Panda Magazine 77

MAGAZINE ZOMEREDITIE

2016

Dossier

NR. 77 – MEI, JUNI, JULI 2016 TRIMESTRIEEL – AFGIFTEKANTOOR BRUSSEL X – P309290

Op het terrein: totale bescherming voor de natuur in de Egeïsche Zee

SPRONG IN HET HART VAN DE MIDDELLANDSE ZEE

EDITO INHOUDSTAFEL In het kort

4-5

Dossier 6-15

Het beeld dat je zal krijgen van Griekenland in deze editie, stemt niet meteen overeen met de indruk die je meestal krijgt wanneer je Griekenland bezoekt. Zelfs voor ons Grieken maakt dit beeld geen deel uit van ons alledaagse leven. Maar voor mij vat het wel perfect de essentie van Griekenland samen.

18-19

Focus 20

Een sprong in het hart van de Middellandse Zee

Turn up the volume of nature in Europe

• In de lucht

Legaten

• Te land © WWF-Greece

Kids

• Ter zee

Op het terrein

21

Een legaat voor een project dat jij wil steunen

16-17 Bedankt 22-23

Cyclades Life: totale bescherming voor de natuur in de Egeïsche Zee

Je kan ongekende delen van Griekenland ontdekken, onthuld door mensen die hun hele leven gewijd hebben aan het verkennen en beschermen van de Griekse natuur in het Middellandse Zeegebied.

De dieren en plekken die er te vinden zijn hebben onze mythes en onze tradities geïnspireerd. Velen onder hen zijn vandaag bedreigd, door roekeloze ontwikkeling of verwaarlozing. Maar de inspanningen waarover je zal lezen gaan niet alleen over de strijd voor de natuur, noch over een terugkeer naar een verloren paradijs. Ze gaan in de eerste plaats over het smeden van een duurzame toekomst voor onszelf.

In deze moeilijke tijden put ik moed uit de vaststelling dat Griekse burgers belang hechten aan de natuur die hen omringt, en dat ze bereid zijn haar te verdedigen en in haar naam te spreken wanneer ze bedreigd wordt. Ik hoop dat jij deze natuur en haar rijkdommen ook kan koesteren, want ten slotte behoort dit erfgoed ons allemaal toe.

Demetres Karavellas Algemeen directeur WWF-Griekenland

OP HET TERREIN

TOTALE BESCHERMING VOOR DE NATUUR IN DE EGEÏSCHE ZEE

p. 16-17

© George Stefanou

COLOFON: Panda magazine is een publicatie van WWFVlaanderen vzw. Alle rechten voorbehouden aan WWF. Het Pandalogo, het woord Panda en de afkorting WWF zijn handelsmerken van het World Wide Fund for Nature. Overname van teksten is toegestaan mits bronvermelding. • Werkten mee aan dit nummer: Françoise Ansay, Ioana Betieanu, Carole Detroz, Margareta Heylen, Alexandros Kandarakis, Jerome Laycock, Antoine Lebrun, Florence Platteau, Stijn Sterckx, Caroline Steygers, Marie Suleau, Gwendoline Viatour • Copywriting: Nicolas Chartier, Martin Collette, Charlotte Gijssels, Tanita Leclercq. • Coördinatie: Charlotte Gijssels, Tanita Leclercq. • Realisatie: www.propaganda.be. • Druk: Daddy Kate.

• Foto voorpagina: iStockphoto.com/shanegross • V.U.: Antoine Lebrun, E. Jacqmainlaan 90, 1000 Brussel

Panda magazine – Pagina 3

IN HET KORT DRIE DOLFIJNEN MEER IN DE MEKONG © Cambodia WWF/Gerry Ryan / WWF-Greater Mekong

WWF-Cambodja heeft onlangs de geboorte aangekondigd van drie Irrawaddydolfijnkalfjes in de provincie Kratie.

Dit heuglijke nieuws vormt een kiem van hoop voor de dolfijnen van de Mekong, die onder meer te kampen hebben met een zakkend waterpeil, illegale visvangst en de bouw van dammen die geen rekening houden met het milieu.

Volgens de meest recente telling zouden er nog amper 86 Irrawaddydolfijnen in de Mekong leven, zonder de drie nieuwboorlingen mee te tellen.

Toen de drie kalfjes ontdekt werden besloot WWF-Cambodja de nieuwboorlingen van nabij op te volgen en patrouilles op te starten om de jonge dolfijnen te helpen veilig op te groeien in een gezonde omgeving. Bovendien zijn onder impuls van WWF nieuwe reglementeringen tegen het gebruik van kieuwnetten in werking getreden in 2015. Dankzij deze maatregelen hebben we geen enkel sterfgeval genoteerd bij de dolfijnen tussen december en maart. Laten we hopen dat we dit jaar nog veel meer goed nieuws mogen vernemen van de dolfijnen van de Mekong.

TRIEN TRAPT VOOR WWF Trien Pauwels uit Gent vertrok in april voor een fietstocht van 30 000 km naar Taiwan. Voor iedere kilometer die ze aflegt, wil ze €1 inzamelen voor WWF en Unicef, €30 000 dus. In totaal zal ze twee jaar onderweg zijn. Met fiets en tent trekt ze van Gent naar Taiwan, via Duitsland, Tsjechië, Polen, Slovakije, Oekraïne, Roemenië, Bulgarije, Turkije, Georgië, Armenië, Iran, Turkmenistan, Oezbekistan, Kazachstan, Kirgizië, Tadzjikistan, India, Nepal, China, en Japan. Op haar doortocht in Roemenië werd ze ontvangen bij onze WWF-collega’s, die haar de projecten ter plekke toonden en waar ze even kon uitblazen van een zware tocht.

NAAR CAMBODJA MET WWF EN DAVIDSFONDS

© Global Warming Images / WWF

Wij willen haar, en iedereen die heeft deel­ genomen aan dit project, bedanken voor de inspanningen! Wij wensen je een fijne reis, Trien!

Meer info over dit geweldige project: www.trientrapt.com

© WWF-Belgium / Jerome Laycock

Ontdek vanaf nu ook onze terreinprojecten in Cambodja, via de georganiseerde reizen van Davidsfonds. Tijgers, olifanten, Irrawaddydolfijnen en duizenden andere, minder bekende maar even bedreigde soorten leven in deze regio. WWF werkt er specifiek rond de herintroductie van de tijger in het Mondulkiri Forest, en rond de bescherming van de Irrawaddydolfijn in de Mekong.

De reizigers zullen begeleid worden door Isabelle Vertriest, coördinatrice van de internationale programma’s van WWF-België, en zullen ook de directeur van WWF-Cambodja en enkele andere WWFmedewerkers ontmoeten. Je trekt langs natuurgebieden waar tot voor kort tijgers in het wild leefden en vaart op de Mekong op zoek naar de bedreigde Irrawaddydolfijn. De CO2-uitstoot van de vlucht wordt gecompenseerd, en een deel van de inkomsten wordt geïnvesteerd in de natuurbeschermingsprojecten van WWF ter plekke.

Meer informatie over de reizen vind je op www.wwf.be/reizen.

Panda magazine – Pagina 4

HOUD JE OGEN GOED OPEN ALS JE HOUT KOOPT

Nog tot het einde van deze zomer voeren WWF en de Forest Stewardship Council (FSC®) een nationale campagne om de aandacht te vestigen op het label dat de bossen beschermt.

De ontbossing blijft een van de belangrijkste uitdagingen voor de toekomst. Talloze houtproducten zijn rechtstreeks afkomstig uit regio’s die iconische en bedreigde diersoorten herbergen, zoals de tijger, de orang-oetan en de bosolifant.

Het is daarom cruciaal dat de bossen die ons het hout bezorgen dat we dagelijks gebruiken, met respect voor het

milieu en de lokale gemeenschappen worden beheerd. En dat is precies wat het FSC-label garandeert. Brico, Carrefour en Casa verbinden zich ertoe een duurzaam aankoopbeleid te ontwikkelen voor hun houtproducten. Zij steunen deze campagne en promoten het FSC-label bij hun klanten.

Ontdek meer over onze campagne op www.wwf.be/houdjeogenopen.

MASSALE VERNIETIGING VAN IVOOR IN KENIA In april heeft de grootste vernietiging van ivoor plaatsgevonden die Afrika ooit heeft gezien. De Keniaanse overheid verbrandde 16 000 slagtanden, wat neerkwam op bijna 105 ton ivoor. Deze actie is een krachtig signaal tegenover de illegale handel in wilde dieren. Het verhindert dat deze voorraad ooit de zwarte markt zou bereiken, maar herinnert er ook aan dat ivoor enkel waarde heeft op een olifant. Het krachtdadige optreden vond in dezelfde periode plaats als de lancering van Europa’s nieuwe actieplan ter bestrijding van illegale handel in wilde dieren en planten. Dat plan baseert zich op drie grote prioriteiten: de handel voorkomen, de uitvoering van de bestaande regels versterken en de samenwerking verbeteren tussen de landen van oorsprong, de bestemmingslanden en de transitlanden. WWF en TRAFFIC – het netwerk dat toezicht houdt op wilde soorten – steunen deze oproep tot actie, die hoogst noodzakelijk blijkt te zijn nu we een spectaculaire toename vaststellen van de illegale handel

© Sinziana Maria Demian / WWF-Africa

in wilde dieren. Ieder jaar verdient de georganiseerde misdaad hier tot 20 miljard euro aan, wat deze handel op hetzelfde niveau plaatst als de drugs-, de mensen- en de wapenhandel.

Panda magazine – Pagina 5

DOSSIER MIDDELLANDSE ZEE

EEN SPRONG IN HET HART VAN DE MIDDELLANDSE ZEE Het Middellandse Zeegebied vormt niet alleen een smeltkroes van onze samenleving, maar is ook de bakermat van een verrassende biodiversiteit. Op de volgende pagina’s maak je kennis met enkele iconische inwoners van de Middellandse Zee en zijn omringende gebieden, zoals de kroeskoppelikaan, de goudjakhals, de gewone dolfijn en de monniksrob. Zij behoren tot de 20% van de mediterrane diersoorten die vandaag met uitsterven bedreigd zijn. Met hen worden ook de kostbare ecosystemen voor de komende generaties bedreigd.

Je ontdekt in dit dossier ook hoe WWF zich inzet in Griekenland voor het behoud van de diversiteit en voor de creatie van nieuwe ontwikkelingsmodellen, zodat de Middellandse Zee opnieuw een plek kan worden waarin mensen in harmonie met de natuur leven.

Panda magazine – Pagina 6

Š Michel Gunther / WWF

Panda magazine – Pagina 7

IN DE LUCHT

DOSSIER MIDDELLANDSE ZEE DE KROESKOPPELIKAAN, DE KONING VAN PRESPA

© Wild Wonders of Europe/Konrad Wothe/WWF

© Wild Wonders of Europe / Jari Peltomaeki / WWF

Van het verre China tot de Griekse kusten van de Middellandse Zee heeft de kroeskoppelikaan bescherming nodig. Het Griekse Kleine Prespameer is de favoriete nestplaats van dit imposante dier, waarvan er wereldwijd zo’n 10 000 tot 14 000 exemplaren leven. Ooit waren de kroeskoppelikanen over heel Griekenland te vinden. Tijdens de jaren ’60 en ’70 werden ze echter meedogenloos verjaagd en zelfs bijna volledig uitgeroeid met goedkeuring van de overheid, die de soort als schadelijk had geklasseerd.

Toen het programma voor het behoud van de kroeskoppelikaan werd opgestart in Prespa, werd de soort als sterk bedreigd beschouwd.

De regio telde amper 40 tot 165 koppels. Vandaag, na meer dan 20 jaar onafgebroken inspanningen en de actieve bijdrage van WWFGriekenland, herbergt het Prespameer meer dan 1200 koppels, de grootste kolonie kroeskoppelikanen ter wereld.

Bovendien geniet de soort voortaan een wettelijke bescherming.

De voornaamste bedreiging voor

Panda magazine – Pagina 8

de kroeskoppelikaan bestaat uit menselijke activiteiten die de paartijd in de kolonies verstoren.

De illegale jacht en botsingen met hoogspanningslijnen zijn andere veelvoorkomende doodsoorzaken voor deze pelikanen, met name tijdens het migratieseizoen. Daarnaast vormen ook windturbines die gebouwd zijn zonder rekening te houden met de impact op de biodiversiteit een belangrijk obstakel voor een vogel van deze omvang. Zeker tijdens de broedperiode, wanneer hij de

lange afstanden aflegt tussen de verschillende waterrijke gebieden van het land om aan zijn voedselbehoeftes tegemoet te komen.

WWF steunt de Society for the Protection of Prespa en haar waardevolle beschermingsprojecten in het Prespagebied. Vandaag is het onontbeerlijk dat de genomen maatregelen versterkt worden en gesteund worden door de Griekse overheid, voor het duurzaam beheer van de waterrijke zones van Griekenland, de bescherming van de kroeskoppelikaankolonies en de doeltreffende controle van de illegale jacht, zeker tijdens de migraties.

Doordat ze zich bijna uitsluitend voeden met vis (karpers, baarzen, blankvoornen), worden de kroeskoppelikanen ook bedreigd door de overbevissing.

Wist je dat?

Er leven tegenwoordig 1200 pelikaankoppels in de Griekse regio van Prespa.

Ze vormen de grootste kolonie ter wereld.

De gier geniet niet meteen de meest flatterende reputatie. Dat maakt hem echter niet minder bedreigd noch minder waardevol voor de ecosystemen. De Dadiaregio, in het oosten van Griekenland, vormt een zone van levensbelang voor deze majestueuze vogels.

Hier leven twee soorten gieren, in sterk contrasterende situaties: terwijl het aantal monniksgieren de afgelopen jaren is toegenomen

VLIEG DE GIEREN TE HULP

in Griekenland, zijn de aasgieren vandaag met uitsterven bedreigd.

De gieren lopen veelvuldige risico’s.

Enerzijds veroorzaakt de hardnekkige gewoonte van vergiftigd aas – gericht op de uitschakeling van vossen, jakhalzen, raven etc. – talrijke verliezen. Anderzijds vinden de gieren minder voedsel door de overstap van veeteelt in de open lucht op een meer intensieve veeteelt, en door het huidige afvalbeheer. Tot slot zijn ook elektrocuties door hoogspanningslijnen een veelvoorkomend verschijnsel.

ER GLOORT LICHT AAN DE HORIZON VOOR DE MONNIKSGIER De monniksgier bouwt zijn enorme nest in de toppen van grote bomen.

De koppels verdelen de broedtijd en de opvoeding van hun kuikens onder elkaar gedurende bijna vijf maanden. Vroeger telde men talrijke nestplaatsen in heel Griekenland, maar tijdens de jaren ’80 bleven er nog maar twee broedplaatsen over voor de monniksgier, waaronder het nationaal

© John E. Newby / WWF

park van Dadia. WWF heeft beslist zijn schouders hieronder te zetten. Dankzij onze inzet is de populatie van de monniksgieren bijna verdubbeld sinds 1992. Onder de meest doeltreffende maatregelen bleken vooral voedingen op een belangrijke manier bij te dragen aan de overlevingskansen van de jongste dieren.

NOODSITUATIE VOOR DE AASGIER De kleinste gier van Europa is een onvermoeibare reiziger. Hij brengt de winter door in Afrika en vliegt bij warmer weer door naar het noorden.

Deze soort telde amper 15 koppels in 2012. Het Dadia Nationaal Park is een van hun zeldzame broedplaatsen.

We hebben daarom besloten om hier een conservatieprogramma op te starten.

Het opvolgen van migratieroutes, voedsel voorzien en nesten monitoren maken deel uit van de acties om deze unieke vogel te kunnen redden.

© E. Kapsalis / WWF

HONDEN IN DE BRES VOOR DE GIEREN. De honden zijn voortaan ook de beste vrienden van … de gieren! Eén van de grootste bedreigingen voor de gieren vormt het achterlaten van vergiftigd vlees, een gewoonte die blijft voortleven in de regio. Dankzij Kuki en Kiko, twee honden die zijn opgeleid om dit dodelijke aas op te sporen, zijn al tientallen vallen ontdekt en zijn talloze gieren aan de dood ontsnapt.

Panda magazine – Pagina 9

TE LAND

DOSSIER MIDDELLANDSE ZEE

© Wild Wonders of Europe /Florian Moellers / WWF

ALERT VOOR HET EDELHERT!

Het edelhert is een van de meest iconische en majestueuze inwoners van de Griekse wouden. Naast elegant en tot de verbeelding sprekend, vormt deze imposante herbivoor ook een belangrijk onderdeel van het ecosysteem als uitvoerige grazer ten dienste van de biodiversiteit. Zijn overleving in het wild is vandaag een prioriteit geworden voor WWF.

© P.Latsoudis/ WWF

Het edelhert is al sinds de prehistorie aanwezig op heel het Griekse vasteland.

In amper enkele decennia tijd is het aantal edelherten echter naar beneden geduikeld, in die mate dat hij voortaan op de lijst staat van de diersoorten die in deze regio met uitsterven worden bedreigd. De laatste populatie die zich in het wild voortplant, bevindt zich in de beschermde bossen van het Parnassusmassief, op een boogscheut van Athene verwijderd.

In Griekenland is de belangrijkste bedreiging voor dit zoogdier de stroperij. Daarnaast zijn de mogelijkheden voor de uitbreiding van deze diersoort erg beperkt doordat zijn natuurlijke habitat is verloren gegaan, vernietigd of verwoest door brand, intensieve landbouw, menselijke

Panda magazine – Pagina 10

uitbreiding en de aanleg van wegen en infrastructuur.

Het edelhert heeft dringend nood aan doeltreffende bescherming. Daarom zet WWF zich actief in voor het aannemen en versterken van een wetgeving die de jacht op en de verhandeling van edelherten beperkt en omkadert. Ook de sensibilisering van de plaatselijke bevolking vormt een belangrijk aandachtspunt van onze acties.

In 2007 hebben bosbranden twee derde van het Parnès Nationaal Park verwoest, waar de grootste populatie edelherten leeft.

Wist je dat?

Een goudjakhals leeft 8 à 10 jaar, op voorwaarde dat hij de vallen en bedreigingen overleeft die om elke hoek schuilen.

© A.Bonetti/ WWF

DE EER HERSTELLEN VAN DE GOUDJAKHALS Dit is het verhaal van een al te vaak onbegrepen dier.

Een schuchtere hondachtige met een discrete charme, die een belangrijke rol speelt voor het evenwicht binnen zijn ecosysteem. Nochtans speelt de druk op zijn habitat en zijn schadelijke reputatie hem parten.

Tegenwoordig wordt de goudjakhals als een bedreigde diersoort beschouwd en staat hij als dusdanig vermeld in het Rode Boek van Bedreigde Diersoorten van Griekenland.

De jakhals is een omnivoor die zich welwillend voedt met aas en afval. Hij is niet veel groter dan een kleine hond, zoals een spaniël. De jakhals is makkelijk te herkennen aan zijn geblaf bij het vallen van de nacht, niet om de kinderen te doen schrikken, maar eenvoudigweg om met zijn soortgenoten te communiceren. Net als zo veel andere zoogdieren was de jakhals tot enkele decennia geleden een vaak geziene gast in Griekenland.

Maar in slechts enkele jaren

is zijn aantal drastisch afgenomen. Vandaag zijn er nog slechts 1500 exemplaren in Griekenland, verdeeld over verschillende regio’s.

SLACHTOFFER VAN MENSELIJKE ACTIVITEITEN De voornaamste bedreiging voor de goudjakhals is de vernietiging en de degradatie van zijn habitat.

Menselijke oorzaken zoals intensieve landbouw of de uitbreiding van de kustverkaveling komen

bovenop de dreiging van de natuurlijke branden die af en toe oplaaien in deze natuurlijke zones.

De jakhals is ook het slachtoffer van zijn slechte reputatie. Tot in de jaren negentig werd hij geklasseerd als een schadelijke diersoort, en hij blijft een doelwit bij de verspreiding van vergiftigd aas. Een gewoonte die sinds kort onrustwekkende proporties heeft aangenomen en die niet alleen de jakhals bedreigt, maar ook de roofvogels, de wolven en zelfs de beren.

REACTIE EN BESCHERMING In 2000 heeft WWF een telling van de jakhalzen georganiseerd, die heeft geleid tot de formulering van een actieplan voor de diersoort. Na de branden van 2008 en 2009 werden andere projecten opgestart, met name op de Peloponnesos, het grootste schiereiland van Griekenland, en in de vallei van de Evros. WWF strijdt eveneens om politieke beslissingen, ten gunste van de bescherming van de diersoort.

© D. Migli

Panda magazine – Pagina 11

TER ZEE

DOSSIER MIDDELLANDSE ZEE UIT LIEFDE VOOR DE GEWONE DOLFIJN

© Brian J. Skerry / National Geographic Stock / WWF

Kan je jou de zee inbeelden zonder dit sociale, speelse en romantische wezen waarvoor we een haast broederlijke sympathie voelen? Nochtans staat de gewone dolfijn vandaag op het punt te verdwijnen uit de Middellandse Zee. Deze walvisachtige met een wonderbaarlijke aanleg voor communicatie, het groepsleven en acrobatische capriolen, mag dan één van de meest geliefde dieren zijn, toch wordt hij niet minder bedreigd door menselijke activiteiten.

De gewone dolfijn is jammer genoeg geen gewoon zicht meer in de Griekse wateren van de Middellandse Zee. Hoewel we geen exacte cijfers over hun resterende aantal bezitten, weten we wel met zekerheid dat het getal dramatisch is gedaald in de loop van de laatste decennia, in die mate dat de gewone dolfijn nu een met uitsterven bedreigde diersoort is geworden in de Middellandse Zee. De gewone dolfijn voedt zich met vissen en inktvissen. Het wijfje krijgt om de twee tot drie jaar een jong, na een draagtijd van 10 of 11 maanden. Dankzij zijn echolocatiesysteem (het equivalent van een sonar) kan de dolfijn zich oriënteren en zijn prooien of soortgenoten met precisie lokaliseren. Hij kan ook met zijn gelijken communiceren dankzij een uitgebreide reeks geluiden. Op dat vlak blijven de dolfijnen ons verrassen. Ze gebruiken deze geluiden ook om hun sociale banden te versterken en om een intens liefdesleven te leiden.

Ondanks de sympathie die wij mensen de dolfijn toedragen, blijven we toch meer dan ooit zijn enige echte vijand. De uitputting van zijn voedselbronnen en de accidentele vangst in netten behoren tot de voornaamste bedreigingen voor de gewone dolfijn. Vervuiling door koolwaterstof, besmetting

Panda magazine – Pagina 12

met chemische substanties, hinder door geluidsvervuiling en pleziervaart zijn andere oorzaken. Tussen 2010 en 2013 heeft WWF meegewerkt aan het programma ‘Thalassa’, een campagne van grote omvang om de bevolking te sensibiliseren voor het lot van de 14 zeezoogdieren van de Griekse zeeën, waaronder de gewone dolfijn.

© naturepl.com / Chris Fallows / WWF

Wist je dat?

Het geslacht van de schildpadden die uit het ei komen valt te voorspellen op basis van de temperatuur van het nest. Hoge temperaturen tijdens de broedperiode zorgen meestal voor vrouwtjes, terwijl frissere temperaturen eerder voor mannetjes zorgen.

© J.Odelberg / WWF

DE GEVAARLIJKE REIS VAN DE DIKKOPSCHILDPADDEN Het leven van de dikkopschildpad leest als een roman. Slechts één op 1000 exemplaren zal de voortplantingsleeftijd bereiken. Hun verhaal begint onder het zand van een strand zoals dat van Sekania in Griekenland. Nadat het minuscule reptiel uit zijn ei is gekropen, werpt hij zich onhandig in een dolle race om te overleven. Het water bereiken is al een enorme uitdaging op zich, en het is slechts de eerste van een lange reeks.

De menselijke activiteiten maken het de dikkopschildpad bovendien nog wat moeilijker. Daarom zet WWF zich

1000 nesten gemaakt, die elk zo’n 120 eieren bevatten. De jonge schildpadjes die de kracht en het geluk hebben om te overleven tot ze de volwassen leeftijd hebben bereikt, zullen er 20 of 30 jaar later terugkeren om hun eigen bijdrage te leveren aan het voortbestaan van de soort. Met hun instinct als enige wegwijzer zullen deze dieren de weg terugvinden naar de plek van hun lang vervlogen geboorte.

Vanaf zijn eerste ogenblikken komt de schildpad oog in oog te staan met aanzienlijke gevaren. Om zich naar het water te begeven, vertrouwt hij op het licht dat van de horizon komt, bij voorkeur aan het einde van de dag.

Maar artificieel licht leidt de jonge

Bovenop deze voornamelijk natuurlijke gevaren, die vaak noodzakelijk zijn voor het behoud van het evenwicht in de mariene ecosystemen, komt de beschadiging van de broedplaatsen door de ontwikkeling van het toerisme en de ongewilde vangst van schildpadden in de netten van de vissers. Ook de vervuiling vormt een bedreiging, en dan met name de plastic zakken die de schildpadden aanzien als kwallen, één van hun favoriete maaltijden.

In 1994 kon WWF, met de hulp van de Europese Commissie en privébijdragen, 90% van de zone rond het Sekaniastrand verwerven en het zo beschermen tegen de ontwikkeling van toerisme. Sindsdien worden

dier te redden.

Vanaf zijn eerste ogenblikken staat de schildpad oog in oog met gevaar.

Hij vertrouwt op het licht van de horizon om zich naar het water te begeven, maar artificieel licht leidt hem regelmatig weg van zijn doel.

Op een zandstrand van amper 500 meter lang, gelegen op het Griekse eiland Zakynthos, heeft de dikkopschildpad zijn belangrijkste broedplaats in heel het Middellandse Zeegebied gevestigd.

Ieder jaar worden hier tussen 500 en

schildpadjes regelmatig weg van hun doel. Vogels en krabben verorberen het merendeel van hun andere soortgenoten nog voor ze de waterlijn bereikt hebben, waarna zeeroofdieren de ongenadige selectie verderzetten.

vastberaden in om dit legendarische

regelmatig nog bijkomende acties gevoerd om deze locatie te beveiligen en andere noodzakelijke maatregelen te promoten voor het behoud van deze onvermoeibare zeereiziger.

Panda magazine – Pagina 13

TER ZEE

DOSSIER MIDDELLANDSE ZEE DE GEWONE VINVIS, REUS DER ZEEËN Van alle bewoners van de Middellandse Zee is hij zonder enige twijfel de grootste. De gewone vinvis behoort tot de walvisachtigen en wordt tot maar liefst 23 meter lang, voor een gewicht dat oploopt tot 75 ton. Dat weerhoudt hem er trouwens niet van om een snelheid van 37 km/u te behalen, wat hem meteenoù ook de snelste walvis ter sont aujourd’hui menacés de disparition, la région des Carpates constitue En Europe, 40% des mammifères wereld Maar hij is ookles een l’un desmaakt. derniers foyers pour grands carnivores. bedreigde diersoort, en staat daarmee symbool voor de kwetsbare rijkdom van de Middellandse Zee.

Met zijn kolossale afmetingen is de gewone vinvis een echte Grote Vriendelijke Reus, die zich voedt met krill, een minuscule doorschijnende garnaal die aanwezig is in zoöplankton. Met zijn grijze rug en witte buik wordt de vinvis regelmatig gespot in de Ionische Zee langs Griekenland. Toch hebben we geen precieze gegevens over zijn populatie of verplaatsingen.

De voornaamste bedreiging voor de vinvis vormt een aanvaring met een schip. Hoewel de Middellandse Zee slechts 0,8% van de totale oceaanoppervlakte beslaat, omvat ze toch 30% van alle zeetransport.

Dat leidt tot een aanzienlijke hoeveelheid gevaren en overlast voor deze walvisachtigen. Olielekken, geluidsvervuiling en de verstoring door het toerisme wegen ook op het welzijn van de gewone vinvis.

Het recente sensibiliserings- en actieprogramma ‘Thalassa’, in samenwerking met WWF gevoerd, heeft de aandacht kunnen trekken van burgers voor deze indrukwekkende zeezoogdieren en kon hen van jongs af aan betrekken bij de bescherming van deze buitengewone dieren.

© naturepl.com / Mark Carwardine / WWF

Panda magazine – Pagina 14

Wist je dat?

De reusachtige vinvis wordt soms wel 100 jaar. Dat dwingt respect af!

© Jacques Trotignon / WWF

OP ZOEK NAAR DE SCHUCHTERE MONNIKSROB Zijn mooie ogen zijn altijd nat, waardoor hij voortdurend lijkt te huilen. De toestand van de Mediterrane monniksrob, die met uitsterven bedreigd is in de Middellandse Zee, is inderdaad hartverscheurend. Dit vertederende zeezoogdier werd 2500 jaar geleden al gelauwerd door Homerus en Aristoteles.

Hij heeft ook nood aan vasteland om zich voort te planten en uit te rusten, en vormt vandaag een belangrijke bekommernis voor WWF.

Op een van de eerste muntstukken, geslaan rond 500 v.C., werd een monniksrob afgebeeld.

De grootste populatie van alle Mediterrane monniksrobben ter wereld leeft in Griekenland. We tellen er tussen 250 en 300 exemplaren, die in het blauwe water zwemmen op zoek naar voedsel of die zich op de afgelegen stranden en in de zeegrotten terugtrekken om uit te rusten en hun jongen op te voeden. De oplettende en toegewijde moeders waken over hun nageslacht tot ze vier maanden oud zijn.

Het Rode Boek van Bedreigde Diersoorten van Griekenland geeft aan dat de diersoort oog in oog staat met een extreem hoog risico op uitsterving in de nabije toekomst. De uitputting van zijn voedselbronnen, de accidentele vangst van deze dieren in visnetten en de jacht zijn de voornaamste oorzaken voor de alarmerende toestand van de monniksrob. Net als andere zeedieren hebben deze zeehonden ook te lijden onder de vernieling van de ecosystemen langs de kusten en de toenemende menselijke activiteiten.

De verhoging van het zeepeil door de klimaatverandering zou dan weer de kustgrotten kunnen doen verdwijnen, die nu een kostbare schuilplaats vormen voor deze dieren.

WWF kan zich niet zomaar neerleggen bij de verdwijning van deze iconische diersoort uit het duizenden jaar oude natuurlijke en culturele erfgoed van Griekenland. WWF heeft daarom besloten om zich volop in te zetten voor het behoud van de monniksrob. In 2005 is een programma gelanceerd om de negatieve interacties met de vissers te beperken in zeven belangrijke zones.

En sinds 2013 neemt WWF deel aan het project ‘Cyclades Life’, dat de mariene ecosystemen beschermt, en dan vooral de schuchtere monniksrob.

Ontdek wat er achter de schermen gebeur van het Cyclades Life-project in de pagina t ’s die volgen. © A.Bonetti / WWF

Panda magazine – Pagina 15

OP HET TERREIN

CYCLADES LIFE: TOTALE BESCHERMING Cyclades Life vond zijn oorsprong in de wens om de laatste monniksrobpopulaties in de Egeïsche Zee te beschermen. Het project is intussen tot ver voorbij deze ene diersoort uitgegroeid. Het werkt aan de creatie van een uitgebreid zeereservaat rond het eiland Gyaros, dat in het noorden ligt van de eilandengroep van de Cycladen. Het doel is om te zorgen voor het behoud van de biodiversiteit in de Egeïsche Zee, en daarnaast bij te dragen aan het welzijn en de ontwikkeling van de naburige populaties. Het ultieme doel: een duurzaam ontwikkelingsmodel voor de Middellandse Zee voorstellen.

Dit project doet misschien dromen, maar het heeft vandaag niet te onderschatten troeven in handen om zijn doel te bereiken. Zijn verwezenlijking is ook nodig voor het overleven van de monniksrob en het behoud van de onschatbare onderzeese rijkdom, waartoe onder meer koraalriffen en zeegrotten behoren.

Maar dit reservaat is niet bedoeld als een afgeschermd gebied, ver weg van alle menselijk leven. In tegendeel, het project heeft het daglicht gezien dankzij de betrokkenheid van de lokale bevolking en de economische spelers. Om deze ambitieuze doelen te bereiken, hebben WWF-Griekenland en zijn partners een innovatieve aanpak ontwikkeld, met een wetenschappelijk en een participatief luik.

EEN FASCINERENDE BIODIVERSITEIT VAN EEN ONVERWACHTE RIJKDOM Dit project steunt enerzijds op een ambitieus wetenschappelijk luik. In samenwerking met onderzoekers

Panda magazine – Pagina 16

© G. Rigoutsos

en andere organisaties is WWF aan een inventaris begonnen van de biodiversiteit in de te beschermen zone. Een werk van lange adem dat vooruitstrevende technologieën en talrijke specialisten vereist om de bodem van de zeeën te scannen en het Gyaroseiland uit te kammen tot op zijn meest ontoegankelijke rotspieken.

Dit werk heeft nu reeds onverwachte diversiteitsschatten opgeleverd die de wetenschappers fascineren. Het zorgt ervoor dat doeltreffende en noodzakelijke maatregelen genomen kunnen worden voor het behoud van de ecosystemen.

EEN POSITIEVE EN WAARDEVOLLE SAMENWERKING MET LOKALE GEMEENSCHAPPEN Anderzijds omvat het project een fundamenteel opvoedkundig en participatief aspect. Dit is een onontbeerlijke voorwaarde voor de slaagkansen op lange termijn. Door de verzamelde informatie door te geven aan de overheden en de bevolking, zorgen we ervoor dat iedereen zich

trots en verantwoordelijk voelt voor de rijkdom van zijn omgeving. We werken ook nauw samen met de commerciële spelers, zoals vissers van de naburige eilanden. Die stonden eerst wantrouwig tegenover dit project, maar velen onder hen begrijpen nu het belang van een beschermde zone voor de vernieuwing van de visbestanden, waarvan ze trouwens zelf ook de afname vaststellen. Tot slot moedigen we ook nieuwe activiteiten aan, met name in het ecotoerisme.

Onze duikers hebben bijvoorbeeld een ontdekkingsparcours op punt gesteld, bestemd voor toeristen en liefhebbers van de zee.

Op termijn zou de lokale bevolking dus voordeel moeten halen uit deze beschermde zone. Het is een uitdaging die een beslissende impact zou kunnen hebben op de toekomst van het Middellandse Zeegebied. Want zijn succes kan andere initiatieven inspireren en een model worden voor harmonieuze ontwikkeling in de hele regio.

Wist je dat?

Het eiland Gyaros heeft lang als ballingsoord en gevangenis voor politieke gevangenen gediend.

Daarna werd de plek gebruikt als oefenlocatie voor de zeemacht tot 2001. Met alle munitie die er nog lag bleef de menselijke aanwezigheid op het eiland beperkt, waardoor de natuur ongestoord kon floreren.

VOOR DE NATUUR IN DE EGEÏSCHE ZEE! Elina Samara en Christos Papadas werken beiden voor WWF-Griekenland.

Ze vertellen ons over het project Cyclades Life en hun ervaringen op het terrein.

Elina, wat is jouw algemene indruk van Gyaros na twee jaar onderzoek op het eiland?

E.S.: Het is een plek vol verrassingen en uitdagingen, die grote nood heeft aan bescherming. Onze duiken laten ons toe talloze ecologische schatten te ontdekken, en nog veel meer.

Kunnen we die schatten ook op een andere manier zien dan op foto?

E.S.: Ja, natuurlijk! We hebben een netwerk van onderzeese paden ontwikkeld, zodat iedereen ze zou kunnen bewonderen. We hebben veel hoop gevestigd op dit project, dat ons met name zal toelaten om het ecotoerisme in deze regio te ontwikkelen en te strijden tegen de druk van het massatoerisme.

Wat was tot nu toe je moeilijkste project?

E.S.: Ook al breng ik veel tijd onder water door, zijn de meest beproevende expedities toch de vogelobservaties. We moeten steeds steilere hellingen overwinnen, ons onder rotsen verbergen, ’s nachts rond het eiland navigeren … En dat allemaal om de verschillende diersoorten te observeren die van Gyaros hun thuis hebben gemaakt, zoals de erg zeldzame Yelkouanpijlstormvogel.

Is het gemakkelijk om de natuur in Gyaros te beschermen?

E.S.: Integendeel! Zelfs de ‘eenvoudige’ opkuis van de stranden, de grotten en de onderzeese locaties waar de monniksrobben hun jongen ter wereld brengen en opvoeden, vereist 4 missiedagen, 50 uur in het water, 20 duikflessen, tientallen vuilniszakken en de hulp van vele vrijwilligers. Maar deze stap in ons werk is uiterst belangrijk: de jonge zeehonden worden bedreigd door ronddrijvende stukken van visnetten en ander afval dat de zee en de grotten vervuilt.

Steunen de lokale gemeenschappen het project?

E.S.: De mobilisatie van de overheid en de lokale bevolking is een van onze grote uitdagingen. Neem bijvoorbeeld de visvangst, die verboden is in een straal van 3 zeemijl rond Gyaros: om illegale activiteiten in deze beschermde zone doeltreffend te bestrijden, is de samenwerking met de havenbeheerders onontbeerlijk. Wat de inwoners betreft, zijn er steeds meer geïnteresseerden in het programma en zijn er ook steeds meer mensen die zich engageren als vrijwilliger. Zonder hun steun zouden we dit project nooit tot een goed einde kunnen brengen!

En jij Christos, ben jij tevreden over de manier waarop de expedities verlopen?

C.P.: Ik ben dolblij! Net als de meeste Grieken had ik nog nooit een voet op Gyaros gezet.

Ik vermoedde wel dat de isolatie van het eiland voordelig moest zijn geweest voor de biodiversiteit, maar aan zo’n natuurlijke rijkdommen had ik me niet verwacht. Elk van onze expedities onthult nieuwe kanten van

Ik vermoedde wel

Gyaros. Dankzij een van onze eerste missies op het eiland hebben we bijvoorbeeld het bestaan ontdekt van een van de grootste kolonies van de Yelkouanpijlstormvogel, wat we tot dan toe helemaal niet wisten.

Kan je ons de start van het project beschrijven?

C.P.: Onze eerste stappen waren letterlijk … explosief. Gedurende 14 jaar had Gyaros dienst gedaan als oefenlocatie voor de zeemacht.

Vooraleer we onze expedities veilig konden uitvoeren, hebben we dus beroep moeten doen op de ontmijningsdienst van het Griekse leger.

Wanneer heb je de grootste emoties beleefd binnen het kader van het Cyclades Life-project?

C.P.: Toen ik eindelijk de schuchtere monniksrob te zien kreeg! Hij heeft dit voormalige ballingsoord uitgekozen omdat hij rust en isolatie opzoekt. De grootste populatie monniksrobben uit heel de Middellandse Zee leeft trouwens op en rond Gyaros.

© G. Ste fan ou

dat de isolatie van het eiland voordelig moest zijn geweest voor de biodiversiteit, maar aan zo’n natuurlijke rijkdommen had ik me niet verwacht.

Panda magazine – Pagina 17

KIDS De klimaatverandering, een uitdaging die Radio Oorwoud, het muzikaal spektakel ook onze jongeren kunnen aangaan? van WWF, komt naar jullie toe!

Voor de eerste keer in de geschiedenis zijn de 195 verzamelde landen in Parijs overeengekomen om de opwarming van de aarde te beperken tot 2°C! Maar wat betekent dit concreet?

Tijdens de Climate Challenge conferentie konden de leerlingen al hun vragen stellen aan verschillende deelnemers, waaronder enkele van de grootste Belgische klimaatexperts en vertegenwoordigers van Belgische verenigingen zoals WWF, de Klimaatcoalitie en Climate Express.

De conferentie werd afgesloten met de vertoning van een film waarin de jongeren hun visie op de wereld van morgen uitdrukten en de uitdagingen die hen te wachten staan.

Een uitdaging die ze zonder enige twijfel willen aangaan!

Op 29 april van dit jaar hebben zo’n 400 leerlingen van 16 tot 18 jaar deelgenomen aan de slotconferentie van ‘Climate Challenge’, georganiseerd door WWF en gesteund door de FOD Leefmilieu met het oog op de sensibilisering van jongeren voor de opwarming van de aarde.

© WW F-Be lgium

Onze klas is beestig Aah, een spin! Help, een vleermuis!

Oh nee, een slang! Deze onschuldige diertjes verdienen nochtans al onze aandacht als we onze planeet in leven willen houden. Daarom plaatst ons educatief project ‘De Beestige Klas’ deze dieren het komende schooljaar in de schijnwerpers in de klassen van het lager onderwijs, en dat allemaal in het thema van Halloween!

Panda magazine – Page 18

Ook deze zomer speelt WWF’s wildste braakbalorkest weer het mooiste lied van het bos. Je kan dansende bonobo’s en protjeslatende capibara’s spotten in onderstaande habitats:

AGENDA

Meer weten hierover of de video bekijken?

Surf dan naar www.climatechallenge.be

zaterdag 9 juli 2016 – Vijverfestival, Dilbeek – 14u00 – www.vijverfestival.be donderdag 21 juli 2016 – WWF-FEEST! Met o.a.

Radio Oorwoud op de Gentse feesten – vanaf 14 – www.wwf.be/wearewwf zaterdag 30 juli 2016 Midzomer, Leuven – 13u30 – m-idzomer.be maandag 1 augustus 2016 – Beestig Geestig, de Panne – 18u – www.depanne.be woensdag 31 augustus 2016 – Leven in ’t Park , Destelbergen – 14u30 zaterdag 3 september 2016 – Feest in de Hof, Leopoldpark, Oostende – 15u00 zondag 4 september 2016 – Gordelfestival, Brussel – 15u00 – www.gordelfestival.be

BEN JE LERAAR OF LERARES EN WIL JE HET WILDE BEEST IN JOUW KLAS WAKKER SCHUDDEN? WACHT DAN NIET LANGER EN BESTEL GRATIS HET VOLGENDE BEESTIGE KLASPAKKET VIA WWW.WWF.BE/SCHOOL.

De Rangers in actie De jonge leden van de Rangerclub van WWF worden regelmatig uitgenodigd om deel te nemen aan verschillende natuuractiviteiten, die ontdekkingen in de natuur, plezier en avontuur combineren.

Zo speurden de Rangers naar dierensporen in het natuurreservaat de Kalmthoutse Heide en werden ze omgedoopt tot echte vogelexperts tijdens het natuuratelier ‘Vogels en hun nesten’ in Kessel-lo. En binnenkort vetrekken de Rangers alweer op expeditie naar het Verdronken Land van Saeftinghe. Allemaal mooie gelegenheden om de natuur op speelse wijze te ontdekken!

Nieuwe voordelen voor onze Rangers – voor nog meer natuuractiviteiten!

Begin juni hebben de Rangers van WWF hun nieuwe kortingsbonnenboekje ontvangen voor een hele reeks natuuren dierenparken, musea en natuuractiviteiten. In dit boekje komen er dit jaar nog de Zonnegloed Sanctuary, Lannoo Uitgeverij, Museos, de Betovering, de Plantentuin van Meise, Défi Nature en JNM winkel bij.

© WW F-B elg ium

© WW F-B elg ium

WIL JE EEN JONGE NATUURFAN INSCHRIJVEN VOOR DE RANGERCLUB VAN WWF? SURF DAN SNEL NAAR WWW.RANGERCLUB.BE! Voor €30 ontvangen de Rangers een Rangerpaspoort, vijf keer per jaar het magazine van de Rangerclub, een lidkaart, een welkomstpakket, een kortingsbonnenboekje voor een hele reeks parken en musea en regelmatige uitnodigingen voor tal van natuuractiviteiten! © WWF-Belgium

Uniek WWF-verjaardagsconcert

en Beestige gezinsnamiddag op de Gentse Feesten WWF-België wordt 50 jaar en dat vieren we op 21 juli met een beestige gezinsnamiddag en een uniek verjaardagsconcert op de Gentse feesten! Kom met de ganse familie en leef je uit op de kinderanimatie, ga op expeditie in Het Wildste Park en brul

mee met Radio Oorwoud. ’s Avonds is er voor jong en oud een uniek verjaardagsconcert voor WWF met o.a. Urbanus, Sioen en Hannelore Bedert en Slongs Dievanongs. Niet te missen.

Alle info vind je op www.wwf.be/wearewwf (Pssst... aan alle kinderen: kom verkleed als een wild dier!)

Panda magazine – Pagina 19

FOCUS TURN UP THE VOLUME OF NATURE IN EUROPE!

Sinds mei en tot op het einde van de zomer, voert WWF een grote campagne in heel Europa om onze wilde natuur te behouden, die bedreigd wordt door politieke beslissingen op Europees niveau.

WAT STAAT ER OP HET SPEL? Ons natuurlijk erfgoed in Europa is buitengewoon: prachtige oerbossen, grasvlakten, moerasgebieden, meren, oceanen, zeeën, rivieren en stromen, en miljoenen dieren die erin leven, zoals lynxen, wolven, beren, zeeschildpadden, walvissen, vogels… De lijst is lang. Tijd doorbrengen in de natuur en in contact komen met de enorme diversiteit van haar geluiden biedt ons talloze voordelen voor onze gezondheid en ons welzijn.

WAAROM VERKEERT DE EUROPESE NATUUR IN GEVAAR? De Europese Commissie en de ministers van Milieu, waaronder onze Belgische ministers, zijn momenteel aan het evalueren of het nodig is om de Europese wetgeving voor de bescherming van de natuur (de Vogel- en Habitatrichtlijnen) te veranderen. Deze wetten beschermen ons erfgoed al sinds 25 jaar. Het veranderen van deze wetten zou een bedreiging zijn voor duizenden soorten en beschermde natuurgebieden in Europa. Hun definitieve beslissing zal in de komende maanden genomen worden, en zal de toekomst van de natuur in Europa beïnvloeden, en dus ook onze toekomst. Het is het moment om onze stemmen te laten horen!

Panda magazine – Pagina 20

© WWF / THINKDIGITAL

HOE KAN JE HET ‘VOLUME VAN DE NATUUR’ VERHOGEN? In minder dan een minuut kan je het verschil maken. Surf eenvoudigweg naar www.wwf.be/turnupthevolume en kies verschillende opgenomen natuurgeluiden zoals het geluid van een geiser, blaadjes die dwarrelen in de wind, het huilen van een wolf of de zang van een nachtegaal. Door deze geluiden samen te brengen maak je jouw ‘natuurlied’.

We sturen dit lied vervolgens naar onze Belgische milieuministers en naar de Europese Commissie, om ervoor te zorgen dat de Europese wetten voor de bescherming van de natuur beschermd en uitgevoerd worden. Een nieuwe soort van petitie, die impact en plezier combineert, omdat je jouw composities kan opslaan en hergebruiken.

Het volume van de natuur verhogen in onze levens is essentieel. Samen kunnen we deze strijd winnen!

Volg de campagne op Twitter via #NatureAlert en op wwf.be/turnupthevolume

LEGATEN We worden allemaal geraakt door de schoonheid en de kracht van de natuur. Bij WWF zetten we ons in om ervoor te zorgen dat ons waardevol natuurlijk erfgoed niet verloren gaat. We strijden voor het behoud van bedreigde diersoorten en hun habitats, om hun toekomst te verzekeren. Ervoor kiezen om WWF-België op te nemen in jouw testament is de perfecte manier om jouw liefde voor de natuur verder te zetten. Zelfs een gift van 5% zal een werkelijk verschil maken voor de natuur en dieren die erin leven, wereldwijd. © Leonardo Bereczky / WWF-Romania

EEN LEGAAT VOOR EEN PROJECT DAT JIJ WILT STEUNEN L.: Er zijn ongeveer 15-20 welpen per jaar in Roemenië, waarvan 70% naar ons centrum komt. Maar we vangen ook beren op van andere landen zoals Slovakije en Oekraïne. © WWF-Romania

Het weeshuis voor berenwelpen in Roemenië – het enige in Europa – is een voorbeeld van zo’n project dat gesteund wordt dankzij nalatenschappen aan WWF. Het centrum wordt gecoördineerd door Leonardo Bereczky, die het meer dan 12 jaar geleden oprichtte. Tot nu toe heeft hij meer dan 70 beren gered.

Het weeshuis omvat 20 hectare en ligt in het hart van het bos, ver weg van menselijk contact. De welpen blijven 2 jaar in het centrum, om daarna opnieuw vrijgelaten te worden in de natuur.

Wat zijn de grootste oorzaken waardoor de berenwelpen wees worden?

Leonardo: De belangrijkste oorzaak is de ontbossing, die het nest verstoort. Als de moeder opgeschrikt wordt door kettingzagen vlucht ze uit overlevingsdrang. Ze kan de welpen niet dragen en is dan gedwongen om hen achter te laten. De tweede reden is de jacht, waarvan veel vrouwelijke beren het slachtoffer worden.

Hoeveel welpen worden er jaarlijks ongeveer gevonden?

Hoe kan je het instinct van de beren behouden zodat ze terug kunnen keren naar de wildernis?

L.: Ons centrum richt zich op rehabilitatie van de berenwelpen, wat betekent dat we hun instincten intact moeten houden. Beren zijn erg intelligent, en als ze bijvoorbeeld ontdekken dat ze gemakkelijk eten kunnen vinden bij de mens, zullen ze dat nooit vergeten. We moeten er dus voor zorgen dat ze dit niet leren. Eigenlijk zorgen we ervoor dat de beren opgroeien zoals ze bij hun moeder zouden opgroeien, want het belangrijkste wat de moeder doet is hen beschermen.

En dat is ook waar wij voor zorgen, door geen mensen toe te laten waar zij leven.

Ze leven in een volledig natuurlijke omgeving, in het wild, en maken zelf hun eigen hol. We plaatsen hier en daar voedsel zodat ze ernaar moeten zoeken en ze op die manier later ook zelf voedsel

kunnen vinden wanneer ze terug vrij worden gelaten.

Waarom zijn bruine beren belangrijk om te beschermen?

L.: Bruine beren zijn belangrijke indicatoren voor de gezondheid van het bos. Ze spelen als roofdieren een belangrijke rol, doordat ze op andere diersoorten jagen en zo de populaties van die diersoorten in evenwicht houden.

Bovendien verspreiden de beren zaden, waardoor ze helpen hun eigen omgeving in stand te houden.

Wat zou een volgende donatie kunnen betekenen voor het weeshuis?

L.: Naast de onderhoudskosten (voedsel voor de beren, materiaal voor het centrum, transport) die we hebben, willen we ons domein uitbreiden om meer beren op te kunnen vangen. We willen ook het team uitbreiden: momenteel ben ik de enige die voltijds voor het weeshuis werkt. En we hebben ook een modernere uitrusting nodig, onder andere om het eten gemakkelijker tot aan het domein van de beren te brengen.

Neem contact met ons op indien je een verschil wenst te maken voor een project zoals het deze, door WWF in jouw testament op te nemen. Telefonisch, bij ons op kantoor of bij je thuis bespreken wij dan graag jouw wensen.

MARGARETA CROVETTO-HEYLEN Relatiebeheerder Nalatenschappen - 02/ 340.09.24 - legs@wwf.be

Panda magazine – Pagina 21

BEDANKT

ENKELE BEMOEDIGENDE RESULTATEN Het jaar 2016 brengt ons al een paar bemoedigende resultaten voor de bescherming van de natuur en de bedreigde dieren in de wereld. Ontdek enkele van de overwinningen die de laatste maanden behaald werden door WWF, overwinningen die we ruimschoots aan jou te danken hebben.

HET PROJECT ‘NDJAMBA DJALE’ WERPT ZIJN VRUCHTEN AF De vissers van het Mai-Ndombemeer in de Democratische Republiek Congo worden geconfronteerd met een daling in de visbestanden, die hun voedselzekerheid in het gedrang brengt. Om dit probleem aan te pakken, heeft WWF in 2011 beslist om het project Ndjamba Djale (‘Ik hou van het meer’) op te zetten.

Sindsdien hebben de vissers en de leden van het project nauw samengewerkt om de oorzaken van dit fenomeen te doorgronden en oplossingen te vinden. De inzet was dan ook belangrijk: zowel de biodiversiteit van het meer als de bestaansmiddelen van de vissers werden bedreigd.

Na vijf jaar op het terrein te werken hebben bijna 1500 vissers zich bereid verklaard voor een duurzame visserij, die ze samen met de experts van het project hebben gedefinieerd. De vissers hebben zich ook georganiseerd om enerzijds duurzame visvangst te verdedigen en te promoten bij de overheden en andere vissers, en om anderzijds de natuurlijke vispaaiplaatsen te beschermen. Daarnaast hebben de vissers ook een controlesysteem opgestart voor de visserij, en hebben ze verder geleerd hoe ze varkens kunnen kweken, bomen kunnen planten of aan viskweek kunnen doen. Zo vermijden © WWF-Spain / Alfonso Moreno

DE IBERISCHE LYNX KAN WEER ADEMHALEN

ze te moeten vissen tijdens de paaiperiodes.

Het jaar 2016 luidt het einde in van het Ndjamba Djale-project, maar ook het begin van een nieuw tijdperk voor de vissers van Mai-Ndombe. Het project heeft een echte bewustwording teweeggebracht over het belang van de bescherming van de biodiversiteit. De visbestanden zijn nog niet hersteld maar we zijn op de goede weg. Vanaf nu zal de ngo CENADEP het project verder opvolgen. Proficiat aan de vissers!

Volgens een recente studie is het aantal Iberische lynxen weer toegenomen. Vandaag zijn ze met zo’n 404, terwijl we er in 2014 nog maar 327 telden. Dit is het grootste aantal Iberische lynxen sinds de telling van 2002. De Iberische lynx balanceert vandaag niet langer op de rand van uitsterving, hoewel hij al sinds 2002 tot de meest bedreigde kat­ achtigen ter wereld werd gerekend. De studie toont daarnaast ook aan dat de Iberische lynx zich buiten de grenzen van Andalusië uitbreidt richting de regio’s van Castilië-La Mancha, Extremadura en zelfs Portugal. © Jerome Laycock / WWF

Panda magazine – Pagina 22

EEN MOOIE OVERWINNING VOOR NEPAL

20 000 HECTARE BOS GEÏNVENTARISEERD DANKZIJ WELEDA

Nepal heeft een uitzonderlijke prestatie geleverd: twee opeenvolgende jaren zonder neushoornstroperij. De populatie van de eenhoornige neushoorn telt vandaag 645 exemplaren, een record dat al lang niet meer werd bereikt in deze regio. We danken dit heuglijke nieuws vooral aan de sterke politieke wil. De overheid heeft daadkrachtig opgetreden tegen de bedreiging van de stroperij, met een nationale strategie gebaseerd op het zero poaching-initiatief dat WWF heeft gelanceerd. WWF is een van de allereerste organisaties die de handschoen heeft opgenomen in de strijd tegen het stropen van neushoorns, ertegen actie voerend op alle vlakken. Het resultaat in Nepal is met name te danken aan de telling van de neushoornpopulaties, aan de mobilisatie van de lokale gemeenschappen, aan de samenwerking met andere landen en aan de beschikbaarheid van technologische innovaties. Dit kleine land aan de Himalaya stelt een mooi voorbeeld, en ©WWF-Belgium

kan ook de buurlanden inspireren om hetzelfde te doen!

In maart en april van dit jaar heeft Weleda, fabrikant van schoonheids-

© Michel Gunther / WWF

producten en natuurlijke medicijnen, een grootschalige campagne gelanceerd om WWF te helpen met het inventariseren van 20 000 hectare oerbos in de Roemeense Karpaten. Het geld dat Weleda heeft ingezameld, maakt het mogelijk om twee percelen woud van onschatbare waarde te inventariseren in de provincies Caras-Severin en Hunedoara, in het Zuidwesten van Roemenië. ‘Dankzij deze inventaris gaan we de lokale fauna en flora beter leren kennen, wat ons zal toelaten de noodzakelijke maatregelen te nemen om ze te beschermen’, legt Antoine Lebrun uit, algemeen directeur van WWF-België. Deze oerbossen behoren tot de laatste territoria in Europa waar de natuur in haar meest zuivere vorm leeft. Ze zijn de natuurlijke habitat van talloze planten zoals de zilverspar, de grote sponszwam of het venusschoentje. Deze wouden herbergen ook een extreem gevarieerde fauna, waarvan wolven, lynxen en beren aan de top van de voedselketen staan. Ze zijn daarom cruciaal voor de biodiversiteit in Europa. WWF zet zich al meer dan 10 jaar in voor het behoud van de primaire bossen van Roemenië. Onze oprechte dank gaat dan ook uit naar iedereen die heeft bijgedragen tot het succes van deze campagne!

© Martin Harvey / WWF

700 TIJGERS MEER IN DE NATUUR! Na decennialange dalingen is het aantal tijgers in het wild voor het eerst weer gestegen. In 2010 nog maar met 3200, zijn ze vandaag al met 3890 in het wild.

Deze vooruitgang is het resultaat van de toename van de tijgerpopulaties in India, Rusland, Nepal en Bhutan en van de toenemende maatregelen om hen te beschermen, maar ook van de nauwkeurigere telmethodes. De bescherming van de tijger is een uitdaging, want zijn habitat verdwijnt, meer en meer bossen worden weggekapt om plaats te maken voor industrie of landbouw. De tijger is daarnaast ook een gewild doelwit van stropers. Verschillende delen van zijn lichaam worden immers gebruikt in de traditionele geneeskunde, en zijn huid wordt beschouwd als een uitzonderlijke trofee. Deze resultaten zijn dan ook een teken van hoop. We zijn iedereen dankbaar die het Tx2-initiatief van WWF steunt, dat als doel heeft het aantal tijgers in het wild te verdubbelen tegen 2022.

Panda magazine – Pagina 23

500

Hoewel hij niet kan ademen onder water, is de gewone dolfijn in staat om tot wel 500 meter diep te zwemmen.

250

We tellen amper 250 à 300 Mediterrane monniksrobben in de wijde omstreek van Griekenland.

Dat is ongeveer de helft van de volledige populatie van deze met uitsterven bedreigde diersoort.

20

De Middellandse Zee herbergt niet minder dan 20 soorten walvisachtigen. Eén van hen is de vinvis, die tot de grootste zoogdieren ter wereld behoort!

60

Het Middellandse Zeegebied is gekend om zijn rijke biodiversiteit: zijn uitzonderlijke flora telt tussen 15 000 en 25 000 plantensoorten, waarvan 60% uniek is in de regio.

© Michel Gunther / WWF

Onze missie Het verlies van biodiversiteit tegengaan en bouwen aan een toekomst waarin de mens leeft in harmonie met de natuur.

www.wwf.be | www.facebook.com/wwf.be

WWF-België • E. Jacqmainlaan 90 • 1000 Brussel • Tel. 02 340 09 99 • members@wwf.be • Je kan ons contacteren van ma tot vrij van 9u tot 12.30u en 13.30u tot 17u.