuren) een belangrijk onderdeel uitmaken van het ontwerp. Naast

Buitenveldert is verbouwd tot een complex met 354 zelfstandige

de bestaande Nieuwbouwprijs worden ook de Renovatie- en de

studenten- en startersstudio's. In de architectuur overheersen hori-

Publieksprijs uitgereikt. De jury bestond dit jaar uit Gert-Jan te

zontale banden op de verdiepingen en verticale accenten op de

Velde (Van Schagen Architecten, voorzitter), Joris Molenaar

begane rond. Deze structuur is intact gelaten terwijl de achterlig-

(Molenaar & Co Architecten), Jules Beckers (Teeken Beckers

gende indeling compleet veranderde en niet meer overeenstemt

Architecten), Albert Zegelaar (VKG) en Harm Tilman (de Architect,

met het bestaande grid van de hoofddraagconstructie. Tevens

secretaris jury).

stond de architect voor de uitdaging een hoogwaardige thermische en akoestische buitenschil te ontwerpen. Met de keuze van kunststof kozijnen is daar zeker aan bijgedragen.

46

VKG Architectuurprijs Nieuwbouw: 'Plein 1944 in Nijmegen

VKG Publieksprijs: 'Huis van Hendrik in Haarlem'

Soeters Van Eldonk architecten Plein 1944 Nijmegen

Huis van Hendrik Haarlem, Heren 5 Architecten

Door Plein 1944, ooit `het lelijkste plein van Nederland', in tweeĂŤn

De Publieksprijs is voor Huis van Hendrik door Heren 5 architecten,

te splitsen, ontstaat ruimte voor een entreeplein met een bussta-

gemaakt in opdracht van Ymere. Met 229 stemmen eindigden zij

tion en een groter verblijfsplein voor voetgangers. De nieuwbouw is

bovenaan de lijst van genomineerde projecten.

geleed in drie volumes: het onderste winkelgedeelte volgt de

Speciaal metselwerk, samenwerking met een landschapsarchitect,

hoogte, de kleur en het materiaal van de bestaande wederopbouw-

en het toepassen van kunst. Een unieke combinatie. Het gebruik

plint. Daar bovenop bevindt zich een terugliggend glazen volume

van kunststof kozijnen maakte afwerking in een metallic kleur en

met woningen. Tegen dit volume staan woontorens die zo slank

kozijnen in speciale schuine vormen voor het gevelkunstwerk

mogelijk zijn gemaakt.

mogelijk. Het resultaat mag er zijn!

I

6 / 2014

RenD_2014-12-10_46.indd 46

02-12-14 12:07


VMRG NIEUWS Vereniging Metalen Ramen en Gevelbranche Einsteinbaan 1, Postbus 1496, 3430 BL Nieuwegein T: 030.605.36.44, F: 030.605.32.60, E: info@vmrg.nl, I: www.vmrg.nl De informatie op deze pagina is afkomstig van de VMRG en kwam tot stand buiten de verantwoordelijkheid van de Raam en Deur-redactie

Naar buiten Ramen en deuren bevinden zich op het snijvlak van binnen en buiten.

Joost Heijnis gastinspirator Bright Inspirations

Meestal gaan ze niet vanzelf open en dicht. Daarvoor is een initiatief hetzij direct, hetzij indirect nodig. Dit initiatief komt van iemand die de leiding heeft. Die mag bepalen of er contact komt tussen binnen en buiten en vervolgens of er uitwisseling tussen binnen en buiten mag plaatsvinden. Frisse lucht doet dan goed en er even uit kunnen om in een andere omgeving te vertoeven is ook een zegen. Graag verleg ik deze beschrijving naar bedrijven en zeker naar de bedrijven die deel uitmaken van de sector bouw. De financiĂŤle, banken-, economische en inmiddels maatschappelijke crisis heeft de bouwsector hard getroffen. En bij slecht weer sluit men, zeker bij weerswaarschuwingen ramen en deuren. Dit slechte weer duurt nu al zes jaar en voor deelsectoren binnen de bouwsector gaat dat zeker nog een zevende jaar duren. Wat dergelijke bedrijven eerst beschermde, namelijk een zorgvuldig goed geregelde sector, keert zich nu tegen die sector zelf. Het lijkt de regelgevende overheid wel die de regulering (niet ontregeling, die volgt vanzelf) te lijf gaat met regels, nieuwe regels van binnen uit en van buitenaf. Het is wonderlijk hoe nationale regelbedenkers altijd weer in staat zijn om nationale aanvullingen of varianten te bedenken op Europese regels. Een remedie voor de bouwsector en voor dat deel van de gevelsector dat daarmee verbonden is, bestaat uit het open zetten van de eigen ramen en deuren en datgene toe te laten wat verfrissend en verhelderend werkt. Dus niet langer binnen blijven tot de storm is gaan liggen, maar in de aan-

Na `Light Inspirations' en `Green Inspirations' introduceert de

val en integreren en absorberen wat ons en de klanten vooruit kan helpen.

VMRG een nieuw thema: `Bright Inspirations'. Binnen dit thema,

Verfrissend en bemoedigend was de bijeenkomst over materialen innova-

waarmee de VMRG de doelgroep architecten wil aanspreken,

tie van de Stichting Material Design, overigens zonder gevelmensen, maar

komen allerlei publicaties en activiteiten aan bod over slimme

wel met Slimbouwen. Ook verfrissend was de energie die 17 gevelbedrijven

oplossingen met betrekking tot gevels. Bedenker en gastinspira-

staken in het Innovatietraject van de VMRG en VKG over innovatie, gehe-

tor van dit thema is bouwtechnoloog Joost Heijnis, werkzaam bij

ten Dynamisch Perspectief (daarvoor moest je immers wel naar buiten).

architectenbureau cepezed en tevens voorzitter van Booosting.

En zeker verfrissend was het enthousiasme en de aandacht die de jonge

Het thema zal als rode draad door diverse uitingen en activiteiten

medewerkers uit gevelbedrijven staken in het optimaal, benutten van de

van de VMRG lopen. Zo is Joost Heijnis al een aantal keren spre-

kansen die besloten liggen in de internationale CE markering tijdens de

ker geweest voor de VMRG. In nummer 5 van het vakblad

VMRG Kennismiddagen. Kortom, naar buiten, want een oud gezegde van

Gevelbouw staat een interview met hem en geeft hij de aftrap

een ondernemer luidt: "Binnen kosten we, buiten verdienen we!"

voor een serie columns over het thema `Bright Inspirations'. Het thema is binnenkort ook op de VMRG website onder `Thema's` te volgen.

Actueel De VMRG verwelkomt een nieuw lid: SKM Productie www.skm-roosendaal.nl en twee nieuwe partners: Aldowa www.aldowa.nl en Luxaflex Nederland www.luxaflex.nl

6/ 2014

RenD_2014-12-10_47.indd 47

I

47

02-12-14 12:08


VAKTUEEL

Raam en Deur scant interessante websites

Online op de hoogte Internet biedt informatie in alle soorten en maten. Maar je moet het wel weten te vinden. Raam en Deur selecteert regelmatig interessante websites. Speciaal om u te helpen bij uw werk.

www.nen.nl/aardbevingen

Richtlijn in voorbereiding

De recente aardbevingen in Groningen zijn aanleiding om tot aanvullende richtlijnen voor de bouw te komen. Op verzoek van het Ministerie van Economische zaken werkt NEN aan het opstellen van een Nederlandse Praktijkrichtlijn (NPR), dit in voorbereiding op de Nationale Bijlagen van Eurocode 8 `Ontwerp en berekening van aardbevingsbestendige constructies'. Tot het verschijnen van bedoelde NPR, dat nog wel een paar jaar kan gaan duren, verscheen op 23 mei jl. het (te downloaden) Interim Advies `Voorlopige ontwerpuitgangspunten voor nieuwbouw en verbouw onder aardbevingsbelasting ten gevolge van de gaswinning in het Groningerveld'. Met dit advies kunnen nieuwe bouwprojecten doorgaan. Het aardbevingsbestendiger bouwen zal mogelijk gepaard gaan met meerkosten vergeleken met de tot dusverre gangbare wijze van (ver)bouwen. Om ervoor te zorgen dat nieuwbouwplannen voorzien worden van advies en om innovatie voor aardbevingsbestendiger bouwen te stimuleren, stelt NAM een stimuleringsfonds voor nieuwbouw op.

www.livingdaylights.nl

Alles over daglicht

Deze website is de nieuwe online community waar alles is te vinden over daglicht. Aspecten als gezondheid, Bouwbesluit en ontwerpen met daglicht worden door experts belicht. Verder staan er op deze community website actuele berichten, interviews en filmpjes. Ook kunnen bezoekers gebruik maken van de snel groeiende kennisbank. Een belangrijk uitgangspunt van de Stichting Living Daylights is het thema gezondheid, voor nu en in de toekomst. Er wordt steeds meer ingezien wat voor impact daglicht heeft op onze gezondheid. Dit wordt onderstreept door een organisatie als de World Green Building Council. Voldoende daglichttoetreding zorgt namelijk voor heel wat meer dan het alleen `prettig' wonen of werken. Het gedachtegoed van de Dutch Green Building Council en de Stichting Living Daylights vertoont veel overeenkomsten, reden waarom beide partijen per 1 juni jl. een samenwerking zijn aangegaan. Beide willen ze kennis en inspiratie samenbrengen om de markt ervan te overtuigen dat investeren in gezonde gebouwen met veel daglichttoetreding loont.

www.milieudatabase.nl

Milieuprestatie gebouwen

Deze website van de Stichting Bouwkwaliteit (SBK) geeft duidelijke informatie over de milieuprestatie-berekening. Die is conform het Bouwbesluit 2012 per begin 2013 verplicht als bijlage van de aanvraag voor een omgevingsvergunning voor nieuw te bouwen woningen en kantoren (> 100 m2). De milieuprestatie van een gebouw geeft de milieueffecten aan over de gehele levenscyclus van een gebouw, bouwwerk of bouwdelen. Die prestatie kan worden bepaald met behulp van de `Bepalingsmethode Milieuprestatie Gebouwen en GWW-werken', in combinatie met de Nationale Milieu Database. Die methode bevat regels voor het berekenen van de milieuprestatie van een compleet bouwwerk. Dit gebeurt op basis van de prestatie van de producten en elementen waaruit het bouwwerk is opgebouwd. Bron hiervoor is de Nationale Milieu Database. Deze bevat informatie over veel producten die in de bouw worden toegepast, onlangs door de VMRG uitgebreid met gevalideerde milieugegevens van stalen gevelelementen, naast die van de al opgenomen data van aluminium gevelelementen.

48

I

6 / 2014

RenD_2014-12-10_48.indd 48

02-12-14 12:10


BUITEN DE DEUR BouwBeurs 2015

Agenda

De BouwBeurs is de tweejaarlijkse ontmoetingsplaats waar bouwend Nederland bij elkaar komt.

Masterclass mechanische ventilatie

Hier maakt u kennis met nieuwe producten, systemen en ideeën en doet u de kennis en contac-

15 december Gezonde lucht in gebouwen is helaas niet altijd een vanzelfsprekendheid. Welke eisen kunnen er gesteld worden aan de binnenlucht en hoe kan daar met een mechanische ventilatiesysteem zo energie-efficiënt mogelijk op ingespeeld worden? www.meijer.nl

ten op die u nodig heeft. De BouwBeurs is de grootste ontmoetingsplaats voor de uitvoerende bouw van Nederland. Met live demonstraties, nieuwe producten en volop entertainment. De centrale boodschap van de BouwBeurs is 'Het wordt weer leuk in de bouw!'. Met mooie bouwprojecten, succesvolle samenwerkingen, uitwisseling van slimme ideeën en de nodige entertainment. Het aanbod op de BouwBeurs bestaat onder andere uit afbouw, bouwconstructies, hout en bouwmaterialen, bouwmachines, -materieel en bedrijfswagens, bouw & ICT en bouw & veiligheid, daksystemen, isolatie en bakstenen en gereedschappen, bevestigingsmaterialen en bedrijfskleding en gevelsystemen en -elementen, en uiteraard ramen en deuren. De BouwBeurs 2015 maakt onderdeel uit van de Week van de Bouw. Meer informatie: www.bouwbeurs.nl

Gevel 2015 Innovatief, grensverleggend en architectonisch verantwoord.

Luchtdicht bouwen 16 december Luchtdicht bouwen is geen vrijblijvende zaak meer, maar wordt vastgelegd in gebouwprestaties die ook daadwerkelijk gerealiseerd moeten worden. In deze cursus leert u ontwerpen, tekenen en rekenen aan luchtdichtheid, maar ook wordt getoond hoe u afdichtingsmaterialen als PUR-schuim en kitten zorgvuldig kunt aanbrengen. www.bouwforum.nl

Gevel is het belangrijkste vakevenement over de gebouwschil

Renovatie & Transformatie

voor architecten en bouwkundi-

9-13 februari 2015 Renovatie & Transformatie is het nationale platform voor duurzame vernieuwing in bouw en vastgoed. De beurs is bedoeld voor woningcorporaties, VVEBestuurders, projectontwikkelaars, gemeenten, architecten, adviesbureaus, facility-managers, aannemersbedrijven en uitvoerende bouw en vindt plaats tijdens de Week van de Bouw, in Jaarbeurs Utrecht. www.renovatiebeurs.nl

gen. Met innovaties, technologie, materialen, kennis, ideeën en ontmoetingen. Op Gevel vinden bezoekers de nieuwste geveltechniek en -vormgeving, systemen en oplossingen, referentieprojecten en mock-ups, lezingen en netwerkbijeenkomsten, exposities en competities. Gevel 2015 vindt plaats tijdens de Week van de Bouw (9-13 februari), 5 dagen waarin alle schakels van bouw en vastgoed verenigd zijn in Jaarbeurs Utrecht. Meer informatie: www.gevel-online.nl

Batibouw 2015 Van 26 februari tot en met 8 maart is Brussels Expo weer het toneel van Batibouw, de editie van 2015 alweer. De grootste (ver) bouwbeurs van België en haar bijna 1000 exposanten nodigen u uit om de nieuwste trends en materialen te ontdekken. Batibouw is dé beurs voor zowel vaklui als consumenten in de bouwsector. De beurs lokt op een oppervlakte van 120.000 vierkante meter elke editie eind februari, begin maart zowat 300.000 bezoekers (waaronder 75.000 bouwprofessionals), gespreid over 11 beursdagen. De eerste 2 dagen van de beurs zijn exclusief voorbehouden voor de professionele bezoeker, vanaf de derde dag kent de beurs een gemengd publiek.

Hout in de bouw 19-22 februari 2015 Legno & Edilizia is een internationaal vakevenement dat van 19 tot en met 22 februari 2015 gewijd is aan houttoepassingen in de bouw. Dit gebeurt in de Italiaanse stad Verona. Het is inmiddels de negende editie van deze vakbeurs, die zich concentreert op houten vloeren tot en met meerlaagse houtbouw. www.legnoeedilizia.com Meer informatie: www.batibouw.be

Interieurbouw & Hout Vakbeurs 24-26 maart 2015 De Interieurbouw en Hout & Kunststof Vakbeurs (IHK) wordt omgedoopt in de Interieurbouw & Hout Vakbeurs (IHV) en heeft een nieuwe huisstijl gekregen. Het resultaat moet beter aansluiten op de wensen van de exposanten en de behoeften van de bezoekers. www.evenementenhal.nl

Meer informatie: www.batibouw.be

6 / 2014

RenD_2014-12-10_49.indd 49

I

49

02-12-14 12:11


OP DE MAT School Buildings. Construction and Design Manual

Nieuwe catalogus Brondool

Het boek `School

met Brondool sloten

Buildings.

en toebehoren breed

Construction and

onder de aandacht te

Design Manual’ heeft

brengen, heeft het

een architecturale

bedrijf de nieuwe

kijk op schoolgebou-

catalogus gepresen-

wen. Veiligheid, flexi-

teerd. In de catalogus

biliteit en

worden alle brand-

toegankelijkheid zijn

vluchtsloten en elek-

allemaal dagelijkse

trisch bedienbare

aspecten geworden in

sloten gepresenteerd.

het ontwerpen van

Het complete pro-

een schoolgebouw.

gramma met alle pro-

Pedagogiek en struc-

ductbladen in een

tureel ontwerpen

overzichtelijke A4

gaan tegenwoordig

vorm. De nieuwe

hand in hand, en dat

catalogus kunt u bij

is ook voor architec-

Brondool aanvragen

ten even wennen, zo blijkt uit dit boek. De auteurs bespreken typologie,

door te mailen naar

organisatiemodellen en ontwikkelingstrends. Op die manier worden

info@brondool.nl

Om het assortiment

meer dan 30 schoolgebouwen uitvoerig onder de loep genomen. Het boek kost € 88,00 en is te koop bij NAI Booksellers.

Duurzaam beton Overheid, opdracht-

GPF bouwbeslag in ZwartWit

gever, gebruiker,

GPF bouwbeslag

architect, construc-

heeft een nieuwe bro-

teur, aannemer,

chure uitgebracht

installateur en alle

voor het deurbeslag,

andere adviseurs:

raambeslag en meu-

samen hebben zij

belbeslag programma

heel wat keuzes te

in de finishes zwart

maken in alle fases

en wit. Het aanbod is

van het bouwproces.

uitgebreid. De cate-

`#duurzaambeton -

gorie veiligheidsbe-

trending topics’ geeft

slag SKG*** biedt nu

een overzicht van

kerntrekbeveiliging in

overwegingen en

zwart of wit. Deze vei-

praktische handvat-

ligheidsrozetten

ten. Hiermee maakt u

beschermen de cilin-

bewuste keuzes voor

der tegen uitboren en

uw specifieke project

uittrekken. Ook

en mengt u zich beter

afsluitbaar draaikiep-

gewapend in discus-

mechanismen

sies. In deze uitgave worden veelgehoorde onderwerpen van discussie

SKG*** en diverse

geschetst: het bouwen voor nu én straks (circulaire economie, levens-

deurkrukken en -grepen met houtaccent zijn verkrijgbaar in zwart of wit.

duur, veiligheid), het optimaal benutten van kwaliteiten (comfort, ener-

Het GPF CombiVari concept geeft volledige keuzevrijheid in het samen-

gie-, materiaalgebruik), een uitvoering op maat (transport,

stellen van het deur- en raambeslag. Producent en leverancier Ten

milieubewuste werkplanning, optimale betonmengsels) én een verant-

Hulscher is positief over de verkoop van de ZwartWit producten. De bro-

woord grondstoffengebruik (CO2-footprint, recycling). Naast een

chure staat online op www.tenhulscher.nl en is in gedrukte vorm

gedrukte uitgave is `#duurzaambeton - trending topics’ gratis verkrijg-

beschikbaar.

baar als interactieve pdf. Deze versie is te downloaden via de websites van de leden van het Betonplatform. U kunt het boek ook kopen via Uitgeverij Aeneas.

50

I

6/ 2014

RenD_2014-12-10_50.indd 50

02-12-14 12:12


INTERSTEEL veiligheidsbeslag kenmerkt zich door zijn hoge kwaliteit en SKG*** keurmerk en draagt bij aan het keurmerk PKVW. Het inbraakwerend beslag is voorzien van kerntrekbeveiliging en zorgt op die manier voor een veilig gevoel. Roestvast staal of messing, vierkant of rond, Intersteel veiligheidsbeslag past in ieder huis!

Doorkeeper iten Voor naar bu en draaiende ram en deuren T MET VASTZE EID! MOGELIJKH alleen bij INTERSTEEL

Veilig wonen met Intersteel Veiligheidsgarnituren - Veiligheidsrozetten - Raamsluitingen - Doorkeeper - Digital Door Viewer

Bekijk het hele assortiment op www.intersteel.nl

Van Leeuwen International • Utrechtsestraatweg 220 • 3911 TX Rhenen • Postbus 128 • 3910 AC Rhenen T 0318 - 47 77 77 • F 0318 - 47 77 78 • E info@intersteel.nl • W www.intersteel.nl

RenD_2014-12-10_51.indd 51

02-12-14 12:12


Altijd een uitweg! Vluchtwegoplossingen van Themans:

- Voor enkele en dubbele deurtoepassing - Zowel opbouw als inbouw - Zelfsluitend - Paniekfunctie aan de binnenzijde - Zeer snelle montage door gebruik van kabels (opbouw) - Modulair - Voldoen aan NEN-EN1125 | NEN-EN179 - CE gekeurd

Benieuwd naar de mogelijkheden? Scan de QR code of ga naar www.themans.nl/assortiment

Hunneperkade 62, 7418 BT Deventer +31(0)570 662 580 i n f o @ t h e m a n s . n l | w w w. t h e m a n s . n l

RenD_2014-12-10_52.indd 52

02-12-14 12:12


Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.