za 8 nov 2014 serie Oude muziek serie wereldmuziek Grote Zaal / 20.15 uur
Christina Pluhar + L'Arpeggiata Music for a while
PROGRAMMA
za 8 nov 2014 serie oude muziek serie wereldmuziek Grote Zaal / 20.15-21.45 uur DUUR: ca. 85 minuten zonder pauze
Christina Pluhar + L ’Arpeggiata Music for a while
na afloop
Christina Pluhar theorbe en leiding Céline Scheen sopraan Vincenzo Capezzuto alt Gianluigi Trovesi klarinet
Christina Pluhar signeert bij de cd-tafel
Maurizio Cazzati (1616-1678) Ciaccona Instrumentaal Henry Purcell (1659-1695) Music for a while uit : Orpheus Britannicus, Vol. II, Z. 583 nr. 2 (1702) Céline Scheen
‘Twas within a furlong of Edinborough Town uit : The Mock Mariage, Z. 605/2, gepubliceerd in het derde boek van Deliciæ Musicæ, Londen door Henry Playford (1696)
In samenwerking met:
Vincenzo Capezzuto
Nicola Matteis (ca. 1670-na 1714) La Dia Spagnola Instrumentaal
Tekst: Ilja Stephan Vertaling: Clemens Romijn
Henry Purcell A Prince of glorious race descended uit : Orpheus Britannicus (1702)
Two upon a Ground Chaccone uit: Diolclesian Instrumentaal
Céline Scheen
Here the Deities approve uit : Welcome to all pleasures (1683)
One charming night uit : Secresy’s Song, uit The Fairy Queen, an operatic adaptation of Shakespeare’s Midsummer Night’s Dream, Z. 629 nr. 13 gepubliceerd in Orpheus Britannicus, Vol. II (1692)
Vincenzo Capezzuto
Man is for woman made uit: The Mock Mariage, Z. 605 (1696)
Vincenzo Capezzuto
Vincenzo Cappezuto
Ah ! Belinda uit : Dido and Aeneas, Z. 626, nr. 37, gepubliceerd in Orpheus Britannicus (1702)
Curtain Tune on a Ground uit: Timon of Athens, Z.632 (1694) Instrumentaal
Céline Scheen
O, let me forever weep (The plaint) uit: The Fairy Queen, an operatic adaptation of Shakespeare’s Midsummer Night’s Dream gepubliceerd in Orpheus Britannicus, Vol. II, 1692, Z. 629 nr. 40 (1702)
An Evening Hymn on a ground uit : Harmonia Sacra, &c. The First Book, Z. 193 Vincenzo Capezzuto
Strike the viol uit: Orpheus Britannicus Book I (1706)
Céline Scheen
Céline Scheen
Hark ! how the songsters of the grove uit: Orpheus Britannicus, Vol. II, 1692, Z. 629 nr. 40 (1702)
When I am laid (Dido’s Lament) uit: Dido and Aeneas, Z. 626, nr. 37, gepubliceerd in Orpheus Britannicus (1702)
Céline Scheen, Vincenzo Capezzuto
Céline Scheen
Wondrous machine! Uit: Hail! Bright Cecilia Z. 328 (1692 Vincenzo Cappezuto
3
TOELICHTING De Britten staan bekend om hun understatement, maar de voorwoorden bij de partituren van Henry Purcells muziek voor het toneel zijn, zelfs voor Britse normen, een extreme vorm van retorische zelfspot. In het voorwoord van The History of Dioclesian uit het 1690 schildert de ‘Orpheus Britannicus’ (de bijnaam van Purcell) het culturele niveau van zijn landgenoten zo: ‘Aangezien wij verder van de zon af leven, zijn wij van latere groei dan onze buurlanden, en moeten wij voor lief nemen dat we onze barbaarsheid slechts stap voor stap afschudden.’ En in het voorwoord tot The Fairy Queen lezen we: ‘Ik heb geen goede hoop dat wij hier ooit net zulke goede stemmen zullen hebben als in Italië.’ Dus is het oude vooroordeel ‘Anglia non cantat’ (Engeland zingt niet) wel correct? Of moeten Purcells nederige klachten eerder gezien worden als een uiting van nationale eigenzinnigheid? Want terwijl opera bezig was aan haar triomftocht over heel Europa in de zeventiende eeuw, kozen de Eurosceptische eilandbewoners hun eigen pad. Het idee van een geheel gezongen theatervoorstelling – die de essentie van opera vormt – was volledig ondenkbaar in het land van Shakespeare en Marlowe. ‘De ervaring heeft ons geleerd dat onze Engelse aard niet geniet van dat eeuwige zingen’, vond journalist Peter Anthony Motteux in Gentleman’s Journal in 1692; toneelstukken die alleen uit zang bestond waren gewoonweg ‘onnatuurlijk’.
muziek voor het theater. En daar moeten we nog de zevenenvijftig ‘catches’ voor huiselijke samenzang, vierentwintig odes voor feestelijke gelegenheden, en meer dan honderd andere liederen bij optellen. Franse smaak Wat was de historische context van deze vele liederen? Purcells leven viel vrijwel samen met de restauratie, de Engelse stijlperiode van 1660 tot 1700. Bij zijn geboorte liep het bewind van de puriteinen tegen zijn einde. Openbare muziekuitvoeringen in het theater waren verboden geweest onder de republikeinse fanatiekelingen, maar niet de met muziek aangeklede toneelstukken, de zogenaamde ‘semi-opera’s. Deze ‘noodoplossing’ was een specifiek Engelse vorm van muziektheater.
Toch werd er flink gezongen op Engels podia, en dit werd zeer gewaardeerd. Purcells werkcatalogus alleen al bevat maar liefst zo’n tweehonderd liederen afkomstig uit
Na het einde van het puriteinse tijdperk in 1660 gaf de nieuwe koning, Charles II, zijn onderdanen 4
TOELICHTING
eindelijk een voorbeeld van hoe het leven te genieten. Sinds zijn ballingschap in Frankrijk had Charles een voorliefde voor Franse smaak ontwikkeld. Naar het voorbeeld van Lodewijk XIV richtte hij een hoforkest van vierentwintig spelers op, geleid door een Frans georiënteerde componist. Hij genoot van gastoptredens van een Italiaans operagezelschap en stuurde Engelse theatermensen voor studiereizen naar Parijs. Zo zocht Charles toenadering tot de grote katholieke macht aan de andere kant van het Kanaal, vergeefs zo zou blijken. Veel enthousiaste luisteraars naar Franse of Italiaanse opera’s waren er trouwens niet in Engeland.
drama moest het meer hebben van spectaculair toneelbeeld en effecten. De hoofdrollen werden gesproken, terwijl de speciaal ingehuurde zangers de bijrollen voor hun rekening namen. Naast de vele muzikale en dansnummers, werden zogenaamde masques ingevoegd tussen de aktes. Deze gezongen, gedanste en weelderig geënsceneerde toneelstukken-binnen-hettoneelstuk waren een overblijfsel uit de Engelse hofkunst van vroeger tijden. Verder werden er nogal drastische en modieuze bewerkingen van Shakespeare gemaakt: een kleurrijke mix van gesproken theater, zang, ballet, en spektakel, vaak niet eens bij elkaar gehouden door een coherent plot, en aangeduid met ‘semi-opera’.
Engels theater Het was ook niet het genre opera dat van Charles een nieuwe impuls kreeg, maar het Engelse theater. Daarvoor gaf hij bescherming aan twee toneelgezelschappen: The Duke’s Men en The Kings’Men. The Duke’s Men speelde in het Lincoln’s Inn Fields Theatre en vanaf 1671 in het Dorset Garden Theatre aan de oever van de Theems. The King’s Men speelden eerst in Gibbon’s Tennis Court en later in het Drury Lane Theatre. Ondanks de adellijke bescherming bedropen de theaters zich uit kassa-inkomsten.
Talent voor het populaire Tot zijn dertigste jaar was Henry Purcell vooral een componist van vrome kerkmuziek en stukken voor feestelijke gelegenheden aan het hof. Pas na het afzetten van James in de nasleep van de ‘Glorious Revolution’ van 1688, en vanwege de geringe belangstelling voor hofmuziek van zijn opvolgers William en Mary, wendde Purcell zich richting de theaterwereld. Pas toen schreef hij de meeste van zijn meer dan veertig partituren voor het theater, in de laatste vijf jaar van zijn leven.
Het Engelse theater kreeg door Charles II een nieuwe impuls
De twee liederen Twas within a furlong en Man is for the woman made, beide uit The Mock Marriage, geven een heel goed beeld van de restauratie-komedie en van Purcells talent voor het populaire. De lichtvoetige wellustig rijmende coupletten van Man is for the woman made zijn zeer waarschijnlijk van de hand van dezelfde Peter Anthony Motteux die het ‘eeuwigdurende zingen’ van de continentale opera had bespot
Het publiek vond twee genres aantrekkelijk: komedie en heroïsch drama. De komedie varieerde van brutaal tot frivool. Het heroïsche 5
TOELICHTING
in zijn Gentleman’s Journal. Purcell toonzette Motteux’ frivole vers op een pakkende melodie met een hoge meezing-factor, die de afgelopen 320 jaar op talloze sociale bijeenkomsten moet zijn gezongen.
roept een priester de geest op van Oedipus’ vader Laius. Purcell gebruikt hier zijn favoriete compositietechniek, de ‘ground’ (een steeds herhaalde bas) om het beeld op te roepen van de geest die oprijst uit de onderwereld: bij elke herhaling schuift de basfiguur een kleine stap omhoog.
De ambitieuze, grandioze kant van het theater in de restauratie wordt vertegenwoordigd door de Shakespeare-adaptaties Timon of Athens (de bron voor de Curtain tune upon a ground en Hark! how the songsters of the grove) en The Fairy Queen (One charming night en O let me weep). In het bijzonder werd de bewerking van Shakespeares Midsummer Night’s Dream onder de titel The Fairy Queen de belichaming van ostentatief decoratief theater. Het stuk ging in première in 1692 in wat nu Queen’s Theatre in Dorset Garden is en lijkt ruim twee derde van de jaarbegroting van het gezelschap te hebben verzwolgen. Er waren immers zo’n twintig acteurs, evenveel zangers, vierentwintig dansers, vierentwintig instrumentalisten, en dan nog een hemelse strijdwagen getrokken door pauwen, een drakenbrug, een twaalf meter hoge fontein en meer nodig. Omdat het stuk zo verschrikkelijk duur was, werd het het volgende seizoen nieuw leven ingeblazen, met de toevoeging van nieuwe muziek, waaronder O let me weep, de beroemde ‘klacht’.
Wanneer de tekst Alecto oproept, de Furie die vadermoordenaar Oedipus tot waanzin drijft, wordt de kracht van de muziek nog duidelijker: Purcell vermeerdert de herhalingen van het woord ‘drop’, onderbroken door rusten, zodat we bij elke noot weer een nieuwe slang op de grond lijken te horen vallen, een van de slangen die rondom het hoofd van de Furie wild in alle richtingen schieten. Hier wordt overduidelijk dat de kracht en de essentie van de muziek bestaan in het kalmeren van de hartstochten en zelfs waanzin. Purcell streefde in zijn muziek naar maat en harmonie, naar onwankelbare emotionele waardigheid en kalmte, zelfs op de meest intense momenten. Lofzangen In 1683 besloot Musical Society of London het feest van de patroonheilige van de muziek, St Cecilia, op een waardige manier te vieren op 22 november van elk jaar. Henry Purcell kreeg de eer de eerste Ceciliaanse ode te toonzetten, Welcome to all the Pleasures, op een tekst van Christopher Fishburn. Het bekendste gedicht voor het feest van St. Cecilia is From harmony, from heav’nly harmony, op muziek gezet door Giovanni Battista Draghi in 1687 en door Händel in 1739. Die tekst is van Purcells naaste medewerker en dichter John Dryden (16311700). Daarin verheerlijkt Dryden de kracht van
Streven naar maat en harmonie Purcells bedrijfsgeheimen als componist worden misschien wel het meest treffend onthuld door het lied dat dit concert zijn naam geeft: Music for a while (Muziek voor een moment). Het stuk komt uit de toneelmuziek bij de bewerking die Dryden en Lee maakten van Sophocles’ tragedie Koning Oedipus. Op het punt waar dit lied werd ingelast 6
TOELICHTING
muziek: ze zou niet alleen de atomen beheersen, maar ook de menselijke emoties. In 1692 schreef Purcell een tweede Ceciliaanse ode op een andere tekst van Dryden: ‘Hail! bright Cecilia, hail to thee! Great patroness of us and harmony!’ Drie van de stukken in dit concert – Here the deities approve, Wondrous machine, en In vain the am’rous flute – komen uit Purcells twee lofzangen op de muziek. Ook lofzangen op verheven personages behoorden tot de taken van hofcomponist Purcell. Voor de verjaardag van Queen Mary in 1694 schreef Purcell de ode Come ye sons of art (waaronder Strike the viol); zijn laatste ode, Who can from joy refrain? (waaruit A prince of glorious race descended is genomen), werd in 1695 gecomponeerd voor de verjaardag van de jonge Prince William, hertog van Gloucester. Een verheffende indruk van Purcell de religieuze componist krijgen we uit An Evening Hymn on a ground. Deze toonzetting van de overpeinzingen over het leven na de dood door William Fuller, bisschop van Londen, gaf Purcell de gedaante van een slaapliedje met een betoverende rust voor de ziel. Henry Purcells eigen overlijden leverde dezelfde stof als waar mythes van zijn gemaakt. Hij stierf op zijn zesendertigste op 21 november 1695, net de vooravond van St Cecilia ‘s Day. Volgens de legende sloot zijn vrouw hem buiten toen hij dronken thuiskwam, met als gevolg dat de Britse Orpheus letterlijk voor zijn eigen voordeur een dodelijke kou vatte. Waarschijnlijker is dat hij stierf aan tuberculose. Maar één ding is zeker: puriteinse normen hebben nooit recht gedaan noch aan de mens Purcell noch aan zijn muziek. 7
liedteksten Henry Purcell
He told her marriage was grown a mere joke, And that no-one wedded now, but the scoundrel folk, Yet, my dear, thou should’st prevail, but I know not what I ail, I shall dream of clogs, and silly dogs with bottles at their tail; But I’ll give thee gloves and a bongrace to wear, And a pretty filly-foal, to ride out and take the air, If thou ne’er wilt pish nor phoo, and cry it ne’er shall do, I cannot, cannot, cannot, wonnot, wonnot buckle too.
Music for a while Music for a while Shall all your cares beguile. Wond’ring how your pains were eas’d And disdaining to be pleas’d Till Alecto free the dead From their eternal bands, Till the snakes drop from her head, And the whip from out her hands.
‘Twas within a furlong of Edinborough Town ‘Twas within a furlong of Edinborough Town, In the rosy time of year, when the grass was down; Bonny Jocky, blithe and gay, said to Jenny making hay, Let’s sit a little (dear) and prattle, ‘tis a sultry day. He long had courted the black-brow’d maid, But Jocky was a wag and would ne’er consent to wed; Which made her pish and phoo, and cry out, It will not do, I cannot, cannot, cannot, wonnot, wonnot buckle too.
That you’ll give me trinkets, cried she, I believe, But ah! what in return must your poor Jenny give, When my maiden treasure’s gone, I must gang to London-Town, And roar and rant, and patch and paint, and kiss for half a crown: Each drunken bully oblige for pay, And earn an hated living in an odious fulsom way, No, no, it ne’er shall do, for a wife I’ll be to you, Or I cannot, cannot, cannot, wonnot, wonnot buckle too. 8
liedteksten
A Prince of glorious race descended A prince of glorious race descended, At his happy birth attended With rosy, smiling hours, to show He will golden days bestow.
An EVENING HYMN on a ground Now that the sun hath veil’d his light And bid the world good night, To the soft bed my body I dispose, But where shall my soul repose? Dear God, even in thy arms, and can there be Any so sweet security? Then to thy rest, O my soul! and singing, praise The mercy that prolongs thy days. Hallelujah!
One charming night One charming night Gives more delight, Than a hundred lucky days. Night and I improve the taste, Make the pleasure longer last, A thousand, thousand several ways.
Strike the viol Strike the viol, touch the lute, Wake the harp, inspire the flute. Sing your patroness’s praise In cheerful and harmonious lays.
Ah ! Belinda Ah! Belinda, I am pressed With torment not to be confessed. Peace and I are strangers grown, I languish till my grief is known, Yet would not have it guessed.
When I am laid (Dido’s Lament) When I am laid in earth, May my wrongs create No trouble in thy breast; Remember me, but ah! forget my fate
9
liedteksten
Wondrous machine! Wondrous machine! To thee the warbling lute, Though used to conquest, Must be forced to yield, With thee unable to dispute.
Be she widow, wife or maid, Be she wanton, be she staid, Be she well or ill array’d, Whore, bawd or harridan, Yet man is for the woman made, And the woman made for man.
Here the Deities approve Here the deities approve, The God of Music and of Love; All the talents they have lent you, All the blessings they have sent you, Pleased to see what they bestow Live and thrive so well below.
O, let me forever weep (The plaint) O let me weep, for ever weep! My eyes no more shall welcome sleep. I’ll hide me from the sight of day, And sigh, and sigh my soul away. He’s gone, he’s gone, his loss deplore; And I shall never see him more.
Man is for woman made Man is for the woman made, And the woman made for man; As the spur is for the jade, As the scabbard for the blade, As for digging is the spade, As for liquor is the can, So man is for the woman made, And the woman made for man.
Hark ! how the songsters of the grove Hark! how the songsters of the grove Sing anthems to the God of Love. Hark! how each am’rous winged pair With Love’s great praises fill the air; On ev’ry side the charming sound Does from the hollow woods rebound.
As the sceptre to be sway’d, As for nights the serenade, As for pudding is the pan, And to cool us is the fan, So man is for the woman made, And the woman made for man.
10
BIOGRAFIEËN COMPONISTEN Henry Purcell
Henry Purcell (1659-1695) was een groot muzikaal talent. Op tienjarige leeftijd werd hij koorknaap bij Chapel Royal in Londen. Nadat hij in 1673 de baard in de keel kreeg, moest hij het koor verlaten en werd hij (zonder betaling) aangesteld als assistent van de conservator van de Koninklijke instrumentenverzameling. Op vijftienjarige leeftijd werd hij orgelstemmer in de Westminster
Abbey. Hij nam compositielessen bij John Blow en drie jaar later werd hij aangesteld als ‘composer-in-ordinary’ van de koning. Vervolgens volgde hij in 1679 John Blow op als organist van de Westminster Abbey en kreeg dezelfde post later in de Chapel Royal. In 1683 werd hij ‘keeper of the King’s instruments’, wat inhield dat hij alle blaasinstrumenten, waaronder de orgels, moest maken, restaureren, onderhouden en stemmen. Zijn hele leven was Purcell in dienst van de koningen van Engeland die in die tijd regeerden. Op 21 november 1695 stierf Purcell aan de gevolgen van een longontsteking, slechts 36 jaar oud.
Maurizio Cazzati Maurizio Cazzati (1616-1678) was een Noord-Italiaanse barokcomponist uit de zeventiende eeuw. Tijdens zijn leven was hij een succesvol muzikaal leider in vele steden, waaronder in Mantua, Bozzolo, Ferrara en Bergamo. 11
Hij stond zo goed aangeschreven dat hij in 1657 niet eens behoefde te solliciteren naar de vrijgekomen positie van kapelmeester in Bologna. Direct na zijn benoeming voerde hij een aantal radicale muzikale hervormingen door die hem door de muzikale gemeenschap niet in dank werden afgenomen. In 1671 nam hij ontslag en keerde hij terug naar Mantua, waar hij in dienst kwam van hertogin Isabella. Hier bleef hij tot zijn dood. Van het werk van Maurizio Cazzati is weinig bewaard gebleven. Wel wordt tegenwoordig zijn instrumentale muziek
biografie
UITVOERENDEN
beschouwd als invloedrijk voor de verdere ontwikkeling van de muziek.
Christina Pluhar Theorbe en leiding
schilder: Godfrey Kneller
Nicola Matteis
Christina Pluhar studeerde klassiek gitaar in Graz en luit bij Toyohiko Sato aan het Conservatorium in Den Haag. Zij kreeg een Diplôme Supérieur de Perfectionnement bij de Schola Cantorum Basiliensis bij Hopkinson Smith. Daarna studeerde zij bij Mara Galassi op de Scuola Civica di Milano.
Hij gold als een van de grote muzikale vernieuwers van zijn tijd en stond bekend als een meester in de vrije improvisatie. Hij had veel succes met zijn gepubliceerde werken, waaronder vier boeken van Ayres (1676 en 1685), waarin hij instructies voor de amateurspelers had opgenomen over onder andere strijkwijze, versieringen en tempi.
foto: Marco Borggreve
Nicola Matteis (ca. 1670na 1714), violist uit Napels, woonde en werkte een groot deel van zijn leven in London.
In 1992 won ze de eerste prijs in de Internationale Oude Muziek Competitie van Malmö met het ensemble La Fenice. Sinds 1992 woont Christina in Parijs, waar ze optreedt als solist en continuospeler 12
op prestigieuze festivals met bekende groepen zoals La Fenice, Concerto Soave, Accordone, Elyma, Les Musiciens du Louvre, Ricercar, Akademia, La Grande Ecurie et la Chambre du Roy, Concerto Köln, en in ensembles onder leiding van René Jacobs, Ivor Bolton en Alessandro di Marchi. Haar repertoire omvat solo- en continuowerken uit de zestiende tot de negentiende eeuw voor renaissanceluit, barokgitaar, theorbe en barokharp. Sinds 1993 geeft zij masterclasses aan de universiteit van Graz en sinds 1999 barokharplessen aan het Conservatorium van Den Haag. Christina besteedt erg veel van haar tijd aan Ensemble L’Arpeggiata: niet alleen is zij dirigent en muzikant, maar ze stelt alle programma’s zelf samen en doet ook veel onderzoek, noodzakelijk werk om concerten en cd’s te kunnen realiseren.
Céline Scheen Sopraan
De Belgische sopraan Céline Scheen (1976) kreeg haar opleiding aan het conservatorium van Mons, het
biografie
Conservatorium van Brussel en aan de Guildhall School of Music in Londen.
Vincenzo Capezzuto
met vermaarde Italiaanse zangers als Franco Battiato, Lucio Dalla, Massimo Ranieri, Gianni Morandi,Roberto Ferri leverde hij een bijdrage aan de cd-opname Ti amo anche se non so chi sei.
Alt
Vincenzo Capezzuto is danser en zanger. In november 2010 toerde hij met het European Baroque Orchestra onder leiding van Christina Pluhar door Europa. De afgelopen drie jaar is hij gastzanger bij L’Arpeggiata.
Gianluigi Trovesi Klarinet
Capezzuto werkte mee aan de opnames Via Crucis (2010), Los Pajaros Perdidos (2012) en Mediterraneo (2013). Met L’Arpeggiata speelde hij op vele internationale muziekfestivals, waaronder het Hong Kong Festival en de BBC Proms in Londen. In de film En présence (piedad silenciosa) geregisseerd door Nino Laisné vertolkte hij twee traditionele liederen van Venezuela. Samen 13
foto: Frank Schindelbeck
Céline Scheen vertolkte operarollen in opera’s van onder anderen Haydn (Lo Speziale), Poulenc (Les mamelles de Tirésias), Mozart (Die Zauberflöte) en Gian Carlo Menotti (The Telephone, or L’Amour à trois). Tevens was ze soliste in Petite Messe Solennelle van Rossini, Orffs Carmina Burana, het Requiem van Fauré en Bachs Johannes Passion met ensembles als Il Fondamento, Ricercar Consort, Café Zimmermann, La Fénice, La Cetra d’Orfeo en Musica Antiqua Köln.
foto: Sabine Braun
Gianluigi Trovesi (1944) is een Italiaanse saxofonist en klarinettist.. Hij studeerde harmonie, contrapunt en klarinet aan het conservatorium van Bergamo.
Gedurende zijn muzikale carrière probeert Trovesi traditionele Italiaanse muziek, klassieke muziek en jazz met elkaar te mengen. Hij is een van de leidende
biografie
vertegenwoordigers van de Italiaanse hedendaagse jazz. Hij gaf klarinet- en saxofoonles aan de conservatoria van Milaan (1978), Stockholm (1979) and Brescia (198386). Trovesi werkte met verschillende musici samen, onder andere met Anthony Braxton, John Carter, Steve Lacy, Albert Mangelsdorff, Misha Mengelberg, Evan Parker, Michel Portal, Louis Sclavis en Kenny Wheeler. Hij speelde in meerdere muziekgezelschappen, waaronder de RAI TV Big Band in Milaan en het Giorgio Gaslini Quintet.
L’Arpeggiata L’Arpeggiata is een Frans ensemble opgericht door Christina Pluhar in 2000. Het doel van L’Arpeggiata is onbekend repertoire uit Frankrijk en Italië uit het begin van de zeventiende eeuw nieuw leven in te blazen.
improvisatiepraktijk wil L’Arpeggiata in ere herstellen. Het ensemble onder leiding van Christina Pluhar is te horen op alle belangrijke internationale podia en bracht vele bekroonde opnames uit. In 2010 werd de tiende verjaardag van het ensemble met verschillende concerten in Frankrijk en de rest van Europa gevierd. Doron Sherwin zink Veronika Skuplik barokviool Sarah Ridy barokharp Eero Palviainen aartsluit en barokgitaar David Mayoral slagwerk Sergey Saprichev slagwerk Boris Schmidt contrabas Francesco Turrisi piano, orgel en klavecimbel Haru Kitamika orgel en klavecimbel
Daarvoor werkt het ensemble regelmatig samen met zangers gespecialiseerd in barokmuziek en met zangers uit de traditionele muziek. Ook de historische 14
foto: Sabine Braun
biografie
15
VERWACHT
wo 18 nov 2014 seriE oude muziek grote zaal / 19.00 uur college +20.15 uur concert
Nederlands Kamerkoor + Paul van Nevel In Vlaamse kringen + college Erasmus
schilder: Hans Holbein de Jonge
Dirigent Paul van Nevel, meester van de renaissancemuziek, stelde een bijzonder concertprogramma samen. Dit keer van François Regnard (ca.1530-1600), Gaspard van Weerbeke (1445na 1518) en Philippe Caron (ca. 1440-ca.1490). Met de noten van deze drie Franco-Vlamingen schildert Van Nevel bijna letterlijk het muzikale landschap in het Vlaanderen van de 15e en 16e eeuw. Voor het vinden van interessante muziek duikt Van Nevel doorgaans bibliotheken in en struint marktjes af in afgelegen dorpen, op zoek naar verborgen schatten. Hij stelde zo voor dit concert drie ‘panelen’ samen, elk gewijd aan een andere componist. Collegereeks Leven in de tijd van de oude muziek De serie Oude Muziek verrijken wij dit seizoen met een collegereeks over het leven van mensen uit die tijd. Als de muziek had geklonken en de laatste noten waren weggestorven, naar welke levens keerden die mensen dan terug? Aan de hand van vijf markante personen neemt historicus en schrijver Luc Panhuysen het publiek mee op reis door het weidse panorama van tweeënhalve eeuw geschiedenis. Dit concert wordt voorafgegaan door het college 'Leven in de tijd van Erasmus'. 16
Erasmus
VERWACHT
Meer oude muziek in het Muziekgebouw dit jaar wo 26 nov / 20.15 uur Nederlandse Bachvereniging Wervelende orkestsuites di 2 dec / 20.15 uur Orkest van de 18e Eeuw Fireworks do 11 dec / 20.15 uur Il Giardino Armonico + Giovanni Sollima Concerto Grosso + college Casanova za 13 dec / 20.15 uur Combattimento Stagioni
Johann Sebastian Bach
wo 17 + do 18 dec / 19.30 uur Nederlands Kamerkoor + Concerto Copenhagen Weihnachtsoratorium
17
VERWACHT
november zo 9 nov / 13.30 + 15.30 uur
vr 14 nov / 20.15 uur
do 20 - zo 23 nov
Remy Van Kesteren Memento
Sax 2014 Internationaal saxofoonfestival
za 15 nov / 20.15 uur
zie voor het volledige programma
Francesco De Gregori In concert
www.muziekgebouw.nl/festival/
Kindermiddag 13.30 uur
Rondje Wereldorkest (6+) Musici van het Residentie Orkest
sax2014
zo 16 nov / Kleine Zaal / 11.00 uur
do 20 nov / 20.15 uur
Kleine Zaal / 13.30 + 15.30 uur
Ensemble Scala Tonen Tussen Toetsen
Jazz Babar (2-4 Jaar) Frank Groothof e.a.
Asko|Schönberg + Gasten Composition with red, yellow and blue
zo 16 nov / 15.00 uur
Bimhuis / 14.30 uur
Benjamin Herman Trio + Daniel von Piekartz (10+)
Symfonieorkest De Philharmonie Mahler & Schulhoff
vr 21 nov / 12.30 uur
Raaf Hekkema Bach en Paganini
ma 17 nov / Dokzaal Amsterdam /
vr 21 nov / 20.15 uur
di 11 nov / 21.00 uur
19.30 uur
Apocalyptica
Ela Stiles The Rest is Noise
Nederlands Kamerorkest The saxophone now and then
di 18 nov / 19.00 uur college
za 22 nov / 11.00 uur
+ 20.15 uur concert
Paquito D’rivera Recital
Uitgesteld concert van 16 oktober, onderdeel van de Cello Biënnale Amsterdam
Luther Cappella Amsterdam
Nederlands Kamerkoor + Paul Van Nevel In Vlaamse kringen + College
do 13 nov / 20.15 uur
wo 19 nov / 20.15 uur
Amsterdam Sinfonietta De nieuwe Goebaidoelina
Fauré Quartett Op de schouders van Brahms
wo 12 nov / 20.15 uur
18
za 22 nov / 14.00 uur
Marinierskapel Der Koninklijke Marine Concert
Geheimtips Bijzondere concerten die je niet mag missen
Muziekgebouw aan ‘t IJ / foto: Erik van Gurp
MUZIEKGEBOUW AAN ’T IJ Piet Heinkade 1 / 1019 BR Postbus 1122 / 1000 BC Amsterdam Kaartverkoop T 020 788 2000 ma t/m za 12.00 -18.00 uur Kantoor T 020 788 2010 F 020 788 2020 E post@muziekgebouw.nl Zakelijke evenementen T 020 788 2023
Restaurant Zouthaven bevindt zich op de begane grond van het Muziekgebouw. Voor een heerlijke start van uw concertavond. Openingstijden en reserveren www.zouthaven.nl of T 020 788 2090 WORD VRIEND Steun het Muziekgebouw al vanaf € 75 per jaar. Lees meer op : muziekgebouw.nl/steunons
PARTNERS De activiteiten van het Muziekgebouw aan ’t IJ komen tot stand door steun van:
Gelieve te zorgen dat uw mobiele telefoon uit staat tijdens het concert. Camerabeeld- en geluidsopnamen alleen toegestaan met toestemming vooraf.
Mediapartner:
Pauzedrankje (indien inbegrepen) serveren wij op tafels bij de uitgang van de zaal.
Druk binnenwerk:
EARLY BIRD TICKETS Voor jongeren tot 30 jaar, bijna alle concerten € 10. Wees snel: hoe eerder, hoe meer kans. Lees meer op: www.muziekgebouw.nl/earlybirds
Reserveren en openingstijden restaurant Zouthaven: www.zouthaven.nl. Centraal Station (10-15 min lopen) is met tram 26 bereikbaar tot 00.00 uur. Taxicentrale Amsterdam: T 020 677 7777. De Piet Heinparkeergarage onder Muziekgebouw aan ’t IJ is 24 uur per dag open. Informatie + online kaarten bestellen www.muziekgebouw.nl. Ook voor onze nieuwsbrief.