2016 04 28 Collegium Vocale Gent + BlINDMAN [SAX]

do 28 apr 2016 donderdagavond serie grote zaal / 20.15 uur

Collegium Vocale Gent +Â BL!NDMAN [sax] Morgen!

PROGRAMMA

do 28 apr 2016 donderdagavond serie Grote Zaal / 20.15-21.55 uur DUUR: ca. 45 minuten voor de pauze ca. 35 minuten na de pauze

Collegium Vocale Gent + BL!NDMAN [sax] Morgen!

inleiding

James Wood dirigent Eric Sleichim concept, arrangementen en tubax

foyerdeck 1 / 19.15-19.45 uur

Elmer Schรถnberger in gesprek met dirigent James Wood en Eric Sleichim, artistiek leider BL!INDMAN.

Dit programma wordt opgenomen door Omroep MAX voor uitzending op 1 mei op NPO Radio 4

Johannes Ockeghem (ca. 1410-1497) Intemerata Dei Mater Pierre de la Rue (1452-1518) Il viendra le jour dĂŠsirĂŠ Salvatore Sciarrino (1947) Diverbio fra Mottetti, con Due Sogni I. G. Leopardi, Ad Arimane II. Diverbio sul treno III. E. Dickinson, 695 IV. Due Sogni.

Josquin des Prez (ca. 1450-1521) Salve Regina a 5 Alexander Agricola (1456-1506) De tous bien pleine PAUZE Eric Sleichim (1958) Morgen!

Jacob Obrecht (1457/58-1505) Salve Regina a 6 Josquin des Prez (ca.1450-1521) Malheur me bat instrumentaal Josquin des Prez (ca.1450-1521) Missa Malheur me bat Agnus Dei (I-III)

TOELICHTING Petrus Alamire (ca. 1470-1536) werd geboren in Neurenberg als telg van een koopmansfamilie.

Hij werd opgeleid als musicus en muziekscribent. Alamire werd al snel bekend als vervaardiger van luxueuze muziekhandschriften. Hierdoor kwam hij niet alleen in contact met verschillende Europese hoven, maar ook met de machtigste en rijkste handelaars van de lage landen.

De handschriften van Alamire bevatten een grote hoeveelheid composities van tijdgenoten als Pierre de la Rue en Josquin des Prez.

Ook eerdere generaties componisten zijn in Alamires codexen uitgebreid vertegenwoordigd.

Zo bevatten de handschriften verschillende composities van Johannes Ockeghem. Het merendeel van de werken die Alamire in zijn manuscripten verzamelde zijn polyfone missen: grootschalige, vijfdelige composities die de vijf delen van het ordinarium op muziek zetten (Kyrie, Gloria, Credo, Sanctus en Agnus Dei). Naast miscomposities bevatten de handschriften ook motetten: composities op een (meestal geestelijk geïnspireerde) Latijnse tekst, die echter geen vast omschreven functie binnen de eredienst hebben.

Een derde genre dat in Alamires handschriften is vertegenwoordigd, is het chanson. Dit zijn composities in de volkstaal, meestal Frans, en gaan over wereldlijke onderwerpen. In het merendeel van de gevallen is dat de liefde.

Zo horen we het motet Intemerata Dei Mater van Johannes Ockeghem, net als twee verschillende toonzettingen van het Salve Regina, een eerste van Josquin des Prez, een tweede van Jacob Obrecht. Verder klinken de chansons Il viendra le jour désiré (Pierre de la Rue), De tous bien pleine (Alexander Agricola) en Malheur me bat (Josquin des Prez). Het concert sluit af met het Agnus Dei uit de Missa Malheur me bat van Josquin des Prez.

Enkele van deze composities, zoals Pierre de la Rues Il viendra le jour désiré, worden gebracht in een zuiver vocale versie. In andere werken, zoals Intemerata Dei Mater van Johannes Ockeghem, gaan de saxofoons van BL!NDMAN samen met de stemmen van het Collegium Vocale Gent. Op sommige momenten vervangen de saxofoons daarbij bepaalde vocale partijen. In andere gevallen verdubbelen de saxofoons de vocale lijnen. Nog andere composities, zoals Josquin des Prez’ chanson Malheur me bat, worden dan weer gebracht in een zuiver instrumentaal arrangement.

Mis, motet en chanson uit de renaissance Deze drie genres, de mis, het motet en het chanson, worden in dit concert van het Collegium Vocale Gent en BL!NDMAN samengebracht.

Composities uit de handschriften van Petrus Alamire fungeerden daarbij als uitgangspunt.

Deze historische werken worden geconfronteerd met twee hedendaagse composities. Een eerste compositie, het vierdelige Diverbio fra Mottetti, 4

toelichting

con Due Sogni, is van de hand van Salvatore Sciarrino. Een tweede werk, Morgen!, werd geschreven door componist en saxofonist Eric Sleichim.

tweede deel maakt gebruik van de tekst van een gesprek van enkele marktkramers. In het derde deel zet Sciarrino een gedicht van Emily Dickinson op muziek. De tekst van het vierde deel schreef Sciarrino zelf.

Salvatore Sciarrino De muzikale taal van Sciarrino wordt gekenmerkt door het gebruik van uiterst zachte instrumentale klanken die zich vaak op de grens van het waarneembare bevinden: het geluid van de kleppen van een houtblaasinstrument, van de vingers op de toetsen van de piano, of van het in- en uitademen van een zanger of instrumentalist. Verder maakt hij gebruik van uiterst hoge, bijna ruisende tonen, lang uitgesponnen tremolo’s, luchtklanken, kleurtrillers of subtiele glissando’s. In veel van zijn composities maakt Salvatore Sciarrino gebruik van een beperkt aantal muzikale figuren. Deze elementen worden constant afgewisseld, alsof eenzelfde muzikaal object minutenlang vanuit een steeds wisselend gezichtspunt wordt geobserveerd. In het merendeel van zijn composities is het dan ook niet de ontwikkeling van het muzikale materiaal dat centraal staat, maar wel de steeds wisselende benadering van dezelfde muzikale motieven en figuren. Dit is niet anders in zijn Diverbio fra Mottetti, con due Sogni, voor gemengd kamerkoor en saxofoonkwartet. Dit werk bestaat uit vier delen. Elk deel maakt gebruik van een erg verschillende tekst. Zo is het eerste deel een toonzetting van een gedicht uit 1833 van de Italiaan Giacomo Leopardi. Het

Elk deel van Sciarrino’s compositie wordt gekenmerkt door een beperkt aantal muzikale elementen. Deze variëren door de compositie heen. Het eerste deel is hoofdzakelijk eenstemmig. De verschillende koorgroepen (sopraan, alt, tenor en bas) wisselen elkaar daarbij op complexe wijze af. Dit resulteert in een steeds wisselende muzikale textuur. Deze wordt op gezette tijden onderbroken door een plotse vocale of instrumentale tutti. Het tweede deel volgt een zelfde stramien. Hierin staan de mannenstemmen centraal. Af en toe worden deze bijgestaan door de vrouwenstemmen, of onderbreekt een onverwachte tutti van stemmen en instrumenten het muzikale verhaal. In contrast met deel twee staan in het derde deel de hogere stemmen centraal.

Een grillig bewegende sopraanstem wordt ondersteund door lange, trage lijnen van de andere zangers, evenals trillers en langzame neerwaartse glissando’s van de saxofoons.

In het vierde deel komt het muzikale verhaal eindelijk tot rust. De hele slotpassage van de compositie wordt gekenmerkt door lang uitgesponnen, zachte saxofoontonen, die af en toe onderbroken worden door korte vocale figuren die de eerder drukke sfeer van de eerste drie delen van de compositie opnieuw oproepen.

5

toelichting

Eric Sleichim Het tweede moderne werk van de avond, Morgen!, is van de hand van Eric Sleichim.

Deze compositie werd geschreven voor twee contratenoren, elektronica en tubax (een soort gemodificeerde (contra)bassaxofoon). Net als veel composities van Sleichim is Morgen! een eclectische compositie waarin heden en verleden worden samengebracht en met elkaar versmelten. We horen in het werk echo’s van polyfone muziek, naast hedendaagse klanken zoals uiterst lage tubaxtonen of multiphonics.

Morgen! is een uitgesponnen, eerder meditatieve compositie waarin Sleichim de twee stemmen door middel van elektronica op bepaalde momenten als een groot vocaal ensemble laat klinken. De tekst die Sleichim gebruikt, is van de hand van de Schots-Duitse dichter John Henry Mackay. Eerder zette Richard Strauss dit gedicht al op muziek in zijn beroemde gelijknamige lied Morgen!.

Tekst toelichting: Daan Janssens

6

liedteksten Johannes Ockeghem Intemerata Dei Mater Intemerata Dei mater, Generosa puella, Milia carminibus quam stipant agmina divum Respice nos tantum, Si quid jubilando meremur.

Onbevlekte moeder Gods, deugdzame maagd, rond wie rang na rang van godheden verzamelen met liederen, wij vragen u naar ons neer te kijken, als we dat met onze vreugdevolle lof zouden verdienen.

U weet, gratievolle maagd, welke gevaren de bannelingen die zonder onderscheid op de kust worden gegooid, te wachten staan.

Tus cis, virgo decens, Quanti dicrimine agatur exulibus, Passimque quibus jactemur arenis.

Nec sine te manet ulla quies spes nulla laboris,

Et facis assiduous epulis accumbere sacris.

Zonder u blijft geen vrede ooit duren, en is er geen hoop op winst uit ons werk; er is geen veiligheid voor ons vaderland, noch een thuis voor ons erfbezit, dat u, vorstin, beschermt: u heeft de leiding over alles, u voedt ze met uw zoete nectar en u geeft de standvastigen een plaats op het heilig feest.

Aspiciat facito miseros pietatis ocello Filius, Ipsa potes; Fessos hinc arripe sursum, Diva, virgo manu, Tutos et in arce locato.

Amen.

Wij smeken u, laat uw Zoon met medelijden op ons neerzien: zulks is uw macht.

Grijp ons met uw goddelijke hand, maagd, want wij zijn moe, en plaats ons in een burcht waar we veilig zijn.

Amen.

Nulla salus patria, domus aut potiunda parentis Cui regina praees, dispensans omnia; Laeto suscipis ore pios dulci quos nectare potas

7

liedteksten

Pierre de la Rue Il viendra le jour desiré Il viendra le jour desiré, Il viendra ce que je demande.

De la faulte Dieu me défende C’est grand paine d’être abuzé.

De langverwachte dag zal komen.

Wat ik vraag, zal komen.

Bij gebrek zal God me beschermen, het doet veel pijn te zijn afgewezen

Salvatore Sciarrino Diverbio fra Motetti, con due Sogni I. G. Leopardi, Ad Arimane Re delle cose, autor del mondo, arcana Malvagità, sommo potere e somma Intelligenza, eterno Dator de’ mali e reggitor del moto,

I. Aan Arimane Koning der dingen, schepper van de wereld, mysterieuze boosheid, opperste macht en opperste intelligentie, eeuwige gever van het kwaad en heerser van de beweging,

Io non so se tu ami le lodi o le bestemmie eccetera Tua lode sara il pianto, testimonio del nostro patire.

Ik weet niet of jij ervan houdt om te worden geprijsd of beschimpt enzovoort.

Jouw lof zal een gehuil zijn,getuige van ons lijden.

Produzione e distruzione eccetera per uccider Partorisce eccetere Sistema del mondo, Tutto patimen.

Productie en destructie enzovoort om te vermoorden, baart enz. een systeem van de wereld, alles is lijden.

Ma l’opra tua rimane, perché p. natura Dell’uomo sempre la fortuna sarà nemica Al valore, e il merito non sarà buono a Farsi largo, e il giusto e il debole sarà Oppresso eccetera eccetera.

Maar jouw werk blijft bestaan omdat door de menselijke natuur het geluk altijd de vijand zal zijn van de waarden en de verdienste is niet in staat zich een weg te banen en het juiste en het zwakke zal worden onderdrukt enz. enz.

8

liedteksten

Animali destinati in cibo. Serpente Boa. Nume pietoso ecce.

Dieren die bestemd zijn voor voeding.

Slang. Boa. Barmhartige godheid enz.

Perché, dio del male, hai tu posto nella vita Qualche apparenza di piacere?

God van het kwaad, waarom heb jij in het leven enige schijn van plezier gegeven?

Pianto da me certo tu non avrai: ben mille Volte dal mio labbro il tuo nome maledetto sarà eccetera.

Se mai grazia fu chiesta ad Arimane eccetera concedimi Ch’io non passi il 7° lustro. Non ti chiedo Nessuno di quelli che il mondo chiama Beni: ti chiedo quello ch’è creduto il Massimo de’ Mali, la morte.

Non posso, non posso piu della vita.

Je zal van mij zeker geen gehuil horen: wel duizend keren zullen mijn lippen jouw naam vervloeken enz.

Als er ooit een gunst aan Arimane werd gevraagd enz. sta mij toe dat ik het 7de lustrum niet overschrijd. Ik vraag jou niets van wat de wereld goederen noemt: ik vraag jou wat als het ergste kwaad wordt beschouwd, de dood.

Ik kan niet, ik kan het leven niet meer aan.

9

liedteksten

II. Diverbio sul treno

II. Woordenwisseling op de trein

1.

Acqua acqua birra Acqua acqua fanta

1.

Water water bier Water water fanta

Acqua birra e coca acqua?

Acqua birra e coca fanta?

Acqua coca birra acqua?

Water bier en cola water?

Water bier en cola fanta?

Water cola bier water?

Mo’ menne vado c’aggia vist’a te monnezza Chiagnichià chignichià

Nu ben ik weg want ik heb jou gezien, stuk vuil, jankt maar jankt maar

2.

Bibita fresca Panino al salmane acqua coca Acqua birra e coca

2.

Frisdranken Broodje met salami water cola water bier cola

Coca acqua Fanta bibita fresca

Cola water fanta frisdrank

Acqua birra acqua coca Acqua panini acqua acqua

Water bier water cola Water broodjes water water

10

liedteksten

III. E. Dickinson, 695.

As if the Sea should part And show a further Sea And that – a further – and that Three But a presumption be –

III. E. Dickinson, 695.

Alsof de zee zou splijten en een verdere zee zou tonen – en nog één – verder – en die drie slechts een vermoeden zijn –

Of Periods of Seas – Unvisited of Shores – Themselves the Verge of Seas to be – Eternity – is those –

Van tijdperken van zee – nog nooit bezocht door kusten – zijzelf de zoom van de zeeën die nog komen – eeuwigheid – zijn die –

IV. Due Sogni

IV. Twee dromen

1. Il sogno del Cavaliere Raffaello appena desto Raccontò il sogno ai pennelli Prima che arrivasse Pintoricchio L’allegoria si era persa nel mattino Chi potrebbe immaginare Un profumo degno della camelia

1. De droom over de ridder Raffaello was pas opgestaan en vertelde de droom aan zijn penselen alvorens Perugino naar beneden daalde, was de allegorie verloren in de ochtend – wie zou er zich een parfum kunnen voorstellen, dat even lekker ruikt als de camelia?

2. Sogno Pitagora ‘Ma tu questo del mondo ricorda Una cosa vale e una Non vale niente.’

Apre le mani a me Pitagora Mostra una foglia Perfetta ed una informe.

2. Droom over Pythagoras ‘Van deze wereld moet je het volgende onthouden: één ding is de moeite waard en het andere niet.’

Pythagoras doet zijn handen open en toont mij een perfect blad en een vormeloze.

11

liedteksten

Josquin des Prez Salve Regina Salve Regina, mater misericordiae, Vita dulcedo et spes nostra, salve.

Ad te clamamus, exsules filii Hevae.

Ad te suspiramus, gementes Et flentes in hac lacrimarum valle.

Eia ergo advocate nostra, Illos tuos misericordes oculos Ad nos converte.

Et Jesum, Benedictum fructum ventris tui, Nobis post hoc exsilium ostende.

O Clemens, o pia, O dulcis virgo Maria.

Wees gegroet koningin, barmhartige moeder, hoop van ons leven, gegroet.

Tot u roepen wij, verdreven kinderen van Eva. Vanuit dit tranendal richten wij ons gesteun en geween tot u.

Gij zijt onze voorspraak, vestig dan uw barmhartige ogen op ons.

En toon ons Jezus, de gezegende vrucht van uw schoot, na ons bestaan in dit aardse verbanningsoord.

O genadige, o liefdevolle, o tedere maagd Maria.

Alexander Agricola De tous bien playne De tous biens playne est ma maistresse, Chascun lui doit tribute d’onneur; Car assouvye est en valeur Autant que jamais fut deesse.

Mijn liefje heeft alle goeie kwaliteiten, elkeen dient haar hulde te brengen want ze verdient het te worden voldaan evenveel als een godin ooit is geweest.

Je n’ay cure d’autre richesse Si non d’estre son serviteur, Et pource qu’il n’est chois milleur En mon mot porteray sans cesse.

De rijkdom haar dienaar te mogen zijn, is mijn enige bekommernis en omdat er geen betere keuze bestaat, zal ik zonder ophouden mijn woord gestand doen.

12

liedteksten

Eric Sleichim Morgen!

Und Morgen wird die Sonne wieder scheinen Und auf den Wege, den ich gehen werde, Wird uns, die Glücklichen sie wieder einen Inmitten dieser sonnenatmenden Erde…

En morgen zal de zon weer schijnen om op het pad dat ik zal inslaan ons weer samen tot geluk te brengen midden op deze zondoortrokken aarde …

En bij het weidse strand met blauwe golven gaan we stil en langzaam naar beneden, blikken ons woordloos in de ogen, en stil doordringt ons het geluk …

Und zu dem Strand, dem weiten, wogenblauen, Werden wir still und langsam niedersteigen, Stumm werden wir uns in die Augen schauen, Und auf uns sinkt des Glückes stummes Schweigen…

Jacob Obrecht Salve Regina (zie tekst bij Josquin des Prez)

13

liedteksten

Josquin des Prez Missa Malheur me bat Agnus Dei Agnus Dei, Qui tollis peccata mundi Miserere nobis!

Agnus Dei, Qui tollis peccata mundi Miserere nobis!

Agnus Dei, Qui tollis peccata mundi Dona nobis pacem!

Lam Gods, dat wegneemt de zonden der wereld, ontferm U over ons.

Lam Gods, dat wegneemt de zonden der wereld, ontferm U over ons.

Lam Gods, dat wegneemt de zonden der wereld, geef ons de Vrede.

Vertaling: Jan Gijsel, Brigitte Hermans, Linguapolis Met dank aan AMUZ (Antwerpen), Laus Polyphoniae

14

BIOGRAFIEËN Salvatore Sciarrino

De Italiaanse componist Salvatore Sciarrino (1947) volgde compositielessen bij Antonio Titone en Turi Belfiore.

Hij beschouwt zichzelf echter in de eerste plaats als autodidact.

Onder invloed van Luigi Nono begon hij in de vroege jaren zeventig aan een heel persoonlijk klankonderzoek.

Zijn klankonderzoek leidde tot composities met vele nieuwe speeltechnieken en een scala

aan ruis- en fluisterklanken.

Hij volgde een cursus elektroakoestische muziek bij Franco Evangelisti en vanaf 1977 tot 1982 doceerde hij compositie aan het Conservatorium van Milaan.

Sinds 1982 leeft en werkt hij als zelfstandig componist.

Vanwege zijn extreme fluistermuziek staat hij bekend als de ‘peetvader van de Italiaanse ruis’, maar ook de vernieuwende klanken en speelse citaten van werken uit zowel de pop- als de klassieke muziek vormen een rode draad in zijn opvallend oeuvre.

kwaliteiten van de saxofoon.

Wat traditioneel als bijzaak wordt beschouwd, verheft hij tot hoofdzaak en creëert er, vaak in combinatie met andere kunstvormen, nooit eerder gehoorde klankwerelden mee.

foto: Guy Kokken

COMPONISTEN

Eric Sleichim Eric Sleichim (1958) studeerde aan de conservatoria van Brussel en Luik. Als componistsaxofonist verwierf Sleichim internationale faam door de zeer eigenzinnige wijze waarop hij het instrument benadert.

Sleichim maakt zowel gebruik van snerpende veertjes, klanken van kleppen, plof- en smakgeluiden als van de tonale 15

Sinds 1988 trad hij met zijn BL!NDMAN saxofoonkwartet met grote regelmaat op in binnen-en buitenland, waar hij ook workshops geeft gebaseerd op niet-conventionele technieken. Vanaf 1983 staat de naam Sleichim garant voor zeer eigenzinnige composities voor theaterstukken, choreografieën, performances, films, kunstvideo’s, tentoonstellingen en concerten, die hij in opdracht

biografieën

van zeer diverse organisatoren voornamelijk voor BL!NDMAN schrijft.

Johannes Ockeghem Johannes Ockeghem (ca. 1410-1497) begon zijn muzikale leven als zanger bij de Onze-Lieve-Vrouwekerk in Antwerpen. Daarna kwam hij in dienst van Karel, de hertog van Bourbon in Moulins.

Aan dit Franse koningshuis kreeg Ockeghem in 1452 een betrekking als zanger en componist. Hier diende hij onder Karel VII, Lodewijk XI en Karel VIII. Ockeghem ontpopte zich tot grootmeester van de nog jonge meerstemmigheid in de renaissance. Hij was een van de eersten die ook in de religieuze muziek experimenteerde met een vrijere vorm van meerstemmigheid.

Pierre de la Rue Pierre de la Rue (ca. 1452– 1518) was geboren in Tournay (Doornik) en bracht het grootste deel van zijn leven door in de Nederlanden.

De la Rue behoorde tot dezelfde generatie als Josquin des Prez, en was lang verbonden aan de HabsburgsBougondische hofmuziekkapel in Brussel en Mechelen. Hij was een van de beroemdste en invloedrijkste componisten van de Zuid-Nederlandse polyfone stijl omstreeks 1500.

Margaretha van Oostenrijk, die als Habsburgse landvoogdes de zuidelijke Nederlanden bestuurde, beschouwde Pierre de la Rue als haar favoriete componist en liet kostbare verzamelbanden vervaardigen met zijn muziek.

Josquin des Prez Josquin des Prez (ca. 14501521) was een Bourgondische componist uit Condésurl’Escaut (Frankrijk). Hij wordt wel de voornaamste componist van de renaissance genoemd.

Josquin was vooral werkzaam in Frankrijk en ook enkele jaren in Italië. Hij genoot faam als componist en pedagoog en was de belangrijkste vertegenwoordiger van een nieuwe stijl, waarin de technieken van de canon en het 16

contrapunt werden toegepast op wereldlijke liederen. Hij werkte als zanger aan de dom van Milaan, bij de Milanese hertog Sforza, bij de pauselijke kapel in Rome en aan het hof van Ercole d’Este in Ferrara.

In 1504 ontvluchtte hij Italië vanwege een pestepidemie en enige tijd later werd hij provoost van de collegekerk Notre Dame in Condé-surl’Escaut.

Alexander Agricola Alexander Agricola (14561506), geboren te Gent, was de zoon van een welgestelde zakenvrouw die niet gehuwd was met zijn vader.

Agricola wordt vermeld als leerling van Ockeghem. Van 1470 tot ongeveer 1474 werkte Agricola met collega’s Gaspar van Weerbeke, Johannes Martini en Loyset Compère in de kapel van de hertog van Milaan, Galeazzo Maria Sforza. Vanaf 1490 is Agricola lid van de hofkapel van Karel VIII, koning van Frankrijk, en vanaf 1500 is hij cantor aan de hofkapel van Filips I, Filips de Schone, van Castilië. Tot deze kapel, die toentertijd gold als

biografieën

hét leidinggevende ensemble in Europa, behoorde ook Pierre de la Rue. Agricola schreef missen, motetten, motetchansons, wereldlijke liederen en instrumentale muziek.

UITVOERENDEN James Wood Dirigent

Jacob Obrecht Jacob Obrecht (1457/14581505) was een Vlaams componist. Zijn werkzame leven lijkt een aaneenschakeling van korte aanstellingen.

Zo was deze componerende priester werkzaam in Bergen op Zoom, Brugge en Antwerpen en volgde hij in 1504 Josquin des Prez op als kapelmeester van de hertog van Ferrara. Maar Ferrara was ook de plek waar Obrecht ruim een jaar later de dood vond door de pest.

Jacob Obrecht schreef vooral kerkelijke muziek: missen en motetten. Van hem zijn daarnaast enkele wereldlijke liederen bekend. Hij was een volgeling van Johannes Ockeghem. Jacob Obrecht was naast Josquin des Prez een van de toonaangevende vertegenwoordigers van de Vlaamse polyfonie.

James Wood (1953) is zowel componist, dirigent, percussionist als organist.

Compositie studeerde hij aan het Parijse conservatorium bij Nadia Boulanger. Aan de universiteit van Cambridge vervolmaakte hij zijn orgelkunsten en aan de Royal Academy of Music in Londen studeerde hij percussie.

In 1981 richtte hij het New London Chamber Choir, vooral gespecialiseerd in hedendaagse muziek. Tot zijn verhuizing naar Duitsland in 2007 was hij chef-dirigent 17

en nam hij ruim 25 cd’s op met muziek van Stravinsky, Janá cek, ˇ Poulenc, Xenakis, Dallapiccola, Saariaho, Feldman en hemzelf, maar ook muziek uit de vijftiende eeuw.

De laatste jaren werkte hij veel samen met het Groot Omroepkoor, het Rundfunkchor Berlin, het RIAS Kammerchor, het SWR Vokalensemble, Champ d’Action en Ensemble Musikfabrik. Als componist kreeg hij opdrachten van onder andere het Arditti Quartet, het Ircam in Parijs, de ARD, Percussions de Strasbourg en de BBC Proms.

biografieën

Collegium Vocale Gent

Als een van de eerste vocale ensembles pasten deze zangers de resultaten toe van het toen nieuwe onderzoek naar de historische uitvoeringspraktijk. Het Collegium werkte veelvuldig samen met musici als Gustav Leonhardt, Nikolaus Harnoncourt en Ton Koopman.

Zij maakten meer dan zestig cd-opnamen en de kern van hun repertoire werd gevormd door de barok. Tegenwoordig heeft echter ook romantische en eigentijdse muziek een belangrijke plaats in hun programmering.

foto: Michiel Hendrickx

Collegium Vocale Gent werd opgericht in 1970 en werkte sindsdien vooral samen met dirigent Philippe Herreweghe. Al in de beginfase trad het koor op in Amsterdam met een onvergetelijke uitvoering van Bachs Johannes Passion.

Sopranen Joowon Chung, Chiyuki Okamura, Magdalena Podko scielna Alten Sofia Gvirts, Alexander Schneider, Bart Uvyn Tenoren Stephan Gähler, Benedict Hymas, William Knight Bassen Stefan Drexlmeier, Philipp Kaven, Matthias Lutze

18

biografieën

BL!NDMAN werd in 1988 opgericht door saxofonist en componist Eric Sleichim.

Sinds 2008 deelt het saxofoonkwartet 20 jaar podiumervaring met de jonge kwartetten BL!NDMAN [drums], BL!NDMAN [strings] en BL!NDMAN [hybrid] waardoor een kruisbestuiving tussen twee generaties en vier kwartetten mogelijk wordt gemaakt.

Eric Sleichim en BL!NDMAN verwierven internationale faam met hun multidisciplinaire benadering. Vanaf de start kregen ze opdrachten vanuit de theater- en danswereld, ontwikkelden multimediale voorstellingen en voorzagen verschillende stille films van live muziek. Sinds 1999 focust Eric Sleichim zich ook op oude muziek. Eerst arrangeerde hij de vier koraalpartita’s van Bach. BL!NDMAN plays Bach werd een instant succes. Andere programma’s met oude muziek volgden – vaak in samenwerking met gespecialiseerde ensembles zoals Collegium Vocale Gent of het Huelgas Ensemble; Multiple Voice, Chromatic

BL!NDMAN [sax] met Eric Sleichim | foto: Guy Kokken

BL!NDMAN [sax]

Variations, Isotropes, Contrapunte alla mente, Secret Masses, Utopia 47 en Cross Talks met het 16-koppige BL!NDMAN-collectief.

Koen Maas sopraansaxofoon Roeland Vanhoorne alt- en tenorsaxofoon Piet Rebel tenor- en baritonsaxofoon Raf Minten baritonsaxofoon

19

VERWACHT

DO 12 MEI 2016

donderdagavond serie grote zaal / 20.15 uur

Nieuw Ensemble

Loevendie, De Vries, Roukens en Bulsink

Loevendie en De Vries zijn oude vrienden en hun wegen kruisten zich al vele malen. Bulsink studeerde bij Loevendie en Roukens bij De Vries. Loevendie’s jazz-companen Joost Lijbaart en Wolter Wierbos zijn solisten in A Dramé en Bons. Wilbert Bulsink soleert op de door twee middelbare scholieren ontworpen luchtpiano.

Alle werken op dit zeer afwisselende concert zijn speciaal voor het Nieuw Ensemble geschreven.

PROGRAMMA: Theo Loevendie Bons for improviser (solist Wolter Wierbos) / A Dramé / Joey Roukens Catching Proteus / Wilbert Bulsink Op/Weg... geblazen / Prelude Nr 2 / Klaas de Vries Ghaf

20

foto: Theo Krijgsman

Drie generaties vooraanstaande Nederlandse componisten komen in dit concertprogramma samen. De eclectische muziek van Theo Loevendie (1930), Joey Roukens en Wilbert Bulsink (beiden uit 1982) kent invloeden uit de jazz, pop en Afrikaanse muziek. Dit contrasteert met de ernst van Klaas de Vries’ (1944) omvangrijke compositie Ghaf, dat het midden houdt tussen een installatie en een muziekwerk.

Theo Loevendie

seizoen 2016-2017 donderdagavondserie

De Donderdagavondserie staat inmiddels niet alleen nationaal maar ook internationaal bekend als een serie waarin de hedendaagse muziekpraktijk floreert. Naast de nieuwste ontwikkelingen in de hedendaagse muziek, ook klassiekers uit de 20e eeuw. Dit seizoen meesterwerken van onder anderen Wolfgang Rihm, Galina Oestvolskaja, John Luther Adams en Frank Zappa. En wereldpremières van componisten als Richard Rijnvos en JacobTV. De Highlights uit de 30 concerten: do 13 okt / 20.15 uur Asko|Schönberg, Stefanovich + Queyras Ode aan Kurtág

do 12 jan / 20.15 uur Ives Ensemble Companion Pieces

do 3 nov / 20.15 uur Nederlands Kamerkoor + Raschèr Saxophone Quartet Lera Auerbach: 72 angels

do 9 feb / 20.15 uur Nieuw Ensemble Transformations - Carola Bauckholt / Christina Kubisch

do 24 nov / 20.15 uur Cappella Amsterdam Again and Again

do 13 apr / 20.15 uur Ensemble Musikfabrik Zappa’s Tapes

21

VERWACHT

April vr 29 april / 20.15 uur

Asko|Schönberg + Neue Vocalsolisten Stuttgart Private View

za 7 mei / 20.15 uur

do 12 mei / 20.15 uur

Bram van Sambeek + Hugo Wolf Quartet Van Weense klassieken naar klassieke jazz

Nieuw Ensemble Loevendie, De Vries, Roukens en Bulsink vr 13 mei / 20.15 uur

za 7 mei / 22.30 uur / Splendor

Nederlands Kamerkoor De Mis van Martin

Het Weeshuis van de Nederlandse Muziek in Splendor

Mei

zo 8 mei / 15.00 uur

za 30 april / 20.15 uur

wo 4 mei / 21.00 uur

Nederlands Philharmonisch Orkest Ensemble Herdenking op 4 mei do 5 mei / 18.00 uur / Zouthaven

Vrijheidsmaaltijd do 5 mei / 20.15 uur

Lavinia Meijer + Carel Kraayenhof 5 mei concert vr 6 mei / 20.15 uur

Zefiro Torna + Vocalconsort Berlin + Ghalia Benali De allegorie van het verlangen

DJ Isis Wat is het geheim van de DJ (8+) zo 8 mei / 20.15 uur

Jazz Orchestra of the Concertgebouw invites Magnus Lindgren + Joris Roelofs Rhythm Changes wo 11 mei / 20.15 uur

Angela Hewitt, Hugo Ticciati, Christoffer Sundqvist + Torleif Thedéen Quatuor pour la fin du temps do 12 mei / 12.30 uur

Piotr Jasiurkowski + Tobias Borsboom Lunchconcert i.s.m. het NMF

22

Nederlandse Bachvereniging Bach motetten

Unieke jubileumwandeling Muziekgebouw met app Curvices Speciaal voor ons 10-jarig bestaan maakte componiste Rosalie Hirs de poëzie- en klankinstallatie Curvices Amsterdam. Een unieke muzikale rondwandeling waarvoor u de gratis Curvices-app kunt downloaden via de App Store, Google Play of iTunes. De app schakelt in zodra u rondom het gebouw een van de wandelzones betreedt. Een cadeautje van de componist waarvan u het hele jubileumseizoen kunt profiteren!

Meer info: muziekgebouw.nl/ festival/10jaar Geheimtips Bijzondere concerten die je niet mag missen

Muziekgebouw aan ‘t IJ / foto: Erik van Gurp

MUZIEKGEBOUW AAN ’T IJ Piet Heinkade 1 / 1019 BR Postbus 1122 / 1000 BC Amsterdam Kaartverkoop T 020 788 2000 ma t/m za 12.00 -18.00 uur Kantoor T 020 788 2010 F 020 788 2020 E post@muziekgebouw.nl Zakelijke evenementen T 020 788 2023

Restaurant Zouthaven bevindt zich op de begane grond van het Muziekgebouw.

Voor een heerlijke start van uw concertavond.

Openingstijden en reserveren www.zouthaven.nl of T 020 788 2090 WORD VRIEND Steun het Muziekgebouw al vanaf € 75 per jaar. Lees meer op : muziekgebouw.nl/steunons

PARTNERS De activiteiten van het Muziekgebouw aan ’t IJ komen tot stand door steun van:

Gelieve te zorgen dat uw mobiele telefoon uit staat tijdens het concert.

Camerabeeld- en geluidsopnamen alleen toegestaan met toestemming vooraf.

Mediapartner:

Pauzedrankje (indien inbe­grepen) serveren wij op tafels bij de uitgang van de zaal.

Druk binnenwerk:

EARLY BIRD TICKETS Voor jongeren tot 30 jaar, bijna alle concerten € 10. Wees snel: hoe eerder, hoe meer kans. Lees meer op: www.muziekgebouw.nl/earlybirds

Reserveren en openingstijden restaurant Zouthaven: www.zouthaven.nl.

Centraal Station (10-15 min lopen) is met tram 26 bereikbaar tot 00.00 uur. Taxicentrale Amsterdam: T 020 677 7777.

De Piet Heinparkeergarage onder Muziekgebouw aan ’t IJ is 24 uur per dag open.

Informatie + online kaarten bestellen www.muziekgebouw.nl. Ook voor onze nieuwsbrief.

XXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXX XXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXX XXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXX XXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXX XXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXX XXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXX XXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXX