Наҷот - №28

«...Бешубња, њизби Худо ѓолиб хоњад буд» (Моида, 56) Оббозї дар њавз рўзаро намешиканад, агар…

НАШРИЯИ

њИЗБИ

НАњЗАТИ

ИСЛОМИИ

ТОљИКИСТОН

№ 28 (798) Панљшанбе, 10 - уми июли соли 2014 -и милодї, мутобиќ ба 13 - уми Рамазон, соли 1435 - и њиљрии ќамарї

Моњи нолаву зорї ва тавба Бархез зи ѓафлат, ки моњи Рамазон аст, Бикшо дари њиммат, ки моњи Рамазон аст. Бо нолаву зорї бинамо тавба дар ин моњ, Бар даргањи Рањмат, ки моњи Рамазон аст. Солњо, ки рамидию надидї ту вафое, Биштоб ба љаннат, ки моњи Рамазон аст. Њар рўз агар тавба бикардию шикастї, Дарёб, ки ваќт аст, ки моњи Рамазон аст. Гар умри азизат шуда охир, нафасе њаст, Дар охири умрат, ки моњи Рамазон аст. Бо тавба бикун он дили ѓамдида мусаффо, Бо ашку надомат, ки моњи Рамазон аст. Мулло Аббос Раљабзода

Исломгарої: тафовут ва оќибатњо

Њифзи сулњ ба тањкими вањдат рабт дорад

Сайид Абдуллоњи Нурї: Бале, ман гузашт кардам

Афѓонистон вориди марњалаи љадиди муборизот мешавад

2

10 июл соли 2014

www.nahzat.tj

хабар

Бахши ЊНИТ беморхонаи Исфараро таъмир мекунад Раёсати бахши њизб дар шањри Исфара љињати ќисман таъмир намудани беморхонаи касалињои рўњии вилоятї аз раиси шањр рухсатнома дархост намудааст. Дар ин бора Илњомљон Ёќубї, масъули шуъбаи ЊНИТ дар вилояти Суѓд хабар дод. Ба гуфтаи ў, имрўз, 7 – уми июл унвонии Зоњидзода Додарљон, раиси шањри Исфара мактуби расмї ирсол намудаанд, то иљозаи раиси шањрро расман бигиранд ва дар моњи августи соли равон таъмирро шурўъ намоянд. Дар мактуб гуфта мешавад, беморхонаи зикргардида дар дењаи Лаккон љойгир буда, эњтиёљ ба таъмир дорад.

Насронињо дар сафи намоз бо мусалмонњо

Масљиде дар иёлати Флоридаи ИМА дари хешро барои њар хоњишманде, ки худро дар моњи шарифи Рамазон пок сохтан мехоњад, боз гузоштааст. Насроние бо номи Стефани Рестепо, зимни ворид шудан ба масљиди Ан-Нур руймоли сиёњу сафедеро ба сар карда, дар сафи охир дар пањлўи мусалмонзане ќарор мегирад ва

њамроњ бо њозирини масљид барои хондани намози шом рост меистад, вале ба њар тараф нигоњ мекунад, то намунаи намозхониеро барои худ ихтиёр намояд. Агарчи ў бо тартиби гузоштани намоз огоњ нест, вале бо нигоњ кардани мусалмонзанњои атрофаш рукуъу суљудро анљом медињад. «Мехостам њама чизро аз дохил бифањмам ва раванди ибодатро эњсос намоям», гуфтааст хонум Стефани баъд аз анљоми намоз навиштааст Miami Hеrald. Агар њамроњ бо ин хонум дањњо сокинони ѓайримусалмони ин мањал вориди масљид шудаву дар намоз ва ифтор ширкат карда бошанд, баъзеи дигари онњо ба мизи ифтор баъди намоз њамроњ шудаанд. Љои тазаккур аст, ки Иттињоди ташкилотњои мусалмонии Флоридаи Љанубї њар сол чунин шабнишинињои рамазониро созмон медињад.

Мањфили ќуръонхонии бахши ЊНИТ анљом ёфт Имрўз, 7 – уми июл дар ќароргоњи бахши ЊНИТ дар ноњияи Шоњмансури шањри Душанбе хатми Ќуръон ба анљом расида, озмуне низ доир гардид. Мањфилро Гулбарг Сайфова, масъули бонувони бахши њизб њусни ифтитоњ бахшида, гуфт, “имрўз мо хатми кулли Ќуръон анљом дода, мутмаинем, ки дар ин моњи муборак савоби зиёд гирифтаем”. Дар идомаи суњбати худ, масъули бонувон зикр кард, ки Паёмбари Худо (с) гуфтааст, ки бењтарини шумо касе њаст, ки нахуст худ Ќуръонро меомўзад ва ба дигарон низ ин китоби илоњиро меомўзонад. “Ва алњамудлиллоњ, ки мо њам тибќи ин гуфтаи расули Худо (с) амал намудаем. Бандае, ки кадом дарду алам ё ѓамеро аз ягон бандаи худ дур мекунад, Худованди тавоно низ ѓаму андуњи он нафарро рафъ мегардонад...” Љамила Эмомова, масъули тафтишоти бахши њизб гуфт, ки аз ибтидои моњи Рамазон, ки дањњаи рањмат аст, њамарўза 3 љузъ аз Ќуръон хонда мешуд ва дар ин мањфили ќуръонхонї наздики 100 нафар бону ва духта-

ракони наврас ширкати фаъол доштанд. Ў мегўяд, “дар мањфили мо на танњо хоњарон аз Нањзат, балки аз дигар њизбњо њам ширкат доштанд. “Барои мо фарќ надорад, ки хоњарон шомили кадом њизбанд, фикр мекунам, дигарон њам дар ин фикр њамроњ бошанд ва њарфи таълим гирифтаи худро аз Ќуръон ба дигарон низ омўзонанд, хубтар аст”. Ба гуфтаи бону Љ. Эмомова, дар мањфили ќуръонхонї аз 6 – сола то 68-сола ширкат доштанд. Хонум Фарида, ки ба синни 68 расидааст, мегўяд, дар хонааш аз сабаби бекорї ѓамнок мегардидааст, вале бо ташаббуси бонувони њизб, ки омўзишњои ќуръонї баргузор мекунанд, ѓаму андуњи худро фаромўш кардааст. Ў мегўяд, “њазор рањмат ба ташаббускорони ин мањфил, ки мо низ бањра мегирем...”. Инчунин дар ахири хатм бо ташаббуси бонувони њизбї озмуне бо тариќи суолу љавоб аз Ќуръон ва аз оинномаи њизб доир гардида, ки њайати доварон љойи аввалро ба Мунираи Сафарзод, љойи дуюмро ба Шукронаи

Ќарзи “Созидание”-ро маљбуран меситонанд Кумитаи андози Тољикистон љаримабандии Ширкати “Созидание”ро тибќи меъёрњои ќонунгузории кишвар арзёбї кардааст. “Фаъолияти “Созидание” аз 1 январи соли 2009 то 1 декабри соли 2013 аз санљиш гузаронда шуд, ки дар натиља, пинњонкунии андозњо бо назардошти љарима ва фоизњо дар њаљми 322 миллиону 352 њазору 898 сомонї ошкор гардид”, омадааст дар санади Кумитаи андоз. Њамчунин гуфта мешавад, ки “Созидание” дар бораи муассисаш њам ба нињодњои зидахли Тољикистон маълумоти нодуруст пешнињод кардааст, аз љумла «муассиси ягонаи ЉДММ “Созидание” ширкати WTT «Hotеls onе Limitеd»-и Кипр» нишон дода шудааст. Дар идомаи гузориш воќеъияти кор ошкор мешавад, ки «WTT Hotеls onе Limitеd» њиссаи худро соли 2008 ба ивази 100 миллион доллар ба ширкати “SUNLINK LIMITED»-и Кипр фурўхтааст, аммо аз ин амалиёт андоз аз даромадро њисобу пардохт накардааст”. Даъвои ширкати “Созидание”-ро дар мавриди беасос будани иддаои маќомоти андози Тољикистон додгоњи иќтисодии пойтахти кишвар њам рад кардааст. Тавре маќомоти Тољикистон мегўянд, «Созидание» бояд тамоми маблаѓњои дар рафти санљиш ошкоркардашударо ба буљаи кишвар пардохт намояд, “дар акси њол, маќомоти андоз тибќи ќонунгузорї барои ситонидани маљбурии маблаѓњои њисобшуда тамоми чорањоро меандешанд”. Суоли матрањ ин аст, ки чунин як

санљиш тибќи барномаи кории нињодњои кишвар анљом гирифтааст ё масъала хос аст? Бисёре аз соњибназарон ба ин боваранд, ин санљиш супоришист, чун ин ширкат соњиби мењмонхонаи «Hyatt Rеgеncy», мењмонхонаи дар зоњир соњибдаромад буда, ба Олег Дерипаска, миллиардери рус ва соњиби “Русал” марбут дониста мешавад. Таври маълум, «Русал» алайњи корхонаи ТАЛКО иќдомеро пеш гирифт ва садњо миллион доллар аз ширкати тољикї талаб дорад. Гўё санљишу љаримабандии “Созидание” ба тарзе посух ба иќдоми ширкати Дерипаска будааст.Аммо Кумитаи андози Тољикистон ширкати “Созидание”-ро ширкати русиягї намедонад ва “мутобиќи маълумоти расмї муассиси ягонаи “Созидание” ширкати “SUNLINK LIMITED”-и Кипр мебошад».

Азизхўља ва љойи саввумро ба Мењрубони Хайруллоњ сазовор донистанд. Ба гуфтаи бонувони њизб, чун анъана ва тибќи барномаи њизбї, њамасола мањофили ќуръонї баргузор мегарданд ва дар анљом аз љониби шуъба барои иштирокшиёни мањфил туњфањои хотирмон таќдим карда мешавад. Њамин тариќ, ба нафарони љойњои сазоворро соњибгашта, њамчунин ба нафароне, ки тўли дањња дар хатм ширкати фаъол доштанд, аз љониби бонувони њизб туњфањои хотирмон таќдим карда шуд.

Баъзе масъулинро дар пањлўи «муллоњо»-и зинокор бояд шинонд Кумитаи дин ва танзими љашну маросимњо мегўяд, на њамаи ќањрамонњои наворњои ифшокунандаи фањши муллоњо имомхатибонанд. Солењљон Завќиев, сардори раёсати иттињодияњои динии ин кумита гуфтааст, баъзе аз ин «мулло»-њо танњо шањрвандони оддиянд ва ба масљидњо рабте надоранд. Тавре ВАО иттилоъ медињанд, Кумитаи дин хостори манъ кардани наворњои зидди «муллоњои зинокор» шуда, ки дар интернет зери номи студияи телевизионии «Нури нањзат» пахш мешаванд. Аммо бояд гуфт, ки ќабл аз пеши роњи пахши ин наворњоро дар телевизиони њукуматї гирифтан, бояд василањои роњ ёфтани онњоро ба интернет пайдо кард, ки омилони ин кор кињоянд. Тавре бонуи њуќуќшинос Файзинисо Воњидова, яке аз чењрањои мубориз бањри барќарории њаќиќат ва адолат тасмими Кумитаи динро «аљоиб» гуфтааст. Дар воќеъ, амали ин кумитаро љуз бо ин мафњум ба дигар тарзе шарњ додан мумкин нест. Њамшираамон Файзинисо мегўяд: то имрўз касе намедонад, ки ин барнома аз тарафи кї роњандозї шудаасту ба кї тааллуќ дорад. Вале кумитаи мазкур барои муайян кардани сарчашмаи пайдоиш ва мансубияти барномаи мазкур ягон чораи ќонунї

наандешида, љињати зоњир намудани бепарвої мусоидат намудааст, ки Точикистон як кишвари олудаи фањшу фасод дар олам муаррифї гардад. Агарчи ташкилкунандагони барномаи «Нури нањзат» маќсади амиќ доштанд ва амали ѓарази онњо алайњи ЊНИТ равона буд, аммо ин бесаводу бехирадон андеша накарданд, ки љомеъаи љањонї дар ин барнома симои кишвари моро бо «муллоњои зинокор»-аш диданд. Яъне ЊНИТ не, балки Тољикистонро бо чунин симо муаррифї карданд. Агар як назорати пурзўр аз болои маќомоти зирабт, бухусус Кумитаи дин вуљуд медошт, Њукумати ЉТ бояд масъулини ин нињодњоро аз вазифа барканор сохта, дар пањлуи «муллоњои зинокор», њамчун масъулони љинояткор дар дарбор мешинонд. Вале афсус...

www.nahzat.tj

3

10 июл соли 2014

минтаќа

Њавасамандии ИМА ба њалли буњрони Афѓонистон

Моњи нузули ќуръон

Кобул боз як рўзи дигарро баъд аз эълони натоиљи аввалияи интихоботи президентї дар даври дувум пушти сар гузошт, ки ноќаноъатмандї аз натиљагирии КМИ боиси шакл гирифтанги буњрони навбатї дар ин кишвар шуданаш мумкин аст. Масъала ин аст, ки тими «Ислоњот ва Њамгирої» ва номзади он ба маќоми президентї доктор Абдуллоњ эълон шудани натоиљи аввалияро хилофи талабњои пешгузоштаи тими хеш ба КМИ ва нодида гирифтани ин комиссия аз бозшумории раъй дар чандин минтаќањои ишорашуда, бахусус маълум кардани раъйњои «пок» аз «нопок» медонанд. Боиси шиддат гирифтани буњрон ва пайдо шудани хушунат он аст, ки доктор Абдуллоњ дирўз, 8-уми июл зимни суханронї дар як гирдињамоии мардумї дар Кобул бо ишора ба чанд маврид арз дошт: -барандаи интихобот бидуни шакку шубња мо њастем; -иљозаи барќарории њукумати таќаллубиро, њатто барои як рўз намедињем; -фишор, тањдид ва татмеъ ба њељ ваљњ дар мавриди мо муассир нахоњад буд; - ба мардуми Афѓонистон итминон медињам, ки њукумати мавриди назари онњоро эълом хоњам кард. Ин чор мавриди ишорашуда то љое ба њам васлу вобастаанд, вале банди чањоруми он хеле љиддї ва љанљолбарангез буда метавонад, агар ин кор таъљилї сурат бигирад. Яъне то эълони натоиљи нињоии интихобот ду љониби бањс дар таъсиси давлати эътилофї ва интиќолї бояд ба тавофуќи усулї бирасанду онро эълон намоянд. Даъвои тими «Ислоњот ва Њамгирої» дар мавриди амалкардњои таќаллубї ва хиёнат ба раъйи мардум аз сўйи КМИ-ро давлати феълии бо сарварии Њомид Карзай набояд нодида бигирад, агар барои он суботи оромии кишвар муњим бошад, на манфиъатхоњињои дигаре. Феълан ў бо пахши як эъломияе гуфтааст: натоиљи ибтидоии даври дувуми интихоботи раёсатиљумњуриро гоми дигаре дар роњи такмил шудани раванди интихоботи Афѓонистон медонам. Љаноби Карзай дар баробари вокунишњои тими «Ислоњот ва Њамгирої» кадом ишораи ошкореро љоиз надониста, аммо дар мурољиъат ба мардум ба таври нозук, ба њар њол, ишораеро љињати њифзи суботу амният лозим дидааст, агар он риъоя шавад, яъне аз мардум хоста, ки “сабру шикебої ва њамбастагии худро њамонанди ќабл њифз кунанд ва барандаи интихобот замоне мушаххас хоњад шуд, ки натоиљи нињої баъд аз расидагї ба шикоятњо ва људо кардани орои дуруст аз нодуруст эълом хоњад шуд”. Ў њамчунин бо ибрози умедворї гуфта, ки комиссиюнњои интихобот барои таъмин кардани шаффофияти

том вазифадорад ва онњо бо дарки масъулияти таърихии хеш дар заминаи њамкорї бо номзадњо баррасии раъйњоро бояд анљом дињанд. Гузашта аз ин Карзай итминон дода, ки номзадњо њам бо назардошти манофеи олии кишвар роњи тафоњумро пеш хоњанд гирифт. Аммо мавќеи Мањмуд Карзай, бародари раисиљумњури амалкунандаи Афѓонистон дар ќиёс бо њарфњои Њомид Карзай ба дурнамои хатарноке далолат мекунанд, ки дар мусоњиба ба ТВ «Тулуъ» арз доштааст: «Бо даст ёфтан ба ќудрат оќои Ашраф Ѓанї аз худаш ё Чингизхон љур мекунад ё Темури ланг». Суоле ба миён меояд, ки изњори назари љаноби М. Карзай ба ин тарз ба ноумед шуданаш дар расидан ба ќудрат аст ё дар воќеъ, ў аз кадом хатаре огањї дорад? Ба њар њол, ин гуфтањо наметавонанд ќишрњоеро дар љомеаи Афѓонистон барои дурнамо нигарон насозанд. Эълони натоиљи интихобот ва вокунишњои тими «Ислоњот ва Њамгирої» дар изњори назари рањбарияти ИМА бетаъсир набудааст. Љон Керри, вазири умури хориљаи ин кишвар зимни пахши баёнияи худ гуфтааст: ман бо нигаронии амиќ гузоришњои марбут ба эътирозот дар Афѓонистон ва тарњи масъалаи ташкили “давлати мувозї»-ро мулоњиза кардаам. Ба андешаи ў, «оќибати њар навъ иќдоме барои касби ќудрат бо роњи ѓайриќонунї дар Афѓонистон ќатъи њимояти молї ва амниятии ИМА ва љомеаи байналмилал аз он кишвар аст”. Таври маълум, раисљумњур ва вазири корњои хориљии ИМА доктор Абдуллоњ тавассути телефон гуфтугў доштаанд ва ќарор аст, Љон Керри рўзи љумъа, 11-уми июл ба Афѓонистон биёяд. Тавре доктор Абдуллоњ гуфтааст, ў ќавл дода, ки “дар муќобила бо таќаллуб ва барои ифшои таќаллуб дар канори мардуми Афѓонистон” мебошад. Бале, ИМА корњои зиёдеро зимни њузури худ дар Афѓонистон анљом додааст ва њавасманди он нест, ки манофеаш зери хатар ќарор бигиранд, чунки имкон дорад, ки аз вазъияти буњронии феълии Афѓонистон љонибњои дигар барои худ истифода баранд. Бубинед, њатто намояндаи вижаи ИМА дар умури Афѓонистону Покистон њам бо интиќод аз услуби эълони натоиљи интихобот гуфтааст, ки хуб мешуд элони натиљагирињоро њоло њам таъхир мекарданду дар робита ба пањлуњои бањсии масъала баррасии даќиќ анљом мегирифт. Матлаби мазкур дар њоле тањия мешавад, ки аз чигунагирии мавќеъгирии љаноби Ашрафѓанї Ањмадзай, даъвогари дигари маќоми раёсатиљумњурї чизе ошкор нест, чун ў њам дирўз бояд конфронси матбуъотии хешро доир месохт.

“(Он чанд рўзи баршумурдаро, ки бояд рўза бидоред,) моњи рамазон аст, ки Ќуръон дар он ба унвони роњнамои мардум ва дорои нишонањои равшангари њидоят ва људокунандаи миёни њаќќу ботил нозил шудааст, пас њар кї аз шумо ин моњро дарёбад, бояд рўза бигирад ва њар кї бемор ё дар сафар бошад, чанд рўзе аз рўзњои дигарро ба љои он (рўза бидорад), Худованд барои шумо осонї мехоњад ва душворї намехоњад, то шумори (рўзњо)-ро комил намоед ва Худоро ба хотири ин ки њидоятатон карда, ба бузургї ёд кунед ва бошад ки шукри Ўро ба љо оред”. (Сураи Бќара, ояти 185). Дар ояти ќаблї муддати фарзияти рўза бо ибораи «Чанд рўзи баршумурдаро рўза бидоред» ба таври муљмал баён шуда буд, ин оят бо зикри номи моње аз дувоздањ моњи ќамарї замони рўзаро мушаххас мекунад, ки он тамоми рўзњои моњи шарифи рамазон аст. (Он чанд рўзи баршумурдаро, ки бояд рўза бидоред,) моњи рамазон аст”. Худованд бо ихтисос додани нузули Ќуръони карим ба моњи рамазон дар миёни моњњои дигари сол ба ин моњ фазилати хоса додааст. Сипас дар зимни баёни муњимтарин сифатњои Ќуръони карим ва ёдрас кардани мўъминон ба бузургии неъмати нузули чунин як китоб ишора ба њикмати хос шудани моњи рамазон ба рўза доштан мешавад: “ки Ќуръон дар он ба унвони роњнамои мардум ва дорои нишонањои равшангари њидоят ва људокунандаи миёни њаќќу ботил нозил шудааст”. Дар ин ќисмати оят дар баробари баёни нузули якпорчагии Ќуръон дар моњи мубораки рамазон ду сифати барои башарият нињоят муњими он зикр ёфтааст. Бояд гуфт, аз нигоњи тавонмандии дарки умури маънавї инсонњое, ки ба Ќуръон имон оварда, онро тасдиќ ва аз он пайравї мекунанд, табиатан ду навъанд: Навъи аввал, ки аксари кулли мардумро ташкил медињанд, дар умури маънавї тавони аз роњи маърифатї ташхису тамиз карданро надоранд ва бе кумак ва рањнамоии шахси дигар роњи ростро аз гумроњї, њаќро аз ботил људо карда наметавонанд. Ќуръон барои ин тоифаи аз мардум дастгоњи њидояте мебошад, ки барояшон њаќро аз ботил људо мекунад. Ин яке аз он ду сифати Ќуръон аст. Навъи дуввум касоне мебошанд, ки ба камоли илму амал расида ва истеъдоди бањраманд гаштан аз анвори њидояти илоњї ва тавоноии маърифати далоили ќуръониро доранд. Ќуръони карим барои ин навъи инсонњо манбаи бањрабардории аќлию наќлї ва меъёри ташхису тамизи масоили њаётї дар идора ва рањнамоии љомеа мебошад Баъди пайванд додани замони фарзияти рўза ба моњи мубораки рамазон ва баёни сифатњои инсонсози Ќуръон, ки нузули он ба ин моњ маќоми бартарият медињад, ба баёни шарти асосї дар фарзияти рўза мепардозад: “Пас њар кї аз шумо ин моњро дарёбад, бояд рўза бигирад”. Худованд дар ин бахши оят амали ибодатиро бо оёти зоњирии олами вуљуд пайванд дода, оѓозёбии моњро ба њилол марбут намудааст. Манзур аз дарёфтани моњи рамазон, зинда будан дар ин моњ, огоњї ёфтан аз фарорасии он бо дидани њилоли моњи рамазон, ё субути дидани он аз тариќи шањодати муътабари шаръї бо доштани салоњияти комил, аз љумла мусалмони оќилу болиѓ ва муќиму тандуруст будан аст. Ин њукми Худованд ба ашхоси беимон, кўдакони ноболиѓ ва афроди аз аќл бегона дахл надорад. Бинобар ин њар шахсе, ки тамоми рамазонро бо салоњияти комил дарёбад, бар ў рўза гирифтани њамаи рўзњои рамазон фарз мешавад, аммо касе, ки теъдоде аз рўзњои рамазонро бо њамон салоњият дарёбад, ба адади рўзњои дарёфтааш рўза бар ў фарз мегардад. Ба унвони мисол, шахси беимон ваќте дар моњи рамазон исломро бипазирад, ё кўдаки ноболиѓе ба балоѓат бирасад, ба онњо рўзаи рўзњои боќимондаи моњи рамазон фарз мегардад, на рўзњои гузаштаи он. Пас аз поён ёфтани мавзўи фарзияти рўза ба хотири комил намудани мавзўъ ва таъкиди мафњуми ояти ќаблї ба баёни њукми гурўњњои маъзур мепардозад: “Ва њар кї бемор ё дар сафар бошад, чанд рўзе аз рўзњои дигарро ба љои он (рўза бидорад)”. Мусофирон ва беморон агарчи дорои ин гуна салоњиятњо њам бошанд, ба сабаби доштани узрњои муваќќат маъзуранд ва дар муддати чанд рўзе, ки узр доранд, рўза аз онњо соќит мешавад ва пас аз бартараф шудани узр бар эшон ќазо лозим мегардад. Заноне, ки дар њоли одати моњона, ё нифос ќарор доранд, аз љумлаи беморон мањсуб мешаванд. Бо вуљуди њатмї будани рўза дар њаќќи мусалмони оќилу тандуруст ва муќим Худованд ба хотири осонї барои ин ќисмати бандагон рухсати хўрдан додааст ва дар идома фалсафаи сабукињои истисноии ибодати рўзаро чунин шарњ медињад: “Худованд барои шумо осонї мехоњад ва душворї намехоњад”. Баъд аз он бо як ибораи кўтоњ њадаф аз ќазо доштани рўзаро баён мефармояд: “То шумори (рўзњоро) комил кунед”. Ба рўзњои дигари сол вогузошта шудани рўзаи мусофир ва бемор ба хотири он аст, ки афроди дар рамазон ночормонда бисту нуњ ё сї рўзи рўзаи моњи рамазонро комил намоянд. Дар поёни оят мефармояд: “Ва Худоро ба хотири ин ки њидоятатон карда, ба бузургї ёд кунед ва бошад ки шукри Ўро ба љо оред”. Яке аз ањдофи фарз гаштани ибодати рўза он аст, ки инсонњо арзиши рањнамоиеро, ки Худованд барояшон муяссар гардонда, эњсос намоянд, зеро дар айёми рўзадорї бештар аз њар замони дигар ба дарки он метавон расид. Инсон агарчи бо рўза доштан муддате истифодаи неъматњоеро аз даст дињад њам, дар натиља, ба мизони ихлосу эњсонаш дар ибодат аз файзи рўза ќалбаш равшан гашта, њаловати ин ибодатро эњсос хоњад кард, ки ин неъмате бењтар аз он аст. Бинобар ин Худоро, ки ўро ба рўза доштани моњи нузули Ќуръон роњнамої кардааст, бояд ба бузургї ёд кунад ва бошад ки бо рўза доштан ба маќоми шукркунандагони Худованд ноил гардад. Дар партави ин оят дармеёбем, ки миёни фарз шудани рўзаи моњи мубораки рамазон ва нузули Ќуръони карим дар ин моњ иртибот ва пайвастагї ќавї вуљуд дорад. Дар баробари он ки Худованд Ќуръонро барои њидояти башарият нозил фармуда ва ба василаи ин китоб барои онњо њаќро аз ботил људо карда, бояд ба унвони шукри ин неъмати азим ба ибодати рўза пардозанд. Дар пойбандии шахси мусалмон ба ибодати рўза азамат ва кибриёии Худованд ошкор мегардад.

Зубайдуллоњи Розиќ

4

10 июл соли 2014

www.nahzat.tj

шомњои рамазонї собиќадорони њизб сухаронияшро ба чунин њарфњои Худованд оѓоз кард: «Оё ањду паймон накардем барои шумо, эй фарзанди одам, ки итоат накунед шайтонро. Ба дурустї, ки шайтон барои шумо душмани ошкорост». Дар идома ў ба шарњу тавзењи ашъори Абдулќодири Бедил пардохта аз забони ин мутафаккир ва шоир гуфт: Зери гардун сад њазорон сар ба

боди фитна рафт, Кўњна хиште, ки з-ин надоматхона нашкасту нарехт.

Шомњои фарњангии Њизби Нањзати Исломии Тољикистон бахшида ба дањаи аввали моњи шарифи Рамазон ба охир расиданд. Вале тавре маълум, дар шумораи гузашта танњо тавонистем, ки фаќат аз ќисме аз маърўзањо барои хонандаи худ гуфта бошем.

Ба андешаи ў, мусибате сари мо њукмрон аст ва он њам бошад, ин аст, ки тарси махлуќ бар тарси Холиќ ѓалаба кардааст. Аксар аз тарси махлуќ тарки тарси холиќ карда истодаанд. Олимљони Сафар, яке аз масъулини кумиссиюни тафтишоти њизб бо овардани ояи 183-юми сураи «Баќара», ки онро Абумуњаммад Акбарї низ ёдоварї кардааст, гуфт: Оё кирдори мо ба ояи боло дуруст меояд? Оё мо таќводор њастем ё на? Агар ин ибодатњо сабаби таќводории мо нашуд, мо аз

Баррасии растагорї, сидќ, таќво, имондорию амонатдорї дар ЊНИТ Файзуллоњи Назар, масъули шуъбаи фарњанг ва иршоди ЊНИТ аз зумраи онњоест, ки дар шабњои баъдии дањрўзаи аввали моњ дар ќароргоњи њизб суханронї дошт. Ў, ки дар мавзўи растагорї суњбат мекард, гуфт, «фалоњ ва растагорї маънои васеъ дорад, ки њам пирўзињои моддї ва маънавиро шомил мешаванд». Ба андешаи ў, нисбат додани фалоњ ва растагорї ба мўъминон дар ду буъд манзур мегардад. «Калимаи «фалоњ» ба маънои зафар ёфтан ва ба даст овардану расидан ба орзу аст. Ва ин ба ду нањв аст: яке дунёї ва дигаре ухравї. Зафари дунёї расидан ба саодати зиндагї аст, яъне ба чизе, ки зиндагиро гуворо созад ва он дар дараљаи аввал баќо ва сипас тавонгарї ва иззат аст. Зафар дар ухравї дар чањор чиз хулоса мешавад: баќое, ки фано надошта бошад, ѓаноие, ки дастхуши фаќр нашавад, иззате, ки омехта бо зулм набошад, илме, ки мушавиб бо љањл набошад ва ба њамин љињат гуфтаанд: айш љуз айши охират нест», афзуд Файзуллоњи Назар. Љаннатуллоњи Комил, яке аз масъулини шуъбаи Њизби Нањзати Исломии Тољикистон дар навоњии тобеи марказ, ки дар мавзўи «Сидќ ва дурўѓгўї» суханронї мекард, дурўѓгўиро дар љомеаи Тољикистон, бахусус миёни љавонон аз маризии муњтољи даво арзёбї кард, иброз дошт, ки сиќд маънии ростгўиро дорад ва дар ин маврид дар Ќуръон ва ањодиси Паёмбар таъќидњои зиёд шуда. «Чуноне ки уламо гуфтаанд, суха-

ни њаќ сухане мебошад, ки калом ба воќеияту њаќиќат мутобиќат кунад», гуфт ў. Ин масъули шуъбаи ЊНИТ дар навоњии тобеи марказ гуфт, ростгўї як мукаммилоти имон ва дини Ислом мебошад. Њамчунин бо ёдоварї аз каломи Худованд, ояти 119-и сураи «Тавба» гуфт: « Эй касоне, ки имон овардаед, аз Худо битарсед ва бо ростгўён бошед». Њамчунин Љаннатуллоњи Комил фармудаи Худовандро дар сураи «Муњаммад» мутазаккир шуд, ки дар ояи 21-уми ин сура Худованд мефармояд: «Њангоме ки амри Худованд дар мавриди мубориза алайњи куффор содир мешавад, ба Худованд содиќ бошанд ва ростгўиро пеша гиранд, барои онњо бењтар мебошад». Дар суханронии мавсуф ин фармудањои Худованд низ, ки дар сураи «Ањзоб», ояти 23 омадаанд, зикр гаштанд: «Дар миёни мўъминон родмардоне њастанд, ки бар ањде, ки бо Худо бастаанд, содиќона истодаанд. Баъзе аз эшон паймони худро ба охир расонида, дар роњи Худо шањид шуданд ва баъзе дигар интизоранд ва онњо њаргиз ањду паймони худро таѓйир надодаанд». Њамзамон ў дар идомаи суханронияш гуфт: Паёмбар (с) мефармояд, то замоне ки уммати исломї дар гуфтораш ростгў бошад ва дар њолати њукм карданаш адлро пеша бигирад ва дар њолати рањм талаб кардан рањим бошад, ин уммат њамеша дар хайру баракат боќї мемонад. «Њар ваќте уммати исломї ин сифотро аз худаш дур

кард, ба мусибату фишорњо гирифтор мешавад. Зеро бузургон бесабаб нагуфтаанд, ки давлат ва њукумати кофареро, ки адлро пеша бигирад, баракат медињад. Аммо њукумате, ки њокимон худро мусалмон гўянду зулмро пеша намоянд, оќибат надорад», афзуд Љаннатуллоњи Комил. Дар њамин њол, ба ќавли Абумуњаммад Акбарї, масъули иршод ва таблиѓи шуъбаи Њизби Нањзати Исломии Тољикистон дар вилояти Суѓд, «моњи Рамазон бањори мусалмонон аст. Моњи Рамазон моњест, ки моро ба Худованди мутаол наздик месозад». Дар ташрењи ин гуфтаи худ Абумуњаммад Акбарї афзуд, Худованд мефармояд: «Эй касоне, ки ба Худо имон овардаед, Худо Рамазонро барои шумо фарз гардонид, чи гунае ки барои дигар умматњо фарз гардонида буд, то ин ки шумо таќводор шавед». Мавсуф њадаф аз ин гуфтањои Парвардигорро дар ин оят таъкиди Ў бар таќводории бандааш гуфт. Инчунин, ба андешаи ин масъули вилоятии њизб, таќво тарс аз Худованди мутаол ва амал намудан ба гуфтањои Ў мебошад. «Ќаноат ба меъёри кам ва омодагї ба рўзи охират низ таќвост. Агар рўзаи мо ин сифатњоро надошта бошад, пас, бояд донист, ки рўзадории мо камбудї дорад. Бояд мо худро ислоњ намоем, зеро ба ќавли ў, рўзадороне њастанд, ки ѓайр аз ташнагию гуруснагї дигар масъалањоро ба назар намегиранд», афзуд. Абдулњай Искандаров, маъруф ба Мавлавї Абдулњай, яке аз

ин њаёт гўё бањрае набурдаем. Мо аз Ќуръон гўё бањрае набурдаем. Њол он ки Худованд мефармояд: Алиф, лом, мим. Ин китобест, ки дар он шакке нест». Дар робита ба тавзењи ин гуфтањои Худованд Олимљони Сафар бо ишора ба Ќуръон иброз дошт, китобе, ки дар он шакку шубња нест, њидоят барои муттаќиён аст. «Њама китобњои дигар ба ѓайр аз Ќуръон шакку шубња доранд; дар онњо њама яќин нест», афзуд ў. Ба ќавли Олимљони Сафар, соири китобњо дорои баъзе њаќоиќ њастанд, вале на њама он чї, ки дар китобњои дигар њастанд, яќинанд. Зимнан Олимљони Сафар ба мавзўи имондорию амонатдорї дахл намуда, ин масъалањоро бо њам рабти мустаќим дод. Дар ин росто ў гуфт: Паёмбар (с) дар бисёр суњбатњои худ ин ибораро такрор мекард: касе амонат надорад, имон надорад. Амонатдорї яке аз сифоти имондорон аст. Касе хиёнат кард, агарчи хиёнати ў сари сўзан њам бошад, ў хоин аст. Ахиран, бояд гуфт, дар ин мањофили фарњангии ЊНИТ, ки ширкатдорони зиёд доштанд, суолу љавобњое сурат гирифтанд. Муњаммадалии Файзмуњаммад, раиси кумиссиюни тафтишоти њизб ва Љалолиддини Мањмуд, мушовири раиси ЊНИТ ба суолњои њозирин дар робита ба пањлўњои мухталифи Рамазону рўзадорї љавоб доданд.

www.nahzat.tj

10 июл соли 2014

шомњои рамазонї

5

М. Кабирї: Нерўе, ки тањаммул дорад, алайњи субот амал намекунад

Муњиддин Кабирї, раиси ЊНИТ ва вакили Маљлиси намояндагон доир шудани шомњои фарњангї ва хатми Ќуръонро дар дафтари њизб аз зумраи суннатњои њасанаи устод Сайид Абдуллоњи Нурї гуфт. Ў, ки шоми дирўз, 2-юми июл дар доираи шомњои рамазонї дар дањаи аввали ин моњи муборак дар ќароргоњи ЊНИТ суњбат мекард, гуфт, «ин суннати њасана аз тарафи устодони мо, бахусус устоди марњум Сайид Абдуллоњи Нурї роњандозї шуда буд ва то имрўз њељ Рамазоне нест, ки дар дафтари ЊНИТ шомњои рамазонї баргузор нашавад». Бо зикри ин нуќта Муњиддин Кабирї тазаккур дод, ки аз фавти асотиз њарчи бештар фосилае сипарї мешавад, ниёзи бештаре низ ба эшон пайдо мегардад: «Устоди марњум бо як дироят, дурбинї ва огоњии комил ин суннатро барои мову шумо гузошта буд, имрўз натиљаашро мебинем, ки дар ќатори дигар фаъолиятњо мањз ифторњои мову шумо як омили вањдат ва даври њам љамъ омадани бародарон гашта истодааст. Њар ќадар фосилаи рафтани устодон аз мо дуртар мешавад, њамон ќадар зарурати вуљуди онњо дар бари мо эњсос мешавад». Рањбари ЊНИТ аз обрў, нуфуз, зањамот, талош ва шахсияти асотизе чун

Сайид Абдуллоњи Нурї ва Муњаммадшариф Њимматзода ба њайси шахсиятњое, ки дар роњи таълиму тадрис ва поягузории Нањзату ташаккули он љоннисорињо кардаанд, ёдовар шуда, афзуд: баъзе бародарон фикр мекунанд, ки агар устодон Сайид Абдуллоњи Нурї ва Муњаммадшариф Њимматзода рафтанд, њар кї ба љойи эшон ин ё он маќомро ишѓол кард, њатман ба њамон мартаба хоњад расид. Вале фаромўш кардаанд, ин шахсиятњо шахсиятњое набуданд, ки ин маќому љойгоњ онњоро шахсият карда бошад. Дуруст аст, ки рањбарии як њаракат барои инсон љойгоњу эњтиром мебахшад ё баръакс фишору тазйиќро бештар мекунад, вале љойгоњи устодон њељ рабте ба њизбу њаракат надорад. Љойгоњи онњоро Худованд дар ивази тањсилу таълиму риёзату сарсупурдагї додааст. Ба ќавли раиси ЊНИТ, «онњо мактабдоре буданд, ки мактабашон моломол аз сабру тањаммул буд. Бењуда мо устод Нуриро соњиби мактаби сабр намегўем. Устод дар њама

њолат ва дар муносибат бо њама шахси сабур буд. Вале дар масъалаи њаракат, Нањзат, дар масъалаи рўёрўї бо душворињо устоди марњум аз худ сабри беназир нишон медод. Мо њам имрўз мешунавем, ки сабри Нањзат аз сабри пешиниён камтар нест. Инро касоне мегўянд, ки сабри устодонро надидаанд. Мо, ки дар ин умри кўтоњ бо устодон будем, борњо дидаем, ки дар чї гуна њолатњо онњо сабр мекарданд. Сабри онњо натиља дод: миллат даври њам љамъ омад, сулњ побарљо шуд ва имрўз бо вуљуди њама мушкилињо дар фазои сулњу оромї ба сар мебарем». Тавре маълум, тайи чандест, ки ЊНИТ дар љавоб ба њама фишорњо сабрро пеша карда, рањбарияти ин њизб аз дигар масъулин, аъзову пайрав талаб менамояд, ки њар мушкиле садди фаъолият мешавад, бояд дар чањорчўби ќонун ба он бархўрд намуд ва дар љавоб ба онњое, ки иттињомеро барои сари муслимин тањмил карданї мешавад, бояд ба сабр љавоб гуфт. Оре, «дуруст аст, ки мушкилї дорем, дафтарњои кориро хароб мекунанд, гоњо бародаронро зиндонї мекунанд, моликиятро мегиранд, раъйи мову шуморо таќаллуб мекунанд, ки ин њама мушкилї њастанд. Агар мо дар ќиболи ин

њама мушкилињо сабр накарда бошем, пас, сабри мо дар муќобили чї метавонад бошад? Агар дар муќобили душворињо сабр накунем, наметавонем иддаои сабурї намоем, зеро сабри бедалел сабр нест. Њол он ки мо барои сабри худ далел дорем», гуфт Муњиддин Кабирї. Гузашта аз ин, ба андешаи раиси ЊНИТ, набояд аз эњсосот кор гирифт, зеро ин шева метавонад иттињомоти навбатиеро дар ростои фаъолияти муслимин ва ё умуман зиндагии онњо дар ин сарзамин пиёда намояд. Барои њамин афзуд, «Худое накарда ба эњсосот дода шавем, дар њамин марњалае, ки њастем, муттањам кардани як мусалмон ба ифротгарию экстремистию фундаменталистї чандон кори душвор нест. Дар шароити имрўзаи љањонї мусалмон будан аллакай нимгунањгорист. Вале агар шумо барои дифоъ аз худ ба эњсос дода шавед, дигар њељ далел ба раќабони шумо лозим нест, ки муттањам ба ифротгароиятон накунанд. Њељ пуштибоне њам љуз Парвардигор нахоњед дошт. Бинобар ин аз њамаи мо таќозо мешавад, ки сабр намоед». Бояд ќайд кард, бори аввал нест, ки Муњиддин Кабирї масъулину аъзо ва њаводорони ЊНИТ-ро ба сабр мехонад, вале ин маротиба гуфт: то охир сабр хоњем кард, ба њадде ки фишордињандагони мо худашон сабрро аз даст медињанд. Шумо дар куљои дунё дидаед, ки як гурўњ бо дастгирии маќомоти давлатї алайњи мухолифин митинг ташкил кунанд? Дар тамоми дунё мухолифин алайњи маќомоти давлатї митинг ташкил мекунанд, њукуматњо бошанд, сабрро пеша менамоянд. Агар њукуматњоро зўр омад, бо обпошак пеши тазоњуротро мегирад, вале шумо дар ягон љои олам надидаед, ки алайњи мухолифин њукумат минтинг ташкил кунад. Сабри Нањзат натиља дода истодааст, ки баъзењо љойњоро иваз карда истодаанд: њукумат љойи мухолифинро мегирад, мухолифин љойи њукуматро. Ошкор шуда истодааст, нерўе, ки ин сабру тањаммулро дорад, ин њама фишорро паси сар меку-

над, њељ мумкин нест, ки алайњи сулњу субот иќдом бикунад. Муњиддин Кабирї дар њоле ки гуфт, Нањзат то охир сабр хоњад кард, аз он изњори нигаронї кард, ки «баъзан овозањо мешавад, ки як гурўњ мехоњанд сулњу суботи кишварро барњам бизананд. Агарчи дар ин гуна њолатњо номи Нањзатро намегиранд, вале гоњ-гоњ ишора ба тарафи мо њам њаст. Вале инсонњои закї дарк мекунанд, њељ имкон надорад, ки Нањзат бо ин сабру тањаммулаш бихоњад, ки суботро аз байн бибарад». Ин гуфтањои Муњиддин Кабирї дар њоле њастанд, аз ибтидои моњи гузашта то ибтидои моњи июл чунин ишорањое, ки гўё баъзе нерўњо мехоњанд кишварро ноором намоянд, аз забони ду намояндаи баландмаќоми њукумат Шералї Хайруллоев, ёвари раёсатљумњур ва Саймўмин Ятимов, раиси КДАМ, инчунин Шукурљон Зуњуров, раиси Маљлиси намояндагон, нињоди ќонунгузори кишвар дар расонањо ба љавлон даромаданд. Њарчанд маќомдорони болои ишораи аниќе ба њељ як њаракат надоштанд, аммо Муњиддин Кабирї гуфт, «мо ба хотири сулњу вањдат ва миллат омода њастем, ки боз њам сабри бештар дошта бошем. Аслан, сабре накардем, ки миллату њукумат ва тарафдоронамонро миннат бигузорем ва мушкилї њам надидаем. Чї мушкилї дидаем? Тахриби чанд дафтар? Нањзат корашро бе дафтар шурўъ карда буд. Гирифтани моликият? Замоне буд, ки њамаи нањзатињо посбон кор мекарданду кишоварз буданд; њељ чиз надоштанд. Ё манъ кардани фаъолияти њизб? Замоне буд, ки Нањзат на фаъолияти расмї дошту на шањодатномаи Вазорати адлия. Ин дин, ин њаракат аз аввал дар назди ягон вазорат сабти ном нашудааст. Барои фаъолияти ин дин љуз амри Парвардигор касе ягон иљозатномаи расмї надошт». Бо ибрози нуќтањои ахир Муњиддин Кабирї бори дигар таъкид кард, ки моњи шарифи Рамазон моњи сабромўзї аст.

6

10 июл соли 2014

www.nahzat.tj

назар

Алимардонов кист?

Зимни оѓози тањлили худ ќаблан суолеро пеш гузоштаниам, ки чї боис шуд, ки љаноби Э.Рањмон зимни баррасии раванди болоравии нарх, бахусус мањсулоти ниё­ зи аввал дар бозорњо таќозо кард, ки пањлуњои масъаларо КДАМ љиддан тањќиќ намояд ва ишораи љиддии сарвари давлат ба ширкатњои наздик ба Муродалї Алимардон чї маънї дошт? Оё рањбарияти давлат кадом хатареро дар зимн ба амнияти кишвар эњсос мекунад? Дар воќеъ, ќишрњои мухталифи љомеъа баъд аз хондани њарфњои љаноби Э.Рањмон аз ВАО ва ѓайримустаќим огоњї пайдо кардан аз чунин бархўрд дар љаласаи њукумат изњори хушї мекунанд, агар ин иќдом боз њам як намоишкории навбатї набошад. Рушд пайдо кардани чунин як раванди носолим ва реша давонидани омилони фасод дар кишвар ташвиши ќишрњоеро аз кай боз ба

вуљуд овардааст, билохира президент њам ба дарки чунин раванд ва оќибати хатарноки он расид, ки масъулине дар сояи президент ба нафъи худ ба чї корњое даст намезадаанд, аз љумла М.Алимардон. Солњо боз мардум мегўяд, Алимардон дар водии Њисор тамоми љоро барои худ монополия кардааст, њатто дар навоњии пойтахти кишвар њам ќариб тамоми ширкату тарабхонањо моликияти муовини сарвазири феълианд. Агар мардум ба ин боваранд, чаро КДАМ ва дигаре аз маќомоти зидахли кишвар хомўшанд ва танњо ба ишораи президент кор мегиранд? Оё онњо намедонанд, ки монанди Алимардон дигаре аз масъулини баландпоя њам дар низоми давлатдорї чунин дороињо ва сармояи њангуфт доранд ва аз баъзеи онњо миќдори буљаи кишварро убур кардааст? Фикр мекунам, хеле хуб медонанд ин њамаро, вале хотири кадом маќомдоре

онњоро барои оѓози чораљўї алайњи онњо боз медорад. Шояд ин маротиб худи сарвари давлат маќомотро дастур дод, то фаъолияти ширкатњои ба Алимардон тааллуќдоштаро тањќиќ кунанд, ки кадом фасодкорињоеро ошкор карда метавонанд, дурусттараш ошкор кардан мехоњанд ё хайр? ВАО чанде ќабл навишта буданд, ки 80%-и ходимони

“Агроинвестбонк”-ро пайвандону наздикони Алимардон ташкил медињанд ва бо табдили роњбарияти ин бонк тамоми онњо тарки ин коргоњ гуфтанд ё ронда шуданд. Њатто њолдонњо мегўянд, ки нисбати баъзеи онњо парвандаи љиної њам боз шудааст. Аммо суоли матрањ ин аст, ки оё љаноби Алимардон дар бонкњои дигар, аз љумла БМ наздикони хешро љой надодааст? Шояд аз натиљаи тафтишоти Палатаи њисоб, ки санадњои Бонки Миллиро чаппагардон карда истодааст, натиљаеро интизор шавем, ки аз амалкарди «муваффаќона»-и Алимардон дар замони сарвариаш дар ин нињоди аслии молї чизеро ошкор созад. Ќабл аз омодагирињо ба интихоботи президентї номи љаноби Алимардон њам дар радифи дигаре аз маќомоти кишвар ба њайси номзад ба маќоми президентї дар суњбатњо садо медод, њатто баъзењо мегуфтанд,

ки љаноби Э.Рањмон худаш номзадии М.Алимардонро пешнињод мекунад. Агар кор чунин сурат мегирифт, ў њатман ѓалаба мекард. Вале оё љаноби Э.Рањмон мутмаин буд, ки М.Алимардон баъди ба курсии президентї такя заданаш ўро фиреб намедињад? Эњтимол чунин нобоварињо ва дурнамои норушан дар долонњои њукумат боќианд, ки доирањои манфиатхоњ баќои курсии хешро дар пушти сояи Э. Рањмон мебинанду дидан мехоњанд. Њоло агар ангушти ишора сўи Алимардон равона гаштааст, пас яќин аст, ки аз кї будани ў огањї пайдо кардаанд ва маълумоти кофиеро низ рўи даст доранд. Миёни мардум гуфторе њаст ба ин маънї, ки њар чизе дар замин кошта шуд, њосил њамон чиз хоњад буд. Пас њар нафари манфиатљў њам тибќи амалкарди худ назди ќонун дер ё зуд посух хоњад дод, иншоаллоњ.

«Наљот»

Ёќуб Салимов озодї мехоњад Ахиран ВАО-и электронї хабареро дар мавриди Ёќуб Салимов, як шахсияти хабарсози матбуоти Тољикистон пахш карданд, ки гўё ў тавассути мактуб аз Додгоњи олї шартан озод шудани хешро хоњиш кардааст. Вале Додгоњи олї гуфта, ки аз Ёќуб Салимов номае нагирифтаанд. Бале? як маќом дар Додгоњи олї гуфтааст, ки чунин мактуб ба ин нињоди олии додгоњї ворид нашудааст. Аммо масъала ин аст, ки вакили мудофеъи ў шоњиди он будааст, ки Ёќуб Салимов зимни дидори охираш бо ў, дар рўзи 27 июн чунин як мактубро навишт ва дар он ду сабабро асосї гузошт: бад шудани саломатї, ба хусус аз бинои мањрум шудан, фишори баланд, дарди гурда, дил ва устухон ва дуввум, боќї мондани камтарин муњлати љазо. Ш. Ќудратов, вакили мудофеъ иќрор аст, ки вазъи саломатии Ё. Салимов нигаронкунанда мебошад ва њарду чашмонаш ќариб нобино шудаанд ва хеле ранљур аст. Аммо муовини сардори Раёсати зиндонњои Bазорати адлия гуфтааст: Саломатии Ё.Салимов хуб буда, ќаноатбахш низ шуморидан мумкин аст. Вале дар навбати худ вакили мудофеъи собиќ фронтчии фаъол дар «барќарорсозии њокимияти конститутсионї» фикри маќоми додгоњро рад мекунад ва тавре аз

муњтавои мактуби ў ишора меравад, генерал Ёќубов тули солњои мањбасиаш унвонии маќомоти зидахл беш аз 100 нома навиштааст. Бале, фармондењи Фронти халќие, ки тибќи хидматњояш рањбарии вазорати кишварро сазовор гардид ва љавонмардии ўро соли 1996 зимни наљоти љони Э.Рањмон дар Хуљанд сифат мекарданд, бо њукми додгоњ барои 15 сол пушти панљара фиристоданд, он њам бо љурми хиёнат ба ватан, нигањдории ѓайриќонунии аслиња ва истифодаи он, инчунин сўистифода аз мансаб. Њоло аз њукме, ки дар заминаи он пушти панљара ќарор дошт каме бештар аз 1,5 соли дигар мондааст ва озод шуданаш ќабл аз анљоми њукм ба иродаи рањбарияти кишвар бастагї дорад. Агарчи пушти панљара боќї мондани ў кайњо маънии худро гум кардааст, вале боз њам кадом нигаронињое барои доирањои алоњида љой доранд, ки агар Ё.Салим озод шавад, бо онњо чї бархурдеро раво медида бошад. Чун афроди зиёде њоло њам дар ќудрат ё низоми давлатдории феълї маќомеро барои худ њифз карда тавонистаанд ва канор рафтанї нестанд. Дар њоле ки барои соњиби курсї шудани иддае аз онњо љонбозињои Ё.Салимов сабаб шуда буданд ва натанњо аз ў, сањми Ѓаффор Мирзоев, дигаре аз генералњои Фронти хаплќї њам, ки имрўз дар мањбас ба сар мебарад, камтар аз Ёќуб Салимов нест…. Аммо суоли матрањ ин аст, ки чаро Ё. Салимов мањз дар ин марњала бо паёме дар мавриди озодии хеш мурољиат

мекунад, агар њарфњои боло комилан дуруст бошанд? Фикр мекунам, ин њама аз гўмагўњое маншаъ мегиранд, ки аз тањия шудани ќонуни афви навбатї хабар медињанд. Яъне ба хотири 20-солагии Сарќонуни кишвар, ки рўзи ќабули он 6-уми ноябр аст, љаноби Э. Рањмон афви навбатї эълон мекунад ва онро «тиллої» њам мегуянд. Пас агар ин тавр бошад, аксари тањлилгарон кайњо боз њадс мезананд, ки Ё.Салимов бояд озод шавад ва дигар тамоми роњњо бозанд барои ворид шудани номи ў дар радифи озодшавандањо. Навиштани «номаи озодї» њам зарурат надораду далели зиёд овардан њам. Вале боз њам навиштани паём аз сўи Ё.Салимов ду маънї дошта метавонад. Аввалан, эњтимол ба ў аз доирањои зидахл ишорањое фиристодаанд, ки чунин як мурољиатро ирсол бидорад,

то ќабл аз эълони афв озод гардида, саломатии хешро барќарор сохта, дар ќатори барќарорсозандагони њокимияти конститутсионї дар рузи љашн ќарор бигирад. Дувум, эњтимол њароси афв нашуданаш вуљуд дорад ва ин дар баробари бемории ў метавонад зарбаи равоние дошта бошад, ки оќибаташ фољиъабор бошад. Ва паёми озодии ў мањз ба њамин хотир бошад. Ба њар њол, марњалаи феълї њассосиятњои худро дорад, њам дар долонњои њукумат ва њам дар љомеъа. Суоли матрањ ин аст, ки оё сарвари давлат ирода нишон дода, чунин афродеро мисли Ё. Салим афв мекунаду њассосиятњоро барњам мезанад ё њама чиз мисли имрўза боќї мемонанд?

www.nahzat.tj

10 июл соли 2014

сиёсат

7

Исломгарої: тафовут ва оќибатњо

Демократия ва ањзоб Башар аз ибтидои пайдоиши худ барои расидан ба озодї, адолати иљтимої ва каромати инсонї ба шевањои мухталиф талош кардааст ва зимни талошњои фаровон ба ин натиља расида, ки шеваи муносиби њоким кардани ин арзишњо ба вуљуд овардани як низоми мардумсолор мебошад. Ба иборати дигар, пас аз кашфи атому рушди техноложї, демократия ба маънои мардумсолорї, он њам аз дастовардњои муњими башар дар чанд ќарни охир ба шумор меравад. Зеро дар чанд ќарни охир муваффаќтарин модели идораи њукумат њамин услуб шинохта шудааст. Дар ин шеваи идора њокимон аз тарафи мардум интихоб мешаванд ва боз њам аз тарафи мардум барканор мегарданд. Асосан байни ањзоби сиёсї ва демократия пайванди дерина вуљуд дорад. Робитаи байни ањзоби сиёсї ва демократия амри ошкор аст. Чунончи, Макс Вебер ањзоби љадидро фарзандони демократия меномад. Вуљуди чандин њизб ва фаъолияти озодонаву масъулонаи онњо яке аз аслњои пазируфташудаи њамаи моделњои демократия дар љањони кунунист. Демократия бидуни њизб киштии бенохудоеро мемонад. Њадафи демократия мардумї сохтани низоми сиёсист ва мардум мањз дар чунин сохтор асолат доранд, чун љавњари демократия мардум аст. Ба њамин хотир донишмандони сиёсї ба ин нуќта иттифоќи назар доранд, ки демократия низоми мардум барои мардум ва дар хидмати мардум мебошад. Дар низомњои демократї мардум талаботу хостањои зиёде доранд, ки онњоро танњо бо услубу василањои демократї бароварда метавону бас. Яъне такомули демократия ба такомули ањзоб ва такомули ањзоб ба рушди демократия вобастагї дорад. Аслан, демократия бидуни ањзоб ва ањзоб бидуни демократия ќобили тасаввур нестанд. Зеро њељ љомеае демократияро натавонистааст бидуни вуљуди ањзоб њифз карда, тавсеа бахшида бошад. Ањзоби сиёсї пас аз шаклгирии давлатдорињои нав дар ќарни 17 дар Аврупо бо мурури ваќт тавонистанд њукуматњои мутлаќу подшоњиро ба давлатњои демократї табдил дињанд.

Бинобар ин ањзоби сиёсї муњимтарин абзори пайдоиш ва густариши демократия дар ду ќарни охир дар Аврупо будаанд. ѓайр аз Аврупо њамин раванд бо каме тафовут дар кишварњои Амрикову Канада, Љопону Њинд ва бархе кишварњои дигаре, ки ба демократия даст ёфтаанд, амалї гаштааст. Иддае аз тањлилгарон бар ин назару боваранд, ки демократия бо сатњи огоњї ва саводи мардуми кишварњо низ робитаи мустаќим дорад. Демократия низомест, ки бо огоњї ба даст меояд, на бо эњсосот. Дар ин миён масъулият ва наќши ањзоби сиёсї боло бурдани њамин огоњињост. Ањзоб бо мавќеъгирї дар парлумон, расонањо ва баргузории семинару конфронсњо, инчунин эътирозњои шањрвандї огоњї ва шуури мардумро афзоиш дода метавонанд. Яке аз наќшњои дигари ањзоб ин ошкор кардани масоили пасипардагист. Яъне бо ошкор шудани бархе масоили пушти парда огоњии мардум њам боло меравад ва арбобони ќудрат дар тасмимгирињои худ эњтиёткорона амал мекунанд. Вазифаи дигари ањзоби сиёсї интиќод кардан аз њукумат аст, яъне ањзоб бояд њокимияти давлатиро бипазиранд. Вале бо назорат бар рафторњои он нагузоранд, ки њукумат аз доираи ќонун берун по бигузорад. Дар заминаи миллатсозї бошад, ањзоб бояд миллату гурўњњо ва мазоњиби мухталифро даври њам љамъ биёваранд ва аз миёни њамаи онњо узв бигиранд, то шикофњои мављуд аз байн бурда шавад. Бо таваљљуњ ба ин гуфтањо њоло худ ќазоват кунед, ки демократияи мо чї гуна демократия асту чанд дарсад ба он даст ёфтаем? Муносибатњои њукумат бо ањзоби мухолифро дар назар бигиред ва худатон ќазоват кунед, ки ањзоби сохташудаву бебарномаи балегў метавонанд чунин рисолатро дар љомеа амалї намоянд? Бархўрд ва рафтори њукумат бо ањзоб њам сатњи демократї ва ё ѓайридемократї будани њукумат ва пояи онро ошкор месозад. Агар сатњу пояи низоми давлатдории мо зери суол ќарор гирифта бошад, пас, барои расидан ба демократия чї ќадар фосила дорем?

Пас аз пирўзињои «Давлати Исломии Ироќу Шом» ва эълони “хилофати исломї” аз сўйи ин гурўњ таваљљуњи тамоми шабакањои хабарии дунёро амалкарди ДИИШ хеле зиёд ба худ љалб сохтааст, њам хоставу њам нохоста. Њама љо аз хушунату кушторњост, боз њам амалкарде, ки бо номи ислом таблиѓ мешавад. Василаи таблиѓоти расонањои исломситез бо амалњои ин гурўњ таъмин аст, яъне боз њам Ислом дини хушунату куштор. Чашми њама ба сўи ин гурўњ ва аъмолаш дўхта шудааст. Аммо дар тарафи дигар гурўњи мусалмонони муътадил ва сулњљўи Ихвонулмуслимин њар рўз чандин кушта медињад,

нисбат ба ин дини пок фароњам меоваранд. Бо бањонаи вуљуди ифротињои хушунатталаб дар як минтаќа, зулму истибдодро

ДИИШ-у Алќоида ва Толибон коре карданд, ки њам бањона ба дасти диктатору абарќудратњо доданд, њам хўроки таблиѓотии расонањои онњоро таъмин намуданд. чандин захми љонсўзро ба љон мехаранду зиндон шуданњои золимонаеро тањаммул мекунад, то ба љањониён нишон дињад, ки Ислом дини сулњу рањмат, сабру устуворї ва гузашту шикебоист. Ихвонињо њазорон шањид дода, дањњо њазор зиндонї шудаанд, вале даст ба силоњ набурданд. Зеро онњо намунаи исломи муътадил ва мусолиматомезанд, вале онњоро низ њамчун гурўњи ифротгаро ва террорист муаррифї мекунанд. ДИИШ-у Алќоида ва Толибон коре карданд, ки њам бањона ба дасти диктатору абарќудратњо доданд, њам хўроки таблиѓотии расонањои онњоро таъмин намуданд. Ихвонињо ин њама кушта ва маљруњу зиндонї шуданро мепазиранд, то пеши роњи таблиѓоти муѓризонаи расонањои секулор ва диктаторњоро бигиранду ба дунё нишон бидињанд, ки пайравони Муњаммад (с) террорист нестанд. Аммо ифротгароњо он ќадар љиноят карда, хуни ноњаќ рехтаанду тарвиљи тарсу вањшат ва исломњаросиро дар љањон густариш бахшидаанд, ки сужаи аксари мошини таблиѓотии секулорњоро таъмин сохтаанд. Расонањои дунявї њам рўи амалњои ифротї тамаркуз карда, ДИИШ-у Алќоида ва Толибонро намунаи воќеъии Ислом љилва медињанд ва бо намоиши ѓайримунсифонаву нољавонмардонаи худ заминаи наф­р ату бадбиниро

Маводи мазкур мутаалиќ ба ќалами Бобољони Ќаюмзод мебошанд

муваљљањ љилва дода, саркўб гаштани њар мухолиферо машруъ ва ќонунї нишон медињанд. Гароишњои ифротї туъмае ќарор гирифтаанд барои сайд кардани њар касе, ки мухолифи њукумат бошад. Агар мазлуме дар як гўшаи дунё мухолифи њукумате сар бардошт, ўро ба гунаи сохтае ба ифротгароњо нисбат медињанд ва саркўб шуданашро машруъу љоиз мешуморанд. Бо бањонањои сохта ба љанги Сурия кашондани пои аъзои Нањзат ва бо њаракатњои ифротї иртибот додани он њам мањз ба њамин хотир сурат мегиранд. Пас оё дар як масир њаракат кардани бархе абарќудрату ифротгаро ва диктаторњо амри тасодуфист? Агар тасодуф њам њаст, чї тасодуфи талхест!

8

10 июл соли 2014

www.nahzat.tj

аз дафтари хотирот дем, њамаи онњо ќабул шуданд. Фаќат љумлањоро дигар кардам, талабњо њамон талабњо. Фаќат чизи наве нанавиштам ва масъалагузориеро, ки ба тариќи тањдид ва ултиматум буданд, ба тарзи дигар талаб кардам. Рўшан дар ёдам њаст, њар чизе аз аввал то ба охир мехондам, Рањмонов мегуфт: “Ќабул аст… ќабул аст… ќабул аст…”. Њамин тавр чењраи оќои Рањмонов њам кушода шуд, ба назар мерасид, ки аз нав ба оянда умедвор шуд. Фикр мекунам, шояд барои он кас мушкилтар буд. Баъдан хабарнигорон, радиову телевизионро даъват кард ва нишастему изњороти муштаракеро навишт, пахш кардем ва аз ин мушкил наљот ёфтем. Яъне ин гуна њолатњо дар сатњи поин њам буду дар сатњи болотар њам, ки воќеан одам гумон мекард, агар эњтиёт накунем, кор тамом мешавад. Њолатњои дигар њам буданд, ки кор ба ин сарњад мерафту мерасид. Аксарияти онњо ба њамин талаби сањмияи сидарсада бастагї доштанд. Мушкил дар ин буд, ки шартњо таѓйирнопазир буданд ва аз тарафи дигар зуд ба ин

Сайид Абдуллоњи Нурї: (идома аз шумораи гузашта) – Бубахшед, яъне инњо хатар дошт барои сулњ? Агар вазифаро ба каси муайян намедодед, сулњ бањам мехўрд?

– Бале, њоло мегўям. Ин натиља дорад. (Механдад) Ман њоло муќаддимаашро гуфтам, ба ваъдаи суњбати бемуќаддима вафо накардам (механдад), ин боз натиља њам дорад. Бале, ин хатар дошт, зеро талаб намешуд, њама чиз дар ихтиёри худи ман буд, њарчи мехостам, њамон мешуд. Вазифаро ба касе мехостам, дода метавонистам. Аввалњо њамин тавр буд, ваќте мардум аз берун омада буданд, нийяти соф доштанд. Эътироф мекунам, аз рањбарони љињодию фармондењон ва њамаи онњое, ки дар њиљрат буданд, аслан њељ талабе надоштанд. Гуфтам ку, бо онњо суњбат кардам, њељ кас вазифаро ќабул намекард. Вале ваќте ин љо истоданд ва бо он њамшањрињои дар Тољикистон будаашон суњбат карданд, баъд мусобиќа шурўъ шуд. Хатар ба вуљуд омад ва хоњишњо ба талаб табдил ёфтанд. То он ваќт њељ кас аз лињози мањал ба ман нигоњ намекард, вале аз он ба баъд дигар аз лињози мањал нигоњ мекарданд. Ин дарвоќеъ аввалин аломати пош хўрдани оппозитсия буд. Охир, ваќте сулњ мекунам бо љаноби Рањмонов ва агар иззату эътибор надошта бошам, масалан, њамон эњтироми ќаблиро надошта бошам, чї хел сулњ мекунам?! Модоме инњо њар сулње, ки ман менамоям, мухолиф хоњанд буд, зеро вазифа нарасид ё талабашон иљро нашуд. Барои њамин хатар дошт ин њама, бале хатар дар њамин буд. Сањмия боиси эљоди сабќату нафрат ва фишороварию тафриќа шуда, нобоварињоеро миёни рањбар ва пайравонаш ба вуљуд овард. Баъдан, ба марњалае расидем, ки агар ман дар оѓоз барои гирифтани љойњо озод будам, дигар талаб пайдо шуд, ки бояд кадом љойро бигираму барои

кї. Мебоист як вазифаро дар байни чањор гурўњ таќсим мекардам, ба шакле ки њамаи онњо розї боќї монанд. Дар ин байн гирифтани ин ё он маќом аз тарафи њукумат низ мушкил шуд. Ин ду мушкил бо њам тамоми раванди гирифтани сањм ва пур кардани онро ба омили људої ва тањдиду тафриќа табдил дод. Њукумат ин љо боз як кори дигаре кард. Дар номгўи аввалияи сањмияи сидарсада, Вазорати дифоъ низ мебоист ба оппозитсия дода мешуд, аммо дертар дар як номаи нави њукумат ин вазорат њазф шуд. Њукумат розї нашуд ин маќом ба намояндаи мухолифин дода шавад. Ваќте ин њолат пеш омад, онњое, ки ин вазоратро мехостанд, пеш аз њама аз ман норозї шуданд. Њолатњое шуд, ки њатто ин афрод Душанберо тарк карданду ба кўњистон баргаштанд, љабњагирї карданду тањдидњо садо медоданд. Инњо тањдид ба сулњ буданд.

– Ба назари Шумо, оё дар њукумат кї ба бурузи чунин мушкилот њавасманд ё манфиатдор буд?

– Ба назари ман, њама чиз дар дасти Рањмонов набуд. Монанди ман, дар атрофи ў низ афроди зиёде буданд, ки шояд машвараташ медоданд ва намегузоштанд, ки њар тасмиме дошт, амалї созад. Ман њам њамин хел будам, наметавонистам, њар тасмими худро ба љо биёрам. Мебоист роње меёфтам, ки њам тарафи њукуматро розї кунам ва њам тарафдорони худ­ро, вале ин як кори бисёр сахт буд. Як бор дар њамин њолат буд. Масалан, кори мо бисёр ба дараљањои ноумедї рафта расид, њатто ваќте намояндањои мо дар КОМ бисёр пойфишорї карданд, ман кўшиш намудам мулоќоти худашонро бо худашон тартиб дињам. Чун онњо хаёл мекарданд, ки хислати ман мулоим аст ва ин нармї гўё боиси сўистифодаи љониби муќобил мегардаду маќсадњо ба даст намеоянд. Ба хотири он ки онњо худашон

рўбарў биншинанд ва суњбат кунанд, кўшиш кардаму зањмат кашидам, то мулоќоти гурўње аз кормандони КОМ, њам аз тарафи оппозитсия ва њам аз љониби њукуматро бо худи президент тартиб додам. Як дархости хаттии ултимативии онњоро низ гирифтам, ба њамон шакле, ки буд, яъне аз сабки дигарон истифода кардам. Хуб, рафтем назди президент ва ваќте ман шурўъ кардам ба хондан, ин на дархост, балки тањдиду зўроварї буд. Он љониб ин услуби корро ќабул накард ва дигар дар мавќеъи худашон истодагарї карданд. Дар њолате ќарор гирифтем, ки воќеъан бисёр сангин буд. Яке аз лањзањое буд, ки ман воќеъан хавф доштам, њама чиз аз њам мерезад ва ин дар марњалањое буд, ки Отахон Латифї нав ба шањодат расида ва љониби оппозитсияро бисёр ѓазаболуд сохта буд. Болои ман њам фишори зиёд оварда мешуд, ин талабњои бисёр сахту лањни тањдидомез аз њамон љо манша мегирифтанд. Шояд ин барои он буд, ки яке дўстии хубе бо марњум Латифї дошт ва дигаре шояд барои тарс аз љони худ, ки имрўз Латифиро аз байн бурданд, фардо каси дигареро ва њамин тавр њама зери мили силоњанд. Воќеъан ба як њоле расида будем, ки ё мебоист њамон љо људо мешудем ё намедонам баъдаш чї мешуд…(чанд лањзаи сукут). Хулоса, он чизњое, ки гуфтем, тарафи њукумат ќабул накард. Танаффус эълон шуду оќои Сатторзода назди ман омаду гуфт, акнун сабки худатонро истифода кунед. Ман њамаи он чизеро, ки буд, фикр мекунам, 17 талаб буд, њамаи онњо њоло дар ёдам нестанд, аммо њамаи њамин миќдор талабњои оппозитсия бо лањни хушунатомез буданд. Ман њамин њабдањ талабро гирифтам ва аз нав навиштам, љумлањоро худам тартиб додам. Шумо шояд тааљљуб кунед. Њамаи њамин њабдањ масъалае ки дар њамон љо аз президент талаб кар-

талабњо љавоб ёфт намешуд. Рўзњо мегузаштанд, њафтањо, моњњо ва танњо баъд натиљае њосил мешуд. Гуфтам, шояд тарафи њукумат њам мушкилоти зиёд дошт ва њалли масоил фурсат мехост. Чун њамин ки раванд тўлонитар мешуд, сабаби ба вуљуд омадани норозигињое мегардид. Мушкили дигар, ин њамоиши нирўњои мухолифин бо нирўњои њукумат буд. Дар ин љо низ њамаи он чизњое, ки мехостем зуд амалї шаванд, гоњ аз тарафи худи намояндагони мо, ки дар асоси тартиботу муќаррароти њосилшуда корро анљом намедоданд, амалї намешуданд. Монеъањое аз тарафи намояндагони њукумат ба миён меафтод, ки шояд аз нобоварї маншаъ мегирифтанд. Гоње аз тарафи вазоратњо як муносибати љиддї, устувор ва бозавќ ба назар намерасид, ки инро борњо дар љаласањои КОМ гуфтаам. Дар мулоќоте, ки бо президент доштам, Сайиданвар Камоловро бисёр тавсиф мекардам, ки мо бо ў ва кумитаи сарњадот њељ гуна мушкиле надорем. Зеро дар асоси созишномаи сулњ њар чизе буд, ў онро ќабул мекард. Аммо бо дигарон мушкил дорем, чун онњо ба масоили матрањ дер љавоб медињанд ва як навъ дудилагї зоњир мекунанд, мегуфтам ба президент. Бояд ќабул кард, ки њама марбут ба кори низомї буд ва кори низомї боз хеле хатарноктару сангинтар аст. Масалан, онњое, ки силоњ доранд ва чанд сол бо њам љангидаанд, акнун бояд биёрем ва бо силоњ ё бидуни силоњ ба мухолифони худашон таслим кунем, ин кори бозї набуд. Онњо агар боварї ба ман намедоштанд, боварї ба рањбарият намедоштанд, аслан ин корро намекарданд. Онњо бовар доштанд, ки баъд аз бозгашт ва супурдани силоњу табдили шуѓл ба як њирфаи мулкї, кадом мушкиле домангирашон намешавад. Дар њар

www.nahzat.tj

10 июл соли 2014

аз дафтари хотирот ќадаме аз ин раванд мо бо мушкил рўбарў мешудем. Ваќте намояндањо мерафтанд, тирпаронї мешуд ё зўргўиву радди созишњо. Масалан, намояндањои КОМ њам аз љониби њукумат ва њам оппозитсия дар як њайате рафтанд ба Роњатї ва зери тирборон монданд. Њатто ба худи ман чунин њолат рўй дод. Шукри Худо, кадом осебу талафоте рўй надод, вале тарс буд, ки ихлолу заъф эљод мекард. Чизњое буданд, ки дигар касеро ба љое равон карда намешуд.

– Устод Нурї, ин хотирањои Шумо як бањси дигарро ба ёд меоранд, замонеро, ки гурўње аз муљоњидон дар Афѓонистон монда буданд ва шеваи бозгардони онњо мояи бањсу мунозираи на танњо давлату мухолифон, балки марзбонони Русия низ гардида буд, магар на?

– Бале, комилан дуруст ва дањшатноктарин љанбааш дар зери бомб мондани онњо буд, ки дар охирин лањзањо онро кашф карданд. Агар бомб метаркиду ин ќадар размандањои мо кушта мешуданд, Худо медонад, ки раванди сулњ идо-

9

Бале, ман гузашт кардам ма мекард ё на. Дарвоќеъ ин њам дар њамон чанд рўзи баъд аз ќатли Латифї буд. Агар фољиъа ба амал меомад, назорати гурўњњои мусаллањ аз дасти оппозитсия берун мешуд ва дигар онњоро љамъ овардану ба сулњ мутаќоъид кардан даргумон буд. Вале, хуб, Худованд лутф карду аз ин фалокат моро наљот дод.

– Пеш аз ин њодиса, ваќте ин гурўњи 300-нафарї дар марз монда буд ва марзбонони Русия онњоро намегузоштанд вориди Тољикистон шаванд, тарафи давлат мегуфт, иљоза нахоњад дод, ки ин гурўњ њамроњ бо силоњу муњимоташ вориди кишвар шавад. Дар рўзи бозгашти худи Шумо ба Душанбе низ тарафи давлат изњорот дода буд, ки ба ѓайр аз аъзои КОМ ва ањли хонаводаву њозирбошњо баќия њар касе дар ин њавопаймо биёяд, намегузорем, ки њавопаймо дар ин љо фуруд ояд. Маънии ин баёнияњо чї буд? Оё давлат ба мухолифон бовар надошт ва ё мехост бо њар роње бошад њам, бартарии худро нишон дињаду таъкид кунад?

– Хуб, бовар надоштан як чизи табиї буд. Њама бояд дар чунин њолатњо як гўшаи нобоварї дошта бошад. Наметавон ба њама чиз бовар кард ва ин нобоварї њамеша вуљуд дошт. Албатта, аз тарафи дигар, ангезаи аз њама чиз бењтар будани сулњ, њам дар љониби давлат ва њам дар љониби мухолифон якбора фањмида нашуд, њама ба таври баробар ба чунин аќида нарасиданд. Баъзењо ин њаќиќатро тадриљан фањмиданд. Масалан, мо метавонем бигўем, ки оќои Рањмонов пеш аз њама ва беш аз њама инро дарк кард ва бо боварї пеш мерафт. Ашхосу афроди дигаре буданд, ки ба ин чиз камтар боварї доштанд. Бинобар ин, эњтиёт мекарданд, ки мухолифон наоянду зиёд нашаванду дигару дигар. Зиёд шаванд, муш-

кили зиёдтар сохта метавонанд. Як гурўњи панљ ё дањнафарї дар Теппаи Самарќандї чї ќадар халал ворид мекард ба вазъи онњо. Аз нуќтаи назари ман, њамчун рањбари мухолифон, ин чизњо аламовар буданд, аммо агар бетарафона ё хайрхоњона фикр кунем, ин чизњо табиї буданд. Бовар ба сулњ, њамчун як мафњуми бузург дар дохили нобоварињои хурду кўчак монда буд, ки мебоист ба душворї барои худ роњ мекушод, инро бояд эътироф кард. Аз њамин сабаб љониби давлат намехост, ки мухолифон нирўњои зиёдеро ба пойтахт биёранд ва ин љоро тањти назорати онњо ќарор бидињанд. Онњо њарос доштанд, ки таљаммўъи нирўи зиёд дар њол эътироз ё муѓойирот ба вуљуд оварда, ба нооромї ё њодисањои инќилобї сабаб гардад. Шояд аз њамин сабаб буданд, ин фикру амалкардњо. Албатта, он чизе, ки Шумо њам ёдовар шудед, дар он ваќт љониби давлат ин иддаъоро дошт, ки онњо ќудрат доранду давлат мебошанд ва оппозитсия як гурўње аз Тољикистон аст, ки хуб, сулњ мекунаду меояд ва дар асоси маслињату созишњое ки шудааст, њамкорї мекунад. Чунин муносибат вуљуд дошт.

– Аммо аз тањдидњои низомї, агар гирем, масалан, дар 18-уми ноябри соли 1997 гаравгонгирии шањрвандони Фаронса, Карин Манн ва Франк Дюбре дар шањри Душанбе ба амал омад. Дар њамин њол, 300 размандаи оппозисюн дар марз миёни Афѓонистону Тољикистон дармонданд. Ва он воќеъае, ки Шумо ёд кардед, кашфи як бомби марговар дар 23 сентябри соли 1998, рўйдодњои Кофарнињон дар март ва апрели 1998, дар кўчаи Ќаротегини пойтахт дар апрелу май ва 4-уми ноябри 1998, њатто пештар аз он дар худи атрофи Душанбе, њаракати Мањмуд Худойбердиев аз Ќўрѓонтеппа ва Ибод Бойматов аз Турсунзода ба сўи Душанбе ва нуќтаи ављи ин њаракатњо гўем, дар

ноябри 1998 Хуљанд ва Чкаловску Айнї ва ин љойњоро ишѓол кардани Худойбердиев. Ин њодисањо чї таъсир доштанд ба раванди сулњ? Оё тањдид ба сулњ буданд ё ба раванди сулњ мустаќиман таъсир надоштанд?

– Ин њама тањдидњои хеле љиддие буданд. Ман аз он шурўъ кардам, ки људоињои эњтимолї дар байни нирўњои оппозитсия бахши тањдидњои хатарнок ва дохилиеро ташкил медоданд. Он чизњое, ки шумо зикр кардед, тањдидњое аз берун буданд ва дар умум, њар тањдиде ба амният маънии тањдид ба сулњро дошт. Аммо ду чизро бояд људо кард: яке тањдид ба амнияти кишвар, дигаре нобоварї ва њифзу таќвияти он миёни тарафњои сулњкунанда. Масалан, онњое, ки бомбгузорї карданд, то муљоњидон њангоми бозгашт ба ватан мунфаљир ва њалок шаванд, наќшае кашида буданд хеле љолиб аз нигоњи худ, он нобовар сохтани ду тараф. Яъне тасаввур кунед, як узви аршади КОМ аз љониби оппозитсия, шахсияти маъруф, Отахон Латифї кушта мешавад, аъзои КОМ ба нишони эътироз корро ќатъ мекунанд ва дар ќадами баъдї 300 размандаи оппозитсия њангоми вуруд ба Тољикистон дар бомб мунфаљир мешаванд. Дар њоле ки иљрои талаботи оппозитсия бо мушкилот рўбарўст. Пас чунин њолат ба куљо мебурд? Зуњури гурўњњое аз њарду љониб, ки бо нирў мехостанд раванди сулњро ба манфиати худ гардонанд, монанди њамлаи Мањмуд Худойбердиев ва ё гурўњњое дар атрофи Душанбе, ин чизњо бар зидди сулњ равона шуда буданд. Њамон њуљуме, ки дар тарафи шимоли кишвар ба вуќўъ пайваст ва њатто маркази вилояти Суѓд ишѓол карда шуд, маълум буд, ки нишонаи эътироз ба сулњ буданд. Вале ман бигуем њамчун як муњандиси сулњ, воќеъан дар њамон њолатњо аз ин чизњо зиёд тарс надоштам, ки сулњро халалдор

мекунанд. Масалан, талошњои Худойбердиев ё њодисањое, ки ба вуќуъ мепайвастанд дар њар љое, ба мо мустаќиман дахл надоштанд ва ба истилоњ гурўњњои саввум буданд. Ман бештар аз њамон корњое, ки дар дохили худамон мешуд, хавф доштам. Дигар нирўњоро чандон нирўе њам њисоб намекардам. Танњо ин ду нирўи ќудратмандро мешинохтам, ки агар мехостанд, љанг мекарданд ва агар мехостанд, сулњ мебастанд. Албатта, Худойбердиев њам нерўи зиёд дошт, мусаллањ ва мусаллат буд, кори аз лињози низомї хеле аљиб њам кард, вале кадом тарсе аз ў надоштам. Ваќте Худойбердиев омад, мо нирўњои худро дастур додем, ки бояд чї кор кунанд. Њукумат ба мо бовар надошт, њатто бовар надошт, ки мо метавонем, дар дохили Душанбе якбора 600-700 размандаи мусаллањ љамъ кунем. Бовар надоштанд ва силоњ њам надоданду муњимот њам. Мо худамон муљоњидинро таъмин кардем аз муњимоту силоњ барои муќовимат бо онњое, ки аз берун таљовуз карданду дохили кишвар шуданд. Мо афроди хешро таъмин кардем, ки рафтанд барои саркўбии таљовузгарон. Яъне боварие доштем аз худ, барои њамин, агарчи бо Шумо њамфикрам, ки онњо њам барои халалдор кардани сулњ ва аз байн бурдани сулњ наќша доштанд ва хеле наќшаи љиддї. Вале ман бештар аз ихтилофоти дохилї, яъне аз нав ба вуљуд омадани як ангезаи бадбинї дар миёни ду гурўње метарсидам, ки ќарор буд бо њам сулњ намоянд. Фикр мекардам, агар худое нахоста, чунин чизе ба вуљуд биёяд, ман дигар наметавонам онро контрол намоям. Корњое, ки аз берун мешуданд ё тањдидњои беруниро бо муттањид шудан бо њам метавонистем контрол ва њал кунем. Ин амали мо нишон дод, ки дар ваќти њуљуми Худойбердиев, якљоя шуда мушкилро њал кардем. (Идома дорад)

10

10 июл соли 2014

www.nahzat.tj

мусоњиба ахлоќи њамида бошад, масъулиятшиносу мавќеъшинос бошад ва муомилаи хуб дошта бошад. Дар баробари дарки сиёсї доштанаш соњибдину ватандўст бошад, инчунин ботамкину бољуръат бошад, то битавонад аз њаќќи худ дифоъ кунад. Њамзамон тавонад, ки равони зердастони худро дарк кунад ва њаќќи онњоро бишиносад.

- Тибќи чї гуна барномањо фаъолият доред ва дар оянда кадом барномањоро тасмим доред, ки амалї созед?

- Мусаллам аст, ки њар њизбу њаракат њадафњои мушаххаси худро дорад ва барои расидан ба ањдофи хеш барномањои стратегии дарозмуддат ва кўтоњмуддатеро тарњрезї менамояд. Њоло мо дар асоси дастуру супоришњои роњбарияти ЊНИТ, барномањои умумињизбї ва наќшаи фаъолияти солонаи шуъба, ки аз тарафи роњбарият тасдиќи худро ёфтааст, фаъолият менамоем. Дар оянда тасмим дорем, ки робитаи худро бо тамо-

надониста дастдарозї мешавад. Фарз кардем, агар ин њама дуруст бошанд, оё ин шармандагї нест, ки худ бо дасту забони хеш миллатамонро як миллати пасту беахлоќ нишон дода, онро дар сатњи љањон расонаї мекунем? Рости гап, ман намедонам, то чї андоза гуфтањои ровињои барнома њаќиќат доранд ё хайр, вале аљибу њайратовараш ин аст, ки аз ќафои ин њама барномањо кї меистад ва чї мехос­та бошад? Агар ин њама сохтакорињою сиёњкунињои ќишри рўњонии кишвар ба хотири боќї мондани худ ва њаммаслаконаш дар ин ва ё он мансабу вазифа бошад, бояд бидонанд, ки бо ин корашон обрўи миллат ва имиљи кишварро паст мезананд. Ва ё агар мехоњанд бо бадномкунии ин ќишри муњтарами љомеа обрў ва љойгоњи кадом ќишре аз аќшори љомеаро баланд мебардоранд, боз њам бояд бидонанд, ки иштибоњ мекунанд. Чун иззату эњтиром ва муњаббату дўстдорї нисбати як шахс ва ё як гурўњ

сулњро дорему вањдатро не.

- Инро чї гуна метавон фањмид?

- Оддї. Мо радду бадалњои тўлонї ва исору гузаштњои зиёд доштем. Гоњо гузашту исорњо баробар набуданд, вале мутмаин будем, ки сулње, ки дар интизораш њастем, барои њама баробар хоњад буд; сулње, ки аз ќафояш вањдату њамбастагї дорад; сулње, ки аз он бўи њамдигарфањмию њамдилї меояд. Вале мутаассифона, баъди ба даст омадани сулњ на њама интизороти мо амалї шуданд. Шумо шоњид будед, ки дар шабу рўзи Вањдати миллї, ки љашне аз љашнњои бошукўњи кишвару миллатамон дониста мешавад, чї бевањдатињое рух доданд ва он њам болои касоне, ки як боли асосии кабўтари сулњро ташкил медињанд. Набояд фаромўш кард, ки зуњури чунин падидањо барои сулњу оромии бадастомада хатарзо мебошанд. Кабўтаре, ки як болаш љароњат мебардораду дардманд мешавад, њаракату парвозаш сусту заиф шуда, ба зудї туъмаи

Ќиёмиддини Аваз: Њифзи сулњ ба тањкими вањдат рабт дорад Ќиёмиддин Аваз, масъули шуъбаи ЊНИТ дар шањри Душанбе мебошад. Мавсуф ба ин симмат таќрибан шаш моњ ќабл баргузида шуд. Чун аз масъулиятпазирии ў, ки ќариб ним сол сипарї гаштааст, тасмим гирифтем бо ў мусоњибае дошта бошем, атрофи бардошт, пиёда намудани роњкорњои љадид дар пешбурди кори шуъба ва инчунин дигар масоиле, ки ба назари мо, муњиму љолибанд, мусоњибае намоем.

- Бародари гиромї, Ќиёмиддини Аваз, нахуст фарорасии моњи шарифи Рамазонро ба Шумо табрик мегўям.

- Бисмиллоњир рањмонир рањим. Ташаккур, саломат бошед. Банда низ фурсати муносибро ѓанимат дониста, тамоми аъзою њаводорони Њизби Нањзати Исломиро ва дар симои яко яки онњо љамеи мардуми мусалмони шарифи Тољикистони азизро ба ин моњи рањмату маѓфират ва озодї аз оташи дўзах табрику муборакбод гуфта, аз Худованди маннон истидъо дорам, ки њамагиро зери рањмату маѓфираташ ќарор дода бошад.

- Шумо, ки тўли муддати фаъолият масъулиятњои гуногуни њизбиро ба уњда доштед, акнун, ки ба масъулияти раисии шуъба баргузида шудед, чї гуна аз уњдаи масъулияти хеш баромадед? Оё бар дўш доштани масъулияти шуъбаи њизб ба шумо мушкилї надорад?

- Ростї, 6 моњ мешавад, ки камина масъулияти шуъбаи ЊНИТ-ро дар шањри Душанбе ба уњда дорам. Ќабл аз ин зиёда аз як сол дар ин шуъба ба њайси муовини раиси шуъба адои вазифа намуда будам. Албатта, њељ масъулият бе мушкилот намешавад. Вале њама гуна масъулият масъулиятшиносро таќозо мекунад. Агар шахси масъул масъулиятшинос бошад, њама гуна мушкилот њалшаванда хоњанд буд. Ваќте як нафар масъулиятеро ба дўш мегирад, болои худ як вазниниеро њис мекунад. Чунки масъулият љавобгарї дорад, љавобгарї дар назди мардум ва аз он болотар дар назди Худованди мутаол.

- Ба назари Шумо, барои роњбар будан кадом омилњои фаъолият лозиманд?

- Ќабл аз њама роњбар бояд дорои

ми ќишрњои љомеа таќвият бахшем ва њамзамон њамкории худро бо маќомоти њукуматї ва соири ташкилотњои давлатию ѓайридавлатї роњандозї намоем.

- Бо масъулини шањри Душанбе тавонистед, ки фаъолияти муштарак дошта бошед?

- Бале, хушбахтона, тўли фаъолияти 1,5 солаи худ дар шуъбаи ЊНИТ дар шањри Душанбе дар бархе аз љаласањои раиси њукумати шањр ва муовинњои ў даъват шуда, њизбро намояндагї менамоям. Инчунин як љо бо намояндагони дигар ањзоби сиёсї дар баъзе аз фаъолиятњои иљтимої дар асоси дас­ туру ќарорњои маќомоти шањрдорї ва љаласаи вакилони халќии шањри Душанбе бо бархе аз нињодњои шањрию ноњиявї њамкорї менамоем. Дар оянда тасмим дорем, ки ин њамкорињоро, чи дар сатњи шањр ва чи дар сатњи ноњияњо таќвият бахшем. Умедворем, ки робитањои мо бо маќомоти њукумати иљроияи шањр ва навоњии он хуб хоњад шуд.

- Дар ин муддат ба Шумо боре њам фишор оварда нашудааст?

- Дар муддате, ки раёсати шуъбаро бар уњда дорам, агарчи кадом фишор ва ё тањдиди мустаќиме болоям сурат нагирифта бошад њам, вале мутаассифона, баъзе фишору тањдидњои њадафмандонаю муѓризона нисбат ба бархе аз масъулини шуъбаи шањрї ва бахшњои ноњиявї сурат гирифтаанд, ки барои ман њам бетаъсир нахоњанд буд. Яъне ин тањдиду фишорњои бемаънию бемаврид тавонистанд, ки як муддат рўњияи баъзе аз масъулин ва аъзоро коста гардонда, таъсири манфии худро дар раванди фаъолият гузошта бошанд. Вале мутмаинам, ки ин њама тањдиду фишорњо муваќќатї ва гузаранда хоњанд буд ва бо аз байн рафтани адами тафоњум зери шиори сулњу вањдат кору фаъолият хоњем кард.

- Инак суоли бањсбарангезеро ба Шумо матрањ менамоям. Шумо намоишу фишорњои маќомотро аз тариќи расонањо, хоса аз тариќи барномањои телевезион, ки афроди рўњониро мавриди танќиду тањќир ќарор дода, намоиш медињанд, он њам дар њоле ки ќарори суд дар бораи он фарди рўњонї набаромадааст, чї гуна арзёбї менамоед?

-Воќеан, љойи нангу шармандагист, ваќте ба шахсиятњои рўњонї донистаю

чизе нест, ки бо зўри фишор дар вуљуди ин ва ё он инсон љой дода шавад. Ин аз љониби Худованд аст, ки як нафар бо љањду талошњои зиёд ва худотарсию имондориаш онро касб мекунад. Ин Худованд аст, ки муњаббату дўстдории ўро дар дили дигарон љой медињад ва ўро азизу муњтарами дигарон ќарор медињад. Гоњо мешавад, ки як шахси муњтараму соњибиззат домулло ва ё шахсияти рўњонї набошад, вале ин маќому манзалатро аз рўйи худотарсї ва муомилаи хуби инсонию имониаш касб мекунад. Пас, намешавад, ки бо сиёњ кардани касе ва ё чизе љойгузини ин ва ё он шахсият шуд, балки он љидду љањд, имондорию худотарсї ва муомилаи њасанаро мехоњад. Вале агар њадаф на ину на он бошад, балки танњо сиёњ кардан ва бад карда нишон додани чењраи дини мубини Ислом ва пайравони он бошад, њар кї њаст, яќин бидонад, ки иштибоњи бузурги нобахшидание мекунад ва иншоаллоњ, њаргиз ба маќсадаш нахоњад расид.

- Ба Шумо маълум аст, ки моњи гузашта моњи Вањдат, яъне солгарди ба имзо расидани Созишномаи истиќрори сулњ ва ризоияти миллї дар Тољикистон буд. Ба ин муносибат Шўрои сиёсии њизб моњи сипаригаштаро моњи «Тањкими сулњу вањдат» эълом дошта буд. Назари Шумо атрофи мавзўи сулњу вањдат чист?

-Аслан, ин вожањо, яъне вожањои “сулњ”-у “вањдат” мафњумњои таскинбахшу умедворкунандаанд. Яъне бо шуниданашон рўњияи инсон болида мешаваду кас худро озоду ором њис мекунад. Зеро мутмаин аст, ки ў ва атрофиёнашро кадом хатаре тањдид намекунад. Дуруст аст, ки ин вожањо кишвари моро фаро гирифтаанд, вале бояд ќайд кард, ки инњо бо њамон мафњуму маонии аслї ва воќеияшон лаззатбашханд. Яъне “бо гуфтани њалво дањони кас ширин намешавад”. Мо борњо гуфтем, ки сулњро ба даст овардему вањдатро не. Воќеан њам, сулњ бо саъйю талошњои зиёд ва зањмату машаќќатњои хело њам сахту сангини тарафайни даргир ба даст омадааст, вале инро њифз бояд кард. Њифзи сулњ ба вањдат рабт дорад, чун ин вањдату њамдигарфањмї аст, ки сулњ њифз мешаваду боќї мемонад. Яъне гуфтани њастам, ки имрўз мо

лошахўре мегардад. Имрўз ин хатар болои кабўтари сулњи мо низ њис мешавад. Афрод ва гурўњњое њастанд, ки бо балъидан ва аз байн бурдани сулњи бадастомада лаззат мебаранд. Зеро фазои ноорому душмантарошї ба суди эшон аст. Умедворам, ки аќли солими љомеа ин марази хатарзоро муолиља хоњад кард.

- То љое медонем, Шумо дар ваќти тањсил дар кишвари Либия сардори љавонон будед, аниќтараш сардори донишљўёни тољик дар ин кишвар, лутфан гўяд, ки кадом солњо буд?

- Бале, банда тўли 5 соле, ки дар кишвари Либиё будам, њамроњ бо дигар бародарони тољикам дар Донишкадаи исломии ин кишвар машѓули тањсил будем. Њамзамон фахр аз он мекунем, ки кишвари азизамонро дар байни намояндагони зиёда аз 70 давлати дунё намояндагї ва муаррифї менамудем. Албатта, шумо дуруст ќайд кардед, ки ман як давра, аниќтараш, солњои 2000 ва 2002 раисии Иттињоди донишљўёни тољикро ба уњда гирифта, фаъолият кардам. Яъне дар баробари иттињодияњои донишљўёни дигар кишварњо Иттињоди донишљўёни тољикро дар тамоми чорабинињои фарњангию варзишї ва донишгоњию давлатие, ки баргузор мешуданд, намояндагї мекардам.

- Бармегардем сари масъалаи њизбї, барои интихоботи парлумонии соли 2015 чї омодагињо гирифта истодаед?

- Табиист, њар як ташкилот ва ё њизби сиёсї барои тањаќќуќ пайдо кардани њадафњои хеш кўшиш менамояд, ки дар тамоми чорабинињои кишвар фаъо­лона ширкат намояд. Шуъбаи ЊНИТ дар шањри Душанбе дар ќатори дигар шуъбаю бахшњои ањзоби сиёсие, ки дар кишвар арзи њастї доранд, ба интихоботи парлумонии соли 2015 омодагињо дида истодааст. Аллакай дар шуъба ва бахшњои ноњиявии он ситодњои омодагї ба интихоботи соли 2015 таъсис дода шуда, аз рўйи наќшабарномањои ситодњои омодагї корњои ибтидої оѓоз гардидаанд, аз ќабили ташкили гурўњњои таблиѓотї, аз нав баќайдгирии аъзою нозирњои њавзањою участкањои интихоботї ва баќайдгирии номзадњои эњтимолї.

- Ташаккур барои як суњбати пурмуњтаво Мусоњиб Умеди Сиддиќ

www.nahzat.tj

11

10 июл соли 2014

бархўрд

“Санъат”-и наве дар Тољикистон Масъулони ВУД мегўянд, Бурњониддин Асомуддинови 86сола, сокини шањраки Гулшани ноњияи Аштро ба иттињоми раво дидани амалњои шањвонї нисбат ба занон боздошт кардаанд. Ин нињоди интизомї шоми 3 июл дар барномаи “Ахбор”-и шабакаи аввали телевизиони Тољикистон эълон кард, Асомуддинов солњои тўлонї худро “мулло Бурњониддин” муаррифї намуда, њангоми табобати духтарони ноболиѓ ва занњои безурёт ба номуси онњо дастдарозї менамудааст. Манбаъ мегўяд, “мулло” Бурњониддин соњиби 6 фарзанду беш аз 40 набераву абера буда, дар манзили зисти худ корафтодагонро ќабул ва дуохониву табобат мекардааст. Ин бори аввалу дуюм нест, ки дар шабакањои телевизионии њукуматї чунин филмњои фањш ба намоиш гузошта мешаванд. Ќаблан филмњое зери номи “Муллои љодугар”, “Нури нањзат 1”, “Нури Нањзат 2”, “Муллои њисорї”, “Муллои панљакентї” ва ѓайра ба намоиш гузошта шуданд, ки аксари онњо дар худ сањнањои ѓайриахлоќї дош­ танд ва забон аз шарњи он ољиз аст. Дар ин филм ва наворњои ќаблї њам аз як тараф “муљримон”, ки њамаи онњо “мулло”-янд, дастдарозї ба номус мекунанд, аз дигар сў, тамоми амалкарди ѓайриахлоќии онњо ошкоро нишон дода мешавад. Бояд таъкид кард, ки ин гуна филмњои телевизиониро метавон ба филмњои порнографї монанд

кард. Аммо тањия ва пахши онњо дар Тољикистон дар њаргуна сайту макон мамнуъ буда, љавобгарї њам дорад. Бо вуљуд, дида мешавад, ки телевизионњои њукуматї хоставу нохоста ин филмњои порнографиро, албатта бо навъи “тољикї”-аш ба намоиш мегузоранд. Бубинед, дар Амрико ва кишварњои ѓарбї тањияву пахши филмњои порнографї озод асту инро њамчун санъат пазируфтаанд, монанди дигар филмњои вањшатноку љангии худ. Дар кишварњои шарќї, аз љумла Тољикистон бошад, тарвиљи ин гуна филмњо љуз хароб сохтани ахлоќ чизи дигаре надорад. Бо ин вуљуд, тавре мушоњида мешавад, таи як соли ахир телевизионњои кишвар пои хешро фаротар аз кўрпа дароз намуда, ба намоиши доимии “мулло”-њои зинокор, ки маълум нест бо дурбини чї касоне сабт шудаанд, машѓуланд. Аммо хеле аљиб ба назар мерасад, ки аксари онњоро аъзои ЊНИТ муаррифї менамоянд ва ин амр беѓараз будани наворњоро зери савол бурда, ошкор месозад, ки њадаф сиёсист. Тањќиру тавњин аст, ваќте дар ин наворњо њарфњое бо садои гўяндаи филм шунида мешаванд, ки ин наворњо бо њамкории бахши “амният”-и ЊНИТ омода шудаанд, то суфуфи њизбро аз фосиќон пок кунанд. Дар љои дигар њам гуфта мешавад, ки њарчанд амали ин “мулло” нангину фањш аст, вале чораи дигаре љуз пахши он нест. Дар њар сурат, пахши наворњои

“муллоњо” новобаста аз узви кадом њизб будани онњо аз тарафи љомеъа мањкум карда мешавад, зеро дар љомеъаи 97%-и мусалмонї мулло ва масљид мањбубияти хос доранд. Тањлилњо аз он далолат медињанд, ки пахши чунин наворњои филммонанд бо сањнањои бадахлоќї, новобаста ба “тољикї” ё ѓайритољикї будани онњо, њадаф беобрў сохтани домуллоњо, ќишри соњибмаърифати ин љомеъа, њадди аќал коњиш додани љойгоњи онњо дар љомеъаи кишвар аст. Дигаре аз љанбањои ин њадаф мафкураи љавононро нисбат ба мафњуми мулло ва домулло ба шиддат таѓйир додан мебошад, коре, ки тўли 80 сол низоми лодинии Шўравї тамо-

ми имкониятњоро истофода бурду натиљаи лозимеро барои худ касб карда натавонист. Манфиатхоњони имрўза њам бо истифода аз њамин услуб тамоми имкониятњоро истифода бурда, дар сояи амалњои љиноии инсонњои алоњида, натанњо љойгоњ, њатто номи маъруфу соњибењтироми МУЛЛО-ро дар зењни сокинони кишвар, бахусус наврасону љавонон бад љилва доданианд. Онњо наворњои мазкурро њадафмандона тањия ва ќабл аз њукми додгоњии љинояти ин инсонњои бадахлоќ пахш месозанд, ки оќибаташ ногувор ва дањшатнок хоњад буд. Шуњрат Набиев

Кўлоб: Шикояти соњибкорон аз адами тањаќќуќи ваъдаи њукумат

Иддае аз фурўшандагони бозори «Саховат»-и Кўлоб, ки моњи январи соли равон ба коми оташ рафта буд, аз адами дастгирї ва дар амал тањаќќуќ наёфтани ваъдаи хукуматдорон шикоят мекунанд. Як нафар фурўшандаи ин бозор, ки аз гуфтани номаш худдорї кард, гуфт, «бо гузашти се моњ аз сўхтори бозор кормандони нозироти андози шањри Кўлоб омада, аз мо супоридани андози моњи апрелро талаб карданд. Њарчанд дар рўзи сўхтор, дар ваќти вохўрї бо соњибкорони зарардида раиси шањри Кўлоб ва раиси «Тољикматлубот» ваъда дода буданд, ки ба муддати як сол моро аз супоридани андоз ва њаќќи бозор

озод менамоянд, лекин аз моњи апрел сар карда, аз мо андоз талаб карда истодаанд». Ў афзуд, бо маќсади тањаќќуќи ваъдаи мансабдорони зикршуда 70 тан аз фурўшандагони бозор ба унвони раёсатљумњури кишвар мактуб навиштаанд, аммо то њол посухе нагирифтаанд. «Барои чї соли дуюм аст, ки соњибкорони бозори «Корвон»-и шањри Душанбе бинобар сар задани сўхтор дар

бозор дар соли 2012 то њол аз супоридани андоз озод њастанду соњибкорони бозори мо не? Ба идораи андоз ваќте ман мурољиат кардам, аз ман гувоњнома аз идораи сўхторхомўшкунї ва аз раёсати бозор талаб карданд. Ман њуљљатњои лозимаро бурда супоридам. Дар идораи андоз бошад, њамагї моро аз супоридани андози семоња озод карданду аз моњи апрел ин тараф ба номи мо ќарзи андоз зам шуда истодааст. То ба имрўз ягон нафар аз соњибкорони зарардидаи бозори мо андоз насупоридааст. Баъди бори аввал омадан њам дигар ягон нафаре ба назди мо барои андоз гирифтан наомадааст», гуфт њамсуњбатам. Дар њамин њол, Фарњод Ќурбонов, сардори нозироти молиёти шањри Кўлоб мегўяд, мувофиќи ќарори №451, соњибкорон њангоми зарар дидан аз офатњои табиї, сўхтор то давраи ба эътидол даровардани бозор, агар бозор сўхта бошад, то фаъолиятро оѓоз кардани он аз супоридани молиёт озод карда мешаванд. «Бозори «Саховат»-и шањри Кўлоб моњи январ сўхт, вале моњи апрел пурра ба фаъолият сар кард. Мо дар асоси ќарори дар боло ёдшуда соњибкорони бозорро аз андоз озод кардем ва баъди ба фаъолияти пурра сар кардани он соњибкорон бояд андозро супоранд. Дар Кодекси андоз низ масъалаи мазкур ба њамин тарз гуфта шудааст», афзуд ў. Дар иртибот ба он ки соњибкорони

бозор мехоњанд муддати як сол аз супоридани молиёт озод бошанд, љаноби Ќурбонов мегўяд, њузури онњо тавзењ додаанд, ки ин хоњиши соњибкорон амалинашаванда аст, зеро он муѓойир ба ќавонини љории кишвар ва ќарори ёдшуда аст. Зимнан ин масъули молиёти шањр меафзояд, «мувофиќи маълумоти мо, аз 443 нафар андозсупоранда, ки аз сўхтор зарар дида буданд, муддати се моњ, яъне то ба рўзи пурра оѓоз шудани кор дар бозор андоз ситонида нашуд. Ваќте 27 май дар њукумати шањри Кўлоб онњо љамъ шуданд, мо бо онњо мулоќот доштем. Тариќи семинар корњои назоратї гузаронида шуд, мо ба онњо фањмонидем. Лекин онњо ба гуфтањои мо розї нашуданд. Онњо гуфтанд, «мо муддати як сол аз андоз озодем». Мо мактуби махсус ба номи раиси шањр карда, ин масъаларо ба раиси шањр њам расонидем. Ба Кумитаи андоз низ расонидем, ки њамин хел њолатњо дар шањри Кўлоб њастанд. Рўзњои наздик аз Кумитаи андоз, мувофиќи дархости мо, намоянда меояд, боз як маротибаи дигар бо ин мардум вохўрї мекунем ва масъалаи мазкурро мефањмонем». Ин њам дар њолест, гуфта мешавад, њадди андозсупории 443 нафар соњибкори бозори «Саховат»-и Кўлоб дар як моњ ба 80 – 100 њазор сомонї баробар аст.

М. Мустаќим

12

10 июл соли 2014

www.nahzat.tj

ину он

Имтињони Худованд

«Агар бар шумо захме расид, ба он ќавм низ њамчунон захме расидааст. Ва ин рўзгор аст, ки њар дам онро бар муроди касе мегардонем, то Худо касонеро, ки имон овардаанд, бишиносонад ва аз шумо гувоњон бигирад. Ва Худо ситамкоронро дўст надорад ва то мўъминонро покиза гардонад ва кофиронро нобуд созад» (сураи «Оли Имрон», 140-141).

Хонандаи муњтарам, ба хотири рушду ташаккули дониши фарњангї ва тафрењи шумо нашрия тасмим гирифт, дар гўшае аз суњуфи худ суолњоеро њузуратон матрањ намояд. Худро санљед ва бањра гиред, хонандаи арљманд! Посухи даќиќи суолњо дар шумораи оянда мунташир хоњад шуд.

имтињон 1) Паёмбар (с) кадом солро соли ѓаму андуњ номид?

а) Соле, ки амакаш Абутолиб ва њамсараш Хадиља (р) вафот карданд; б) Соле, ки ёронаш ба Њабаша њиљрат карданд; в) Соле, ки модараш вафот карда буд.

2) Паёмбар (с) дар тули њаёти хеш чанд маротиба Њаљ кардааст? Чи хеле ки Худованд њар як шахсро имтињон мекунад, њамин тавр халќу миллатњоро њам (њар аъзои онњоро дар якљоягї) имтињон мекунад: ба сари халќе, ки хушу хурсандона, серу пур зиндагї мекарданд, ѓаму андуњ, гуруснагиву тангї меорад. Имтињони Худованд гуногун аст, Айюб (а), пайѓомбари Худо бо беморї, марги фарзандон ва фаќр имтињон шуда буданд. «Ва Айюбро ёд кун, он гоњ, ки Парвардигорашро нидо дод: Ба ман беморї ва ранљ расидааст ва Ту мењрубонтарини мењрубонон», (сураи «Анбиё», 83). Њазрати Сулаймон (а) бо молу мулк, њокимияти мутлаќ ва бузургии љалолат санљида шуданд. «Ва тундбодро фармонбардори Сулаймон кардем, ки ба амри ў дар он сарзамин, ки баракаташ дода будем, њаракат мекард ва Мо бар њар чизе доноем», (сураи «Анбиё», 81). «Мо ба Довуду Сулаймон дониш додем. Гуфтанд: Шукр Худорост, ки моро бар бисёре аз бандагони мўъмини худ бартарї дод», (сураи «Намл», 15). Њазрати Айюб (а) сабр карданд, њазрати Сулаймон (а) бошанд, сипосгузорї ва шукр карданд. Пайѓамбарамон, њазрати Муњаммад (с) мефармояд: Мусалмон дар кадом њолате, ки набошад, барояш манфиат аст, агар барояш некї расад, шукргузорї мекунад ва савоб мегирад. Агар барояш бадї расад, сабр мекунад ва савоб мегирад. Ин манфиат танњо ба муъминон дода шудааст. Худованд дар хусуси имтињонаш ба инсонњои оддї чунин мегўяд: «Аммо одамї, чу Парвардигораш биёзмояд ва гиромиаш дораду неъматаш дињад, мегўяд: Парвардигори ман маро гиромї дошт. Ва чун биёзмоядаш ва ризќ бар ў танг гирад, мегўяд: Парвардигори ман маро хор сохт», (сураи «Фаќр», 14-15). Сабаби чунин амал кардан заифии имон аст. Касе имонаш заиф њаст, аз имтињони Худованд ба душворї мегузарад. Як кас ба шаробнўшї сар мекунад, дигаре ба маводи мухаддир рўй меорад, савумї ба бозињои дилхушкунанда машѓул мешавад, то мушкилоти зиндагиро каме њам бошад, фаромуш созад. Маќсад аз имтињони Худованд мукаммал кардани имони мо, бандагонаш ва тарбияти шахсу љамъият мебошад. Њамин имтињон аст, ки дар байни љамъият шахсони имони комилу заъиф дошта ва мунофиќонро ошкор месозад, инчунин

ба мо камбуду норасоињоямонро нишон медињад, то аз паи ислоњи онњо бошем. Худованд мефармояд: «Худо бар он нест, ки шумо мўъминонро бад-ин њол, ки акнун њастед, рањо кунад. Меозмояд, то нопокро аз пок људо созад. Ва Худо бар он нест, ки шуморо аз ѓайб биогоњонад, вале баъзе аз паёмбаронашро, ки худ бихоњад, бармегузинад. Пас ба Худо ва паёмбаронаш имон биёваред. Ва агар имон биёваред ва парњезгорї кунед, аљре азим ёбед», (сураи «Оли Имрон», 179). Худованд дар љанги Уњуд мусалмононро маѓлуб гардонид, то дар оянда он хатое, ки аз онњо сар зад, ислоњ шавад. Таври маълум, Пайѓамбар (с) ба дастаи камонварон амр кард, ки дар баландии кўњ истода аќибгоњи сафи мусалмононро њимоя намоянд, аммо онњо пеш аз муњлат барои љамъоварии ѓанимат ба поён фаромаданд. Њамин нофармонї сабаби шикасти муслимин ва шањодати бисёр ќањрамонон гардид. Худованд дар ин хусус мефармояд: «Худо ба ваъдае, ки бо шумо нињода буд, вафо кард, он гоњ ки ба амри Ў душманро мекуштед. Ва чун ѓаниматеро, ки њаваси онро дар сар доштед, ба шумо нишон дод, сустї кардед ва дар он амр ба низоъ пардохтеду нофармонї варзидед. Баъзе хостори дунё шудед ва баъзе хостори охират. Сипас то шуморо ба балое мубтало кунад, ба гурехтан водошт. Инак шуморо бибахшид, ки Ўро ба мўъминон бахшоишест», (сураи «Оли Имрон», 152). Худованд дар љанги Њунайн низ мусалмононро шикаст дод. Сабаб ин буд, ки онњо пеш аз сар кардани њарб ба шумораашон эътимод бастанд, на ба Худо: «Худо шуморо дар бисёре аз љойњо ёрї кард. Ва низ дар рўзи Њунайн он гоњ, ки бисёрии лашкаратон шуморо ба тааљљуб оварда буд, вале барои шумо суде надошт. Ва замин бо њамаи васеъияш бар шумо танг шуд ва бозгаштеду ба душман пушт гардонидед», (сураи «Тавба», 25). Пас, маълум мешавад, ки Худованд бо воситаи имтињон љараёни тарбиятгирии моро метезонидааст. Агар љараёни тарбиятгирї, ки асосан аз шунидани вазъ, маслињат, танбењ иборат аст, муддати зиёдро дар бар гирад, имтињон дар як муддати кўтоњ камбудињоямонро ошкор менамояд ва мо зуд аз паи ислоњи онњо мешавем. Худоё, ба мо бо сарбаландї гузаштан аз имтињонњоятро насиб бигардон, омин.

Бобои Шарофиддин ш. Исфара

а) 2 мароиба; б) 3 маротиба; в) 1 маротиба.

3) Сумайя модари Аммор (р) ба дасти кї ба шањодат расид? а) Абуљањл; б) Умайя ибни Халаф; в) Утба ибни Рабиа.

4) Абдурањмон ибни Авф бо даъвати кї мушарраф ба дини Ислом шуд? а) Умар ибни Хаттоб (р); б) Абубакри Сиддиќ (р); в) Алї ибни Абутолиб (р).

5) Паёмбар (с) пинњонї бо ёронаш дар хонаи кї љамъ мушуданд? а) Абу Убайда (р); б) Аббос ибни Абдулмутталиб; в) Арќам ибни Абиарќам.

6) Њазрати Усмон ибни Аффон дар кадом сол ба шањодат расид? а) Соли 30-уми њиљрї; б) Соли 35-уми њиљрї; в) Соли 33-уми њиљрї.

7) Хондани Намози Таровењ чї њукм дорад? а) фарз; б) Мустањњаб; в) Суннати муаккада.

8) Достони Њобил ва Ќобил дар кадом сураи Ќуръон зикр шудааст? а) Сураи Моида; б) Сураи Баќара; в) Сураи Анъом.

9) Ояти “Дайн” чандумин ояти сураи Баќара мебошад? а) Ояти 200-ум; б) Ояти 282-ум; в) Ояти 150-ум.

10) Пойтахти Либї кадом шањр аст? а) Бинѓозї; б) Мисрота; в) Тароблус.

Љавоби суолњои Шумораи гузашта: 1)б 2)в 3)а 4)б 5)а 6)в 7)б 8)б 9)а 10)в

www.nahzat.tj

10 июл соли 2014

маъракаи сиёсї

13

Эълони деринтизори натиљаи аввалияи интихобот дар Кобул Кумиссиюни мустаъќили интихобот дар Афѓонистон эълони натиљаи аввалияи интиоботи президентиро дар баробари ба нуќтаи кулминатсионии хеш расидани љанљолњои интихоботї эълом кард, яъне дар њоле ки тимњои ду номзади интихоботї: доктор Абдуллоњ ва А. Ањмадзай аз пирўзи худ мегуфтанд.

Афѓонистон вориди марњалаи љадиди муборизот мешавад

Юсуфи Нуристонї, раиси КМИ њангоми эъломи натиљаи аввалияи интихобот гуфтааст: Аз маљмуъи умумии 8 миллион овоз, А.Ањмадзай 4. 485 888 ё 56,44% ва А. Абдуллоњ 3. 461 639 овоз ё 43,56% овоз ба даст оварданд. Натиљагирии аввалии овозњои интихобкунандањо нишон медињад, ки номзади аввалї 1.024 249 овози бештар касб карда будааст. Суоли матрањ ин аст, ки оё њамин тарзи фарќият то эълони натиљаи нињоии интихобот боќї мемонад ё тањавулоти чашмгиреро интизор шудан мумкин аст? Тавре ишора рафт, натиљагирии аввалияи интихобот дар вазъияте ошкор мешавад, ки доктор Абдуллоњ гуфта буд, то оне ки «овозњои пок аз нопок» таќсимбандї намешаванд, натиљаи интихоботро нахоњад пазируфт. Ишон њатто раќиби худро муттањам ба «таќаллуби густарда ва созмонёфта» дар даври дувуми интихобот медонист ва талаб пеш гузошта буд, ки овозњои мањаллањои бањсї, бахусус он љойњое, ки овози занњо аз мардњо бештар аст, тафтишу бозшуморї шаванд. Аммо тими интихоботии Ањмадзай дар ин маврид гуфтааст, овози онњо поканд ва барои натиљагирии интихобот баршумурдани онњо лозим нест. Дар даври аввали интихоботи президентї доктор Абдуллоњ бо касби 45% ва А.Ањмадзай 31,56%и овоз ба даври дувум роњ ёфтанд. Натиљагирии даври дувум ба таъхир уфтод ва тимњои интихоботии онњо: «Ислоњот ва њамгирої» ва «Тањаввул ва тадовум» то нимањои шаби 6 ба 7-уми июл љаласаи пурбањси давомдор доштаанд. Њанўз љузъиёти ин бањсњо ба ВАО роњ наёфтаанд, аммо намояндагони њарду љониб гуфтаанд, нишасти онњо

дар сатњњои мухталиф то баъд аз зуњри рўзи 7-уми июл идома доштааст. Аљиб он аст, ки Комиссияи расидагї ба шикоятњои интихоботї ваъда дода буд, ки таъхири эълони натиљаи аввалияи интихобот кори расидагї ба шикоятњоро бењтар месозад, вале чунин бењсозии фаъолият ба тими доктор Абдуллоњ чандон маъќул науфтод ва љанљолњо дар мавриди поксозињои овозњо ба сурати лозим анљом нагирифтанд. Њоло тавре интизор меравад, натиљагирии нињоии интихобот дар 22 июл эълон шудааст, вале агар расидагї ба шикоятњо боз њам ваќти бештарро бигирад, эњтимол ин марњала низ ба таъхир андохта шавад. Коре, ки оќибаташ нигаронкунанда ба назар мерасад, агар ду тими интихоботї сари масоили бањсї ва хостањои худ гузашт карда натавонанду ба тавофуќ нарасанд, бахусус дар мавриди таъсиси давлати эътилофї. Амруллоњи Солењ, узви Шўрои рањбарии ситоди интихоботии доктор Абдуллоњ ва раиси пешини идораи амнияти Афѓонистон баъд аз бањсу баррасии мушкилоти печидаи интихобот ва эълони натиљаи аввалияи он алакай бо чунин лањн гуфтааст: Мо тамоми талаботи хешро зимни хулосабандї руи як бањс ќарор гирифтем, он њам тафтиши овозњои интихобкунандањо, аммо онро ќабул накарданд ва дар баробари иродаи миллат кудато сурат гирифт. Таъањуди мо дар баробари субботу оромии кишвари хеш боќист, вале дифоъ аз њарими иззати фардї ва љамъиро ваљињаи хеш медонем. Мо хоњони давлати одил ва орї аз фасоду табъиз бар асоси раъйи шаффофи миллатем.

Даври дувуми интихоботи президентї анљом гирифт ва бо таъхири андаке аз рўзи эълони натиљаи аввалияи он, КМИ барандаи ин сабќати тўлонї ва раќобати шадид, Ашрафѓанї Ањмадзайро эълон кард, ки боиси норозигии тими интихоботии доктор Абдуллоњ гардид. Чун КМИ онњоро мутаќоид сохта буд, ки талаби онњо мавриди ќабул ќарор гирифт, ќитъањои интихоботии мавриди назарро такроран тафтиш мекунанду раъйњои «пок» ва «нопок»-ро аз њам људо месозанд, вале анљоми корро интизор нашуд, КМИ натиљаи аввалияи интихоботро эълон кард. Њоло тими «Ислоњот ва Њамгирої» иттилоияи хешро пахш сохта, ки дар он омадааст: «Њамшањриёни гиромї! Комиссиюни интихобот ва ситоди Ашрафѓанї Ањмадзай бо созмондињии таќаллуби густурда, билохира кудато алайњи орои поки мардум ва эълони натоиљи таќаллубї кишварро вориди марњилаи љадиде аз буњрон сохтанд. Дар идомаи иттилоияи хеш тими «Ислоњот ва њамгирої» овардааст, ки рањбари тими мазкур бо иштироки тамоми рањбарони ин љароид, кудатои нангинро мањкум сохта, натоиљи эълоншуда аз сўи комиссиюни номустаќили интихоботро ѓайриќонунї, ѓайримашруъ ва мардуд донист. Ва паёмадњои ин њаракати ѓайримиллї ва ѓайримусулмонии комиссиюнро дар заминаи њидояту рањбарии љаноби Карзай ва А.Ањмадзай арзёбї кардааст, ки њамаи оќибати баъдї ба дўши созмондињандагони ин таќаллуб аст ва хиёнат ба орои мардуми Афѓонистон. Доктор Абдуллоњ бори дигар бо ќатъият аз таъањњуди хеш дар мавриди дифоъ аз орои поки мардумро ишора карда, машруъияти комиссиюнњоро зери суол ќарор дода, аз ќатъи робита ба онњо хабар дода, гуфтааст: Он чиро, ки иттифоќ афтода, њама медонед. Созмондињии таќаллуби густурда аз сўи КМИ ва ситоди Ањмадзай ва аз тариќи комиссиюни номнињоду ѓайримустаќил таѓйир ёфтани љараёни барандагї дар интихобот. «Мо ин амали ѓайримиллї ва ѓайримусулмониро мањкум мекунем ва натоиљи эълоншуда мардуд аст. То охирин лањазот аз рафтани кишвар ба сўи буњрон дар заминаи тарњи тафтиши сандуќњои машкук љилавгирї кардем ва њоло вориди марњилаи љадиде аз муборизоти њаќталабї шудаем. Ба оромї ва итминон, таваккал ба Худо-

ванд ва эътимод ба мардуми кишвар ин муборизаро пеш гирифтаем…». Дар идомаи иттилоияи мазкур омадааст, ки рањбарияти «Ислоњот ва њамгирої» тасмим ва барномаи хешро барои ин марњилаи озодихоњона ва њаќталабона дар як нишасти мардумии бузург эълон медорад. «Ислоњот ва њамгирої» мегўяд: Бар асоси орои поки мардум дар њар ду марњилаи интихобот тими онњо пирўз будааст. «Таќаллубкорон дар љараёни бунбасти интихоботї, билохира дар охирин рўз ва фурсатњои ќабл аз эълони натоиљи интихобот, ба раѓми талошњои њамаљонибаи намояндаи СММ ва сафирони кишварњои дўст, њама пешнињодоту назариёт ва тарњњои маъќулу машруъи «Ислоњот ва њамгирої» барои берун рафтан аз буњронро дур карданд. Дар ин муодила сугмандона ягона омили таъинкунанда зўргўї, бехирадї ва такя ба ќудрат будааст…». Аммо «Ислоњот ва њамгирої» дар ин марњила арз доштааст, ки бо такя ба пуштибонии мардуми ѓаюр ва мутаддайин … таќаллубкорону тарроњон ва тавтеъаро сари љои худ мешинонад ва даъват ба амал оварда, ки барои дифоъ аз њаќќи худ, мардумсолорї ва љилавгирї аз тањмили як њукумати таќаллубиву ѓайримашруъ, бидуни тарсу њарос ва ноумедї дар њамоњангї ва њамкорї бо рањбари «Ислоњот ва њамгирої» мардум омодаи мубориза бошанд. «Биёед барои пирўзии њаќ бар таќаллуб ва ба даст овардани њаќќи машруъу ќонунии хеш, билохира дифоъ аз дастовардњои мардумсолорї ба майдон бароем. Дигар сухан аз њукумати мозї нест, ин бор мехоњем бо пуштибонии шумо, мардуми силањшўру азиз њукумати машруъ ва ќонунї «Илоњот ва њамгирої»-ро дар сарзамини ранљдида ва озодихоњи ин марзу бум таъсис намоем.

14

10 июл соли 2014

www.nahzat.tj

моњи рањмат Ибни Аббос рўзаашро ифтор намуд, аз ў пурсиданд, ки «чаро рўзаатро ифтор кардї?», гуфт, ки «ангуштам захмї шудааст». Яъне тавре гуфтем, њар навъи беморие, ки бошад, Худованд иљоза додааст, то фарди мусалмон ифтор намояд.

- Афроде фатво дарёфт кардаанд, ки њини дар фасли гармо омадани моњи Рамазон набояд рўза бигиранд. Оё ин андеша асос дорад?

- Дар гузашта чунин њарф вуљуд дошт, ки дар гармои тобистон мардум ифтор намоянд ва баъдан, рўзаи худро дар дигар рўзњо бигиранд, вале ин гуфтањо ягон асосе дар Ислом надоранд. Ва он хабарњое, ки гўё Ислом иљоза дода бо-

аз зиндон озод кунад. Дар ин сурат метавонад кафорати рўзаи худро анљом дода бошад.

- Љаноби Мавлавї, дар њавз оббозї намудани фарди рўзадорро иддае аз ботилкунандаи рўза медонанд, Шумо чї мегўед?

- Оббозї намудан ё салќин намудани худ барои нафари рўзадор дар об иљоза аст, ба монанди дар нањру канал ва љўйњо. Вале дар њавз оббозї намуданро баъзе уламо мамнўъ гуфтаанд, ки он њам барои эњтиёт аст. Агар фарди мусалмон ба худ кафолат дода тавонад, ки дар њавзи шиноварї оббозї мекунаду ба дањони ў ягон ќатра об ворид намешавад, пас,

М. Файзмуњаммад: Оббозї дар њавз рўзаро намешиканад, агар… Њамасола бо фарорасии моњи шарифи Рамазон суолоти зиёде дар ростои ањкоми рўза ба назар мерасад. Аз ин гуна суолот, албатта, чунин бардошт мешавад, ки љомеа мехоњад љињати талаботу ањкоми Худованд дар бораи рўзадорї бештар дониста бошад. Бо бардошт аз ин тасмим гирифтем, љињати равшанї андохтан ба баъзе масоили рўзадорї њузури Мавлавї Муњаммадалии Файзмуњаммад, раиси кумиссиюни тафтишоти Њизби Нањзати Исломии Тољикистон чанд суолеро матрањ намоем.

- Љаноби Муњаммадалии Файз­муњаммад, нахуст аз фурсати муносиб истифода намуда, Шуморо бо фарорасии моњи пурфайзи Рамазон табрику муборакбод мегўям.

- Ба номи Худованди бахшандаи мењрубон ва салому дуруд ба Паёмбари гиромиву олу асњобашон. Ва ташаккури зиёд, шуморо низ ба ин моњи муборак табрику муборакбод гуфта, њамчунин фарорасии ин моњи шарифро ба кулли мардуми кишвар муборакбод намуда, дуогўи онам, ки сулњу салоњ дар хонадони мардуми мусалмон њукумфармон бошад.

- Назари Шумо дар робита ба масъалаи ифтор намудани рўза барои афроде, ки дар аснои гармо зери офтоби тафсон кор мекунанд, чї буда метавонад ва дар умум, тибќи ањкоми шаръ, барои чанд тоифа мардум иљозаи ифтор намудани рўза дода шудааст?

- Бояд гуфт, ки Худованд азза ва љалла бандагонашро мањз барои озмоиш халќ кардааст. Аз ин рў, барои бандагони худ дастуру супоришњое до-

дааст, ки бандаи сипосгузори Ў бояд супоришоти Аллоњи худро иљро намояд. Тибќи ањкоми Ислом, воќеъан, барои ду тоифа мардум иљоза аст, ки дар моњи мубораки Рамазон рўза нагиранд. Ин гурўњњо беморон ва мусофиронанд. Дар гурўњи аввал барои њама навъи беморон иљоза њаст, ки рўзаи худро ифтор намоянд. Бубинед, дар мазњаби Имом Шофеї (р) хўрдани рўза барои он беморе иљоза дода шудааст, ки њалоки нафс доранд, яъне имкони фавти онњо вуљуд дорад. Вале агар хавфи њалок шудани он бемор набошад, иљозат нест, ки рўза нагирад. Вале дар мазњаби Имом Абуњанифа (р) бо ривоёт аз Ибни Аббос (р) мегирад беморе, ки захм ё табаш баланд шудааст, имкон дорад, рўзаи худро ба рўзи дигар монад. Яъне ба ибораи дигар гирифторони њар навъи бемориро Худованд иљозат додааст, ки ифтор кунанд. Вале бояд бемор дар ёд дошта бошад, ки рўзњои рамазониеро, ки ифтор кардааст,

дар рўзњои баъдї рўза мегирад. Тоифаи дигар, ки иљозаи ифтор намудан доранд, тавре дар боло гуфтем, мусофиронанд. Аз Љобир ибни Абдуллоњ (р) ривояти дигарест, ки гуфт: “Дар яке аз сафарњо Паёмбари Худо (с) дид, ки мардум издињом намуда ва болои сари шахсе соя кардаанд”. Фармуд: “Ўро чї шудааст?” Гуфтанд: “Рўзадор аст”. Фармуд: “Дар сафар рўза доштан кори писандида нест”, алалхусус дар он сафар, ки машаќќатовар бошад. Вале агар барои мусофир имконият бошад, ки рўза гирад, пас, рўза доштани он мусофир љоизу хубтар аст.

- Баъзењо мегўянд, ки барои шифо ёфтани зуком дар бинї дору чаконидан, ба монанди «нафтизин» рўзаро ботил месозад, Шумо чї мегўед?

- Афроде, ки бинї ё дигар узви баднашон дардманданд ё ягон иллат дорад, метавонанд ифтор намуда, дору истеъмол кунанд ва баъдан, ба љойи њамон як рўзи бемориашон рўза доранд. Бубинед,

шад, то нафари мусалмон чанд миќдор об бинўшад, дурўѓанд.

- Пас, афроди коргар дар ин айёми гармо зери офтоби сўзон чї кор бояд кунанд?

- Афроди коргар њам дар ин айёми Рамазон бояд рўза бигиранд. Ин гармое, ки дар кишвари мо њаст, дар муќоиса ба дигар давлатњо ба таври воњиманок фарќкунанда нест. Њар нафаре, ки иддаои мусалмонї дорад, агар бемор набошад, дар гармои тобистони Тољикистон њам бояд рўза бигирад. Бинобар ин барои афроди коргар хубтар аст, ки дар салќинии шаб кор кунанд ва дар рўзи гармо истироњат намоянд. Дар салќинии бегоњ њам ягон соате кор кунанд, зарар надорад. Мардум ёздањ моњи сол ифтор намуданд, вале ба хотири Холиќу Раззоќи худ чаро як моњро, ки он њам подоши азим дорад, рўза нагиранд!? Дуруст аст, ки онњо нафаќаи хонаводагї доранд, вале бояд донанд, ки дар сурати ифтор ќазову кафорати онро пардохт намудан зарур аст.

- Пас, ќазову кафорат чї гуна сурат мегирад?

- Мусалмоне, ки рўзе аз рўзњои Рамазонро ифтор мекунад, барои ќазову кафорати он рўзи Рамазон бояд ду моњ пай дар пай бояд рўза дорад ё 60 нафар фарди нодорро таъом бидињад. Ва ё як ѓуломро

имкон дорад, ки дар њавз оббозї кунад. Вале чун об аз сар сарозер мешавад, мушкил надорад.

- Масаъалаи фидя чї гуна аст?

- Фидя барои калонсолону афроди нотавон, ки ќудрати рўза доштан надоранд, муќаррар шудааст. Ва он ба миќдори як садаќаи фитр аст, ки шиками як нафарро ду ваќт сер кунад. Љавонони солим ва мардони калонсол, ки имкони рўза доштан доранд, бояд рўза бигиранд. Вале оне ки пул дораду мехоњад ба љойи рўза доштан маблаѓ сарф кунад, барояш чунин иљоза нест, агарчи ќаблан чунин буд. Яъне фидя њам дар зарурат иљоза дода шудааст.

- Дар љомеа афроде њастанд, ки иддае рўза медоранд, вале намоз намехонанд ва иддае дигар намоз мехонанд, аммо рўза намедоранд, оё тарки як амал таъсире ба дигар амал дорад?

- Њар ибодат амали махсус аст, ки ба дигаре рабт надорад. Масалан, тањорат намудан барои намоз аст, аз ин рў, бетањорат намоз дуруст намешавад. Намоз ба рўзаву рўза ба намоз вобастагї надорад. Фарде, ки намоз мехонад, барои хондани намозаш савоб мегирад. Вале барои рўза нагирифтан гунањгор мешавад ва баръакс.

Абдурањмони Сиддиќшоњ, мусоњиб

www.nahzat.tj

15

10 июл соли 2014 гиромидошт

Ба истиќболи 600-солагии Мавлоно Абдурањмони Љомї Сарриштаи давлат, эй бародар, ба каф ор, В-ин умри гаронмоя ба хасорат магузор. Андар њама љо, бо њама кас, дар њама кор Медор нуњуфта чашми дил љониби ёр.

Абдурањмони Љомї Мутафаккири бузурги форсу тољик Муњаммади Ѓаззолї мефармояд: «Хирад омўхтани илм асту хирадмандї кор бастани илм. Аз ин рў, ин атои ќудсї бояд муњтарам дониста шавад ва касоне, ки хирадманду донишманданд, миёни табаќањои љомеа бояд ќадршиносии бештаре дошта бошанд, зеро, заррае беэътиної нисбати табаќаи хирадманду соњибмаърифат љомеаро рў ба инњитоту костагии эътибор мувољењ месозад». Аљдоди бузургвори Нуриддин Абдурањмони Љомї аз Баѓдод ба мањаллаи Дашти Исфањон ва аз он љо ба сарзамини Љом, ки аз тавобеъи Њирот аст, кўч баста, дар он љо муќим гардид. Њазрати Мавлоно шаби 23юми шаъбони муъаззами 817-и њиљрии ќамарї (1414 мелодї) дида ба љањон кушуд. Падари бузургвори ишон он касро, ки њанўз тифл буд, ба манзури таълиму тарбият ба шањри Њирот овард ва дар мадрасаи Низомия шомили њалќаи дарси асотиди бузургвори он мадраса гардонид. Агарчи авќоти тањсилашон андак ва мањдуд буда, магар донишмандиву табањњурашон дар улуму маорифи мутадовилаи замон машњуру маъруф аст. Он љаноб дар тариќат муриди Мавлоно Саъдуддини Кошѓарї буда, ба њазрати Хоља Убайдуллоњи Ањрор (р) иродати комил дошт, чунонки дар осори худ аз ин ду бузургвор бисёр ситоиш кардааст. Ањли илму дониш бар ин боваранд, ки манзалату маќомеро, ки њазрати Мавлоно дар дарбори Њирот ва назди мулуки дигари замони худ дошт, њељ донишманду шоиреро дар замонаш муяссар нашудааст. Вафоташон дар таърихи 898и њиљрии ќамарї (1492 милодї) иттифоќ афтод. Њазрати Мавлоно Абдурањмони Љомї яке аз мафохири фарњанг ва адаби дунёи ислом мањсуб мешавад ва мавриди эњтироми ањли фарњангу адаб мебошад ва дар сарзаминњои Эрону Афѓонистон ва Туркия осорашон мавриди ќабул ва истифодаи хосу ом ќарор дорад. Таълифоти ишон бо тахаллуси Љомї 54 адад китоб мебошад. Азбаски солњои охир насли наврас бо њар роњу восита аз таълиму тарбияи динї гирифтан мањрум карда шуда истодаанд, мо тасмим гирифтем, ки тавассути нашрияи «Наљот» манзумаи «Эътиќоднома»-и Абдурањмони Љомиро мавриди тањлилу омўзиш ќарор дињем ва њамзамон аз волидайну ворисони наврасон хоњиш менамоем, ки фарзандон ва умуман, љавонони ноогоњро аз мазмуну муњтавои он огоњ намоянд. «Эътиќоднома», ки номи аслиаш «Аќоиднома» мебошад, манзумаест, ки ќисми таркибии достони «Силсилатуз-зањаб»-и «Њафт авранг»-и Мавлоно Абдурањмони Љомиро ташкил медињад. Таъкид намудан бамаврид аст, ки дар ин манзума вожањои арабї ва истилоњоти фалсафию илоњиётшиносї фаровон истифода шудаанд. Инсони савобљў ва худошиносе бо номи Абдуллоњ Шафиќии Њиравї ба шарњу тавзењи ин манзума камари њиммат бастааст, то ки

њадафи Мавлоно Љомї аз хонандагони нисбатан каммутолиа бавижа наврасон пўшида намонад. Воќеан, ў дар ин љода кори хайреро ба анљом расонидааст ва забони соддаи шарњу тавзењи ў имкон медињад, ки тамоми хоњишмандон аз ин манзума бањра бардошта тавонанд. Мударрис Гелонї дар муќаддимаи чопи Тењрони «Њафт авранг» менависад: «Рисолаи «Аќоиднома»-и Љомї манзумаест дар усули аќоиди ашъарї, ки Љомї онро дар зимни китоби «Силсилат-уз-зањаб» тамом карда. Мебинем, ки дар ин китоб такфир ва лаъни ањли ќибларо љоиз намешуморад. Њамин матлаб равшан мекунад, ки Љомї марди равшан ва мунсифе аст ва ин сифатро бояд аз сифоти писандидаи ў донист». Ногуфта намонад, ки маљмўаи мазкур бо унвони «Эътиќоднома» њанўз соли 2008 дар тањияи Иброњими Наќќош дар Душанбе нашр шудааст. Бисмиллоњир-рањмонир-рањим Њамд ва тавњиди Бори таъоло Баъди њамди Худову наъти Расул, Бишнав ин нуктаро ба самъи ќабул. Ки нахустин фариза бар оќил, Оќиле, к-аз булуѓ шуд комил. Нест берун аз ин ки бипзирад, Бар дилу љони хештан гирад. Баъд аз он бетараддуду инкор, Ба забон њам занад дами иќрор. Маънии абёт: Баъд аз ситоиши Худованд љалла љалолуњу ва сифати Паёѓамбар(с) ин суханро ба гўши ќабул бишнав, ки аввалин фарз бар одамї, ки ба воситаи булуѓ ба камоли аќли худ мерасад, ѓайр аз ин нест, ки ба љону дили худ ќабул кунад ва бовар дошта бошад. Ва баъд аз он њам бидуни тардиду инкор иќрор кунад, яъне ба забон њам бигўяд. Сифати имони муљмал К-офаринандаест Одамро, Балки зарроти љумла оламро. К-аз адамшон рањи вуљуд намуд, Љовидон њасту буду хоњад буд. Њаст бе туњмату шумор яке, Нест андар ягонагиш шаке. Кард баъси Муњаммади арабї, То бувад халќро расулу набї. Маънии абёт: Ки барои одамиён ва љањон бо њама чизњое, ки дар вай аст, холиќу офаридагоре вуљуд дорад, ки онњоро аз адам (нестї) ба сўи вуљуд рањнамун кардааст. Ў љовид аст, ки пайваста вуљуд дошта, дорад ва хоњад дошт. Ин офаридгор яке аст ва ин яке будани Ў аз љинси шумораи 1-2-3 нест, балки аз ин аст, ки бидуни шак яктову ягона аст ва назиру монанд надорад. Ў Муњаммад (с)-ро аз ќавми Араб паёѓамбар ба љониби халќ равон кард, то барояшон дини Вайро расонида ва онњоро ба роњи рост рањнамун шавад. Њарчи собит шавад ба ќавли1 сиќот2, Ки Муњаммад алайњи алфа салот3. Дод моро хабар ба муљиби он, Вољиб ояд ба он зи мо имон. Ин бувад муљмали сухан беќил, Шарњи он гўш кун алаттафзил4. Маънии абёт: Њар чї ба гуфтаи мардуми амин собит шавад ки Пайѓамбари ислом њазрати

Муњаммад(с) бар ў њазор рањмати Худо бод, моро бад-он хабар дода ва огоњ кардааст, бар мо вољиб аст, ки дар њамон ваќт ба он имон биёварем, яъне онро ќабул кунем. Њамин ќадар, ки гуфта хулоса ва муљмали имон бувад, шарњи онро ошкорову равшан гўш кун. Дар баёни вуљуби вуљуди Њаќ субњонању таъоло Њар киро аќли хўрдабин бошад, Пеши вай ин сухан яќин бошад, К-осмону замину њар чи дар ўв, Бошад аз љисму љон, чї кўњна чї нав. Нест онро зи сонеъе чора, Ки бувад файзбахш њамвора. Хона бе сунъи хонасоз кї дид? Наќш бе дасти хомазан кї шунид? Маънии абёт: Њар кас дорои аќли борикбин ва дурандеш бошад, ин сухан дар назди ў яќин расидааст, ки њар чизе, ки дар замин, осмон, нав, кўњна аз љисму пайкар ва рўњу љон вуљуд дорад, ўро аз сонеъ ва офаридгоре чора нест, ки пайваста сабаби бахшоиши неъмати вуљуд барояш шуда битавонад. Кадом касе хонаеро дида бошад, ки хонасоз ё меъмор дар он кор накардааст ва кї шунидааст, ки расм ва наќшае бидуни дасти ќаламзане падид омада бошад? Њарчи оварда сўи њастї пай, Ёфта њастиву баќо аз Вай. На араз5 зоти Ўву на љавњар6, Њарчи банди хаёл аз он бартар. Њама муњтољи Ў нишебу фароз, Ў мубарро зи эњтиёљу ниёз Аввал Ў буду коинот набуд, Ёфт з-Ў љумла коинот вуљуд. Охир Ў монаду намонад кас, Кунњи7 Ўро љуз Ў надонад кас. Аз њама дар сифоту зот људо, Лайса шайъун камислињи абадо8. Маънии абёт: Њар чизе, ки ба олам мављуд шудааст, њастии худро аз офаридгори љањон ёфтааст. Зоти Худованд на љисм ва на модда ва на аз чизњоест, ки бар љисм пайдо мешавад, балки аз њар чї дар гумону андешаи мо дарояд, аз он бартару болотар аст. Њар мављуде, ки дар поёну болои олам аст, барои вуљуди худ ба Худованд эњтиёљу ниёз дорад. Ў таъоло аз њаргуна эњтиёљу ниёзмандї пок аст. Дар аввал, яъне пеш аз њама чиз Худованд вуљуд дошт, дигар мављуде набуд, њамаи мављудот ва коинотро Худованд њастї дода ва офаридааст. Дар охир, яъне пас аз ин ки њамаи коинот ба хости Худованд несту нобуд шаванд, зоти Ў таъоло боќиву пойдор аст, њаќиќати зоти Ўро ба љуз худи Ў касе намедонад. Аз љумлаи махлуќот дар сифоти зоти Худ људост, њељ гоњ чизе ба Вай шабењу монанд нест. Дар баёни вањдати зоти поки Њаќ субоњанању таъоло Воњид аст Ў ба зоти хеш ањад, Вањдате бартар аз шумору адад. Њар киро вањдаташ шавад машњуд9, Аз адад фориѓ асту аз маъдуд. Соњати10 иззаташ бувад з-он пок, Ки кунад кас тавањњуму11 ишрок12. Рањ ба имкон наёфт њамтояш, Тангнои мањол13 шуд љояш. Маънии абёт: Офаридгори олам яке аст, на яке аз љинси шумораи 1-2-3 буда бошад, балки бад-ин маънї, ки яктову ягона аст. Њар

кас ба ягонагии Худованд доно шуд, медонад, ки ин яктої аз љинси адад ва шумурдан нест, балки бузургї ва иззати шони Худованд аз он поку муназзањ аст, ки фикру андешаи касе бад-он роњ ёфта битавонад. Монанд ва њамтои Худованд имкон надорад, ки мављуд шавад, балки он як чизи мањол аст, яъне вуљуд надорад. Дар баёни он ки зоти Худованд якто ва ягона аст Гар Худо будї аз яке афзун, Кай бимондї љањон бад-ин ќонун. Дари файзи вуљуд баста шудї, Тору пуди баќо гусаста14 шудї. Њама олам адам шудї бо њам, Балки берун наёмадї зи адам. Донад он, к-аш зи аќл дорад бањр, Ки ду шањро чу љо шавад як шањр. Силки15 љамъият аз низом афтад, Рахна дар кори хосу ом афтад. Маънии абёт: Агар худованди олам аз яке зиёдтар мебуд, асоси дунё ба сабаби кашмакаши онњо ба њам мехўрд ва тартиби љањони њастї пойдор намемонд, балки дарвозаи њастї баста мегашт ва тору бофти мављудоти олам аз њамдигар мепошид. Тамоми мављудоти олам нобуд мешуд, балки роње ба тарафи вуљуд ёфта наметавонист. Њар кас донову оќил бошад, медонад, агар ду подшоњ дар як шањр љойгузину њоким гарданд, риштаи љамъияти мардум аз назму ќоида берун мегардад ва дар кори хосу ом рахнаву бесарусомонї ворид мешавад. (давом дорад) Фароњамсоз СаидмуродШарифов

Ќавл – сухан, назария ва аќида Сиќот – љамъи сиќќа, мардуми тарфи эътимод ва амин.

3 Алайњи алфа салот – бар ў њазор рањмати Худо бод.

4 Алаттафзил – баёни возењ ва ошкоро.

5 Араз – чизе, ки собит ва пойдор набошад ва чизе, ки ба сабаби чизи дигар падид омада бошад, монанди ранги љома, ки ба сабаби љома падид омадааст.

6 Љавњар – њарчи пойдор бошад, монанди љома, ки љавњар аст ва ранг араз.

7 Кунњ – њаќиќати чизе, асл ва гавњари он.

8 Лайса шайъун камислињи абадо – њељ гоњ чизе монанди Ў нест.

9 Машњуд – дидашуда, донисташуда.

10 Соњат – боргоњ, даргоњ.

11 Тавањњум – гумон ва пиндоштан.

12 Ишрок – ширк овардан.

13 Мањол – вољиб, мумкин.

1 2

16

10 июл соли 2014

www.nahzat.tj

НАСИЊАТ ГЎШ КУН, ЉОНО...

Панду андарз

Дили бедор, пур аз савту салої имшаб, Њама тасбењу таровењу дуъої имшаб. Њарчи аз моњ бикоњад, ба ту меафзояд, Њама нуриву суруриву зиёї имшаб.

(Рустами Вањњоб)

Аз каломи Раббонї - Моњи Рамазон моњест, ки Ќуръон дар он фурў фиристода шудааст, то барои мардум роњнамо ва нишонањои њидоят ва људосозанда (њаќ аз ботил) бошад, (сураи «Баќара», 185), - Ва бар касоне, ки онро (рўзаро) бо зањмат ва сахтї медоранд, фидяе аст (ба андозаи) таъоми як мискин. Он гоњ касе ба раѓбати худ аз он бештар хайре намояд, он барояш бењтар аст. Ва рўза доштан (дар тамоми ин њолатњо), агар медониста бошед бароятон бењтар аст, (сураи «Баќара»,184), - Ай муъминон, харљу сарф намоед аз молњои њалол он чиро пайдо кардед ва аз покизагињои он чи рўёнидем барои шумо аз замин. Ва ќасд макунед додани молеро, ки пасту нопок аст, ки харљ кунед онро ва нестед гирандаи он (яъне чунин моли беарзиш ё нопокро касе ба шумо дињад намегиред, пас чї тавр додани онро дар њаќќи дигарон раво мебинед), магар ваќте ки чашмпўшї кунед дар гирифтани он (мол). Ва яќин бидонед, ки Худо бениёзу сутудааст (яъне Худо муњтољ нест ва лоиќи њамду саност), (сураи «Баќара», 267) - Ай фарзанди одам, бигиред зинати худро (яъне либоси худро барои сатри мавзеъи аврат) назди њар масљиду намоз. Бихўред ва биошомед (миќдори хоњиш) ва исроф макунед, яќинан Худо дуст намедорад исрофкунандагонро, (сураи «Аъроф», 31) Аз ањодиси шариф - Аз њазрати Салмон (р) ривоят аст, ки он Њазрат (с) фармуданд: Дар ин моњ (рўза) чањор амалро бештар анљом дињед; ду амалест, ки бо он ризои Парвардигори худро њосил мекунед ва ду амали дигаре њаст, ки шумо аз он бенаёз буда наметавонед. Аммо ду амале, ки ризои Худоро тавассути он њосил мекунед, зикри «ло илоња иллаллоњ» ва истиѓфор намудан аст, ду амали дигаре, ки аз он бениёз буда наметавонед, ин аст, ки аз

Худованд љаннатро талабед ва аз оташи дўзах ба Ў таъоло паноњ баред.

- Расули акрам (с) мефармоянд: Њар ќавме дар хонае аз хонањои Худо љамъ биёянд, то китоби Худоро тиловат кунанд ва онро биомўзанд, барояшон оромиш ва сукун фуруд омада, рањмат онњоро мепўшонад ва малоик ињота менамоянд ва Худо онњоро дар љамъи касоне, ки дар назди Ў меоянд, ёд мефармояд.

- Паёмбари гиромї (с) мефармояд: Худо рањмат кунад мардеро, ки нисфи шаб бархоста намоз мегузорад ва њамсарашро њам бедор мекунад, агар мухолифат варзид, ба рўяш об мепошад. Худо рањмат кунад занеро, ки дар шаб бархоста, намоз гузорида, шавњарашро бедор менамояд ва агар имтиноъ варзид, бар рўяш об мепошад.

- Расулуллоњ (с) мефармояд: Њар як сухани фарзанди одам бар зарари ўст, магар амри ба маъруф, нањй аз мункар ва зикри Худованд!

- Дар Сањењ, ба ривояти Тирмизї аз Абуњурайра (р) омадааст: Расули Худо гуфт: «Мардон ва занони мўъмин њамеша дар љону фарзанд ва моли хеш мавриди озмоиши Худованд ќарор мегиранд, то ба Худо бипайванданд, дар њоле ки гуноње надоранд». Ќавли ёрони Паёмбар (с) - Тарки гуноњ аз машаќќати тавба бисёр осон аст. Бадбахттарин кас онест, ки худаш бимирад, аммо гуноњаш зинда бимонад (яъне чунон амали бадро асос бигузорад, ки пас аз мурданаш њам давом кунад). Гуноњ торикист ва чароѓи он тавба мебошад, (њазрати Абубакри Сиддиќ (р)).

- Барои шахс муносиб нест, ки як пойро болои пойи дигар бигузораду бигўяд, Аллоњ (љ) ризќ медињад. Аллоњ (љ) монанди борон ризќ ва давлатро ба замин намерезад, (њазрати Умар (р)).

- Њадафи зиндагиро баргузин, пас барои бароварда шудани он тамоми ќувваи худро биандоз, ба ростї комёб

мешавї, (њазрати Усмон (р)).

- Бо илм дил равшан мешавад ва мол гоњ-гоње боиси занг задан ва сиёњии дил мегардад. Илм боиси иззату виќор гардида, мол бароят душманони зиёд пайдо мекунад, (њазрати Алї (р)). Ќавли бузургон Нушервон аз Бузурљмењр пурсид, чарост, ки дўстро душман битавон кардан, вале душманро дўст не? Гуфт: Аз бањри он ки ободро вайрон кардан осонтар аз вайронаро обод кардан аст ва шишаро осонтар аст шикастан, аз он ки дуруст кардан. Ва гуфт: Тандурустї бењтар аз дору хўрдан ва гуноњ накардан бењтар аз истиѓфор кардан, орзу хўрдан бењтар аз ѓам хўрдан ва њавои танро ба зери пой овардан бењтар аз дўзах рафтан, (Имом Ѓаззолї (р). Бишнав, бишнав, Одам (а) ба фаромўшї як бор зиллате (хўрдани гандум) кард ва бо ў чандин итоб шуд, (аз бињишт берунаш карданд). Ту, ки амдан (ќасдан) чандин гуноњи кабира мекунї, намедонам бо ту чї муъомила хоњад шуд?! Фосила мон нахшабї, њоли ту чї хоњад буд, Одамї њам бар ин намуна бувад. Дар мањалле, ки некўвон тарсанд, Њоли чун ту касе чї гуна бувад. (Зиёуддини Нахшабї, орифи ќарни њашти њиљрї) - Гуфтан љон кандан аст ва шунидан љон парвардан. Бо њар чї нишинї ва бо њар чї бошї, хўи ў гирї, (аз «Маќолоти Шамси Табрезї») - Њар неъматеро шукре вољиб аст: шукри тавонгарї, садоќат ва шукри подшоњї, раиятнавозист. Шукри ќурбати подшоњон, хайр гуфтани мардумон ва шукри дилхушї, ѓамхории мискинон ва шукри тавоної дастгирии нотавонон, (шайх Саъдї) - Маќсади мо ин буд, ки Исломро дар пеши назари љомеъаи мунњарифшуда, он гуна ки дар асл њаст, тоза нишон бидињем. Аз њамин шурўъ кардем, аз ин ки Ислом маљбур накардааст, ки инсон чунин бикунад. Бинобар ин, сарфи махориљ дар маросимњои арўсї ва ташйиъи љаноза бояд кам карда шавад. Масалан, асли таблиѓот рољеъ ба он буд, ки бояд маблаѓе сарф нашавад, инро Ислом манъ кардааст, ки як одами мусибатзада ќарздор шавад. Бояд ба ин мусибатзада кўмак шавад, набояд болои мусибати ў ќарз изофа гардад, (устод Сайид Абдуллоњи Нурї, «Мелоди нур»).

- Оне, ки ба миллати худ хиёнат мекунад, нодонест, ки модари худро ба душман мефурўшад ва ба љуз тањќиру тамасхур подоше намегирад. Ѓолибан миллате, ки дар бало ва сахтї ќарор дорад, рў ба баландист. Вале миллате, ки ба нозу неъмат расида бошад, рў ба пастї овардааст, (Муњаммади Њиљозї). Њукуматдорї, сиёсат асту мардумдорї ва њиммат. Агар ин ду дар як фард гирд оянд, иќболи миллат гул мекунад, (Р. Мусулмониён) Фароњамсоз Муњиддин Асозода

Муњаррир: Њикматуллоњ Сайфуллоњзода sangvori@mail.ru Телефон: 918-66-98-46 Котиби масъул: Шоњ Абдї Хабарнигорон: Субњияи Њомид Умед Сиддиќшоњ hayotinav24@mail.ru Нашрия дар сомонаи

www.nahzat.tj

ќобили дарёфт аст Телефон: 625-77-28 Њафтанома дар заминаи гуногунандешї маќолањоеро низ ба нашр мерасонад, ки хилофи мавќеи ЊНИТ ва нашрия мебошанд. Масъулияти дурустии аснод ва далели њамагуна маводи воридшуда ба дўши муаллифон аст. Дастхат ва аксњо баргардонида намешаванд. «Наљот» меъёрњои ахлоќии фаъолияти журналистиро дар Тољикистон эътироф намудаву менамояд. Нашрия аз гузориши хабаргузорињои «Авесто», «Tojnews», «Азия плюс», «Ozodagon», «Форс», «Islamnews/ru», сомонаи родиоњои «Озодї» ва «ВВС», истифода мекунад. Њафтавор тањти раќами 0104/рз дар Вазорати фарњанги Љумњурии Тољикистон номнавис шудааст ва бо теъдоди 4430 нусха дар матбааи “Муаттар”-и ЊНИТ ба чоп мерасад. Супориши раќами 170. Нархаш шартномавї. Суратњисоби мо: 20402972316264, «Амонатбонк»

Нишонии идора: ш. Душанбе, кўчаи Борбад, хонаи раќами 1, дафтари марказии Њизби Нањзати Исломии Тољикистон, тел: 625-77-28